CDA nog steeds in de steigers – deel 6

Pieter Omtzigt (CDA) en demissionair minister Wopke Hoekstra van Financiën (CDA) tijdens een debat over het aftreden van het kabinet naar aanleiding van de toeslagenaffaire. © ANP

‘Hoekstra en Omtzigt moeten strijdbijl begraven, anders dreigt schisma binnen CDA’

CDA-prominent Gerd Leers vindt dat partijleider Wopke Hoekstra en de nummer twee op de lijst, kamerlid Pieter Omtzigt, de strijdbijl moeten begraven. Anders dreigt er volgens Leers een schisma binnen de partij. ,,Omtzigt moet wel loyaal zijn aan Hoekstra.”

Gerd Leers, hier als waarnemend burgemeester van Brunssum. © ANP

Dat zegt Leers, oud-minister Immigratie en Asiel uit het eerste kabinet-Rutte, in een interview met deze site. ,,Hoekstra is gekozen als leider. Daar moet je niet aan tornen.’’ Leers is de eerste partijprominent die serieus het risico van een christendemocratische richtingenstrijd benoemt.

Veel CDA’ers zien geen conflict of willen het niet benoemen, stelt Leers. Feit is dat Omtzigt zich gefrustreerd voelt in zijn parlementaire werk en in zijn positie als nummer twee van het CDA.

Beide mannen moeten water bij de wijn doen, vindt Leers. ,,Omtzigt moet ook loyaal zijn aan Wopke, dat is onze leider.’’ En waar Hoekstra bij hoog en laag zweert dat hij ‘de beste parlementariër van Nederland’ liever vandaag dan morgen terugziet op het Binnenhof, moet hij hem ook de ruimte geven, stelt Leers.

Omtzigt zit nu overspannen thuis na een jaar waarin het kabinet viel vanwege de toeslagenaffaire, die mede door zijn gegraaf tot stand is gekomen. Wat Leers betreft gaan er een paar vertrouwenspersonen met het conflict aan de slag. Er moet in kaart worden gebracht wat er onder zit, suggereert Leers. ,,Beide partijen moeten dat accepteren en een handreiking willen doen. Anders wordt het nog niets.’’

Lees ook;

• Baudet fel na ‘wappiekritiek’ van De Jonge: ‘Ze zitten in bubbel van gekte, hysterie waar ze niet uit kunnen’

• Tientallen aanhangers van Pieter Omtzigt lopen in Enschede steunmars voor CDA-Kamerlid

Kwakkelende campagne

Het beeld van het CDA is op dit moment niet best. Na de rampzalige interne verkiezingsstrijd (die coronaminister Hugo de Jonge won van Pieter Omtzigt) volgde een kwakkelende landelijke campagne met een onwennige lijsttrekker (Hoekstra nam op het laatste moment de plek van De Jonge in) en een verlies van vier zetels. Op de achtergrond van de campagne zat een mokkende Pieter Omtzigt, die een bestseller schreef, maar een stapje terugdeed omdat hij overspannen was. Hij wordt niet alleen besproken in de ministerraad, maar zijn naam ligt ook op de formatietafel: op de gefotografeerde documenten van verkenner Ollongren stond de inmiddels beruchte zin: ‘Positie Omtzigt, functie elders’.

Leers: ,,Dat Pieter Omtzigt onderwerp is van een publiek debat is echt niet alleen het CDA toe te schrijven. Er zijn heel wat politici en bestuurders – ook in andere partijen – die last hebben van zijn vasthoudendheid en stevige aanpak en hem daarom de mond willen snoeren. Daar waar het ’t CDA betreft: de chaos rond de lijsttrekkersverkiezingen en de daaruit voortkomende onenigheid is absoluut niet goed. Omtzigt geniet echt zeer brede steun en waardering voor zijn werk als parlementariër. De manier waarop hij tewerk is gegaan, moet je niet smoren door de man monddood te maken. Dat is het domste wat je kunt doen. Het zou alleen maar het beeld bevestigen wat Omtzigt zelf ook hekelt, namelijk dat het een kliek is die elkaar nauwelijks nog gezond controleert. Daar heeft Omtzigt best een punt als hij dat zegt.’’

Is er kritiek op Omtzigt mogelijk?
,,Op een gegeven moment wordt er een leider gekozen en daar kun je het mee eens zijn of niet. Maar dan ga je daar ook achter staan. Ik weet zeker dat Hoekstra de kwaliteiten heeft, die moet je ook aan alle kanten schragen en ondersteunen, hij is meer bestuurder, geen politicus. Dat zal hij ook moeten leren. Wopke Hoekstra is uiteindelijk gekozen als partijleider en daar moet je niet meer aan tornen. D66-fractievoorzitter Rob Jetten heeft het natuurlijk ook niet leuk gevonden dat hij aan de kant moest voor Kaag, maar hij heeft het wel royaal gedaan. Dat is te waarderen. Omtzigt moet een beetje af van het eigen koning willen zijn in de partij, omdat het niet alleen om jou gaat, maar om het geheel.’’

Wat adviseert u Hoekstra?
,,Ik zou proberen de eenheid te bewaren, zonder Omtzigt te smoren of kapot te maken. Omtzigt legt wel de vinger op een aantal grote tekortkomingen in Den Haag de afgelopen jaren. Ik zou zeggen: faciliteer en ondersteun Omtzigt, zodat hij de misstanden die hij signaleert verder kan oppakken. Pieter komt met een verhaal wat breed herkend wordt en waar ook breed behoefte aan is: over de hele bestuurlijke organisatie. Richt je organisatie zo in, dat Omtzigt de kans krijgt dat te doen. Je hebt als CDA goud in handen met dit thema, los van de persoon. Voor mijn part maak je een departement bestuurlijke reorganisatie dat zich bezighoudt met de praktische uitwerking van alle beleidsvoorstellen. Geef iemand als Omtzigt daar de ruimte in.’’

Hoe verklaart u de problemen die Omtzigt ervaart?
,,Het kan zijn dat hij de teleurstelling over de verloren lijsttrekkersverkiezingen nog niet helemaal heeft verwerkt, dat hij onvoldoende gewaardeerd wordt. Het kan zijn dat hij zijn positie markeert. Daar zitten ook twee kanten aan. Het belang van het CDA is groter dan dat van jezelf. Omtzigt moet ook loyaal zijn aan Wopke, dat is onze leider. Daarvan moet hij zeggen: ,,Die ga ik op alle mogelijke manieren ondersteunen.’’ Dan maak je jezelf dienstbaar en klein. We moeten oppassen dat het een schisma wordt in de partij met een fluistercampagne. Dat is onacceptabel.’’

Zou er een bemiddelaar moeten komen tussen de partijtop en Pieter Omtzigt?
,,Ja, ik denk wel dat het goed is. Maar het is meer dan een clash tussen Pieter en Wopke. Het is ook een verschil van appreciatie, van houding, waar je als partij de komende jaren voor moet staan. Een mediator moet verder gaan dan het persoonlijke. Ze staan allebei voor iets groters. Het gaat om een cultuurhouding. Ik zie de koers van het CDA als bestuurspartij die intensief bezig is met de vierkante kilometer van Den Haag. Maar daarnaast heb je ook de mensen in het land die zich gehoord willen weten. Het CDA zal daar veel meer kleur in moeten bekennen.’’

Het lijkt op een ongeluk in wording, wat er in het CDA broeit.
,,Er moet even rust komen. Even ophouden met fluistercampagnes. Gewoon respect hebben voor elkaars positie. Er moet een groepje vertrouwenspersonen gaan nadenken over welke belangen hieronder zitten. Het is breder dan partijleider of staatssecretaris willen worden. Die belangen moeten in kaart worden gebracht en op een fatsoenlijke manier worden meegewogen. Als dat wordt benoemd en uitgesproken, heb je ook de kans een weg in te slaan naar elkaar. Maar dan moeten beide partijen elkaar accepteren. Anders wordt het nog niets. Het kan niet zo zijn dat de ene wil overbruggen en de ander er met gestrekt been ingaat. Je zult wel de handreiking aan beide kanten moeten doen. De kans is groot dat het kan slagen, maar dan moet wel worden ingezien dat het breder en groter is dan het persoonlijke. Als we daarmee blijven doorgaan, dan gaat het verkeerd aflopen.’’

Wat zijn de risico’s voor het CDA?
,,Voor het CDA ligt er sowieso een geweldige opgave. We zijn de slag aan het missen met de jongeren, met allerlei mensen die op een moderne manier met Nederland vooruit willen. Hoe krijgen we een duurzame landbouw, wat doen we met de stikstofproblematiek? Dan kun je niet de kool en de geit sparen. We moeten uitkijken dat we dadelijk niet gemarginaliseerd worden en dat we alleen getalsmatig nog maar nodig zijn om een coalitie aan een meerderheid te helpen.’’

Zie ook: Henk Bleker CDA stapt over naar FvD

Zie ook: CDA en het nieuwe “Zij aan Zij” versus Boeren, Burgers en Buitenlui !!!

Zie ook: CDA bestaat al weer 35 jaar en verder

zie ook: CDA en de nieuwe Koers vanaf 2012

zie ook: CDA nog steeds in de steigers – deel 5

zie ook: CDA nog steeds in de steigers – deel 4

zie ook: CDA nog steeds in de steigers – deel 3

zie ook: CDA nog steeds in de steigers !!!! deel 2

zie ook: CDA nog steeds in de steigers !!!! deel 1

Voormalig CDA-senator Marnix van Rij in de Eerste Kamer.

Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP

Nieuwe interim-voorzitter CDA krijgt steun van Bijleveld

Telegraaf 03.04.2021 Marnix van Rij wordt interim-voorzitter van het CDA. Hij moet de partij weer op de rails krijgen na de interne onrust van het afgelopen jaar en de slecht verlopen campagne en verkiezingen. Hij krijgt daarbij steun van demissionair minister Ank Bijleveld (Defensie).

Het CDA was op zoek naar een nieuwe voorzitter sinds Rutger Ploum twee weken geleden opstapte. Hij achtte zichzelf verantwoordelijk voor de chaotisch verlopen lijsttrekkersverkiezingen afgelopen zomer, de moeizame campagne en het uiteindelijke verlies bij de verkiezingen. De partij leverde vier zetels in.

Voor oud-senator Van Rij ligt er onder meer de taak om de evaluatie van de verkiezingen in goede banen te leiden. Hij kent het klappen van de zweep, want na de vorige verkiezingen was hij ook al voorzitter van de evaluatiecommissie. Van Rij is nu nog regeringscommissaris op het Caribisch eiland St. Eustatius, maar die rol legt hij nu neer.

BEKIJK OOK:

VVD-prominenten woedend op Segers: ‘Dit is buitengewoon niet charmant’

BEKIJK OOK:

Rutte: ’Dit raakt me, maar ik blijf strijdbaar’

BEKIJK OOK:

Nieuwe verkiezingen na patstelling rond Rutte steeds reëler scenario

Van Rij krijgt steun van defensieminister Bijleveld, die buitengewoon adviseur wordt. Ze gaat het bestuur voorzien van adviezen, onder andere over de verbinding tussen Den Haag en de regio’s en de organisatie en cultuur van de partij.

Volgens Wouter de Winther is het niet vanzelfsprekend dat Rutte doorgaat als premier, zegt de politiek commentator in een nieuwe aflevering van de podcast Afhameren:

BEKIJK MEER VAN; overheid verkiezingen partijen en bewegingen Marnix van Rij

Marnix van Rij nieuwe interim-voorzitter CDA, minister Bijleveld adviseur

NU 03.04.2021 Marnix van Rij is de nieuwe interim-partijvoorzitter van het CDA, zo meldt de partij zaterdag. Van Rij start volgende week en blijft in ieder geval tot het najaar van 2021 aan. Het CDA meldt tevens dat demissionair defensieminister Ank Bijleveld ‘buitengewoon adviseur’ wordt van het landelijk bestuur.

Van Rij volgt Rutger Ploum op, die vanwege de flinke verkiezingsnederlaag van het CDA zijn vertrek aankondigde. Het CDA verloor vier zetels en telt nu vijftien Tweede Kamerleden.

De partij meldt dat Van Rij, een voormalig wethouder en Eerste Kamerlid, “sturing” moet gaan geven aan de evaluatie van de verkiezingen en de campagne, terwijl hij met Bijleveld zich moet richten op de toekomst van de partij. Daarbij moet “het CDA-gedachtegoed bewaakt worden”, aldus de fractie.

Bijleveld heeft als taak meegekregen om het CDA-bestuur “scherp te houden en te adviseren over onder meer politieke kwesties”. De minister van Defensie moet tevens advies uitbrengen over hoe het partijbestuur Den Haag en de regiofracties met elkaar kan verbinden, en de partijcultuur- en organisatie bewaken.

CDA maakte lastig jaar door

Het CDA maakte een lastig 2020 door. Een lijsttrekkersverkiezing, die gewonnen werd door de demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge, liep niet vlekkeloos. De Jonge won nipt van kritisch Kamerlid Pieter Omtzigt, maar er ontstond twijfel over het verloop van de verkiezing.

De Jonge legde vervolgens in december zijn functie als CDA-leider neer, omdat hij het niet combineren met zijn portefeuille als minister. Wopke Hoekstra volgde hem op, maar de demissionair minister van Financiën had maar een relatief korte voorbereidingstijd op de verkiezingen in maart. Voormalig partijvoorzitter Ploum vertelde eerder dat beide CDA-leiders niets aan de teleurstellende verkiezingsuitslag konden doen.

Lees meer over: Politiek CDA 

Marnix van Rij interim-partijvoorzitter CDA

NOS 03.04.2021 Marnix van Rij is benoemd tot interim-partijvoorzitter van het CDA. Hij volgt Rutger Ploum op, die twee weken geleden opstapte vanwege de teleurstellende uitslag bij de Tweede Kamerverkiezingen. Van Rij blijft aan tot in ieder geval het volgende congres van de christendemocraten, in het najaar. Nu is hij nog regeringscommissaris van het eiland Sint-Eustatius.

De 60-jarige Van Rij is geen onbekende binnen het CDA. Twintig jaar geleden was hij ook al partijvoorzitter, maar hij vertrok na een conflict met toenmalig partijleider Jaap de Hoop Scheffer. Daarna was hij Eerste Kamerlid en zat hij in een CDA-evaluatiecommissie van de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.

Volgens het CDA is Van Rij “een verbinder met gezag die niet wegkijkt voor wat niet goed gaat, maar besluiten durft
te nemen en weet van doorpakken”. Hij krijgt in zijn nieuwe functie ondersteuning van Ank Bijleveld, de demissionair minister van Defensie. Zij wordt ‘buitengewoon adviseur’ van het CDA-partijbestuur.

CDA vindt puinruimer: Van Rij tijdelijk voorzitter

AD 03.04.2021 Oud-partijvoorzitter Marnix van Rij gaat puinruimen bij het CDA. Hij wordt de nieuwe tijdelijke voorzitter van de partij en wordt bijgestaan door minister Ank Bijleveld, die ‘buitengewoon adviseur’ van het partijbestuur wordt.

De keuze voor Van Rij is opmerkelijk. Hij was van 1999 tot 2001 ook partijvoorzitter, maar trad af toen hij met toenmalig CDA-partijleider Jaap de Hoop Scheffer in een leiderschapsstrijd verwikkeld raakte. Van Rij vond de stijl van De Hoop Scheffer ‘te defensief’ en wilde als nummer 3 op de kandidatenlijst voor zijn partij. De Hoop Scheffer weigerde dat, waarna Van Rij opstapte. De Hoop Scheffer ‘vreesde het beeld van twee kapiteins op één schip’, schreef Trouw destijds.

Die twee kapiteins op dat ene schip is een beeld dat ook nu in het CDA ook weer actueel is. Partijleider Wopke Hoekstra ging de verkiezingen in met het populaire Kamerlid Pieter Omtzigt als zijn nummer 2. De vrees bestond dat Omtzigt, die momenteel oververmoeid thuis zit en nauwelijks een rol had in de campagne, als stemmenkanon méér stemmen zou krijgen dan Hoekstra. Dat gebeurde niet, maar toch sluimert er een mogelijke tweestrijd.

Niemand is groter dan de partij, aldus Marnix van Rij, CDA.

,,Het CDA staat voor een grote uitdaging en dat is ook de reden dat ik nu graag wil inspringen en mijn steentje wil bijdragen aan de partij, want de partij gaat mij aan het hart”, stelt Van Rij. ,,Ik zal er alles aan doen om ervoor te zorgen dat iedereen zich thuis voelt bij het CDA, maar daarbij geldt ook dat niemand groter is dan de partij.” Die laatste opmerking is moeilijk los te zien van de huidige situatie binnen het CDA.

Volgens het CDA moet Van Rij een ‘constructief-kritische gesprekspartner’ zijn voor partijleider Wopke Hoekstra. Op haar beurt is huidig demissionair minister van Defensie Ank Bijleveld aangezocht om Van Rij ‘scherp te houden’. Bijleveld komt, net als Omtzigt, uit Twente en wordt door het CDA-bestuur geroemd om ‘haar verbindende kwaliteiten’.

Vacant

De functie van partijvoorzitter was vacant na het vertrek van Rutger Ploum, vorige maand. Die trad af na de mislukte verkiezingscampagne van de partij. De christendemocraten verloren en gingen van 19 naar 15 zetels. Van Rij moet de evaluatie van die verkiezingscampagne ‘sturing geven’ en het CDA-gedachtegoed ‘bewaken’, ook ‘richting de Tweede Kamerfractie en formatie’. Van Rij evalueerde ook al de verkiezingscampagne van 2017.

Van Rij (60) heeft een lange staat van dienst binnen het CDA. Hij was wethouder van Wassenaar en Eerste Kamerlid. Nu is hij regeringscommissaris van St. Eustatius, een functie die hij op 18 april neerlegt. Ook was Van Rij eens partijvoorzitter, tussen 1999 en 2001. Hij stapte toen op nadat hij met toenmalig partijleider Jaap de Hoop Scheffer ruzie kreeg over de koers van het CDA.

De zoektocht naar een interim-voorzitter duurde even. NRC schreef dat meerdere mensen waren benaderd, maar dat die allemaal vriendelijk hadden bedankt voor de functie. Het CDA is Van Rij dan ook ‘zeer erkentelijk’ dat hij deze ‘uitdagende klus’ op zich wil nemen. Volgens de partij gaat Van Rij ‘bouwen aan de toekomst van de partij’. Hij zwaait in elk geval tot het najaarscongres van het CDA de scepter.

Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 14

Telegraaf 27.03.2021

NAM niet vervolgen

Bewoners van het Groningse aardbevingsgebied reageren verbaasd maar ook teleurgesteld op het advies van het Openbaar Ministerie om de NAM niet te vervolgen. Het OM vond geen bewijs dat de bewoners moesten vrezen voor hun leven door de gevolgen van gaswinning door de NAM.

In 2017 begon een groep individuele klagers samen met de Groninger Bodem Beweging een zogeheten artikel-12-procedure om een OM-onderzoek af te dwingen. Een van die klagers, Lambert de Bont, vindt de uitkomsten van dat onderzoek teleurstellend, al lag het volgens hem wel “in de lijn der verwachting”.

Advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt delen de verbazing over het besluit. Zij dwongen af dat het OM onderzoek zou doen naar mogelijk strafbaar handelen van de NAM.

Hof beslist of OM vervolging mag staken

Het OM stelt dat uit het onderzoek is gebleken dat er sprake is “van aanzienlijke schade aan woningen als gevolg van de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen”. Maar in geen enkel geval kan worden aangetoond dat er “als gevolg van deze schade, concreet gevaar voor het leven van de bewoners is ontstaan.”

Het OM vraagt het gerechtshof of de vervolging gestaakt mag worden. De beslissing ligt bij het hof.

“We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, aldus Diederik Greive, hoofdofficier van het Openbaar Ministerie Noord-Nederland.

OM: Geen bewijs dat bewoners Groningen door gaswinning in levensgevaar waren

Er is Geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.

Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.

Lees ook;

• Politiek is klaar met de NAM: ‘Gaswinning Spijkenisse moet worden stopgezet’

• Omstreden gaswinning onder Pernis gaat voorlopig door, rechter verwerpt protest van Rotterdam

Levensgevaar

In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.

Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. ,,We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.

Het OM zegt zich te realiseren “dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie”.

Lees: Aardbeving met kracht van 2.3 bij Gronings dorp Huizinge NU 28.04.2021

Lees: Aardbeving met kracht van 2.3 bij Gronings dorp Huizinge MSN 28.04.2021

Lees: Aardbeving met kracht van 2.3 in noorden van Groningen Telegraaf 28.04.2021

Lees: Aardbeving met kracht 2,3 gemeten in Groningse Huizinge NOS 28.04.2021

lees: kamerbrief over raming gaswinning groningen 2021-2022 en verder 11.02.2021

lees: bijlage 1 brief advies leveringszekerheid van gasunie transport 29.01.2021

lees: bijlage 2 winter report 2021

lees: bijlage 3 brief van de mijnraad 21.12.2020

lees: bijlage 4 brief aan de nederlandse aardolie maatschappij

lees: kamerbrief over wetsvoorstel wat na nul wetswijzigingen in verband met de definitieve sluiting van het groningenveld 24.11.2020

lees: kamerbrief over bestuurlijke afspraken aardbevingsgebied groningen 06.11.2020

lees: bestuursakkoord groningen opgemaakte versie 06.11.2020

lees: advies over gebruik tijdvak 23.09.2020

lees: advies beoordeling zandplaten zuid 25.06.2020

lees: Overzicht deelnemende gemeenten proeftuinen aardgasvrije wijken 2e ronde 2020

lees: Proeftuinen aardgasvrije wijken 2e ronde

lees: kamerbrief over actualisering monitoringsparameters groningenveld 15.10.2020

lees: kamerbrief over voorstel tot wijziging tijdelijke wet groningen 14.10.2020

lees: bijlage uht wijziging mijnbouwregeling

lees: Subsidieregeling versterking gebouwen Groningen 02.10.2020

lees: kamerbrief over vergoedingen en tegemoetkomingsregeling voor huurders 01.10.2020

lees: akkoord gelijktrekken vergoedingen voor eigenaren en huurders

lees: beleidsregel tegemoetkoming huurders woningcorporaties aardbevingsgebied groningen

lees: kamerbrief over gaswinningsniveau groningen gasjaar 2020-2021 21.09.2020

lees: bijlage advies over de capaciteitsafbouw en sluitingsvolgorde clusters groningen

lees: bijlage advies sluitingsvolgorde productielocaties en minimumflow situatie

lees: bijlage l gas market conversion review

lees: bijlage mijnraadadvies sluiting productielocaties en minimum flow groningenveld

lees: bijlage nieuwe mogelijkheid om groningenproductie voor gasjaar 2020-2021 verder te reduceren

lees: bijlage vaststellingsbesluit groningen gasveld 2020-2021

lees: kamerbrief over voortgang aanpak landelijke afhandeling mijnbouwschade 09.06.2020

lees: bijlage landelijke aanpak afhandeling mijnbouwschade 17.03.2020

Lees ook: Minister Wiebes reageert op bevingen: ‘Begrijpelijk dat ze voor onrust zorgen’

Lees ook: Waarom de aardbevingen nog door blijven gaan

Lees ook: Alles over de aardbevingsproblematiek in Groningen

Zie : Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 13 – op weg naar de parlementaire enquête gaswinning

Zie ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 13 – nasleep

zie dan ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 12 – nasleep

zie verder ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 11 – nasleep

zie dan ook nog: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 10 – nasleep

zie verder dan ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 9 – nasleep

zie dan verder ook nog: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 8 – nasleep

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 7 – nasleep

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 6 – nasleep

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 5

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 4

zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 3

zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 2

zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 1

Risicoanalyse gaswinning Groningen voor het eerst door onafhankelijke partij uitgevoerd 

21.04.2021 Om inzicht te krijgen in de veiligheidsrisico’s van de gaswinning uit het Groningenveld wordt jaarlijks een seismische dreigings- en risicoanalyse uitgevoerd. Vanaf dit jaar is de analyse in publiek beheer en voert TNO de publieke SDRA Groningen uit in opdracht van de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Het is voor het eerst dat niet NAM, maar een onafhankelijk onderzoeksinstituut de analyse uitvoert.

NAM uit het proces

De jaarlijkse risicoanalyse wordt uitgevoerd in aanloop naar het zogeheten vaststellingsbesluit waarmee de minister van EZK uiterlijk op 1 oktober bepaalt hoeveel en op welke wijze NAM het komende gasjaar kan winnen uit het Groningenveld. De uitkomst is daarnaast medebepalend voor de omvang en prioritering van de versterkingsoperatie. Tot en met vorig jaar voerde NAM de risicoanalyse uit: de Hazard and Risk Assessment (HRA). Het was belangrijk om NAM uit het proces te halen en de berekeningen zo transparant mogelijk te maken.

Eerdere analyses hebben al laten zien dat door de afbouw van de gaswinning de veiligheid sterk is verbeterd doordat de aardbevingen in aantal en intensiteit afnemen. Uit de publieke SDRA Groningen 2021 van TNO blijkt opnieuw dat de afbouw van de winning het beoogde effect voor de veiligheid heeft.

Meer informatie over de publieke SDRA Groningen en haar modellen en resultaten is te vinden op de website NLOG van TNO.

Documenten;

• Kamerbrief over Operationele Strategie en de uitkomsten van de publieke SDRA Groningen, afbouw van de export naar België

Kamerstuk: Kamerbrief | 16-04-2021 Heeft deze informatie u geholpen?

Zie ook;

• Gaswinning in Groningen

Opnieuw discussie over schade-afhandeling Groningen, nieuwe Kamer wacht eerst gasdebat

NOS 14.04.2021 Er is opnieuw discussie over vergoeding van door gaswinning veroorzaakte schade in Groningen. Er was afgesproken dat Groningers niet hoefden te bewijzen dat schade aan hun woning door gaswinning is veroorzaakt. Daar zou automatisch van worden uitgegaan.

Nu staat dat toch weer ter discussie. Verschillende schade- experts constateren dat schade aan gebouwen helemaal niet veroorzaakt is door gaswinning. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is verantwoordelijk voor de afhandeling van de schade. Die heeft de schade-afhandeling van bijna 3.000 melders voorlopig stopgezet in afwachting van nieuwe onderzoeken.

Ondertussen twisten gaswinningsbedrijf NAM en betrokken ministeries over de rekeningen die zij moeten betalen. De kosten van schadeherstel en versterking van onveilige huizen vallen veel hoger uit dan geschat. NAM vindt de kosten van de schade-afhandeling veel te hoog.

Volgens de NAM worden ten onrechte duizenden schades aan aardbevingen toegeschreven en zijn de normen voor de versterking veel te streng.

Gasdebat

Het zijn slechts twee van de actuele issues waarmee vandaag nieuwe Tweede Kamerleden te maken krijgen in hun eerste gaswinningsdebat. Sinds de zware aardbeving in Huizinge van 2012, debatteert de Kamer bijna maandelijkse over de gevolgen van de jarenlange gaswinning uit het Groningenveld.

Terwijl veel Groningers al bijna 10 jaar met schade aan hun woningen te maken hebben, is de Kamer al drie keer van samenstelling veranderd. Nieuwe Kamerleden moeten zich snel zien in te werken in het taaie dossier met veel verschillende belangen. Het nieuwe D66-Kamerlid Raoul Boucke bijvoorbeeld liet zich afgelopen week alvast bijpraten tijdens een werkbezoek aan de provincie.

Gaskraan toch niet helemaal dicht

Ook JA21-fractievoorzitter Joost Eerdmans is nieuw op het dossier. Hij brengt een nieuw geluid. Vanaf 2022 gaat de gaskraan in Groningen zo goed als dicht, is de planning. Maar JA21 wil een aantal Groningse locaties stand-by houden voor noodsituaties zoals extreme kou of importproblemen.

Het lijkt er inmiddels op dat het ministerie van Economische Zaken daar ook zo over denkt. In een wetsvoorstel over het beëindigen van de gaswinning uit het Groningerveld wordt nu gesproken over 2028, ondanks de eerdere beloftes aan de Groningers.

In de reactieronde die net is afgesloten laat de NAM weten dat stoppen voor hen al in oktober 2022 haalbaar en ook wenselijk is, “als iedereen zijn schouders eronder zet”. Het bedrijf wil duidelijkere afspraken over hoeveel gas er in de jaren naar 2028 nog wel uit de Groningse bodem gehaald moet worden.

Naast de discussie over de bewijslast en de einddatum spelen andere pittige kwesties. Zo zouden Shell en Exxon 1,5 miljard euro ontvangen als compensatie voor het afbouwen van de gaswinning in Groningen.

Duizenden stukken naar enquêtecommissie aardbevingen: ‘Heftigste project ooit’

NOS 07.04.2021 De verhoren zijn pas volgend jaar, maar Groningse gemeenten zijn nu al druk bezig met de voorbereidingen voor de parlementaire enquête over de gaswinning in de provincie. Zij moeten uiterlijk morgen alle relevante stukken naar de commissie sturen.

Volgens RTV Noord beschikt alleen al de gemeente Eemsdelta over 1,4 miljoen documenten over de gaswinning. Daarvan gaan er grofweg drieduizend naar Den Haag. “Het is eigenlijk zoeken naar spelden in meerdere hooibergen”, zegt projectleider Wim de Boer.

In maart 2019 besloot de voltallige Tweede Kamer dat het zwaarste parlementaire middel, een enquête, ingezet moest worden naar de besluitvorming over de aardgaswinning en de gevolgen daarvan voor Groningers.

Meer en zwaardere aardbevingen

Al tientallen jaren haalt de overheid gas uit de aardbodem in het noorden van het land. Dat leverde de schatkist veel geld op, maar de negatieve gevolgen voor de inwoners werden de afgelopen jaren steeds groter. Ze kregen gaandeweg te maken met meer en zwaardere aardbevingen en de schade aan hun huizen was vaak onherstelbaar. De hersteloperaties verlopen, tot grote woede van de bewoners, nog altijd traag en moeizaam.

De laatste volwaardige enquête (2013-2015) ging over de openbare aanbesteding van de HSL-Zuid en de aanschaf van de Italiaanse Fyra-treinen. Het rapport daarover kostte staatssecretaris Mansveld de kop.

Vorig jaar was er nog een zogeheten mini-enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire. Het vernietigende rapport daarover leidde tot het opstappen van het kabinet-Rutte III.

De commissie die onderzoek doet naar de gaswinning in Groningen verzamelt op dit moment zo veel mogelijk stukken. Niet alleen de gemeenten in het aardbevingsgebied leveren informatie. Ook de provincie Groningen, de betrokken ministeries, waterschappen en bedrijven zoals NAM en Shell doen dat.

Het gaat onder meer om gespreksverslagen, brieven, mails, overeenkomsten, plattegronden, foto’s en allerlei andere documenten die van belang kunnen zijn voor het onderzoek. Doordat de commissie kijkt naar alle gebeurtenissen tussen 1959 (de ontdekking van het gasveld) en nu, gaat het om grote aantallen.

RTV Noord vroeg ook aan andere gemeenten en de provincie Groningen hoeveel stukken ze opsturen. Nog niet alle antwoorden zijn binnen. Het Hogeland, Midden-Groningen en Oldambt willen er vanwege de vertrouwelijkheid niks over zeggen. De gemeente Groningen stuurt 700 documenten op.

Anderhalve maand fulltime bezig

De gemeente Eemsdelta spit sinds half februari het archief door. Tien medewerkers zijn anderhalve maand fulltime aan het werk om alle relevante documenten te vinden. Projectleider De Boer spreekt van “het meest heftige project tot nu toe”.

Aangezien het om 1,4 miljoen digitale stukken gaat, kan het team niet alles van a tot z lezen. Daarom worden documenten op trefwoorden gescand.

De Boer: “Het is niet aan ons om te bepalen of een document wel of niet naar de commissie gaat. Natuurlijk moeten wij ze wel vinden. Dat doen we door slimme zoektermen te gebruiken die voldoen aan de vraag van de commissie.” De Boer kan vanwege het onderzoek niet zeggen op welke woorden ze de documenten precies doorzoeken.

“We moesten mensen vrijstellen die geacht werden andere werkzaamheden te doen. Voor de parlementaire enquête moet alles wijken”, aldus burgemeester Gerard Beukema van Eemsdelta.

Het zoekwerk heeft een flinke weerslag op de gemeente, zegt burgemeester Beukema van Eemsdelta: “We moesten mensen vrijstellen die geacht werden andere werkzaamheden te doen. Voor de parlementaire enquête moet alles wijken.”

Beukema vindt het van groot belang dat de gemeente zorgvuldig meewerkt aan de zoektocht: “Er is ongelooflijk veel gebeurd. Eemsdelta is het kerngebied van de aardbevingsproblematiek wat betreft schade en versterking. Deze parlementaire enquête gaat voor een deel over ons, dus dat betekent dat het van enorm belang is dat die enquête tot een duidelijke uitkomst leidt.”

Ook stukken die vertrouwelijk zijn, gaan naar Den Haag. “Stukken waarvan mensen nu zullen zeggen: misschien hadden we dat anders opgeschreven, als we geweten hadden dat dit bij de parlementaire enquêtecommissie zou komen.”

De openbare verhoren staan gepland van juni tot en met oktober volgend jaar. Het eindrapport wordt in februari 2023 verwacht.

BEKIJK OOK;

• Parlementaire enquête gas duurt twee jaar, openbare verhoren vanaf juni ’22

NAM trekt kosten aardbevingsschade door gaswinning in twijfel

NOS 31.03.2021 De NAM in Assen vindt dat het bedrijf te veel moet betalen aan de afhandeling van schade en de versterking van huizen in het aardbevingsgebied. Volgens de NAM worden ten onrechte duizenden schades aan aardbevingen toegeschreven en zijn de normen voor de versterking veel te streng.

Op de eigen website schrijft de NAM dat de veiligheidsrisico’s in het aardbevingsgebied schromelijk worden overschat. “In onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat daardoor het veiligheidsrisico extreem, voor sommige gebouwen zelfs met een factor duizend tot tienduizend, kan worden overschat”, staat er te lezen.

Dat betekent volgens het gasbedrijf dat er veel meer huizen worden versterkt met maatregelen die vele malen zwaarder zijn dan nodig is. “Dit leidt tot onnodige gevoelens van onveiligheid bij bewoners en tot extra kosten.”

Mensen die schade ondervinden van de bevingen of hun huis willen versterken, moeten dat sinds kort melden bij de overheid. Voorheen moesten bewoners zelf hun zaak regelen met de NAM, soms tot aan de rechter aan toe. De overheid heeft die strijd overgenomen door de NAM wettelijk op afstand te zetten van de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie.

Mensen die schade nu declareren, krijgen dat geld van de overheid, maar die verhaalt een deel van de kosten weer op de NAM. Die is het niet eens met de berekening van de kosten en heeft daarover nu een conflict met de overheid.

De NAM trekt niet alleen de versterkingskosten in twijfel, maar plaatst ook vraagtekens bij de kosten voor de afhandeling van de schade. Volgens het bedrijf wordt een veel te laag trillingsniveau gebruikt om te beoordelen of een schade door een aardbeving komt.

“Iedereen begrijpt dat er geen schade ontstaat door het hard dichtslaan van een deur of een langsrijdende vrachtauto”, aldus de NAM in een statement. Maar volgens het bedrijf is dat wel het niveau waarmee wordt gerekend. “Hierdoor worden volgens ons duizenden schades ten onrechte aan aardbevingen toegeschreven.”

Het bedrijf stelt dat er geen discussie is over de noodzakelijke versterkings- en herstelkosten. Maar vindt dat “de kosten ten gevolge van maatregelen die redelijkerwijs niet meer aan gaswinning en aardbevingen toegeschreven kunnen worden, niet aan de NAM doorbelast kunnen worden”.

Juridisch steekspel

Het ministerie van Economische Zaken houdt er rekening mee dat het geschil met de NAM uit kan monden in een juridisch steekspel, zegt demissionair minister Bas van ’t Wout (VVD).

“Het kabinet bereidt zich daarop voor en zal daarbij geen juridische middelen onbenut laten”, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. “Ik zal er streng op toezien dat alle kosten die bij de NAM in rekening kunnen worden gebracht, ook in rekening zullen worden gebracht.” Zolang dat niet gebeurt, komen de kosten voor rekening van de Staat.

En de kosten blijven ondertussen stijgen, meldt Van ’t Wout eveneens in de Kamerbrief. Aanvankelijk zou de operatie maximaal 5,5 miljard kosten, maar inmiddels denkt Van ’t Wout 8,5 miljard euro kwijt te zijn aan schadeherstel, versterken en de uitvoeringskosten.

BEKIJK OOK

• Schadeloket voor aardbevingsschade twijfelt aan beoordeling van experts

• OM: onvoldoende bewijs om NAM te vervolgen vanwege aardbevingen Groningen

• Gedupeerden aardbevingsschade moeten mogelijk duizenden euro’s terugbetalen

Aardbeving met kracht van 1,5 gemeten bij Gronings dorp Wildervank

NOS 31.03.2021 Bij het Groningse dorp Wildervank is gisteravond rond 22.45 uur een aardbeving gemeten. De beving, met een kracht van 1,5, was volgens het KNMI op 3 kilometer diepte. Of de aardbeving tot schade heeft geleid, is nog niet bekend.

RTV Noord meldt dat de meeste mensen die de beving hebben gevoeld, uit de directe omgeving van Wildervank en Veendam komen. Een inwoner van Veendam spreekt tegen de omroep van “een doffe dreun”, waardoor zijn huis trilde.

In Groningen zijn met enige regelmaat aardbevingen, vrijwel altijd als gevolg van de jarenlange gaswinning in de regio. De zwaarste beving in Groningen was in 2012 bij Huizinge. Die had een kracht van 3,6.

Honderden meldingen van Groninger bevingsschade in de wacht gezet

MSN 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) stopt tijdelijk met de beoordeling van ongeveer 1500 schademeldingen. Het IMG twijfelt namelijk over de onafhankelijkheid van haar eigen schadebeoordelaars; circa 10 tot 15 procent van de onlangs afgehandelde adviesrapporten wijkt sterk af van eerdere adviezen over gebouwen in dezelfde omgeving.

Per week werkt het IMG ongeveer 1000 meldingen af van fysieke schade aan woningen en gebouwen, veroorzaakt door aardbevingen. Volgens het bevingsschadeloket valt het op dat sommige schadegevallen de laatste maanden niet worden beoordeeld als gevolg van gaswinning, en dus niet worden vergoed, terwijl bijvoorbeeld de buren al wel gecompenseerd zijn voor vergelijkbare schade.

“Zo komt het voor dat in één straat van de tien adviesrapporten er bij negen situaties schadevergoeding is toegekend, oplopend tot tienduizenden euro’s. Maar bij het tiende adviesrapport wordt er nu geadviseerd geen enkele schade te vergoeden”, stelt het IMG. “Het omgekeerde komt ook voor.”

Het IMG wil eind april antwoord hebben op de vraag hoe de betrouwbaarheid van de adviesrapporten te verbeteren. De ongeveer 1500 schademelders die in de wacht zijn gezet, krijgen binnenkort een brief over de situatie.

Beoordeling schade door gaswinning vertraagd na twijfel over adviesrapporten

NU 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) staakt tijdelijk de afhandeling van een deel van de schademeldingen van Groningers. Het IMG neemt dit besluit, omdat het steeds vaker met “sterk afwijkende beoordelingen” in de adviesrapporten te maken krijgt. De pauze treft vijftienhonderd mensen.

Zij moeten mogelijk een maand langer wachten op uitsluitsel, zo bevestigt een woordvoerder van het IMG na berichtgeving door RTV Noord.

Het IMG last de pauze in om vast te kunnen stellen waar deze verschillen in de adviesrapporten vandaan komen. Eind april wil het instituut de draad weer oppakken, mogelijk met een “op onderdelen gewijzigde benadering” van de beoordeling van fysieke schade.

De afwijkingen komen nu aan het licht, doordat er inmiddels grote aantallen schademeldingen worden afgehandeld. Zo constateerde het IMG dat in sommige gevallen geen schade als mijnbouwschade wordt beoordeeld, waar dat eerder in dezelfde straat of zelfs bij buren nog wel het geval was.

Daarnaast speelt mee dat de meldingen nu ook uit gebieden verder van het epicentrum komen, waar eerder geen schades werden opgenomen. Dat gebeurt tegenwoordig wel, maar dat maakt het voor deskundigen mogelijk lastiger om vast te stellen of de aan gaswinning gerelateerde bevingen schade hebben veroorzaakt of verergerd.

Ten slotte speelt voortschrijdend technisch inzicht een rol. Het IMG wil daarom meewegen wat nieuwe inzichten betekenen voor de verschillen in het toekennen van vergoedingen door de tijd heen.

Lees meer over: Gaswinning Groningen 

Beoordeling schade door gaswinning vertraagd na twijfel over adviesrapporten

MSN 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) staakt tijdelijk de afhandeling van een deel van de schademeldingen van Groningers. Het IMG neemt dit besluit, omdat het steeds vaker met “sterk afwijkende beoordelingen” in de adviesrapporten te maken krijgt. De pauze treft vijftienhonderd mensen.

Zij moeten mogelijk een maand langer wachten op uitsluitsel, zo bevestigt een woordvoerder van het IMG na berichtgeving door RTV Noord.

Het IMG last de pauze in om vast te kunnen stellen waar deze verschillen in de adviesrapporten vandaan komen. Eind april wil het instituut de draad weer oppakken, mogelijk met een “op onderdelen gewijzigde benadering” van de beoordeling van fysieke schade.

De afwijkingen komen nu aan het licht, doordat er inmiddels grote aantallen schademeldingen worden afgehandeld. Zo constateerde het IMG dat in sommige gevallen geen schade als mijnbouwschade wordt beoordeeld, waar dat eerder in dezelfde straat of zelfs bij buren nog wel het geval was.

Daarnaast speelt mee dat de meldingen nu ook uit gebieden verder van het epicentrum komen, waar eerder geen schades werden opgenomen. Dat gebeurt tegenwoordig wel, maar dat maakt het voor deskundigen mogelijk lastiger om vast te stellen of de aan gaswinning gerelateerde bevingen schade hebben veroorzaakt of verergerd.

Ten slotte speelt voortschrijdend technisch inzicht een rol. Het IMG wil daarom meewegen wat nieuwe inzichten betekenen voor de verschillen in het toekennen van vergoedingen door de tijd heen.

Schadeloket voor aardbevingsschade twijfelt aan beoordeling van experts

NOS 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) stopt tijdelijk met de beoordeling van schademeldingen van zo’n 1500 melders uit Groningen en de kop van Drenthe. Het schadeloket twijfelt aan de beoordeling van onafhankelijke experts en ziet onverklaarbare verschillen in de adviezen over schadevergoedingen.

In de adviezen over de schadeafhandeling in een dorp of straat zaten tot voor kort relatief weinig grote verschillen volgens het IMG. Maar de laatste maanden blijken er steeds meer verzoeken afgewezen te worden. Bij 1500 adviesrapporten, wijkt de beoordeling sterk af van de beoordelingen van huizen in de directe omgeving, meldt RTV Noord.

“Het komt voor dat in één straat van de tien adviesrapporten er bij negen situaties schadevergoeding is toegekend, oplopend tot tienduizenden euro’s. Maar bij het tiende adviesrapport wordt er nu geadviseerd geen enkele schade te vergoeden. Het omgekeerde komt ook voor,” stelt het schadeloket.

Grote verschillen in adviezen

De oorzaak voor de grote verschillen lijkt volgens het schadeloket te liggen bij de manier waarop onafhankelijk deskundigen de dossiers beoordelen. Onderzoek hiernaar loopt nog. Het loket wil de problemen in één keer oplossen en eind april met een antwoord komen. “Dit leidt mogelijk tot een op onderdelen gewijzigde benadering van de beoordeling van fysieke schade”, aldus het IMG. “Tot die tijd worden de adviesrapporten daarom aangehouden.”

De mensen die het betreft krijgen een brief over de situatie. Hoelang zij exact moeten wachten op een besluit over hun melding is onduidelijk. Het IMG denkt dat de gepauzeerde dossiers binnen vijftien maanden worden afgehandeld.

Afwijkingen duidelijker zichtbaar

Het IMG heeft nu in totaal ongeveer 75.000 schadegevallen in kaart gebracht. Omdat de schade vaak voor meerdere huizen in een straat afgehandeld is, worden afwijkingen volgens hen steeds duidelijk zichtbaar.

In Groningen geldt het bewijsvermoeden. Dat betekent dat schade wordt erkend, tenzij bewezen kan worden dat de schade een andere oorzaak heeft dan mijnbouw of bodembeweging. De deskundigen die de schade beoordelen, lijken volgens het IMG anders aan te zijn gaan kijken tegen de kans op schade door een aardbeving. Met name aan de randen van het gebied.

BEKIJK OOK;

• OM: onvoldoende bewijs om NAM te vervolgen vanwege aardbevingen Groningen

• Ruim 120.000 Groningers komen in aanmerking voor waardedalingsregeling

• Schadeloket Groningen gaat oude gevallen bekijken

Verbazing en teleurstelling na OM-advies om NAM niet te vervolgen

NOS 26.03.2021 Bewoners van het Groningse aardbevingsgebied reageren verbaasd maar ook teleurgesteld op het advies van het Openbaar Ministerie om de NAM niet te vervolgen. Het OM vond geen bewijs dat de bewoners moesten vrezen voor hun leven door de gevolgen van gaswinning door de NAM.

In 2017 begon een groep individuele klagers samen met de Groninger Bodem Beweging een zogeheten artikel-12-procedure om een OM-onderzoek af te dwingen. Een van die klagers, Lambert de Bont, vindt de uitkomsten van dat onderzoek teleurstellend, al lag het volgens hem wel “in de lijn der verwachting”.

“Immers, de opdrachtgevers van de NAM zaten in het kabinet-Rutte II en die worden door het OM ontzien”, aldus de Bont.

Het OM concludeert dat er inderdaad schade was aan woningen, maar dat in geen enkel geval kon worden vastgesteld dat bewoners direct gevaar liepen. Vincent Bernardus, die met zijn gezin zijn huis uit moest, begrijpt daar niets van. “Kan iemand mij dan alsjeblieft vertellen waarom mijn vader er niet meer is”, vraagt hij zich af op Twitter.

Vincent Bernardus@viincentttttt

@GBBGroningen Kan iemand mij dan alsjeblieft vertellen waarom mijn vader er niet meer is? Het huis is weliswaar niet ingestort en hij is niet geplet door puin maar wel geplet door de jarenlange stress.

Ook de voorzitter van de Groninger Bodem Beweging noemt het besluit van het OM onbegrijpelijk. “Tientallen mensen moesten gedwongen hun huis verlaten vanwege acuut instortingsgevaar”, zegt Jelle van der Knoop. “Misschien is er geen sprake van intentie maar wel van de wetenschap dat als men doorgaat met gaswinnen mensen in levensgevaar worden gebracht.”

Hij vindt dat de NAM in 2015 in overleg met het Rijk had kunnen besluiten om de gaswinning tot 0 terug te brengen.

Gevoelens van onveiligheid

De Groningse Kirsten de Jong valt over het woordgebruik van het OM. De hoofdofficier zei eerder vandaag dat er “niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”.

“U slaat hier de plank heel erg mis”, twittert De Jong. “Het zijn geen gevoelens van onveiligheid, wij leven simpelweg onveiliger dan de rest van NL. Ik vind dit een buitengewoon schandelijke opmerking.”

Kirsten de Jong@Kirsten_Grunn

Dit is interessant en nadere informatie en uitleg op zijn plaats @Het_OM . Want waarom moesten er dan mensen accuut uit hun huis? Dat was toch omdat er concreet gevaar dreigde? https://t.co/eplmc2sUg1

Advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt delen de verbazing over het besluit. Zij dwongen af dat het OM onderzoek zou doen naar mogelijk strafbaar handelen van de NAM.

“Het Openbaar Ministerie miskent dat in beginsel iedere aardbeving een substantieel levensgevaar meebrengt”, stelt Spong. “Daarbij is niet slechts instortingsgevaar relevant, maar ook gevaar voor neervallende balken, planken etcetera. Kortom, een (Groningse) aardbeving wordt hier ten onrechte door het OM tot een peulenschil gedegradeerd. Daar verzetten wij ons tegen.”

“De door onze cliënten beschreven situaties van een gespleten schoorsteen boven een kinderslaapkamer tot vallende glasscherven ter grootte van een keukenmes zijn onmiskenbaar levensgevaarlijk geweest. Wie dat niet onderkent, is ziende blind”, voegt Van Reydt daaraan toe.

Goed nieuws

De NAM noemt de beslissing van het OM goed nieuws. “Dit besluit heeft de officier genomen na een uitgebreid onderzoek naar de feiten en verklaringen van betrokkenen. We moeten uiteraard nog wel de instemming van het hof afwachten, maar dit is een belangrijke stap”, zegt directeur Johan Atema.

De NAM betreurt dat veel bewoners in Groningen “aanzienlijke overlast en schade hebben ondervonden van de bevingen”. “De onrust die dat veroorzaakte heeft diepe sporen achtergelaten bij veel Groningers en heeft de levens van een groot aantal bewoners ingrijpend veranderd. Dat spijt de NAM.”

BEKIJK OOK;

• OM: onvoldoende bewijs om NAM te vervolgen vanwege aardbevingen Groningen

Advies: slachtoffers aardbevingsschade hebben recht op vergoeding

MSN 26.03.2021 De Groningers die in het bevingsgebied een woning hebben met aardbevingsschade, hebben recht op een schadevergoeding van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Dat adviseert de advocaat-generaal vrijdag aan de Hoge Raad. Tot nu toe gaat het om 65 eigenaren en huurders die recht hebben op een ‘woongenot-schadevergoeding’. Een deel van hen krijgt daar ook smartengeld bij.

Het gerechtshof in Leeuwarden oordeelde in december 2019 ook dat bewoners met aardbevingsschade recht hebben op een vergoeding. Als de NAM bij die bewoners minimaal twee keer zulke woningschade heeft veroorzaakt, hebben zij daarnaast recht op smartengeld.

De advocaat-generaal adviseert de Hoge Raad om de uitspraak van het hof in stand te laten, maar om eventueel zelf richtlijnen te geven over hoeveel smartengeld er betaald moet worden. De uitspraak van de Hoge Raad staat gepland op 1 oktober 2021. Het staat de Hoge Raad vrij het advies van de advocaat-generaal al dan niet over te nemen.

OM: onvoldoende bewijs om NAM te vervolgen vanwege aardbevingen Groningen

NOS 26.03.2021 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft geen bewijs gevonden dat bewoners van het Groningse aardbevingsgebied voor hun leven moesten vrezen door de gevolgen van gaswinning door de NAM. Het OM zegt tot die conclusie te komen na “intensief onderzoek”.

“Er is geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM”, stelt het OM. Dat houdt concreet in dat het OM adviseert de NAM niet te vervolgen.

De zaak was in 2017 aangezwengeld door de Groninger Bodem Beweging samen met een aantal individuele klagers. Via een zogeheten artikel-12-procedure wilden ze een OM-onderzoek afdwingen. Dat resulteerde erin dat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden het OM opdroeg om mogelijke strafrechtelijke overtredingen van de NAM te onderzoeken.

Volgens het hof waren er aanwijzingen dat de NAM zich schuldig maakte aan het opzettelijk beschadigen van woningen door gas te winnen. Er zou daardoor concreet levensgevaar voor de bewoners te duchten zijn.

Hof beslist of OM vervolging mag staken

Het OM stelt dat uit het onderzoek is gebleken dat er sprake is “van aanzienlijke schade aan woningen als gevolg van de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen”. Maar in geen enkel geval kan worden aangetoond dat er “als gevolg van deze schade, concreet gevaar voor het leven van de bewoners is ontstaan.”

Het OM vraagt het gerechtshof of de vervolging gestaakt mag worden. De beslissing ligt bij het hof.

“We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, aldus Diederik Greive, hoofdofficier van het Openbaar Ministerie Noord-Nederland.

Volgens het OM biedt het strafrecht in deze zaak geen oplossing voor de problemen van de Groningers. “Langs andere wegen zal het leed moeten worden gecompenseerd.”

BEKIJK OOK;

• NAM wil Groningenveld na 2022 echt sluiten

• Niet alleen NAM, ook staat indirect aansprakelijk voor schade Groningen

• Staat, en niet de NAM, betaalt het meest voor Groningse schade

OM: Geen bewijs dat bewoners Groningen door gaswinning in levensgevaar waren

AD 26.03.2021 Er is geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.

Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.

Lees ook;

• Politiek is klaar met de NAM: ‘Gaswinning Spijkenisse moet worden stopgezet’

• Omstreden gaswinning onder Pernis gaat voorlopig door, rechter verwerpt protest van Rotterdam

Levensgevaar

In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.

Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. ,,We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.

Het OM zegt zich te realiseren “dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie”.

OM: vervolging NAM om aardbevingen moet worden gestaakt

Telegraaf 26.03.2021 Er is geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.

Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.

In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.

Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. „We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.

Het OM zegt zich te realiseren „dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie.”

Groninger Bodem Beweging: onbegrijpelijk

De Groninger Bodem Beweging noemt het oordeel van het Openbaar Ministerie onbegrijpelijk.

„Ik begrijp er helemaal niets van”, zegt voorzitter van de beweging Jelle van der Knoop. „Ongeveer 15.000 huizen worden versterkt, omdat de kans te groot is dat bij een zware aardbeving huizen instorten. Als dat geen levensgevaar is, begrijp ik het niet meer.”

Toen de gaskraan nog helemaal open stond, waren er voorspellingen voor een beving met een kracht van 5, aldus de voorzitter. „Dan was een groot deel van de huizen ingestort.”

De zaak is nu, zoals dat heet, „onder de rechter.” Het is nu aan het hof om te beslissen of het OM de vervolging kan staken of niet.

BEKIJK MEER VAN; misdaad proces Openbaar Ministerie Nederlandse Aardolie Maatschappij

Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 2

AD 25.03.2021

Van Ark en Koolmees nieuwe verkenners

Tamara van Ark (VVD) en Wouter Koolmees (D66) worden de nieuwe verkenners. Zij nemen de rol over van Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), die de opdracht teruggaven nadat Ollongren per ongeluk vertrouwelijke aantekeningen had getoond. Maar de oppositie is nog niet klaar met de fotoblunder van Ollongren en eist een Kamerdebat.

Tijdens haar gehaaste vertrek van het Binnenhof vanwege een positieve coronatest, droeg Ollongren donderdagochtend haar aantekeningen open en bloot met zich mee. Daar werd een foto van gemaakt, waardoor iedereen kennis kon nemen van de gespreksonderwerpen die voor donderdag op de agenda stonden.

Papierenblunder

Verkenner Kajsa Ollongren ontketende donderdagochtend in Den Haag een rel die tot het opstappen van de verkenners leidde. Onder haar arm was een vel te zien met de ‘Aandachtspunten 2^e ronde VVD en D66′. Daarop staat onder meer geschreven: ‘Omtzigt, functie elders’. Daarbij wordt gewezen op CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt die samen met Renske Leijten (SP) de toeslagenaffaire bloot legde.

Onduidelijk is wie over de positie van Omtzigt sprak. Op Twitter ontkent CDA-leider Wopke Hoekstra dat hij met de verkenners over zijn partijgenoot sprak.

Ook is de onderhandelingsstijl van Hoekstra een aandachtspunt en wil de CDA-leider graag een post in het kabinet. Daarnaast blijkt uit de aandachtspunten dat er voor een minderheidskabinet weinig enthousiasme is, en een meerderheid in de Eerste Kamer voor niemand een ‘must’.

Uit het lijstje blijkt ook dat de linkse partijen elkaar niet echt vast hielden, terwijl dit tijdens de verkiezingscampagne bij die partijen een belangrijk thema was.

Volgens de woordvoerder van de verkenners is de gefotografeerde notitie ‘geen directe weergave van de reeds gevoerde gesprekken’.

Verkenners stoppen definitief nadat besmette Ollongren notitie toont

Daarom leggen de Verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren leggen Definitief hun werk neer. Ollongren toonde donderdagochtend haar aantekeningen over de formatiegesprekken toen zij het Binnenhof verliet nadat zij besmet bleek met het coronavirus. In die aantekeningen stonden gevoelige opmerkingen over verschillende posities van verschillende partijen.

Demissionair minister van Binnenlandse Zaken en verkenner Kajsa Ollongren (D66) bleek donderdagochtend het coronavirus te hebben. Afgelopen week sprak zij als verkenner in de formatie met alle fractievoorzitters van de partijen die vanaf volgende week in de Tweede Kamer zitten. Ollongren is het tweede kabinetslid in één week dat positief test op het virus.

Formatievertraging

Ollongren liet zich woensdag 24 maart, op die vijfde dag, testen. In afwachting van haar uitslag ging zij donderdagochtend 25 maart wel naar het Binnenhof. Daar zou zij met medeverkenner Annemarie Jorritsma (VVD) nogmaals met demissionair premier Mark Rutte (VVD) en D66-leider Sigrid Kaag spreken.

Ex-verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) hebben in een brief uitleg gegeven over de gelekte formatienotities. Met één passage maken ze het hun opvolgers niet makkelijker. 

Tot drie keer toe zeggen ze het  in hun brief aan de Kamer: dit had niet mogen gebeuren. Met het mea culpa willen de oud-verkenners duidelijk maken dat alleen zij verantwoordelijk zijn voor het memo.

De brief van de ex-verkenners Ollongren en Jorritsma over de gelekte notitie roept vooral nieuwe vragen op. Of de brief de formatie kan vlottrekken, is onzeker.

De brief suggereert dat Jorritsma en Ollongren zélf de opmerking over Omtzigt op papier hadden gezet. Maar letterlijk staat het er niet, er wordt alleen verantwoordelijkheid genomen. Hoe het ook zij, door alle schuld op zich te nemen, hopen de ex-verkenners dat het formatieproces zonder deze hypotheek verder kan.

Dit is vooral in het belang van Rutte, die haast wilde maken met de formatie van zijn vierde kabinet, maar bij andere politiek leiders nu met wantrouwen wordt gadegeslagen. De ex-verkenners schrijven: „Geen van de fractievoorzitters heeft met ons gesproken over de heer Omtzigt. Geen van de fractievoorzitters heeft met ons gesproken over de onderhandelingsstijl van de heer Hoekstra.”

Ze schrijven ook dat de notitie niet is gebaseerd op wat de media bericht hadden. Dat is opmerkelijk, omdat dat juist wél stond in een brief van de nieuwe verkenners. Vorige week vrijdag schreven zij aan de Kamer: „De passage berust volgens onze voorgangers [Jorritsma en Ollongren dus] op een inventarisatie vanuit meerdere invalshoeken, waaronder berichten in de media.” Door dit nu te ontkennen, maken de ex-verkenners het hun opvolgers weer lastiger. Nu hebben zíj wat uit te leggen.

Tweede Kamer wil opheldering over de notities over Kamerlid Omtzigt

Komende woensdag 31.03.2021 staat een debat tussen de nieuwe Tweede Kamer en oud-verkenners Ollongren en Jorritsma gepland.

De Tweede Kamer wil de onderste steen boven. Wie schreef de notities? En waar kwam de input dan vandaan? 

De nieuwe verkenners hebben laten weten dat de formatiegesprekken pas hervat worden na het debat van woensdag.

Hoe de kaarten waren geschud vóór de verkenning klapte;

De voorkeuren van de lijsttrekkers werden in de loop van de week duidelijk. Alles op een rijtje zettend waren de verschillen tussen VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag overduidelijk: Rutte ziet JA21 of ChristenUnie het liefst aanschuiven, terwijl Kaag waarschijnlijk liever naar de linkse partijen kijkt.

Ze noemde geen partijnamen, maar haar brief aan de verkenners met de belangrijkste thema’s die een volgend kabinet moet aanpakken, kwam erg overeen met de brieven van GroenLinks en PvdA.

• VVD-leider Rutte en D66-leider Kaag moeten op zoek naar twee andere partijen
• Rutte wil in ieder geval graag het CDA erbij hebben
• CDA-leider Hoekstra houdt de boot nog af
• Nieuwkomer JA21 dient zich aan op het toneel
• Rutte en JA21-leider Eerdmans spreken voorkeur uit voor coalitie met CDA en D66
• Kaag noemt samenwerking met JA21 “moeilijk voorstelbaar”
• Rutte ziet in CU een andere optie, CU-leider Segers vindt dat grotere partijen eerst aan de beurt zijn
• Kaag noemt geen partijnamen, maar wil progressief kabinet
• PvdA-leider Ploumen laat nogmaals weten alleen samen met andere linkse partij mee te willen doen
• Klaver (GroenLinks) sluit meeregeren niet uit, maar wil een links kabinet
• SP-leider Marijnissen denkt dat meeregeren niet voor de hand ligt
• PVV en FVD worden nog steeds uitgesloten door andere partijen

Formatiegesprekken uitgesteld

25.03.2021 – Dag 3 verkenning formatie – uitgesteld

Demissionair minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken), tevens verkenner namens D66 in de kabinetsformatie, is positief getest op het coronavirus. Ze is als verkenner de afgelopen week met alle lijsttrekkers in contact geweest, weliswaar wel op afstand en in achtneming van de coronaregels.

Ollongren zou donderdagochtend in haar rol als verkenner VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag ontvangen voor een tweede ronde gesprekken voor de formatie van het kabinet. 

Derhalve zijn de formatiegesprekken die vandaag gevoerd zouden worden met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag, voorlopig uitgesteld, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst. 

Hoe en wanneer de gesprekken doorgaan, wordt nog bekeken. Jorritsma zei vanochtend dat de gesprekken misschien voor een deel digitaal worden voortgezet, maar of dat echt gebeurt, is nog niet zeker. Het was de bedoeling dat de verkenners uiterlijk volgende week dinsdag 30.03.2021 hun verslag klaar zouden hebben, maar Jorritsma heeft er een hard hoofd in of dat gaat lukken: “Dit gaat natuurlijk wel wat vertraging opleveren.”

Keijzer eerder positief getest

Ollongren, die ook minister van Binnenlandse Zaken is, is binnen korte tijd het tweede lid van het kabinet, dat positief getest is. Eerder deze week meldde staatssecretaris Keijzer dat ze besmet is. Daarna kregen de overige kabinetsleden het advies zich woensdag ook te laten testen en ook Ollongren heeft dat gedaan.

Het kabinet hoefde niet in quarantaine, omdat de bewindslieden genoeg afstand tot Keijzer zouden hebben gehouden. Woordvoerders melden inmiddels dat veel ministers negatief zijn getest, onder wie premier Rutte. Eventuele andere positieve uitslagen zijn nog niet bekend.

Terugblik  verkenningsronde;

Telegraaf 22.03.2021

22.03.2021 – Dag 1 verkenning formatie

De verkenning is begonnen! Alle fractieleiders komen langs bij Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), die onderzoeken hoe een volgend kabinet eruit zou kunnen komen te zien.

VVD-leider Mark Rutte schermt met JA21, D66 wil er juist helemaal niets van weten. En ondertussen ligt de sleutel bij het CDA van Wopke Hoekstra.

Alle partijen wilden een snelle formatie vanwege corona, maar bij de verkennende gesprekken voltrekt zich de oude, rituele dans. ‘Sleutelpartij’ CDA houdt de boot af, terwijl VVD-leider Mark Rutte uit tactisch oogpunt ineens JA21 noemt. De formatie is moeilijker dan hij op het eerste oog lijkt.

Noem het speeddaten-voor-politici: maandag trokken de acht grootste partijen uit de Tweede Kamer langs bij verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). Allen legden ze hun gedachten neer over welke partijen bondgenoten moeten worden in het kabinet Rutte-4.

Vandaag zijn de leiders van de acht grootste partijen aan de beurt, op volgorde van meeste naar minste zetels.

Zodoende mocht demissionair premier Mark Rutte als eerste aantreden. Zijn partij, de VVD, won tijdens de verkiezingen 35 zetels en werd daarmee veruit de grootste partij. De meeste partijen stellen dan ook dat het initiatief voor het vormen van een coalitie bij hem ligt.

“D66 is een logische deelnemer vanwege hun overwinning, CDA willen we er ook graag bij en daarna wordt het even zoeken.” Dat zei VVD-partijleider Rutte na zijn gesprek met verkenners Jorritsma en Ollongren in de Stadhouderskamer aan het Binnenhof.

Telegraaf 22.03.2021

De VVD wil “serieus kijken” naar een coalitie met JA21, zei demissionair premier Mark Rutte maandagochtend na afloop van een gesprek met verkenners Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma. Maar D66-leider Sigrid Kaag vindt regeren met die partij “moeilijk voorstelbaar”.

Haar partij staat lijnrecht tegenover de oud-FVD’ers als het gaat over belangrijke punten als het klimaat en de Europese Unie. In gesprek met journalisten wees Kaag op diverse standpunten van haar partij en die van Eerdmans, die lijnrecht tegenover elkaar staan. “JA21 wil uit de EU en het Klimaatakkoord van Parijs opzeggen, dat lijkt mij geen optie”, citeert het ADhaar.

JA21?

Rutte sluit niet uit een poging te wagen met nieuwkomer JA21 om aan de benodigde meerderheid te komen in de Tweede Kamer. Vooral omdat die partij een flink aantal zetels in de Eerste Kamer heeft, overgestapte oud-FVD-leden. “Dus we moeten serieus kijken naar JA21, maar goed we kennen die partij verder niet, dus we moeten onderzoeken waar ze nou precies voor staan.”

De combinatie VVD-D66-CDA-JA21 zou in de Tweede Kamer op 76 zetels uitkomen. De VVD-leider noemde ook het voortzetten van de huidige coalitie met de ChristenUnie als optie. “We hebben heel goed samengewerkt.” Deze combinatie zou uitkomen op 78 zetels.

De terughoudendheid van Hoekstra rondom de liberale partijen komt niet uit de lucht vallen. In verkiezingstijd hekelde de CDA-leider in gesprek met NU.nl het “richtingloze liberalisme” van voormalig coalitiepartner VVD.

Hoekstra stelt tevens niet te willen aanschuiven omdat de liberale partijen het nog niet eens zijn over mogelijke coalitiepartners.

Hoekstra: niet aan zet

CDA-leider Hoekstra komt Rutte voorlopig niet tegemoet. Hij zei na zijn gesprek dat het niet voor de hand ligt dat het CDA aanschuift bij een “liberaal motorblok” van VVD en D66. CDA verloor bij de verkiezingen vier zetels. “Wij zijn niet aan zet.” Hoekstra zei dat de twee liberale partijleiders het eerst maar onderling eens moesten worden.

Hoekstra doelde daarmee op D66-leider Kaag, die vanochtend zei dat de combinatie met JA21 haar “moeilijk voorstelbaar” lijkt. “Het is in deze fase belangrijk om te kijken wat iedereen wil bereiken in dit land”, zei Kaag. En wat betreft klimaat en Europa past JA21 niet bij D66, benadrukte ze.

CDA-leider Wopke Hoekstra “voelt er niet voor” om alvast aan te sluiten bij een liberaal ‘motorblok’ met VVD en D66, om vervolgens op zoek te gaan naar een vierde coalitiepartij. Dat zegt hij maandagmiddag na een eerste gesprek met Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), die verkennen welke partijencombinaties mogelijk tot een coalitie kunnen leiden.

De nieuwe Tweede Kamer komt pas op 31 maart 2021 voor het eerst samen. Daarna wordt gedebatteerd over het verslag van de verkenners en worden één of meer informateurs aangewezen.

23.03.2021 – Dag 2 verkenning formatie

Na de eerste kopjes koffie met de lijsttrekkers van alle partijen zullen verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) snel een nieuwe ronde inboeken met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag. De twee komen, afzonderlijk van elkaar, donderdag opnieuw op bezoek.

De eerste ronde aan formatiegesprekken levert nog veel onduidelijkheid op. Veel partijen houden de boot af en zetten hun pokergezichten op.

Rutte gaf na zijn eerste gesprek met de verkenners aan dat hij naast D66 graag in een kabinet wil met CDA. Hij ziet daar nieuwkomer JA21, geraamd op drie zetels, wel bij aanschuiven. De doorstart van een kabinet met CU is wat hem betreft ook een optie. Pas daarna wil hij kijken naar SP, PvdA en GL.

JA21 wil regeren met VVD, D66 en CDA: ‘Wij kunnen Nederland naar rechts trekken’

Vandaag 23.03.2021 was het de beurt aan de kleinere partijen om hun wensen voor een nieuw kabinet kenbaar te maken bij de verkenners. Met name ChristenUnie en JA21 lijken kans te maken op een plekje aan de onderhandelingstafel. JA21-leider Joost Eerdmans wil dolgraag regeren: ,,Wij kunnen Nederland naar rechts trekken.’’

Joost Eerdmans van JA21 (3 zetels) is enthousiast over regeringsdeelname. ,,Ik heb geadviseerd om een kabinet te verkennen van VVD, D66, CDA en JA21’’, zegt hij na afloop van het gesprek met de verkenners. ,,Wij kunnen Nederland naar rechts trekken. Voor ons is het cruciaal dat we dingen veranderen op migratie, klimaat en de Europese Unie.

Dat zal misschien niet allemaal tegelijk kunnen, of allemaal zoals wij het zien. Maar in ieder geval op het gebied van migratie zal er iets wezenlijks moeten veranderen. Als dat niet mogelijk blijkt, wordt het lastig.’’

ChristenUnie

Gert-Jan Segers van de ChristenUnie (5 zetels) zei na afloop van het gesprek met de verkenners nu niet te willen onderhandelen over een nieuw kabinet. ,,Het is ingewikkeld geworden met deze uitslag’’, zegt Segers. ,,De grootste verantwoordelijkheid ligt bij de grootste partijen. Je moet de rij af. En wij zijn de tiende partij. Ik zou het heel vreemd vinden als ze nu bij ons aankloppen.’’

Partij voor de Dieren

Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren (6 zetels) was vanochtend de eerste gast in de Stadhouderskamer op het Binnenhof. Na afloop van het gesprek zei Ouwehand een voorkeur te hebben voor een kabinet met VVD, D66, PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren.

,,Ik stel als randvoorwaarde dat er een kabinet wordt gevormd met partijen die de rechtsstaat respecteren’’, zegt Ouwehand. ,,Tot nu toe zijn dat niet de VVD en het CDA. Maar ik kan mij niet voorstellen dat de minister-president blijft volhouden dat hij de rechtsstaat aan zijn laars kan lappen. De VVD kan een beweging maken.’’

GroenLinks

Jesse Klaver van GroenLinks heeft bij de verkenners gepleit voor een “zo progressief mogelijk” kabinet. Dat zei hij na afloop van het gesprek met Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). Maar hij stelt niet de voorwaarde dat er per se ook een andere linkse partij in een nieuw kabinet moet zitten zoals de PvdA wil.

Volgens Klaver, wiens partij bijna werd gehalveerd tijdens de verkiezingen, moet de “formatie gaan over de grote uitdagingen van deze tijd”. Het gaat dan om de aanpak van de coronacrisis, stikstof, klimaatverandering en de ongelijkheid. “Er moet een kabinet gevormd worden van partijen die bereid zijn hierop samen te werken.”

Hij sluit deelname van GroenLinks aan een kabinet niet uit. “Alle partijen moeten verantwoordelijkheid dragen in deze tijd.” Maar het initiatief ligt bij de winnaars van de verkiezingen VVD en D66, benadrukt Klaver.

Vier jaar geleden schoof GroenLinks aan bij de formatie. Dat liep op niks uit omdat Klaver het met de leider van VVD, CDA en D66 toen niet eens konden worden op op het vlak van migratie.

Volt

Ook Laurens Dassen van Volt (3 zetels) kan voor een meerderheid zorgen, maar hij lijkt er niet voor te voelen om als nieuwe partij meteen in een kabinet te stappen. ,,Het is wenselijk dat een coalitie zowel vertegenwoordiging in de Tweede Kamer als de Eerste Kamer heeft’’, zegt Dassen.

Daarmee lijkt hij zichzelf uit te sluiten: Volt heeft momenteel geen zetels in de Eerste Kamer. ,,Wij willen graag dat er een stabiele regering komt: het liefst een duurzaam, progressief en Europees kabinet. Voor Volt kan het belangrijk zijn om eerst hier in Den Haag onze weg goed te leren kennen.’’

SGP

SGP-leider Kees van der Staaij ziet het liefst een centrumrechts kabinet. Hij zou het een goed idee vinden als het huidige kabinet doorgaat, eventueel ‘versterkt met JA21’.

,,Ik verwacht niet dat het balletje richting de SGP rolt’’, zegt Van der Staaij over de kans om zelf te gaan meeregeren.

Denk

Ook Farid Azarkan (Denk), Liane den Haan (50Plus), Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) en Sylvana Simons (Bij1) zijn bij de verkenners op gesprek geweest. Denk-leider Azarkan pleitte voor een kabinet zónder VVD.

Vooral de leiders van ChristenUnie en JA21 lijken kans te maken om ergens tijdens de komende formatie mee te doen aan de coalitieonderhandelingen. Een van die partijen kan nodig zijn om een eventuele coalitie met VVD, D66 en CDA aan een meerderheid van 76 zetels in de Tweede Kamer te helpen.

PVV

Geert Wilders kan zich goed voorstellen dat het gewoon weer oppositie gaat worden voor de PVV, maar hij vindt dat een rechts kabinet zeker onderzocht mag worden: “Niet alleen hebben een miljoen mensen op de PVV gestemd, maar centrum-rechts heeft een meerderheid gehaald. Kiezers verdienen daarvan iets terug te zien in een nieuw kabinet”, liet hij weten.

Hoe zou zo’n kabinet er dan uit gaan zien? De grote jongens zouden VVD en PVV zijn, met CDA, FvD en hun afgebroken tak JA21 als aanvulling. Met SGP en 50Plus erbij ziet Wilders ook nog een meerderheid in de eerste kamer als een mogelijkheid.

FvD

FVD-leider Thierry Baudet ziet voor zijn partij geen rol weggelegd in een nieuw kabinet. “Het lijkt me duidelijk dat de kiezer ietsje meer richting rechts wil”, zei hij voor zijn gesprek met de verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). “Maar zoals het er nu ligt zie ik niet echt een coalitiemogelijkheid voor ons.”

Ook na het gesprek zag Baudet weinig kansen om mee te gaan regeren, en benadrukte hij vooral de tegenstellingen met VVD, D66 en CDA. “Zij willen gewoon die Klimaatwet, ze willen de EU, ze willen de massale immigratie en ze willen die coronamaatregelen”, stelt hij. FVD wil juist het tegenovergestelde.

Baudet zou naar eigen zeggen zelf de voorkeur geven aan een minderheidskabinet, dat voor elk besluit op zoek moet naar voldoende draagvlak. “Of een kabinet over rechts, want dat zijn toch de partijen die winnen.”

Een kabinetsformatie komt altijd traag op gang. Twee verkenners werken aan een verslag van mogelijkheden en onmogelijkheden. Feitelijk is het uitsluiten van PVV en Forum voor Democratie begonnen.

Hoe staat het formatieproces er nu voor en hoe gaat het verder?

Een week na de verkiezingen hebben de ‘verkenners’ Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) hun intrek genomen in de Stadhouderskamer in het oude deel van de parlementsgebouwen. Het is een prachtige zaal uit 1790 die het werk van het duo Jorritsma-Ollongren allure geeft, maar veel heeft het natuurlijk nog niet om het lijf. Donderdagmorgen 25.03.2021 spreken ze voor de tweede keer met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag.

Ze maken een lijstje van mogelijkheden en onmogelijkheden, doen misschien procedurele aanbevelingen voor de verdere voortgang en schrijven dat op in een rapportje dat volgende week dinsdag 30.03.2021 klaar moet zijn. Woensdag 31 maart wordt de nieuwe Kamer geïnstalleerd. Dan volgt een debat over de verkiezingsuitslag en de richting van de kabinetsformatie. Dan begint het echte werk.

VVD en D66 mogen als grote winnaars van de verkiezingen het voortouw nemen bij de vorming van een nieuw kabinet. Beide partijen lijken bijna zeker van kabinetsdeelname, maar hoe zit dat wat betreft hun standpunten?

VVD-voorman Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag worden donderdag voor afzonderlijke gesprekken verwacht bij verkenners Jorritsma en Ollongren, heeft een woordvoerder bekendgemaakt.

De afgelopen dagen ontvingen de verkenners de leiders van alle 17 partijen die vanaf 31 maart in de Tweede Kamer zitten. Bijna allemaal wezen ze naar de winnaars VVD en D66 om het voortouw te nemen in de kabinetsformatie.

Maar die twee partijen zitten niet op één lijn. Rutte wil eerst een coalitie over rechts onderzoeken met CDA en JA21, terwijl Kaag meer voelt voor een kabinet met één of meer linkse partijen.

De eerste twee dagen van de verkenning zijn achter de rug. VVD-leider Mark Rutte wil het liefst in gesprek met JA21, maar D66 ziet een samenwerking met deze nieuwe partij niet direct voor zich. Waar staat JA21 voor? En waarom heeft de partij de voorkeur van demissionair premier Rutte?

Rutte kijkt om twee redenen naar de nieuwe partij van Joost Eerdmans, die drie zetels krijgt in de Tweede Kamer. In zijn brief aan de verkenners schrijft hij allereerst dat de VVD een voorkeur heeft voor een coalitie die “zoveel mogelijk zicht heeft op een meerderheid in de Eerste Kamer”.

Verder;

Uitslag 2^e kamerverkiezing

• Bekendmaking definitieve uitslag Tweede Kamerverkiezing 2021
• Overzicht uitslagen per gemeente Tweede Kamerverkiezing 2021

Lees: Verkiezingsuitslag: VVD (34) en D66 (24) behouden zetels, vier nieuwkomers NU 26.03.2021

Lees: Kiesraad bevestigt: VVD 34 zetels, D66 24 en vier nieuwkomers Telegraaf 26.03.2021

Lees: Definitieve uitslag verkiezingen: VVD 34 zetels, D66 24 en vier nieuwe partijen MSN 26.03.2021

Lees: Verkiezingsuitslag: VVD (34) en D66 (24) behouden zetels, vier nieuwkomers NU 26.03.2021

Lees: Definitieve uitslag verkiezingen: VVD 34 zetels, D66 24 en vier nieuwe partijen RTL 26.03.2021

Lees: Kiesraad: geen veranderingen in zetelverdeling Tweede Kamer NOS 26.03.2021

Lees: Opkomstcijfer bij verkiezingen toch lager, uitslag onveranderd AD 26.03.2021

lees: brief van voorzitter 2e kamer aan mw. jorritsma en mw._ollongren 26.03.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 1

Zie ook: Aftrap Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021 – op weg naar de uitslag

zie ook: Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021

meer: TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN – Bing

meer: Kiesraad.nl

Meer: Verkenners brengen Kamer uiterlijk 30 maart verslag uit | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Meer: Kabinetsformatie | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Meer: Verkiezingen 2021: volg het hier | Tweede Kamer der Staten-Generaal

meer: Tweede Kamer der Staten-Generaal

meer: Tweede Kamerverkiezingen 2021

meer: Tweede Kamerverkiezingen 2021

Lees: Chaos rond gevraagde verkenningsstukken, Kamerdebat naar donderdag NU 31.03.2021

Lees: Debat uitgesteld naar morgen, Kamer wil ‘volledige transparantie’ NOS 31.03.2021

Lees: Debat over verkenning uitgesteld naar donderdag, Rutte waarschuwt voor emoties NOS 31.03.2021

Lees: Debat over mislukte verkenning uitgesteld naar morgen, documenten niet op tijd RTL 31.03.2021

Lees: Kamerdebat ’verkennersgate’ uitgesteld naar morgen Telegraaf  31.03.2021

Lees: Chaos compleet: debat over blunder bij formatie uitgesteld naar morgen AD 31.03.2021

Lees: Kamer heeft extra stukken nog niet binnen, debat naar donderdag NU 31.03.2021

Lees: Stukken verkenners openbaar: GroenLinks biedt meer ruimte in migratiebeleid NOS 31.03.2021

Lees: Stuk verkenning: VVD vindt klimaat en migratie ‘spannend’ met D66 MSN 31.03.2021

Lees: Formatie: nieuwe verkenners ook al weer onder vuur | Blunder formatie AD 31.01.2031

Lees: Onduidelijk of Kamerdebat over verkenning vanavond nog wordt gehouden NOS 31.03.2021

Lees: Hoekstra wil één verkenner met afstand tot politieke partijen MSN 31.03.2021

Lees: Kaag: Eerste en laatste keer dat Rutte voor mij zal spreken MSN 31.03.2021

Lees: Kijk mee: debat Tweede Kamer met oud-verkenners over uitgelekte aantekeningen RTL 31.03.2021

Lees: Debat met de opgestapte verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) over de gelekte notities NU 31.03.2021

Lees: Debat over formatieblunder: komt de onderste steen boven? MSN 31.03.2021

Lees: Redactieblog | Het gaat niet om de blunder, maar om de inhoud van de memo MSN 31.03.2021

Lees: LIVE Verkennersgate: Kamer wil alle stukken openbaar Telegraaf  31.01.2021

Lees: Kamer wil meer stukken van oud-verkenners MSN 31.03.2021

Lees: Kamer wil vóór debat stukken van mislukte verkenning inzien MSN 31.03.2021

Lees: Dit staat in de geheime formatie-stukken: stabiliteit CDA-fractie stond ter discussie AD 31.03.2021

Lees: ‘Stabiliteit CDA-fractie’ onderdeel van aantekeningen oud-verkenners MSN 31.03.2021

Lees: Omtzigt woedend: ‘Het had in verkenning niet over mij mogen gaan’ AD 31.03.2021

Lees: CDA-Kamerlid Omtzigt vindt memo belediging van de kiezer en wil opheldering NOS 31.03.2021

Lees: Omtzigt had allang opheldering verwacht over memo: ‘Er wordt iets verborgen’ NU 31.03.2021

Lees: CDA’er Omtzigt eist opheldering over gelekte aantekeningen RTL 31.03.2021

Lees: Zo reageert Omtzigt op ‘functie elders’-aantekening Telegraaf  31.03.2021

Lees: Zo reageert Omtzigt op ‘functie elders’-aantekening MSN 31.03.2021

Lees: Omtzigt: notitie affront tegen kiezer, er wordt iets verborgen MSN 31.03.2021

Lees: CDA’er Omtzigt wil opheldering na gelekte aantekeningen: ‘Wordt iets verborgen gehouden’ RTL 31.03.2021

Lees: Debat over formatieblunder: komt de onderste steen boven? RTL 31.03.2021

Lees: Ollongren test negatief en kan Kamerdebat over verkenning doen MSN 31.03.2021

Lees: Ollongren test negatief en kan Kamerdebat over verkenning doen Telegraaf 31.03.2021

Lees: Ollongren kan aanwezig zijn bij debat over verkenning na negatieve coronatest NU 31.03.2021

Lees: Ollongren test negatief en kan debat verkenning doen MSN 31.03.2021

Lees: Ollongren kan aanwezig zijn bij debat over verkenning na negatieve coronatest MSN 31.03.2021

Lees: Partijen eisen uitleg van verkenners, maar willen ook spelregels MSN 31.03.2021

Lees: Eerste debat nieuwe Kamer over een memo dat per ongeluk op de foto kwam NOS 31.03.2021

Lees: Voorzitter moet Kamer helpen regering scherp te controleren MSN 31.03.2021

Lees: Zij gaan met voorkeursstemmen de Tweede Kamer in AD 31.03.2021

Lees: De jongste, de oudste, de nieuwkomers: dit is onze nieuwe Tweede Kamer RTL 31.03.2021

Lees: Tweede Kamer verwelkomt 69 nieuwelingen en oude bekenden MSN 31.03.2021

Lees: Beroepspoliticus is in opmars: veel nieuwe VVD’ers in Kamer werkten nooit in bedrijfsleven AD 31.03.2021

Lees: Bloemen voor 59 nieuwe Kamerleden, en waarschijnlijk meteen beladen formatiedebat NOS 31.03.2021

Lees: Meer ondernemers in de Tweede Kamer: ‘Die kennis van de praktijk is essentieel’ RTL 31.03.2021

Lees: Nieuwe Tweede Kamer in drie etappes beëdigd NOS 31.03.2021

Lees: Nieuwe parlementariërs beëdigd: ‘Ik ben de Pieter Omtzigt van Tilburg’ AD 31.03.2021

Lees: Nieuwe Kamerleden aan de slag: ‘Alsof je als brugklasser naar middelbare school gaat’ RTL 31.03.2021

Lees: Formatie: nieuwe verkenners ook al weer onder vuur AD 30.03.2021

Lees: Gelekte memo: Vertrouwen CDA staat op het spel in spannend ‘whodunitdebat’ NU 30.03.2021

Lees: Debat over historische misser: dit staat de hoofdrolspelers te wachten AD 30.03.2021

Lees: Dubbele functies bemoeilijken debat over vastgelopen formatie Elsevier 29.03.2021

Lees: Omtzigt reageert voor het eerst: steun soms zelfs ongemakkelijk Telegraaf 30.03.2021

Lees: Omtzigt neemt woensdag CDA-zetel in, maar moet langer rust nemen NU 30.03.2021

Lees: CDA-Kamerlid Omtzigt komt morgen naar Tweede Kamer voor beëdiging NOS 30.03.2021

Lees: Omtzigt gewoon bij beëdiging in Kamer: ‘Steun soms ongemakkelijk’ MSN 30.03.2021

Lees: Omtzigt keert morgen kort terug in Kamer op dag van debat over gelekt formatiestuk AD 30.03.2021

Lees: Omtzigt gewoon bij beëdiging in Kamer: ‘Steun soms ongemakkelijk’ RTL 30.03.2021

Lees: Afscheid van Kamerleden, veertien krijgen een lintje NOS 30.03.2021

Lees: Opvallende momenten van vertrekkende Asscher, Dijkhoff en Dijkstra NU 30.03.2021

Lees: Kamerleden zwaaien af: ’Dit is mijn Bevrijdingsdag’ Telegraaf 30.03.2021

Lees: Arib neemt afscheid van 69 Kamerleden: ‘Zie het als permanent reces’ AD 30.03.2021

Lees: Anekdotes en een enkele uithaal van Arib bij afscheid Kamerleden MSN 30.03.2021

Lees: Bijna helft van oude Tweede Kamer vertrekt, verschillende prominenten weg NOS 30.03.2021

Lees: Live: Tweede Kamer neemt afscheid van Dijkhoff, Asscher en andere Kamerleden NU 30.03.2021

Lees: ‘Oude’ Tweede Kamer komt nog één keer samen voor afscheid MSN 30.03.2021

Lees: Kamerleden zwaaien af: ’Dit is mijn Bevrijdingsdag’ MSN 30.03.2021

Lees: Oppositie ontevreden over brief van Ollongren en Jorritsma MSN 29.03.2021

Lees: Oppositiepartijen vinden uitleg Ollongren en Jorritsma onvoldoende NOS 29.03.2021

Lees: Oud-verkenners nemen volledige verantwoordelijkheid voor ‘Omtzigt-memo’ NU 29.03.2021

Lees: Ollongren en Jorritsma nemen schuld op zich voor blunder met memo NOS 29.03.2021

Lees: Excuses oud-verkenners: wij zijn verantwoordelijk voor notitie Telegraaf 29.03.2021

Lees: Ex-verkenners bieden ‘diepgevoelde excuses’ aan voor formatieblunder MSN 29.03.2021

Lees: Oud-verkenners door het stof: ‘Onze diepgevoelde excuses’ AD 29.03.2021

Lees: Ex-verkenners bieden ‘diepgevoelde excuses’ aan voor formatieblunder RTL 29.03.2021

Lees: Verkenningschaos geeft demissionaire ministers ongekende dubbelrol NU 28.03.2021

Lees: Alle hoofdrolspelers bij debat over mislukte verkenning MSN 28.03.2021

Lees: Oud-verkenner Kamp kritisch op Ollongren en Jorritsma MSN 28.03.2021

Lees: Verkenningschaos zorgt voor ongekende situatie MSN 28.03.2021

Lees; Formatie-update: Lastige taak voor verkenners om vertrouwen terug te winnen NU 27.03.2021

Lees: Oud-informateur over verkennersblunder: ‘Je kunt je niet zo bemoeien met de functie van Kamerleden’ AD 27.03.2021

Lees: Oud-informateur Tjeenk Willink over Omtzigt-notitie: ‘Ik vind het redelijk onbegrijpelijk’ Den HaagFM 27.03.2021

Lees: Verkenning uitgesteld tot na debat op woensdag Telegraaf 26.03.2021

Lees: Verkenners willen net als meerdere partijleden pas na debat verder NU 26.03.2021

Lees: Jorritsma en Ollongren willen meewerken aan debat over mislukte verkenning NOS 26.03.2021

Lees: Oud-verkenners Ollongren en Jorritsma willen uitleg geven aan Kamer NU 26.03.2021

Lees: Meerderheid Tweede Kamer wil in debat over uitgelekte aantekeningen NU 26.03.2021

Lees: Kamermeerderheid wil debat met oude verkenners Telegraaf 26.03.2021

Lees: Kamermeerderheid, inclusief VVD en D66, wil debat uitgelekte notities NOS 26.03.2021

Lees: Kamer eist uitleg over ‘enorme zooi’, maar de schade is al aangericht AD 26.03.2021

Lees: Wilders: ’Omtzigt-verklaring is schandalig rookgordijn’ Telegraaf 26.03.2021

Lees: Formatie dag 9: Geheime notitie gebaseerd op ‘kranten’ en ‘gevoel’, Kamer wil opheldering NOS 26.03.2021

Lees: Gelekte notitie betrof volgens verkenners geen overleg maar media-aandacht NU 26.03.2021

Lees: Verkenners: notitie gebaseerd op ‘mediaberichten’ en dingen die ‘gezien en gevoeld’ werden AD 26.03.2021

Lees: Verkenners betreuren formatieblunder, ‘Omtzigt niet met lijsttrekkers besproken’ NOS 26.03.2021

Lees: Oud-verkenners: aantekening over Omtzigt berust op inventarisatie RTL 26.03.2021

Lees: Oud-verkenners: aantekening over Omtzigt berust op inventarisatie MSN 26.03.2021

Lees: Oud-informateur over uitgelekte notitie Ollongren: ‘Bizar, zo informeel als het gaat’ RTL 26.03.2021

Lees: Oud-informateur over uitgelekte notitie Ollongren: ‘Bizar, zo informeel als het gaat’ MSN 26.03.2021

Lees: Kamervoorzitter Arib wil uitleg van opgestapte verkenners NU 26.03.2021

Lees: Arib vraagt oud-verkenners om tekst en uitleg Telegraaf 26.03.2021

Lees: Kamervoorzitter Arib wil duidelijkheid oud-verkenners over uitgelekte aantekeningen RTL 26.03.2021

Lees: Eén A4-tje en de hele pre-formatie stort in een diepe, diepe chaos AD 26.03.2021

Lees: Rutte: met Kaag niet gehad over Pieter Omtzigt Telegraaf 26.03.2021

Lees: Rutte: ‘Met Kaag niet gehad over Omtzigt’ AD 26.03.2021

Lees: Rutte en Kaag zeggen tijdens formatie niet te hebben gesproken over Omtzigt NU 26.03.2021

lees: Rutte: Kaag en ik hebben tijdens verkenning niets gezegd over CDA-Kamerlid Omtzigt NOS 25.03.2021

Lees: Formatie dag 8: Wissel van verkenners moet opgelopen schade snel herstellen NOS 25.03.2021

Lees: Ministerraad gaat voorlopig alleen digitaal vergaderen NOS 25.03.2021

Lees: Ministerraad komt voorlopig alleen digitaal bijeen door coronabesmettingen NU 25.03.2021

Lees: Kwestie-Ollongren roept vragen op over quarantaine en digitaal vergaderen NOS 25.03.2021

Lees: Hoe de verkenning in de knop werd gebroken (en hoe nu verder?) NOS 25.03.2021

Lees: Formatie ligt binnen week al op z’n gat: ’Het gaat lang duren’ Telegraaf 25.03.2021

Lees: Verkenners Van Ark en Koolmees willen met ‘schone lei’ nieuwe start maken NOS 25.03.2021

Lees: Nieuwe verkenners Van Ark en Koolmees gaan opnieuw met fractieleiders praten NU 25.03.2021

Lees: Nieuwe verkenners willen ‘verse start’ na blunder Ollongren met geheim formatiedocument AD 25.03.2021

Lees: Hoekstra na ‘zeperd’ in formatie: ‘Vertrouwen heeft een forse knauw gekregen’ AD 25.03.2021

Lees: Hoekstra keihard over aantekeningen Ollongren: ’Bizar inkijkje’ Telegraaf 25.03.2021

Lees: Vrouw Omtzigt reageert op ophef: ’Hij heeft ziel en zaligheid ingezet’ Telegraaf 25.03.2021

Lees: Tamara van Ark (VVD) en Wouter Koolmees (D66) nieuwe verkenners AD 25.03.2021

Lees: Ministers Van Ark (VVD) en Koolmees (D66) nieuwe verkenners NU 25.03.2021

Lees: Van Ark en Koolmees nieuwe verkenners NOS 25.03.2021

Lees: Koolmees (D66) en Van Ark (VVD) zijn de nieuwe verkenners Telegraaf 25.03.2021

Lees: Mochten Ollongren en co naar buiten? Haags coronagedrag langs de meetlat van het RIVM AD 25.03.2021

Lees: Ollongren en Jorritsma stoppen als verkenner na blunder met aantekeningen NU 25.03.2021

Lees: Ollongren en Jorritsma stoppen als verkenner na blunder met aantekeningen Telegraaf  25.03.2021

Lees: Verkenners Ollongren en Jorritsma stoppen na zichtbaar worden notities NOS 25.03.2021

Lees: Geblunder met ‘geheime’ documenten: velen gingen Ollongren voor AD 25.03.2021

Lees: Notities Ollongren zichtbaar, ‘positie Omtzigt, functie elders’ NOS 25.03.2021

Lees: Positie elders voor Pieter Omtzigt? ‘Hij laat zijn 342.000 kiezers niet in de steek’ AD 25.03.2021

Lees: Roep om debat na notitieblunder Ollongren Telegraaf 25.03.2021

Lees: Aantekeningen verkenner Ollongren zichtbaar op foto: ‘Omtzigt functie elders’ NU 25.03.2021

Lees: Corona raakt kabinet en formatie: verkenning ligt stil na besmetting én blunder Ollongren AD 25.03.2021

Lees: Formatiegesprekken opgeschort omdat verkenner Ollongren positief is getest NU 25.03.2021

Lees: Ollongren positief getest op corona, formatiegesprekken geannuleerd NOS 25.03.2021

Integriteitgedonder ook met voormalig CDA-gedeputeerde Herman Vrehen Limburg

Tja, wat is nou toch jullie probleem mannekes !!!

Hoe een ex-gedeputeerde met hulp van het CDA in Limburg subsidiegeld doorsluisde naar zijn eigen bv’s

De voormalige Limburgse CDA-politicus Herman Vrehen heeft als directeur van een natuurstichting tonnen subsidiegeld naar zijn eigen bedrijven doorgesluisd. Dat schrijft NRC.

Vrehen is directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL) in Limburg die zich inzet voor behoud en ontwikkeling van het landschap. Dat gebeurt in opdracht van de provincie en gemeenten die hiervoor subsidies verleenden. Het zou gaan om ongeveer 3 miljoen euro op jaarbasis. Een deel van het geld kwam ook van de Postcodeloterij.

Voor de opdrachten werden statushouders en mensen met een arbeidshandicap via uitzendbureaus ingezet, maar een deel van de verleende subsidies, zo schrijft NRC, blijft via een inhuurconstructies achter in de bv’s die in handen zijn van Vrehen. Ook verkocht hij producten van zijn eigen ondernemingen via de stichting.

CDA-verleden

De 59-jarige Vrehen leunt daarbij op zijn verleden als gedeputeerde voor het CDA in Limburg, schrijft de krant. CDA-gedeputeerden zouden hem aan opdrachten helpen.

Vrehen trad in 2009 af als CDA-gedeputeerde in Limburg, nadat er twijfels over zijn integriteit waren ontstaan. In de zogeheten Sinterklaasaffaire zou hij als bestuurder van de CDA-afdeling in zijn woongemeente Echt-Susteren heimelijk geld hebben toegespeeld aan bevriende organisaties. Ook waren er twijfels over de verkoop van zijn woonhuis aan een projectontwikkelaar met banden met het provinciebestuur.

De 59-jarige Vrehen liet vandaag 23.03.2021 weten dat de berichtgeving door NRC onjuist is en dat hij het onderzoek afwacht. ,,Het lijkt wel een complot”, zegt hij tegen De Limburger. ,,In onderling overleg treed ik terug en wacht af wat er uitkomt. Formeel ben ik uit mijn functie ontheven.”

Integriteitsonderzoek

GroenLinks noemt de gang van zaken voor de provincie dinsdag ‘beschamend’, temeer omdat huidig CDA-gedeputeerde Ger Koopmans onderdeel is van een integriteitsonderzoek in een grondkwestie. D66 wil onder meer weten waarom de provincie in 2014 bosonderhoud gunde aan een bv van Vrehen die toen nog niet eens bestond. Ook D66 is bezorgd over het beeld dat door dit alles van Limburg ontstaat.

meer: Herman Vrehen cda – Bing

Zie ook: Problemen met CDA-gedeputeerde Ger Koopmans van de Provincie Limburg

Onderzoek affaire-Vrehen: ‘Wel belangenverstrengeling, geen zelfverrijking’

NOS 22.06.2021 Oud-directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL) en voormalig CDA-gedeputeerde Herman Vrehen heeft zich schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling, maar niet aan fraude of zelfverrijking. Dat is de conclusie van een onderzoek naar de Limburgse affaire waardoor het gehele provinciebestuur viel.

Volgens een publicatie in NRC eind maart zette Vrehen een aantal bedrijven en stichtingen op die in opdracht van provincie en gemeenten het Limburgse landschap onderhouden. Onder anderen de Limburgse CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus waren bij de subsidieverlening betrokken. Koopmans en Mackus traden als eerst af vanwege de kwestie.

Later stapte het voltallige college van Gedeputeerde Staten op. Ook gouverneur Theo Bovens nam afscheid, toen bleek dat hij nog weinig vertrouwen genoot.

Meerdere studies

Er lopen meerdere studies naar geldstromen binnen de IKL, die grotendeels wordt gefinancierd door de provincie. Dit onderzoek is gedaan door hoogleraar Governance Rienk Goodijk van de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) in opdracht van IKL.

Uit het onderzoek blijkt dat er sprake was van belangenverstrengeling tussen Vrehen en meerdere ondernemingen, waarvan de Raad van Toezicht niet op de hoogte was. Ook werden aanbestedingsregels niet altijd gevolgd en overschreed Vrehen de interne integriteitscode.

Ook de Raad van Toezicht komt er niet zonder kleerscheuren vanaf. Volgens Goodijk had de raad scherper moeten toezien en hardere grenzen moeten stellen. Ze “lieten het een beetje gaan”, concludeert de onderzoeker. Wel stelt Goodijk dat de ophef rond de zaak groter was dan nodig. “Nu is er een – mijn inziens overdreven – beeld ontstaan van bestuurlijke zelfverrijking en een afwezige Raad van Toezicht.”

Nog geen provinciebestuur

Er is nog geen nieuw provinciebestuur aangesteld. Het dagelijks bestuur is tot die tijd in handen van Johan Remkes (VVD), waarnemend commissaris van de koning in Limburg.

Stichting IKL balanceert momenteel op het randje van faillissement vanwege het wegvallen van opdrachten en oplopende onderzoeks- en juridische kosten. De stichting heeft de provincie om een lening van 350.000 euro gevraagd, maar die wees Remkes af.

Naast de studie van Goodijk lopen er momenteel nog meer onderzoeken. Een daarvan is in opdracht van de provincie. Ook het CDA kondigde eerder een integriteitsonderzoek aan binnen de Limburgse tak, omdat bij meerdere integriteitskwesties in de provincie leden van de partij betrokken zijn, schrijft 1Limburg.

BEKIJK OOK;

• Limburgse bestuurscrisis compleet: gedeputeerden én gouverneur weg om integriteitsschandaal
• ‘Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv’s’

Limburgse gouverneur informeerde provincie verkeerd over corruptiezaak

NOS 08.04.2021 De commissaris van de koning in Limburg, Theo Bovens, heeft de Provinciale Staten niet juist geïnformeerd over de integriteitsaffaire rond oud-CDA-gedeputeerde Herman Vrehen. Dat schrijft NRC op basis van documenten die de provincie Limburg gisteren publiceerde.

De CvdK, die in Limburg ‘gouverneur’ wordt genoemd, zei vrijdag in een debat “absoluut nooit een signaal” te hebben gekregen over het wegsluizen van tonnen aan subsidiegeld in de zaak-Vrehen. Hij kreeg het verwijt dat hij niet daadkrachtig handelde bij integriteitsschandalen.

Herman Vrehen was tot voor kort directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL), die zich inzet voor behoud en ontwikkeling van het landschap. Dat gebeurt in opdracht van de provincie en gemeenten, die hiervoor subsidies verlenen. Vrehen sluisde geld van die stichting door naar eigen ondernemingen, zo bleek vorige maand.

Pas actie na publicatie

CDA’er Bovens stelde dat hij vóór de publicatie in NRC op 23 maart over de affaire “nooit een signaal” had gekregen over Vrehen. “Ik had het graag eerder geweten, want dan had ik het onderzoek eerder kunnen starten.” Hij zei ook niet niet op de hoogte te zijn geweest van de vragen die de krant op 11 maart stelde. “Ik weet niet dat er persvragen zijn gesteld, excuus”, zei hij.

Uit de gepubliceerde documenten blijkt nu dat de vragen op 11 maart zijn doorgestuurd naar de inmiddels afgetreden gedeputeerde Ger Koopmans. Die werd gewaarschuwd dat er een nieuwe affaire aan zat te komen. Bovens werd op 16 maart bijgepraat over de kwestie. Op die dag maakte Koopmans in de collegevergadering ook melding van de persvragen. Bovens ondernam vervolgens een week lang geen actie. Pas na publicatie in de krant liet hij een controller onderzoek verrichten.

Limburgse Statenleden zien in dat Bovens een week buiten de kwestie is gehouden, maar nemen hem kwalijk dat hij daarna een week lang niets met de informatie deed. Morgen staat er weer een debat gepland. “Bovens gaat het lastig krijgen”, zegt SP-fractieleider Van Caldenberg. Er zijn verschillende moties van wantrouwen aangekondigd tegen de commissaris en gedeputeerden.

BEKIJK OOK;

• ‘Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv’s’

• Onderzoekscommissie subsidieschandaal Limburg geeft opdracht terug

• Limburgse CDA-gedeputeerden weg vanwege subsidieschandaal

Onderzoekscommissie subsidieschandaal Limburg geeft opdracht terug

NOS 02.04.2021 De commissie die onderzoek doet naar het subsidieschandaal bij de Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL), heeft de opdracht teruggegeven. De stap volgt op kritiek waarin getwijfeld wordt aan de onafhankelijkheid van de commissie.

Eind maart bleek dat oud-gedeputeerde Herman Vrehen als directeur van Stichting IKL provinciaal subsidiegeld ten goede liet komen van zijn eigen bedrijven, door ze opdrachten te gunnen. Ook zou hij te veel betaald hebben gekregen voor zijn directeurschap. Hij legde daarop zijn functie neer en er werd een onderzoek gestart door een commissie.

Voorzitter van die onderzoekscommissie was Maria Henneman. Haar man was CDA-senator in de tijd dat Vrehen gedeputeerde voor deze partij was. In 2009 moest Vrehen als gedeputeerde vertrekken, ook wegens een integriteitskwestie.

“We hebben de opdracht woensdag teruggegeven, omdat we als onderzoekscommissie geen onderdeel willen zijn van een publiek debat”, zegt Henneman. De commissie vreest dat haar conclusies in twijfel worden getrokken, ongeacht de uitkomsten van het onderzoek.

Paardenwereld

Volgens De Limburger kennen voorzitter Henneman en Vrehen elkaar uit de paardenwereld, waarin ze beiden actief waren. Henneman spreekt dat tegen. “Van tevoren hebben we ons afgevraagd of we de betrokkenen kennen. Dat bleek niet het geval”, zegt ze.

De raad zoekt naar een nieuwe, onafhankelijke onderzoekscommissie.

Naast Vrehen stapten ook gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus van het CDA op naar aanleiding van het subsidieschandaal. Beiden ontkennen iets met de zaak te maken te hebben. Toch wilden ze hun verantwoordelijkheid nemen.

“Er blijken in het landschapsbeheer verwevenheden te bestaan die ongewenst en onacceptabel zijn. Met telkens bestuurder Herman Vrehen als centrale persoon”, verklaarde Mackus. Koopmans zei dat de manier waarop Vrehen te werk ging “haaks staat op mijn morele opvatting”. Hij verwijt zichzelf dat hij “onvoldoende totaaloverzicht” had, waardoor het mis kon gaan.

Het CDA levert geen nieuwe gedeputeerden om de plekken van de opgestapte gedeputeerden in te nemen.

Spoeddebat

Niet alleen gedeputeerden Koopmans en Mackus liggen onder vuur. Vandaag zou tijdens een debat ook worden gesproken over onder meer de rol van gouverneur Theo Bovens. Het is nog de vraag of hij in functie kan blijven. Dat debat is met een week uitgesteld, omdat er nog onbeantwoorde vragen zijn over de affaire rond Vrehen, meldt 1Limburg.

Volgens Bovens is de provincie Limburg geschaad door het subsidieschandaal. “Het is schadelijk voor het imago van onze mooie provincie en voor het vertrouwen in het openbaar bestuur. En dat raakt ieder van ons, mijzelf nadrukkelijk ook”, zei hij aan het begin van het debat.

BEKIJK OOK;

• Limburgse CDA-gedeputeerden weg vanwege subsidieschandaal
• ‘Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv’s’

Omstreden CDA’er Vrehen weg bij Limburgse landschapsbeheerder IKL

AD 26.03.2021 Oud-CDA-gedeputeerde Herman Vrehen keert definitief niet terug als directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen IKL in Limburg. De raad van toezicht van IKL heeft dat vrijdag besloten. Ook de leden van de toezichthouder zelf houden het voor gezien. IKL snijdt bovendien de banden door met de vennootschappen waarvan Vrehen eigenaar is.

Oud-CDA-gedeputeerde Vrehen was jarenlang directeur van IKL. Sinds afgelopen dinsdag lag zijn doen en laten onder een vergrootglas na een publicatie in NRC. Daaruit bleek dat Vrehen voor tonnen aan subsidiegelden doorsluisde naar eigen bv’s, die op hun beurt werkzaamheden uitvoerden voor IKL.

Bovendien streek Vrehen als parttime bestuurder zeker voor 118.000 euro aan jaarsalaris op, terwijl IKL mede gesubsidieerd wordt door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Dat stelt een maximum aan de salariëring van bestuurders van goede doelen. Een maximum waar Vrehen ver boven zat. Het CBF heeft vrijdagmiddag hierover een gesprek met de raad van toezicht.

Een van de bv’s van Vrehen hield zich bezig met bosonderhoud. Deze vennootschap werd door de provincie Limburg voorgetrokken. Men kreeg door toedoen van CDA-gedeputeerden opdrachten toebedeeld. De provincie is een van de subsidiegevers aan IKL. In verband met deze gang van zaken stapten vrijdag twee CDA-gedeputeerden, Ger Koopmans en Hubert Mackus, op.

De toezichtsraad van IKL besliste eerder tot een extern, onafhankelijk integriteitsonderzoek naar aanleiding van de publicatie in NRC. Dat onderzoek gaat gewoon door. Ook gouverneur Theo Bovens van Limburg heeft een integriteitsonderzoek aangekondigd.

“De raad van toezicht en de organisatie van IKL zijn geraakt door de omvang van de kwestie”, laat de raad vrijdag in een verklaring weten. Daarin staat dat de raad “na een kritische zelfreflectie” tot de conclusie is gekomen dat stichting IKL nieuwe toezichthouders nodig heeft. Tot die tijd blijven de huidige leden de lopende zaken behartigen.

Voorzitter van de nu afgetreden raad van toezicht was CDA-burgemeester Dieudonné Akkermans van Eijsden-Margraten. Akkermans was voorzitter van het CDA in Limburg, toen hij partijgenoot Vrehen in 2013 directeur van IKL maakte. Volgens NRC wist de raad onder voorzitterschap van Akkermans al in 2016 dat Vrehen zichzelf te vorstelijk beloonde en ook dat Vrehen via zijn eigen bedrijven werknemers inhuurde van IKL.

Limburgse CDA-gedeputeerden weg vanwege subsidieschandaal

NOS 26.03.2021 De Limburgse CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus treden per direct af. Reden is een subsidieschandaal rond oud-gedeputeerde Herman Vrehen.

Vrehen, net als Koopmans en Mackus lid van het CDA, was tot voor kort directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL). Die natuurstichting ontving tonnen aan subsidie van de provincie. Vrehen heeft dat geld doorgesluisd naar zijn eigen bedrijven die opdrachten uitvoerden voor IKL.

Hij zou volgens een publicatie in NRC met behulp van de CDA-top in Limburg een netwerk van bedrijven en stichtingen hebben opgezet die in opdracht van provincie en gemeenten groen- en bosonderhoud uitvoeren. Onder meer Koopmans en Mackus zouden hierbij betrokken zijn.

Vrehen, toezichthouders weg

Vrehen keert definitief niet terug als directeur van de stichting, zo werd vanmiddag bekend. Naar aanleiding van een onderzoek naar het subsidieschandaal was hij aanvankelijk op non-actief gezet, maar de raad van toezicht besloot dat hij niet kon terugkeren, meldt 1Limburg.

Ook de voltallige raad van toezicht stapt op. Het integriteitsonderzoek naar Vrehen wordt, ondanks Vrehens vertrek, voortgezet, meldt de zender.

‘Onvoldoende totaaloverzicht’

“Er blijken in het landschapsbeheer verwevenheden te bestaan die ongewenst en onacceptabel zijn. Met telkens bestuurder Herman Vrehen als centrale persoon”, verklaarde Mackus vanochtend, aldus 1Limburg. “Uit de gesprekken die ik in de afgelopen dagen hierover heb gevoerd, rijst voor mij het beeld dat er op onoorbare wijze is omgegaan met de besteding van subsidiegelden van de provincie en met het verstrekken van opdrachten door hemzelf aan hemzelf en door hem aan derden.”

Koopmans zegt dat de manier waarop Vrehen te werk ging “haaks staat op mijn morele opvatting”. Hij verwijt zichzelf dat hij “onvoldoende totaaloverzicht” had, waardoor het mis kon gaan.

Integriteitsonderzoek

De gouverneur van Limburg Theo Bovens kondigde dinsdag een integriteitsonderzoek aan naar de gang van zaken rond Vrehen en de rol van de provincie daarin. Dat onderzoek gaat gewoon door. Koopmans en Mackus hebben hun medewerking toegezegd.

In december besloten de Provinciale Staten in Limburg tot het instellen van een parlementaire enquête naar de manier van handelen van Koopmans in een andere zaak. Er waren volgens de gedeputeerden nog te veel vragen rond de politicus over diens betaalde nevenfunctie bij een baggerbedrijf.

Meerderheid voor doorlichten bestuurscultuur

De provincie had toen net de ophef achter de rug over de vele oud-politici die door Limburg werden ingeschakeld voor betaalde klussen. Onder andere demissionair minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) vroeg Limburg om opheldering.

Zo kreeg CDA-prominent Maxime Verhagen in vier jaar tijd 105.000 euro uitbetaald als ambassadeur voor het Limburgse bedrijfsleven. Oud-gedeputeerde Antoine Janssen (PVV) had volgens 1Limburg zelfs 753.000 euro ontvangen voor advieswerk. Vorig jaar besloot Limburg de oud-politici, onder wie ook voormalig CDA-staatssecretaris René van der Linden, niet langer in te huren.

Volgens NRC zijn de partijen in de Provinciale Staten geschokt door het nieuwste schandaal. Er lijkt volgens de krant een meerderheid te zijn voor een nieuw onderzoek naar de bestuurscultuur binnen de provincie.

BEKIJK OOK;

• ‘Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv’s’

• Parlementaire enquête naar integriteit Limburgse CDA-gedeputeerde

• Limburg stopt met inhuren van oud-politici na kritiek minister

CDA-gedeputeerden in Limburg treden per direct af om subsidieaffaire

NU 26.03.2021 De Limburgse CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus zijn vrijdag per direct opgestapt. Aanleiding is een affaire rond voormalig CDA-gedeputeerde Herman Vrehen. Die zou als directeur van een landschapstichting tonnen aan subsidie naar eigen bedrijven hebben doorgesluisd.

Een van die bedrijven van Vrehen houdt zich bezig met bosbeheer. Koopmans en Mackus hielpen dat bedrijf volgens een publicatie in NRC aan opdrachten.

De provincie is één van de subsidieverleners van de stichting waar Vrehen directeur van is, de Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL). Gouverneur Theo Bovens laat een onafhankelijk integriteitsonderzoek instellen naar de gang van zaken rond Vrehen, liet hij dinsdag weten. Daarbij wordt ook gekeken naar de rol van de provincie en haar bestuurders daarbij.

Gedeputeerde Staten (GS) gaven vrijdag een korte verklaring uit over het vertrek van Koopmans en Mackus. “Aanleiding is de twijfel die is gerezen over de besteding van subsidiegelden door de directeur van een van de partners van de Provincie in landschapsbeheer”, aldus het college van GS.

Koopmans: ‘Er is ook nog zoiets als moraliteit’

Rechtmatigheid bij subsidies is belangrijk, schrijft Koopmans. “Maar er is ook nog zoiets als moraliteit. Mag je elke mogelijkheid te baat nemen die de overheid je biedt? De eerste indruk die ik in de afgelopen dagen gekregen heb van de subsidiestromen, opdrachten aan IKL en zijn directeur Herman Vrehen én Herman Vrehen als persoon en zijn BV’s staat haaks op mijn morele opvattingen.”

Koopmans zegt in zijn brief aan de staten zijn verantwoording te nemen als politiek leider van het CDA in Limburg. “Voor mijn partij ontstaat daardoor de ruimte om te werken aan nieuw leiderschap”, schrijft hij.

Provinciale Staten zijn overigens bezig met de voorbereiding van een parlementaire enquête in een andere affaire rond Koopmans, een Venlose grondkwestie waar hij bij betrokken zou zijn geweest.

Mackus zegt verantwoordelijkheid te nemen

Mackus van zijn kant wijst ook naar Vrehen als reden voor zijn vertrek. “Er blijken in het landschapsbeheer verwevenheden te bestaan die ongewenst en onacceptabel zijn. Met telkens bestuurder Herman Vrehen als centrale persoon”, aldus Mackus. Hij erkent als portefeuillehouder voor Landbouw en Landschap hierin verantwoordelijkheid te voelen. “En ik neem die ook.”

Limburg heeft een extraparlementair College, een college dat wordt samengesteld op basis van deskundigheid in plaats van op basis van partijlidmaatschap. “In de context van een extraparlementair College is het aan de Staten om richting te geven aan de wijze waarop dient te worden omgegaan met de nu opengevallen vacatures”, schrijft GS in een verklaring.

Lees meer over: Politiek 

Limburgse CDA-gedeputeerden Koopmans en Mackus stappen op

Telegraaf 26.03.2021 CDA-gedeputeerden Ger Koopmans en Hubert Mackus hebben per direct hun functie opgegeven. Dat gebeurde vrijdagmorgen. Aanleiding zijn de IKL-affaire rond oud-gedeputeerde Herman Vrehen en de aanhoudende vragen rond de integriteit van met name Koopmans.

Dat hebben de gedeputeerden vrijdagmorgen bekendgemaakt. Dinsdag werd bekend dat gouverneur Theo Bovens een integriteitsonderzoek wil laten uitvoeren dat duidelijk moet maken of de twee gedeputeerden zuiver hebben gehandeld bij het geven van subsidie en opdrachten aan natuurbeheerder IKL. Die stichting kwam dinsdag in opspraak na een publicatie in NRC over IKL-directeur en oud-gedeputeerde Herman Vrehen. Die zou tonnen aan subsidiegeld via IKL naar zijn eigen bedrijven hebben gesluisd.

In een verklaring schrijft Koopmans dat hij zich altijd heeft ingezet voor het verantwoord besteden van belastinggeld. „De eerste indruk die ik in de afgelopen dagen gekregen heb van de subsidiestromen, opdrachten aan IKL en zijn directeur Herman Vrehen én Herman Vrehen als persoon en zijn BV’s staat haaks op mijn morele opvattingen.” Koopmans neemt het zichzelf kwalijk dat hij hier onvoldoende bovenop heeft gezeten.

BEKIJK OOK:

Limburg koopt gesprek met Mark Rutte

BEKIJK OOK:

CDA-prominenten over uitsluiten Forum voor Democratie: ’Ongepast’

Enquête

Rond Koopmans was al een parlementaire enquête in voorbereiding door Provinciale Staten vanwege zijn betaalde commissariaat bij baggeraar Terraq. Koopmans zou een lobbymail van dat bedrijf hebben doorgestuurd naar een ambtenaar. „Het besturen van de Provincie Limburg vergt dat je met meer dan 100% inzet aan de slag bent en dat je dat in vol vertrouwen van Provinciale Staten kunt doen. Door voortdurende discussies over Limburgse integriteitskwesties wordt die inzet voor mij steeds moeilijker.” Koopmans zegt wel beschikbaar te zijn voor elk onderzoek dat nu uitgevoerd wordt of gaat worden.

Gedeputeerde Mackus schrijft in een verklaring: „Er blijken in het landschapsbeheer verwevenheden te bestaan die ongewenst en onacceptabel zijn. Met telkens bestuurder Herman Vrehen als centrale persoon. (…) Daar draagt natuurlijk vooral de heer Vrehen in persoon zelf verantwoordelijkheid voor. (…) Maar ook ik als portefeuillehouder voor Landbouw en Landschap voel hierin een verantwoordelijkheid en ik neem die ook.” Ook Mackus houdt zich beschikbaar voor onderzoeken.

Herman Vrehen is door De Limburger om een reactie gevraagd maar is nog niet op dat verzoek ingegaan.

Wat de gevolgen zijn voor het extraparlementair college in Limburg, waarbij er geen coalitieakkoord is en gedeputeerden per voorstel een politieke meerderheid moeten zoeken, is nog niet bekend. Provinciale Staten zullen zich moeten buigen over de vraag hoe ze met het vertrek van de twee omgaan, en of en hoe de vacatures worden ingevuld. Dinsdag bekijken GS de herverdeling van de portefeuilles.

Gedeputeerde Andy Dritty liet mede namens de andere gedeputeerden weten het besluit van de twee CDA’ers te respecteren. Mackus en Koopmans informeerden hun collega’ vrijdagmorgen om acht uur in een ingelaste vergadering. Dritty noemt het besluit moedig maar ook droevig.

BEKIJK OOK:

Strijd binnen het CDA is nog niet gestreden

BEKIJK MEER VAN; human interest  lokale autoriteiten  Ger Koopmans  Herman Vrehen  Hubert Mackus

CDA-gedeputeerden Limburg per direct weg om integriteitskwestie

AD 26.03.2021 De twee CDA-gedeputeerden van de provincie Limburg zijn vrijdag per direct afgetreden. Ger Koopmans en Hubert Mackus maakten dat in een brief aan Provinciale Staten bekend.

Aanleiding voor het opstappen is de affaire rond voormalig CDA-gedeputeerde Herman Vrehen. Die zou als voorzitter van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL) tonnen aan subsidie naar eigen bedrijven hebben doorgesluisd. Een van die bedrijven houdt zich bezig met bosbeheer. Koopmans en Mackus hielpen dat bedrijf van Vrehen volgens een publicatie in NRC aan opdrachten.

De provincie is één van de subsidieverleners van het IKL. Gouverneur Theo Bovens laat een onafhankelijk integriteitsonderzoek instellen naar de gang van zaken rond Vrehen, liet hij dinsdag weten. Daarbij wordt ook gekeken naar de rol van de provincie en haar bestuurders daarbij.

Statenvragen over handelen Limburgse ex-gedeputeerde Vrehen

MSN 23.03.2021 De fracties van GroenLinks en D66 in de Limburgse Staten willen opheldering van het provinciebestuur over het vermeende laakbare handelen van de voormalige Limburgse CDA-gedeputeerde Herman Vrehen. Volgens GroenLinks gaan de integriteitskwesties rondom het provinciebestuur in Limburg intussen alle perken te buiten. Beide fracties hebben vragen gesteld over het handelen van Vrehen als directeur van de mede door de provincie gesubsidieerde stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen IKL.

Volgens NRC sluisde Vrehen als directeur van IKL tonnen aan subsidies door naar eigen bv’s. Hij was naast directeur van IKL ook eigenaar van een aantal bv’s, die voor IKL werkten. Als directeur zou hij ruim 127.000 euro per jaar hebben verdiend met een deeltijdbaan bij IKL, dat mede gefinancierd wordt door de Postcodeloterij. De salariëring zou volgens de regels maar maximaal de helft van Vrehens salaris mogen zijn, aldus NRC. De raad van toezicht zou de te hoge beloning door de vingers hebben gezien.

De provincie Limburg deed zaken met een bv van Vrehen voor bosonderhoud. CDA-gedeputeerden, onder wie Ger Koopmans, zorgden er volgens de krant voor dat een bv van Vrehen voorgetrokken werd in bosonderhoud. Een CDA-gedeputeerde sloot alvast een contract hierover met Vrehen, nog voordat de bv in kwestie was opgericht. Voor het bosonderhoud bracht de bv bij IKL kosten in rekening met een opgeld van per uur minstens 20 euro, aldus de krant.

Extern onderzoek

Volgens NRC heeft de raad van toezicht van IKL Vrehen vorige week uit zijn functie ontheven na vragen door de krant en in afwachting van de resultaten van extern onderzoek. De 59-jarige Vrehen liet dinsdag weten dat de berichtgeving door NRC onjuist is en dat hij het onderzoek afwacht. Een woordvoerster van IKL verwees naar de raad van toezicht. Voorzitter Dieudonné Akkermans van de raad, burgemeester van Eijsden-Margraten en voormalig voorzitter van CDA-Limburg, heeft nog geen reactie gegeven.

GroenLinks noemt de gang van zaken voor de provincie dinsdag “beschamend”, temeer omdat huidig CDA-gedeputeerde Ger Koopmans onderdeel is van een integriteitsonderzoek in een grondkwestie. D66 wil onder meer weten waarom de provincie in 2014 bosonderhoud gunde aan een bv van Vrehen die toen nog niet eens bestond. Ook D66 is bezorgd over het beeld dat door dit alles van Limburg ontstaat.

Het Limburgs provinciehuis in Maastricht. © Shutterstock

Limburgse ex-gedeputeerde Vrehen in opspraak om vermeend wegsluizen subsidies

AD 23.03.2021 De fracties van GroenLinks en D66 in de Limburgse Staten willen opheldering van het provinciebestuur over het vermeende laakbare handelen van de voormalige Limburgse CDA-gedeputeerde Herman Vrehen. Volgens GroenLinks gaan de integriteitskwesties rondom het provinciebestuur in Limburg intussen alle perken te buiten. Beide fracties hebben vragen gesteld over het handelen van Vrehen als directeur van de mede door de provincie gesubsidieerde stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen IKL.

Volgens NRC sluisde Vrehen als directeur van IKL tonnen aan subsidies door naar eigen bv’s. Hij was naast directeur van IKL ook eigenaar van een aantal bv’s, die voor IKL werkten. Als directeur zou hij ruim 127.000 euro per jaar hebben verdiend met een deeltijdbaan bij IKL, dat mede gefinancierd wordt door de Postcodeloterij. De salariëring zou volgens de regels maar maximaal de helft van Vrehens salaris mogen zijn, aldus NRC. De raad van toezicht zou de te hoge beloning door de vingers hebben gezien.

De provincie Limburg deed zaken met een bv van Vrehen voor bosonderhoud. CDA-gedeputeerden, onder wie Ger Koopmans, zorgden er volgens de krant voor dat een bv van Vrehen voorgetrokken werd in bosonderhoud. Een CDA-gedeputeerde sloot alvast een contract hierover met Vrehen, nog voordat de bv in kwestie was opgericht. Voor het bosonderhoud bracht de bv bij IKL kosten in rekening met een opgeld van per uur minstens 20 euro, aldus de krant.

‘Complot’

Voorzitter Dieudonné Akkermans van de raad van toezicht, tevens burgemeester van Eijsden-Margraten en voormalig voorzitter van CDA-Limburg, laat in een verklaring weten dat de raad ‘een extern, onafhankelijk onderzoek laat doen naar eventuele integriteitsschendingen’ bij IKL. ,,De raad van toezicht is met de bestuurder-directeur overeengekomen dat hij hangende het onderzoek ontheven is uit zijn functie”, aldus Akkermans.

De 59-jarige Vrehen liet vandaag weten dat de berichtgeving door NRC onjuist is en dat hij het onderzoek afwacht. ,,Het lijkt wel een complot”, zegt hij tegen De Limburger. ,,In onderling overleg treed ik terug en wacht af wat er uitkomt. Formeel ben ik uit mijn functie ontheven.”

Integriteitsonderzoek

GroenLinks noemt de gang van zaken voor de provincie dinsdag ‘beschamend’, temeer omdat huidig CDA-gedeputeerde Ger Koopmans onderdeel is van een integriteitsonderzoek in een grondkwestie. D66 wil onder meer weten waarom de provincie in 2014 bosonderhoud gunde aan een bv van Vrehen die toen nog niet eens bestond. Ook D66 is bezorgd over het beeld dat door dit alles van Limburg ontstaat.

Vrehen trad in 2009 af als gedeputeerde in de Provinciale Staten van Limburg na de aankondiging van een integriteitsonderzoek naar hem.

‘Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv’s’

NOS 23.03.2021 De voormalige Limburgse CDA-politicus Herman Vrehen heeft als directeur van een natuurstichting tonnen subsidiegeld naar zijn eigen bedrijven doorgesluisd. Dat schrijft NRC.

Vrehen is directeur van de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen (IKL) in Limburg die zich inzet voor behoud en ontwikkeling van het landschap. Dat gebeurt in opdracht van de provincie en gemeenten die hiervoor subsidies verleenden. Het zou gaan om ongeveer 3 miljoen euro op jaarbasis. Een deel van het geld kwam ook van de Postcodeloterij.

Voor de opdrachten werden statushouders en mensen met een arbeidshandicap via uitzendbureaus ingezet, maar een deel van de verleende subsidies, zo schrijft NRC, blijft via een inhuurconstructies achter in de bv’s die in handen zijn van Vrehen. Ook verkocht hij producten van zijn eigen ondernemingen via de stichting.

CDA-verleden

De 59-jarige Vrehen leunt daarbij op zijn verleden als gedeputeerde voor het CDA in Limburg, schrijft de krant. CDA-gedeputeerden zouden hem aan opdrachten helpen.

Vrehen trad in 2009 af als CDA-gedeputeerde in Limburg, nadat er twijfels over zijn integriteit waren ontstaan. In de zogeheten Sinterklaasaffaire zou hij als bestuurder van de CDA-afdeling in zijn woongemeente Echt-Susteren heimelijk geld hebben toegespeeld aan bevriende organisaties. Ook waren er twijfels over de verkoop van zijn woonhuis aan een projectontwikkelaar met banden met het provinciebestuur.

Hoge beloning

Daarnaast zou Vrehen zichzelf laten inhuren voor bijna 130.000 euro voor een parttime aanstelling. Dat is twee keer zo veel als toegestaan door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). De toezichthouder stelt IKL daarom mogelijk onder verscherpt toezicht.

De raad van toezicht, onder leiding van CDA’er Dieudonné Akkermans (burgemeester van Eijsden-Margraten), gaf toestemming voor de hoge beloning. Het CBF gaat met de raad in gesprek. In afwachting van het onderzoek is Vrehen tijdelijk uit zijn functie ontheven.

Tegenover de krant erkent hij zaken te hebben gedaan met zijn eigen ondernemingen en daar nog altijd achter te staan. Dat geldt ook voor zijn hoge salaris. Desondanks zegt Vrehen tegen NRC “dat het misschien wel het moment is om te zeggen: we gaan het anders doen”.

Linkse samenwerking PvdA-Groenlinks-SP definitief !!??……… of toch maar Fusie???

19.03.2021

 

 

Van linkse Samenwerking tot Fusie

De dag na de verpletterende verkiezingsnederlaag likte links de wonden. Maar er wordt ook gefluisterd dat dit hét moment is om nu dan echt samen te gaan werken. De formatie wordt daarbij als lakmoesproef gezien.

Lees ook;

• Lilianne Ploumen (PvdA) ziet regeren als optie: ‘Wij kunnen verantwoordelijkheid nemen’

• GroenLinks lijkt te halveren: ‘Dit is even wennen’

Nog nooit haalden de klassieke linkse partijen zo weinig zetels: opgeteld komen ze tot 26. In 2017 waren dat er nog 37, in 2012 57. Er heerst onbegrip: de campagnes liepen toch goed, niemand maakte ‘gamechangende’ fouten. Wist D66 met Sigrid Kaag dan zó veel kiezers weg te kapen? Daarbij komt de klap extra hard aan, zo klinkt het, omdat PVV, Forum voor Democratie en JA21 samen méér zetels hebben.

Jesse Klaver (GroenLinks) en Mark Rutte (VVD) tijdens een bijeenkomst met Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib in de Rooksalon, op de dag na de Tweede Kamerverkiezingen. © ANP

Eer en glorie

Wie naar de voorlopige uitslagen kijkt – PvdA 9, SP 9 en GroenLinks 7 – denkt: hoelang kan gedecimeerd links nog wegduiken voor politieke blokvorming, voor een fusie? Eerdere pogingen tot échte linkse samenwerking liepen mis, vaak omdat er telkens weer een partij met kop en schouders bovenuit stak of voor eigen eer en glorie wilde gaan.

Dit is een dag om de klap te incasseren, aldus GroenLinkser.

Zo lag er volgens toenmalig PvdA-leider Diederik Samsom in 2014 al een uitgewerkt plan voor ‘verregaande linkse samenwerking’ tussen de sociaaldemocraten en GroenLinks. Toen Jesse Klaver in 2015 aantrad als nieuwe partijleider van GroenLinks, verdween die blauwdruk in de onderste la.

Die wilde het eerst op eigen kracht proberen. Een succes in 2017, een sof in 2021. Toch denkt hij niet aan opstappen. Bij de fractievergadering gisterochtend heeft Klaver zelf de vertrouwensvraag gesteld aan de oude en nieuwe fractie, zeggen ingewijden. Hij kreeg steun.

Mentaal is nog niet iedereen klaar om verder te denken dan de nederlaag, zo valt te horen in de wandelgangen van GroenLinks, PvdA en SP. De partijleiders willen er al helemaal niks over zeggen. ,,Dit is een dag om de klap te incasseren”, zegt een GroenLinkser.

Er klinken relativerende woorden: ‘het is wat het is’ en ‘we zaten altijd al op geleende stoelen’. Wel is duidelijk dat er ‘contacten’ zijn geweest tussen de linkse partijen. Wat daarbij is afgesproken en of er plannen zijn gemaakt om verder te praten, daarover doet men het zwijgen toe.

PvdA-partijleider Lilianne Ploumen kreeg rozen tijdens een fractiebijeenkomst van haar partij, de dag na de Tweede Kamerverkiezingen. © ANP/Remko de Waal

,,Als er ooit een moment was om samen te werken of te fuseren, is dat nu heel links gevloerd is”, zegt oud-PvdA-minister Jet Bussemaker, die eerder betrokken was bij pogingen tot samenwerking tussen haar partij en GroenLinks. ,,Maar dat gebeurt pas als de leden het willen.”

‘Progressieve posse’

In de groepsapps waar ook PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk in zit is dat ook hét gesprek van de dag. ,,Links moet nu goed gaan nadenken: hoe gaan we ons herpakken?” Aan de muur tegenover zijn bureau hangt een kunstwerk waarop in grote letters ‘Progressieve Posse’ staat, het was een cadeau van onder andere Rutger Groot Wassink, nu GroenLinks-wethouder in Amsterdam. In die stad werd GroenLinks bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2019 het grootst, maar zag nu de steun in de hoofdstad halveren.

Groot Wassink voelt zich ‘in hoge mate verwant’ met Van Dijk. ,,We denken over heel veel hetzelfde.” Samenwerking noemt Groot Wassink ‘op termijn noodzakelijk’. ,,Maar om nu half over kop in een fusie te stappen…” Op zijn beurt noemt Van Dijk GroenLinks ‘onze natuurlijke partner’. ,,We hebben de afgelopen jaren goed samengewerkt met het woon- en pensioenakkoord. Dat was de eerste stap. Nu is het de vraag of we elkaar als links gaan vasthouden bij de formatie.”

Dat wordt gezien als dé lakmoesproef. De vrees is dat partijen uit elkaar worden gespeeld: ‘we willen jullie er wel bij, maar hun niet hoor. Die vinden we maar lastig’.

Nu is het de vraag of we elkaar als links gaan vasthouden bij de formatie, aldus PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk.

GroenLinks en PvdA hebben voor de verkiezingen gezegd dat ze niet zonder een andere linkse partij de formatie in stappen. Die afspraak staat nog, herhaalden zowel PvdA-leider Ploumen als Klaver vandaag. Al zal Klaver even hebben moeten slikken toen Ploumen uit zichzelf óók de Partij voor de Dieren – de linkse partij die wél won – in het rijtje schaarde.

Zo was er ook al argwaan toen Ploumen woensdagavond de deur naar kabinetsdeelname openhield door te zeggen dat haar partij ‘verantwoordelijkheid kan nemen’. Ze noemde GroenLinks en SP toen niet.

Daarbij spookt bij PvdA’ers mogelijk nog door het hoofd dat Klaver er misschien wel aan heeft bijgedragen dat de sociaaldemocraten er na de historische nederlaag van 2017 niet in slaagden op te krabbelen.

Toen de GroenLinks-leider in januari een motie van wantrouwen aankondigde tegen het kabinet vanwege de Toeslagenaffaire, liet hij toenmalig lijsttrekker Lodewijk Asscher – zelf als oud-minister van Sociale Zaken medeverantwoordelijk – geen andere keus dan op te stappen. Onder nieuwe leider Ploumen wist de partij niet te groeien.

SP-partijleider Lilian Marijnissen. © ANP/Sem van der Wal

En wat doet de SP? VVD-leider Mark Rutte keek tijdens de campagne nadrukkelijk naar Lilian Marijnissen. Liever de SP dan GroenLinks, leek hij ermee te willen zeggen. De partij van Klaver was in 2017 al weggelopen van de formatietafel. SP-Kamerlid Sandra Beckerman vindt dat haar partij ‘zeker contacten moet hebben met de PvdA’.

In 2006 ging toenmalig partijleider Jan Marijnissen, de vader van, op uitnodiging van Femke Halsema (GroenLinks) nog met zichtbare tegenzin een kop koffie drinken met Wouter Bos (PvdA). Het leverde niks op.

Als de formatie wordt gezien als een opmaat naar samenwerking, ligt de sleutel in handen van de partij die er mede voor zorgde dat links flink verloor. D66 is dé winnaar van de verkiezingen en zal een cruciale rol spelen bij de formatie. Wil Kaag de ChristenUnie inruilen voor één of meer linkse partijen?

Zeker is dat de poging tot samenwerking in de campagne nog jammerlijk mis liep. Toen Jesse Klaver een progressieve alliantie voorstelde tussen zijn GroenLinks, PvdA, SP én D66, wezen de laatste drie dat direct resoluut van de hand. De campagneposters met de voornamen van de vier lijsttrekkers – ‘Lilian, Lilianne, Sigrid en Jesse’ – waren toen al gedrukt.

Jet Bussemaker oud-PvdA-politica

De tijd is rijp voor verregaande linkse samenwerking, die uiteindelijk tot een fusie moet leiden tussen in elk geval PvdA en GroenLinks. Dat zegt oud-PvdA-politica Jet Bussemaker. ,,Als er ooit een moment is om het te doen, is dat nu.”

Nog nooit was het traditioneel linkse blok zo klein, PvdA, SP en GroenLinks houden volgens de voorlopige uitslag van 2^e kamerverkiezing samen nog maar 26 zetels over.

Eerdere pogingen tot linkse samenwerking liepen stuk, zegt Bussemaker, omdat de partij die er het best voorstaat altijd groter wil worden. ,,De lijsttrekker zegt dan ‘maak mij de grootste’. Maar nu is heel links gevloerd en ligt met de rug op de grond.” Wel zegt Bussemaker dat het pas tot samenwerking of een fusie komt als de leden dat willen. ,,Het moet niet beginnen bij de top.”

Bussemaker, die voor de PvdA staatssecretaris van Volksgezondheid en minister van Onderwijs was, heeft recht van spreken. Ze was zelf lid van GroenLinks voor ze in 1997 overstapte naar de PvdA.

Bij de sociaaldemocraten maakte ze in het verleden meerdere pogingen tot linkse samenwerking van dichtbij mee. In haar politieke memoires Ministerie van Verbeelding, dat vorige maand verscheen, schreef ze bijvoorbeeld over geheime gesprekken tussen PvdA en GroenLinks in 2001 waarbij ook het CDA aanschoof.

Stip op de horizon

,,Ik heb zelf gezien dat PvdA en GroenLinks inhoudelijk het dichtst bij elkaar staan. Samenwerking bij de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar moet de eerste stip op de horizon zijn.” Samen optrekken met GroenLinks ligt binnen de PvdA ingewikkeld, omdat altijd de vrees bestaat dat de SP groter wordt door met GroenLinks op te trekken.

Veel kiezers zijn gisteren van GroenLinks en – in mindere mate – de PvdA overgestapt naar D66. Bussemaker, nu hoogleraar aan de Universiteit Leiden en voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, waarschuwt de partijen om in het geval van samenwerking zich ‘geen D66-profiel’ aan te meten. ,,En begin vanuit de inhoud, niet de organisatie.” Zo kan, zegt ze, de samenwerking stapje voor stapje groeien naar een eventuele fusie.

De drie klassieke linkse partijen lijken gezamenlijk op nog nooit zo weinig zetels in de Tweede Kamer te komen. PvdA (9), GroenLinks (8) en SP (9) stevenen gezamenlijk op 26 zetels af. Vier jaar eerder waren dat er nog twaalf meer.

Het historisch kleine linkse blok komt vooral doordat de SP en GroenLinks flink moesten inleveren. Beide partijen behaalden volgens de exitpoll zes zetels minder dan tijdens de verkiezingen van 2017.

Daarnaast maakte de PvdA het grote verlies dat de partij in 2017 leed, niet goed. De partij verloor toen maar liefst 29 zetels.

Tijdens de vorige Tweede Kamerverkiezingen was het linkse blok ook al kleiner dan ooit. Toen behaalden ze samen 37 zetels en won GroenLinks maar liefst tien zetels.

Na de verkiezingen van 2006 waren PvdA, GroenLinks en SP het grootst. Toen kwamen ze gezamenlijk op 65 zetels uit.

Voorafgaand aan de verkiezingen zocht met name GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver de toenadering tot zijn twee andere linkse collega’s. PvdA pakte de toegereikte hand aan door te beloven niet zonder GroenLinks het kabinet in te gaan, maar SP-lijsttrekker Lilian Marijnissen hield de boot wat af.

De (relatief) nieuwe linkse partijen (Partij voor de Dieren en DENK) behaalden gezamenlijk negen zetels.

Lees: Nog nooit haalden de klassieke linkse partijen zo weinig zetels: ‘Juist nú moeten ze fuseren’ AD 19.03.2021

Lees: Oud-PvdA-politica Bussemaker: Dit is hét moment voor fusie op links AD 19.03.2021

Lees: Linkse partijen waren samen nog nooit zo klein in de Kamer NU 17.03.2021

Zie: Niet alleen de PvdA heeft een probleem op links !!

zie: Linkse samenwerking PvdA-Groenlinks-SP-D66 definitief ???

zie; Eindelijk de Linkse samenwerking PvdA + Groenlinks + SP !?!?!? – de nasleep

Zie: Toch maar de Linkse samenwerking PvdA-Groenlinks-SP-PvdD-D66 !?!?!?

Zie ook: Eindelijk de Linkse samenwerking PvdA + Groenlinks + SP !?!?!? – de nasleep

zie verder : Eindelijk de Linkse samenwerking PvdA + Groenlinks + SP !!!

zie dan ook; Fusie PvdA, GroenLinks, SP ??

zie ook nog: Lijstverbinding PvdA, GroenLinks, SP ??

en zie ook: PvdA-Plus is linkse samenwerking met PvdA + Groenlinks + SP + D66 !!!

zie ook nog: PvdA 70 jaar partijvernieuwing

zie verder ook: Het Rode Bolwerk in Amsterdam is gebarsten – deel 2

zie dan ook nog: De SP-light van Job Cohen viel verkeerd bij de PvdA-achterban

en zie dan ook nog: De PvdA op weg naar SP-light ???

zie verder dan ook: PvdA-SP-GroenLinks-D66 versus een Hete en Rode Lente – deel 2

en dan ook nog: PvdA-SP-GroenLinks-D66 versus een Hete en Rode Lente !?!?!? deel 1

en zie ook: Manifest Linkse oppositie SP, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en de FNV

zie ook deze nog: Provinciale verkiezingen 02.03.2011 – Groenlinks, PvdA, SP en ook D66 Samen ?

zie verder dan ook nog: Een Links Den Haag – samenwerking SP, Groenlinks en PvdA

zie ook deze dan nog: Geen Samenwerking PvdA, Groenlinks, SP en D66 ?

en zie verder ook: Guusje ter Horst en Jolande Sap – PvdA, Groenlinks en D66 samen

en ook nog: PvdA mobiliseert Nederland in strijd tegen het Rechtse Kabinet Rutte 1-deel 2

en verder ook: De PvdA mobiliseert Nederland in strijd tegen het Rechtse Kabinet Rutte 1 deel 1

Lees: Reacties op de exitpoll: van ‘bizarre comeback’ tot ‘natuurlijk teleurgesteld’

Lees: GeenPeil: voor PVV en SP dreigt een vertrek uit Europees Parlement

Lees: Exitpoll Ipsos: PvdA grootste bij hoogste opkomst in dertig jaar

Zie ook: PvdA aan de haal met het Groot Kapitaal !! ??

Zie ook: De terugkeer van de PvdA ???? – deel 2

Zie ook: De terugkeer van de PvdA ???? – deel 1

zie ook: PvdA in de steigers – fase 4 rouwverwerkingsproces

zie dan ook: PvdA in de steigers – fase 3 rouwverwerkingsproces

zie ook: PvdA in de steigers – fase 2 rouwverwerkingsproces

zie ook: PvdA in de steigers – fase 1 rouwverwerkingsproces

Rapport: Op-de-toekomst-Paul-Depla 17.06.2017

Zie ook: PvdA 70 jaar partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – en meer – deel 6

zie verder ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 5

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 4

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 3

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 2

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel1

zie ook: Wethouder Rabin Baldewsingh PvdA luidt de noodklok

zie ook: Het Rode Bolwerk in Amsterdam is gebarsten – deel 2

zie ook: Het Rode Bolwerk in Amsterdam staat op barsten – deel 1

zie ook: De PVDA is te onzichtbaar geworden

zie ook: Het einde van de PvdA ??

zie ook: PvdA versus Code Rood

zie ook: PvdA in een Najaarsdip ???

zie ook: Is de ‘Elitaire’ samenstelling van de 2e kamer een afspiegeling van de samenleving ??

zie ook: PvdA, Partij van de Academici in 2010?

Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 1

Verkennende gesprekken over de Formatie

Op donderdag 18.03.2021, de dag na de verkiezingen, kwamen de 17 gekozen lijsttrekkers bijeen in de Tweede Kamer. Met Kamervoorzitter Khadija Arib zijn ze overeengekomen dat Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma de verkenners worden die een nieuwe coalitie moeten onderzoeken.

Verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren denken maandag 22.03.2021 te kunnen beginnen met de verkennende gesprekken voor een nieuw kabinet. Dat zei Kajsa Ollongren donderdag na een eerste gesprek dat zij en Jorritsma hadden met Kamervoorzitter Khadija Arib.

Telegraaf 19.03.2021

AD 19.03.2021

Jorritsma en Ollongren gaan aan de slag als verkenners

Annemarie Jorritsma (VVD) en de in Oegstgeest opgegroeide Kajsa Ollongren (D66) zijn door de lijsttrekkers aangewezen als verkenner. Dat maakte voorzitter Khadija Arib van de Tweede Kamer bekend na overleg met de lijsttrekkers. De verkenners moeten uitzoeken welke coalitie de meeste kans maakt.

En wie wordt de nieuwe Premier ????

Jorritsma is voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer. Ollongren is demissionair minister van Binnenlandse Zaken. Ze moeten uiterlijk op 30 maart 2021 hun verslag inleveren bij de Tweede Kamer, zei Arib. De dag erna worden de leden van de nieuw gevormde Tweede Kamer geïnstalleerd. En komen ze voor het eerst samen om te debatteren over het verslag. De Kamer wijst dan een of meerdere informateurs aan.

Telegraaf 19.03.2021

Overleg 1e kamer 

De verkenners Jorritsma en Ollongren hadden vrijdagmiddag 19.03.2021 hun eerste officiële gesprek in de kabinetsformatie gevoerd. Ze ontvingen Eerste Kamervoorzitter Bruijn.

Die heeft bij de verkenners gewezen op het belang van een coalitie met ook een meerderheid in de Eerste Kamer. “Met het oog op de voortgang en stabiliteit”, zei Bruijn na afloop van het gesprek. Maar in het verleden zijn er ook geregeld periodes geweest dat de regeringscoalitie geen meerderheid in de senaat had, en dat heeft niet tot grote problemen geleid, zei hij. Zijn advies komt vrijwel overeen met dat van zijn voorganger Broekers in 2017.

Verder is Bruijn te spreken over de “voortvarendheid” waarmee Jorritsma en Ollongren te werk willen gaan. De twee werden gisteren door de Tweede Kamer aangewezen als verkenner. Ze moeten uitzoeken welke coalitie de meeste kans maakt.

Maandag 22.03.2021 fractievoorzitters 2e kamer

Bij de verkiezingen van woensdag waren VVD, D66, Forum voor Democratie, Volt en JA21 de grootste winnaars.

De meeste fractievoorzitters vinden dat VVD en D66 het voortouw moeten nemen in de formatie. Maandag 22.03.2021 beginnen Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) met hun gesprekken met fractievoorzitters. Ze moeten uiterlijk 30 maart 2021 een verslag klaar hebben.

In de formatie gaat het er meestal vooral om of een kabinet kan rekenen op steun van een meerderheid van de Tweede Kamer. Maar er wordt ook gekeken naar de positie in de Eerste Kamer. Het huidige, inmiddels demissionaire, kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, had bij de start in 2017 een kleine meerderheid in de senaat, maar verloor die na de Provinciale Statenverkiezingen van 2019.

Geplande gesprekken op maandag en dinsdag

Maandag 22 maart: Mark Rutte (VVD), Sigrid Kaag (D66), Geert Wilders (PVV), Wopke Hoekstra (CDA), Lilian Marijnissen (SP), Lilianne Ploumen (PvdA), Jesse Klaver (GroenLinks), Thierry Baudet (FvD)

Dinsdag 23 maart:Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren), Gert-Jan Segers (ChristenUnie), Laurens Dassen (Volt), Joost Eerdmans (JA21), Kees van der Staaij (SGP), Farid Azarkan (Denk), Liane den Haan (50Plus), Caroline van der Plas (BBB), Sylvana Simons (BIJ1)

Winnende partijen:

1 VVD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

2 D66 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

3 PVV op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

4 CDA op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

5 SP op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

6 PvdA op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

7 GL op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

8 FvD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

9 PvdD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

10 CU op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

11 SGP op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

12 Denk NL op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

13 JA21 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

14 Partij Volt op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

15 50 plus op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

16 Partij BIJ1 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

17 BBB (BoerBurgerBeweging) op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021

Partijprogramma’s;

Door een klik op een partij komt u automatisch bij het verkiezingsprogramma van die partij:

1 VVD

2 D66 

3 PVV (Partij voor de Vrijheid)

4 CDA

5 SP (Socialistische Partij)

6 Partij van de Arbeid (P.v.d.A.)

7 GROENLINKS

8 Forum voor Democratie

9 Partij voor de Dieren

10 ChristenUnie

11 Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)

12 DENK

13 JA21

14 Volt

15 50PLUS

16 BIJ1

17 BBB

Oud-informateur Tjeenk Willink: niet eerst kijken wie met wie

Eerst de problemen dan de Formatie !!!!

Minister van Staat Tjeenk Willink vindt dat in de formatie niet eerst moet worden gekeken welke partijen precies met elkaar in een kabinet willen gaan samenwerken. Volgens hem moet eerst aan de orde komen wat de grote problemen zijn die moeten worden opgelost, in plaats van de machtsvraag wie met wie regeert.

Tjeenk Willink, die lid is van de PvdA, heeft een zeer lange ervaring met formaties. Hij was als secretaris al in 1972 betrokken bij de vorming van het kabinet-Den Uyl en hij is vier keer informateur geweest, ook nog in 2017. Die laatste keer hielp hij mee aan de totstandkoming van het derde kabinet-Rutte.

Kamerdebat

Hij wil dat partijen die bereid zijn in een kabinet te gaan zitten en die elkaar niet uitsluiten, eerst afbakenen welke onderwerpen in elk geval moeten worden aangepakt. Daarover zou dan tijdens de formatie een debat in de Kamer kunnen worden gevoerd, zei Tjeenk Willink in het televisieprogramma Buitenhof.

De oud-informateur wees erop dat in een formatie altijd enige tijd nodig is. “Maar wat doe je als je die tijd niet hebt?”, vroeg hij zich af: “De gevolgen van de pandemie wachten niet, omdat wij hier met een formatie bezig zijn en er zijn maatschappelijke problemen die echt moeten worden opgelost.”

Als voorbeeld noemde hij de stikstofcrisis. Volgens hem moet eerst duidelijk worden wat precies de feiten zijn en of de partijen het daarover eens zijn. Dat ze verschillend over de oplossing denken, hoeft dan minder een probleem zijn, vindt Tjeenk Willink: “Je hoeft niet tot dezelfde oplossing te komen om toch dezelfde vragen te kunnen stellen.”

Kwaliteit van wetten

Tjeenk Willink deelt de recente analyses dat de Kamer meer aandacht moet hebben voor de kwaliteit van wetten en voor de controle op de uitvoering (onder meer de parlementaire ondervragingscommissie uitvoeringsorganisaties kwam tot die conclusie). Dat er zoveel relatief kleine partijen in de Kamer zijn gekozen, vindt de minister van Staat een ‘zorgpunt’. Hij betwijfelt of die partijen genoeg capaciteit hebben om aan alle taken toe te komen.

Nijpels: Nederland moet tijdens formatie helder, hoger klimaatdoel stellen

Nederland loopt met klimaatbeleid achter in Europa, en die achterstand dreigt toe te nemen. Voor de noodzakelijke inhaalslag moet al in de formatie een helder nieuw klimaatdoel gesteld worden, zegt voormalig VVD-minister Ed Nijpels in Nieuwsuur: onze uitstoot van broeikasgassen moet in 2030 55 lager liggen, in lijn met het nieuwe EU-gemiddelde.

Nijpels heeft een belangrijke functie in het onder het demissionaire kabinet tot stand gekomen Nationale Klimaatakkoord, waar hij als voorzitter van het voortgangsoverleg de progressie van Nederlands klimaatbeleid moet bewaken.

Op die progressie valt het een en ander aan te merken. Het klimaatdoel voor 2020 is waarschijnlijk niet gehaald, en om het bestaande klimaatdoel voor 2030 te halen (een 49 procent lagere uitstoot ten opzichte van 1990) is al een verdubbeling van de jaarlijkse inspanning nodig, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Nijpels schuwt daarbij ook kritiek op zijn eigen partij niet – specifiek op een recent tv-optreden van demissionair premier Rutte, die stelde dat we moeten oppassen dat we niet gaan ‘overtoepen’.

“Ik denk dat Rutte niet goed heeft opgelet in de klas. We gaan zo niet overtoepen. We zijn achterstallig huiswerk aan het maken en we weten daarnaast ook al dat we nieuw huiswerk krijgen vanuit Europa.”

55 procent lagere uitstoot Europees gemiddelde en nationaal compromis

De 55 procent zou een logisch compromis kunnen worden met de tweede partij, D66, die voor de verkiezingen opriep tot een nieuw klimaatdoel van een 60 procent lagere uitstoot in 2030, ten opzichte van het vaste basisjaar 1990. D66 stelde daarbij ook een pakket van maatregelen voor die volgens doorrekening van het PBL precies op die 60 procent lagere uitstoot zou uitkomen.

De VVD deed aan die doorrekening niet mee, maar sprak zich eerder uit voor het nieuwe Europese klimaatdoel van een 55 procent lagere uitstoot.

In de nationale energietransitie zijn er volgens Nijpels veel spelers die helderheid nodig hebben, ook over maatregelen die volgens hem sowieso nodig zullen zijn, zoals rekeningrijden en prijsprikkels om het gasgebruik sneller terug te dringen. Nu aansluiten bij het Europese klimaatdoel geeft volgens Nijpels “zekerheid aan al die partijen die bezig zijn met de energietransitie. En juist die zekerheid en consistentie, dat is waar die partijen op dit moment om vragen.”

Terugblik  verkenningsronde;

Telegraaf 22.03.2021

22.03.2021 – Dag 1 verkenning formatie

De verkenning is begonnen! Alle fractieleiders komen langs bij Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), die onderzoeken hoe een volgend kabinet eruit zou kunnen komen te zien.

VVD-leider Mark Rutte schermt met JA21, D66 wil er juist helemaal niets van weten. En ondertussen ligt de sleutel bij het CDA van Wopke Hoekstra.

Alle partijen wilden een snelle formatie vanwege corona, maar bij de verkennende gesprekken voltrekt zich de oude, rituele dans. ‘Sleutelpartij’ CDA houdt de boot af, terwijl VVD-leider Mark Rutte uit tactisch oogpunt ineens JA21 noemt. De formatie is moeilijker dan hij op het eerste oog lijkt.

Noem het speeddaten-voor-politici: maandag trokken de acht grootste partijen uit de Tweede Kamer langs bij verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). Allen legden ze hun gedachten neer over welke partijen bondgenoten moeten worden in het kabinet Rutte-4.

AD 22.03.2021

Vandaag zijn de leiders van de acht grootste partijen aan de beurt, op volgorde van meeste naar minste zetels.

Zodoende mocht demissionair premier Mark Rutte als eerste aantreden. Zijn partij, de VVD, won tijdens de verkiezingen 35 zetels en werd daarmee veruit de grootste partij. De meeste partijen stellen dan ook dat het initiatief voor het vormen van een coalitie bij hem ligt.

“D66 is een logische deelnemer vanwege hun overwinning, CDA willen we er ook graag bij en daarna wordt het even zoeken.” Dat zei VVD-partijleider Rutte na zijn gesprek met verkenners Jorritsma en Ollongren in de Stadhouderskamer aan het Binnenhof.

Telegraaf 22.03.2021

De VVD wil “serieus kijken” naar een coalitie met JA21, zei demissionair premier Mark Rutte maandagochtend na afloop van een gesprek met verkenners Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma. Maar D66-leider Sigrid Kaag vindt regeren met die partij “moeilijk voorstelbaar”.

Haar partij staat lijnrecht tegenover de oud-FVD’ers als het gaat over belangrijke punten als het klimaat en de Europese Unie. In gesprek met journalisten wees Kaag op diverse standpunten van haar partij en die van Eerdmans, die lijnrecht tegenover elkaar staan. “JA21 wil uit de EU en het Klimaatakkoord van Parijs opzeggen, dat lijkt mij geen optie”, citeert het ADhaar.

JA21?

Rutte sluit niet uit een poging te wagen met nieuwkomer JA21 om aan de benodigde meerderheid te komen in de Tweede Kamer. Vooral omdat die partij een flink aantal zetels in de Eerste Kamer heeft, overgestapte oud-FVD-leden. “Dus we moeten serieus kijken naar JA21, maar goed we kennen die partij verder niet, dus we moeten onderzoeken waar ze nou precies voor staan.”

De combinatie VVD-D66-CDA-JA21 zou in de Tweede Kamer op 76 zetels uitkomen. De VVD-leider noemde ook het voortzetten van de huidige coalitie met de ChristenUnie als optie. “We hebben heel goed samengewerkt.” Deze combinatie zou uitkomen op 78 zetels.

De terughoudendheid van Hoekstra rondom de liberale partijen komt niet uit de lucht vallen. In verkiezingstijd hekelde de CDA-leider in gesprek met NU.nl het “richtingloze liberalisme” van voormalig coalitiepartner VVD.

Hoekstra stelt tevens niet te willen aanschuiven omdat de liberale partijen het nog niet eens zijn over mogelijke coalitiepartners.

Hoekstra: niet aan zet

CDA-leider Hoekstra komt Rutte voorlopig niet tegemoet. Hij zei na zijn gesprek dat het niet voor de hand ligt dat het CDA aanschuift bij een “liberaal motorblok” van VVD en D66. CDA verloor bij de verkiezingen vier zetels. “Wij zijn niet aan zet.” Hoekstra zei dat de twee liberale partijleiders het eerst maar onderling eens moesten worden.

Hoekstra doelde daarmee op D66-leider Kaag, die vanochtend zei dat de combinatie met JA21 haar “moeilijk voorstelbaar” lijkt. “Het is in deze fase belangrijk om te kijken wat iedereen wil bereiken in dit land”, zei Kaag. En wat betreft klimaat en Europa past JA21 niet bij D66, benadrukte ze.

CDA-leider Wopke Hoekstra “voelt er niet voor” om alvast aan te sluiten bij een liberaal ‘motorblok’ met VVD en D66, om vervolgens op zoek te gaan naar een vierde coalitiepartij. Dat zegt hij maandagmiddag na een eerste gesprek met Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66), die verkennen welke partijencombinaties mogelijk tot een coalitie kunnen leiden.

De nieuwe Tweede Kamer komt pas op 31 maart 2021 voor het eerst samen. Daarna wordt gedebatteerd over het verslag van de verkenners en worden één of meer informateurs aangewezen.

AD 23.03.2021

23.03.2021 – Dag 2 verkenning formatie

Na de eerste kopjes koffie met de lijsttrekkers van alle partijen zullen verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) snel een nieuwe ronde inboeken met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag. De twee komen, afzonderlijk van elkaar, donderdag opnieuw op bezoek.

De eerste ronde aan formatiegesprekken levert nog veel onduidelijkheid op. Veel partijen houden de boot af en zetten hun pokergezichten op.

Rutte gaf na zijn eerste gesprek met de verkenners aan dat hij naast D66 graag in een kabinet wil met CDA. Hij ziet daar nieuwkomer JA21, geraamd op drie zetels, wel bij aanschuiven. De doorstart van een kabinet met CU is wat hem betreft ook een optie. Pas daarna wil hij kijken naar SP, PvdA en GL.

JA21 wil regeren met VVD, D66 en CDA: ‘Wij kunnen Nederland naar rechts trekken’

Vandaag 23.03.2021 was het de beurt aan de kleinere partijen om hun wensen voor een nieuw kabinet kenbaar te maken bij de verkenners. Met name ChristenUnie en JA21 lijken kans te maken op een plekje aan de onderhandelingstafel. JA21-leider Joost Eerdmans wil dolgraag regeren: ,,Wij kunnen Nederland naar rechts trekken.’’

Joost Eerdmans van JA21 (3 zetels) is enthousiast over regeringsdeelname. ,,Ik heb geadviseerd om een kabinet te verkennen van VVD, D66, CDA en JA21’’, zegt hij na afloop van het gesprek met de verkenners. ,,Wij kunnen Nederland naar rechts trekken. Voor ons is het cruciaal dat we dingen veranderen op migratie, klimaat en de Europese Unie.

Dat zal misschien niet allemaal tegelijk kunnen, of allemaal zoals wij het zien. Maar in ieder geval op het gebied van migratie zal er iets wezenlijks moeten veranderen. Als dat niet mogelijk blijkt, wordt het lastig.’’

ChristenUnie

Gert-Jan Segers van de ChristenUnie (5 zetels) zei na afloop van het gesprek met de verkenners nu niet te willen onderhandelen over een nieuw kabinet. ,,Het is ingewikkeld geworden met deze uitslag’’, zegt Segers. ,,De grootste verantwoordelijkheid ligt bij de grootste partijen. Je moet de rij af. En wij zijn de tiende partij. Ik zou het heel vreemd vinden als ze nu bij ons aankloppen.’’

Partij voor de Dieren

Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren (6 zetels) was vanochtend de eerste gast in de Stadhouderskamer op het Binnenhof. Na afloop van het gesprek zei Ouwehand een voorkeur te hebben voor een kabinet met VVD, D66, PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren.

,,Ik stel als randvoorwaarde dat er een kabinet wordt gevormd met partijen die de rechtsstaat respecteren’’, zegt Ouwehand. ,,Tot nu toe zijn dat niet de VVD en het CDA. Maar ik kan mij niet voorstellen dat de minister-president blijft volhouden dat hij de rechtsstaat aan zijn laars kan lappen. De VVD kan een beweging maken.’’

GroenLinks

Jesse Klaver van GroenLinks heeft bij de verkenners gepleit voor een “zo progressief mogelijk” kabinet. Dat zei hij na afloop van het gesprek met Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). Maar hij stelt niet de voorwaarde dat er per se ook een andere linkse partij in een nieuw kabinet moet zitten zoals de PvdA wil.

Volgens Klaver, wiens partij bijna werd gehalveerd tijdens de verkiezingen, moet de “formatie gaan over de grote uitdagingen van deze tijd”. Het gaat dan om de aanpak van de coronacrisis, stikstof, klimaatverandering en de ongelijkheid. “Er moet een kabinet gevormd worden van partijen die bereid zijn hierop samen te werken.”

Hij sluit deelname van GroenLinks aan een kabinet niet uit. “Alle partijen moeten verantwoordelijkheid dragen in deze tijd.” Maar het initiatief ligt bij de winnaars van de verkiezingen VVD en D66, benadrukt Klaver.

Vier jaar geleden schoof GroenLinks aan bij de formatie. Dat liep op niks uit omdat Klaver het met de leider van VVD, CDA en D66 toen niet eens konden worden op op het vlak van migratie.

AD 23.03.2021

Volt

Ook Laurens Dassen van Volt (3 zetels) kan voor een meerderheid zorgen, maar hij lijkt er niet voor te voelen om als nieuwe partij meteen in een kabinet te stappen. ,,Het is wenselijk dat een coalitie zowel vertegenwoordiging in de Tweede Kamer als de Eerste Kamer heeft’’, zegt Dassen.

Daarmee lijkt hij zichzelf uit te sluiten: Volt heeft momenteel geen zetels in de Eerste Kamer. ,,Wij willen graag dat er een stabiele regering komt: het liefst een duurzaam, progressief en Europees kabinet. Voor Volt kan het belangrijk zijn om eerst hier in Den Haag onze weg goed te leren kennen.’’

SGP

SGP-leider Kees van der Staaij ziet het liefst een centrumrechts kabinet. Hij zou het een goed idee vinden als het huidige kabinet doorgaat, eventueel ‘versterkt met JA21’.

,,Ik verwacht niet dat het balletje richting de SGP rolt’’, zegt Van der Staaij over de kans om zelf te gaan meeregeren.

Telegraaf 23.03.2021

Denk

Ook Farid Azarkan (Denk), Liane den Haan (50Plus), Caroline van der Plas (BoerBurgerBeweging) en Sylvana Simons (Bij1) zijn bij de verkenners op gesprek geweest. Denk-leider Azarkan pleitte voor een kabinet zónder VVD.

Vooral de leiders van ChristenUnie en JA21 lijken kans te maken om ergens tijdens de komende formatie mee te doen aan de coalitieonderhandelingen. Een van die partijen kan nodig zijn om een eventuele coalitie met VVD, D66 en CDA aan een meerderheid van 76 zetels in de Tweede Kamer te helpen.

PVV

Geert Wilders kan zich goed voorstellen dat het gewoon weer oppositie gaat worden voor de PVV, maar hij vindt dat een rechts kabinet zeker onderzocht mag worden: “Niet alleen hebben een miljoen mensen op de PVV gestemd, maar centrum-rechts heeft een meerderheid gehaald. Kiezers verdienen daarvan iets terug te zien in een nieuw kabinet”, liet hij weten.

Hoe zou zo’n kabinet er dan uit gaan zien? De grote jongens zouden VVD en PVV zijn, met CDA, FvD en hun afgebroken tak JA21 als aanvulling. Met SGP en 50Plus erbij ziet Wilders ook nog een meerderheid in de eerste kamer als een mogelijkheid.

FvD

FVD-leider Thierry Baudet ziet voor zijn partij geen rol weggelegd in een nieuw kabinet. “Het lijkt me duidelijk dat de kiezer ietsje meer richting rechts wil”, zei hij voor zijn gesprek met de verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66). “Maar zoals het er nu ligt zie ik niet echt een coalitiemogelijkheid voor ons.”

Ook na het gesprek zag Baudet weinig kansen om mee te gaan regeren, en benadrukte hij vooral de tegenstellingen met VVD, D66 en CDA. “Zij willen gewoon die Klimaatwet, ze willen de EU, ze willen de massale immigratie en ze willen die coronamaatregelen”, stelt hij. FVD wil juist het tegenovergestelde.

Baudet zou naar eigen zeggen zelf de voorkeur geven aan een minderheidskabinet, dat voor elk besluit op zoek moet naar voldoende draagvlak. “Of een kabinet over rechts, want dat zijn toch de partijen die winnen.”

25.03.2021 – Dag 3 verkenning formatie

Een kabinetsformatie komt altijd traag op gang. Twee verkenners werken aan een verslag van mogelijkheden en onmogelijkheden. Feitelijk is het uitsluiten van PVV en Forum voor Democratie begonnen.

Hoe staat het formatieproces er nu voor en hoe gaat het verder?

Een week na de verkiezingen hebben de ‘verkenners’ Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) hun intrek genomen in de Stadhouderskamer in het oude deel van de parlementsgebouwen. Het is een prachtige zaal uit 1790 die het werk van het duo Jorritsma-Ollongren allure geeft, maar veel heeft het natuurlijk nog niet om het lijf. Donderdagmorgen 25.03.2021 spreken ze voor de tweede keer met VVD-leider Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag.

Ze maken een lijstje van mogelijkheden en onmogelijkheden, doen misschien procedurele aanbevelingen voor de verdere voortgang en schrijven dat op in een rapportje dat volgende week dinsdag 30.03.2021 klaar moet zijn. Woensdag 31 maart wordt de nieuwe Kamer geïnstalleerd. Dan volgt een debat over de verkiezingsuitslag en de richting van de kabinetsformatie. Dan begint het echte werk.

VVD en D66 mogen als grote winnaars van de verkiezingen het voortouw nemen bij de vorming van een nieuw kabinet. Beide partijen lijken bijna zeker van kabinetsdeelname, maar hoe zit dat wat betreft hun standpunten?

VVD-voorman Mark Rutte en D66-leider Sigrid Kaag worden donderdag voor afzonderlijke gesprekken verwacht bij verkenners Jorritsma en Ollongren, heeft een woordvoerder bekendgemaakt.

De afgelopen dagen ontvingen de verkenners de leiders van alle 17 partijen die vanaf 31 maart in de Tweede Kamer zitten. Bijna allemaal wezen ze naar de winnaars VVD en D66 om het voortouw te nemen in de kabinetsformatie.

Maar die twee partijen zitten niet op één lijn. Rutte wil eerst een coalitie over rechts onderzoeken met CDA en JA21, terwijl Kaag meer voelt voor een kabinet met één of meer linkse partijen.

De eerste twee dagen van de verkenning zijn achter de rug. VVD-leider Mark Rutte wil het liefst in gesprek met JA21, maar D66 ziet een samenwerking met deze nieuwe partij niet direct voor zich. Waar staat JA21 voor? En waarom heeft de partij de voorkeur van demissionair premier Rutte?

Rutte kijkt om twee redenen naar de nieuwe partij van Joost Eerdmans, die drie zetels krijgt in de Tweede Kamer. In zijn brief aan de verkenners schrijft hij allereerst dat de VVD een voorkeur heeft voor een coalitie die “zoveel mogelijk zicht heeft op een meerderheid in de Eerste Kamer”.

Verder;

Zie ook: Aftrap Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021 – op weg naar de uitslag

zie ook: Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021

meer: TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN – Bing

meer: Kiesraad.nl

Meer: Verkenners brengen Kamer uiterlijk 30 maart verslag uit | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Meer: Kabinetsformatie | Tweede Kamer der Staten-Generaal

Meer: Verkiezingen 2021: volg het hier | Tweede Kamer der Staten-Generaal

meer: Tweede Kamer der Staten-Generaal

meer: Tweede Kamerverkiezingen 2021

meer: Tweede Kamerverkiezingen 2021

Lees: VVD en D66 vrijwel zeker van deelname kabinet, maar verschillen zijn aanzienlijk RTL 24.03.2021

Lees: VVD en D66 vrijwel zeker van deelname kabinet, maar verschillen zijn aanzienlijk MSN 24.03.2021

Lees: Nieuwkomer JA21 wordt genoemd in de formatie, waarvoor staat deze partij? NU 24.03.2021

Lees: Rutte en Kaag donderdag apart langs bij verkenners over formatie MSN 23.03.2021

Lees: Formatie dag 6: De kleinere partijen komen langs NOS 23.03.2021

Lees: Rutte en Kaag donderdag afzonderlijk naar verkenners nos 23.03.2021

Lees: Rutte en Kaag in conclaaf over coalitiepartners: JA21 wil wel, ChristenUnie houdt de boot af AD 23.04.2021

Lees: Nieuwe verkenningsronde met Rutte en Kaag: partijen zetten pokergezicht op Telegraaf 23.03.2021

Lees: Nieuwe verkenningsronde met Rutte en Kaag: partijen zetten pokergezicht op MSN 23.03.2021

Lees: Rutte: Eerst formeren met JA21, dan ChristenUnie, dan pas met links AD 23.03.2021

Lees: Rutte wil eerst formeren met JA21, dan met CU, daarna pas met links NU 23.03.2021

Lees: Eerdmans (JA21) wil wel met VVD, D66 en CDA Telegraaf  23.03.2021

Lees: JA21 wil in centrumrechts kabinet met VVD, D66 en CDA NOS 23.03.2021

Lees: JA21 wil regeren met VVD, D66 en CDA: ‘Wij kunnen Nederland naar rechts trekken’  AD 23.03.2021

Lees: JA21-lijsttrekker Eerdmans wil coalitie met VVD, D66 en CDA onderzoeken NU 23.03.2021

Lees: Van der Staaij: huidige coalitie aanvullen met centrumrechts MSN 23.03.2021

Lees: Dassen (Volt) wil kabinet met ook meerderheid in Eerste Kamer MSN 23.03.2021

Lees: Segers vindt dat coalitie met ChristenUnie niet voor de hand ligt NU 23.03.2021

Lees: Segers vindt dat coalitie met ChristenUnie niet voor de hand ligt MSN 23.03.2021

Lees: Segers: zorgen over tegenstellingen na verkiezingsuitslag MSN 23.03.2021

Lees: Ouwehand wil groene coalitie ‘die rechtsstaat respecteert’ MSN 23.03.2021

Lees: Klaver pleit voor een zo progressief mogelijke coalitie MSN 23.03.2021

Lees: Baudet ziet geen rol voor FVD in nieuwe coalitie MSN 23.03.2021

Lees: Wilders ziet een rechts kabinet wel zitten MSN 23.03.2021

Lees: Nijpels: Nederland moet tijdens formatie helder, hoger klimaatdoel stellen NU 23.03.2021

Lees: Nijpels: Nederland moet tijdens formatie helder, hoger klimaatdoel stellen MSN 23.03.2021

Lees: Wie volgt Dijkhoff op: ‘empathische’ Hermans of ‘blind loyale’ Harbers? AD 23.03.2021

Lees: Geen verschuivingen in definitieve prognose: 34 zetels voor VVD, 24 voor D66 NU 23.03.2021

Lees: Zetelverdeling in definitieve prognose hetzelfde na tellen alle stemmen NOS 23.03.2021

Lees: Forum behoudt achtste zetel, geen meerderheid voor Paars-plus kabinet AD 23.03.2021

Lees: Van Haga krijgt bijna evenveel stemmen als lijsttrekker Baudet Telegraaf 23.03.2021

Lees: Laatste uitslagen: VVD grootste in Den Haag Telegraaf 23.03.2021

Lees: Formatie wordt moeilijker dan gedacht: ‘We hebben niet zoveel te kiezen’ AD 23.03.2021

Lees: Formatie dag 5: Iedereen kijkt naar VVD en D66 NOS 23.03.2021

Lees: Formatie wordt moeilijker dan gedacht: ‘We hebben niet zoveel te kiezen’ AD 22.03.2021

Lees: Hoekstra (CDA) wil nog niet aansluiten bij liberaal motorblok MSN 22.03.2021

Lees: CDA wil nog niet aanschuiven bij liberaal motorblok van D66 en VVD NU 22.03.2021

Lees: Partijen op ‘speeddate’ met verkenners: sleutelpartij CDA voelt weinig voor ‘liberaal motorblok’  AD 22.03.2021

Lees: Rutte wil ‘serieus kijken’ naar JA21, Kaag noemt het ‘moeilijk voorstelbaar’ NOS 22.03.2021

Lees: Rutte voelt voor coalitie met JA21, Kaag ziet het niet gebeuren Telegraaf 22.03.2021

Lees: Rutte bij start onderhandelingen: ‘Ook serieus kijken naar JA21’ MSN 22.03.2021

Lees: Rutte bij start onderhandelingen: ‘Ook serieus kijken naar JA21’ RTL 22.03.2021

Lees: Rutte: serieus kijken naar regeren met JA21 MSN 22.03.2021

Lees: Rutte: ‘Serieus kijken naar JA21’ Telegraaf 22.03.2021

Lees: Wilders wil ‘centrumrechts’ met VVD, CDA, PVV, Forum, JA21 MSN 22.03.2021

Lees: De puzzel ligt op tafel: formeren maar! AD 22.03.2021

Lees: Het geheim achter slim formeren: ‘Ik word er soms nog zwetend wakker van’ RTL 22.03.2021

Lees: Verkenners gaan de stemming peilen bij de fractievoorzitters NOS 22.03.2021

Lees: Zetel erbij voor D66, ten koste van VVD NOS 22.03.2021

Lees: D66 krijgt er nog een Kamerzetel bij, VVD verliest een zetel RTL 22.03.2021

Lees: Nieuwe tussenstand: D66 krijgt er een Kamerzetel bij ten koste van VVD NU 22.03.2021

Lees: Zetelverdeling schuift nog wat, nek-aan-nekrace bij FvD AD 22.03.2021

Lees: Oud-informateur Tjeenk Willink: niet eerst kijken wie met wie NOS 21.03.2021

Lees: Dit zijn de ingewikkelde dossiers die het aanstaande kabinet op zijn bordje krijgt NOS 20.03.2021

Lees: Na het weekend staan er zeventien gesprekken op de agenda NU 19.03.2021

Lees: Jorritsma en Ollongren trappen af met gesprek Eerste Kamervoorzitter Bruijn NOS 19.03.2021

Lees: Na het weekend staan er zeventien gesprekken op de agenda NU 19.03.2021

Lees: Arib: ‘Verkenners krijgen opdracht om alle fractievoorzitters te spreken’ NU 19.03.2021

Lees: Verkenners praten maandag en dinsdag met fracties MSN 19.03.2021

Lees: Verkenners willen vaart maken, maar puzzel is complex NOS 19.03.2021

Lees: Koolmees, Kaag of toch Hoekstra: wie wordt de nieuwe minister van Financiën? MSN 18.03.2021

Lees: Koolmees, Kaag of toch Hoekstra: wie wordt de nieuwe minister van Financiën? RTL 18.03.2021

Lees: Ollongren: maandag begin verkennende gesprekken over formatie MSN 18.03.2021

Lees: Verkiezingen: Maandag begin verkennende gesprekken over formatie OmroepWest 18.03.2021

Lees: Jorritsma en Ollongren beginnen maandag verkennende formatiegesprekken NU 18.03.2021

Lees: Verkenners Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) starten maandag met gesprekken: ‘Uitslag is complex’ AD 18.03.2021

Lees: Met Jorritsma en Ollongren politieke zwaargewichten als verkenner AD 18.03.2021

Lees: Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) aangesteld als verkenners: ‘Voor de zomer nieuw kabinet’ NOS 18.03.2021

Lees: Formatie is een puzzel met veel mitsen en maren AD 18.03.2021

Lees: Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) aan de slag als verkenners in kabinetsformatie RTL 18.03.2021

Lees: Ollongren en Jorritsma verkenners van nieuwe coalitie met VVD en D66 NU 18.03.2021

Lees: Verkenner moet snel aan de slag, maar formatie wordt lastig NOS 18.03.2021

Lees: Na de verkiezingen moet turboformatie volgen: ‘Je wil hier niet in oktober nog mee bezig zijn’ AD 18.03.2021

Lees: Baudet zegt dat partijen ‘niet meer om FVD heen kunnen’ en wil meeregeren NU 18.03.2021

Lees: Baudet wil initiatief nemen in formatie Telegraaf 18.03.2021

Lees: Baudet verwacht dat hij ‘met open armen wordt ontvangen’ bij formatie NOS 18.03.2021

Lees: Rutte kan zijn borst natmaken voor nieuwe krachtproef  AD 18.03.2021

Lees: Winnaars VVD en D66 aan zet bij formatie NOS 18.03.2021

Lees: Rutte ‘supertrots’ op winst VVD: ‘Agenda die voor ons ligt is enorm’ NU 18.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: winst D66 1 zetel minder in nieuwe prognose ANP • Verkenners willen vaart NOS 18.03.2021

Lees: Rutte: Praten met D66 over formatie, liefst ook samenwerken met CDA AD 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: winst D66 1 zetel minder in nieuwe prognose ANP • Verkenners willen vaart NOS 18.03.2021

Lees: Rutte kan zijn borst natmaken voor nieuwe krachtproef AD 17.03.2021

Lees: Arib aan onderhandelaars: ‘Belangrijk dat nieuwe Tweede Kamer meer ruimte krijgt’ AD 17.03.2021

Kabinet Rutte 3 – versus troepenmacht Afghanistan – deel 11 – onderzoek misstanden Uruzgan – de nasleep

Telegraaf 17.03.2021

Gebombardeerde Afghanen eisen logboeken van Nederlandse F16’s in Uruzgan

Vier Afghanen eisen van het ministerie van Defensie de logboeken op van Nederlandse F16’s, Apache-gevechtshelikopters en een pantserhouwitser die tijdens een nacht in juni 2007 zijn ingezet in de Chora-vallei in de Afghaanse provincie Uruzgan.

De vier doen dit in een rechtszaak die ze hebben aangespannen tegen Defensie, waarin ze de Nederlandse staat aansprakelijk stellen voor een bombardement op hun huizen, waarbij tientallen doden vielen. De Afghanen hopen met de logboeken te kunnen bewijzen dat ze zijn bestookt door de Nederlanders.

,,Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd”, zegt advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat. ,,Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd?”

Telegraaf 17.03.2021

Het ministerie van Defensie wil nog niet zeggen of het inzage geeft in de logboeken. Volgens het ministerie zal dit ‘onderwerp van bespreking’ zijn als de zaak op 29 maart 2021 voor het eerst in Den Haag voor de rechter komt.

Het ministerie van Defensie buigt zich over een melding van een Uruzgan-veteraan over een geweldsincident in 2007. Deze veteraan, Servie Hölzken, vertelt in Trouw hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Mogelijk zijn daarbij burgerdoden gevallen.

AD 23.03.2021

Vertrek uit Afganistan

De vredesonderhandelingen over Afghanistan worden volgende maand voortgezet in Istanboel. President Biden hoopt nog steeds op 1 mei 2021 te kunnen beginnen met het terugtrekken van Amerikaanse soldaten.

Na het vredesoverleg in Moskou, vorige week, is onduidelijk hoe de vlag erbij hangt. Optimisten willen de uitkomst van dat overleg en de aanwezigheid van alle grote spelers rond het conflict (inclusief China en Pakistan) graag uitleggen als bemoedigend. Ze hopen op een ‘laatste en beslissende fase’ naar vrede. Pessimisten verwachten dat het onderlinge Afghaanse geruzie weer oplaait en leidt tot een mislukking van de gesprekken.

Daags na de conferentie in Moskou stuurde de Afghaanse president Ashraf Ghani alvast twee ministers de laan uit. Zijn grote politieke rivaal maar ook regeringspartner Abdullah Abdullah was ziedend. ,,Deze beslissing is tegen de belangen van het land in de huidige situatie en is onaanvaardbaar’’, zei hij in een zaterdag vrijgegeven verklaring. Volgende maand komen alle Afghaanse partijen, inclusief de taliban, weer aan tafel in Istanbul.

lees: Burgerdoden in Uruzgan kamervragen 24.12.2020

zie ook: Kabinet Rutte 3 – versus troepenmacht Afghanistan – deel 10 – onderzoek misstanden Uruzgan

VS zegt troepen voor 11 september uit Afghanistan te halen

NOS 13.04.2021 President Biden heeft besloten om voor 11 september van dit jaar de laatste Amerikaanse troepen uit Afghanistan te halen, melden functionarissen. Die dag is het twintig jaar geleden dat de aanslagen op het World Trade Center in New York werden gepleegd, wat de directe aanleiding was voor de invasie van Afghanistan onder leiding van de VS.

De terugtrekking is onvoorwaardelijk, aldus een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris. “De president heeft geoordeeld dat met een terugtrekking op basis van voorwaarden, wat de strategie is geweest in de afgelopen twee decennia, Amerika gedoemd is voor altijd in Afghanistan te blijven.”

Volgens de functionaris bestaat er voor het conflict in Afghanistan “geen militaire oplossing”. De Amerikanen zullen na 11 september overigens nog wel met “aanzienlijke middelen” in de regio aanwezig blijven om terrorisme tegen te gaan.

De Amerikaanse ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, Antony Blinken en Lloyd Austin, maken het besluit vermoedelijk morgen bekend aan de NAVO-bondgenoten in Brussel. Mogelijk legt Biden zelf ook nog een verklaring af.

Deadline wordt niet gehaald

In januari zei waarnemend defensieminister Miller nog dat het de bedoeling was dat de laatste troepen in mei van dit jaar weg zouden zijn. De vorige regering, die van Donald Trump, was dat overeengekomen met de Taliban, zonder de bondgenoten er vooraf van op de hoogte te stellen. Vorige maand dreigden de Taliban nog met geweld als de Amerikanen niet op 1 mei weg zouden zijn.

Op dit moment zijn nog zo’n 2500 Amerikaanse militairen gestationeerd in Afghanistan. De piek was in 2011, toen er zo’n 100.000 Amerikaanse militairen in het land waren. Ongeveer 2400 Amerikaanse militairen zijn sinds het begin van de oorlog gesneuveld en duizenden zijn gewond geraakt.

Nederland stuurt juist extra militairen

Aan de NAVO-missie in Afghanistan dragen ook Nederland en andere lidstaten troepen bij. Nederland stuurt juist nog eens tachtig militairen naar Afghanistan om deel te nemen aan de NAVO-missie Resolute Support, bevestigen de demissionaire ministers Blok (Buitenlandse Zaken) en Bijleveld (Defensie) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

Het gaat om infanteristen van de landmacht die op verzoek van bondgenoot Duitsland worden gestuurd vanwege de toegenomen dreiging van de Taliban. De Tweede Kamer zal op korte termijn nader worden geïnformeerd over het besluit in een zogeheten artikel-100-brief, waarna een debat volgt.

BEKIJK OOK;

• Geweldsgolf in Afghanistan: ‘Iedere vrouw die verandering kan brengen, is een doelwit’ 

• Trump haalt nog voor machtsoverdracht 2000 militairen weg uit Afghanistan

• Taliban en VS sluiten akkoord over bestand en aftocht Amerikaanse troepen

Militairen in de Afghaanse Choravellei in 2007 ANP

Rechtbank wil meer onderzoek naar Nederlands bombardement in Afghanistan

NOS 29.03.2021 Defensie moet opnieuw een reconstructie maken van de slag om Chora, de Afghaanse vallei waar Nederlandse militairen in 2007 strijd met de Taliban leverden. Dat heeft de rechtbank van Den Haag bepaald in de zaak die is aangespannen door Afghaanse slachtoffers en nabestaanden van de Nederlandse bombardementen.

Bij de beschietingen in de nacht van 16 op 17 juni in de Afghaanse provincie Uruzgan zouden vijftig tot tachtig burgerdoden zijn gevallen. Defensie heeft steeds beweerd dat het oorlogsrecht is nageleefd. Het ministerie ziet steun in tal van rapporten van de NAVO, de Afghaanse regering en een lokale humanitaire organisatie.

Advocaat Liesbeth Zegveld, die de slachtoffers en hun nabestaanden vertegenwoordigt, legde de rechtbank stukken voor waaruit volgens haar blijkt dat de Nederlandse Defensie in strijd met het oorlogsrecht willekeurig gebombardeerd heeft.

Disproportioneel

De rechters willen nu weten op basis van welke informatie Afghaanse huizen zijn aangemerkt als militair doelwit. De voorzitter van de rechtbank zei te begrijpen dat een reconstructie lastig is, ook omdat sommige informatie wellicht geheim moet blijven.

Slachtoffers en nabestaanden eisen een schadevergoeding van Defensie. Ze lagen te slapen toen de Nederlandse bommen vielen. Volgens advocaat Zegveld waren de bombardementen disproportioneel, ook omdat de burgers niet vooraf waren gewaarschuwd.

Defensie spreekt dat tegen en zegt dat de burgerbevolking wel is geïnformeerd via de lokale autoriteiten. De meeste bewoners waren ook uit het gebied vertrokken, zegt de landsadvocaat.

Het bombardement maakte deel uit van de slag om de Choravallei. Dat strategisch gelegen gebied dreigde in handen te vallen van Taliban. Daarop besloot de commandant van de Nederlandse eenheid om de zone waarvan werd aangenomen dat de Talibanstrijders zich er ophielden, ’s nachts onder vuur te nemen.

BEKIJK OOK;

• Advocaat: Nederland schond oorlogsrecht met aanval op burgers in Afghaanse Choravallei

• ‘NAVO waarschuwde drie keer voor burgerdoden bij slag om Afghaanse Choravallei’

Graven bij Chora, dat werd gebombardeerd. Ⓒ ANP/HH

’Nederlandse militairen stonden in hun recht bij aanval op woonhuis tijdens de Slag om Chora’

Telegraaf 29.03.2021 Nederlandse militairen stonden volledig in hun recht om een woonhuis aan te vallen tijdens de slag om Chora in Afghanistan. Dat zegt de landsadvocaat in verweer tegen advocate Liesbeth Zegveld. Die wil een schadevergoeding voor haar cliënten, slachtoffers van een Nederlands bombardement in 2007.

BEKIJK OOK:

Chora-zaak draait vooral om inlichtingenpositie Defensie

Bij de slag om Chora vielen in juni 2007 tientallen burgerdoden. Dat gebeurde als nevenschade toen Nederlandse militairen alles uit de kast trokken om te voorkomen dat talibanstrijders de Chora-vallei zouden heroveren. Nederland zag een grote invasie van drie kanten op zich af komen. Om de vijand terug te slaan, werd luchtsteun aangevraagd. Afghaanse burgers kregen de oproep om een veilig heenkomen te zoeken. Toen de rook was opgetrokken, bleek op de ochtend van 17 juni dat er toch nog veel burgers in dat deel van de vallei hadden gezeten.

Mensenrechtenadvocate Zegveld meent dat Nederland veel te hard van stapel is gelopen en wil een schadevergoeding voor haar cliënten, vier nabestaanden en een groep erfgenamen. Volgens haar deugde de inlichtingen van de Nederlanders niet op de vooravond van de aanval. Er was geen gigantische invasie op komst, de schattingen van het aantal talibanstrijders in de vallei waren sterk overdreven. Ook dreigde ook geen massaslachting onder de Afghaanse bevolking als Nederland zich zou terugtrekken.

Bovendien zou er toende aanval werd ingezet geen goed zicht zijn geweest op de doelen en of daar burger of strijders zaten. Niet duidelijk was volgens Zegveld waar de taliban zich verschanst hadden en of de vervolgens de door Nederland bestelde bommen op de juiste plek vielen.

’Aanval was in overeenstemming met het oorlogsrecht’

Het ministerie van Defensie kijkt er heel anders tegenaan. De zaak draait om één specifiek huizencomplex waar zeven F-16-bommen op vielen. Het aanvallen van dat doel was in overeenstemming met het oorlogsrecht, vindt de Staat. Het huis was door verschillende inlichtingenbronnen aangeduid als vuurpositie van de taliban. Die informatie was van de afgelopen dag, dus niet op basis van verouderde of ongeverifieerde gegevens, zoals Zegveld zegt. Er was bovendien permanent zicht op het doel vanuit de lucht en vanaf de grond. En de burgerbevolking was opgeroepen om het gebied te verlaten.

De situatie was wel degelijk nijpend, vindt de staat. ’De Afghaanse politieposten om het centrum heen vielen, Chora dreigde onder de voet te worden gelopen door de taliban. „De militairen werden teruggedreven tot vier vierkante kilometer rondom het districtscentrum de ’white compound’. Het vermoeden bestond dat de vijand na zonsondergang dichterbij zou kunnen komen om de compound in handen te krijgen.”

De landsadvocaat zegt dat er na de aanval al geld is uitgekeerd aan burgers die waren getroffen door de luchtaanval. Er bestaat enige twijfel over wie de cliënten van Zegveld zijn en hoe destijds hun verhouding tot de taliban was.

BEKIJK MEER VAN; misdaad conflicten, oorlog en vrede Den Haag Chora Chora-vallei Uruzgan

Nederlandse militairen patrouiilleren in de Choravallei (2009) ANP

Advocaat: Nederland schond oorlogsrecht met aanval op burgers in Afghaanse Choravallei

NOS 29.03.2021 Met de slag om Chora in 2007 heeft Nederland niet de Taliban aangevallen, maar in feite de burgerbevolking van dat Afghaanse gebied. Dat betoogde advocaat Liesbeth Zegveld vanochtend namens slachtoffers en nabestaanden van het Nederlandse offensief voor de rechtbank in Den Haag. Die eisen in een proces tegen de Staat een schadevergoeding, maar volgens Defensie is daarvoor geen enkele aanleiding.

Nederlandse militairen werden van 2006 tot 2010 ingezet in de Afghaanse provincie Uruzgan als onderdeel van de internationale ISAF-coalitie. In 2007 dreigden de Talibanstrijders de strategische Choravallei in handen te krijgen. Daarop besloot de commandant van de Nederlandse eenheid om de zone waarvan werd aangenomen dat de Talibanstrijders zich er ophielden, ’s nachts onder vuur te nemen. Daarbij zouden vijftig tot tachtig Afghaanse burgers zijn omgekomen.

‘Te weinig voorkennis’

Het ontbrak de Nederlandse militairen ter plekke aan actuele kennis over de hoeveelheid Talibanstrijders, hun wapens, hun locaties en hun doelen, zei Zegveld in de rechtszaal. Uit militaire documenten is gebleken dat er na middernacht op 17 juni geen vijandelijkheden meer waren tegen de ISAF-eenheden.

Toch werd besloten om met artillerie en vliegtuigbommen het gebied aan te vallen. Daarbij is volgens advocaat Zegveld het oorlogsrecht, waarin de bescherming van burgers is vastgelegd, geschonden.

De slachtoffers en nabestaanden vragen via de rechter ook inzage in documenten en logboeken om uit te kunnen zoeken waarom hun dorp Qual-e-Ragh als doelwit van de Nederlandse aanvallen werd uitgekozen.

“Nederland heeft altijd gezegd dat de aanvallen noodzakelijk waren uit zelfverdediging, omdat de Taliban de Nederlandse posities dreigde over te nemen. Dat kan niet waar zijn als er bericht wordt dat er geen vijandelijkheden na middernacht meer plaatsvinden.”

Meer onderzoek nodig

Defensie verwijst al jaren naar onderzoeken die hebben aangetoond dat Nederland heeft geopereerd binnen de regels van het oorlogsrecht. Ook het Openbaar Ministerie heeft het optreden in Chora rechtmatig genoemd. Maar die rapporten zitten “vol met gaten”, stelt advocate Zegveld. “Dat is begrijpelijk kort na dato, maar inmiddels is er voldoende tijd verstreken om wel onderzoek te doen.”

Ze verwijst naar Duitse en Australische onderzoeken naar oorlogsincidenten in Afghanistan waarbij wel diepgravend onderzoek is gedaan.

Legitiem militair doel

Defensie ziet geen enkele reden om de schadevergoeding te betalen. De bewuste huizen werden door de Taliban gebruikt als vuurposities en daarom aangemerkt als legitiem militair doel, zo stelt advocaat Erik Koppe namens de Nederlandse Staat.

De aanvallen met F-16-vliegtuigen en helikopers op de woningen waren volgens Defensie nodig als verdediging van Chora als geheel. Veel burgers hadden de plek al verlaten na een waarschuwing voor de komende militaire operatie. En aan de Nederlandse militairen was door lokale autoriteiten bevestigd dat de waarschuwing aan het dorp was overgebracht, zegt de advocaat. “Task Force Uruzgan mocht ervan uitgaan dat er nog maar een beperkt aantal burgers aanwezig was.” Volgens hem is daarmee voldaan aan de beperkende regels van het humanitaire oorlogsrecht.

Eerder gecompenseerd

De bewering dat de Nederlandse militairen geen zicht hadden op activiteiten van Talibanstrijders wordt door Defensie fel bestreden. De beelden vanuit de F-16’s en drones gaven voldoende inzicht in de posities en activiteiten van de Talibanstrijders, aldus advocaat Koppe.

Enkele Afghanen die nu schadevergoedingen eisen, zijn al in 2007 gecompenseerd, stelt Defensie. Na afloop van de gevechten heeft Task Force Uruzgan diverse missies opgetuigd om noodhulp in de Choravallei te verlenen en “onverplichte schadevergoedingen” uit te keren voor herstel van woningen, wegen en dieren. De eisers die nu in Den Haag de Staat aanklagen hebben volgens Defensie al 10.000 dollar gekregen.

BEKIJK OOK;

• ‘NAVO waarschuwde drie keer voor burgerdoden bij slag om Afghaanse Choravallei’

‘Slachtoffers bombardement Chora kregen eerder al 10.000 dollar schadevergoeding’

AD 29.03.2021 Nabestaanden die bij de slag om Chora in Afghanistan familieleden verloren en van wie toen huizen zijn vernietigd, hebben volgens de Nederlandse staat al een schadevergoeding gehad. Kort na het gevecht is aan familieleden ter plaatse 10.000 dollar uitgekeerd.

De vier nabestaanden stapten maandag naar de rechter, omdat ze Nederlandse militairen ‘blind geweld’ verwijten. In de nacht van 16 juni 2007 werden op hun huis zeven bommen gegooid in een half uur tijd. Ze verklaarden dat ze lagen te slapen en werden verrast door het geweld omdat ze niet waren gewaarschuwd. Ze bestrijden dat er talibanstrijders In hun huizen waren en willen nu een schadevergoeding.

Lees ook;

• Gebombardeerde Afghanen eisen logboeken van Nederlandse F16’s in Uruzgan

• Nederlandse commandant over Chora: ‘Ik heb besluiten genomen die veel mensenlevens hebben gekost’

Volgens advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat, schonden de Nederlandse militairen het oorlogsrecht en hadden ze hun inlichtingen niet op orde toen werd besloten om Chora te bombarderen. Daarbij vielen vijftig tot tachtig burgerdoden, waaronder familieleden van haar cliënten.

Advocaat Liesbeth Zegveld eist namens vier Afghanen een schadevergoeding nadat ze tijdens de slag om Chora in 2007 familieleden verloren en hun bezittingen werden verwoest. © ANP

Volgens de advocaat hadden de Nederlanders onvoldoende informatie over de aanwezigheid van de taliban toen ze met het offensief begonnen. Onduidelijk was hoeveel strijders er precies waren, met welke bewapening en wat de dreiging voor burgers was. De meeste inlichtingen bestonden volgens haar uit onderschept walkietalkieverkeer en geruchten.

De locaties van talibanstrijders die wel bekend waren, gaven volgens haar geen goed beeld van de actuele situatie in de nacht dat er zeven uur lang werd gebombardeerd. ,,Strijders bewegen en blijven niet stil zitten totdat ze worden gebombardeerd.” Bovendien waren er volgens haar op de grond geen concrete gevechten tijdens de bombardementen. ,,Dus waar richt je je aanval dan op”, hield ze de rechters voor.

Volgens Zegveld is er maar één rechtvaardiging om huizen te bombarderen en dat is er als er kort daarvoor nog vanuit die huizen is geschoten. ,,Er moeten wapens van het doelwit zichtbaar zijn en de vijandelijke intentie moet aannemelijk zijn.” Het gooien van zeven bommen op deze huizen gaat daarom volgens haar veel te ver.

De staat geeft toe dat het huis van de nabestaanden is gebombardeerd. Dat blijkt uit de logboeken van de vliegtuigen en satellietbeelden, maar daaruit valt ook af te leiden dat deze huizen een militair doel waren, stelt advocaat Erik Koppe. Op basis van eigen eenheden, lokale bronnen en buitenlandse inlichtingen was duidelijk geworden dat deze qala (woning) een vuuropstelling van de vijand was.

Twintig uur voordat het huis werd vernietigd, gebruikte de taliban deze plek nog om de Nederlanders te bestoken. Dat bombardement gebeurde volgens de staat geheel volgens de regels. Een militair had het doelwit continu onder waarneming en begeleidde de vliegtuigen.

Dat er achteraf burgers op deze locatie verbleven is volgens de staat betreurenswaardig, maar dat geeft die locatie niet ineens een andere status dan militair doelwit. Er ging dreiging vanuit, het uitschakelen leverde een militair voordeel op en het gebruikte geweld was proportioneel.

Schadevergoeding

Volgens de staat is er dus ook geen verplichting om de schade te compenseren, maar dat is uit medemenselijkheid kort na het gevecht al wel gebeurd. De militairen zijn met 250.000 dollar het gebied ingetrokken om onschuldige slachtoffers te compenseren. Eind augustus was er 31.000 dollar uitgekeerd aan negen slachtoffers en waren er nog tien aanvragen in behandeling.

Commandant buiten dienst Hans van Griensven, die de Slag om Chora leidde. © Koen Verheijden

Volgens de staat heeft een deel van de eisers, die nu bij de rechter staan, destijds ook al een schadevergoeding gehad. Ze kregen 10.000 dollar uitgekeerd voor de achttien doden die er waren te betreuren. Ook was het bedrag een compensatie voor de verwoeste moskee, omgebrachte dieren, beschadiging van de akkers en inkomstenderving.

De slag om Chora is het grootste offensief van de Nederlandse krijgsmacht sinds de Korea-oorlog. Zo’n zestig Nederlandse militairen zaten op een belangrijk knooppunt in de provincie Uruzgan en waren omsingeld door de taliban. Terugtrekken was voor de geloofwaardigheid van de missie geen optie, vertelde commandant Hans van Griensven zaterdag tegen deze site. Hij besloot te blijven. Omdat het uren zou duren voordat er op de grond versterkingen waren, gaf hij het bevel om te schieten met artillerie en voerden F-16’s bombardementen uit. In totaal werd er vier dagen gevochten en vielen er 250 slachtoffers, waaronder vijftig tot tachtig burgers. Ook kwamen in die dagen twee Nederlandse militairen om.

Nabestaanden bombardement Afghanistan eisen vergoeding van Defensie

RTL 29.03.2021 Vier Afghaanse burgers die in 2007 slachtoffers werden van een Nederlands bombardement eisen een schadevergoeding en willen inzage in de logboeken van Defensie. Ze vinden dat de aanval in de Chora-vallei, waarbij zeker 50 tot 80 burgerdoden vielen, niet rechtmatig was. Volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld is destijds buitenproportioneel gehandeld door Nederlandse militairen.

Het bombardement vond plaats in de nacht van 16 op 17 juni in 2007 tijdens de slag om Chora, in het Afghaanse Uruzgan. De aanval had als doel om de Taliban-strijders in het gebied uit te schakelen.

Het werd een bloedige aanval waarbij naast Taliban-strijders ook honderden burgers slachtoffer werden. Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd.

Bloedige aanval

Nu, bijna veertien jaar later, klagen vier nabestaanden de Nederlandse staat aan vanwege het gebruik van ‘niet proportioneel geweld’. Onder de eisers is een man die drie broers, zijn vrouw en zijn oom is kwijtgeraakt en zelf gewond is geraakt. Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld voert het woord namens de vier nabestaanden.

Ze willen duidelijkheid over wat er die bewuste nacht is gebeurd en hopen dat te vinden in de logboeken van het ministerie van Defensie. De Nederlandse militairen zouden volgens Zegveld buitenproportioneel gehandeld hebben.

 Geert Gordijn

@geertgordijn

Advocaat Liesbeth Zegveld namens de nabestaanden van burgerdoden in #Chora: Het optreden van het NL-leger destijds “past in een beeld dat het leven van een Afghaan voor ons niet zoveel waard is.” 10:05 a.m. · 29 mrt. 2021 2

Huizen genummerd

De bemanning van de F16’s en Apache-gevechtshelikopters wisten volgens de advocaat heel precies waar gebombardeerd moest worden.

“De coördinaten en tijdstippen waren bekend. Omdat de woningen in de Chora-vallei geen huisnummers hebben, zijn de huizen door militairen van tevoren op kaarten genummerd”, zegt Zegveld.

Lees ook:

Onderzoek naar melding geweldsincident met mogelijke burgerdoden in Uruzgan

‘Niet van tevoren gewaarschuwd’

“De mensen lagen te slapen in hun huizen toen het bombardement begon. Het algemene advies om in onveilige situaties vooral binnen te blijven gold toen natuurlijk niet meer. Maar ze waren niet van tevoren gewaarschuwd en veel mensen bleven toch in hun huis”, zegt de advocaat van de nabestaanden. Juist omdat vooral huizen gebombardeerd werden, vielen er veel doden.

De landsadvocaat, die de Staat bijstaat in de zaak, betoogde vanmiddag dat de aanval van de Nederlandse militairen wél rechtmatig was. Volgens hem hadden de militairen aan de lokale autoriteiten gevraagd om de bevolking te waarschuwen. Dat achteraf bleek dat de situatie anders was, is ‘zeer betreurenswaardig, maar dat kan de militairen niet worden tegengeworpen’.

De VN, NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat de Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Het uiteindelijke oordeel over de zaak is aan de rechtbank.

Nederlandse militairen waren van 2006 tot 2010 in de Afghaanse provincie Uruzgan. © ANP

RTL Nieuws; Ministerie van Defensie Nederlandse missie in Uruzgan Afghanistan

Nabestaanden bombardement Afghanistan eisen vergoeding van Defensie

MSN 29.03.2021 Vier Afghaanse burgers die in 2007 slachtoffers werden van een Nederlands bombardement eisen een schadevergoeding en willen inzage in de logboeken van Defensie. Ze vinden dat de aanval in de Chora-vallei, waarbij zeker 50 tot 80 burgerdoden vielen, niet rechtmatig was. Volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld is destijds buitenproportioneel gehandeld door Nederlandse militairen.

Het bombardement vond plaats in de nacht van 16 op 17 juni in 2007 tijdens de slag om Chora, in het Afghaanse Uruzgan. De aanval had als doel om de Taliban-strijders in het gebied uit te schakelen.

Het werd een bloedige aanval waarbij naast Taliban-strijders ook honderden burgers slachtoffer werden. Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd.

Bloedige aanval

Nu, bijna veertien jaar later, klagen vier nabestaanden de Nederlandse staat aan vanwege het gebruik van ‘niet proportioneel geweld’. Onder de eisers is een man die drie broers, zijn vrouw en zijn oom is kwijtgeraakt en zelf gewond is geraakt. Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld voert het woord namens de vier nabestaanden.

Ze willen duidelijkheid over wat er die bewuste nacht is gebeurd en hopen dat te vinden in de logboeken van het ministerie van Defensie. De Nederlandse militairen zouden volgens Zegveld buitenproportioneel gehandeld hebben.

Huizen genummerd

De bemanning van de F16’s en Apache-gevechtshelikopters wisten volgens de advocaat heel precies waar gebombardeerd moest worden.

“De coördinaten en tijdstippen waren bekend. Omdat de woningen in de Chora-vallei geen huisnummers hebben, zijn de huizen door militairen van tevoren op kaarten genummerd”, zegt Zegveld.

‘Niet van tevoren gewaarschuwd’

“De mensen lagen te slapen in hun huizen toen het bombardement begon. Het algemene advies om in onveilige situaties vooral binnen te blijven gold toen natuurlijk niet meer. Maar ze waren niet van tevoren gewaarschuwd en veel mensen bleven toch in hun huis”, zegt de advocaat van de nabestaanden. Juist omdat vooral huizen gebombardeerd werden, vielen er veel doden.

De landsadvocaat, die de Staat bijstaat in de zaak, betoogde vanmiddag dat de aanval van de Nederlandse militairen wél rechtmatig was. Volgens hem hadden de militairen aan de lokale autoriteiten gevraagd om de bevolking te waarschuwen. Dat achteraf bleek dat de situatie anders was, is ‘zeer betreurenswaardig, maar dat kan de militairen niet worden tegengeworpen’.

De VN, NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat de Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Het uiteindelijke oordeel over de zaak is aan de rechtbank.

© Aangeboden door RTL Nieuws

‘NAVO waarschuwde drie keer voor burgerdoden bij slag om Afghaanse Choravallei’

NOS 27.03.2021 De Nederlandse militairen in Afghanistan zijn in juni 2007 drie keer door de NAVO gewaarschuwd voor het risico dat er burgerdoden zouden vallen bij de slag om de Choravallei. Dat schrijft de Volkskrant op basis van staatsgeheime documenten die de krant met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur heeft ingezien.

Bij de aanval op Chora slaagden de Nederlandse militairen er met bombardementen en artilleriebeschietingen in om Talibanstrijders uit de vallei te verdrijven, maar vielen ook vijftig tot tachtig Afghaanse burgerdoden. Maandag staan vier nabestaanden voor de Nederlandse rechter om een schadevergoeding te vragen van de Nederlandse staat. Zij betogen dat hun familieleden het slachtoffer zijn geworden van ongericht geweld.

Uit zelfverdediging

Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd. In de vallei waren destijds zo’n zestig Nederlandse militairen gestationeerd vanwege de oplopende spanningen met de Taliban. Volgens Defensie werden zij op de dag van de bombardementen ingesloten door 800 tot 1000 gewapende Talibanstrijders. De commandant van de Nederlandse missie gaf vanuit Tarin Kowt het bevel tot mortierbeschietingen en luchtaanvallen.

Tijdens het offensief heeft het NAVO-commandocentrum in Uruzgan tot drie keer toe contact gehad met Defensie, schrijft de Volkskrant. Daarbij werd er steeds op gewezen dat er geen vijandelijke activiteit was gezien bij de doelen die onder vuur werden genomen. Nederland moet weten waar de vijand zich bevindt alvorens het vuur te openen, was de boodschap van de NAVO.

‘Achtergebleven burgers gewaarschuwd’

“Ons wordt verweten dat we willekeurig met bommen gooiden. Dat is gewoon niet waar en een belediging van onze professionaliteit”, zegt de toenmalige commandant van de Taskforce Uruzgan, Hans van Griensven in een vraaggesprek met het AD. Hij erkent dat er geschoten is op doelen die militairen niet direct konden waarnemen, maar waarvan ze wisten dat er Talibanstrijders zaten. Ook Van Griensven beroept zich op zelfverdediging: “We probeerden ons zoveel mogelijk aan de normale regels te houden. Maar als dat een keer niet lukte, moest ik toch kunnen vuren.”

Voor de aanval liet Van Griensven via zijn Afghaanse contacten de achtergebleven burgers in de vallei waarschuwen. “Ik had niet de luxe om uit te zoeken of ik iedereen heb bereikt. Onze mensen konden elk moment worden overlopen.” De oud-commandant is ervan overtuigd dat er veel meer burgerslachtoffers in Chora waren geweest als de Nederlanders het gebied in handen van de Taliban hadden laten vallen.

In verschillende internationale rapporten, van de VN en de Afghaanse Mensenrechtencommissie, is sindsdien geconcludeerd dat Nederland heeft geopereerd binnen de regels van het oorlogsrecht. Ook het Openbaar Ministerie noemt het optreden in Chora rechtmatig. Maar het NAVO-hoofdkwartier en de toenmalige Afghaanse president Karzai waren uiterst kritisch en vonden dat er regels waren geschonden.

“Ze hebben in Chora gewoon aangenomen dat alle burgers weg waren”, zegt advocaat Zegveld, die maandag optreedt namens de Afghaanse nabestaanden, in de Volkskrant. “Toen er tijdens het bombardement twijfels werden geuit, gingen ze gewoon door.” Defensie wacht met een reactie tot de rechtszaak heeft plaatsgevonden.

Nederlandse militairen waren van 2006 tot 2010 in de Afghaanse provincie Uruzgan, na een verzoek van de NAVO om bij te dragen aan de wederopbouw van het land. De thuisbasis voor de Task Force Uruzgan was Kamp Holland, niet ver van de hoofdstad Tarin Kowt. Tussen 15 en 19 juni 2007 vond de slag om Chora plaats, toen Talibanstrijders de strategisch belangrijke vallei in handen dreigden te krijgen. Daarbij vielen circa 250 doden, onder wie een Nederlandse en een Amerikaanse militair.

Defensie zou niks hebben gedaan met waarschuwing voor burgerdoden Chora

NU 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de Afghaanse stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd voor het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt de Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om. Defensie wil er niet inhoudelijk op reageren.

Wat deed Nederland ook alweer in Uruzgan?

• Nederland was van 2006 tot 2010 in NAVO-verband op missie in de Afghaanse provincie Uruzgan.
• De militairen moesten voor stabiliteit en veiligheid in het land zorgen, nadat de Taliban-beweging jarenlang (met veel geweld) de macht in handen had.
• Tijdens de missie was de Taliban over z’n machtshoogtepunt heen, maar allerminst verdwenen uit het land. Er werd nog regelmatig gevochten tegen de Taliban.

Defensie heeft altijd gezegd dat het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Taliban-strijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers vielen. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laten echter zien dat Nederland bewust een risico nam.

Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het NAVO-hoofdkwartier in de stad Kandahar, aldus het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.

Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder zou de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd hebben voor mogelijke burgerslachtoffers.

Defensie: ‘Executies onder bevolking dreigden’

Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse Staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd.

Defensie wil vooralsnog weinig kwijt over de gang van zaken toentertijd, laat majoor Peter de Bock weten aan NU.nl. “Het feit dat de Volkskrant heeft geschreven dat Nederland drie keer was gewaarschuwd, wil niet zeggen dat Defensie dit onderschrijft. Vanwege de rechtsgang gaan we daar nu inhoudelijk niet op in.”

Wel verwijst hij naar een eerder bericht op Defensie.nl over de zaak, waarin staat dat executies onder de lokale bevolking dreigden.

Het Defensie-bericht gaat verder met: “Onafhankelijke onderzoeken van de VN, de NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Ook Defensie kwam tot die conclusie. Het Openbaar Ministerie zag geen reden om de zaak verder te onderzoeken.”

Lees meer over: Defensie  uruzgan

Defensie deed niks met waarschuwingen voor burgerdoden in Afghaanse stad Chora

MSN 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd op het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt De Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om.

Defensie heeft altijd gezegd dat er het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Talibanstrijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers werden geraakt. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laat echter zien dat Nederland bewust een risico nam.

Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het Navo-hoofdkwartier in de stad Kandahar, blijkt uit het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden, echt op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.

Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf eerst bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder had de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd voor mogelijke burgerslachtoffers.

‘Zo veel mogelijk burgers gewaarschuwd’

In een reactie laat Defensie weten dat het destijds zoveel mogelijk burgers heeft geprobeerd te waarschuwen voor het bombardement. De militairen vonden het echter belangrijk om de stad Chora “met alle mogelijke middelen” te beschermen, omdat “een slachting dreigde voor de lokale politie en bevolking”.

Bovendien was Chora van strategisch belang vanwege de belangrijke verbindingswegen in de regio, en zou “de geloofwaardigheid van Nederlandse militairen op het spel heben gezet” als Chora weer in handen zou komen van de Taliban.

Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat er volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt, en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd, aldus de krant.

Defensie zou niks hebben gedaan met waarschuwing voor burgerdoden Chora

NU 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de Afghaanse stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd voor het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt de Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om. Defensie wil er niet inhoudelijk op reageren.

Wat deed Nederland ook alweer in Uruzgan?

• Nederland was van 2006 tot 2010 in NAVO-verband op missie in de Afghaanse provincie Uruzgan.
• De militairen moesten voor stabiliteit en veiligheid in het land zorgen, nadat de Taliban-beweging jarenlang (met veel geweld) de macht in handen had.
• Tijdens de missie was de Taliban over z’n machtshoogtepunt heen, maar allerminst verdwenen uit het land. Er werd nog regelmatig gevochten tegen de Taliban.

Defensie heeft altijd gezegd dat het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Taliban-strijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers vielen. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laten echter zien dat Nederland bewust een risico nam.

Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het NAVO-hoofdkwartier in de stad Kandahar, aldus het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.

Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder zou de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd hebben voor mogelijke burgerslachtoffers.

Defensie: ‘Executies onder bevolking dreigden’

Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse Staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd.

Defensie wil vooralsnog weinig kwijt over de gang van zaken toentertijd, laat majoor Peter de Bock weten aan NU.nl. “Het feit dat de Volkskrant heeft geschreven dat Nederland drie keer was gewaarschuwd, wil niet zeggen dat Defensie dit onderschrijft. Vanwege de rechtsgang gaan we daar nu inhoudelijk niet op in.”

Wel verwijst hij naar een eerder bericht op Defensie.nl over de zaak, waarin staat dat executies onder de lokale bevolking dreigden.

Het Defensie-bericht gaat verder met: “Onafhankelijke onderzoeken van de VN, de NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Ook Defensie kwam tot die conclusie. Het Openbaar Ministerie zag geen reden om de zaak verder te onderzoeken.”

Lees meer over: Defensie  uruzgan

Nederlandse commandant over Chora: ‘Ik heb besluiten genomen die veel mensenlevens hebben gekost’

AD 27.03.2021 De slag om Chora in Afghanistan uit 2007 blijft Nederlandse militairen achtervolgen. Nabestaanden van burgerdoden verwijten hen ‘blind geweld’ en staan maandag bij de rechter. Voor het eerst reageert de verantwoordelijk commandant Hans van Griensven (60) zelf op de keuzes die hij maakte. ,,Wij worden steeds neergezet als moordenaars van vrouwen en kinderen. Maar wij hebben daar niets verkeerds gedaan.”

Als Hans van Griensven zaterdagavond 16 juni 2007 naar de sterrenhemel kijkt op zijn hoofdkwartier in Tarin Kowt ziet hij plotseling een fel licht door de donkere nacht flitsen. Het is de naverbranding van een van de granaten die deze nacht worden afgevuurd richting Chora. De commandant van de Taskforce Uruzgan heeft zojuist het bevel gegeven om de Pantserhouwitser in te zetten, het zwaarste wapen van de landmacht.

Hij probeert daarmee zijn manschappen te redden die zijn omsingeld door de taliban in Chora. Van Griensven is zeker van zijn zaak.  ,,Maar let op. Over drie jaar hebben we een parlementaire enquête. Er zijn heel veel mensen die deze situatie niet aankunnen”, zegt hij tegen een collega als ze samen kijken hoe het vuur langzaam uitdooft en de granaat even later met een doffe klap zo’n 30 kilometer verderop neerkomt.

Tot een parlementair onderzoek komt het niet. Maar 14 jaar later wordt er nog steeds veel gesproken over de omstreden slag om Chora, een gevecht van vier dagen bij een belangrijk knooppunt in Uruzgan dat in handen dreigde te vallen van de taliban. Sommige van de 1400 Nederlandse militairen die erbij waren, zijn trots en voelen het als revanche voor het drama van Srebrenica uit 1995. Nu werden ze niet overlopen. Ze hielden stand en vochten terug in de grootste slag van de Nederlandse krijgsmacht sinds de Korea-oorlog.

Maar in die strijd kwamen wel zo’n 250 mensen om het leven, onder wie 50 tot 80 burgers en twee Nederlandse militairen. Vier nabestaanden staan maandag voor het eerst bij een rechter omdat ze de Nederlanders ‘blind geweld’ verwijten. Ze eisen een schadevergoeding.

De toenmalige commandant en nu luitenant-generaal b. d. Hans van Griensven hield 14 jaar publiekelijk zijn mond over de keuzes die hij maakte, maar kan het niet langer aanzien hoe zijn mensen steeds door die nabestaanden en leken worden weggezet als moordenaars. ,,Ons wordt verweten dat we willekeurig met bommen hebben gegooid. Dat is gewoon niet waar en een belediging van onze professionaliteit.”

Lees ook;

• Gebombardeerde Afghanen eisen logboeken van Nederlandse F16’s in Uruzgan

• Oorlogsveteraan Mark heeft PTSS en doet mee aan ‘Beau en de veteranen’

Met een vergelijkbare pantserhouwitzer werden 32 granaten gevuurd tijdens de slag om Chora. © Defensie

Commandant Hans van Griensven op de White Compound in 2007 in Afghanistan. © Privebeeld

Bang dat het fout gaat

Afghanistan, Chora. © AD

Terug naar het jaar 2007 waarin van Griensven sinds januari de scepter zwaait op het hoofdkwartier in Uruzgan. De Nederlanders zijn hier om de Afghanen te beschermen, te ondersteunen en het land te helpen opbouwen. Hij merkt vanaf april dat de spanning in het gebied oploopt. Er zijn troepenverplaatsingen met geregeld confrontaties. Van Griensven is bang dat het fout gaat, vooral rond Chora.

Nederlanders moesten al eens een controlepost heroveren. ,,Maar het probleem is; zodra je weg bent, gaat de taliban de mensen weer bedreigen. Wij stimuleerden daar meer lokale politie neer te zetten. Voerden druk uit op president Karzai om daar te investeren in veiligheid. Anders dreigden we een belangrijk knooppunt kwijt te raken.’’

Hulp blijft uit en dus regelt Van Griensven zelf een plek waar ze permanent kunnen zijn: de White Compound. Daar verblijven zo’n 60 Nederlanders per toerbeurt. Ze komen steeds vaker in vuurgevecht met opstandelingen die ze dan nog kunnen afslaan. Op 15 juni slaat dat om. De Nederlanders krijgen een zware klap te verwerken. Een zelfmoordterrorist blaast in Tarin Kowt een legervoertuig op waarbij militair Timo Smeehuijzen overlijdt. Het verdriet en de commotie op het kamp is groot.

Terwijl collega’s de volgende morgen zijn afscheidsceremonie voorbereiden, komen er uit Chora al vroeg meldingen van vuurgevechten. ,,Normaal gesproken hebben we dan al snel weer de overhand. Maar dit ging maar door”, zegt Van Griensven.

Cruciale vraag

Als de commandant iets voor 19.30 uur wil gaan eten krijgt hij een melding voor spoedoverleg. Kapitein Larry Hamers zit met zijn mensen op de White Compound in Chora en ziet de druk op zijn basis toenemen. Ze hebben de hele dag moeten vechten en twee posten buiten het dorp opgegeven. Inlichtingen wijzen op een serieuze aanval. Dat de grote leiders erbij zijn betrokken. Dat er zelfs buitenlandse strijders zijn gesignaleerd, Arabieren, Serviërs. Achthonderd tot duizend man zijn de aantallen die rondgaan. De Nederlanders zitten er met 60 man, een paar Afghaanse militairen en dorpelingen.

Hamers legt een cruciale vraag op tafel: wat is Chora ons waard?

Van Griensven heeft een half uur om erover na te denken, maar zoveel opties zijn er niet. Zijn manschappen zijn omsingeld tegen een overmacht. Als ze weggaan kunnen ze misschien nog op tijd terugkomen op het hoofdkwartier, maar dat is allerminst zeker. ,,Ze moesten een rivier oversteken. Als er mensen met raketwerpers zitten, ben je onmiddellijk de klos. Maar stel dat dit toch lukt, dan heeft de taliban gewonnen. Dan zullen ze wraak nemen op iedereen die ons heeft gesteund. En dan komt de taliban aan de poort van ons hoofdkwartier te staan.”

Ratten in de val

Als wij het gebied hadden verlaten, was het aantal slachtof­fers waarschijn­lijk nog veel groter geweest, aldus Hans van Griensven, Commandant van de slag om Chora.

Van Griensven besluit te blijven. ,,Als we dit laten lopen is dat het failliet van onze missie. Dan worden we nergens meer geloofwaardig ontvangen. We moeten blijven. Ook al zitten we als ratten in de val. Deze nacht kunnen de gevechten nog erger worden.”

Na overleg met zijn juridisch adviseur concludeert de commandant: dit is pure zelfverdediging. Hij neemt extra maatregelen, mobiliseert troepen die hij naar Chora stuurt. Die zijn er alleen niet voor daglicht. De Britse generaal Page en commandant over Zuid-Afghanistan, biedt F-16’s en Apaches aan ter ondersteuning.

Hij geeft hem ook toestemming om met artillerie te schieten op locaties die de militairen niet direct onder waarneming hebben, maar waarvan ze weten dat daar taliban zit. Dat is in strijd met de normale regels, maar mag volgens Van Griensven wel  bij zelfverdediging.

Een besluit waar tot op de dag van vandaag veel discussie over is. Hoe haalt Van Griensven het in zijn hoofd om de allerminst nauwkeurige granaten af te vuren op een gebied waar nog steeds burgers zijn. ,,Natuurlijk besefte ik dat dit gevoelig lag. Maar ik heb wel een hele moeilijke situatie te redden. We probeerden ons zoveel mogelijk aan de normale regels te houden. Maar als dat een keer niet lukte, moest ik toch kunnen vuren.”

Gok 

Nederlandse militairen in Chora, Afghanistan. © mediadesk.avdd@euronet.nl

Voordat de operatie begint laat Van Griensven de bewoners die er nog zijn waarschuwen via zijn Afghaanse contacten. ,,Heb ik iedereen bereikt? Dat weet ik niet. Ik had de luxe niet om het uit te zoeken. Onze mensen konden elk moment worden overlopen. Ik moest de gok nemen en erop vertrouwen dat de Afghanen elkaar wisten te vinden.”

Tijdens de nacht wordt er gebombardeerd met artillerie en vliegtuigbommen. De volgende ochtend krijgen de mannen op de White Compound versterking van andere Nederlandse troepen en het Afghaanse leger. Ze kunnen standhouden en zetten uiteindelijk op dinsdag de tegenaanval in. De taliban wordt met succes verdreven. Er worden in die dagen volgens Van Griensven minstens veertien leiders gedood.

Later blijkt dat er ook zo’n 50 tot 80 burgers zijn omgekomen. Militairen zien mensen met kruiwagens en overleden slachtoffers uit het gebied komen. ,,Natuurlijk was het niet de bedoeling om die mensen om te brengen”, reageert Van Griensven. Maar waar hij moeite mee heeft, is dat nu al jaren het beeld wordt geschetst dat deze burgerdoden door de inzet van de pantserhouwitser zijn veroorzaakt. Hij kent ook de getuigenissen over mensen die met een gaatje in hun hoofd in een kruiwagen lagen.

,,Dat kan dan niet door onze artillerie zijn gebeurd, maar die nuance hoor je nooit. En je kunt ook de vraag stellen: waarom zaten die mensen daar nog? Misschien waren ze een levend schild. Dat zou zeker kunnen. Maar er was een grote dreiging dat we onder de voet gelopen zouden worden. We hebben de situatie proberen te redden en zijn daar in geslaagd. Als wij het gebied hadden verlaten, was het aantal slachtoffers waarschijnlijk nog veel groter geweest.”

Onschuldige slachtoffers

Van Griensven kan het niet uitsluiten dat de 32 granaten van zijn artillerie onschuldige slachtoffers hebben gemaakt, maar hij schat die kans bijzonder klein in. Er zijn volgens hem geen salvo’s afgevuurd, maar enkele schoten. Storend vuur, in militair jargon. ,,De munitie was niet nauwkeurig, dat klopt. Maar we bestookten opmarsroutes. Geen gebouwen.

Zo’n granaat kan misschien een keer ongelukkig zijn gevallen, maar die vernietigt niet een hele Afghaanse qala. Daar heeft het de kracht niet voor. De vliegtuigbommen vielen zeker niet willekeurig. Die gooiden we op een legitiem doelwit. Wij gaan daar niet voor de lol zomaar de boel omploegen. Dat doet niemand en is onze beroepseer te na.”

Veertien jaar na de missie heeft Van Griensven geen nacht wakker gelegen van de keuzes die hij heeft gemaakt. ,,Je kan zeggen, wat voor monster ben ik dan? Ik heb besluiten genomen die veel mensenlevens hebben gekost. Waarom heb ik daar geen last van? Ik weet het niet. Ik weet wel waarom ik dit heb besloten. En dat het nodig was. Ik kan mezelf elke ochtend recht in de ogen aankijken.”

Amerikanen zetten in op snelle aftocht uit Afghanistan

AD 22.03.2021 De vredesonderhandelingen over Afghanistan worden volgende maand voortgezet in Istanboel. President Biden hoopt nog steeds op 1 mei te kunnen beginnen met het terugtrekken van Amerikaanse soldaten.

Na het vredesoverleg in Moskou, vorige week, is onduidelijk hoe de vlag erbij hangt. Optimisten willen de uitkomst van dat overleg en de aanwezigheid van alle grote spelers rond het conflict (inclusief China en Pakistan) graag uitleggen als bemoedigend. Ze hopen op een ‘laatste en beslissende fase’ naar vrede. Pessimisten verwachten dat het onderlinge Afghaanse geruzie weer oplaait en leidt tot een mislukking van de gesprekken.

Daags na de conferentie in Moskou stuurde de Afghaanse president Ashraf Ghani alvast twee ministers de laan uit. Zijn grote politieke rivaal maar ook regeringspartner Abdullah Abdullah was ziedend. ,,Deze beslissing is tegen de belangen van het land in de huidige situatie en is onaanvaardbaar’’, zei hij in een zaterdag vrijgegeven verklaring. Volgende maand komen alle Afghaanse partijen, inclusief de taliban, weer aan tafel in Istanbul.

Lees ook;

• Dag viertonner! Je dienstplicht zit er eindelijk op

• ‘Militairen gedreigd met ontslag als ze coronaprik weigeren’

Niemand verwacht dat de hervatting van de onderhandelingen gaat leiden tot een blijvende oplossing voor het Afghaanse conflict. Wel zou een akkoord president Biden de kans bieden een door zijn voorganger, Donald Trump, bedongen aftocht van het Amerikaanse leger uit het Afghaanse wespennest ook daadwerkelijk uit te voeren. Na twintig jaar kunnen de Verenigde Staten dan uit een oorlog stappen die begon na de aanslagen van 11 september 2001.

© Getty Images

Garanties

Volgens Biden is een Amerikaanse aftocht vanaf 1 mei nog steeds mogelijk. De Amerikanen willen dan garanties hebben voor een interim-regering in juni hebben en verkiezingsbeloften voor 2022. Een akkoord daarover zou de Amerikanen gelegenheid geven met opgeheven hoofd en in relatieve rust hun spullen te pakken.

De taliban zouden zich ook rustig willen houden om de Amerikanen daadwerkelijk te zien vertrekken. De deal die Donald Trump sloot, was dat het Amerikaanse leger zou vertrekken als de taliban geen onderkomen en bescherming zouden bieden aan jihadistische organisaties als Al-Qaeda en Islamitische Staat.

In Turkije zal duidelijk moeten worden of de oprichting van een voorlopige Afghaanse regering haalbaar is. De zittende Afghaanse president Ashraf Ghani is daarvan geen voorstander. Hij wil zijn mandaat afmaken, ook al wordt zijn regime door waarnemers beschreven als een van de meest corrupte regimes uit de Afghaanse geschiedenis. ,,Hij zal er alles aan doen om zolang mogelijk aan de macht te blijven. Hij weet dat hij geen deel uitmaakt van de toekomstige oplossing’’, zei een in Moskou aanwezige diplomaat in de Franse media.

Mullah Abdul Ghani Baradar (midden), medeoprichter van de taliban, komt aan in Moskou voor een vredesbespreking. © AP

Terrorismebestrijding

De Amerikanen willen in ieder geval weg uit Afghanistan. De Amerikaanse publieke opinie is er klaar mee. Ook Joe Biden zegt – net als Donald Trump – al jaren dat het Amerikaanse leger er niets te zoeken heeft. Als vicepresident van Barack Obama was Biden het in 2010 oneens met het sturen van versterkingen. Biden wil de Amerikaanse interventie in Afghanistan beperken tot terrorismebestrijding. De laatste jaren hebben special forces er al diverse kopstukken van Al-Qaeda geëlimineerd.

Een definitieve oplossing blijft bij dat alles ver weg. De taliban zijn nooit erg enthousiast geweest over verkiezingen. Veel Afghanen uit het noorden zouden nooit op hen stemmen. De vraag is ook waarom de taliban ook politieke risico’s zouden willen lopen als ze militair min of meer hebben gewonnen.

Ondertussen gaan de bomaanslagen in Kabul door, evenals het vermoorden van activisten, journalisten en politieagenten. Het lokale filiaal van de terreurorganisatie Islamitische Staat heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor een deel van het geweld, maar veel aanvallen worden niet opgeëist, waarna de Afghaanse regering de schuld bij de taliban legt. De laatste heeft de verantwoordelijkheid voor de meeste aanslagen van zich afgeworpen.

Minister van defensie VS onaangekondigd in Afghanistan

Telegraaf  21.03.2021 De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft een verrassingsbezoek aan Afghanistan gebracht. Het bezoek was uit veiligheidsoverwegingen niet aangekondigd.

Een Afghaanse regeringswoordvoerder zei dat Austin met president Ashraf Ghani in Kabul heeft gesproken over onder meer de vredesgesprekken met de Taliban, de strijd tegen het terrorisme en het vertrek van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan.

Austin was al in de regio. Hij bracht eerder bezoeken aan Japan, Zuid-Korea en India.

De Amerikaanse regering heeft onder voormalig president Donald Trump met de Taliban afgesproken dat alle 2500 Amerikaanse militairen, die nog in het land zijn gestationeerd, uiterlijk op 1 mei zijn teruggetrokken. Voor die tijd hoopt de huidige regering van president Joe Biden politieke afspraken te maken.

Al Qaeda

De Taliban hebben in ruil voor de Amerikaanse belofte toegezegd alle banden met terreurbeweging al-Qaeda te verbreken en vredesgesprekken te voeren met de Afghaanse regering, waar de radicaalislamitische beweging al jaren mee in oorlog is.

Austin zei vorige maand dat Washington de Amerikaanse strategie in Afghanistan op „doordachte en weloverwogen” wijze zou herzien. Biden beloofde vorige week dat hij met zijn bondgenoten zal overleggen over het tijdschema voor het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan.

BEKIJK MEER VAN; defensie gewapend conflict Lloyd Austin Afghanistan

Geweldsgolf in Afghanistan: ‘Iedere vrouw die verandering kan brengen, is een doelwit’

NOS 19.03.2021 De vredesbesprekingen tussen de Taliban en de Afghaanse overheid zouden een einde moeten maken aan tientallen jaren oorlog in het land. Maar sinds de start van de gesprekken vorig jaar in de Qatarese hoofdstad Doha, is het aantal aanslagen op Afghaanse burgers flink toegenomen. Vooral vrouwenactivisten en journalisten zijn het doelwit.

Veel Afghaanse vrouwen zijn dan ook bang dat hun rechten waar ze zo hard voor hebben gevochten, worden afgepakt als de Taliban en de Afghaanse overheid een deal sluiten en samen gaan regeren. “De Taliban zijn niet veranderd, ze hebben nog steeds dezelfde ideologie”, vertelt vrouwenactivist Rada Akbar. “Ze zullen weer dezelfde beperkingen opleggen aan vrouwen als toen ze eerder aan de macht waren.”

Afghaanse vredesonderhandelingen

De VS viel in 2001 Afghanistan binnen en zette de Taliban af. De oorlog die volgde duurt nu al 20 jaar. Vorig jaar sloten de VS en de Taliban een historisch akkoord om een einde te maken aan de strijd.

De Taliban zouden Afghanistan niet meer gebruiken als uitvalbasis voor terreurgroepen. In ruil daarvoor zou de VS binnen 14 maanden al hun militaire troepen terugtrekken. Ook zouden de Taliban over vrede gaan praten met de Afghaanse regering.

Die onderhandelingen hadden vorig jaar in maart al moeten beginnen, maar gingen pas in september van start. Er is tot op heden geen vooruitgang geboekt.

Volgens activiste Freshta Karim is de positie van vrouwen in Afghanistan de laatste jaren sterk verbeterd. “Het belangrijkste is dat mannen en vrouwen nu volgens de grondwet gelijk zijn. Vrouwen mogen naar school en kunnen werken, in alle lagen van de samenleving zijn we nu zichtbaar.” Dit was ondenkbaar toen de streng-islamitische Taliban het voor zeggen had tussen 1996 en 2001.

Idealen afpakken

Maar sinds de start van de vredesbesprekingen is de positie van vrouwen verslechterd en zijn ze steeds vaker doelwit. Begin deze maand werden nog drie vrouwelijke journalisten vermoord. Ook mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch luidt de noodklok en zegt dat de gerichte moorden bedoeld zijn om vrouwen uit het publieke leven te verdrijven.

Karim ziet de situatie in haar land met lede ogen aan. “Onze vrijheden worden weer ingeperkt en het probleem is dat mensen zich steeds minder durven uit te spreken vanwege de toenemende aanslagen en gerichte moorden.”

“Iedere vrouw die opgeleid is en hoop en verandering kan brengen, is een potentieel doelwit”, aldus Freshta Karim, vrouwenactivist

De activiste kwam onlangs haar naam nog tegen op een dodenlijst van de Taliban die rondgaat op sociale media. Ze weet niet of de lijst echt is, maar schrikken is het wel. “Iedere vrouw die opgeleid is en hoop en verandering kan brengen, is een potentieel doelwit. Ze willen het ideaal dat wij hebben – een Afghanistan waarin iedereen gelijk is – van ons afpakken.”

Alhoewel de Taliban vaak ontkennen iets met de aanslagen te maken te hebben, geven de Afghaanse overheid en Amerika de groep wel de schuld van de recente geweldsgolf. Onderzoeken en berechting blijven vaak uit.

‘Talibanisering’ van het onderwijs

De Afghaanse overheid probeert zelf ook weer steeds vaker beperkingen aan vrouwen op te leggen, vertelt Akbar. “We zijn niet alleen in strijd met de Taliban, maar ook met onze eigen overheid.” Het Afghaanse ministerie van Onderwijs kwam vorige week nog met een zangverbod voor meisjes vanaf 12 jaar.

Volgens Ahmad Sarmast, oprichter van het Nationaal Muziekinstituut in Kabul, zou dit een poging kunnen zijn tot de ‘talibanisering’ van het onderwijssysteem. Sarmast wijst erop dat de Taliban muziek en meisjesonderwijs verboden toen zij aan de macht waren. Hij raakte zelf in 2014 gewond bij een aanslag van de Taliban. Een zelfmoordterrorist blies zichzelf vlak achter hem op tijdens een concert in Kabul.

“Het zangverbod laat duidelijk zien dat sommige politici binnen de Afghaanse overheid de weg proberen vrij te maken voor de Taliban”, vertelt Sarmast. “Sinds de vredesbesprekingen is er politiek veel veranderd. Sommigen zien de Taliban graag weer meeregeren en proberen een plek voor zichzelf veilig te stellen voor als er een deal komt. Dit verbod kan dan ook gezien worden als een test om te kijken of de Afghaanse samenleving bereid is om een stap terug te zetten.”

Maar dat zijn de Afghanen zeker niet. Vrouwenactivisten – en eigenlijk iedereen die tegen de streng-islamitische Taliban is – kwamen massaal in opstand via een online protestcampagne, op initiatief van Sarmast. Onder de hashtag #IamMSong plaatsten vrouwen en meisjes video’s op sociale media waarin ze hun favoriete nummers zongen.

 MyRedLine – خط سرخ من@myredline_afg

“I will sing songs, repeatedly freedom”#IAmMySong #MyRedLine @RADAAKBAR @daryafarhad pic.twitter.com/GEvBBgDVUC

— MyRedLine – خط سرخ من (@myredline_afg) March 14, 2021

“I will sing songs, repeatedly freedom” #IAmMySong #MyRedLine @RADAAKBAR @daryafarhad

Het verbod werd teruggedraaid en de Afghaanse overheid spreekt inmiddels van een misverstand. Maar het is niet het enige voorbeeld. Enkele maanden geleden besloot het ministerie van Onderwijs nog om alle basisschoolleerlingen weer les te geven in de moskee. Ook dat besluit stuitte op grote weerstand en werd uiteindelijk ingetrokken.

Vredesbesprekingen

Toch gelooft activiste Karim wel in de vredesbesprekingen. “Praten is de enige manier om vrede te bereiken, maar het moet meer gaan over de kwetsbare groepen.” De activisten benadrukken dan ook allemaal dat het belangrijk is dat er meer vrouwen meedoen aan de vredesonderhandelingen.

De Afghaanse regering heeft vier vrouwen opgenomen in het onderhandelingsteam van 21 leden, de Taliban niet één. Karim: “We moeten een sterkere stem hebben bij de onderhandelingen om onze rechten te garanderen.” Zolang dat niet gebeurt, vrezen de Afghaanse vrouwen voor hun toekomst en zijn ze bang dat een nieuwe burgeroorlog niet uitgesloten is.

BEKIJK OOK;

• Fawzia Koofi, de vrouw die met de Taliban onderhandelt over vrede in Afghanistan

• Afghaanse vrouwen spelen nauwelijks rol bij vredesonderhandelingen

• Twee Afghaanse vrouwelijke rechters gedood in Kabul

Aanslag op bus en helikopter in Afghanistan, Taliban ontkennen betrokkenheid

NOS 18.03.2021 Bij een bomaanslag op een bus in Afghanistan zijn zeker drie doden gevallen en elf gewonden. De bus vervoerde in de hoofdstad Kabul overheidspersoneel toen een bermbom explodeerde. Het zou gaan om medewerkers van het ministerie van Communicatie.

De aanslag gebeurde tijdens de ochtendspits.

Crash

De aanslag komt een paar uur na een helikoptercrash waarbij negen militairen omkwamen. Op zo’n drie uur rijden van Kabul zou de helikopter zijn geraakt door een raket en crashte.

Wie er achter de aanslagen zit, is niet bekend. De Afghaanse regering houdt de Taliban verantwoordelijk voor recente aanslagen op onder anderen overheidspersoneel en journalisten.

De Taliban dreigden gisteren nog met gevolgen als de VS niet uit Afghanistan terugtrekt voor 1 mei 2021, zoals president Trump eerder had afgesproken. Reuters meldt dat de Taliban betrokkenheid bij de aanslagen hebben ontkend.

Biden

De deadline van 1 mei 2021 staat op losse schroeven, omdat Biden bedenkingen heeft over de haalbaarheid van die datum. Gisteren zei de Amerikaanse president tegen ABC News dat hij met bondgenoten overlegde over het tempo en de omvang van de terugtrekking van hun troepen. Hij voegde eraan toe dat als de deadline zou worden verlengd, het niet “veel langer verlengd” zou worden.

Amerikaanse media schrijven dat het vooral logistiek gezien onmogelijk is om de deadline van 1 mei te halen. Op dit moment zouden er zo’n 3500 Amerikanen in Afghanistan gestationeerd zijn.

BEKIJK OOK;

• Trump haalt nog voor machtsoverdracht 2000 militairen weg uit Afghanistan

• Twee Afghaanse vrouwelijke rechters gedood in Kabul

• Doden en gewonden bij reeks aanslagen in Afghanistan

Doden door bermbom en neergeschoten helikopter in Afghanistan

Telegraaf 18.03.2021 Een bermbom in de Afghaanse hoofdstad Kabul heeft zeker vier inzittenden van een bus, medewerkers van een ministerie, het leven gekost. De aanslag kwam een dag na de dood van negen veiligheidsmensen die in een neergeschoten helikopter zaten. Het toestel zou door een raket zijn geraakt in de centrale provincie Maidan Wardak.

Zowel de bomaanslag als de raketaanval is niet opgeëist. De extremistische Taliban zeggen er niets mee te maken te hebben. De groepering zit donderdag in Moskou aan tafel met vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en onder meer China, de VS en Rusland in een poging het geweld in het land terug te dringen.

De Afghaanse president Ashraf Ghani sprak van een „zware dag.” Hij verzekerde dat de daders zullen worden gepakt en bestraft.

BEKIJK MEER VAN; bomaanslagen terrorisme Kabul

Doden door bermbom en neergeschoten helikopter in Afghanistan

MSN 18.03.2021 Een bermbom in de Afghaanse hoofdstad Kabul heeft zeker vier inzittenden van een bus, medewerkers van een ministerie, het leven gekost. De aanslag kwam een dag na de dood van negen veiligheidsmensen die in een neergeschoten helikopter zaten. Het toestel zou door een raket zijn geraakt in de centrale provincie Maidan Wardak.

Zowel de bomaanslag als de raketaanval is niet opgeëist. De extremistische Taliban zeggen er niets mee te maken te hebben. De groepering zit donderdag in Moskou aan tafel met vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en onder meer China, de VS en Rusland in een poging het geweld in het land terug te dringen.

De Afghaanse president Ashraf Ghani sprak van een „zware dag.” Hij verzekerde dat de daders zullen worden gepakt en bestraft.

Gebombardeerde Afghanen eisen logboeken van Nederlandse F16’s in Uruzgan

AD 16.03.2021 Vier Afghanen eisen van het ministerie van Defensie de logboeken op van Nederlandse F16’s, Apache-gevechtshelikopters en een pantserhouwitser die tijdens een nacht in juni 2007 zijn ingezet in de Chora-vallei in de Afghaanse provincie Uruzgan. Dat schrijft Trouw.

De vier doen dit in een rechtszaak die ze hebben aangespannen tegen Defensie, waarin ze de Nederlandse staat aansprakelijk stellen voor een bombardement op hun huizen, waarbij tientallen doden vielen. De Afghanen hopen met de logboeken te kunnen bewijzen dat ze zijn bestookt door de Nederlanders.

,,Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd”, zegt advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat. ,,Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd?”

Het ministerie van Defensie wil nog niet zeggen of het inzage geeft in de logboeken. Volgens het ministerie zal dit ‘onderwerp van bespreking’ zijn als de zaak op 29 maart voor het eerst in Den Haag voor de rechter komt.

Lees ook;

• Veteraan: ‘Nederlandse militairen in Uruzgan hebben mogelijk burgers doodgeschoten’

• Enschedese piloot maakt na 30 jaar laatste vlucht in F-16: ‘Politieke rugdekking ontbreekt’

Verwoeste huizen na de zogenoemde Slag om Chora in juni 2007 in de Afghaanse provincie Uruzgan. De Nederlandse militair Oscar van der Ven maakte deze foto kort na de gevechten. Beeld Oscar van der Ven

Hoe gevechten in Uruzgan uitdraaien op een rechtszaak in Nederland

Trouw 16.03.2021 Eind deze maand dient in Den Haag een rechtszaak over omstreden gevechten in 2007 tussen Nederlandse militairen en de Taliban. Tientallen Afghaanse burgers kwamen daarbij om. Een reconstructie. “We hadden onze inlichtingenvergaring nog niet op orde.”

Het wordt in juni 2007 steeds duidelijker dat er gevaar op komst is in de Afghaanse provincie Uruzgan, waar in die tijd meer dan duizend Nederlandse militairen gelegerd zijn. Zo druppelen inlichtingen binnen over een dreigend offensief van de Taliban in de Chora-vallei, waar de Nederlanders een post hebben. Er worden ook pick-uptrucks met stuurs kijkende mannen gesignaleerd en eenheden raken af en toe verwikkeld in schotenwisselingen.

Op vrijdag 15 juni slaat het onheil toe in de vorm van een zelfmoordaanval op een Nederlands konvooi in de provinciehoofdstad Tarin Kowt. “Ik stond bovenluiks nadat ik bezig was geweest met de antennes van onze pantserwagen”, vertelt oud-militair Oscar van der Ven. “Door de klap werd ik naar binnen geslagen.

Toen ik mijn hoofd weer boven het luik uitstak, was het een en al stof en rook. Het duurde een tijd voordat ik doorhad wat er aan de hand was. Maar op een gegeven moment zag ik vlammen en ging de achterklep van het voorste voertuig open. Toen zag ik een collega gewond op zijn rug liggen, die even later werd gereanimeerd. Ook hoorde ik het radioverkeer. Langzaam drong het tot me door.”

Van der Ven, chauffeur-boordschutter van een Bushmaster-pantserwagen, ervaart de zelfmoordactie als een omslag. “Daarna was ik eigenlijk alleen nog maar bang. Ik reed met veel meer agressie door het gebied en ik was ook agressiever tegenover de mensen.”

Oscar van der Ven in 2007 in Afghanistan. “Het was heel moeilijk om onderscheid te maken tussen de Taliban en burgers.” Beeld

Voor de Task Force Uruzgan, zoals de Nederlandse troepenmacht heet, zal het de aanloop blijken naar een van de heftigste periodes tijdens de vier jaar durende missie, waarin de koelbloedigheid van de militairen behoorlijk op de proef wordt gesteld. Want de volgende ochtend vroeg vallen enkele honderden Talibanstrijders inderdaad, zoals gevreesd, politieposten in de Chora-vallei aan.

De Nederlanders hebben in die vallei twee infanteriepelotons van de Luchtmobiele Brigade gestationeerd in een wit, ommuurd districtskantoor, dat de White Compound wordt genoemd. Op het dak van het gebouw zijn met zandzakken verstevigde mitrailleurposities gemaakt.

Gelijkenis met Srebrenica

De commandant op de White Compound, kapitein Larry Hamers, diende eerder in Dutchbat 3, dat in 1995 de Bosnische enclave Srebrenica vrijwel zonder slag of stoot overgaf aan de Servische vijand – met gruwelijke gevolgen voor de bevolking. Hamers ziet in de Chora-vallei met zijn bergen en ongeregelde strijders gelijkenissen met de benarde Bosnische enclave destijds.

De kapitein krijgt vanuit Kamp Holland, het Nederlandse hoofdkwartier bij Tarin Kowt, versterking van een extra peloton, dat de route voor een eventuele terugtrekking veiligstelt, en hij dirigeert troepen de vallei in om de belaagde Afghaanse politiemensen bij te staan.

De militairen voeren die zaterdag onoverzichtelijke vuurgevechten, waarbij de Taliban zich verstoppen in en rond zogenoemde qala’s, typische Afghaanse ommuurde huizen. Een Nederlands Patria-pantservoertuig wordt getroffen door een mortiergranaat van de vijand. Maar de infanteristen kunnen de val van de politieposten niet voorkomen en trekken zich in de loop van de dag terug in het centrale dorpje Ali Shirzai, waar zich de White Compound bevindt.

Het is dan al duidelijk dat ook onschuldige bewoners worden getroffen. “Burger in Chora heeft een vlag op zijn qala geplaatst in de hoop dat wij niet meer op zijn qala zullen vuren”, noteert een militair om 18.38 uur in het operatielogboek. “Hij heeft gewonde familieleden en is er nu mee naar het medical centre.”

Rond die tijd nemen de gevechten af, maar de Taliban zijn inmiddels al wel behoorlijk dicht bij de compound. Kapitein Hamers vreest dat de strijders na het vallen van de nacht onder dekking van de duisternis verder zullen optrekken naar zijn post. Hij neemt rond 19.25 uur radiocontact op met kolonel Hans van Griensven, de commandant van de Task Force Uruzgan op Kamp Holland, met de vraag wat Chora hem waard is.

Van Griensven komt daarmee voor een lastig besluit te staan. Want de Nederlandse missie is in Den Haag ‘verkocht’ als een soort ontwikkelingsproject met zware militaire beveiliging, maar het is feite een counterinsurgency- of anti-guerrillamissie, waarbij de ongeüniformeerde vijand vaak onzichtbaar is en de sympathie geniet van een deel van de bevolking.

Het is veelal belangrijker om de hearts and minds van de burgers te winnen dan om grondgebied vast te houden. Mede daarom heeft de internationale troepenmacht ISAF, waarvan de Nederlanders deel uit maken, tamelijk strikte Rules of Engagement (de geweldsinstructie), om burgerslachtoffers te voorkomen.

Beeld Louman&Friso

Versterken en verdedigen

Maar als Van Griensven de Chora-vallei opgeeft, krijgen de Taliban nog meer greep op het oosten van Uruzgan en ligt de weg naar de provinciehoofdstad Tarin Kowt voor hen open. Ook bereiken hem op dat moment al gruwelijke berichten over represailles van de Taliban tegen Afghanen die samenwerken met de Nederlanders. De commandant vreest bovendien dat een aftocht een propagandazege voor de Taliban zou opleveren.

Hij laat kapitein Hamers rond 19.50 uur weten dat hij moet standhouden. “Ik besloot te blijven in Chora”, schrijft Van Griensven later in zijn zogenoemde After Action Report. “We gingen versterken en fel verdedigen met alle beschikbare middelen.”

De kolonel meldt zijn besluit aan de Britse generaal Jacko Page, die vanuit de stad Kandahar het bevel voert over alle ISAF-troepen in Zuid-Afghanistan, en aan de Nederlandse commandant der strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, in Den Haag. Die belt op zijn beurt met defensieminister Eimert van Middelkoop. “Ik weet nog dat ik op een zaterdagavond zat te eten toen Berlijn belde”, vertelt Van Middelkoop. “Ik heb me niet bemoeid met het besluit, want het is niet de taak van de minister om te interveniëren in concrete militaire operaties.”

Een controversieel kanon

Hoe de strijd verloopt, valt in grote lijnen te reconstrueren aan de hand van onder meer foto’s, filmpjes, gesprekken met veteranen, en allerlei defensiestukken, waaronder After Action Reports en communicatielogboeken. Van Griensven besluit die avond om grootscheepse luchtaanvallen te laten uitvoeren.

Ook besluit hij tot inzet van een pantserhouwitser, het zwaarste kanon van het Nederlandse leger – iets waarover later veel discussie zal ontstaan. Want de pantserhouwitser staat in Kamp Holland, zo’n dertig kilometer van de vallei. Het kanon is met zijn ‘domme’ ongeleide granaten tamelijk onnauwkeurig. Bovendien is er die avond en nacht geen gekwalificeerde waarnemer beschikbaar die de artilleristen via de radio kan helpen om hun granaten op doel te krijgen.

Weliswaar zit er op het dak van de White Compound een zogenoemde Joint Terminal Attack Controller (JTAC), die contact onderhoudt met de gevechtspiloten, die hij naar hun doel leidt. Maar deze JTAC zit op te grote afstand en heeft te weinig zicht op het doelgebied om als waarnemer voor het kanon te fungeren.

Terwijl de Rules of Engagement juist nadrukkelijk bepalen dat de troepen alleen geweld mogen gebruiken tegen mensen die ze duidelijk als vijand hebben geïdentificeerd. Die inzet zonder behoorlijke waarneming maakt de inzet van het kanon controversieel.

Australische militairen in Uruzgan, waarmee de Nederlanders samenwerken, zijn betrokken bij de planning van de operatie. Maar zij besluiten zelf niet mee te doen, omdat ze kennelijk striktere instructies hebben omtrent de inzet van geweld en de bescherming van burgers.

En het commandocentrum voor Zuid-Afghanistan, waar de Britse generaal Page de scepter zwaait, zal er dat weekend bij de Nederlanders op aandringen om zich aan de Rules of Engagement te houden, zo blijkt uit een communicatielogboek: “Voor het uitbrengen van vuur gelden de normale regels. U moet positieve identificatie hebben voor u een doel aangrijpt.”

Intussen zet kolonel Van Griensven zijn plannen door. De Nederlander benadrukt dat hij het kanon alleen laat vuren op coördinaten waarop eerder Taliban zijn vastgesteld en op vermoede aanvalsroutes van de strijders. Hij spreekt van ‘storend vuur’, bedoeld om de Taliban in verwarring te brengen en een mogelijke verdere opmars van de strijders te bemoeilijken.

Om te voorkomen dat de Nederlandse F-16’s en andere vliegtuigen die nacht worden geraakt door de eigen artilleriegranaten, laat Van Griensven op de kaart ook twee grote aan elkaar grenzende vlakken aanwijzen: eentje waarop het kanon vuurt, en eentje waarop de vliegtuigen hun bommen gooien.

De militairen gebruiken voor het te beschieten gebied naast de eufemistische term ‘engagement area’ ook de kreten ‘killbox’ en ‘free fire zone’ – onheilspellende woorden waarvan later in de After Action Review, een evaluatierapport, zal worden gesteld dat ze bij vergissing werden gebruikt, zonder dat dit gevolgen zou hebben gehad.

Slag om Chora

Volgens de After Action Review laat Van Griensven die avond vanaf ongeveer 20.00 uur via onder andere een lokale politiecommandant en een tribale leider de bewoners van het te beschieten gebied waarschuwen dat ze moeten vluchten. Vijf kwartier later beginnen de Nederlanders met de houwitser te vuren. ‘Shot out’ meldt het logboek van de Operations Room om 21.14 uur. Van Griensven rapporteert later dat de Nederlanders dan nog bezig zijn om via de lokale machthebbers de burgers te alarmeren.

De gevechten zullen uiteindelijk vier dagen duren en zullen de annalen in gaan als de ‘Slag om Chora’, een roemrucht moment in de Nederlandse krijgsgeschiedenis. Een beetje als revanche ook voor de blamage dertien jaar eerder in Srebrenica. “Nu hadden we wél de middelen om keihard terug te slaan en die lui van de mat te vegen”, zegt Hamers, de kapitein op de White Compound, later tegenover een verslaggever van De Groene Amsterdammer.

Maar op het moment zelf beleven niet alle militairen die heroïek. Zo bevindt pantsergenist Servie Hölzken zich tijdens de beschietingen met infanteristen op een hoger gelegen gebied aan de overkant van de vallei, tegenover de White Compound. “Een echte slag, zoals je je dat misschien voorstelt, was het niet”, vertelt Hölzken. “Ik merkte zelf op die plek weinig van vijandelijk vuur. Het geweld kwam vooral van onze kant.”

Servie Hölzken in 2007 in Afghanistan. “Ik herinner me dat er een tractor aankwam met allemaal vluchtelingen op een grote aanhangwagen.“Beeld RV

“Sommige jongens stonden de luchtaanvallen ook te filmen. Waarnemers wezen met laserapparaten doelen aan, dus we wisten vaak wanneer er een bom aan zat te komen. Op een gegeven moment kregen twee jongens zelfs op hun donder omdat ze hun kistjes hadden uitgetrokken en blootvoets op het dak van hun pantserwagen waren gaan zitten. Als we echt in gevecht waren geweest, was zoiets niet gebeurd.”

Een militair zal ’s ochtends om 6.46 uur in het operatielogboek noteren dat de Taliban vanaf 0.00 uur niks meer tegen de Nederlanders hebben ondernomen. Maar de Nederlandse beschietingen gaan na middernacht nog urenlang door. En met grote gevolgen.

De Nederlandse militairen filmden sommige beschietingen tijdens de Slag om Chora. Dit zou een luchtaanval zijn in de eerste nacht.

Want niet alleen worden de Taliban die nacht in het defensief gedrongen. Als het ’s morgens licht wordt, blijken er veel meer burgers in het gebied te zijn geweest dan de Nederlanders ’s avonds aannamen. De After Action Review constateert dat de oproep om te vluchten veel bewoners waarschijnlijk niet heeft bereikt, of dat burgers besloten om toch te blijven.

Veegactie

Op Kamp Holland komen die ochtend dan ook meerdere meldingen binnen over vluchtelingen. En soldaten zien in de buurt van de White Compound een stoet mensen voorbij trekken. “Deze burgers vervoerden overleden mensen op kruiwagens en aanhangwagens van een trekker”, meldt de After Action Review. “Het waren lijken van mannen, vrouwen en kinderen. De stoet verplaatste zich naar een begraafplaats aan de rand van een berg. Daar werden de doden begraven. Volgens getuigen betrof het ongeveer 20 overleden mensen.”

Ook pantsergenist Hölzken, aan de overkant van de vallei, ziet vluchtelingen uit het gebied komen. “Ik herinner me dat er een tractor aankwam met allemaal vluchtelingen op een grote aanhangwagen. Wij moesten die mensen fouilleren en de wagens doorzoeken, omdat er een gevaar was dat Talibanstrijders stiekem zouden vluchten. Die mensen waren heel erg bang. Dat zag je aan hun ogen en er waren ook huilende kinderen bij.”

Ondertussen werkt kolonel Van Griensven met zijn staf een plan uit voor een tegenoffensief, Operatie Troy. Hij stuurt verse versterkingen naar de vallei en laat de taakgroep Viper, een speciale eenheid van commando’s en mariniers, een afleidingsmanoeuvre uitvoeren bij de nabijgelegen Baluchi-vallei, een notoir Taliban-bolwerk, om strijders uit de Chora-vallei weg te lokken. Tegelijk plant hij een actie om de Chora-vallei schoon te vegen.

Die veegactie, de grootste aanvallende operatie van Nederlanders sinds de Korea-oorlog, begint in de ochtend van dinsdag 19 juni 2007. Deze keer worden de burgers wel eerst door de troepen gewaarschuwd met een geluidswagen.

Een lokale militie herovert vervolgens het oosten van de Chora-vallei. En Afghaanse troepen vegen samen met Nederlandse militairen het westen van de vallei schoon. De Afghanen gaan daarbij midden door het bewoonde gebied, de Nederlandsers trekken vooral op langs de randen van de vallei en geven vuursteun.

Volgens een After Action Report van deze actie, die Operatie Fliegenfanger wordt genoemd, zien de troepen in huizen aanwijzingen dat Talibanstrijders kort ervoor ‘in paniek’ zijn vertrokken. Zo vinden ze grote hoeveelheden brood en nog lauwe thee. Ook slingeren her en der halflege dozen walkietalkiebatterijen en worden er raketgranaten, munitie en wat marihuana gevonden.

Als Afghaanse troepen bij de herovering van de politiepost Kala Kala, gelegen op een heuvel, op weerstand stuiten, roepen de Nederlanders hulp in van een straaljager. “Voltreffer”, bevestigt een militair over de radio.

Tegen het vallen van de avond wordt als laatste de politiepost Kala Kala, strategisch gelegen op een heuvel, heroverd. Wanneer de Afghaanse troepen daar op weerstand stuiten, roepen de Nederlanders hulp in van een straaljager. Terwijl de islamitische oproep tot gebed door de vallei schalt, valt de Nederlandse bom, die een grijze paddestoelvormige wolk veroorzaakt. “Voltreffer”, bevestigt een militair over de radio. “Dankjewel voor je assistentie.”

Vergoeding voor nabestaanden

De volgende dag keert de rust terug in de vallei. De bazaar gaat weer open, kinderen gaan naar school en boeren wagen zich weer op hun land. Vrijwel direct na de herovering gaat een zogenoemd Provinciaal Reconstructie Team (PRT) de vallei in om de schade op te nemen. Het PRT is verantwoordelijk voor hulpprojecten, zoals de bouw van een brug, een moskee en de aanleg van een weg. Na de gevechten keren de PRT’ers vergoedingen uit aan nabestaanden, gewonden en mensen met schade door Nederlandse beschietingen. Een klus die nog niet meevalt.

“Het was heel moeilijk om onderscheid te maken tussen de Taliban en burgers”, vertelt oud-militair Van der Ven, die als PRT’er kort na de strijd door het gebied rijdt. “Ze liepen daar allemaal met wapens. En het was zo corrupt. Zelfs vrouwen en kinderen kon je niet vertrouwen. De Taliban gebruikten kinderen om door te geven dat wij er aan kwamen.”

Al snel start ook een discussie over het Nederlandse optreden. Want hoe groot was het gevaar die zaterdagavond geweest in de Chora-vallei? Gaf Van Griensven terecht opdracht tot de zware beschietingen? Was er wel genoeg gedaan om onschuldige slachtoffers te voorkomen?

Aan Nederlandse zijde is na vier dagen geweld één dode te betreuren: een sergeant-majoor is omgekomen op de White Compound toen bij het vuren met een mortier een granaat voortijdig ontplofte. Maar er zijn naar schatting 250 Afghanen omgekomen.

Hoeveel burgers daaronder precies zijn, is onbekend. Defensie houdt het op 50 tot 80 dode burgers, maar hoeveel van hen zijn getroffen door Nederlands vuur blijft onduidelijk. Volgens Defensie heeft de pantserhouwitser in de eerste nacht gevuurd op coördinaten bij veertien woonhuizen, en hebben de vliegtuigen en helikopters tijdens de hele vier dagen durende operatie luchtaanvallen uitgevoerd op negentien huizen.

Conform de regels

Commandant der strijdkrachten Dick Berlijn geeft kort na de strijd een briefing aan Tweede Kamerleden, van wie vooral SP’ers en GroenLinksers kritische vragen stellen over de burgerslachtoffers. En de generaal brengt een bliksembezoek aan Uruzgan. “Ik ben trots op jullie”, zegt Berlijn tegen de troepen. Tegen meegereisde journalisten: “De jongens die in Chora hebben gevochten, willen dat Nederland begrijpt wat ze hebben meegemaakt.”

Defensie benadrukt dat de militairen conform de regels hebben geopereerd en krijgt bijval van onder meer het Navo-commandocentrum in Europa.

Ook leden van de Afghaanse Onafhankelijke Mensenrechtencommissie, die het gebied na de geweldsuitbarsting kort bezoeken, concluderen dat de meeste burgerslachtoffers waarschijnlijk wel zijn gevallen door de Nederlandse beschietingen, maar dat de Nederlanders weinig te verwijten valt omdat de Taliban tussen burgers opereerden.

Het jaar erop zal het Nederlandse Openbaar Ministerie eveneens concluderen dat de militairen rechtmatig optraden.

Maar de toenmalige Afghaanse president Hamid Karzai laat zich direct na de gevechten kritisch uit over de manier waarop het zware kanon is ingezet in bewoond gebied. “Je opent niet het vuur op dertig kilometer afstand van het doel”, foetert Karzai. “Daarmee maak je vrijwel zeker slachtoffers onder de burgerbevolking.”

En ook binnen ISAF wordt schande gesproken van de Nederlandse handelwijze. De Britse generaal Page, verantwoordelijk voor Zuid-Afghanistan, en de Amerikaanse generaal Dan McNeill, de hoogste ISAF-commandant, vrezen dat de Nederlanders met de pantserhouwitser het oorlogsrecht hebben geschonden. ISAF kondigt korte tijd later enkele extra maatregelen aan, waaronder het gebruik van lichtere vliegtuigbommen, om burgerslachtoffers te voorkomen.

Hoe ontstemd generaal Page is, merkt minister Van Middelkoop als hij enige tijd later een bezoek brengt aan Afghanistan. Tijdens een visite aan het commandocentrum in Kandahar krijgt hij de wind van voren. “Page was heel kritisch”, herinnert Van Middelkoop zich. “Toen hij een tijdje bezig was, dacht ik: als je nog even zo doorgaat, loop ik weg. Maar gelukkig hield hij op een gegeven moment op. Daarna hebben we het over andere dingen gehad.”

Rechtszaak

Van Middelkoop zegt dat hij er destijds van overtuigd was dat kolonel Van Griensven de juiste beslissing nam en dat hij er nog altijd achter staat. “Had het anders gekund? Misschien. Maar Van Griensven moest op dat moment op grond van gebrekkige informatie snel een beslissing nemen. Ga er maar aan staan. En je moet niet vergeten dat we in die tijd nog niet zo lang in Uruzgan zaten. We hadden onze inlichtingenvergaring nog niet op orde.”

De eerste Nederlandse journalist die, los van de militairen, het gebombardeerde gebied bezoekt, is oorlogsverslaggever Arnold Karskens. Anders dan veel andere journalisten gaat Karskens niet embedded met de militairen mee, waardoor hij volledig zijn eigen gang kan gaan. Hij trekt in oktober 2007, vier maanden na de gevechten, naar het dorpje Qal-e-Ragh, waar de meeste burgerslachtoffers lijken te zijn gevallen, en windt er geen doekjes om. Onder de kop ‘Nederlandse oorlogsmisdaden in Uruzgan’ schrijft hij in de Nieuwe Revu over een ‘lukrake’ beschieting met de houwitser en een ‘massaslachting’. De namen en andere gegevens van slachtoffers speelt hij door aan mensenrechtenadvocate Liesbeth Zegveld.

“De missie in Uruzgan werd ons voorgespiegeld als een succesverhaal”, zegt Karskens. “Maar dat was een farce, een kartonnen decor. Als je daar rondreisde, merkte je dat de invloed van de Taliban groot was. Er waren wel Afghanen die profiteerden van de Nederlanders, bijvoorbeeld omdat ze transporten deden of spullen leverden, maar de meesten waren geen fans van de Nederlanders. Ze noemden de troepen bezetters.” Het zal dan nog een decennium duren voordat de Slag om Chora uitmondt in een juridisch gevecht.

Namens vier Afghanen uit het dorpje Qal-e-Ragh stelt advocate Zegveld in 2018 de staat aansprakelijk. In de zaak, die op 29 maart in Den Haag voor het eerst voor de rechter komt, stelt Zegveld dat de militairen ‘niet proportioneel’ geweld hebben gebruikt en dat ze te weinig onderscheid hebben gemaakt tussen strijders en burgers.

Om haar betoog kracht bij te zetten, stuurt de advocate de rechtbank een getuigenis van boer Akhtar Mohmad. Die vertelt daarin hoe hij in de nacht van 16 op 17 juni in het dorp Qal-e-Ragh lag te slapen toen zijn huis werd bestookt.

Volgens Mohmad waren er geen Taliban in de buurt en was hij ook niet gewaarschuwd. Zijn woning werd aan puin geschoten en meerdere familieleden raakten bedolven onder de brokstukken, zegt hij. Zijn moeder en een zus kwamen om en een broer liep blijvende psychische schade op. “Waarom hebben jullie dit gedaan?”, vraagt de Afghaan. “Jullie kwamen om ons te helpen. In plaats daarvan hebben jullie ons verwoest.”

Open zenuw

De rechtszaak leidt tot ergernis onder Uruzgan-veteranen. Daarbij speelt een rol dat ‘Chora’ in de krijgsmacht is uitgegroeid tot een soort repliek op ‘Srebrenica’: het bewijs dat Nederlandse troepen wel degelijk lef hebben en kunnen vechten. Kritische vragen raken bij heel wat militairen en veteranen nog steeds een open zenuw.

Het ministerie van Defensie voert in zijn verweer in de eerste plaats aan dat de schadeclaims van de Afghanen zijn verjaard. Volgens het ministerie handelden de troepen bovendien uit gerechtvaardigde zelfverdediging tegen de acute dreiging van een grote Talibanmacht van 800 tot 1000 strijders. De militairen gebruikten volgens Defensie uitsluitend gepast geweld en deden onder moeilijke omstandigheden hun best om burgers te waarschuwen. Woonhuizen moesten daarbij helaas worden bestookt omdat de Taliban zich er schuilhielden en burgers als schild gebruikten.

Verder wijst het ministerie erop dat de vier cliënten van Zegveld niet hebben bewezen dat hun huizen zijn beschoten door de Nederlanders. De schade zou ook kunnen zijn aangericht door bijvoorbeeld mortiergranaten van de Taliban.

In reactie daarop heeft Zegveld de rechtbank afgelopen maand gevraagd om Defensie te verplichten om meer informatie te verstrekken over de Nederlandse beschietingen. Zo wil de advocate de logboeken inzien van de F-16’s, Apache-gevechtshelikopters en pantserhouwitser die werden ingezet.

“Het gaat in deze zaak al lang niet meer om winnen of verliezen”, zegt Zegveld. “Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd. Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd? Te veel is nog in nevelen gehuld.”

Defensie

Defensie stelt niet te weten hoeveel burgerdoden er in totaal zijn gevallen door Nederlandse geweldsinzet tijdens de Uruzgan-missie, die liep van 2006 tot 2010.

Bij de evaluatie in de Tweede Kamer in 2012 verklaarden de toenmalige ministers Hans Hillen (Defensie) en Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) dat het tellen van burgerslachtoffers geen prioriteit had, vooral omdat militairen gevaar liepen als ze eraan begonnen. De ministers verzekerden dat de troepen hun best hadden gedaan om onschuldige slachtoffers te voorkomen. Alle gevechtshandelingen werden gemeld aan het Openbaar Ministerie, dat nooit aanleiding zag voor vervolging.

Volgens Rosenthal zat “bescherming van de burgerbevolking in de genen van de Nederlandse militairen”.

Lees ook:

Justitie onderzoekt of Nederlandse militairen burgers hebben gedood in Uruzgan

De marechaussee gaat uitzoeken of er bij de Nederlandse Uruzgan-missie strafbare feiten zijn gepleegd.

Militair Servie Hölzken ging volledig over de schreef in Uruzgan. ‘Het moet verteld worden’

De Nederlandse veteraan Servie Hölzken vertelt hoe hij op een avond in de Afghaanse provincie Uruzgan huizen beschoot en mogelijk burgers doodde. ‘Pas later drong het tot me door hoe fout het was.’

Nederlandse soldaten doodden mogelijk burgers in Uruzgan. Defensie wil onderzoek

Een Nederlandse veteraan vertelt hoe hij in de Afghaanse provincie Uruzgan huizen beschoot en mogelijk burgers doodde. Defensie gaat met de oud-militair praten en met justitie overleggen over een onderzoek.

MEER OVER; MISDAAD, RECHT EN JUSTITIE POLITIEK MISDAAD CONFLICTEN, OORLOG EN VREDE TERRORISME URUZGAN  TALIBAN DEFENSIE ARJEN VAN DER ZIEL

Terugblik – 10 jaar oorlog in Syrië

Telegraaf 15.03.2021

10 jaar Oorlog

Het is vandaag 15.03.2021 op de kop af tien jaar geleden dat de oorlog in Syrië begon. In een korte tijd is het conflict uitgegroeid tot een bloedige strijd die nog altijd voortduurt. In Syrië zelf, en ver daarbuiten.

Grote groepen Syriërs de straat op gingen om te protesteren tegen de regering van president Assad. De demonstraties werden een opstand, de opstand werd een gruwelijke burgeroorlog. Hoe nu verder, Syrië? ,,De sancties moeten worden opgeheven.”

Gifgasaanvallen en bombardementen met bomvaten door regeringstroepen. Onthoofdingen en aanslagen door IS. Jihadistische groepen die elkaar onderling afmaken. Russische huurlingen, twee Turkse invasies, duister geld vanuit de Emiraten, Israëlische raketaanvallen, Iraanse ‘adviseurs’, bombardementen door een Westerse coalitie en brandende olievelden. Er zijn weinig dingen die het Syrische volk de afgelopen tien jaar bespaard zijn gebleven.

Tien jaar na de start van de burgeroorlog is de revolutie in rook opgegaan. Honderdduizenden doden, miljoenen vluchtelingen en ontelbare gruwelijkheden verder zit president Assad nog steeds waar hij in 2011 zat: in de zetel van de macht. Alleen een bonte verzameling van (vooral) jihadistische groepen vecht nog door vanuit de regio Idlib.

Van de vluchtelingencrisis tot de aanslagen in Parijs en Brussel, van de gifgasaanvallen tot de strijd om Aleppo.

De start van de oorlog is allemaal terug te voeren op een demonstratie in een kleine Syrische stad, tien jaar geleden. De bron van al het geweld is nog altijd aan de macht. Vier vragen aan Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens.

AD 15.03.2021

Olaf, tien jaar alweer. Hoe is de oorlog eigenlijk begonnen?

Als je het terugrekent, is het begonnen in het kleine stadje Daraa in het verre zuiden van Syrië, aan de grens met Jordanië. Geïnspireerd door het begin van de Arabische lente, de protesten in Tunesië en Egypte en Libië, spoten een paar tieners leuzen tegen het Assad-regime op muren in de stad.

De tieners werden opgepakt en gemarteld, daarop gingen mensen de straat op, al snel ook in Damascus en Aleppo. Eerst gingen de betogingen over vrijheid, over hervormingen, over de vrijlating van de tieners en de politiek gevangenen. Maar al snel zette het regime het leger in en werd er met scherp geschoten en liep het uit de hand.

Beelden van een demonstratie tegen het regime in 2011 in de hoofdstad Damascus. © AFP

Nog geen maand later was de burgeroorlog een feit, honderden mensen waren er al doodgeschoten, duizenden opgepakt en gemarteld. Het verzet tegen het regime van president Bashar al-Assad groeide, delen van zijn eigen politiemacht keerden zich tegen hem.

Wat gebeurde er daarna?

Het is bijna onmogelijk om in een paar zinnen samen te vatten wat er allemaal sindsdien gebeurd is. Maar in hoofdlijnen: de strijd verhardde, behalve verschillende radicale groepen gingen ook buitenlandse mogendheden zich met de oorlog in Syrië bemoeien. Jihadistische bewegingen voegen zich bij het verzet en de Koerden in het noorden van het land zagen de kans schoon de onafhankelijkheid uit te roepen.

Het werd een keiharde oorlog, zonder enige regels. Vrouwen, kinderen, scholen, ziekenhuizen, alles was een doelwit. Er werden steden en gebieden omsingeld en uitgehongerd. Er werd gifgas ingezet tegen de rebellen en de burgerbevolking. Uit andere landen kwamen strijders en een deel van de jihadisten hergroepeerde zich tot terreurbeweging Islamitische Staat, die een flink deel van Syrië en Irak onder controle kregen en een Kalifaat uitriepen.

Lees ook:

Einde van het kalifaat: opkomst en ondergang van terreurbeweging IS

Er vielen honderdduizenden slachtoffers, vooral door de meedogenloze aanvallen van het Assad-regime. Miljoenen mensen sloegen op de vlucht, richting Europa. Er volgden aanslagen in Europese hoofdsteden, een internationale operatie tegen IS. Toen de dagen van Assad geteld leken, mengde Rusland zich op het toneel. De Russische luchtmacht ging door waar het regime was opgehouden, het bombardeerde scholen en ziekenhuizen.

Terwijl IS terrein verloor, won Assad grondgebied op de rebellen, die verder radicaliseerden. Er werden allerlei internationale pogingen ondernomen tot een staakt-het-vuren of diplomatieke overeenkomst, maar zonder succes. Turkije viel het noorden van Syrië binnen om de Koerden weg te drijven. En uiteindelijk zitten we tien jaar later met een soort patstelling waarin de aanstichter van al het geweld, president Bashar al-Assad, nog altijd aan de macht is.

Want hoe gaat het nu in Syrië?

Wanneer we het nu over Syrië hebben, moeten we het gebied grofweg indelen in drie plekken. Het regime-gebied, waar het leger van president Assad aan de macht is, de provincie Idlib, waar de rebellen en vooral de jihadisten de boel bestieren, en de Koerdische gebieden die of onder Turkse, of onder Koerdische controle staan. Wat ze gemeen hebben is dat het nergens goed gaat.

In de provincie Idlib zijn grote tekorten, de bevolking is er afhankelijk van noodhulp. De meeste inwoners daar zijn gevlucht uit andere delen van het land, net als de rebellen en jihadisten die er de macht hebben. Het is, als je de Koerden niet meerekent, het laatste gebied van Syrië dat niet opnieuw onder controle staat van het Assad-regime.

Daar heeft het een hoge prijs voor moeten betalen. Hier heeft de strijd het langst geduurd. Nog altijd heeft het regime, met Rusland als bondgenoot, de pijlen gericht op Idlib. Maar de militaire opmars is gestaakt nadat Turkije een jaar geleden ingreep. Het gebied is afgesloten van de buitenwereld, de inwoners zitten als ratten in de val.

Kaart Syrië en provincie Idlib aan grens Turkije

In regime-gebied gaat het het afgelopen jaar steeds slechter. Door de strenge sancties zijn er tekorten ontstaan. De waarde van de Syrische munt is ingestort, benzine staat er op de bon. De onvrede over president Assad groeit. Zo erg dat er onlangs nog opnieuw demonstraties waren in Daraa, de stad waar het allemaal begon.

De Koerdische gebieden hebben de droom voor zelfstandigheid in rook op zien gaan. Na de Turkse opmars hebben de autoriteiten het op een akkoord gegooid met het regime van Assad. En dan is er ook nog een laatste stukje kalifaat, het Al-Holkamp. Daar zitten vele tienduizenden IS-aanhangers, meestal vrouwen en kinderen, opgesloten. Het zijn meestal buitenlanders, en niemand wil ze hebben.

Telegraaf 13.03.2021

Maar het klinkt alsof de oorlog voorbij is. Kunnen de Syriërs terug naar huis?

De oorlog is pas voorbij als de laatste soldaat begraven is. Het is in Syrië op dit moment natuurlijk niet zo heftig als tijdens de slag om Aleppo of de gifgasaanvallen in Oost-Ghouta, maar er wordt nog altijd gevochten. Ik denk dat we in het laatste stadium van de oorlog in Syrië zijn aanbeland, maar dat het nog lang niet voorbij is. De situatie in Idlib is onhoudbaar, de onvrede groeit in regime-gebied, het rommelt in de Koerdische gebieden.

Lees ook:

Mohammed (11) over oorlog in Syrië: ‘Ik wil een toverstaf om bombardementen te stoppen’

Terugkeer

Je kunt zeggen dat Assad de oorlog gewonnen heeft, en op de kaart lijkt dat misschien ook zo. Maar ook dat zet geen streep onder dit conflict, al was het maar omdat het betekent dat de miljoenen Syriërs die het land zijn ontvlucht niet meer terug kunnen keren. Misschien heb je wel eens verhalen gezien van Syriërs die toch teruggaan, maar dat is echt een hele kleine groep, en dan gaat het ook nog eens om mensen die altijd al een goede band hadden met het regime van president Assad.

Wie dat niet heeft is vogelvrij en loopt grote risico’s. De oorlog is zo goed als gewonnen door Assad. De vele miljoenen Syriërs die daar het slachtoffer van zijn kunnen niet terug zo lang hij aan de macht blijft.

AD 17.03.2021

Vrienden voor het leven na martelgang in Syrische gevangenis

Drie mannen leerden elkaar kennen in de beruchtste Syrische gevangenis in Syrië, Branch 215. Zij overleefden en zagen elkaar terug in Jordanië. Nu dromen ze van een ontmoeting in Syrië.

Zij begroeten elkaar op het computerscherm. De coronacrisis maakt fysiek contact nu onmogelijk. Maar Amthal Alnwawy, Abdulhakim Almassri en Mahmoud hebben er geen last van. Zij praten honderduit, over hun werk, hun kinderen en kennissen.

De drie mannen zagen elkaar voor het eerst in juli 2012 in Branch 215, de beruchte gevangenis van de Syrische Militaire Inlichtingendienst. Ze zaten er enkele weken tot maanden. Alnwawy en Almassri komen uit Deraa, waar het protest tegen het regime van president Basher al-Assad tien jaar geleden begon en uitdraaide op een afschuwelijke burgeroorlog.

Protest

Tijdens de eerste protesten woonde Almassri, hoogleraar economie, in Deraa. Alnwawy was al verhuisd naar Damascus waar hij werkte in een ziekenhuis. Mahmoud (hij wil anoniem blijven) werkte in de hoofdstad in het familiebedrijf. De eerste twee sloten zich snel aan bij het protest, Mahmoud volgde later toen hij vluchtelingen hielp die hun heil zochten in Damascus.

Mahmoud en Alnwawy zagen elkaar voor het eerst na hun arrestatie, in een ondergrondse cel van 4 bij 4 meter, volgepakt met zestig tot zeventig mannen. Zij zaten naast elkaar en kwamen in gesprek. ,,Ik wilde weten waar ik was, wat er met me zou gebeuren’’, zegt Alnwawy tijdens het computergesprek waarvan de nieuwszender Al Jazeera verslag doet. Kort daarna werd ook Almassri in de cel gepropt en zocht het trio steun bij elkaar. ,,Die steun geeft hoop, helpt je te overleven’’, zegt Ahmad Helmi, medeoprichter van Taafi, een stichting die gewezen gevangenen bijstaat. Helmi zat zelf ook vast en woont nu in Turkije.

De ergste plek was de zesde verdieping, waar gevangenen werden verhoord. Mensen schreeuw­den het uit, aldus Almassri.

De omstandigheden in Branch 215 waren en zijn hels. Een vernietigend rapport van de VN heeft dat deze maand nog eens bevestigd. Ook andere organisaties brandmerken Branch 215 als plek voor martelingen en moord. ,,De ergste plek was de zesde verdieping, waar gevangenen werden verhoord. Mensen schreeuwden het uit’’, aldus Almassri. Ook hij moest eraan geloven. ,,Ze zetten me in de stoel die je ruggengraat breekt’’, aldus de ex-gevangene die daarmee verwijst naar de zogeheten Duitse stoel die de rug in een onnatuurlijke houding brengt en extreme pijn veroorzaakt. ,,Daarna pakten ze een zweep en begonnen ze me overal te slaan.’’

Mahmoud zegt dat hem bij zijn laatste verhoor een lijst met valse beschuldigingen werd overlegd. Hij wist dat als hij zou bekennen hij zijn doodvonnis zou tekenen. Hij weigerde toe te geven. ,,Ze dreigden me te vermoorden’’, aldus Mahmoud. Terug in zijn cel, waar anderen altijd plaatsmaakten voor afgebeulde gevangenen na hun verhoor, was hij constant bang dat ze hem zouden komen halen om ‘het karwei af te maken’.

Gevangenen staan op het punt te worden vrijgelaten in Damascus, volgens deze foto uit 2014 van een door het regime van Assad gecontroleerd persbureau. © Hollandse Hoogte / AFP

Gesprekken

Maar niet alleen geweld bracht gevaar. Ook verwaarlozing eiste haar tol. Mahmoud kreeg koorts, was dagenlang soms niet bij bewustzijn. Er werd niet naar hem omgekeken. Soms hapten celgenoten naar lucht als de ventilatie was uitgezet. Maar het was altijd de onderlinge steun die redding bracht. ,,De mooiste momenten waren onze gesprekken. We vertelden elkaar verhalen, we stelden elkaar gerust’’, zegt Mahmoud. Soms wenste hij dat de bewakers hen zo zouden zien zitten. ,,Dat ze zouden denken; wat moeten we nog meer doen om jullie van alle menselijkheid te beroven.’’

Stephanie Haddad, psycholoog bij het Libanese Centrum voor de Mensenrechten, helpt slachtoffers van marteling om het leven weer op te pakken. ,,Mensen die je martelen, behandelen je als een beest. Als je daarna weer met anderen een cel deelt, ben je weer mens’’, legt Haddad uit.

Gevangenen in een cellencomplex in de stad Hasaka. © REUTERS

Toen Alnwawy werd vrijgelaten had hij zeventien of achttien telefoonnummers uit het hoofd geleerd. ,,Nadat ik mijn ouders, mijn vrouw en mijn kinderen weer had omarmd, greep ik meteen de telefoon. Ik was bang de nummers te vergeten’’, zegt Alnwawy. Hij belde aan een stuk om familieleden van andere gevangenen te vertellen hoe het hen verging, waar ze zaten opgesloten en om boodschapjes door te geven en hen gerust te stellen.

Alnwawy en Mahmoud zaten elk ongeveer twee maanden gevangen en na hun vrijlating vluchtten ze allebei het land uit, omdat ze vreesden voor hun leven. Almassri bleef vastzitten tot januari 2013. Toen kwam hij vrij bij een gevangenenruil: 2000 Syrische gevangenen werden geruild met 48 Iraniërs in handen van rebellen. Almassri ging naar Noord-Syrië waar hij minister van Economie werd in de door Turkije gesteunde oppositieregering.

Facebook

De drie mannen vonden elkaar na hun vrijlating terug op Facebook, om de vriendschap op te pakken. In 2015 ontmoetten ze elkaar voor het eerst weer in Jordanië. Alnwawy woonde daar en de twee anderen waren in het land om familieredenen of zaken. Mahmoud reed van Amman naar Jerash om Almassri op te pikken en samen klopten ze aan bij het huis van Alnwawy in Ramtha. Onder het genot van een lunch met kip, rijst, salade en yoghurt, sloten ze elkaar weer in de armen, haalden zij herinneringen op en spraken ze dank uit omdat ze de hel van Branch 215 hadden overleefd. ,,We zagen dat een van onze dromen waarover we het vaak hadden, werkelijkheid was geworden’’, zegt Alnwawy.

Sinds 2015 hebben ze een nieuwe droom: dat zij op een dag in vrijheid elkaar weer in Syrië kunnen ontmoeten en de maaltijd in Damascus of Deraa kunnen delen. ,,Deze droom zorgt ervoor dat we elkaar nooit uit het oog zullen verliezen. ,,Ik kijk enorm uit naar dat gelukzalige moment’’, aldus Mahmoud….!!!!

Meer:

Lees: Erdogan: ‘Turkse inlichtingendienst heeft IS-leider gedood in Syrië’ NOS 01.05.2023

Lees: Erdogan: IS-leider al-Qurashi in Syrië gedood door Turkse agenten MSN 01.05.2023

Lees: Erdogan: IS-leider dit weekend in Syrië gedood door Turkse agenten MSN 01.05.2023

Lees: Erdogan: IS-leider dit weekend in Syrië gedood door Turkse agenten RTL 01.05.2023

Lees: Erdogan: IS-leider al-Qurashi in Syrië gedood door Turkse agenten Telegraaf 30.04.2023

Lees: Erdogan: IS-leider Abu Hussein al-Qurashi in Syrië gedood door Turkse inlichtingendienst AD 30.04.2023

Lees: Syrische tipgevers helpen justitie bij opsporing oorlogsmisdadigers in Nederland NOS 16.04.2023

Lees: IS doodt tientallen Syriërs bij hun zoektocht naar kostbare truffels NOS 16.04.2023

Lees: OM in hoger beroep tegen ‘lage’ straffen van vijf IS-vrouwen die uit Syrisch kamp zijn gehaald AD 19.04.2023

Lees: Rechtbank straft Nederlandse IS-vrouwen ook voor het meenemen van hun kinderen naar Syrië AD 13.04.2023

Lees: Gevangenisstraffen voor vier IS-vrouwen voor voorbereiden aanslag NOS 13.04.2023

Lees: Celstraffen en vrijspraak voor vijf opgehaalde IS-vrouwen Telegraaf 13.04.2023

Lees: Celstraffen en vrijspraak voor vijf opgehaalde IS-vrouwen MSN 13.04.2023

Lees: Celstraffen voor IS-vrouwen die deelnamen aan terroristische organisatie RTL 13.04.2023

Lees: Celstraffen voor IS-vrouwen die deelnamen aan terroristische organisatie MSN 13.04.2023

Lees: VS: IS-leider gedood die verantwoordelijk was voor Europese aanslagen NOS 04.04.2023

Lees: IS-leider verantwoordelijk voor plannen Europese aanvallen gedood MSN 04.04.2023

Lees: IS-leider verantwoordelijk voor plannen Europese aanvallen gedood Telegraaf 04.04.2023

Lees: Iran dreigt met tegenreactie na Amerikaanse aanval in Syrië Telegraaf 25.03.2023

Lees: Iran dreigt met tegenreactie na Amerikaanse aanval in Syrië MSN 25.03.2023

Lees: Circa twintig doden bij Amerikaanse luchtaanvallen in Syrië Telegraaf 25.03.2023

Lees: Zeker één dode en zes gewonde Amerikanen in Syrië na Iraanse droneaanval  AD 24.03.2023

Lees: VS meldt dood regionale IS-leider in Syrië NOS 17.02.2023

Lees: Weer gevechten in aardbevingsgebied noordwesten Syrië MSN 17.02.2023

Lees: VS: dit jaar bijna 700 IS-strijders gedood in Syrië en Irak NOS 29.12.2022

Lees: IS-leider gedood in Syrië: terreurorganisatie wijst nieuwe leider aan NOS 01.12.2022

Lees: Leider Islamitische Staat gedood, opvolger benoemd MSN 01.12.2022

Lees: Leider terreurbeweging IS gedood door Vrije Syrische leger, opvolger benoemd  AD 01.12.2022

Lees: Landen halen recordaantal IS-vrouwen en kinderen uit Syrische kampen NOS 08.11.2022

Lees: Steeds meer vrouwen en kinderen opgehaald uit Syrische kampen AD 08.11.2022

Lees: Steeds meer vrouwen en kinderen opgehaald uit Syrische kampen Telegraaf 08.11.2022

Lees: AzG luidt noodklok over rampzalige omstandigheden vluchtelingenkamp al-Hol AD 07.11.2022

Lees: Rapport: leefomstandigheden in vluchtelingenkamp al-Hol in Syrië ‘rampzalig’ MSN 07.11.2022

Lees: Rapport: leefomstandigheden in vluchtelingenkamp al-Hol in Syrië ‘rampzalig’ RTL 07.11.2022

Lees: Doden en gewonden door bombardementen op kampen in Syrië NOS 06.11.2022

Lees: Doden en gewonden door beschieting vluchtelingenkamp Syrië Telegraaf 06.11.2022

Lees: Syrische leger valt vluchtelingenkampen aan, doden en gewonden MSN 06.11.2022

Lees: VS bombardeert doelen in Syrië na drone-aanval op Amerikaanse basis NOS 24.08.2022

Lees: VS: belangrijkste leider Islamitische Staat in Syrië gedood bij drone-aanval NOS 12.07.2022

Lees: VS: ‘IS-leider in Syrië gedood tijdens droneaanval’ AD 12.07.2022

Lees: Leider van IS in Syrië gedood bij Amerikaanse aanval Telegraaf 12.07.2022

Lees: Directeur Rode Kruis: ‘We moeten langdurige crises zoals Syrië niet vergeten’ AD 08.06.2022

Lees: Wereld zamelt 6,7 miljard in voor haast vergeten Syrië MSN 10.05.2022

Lees: VN: recordaantal van 12,3 miljoen Syrische kinderen in nood MSN 08.05.2022

Lees: IS erkent dood van voormalig leider en kondigt opvolger aan NU 11.03.2022

Lees: IS bevestigt dood van hoogste leider, maakt opvolger bekend NOS 10.03.2022

Lees: Opnieuw leider IS gedood door VS: hoe staat de terreurgroep er nu voor? NU 04.02.2022

Lees: Witte Huis noemt ombrengen nieuwe leider IS een ’mijlpaal’ Telegraaf 04.02.2022

Lees: Biden noemt dood IS-leider ‘succesvolle operatie’, deskundige minder enthousiast MSN 04.02.2022

Lees: Biden noemt dood IS-leider ‘succesvolle operatie’, deskundige minder enthousiast RTL 04.02.2022

Lees: ‘Terroristische bedreiging verwijderd’; dit weten we over de operatie in Syrië NOS 03.02.2022

Lees: Ravage gefilmd na dodelijke aanval op IS-leider | Video  Telegraaf 03.02.2022

Lees: VS zegt nieuwe IS-leider te hebben uitgeschakeld in Syrië NU 03.02.2022

Lees: Biden: Hoogste IS-leider koos voor ‘laffe daad’ en blies zichzelf op NOS 03.02.2022

Lees: VS: nieuwe leider Islamitische Staat omgekomen na aanval in Syrië Telegraaf 03.02.2022

Lees: VS: nieuwe leider Islamitische Staat omgekomen na aanval in Syrië MSN 03.02.2022

Lees: Nieuwe leider IS blies zichzelf op tijdens aanval leger VS, Joe Biden: ‘Laffe daad’ AD 03.02.2022

Lees: Hoogste IS-leider dood, mogelijk door zelfmoord bij nadering Amerikanen NOS 03.02.2022

Lees: Mogelijk meerdere burgerdoden bij Amerikaanse antiterreurmissie in Syrië NU 03.02.2022

Lees: Amerikaanse lerares beschuldigd van trainen IS-vrouwenbataljon RTL 30.01.2022

Lees: Amerikaanse onderwijzeres leidde vrouwenbataljon IS, riskeert 20 jaar cel AD 30.01.2022

Lees: Amerikaanse aangeklaagd voor leiden van IS-vrouwenbataljon NOS 30.01.2022

Lees: Nog altijd gevechten bij Syrische gevangenis met IS-leden: ruim 300 doden Telegraaf 30.01.2022

Lees: Nog altijd gevechten bij Syrische gevangenis met IS-leden: ruim 300 doden MSN 30.01.2022

Lees: Na dagen vechten claimt Koerdische militie herovering IS-gevangenis NOS 26.01.2022

Lees: Gevechten rond IS-gevangenis houden aan, ‘honderden jihadisten ontsnapt’ NOS 24.01.2022

Lees: Tientallen doden bij gevechten rond Syrische IS-gevangenis NOS 24.01.2022

Lees: IS-offensief op gevangenenkamp: honderden extremisten ontsnapt  Telegraaf 23.01.2022

Lees: Zweden vervolgt vrouw die eigen zoon rekruteerde voor strijd in Syrië NOS 04.01.2022

Lees: Zeven jaar cel en tbs voor man (34) die Syrische actrice doodde in Zwolle NOS 04.01.2022

Lees: Malek vluchtte vanuit gebombardeerd Aleppo en runt nu met zijn gezin eethuisje in Den Haag AD 17.12.2021 (Zoutmanstraat 2 – Google Maps)

Lees: Politie pakt pro-Koerdische politicus op in parlement, na verhoor weer vrij NOS 21.03.2021

Lees: ‘Doden bij aanval op ziekenhuis in Syrische provincie Aleppo’ NOS 21.03.2021

Lees: ‘Turkije bombardeert Koerdische doelen in Syrië’ NOS 21.03.2021

Lees: Turkse luchtmacht valt Koerdische troepen aan in Syrië AD 21.03.2021

Lees: Turkse luchtmacht valt Koerdische troepen aan in Syrië Telegraaf  21.03.2021

Lees: Turkse luchtmacht zou Koerdische troepen hebben aangevallen in Syrië NU 21.03.2021

Lees: Turkije vraagt rechter om pro-Koerdische partij te verbieden NOS 17.03.2021

Zie ook: IS versus Beeldenstorm 21e eeuw

Zie ook: De dreiging der Kruistochten in de 21e eeuw

Zie ook: En weer kijkt de hele wereld naar de OPCW in Den Haag – de nasleep

zie ook: En weer kijkt de hele wereld naar de OPCW in Den Haag

zie ook: De hele wereld kijkt naar OPCW in Den Haag – deel 4

zie ook: De hele wereld kijkt naar OPCW in Den Haag – deel 3

zie ook: De hele wereld kijkt naar OPCW in Den Haag – deel 2

zie ook: De hele wereld kijkt naar OPCW in Den Haag – deel 1

Zie ook: De nog veel langere arm van Erdogan in IS-gebied, Syrië, Irak en verder !! – deel 12 – de nasleep

Zie ook: De nog veel langere arm van Erdogan en verder nog meer !! – deel 11

Zie ook: Kabinet Rutte 3 – Nederland ook in de strijd tegen IS in Irak en verder – deel 8

Zie ook: Kabinet Rutte 2 en 3 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 7

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 6

zie ook:  Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 5

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 4

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 3

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 2

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Nederland ook in de strijd tegen IS – deel 1

Syrië al 10 jaar verscheurd door burgeroorlog: ‘Als de VS niet ingrijpen, zal het regime blijven’

AD 15.03.2021 Vandaag is het 10 jaar geleden dat grote groepen Syriërs de straat op gingen om te protesteren tegen de regering van president Assad. De demonstraties werden een opstand, de opstand werd een gruwelijke burgeroorlog. Hoe nu verder, Syrië? ,,De sancties moeten worden opgeheven.”

Gifgasaanvallen en bombardementen met bomvaten door regeringstroepen. Onthoofdingen en aanslagen door IS. Jihadistische groepen die elkaar onderling afmaken. Russische huurlingen, twee Turkse invasies, duister geld vanuit de Emiraten, Israëlische raketaanvallen, Iraanse ‘adviseurs’, bombardementen door een Westerse coalitie en brandende olievelden. Er zijn weinig dingen die het Syrische volk de afgelopen tien jaar bespaard zijn gebleven.

Tien jaar na de start van de burgeroorlog is de revolutie in rook opgegaan. Honderdduizenden doden, miljoenen vluchtelingen en ontelbare gruwelijkheden verder zit president Assad nog steeds waar hij in 2011 zat: in de zetel van de macht. Alleen een bonte verzameling van (vooral) jihadistische groepen vecht nog door vanuit de regio Idlib.

We vroegen drie Nederlandse Syriërs (een aanhanger van de regering, een lid van de oppositie en een Koerd) naar hun perspectief op het Syrië van nu. Over één ding zijn ze het wel eens: het leven in Syrië is nu zwaar, heel zwaar.

Een oppositie-strijder in Aleppo, augustus 2012. © REUTERS

De oppositie

,,Syrië”, zegt Saied Lahdo, ,,is de plek waar de beschaving is begonnen. Het is mijn land, mijn geschiedenis, mijn volk. En nu..” Het 65-jarige lid van de Syrische oppositie zucht diep. ,,Nu maakt de situatie me verdrietig. De revolutie is niet geslaagd. En ik zie geen licht meer aan het eind van de tunnel.”

Lahdo slaakt nog een zucht van berusting. De Syriër woont al jaren in Enschede en is van daaruit vertegenwoordiger van de Assyrische Democratische Organisatie. Die groep maakt deel van de verenigde oppositie in ballingschap. Maar daar is hij uitgestapt. De oppositie was altijd al verdeeld, maar nu was hij er klaar mee: ,,Iedere keer als ik naar Istanbul ging voor een vergadering werd het een gevecht. Ik wilde niet meer.”

Lahdo was politiek activist in Syrië, zat er in de gevangenis en vluchtte in 1998 naar Nederland. Vanuit Enschede zag hij de opstand tegen Bashar al-Assad en zijn regering ontstaan én weer ten ondergaan.

Waarom is de revolutie mislukt?

,,De eerste maanden van de opstand in 2011 verliepen vreedzaam. Maar het regime begon geweld te gebruiken. Daarna liet Assad islamitische extremisten vrij uit de gevangenissen, die ook geweld gingen gebruiken. Waarop Assad zelf nóg harder kon ingrijpen. Dat heeft alles erger gemaakt. Ook zijn allerlei andere landen zich ermee gaan bemoeien, iedereen wilde profiteren van de situatie. De internationale gemeenschap heeft de Syriërs verraden.”

De oppositie wil vanaf het begin dat Assad opstapt. Die kans lijkt inmiddels verkeken?

,,Dat is niet meer reëel. Hij heeft het gered door de steun van Rusland. Het is ten koste gegaan van het Syrische volk en hun bloed.”

Wat zou er volgens u nu moeten gebeuren in Syrië?

Saied Lahdo © Eric Brinkhorst

Lahdo zucht nog een keer. ,,Ik ben van nature een optimistisch mens, maar ik weet het niet meer. Er zijn de afgelopen jaren zoveel vreselijke dingen gebeurd. En ook nu vecht iedereen nog tegen elkaar: de islamisten, de Turken, de Koerden, de Iraniërs. En het regime, de alawieten, zijn ook verdeeld. Eigenlijk is het alleen nog Amerika dat echt kan ingrijpen. Als de VS niet ingrijpt, zal het regime blijven en blijven de gewone mensen het slachtoffer.”

De regering

,,De Syrische regering”, zegt de Nederlands-Syrische vrouw, ,,heeft de oorlog gewonnen. Maar nu woedt er een economische oorlog.” De economie in het land is zo in elkaar gestort, zegt ze, ‘dat de gewone Syriër geen brood meer kan kopen’. ,,En dat komt door de internationale sancties. Ze zeggen dat hun hart bloedt voor Syrië, maar tegelijkertijd leggen ze sancties op waardoor mensen dood gaan. Schamen die landen zich niet?”

De vrouw, die al meer dan 20 jaar in Nederland woont, steunt de Syrische regering.,,Ik ben niet per-se pro-Assad, maar wel pro-Syrië. En ik denk dat Assad nu het beste is voor het land.” Dat standpunt is ook de reden dat ze anoniem wil blijven. Ze is bang voor de reacties. ,,In Nederland wordt al 10 jaar negatief bericht over Assad, dus geloven mensen dat ook.”

Hoe zou u de huidige situatie in Syrië omschrijven?

,,Een status quo. Al zal de regering nog de regio Idlib willen bedrijven. Zou Nederland accepteren dat ze heel Nederland terug heeft veroverd, maar dat Al Qaeda nog wel in Utrecht zit? Ik denk het niet.”

Hoe heeft het zo uit de hand kunnen lopen in Syrië?

,,Door rotte appels van binnen en inmenging van buiten. De oppositie is alles uit het buitenland gaan halen: jihadisten, wapens. Andere landen zijn zich ermee gaan bemoeien: Turkije bezet nog steeds een deel van Syrië. En wat doet de VS in het land? De regering heeft ze niet gevraagd om te komen en nu stelen ze onze olie. Ja, er zijn ook Russen en Iraniërs, maar die zijn wél door Assad uitgenodigd.”

U legt de schuld bij de oppositie. Maar president Assad is door de VN beschuldigd van oorlogsmisdaden, waaronder het gebruik van gifgas.

,,Ik ben in Douma geweest, na de vermeende gifgasaanval. Het verhaal klopt niet. En waarom zou Assad gifgas gebruiken? Hij had de strijd al bijna gewonnen. Assad is niet dom, he.”

Is er nog hoop voor Syrië?

,,Syriërs zijn misschien wel de sterkste mensen ter wereld. We kunnen het land herbouwen, maar dan moeten de sancties worden opgeheven. Nu word ik gedwongen binnenkort zelf naar Syrië te gaan om geld naar mijn familie te brengen.”

Een Syrische vlag met het portret van president Assad wappert bij een checkpoint in Douma, Damascus. © REUTERS

De Koerden

,,Syrië”, zegt Mazlum Django ,,is momenteel een chaos van grote machten. De westerse Coalitie wil dat Assad weg gaat. De Russen willen dat hij blijft. De Turken willen dat de Koerden weg gaan. Maar Amerika wil de Koerden juist aan de onderhandelingstafel. Ondertussen worden er ook nog steeds IS-cellen opgerold.”

Django (30 jaar) kwam in 1998 met zijn ouders vanuit Koerdisch gebied in Syrië naar Nederland. De Koerden hebben een zekere vorm van autonomie in Noord-Syrië. Django was de afgelopen jaren vertegenwoordiger van de Rojava (de lokale naam van Koerdisch Noord-Syrië) in de Benelux.

,,Ik houd me nu vooral bezig met humanitaire hulp aan Syrië.” Mazlum zamelt geld in voor weeskinderen en brengt dat om het jaar naar Koerdisch gebied. ,,Het leven is er zwaar. De Syrische pond is bijna niets meer waard. Wel heb ik de indruk dat het in Koerdisch gebied iets beter gaat dan in Assad-gebied. Er wordt veel herbouwd.”

Ondertussen zitten er in Koerdisch gebied nog duizenden Europese IS’ers in kampen en gevangenissen. Kan die situatie zo blijven?

,,Het zijn Europeanen, dus Europa moet iets doen. Of Europa betaalt mee aan een internationaal gerechtshof waardoor we die mensen lokaal kunnen berechten. Of elk Europees land komt hun eigen mensen ophalen en berecht ze thuis.”

Een deel van het Koerdische gebied in Syrië wordt bezet door Turkije, zij zien de Koerden als bedreiging voor hun veiligheid. Daar lijkt op korte termijn geen verandering in te komen?

,,Zolang Turkije zich ermee bemoeit zal het gebied nooit echt veilig zijn. Vanuit Europa hoor je weinig meer over die bezetting omdat Erdogan de vluchtelingenkaart kan spelen. Als Europa protesteert, dreigt hij Syrische vluchtelingen vanuit Turkije door te laten naar Europa.”

Wat moet er nu gebeuren?

,,Toen Amerika vertrok uit Syrië en daarmee Turkije ruimte gaf voor een inval, voelden we ons verraden. Maar de banden met de VS, onder president Biden, zijn weer beter. Ik denk dat Turkije, de Koerden en Assad om de tafel moeten. We willen een democratisch Syrië waarin iedereen gelijke rechten heeft.”

Mazlum Django. © Foto: Erik van ’t Woud

Zo liggen delen van Aleppo er tien jaar na het begin van de oorlog bij.

Tien jaar oorlog in Syrië: ‘Assad heeft gewonnen, maar niemand kan terug’

RTL 15.03.2021 Het is vandaag op de kop af tien jaar geleden dat de oorlog in Syrië begon. In een korte tijd is het conflict uitgegroeid tot een bloedige strijd die nog altijd voortduurt. In Syrië zelf, en ver daarbuiten.

Van de vluchtelingencrisis tot de aanslagen in Parijs en Brussel, van de gifgasaanvallen tot de strijd om Aleppo.

De start van de oorlog is allemaal terug te voeren op een demonstratie in een kleine Syrische stad, tien jaar geleden. De bron van al het geweld is nog altijd aan de macht. Vier vragen aan Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens.

Olaf, tien jaar alweer. Hoe is de oorlog eigenlijk begonnen?

Als je het terugrekent, is het begonnen in het kleine stadje Daraa in het verre zuiden van Syrië, aan de grens met Jordanië. Geïnspireerd door het begin van de Arabische lente, de protesten in Tunesië en Egypte en Libië, spoten een paar tieners leuzen tegen het Assad-regime op muren in de stad.

De tieners werden opgepakt en gemarteld, daarop gingen mensen de straat op, al snel ook in Damascus en Aleppo. Eerst gingen de betogingen over vrijheid, over hervormingen, over de vrijlating van de tieners en de politiek gevangenen. Maar al snel zette het regime het leger in en werd er met scherp geschoten en liep het uit de hand.

Beelden van een demonstratie tegen het regime in 2011 in de hoofdstad Damascus. © AFP

Nog geen maand later was de burgeroorlog een feit, honderden mensen waren er al doodgeschoten, duizenden opgepakt en gemarteld. Het verzet tegen het regime van president Bashar al-Assad groeide, delen van zijn eigen politiemacht keerden zich tegen hem.

Wat gebeurde er daarna?

Het is bijna onmogelijk om in een paar zinnen samen te vatten wat er allemaal sindsdien gebeurd is. Maar in hoofdlijnen: de strijd verhardde, behalve verschillende radicale groepen gingen ook buitenlandse mogendheden zich met de oorlog in Syrië bemoeien. Jihadistische bewegingen voegen zich bij het verzet en de Koerden in het noorden van het land zagen de kans schoon de onafhankelijkheid uit te roepen.

Het werd een keiharde oorlog, zonder enige regels. Vrouwen, kinderen, scholen, ziekenhuizen, alles was een doelwit. Er werden steden en gebieden omsingeld en uitgehongerd. Er werd gifgas ingezet tegen de rebellen en de burgerbevolking. Uit andere landen kwamen strijders en een deel van de jihadisten hergroepeerde zich tot terreurbeweging Islamitische Staat, die een flink deel van Syrië en Irak onder controle kregen en een Kalifaat uitriepen.

Lees ook:

Einde van het kalifaat: opkomst en ondergang van terreurbeweging IS

Er vielen honderdduizenden slachtoffers, vooral door de meedogenloze aanvallen van het Assad-regime. Miljoenen mensen sloegen op de vlucht, richting Europa. Er volgden aanslagen in Europese hoofdsteden, een internationale operatie tegen IS. Toen de dagen van Assad geteld leken, mengde Rusland zich op het toneel. De Russische luchtmacht ging door waar het regime was opgehouden, het bombardeerde scholen en ziekenhuizen.

Terwijl IS terrein verloor, won Assad grondgebied op de rebellen, die verder radicaliseerden. Er werden allerlei internationale pogingen ondernomen tot een staakt-het-vuren of diplomatieke overeenkomst, maar zonder succes. Turkije viel het noorden van Syrië binnen om de Koerden weg te drijven. En uiteindelijk zitten we tien jaar later met een soort patstelling waarin de aanstichter van al het geweld, president Bashar al-Assad, nog altijd aan de macht is.

Want hoe gaat het nu in Syrië?

Wanneer we het nu over Syrië hebben, moeten we het gebied grofweg indelen in drie plekken. Het regime-gebied, waar het leger van president Assad aan de macht is, de provincie Idlib, waar de rebellen en vooral de jihadisten de boel bestieren, en de Koerdische gebieden die of onder Turkse, of onder Koerdische controle staan. Wat ze gemeen hebben is dat het nergens goed gaat.

In de provincie Idlib zijn grote tekorten, de bevolking is er afhankelijk van noodhulp. De meeste inwoners daar zijn gevlucht uit andere delen van het land, net als de rebellen en jihadisten die er de macht hebben. Het is, als je de Koerden niet meerekent, het laatste gebied van Syrië dat niet opnieuw onder controle staat van het Assad-regime.

Daar heeft het een hoge prijs voor moeten betalen. Hier heeft de strijd het langst geduurd. Nog altijd heeft het regime, met Rusland als bondgenoot, de pijlen gericht op Idlib. Maar de militaire opmars is gestaakt nadat Turkije een jaar geleden ingreep. Het gebied is afgesloten van de buitenwereld, de inwoners zitten als ratten in de val.

Kaart Syrië en provincie Idlib aan grens Turkije

In regime-gebied gaat het het afgelopen jaar steeds slechter. Door de strenge sancties zijn er tekorten ontstaan. De waarde van de Syrische munt is ingestort, benzine staat er op de bon. De onvrede over president Assad groeit. Zo erg dat er onlangs nog opnieuw demonstraties waren in Daraa, de stad waar het allemaal begon.

De Koerdische gebieden hebben de droom voor zelfstandigheid in rook op zien gaan. Na de Turkse opmars hebben de autoriteiten het op een akkoord gegooid met het regime van Assad. En dan is er ook nog een laatste stukje kalifaat, het Al-Holkamp. Daar zitten vele tienduizenden IS-aanhangers, meestal vrouwen en kinderen, opgesloten. Het zijn meestal buitenlanders, en niemand wil ze hebben.

Maar het klinkt alsof de oorlog voorbij is. Kunnen de Syriërs terug naar huis?

De oorlog is pas voorbij als de laatste soldaat begraven is. Het is in Syrië op dit moment natuurlijk niet zo heftig als tijdens de slag om Aleppo of de gifgasaanvallen in Oost-Ghouta, maar er wordt nog altijd gevochten. Ik denk dat we in het laatste stadium van de oorlog in Syrië zijn aanbeland, maar dat het nog lang niet voorbij is. De situatie in Idlib is onhoudbaar, de onvrede groeit in regime-gebied, het rommelt in de Koerdische gebieden.

Lees ook:

Mohammed (11) over oorlog in Syrië: ‘Ik wil een toverstaf om bombardementen te stoppen’

Je kunt zeggen dat Assad de oorlog gewonnen heeft, en op de kaart lijkt dat misschien ook zo. Maar ook dat zet geen streep onder dit conflict, al was het maar omdat het betekent dat de miljoenen Syriërs die het land zijn ontvlucht niet meer terug kunnen keren. Misschien heb je wel eens verhalen gezien van Syriërs die toch teruggaan, maar dat is echt een hele kleine groep, en dan gaat het ook nog eens om mensen die altijd al een goede band hadden met het regime van president Assad.

Wie dat niet heeft is vogelvrij en loopt grote risico’s. De oorlog is zo goed als gewonnen door Assad. De vele miljoenen Syriërs die daar het slachtoffer van zijn kunnen niet terug zo lang hij aan de macht blijft.

RTL Nieuws; Bashar al-Assad Burgeroorlog Syrië Islamitische Staat Syrië

Tien jaar oorlog in Syrië: ‘Assad heeft gewonnen, maar niemand kan terug’

MSN 15.03.2021 Het is vandaag op de kop af tien jaar geleden dat de oorlog in Syrië begon. In een korte tijd is het conflict uitgegroeid tot een bloedige strijd die nog altijd voortduurt. In Syrië zelf, en ver daarbuiten.

Van de vluchtelingencrisis tot de aanslagen in Parijs en Brussel, van de gifgasaanvallen tot de strijd om Aleppo.

De start van de oorlog is allemaal terug te voeren op een demonstratie in een kleine Syrische stad, tien jaar geleden. De bron van al het geweld is nog altijd aan de macht. Vier vragen aan Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens.

Olaf, tien jaar alweer. Hoe is de oorlog eigenlijk begonnen?

Als je het terugrekent, is het begonnen in het kleine stadje Daraa in het verre zuiden van Syrië, aan de grens met Jordanië. Geïnspireerd door het begin van de Arabische lente, de protesten in Tunesië en Egypte en Libië, spoten een paar tieners leuzen tegen het Assad-regime op muren in de stad.

De tieners werden opgepakt en gemarteld, daarop gingen mensen de straat op, al snel ook in Damascus en Aleppo. Eerst gingen de betogingen over vrijheid, over hervormingen, over de vrijlating van de tieners en de politiek gevangenen. Maar al snel zette het regime het leger in en werd er met scherp geschoten en liep het uit de hand.

© Aangeboden door RTL Nieuws

Nog geen maand later was de burgeroorlog een feit, honderden mensen waren er al doodgeschoten, duizenden opgepakt en gemarteld. Het verzet tegen het regime van president Bashar al-Assad groeide, delen van zijn eigen politiemacht keerden zich tegen hem.

Wat gebeurde er daarna? 

Het is bijna onmogelijk om in een paar zinnen samen te vatten wat er allemaal sindsdien gebeurd is. Maar in hoofdlijnen: de strijd verhardde, behalve verschillende radicale groepen gingen ook buitenlandse mogendheden zich met de oorlog in Syrië bemoeien. Jihadistische bewegingen voegen zich bij het verzet en de Koerden in het noorden van het land zagen de kans schoon de onafhankelijkheid uit te roepen.

Het werd een keiharde oorlog, zonder enige regels. Vrouwen, kinderen, scholen, ziekenhuizen, alles was een doelwit. Er werden steden en gebieden omsingeld en uitgehongerd. Er werd gifgas ingezet tegen de rebellen en de burgerbevolking. Uit andere landen kwamen strijders en een deel van de jihadisten hergroepeerde zich tot terreurbeweging Islamitische Staat, die een flink deel van Syrië en Irak onder controle kregen en een Kalifaat uitriepen.

Er vielen honderdduizenden slachtoffers, vooral door de meedogenloze aanvallen van het Assad-regime. Miljoenen mensen sloegen op de vlucht, richting Europa. Er volgden aanslagen in Europese hoofdsteden, een internationale operatie tegen IS. Toen de dagen van Assad geteld leken, mengde Rusland zich op het toneel. De Russische luchtmacht ging door waar het regime was opgehouden, het bombardeerde scholen en ziekenhuizen.

Terwijl IS terrein verloor, won Assad grondgebied op de rebellen, die verder radicaliseerden. Er werden allerlei internationale pogingen ondernomen tot een staakt-het-vuren of diplomatieke overeenkomst, maar zonder succes. Turkije viel het noorden van Syrië binnen om de Koerden weg te drijven. En uiteindelijk zitten we tien jaar later met een soort patstelling waarin de aanstichter van al het geweld, president Bashar al-Assad, nog altijd aan de macht is.

Want hoe gaat het nu in Syrië?

Wanneer we het nu over Syrië hebben, moeten we het gebied grofweg indelen in drie plekken. Het regime-gebied, waar het leger van president Assad aan de macht is, de provincie Idlib, waar de rebellen en vooral de jihadisten de boel bestieren, en de Koerdische gebieden die of onder Turkse, of onder Koerdische controle staan. Wat ze gemeen hebben is dat het nergens goed gaat.

In de provincie Idlib zijn grote tekorten, de bevolking is er afhankelijk van noodhulp. De meeste inwoners daar zijn gevlucht uit andere delen van het land, net als de rebellen en jihadisten die er de macht hebben. Het is, als je de Koerden niet meerekent, het laatste gebied van Syrië dat niet opnieuw onder controle staat van het Assad-regime.

Daar heeft het een hoge prijs voor moeten betalen. Hier heeft de strijd het langst geduurd. Nog altijd heeft het regime, met Rusland als bondgenoot, de pijlen gericht op Idlib. Maar de militaire opmars is gestaakt nadat Turkije een jaar geleden ingreep. Het gebied is afgesloten van de buitenwereld, de inwoners zitten als ratten in de val.

© Aangeboden door RTL Nieuws

In regime-gebied gaat het het afgelopen jaar steeds slechter. Door de strenge sancties zijn er tekorten ontstaan. De waarde van de Syrische munt is ingestort, benzine staat er op de bon. De onvrede over president Assad groeit. Zo erg dat er onlangs nog opnieuw demonstraties waren in Daraa, de stad waar het allemaal begon.

De Koerdische gebieden hebben de droom voor zelfstandigheid in rook op zien gaan. Na de Turkse opmars hebben de autoriteiten het op een akkoord gegooid met het regime van Assad. En dan is er ook nog een laatste stukje kalifaat, het Al-Holkamp. Daar zitten vele tienduizenden IS-aanhangers, meestal vrouwen en kinderen, opgesloten. Het zijn meestal buitenlanders, en niemand wil ze hebben.

Maar het klinkt alsof de oorlog voorbij is. Kunnen de Syriërs terug naar huis?

De oorlog is pas voorbij als de laatste soldaat begraven is. Het is in Syrië op dit moment natuurlijk niet zo heftig als tijdens de slag om Aleppo of de gifgasaanvallen in Oost-Ghouta, maar er wordt nog altijd gevochten. Ik denk dat we in het laatste stadium van de oorlog in Syrië zijn aanbeland, maar dat het nog lang niet voorbij is. De situatie in Idlib is onhoudbaar, de onvrede groeit in regime-gebied, het rommelt in de Koerdische gebieden.

Je kunt zeggen dat Assad de oorlog gewonnen heeft, en op de kaart lijkt dat misschien ook zo. Maar ook dat zet geen streep onder dit conflict, al was het maar omdat het betekent dat de miljoenen Syriërs die het land zijn ontvlucht niet meer terug kunnen keren. Misschien heb je wel eens verhalen gezien van Syriërs die toch teruggaan, maar dat is echt een hele kleine groep, en dan gaat het ook nog eens om mensen die altijd al een goede band hadden met het regime van president Assad.

Wie dat niet heeft is vogelvrij en loopt grote risico’s. De oorlog is zo goed als gewonnen door Assad. De vele miljoenen Syriërs die daar het slachtoffer van zijn kunnen niet terug zo lang hij aan de macht blijft.

Aftrap Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021 – op weg naar de uitslag

Het aftellen naar de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 was reeds begonnen !! 

AD 16.03.2021

Improvisatiekabinet Rutte III laat werk na voor opvolger

Rutte III was bovenal een Improvisatiekabinet. De afgelopen 3,5 jaar moest het steeds de plannen omgooien. En zoals dit kabinet erfenissen kreeg van zijn voorgangers, laat het ook een erfenis na.

Toekomstplannetjes genoeg, van gratis kinderopvang tot lagere belastingen. Maar waar u regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie deze verkiezingscampagne minder over hoort: hoe het de laatste vier jaar ging.

Verantwoording afleggen over de afgelopen jaren doen regeringspartijen zelden in campagnes. Een uitzondering is een open brief aan de kiezer van VVD-leider Mark Rutte, waarin hij gisteren schreef dat ‘dingen anders uitpakten dan hij had bedoeld’. Maar meestal kijken partijen liever vooruit. Zie hoe D66-lijsttrekker Sigrid Kaag voortdurend praat over hoe er nieuw leiderschap nodig is. Alsof ze zelf geen deel uitmaakte van het landsbestuur de afgelopen jaren. Of zie hoe Wopke Hoekstra (CDA) ‘wil doorpakken’.

Nou lijkt er deze verkiezing wel iets bijzonders aan de hand. Bij voorgaande verkiezingen werden partijen die in de regering zaten telkens afgestraft door de kiezer. Met als recentste voorbeeld de historische nederlaag van de PvdA, die in 2017 29 Kamerzetels verloor. Maar wie nu naar de peilingen kijkt, ziet dat geen van de vier regeringspartijen enorm lijkt te worden afgestraft.

Lees ook;

• Politieke midden staat onder druk, ook de VVD heeft alle reden om zenuwachtig te zijn

• Rutte: ‘Ik ga niet met een hele linkse wolk van partijen aan tafel’

Beloftes

Heeft de kiezer dan reden om tevreden te zijn? Een terugblik op de afgelopen 3,5 jaar geeft een wisselend beeld.

Zo kwam er van de belofte uit het regeerakkoord om de bouw van nieuwe woningen te stimuleren weinig terecht. Bij het aantreden van dit kabinet was er een tekort van 246.000 woningen. Dat tekort is nu opgelopen tot ruim 330.000.

De belofte dat middeninkomens en het bedrijfsleven ‘forse lastenverlichting’ zouden krijgen, is ook niet geheel nagekomen. Uit cijfers van het ministerie van Financiën blijkt dat de lasten voor burgers deze kabinetsperiode met zo’n 4,8 miljard euro zijn verlicht. Die van bedrijven zijn juist verzwaard met zo’n 5 miljard euro.

Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Han Busker, voorzitter van de FNV, tijdens de presentatie van de vernieuwing van het pensioenstelsel. © Hollandse Hoogte / ANP

En ook de ‘nieuwe balans’ op de arbeidsmarkt die het kabinet in het regeerakkoord aankondigde, kwam maar half van de grond. Al jaren is het voor vooral jongeren lastig een vaste baan te krijgen.

Dit kabinet regelde wel dat bedrijven minder WW-premie hoeven te betalen voor hun personeel in vaste dienst, maar het tegengaan van onwenselijke zzp-constructies bleek erg ingewikkeld. Wel werd een commissie ingesteld die advies uitbracht en waar een nieuw kabinet een knoop over moet doorhakken, de commissie-Borstlap. De huidige regeringspartijen waren onderling te verdeeld.

Pensioen

Een belofte uit het regeerakkoord die wél lukte, was de ontwikkeling van een nieuw pensioenstelsel. Na tien jaar soebatten met werkgevers en vakbonden, slaagde het kabinet erin daar een akkoord over te sluiten. De nieuwe regels voor pensioen gaan overigens pas in de volgende kabinetsperiode in.

Ook werd er met maatschappelijke organisaties een ingrijpend klimaatakkoord in elkaar getimmerd met allerlei plannen om de CO2-uitstoot tegen te gaan. Maar de uitvoering loopt achter, waarschuwt het Planbureau voor de Leefomgeving, waardoor een nieuw kabinet er een schepje bovenop moet doen.

Ook blijkt het van het gas afhalen van woonwijken duurder en ingewikkelder dan gedacht. Nu al zegt de VVD daar nieuwe afspraken over te willen maken in een volgend kabinet.

Erfeniskabinet

Dat niet alle beloftes zijn waargemaakt, komt doordat het kabinet onderweg allerlei problemen tegenkwam waardoor het de plannen moest omgooien. Demissionair minister van Justitie Ferd Grapperhaus noemt Rutte III een ‘erfeniskabinet’.

In zijn boek De weerloze samenleving dat onlangs verscheen, beschrijft hij hoe dit kabinet na zijn aantreden al vroeg werd geconfronteerd met grote vraagstukken die waren blijven liggen, omdat het vorige kabinet het te druk had met het bestrijden van de economische crisis.

Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat), Kajsa Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken, en premier Mark Rutte tijdens een debat in de Tweede Kamer over de gaswinning in Groningen en de aardbevingen die daardoor worden veroorzaakt. © ANP
Zo moest het kabinet al vlug beslissen om de gaskraan in Groningen versneld dicht te draaien. De gevolgen van de aardbevingen bleken te groot. Ook moest er fors meer geld worden uitgetrokken om de schade te herstellen.

Het vonnis van de rechter in de zogeheten Urgenda-zaak dwong het kabinet meer werk te maken van het tegengaan van de CO₂-uitstoot. En toen moest de beslissing van de rechter om een streep te zetten door de stikstofregels nog komen.

Bouwprojecten kwamen daardoor massaal stil te liggen en er moest met spoed worden geïmproviseerd om de boel weer vlot te trekken. Zo werd halsoverkop de maximumsnelheid op snelwegen teruggebracht. Rutte noemde het ‘het meest ingewikkelde dossier’ dat hij ooit op zijn bureau had gehad.

Coronacrisis

En toen moest de coronacrisis – met miljarden verslindende steunpakketten- nog komen. Rutte III gaat hoe dan ook als ‘het coronakabinet’ de boeken in.

Daardoor zal ook dit kabinet een erfenis nalaten voor zijn opvolger. De kosten voor de steunoperatie voor bedrijven die zijn getroffen door de coronacrisis zijn al opgelopen tot ver boven de 60 miljard euro. En daar zitten nog niet de miljarden aan achterstallige belasting bij die bedrijven nog moeten betalen, maar waarvan alle partijen nu al zeggen dat daar coulant mee moet worden omgesprongen.

En dan is er nog de toeslagenaffaire die aantoonde dat een nieuw kabinet echt werk moet maken van een nieuw toeslagen- en belastingstelsel, omdat het huidige te ingewikkeld is geworden. Iets wat opeenvolgende kabinetten overigens niet lukte.

Juist tijdens deze crisis waar niemand goed op was voorbereid, moest er veel worden geïmprovi­seerd

Improviseren

De coronacrisis toonde wederom aan dat dit kabinet vooral een improvisatiekabinet was. Of het de crisis goed heeft aangepakt, zal pas na afloop helemaal duidelijk worden. Er zijn landen waar gemiddeld minder coronadoden vielen dan hier, zoals Denemarken.

Ook bleek de zorg in Nederland zo ‘lean and mean’ te zijn georganiseerd, dat patiënten voor ic-bedden moesten uitwijken naar het buitenland. Maar vergeleken met de rest van Europa doen we het economisch niet slecht. Mede door de steunpakketten is de verwachte massawerkloosheid uitgebleven.

Premier Rutte zei het afgelopen jaar meermaals dat het kabinet in de mist voer. Juist tijdens deze crisis waar niemand goed op was voorbereid, moest er veel worden geïmproviseerd. Zo werd er ten onrechte van uitgegaan dat er een ander vaccin als eerste op de markt zou komen, waardoor onze campagne vertraging opliep. Of werden mondkapjes eerst afgeraden en daarna verplicht.

Maar de kiezer is de afgelopen jaren wel wat gewend. De opeenvolgende kabinetten-Rutte moesten vaker plannen bijstellen. Soms omdat het kabinet moest onderhandelen met oppositiepartijen, omdat het geen meerderheid had in Eerste en de Tweede Kamer.

Maar vooral: omdat de zoveelste crisis de boel op zijn kop zette.

Telegraaf 16.03.2021

AD 15.03.2021

Telegraaf 15.03.2021

Telegraaf 15.03.2021

Telegraaf 15.03.2021

 

zie ook: Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021

De Kiesraad verklaarde de kandidatenlijsten van de volgende partijen geldig, en nummerde deze als volgt:

1. VVD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
2. PVV op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
3. CDA op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
4. D66 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
5. GL op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
6. SP op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
7. PvdA op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
8. CU op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
9. PvdD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
10. 50 plus op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
11. SGP op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
12. Denk NL op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
13. FvD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021 – deel 2 FvD op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021 – deel 1
14. Partij BIJ1 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
15. JA21 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
16. Code Oranje op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
17. Partij Volt op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
18. Partij NIDA op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
19. Piratenpartij
20. LP
21. Partij JONG op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
22. Splinter op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
23. BBB (BoerBurgerBeweging) op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
24. NLBeter
25. Lijst Henk Krol (LHK) op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
26. Partij Oprecht op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
27. Jezusleeft.nl
28. Trots op Nederland
29. Ubuntu Connected Front
30. Lijst30 blanco lijst met als eerste kandidaat Zeven, A.J.L.B.
31. Partij van de Eenheid PvdE op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
32. De Feestpartij (DFP) op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
33. Partij Vrij en Sociaal Nederland op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
34. Wij zijn Nederland
35. Modern Nederland
36. De Groenen
37. Partij voor de Republiek

Wat staat er in hun verkiezingsprogramma’s ? Een handig overzicht.

Door een klik op een partij komt u automatisch bij het verkiezingsprogramma van die partij:

1. VVD
2. PVV (Partij voor de Vrijheid)
3. CDA
4. D66 
5. GROENLINKS
6. SP (Socialistische Partij)
7. Partij van de Arbeid (P.v.d.A.)
8. ChristenUnie
9. Partij voor de Dieren
10. 50PLUS
11. Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)
12. DENK
13. Forum voor Democratie
14. BIJ1
15. JA21
16. CODE ORANJE
17. Volt
18. NIDA
19. Piratenpartij
20. LP (Libertaire Partij)
21. JONG
22. Splinter
23. BBB
24. NLBeter
25. Lijst Henk Krol
26. OPRECHT
27. JEZUS LEEFT
28. Trots op Nederland  Partijprogramma (trotsnl.nl)
29. U-Buntu Connected Front
30. Lijst30 blanco lijst met als eerste kandidaat Zeven, A.J.L.B.
31. Partij van de Eenheid
32. DE FEESTPARTIJ (DFP)
33. Vrij en Sociaal Nederland
34. Wij zijn Nederland
35. Modern Nederland
36. De Groenen
37. Partij voor de Republiek

Een analyse van de verkiezingsprogramma’s van potentiële regeringspartijen
De fundamenteel andere visie op de overheid in het programma van de VVD is een trendbreuk. Maar rechtse partijen zetten niet meer dan een klein stapje naar links en alleen op enkele sociaaleconomische thema’s. Vooral linkse partijen en het ‘politieke midden’ zijn (veel) linkser dan vier jaar geleden.

In de media werd zelfs opgemerkt dat de toon en inhoud van de (concept)programma’s van de VVD, het CDA en D66 op belangrijke sociaaleconomische onderwerpen nogal zou afwijken van de voornemens die zij vier jaar geleden presenteerden: de partijen zouden naar links zijn opgeschoven. verder ß

De afgelopen weken heeft het grootste deel van de partijen hun concept-programma gepresenteerd. Lees hieronder wat we daarover hebben geschreven:

BEKIJK OOK;

• VVD vernieuwt en wil actieve overheid, minder marktwerking

• CDA wil ander kiesstelsel, gezin blijft ‘hoeksteen van de samenleving’

• D66 presenteert programma: meer windmolens en een gezonde lunch

• Verkiezingsprogramma GroenLinks: een boom voor elke Nederlander, gratis kinderopvang

• SP presenteert verkiezingsprogramma, wil af van de euro

• Asscher: PvdA alleen in volgend kabinet met andere linkse partij erbij

• Partij voor de Dieren wil aarde redden, ‘ecocide’ moet misdaad worden

• SGP in verkiezingsprogramma: euro is onhoudbaar, wel in EU blijven

• 50Plus presenteert verkiezingsprogramma: veel voor ouderen, maar ook voor anderen

‘CPB-doorrekening van verkiezingsprogramma’s moet en kan echt anders’

Voor de verkiezingen rekent het CPB de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen door. Maar dat levert niet altijd een eerlijk beeld op. Partijen die inzetten op investeringen in onderwijs, onderzoek en innovatie komen er onterecht bekaaid vanaf in de modellen van het CPB. Rabo-economen Hugo Erken en Frank van Es laten in deze gastcolumn zien hoe het anders kan.

De CPB-doorrekening van verkiezingsprogramma’s is een traditie die teruggaat tot 1986 en biedt een absolute meerwaarde in de verkiezingscampagne en de kabinetsformatie. Wij kunnen dan ook met trots zeggen er in het verleden aan te hebben meegewerkt.

De goede reputatie van de doorrekeningen schept echter ook verplichtingen. Ze dienen een gebalanceerd beeld te geven van de effecten van de diverse verkiezingsprogramma’s op de economisch meest belangrijke onderwerpen. In onze ogen gaat dit op minstens één punt onnodig mis, namelijk de effecten van onderwijs, innovatie en ondernemerschap.

Omgekeerd krijgen partijen die inzetten op hogere investeringen in de kenniseconomie daarvoor in de doorrekening van het CPB niks terug (zie ook hier en hier).

lees: CPB Presentatie Keuzes in Kaart 2022-2025 01.03.2021

lees: Keuzes in Kaart 2022-2025 01.03.2021

lees: pbl 2021 presentatie alv 01.03.2021

lees: pbl 2021 analyse leefomgevingseffecten verkiezingsprogrammas 2021-2025 01.03.2021

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Telegraaf 16.03.2021

Lees het dagelijks verkiezingsverhaal. We bieden een mix van interviews met lijsttrekkers, inzichtgevende artikelen over verkiezingsthema’s en actuele campagneverhalen. hier zijn alle artikelen.

kijk: Tweede Kamerverkiezingen 2021 OmroepWest

kijk: Tweede Kamerverkiezingen 2021 MSN

Alles over de verkiezingen 2021 NOS

Dossier Verkiezingen Tweede Kamer AD

Kijk: Bekijk hier alle afleveringen van De Lijsttrekkers AD

Lees: Kijk hier alle live Q&A’s met de lijsttrekkers terug | NOS

Dossier Verkiezingen 2021 Den Haag en omstreken AD

Verkenning nieuwe Coalitie – Formatie – Onderhandelingen

Telegraaf 18.03.2021

AD 18.03.2021

Ollongren: maandag begin verkennende gesprekken over formatie

Op donderdag 18.03.2021, de dag na de verkiezingen, kwamen de 17 gekozen lijsttrekkers bijeen in de Tweede Kamer. Met Kamervoorzitter Khadija Arib zijn ze overeengekomen dat Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma de verkenners worden die een nieuwe coalitie moeten onderzoeken.

Verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren denken maandag 22.03.2021 te kunnen beginnen met de verkennende gesprekken voor een nieuw kabinet. Dat zei Kajsa Ollongren donderdag na een eerste gesprek dat zij en Jorritsma hadden met Kamervoorzitter Khadija Arib.

Jorritsma en Ollongren gaan aan de slag als verkenners

Annemarie Jorritsma (VVD) en de in Oegstgeest opgegroeide Kajsa Ollongren (D66) zijn door de lijsttrekkers aangewezen als verkenner. Dat maakte voorzitter Khadija Arib van de Tweede Kamer bekend na overleg met de lijsttrekkers. De verkenners moeten uitzoeken welke coalitie de meeste kans maakt.

Jorritsma is voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer. Ollongren is demissionair minister van Binnenlandse Zaken. Ze moeten uiterlijk op 30 maart 2021 hun verslag inleveren bij de Tweede Kamer, zei Arib. Een dag later komt de nieuwe tweede Kamer voor het eerst samen om te debatteren over het verslag. De Kamer wijst dan een of meerdere informateurs aan.

Lees: Koolmees, Kaag of toch Hoekstra: wie wordt de nieuwe minister van Financiën? MSN 18.03.2021

Lees: Koolmees, Kaag of toch Hoekstra: wie wordt de nieuwe minister van Financiën? RTL 18.03.2021

Lees: Ollongren: maandag begin verkennende gesprekken over formatie MSN 18.03.2021

Lees: Verkiezingen: Maandag begin verkennende gesprekken over formatie OmroepWest 18.03.2021

Lees: Jorritsma en Ollongren beginnen maandag verkennende formatiegesprekken NU 18.03.2021

Lees: Verkenners Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) starten maandag met gesprekken: ‘Uitslag is complex’ AD 18.03.2021

Lees: Met Jorritsma en Ollongren politieke zwaargewichten als verkenner AD 18.03.2021

Lees: Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) aangesteld als verkenners: ‘Voor de zomer nieuw kabinet’ NOS 18.03.2021

Lees: Formatie is een puzzel met veel mitsen en maren AD 18.03.2021

Lees: Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) aan de slag als verkenners in kabinetsformatie RTL 18.03.2021

Lees: Ollongren en Jorritsma verkenners van nieuwe coalitie met VVD en D66 NU 18.03.2021

Lees: Verkenner moet snel aan de slag, maar formatie wordt lastig NOS 18.03.2021

Lees: Na de verkiezingen moet turboformatie volgen: ‘Je wil hier niet in oktober nog mee bezig zijn’ AD 18.03.2021

Lees: Baudet zegt dat partijen ‘niet meer om FVD heen kunnen’ en wil meeregeren NU 18.03.2021

Lees: Baudet wil initiatief nemen in formatie Telegraaf 18.03.2021

Lees: Baudet verwacht dat hij ‘met open armen wordt ontvangen’ bij formatie NOS 18.03.2021

Lees: Rutte kan zijn borst natmaken voor nieuwe krachtproef  AD 18.03.2021

Lees: Winnaars VVD en D66 aan zet bij formatie NOS 18.03.2021

Lees: Rutte ‘supertrots’ op winst VVD: ‘Agenda die voor ons ligt is enorm’ NU 18.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: winst D66 1 zetel minder in nieuwe prognose ANP • Verkenners willen vaart NOS 18.03.2021

Lees: Rutte: Praten met D66 over formatie, liefst ook samenwerken met CDA AD 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: winst D66 1 zetel minder in nieuwe prognose ANP • Verkenners willen vaart NOS 18.03.2021

Lees: Rutte kan zijn borst natmaken voor nieuwe krachtproef AD 17.03.2021

Lees: Arib aan onderhandelaars: ‘Belangrijk dat nieuwe Tweede Kamer meer ruimte krijgt’ AD 17.03.2021

Uitslag (voorlopig)

Telegraaf 18.03.2021

AD 18.03..2021

Lees: Meeste mensen hebben vertrouwen in de verkiezingen, enig wantrouwen is ‘van alle tijden’ NOS 19.03.2021

Lees: 17 partijen in de Kamer: wat is eraan te doen en willen we het echt anders? NOS 19.03.2021

Lees: Met zeventien partijen evenaart de Tweede Kamer het record uit 1918 NU 19.03.2021

Lees: VVD in driehonderd gemeenten de grootste MSN 19.03.2021

Lees: Bijzondere nieuwkomers in de Kamer: van Lingo-Lucille tot Oranjeleeuwin AD 19.03.2021

Lees: Blunder in Raalte: 3000 briefstemmen niet meegeteld door menselijke fout AD 19.03.2021

Lees: Nog nooit haalden de klassieke linkse partijen zo weinig zetels: ‘Juist nú moeten ze fuseren’ AD 19.03.2021

Lees: Oud-PvdA-politica Bussemaker: Dit is hét moment voor fusie op links AD 19.03.2021

Lees: Corona redde Thierry Baudet, de linkse kiezer Sigrid Kaag AD 19.03.2021

Lees: Bijzondere nieuwkomers in de Kamer: van Lingo-Lucille tot Oranjeleeuwin AD 19.03.2021

Lees: Sylvana Simons valt BBB-lijsttrekker aan op kwetsende tweets: ‘Kapotmaken is begonnen’ AD 19.03.2021

Lees: Partijleider BBB onder vuur om oude tweets, zelf spreekt ze van een haatcampagne NOS 19.03.2021

Lees: Nieuwe voorlopige prognose: VVD 35 zetels, D66 tweede met 24 en Bij1 tóch 1 zetel NOS 19.03.2021

Lees: Nieuwe prognose: D66 zakt naar 23 zetels Telegraaf 18.03.2021

Lees: Buitenlandse media noemen winst VVD verwacht en D66 een grote verrassing NU 18.03.2021

Lees: Bekijk hier de voorlopige verkiezingsuitslag: Zo stemde Den Haag en omgeving AD 18.03.2021

Lees: Uitslagen verkiezingen RTL 18.03.2021

Lees: Bekijk hier de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen in jouw gemeente OmroepWest

Lees: Uitslag verschilt fors van peilingen vooraf: D66 kreeg vijf zetels te weinig, Forum drie AD 18.03.2021

Lees: Verkiezingsblog | ’Meeste kiezers willen weer zelfde kabinet-Rutte III’ Telegraaf 18.03.2021

Lees: Dit betekenen de verkiezingsuitslagen: vier opvallende conclusies NU 18.03.2021

Lees: Versnippering compleet: zeventien partijen in Kamer, slechts drie boven de 10 procent AD 18.03.2021

Lees: Waarschijnlijk 17 partijen in de Tweede Kamer, even hoog aantal als recordjaar 1918 NOS 18.03.2021

Lees: Viruswaarheid-voorman Willem Engel haalt geen zetel, wil hertelling AD 18.03.2021

Lees: Baudet: ’Fantastisch resultaat’ Telegraaf

Lees: Baudet noemt Forum voor Democratie ‘grootste winnaar’, ophef om hutjemutje feestvieren AD 18.03.2021

Lees: Segers opgelucht dat ChristenUnie op vijf zetels blijft staan NU 18.03.2021

Lees: Wilders wint Volendam en verliest Venlo, SP raakt laatste bolwerken kwijt AD 18.03.2021

Lees: Meeregeren ligt volgens verliezend SP-leider Marijnissen niet voor de hand NU 18.03.2021

Lees: ‘Kaag-effect’ trekt ook in buitenlandse media aandacht AD 18.03.2021

Lees: VVD verliest terrein in villadorpen, CDA heerst niet meer op het platteland AD 18.03.2021

Lees: Denk verliest in exitpoll, maar verwacht toch winst: ‘We zijn moeilijk te peilen’ AD 18.03.2021

Lees: Zelfs in Den Haag scoort De Mos heel matig met Code Oranje: ‘Ik baal dat we niet hebben kunnen stunten’ AD 18.03.2021

Lees: Eerdmans zet met JA21 ’voet tussen de deur’ Telegraaf 18.03.2021

Lees: Dit zijn de nieuwkomers: Volt, Bij1, JA21 en BBB NOS 18.03.2021

Lees: Waar komen de nieuwe kiezers voor D66, FvD en andere partijen vandaan? NOS 18.03.2021

Lees: Nieuwe voorlopige prognose: VVD 35 zetels, D66 tweede met 24 en Bij1 tóch 1 zetel NOS 18.03.2021

Lees: Pijnlijke verliesrekening: links verliest een derde NOS 18.03.2021

Lees: Linkse partijen waren samen nog nooit zo klein in de Kamer NU 18.03.2021

Lees: Campagne-update: Hoekstra bijt eindelijk van zich af, komt dat op tijd? | NU

Lees: Campagne-update: Hoekstra erkent dat niet alles ‘van leien dakje’ gaat | NU

Lees: Rutte kan zijn borst natmaken voor nieuwe krachtproef AD 17.03.2021

Lees: Lilianne Ploumen (PvdA) ziet regeren als optie: ‘Wij kunnen verantwoordelijkheid nemen’ AD 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog | Historische opkomst, klappen op links en veel nieuwkomers Telegraaf 17.03.2021

Lees: Versnippering compleet: zeventien partijen in Kamer, slechts drie boven de 10 procent AD 17.03.2021

Lees: Waarschijnlijk 17 partijen in de Tweede Kamer, even hoog aantal als recordjaar 1918 NOS 17.03.2021

Lees: Hier volg je de uitslagenavond van de Tweede Kamerverkiezingen NOS 17.03.2021

Lees: Bekijk hier de uitslagen van de verkiezingen NOS 17.03.2021

Lees: LIVEBLOG verkiezingen: 73,8 procent heeft gestemd, VVD grootste in exitpoll, geen zetel voor De Mos Den HaagFM 17.03.2021

Lees: Bekijk hier alle uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen per gemeente OmroepWest 17.03.2021

Lees: Bekijk hier live de voorlopige uitslag van de stemmen in Den Haag, Delft, Westland en Zoetermeer AD 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog | Eerste uitslagen druppelen binnen, historische opkomst Telegraaf 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: Hoekstra: het is nu aan VVD en D66 • Kaag: Democraten, het is gelukt NOS 17.03.2021

Lees: Linkse partijen hadden samen nog nooit zo weinig zetels in de Tweede Kamer NU 17.03.2021

Lees: Rutte ’springt van de bank’ na eerste uitslagen Telegraaf 17.03.2021

Lees: Rutte ‘supertrots’ op winst VVD: ‘Agenda die voor ons ligt is enorm’ NU 17.03.2021

Lees: VVD blijft grootste partij, D66 wint fors NU 17.03.2021

Lees: Liberale partijen VVD en D66 laten links en confessioneel ver achter zich NOS 17.03.2021

Lees: Update exitpoll Ipsos: VVD grootste partij, D66 na grote winst tweede partij NOS 17.03.2021

Lees: Tweede exitpoll: VVD nog wat groter, D66 tweede partij met 27 zetels AD 17.03.2021

Lees: Bij Code Oranje leek avond bepaald niet vlekkeloos te verlopen Telegraaf 17.03.2021

Lees: Denk verliest in exitpoll, maar verwacht op winst uit te komen: ‘We zijn moeilijk te peilen’ AD 17.03.2021

Lees: Kaag: ‘We willen progressiever, eerlijker en vooral groener’ AD 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: Kaag: Democraten, het is gelukt • Van der Staaij: zetelbehoud is zegen NOS 17.03.2021

Lees: Volt, DENK en PvdD reageren op eerste exitpoll NU 17.03.2021

Lees: Nieuwkomers kloppen aan op Binnenhof Telegraaf 17.03.2021

Lees: VVD ‘ongelooflijk trots’; D66: progessiever beleid NOS 17.03.2021

Partij voor de Dieren blijft op vijf zetels, hoopt op meer AD 17.03.2021

Lees: Sylvana Simons opgelucht: ‘Bij1 sleept Kamerzetel in de wacht’ AD 17.03.2021

Lees: Dolblije Kaag juicht op tafel na winst D66 NU 17.03.2021

Lees: De ban is gebroken: D66 groeit fors na regeerperiode, wint strijd om tweede plaats AD 17.03.2021

Lees: 50Plus hevig teleurgesteld: van vier zetels naar één ‘door gedoe van afgelopen weken’ AD 17.03.2021

Lees: Nederland beleeft Europese primeur: Volt maakt daverende entree in Tweede Kamer AD 17.03.2021

Lees: Volt en JA21 lijken volgens exitpoll voor het eerst in de Kamer te komen NU 17.03.2021

Lees: Partij voor de Dieren blijft op vijf zetels: ‘Toch een mooie uitslag’ AD 17.03.2021

Lees: 50Plus op de bank en kratten bier bij BBB: zo beleven politici en pers de exitpolls Telegraaf  17.03.2021

Lees: SGP lijkt abonnement op drie zetels met vier jaar te verlengen AD 17.03.2021

Lees: Lilianne Ploumen bezorgt Partij van de Arbeid een tweede dieptepunt AD 17.03.2021

Lees: Nederland beleeft Europese primeur: Volt maakt daverende entree in Tweede Kamer AD 17.03.2021

Lees: D66 zeer trots, GroenLinks voelt ‘pijn’, PvdA gaat ‘hard werken’ NU 17.03.2021

Lees: CDA CU 50plus: dit is beduidend minder dan gehoopt Telegraaf 17.03.2021

Lees: ChristenUnie: geen hosanna na regeringsdeelname vol compromissen AD 17.03.2021

Lees: Wilders: ‘Liever meer gehad, maar we laten van ons horen’ NU 17.03.2021

Lees: Wilders verliest en is weer veroordeeld tot de zijlijn AD 17.03.2021

Lees: Klaver na nederlaag: ‘Ik kan dit nog niet verklaren’ Telegraaf 17.03.2021

Lees: Klaver (GroenLinks): ‘Het doet pijn als je verliest’ NU 17.03.2021

Lees: GroenLinks lijkt bijna te halveren AD 17.03.2021

Lees: Grote klap voor de SP, partij zakt steeds verder weg: 8 zetels AD 17.03.2021

Lees: Erop of eronder voor nieuwkomer Code Oranje van Richard de Mos die campagne voerde voor 1000 euro AD 17.03.2021

Lees: Reactie op verkiezingen: ‘Het tegengeluid van links levert vandaag electoraal te weinig op’ AD 17.03.2021

Lees: Rutte duwt Wilders naar zijlijn en pareert kritiek Hoekstra amicaal: ‘Dat is lef hebben, Wopke’ AD 17.03.2021

Lees: Exitpolls, prognoses en getelde stemmen: zo brengt de NOS de verkiezingsuitslagen  

NOS 17.03.2021

Lees: Van silent disco tot touringcar: zo stemde Nederland vandaag NOS 17.03.2021

Lees: Geschatte opkomst Tweede Kamerverkiezingen 81 procent, vergelijkbaar met 2017 NOS 17.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: Felle aanvaringen in laatste lijsttrekkersdebat • Opkomst na tweede dag 12 procent NOS 17.03.2021

Lees: Lijsttrekkers proberen nog één keer hun punt te maken NOS 16.03.2021

Lees: Improvisatiekabinet Rutte III laat werk na voor opvolger AD 16.03.2021

Lees: Torentje als laatste mannenbastion: ‘Zou fantastisch zijn als Rutte stapje opzij doet voor Kaag’ AD 16.03.2021

Lees: Haagse plannen: stoppen met klimaatbeleid of juist over 10 jaar CO2-neutraal NOS 16.03.2021

Lees: Campagne-update: Hoekstra bijt eindelijk van zich af, komt dat op tijd? NU 16.03.2021

Lees: Verkiezingsblog: Wilders en Kaag botsen op migratie • VVD blijft aan kop, D66 maakt opmars NOS 16.03.2021

Lees: Lijsttrekkers laatste keer met elkaar in debat NU 16.03.2021

Lees: LIVE | Lijsttrekkers nog één keer met elkaar in debat, Baudet zegt op laatste moment af AD 16.03.2021

Lees: Wilders, Hoekstra of toch Kaag? Spannende strijd om belangrijke tweede plek RTL 16.03.2021

Lees: Wilders, Hoekstra of toch Kaag? Spannende strijd om belangrijke tweede plek MSN 16.03.2021

Lees: Strijd om tweede plek achter VVD is nog niet gestreden AD 16.03.2021

Lees: Nog één keer debat lijsttrekkers, ook de kleine partijen komen aan bod NOS 16.03.2021

 

Lees: Felle discussie over bevolkingsgroei in Haags verkiezingsdebat: ‘Daar komt de PVV-aap uit de mouw’  OmroepWest 15.03.2021

Lees: Felle discussie over bevolkingsgroei in verkiezingsdebat: ‘Daar komt de PVV-aap uit de mouw’ Den HaagFM 15.03.2021

Lees: EenVandaag-debat: CDA en PvdA verwijten elkaar asociale en onfatsoenlijke plannen NOS 15.03.2021

Lees: Kijk hier het verkiezingsdebat terug: ‘Van het IJspaleis naar het Binnenhof’ Den HaagFM 15.03.2021

Lees: Meer mensen met migratieachtergrond op kieslijst: ‘Dit leidt tot betere besluiten’ NOS 15.03.2021

Lees: ‘Linkse Trut’ of ‘racist’: jongeren over de haat tussen linkse en rechtse stemmers NOS 15.03.2021

Lees: Europese Unie ontbreekt in campagne: ‘Lijsttrekkers hebben het er niet over’ NOS 15.03.2021

Lees: Politieke midden staat onder druk, ook de VVD heeft alle reden om zenuwachtig te zijn AD 15.03.2021

Lees: Rutte wil leren van fouten: ’Er zijn dingen scheefgegroeid’ Telegraaf 15.03.2021

Lees: Mark Rutte (VVD): Geen visie, wel de macht en een dubbele bonus NU 15.03.2021

Lees: ChristenUnie en SP nemen Kaag op de korrel MSN 15.03.2021

Lees: Lijsttrekkers in het NOS Jeugdjournaal: lachen en valsspelen, maar vooral inhoud NOS 15.03.2021

Lees: Wilders: Klimaatplannen zijn duur, dan kan je straks niet meer naar McDonald’s AD 14.03.2021

Lees: Campagne-update: Vanaf nu gaat ook de strategische stem een rol spelen NU 15.03.2021

Lees: Zetelpeiling I&O: VVD levert zetels in, D66 stijgt MSN 15.03.2021

Lees: Morgen regen en kou: de invloed van slecht weer op ons stemgedrag RTL 16.03.2021

Lees: Afgekeurde poststemmen tellen tóch mee: minister Ollongren verandert procedure AD 16.03.2021

Lees: 60 tot 70 procent van verkeerde briefstemmen kan alsnog worden toegelaten NU 16.03.2021

Lees: Stemmen in verkeerde envelop toch geldig, procedure aangepast RTL 16.03.2021

Lees: VNG: 60 tot 70 procent van verkeerde poststemmen kan alsnog worden toegelaten NOS 16.03.2021

Lees: Werkwijze aangepast, briefstemmen in verkeerde envelop toch geldig NU 16.03.2021

Lees: Stemmen in coronatijd: speciale kluizen, bewaking en chaos bij briefstemmen RTL 16.03.2021

Lees: Goudse burgemeester Verhoeve: ‘Gelukkig gaan poststemmen niet verloren’ OmroepWest 16.03.2021

lees: Ruim 13.000 Hagenaars hebben maandag gestemd voor de verkiezingen Den HaagFM 16.03.2021

lees: Verkiezingsblog: Klaver bezorgd over grote donaties • Opkomst na eerste stemdag 6 procent NOS 16.03.2021

Lees: Problemen met poststemmen in meerdere gemeenten, ministerie onderzoekt ‘signalen’ NOS 15.03.2021

Lees: Rustige start Tweede Kamerverkiezingen: ‘Het loopt nog niet storm bij de stembureaus’ Den HaagFM 15.03.2021

Lees: Eerste voorlopige telling laat zien dat er veel problemen zijn met poststemmen NU 15.03.2021

Lees: Chaos bij poststemmen: veel stemmen tellen niet mee AD 15.03.2021

Lees: Opstartproblemen met stemapp op stembureaus MSN 15.03.2021

Lees: Stembureaus open, speciaal voor de kwetsbare groepen OmroepWest 15.03.2021

Lees: Stembureaus geopend, vooral voor kwetsbaren: ‘Zo hoef ik niet in de rij te staan’ NOS 15.03.2021

Lees: Eerste stembureaus zijn open voor kwetsbaren en risicogroepen NU 15.03.2021

Lees: Drie dagen stemmen begint, campagne nog in volle gang: ‘Toch nog spannend’ RTL 15.03.2021

Lees: Stemmen komt maandag op gang MSN 15.03.2021

Lees: Mag ik stemmen met loopneus? 17 prangende vragen in aanloop naar 17 maart AD 15.03.2021

Lees: Waar was de VVD het populairst en waar PvdA, PVV en CDA ? Zoek het hier op RTL 14.03.2021

Lees: Waar was de VVD het populairst en waar PvdA, PVV en CDA ? Zoek het hier op MSN 14.03.2021

Lees: De Stemming 14-3-2021: D66 komt sterk op – Peilingen (maurice.nl) 14.03.2021

Lees: D66 stijgt drie zetels in peiling Maurice de Hond RTL 14.03.2021

Lees: Peiling: D66 in de lift Telegraaf 14.03.2021

Lees: D66 stijgt drie zetels in peiling Maurice de Hond MSN 14.03.2021

Lees: Haagse plannen: bureaucratiestop, geld voor verpleging en gratis relatietherapie NOS 14.03.2021

Lees: ‘Politici uit heel Nederland moeten groeiende kloof tussen gebieden dichten’ RTL 14.03.2021

Lees: Stad en platteland stemmen steeds verschillender: ‘Risico op onbestuurbaar land’ RTL 14.03.2021

Lees: De Hoop Scheffer hoort te weinig over het buitenland in campagne MSN 14.03.2021

Lees: Ook BN’ers zijn kandidaat: van Lucille Werner tot Johan Vlemmix MSN 14.03.2021

Lees: De laatste loodjes: kandidaten voor Tweede Kamerverkiezingen voeren campagne Den HaagFM 14.03.2021

Lees: ‘Politici laten racisme liggen in verkiezingscampagnes’ MSN 13.03.2021

Lees: Haagse plannen: asielstop, asielsteden en arbeidsmigrantenquotum NOS 12.03.2021

Lees: Haagse plannen: vast contract, bijstand omhoog en pensioen op 65 NOS 11.03.2021

Lees: Waar is het buitenland in deze campagne? ‘Dit is struisvogelpolitiek’ AD 11.03.2021

lees: GroenLinks: ‘VVD breekt met klimaatafspraken’  AD 11.03.2021

Lees: Onderzoek in opdracht van GroenLinks: VVD haalt klimaatdoel niet MSN 11.03.2021

Lees: ‘Plannen in 7 van de 14 partijprogramma’s in strijd met rechtsstaat’ MSN 10.03.2021

Lees: ‘Plannen in 7 van de 14 partijprogramma’s in strijd met rechtsstaat’ RTL 10.03.2021

Lees: Digitale Zaken of Inclusiviteit: krijgen we nieuwe ministeries verkiezingen?  MSN 10.03.2021

Lees: Verkiezingen 2021: wat zeggen de partijen over tech? MSN 10.03.2021

Lees: Verkiezingen 2021: wat zeggen de partijen over tech? RTL 10.03.2021

Lees: Partijen willen bedrijven verplichten ethisch verantwoord te ondernemen NOS 10.03.2021

Lees: Haagse plannen: gratis kinderopvang, einde leenstelsel en ‘revival leraarschap’ NOS 10.03.2021

Lees: Zo denken de partijen over de toekomst van jouw pensioen RTL 08.03.2021

Lees: Haagse plannen: woningnood en of je een dak boven je hoofd krijgt NOS 06.03.2021

Lees: Dit is wat de politieke partijen met de hypotheekrenteaftrek willen NU 05.03.2021

Lees: Haagse plannen: racistenlokkers, anoniem solliciteren en Piet zwart houden NOS 05.03.2021

Lees: ‘Verkiezingsprogramma’s schieten tekort in oplossen woningkrapte’ MSN 05.03.2021

Lees: Oproep aan nieuw kabinet: investeer in groene waterstof  NOS 04.03.2021

Lees: Haagse plannen: rekeningrijden, meer lightrails en minder vaak vliegen NOS 04.03.2021

Lees: Wat willen de partijen met immigratie- en asielbeleid? Dit staat in de verkiezingsprogramma’s Elsevier 04.03.2021

Lees: Haagse plannen: wat mogen we eten, drinken en roken (en wat niet)? NOS 03.03.2021

Lees: Wat willen partijen met de Europese Unie? Dit staat er in de verkiezingsprogramma’s Elsevier 03.03.2021

Lees: Grote partijen willen minimumloon omhoog: ‘Mensen moeten ervan kunnen leven’  AD 02.03.2021

Lees: Zelfs de VVD laat het geld rollen: ‘Zo kan de coronaschade straks sneller worden ingelopen’ AD 02.03.2021

Lees: De doorrekening van de verkiezingsprogramma’s, waar moet je op letten? NOS 01.03.2021

Lees: Partijen geven fors geld uit voor meer koopkracht en economische groei NU 01.03.2021

Lees: Dit zijn de economische gevolgen van de partijprogramma’s naast elkaar gelegd NOS 01.03.2021

Lees: Doorrekening legt ideologische stoelendans bloot Elsevier 01.03.2021

Lees: ‘Woningtekort niet opgelost met deze verkiezingsprogramma’s’ NOS 01.03.2021

Lees: Alle verkiezingsprogramma’s geanalyseerd: oplossing voor woningnood zit er niet tussen AD 01.03.2021

Lees: Partijen willen hogere lasten voor bedrijven, blijkt uit doorrekeningen CPB NOS 01.03.2021

Lees: Partijen willen ondanks crisis straks geld laten rollen Telegraaf  01.03.2021

Lees: VVD en CDA laten met programma schuld het hardst oplopen AD 01.03.2021

Lees: CPB: alle partijen willen flink investeren, rekening naar toekomstige generaties RTL 01.03.2021

Lees: Kernenergie helemaal terug als campagnethema: dit staat er in de verkiezingsprogramma’s Elsevier 01.03.2021

De Denktank uit Turkije ook in Nederland !!!??? – deel 2

Telegraaf 11.03.2021

Denk op weg naar 17 maart 2021

Denk zet voor de Tweede Kamerverkiezingen opnieuw vol in op de Turkse stem. Via pro-islam-advertenties in Turkse media probeert de partij van Farid Azarkan, Selcuk Özturk en Tunahan Kuzu Turks-Nederlandse kiezers naar de stembus te lokken.

zie: Sonhaber’in kendisini hedef gösterdiğini açıklayan Lale Gül’e polis koruması tahsis edildi

zie: Hollanda’da Denk Partisi, LGBTİ bildirisine imza atmadı (sonhaber.eu)

zie: Hollanda’da göçmen kökenlilerin kurduğu partiler seçimlere iddialı giriyor (sonhaber.eu)

zie: Hollanda İstihbarat Servisi: Müslümanlara oy kullanmak haramdır baskısı yapılıyor (sonhaber.eu)

„Wilt u de vijanden van de islam een halt toeroepen? Stem Denk op 15, 16 en 17 maart”, aldus de advertentie van Denk op de Europese website van de Turkse online krant Son Haber. Bij de tekst prijkt een foto van Kamerlid Tunahan Kuzu.

Opvallend genoeg staat de advertentie over ’vijanden van de islam’ boven een artikel over de 23-jarige Amsterdamse auteur Lale Gül. Zij publiceerde onlangs het boek ’Ik ga leven’, waarin ze stevige kritiek levert op haar islamitische opvoeding. Sindsdien wordt ze bedreigd en kan ze op brede steun rekenen, van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema tot aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.

Laatstgenoemde twitterde voor Internationale Vrouwendag over de dag „waarop we, net als Lale Gül, de stilte doorbreken en voor vrijheid en zelfbeschikking van meisjes en vrouwen opkomen, in Nederland en daarbuiten.”

’Ongelukkige plaatsing’

Gül reageert op Twitter verbolgen, omdat de advertentie met daarin de foto van Kamerlid Tunahan Kuzu, boven het artikel in de Turkse online krant Son Haber staat.

Dat Turkse media haar tot vijand van de islam bestempelen, is volgens Gül niks nieuws. Maar zij roept Denk op daar afstand van te nemen. ,,Dus je mening geven en daar een boek over schrijven is vijandschap?” vraagt zij zich daarbij hardop af.

Lees ook;

• Met dood bedreigde schrijfster (23) haalt uit naar Denk om advertentie

• Lale (23) trekt online haat ‘mentaal niet meer’ na kritisch boek over islam, Halsema haalt uit naar Denk

Lees ook:

• Politie houdt veiligheid ‘ongelovige’ schrijfster Lale Gül in de gaten

• Als deze auteur echt haar carrière beëindigt, dan hebben de barbaren gewonnen

Desgevraagd zegt Kuzu dat hij de plaatsing „ongelukkig” vindt en contact met Gül heeft gelegd om binnenkort kennis te maken. Hij heeft haar boek niet gelezen en heeft geen standpunt over haar, maar zegt „dat ze mag schrijven wat ze voelt.” Ook vindt hij „het goed dat ze aandacht besteedt” aan de door haar ervaren druk van een traditionele opvoeding. De eigen keuze van vrouwen is het belangrijkste, stelt hij.

De bedreigingen tegen haar noemt Kuzu „vreselijk. Ik keur intimidaties en bedreigingen ten stelligste af.” Hij voelt zich echter niet geroepen om het op Twitter op deze manier voor haar op te nemen.

Een woordvoerder van Denk zegt ook dat de partij „absoluut niets” te maken heeft met de plaatsing van de advertentie boven het artikel. Volgens hem bepaalt een algoritme waar advertenties terechtkomen en gaat de partij kijken of de advertentie daar kan worden weggehaald.

Ernstige bedreigingen

De Amsterdamse schrijfster Lale Gül die met de dood wordt bedreigd, omdat ze in haar literaire debuut zware kritiek levert op de islam, wordt nog altijd overstelpt met ernstige bedreigingen. Ze neemt een tijdelijke mediapauze omdat ze de stroom aan haatberichten ‘mentaal niet meer trekt’.

In haar onlangs verschenen debuutroman Ik ga leven is de 23-jarige Amsterdamse kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Wegens dat boek en optredens daarover in talkshows is de jonge schrijfster doelwit geworden van intimidaties en doodsbedreigingen via social media. Zo stuurde een onbekende man via Instagram een foto van een vuurwapen, vergezeld met vier smileys van doodshoofden en een zwarte islamitische vlag.

Verspilling van zuurstof

Op hetzelfde platform maakte aanstormend komiek Sezgin Güleç (22) de schrijfster uit voor ‘talentloze, pseudo-intellectuele verspilling van zuurstof en schoon drinkwater. ‘Echt schattig wanneer deze elitaire Turkse wijven de doorsnee Turken in dit land vertellen hoe ze hun leven moeten leiden en afstand moeten nemen van hun eigen cultuur en tradities’, valt te lezen.

Het door Gül verspreide bericht is inmiddels door de komiek verwijderd. ,,Mijn timing voor deze opmerkingen was verschrikkelijk. Ik had mijn gedachtes anders moeten verwoorden tegenover iemand die al onder zo veel druk staat. Ik sta meer aan haar kant dan ze denkt als atheïst die zelf ook vaak genoeg kritisch over de islam is op het podium. Ik wens haar al ‘t beste“, laat Güleç aan deze site weten.

Veiligheid

De Amsterdamse politie heeft zorgvuldige aandacht voor de veiligheid van Lale Gül, de auteur die wordt bedreigd vanwege haar debuutroman. Zonodig worden maatregelen getroffen, zei burgemeester Halsema vanmiddag tegen de gemeenteraad. Halsema heeft contact gehad met Gül.

AD 16.03.2021

Prominenten in manifest voor bedreigde schrijfster Gül: ‘Zo doen we dat hier niet’ 

Lale Gül, de schrijfster die vanwege haar boek ‘Ik ga leven’ is geïntimideerd en met de dood wordt bedreigd, krijgt een steuntje in de rug van prominente politici, schrijvers, columnisten, acteurs, religieuze leiders en journalisten. Zij ondertekenden een manifest waarin ze hun steun uitspreken voor Gül.

“Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig”, staat in het manifest met de titel Laat Lale Vrij. “Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.”

AD 16.03.2021

Haags kandidaat-Kamerlid en familie met dood bedreigd

Het Haagse gemeenteraadslid en kandidaat-Kamerlid Serpil Ates en haar familie worden via social media met de dood bedreigd. Toch laat de Haagse zich daardoor niet intimideren, zegt ze. ‘Ik buig niet. Ik word niet angstig. Ik zal keihard doorgaan.’

Serpil Ates| Foto: Gemeente Den Haag

Ates staat op plek 24 op de kieslijst voor GroenLinks bij de landelijke verkiezingen. Ze omschrijft zichzelf als ‘mensenrechtenactivist’. Ze spreekt zich onder meer uit over de situatie van de Koerden, Alevieten, Armeniërs en Suryoyo in Turkije en vindt dat die bevolkingsgroepen zelfbeschikkingsrecht moeten krijgen.

Afgelopen weekeinde werd onder meer via het Twitteraccount van GroenLinks Den Haag een campagnefilmpje verspreid waarin ook haar broer werd vermeld. Zondag kreeg hij een bericht via social media. ‘Morgen kom ik je vermoorden’, zou de boodschap zijn, vertelt Ates. Met daarbij een afbeelding van een wapen.

Lees: Kandidaat-Kamerlid Serpil Ates en familie met dood bedreigd Den HaagFM 16.03.2021

Lees: Bedreigd kandidaat-Kamerlid blijft in Turks twitteren: ‘Anders bereiken we die mensen niet’ AD 15.03.2021

Lees ook: Haags kandidaat-Kamerlid en familie met dood bedreigd OmroepWest 15.03.2021

Amsterdamse DENK-voorman stapt over naar NIDA

Mourad Taimounti (40), fractievoorzitter van DENK Amsterdam, zegt zijn DENK-lidmaatschap op en sluit zich aan bij NIDA. Hij wil onder de vlag van NIDA Amsterdam door in de gemeenteraad.

Volgens de voorman is er sprake van een ’ondemocratische partijcultuur’.

Als belangrijkste redenen voor zijn opstap noemt Taimounti het gebrek aan interne democratie, afstandelijke relatie met de Haagse DENK-fractie en de omgang met de affaire rond Tunahan Kuzu en de daaropvolgende partijruzie van vorig jaar. “Het is een hele andere club, een hele andere stijl. (…) Soms moet je kunnen samenwerken, en dat was er gewoon niet”, zegt hij in een video op sociale media.

Lees: 19-jarige verdachte van bedreiging auteur Lale Gül aangehouden NOS 01.04.2021

Lees: Brabander (19) aangehouden na online bedreigingen auteur Lale Gül AD 01.04.2021

Lees: Kritiek op Islam: ‘Lale Gül vraagt om problemen’ | Video | Telegraaf 31.03.2021

zie ook: De Denktank uit Turkije ook in Nederland !!!??? – deel 1

zie ook: Turkse Spionnen in Den Haag ?? – de nasleep

zie ook: Turkse Spionnen in Den Haag ??

Zie ook: De Lange arm van Erdogan in Rotterdam en verder !! – deel 2

zie ook: Verhoogde dreiging door aanslagen en extremisme – deel 17b- Parlementaire ondervraging – eindrapport

zie ook: Verhoogde dreiging door aanslagen en extremisme – deel 17a- Parlementaire ondervraging

Lale Gül stopt met schrijven over islam na bedreigingen

NOS 28.03.2021 De bedreigde schrijfster Lale Gül gaat niet meer over de islam schrijven. “Je staat er toch echt alleen voor als je dat wel doet”, zegt ze in Buitenhof. “Ik wil niet het lot tarten en de goden verzoeken.”

Sinds het verschijnen van haar boek Ik ga leven, over het streng-islamitische milieu waarin ze is opgegroeid, wordt Gül bedreigd door moslims. “Het is natuurlijk supereng als je van verschillende accounts foto’s van vuurwapens hebt ontvangen”, zegt de 23-jarige student Nederlands, die van Turkse afkomst is.

Vanaf tientallen andere socialemedia-accounts zegt Gül teksten te hebben ontvangen als “ik zal je persoonlijk naar de hel sturen”, “geniet maar nu het nog kan” en “ik kan niet wachten je tegen te komen”.

Bekijk hier een deel van het interview met Gül:

 Buitenhof@Buitenhoftv

‘Ik zal doorgaan met schrijven, omdat ik ook heel veel berichten heb gekregen van mensen die zeggen: ga alsjeblieft door. Maar ik ga niet meer over de islam schrijven’, aldus Lale Gül. ‘Dat moet dan maar, want je staat er toch echt alleen voor als je dat wel doet’ #buitenhof pic.twitter.com/bFnTE2Nn5b

— Buitenhof (@Buitenhoftv) March 28, 2021

‘Ik zal doorgaan met schrijven, omdat ik ook heel veel berichten heb gekregen van mensen die zeggen: ga alsjeblieft door. Maar ik ga niet meer over de islam schrijven’, aldus Lale Gül. ‘Dat moet dan maar, want je staat er toch echt alleen voor als je dat wel doet’ #buitenhof

Ze heeft meerdere keren aangifte gedaan en heeft goed contact met de politie, zegt ze. Maar achterhalen van wie de bedreigingen komen, gaat waarschijnlijk niet lukken.

Want bij haar laatste aangifte kreeg ze te horen dat het superveel werk is om één account te achterhalen, omdat die natuurlijk van de aardbodem zijn verdwenen. “Dus ik moet niet verwachten dat ze allemaal consequenties ervaren. Dat is wel jammer van dat systeem, maar ja ik begrijp het ook wel.”

Dit soort ernstige bedreigingen had ze niet verwacht, vertelt ze in het televisieprogramma. “Achteraf vind ik dat wel naïef eigenlijk.”

Van de reacties die ze op haar boek ontvangt is zo’n tachtig procent positief, zegt Gül. Die komen van moslims, maar ook van mensen vanuit de Jehovah’s Getuigen-gemeenschap, bevindelijk gereformeerde kringen en homoseksuelen.

Geheime locatie

Eerder zei Gül dat haar debuutroman ook haar laatste boek zou zijn, maar daar is ze van teruggekomen. “Omdat ik ook heel veel berichten heb gekregen van mensen die zeggen: ga alsjeblieft door.”

De schrijfster heeft haar ouderlijk huis verlaten en verblijft op een geheime locatie. Haar ouders zijn boos op wat zij over haar familie heeft geschreven. “Zij worden op dit boek en op mij aangekeken en dat zij mij op deze manier hebben opgevoed. Hun hele reputatie is totaal verloren.”

BEKIJK OOK;

• Prominenten steunen bedreigde schrijfster Lale Gül

• Halsema: politie scherp op veiligheid bedreigde auteur

Hoe het Nederlandse moslims vergaat als zij van hun geloof vallen

NU 20.03.2021 De Turks-Nederlandse schrijfster Lale Gül (23) is deze week verstoten door haar ouders vanwege haar felle kritiek op haar orthodox-islamitische opvoeding in Amsterdam-West. Naar aanleiding van de affaire rond Gül zes vragen en antwoorden over afvalligheid binnen de islam in Nederland.

1. Waarom is Lale Gül vertrokken uit haar ouderlijk huis?

In het onlangs verschenen boek Ik ga leven uit Gül scherpe kritiek op haar ouders – en vooral op haar moeder, die ze onder meer de “haattante des huizes” noemt. De twintiger verwijt haar ouders dat zij haar leven onnodig beperken met hun conservatieve opvattingen.

Het boek bereikte de tweede plek op de bestsellerlijsten en bracht Gül veel media-aandacht. Dat leidde tot een stroom van bedreigingen en een nieuw dieptepunt in de relatie met haar ouders. Volgens de schrijfster was de directe aanleiding voor haar vertrek uit het ouderlijk huis dat zij tijdens het laatste verkiezingsdebat werd geprezen door PVV-leider Geert Wilders. Ze zei vrijdag tegen Het Parool: “Dat was de druppel.”

2. Komt het vaker voor dat islamitische families in Nederland breken met een afvallig familielid?

Er zijn geen cijfers beschikbaar, maar volgens religiewetenschapper Maria Vliek van de Radboud Universiteit gaan gezinnen heel verschillend om met een afvallig familielid.

Vliek deed promotieonderzoek naar afvalligheid onder moslims in het Verenigd Koninkrijk en Nederland en interviewde 44 afvalligen. “Ik sprak met een vrouw die stopte met de ramadan, en haar moeder stond de volgende ochtend een ontbijt voor haar klaar te maken. Maar het kan ook met veel pijn en conflict gepaard gaan. Vaak is het voor families een enorme schok.”

Soms is die schok zo groot dat een familie breekt met de afvallige. Dat wordt ‘verstoting’ genoemd, een begrip dat in de islam ook gebruikt wordt bij echtscheidingen.

3. Reageren Nederlandse moslims vaker zo heftig op afvalligen als nu bij Lale Gül?

In 2002 werd de latere VVD-politicus Ayaan Hirsi Ali ernstig bedreigd, nadat zij verklaarde de islam te hebben verlaten. Hirsi Ali moest onderduiken en woont tegenwoordig in de Verenigde Staten.

Vijf jaar later vlamde het debat opnieuw op, toen Ehsan Jami het Centraal Comité voor Ex-moslims oprichtte. Hij noemde passages in de koran “achterlijk” en stelde dat de profeet Mohammed een “crimineel” en “een verschrikkelijke man” was. Ook hij werd bedreigd.

Zijn comité vroeg onder meer extra bescherming voor afvalligen door de overheid. Na een jaar werd het comité opgeheven, volgens Jami omdat te weinig afvalligen naar voren durfden te stappen. Critici stelden dat het niet hielp dat hij de islam als geheel aanviel, in plaats van zich te beperken tot de problematiek rond afvalligen.

Jami was aanvankelijk lid van de PvdA, maar verliet die partij, omdat hij te weinig steun kreeg. Tegenwoordig is hij raadslid voor Leefbaar Rotterdam.

Afgelopen week keurde de Rotterdamse gemeenteraad zijn initiatief goed voor een postercampagne, gericht “op het recht van geloofsafvalligheid en vrijheid van levensovertuiging”. Die gaat officieel niet specifiek over de islam, maar Jami laat geen misverstand over de focus hiervan bestaan. “Het gaat niet om Ingrid maar om Fatima. Bedreigingen en intimidatie zijn de normale gang van zaken als je eruit wil stappen”, zei hij in De Telegraaf.

4. Hoeveel niet-gelovigen met een moslimachtergrond zijn er in Nederland?

Uit het rapport Religieuze beleving van moslims in Nederland van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat in de Marokkaanse-Nederlandse gemeenschap zo’n 5 procent niet gelovig is. Onder Turkse Nederlanders is dat 10 procent. In die groep zijn er wel grote verschillen; een kwart van de hoogopgeleide Turkse Nederlanders zegt niet te geloven, terwijl dat bij laagopgeleiden niet meer dan 5 procent is.

Het Humanistisch Verbond heeft De Nieuwe Vrijdenkers opgezet, waar niet-gelovigen met een moslimachtergrond elkaar treffen tijdens open en besloten bijeenkomsten. Ook zijn er Facebook-groepen actief. Volgens onderzoeker Vliek zijn enkele honderden voormalige moslims in Nederland lid van zo’n groep.

5. Komt afvalligheid alleen voor bij de islam?

Nee. Bij alle geloven zijn er afvalligen. In Nederland schreven auteurs als Maarten ’t Hart en Franca Treur bijvoorbeeld over het verstikkende protestantse milieu waarin zij opgroeiden. De Nederlandse kerken stroomden vanaf de jaren zestig en zeventig leeg, wat ontkerstening of secularisatie wordt genoemd.

Secularisatie onder christenen is veel minder omstreden dan in de islam, vooral omdat bij die laatste godsdienst de koran vaker letterlijk wordt genomen en er weinig ruimte voor interpretatie is. In fundamentalistische christelijke gemeenschappen, zoals die in de Nederlandse bijbelgordel, kan een breuk met het geloof nog wel pijnlijke sociale gevolgen hebben, zoals verstoting.

6. Hoe wordt afvalligheid bekeken binnen de internationale islam?

De koran is in principe streng als het over geloofsverlaters gaat. “Een afvallige zal branden in de hel”, staat er bijvoorbeeld te lezen.

Het heilige boek van de islam bevat echter geen regels of wereldse straffen voor afvalligen. Moslimgeleerden zijn het er wel over eens dat er gestraft moet worden, maar verschillen van mening over wat dat moet inhouden, zegt de Leidse hoogleraar Islam in het Westen Maurits Berger.

Volgens de strengste stromingen binnen de islam, zoals het Saoedische wahabisme, staat op afvalligheid de doodstraf. Berger: “Helaas denken veel moslims dat dit de algemene regel is. Dat maakt afvalligheid in de islam zo naar.”

In islamitische landen waar afvalligheid strafbaar is, een minderheid, vindt vaak geen vervolging plaats, maar wordt geprobeerd afvalligen terug te brengen tot het geloof. Als het toch tot een proces komt, zijn de beklaagden doorgaans mensen die publiekelijk zeggen afvallig te zijn of de islam bekritiseren.

Een bekend voorbeeld van een afvallige tegen wie wel een doodstraf werd uitgesproken, is de schrijver Salman Rushdie. De Iraanse ayatollah Ruhollah Khomeini deed dat in 1989 naar aanleiding van Rushdies boek De duivelsverzen, waarin de profeet Mohammed bezwijkt voor aardse verleidingen.

In Nederland geldt de islamitische wet vanzelfsprekend niet. Hier geldt juist geloofsvrijheid, en als gelovigen een afvallige met geweld op andere gedachten willen brengen, komt het strafrecht om de hoek kijken.

Lees meer over: Binnenland  Lale Gül

Schrijfster Lale Gül ontvlucht ouderlijk huis

Telegraaf 19.03.2021 De Amsterdamse schrijfster Lale Gül is haar ouderlijk huis ontvlucht. „Ik ben verstoten door mijn familie. De pleuris brak uit toen ik door Geert Wilders werd geprezen”, zegt Gül tegen Het Parool.

„Het was de enige uitweg”, zegt Gül over haar vertrek. Ze neemt nu tijdelijk haar intrek bij een kennis en heeft het contact met haar familie verbroken.

BEKIJK OOK:

’Ik ga leven’: Prikkelend debuut over verstikkende afkomst

De 23-jarige Gül debuteerde onlangs met haar roman Ik ga leven. In het werk levert ze kritiek op Turkse en islamistische tradities waarmee zij is opgegroeid. Vanwege dit boek en optredens daarover in talkshows werd de jonge schrijfster doelwit van intimidaties en doodsbedreigingen via sociale media.

BEKIJK OOK:

Halsema: Amsterdamse politie alert op veiligheid bedreigde schrijfster Lale Gül

BEKIJK OOK:

Denk adverteert ’tegen vijanden van islam’ op Turkse website

BEKIJK MEER VAN;  literatuur politiek samenleving Lale Gül Amsterdam Ik ga leven

Lale Gül: Praat over mijn verhaal, zodat iedereen weet wat er speelt

AD 17.03.2021 Sinds haar debuutroman Ik ga leven wordt Lale Gül (23) ernstig bedreigd en durft de schrijfster niet meer alleen de straat op. De autobiografische roman verhaalt over haar beklemmende jeugd in de streng Turks-islamitische gemeenschap in Amsterdam-West. Hoewel ze een mediastilte inlaste, verscheen vandaag een interview met haar in Flair.

Gül vertelt in het blad hoe haar leven er nu uitziet. ,,Sinds mijn boek te koop is, zit ik opgesloten in het appartement van mijn ouders omdat het te gevaarlijk is om de straat op te gaan. De islamitische gemeenschap is woedend. Ze zien mij als een islamhater die zich leent aan racisme en rechts Nederland. Ze zien mij als de duivel die hun dochters wil verleiden voor het kwaad te kiezen.’’

Lees ook;

• Als deze auteur echt haar carrière beëindigt, dan hebben de barbaren gewonnen

Als meisje voegde Gül zich naar de regels van haar ouders en de islam.  Doordeweeks ging ze naar school, in het weekend naar de Koranschool.  ,,Ik geloofde net als mijn familie heilig in Allah, de profeet en alle leefregels.” Ze vervolgt: ,,Ik vond mijn opvoeding of ouders niet streng  als kind. Ik was geen uitzondering, alle meisjes die ik kende hadden dezelfde regels. Sterker nog: ik vond het gezellig thuis.’’

Door veel te lezen in de bibliotheek – ‘daar ontwikkelde ik mijn liefde voor de Nederlandse taal’- , nieuwe contacten op haar middelbare school en uiteindelijk een Nederlandse vriend (die ze geheim hield voor haar ouders) leert Gül een andere wereld kennen. Het verbreken van de relatie zet haar aan tot het Ik ga leven.

Haar analfabete ouders vertelt Gül niet over het boek, maar na publicatie duurt het niet lang voor zij horen over de inhoud. ,,Ze zijn platgebeld door familieleden die het boek hebben gekocht en zichzelf herkenden in de gefingeerde namen.’’ Sindsdien is de spanning in huize Gül te snijden.

Toch is uit huis gaan nu geen optie. ,,Hoe boos ze ook zijn’’, zegt Gül over haar ouders, ,,ze willen wel dat ik veilig ben. Ik vind het verschrikkelijk dat ik mijn bewegingsvrijheid kwijt ben. Ik had echt nooit verwacht dat de reacties zo heftig zouden zijn, maar tegelijkertijd is het de ultieme bevestiging van mijn gelijk.’’

Praat erover!

Ze weet ook wat je als individu voor haar kan doen. ,,Mijn boek lezen en mijn verhaal delen. Praat erover, zodat iedereen weet wat er speelt. Zo is de opoffering van mijn bewegingsvrijheid niet voor niets geweest. Laten we dit met elkaar in de openbaarheid beslechten.’’

Meerdere politici schaarden zich al achter het manifest ‘Laat Lale vrij’, een initiatief van voormalig D66-Kamerlid Bert Bakker.  De roep om een gezamenlijk statement uit de Turkse gemeenschap vindt nog maar beperkt gehoor.

Lale Gül in De Vooravond:

Lale Gül’s boek Ik ga leven. © Prometeus

Voorzitter Turks inspraakorgaan: ‘Ik sta pal achter Lale Gül’

NU 17.03.2021 De 23-jarige Lale Gül wordt sinds de verschijning van haar boek Ik ga leven ernstig bedreigd. Zeki Baran, PvdA-bestuurslid in Rotterdam en voorzitter van het Inspraakorgaan Turken, noemde de timing van het boek “heel toevallig, zo vlak voor de verkiezingen”, maar spreekt tegenover NU.nl nu van een vergissing. “Ze moet respect en hulp krijgen van de Turkse gemeenschap.”

In haar boek zet Gül zich af tegen haar orthodox-islamitische jeugd in Amsterdam-West. Op de publicaties volgden heftige reacties, vooral ook nadat ze in verschillende talkshows optrad, zo vertelde de schrijfster eerder aan NU.nl. Gül ontving haatmail, een foto van een vuurwapen en bedreigingen, maar de afgelopen dagen kwamen er ook van alle kanten steunbetuigingen.

De petitie Laat Lale Vrij werd getekend door onder meer demissionair premier Mark Rutte, D66-lijsttrekker Sigrid Kaag, Kamervoorzitter Khadija Arib en tal van schrijvers.

‘Bedoeld om Turkse gemeenschap boos te maken’

Opvallende dissonant was Baran, voorzitter van het Inspraakorgaan Turken, de instantie die namens de Turkse gemeenschap met de overheid overlegt. Hij zei vorige week zaterdag in NRC Handelsblad dat hij weliswaar van mening is dat iedereen moet vinden wat hij of zij vindt, maar noemde het opvallend dat het boek net voor de verkiezingen uitkomt. De publicatiedatum was volgens hem geen toeval, maar bedoeld om “de Turkse gemeenschap boos te maken, want dat levert de rechtse partijen stemmen op”.

Op de uitspraken volgden veel reacties. VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz noemde de opmerking van Baran dinsdag bij Goedemorgen Nederland “walgelijk”. Yesilgöz: “In plaats van achter de jonge schrijfster te gaan staan, ga je zeggen: er zit een politieke agenda achter.”

Ook NRC-columniste Aylin Bilic maakt zich boos. “Denkt Zeki Baran dat hij in Turkije leeft of zo? Heeft niemand hem kunnen tegenhouden met zijn complottheorie en zonder gêne zo’n complot ook nog eens linken aan Lale?”, schreef zij op Twitter.

‘Ik heb mij vergist’

Baran heeft zich vergist, zegt hij woensdag tegen NU.nl in zijn hoedanigheid als voorzitter van het inspraakorgaan. “Ik had gehoord dat het boek al in 2019 was geschreven, maar waarschijnlijk heb ik mij vergist. Wat ik bedoel te zeggen, is dat ik het jammer vind dat het zo vlak voor de verkiezingen niet mogelijk is om een goede discussie te voeren over het boek.”

Baran steunt de schrijfster en zegt de petitie ook te zullen ondertekenen. “Ik heb altijd respect voor Lale Gül gehad en sta pal achter wat zij heeft geschreven. Ze moet respect en hulp krijgen van Turkse Nederlanders en de Turkse gemeenschap. We moeten in dit land in vrijheid kunnen leven en Lale Gül moet kunnen schrijven wat ze wil. Op dit moment ben ik voor mijn werk in het buitenland, maar als ik terug ben zal ik haar bellen en zeggen: Lale, ik sta pal achter je.”

Lees meer over: Integratie  Lale Gül

Politici betuigen in manifest steun aan bedreigde schrijfster Gül

Telegraaf 15.03.2021 Meerdere prominenten, onder wie politici van diverse partijen, hebben een manifest ondertekend waarin ze steun uitspreken voor de bedreigde auteur Lale Gül. „Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig”, zo valt te lezen in het manifest met de titel Laat Lale Vrij. „Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.”

Onder de ondertekenaars zijn onder andere fractievoorzitter van de ChristenUnie Gert-Jan Segers, SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, Kamerlid Pieter Omtzigt van het CDA, de VVD-Kamerleden Dilan Yeşilgöz-Zegerius en Bente Becker en D66-senator Boris Dittrich. Daarnaast hebben ook tal van journalisten, columnisten, religieuze leiders en schrijvers hun handtekening gezet.

Zij benadrukken dat ieder mens in Nederland zelf mag bepalen hoe hij of zij wil leven, „ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging.” Gül verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken, staat in het manifest. „In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet. Want het is veel te stil.”

’Respectvolle dialoog’

Ook de Nederlands Turkse Arbeidersvereniging (HTIB) keurt de bedreigingen aan het adres van de schrijfster „in alle toonaarden” af. „HTIB spreekt de steun aan Lale Gül uit want eenieder heeft het recht om zijn mening te verkondigen, hoe pijnlijk die voor sommigen ook mag zijn.” De vereniging roept op tot een respectvolle dialoog, „in plaats van bangmakerij en afschrikking.”

Onder de titel ’Ik ga leven’ schreef Gül (23) een debuutroman over opgroeien in een Turks, streng-islamitisch gezin in Amsterdam-West. Ze is daarin kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Interviews en tv-optredens daarover kwamen haar op doodsbedreigingen en intimidatie via sociale media te staan.

BEKIJK MEER VAN; samenleving literatuur Lale Gül

Prominenten in manifest voor bedreigde schrijfster Gül: ‘Zo doen we dat hier niet’

RTL 15.03.2021 Lale Gül, de schrijfster die vanwege haar boek ‘Ik ga leven’ is geïntimideerd en met de dood wordt bedreigd, krijgt een steuntje in de rug van prominente politici, schrijvers, columnisten, acteurs, religieuze leiders en journalisten. Zij ondertekenden een manifest waarin ze hun steun uitspreken voor Gül.

“Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig”, staat in het manifest met de titel Laat Lale Vrij. “Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.”

‘Zo doen we dat hier niet’

Onder de ondertekenaars zijn onder anderen Kamervoorzitter Khadija Arib, fractievoorzitter van de ChristenUnie Gert-Jan Segers, SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, Kamerlid Pieter Omtzigt van het CDA, de VVD-Kamerleden Dilan Yeşilgöz-Zegerius en Bente Becker en D66-senator Boris Dittrich. Daarnaast hebben ook tal van journalisten, columnisten, religieuze leiders en schrijvers hun handtekening gezet.

Zij benadrukken dat ieder mens in Nederland zelf mag bepalen hoe hij of zij wil leven, ‘ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging’. Gül verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken, staat in het manifest. “In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet. Want het is veel te stil.”

Lees meer

COC slaat alarm over ‘lhbti-vijandig’ lesmateriaal op islamitische scholen

Islamitische tradities

Ook de Nederlands Turkse Arbeidersvereniging (HTIB) keurt de bedreigingen aan het adres van de schrijfster ‘in alle toonaarden af’. “HTIB spreekt de steun aan Lale Gül uit want een ieder heeft het recht om zijn mening te verkondigen, hoe pijnlijk die voor sommigen ook mag zijn.” De vereniging roept op tot een respectvolle dialoog, ‘in plaats van bangmakerij en afschrikking’.

In haar debuutroman schrijft Gül over opgroeien in een Turks, streng-islamitisch gezin in Amsterdam-West. Ze is daarin kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Interviews en tv-optredens daarover kwamen haar op doodsbedreigingen en intimidatie via sociale media te staan.

Het manifest Laat Lale Vrij

‘Vrijheid is in Nederland vanzelfsprekend. Een mensenrecht, onvervreemdbaar.

In Nederland maken we onze eigen keuzes. Bepalen we zelf hoe we willen leven, en met wie. Wat we willen zeggen, en hoe. Vrijheid hoef je niet te verdienen, je hebt het als je in dit land woont. Ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging.

Ook Lale Gül. Ik ga leven, heet haar boek. Over een Nederlandse vrouw die kiest voor de vrijheid die ze heeft. Bedreiging, intimidatie, uitsluiting uit de gemeenschap werd haar deel.

Dat is onverteerbaar. Dat moet veranderen.

Lale Gül verdient onze steun. Hardop en zonder compromis. Ze verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken. In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet.

Want het is veel te stil. De verkiezingscampagne gaat over het minimumloon, het klimaat, de zorg. Maar niet over de vrijheid die zo fundamenteel is in ons land. Te vanzelfsprekend?

We willen toch niemand laten vallen? Doorpakken? Samen sterker verder? We willen geen racisme, we willen meer vrouwen, meer inclusie en diversiteit.

Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig. Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.

We staan niet toe dat enkelingen in onze samenleving het gemeenschapsgevoel aantasten door hun intolerantie. De hardheid van de harten van mensen zullen we bestrijden door onze armen om Lale heen te slaan.’

RTL Nieuws / ANP; Lale Gül Khadija Arib Gert-Jan Segers Lilian Marijnissen Pieter Omtzigt Anna Drijver Islam Religie en Geloof Moslims Vrijheid van meningsuiting Kunst & Cultuur Literatuur …

Prominenten in manifest voor bedreigde schrijfster Gül: ‘Zo doen we dat hier niet’

MSN 15.03.2021 Lale Gül, de schrijfster die vanwege haar boek ‘Ik ga leven’ is geïntimideerd en met de dood wordt bedreigd, krijgt een steuntje in de rug van prominente politici, schrijvers, columnisten, acteurs, religieuze leiders en journalisten. Zij ondertekenden een manifest waarin ze hun steun uitspreken voor Gül.

“Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig”, staat in het manifest met de titel Laat Lale Vrij. “Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.”

‘Zo doen we dat hier niet’

Onder de ondertekenaars zijn onder anderen Kamervoorzitter Khadija Arib, fractievoorzitter van de ChristenUnie Gert-Jan Segers, SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, Kamerlid Pieter Omtzigt van het CDA, de VVD-Kamerleden Dilan Yeşilgöz-Zegerius en Bente Becker en D66-senator Boris Dittrich. Daarnaast hebben ook tal van journalisten, columnisten, religieuze leiders en schrijvers hun handtekening gezet.

Zij benadrukken dat ieder mens in Nederland zelf mag bepalen hoe hij of zij wil leven, ‘ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging’. Gül verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken, staat in het manifest. “In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet. Want het is veel te stil.”

Islamitische tradities

Ook de Nederlands Turkse Arbeidersvereniging (HTIB) keurt de bedreigingen aan het adres van de schrijfster ‘in alle toonaarden af’. “HTIB spreekt de steun aan Lale Gül uit want een ieder heeft het recht om zijn mening te verkondigen, hoe pijnlijk die voor sommigen ook mag zijn.” De vereniging roept op tot een respectvolle dialoog, ‘in plaats van bangmakerij en afschrikking’.

In haar debuutroman schrijft Gül over opgroeien in een Turks, streng-islamitisch gezin in Amsterdam-West. Ze is daarin kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Interviews en tv-optredens daarover kwamen haar op doodsbedreigingen en intimidatie via sociale media te staan.

Het manifest Laat Lale Vrij

‘Vrijheid is in Nederland vanzelfsprekend. Een mensenrecht, onvervreemdbaar.

In Nederland maken we onze eigen keuzes. Bepalen we zelf hoe we willen leven, en met wie. Wat we willen zeggen, en hoe. Vrijheid hoef je niet te verdienen, je hebt het als je in dit land woont. Ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging.

Ook Lale Gül. Ik ga leven, heet haar boek. Over een Nederlandse vrouw die kiest voor de vrijheid die ze heeft. Bedreiging, intimidatie, uitsluiting uit de gemeenschap werd haar deel.

Dat is onverteerbaar. Dat moet veranderen.

Lale Gül verdient onze steun. Hardop en zonder compromis. Ze verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken. In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet.

Want het is veel te stil. De verkiezingscampagne gaat over het minimumloon, het klimaat, de zorg. Maar niet over de vrijheid die zo fundamenteel is in ons land. Te vanzelfsprekend?

We willen toch niemand laten vallen? Doorpakken? Samen sterker verder? We willen geen racisme, we willen meer vrouwen, meer inclusie en diversiteit.

Lale verdient het te gaan leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig. Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.

We staan niet toe dat enkelingen in onze samenleving het gemeenschapsgevoel aantasten door hun intolerantie. De hardheid van de harten van mensen zullen we bestrijden door onze armen om Lale heen te slaan.’

Prominenten steunen bedreigde schrijfster Lale Gül

NOS 15.03.2021 In een online manifest spreekt een dertigtal politici, journalisten en bestuurders steun uit voor de met de dood bedreigde schrijfster Lale Gül. Ondertekenaars zijn onder meer ChristenUnie-lijsttrekker Gert-Jan Segers, auteur Tommy Wieringa en cartoonist Ruben L. Oppenheimer. Ook vanuit de katholieke kerk en de Joodse gemeenschap is steun voor de schrijfster.

Sinds het verschijnen van haar debuutroman Ik ga leven en de media-aandacht voor het boek wordt de 23-jarige Gül bedreigd en krijgt ze haatberichten op sociale media. De roman gaat over haar streng islamitische opvoeding in Amsterdam-West. De auteur is kritisch over veel Turkse en islamitische tradities.

“In Nederland maken we onze eigen keuzes. Bepalen we zelf hoe we willen leven, en met wie. Wat we willen zeggen, en hoe. Vrijheid hoef je niet te verdienen, je hebt het als je in dit land woont. Ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging. Ook Lale Gül”, staat in het manifest op de website LaatLaleVrij.nl.

‘Ze voelde zich erg alleen staan’

Het online manifest is een initiatief van Bert Bakker, voormalig Tweede Kamerlid voor D66. Hij zegt het idee voor het manifest nauw te hebben afgestemd met Gül. “Ik heb het in een vroeg stadium aan haar voorgelegd. Ze wilde het graag. Daarna even niet meer, vanwege alle bedreigingen, maar daar is ze recent van teruggekomen.”

Tot concrete maatregelen wordt in het manifest niet opgeroepen. “Het is puur om te zorgen dat zoveel mogelijk mensen steun uitspreken voor haar”, zegt Bakker. “Ze voelde zich de laatste tijd erg alleen staan. Ik zag dat gebeuren op televisie en ik wond me op over het grote zwijgen in de politiek.”

Politieke steun

Naast de lijsttrekker van de ChristenUnie hebben ook politici van VVD, D66, PvdA en het CDA het manifest ondertekend. Onder hen zijn CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, PvdA-leider Ploumen, VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz, oud-staatssecretaris Fred Teeven (VVD) en Eerste Kamerlid voor D66 Boris Dittrich.

Bakker: “Politici van vandaag moeten zich uitspreken. Iedereen die in Nederland woont heeft de vrijheid om te kiezen. Om te zeggen en te schrijven wat hij of zij wil.” Hij kon (nog) niet alle politici benaderen voor ondertekening van het manifest. Ook de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, die het in de gemeenteraad en op Instagram opnam voor Gül, heeft haar naam nog niet aan het manifest verbonden. “Ik vind het wel goed dat ze Lale de afgelopen tijd zo steunde.”

Overigens schreef PvdA-prominent Khadija Arib twee weken geleden al een column waarin ze het opnam voor Gül. SP-leider Marijnissen liet na het verschijnen van het manifest op Twitter weten dat Gül steun verdient. “Teken ook”, schreef ze.

BEKIJK OOK;

• Halsema: politie scherp op veiligheid bedreigde auteur

Politici betuigen in manifest steun aan bedreigde schrijfster Gül

AD 15.03.2021 Meerdere prominenten, onder wie politici van verschillende partijen, hebben een manifest ondertekend waarin ze steun uitspreken voor de bedreigde auteur Lale Gül. ,,Lale verdient het te leven zoals zij dat wil. Ondubbelzinnig’’, zo valt te lezen in het manifest met de titel Laat Lale Vrij. ,,Dus laten we dat uitspreken, vaststellen, verdedigen, ervoor opkomen. Duidelijk maken dat we aan haar kant staan, dat vrijheid ook geldt als je uit een onvrije omgeving komt.’’

Onder de ondertekenaars zijn onder anderen fractievoorzitter van de ChristenUnie Gert-Jan Segers, SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, Kamerlid Pieter Omtzigt van het CDA, de VVD-Kamerleden Dilan Yeşilgöz-Zegerius en Bente Becker en D66-senator Boris Dittrich. Daarnaast hebben ook tal van journalisten, columnisten, religieuze leiders en schrijvers hun handtekening gezet.

Lees ook;

• Met dood bedreigde schrijfster (23) haalt uit naar Denk om advertentie

• Lale (23) trekt online haat ‘mentaal niet meer’ na kritisch boek over islam, Halsema haalt uit naar Denk

• Politie houdt veiligheid ‘ongelovige’ schrijfster Lale Gül in de gaten

• Als deze auteur echt haar carrière beëindigt, dan hebben de barbaren gewonnen

Zij benadrukken dat ieder mens in Nederland zelf mag bepalen hoe hij of zij wil leven, ‘ongeacht je achtergrond, je afkomst, je levensovertuiging’. Gül verdient veiligheid en het recht om zich uit te spreken, staat in het manifest. ,,In haar eigen verrassende woorden. Wie haar dat ontzegt, verdient een duidelijk signaal: zo doen we dat hier niet. Want het is veel te stil.’’

Het manifest eindigt met de woorden: ,,We staan niet toe dat enkelingen in onze samenleving het gemeenschapsgevoel aantasten door hun intolerantie. De hardheid van de harten van mensen zullen we bestrijden door onze armen om Lale heen te slaan.’’

Onder de titel ‘Ik ga leven’ schreef Gül (23) een debuutroman over opgroeien in een Turks, streng-islamitisch gezin in Amsterdam-West. Ze is daarin kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Interviews en tv-optredens daarover kwamen haar op doodsbedreigingen en intimidatie via sociale media te staan.

Ook columnist Özcan Akyol nam het in een zijn columns in het AD onlangs op voor Lale Gül. Lees de column hier terug.

Lale (23) trekt online haat ‘mentaal niet meer’ na kritisch boek over islam, Halsema haalt uit naar Denk

AD 13.03.2021 De Amsterdamse schrijfster Lale Gül die met de dood wordt bedreigd, omdat ze in haar literaire debuut zware kritiek levert op de islam, wordt nog altijd overstelpt met ernstige bedreigingen. Ze neemt een tijdelijke mediapauze omdat ze de stroom aan haatberichten ‘mentaal niet meer trekt’. De politie is op de hoogte van de situatie, meldt de 23-jarige Gül.

In haar onlangs verschenen debuutroman Ik ga leven is de 23-jarige Amsterdamse kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Wegens dat boek en optredens daarover in talkshows is de jonge schrijfster doelwit geworden van intimidaties en doodsbedreigingen via social media. Zo stuurde een onbekende man via Instagram een foto van een vuurwapen, vergezeld met vier smileys van doodshoofden en een zwarte islamitische vlag.

Verspilling van zuurstof

Op hetzelfde platform maakte aanstormend komiek Sezgin Güleç (22) de schrijfster uit voor ‘talentloze, pseudo-intellectuele verspilling van zuurstof en schoon drinkwater. ‘Echt schattig wanneer deze elitaire Turkse wijven de doorsnee Turken in dit land vertellen hoe ze hun leven moeten leiden en afstand moeten nemen van hun eigen cultuur en tradities’, valt te lezen.

Het door Gül verspreide bericht is inmiddels door de komiek verwijderd. ,,Mijn timing voor deze opmerkingen was verschrikkelijk. Ik had mijn gedachtes anders moeten verwoorden tegenover iemand die al onder zo veel druk staat. Ik sta meer aan haar kant dan ze denkt als atheïst die zelf ook vaak genoeg kritisch over de islam is op het podium. Ik wens haar al ‘t beste“, laat Güleç aan deze site weten.

‘Ik vind het bedroevend’

Over de ontstane ophef kwam het binnen de Amsterdamse gemeenteraad tot een confrontatie tussen burgemeester Halsema en Numan Yilmaz, fractievoorzitter van DENK Amsterdam. Die laatste keurde de vele bedreigingen en intimidatie jegens de schrijfster af, om daaraan direct toe te voegen dat de schrijfster ‘islamofoob’ is, andere Amsterdammers ‘stigmatiseert’ en bezig is aan een ‘voor haar mooie pr-campagne’.

Halsema reageerde daarop furieus. ,,Ik vind het bedroevend dat u haar verwijten maakt die precies de reden zijn dat zij wordt bedreigd. Ik denk dat het heel verstandig als u haar niet in de beklaagdenbank zet, maar haar werkelijk verdedigt.”

 Lale Gül

@AmsterdamLale

9:25 PM · Mar 12, 2021 413 269

Advertentie

Het is niet voor het eerst dat de partij DENK er in deze kwestie flink van langs krijgt. Eerder werd de partij al verweten een advertentie boven een Turks artikel te plaatsen waarin Gül voor vijand van de islam wordt uitgemaakt. Een woordvoerder van DENK reageerde dat de partij ‘absoluut niets’ te maken had met de advertentie boven het artikel. Volgens hem bepaalt een algoritme waar advertenties terechtkomen.

Fractievoorzitter Farid Azarkan benadrukte in een korte tweet zich te distantiëren van alle kwetsende berichten die de Amsterdamse over zich heen krijgt. ‘Ik lees allerlei bedreiging en haat in de richting van Lale. Dat is onacceptabel. Stop daarmee. Iedereen heeft het recht op een eigen leven en geef elkaar de ruimte’, twittert Azarkan. Kamerlid Tunahan Kuzu stuurde woensdag al een bericht aan Gül, waarin hij schrijft dat in Nederland vrijheid van religie geldt en het haar dus vrijstaat wel of niet te geloven.

 Dilan Yesilgöz – Zegerius

@DilanYesilgoz

Het ware gezicht van DENK…. (via @ZihniOzdil )

Het ware gezicht van DENK….
(via @ZihniOzdil ) pic.twitter.com/9I3Bz0Im3b

— Dilan Yesilgöz – Zegerius (@DilanYesilgoz) March 12, 2021

1:47 PM · Mar 12, 2021 448 148

Vuurwapens

Ondertussen blijft de Amsterdamse schrijfster ook vanavond bestookt worden met berichten en foto’s waarin zware vuurwapens getoond worden. De radicale islamitische groep Sharia4Holland meldt op Instagram dat ze ‘grote plannen hebben met Gül’ en ‘overal in Amsterdam actief zijn’. Later nuanceerde het kanaal die opmerking. ‘Voor de mensen die willen weten wat de plannen waren: het was letterlijk met haar een flink gesprek aangaan over het boek en haar isolamophobia’, valt te lezen in een verklaring.

Volgens Femke Halsema is er goed contact tussen de schrijfster en de politie. De vele online bedreigingen die haar boek en de interviews na afloop hebben veroorzaakt, hebben de aandacht van de politie. ,,Op strafbare berichten wordt direct gehandeld, ook op anonieme berichten”, aldus Halsema tegen het Parool. Gül is inmiddels ook op bezoek geweest bij Halsema. Ze heeft een uitnodiging gekregen om toe te treden tot een netwerk van jonge vrijdenkers die, indien nodig, steun kunnen krijgen van de stad

 Lale Gül

@AmsterdamLale

Ik ben dit zoooo spuugzat. Ik verdwijn uit de media, want ik trek het mentaal niet meer. Thanks voor alle steun, politie weet ervan. Ik heb extra respect nu voor alle opiniemakers met een migratie-achtergrond die worden bedreigd. Wát een mensen.

10:27 PM · Mar 11, 2021 5K 1.9K

 Zihni Özdil

@ZihniOzdil

Ondertussen staat Lale op een dodenlijst. Mede door het gehits van de partij van Azarkan. Make no mistake: als haar iets overkomt is DENK medeverantwoordelijk.

 Lale Gül

@AmsterdamLale

Ik ben dit zoooo spuugzat. Ik verdwijn uit de media, want ik trek het mentaal niet meer. Thanks voor alle steun, politie weet ervan. Ik heb extra respect nu voor alle opiniemakers met een migratie-achtergrond die worden bedreigd. Wát een mensen.

12:01 AM · Mar 12, 2021 876 388

Fractievoorzitter Denk Amsterdam stapt op: ’Ondemocratische partijcultuur’

Telegraaf 12.03.2021 De fractievoorzitter van Denk Amsterdam, Mourad Taimounti, stapt uit die partij. Volgens de voorman is er sprake van een ’ondemocratische partijcultuur’. Taimounti, die vanwege een privé-situatie tijdelijk is teruggetrokken om meer aandacht aan zijn kinderen te schenken, zegt dat hij zich niet kan vinden in de denkwijze die in de partij wordt uitgedragen.

Met de standpunten kan ik mij nog steeds verenigen en ik ben trots op collega’s in de Amsterdamse fractie, maar er is intern sprake van weinig verbindende factoren. Besluiten worden ondemocratisch genomen, de oprichter van de partij Gladys Albitrouw is via de achteruitgang vertrokken en er is te weinig diversiteit. Er staan alleen een paar mannen op verkiesbare plaatsen. Talenten lopen weg, maar het bestuur zegt dat zij geen uitblinkers kan vinden.”

„Al met al kun je gerust zeggen dat ik mij niet meer thuis voelde bij die partij. De makkelijkste keuze is om na de verkiezingen een stap terug te doen, maar dan kan ik mijzelf niet recht in de spiegel aankijken.” Taimounti wil na de zomer terugkeren als volksvertegenwoordiger voor de islamitische partij Nida.

BEKIJK MEER VAN; verkiezingen partijen en bewegingen Mourad Taimounti Amsterdam Denk Amsterdam Nida

Amsterdamse DENK-voorman stapt over naar NIDA

MSN 12.03.2021 Mourad Taimounti (40), fractievoorzitter van DENK Amsterdam, zegt zijn DENK-lidmaatschap op en sluit zich aan bij NIDA. Hij wil onder de vlag van NIDA Amsterdam door in de gemeenteraad.

Als belangrijkste redenen voor zijn overstap noemt Taimounti het gebrek aan interne democratie, afstandelijke relatie met de Haagse DENK-fractie en de omgang met de affaire rond Tunahan Kuzu en de daaropvolgende partijruzie van vorig jaar. “Het is een hele andere club, een hele andere stijl. (…) Soms moet je kunnen samenwerken, en dat was er gewoon niet”, zegt hij in een video op sociale media.

Ook werd Taimounti op een onverkiesbare plek geplaatst op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Volgens de politicus is dat echter niet de reden van zijn vertrek. “Al zouden ze me plek 1 aanbieden, zou ik het niet willen, vanuit principe.”

Taimounti noemt NIDA een inspirerende partij, waar hij altijd veel sympathie voor had. “NIDA staat voor geloofwaardigheid, kwaliteit en maakt met haar islamitische inspiratie echt een positief verschil.”

Politiek leider van NIDA, Nourdin El Ouali, zag de overstap van Taimounti niet aankomen. “NIDA krijgt support uit alle hoeken, maar deze zag ik niet aankomen. Mourad heeft contact gezocht en het mij uitgelegd en ik waardeer en begrijp zijn weloverwogen keuze,” aldus El Ouali.

Halsema: politie scherp op veiligheid bedreigde auteur

NOS 10.03.2021 De Amsterdamse politie heeft zorgvuldige aandacht voor de veiligheid van Lale Gül, de auteur die wordt bedreigd vanwege haar debuutroman. Zonodig worden maatregelen getroffen, zei burgemeester Halsema vanmiddag tegen de gemeenteraad. Halsema heeft contact gehad met Gül.

In haar roman Ik ga leven is de 23-jarige Gül kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij in Amsterdam-West is opgegroeid. Vanwege het boek en optredens daarover in talkshows wordt de schrijfster sindsdien via sociale media met de dood bedreigd en geïntimideerd.

Korte lijnen

In de Amsterdamse raad werden naar aanleiding daarvan vragen gesteld over de veiligheid van Gül. Onder meer het CDA vroeg hoe de politie met de bedreigingen omgaat, schrijven NH Nieuws en AT5.

“De lijnen met de politie zijn kort”, reageerde Halsema. “Zodat er, zodra er bedreigende berichten zijn, direct gehandeld kan worden.” De burgemeester zei ook dat anonieme bedreigingen onderzocht worden.

Halsema heeft een paar dagen geleden met Gül gesproken. “Lale staat in een lange Amsterdamse traditie van vrijdenkers die met grote persoonlijke risico’s hun vrijheid opeisen”, schreef de burgemeester daarna op Instagram. In de gemeenteraadsvergadering zei ze dat Amsterdammers daar pal voor moeten staan.

Halsema: Amsterdamse politie alert op veiligheid bedreigde schrijfster Lale Gül

Telegraaf 10.03.2021 Na vragen vanuit de Amsterdamse gemeenteraad liet burgemeester Femke Halsema woensdag weten dat de politie scherp het oog houdt op de veiligheid van de bedreigde schrijfster Lale Gül.. „Als er aanleiding voor is, zullen maatregelen worden getroffen”, aldus Halsema. Zij heeft daar ook zelf contact over gehad met Gül.

Een online-advertentie van Denk, waarin de partij stelt vijanden van de islam aan te pakken, werd eerder boven een artikel geplaatst waarin de bedreigde Amsterdamse schrijfster Lale Gül voor vijand van de islam wordt uitgemaakt. Gül reageert op Twitter verbolgen dat de advertentie, met daarin de foto van Kamerlid Tunahan Kuzu, boven het artikel van de Turkse onlinekrant Son Haber staat.

Dat Turkse media haar tot vijand van de islam bestempelen, is volgens Gül niks nieuws. Maar zij roept Denk op daar afstand van te nemen. „Dus je mening geven en daar een boek over schrijven is vijandschap?”, vraagt zij zich daarbij hardop af.

Doelwit intimidaties

In haar onlangs verschenen debuutroman ’Ik ga leven’ is de 23-jarige Gül kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Wegens dat boek en optredens daarover in talkshows is de jonge schrijfster doelwit geworden van intimidaties en doodsbedreigingen via social media.

BEKIJK OOK:

Denk adverteert ’tegen vijanden van islam’ op Turkse website

Kuzu stuurde woensdag op Twitter een bericht aan Gül, waarin hij schrijft dat in Nederland vrijheid van religie geldt en het haar dus vrijstaat wel of niet te geloven. Hij zegt dat de advertentie ook in Nederland bij uiteenlopende nieuwsberichten verschijnt. „Dus wees gerust, niets persoonlijks.”

’Ongelukkige plaatsing’

Desgevraagd zegt Kuzu dat hij de plaatsing „ongelukkig” vindt en contact met Gül heeft gelegd om binnenkort kennis te maken. Hij heeft haar boek niet gelezen en heeft geen standpunt over haar, maar zegt „dat ze mag schrijven wat ze voelt.” Ook vindt hij „het goed dat ze aandacht besteedt” aan de door haar ervaren druk van een traditionele opvoeding. De eigen keuze van vrouwen is het belangrijkste, stelt hij.

De bedreigingen tegen haar noemt Kuzu „vreselijk. Ik keur intimidaties en bedreigingen ten stelligste af.” Hij voelt zich echter niet geroepen om het op Twitter op deze manier voor haar op te nemen.

Een woordvoerder van Denk zegt ook dat de partij „absoluut niets” te maken heeft met de plaatsing van de advertentie boven het artikel. Volgens hem bepaalt een algoritme waar advertenties terechtkomen en gaat de partij kijken of de advertentie daar kan worden weggehaald.

BEKIJK MEER VAN; politiek samenleving rechtshandhaving Lale Gül Ik ga leven

Met dood bedreigde schrijfster (23) haalt uit naar Denk om advertentie

AD 10.03.2021 Een online advertentie van Denk, waarin de partij stelt vijanden van de islam aan te pakken, is boven een artikel geplaatst waarin de bedreigde Amsterdamse schrijfster Lale Gül voor vijand van de islam wordt uitgemaakt. Gül reageert op Twitter verbolgen, omdat de advertentie met daarin de foto van Kamerlid Tunahan Kuzu, boven het artikel in de Turkse online krant Son Haber staat.

Dat Turkse media haar tot vijand van de islam bestempelen, is volgens Gül niks nieuws. Maar zij roept Denk op daar afstand van te nemen. ,,Dus je mening geven en daar een boek over schrijven is vijandschap?” vraagt zij zich daarbij hardop af.

Lees ook:

• Politie houdt veiligheid ‘ongelovige’ schrijfster Lale Gül in de gaten

• Als deze auteur echt haar carrière beëindigt, dan hebben de barbaren gewonnen

Islamitische tradities

In haar onlangs verschenen debuutroman Ik ga leven is de 23-jarige Gül kritisch over veel Turkse en islamitische tradities waarmee zij is opgegroeid. Wegens dat boek en optredens daarover in talkshows is de jonge schrijfster doelwit geworden van intimidaties en doodsbedreigingen via social media.

Naar aanleiding van vragen vanuit de Amsterdamse gemeenteraad liet burgemeester Femke Halsema al weten dat de politie scherp het oog houdt op de veiligheid van de bedreigde auteur. ,,Als er aanleiding voor is, zullen maatregelen worden getroffen”, aldus Halsema. Zij heeft daar ook zelf contact over gehad met Gül.

Kuzu stuurde woensdag op Twitter een bericht aan Gül, waarin hij schrijft dat in Nederland vrijheid van religie geldt en het haar dus vrijstaat wel of niet te geloven. Hij zegt dat de advertentie ook in Nederland bij uiteenlopende nieuwsberichten verschijnt. ‘Dus wees gerust, niets persoonlijks.’

Ontkenning

Een woordvoerder van Denk zegt ook dat de partij ‘absoluut niets’ te maken heeft met de advertentie boven het artikel. Volgens hem bepaalt een algoritme waar advertenties terechtkomen. De partij gaat kijken of de advertentie boven het stuk kan worden weggehaald.

De partij kwam vaker in opspraak vanwege het in Turkije zwartmaken van Nederlanders met een Turkse achtergrond. Zo noemde Kuzu in 2018 vijf Kamerleden ‘verraders’, omdat zij voor de erkenning van de Armeense genocide stemden. Dat ligt in Turkije erg gevoelig. De Kamerleden werden vervolgens bedreigd via sociale media.

Lale Gül @AmsterdamLale

De Turkse media hebben mijn verhaal opgepikt, aangedikt en van mij een islamvijand gemaakt. Nothing new. Maar dan zie je daarbij een ad van DENK: &quot;Wilt u dat we vijandschap tegen de islam stoppen? Stem Denk’. Dus je mening geven en daar een boek over schrijven= vijandschap? <a href=”https://t.co/7IZcycpfd9″>pic.twitter.com/7IZcycpfd9</a>

Farid Azarkan en Tunahan Kuzu van DENK tijdens de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. Ⓒ ANP / REMKO DE WAAL

Denk adverteert ’tegen vijanden van islam’ op Turkse website

Telegraaf 10.03.2021 Denk zet voor de Tweede Kamerverkiezingen opnieuw vol in op de Turkse stem. Via pro-islam-advertenties in Turkse media probeert de partij van Farid Azarkan, Selcuk Özturk en Tunahan Kuzu Turks-Nederlandse kiezers naar de stembus te lokken.

„Wilt u de vijanden van de islam een halt toeroepen? Stem Denk op 15, 16 en 17 maart”, aldus de advertentie van Denk op de Europese website van de Turkse online krant Son Haber. Bij de tekst prijkt een foto van Kamerlid Tunahan Kuzu.

Opvallend genoeg staat de advertentie over ’vijanden van de islam’ boven een artikel over de 23-jarige Amsterdamse auteur Lale Gül. Zij publiceerde onlangs het boek ’Ik ga leven’, waarin ze stevige kritiek levert op haar islamitische opvoeding. Sindsdien wordt ze bedreigd en kan ze op brede steun rekenen, van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema tot aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.

Laatstgenoemde twitterde voor Internationale Vrouwendag over de dag „waarop we, net als Lale Gül, de stilte doorbreken en voor vrijheid en zelfbeschikking van meisjes en vrouwen opkomen, in Nederland en daarbuiten.”

’Je mening geven is vijandschap?’

Gül is verbolgen over de advertentie en de suggestie dat zij een ’vijand van de islam’ zou zijn. „Dus je mening geven en daar een boek over schrijven is vijandschap?” vraagt ze zich af. Ze vraagt de partij afstand te nemen van die uitspraak.

Denk-fractievoorzitter Farid Azarkan reageert desgevraagd, en zegt dat de combinatie van de foto en het artikel een gevolg is van de algoritmen van het advertentiebedrijf. „Daar hebben wij geen inzage in. Erg ongelukkig”, aldus Azarkan.

BEKIJK MEER VAN; verkiezingen partijen en bewegingen islam Farid Azarkan Lale Gül

Denk adverteert ’tegen vijanden van islam’ op Turkse website

MSN 10.03.2021 Denk zet voor de Tweede Kamerverkiezingen opnieuw vol in op de Turkse stem. Via pro-islam-advertenties in Turkse media probeert de partij van Farid Azarkan, Selcuk Özturk en Tunahan Kuzu Turks-Nederlandse kiezers naar de stembus te lokken.

„Wilt u de vijanden van de islam een halt toeroepen? Stem Denk op 15, 16 en 17 maart”, aldus de advertentie van Denk op de Europese website van de Turkse online krant Son Haber. Bij de tekst prijkt een foto van Kamerlid Tunahan Kuzu.

Opvallend genoeg staat de advertentie over ’vijanden van de islam’ boven een artikel over de 23-jarige Amsterdamse auteur Lale Gül. Zij publiceerde onlangs het boek ’Ik ga leven’, waarin ze stevige kritiek levert op haar islamitische opvoeding. Sindsdien wordt ze bedreigd en kan ze op brede steun rekenen, van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema tot aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.

Laatstgenoemde twitterde voor Internationale Vrouwendag over de dag „waarop we, net als Lale Gül, de stilte doorbreken en voor vrijheid en zelfbeschikking van meisjes en vrouwen opkomen, in Nederland en daarbuiten.”

’Je mening geven is vijandschap?’

Gül is verbolgen over de advertentie en de suggestie dat zij een ’vijand van de islam’ zou zijn. „Dus je mening geven en daar een boek over schrijven is vijandschap?” vraagt ze zich af. Ze vraagt de partij afstand te nemen van die uitspraak.

Denk-fractievoorzitter Farid Azarkan reageert desgevraagd, en zegt dat de combinatie van de foto en het artikel een gevolg is van de algoritmen van het advertentiebedrijf. „Daar hebben wij geen inzage in. Erg ongelukkig”, aldus Azarkan.

De mediaweek van Lale Gül: Bedreigde schrijfster durft niet alleen naar buiten

NU 06.03.2021 Lale Gül schreef met Ik ga leven een aanklacht tegen haar orthodox-islamitische jeugd. Op televisieoptredens volgden online scheldpartijen en doodsbedreigingen. Bij familie in het Amsterdamse stadsdeel West – de 23-jarige Gül woont nog bij haar ouders – lopen de emoties hoog op. We kijken met Gül terug op twee tumultueus verlopen weken.

De Telegraaf noemt jouw boek een “prikkelend debuut” van iemand die de woede van zich af schrijft. Het Parool heeft het over een humoristische maar meedogenloze autobiografische roman. Was je blij met die recensies?

“Zeker, ze zijn lovend, en dat is fijn na anderhalf jaar hard werken naast mijn studie Nederlands.”

Het boek is twee weken uit en staat inmiddels op nummer negen van de bestsellerlijst.

“Dat is echt onwerkelijk. Een roman kan ook totaal floppen, dat weet je nooit met boeken.”

Op 11 februari zat je bij Op1. Na afloop kreeg je heftige reacties, die je vervolgens via Twitter verspreidde, waaronder: “Verander je naam kk hoerr schande voor alle turken”. Schrok je?

“Ik werd ook op straat herkend, dat was heel intimiderend. De politie kon niets voor me doen, doordat het om anonieme accounts ging. Later heeft de wijkagent contact met me opgenomen, ze gaan extra patrouilleren. Sommigen vergelijken mijn situatie met die van Ayaan Hirsi Ali of Theo van Gogh, of met die van Naima El Bezaz, maar ik weet niet of die vergelijking opgaat, ik denk het niet.”

Bekijk hier het Op1-fragment met Lale Gül

Via Instagram heb je een bedreiger met voor- en achternaam in de openbaarheid gebracht, wat vervolgens door GeenStijl werd opgepikt. Hij maakte je uit voor “achterlijke gore vieze vuile hoertje” met “je achterlijke boek” waarvoor je “terecht zou moeten staan”.

“Wat een figuur, door GeenStijl kreeg hij de volle laag. Vervolgens begon hij te zeuren dat hij door die actie van GeenStijl geen baan meer kon vinden en dat er sprake was van racisme. Echt, ongelofelijk, alsof dat mijn schuld is.”

In de Volkskrant vertelde je dat jouw moeder woedend was over jouw televisieoptreden. Ze wilde je wurgen. Je moeder is analfabete, maar hoorde van vrienden en familie wat je op televisie vertelde en wat je in het boek schrijft. Je noemt haar afwisselend “Karbonkel”, “droogstoppel” en “de haattante des huizes”.

“Mijn moeder is supergelovig. Toen in Frankrijk Samuel Patty onthoofd werd, vond ze dat terecht. Gelukkig steunt mijn broer me voor 100 procent. Ik woon nog steeds thuis en de sfeer is om te snijden. Ik eet apart, kom niet meer in de woonkamer. Als mensen op bezoek komen, doe ik de deur van mijn slaapkamer – die ik deel met mijn tienjarige zusje – op slot. Er is veel boosheid en verbaal geweld, maar dat heb ik al mijn hele leven, dat kan ik wel hebben. Ik negeer iedereen, en dat gaat prima.”

In de Volkskrant zei je: “Nederland heeft een inkijkje gekregen in mijn gemeenschap, het doel is bereikt. Nu gaan de luiken weer dicht. Om mijn ouders tegemoet te komen, stop ik met publiceren.”

“Deze week heb ik tegen mijn uitgever Mai Spijkers gezegd dat ik niet meer over de islam ga schrijven. Wat ik wel ga doen de komende tijd, weet ik even niet. Ik wil in ieder geval de promotie van dit boek doen en daarna even in de luwte blijven.”

Je zei ook dat je gaat trouwen met een Turkse man.

“Dat klopt, maar dat wil nog niet zeggen dat ik met een moslim trouw. Eerder deze week heb ik wel mijn koffers gepakt omdat de spanningen hoog opliepen. Maar ik ben niet gegaan. Want als ik wegga, heb ik geen familie meer. Dan zullen ze me verstoten. Ik kan alleen het huis verlaten als ik met een Turkse man trouw. Hij mag net als ik vrijdenkend zijn, dat is het compromis.”

Imam Yassin El Forkani riep op 26 februari via Twitter iedereen op jou met rust te laten. “Vrijheid en autonomie zijn belangrijke kernwaarden binnen de islam”, schreef hij.

“Dat was heel lief, maar ook hij werd weer heel erg aangevallen. El Forkani staat voor een kleine groep moslims, velen zien hem als een sukkel die alles doet voor westerlingen.”

Voormalig PVV’er en tegenwoordig moslim Arnoud van Doorn schreef in een tweet, die ook in het Turks werd vertaald, dat je de islam hebt verlaten en daar trots op bent, en dat je het leven van je ouders hebt geruïneerd. Wat vond je daarvan?

“Ik denk dat ik Turkije niet meer binnenkom. In Nederland wordt Van Doorn gezien als een sukkel, maar bij Turken is hij een soort heilige, daar is hij vaak op televisie. Zijn leugens over mij zullen gebracht worden door de Turkse media, en dan zal ik er bij het vliegveld uitgepikt worden.”

Je reageerde aangebrand en maakte Van Doorn op jouw beurt uit voor “vuile hond”. Hij deed daarop aangifte. Daarna noemde je hem ook nog “darmwandabces”. Waarom zoek je de confrontatie?

“Ik ben er trots op dat ik dat heb gezegd. Ik haat Arnoud van Doorn. Hij heeft opgeroepen om in Nederland de sharia in te voeren, hij heeft opgeroepen om de vijanden van de islam te vernietigen. Hij is een engnek, en hij heeft ook nog een politieke partij! Ik word daar gewoon superboos om.”

Schrijver Özcan Akyol schreef in zijn column in het AD: “Als deze auteur echt haar carrière beëindigt, dan hebben de barbaren gewonnen”.

“Hij heeft makkelijk praten. Hij is geen vrouw en woont niet in Bos en Lommer. Ik ga nu alleen met mijn broer naar buiten, dat geeft me wel een veilig gevoel. Maar het zou beter zijn als de bedreigers worden opgepakt.”

Lees meer over: Lale Gül