Tweede Kamerlid Selçuk Öztürkstapt per direct op als voorzitter van de partij DENK. Dat heeft hij vandaag 06.06.2020 bekendgemaakt op een ledenraadpleging van zijn partij. Zijn positie stond al langere tijd onder druk door flinke onenigheid binnen de partij. Ook secretaris Zahir Rana treedt terug uit het bestuur van Denk.
Het opstappen van Öztürk lijkt het voorlopige slotstuk van maandenlang gedoe bij de partij. De drie Kamerleden gingen lange tijd ruziënd over straat. Tot half mei 2020, toen de strijdbijl werd begraven.
Daar was nogal wat aan vooraf gegaan. Het begon in maart 2020 toen Tunahan Kuzu ineens stopte als partijleider. Al snel werd duidelijk dat hij intern onder druk was gezet na een buitenrechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij, die hem betichtte van grensoverschrijdend gedrag.
Kuzu beschuldigde daarop zijn mede-Kamerlid en partijvoorzitter Öztürk van broedermoord om hem uit te partij te werken. Daarop verscheen het derde Kamerlid Farid Azarkan ten tonele die het partijbestuur -met daarin Öztürk – opriep om af te treden.
Het inmiddels nog maar twee koppige bestuur reageerde daarop door Azarkan als lid van de partij te royeren. Dat werd door een beroepscommissie van de partij teruggedraaid.
De afgelopen tijd maakten Kuzu en Öztürk beiden bekend na de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar niet terug te zullen keren in de Tweede Kamer.
In zijn afscheidsspeech zei vertrekkend partijvoorzitter Öztürk: “Mensen komen en gaan, maar het gedachtegoed van Denk zal altijd blijven bestaan.”
“Na 25 jaar maatschappelijke betrokkenheid breekt er een moment aan dat je gezin vraagt om jouw rol te herzien”, verklaart Öztürk. “Ik ben verheugd dat ik mijn voorzitterschap met opgeheven hoofd en een goed gevoel kan overdragen aan de nieuwe lichting.”
Öztürk maakte aan alle leden excuses voor de gebeurtenissen van de afgelopen tijd, waarin de top van de partij aldoor ruziënd in de publiciteit kwam. Öztürk blijft nog wel Kamerlid namens Denk, tot de verkiezingen van maart 2021. Er is nu een tijdelijk bestuur aangesteld.
Öztürk heeft Denk vijf jaar geleden samen met Tuhanan Kuzu opgericht, toen ze samen uit de PvdA stapten “We stonden er vijf jaar geleden alleen voor, Kuzu en ik, toen we uit de Partij van de Arbeid stapten.
Maar ik ben trots op alles wat we hebben bereikt. We hebben nu duizenden leden. We kregen van een kwart miljoen mensen het vertrouwen en dat blijven we waarmaken”. Sommige leden zeiden voorafgaand aan de bijeenkomst te hopen op het vertrek van Öztürk.
AD 08.06.2020
Onderzoek
Er komt alsnog een gedegen onafhankelijkonderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag 06.06.2020 op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond 06.06.2020. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw.
Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober 2020 – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
interim-Voorzitter Metin Çelik: “De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. “De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw,de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van#Denk.
Telegraaf 08.09.2020 Het bestuur van Denk draagt Farid Azarkan voor als lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen van komend voorjaar. Hij is de enige gegadigde. Tijdens een ledenvergadering op 26 september wordt zijn kandidatuur bekrachtigd.
Azarkan is al voorzitter van de Denk-fractie in de Tweede Kamer. Hij heeft die functie overgenomen van Tunahan Kuzu, die bij de vorige verkiezingen nog lijsttrekker was.
Met Azarkan heeft Denk „een fantastische aanvoerder”, vindt partijvoorzitter Metin Çelik. „Hij is een scherp debater, een voorvechter voor gelijke kansen en een ervaren politicus die de waarden van Denk overtuigend uitdraagt.”
Afgelopen voorjaar kwam Azarkan nog hard in aanvaring met toenmalig partijvoorzitter en collega-Kamerlid Selçuk Öztürk, die hem zelfs wilde royeren als partijlid. Öztürk en Kuzu gingen toen eveneens rollend over straat. Inmiddels is de strijdbijl begraven.
NOS 08.09.2020 Farid Azarkan wordt bij de komende Tweede Kamerverkiezingen lijsttrekker van Denk. Zijn benoeming moet eind deze maand nog worden bekrachtigd door de ledenvergadering, maar dat lijkt een formaliteit: Azarkan is de enige kandidaat en het bestuur draagt hem voor.
Azarkan zit sinds de verkiezingen van 2017 in de Tweede Kamer en sinds maart van dit jaar is hij fractievoorzitter. In het voorjaar waren er allerlei ruzies binnen Denk en Azarkan werd zelfs geroyeerd als lid. Dat werd later teruggedraaid en de drie leden van de Kamerfractie legden hun conflict in mei bij.
Partijvoorzitter Çelik noemt Azarkan een fantastische aanvoerder van Denk: “Hij is een scherp debater, een voorvechter van gelijke kansen en een ervaren politicus die de waarden van Denk overtuigend uitdraagt.”
Azarkan zelf zegt zeer gemotiveerd te zijn om samen met de andere leden te bouwen aan “de nieuwe fase van onze beweging”. Hij wil voorkomen “dat de coronacrisis leidt tot nog meer ongelijkheid, discriminatie en armoede”. Hij kondigt ook aan dat hij zal strijden tegen “extreemrechtse polarisatie”.
AD 08.09.2020 dvocaat Ejder Köse (48) wordt voorgedragen als de nieuwe partijvoorzitter van Denk. Köse heeft Turkse wortels, maar voelt zich thuis in Nederland. ,,Ik wil meer diversiteit binnen de top van Denk.”
Köse (1972) is advocaat sinds 2001 en de grondlegger van Köse Advocaten en de Turkse Juristen Vereniging Nederland. Hij is gespecialiseerd in Internationaal en Europees Recht.
Een eerste zoektocht op internet naar Ejder Köse levert gelijk een op het oog saillante zaak op: Köse was de advocaat van de Turkse minister (van de AK Partij van president Erdogan) die in 2017 met veel tumult Nederland werd uitgezet.
,,Het verbaast me niks dat u gelijk daarover begint”, aldus de advocaat. ,,We zijn niet op ons achterhoofd gevallen. Als ik naar voren wordt geschoven, hou ik hier rekening mee. Weet u: ik ben advocaat en verdedig mensen voor mijn beroep. Ook hooggeplaatste mensen als succesvol raadsheer. Maar als je iemand verdedigt, hoef je het niet met diegene eens te zijn. De schoorsteen moet gewoon roken. En ik ben van deze mevrouw allang niet meer de advocaat.”
Dat klinkt als Hollandse nuchterheid…
(Lacht) ,,Dat is ook onze kantoorslogan: Nederlandse nuchterheid, Turkse passie.”
Vindt u zichzelf eigenlijk een Turkse Nederlander?
,,Ik zou willen zeggen dat ik Turkse wortels heb. Maar nu ga ik er alleen nog op vakantie. Ik woon in Nederland en ik zal hier worden begraven.”
Waarom wilt u eigenlijk Denk-voorzitter worden?
,,Na al het geruzie in de partij vond ik dat ik mijn verantwoordelijkheid moest nemen, aangezien ik al jaren lid ben. Ik denk dat ik met mijn levenservaring een relevante bijdrage kan leveren om Denk er weer bovenop te helpen en een brede partij te creëren.”
Met drie heren in het beoogd bestuur die Turkse wortels hebben? Dat klinkt niet erg divers.
,,Daar hebben we intern lang debatten over gehad. En als we eind deze maand gekozen worden door de leden zullen we daarna zeker een oproep doen voor meer diversiteit binnen de top. Dan denk ik aan een betere man-vrouwverhouding en mensen van allerlei soorten afkomst.”
Heeft u als succesvol advocaat wel tijd voor deze klus?
,,Ik heb er zin in en wil er tijd voor maken. Het voorzitterschap zal me één tot twee dagen per week kosten. Maar ik heb al twintig jaar een kantoor met meerdere advocaten, momenteel vier, die ook zaken van me kunnen overnemen.”
Als u daar straks zit, ligt er nog een heikele kwestie: de leden willen alsnog een onafhankelijk onderzoek naar eventuele integriteitsschendingen door huidig Kamerlid Tunahan Kuzu. Komt dat er?
,,Daar moeten we over discussiëren zodra we er zitten. En dan zal er uiteindelijk een besluit volgen, daar kan ik nu nog niet op vooruitlopen. Maar de leden vinden dit een belangrijk onderwerp, gezien de eerder aangenomen moties. Dus zal het zeker als agendapunt worden meegenomen.”
Vreesde u toen wij belden dat we gelijk zouden beginnen over Denk als ‘de lange arm van Ankara’?
,,Ach, er zijn veel vooroordelen over Denk. Die lange arm van Ankara is er één van. En wat mijzelf betreft kan ik me bij die verbinding ook best nog iets voorstellen, gezien enkele zaken die ik in het verleden heb gedaan. Maar ik heb nu uitgelegd hoe ik als advocaat werk en verder laat ik die Turkije-obsessie bij anderen.”
NU 04.07.2020 Farid Azarkan wil lijsttrekker en politiek leider worden van DENK, zo zei hij zaterdagavond in tv-programma OP1. Zijn ambitie volgt op een aantal roerige maanden binnen DENK, waarin hij onder meer kortstondig uit de partij was gezet. Vooralsnog is hij de enige kandidaat-lijsttrekker.
Onder meer Tunahan Kuzu, Kamerlid en oprichter van Denk, steunt hem als potentiële lijsttrekker van DENK, aldus Azarkan in een persbericht. “Ik voel mij enorm gesteund binnen de partij om samen met alle DENK’ers te strijden voor onze idealen.”
In zijn rol als lijsttrekker en politiek leider wil Azarkan focussen op het streven naar gelijkwaardigheid, benadrukt hij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherp van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
Of Azarkan de enige kandidaat-lijsttrekker blijft, moet nog blijken. Na de zomer zullen de DENK-leden hun lijsttrekker kiezen. Wie het tegen Azarkan wil opnemen, kan zich tot 15 augustus melden.
Maandenlange onrust binnen de partij
De onrust binnen DENK begon afgelopen april met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, toenmalig partijvoorzitter. Kuzu besloot zich terug te trekken nadat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad met een partijmedewerkster. Kuzu verdacht Öztürk ervan die informatie naar de pers te hebben gelekt en sprak van een “politieke broedermoordaanslag”.
Niet veel later bekritiseerden Kuzu en Azarkan de werkwijze van Öztürk, die volgens het duo steeds meer zijn eigen gang zou gaan en Kuzu’s politiek leiderschap zou ondermijnen. Daarop verweet Özturk Azarkan op zijn beurt lekken naar de pers en het “saboteren” van bemiddelingspogingen tussen hem en Kuzu.
Onterecht geroyeerd
Begin mei moest Azarkan thuis van zijn vrouw vernemen dat hij was geroyeerd. “Collega Öztürk had waarschijnlijk in een vlaag van verstandsverbijstering gehandeld”, zo kijkt Azarkan er nu op terug.
De boodschap was nooit persoonlijk aan hem overgebracht, maar is wel zonder zijn toestemming naar de ongeveer 3.500 leden gestuurd. Zodoende heeft hij zich ook niet kunnen verweren en daarmee was het royement onterecht, oordeelde de beroepscommissie van de partij. Het besluit moest daarom worden teruggedraaid. Sowieso had Azarkan al diezelfde dag laten weten aan te blijven als fractievoorzitter.
Toch weer samen verder
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij. Desondanks stapte Öztürk begin juni per direct op als partijvoorzitter.
Azarkan lichtte toe bij OP1: “We hebben elkaar in de ogen gekeken en gezegd: het is niet fraai wat zich afspeelt binnen DENK, mensen waren ontevreden, mensen keken ons erop aan, het was slecht voor de politiek, slecht voor DENK. Vanaf dat moment hebben we gezegd: we richten ons op de toekomst, we kijken naar onze verantwoordelijkheden.” De partij wordt momenteel geleid door een interim-bestuur.
NOS 04.07.2020 Farid Azarkan stelt zich kandidaat om lijsttrekker te worden van Denk bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen. Dat maakte hij bekend in talkshow Op1. Na de zomer kiezen de partijleden de nieuwe lijsttrekker.
Volgens Azarkan, nu al partijleider, blijven de strijd tegen racisme en discriminatie speerpunten van zijn partij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherpst van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
De afgelopen maanden was er veel gerommel binnen Denk. Partijvoorzitter Selçuk Öztürk raakte in conflict met Azarkan en collega-partijlid Tunahan Kuzu. Öztürk bracht een buitenechtelijke affaire van Kuzu naar buiten en wilde Azarkan royeren als partijlid. Dat laatste besluit werd teruggedraaid door een beroepscommissie.
De drie leden van Denk hebben hun ruzie in mei uitgepraat. Öztürk liet daarna weten te zullen stoppen als Kamerlid en partijvoorzitter. Azarkan zei in Op1 dat hij op de steun van zijn collega’s kan rekenen. “Kuzu steunt me voor 200 procent, Öztürk voor 100 procent.”
Over zijn partij @DENKnl heeft @F_azarkan vanavond bij #Op1 nieuws: hij wil de nieuwe lijsttrekker worden. Na alle opschudding binnen de partij steunen Kuzu en Öztürk hem volledig in zijn keuze. ‘Ze staan 100% achter me, ook omdat ze graag willen dat DENK doorgaat.’ #Op1pic.twitter.com/bz6RxdSvuj
Telegraaf 04.07.2020 Na een politiek jaar vol intern geruzie steekt Farid Azarkan bij Denk zijn vinger op om lijsttrekker te willen worden. Partijgenoot Tunahan Kuzu staat volgens hem „voor 200 procent” achter hem, Selcuk Öztürk – met wie hij eerder stevig botste – „voor 100 procent.”
Bij splinterpartij Denk vochten de drie Kamerleden de afgelopen periode elkaar de tent uit. Het draaide om een machtsstrijd, waarbij Azarkan en Kuzu naar elkaar toe trokken en Öztürk zich buitenspel gezet voelde.
Via de in het nauw gedreven Öztürk lekte vervolgens uit dat Kuzu een affaire zou hebben gehad met een medewerkster van Denk. Daarbij werd geïnsinueerd dat het om een MeToo-affaire zou gaan. Het slachtoffer zelf wil daar niks over zeggen. Wat er precies is gebeurd, is nooit duidelijk geworden.
Kuzu reageerde op Öztürk door diens acties aan zijn adres te betitelen als „politieke zelfmoord.”
De interne ruzie raakt de partij hard. Azarkan – die aangeeft bij Denk de eerste man te willen worden – mengde zich in de kwestie door in een filmpje aan Öztürk te zeggen dat hij vond dat hij moest dimmen. „Een vlaag van verstandsverbijstering”, zo betitelde Azarkan de aantijgingen van Öztürk aan het adres van Kuzu.
Zand erover
In praatprogramma Op1 laat Azarkan weten dat hij over alles zand wil doen. Hij wil Denk gaan leiden en zegt dat hij daarvoor het fiat heeft van zowel Öztürk als Kuzu. De strijdbijl is volgens hem een poosje geleden al begraven. Er is een soort van mediation geweest. „Met drie Bert van Leeuwens (presentator van tv-programma het Diner, red.) zaten we aan tafel”, zo omschrijft hij de sussende praatsessies.
Politieke partij Denk ligt in de Tweede Kamer nogal eens onder vuur. Via filmpjes op sociale media met daarin bedenkelijk knip- en plakwerk zet de partij andere Kamerleden met een allochtone achtergrond geregeld te kakken. Laatst zette Azarkan SP-leider Marijnissen bovendien weg als ’beschonken komkommer’.
Bij Op1 reageert Azarkan daarop. Hij wuift de kritiek weg. Volgens hem is Denk ’erg scherp op de persoon, op de emotie.’ „Dat past bij een partij die het nog moet leren”, vindt hij. Hij trekt de vergelijking met stervoetballer Christiano Ronaldo. Als al diens overtredingen op een rij zouden worden gezet, zou dat ook geen fraai beeld opleveren, stelt hij.
AD 04.07.2020 Farid Azarkan wil de lijst gaan trekken voor de politieke partij Denk bij de landelijke verkiezingen volgend jaar maart. Dat zei Azarkan zaterdagavond bij het televisieprogramma Op1.
,,Het kan verkeren, ik wil de lijst graag trekken”, aldus Azarkan. Formeel is er komende maand een procedure geopend, waardoor ook andere Denk-leden zich onder voorwaarden kunnen kandideren voor het lijsttrekkerschap.
De top van de politieke partij, waaronder Azarkan, moest begin juni tijdens een digitale algemene ledenvergadering nog door het stof over de slechte interne gang van zaken bij Denk. Ruzies en achterklap beheersten lang de partij.
Fractievoorzitter Farid Azarkan en Kamerlid Tunahan Kuzu stonden enkele maanden lijnrecht tegenover Kamerlid en toenmalig partijvoorzitter Selçuk Öztürk. Azarkan werd in die periode zelfs geroyeerd, maar dat besluit werd teruggedraaid.
Azarkan: ,,Het was allemaal niet fraai en niet goed.” Uiteindelijk is de ruzie gesust, met behulp van drie vertrouwelingen en lange wandelingen, aldus de fractieleider. ,,We hebben inmiddels laten zien dat we de boel bij elkaar kunnen houden.”
Öztürk heeft het veld geruimd als voorzitter, maar de vraag bleef vooralsnog op tafel liggen wie Denk door de verkiezingen heen ging helpen. Dat wil Azarkan dus.
Integriteit
Overigens wachten de leden nog steeds op een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Daartoe besloot de ledenvergadering.
Daarop reagerend zei de kandidaat-lijsttrekker zaterdagavond dat er al een onderzoek gedaan is naar integriteitsschendingen waar niets uitgekomen is, maar dat was niet onafhankelijk. Toch vindt Azarkan: ,,We hebben dat achter ons gelaten.”
Eind september houdt Denk een ledenvergadering om de lijsttrekker te kiezen. Azarkan geeft aan dat hij steun heeft voor zijn kandidatuur van Kuzu en Öztürk.
MSN 04.07.2020 Farid Azarkan wil lijsttrekker en politiek leider worden van DENK, zo zei hij zaterdagavond in tv-programma OP1. Zijn ambitie volgt op een aantal roerige maanden binnen DENK, waarin hij onder meer kortstondig uit de partij was gezet. Vooralsnog is hij de enige kandidaat-lijsttrekker.
Onder meer Tunahan Kuzu, Kamerlid en oprichter van Denk, steunt hem als potentiële lijsttrekker van DENK, aldus Azarkan in een persbericht. “Ik voel mij enorm gesteund binnen de partij om samen met alle DENK’ers te strijden voor onze idealen.”
In zijn rol als lijsttrekker en politiek leider wil Azarkan focussen op het streven naar gelijkwaardigheid, benadrukt hij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherp van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
Of Azarkan de enige kandidaat-lijsttrekker blijft, moet nog blijken. Na de zomer zullen de DENK-leden hun lijsttrekker kiezen. Wie het tegen Azarkan wil opnemen, kan zich tot 15 augustus melden.
Maandenlange onrust binnen de partij
De onrust binnen DENK begon afgelopen april met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, toenmalig partijvoorzitter. Kuzu besloot zich terug te trekken nadat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad met een partijmedewerkster. Kuzu verdacht Öztürk ervan die informatie naar de pers te hebben gelekt en sprak van een “politieke broedermoordaanslag”.
Niet veel later bekritiseerden Kuzu en Azarkan de werkwijze van Öztürk, die volgens het duo steeds meer zijn eigen gang zou gaan en Kuzu’s politiek leiderschap zou ondermijnen. Daarop verweet Özturk Azarkan op zijn beurt lekken naar de pers en het “saboteren” van bemiddelingspogingen tussen hem en Kuzu.
Onterecht geroyeerd
Begin mei moest Azarkan thuis van zijn vrouw vernemen dat hij was geroyeerd. “Collega Öztürk had waarschijnlijk in een vlaag van verstandsverbijstering gehandeld”, zo kijkt Azarkan er nu op terug.
De boodschap was nooit persoonlijk aan hem overgebracht, maar is wel zonder zijn toestemming naar de ongeveer 3.500 leden gestuurd. Zodoende heeft hij zich ook niet kunnen verweren en daarmee was het royement onterecht, oordeelde de beroepscommissie van de partij. Het besluit moest daarom worden teruggedraaid. Sowieso had Azarkan al diezelfde dag laten weten aan te blijven als fractievoorzitter.
Toch weer samen verder
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij. Desondanks stapte Öztürk begin juni per direct op als partijvoorzitter.
Azarkan lichtte toe bij OP1: “We hebben elkaar in de ogen gekeken en gezegd: het is niet fraai wat zich afspeelt binnen DENK, mensen waren ontevreden, mensen keken ons erop aan, het was slecht voor de politiek, slecht voor DENK. Vanaf dat moment hebben we gezegd: we richten ons op de toekomst, we kijken naar onze verantwoordelijkheden.” De partij wordt momenteel geleid door een interim-bestuur.
Parool 07.06.2020 Er komt alsnog een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw. Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’
De tekst van de motie over het alsnog uit te voeren onderzoek naar de interne perikelen bij Denk.BEELD INDIENER HANS STRAETER
Geteisterd
Denk werd de afgelopen maanden geteisterd door interne conflicten. De beschuldiging van de vrouw richting Kuzu zou door Öztürk als drukmiddel zijn gebruikt om Kuzu af te zetten als partijleider. Die beschuldigde de toenmalige partijvoorzitter daarna van ‘politieke broedermoord’ en ‘chantage’.
De nieuwe politiek leider, Azarkan, werd door Öztürk prompt uit de partij gezet nadat die de partijvoorzitter had gevraagd terug te treden. Dat besluit werd door een beroepscommissie teruggedraaid. Onlangs begroeven de heren de strijdbijl en ze maakten zaterdag volop hun excuses voor al het moddergooien.
Öztürk zei ook tijdens een emotionele speech dat hij per direct wilde opstappen als voorzitter van Denk. Hij noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. Ook vindt Öztürk dat het ‘tijd is voor een nieuwe lichting’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober 2020 – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
Çelik: “De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. “De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
DENK 2.0
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw, de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van #Denk.
AD 07.06.2020 Er komt alsnog een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw. Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’.
Denk werd de afgelopen maanden geteisterd door interne conflicten. De beschuldiging van de vrouw richting Kuzu zou door Öztürk als drukmiddel zijn gebruikt om Kuzu af te zetten als partijleider. Die beschuldigde de toenmalige partijvoorzitter daarna van ‘politieke broedermoord’ en ‘chantage’.
De nieuwe politiek leider, Azarkan, werd door Öztürk prompt uit de partij gezet nadat die de partijvoorzitter had gevraagd terug te treden. Dat besluit werd door een beroepscommissie teruggedraaid. Onlangs begroeven de heren de strijdbijl en ze maakten zaterdag volop hun excuses voor al het moddergooien.
Öztürk zei ook tijdens een emotionele speech dat hij per direct wilde opstappen als voorzitter van Denk. Hij noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. Ook vindt Öztürk dat het ‘tijd is voor een nieuwe lichting’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
Çelik: ,,De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. ,,De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw,de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van #Denk.
NU 06.06.2020 Selçuk Öztürk stopt per direct als voorzitter van DENK, zo heeft hij zaterdag bekendgemaakt tijdens de algemene ledenvergadering. Ook secretaris Zahir Rana treedt per direct af. Een tijdelijk bestuur zal de komende maanden de leiding overnemen, meldt de partij in een verklaring.
“Na 25 jaar maatschappelijke betrokkenheid breekt er een moment aan dat je gezin vraagt om jouw rol te herzien”, verklaart Öztürk. “Ik ben verheugd dat ik mijn voorzitterschap met opgeheven hoofd en een goed gevoel kan overdragen aan de nieuwe lichting.”
Diverse partijkopstukken, onder wie Öztürk en fractieleider Farid Azarkan, vochten de afgelopen maanden een publieke ruzie uit. Die begon met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Öztürk, nadat Kuzu zich terugtrok omdat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie met een partijmedewerkster had gehad.
‘We laten de ruzie achter ons’
Kuzu verweet Öztürk toen “broedermoord” omdat hij de affaire aan het licht zou hebben gebracht. Het partijdispuut eindigde in het royement van Azarkan, maar dit besluit werd later teruggedraaid door een beroepscommissie van de partij zelf.
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei 2020 in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij.
NOS 06.06.2020 Partijvoorzitter Selçuk Öztürk van Denk legt zijn functie neer. Dat heeft hij gezegd op een ledenvergadering die in verband met de coronaregels door 30 mensen bijgewoond werd en die de leden thuis digitaal konden volgen.
Öztürk gaf als reden de lange werkweken die hij maakt, soms van 80 uur. Hij zei dat zijn gezin erom vroeg. “Dan word je emotioneel”, zei hij, zichtbaar aangedaan. Maar de ruzies in de partij zullen ook een rol hebben gespeeld.
Öztürk maakte aan alle leden excuses voor de gebeurtenissen van de afgelopen tijd, waarin de top van de partij aldoor ruziënd in de publiciteit kwam. Öztürk blijft nog wel Kamerlid namens Denk, tot de verkiezingen van maart 2021. Er is nu een tijdelijk bestuur aangesteld.
Öztürk heeft Denk vijf jaar geleden samen met Tuhanan Kuzu opgericht, toen ze samen uit de PvdA stapten “We stonden er vijf jaar geleden alleen voor, Kuzu en ik, toen we uit de Partij van de Arbeid stapten.
Maar ik ben trots op alles wat we hebben bereikt. We hebben nu duizenden leden. We kregen van een kwart miljoen mensen het vertrouwen en dat blijven we waarmaken”. Sommige leden zeiden voorafgaand aan de bijeenkomst te hopen op het vertrek van Öztürk.
Broedermoord
Op de vergadering van vandaag moet de top verantwoording afleggen over de knallende ruzie binnen Denk, die de afgelopen maanden tot een breuk binnen de partij leek te leiden. Maar na maanden van gerommel legden de drie leden van de Denk-fractie het half mei weer bij, al zitten de leden nog met veel vragen. In het conflict stonden Kamerlid Azarkan en Kuzu tegenover partijvoorzitter Öztürk. Er vielen termen als ‘broedermoord’ en ‘incompetent’.
Eind maart maakte Kuzu bekend dat hij na de verkiezingen niet meer zou terugkeren in de politiek. Eerst verklaarde hij dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden, later bleek er een machtsstrijd in de partij te spelen waarbij berichten over een buitenechtelijke affaire van Kuzu opnieuw opdoken.
Kuzu droeg het fractievoorzitterschap over aan Azarkan, maar de machtsstrijd leidde ertoe dat Azarkan op 6 mei 2020 door het partijbestuur uit de partij werd gezet. Dat moest later teruggedraaid worden na een uitspraak van de beroepscommissie van de partij. De drie erkenden half mei dat de gebeurtenissen niet erg positief waren geweest voor Denk en betuigden spijt.
In zijn afscheidsspeech zei vertrekkend partijvoorzitter Öztürk: “Mensen komen en gaan, maar het gedachtegoed van Denk zal altijd blijven bestaan.”
Telegraaf 06.06.2020 Denk-politicus Öztürk stapt per direct op als voorzitter van de partij nadat de partijtop recent met elkaar overhoop lag. Volgens Öztürk legt hij het voorzitterschap neer omdat zijn gezin dat van hem vraagt en omdat hij een nieuwe generatie de kans wil bieden.
De partijvoorzitter kondigde zijn vertrek aan op de ledenvergadering van zijn partij. „Ik maak werkweken van 60, 70, 80 uren per week”, voerde hij op als reden. „Als je gezin dit vraagt word je emotioneel, je wil een bijdrage blijven leveren aan de maatschappij.”
Excuses
Even daarvoor had Öztürk zijn excuses aangeboden aan de leden voor recente conflicten in de partijtop. Het was namelijk een puinhoop bij Denk. Tussen de Denk-Kamerleden was de afgelopen weken een flinke strijd ontstaan.
Kamerlid Kuzu trok zich na een ruzie met Öztürk terug als fractievoorzitter. „,Wij vinden deze gebeurtenissen heel spijtig”, zei Öztürk. „We hebben ervan geleerd en zijn daar niet trots op. Wij zijn ondergeschikt aan de idealen van Denk.”
Kuzu stapte in maart op na verhalen over een buitenechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij. De vrouw in kwestie zou hem, zo meldde HP/De Tijd eind maart, beschuldigen van machtsmisbruik en ander ’ongewenst gedrag’.
Een paar dagen later beschuldigde Kuzu zijn fractiegenoot en partijvoorzitter Öztürk van ’broedermoord’ en ’chantage’. Hij zou de affaire gebruikt hebben om hem ’politiek te lynchen’.
Zijn opvolger Azarkan vroeg vergeefs aan het Denk-partijbestuur om op te stappen. Twee bestuursleden bleven aan, onder wie Öztürk, die daarop Azarkan uit de partij zetten. Een beroepscommissie draaide dat royement weer terug.
De drie Denk-Tweede Kamerleden Azarkan, Kuzu en Öztürk hebben de strijdbijl daarna begraven, beweren ze. De drie hebben samen „constructieve gesprekken gevoerd over de toekomst van Denk”, lieten zij in een persverklaring weten. Ook Kuzu ging tijdens de bijeenkomst door het stof door excuses te maken voor zijn gedrag.
Tijdens de ledenvergadering deed aftredend voorzitter Öztürk toch nog een poging om het geruzie recht te praten. Volgens hem ’hoort het erbij’ en ’gebeurt het ook bij andere partijen’. Öztürk kondigde eerder al aan na de verkiezingen te stoppen als Kamerlid.
Öztürk richtte Denk in 2015 op samen met Kuzu, nadat beide Kamerleden door de PvdA uit de fractie waren gezet. Sindsdien behaalde de partij bij de verkiezingen van 2017 drie Kamerzetels, en deed zij ook haar intrede in de gemeentelijke en provinciale politiek.
De leden van Denk hebben inmiddels een interim-bestuur aangesteld. Daarin zit onder meer voormalig PvdA-Kamerlid Çelik. Dit najaar komt er een nieuw bestuur.
AD 06.06.2020 Selçuk Öztürk stopt per direct als voorzitter van Denk. Dat heeft hij vanmiddag gezegd tijdens een speech op de algemene ledenvergadering.
Na vijf jaar is het ook goed dat er met het nieuwe bestuur een frisse wind komt, aldus Selçuk Öztürk, vertrokken partijvoorzitter Denk.
Öztürk noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. ,,Er komt een moment dat je gezin vraagt om je bijdrage die je levert aan de samenleving te herzien.”
Hij vertelde dat de coronatijd, waarin hij veel thuis was met zijn gezin, zijn vertrekplannen hebben versneld. Ook vindt de scheidend voorzitter van Denk dat het tijd is voor een nieuwe lichting. ,,Na vijf jaar is het ook goed dat er met het nieuwe bestuur een frisse wind komt.”
Het was al duidelijk dat Öztürk in maart zou stoppen als Kamerlid, nu vertrekt hij dus ook per onmiddellijk als voorzitter. ,,Het was voor mij een eer om als arbeiderszoon dagelijks naar Rotterdam en Den Haag te komen om in dit land verandering te brengen en onrechtvaardigheid te bestrijden.”
De voorzitter zei ‘met opgeheven hoofd’ te vertrekken. Hij bood vanmiddag wel zijn excuses aan richting teleurgestelde leden voor de interne ruzies van de laatste tijd binnen Denk, ook namens de andere ruziemakers. ,,Wij vinden deze gebeurtenissen heel spijtig. We hebben ervan geleerd en zijn daar niet trots op. Wij zijn ondergeschikt aan de idealen van Denk.”
Interim-bestuur
De leden hebben inmiddels een interim-bestuur aangesteld via een digitale stemming. Daarin zit onder meer Metin Çelik, een oud-Kamerlid van de PvdA. Dit najaar komt er een nieuw bestuur.
De top van de politieke partij moest deze zaterdag tijdens een digitale algemene ledenvergadering verantwoording afleggen over de slechte interne gang van zaken. Met het vertrek van Öztürk lijkt een lopende machtsstrijd beslecht.
De strijdbijl werd medio vorige maand tot veler verrassing al begraven. In het conflict stonden fractievoorzitter Farid Azarkan en Kamerlid Tunahan Kuzu enkele maanden lang tegenover Kamerlid en toenmalig partijvoorzitter Selçuk Öztürk.
Moedig besluit
Farid Azarkan, politiek leider van Denk, sprak vanmiddag van een ‘moedig en geen gemakkelijk besluit’ van Öztürk. Hij roemde de rol van de mede-oprichter.
Volgens Azarkan is Denk de afgelopen maanden door de moeilijkste periode gegaan in de geschiedenis van de beweging. ,,Sorry, dat was niet goed en mag nooit meer gebeuren. Maar alles gaat voorbij.” Volgens de politiek leider gaat Denk nu een nieuwe fase in van volwassenheid, waarbij idealen voorop staan in plaats van conflicten.
Azarkan: ,,We gaan nu werken aan herstel van het vertrouwen, verbinding en het uitbouwen van de beweging.” De politiek leider zei vandaag niets over eventuele persoonlijke ambities om lijsttrekker te worden bij de landelijke verkiezingen. Dat komt later aan de orde, aldus een zegsman.
Vanwege het coronavirus konden maar dertig mensen aanwezig zijn bij de ledenvergadering. Zo’n 500 leden konden het gebeuren digitaal volgen en stemmen. Zij mochten zich bijvoorbeeld uitspreken over een voorstel om alsnog een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de recente gebeurtenissen binnen Denk.
MSN 07.06.2020 Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk stapt per direct op als voorzitter van de partij DENK. Dat heeft hij zojuist bekendgemaakt op een ledenraadpleging van zijn partij. Zijn positie stond al langere tijd onder druk door flinke onenigheid binnen de partij.
Het opstappen van Öztürk lijkt het voorlopige slotstuk van maandenlang gedoe bij de partij. De drie Kamerleden gingen lange tijd ruziënd over straat. Tot half mei, toen de strijdbijl werd begraven.
Daar was nogal wat aan vooraf gegaan. Het begon in maart toen Tunahan Kuzu ineens stopte als partijleider. Al snel werd duidelijk dat hij intern onder druk was gezet na een buitenrechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij, die hem betichtte van grensoverschrijdend gedrag.
Kuzu beschuldigde daarop zijn mede-Kamerlid en partijvoorzitter Öztürk van broedermoord om hem uit te partij te werken. Daarop verscheen het derde Kamerlid Farid Azarkan ten tonele die het partijbestuur -met daarin Öztürk – opriep om af te treden.
Het inmiddels nog maar twee koppige bestuur reageerde daarop door Azarkan als lid van de partij te royeren. Dat werd door een beroepscommissie van de partij teruggedraaid.
De afgelopen tijd maakten Kuzu en Öztürk beiden bekend na de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar niet terug te zullen keren in de Tweede Kamer.
In de machtsstrijd om negatieve aandacht dreigde Denk dit voorjaar even het onderspit te delven tegen 50Plus.
Echter, de partij kwam sterk terug met de poging van partijvoorzitter Selçuk Öztürk om fractievoorzitter Farid Azarkanuit de partijte zetten.
Daarmee schreef Öztürk parlementaire geschiedenis. Het komt wel vaker voor dat een partijvoorzitter aan de stoelpoten van een fractieleider zaagt, maar een royement is een noviteit.
AD 18.05.2020
Besluit bestuur Denk uitzetting Farid Azarkan onterecht
Het besluit van het Denk-bestuur om fractieleider Farid Azarkan uit de partij te zetten, is vernietigd door de beroepscommissie van de partij.
Vorige week werd Kamerlid Azarkan nog plotsklaps per direct geroyeerd door het tweekoppige bestuur, onder leiding van Selçuk Öztürk, omdat hij Denk zou benadelen en zou handelen in strijd met het belang van de partij. Azarkan weigerde echter het fractieleiderschap op te geven.
De beroepscommissie heeft de feitelijkheid van de beschuldigingen niet kunnen vaststellen, valt te lezen in een persbericht. Daarnaast is Farid Azarkan door het bestuur niet in de gelegenheid gesteld om zich tegen de beschuldigingen en aantijgingen te verweren. Ook heeft het bestuur verzuimd in het besluit te vermelden hoe Azarkan in beroep kan gaan.
Het bestuur wordt nu opgedragen de uitspraak van de commissie bekend te maken via een mail aan alle leden van Denk en een persbericht.
Azarkan laat in een reactie weten: ,,Ik ga ervan uit dat de democratische spelregels ook voor het Denk-bestuur gelden en dat zij uitvoering geven aan de uitspraak van de beroepscommissie.”
Edwin van der Aa @edwinvanderaa76
Het bestuur van Denk legt zich neer bij de uitspraak van de beroepscommissie van de partij dat fractievoorzitter Farid Azarkan ten onrechte is geroyeerd. In een verklaring schrijft het bestuur, onder leiding van mede-Kamerlid Selçuk Öztürk, dat het royement is teruggedraaid.
Is de beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag van Kuzu slechts gebruikt als breekijzer? Of is Öztürk de enige die adequaat reageerde toen hij van die zaak hoorde?
Alle wederzijdse beschuldigingen over malversaties, leugens en geschonden afspraken zijn voor de buitenwereld intussen nauwelijks meer te volgen. Slechts één politiek twistpunt schemert door de chaos heen. Öztürk vertegenwoordigt de onverzoenlijke kant van de partij die elk debat met gestrekt been tegemoet gaat.
De intimidatie van collega’s, de verdachtmakingen aan het adres van Kamervoorzitter Arib, de onverkwikkelijke filmpjes over het stemgedrag van andersdenkende Kamerleden met een migratie-achtergrond; het verdraagt zich slecht met het verbindende imago dat Denk zegt na te streven.
Telegraaf 12.05.2020
Öztürks denkfout is dat hij zijn fanatiekste politieke tegenstanders bij de PVV effectief bestrijdt als hij hen met gelijke munt terugbetaalt: they go low, we go low.
De Kamerleden Azarkan en Kuzu zijn enige tijd geleden tot het inzicht gekomen dat die weg doodloopt. Maar hun pogingen om Öztürk in te tomen liepen stuk en liggen mede aan de basis van het huidige conflict waarover de partijleden binnenkort hun oordeel moeten vellen: wie dient het toneel te verlaten?
Öztürk lijkt daarin niet sterk te staan. Op één punt na misschien. Want de hele affaire is extra gecompliceerd geworden door de beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag van voormalig fractievoorzitter Kuzu jegens een vrouwelijke medewerkster.
Is die beschuldiging slechts gebruikt als breekijzer in het conflict? Of is Öztürk, zoals hij zelf zegt, de enige van de mannenbroeders die adequaat reageerde toen hij van de zaak hoorde?
Omdat de betrokkenen elkaar nogal tegenspreken, komt het onafhankelijke onderzoek van Bureau Berenschot als geroepen. Hopelijk begrijpt ook Öztürk dat het oordeel over de toekomst van de partij pas aan de achterban kan worden voorgelegd nadat dat onderzoek is afgerond.
Öztürk keert na verkiezingen niet terug als Kamerlid
Kamerlid en Denk-voorzitter Selçuk Öztürk keert na de verkiezingen niet terug in de Tweede Kamer. Dat heeft hij zondag bekendgemaakt in het televisieprogramma Buitenhof.
Interview met Selçuk Öztürk: ‘Dit moet waardig worden opgelost’
Kamerlid en Denk-voorzitter Selçuk Öztürk verbreekt zijn zwijgen na de reeks conflicten binnen zijn partij. Hoe verwacht hij de idealen van Denk nog te kunnen
Hoe Denk de partij van ‘de politieke broedermoord’ werd
De partijleider van Denk, Tunahan Kuzu, maakte kortgeleden ineens bekend dat hij ermee stopt. Aanleiding bleek een jaren geleden begraven affaire die plots weer opborrelde. Maar de oorzaken liggen dieper.
AD 11.05.2020
Denk-voorzitter Selçuk Öztürk gaat ook verdwijnen
Ook Denk-voorzitter Selçuk Öztürk zal zich bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen niet opnieuw kandidaat stellen voor de lijst. Volgens Öztürk is zijn voornemen om te stoppen als Kamerlid binnen de partij al langer bekend, zei hij in het tv-programma Buitenhof. ,,Iedereen weet dat.”
Öztürk zegt nu niet te willen stoppen. “Denk is een ledenpartij. Het is belangrijk dat de leden zich een oordeel kunnen vormen.” Op 6 juni 2020 is er een congres, in welke vorm is vanwege de coronacrisis nog niet duidelijk. De voorzitter wil dan zijn verhaal doen. Hij zegt het oordeel van de meerderheid te zullen accepteren, ook als dat betekent dat hij zijn functie moet neerleggen.
Telegraaf 11.05.2020
Geen grensoverschrijdend gedrag Tunahan Kuzu
Een onderzoeksbureau heeft geen grensoverschrijdend gedrag vastgesteld bij de vroegere Denk-fractievoorzitter Kuzu. Dat zegt de huidige fractievoorzitter Azarkan na onderzoek door het bureau Integis.
Binnen Denk woedt een machtsstrijd, die voor een deel te maken heeft met de positie van Kuzu. Die stapte in maart op als fractievoorzitter, naar later bleek in verband met de nasleep van berichten over een eerdere buitenechtelijke affaire met een vrouw.
Telegraaf 15.05.2020
Telegraaf 07.05.2020
Farid Azarkan onder druk
Farid Azarkan blijft voor Denk fractievoorzitter in de Tweede Kamer, ook nu hij door het bestuur uit de partij is gezet. Dat zei hij op een persbijeenkomst 06.05.2020 op het partijbureau in Rotterdam.
AD 07.05.2020
De actie van het bestuur, onder leiding van partijvoorzitter Öztürk, was “onverstandig, onverantwoord en ‘roekeloos’“, zei Azarkan. “Ik betreur deze daad, dit leidt nergens toe.” Azarkan benadrukte dat hij is gekozen met 62.000 voorkeurstemmen en ziet geen reden om zijn werk neer te leggen. “Ik ben en blijf Denk.”
NOS 16.05.2020 Het bestuur van Denk legt zich neer bij de uitspraak van de beroepscommissie van de partij dat fractievoorzitter Farid Azarkan ten onrechte is geroyeerd. In een verklaring schrijft het bestuur, onder leiding van mede-Kamerlid Selçuk Öztürk, dat het royement is teruggedraaid.
Binnen de fractie van Denk is ruzie uitgebroken. Azarkan en voormalig fractieleider Tunahan Kuzu kunnen niet meer door een deur met Öztürk, die tevens partijvoorzitter is. De machtsstrijd leidde ertoe dat Azarkan op 6 mei door het bestuur het lidmaatschap werd ontnomen.
Een roekeloze actie, vond Azarkan, die naar de beroepscommissie stapte. Die oordeelde afgelopen donderdag hard over het optreden van de voorzitter: Öztürk heeft volgens de commissie de ledendemocratie “met voeten getreden en misbruik gemaakt van zijn voorzittersrol”.
Niet de juiste procedure
In een reactie daarop zei het bestuur, dat naast Öztürk nog uit één ander lid bestaat, dat de beroepscommissie niet de juiste procedure had gevolgd. Öztürk wilde op korte termijn een gesprek met de commissie.
Of het daarvan is gekomen, is niet duidelijk. Maar in de nieuwe verklaring staat dat het bestuur van Denk de uitspraak van de beroepscommissie overneemt. Het besluit om het lidmaatschap af te pakken is per direct nietig verklaard.
NU 14.05.2020 DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan is door het bestuur onterecht uit de partij gezet, oordeelt de beroepscommissie van de partij zelf. Het bestuur, dat voor de helft uit Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk bestaat, moet het besluit terugdraaien en de pers en partijleden daarover informeren.
“Ontzetting uit het lidmaatschap is de zwaarste sanctie in verenigingsverband en heeft een onterend karakter. Een ontzettingsbesluit moet om die redenen daarom zorgvuldig worden genomen en het moet duidelijk zijn dat de vereniging in zo’n geval niet anders kan handelen”, schrijft de beroepscommissie in de donderdag gepubliceerde uitspraak.
De commissie stelt dat het besluit niet goed onderbouwd was en dat er geen hoor en wederhoor is gepleegd.
“Het is veelzeggend dat dit bestuur, onder voorzitterschap van Selcuk Öztürk, lak lijkt te hebben aan alle democratische regels van de vereniging”, laat Azarkan in een reactie weten.
Azarkan moest het royement via de media vernemen. De boodschap is nooit persoonlijk aan hem overgebracht, maar is wel zonder zijn toestemming naar de ongeveer 3.500 leden gestuurd. Zodoende heeft hij zich ook niet kunnen verweren.
Toen Azarkan op 6 mei 2020 te horen kreeg dat hij uit de partij werd gezet, liet hij nog diezelfde dag weten aan te blijven als fractievoorzitter.
Ruzie binnen partij wordt publiekelijk uitgevochten
De ruzie binnen de partij tussen de drie Tweede Kamerleden Azarkan, Öztürk en Tunahan Kuzu wordt al enkele maanden publiekelijk uitgevochten.
Dat begon bij een machtsstrijd tussen partijoprichters Kuzu en Öztürk. Kuzu besloot zich terug te trekken nadat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad met een partijmedewerkster. Kuzu verdenkt Öztürk ervan die informatie naar de pers te hebben gelekt en sprak daarom van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker”.
Kuzu en Azarkan hadden kritiek op de werkwijze van Öztürk. Kuzu schreef daar begin april over: “Özturk ging steeds meer zijn eigen gang, ondermijnde mijn politiek leiderschap en plaatste zichzelf steeds meer op een zijspoor in de Kamerfractie.”
Zaterdag zei Öztürk in gesprek met de Volkskrant dat juist Azarkan informatie naar de media lekte en bemiddelingspogingen tussen hem en Kuzu zou hebben gesaboteerd. “Telkens als Kuzu en ik dichter bij elkaar kwamen, waren er nieuwe eisen van Azarkan”, aldus Özturk.
Ook verweet hij Azarkan en Kuzu dat zij buiten zijn medeweten om tijdens een reis naar Istanboel de koers van de partij bespraken. Azarkan deed die uitspraken via Twitter af als “leugens”.
NOS 14.05.2020 Farid Azarkan blijft waarschijnlijk lid van Denk. Eerder zei het bestuur, onder leiding van voorzitter Öztürk, Azarkan te willen royeren maar de beroepscommissie van Denk heeft het besluit om hem uit de partij te zetten vernietigd.
Volgens Öztürk zou Azarkan in strijd met de belangen van Denk handelen en de partij “bij voortduring op onredelijke wijze” hebben benadeeld. De beroepscommissie, die bestaat uit drie leden, heeft de feitelijkheid van deze beschuldigingen niet kunnen vaststellen”, zo staat in een persbericht.
Azarkan zelf noemde de actie van het bestuur eerder “onverstandig, onverantwoord en roekeloos”. Hij benadrukte te willen aanblijven, onder meer omdat hij met 62.000 voorkeurstemmen werd gekozen. “Ik ben en blijf Denk”, zei hij.
De beroepscommissie is vrij hard in haar oordeel. “De ledendemocratie is door Öztürk met voeten getreden en daarmee heeft hij misbruik gemaakt van zijn voorzittersrol.” Verder heeft Azarkan door het bestuur volgens de commissie niet de kans gekregen om zich te verdedigen tegen de beschuldigingen.
Het bestuur van Denk zegt in een reactie op zijn beurt dat de beroepscommissie niet de goede procedures in het onderzoek heeft gevolgd. Het bestuur wil op korte termijn met de commissie in gesprek om “zodoende in elk geval de gelegenheid te krijgen te worden gehoord”.
Het rommelt al maanden binnen Denk. Er is een machtsstrijd gaande tussen voorzitter Öztürk en een groot deel van de partij. Kuzu, die samen met Öztürk de partij in 2014 oprichtte, moest het veld ruimen als fractieleider vanwege een buitenechtelijke relatie.
Öztürk zou die affaire opzettelijk naar buiten hebben gebracht. Kuzu noemde dat toen een poging tot “politieke broedermoord” door Öztürk. Op 6 juni is een ledenbijeenkomst en daar kunnen de leden een nieuw bestuur kiezen.
Telegraaf 14.05.2020 Het partijbestuur van Denk mag fractievoorzitter Farid Azarkan niet royeren. De beroepscommissie van de partij heeft het besluit van voorzitter Selçuk Öztürk om Azarkan uit de partij te zetten, vernietigd.
De drie kopstukken van Denk zijn verwikkeld in een slepend conflict. Nadat Kamerlid Tunahan Kuzu zich had teruggetrokken als partijleider en fractievoorzitter wegens een conflict met Öztürk, vroeg Azarkan het bestuur terug te treden. Dat weigerde voorzitter Öztürk, hoewel de meeste bestuursleden inmiddels zijn opgestapt.
De commissie oordeelt dat Öztürk het royement niet genoeg heeft onderbouwd. Ook heeft het bestuur Azarkan niet de kans gegeven „om naar aanleiding van de beschuldigingen zijn zienswijze naar voren te brengen”, aldus de beroepscommissie.
Het partijbestuur houdt vol dat het Azarkan wel degelijk mocht royeren. Het is volgens Öztürk en zijn enige overgebleven medebestuurder juist de beroepscommissie die zich niet aan de regels heeft gehouden. Ze hebben naar eigen zeggen onder meer te weinig tijd gekregen om zich voor te bereiden voor ze hun besluit moesten verdedigen. „Het bestuur zal op korte termijn met de commissie in gesprek gaan” om alsnog zijn zegje te kunnen doen, laat het weten.
„Het is veelzeggend dat dit bestuur, onder voorzitterschap van Selçuk Öztürk, lak lijkt te hebben aan alle democratische regels van de vereniging”, zegt Azarkan in een reactie.
De beroepscommissie vraagt van Öztürk de uitspraak „op dezelfde wijze bekend te maken” als het besluit om Azarkan te royeren. Dat deed het bestuur met een mail aan alle Denk-leden en een persbericht. Uiterlijk vrijdagmiddag 16.00 uur moet Öztürk de leden bijpraten.
AD 14.05.2020 Het besluit van het Denk-bestuur om fractieleider Farid Azarkan uit de partij te zetten, is vernietigd door de beroepscommissie van de partij.
Vorige week werd Kamerlid Azarkan nog plotsklaps per direct geroyeerd door het tweekoppige bestuur, onder leiding van Selçuk Öztürk, omdat hij Denk zou benadelen en zou handelen in strijd met het belang van de partij. Azarkan weigerde echter het fractieleiderschap op te geven.
De beroepscommissie heeft de feitelijkheid van de beschuldigingen niet kunnen vaststellen, valt te lezen in een persbericht. Daarnaast is Farid Azarkan door het bestuur niet in de gelegenheid gesteld om zich tegen de beschuldigingen en aantijgingen te verweren. Ook heeft het bestuur verzuimd in het besluit te vermelden hoe Azarkan in beroep kan gaan.
Ontzetting uit het lidmaatschap is de zwaarste sanctie in verenigingsverband en heeft een onterend karakter, aldus Beroepscommissie Denk.
‘Ontzetting uit het lidmaatschap is de zwaarste sanctie in verenigingsverband en heeft een onterend karakter. Een ontzettingsbesluit moet om die redenen daarom zorgvuldig worden genomen en het moet duidelijk zijn dat de vereniging in zo’n geval niet anders kan handelen’, leest het bericht.
Daarnaast dienen procesrechtelijke grondbeginselen, zoals strengere motiveringseisen en toepassen van hoor en wederhoor, in acht te worden genomen, aldus de beroepscommissie.
Het bestuur wordt nu opgedragen de uitspraak van de commissie bekend te maken via een mail aan alle leden van Denk en een persbericht.
Azarkan laat in een reactie weten: ,,Ik ga ervan uit dat de democratische spelregels ook voor het Denk-bestuur gelden en dat zij uitvoering geven aan de uitspraak van de beroepscommissie.”
Het klopt gewoon niet. Wij hebben niet de gelegenheid gekregen om gehoord te worden binnen de geldende termijn, aldus Selçuk Öztürk, voorzitter Denk.
De drie kopstukken van Denk zijn verwikkeld in een slepend conflict. Nadat Kamerlid Tunahan Kuzu zich had teruggetrokken als partijleider en fractievoorzitter wegens een conflict met Öztürk, vroeg Azarkan het bestuur terug te treden. Dat weigerde voorzitter Öztürk, hoewel de meeste bestuursleden inmiddels zijn opgestapt.
Selçuk Öztürk laat in een eerste reactie weten dat de uitspraak van de beroepscommissie niet juist is. ,,Het klopt gewoon niet. Wij hebben niet de gelegenheid gekregen om gehoord te worden binnen de geldende termijn.” Volgens de voorzitter bedraagt die twee weken.
Öztürk stelt dat het bestuur wel degelijk tekst en uitleg wilde geven, maar meer tijd nodig had omdat het nu heel druk is met het organiseren van de ledenraad over de toekomst van Denk. Die wordt gehouden op 6 juni.
Uitspraken van de beroepscommissie zijn volgens de statuten van Denk bindend voor het bestuur.
NOS 10.05.2020 Denk-partijvoorzitter en Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk keert na de verkiezingen niet terug in de Tweede Kamer. Zijn positie staat intern ter discussie, maar hij ziet geen aanleiding om direct op te stappen. “Dat is aan de leden”, zei hij in het tv-programma Buitenhof.
Binnen de driekoppige Tweede Kamerfractie van Denk is een felle ruzie gaande. Afgelopen week zette de partijvoorzitter de leider van de fractie, Farid Azarkan, uit Denk. Die weigerde daar echter gehoor aan te geven. In een videoboodschap zei hij dat Öztürk moest ophouden met het beschadigen van de partij.
Öztürk zegt nu niet te willen stoppen. “Denk is een ledenpartij. Het is belangrijk dat de leden zich een oordeel kunnen vormen.” Op 6 juni 2020 is er een congres, in welke vorm is vanwege de coronacrisis nog niet duidelijk. De voorzitter wil dan zijn verhaal doen. Hij zegt het oordeel van de meerderheid te zullen accepteren, ook als dat betekent dat hij zijn functie moet neerleggen.
Grensoverschrijdend gedrag
Op het congres wordt ook een onderzoek van adviesbureau Berenschot gepresenteerd over het derde Kamerlid van Denk, Tanahan Kuzu. Die stopte in maart als fractievoorzitter van Denk. Er bleek een verband te zijn met berichten over een buitenechtelijke verhouding die hij had gehad.
Azarkan, die Kuzu opvolgde als fractievoorzitter, liet een eigen onderzoek doen, dat hij gisteren presenteerde. Daaruit maakt hij op dat Kuzu onschuldig is. Kuzu voelt zich daardoor gesterkt om door te gaan als Kamerlid. Ook hij heeft laten weten dat hij niet meer op de kandidatenlijst van Denk wil.
Öztürk zei in Buitenhof dat hij nog voor 6 juni wil proberen om een verzoeningspoging te doen met de andere twee fractieleden. Volgens Öztürk is er zeker een kans dat ze eruit komen. Ze spreken via een tussenpersoon met elkaar. “Denk is groter dan Azarkan, Kuzu en Öztürk. Het belangrijkste is onze ideologie.”
AD 10.05.2020 Denk-voorzitter Selçuk Öztürk zal zich bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen niet opnieuw kandidaat stellen voor de lijst. Volgens Öztürk is zijn voornemen om te stoppen als Kamerlid binnen de partij al langer bekend, zei hij in het tv-programma Buitenhof. ,,Iedereen weet dat.”
Öztürk, die het partijvoorzitterschap combineert met het Kamerlidmaatschap, is met zijn fractiegenoten Tunahan Kuzu en Farid Azarkan verwikkeld in een bittere machtsstrijd. Kuzu is vanwege een affaire teruggetreden als fractievoorzitter en wordt momenteel waargenomen door Azarkan. Die is echter door voorzitter Öztürk geroyeerd als lid, omdat hij de partij in de media zou hebben beschadigd. Kuzu en Azarkan betichten Öztürk op hun beurt van ‘broedermoord’ en lijken de steun te krijgen van lokale Denk-politici.
Officieel vormen de drie Kamerleden nog steeds één fractie. Öztürk ontweek bij Buitenhof de vraag of een splitsing aanstaande is, nu hij Azarkan het enig resterende medebestuurslid van Denk – de anderen stapten al op – uit de partij heeft gezet.
Öztürk houdt vol dat de leden van Denk uiteindelijk het laatste woord hebben over hoe het verder moet met de partij. ,,Zij hebben zich nog niet uit kunnen spreken.” Op 6 juni 2020 is er een congres, al is nog onduidelijk hoe dat in het coronatijdperk plaats zou moeten vinden.
Tegelijkertijd houdt Öztürk de mogelijkheid open dat de hoogopgelopen ruzie wordt gesust. Volgens hem is er tussen het drietal nog altijd ‘contact’, met behulp van tussenpersonen. ,,Het gaat de goede richting op. Uiteindelijk zullen we weer aan tafel moeten. Denk is groter dan Kuzu, Azarkan en Öztürk.”, aldus de Denk-voorzitter.
MSN 10.05.2020 Selçuk Öztürk van DENK keert na de verkiezingen niet terug in de Tweede Kamer. Dat zei hij zondag in het televisieprogramma Buitenhof. DENK verkeert momenteel in een grote crisis door een intern conflict.
De drie Kamerleden van DENK zijn in een felle ruzie verwikkeld. Daarbij staan Farid Azarkan en Tunahan Kuzu tegenover Özturk. Volgens de laatste is er nog steeds een kans dat ze eruit komen. Ze spreken via een tussenpersoon met elkaar.
VK 10.05.2020 Is de beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag van Kuzu slechts gebruikt als breekijzer? Of is Öztürk de enige die adequaat reageerde toen hij van die zaak hoorde?
In de strijd om negatieve aandacht dreigde Denk dit voorjaar even het onderspit te delven tegen 50Plus, maar de partij kwam sterk terug met de poging van partijvoorzitter Selçuk Öztürk om fractievoorzitter Farid Azarkan uit de partij te zetten. Daarmee schreef hij parlementaire geschiedenis. Het komt wel vaker voor dat een partijvoorzitter aan de stoelpoten van een fractieleider zaagt, maar een royement is een noviteit.
Alle wederzijdse beschuldigingen over malversaties, leugens en geschonden afspraken zijn voor de buitenwereld intussen nauwelijks meer te volgen. Slechts één politiek twistpunt schemert door de chaos heen. Öztürk vertegenwoordigt de onverzoenlijke kant van de partij die elk debat met gestrekt been tegemoet gaat. De intimidatie van collega’s, de verdachtmakingen aan het adres van Kamervoorzitter Arib, de onverkwikkelijke filmpjes over het stemgedrag van andersdenkende Kamerleden met een migratie-achtergrond; het verdraagt zich slecht met het verbindende imago dat Denk zegt na te streven.
Öztürks denkfout is dat hij zijn fanatiekste politieke tegenstanders bij de PVV effectief bestrijdt als hij hen met gelijke munt terugbetaalt: they go low, we go low. De Kamerleden Azarkan en Kuzu zijn enige tijd geleden tot het inzicht gekomen dat die weg doodloopt. Maar hun pogingen om Öztürk in te tomen liepen stuk en liggen mede aan de basis van het huidige conflict waarover de partijleden binnenkort hun oordeel moeten vellen: wie dient het toneel te verlaten?
Öztürk lijkt daarin niet sterk te staan. Op één punt na misschien. Want de hele affaire is extra gecompliceerd geworden door de beschuldiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag van voormalig fractievoorzitter Kuzu jegens een vrouwelijke medewerkster. Is die beschuldiging slechts gebruikt als breekijzer in het conflict? Of is Öztürk, zoals hij zelf zegt, de enige van de mannenbroeders die adequaat reageerde toen hij van de zaak hoorde?
Omdat de betrokkenen elkaar nogal tegenspreken, komt het onafhankelijke onderzoek van Bureau Berenschot als geroepen. Hopelijk begrijpt ook Öztürk dat het oordeel over de toekomst van de partij pas aan de achterban kan worden voorgelegd nadat dat onderzoek is afgerond.
Öztürk keert na verkiezingen niet terug als Kamerlid
Kamerlid en Denk-voorzitter Selçuk Öztürk keert na de verkiezingen niet terug in de Tweede Kamer. Dat heeft hij zondag bekendgemaakt in het televisieprogramma Buitenhof.
Interview met Selçuk Öztürk: ‘Dit moet waardig worden opgelost’
Kamerlid en Denk-voorzitter Selçuk Öztürk verbreekt zijn zwijgen na de reeks conflicten binnen zijn partij. Hoe verwacht hij de idealen van Denk nog te kunnen
Hoe Denk de partij van ‘de politieke broedermoord’ werd
De partijleider van Denk, Tunahan Kuzu, maakte kortgeleden ineens bekend dat hij ermee stopt. Aanleiding bleek een jaren geleden begraven affaire die plots weer opborrelde. Maar de oorzaken liggen dieper.
NOS 09.05.2020 Een onderzoeksbureau heeft geen grensoverschrijdend gedrag vastgesteld bij de vroegere Denk-fractievoorzitter Kuzu. Dat zegt de huidige fractievoorzitter Azarkan na onderzoek door het bureau Integis.
Binnen Denk woedt een machtsstrijd, die voor een deel te maken heeft met de positie van Kuzu. Die stapte in maart op als fractievoorzitter, naar later bleek in verband met de nasleep van berichten over een eerdere buitenechtelijke affaire met een vrouw.
Kuzu beschuldigde partijvoorzitter (en fractiegenoot) Öztürk van een poging tot politieke broedermoord omdat hij verhalen over de affaire naar buiten zou hebben gebracht. De discussie spitste zich erop toe dat Kuzu grensoverschrijdend gedrag zou hebben gepleegd.
Bureau sprak niet met de vrouw
Na het opstappen van Kuzu werd Azarkan fractievoorzitter en die heeft een onderzoek laten instellen. Daarvan zijn nu dus de resultaten naar buiten gekomen. Volgens Azarkan heeft het bureau Integis omgevingsonderzoek gedaan, openbare bronnen geraadpleegd en interviews afgenomen. De vrouw heeft geen aangifte tegen Kuzu gedaan. Volgens Azarkan was de vrouw niet bereid aan het onderzoek mee te werken en “feiten te presenteren om de door haar in de media geuite beschuldigingen te staven.”
Azarkan stelt dat er nu duidelijkheid is, en dat de beschuldiging van grensoverschrijdend gedrag niet kan worden gestaafd. Hij vindt dat het partijbestuur onder leiding van voorzitter Öztürk al in 2018 onderzoek had moeten doen. Kuzu zelf zegt zich door de uitkomsten van het onderzoek gesterkt te voelen. Hij benadrukt dat hij de beschuldigingen over grensoverschrijdend gedrag steeds pertinent onwaar heeft genoemd. “Ik ga met alles wat ik in mij heb door met het vertegenwoordigen van onze kiezers”, voegt hij eraan toe.
Overigens loopt er ook nog een ander onderzoek naar de gang van zaken. Dat is niet ingesteld door de fractie, maar door het partijbestuur onder leiding van Öztürk. Het bestuur zette Azarkan deze week uit de partij, maar deze is niet van plan zijn werk neer te leggen. Kuzu steunt Azarkan.
Telegraaf 09.05.2020 Een onderzoeksbureau kan geen grensoverschrijdend gedrag vaststellen bij de vroegere Denk-fractievoorzitter Tunahan Kuzu. Dat meldt huidig fractievoorzitter Farid Azarkan. Het is het volgende hoofdstuk in het gedoe rond de politieke partij. Zaterdag lieten alle hoofdrolspelers weer van zich horen.
De partij is al weken in de ban van een ordinaire machtsstrijd. Kuzu stapte in maart op na verhalen over een buitenechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij. De vrouw in kwestie zou hem, zo meldde HP/De Tijd eind maart, beschuldigen van machtsmisbruik en ander ’ongewenst gedrag’.
Een paar dagen later beschuldigde Kuzu zijn fractiegenoot en partijvoorzitter Öztürk van ’broedermoord’ en ’chantage’. Hij zou de affaire gebruikt hebben om hem ’politiek te lynchen’. Vervolgens deed Azarkan een pleidooi om het partijbestuur – Öztürk – aan de kant te schuiven om de crisis te bezweren. Het bestuur royeerde vervolgens Azarkan als lid van de partij.
Persbericht
Zaterdag hebben alle hoofdrolspelers in de ruziepartij opnieuw van zich laten horen. Azarkan en Kuzu deden dat in een persbericht. Ze melden dat forensisch onderzoeksbureau Integis geen ’grensoverschrijdend gedrag’ heeft kunnen vaststellen rond Kuzu. Het bureau heeft de vrouw in kwestie niet gesproken. Ze heeft ook geen aangifte gedaan.
„De betreffende vrouw was niet bereid feiten te presenteren aan het onderzoeksbureau om de door haar in de media geuite beschuldiging te staven”, zo stellen Kuzu en Azarkan in het persbericht. „Zelfs nadat op verzoek van de betreffende vrouw vergoeding voor juridische bijstand werd aangeboden, heeft zij zich niet bereid getoond de door haar in de media geuite beschuldiging, mondeling dan wel schriftelijk, te onderbouwen.”
Sneer
Fractievoorzitter Azarkan sneert in het bericht nog een keer naar Öztürk: „Dit onderzoek had reeds in 2018 door het partijbestuur moeten plaatsvinden nadat ik de heer Öztürk als bestuursvoorzitter in kennis had gesteld.”In een interview met de Volkskrant laat Öztürk weer van zich horen: „In maart 2018, tijdens een overleg van Kamerleden, hoorde ik dat Azarkan al twee maanden weet had van een relatie met wederzijds goedvinden.
Hij bleek zes kantjes informatie over de affaire te hebben, maar wilde die niet delen. Pas in januari 2020 hoorde ik dat de dame in kwestie Kuzu beschuldigt van grensoverschrijdend gedrag.”
In de Volkskrant stelt hij verder een gesprek te hebben gehad met ’de bron’ in Apeldoorn. Waar Kuzu wijst naar Öztürk met termen als ’broedermoord’, probeert Öztürk de leiderschapskwestie weer door te schuiven naar Azarkan.
In de Volkskrant zegt hij: „Hij (Azarkan red.) had tegen Kuzu gezegd: Tunahan, ik zag je vanochtend op het station. Normaal gesproken loop ik naast je, maar vandaag wilde ik dat niet. Je hebt de afgelopen maanden het politiek leiderschap niet waargemaakt en je hebt moreel verwerpelijke dingen gedaan, jij kunt niet meer mijn politieke leider zijn.”
AD 09.05.2020 Nu fractievoorzitter Farid Azarkan is geroyeerd als lid, is de chaos binnen Denk compleet. De partij stond voor verbinding maar de drie Kamerleden hadden al langer ruzie, zo blijkt uit een vertrouwelijk rapport.
Denk heeft in 2019 geen vrolijke kerst. Een slepende ruzie tussen de drie Kamerleden Tunahan Kuzu, Farid Azarkan en Selçuk Öztürk komt tot een hoogtepunt. De eerste twee staan op het punt te breken met Öztürk, behalve Kamerlid ook partijvoorzitter van Denk. Het onderlinge vertrouwen is gedaald tot het vriespunt. Op tweede kerstdag wordt na urenlang overleg tussen betrokkenen een scheuring ternauwernood voorkomen.
Wat toen nog werd afgewend, is inmiddels alsnog gebeurd. De drie maken openlijk ruzie. Directe aanleiding is een buitenechtelijke affaire die Kuzu in 2017 had met een partijvrijwilligster, die dit voorjaar in de publiciteit komt via HP/De Tijd.
Inmiddels beschuldigt Kuzu Öztürk van ‘broedermoord’, claimt Azarkan het partijleiderschap en roept hij Öztürk op het partijvoorzitterschap neer te leggen. En beschuldigt Öztürk op zijn beurt Azarkan ervan de belangen van Denk te schaden.
Twee onderzoeken
Reactie Öztürk
Selçuk Öztürk laat desgevraagd weten dat hij het Berenschot-onderzoek afwacht. Volgens hem probeert Farid Azarkan met het door hem geïnitieerde feitenrelaas te maskeren dat hij aanvankelijk niets gedaan heeft met de beschuldiging van grensoverschrijdend gedrag aan Kuzu’s adres. ,,Hij probeert de druk op te voeren om het partijbestuur weg te krijgen door net te doen of alles de schuld is van mij.’’
De verhoudingen zijn zó verziekt, dat er twee verschillende onderzoeken lopen naar hoe het zo mis kon gaan in de fractie. De een wordt gehouden door adviesbureau Berenschot op verzoek van Öztürk en moet voor de ledenvergadering van 6 juni klaar zijn. De ander is al gehouden door een speciale commissie met medewerking van Azarkan en Kuzu. Dat feitenrelaas werd afgelopen week intern verspreid. Opmerkelijk: Öztürk werkte daar niet aan mee.
In het relaas is te lezen hoe de affaire van Kuzu destijds al tot gedoe leidde. In oktober 2017 meldt een vrouw zich als vrijwilligster op het partijbureau in Rotterdam. Er is een bijeenkomst over de komende gemeenteraadsverkiezingen. Ook Kuzu is aanwezig ‘en zo begon het eerste contact tussen haar en Tunahan’, aldus het rapport.
,,De dagen erna hebben zij met wederzijds goedvinden het contact onderhouden.” Denk is op dat moment hot. In maart 2017 is de partij uit het niets met drie zetels de Tweede Kamer binnengekomen. 216.000 kiezers vallen voor Kuzu’s en Öztürks pleidooi voor een ‘inclusieve samenleving’.
Kuzu beveelt de vrouw aan bij het hoofd communicatie van de partij. Die laat haar voor de nieuwsbrief schrijven ‘maar vindt haar uiteindelijk niet goed genoeg.’
Selçuk stelt voor Tunahan te straffen voor zijn handelen, aldus Rapport Commissie feitenrelaas.
In januari 2018 meldt de vrouw zich bij Azarkan, bij wie ze eerder een debattraining volgde. De kortstondige affaire met Kuzu is alweer over. De vrijwilligster vertelt het Kamerlid over een ‘vervelende ervaring’ met Kuzu. ,,Dit zou medio januari zijn gebeurd langs het Banierhof, het straatje naast het partijbureau waar de vrouw in kwestie met Tunahan een rondje is gaan lopen.” Wat er exact is gebeurd, blijft mistig. De vrouw spreekt later in een Whatsappgroep van ‘misbruik’, maar er volgt geen officiële klacht en ze wil ook niet dat Azarkan er met iemand over praat.
Dat laatste gebeurt in maart 2018 alsnog. Öztürk grijpt in. ,,Selçuk stelt voor Tunahan te straffen voor zijn handelen”, staat er in het rapport. Met Azarkan dwingt hij Kuzu tijdelijk als fractievoorzitter te stoppen ‘en te reflecteren op zijn eigen handelen in de afgelopen periode’. Tegen de buitenwereld vertelt Denk dat Kuzu de kersverse raadsfracties een tijdje gaat ondersteunen.
Daarmee lijkt de kous af. Maar tussen de drie fractiegenoten ontstaan steeds meer spanningen. Volgens het rapport zou Özturk zich ergeren aan Kuzu en Azarkan die veel in de spotlights staan, terwijl hij veel verenigingswerk opknapt. ,,Vanaf dat moment verslechterde de onderlinge relatie tussen Farid en Selçuk.’’
Bom barst
Kuzu en Azarkan geven aan zich te ergeren aan Öztürks ‘confronterende manier van debatteren’. De bom barst als beiden in december 2019 een citytrip naar Istanboel boeken. Ze twitteren een dinerfoto met de tekst dat ze de toekomst van Denk bespreken. Öztürk is des duivels, hij weet als partijvoorzitter van niks. Kuzu en Azarkan hebben hun mede-Kamerlid niet meegevraagd ‘omdat het naar hun idee een privéreis betrof met als doel een aantal pakken te kopen’.
Vlak voor Kerst krijgt Azarkan een aangetekende brief van het partijbestuur dat er een onderzoek komt naar het Istanboel-reisje. Kuzu eist dat de brief van tafel gaat. Met Kerst wordt de boel gesust.
Maar begin januari duikt rond de Haagse Denk-fractie ineens het gerucht op dat Kuzu chantabel is. De vrouw uit 2017 heeft inmiddels contact gezocht met Kamervoorzitter Kadija Arib. Öztürk vraagt Kuzu om een gesprek en beiden spreken af bij de Hofvijver. ,,Selçuk geeft aan dat de politieke tegenstanders van Denk over informatie en bewijzen zouden beschikken over het privéleven van Tunahan.’’
Kuzu verwijt Öztürk dat hij de geruchten opnieuw de wereld in heeft geholpen om van hem af te komen. De partijvoorzitter dringt aan op een onafhankelijk onderzoek. Via een tussenpersoon biedt hij de vrouw aan haar verhaal te doen en open te staan voor een klacht. Per WhatsApp laat ze weten niet mee te werken. Verder geeft ze aan dat Öztürk moet stoppen met het onder druk zetten van Kuzu om ervoor te zorgen dat hij aftreedt omwille van deze kwestie.
Inmiddels voelt Kuzu dat hij het niet kan winnen van de beschuldigingen. Zeker nadat hij zelf ook heeft gesproken met de tussenpersoon. In het rapport staat dat Kuzu vraagt of er beeldmateriaal is. ,,Daarop antwoordt de externe persoon dat hij ze niet zelf heeft gezien, maar dat het er zou kunnen zijn en dat de vrouw meer bewijs heeft.’’ Op 21 maart kondigt de Denk-fractieleider zijn vertrek aan.
Een week later maakt het partijbestuur bekend dat Kuzu ‘een affaire met wederzijds goedvinden’ heeft gehad en daarom in 2018 al tijdelijk is geschorst als fractievoorzitter. Voor Kuzu en Azarkan het definitieve bewijs dat er met Öztürk niet samen te werken valt.
Wij zijn twee vrienden jij en ik. Twee dikke vrienden jij en ik. Wij blijven altijd bij elkaar al worden we meer dan honderd jaar. Wij blijven vrienden tot onze laatste snik. Hoeba hoeba hoeba hop hop hop. Hoeba hoeba hoeba hop hop hop. Wij zijn twee vrienden met een gouden hart. Hoeba hoeba hoeba hop hop hop. Hoeba hoeba hoeba hop hop hop. Wij vormen samen een paar apart !!
Ook penningmeester Serif Uysal stapt op !!
De penningmeester van het partijbestuur van Denk is opgestapt. Penningmeester Şerif Uysal is het derde lid van het bestuur dat opstapt. Daarmee verdiept de crisis in de partij zich verder.
Door het terugtreden van penningmeester Serif Uysal telt het bestuur van de politieke partij nog maar twee leden. Partijvoorzitter Selçuk Öztürk en secretaris Zahir Rana houden vast aan hun bestuurszetel, maar met twee leden mag het bestuur volgens de regels van de partij geen besluiten nemen.
AD 04.05.2020
Fractievoorzitter Farid Azarkan wil al langer dat zijn collega-Kamerlid en tevens partijvoorzitter Selçük Öztürk een stap opzij doet. Die laatste weigert dat echter en wil dat de leden op een volgend congres zich uitspreken over de toekomst van de partij.
Farid Azarkan op zijn beurt vindt dat Öztürk partij is in het conflict waardoor Denk momenteel wordt verscheurd en daarom niet ook nog partijvoorzitter kan zijn. Nu de penningmeester van het partijbestuur vrijdag is opgestapt, mag Öztürk volgens Azarkan geen beslissingen meer nemen.
In een persbericht dat hij namens de Denk-fractie heeft uitgedaan, wijst hij erop dat in de statuten van de partij staat dat het partijbestuur uit minimaal drie personen moet bestaan. Nu zijn dat er nog maar twee. Daardoor zou het overgebleven partijbestuur geen besluiten meer mogen nemen en geen financiële verplichtingen mogen aangaan.
Inmiddels is onduidelijk wie er nog de baas is binnen de partij. Behalve Azarkan heeft ook de jongerenbeweging Öztürk opgeroepen zijn functie neer te leggen. Azarkan daarentegen lijkt ook nog niet voldoende machtsbasis te hebben in de partij om zichzelf als leider te betitelen.
Öztürk wijst erop dat er in de statuten van de partij ook staat dat – indien het aantal bestuursleden onder het minimum van drie is gedaald – het bestuur gewoon bevoegdblijft en een nieuwe ledenvergadering zal uitschrijven.
De overgebleven bestuursleden kunnen daarom gewoon door gaan. Op de eerst volgende ledenvergadering van 6 juni 2020 zal de kwestie van de ‘open plaatsen’in het bestuur worden voorgelegd aan de achterban.
Ruzie
De partij wordt gespleten door een interne ruzie tussen de drie Kamerleden van Denk. Die kwam aan de oppervlakte nadat voormalig fractievoorzitter Tunahan Kuzu onverwacht aankondigde niet meer terug te willen keren in de Tweede Kamer na de volgende verkiezingen. Al snel onthulde HP/De Tijd dat Kuzu dat zou hebben gedaan omdat hij beschuldigd werd door een vrouw van seksueel overschrijdend gedrag.
Na de publicatie onthulde de overige twee Kamerleden dat Kuzu in het verleden een buitenechtelijke relatie had gehad met de dame in kwestie, waarna hij in 2018 korte tijd zijn fractievoorzitterschap aan Azarkan moest overdragen. Kuzu beschuldigde Öztürk van ‘broedermoord’omdat hij de verhalen over de buitenechtelijke affaire naar buiten zou hebben gebracht.
Onderzoek
Inmiddels heeft Öztürk als partijvoorzitter bureau Berenschot ingeschakeld om een ‘breed en onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de ontstane situatie binnen Denk’. Leden van de partij hebben vanaf vandaag een week de tijd om invloed uit te oefenen op datgene wat Berenschot precies gaat onderzoeken. Zij kunnen onderwerpen en vragen aandragen. Het onderzoek moet klaar zijn voor de ledenvergadering die staat gepland op 6 juni 2020.
Farid Azarkan vindt echter dat een nieuw bestuur zo’n onderzoek zou moeten instellen. Eerder zei Azarkan te vrezen dat dit conflict het einde zal betekenen van Denk. Overigens zijn alle drie nog steeds gewoon Kamerlid en zitten ze nog in dezelfde fractie.
Broedertwist
“Met het verder in elkaar storten van het bestuur van DENK lijkt binnenkort dan toch eindelijk een einde te komen aan de slepende ruzie binnen de partij. Al zal dat waarschijnlijk niet vanzelf gaan. Öztürk lijkt nog altijd niet van plan uit zichzelf op te stappen.
Deze ruzie zal dus uiteindelijk uitgevochten worden op de algemene ledenvergadering. Hoe dat ook afloopt, het zal diepe sporen trekken en dat staat haaks op de boodschap waarmee Kuzu en Öztürk de partij ooit begonnen. Ze zeiden zich af te willen zetten tegen de verruwing in de politiek.”
Telegraaf 06.05.2020 Een nieuw hoofdstuk in de explosieve ruzie binnen Denk: fractieleider Azarkan is door het bestuur uit de politieke partij gezet. Politiek commentator Wouter de Winther vertelt over de chaos binnen de partij.
NOS 06.05.2020 Farid Azarkan blijft voor Denk fractievoorzitter in de Tweede Kamer, ook nu hij door het bestuur uit de partij is gezet. Dat zei hij op een persbijeenkomst op het partijbureau in Rotterdam.
De actie van het bestuur, onder leiding van partijvoorzitter Öztürk, was “onverstandig, onverantwoord en roekeloos”, zei Azarkan. “Ik betreur deze daad, dit leidt nergens toe.” Azarkan benadrukte dat hij is gekozen met 62.000 voorkeurstemmen en ziet geen reden om zijn werk neer te leggen. “Ik ben en blijf Denk.”
Hij heeft een brief gekregen van het bestuur waarin staat dat hij niet langer mag spreken en handelen namens de partij. Daarop wil hij nog niet reageren. “Ik ga het vanavond lezen en bekijken met mijn adviseurs.”
Imagoschade
Azarkan hoopt dat Öztürk uit het bestuur stapt. Verschillende lokale fractievoorzitters, de partijraad, het Kamerlid Kuzu en de jongerenafdeling van Denk hebben daar de afgelopen weken al meerdere malen op aangedrongen. Maar Öztürk wil niet weg.
Het bestuur telt inmiddels nog twee leden. “Dit leidt ertoe dat de partij verdeeld wordt”, aldus de huidige fractievoorzitter, die vreest voor imagoschade. Er zijn al veel opzeggingen.
Öztürk, behalve partijvoorzitter ook het derde Kamerlid, kan wel in de fractie blijven, vindt Azarkan. Hij heeft al een paar keer gevraagd om een gesprek, zei hij, maar Öztürk wijst dat af en is volgens Azarkan al zes weken niet in Den Haag gezien.
Weer erger
Kuzu, die voor Azarkan fractieleider was, was ook bij de persbijeenkomst en staat achter Azarkan, zo heeft hij ook al met allerlei lokale fractievoorzitters via het officiële Twitter-account van Denk bekendgemaakt. “Elke dag dat je denkt dat het niet erger kan, wordt het toch weer erger.”
Het rommelt al maanden binnen Denk. Er is een machtsstrijd gaande tussen voorzitter Öztürk en een groot deel van de partij. Kuzu, die samen met Öztürk de partij in 2014 oprichtte, moest het veld ruimen als fractieleider vanwege een buitenechtelijke relatie.
Öztürk zou die affaire opzettelijk naar buiten hebben gebracht. Kuzu noemde dat toen een poging tot “politieke broedermoord” door Öztürk. Op 6 juni is een ledenbijeenkomst en daar kunnen de leden een nieuw bestuur kiezen.
Telegraaf 06.05.2020 De chaos bij politieke partij Denk is compleet. Het bestuur zet fractieleider Azarkan per direct uit de partij. Dat wordt gemeld in een persbericht. Denk staat al langer in brand, sinds voormalig partijmakkers Kuzu, Azarkan en Öztürk het met elkaar aan de stok kregen na een buitenechtelijke relatie van eerstgenoemde.
De reden dat Azarkan de partij uit wordt gezet is dat hij Denk ’bij voortduring op onredelijke wijze benadeelt en handelt in strijd met het belang van Denk en met gemaakte afspraken en besluiten’, klinkt het. In een brief is door het bestuur met daarin Öztürk een lange reeks aantijgingen aan het adres van het Kamerlid opgesomd. Hij kan niet langer spreken en handelen namens Denk, noch de partij vertegenwoordigen, meent het bestuur.
Rebellie
Azarkan zou de mist in zijn gegaan met tweets tijdens een reis naar Instanbul met fractiegenoot Kuzu. „Daarin liet hij blijken de toekomst van de partij te willen bepalen samen met één ander lid. Dit ziet het bestuur als openlijke rebellie”, meldt voorzitter Öztürk.
Het Kamerlid zou verder hebben geprobeerd ’zijn eigen falen in de behandeling van een klacht van een vrouwelijk lid van Denk over Kuzu in de schoenen van de voorzitter te schuiven. Pogingen om een gerezen probleem tussen voorzitter Öztürk en Kuzu op te lossen, heeft hij getorpedeerd’, luidt een van de verwijten.
Het ging volgens het bestuur van kwaad tot erger. „Het instellen van een onafhankelijk en openbaar onderzoek naar de kwestie van mogelijk grensoverschrijdend gedrag en de wijze waarop de partij daarmee is omgegaan, heeft hij actief tegengewerkt. Gesprekken is hij uit de weg gegaan, en acties om te bemiddelen in de gerezen conflicten heeft hij stelselmatig gesaboteerd.”
Intimidatie
Daar blijft het niet bij, staat in de verklaring. „Bij het bestuur zijn meerdere klachten binnengekomen van medewerkers, bestuursleden en lokale fractieleiders over intimidatie van zijn kant.” En: „Verder is Azarkan financiële verplichtingen al ruim een jaar niet nagekomen.” Er wordt niet gemeld om wat voor verplichtingen het gaat.
Öztürk schrijft ’de rust in de partij te laten terugkeren’ door Azarkan uit de partij te zetten, in aanloop naar een ledenvergadering op 6 juni. Het besluit is Azarkan woensdagochtend meegedeeld. Azarkan is niet van plan om te vertrekken bij DENK. Dat maakte hij woensdag duidelijk op het partijkantoor in Rotterdam. „Ik ben Denk, ik blijf Denk en ik heb de steun van heel veel leden. Ik ben nog steeds de fractievoorzitter in de Tweede Kamer, ik ga donderdag nog steeds een debat doen, daar gaat Öztürk niet over.”
Kuzu steunt Azarkan volop. „Dit is natuurlijk een krankzinnige actie. Een tweede broedermoordaanslag door Öztürk. Rancuneus, ontoerekeningsvatbaar en incompetent. Ik sta 200% achter Azarkan”, twittert hij.
Het is overigens de vraag of het bestuur van Denk Azarkan aan de kant kan schuiven, aangezien het nog maar bestaat uit twee leden. Naast Öztürk is dat secretaris Rana. De penningmeester is dit weekend teruggetreden. De regels van de partij schrijven voor dat een bestuur uit minimaal drie leden moet bestaan om besluiten te nemen en financiële verplichtingen aan te gaan.
„De chaos bij Denk is een overtreffende trap van absurditeit geworden.” In de eerste aflevering van Afhameren hekelt politiek commentator Wouter de Winther de interne partijconflicten terwijl het land in crisis verkeert. Luister de podcast hier.
AD 06.05.2020 Farid Azarkan blijft in de Tweede Kamer werken als fractieleider van Denk, ondanks dat het bestuur van de partij hem heeft geschrapt als lid van Denk. ,,Ik ben hier door de kiezer neergezet, niet door het partijbestuur.”
,,Ik was ontzettend verrast en overrompeld door deze actie’’, aldus Azarkan over het royement. ,,Het is een zeer onverstandige zet en een nieuw dieptepunt in de politieke geschiedenis. Het is ook ernstig: we hebben veel opzeggingen ontvangen door dit conflict.”
Azarkan reageert op een mededeling van het bestuur van Denk, vanmorgen, dat de fractieleider ‘per direct uit het lidmaatschap’ zou zijn ontzet.
Volgens Azarkan staat het tweekoppige bestuur alleen. ,,Bij de achterban is iedereen verenigd. Twee bestuursleden tegen de rest, dat is het. Onverantwoord. Ik roep de heren daarom opnieuw op ruimte te maken.”
Het bestuur geeft als reden voor royement dat het Kamerlid de partij ‘bij voortduring op onredelijke wijze benadeelt en handelt in strijd met het belang van Denk en met gemaakte afspraken en besluiten’. Hij kan niet langer spreken en handelen namens Denk, noch de partij vertegenwoordigen, aldus het bestuur.
De top van Denk is al tijden verwikkeld in een heftig conflict. Momenteel woedt een machtsstrijd tussen Kamerlid Tunahan Kuzu en fractieleider Farid Azarkan enerzijds en Kamerlid en partijvoorzitter Selçuk Öztürk anderzijds.
Van Azarkan mag Öztürk gewoon in de fractie blijven bij Kuzu en hem, ondanks alle heibel. ,,Maar hij wil nergens bij zijn en ook niet naar Den Haag komen. Toch is hij fractielid. We moeten daarover het gesprek aangaan. Het is een buitengewoon ingewikkelde kwestie, maar ik zie het altijd goed komen.”
In een brief aan Azarkan somde het bestuur vanmorgen een lange reeks gedragingen op waarmee hij de partij schade zou hebben berokkend. Te beginnen met tweets tijdens een reis naar Istanboel met fractiegenoot Tunahan Kuzu.
,,Daarin liet hij blijken de toekomst van de partij te willen bepalen samen met één ander lid. Dit ziet het bestuur als openlijke rebellie’’, aldus voorzitter Öztürk. Azarkan zou verder onder meer hebben geprobeerd ‘zijn eigen falen in de behandeling van een klacht van een vrouwelijk lid van Denk over Kuzu in de schoenen van de voorzitter te schuiven’.
,,Pogingen om een gerezen probleem tussen voorzitter Öztürk en Kuzu op te lossen, heeft hij getorpedeerd. Het instellen van een onafhankelijk en openbaar onderzoek naar de kwestie heeft hij actief tegengewerkt. Gesprekken is hij uit de weg gegaan, en acties om te bemiddelen in de gerezen conflicten heeft hij stelselmatig gesaboteerd.”
Enkele Denk-leden maakten bekend dat zij nog achter Azarkan staan.
Bij het bestuur zouden ook meerdere klachten zijn binnengekomen van medewerkers, bestuursleden en lokale fractieleiders over intimidatie door Azarkan, aldus het bestuur. Verder zou de fractieleider in de Tweede Kamer financiële verplichtingen al ruim een jaar niet zijn nagekomen.
Met dit besluit wil het bestuur van Denk naar eigen zeggen de rust in de partij laten terugkeren, intern waar nodig verzoenende gesprekken voeren en de ledenraadvergadering van 6 juni verder voorbereiden. Daar zal de toekomst van Denk worden bepaald.
Het is overigens de vraag of de twee overgebleven bestuurders van Denk – de rest stapte op na interne conflicten – Azarkan zomaar uit de partij mogen zetten. Volgens de regels zijn er drie bestuurders nodig voor grote besluiten.
Tunahan Kuzu spreekt van een ‘krankzinnige actie’. ,,Een tweede broedermoordaanslag door Öztürk. Rancuneus, ontoerekeningsvatbaar en incompetent. Ik sta 200 procent achter Farid Azarkan’’, laat hij op Facebook weten.
NU 06.05.2020 Het bestuur van DENK heeft fractievoorzitter Farid Azarkan woensdag uit de partij gezet. Volgens partijvoorzitter en Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk zou Azarkan de partij “op onredelijke wijze” benadelen en DENK niet langer kunnen vertegenwoordigen.
In het persbericht schrijft het bestuur dat Azarkan de partij beschadigd zou hebben. Er zouden klachten van leden over zijn functioneren zijn binnengekomen en Azarkan zou financiële verplichtingen niet zijn nagekomen.
Tunahan Kuzu spreekt op Twitter van “een krankzinnige actie”. “Rancuneus, ontoerekeningsvatbaar en incompetent. Ik sta 200 procent achter Azarkan.”
Azarkan is niet bereikbaar voor commentaar.
Politieke machtsstrijd verscheurt DENK-top
DENK verkeert al maanden in een politieke machtsstrijd tussen oprichters Öztürk en Kuzu.
Kuzu betichtte Öztürk van politieke broedermoord nadat naar buiten kwam dat hij een buitenechtelijke affaire heeft gehad met een medewerkster.
Volgens Kuzu heeft Öztürk de affaire gelekt na kritiek van hem en Azarkan op het functioneren van Öztürk. Volgens de twee Kamerleden zou hun fractiegenoot te vaak negatief in het nieuws komen door omstreden uitspraken.
Öztürk treedt niet terug
Azarkan vroeg het bestuur en partijvoorzitter Öztürk een maand geleden nog om terug te treden. Op 6 juni zouden de leden van de partij zich over de kwestie kunnen buigen. Meerdere lokale fractievoorzitters hebben het bestuur opgeroepen terug te treden.
Afgelopen zaterdag maakte bestuurslid en penningmeester Serif Uysal bekend op te stappen. Öztürk ziet echter geen reden om terug te treden.
Het overgebleven bestuur, dat uit nog maar twee leden bestaat, blijft van mening dat het bevoegd is om besluiten te nemen – in ieder geval tot de leden zich op de ledenvergadering over de bestuurscrisis hebben uitgesproken. “Daar zal het bestuur rekenschap en verantwoording afleggen”, staat in het persbericht.
NOS 06.05.2020 Het bestuur van de politieke partij Denk heeft fractievoorzitter Farid Azarkan met onmiddellijke ingang uit de partij gezet.
In een persbericht schrijft het bestuur, onder leiding van mede-Kamerlid Selçuk Öztürk, dat Azarkan “de partij bij voortduring op onredelijke wijze benadeelt en handelt in strijd met het belang van Denk en met gemaakte afspraken en besluiten. Hij kan niet langer spreken en handelen namens Denk, noch de partij vertegenwoordigen.”
Azarkan en Kamerlid Kuzu geven aan het eind van de middag een reactie. Op het officiële Twitteraccount is een filmpje geplaatst waarin prominente Denk-leden steun betuigen aan Azarkan. Diverse fractievoorzitters uit bijvoorbeeld Rotterdam, Enschede, Amersfoort, Deventer, Flevoland en Zuid-Holland zeggen in een filmpje voor “100 procent” achter Azarkan te staan.
Het rommelt al maanden binnen Denk. Er is een machtsstrijd gaande tussen voorzitter Öztürk en een groot deel van de partij. Voormalig fractievoorzitter Tunahan Kuzu, die samen met Özturk de partij in 2014 oprichtte, moest het veld ruimen vanwege een buitenechtelijke relatie. Öztürk zou die affaire opzettelijk naar buiten hebben gebracht. Kuzu noemde dat toen een poging tot “politieke broedermoord” door Öztürk.
Kuzu heeft geen goed woord over voor het besluit om Azarkan te royeren. “Dit is natuurlijk een krankzinnige actie. Een tweede broedermoordaanslag door Öztürk. Rancuneus, ontoerekeningsvatbaar en incompetent. Ik sta 200 procent achter Farid Azarkan”, laat hij weten.
Klachten over intimidatie
Het bestuur komt met een reeks verwijten aan het adres van Azarkan. Hij zou samen met Kuzu hebben gerebelleerd tegen het bestuur en pogingen om de rust in de partij terug te brengen actief hebben tegengewerkt. Daarnaast zijn er volgens het persbericht meerdere klachten binnengekomen over intimidatie door Azarkan van medewerkers, bestuursleden en lokale fractievoorzitters. Ook is hij zijn financiële verplichtingen aan de partij al meer dan een jaar niet nagekomen, schrijft het bestuur.
Overigens is er binnen Denk discussie over de vraag of het bestuur, onder leiding van Öztürk, nog wel bevoegd is. De laatste tijd zijn verschillende bestuursleden uit onvrede opgestapt en bestaat het partijbestuur nog maar uit twee leden. Volgens een groot deel van de partij is dat in strijd met de statuten en is het bestuur daarom de facto “gevallen”.
Van verschillende kanten binnen de partij is er op Öztürk druk uitgeoefend om op te stappen, om zo de rust te laten wederkeren. Maar de voorzitter is dat niet van plan. Hij houdt vol dat het tweekoppige bestuur nog steeds bevoegd is om besluiten te nemen. Öztürk wil in ieder geval tot 6 juni aanblijven. Dan staat er een ledenvergadering van Denk gepland, waarop het bestuur verantwoording zal afleggen.
RTL 02.05.2020 Het blijft maar etteren binnen de partij DENK. Het bestuur van de politieke partij is uiteengevallen omdat de penningmeester is teruggetreden. Het is nu aan de leden om de ruzie te beslechten.
Door het terugtreden van penningmeester Serif Uysal telt het bestuur van de politieke partij nog maar twee leden. Partijvoorzitter Selçuk Öztürk en secretaris Zahir Rana houden vast aan hun bestuurszetel, maar met twee leden mag het bestuur volgens de regels van de partij geen besluiten nemen.
Overigens stelt Öztürk dat het bestuur nog wel bevoegd blijft met twee leden. Hij laat aan RTL Nieuws weten met een plan te komen hoe hij het gat in het bestuur gaat opvullen.
Hoogoplopende conflicten
De partij DENK is al een tijd lang verwikkeld in een hoogoplopend conflict. Het begon in maart nadat Tunahan Kuzu was teruggetreden als partijleider en fractievoorzitter.
Kuzu zei dat het werk een te grote belasting was geworden maar later bleek dat hij moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire. Kuzu beschuldigde Öztürk van ‘broedermoord’ omdat hij de verhalen over de buitenechtelijke affaire naar buiten zou hebben gebracht.
Zijn tijdelijke vervanger Tunahan Kuzu riep het bestuur vervolgens op weg te gaan. Ook de partijraad en de jongerenbeweging vroegen hierom. Een interim-bestuur zou orde op zaken moeten stellen. Penningmeester Şerif Uysal is het derde lid van het bestuur dat opstapt.
Maar onder anderen Öztürk, zelf Tweede Kamerlid, geeft zijn zetel nog niet op. Hij is al maanden verwikkeld in een strijd met zijn mede-oprichter Tunahan Kuzu. De partij kondigde zaterdag aan dat onderzoeksbureau Berenschot onderzoek gaat doen naar het conflict.
Een nieuw bestuur zou moeten worden aangewezen in een algemene ledenvergadering. Daar moeten de leden dus de ruzie gaan beslechten.
Voor 6 juni staat zo’n vergadering gepland. Als het evenement doorgaat zal ook Berenschot de resultaten van het onderzoek presenteren
“Met het verder in elkaar storten van het bestuur van DENK lijkt binnenkort dan toch eindelijk een einde te komen aan de slepende ruzie binnen de partij. Al zal dat waarschijnlijk niet vanzelf gaan. Öztürk lijkt nog altijd niet van plan uit zichzelf op te stappen en dan wordt deze ruzie uitgevochten op de algemene ledenvergadering. Hoe dat ook afloopt, het zal diepe sporen trekken en dat staat haaks op de boodschap waarmee Kuzu en Öztürk de partij ooit begonnen. Ze zeiden zich af te willen zetten tegen de verruwing in de politiek.”
NU 02.05.2020 Een derde bestuurslid van DENK is opgestapt, waardoor het bestuur tegen de regels in nog maar uit twee leden bestaat. De leden van partij kiezen daarom op korte termijn een volledig nieuw (interim-)bestuur, meldt de partij zaterdag.
In de statuten van de partij staat dat het bestuur uit minstens drie personen moet bestaan. Vrijdag maakte de penningmeester bekend op te stappen. “Het bestuur mag door dit feit geen besluiten nemen en financiële verplichtingen aangaan tot de eerstvolgende algemene ledenvergadering”, zegt DENK.
De drie bestuursleden zijn vertrokken op verzoek van de fractievoorzitters, de jongerenbeweging en de partijraad van DENK. Deze oproep werd begin april gedaan nadat er binnen de partij veel ophef ontstond rondom Tunahan Kuzu, de oud-fractievoorzitter in de Tweede Kamer.
Kuzu maakte twee maanden geleden bekend na de parlementsverkiezingen in maart 2021 uit de politiek te stappen. Ook droeg hij het fractievoorzitterschap tijdelijk over aan Farid Azarkan. Kort daarop onthulde HP/De Tijd dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerkster heeft gehad.
Kuzu beschuldigde Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk, met wie hij DENK in 2014 oprichtte, ervan mee te hebben gewerkt aan het artikel. Ook sprak hij van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker”.
Öztürk en Zahir Rana zijn de overgebleven leden van het bestuur. Wanneer de algemene ledenvergadering wordt gehouden, is nog niet bekend.
NOS 02.05.2020 Het bestuur van politieke partij Denk is uiteengevallen. Penningmeester Serif Uysal stapte gisteren op en volgens een deel van de partij mag het bestuur geen besluiten meer nemen.
In de statuten staat namelijk dat het bestuur moet bestaan uit een oneven aantal van ten minste drie leden, zo staat in een persbericht van de voorlichter in de Tweede Kamer. En die is er met het vertrek van de penningmeester niet meer. “Het bestuur is gevallen”, is de conclusie.
De twee overgebleven leden van het bestuur, voorzitter Selçuk Öztürk en secretaris Zahir Rana, lezen de statuten anders. Zij zeggen dat ze nog wel bevoegd zijn om de partij officieel te vertegenwoordigen. “Alle benodigde handelingen kunnen gewoon doorgaan”, laat Öztürk in een eigen persbericht weten. Ze betreuren dat penningmeester Uysal vanwege “persoonlijke redenen” met onmiddellijke ingang het bestuur heeft verlaten.
De leden moeten nu op de geplande ledenvergadering van 6 juni bepalen hoe het verder moet. “Het ligt in de rede om dan de bestuurssamenstelling aan de leden voor te leggen”, schrijft Öztürk. Dat voorstel wordt ook gedaan in het persbericht van de Tweede Kamerfractie.
Opstappen
Op voorzitter Öztürk en andere bestuursleden wordt al enige tijd druk uitgeoefend om op te stappen. De partijraad, lokale fractievoorzitters en de huidige fractievoorzitter in de Tweede Kamer Farid Azarkan willen dat het bestuur vertrekt. Toch zegt voorzitter Öztürk dat hij gewoon op zijn plek blijft.
Het rommelt al een tijd in de politieke partij, die drie zetels in de Tweede Kamer heeft. Dat begon in maart met het plotselinge vertrek van fractievoorzitter Kuzu.
Hij zei dat het werk een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven. Later kwam naar buiten dat hij moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire. Kuzu beschuldigt Öztürk van politieke broedermoord, omdat hij verhalen over de buitenechtelijke affaire actief naar buiten zou hebben gebracht.
Telegraaf 02.05.2020 De soap bij politieke partij Denk heeft een nieuwe wending gekregen door het opstappen van de penningmeester van het bestuur.
De penningmeester zwaaide afgelopen vrijdag af, waardoor er nog maar twee bestuursleden over blijven. Volgens Denk druist dit in tegen de statuten, omdat het partijbestuur uit een oneven aantal moet bestaan van ten minste drie leden. „Dit betekent dat er zo snel mogelijk een algemene ledenvergadering moet worden georganiseerd om een nieuw (interim) bestuur te kiezen”, meldt de partij.
In het bestuur zit Kamerlid Selcuk Öztürk nog. Hij heeft slaande ruzie met voormalig partijleider Tunahan Kuzu.
Kuzu werd recent beschuldigd van het hebben van een buitenechtelijke affaire waarbij hij de grenzen van het betamelijke had overschreden. Het kostte hem het partijleiderschap.
Volgens Kuzu was het Özturk die achter het verspreiden van deze informatie zat. Hij zou dat hebben gedaan uit machtsbehoud. Kuzu en fractiegenoot Farid Azarkan trokken de afgelopen tijd steeds meer naar elkaar toe en sloten Özturk steeds meer buiten. Door gevoelige informatie over Kuzu te openbaren probeerde Öztürk zijn plekje te beschermen.
Inmiddels is Azarkan de fractieleider van Denk. Hij zei begin april dat hij wilde dat het bestuur van Denk zou opstappen. Dat zou hij hebben gedaan na druk vanuit verschillende lokale fracties. Verschillende bestuursleden zijn in de tussentijd weg gegaan, waaronder nu dus ook de penningmeester.
Özturk laat weten dat hij ondanks de conlusies van zijn eigen partij niet van plan is om als bestuurslid op te stappen. Op 6 juni staat een algemene ledenvergadering ingeroosterd. Dan wordt de ontknoping verwacht.
AD 02.05.2020 De penningmeester van het partijbestuur van Denk is opgestapt. Daarmee verdiept de crisis in de partij zich verder.
Fractievoorzitter Farid Azarkan wil al langer dat zijn collega-Kamerlid en tevens partijvoorzitter Selçük Öztürk een stap opzij doet. Die laatste weigert dat echter en wil dat de leden op een volgend congres zich uitspreken over de toekomst van de partij.
Azarkan op zijn beurt vindt dat Öztürk partij is in het conflict waardoor Denk momenteel wordt verscheurd en daarom niet ook nog partijvoorzitter kan zijn. Nu de penningmeester van het partijbestuur vrijdag is opgestapt, mag Öztürk volgens Azarkan geen beslissingen meer nemen.
In een persbericht dat hij namens de Denk-fractie heeft uitgedaan, wijst hij erop dat in de statuten van de partij staat dat het partijbestuur uit minimaal drie personen moet bestaan. Nu zijn dat er nog maar twee. Daardoor zou het overgebleven partijbestuur geen besluiten meer mogen nemen en geen financiële verplichtingen mogen aangaan.
Inmiddels is onduidelijk wie er nog de baas is binnen de partij. Behalve Azarkan heeft ook de jongerenbeweging Öztürk opgeroepen zijn functie neer te leggen. Azarkan daarentegen lijkt ook nog niet voldoende machtsbasis te hebben in de partij om zichzelf als leider te betitelen.
Öztürk wijst erop dat er in de statuten van de partij ook staat dat – indien het aantal bestuursleden onder het minimum van drie is gedaald – het bestuur gewoon bevoegd blijft en een nieuwe ledenvergadering zal uitschrijven.
De overgebleven bestuursleden kunnen daarom gewoon door gaan. Op de eerst volgende ledenvergadering van 6 juni zal de kwestie van de ‘open plaatsen’in het bestuur worden voorgelegd aan de achterban.
Ruzie
De partij wordt gespleten door een interne ruzie tussen de drie Kamerleden van Denk. Die kwam aan de oppervlakte nadat voormalig fractievoorzitter Tunahan Kuzu onverwacht aankondigde niet meer terug te willen keren in de Tweede Kamer na de volgende verkiezingen. Al snel onthulde HP/De Tijd dat Kuzu dat zou hebben gedaan omdat hij beschuldigd werd door een vrouw van seksueel overschrijdend gedrag.
Na de publicatie onthulde de overige twee Kamerleden dat Kuzu in het verleden een buitenechtelijke relatie had gehad met de dame in kwestie, waarna hij in 2018 korte tijd zijn fractievoorzitterschap aan Azarkan moest overdragen. Daarop werd Kuzu weer boos en beschuldigde hij Öztürk in een open brief van ‘broedermoord’.
Onderzoek
Inmiddels heeft Öztürk als partijvoorzitter bureau Berenschot ingeschakeld om een ‘breed en onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de ontstane situatie binnen Denk’. Leden van de partij hebben vanaf vandaag een week de tijd om invloed uit te oefenen op datgene wat Berenschot precies gaat onderzoeken. Zij kunnen onderwerpen en vragen aandragen. Het onderzoek moet klaar zijn voor de ledenvergadering die staat gepland op 6 juni.
Azarkan vindt echter dat een nieuw bestuur zo’n onderzoek zou moeten instellen. Eerder zei Azarkan te vrezen dat dit conflict het einde zal betekenen van Denk. Overigens zijn alle drie nog steeds gewoon Kamerlid en zitten ze nog in dezelfde fractie.
Tunahan Kuzu stapt op als fractievoorzitter van DENK. Hij blijft tot de verkiezingen in 2021 wel lid van de Tweede Kamer, meldde hij al eerder op Facebook. DENK meldde in een persverklaring dat ze het fractievoorzitterschap van Tunahan Kuzu hebben ontnomen omdat zijn gedrag ‘niet past bij de kernwaarden van de partij’.
Partijleider Tunahan Kuzu van DENK moest vertrekken uit de politiek vanwege een grensoverschrijdende relatie met een voormalig medewerker van zijn partij, meldde HP/De Tijd op basis van onderzoek. Kuzu maakte vorige week onverwachts bekend uit de politiek te stappen.
Telegraaf 07.04.2020
De politieke partij Denk was al in 2018 op de hoogte van een buitenechtelijke relatie van fractievoorzitter Tunahan Kuzu. Hem is daarop tijdelijk het fractievoorzitterschap ontnomen, staat in een verklaring die het bestuur vanavond naar buiten heeft gebracht.
Die verklaring is een reactie op de berichtgeving van HP De Tijd, dat zondag29.03.2020 meldde dat Kuzu zijn vertrek uit de politiek heeft aangekondigd omdat hij achtervolgd wordt door de affaire. Hij heeft zijn fractievoorzitterschap overgedragen aan Farid Azarkan en zal na de verkiezingen niet meer terugkeren.
Kuzu zei zelf dat hij opstapt omdat de politiek een te grote impact heeft op zijn persoonlijk leven. Ook in de verklaring van het bestuur wordt dat als reden gegeven.
Over de buitenechtelijke relatie schrijft het bestuur dat het niet om een stagiaire of een medewerker van Denk ging, zoals HP De Tijd schreef. “Maar dat doet niets af aan de ontstane situatie.” Volgens de partij ging het om een relatie met wederzijds goedvinden en was die inmiddels beëindigd toen de betrokken vrouw contact zocht met Denk.
“Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Die laatste zin is opmerkelijk, want destijds werd gezegd dat Kuzu tijdelijk terugtrad om de gemeenteraadsfracties van zijn partij te ondersteunen. Denk was bij de gemeenteraadsverkiezingen in dertien plaatsen voor het eerst in de raad gekomen. Zelf was hij gekozen in Rotterdam. Achteraf blijkt die verklaring dus niet waar.
Interimbestuur
Om de rust in DENK te laten wederkeren moet er volgens fractievoorzitter Farid Azarkan een nieuw interim-bestuur aantreden. Daarom heeft hij het bestuur van de partij gevraagd om op te stappen. Dat zegt hij woensdag in gesprek met NOS.
Lijmpoging
Azarkan zegt dat zijn inspanningen zijn gericht op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding”.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken. We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interimbestuur komt”, aldus Azarkan.
Azarkan wil niet zeggen of hij een kant kiest. “Ik kies het partijbelang.” Hij sluit niet uit dat een lijmpoging nog resultaat kan bieden, en wil met beide collega’s praten om “een situatie te creëren waarin we verder kunnen gaan”.
Oorlog in de tent
Azarkan richt zich naar eigen zeggen op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding” in de partij. Als het bestuur zijn verzoek honoreert, dan betekent dat ook dat Selçuk Öztürk uit het bestuur moet terugtreden, aldus Azarkan.
Telegraaf 08.04.2020
Matennaaier
Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Selçuk Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker gehad zou hebben.
Kuzu spreekt in een maandag verschenen Facebook-post van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
Kuzu laat het er niet bij zitten en kondigt aan op een algemene ledenvergadering de leden van de partij een oordeel te laten vellen over de politieke toekomst van de partij. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, aldus Kuzu.
Terugblik
De vermoorde onschuld spelen, daarin waren de beide PvdA- en later DENK-Kamerleden Tunahan Kuzu en Kuzu-Öztürk altijd goed. In het parlement eerst een relletje trappen en dan ogenschijnlijk verbaasd zijn dat andere partijen zich naar de interruptiemicrofoon spoeden. Eric Vrijsen over de politieke geschiedenis en toekomst van DENK.
Het liefst richtten de parlementariërs hun pijlen op eveneens allochtone collega’s. Zo beschuldigde Öztürk SP-Kamerlid Sadet Karabulut vorig jaar van betrokkenheid bij terrorisme. Zij verdedigde zich door te zeggen dat ze opkwam voor de mensenrechten in Turkije, wat natuurlijk niet wil zeggen dat ze banden heeft met de PKK.
Kamervoorzitter Khadija Arib zei dat Öztürk met bewijzen moest komen of anders moest zwijgen. Vervolgens maakte Öztürk misbaar alsof hem de mond werd gesnoerd. De voorzitter ontnam hem inderdaad het woord, maar hij bleef halsstarrig het spreekgestoelte bezetten.
Kuzu eiste in 2016 dat de Kamer niet zou vergaderen tijdens het Suikerfeest. Toen hij zijn zin niet kreeg en andere Kamerleden zeiden dat de vergaderingen ook gewoon doorgaan tijdens het katholieke carnaval en de protestantse bid- en dankdag, speelde hij het discriminatie-slachtoffer. De islamitische minderheid werd weer eens geschoffeerd, zo gebaarde hij.
Respect, maar altijd in één richting
Zo vulden ze hun tijd met het eisen van respect, maar altijd in één richting.
Toen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het Binnenhof bezocht en werd ontvangen in de Kamer, was Kuzu present met een pro-Palestina button op zijn revers. Maar netjes een hand geven en argumenten uitwisselen, ho maar. Kuzu had gewoon kunnen wegblijven, maar hij wilde stangen omdat hij daarmee kiezers dacht te winnen.
DENK was ook berucht van de filmpjes op de eigen website waarin andere Kamerleden door het slijk worden gehaald. Met wat knip- en plakwerk werden fragmenten van Kamervergaderingen gemanipuleerd. ‘Dit is een Kamerlid onwaardig,’ oordeelde Kamervoorzitter Arib. Waarop Kuzu natuurlijk weer deed alsof iedereen het op hem had gemunt.
Dat Kuzu en Öztürk politieke straatvechters waren, was bekend. Toen ze in 2014 met veel kabaal uit de PvdA stapten en vasthielden aan hun zetels om een allochtonenpartij te beginnen, was dat pijnlijk voor de PvdA. Via die partij waren ze opgeklommen. Via PvdA-raadsfracties en -statenfracties maakten ze carrière. Eenmaal in het bezit van een Kamerzetel, braken ze uit en zouden ze voortaan hun oude club zoveel mogelijk beschadigen.
MSN 17.04.2020 Een groep actieve leden van Denk wil op eigen initiatief een algemene ledenvergadering afdwingen en eist meer inspraak in de partij. Via een manifest doet de groep, die zich op Facebook Nieuw Democratisch Denk-ers noemt, voorstellen voor democratische hervormingen. „De structuur bij DENK is ‘ons kent ons’ en achterkamertjes op hoog niveau waar leden op de stippellijn mogen tekenen om vóór te stemmen”, schrijven ze.
Het manifest, de nieuwste stap in een al weken durende saga, is een antwoord op de steeds hoger oplopende ruzie tussen de oprichters van de partij, Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, die in het openbaar wordt uitgevochten. Kuzu en Öztürk zitten beiden in de Tweede Kamer, Öztürk is daarnaast ook voorzitter van het landelijk bestuur. Het derde Kamerlid van Denk, Farid Azarkan, riep het bestuur vorige week op om af te treden en kreeg daarbij steun van onder meer tien van de dertien gemeenteraadsfracties. Öztürk legde die oproep naast zich neer. Hij wil dat de leden zich op de geplande algemene ledenvergadering (alv) op 6 juni uitspreken.
Dat vinden de opstellers van het manifest – zes actieve leden, onder wie een stadsdeelcommissielid en een duoraadslid – te laat. Bovendien vrezen ze dat het vanwege corona ook in juni nog niet mogelijk zal zijn om bijeen te komen. „Volgens de statuten kunnen we met steun van 10 procent van de leden een alv afdwingen”, zegt Achraf El Johari, een van de initiatiefnemers. „Het bestuur moet dat honoreren. En als ze dat niet doen, mogen de leden het zelf organiseren.”
Bang dat de partij uiteenvalt
Omdat de coronamaatregelen fysieke bijeenkomsten voorlopig onmogelijk maken, onderzoekt hij de mogelijkheden om een digitale ledenvergadering te organiseren. „We zien dat er nu kampen ontstaan binnen de partij, maar dat willen wij nadrukkelijk niet”, zegt El Johari (23), die tot voor kort werkte als beleidsmedewerker bij de Amsterdamse gemeenteraadsfractie van Denk. Daar stopte hij om te gaan doceren aan de Hogeschool van Amsterdam. „We zijn bang dat de partij uiteenvalt als er niets gebeurt. Wij willen de eenheid juist bewaren.”
Daartoe doet de groep met het manifest een aantal concrete voorstellen. Zo willen ze dat het bestuur opstapt en plaatsmaakt voor een interim-bestuur en dat er partijafdelingen worden opgericht, waarvan de voorzitters dan samen de partijraad vormen. Ook willen ze dat leden inspraak krijgen in het opstellen van de kieslijsten of het aanstellen van de commissie die het verkiezingsprogramma schrijft.
„Het bestuur van Denk is heel invloedrijk”, zegt El Johari. „De partijtop combineert vaak bestuurlijke en politieke functies. Dat is een ongezonde verstrengeling van macht en belangen. Tegelijk zijn die mensen ook onderdeel van het huidige conflict, waardoor ze de situatie niet goed overzien.”
Rollebollend over straat
De top van Denk maakt al weken openlijk ruzie. Eind maart maakte Tunahan Kuzu plotseling bekend zijn fractievoorzitterschap neer te leggen en volgend jaar niet meer verkiesbaar te zijn voor Denk. Die beslissing, bleek later, nam hij onder druk van Öztürk, die hem confronteerde met een buitenechtelijke affaire uit 2018, die volgens een publicatie in HP/de Tijd„grensoverschrijdend” was. Kuzu sprak van een „politieke broedermoord”. Öztürk heeft inhoudelijk niet gereageerd.
Voor de leden, die met „pijn in de buik” zagen dat de politieke en bestuurlijke leiders van hun partij rollebollend met elkaar over straat gaan, was dit het moment om in actie te komen. „Öztürk, Kuzu, Azarkan. Allemaal zeiden ze dat de leden het laatste woord hebben”, zegt El Johari. „Wel, hier zijn we dan.”
Correctie (17 april 2020): In een eerdere versie van dit artikel stond dat de zes opstellers van het manifest geen politieke functie hebben. Onder hen zijn echter een stadsdeelcommissielid en een duoraadslid. Dat is hierboven aangepast.
NOS 14.04.2020 Voorzitter Selçuk Öztürk van Denk blijft gewoon op zijn plek, al wil nu ook de partijraad van de politieke beweging dat het volledige bestuur onmiddellijk opstapt. Öztürk schrijft vandaag in een brief aan de leden dat uit een rapport van de door hem ingehuurde professor Tom Zwart blijkt dat het wegsturen van het bestuur niets zou oplossen.
Binnen Denk woedt al een paar weken een machtsstrijd. De twee mannen die de partij in 2014 oprichtten, Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, gaan rollend over straat. Kuzu beschuldigt Öztürk van een poging tot politieke broedermoord, omdat hij verhalen over een buitenechtelijke affaire van hem actief naar buiten zou hebben gebracht.
Beiden zijn ook Kamerlid namens Denk. Het derde Kamerlid, Farid Azarkan is inmiddels fractievoorzitter en vroeg het bestuur vorige week al om op te stappen om de rust in de partij weer terug te brengen. Öztürk wilde niet verdergaan dan het aanstellen van een onderzoeker/bemiddelaar, de Utrechtse hoogleraar cross-cultureel recht Tom Zwart. Die werd afgelopen vrijdag aangezocht.
Aanblijven is gewettigd
Volgens Öztürk heeft Zwart nu al een eerste rapport uitgebracht, waarin hij stelt dat de wens van het bestuur om voorlopig aan te blijven “gewettigd” wordt door de statuten en een “politiek feit” is. “Daarnaast wordt niet duidelijk gemaakt welk probleem door het aftreden van het bestuur zou worden opgelost”, zou Zwart volgens Öztürk concluderen.
Het bestuur kan tot de algemene ledenvergadering van 6 juni aanblijven, maar de voorbereidingen van de verkiezingen van volgend jaar zouden gedaan moeten worden door een aparte commissie, staat in de conclusies die door Öztürk zijn toegevoegd aan de brief aan de leden.
Gisteren stuurde de partijraad, dat het bestuur adviseert, juist een brief waarin wordt opgeroepen tot aftreden. De brief is in handen van de NOS. De leden van de partijraad, vertegenwoordigers van lokale afdelingen, schrijven: “Wij constateren dat het bestuur onderdeel is geworden van het conflict, waardoor er de schijn van belangenverstrengeling kan ontstaan.” Een onafhankelijke commissie moet samen met een extern onderzoeksbureau onderzoek doen en op de algemene ledenvergadering in juni de resultaten presenteren, vindt de partijraad.
RTL 10.04.2020 Farid Azarkan, de politiek leider van DENK, is met stomheid geslagen dat het partijbestuur niet wil aftreden. Azarkan riep het bestuur op om op te stappen na publicaties over de buitenechtelijke relatie van partijgenoot Kuzu en de rol die mede-fractiegenoot Özturk – tevens partijvoorzitter – gespeeld zou hebben bij Kuzu’s terugtreden als fractievoorzitter.
Farid laat met hoorbaar ingehouden woede aan RTL Nieuws weten: “Dit is allemaal weinig eervol. Zo ga je niet met je politiek leider om. Ik wist niks van deze verklaring en niemand van het bestuur is voor mij nu bereikbaar. Geen idee waar ze zijn en ook nemen ze de telefoon niet op. Hoe kun je je politiek leider zo overvallen.”
Samenwerking fractie onmogelijk
Azarkan zegt juist dat hij deze toestanden voor had willen zijn met zijn pleidooi dat het bestuur moest aftreden. “Hoe kan een bestuur dat zelf zo verweven is met de ontstane ellende, zelf onderzoek doen. De rest had het voorbeeld van de vice-voorzitter moeten volgen, die wel meteen is afgetreden. Ik wil een scheuring juist voorkomen. Maar als je zo doorgaat heb je straks twee politiek leiders. De samenwerking in de fractie wordt nu ook heel moeilijk, zo niet onmogelijk. Nogmaals dit is zo dom en zo weinig respectvol.”
Ook de lokale fractievoorzitters van DENK en de jongerenorganisatie van de partij eisen dat het bestuur opstapt. Zij hebben een open brief geschreven aan het bestuur.
Politiek verslaggever Frits Wester: “Als ik Farid Azarkan zo aanhoor, lijkt een scheuring in de fractie vrijwel onafwendbaar, met ook alle gevolgen voor de partij DENK. Misschien dat de leden nu in actie komen en ingrijpen. Maar mocht Kamerlid Özturk vasthouden aan zijn positie als partijvoorzitter dan is een oplossing onmogelijk.
Die samenwerking is toch al helemaal stuk. Kans is daarom groot dat we straks, in deze crisistijd, nog weer een fractiescheuring krijgen in de Tweede Kamer. En daarmee een ongewisse situatie voor de partij DENK in zijn huidige vorm.”
NOS 10.04.2020 In de politieke partij Denk is een bestuurscrisis ontstaan nu behalve de Tweede Kamerfractievoorzitter Azarkan ook lokale Denk-fracties het onmiddellijke vertrek van het bestuur eisen. “Wij merken dat de interne ontwikkelingen in onze partij de aandacht afleiden van hetgeen waarvoor wij als volksvertegenwoordigers zijn gekozen, namelijk het vertolken van de stem van onze kiezers”, staat in een verklaring van acht lokale fractievoorzitters, twee provinciale afdelingen en de jongerenbeweging.
Het bestuur, onder wie voorzitter Özturk, weigert echter op te stappen, zo heeft het vandaag in een openbaar gemaakte brief aan de leden bekendgemaakt. De bestuursleden willen dat de leden op een bijeenkomst op 6 juni beslissen wie de leiding moet krijgen van de partij. Verder willen ze “onafhankelijke personen” aanstellen om het bestuur de komende tijd te ondersteunen en willen ze een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de ontstane situatie.
Privéleven
Het rommelt al enige tijd in de politieke partij, die drie zetels in de Tweede Kamer heeft. Het begon eind vorige maand met het plotseling aangekondigde vertrek van fractievoorzitter Kuzu. Hij zei dat het werk een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven, maar later kwam naar buiten dat hij moest vertrekken wegens een buitenechtelijke affaire.
Kuzu verwijt mede-oprichter en Kamerlid Öztürk “politieke broedermoord”, omdat die deze affaire via een brief in de openbaarheid had gebracht. Hij vindt dat de leden op een Algemene Ledenvergadering in juni een oordeel moeten vellen over de kwestie. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en om de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Azarkan, het derde Kamerlid, is nu tijdelijk fractievoorzitter en zegt geen kant te willen kiezen. Wel vindt hij dat het bestuur moet vertrekken om “de rust in de partij te herstellen”.
Statuten
Uit de brief blijkt nu dus dat het bestuur niet van plan is om weg te gaan. “De leden van Denk vormen het hart van onze politieke beweging. Volgens de statuten van onze beweging gaan de leden over het vormen van het bestuur.”
De lokale fractievoorzitters zijn echter bang dat bij een stemming op de ALV in juni “wij als Denk’ers tegenover elkaar komen te staan”. Dat willen ze naar eigen zeggen vermijden.
AD 10.04.2020 De machtsstrijd binnen Denk is compleet. Voorzitter Selçuk Öztürk en de rest van het bestuur van de partij weigeren om op te stappen, ondanks een dringend verzoek van politiek leider Farid Azarkan. Ook de lokale fracties en de jongerenvereniging willen nu van het bestuur af.
In het belang van Denk en alle mensen die zich jarenlang keihard hebben ingezet voor onze idealen, zullen wij als bestuur onze werkzaamheden blijven voortzetten, aldus Bestuur Denk.
In een brandbrief doen lokale fracties en politieke jongerenbeweging Oppositie van Denk een beroep op het partijbestuur om ‘een groots gebaar te maken en per direct terug te treden’. Volgens de schrijvers is er teveel gebeurd de afgelopen tijd.
Ondertussen is al het contact tussen de fractietop en de partijtop verbroken, zo laat Azarkan weten. De strijd zal nu worden uitgevochten op een ledenbijeenkomst, begin juni. Dan moet er ook een nieuwe leider komen, vindt het bestuur.
Eerder deze week vroeg Azarkan, politiek leider van Denk in de Kamer, het bestuur om te vertrekken. Zo moest de patstelling tussen de twee ruziënde oprichters Tunahan Kuzu en Selçük Öztürk, allebei ook Tweede Kamerlid, worden doorbroken.
Het bestuur van Denk schrijft nu echter aan de leden: ,,Alleen tijdens een algemene ledenvergadering is het mogelijk om bestuurstaken over te dragen. In het belang van Denk en alle mensen die zich jarenlang keihard hebben ingezet voor onze idealen, zullen wij als bestuur voorlopig onze werkzaamheden blijven voortzetten.”
Wel zullen ‘onafhankelijke personen’ het bestuur de komende tijd ondersteunen en gaan bemiddelen met de betrokkenen, laten de bestuurders ook weten. Verder moet er een onafhankelijk onderzoek komen naar de ontstane situatie, waarin ook het handelen van de drie Tweede Kamerleden wordt meegenomen.
Op 6 juni, tijdens de ledenbijeenkomst, mogen de leden dan beslissen over de toekomst van Denk, aldus het bestuur. Dan wordt ook een nieuwe politiek leider gekozen. ,,Tot die tijd zullen wij als bestuur ons uiterste best doen om verschillen weer op één lijn te krijgen en te komen tot rust.”
Azarkan laat in een reactie op de mail aan de leden weten: ,,Volgens mij is het uniek dat een oproep van een politiek leider terzijde wordt geschoven. Dat is jammer en niet respectvol. Het draagt ook niet bij aan de oplossing van onze interne problemen en het zorgt voor verdeling binnen onze partij. Terwijl ik juist een waardige oproep heb gedaan, omdat het bestuur niet in staat is om de problemen op te lossen.”
Onaangenaam verrast
Als je niet communiceert met je politiek leider, hecht ik weinig waarde aan zulke beloften, aldus Farid Azarkan, politiek leider Denk.
De fractieleider in de Kamer werd onaangenaam verrast door de email van het bestuur, aldus Azarkan. ,,Ik wist hier niet van en de bestuursleden zijn niet bereikbaar voor een toelichting.” Hij vindt dat het bestuur de eer aan zichzelf had moeten houden. ,,Dat kan nog steeds waardig, daar ben ik van overtuigd.”
Over het geplande onderzoek zegt Azarkan dat hij het ‘niet integer’ vindt van het bestuur om daar opdracht toe te geven, terwijl ze zelf onderdeel zijn van het probleem. ,,Daarnaast ga ik als fractieleider zelf over onderzoeken naar de fractie.”
Azarkan vindt het spijtig dat de partij zo wordt gespleten door dit conflict. Hij wil op 6 juni nog geen nieuwe politiek leider kiezen. ,,Dat is raar, laten we eerst alles eens oplossen.” Zelf weet hij op dit moment nof niet of hij straks zelf weer wil opgaan voor het leiderschap.
Verder gelooft Azarkan niet dat het bestuur inderdaad zijn best zal doen om de komende tijd te proberen de verschillen uit de wereld te helpen. ,,Als je niet communiceert met je politiek leider, hecht ik weinig waarde aan zulke beloften.”
MSN 10.04.2020 Het bestuur van politieke partij Denk geeft geen gehoor aan de oproep van fractievoorzitter Farid Azarkan om op te stappen. In een reactie laat het partijbestuur weten dat het zijn voortbestaan laat afhangen van de leden, die daar op 6 juni over mogen besluiten.
Azarkan vroeg het partijbestuur van Denk „verantwoordelijkheid te nemen” en terug te treden, nu er een oplossing moet komen voor het conflict tussen partijvoorzitter Selçuk Öztürk en Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu. Het bestuur, waartoe ook Öztürk behoort, laat weten voorlopig aan te blijven. Het schrijft met een aantal onderzoeksbureaus in gesprek te zijn en „onafhankelijke personen” te willen aanstellen om hen te ondersteunen. Op een ledenbijeenkomst op 6 juni 2020 kunnen de leden zich uitspreken.
Öztürk beschuldigde Kuzu onlangs in HP/De Tijd van ongewenst gedrag jegens een medewerker. Kuzu kondigde tegelijk met het interview aan na de verkiezingen van 2021 de politiek te verlaten. De twee richtten in 2015 de partij Denk op.
Hoe de ledenvergadering moet gaan plaatsvinden is nog niet duidelijk. Op dit moment zijn bijeenkomsten met drie personen of meer nog verboden, om zo verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen.
Denk-voorzitter Selcuk Öztürk legt het verzoek van Azarkan om af te reden naast zich neer, mailt hij zojuist aan de leden. Alleen de leden kunnen daartoe dwingen – op 6 juni is er een ALV. Wel komt er een “onafhankelijk onderzoek” naar ontstane situatie. pic.twitter.com/cCsN50CVWc
Dat heeft hij woensdag bekendgemaakt. Volgens Azarkan moet het bestuur zijn „verantwoordelijkheid nemen” en moet er een interim-bestuur aangesteld worden „om uit deze crisis te komen”. Öztürk is als partijvoorzitter een van de leden van het bestuur.
De publieke ruzie tussen Öztürk en Kuzu begon half maart toen laatstgenoemde onverwacht bekendmaakte te stoppen als partijleider. In eerste instantie zei hij dit te doen om meer tijd te hebben voor zijn persoonlijke leven, maar enkele dagen later onthulde HP/De Tijd dat een buitenechtelijke affaire van Kuzu ten grondslag lag aan zijn vertrek.
Kort hierna gaf Denk een verklaring uit waarin de partij stelde dat Kuzu inderdaad moest vertrekken vanwege de affaire. Hierop sloeg Kuzu terug door te zeggen dat zijn voormalige „strijdmakker” Öztürk het verhaal over de affaire had opgerakeld om hem „ten val te brengen”. De ruzie zou eigenlijk zijn gegaan over de partijstructuur en Öztürk zou van Kuzu af hebben gewild zodat hij zijn macht binnen de partij verder kon uitbreiden.
Öztürk heeft op die verwijten nog niet inhoudelijk gereageerd. In een verklaring op een Turkse nieuwswebsite zegt hij niet impulsief te willen reageren. „Ik wil alleen dat je weet dat mijn persoonlijke beschuldigingen totaal onrealistisch zijn.”
Telegraaf 10.04.2020 De positie van Denk-voorzitter Selçuk Öztürk en zijn mede-bestuursleden wordt vrijwel onhoudbaar. Vrijdag eisen ook lokale politici en de jongerenbeweging het aftreden van het partijbestuur, zo blijkt uit een brief die in handen is van De Telegraaf.
„Wij merken dat de interne ontwikkelingen in onze partij de aandacht afleiden van hetgeen waarvoor wij als volksvertegenwoordigers gekozen zijn, namelijk het vertolken van de stem van onze kiezers en het opkomen voor de belangen van de mensen in onze gemeenten en provincies. Wij zijn als lokale volksvertegenwoordigers de oren en ogen van onze partij en menen daarom in gezamenlijkheid een oproep te moeten doen”, zo staat in de brief. „Het raakt ons dat wij als Denk’ers op 6 juni mogelijk tegenover elkaar komen te staan tijdens een ledenvergadering. Dat willen wij ten koste van alles vermijden.”
De lokale partijleiders doen een „beroep op het partijbestuur om in het partijbelang een groots gebaar te maken en per direct terug te treden, zodat er een onafhankelijk interim-bestuur aangesteld kan worden.”
De brief is ondertekend door de fractieleiders van Denk in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Enschede, Zaanstad, Amersfoort, Deventer, Schiedam, Zuid-Holland en Flevoland en door de jongerenbeweging.
’Broedermoord’
Eerder deze week sloeg de opgestapte fractieleider Kuzu van zich af omdat hij beschuldigd was van een buitenechtelijke affaire waarbij hij de grenzen van het betamelijke had overschreden. Het was de reden dat hem het fractievoorzitterschap was ontnomen, zo meldde het partijbestuur. Öztürk was daarmee een ’matennaaier’ die ’broedermoord’ en ’sabotage’ had gepleegd, louter om Kuzu pootje te lichten, zo beweerde de laatste.
De nieuwe fractieleider Azarkan haakte daarop in: hij stelde ook dat het partijbestuur van Denk moet opstappen ’in het belang van de partij’. Het bestuur weigert echter.
Denk-voorzitter Selçuk Öztürk Ⓒ DIJKSTRA BV
’Bemiddelen’
Vrijdag stuurde het bestuur een bericht naar de leden. Het wil „onafhankelijke personen aanstellen om het bestuur de komende tijd te ondersteunen en te bemiddelen met de betrokken personen”, staat te lezen in een mail. Selçuk Öztürk was ook in gesprek met een aantal onderzoeksbureaus om onafhankelijk onderzoek te doen.
„Het handelen van onze drie Kamerleden die tot deze situatie heeft geleid, zal in dit onderzoek uitgebreid worden meegenomen.”Maar dat is voor de lokale politici onaanvaardbaar zolang Selçuk Öztürk de scepter zwaait in het bestuur, zo blijkt.
„Wij snappen dat het moeilijk is om dit te vragen van mensen die hart en ziel gegeven hebben om onze beweging op te bouwen. Mensen aan wie wij dank verschuldigd zijn voor hetgeen zij voor onze partij betekend hebben. Wij zijn ervan overtuigd dat dit noodzakelijk is voor de toekomst van onze partij.
Als jonge partij maken we groeispurten door die er uiteindelijk toe zullen leiden dat we groter, sterker en eensgezind onze taak zullen vervullen. Wij verzoeken op de geplande algemene ledenvergadering van 6 juni 2020 officieel een interim-bestuur te benoemen dat in onafhankelijkheid gaat bouwen aan de toekomst van onze beweging”, zo schrijven de lokale politici.
Selçuk Öztürk was vrijdag niet bereikbaar voor commentaar.
NU 08.04.2020 Om de rust in DENK te laten wederkeren moet er volgens fractievoorzitter Farid Azarkan een nieuw interim-bestuur aantreden. Daarom heeft hij het bestuur van de partij gevraagd af te treden. Dat zegt hij woensdag in gesprek met NOS.
Azarkan richt zich naar eigen zeggen op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding” in de partij. Als het bestuur zijn verzoek honoreert, dan betekent dat ook dat Selçuk Öztürk uit het bestuur moet terugtreden, aldus Azarkan.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken”, zegt Azarkan. “We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interim-bestuur komt.”
Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker zou hebben gehad.
Kuzu sprak maandag op Facebook van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
NOS 08.04.2020 De fractievoorzitter van Denk, Farid Azarkan, heeft het bestuur van de partij gevraagd terug te treden. Volgens Azarkan moet er een nieuw interimbestuur aantreden om de rust in de partij te herstellen. Dat zou betekenen dat ook Selçuk Öztürk uit het bestuur terug moet treden.
Azarkan werd door het bestuur aangewezen als voorlopige fractievoorzitter, nu Tunahan Kuzu die functie niet meer vervult.
Die zei eind vorige maand de politiek te verlaten. Als verklaring gaf hij dat het werk een te grote privébelasting gaf. Daarna schreef HP/De tijd dat een machtsstrijd gaande was binnen de partij. Afgelopen maandag beschuldigde Kuzu zijn partijgenoot Öztürk van “broedermoord”.
Lijmpoging
Azarkan zegt dat zijn inspanningen zijn gericht op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding”.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken. We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interimbestuur komt”, aldus Azarkan.
Azarkan wil niet zeggen of hij een kant kiest. “Ik kies het partijbelang.” Hij sluit niet uit dat een lijmpoging nog resultaat kan bieden, en wil met beide collega’s praten om “een situatie te creëren waarin we verder kunnen gaan”.
Kuzu zei eerder in een toelichting dat hij niet opstapt uit de fractie en zijn Kamerzetel houdt. “Ik laat me niet wegjagen uit de partij die ik zelf heb opgericht.”
Het bestuur van Denk heeft nog niet op de oproep gereageerd.
Eind vorige maand maakte Kuzu bekend dat hij na de komende verkiezingen niet zou terugkeren in de politiek. Als verklaring gaf hij dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven. Een week later schreef HP/De Tijd dat er sprake was van een machtsstrijd binnen de partij en dat Kuzu moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire.
Het bestuur van Denk bevestigde dat Kuzu was aangesproken op een buitenechtelijke relatie, die niet past bij de kernwaarden van de partij. Maar ook het bestuur, onder leiding van Öztürk, hield vol dat Kuzu om persoonlijke redenen is gestopt.
Telegraaf 08.04.2020 Het partijbestuur van Denk moet opstappen. Dat zegt fractieleider Azarkan. Met die oproep treft hij partijvoorzitter Öztürk, waarmee de oorlog binnen de partij compleet is.
Deze week sloeg gewezen fractieleider Kuzu van zich af nadat hij was beschuldigd van een buitenechtelijke affaire waarbij hij de grenzen van het betamelijke had overschreden. Het was de reden dat hem het fractievoorzitterschap was ontnomen, zo meldde het partijbestuur. Öztürk was daarmee een ’matennaaier’ die ’broedermoord’ en ’sabotage’ had gepleegd, louter om Kuzu pootje te lichten, zo beweerde de laatste.
Vervelende situatie
„We zitten in een vervelende situatie”, zegt Azarkan. Hij wil ’om tafel’ met de ruziemakers. Tot die tijd moet er een interim-bestuur komen. De huidige fractieleider houdt zich op de vlakte over de vraag wie er gelijk heeft. „Ik kies het partijbelang.”
Kuzu wil het oordeel over zijn aanblijven overlaten aan de leden, die op 6 juni bijeenkomen. Zover wil Azarkan het niet laten komen. „Ik wil niet dat de twee oprichters tegenover elkaar komen tijdens een discussie.”
De vice-voorzitter heeft haar functie ter beschikking gesteld, voorzitter Öztürk heeft nog niet gereageerd. Azarkan, die woensdag in de Kamer het debat deed over de coronacrisis, was het tweede deel van het debat opeens verdwenen.
AD 08.04.2020 Farid Azarkan, fractievoorzitter van Denk in de Tweede Kamer, heeft het partijbestuur gevraagd op te stappen. Zo moet de patstelling tussen de twee ruziënde oprichters Tunahan Kuzu en Selçük Öztürk, allebei ook Kamerlid, worden doorbroken.
Vice-voorzitter Gladys Albitrouw heeft als eerste van de vijf bestuurders al gehoor gegeven aan de oproep van Azarkan, zo meldt de woordvoerder van de fractie. Azarkan wil een nieuw interim-bestuur. Partijvoorzitter en Tweede Kamerlid Selcük Öztürk, die probeerde te voorkomen dat Tunahan Kuzu opnieuw lijsttrekker werd, heeft nog niet gereageerd.
Öztürk en Kuzu, die in 2014 gebroederlijk uit de PvdA-Tweede Kamerfractie van Diederik Samsom vertrokken en op eigen kracht in 2017 drie zetels haalden, rollen nu vechtend over straat. Begin deze week gaf Kuzu een schriftelijke verklaring af, waarin hij Öztürk beschuldigde van broedermoord door een buitenechtelijke affaire te lekken aan HP/De Tijd.
Emotionele uiting
Ik heb er alle vertrouwen in dat beide collega’s met mij komen tot een werkbare oplossing. En wat die zal zijn, dat weet ik ook niet, aldus Fractieleider Farid Azarkan (Denk).
Azarkan distantieert zich nu zich van de verklaring van Kuzu: ,,Ik vind het een emotionele uiting, ik had het zelf zo niet gedaan.”
Voorafgaand aan het Kamerdebat over de coronacrisis stond fractieleider Azarkan vanmiddag de parlementaire pers te woord. ,,Ik heb er alle vertrouwen in dat beide collega’s met mij komen tot een werkbare oplossing. En wat die zal zijn, dat weet ik ook niet.”
Azarkan gaat er vanuit dat het zittende partijbestuur gevolg geeft aan zijn oproep. ,,Ik heb nog geen reactie gehad. Het klinkt misschien raar, maar we zijn een democratische partij, we hebben 3500 leden en die staan boven het bestuur.’’
Het conflict moet liefst vóór het partijcongres van 6 juni worden beslecht, vindt Azarkan. Hij vreest anders een bloedbad. ,, Ik wil dat er rust en verbinding komt zodat we weer politiek kunnen bedrijven en onze kiezers weer trots op ons kunnen zijn. Ik had nooit gedacht dat ik in deze situatie zou komen, dus ik heb er ook vertrouwen in dat we hier weer uit komen.”
Elsevier 07.04.2020 De vermoorde onschuld spelen, daarin waren de beide PvdA- en later DENK-Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk altijd goed. In het parlement eerst een relletje trappen en dan ogenschijnlijk verbaasd zijn dat andere partijen zich naar de interruptiemicrofoon spoeden. Eric Vrijsen over de politieke geschiedenis en toekomst van DENK.
Het liefst richtten de parlementariërs hun pijlen op eveneens allochtone collega’s. Zo beschuldigde Öztürk SP-Kamerlid Sadet Karabulut vorig jaar van betrokkenheid bij terrorisme. Zij verdedigde zich door te zeggen dat ze opkwam voor de mensenrechten in Turkije, wat natuurlijk niet wil zeggen dat ze banden heeft met de PKK.
Kamervoorzitter Khadija Arib zei dat Öztürk met bewijzen moest komen of anders moest zwijgen. Vervolgens maakte Öztürk misbaar alsof hem de mond werd gesnoerd. De voorzitter ontnam hem inderdaad het woord, maar hij bleef halsstarrig het spreekgestoelte bezetten.
Kuzu eiste in 2016 dat de Kamer niet zou vergaderen tijdens het Suikerfeest. Toen hij zijn zin niet kreeg en andere Kamerleden zeiden dat de vergaderingen ook gewoon doorgaan tijdens het katholieke carnaval en de protestantse bid- en dankdag, speelde hij het discriminatie-slachtoffer. De islamitische minderheid werd weer eens geschoffeerd, zo gebaarde hij.
Respect, maar altijd in één richting
Zo vulden ze hun tijd met het eisen van respect, maar altijd in één richting.
Toen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het Binnenhof bezocht en werd ontvangen in de Kamer, was Kuzu present met een pro-Palestina button op zijn revers. Maar netjes een hand geven en argumenten uitwisselen, ho maar. Kuzu had gewoon kunnen wegblijven, maar hij wilde stangen omdat hij daarmee kiezers dacht te winnen.
DENK was ook berucht van de filmpjes op de eigen website waarin andere Kamerleden door het slijk worden gehaald. Met wat knip- en plakwerk werden fragmenten van Kamervergaderingen gemanipuleerd. ‘Dit is een Kamerlid onwaardig,’ oordeelde Kamervoorzitter Arib. Waarop Kuzu natuurlijk weer deed alsof iedereen het op hem had gemunt.
Dat Kuzu en Öztürk politieke straatvechters waren, was bekend. Toen ze in 2014 met veel kabaal uit de PvdA stapten en vasthielden aan hun zetels om een allochtonenpartij te beginnen, was dat pijnlijk voor de PvdA. Via die partij waren ze opgeklommen. Via PvdA-raadsfracties en -statenfracties maakten ze carrière. Eenmaal in het bezit van een Kamerzetel, braken ze uit en zouden ze voortaan hun oude club zoveel mogelijk beschadigen.
NU 06.04.2020 Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Selçuk Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker gehad zou hebben.
Kuzu spreekt in een maandag verschenen Facebook-post van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
Kuzu laat het er niet bij zitten en kondigt aan op een algemene ledenvergadering de leden van de partij een oordeel te laten vellen over de politieke toekomst van de partij. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, aldus Kuzu.
Kuzu schrijft dat hij door Özturk voor de bus is gegooid, nadat hij kritiek had geleverd op diens functioneren. DENK wist onder aanvoering van Özturk geen zetel in de Eerste Kamer te veroveren en ook de Europese verkiezingen verliepen voor de partij desastreus, terwijl de partij in 2017 (Tweede Kamer) en 2018 (gemeenteraadsverkiezingen) wel goede verkiezingsresultaten wist te boeken.
Ook kwam Özturk regelmatig negatief in het nieuws, onder meer na omstreden uitspraken over ‘moord’ in het Hawija-debat.
Kuzu schrijft dat de irritatie al in de zomer van 2019 begon toe te nemen. “Özturk ging steeds meer zijn eigen gang, ondermijnde mijn politiek leiderschap en plaatste zichzelf steeds meer op een zijspoor in de Kamerfractie”, schrijft Kuzu. “Zo stelde hij zonder medeweten en toestemming van de fractie een verkiezingsprogrammacommissie en een kandidaatstellingscommissie in.”
‘Broedermoord op z’n pijnlijkst’
De buitenechtelijke affaire, waar HP/De Tijd vorige week over schreef, wordt door Kuzu niet ontkend. “Ja, in mijn privéleven heb ik een zware periode achter de rug. Daar wist een beperkt aantal mensen van, onder wie mijn fractiegenoten.”
Volgens Kuzu is de privékwestie later door Özturk gebruikt om hem buitenspel te zetten, onder meer na een conflict tussen Özturk en fractiegenoot Farid Azarkan waar Kuzu het opnam voor Azarkan.
Özturk zou de affaire vervolgens hebben aangegrepen om namens het bestuur aan te kondigen dat Kuzu bij de volgende verkiezingen geen lijsttrekker zou kunnen worden. Hij zou hebben gezegd dat Kamervoorzitter Khadija Arib van de kwestie op de hoogte was en het vlak voor de verkiezingen zou lekken naar de media.
Dat het verhaal vervolgens toch naar buiten is gekomen, komt volgens Kuzu door Özturk. “Broedermoord op zijn pijnlijkst”, schrijft hij.
NOS 06.04.2020 Kamerlid Tunahan Kuzu van Denk haalt in een schriftelijke verklaring hard uit naar zijn collega Selçuk Öztürk, met wie hij samen de partij oprichtte. Volgens Kuzu heeft Öztürk “politieke broedermoord” op hem gepleegd. Daarmee lijkt het conflict in de partij nog verder op te laaien.
Kuzu schrijft dat zijn strijdmakker, die ook partijvoorzitter is, hem vorige week “voor de bus heeft gegooid” in een persverklaring van het bestuur. Daarin stond dat de partij Kuzu in 2018 tijdelijk het fractievoorzitterschap heeft afgenomen, als straf voor een buitenechtelijke affaire.
Hij vindt dat de leden op een Algemene Ledenvergadering in juni een oordeel moeten vellen over de kwestie. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Eind vorige maand maakte Kuzu bekend dat hij na de komende verkiezingen niet meer zou terugkeren in de politiek. Als verklaring gaf hij toen dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven. Een week later schreef HP/De Tijd dat er sprake was van een machtsstrijd binnen de partij en dat Kuzu moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire.
Het bestuur van Denk bevestigde dat Kuzu was aangesproken op een buitenechtelijke relatie, die niet past bij de kernwaarden van de partij. Maar ook het bestuur, onder leiding van Öztürk, hield vol dat Kuzu om persoonlijke redenen is gestopt.
Kuzu geeft in de verklaring zijn visie op de gebeurtenissen van de afgelopen maanden, waarin de verhoudingen tussen hem en Öztürk steeds verder verslechterden. Volgens Kuzu knapte er in december iets bij Öztürk. Kuzu was toen samen met fractiegenoot Farid Azarkan naar Istanbul gereisd, en sprak daar onder meer over de toekomst van de partij:
Die reis, en het feit dat er over het lijsttrekkerschap was gesproken, schoten Öztürk in het verkeerde keelgat. Dat blijkt ook uit een briefwisseling die in handen is van de NOS. Öztürk was vantevoren niet op de hoogte van de reis en wilde een onderzoekscommissie instellen, omdat de partij er mogelijk door geschaad was. Zover kwam het uiteindelijk niet.
Kort daarna kwam het tot een gesprek tussen de twee partijoprichters. Volgens Kuzu rakelde Öztürk in dat gesprek opnieuw de kwestie van de buitenechtelijke affaire uit 2018 op. Kamervoorzitter Arib zou op de hoogte zijn en de zaak mogelijk voor de verkiezingen gaan lekken om Denk te saboteren. Mede daarom wilde het bestuur Kuzu niet als lijsttrekker, was de boodschap. “Mijn vertrouwen verdween als sneeuw voor de zon en ik besloot aan te kondigen dat ik ermee zou stoppen”, schrijft Kuzu.
Nog veel steun in de partij
Uiteindelijk kwam de affaire vorige week via HP/De Tijd toch in de publiciteit. Volgens Kuzu heeft Öztürk bewust de zaak opgerakeld om hem ten val te brengen. “Broedermoord op zijn pijnlijkst.”
Öztürk zou heel erg zijn best hebben gedaan om via het kader van Denk en de lokale volksvertegenwoordigers de opinie binnen de partij te beïnvloeden. “Het zal hem niet lukken.” Kuzu denkt nog veel steun te hebben binnen Denk. Hij wijst erop dat Öztürk niet meer dan 10.000 stemmen haalde in 2017, terwijl hijzelf 126.000 kiezers achter zich kreeg.
Kuzu zegt in een toelichting dat hij niet opstapt uit de fractie en zijn Kamerzetel houdt. “Ik laat me niet wegjagen uit de partij die ik zelf opgericht heb.” Farid Azarkan, die door het bestuur voorlopig is aangewezen als fractievoorzitter, zegt dat hij goed samenwerkt met partijvoorzitter en fractiegenoot Öztürk, “om Denk door deze lastige tijd heen te loodsen.”
Telegraaf 06.04.2020 Denk-Kamerlid Selcuk Öztürk heeft zich schuldig gemaakt aan ’broedermoord’, ’matennaaierij’ en ’sabotage’. Dat schrijft oprichter Tunahan Kuzu, van wie vorige week bekend werd dat hem het fractieleiderschap is ontnomen wegens een buitenechtelijke affaire. Nu slaat Kuzu terug.
Maar die affaire was helemaal het probleem niet, beweert Kuzu op zijn Facebook-pagina. „Wat me nog meer raakte, was de manier waarop deze kwestie door mijn ‘strijdmakker’ werd misbruikt om mij politiek te lynchen.”
Onlangs maakte Kuzu bekend dat hij stopte als fractievoorzitter van Denk. Ook zou hij na de verkiezingen van volgend jaar niet meer terugkeren in de Kamer. Vorige week werd de reden geopenbaard: zijn verhouding met een medewerkster van de fractie. Daarbij heeft hij zich volgens de vrouw in kwestie grensoverschrijdend gedragen. De relatie was de reden dat hem in 2018 het fractievoorzitterschap kortstondig was ontnomen, zo verklaarde het partijbestuur.
Achter de bestuursperikelen ettert al jaren een machtsstrijd tussen Öztürk en Kuzu, zo blijkt uit het relaas van de laatste. „Na het zomerreces van 2019 nam de irritatie alsmaar toe. Öztürk ging steeds meer zijn eigen gang, ondermijnde mijn politiek leiderschap en plaatste zichzelf steeds meer op een zijspoor in de Kamerfractie.”
Volgens Kuzu dreigde Öztürk zijn buitenechtelijke affaire te openbaren. „Hij verspreidde niet alleen moedwillig deze kwestie binnen de partij via zijn vertrouwelingen, maar fantaseerde daar nog meer roddels bij, die actief door zijn vertrouwelingen werden verspreid. Dat ging zelfs zo ver dat hij beweerde dat er beeldmateriaal zou zijn, wat een flagrante leugen is.”
Kuzu zegt dat hij een oordeel wil van de partijleden tijdens de vergadering van 6 juni. „Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
AD 06.04.2020 Denk-Kamerlid Tunahan Kuzu beschuldigt partijvoorzitter en mede-Kamerlid Selçuk Öztürk van ‘broedermoord op zijn pijnlijkst’.
Acties van Öztürk zouden Kuzu binnen en buiten de partij in een kwaad daglicht hebben gezet, schrijft hij in een verklaring op Facebook. Ook zou de voormalige fractievoorzitter zijn gechanteerd door de partijvoorzitter.
Onlangs maakte Kuzu bekend dat hij per directe stopte met het fractievoorzitterschap van Denk en dat hij na de landelijke verkiezingen, volgend jaar maart, ook niet meer terug zou keren als Kamerlid. Nu blijkt uit een verklaring van Kuzu dat het al lange tijd niet boterde tussen hem en collega Öztürk.
Achtervolgd
HP/De Tijd meldde vorige week dat Kuzu al jaren wordt achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een vrouwelijke medewerker van Denk. Kuzu schrijft nu dat zijn vroegere vriend Öztürk – de twee verlieten jaren geleden samen de PvdA om een eigen partij te starten – dat verhaal wereldkundig heeft gemaakt.
,,Wat me raakte, was de manier waarop deze kwestie door mijn ‘strijdmakker’ werd misbruikt om mij politiek te lynchen. Het heeft ervoor gezorgd dat ik een week lang verdrietig en boos voor me uit heb gestaard. De moeilijkste week van mijn leven.”
Kuzu erkent dat hij in zijn privéleven een zware periode achter de rug heeft. ,,Daarvan wist een beperkt aantal mensen, waaronder mijn fractiegenoten. Ook politiek was het zwaar. Interne conflicten, waarbij het mijn voornaamste rol was om de fractie bij elkaar te houden. Ook al was het moeizaam en heb ik daar offers voor gebracht, het lukte.”
Gechanteerd
De emmer stroomde over toen Kuzu naar eigen zeggen werd gechanteerd door Öztürk. Hij zou moedwillig de kwestie over de affaire hebben verspreid binnen de partij via zijn vertrouwelingen en ‘fantaseerde daar nog meer roddels bij’. Half maart barstte de bom tijdens een gesprek in Apeldoorn. Kuzu: ,,Öztürk zei letterlijk: ‘Het bestuur wil je niet als lijsttrekker’. Mijn vertrouwen verdween als sneeuw voor de zon en ik besloot op 21 maart aan te kondigen dat ik ermee zou stoppen.”
Nu gaat Kuzu toch de strijd aan, op de ledenbijeenkomst die pas zal plaatsvinden op 6 juni vanwege de coronamaatregelen. ,,Dan mogen de leden een oordeel vellen over deze kwestie. Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Selçuk Öztürk was vanmiddag niet meteen beschikbaar voor wederhoor.
MSN 06.04.2020 Tunahan Kuzu, de voormalige partijleider van DENK, haalt in een Facebook-post ongekend hard uit naar zijn voormalige kameraad Selçuk Öztürk. Die zou “broedermoord” hebben gepleegd en zich schuldig hebben gemaakt aan “regelrechte” chantage.
Öztürk zou, na maanden van spanningen tussen de oprichters van DENK, de buitenechtelijke affaire van Kuzu in 2018 hebben opgerakeld om hem “ten val te brengen”. Kuzu maakte enkele weken geleden bekend te stoppen als fractievoorzitter. Ook is hij niet beschikbaar als lijsttrekker voor de volgende Kamerverkiezingen in 2021, zei hij toen.
In de post op Facebook schrijft hij dat “de leden een oordeel mogen vellen over deze kwestie” op de ledenvergadering in juni. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, schrijft Kuzu.
AD 31.03.2020 Denk heeft Tunahan Kuzu in 2018 tijdelijk het fractievoorzitterschap in de Tweede Kamer ontnomen vanwege een buitenechtelijke affaire. Zijn gedrag zou niet passen bij de kernwaarden van Denk, aldus de partij vanavond in een verklaring.
HP/De Tijd bericht deze week over de zaak. De betrokken vrouw laat in het artikel weten dat Kuzu zich na het beëindigen van de relatie schuldig zou hebben gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag. Kuzu ontkent dat.
De affaire zou deze maand gebruikt zijn door onder anderen Kamerlid Selçuk Öztürk om druk te zetten op Kuzu om op te stappen. Die maakte vorig weekend plotseling bekend het fractievoorzitterschap neer te leggen vanwege de ‘impact’ op zijn persoonlijk leven.
‘Indringende gesprekken’
Een woordvoerder van de partij wil nu niet ingaan op de vraag waarom in 2018 niet naar buiten is gebracht dat Kuzu zijn functie tijdelijk moest neerleggen vanwege zijn gedrag. Toen verklaarde Denk dat Kuzu lokale afdelingen ging helpen.
Ook op andere vragen wil de woordvoerder niet ingaan. Volgens de verklaring is de betrokken vrouw niet werkzaam geweest bij Denk. Ze zou in 2018 wel contact hebben gezocht met de partij, waarna fractie en bestuur ‘indringende gesprekken’ voerden met Kuzu.
Telegraaf 30.03.2020 „Het gedrag van Tunahan Kuzu past niet bij de kernwaarden van Denk”. Met die reactie komt de partij na de publicatie over de grensoverschrijdende relatie die de oud-fractievoorzitter zou hebben gehad met een fractiemedewerker.
Volgens de partij heeft het slachtoffer begin 2018 contact gezocht met Denk over wat er was voorgevallen. „Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Vertrouwenspersoon
Inmiddels is een vertrouwenspersoon voor personen buiten de organisatie aangesteld, meldt de partij. Ook zijn interne procedures aangescherpt, zodat bij soortgelijke voorvallen sneller en beter gereageerd kan worden.
Verder wil de partij niet inhoudelijk op de kwestie ingaan. „Vorige week heeft Tunahan Kuzu verklaard dat hij vanwege de impact op zijn persoonlijk leven binnen afzienbare tijd zijn rol voor Denk binnen de politiek zal beëindigen.”
Johan Derksen liet zich eerder in Veronica Inside uit over het besluit van Tunahan Kuzu om te stoppen in de Kamer.
Dat Kuzu er na nieuwe verkiezingen als politicus het bijltje bij wilde neergooien kwam vorige week nogal als een verrassing. In een bericht op Facebook vermeldde hij dat hij het werk in de Tweede Kamer als zwaar ervoer. Het kostte hem veel energie en had ’een behoorlijk impact’ op zijn ’persoonlijke leven.’
Inmiddels blijkt – nu ook zijn eigen partij toegeeft dat er volstrekt andere motieven speelden – de reden voor zijn vertrek toch anders te zitten.
MeToo-affaire
De vermeende MeToo-affaire kwam aan het rollen na een publicatie van HP/De Tijd. Dat blad beschikt over een schriftelijke verklaring van de vrouw, waarin ze vermeldt dat na afloop van de verhouding een incident plaatsvond waarbij de gehuwde Kuzu zich ’grensoverschrijdend’ heeft vertoond.
Kuzu zelf is ook door De Telegraaf om een reactie gevraagd. Daar is hij tot dusverre niet op ingegaan.
NOS 30.03.2020 De politieke partij Denk was al in 2018 op de hoogte van een buitenechtelijke relatie van fractievoorzitter Tunahan Kuzu. Hem is daarop tijdelijk het fractievoorzitterschap ontnomen, staat in een verklaring die het bestuur vanavond naar buiten heeft gebracht.
Die verklaring is een reactie op de berichtgeving van HP De Tijd, dat gisteren meldde dat Kuzu zijn vertrek uit de politiek heeft aangekondigd omdat hij achtervolgd wordt door de affaire. Hij heeft zijn fractievoorzitterschap overgedragen aan Farid Azarkan en zal na de verkiezingen niet meer terugkeren.
Kuzu zelf zegt dat hij opstapt omdat de politiek een te grote impact heeft op zijn persoonlijk leven. Ook in de verklaring van het bestuur van vanavond wordt dat als reden gegeven.
Wederzijds goedvinden
Over de buitenechtelijke relatie schrijft het bestuur dat het niet om een stagiaire of een medewerker van Denk ging, zoals HP De Tijd schreef. “Maar dat doet niets af aan de ontstane situatie.” Volgens de partij ging het om een relatie met wederzijds goedvinden en was die inmiddels beëindigd toen de betrokken vrouw contact zocht met Denk.
“Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Die laatste zin is opmerkelijk, want destijds werd gezegd dat Kuzu tijdelijk terugtrad om de gemeenteraadsfracties van zijn partij te ondersteunen. Denk was bij de gemeenteraadsverkiezingen in dertien plaatsen voor het eerst in de raad gekomen. Zelf was hij gekozen in Rotterdam. Achteraf blijkt die verklaring dus niet waar.
NU 30.03.2020 Partijleider Tunahan Kuzu van DENK moest vertrekken uit de politiek vanwege een grensoverschrijdende relatie met een voormalig medewerker van zijn partij, meldt HP/De Tijd zondag op basis van onderzoek. Kuzu maakte vorige week onverwachts bekend uit de politiek te stappen.
HP/De Tijd heeft een schriftelijke verklaring van de voormalig medewerker in handen. In de verklaring schrijft de vrouw dat Kuzu en zij een verhouding hadden. Nadat deze verhouding was beëindigd, zou er een incident hebben plaatsgevonden waarbij de getrouwde Kuzu “grensoverschrijdend” zou hebben gehandeld. De vrouw beschuldigt hem van “machtsmisbruik en ander ongewenst gedrag”, schrijft het blad.
Na het voorval zou de oud-medewerker hebben aangeklopt bij Farid Azarkan, de huidige partijleider van DENK. Azarkan zou hebben gezegd te willen nadenken over maatregelen, maar liet na afloop van het gesprek niets meer horen.
Daarna heeft de vrouw Kamervoorzitter Khadija Arib ingelicht. Arib zou haar hebben geadviseerd aangifte te doen. Dat heeft ze niet gedaan, omdat ze bang zou zijn dat de onthulling grote gevolgen zou hebben voor haar leven, blijkt uit een e-mail van Arib die HP/De Tijd in handen heeft.
Later zou partijvoorzitter Selçuk Öztürk contact met haar hebben opgenomen omdat hij Kuzu wilde confronteren. Daar wilde de oud-medewerker van DENK echter niet aan meewerken.
Kuzu: ‘De feiten liggen anders’
Kuzu heeft schriftelijk commentaar gegeven in HP/De Tijd. “Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders”, schrijft hij.
“Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend. Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan”, aldus Kuzu.
VK 30.03.2020 Een onthulling in een maandblad over ongewenst gedrag valt samen met de aankondiging dat hij uit de politiek stapt. Kamerlid Tunahan Kuzu houdt het in 2021 voor gezien, met grote gevolgen voor Denk.
Tunahan Kuzu van Denk zou zich schuldig hebben gemaakt aan ongewenst gedrag jegens een medewerker van de partij. Dat meldde zondagavond maandblad HP/De Tijd. Pas nadat toenmalig fractievoorzitter Kuzu twee weken geleden door partijvoorzitter Selçuk Öztürk met zijn gedrag werd geconfronteerd, zou hij hebben besloten zich volgend jaar terug te trekken uit de politiek. Vorige week gaf Kuzu zelf als reden voor zijn vertrek dat de politiek een ‘behoorlijke impact’ op zijn persoonlijke leven had.
In een persverklaring erkent de partij maandag dat Kuzu zich begin 2018 heeft gedragen op een manier die ‘niet past bij de kernwaarden van Denk’. Na ‘indringende gesprekken’ zouden het partijbestuur en de Tweede Kamerfractie hebben besloten Kuzu definitief zijn fractievoorzitterschap te ontnemen. Eerder had hij dat al tijdelijk moeten inleveren. Denk spreekt tegen dat de vrouw in kwestie een dienstverband had bij de partij en houdt het op een vrouw met wie Kuzu in een eerder stadium ‘met wederzijds goedvinden’ een relatie had, al doet dat ‘niets af aan de situatie’.
De affaire rond Kuzu doorbreekt de rust die de partij ogenschijnlijk genoot. Na het voortijdige vertrek van Sylvana Simons in 2016 leken de drie Kamerleden (Kuzu, Öztürk en Farid Azarkan) de eenheid te bewaren. De gestage groei van het aantal volksvertegenwoordigers na de verkiezingen voor gemeenten en provincies verliep zonder grote problemen, op enkele lokale oprispingen na. Onbesuisde acties zoals de fotocollages om collega-Kamerleden in diskrediet te brengen en het door Jeruzalem lopen met een Palestijnse vlag leken tot het verleden te behoren.
Geheim
Nu blijkt dat de partij al twee jaar een geheim met zich meedroeg. Voor de vrouw die slachtoffer zou zijn geweest van de avances van Kuzu was de zaak reeds afgedaan; zij had volgens HP/De Tijd eerst haar beklag gedaan bij Azarkan en toen dat niets uithaalde later bij Kamervoorzitter Khadija Arib. Die had haar aangeraden een vertrouwenspersoon te zoeken, binnen de partij, in de Tweede Kamer of bij maatschappelijk werk. De vrouw had de kwestie vervolgens laten rusten.
In de afgelopen weken kwam er opeens nieuw leven in de affaire. Öztürk, die zowel Kamerlid als partijvoorzitter is, zocht contact met de vrouw omdat hij Kuzu alsnog met zijn gedrag wilde confronteren. Dat zou hij doen in gezelschap van Ayhan Tonça, een voormalig CDA’er die voor Denk lijsttrekker was bij de Europese verkiezingen maar geen zetel haalde.
Dat gesprek zou plaatsvinden in Apeldoorn op 16 maart. De vrouw probeerde Öztürk van zijn plan te doen afzien, zo blijkt uit een aan hem gericht WhatsApp-bericht dat HP publiceerde. Ze zocht ook opnieuw contact met Arib, die haar andermaal, dit keer per mail, aanraadde een vertrouwenspersoon te zoeken.
Het was vergeefse moeite. Öztürk en Tonça zetten het gesprek door en vijf dagen later maakte Kuzu bekend de politiek te verlaten. Hij droeg met onmiddellijke ingang het fractievoorzitterschap over, maar zou tot de verkiezingen van 2021 aanblijven als gewoon Kamerlid. In de persverklaring schrijft de partij maandag ‘dat Kuzu binnen afzienbare tijd zijn rol voor DENK binnen de politiek zal beëindigen’.
Gevolgen
De ophef rond Kuzu heeft voor Denk grote gevolgen. De kiem voor de partij werd gelegd toen Kuzu en Öztürk het in 2014 oneens waren met het integratiebeleid van minister Asscher en vervolgens uit de PvdA-fractie werden gezet. Eén van de twee oprichters valt nu weg. Extra complicatie is dat ook Öztürk met de gedachte speelde de politiek te verlaten. Nadat Kuzu vorige week aankondigde niet herkiesbaar te zijn, naar nu blijkt dus vlak na het gesprek in Apeldoorn, was het eventuele vertrek van Öztürk van de baan.
Denk zegt een vertrouwenspersoon te hebben aangesteld voor ‘personen buiten de organisatie’ en interne procedures te hebben aangescherpt. De partij was niet bereikbaar voor nader commentaar. In een reactie in HP/De Tijd zei Kuzu ‘dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld dat hier wordt opgeroepen’ en dat hij niets heeft gedaan ‘wat kan worden geduid als grensoverschrijdend’.
NOS 29.03.2020 Partijleider Tunahan Kuzu van Denk, die vorige week onverwachts zijn vertrek uit de politiek aankondigde, deed dat omdat hij wordt achtervolgd door een inmiddels beëindigde relatie met een medewerkster van zijn partij, meldt HP/De Tijd.
Dat blad beschikt over een schriftelijke verklaring van de vrouw, waarin ze vermeldt dat na afloop van de verhouding een incident plaatsvond waarbij de gehuwde Kuzu zich ‘grensoverschrijdend’ heeft gedragen.
De vrouw informeerde de huidige partijleider Farid Azarkan over het voorval. Die zou zich geschokt hebben getoond en haar hebben gezegd dat hij over de consequenties wilde nadenken, maar vervolgens niets meer hebben laten horen.
Daarop nam de vrouw Kamervoorzitter Arib in vertrouwen, die haar adviseerde om aangifte te doen. Daartoe was zij niet bereid, blijkt uit een e-mail van Arib die ook in bezit is van HP/De Tijd. Een woordvoerder van Arib bevestigt dat dat gesprek heeft plaatsgevonden, maar wil niet op de zaak ingaan.
WhatsApp-gesprek
Vervolgens besloot de vrouw om de kwestie te laten rusten, omdat ze opzag tegen de gevolgen die openbaarmaking kon hebben voor haar leven. Ze vond elders een baan, maar enkele weken geleden zocht partijvoorzitter Öztürk via via contact met haar. Hij bleek van plan om Kuzu met de affaire te confronteren, samen met de oud-CDA’er Ayhan Tonca, die vorig jaar lijsttrekker was voor Denk bij de Europese Verkiezingen.
De vrouw wilde hier niet aan meewerken en blijkens een WhatsApp-gesprek heeft zij Öztürk dat ook duidelijk gemaakt, maar die reageerde niet op haar berichten en heeft Kuzu toch gesproken, zegt zij. Enkele dagen later maakte Kuzu zijn vertrek bekend.
Denk wil tegenover de NOS geen commentaar geven en verwijst naar de reactie van Kuzu in HP/De Tijd.
Reactie Tunahan Kuzu
“Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders. Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend.
Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan.”
HP 29.03.2020 Onlangs maakte partijleider Tunahan Kuzu van DENK bekend dat hij de politiek verlaat. Hij legde met onmiddellijke ingang de functie van fractievoorzitter in de Tweede Kamer neer. Omdat de baan ‘te grote impact’ op zijn leven heeft, aldus Kuzu. Uit onderzoek van HP/De Tijd blijkt dat Kuzu al jaren wordt achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een vrouwelijke medewerker van DENK. De vrouw kreeg van Kamervoorzitter Arib zélfs het advies om aangifte te doen. Kuzu ontkent verkeerd te hebben gehandeld. Ton F. van Dijk doet verslag.
Op zaterdag 21 maart – terwijl het nieuws wordt gedomineerd door de groeiende coronacrisis – maakt Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu, zijn aftreden bekend als partijleider van DENK. Een mededeling die velen verrast, omdat in de weken daarvoor niets wijst op een vertrek van Kuzu uit de landelijke politiek.
“De afgelopen periode ben ik bij mezelf te rade gegaan of ik de energie en inzet die ik ten tijde van de oprichting van DENK en sinds de vorige landelijke campagne heb gehad opnieuw kon opbrengen,” schrijft Kuzu op Facebook. “Het antwoord heb ik inmiddels gevonden en mijn besluit staat vast.”
Kuzu wordt opgevolgd door fractiegenoot Farid Azarkan en zal tot de verkiezingen volgend jaar in de Kamer blijven als ‘gewoon’ lid van de fractie. Daarna is zijn politieke carrière definitief voorbij. Kuzu spreekt van ‘te grote impact’ op zijn persoonlijk leven, die zijn rol als fractievoorzitter van DENK in de Tweede Kamer op hem heeft.
Kuzu spreekt van ‘te grote impact’ op zijn persoonlijk leven, die zijn rol als fractievoorzitter van DENK in de Tweede Kamer op hem heeft.
Mede door alle aandacht die uitgaat naar de coronacrisis, leidt het bericht over het onverwachte vertrek van de kleurrijke Kuzu tot relatief weinig ophef in de media. En dat laatste lijkt ook precies de bedoeling. Want het vertrek van Kuzu is niet geheel ‘vrijwillig’, zo meldt een direct betrokkene bij de zaak.
De partijleider van DENK, getrouwd en vader van twee kinderen, wordt – zo blijkt uit informatie waarover HP/De Tijd beschikt – al enige tijd achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een medewerkster van DENK.
De DENK voorman wordt door de vrouw beschuldigd van machtsmisbruik en ander ongewenst gedrag. Deze beschuldiging doet zij onder meer in 2019 in een vertrouwelijk gesprek met Kamervoorzitter Khadija Arib. Die adviseert de vrouw zelfs om ‘aangifte’ tegen Kuzu te doen, zo blijkt uit een email afkomstig van de Kamervoorzitter, die HP/De Tijd bezit. Arib schrijft op 16 maart 2020 aan de betrokken medewerkster van DENK:
“Ik heb in het gesprek met jou geadviseerd aangifte te doen. Daar was je niet toe bereid. Het zou goed zijn om met een vertrouwenspersoon hierover te spreken. Die heeft ook geheimhoudingsplicht en kan jou verder adviseren en helpen.”
Ik heb in het gesprek met jou geadviseerd aangifte te doen. Daar was je niet toe bereid. Het zou goed zijn om met een vertrouwenspersoon hierover te spreken, aldus Khadija Arib.
HP/De Tijd is in het bezit van een uitgebreide schriftelijke verklaring, die de vrouw over haar relatie met Kuzu heeft opgesteld en die zij met derden heeft gedeeld. Daaruit blijkt dat zij zich bij DENK heeft gemeld, omdat zij graag stage wilde lopen bij de politieke partij van Tunahan Kuzu. Zij verklaart schriftelijk over haar eerste contact met Kuzu tijdens een politieke bijeenkomst van DENK:
“Ik gaf hem aan dat ik actief wilde worden als vrijwilliger voor DENK en dat ik ook op zoek was naar een stage of werkervaringsplek. Hij zei dat hij dat ging regelen. Vlak voordat ik wegging vroeg hij mijn nummer om een keer verder te praten over mijn mogelijkheden binnen DENK. Ik zat vol met politieke ambities destijds en keek uit naar het gesprek.”
Kuzu maakt volgens de vrouw al tijdens het eerste sollicitatiegesprek duidelijk dat hij méér wil dan een zakelijke relatie met de vrouw. Daarna ontstaat volgens de verklaring een wederzijdse relatie tussen de vrouw en Kuzu. Wanneer de relatie wordt beëindigd vindt in de periode die daarop volgt volgens de vrouw in de buurt van het partijbureau van DENK een ernstig incident plaats, waarbij sprake zou zijn van ‘grensoverschrijdend’ gedrag van Kuzu.
Enige tijd later later besluit de vrouw om een melding te doen bij DENK van machtsmisbruik en grensoverschrijdend gedrag van partijleider Kuzu. Zij komt terecht bij Kuzu’s directe collega, Kamerlid Farid Azarkan, de huidige leider van de partij. De vrouw schrijft daarover:
“Ik besloot uiteindelijk dat ik binnen de omstandigheden eigenlijk maar één optie had: iemand binnen DENK vertellen wat mij was overkomen. Ik had op de website van DENK gezocht naar regels rondom dit soort kwesties of vertrouwenspersonen, maar kon er niks over vinden. Aangezien Farid de enige persoon was binnen DENK die ik enigszins vertrouwde, besloot ik hem alles te vertellen. “
“Farid reageerde geschokt en zei dat er geen enkel excuus was voor wat hij had gedaan en dat hij het zou begrijpen als ik actie zou ondernemen tegen hem. Ook zei hij dat hij zich afvroeg of de Turkse aanhang van DENK het zou accepteren als hij aan het roer zou komen te staan. Bij het afscheid zei hij me dat hij ‘erop ging kauwen.’”
Farid reageerde geschokt en zei dat er geen enkel excuus was voor wat hij had gedaan en dat hij het zou begrijpen als ik actie zou ondernemen tegen hem.
Schriftelijke verklaring
Maar het ‘kauwen’ van Azarkan leidt tot niets, zo tekent de vrouw op:
“Behalve zeggen dat hij het begreep als ik actie zou ondernemen tegen Tunahan, heeft Farid vervolgens niets voor mij betekend. Ook al zou hij deze kwestie niet aan de kaak stellen, had ik erop gehoopt dat hij een manier zou vinden waarop ik veilig mijn werk zou kunnen doen. Dat gebeurde niet en Farid nam afstand van me. Ik heb op een gegeven moment besloten de Kamervoorzitter Arib te informeren.”
In een persoonlijk gesprek adviseert Kamervoorzitter Arib de vrouw dan om aangifte te doen. De vrouw besluit de zaak na rijp beraad te laten rusten omdat zij bang is voor de gevolgen van de publiciteit die aangifte tegen een bekend politicus met zich mee zal brengen. Ze pakt haar leven weer op en vindt een baan buiten DENK. De zaak lijkt vergeten en begraven.
De vrouw besluit de zaak na rijp beraad te laten rusten omdat zij bang is voor de gevolgen van de publiciteit die aangifte tegen een bekend politicus met zich mee zal brengen.
Tot enkele weken geleden. Via een tussenpersoon zoekt voorzitter Selçuk Öztürk van DENK contact met de vrouw die inmiddels haar leven weer heeft opgepakt.
In haar verklaring lezen we:
“Mijn leven was dus goed totdat ik door Selçuk Öztürk via een tussenpersoon werd benaderd. Hij moest aan mij overbrengen, dat Öztürk inmiddels op de hoogte was van mijn kwestie… (…) Ik zei tegen de tussenpersoon dat ik niet wens mee te werken, dat ik helemaal niet van plan was om nu een klacht in te dienen en tegen de tussenpersoon heb ik gezegd dat ik niet gediend ben van zijn bemoeienis en met rust gelaten wil worden “
“Een aantal weken gingen voorbij tot ik vernam dat Öztürk nogmaals met de tussenpersoon had afgesproken. Dit keer werd er een derde persoon bij geroepen, een partijprominent met goede aanzien, namelijk Ayhan Tonca. Deze drie heren hadden besloten, ondanks dat ik niet meewerkte en geen klacht had ingediend of een gesprek had gevoerd met Öztürk of het bestuur van DENK, om Tunahan Kuzu te gaan confronteren met zijn wangedrag en mijn kwestie in te zetten als drukmiddel. Het gesprek zou plaatsvinden op maandag 16 maart 2020 in Apeldoorn.”
“Ik hield er nog wel rekening mee dat het mogelijk allemaal bluf was, misschien zou hij toch besluiten het niet door te zetten. Echter op maandag 16 maart vernam ik via de tussenpersoon dat de bewuste afspraak waarbij Kuzu geconfronteerd zou worden met zijn wangedrag, daadwerkelijk zou plaatsvinden. Öztürk ging doen wat hij had gezegd, en mijn kwestie inzetten. Niet voor of namens mij, niet om mij recht te doen, maar vanwege een intern conflict of omdat de positie van Kuzu inmiddels onhoudbaar was geworden door een optelsom van gedragingen. “
Öztürk ging doen wat hij had gezegd, en mijn kwestie inzetten. Niet voor of namens mij, niet om mij recht te doen, maar vanwege een intern conflict …
Schriftelijke verklaring
“Hoe het ook zat, ik wilde er niks mee te maken hebben en besloot vlak voor de bewuste afspraak Öztürk te appen om hem te vertellen hoe ik over zijn handelen denk en dat ik er absoluut niet van gediend ben. Ook heb ik hem gezegd dat ik het onbegrijpelijk vind dat hij mij niet rechtstreeks benadert, aangezien hij immers weet wie ik ben en ik nota bene in hun ledenlijst sta.”
“Mijn berichten werden gelezen, maar er werd niet op gereageerd. (…) De afspraak tussen de heren ging dus door en mijn kwestie werd gebruikt als drukmiddel om Tunahan Kuzu op te laten stappen en diezelfde week op zaterdag 21 maart 2020 kondigde Tunahan Kuzu aan dat hij ‘vrijwillig’ opstapte als partijleider. “
In een reactie aan HP/De Tijd erkent een direct betrokkene (die niet bekend gemaakt wil worden) dat enkele dagen voor het aftreden van Kuzu in Apeldoorn een gesprek heeft plaatsgevonden op verzoek van partijvoorzitter Selçuk Öztürk, in aanwezigheid van partijprominent Tonca. In dat gesprek is Kuzu geïnformeerd over de ernstige beschuldiging van grensoverschrijdend gedrag en het advies van Kamervoorzitter Arib aan de vrouw om aangifte te doen. Vijf dagen later maakte Kuzu zijn aftreden bekend.
Reactie Tunahan Kuzu
Tunahan Kuzu zelf gaat niet inhoudelijk in op de bevindingen van HP/De Tijd. Hij zegt in een verklaring:
“Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders. Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend. Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan.”
Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen, aldus Tunahan Kuzu.
En hoe zit het met de huidige politiek leider van DENK in de Tweede kamer, Farid Azarkan? Die wist immers al sinds 2018 van de beschuldigingen van de vrouw? Wanneer hij wordt gebeld en hoort waar het over gaat verwijst hij naar de woordvoerder van DENK en verbreekt hij de verbinding.
De woordvoerder van DENK laat het volgende weten: “Het Bestuur van DENK beraadt zich op dit moment over deze berichtgeving en zal later met een reactie komen.”
De vrouw zelf – wier identiteit bij HP/De Tijd bekend is – wil in het kader van deze publicatie niet reageren.
UPDATE 30 MAART 19:50 UUR:
DENK meldt in een persverklaring dat ze het fractievoorzitterschap van Tunahan Kuzu hebben ontnomen omdat zijn gedrag ‘niet past bij de kernwaarden van de partij’:
PERSVERKLARING
Gisteren verscheen een publicatie waarin informatie is gedeeld over een relatie van Tunahan Kuzu.
Anders dan vermeld heeft de betrokkene nooit een dienstverband met DENK gehad. Dat betrokkene geen medewerkster of stagiaire van DENK is geweest doet overigens niets af aan de ontstane situatie.
Op basis van de informatie constateert DENK dat de relatie met wederzijds goedvinden heeft plaatsgevonden en dat de relatie begin 2018 was beëindigd. Dat sluit ook aan bij het verhaal van betrokkene zoals opgetekend in de media.
De betrokkene heeft begin 2018 contact gezocht met DENK. Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van DENK. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.
Dit heeft geleid tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon voor personen buiten de organisatie en het aanscherpen van de interne procedures teneinde sneller en beter te reageren.
Vorige week heeft Tunahan Kuzu verklaard dat hij vanwege de impact op zijn persoonlijk leven binnen afzienbare tijd zijn rol voor DENK binnen de politiek zal beëindigen.”
NU 21.03.2020 Tunahan Kuzu stapt op als fractievoorzitter van DENK. Hij blijft tot de verkiezingen in 2021 wel lid van de Tweede Kamer, meldt hij zaterdag op Facebook.
De politicus heeft zijn partijgenoten zaterdag laten weten dat hij zich niet beschikbaar zal stellen als lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen.
De 38-jarige Kuzu vertelt dat hij de afgelopen jaren heeft ervaren als achtbaanrit. “De keerzijde voor mij als gezicht van DENK, is dat het een behoorlijke impact op mijn persoonlijke leven heeft”, schrijft de Rotterdammer onder meer.
“De afgelopen periode ben ik bij mezelf te rade gegaan of ik de energie en inzet die ik ten tijde van de oprichting van DENK en sinds de vorige landelijke campagne heb gehad opnieuw kon opbrengen.”
De medeoprichter van DENK laat weten dat hij het antwoord inmiddels heeft gevonden en dat zijn besluit vaststaat. “Om mijn partij de ruimte te geven voor de zoektocht naar een nieuwe lijsttrekker, heb ik tevens besloten om het politiek leiderschap en het fractievoorzitterschap neer te leggen.”
Azarkan neemt fractievoorzitterschap over
Farid Azarkan zal het fractievoorzitterschap van Kuzu overnemen. Of hij ook de nieuwe lijsttrekker wordt, is nog niet bekend. “De procedure voor het presenteren van een nieuwe lijsttrekker ligt bij het landelijk bestuur”, benadrukt Kuzu.
DENK werd door Kuzu en Selçuk Öztürk in 2015 opgezet, een jaar nadat de twee politici uit de PvdA werden gezet. Dit gebeurde nadat ze openlijk kritiek hadden geuit op het integratiebeleid van partijgenoot en toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
Ook de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz (ÖVP) heeft opgeroepen tot beëindigingvan de onderhandelingen over toetreding van Turkije tot de EU. Kurz riep daartoe op na de ongeldig verklaarde gemeenteraadsverkiezingen in Istanbul.
Telegraaf 25.06.2019
AD 25.06.2019
AD 24.06.2019
Telegraaf 21.06.2019
‘Wie democratische verkiezingen niet accepteert, heeft in de EU niets te zoeken,’ zei Kurz dinsdag. Turkije heeft zich al jaren met grote stappen van de EU verwijderd, vooral sinds de mislukte couppoging in 2016. ‘Er zijn nog steeds sterke systematische beperkingen van de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid,’ stelde Kurz.
De Europese Unie moet de gesprekken met Turkije over toetreding formeel opschorten. De commissie Buitenlandse Zaken van het Europees Parlement heeft ingestemd met dat advies van Turkije-rapporteur Kati Piri (PvdA).
Een grote meerderheid van het Europees Parlement (370 stemmen voor en 109 tegen) wilde op 13.03.2019 dat de Europese Unie de gesprekken met Turkije over toetreding formeel opschort. Redenen zijn de ondergraving van de rechtsstaat, beperking van de persvrijheid en de detentie van tienduizenden Turken, onder wie oppositieleden.
Het parlement volgt hiermee de aanbeveling van Turkijerapporteur Kati Piri(PvdA). Een voorstel van onder meer het CDA om de stekker definitief uit de gesprekken te trekken, haalde het niet.
Een meerderheid wil de deur openhouden voor het geval het beter gaat. De democratische krachten in het land moeten volgens Piri wel perspectief houden op een lidmaatschap. Esther de Lange (CDA) vindt dat zij hiermee “warm en koud tegelijk blaast”. “Dit Turkije hoort niet thuis in de EU.”
AD 12.10.2019
AD 20.08.2019
Telegraaf 08.08.2019
AD 16.05.2019
Piri bekritiseert in haar rapport het „duidelijk autocratische” presidentiële systeem in Turkije, de uitholling van de rechtsstaat en het gebrek aan democratische controle. Ook wees ze op de detentie van de meer dan 50.000 Turken, onder wie journalisten, politici en mensenrechtenverdedigers. „Als een kandidaat-lidstaat rode lijnen overschrijdt, moeten er ook politieke consequenties zijn”.
AD 25.07.2019
AD 24.07.2019
AD 23.07.2019
Telegraaf 26.06.2019
Sinds de mislukte staatsgreep van 2016 zijn inmiddels al zo’n tienduizenden Turken opgepakt op verdenking van Gülen-sympathieën.
Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
Telegraaf 15.02.2019
En weer zijn er in Turkije dinsdag 12.02.2019 ten minste 1.000 mensen aangehouden die verdacht worden banden te hebben met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen. Hij wordt door de Turkse autoriteiten verantwoordelijk gehouden voor de poging tot staatsgreep in 2016. Dat meldt het parket van Ankara aan persbureau AFP.
Er werden arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen 1112 mensen. Het staatspersbureau Anadolu rapporteerde eerder 641arrestaties.
Minister van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu waarschuwde zondag al dat er een ‘grote nieuwe operatie’ werd voorbereid tegen de Gulenisten. ,,We zullen ze uitroeien uit dit land”, zei hij. Gülen, een voormalige bondgenoot van president Erdogan, leeft in ballingschap in de Verenigde Staten. Hij ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Critici verwijten Erdogan de mislukte staatsgreep te misbruiken om tegenstanders aan te pakken. Sinds de couppoging tegen zijn regering zijn vele tienduizenden personen opgepakt. Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
Telegraaf 26.06.2019
Asiel verlenen aanhangers Fethullah Gülen
De Raad van State heeft de uitspraak gepubliceerd. Harbers weigerde eerder de asielaanvraag goed te keuren van een aanhanger van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de couppoging in 2016.
De man vreesde echter voor een onmenselijke behandeling bij terugkeer in Turkije, en stapte naar de rechter. Die gaf Harbers ongelijk. De staatssecretaris stapte daarop naar de Raad van State.
Ook de Raad van State stelt Harbers nu in het ongelijk. Hij heeft onvoldoende gemotiveerd waarom hij vindt dat de asielzoekers niet hoeft te vrezen voor vervolging of risico loopt op inhumane behandeling. Ook rond twee andere vergelijkbare zaken stelt de Raad dat Harbers zijn afwijzing beter moet motiveren.
Coup
De Turkse regering heeft sinds de couppoging in 2016 velen tienduizenden mensen opgepakt, en talloze mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Ook begin deze maand werden nog eens 120 militairen opgepakt.
Daarom moet Staatssecretaris van Asielzaken Mark Harbers (VVD) beter motiveren waarom hij aanhangers van de Turkse Gülenbeweging geen asielvergunning verleent. Dat blijkt uit drie uitspraken van de Raad van State.
In de zaken gaat het om aanhangers van de islamitische Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Harbers weigerde de asielaanvragen omdat hij de vrees dat de gülenisten in Turkije onmenselijk zouden worden behandeld, ongefundeerd achtte. De Raad van State ziet echter voldoende aanknopingspunten om daarover anders te denken. Mogelijk opent de uitspraak de deur voor meer gülenisten om asiel aan te vragen in Nederland.
De Raad van State deed uitspraak in drie zaken. De eerste betreft een vrouw die de Gülenbeweging aanhangt en lesgaf op een aan Gülen gelieerde school. Die school is gesloten en haar lesbevoegdheid ingetrokken. De tweede zaak gaat om een man die op Gülenscholen onderwijs volgde.
Zijn vader en een vriend zijn door de Turkse autoriteiten gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de Gülenbeweging. De derde zaak gaat om iemand die de Gülenbeweging aanhangt en om die reden door de Turkse autoriteiten als leraar is ontslagen.
Fethullah Gülen is een invloedrijke prediker en ‘rivaal’ van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De geestelijke , die sinds 1997 in de Verenigde Staten woont, was met zijn miljoenen aanhangers in Turkije een belangrijke steunpilaar voor de macht van Erdogan en zijn AK-partij. Maar beide mannen liggen intussen met elkaar in de clinch.
Gülen heeft aanhangers over de hele wereld, die hem zien als verbinder en bruggenbouwer. Hij heeft eigen scholen en steunt tal van instellingen en bedrijven.
Hierin schuilt volgens Erdogan juist het gevaar: hij verdenkt Gülen ervan zijn invloed te gebruiken om een staatsgreep te plegen. Volgens de Turkse president infiltreren duizenden aanhangers in het rechtssysteem, de politie en in diverse media. Gülen wordt er tevens van verdacht terroristische activiteiten te ontplooien, en is daarvoor aangeklaagd. Critici zien Gülen en zijn aanhangers als een sekte.
Asielaanvraag werd geweigerd
Alle drie vroegen asiel aan in Nederland en werden geweigerd. Bij de rechtbank Den Haag werden ze wél in het gelijk gesteld. Harbers ging tegen deze uitspraken in beroep bij de Raad van State.
In alle zaken stellen de asielzoekers dat de vervolging van Gülen-aanhangers gebeurt op arbitraire gronden. Gülenisten zouden in Turkije als criminelen worden behandeld. Zo legde de ex-leraar uit dat het hebben van een rekening bij de Asyabank al voldoende is om door de autoriteiten als terrorist te worden gezien.
Volgens de rechtbank Den Haag had de staatssecretaris beter moeten uitleggen waarom de asielzoekers in Turkije niet hoeven te vrezen voor vervolging. Ook moet de staatssecretaris onderzoeken of deze asielzoekers deel uitmaken van een groep die systematisch wordt blootgesteld aan ‘een praktijk van onmenselijke behandelingen’, aldus de rechtbank. De Raad van State is het met de rechtbank eens.
AD 29.04.2019
Duizenden arrestaties
De Raad van State haalt een rapport aan van de UK Home Office, het Britse ministerie van Veiligheid & Justitie. Daarin staat dat sinds de vermeende staatsgreep in juli 2016 ongeveer 50.000 personen in Turkije zijn gearresteerd en 150.000 personen ontslagen.
In een rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten staat dat volgens het Turkse ministerie van Justitie op 15 juli 2017 169.013 personen zijn onderworpen aan enige vorm van strafrechtelijk onderzoek, van wie 55.665 zijn gearresteerd. Daarnaast blijkt uit een rapport van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten dat volgens het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken eind december 2017 159.506 personen zijn vastgezet, van wie zo’n 55.000 zijn gearresteerd.
De Raad van State concludeert hieruit dat een ‘aanmerkelijk’ aantal personen is vastgezet. Hoewel niet iedere gülenist strafrechtelijk wordt vervolgd, is er volgens de Raad van State wel sprake van een ‘complexe en diffuse situatie’ in Turkije.
De staatssecretaris had daarom beter moeten uitleggen waarom er geen ernstige redenen zijn om te vrezen dat gülenisten een reëel risico lopen te worden gearresteerd.
Folteringen van gülenisten
In een van de zaken is aangevoerd dat gearresteerde en gedetineerde gülenisten foltering en onmenselijke behandeling riskeren. Zo zou blijken uit een rapport van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten dat aanhangers van Gülen worden blootgesteld aan zware mishandeling, seksueel geweld, elektrische schokken en waterboarding. Daarvan zouden ook beelden circuleren op sociale media.
Volgens Harbers zouden deze folteringen en vernederingen zich niet voordoen. Ook hiervan zegt de Raad van State dat de staatssecretaris beter had moeten uitleggen waarop hij zijn oordeel baseert.
De Raad van State bekrachtigt aldus de uitspraak van de rechtbank Den Haag. Als uit nader onderzoekt blijkt dat de gülenisten het risico lopen te worden blootgesteld aan onmenselijke behandeling, hebben zij mogelijk wél recht op asiel in Nederland.
Met actieve steun van Turkije lukt het Turkse Nederlanders om succesvol te worden. Maar het is ook de bedoeling dat zij zich vervolgens opwerpen als Erdogans voorhoede in Nederland. Elsevier Weekblad ontleedt de lange arm van Erdogan.
In juli 2016, daags na de mislukte coup in Turkije, kleurde de Erasmusbrug in Rotterdam rood van de Turkse vlaggen. Vanuit de lucht gezien leek de demonstratie een soort slagader, gevormd door duizenden Turkse Nederlanders wier harten overliepen van liefde voor ‘hun’ leider Recep Tayyip Erdogan. En afgelopen zomer werd ook de herverkiezing van Erdogan als president in diverse Nederlandse steden uitbundig gevierd.
Provocerende viering Turkse Nederlanders. Lees meer
Zo’n 83.000 Turkse Nederlanders stemden op Erdogan. Hoe kan het dat zij, die hier zijn getogen (en vaak ook hier zijn geboren) zich zo verbonden voelen met een autocratische leider op 3.000 kilometer afstand? Het antwoord is simpel: omdat de Turkse staat er de afgelopen twintig jaar alles aan heeft gedaan om hen aan zich te binden.
Telegraaf 14.02.2019
Een soort Turkse zuil
Vooropgesteld: op individueel niveau is weinig in te brengen tegen alle initiatieven van de Turkse overheid. Wat geeft het of een Turks-Nederlandse student een studiereis naar Turkije maakt, of dat een Turkse migrantenvereniging in Nederland een seminar over leiderschap organiseert? Maar samen zorgen al deze initiatieven ervoor dat veel Turkse Nederlanders in een soort zuil leven waarin zij zich Turks voelen.
AD 06.05.2019
Door in Turkije en Nederland nieuwe instituties op te zetten en bestaande om te vormen, zorgt de Turkse staat ook hier voor ze, in elk opzicht: religieus, politiek, praktisch, juridisch, en als het gaat om integratie.
‘De combinatie van deze instituties geeft Turkse Nederlanders de mogelijkheid volledig in een Turkse bubbelte leven. Dat hoeft niet problematisch te zijn, maar het zorgt er wel voor dat hele generaties zich afzonderen,’ zegt politicoloog Floris Vermeulen (45) van de Universiteit van Amsterdam.
AD 14.02.2019
Turkse scholen in Nederland
Er komt een onderzoek naar weekendscholen die door de Turkse overheid worden gefinancierd, en naar andere zogenoemde informele scholing voor kinderen. Het kabinet vindt het onwenselijk als dergelijke cursussen en lessen de integratie bemoeilijken, of indruisen tegen democratie en rechtsstaat.
Het kabinet wil weten hoe en waarom landen als Turkije betalen voor dergelijke scholing. Daarnaast wordt onderzocht hoeveel leerlingen informeel les krijgen en wat het lesprogramma is bij die cursussen. Bovendien moet duidelijk worden wat de overheid zou kunnen doen om beter grip te krijgen op informele scholing, als blijkt dat het tot problematisch gedrag leidt. Het onderzoek wordt door een onafhankelijk bureau gedaan.
Er komen twaalf Turkse weekendscholen in Nederland, gefinancierd door Turkije. Het Nederlandse kabinet zit ermee in zijn maag. Er is geen zicht op wat er op die scholen gebeurt, maar het is niet mogelijk om ze te verbieden. Wel komt er een onafhankelijk onderzoek naar alle scholen die door andere landen worden gefinancierd. Om welke landen het gaat, kan minister Koolmees nu nog niet zeggen.
AD 14.02.2019
Zorgen
Premier Mark Rutte zei eerder dat het kabinet ‘een ongemakkelijk gevoel’ van de Turkse weekendscholen kreeg. Daar worden ‘geen koekjes gebakken’, maar ze zijn bedoeld om op de een of andere manier Turkije in het zonnetje te zetten, meent hij. Hij uitte de vrees dat dat de integratie van Turkse Nederlanders kan hinderen.
Ook minister Koolmees (Sociale Zaken) reageert bezorgd. Tegen de NOS zegt hij bang te zijn dat mensen ‘met hun rug naar de maatschappij’ komen te staan. ,,We weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. Dat is natuurlijk niet goed voor de integratie en daar heb ik mijn zorgen over.’’
Turkije beloofde vorig jaar informatie over de weekendscholen te delen en heeft dat volgens het kabinet ook gedaan. De nadruk zou liggen op taalonderwijs. Het land geeft subsidie aan twaalf scholen voor leerlingen van 6 tot en met 17 jaar.
De Turkse president Erdogan kondigde vorig jaar een groot project aan om Turken in andere landen de Turkse taal, religie en cultuur te onderwijzen. Van de achttien aanvragen uit Nederland, heeft Turkije er nu twaalf goedgekeurd. Per goedgekeurde aanvraag wordt er door Turkije een subsidie tussen de 8000 euro en 16.500 euro gegeven, voor een tot drie klassen.
Buitenlandse inmenging
Turkse weekendscholen belemmeren de integratie, maar kunnen niet zomaar worden verboden, zegt het kabinet.
De Tweede Kamer debatteert donderdag 14.02.2019 over buitenlandse inmenging in Nederland, waarbij de invloed van Turkije centraal staat: ook een ‘jihadpreek’ in Hoorn, workshops van de ‘Nederlandse AK-partij’ en de intimidatie van Turks-Nederlandse Kamerleden komen aan bod. Hoewel er zorgen zijn over de ‘lange arm’ van Ankara, is die meestal niet strafbaar.
Het nieuws dat de Turkse regering in Nederland weekendscholen aanbiedt voor Turks-Nederlandse kinderen, leidde afgelopen zomer tot veel kritiek. Premier Mark Rutte (VVD) zei dat hij ‘een ongemakkelijk gevoel’ krijgt van de scholen, waarvan er volgens de NOS twaalf zijn en waar kinderen wekelijks twee uur Turks, één uur Turkse geschiedenis, één uur godsdienst en één uur cultuuronderwijs krijgen.
Vooral conservatief-nationalistische en Turks-islamitische organisaties zouden verantwoordelijk zijn voor de inhoud van de lessen, die zijn geïnitieerd door het ministerie voor Turken in het buitenland YTB.
Minister Koolmees begint onderzoek, verbod niet zomaar mogelijk
De leerlingen leren er ‘geen koekjes bakken’, zei Rutte in augustus. Volgens de premier zijn de weekendscholen vooral bedoeld ‘om op de een of andere manier Turkije daar in het zonnetje te zetten’. Ook zei hij te vrezen dat de scholen de integratie van Nederlanders met een Turkse achtergrond mogelijk belemmeren. Woensdag schreef minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees (D66) in een Kamerbrief dat het kabinet een onderzoek begint naar de scholen.
Koolmees: aanpak buitenlandse financiering moskeeën is lastig
Maandag reageerde Koolmees al op pleidooien om geldstromen vanuit ‘onvrije landen’ als Saudi-Arabië en Qatar naar moskeeën in Nederland tegen te gaan. Dat voornemen heeft het kabinet-Rutte III weliswaar afgesproken in het Regeerakkoord, maar dat is volgens de minister moeilijk uitvoerbaar.
Zo is er geen internationaal geaccepteerde definitie van ‘onvrije landen’ en kan een verbod op financiering uit dergelijke landen volgens Koolmees ‘diplomatieke consequenties’ hebben. Ook de geloofwaardigheid van Nederland als vrije rechtsstaat zou in zijn ogen in het geding kunnen komen door een verbod.
Het kabinet wil dat de regering van president Recep Tayyip Erdogan informatie geeft over de uitgaven voor de scholen, hoeveel leerlingen het onderwijs volgen en wat het precieze lesprogramma is. Als de scholing leidt tot ‘problematisch gedrag’ en/of gebrekkige integratie, wil Koolmees duidelijkheid over de mogelijkheden voor de overheid om ‘meer grip’ op de weekendscholen te krijgen.
Toch is een verbod niet zomaar mogelijk, gaf de D66-minister aan. Volgens hem ‘staat het landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren in het buitenland’.
De PVV is het daar niet mee eens. Tweede Kamerlid Machiel de Graaf – die het vorige week nog aan de stok had met DENK-partijvoorzitter Selçuk Öztürk – gaat dinsdag een motie indienen voor een verbod. Andere oppositiepartijen willen niet zo ver gaan, maar zijn wel voor scherpere inspectie van de weekendscholen.
GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil, die zelf een Turkse achtergrond heeft, wil dat de onderwijsinspectie volledige inzage krijgt in het lesmateriaal. Hij vindt het ‘een weeffout’ dat de Turkse weekendscholen nog niet onder de Nederlandse inspectie vallen, terwijl de regering van Erdogan wél buitenlandse scholen in Turkije laat inspecteren.
NOB: Onderwijs vooral voor kinderen van expats
Het Nederlandse onderwijsprogramma waarop het Turkse staatspersbureau Anadolu doelt, is de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB). Via deze stichting volgen dit jaar ruim 14.000 Nederlandse leerlingen Nederlandstalig onderwijs op bijna 200 scholen in 115 landen. Het programma is vooral bedoeld voor kinderen van expats die tijdelijk in een ander land verblijven.
‘Dat zijn kinderen die vaak weer terugkomen naar Nederland of Vlaanderen – ruim eenderde al binnen vijf jaar – en zo probleemloos mogelijk willen instromen in het onderwijs,’ aldus de website van NOB.
Nadat in Nederland ophef over de Turkse scholen was ontstaan, wierp Turkije via staatspersbureau Anadolu al snel tegen dat andere landen, waaronder Nederland, ‘vergelijkbare initiatieven hebben opgezet om de banden met de diaspora en hun thuisland te versterken’. Anadolu sneerde daarbij naar de Nederlandse ‘staatstelevisie NOS’ en andere media die de weekendscholen in een ‘negatief daglicht’ zouden stellen.
Zorgen over ‘anti-integratieve karakter’
Woensdag erkende Koolmees dat Nederland inderdaad onderwijs aanbiedt voor Nederlandse kinderen in het buitenland (zie kader). Hij is naar eigen zeggen vooral bezorgd over ‘het anti-integratieve karakter’van de lessen die de Turkse kinderen krijgen over taal, cultuur en religie, ‘vanuit de gedachte dat mensen met hun rug naar de Nederlandse maatschappij gaan staan’.
Koolmees stelde eveneens dat ‘we weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. En dat is natuurlijk niet goed voor de integratie’. De minister zei ook dat justitie kan ingrijpen bij strafbare zaken.
Vaak is daarvan geen sprake, vervolgde Koolmees, maar wel van ‘dingen die we niet willen in Nederland’. In dat geval kunnen de burgemeester, het Openbaar Ministerie en de politie in gesprek gaan met de aanbieders van het onderwijs.
‘Jihadpreek’ Hoorn, politieke workshops UETD en intimidatie Kamerleden
Ook andere zaken die vermoedelijk niet direct strafbaar zijn, komen donderdag in de Tweede Kamer aan de orde. Allereerst een preek in een Turkse moskee in Hoorn, waarin tot de jihad zou zijn opgeroepen. Koolmees schreef destijds dat er geen verdenking van strafbare feiten bestond over de preek, maar dat hij het wel onwenselijk acht dat Turkse politieke boodschappen worden verkondigd in Nederlandse moskeeën.
Hoewel Koolmees benadrukte dat de overheid vanwege de godsdienstvrijheid niet gaat over de inhoud van een preek, wordt die wel aangekaart in het Kamerdebat.
In februari vorig jaar werden Koolmees ook Kamervragen gesteld over de rol van de Union of European Turkish Democrats (UETD), die in Nederland workshops gaf aan Turken met politieke interesse. De organisatie wordt gezien als Europees verlengstuk van de Turkse AK-partij van president Erdogan, al ontkende het Nederlandse UETD-bestuur formele (financiële) banden met de Turkse regeringspartij. Hoe dan ook stelde het kabinet vast dat de ‘de organisatie activiteiten ontplooit die bijdragen aan de belangen van de AK-partij’.
Tot slot spreekt de Kamer donderdag nogmaals over de kwestie rond de vijf Nederlandse Kamerleden die een jaar geleden door de regeringsgezinde Turkse krant Sabah door het slijk zijn gehaald. Vanwege hun standpunt over de erkenning van de Armeense genocide zette de grootste Turkse krant Sadet Karabulut (SP), Nevin Özütok (GroenLinks), Zihni Özdil (GroenLinks), Cem Lacin (SP) en Dilan Yesilgöz (VVD) op de voorpagina en stelde dat ze ‘het moederland hebben verraden’.
Yesilgöz werd bovendien ‘dochter van een terrorist’ genoemd. Kamervoorzitter Khadija Arib (PvdA), minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) en minister Koolmees noemden het voorval ‘onacceptabel’.
Telegraaf 20.03.2019
Denk NL alias de vijfde Colonne versus de handlangers van de Turkse president Erdogan
Na het openlijke geruzie in de Tweede Kamer tussen Kamerleden van de Partij voor de Vrijheid en Denk, nemen de aanvaringen in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen alleen maar toe. PVV-leider Wilders dient een wetsvoorstel in dat het mensen met een dubbele nationaliteit onmogelijk moet maken te stemmen of gekozen te worden in de politiek.
AD 14.03.2019
De Kamerleden Özdil (L) en Özütok (R) van GroenLinks en Öztürk van Denk (midden) NOS
Tweede Kamervoorzitter Arib heeft haar naam onder een motie gezet die intimidatie van Kamerleden door andere Kamerleden “ten stelligste” afwijst. Het is voor het eerst in zeker honderd jaar dat de voorzitter van de Tweede Kamer een motie heeft meeondertekend.
“Het is goed dat dit signaal nu zo luid en duidelijk uit de Kamer komt”, zegt zij. De CDA-motie is gericht tegen de Kamerleden van Denk, die collega-Kamerleden van Turkse afkomst via sociale media persoonlijk hebben afgevallen of aangevallen.
Dat gebeurde vorig jaar bijvoorbeeld naar aanleiding van het voorstel om het bloedbad onder Armeniërs in het begin van de 20e eeuw als genocide te bestempelen. Denk maakte filmpjes van de Kamerleden van Turkse afkomst die dit steunden. Dat leverde de betrokken Kamerleden bedreigingen op.
Moreel appèl
Partijleider Kuzu van Denk heeft al in de Kamer gezegd dat dit zo niet had gemoeten en dat het ook niet meer gebeurt.
Maar de indiener van de motie, CDA-Kamerlid Van der Molen, vond het tijd voor een moreel appèl. “Het wordt hoog tijd dat Denk stopt met het maken van intimiderende filmpjes op social media over andere Kamerleden.” De Tweede Kamer moet het goede voorbeeld geven over hoe om te gaan “met mensen van een andere afkomst”, vindt hij.
Doelwit
In de motie staat “dat het in toenemende mate voorkomt dat collega-Kamerleden, niet op basis van hun inhoudelijke standpunt maar primair op basis van hun afkomst, door of namens andere collega-Kamerleden via filmpjes op sociale media worden aangevallen.”
Wilders wil dat hiermee de partij Denk verdwijnt uit de Tweede Kamer. Geert Wilders: “Ze zitten hier omdat ze ook Nederlander zijn, maar het is voor iedereen glashelder dat ze vooral opkomen voor de Turkse belangen. Het zijn de grootste verdedigers van dat regime van Erdogan in Nederland.”
Als wij hiermee de lieden van Denk uit de Kamer en uit alle gemeenteraden en Provinciale Staten zouden kunnen weren…, aldus PVV-leider Wilders.
Wilders noemt Denk “een vijfde colonne”, een term die wordt gebruikt voor de geheime aanhangers van de vijand. Het middel dat Wilders tegen Denk wil inzetten is een grondwetswijziging waardoor mensen met een dubbele nationaliteit dus niet meer verkiesbaar mogen zijn en niet meer mogen stemmen.
“Het principe is voor iedereen gelijk, met een dubbele nationaliteit mag je niet stemmen en gekozen worden”, zegt Wilders. “Maar als wij hiermee de lieden van Denk uit de Kamer en uit alle gemeenteraden en Provinciale Staten zouden kunnen weren, voor zover ze een dubbele nationaliteit hebben, dan zou dat een geweldig resultaat zijn van deze wet.”
Wat staat er in het voorstel?
In het wetsvoorstel worden mensen met een dubbele nationaliteit voor een deel uitgesloten van de democratie. Ze mogen niet stemmen en ze mogen niet verkozen worden.
Er staat bijvoorbeeld “Tot minister-president of minister wordt niet benoemd degene die naast zijn Nederlanderschap tevens een andere nationaliteit bezit.” Dezelfde bepaling geldt ook voor staatssecretarissen, functies bij de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale Ombudsman, commissarissen van de koning en burgemeesters.
Met een tweede nationaliteit mag je volgens het voorstel ook niet stemmen. Het gaat om elke tweede nationaliteit, dus bijvoorbeeld de Zweedse, Canadese, Belgische, Duitse maar dus ook de Turkse of Marokkaanse nationaliteit.
Turkse inval Syrië versus de Koerden
Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer heeft het kabinet opgeroepen om in actie te komen na de Turkse inval in het noordoosten van Syrië. Zo eist de Kamer donderdag dat het kabinet er op Europees niveau voor pleit om onder meer sancties in te stellen tegen Turkije.
Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok heeft de Turkse ambassadeur in Nederland ontboden. De bewindsman roept de ambassadeur op het matje om zijn afkeuring uit te spreken over de Turkse inval van het noordoosten van Syrië.
Blok stelt dat “niemand is gebaat bij de mogelijk verschrikkelijke humanitaire gevolgen” van de Turkse inval. De minister wijst erop dat de militaire acties nieuwe vluchtelingenstromen op gang kunnen brengen en Islamitische Staat (IS) in de kaart kan spelen.
Ook in Nederland wil het overgrote deel van de Tweede Kamer sancties tegen Turkije. In een Kamerdebat over de Turkse inval in het noordoosten van Syrië hekelde bijna iedereen het optreden van de Turken. Daarbij vielen woorden als “ongehoord”, “illegaal”, “etnische zuivering” en “onacceptabel”.
De Kamer wil dat het kabinet met behulp van de Europese partners Turkije stevig aanspreekt op de militaire operatie tegen de Koerdische strijdkrachten, die tot voor kort als bondgenoten van het Westen streden tegen Islamitische Staat (IS).
Gedacht wordt aan persoonsgerichte financiële maatregelen tegen ministers van de Turkse regering en Turkse militairen die bij de inval betrokken zijn.
Hoewel het kabinet eerst op internationaal niveau met de Turken in gesprek wil, behoren sancties wel degelijk tot de mogelijkheden. Maandag komen ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten bij elkaar, maar de gesprekken blijven tot die tijd lopen.
Wat de VVD betreft moet er hard worden opgetreden, maar moet het kabinet zich niet wagen aan economische maatregelen, vanwege de handelsbelangen met Turkije.
Economische maatregelen zouden Nederlanders kunnen raken, stelt VVD’er Sven Koopmans. “De sancties moeten effectief zijn”, aldus de oud-VN-diplomaat die niet wil dat Nederlandse, maar ook Turkse burgers economisch geraakt worden.
Een deel van de Kamer is verbolgen over de houding van de VVD. “Bij sancties zal er altijd wel iemand geraakt worden”, aldus ChristenUnie-Kamerlid Joël Voordewind. Hij ziet economische maatregelen als een middel om de bombardementen te stoppen.
Dat vindt ook SP’er Sadet Karabulut die de opstelling van Koopmans “Trumpiaans” noemt. “Er vinden daar etnische zuiveringen plaats”, aldus de SP’er. Zij vindt dat Nederland er alles aan moet doen om de Turkse inval een halt toe te roepen. “De VVD kan wel zeggen dat sancties niet ten koste mogen gaan van onze banen, maar wat denk je dat het betekent als er een oorlog losbarst, er vluchtelingenstromen op gang komen en er nog meer doden vallen?”
In Den Haag hebben naar schatting duizend Koerdische Nederlanders gedemonstreerd tegen de Turkse aanval in Noordoost-Syrië. De demonstratie ging van het Centraal Station naar het Malieveld. Vanaf daar liepen de demonstranten een ronde door de stad.
De Koerdisch-Nederlandse filmmaakster Beri Shalmashi vreest een volkerenmoord in Noordoost-Syrië. “Ik denk eerlijk gezegd ook niet dat de Koerden de middelen hebben om te vechten”, zegt ze in een artikel over hoe Nederlanders met een Koerdische of Turkse achtergrond kijken naar het conflict in Noordoost-Syrië.
Shalmashi en Çelik denken dat het dreigement van Erdogan van gisteren om de poort naar de EU voor vluchtelingen te openen zijn effect niet zal missen. “Het lijkt erop dat Europa banger is dat vluchtelingen onze kant op komen dan dat er doden vallen”, zegt Shalmashi.
De Turkse Nederlander Cemil Yilmaz, noemt de Europese Unie naïef, omdat de lidstaten zelf de vluchtelingendeal met Erdogan hebben gesloten.
Hij heeft op zijn Facebook-pagina uitgebreid beschreven hoe volgens hem veel Turken het conflict ervaren. “Wat ik bij de Turks-Nederlandse gemeenschap zie, is dat zij zich storen aan het feit dat Turken en Koerden als tegengestelde groepen worden neergezet. En dat er onvoldoende aandacht is voor de link tussen de terroristische organisatie PKK en de YPG.”
Toch zijn veel Europese regeringen fel tegen de actie van Erdogan en wordt er in Nederland nagedacht over sancties. Cemil Yilmaz vindt de veroordeling vanuit de westerse wereld niet fair. “De Turken horen veel spierballentaal vanuit het Westen en Nederland.
President Erdogan van Turkije negeert de waarschuwingen van landen uit de EU en de Verenigde Staten. In een toespraak zei hij “geen stap terug” te zetten uit Noordoost-Syrië, waar hij woensdag een offensief is begonnen over de grond en door de lucht. Erdogan, die “een veilige zone” wil creëren in het gebied, zegt door te vechten totdat de Koerdische milities 32 kilometer verwijderd zijn van de Turkse grens.
Turkije zegt de strategisch gelegen stad Ras al-Ayn te hebben ingenomen van de door Koerden gedomineerde Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF). Turkije voerde de hele dag luchtaanvallen uit op de grensplaats. Het ministerie van Defensie in Ankara twittert dat militairen de stad hebben overgenomen, maar de SDF spreekt dit tegen.
Amerikaanse troepen zijn gisteravond in Noord-Syrië onder Turks vuur komen te liggen. Dat bevestigt het Pentagon in een verklaring. Er vielen geen slachtoffers.
Het gebeurde in de buurt van Kobani, in een gebied waarvan Turkije weet dat er nog Amerikaanse troepen aanwezig zijn, aldus het Amerikaanse ministerie van Defensie. In de verklaring wordt benadrukt dat de elitetroepen zich niet hebben teruggetrokken uit Kobani.
De Verenigde Staten waarschuwen Ankara dat het moet afzien van dergelijke acties, omdat het Amerikaanse leger anders kan reageren.
Duitsland geeft geen nieuwe exportvergunningen meer af voor wapens die Turkije in Noordoost-Syrië zou kunnen gebruiken. Dat heeft minister Maas van Buitenlandse Zaken bekendgemaakt. Een volledige stop op wapenexport komt er nog niet.
Maas zegt in Duitse media dat er al sinds 2016 restricties gelden voor wapenexporten naar Turkije. Evengoed is Turkije Duitslands belangrijkste wapenafnemer. Vorig jaar kocht Turkije voor 242,8 miljoen euro wapens van Duitsland, goed voor een derde van de totale Duitse wapenexport.
Opheldering over gebruik van Nederlandse pick-uptrucks
Karabulut pleitte er ook voor om het NAVO-lidmaatschap van Turkije op te schorten, maar dat is niet mogelijk, stelt minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) die minister Stef Blok verving. Bovendien blijft het nuttig om ook in NAVO-verband met de Turken in gesprek te blijven, is de opvatting van het kabinet.
Ook de motie om de wapenleveranties aan Turkije te staken, ziet het kabinet niet zitten. Volgens Kaag zijn de regels voor wapenleveranties al heel streng in Nederland. Bovendien zou een wapenexportverbod pas effect hebben als alle Europese lidstaten dat willen, en daar ziet het kabinet momenteel geen draagvlak voor.
Tot slot eist de Kamer uitleg over de inzet van Nederlandse goederen door milities die aan de zijde van de Turken vechten. Zo zijn er berichten dat strijdgroepen die de omstreden steun van Nederland ontvingen, in de vorm van pick-uptrucks en communicatieapparatuur, actief zijn in het gebied.
Hoewel minister Kaag stelt dat het momenteel niet mogelijk is daar te onderzoeken of er Nederlandse goederen uit het zogenoemde NLA-programma worden gebruikt, moet het kabinet er van de Kamer in een brief uitgebreid op terugkomen.
NOS 06.04.2020 “Ik ben zo bang dat mijn vader het coronavirus krijgt”, snikt een jongetje van een jaar of acht. “Ik wil mijn vader terug.” In een videoboodschap uiten kinderen van politieke gevangenen in Turkije bezorgdheid over het lot van hun ouders. Een meisje spreekt dapper: “Neem mijn vaders recht op gezondheid niet af. Luister naar ons, alsjeblieft.”
In Turkije wordt deze week besloten of ruim 90.000 gevangenen kunnen worden vrijgelaten. Over een wet die dat mogelijk maakt, wordt al langer gesproken, omdat Turkse gevangenissen al jaren kampen met overbevolking. Door de uitbraak van het coronavirus wordt er werk van gemaakt de wet zo snel mogelijk in te voeren. Gevangenen die vastzitten voor relatief kleine delicten of die al veertig procent van hun straf hebben uitgezeten, zullen vrijkomen of hun straf wordt omgezet in huisarrest.
Het aantal coronabesmettingen in Turkije stijgt snel. De teller staat op ongeveer 24.000. Er zijn 501 mensen om het leven gekomen. In Turkije wonen 80 miljoen mensen.De wet die klaar ligt, geldt alleen niet voor alle gevangenen. Moordenaars en verkrachters mogen niet worden vrijgelaten. Maar er is nog een groep die achter de tralies zal moeten blijven: duizenden politieke gevangenen. Het zijn journalisten, schrijvers, academici, activisten en politici van de oppositie. Mensen die vast zitten op basis van aan terrorisme gerelateerde aanklachten.
Om de beurt slapen
In de afgelopen jaren heeft Turkije in rap tempo politieke tegenstanders opgepakt. Vooral na de mislukte coup in 2016 verdwenen veel mensen achter de tralies omdat ze “propaganda voor terreurorganisaties als de verboden Koerdische PKK en de Gülenbeweging” zouden hebben gemaakt. Sommigen zitten nog in voorarrest.
In de Turkse gevangenissen zitten ruim 20 procent meer gevangenen dan waar officieel plaats voor is. Cellen met plek voor acht gevangenen worden in sommige gevangenissen bevolkt door twintig mensen. Er zijn verhalen over gevangenen die vanwege het ruimtegebrek om de beurt moeten slapen.
“Deze mensen hebben geen criminele of terroristische delicten gepleegd. Ze zijn bestraft om hun mening”, aldus Emma Sinclair, Human Rights Watch.
Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch lopen alle gevangenen het risico besmet te worden met het coronavirus en is het onmogelijk ze daartegen in krappe cellen te beschermen. “Er is gebrek aan hygiëne, er zijn te weinig gezichtsmaskers voor het personeel. Het is simpelweg niet mogelijk social distancing toe te passen onder zulke omstandigheden,” zegt Emma Sinclair, HRW-rapporteur in Turkije. “Er hoeft maar één cipier besmet te zijn. Het virus kan zich in de gevangenis razendsnel verspreiden.”
Dat politieke gevangenen worden uitgesloten van vrijlating is volgens haar onbestaanbaar. “Deze mensen zijn veroordeeld onder terrorisme-wetten maar hebben in werkelijkheid geen criminele of terroristische delicten gepleegd. Ze zijn bestraft om hun mening.”
Hartproblemen
Er is bezorgdheid over gevangenen op leeftijd en met onderliggende medische problemen. Zo kampt de Koerdische politicus Selahattin Demirtas met hartproblemen. Ook de filantroop en vredesactivist Osman Kavala valt in de risicogroep omdat hij boven de zestig is.
Kavala werd in februari nog vrijgesproken van betrokkenheid bij de Gezi-protesten. Op dezelfde dag werd hij weer opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de mislukte coup van 2016. Schrijver en journalist Ahmet Altan is 70 jaar oud, ook hij zit vast op basis van een aanklacht over betrokkenheid bij de mislukte coup. Ook journalist Mumtaz’er Turkone, die vast zit voor vermeende banden met de Gülenbeweging, zou onder behandeling zijn voor hartproblemen.
“Dit zijn mensen die al niet in de gevangenis thuis horen, die kun je niet uitsluiten van zo’n regeling”, aldus Erol Öndero lu, Reporters Without Borders
“Als zij besmet raken met het coronavirus kan het hun doodsvonnis betekenen”, zegt Erol Öndero lu, rapporteur voor Reporters Without Borders. “Het verbaast me niets, maar het is alarmerend. Dit zijn mensen die al niet in de gevangenis thuis horen, die kun je niet uitsluiten van zo’n regeling.”
Deze week wordt in het parlement, waar Erdogan’s partij AKP een meerderheid heeft, gestemd over de wet. De kans is klein dat er nog een aanpassing komt: “Tot nu toe zien we geen teken dat de regering van mening zal veranderen, maar we blijven de druk opvoeren”.
De grootste oppositiepartij CHP beschuldigt Erdogan’s regering ervan met mensenlevens te spelen. “De levens van deze gevangenen werden al bedreigd zonder de pandemie,” zegt Burkay Düzce van de partij in Istanbul. “Als de regering die wet niet voor iedereen laat gelden, maken ze zich niet alleen schuldig aan het schenden van het recht op vrijheid van meningsuiting, maar ook op het recht om te leven.”
NU 14.09.2019 Turkije heeft de arrestatie van nog eens 223 militairen en legermedewerkers in het land en in het noordelijke deel van Cyprus bevolen. Zij worden verdacht van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep van 2016, meldt staatsomroep TRT Haber zaterdag.
Van de beoogde arrestanten werken er 100 bij de Turkse landmacht, 41 bij de luchtmacht en 32 bij de marine.
In de drie jaar sinds de mislukte staatsgreep zijn meer dan 77.000 mensen gearresteerd. Zij zijn in afwachting van hun rechtszaak.
Ongeveer 150.000 ambtenaren, militair personeel en anderen zijn ontslagen of op non-actief gezet. De regering van president Recep Tayyip Erdogan heeft de maatregelen steeds verdedigd als noodzakelijke reactie op de veiligheidsdreigingen in Turkije.
In juni werden zeventien Turkse topmilitairen door een rechtbank veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor hun rol bij de mislukte staatsgreep.
Ankara beschuldigt Gülen van couppoging
De regering in Ankara beschuldigt Fethullah Gülen ervan achter de couppoging te zitten. De islamitische geestelijke woont sinds 1999 in de Verenigde Staten en ontkent iedere betrokkenheid.
Gülen was met zijn grote en actieve aanhang ooit een belangrijke politieke bondgenoot van Erdogan, maar de twee kregen in 2013 ruzie. Erdogan zei toen al dat Gülen bezig was om met zijn aanhangers “een staat in een staat” te organiseren.
NU 13.09.2019Ahmet Davutoglu, tussen 2014 en 2016 de premier van Turkije, is uit de AKP van president Recep Tayyip Erdogan gestapt, zo heeft hij vrijdag op een persconferentie laten weten. Tegen de oud-premier liep al een procedure om hem uit de partij te zetten.
Davutoglu geeft als reden voor zijn vertrek dat de AKP haar “grondbeginselen te grabbel heeft gegooid”.
De oud-premier uitte de afgelopen maanden al veelvuldig kritiek op de partij, onder meer naar aanleiding van het ongeldig laten verklaren van de burgemeestersverkiezing in Istanboel in maart en het vorige maand afzetten van drie burgermeesters in het overwegend Koerdische zuidoosten van Turkije.
Dat schoot in het verkeerde keelgat bij president Erdogan, die eerder deze maand tijdens een speech liet weten niet langer te willen samenwerken met mensen die niet “hetzelfde pad bewandelen”.
Davutoglu is van plan een nieuwe politieke beweging op te richten. De definitieve aankondiging wordt voor het einde van het jaar verwacht.
Telegraaf 13.09.2019De vroegere premier Ahmet Davutoglu van Turkije is uit de regerende AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan gestapt. Hij maakte dat vrijdag zelf bekend. Hij liet ook weten een nieuwe partij te hebben opgericht.
Eerder deze maand berichten Turkse media al dat Davutoglu samen met een groep gelijkgezinden uit de partij was gezet. Aanleiding was de kritiek die hij had op de koers die Erdogan voor de AK-partij uitzet.
Davutoglu verweet de AK-partij meermalen dat zij zich van haar grondprincipes had verwijderd. Onder andere de annulering van de verkiezingen in Istanbul, die werden verloren door de AK-partij, had hij bekritiseerd.
NU 06.09.2019 Een bekend lid van de Turkse oppositiepartij CHP, Canan Kaftancioglu, heeft vrijdag negen jaar en acht maanden gevangenisstraf gekregen. Dat laat een lid van de oppositiepartij weten. Ze zou president Recep Tayyip Erdogan hebben beledigd en terroristische propaganda hebben verspreid.
Kaftancioglu was als hoofd van de CHP in Istanboel nauw betrokken bij de lokale verkiezingen van die stad in april. De beweging van president Erdogan verloor toen voor het eerst in 25 jaar de macht in Istanboel, toen de CHP won met 54 procent van de stemmen.
De uitspraak tegen Kaftancioglu is grotendeels gebaseerd op tweets die de politicus plaatste tussen 2012 en 2017. De oppositie denkt dat de uitspraak een vergelding is voor de uitslag van de lokale verkiezingen.
Kaftancioglu zei bij het verlaten van de rechtbank dat deze beslissing niet in de rechtszaal was genomen, maar in het presidentiële paleis. De Turkse regering benadrukt dat rechters onafhankelijk hun beslissingen maken.
CHP’er Ekrem Imamoglu, sinds april de burgemeester van Istanboel, denkt dat de uitspraak in hoger beroep zal worden teruggedraaid. Het Gerechtshof zal deze uitspraak over zes maanden doen, waarna een hoger gerechtshof zich ook nog over de uitspraak kan ontfermen.
NOS 06.09.2019 Een rechtbank in Istanbul heeft een vooraanstaand lid van de oppositie tegen president Erdogan tot een celstraf van negen jaar en acht maanden veroordeeld. Canan Kaftancioglu is voorzitter van de oppositiepartij CHP in Istanbul, die de AK-partij van president Erdogan dit jaar versloeg bij de burgemeestersverkiezingen in Istanbul.
Ze werd veroordeeld voor het verspreiden van terroristische propaganda, belediging van de president en het Turkse volk en opruiing. Het Turkse Openbaar Ministerie baseerde zich op tweets die ze tussen 2012 en 2017 heeft verstuurd.
Kaftancioglu zegt dat haar uitlatingen onder de vrijheid van meningsuiting vallen en dat eerdere uitspraken van het Turkse hooggerechtshof en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens haar in het gelijk stellen.
Burgermeestersverkiezingen
De vrouw wordt gezien als de architect van de overwinning van haar partijgenoot Ekrem Imamoglu bij de verkiezingen in Istanbul in juni. Imamoglu versloeg toen de kandidaat van Erdogan, oud-premier Yildirim, met 54 tegen 45 procent van de stemmen. De CHP zegt dat AK-partij Kaftancioglu wil straffen en haar daarom laat vervolgen.
De veroordeelde is daar zelf ook van overtuigd. “Dit soort beslissingen worden in het presidentieel paleis genomen, niet in rechtbanken”, zei ze bij het verlaten van de rechtbank.
Het hoger beroep moet binnen een half jaar plaatsvinden. Kaftancioglu mag dat in vrijheid afwachten.
NU 04.09.2019 De AKP van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de disciplinaire afdeling van de partij opdracht gegeven een procedure tegen onder anderen oud-premier Ahmet Davutoglu te starten. Dat moet ertoe leiden dat hij en drie anderen uit de partij worden gezet, zo meldt de Turkse krant Hürriyet.
De positie van Davutoglu, die tussen 2014 en 2016 premier van Turkije was maar door Erdogan gedwongen werd af te treden ten faveure van Binali Yildirim, is volgens ingewijden onhoudbaar geworden vanwege zijn vermeende plannen een nieuwe politieke partij op te richten.
Erdogan gaf afgelopen weekend tijdens een speech in Konya, uitgerekend de thuisstad van Davutoglu, al een voorzetje voor de afzettingsprocedure door te stellen dat de partij niet langer “dezelfde weg kan bewandelen met hen die de binding met de politieke koers van de partij hebben verloren”.
De verwachting is dat Davutoglu nog voor het einde van het jaar zijn nieuwe politieke beweging zal aankondigen. Voormalig AKP-minister Ali Babacan is van plan hetzelfde te doen. Hij stapte in juli uit eigen beweging op. Hij was achtereenvolgens minister van Economische Zaken, Buitenlandse Zaken en vicepremier.
Davutoglu nam geen blad voor de mond
Davutoglu heeft de afgelopen maanden meermaals felle kritiek op Erdogan en de AKP geuit, wat ongebruikelijk is voor partijleden. Zo was hij het niet eens met het besluit de uitslag van de burgemeestersverkiezing in Istanboel van maart ongeldig te laten verklaren.
Daarnaast vond hij de manier waarop vorige maand drie burgemeesters in het zuidoosten van Turkije werden afgezet onhandig. Ook impliceerde hij dat de staat mogelijk een rol heeft gespeeld in de verschillende aanslagen tijdens zijn regeerperiode, waarbij bijna tweehonderd doden vielen. Dat kwam hem op stevige kritiek van de regeringsgezinde media te staan.
NU 19.08.2019 De Turkse autoriteiten hebben drie burgemeesters uit hun functie ontheven vanwege vermeende terrorismegerelateerde activiteiten. Het drietal wordt tijdelijk vervangen door staatsfunctionarissen.
De pro-Koerdische burgemeesters van de plaatsen Diyarbakir, Mardin en Van, worden onder meer verdacht van lidmaatschap van een terroristische organisatie en het verspreiden van terroristische propaganda.
Het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken meldt dat burgemeesters Bedia Özgökce Ertan, Selcuk Mizrakli en Ahmet Türk in verband met het lopende onderzoek als voorzorgsmaatregel zijn vervangen.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan waarschuwde in aanloop naar de lokale verkiezingen in maart dat toekomstige burgemeesters vervangen kunnen worden als ze banden hebben met PKK. De verboden Koerdische Arbeiderspartij wordt door Ankara en de Europese Unie gezien als een terroristische groepering.
In een onderzoek naar de PKK zijn 418 personen opgepakt, meldt het ministerie maandag. De aanhoudingen vonden in 29 provincies plaats. Het is niet duidelijk in welke periode de arrestaties werden verricht.
NOS 19.08.2019 De Turkse regering heeft drie burgemeesters in steden in het zuidoosten van Turkije uit hun ambt gezet, omdat ze zouden samenwerken met de Koerdische terreurorganisatie PKK. Het gaat om de burgemeesters van Mardin, Van en Diyarbakir, waar relatief veel Koerden wonen.
De drie worden vervangen door een waarnemend burgemeester van de regeringspartij AKP. “Die waarnemer blijft doorgaans zitten tot de volgende verkiezingen,” zegt correspondent Lucas Waagmeester. De burgemeesters, alle drie van de overwegend Koerdische HDP, werden vier maanden geleden gekozen.
Het is niet duidelijk hoe serieus de aanklachten zijn. “Dat wil iedereen wel weten, want bewijs wordt er niet bij geleverd”, vertelt Waagmeester. “Deze mensen worden op een maandagochtend uit het gemeentehuis gezet vanwege terreur, een mogelijkheid om zich te verweren krijgen ze vooralsnog niet.”
De correspondent heeft dit al eerder zien gebeuren. “De afgelopen jaren ging het vaak zo, met al meer dan honderd andere Koerdische gekozen politici. Ze mogen gewoon meedoen aan verkiezingen, maar als ze winnen zijn ze plotseling terroristen.”
Op die manier heeft de partij van Erdogan het bestuur in het gebied grotendeels overgenomen, schetst Waagmeester. “Er wordt steeds gespeculeerd dat dit conflict een keer in rustiger vaarwater moet komen en er misschien weer gepraat gaat worden over vrede. Maar dit wijst erop dat de regering de oplossing voorlopig niet ziet in het democratisch proces.”
Geharrewar in Istanbul
In Istanbul was de afgelopen tijd ook veel te doen over het burgemeesterschap. Op 31 maart won oppositiekandidaat Imamoglu van de CHP de verkiezingen. Maar na veel geharrewar verklaarde de Turkse Kiesraad de uitslag ongeldig. Volgens de AKP was er sprake van fraude. Uiteindelijk won Imamoglu eind juni ook de tweede keer. Een historische nederlaag voor de AK-partij, zei Waagmeester toen.
AD 19.08.2019 De Koerdische kiezers in het zuidoosten van Turkije zijn vanochtend opgeschrikt door het nieuws dat drie van hun populairste burgemeesters zijn afgezet door de regering van president Erdogan.
Vijf maanden geleden waren deze leden van de linkse pro-Koerdische oppositiepartij HDP met grote meerderheden democratisch gekozen. In hun plaats heeft de regering AKP-gouverneurs benoemd, die tot 2024 zullen aanblijven.
In het gemeentehuis van de stad Van vervingen AKP-functionarissen onmiddellijk na de machtsgreep een staatsieportret van Mustafa Kemal Atatürk, de eerste president van Turkije, door een foto van Erdogan.
De afgezette burgemeester van Mardin, Ahmet Türk (73), protesteerde fel tegen de maatregel en zei: ,,Ze negeren de wil van het volk en noemen het democratie.”
‘Coup zonder tanks’
‘Coups worden niet alleen met tanks, kanonnen en geweren uitgevoerd’, fulmineerde het linkse parlementslid Sezgin Tanrikulu op Twitter. Hij veroordeelde de maatregel als een ‘staatsgreep tegen de politieke voorkeuren van het volk’.
Tegelijk met het afzetten van de burgemeesters arresteerden eenheden van de antiterreurpolitie in 29 provincies 418 vermeende leden van de PKK.
De burgemeesters om wie het gaat, zijn Selcuk Mizrakli van Diyarbakir (die met 63 procent van de stemmen werd gekozen), burgemeester Ahmet Türk van Mardin (die met 56 procent won) en burgemeester Bedia Özgökçe Ertan van de stad Van (die het vertrouwen kreeg van 54 procent van de kiezers). De drie steden hebben een totale bevolking van ongeveer 3,7 miljoen mensen. Tot 2024 kunnen zij geen nieuwe burgemeesters kiezen.
PKK
De politici werden afgezet wegens vermeende ‘terroristische propaganda’ en steun aan de verboden Arbeiderspartij van Koerdistan, PKK. Die staat in Turkije, de EU en de Verenigde Staten op de zwarte lijst met terroristische organisaties.
De autoriteiten beschuldigen de drie HDP-burgemeesters ook van het ‘uitvoeren van opdrachten van de PKK’, het bijwonen van ‘begrafenissen van terroristen’ en het veranderen van straatnamen in ‘namen van leden van terreurorganisaties’.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken verwijt hen tevens te werken volgens het co-voorzitterschapsysteem van de partij, dat voorschrijft dat elke gekozen functie wordt gedeeld door een mannelijke en vrouwelijke kandidaat. Dat alternatieve systeem, dat in geen enkele andere regio in Turkije wordt toegepast, zou volgens Ankara zijn geïmplementeerd ‘in opdracht van de terreurorganisatie’ (PKK) als een ‘instrument om de ondeelbare territoriale integriteit van de staat en eenheid van de natie’ te ondermijnen.
Ekrem Imamoglu, de nieuwe burgemeester van Istanboel die twee maanden geleden werd gekozen met steun van de HDP-kiezers, toonde zich solidair met zijn weggestuurde ambtsgenoten en bekritiseerde het afzetten van de burgemeesters als ‘onverenigbaar met democratische praktijken’. ,,Het negeren van de wil van de kiezers is onaanvaardbaar.”
Verkiezingsnederlaag
De HDP ligt al langer onder vuur van Erdogan, met name sinds de parlementsverkiezingen van juni 2015 toen Erdogans partij 8 procent verloor en daarmee voor het eerst sinds 2002 zijn absolute meerderheid kwijtraakte.
Dat was te wijten aan de groeiende populariteit van de HDP die als de op een na grootste oppositiepartij met 12 procent van de stemmen en 80 zetels in de volksvertegenwoordiging kwam. Partijleider Selahattin Demirtas had vooraf gezworen dat hij er alles aan zou doen om de ambitie van Erdogan om een almachtige president te worden te dwarsbomen. Dat kwam hem en zijn partij duur te staan.
Hij en een tiental andere HDP-parlementsleden werden achter tralies gezet. Ondanks talloze arrestaties van Koerdische kaderleden, journalisten en activisten slaagde de HDP er toch in bij de jongste verkiezingen 62 parlementszetels te veroveren.
Het benoemen van AKP-bureaucraten na het afzetten van gekozen Koerdische burgemeesters begon in 2016. Verkozen HDP-burgemeesters van 70 gemeenten zijn sindsdien afgezet. Meestal werden ze beschuldigd van terroristische propaganda en kregen ze gevangenisstraffen tot achttien jaar.
Telegraaf 19.08.2019 De Turkse politie heeft zeker 418 personen opgepakt in een onderzoek naar mensen met vermeende banden met de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK. De arrestaties vonden volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken plaats in 29 provincies.
Het nieuws volgt op de bekendmaking dat de burgemeesters van drie grote steden in het zuidoosten van het land zijn vervangen tijdens een onderzoek naar terreurgerelateerde activiteiten. Het gaat om bestuurders van Diyarbakir, Mardi en Van. Ze zijn alle drie lid van de pro-Koerdische partij HDP. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken wordt onderzocht of ze zich schuldig hebben gemaakt aan het verspreiden van propaganda of dat ze lid zijn van een terroristische organisatie.
De actie doet denken aan die van 2016 toen tientallen burgemeesters werden ontslagen om dezelfde reden. Honderden HDP-leden zitten momenteel vast onder wie circa veertig burgemeesters. President Recep Tayyip Erdogan beschuldigt de HDP er geregeld van banden te onderhouden met de PKK die ook door Europa en de VS als terreurorganisatie wordt aangemerkt.
AD 19.08.2019 De Turkse politie heeft zeker 418 personen opgepakt in een onderzoek naar mensen met vermeende banden met de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK. De arrestaties vonden volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken plaats in 29 provincies.
Het nieuws volgt op de bekendmaking dat de burgemeesters van drie grote steden in het zuidoosten van het land zijn vervangen tijdens een onderzoek naar terreurgerelateerde activiteiten. Het gaat om burgemeester Selcuk Mizrakli van Diyarbakir, burgemeester Ahmet Turk van Mardin en burgemeester Bedia Ozgokce Ertan van de stad Van.
Ze zijn alle drie lid van de pro-Koerdische partij HDP, de oppositiepartij die volgens de Turkse president Tayyip Erdogan banden onderhoudt met de PKK. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken wordt onderzocht of ze zich schuldig hebben gemaakt aan het verspreiden van propaganda of dat ze lid zijn van een terroristische organisatie.
Voor de lokale verkiezingen in maart van dit jaar had Erdogan gewaarschuwd gekozen volksvertegenwoordigers te kunnen vervangen als zou blijken dat zij banden met terroristische groeperingen hebben. De Turkse autoriteiten beschouwen de PKK als een terroristische groepering. Ook Europa en Amerika doen dat. Volgens het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn de drie burgemeesters lid van de groepering of hielpen zij bij de verspreiding van terroristische propaganda.
Ook zijn in 29 provincies 418 vermeende PKK-aanhangers opgepakt.
In 2016 werden al eens tientallen HDP-burgemeesters uit hun functies gehaald. Deels vanwege dezelfde beschuldigingen, meldt persbureau AP, deels omdat zij de mislukte coup in dat jaar zouden hebben gesteund. Bijna 100 burgemeesters en duizenden anderen belandden toen in de gevangenis.
NOS 23.07.2019 De Rotterdamse vrouw die in Turkije vastzit omdat ze wordt verdacht van lidmaatschap van een terroristische organisatie, mag vandaag nog de gevangenis verlaten. Dat heeft de rechtbank in Istanbul bepaald.
Wel moet de vrouw in Turkije blijven tot in elk geval de volgende zitting. Die is 3 oktober. Ze mag dus in de tussentijd niet terug naar Nederland. Ook moet ze zich elke week melden bij de autoriteiten.
De 31-jarige vrouw werd in april samen met haar dochtertje van vijf maanden opgepakt op het vliegveld van Istanbul. Ze wilde na een korte stedentrip terugkeren naar Nederland. Sindsdien zit ze vast, samen met haar baby.
Opgelucht
De Rotterdamse werkte voor Demned, een organisatie die verschillende gemeenschappen uit Koerdisch gebied met elkaar verbindt. Ze was in 2015 en 2016 betrokken bij gesprekken tussen burgemeester Aboutaleb en Turkse en Koerdische groepen in Rotterdam.
Volgens correspondent Melvyn Ingleby reageerde de vrouw opgelucht op de uitspraak van vandaag. “Er zaten veel familieleden van haar in de rechtszaal en die waren ook erg emotioneel.”
De Rotterdamse kan tot vijftien jaar cel krijgen als ze schuldig wordt bevonden.
AD 23.07.2019 Een Rotterdamse vrouw (31) die met haar baby in Istanboel al 15 weken in voorarrest zit, mag de gevangenis verlaten. Zij mag van de rechtbank het vervolg van haar proces buiten de vrouwengevangenis afwachten. De volgende zitting in haar proces is op 3 oktober.
Dat was tot grote opluchting van de Koerdische vrouw en haar familie die juichend en huilend van geluk reageerden op het besluit van de rechtbank. ,,We hadden gehoopt op vrijspraak en als dat niet mogelijk was op voorwaardelijke vrijlating”, zei haar man. ,,Ik heb gemengde gevoelens: superblij en tegelijk teleurgesteld dat ze niet mee mogen naar Nederland.”
Haar echtgenoot, haar moeder, beste vriendin en nicht waren in de rechtszaal aanwezig om haar morele steun te geven. Haar babydochter van 8 maanden was geen getuige in de juridische zitting. Zij maakt sinds 5 april deel uit van de nachtmerrie waarin haar moeder na een stedentrip naar Istanboel in terecht is gekomen.
Te bizar
,,Dit is te bizar voor woorden”, aldus haar man. ,,Mijn vrouw betrokken bij een terroristische organisatie? Ze deed alleen maar vrijwilligerswerk, omdat ze heel sociaal betrokken is. Bovendien nodigde burgemeester Aboutaleb haar uit voor gesprekken tussen Turkse en Koerdische organisaties. Je denkt toch niet dat de burgemeester met een terrorist aan tafel gaat zitten?”
Steun was er in het Paleis van Justitie ook van vertegenwoordigers van minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken). De consul-generaal in Istanboel, Bart van Bolhuis, had de vice-consul afgevaardigd. Ook vice-ambassadeur Erik Weststrate was aanwezig. Samen waren zij het gezicht van de stille diplomatie die minister Blok achter de schermen voert om de Rotterdamse vrouw en bijna twintig andere Turkse Nederlanders die in Turkije vastzitten, vrij te krijgen.
Bij de Koerdische SP-politicus Murat Memis (31) uit Eindhoven heeft dat vermoedelijk in zijn voordeel gewerkt. De rechtbank in Antalya sprak hem begin deze maand aan het eind van de eerste zitting vrij van propaganda voor terrorisme.
Surrealistisch drama
Voor de Koerdische moeder uit Rotterdam liep het wat anders. Het surrealistische drama waarin zij ongewild de hoofdrol speelt, is voorlopig nog niet voorbij.
Turkse justitie klaagt haar aan voor banden met de illegale Arbeiderspartij van Koerdistan (PKK). Ze zou actief zijn geweest in de Raad van Democratische Gemeenschappen uit Koerdistan in Nederland, DemNed. Ook was ze tot covoorzitter gekozen van het Koerdisch Cultureel Centrum in Rotterdam, waar ze vrijwilligster was. Allebei legale organisaties in Nederland.
In de tenlastelegging staat dat ze wordt verdacht van ‘lidmaatschap van een gewapende terroristische organisatie’, de PKK. Daarop staat in Turkije een maximumstraf van 15 jaar.
De Turkse autoriteiten zien de Koerdische organisaties waarin zij actief was als mantelorganisaties in het uitgebreide netwerk in Europa ‘van de separatistische terreurorganisatie PKK’.
De vrouw voerde haar verdediging in het Nederlands. Huilend vroeg ze de rechter wat ze gedaan had. ,,Het is onbegrijpelijk dat Turkije mij en mijn vrijwilligerswerk als een bedreiging ziet. Mijn dochter is bijna 9 maanden. Ze is de helft van haar leven tussen betonnen muren in een gevangenis opgegroeid. Mijn man herkent ze niet meer.”
De tenlastelegging is 23 pagina’s lang. Slechts drie daarvan gaan over de Rotterdamse, haar persoonsgegevens, wanneer ze is aangehouden, wat er in beslag is genomen, en het verslag van het verhoor. De overige 20 pagina’s gaan over de geschiedenis, organisatiestructuur en activiteiten van de PKK.
Politieke propaganda
Uit onderzoek van de Turkse geheime dienst is komen vast te staan dat haar naam niet voorkomt in het archief van het politiedepartement voor contraterrorisme, aldus de tenlastelegging.
De openbare aanklager concludeert dat er voldoende bewijs is dat de Koerdische moeder lid was van een ‘gewapende terroristische organisatie’ aangezien zij actief was in twee Koerdische organisaties. Die zijn volgens het Openbaar Ministerie onderdeel van de ‘buitenlandse illegale structuur van de terreurorganisatie PKK’.
In de aanklacht staat verder dat ‘Nederland een van de Europese landen is waarin de terreurorganisatie PKK actief in het buitenland activiteiten uitvoert’. Ondanks het besluit van de EU-Raad om de PKK in 2014 op te nemen in de zwarte lijst van terreurorganisaties ‘zet de terreurorganisatie haar organisatorische activiteiten voort via legale/illegale schijnformaties, en voert zij haar politieke propaganda en werkzaamheden duidelijk uit’, zo luidt de klacht.
,,Nederland heeft voor wat betreft de politieke activiteiten van het Koerdische nationalisme, een belangrijke centrale plaats.”
Het Openbaar Ministerie stelt dat ‘Nederland aan het hoofd staat van Europese landen waar de PKK-terreurorganisatie al haar activiteiten makkelijk kan realiseren en waarmee wij inzake de bestrijding van de separatistische terreur niet volledig kunnen samenwerken’.
AD 22.07.2019 Een stedentripje van een paar dagen naar Istanboel met haar babydochtertje van vijf maanden is voor een Koerdische moeder uit Rotterdam uitgelopen op een nachtmerrie, die eindigde in de cel. De Turkse justitie klaagt haar aan voor banden met Arbeiderspartij van Koerdistan (PKK). Morgen staat ze voor de rechter.
Met spanning telt ze de uren af. Morgen mag ze zich eindelijk in de rechtbank in Istanboel verdedigen tegen de beschuldiging van banden met het terrorisme. Haar oma, moeder, beste vriendin en echtgenoot zijn naar Istanboel gevlogen om de Rotterdamse vrouw (31) moreel te steunen. Net als haar advocaat mochten enkelen van hen haar aan de vooravond van haar proces bezoeken in de vrouwengevangenis in de wijk Bakirköy, waar ze al sinds vrijdag 5 april met haar baby vastzit.
In de tenlastelegging staat dat ze wordt verdacht van ‘lidmaatschap van een gewapende terroristische organisatie’, de buiten de wet gestelde Arbeiderspartij van Koerdistan (PKK). Volgens de antiterrorismewet staat daarop in Turkije een maximumstraf van 15 jaar.
De PKK
Ze was in 2015 en 2016 lid van de Raad van Democratische Gemeenschappen uit Koerdistan in Nederland, DemNed. Voorts is ze vicevoorzitter geweest van het Koerdisch Cultureel Centrum in Rotterdam. ‘Volledig legale activiteiten in Nederland’, schrijft ze verontwaardigd in een brief vanuit de gevangenis aan haar vader. De Turkse geheime dienst, politie en justitie kijken daar anders tegen aan. Volgens de Turken gaat het om mantelorganisaties ‘van de separatistische terreurorganisatie PKK’.
Sinds 2016 reisde ze diverse keren naar Istanboel. Nooit problemen gehad met de autoriteiten. ,,We dachten altijd dat de lange arm van Erdogan nep was, maar we komen er nu achter dat die wel degelijk bestaat’’, zo zei de zus van de Koerdische moeder eerder tegen deze site. Uit angst voor een negatieve invloed op het proces wil de familie haar naam uit de media houden.
Met haar echtgenoot en advocaten heeft ze zich goed voorbereid op de rechtszitting van morgen. De familie hoopt van harte dat ze na afloop van de eerste zitting zal worden vrijgesproken en na bijna vier maanden voorarrest terug mag naar huis.
Mijn celgenoten zijn gek op mijn dochtertje. Wanneer ik zeg dat ik haar met mijn man mee ga sturen na de rechtszaak als ik niet vrij kom, dan komt iedereen in opstand
Net zoals de Koerdische SP-politicus Murat Memis (31) uit Eindhoven, die na negen weken te hebben vastgezeten in Turkije door de rechtbank in Antalya werd vrijgesproken van banden met het terrorisme. Vermoedelijk mede als gevolg van de diplomatieke druk achter de schermen die minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) aan de Tweede Kamer had beloofd voor de bijna twintig Turkse Nederlanders die Turkije niet mogen verlaten.
De Koerdische moeder hoopt er het beste van, maar bereidt haar vader in haar schrijven vanuit de penitentiaire inrichting ook al vast voor op een minder goede afloop. ,,Ik hoop dat jij inziet dat er een reële kans is dat ik niet snel terug ben. De verhalen die ik hoor, wat ik hier meemaak, laten dat jammer genoeg zien. Laatst nog is een vrouw van hier blij naar haar laatste rechtszitting gegaan. Ze was ervan overtuigd, net als haar advocaat en de mensen hier, dat ze vrij zou komen. Haar dossier was, net als dat van mij, zo goed als leeg. Ze heeft 12 jaar cel gekregen. En dit is maar één van de vele bizarre voorbeelden”.
Het gevangenisleven met zijn gebrek aan vrijheid en alle andere beperkingen en verboden waren in de afgelopen 15 weken moeilijk, maar de Rotterdamse ‘maakt het naar omstandigheden goed’, zo heeft ze telefonisch aan haar zus laten weten.
Haar dochtertje, dat nu 8 maanden is, verblijft ook achter de tralies met haar moeder. In de brief aan haar vader schrijft ze dat haar dochtertje ‘echt een zonnestraal is’. ,,Haar lach maakt zoveel goed! Ze is zo’n vrolijk kindje. Je zal echt gek op haar zijn, nog meer dan eerst”.
Ook de vrouwelijke gedetineerden die bij haar in de cel zijn opgesloten, vrolijkt ze op. ,,Mijn celgenoten zijn gek op haar. Wanneer ik zeg dat ik haar met mijn man mee ga sturen na de rechtszaak als ik niet vrij kom, dan komt iedereen in opstand”.
Hoewel de aanwezigheid van haar dochtertje een positieve invloed heeft op haar gedwongen verblijf in de vrouwenbajes van Istanboel, doet het haar ook veel pijn, schrijft ze. ,,Ze is volop in ontwikkeling, maar alles is hier zo beperkt. Ze verdient zoveel meer, meer dan ik haar hier kan bieden”.
Uit haar brief blijkt ook dat ze teleurgesteld, boos en verontwaardigd is op de Nederlandse overheid die ‘zich verschuilt achter stille diplomatie’.
,,Als Nederlandse staatsburger zijn wij helemaal niet zo vrij als we denken in ons land. Want ieder ander land mag jou daar toch voor afstraffen. Niemand die dan een vinger uitsteekt. Als Nederland echt iets had willen doen dan had zij allang met de vuist op tafel geslagen en was ik nu thuis geweest”.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt zich ‘op alle niveaus – politiek, hoog ambtelijk en diplomatiek’ – voor deze mevrouw te hebben ingezet. Minister Blok heeft de zaak persoonlijk bij zijn Turkse collega minister Cavusoglu ter sprake gebracht. ‘Ze krijgt vanaf het begin consulaire bijstand van het ministerie van Buitenlandse Zaken en wordt door ons bezocht’, aldus een woordvoerder. Ook heeft het ministerie contact met haar familie. ‘Buitenlandse Zaken kan en mag zich niet bemoeien met de rechtsgang in Turkije maar dringt bij de Turkse autoriteiten aan op een spoedige en eerlijke rechtsgang voor deze en andere gevallen.’
MSN 09.07.2019 Turkije heeft de arrestatie bevolen van 176 militairen. Zij worden verdacht van betrokkenheid bij het netwerk dat achter de coup van drie jaar geleden zat, meldt het bureau van de hoogste aanklager in Turkije.
Onder de militairen die opgepakt gaan worden zijn een kolonel, twee luitenant-kolonels, vijf majoors, zeven kapiteins en zo’n honderd officieren. Volgens de regering van president Recep Tayyip Erdogan zit de geestelijke Fethullah Gülen achter de mislukte coup van 15 juli 2016. Gülen, die in de Verenigde Staten verblijft, ontkent echter elke betrokkenheid.
In de drie jaar sinds de mislukte putsch zijn in Turkije 77.000 mensen opgepakt, van wie de meesten nog in afwachting zijn van hun berechting. Zo’n 150.000 ambtenaren, militairen en anderen zijn ontslagen of op non-actief gesteld. Volgens de regering in Ankara zijn de stappen noodzakelijk vanwege het gevaar voor de veiligheid.
MSN 08.07.2019 De vooraanstaande Turkse politicus Ali Babacan is naar eigen zeggen uit de regeringspartij AK van president Erdogan gestapt. De 52-jarige voormalige vicepremier, ex-minister van Buitenlandse Zaken en ex-minister van Economie, zegt diepe meningsverschillen te hebben met de partijleiding. Babacan wil nog dit jaar samen met ex-president Abdullah Gül, ook een gewezen AK-coryfee, een nieuwe partij oprichten.
De partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK) is in 2001 opgericht en heeft onder leiding van de huidige president Erdogan het land uit een diep economisch dal getrokken en ingrijpende hervormingen doorgevoerd. De populaire AK-partij heeft vrijwel alle verkiezingen sindsdien glansrijk gewonnen tot dit jaar in Ankara en Istanbul kandidaten van de oppositie tot burgemeester zijn gekozen, tot weerzin van de grote leider. In de twee steden woont bijna een kwart van de bevolking van Turkije.
Erdogan liet de verkiezingen in Istanbul zelfs opnieuw doen omdat er volgens hem met de uitslag gerommeld zou zijn. De oppositiepartij won vervolgens alsnog.
De regering van Erdogan gaat vooral sinds 2013 steeds autoritairder te werk. Na een mislukte staatsgreep in 2016 is de regering-Erdogan erg repressief en faalt het economisch beleid. Erdogan wijt de poging tot staatsgreep aan de aanhang van de in het buitenland wonende islamist Fethüllah Gülen, die tot 2013 een bondgenoot van hem was.
NU 05.07.2019 Een van de hoogste Turkse rechters heeft de levenslange gevangenisstraffen van twee prominente, regeringskritische journalisten teruggedraaid. De twee waren gestraft wegens betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in 2016.
Het hof in Ankara bepaalde vrijdag dat Ahmet Altan en Nazli Ilicak (foto) niet hebben gehandeld in strijd met de grondwet. Wel zouden ze van de plannen hebben geweten en de coupplegers bewust hebben gesteund. Daarop staat in Turkije vijf tot vijftien jaar cel.
Het hof wees een verzoek om vrijlating af en verwees de zaak terug naar de daarvoor bevoegde gerechtelijke instantie. De econoom en schrijver Mehmet Altan, de jongere broer van Ahmet, werd volgens de krant Cumhuriyet wegens gebrek aan overtuigend bewijs wel in hoger beroep vrijgesproken.
De journalisten werden in de maanden na de couppoging opgepakt wegens hun banden met de beweging van de geestelijke Fethullah Gülen, die door de Turkse president Recep Tayyip Erdogan verantwoordelijk wordt gehouden voor de staatsgreep. In februari vorig jaar kregen ze levenslang.
De Turkse autoriteiten hebben na de couppoging meer dan 77.000 personen vastgezet. Circa 150.000 Turken zijn ontslagen of geschorst vanwege vermeende banden met de beweging van Gülen.
NOS 03.07.2019 Het Eindhovense SP-raadslid Murat Memis, die acht weken geleden werd opgepakt toen hij op vakantie was in Turkije, is weer thuis. Hij kwam vanavond aan in gezelschap van partijleider Lilian Marijnissen, die hem in Turkije heeft opgehaald.
Memis noemde Turkije een openluchtgevangenis, waarin duizenden mensen hun mening niet durven te geven. “Mensen fluisteren als ze met elkaar spreken, mensen vertrouwen elkaar niet”, zei hij. “Duizenden mensen worden vervolgd omdat ze hun mening hebben gegeven. Ik was een van hen.”
Politiek gevangene
Hij heeft zichzelf de afgelopen acht weken beschouwd als een politiek gevangene. “Ik ben een gekozen volksvertegenwoordiger, die zijn vrije mening heeft geuit. Daarom ben ik vervolgd. Ik heb vier dagen vastgezeten en acht weken moeten wachten op vrijspraak.” Zijn paspoort was afgenomen, zodat hij het land niet uit kon.
Minister Blok heeft de term politiek gevangene in deze zaak niet willen gebruiken. Dat respecteert Memis, maar hij heeft het zelf anders ervaren. “Duizenden mensen hebben het wel benoemd, een petitie ondertekend, dat zegt genoeg.”
Memis is blij dat hij weer terug is in een democratisch land. “Ik ben trots op mijn land, ik ben blij dat ik Nederlander ben.” Hij hoopt wel dat hij in de toekomst nog terug kan naar Turkije.
Blijven knokken
In Eindhoven bedankte hij iedereen voor de steun en zei dat hij de afgelopen periode emotioneel nog moet verwerken. “Maar het voelt lekker, het voelt heerlijk om weer thuis te zijn.” Hij werd opgewacht door familie, vrienden, partijleden en raadsleden van alle fracties.
Memis bedankte ook de Eindhovense burgemeester Jorritsma, die hij morgen zal spreken, zijn partij de SP en minister Blok van Buitenlandse Zaken. Hij toonde zich strijdvaardig en zei: “Ik zal blijven knokken voor vrede, voor democratie, voor vrijheid. We zijn er nog niet, we zullen onze best doen om alle politieke gevangenen vrij te krijgen.”
SP-leider Marijnissen bracht de afgelopen twee dagen met Memis door, die gisteren in Antalya voor de rechter stond. “Hij heeft mij verteld hoe zwaar het is om je elke dag opnieuw af te vragen waar dit gaat eindigen, hoe dit gaat eindigen. Wanneer mag ik weer naar huis, wanneer zie ik mijn kinderen weer, mijn familie?”
NOS 01.07.2019 SP-leider Lilian Marijnissen is afgereisd naar de Turkse badplaats Antalya om haar partijgenoot Murat Memis te ondersteunen. Het Eindhovense SP-raadslid moet morgen voor de rechter verschijnen omdat hij lid zou zijn van de PKK, de Koerdische Arbeiderspartij die door Turkije gezien wordt als terroristische organisatie.
Memis mag al twee maanden lang Turkije niet verlaten. “Omdat hij gebruik maakt van zijn vrijheid van meningsuiting”, zegt Marijnissen. “Dat is onvoorstelbaar.” Volgens haar heeft hij alleen kritiek op de Turkse regering geretweet. Memis is geboren in het Koerdische oosten van Turkije.
Solidair
De SP-voorvrouw wil de rechtszaak morgen volgen en Memis steunen. “Want wij zijn solidair met hem en de andere Nederlandse politieke gevangenen in Turkije.”
Ook de Tweede Kamer eist dat Memis zo snel mogelijk Turkije mag verlaten en mag terugkeren naar Nederland. Minister Blok weigert tot nu toe om harder op te treden tegen Ankara om het raadslid vrij te krijgen. Escalatie zal volgens hem averechts werken.
NU 27.06.2019 Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU stemden donderdag tegen een motie van de PvdA waarin premier Mark Rutte wordt opgeroepen met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan in gesprek te gaan over het SP-raadslid Murat Memis. Het raadslid zit momenteel vast in Turkije.
PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen riep Rutte op om dit weekend op de G20-top in Japan op het allerhoogste niveau bij Erdogan te pleiten voor de vrijlating van de fractievoorzitter van de SP in Eindhoven. De motie werd gesteund door PVV, SP, GroenLinks, PvdD, DENK, 50PLUS en FVD.
“Het gaat hier om een volksvertegenwoordiger die Turkije niet uit kan”, aldus Ploumen. De PvdA’er vindt dat het kabinet duidelijk moet maken dat Nederlanders erop kunnen rekenen dat de Nederlandse regering in staat is de eigen staatsburgers in het buitenland te beschermen.
‘Turkije heeft een grens overschreden’
SP-Kamerlid Sadet Karabulut: “Turkije heeft een grens overschreden. De premier moet duidelijk maken dat er zo niet met onze burgers kan worden omgegaan.” Karabulut wijst erop dat er momenteel ongeveer twintig Turkse Nederlanders vastzitten in Turkije, onder wie een Nederlandse moeder met een klein kind.
“Nederland kan de banden met Turkije dan wel hebben aangehaald, maar dit doen bevriende landen elkaars onderdanen niet aan”, aldus de SP’er.
‘Kamer heeft een helder signaal afgegeven’
De coalitiepartijen staan er echter anders in. VVD-Kamerlid Sven Koopmans vindt dat het PvdA-Kamerlid de zaak uitbuit voor eigen politiek gewin.
“De Tweede Kamer heeft een heel helder signaal gegeven aan de Turkse regering. Wij vinden allemaal dat Murat Memis moet worden vrijgelaten”, aldus Koopmans, die de opstelling van Ploumen hekelt. Hij vindt dat de PvdA de zaak “politiseert”.
“Eerder op de ochtend zijn wij door Buitenlandse Zaken in een besloten bijeenkomst op de hoogte gesteld van de stappen die zijn ondernomen”, aldus de VVD’er.” Daar is uitgelegd wat er is gebeurd en welke stappen er nog genomen gaan worden. Mevrouw Ploumen was daar niet bij.” Koopmans was er zelf overigens ook niet bij.
De PvdA’er beaamt dat zij de bijeenkomst heeft overgeslagen. “Ik ben er niet bij geweest, omdat ik het een oneigenlijke methode vind om Nederland te informeren over de inspanningen die dit kabinet levert. Bovendien ging de briefing over diplomatieke inspanningen, ik wil politieke interventie.” Karabulut was er wel bij en vindt ook dat de briefing geen rol speelt, omdat er in het openbaar niet over gesproken mag worden.
‘Bied diplomaten ruimte’
D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma stelt dat Nederlandse diplomaten en minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) de ruimte moeten krijgen om zelf te bepalen welk diplomatiek middel zij inzetten om het maximale resultaat te bereiken. “Dat kan zijn de ambassadeur ontbieden of zelfs de premier inzetten. Maar wij moeten niet bepalen hoe het kabinet die diplomatieke middelen moet gebruiken.”
De coalitiepartijen stellen dat het resultaat – het vrij krijgen van Nederlanders die momenteel om politieke redenen vastzitten in Turkije – het belangrijkste is.
Karabulut prijst de inzet van de Nederlandse diplomaten, maar wijst erop dat het wel degelijk de taak van de Tweede Kamer is om zich uit te spreken. “Wij zijn de volksvertegenwoordiging. Wij hebben de plicht om te zeggen wat wij willen dat het kabinet doet. De Kamer vraagt niet hoe het kabinet onderhandelt of wat er wordt gezegd. Wij vragen of het kabinet dit met de premier op het allerhoogste niveau aankaart. Niet om ruzie te maken met Erdogan, maar om een grens te trekken.”
Memis werd ruim een maand geleden in Turkije opgepakt. De SP’er wordt op basis van uitingen op sociale media ervan verdacht lid te zijn van de PKK, een organisatie die strijdt voor Koerdische autonomie en door Turkije en de Europese Unie wordt beschouwd als een terreurorganisatie.
Minister Blok zei woensdag in een Kamerdebat niet te zullen pleiten voor vrijlating, omdat het kabinet zich niet wil bemoeien met de Turkse rechtsgang.
Elsevier 26.06.2019 Het kabinet moet Turkije stevig onder druk zetten om het Eindhovense SP-raadslid Murat Memis vrij te krijgen, bijvoorbeeld door te dreigen met sancties en het ontbieden van de Turkse ambassadeur. Dat is de oproep van linkse partijen aan Stef Blok (VVD). Maar de minister van Buitenlandse Zaken wil liever de ‘stille diplomatie’ voortzetten die tot nu toe tot weinig succes heeft geleid.
De minister laat Nederlandse staatsburgers ‘stilletjes in de kou staan’ door Turkije niet stevig onder druk te zetten, vindt Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen (PvdA). Zij wil dat Blok de Turkse ambassadeur ter verantwoording roept en Ankara met economische sancties moet dreigen. Volgens haar is Duitsland daarmee succesvol geweest bij het vrij krijgen van Duitse politieke gevangenen in Turkije. Ploumen vindt dat premier Mark Rutte (VVD) de kwestie tijdens de G20-top van vrijdag en zaterdag in het Japanse Osaka moet aankaarten bij de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Martijn van Helvert
✔@Martijncda
Nu debat over collega-volksvertegenwoordiger #Memis#Erdogan houdt hem vast omdat de tweets van mijn collega hem niet te vallen. dit kan en mag niet. @ministerBlok moet alles uit de kast trekken.
De 31-jarige Murat Memis wordt in Turkije verdacht van terroristische activiteiten. Volgens Turkije zou de SP’er banden hebben met de Koerdische PKK, die als terroristische organisatie te boek staat. Op Twitter zou Memis door retweets, het herhalen van een bericht van een andere twitteraar, steun voor die beweging hebben uitgedragen.
Memis heeft zijn eigen Twitteraccount inmiddels verwijderd. Memis is op 30 april 2019 gearresteerd in een restaurant in Antalya. Daarbij is zijn paspoort ingenomen. De SP’er was twee dagen eerder met zijn familie in de Turkse badplaats aangekomen.
Zij zijn inmiddels terug in Nederland. Op 2 juli moet Memis voor de Turkse rechter verschijnen. Tot die tijd verblijft hij bij familie in Turkije. Naar eigen zeggen is hij ‘hartstikke dom geweest’ door naar Turkije te gaan.
PvdA, SP en GL voor zware druk
Sadet Karabulut (SP) wil ook stevige druk: zij verzoekt de regering de ‘betrekkingen met Turkije niet te normaliseren’ en de Turkse ambassadeur te ontbieden. Haar motie wordt gesteund door Ploumen en Bram van Ojik (GroenLinks), maar VVD en CDA zien daar weinig.
De intentie is weliswaar ‘heel mooi’, vindt CDA-Kamerlid Martijn van Helvert, maar volgens hem dreigt het gevaar dat Blok met dergelijke maatregelen Turkije boos maakt. Daardoor zou het volgens hem alleen maar moeilijker worden om Memis – die ook een Turks paspoort heeft – terug naar Nederland te krijgen.
VVD’er Sven Koopmans is het daarmee eens, en wil graag aan Blok zelf overlaten om te bepalen wat daarvoor de beste methode is. D66 en ChristenUnie willen met anderen lidstaten van de Europese Unie (EU) samenwerken om ‘een vuist te maken’ tegen de gevangenneming van Memis. Namens eerstgenoemde partij zegt Sjoerd Sjoerdsma dat ‘alle opties’ moeten worden opengehouden, waaronder economische sancties.
Hij hekelt dat de Turken van hun antiterrorismewetgeving, die volgens hem neerkomt op censuur, een ‘exportproduct’ maken in de EU. Joël Voordewind van de ChristenUnie oppert zware diplomatieke maatregelen: volgens hem is het een serieuze optie om geen visa meer te verstrekken aan medewerkers van de Turkse overheid.
Alle genoemde partijen zijn het wel met elkaar eens dat Memis moet worden vrijgelaten omdat hij is opgepakt om het uiten van zijn mening, en dat de minister er alles aan moet doen om dat voor elkaar te krijgen. Blok beaamde dat hij dat doet, omdat de feiten waarvan het SP-raadslid wordt beschuldigd in Nederland niet strafbaar zijn en volgens het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens – waaraan ook Turkije zich heeft gecommitteerd – evenmin. Desondanks sluit Blok niet uit dat tijdens het proces van Memis, dat op 2 juli dient in Antalya, meer informatie boven water komt dan er nu in de aanklacht staat.
De minister wil in elk geval geen ‘te zwaar geschut’ inzetten, zei hij. Het ontbieden van de ambassadeur en het instellen van economische sancties is ‘een te hoge inzet’, en staat volgens Blok ‘een oplossing zonder gezichtsverlies voor Turkije in de weg’. Dat zou ertoe kunnen leiden dat Memis juist langer vast komt te zitten, stelt hij.
Wel zou Blok graag zien dat Memis zijn rechtszaak in eigen land kan afwachten. Blok heeft net als de aanwezige partijen ‘grote zorgen over kwaliteit van de Turkse rechtsstaat’. Toch wil hij zich niet in de rechtszaak mengen, ook omdat hij niet zou willen dat een ander land dat in Nederland doet.
Karabulut: Nederland deed meer om Geerdink en Umar vrij te krijgen
Tijdens het debat hekelde SP-Kamerlid Karabulut de in haar ogen ‘lakse houding’ van de minister. Volgens haar hebben premier Rutte en toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders (PvdA) in 2015 en 2016, toen respectievelijk de Nederlandse journalist Frederike Geerdink en de Turks-Nederlandse columnist Ebru Umar werden gearresteerd, meer gedaan om hun vrijlating te bepleiten. Blok bestrijdt dat.
Woensdagochtend, vlak voor het debat, nam Blok een manifest voor de vrijlating van Memis in ontvangst in het bijzijn van diens familie en veel van zijn SP-partijgenoten. De petitie is getekend door duizenden mensen, onder wie ook de landelijke fractievoorzitters Lilian Marijnissen (SP), Klaas Dijkhoff (VVD), Jesse Klaver (GroenLinks), Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Rob Jetten (D66). Eerder deze week demonstreerden SP’ers en andere sympathisanten van Memis al bij het Turkse consulaat in Deventer.
Nederland hoopte via ‘stille diplomatie’ Memis vrij te krijgen
Hoewel Memis eind april al werd gearresteerd, werd pas twee weken geleden bekend dat hij in Turkije vastzit en niet naar Nederland mag terugkeren. Een bewuste keuze, zei de Eindhovense burgemeester John Jorritsma (VVD). Via ‘stille diplomatie’ hoopte het kabinet te bereiken dat het SP-raadslid zou worden vrijgelaten.
In juli vorig jaar herstelden Nederland en Turkije de diplomatieke betrekkingen, waarmee er – in diplomatiek opzicht – een einde kwam aan jaren van spanningen tussen beide landen. Blok en zijn Turkse collega Mevlut Cavusoglu spraken af dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag zou komen en een Nederlandse in Ankara.
NOS 26.06.2019 Minister Blok vindt dat de Nederlandse politicus Murat Memis zijn proces in Nederland moet kunnen afwachten. Daar overlegt hij voor en achter de schermen over met Turkije. Het Eindhovense SP-raadslid zit daar sinds 30 april vast op verdenking van terroristische activiteiten. Zijn paspoort is ingenomen en hij kan niet uitreizen.
Blok wil Memis geen politieke gevangene noemen en zich niet in de Turkse rechtsgang mengen, hoewel hij daar weinig vertrouwen in heeft. Hij is bang dat dit averechts werkt voor Memis en negentien andere Nederlanders in Turkije die een uitreisverbod hebben gekregen omdat zij in Nederland positief zijn geweest over Koerdische kwesties.
“Je moet voorkomen dat Turkije gezichtsverlies lijdt. Laten we zorgen dat deze mensen snel naar huis komen”, zei hij in een debat in de Tweede Kamer. Hij wil dan ook doorgaan op de weg van de stille diplomatie, die Nederland tot nu toe heeft gevolgd. Hij heeft toegezegd om de Kamer vertrouwelijk in te lichten over wat hij tot nu toe heeft gedaan voor Memis en de anderen. Onder hen is ook een Nederlandse vrouw met een klein kind, die sinds april in detentie zit.
Vrijheid van meningsuiting
De partijen die deelnamen aan het debat – de vier coalitiepartijen en de SP, GroenLinks en de PvdA – zijn van mening dat Memis wel degelijk een politieke gevangene is en eisen dat hij wordt vrijgelaten. Ze willen dat Blok die boodschap overbrengt aan Turkije. De woordvoerders benadrukken dat de SP’er een Nederlandse collega-volksvertegenwoordiger is, die is opgepakt omdat hij in Nederland gebruik heeft gemaakt van zijn recht op vrije meningsuiting door berichten over de Koerdische kwestie te retweeten.
Voor aanvang van het debat nam minister Blok een manifest aan van familie en bekenden van het SP-raadslid. De Kamerleden waren daar ook bij. VVD’er Koopmans wees erop dat zelfs hij bij die gelegenheid “door een SP-microfoon” heeft geroepen dat Murat vrij moet. GroenLinks-Kamerlid Van Ojik sprak van een bijzonder debat, waarin de hele Kamer het met elkaar eens was. Hij zei dat het nu “ondenkbaar is dat we doorgaan op de weg die al is ingeslagen”
NU 26.06.2019 De Tweede Kamer wil dat minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) zich harder inspant om ervoor te zorgen dat SP-raadslid Murat Memis, die momenteel vastzit in Turkije, vrijkomt. Minister Blok is echter niet van plan om bij Turkije te pleiten voor zijn vrijlating, omdat het kabinet zich dan zou bemoeien met de Turkse rechtsgang.
De bij het debat aanwezige partijen VVD, CDA, D66, ChristenUnie, SP, GroenLinks en PvdA pleitten dinsdag tijdens een Kamerdebat voor de onmiddellijke vrijlating van de Turks-Nederlandse fractievoorzitter van de SP in Eindhoven en alle andere Nederlandse politieke gevangen in Turkije.
“De minister moet een helder signaal afgeven dat Nederlandse politieke gevangenen moeten worden vrijgelaten”, zei SP’er Sadet Karabulut.
Martijn van Helvert (CDA): “Er wordt een collega-volksvertegenwoordiger vastgehouden om wat hij vanuit zijn rol als volksvertegenwoordiger heeft gezegd.” Hij noemt het uitreisverbod voor Memis “een directe aanval op de democratie”. Dat vindt ook VVD’er Sven Koopmans: “Het geven van je mening is de kern van democratie.” Sjoerd Sjoerdsma (D66) waarschuwt dat de “Turkse censuur” een exportproduct dreigt te worden dat de vrijheid van meningsuiting in Nederland aantast.
Huisarrest op basis van uitingen op sociale media
Memis werd ruim een maand geleden opgepakt in Turkije waar hij drie dagen in een cel verbleef. De SP’er wordt er op basis van uitingen op sociale media van verdacht lid te zijn van de PKK, een organisatie die strijdt voor Koerdische autonomie en door Turkije en de Europese Unie wordt beschouwd als een terreurorganisatie.
Het raadslid mag Turkije niet verlaten in afwachting van de juridische procedure die tegen hem loopt. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken zitten op dit moment ongeveer twintig Nederlanders vast in Turkije waar het departement zich over de vrijlating ontfermt.
Blok wil niet pleiten voor vrijlating
Volgens minister Blok stelt hij alles in het werk om ervoor te zorgen dat Memis vrijkomt. Bij de Turkse regering pleiten voor vrijlating gaat de VVD-bewindsman echter te ver, omdat hij zich niet wil bemoeien met de Turkse rechtsgang.
Wel heeft hij er bij de Turkse regering op aangedrongen dat Memis, maar ook andere gevangen met een Nederlandse nationaliteit, hun proces in Nederland moeten kunnen afwachten.
SP, GroenLinks en de PvdA vinden dat Blok te terughoudend is. Zij eisen dat hij de Turkse ambassadeur onmiddellijk op het matje roept.
Karabulut vroeg zich hardop af wat voor nut de normalisering van de verhoudingen tussen Nederland en Turkije heeft, als Ankara Nederlanders met een Turkse achtergrond vastzet op basis van gedragingen die in Nederland niet strafbaar zijn.
De PvdA wil dat het kabinet sancties instelt en roept premier Mark Rutte op om de kwestie dit weekend bij de G20-top op het hoogste niveau met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan te bespreken. Dat ziet Blok niet zitten.
‘Bij Ebru Umar trad vorig kabinet wel op’
Karabulut hekelt de houding van de minister die volgens haar veel harder kan optreden. Ze verwijst naar de zaken van de journaliste Fréderike Geerdink en columniste Ebru Umar, die in respectievelijk 2015 en 2016 in Turkije waren vastgezet. Volgens Karabulut nam het toenmalige kabinet de kwestie hoger op en was de bemoeienis van premier Rutte toen wel publieker.
Maar volgens Blok hanteert het kabinet dezelfde lijn als bij de voorgaande gevallen. “We kiezen voor de weg die in het verleden tot resultaat heeft geleid”, aldus Blok die eraan toevoegt dat het zijn departement regelmatig lukt om Nederlanders vrij te krijgen, maar dat dit niet altijd bekend wordt.
Het instellen van sancties ziet hij dan ook niet zitten, net als het ontbieden van de ambassadeur. “Dan zit je hoog op escalatieladder”, aldus de minister. Zijn doel is om Memis, maar ook de andere Nederlanders, zo snel mogelijk naar huis te krijgen. Het verbreken van de herstelde relaties is wat Blok betreft ook geen goed idee, omdat de diplomatieke banden er juist voor zorgen dat er werkbare contacten zijn met de Turkse evenknieën.
Signaal Kamer kan Blok gebruiken
Blok wees er ook op dat Buitenlandse Zaken in het reisadvies voor Turkije er al geruime tijd op wijst dat “Turkse autoriteiten personen kunnen vervolgen die steun uitspreken voor organisaties die Turkije beschouwt als terroristisch en dat dit ook geldt voor uitingen die in het buitenland zijn gedaan”. Uitingen op sociale media horen daar ook bij, luidt de waarschuwing.
De verontwaardiging in de Kamer en breed gedeelde roep om vrijlating is desalniettemin niet aan dovemansoren gericht. Blok zei tegen de Kamer dat de boodschap “een extra bouwsteen” zal zijn in toekomstige gesprekken met Turkije over de vrijlating van de Turkse Nederlanders.
AD 26.06.2019 Minister Stef Blok wil geen zware maatregelen inzetten om het Eindhovense SP-raadslid Murat Memis vrij te krijgen. De fractievoorzitter zit sinds april vast in Turkije. Meerdere partijen willen dat Nederland de zaak hoog oppakt en eisen in een motie dat de ambassadeur wordt ontboden. Maar minister Blok denkt dat zware maatregelen eerder averechts werken.
Als het aan PvdA, CDA, D66 en Memis’ eigen SP ligt, gaat ook premier Rutte zich met de zaak bemoeien. Kamerlid Lilianne Ploumen wil graag dat minister Blok de Turkse ambassadeur op het matje roept. Als het aan D66 ligt wordt de zaak desnoods in Europees verband opgepakt. Eerder deze week eisten veel fractievoorzitters uit de Tweede Kamer al meer actie van het kabinet.
Minister Stef Blok zegt in een reactie geen ‘te zwaar geschut’ te willen inzetten. Dat kan leiden tot gezichtsverlies voor Turkije, wat de minister wil voorkomen. ,,Dat kan averechts werken.’’ Hij roept de ambassadeur dan ook niet op het matje en stelt geen sancties in tegen Turkije. De eis van Ploumen om de zaak tijdens de G20-top volgend weekend aan te kaarten veegde hij ook van tafel. Wel wil Blok dat Memis de rechtszaak thuis kan afwachten.
Kamerleden lieten het er vanmiddag niet bij zitten. De SP, PvdA en GroenLinks dienden een motie in, waarin ze eisen dat de minister de ambassadeur alsnog ontbiedt. Maar het lijkt er niet op dat die voldoende steun heeft in de Tweede Kamer: CDA en VVD zijn tegen. Ploumen diende nog een tweede motie in. Zij wil afdwingen dat Rutte de zaak aan de orde brengt tijdens de G20. Dinsdag wordt er over de beide moties gestemd
Bij de Hofvijver in Den Haag hadden zich woensdagochtend zo’n veertig demonstranten verzameld. Onder hen SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen, SP-Kamerlid Sadet Karabulut en afgevaardigden uit Eindhoven van SP, PvdA en GroenLinks. Ook een aantal familieleden van Memis was aanwezig, waaronder hun ouders.
Vorige week maandag werd in Amsterdam ook al gedemonstreerd voor de vrijlating van Memis.
Eerder deze maand werd bekend dat Memis sinds 30 april 2019 vastzit in Turkije. Hij werd opgepakt tijdens een vakantie met zijn gezin op verdenking van terrorisme en zat vier dagen in de cel. In afwachting van zijn rechtszaak, op 2 juli in Antalya, is hij vrijgelaten. Maar zijn paspoort is ingenomen en hij mag het land niet uit.
Verslaggever Hans Vermeeren deed live verslag vanuit de Tweede Kamer. Lees hier zijn tweets terug:
Elsevier 24.06.2019 Het is de Turkse president Erdogan weer niet gelukt. Voor de tweede keer op rij wint de oppositiepartij CHP het burgemeesterschap van Istanbul. Terwijl Erdogan die eerste overwinning nog ongeldig kon laten verklaren, lijkt de president nu uitgespeeld. De nieuwe burgemeester Ekrem Imamoglu van de CHP behaalde zondag een afgetekende overwinning.
Uit de nog onofficiële uitslag blijkt dat Imamoglu 54,21 procent van de stemmen heeft behaald. Zijn tegenstrever van de AK-partij Binali Yildirim zou uitkomen op ongeveer 45 procent. Yildirim gaf al binnen twee uur na het sluiten van de stembussen zijn verlies toe. De winst van Imamoglu zorgde voor grote feesten op straat in Istanbul.
Eerdere verkiezingen ‘ongeldig’
De verkiezingen waren een herhaling van de strijd die eind maart plaatshad. Toen ging heel Turkije inclusief Istanbul naar de stembus voor de regionale verkiezingen. Die verkiezingen resulteerden in een gevoelige nederlaag voor de heersende AK-partij met als hoogtepunt het verlies van Istanbul.
Toen was het verlies nog minimaal. Slechts 25.000 stemmen waren beslissend in het voordeel van Imamoglu. Voor Erdogan was het reden om moord en brand te schreeuwen. Zo zou er volgens zijn AK-partij sprake zijn geweest van ‘georganiseerde fraude’.
De afgelopen maanden werd gevreesd dat er juist bij de nieuwe race gefraudeerd zou worden door de AK-partij. Die zou het bestuur van de grootste stad van Turkije niet uit handen willen geven aan een oppositiepartij. Maar met de afgetekende overwinning is het zo goed als uitgesloten dat Erdogan nog iets tegen het resultaat in kan brengen.
In zijn overwinningstoespraak bedankte Imamoglu Istanbul: ‘In deze stad hebben jullie de democratie gered.’ Ook zei hij dat nu aan de wereld is getoond dat ‘Turkije zijn democratie verdedigt’. Imamoglu was bij de verkiezingen namens de seculiere volkspartij CHP de enige oppositiekandidaat. Onder meer HDP, een Koerdische partij, had geen kandidaat naar voren geschoven om zo de oppositiestem te verenigen.
Tot een paar maanden geleden was de 49-jarige Ekrin Imamoglu een totale onbekende in de Turkse politiek. Hij was vijf jaar lang burgemeester van een deelgemeente van Istanbul en moest het in de race om het burgmeesterschap van de stad opnemen tegen Yildirim, een kopstuk van de AK-partij.
Nieuwe burgemeester wil gesprek met Erdogan
Imamoglu presenteerde zich als een moderne politicus die verandering wil brengen en corruptie zou aanpakken. Ook wil hij zorgen voor groei van de economie. Het afgelopen jaar belandde Turkije in een recessie. Onder seculieren wordt hij als vooruitstrevend gezien, onder meer door zijn vrouw die geen hoofddoek draagt.
Een van de grote vraagstukken voor Imamoglu is hoe hij zich tot de Turkse president Erdogan gaat verhouden. In zijn toespraak gisteren sloeg hij een verzoenende toon aan. Hij riep op tot een gesprek met Erdogan en zei hem snel te willen ontmoeten. Imamoglu zei dat hij ‘in harmonie wil samenwerken’ met de Turkse president. Via Twitter feliciteerde Erdogan de nieuwe burgemeester.
Recep Tayyip Erdoğan
✔@RTErdogan
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yenileme seçimi sonuçlarının İstanbul’umuz için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Milli irade bugün bir kez daha tecelli etmiştir. Gayrı resmi sonuçlara göre seçimi kazanan Ekrem İmamoğlu’nu tebrik ediyorum. 179.406
In zijn tweet zegt Erdogan onder meer dat de ‘nationale wil zich nogmaals heeft geuit’. Het is voor het eerst in 25 jaar tijd dat Erdogans AK-partij niet de burgemeester van de stad met 15 miljoen inwoners levert. Zelf was Erdogan van 1994 tot 1998 burgemeester van de stad, waar hij ooit over zei: ‘Wie Istanbul wint, wint Turkije.’
Erdogan wankelt
Nu Erdogan de stad heeft verloren, zal de druk op hem toenemen. Net als bij de verkiezingen eind maart blijkt dat in de grote Turkse steden zijn AK-partij niet meer zo geliefd is als die ooit was.
Vooral de slechte economie is reden tot zorg in Turkije. Het werkloosheidspercentage staat met 14,7 procent op het hoogste punt in bijna een decennium en sinds het begin van het jaar krimpt de Turkse economie.
Met die omstandigheden is het de vraag of Erdogan de roep om nieuwe nationale verkiezingen kan weerstaan. Die staan nu pas in 2023 gepland. Maar de verkiezingsuitslag in Istanbul heeft de potentie om Erdogan te doen wankelen.
NOS 24.06.2019 De AK-partij (AKP) van de Turkse president Erdogan is de macht kwijt in de geboortestad van de president. Ekrem Imamoglu van oppositiepartij CHP heeft definitief de burgemeestersverkiezingen in Istanbul gewonnen. Nederlandse Turken van beide kanten van het spectrum zijn het eens: de oppositie moet het nu laten zien.
Tot drie uur ’s nachts zat Arzu Özalp afgelopen nacht voor de televisie naar livebeelden uit Istanbul te kijken. Toen ze vanochtend met kleine oogjes op het werk arriveerde, werd ze van alle kanten gefeliciteerd door collega’s. Ja, ze heeft de verkiezingen in Istanbul intensief gevolgd, geeft ze lachend toe.
En ze is dolblij met het resultaat, zegt ze als CHP-stemmer. “Ik zag het alleen wel aankomen. Ik was vorige week in Istanbul en de taxichauffeurs voelen daar altijd feilloos aan wat er speelt. Zij zeiden tegen me: de mensen zijn er klaar mee.”
‘Enorme schok’
Daarmee doelt ze op de volgens haar groeiende onvrede onder de Turkse bevolking over Erdogan en zijn AK-partij. Imamoglu won de burgemeestersverkiezingen op 31 maart al, maar de Turkse Kiesraad verklaarde die verkiezingen ongeldig. Volgens de AKP was er sprake van fraude.
Bij de nieuwe verkiezingen was de winst van Imamoglu nog groter: van een verschil van slechts 13.000 stemmen naar bijna 800.000 stemmen.
Volgens Erik-Jan Zürcher, hoogleraar Turkse talen en cultuur aan de Universiteit Leiden, is de nederlaag “een enorme schok” voor Erdogan en zijn partij. Vooral omdat Istanbul als grootste en rijkste Turkse stad volgens hem het werkelijke centrum van de macht is. En omdat Erdogan, die zelf ooit burgemeester was van de stad, ooit fameus zei: “Wie Istanbul wint, wint Turkije”.
“Met name de resultaten per deelgemeente zijn interessant”, zegt Zürcher. “Bij de eerste verkiezingen won de AK-partij nog in best veel deelgemeenten, waardoor het besturen voor de burgemeester lastig zou worden.
Bij de tweede verkiezingen zijn die gemeenten ook allemaal overstag gegaan. Het is dus niet zo dat vooral in de verwesterde wijken de mensen hebben gestemd op de CHP. Dit is breedgedragen en het laat zien dat er veel ontevredenheid is over de koers van de AK-partij.”
Inwoners van Istanbul reageerden zo op de winst van Imamoglu:
Inwoners Istanbul: ‘Deze uitslag is de wil van het volk’
Die onvrede zag ook Arzu Özalp vanochtend, toen ze haar Facebookpagina opende en berichten van bevriende AKP’ers las die de nederlaag van hun partij eigenlijk helemaal niet zo erg vonden.
Het is een flink contrast met de Turkse landelijke verkiezingen een jaar geleden, toen Özalp in heel Nederland de straat op ging om Nederlandse Turken te overtuigen voor de CHP te stemmen. Het was vooraf een zo goed als verloren strijd, omdat Turkse Nederlanders in de regel AKP stemmen. Bij de verkiezingen vorig jaar was dat liefst 73 procent.
“Maar dit geeft aan dat mensen kritisch blijven nadenken. Dat stemt optimistisch”, zegt ze.
De oppositie heeft er een soort liefdesverhaal van gemaakt, waarin Erdogan vooral weg moest, aldus AKP-stemmer Nilufer Kurttas.
Hoogleraar Zürcher begrijpt het enthousiasme van een CHP-stemmer als Özalp. “Zij worden nu gehoord. Deze verkiezingen maken een einde aan de moedeloosheid van de seculiere oppositie.”
Juist dat zijn de zware woorden waar de Zaandamse Nilufer Kurttas zich al maanden aan ergert als AKP-stemmer. “De oppositie heeft er een soort liefdesverhaal van gemaakt, waarin Erdogan vooral weg moest. Dan kwam alles goed. Het maakt ze niet uit dat er dan misschien wel enge partijen aan de macht komen. Maar uiteindelijk is het gewoon politiek. Ik wens ze veel wijsheid en wilskracht toe.”
Ze heeft haar vriendinnen die CHP stemmen vandaag wel gefeliciteerd. “Het is alleen jammer dat er veel projecten nu waarschijnlijk niet doorgaan en er verdwijnt een bepaalde visie op de stad. Aan de andere kant is het ook wel goed. Dan kan iedereen straks het verschil zien.”
Met deze verkiezingen heeft hoop gewonnen van de angst, aldus CHP-aanhanger Arzu Özalp.
Volgens CHP-aanhanger Arzu Özalp is het nu aan Imamoglu om zijn plannen voor onder meer transparanter bestuur, meer ruimte voor cultuur en minder megaprojecten zo snel mogelijk door te voeren.
“En dan begint in Istanbul de verandering”, zegt ze hoopvol. “De stad is bepalend voor het land en als het nieuwe beleid straks een succes blijkt, zullen andere steden dat ook zien. Dan krijg je een sneeuwbaleffect. Met deze verkiezingen heeft hoop gewonnen van de angst.”
Volgens Kurttas is het de vraag of al die ambitieuze plannen in de praktijk wel gaan werken. “Ik denk dat ze het onderschatten. Istanbul is een ontzettend grote stad met bijna net zoveel inwoners als Nederland. Daar is serieus beleid voor nodig. Een verkeerde keuze en je hebt de poppen aan het dansen.
“En het was allemaal ook zó slecht in Turkije”, vervolgt ze cynisch. “Er wordt voortdurend door iedereen gedaan alsof Turkije een derdewereldland is, terwijl het allemaal echt niet zo slecht gaat. Tijdens de ramadan zaten alle hotels gewoon stampvol, hoor.”
AD 24.06.2019 De Turkse president Erdogan lijdt ook bij de herhaling van de burgemeestersverkiezingen in Istanboel een historische nederlaag. Oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu van de seculiere partij CHP stevent af op de winst, met een voorsprong van bijna tien procent op Yildirim, Erdogans partijgenoot en jeugdvriend. CHP-kiezers gingen massaal de straat op om de overwinning te vieren.
Imamoglu bedankte alle medewerkers en kiezers voor de zege. Zijn tegenstander, voormalig premier Binali Yildirim, had eerder al zijn nederlaag erkend. Er is sprake van ‘een politieke aardverschuiving van ongekende omvang’, aldus de Turkse analist Kadri Gürsel. De uitslag is een bijzonder harde klap voor Erdogan, die eerder nog zei: ‘wie Istanboel wint, wint ook Turkije’.
De president feliciteerde Imamoglu zondagavond via Twitter: ,,De nationale wens heeft zich vandaag opnieuw getoond. Ik feliciteer Ekrem Imamoglu, die volgens de officieuze uitslag de verkiezing heeft gewonnen.”.
Imamoglu won op 31 maart al de eerste burgemeestersverkiezingen. De kiescommissie verklaarde het resultaat begin mei nietig wegens vermeende onregelmatigheden. Erdogans AK-partij had hierom gevraagd.
Dit zijn de moeilijkste verkiezingen voor Erdogan in de grootste -en met een begroting van 3,5 miljard euro- rijkste stad van Turkije. Binali Yildirim (63), Erdogans jeugdvriend, politiek zwaargewicht en voormalig premier, was als grote troef naar voren geschoven, maar staat dus op grote achterstand tegen nieuwkomer Ekrem Imamoglu (49). Deze verkiezingen werden gezien als een grote test, niet alleen voor Erdogan maar ook voor wat er nog over is van de Turkse democratie.
Ondanks dat negentig procent van de media in handen is van ondernemers die banden hebben met Erdogan, wist Imamoglu met zijn boodschap van hoop en optimisme de meerderheid van de kiezers te inspireren.
Hij beloofde de 16 miljoen inwoners dat hij een eind zou maken aan de verspilling, vriendjespolitiek en zou werken aan betere collectieve voorzieningen, met name voor de vele armen in de stad. Acht procent van de AKP-kiezers die al die jaren op Erdogan stemden, liep op zondag 31 maart al over naar de centrum-linkse Republikeinse Volkspartij van Imamoglu.
Imamoglu, die de afgelopen vijf jaar burgemeester was van een deelgemeente van Istanboel, won bij die eerste verkiezingen op 31 maart bij een fotofinish met een voorsprong van slechts 13.000 stemmen op een totaal van 8,8 miljoen stemmen.
President Erdogan en zijn AK-partij waren geschokt door de eerste nederlaag in 25 jaar in Istanboel en kwamen met allerlei bezwaren. Yildirim zei dat er stemmen gestolen waren, Erdogan sprak van grootscheepse georganiseerde criminaliteit en wijdverspreide onregelmatigheden, onder meer omdat in een aantal stembureaus de voorzitter van de kiescommissie geen ambtenaar was, zoals vereist.
Onder druk van de AKP noemde de kiesraad dat als belangrijkste reden om de uitslag voor de burgemeesterspost ongeldig te verklaren. Tegen alle logica in bleven alle overige uitslagen voor de overkoepelende gemeenteraad van de metropool Istanboel, alsmede de burgemeestersposten in de deelgemeenten en hun volksvertegenwoordiging, wel overeind. De AKP had tegen de overige uitslagen niet geprotesteerd aangezien die in meerderheid in haar voordeel waren.
AKP-kandidaat Yildirim zei tijdens zijn laatste manifestatie, een dag voor de verkiezingen, dat ‘Istanboel niet door dieven zal worden bestuurd. Dit is het hart van ons land.’ En vice-voorzitter Numan Kurtulmuş zei ‘deze natie zal niet toestaan dat Turkije achteruit wordt geduwd, de AKP zal opnieuw de winnaar zijn’. ,,Wie Istanboel wint, wint Turkije”, zei Erdogan tegen zijn aanhangers in zijn geboortestad waar hij in 1994 zijn politieke loopbaan begon als burgemeester en als de stem van de politieke islam.
NOS 24.06.2019 De Europese Unie heeft de inwoners van Istanbul gefeliciteerd met “het sterke signaal voor democratie” dat ze hebben afgegeven bij de burgemeestersverkiezingen van gisteren. De kandidaat van de oppositie, Ekrem Imamoglu, versloeg met een ruime marge van 800.000 stemmen de kandidaat van de regerende AK-partij, Binali Yildirim.
EU-commissaris Hahn voor Uitbreiding en Nabuurschap, prijst de Turkse autoriteiten voor het accepteren van het “indrukwekkende resultaat” van de tegenstander. De stembusgang was een herhaling van de verkiezingen van maart, die ook door Imamoglu werden gewonnen, zij het met een veel krappere voorsprong.
De AK-partij maakte toen bezwaar en bewoog de kiesraad ertoe de uitslag op procedurele gronden ongeldig te verklaren en nieuwe verkiezingen uit te schrijven. President Erdogan, tevens AKP-leider, liet onlangs weten dat de uitslag van gisteren definitief zou zijn.
“In deze stad hebben jullie de democratie verankerd”, zei Imamoglu in zijn overwinningsspeech. Zijn toehoorders maakten met hun handen het hart-symbool, refererend aan de boodschap van liefde en inclusiviteit waarmee Imamoglu campagne heeft gevoerd.
Gevoelige nederlaag
Het is een gevoelige nederlaag voor Erdogan, die sinds 2003 als premier en elf jaar later als president zijn conservatieve stempel op Turkije heeft gedrukt. Maar de economische teruggang en de val van de Turkse munt, de lira, hebben zijn populariteit aangetast. Zelfs in traditionele AK-gezinde wijken in Istanbul kreeg Imamoglu steun.
“Oppositievoeren werd de laatste jaren in Turkije steeds verder gecriminaliseerd door Erdogan”, zegt correspondent Lucas Waagmeester in het NOS Radio 1 Journaal. “De oppositie breekt daar nu echt doorheen en neemt weer bezit van de politiek ruimte.”
De burgerij van Istanbul heeft de boodschap van verbinding van Imamoglu omarmd, zegt hij. “Mensen zijn de polarisatie helemaal zat. Zelfs de achterban van de AKP is daar klaar mee. Dat zie je terug in de uitslag.”
Volgens Waagmeester weerspiegelt de uitslag in Istanbul de stemming in het hele land. “Het land is de AKP op dit moment echt even zat.” Hij verwacht dat Erdogan mensen in de partijtop gaat vervangen en mogelijk een matiger koers zal inzetten. “Maar eerlijk gezegd is het de laatste jaren alleen maar scherper, alleen maar vijandiger geworden. Ik vraag me af of hij in staat is de draai terug te maken.”
Telegraaf 23.06.2019 Ekrem Imamoglu heeft opnieuw de burgemeestersverkiezingen in Istanbul gewonnen. En dit keer echt: zijn tegenstrever Binali Yildirim van regeringspartij AKP heeft zijn verlies toegegeven.
Imamoglu was de kandidaat namens oppositiepartij CHP. In maart won hij de verkiezingen ook al, maar hij wist slechts nipt meer stemmen te behalen dan Yildirim: 13.000. Voor Istanbul, dat bijna net zoveel inwoners telt als Nederland, is dat een minimaal verschil.
Imamoglu was de kandidaat namens oppositiepartij CHP. In maart won hij de verkiezingen ook al, maar hij wist slechts nipt meer stemmen te behalen dan Yildirim: 13.000. Voor Istanbul, dat bijna net zoveel inwoners telt als Nederland, is dat een minimaal verschil.
Dit keer is het verschil met Yildirim een stuk groter. Imamoglu veroverde 54% van de stemmen en de marge met Yildirim zou dit keer zo’n 775.000 stemmen zijn. Dat was onder meer te danken aan een fors hogere opkomst dan in maart.
Nieuw begin
„Dit is een nieuw begin voor Istanbul”, zei Imamoglu triomfantelijk tijdens zijn overwinningsspeech. Hij richtte zich rechtstreeks tot de Turkse president Recep Tayyip Erdogan: „Geachte meneer de president. Ik zou graag met u samenwerken en u ontmoeten zodat we het over de problemen kunnen hebben die we alleen samen kunnen oplossen, zoals infrastructuur, de vluchtelingencrisis en de voorbereidingen op aardbevingen.”
Volgens Imamoglu heeft Turkije met deze verkiezingen onderstreept dat het land nog altijd een democratie is: „Het is een lesje voor diegenen die Turkije vergeleken met de landen in onze buurt.” De aanstaande burgemeester van Istanbul doelde met die uitspraak op buurlanden als Syrië en Iran.
Imamoglu beloofde verder dat hij de gemeentelijke financiën onder de loep zal nemen. In zijn campagne stelde de politicus dat er miljarden Turkse Lira’s uit de Istanbulse schatkist zijn verdwenen, mogelijk als gevolg van corruptie.
Klap voor AKP
De AKP liet de uitslag van de verkiezingen in maart ongeldig verklaren, omdat er onregelmatigheden zouden zijn geconstateerd. Zo zouden er stemmen zijn gestolen en zouden sommige waarnemers niet de juiste papieren hebben gehad. De oppositie vermoedde dat de regeringspartij zelf vals spel speelde en de ruime marge waarmee Imamoglu gisteren wist te winnen, lijkt dat vermoeden te bevestigen.
De Turkse president feliciteerde de aanstaande burgemeester van Istanbul in een tweet. Dat Erdogans AKP de voormalige hoofdstad nu ’kwijt’ is, betekent een forse klap. De machtsbasis van de president ligt in Istanbul: hij begon er zijn politieke carrière, hij was in de jaren 90 zelf burgemeester van Istanbul en hij richtte er in 2001 de AKP op.
„Wie Istanbul wint, wint Turkije”, is een beroemde uitspraak van Erdogan, die hij in de aanloop naar deze verkiezingen meermaals herhaalde. Met name vanuit de oppositie klinkt het nu dat dit verlies wel eens het begin van het einde zou kunnen zijn voor de president. Dat is wellicht iets te optimistisch gedacht, maar het verlies in Istanbul betekent in ieder geval een flinke barst in president Erdogans imago.
AD 23.06.2019 De Turkse president Erdogan lijdt ook bij de herhaling van de burgemeestersverkiezingen in Istanboel een historische nederlaag. Oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu van de seculiere partij CHP stevent af op de winst, met een voorsprong van bijna tien procent op Yildirim, Erdogans partijgenoot en jeugdvriend.
Imamoglu bedankte alle medewerkers en kiezers voor de zege. Zijn tegenstander, voormalig premier Binali Yildirim, had eerder al zijn nederlaag erkend. Er is sprake van ‘een politieke aardverschuiving van ongekende omvang’, aldus de Turkse analist Kadri Gürsel.
De uitslag is een bijzonder harde klap voor Erdogan, die eerder nog zei: ‘wie Istanboel wint, wint ook Turkije’. De president feliciteerde Imamoglu zondagavond via Twitter: ,,De nationale wens heeft zich vandaag opnieuw getoond. Ik feliciteer Ekrem Imamoglu, die volgens de officieuze uitslag de verkiezing heeft gewonnen.”
Imamoglu won op 31 maart 2019 al de eerste burgemeestersverkiezingen. De kiescommissie verklaarde het resultaat begin mei nietig wegens vermeende onregelmatigheden. Erdogans AK-partij had hierom gevraagd.
Dit zijn de moeilijkste verkiezingen voor Erdogan in de grootste -en met een begroting van 3,5 miljard euro- rijkste stad van Turkije. Binali Yildirim (63), Erdogans jeugdvriend, politiek zwaargewicht en voormalig premier, was als grote troef naar voren geschoven, maar staat dus op grote achterstand tegen nieuwkomer Ekrem Imamoglu (49). Deze verkiezingen werden gezien als een grote test, niet alleen voor Erdogan maar ook voor wat er nog over is van de Turkse democratie.
Ondanks dat negentig procent van de media in handen is van ondernemers die banden hebben met Erdogan, wist Imamoglu met zijn boodschap van hoop en optimisme de meerderheid van de kiezers te inspireren.
Hij beloofde de 16 miljoen inwoners dat hij een eind zou maken aan de verspilling, vriendjespolitiek en zou werken aan betere collectieve voorzieningen, met name voor de vele armen in de stad. Acht procent van de AKP-kiezers die al die jaren op Erdogan stemden, liep op zondag 31 maart al over naar de centrum-linkse Republikeinse Volkspartij van Imamoglu.
Imamoglu, die de afgelopen vijf jaar burgemeester was van een deelgemeente van Istanboel, won bij die eerste verkiezingen op 31 maart bij een fotofinish met een voorsprong van slechts 13.000 stemmen op een totaal van 8,8 miljoen stemmen. President Erdogan en zijn AK-partij waren geschokt door de eerste nederlaag in 25 jaar in Istanboel en kwamen met allerlei bezwaren.
Yildirim zei dat er stemmen gestolen waren, Erdogan sprak van grootscheepse georganiseerde criminaliteit en wijdverspreide onregelmatigheden, onder meer omdat in een aantal stembureaus de voorzitter van de kiescommissie geen ambtenaar was, zoals vereist.
Onder druk van de AKP noemde de kiesraad dat als belangrijkste reden om de uitslag voor de burgemeesterspost ongeldig te verklaren. Tegen alle logica in bleven alle overige uitslagen voor de overkoepelende gemeenteraad van de metropool Istanboel, alsmede de burgemeestersposten in de deelgemeenten en hun volksvertegenwoordiging, wel overeind. De AKP had tegen de overige uitslagen niet geprotesteerd aangezien die in meerderheid in haar voordeel waren.
AKP-kandidaat Yildirim zei tijdens zijn laatste manifestatie, een dag voor de verkiezingen, dat ‘Istanboel niet door dieven zal worden bestuurd. Dit is het hart van ons land.’ En vice-voorzitter Numan Kurtulmuş zei ‘deze natie zal niet toestaan dat Turkije achteruit wordt geduwd, de AKP zal opnieuw de winnaar zijn’. ,,Wie Istanboel wint, wint Turkije”, zei Erdogan tegen zijn aanhangers in zijn geboortestad waar hij in 1994 zijn politieke loopbaan begon als burgemeester en als de stem van de politieke islam.
MSN 23.06.2019 De oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu heeft na het tellen van ruim 95 procent van de stemmen de burgemeestersverkiezing in Istanbul gewonnen. Volgens het staatspersbureau kreeg Imamoglu 53,75 procent van de stemmen. Zijn tegenstander, voormalig premier Binali Yildirim, behaalde 45,43 procent. Hij heeft zijn nederlaag al toegegeven.
Het was de tweede keer in korte tijd dat de ongeveer 10 miljoen stemgerechtigden een eerste burger kunnen kiezen. Imamoglu van de oppositiepartij CHP won ook deze eerste verkiezingen op 31 maart, maar na een klacht van de AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan werd de uitslag nietig verklaard vanwege onregelmatigheden.
NOS 23.06.2019 De burgemeestersverkiezingen in Istanbul zijn gewonnen door oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu. De kandidaat van de zittende AK-partij, Binali Yildirim, heeft nog voor de officiële uitslag toegegeven dat Imamoglu voor staat en hem gefeliciteerd.
Correspondent Lucas Waagmeester spreekt van een historisch verlies voor Erdogans AK-partij.
Met zo’n 99 procent van de stemmen geteld heeft Imamoglu ruim 54 procent van de stemmen, meldt het staatspersbureau Anadolu. Yildirim komt uit op 45 procent van de stemmen. CNN Turk komt uit op soortgelijke cijfers. Ruim 84 procent van de inwoners heeft gestemd.
Correspondent Lucas Waagmeester:
“De AKP is nu zeventien jaar aan de macht in Turkije en heeft nog nooit zo’n nederlaag geleden. Er is nu een leider van de oppositie hier opgestaan die de AKP kan tarten en kiezers weg kan halen. Dat is niet eerder gebeurd in de geschiedenis van de partij, terwijl het steeds moeilijker wordt om oppositie te voeren. Zo’n doorbraak is een heel groot moment.”
“Jullie hebben de wereld laten zien dat Turkije zijn democratie verdedigt”, sprak Imamoglu in zijn overwinningstoespraak. Hij zegt in harmonie met president Erdogan te willen werken “om Istanbul te dienen”. Ook spreekt hij van “een nieuw begin” voor de stad.
Imamoglu won de burgemeestersverkiezingen op 31 maart al, maar de Turkse Kiesraad verklaarde die verkiezingen ongeldig. Volgens de AKP was er sprake van fraude. De Kiesraad schaarde zich nooit achter deze bewering, maar annuleerde de verkiezingsuitslag uiteindelijk om een technische reden; 225 van de 30.000 hoofden van stembureaus waren geen staatsambtenaren, wat wettelijk wel verplicht is.
Het resultaat voor Imamoglu bij deze verkiezingen is veel beter dan bij de ongeldig verklaarde verkiezingen. Toen was het verschil 13.000 stemmen, nu lijkt het verschil bijna 800.000 stemmen te zijn.
‘Wie Istanbul wint, wint Turkije’
Voor de Turkse president Erdogan is het verlies in Istanbul een pijnlijke nederlaag. Hij was zelf ooit burgemeester van de stad. Een bekende uitspraak van hem is: “Wie Istanbul wint, wint Turkije”. Bij de verkiezingen in maart verloor zijn AKP ook al de lokale verkiezingen in Ankara en in een aantal andere grote steden langs de kust.
Erdogan noemde de oppositie al meerdere keren terroristen en verraders. Ook zette hij Imamgolu neer als Gülenist en noemde hij de gehele oppositie “een dolgedraaide minderheid”. Erdogan heeft Imamoglu inmiddels gefeliciteerd.
Lucas Waagmeester
@NOSWaagmeester
Het moment bij CHP waarop Yildirim de nederlaag -onder piepklein voorbehoud- toegeeft.
NU 23.06.2019 Oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu heeft zondag opnieuw de verkiezing voor burgemeester van Istanboel gewonnen. Toen 95 procent van alle stemmen waren geteld, had Imamoglu al een meerderheid van 53,6 procent van de stemmen gehaald en zijn tegenstander 45,4 procent.
Imamoglu werd op 31 maart 2019 al eens verkozen tot burgemeester van de Turkse stad, maar de hoogste kiesraad (YSK) annuleerde toen de verkiezing. De oppositie haalde destijds een voorsprong van 13.000 stemmen, maar zondag bedroeg zijn voorsprong 700.000 stemmen.
Met zijn overwinning maakte Imamoglu een einde aan de machtspositie die de politieke stroming van Erdogan al 25 jaar in Istanboel heeft. Erdogan was ook zelf burgemeester van de stad namens de Refah-partij. De winnaar behoort tot de CHP, een seculiere republikeinse partij.
De tweede, en grootste, stad van het land geldt als het culturele en economische hart van Turkije.
Imamoglu’s concurrent is Binali Yildirim. Yildirim is oud-premier van Turkije en een vertrouweling van president Erdogan. Nadat Imamoglu in Istanboel won tijdens de lokale verkiezingen, sprak de AK-partij van onrechtmatigheden tijdens de stembusgang en maakte bezwaar bij de kiesraad. Erdogan sprak van “georganiseerde fraude”.
De kiesraad kon geen bewijs vinden voor fraude, maar verklaarde de verkiezing toch ongeldig. Dit omdat sommige voorzitters van kieslokalen geen ambtenaren waren, terwijl dat wettelijk verplicht is.
Alleen de verkiezing in Istanboel werd opnieuw gedaan. Andere gemeenteverkiezingen die op 31 maart plaatsvonden, in dezelfde stemlokalen en onder dezelfde omstandigheden, werden wel geldig verklaard.
De stembusgang van zondag is de achtste in Turkije in vijf jaar tijd.
Yildirim en Erdogan feliciteren tegenstander
Yildirim feliciteerde Imamoglu live op televisie en zei dat hij hoopte dat zijn tegenstander de stad goed zal dienen. Dit is de derde burgemeesterverkiezing die Yildirim verliest. Hij was in 2014 namens de AK-partij deelnemer in Izmir.
Imamoglu spreekt van een “nieuwe pagina” voor Istanboel. “Deze nieuwe pagina zal rechtvaardigheid, gelijkheid en liefde hebben.”
President Erdogan heeft de oppositie via Twitter gefeliciteerd met de ‘informele uitslagen’. “De nationale wil is vandaag opnieuw bekendgemaakt”, aldus de president.
NU 22.06.2019 Op zondag wordt de verkiezing voor burgemeester van Istanboel overgedaan. Bij lokale verkiezingen van 31 maart kwam oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu als winnaar uit de bus, waarmee er na 25 jaar een einde kwam aan het bestuur van het politieke kamp van president Recep Tayyip Erdogan in de stad. De hoogste kiesraad (YSK) van Turkije annuleerde de verkiezing echter.
Imamoglu neemt het op zondag net als in maart op tegen Binali Yildirim, de oud-premier van Turkije en vertrouweling van de president. De afgelopen weken stonden daarom andermaal in teken van campagnevoering, met als hoogtepunt het eerste televisiedebat in Turkije in zeventien jaar tijd.
In dat debat kwamen de kandidaten onder meer te spreken over de geannuleerde verkiezing van 31 maart. Volgens Erdogan en zijn partij was er sprake van fraude, vals spel en zelfs diefstal. Daar was volgens de YSK geen sprake van. De kiesraad oordeelde dat de verkiezingen over moesten omdat sommige voorzitters van kieslokalen geen ambtenaren waren, zoals de wet voorschrijft.
Niet alle rechters van de YSK, onder wie de voorzitter van de raad, waren het met die beslissing eens. Immers, de parlements- en presidentsverkiezingen van vorig jaar waren op dezelfde manier gehouden.
‘Strijd voor behoud van democratie’
Bovendien wordt alleen de verkiezing die de AKP van Erdogan verloor opnieuw gedaan, terwijl de verkiezingen voor gemeenteraden en lokale burgemeesters die in maart op dezelfde dag, in dezelfde stemlokalen en onder dezelfde omstandigheden plaatshadden, wel geldig verklaard werden.
Volgens Imamoglu symboliseert de stembusgang van zondag dan ook een strijd voor het behoud van de democratie. Yildirim verdedigde zich tijdens het debat door te stellen dat zijn partij met het verzet tegen de uitslag van 31 maart simpelweg het beste wil voor de inwoners van Istanboel, de grootste stad van Turkije en de economische motor van het land.
Een miljoen Turken keken op 16 juni naar het televisiedebat. (Foto: Burak Kaya/Getty Images)
‘Oppositiekandidaat is onrecht aangedaan’
Volgens Emre Kizilkaya, Knight Visiting Nieman Fellow aan de Harvard-universiteit, zal het gevoel dat de oppositiekandidaat onrecht is aangedaan van doorslaggevend belang zijn.
“Uit de recentste peilingen blijkt dat een groot deel van de inwoners van Istanboel het overdoen van de verkiezingen ziet als vorm van onrecht jegens oppositiekandidaat Imamoglu, wiens mandaat met een politieke beslissing is afgenomen. Dit zie je terug in de groeiende steun voor de kandidaat”, aldus Kizilkaya.
Het geluid van een tweede overwinning van Imamoglu zal volgens hem dan ook nog lang naklinken en mogelijk grote gevolgen hebben op de lange termijn.
“Als hij opnieuw wint, dan zal het regime inzien dat het ongeldig laten verklaren van verkiezingen niet de beste strategie is om een mogelijke kandidaat voor het presidentschap in 2023 af te stoppen.”
Oppositiekandidaat Imamoglu te midden van aanhangers en pers. (Foto: ANP)
Alle ruimte voor de oud-premier
Yildirim kreeg in aanloop naar de stembusgang van aanstaande zondag meer ruimte van Erdogan, die in maart meerdere campagnespeeches per dag hield en zijn kandidaat volledig overschaduwde. Analisten spraken dan ook van een andere tactiek, aangezien de polariserende teksten van de president meer kwaad dan goed hadden gedaan, zo was de lezing.
Het ging niet langer over de “overlevingsstrijd van Turkije”, maar over het creëren van banen en lastenverlichting voor de inwoners van Istanboel.
Pas afgelopen week, mogelijk naar aanleiding van weinig hoopgevende peilingen, mengde Erdogan zich weer op karakteristieke wijze in de strijd door te zeggen dat het lot van de stad niet in handen gelaten mocht worden van wat hij de “losgeslagen minderheid” noemde.
Erdogan trok afgelopen week fel van leer tegen de oppositie. (Foto: AFP)
Oppositiekandidaat voorop in de peilingen
De oppositiekandidaat kan volgens de recentste peiling van bureau Konda rekenen op 49 procent van de stemmen, zijn tegenstrever Yildirim op 40,9 procent van de stemmen. Dat zou voor Imamoglu een flinke winst ten opzichte van de vorige stembusgang betekenen, toen hij na verschillende hertellingen met een voorsprong van ongeveer dertienduizend stemmen tot winnaar werd uitgeroepen.
Ceren Kumbasar, campagnestrateeg van CHP-burgemeester Turan Hancerli van de deelgemeente Avcilar in Istanboel, rekent ook ditmaal op winst van de oppositiekandidaat. “Imamoglu is een kandidaat die de mensen hoop geeft, getuige ook zijn campagneslogan ‘Her Sey Çok Güzel Olacak‘ (alles komt goed).”
Ook het feit dat hij ver van het polariserende taalgebruik van Erdogan blijft, spreekt in het voordeel van de kandidaat, aldus Kumbasar. “Hij heeft verschillende mensen, groepen en partijen letterlijk en figuurlijk bij elkaar gebracht.”
Imamoglu en Yildirim hebben een onderonsje. (Foto: Takvim Photo)
‘Niet te vroeg juichen’
Toch wil Kumbasar niet te vroeg juichen: “De partij van Erdogan heeft de meerderheid in de gemeenteraad en zij kunnen de plannen van Imamoglu, indien verkozen, in verregaande mate dwarsbomen.”
Kizilkaya deelt die mening, maar geeft aan dat er voor Erdogan en zijn partij risico’s kleven aan een dergelijke koers.
“Erdogan en de zijnen zullen er alles aan doen om Imamoglu in diskrediet te brengen. Als ook dat niet lukt, dan zal de achterliggende periode de geschiedenisboeken in gaan als het begin van het einde van Ergodan.”
NU 22.06.2019 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft in de aanloop naar de burgemeestersverkiezing op zondag in Istanboel hard uitgehaald naar de oppositie. Hij zei donderdag dat de onafhankelijkheid van het land op het spel staat en beschuldigde Ekrem Imamoglu, die namens oppositiepartij CHP de vorige verkiezingen won, van samenwerken met coupplegers.
Istanboel is zondag het decor van een opvallend politiek schouwspel. Erdogans partij hoopt zich te revancheren voor de nederlaag die het leed bij de lokale verkiezingen van 31 maart, toen Imamoglu met een verschil van zestienduizend stemmen Binali Yildirim, de afgevaardigde van Erdogans partij AKP, versloeg.
Het betekende dat het commerciële centrum van Turkije voor het eerst in 25 jaar niet in handen zou zijn van de AK-partij. Erdogan zelf was in de jaren negentig nog burgemeester van Istanboel. Naast Istanboel verloor de AKP onder andere ook in hoofdstad Ankara.
Zijn partij liet het er niet bij zitten en vroeg talloze hertellingen van de stemmen in Istanboel aan, die stuk voor stuk (deels) werden afgewezen. Volgens Erdogan vonden tijdens de verkiezingen “georganiseerde misdaden” plaats.
Turken massaal de straat op na verlies partij Erdogan
‘Onbevoegde waarnemers in stemlokalen’
Op 6 mei ging de Turkse kiesraad alsnog overstag en werden nieuwe burgemeestersverkiezingen uitgeschreven, ondanks dat Imamoglu al geïnstalleerd was als nieuwe burgemeester van de stad. Er zouden onbevoegde waarnemers in de stemlokalen hebben gezeten, een voorwaarde om verkiezingen wettig te laten verlopen.
De oppositie noemt het besluit “niet rechtmatig en legitiem” en geeft aan dat de verkiezingen laten zien dat het land een dictatuur is geworden. De CHP gaf echter al snel aan de nieuwe race niet te willen boycotten.
Elsevier 20.06.2019 Bij de nieuwe verkiezingen van zondag krijgen de inwoners van de Turkse stad Istanbul de kans om een (kleine) stap te zetten in de richting van een democratie. Want dat is hard nodig om een einde te maken aan de politieke en economische impasse onder alleenheerser Erdogan, schrijft Gürkan Çelik.
Opnieuw raakt Turkije verzeild in politieke en economische turbulentie. Dit zijn de feiten: de inflatie is inmiddels gestegen tot rond de 20 procent, een even hoog percentage als de werkloosheid. De buitenlandse schuld blijft toenemen en telt nu op tot 394 miljard euro. Dat was 112 miljard euro in 2002 toen Recep Tayyip Erdogan en zijn Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) de regie over het land overnamen.
En tot slot: de afgelopen twaalf maanden heeft de Turkse lira circa 40 procent van zijn waarde verloren tegen de sterke euro en dollar. Vooral dat laatste baart importeurs en exporteurs grote zorgen. De politieke onrust jaagt niet alleen mensen weg, maar ook het kapitaal.
Gürkan Çelik. Hij is publicist, opleider, onderwijs- en ondernemerscoach.
Ook is hij de auteur Turkey in Transition (2019).
Wat is er aan de hand?
Corruptieschandalen rond Erdogan, zijn drie ministers en hun zonen
Laten we eerst kijken naar de Turkse politiek. Want de politieke en economische crises in Turkije zijn onderling afhankelijk en beïnvloeden elkaar sterk. Volgens waarnemers hadden in Turkije afgelopen jaren drie ‘coups’ plaats. De eerste was in 2014 vlak nadat corruptieschandalen rondom Erdogan, zijn drie ministers en hun zonen aan het licht kwamen.
Honderden politiemensen die een grote operatie tegen corruptie uitvoerden, zijn toen ontslagen en in de gevangenis beland. De tweede ‘coup’ had plaats in de zomer van 2016 toen een groep binnen het Turkse leger in opstand kwam. Daarbij kwamen 248 burgers om. Wie wil weten wat er in de nasleep van deze couppoging in Turkije is gebeurd, hoeft alleen maar naar de website TurkeyPurge.com te gaan.
Scholen en universiteiten, charitatieve instellingen, televisiezenders en mediabedrijven zijn geconfisqueerd. Functionarissen onder wie rechters en openbare aanklagers, legerofficieren, politiemensen, leraren, academici en journalisten, zijn massaal opgepakt, ontslagen of vervolgd als terroristen en landverraders wegens vermeende betrokkenheid bij de couppoging.
De derde coup: verkiezingen Istanbul die opnieuw moeten
En dan de derde ‘coup’. Die had recentelijk plaats, vlak na het verlies van Erdogans AKP bij de gemeentelijke verkiezingen van 31 maart in Istanbul. Niet Erdogans kandidaat oud-premier Binali Yildirim werd tot burgemeester van de miljoenenstad gekozen, maar Ekrem Imamoglu van de oppositie. Erdogan en zijn AKP waren van oordeel dat er onregelmatigheden waren geweest bij de stembussen en eisten vernietiging van de uitslag.
Na drie weken nadenken stelde de Turkse Hoge Kiesraad hen in het gelijk en beval dat de verkiezingen over moeten. Dat gebeurt zondag 23 juni. Het lijkt erop dat Imamoglu weer gaat winnen van Yildirim in Istanbul, waar ruim 30 procent van de Turkse economie zich afspeelt. Gaat Istanbul opnieuw laten zien hoe de vlag erbij hangt?
Erdogan wil alleenheerser blijven
Eén ding staat vast, Erdogan wil alleenheerser van Turkije blijven. Maar het Turkse volk lijdt onder dit alles. Volgens de cijfers van het Turkse statistiekbureau TUIK is de koopkracht per hoofd van de bevolking gedaald van 10.980 euro in 2013 naar 8.476 euro in 2018. Het verlies van vertrouwen in de Turkse politiek heeft gevolgen voor het buitenlandse en binnenlandse kapitaal. ‘Geld houdt van veilige havens.’
Turkse investeerders zoeken nu veilige landen. Zij geven de voorkeur aan de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland, Luxemburg, Malta, Nieuw-Zeeland en Canada. Politiek en economisch onrustige landen als Venezuela, Turkije en Argentinië verloren meer dan 20 procent van hun rijkdom tussen 2017 en 2018, met Turkije op de tweede plaats: 23 procent.
Kortom, de Turkse economie valt niet te redden met Erdogan. De enige uitweg om Turkije uit deze politieke en economische impasse te halen, zijn eerlijke verkiezingen. Het volk is weer aan zet om een stap, zij het een kleine, in de richting van een democratie te maken.
NU 20.06.2019 Een Turkse rechtbank heeft zeventien Turkse topmilitairen donderdag veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor hun rol bij de mislukte staatsgreep in 2016.
De militairen zijn schuldig bevonden aan het overtreden van de Turkse grondwet, de dood van 251 mensen die omkwamen tijdens de mislukte staatsgreep, evenals een poging om de Turkse president Recep Tayyip Erdogan om het leven te brengen.
Onder de veroordeelden zijn ex-luchtmachtchef Akin Öztürk en en Mehmet Disli, de broer van de voormalige parlementariër Saban Disli, die sinds september de ambassadeur van Turkije in Nederland is. Zij worden samen met de andere militairen van luchtmachtbasis Akinci gezien als de leider achter de opstand.
De hoofdverantwoordelijke voor de couppoging is volgens Turkije echter de moslimgeestelijke en -geleerde leider Fethullah Gülen. Gülen, die al sinds 1999 in de Verenigde Staten woont, ontkent daarentegen iedere betrokkenheid.
Gülen was ooit politieke bondgenoot van Erdogan
Gülen was ooit met zijn brede actieve aanhang een politieke bondgenoot van betekenis voor Erdogan, maar de twee kregen in 2013 ruzie. Erdogan zei toen al dat Gülen bezig was om met zijn aanhang “een staat in een staat” te organiseren.
Meer dan twintigduizend mensen zijn sinds 2016 veroordeeld voor hun rol bij de couppoging. Daarnaast zijn 31.000 mensen sindsdien ontslagen bij de politie, 15.000 bij het leger en 4.000 bij de rechterlijke macht, zei Erdogan in april.
MSN 13.06.2019 De SP’er die vastzit in Turkije, Murat Memis, wordt ervan verdacht dat hij propaganda maakt voor een terroristische organisatie. “Op basis van mijn tweets komen ze in de tenlastelegging ook tot de conclusie dat ik lid ben van de PKK.”
Dat zegt Memis tegen de Volkskrant. Hij benadrukt in de krant dat hij elke vorm van geweld en terrorisme afwijst. Hij noemt het ‘pijnlijk’ dat hij wordt beschuldigd van terrorisme. Hij zegt dat hij zich altijd met hart en ziel heeft ingezet voor vrede en democratie.
Memis is fractievoorzitter van de SP in Eindhoven. Hij wordt al een maand vastgehouden in Turkije. Hij werd opgepakt in Antalya en zat vier dagen in een cel. Nu zit Memis bij familie in Diyarbakir en mag hij het land niet uit.
Opgewacht door drie agenten
Aan de Volkskrant vertelt de 30-jarige Memis dat hij gearresteerd werd toen hij in een restaurant zat. “We hadden vis besteld.” Rond 20.00 uur kwam een ober die vroeg of hij ‘een minuutje mee kon komen’. Memis werd opgewacht door drie agenten van de afdeling terreurbestrijding.
De SP’er zegt dat hij hart heeft voor de ‘Koerdische zaak’ en vertelt dat hij als kind de ‘zware strijd’ van 1993 in Oost-Turkije heeft meegemaakt. Militairen, op zoek naar zijn vader, sleepten zijn oma aan haar haren door de straten. Memis werd geslagen. Het gezin vluchtte naar de stad, later werd het dorp platgebrand, zo schrijft de krant.
Consulaire bijstand
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken liet eerder deze week weten dat hij de situatie ‘met grote zorg’ volgt. Hij zei dat zijn ministerie vanaf het begin bij de zaak betrokken is. “We hebben consulaire bijstand aangeboden aan de heer Memis. De zaak is voor de rechter en die moet nu een oordeel vellen.”
Elsevier 13.06.2019Een Eindhovens gemeenteraadslid mag Turkije al weken niet verlaten. De 31-jarige Murat Memis wordt daar verdacht van terroristische activiteiten. Volgens Turkije zou de SP’er banden hebben met de Koerdische PKK.
Memis is op 30 april gearresteerd in een restaurant in Antalya. Daarbij is zijn paspoort ingenomen. De SP’er was twee dagen eerder met zijn familie in de Turkse badplaats aangekomen. Zij zijn inmiddels terug in Nederland.
Diplomatie had geen effect
Nederland hield de arrestatie van Memis en het verbod om terug naar Nederland te keren weken stil. Volgens een verklaring van de Eindhovense burgemeester John Jorritsma was dat een bewuste keuze: ‘Lange tijd hebben we gehoopt dat diplomatieke druk ervoor zou zorgen dat de heer Memis zou terugkeren naar Nederland.’
De burgemeester vreesde dat ‘voortijdige publicatie over deze kwestie zijn zaak geen goed zou doen’. Toch lijkt het erop dat de Nederlandse diplomatie weinig effect heeft gehad: op 2 juli moet Memis voor de Turkse rechter verschijnen. Tot die tijd verblijft hij bij familie in Turkije.
In een interview in het Eindhovens Dagblad zegt Memis dat hij niet verwacht dat hij meteen wordt veroordeeld. Hij zegt dat hij ‘hartstikke dom is geweest’ en niet naar Turkije had moeten gaan.
Banden met PKK
De reden van zijn arrestatie zou vermeende banden met de PKK zijn. Die beweging is door de Europese Unie aangemerkt als terroristische organisatie. Zij strijden voor een onafhankelijk Koerdistan in het zuidoosten van Turkije. Op Twitter zou Memis door retweets, het herhalen van een bericht van een andere twitteraar, steun voor die beweging hebben uitgedragen. Memis heeft zijn eigen Twitteraccount inmiddels verwijderd.
Na de arrestatie van Memis heeft Nederland het reisadvies voor Turkije aangepast. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken kan de Turkse overheid personen ‘vervolgen voor uitingen die buiten Turkije zijn gedaan, ook op sociale media’.
Vaker Nederlanders vast in Turkije
Die waarschuwing kwam niet alleen voor Memis te laat. Turkije heeft de afgelopen jaren vaker Nederlanders gearresteerd en het land uitgezet, onder meer vanwege uitlatingen op sociale media.
In 2015 werd de journalist Fréderike Geerdink opgepakt en Turkije uitgezet. Een jaar later was het opnieuw raak toen columnist Ebru Umar tweeënhalve week vastzat in het land. Zij had via Twitter kritiek geuit op de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Vlak voor de arrestatie van Umar riep het Turkse consulaat in Rotterdam op om ‘beledigers’ van de Turkse president te melden. Het consulaat verzocht om naast de beledigingen ook de namen, e-mail of sociale media-gegevens door te spelen. Die oproep werd toen gezien als het bewijs van de ‘lange arm’ van Turkije.
Reacties op sociale media
Onder Nederlanders van Turkse afkomst werd juichend gereageerd op de arrestatie van Umar. Ook bij de arrestatie van gemeenteraadslid Memis zijn die berichten op Twitter te vinden. Zo stelt Claudia Ben Salah dat ‘als je openlijk de PKK steunt’ je in een cel hoort.
wilco boom@WilcoBoom
·
Op voorstel van SP-Kamerlid @SadetKarabulut nam de TK vandaag een motie aan waarin werd aangedrongen op inspanningen voor de vrijlating van politieke gevangenen in Turkije. Hier de uitslag.
Claudia Schrijft@ClaudiaBenSalah
Karabulut wil dat Nederland zich inspant om PKK terroristen in Turkije vrij te krijgen. Zoals Murat Memis. Sorry er zitten wel degelijk mensen ten onrechte vast maar als je openlijk de PKK steunt hoor je in de cel, net als wanneer je IS steunt 2
Een ander reageert ‘nul medelijden’ te hebben met Memis.
Tante Fa⚘ma@TurkseTulp
·
Rot op. Ik ben van harte welkom.
Lizbeth.von.nimwegen@Lizzivnimwegen
Antwoorden op @TurkseTulp
Hmm, je kan vluchten, maar waarheen? Mocht meneer Erdogan de tijd hebben dan gaat hij misschien je timeline doorspitten, dus weet je het zeker? Engeland? Ook Frankrijk is leuk, maar daar wonen die fransen, Maar niet getreurd, je kan altijd nog naar Belgie? https://www.songteksten.nl/songteksten/75136/het-goede-doel/belgië.htm …
Tante Fa⚘ma@TurkseTulp
En echt rot op. Als je PKK niet terroristisch vindt, zoals de vader van Murat Memis, dan heb ik 0 medelijden. Dáár ligt voor mij de grens. In alle andere gevallen, jesuis ik wel mee…nou ja behalve voor Ebru dan. 6
‘Murat moet vrij,’ schreef SP-leider Lilian Marijnissen dinsdag op Twitter. ‘Turkije heeft niets te maken met wat een in Nederland gekozen volksvertegenwoordiger in Nederland zegt of doet.’
Telegraaf 12.06.2019 De Tweede Kamer wil nog voor begin juli in debat over de fractievoorzitter van de Eindhovense SP-fractie, die sinds eind april Turkije niet uit mag. Een verzoek hiertoe werd door vrijwel alle partijen gesteund.
Murat Memis werd op 30 april opgepakt in Turkije, waar hij met zijn familie op vakantie was. Hij zat korte tijd in een politiecel, maar mag nog altijd het land niet uit. Turkije verdenkt hem van banden met de Koerdische PKK, een organisatie die op de Europese lijst van terreurbewegingen staat.
De verdenking zou te maken hebben met kritische berichten over de Turkse regering die de SP’er op sociale media heeft gedeeld. Memis moet binnenkort voor de rechter verschijnen.
Buitenlandse Zaken liet dinsdag weten dat Memis een uitreisverbod is opgelegd. „De ambassade houdt contact met hem en verleent bijstand waar nodig en mogelijk. Nederland kan zich niet mengen in de rechtsgang, maar vraagt regelmatig aandacht van de Turkse autoriteiten voor dergelijke zaken”, aldus een woordvoerder.
BB 11.06.2019 Fractievoorzitter Murat Memis van de SP in Eindhoven mag Turkije niet uit. Volgens de Eindhovense burgemeester John Jorritsma werd Memis op 30 april in Turkije opgepakt tijdens een vakantie met zijn familie. Hij zat korte tijd in een politiecel, maar inmiddels is hij daaruit vrijgelaten. Wel is zijn Nederlandse paspoort ingenomen wegens betrokkenheid met ‘de Koerdische zaak’, aldus de burgemeester dinsdagavond tijdens de aanvang van een raadsvergadering.
Voor de rechter
Turkije verdenkt Memis van het lidmaatschap van een verboden organisatie, de PKK. Volgens Turkije is dat een terroristische organisatie. Binnenkort moet Memis voor een Turkse rechter verschijnen. Zijn familie is inmiddels weer thuis. Jorritsma wil zich verder niet uitlaten over de aanhouding van Memis. ‘Dat laat ik aan het ministerie van Buitenlandse Zaken die zich tot op het hoogste niveau intensief met de zaak bemoeit.’
Diplomatieke druk
Jorritsma vertelde de gemeenteraad dat hij zich vanaf het begin met de zaak heeft beziggehouden, in nauw overleg met het ministerie, de minister van Buitenlandse Zaken, de directeur consulaire zaken en met de Nederlandse ambassadeur in Turkije. ‘Ook ben ik nauw opgetrokken met de SP op landelijk en lokaal niveau, en heb contact onderhouden met de familie en met Murat zelf’, zei hij. ‘Lange tijd hebben we gehoopt dat diplomatieke druk ervoor zou zorgen dat de heer Memis zou terugkeren naar Nederland.’
Hereniging
‘In samenspraak met diverse partijen doen we er alles aan om Murat Memis, als Nederlands staatsburger, terug te krijgen in ons land om hem met zijn familie en vrienden te herenigen. Om zijn belangen niet te schaden ga ik verder niet in op deze zaak.’
Niet mengen in rechtsgang
Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat Memis een uitreisverbod heeft. ‘De ambassade houdt contact met hem en verleent bijstand waar nodig en mogelijk. Nederland kan zich niet mengen in de rechtsgang, maar vraagt regelmatig aandacht van de Turkse autoriteiten voor dergelijke zaken’, aldus een woordvoerder. (ANP)
NOS 11.06.2019 De fractievoorzitter van de SP in de gemeenteraad van Eindhoven wordt vastgehouden in Turkije. Murat Memis is ruim een maand geleden opgepakt in Antalya. Na vier dagen in de cel mocht hij gaan, maar hij mag Turkije niet uit in afwachting van een proces.
Burgemeester Jorritsma van Eindhoven heeft vanavond de gemeenteraad ingelicht. Het SP-raadslid wordt verdacht van lidmaatschap van de PKK, activiteiten voor de Europese tak van de PKK en het maken van propaganda voor een terroristische organisatie, maar een formele aanklacht is er nog niet. De PKK, die strijdt voor meer Koerdische autonomie, wordt door Turkije, de Europese Unie en de VS beschouwd als een terroristische organisatie.
Memis, die van Koerdische afkomst is, landde op 28 april in Antalya voor zaken; hij is eigenaar van een champignonkwekerij in Brabant. Twee dagen later werd hij in een restaurant in Antalya aangehouden.
Het nieuws is dus bijna zes weken stilgehouden. Dat komt, zegt burgemeester Jorritsma van Eindhoven, omdat ervoor gekozen is Memis “geen grotere status te geven dan hem toekomt”. Jorritsma omschrijft hem als “een geacht en gerespecteerd raadslid in deze stad, maar niet behorend tot de kern van de SP landelijk”. De bedoeling was dus om te voorkomen dat Memis verder in de problemen zou raken.
Burgemeester Jorritsma vertelt waarom hij pas weken na Memis’ arrestatie de gemeenteraad inlicht:
‘We wilden hem geen grotere status geven dan hem toekomt’
Een verzoek van hem aan de politie om contact op te nemen met de Nederlandse ambassade in Ankara werd aanvankelijk genegeerd. Memis is naar eigen zeggen meerdere keren verhoord zonder aanwezigheid van een advocaat, wat overigens vaker gebeurt in Turkije.
Nadat hij zelf contact kon leggen met de Nederlandse vertegenwoordiging in Turkije, kreeg Memis een advocaat toegewezen. Inmiddels is hij in de stad Diyarbakir in Zuidoost-Turkije, waar hij wacht op het vervolg van zijn zaak.
‘Rekruteren in Europa’
Correspondent Lucas Waagmeester heeft de tenlastelegging tegen Memis ingezien. Het viel op dat als bewijsvoering voornamelijk berichten op sociale media worden aangevoerd, zoals retweets van Memis van Koerdische activisten in Europa.
Ook zijn er posts waaruit blijkt dat hij zelf op bijeenkomsten van Koerden aanwezig is geweest en zijn er op beelden vlaggen van de Syrisch-Koerdische militie YPG te zien, die door Turkije wordt bestreden.
Memis wordt ervan beschuldigd dat hij actief is in het “rekruteren in Europa”. Onduidelijk is wat dit inhoudt en er is ook geen ondersteunend bewijs. Ook wordt gesteld dat hij lid is van een “Koerdisch centrum”, dat wordt evenmin nader omschreven.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat Memis bijstand krijgt “waar nodig en mogelijk”. Gevraagd of hij gelooft in een eerlijke rechtsgang in Turkije, zegt minister Blok: “We volgen dat niet voor niets heel kritisch. We hebben voorbeelden gezien waar dat niet het geval was, maar we moeten natuurlijk in ieder specifiek geval beoordelen of dat wel of niet zo is.” Behalve Memis zijn er nog ruim tien andere Turkse Nederlanders die worden vastgehouden in Turkije in afwachting van hun proces.
Murat Memis is geboren in Turkije en op zijn 11e met familie naar Nederland gekomen. Hij is bezig aan zijn tweede periode als raadslid in Eindhoven en daar sinds 2014 fractievoorzitter. Hij is ook lid van de landelijke partijraad van de SP.
AD 11.06.2019 Fractievoorzitter Murat Memis van de SP in Eindhoven wordt vastgehouden in Turkije. Het land verdenkt hem van het lidmaatschap van een verboden organisatie, de PKK.
de Eindhovense burgemeester John Jorritsma werd hij op 30 april in Turkije opgepakt tijdens een vakantie met zijn familie. Hij zat vier dagen in een politiecel, maar inmiddels is hij daaruit vrijgelaten. Wel is zijn Nederlandse paspoort ingenomen wegens betrokkenheid met ,,de Koerdische zaak”, aldus de burgemeester vanavond tijdens de aanvang van een raadsvergadering.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat Memis een uitreisverbod heeft. Hij mag Turkije niet uit in afwachting van een proces. ,,De ambassade houdt contact met hem en verleent bijstand waar nodig en mogelijk. Nederland kan zich niet mengen in de rechtsgang, maar vraagt regelmatig aandacht van de Turkse autoriteiten voor dergelijke zaken”, aldus een woordvoerder. Door het uitreisverbod wordt Memis beperkt in zijn bewegingsvrijheid en kan hij zijn democratische plichten, als gekozen volksvertegenwoordiger in de raad ook niet nakomen.
Terroristische organisatie
Volgens Turkije is de PKK een terroristische organisatie. Ook de Europese Unie en de VS beschouwen de PKK, die strijdt voor meer Koerdische autonomie, als een terroristische organisatie. Binnenkort moet Memis voor een Turkse rechter verschijnen.
Zijn familie is inmiddels weer thuis. De familie verwijst voor een reactie naar de burgemeester vanwege de veiligheid van Murat, zegt zijn broer Volkan. Volkan is ook actief in Eindhoven voor D66 als commissielid. De familie is bang dat ze het proces van terugkeer in gevaar brengt als ze reageert in de pers. Wel laat Volkan weten dat Murat het naar omstandigheden goed maakt. Ze zijn allen vreselijk geschrokken.
Jorritsma wil zich verder niet uitlaten over de aanhouding van Memis. ,,Dat laat ik aan het ministerie van Buitenlandse Zaken die zich tot op het hoogste niveau intensief met de zaak bemoeit.” De burgemeester zegt dat hij zich vanaf het allereerste begin met de zaak heeft beziggehouden. ,,In nauw overleg met het ministerie van Buitenlandse Zaken, zowel met de minister, de directeur consulaire zaken en met de Nederlandse ambassadeur in Turkije. Ook ben ik nauw opgetrokken met de SP op landelijk en lokaal niveau, en heb ik contact onderhouden met de familie. En met Murat zelf.”
Fractievoorzitter Lilian Marijnissen heeft gereageerd op de kwestie van de Eindhovense SP-fractievoorzitter Murat Memis. ‘Murat moet vrij!’ twittert Marijnissen, die toevoegt dat Turkije niets te maken heeft met wat een Nederlandse volksvertegenwoordiger zegt of doet. Volgens de SP wordt Memis beschuldigd van ‘zaken die in een goed functionerende rechtstaat onder de vrijheid van meningsuiting vallen. Het zouden onder meer uitingen zijn op sociale media, bijvoorbeeld over de strijd tegen Islamitische Staat’.
Jannie Visscher, vice-fractievoorzitter, noemt het verschrikkelijk. ,,Murat is in de verkeerde film terechtgekomen,” zegt ze, enigszins aangedaan.
Diplomatieke druk
De afgelopen maand was er de hoop dat diplomatieke druk zou helpen om Memis terug te laten keren naar Nederland. ,,Voortijdige publicatie over deze kwestie zou zijn zaak geen goeddoen”, zegt de burgemeester. ,,Dat was tot nu toe de inzet van BuZa, de SP en gemeente.”
In de verklaring van Jorritsma laat hij weten dat inmiddels al veel mensen weten van Memis zijn vrijheidsbeperking in Turkije en Nederland. Daarom licht hij nu de gemeenteraad in om te laten weten dat Memis momenteel zijn werk niet naar behoren kan doen.
Tot slot laat Jorritsma weten dat samen met diverse partijen er alles aan gedaan wordt om Murat Memis, als Nederlands staatsburger, terug te krijgen naar Nederland om hem met zijn familie en vrienden te herenigen. Verder gaat de burgemeester niet in op de zaak.
Champignonkweker
Memis is van Koerdische afkomst en landde op 28 april in Antalya voor zaken. Hij is eigenaar van een champignonkwekerij in Brabant. Hij werd twee dagen later in een restaurant in Antalya aangehouden. Online wekte Memis de indruk nog gewoon in Eindhoven te zijn.
Het bruidspaar met de Turkse president Erdogan en zijn vrouw Emine Reuters
NOS 08.06.2019 Een ceremonie in het Four Seasons Hotel, een trouwjurk van bijna 80.000 euro, bekende bruiloftsgasten en een forse donatie aan het goede doel. Het is alles wat je verwacht van een huwelijk tussen een profvoetballer en een model. Maar gewapende mannen bij de ingang en een scherpschutter op het dak? Dat zie je niet vaak.
De beveiliging bij de huwelijksceremonie van Arsenal-speler Mesut Özil (30) en voormalig Miss Turkije Amine Gülse (26), gisteravond langs de oevers van de Bosporus in Istanbul, was niet zozeer voor bruid en bruidegom. Tussen de gasten, waaronder veel bekende voetballers waarmee Özil in het Duitse nationale elftal speelde, liep één wel heel opvallende genodigde: de Turkse president Erdogan.
Op verzoek van de stervoetballer (die opgroeide in het Duitse Gelsenkirchen) trad Erdogan op als getuige bij het huwelijk. De Turkse president bezoekt vaker bruiloften van nationale beroemdheden.
Ook de Turkse kustwacht werd ingeschakeld om de bruiloft te beveiligenReuters
In Duitsland is men niet enthousiast over Özil’s bijzondere getuige. Zeker niet omdat de speler vorig jaar in opspraak kwam door vlak voor het WK voetbal met de Turkse president op de foto te gaan. De heftige reacties die hij op de foto’s kreeg noemde Özil “racistisch en oneerbiedig”.
Mesut Özil met president Erdogan voorafgaand aan het WK in 2018EPA
Nadat titelverdediger Duitsland in de eerste ronde van het WK was uitgeschakeld, werd de kritiek op de voetballer alleen maar erger. Door de publiciteitsstorm besloot hij om zich niet meer beschikbaar te stellen voor het Duitse elftal. “Ik ben een Duitser als we winnen, maar een immigrant als we verliezen”, luidde zijn reactie.
Özil maakte overigens in maart al bekend dat Erdogan zijn getuige zou worden. De hoogste assistent van bondskanselier Angela Merkel, Helge Braun, zei toen tegen dagblad Bild dat de beslissing haar “bedroefd” maakte.
Özil plaatste onderstaande trouwfoto op zijn Instagram-pagina. Bruid Amine draagt een jurk van de Libanese ontwerper Zuhair Murad.
AD 07.06.2019 Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk heeft bij de politie aangifte gedaan van bedreigingen die volgden op zijn clash, gisteren tijdens het Turkijedebat in de Tweede Kamer, met Kamervoorzitter Khadija Arib en verschillende Kamerleden. Öztürk kreeg op sociale media onder meer het bericht ‘afschieten die gast’. En dat gaat volgens hem een stap te ver.
Öztürk, die zijn aangifte vanavond bekend maakte op Twitter, kwam gisteren in eerste instantie in aanvaring met Kamervoorzitter Khadija Arib. Die greep in nadat hij SP-Kamerlid Sadet Karabulut beschuldigde van het steunen van een terroristische organisatie en ontnam hem het woord. Volgens Denk heeft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid na de bedreigingen aangegeven extra alert te zullen zijn.
Het liep tijdens het debat mis toen het over de mensenrechtensituatie in Turkije ging. Karabulut vroeg Öztürk of hij naast meer economische betrekkingen met het land ook meer aandacht wil voor de mensenrechtensituatie. Daar ging Öztürk niet concreet op in, maar in de verhitte discussie die volgde betichtte hij Karabulut van steun aan de Koerdische PKK, die op de Europese lijst van terreurorganisaties staat.
Dat wekte de woede van de Kamer, die hem omriep met bewijzen te komen of zijn beschuldiging terug te nemen. GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik verweet Öztürk ‘heel veel mist’ te creëren en ‘een idiote tegenaanval te lanceren’.
Regels
Het Denk-Kamerlid verweet daarop Arib niet op te treden wanneer dat gebeurt, maar wel wanneer hij zelf terugslaat. ,,Als het debat terugkaatst, is het niet leuk meer.’’ Dat liet Arib zich niet zeggen. ,,Een beetje respect voor dit huis en de regels die we met elkaar hebben afgesproken. U hoeft geen respect voor mij te hebben, maar wel voor de functie. Stop met allerlei dingen tussendoor naar mij te roepen, stop ermee.’’
Denk-partijleider Tunahan Kuzu heeft woedend gereageerd op het incident. Hij verwijt Arib een wrok te koesteren jegens Denk, waardoor ze niet onafhankelijk meer zou kunnen optreden. Ook verwijt hij VVD-Kamerlid Sven Koopmans, die zich fel uitsprak over de beschuldigingen aan het adres van Karabulut, hypocrisie. ‘Je had vast een 10 voor de VVD-masterclass liegen’, bijt hij hem toe.
NOS 06.06.2019 Kamerlid Öztürk van Denk heeft opnieuw voor opschudding gezorgd in de Tweede Kamer. Vanmorgen haalde hij zich de woede van collega-parlementariërs en voorzitter Arib op de hals door SP-Kamerlid Karabulut te beschuldigen van steun aan een terroristische organisatie.
Dat gebeurde tijdens een debat over Turkije. Öztürk pleitte daar voor een verbetering van de relatie van Nederland met zijn geboorteland. Karabulut vroeg hem of dat ook gepaard kan gaan met kritiek op de mensenrechtensituatie in Turkije, waar veel politieke tegenstanders van president Erdogan gevangen zitten.
Volgens Öztürk is er de afgelopen jaren wel genoeg “bagger” over Turkije uitgestort, vooral door de partij van Karabulut, die de Koerdische PKK zou steunen. Die organisatie staat op de terreurlijst van de EU. Öztürk wees erop dat de SP in 2015 een motie heeft ingediend om de PKK van die lijst af te krijgen.
Klacht indienen
De discussie in de plenaire zaal liep hoog op. Andere Kamerleden vonden dat Öztürk bewijzen moest leveren, of zijn woorden moest terugnemen. Uiteindelijk gaf Kamervoorzitter Arib het woord aan de volgende spreker, maar Öztürk weigerde het spreekgestoelte te verlaten.
Hij wees erop dat hij nog anderhalve minuut spreektijd had, maar Arib vond het zo wel genoeg. Uiteindelijk liep Öztürk weg. Hij mopperde dat Arib hem monddood wil maken en dat hij een klacht zou indienen. “Doet u dat”, beet Arib hem nog toe.
De drie leden van de fractie van Denk wekken geregeld de ergernis van andere parlementariërs, onder meer door de filmpjes van collega-Kamerleden die ze via sociale media verspreiden. Die worden door de betrokkenen als “intimiderend” betiteld.
De relatie tussen Öztürk en voorzitter Arib is ronduit ijzig. In het verleden heeft hij haar beticht van het voortrekken van sommige Kamerleden, omdat ze die wel eens met haar dienstauto naar huis brengt. Arib noemde dat vuilspuiterij. Iedereen mag na een lange vergadering met haar meerijden, als ze maar dezelfde kant op gaan als zij.
AD 06.06.2019 Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk is vanmorgen tijdens een debat over Turkije stevig in aanvaring gekomen met Kamervoorzitter Khadija Arib. Die greep in nadat hij SP-Kamerlid Sadet Karabulut beschuldigde van het steunen van een terroristische organisatie en ontnam hem het woord. Dat liet het Denk-Kamerlid niet zomaar gebeuren.
Stop met allerlei dingen tussendoor naar mij te roepen, stop ermee, aldus Kamervoorzitter Arib.
Het liep mis toen het over de mensenrechtensituatie in Turkije ging. Karabulut vroeg Öztürk of hij naast meer economische betrekkingen met het land ook meer aandacht wil voor de mensenrechtensituatie. Daar ging Öztürk niet concreet op in, maar in de verhitte discussie die volgde betichtte hij Karabulut van steun aan de Koerdische PKK, die op de Europese lijst van terreurorganisaties staat. Dat wekte de woede van de Kamer, die hem omriep met bewijzen te komen of zijn beschuldiging terug te nemen. GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik verweet Öztürk ‘heel veel mist’ te creëren en ‘een idiote tegenaanval te lanceren’.
Öztürk: ,,Er is continu kritiek, door alle fracties hier. Karabulut doet niet anders dan kritiek leveren. Natuurlijk geven wij ook kritiek waar nodig, maar het gaat erom dat fracties hier ons in een hoek proberen te duwen, ons te beschimpen en proberen te verbinden aan een bepaald regime.’’
Terugkaatst
Ik word gewoon monddood gemaakt, aldus Selçuk Öztürk, Denk.
Het Denk-Kamerlid verweet daarop Arib niet op te treden wanneer dat gebeurt, maar wel wanneer hij zelf terugslaat. ,,Als het debat terugkaatst, is het niet leuk meer.’’
Dat liet Arib zich niet zeggen. ,,Een beetje respect voor dit huis en de regels die we met elkaar hebben afgesproken. U hoeft geen respect voor mij te hebben, maar wel voor de functie. Stop met allerlei dingen tussendoor naar mij te roepen, stop ermee.’’
Arib ontnam Öztürk daarop het woord en wilde doorgaan met de volgende spreker, CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. ,,U bent klaar, het is mooi geweest’’, beet ze hem toe. Öztürk verzette zich en wees erop dat hij nog spreektijd over had en daar recht op had. ,,Ik word gewoon monddood gemaakt’’, concludeerde hij met z’n armen uitgestoken in de lucht. ,,Ik ga een klacht indienen.’’ Arib: ,,Doe dat.’’ De Kamervoorzitter mag overigens formeel een Kamerlid het woord ontnemen.
Presidium
Omtzigt gaat niet zomaar voorbij aan het incident. ,,Ik sta toch enigszins perplex over de wijze waarop een collega hier weggezet wordt en vraag u dat in het presidium (het bestuur van de Tweede Kamer, red.) te bespreken. Het kan niet zo zijn dat we elkaar hier in een terroristische hoek wegzetten en voor de rest geen vragen van collega’s beantwoorden. Dat is geen manier van debat voeren.’’ Öztürk wilde daar op reageren, maar dat stond Arib niet toe. ,,Deze discussie is voorbij.’’
Partijleider Tunahan Kuzu reageert op Twitter woedend op het incident. Hij verwijt Arib een wrok te koesteren jegens Denk, waardoor ze niet onafhankelijk meer zou kunnen optreden. Ook verwijt hij VVD-Kamerlid Sven Koopmans, die zich fel uitsprak over de beschuldigingen aan het adres van Karabulut, hypocrisie. ‘Je had vast een 10 voor de VVD-masterclass liegen’, bijt hij hem toe.
Moeizame relatie
Het is niet de eerste keer dat Arib overhoop ligt met de Kamerleden van Denk. Zo ging het eind 2017 ook al flink mis tussen partijleider Tunahan Kuzu en de voorzitter. Kuzu zei dat Arib door vermoeidheid geïrriteerd was, waarop zij hem het woord ontnam. ,,Als iemand vermoeid is bent u het, ga lekker naar huis’’, zei ze. Een paar weken voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart dat jaar ging, uitte Arib kritiek geuit op de werkwijze van Kuzu en Öztürk. ,,Die tast het aanzien van de Kamer aan.” Toen zaten Kuzu en Öztürk nog als PvdA-afsplitsing in de Kamer.
Denk pleitte daarna voor een videoscheidsrechter in de Tweede Kamer, die zou moeten beoordelen of het er allemaal wel eerlijk aan toe gaat. Dat plan kreeg geen enkele steun.
Bekijk hieronder de beelden van de eerdere clash tussen Kuzu en Arib.
MSN 06.06.2019 Een debat in de Tweede Kamer over Turkije is donderdag flink uit de hand gelopen, nadat Selçuk Öztürk van DENK SP-Kamerlid Sadet Karabulut had beschuldigd van steun aan een terroristische organisatie. Alle partijen spraken schande van de beschuldiging en riepen Öztürk op de woorden terug te nemen. Die weigerde dat, en beschuldigde Kamervoorzitter Khadija Arib ervan hem monddood te maken.
Öztürk diende een voorstel in om de economische banden met Turkije aan te halen. Diverse partijen vroegen hem of dat wat hem betreft hand in hand moet gaan met kritiek op de regering van de Turkse president Erdogan, en de manier waarop die omgaat met onder meer mensenrechten en persvrijheid. In de verhitte discussie die volgde betichtte Öztürk Karabulut van steun aan de Koerdische PKK, die op de Europese lijst van terreurorganisaties staat.
Kamerleden riepen Öztürk op met bewijzen te komen of zijn beschuldiging terug te nemen, maar die weigerde dat.
Koerdische betogers met portretten van Leyla Guven en ÖcalanEPA
NOS 26.05.2019 Duizenden sympathisanten van de gevangen PKK-leider Öcalan hebben hun hongerstaking beëindigd nadat hun voorman hen daar vanmorgen toe had opgeroepen. Dat heeft de Koerdische oppositiepoliticus Leyla Güven, die 200 dagen geleden het initiatief nam voor de actie, in Diyarbakir bekendgemaakt.
De hongerstaking was bedoeld om de autoriteiten ertoe te bewegen Öcalan niet langer volledig geïsoleerd gevangen te houden. Güvens voorbeeld werd door zo’n 3000 gedetineerde PKK’ers en oppositiepolitici nagevolgd.
Bezoek van advocaten
“Kameraden die zich hebben toegelegd op hongerstakingen en vasten, ik verwacht dat jullie je protest beëindigen”, liet Öcalan weten in een verklaring die vanochtend in Istanbul werd voorgelezen door een van zijn advocaten. Enkele uren later werd duidelijk dat aan de oproep gevolg werd gegeven. Het doel van de actie is bereikt, stelde Güven.
Begin deze maand mochten advocaten voor het eerst in acht jaar tijd de PKK-leider weer bezoeken in zijn gevangenis op een eiland in de Zee van Marmara. Afgelopen woensdag kon Öcalan opnieuw met zijn raadslieden overleggen.
Öcalans PKK is een militante organisatie die strijdt voor meer autonomie van de Koerden. De PKK wordt door Turkije, de EU en de VS bestempeld als terroristische organisatie. Öcalan werd in 1999 in Kenia door Turkse elitetroepen gepakt en meegevoerd naar Turkije. Daar kreeg hij levenslang opgelegd.
Telegraaf 16.05.2019 Een rechtbank in Noord-Cyprus heeft donderdag twee journalisten vrijgesproken die waren aangeklaagd voor het beledigen en belasteren van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Tegen hen was vijf jaar celstraf geëist.
Sener Levent, redacteur van het Turkstalige dagblad Afrika, stond terecht samen met journalist Ali Osman Tabak wegens „belediging van een buitenlandse leider.” De krant had een cartoon gepubliceerd waarin een Grieks beeld werd getoond dat op Erdogans hoofd plast.
De cartoon verscheen voor het eerst online tijdens het bezoek van Erdogan aan Griekenland in 2017, en later publiceerde het blad het met de tekst „gezien door Griekse ogen.”
Verslag
Maar rechter Cenkay Inan oordeelde voor een volle rechtszaal in Nicosia dat het beeld „geen belediging was.” Hij zei dat Afrika door de publicatie van de cartoon verslag deed van de gevoelens van sommige Grieken na ontmoetingen tussen Turkse en Griekse leiders.
De rechter verwees ook naar verschillende uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waarin journalisten werden vrijgesproken voor zogenaamde ’beledigingen’ van politici, op grond van de vrijheid van meningsuiting.
MSN 16.05.2019 Sener Levent, redacteur van het Turkstalige dagblad Afrika, stond terecht samen met journalist Ali Osman Tabak wegens „belediging van een buitenlandse leider.” De krant had een cartoon gepubliceerd waarin een Grieks beeld werd getoond dat op Erdogans hoofd plast.
De cartoon verscheen voor het eerst online tijdens het bezoek van Erdogan aan Griekenland in 2017, en later publiceerde het blad het met de tekst „gezien door Griekse ogen.”
Maar rechter Cenkay Inan oordeelde voor een volle rechtszaal in Nicosia dat het beeld „geen belediging was.” Hij zei dat Afrika door de publicatie van de cartoon verslag deed van de gevoelens van sommige Grieken na ontmoetingen tussen Turkse en Griekse leiders.
De rechter verwees ook naar verschillende uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waarin journalisten werden vrijgesproken voor zogenaamde ’beledigingen’ van politici, op grond van de vrijheid van meningsuiting.
AD 15.05.2019 Twee Turkse Nederlanders zijn vanmiddag in Athene vrijgesproken van betrokkenheid bij een aanslagplot op de Turkse president Erdogan. De rechtbank stelde dat er geen bewijs was dat Anil S. (27) uit Amsterdam en Burak A. (24) uit Eindhoven onderdeel uitmaakten van een terroristische groepering. De twee mannen zitten al 18 maanden vast.
Anil S. en Burak A. werden in november 2017 samen met zeven anderen aangehouden in de Griekse hoofdstad Athene, een paar dagen voordat de Turkse president Erdogan er een staatsbezoek zou brengen. De zeven zouden onderdeel uit maken van de Turkse links-extremistische organisatie DHKP-C en van plan zijn Erdogan om het leven te brengen tijdens zijn bezoek aan Griekenland.
Nederlandse terroristenlijst
De twee mannen staan in Nederland al sinds augustus 2017 op de nationale terroristenlijst, omdat ze actief zouden zijn voor de verboden DHKP-C. Inlichtingendienst AIVD hield de twee al geruime tijd in de gaten: zo was één van hen in 2013 betrokken bij een incident rond Erdogan in Den Haag. De Turkse president kreeg toen een fles naar zijn hoofd, vlak voordat hij premier Rutte zou ontmoeten. Anil S. was één van de personen die daarvoor werden gearresteerd.
De rechtbank in Athene sprak gisteren alle negen verdachten vrij voor alle aan terrorisme gerelateerde verdenkingen. Wel kregen enkele van hen straffen tot 2 jaar cel opgelegd voor andere misdrijven. Maar omdat ook zij al anderhalf jaar vast zitten, komen ze ook morgen vrij.
De Griekse advocate van de twee Nederlandse mannen zei eerder in deze krant al dat Anil S. en Burak A. ‘alleen maar op vakantie waren in Griekenland’. ,,,Ze waren hier als toeristen. Ze hadden absoluut geen gewelddadige plannen en we hebben daar ook nog geen enkel bewijs voor gezien. Niets in het dossier kan onderbouwen dat er een moordplan was”, zei zij eerder. De twee ontkennen ook dat ze lid zijn van een terroristische organisatie.
De advocate stelde vanmiddag dat haar twee cliënten om een schadevergoeding zullen vragen voor de tijd dat ze hebben vastgezeten.
NU 14.05.2019 Het ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt mensen die naar Turkije reizen maandag in een aangescherpt reisadvies expliciet voor uitingen die op sociale media zijn gedaan en in Turkije strafbaar zijn.
Het is in Turkije onder meer verboden om het land, president Recep Tayyip Erdogan en de Turkse vlag te beledigen. Met het reisadvies waarschuwt het ministerie reizigers die zich bijvoorbeeld op Facebook of Twitter kritisch over deze onderwerpen hebben uitgelaten.
Daarnaast benadrukt het ministerie dat smartphones en andere elektronische apparaten op Turkse vliegvelden gecontroleerd kunnen worden. Dit kan voorkomen bij een verdenking van betrokkenheid bij organisaties die Turkije als terroristisch beschouwt.
Aanhangers van organisaties of personen die door de Turkse autoriteiten als terroristisch gezien worden, kunnen al snel aangemerkt worden als verdachte. Het ministerie benadrukt dat de veiligheidsautoriteiten in Turkije extra bevoegdheden hebben om verdachten te volgen en staande te houden.
“Voornamelijk Nederlanders met ook de Turkse nationaliteit kunnen bij het inreizen en tijdens hun verblijf in Turkije te maken krijgen met ondervraging of rechtsvervolging”, aldus het reisadvies.
Ministerie: Vraag altijd naar consulaire bijstand
Buitenlandse Zaken benadrukt dat personen die zowel de Nederlandse als Turkse nationaliteit hebben in Turkije als Turkse burgers worden behandeld. Om die reden wordt de Nederlandse ambassade in Ankara niet altijd op de hoogte gebracht bij problemen.
“Ook kan het gebeuren dat het de Nederlandse ambassade niet wordt toegestaan consulaire bijstand te verlenen”, meldt het ministerie. “Vraag bij problemen altijd naar consulaire bijstand van de ambassade of het consulaat-generaal.”
AD 14.05.2019 Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft het reisadvies voor Turkije aangescherpt. Zo moeten reizigers rekening houden met controles van smartphones en andere mobiele informatiedragers op anti-Turkse uitlatingen.
‘Bij controles door de Turkse overheid op onder andere vliegvelden kan uw telefoon of andere elektronische apparatuur worden onderzocht’, staat in het aangescherpte reisadvies. ‘Dit in geval van verdenking van betrokkenheid bij organisaties die Turkije als terroristisch beschouwt. De Turkse overheid kan u vervolgen voor uitingen die buiten Turkije zijn gedaan, ook op sociale media. Houd hier rekening mee als u naar Turkije reist.’
Recente arrestaties
Aanleiding voor de aanscherping zijn ‘recente arrestaties’ van Nederlandse reizigers in Turkije, zegt woordvoerder Anne de Ruiter van de afdeling Buitenlands Beleid en EU van het ministerie. ,,Uitingen op sociale media vormen telkens onderdeel van de aanklacht. De praktijk leert dat de Turkse autoriteiten mobiele informatiedragers controleren. Daar moeten reizigers zich bewust van zijn.”
Het ministerie laat in het midden hoe recent de arrestaties zijn. Volgens de Turks-Nederlandse ondernemer Alaattin Erdal werd twee weken geleden nog, in de meivakantie, een Turkse Rotterdammer opgepakt op een Turks vliegveld en in de cel geplant. ,,Zijn mobieltje is in beslag genomen en doorzocht.’’
Later bleek dat de man op een ‘zwarte lijst’ stond omdat hij op Facebook een post had geliket die kritisch was over de Turkse regering. Erdal: ,,Hij is gelukkig na één dag vrijgelaten omdat hij invloedrijke mensen kende. Terug in Nederland heeft hij zijn mobiel laten nakijken. Er zijn gevallen bekend waarbij een in Turkije beslag genomen mobieltje vol zat met afluisterapparatuur.’’
Toch behoort dit incident volgens Erdal niet tot de arrestaties die Buitenlandse Zaken als aanleiding voor het nieuwe advies opvoert. ,,Deze Rotterdammer heeft geen contact opgenomen met de Nederlandse autoriteiten.’’ Dat gebeurt, zegt hij, vaker niet dan wel. ,,Soms krijgen mensen er geen gelegenheid toe of zijn ze bang dat als ze dat doen er nog meer familieleden bij betrokken worden. Ze houden hun gevangenschap stil.’’
Zeker twaalf Nederturken
Dat is volgens hem ook de reden dat Buitenlandse Zaken vaag doet over het aantal Turkse Nederlanders dat, bijvoorbeeld door een kritische tweet, in de cel in Turkije beland is. Minister Blok van Buitenlandse Zaken verklaarde vorige maand dat er nog zeker twaalf Turkse Nederlanders vastzitten in Turkije of het land niet mogen verlaten. In de nasleep van de mislukte coup in Turkije, in 2016, werden ze gearresteerd tijdens familiebezoek of vakantie.
Bij de meesten gebeurde dit vanwege vermeende banden met de beweging van Fethullah Gülen, de Turkse moslimgeestelijke die in ballingschap leeft in de Verenigde Staten en achter de coup zou zitten. Enkele Nederturken belandden in de cel vanwege belediging van de Turkse president Erdogan op sociale media. Het Turkse consulaat in Nederland opende in 2017 een ‘kliklijn’ om melding te maken van mensen die zich negatief over hem uitlaten.
Erdal zelf piekert er niet over naar Turkije af te reizen. Hij is voor landverrader op de Turkse tv uitgemaakt omdat hij voorzitter is van de Stichting Cosmicus dat banden met Gülen zou hebben. ,,Ik ging vroeger wel drie, vier keer per jaar naar Istanboel, waar ik vrienden en familie heb. Ik mis het erg. Maar ik zou veel te veel risico lopen.’’
Hij vermoedt dat er veel meer dan twaalf Turkse Nederlanders vastzitten in Turkije. ,,Het getal van twaalf is, denk ik, veel te laag. Ik ken zelf al best wat gevallen.’’
In augustus vorig jaar werd een 24-jarige Turkse Nederlander uit Harderwijk in Turkije opgepakt op verdenking van het ‘steun betuigen aan terroristen’. Dit omdat hij tijdens de Supercup-wedstrijd Besiktas – Konyaspor ‘per ongeluk’ achter een spandoek zat met een steunbetuiging aan twee opgepakte leraren. De twintiger werd eind augustus vrijgelaten maar geldt nog wel als verdachte en mag Turkije niet verlaten.
De aanscherping van het reisadvies voor Turkije wekt bij veel Turkse Nederlanders verbazing. Onder hen de Nijmeegse documentairemaker Sinan Can (41), zoon van Turkse ouders en bekend van Wie is de Mol. Hij is ‘eigenlijk alleen’ verbaasd over het moment van de aanscherping.
,,Die hele intimidatie is in Turkije natuurlijk al een tijd aan de gang: mensen worden nu al vaak opgehouden bij de douane op het vliegveld. Ik maak me geen zorgen, nee. Ik heb inderdaad kritische documentaires gemaakt, maar dat is al een tijd geleden: ik ben nu meer bezig met het Midden-Oosten. Ik sta niet op de ‘toplist’ of zoiets. En ik denk dat Turkije zich eerder focust op specifieke bewegingen zoals de Gülenisten. Die worden echt als de vijand beschouwd.’’
De Turkse politie kan volgens hem onmogelijk álle kritische uitspraken op social media volgen. ,,Sinds Erdogan in de steden aan de verliezende hand is, hebben ze zoveel mensen om te volgen. En dus wordt het nogal willekeurig wie ze eruit pikken.’’
Het is duidelijk: alleen Turkse Nederlanders moeten op hun tellen passen, niet andere Nederlanders, aldus Ebru Umar.
Halfhartig
Ook columnist Ebru Umar, die in 2016 in Turkije werd gearresteerd vanwege kritische tweets over Erdogan, is verbaasd over het tijdstip. ,,Waarom vertelt Buitenlandse Zaken niet meer over de aanleiding voor dit advies? Want arrestaties zijn er natuurlijk al veel langer. Zo’n vage mededeling maakt mij een beetje paranoïde.’’
Umar vindt het ook een halfhartig advies. ,,Het is duidelijk: alleen Turkse Nederlanders moeten op hun tellen passen, niet andere Nederlanders. Maar waarschijnlijk kan Buitenlandse Zaken dit niet zeggen omdat het dan zogenaamd racistisch is.’’
Umar ontraadt iedereen –van welke afkomst ook – naar Turkije af te reizen. ,,Wat mensen zich niet realiseren is dat Turkije geen rechtsstaat is. Dat wil dus zeggen dat de politie helemaal geen reden hóéft te hebben om je op te pakken.’’ Vooral Turkse Nederlanders met een dubbele nationaliteit zijn volgens haar vogelvrij. ,,Die worden in Turkije gewoon als Turk beschouwd.’’
Hoewel ze zich jaren heerlijk gevoeld heeft in haar huis in Kusadasi aan de kust, gaat Umar nu nooit meer naar Turkije. ,,Dat wil ik niet en dat kan ook niet. Ik heb, toen ik met hulp van de Nederlandse regering uit de gevangenis was gehaald, van Buitenlandse Zaken te horen gekregen dat ze me één keer zo zouden helpen, daarna niet meer. En ik besef maar al te goed dat ik die hulp heb gekregen omdat er zoveel persaandacht was. Wat er met andere Nederlanders in de Turkse cel gebeurt, is onduidelijk. Ook Buitenlandse Zaken zegt daar weinig over: valt dat je niet op?’’
President Erdogan gisteren voorafgaand aan een iftar-maaltijd op het Taksimplein in Istanbul ANP
NOS 13.05.2019 Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft het reisadvies voor Turkije aangescherpt. Mensen die naar het land willen reizen worden erop gewezen dat de Turkse autoriteiten mobiele telefoons en andere apparatuur kunnen onderzoeken, als er een verdenking is van betrokkenheid bij organisaties die door Turkije als terroristisch worden gezien.
De anti-terrorismewet is in Turkije veel breder gedefinieerd dan in Europese landen. Daardoor treft de verdenking van “betrokkenheid bij een terroristische organisatie” een veel grotere groep mensen dan bijvoorbeeld in Nederland het geval zou zijn. De controles door de politie van telefoons en elektronica kunnen onder meer plaatsvinden op vliegvelden, zonder dat er een officieel onderzoek is gestart of een advocaat is ingeschakeld.
Verder kan de Turkse justitie vervolging instellen voor uitingen die Turkije onwelgevallig zijn, ook als die buiten het land zijn gedaan, bijvoorbeeld op sociale media. Dan gaat het ook om uitspraken die in Nederland en andere EU-landen onder de vrijheid van meningsuiting zouden vallen.
Onacceptabel
Twee maanden geleden ontstond diplomatieke spanning tussen Duitsland en Turkije. Dat gebeurde na berichten in Duitse media dat minister Soylu van Buitenlandse Zaken had gezegd dat mensen die in Duitsland of Europa bijeenkomsten van de Koerdische PKK hadden bezocht, in Turkije zouden worden opgepakt en vastgezet.
De PKK wordt door Turkije, de Europese Unie en de VS als een terroristische organisatie beschouwd. Duitsland noemde de uitspraken onacceptabel, maar volgens Turkije waren ze verdraaid. “Turkije zal gewone toeristen uit Duitsland en andere landen blijven verwelkomen met de traditionele Turkse gastvrijheid”, stond in een officiële verklaring.
Een andere organisatie die door Turkije als terroristisch wordt gezien is de Gülenbeweging, die door Ankara verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep van juli 2016.
Geen opgaaf van redenen
Buitenlandse Zaken wijst er verder op dat Nederlanders die ook de Turkse nationaliteit hebben tijdens hun verblijf kunnen worden ondervraagd of vervolgd. In een strafzaak kunnen verdachten in voorlopige hechtenis worden gehouden of een uitreisverbod krijgen, zonder opgaaf van redenen.
Omdat Turkse Nederlanders op Turks grondgebied als Turks burger worden behandeld, is het mogelijk dat de Nederlandse ambassade bij een arrestatie niet wordt geïnformeerd, of geen toestemming krijgt om consulaire hulp te verlenen.
NOS 11.05.2019 De oppositie had gewonnen, hun leider was al beëdigd als de nieuwe burgemeester van de stad, maar de verkiezingen in Istanbul moeten over. Ekrem Imamoglu moest deze week zijn ambt weer inleveren. President Erdogan eiste nieuwe verkiezingen en de Kiesraad gaf hem zijn zin.
Tot ieders verrassing was Imamoglu na dat besluit niet boos of bitter, maar eerder vrolijk. “We hebben er zin in”, zei hij dezelfde avond nog terwijl hij op het podium zijn mouwen oprolde. “Met een lach op ons gezicht, met hoop en liefde, en met respect, gaan we terugnemen waar we recht op hebben.”
Zo kennen Turken Imamoglu’s partij de CHP niet. Zeker bij de aanhang van Erdogan heeft de oude republikeinse volkspartij CHP een imago van uitsluiting en neerkijken op mensen. Bij deze verkiezingen gooide de partij het over een totaal andere boeg. De leiders in de grote steden gingen in de leer bij Ates Ilyas Bassoy, die ‘radicale liefde’ predikt als politieke strategie tegen Erdogan.
Bassoys ‘Boek van Radicale Liefde’ werd een leidraad. In belangrijke steden als Istanbul en Ankara werd voor het eerst in twintig jaar gewonnen. Voor het eerst sinds de opkomst van de AKP lukte het de oppositie bij deze lokale verkiezingen door de almacht van Erdogan heen te breken.
Oppositie Istanbul niet boos of bitter: ‘Niet meedoen aan de spiraal van woede’
Vijf vragen aan politiek strateeg Ates Ilyas Bassoy, over zijn theorie, Erdogan, en ‘sterke leiders’ elders in de wereld.
Wat staat er in uw Boek van Radicale Liefde?
“Onze filosofie is dat het onmogelijk is kwaad met kwaad te bestrijden. Tegen een kwade kracht, degenen die zich wapenen en vechten, kun je geen succes hebben door je zelf ook te wapenen. Maar met liefde kun je overwinnen. En verkiezingen bieden een kans.”
“Tegenover ons staan leiders die angst inzetten om grote massa’s aan zicht te binden. Als het hen lukt via angst, dan kunnen wij mensen aantrekken via liefde. Angst is niet de enige krachtige emotie, er is er nog een; liefde, delen, samenleven. En wij zeggen: blijft weg van arrogantie, vervreemd mensen niet van je, omarm ook de aanhangers van je tegenstander.”
Wat bedoelt u met ‘radicaal’?
“Er is een verschil tussen liefde en radicale liefde. Want zelfs dictators gebruiken liefde, maar hun liefde gaat uit naar degenen die hen liefhebben. Je moet dieper gaan, en dat is radicale liefde: contact maken met mensen aan de andere kant, die soms vol met haat tegenover je staan. Daarvoor moet je de arrogantie en het neerkijken op mensen die bijvoorbeeld op Erdogan stemmen laten varen. En proberen ook hen te begrijpen en met ze te praten.”
“Als je op die manier liefhebt, op een radicale manier, dan wordt het een wapen. Als we liefde als een strategie gebruiken, dan wordt het een kracht. Hun achilleshiel is de liefde. Dus als je ze van die kant raakt, hebben ze geen antwoord.”
President Erdogan is alom aanwezig in de Turkse politiek, hoe adviseert u de oppositie met hem om te gaan?
“Wees niet de vijand van Tayyip Erdogan. Negeer Tayyip Erdogan, doe alsof hij niet bestaat. En reageer niet op hem of zijn partij; bedrijf geen politiek vanuit de reactie. Dit is de eerste regel.”
“En de tweede regel: omarm zijn aanhang. Probeer ook aan de kant te staan van degenen die van hem houden. Veel arme Turken zijn aanhanger van hem. Als je zijn vijand wordt, dan lijkt het of je de vijand bent van de armen. En dat wil je niet, je wilt een medestander zijn van de armen.”
Wat heeft de Turkse oppositie de afgelopen jaren verkeerd gedaan?
“Ik zal een voorbeeld geven. Robert de Niro zei ‘fuck Trump’ tegen de mensen. Dit is precies wat je niet moet doen. Wij waren de afgelopen 25 jaar als Robert de Niro. De hele tijd boos, schelden, mensen uitsluiten. Inmiddels begrijpen we dat dit gedrag verkeerd was. Tegenover Trump en tegenover Erdogan.”
“Daarnaast denken we soms te moeilijk. Er zit een hooghartigheid in ons, in hoogopgeleide mensen die denken dat het allemaal heel ingewikkeld is. Het kan heel simpel: radicale liefde. Wat simpel is, blijft hangen bij mensen.”
Wat vond u van Imamoglu’s reactie op het besluit de verkiezingsuitslag te schrappen?
“Imamoglu is een belichaming van het Boek van Radicale Liefde. Hij is dichtbij en echt onder de mensen. Toen het besluit kwam, waren veel Turken de eerste vasten aan het breken, op de eerste dag van de Ramadan. Imamoglu kwam in beeld, hij was bij een eenvoudig gezin de iftar aan het eten. Dat is een beeld, maar het is ook echt wie hij is.”
“En hij koos de juiste woorden. Vastbesloten, maar niet vechten. Je recht opeisen, maar niet hun spel meespelen. Niet meedoen aan de spiraal van woede. Dat krijgt hij allemaal terug richting de nieuwe verkiezingsdag op 23 juni. Ze zullen constant proberen het imago, het beeld van Imamoglu te beschadigen. De strategie van de AKP wordt hem kwaad te maken en uit de tent te lokken, denk ik. Maar ik denk ook dat ze dat niet gaat lukken.”
Elsevier 07.05.2019 De Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz (ÖVP) heeft opgeroepen tot beëindiging van de onderhandelingen over toetreding van Turkije tot de EU. Kurz riep daartoe op na de ongeldig verklaarde gemeenteraadsverkiezingen in Istanbul.
‘Wie democratische verkiezingen niet accepteert, heeft in de EU niets te zoeken,’ zei Kurz dinsdag. Turkije heeft zich al jaren met grote stappen van de EU verwijderd, vooral sinds de mislukte couppoging in 2016. ‘Er zijn nog steeds sterke systematische beperkingen van de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid,’ stelde Kurz.
Kurz geldt al langer als prominent pleitbezorger van een officiële beëindiging van de toetredingsonderhandelingen met Turkije. Ook de Oostenrijkse EU-Commissaris Johannes Hahn, partijgenoot van Kurz, heeft hier al om gevraagd.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU) zei in januari dat Turkije waarschijnlijk niet binnen afzienbare tijd lid van de EU zal worden, maar dat de toetredingsonderhandelingen niet zomaar mogen worden afgebroken.
Burgemeester al geïnstalleerd
Het Turkse staatspersbureau Anadolu meldde maandag dat de kiesraad heeft besloten dat de gemeenteraadsverkiezingen in Istanbul over moeten. De nieuwe verkiezingen zijn op 23 juni.
Volgens president Recep Tayyip Erdogan echter, wiens AK-partij de verkiezingen in Istanbul verloor, zijn er onregelmatigheden voorgevallen. Vlak na de verkiezingen sprak hij van ‘georganiseerde misdaad’ die invloed zou hebben gehad op de stembusgang. Maar ook na hertellingen en bezwaarprocedures bleek dat de oppositie de verkiezingen had gewonnen. De verkiezingen ongeldig laten verklaren was de allerlaatste mogelijkheid voor de AKP om een andere uitslag te bewerkstelligen.
Afshin Ellian@AfshinEllian1
De Turkse democratie is dood, leve de strijd om de Turkse democratie: Verloren verkiezingen Erdogan moeten opnieuw #İstanbul349
CHP-leider Kemal Kiliçdaroglu beschuldigt de AKP ervan dat zij de kiesraad politiek onder druk heeft gezet. Erdogan ontkent dat.
‘Wat hier gebeurt, heeft niets te maken met democratie en is niet wettig. Het is overduidelijk dat dit alleen kan gebeuren in een dictatuur,’ zegt een woordvoerder van de CHP. ‘Je mag blijkbaar niet winnen van de AKP. De wil van het volk wordt genegeerd.’
Woedende burgers gingen de straat op na de bekendmaking:
Begin april analyseerde The New York Times dat er voor Erdogan veel op het spel staat bij de gemeenteraadsverkiezingen in Istanbul.
De AK-partij heeft de macht in de stad sinds 2002. Analisten en tegenstanders van de regering beweren dat de AK-partij de gemeentelijke geldstromen stevig in haar greep heeft met smeergeld en vriendjespolitiek.
Het zou onder meer gaan om tienduizenden corrupte aanbestedingen. Daarmee zouden honderden miljarden lira’s aan publiek geld gemoeid zijn. Die bedragen zouden gaan naar megalomane infrastructuurprojecten en gemeentelijke diensten die worden uitgevoerd door bedrijven van bevoordeelde zakenpartners
Karel Mercx@KarelMercx
De index met de 100 grootste bedrijven uit Turkije bereikt de laagste stand uit 2019. Meerdere gap-downs is geen sterk teken… 4
De CHP beloofde de financiële administratie van de stad openbaar te maken en te laten bekijken door onafhankelijke accountants. Ekrem Imamoglu zei eerder al dat hij vreest dat regeringspartij AKP nog voor de machtswisseling zou proberen om alle gegevens van de gemeente van de computers te verwijderen.
Imamoglu beloofde ‘een einde te maken aan het bestuur in ‘AKP-stijl’ en ‘naam voor naam’ bekend te maken hoeveel geld naar wie was overgemaakt en ‘welk familielid, welke broer en welke oom welke aanbesteding had gewonnen’.
Een vereniging van boogschutters kreeg 16 miljoen lira, (2,3 miljoen euro). Bilal Erdogan – een zoon van Erdogan – zat in het bestuur.
TURGEV, een stichting voor jeugd en onderwijs, kreeg 51 miljoen lira (7,4 miljoen euro). Erdogans dochter Esra Albayrak, zit in het bestuur.
De Turkse Technologie Team Stichting, waar Erdogans schoonzoon Selcuk Bayraktar de raad van bestuur voorzit, kreeg 41 miljoen lira (5,9 miljoen euro). (Bron: NYT)
Dat is niet alles: volgens de Turkse onderzoeksjournalist Cigdem Toker zijn in 2018 miljoenen gemeentegeld overgemaakt aan stichtingen en goededoelenorganisaties die worden bestuurd door familieleden van president Erdogan.
Lira krijgt weer een tik
De politieke onrust is meteen te voelen op de financiële markten. Maandag daalde de waarde van de lira met zo’n 2 procent ten opzichte van de euro. De waarde van de lira staat al langer onder druk. In februari moest 6 lira worden betaald voor een euro. Dat is opgelopen tot ruim 6,85 lira.
Turkije kampt sinds maart voor het eerst in meer dan tien jaar weer met een recessie. Onder meer de waardedaling van de lira, gekoppeld aan de vele leningen die Turkse bedrijven hebben bij buitenlandse kredietverstrekkers, doet de economie geen goed.
NOS 07.05.2019 In Istanbul is vanavond geprotesteerd tegen het besluit van de kiesraad de verkiezingsuitslag in Istanbul ongeldig te verklaren en nieuwe verkiezingen voor juni uit te schrijven. Het protest verliep vreedzaam. De politie en andere functionarissen bleven steeds in de buurt van de betogers.
De demonstranten scandeerden leuzen zoals ‘schouder aan schouder tegen het fascisme’ en ‘dit is het begin, we gaan door met de strijd’. In andere delen van de stad was te horen hoe mensen met de ramen open op potten en pannen sloegen, zoals dat bij de anti-regeringsprotesten in 2013 in Istanbul ook gebeurde.
De orde van advocaten in Istanbul heeft ook tot protest opgeroepen tegen de annulering van de verkiezingsuitslag.
‘Versterking democratie’
President Erdogan zei vandaag dat nieuwe verkiezingen de democratie in het land alleen maar zullen versterken. De oppositie noemt het besluit van de kiesraad schandelijk. Een partijleider van de oppositie zei dat de wil van het volk wordt vertrapt in Istanbul. Erdogan heeft zich nooit neergelegd bij het verlies van zijn AK-Partij in Turkijes culturele en economische hoofdstad.
De verkiezingen van 31 maart 2019 in Istanbul werden na een reeks hertellingen gewonnen door de seculiere partij CHP. Lijsttrekker Imamoglu is al geïnstalleerd als burgemeester. Hij heeft zijn aanhang opgeroepen tot kalmte en een nieuwe verkiezingsoverwinning op 23 juni beloofd.
Guy Verhofstadt, de leider van de liberale fractie in het Europees parlement schrijft op Twitter dat Turkije afglijdt naar een dictatuur. Die mening wordt links en rechts gedeeld in het parlement.
NOS 07.05.2019 Een aanval op de grootste oppositiepartij van Turkije, een nieuw dieptepunt in de democratische ontmanteling van het land en een Kiesraad die is bezweken onder de politieke druk van president Erdogan. Deze woorden gebruikt Kati Piri, Turkije-rapporteur van het Europees Parlement en Europarlementariër voor de PvdA in reactie op de ongeldig verklaarde burgemeestersverkiezing in Istanbul.
Gisteren besloot de Turkse kiesraad dat de verkiezingen in Istanbul op 23 juni over moeten. De verkiezingen van 31 maart werden gewonnen door een kandidaat van oppositiepartij CHP, Ekrem Imamoglu. Hij is inmiddels al geïnstalleerd als burgemeester. De uitslag leidde tot grote frustratie bij president Erdogan; zijn AKP verloor zo de grootste stad van het land.
Turkije-rapporteur Piri noemt het ongekend in de Turkse geschiedenis dat de verliezer van een verkiezing dat niet erkent. “Turkije is nooit een perfecte democratie geweest, maar er was altijd één regel in de afgelopen zes decennia: dat was dat de verkiezingen toch min of meer vrij en eerlijk verliepen”, zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal.
AKP: grootschalige fraude
Volgens de AKP is er bij de verkiezingen in Istanbul sprake geweest van grootschalige fraude. Verkiezingsmedewerkers zouden geen ambtenaren zijn geweest en uitslagformulieren zouden niet zijn ondertekend. Volgens Piri is daar geen enkel bewijs voor en waren de verkiezingsmedewerkers juist benoemd door de AKP en goedgekeurd voor de verkiezing.
“Dit is typisch zo’n voorbeeld van hoe je regels na de uitslag van een verkiezing gaat veranderen”, aldus Piri. Op Twitter reageerde ze vlak na het bekend worden zo:
Ook Turkije-correspondent Lucas Waagmeester in Istanbul zet vraagtekens bij de gang van zaken. “Tegelijk met de burgemeestersverkiezing werd er gekozen voor wijkraden en districten. Als er echt een probleem is, dan zou er nu reden zijn ook die andere verkiezingen ongeldig te verklaren, maar dat gebeurt niet. Hoe je er ook naar kijkt, al ga je ondersteboven hangen, er klopt hier gewoon heel veel niet aan.”
Volgens Turkije-rapporteur Piri is de Kiesraad in Turkije onder druk gezet door president Erdogan. Istanbul is een enorm belangrijke stad voor Turkije en de Turkse economie. “Erdogan was er zelf ooit burgemeester”, zegt Piri. “Een bekende uitspraak van hem is: ‘wie Istanbul wint, wint heel Turkije’. Kennelijk was het een stap te ver om ook na het verlies van het burgemeesterschap in Ankara, ook toe te geven dat ze de macht niet meer hebben in Istanbul.”
Imamoglu: ‘Alles komt goed’
In Istanbul was het gisteren na de bekendmaking van de Kiesraad even onrustig, zag correspondent Lucas Waagmeester. Toch waren er geen grote demonstraties, vermoedelijk omdat werd verwacht dat de politie hard zou optreden.
Burgemeester Imamoglu bleef gisteren tijdens een toespraak kalm. Volgens Waagmeester sprak hij op een verzoenende toon en zei: “De reden dat mijn ambt me wordt afgenomen, is dat ik altijd heb gezegd dat ik het volk wil dienen en niet gehoorzaam wil zijn aan de president.”
Turkije-rapporteur Piri valt het op dat de oppositie positief blijft: “De slogan van de nieuwe burgemeester is “alles komt goed”, wij gaan deze nieuwe verkiezing opnieuw weer winnen.” De partij van Imamoglu, de CHP, heeft inmiddels ook bekend gemaakt opnieuw mee te doen aan de verkiezingen.
Ekrem Imamoglu staat de pers te woordEPA
Overigens is Istanbul niet de enige plaats waar eerder verkozen burgemeesters alsnog moeten plaatsmaken. Het gebeurde de afgelopen weken op tal van plaatsen in het zuidoosten van Turkije, plekken waar veelal Koerdische politici de burgemeestersverkiezingen wonnen.
Waagmeester: “Op allerlei plaatsen zijn de gekozen Koerdische burgemeesters in verband gebracht met terrorisme. De burgemeesterstaken zijn daar overgenomen door regeringsfunctionarissen.”
EU-buitenlandcoördinator Mogherini en EU-commissaris Hahn, die gaat over uitbreidingsonderhandelingen, schrijven in een gezamenlijke verklaring dat het tegenhouden van verkozen burgemeesters ingaat tegen de kern van de democratie en de Turkse verplichtingen als lid van de Raad van Europa ondermijnen.
Over de geannuleerde verkiezing in Istanbul willen Mogherini en Hahn dat de precieze redenen door de Kiesraad bekend worden gemaakt. Ook verwachten ze dat de Turkse regering buitenlandse verkiezingswaarnemers zal toelaten bij de nieuwe verkiezingen op 23 juni.
Lucas Waagmeester
@NOSWaagmeester
Europese Commissie over het schrappen van de verkiezingsuitslag in Istanbul: ‘Een verantwoording voor deze vergaande beslissing moet nu openbaar worden, zodat het publiek erover kan oordelen.’
NU 07.05.2019 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft dinsdag het besluit van de Turkse kiesraad om de burgemeestersverkiezingen in de stad Istanboel over te doen toegejuicht. Hij stelt dat de verkiezingen van afgelopen maart door “georganiseerde corruptie” leidden tot een onterechte nederlaag voor zijn partij, de AKP.
Bij de lokale verkiezingen op 31 maart verloor de kandidaat van Erdogans AKP, oud-premier Binali Yildirim, nipt van oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu van de CHP.
Dat gold als een flinke klap voor de AKP: Istanboel is het commerciële centrum van Turkije en was 25 jaar lang in handen van de AKP en diens islamitische voorloper.
De kiesraad maakte maandag bekend dat er op 23 juni nieuwe burgemeestersverkiezingen worden gehouden in de grootste stad van het land. Aan dat besluit gingen talloze hertellingen van de stemmen vooraf.
CHP zal nieuwe verkiezingen niet boycotten
Imamoglu is al geïnstalleerd als burgemeester van de stad, maar zijn mandaat zal worden geannuleerd. De verkiezingen in districten en de gemeenteraadsverkiezingen worden niet opnieuw gehouden.
De CHP heeft dinsdag bekendgemaakt dat de partij de nieuwe verkiezingen niet zal boycotten. Verschillende kleinere oppositiepartijen hebben gezegd dat zij zich mogelijk achter de CHP zullen scharen.
Verkiezingen volgens Erdogan ‘volledig illegaal’
De Turkse president vertelde parlementariërs van de AKP dinsdag: “Wij zien dit als een belangrijke stap om onze democratie te verstevigen. We geloven dat er sprake was van georganiseerde corruptie en volledige illegaliteit tijdens de burgemeestersverkiezingen in Istanboel.”
De kiesraad ging mee in het bezwaar van de AKP dat er onbevoegde waarnemers in de stemlokalen hadden gezeten. Dit moeten ambtenaren zijn en dat was niet overal het geval, ondanks dat de kiesraad hen in eerste instantie goedgekeurd had.
Het is om die reden vooralsnog onduidelijk waarom alleen de burgemeestersverkiezingen over moeten en niet de andere stembusgangen, die op dezelfde dag en in dezelfde stemlokalen plaatsvonden. Bij de verkiezingen in districten en de gemeenteraadsverkiezingen werden door de AKP overigens wel goede resultaten behaald.
De nederlaag in Istanboel was extra pijnlijk voor Erdogan, die tijdens de jaren negentig burgemeester van Istanboel was en voorafgaand aan de verkiezingen in maart uitgebreid campagne voerde in de stad.
Een woordvoerder van de AKP ontkende dinsdag dat de kiesraad besloot nieuwe verkiezingen uit te schrijven om één partij te bevoordelen ten opzichte van de andere partijen.
Turkse lira kreeg klap door besluit kiesraad
Het besluit van de Turkse kiesraad leidde maandag tot een duikeling van de Turkse lira ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Investeerders maken zich zorgen over de resulterende politieke onzekerheid. Turkse zakenmensen hebben de zet veroordeeld, maar volgens Erdogan moeten zij “hun plaats kennen”.
De Turkse president stelt dat het zakken van de lirakoers het resultaat is van “economische sabotage” en bezwoer aanvallen op de Turkse economie te zullen afslaan. “Wat gaan we dan doen? Vanaf nu zullen we hetzelfde doen als wat we met terroristen hebben gedaan.”
NOS 06.05.2019 PKK-leider Abdullah Öcalan, die sinds 1999 een levenslange celstraf uitzit op een eiland in de Zee van Marmara, heeft opgeroepen tot “diepgaande maatschappelijke verzoening” in Turkije. Advocaten, die hem voor het eerst in acht jaar tijd hebben mogen bezoeken, hebben een verklaring van hem naar buiten gebracht.
Om de problemen in Turkije op te lossen moeten de partijen “afstand nemen van polarisering en de cultuur van strijd”, schrijf Öcalan. In plaats daarvan moeten ze zich richten op wat hij noemt “democratische onderhandelingen”.
De twee advocaten zijn donderdag een uur lang bij hem geweest op het gevangeniseiland Imrali, waar Öcalan in vrijwel volledig isolement wordt vastgehouden. In januari mocht hij voor het eerst in twee jaar zijn broer ontmoeten.
Vorige week hadden eigenlijk vier advocaten hem willen spreken, maar ze kregen niet allemaal toestemming om naar het eiland te reizen. Uit protest tegen de behandeling van Öcalan is de leider van de voornamelijk Koerdische oppositiepartij HDP in hongerstaking gegaan.
Zo’n 3000 Koerdische gevangenen hebben haar voorbeeld gevolgd, zegt de HDP. Öcalan roept hen op hun gezondheid en hun leven niet in gevaar te laten komen. Acht gevangenen zouden uit protest zelfmoord hebben gepleegd.
Turkse gevoeligheden
In maart 2015 had Öcalan in een boodschap naar aanleiding van het Koerdische nieuwjaar de PKK al eens aangespoord de wapens neer te leggen. Maar later dat jaar liepen onderhandelingen tussen Ankara en de PKK spaak, waarna het geweld over en weer weer oplaaide. De PKK, die strijdt voor meer Koerdische autonomie, wordt door Turkije, de Europese Unie en de VS beschouwd als een terroristische organisatie.
In de verklaring die vandaag is gepubliceerd gaat Öcalan ook in op de situatie in Syrië, waar de door Koerden gecontroleerde oppositiebeweging SDF een belangrijke rol speelt. De Koerdische YPG-militie binnen de SDF, die wordt gesteund door de VS en die nauwe banden heeft met de PKK, heeft grote delen van Noord-Syrië in handen. Öcalan dringt aan op een vreedzame oplossing voor Syrië, waarbij volgens hem ook rekening moet worden gehouden met de Turkse gevoeligheden.
Onder Koerdische YPG-strijders geniet Öcalan nog altijd veel respect. Maar Turkije ziet de YPG als onderdeel van de PKK en het Turkse leger heeft twee keer een inval gedaan in Noord-Syrië om de Koerdische strijdgroep aan te pakken.
Telegraaf 06.05.2019De Turkse lira kreeg maandag een nieuwe tik te verwerken. De waarde van de Turkse munteenheid ten opzichte van de dollar en de euro ging flink omlaag nadat bekend werd dat de lokale verkiezingen in Istanbul moeten worden overgedaan.
Oppositiepartij CHP won en inmiddels is Ekrem Imamoglu van die partij al geïnstalleerd als burgemeester van de belangrijkste stad van Turkije, maar de AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan sprak direct na de verkiezingsnederlaag van onregelmatigheden. De centrale kiesraad heeft nu na een evaluatie besloten dat de verkiezingen opnieuw moeten. De nieuwe verkiezingen worden gehouden op 23 juni 2019.
Maandag daalde de waarde van de lira met ongeveer 2 procent ten opzichte van de euro en de dollar. De waarde van de lira staat al langer onder druk. In februari moest 6 lira worden betaald voor een euro. Dat is inmiddels opgelopen tot ruim 6,85 lira.
NU 06.05.2019 De Turkse kiesraad heeft besloten dat de burgemeestersverkiezingen in Istanboel opnieuw moeten worden gehouden. Op 23 juni zullen de inwoners weer naar de stembus gaan, laat de kiesraad maandagavond in een verklaring weten.
Bij de lokale verkiezingen, die eind maart werden gehouden, verloor de kandidaat van president Recep Tayyip Erdogans AK-partij van oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu van de CHP.
Imamoglu is al geïnstalleerd als burgemeester van de stad, maar zijn mandaat zal worden geannuleerd. De verkiezingen in districten en de gemeenteraadsverkiezingen worden niet opnieuw gehouden.
Erdogan riep afgelopen maand meerdere malen op tot nieuwe verkiezingen, omdat ze volgens hem niet juist waren verlopen. De AK-partij diende dan ook een beroep in bij de kiesraad. Ook werden de stemmen in Istanboel al talloze keren herteld.
Zo claimde de AK-partij dat er ruim 46.000 stemmen zonder juiste naam waren uitgebracht. In werkelijkheid lag dat aantal op ruim 750. Daarnaast zouden er onbevoegde waarnemers in de stemlokalen hebben gezeten, terwijl deze mensen goedgekeurd waren door de kiesraad. Harde bewijzen ontbreken dus vooralsnog.
Nieuwe verkiezingen deze zomer
De CHP heeft al laten weten dat de nieuwe verkiezingen, die voor deze zomer gepland staan, niet rechtmatig en niet legitiem zijn. Volgens de partij laat de nieuwe stembusgang zien dat het land een dictatuur geworden is.
Vorige week liet Erdogans kandidaat, oud-premier Binali Yildirim, nog weten na zijn verlies geen zin te hebben in een nieuwe stembusgang.
De Turkse lira, die door de aanhoudende onzekerheid toch al onder druk stond, ging direct onderuit ten opzichte van de dollar en de euro.
NOS 06.05.2019 De Turkse kiesraad heeft de verkiezingen in Istanbul ongeldig verklaard, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu. De verkiezingen van 31 maart 2019 werden gewonnen door een kandidaat van oppositiepartij CHP, Ekrem Imamoglu. Die was al geïnstalleerd als burgemeester.
De uitslag leidde tot grote frustratie bij president Erdogan, wiens AK-partij de verkiezingen in de grootste stad van het land verloor. Volgens Erdogan zijn er bij de verkiezingen onregelmatigheden geconstateerd. Hij zei dat de “georganiseerde misdaad” invloed had gehad op de stemming.
Maar ook na hertellingen en bezwaarprocedures bleek dat Imamoglu de verkiezingen had gewonnen. Deze stap, het annuleren van de verkiezingen, was de allerlaatste mogelijkheid voor de AKP om de uitslag van de verkiezingen tegen te gaan. Volgens de AKP-vertegenwoordiger in de kiesraad is de uitslag geannuleerd omdat verkiezingsmedewerkers geen ambtenaren waren. Ook waren volgens hem uitslagformulieren niet ondertekend.
Een hoge functionaris van de oppositie heeft woedend gereageerd. Hij stelt dat het systeem “niet-democratisch en onwettig is”. Hij spreekt van een “duidelijke dictatuur”. De nieuwe verkiezingen worden op 23 juni gehouden.
Geen grote bewijzen
Volgens de AKP is er bij de verkiezingen sprake geweest van grootschalige fraude. “Erdogan herhaalt dat ook steeds”, zegt correspondent Lucas Waagmeester. “Publiekelijk hebben we daar niet heel grote bewijzen voor gezien. Ze zeggen dat gewoon en ze beweren dat ze die bewijzen aan de kiesraad hebben gegeven.”
Ook in Ankara verloor de partij overigens de verkiezingen. “Een groot deel van de leden van de kiesraad is benoemd door de AKP. Dat zijn voornamelijk juristen. Maar de AKP is niet in staat dat verlies toe te geven. Je mag nu wel grote vraagtekens zetten bij de vraag of de kiesraad onafhankelijk is”, zegt Waagmeester.
Er rezen de laatste jaren vaker twijfels over de democratie in Turkije. Zo staan vrije media en rechtspraak onder druk, net als democratische instituties. Waagmeester: “Erdogan zegt altijd als hij daarop wordt aangesproken: maar ik win de verkiezingen. Dat is zijn enige legitimiteit, dat is het enige wat hij nog heeft. En nu staat, met deze verloren verkiezingen, ook de laatste pijler onder druk.”
Telegraaf 06.05.2019 De gemeenteraadsverkiezingen in Istanbul moeten overgedaan worden. Dat heeft de centrale kiesraad besloten na evaluatie van de verkiezingen die eind maart werden gehouden, meldt staatspersbureau Anadolu. Oppositiepartij CHP won en inmiddels is Ekrem Imamoglu van die partij al geïnstalleerd als burgemeester van de belangrijkste stad van Turkije.
President Recep Tayyip Erdogan, lid van de AK-partij die in maart bij de gemeenteraadsverkiezingen in veel steden verloor van het centrum-linkse CHP, drong aan op herverkiezingen in Istanbul. Volgens Erdogan zijn er bij de verkiezingen onregelmatigheden voorgevallen. Vlak na de verkiezingen sprak hij van „georganiseerde misdaad” die invloed zou hebben gehad op de stembusgang.
CHP-leider Kemal Kiliçdaroglu beschuldigt de AKP ervan dat ze politieke druk op de kiesraad heeft uitgeoefend. Erdogan ontkent dat.
„Wat hier gebeurt heeft niets te maken met democratie en is niet wettelijk. Het is overduidelijk dat dit alleen kan gebeuren in een dictatuur”, zegt een afgevaardigde van de CHP, die in Istanbul in eerste instantie met een verschil van 24.000 stemmen de verkiezingen won van de AKP. Na een door de AKP aangevraagde hertelling werd het verschil met tienduizend teruggebracht naar 14.000. „Je mag blijkbaar niet winnen van de AKP. De wil van het volk wordt genegeerd.”
De nieuwe verkiezingen worden gehouden op 23 juni 2018.
AD 06.05.2019 De Kiesraad van Turkije heeft de uitslag van de burgemeestersverkiezingen in Istanboel geannuleerd en bepaald dat ze wegens onregelmatigheden over moeten. Dat heeft staatspersbureau Anadolu bekendgemaakt.
Het besluit valt vijf weken na de stembusgang, talloze hertellingen en juridische procedures tegen vermeende onregelmatigheden.
Oppositiekandidaat Ekrem Imamoglu van de centrum-linkse Republikeinse Volkspartij CHP kwam op zondag 31 maart verrassend als winnaar uit de bus en werd benoemd tot nieuwe burgemeester van Istanboel. Dat was een grote nederlaag voor president Erdogan die intensief campagne had gevoerd om zijn geboortestad in handen te houden van zijn AK-partij.
Nederlaag
Istanboel werd gezien als de hoofdprijs in de verkiezingen en de nederlaag voor Erdogan komt extra hard aan, omdat hij er in 1994 zijn politieke loopbaan als burgemeester begon. Voor het eerst in 25 jaar verloor de AK-partij van Erdogan en haar islamitische voorgangers de macht in de economische hoofdstad én rijkste stad van Turkije.
Erdogan liet echter weten zich niet neer te leggen bij de nederlaag. Hij wilde dat de Kiesraad de omstreden uitslagen zou annuleren en nieuwe verkiezingen uitschrijven, omdat er volgens hem sprake was geweest van ‘grootscheepse en georganiseerde fraude’.
,,Mijn aanhangers vertellen me dat de verkiezingen moeten worden overgedaan”, zei Erdogan in een toespraak tot ondernemers. Hij benadrukte dat er duidelijk was gesjoemeld aangezien de voorsprong van de oppositiekandidaat Imamoglu na hertellingen werd verkleind van 27.000 naar 13.000 stemmen. Erdogan wees er op dat in vergelijkbare situaties verkiezingen overal in de wereld en ook in Turkije in het verleden werden overgedaan.
Met spanning werd uitgezien naar het besluit van de Turkse Kiesraad. Die heeft echter geen reputatie van onpartijdigheid. Verzoeken van regeringspartij AKP voor hertellingen werden in 86% van de gevallen ingewilligd. Van de grootste oppositiepartij CHP maar in 12%, en geen enkele van de aanvragen van pro-Koerdische HDP.
‘Meten met twee maten’
Volgens HDP-parlementslid Garo Paylan ‘meten ze met twee maten’. De gedragscode die Erdogan voor Istanboel eist, geldt niet wanneer diens AKP met een klein verschil wint in andere gemeenten. Zo won de AKP in de stad Mus de burgemeestersverkiezingen met een voorsprong van 538 stemmen op de HDP-kandidaat. In het kiesdistrict Malazgirt in Mus kreeg de AKP slechts drie stemmen meer dan de HDP. De Kiesraad wees verzoeken om hertellingen af.
AKP vice-voorzitter Ali Ihsan Yavuz nam bij zijn bezoek aan de Kiesraad drie koffers met ‘belastend bewijsmateriaal’ mee om zijn verzoek om de verkiezingen over te doen te onderbouwen. De kandidaat voor het burgemeesterschap van Istanboel namens de AK-partij, oud-premier Binali Yildirim, zou volgens Yavuz ten onrechte hebben verloren.
De Kiesraad gaf zowel de AKP als haar bondgenoot MHP, de ultranationalistische partij van de Grijze wolven, vandaag nog een keer de gelegenheid om bewijsmateriaal te presenteren en mondeling toe te lichten.
Onregelmatigheden
Bij de bezwaren van de AKP gaat het om vier soorten onregelmatigheden. Ruim 14.700 mensen die per presidentieel decreet waren ontslagen uit hun functies bij de overheid hebben ook gestemd, terwijl dat volgens de AKP tegen de regels is. De Kiesraad heeft dat bezwaar afgewezen.
Zeker 19.000 mensen zouden lid zijn geweest van stembuscommissies terwijl ze geen ambtenaren waren en dus die functie niet hadden mogen uitoefenen, aldus de AKP. Duizenden van hen zouden volgens de AKP-vicevoorzitter ‘eerstegraads familieleden’ zijn van leden van de Gülenbeweging, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016.
Verder zouden er 5.388 uitslagenlijsten zijn goedgekeurd zonder dat ze een stempel hadden. En tenslotte zouden er discrepanties zijn tussen het aantal geregistreerde kiezers en het aantal uitgebrachte stemmen.
Oppositieleider Kemal Kiliçdaroğlu deed een beroep op de Kiesraad om de rechtsstaat te respecteren en ‘niet te buigen voor de druk die wordt uitgeoefend door degenen die aan de macht zijn’.
,,De Kiesraad dient het complot van de machthebbers tegen de democratie te ontmantelen, anders kan er geen sprake zijn van gerechtigheid.”
Wanneer de Kiesraad de definitieve uitslag bekendmaakt, zal blijken of zij handelt voor of tegen de democratie, zo voegde hij er aan toe.
AD 06.05.2019 Turken die naar Nederland komen, kunnen worden verplicht in te burgeren. Regeringspartijen D66 en CDA zeggen dat zij een juridische oplossing hebben gevonden waardoor die inburgeringsplicht toch op te leggen valt. Het kabinet moet daar snel mee aan de slag.
Volgens D66 en CDA hoeft het in 1963 afgesloten associatieverdrag met Turkije niet langer een blokkade te vormen die verplichte inburgering van Turken verhindert. Het kabinet moet met de aangedragen oplossing zo snel mogelijk aan de slag, stellen zij. Al vanaf 2020 zouden ook Turken, net als andere nieuwkomers van buiten de Europese Unie, alleen in Nederland mogen blijven als zij via een inburgeringsexamen aantonen Nederlands te kunnen en kennis van de samenleving te hebben
In het associatieverdrag tussen de toenmalige Europese Gemeenschap (EG) en Turkije staan regels die destijds bedoeld waren om geleidelijk een vrij verkeer van personen te realiseren. Onderdeel daarvan is dat er geen inburgeringsplichten opgelegd mogen worden, ook wel bekend als de stand still clausule. Volgens D66 en CDA biedt een uitspraak van het Europees Hof uit 2014 echter grond om van deze bepaling af te mogen wijken.
In de zaak Dogan versus Duitsland oordeelde het Hof dat schending mogelijk is ‘door een dwingende reden van algemeen belang’. Deze reden moet daarnaast ‘geschikt zijn om het nagestreefde legitieme doel te bereiken en gaat niet verder dan wat nodig is om dit te bereiken’.
Taalniveau
Hoewel Duitsland indertijd niet aan de voorwaarden voldeed en bij de rechter bakzeil haalde, biedt de nieuwe Nederlandse inburgeringswet wél juridische handvatten om te voldoen aan de gestelde voorwaarden, stellen D66 en CDA. ,,Anders dan Duitsland nu doet gaat Nederland namelijk werken met persoonlijke inburgeringsplannen en leerbaarheidstoetsen, die ook bepalen welk taalniveau van de inburgeraar verlangd wordt om te slagen voor de inburgeringstoets’’, stelt D66-Kamerlid Jan Paternotte. ,,Zo kan Nederland gaan voldoen aan beide criteria zoals geschetst door het Europees Hof.’’
Volgens CDA-Kamerlid Pieter Heerma is de nieuwe inburgeringswet ‘sowieso een enorme verbetering’ ten opzichte van de bestaande wet. ,,Nu komt daar nog eens bovenop dat het de mogelijkheid biedt om ook migranten uit Turkije inburgeringsplichtig te maken.’’
Volgens D66 en CDA is een inburgeringsplicht voor Turken ‘urgenter’ geworden, nu het aantal asielaanvragen vanuit Turkije in vrijwel alle Europese landen fors toeneemt. ,,Dat Turkse nieuwkomers geen inburgeringsplicht hadden, was sowieso al een probleem. Maar met de ontwikkelingen in Turkije en de groeiende instroom wordt dit alleen maar problematischer”, stelt CDA-Kamerlid Pieter Heerma.
Dat Turkse nieuwkomers geen inburgeringsplicht hadden, was sowieso al een probleem, aldus CDA-Kamerlid Pieter Heerma
Asielaanvragen
In 2015 vroegen bijvoorbeeld slechts 55 Turken in Nederland asiel aan, vorig jaar was dat aantal al opgelopen tot 1.300. Binnen de Europese Unie steeg het aantal asielaanvragen in diezelfde periode van 4.180 naar 21.975. De toename was het grootst in Duitsland: van 1.500 naar 10.160.
De stijgende aantallen hangen volgens de twee partijen samen met ontwikkelingen in Turkije na de mislukte staatsgreep. De Turkse regering onder leiding van president Erdogan heeft sinds de couppoging van juli 2016 meer dan 77 duizend personen gearresteerd, 150 duizend ambtenaren ontslagen of geschorst, 15 duizend militairen ontslagen en 130 mediaorganisaties gesloten.
Uit cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst blijkt dat vorig jaar 70 procent van alle Turkse asielzoekers een verblijfsstatus kregen. D66-Kamerlid Jan Paternotte stelt dat wanneer Turken in hun eigen land niet veilig zijn, ze hier welkom zijn. ,,Alleen vindt D66 dan wel dat we hen ook de kans moeten geven echt in te burgeren en de Nederlandse taal te leren.”
Ook de reguliere migratie vanuit Turkije door bijvoorbeeld gezinshereniging is de afgelopen jaren toegenomen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek registreerde in 2017 een stijging van 30 procent. Cijfers over 2018 zijn nog niet beschikbaar.
Telegraaf 06.05.2019 Turken die naar Nederland komen, kunnen worden verplicht in te burgeren. Regeringspartijen D66 en CDA zeggen dat zij een juridische oplossing hebben gevonden waardoor die inburgeringsplicht toch op te leggen valt, zo schrijft het AD.
Het kabinet moet daar snel mee aan de slag. Volgens D66 en CDA hoeft het in 1963 afgesloten associatieverdrag met Turkije niet langer een blokkade te vormen die verplichte inburgering van Turken verhindert. Het kabinet moet met de aangedragen oplossing zo snel mogelijk aan de slag, stellen zij. Al vanaf 2020 zouden ook Turken, net als andere nieuwkomers van buiten de Europese Unie, alleen in Nederland mogen blijven als zij via een inburgeringsexamen aantonen Nederlands te kunnen en kennis van de samenleving te hebben.
MSN 06.05.2019 Turken die naar Nederland komen, kunnen worden verplicht in te burgeren. Regeringspartijen D66 en CDA zeggen dat zij een juridische oplossing hebben gevonden waardoor die inburgeringsplicht toch op te leggen valt, zo schrijft het AD.
Het kabinet moet daar snel mee aan de slag. Volgens D66 en CDA hoeft het in 1963 afgesloten associatieverdrag met Turkije niet langer een blokkade te vormen die verplichte inburgering van Turken verhindert. Het kabinet moet met de aangedragen oplossing zo snel mogelijk aan de slag, stellen zij. Al vanaf 2020 zouden ook Turken, net als andere nieuwkomers van buiten de Europese Unie, alleen in Nederland mogen blijven als zij via een inburgeringsexamen aantonen Nederlands te kunnen en kennis van de samenleving te hebben.
AD 04.05.2019 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft er vandaag nogmaals op aangedrongen dat lokale verkiezingen in Istanboel worden overgedaan omdat ze niet goed zijn verlopen. Bij de verkiezingen van eind maart werd de kandidaat van oppositiepartij CHP gekozen tot burgemeester van Istanboel, ten koste van de AK-partij van Erdogan.
Erdogans hernieuwde oproep komt vlak voor de verwachte beslissing van de centrale kiesraad over het beroep dat de AK-partij al had ingesteld tegen de verkiezingsuitslag. Maandag hakt de kiesraad daar waarschijnlijk een knoop over door. Zaterdag herhaalde de Turkse president dat zich bij de verkiezingen onregelmatigheden hebben voorgedaan. Vlak na de verkiezingen sprak hij van ,,georganiseerde misdaad” die invloed had op de stembusgang.
CHP-leider Kemal Kilicdaroglu beschuldigde de AK-partij er vrijdag al van politieke druk op de kiesraad uit te oefenen, maar Erdogan verwierp die kritiek zaterdag. Zijn partij zou alleen maar haar recht willen halen.
Telegraaf 04.05.2019 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft er zaterdag nogmaals op aangedrongen dat de lokale verkiezingen in Istanbul over moeten omdat ze in zijn ogen niet goed zijn verlopen. Bij de verkiezingen van eind maart werd de kandidaat van oppositiepartij CHP gekozen tot burgemeester van Istanbul, ten koste van de AK-partij van Erdogan.
Erdogans hernieuwde oproep komt vlak voor de verwachte beslissing van de centrale kiesraad over het beroep dat de AK-partij al had ingesteld tegen de verkiezingsuitslag. Maandag hakt de kiesraad daar waarschijnlijk een knoop over door. Zaterdag herhaalde de Turkse president dat zich bij de verkiezingen onregelmatigheden hebben voorgedaan. Vlak na de verkiezingen sprak hij van „georganiseerde misdaad” die invloed had op de stembusgang.
CHP-leider Kemal Kilicdaroglu beschuldigde de AK-partij er vrijdag al van politieke druk op de kiesraad uit te oefenen, maar Erdogan verwierp die kritiek zaterdag. Zijn partij zou alleen maar haar recht willen halen.
NOS 01.05.2019 Turkije vindt het een extreem foute stap als de Verenigde Staten de Moslimbroederschap aanmerken als terroristische organisatie. Het land speelt zo terroristische organisaties zoals IS in de kaart, zegt Ankara.
Het land reageert hiermee op het voornemen van het Witte Huis om de Moslimbroederschap op de terreurlijst te zetten. Persvoorlichter Sanders bevestigde gisteravond dat president Trump daarmee bezig is.
Volgens de Turken verhindert dat voorgenomen besluit de democratische verworvenheden in de islamitische wereld. “Het is de beste propaganda die je IS kan geven”, zegt een woordvoerder van president Erdogan.
Trump wil de beweging op de terreurlijst zetten op verzoek van de Egyptische president Sisi. Die heeft in eigen land de Moslimbroederschap al betiteld als terroristische organisatie. Bijna alle leden van de partij zitten daar vast, zoals oud-president Morsi die in 2014 door Sisi werd afgezet. Andere leden en sympathisanten werden de afgelopen jaren ter dood veroordeeld of leven buiten Egypte in ballingschap, voornamelijk in Turkije.
De Moslimbroederschap werd opgericht in Egypte in de jaren 20 door Hassan al-Banna. De Moslimbroederschap streeft naar een democratische samenleving gebaseerd op islamitische principes. Naast in de politiek, zijn zij ook vertegenwoordigd in de maatschappij. Zo worden veel scholen en weeshuizen gerund of gefinancierd door de beweging. In de jaren 40 bood die zowel vreedzaam als gewapend verzet tegen de Britse overheersers.
De partij is inmiddels actief in 82 landen en heeft een controversieel imago. Onder meer al-Qaida en Hamas komen voort uit dezelfde ideologie die de Moslimbroederschap aanhangt.
Maar er is ook een politieke tak die geweldloos opereert, zoals in Egypte en in Tunesië. In beide landen won de partij de eerste vrije verkiezingen na de Arabische lente. In Tunesië zit de partij nog steeds in een coalitie met een seculiere partij.
Turkije is niet de enige partij die zich keert tegen de beslissing van Trump. Zo zegt Daniel Benjamin, de voormalige Amerikaanse coördinator terrorismebestrijding, tegen The Guardian dat er geen enkele wettelijke basis is om de partij te bestempelen als terroristisch. Hij wijst erop dat de Egyptische tak van de Moslimbroederschap vanaf de jaren 70 geweld heeft afgezworen.
Bovendien zullen Egypte en Saudi-Arabië, belangrijke Amerikaanse bondgenoten in het Midden-Oosten, weliswaar dankbaar zijn voor de stap, maar voor de relatie met andere strategische landen in de regio kan de beslissing juist een risico zijn, denkt Benjamin.
Naast door Turkije wordt de Moslimbroederschap gesteund door Qatar. Verder speelt de organisatie een belangrijke rol in landen als Tunesië, waar leden zelfs in de coalitie zitten met een seculiere partij, Irak, Koeweit en Jordanië. Ook maken de Moslimbroeders deel uit van de door de VN gesteunde regering in Libië.
De Moslimbroederschap zelf zegt niet onder de indruk te zijn van Trumps maatregel en zegt door te gaan met het naar eigen zeggen “gematigde en vreedzame denken” en te blijven bijdragen aan de gemeenschap.
AD 29.04.2019 Twee jonge zussen uit Etten-Leur zitten al bijna twee jaar vast in Turkije. Ze spelen in een muziekgroep die volgens Turkije banden heeft met een terroristische organisatie. ,,Als je zegt wat je denkt, word je opgepakt.”
Drie jaar geleden reisde Betül Varan, een rechtenstudente uit Etten-Leur, haar droom achterna: muziek maken in Grup Yorum, een folkrockband in Turkije. Maar waar voor Betül haar dwarsfluit de melodie van het protest speelt, ziet de Turkse overheid haar muziek als een instrument van terrorisme. Daarom zitten Betül (26) en haar jongere zus Bergün (24) al bijna twee jaar vast in Turkije, eerst in de cel, nu daarbuiten, maar zonder de mogelijkheid het land te verlaten.
Dat komt zo. Grup Yorum, een muziekband met een wisselende samenstelling, maakt al sinds de jaren 80 linkse protestliederen: tegen het kapitalisme in het algemeen en tegen het Turkse regeringsbeleid in het bijzonder. Ze zingen, zo zeggen ze, voor de armen, de boeren en de arbeiders. Ze gebruiken vaak traditionele Turkse instrumenten en zingen soms in het Koerdisch. De band is redelijk populair, vooral onder jongeren, sommige optredens trokken 25.000 mensen.
,,Onze kinderen zijn opgegroeid met hun muziek, ook al woonden ze in Etten-Leur”, vertelt hun moeder Günay Akkaya. Zij woont nog steeds in een rijtjeshuis in de Brabantse plaats. ,,Het was de droom van Betül om muziek te maken in die band. Toen ze in 2016 de kans kreeg om zich er bij aan te sluiten, is ze naar Turkije gegaan.” Een jaar speelde Betül dwarsfluit in de groep. In 2017 vliegt ook haar jongere zus Bergün naar Istanboel: om Betül te bezoeken.
Dan gaat het mis. Op een avond in mei 2017 valt de Turkse politie het cultureel centrum, waar de twee zussen met nog meer bandleden verblijven, binnen. Zeker elf mensen worden gearresteerd en vastgezet.
Betül wist dat er een risico was, toen ze zich bij de band aansloot, aldus Moeder Günay
Want voor de Turkse overheid is Grup Yorum niet zomaar een muziekgroep of een protestband. De groep zou banden hebben met de DHKP-C, een (linkse) terroristische organisatie die de afgelopen decennia meerdere aanslagen in Turkije heeft gepleegd. Ook de VS en de EU hebben de DHKP-C op hun terrorismelijst staan.
De link is niet uit de lucht gegrepen: de band heeft liedjes geschreven over DHKP-C-leden en bij een concert wapperde een banier met een portret van een voormalig DHKP-C leider erop. De laatste jaren zijn veel concerten van de groep verboden. Moeder Günay: ,,Betül wist dat er een risico was, toen ze zich bij de band aansloot. Maar ze wilde haar muziek laten horen. Wij zien Grup Yorum als een volksgroep, voor ons hebben ze geen band met de DHKP-C.”
De elf bandleden zitten maandenlang vast. Bergün stelt ook mishandeld te zijn: agenten trekken plukken haar uit haar hoofd. Familieleden demonstreren in de zomer van 2018 meerdere keren op het Centraal Station van Rotterdam voor vrijlating van de zussen.
Nederlandse Sanctielijst Terrorisme
Ook hun vader Erdem is daarbij. Hij staat op de Nederlandse Sanctielijst Terrorisme. Varan zit niet vast, maar staat wel onder (financiële) beperkingen omdat Nederland hem verdenkt van banden met een terroristische organisatie, waarschijnlijk de DHKP-C. Volgens Varan is dat een misverstand: hij heeft geld ingezameld voor een Turkse stichting in Rotterdam, maar die heeft niets met de DHKP-C te maken. Varan werd in juli 2017 op de sanctielijst geplaatst, twee maanden nadat zijn dochters in Turkije werden opgepakt.
In de loop van 2018 komen de bandleden voorlopig vrij, de zussen hebben dan zeventien maanden vastgezeten. ,,Bergün is eerst tot drie jaar cel veroordeeld, maar daarna vrijgesproken. Zij is zo boos dat ze zo lang voor niets heeft vastgezeten dat ze nu ook muziek wil blijven maken in de band, als drummer. De zaak tegen Betül loopt nog. De Turkse justitie zegt dat ze samen met terroristen gezien zijn, maar dat is onzin”, zegt hun moeder.
Ik wil naar Nederland, naar mijn familie, maar ze laten me het land niet uit, aldus Bergün.
Betül moet in Turkije blijven zo lang haar zaak loopt. Bergün wilde onlangs naar Nederland vliegen, onder meer voor een optreden van de band in Antwerpen, maar kwam niet voorbij de douane. ,,Ik wil naar Nederland, naar mijn familie, maar ze laten me het land niet uit”, zegt ze telefonisch vanuit Istanboel. ,,En waarom? Ja, we maken politieke muziek omdat we vinden dat het niet goed gaat in dit land. Maar dat is alles. Als je hier zegt wat je denkt, word je opgesloten.”
Intussen is hun moeder in Etten-Leur de wanhoop nabij. ,,Ik heb mijn dochters al twee jaar niet gezien. Er lijkt geen onafhankelijke rechtspraak meer in Turkije. Zolang Erdogan de baas is, kan hij doen wat hij wil.” De Turkse ambassade in Nederland wil niet ingaan op vragen over de zaak van de zussen.
Telegraaf 05.04.2019Ook na het hertellen van de stemmen in diverse districten in Istanbul is oppositiepartij CHP de winnaar van de lokale verkiezingen in die stad. Dat claimde Ekrem Imamoglu van de CHP vrijdag in lokale media.
De AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan ging in beroep tegen de resultaten van de verkiezingen zondag in de belangrijkste stad van Turkije. In 17 van de 39 stembureaus werden de stemmen opnieuw geteld. Volgens Imamoglu bleek dat zijn partij in Istanbul 18.742 stemmen meer had gekregen dan de AK-partij. Eerder had de partij 25.000 stemmen meer.
De AK-partij heeft ook protest aangetekend tegen de uitslag in Ankara waar het ook verloor. Volgens AK zijn de verkiezingsuitslagen beïnvloed door ongeldige stemmen en onregelmatigheden.
Telegraaf 01.04.2019 Hij brengt wodka op de markt onder de naam ’Rumi’, vernoemd naar de 13e-eeuwse islamitische filosoof en mysticus. Dat is tegen het zere been van een invloedrijke Turkse columnist. „Hij spoorde zijn lezers aan me lastig te vallen en al snel sloeg de sfeer over naar Nederland. Het werd zo bedreigend dat ik enkele dagen heb moeten sluiten”, vertelt Badakhshani.
VVD-Kamerlid Yesilgöz springt voor hem in de bres: „Geen Nederlander hoeft verantwoording af te leggen aan Turkije.”
NOS 01.04.2019 Over de uitslag van de burgemeestersverkiezingen in Turkije wordt hier en daar nog getwist, maar het lijkt er steeds meer op dat voor het eerst in jaren de heersende AKP van president Erdogan een gevoelige verkiezingsnederlaag heeft geleden.
Eerder wist de partij grote crises moeiteloos te overleven: de couppoging in 2016, de vluchtelingencrisis die in Turkije veel zwaarder werd gevoeld dan in Europa en de burgeroorlog in Zuidoost-Turkije. Steeds bleef de regerende partij winnen. “Alsof ze immuun waren voor tegenslagen”, zegt NOS-correspondent Lucas Waagmeester.
Tel daar de economische voorspoed bij op: 17 jaar lang beleefde Turkije gouden tijden. De groeicijfers waren enorm, de werkloosheid laag. De middenklasse groeide en die kreeg meer te besteden.
“De AKP was er steeds snel bij om erbij te vertellen dat de economische voorspoed kwam door hun beleid. Maar daar is in het afgelopen jaar verandering in gekomen: Turkije zit nu in een crisis die de AKP nog nooit heeft beleefd”, zegt Waagmeester.
Pijn bij Erdogan-aanhangers
Die crisis is er eentje waar de rest van de wereld ook zijn portie van heeft gehad: een economische crisis. “Afgelopen jaar stortte het hier in elkaar. Turkije beleeft een valutacrisis, met een enorme waardedaling ten opzicht van de dollar en euro. Veel bedrijven hebben daar last van. Ook burgers worden geraakt: voor bijvoorbeeld groente en fruit moet 30 procent meer betaald worden.”
Dat laatste doet vooral pijn bij de lage middenklasse en zij zijn de voornaamste kiezers van de AKP. Voor president Erdogan de taak het tij te keren en daarvoor maakt hij gebruik van zijn traditionele strategie: zelf als redder optreden en iemand anders de schuld geven van de problemen, zegt Waagmeester.
De economische neergang is volgens Erdogan de schuld van ‘voedsel-terroristen’ die de hoge prijzen veroorzaken. Het Westen is intussen met een gecoördineerde aanval bezig om Turkije kapot te maken, aldus de president. “Erdogan voert zijn eigen economische beleid, dat werkt niet goed en daar wordt hij nu voor afgestraft.”
NOS
De AKP lijkt vooral te hebben verloren in de regio’s langs de kust, ten koste van oppositiepartij CHP. Wat vooral pijn doet zijn de regio’s Istanbul en Ankara: ook daar lijkt het erop dat CHP de winnaar is. In Istanbul zou dat betekenen dat oud-premier Binali Yildirim, een vertrouweling van Erdogan, het moet afleggen tegen CHP-kandidaat Ekrem Imamoglu.
“David tegen Goliath”, noemt correspondent Waagmeester de burgemeestersstrijd in Istanbul. Want waar de AKP-kandidaat een politiek zwaargewicht met grote bekendheid is, daar is de CHP-kandidaat slechts burgemeester van een stadsdeel.
De overwinning van CHP is extra bijzonder als je weet dat de AKP zowat alle media in handen heeft en de president inzet tijdens de verkiezingscampagne. De CHP moet het stellen zonder al die troeven. Toch zijn veel kiezers dus overgestapt: volgens persdienst Anadolu krijgt CHP in heel Turkije 30 procent van de stemmen. De AKP heeft wel nog steeds een comfortabele voorsprong met 44 procent.
CHP
De CHP is de partij van de Republikeinen en wil een strenge scheiding tussen kerk en staat. De linkse partij heeft een opvallende alliantie met de rechtse Iyi-partij. De CHP staat qua gedachtegoed recht tegenover de religieuze AKP.
Slechts een deel van de kiezers die het vertrouwen in de AKP kwijt zijn, is overgelopen naar CHP. Een ander deel is vertrokken naar de extreem nationalistische MHP. Die overstap doet de AKP minder pijn, want MHP en AKP vormen samen een regeringscoalitie.
De AKP van president Erdogan zal ondanks gevoelig verlies ook na de lokale verkiezingen de grootste partij blijven in Turkije. Zonder vervroegde verkiezingen zijn Erdogan en zijn partij sowieso tot 2023 aan de macht.
“Deze uitslag is vooral een duidelijk signaal dat de economie ook voor de AKP een uitdaging kan zijn”, zegt Waagmeester. “Eerdere problemen heeft president Erdogan altijd weggeschreeuwd, maar dat slaat nu niet meer aan, zijn traditionele strategie om zich op te werpen als redder werkt niet bij de economische problemen.”
Elsevier 01.04.2019 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in Turkije is de AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan nog wel de grootste van het land, maar lijkt de partij in de drie grootste steden aan het kortste eind te trekken. Vooral de vermoedelijke nederlaag in Istanbul zou een mokerslag betekenen voor Erdogan en zijn partij, die zich nog niet bij voorbaat neerlegt bij de uitslagen.
De coalitie van Erdogans AK-partij en de nationalistische Grijze Wolven (MHP) haalde landelijk de meerderheid van de stemmen met ruim 51 procent. Hoewel de regeringspartij dus de grootste van het land blijft, heeft Erdogan in de grote steden gevoelige nederlagen geleden. Zondagavond werd al duidelijk dat de AK-partij in Ankara was overvleugeld door de Republikeinse volkspartij CHP. Ook in de tweede stad van het land Izmir werd die partij grootste. Dat was bij de vorige verkiezingen in de havenstad ook al het geval.
De regeringspartij gaat de uitslag in de hoofdstad wel aanvechten, meldt staatspersbureau Anadolu: ‘We hebben onrechtmatige stemmen en onregelmatigheden geconstateerd in de meeste van de 12.158 stembureaus in Ankara,’ zegt partijsecretaris Fatih Sahin. ‘We zullen onze juridische rechten ten volste gebruiken, en zullen niet toestaan dat de wil van het volk wordt veranderd.’
Minieme voorsprong oppositiepartij CHP in Istanbul
In Istanbul, waar Erdogans politieke carrière begon, is het nog spannend. Aanvankelijk claimde de AK-partij in de grootste stad van Turkije nog de overwinning: ex-premier Binali Yildirim riep zondagavond de overwinning uit toen zijn partij op een voorsprong van 0,06 procent stond. Toch lijkt het er maandagmiddag op dat de CHP daar de grootste wordt.
De Turkse kiesraad meldt na het tellen van ruim 99 procent van de stemmen dat de sterk seculiere oppositiepartij een minieme voorsprong heeft. Het zou voor het eerst in 25 jaar zijn dat de islamitische AK-partij Istanbul niet in handen krijgt. ‘Het ziet ernaar uit dat Imamoglu (van de CHP, red.) 25.000 stemmen meer heeft behaald,’ zegt Yildirim maandagmiddag. Volgens hem zijn er echter 216.000 ongeldige stemmen, en is de AK-partij van plan om die ook aan te vechten.
‘We moeten accepteren dat we niet in alle steden gewonnen hebben,’ reageerde Erdogan in de nacht van zondag op maandag. ‘Het is de uitkomst van wat het volk wil, dat is een essentieel onderdeel van de democratie, dat moet worden geaccepteerd.’ Toch benadrukte hij dat de AK-partij landelijk de grootste is geworden, ‘zoals we altijd hebben gedaan sinds 3 november 2oo2’. De CHP reageerde opgetogen op de verkiezingsuitslag: ‘Het volk heeft gestemd vóór de democratie,’ zei partijleider Kemal Kilicdaroglu. ‘Ze hebben voor democratie gekozen.’
BBC spreekt van ‘klap’ en mogelijk ‘keerpunt’ voor Erdogan
Diverse media spreken van een ‘klap’ voor Erdogan, die in zijn campagne meende dat de toekomst van de AK-partij en daarmee die van het land op het spel zou staan tijdens de verkiezingen. Daardoor werd de stembusgang gezien als een referendum over de president, en het presidentiële systeem waarvoor Erdogan in juni een meerderheid kreeg. ‘Dit kan een keerpunt zijn voor de machtige, polariserende president van Turkije,’ zegt BBC-correspondent Mark Lowen over de uitslag. ‘Een oppositie die lang als stervende werd gezien, voelt nu eindelijk dat hij (Erdogan, red.) te verslaan is.’
Ook NOS-correspondent Lucas Waagmeester zegt dat vooral de vermoedelijke winst van de CHP in Istanbul een grote slag is voor Erdogan. ‘Wie Istanbul wint, wint Turkije,’ zei de president tijdens campagnebijeenkomsten over ‘het pompende hart van de Turkse economie’.
Erdogan: Hagia Sophia weer moskee maken
Zelf had Erdogan religie bestempeld tot het grote thema van de verkiezingen. Zo sprak hij donderdag de wens uit om van de toeristische attractie Hagia Sophia, een van oorsprong christelijke kathedraal die al decennia dient al museum, weer een moskee te maken. De kathedraal werd in de vijftiende eeuw omgedoopt tot een islamitisch gebedshuis nadat het Ottomaanse Rijk de stad Constantinopel had veroverd op het Byzantijnse of Oost-Romeinse Rijk.
Met zijn uitspraak over de Hagia Sophia probeerde de president de aandacht af te leiden van de economie, die al maanden in zwaar weer verkeert. De nationale munt lira is aan flinke inflatie onderhevig, en de werkloosheid is toegenomen. Volgens persbureau AFP is de nederlaag van de AK-partij in de grote Turkse steden dan ook voor een belangrijk deel te wijten aan de onvrede over de economische recessie.
‘Onze prioriteit in deze periode (…) is het verder versterken van de economie, het behouden van de groei van ons land via technologie en export, en het vergroten van de werkgelegenheid,’ beloofde Erdogan zondagavond in zijn toespraak vanaf het balkon van het hoofdkwartier van de AK-partij in Istanbul. De komende uren of dagen zal duidelijk worden of die partij in die stad voor het eerst in 25 jaar pas op de plaats moet maken.
NU 01.04.2019 De partij van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft maandag de verkiezingswinst in Istanboel opgeëist. Dit doet de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling, oftewel de AKP, op basis van eigen data.
De AKP meldt de eigen verzamelde informatie te volgen vanwege onregelmatigheden bij de lokale verkiezingen van zondag. Bij de stembusgang werden burgemeesters voor steden en districten gekozen.
Volgens de regionale AKP-leider Bayram Senocak heeft zijn partij “voldoende” bewijs om de onregelmatigheden aan te tonen. Die hebben volgens hem invloed gehad op de verkiezingsresultaten.
Eerder werd bekend dat Istanboel volgens de laatste tussenstand van de kiescommissie in handen van de CHP, een seculiere republikeinse partij, is gekomen. Istanboel is niet alleen de grootste stad van Turkije, maar ook economisch van groot belang.
De CHP werkt samen met de conservatief-nationalistische partij IYI. De partijen zijn verenigd in een alliantie waarbij de ene partij in de ene stad een kandidaat opvoert, terwijl de andere partij dat in een andere stad doet.
Turken massaal de straat op na verlies partij Erdogan
AKP stevent af op verlies in zeven grote steden
Ook in de hoofdstad Ankara lijken de meeste stemmen op de oppositie te zijn uitgebracht. Volgens de AKP zijn hier eveneens fouten gemaakt bij de stembusgang. In zeven van de twaalf grote steden komt de oppositie voorlopig als winnaar uit de bus.
“De AKP neemt zijn verlies waar de oppositie als winnaar uit de bus is gekomen”, liet Erdogan in een eerste reactie weten. “Verliezen is onderdeel van het democratisch proces.”
De partij van Erdogan en samenwerkingspartner MHP hebben volgens de laatste tussenstand landelijk zo’n 51,7 procent van alle stemmen bemachtigd, aldus staatspersbureau Anadolu. De opkomst ligt op 84,5 procent.
Verlies in grote steden voor partij Erdogan bij lokale verkiezingen Turkije.
NOS 01.04.2019 Nu nagenoeg alle stemmen geteld zijn bij de burgemeestersverkiezingen in Turkije, lijkt het erop dat de oppositie een tik heeft uitgedeeld aan de AK-partij van president Erdogan. De kandidaat van de oppositiepartij CHP won in de hoofdstad Ankara en volgens de Turkse kiesraad heeft de CHP-kandidaat in Istanbul een krappe voorsprong.
Volgens staatspersbureau Anadolu staat de oppositiekandidaat in de grootste stad van het land op 48,8 procent van de stemmen, en de AKP-kandidaat op 48,5 procent. CHP-kandidaat Ekrem Imamoglu heeft de overwinning al opgeëist en noemt zichzelf op Twitter burgemeester van Istanbul.
Zijn tegenstander van de AKP, oud-premier Binali Yildirim, erkent dat Imamoglu voorligt, maar volgens hem is het te vroeg om een winnaar uit te roepen. Hij zei vanmiddag dat de AKP de uitslag in Istanbul wil aanvechten en stelde een hertelling voor van de bijna 320.000 stemmen die ongeldig zijn verklaard.
NOS
Als er een hertelling komt, duurt het mogelijk nog enkele dagen voordat er een definitieve uitslag is. Dan is het belangrijk dat ook Erdogans AKP zich achter de uitkomst schaart, zegt correspondent Lucas Waagmeester. Dat geldt ook voor Ankara, waar de regeringspartij ook op onregelmatigheden wijst, die de overwinning van de CHP ongedaan kunnen maken.
De AKP leed gevoelige nederlagen in de hoofdstad en in Izmir, de derde stad van het land. Toch is de regeringspartij in het land als geheel nog altijd met afstand de grootste.
De uitslagen van de burgemeestersverkiezingen komen hard aan bij de AKP, zegt Waagmeester. “Voor het eerst in lange, lange tijd haalt de oppositie een belangrijke verkiezingsoverwinning. Dat betekent dat het mogelijk is door de almacht van de AK-partij heen te prikken. Ondanks de aandacht voor die partij in de media, die voor 90 tot 95 procent aan de kant staan van de regering.”
Economie is achilleshiel
De grote vraag bij deze verkiezingen was hoe de AK-partij het zou doen in een tijd van economische crisis. In de jaren dat de partij aan de macht is, ging het economisch gezien altijd goed. Nu kampt Turkije met een recessie, groeiende werkloosheid en stijgende voedselprijzen.
“Gisteren is aangetoond dat daar de achilleshiel ligt. Als de economie hapert, is de AK-partij te verslaan”, zegt Waagmeester.
AD 01.04.2019 De burgemeesterskandidaten van de regeringspartij Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK) van president Recep Tayyip Erdogan betwisten de juistheid van de voorlopige uitslagen van de verkiezingen voor nieuwe gemeenteraden in Turkije. In hoofdstad Ankara en de belangrijkste stad Istanbul zou de partij van Erdogan de meerderheid hebben verloren.
,,Er zijn overduidelijke fouten gemaakt bij duizenden stemhokjes”, zei de kandidaat van AK in Ankara Mehmet Ozhaseki. De partij van Erdogan kreeg 48 procent van de stemmen in de hoofdstad. De oppositie, onder leiding van de Republikeinse Volkspartij CHP, 50 procent.
Ongeldig
In Istanbul riep AK-voorman Binali Yildirim dat zeker 300.000 stemmen ongeldig zijn. Hij lijkt de strijd om het burgemeesterschap nipt te hebben verloren van Ekrem Imamoglu (CHP). Na het tellen van 99,75 procent van de stemmen heeft de oppositiekandidaat ongeveer 25.000 stemmen meer dan zijn tegenstander van Erdogans partij, 48,79 om 48,51 procent. Zowel de AK als de CHP claimde de overwinning in Istanbul.
De kiesraad moet de officiële uitslag van de verkiezingen nog bekendmaken.
NOS 31.03.2019 Bij de lokale verkiezingen in Turkije is inmiddels ongeveer driekwart van de stemmen geteld. Volgens staatspersbureau Anadolu staat de AK-partij van president Erdogan nipt voor in Istanbul, maar gaat de kandidaat van oppositiepartij CHP op kop in de hoofdstad Ankara.
Door heel Turkije kon vandaag worden gestemd voor nieuwe burgemeesters. De lokale verkiezingen worden gezien als een test voor de AKP. De stembussen sloten om 17.00 uur lokale tijd en sindsdien heeft staatspersbureau Anadolu uitslagen naar buiten gebracht.
In een eerste reactie heeft president Erdogan erkend dat zijn AKP in een paar steden heeft verloren. “Dat hoort bij een democratie. De voorlopige resultaten laten zien dat de AKP door heel Turkije ver aan kop gaat.” Hij zei verder dat hij zich tot de volgende verkiezingen in 2023 wil richten op de economie, politiek en defensie.
Voorlopige uitslagen
Volgens Anadolu is in Istanbul het grootste deel van de stemmen geteld en gaat AKP-kandidaat en oud-premier Binali Yildirim aan kop, al is het verschil met ongeveer 1 procentpunt erg klein.
De grootste oppositiepartij in Turkije, de centrumlinkse CHP, betwist de tussenstanden. CHP-kandidaat Ekrem Imamoglu zei eerder op de avond op televisie dat de cijfers van het staatspersbureau niet overeenkomen met die van zijn eigen partij.
Anadolu meldt verder dus dat de kandidaat van de CHP een voorsprong heeft in Ankara. “Als de oppositie daar inderdaad weet te winnen, is dat hun eerste grote en belangrijke overwinning bij een stembusgang in lange tijd”, zegt correspondent Lucas Waagmeester.
Grote partijen gaan allianties aan
Vooraf werd al verwacht dat het in Ankara en Istanbul spannend zou gaan worden tussen de AKP en de CHP. Die oppositiepartij wordt gezien als de belangrijkste tegenstander van de partij van Erdogan. De Turkse president voerde de afgelopen tijd een keiharde campagne, waarin hij nagenoeg de hele oppositie in het kamp van landverraders, criminelen en terroristen plaatste.
Door de economische problemen in Turkije, hielden analisten er al rekening mee dat de AKP in sommige steden zou gaan verliezen. Volgens het staatspersbureau is ruim 83 procent van de ongeveer 57 miljoen stemgerechtigde Turken op komen dagen.
De CHP werkt in veel van de 922 districten in het land samen met de centrumrechtse Goede Partij, onder de naam de Nationale Alliantie. De AKP werkt op zijn beurt samen met de nationalistische MHP in de Volksalliantie.
De Koerdische HDP heeft in de drie grote steden Istanbul, Ankara en Izmir geen kandidaten naar voren geschoven en zijn achterban daar opgeroepen om op de CHP te stemmen. Volgens president Erdogan werkt de HDP, de op een na grootste oppositiepartij, samen met de Koerdische terreurorganisatie PKK.
NU 31.03.2019 De lokale verkiezingen in Turkije hebben vooralsnog geen grote winst voor de partij van president Recep Tayyip Erdogan opgeleverd. De hoofdstad Ankara komt zelfs in handen van de oppositie.
Daar gaat oppositiekandidaat Masur Yavas met meer dan 50 procent van de stemmen aan kop. Ten tijde van schrijven was 87 procent van de stemmen geteld.
Daarmee lijkt er na 25 jaar een einde te komen aan de machtspositie van de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) en diens voorloper in de Turkse hoofdstad. In zeven van de twaalf grote steden komt de oppositie voorlopig als winnaar uit de bus, waaronder in Antalya, Adana en Izmir.
In Istanboel is nog geen winnaar bekend. Daar ontwikkelt zicht ondanks een overweldigend verschil in media-aandacht een nek-aan-nek strijd tussen oud-premier Binali Yildirim en Ekrem Imamoglu namens de Republikeinse Volkspartij (CHP).
Rond 23:00 uur lokale tijd was het verschil tussen de twee kandidaten minder dan 25.000 stemmen. Winst in Istanboel is van groot psychologisch belang voor de landelijke partijen. “Wie Istanboel wint, wint Turkije”, luidt een bekend gezegde in het land.
‘Verliezen is onderdeel van democratie’
President Erdogan gaf rond 22:15 lokale tijd een eerste reactie, waarin hij zijn electorale partner, de ultranationalistische Partij Nationale Beweging (MHP) bedankte. De president toonde zich opvallend mild. Hij claimde weliswaar direct een grote overwinning, hij erkende tevens dat het niet overal even goed was gegaan.
“De AKP neemt zijn verlies waar de oppositie als winnaar uit de bus is gekomen Verliezen is onderdeel van het democratisch proces”, aldus de president, de eerder nog had gedreigd met afzettingsprocedures.
Hij beloofde verder direct na de verkiezingen werk te zullen maken van economische hervormingen. Ook waarschuwde hij dat terreurbewegingen “geen centimeter ruimte” zullen krijgen.
MSN 31.03.2019 De verkiezingen voor voor nieuwe gemeenteraden in Turkije zijn uitgelopen op een kleine nederlaag voor de regering van president Recep Tayyip Erdogan en zijn partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK).
De partij verloor vandaag zijn meerderheid in de hoofdstad Ankara, maar bleef wel de grootste in Istanbul. In Ankara haalde de partij van Erdogan 48 procent van de stemmen, tegen 50 procent voor de oppositie.
Erdogan gaf het gedeeltelijke verlies toe voordat alle stemmen geteld waren. “We moeten accepteren dat we niet in alle steden gewonnen hebben. Dat is nu eenmaal de noodzakelijkheid van democratische verkiezingen.”
Inflatie en werkloosheid
De oorzaak van de nederlaag van AK ligt volgens veel kiezers aan de enorme inflatie, de grote werkloosheid en de economische recessie. In een aantal steden boycotte de linkse pro-Koerdische oppositiepartij HDP (Democratische Volkspartij) de verkiezingen omdat die niet meer eerlijk zouden zijn.
De Turkse president kondigde het verlies van zijn partij al voor het tellen van alle stemmen aan. Ⓒ EPA
Telegraaf 31.03.2019 De verkiezingen voor nieuwe gemeenteraden in Turkije zijn uitgelopen op een kleine nederlaag voor de regering van president Recep Tayyip Erdogan en zijn partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK).
Zondag verloor de partij zijn meerderheid in de hoofdstad Ankara, maar bleef wel de grootste in Istanbul. In Ankara haalde de partij van Erdogan 48 procent van de stemmen, tegen 50 procent voor de oppositie.
Erdogan gaf het gedeeltelijke verlies al toe voordat alle stemmen geteld waren. „We moeten accepteren dat we niet in alle steden gewonnen hebben. Dat is nu eenmaal de noodzakelijkheid van democratische verkiezingen.”
De oorzaak van de nederlaag van AK ligt volgens veel kiezers aan de enorme inflatie, de grote werkloosheid en de economische recessie. In een aantal steden boycotte de linkse pro-Koerdische oppositiepartij HDP (Democratische Volkspartij) de verkiezingen omdat die niet meer eerlijk zouden zijn.
AD 31.03.2019 De Turkse president Erdoğan heeft toegegeven dat zijn AK partij de macht in diverse steden heeft verloren bij de plaatselijke verkiezingen van vandaag.
Hij beloofde dat zijn regering zich nu zal gaan concentreren op het uitvoeren van krachtige economische hervormingen om een eind te maken aan de crisis.
De Turkse kiezers zorgden vandaag voor diverse verrassingen. Maar nadat twee derde van de stemmen was geteld, leek de AKP van president Erdoğan wel af te stevenen op een uiterst kleine winst in zijn ‘geliefde’ Istanboel.
De grootste metropool en de economische hoofdstad van Turkije, waar hij in 1994 als burgemeester zijn politieke loopbaan begon, werd door president Erdoğan gezien als de symbolische hoofdprijs in deze verkiezingen.
In de hoofdstad Ankara lijkt het er op dat de kandidaat van de oppositie de burgemeesterspost gaat veroveren. Dat zou een gevoelige nederlaag zijn voor Erdoğan.
Mansur Yavas stond ook vijf jaar geleden op voorsprong, maar nadat een elektriciteitsstoring het tellen van de stemmen had onderbroken, wist de zittende AKP-burgemeester toch te winnen. Door te knoeien met de stembiljetten, aldus de oppositie.
Andere verrassingen waren dat de Koerdische stad Tunceli met Mehmet Fatih Maçoğlu voor het eerst een communistische burgemeester krijgt, dat diverse steden in het vooral door Koerden bewoonde zuidoosten in handen kwamen van de AKP, en dat de ultranationalistische partij van de Grijze Wolven (MHP) won in steden waar zij de strijd aangingen met de AKP, haar bondgenoot op landelijk niveau.
President Erdoğan schilderde deze lokale verkiezingen voor burgemeesters en andere bestuurders in zijn campagnetoespraken af alsof het voortbestaan van het land op het spel stond. Talloze kiezers zagen het als een referendum over het beleid van Erdoğan, die ruim vijf jaar president is en zich ‘de baas van de economie’ noemt.
Geen tik op de vingers
De meeste kiezers vertaalden de oplopende onvrede over de groeiende werkloosheid en armoede niet in een stem tegen de burgemeesterskandidaten die door Erdoğan waren benoemd. De gevreesde tik op de vingers bleef in veel steden en regio’s uit. Erdoğan had er de afgelopen weken alles aan gedaan om een afstraffing via de stembussen binnen de perken te houden.
Erdoğan sprak op niet minder dan honderd manifestaties van zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) in alle delen van Turkije.
Alleen al in de afgelopen twee dagen hield hij in 14 wijken van Istanboel peptalks waarin hij zijn aanhangers aanspoorde om te gaan stemmen. ,,Elke stem die niet wordt uitgebracht, zal degenen in de kaart spelen die snode plannen maken tegen deze natie”, aldus Erdoğan.
Keer op keer hamerde hij erop dat een duistere alliantie van buitenlandse vijanden en hun Turkse collaborateurs er alles aan doet om de ontwikkeling van Turkije als een sterk en welvarend land te saboteren. ,,Ik wil dat jullie de stemmen gebruiken om alle vijanden van onze vlag en onze oproep tot gebed een lesje te leren”, zo spoorde hij zijn kiezers aan.
Bij gewelddadige incidenten in het binnenland en het zuidoosten van Turkije vielen vier doden en meer dan 70 gewonden.
Zijn tactiek om de linkse pro-Koerdische partij HDP en haar kiezers te brandmerken als ‘terroristen’ wierp in diverse provincies zijn vruchten af. In sommige steden in het zuidoosten zijn kiezers mogelijk gezwicht voor het dreigement van de president dat als zij zouden kiezen voor HDP-burgemeesters die zouden worden afgezet wegens ‘banden met een verboden terroristische organisatie’, namelijk de PKK.
Na de vorige plaatselijke verkiezingen, vijf jaar geleden, heeft Erdoğan meer dan honderd Koerdische burgemeesters laten afzetten en in hun plaats AKP-loyalisten benoemd.
NOS 31.03.2019 Op het oog zal er weinig veranderen, maar de psychologische tik kan gevoelig zijn voor president Erdogans AKP, vandaag bij de lokale verkiezingen in Turkije. Alle ogen zijn gericht op Ankara; de Turkse hoofdstad dreigt in handen te vallen van de oppositie. En ook in Istanbul, de grootste stad van het land, is de race tussen AKP en oppositie voor het eerst in jaren spannend.
Zo spannend, dat president Erdogan de campagne in eigen hand nam en de hoofdrol opeiste. Hij hield iedere dag meerdere grote toespraken en was daarmee dagelijks urenlang live op alle nieuwskanalen. Zijn retorische trukendoos ging volledig open, in een van zijn meest giftige en polariserende campagnes tot nu toe.
Erdogan op campagne in IstanbulEPA
De president plaatste een nog breder deel van de oppositie, zo niet de hele oppositie, in het kamp van landverraders, criminelen en terroristen. En het Westen was meer dan ooit de boosdoener: “Wij zijn moslims, en zij zijn de vijanden van de islam.”
Prijzen blijven stijgen
Uit opiniepeilingen blijkt dat de gemiddelde Turkse kiezer deze onderwerpen verre van interessant vindt. Die maakt zich zorgen over de economie, waar de president de afgelopen weken juist weinig over sprak. Want waar de regerende AKP bij eerdere verkiezingen kon leunen op successen, is de economie nu ingestort: met 20 procent inflatie, werkloosheid van 13 procent en voedselprijzen die door het dak gaan.
Zoals zoveel problemen, is ook de economische neergang volgens Erdogan de schuld van ‘de terroristen’. Voedsel-terroristen dit keer. De winkelier die zijn prijzen omhoog doet omdat ook voor hem alles duurder wordt, is volgens de president een landverrader. Hij noemde de prijsstijgingen een terroristische daad.
In werkelijkheid zijn ze het gevolg van het zware weer waar de Turkse economie sinds vorig jaar zomer in terecht is gekomen. Door een daling van het vertrouwen bij beleggers en investeerders daalde de waarde van de lira ten opzichte van buitenlandse valuta en ontstond er hoge inflatie. Voor de Turkse consument bleven de prijzen in de winkel maar stijgen.
Lucas Waagmeester maakte vorige maand deze reportage over hoe de groenteboer ‘de nieuwe terrorist’ van Turkije werd:
Hoe de groenteboer ‘de nieuwe terrorist’ van Turkije is geworden
Erdogan bezweert dat Turkije ‘aanvallen’ vanuit de Verenigde Staten en Europa heeft weerstaan en dat ‘speculanten en de rente-lobby’ de slag tegen Turkije inmiddels hebben verloren. Investeerders worden alleen maar extra zenuwachtig van die taal, waardoor afgelopen week in aanloop naar de verkiezingsdag de waarde van de lira opnieuw meer dan 5 procent daalde ten opzichte van de dollar.
Alle moslims, ons land, onze natie en ikzelf waren het doelwit, aldus Erdogan over de aanslag in Christchurch.
Erdogan sprak de laatste weken liever over de groeiende groep politici in Europa die net als hijzelf het Westen tegenover de islam plaatst. Volgens de president heerst in het Westen een sfeer van islamofobie die heeft geleid tot onder meer de terroristische aanslag in het Nieuw-Zeelandse Christchurch.
Die aanslag, waarbij een nationalistische extremist vijftig moskeegangers doodschoot, werd Erdogans centrale campagnethema. De dader noemde Turkije en Turken in Europa meerdere keren in het manifest dat hij online publiceerde. Erdogan betrok de gebeurtenis volledig op Turkije en op zichzelf: “Alle moslims, ons land, onze natie en ikzelf waren het doelwit.”
Dagenlang werden op grote schermen naast Erdogans podium, en dus ook op de landelijke televisie, de beelden herhaald van de terreurdaad, zoals de schutter ze zelf filmde. Ook delen uit de video waarop te zien is hoe de dader de moskee binnenloopt en gericht gelovigen begint neer te schieten.
Erdogan suggereerde daarbij herhaaldelijk dat het Westen achter de aanslag zit. “Dit is geen daad van een individu, dit is georganiseerd”, zei hij. En over het manifest van de schutter in Nieuw-Zeeland: “Waarom zegt het Westen niks? Waarom zeggen westerse media niks? Zij hebben dit voorbereid en aan hem overhandigd.”
De oppositie is terreur
De Turkse president werpt zich op als leider van de islamitische wereld, die deze vijanden van de islam zal verslaan. Onder hen schaart hij ook de leider van de grootste oppositiepartij CHP. Die zei in een reactie op Christchurch dat de islamitische wereld ook bij zichzelf te rade moet gaan. Een opmerking die volgens Erdogan aantoont dat de CHP “hand in hand loopt met terroristen”.
Ook dat werd een centrale lijn in Erdogans campagne: de oppositie is terreur. De Koerdische HDP, vooral sterk in het zuidoosten van het land, werkt volgens de regering samen met de PKK. Eerder werden tientallen gekozen HDP-burgemeesters uit hun functie gezet, en vervangen door een ambtenaar van AKP-huize. De regering dreigt na vandaag hetzelfde te zullen doen als de HDP gemeenten weet te winnen.
In een poging de machtige AKP te verslaan, kwam de oppositie van links tot rechts in veel gemeenten met een gezamenlijke kandidaat. De HDP werd buiten die alliantie gehouden, maar het mocht niet baten. Volgens president Erdogan is een stem op de oppositie desondanks een stem op de vijanden van de natie. “Als je kiest voor de oppositie, zal de PKK regeren in je stad.”
Verkiezingen overslaan
Dat leidde zichtbaar tot frustratie bij de belangrijkste oppositiekandidaat van deze verkiezingen, Mansur Yavas, die burgemeester van Ankara wil worden. “Ze laten iedereen meedoen, maar het is verboden te winnen”, zei hij over de regering. “Als je echt zo machtig bent, waarom wijs je dan niet gewoon alle burgemeesters aan? Dan kunnen we de verkiezingen overslaan, het bespaart ons de moeite.”
Mansur Yavas (midden) op campagne in Ankara AFP
Yavas verloor in 2014 de race om het burgemeesterschap van de hoofdstad, een nederlaag die volgens de oppositie het gevolg was van fraude bij het tellen van de stemmen. Ook dit keer ligt hij volgens de meeste opiniepeilingen voor op de AKP-kandidaat in Ankara. Ook in de kustplaatsen Adana, Mersin en Antalya wordt de race spannend, net als in het industriële hart Bursa.
Als Ankara of zelfs ook Istanbul verloren gaan voor de AKP, is dat door analisten al ‘het begin van het einde’ van Erdogans macht genoemd. Die hoop koesterde de oppositie vaker in aanloop naar verkiezingen, maar steeds bleek de AKP het op de verkiezingsdag zelf goed genoeg te doen om te overleven.
Erdogans AKP heeft de macht over de media, hun boodschap is ook bij deze campagne vele malen vaker en positiever bij de kiezer terecht gekomen. De vraag is of de economische pijn die Turken voelen, en de vermoeidheid over de vele vijandbeelden die de president over het land uitstort, dit keer krachtiger zal zijn en hun keuze doet kantelen.
NU 31.03.2019 Op 31 maart gaan de Turken voor de zesde keer in vijf jaar tijd naar de stembus, dit keer voor lokale verkiezingen waarin burgemeesters voor steden en districten worden gekozen. Volgens president Recep Tayyip Erdogan is de stembusgang onderdeel van de existentiële strijd van het land tegen kwaadwillenden in binnen- en buitenland.
Erdogan voert al weken lang overal in het hele land campagne voor zijn burgemeesters, waarbij twee tot drie toespraken per dag geen uitzondering zijn. Hij trok daarbij zo fel van leer dat zijn kandidaat voor het burgemeesterschap van Istanboel namens de AKP moest onderstrepen dat het land niet op het punt stond de oorlog uit te roepen, maar dat er ‘slechts’ lokale verkiezingen aan zaten te komen.
Die kandidaat is Binali Yildirim, de oud-premier van Turkije en vertrouweling van de president. Dat onderstreept tevens het belang dat Erdogan aan de verkiezingen in Istanboel hecht. “Wie Istanboel wint, wint Turkije”, is een bekend gezegde in het land.
De president zelf is daar een voorbeeld van, aangezien hij in 1994 zijn politieke carrière begon als burgemeester van Istanboel, toen nog als kandidaat van de Refah-partij, de voorloper van de AKP.
Dat jaar won ook de kandidaat voor die partij in de hoofdstad Ankara, Melih Gökcek. Beide steden zijn sinds die tijd onafgebroken in handen van de Refah en vervolgens de AKP geweest. Een verlies in Istanboel of Ankara zou daarom een gevoelige tik zijn voor Erdogan, die met de AKP de afgelopen zeventien jaar nog nooit een verkiezing verloor.
Oud-premier Binali Yildirim moet de AKP in Istanboel in het zadel houden. (Foto: AFP)
‘Verkiezingen zijn oneerlijk’
Volgens Howard Eissenstat, Turkije-expert van de Amerikaanse St. Lawrence University en senior non-resident fellow bij de denktank Project on Middle East Democracy (POMED), wordt het belang van deze verkiezing desondanks overschat.
“De algehele teloorgang van de democratie in Turkije maakt dat deze verkiezingen binnen een autoritair systeem plaatshebben. Dit valt onder meer op te maken uit het feit dat de oppositie nauwelijks zendtijd krijgt en dat politici van de oppositie bedreigd en soms zelfs vastgezet worden”, zegt hij tegen NU.nl.
Hierdoor is Eissenstat ook niet erg hoopvol gestemd over de kansen van de oppositie, omdat de verkiezingen wat hem betreft “niet vrij en fundamenteel oneerlijk” zijn. De almacht van Erdogan, en daarmee de AKP, komt met deze stembusgang dan ook niet in het geding volgens Eissenstat.
“De enige vraag is of Erdogan en de AKP een verlies zullen accepteren in die enkele sleutelsteden waar de oppositie wél kans maakt. Een verlies hier en daar zou een vernedering zijn, maar eentje zonder directe gevolgen. Bovendien heeft Erdogan al aangegeven gekozen volksvertegenwoordigers te zullen vervangen wanneer ze banden zouden hebben met terroristische organisaties.”
Tijdens een televisie-interview zei de president vorige week dat hij tegen ongeveer driehonderd individuen afzettingsprocedures wil starten. Sinds 2016 zijn meer dan honderd burgemeesters, veelal van de HDP in het zuidoosten van Turkije, afgezet en vervangen door administrateurs van de regering.
De leiding van de HPD wordt door Erdogan verweten banden met terroristische organisaties te hebben. (Foto: AFP)
Economische neergang is het belangrijkste onderwerp
Dit jaar zijn de kaarten anders geschud, zo is de overtuiging van de oppositie, bestaande uit de seculiere CHP en de conservatief-nationalistische IYI. Deze partijen zijn verenigd in de ‘Alliantie van de Natie’; waarbij de ene partij in de ene stad een kandidaat opvoert, terwijl de andere partij dat in een andere stad doet.
De AKP doet samen met de ultranationalistische MHP onder de noemer ‘Volksalliantie’ hetzelfde. De Koerdisch-georiënteerde HDP heeft geen kandidaten in de grote steden, wat als impliciete steun aan de Alliantie van de Natie wordt gezien.
Op basis van onderzoek van de sociaal-democratische stichting SODEV blijkt dat voor 64,8 procent van de ondervraagden de economische toestand in Turkije het belangrijkste vraagstuk is. Een vergelijkbaar percentage van de respondenten geeft bovendien aan dat zij er nu slechter voor staan dan vorig jaar. Turkije kampt met een inflatie van ongeveer 20 procent en de economie zit officieel in een recessie.
De economische neergang in Turkije heeft op basis van opiniepeilingen veel mensen doen besluiten de AKP de rug toe te keren, ondanks de claim van Erdogan dat de recessie het gevolg is van aanvallen van “duistere krachten” die willen voorkomen dat Turkije zijn rechtmatige plek tussen de machtigste landen ter wereld inneemt.
Erdogan wijst met de beschuldigende vinger naar het buitenland. (Foto: AFP)
‘Fundamentele verschillen tussen de twee politieke kampen’
Toch denken sommige analisten dat de keuze uiteindelijk bepaald wordt door ideologie en levensovertuiging.
“Het idee dat mensen hun beslissingen nemen op basis van de standpunten van de kandidaten is in Turkije geen goede lens om naar verkiezingen te kijken, aangezien er fundamentele verschillen tussen de twee politieke kampen in Turkije zijn”, aldus Selim Koru, analist bij de Turkse stichting voor economisch onderzoek en beleid (TEPAV).
“Elke stembusgang gaat in de eerste plaats over een keuze tussen die twee stromingen. Om die reden laat Erdogan zich zo veel zien en is winst noodzakelijk. Het gaat helemaal niet over lokaal bestuur.”
De vraag is in hoeverre de AKP-aanhang zich laat leiden door de economische toestand. (Foto: AFP)
Spannende race in grote steden
In de hoofdstad Ankara gaat Mansur Yavas namens de oppositie aan kop. In 2014 deed hij ook al een gooi naar het burgemeesterschap van Ankara, toen nog als kandidaat van de MHP. Alom wordt aangenomen dat hij die verkiezing verloor door fraude van de AKP.
Yavas is tevens de voornaamste kandidaat om afgezet te worden door Erdogan. “Een dergelijke zet zal voor hem zonder gevolgen blijven, dus het is zeker niet uit te sluiten”, aldus Koru.
In Istanboel lijkt het ondanks het verschil in media-aandacht een spannende race te worden tussen Yildirim en de relatief onbekende Ekrem Imamoglu namens de CHP, nu nog burgemeester van het stadsdeel Beylikdüzü.
Ook de industriestad Bursa, doorgaans de beste afspiegeling van de politieke verhoudingen op nationaal niveau, zou in handen kunnen vallen van de oppositie.
Ondanks zijn pessimisme ziet Eissenstat toch nog lichtpuntjes. “Het enige goede aan deze verkiezingen is dat het de oppositie in staat kan stellen kleine eilandjes van relatieve macht te creëren. Immers, de enige manier om je voor te bereiden op eerlijke en vrije verkiezingen in de toekomst, is door aan lokale verkiezingen mee te blijven doen.”
IYI-kandidaat Mansur Yavas (midden) hoopt burgemeester van de hoofdstad Ankara te worden.
Telegraaf 31.03.2019 Tijdens grote economische problemen gaat Turkije naar de stembus voor nieuw gemeenteraden. De verkiezingen kunnen volgens waarnemers een nare verrassing worden voor de regering van president Erdogan. Erdogan en zijn partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK) zijn al zeventien jaar gewend verkiezingen te winnen, maar zondag dreigt verlies in de grootste steden, Ankara en Istanbul.
Ooit trok de destijds nieuwe AK-partij Turkije uit een economisch moeras en zette ze het land met ingrijpende economische hervormingen weer op de rails. Veel Turkse kiezers zien in de AK daarom al lange tijd vooral in economisch zin een baken. Maar deze zondag zouden veel kiezers de huidige enorme inflatie, de grote werkloosheid en de economische recessie de AK kunnen aanrekenen.
In een aantal steden boycot de linkse pro-Koerdische oppositiepartij HDP (Democratische Volkspartij) de stembusgang omdat de verkiezingen niet meer eerlijk zouden zijn. Het bewind van Erdogan toont sinds 2013, toen hij nog premier was, steeds meer autoritaire trekken en een poging tot een staatsgreep in 2016 heeft die trend aangewakkerd met tienduizenden arrestaties en ontslagen.
Telegraaf 29.03.2019 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan wil van de beroemde Hagia Sophiain Istanbul weer een moskee maken. De van oorsprong Grieks orthodoxe kathedraal is al decennia lang een museum en een populaire toeristische attractie.
Erdogan opperde het idee al eerder maar komt er nu weer mee in verband met de regionale verkiezingen zondag die ook in Istanbul worden gehouden. Hij heeft religie als belangrijkste thema in die stembusgang bestempeld.
De oorspronkelijke Hagia Sophia is in de 6e eeuw gebouwd als kathedraal en transformeerde in de 15 eeuw tot moskee. In 1934 werd de moskee door Mustafa Kemal Atatürktot seculair gebouw verklaard en museum gemaakt. Het gebouw staat op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Griekse orthodoxe gelovigen zien het gebouw als centrum van hun geloof en zijn fel tegen eventuele omvorming tot moskee.
De site was sinds december 2016 geblokkeerd, nadat de NOS beelden had gepubliceerd van de moord op de Russische ambassadeur Andrej Karlov.
NOS 28.03.2019 Het is weer mogelijk om vanuit Turkije NOS.nl te bezoeken. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken kondigde eerder al aan dat Turkije van plan was de blokkade op te heffen. De app deed het al eerder. De app en de site waren sinds 19 december 2016 niet meer oproepbaar.
Reden daarvoor was dat de NOS beelden had getoond van de moord op de Russische ambassadeur Andrej Karlov in Ankara. Die waren gemaakt en uitgezonden door de Turkse publieke omroep TRT. Die had de beelden direct na de moord aan de leden van de EBU aangeboden, de beelduitwisseling van publieke omroepen in Europa waarbij de NOS is aangesloten.
De NOS gebruikte het beeld tegen de zin van de Turkse autoriteiten. Die hadden het gebruik van de beelden in eigen land verboden. Ankara sloot daarop de NOS-site in Turkije af en zei dat de blokkade van kracht bleef tot de NOS de video van de moord zou verwijderen. De NOS weigerde dat en noemde de blokkade een aantasting van de persvrijheid.
Toenadering
Het einde van de blokkade is een volgende stap in het herstel van de relatie tussen Nederland en Turkije, dat afgelopen oktober werd ingezet met een bezoek van minister Blok van Buitenlandse Zaken aan Ankara. “Er zijn toen geen excuses gemaakt over en weer voor de rel in Rotterdam in maart 2017, en beide landen stelden ook geen voorwaarden aan het herstel van de relatie,” zegt Turkije-correspondent Lucas Waagmeester.
“Maar minister Blok zei toen dat hij een aantal pijnpunten op tafel had gelegd, die Nederland graag opgelost wil zien. Een daarvan was de blokkade van NOS.nl in Turkije. Daaraan geeft de Turkse regering nu dus gehoor.” Het filmpje van de doodgeschoten ambassadeur is nog steeds te zien als je de site in Turkije bezoekt.
Weekendscholen
Een ander punt van Nederland is de zorg over de weekendscholen die Turkije wil gaan financieren. Minister Blok vroeg de Turken informatie hierover te delen, wat volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken inmiddels ook gebeurt.
Het ministerie noemt de relatie met Turkije inmiddels “wat Nederland betreft genormaliseerd” en zegt dat er weer intensieve contacten zijn tussen ambtenaren van beide landen. Ook wordt er gewerkt aan een bezoek van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu aan Nederland.
Onzichtbaar
Het opheffen van de blokkade betekent dat Nederlandse vakantiegangers en Nederlanders die in Turkije wonen het nieuws weer kunnen volgen via de NOS. Waagmeester: “Hoewel dit nu voor NOS.nl is opgelost, blijven veel mediaplatforms en bijvoorbeeld accounts van journalisten op sociale media onzichtbaar in Turkije. Een vrije, open toegang tot media is met deze stap verre van hersteld.”
Toch is het einde van de blokkade belangrijk voor het werk van de NOS in Turkije, zegt Waagmeester: “De blokkade werkte als signaal aan Turkse bronnen die wij benaderen voor interviews. Zij checkten NOS.nl en stuitten op een geblokkeerde site. In het klimaat van angst in Turkije, zeker rond media, heeft dat vaak geleid tot terughoudendheid.”
AD 16.03.2019 De Turkse autoriteiten hebben de blokkade op nieuwsberichten en beeldmateriaal van de NOS in Turkije grotendeels opgeheven. Ook komt minister van Buitenlandse Zaken Çavuşoğlu, die Nederland eerder ‘hoofdstad van het fascisme’ noemde, binnenkort naar Nederland voor een bezoek. Het zijn twee stappen in de normalisering van de diplomatieke verhoudingen tussen Nederland en Turkije.
Sinds eind december 2016 waren zowel de site als de apps van de NOS niet meer in Turkije te bekijken. Reden daarvoor was dat de Nederlandse omroep weigerde beelden te verwijderen die waren gemaakt van de moordaanslag op de Russische ambassadeur Karlov in de Turkse hoofdstad Ankara.
Die aanslag werd gepleegd door een Turkse politieagent en gefilmd door de Turkse staatszender TRT. De Turkse autoriteiten verboden het verspreiden van de gruwelijke beelden. Zo lang de NOS weigerde de beelden te verwijderen, zou de blokkade blijven duren, zo kreeg de publieke omroep te horen.
Inmiddels werken de NOS-apps in Turkije weer en zijn links naar nieuwsberichten van de omroep gedeblokkeerd. De website is echter nog niet bereikbaar. Er wordt aan gewerkt om ook die te deblokkeren, zo hebben de Turkse autoriteiten aan Den Haag laten weten.
Het deblokkeren van het de omroep wordt gezien als een volgende stap in de normalisering van de betrekkingen tussen Turkije en Nederland, die ruim een jaar lang ongekend beschadigd waren. Daarin past ook een bezoek van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Çavuşoğlu aan Nederland, dat bezoek vindt plaats op 11 april.
Rel rond bezoek minister
Aanleiding voor de hoogopgelopen crisis in maart 2017 was de deportatie onder politiedwang van een Turkse minister naar Duitsland nadat zij onaangekondigd in Rotterdam was opgedoken om Turkse Nederlanders aan te moedigen Erdogan tijdens een referendum nog meer macht te geven. Het leidde tot rellen in Rotterdam.
De diplomatieke rel was voor president Erdogan reden om het kabinet-Rutte uit te schelden voor ‘overblijfselen van nazi’s’ en voor ‘fascisten’. Zijn minister Mevlüt Çavuşoğlu wiens vliegtuig toen geen landingsrechten in Nederland kreeg, drong er in die dagen bij de EU op aan ‘de fascistische handelingen van Nederland’ te veroordelen. Ook noemde hij Nederland ‘de hoofdstad van het fascisme’.
Maar sinds afgelopen zomer klinkt er vanuit Ankara een heel andere, verzoenende toon. Het charmeoffensief van de Turken richting landen als Duitsland, Frankrijk en Nederland wordt mede gevoed door de problematische relatie met president Trump en het zwaar weer waarin de Turkse economie verkeert.
‘Turken hebben ons harder nodig dan wij hen’
Het kleine Nederland is voor het grote Turkije een partner van belang. In Nederland gevestigde bedrijven zijn al vele jaren de belangrijkste buitenlandse investeerders in het land van president Erdogan. ,,De Turken hebben ons harder nodig dan wij hen”, zo klinkt het in diplomatieke kringen.
Minister Çavuşoğlu nodigde zijn Nederlandse ambtgenoot Blok uit voor een bezoek aan Ankara. Beide bewindslieden maakten begin oktober duidelijk dat ze het roerige verleden achter zich wilden laten om een nieuwe start te kunnen maken. Blok was lovend over de ‘hartelijke ontmoeting’ en zei dat de relatie met Turkije was hersteld.
Om de normalisering in de relatie te bezegelen, brengt Çavuşoğlu op 11 april een bezoek aan Nederland, op uitnodiging van minister Blok. Twee jaar nadat het kabinet zijn vliegtuig dwong rechtsomkeert te maken. De Turkse minister zal tijdens zijn bezoek ook contact hebben met Turkse Nederlanders, maar op kleine schaal, zo is afgesproken.
De NOS-site is in Turkije sinds december 2016 niet bereikbaar. Wie het probeert krijgt dit te zien NOS
Het is niet duidelijk op welke termijn de site weer in de lucht is. De app is al wel weer bereikbaar in Turkije.
NOS 16.03.2019 Het ministerie van Buitenlandse Zaken verwacht dat de website van de NOS in Turkije binnenkort weer werkt. De site was sinds 19 december 2016niet meer bereikbaar.
Toen werd de Russische ambassadeur Andrej Karlov in Ankara doodgeschoten. De NOS plaatste die dag beelden van de moord op Karlov op de site. Die waren gemaakt en uitgezonden door de Turkse publieke omroep TRT. Die had de beelden direct na de moord aan de leden van de EBU aangeboden, de beelduitwisseling van publieke omroepen in Europa waar de NOS bij is aangesloten.
De NOS gebruikte het beeld, tegen de zin van de Turkse autoriteiten die het gebruik van de beelden in eigen land had verboden. Ankara sloot daarop de NOS-site in Turkije af en zei dat de blokkade van kracht bleef tot de NOS de video van de moord zou verwijderen. De NOS weigerde dat. Hoofdredacteur Marcel Gelauff noemde de Turkse eis en blokkade een aantasting van de persvrijheid.
Termijn onduidelijk
De kwestie is de afgelopen tijd door minister Blok en het ministerie van Buitenlandse Zaken meermaals onder de aandacht gebracht van de Turkse autoriteiten. Deze week is opnieuw contact geweest met Ankara over de kwestie. Volgens het ministerie is er nu reden om aan te nemen dat het overbrengen van de zorgen over de blokkade tot resultaat heeft geleid.
Het is niet duidelijk op welke termijn de site weer in de lucht is. Volgens correspondent Lucas Waagmeester is de NOS-app in Turkije inmiddels weer bereikbaar, maar de site nog niet.
Binnenkort komt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu voor een bezoek naar Nederland. Blok bracht in oktober een bezoek aan Ankara. Hij kondigde het tegenbezoek van Cavusoglu toen al aan. Wanneer dat precies plaats zal vinden, is nog niet bekend.
De Kamerleden Özdil (L) en Özütok (R) van GroenLinks en Öztürk van Denk (midden) NOS
NOS 14.03.2019 Tweede Kamervoorzitter Arib heeft haar naam onder een motie gezet die intimidatie van Kamerleden door andere Kamerleden “ten stelligste” afwijst. Het is voor het eerst in zeker honderd jaar dat de voorzitter van de Tweede Kamer een motie heeft meeondertekend.
“Het is goed dat dit signaal nu zo luid en duidelijk uit de Kamer komt”, zegt zij. De CDA-motie is gericht tegen de Kamerleden van Denk, die collega-Kamerleden van Turkse afkomst via sociale media persoonlijk hebben afgevallen of aangevallen.
Dat gebeurde vorig jaar bijvoorbeeld naar aanleiding van het voorstel om het bloedbad onder Armeniërs in het begin van de 20e eeuw als genocide te bestempelen. Denk maakte filmpjes van de Kamerleden van Turkse afkomst die dit steunden. Dat leverde de betrokken Kamerleden bedreigingen op.
Moreel appèl
Partijleider Kuzu van Denk heeft al in de Kamer gezegd dat dit zo niet had gemoeten en dat het ook niet meer gebeurt.
Maar de indiener van de motie, CDA-Kamerlid Van der Molen, vond het tijd voor een moreel appèl. “Het wordt hoog tijd dat Denk stopt met het maken van intimiderende filmpjes op social media over andere Kamerleden.” De Tweede Kamer moet het goede voorbeeld geven over hoe om te gaan “met mensen van een andere afkomst”, vindt hij.
Doelwit
In de motie staat “dat het in toenemende mate voorkomt dat collega-Kamerleden, niet op basis van hun inhoudelijke standpunt maar primair op basis van hun afkomst, door of namens andere collega-Kamerleden via filmpjes op sociale media worden aangevallen.”
De ondertekenaars zeggen dat dat er toe leidt dat zij “door de bewuste wijze waarop zij door collega’s tot doelwit worden gemaakt, haatmails, intimidaties en bedreigingen ontvangen en worden aangetast in hun functioneren.”
Tijdens het debat met Van der Molen was Denk-Kamerlid Öztürk aanwezig. Hij maakte bezwaar tegen de beschuldiging en zei dat het theater was van de andere partijen. Hij wordt zelf ook bedreigd, zei hij:
Bij het indienen van de motie spreekt Denk-Kamerlid Öztürk van theater
Öztürk zegt in een reactie dat Denk de afgelopen jaren zo’n 3000 filmpjes met Kamerleden heeft gemaakt. “Ook met Segers van de ChristenUnie, en met mijn favoriete Kamerlid De Graaf van de PVV.” CDA-Kamerlid Amhaouch was er ook ooit in te zien. “Dat ging over zijn stemgedrag over de beveiliging van moskeeën”, zegt Öztürk.
Het gaat Denk altijd om het thema en de inhoud, niet om etnische achtergrond, zegt hij. “De Kamerleden Özdil, Yesilgöz en Özütok gaan over integratieonderwerpen en dan komen ze in ons filmpje als woordvoerder. En Özdil noemden we een hypocriet omdat hij onze motie niet steunde, terwijl hij hetzelfde standpunt had.”
Öztürk vindt het opvallend dat de motie zo vlak voor de verkiezingen komt en vindt het onterecht dat Kamervoorzitter Arib haar naam eronder heeft gezet. “Als je escalatie in de Kamer wilt voorkomen moet je boven de partijen staan. De Kamervoorzitter moet geen kant kiezen.”
Niet persoonlijk aanvallen
Arib vindt dat in dit geval juist haar taak. Zij laat al regelmatig in de Kamer blijken dat zij ontstemd is over dergelijke uitingen en filmpjes.
“Het is een motie die onderschrijft wat ik als Kamervoorzitter ook vind en naar buiten toe uitdraag”, licht zij haar steun aan de motie toe. “Dat wij elkaar niet persoonlijk aanvallen en met filmpjes wegzetten.”
De motie werd ook ondertekend door de Kamerleden Yesilgöz (VVD), Özdil en Özütok (GroenLinks), Van Dijk (PvdA), Den Boer (D66), Van Dijk (SP). Later heeft ook 50Plus meegetekend. Het CDA zegt dat “een heleboel andere Kamerleden” al hebben aangegeven dat zij hun naam ook onder het stuk zetten.
NU 13.03.2019 Een grote meerderheid van het Europees Parlement (370 stemmen voor en 109 tegen) wil dat de Europese Unie de gesprekken met Turkije over toetreding formeel opschort. Redenen zijn de ondergraving van de rechtsstaat, beperking van de persvrijheid en de detentie van tienduizenden Turken, onder wie oppositieleden.
Het parlement volgt hiermee de aanbeveling van Turkijerapporteur Kati Piri (PvdA). Een voorstel van onder meer het CDA om de stekker definitief uit de gesprekken te trekken, haalde het niet.
Een meerderheid wil de deur openhouden voor het geval het beter gaat. De democratische krachten in het land moeten volgens Piri wel perspectief houden op een lidmaatschap. Esther de Lange (CDA) vindt dat zij hiermee “warm en koud tegelijk blaast”. “Dit Turkije hoort niet thuis in de EU.”
Piri noemt het een aanfluiting dat de EU-regeringsleiders de gesprekken na jaren van verslechtering van de mensenrechtensituatie nog niet hebben opgeschort. Met dat beleid hebben ze het autoritaire regime van president Recep Tayyip Erdogan eigenlijk alleen maar steun gegeven, stelt zij.
Marietje Schaake (D66) stelde voor de financiële steun die Turkije van de EU krijgt om zich voor te bereiden op een eventuele toetreding te schrappen. Dit voorstel kreeg geen meerderheid. “Dat ondermijnt onze geloofwaardigheid”, reageerde ze.
Lidstaten willen nog geen einde aan Turkse kandidatuur
De lidstaten hebben al meermaals duidelijk gemaakt nog geen einde te willen maken aan de kandidatuur van Ankara, onder meer vanwege de samenwerking op het gebied van migratie.
Vrijdag overleggen de EU en de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavusoglu in Brussel over de betrekkingen, waarbij ook mensenrechten aan de orde komen.
Twee andere Duitse journalisten krijgen hun perskaart niet terug.
NOS 12.03.2019 De Turkse regering gaat toch een perskaart uitgeven voor Jörg Brase, bureauchef van de Duitse zender ZDF in Istanbul. Afgelopen zondag moest hij Turkije verlaten, nadat was besloten dat zijn accreditatie niet werd verlengd. Twee van zijn collega’s, Thomas Seibert van de krant Der Tagesspiegel en Halil Gülbeyaz van omroep NDR, moesten ook het land verlaten.
Voor de herziening van de beslissing over Brase is geen reden gegeven, net als voor het eerdere besluit de drie geen nieuwe perskaart te geven. Seibert en Gülbeyaz zijn inmiddels terug in Duitsland en hoorden vandaag niets uit Ankara.
Onacceptabel
Niet eerder weigerde Turkije de perskaarten te verlengen van prominente Europese journalisten. Minister van Buitenlandse Zaken Maas noemt het “onacceptabel” dat Duitse journalisten het werken in Turkije onmogelijk wordt gemaakt. Achter de schermen werd dagen lang druk uitgeoefend. Ook verscherpte Duitsland het reisadvies voor Turkije.
De ZDF zegt in een verklaring het “te verwelkomen dat de Turkse autoriteiten tot een ander besluit zijn gekomen”. Brase zal volgens de omroep in de komende dagen zijn werk in Istanbul hervatten. “De ZDF gaat ervan uit dat de perskaarten voor de andere collega’s die nog wachten, nu ook zullen worden afgegeven,” staat in de verklaring.
NU 11.03.2019 Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft maandag de ambassadeur van België in Ankara ontboden. De Turken zijn verbolgen over een Belgische rechterlijke beslissing. De uitspraak blokkeerde de vervolging van mensen met vermeende banden met de verboden Koerdische arbeiderspartij PKK.
Het Turkse ministerie noemde het besluit vorige week onaanvaardbaar en zei van België te verwachten “te handelen in overeenstemming met zijn taken op het gebied van terrorismebestrijding”.
Een Belgisch hof stopte vrijdag de vervolging van alle verdachten in een dossier rond de PKK. Het federaal parket wilde 35 personen en vennootschappen naar de rechtbank laten verwijzen vanwege deelname aan de activiteiten van een terroristische groep.
Het hof oordeelde echter dat het Turks-Koerdische conflict een binnenlands gewapend conflict is en dat de PKK geen terroristische organisatie is.
MSN 11.03.2019 De Turkse economie zit in een recessie en economen verwachten dat die groeivertraging heel 2019 aanhoudt. Het bruto binnenlands product (bbp) daalde de afgelopen drie maanden met 2,4 procent.
Turkse bedrijven hebben meer leningen dan ooit uitstaan bij buitenlandse kredietverstrekkers. De koers van de lira ging flink omlaag: tussen januari 2018 en half augustus daalde waarde van de Turkse munt met meer dan 40 procent ten opzichte van de euro.
De economie had ook last van de diplomatieke rel tussen Turkije en de Verenigde Staten. Amerika dreigde met handelsmaatregelen om de Amerikaanse predikant Andrew Brunson vrij te krijgen uit de Turkse cel. Inmiddels is hij weer vrij, maar ondertussen heeft de rel gezorgd voor extra inflatie en waardedaling van de lira.
Al met al kromp de Turkse economie in 2018 met 3 procent ten opzichte van een jaar eerder.
Renteverhoging en maatregelen
De overheid probeert de groei aan te jagen. Zo verhoogde de Turkse Centrale Bank de rente in 2018 binnen enkele maanden tot 24 procent. Verder kocht het Turkse werkloosheidsfonds obligaties op en werkt de overheid aan een plan om de buffers van staatsbanken te versterken.
Een andere overheidsmaatregel was een boete voor supermarkten die de prijzen verhogen.
Groei in 2020
Experts van Bloomberg vrezen dat het nog wel even gaat duren voordat de Turkse economie hersteld is. Zij denken dat de economie in ieder geval nog een half jaar blijft krimpen. Daarna verwachten zij kwartalen van ‘gematigde groei’.
Ook econoom Nora Noteboom van ABN Amro verwacht dat de economie dit jaar verder blijft krimpen. Noteboom: “We verwachten dat het herstel in het eerste kwartaal van 2020 inzet. We verwachten dat het enige tijd kost voordat het herstel goed op gang komt.”
De recessie is slecht nieuws voor president Recep Tayyip Erdogan, zo net voor de lokale verkiezingen op 31 maart.
Jörg Brase (r) en Thomas Seibert, vanochtend voor hun vertrek uit TurkijeNOS | Lucas Waagmeester
NOS 10.03.2019 Drie journalisten van prominente Duitse media zijn Turkije uit gezet. De correspondenten voor de omroepen ZDF, NDR en de krant Tagesspiegel krijgen geen nieuwe persaccreditatie. Niet eerder werd verslaggevers van grote Europese media de verlenging van de perskaart, die nodig is om in Turkije te mogen werken, geweigerd.
Jörg Brase, bureauchef voor de ZDF in Istanbul, Halil Gülbeyaz van de NDR en Thomas Seibert van Tagesspiegel, die meer dan twintig jaar in Turkije werkt, kregen tien dagen de tijd hun spullen te pakken. Vanmiddag zijn ze met een vliegtuig vertrokken.
De Turkse regering heeft geen reden gegeven voor het uitwijzen van de Duitse journalisten. “Om een aanvraag af te wijzen, moet volgens de Turkse mediawet een heldere reden worden gegeven”, zei Brase in een interview voor zijn vertrek. “Maar als er al een specifieke reden is: ik ken hem niet.”
In de afgelopen jaren waren er vanuit de Turkse regering regelmatig verbale aanvallen gericht tegen buitenlandse journalisten. Maar over het algemeen kregen journalisten die een perskaart aanvroegen wel toegang om in het land te werken. Dat met die handelwijze nu wordt gebroken, noemt de Duitse regering “onbegrijpelijk en onacceptabel”.
“Nadat ze de eigen media bijna volledig het zwijgen op hebben gelegd, vermoed ik dat dit een poging is om ook druk uit te oefenen op internationale media”, zegt ZDF-correspondent Brase. “Maar ik denk niet dat dit gaat werken.”
Schadelijker voor Turkije
Volgens Brase wordt er door de Duitse regering achter de schermen gepraat met de Turken om de kwestie op te lossen. “Er wordt geprobeerd de Turken op andere gedachten te brengen. Maar tot dit moment, waarop we het land moeten verlaten, is ze dat nog niet gelukt.”
Turkije en Duitsland kwamen na een periode van botsingen over persvrijheid en Duitse staatsburgers die vastzaten in Turkije, juist afgelopen najaar weer wat nader tot elkaar. Twee Turks-Duitse journalisten werden vrijgelaten en konden naar Duitsland reizen.
Die toenadering maakt deze stap van de Turkse regering nu nog moeilijker te verklaren. “Het is waarschijnlijk schadelijker voor Turkije dan voor ons”, zegt Brase. “Want wij gaan gewoon door met verslag doen. Daarom zijn we zo verbaasd dat ze dit doen.”
Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft naar aanleiding van de uitzetting het advies voor Duitsers die in Turkije werken aangepast. “Het kan niet worden uitgesloten dat de Turkse regering verdere actie zal ondernemen tegen vertegenwoordigers van Duitse media en maatschappelijke organisaties”, staat op de site van het ministerie, waarbij rekening moet worden gehouden met strafrechtelijke procedures wegens “uitspraken die in Duitsland onder de vrijheid van meningsuiting vallen.”
Perskaart via Erdogan
Om in Turkije te kunnen werken, hebben buitenlandse journalisten een perskaart nodig. Die wordt afgegeven door het kantoor van president Erdogan. Zonder die perskaart kan geen verblijfsvergunning worden aangevraagd.
Ieder jaar op 1 januari moeten journalisten hun perskaart vernieuwen. Normaal duurt die procedure een paar weken, maar dit jaar verloopt het anders. Brase en Seibert kregen te horen dat hun aanvraag is geweigerd, tientallen andere internationale journalisten wachten nog altijd op een beslissing.
Het is niet duidelijk waar Turkije zich op baseert bij de keuze welke correspondent vrij snel een perskaart krijgt en wie moet wachten. In beide groepen zitten zowel publieke als private media, zowel kranten- als tv-journalisten. Ook is er geen scheiding gemaakt in het land waar de journalisten vandaan komen: veel andere Duitse journalisten hebben inmiddels wel een nieuwe perskaart.
AD 10.03.2019 De Turkse autoriteiten hebben drie Duitse correspondenten het werken onmogelijk gemaakt. Hun werkvergunning is niet verlengd. Daardoor moesten ze het land verlaten. Het is de eerste keer dat buitenlandse journalisten op die manier onder druk worden gezet.
Het gaat om Thomas Seibert (55) van de Berlijnse krant Der Tagesspiegel, die sinds 1997 in Turkije was gevestigd, Jörg Brase (57) van de publieke Duitse tv-zender ZDF, die sinds vorig jaar januari in Turkije werkte als bureauchef, en Halil Gülbeyaz (56), die de afgelopen 12 jaar was geaccrediteerd voor de publieke omroep Norddeutscher Rundfunk en zowel in Turkije als in Duitsland woont.
Zonder opgaaf van redenen kregen zij via een e-mail uit Ankara te horen dat hun verzoeken tot verlenging van hun perskaarten, die op 31 december afliepen, niet waren ingewilligd.
,,We zien dit als een poging om de buitenlandse media te intimideren”, zei Jörg Brase voor zijn vertrek vanmiddag uit Istanboel. ,,Dit besluit is schadelijker voor het imago van Turkije dan voor ons. De Turkse regering is er min of meer in geslaagd de Turkse media het zwijgen op te leggen, nu proberen ze dat ook met de buitenlandse media te doen”.
22 jaar
Dat zal volgens de journalisten niet lukken. Thomas Seibert, die de afgelopen 22 jaar onafgebroken geaccrediteerd was in Turkije, benadrukte dat hij ‘natuurlijk niet zal stoppen over Turkije te schrijven; ik zal doorgaan ook al moet ik Turkije verlaten’.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Heiko Maas noemde het besluit van de Turkse autoriteiten ‘onaanvaardbaar’. ,,Het hinderen van journalisten bij hun werk is onverenigbaar met ons begrip van persvrijheid”, zei hij tegen Der Tagesspiegel am Sonntag. De Duitse regering zal ervoor blijven pleiten dat journalisten in Turkije zonder beperkingen hun werk kunnen blijven doen, zo voegde hij er aan toe.
Onmogelijk
De Duitse autoriteiten hebben als een reactie op de maatregel drie correspondenten het werken onmogelijk te maken het reisadvies naar Turkije aangescherpt. ,,Het kan niet worden uitgesloten dat de Turkse regering verdere actie zal ondernemen tegen vertegenwoordigers van Duitse media en maatschappelijke organisaties”.
Verder wordt gewaarschuwd dat ‘uitingen, die onder de Duitse interpretatie van vrijheid van meningsuiting vallen, in Turkije kunnen leiden tot maatregelen en strafrechtelijke procedures’.
Plaatsvervangend hoofdredacteur Bettina Schausten van ZDF noemde de beslissing ‘niet alleen betreurenswaardig, maar ook volkomen onbegrijpelijk’. ZDF heeft hiertegen bezwaar aangetekend en ‘hoopt dat de Turkse autoriteiten hun beslissing heroverwegen’.
Duister
Correspondenten tasten volledig in het duister over de redenen van het besluit van het besluit van Ankara. Het gaat niet om een actie tegen Duitse media, want diverse Duitse correspondenten hebben wel een nieuwe perskaart ontvangen.
Ook Susanne, de vrouw van Thomas Seibert, die eveneens in Turkije werkt als journalist. Zij heeft besloten te blijven. Het is evenmin een actie tegen tv-zenders, want een van de slachtoffers werkt voor een krant.
Ongeveer 40 buitenlandse correspondenten in Turkije wachten nog op uitsluitsel van hun aanvraag voor het verlengen van hun perskaart, die geldt als werkvergunning. Een perskaart is ook nodig voor het verkrijgen van de jaarlijkse verblijfsvergunning.
Telegraaf 08.03.2019 De politie in de Turkse miljoenenstad Istanbul heeft traangas afgevuurd op een menigte van duizenden vrouwen. Zij hadden zich op Internationale Vrouwendag verzameld bij het Taksimplein en wilden een mars houden.
Honderden agenten van de oproerpolitie blokkeerden de toegang tot de bekende winkelstraat İstiklal Caddesi. Zij gebruikten traangas en pepperspray om de menigte uiteen te drijven. Veel vrouwen besloten vervolgens om zijstraten in te vluchten. Het is onduidelijk of er aanhoudingen zijn verricht of gewonden zijn gevallen.
Sommige demonstrantes droegen kleurrijke pruiken en maskers. Ze hadden spandoeken bij zich met opschriften als „feministische opstand tegen mannelijk geweld en armoede” en „ik ben vrij geboren en zal vrij sterven.” Ook scandeerden de vrouwen slogans als „we zwijgen niet, zijn niet bang en gehoorzamen niet.”
De afgelopen jaren worden veel protesten tegengehouden door Turkije. Eerder werd een protest tegen het vasthouden van vrouwen en kinderen in Syrië geblokkeerd. Waarom dit nieuwe protest werd tegengehouden, is niet bekend. Op sociale media zeggen mensen er niets van te snappen. „Waarom kunnen zij een gevaar zijn?”
AD 08.03.2019 De politie in de Turkse miljoenenstad Istanboel heeft traangas afgevuurd op een menigte van duizenden vrouwen. Zij hadden zich op Internationale Vrouwendag verzameld bij het Taksimplein en wilden een mars houden.
Honderden agenten van de oproerpolitie blokkeerden de toegang tot de bekende winkelstraat İstiklal Caddesi. Zij gebruikten traangas en pepperspray om de menigte uiteen te drijven. Veel vrouwen besloten vervolgens om zijstraten in te vluchten. Het is onduidelijk of er aanhoudingen zijn verricht en of er gewonden zijn gevallen.
Sommige demonstrantes droegen kleurrijke pruiken en maskers. Ze hadden spandoeken bij zich met opschriften als ‘feministische opstand tegen mannelijk geweld en armoede’ en ‘ik ben vrij geboren en zal vrij sterven’. Ook scandeerden de vrouwen slogans als ‘we zwijgen niet, zijn niet bang en gehoorzamen niet’.
De Turkse politie treedt regelmatig op tegen demonstraties in Istanboel en op andere plaatsen. De regering in Ankara heeft de beperkingen aangescherpt na de mislukte staatsgreep in 2016. De noodtoestand die erna werd afgekondigd, werd vorig jaar juli opgeheven.
Ook elders in de wereld gingen vrouwen de straat op en betoogden voor gelijke behandeling. In het centrum van Madrid verzamelden zich honderden vrouwen en sloegen op potten en pannen. Ze eisten meer rechten in een wereld die nog steeds ‘gedomineerd wordt door mannen’.
In Berlijn, waar de lokale autoriteiten Internationale Vrouwendag tot feestdag hebben bestempeld, trokken duizenden demonstranten over een zonovergoten Alexanderplatz. Parijse betogers zwaaiden voor de SaoediSaoedi-Arabische ambassade met borden waarop ‘Toeter voor Vrouwenrechten’ te lezen stond.
De demonstranten eisten de vrijlating van gevangengezette activistes in het conservatieve koninkrijk. Onder hen een aantal voorvechters voor het recht van vrouwen om auto te mogen rijden. Ook in de Griekse hoofdstad Athene en het Oekraïense Kiev klonk de roep om gelijke behandeling en een einde aan geweld tegen vrouwen.
In Madrid liepen ministers van de regering-Sánchez mee, in het midden Eurocommissaris Frans Timmermans die met zijn dochter meeliep Rop Zoutberg / NOS
In Istanbul beëindigde de politie een mars. In Kiev pakte de politie extreemrechtse tegenbetogers op.
NOS 08.03.2019 In veel steden overal op de wereld hebben vrouwen betoogd op Internationale Vrouwendag. In Madrid hielden honderden vrouwen direct na middernacht een luidruchtige demonstratie om gelijke rechten te eisen voor vrouwen in een maatschappij die volgens de deelnemers nog steeds gedomineerd wordt door mannen.
In Berlijn is Wereldvrouwendag een officiële vrije dag, die door duizenden vrouwen in een manifestatie werd gevierd. Ook in Brazilië gingen duizenden mensen de straat op. Ze grepen Internationale Vrouwendag aan om te protesteren tegen president Bolsonaro, die volgens hen een verleden heeft van seksistische opmerkingen.
In de video hieronder zie je protesten in steden over de hele wereld, zoals New Delhi, Bagdad en Madrid:
Vrouwen, maar ook mannen, wereldwijd de straat op voor vrouwenrechten
In Istanbul vroegen honderden vrouwen om de vrijlating van Syrische vrouwen uit de gevangenis. In de avond greep de politie in, toen de betogers vanaf het Taksimplein een drukke winkelstraat in gingen. Daarbij werd traangas ingezet.
Ook in de Oekraïense hoofdstad Kiev greep de politie in. Dat gebeurde toen uiterst rechtse betogers een mars wilden verstoren die in het teken stond van het protest tegen huiselijk en seksueel geweld. Driehonderd vrouwen die zich hadden verzameld in een park stonden tegenover tientallen aanhangers van uiterst rechts. Die hielden borden omhoog met teksten als ‘Het feminisme vernietigt onze samenleving’.
Verenigde Naties
Wereldvrouwendag wordt sinds 1975 door de Verenigde Naties gesponsord. Secretaris-generaal Guterres zei vandaag dat hij geen wereld accepteert waarin zijn kleindochters te horen krijgen dat pas hun achterkleinkinderen economische gelijkberechtiging misschien zullen meemaken.
De VN-chef zei ook dat nationalisme, populisme en bezuinigingen bijdragen aan de ongelijkheid tussen man en vrouw.
Op een campagnebijeenkomst zou de Turkse minister Soylu hebben gezegd dat mensen die in Duitsland naar een PKK-bijeenkomst gaan, in Turkije worden gearresteerd.
NOS 07.03.2019 Mensen die in het buitenland naar bijeenkomsten van de Koerdische PKK gaan, kunnen worden opgepakt als ze naar Turkije reizen. Daarvoor heeft de Turkse minister Soylu van Binnenlandse Zaken volgens Duitse media gewaarschuwd op een campagnebijeenkomst.
“In Duitsland, in Europa, zijn er mensen die bijeenkomsten van terreurbewegingen bijwonen en vervolgens op vakantie gaan naar Antalya, Bodrum en Mugla”, zou Soylu afgelopen weekend hebben gezegd tegen zijn aanhangers, verwijzend naar Turkse badplaatsen. “Laat ze maar komen. Ze gaan direct vanuit het vliegveld door naar de gevangenis.”
Koerden
Soylu doelde met zijn opmerking waarschijnlijk op aanhangers van de PKK. Die Koerdische organisatie staat in Turkije, de EU en de Verenigde Staten te boek als terreurbeweging.
In Duitsland woont de grootste Koerdische gemeenschap van Europa. Er worden in het land ook geregeld pro-PKK-manifestaties georganiseerd.
Uit context gehaald
Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken vindt dat Soylu te ver is gegaan. Minister Maas noemt de uitspraken onacceptabel. Een woordvoerder van het ministerie benadrukt verder dat Duitsland een duidelijk standpunt heeft over de PKK, maar dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is in Duitsland.
De Turkse regering spreekt de berichten van Duitse media tegen. Volgens Buitenlandse Zaken in Ankara zijn de woorden van Soylu uit hun context gehaald en verdraaid. “Turkije zal gewone toeristen uit Duitsland en andere landen blijven verwelkomen met de traditionele Turkse gastvrijheid.”
NOS 24.02.2019 Turkije heeft de Koerdische kunstenares Zehra Doganna bijna 20 maanden gevangenisstraf vrijgelaten. Dogan werd in 2017 veroordeeld tot een celstraf van twee jaar en tien maanden vanwege een schilderij dat door de Turkse regering werd beschouwd als ‘terroristische propaganda’.
Het lot van Dogan werd veel breder opgemerkt toen de Britse graffiti-artiest Banksy haar besloot te steunen met een eigen kunstwerk. Vorig jaar maakte hij een muurschildering in Manhattan waarop Dogan achter tralies zit. Daarnaast heeft hij de dagen dat ze vastzat geturfd.
PEN America
@PENamerican
Zehra was sentenced to nearly three years in prison for this painting. But art is never a crime. #ZehraDoğan @AtRiskArtists
De kunstenares riep de Turkse woede over zich af met een schilderij over de verwoestingen die het Turkse leger in 2016 aanrichtte in haar woonplaats Nusaybin in oostelijk Anatolië aan de grens met Syrië. De stad, waar veel Koerden wonen, werd in 2016 gebombardeerd na zware gevechten tussen het Turkse leger en de Koerdische PKK.
De Koerdische PKK wordt in Turkije, de VS en Europa gezien als een terroristische organisatie. Dogan werd beschuldigd van banden met de PKK.
Ze bleef ook in de gevangenis aan het werk. Met voedsel en haar eigen bloed maakte ze schilderijen op melkpakken en kranten. Daarvoor werd ze dit jaar genomineerd voor de Freedom of Expression Award.
Zehra Dogan na haar vrijlating Zehra Dogan / Twitter
Elsevier 24.02.2019 Turkse weekendscholen? Prima idee, zegt Philip van Tijn met een knipoog. Hij helpt een handje door de eerste les over de geschiedenis van Turkije alvast in deze blog op papier te zetten.
Er is nogal wat beroering ontstaan over het plan tot oprichting van Turkse weekendscholen in Nederland. Het kabinet heeft natuurlijk gereageerd zoals een kabinet altijd reageert: het laat een onafhankelijk onderzoek uitvoeren. In de publieke opinie heeft de mogelijkheid van weekendscholen met politieke en culturele beïnvloeding overwegend tot negatieve reacties geleid.
Waarom? Er wonen bijna zeven miljoen Turken in Europese landen (vooral in Duitsland, Nederland, België en Oostenrijk). Het is goed dat de kinderen van Turkse afkomst wat meer over hun land van herkomst weten.
Als altijd ben ik graag behulpzaam met een basisles, die voor iedere leerkracht het uitgangspunt is. Turken zijn gewend aan deze methode: de organisatie Diyanet verspreidt in de hele wereld de teksten zoals deze overal bijna letterlijk (moeten) worden uitgesproken door de imams.
Les 1: Het Ottomaanse Rijk: nooit verzadigd
“Daarmee beginnen we maar meteen, kinderen. Diyanet is ooit opgericht om aan te geven dat de islam ondergeschikt is aan de staat, aan het burgerlijk gezag. Dat was bijna honderd jaar geleden, in 1924, meteen na het afschaffen van het kalifaat. Dat woord kennen jullie natuurlijk: het kalifaat van Raqqa, waarmee het ook slecht is afgelopen.
Na 1924 werd Turkije een modern land, een seculier land, waar staat en religie streng gescheiden waren. Een land waar het verboden was uiterlijke religieuze kenmerken te tonen, ja, verboden om een hoofddoekje te dragen! Grappig he? Dat hadden jullie niet gedacht van het land van je ouders!
Meer over de Armeense genocide
En dat in een land waar 98 procent van de bevolking bij de islam hoorde. Dat was tien jaar daar voor nog maar 81 procent. Maar Grieken, Bulgaren en andere christenen werden na 1918 gedwongen het land te verlaten. Met de christelijke Armeniërs liep het anders: die werden afgeslacht, naar schatting tussen 800.000 en 2 miljoen.
In de hele wereld staat dat bekend als de Armeense genocide; alleen niet in Turkije. Daar gaan ze ervan uit dat door een rare samenloop een heleboel Armeniërs gelijktijdig zijn doodgegaan. Sommigen slaagden erin te vluchten, zoals de ouders van de beroemde Franse zanger Charles Aznavour, die eigenlijk Aznavourian heette. Grappig he, hoe raar het kan lopen. Zonder die massamoord was Aznavour misschien helemaal niet beroemd geworden!
Ottomaanse Rijk was een tikje groter
Trouwens, er is heel wat gemoord in ons dierbare vaderland in de loop der eeuwen. Eigenlijk heet dat Anatolië en pas na de invallen in de dertiende eeuw van de Turken – die in feite tot de Aziatische Mongolen hoorden – werd het geleidelijk Turkije genoemd. En Turkije was de kern van het Ottomaanse Rijk, dat zich uitstrekte over heel Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Zuidoost-Europa. Nu begrijpen jullie misschien waarom onze president, Recep Tayyip Erdogan, soms zo droevig kijkt: hij moet het doen met zo’n klein land van niet eens 1 miljoen vierkante kilometer en maar 80 miljoen inwoners.
Er is in dat Ottomaanse Rijk heel wat gevochten, want die sultans waren allemaal een rupsje-nooit-genoeg. Steeds maar weer landen veroveren en natuurlijk de islam verspreiden. Vooral de Osmaanse sultan Suleyman kon er wat van; die nam het op tegen keizer Karel V, die ook nog over Nederland en Spanje heerste. Daarom probeerde Willem van Oranje (een soort Nederlandse Erdogan) goede maatjes te worden met Suleyman, omdat ze allebei tegen Spanje waren. Ingewikkeld, he, maar dat is nou geschiedenis. Voor zo’n eerste les is het bijna genoeg.
Er wordt veel gejokt over ons geliefde Turkije
Ik wilde jullie nog even vertellen over de rol van Turkije in de twee wereldoorlogen van de twintigste eeuw. In de Eerste Wereldoorlog sloot ons land zich aan bij Duitsland en Oostenrijk, maar dat was niet zo handig, want die verloren en hun vijanden namen het grootste deel van ons land af. Ons trotse Ottomaanse Rijk, niet meer op z’n grootst, maar toch heel wat.
Er kwam toen een nieuwe bloeiperiode onder Atatürk, die Turkije maakte tot een modern, anti-godsdienstig land. Hij is bijna een eeuw als een held beschouwd, tot de komst van Erdogan, die een veel groter staatsman is. En nu zien we pas wat Kemal Atatürk allemaal fout heeft gedaan!
En in de Tweede Wereldoorlog bleef ons Turkije neutraal, totdat het in februari 1945 Duitsland de oorlog verklaarde. Slim he, na die ervaring van 1918, om pas te kiezen als de oorlog bijna is afgelopen!
En nog even over Erdogan
Tot slot van deze eerste les nog even iets over het heden.
Daarover kan ik kort zijn. De president beschikt over alle macht; hij is gekozen in 2014 met 51 procent, al blijven onze vijanden volhouden dat zijn AK-partij fraude heeft gepleegd bij de verkiezingen. Dat zijn dezelfde vijanden die hem en zijn familie van corruptie en zelfverrijking beschuldigen, dus dan weet je het wel.
Erdogan heeft in een paar jaar veel goeds gedaan. De islam is weer heel belangrijk, het hoofddoekje is, zoals jullie weten, helemaal terug, hij heeft de oorlog weer verklaard aan de Koerden. Er zitten meer journalisten in de gevangenis dan in Iran of China, omdat ze het terrorisme verheerlijkten of de islam beledigden, en bijna alle legerofficieren zijn gevangen omdat zij hebben meegedaan aan de opstand tegen Erdogan, die door goddelijk ingrijpen is verijdeld.
Het gaat heel goed in Turkije. Het Europese Hof heeft in tien jaar 1.600 arresten tegen ons land uitgevaardigd wegens schendingen van mensenrechten, de economie holt achteruit en het aanzien in de beschaafde wereld is erg gedaald. Maar wat ik nu zeg, is allemaal roddel, dat begrijpen jullie wel.
Maar dankzij de weekendscholen kunnen jullie te weten komen hoe het allemaal echt zit, gewoon de waarheid die ook wel eens mag worden gezegd.”
NU 22.02.2019 De Turkse regering heeft de campagne tegen vermeende betrokkenen bij de mislukte staatsgreep van 2016 verder opgevoerd. Het Openbaar Ministerie vaardigde vrijdag een arrestatiebevel uit voor nog eens 295 verdachten.
Het gaat volgens staatspersbureau Anadolu om militairen die banden zouden hebben met de beweging van Fethullah Gülen. President Recep Tayyip Erdogan ziet de in de Verenigde Staten wonende geestelijke als het brein achter de couppoging.
De ‘mollen’ van wie nu de aanhouding is gelast zitten allemaal nog in het leger. Onder hen zijn acht majoors.
Ze worden ervan beschuldigd contacten te onderhouden met de Gülen-organisatie FETO. Dat gebeurde via zowel prepaidtelefoons als vaste verbindingen thuis.
Aantal arrestaties is afgelopen periode flink toegenomen
Het oppakken van vermeende terroristen in overheidsdienst – politie, leger en justitie – heeft de laatste tijd weer een vlucht genomen. Als de berichten van Anadolu kloppen, zijn deze week al 359 mensen achter de tralies beland.
In het hele vorige jaar waren dat er volgens de gegevens van het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken ongeveer 52.000.
Telegraaf 20.02.2019 De Europese Unie moet de gesprekken met Turkije over toetreding formeel opschorten. De commissie Buitenlandse Zaken van het Europees Parlement heeft ingestemd met dat advies van Turkije-rapporteur Kati Piri (PvdA).
Piri bekritiseert in haar rapport het „duidelijk autocratische” presidentiële systeem in Turkije, de uitholling van de rechtsstaat en het gebrek aan democratische controle. Ook wees ze op de detentie van de meer dan 50.000 Turken, onder wie journalisten, politici en mensenrechtenverdedigers. „Als een kandidaat-lidstaat rode lijnen overschrijdt, moeten er ook politieke consequenties zijn”, herhaalde ze woensdag.
„Met de stemming vandaag stuurt het parlement een glashelder signaal dat de autoritaire greep van Erdogan op Turkije gevolgen moet hebben”, zegt ook Marietje Schaake (D66). Zij wil net als Piri overigens niet dat Europa alle banden met Turkije verbreekt.
Een voorstel van Esther de Lange (CDA) om de stekker definitief uit de onderhandelingen te trekken haalde het tot haar teleurstelling niet. Zij wil dat beide partijen gaan werken aan een nieuwe samenwerkingsvorm.
Het voltallige parlement spreekt zich volgende maand uit. Hoewel de onderhandelingen al lange tijd stilliggen hebben de lidstaten meermaals aangegeven de onderhandelingen niet formeel te willen opschorten.
AD 20.02.2019 De Europese Unie moet de gesprekken met Turkije over toetreding formeel opschorten. De commissie Buitenlandse Zaken van het Europees Parlement heeft ingestemd met dat advies van Turkije-rapporteur Kati Piri (PvdA).
Piri bekritiseert in haar rapport het ,,duidelijk autocratische” presidentiële systeem in Turkije, de uitholling van de rechtsstaat en het gebrek aan democratische controle. Ook wees ze op de detentie van de meer dan 50.000 Turken, onder wie journalisten, politici en mensenrechtenverdedigers. ,,Als een kandidaat-lidstaat rode lijnen overschrijdt, moeten er ook politieke consequenties zijn”, herhaalde ze woensdag.
,,Met de stemming vandaag stuurt het parlement een glashelder signaal dat de autoritaire greep van Erdogan op Turkije gevolgen moet hebben”, zegt ook Marietje Schaake (D66). Zij wil net als Piri overigens niet dat Europa alle banden met Turkije verbreekt.
Samenwerkingsvorm
Een voorstel van Esther de Lange (CDA) om de stekker definitief uit de onderhandelingen te trekken haalde het tot haar teleurstelling niet. Zij wil dat beide partijen gaan werken aan een nieuwe samenwerkingsvorm.
Het voltallige parlement spreekt zich volgende maand uit. Hoewel de onderhandelingen al lange tijd stilliggen hebben de lidstaten meermaals aangegeven de onderhandelingen niet formeel te willen opschorten.
NOS 19.02.2019 Turkije heeft te maken met een nieuwe vorm van terreur: voedselterroristen. Deze ‘verraders van de natie’ verkopen boodschappen voor te hoge prijzen. Dat zorgt ervoor dat Turken steeds minder kunnen kopen voor hun geld, zegt althans president Erdogan. “Ze gooien de prijzen omhoog. Dat is een terroristische daad.”
De groenteman, het voornaamste doelwit van de president, ziet dat anders. Door de inflatie, de ontwaarding van de Turkse lira, zijn de onkosten voor bijvoorbeeld kunstmest en transport snel gestegen. Hierdoor zijn groenten in de winkel dertig procent duurder geworden dan een jaar geleden.
Op 31 maart zijn er in Turkije lokale verkiezingen. Daardoor doet de regering er alles aan om niet de schuld te krijgen voor de geldontwaarding. Naast het aanwijzen van de groenteman als schuldige zijn in Ankara en Istanbul stallen opgezet waar gesubsidieerde groenten worden verkocht. Erdogan wil daarmee “degenen die terroriseren stoppen”.
‘Verkeerde politiek en wanbeleid’
Op het plein in het centrum van Besiktas staat een grote witte tent. Het is een marktkraam, met dranghekken ervoor. Die zijn nodig, want er staat een flinke rij. Zakken tomaten, uien en aardappels gaan over de toonbank. Allemaal voor gemiddeld de helft van de prijs waarvoor ze in de winkel worden verkocht.
De Turkse regering verkoopt sinds deze week gesubsidieerde groenten in tientallen van deze kramen. In de rij staan voor voedsel, dat doet terugdenken aan de Turkse crisisjaren, zegt een vrouw in een dikke jas. “Dit is nodig vanwege het wanbeleid, de verkeerde politiek,” zegt ze. “En dan willen ze met deze kramen nog een beetje goede sier maken ook.”
Zo zien de gesubsidieerde groentenstallen eruit:
1/4 Lucas Waagmeester
2/4 Lucas Waagmeester
3/4 Lucas Waagmeester
4/4 Lucas Waagmeester
Een vrouw naast haar is het daarmee eens. Voor mensen met weinig geld zijn de gesubsidieerde groenten een uitkomst, veel mensen kunnen het in de winkel gewoon niet meer betalen. “Maar dit is ook een show. Ik denk dat ze een goed figuur willen slaan voor de verkiezingen.”
Oorlogstaal tegen groenteman
De groentestallen verschenen in het straatbeeld nadat president Erdogan vorige week in toespraken oorlogstaal hanteerde tegen de groenteman. “We zijn de grotten van de terroristen ingegaan,” zei hij over de operaties van het leger tegen de PKK, “op diezelfde manier zullen we degenen aanpakken die terroriseren met de prijzen van groenten en fruit, de voedselterreur.”
De kramen van de regering staan niet toevallig in Ankara en Istanbul. De oppositie is in die twee bepalende steden uit op een machtswisseling op 31 maart. Erdogans AKP weet al 16 jaar verkiezingen te winnen, ondanks grote crises als de mislukte coup, terreuraanslagen en de vluchtelingencrisis.
Maar economische problemen zijn nieuw voor de partij. Sinds de AKP in 2002 aan de macht kwam ging de Turkse economie voor de wind. Tot vorig jaar zomer. Toen zorgde een korte en hevige handelsoorlog met Amerika voor een valutacrisis. Buitenlandse investeerders verloren vervolgens hun vertrouwen.
Een economische crisis is een serieuze test voor de regeringspartij van Erdogan. Er is hem alles aan gelegen de oorzaken van de economische pijn die kiezers nu voelen van zich af te schuiven. Behalve bij het buitenland legt hij de prijsstijgingen daarom meer en meer bij de plek waar de kiezer die tegenkomt: in de winkel.
Vast aan de dollar
“De regering wil dat de mensen fruit en groenten goedkoop kunnen kopen. Terecht, daar ben ik het mee eens”, zegt Omer in zijn groentezaak in Besiktas. “Maar ik kan het niet inkopen voor de prijs waarvoor zij het verkopen. Dus wat willen ze nou?”
De winkel van Omer en zijn collega Yusuf is de achtste die we bezoeken, maar de twee mannen zijn de eerste die voor de camera willen praten over de hoge prijzen. Iedereen is bang voor de politie, sinds president Erdogan het op tv had over verraders en terroristen. Volgens de twee mannen kan de groenteboer net zo weinig doen aan de prijsstijgingen als zijn klanten.
Hoe de groenteboer ‘de nieuwe terrorist’ van Turkije is geworden
“We zitten vast aan de dollar”, zegt Omer. De groenten die hij verkoopt worden in Turkije gekweekt, maar veel onkosten worden gemaakt in het buitenland. “Eerder kwam een vrachtwagen vanuit Antalya naar hier voor 2500 lira, nu kost het 4500,” zegt Yusuf. De brandstof wordt veelal geïmporteerd, net als bijvoorbeeld kunstmest. “Die kostte 80 lira per zak, nu 170.”
‘We zullen terugvechten’
Dat die rekensom maar bij weinig mensen binnenkomt, blijkt in de rij bij de kraam voor gesubsidieerde groenten. “Het buitenland zit met zijn vingers overal in te stoken,” zegt een opgewonden heer met een net getrimd baardje. “Maar als Turkse natie gaan we degenen die hen helpen langzaam breken. We zullen terugvechten.”
De vraag of de groenteverkoop geen stunt is voor de verkiezingen, lacht hij weg. “Welnee, dit gaat door. Dit gaat door tot hun hoofden eraf gehakt zijn. De hoofden van degenen die onze mensen dure groenten verkopen. Tayyip Erdogan vecht tegen deze mensen, daarom houden wij allemaal van hem. Daarom zegt de hele wereld Tayyip Erdogan, Tayyip Erdogan, Tayyip Erdogan!”
NOS 16.02.2019 Duizenden Koerden hebben in Straatsburg geprotesteerd voor de vrijlating van PKK-leider Abdullah Öcalan, die nu twintig jaar gevangen zit in Turkije. De Franse politie spreekt van ongeveer 7000 demonstranten die vreedzaam protesteren, volgens de organisatie van het protest waren er 10.000 mensen meer.
De Koerdische PKK wordt in Turkije, de VS en Europa gezien als een terroristische organisatie. Hun strijd voor meer autonomie en aanslagen hebben de afgelopen decennia tienduizenden levens gekost. De laatste vredesbesprekingen zijn in 2015 mislukt.
Öcalan werd op 15 februari 1999 opgepakt in Kenia. Turkse politici van het overwegend Koerdische HDP pleitten er gisteren voor Öcalans isolement te verlichten. Vorige maand mocht zijn familie hem voor het eerst in twee jaar weer bezoeken.
NU 16.02.2019 Ruim zevenduizend Koerden zijn volgens de Franse politie in Straatsburg de straat op gegaan om op te roepen tot de vrijlating van PKK-leider Abdullah Öcalan, die al twintig jaar gevangen zit in Turkije.
Media berichtten dat de deelnemers aan de vreedzame demonstratie uit verschillende landen kwamen. Volgens de organisatoren namen zeventienduizend mensen deel aan de demonstratie.
Aan het eind van de ochtend vertrokken de demonstranten vanaf het station van Straatsburg en liepen ze door het centrum van de stad achter een groot vaandel met daarop de beeltenis van hun leider.
Het protest werd afgesloten met een bijeenkomst. “Wij roepen op tot de vrijlating van Öcalan, maar wat vandaag het belangrijkst is, is dat zijn detentieomstandigheden worden verbeterd”, aldus een van de demonstranten.
Jaarlijkse betoging in Straatsburg
De grote Koerdische bijeenkomst wordt sinds de arrestatie van Öcalan jaarlijks gehouden in Straatsburg, de zetel van de Raad van Europa en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De leider van de Koerdische opstand in Turkije wordt vastgehouden op het eiland Imrali voor de kust van Istanboel en zit daar bijna volledig geïsoleerd.
De Turkse regering en de Koerdische Arbeiderspartij PKK, die in Turkije en de EU op de lijst van terroristische organisaties staat, strijden al tientallen jaren tegen elkaar. Öcalan werd op 15 februari 1999 gearresteerd in Kenia, vijftien jaar na het begin van de gewapende opstand van de PKK. De opstand heeft sindsdien tienduizenden levens geëist.
Denk moet de Tweede Kamer uit, zegt Wilders. Kuzu laat zich de mond niet snoeren.
Na het openlijke geruzie in de Tweede Kamer tussen Kamerleden van de Partij voor de Vrijheid en Denk, nemen de aanvaringen in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen alleen maar toe. PVV-leider Wilders dient een wetsvoorstel in dat het mensen met een dubbele nationaliteit onmogelijk moet maken te stemmen of gekozen te worden in de politiek.
Wilders wil dat hiermee de partij Denk verdwijnt uit de Tweede Kamer. Wilders: “Ze zitten hier omdat ze ook Nederlander zijn, maar het is voor iedereen glashelder dat ze vooral opkomen voor de Turkse belangen. Het zijn de grootste verdedigers van dat regime van Erdogan in Nederland.”
Als wij hiermee de lieden van Denk uit de Kamer en uit alle gemeenteraden en Provinciale Staten zouden kunnen weren…, aldus PVV-leider Wilders.
Wilders noemt Denk “een vijfde colonne”, een term die wordt gebruikt voor geheime aanhangers van de vijand. Het middel dat Wilders tegen Denk wil inzetten is een grondwetswijziging waardoor mensen met een dubbele nationaliteit dus niet meer verkiesbaar mogen zijn en niet meer mogen stemmen.
“Het principe is voor iedereen gelijk, met een dubbele nationaliteit mag je niet stemmen en gekozen worden”, zegt Wilders. “Maar als wij hiermee de lieden van Denk uit de Kamer en uit alle gemeenteraden en Provinciale Staten zouden kunnen weren, voor zover ze een dubbele nationaliteit hebben, dan zou dat een geweldig resultaat zijn van deze wet.”
Wat staat er in het voorstel?
In het wetsvoorstel worden mensen met een dubbele nationaliteit voor een deel uitgesloten van de democratie. Ze mogen niet stemmen en ze mogen niet verkozen worden.
Er staat bijvoorbeeld “Tot minister-president of minister wordt niet benoemd degene die naast zijn Nederlanderschap tevens een andere nationaliteit bezit.” Dezelfde bepaling geldt ook voor staatssecretarissen, functies bij de Raad van State, de Algemene Rekenkamer, de Nationale Ombudsman, commissarissen van de koning en burgemeesters.
Met een tweede nationaliteit mag je volgens het voorstel ook niet stemmen. Het gaat om elke tweede nationaliteit, dus bijvoorbeeld de Zweedse, Canadese, Belgische, Duitse maar dus ook de Turkse of Marokkaanse nationaliteit.
…dan zien we dat meneer Wilders in de afgelopen periode vaker op de Israëlische ambassade was dan in de Tweede Kamer, aldus Denk-leider Kuzu.
Denk-leider Kuzu zegt in een reactie dat de PVV zich steeds meer ontpopt als een partij voor de vrijheidsbeperking. “Je ziet dat hij het in de Kamer niet voor elkaar krijgt om ons de mond te snoeren, nu probeert hij het via de grondwet en dat gaat hem ook niet lukken”, zegt Kuzu.
Kuzu heeft een dubbele nationaliteit en hij is niet de enige in de Tweede Kamer. “Dus het gaat niet alleen om Denk of om mij als persoon”, zegt hij. “Het gaat om meerdere mensen die actief zijn in de politiek. Dat zijn mensen die dag in dag uit proberen een bijdrage te leveren in gemeenteland, in provincieland, in de Tweede Kamer, in de Eerste Kamer, in Europa, op een democratische manier.”
Wilders vindt dat mensen met een dubbel paspoort niet goed voor de Nederlandse belangen op kunnen komen, maar dat vindt Kuzu onzin. “Het gaat om het gedrag dat iemand vertoont. En als we kijken naar het gedrag, dan zien we dat meneer Wilders in de afgelopen periode vaker op de Israëlische ambassade was dan in de Tweede Kamer.”
Hoe wijzig je de Grondwet?
Het wijzigen van de Grondwet is een langdurig proces. Dat is omdat de wijzigingen zo ingrijpend kunnen zijn, dat de volksvertegenwoordigers er goed over moeten kunnen nadenken. Ze moeten ook bij de meeste kiezers draagvlak hebben.
De Tweede en Eerste Kamer moeten een grondwetswijziging twee keer goedkeuren. De tweede keer moet dat met twee derde van de stemmen. Tussen die twee keer moeten er Tweede Kamerverkiezingen zijn geweest. Het duurt dus sowieso jaren.
Ik weet nog niet of dit voorstel geen meerderheid haalt, aldus PVV-leider Wilders.
Los van de lange procedure van een grondwetswijziging kan Wilders tot nu toe niet rekenen op veel bijval voor zijn voorstellen om dubbele nationaliteiten aan te pakken, die hij al vaker heeft gedaan. Hij wijst op Australië, waar zo’n wet al geldt en waar onlangs een vicepremier die ook een Nieuw-Zeelands paspoort heeft moest aftreden.
Wilders is daar positief over: “Ik denk dat heel veel partijen, heel veel collega’s van mij hier in de Tweede Kamer en ook heel veel kiezers dat voorbeeld van Australië ook in Nederland ingevoerd zouden willen zien. Dus ik weet nog niet of dit voorstel geen meerderheid haalt.”
Dat ziet Kuzu niet zo snel gebeuren. Hij vindt het voorstel bovendien opruiend. “Als je voorstellen gaat doen waarbij je echt specifiek mensen gaat pakken met een dubbele nationaliteit, hun de mond wil snoeren, de muil wil korven door het stemrecht af te nemen, dan is dat opruiend ja.”
De clash vorige week tussen Denk-Kamerlid Öztürk en PVV-Kamerlid De Graaf:
En ook deze week waren er confrontaties in de Tweede Kamer in een debat over de bedreiging van vijf Kamerleden van Turkse afkomst. Denk-Kamerleden Azarkan en Kuzu vinden het hypocriet dat niemand op deze manier voor hun partijgenoot Özturk is opgekomen na de harde clash met PVV’er De Graaf vorige week.
Elsevier 14.02.2019 Turkse weekendscholen belemmeren de integratie, maar kunnen niet zomaar worden verboden, zegt het kabinet.
De Tweede Kamer debatteert donderdag 14.02.2019 over buitenlandse inmenging in Nederland, waarbij de invloed van Turkije centraal staat: ook een ‘jihadpreek’ in Hoorn, workshops van de ‘Nederlandse AK-partij’ en de intimidatie van Turks-Nederlandse Kamerleden komen aan bod. Hoewel er zorgen zijn over de ‘lange arm’ van Ankara, is die meestal niet strafbaar.
Het nieuws dat de Turkse regering in Nederland weekendscholen aanbiedt voor Turks-Nederlandse kinderen, leidde afgelopen zomer tot veel kritiek. Premier Mark Rutte (VVD) zei dat hij ‘een ongemakkelijk gevoel’ krijgt van de scholen, waarvan er volgens de NOS twaalf zijn en waar kinderen wekelijks twee uur Turks, één uur Turkse geschiedenis, één uur godsdienst en één uur cultuuronderwijs krijgen.
Vooral conservatief-nationalistische en Turks-islamitische organisaties zouden verantwoordelijk zijn voor de inhoud van de lessen, die zijn geïnitieerd door het ministerie voor Turken in het buitenland YTB.
Minister Koolmees begint onderzoek, verbod niet zomaar mogelijk
De leerlingen leren er ‘geen koekjes bakken’, zei Rutte in augustus. Volgens de premier zijn de weekendscholen vooral bedoeld ‘om op de een of andere manier Turkije daar in het zonnetje te zetten’. Ook zei hij te vrezen dat de scholen de integratie van Nederlanders met een Turkse achtergrond mogelijk belemmeren. Woensdag schreef minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees (D66) in een Kamerbrief dat het kabinet een onderzoek begint naar de scholen.
Koolmees: aanpak buitenlandse financiering moskeeën is lastig
Maandag reageerde Koolmees al op pleidooien om geldstromen vanuit ‘onvrije landen’ als Saudi-Arabië en Qatar naar moskeeën in Nederland tegen te gaan. Dat voornemen heeft het kabinet-Rutte III weliswaar afgesproken in het Regeerakkoord, maar dat is volgens de minister moeilijk uitvoerbaar.
Zo is er geen internationaal geaccepteerde definitie van ‘onvrije landen’ en kan een verbod op financiering uit dergelijke landen volgens Koolmees ‘diplomatieke consequenties’ hebben. Ook de geloofwaardigheid van Nederland als vrije rechtsstaat zou in zijn ogen in het geding kunnen komen door een verbod.
Het kabinet wil dat de regering van president Recep Tayyip Erdogan informatie geeft over de uitgaven voor de scholen, hoeveel leerlingen het onderwijs volgen en wat het precieze lesprogramma is. Als de scholing leidt tot ‘problematisch gedrag’ en/of gebrekkige integratie, wil Koolmees duidelijkheid over de mogelijkheden voor de overheid om ‘meer grip’ op de weekendscholen te krijgen.
Toch is een verbod niet zomaar mogelijk, gaf de D66-minister aan. Volgens hem ‘staat het landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren in het buitenland’.
De PVV is het daar niet mee eens. Tweede Kamerlid Machiel de Graaf – die het vorige week nog aan de stok had met DENK-partijvoorzitter Selçuk Öztürk – gaat dinsdag een motie indienen voor een verbod. Andere oppositiepartijen willen niet zo ver gaan, maar zijn wel voor scherpere inspectie van de weekendscholen.
GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil, die zelf een Turkse achtergrond heeft, wil dat de onderwijsinspectie volledige inzage krijgt in het lesmateriaal. Hij vindt het ‘een weeffout’ dat de Turkse weekendscholen nog niet onder de Nederlandse inspectie vallen, terwijl de regering van Erdogan wél buitenlandse scholen in Turkije laat inspecteren.
NOB: Onderwijs vooral voor kinderen van expats
Het Nederlandse onderwijsprogramma waarop het Turkse staatspersbureau Anadolu doelt, is de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB). Via deze stichting volgen dit jaar ruim 14.000 Nederlandse leerlingen Nederlandstalig onderwijs op bijna 200 scholen in 115 landen. Het programma is vooral bedoeld voor kinderen van expats die tijdelijk in een ander land verblijven.
‘Dat zijn kinderen die vaak weer terugkomen naar Nederland of Vlaanderen – ruim eenderde al binnen vijf jaar – en zo probleemloos mogelijk willen instromen in het onderwijs,’ aldus de website van NOB.
Nadat in Nederland ophef over de Turkse scholen was ontstaan, wierp Turkije via staatspersbureau Anadolu al snel tegen dat andere landen, waaronder Nederland, ‘vergelijkbare initiatieven hebben opgezet om de banden met de diaspora en hun thuisland te versterken’. Anadolu sneerde daarbij naar de Nederlandse ‘staatstelevisie NOS’ en andere media die de weekendscholen in een ‘negatief daglicht’ zouden stellen.
Zorgen over ‘anti-integratieve karakter’
Woensdag erkende Koolmees dat Nederland inderdaad onderwijs aanbiedt voor Nederlandse kinderen in het buitenland (zie kader). Hij is naar eigen zeggen vooral bezorgd over ‘het anti-integratieve karakter’ van de lessen die de Turkse kinderen krijgen over taal, cultuur en religie, ‘vanuit de gedachte dat mensen met hun rug naar de Nederlandse maatschappij gaan staan’.
Koolmees stelde eveneens dat ‘we weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. En dat is natuurlijk niet goed voor de integratie’. De minister zei ook dat justitie kan ingrijpen bij strafbare zaken.
Vaak is daarvan geen sprake, vervolgde Koolmees, maar wel van ‘dingen die we niet willen in Nederland’. In dat geval kunnen de burgemeester, het Openbaar Ministerie en de politie in gesprek gaan met de aanbieders van het onderwijs.
‘Jihadpreek’ Hoorn, politieke workshops UETD en intimidatie Kamerleden
Ook andere zaken die vermoedelijk niet direct strafbaar zijn, komen donderdag in de Tweede Kamer aan de orde. Allereerst een preek in een Turkse moskee in Hoorn, waarin tot de jihad zou zijn opgeroepen. Koolmees schreef destijds dat er geen verdenking van strafbare feiten bestond over de preek, maar dat hij het wel onwenselijk acht dat Turkse politieke boodschappen worden verkondigd in Nederlandse moskeeën.
Hoewel Koolmees benadrukte dat de overheid vanwege de godsdienstvrijheid niet gaat over de inhoud van een preek, wordt die wel aangekaart in het Kamerdebat.
In februari vorig jaar werden Koolmees ook Kamervragen gesteld over de rol van de Union of European Turkish Democrats (UETD), die in Nederland workshops gaf aan Turken met politieke interesse. De organisatie wordt gezien als Europees verlengstuk van de Turkse AK-partij van president Erdogan, al ontkende het Nederlandse UETD-bestuur formele (financiële) banden met de Turkse regeringspartij. Hoe dan ook stelde het kabinet vast dat de ‘de organisatie activiteiten ontplooit die bijdragen aan de belangen van de AK-partij’.
Tot slot spreekt de Kamer donderdag nogmaals over de kwestie rond de vijf Nederlandse Kamerleden die een jaar geleden door de regeringsgezinde Turkse krant Sabah door het slijk zijn gehaald. Vanwege hun standpunt over de erkenning van de Armeense genocide zette de grootste Turkse krant Sadet Karabulut (SP), Nevin Özütok (GroenLinks), Zihni Özdil (GroenLinks), Cem Lacin (SP) en Dilan Yesilgöz (VVD) op de voorpagina en stelde dat ze ‘het moederland hebben verraden’.
Yesilgöz werd bovendien ‘dochter van een terrorist’ genoemd. Kamervoorzitter Khadija Arib (PvdA), minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) en minister Koolmees noemden het voorval ‘onacceptabel’.
MSN 14.02.2019 Honderden Turkse asielzoekers zien dankzij een uitspraak van de Raad van State hun kansen groeien op een verblijfsvergunning. Het gaat om zogeheten Gülen-aanhangers, die nu nog in asielzoekerscentra wonen. Ze krijgen hoop door de uitspraak, zegt advocaat Michel Govers, die veel Turken bijstaat.
De Raad van State oordeelde gisteren in het voordeel van een Turkse asielzoeker. De Turk, een docent die twee jaar geleden naar Nederland is gevlucht, stelt dat zijn veiligheid in gevaar is in Turkije, omdat hij aanhanger is van de Gülen-beweging. De Turkse president Erdogan ziet Gülen-aanhangers als zijn tegenstanders.
Beter uitleggen
Staatssecretaris Mark Harbers vond de vrees van de Turkse docent eerder onterecht en oordeelde dat de docent terug moest naar Turkije. De man ging daartegen in beroep. Met succes: “Wij hebben geconcludeerd dat de staatssecretaris beter deze zaak moet onderzoeken. En dat geldt ook voor andere zaken”, licht een woordvoerder van de Raad van State toe. “De staatssecretaris moet echt beter kijken of er geen risico is en beter uitleggen waarom ze niet bang hoeven te zijn.”
Vervolgd of gemarteld
Een erg belangrijke uitspraak, constateert asieladvocaat Wil Eikelboom. “Voor andere Turkse asielzoekers die in asielzoekerscentra leven, groeit de kans om hier te mogen blijven.”
Voorheen was het zo dat Turkse asielzoekers moesten aantonen dat ze vervolgd of gemarteld werden voordat ze in aanmerking zouden komen voor een asielvergunning, zegt Eikelboom. “Mensen die dat niet konden, kregen die vergunning niet.”
Te makkelijk geoordeeld
Met deze uitspraak van de Raad van State is daar verandering in gekomen, zegt de advocaat. ” De hoogste rechter zegt nu dat ook Gülenisten die niet worden vervolgd of gemarteld, maar bijvoorbeeld worden ontslagen uit hun baan, ook gevaar kunnen lopen. Er wordt momenteel te makkelijk geoordeeld dat ze geen risico lopen.”
De Tilburgse advocaat Michel Govers staat honderden Turkse Gülenaanhangers bij die naar Nederland zijn gekomen. “Ze leven in onzekerheid, sommigem al jaren, omdat ze niet weten of ze in Nederland mogen blijven”, zegt hij.
De uitspraak van de Raad van State geeft hoop, stelt Govers. “Sinds de uitspraak staat mijn telefoon roodgloeiend. Turken hebben hoop en zijn blij. Ze zien hun kansen groeien. Ze hoeven niet meer aan te tonen dat ze worden vervolgd en bedreigd in Turkije, maar het feit dat ze Gülen-aanhangers zijn zegt al een boel. Ze hebben op dit moment gewacht. ”
Volgens Govers zijn afgelopen jaar ruim 1000 Gülen-aanhangers naar Nederland gekomen. Velen van hen zitten in asielzoekerscentra.
Gülenaanhangers
Ze zijn aanhangers van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen.
De Turkse president Erdogan ziet hen als vijand.
De naar de VS uitgeweken Gülen was volgens de regering van president Erdogan het brein achter de mislukte staatsgreep van 2016.
Sinds die militaire coup maakt de politie massaal jacht op mensen die volgelingen van hem zouden zijn.
Bijna 80.000 verdachten zitten in afwachting van hun proces in de gevangenis.
Zo’n 150.000 ambtenaren en militairen zijn inmiddels ontslagen.
Elsevier 13.02.2019 Staatssecretaris van Asielzaken Mark Harbers (VVD) moet beter motiveren waarom hij aanhangers van de Turkse Gülenbeweging geen asielvergunning verleent. Dat blijkt uit drie uitspraken van de Raad van State.
In de zaken gaat het om aanhangers van de islamitische Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Harbers weigerde de asielaanvragen omdat hij de vrees dat de gülenisten in Turkije onmenselijk zouden worden behandeld, ongefundeerd achtte. De Raad van State ziet echter voldoende aanknopingspunten om daarover anders te denken. Mogelijk opent de uitspraak de deur voor meer gülenisten om asiel aan te vragen in Nederland.
De Raad van State deed uitspraak in drie zaken. De eerste betreft een vrouw die de Gülenbeweging aanhangt en lesgaf op een aan Gülen gelieerde school. Die school is gesloten en haar lesbevoegdheid ingetrokken. De tweede zaak gaat om een man die op Gülenscholen onderwijs volgde. Zijn vader en een vriend zijn door de Turkse autoriteiten gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de Gülenbeweging. De derde zaak gaat om iemand die de Gülenbeweging aanhangt en om die reden door de Turkse autoriteiten als leraar is ontslagen.
Fethullah Gülen is een invloedrijke prediker en ‘rivaal’ van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De geestelijke , die sinds 1997 in de Verenigde Staten woont, was met zijn miljoenen aanhangers in Turkije een belangrijke steunpilaar voor de macht van Erdogan en zijn AK-partij. Maar beide mannen liggen intussen met elkaar in de clinch.
Gülen heeft aanhangers over de hele wereld, die hem zien als verbinder en bruggenbouwer. Hij heeft eigen scholen en steunt tal van instellingen en bedrijven.
Hierin schuilt volgens Erdogan juist het gevaar: hij verdenkt Gülen ervan zijn invloed te gebruiken om een staatsgreep te plegen. Volgens de Turkse president infiltreren duizenden aanhangers in het rechtssysteem, de politie en in diverse media. Gülen wordt er tevens van verdacht terroristische activiteiten te ontplooien, en is daarvoor aangeklaagd. Critici zien Gülen en zijn aanhangers als een sekte.
Asielaanvraag werd geweigerd
Alle drie vroegen asiel aan in Nederland en werden geweigerd. Bij de rechtbank Den Haag werden ze wél in het gelijk gesteld. Harbers ging tegen deze uitspraken in beroep bij de Raad van State.
In alle zaken stellen de asielzoekers dat de vervolging van Gülen-aanhangers gebeurt op arbitraire gronden. Gülenisten zouden in Turkije als criminelen worden behandeld. Zo legde de ex-leraar uit dat het hebben van een rekening bij de Asyabank al voldoende is om door de autoriteiten als terrorist te worden gezien.
Volgens de rechtbank Den Haag had de staatssecretaris beter moeten uitleggen waarom de asielzoekers in Turkije niet hoeven te vrezen voor vervolging. Ook moet de staatssecretaris onderzoeken of deze asielzoekers deel uitmaken van een groep die systematisch wordt blootgesteld aan ‘een praktijk van onmenselijke behandelingen’, aldus de rechtbank. De Raad van State is het met de rechtbank eens.
Duizenden arrestaties
De Raad van State haalt een rapport aan van de UK Home Office, het Britse ministerie van Veiligheid & Justitie. Daarin staat dat sinds de vermeende staatsgreep in juli 2016 ongeveer 50.000 personen in Turkije zijn gearresteerd en 150.000 personen ontslagen.
In een rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten staat dat volgens het Turkse ministerie van Justitie op 15 juli 2017 169.013 personen zijn onderworpen aan enige vorm van strafrechtelijk onderzoek, van wie 55.665 zijn gearresteerd. Daarnaast blijkt uit een rapport van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten dat volgens het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken eind december 2017 159.506 personen zijn vastgezet, van wie zo’n 55.000 zijn gearresteerd.
De Raad van State concludeert hieruit dat een ‘aanmerkelijk’ aantal personen is vastgezet. Hoewel niet iedere gülenist strafrechtelijk wordt vervolgd, is er volgens de Raad van State wel sprake van een ‘complexe en diffuse situatie’ in Turkije.
De staatssecretaris had daarom beter moeten uitleggen waarom er geen ernstige redenen zijn om te vrezen dat gülenisten een reëel risico lopen te worden gearresteerd.
Folteringen van gülenisten
In een van de zaken is aangevoerd dat gearresteerde en gedetineerde gülenisten foltering en onmenselijke behandeling riskeren. Zo zou blijken uit een rapport van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten dat aanhangers van Gülen worden blootgesteld aan zware mishandeling, seksueel geweld, elektrische schokken en waterboarding. Daarvan zouden ook beelden circuleren op sociale media.
Volgens Harbers zouden deze folteringen en vernederingen zich niet voordoen. Ook hiervan zegt de Raad van State dat de staatssecretaris beter had moeten uitleggen waarop hij zijn oordeel baseert.
De Raad van State bekrachtigt aldus de uitspraak van de rechtbank Den Haag. Als uit nader onderzoekt blijkt dat de gülenisten het risico lopen te worden blootgesteld aan onmenselijke behandeling, hebben zij mogelijk wél recht op asiel in Nederland.
NU 13.02.2019 Staatssecretaris Mark Harbers (Asiel) moet beter uitleggen waarom hij geen asielvergunning verleent aan aanhangers van de Gülen-beweging, heeft de Raad van State woensdag besloten.
Net als de rechtbank vindt de Raad van State dat Harbers moet onderzoeken of de aanvragers deel uitmaken van een groep die in Turkije systematisch wordt blootgesteld aan een onmenselijke behandeling.
De staatssecretaris heeft de asielaanvraag van een aanhanger van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen geweigerd. Gülen wordt door Turkije verantwoordelijk gehouden voor de couppoging in 2016. President Recep Tayyip Erdogan ziet hem als een tegenstander.
Een van de aanvragers zei dat hij bij terugkeer in Turkije het risico loopt op een onmenselijke behandeling. Harbers vond die vrees niet terecht.
De man stapte naar de rechtbank die Harbers in het ongelijk stelde. Daarop stapte de staatssecretaris naar de Raad van State. Die behandelde deze zaak samen met nog twee asielaanvragen in oktober vorig jaar.
AD 13.02.2019 Staatssecretaris Mark Harbers (Asiel) heeft onvoldoende gemotiveerd waarom hij geen asielvergunning verleent aan aanhangers van de Gülenbeweging. Dat heeft de Raad van State besloten. Hij moet nader onderzoeken of de Gülenisten in Turkije risico lopen op vervolging en onmenselijke behandeling.
De Raad van State heeft de uitspraak vanmorgen gepubliceerd. Harbers weigerde eerder de asielaanvraag goed te keuren van een aanhanger van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de couppoging in 2016.
De man vreesde echter voor een onmenselijke behandeling bij terugkeer in Turkije, en stapte naar de rechter. Die gaf Harbers ongelijk. De staatssecretaris stapte daarop naar de Raad van State.
Ook de Raad van State stelt Harbers nu in het ongelijk. Hij heeft onvoldoende gemotiveerd waarom hij vindt dat de asielzoekers niet hoeft te vrezen voor vervolging of risico loopt op inhumane behandeling. Ook rond twee andere vergelijkbare zaken stelt de Raad dat Harbers zijn afwijzing beter moet motiveren.
Coup
De Turkse regering heeft sinds de couppoging in 2016 velen tienduizenden mensen opgepakt, en talloze mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Ook begin deze maand werden nog eens 120 militairen opgepakt.
De autoriteiten houden Gülen, die in ballingschap leeft in de VS, verantwoordelijk voor de staatsgreep. Hij zou zijn volgelingen op grote schaal hebben laten infiltreren in onder meer de politie, het leger en de ambtenarij, stelt Turkije. De geestelijke zelf, overigens een voormalige bondgenoot van Erdogan, ontkent elke betrokkenheid.
AD 13.02.2019 Er komt een onderzoek naar weekendscholen die door de Turkse overheid worden gefinancierd, en naar andere zogenoemde informele scholing voor kinderen. Het kabinet vindt het onwenselijk als dergelijke cursussen en lessen de integratie bemoeilijken, of indruisen tegen democratie en rechtsstaat.
Het kabinet wil weten hoe en waarom landen als Turkije betalen voor dergelijke scholing. Daarnaast wordt onderzocht hoeveel leerlingen informeel les krijgen en wat het lesprogramma is bij die cursussen. Bovendien moet duidelijk worden wat de overheid zou kunnen doen om beter grip te krijgen op informele scholing, als blijkt dat het tot problematisch gedrag leidt. Het onderzoek wordt door een onafhankelijk bureau gedaan.
Turkije beloofde vorig jaar informatie over de weekendscholen te delen en heeft dat volgens het kabinet ook gedaan. De nadruk zou liggen op taalonderwijs. Het land geeft subsidie aan twaalf scholen voor leerlingen van 6 tot en met 17 jaar.
Zorgen
Premier Mark Rutte zei eerder dat het kabinet ‘een ongemakkelijk gevoel’ van de Turkse weekendscholen kreeg. Daar worden ‘geen koekjes gebakken’, maar ze zijn bedoeld om op de een of andere manier Turkije in het zonnetje te zetten, meent hij. Hij uitte de vrees dat dat de integratie van Turkse Nederlanders kan hinderen.
Ook minister Koolmees (Sociale Zaken) reageert bezorgd. Tegen de NOS zegt hij bang te zijn dat mensen ‘met hun rug naar de maatschappij’ komen te staan. ,,We weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. Dat is natuurlijk niet goed voor de integratie en daar heb ik mijn zorgen over.’’
Verbod
De PVV roept morgen via een motie op de scholen te verbieden. Kamerlid Machiel de Graaf noemt Koolmees ‘de speelbal van de Turken’. ,,Die weekendscholen moeten met de Nederlandse wet in hun maag zitten in plaats van andersom.’’
Zomaar verbieden kan niet. In Nederland mag iedereen zelf bepalen wat voor cursussen of opleiding hij of zij volgt, of wat voor informele scholing de kinderen krijgen. Ook staat het landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur in Nederland te stimuleren. Nederland doet dit ook in het buitenland, benadrukt Koolmees.
Telegraaf 13.02.2019 Turkije sponsort de oprichting van twaalf Turkse weekendscholen in Nederland. Minister Koolmees (Sociale Zaken) kijkt er met argusogen naar. Toch zegt hij er niks tegen te kunnen beginnen. Wel komt er een onderzoek.
Het staat iedere burger vrij om hun kinderen buiten schooltijd onderwijs te laten volgen, schrijft Koolmees aan de Tweede Kamer. „Wat het kabinet niet wenselijk vindt, is informele scholing die de integratie in Nederland belemmert of antidemocratische opvattingen stimuleert.”
Koolmees houdt daarom graag een oogje in het zeil, maar omdat het niet om formeel onderwijs gaat, heeft de Onderwijsinspectie er niks te zeggen. Verbieden kan evenmin. Wel heeft Turkije in een gesprek met minister Blok (Buitenlandse Zaken) belooft open te zijn over de financiering en de intenties. Van de achttien aanvragen voor het opzetten van weekendscholen zijn er twaalf goedgekeurd. Volgens Turkije zijn de weekendscholen vooral bedoeld om jongeren in Nederland de Turkse taal te leren.
Koolmees ’deelt’ de zorgen van de Kamer en belooft een ’verkenning’ uit te voeren naar informeel onderwijs in Nederland. Daarin worden ook de Turkse weekendscholen meegenomen.
VVD-Kamerlid Bente Becker wil het liefst dat de Turkse weekendscholen verboden worden en vindt het ’jammer’ dat dat blijkbaar niet kan. Wel vindt ze het winst dat minister Koolmees zich niet meer helemaal afhankelijk maakt van Turkije. Eerder schetste hij dat we eigenlijk van dat land moeten horen wat er in de weekendscholen in Nederland gebeurt. Becker is blij dat Koolmees zélf onderzoek gaat doen.
De door Turkije gefinancierde weekendscholen kunnen niet worden verboden, maar er komt wel een onafhankelijk onderzoek naar buitenlandse scholen.
NOS 13.02.2019 Er komen twaalf Turkse weekendscholen in Nederland, gefinancierd door Turkije. Het Nederlandse kabinet zit ermee in zijn maag. Er is geen zicht op wat er op die scholen gebeurt, maar het is niet mogelijk om ze te verbieden. Wel komt er een onafhankelijk onderzoek naar alle scholen die door andere landen worden gefinancierd. Om welke landen het gaat, kan minister Koolmees nu nog niet zeggen.
“Waar ik me zorgen over maak, is dat het de integratie kan belemmeren”, zegt minister Koolmees. “Vanuit de gedachte dat mensen met hun rug naar de maatschappij komen te staan. We weten dat een deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap vooral gefocust is op Turkije en veel minder op Nederland. Dat is natuurlijk niet goed voor de integratie en daar heb ik mijn zorgen over.”
De Turkse president Erdogan kondigde vorig jaar een groot project aan om Turken in andere landen de Turkse taal, religie en cultuur te onderwijzen. Van de achttien aanvragen uit Nederland, heeft Turkije er nu twaalf goedgekeurd. Per goedgekeurde aanvraag wordt er door Turkije een subsidie tussen de 8000 euro en 16.500 euro gegeven, voor een tot drie klassen.
Minister Koolmees wil niet zeggen om welke initiatiefnemers het precies gaat. Ook navraag door de NOS binnen de Turkse gemeenschap levert hier geen duidelijkheid over op.
Verkenning
“Wat ik wel positief vind, is dat de Turkse overheid transparant wil zijn en alles wil delen over het lesmateriaal”, zegt Koolmees. “Tegelijkertijd zijn er meer informele scholen waar we ons zorgen over maken en beter zicht op willen. Daarom starten we een verkenning.”
Het kabinet wil in beeld brengen hoeveel leerlingen informeel les krijgen, wat het lesprogramma is bij die cursussen en hoe die gefinancierd worden. “We willen daarbij kijken of er sprake is van ondemocratisch onderwijs. De volgende stap is kijken wat we kunnen doen om dat tegen te gaan.”
Geen toezicht mogelijk
Het is dus niet mogelijk om de scholen te verbieden, ook is toezicht door de onderwijsinspectie niet mogelijk, omdat de scholen niet door de Nederlandse overheid betaald worden. Volgens de minister moet de discussie over of dit wenselijk is met name op lokaal niveau plaatsvinden, met burgemeesters en gemeenten.
“Bij strafbare feiten kunnen de politie en het Openbaar Ministerie ingrijpen, maar vaak is daar geen sprake van. Het gaat meestal om dingen die we liever niet willen in Nederland. Daartegen kunnen we op lokaal niveau met burgemeesters en de driehoek optreden, zodat het niet verkeerd gaat.”
Banden versterken
Het is de bedoeling dat leerlingen tussen de 6 en 17 jaar op de Turkse scholen ongeveer vijf uur per weekend les krijgen: twee uur Turks en drie uur geschiedenis, godsdienst, kunst en maatschappijleer. Het onderwijs is erop gericht om de Turkse identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland.
De NOS meldde vorige zomer dat de Turkse overheid subsidies wil geven voor het opzetten van weekendscholen voor jonge Turken in het buitenland. De Tweede Kamer reageerde toen verontrust. Premier Rutte zei dat plan “een ongemakkelijk gevoel” oproept, maar dat het kabinet ze niet op voorhand kan verbieden.
“Ik begrijp de zorgen van de Kamerleden om een vinger aan de pols te houden en dat gaan we ook doen”, stelt Koolmees nu.
Denk en VVD tegenover elkaar
Tweede Kamerlid Kuzu van Denk hekelt de opstelling van de minister. “Ik word er zo moe van dat we onderzoek doen dat gebaseerd is op wantrouwen. Daar ben ik eigenlijk wel klaar mee”.
Dat Turkse Nederlanders met de rug naar de maatschappij komen te staan, noemt hij een veronderstelling die geen recht doet aan de werkelijkheid. “We zien juist dat er sprake is van een betere taalbeheersing en dat mensen veel beter meedraaien in de samenleving. Dit is een krampachtige reflex.”
Kuzu begrijpt dat mensen in Nederland bang zijn voor de invloed van Turkije in Nederland. “Tegelijkertijd heb ik ook begrip voor mensen met een Turkse achtergrond die in hun vrije tijd Turkse les willen volgen, zich willen verdiepen in de islam en cultureel onderwijs willen volgen.”
Nederlandse waarden
VVD-Kamerlid Becker zegt dat ze er geen probleem mee heeft dat Turkse Nederlanders trots zijn op hun land en er meer over willen leren, maar benadrukt dat er andere mogelijkheden zijn om dat te doen. Ze vindt de Turkse weekendscholen niet goed voor de integratie van Turken in Nederland.
“We willen dat mensen hier meedoen aan de vrije Nederlandse samenleving en dat kinderen de Nederlandse waarden leren. Het is heel zorgelijk dat we niet weten wat hen vanuit Ankara wordt geleerd. Het gaat hier om Nederlandse kinderen met een Turkse achtergrond, van wie de toekomst in Nederland ligt. Je wil niet dat ze door Erdogan worden toegesproken om Turks te blijven.”
Becker wil dat er gekeken wordt of financiering uit het buitenland beperkt kan worden. Als blijkt dat er op weekendscholen dingen gebeuren die in strijd zijn met Nederlandse vrijheden, dan moeten ze wat haar betreft dicht.
NU 12.02.2019 Turkse aanklagers hebben arrestatiebevelen tegen 1.112 mensen uitgevaardigd. Volgens Turkse media worden zij ervan verdacht banden te hebben met het netwerk van de prediker Fethullah Gülen, die door de autoriteiten verantwoordelijk wordt gehouden voor de couppoging in 2016.
Het onderzoek draait om fraude rond een toelatingsexamen voor een functie binnen de politie. Volgens anonieme bronnen denken aanklagers dat de toets in 2010 is doorgesluisd naar aanhangers van Gülen, die zo konden infiltreren.
De Turkse autoriteiten denken dat Gülen zijn volgelingen op grote schaal liet binnendringen in onder meer de politie, het leger en de ambtenarij. De geestelijke, een voormalige bondgenoot van president Recep Tayyip Erdogan, leeft momenteel in ballingschap in de Verenigde Staten. Hij ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Critici verwijten Erdogan de mislukte staatsgreep te misbruiken om tegenstanders aan te pakken. Sinds de couppoging tegen zijn regering zijn vele tienduizenden personen opgepakt. Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
NOS 12.02.2019 Turkije heeft de aanhouding gelast van nog eens 1112 mensen die verdacht worden van banden met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen. Volgens de regeringskrant Sabah hebben de verdachten gefraudeerd bij een examen voor de politieacademie in 2010. Ze zouden antwoorden onder andere Gülen-aanhangers hebben verspreid.
De naar de VS uitgeweken Gülen was volgens de regering van president Erdogan het brein achter de mislukte staatsgreep van 2016. Sinds die militaire coup maakt de politie massaal jacht op mensen die volgelingen van hem zouden zijn.
Bijna 80.000 verdachten zitten in afwachting van hun proces in de gevangenis. Zo’n 150.000 ambtenaren en militairen zijn inmiddels ontslagen. Tegenstanders van Erdogan zeggen dat de president de staatsgreep als excuus gebruikt om tegenstanders uit te schakelen.
AD 12.02.2019 In Turkije zijn vandaag ten minste 729 mensen aangehouden die verdacht worden banden te hebben met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen. Hij wordt door de Turkse autoriteiten verantwoordelijk gehouden voor de poging tot staatsgreep in 2016. Dat meldt het parket van Ankara aan persbureau AFP.
Vanmorgen werden arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen 1112 mensen. Het staatspersbureau Anadolu rapporteerde eerder 641 arrestaties.
Minister van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu waarschuwde zondag dat er een ‘grote nieuwe operatie’ werd voorbereid tegen de Gulenisten. ,,We zullen ze uitroeien uit dit land”, zei hij. Gülen, een voormalige bondgenoot van president Erdogan, leeft in ballingschap in de Verenigde Staten. Hij ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Critici verwijten Erdogan de mislukte staatsgreep te misbruiken om tegenstanders aan te pakken. Sinds de couppoging tegen zijn regering zijn vele tienduizenden personen opgepakt. Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
Telegraaf 12.02.2019 Turkse aanklagers hebben arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen 1112 mensen. Zij worden er volgens media in Turkije van verdacht banden te hebben met het netwerk van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die door president Erdogan verantwoordelijk wordt gehouden voor de couppoging in 2016.
Het onderzoek draait om fraude die zou zijn gepleegd rond een toelatingsexamen voor een functie binnen de politie in 2010. Aanklagers denken volgens anonieme bronnen dat de toets is doorgesluisd naar Gülen-aanhangers, die zo bij de politie konden infiltreren.
De Turkse autoriteiten denken dat Gülen zijn volgelingen op grote schaal liet infiltreren in onder meer de politie, het leger en de ambtenarij. De geestelijke, een voormalige bondgenoot van president Erdogan, leeft momenteel in ballingschap in de Verenigde Staten. Hij ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Critici verwijten Erdogan de mislukte staatsgreep te misbruiken om tegenstanders als journalisten, activisten en lastige rechters aan te pakken. Sinds de couppoging tegen zijn regering zijn vele tienduizenden personen opgepakt. Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
AD 12.02.2019 Turkse aanklagers hebben arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen 1112 mensen. Zij worden er volgens media in Turkije van verdacht banden te hebben met het netwerk van de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die door de autoriteiten verantwoordelijk wordt gehouden voor de couppoging in 2016.
Het onderzoek draait om fraude die zou zijn gepleegd rond een toelatingsexamen voor een functie binnen de politie in 2010. Aanklagers denken volgens anonieme bronnen dat de toets is doorgesluisd naar Gülen-aanhangers, die zo de politie konden infiltreren.
De Turkse autoriteiten denken dat Gülen zijn volgelingen op grote schaal liet infiltreren in onder meer de politie, het leger en de ambtenarij. De geestelijke, een voormalige bondgenoot van president Erdogan, leeft momenteel in ballingschap in de Verenigde Staten. Hij ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Critici verwijten Erdogan de mislukte staatsgreep te misbruiken om tegenstanders aan te pakken. Sinds de couppoging tegen zijn regering zijn vele tienduizenden personen opgepakt. Ook zijn veel mensen in overheidsdienst geschorst of ontslagen. Het gaat volgens persbureau Reuters om zeker 150.000 mensen.
Op 24 juni 2018 konden ook de Nederlandse Turken stemmen tijdens de vervroegde verkiezingen die Erdogan vorige maand uitschreef. Hij riep zijn toehoorders op om een eenheid te blijven, omdat sommige Europese landen in zijn ogen verdeeldheid proberen te zaaien onder hun Turkse inwoners. ‘Als Turken in Europa verenigd zijn, zullen ze sterker zijn,’ aldus Erdogan.
Ook vroeg hij Turken de taal van hun moederland niet te verleren: ‘Als je in Duitsland woont, kun je Duitser én Turk zijn.’ Erdogan beloofde zijn toehoorders te zorgen voor meer Turks onderwijs in Europa en een verbetering van ‘consulaire zaken’. Ook krijgen gepensioneerde Turken in het buitenland de kans om parttime te werken in Turkije.
Turkije heeft een nieuwe ministersploeg. Die werden na bekendmaking op maandagavond dinsdag ingezworen in het Turkse parlement.
Het nieuwe team van president Recep Tayyip Erdoğan bestaat uit vele nieuwe, maar ook krachtige zichzelf bewezen namen, is gemeld.
Opvallend is de nieuwe functie van Hulusi Akar, die na zijn functie als de stafchef van het Turkse leger nu – net voor de NAVO-top – minister van Defensie is geworden en een civiel leven ingaat.
De huidige ministers van Buitenlandse Zaken (Mevlüt Çavuşoğlu), Binnenlandse Zaken (Süleyman Soylu) en Justitie (Abdulhamit Gül) behouden hun functie.
De vice-president is Fuat Oktay geworden.
Dat werd in bijzijn van tienduizend burgers en leiders uit 22 landen grootschalig gevierd op het presidentiële paleis in Ankara. (LEES meer + foto’s)
In theorie betekent dit dat Erdogan tot 2028 kan aanblijven als president.
Nadat hij twee weken geleden de verkiezingen won, is Recep Tayyip Erdogan vandaag ingezworen voor zijn tweede termijn als president van Turkije.
Tegelijkertijd is Turkije is op maandag 09.07.2018 officieel overgeschakeld van een parlementair systeem naar een nieuw presidentieel systeem. De huidige Turkse president Recep Tayyip Erdoğan is beëdigd als de eerste nieuwe president.
“Dit is een nieuwe start. We beloven dat Turkije zal herrijzen. Er was sprake van tijdverlies. Dit gaan we inhalen door heel hard te werken”, liet Erdoğan weten.
15 juli 2016/15 juli 2018: de dag dat Turken en Koerden samen Turkije redden
Het was de langste 15 juli ooit voor Turkije in 2016. Het land kreeg met een staatsgreep te maken waarmee putschisten eigenlijk niet alleen de democratisch gekozen regering wilde omverwerpen, maar Turkije wilde vernietigen door het in stukken te verdelen.
Het waren een ‘handjevol’ FETO-terroristen in uniform die zich geïnfiltreerd hadden in het Turkse leger. Die zouden als de dag kwam in opdracht van hun kopstuk en terreurleider in de VS een poging wagen tegen het Turkse volk. De slapende cellen waren vergeten dat het volk waarmee ze te maken kregen de Turken waren, die met miljoenen klaar stond te sterven voor hun land.
Sinds de mislukte Coup zijn ongeveer 160.000mensen gevangen gezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar.
Turkije zegt dat de maatregelen nodig zijn om bedreigingen van de nationale veiligheid tegen te gaan. Critici van president Erdogan beschuldigen hem ervan dat hij de mislukte staatsgreep als voorwendsel gebruikt om afwijkende meningen de kop in te drukken.
Adnan Oktar’a dev operasyon: 235 kişi hakkında gözaltı kararı
Operasyon devam ederken telefonla Cumhuriyet gazetesine açıklama yapan Adnan Oktar, “ilginç” ifadeler kullandı.
Seçimlerde Recep Tayyip Erdoğan ve AKP’yi desteklediklerini söyleyen Oktar, “Biz vatanına milletine bağlı insanlarız. PKK’ye, vatan millet düşmanlarına operasyon yapılması gerekirken bize yapılıyor. Bu operasyondan Tayyip Bey’in de İçişleri Bakanının da haberi olduğunu düşünmüyorum. Kırgın değilim ama şaşkınım” dedi.
Hallo daar !!! Ik maak NU de dienst uit !!!
Systeem op de schop
Het politieke systeem gaat na de verkiezingen flink op de schop, de post van premier vervalt en de president krijgt meer bevoegdheden. Turkse kiezers stemden vorig jaar in met het Referendum over een grondwetswijzing die dat mogelijk maakte.
Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarbij alle uitvoerende macht bij de president komt te liggen. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts een ceremoniële.
Kortom,slaagt Erdogan met zijn greep naar de absolute macht ?
De Turkse president Erdogan zou de noodtoestand opheffen als hij de verkiezingen van 24 juni 2018 wint. Die belofte deed hij in een interview met de Turkse zender 24TV.
De noodtoestand werd ingesteld na de couppoging van juli 2016 en werd steeds elke drie maanden verlengd. Erdogan zei er wel bij dat de noodtoestand opnieuw wordt ingesteld als het land weer met dreigingen te maken krijgt.
AD 09.07.2018
Vernieuwing
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan heeft gezegd dat Turkije een nieuwe periode ingaat. Hij is blij met de grote verkiezingswinst maar heeft ook zelfkritiek.
“Het Turkse volk koos voor ons met 26,3 miljoen geldige stemmen (52,56 procent). Dat is 11 miljoen meer dan de dichtstbijzijnde opponent”, sprak Erdoğan zaterdag tijdens zijn partijbijeenkomst. “Hoewel het om een victorie gaat, is ons verkiezingsdoel niet behaald. We moeten deze gevoelige boodschap van ons volk goed evalueren.”
AD 11.08.2018
Het Turkse volk kiest voor de AK-partij vanwege de strijd die het levert en opkomt voor doelen van Turken. “Daardoor waren we de eerste twee periodes succesvol. Derde periode hebben we al die vuile (buitenlandse) plannen en valkuilen in duigen laten vallen.”
“In de vierde periode kregen we te maken met een groot ongeluk. 15 juli – mislukte couppoging – was een van het grootste verraad ooit in de wereld. Maar dat mislukte dankzij ons volk. We hebben het systeem in samenwerking met ons volk gewijzigd. We zullen net zoals altijd zij aan zij staan met ons volk en met mensen die onze waarden, doelen, gevoeligheden en verwachtingen delen”, sprak Erdoğan.
Zijn partij weet wat hen te wachten staat. “Wat we nu moeten doen is weer kijken naar wat ons volk van ons verlangt en ons pad vervolgen in de richting die het Turkse volk ons wijst.”
Feest
De Turkse president werd maandag 09.07.2018 beëdigd als de nieuwe president van het nieuwe presidentiële systeem. Die ceremonie werd bijgewoond door 22 voormalige presidenten, 17 premiers en vele vertegenwoordigers van allerlei en verschillende organisaties en verengingen. Ook zijn een groot aantal buitenlandse leiders, ministers en diplomaten uitgenodigd. De beëindiging en ceremonie vonden in het Turkse parlement en in het presidentiële paleis plaats.
“En zo zullen we ons nieuw bestuurssysteem gezamenlijk met de wereld en ons volk vieren in het huis van het Turkse volk”, aldus Erdoğan.
Begin mei 2018 kondigde de regering een hervorming aan van het pensioenstelsel en een vernieuwing van het sociale stelsel. Toen werd gesuggereerd dat dat een zet was van de president om de ouderen aan zijn kant te krijgen voor de verkiezingen. Ook deed hij toezeggingen aan studenten.
Veranderingen
Maandag 09.07.2018 werd Recep Tayyip Erdogan tijdens een pompeuze ceremonie opnieuw ingezworen als president van Turkije. Daarmee treedt ook het door opponenten gevreesde presidentiële systeem in. Erdogan laat er geen gras over groeien: direct na zijn officiële aantreden voerde hij een aantal ingrijpende veranderingen door.
Onder het nieuwe presidentiële systeem is er niet langer een premier in Turkije. Alle uitvoerende macht ligt daarmee bij Erdogan. Hij kan zelf ministers, hooggeplaatste rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Controversiële benoeming van schoonzoon als minister
Onder het nieuwe systeem wordt een kabinet ingesteld dat is teruggebracht tot zestien bewindslieden. Controversieel is de benoeming van Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan, tot minister van Financiën. Albayrak was hiervoor minister van Energiezaken en vervangt Mehmet Simsek – voormalig economisch strateeg bij de Amerikaanse bank Merrill Lynch en een van de weinige overgebleven Turkse politici die nog een goede band onderhield met buitenlandse investeerders. Simsek moet de ministersploeg verlaten omdat er ‘geen plek’ meer voor hem is.
Minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu mag op zijn post blijven, evenals de ministers van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu en van Justitie Abdülhamit Gül. Erdogans nieuwe vicepresident is Fuat Oktay, voormalig secretaris van de premier. Oktay wordt gezien als een van de architecten van de transformatie van het parlementaire naar het presidentiële systeem. Als minister van Handel benoemt Erdogan een vrouw: Ruhsar Pekcan, een ondernemer die eerder actief was bij de Handelskamer als aanjager van vrouwelijk ondernemerschap.
Het nieuwe kabinet komt vrijdag voor het eerst bij elkaar, als Erdogan terugkomt van de NAVO-top in Brussel.
Erdogan vaardigde al drie decreten uit na zijn benoeming
Naast de macht om ministers en rechters te benoemen, kan Erdogan vanaf nu ook per decreet regeren. Dit is vergelijkbaar met de situatie tijdens de noodtoestand die was ingesteld na de mislukte coup in juli 2016. Direct na zijn aanstelling dinsdag voerde Erdogan dan ook een aantal vergaande decreten door.
Met het eerste decreet worden 65 bestuursorganen samengevoegd tot 9 bureaus. Erdogan wil daarmee naar eigen zeggen de bureaucratie terugdringen: ‘We hebben een staatsapparaat gebouwd dat is gericht op service, niet op bureaucratie,’ verklaarde hij. Die nieuwe instituties moeten fungeren als ‘denktanks’ en beleidsvoorstellen doen en implementeren, die Erdogan vervolgens kan goedkeuren of verwerpen. Ook heeft hij de macht om de bureaus rechtstreeks op te dragen om beleidsveranderingen door te voeren.
Daarnaast vallen diverse directoraten vanaf nu onder de directe macht van Erdogan. Het gaat onder meer om het religieorgaan Diyanet en de Nationale Veiligheidsraad.
Ook gaat het academisch systeem drastisch op de schop. Erdogan heeft bepaald dat rectoren de titel ‘professor’ vanaf nu niet meer nodig hebben. De post wordt daarmee toegankelijker voor lager opgeleide kandidaten. Ook mogen rectors vanaf nu meer termijnen uitzitten. Hiervoor was dat beperkt tot een maximum van twee termijnen. Ook moesten voorheen academici van de universiteit in kwestie rectors voordragen. Dat hoeft nu ook niet meer.
Tot slot heeft Erdogan per decreet ook de macht naar zich toegetrokken om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag. Hij lost daarmee een van zijn verkiezingsbeloften in.
Critici zien het als een poging van hem om de markt te beïnvloeden, iets wat getuige de vrije val van de lire in aanloop naar de verkiezingen niet altijd even goed uitpakt. Tusiad, de grootste ondernemersvereniging, waarschuwde dinsdag dan ook direct voor het verlies van onafhankelijkheid bij de financiële institutie. De autonomie van de centrale bank is cruciaal voor een sterke economie, aldus de vereniging.
AD 14.08.2018
Blijvende patstelling bij onderhandelingen over EU-toetreding?
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu benadrukte dinsdag direct na de aanstelling van Erdogan opnieuw dat Turkije zo snel mogelijk lid wil worden van de Europese Unie (EU). Een opmerkelijke uitspraak, aangezien het land door het presidentiële systeem verder afdrijft van Europese waarden.
Eind juni – na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt zeer klein is.
Kabinet, fluit Nederlandse Turken terug!
Nederland dreigt de controle over een vitaal belang te verliezen. Ik heb het hier niet over gas, olie of telecommunicatie, maar over Nederlanders van Turkse komaf.
Het vorige kabinet besloot om, waar het om vitale economische belangen gaat, de overname van Nederlandse door buitenlandse bedrijven te belemmeren. Mag een ander land een deel van de Nederlandse bevolking mobiliseren voor een militaire strijd? Ruim 350.000 Nederlanders staan onder controle van een andere staat.
Turkse interventie beperkt zich niet tot de moskee
Turkse moskeeën in Nederland staan onder controle van de Turkse regering. Waarom is dat niet verboden? Tja, de Turkse regering zou dat niet leuk vinden. Sinds wanneer is voor de bescherming van een vitaal Nederlands belang de mening van een ander land doorslaggevend? En dit is niet eens de enige vorm van de Turkse interventie in Nederland.
TM 14.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan heeft dinsdag gezegd dat Turkije Amerikaanse elektroniche producten gaat boycotten.
“Als zij de Iphone hebben, is er ook nog de Samsung. Genoeg andere alternatieven, ook in Turkije”, zei Erdoğan tijdens zijn speech in het ATO-congrescentrum. “Dankzij hun tegenwerkingen produceren we nu zelfs onze eigen drones. Turkije is de zeventiende, als wordt gekeken naar koopkracht dertiende, grootste economie er wereld. Vandaar hun vijandschap. Vraag maar aan die rijkste meneer (Trump) hoeveel ze uitgeven voor humanitaire hulp. Zij (Amerika) komen pas na ons, wij staan op de eerste plaats. Wij zullen altijd behoeftigen en onderdrukten steunen.”
De Turkse president liet weten gesprekken te voeren met landen om de VS nog meer in het nauw te drijven vanwege hun chantagepolitiek. “We gaan nog meer produceren en exporteren. Wees gerust, de hulp van Allah is nabij. Want als wij wantrouwen, juist dan zitten we in de problemen. Jij bent een Turk en zal met de lira je weg vervolgen.”
“Binnenkort is het 26 augustus en tijd voor een tweede Malazgirt en daarmee een nieuwe herrijzing. Turkije wordt een stralende ster. Turkije heeft genoeg aan zijn zeer intelligente en gelovige jongeren. Turkije zal dankzij deze jongeren zijn doelen bereiken”, aldus Erdoğan.
Boycot
In Turkije is een grootschalige boycot gestart tegen Amerikaanse producten. De Turkse giganten Turkish Airlines en Türk Telekom hebben dinsdag besloten te stoppen met adverteren bij Amerikaanse zenders en hun filiaal in Turkije. Het gaat met name om de omstreden ‘Turkse’ FOX Tv die miljoenen dollars ontving. Het Turkse volk roept andere Turkse multinationals en wereldmerken op om dat ook te doen.
TM 14.08.2018 Op sociale media woedde te midden van alle economische manipulaties nog eens misleiding van de Turkse bevolking veroorzaakt door paniekzaaiers en nepnieuwsdelers. De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan reageerde maandag dat zij de prijs daarvan gaan betalen en noemde hun ‘economische terroristen’.
“De Turkse justitie jaagt op de economische terroristen op sociale media. Zij gaan de prijs hiervan betalen. Want dit is landverraad. De Turkse toezichthouder BTK heeft maatregelen getroffen. Deze misleiders mogen niet zomaar vrij over straat lopen”, liet Erdoğan weten.
Maandag is gemeld dat 346 sociale media-accounts onder de loep is genomen, meldt het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken. “De Turkse cyberpolitie is een onderzoek gestart.”
De Turkse procureur-generaal bevestigt de jacht op misleiders op internet. “Er is sprake van pogingen om de samenleving te misleiden en verontwaardiging te veroorzaken.”
Op sociale media werd met name afgelopen weekend veel valse informatie en nepnieuws verspreid. Zo zou de Turkse regering beslag hebben gelegd op buitenlandse valuta van ondernemers en dit geld automatisch inwisselen voor de Turkse lira. Ook zou de Turkse regering de dollarkoers vastzetten op een bepaalde waarde. De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, benadrukte maandag dat het om leugens gaat.
46 procent van de valse activiteit op sociale media was afkomstig uit de Verenigde Staten, melden Turkse nieuwszenders.
NOS 13.08.2018 De crisis waarin Turkije is verzeild geraakt, schudt de financiële markten ruw door elkaar. Aandelenmarkten, valutamarkten en obligatiemarkten lijken hun handen af te trekken van het land. Het vertrouwen in de Turkse receptuur om de crisis te bezweren is klein. Beleggers zoeken een schuilplaats voor de storm en verplaatsen hun belangen naar andere markten en valuta.
De geplaagde Turkse lira is in een vrije val terechtgekomen en zit in een heuse ‘meltdown’. Dit jaar is al 40 procent van zijn waarde weggesmolten, vooral de laatste dagen ging het bijzonder hard. Sinds donderdag verloor de munt ten opzichte van de dollar en de euro bijna een kwart van zijn waarde. Beleggers verplaatsten investeringen in de lira naar veiliger valutaoorden, zoals de Japanse yen en de Zwitserse frank.
Ook andere jonge groeimarkten, zoals Zuid-Afrika en Mexico, voelen de druk en het wegebbend vertrouwen in de lira waardoor ook hun munten verliezen. De ‘emerging markets’, opkomende economieën, zijn gewoon kwetsbaar en risicovol.
Begin dit jaar was een lira nog 22 eurocent waard, nu nog maar 12 eurocent. Fijn voor wie euro’s of dollars krijgt, een ramp voor wie ze wil hebben of moet betalen. Door de waardedaling van de munt zal de inflatie, met 16 procent al extreem hoog, hard oplopen omdat alles wat het land binnenkomt in euro’s en dollars gekocht wordt en dus duurder wordt.
10 miljard
De Turkse centrale bank heeft vanmorgen een paar maatregelen aangekondigd om de crisis in te dammen en het vertrouwen terug te winnen. De centrale bank neemt de handel in buitenlandse valuta in handen en garandeert voldoende lira’s om de boel niet vast te laten lopen. Banken hoeven niet bang te zijn in liquiditeitsproblemen te komen en hoeven minder hoge reserves aan te houden.
Alles bij elkaar pompt de centrale bank hiermee bijna 10 miljard euro in het financiële systeem. Maar veel soelaas bieden de maatregelen niet. Een renteverhoging om de munt te ondersteunen bleef tot ieders teleurstelling uit.
Banken
De Turkse beurs verliest meer dan twee procent, de index van 100 grootste bedrijven meer dan vijf procent. Alle Europese beurzen laten rode koersborden zien, met verliezen tot een procent. De aandelen van banken krijgen de hardste tikken.
Europese landen, met de banken voorop, hebben voor meer zo’n 140 miljard euro aan beleggingen, leningen en investeringen uitstaan in Turkije. Vooral Franse, Spaanse en Italiaanse banken hebben veel geld in Turkije zitten.
ING bank, met 15 miljard de grootste Nederlandse bank in Turkije, verloor vandaag op de Amsterdamse beurs 2,2 procent. De helft van die 15 miljard euro bestaat uit spaar- en rekeningtegoeden, de andere helft uit leningen. BNP Paribas verloor 1 procent. Van de totale leningenportefeuille van de Franse bank staat 39 procent, oftewel 32 miljard euro, uit in Turkije. BNP is eigenaar van een Turkse bank met veel leningen aan het mkb.
Schuld
Op de obligatiemarkt, de markt voor schulden, wordt Turkse schuld steeds duurder en stilaan onbetaalbaar. De deplorabele financiële staat en toenemende risico’s zorgen voor een torenhoge rente op de financiering van de staat.
Voor een tienjarige staatslening moet nu al 21 procent neergeteld worden, twee maanden geleden was dat nog 15 procent. Ter vergelijking, voor soortgelijke Nederlandse of Duitse schuld geldt een rente van respectievelijk 0,4 en 0,3 procent. Voor een tweejarige lening is de rente al 25 procent.
Turkije torst een buitenlandse schuldenlast (publiek en privaat) van 430 miljard dollar (380 miljard euro). Met een krimpende economie, een waarde verliezende munt en een monetair beleid dat geit en kool wil sparen, zoeken investeerders liever een veilig heenkomen.
NOS 13.08.2018 Turkije pakt accounts op sociale media aan die in de ogen van de regering de economie van het land beschadigen. Volgens het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn er in een kleine week tijd 346 accounts geïdentificeerd waarop posts zijn geplaatst die op “provocatieve wijze” verwijzen naar de verzwakking van de Turkse lira ten opzichte van de dollar.
Het is niet duidelijk wat er met de mensen achter die posts en accounts gaat gebeuren. Ankara laat alleen weten dat er juridische stappen zullen worden gezet.
De Turkse justitie is een onderzoek begonnen naar “individuen die verdacht worden van het ondermijnen van de economische veiligheid van Turkije”, meldt de nieuwszender CNN Turkije. Volgens het Turkse OM is Turkije het doelwit van een economisch aanval, en zal het actie ondernemen tegen alle geschreven en visuele nieuws en alle sociale media accounts die meedoen aan deze aanval.
Waardedaling
De Turkse munt is dit jaar al veertig procent in waarde gedaald ten opzichte van de dollar. Dat betekent dat Turken met hun lira’s steeds minder kunnen kopen.
De fikse waardedaling van de munt komt op het moment dat de VS en Turkije een diplomatieke ruzie uitvechten rond de gevangenschap van een Amerikaanse dominee in Turkije. Andrew Brunson zit sinds 2016 vast voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep van dat jaar.
De Amerikaanse dominee Andrew Brunson zit sinds 2016 vast in TurkijeAFP
Hij zou banden hebben met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die volgens president Erdogan achter de couppoging zat. Turkije wil dat de VS Gülen uitlevert, maar Washington weigert dat.
Erdogan stelde in september vorig jaar voor dominee Brunson te ruilen voor Gülen, maar ook daar gingen de Amerikanen niet op in. De VS wil dat de dominee wordt vrijgelaten en heeft alle Amerikaanse bezittingen en tegoeden van twee Turkse ministers bevroren.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zei vandaag dat zijn land genoeg heeft gedaan om de banden met de VS te herstellen.
TM 13.08.2018 De Amerikaanse manipulatie van de Turkse economie heeft voor eenheid gezorgd in Turkije. De Turkse zakenwereld, economisten, directeuren van banken, denktanks, politici en journalisten melden dat het om een economische oorlog gaat. Het gaat niet om de vrije val van de Turkse lira, maar om een tweede couppoging nadat die van 2016 is mislukt.
Meerdere Turkse ondernemersverenigingen hebben verklaard achter de nationale munt te staan en zijn op eigen initiatief tegenaanvallen gestart.
Zo hebben driehonderd leden van zakenvereniging TUMKIAD, om een signaal af te geven, drie miljoen dollar ingewisseld voor de lira. “Wij zeggen nee tegen imperialisten en zionistische druk. Dit is geen volk dat zwicht voor zionisten”, zeggen TUMKIAD-leden. “Wat heb je aan de dollar als je je land zou verliezen. We herdenken onze helden van 15 juli, maar nu is ook sprake van oorlog. Wij roepen iedereen op tot actie”, reageerde TUMKIAD-voorzitter Nihat Tanrıkulu maandag.
Een van de vele voorbeelden uit heel Turkije is ook een winkelstraat in de Istanbulse wijk Merter. Daar hebben winkeliers besloten de dollar op 4 lira ‘vast te zetten’. Daar wordt alles volgens die koers berekend.
Economisten melden dat de wereld moet inzien wat er aan de hand is. “Dit heeft niets te maken met de economie of regeringsbeleid. Het gaat duidelijk om een spel. De dollar vloog op een zondag, wanneer banken en beurzen gesloten zijn, opnieuw omhoog na manipulaties.”
Oppositiepartij CHP verklaarde naast het Turkse volk te staan. “Wij zullen niet toestaan dat Turkije wordt gekleineerd.”
Voorzitter Kerem Alkın van de Turkse vermogensfonds meldt dat economen in Turkije een gezamenlijk gebaar hebben gevormd tegen economische speculanten. “De Turkse bankensector verkeer niet in gevaar.” Hij roept autoriteiten op onrustzaaiers en nepnieuwsproducenten op sociale media aan te pakken.
Het Turkse presidentshuis meldt dat de Turkse economie zeer sterk is en niemand speculatieve nieuwsberichten en acties moet vertrouwen. “De autoriteiten, centrale bank en toezichthouder BDDK, ondernemen alle stappen voor financiële stabiliteit.”
Bestuursvoorzitter van de Turkse İşbank, Adnan Bali, bevestigt dat er sprake is van een serieuze manipulatieaanval. “De koerswijzingen zijn niet te verklaren met ecomomische feiten. Het Turkse banksysteem heeft een realiseerbare liquiditeit van ongeveer 50 miljard dollar. Dat wijst op een positief beeld.”
De Turkse bank TEB meldt dat er over het algemeen geen vraag is naar buitenlandse valuta. “We verwachten dat binnen enkele dagen alles weer normaal is.”
Grote Turkse nieuwszender melden maandag dat een Engelse bank in Londen in opdracht van de VS drie uur lang op zondag de Turkse economie heeft gemanipuleerd. “Turkije volgt een voor een wat er allemaal door wie gebeurt en zal reageren wanneer de tijd (echt) rijp is”, laat een deskundige weten.
AD 13.08.2018 De dramatische vrije val van de lira is volgens president Erdogan onderdeel van een economische oorlog tegen Turkije. Die zal zijn land winnen ‘want wij hebben Allah’. Hij riep zijn landgenoten op hun dollars en goud voor lira’s in te wisselen. Doen ze dat ook?
Mehmet Sancak (67), een gepensioneerde voorman in de bouw, houdt zijn pas in en kijkt bij een ‘döviz’ wisselkantoortje met gefronste wenkbrauwen naar de koers van de dollar. Weer verder gestegen. Daar wordt hij niet blij van. ,,In mei wisselde ik mijn laatste 3.000 dollar in tegen een koers van 4,7 lira. Nu staat ie rond de 6,4 en zou ik er 5.000 lira meer voor hebben gekregen.”
Amerika is volgens Sancak het kwade genie achter de valutacrisis. President Trump meldde dit weekend via Twitter dat hij de invoerrechten op staal en aluminium uit Turkije verhoogt. ,,Ze proberen af te maken wat ze met de mislukte coup tegen Turkije zijn begonnen. Ze noemen zich de belangrijkste bondgenoot, maar zijn onze ergste vijand.”
Op de knieën
Net als president Erdogan ziet hij de grootste waardedaling van de lira sinds 2001 als het gevolg van de chantage van Trump. Hij zou Turkije met dreigementen en sancties op de knieën willen dwingen. ,,Wij buigen voor niemand”, zei Erdogan. ,,Zij hebben dollars, wij hebben Allah.” De ruzie tussen Trump en Erdogan heeft nog een andere politieke dimensie. Erdogan wil dat Trump Fethullah Gülen uitlevert aan Turkije. De geestelijk leider zit volgens hem achter de mislukte coup van twee jaar geleden. Trump wil op zijn beurt dat Turkije het huisarrest van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson opheft, de dominee wordt verdacht van ‘terroristische activiteiten’.
Het gevolg van de ruzie is de scherpe koersdaling van de lira: in de afgelopen twaalf maanden al 67 procent . De crisis is het gesprek van de dag. Iedereen wordt er door geraakt.
Alles wat ingevoerd wordt of wat prijs betreft afhankelijk is van geïmporteerde producten, zoals olie, gas en halffabricaten voor de auto-industrie, wordt duurder. Daardoor is de inflatie al gestegen tot bijna 16 procent. Aanhoudende prijsstijgingen zijn er voor benzine, diesel, elektriciteit, gas, mobiele telefoons en andere elektronica, medicijnen, en levensmiddelen. Erdogan riep de Turken op de economie als onderdeel van de ‘nationale strijd’ te verdedigen. ,,Als jullie dollars, euro’s of goud onder de matras hebben liggen, wissel ze dan in tegen onze nationale munt.”
Scharensliep Bayram Özbey (48) lacht schamper ‘ik heb geen dollars of goud’. Op straat, in de buurt van de Kruidenbazaar, is hij druk met het slijpen van kleine en grote vleesmessen, die hij bij de döner kebab zaken ophaalt. Hij is het met de president eens dat Turkije zo snel mogelijk zelfvoorzienend moet worden om minder afhankelijk te worden van dure buitenlandse import. ,,Ik maak me geen zorgen. Die gek van een Trump probeert ons klein te krijgen, maar wij staan achter onze president.”
Gratis vis of grafstenen
In december 2016, toen de lira ook een vrije val maakte, reageerden patriottische Turken met acties. Er werden gratis porties vis, knipbeurten of grafstenen weggegeven als je met een bonnetje kon bewijzen dat je gehoor had gegeven aan de oproep van Erdogan om je dollars in lira’s om te wisselen.
Daar is nu geen sprake van. Erdogans meest loyale aanhangers hebben hun goud, dollars of euro’s al bij zijn eerdere oproepen omgewisseld. Er zijn juist meer Turken die dollars of euro’s kopen, of achter de hand houden om zich in te dekken tegen een verdere val van de lira. Diverse Turkse banken in Istanboel meldden dat er op ‘zwarte vrijdag’ een toeloop was van klanten die dollars of euro’s wilden opnemen.
Mijn salaris blijft hetzelfde terwijl de koopkracht daalt. Daar gaat Allah mij niet bij helpen, aldus Mehmet.
,,Ik ken veel winkeliers hier in de buurt die dollars en goud hebben, maar niet inwisselen. Als ze zeggen van wel, liegen ze”, zegt Mehmet, manager van een restaurant in de buurt van de Grote Bazaar. ,,God is er voor iedereen”, zo reageert hij op de uitspraak van Erdogan. “Wij houden van ons land en onze vlag, maar mijn salaris blijft hetzelfde terwijl de koopkracht daalt. Daar gaat Allah mij niet bij helpen.”
Ondertussen wordt er ook grof geld verdiend aan de valutacrisis. Talloze wisselkantoortjes hebben hun omzet de afgelopen dagen fors zien stijgen. Ze hanteren extra grote winstmarges, die kunnen oplopen van 4 cent tot 90 cent per euro en dollar.
Ook toeristen varen er wel bij. Shoppen, restaurants en drank worden omgerekend in euro’s steeds goedkoper. Zo is Matthew Vennik uit Hoorn, die in zijn eentje een rondreis maakt door Turkije, steeds minder kwijt aan reis- en verblijfkosten. ,,Met een grote glimlach pin ik elke keer weer 500 lira”, zegt hij na terugkeer van een bezoek aan een grafheuvel op de berg Nemrut. ,,Dat is nu al 18 euro goedkoper dan bij mijn vertrek op 1 augustus”.
Turkse crisis houdt beurzen in greep
De aandelenbeurs in Amsterdam is vanochtend in de min geopend. Ook de andere Europese beurzen begonnen met verliezen. De aandacht bleef uitgaan naar de Turkse lira, die ondanks maatregelen van de Turkse centrale bank opnieuw daalde. Beleggers maken zich zorgen dat de Turkse crisis overslaat naar de Europese financiële markten en bankensector.
De AEX-index op Beursplein 5 noteerde kort na aanvang van de handel 0,5 procent lager op 560,25 punten. De MidKap daalde 0,6 procent tot 790,41 punten. De beursgraadmeters in Parijs, Londen en Frankfurt verloren tot 0,8 procent.
TM 13.08.2018 Moskou streeft naar het gebruik van nationale valuta in de handel met Turkije, in plaats van dollars of euro’s, zei de woordvoerder van het Kremlin maandag.
De kwestie van het gebruik van nationale valuta in bilaterale handel is vele malen besproken in gesprekken tussen Rusland en Turkije, vertelde Dmitry Peskov aan journalisten tijdens een teleconferentie in Moskou.
“Het gebruik van nationale valuta in wederzijdse handelstransacties is een onderwerp dat door Russische zijde op verschillende niveaus, ook op het hoogste niveau, al lang ter sprake is gebracht”, legde hij uit.
“President Putin heeft herhaaldelijk over een dergelijke mogelijkheid en bovendien over die opportuniteit gesproken. Natuurlijk is dit onderworpen aan nauwgezette studies en berekeningen. Maar dit is wat we zoeken in onze bilaterale handels- en economische betrekkingen. Dit is wat herhaaldelijk is besproken tijdens bilaterale Russisch-Turkse gesprekken.”
Internationaal
Voor de internationale handel wil Rusland ook af van de dollar. De Russische minister van Financiën zei zondag dat Rusland het gebruik van de roebel en andere valuta zoals de euro wil toe laten nemen in plaats van de dollar.
In een interview met Rossiya 1 TV beschreef minister Anton Siluanov de Amerikaanse dollar als een “riskant hulpmiddel” voor internationale betalingen. “We hebben onze investering in Amerikaanse activa aanzienlijk verminderd.”
Erdoğan
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan liet zaterdag weten dat Turkije over kan schakelen naar nationale munteenheden in handel met de grootste handelspartners zoals Rusland, China, Iran en Oekraïne. Hij zei dat de VS spijt zal krijgen van zijn verkeerde zet tegen Turkije en dat het tijd is dat men zich bevrijdt uit de klauwen van de dollar. (LEES meer)
Chantage
De VS chanteert de Turken voor de ogen van de hele wereld door te zeggen dat de omstreden christelijk-zionistische (LEES meer) pastoor Andrew Brunson, in Turkije gearresteerd wegens spionage en steun aan terrorisme, woensdag voor 18:30 uitgeleverd moet worden aan de Amerikanen. Anders “moet Turkije zich voorbereiden op de consequenties”.
Turkije reageerde daarop niet te zullen zwichten en de VS zich bewust moet zijn met welk volk de confrontatie wordt aangegaan (LEES meer) en dat Washington hiermee de eigen belangen en veiligheid schaadt. (LEES meer)
Trouw 13.08.2018 De Nederlandse overheid investeert de komende jaren extra geld in taal- en cultuurlessen voor landgenoten over de grens. Turkije is hetzelfde van plan, werd vrijdag bekend, en wil Turkse weekendscholen in Nederland oprichten. Sociale Zaken beschouwt het als vergelijkbare initiatieven.
Dat is maar deels terecht, vindt Jaap van Marle, deskundige op het gebied van het Nederlands over de grens. “De Nederlandse overheid heeft geen enkele bemoeienis met de inhoud van het lesprogramma op de scholen in het buitenland. Er zit ook geen ideologie achter. Het is meer een praktische kwestie, gericht op kinderen die als ze terugkeren in Nederland gewoon hier onderwijs kunnen volgen.”
De vraag is hoeveel de regering Erdogan zich zal bemoeien met de inhoud van de lesprogramma’s op de Turkse weekendscholen in Nederland, zegt Van Marle.
Dat Ankara een ideologisch stempel zal drukken, staat wel vast, zegt Lily Sprangers, directeur van het Turkije Instituut. Het initiatief voor de scholen past volgens haar in een strategie die Ankara al eerder heeft ingezet: het behoud van de Turksheid van de vijf miljoen Turken in het buitenland. “Dat komt voort uit nationalisme. Maar het hangt ook samen met de Kieswet. Turken in het buitenland kunnen stemmen voor de verkiezingen, daar profiteert Erdogan van.”
Opa en oma
In Nederland wordt, na bezuinigingen van de afgelopen jaren, weer geïnvesteerd in het Nederlandse onderwijs in het buitenland: jaarlijks komt er 3 miljoen euro bij. Afgelopen schooljaar kregen zo’n 13.500 kinderen in 118 landen les in de Nederlandse taal en cultuur.
De meesten wonen tijdelijk in een ander land, omdat hun ouders er een paar jaar werken, zegt Sylvia Woortman van de Wereldschool, één van de organisaties die Nederlandse lessen aanbieden in het buitenland. “De lesprogramma’s zijn sterk gericht op het bijhouden van de Nederlands taal, zodat leerlingen bij terugkeer geen achterstand hebben opgelopen.”
Al zijn er op de Nederlandse scholen ook leerlingen die geëmigreerd zijn, of van wie één van de ouders Nederlands is. “Ouders vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat hun kinderen met opa en oma in Nederland kunnen communiceren”, zegt Woortman. Ze kan zich voorstellen dat dat ook voor Turkse Nederlanders geldt.
Uitgestoken hand
Sprangers bevestigt dat. “We hebben het vaak over de lange arm van Ankara, maar die arm reikt wel naar uitgestoken handen. Er is een groep Turken in Nederland die zich hier geen eersterangs burgers voelt en een sterke band met hun moederland ervaart. Bij die groep zal een Turkse weekendschool in een behoefte voorzien.”
Een deel van de Tweede Kamer vreest dat de Turkse weekendscholen de integratie belemmeren. Sprangers deelt die zorg niet. Ook los van de school zal een groep een kloof met de Nederlandse samenleving ervaren. “Het kan voor kinderen wel ingewikkeld worden als ze tegenstrijdige dingen horen op de weekendschool en de school die ze daarnaast bezoeken.”
Ook Woortman weerspreekt dat het bijhouden van de moedertaal slecht is voor de integratie in een ander land.
Lees ook:
Ook onder Nederlandse Turken maakt de affaire-Özil veel los
‘Veel Turkse Duitsers herkennen het gevoel van niet-geaccepteerd-zijn van Mesut Özil’
Met zijn besluit niet meer te voetballen voor de Duitse Mannschaft ontketent voetballer Mesut Özil een debat over de integratie van Duitsers met Turkse wortels. In de Berlijnse migrantenwijk Neukölln krijgt hij bijval én kritiek.
We hebben het vaak over de lange arm van Ankara, maar die arm reikt wel naar uitgestoken handen
TM 13.08.2018 In Qatar is een campagne gestart voor de Turkse lira. Qatarezen ruilen hun dollars in voor de Turkse munteenheid. Die zet komt na de Amerikaanse manipulatie van de Turkse economie.
Qatarese zakenmannen laten in tweets weten achter Turkije te staan. Ook delen zij foto’s van hun recent bemachtigde lira-biljetten en verwijzen naar de stevige broederrelatie tussen beide landen.
Moslimland Turkije
De Qatarese bekende journalist en hoofdredacteur Jaber Al-Harmi sprak ook steun uit voor Turkije. In een tweet, die hij in het Turks schreef, verklaarde hij dat het verwacht was dat de VS een [economische] oorlog zou verklaren tegen Turkije. “Ze kunnen het niet hebben dat moslimland Turkije zowel op economische als politieke vlakte onafhankelijk is geworden.”
Al-Harmi haalde ook uit naar pro-Amerikaanse Arabieren. “Sommige Arabieren steunen deze oorlog tegen Turkije. Wat een grote lafhartigheid.”
Trouw 13.08.2018 De Turkse president is gewend om in tijden van geopolitieke crisis oude vetes bij te leggen. Maar op de financiële markten gelden andere wetten.
Erdogan hoopt dat nieuwe vrienden hem uit de brand helpen. Maar waar hij in de internationale politiek vaak de ene partner voor de ander kan inruilen, zijn de vooruitzichten om op deze manier nieuwe financiers voor zijn economie te vinden niet gunstig.
In zijn buitenlands beleid grijpt de Turkse president tijdens ruzies steevast terug op hetzelfde draaiboek. Hij botst geregeld met andere leiders, maar lijkt ook te begrijpen dat hij niet iedereen tegelijk tegen zich in het harnas moet jagen. Dus als ruzie nummer zoveel losbarst, legt hij een oude vete bij.
Nadat de Turkse luchtmacht in november 2015 bijvoorbeeld een Russische straaljager rond de grens met Syrië neerschoot, reageerde Vladimir Poetin met economische sancties. Kort daarna probeerde Erdogan het goed te maken met Israël. De banden met Israël waren ernstig beschadigd nadat het land in 2010 met geweld een Turks schip tegenhield dat de maritieme blokkade rond Gaza probeerde te doorbreken.
Interne vijanden
In de zomer van 2016 bond hij ook in richting Rusland. Door de mislukte couppoging tegen zijn bewind had hij ineens veel interne vijanden. Want Erdogan lag niet alleen in de clinch met de putschisten, maar ook met Koerdische strijders en met Islamitische Staat.
De afgelopen dagen suggereerde Erdogan dat hij deze geopolitieke aanpak ook op de financiële markten wil uitproberen. De koersval van de lira kwam volgens hem door een politiek gemotiveerde aanval vanuit de VS, dat de dollar als wapen inzette. Hij overweegt dan ook nieuwe vrienden te zoeken, zo schreef hij vrijdag in The New York Times.
Die nieuwe partners zullen dan over diepe zakken moeten beschikken. Importland Turkije heeft iedere maand een paar miljard dollar nodig om zijn handelstekorten af te dekken. Daarnaast zijn veel binnenlandse economische activiteiten, zoals uitbreiding van de infrastructuur en de bouw van huizen en kantoren, met tientallen miljarden dollars aan buitenlandse leningen gefinancierd.
Politieke spanningen
Tijdens eerdere politieke spanningen met Westerse landen keek Erdogan naar Moskou. Maar waar Rusland een grote speler is in de oorlog in Syrië of als mogelijke wapenleverancier, stelt het land in financiële zin veel minder voor. De Russische economie is niet veel groter dan die van de Benelux.
Bovendien kreeg Rusland na zijn ingrijpen in Oekraïne in 2014 te maken met stevige Westerse economische sancties. Om zijn eigen banken en energiebedrijven te redden, moest het Kremlin een reservefonds leeghalen. Dat geld was eigenlijk bedoeld voor toekomstige pensioenen, dus Poetin beschikt niet meer over cash waarmee hij Erdogan te hulp kan schieten.
Een andere nauwe bondgenoot van Turkije is Qatar. Dat kleine land exporteert vooral vloeibaar aardgas, en daarop komt het een in juni 2017 begonnen boycot door Arabische landen goed door. Voor zijn veiligheid kan het emiraat ook op een garnizoen van Turkse militairen rekenen. Maar Qatar doet ook zijn best om de relatie met de VS goed te houden, dus het zou grote risico’s nemen door de kant van Erdogan te kiezen tegen Trump.
China
Een land dat wel de financiële middelen zou hebben om Turkije bij te staan, is China. Maar Peking steggelt de laatste tijd al met Trump over handel en heeft er waarschijnlijk geen zin in om de Amerikaanse president nog verder tegen zich in het harnas te jagen. Bovendien verstrekken de Chinezen hun kredieten doorgaans onder bijzondere voorwaarden. De leningen moeten dan besteed worden aan Chinese bedrijven, die er infrastructuur voor aanleggen. Dit is niet waar Turkije behoefte aan heeft, want het land heeft zelf juist een grote bouwsector die ook in het buitenland actief is.
Ook Europese landen zullen waarschijnlijk niet te hulp komen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei gisteren dat zij hoopt dat de Turkse economie goed presteert. Maar, de verantwoordelijkheid daarvoor ligt in Ankara, zo maakte ze direct duidelijk. Erdogan moet de Turkse Centrale Bank de vrijheid geven om impopulaire maatregelen te nemen.
Lees ook:
De Turkse lira zit in een vrije val. Erdogan: ‘Maar wij hebben Allah’
De munt brak vorige week – na lang tegenstribbelen – door de psychologische grens van 5 lira voor 1 dollar. Deze week vervolgde de Turkse valuta haar vrije val, inmiddels kost 1 dollar bijna 6 lira, waarmee de munt 66 procent in waarde is gedaald sinds het begin van dit jaar. Recep Erdogan noemde de valutadaling donderdag een ‘campagne’ om Turkije te raken, meldt persbureau AP. “Zij hebben de dollar, wij hebben het volk, wij hebben Allah“.
Elsevier 13.08.2018 Een nieuwe val van de Turkse lira brengt president Recep Tayyip Erdogan verder in het nauw. In een poging de crisis een halt toe te roepen komt minister van Financiën Berat Albayrak vandaag met plannen om de rust op financiële markten te herstellen. De Turkse lira is maandag verder in waarde gedaald na de vrije val vorige week. De munt daalde nog eens 10 procent tot een nieuw dieptepunt ten opzichte van de dollar. De Turkse minister van Financiën Berat Albayrak komt vandaag met plannen om de rust op de markt te herstellen.
De lira staat onder grote druk, mede door de sterk verslechterde relatie tussen Turkije en de Verenigde Staten over de hechtenis van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. De Verenigde Staten nemen de nodige maatregelen tegen Turkije, omdat het land weigert de voorganger vrij te laten.
Het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken laat maandag weten dat het juridische stappen onderneemt tegen posts op social media die erop gericht zijn de economie van het land schade te berokkenen. Volgens het departement zijn er sinds 7 augustus 346 accounts geïdentificeerd waarop posts zijn geplaatst die op ‘provocatieve wijze’ verwijzen naar de verzwakking van de Turkse lira ten opzichte van de dollar.
Beurzen krijgen klap
Aandelenbeurzen in Azië zijn maandag fors omlaaggegaan. Ook op Europese aandelenmarkten leidde de onrust de afgelopen dagen tot koersverliezen. De koersval van de Turkse munt sleept ook andere valuta’s mee omlaag: zo heeft de euro behoorlijk terrein prijsgegeven ten opzichte van de dollar.
De economische groeiverwachting in Turkije is inmiddels bijgesteld, meldt het Financieele Dagblad. Het bruto binnenlands product zal in 2019 niet 5,5 procent groeien, maar met een percentage tussen de 3 en 4. De fors goedkopere lira betekent dat de al fikse inflatie in het land nog verder dreigt op te lopen. Daardoor wordt het leven voor de Turkse bevolking steeds duurder.
Behalve het conflict met de Verenigde Staten zijn er op financiële markten ook zorgen over de invloed die de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft op het beleid van de Turkse centrale bank. De centrale bank is van oudsher politiek onafhankelijk. Maar Erdogan trok een aantal weken geleden de macht naar zich toe om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag.
Minister presenteert reddingsplan
Erdogan haalde afgelopen weekeinde nog eens hard uit naar Amerika. Zo zei hij dat Turkije in een ‘economische oorlog’ is verwikkeld en hij gelooft dat zijn land slachtoffer is van een complot. Ook wees hij een regeling met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) af. Gisteren riep de president Turken voor de derde dag op rij op hun euro’s en dollars in te wisselen voor lira’s. ‘Wat niet is gelukt met provocaties en een staatsgreep, proberen ze nu met geld,’ zei Erdogan.
Volgens Turkse media komt de minister van Financiën – en schoonzoon van Erdogan – maandag met maatregelen om de rust rond de lira te herstellen. Het zou gaan om ingrepen rond de bankensector en steun aan het midden- en kleinbedrijf. Volgens Albayrak komen er geen kapitaalbeperkingen. Vrijdag presenteerde de minister ook een plan, maar dat kon de zorgen op financiële markten niet wegnemen.
De crisis begon twee weken geleden, toen Trump besloot sancties op te leggen aan twee Turkse ministers Abdulhamit Gül (Justitie) en Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken), die volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol speelden bij de arrestatie en detentie van Brunson. De sancties hebben tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
Trump ging afgelopen vrijdag nog een stapje verder en verdubbelde de importheffing op staal en aluminium uit Turkije, naar respectievelijk 50 en 20 procent. ‘Onze relatie met Turkije is momenteel niet goed!’ twitterde de Amerikaanse president. Die dag bereikte de lira een nieuw dieptepunt toen de munt 13,5 procent aan waarde verloor ten opzichte van de dollar.
In een opiniestuk in de Amerikaanse krant The New York Times vrijdag somde Erdogan op hoe Turkije zijn NAVO-bondgenoot Amerika de afgelopen decennia te hulp is geschoten. Hij noemt de steun van het Turkse leger aan de Amerikanen tijdens de Korea-oorlog (1950-1953) en tijdens de oorlog in Afghanistan, na de aanslagen van 9/11. In het stuk waarschuwde de leider ook dat als Trump zijn houding niet verandert, hij op zoek gaat naar nieuwe vrienden en bondgenoten. Mogelijk is dat Iran, al is dat wegens de oorlog in Syrië vooralsnog geen bondgenoot van Turkije.
De vijftigjarige Andrew Brunson is een dominee uit North Carolina en woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir. De Turkse autoriteiten arresteerden hem in 2016.
TM 12.08.2018 Het onderwijsproject van Turkije waarin scholen in Nederland zullen worden gefinancierd voor Turkse taal- en cultuurlessen, wordt helemaal niet uitgevoerd omdat de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan dat wil, maar omdat Turkse-Nederlanders daar jarenlang om vragen.
Dat zegt de Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay, die zelf meer dan tien jaar voorvechter is van Turkse scholen in Nederland. “Dat schoolproject is iets wat wij Turkse Nederlanders al jaren willen. De Nederlandse media blaast de zaak helemaal op en schaadt daarmee de Turkse gemeenchap in Nederland. Erdoğan zou met het project volgens tegenwerkers ‘meer grip willen op onderdanen en zieltjes winnen’.”
Het begon allemaal met berichtgevingen van de NOS, stelt Karaçay. “Dat nieuwsbericht is zowel op tv als op de website volledig vervormd. Dat werd ook zo overgenomen door andere mediagroepen in Nederland.”
De Volkskrant reageerde met de zin ‘de lange arm van Ankara’en liet anti-Erdoğan mensen reageren, benadrukt de Turks-Nederlandse journalist. “De Telegraaf kopte op basis van VVD- en PvdA-uitspraken dat ‘het plan van Turkije misselijk’ is en ‘de integratie daarmee gevaar loopt’. De PvdA vindt dat Turkse-Nederlanders beschermd moeten worden tegen “die enge dictatoriale man”.”
VVD-Kamerlid Bente Becker, de PvdA en D66 wijzen naar Erdoğan en uiten kritiek op de Turkse regering. D66-Kamerlid Jan Paternotte zegt dat het project niet verboden is en hoopt dat het kabinet zoveel mogelijk middelen aangrijpt om op te treden tegen zulke scholen.
Paternotte: “Het is niet verboden. Nederland heeft ook scholen in het buitenland. Maar het motief van Erdoğan is heel duidelijk dat hij Turkse Europeanen ziet als zijn onderdanen en dat hij probeert steeds meer grip op hen te krijgen. Dat is zorgelijk”, zegt het D66-Kamerlid, dat vindt dat het Nederlandse kabinet het project goed in de gaten moet houden of de scholen buiten de wet gaan.
Karaçay reageert op die uitspraken van Paternotte. “Laten we opzij leggen wat Paternotte in dat interview zegt en zijn uiting dat de regering het project moet controleren en volgen, beoordelen. Ja, die uiting is te prijzen. Hij herinnert ons aan de fout van de regering. Het is de Nederlandse regering die bekritiseerd dient te worden. Tot 2004 waren er Turkse taal en cultuurlessen voor Turks-Nederlandse kinderen. Dat werd door de toenmalige regering stopgezet vanwege bezuinigingen. Het ging om 70 miljoen euro. Wij protesteerden hiertegen en kregen als antwoord dat ‘Turkije het dan maar moest betalen’. Nu, na een veertien jaar durende strijd van Turkse civiele organisaties in Nederland, is Turkije bereid om te betalen. Maar nu wordt Ankara hierdoor onder vuur genomen.”
Karaçay vindt de uitspraken van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken belangrijk. Zo liet een woordvoerder weten dat Sociale Zaken op de hoogte is van het onderwijsproject en vervolgde: “Het staat landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten, of hun kinderen of kleinkinderen, in het buitenland. Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit. Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Karaçay: “Nu heb ik iets te zeggen tegen degenen die niets weten wat er vroeger gebeurde omtrent deze Turkse taallessen. Wij hebben veertien jaar gestreden zodat kinderen ook hun moedertaal konden leren. Eerst werd gezegd dat Turkije het moest financieren. Nu is Turkije bereid om dat te doen. Maar dit wordt ‘misselijk’ genoemd, puur omdat sprake is van vijandschap tegen Erdoğan.”
“Nog iets: het is niet gepast dat omstreden anti-Turkse figuren steeds namens Turkije over Turkse zaken mogen reageren. En daarom gil ik dit uit: “Beste politici en collega’s, ik roep jullie op tot gezonde politiek en objectieve journalistiek”, aldus Karaçay.
Ilhan Karaçay, ooit producer bij de NOS, is een van de Turkse namen in Nederland die wordt geassocieerd met de Turkse immigratie. (LEES meer over zijn levensverhaal)
Trouw 12.08.2018 Eerst begon het met de Syriërs. ‘Statushouders uit dat land hebben informele weekendscholen opgericht waar hun kinderen Arabisch leren en soms ook koranles volgen’, meldde de Volkskrant een kleine twee weken geleden.
Het zou gaan om tientallen schooltjes met in totaal enkele duizenden leerlingen. Reden voor de VVD-kamerleden Bente Becker en Rudmer Heerema om de regering in de kamer om opheldering te vragen. ‘Deelt u de mening van de VVD-fractie dat het slecht is voor de integratie en voor het risico op parallelle samenlevingen als dit soort weekendscholen niet uitgaat van Nederlandse vrijheden of zelfs afstand neemt van de waarden van de Nederlandse samenleving?’
Becker, die met een tweet de Kamervragen nadrukkelijk in de openbaarheid bracht, kreeg nogal wat hoon over zich heen. Goedkoop effectbejag voor iets wat doodnormaal is, zo schreef menige expat. Natuurlijk proberen ouders die in een buitenland wonen hun kinderen de taal en kennis van het moederland bij te brengen die ze op hun gewone school nu eenmaal moeten missen. De Nederlandse overheid heeft daar zelfs een speciaal potje voor. Zouden we willen dat Nederlandse kinderen in het buitenland vervreemd zouden raken van hun moedertaal en –land?
Wat voor Nederland geldt, geldt voor talloze andere landen. Mijn eigen Spaans-Nederlandse dochtertje ging een paar jaar lang eens per week naar les in Spaanse taal & cultuur, gefinancierd door de Spaanse overheid. Ze leerde er spellen, schrijven, geschiedenis en aardrijkskunde en misschien ook nog wat van de typische gewoonten van dat land. Niemand kwam op het idee te reppen van buitenlandse inmenging of zorgelijk te doen over inburgering.
Zelf gefinancierd
De Syrische ouders, zo heb ik begrepen, hebben hun weekendschooltje helemaal zelf opgezet en gefinancierd – dus van inmenging door vreemde mogendheden is geen sprake. En wie zou hun zorgen niet delen? Wil je contact houden met familie die in het moederland is achtergebleven, dan moet je Arabisch kunnen spreken. En mogelijk gaan die statushouders over een paar jaar weer naar Syrië terug: dan moeten ze beslagen ten ijs komen willen ze in hun ‘eigen’ land niet vastlopen als hopeloze buitenstaanders.
Inmiddels heeft ook de Turkse president Erdogan aangekondigd in het buitenland een netwerk van Turkse weekendscholen te willen uitrollen. Met hetzelfde doel: de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland. Ook dat is niet iets om je druk over te maken, zou je zeggen. Erdogan doet niets anders dan wat zovele landen doen – al vraag je je af waar hij met een kelderende munt, stagnerende economie en onontkoombare bezuinigingen op het overheidsbudget het geld vandaan denkt te halen.
Maar vergelijkbaar zijn de Turken en de Syriërs niet. Niet alleen omdat de laatsten het helemaal zonder overheidsbemoeienis doen, maar vooral omdat dat Turkse onderwijs gericht is op kinderen die hier stevig geworteld zijn – en dat in principe zullen blijven. Tegen de achtergrond van Erdogans politiek lijken deze weekendscholen een zoveelste poging om Nederlanders van Turkse afkomst alsnog te binden aan een ‘moederland’ waarvan ze zich juridisch niet kunnen losmaken, al zouden ze het willen.
Dekmantel
Formeel is er weinig tegen het Turkse initiatief in te brengen, maar feitelijk verdient het enige argwaan. Niet omdat dergelijke scholen op zich de inburgering per se in de weg staan, zoals de Kamervragen van Becker en Heerema suggereerden. Overheidstoezicht kan dat binnen de perken houden, onder eerbiediging van het recht van iedere ouder zijn kinderen op te voeden zoals hij wil. Maar juist bij Erdogans weekendscholen is het de vraag of dat laatste geen dekmantel is voor een stevigere greep van de Turkse staat op mensen in het buitenland die hij onverkort als ‘zijn’ burgers beschouwt.
Zo’n oneigenlijk gebruik van het ouderlijk opvoedingsrecht zou wèl neerkomen op buitenlandse inmenging en daarvoor kan Nederland terecht beducht zijn. Niet om een dam op te werpen voor de kennis van een andere taal, geschiedenis en cultuur bij kinderen die daarmee een bijzondere band hebben. Tenslotte is iedere kennis een groot goed en verrijkt ze de horizon. Alleen wanneer die laatste daardoor zou worden ingeperkt en vorming in haar tegendeel omslaat, is het tijd voor Kamervragen.
TM 12.08.2018 De Duitse minister van Economische Zaken en Energie, Peter Altmaier, heeft nogmaals benadrukt hoe cruciaal Turkije voor de veiligheid van Europa is. Dat schreef hij in een artikel bestemd voor de Duitse krant Bild am Sonntag.
“De samenwerking met Ankara omtrent de vluchtelingendeal is perfect”, merkte Altmaier, tevens grootste vertrouweling van bondskanselier Angela Merkel, op. “Turkije betekent veiligheid en betrouwbaarheid in Europa”, schreef Altmaier.
De Duitse minister maakt zich op voor een staatsbezoek aan Turkije in oktober met een enorme delegatie bestaande uit tachtig personen, liet hij weten. “Ik vertegenwoordig de belangen van 7.000 Duitse bedrijven die actief zijn in Turkije. Duitsland wil de economische betrekkingen met NAVO-bondgenoot Turkije, dat tachtig miljoen mensen telt, versterken.”
Altmaier benadrukte in zijn stuk ook dat de Amerikaanse sancties tegen Turkije de wereldeconomie kunnen schaden. “Economische oorlogen zorgen voor lagere groei en wantrouwen.”
De uitingen van de Duitse minister komen nadat Turkije en Duitsland een lastige relatieperiode hadden vanwege Turkse verkiezingen. Het land liet vorige week blijken het verzoeningsproces te willen versnellen (LEES meer). Ook is de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan uitgenodigd naar Duitsland.
Veiligheid Europa
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft eerder ook veelvuldig gesteld dat de veiligheid van Europa van Turkije afhankelijk is. “We leggen onze veiligheid in handen van de Turken waarna we hun op een onnodige wijze bekritiseren, aanvallen en onze afkeuring afspreken. Dit is geen slimme politiek”, zei hij vorig jaar in zijn uithaal naar de Europese Unie.” (LEES meer)
Orban vindt ook dat de Turkse president Erdogan gesteund moet worden. “Anders zitten we straks allemaal in de problemen”, zei hij toen. (LEES meer)
Ook werd uit Turkije op officieel niveau Europa eraan herinnerd dat de veiligheid van Europa in Turkije begint. (LEES meer)
NU 12.08.2018 Een 34-jarige Nederlander zou zaterdagavond drie zelfgemaakte explosieven naar het Turkse consulaat in Amsterdam hebben gegooid. Hierdoor ontstond een kleine brand.
Dit vertelde de Turkse consul-generaal in Amsterdam, Tolga Orkin, zondag aan de Turkse nieuwssite TRT Haber. Volgens Orkun blijkt uit camerabeelden dat de aanvaller drie zelfgefabriceerde explosieven naar het gebouw gooide.
Het eerste projectiel viel brandend in de tuin, een tweede bij de entree van de hoofdingang. Een derde, gefabriceerd van bij elkaar gebonden spuitbussen, richtte geen schade aan. Door de bekogeling van het gebouw op het Museumplein ontstond een kleine brand.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. De politie bevestigt dat een 34-jarige man is opgepakt, maar doet geen uitspraken over de nationaliteit.
Wat het motief van de man is geweest, is nog niet duidelijk.
NOS 12.08.2018 Bij de aanslag van gisteravond op het Turkse consulaat in Amsterdam zijn drie explosieven naar het gebouw gegooid, zegt de Turkse consul-generaal. De man die niet lang daarna in de buurt van het consulaat werd opgepakt, is volgens hem een Nederlander van 34.
De politie bevestigt de aanhouding van een 34-jarige man, maar doet verder nog geen uitspraken over zijn identiteit of een mogelijk motief.
Consul-generaal Tolga Orkun zegt dat “drie stuks handgemaakte explosieven” werden gegooid naar het gebouw, dat licht beschadigd raakte. “Volgens de beelden van onze beveiligingscamera’s kwam het eerste explosief in de tuin terecht als een vuurbal. Het tweede explosief gooide hij tegen het raam naast de hoofdingang. Die molotovcocktail vatte gelukkig geen vlam.”
Het derde explosief, dat ook niet ontplofte, bestond uit drie bij elkaar gebonden spuitbussen of busjes met gas.
40 martelaren in de gelederen
Met een verwijzing naar eerdere aanslagen op diplomatieke vestigingen van Turkije in het buitenland, zei de consul-generaal: “Wij hebben 40 martelaren in onze diplomatieke gelederen. Maar in plaats van ons angst aan te jagen, binden de aanslagen ons nog sterker samen. We zijn vastbesloten om op onze weg door te gaan”, zei Orkun tegen een Turks persagentschap.
TM 12.08.2018 Het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is zaterdagavond rond een uur of 22:10 bekogeld met zelfgemaakte vuurbommen. De 34-jarige dader van Nederlandse afkomst is zondag aangehouden. Dat laat de Turkse consul-generaal in Amsterdam Tolga Orkun aan Turkse nieuwsdiensten weten.
“De aanslagpleger heeft drie zelfgemaakte explosieven gebruikt. Uit bewakingsbeelden blijkt dat de eerste molotovcocktail in de tuin viel. De tweede gooide hij op onze hoofdingang. Godzijdank brak de molotovcocktail alleen en ontplofte niet, anders was er een flinke brand ontstaan. De derde lijkt op (gas)flessen die aan elkaar verbonden zijn. Ook die ontvlamde niet”, legde Orkun uit.
De Turkse consul-generaal liet weten dat dit soort aanslagen het Turkse volk juist meer bij elkaar brengt. “We hebben meer dan 40 diplomaten, martelaren, verloren tijdens (Armeense ASALA/PKK-) aanslagen tegen onze diplomaten (KLIK voor de lijst) over de hele wereld. Dit soort aanslagen zorgen juist voor eenheid tussen ons.”
Het Turkse consulaat bevindt zich tussen de consulaten van de Verenigde Staten en Rusland op een van de meest prominente plaatsen van Amsterdam. De schade aan het gebouw bleef beperkt.
AD 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Zuid is zaterdagavond een brandje ontstaan nadat het pand met iets was bekogeld.
Wat dat is geweest moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerster van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, kon zij niet bevestigen.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, is nog niet duidelijk.
NOS 11.08.2018 De politie in Amsterdam heeft een man aangehouden die een brandend voorwerp heeft gegooid naar het Turkse consulaat in Amsterdam. Het voorwerp veroorzaakte een kleine buitenbrand bij het gebouw op het Museumplein. Die is inmiddels weer geblust.
Op basis van een signalement kon de politie de man kort daarna in de buurt aanhouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost.
Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Wat het motief van de man was, is nog onduidelijk.
Zelfgemaakt
Er waren berichten over een molotovcocktail die gegooid zou zijn, maar de politie kon dat niet bevestigen. Op een foto is te zien dat een zelfgemaakt voorwerp, bestaande uit drie aan elkaar gemaakte spuit- of gasbussen, bij het consulaat ligt.
Het lijkt hierbij onder meer te gaan om goedkope gasbusjes met butaan die worden gebruikt door kampeerders.
Het voorwerp dat mogelijk naar het consulaat is gegooid INTER VISUAL STUDIO
NU 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is zaterdagavond een kleine brand ontstaan nadat het pand was bekogeld.
Waarmee het pand bekogeld is, moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerder van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, konden niet worden bevestigd.
Op een foto is te zien dat een zelfgemaakt voorwerp, dat bestaat uit een aan elkaar gemaakte gasbussen, voor het gebouw ligt.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, is nog niet duidelijk.
AD 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is gisteravond een brandje ontstaan nadat het pand met iets was bekogeld. Wat dat is geweest moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerster van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, kon zij niet bevestigen.
Op basis van een signalement kon de politie vlak daarna een verdachte aanhouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Het brandje werd snel geblust.
Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, was net als gisteravond ook vanochtend nog niet duidelijk.
Spuitbussen
Op een foto van het mogelijke projectiel voor de deur van het consulaat is te zien dat gaat om drie samengebonden spuitbussen.
BI 12.08.2018 De Turkse economie staat nog meer onder druk door de valutacrisis die vrijdag begon met een val van de nationale valuta – de lira – van meer dan 7 procent ten opzichte van de dollar. In een jaar tijd is de lira zelfs met ruim 35 procent in waarde gedaald.
Het is denkbaar dat deze crisis ook andere landen zal besmetten. Zo lopen sommige zwakke banken in Italië en andere Europese landen mogelijk een groot risico op grote verliezen bij een sterke daling van de lira.
De aanleiding voor val van de lira was de dreiging van president Trump om Turkije sancties op te leggen vanwege het vasthouden van de Amerikaan Andrew Brunson. Deze evangelische predikant wordt door Turkije beschuldigd van banden met de oppositionele Gulen-beweging.
De economische groei van Turkije is immers robuust. Zo groeide de economie in 2017 met maar liefst 7%, twee tot drie keer zo snel in vergelijking met Nederland (3,2%) en de Verenigde Staten (2,3%).
Waar zit dan het echte probleem van Turkije?
De val van de lira Foto: XE.com
Recep Tayyip Erdogan mist fundamentele kennis over de rol van centrale banken in de economie
Het lijkt erop dat president Recep Tayyip Erdogan essentiële economische kennis ontbeert om de rol van centrale banken in de strijd tegen inflatie te begrijpen. Dit is een belangrijke oorzaak achter de huidige zwakte van de lira.
Het principe is eenvoudig. Als de inflatie van een land stijgt, moet de centrale bank de rente verhogen om de inflatiestijging te stoppen en weer naar een lager niveau te brengen. Hoe hoger de inflatie, hoe hoger de rente moet zijn om deze te bestrijden.
In Turkije is de inflatie op het moment zo’n 16 procent, een schrikbarend hoog niveau voor een modern Europees land. De meeste moderne en hoogontwikkelde economieën streven naar een inflatieniveau van dichtbij de 2 procent op jaarbasis.
Vanwege de ongebreidelde inflatie verwachtten financiële markten dat de Turkse centrale bank de rente zou verhogen. Maar de bank hield in juli de rente constant op 17,75 procent (wat al pijnlijk hoog moet zijn voor de Turkse economie).
Dat gaf financiële markten de indruk dat Erdogan’s centrale bank niet daadkrachtig genoeg optreedt tegen de inflatie en dus de wisselkoers van de lira.
‘Omdat ik geloof dat rente de vader en moeder van al het kwaad is’
De reden achter dit kennelijke gebrek aan daadkracht van de Turkse centrale bank geeft je koude rillingen: Erdogan begrijpt niet hoe het rentebeleid van de bank werkt en wat de rol van rente in de economie is. In mei zei hij volgens Reuters (nadruk toegevoegd):
“Als de bevolking mij in de verkiezingen (van 24 juni, red.) het mandaat geeft om door te gaan, zal ik de vloek van de rente overwinnen,” aldus Erdogan in een verkiezingsspeech voor zakenlui.
“Omdat ik geloof dat rente de vader en moeder van al het kwaad is.”
Erdogan is een conservatieve moslim die zijn land wil losweken van het westen en meer wil verankeren in de islam. Volgens die religie is het heffen van rente op schulden “riba”, woekerrente, en is daarom “haraam” (zondig of verboden). Het kan dus goed zo zijn dat als Erdogan rente omschrijft als “het kwaad”, hij dat letterlijk zo bedoelt.
Door de rente ongemoeid te laten geven ze een signaal aan financiële markten dat de wisselkoers van de lira voorlopig niet zal stabiliseren
Het probleem voor Turkije is dat hoge economische groei van de laatste jaren heeft geleid tot inflatie. Sterke economische groei is doorgaans gunstig en één van de redenen waarom Erdogan deze zomer werd herkozen. Maar een snelgroeiende economie drijft vaak ook de prijzen van goederen op, omdat de vraag ernaar groter is dan het aanbod.
Hoge inflatie schaadt een economie onder meer doordat het de waarde van de valuta ondermijnt. Er is geen vraag naar de lira als de waarde ervan morgen een fractie is van de waarde van vandaag. Valuta houden doorgaans hun waarde op de internationale valutamarkt als de binnenlandse prijzen stabiel zijn (dat wil zeggen: de inflatie is laag).
De enige manier voor de Turkse centrale bank om de waarde van de lira ten opzichte van bijvoorbeeld de dollar en de euro constant te kunnen houden is – op dit moment – om Turkse overheidsobligaties te verkopen en investeerders tot kopen te verleiden met een hoge rente. Op deze manier kan de bank een grote hoeveelheid lira van de markt halen, waardoor de geldhoeveelheid kleiner wordt. Net als voor elke goed geldt ook voor de lira: een kleiner aanbod op de markt, hoe hoger waarde. Zo kan de prijs van de lira worden gestabiliseerd.
Helaas doen Erdogan en zijn schoonzoon het tegenovergestelde: door de rente ongemoeid te laten geven ze financiële markten de indruk dat de wisselkoers van de lira vooralsnog niet zal stabiliseren. Of Erdogan en Albayrak begrijpen niet wat ze moeten doen om de valutacrisis onder controle te houden, of ze zien rentebeleid als zo duivels dat ze nog liever met de gevolgen leven.
NOS 11.08.2018 De koers van de Turkse lira verkeert in een vrije val. De waarde van de munt daalt al maanden. Turks-Nederlandse ondernemers moeten hier rekening mee houden.
“Dit was natuurlijk niet voorzien”, zegt Ethem Emre, voorzitter Kamer van Koophandel Nederland & Turkije in het NOS Radio 1 Journaal. “Maar de meeste ondernemers merken dit nu nog niet in hun portemonnee. In Turkije zitten ze nu nog midden in de vakantietijd. De gevolgen zijn daardoor niet echt te merken. Ik denk dat dit nog even duurt.”
Toch gaan volgens Emre veel bedrijven de val zeker voelen. “Vooral lokale bedrijven die afhankelijk zijn van import hebben hier straks last van.” Die moeten afrekenen in dollars of euro’s, maar dat wordt doordat hun eigen munt steeds minder waard wordt lastiger.
De val van de Turkse lira is ingezet op het moment dat president Erdogan verkozen werd. Tegelijk werd er een presidentieel systeem ingevoerd, waardoor hij nu oppermachtig is. Daardoor neemt wereldwijd het vertrouwen in de Turkse economie af. Dat hij zijn schoonzoon aanstelde als minister van Financiën hielp ook niet.
Ondertussen zijn er ook organisaties die profiteren van de val van de munt. “Blirauitenlandse bedrijven kunnen hun kansen benutten nu”, zegt Emre. “Die kunnen nu veel meer doen met hun geld. De euro en dollar zijn in Turkije veel meer waard geworden. Voor vakantiegangers is het dus ook positief.”
Emre gaat ervan uit dat de val van de munt tijdelijk is. “De regering zegt dat het opgelost zal worden. In 2001 is er bovendien in Turkije ook zo’n crisis geweest. Daar is het land ook bovenop gekomen.”
NU 11.08.2018 Algevolg van het conflict met de Verenigde Staten dreigt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de NAVO-partner met een breuk. Als de Amerikanen zo respectloos blijven, dan zal zijn regering ”nieuwe vrienden en bondgenoten gaan zoeken”.
Erdogan gaf die waarschuwing in een ingezonden bijdrage in TheNew York Times.
De wrevel tussen de VS en Turkije heeft ernstige gevolgen voor de Turkse economie. De nationale munt lira wordt ten opzichte van de dollar en euro steeds minder waard.
Geestelijk leiders vormen het middelpunt van de twist. Washington eist de vrijlating van dominee Andrew Brunson, die in Turkije wordt verdacht van terroristische activiteiten en huisarrest heeft.
”Schande, schande. Ze geven de voorkeur aan een predikant boven een strategische NAVO-partner”, foeterde Erdogan zaterdag tijdens een AK-partijbijeenkomst in Rize aan de Zwarte Zee. ”Turkije mag dan bedreigd worden door de VS maar zal niet buigen. Men kan dit land niet door bedreigingen temmen.”
Ankara wil op haar beurt de uitlevering van de geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS woont en door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte militaire coup in 2016.
In de Amerikaanse krant vroeg Erdogan met grote woorden opnieuw aandacht voor de zaak. Hij schreef dat de poging hem ten val te brengen in juli 2016 te vergelijken is met ”wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld zelf heeft meegemaakt na Pearl Harbour en de aanslagen van 11 september”.
Elsevier 11.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is ontstemd over het besluit van het Witte Huis om de importheffingen op staal en aluminium te verdubbelen. Terwijl de lira, de Turkse nationale munt, toch al in zwaar weer verkeert, verergerde de Amerikaanse president Donald Trump de economische crisis de afgelopen week met sancties en heffingen. Volgens Erdogan past het besluit in een bredere trend van een vijandige Amerikaanse houding jegens Turkije.
In een opiniestuk in de Amerikaanse krant The New York Times somt Erdogan op hoe Turkije zijn NAVO-bondgenoot Amerika de afgelopen decennia te hulp is geschoten. Hij noemt de steun van het Turkse leger aan de Amerikanen tijdens de Korea-oorlog (1950-1953) en tijdens de oorlog in Afghanistan, na de aanslagen van 9/11.
Erdogan hekelt Amerikaanse reactie na coup en steun Koerden in Syrië
Maar in ruil voor die steun heeft Turkije niet op Amerika kunnen rekenen, concludeert Erdogan: ‘De Verenigde Staten hebben de afgelopen jaren herhaaldelijk en consequent nagelaten de zorgen van de Turkse burgers te begrijpen en respecteren.’ Zo hekelt hij de milde reactie van de regering van de vorige president Barack Obama na de coup in Turkije, op 15 juli 2016. Volgens Erdogan is die georkestreerd door de geestelijke Fethullah Gülen, vanuit de Amerikaanse staat Pennsylvania, waar de aartsrivaal van de president verblijft.
‘Het Turkse volk had van de Verenigde Staten verwacht dat die de aanval ondubbelzinnig zouden veroordelen en solidariteit met de Turken zouden uitspreken, maar dat gebeurde niet,’ schrijft Erdogan. In plaats daarvan riepen Amerikaanse diplomaten op tot ‘stabiliteit, vrede en continuïteit in Turkije’. Daarbovenop komt dat het Witte Huis niet bereid is om Gülen uit te leveren.
Ook de Amerikaanse steun aan de Koerdische volkseenheden YPG in de strijd tegen terreurgroep Islamitische Staat in Syrië zit Erdogan dwars. Volgens de Turken is de YPG een verlengstuk van de PKK, die ook in Amerika als terroristische organisatie wordt beschouwd. Turkije bestrijdt de Koerden juist te vuur en te zwaard in het Syrische Afrin.
Amerika wil met dreigende sancties pastoor Brunson vrij krijgen
De Turkse onvrede over het optreden van Washington bereikt tot een hoogtepunt, nadat Trump besloot sancties op te leggen aan twee Turkse ministers Gül en Soylu, die volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol speelden in de arrestatie en detentie van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. De sancties die de Verenigde Staten afgelopen week week invoerden, hebben onder meer tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
I have just authorized a doubling of Tariffs on Steel and Aluminum with respect to Turkey as their currency, the Turkish Lira, slides rapidly downward against our very strong Dollar! Aluminum will now be 20% and Steel 50%. Our relations with Turkey are not good at this time! 14:47 – 10 aug. 2018
Als klap op de vuurpijl verdubbelde Trump vrijdag de importheffing op staal en aluminium uit Turkije, naar respectievelijk 50 en 20 procent. ‘Onze relatie met Turkije is momenteel niet goed!’ twitterde de Amerikaanse president. En dat terwijl de nationale de lira toch al in een diepe crisis verkeert. Vrijdag bereikte de nationale munt een nieuw dieptepunt toen de munt 13,5 procent aan waarde verloor ten opzichte van de dollar. Na de tweet van Trump daalde de munt nog enkele procenten.
Iran als nieuwe bondgenoot Turkije in strijd tegen Amerika?
In de slotalinea van zijn opiniestuk waarschuwt Erdogan Amerika: ‘Voordat het te laat is, moet Washington de dwaze gedachte opgeven dat onze relatie asymmetrisch kan zijn, en moet het beseffen dat Turkije alternatieven heeft. Als deze trend niet wordt omgekeerd, zullen we op zoek moeten gaan naar nieuwe vrienden en bondgenoten.’
Trump’s jubilation in inflicting economic hardship on its NATO ally Turkey is shameful. The US has to rehabilitate its addiction to sanctions & bullying or entire world will unite—beyond verbal condemnations—to force it to. We’ve stood with neighbors before, and will again now.
Mogelijk is dat Iran, dat wegens de oorlog in Syrië vooralsnog juist niet als bondgenoot van Turkije te boek staat. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif – die het wegens de Amerikaanse terugtrekking uit het atoomakkoord en de daaropvolgende sancties al maanden aan de stok heeft met Washington – hintte op Twitter in elk geval op een grootschalige alliantie tegen de Verenigde Staten. ‘De VS moet afkomen van zijn verslaving aan sancties en pesten, anders zal de hele wereld – verdergaand dan alleen verbale veroordelingen – ze daartoe dwingen. We stonden eerder aan de zijde van buren, en zullen dat nu weer doen.’
Ook het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken zit niet stil. Een woordvoerder zegt tegen Hürriyet News dat Ankara er niet voor terugdeinst met tegensancties te komen, al geeft het volgens hem de voorkeur aan onderhandelen. ‘Turkije zoekt altijd de weg van de diplomatie, de dialoog, wederzijds begrip en goodwill voor het oplossen van problemen.’
Erdogan sust gemoederen: ‘Zij hebben dollar, wij hebben Allah’
Donderdagavond probeerde Erdogan de Turkse gemoederen te sussen door te wijzen op vermeende hulp van boven: ‘Zij hebben misschien wel de dollar, maar wij hebben ons volk, onze gerechtigheid en onze Allah.’ Zaterdag bezigde hij tijdens een toer door het land opnieuw religieuze retoriek: ‘We buigen alleen voor God.’ Toch roept de president zijn volk ook op hun euro’s en dollars in te ruilen voor lira’s om de nationale munt te versterken.
Erdogans schoonzoon Berat Albayrak – die tot ontzetting van velen werd benoemd tot minister van Financiën – kwam vrijdag al met een nieuw economisch plan om de neergang van de lira te lijf te gaan. Turkije gaat volgens hem een ‘strak fiscaal beleid’ voeren om ‘de balans te herstellen’. ‘Het proces waar Turkije doorheen gaat laat zich niet met logica uitdrukken,’ aldus de omineuze woorden van Albayrak.
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
AD 11.08.2018 In het conflict met de Verenigde Staten dreigt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de NAVO-partner met een breuk. Als de Amerikanen zo respectloos blijven, dan zal zijn regering ,,nieuwe vrienden en bondgenoten gaan zoeken”. Erdogan gaf die waarschuwing in een ingezonden bijdrage in de New York Times.
De wrevel tussen de VS en Turkije heeft ernstige gevolgen voor de Turkse economie. De nationale munt lira wordt ten opzichte van de dollar en euro steeds minder waard. President Donald Trump wakkerde de devaluatie aan door de importheffing op Turks staal met ingang van maandag te verdubbelen tot 50 procent.
Geestelijk leiders vormen het middelpunt van de twist. Washington eist de vrijlating van dominee Andrew Brunson, die in Turkije wordt verdacht van terroristische activiteiten en huisarrest heeft. ,,Schande, schande. Ze geven de voorkeur aan een predikant boven een strategische NAVO-partner”, foeterde Erdogan zaterdag tijdens een AK-partijbijeenkomst in Rize aan de Zwarte Zee. ,,Turkije mag dan bedreigd worden door de VS maar zal niet buigen. Men kan dit land niet door bedreigingen temmen.”
Erdogan vroeg op zijn beurt de VS al verscheidene keren om de uitlevering van Fethullah Gülen, die volgens Ankara achter de mislukte staatsgreep zat. In de NYT vroeg hij met grote woorden opnieuw aandacht voor de zaak. Hij schreef dat de poging hem ten val te brengen in juli 2016 te vergelijken is met ,,wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld zelf heeft meegemaakt na Pearl Harbour en de aanslagen van 11 september”.
TM 11.08.2018 Turkije bereidt zich voor op handel in de nationale munt met landen zoals China, Rusland, Iran en Oekraïne. Dat zal gebeuren omdat de VS aan chantagepolitiek doet en de Turkse economie voor de ogen van de hele wereld manipuleert. Dat liet de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan zaterdag weten.
De Turken zijn enorm woedend op de illegale praktijken van de VS en bereiden zich voor op een harde tegenslag. Erdoğan beklemtoonde nogmaals dat Turkije het huidige wereldsysteem waar de VS andere landen chanteert, economische oorlogen start en uitbuit niet accepteert.
“Turkije bereidt zich voor op handel in lira met grote handelspartners zoals China, Rusland, Iran, Oekraïne en andere landen. Mochten Europese landen zich ook willen bevrijden uit de klauwen van de dollar, zijn we ook bereid om ook voor hun een soortgelijk systeem in te voeren. Met dit of via andere alternatieven zijn we vastberaden om Turkije te redden van deze koersmanipulaties”, sprak hij in Rize.
“Turkije heeft de landen niet nodig die zich afkeren van Turkije. Koers, rente, straffen, sancties: boeit ons allemaal niet. Turkije heeft deze (succesvolle) dagen dankzij zijn volk bereikt. Dit zal ook zo doorgaan. We gaan nog harder werken en strijden. We vragen niemand om een gunst en gaan alles zelf doen”, liet Erdoğan weten.
“Zo te zien doet het groeiende Turkije pijn bij sommigen. Ze probeerden Turkije op 15 juli 2016 (couppoging) gevangen te nemen. Ze kregen als antwoord onze militaire missies in Syrië. (Hun) plannen voor een terreurcorridor (van Syrische PKK, de PYD/YPG) in Noord-Syrië vielen in duigen. Turkije heeft nog meer antwoorden klaarliggen. Wie Turkije tegen zich opzet vanwege ‘kleine zaken’, moet gereed staan om de prijs te betalen, zowel in de regio als in hun eigen politiek. Moge dit duidelijk zijn en niemand dit vergeten: geen enkele politicus of regering heeft het met hun vijandige politiek gered tegen Turkije. Hen overkwam alsnog het ergste.”
Erdoğan: “De VS dreigt zogenaamd: Turkije moet (pastoor Brunson) voor 18:00 uitleveren. Wat denken jullie wel? Dit is Turkije. Wij zijn een Turkije van 81 miljoen mensen en eeuwenoude historie. De VS bestaat maar driehonderd jaar. Turkije heeft hun hypocrisie in hun gezicht geslagen. Degenen die zich niet durven te tonen op het veld, zijn fictieve koerspellen begonnen die niets te maken hebben met de reële economie en productie. Turkije breekt records in de productie, export en banencreatie.”
De Turkse president had ook een boodschap aan de Amerikanen. “Wie met de vingers naar ons wijst en dreigt, zal hier spijt van krijgen.”
Erdoğan schreef zaterdag ook een groot artikel voor de Amerikaanse krant New York Times. Daarin stelde hij dat de VS zichzelf zal schaden met de sancties tegen Turkije. (LEES meer)
De sancties die de VS tegen Turkije heeft genomen, zal Washington zelf schaden. De Amerikanen moeten dit snel inzien. Dat schreef de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan in zijn artikel bestemd voor de Amerikaanse krant New York Times.
TM 11.08.2018 “In een tijd waar het kwaad overal ter wereld op de loer ligt, zullen eenzijdige acties tegen jarenlange bondgenoot Turkije alleen maar de Amerikaanse belangen en eigen veiligheid schaden”, schreef Erdoğan.
De Turkse president drong er bij Washington op aan dat “asymmetrische” bilaterale relaties niet bestaan en moet beseffen dat Turkije alternatieven heeft “voordat het te laat is”. “Als de VS deze trend van unilateralisme en gebrek aan respect niet terugdraait, moeten we op zoek gaan naar nieuwe vrienden en bondgenoten”, voegde Erdoğan eraan toe.
Erdoğan zei dat de twee landen al zes decennia strategische partners en NAVO-bondgenoten zijn en herinnerde Washington eraan dat Turkije en de VS “schouder aan schouder stonden tegen gemeenschappelijke uitdagingen tijdens de Koude Oorlog en de nasleep daarvan”.
“In de loop der jaren haastte Turkije zich naar de hulp van Amerika wanneer dat nodig was” benadrukte de Turkse president en gaf enkele voorbeelden.
“Onze militairen bloedden samen tijdens de Koreaanse Oorlog. In 1962 kon regering-Kennedy de Sovjets ertoe brengen om raketten uit Cuba weg te halen door de Jupiter-raketten uit Italië en Turkije te verwijderen. In de nasleep van de terreuraanslagen van 11 september, toen Washington rekende op zijn vrienden en bondgenoten om terug te slaan tegen het kwade, stuurden we onze troepen naar Afghanistan om de NAVO-missie daar te volbrengen”, onderstreepte Erdoğan.
VS begrijpt bezorgdheid Turken niet
Erdoğan schreef dat Washington altijd “de zorgen van het Turkse volk niet heeft begrepen en niet heeft gerespecteerd”. Hij zei dat er in de afgelopen jaren onenigheid was tussen de twee landen en dat de pogingen van Turkije om de “gevaarlijke trend” om te keren tevergeefs waren.
“De Verenigde Staten moeten de soevereiniteit van Turkije beginnen te respecteren en bewijzen dat zij de gevaren begrijpen waarmee onze natie geconfronteerd wordt. Anders komt onze samenwerking in gevaar.”
Verwijzend naar de verijdelde couppoging op 15 juli 2016 geleid door de Fetullah Terrorist Organisation (FETO), waarvan Fetullah Gülen de leider is, zei Erdoğan dat dat vergelijkbaar is met wat het Amerikaanse volk twee keer in zijn geschiedenis meemaakte.
“De Gülenisten probeerden een bloedige staatsgreep uit te voeren tegen mijn regering. Die nacht gingen miljoenen burgers de straat op voor hun land, vergelijkbaar met wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld ervoer na Pearl Harbor en de aanslagen van 11 september.”
Erdoğan liet weten dat 251 onschuldige mensen de ultieme prijs betaalden voor de vrijheid van de Turkse natie, waaronder zijn oude campagneleider Erol Olçok en zijn zoon Abdullah Tayyip Olçok. “Als het moordteam, dat achter mij en mijn familie aankwam, succesvol was geweest, zou ik me bij hen hebben gevoegd”, voegde hij eraan toe.
“Het Turkse volk verwachtte dat de Verenigde Staten de aanval ondubbelzinnig zouden veroordelen en solidair zouden zijn met de gekozen leider van Turkije. Maar dat deden ze niet”, benadrukte Erdoğan.
“De reactie van de Verenigde Staten was verre van bevredigend. In plaats van zich te scharen achter de Turkse democratie, riepen ambtenaren van de VS voorzichtig op tot ‘stabiliteit, vrede en continuïteit in Turkije’. Tot overmaat van ramp is er geen vooruitgang geboekt met betrekking tot het Turkse verzoek om uitlevering van Fetullah Gülen onder een bilateraal verdrag.”
Amerikaans partnerschap met PYD/YPG
Erdoğan noemde ook de Amerikaanse steun op voor de PYD/YPG, de Syrische tak van de terroristische organisatie PKK, die verantwoordelijk is voor de dood van duizenden Turkse burgers sinds 1984.
Hij zei dat dat een andere bron is van frustratie dat betrekking heeft op het partnerschap tussen de VS en de PYD/YPG, eraan toevoegend dat die terreurgroep ook door de VS is aangeduid als een terroristische groep.
“Volgens schattingen van Turkse autoriteiten heeft Washington in recente jaren 5.000 vrachtwagens en 2.000 vrachtvliegtuigen vol wapens geleverd aan PYD/YPG”, gaf Erdoğan aan. Hij schreef dat zijn regering herhaaldelijk zijn zorgen deelt met Amerikaanse functionarissen over de Amerikaanse beslissing om bondgenoten van PKK in Syrië te trainen en uit te rusten.
“Helaas zijn onze woorden aan dovemansoren gericht en werden Amerikaanse wapens gebruikt tegen burgers en leden van onze veiligheidstroepen in Syrië, Irak en Turkije.”
Erdoğan schreef dat Washington stappen ondernomen had om de spanningen met Ankara te laten escaleren onder het voorwendsel van de arrestatie van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson, die onder huisarrest staat wegens beschuldigingen van medeplichtigheid aan een terroristische organisatie.
“In plaats van het juridische proces te respecteren, zoals ik president Trump opriep om te doen tijdens onze vele ontmoetingen en gesprekken, hebben de Verenigde Staten flagrante bedreigingen uitgevaardigd tegen een bevriende natie en vervolgens sancties opgelegd aan verschillende leden van mijn kabinet.”
Hij zei dat de beslissing “onaanvaardbaar, irrationeel en uiteindelijk schadelijk” is voor de langdurige vriendschap tussen de twee landen.
Bedreigingen doen Turkije niet veel
Erdoğan vertelde dat sancties niet veel losmaken bij Turkije en zij dat kenbaar hebben gemaakt door enkele Amerikaanse functionarissen op dezelfde wijze te sanctioneren. “Turkije heeft keer op keer vastgesteld dat het voor zijn eigen zaken zal zorgen als de Verenigde Staten weigeren te luisteren”, waarschuwde Erdoğan
“In de jaren zeventig greep de Turkse regering in om het massamoord van etnische Turken door de Grieks-Cyprioten te voorkomen, ondanks de bezwaren van Washington. “Nog recenter heeft het feit dat Washington de ernst van onze zorgen over de nationale veiligheidsdreigingen uit Noord-Syrië niet heeft begrepen, geresulteerd in twee militaire invallen die de toegang van de zogenaamde Islamitische Staat (Daesh) tot NAVO-grenzen hebben afgesneden en de YPG-militanten uit de Syrische stad Afrin hebben verwijderd.”
“Net als in die gevallen zullen we de nodige stappen ondernemen om onze nationale belangen te beschermen”, aldus Erdoğan, die zaterdag later op de dag zei dat hij het jammer vindt dat de VS een NAVO-bondgenoot kan verliezen vanwege een ‘pastoor’.
“Ze (evangelisten) hebben Trump in de val gelokt, hij moet dit zelf rechtzetten”, zij hij ook vorige week.
AD 10.08.2018 De Tweede Kamer is bezorgd over het nieuws dat de Turkse regering weekendscholen wil financieren in Nederland. De VVD en de SP hebben Kamervragen gesteld aan minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken. Diens ministerie laat weten het Turkse initiatief niet als een probleem te zien.
De NOS berichtte eerder vandaag over de plannen van de Turkse regering. Turkije wil op de scholen onder meer taalles en lessen geschiedenis en godsdienst geven. De klassen op de scholen moeten uit minimaal 15 en maximaal 25 leerlingen bestaan. De kinderen moeten minimaal 32 weken de vakken volgen, en niet langer dan 40 weken.
Het ‘weekendscholenproject’, officieel Anadola Hafta Sonu Okullar Proje Destek Programi geheten, is erop gericht om de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland.
Onwenselijke poging
Kamerlid Bente Becker (VVD) wil van Koolmees weten of er toezicht zal worden gehouden op de weekendscholen, en of hij bereid is ,,in te grijpen” als integratie wordt belemmerd. Jasper van Dijk (SP) spreekt van een ,,onwenselijke poging om invloed uit te oefenen”.
Het ministerie laat in een reactie weten dat het ,,landen vrij staat om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten in het buitenland. ,,Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit.”
Het ministerie plaatst daar wel een kanttekening bij. ,,Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Duidelijke grens
Jan Paternotte van D66 wil dat minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok dit ook benadrukt in Ankara. ,,We moeten een duidelijke grens trekken”, stelt het Kamerlid. Hij is bezorgd dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan met de weekendscholen ,,meer greep wil hebben op Turken in Nederland”.
NOS 10.08.2018 De Tweede Kamer is zeer verontrust door het bericht dat de Turkse overheid bezig is om weekendscholen op te zetten voor jonge Turken in Nederland, waar zij les krijgen in onder meer de Turkse taal, geschiedenis en godsdienst. Verschillende fracties willen dat het kabinet goed in de gaten houdt wat er op die scholen gebeurt en of dat binnen de wet is.
VVD-Kamerlid Becker zegt dat ze er op zich geen probleem mee heeft dat Turkse Nederlanders feeling houden met Turkije, maar dat dit plan in de richting van ongewenste beïnvloeding wijst. “Ik maak me daar grote zorgen over. Turkse Nederlanders moeten vrij kunnen zijn om hier mee te doen. Maar president Erdogan trekt vanuit een onvrij en ondemocratisch land voortdurend aan deze mensen en dat is slecht voor de integratie in Nederland. Hij beïnvloedt mensen op een negatieve manier.”
Ook D66-Kamerlid Paternotte noemt het zorgelijk dat Erdogan Turkse Nederlanders als zijn onderdanen lijkt te zien “die naar hem moeten luisteren en daarom ook naar dit soort scholen zouden moeten”. Volgens hem zijn er de laatste jaren meer voorbeelden te zien geweest van Turkse beïnvloeding door Ankara. “Door tegen ouders te zeggen dat je je kind van een bepaalde school moet halen of door mensen per brief te zeggen dat ze op Erdogan moeten stemmen.”
‘Rug naar samenleving’
Coalitiepartner CDA spreekt eveneens van een zorgelijke ontwikkeling. “Kinderen mogen niet met de rug naar de Nederlandse samenleving worden opgevoed”, zegt een woordvoerder van de fractie. “Daar moet dus op gecontroleerd worden.”
SP-Kamerlid Van Dijk kondigt Kamervragen aan. “Dit is weer een voorbeeld van de lange arm van Turkije”, zegt hij. “In het kader van de integratie is dit onwenselijk. Het is belangrijk dat de lesinhoud niet tegen de grondwet indruist.”
PVV-leider Wilders vindt dat er hoe dan ook geen Turkse scholen in Nederland moeten worden toegestaan.
Minister Koolmees van Sociale Zaken, die over integratie gaat, heeft laten weten dat het op zich geen probleem is als landen het behoud van de eigen taal en cultuur stimuleren. Dat is niet verboden.”Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Politiek verslaggever Ireen Oostveen zegt dat deze “voorzichtige reactie” van Koolmees te maken heeft met het ongelukkige moment waarop het plan voor de weekendscholen naar buiten komt. “Net nu de diplomatieke contacten tussen Nederland en Turkije weer worden hersteld en de twee landen hebben besloten om weer te praten in plaats van ruzie te maken.”
‘Grens trekken’
Een paar weken geleden, op 20 juli, brachten de ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en Turkije naar buiten dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara. Minister Blok kondigde toen ook aan dat hij binnenkort in Turkije op bezoek gaat.
D66-Kamerlid Paternotte vindt dat Blok bij die gelegenheid de weekendscholen moet aankaarten. “Hij moet duidelijk maken dat dit soort scholen op zich niet verboden is, maar dat Nederland wel een grens trekt bij intimidatie en discriminatie en dat de Nederlandse overheid heel goed in de gaten houdt of dit wel binnen de wet past. Dat we weer diplomatieke betrekkingen hebben, betekent niet dat we onze mond moeten houden.”
NOS 10.08.2018 De Turkse overheid is bezig met het opzetten van weekendscholen in verschillende landen, waaronder Nederland. Dat bevestigt de YTB, een Turkse overheidsinstantie gericht op Turken in het buitenland, aan de NOS. Jonge Turken in het buitenland zullen op de scholen ongeveer vijf uur per weekend les krijgen: twee uur Turkse taalles, en drie uur geschiedenis, godsdienst, kunst en maatschappijleer. Het onderwijs wordt grotendeels gefinancierd door de Turkse overheid.
Het ‘weekendscholenproject’, officieel Anadola Hafta Sonu Okullar Proje Destek Programi genoemd, is erop gericht om de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland. “Je staat steviger in je schoenen als je goed je moedertaal spreekt en je je bewust bent van je culturele achtergrond”, meldt een woordvoerder van de YTB.
De klassen op de scholen moeten uit minimaal 15 en maximaal 25 leerlingen bestaan. De kinderen moeten minimaal 32 weken de vakken volgen, en niet langer dan 40 weken. Ze worden ingedeeld in drie leeftijdscategorieën: van 6 tot 9 jaar, 10 tot 13 jaar en 14 tot 17 jaar. Een school met één groep ontvangt een financiering van maximaal zo’n 7.000 euro. Dat loopt op tot 11.000 euro bij twee groepen en 15.000 euro bij drie groepen.
Het project wordt gesteund door de Turkse overheid en via giften. Ook aan ouders zal worden gevraagd of ze een bijdrage willen leveren. Onder meer non-profitorganisaties en maatschappelijke organisaties kunnen een aanvraag indienen. Ze moeten dan zelf op zoek gaan naar een locatie. Overigens zegt Ankara dat het maar een beperkt budget heeft. Volgens een woordvoerder kunnen niet alle aanvragen worden goedgekeurd.
Ook organisaties die bijvoorbeeld Turkse lessen in het buitenland al faciliteren mogen meedoen. Volgens de YTB zijn het geen officiële scholen, maar cursussen van tien maanden.
In mei maakte de Turkse president Erdogan al bekend dat dit project zou beginnen.Hij herhaalde dat Turken in Europa hun godsdienst en de Turkse taal moeten beschermen, omdat die volgens hem anders verloren gaan. Turkije wil het project ook in bijvoorbeeld Duitsland, Frankrijk en België starten.
Het is niet de eerste keer dat Turkije projecten voor de Turkse taal en cultuur in het buitenland steunt. De YTB bestaat sinds 2010. Dit nieuwe project is echter veel omvangrijker dan de projecten hiervoor. Hoeveel aanvragen er vanuit Nederland zijn, wil Ankara niet zeggen. Wel laat de woordvoerder weten dat er genoeg aanmeldingen binnen zijn om het project te laten doorgaan.
De Turkse overheid biedt Turken in het buitenland ook een docentenopleiding aan. Zij volgen de cursus in Turkije en krijgen een beurs. Er werken vijf Turkse universiteiten aan mee.
Hier in Turkije heb je ook Amerikaanse weekendscholen, dus wat wij doen is niet nieuw, aldus Woordvoerder van de YTB
Verschillende Turkse organisaties bevestigen dat er behoefte bestaat om Turkse taallessen te volgen. Maar sommige hebben wel vragen bij dit onderwijsproject. Zo maakt Mustafa Ayranci van de HTIB, de Turkse arbeidersvereniging in Nederland, zich zorgen. “Moedertaal is erfgoed van het kind, maar dan moet je dit niet via de Turkse overheid doen. Met dit project zeggen ze: jullie zijn van ons. Dat is niet goed voor de integratie in Nederland.”
Ayranci vraagt zich ook af wie er straks toezicht houdt op de weekendscholen, vertelt hij:
Turkse organisaties hebben twijfels bij weekendscholen
In Ankara zijn ze het niet eens met de kritiek. “Andere landen doen dit ook. Hier in Turkije heb je ook Amerikaanse weekendscholen, dus wat wij doen is niet nieuw”, zegt de woordvoerder.
Speelbal van Turkije
In Nederland werd in 2004 de subsidie voor het programma Onderwijs in allochtone levende talen (OALT) stopgezet. Volgens het kabinet moest het accent bij de integratie liggen op het leren van de Nederlandse taal.
Volgens oud YTB-lid Yusuf Altuntas gaat Turkije zich alleen maar meer bemoeien met de Turken in Nederland als dit soort dingen wordt verboden.”Het beheersen van Turks is een element van je identiteit. Het staat er niet los van. Je kunt het niet door een beleidskeuze afschaffen.”
Wel zegt Altuntas, die ook bestuurslid is van de moskeeorganisatie Milli Gorus, dat het bij Turkse lessen moet blijven. “Islamitisch onderwijs heb je hier al en moskeeën ook, dat hebben we niet nodig. We hebben prima islamitische basisscholen. Als ze de taal niet goed beheersen, hoe ga je dan geschiedenis aanbieden?”
Ayranci roept de Nederlandse overheid op om in te grijpen. “Als Nederland echt voor integratie is en echt gelooft dat deze Turkse Nederlanders Nederlanders zijn, moet de overheid heel serieus gaan bewegen en onze kinderen niet als speelbal laten gebruiken door Turkije.”
Antidemocratische opvattingen
Het ministerie van Sociale Zaken is op de hoogte van het Turkse onderwijsproject en ziet geen problemen, tenzij de lessen een politieke lading krijgen.
“Het staat landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten, of hun kinderen of kleinkinderen, in het buitenland. Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit. Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden”, is de reactie.
Trouw 10.08.2018 Gigantische inflatie en een vrije val van de lira maken dat het woord crisis steeds vaker valt in Turkije.
De munt brak vorige week – na lang tegenstribbelen – door de psychologische grens van 5 lira voor 1 dollar. Deze week vervolgde de Turkse valuta haar vrije val, inmiddels kost 1 dollar bijna 6 lira, waarmee de munt 66 procent in waarde is gedaald sinds het begin van dit jaar.
Een van de oorzaken voor die duikvlucht is een hoog oplopende diplomatieke rel tussen Turkije en de Verenigde Staten. De regeringen in Ankara en Washington staan op gespannen voet met elkaar vanwege de detentie van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in Turkije, sinds de mislukte coup in dat land. Ook zijn beide regeringen het niet eens over militaire interventies in Syrië.
Recep Erdogan noemde de valutadaling donderdag een ‘campagne’ om Turkije te raken, meldt persbureau AP. “Zij hebben de dollar, wij hebben het volk, wij hebben Allah”, aldus de Turkse president.
I have just authorized a doubling of Tariffs on Steel and Aluminum with respect to Turkey as their currency, the Turkish Lira, slides rapidly downward against our very strong Dollar! Aluminum will now be 20% and Steel 50%. Our relations with Turkey are not good at this time! 14:47 – 10 aug. 2018
Trump twittert de lira nog verder omlaag
De Amerikaanse president Donald Trump kondigde op Twitter aan de importheffingen op staal en aluminium uit Turkije te verdubbelen. Daarmee komen die heffingen op respectievelijk 50 procent en 20 procent. Direct na de tweet van Trump was de lira naar een nieuw dieptepunt gedaald. De Turkse munt verloor tot wel 20 procent aan waarde ten opzicht van de dollar.
De Turkse overheid riep de VS inmiddels op af te zien van verdere sancties omdat die de relatie tussen de twee NAVO-bondgenoten verder onder druk zetten. Ankara gaf ook aan dat het zo nodig zal terugslaan.
Open wond
Het is een van de meest kwetsbare opkomende economieën, die van Turkije. Groeipotentie heeft het land alleszins. De beroepsbevolking is er jong, divers en neem toe, en Turkije boft met zijn ligging: het land fungeert als doorvoerhaven naar de golfstaten en Azië. Maar de risico’s in Turkije overtreffen de kansen. De inflatie rijst de pan uit en de Turkse lira staat op een dieptepunt. Ondertussen blijft president Recep Tayyip Erdogan pleisters plakken om de economische groei vast te houden.
“De gedachtegang van Erdogan is simpel: zolang we zorgen dat de muziek blijft spelen, de mensen blijven dansen en iedereen geld verdient, dan is er geen probleem. Bedrijven maken winsten, lonen stijgen en de aandeelhouders zijn blij”, zegt Nora Neuteboom. De econome volgt voor ABN Amro de situatie in Turkije op de voet en weet dat lang niet alles crescendo gaat in Turkije. “Ondanks de economische groei is het slecht gesteld met belangrijke economische indicatoren.”
De ingestorte waarde van de lira legt meteen een belangrijk Turks probleem aan de oppervlakte. Om te profiteren van lage rentes zijn bedrijven de afgelopen jaren in groten getale schulden in veelal dollars aangegaan. Nu de lira keer op keer in waarde daalt, zijn die schulden een open wond.
Om gedupeerde ondernemers te ondersteunen, plakt president Erdogan die wond met pleisters, in dit geval kredieten. Bedrijven kunnen buitenlandse schulden bij de Turkse overheid omwisselen voor lira-leningen. Neuteboom: “De Turkse economie heeft een relatief solide schuldenpositie waardoor Erdogan zulke maatregelen kan nemen. Het is alleen de vraag hoe lang de Turkse regering dure leningen kan blijven kopen.”
Want Erdogan geeft graag geld uit om de economie te stimuleren. Bijvoorbeeld met een kredietgarantiefonds ter waarde van 50 miljard dollar. Zo bleven banken geld uitlenen aan mkb’ers, want de overheid neutraliseerde de risico’s. Neuteboom: “Uit onze berekeningen blijkt dat van de 7,4 procent economische groei vorig jaar zeker 2 procent direct afkomstig is van dat stimulatiepakket.”
Schoonzoon op Financiën
Electoraal legt die economische groei Erdogan geen windeieren. Eind juni won hij de parlementsverkiezingen en trok zo nog meer macht naar zich toe. Maar het constant toevoegen van brandstof aan de motor heeft de Turkse economie uit haar evenwicht gebracht. Naast de devaluatie van de lira steeg de inflatie dit jaar tot bijna 16 procent, bleek uit cijfers van het Turkse ministerie van financiën.
Toch besloot de Turkse centrale bank, tegen de verwachtingen van investeerders en economen in, om eind juli de rente niet te verhogen. Een hogere rente zou een rem op de groei van de economie betekenen en een gewenste compensatie voor de hoge inflatie en de lage koers van de munt. Analisten zagen het rentebesluit als een belangrijke test om te beoordelen in welke mate president Erdogan invloed op de Turkse centrale bank heeft. Begin juli benoemde Erdogan zijn schoonzoon Berat Albayrak nog tot minister van financiën.
“De onafhankelijkheid van de centrale bank wordt nu serieus in twijfel getrokken”, zegt ABNAmro-econome Neuteboom. “Als je puur naar de cijfers kijkt zou een renteverhoging de logische stap zijn. Dat is niet genomen. Veel buitenlandse investeerders worden nu huiverig, de betrouwbaarheid van de centrale bank in een land wordt vaak meegenomen in risicobeoordelingen.”
Volgens Neuteboom is de economie van Turkije nu onhoudbaar. “Voor de komende twee jaar verwachten we nog groei, maar ook dat houdt een keer op.”
Te veel import
Een van de problemen van Turkije is dat het land te weinig produceert en daardoor ieder jaar een fiks tekort op de lopende rekening heeft: het land importeert veel meer dan het exporteert. Juist die import is nu duur door de lage stand van de lira. Zo lang er investeerders zijn die dat tekort willen financieren is er niets aan de hand, maar als zij het vertrouwen verliezen heeft Erdogan een probleem.
Wanneer Turkije zijn schulden niet kan afbetalen dreigt een externe schuldencrisis. De vraag is wie Turkije dan te hulp wil schieten. De EU heeft zijn handen vol aan Italië en Griekenland, en Turkije heeft een lastige relatie met het Internationaal Monetair Fonds. Dat zal aan eventuele steun ongetwijfeld voorwaarden stellen. Het is de vraag of Erdogan daaraan wil voldoen.
De inflatie is nu zo hoog en de waarde van de lira dusdanig gedaald dat het voor binnenlandse maatregelen te laat lijkt. “Jaren geleden was al het advies: hervorm structureel en investeer in onderwijs, kennis en technologie. Maar de langetermijnvisie ontbrak bij Erdogan, mede omdat hij niet zeker wist of hij zijn macht kon consolideren”, zegt Neuteboom. “Nu Erdogan electoraal gezien eindelijk vooruit kan kijken, ziet hij een crisis voor zich opdoemen. Door pleisters te plakken kan Erdogan wel wat tijd winnen, maar niet voldoende. Eigenlijk heeft het land een kleine crisis nodig om deze condities te doorbreken.”
Lees ook:
De Turkse economie laaft zich aan een giftige cocktail
NOS 10.08.2018 De val van de Turkse munteenheid lira is ook te voelen op de Amsterdamse beurs. De AEX leverde vandaag 1,6 procent in. De grootste daler was ING. De bank verloor ruim 4 procent, wat een flinke daling is voor een zo’n groot beursfonds.
Het bedrijf voelt de val van de Turkse munt meer dan andere beursgenoteerde banken omdat het in totaal zo’n 15 miljard euro aan activiteiten heeft in Turkije. Ook andere Europese banken die in Turkije actief zijn, noteerden vandaag dieprode cijfers.
Beleggers maken zich zorgen over de economische situatie in Turkije. De waarde van de Turkse munt daalt al maanden en kelderde vandaag verder.
Instabiel
Volgens Harald Benink, hoogleraar Banking en Finance aan de universiteit van Tilburg, voelt ING de val van de munt door twee belangrijke oorzaken. Doordat de lira veel minder waard is, krijgt de bank er minder euro’s voor terug.
Daarnaast is de politieke instabiliteit ook een groot risico. “Als het in Turkije uit de hand loopt, nemen de kredietrisico’s ook toe. ING loopt dan risico dat leningen in Turkije niet worden terugbetaald”, zegt Benink.
Toch maakt de hoogleraar zich niet zo’n grote zorgen over ING. “Het is een grote bank die in heel veel landen actief is, dus de risico’s zijn gespreid.” Van alle leningen die ING wereldwijd heeft uitstaan, zit 2,3 procent in Turkije.
NOS 10.08.2018 De koers van de Turkse lira blijft in een vrije val. De munt verliest vandaag fors aan waarde ten opzichte van de dollar. Op een bepaald moment was de waardedaling liefst 13,5 procent. Een dollar kostte toen ruim 6 Turkse lira. Dat was een laagterecord.
De waarde van de Turkse munt daalt al maanden. Turken merken dat ze steeds minder kunnen kopen voor hun lira’s. Bij wisselkantoren in onder meer Istanbul worden lira’s ingewisseld voor dollars.
De fikse waardedaling van vandaag komt op het moment dat de VS en Turkije een diplomatieke ruzie uitvechten rond de gevangenschap van een Amerikaanse dominee in Turkije.
Het Turkse Openbaar Ministerie heeft hem aangeklaagd voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De VS wil dat de dominee wordt vrijgelaten en legde begin deze maand aan twee Turkse ministers sancties op.
Topoverleg met een Turkse delegatie in Washington leverde gisteren niets op, waarna de lira afgelopen nacht in een paar uur tijd 5 procent in waarde daalde.
Wantrouwen
Financieel experts verwachten overigens niet dat de lira miraculeus zal herstellen als het diplomatieke conflict met de VS wordt opgelost. Voordat de ruzie tussen de VS en Turkije uitbrak had de lira dit jaar al bijna een derde van zijn waarde verloren.
Eind juni werd de Turkse president Erdogan herkozen. Tegelijk werd er een presidentieel systeem ingevoerd, waardoor hij nu oppermachtig is. Daardoor neemt wereldwijd het vertrouwen in de Turkse economie af.
Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president, aldus Marten Wiegman, specialist internationale economie NOS.
De financiële wereld maakt zich zorgen over de invloed van Erdogan op het monetaire beleid. Hij stelde zijn schoonzoon aan als minister van Financiën.
Tijdens zijn verkiezingscampagne gaf hij meerdere malen aan de onafhankelijkheid van de Turkse centrale bank te willen inperken. Volgens Marten Wiegman, specialist internationale economie bij de NOS, wordt er nu getwijfeld aan de onafhankelijkheid van die bank.
“Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie op dit moment de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president”, zei Wiegmanop NPO Radio 1.
De absolute macht van Erdogan maakt investeerders huiverig te investeren in Turkije. “Er is een gebrek aan vertrouwen in de politieke leiding”, aldus Wiegman.
Zorgen bij ECB
De financiële chaos in Turkije begint ook over te slaan naar Europa. Banken uit Spanje (BBVA), Frankrijk (BNP Paribas) en Italië (UniCredit) hebben tientallen miljarden aan leningen uitstaan in Turkije.
The Financial Times meldt dat toezichthouders van Europese Centrale Bank hun zorgen hebben geuit over het feit of die leningen terugbetaald kunnen worden. De Europese banken zijn daardoor kwetsbaar voor verliezen, aldus de ECB.
Te midden van die zorgen stond de waarde van de euro ten opzichte van de dollar vanochtend op het laagste niveau in ruim een jaar, op 1,1450 dollar.
Complot
Erdogan drukte de Turken gisteravond laat tijdens een toespraak in de stad Rize, aan de kust van de Zwarte Zee, op het hart zich vooral niet te druk te maken om de kelderende lira. Volgens hem is de waardedaling het gevolg van een complot tegen Turkije vanuit het buitenland. “Vergeet niet: zij hebben hun dollars, wij hebben ons volk en onze God”, zei Erdogan.
Zijn schoonzoon en minister van Financiën Berat Albayrak presenteerde vanmiddag een “nieuwe economische aanpak” die spoedig zal beginnen. Zonder in details te treden, sprak hij over voorgenomen hervormingen waarin “we ons richten op een strategische mentaliteit en niet op de waan van de dag.”
Of dat nieuwe beleid effect zal hebben op de koers van de lira is de vraag. De Amerikaanse president Trump twitterde gelijktijdig met de toespraak van Albayrak dat hij de importtarieven op staal en aluminium voor Turkije verhoogt met respectievelijk 50 en 20 procent. Met de boodschap: “Onze relatie met Turkije is op dit moment niet goed.”
Elsevier 04.08.2018 De Turks-Nederlandse prediker Abdullah Özütürk wordt door Amsterdamse autoriteiten gezien als jihadronselaar. Het extremisme in Turks-Nederlandse kring zou een blinde vlek zijn voor terreurbestrijders, die zich doorgaans concentreren op extremisme onder Marokkanen.
Dat Özütürk een mogelijke ronselaar voor de gewapende strijd is, blijkt uit geheime documenten die in handen zijn van NRC.
Prediker opende eigen koranschool in Amsterdam-Sloterdijk
Lessen die hij gaf in Amsterdam werden bijgewoond door jongeren die kort daarop vertrokken naar Syrië. De prediker zelf zou in contact staan met Turkse extremisten. Hij opende vorig jaar op een industrieterrein in Amsterdam-Sloterdijk een eigen koranschool. Medine Dershanesi, een Turkse moskee in Den Haag waar hij lezingen houdt, verspreidt bovendien via propagandamateriaal voor een Al-Qa’ida-leider.
Özütürk is een bekende naam binnen de Turks-islamitische gemeenschap in Nederland. Zijn vader was betrokken bij de oprichting van de Nederlandse tak van de Turkse moskeekoepel Milli Görüs. Daar begon ook zoon Özütürk zijn carrière: op zijn 23e begon hij islamlessen te geven aan jongeren in het hoofdkantoor van Milli Görüs.
Toen Özütürk zijn koranschool opende, bespraken de gemeente Amsterdam en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding hun zorgen over de islamprediker. In geheime stukken van de politie en de afdeling veiligheid van Amsterdam wordt hij als ‘ronselaar’ bestempeld. Özütürk wordt daarin bovendien direct in verband gebracht met de radicalisering van vier jongeren, van wie twee ook daadwerkelijk naar Syrië zijn vertrokken. Direct bewijs ontbreekt echter. Özütürk is nooit aangeklaagd. De prediker zelf ontkent banden te hebben met extremisten en zegt jongeren altijd te hebben ‘afgeraden’ naar Syrië te vertrekken.
Binnen de terreurbestrijding wordt toegegeven dat Turks extremisme voor hen een ‘blinde vlek’ is. Voornaamste redenen daarvoor zijn dat weinig mensen binnen de kringen van terreurbestrijding Turks spreken, en dat er van oudsher meer wordt gefocust op Marokkaanse jihadisten.
R.verspreidt al jaren online propaganda voor terreurbeweging IS. Daarnaast organiseert hij jeugdactiviteiten in de El Tawheedmoskee in Amsterdam-West. O. was lid van het bestuur van de Amsterdamse Arrayan-moskee.
De twee staan in contact met een aantal jihadistische figuren uit de Randstad. De politie wilde niet dat de twee mannen zouden worden opgenomen in een deradicaliseringsprogramma, omdat dat een politieonderzoek in de weg zou zitten.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad
Elsevier 02.08.2018 De Verenigde Staten leggen twee Turkse ministers sancties op wegens de gevangenschap van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in Turkije. Het betreft de ministers Abdulhamit Gül (Justitie) en Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken).
Turkije protesteert tegen het besluit en dreigt met tegenmaatregelen.
De bewindslieden speelden volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol in de arrestatie en detentie van Brunson. ‘President Donald Trump heeft duidelijk gemaakt dat de Verenigde Staten verwachten dat Turkije hem onmiddellijk laat gaan,’ zegt minister van Financiën Steven Mnuchin. Hij noemt de vervolging van Brunson ‘onacceptabel’.
De sancties hebben onder meer tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
Turkije laat weten dat de Amerikaanse strafmaatregelen ‘niet onbeantwoord’ zullen blijven, bericht staatspersbureau Anadolu. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken hekelt de ‘agressieve opstelling van de Verenigde Staten’ en roept het Witte Huis op om de ‘foute beslissing’ te heroverwegen.
Trump klaagde eerder al op Twitter dat er geen reden is om de Brunson te vervolgen. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Brunson is in slechte gezondheid
Vorige week besloot een Turkse rechter dat Brunson kon worden vrijgelaten uit de gevangenis, maar de predikant heeft wel tot half oktober huisarrest en een elektronische enkelband gekregen. Dan is er een nieuwe zitting over de beschuldigingen tegen de predikant, die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
De vervolging van Brunson is een van de pijnpunten in de relatie tussen de NAVO-bondgenoten. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zou Brunson en de in Turkije vastzittende NASA-wetenschapper Serkan Gölge zien als een ‘gijzelaars’ van de Turkse autoriteiten, die kunnen worden ingezet om concessies af te dwingen.
De Verenigde Staten dreigden vorige week al met sancties. Naast de maatregel die recent is genomen, kan Trump besluiten tot het later, of niet leveren van F-35 straaljagers aan Turkije. Erdogan reageerde daarop door te zeggen dat Turkije onmiddellijk internationale arbitrage aanspant als Trump daartoe overgaat.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan dreigt met een internationale arbitragezaak tegen de Verenigde Staten als dat land Turkije sancties oplegt wanneer de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijkomt.
“De Verenigde Staten verliezen een waardevolle en oprechte partner als ze de sancties doorzetten”, aldus Erdogan. “We houden voet bij stuk.”
Een van de sancties kan zijn dat de VS de F-35’s niet meer aan Turkije levert of dat de straaljagers later komen. “Als dat gebeurt, spannen we een internationale arbitragezaak tegen de VS aan”, stelt Erdogan.
De Amerikaanse vicepresident Mike Pence maakte vrijdag bekend dat mogelijk sancties volgen als Brunson vast blijft zitten. “Als Turkije niet direct actie onderneemt om deze onschuldige man van het geloof vrij te laten en naar huis in Amerika te sturen, dan zal de VS belangrijke sancties tegen Turkije treffen.”
Afspraak
De VS dacht met Turkije een afspraak over een ruil van gevangenen te hebben gemaakt. Op verzoek van de Amerikaanse president Donald Trump heeft Israël een Turkse vrouw die aan Hamas gelinkt wordt vrijlaten in de Palestijnse gebieden, op de voorwaarde dat Turkije Brunson vrijliet. De vrouw is inmiddels vrij, maar de Amerikaan zit nog vast.
De predikant, die in Turkije terechtstaat op verdenking van terrorisme, is woensdag onder huisarrest geplaatst na meer dan anderhalf jaar detentie. De vijftigjarige dominee Brunson uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in Izmir.
Brunson is aangeklaagd wegens onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De Turkse president Erdogan houdt de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS verblijft, verantwoordelijk voor de poging hem ten val te brengen.
AD 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de Verenigde Staten gedreigd met internationale arbitrage als dat land sancties tegen Turkije uitvaardigt. De VS hebben gezegd die uit te vaardigen als Turkije de gevangen genomen Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijlaat.
Brunson staat in Turkije terecht op verdenking van terrorisme en betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Straaljagers
Een van de mogelijke sancties van de VS zou uitstel of afstel van levering van F-35 straaljagers aan Turkije kunnen zijn. ,,Als dat gebeurt dan spannen we onmiddellijk internationale arbitrage aan”, zei Erdogan zondag tegen Turkse media.
Erdogan zei ook dat zijn land niet zal zwichten voor de dreigementen van zijn Amerikaanse ambtsgenoot Donald Trump. ,,De Verenigde Staten verliezen een sterke en oprechte partner als ze deze houding niet veranderen”, aldus Erdogan.
Elsevier 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de Verenigde Staten gedreigd met internationale arbitrage als dat land sancties tegen Turkije uitvaardigt. Een van de mogelijke sancties van de Verenigde Staten zou uitstel of afstel van levering van F-35 straaljagers aan Turkije kunnen zijn.
‘Als dat gebeurt dan spannen we onmiddellijk internationale arbitrage aan,’ zei Erdogan tegen Turkse media. Een arbitraal vonnis kan wereldwijd in zo’n 150 landen ten uitvoer worden gelegd.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan herhaalde daarnaast dat zijn land niet zal zwichten voor de dreigementen van zijn Amerikaanse ambtsgenoot Donald Trump. ‘De Verenigde Staten verliezen een sterke en oprechte partner als ze deze houding niet veranderen,’ zei Erdogan zondag.
Predikant kwakkelt met gezondheid
De Verenigde Staten dreigden eerder deze week met sancties tegen Turkije als dat land de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijlaat. Brunson staat in Turkije terecht op verdenking van terrorisme en betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Donderdag verstuurde Trump nog een woedende tweet de wereld in over de gevangenschap van Brunson. ‘Een geweldige christen, familieman en een prachtig mens. Hij lijdt vreselijk. Deze onschuldige man van het geloof zou onmiddellijk vrij moeten worden gelaten!
The United States will impose large sanctions on Turkey for their long time detainment of Pastor Andrew Brunson, a great Christian, family man and wonderful human being. He is suffering greatly. This innocent man of faith should be released immediately! 17:22 – 26 jul. 2018
Een dag ervoor besloot een Turkse rechter dat Brunson vrijkwam, maar de predikant heeft huisarrest en een elektronische enkelband gekregen tot half oktober. Dan is er een nieuwe rechtszitting over de beschuldigingen tegen Brunson, die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
VN 27.07.2018 Stef Blok kon de lof voor het herstellen van de diplomatieke betrekkingen wel eventjes gebruiken. Maar, schrijft Ko Colijn, felicitaties zijn niet helemaal op zijn plaats.
Het herstel van de diplomatieke betrekkingen met Turkije is begroet als een groot succes voor minister Blok. Dat had hij misschien ook wel nodig na de onthulling van zijn ongelukkige immigratie-analyse en zijn denigrerende (en onjuiste) opmerkingen over falende staten.
Ter afleiding van alle narigheid, die maar niet zal overgaan totdat de kamerleden weer thuiskomen van vakantie, was dus het ‘goede’ nieuws van de Nederlands-Turkse toenadering wel heel welkom.
Turkije is geen falende staat, maar je kunt wel stellen dat de bevolkingsgroepen juist helemaal niet vreedzaam met elkaar omgaan (wat Stef Bloks definitie van een falende staat lijkt te zijn). Koerden en Turken, seculieren en islamisten, gülenisten en erdoganisten, het zou daar allemaal best iets vreedzamer kunnen.
Nu heb ik niets tegen het aanknopen van diplomatieke betrekkingen met foute landen. Het kan heel zinvol zijn om er nog iets van te maken met die regimes.
Turkije staat op de 58ste plaats van de jaarlijkse fragiliteitsindex van het Fund for Peace (Suriname veel beter: 114e). Dus Stef is gewaarschuwd: hij stuurt de ambassadeur naar een land vol problemen. Het is er volgens die fragiliteitsindex nog erger gesteld dan in Guatemala en Honduras, ook geen fijne bestemmingen.
Nu heb ik niets tegen het aanknopen van diplomatieke betrekkingen met foute landen. Het kan heel zinvol zijn om er nog iets van te maken met die regimes, zeker als je er nog enige invloed for the good op kunt uitoefenen. Dat zal niet meevallen met het huidige Turkije, maar we gaan er graag op vakantie en onze bedrijven investeren er veel geld. Dus we kunnen de illusie koesteren dat de Turken er ook baat bij hebben om een beetje naar Nederland te luisteren in plaats van ons voor halve nazi’s uit te maken.
GELEGENHEIDSARGUMENT
Als een van de pluspunten van het herstel van de betrekkingen noemde Stef Blok ook dat we lastige zaken als mensenrechtenschendingen beter mét dan zonder ambassadeurs aan de orde kunnen stellen. Dat klopt, maar is eigenlijk een merkwaardig argument want veel meer dan een koerier op niveau is zo’n ambassadeur niet, en weinig wijst erop dat Erdogan zich veel aantrekt van wat Den Haag van de mensenrechtensituatie in zijn land vindt.
Een gelegenheidsargument dunkt me, dat doorschiet in de redenering dat je ambassadeurs vooral nodig hebt als je laag scoort in de lijstje van Fund for Peace, Human Rights Watch (zie het vernietigende Turkije-rapport) of Amnesty International.
Weinig dat erop wijst dat Erdogan zich veel aantrekt van wat Den Haag van de mensenrechtensituatie in zijn land vindt.
De werkelijke reden achter de normalisering van de betrekkingen ligt waarschijnlijk eerder in de verklaring die Blok ook op 20 juli gaf. Namelijk ‘dat Turkije en Nederland twee vriendschappelijke landen en Navo-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen zijn’. (Let op de formulering: er wordt niet gesproken van een ‘vriendschappelijk relatie’ maar van ‘vriendschappelijke landen’).
OPERATIE OLIJFTAK
Zo, we zijn dus vriendschappelijk en Navo-bondgenoten, en dat schuift ineens veel bedenkingen opzij. Dat ‘vriendschappelijk’ is opmerkelijk voor een land met wie we de vrijheid samen zeggen te verdedigen, maar dat voor het eerst sinds 2016 ‘not free’ scoort op de jaarlijkse ranking van Freedom House en op die lijst elk jaar gestaag keldert.
Blijft over, volgens de brief van Blok daterend van 20 juli, ‘zes decennia’ Navo-bondgenootschap. Moet zijn 66 jaar, maar soit. Ook daar valt wel wat op af te dingen. Sinds januari bezet het Turkse leger een stukje grond in Noord-Syrië, Afrin, waar het jacht zegt te maken op Koerdische ‘terroristen’. Die vielen Turkije niet aan, maar waren juist actief geweest bij de intussen gewonnen strijd tegen IS. Dat is een Nederlands belang (we trainen de Koerden zelfs in Irak), maar daar denken de Turken anders over.
Bondgenoten? Wij waren niet meer dan ‘bezorgd’ en hadden begrip voor die Turkse operatie Olijftak. De Navo kijkt nog altijd liever de andere kant uit.
HET GELD IS AL OVERGEMAAKT
Je kunt zeggen: first things first. We hebben die Turken nu eenmaal hard nodig voor onze eigen veiligheid en het tegenhouden van Syrische vluchtelingen, dus hoe vervelend ook: we houden ze liever in de club dan erbuiten. Met Poetin, Assad en IS om de hoek kunnen we Turkije maar beter dichtbij houden.
Maar ook hier wringt de schoen. De jongste affaire is dat Turkije, dat een paar jaar geleden nog aan Nederland vroeg om haar luchtruim met onze Patriot-raketten tegen indringers te verdedigen, nu in Rusland een fijn luchtverdedigingssyteem heeft besteld, de S-400. De Turkse luchtmacht heeft echter ook de F-35 (ook wel bekend als JSF) besteld in de VS, het vliegtuig waarmee ook onze luchtmacht gaat vliegen in veel andere Navo-landen.
Met de radar van dat Russische afweersysteem kan men veel op de F-35 ‘oefenen’, en volgens enkele bronnen bouwt de Turkse industrie ook onderdelen voor andere F-35-gebruikers. Binnen de Navo is de discussie ontstaan of de geheimen van de F-35 zo niet gemakkelijk in Russische handen kunnen/zullen komen. In de Amerikaanse Senaat is een wetsvoorstel ingediend om de verkoop van de F-35 te blokkeren als de Turkse aankoop van de S-400 niet van tafel gaat.
Daarvoor is het nu te laat, het geld is al naar Moskou overgemaakt, kregen senatoren Graham en Shaheen eind juni in Ankara te horen.
Herstel van de betrekkingen met Turkije? Eind 2015 circuleerde ‘om over na te denken bij de kerstboom’ binnen het ministerie nog een notaatje van de afdeling strategische adviseurs van BuZa waarin het scenario werd geopperd om Turkije uit de Navo te zetten. Het land was intussen de kwalificatie ‘bondgenoot’ niet meer waard. Andere tijden.
Allemaal niets hierover in de brief van Blok van 20 juli, terwijl toch ook de belangen omtrent onze JSF’s hiermee gemoeid zijn.
NU 27.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zal een staatsbezoek brengen aan Duitsland, waarschijnlijk eind september, meldt de Duitse krant Bild op basis van overheidsbronnen in Berlijn en Ankara.
Het zou Erdogans eerste officiële bezoek aan Duitsland zijn sinds 2014, en zijn eerste sinds hij het Turkse presidentschap heeft overgenomen, aldus de krant.
Plannen voor het bezoek weerspiegelen pogingen om de betrekkingen tussen Duitsland en Turkije te herstellen. De relaties zakten naar een dieptepunt na een reeks geschillen over het harde optreden van Turkije na een mislukte staatsgreep in 2016 en het arresteren van Duitse burgers en journalisten.
Een staatsbezoek omvat een receptie door de Duitse president met militaire eer en een formeel staatsbanket.
Er was geen onmiddellijk commentaar van de Duitse of Turkse regering.
NU 27.07.2018 Israël blijkt op verzoek van Donald Trump een Turkse vrouw te hebben vrijgelaten die vastzat op verdenking van het hebben van banden met Hamas. De Amerikaanse president dacht dat Ankara in ruil daarvoor de Amerikaanse predikant Andrew Brunson zou vrijlaten.
Volgens de Washington Post dacht Trump na een ontmoeting met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan tijdens de NAVO-top van eerder deze maand, dat hij een overeenkomst over een soort gevangenenruil had.
Op 14 juli belde hij daarom naar de Israëlische premier Benjamin Netanyahu met het verzoek om de Turkse Ebru Ozkan vrij te laten. Dat gebeurde vervolgens een dag later.
De vrijlating van Brunson laat echter op zich wachten. Een rechtbank plaatste hem woensdag onder huisarrest in plaats van hem vrij te laten. Trump reageerde furieus door Turkije met sancties te dreigen als Brunson niet direct op vrije voeten komt. De predikant wordt van terrorisme verdacht.
Een Israëlische functionaris bevestigde het verzoek van Trump over de vrijlating van de Turkse tegenover persbureau Reuters. Turkije ontkent het verhaal. Een Turkse functionaris zei dat het bericht “volledig ongegrond” was.
NU 26.07.2018 De VS dreigt Turkije met sancties als het land de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet snel laat gaan. Vicepresident Mike Pence maakt deze ”boodschap van de president” donderdag bekend.
”Als Turkije niet direct actie onderneemt om deze onschuldige man van het geloof vrij te laten en naar huis in Amerika te sturen, dan zal de VS belangrijke sancties nemen tegen Turkije, totdat Andrew Brunson vrij is”, aldus de boodschap.
Brunson, die in Turkije terechtstaat op verdenking van terrorisme, is woensdag onder huisarrest geplaatst na meer dan anderhalf jaar detentie. De vijftigjarige dominee Brunson uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in Izmir.
Brunson is onder meer aangeklaagd wegens betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan houdt de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS verblijft, verantwoordelijk voor de poging hem ten val te brengen.
Een woordvoerder van het Turkse ministerie laat weten dat ze niet zullen voldoen aan de eis. “De VS moet begrijpen dat ze met dreigementen niet krijgen wat ze willen. Ze moeten een constructieve andere houding aannemen.”
The United States will impose large sanctions on Turkey for their long time detainment of Pastor Andrew Brunson, a great Christian, family man and wonderful human being. He is suffering greatly. This innocent man of faith should be released immediately!
NOS 26.07.2018 Turkije krijgt te maken met zware Amerikaanse sancties als dat land niet onmiddellijk een Amerikaanse dominee vrijlaat die al tijden vastzit op verdenking van terrorisme. President Trump kondigde de sancties aan in een tweet waarin hij dominee Andrew Brunson “een groot christen, een familieman en een prachtig mens” noemt, die onschuldig vastzit en daar zwaar onder lijdt.
Brunson, die leider is van een christelijke kerkgemeenschap in Izmir, heeft anderhalf jaar in de cel gezeten op verdenking van terrorisme. Gisteren kwam hij op last van een Turkse rechter vrij, maar hij heeft huisarrest en een elektronische enkelband gekregen tot half oktober. Dan is er een nieuwe rechtszitting over de beschuldigingen tegen Brunson (50), die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
De predikant woont al meer dan twintig jaar in Izmir. Het Turkse OM heeft hem aangeklaagd voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. Daarvoor kan hij 35 jaar cel krijgen. Brunson heeft de beschuldiging altijd tegengesproken.
Turkije verdenkt hem van banden met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de Verenigde Staten woont en volgens president Erdogan achter de staatsgreep zat. Turkije wil dat de VS Gülen uitlevert, maar Washington weigert dat. Erdogan stelde in september vorig jaar voor dominee Brunson te ruilen voor Gülen, maar ook daar gingen de Amerikanen niet op in.
Grote schande
Voor Trump is de slepende kwestie nu aanleiding om Erdogan en de zijnen te dreigen met zware sancties.
Dat Brunson voorlopig is vrijgelaten en huisarrest heeft gekregen, heeft vermoedelijk te maken met aanhoudende druk van de Amerikaanse regering. Trump twitterde al eerder over de zaak. Vorige week nog noemde hij de arrestatie en de aanklachten tegen de dominee een grote schande.
Geen uitzonderingen
Turkije is niet onder de indruk. “Met dreigen bereik je niets. De Verenigde Staten moeten hun aanpak heroverwegen en zich constructief opstellen om te voorkomen dat hun belangen en de banden met Turkije worden geschaad”, schrijft de woordvoerder van president Erdogan in een verklaring.
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu twitterde kort en krachtig: “Niemand schrijft Turkije de wet voor. De rechtsstaat geldt voor iedereen – zonder uitzondering.”
NU 25.07.2018 Het Turkse parlement heeft zijn goedkeuring gegeven aan alle onderdelen van een nieuwe veiligheidswet.
De wet moet een nieuw middel in de strijd tegen terrorisme zijn, nadat de noodtoestand in het land afgelopen donderdag na twee jaar werd opgeheven door de Turkse regering.
De wet geeft bredere bevoegdheden aan lokale bestuurders, staat langere detenties toe en geeft het recht ambtenaren te ontslaan als er banden of contacten met terroristische organisaties of andere bedreigingen voor de nationale veiligheid zijn.
In Turkije werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 de noodtoestand afgekondigd en die werd sindsdien zeven keer met drie maanden verlengd. Het was een verkiezingsbelofte van president Recep Tayyip Erdogan om de noodtoestand niet nog eens te verlengen.
AD 25.07.2018 Het Turkse parlement heeft zijn goedkeuring gegeven aan alle onderdelen van een nieuwe veiligheidswet. Die moet een nieuw middel zijn in de strijd tegen terrorisme, nadat vorige week na twee jaar de noodtoestand is opgeheven in het land.
De wet voorziet in bredere bevoegdheden voor lokale bestuurders, staat langere detenties toe en geeft het recht ambtenaren te ontslaan als er banden of contacten zijn met terroristische organisaties of andere bedreigingen voor de nationale veiligheid.
Noodtoestand
De Turkse regering besloot vorige week donderdag de noodtoestand op te heffen. Die werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan had al beloofd die niet nog eens te verlengen.
Door de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering decreten uitvaardigen die geen goedkeuring van het parlement nodig hebben. Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar. Ruim 50 duizend van hen werden in staat van beschuldiging gesteld.
Elsevier 24.07.2017 Recep Tayyip Erdogan neemt het op voor Mesut Özil, die stopt als Duits international vanwege ‘racisme en een gebrek aan respect’ van de Duitse voetbalbond. Nadat de profvoetballer met Turkse wortels poseerde met de Turkse president, kwam een storm van kritiek los, van voetbalfans, politici en sportbestuurders. Erdogan belde Özil maandag om hem een hart onder de riem te steken.
‘Om een jongeman vanwege zijn religieuze overtuiging zo te behandelen die alles gaf voor het Duitse nationale team, zo racistisch, dat is onaanvaardbaar,’ zei Erdogan dinsdag tegen journalisten in het Turkse parlement in de hoofdstad Ankara. De Turkse president belde maandag met Özil, en sprak hem bemoedigende woorden toe.
#UPDATE Turkey’s President Erdogan says he spoke to Turkish-origin footballer Mesut #Ozil after his decision to quit the German team on grounds of racism, offering his praise for the Arsenal player’s move http://u.afp.com/osvm 14:45 – 24 jul. 2018
Merkel respecteert besluit: ‘Hij heeft veel gedaan voor nationale team’
‘Ik kus zijn ogen. Ik sta achter Mesut vanwege zijn opmerkingen,’ vertelde Erdogan. Maandag reageerde de Duitse bondskanselier Angela Merkel ook op de kwestie: ze respecteert Özils beslissing, maar liet in het midden of ze het met hem eens is. ‘Hij is een geweldige voetballer en heeft veel gedaan voor het nationale team,’ aldus Merkel, die er direct een algemeen statement aan toevoegde: ‘Duitsland is een land waar mensen met een achtergrond als immigrant welkom zijn. Integratie staat ook hoog bij ons op de agenda.’
Maandag maakte Özil bekend dat hij per direct stopt als international van Duitsland. Hij is klaar met het ‘racisme’ dat hem ten deel viel nadat hij poseerde voor een foto met Erdogan. Door de kwestie is het Duitse immigratiedebat weer hevig opgelaaid.
‘Racisme mag nooit, maar dan ook nooit worden geaccepteerd,’ schreef Özil zondagavond op Twitter in een lang statement, gericht aan de Duitse voetbalbond (DFB). Vooral bondsvoorzitter Reinhard Grindel, die meermaals zijn ergernis uitte over een foto waarop Özil poseerde met Erdogan, krijgt er in de brief van langs. Özil schrijft dat hij niet langer een ‘zondebok wil zijn voor zijn (Grindel, red.) incompetentie’, en dat hij niet meer wil uitkomen voor de nationale ploeg van Duitsland. Eerder op zondag had hij al geschreven geen spijt te hebben van de foto, die hij zo weer zou maken.
Tekst op shirt voor Erdogan: ‘Groot respect voor mijn president’
In mei ontstond grote ophef in de Duitse media nadat een foto verscheen waarop Özil poseerde met de Turkse president en een ander lid van het Duitse elftal, Ilkay Gündogan. De twee zijn geboren in Duitsland, maar hebben Turkse ouders. De foto was gemaakt tijdens een bezoek van Erdogan aan Londen in mei. Hij voerde daar campagne voor de Turkse verkiezingen van 24 juni.
De voetballers lieten zich tijdens de bijeenkomst fotograferen met de president en overhandigden hem shirtjes van hun clubs, Arsenal en Manchester City. Op het shirt van Gündogan stond geschreven: ‘Met groot respect voor mijn president.’ Tijdens oefenwedstrijden werden de twee massaal uitgefloten door Duitse supporters, maar bondscoach Joachim Löw nam het voor hen op. Diverse politici, onder meer van de rechts-nationalistische partij AfD, riepen hem tevergeefs op het tweetal niet te selecteren voor het WK-voetbal.
Özil boos op DFB-voorzitter Grindel, die multiculturalisme ‘mythe’ noemde
Volgens Özil is hij in de ogen van voetbalbondsvoorzitter Grindel en veel andere Duitsers ‘een Duitser als we winnen, maar een immigrant als we verliezen’. Naar eigen zeggen is de 92-voudig international (23 doelpunten) nog steeds niet volledig geaccepteerd in de Duitse samenleving, mede door anti-immigrantensentimenten die Grindel zou aanwakkeren.
De DFB-voorzitter zat tussen 2002 en 2016 in de Bondsdag namens de partij CDU (waartoe ook bondskanselier Angela Merkel behoort), en zei in 2004 dat ‘multiculturalisme in werkelijkheid een mythe‘ is. Ook beweerde Grindel dat de islamitische cultuur te sterk aanwezig is in de Duitse cultuur. ‘Dat is onvergeeflijk en onvergetelijk,’ schrijft Özil daarover. Hij vindt dat ‘mensen met raciaal discriminerende achtergronden’ niet zouden moeten worden toegestaan om te werken bij de voetbalbond, ‘waar veel spelers met gemengde achtergronden spelen’.
Özil: ‘Is het omdat het Turkije is? Is het omdat ik moslim ben?’
In de brief, waarin Özil zegt na het WK-duel met Zweden (2-1 winst) door een fan te zijn uitgemaakt voor ‘Turks varken’, trekt hij de vergelijking met voormalig ploeggenoten Miroslav Klose en Lukas Podolski. Beide aanvallers hebben Poolse wortels, maar worden volgens Özil nooit ‘Duits-Pools’ genoemd: ‘Dus waarom ben ik Duits-Turks? Is het omdat het Turkije is? Is het omdat ik moslim ben? Ik denk dat dit een belangrijk issue is.’
Thomas Bareiss van regeringspartij CDU vindt dat Özils beschuldigingen van racisme en een gebrek aan respect ‘niet op hun plaats‘ zijn, schrijft persbureau Reuters. Voetbalicoon Uli Hoeness, voorzitter van topclub Bayern München, zegt tegen Sport Bild blij te zijn dat de middenvelder stopt als international. De sportieve prestaties van Özil waren al jaren onder de maat, vindt hij. ‘Hij speelt al jaren als een natte krant. Zijn laatste duel heeft hij vóór het WK 2014 gewonnen. En nu verschuilt hij zichzelf en zijn wanprestaties achter deze foto.’
Uli Hoeneß über Özil: „Ich bin froh, dass der Spuk vorbei ist. Der hat seit Jahren einen Dreck gespielt. Den letzten Zweikampf hat er vor der WM 2014 gewonnen. Und jetzt versteckt er sich und seine Mist-Leistung hinter diesem Foto.“@SPORTBILD@Fussball_Bild@FCBayern07:51 – 23 jul. 2018
SPD, Groenen in bres voor Özil, Turkije spreekt van ‘doelpunt tegen virus van fascisme’
Linkse partijen in de Duitse Bondsdag nemen het juist op voor Özil. Zo noemt SPD-minister van Justitie Katarina Barley het ‘een alarmsignaal als een grote Duitse voetballer als Mesut Özil zich door racisme niet meer gewild voelt en gerepresenteerd door de voetbalbond DFB’. Haar partijgenoot Frank Schwabe eist het aftreden van Grindel en teammanager Oliver Bierhoff, die onlangs suggereerde dat de vroege uitschakeling van Duitsland deels was te wijten aan Özils foto met Erdogan en de ophef die daarover ontstond.
Cem Özdemir, die in het parlement zit namens die Grünen, noemt het ‘een probleem als jonge Turkse Duitsers denken dat er geen plek voor hen is in het nationale elftal’. ‘Kracht zit in diversiteit,’ aldus Özdemir, die zelf ook een Turkse achtergrond heeft. ‘Zo zijn wij in 2014 wereldkampioen geworden. En Frankrijk dit keer.’
Almanya Milli Takımı’ndan ayrılarak faşizm virüsüne karşı en güzel golünü atan Mesut Özil’i tebrik ediyorum. Yolun, bahtın açık olsun @MesutOzil108822:02 – 22 jul. 2018
Ook de Turkse regering springt in de bres voor Özil. ‘We steunen de eervolle houding van onze broeder Mesut Özil van harte,’ zegt de Turkse minister van Sport Mehmet Kasapoglu. Minister van Justitie Abdulhamit Gül prijst de middenvelder eveneens: ‘Ik feliciteer Mesut Özil, die door het verlaten van de nationale ploeg het mooiste doelpunt heeft gemaakt tegen het virus van fascisme.’
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
AD 24.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zich fel uitgesproken tegen de behandeling van voetbalvedette Mesut Özil in Duitsland. Hij zegt het onaanvaardbaar te vinden dat de speler met een Turkse achtergrond op een racistische wijze is bejegend om zijn religieuze opvattingen.
Özil maakte zondag bekend dat hij niet langer zal uitkomen voor de Duitse nationale ploeg. De middenvelder van Arsenal voelde zich diep gekwetst door alle negatieve reacties die los kwamen nadat hij vlak voor het WK in Rusland met Erdogan op de foto was gegaan in Londen. ,,Met pijn in mijn hart stop ik als international zolang ik racisme en een gebrek aan respect voel”, stelde de middenvelder van Arsenal, die zich met name door de Duitse voetbalbond onheus behandeld voelde.
Zijn beslissing om te bedanken voor ‘Die Mannschaft’ kwam na het WK, waar Duitsland roemloos afdroop na de groepsfase. Opnieuw was er veel beroering in het land en zelfs bondskanselier Angela Merkel kwam met een verklaring. Zij respecteerde zijn besluit. ,,Hij is een geweldige voetballer en heeft veel gedaan voor het nationale team”, liet ze weten, om eraan toe te voegen: ,,Duitsland is een land waar mensen met een achtergrond als immigrant welkom zijn. Integratie staat ook hoog bij ons op de agenda.”
Erdogan nam het op voor Özil. ,,Een dergelijk racistische behandeling van een jonge man, die alles heeft gegeven voor het Duitse nationale team, vanwege zijn religieuze overtuiging, is onaanvaardbaar”, meldde de president aan verslaggevers bij het Turkse parlement. ,,Ik heb Özil inmiddels gesproken en hoe hij hiermee omgaat verdient de grootste bewondering.”
Elsevier 24.07.2018 Het aantal Turkse asielzoekers in Nederland is de afgelopen maanden sterk toegenomen. In het tweede kwartaal van dit jaar waren het er 330, tegen 185 in de eerste drie maanden van 2018. Daaronder zijn ook nareizende gezinsleden van mensen met een verblijfsvergunning.
Het aantal asielzoekers uit Turkije is sterk toegenomen na de mislukte coup tegen president Recep Tayyip Erdogan in de zomer van 2016. In de maanden daarna schommelde het aantal steeds rond de honderd, maar sinds eind vorig jaar is sprake van een sterkere stijging.
Meesten kloppen aan in Duitsland, Griekenland en Frankrijk
In het tweede kwartaal waren Turken in aantal de derde groep onder de migranten, na Syriërs en Eritreeërs. In totaal vroegen in die periode 6.315 mensen asiel aan in Nederland.
Sinds de couppoging in juli 2016 hebben zo’n 30.000 Turken asiel gevraagd in landen van de Europese Unie. De meesten klopten aan in Duitsland, Griekenland en Frankrijk, bijna 1.200 in Nederland.
Erdogan trekt steeds meer macht naar zich toe
Sinds de Turkse president Erdogan eerder deze maand opnieuw werd ingezworen als president is er veel veranderd in Turkije. Direct na zijn officiële aantreden voerde Erdogan een aantal ingrijpende maatregelen door.
Zo heeft Turkije onder het nieuwe presidentiële systeem, waarin het parlement minder en de president meer macht heeft, niet langer een premier. Alle uitvoerende macht is nu in handen van de president, Erdogan dus. Hij kan ook zelf ministers, hoge rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Daarnaast kan Erdogan per decreet regeren. De situatie nu is vergelijkbaar met die tijdens de noodtoestand na de mislukte coup in juli 2016. Ook voerde Erdogan ingrijpende wijzigingen door in het onderwijs en kan hij het hoofd van de centrale bank benoemen.
TM 22.07.2018 Verschillen Turken en Nederlanders veel van elkaar? Moet Nederland Turkije dankbaar blijven voor alles? Waarvoor eigenlijk? Waarom ruziën Turkse Nederlanders met elkaar? De Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay doet zijn verhaal in een uniek interview met dit nieuwsmedium. Hij duikt er diep in: hoe reageert de Turk op een scheldwoord? Hoe reageren Nederlanders op beledigingen? Ook wordt aandacht besteed aan voormalige problemen van de eerste Turken in Nederland en worden woorden gewisseld over de strijd tegen nepnieuws.
De migratie van Turkse gastarbeiders naar Nederland begon begin jaren zestig. Het arbeidscontract tussen de twee landen werd ondertekend in 1964. Dat is precies 54 jaar geleden.
Na zware jaren in Nederland pakten Turken eigen problemen aan. De Turken vestigden zich steeds beter in Nederland en trokken zich terug naar hun eigen politieke en religieuze hoeken. Deze polarisaties, die begonnen in het begin van de Turkse staatsgreep in 1980, worden tot op de dag van vandaag voortgezet. Er werden geen pogingen ondernomen om de polarisatie tussen Turken weg te nemen”, laat de prominente Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay weten.
Inspanningen van sommige intellectuelen waren volgens hem niet voldoende om dit probleem op te lossen. Karaçay is ook een van die intellectuelen. Zijn naam wordt geassocieerd met Nederland en de Turkse immigratie. Karaçay is een van de namen die zowel vroeger als nu in veel onderwerpen een leidende rol speelt en een voortrekkersrol op zich heeft genomen.
U heeft veel dingen meegemaakt tijdens uw verblijf in Nederland. U maakte hier als journalist vele berichtgevingen en fotoreportages over. Er zaten daar ook conflicten tussen van Turken in Nederland. Wat zit in de kern van deze ruzies?
“In de afgelopen vijftig jaar zijn de politieke en religieuze geschillen en meningsverschillen tussen Turkse mensen die in Nederland wonen vaak erg vervelend geweest. Wij als mensen verschillen in karakter en gewoontes van andere levende wezens. Ondanks het feit dat onze schepper van ons verwacht dat we met elkaar in harmonie samenleven, proberen wij steeds superieur te zijn over de ander. Daar kwam ook geweld aan te pas”, vertelt Karaçay.
“Ik ken de wilde natuur niet, maar wij mensen moeten eerst vrede sluiten met onszelf en daarna met andere mensen. We leven samen op deze aardbol. Niemand mag zich hoger zien dan de ander. Want dat leidt niet tot vrede maar tot oorlog. Bij geschillen moeten gerespecteerde tussenpersonen of rechters de zaak oplossen. Maar helaas, soms zijn die bemiddelaars ook niet genoeg voor verzoening tussen mensen.”
Wilt u ons iets vertellen over uw eerste jaren?
“In 1966 verbleef ik vier maanden als toerist in Nederland, waarna ik terugkeerde naar Turkije. Op 10 november 1967 bezocht ik Nederland opnieuw. Sindsdien leef ik 51 jaar hier. Ik begon als journalist en maakte geen onderscheid tussen mijn landgenoten en mensen met verschillende politieke en religieuze opvattingen. Ik probeerde iedereen te helpen en discrimineerde daarbij niemand”, laat de Turks-Nederlandse journalist weten.
“Onze landgenoten hadden het zeer moeilijk in hun eerste jaren in Nederland. Ik sprak persoonlijk met ze. Ik schreef voor kranten en produceerde tv-items. Ik werd heel beroemd. We blijven mensen: sommige mochten me niet vanwege mijn lange neus of haarbeperking, maar er waren ook mensen die me wel mochten en waardeerden.”
Uw landgenoten richtten zich na verlichting van hun problemen in Nederland meer op de politieke en religieuze conflicten in hun thuisland. Aanhangers van linkse en rechtse ideologieën begonnen ook hier te ruziën. Wat was dat?
“Laat ik jullie eerst vertellen waar het onderscheid tussen rechts en links vandaan komt. De Franse koning Louis de zoveelste, organiseerde steeds een speciale zitting om te voorkomen dat parlementaire beslissingen werden geblokkeerd. De conservatieven die tegen verandering, voor monarchie en een koning met vetorecht waren, zaten bij deze zitting aan de rechterzijde. Zij hadden het makkelijk in de samenleving. Aan de linkerzijde namen de vertegenwoordigers van de bourgeoisie, rechtsverdedigers van boeren en dorpelingen en mensen die hervorming wilden plaats”, legt Karaçay uit.
“Sinds deze periode staat links voor hervorming, innovatie, rechten en vrijheden en het belangrijkste: voor gelijkwaardigheid. Mensen die conservatief zijn en niet open staan voor verandering, innovatie, rechten en vrijheden worden rechts genoemd. Natuurlijk is dit verhaal anders in Amerika, Azië en Europa.”
En nu terug naar de Turken in Nederland, hoe zat het bij hun?
“In die periode was er een felle rivaliteit tussen rechtse en linkse mensen. De vrees voor anarchistische moorden in Turkije bereikte ook Nederland, toen na een voetbalwedstrijd in Utrecht Muzaffer Çavuşoğlu werd vermoord. Çavuşoğlu wilde politiek niet mengen met sport, maar werd door een politieke groep vermoord op het voetbalveld.”
Wat vond u van deze gebeurtenis?
Karaçay: “In die tijd van politieke converse was ik noch voorstander van rechts noch van links. Beide kanten riepen mij uit tot hun vijand, omdat ik geen kant koos. Ik schreef hierover een artikel met als titel ‘de vijand.’”
“Na berichten dat eerst de rechtse mensen en daarna een jaar later de linkse mensen mij wilde vermoorden, werd mij door de Nederlandse politie tweemaal bescherming aangeboden. Ik verwierp beide verzoeken. Ik gaf aan dat mijn landgenoten wel woedend op me konden zijn, maar niet zo ver zouden gaan om me te doden. Desondanks forceerde de politie mij om een kogelvrij vest te dragen. Ik liep maandenlang met dat zware stalen vest. Gelukkig ben ik niet aangevallen en zijn die tijden voorbij.”
Om misverstanden te voorkomen, wat was toen uw kijk op de Islam?
“In Nederland zochten moslims naar gebedsplekken en later naar moskeeën. Moslims begonnen zich te verenigen. Ze stichtten verenigingen op en daarna koepelorganisaties en federaties. Later kwam ook een confederatie. İbrahim Görmez was toen voorzitter van zowel de federatie als de confederatie. Ik was verslaggever bij een televisiezender en bij het dagblad Hürriyet. Ik steunde mijn landgenoten in mijn publicaties.”
“In Nederland hadden katholieken, evangelisten en joden hun eigen tv- en radiozenders. Moslims niet, waardoor zij hiervoor begonnen te strijden. Ik steunde dat initiatief in mijn tv-programma’s en krant. Helaas zagen sommige mensen Hürriyet als vijand en Tercüman als vriend. Zij distantieerden zich van mij en begrepen mijn opvattingen niet.”
Ten tijde dat u producer was van het programma ‘Paspoort’ van de NOS, werd op de EO de film Yoneko uitgezonden. Dat zorgde voor veel woede bij Turken. Wat gebeurde er toen?
“In 1978 besloot de Evangelische Omroep (EO) de Engelse bekeringsfilm Yoneko met Turkse ondertiteling uit te zenden. Deze film zit vol met christelijke propaganda. Toen ik dit hoorde, protesteerde ik daartegen in mijn tv-uitzendingen en krant Hürriyet. In mijn artikel kopte ik: ‘Waarom persé in het Turks?’ Ik kreeg twee brieven vol zware en lelijke beledigingen van Tercüman-lezers, omdat ik bij de NOS werkte en voor Hürriyet schreef. Zij dachten dat ik die film had uitgezonden. Zij dachten dat de toenmalige staatszender TRT hetzelfde deed als de NOS. Zij wisten niet dat omroeporganisaties hier aan uitzendingen in overeenstemming met hun ideologie en overtuigingen deden. Ze dachten dat ik achter elk tv-item zat.”
Denkt u er nu anders over?
“Natuurlijk. De dag kwam dat alles bekend werd, ook onder nietwetenden. Gelukkig toonde İbrahim Görmez, toen president van de Federatie van Turks-Islamitische en Culturele Verenigingen en de Islamitische Nieuwsdienst, een stukje beschaving en zei dat men toen mijn waarde niet kenden. ‘Je was doelwit van onrustzaaiers. Nu hebben we meer begrip over hoe nuttig u bent geweest voor de Islam en onze staat.’ Bedankt daarvoor, İbrahim Görmez…”
Voordat we over uw sociale en individuele hulpactiviteiten vragen, nog even iets te melden over de huidige gang van zaken, met name recente ruziën?
“Ik denk dat het nu duidelijk is wat mijn positie is geweest in eerdere conflicten. Ik ben geen links of een rechtse aanhanger, ik doe slechts mijn werk. Wat betreft de huidige ruziën en mijn plek daarin: na de toenemende welvaart van onze burgers en verlossing van problemen in Nederland, werd men nog partijdiger. Men werd zelfs in Nederland overdreven fanatiek voor het Turkse voetbal.
“Vroeger bleef het enkel bij een discussie, nu is men – met de komst van sociale media – overgegaan tot regelrechte beledigingen. Oude vrienden werden vijanden. Laat staan dat discussies over politiek en het geloof gingen, zelfs fans van Fenerbahçe en Galatasaray in Nederland vlogen elkaar flink in de haren. Ik ben voor Beşiktaş en ben geen lid geworden van de Nederlandse Vereniging van Beşiktaşfans. Omdat ik geloofwaardig moet zijn en onpartijdig blijf in mijn werk.”
Wat vindt u van de situatie in Nederland na de mislukte couppoging van twee jaar geleden in Turkije?
“Na de couppoging van 15 juli 2016 brak er een felle ruzie uit tussen de zogeheten Erdoğanisten en FETO’ers. Dit leidde tot serieuze conflicten. Bestuurders van Nederland voelden zich hierdoor ongemakkelijk en startten onderzoeken. Vijf Turkse organisaties werden na bevel van vicepremier Asscher onder de loep genomen. De politie greep vaak in.”
“Ambtenaren van een Nederlands ministerie en de inlichtingendienst bezochten vaak de Turkse gemeenschap. Kort daarna dienden Turken aanklachten tegen elkaar in en begonnen elkaar zwart te maken. Op sociale media discussieerde men er op los, geregeld op brutale wijze. Iedereen beschuldigde elkaar van betrokkenheid. Er was sprake van een zeer ongemakkelijke situatie. Vroeger leefde men in harmonie met de buren. Door de ruzies is men nu de helft van de buren kwijt. Mensen zien elkaar als vijanden.”
Er woedde recent een online ruzie op sociale media tussen enkele nieuwswebsites en welbekende Turkse Nederlanders. Die begon nadat een van de jongere nieuwssites zijn wapen, de pen, negatief losliet op enkele Turkse Nederlanders. Dit schoot in het verkeerde keelgat bij getroffen Turken in Nederland, die deze acties middels een campagne, gericht aan de hele gemeenschap, met handtekeningen stevig hebben veroordeeld. Deze laatste actie zorgde ervoor dat het misging: de nieuwssite reageerde zwaar terug en beledigde personen en diens familieleden. Daarbij zijn zelfs scheldwoorden in kopteksten en nieuwsberichten gebruikt. Hoe denkt u daarover?
“Alsof de ontstane spanningen tussen Turkse Nederlanders na de couppoging niet genoeg waren, begonnen diegenen die de beschikking hebben over een digitale pen en smartphone, met schrijven (zwartmaken) en reageren op diverse sociale media. Hieronder vallen ook degenen die een eigen website startten. Zij maakten zwart wie zij wilden.”
“Soms schreven ze zelfs over mij, en wel op een heel negatieve wijze. Ik maakte daar geen problemen van. Ik riep ze bijeen en probeerde misverstanden en problemen samen op te lossen. Want ik wil, net zoals ik dat vroeger ook deed, geen ruzie met mijn landgenoten. Ik los de zaken op mijn eigen manier op”, zegt Karaçay.
Dus u gebruikt uw verstand, wat doen de anderen?
“Op dit moment wordt er nog steeds over en weer over elkaar geschreven. Sommige vrienden waren niet blij met wat deze website-eigenaren over hun schreven. Zij startten een campagne die gericht was aan de hele (Turks-Nederlandse) gemeenschap. Later werden handtekeningen verzameld tegen deze website eigenaren. Welbekende Turkse Nederlanders tekenden mee.”
Karaçay: “En toen barstte alles los. De website ging in de tegenaanval door iedereen die zijn handtekening onder de campagne te bestempelen als FETO’er of PKK’er. De gebruikte scheldwoorden kunnen niet door de beugel. Al die beledigingen, ook richting familieleden, waren erg vervelend”, legt Karaçay uit die een opvallende opmerking maakt: “En natuurlijk kijken ambtenaren van de Nederlandse inlichtingendienst mee, onderzoeken dit en rapporteren dit vervolgens aan hun superieuren.”
Wat vindt u van die campagne?
“Wat ik er van denk? Ik zal niet jokken: ik kreeg de vraag waarom ik geen handtekening heb gezet onder die publieke boodschap. Mij werd verzocht de publieke boodschap te signeren, echter ik reageerde met de opmerking dat ik niet beïnvloedbaar ben en dat ik niet gecharmeerd was over de manier waarop alles verliep. Ik ben van mening dat je niets bereikt met schelden en, in dit geval, ook niet veel met rechtszaken. Men schreef ook niet aardig over mij. Ik geloof in dialoog.”
Waar bevindt u zich in deze zaak?
“Een goede vriend zei ooit tegen mij: ‘Kijk İlhan, jij bemoeit je niet met ruzies en blijft er buiten. Zo sta je hoger. Ga zo door.’ Zo doe ik dat al 51 jaar. Ik distantieer mij van ruzies tussen mijn landgenoten. Ze gaan me, net zoals vroeger, laf en kleurloos (droog) noemen. Maar degene die mij echt kennen, zullen vertellen hoe dapper en kleurig ik ben. Als men de geschiedenis van Turken in Nederland schrijft, wil ik dat mijn naam vlekkeloos blijft”, zegt Karaçay.
Controle over media en nepnieuws: wat is de actuele status van de mainstream-media in Nederland en Europa en sociale media? Worden er maatregelen genomen?
“Europese lidstaten hebben gezamenlijk besloten te gaan strijden tegen beledigingen, haatberichten, smaad en laster op sociale media. Mochten haatberichten op Facebook, Twitter, Instagram, Whatsapp en Messenger niet binnen een week worden verwijderd, volgen zware sancties. In opdracht van de Volkskrant heeft onderzoeksbureau I&O onderzocht wat het effect van nepnieuws is op de gemeenschap. Uit analyse van onderzoeksresultaten door Annieke Kranenberg blijkt dat één op de drie Nederlanders geen onderscheid kan maken tussen nepnieuws en echt nieuws.”
“Slechts 29 procent merkt op om wat voor type nieuws het gaat. Een groot deel van alle Nederlanders, 82 procent, stoort zich enorm om nepnieuws en vinden dat valse berichtgevingen een gevaar vormen voor democratie en rechtsstaat. Ook is in het Volkskrantartikel benadrukt dat nieuwslezers over het algemeen kritisch zijn en niet gelijk geloven wat men leest. Volgens deze ondervraagde lezers kan 71 procent van het nieuws op Facebook wellicht fout zijn”, merkt Karaçay op.
Wat doen andere Europese landen hier tegen?
“Natuurlijk is nepnieuws niet anders in andere Europese landen. In Nederland wordt te traag opgetreden tegen nepnieuws, maar in Frankrijk en Duitsland neemt men zware maatregelen. Recent liet de Franse president Emmanuel Macron weten dat er een wet in werking treedt tegen nepnieuws. Zelf was Macron ook getroffen tijdens verkiezingstijd door nepnieuws. In Duitsland is een wetsvoorstel ingediend. Haatberichten op sociale media dienen te worden verwijderd, anders volgt een geldboete en wordt de desbetreffende account verwijderd.”
“De Europese Commissie wil nog dit jaar de sancties bepalen tegen vals nieuws. De Commissie is hiermee gestart en heeft dit toegewezen aan 39 experts. Het besluit dat Brussel neemt, zal ervoor zorgen dat alle Europese landen tot actie overgaan. Zo wil men voorkomen dat nepnieuws schade toebrengt aan personen, de openbare orde, juridische processen en het persoonlijke leven van eenieder.”
Aan wat stoort men zich het meest op sociale media?
“Redacteuren van sommige nieuwsportalen kunnen, tegen hun eigen visie in, soms niet bestaande mensen interviewen met onjuiste opvattingen over een persoon als gevolg. Maar daar trapt men gelukkig steeds minder in. Ik hoop dat men hier voor uitkijkt zodat personen niet meer zwart gemaakt worden omwille wraak.”
Wat er vroeger gebeurde. Laten we het over uw maatschappelijke activiteiten hebben. In Hoofddorp startten Turken een boycot en bezetten een fabriek. U loste dit probleem op. Hoe?
“In 1975 bezetten 160 Turkse medewerkers de fabriek Dam Chips. Hun werkgever ontsloeg hen op staande voet. Maar de Turken vertrokken niet en bleven op het fabrieksterrein. Dit zorgde voor Kamervragen. De media hield zich enkel met deze zaak bezig. Inspanningen van vakbonden mislukten. Ik ging toen naar Haarlem waar de Turken woonden en sprak heel lang met ze. Daarna belde ik de fabriekseigenaar en gaf aan dat ik beide kanten tevreden zou stellen. Eerst wilde de fabrieksbaas niet met mij in gesprek, echter na een paar keer bellen deed hij dit uiteindelijk toch.”
“We verzamelden ons met de Turken bij de fabriek. Het lukte ons vrede te sluiten tussen beide partijen. De volgende dag schreef de Nederlandse media dat “het de ombudsman van de Turken, journalist Ilhan Karacay, was gelukt wat niemand kon oplossen en dat beide partijen tot een overeenkomst zijn gekomen.”
U schreef een brief naar koningin Juliana. Waarover?
“In maart 1975 werd op een school in Helmond Turkse scholieren grof onrecht aangedaan. Elke zaterdag kregen zij Turkse taallessen en religieus onderwijs. Op een gegeven moment verbood de schoolleiding die lessen. Dit zorgde voor ophef in Nederland. Ik besloot hierop een brief te schrijven aan koningin Juliana en vroeg om haar bemiddeling. De Nederlandse media pikte dit op en besteedde er veel aandacht aan. Het resultaat was dat de lessen werden hervat.”
U werkte ook aan een generaal pardon voor arbeiders die toen onwettig in Nederland verbleven. Wat wilt u daarover delen?
“In 1973 vormden wij een werkgroep voor buitenlandse arbeiders die niet legaal in Nederland konden verblijven. Zij waren bestempeld als illegale arbeiders. Ik kwam met de term ‘generaal pardon’. Dit werd ook zo door de Nederlandse overheid overgenomen. In die tijd was er een zeer bekende vakbondsman van Spaanse afkomst. Hij keerde later terug naar Spanje en noemde mij ‘meneer generaal pardon’. Onze inspanningen hadden hun vruchten afgeworpen. De arbeiders kregen hun verblijfsvergunning.”
De Nederlandse regering wilde minder kinderbijslag betalen aan Turkse kinderen. Hoezo?
“In 1976 was ik betrokken bij een commissie van het Nederlandse ministerie van Sociale Zekerheid. De toenmalige regering was bezig met het inkorten van de kinderbijslag van Turken. Reden: in Turkije zou melk, groente en fruit goedkoper zijn dan in Nederland. Ik liet de commissie weten dat het omgekeerde het geval was. De Turkse kinderen leefden niet goedkoper in Turkije, omdat ouders in Europa leefden. Er werd dus juist meer uitgegeven aan de verzorging van de kinderen in Turkije. Mijn verhaal was genoeg voor de regering. Het plan was van de baan.”
Dan was er nog de Zwarte Markt-kwestie. Waar ging dat over?
“Ik was in 1983 betrokken bij de oprichting van ‘s werelds grootste marktplaats in Beverwijk. De Nederlandse ondernemer Bart van Kampen was marktondernemer. Toen Turken voor de Bruynzeel-fabriek in Zaandam geen markt meer mochten opzetten, kwam Bart van Kampen naar mij toe. Hij zei dat hij deze Turken ruimte kon aanbieden in Beverwijk.”
“Ik startte daarop een groot reclamecampagne en benadrukte alle marktondernemers die ik kende. Ik adverteerde in de kranten Hürriyet en Tercüman en plaatste overal posters. Het lukte ons om duizenden Turken naar de markt in Beverwijk te trekken omdat we gratis concerten organiseerden. We vlogen artiesten en zangers uit Turkije in. Deze plek is de grootse markt ter wereld te noemen, maar werd wekelijks gesloten wegens politie-invallen. Beverwijk had op dat moment honderd Turkse stands.”
“We besloten om een commissie op te richten om de politie-invallen tegen te gaan. We gingen naar de minister van Binnenlandse Zaken, echter deze bleef koppig en gaf aan dat de zondag een vrije dag moest blijven. Op dat moment nam ik het woord: “Meneer de minister, waarom zijn in Scheveningen, Noordwijk en Katwijk zondag alle winkels open?’ De minister gaf me precies het antwoord dat ik wilde horen: ‘De winkels zijn daar open voor buitenlanders.”
“Ik reageerde daar onmiddellijk op: ‘Goed meneer de minister, de Zwarte Markt is ook open voor vreemdelingen. Er zijn zeer beperkte recreatieve plekken voor buitenlanders in Nederland. Buitenlanders die naar deze markt komen, kunnen samen met hun kinderen een mooie en plezierige tijd beleven. Daarnaast hebben meer dan honderd Turkse bedrijven hun zaak geopend en daarmee honderden banen gecreëerd.’”
“De minister luisterde aandachtig naar mij. Hij sloeg met zijn hand op de tafel en besloot plotseling en standvastig dat de Turkse markt open mocht blijven. In eerste instantie leek het erop dat de Nederlanders in de commissie begonnen te protesteren. Ik greep in en zei: ‘Maak geen bezwaar. Vandaag wordt de Turkse markt toegestaan, morgen zal dat gelden voor de Nederlandse variant. In de maanden erna, mocht na onderhandelingen met de gemeente en leden van het ministerie, ook de Nederlandse markt open blijven. Sindsdien is de Turkse markt in Beverwijk nog steeds actief op zaterdag en zondag.”
Er was eens sprake van een marktboycot van de Turken. Wat gebeurde er?
“Turkse marktondernemers waren op een gegeven moment niet blij met de huurcontracten met markteigenaar Van Kampen. Een vooraanstaande Turk besloot over te gaan tot een boycot. De volgende dag stond men voor een gesloten markt. Mensen die van ver kwamen, gingen met lege handen naar huis. Dit terwijl er veel kosten waren gemaakt om de bezoekers naar de markt te krijgen.”
“Markteigenaar Bart van Kampen had door dat Turken door zouden blijven protesteren en nam telefonisch contact met mij op. Ik reisde vrijdagnacht naar het marktplein. Ik bracht de Turkse marktondernemers bij elkaar en gaf aan dat bij een vervolgboycot niemand meer naar deze markt zou komen. Dan zou iedereen verliezen. De Turk die de boycot was gestart begon wat te mompelen. Maar het overgrote deel luisterde naar mij en besloot de boycot te stoppen.”
“De volgende dag werd ik door Van Kampen gebeld. Hij vroeg om mijn bankrekening. Hij wilde mij een honorarium sturen voor mijn nachtreis en werkzaamheden. Ik bedankte hem hiervoor en weigerde die vergoeding.”
U schreef ook brieven aan koningin Beatrix en premier Mark Rutte.
“Ja, die brieven zijn in 2002 en 2017 met goede bedoelingen geschreven zodat het Turkse en Nederlandse volk in vrede kunnen leven.”
Dan zijn we nu bij een ander onderwerp beland. Wat zijn de verschillen tussen Turken en Nederlands op het gebied van cultuur, traditie, geloof en boosheid?
“Hoewel ik al vijftig jaar in Nederland leef als Turkse Nederlander en dus een dubbele nationaliteit heb, is het niet alleen lastig om het over deze verschillen te hebben, maar ook risicovol. Het is niet juist om iedereen over een kam te scheren. Daarom wil ik met de voorbeelden die ik geef niet generaliseren, maar benadruk wel hiermee dat het om de 51 procent gaat.”
U zal natuurlijk objectief antwoorden. Waarom aarzelt u hierover?
“Ik zal in mijn vergelijkingen niet de fout maken van de bekende denker en schrijver Aziz Nesin. Die zei dat ‘zestig procent van de Turken dom zijn’ en zorgde voor enorme ophef. Op de hevige kritiek die hij ontving, haalde Nesin uit dat hij het “fout had en dat tachtig procent van de Turken dom zijn’. Als Aziz Nesin slim was geweest had hij gereageerd dat ‘veertig procent van de Turken intelligent zijn’. Zo zou men begrijpen dat hij het over de ‘overige zestig procent’ had en zou hij niet zo bekritiseerd worden.”
“Nu ga ik in mijn vergelijking tussen Turken en Nederlanders niet dezelfde fout maken als Aziz Nesin en probeer te kijken naar een halfvol glas in plaats van een halfleeg glas.”
Hoe trouw vindt u Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn op dit punt wat koelbloedig en nonchalant. Ze zijn je dankbaar na een behulpzame daad en gunst, maar kunnen deze ook snel vergeten. Voorbeeld: de Tachtigjarige Oorlog tussen Nederland en Spanje werd gewonnen dankzij invloed van het Ottomaanse Rijk. De toenmalige Prins Maurits gaf aan de plek waar het hevigst is gestreden de naam: ‘Turkije’ (provincie Zeeland) als dank voor de hulp van de Ottomanen. Op deze plek dicht bij de Belgische grens hebben we zelfs een honorair ambassadrice genaamd Monique Strum.”
Karaçay: “Nederland werd na stichting door geen enkel land erkend. De Nederlanders stuurden daarop ambassadeur Haga naar Istanboel. Haga werd na lang wachten ontvangen door Sultan Ahmet. Die erkende de Nederlandse staat wel, ondanks dat de Venetianen, Duitsers en Fransen hier fel op tegen waren. Sultan Ahmet gaf Nederland toestemming tot handel in regio van de Middellandse Zee. Turkije was het eerste land dat Nederland heeft erkend. En dat deed Turkije terwijl het één van de machtigste landen ter wereld was. Nederland verdiende en verdient nog steeds veel geld aan de tulp en tachtig andere bloemsoorten, die uit Turkije naar Nederland zijn gebracht. Hier worden ook festivals over gehouden.”
“Nederland profiteerde ook van de keramiek, tabak, koffie en muziekinstrumenten uit Turkije. Nederland moest Turkije dankbaar blijven. Wat zien we nu? De huidige premier van Nederland, Mark Rutte, schuift dit alles op zij. Zijn anti-Turkije uitspraken en houding zijn verreweg van trouwheid. Slechts een klein deel van de Nederlanders is op de hoogte van wat ik hierboven heb verteld. Ik ben tot op heden de enige die hierover een boek heeft geschreven. Alleen de lezers van dit boek en goede historici weten wat Turkije allemaal voor Nederland heeft betekend. De Nederlanders die de juiste informatie lezen, zullen Turkije vanaf nu (hopelijk) wel dankbaar zijn.”
Woede
“Nederlanders worden niet vaak en ook niet snel boos. Voorbeeld: als een Turk tegen een Nederlander zegt dat hij het ‘met zijn zus/zusje ‘gaat doen’ , blijft de Nederlander over het algemeen de Turk op absurde wijze aankijken. De Nederlander zal daarop heel koelbloedig reageren door te zeggen dat ze thuis is en eens moet kijken of zij hem (de Turk die de betreffende opmerking maakt) wel mag. Als een dusdanige opmerking tegen een Turk wordt gemaakt loopt men een groot risico op een gevecht, bloedblad en zelfs moord.”
“Nog een voorbeeld. Een Turk bezoekt samen met zijn echtgenoot het huis van de schoonmoeder. Op een gegeven moment is de Turk boos op zijn vrouw en fluistert zonder dat iemand anders het hoort tegen haar: ‘Ik neuk je moeder’. Hierop zegt de echtgenoot tegen haar moeder: “Hey mam, hij wil het met je doen”. De schoonmoeder reageert daarop: “Aaah, ik ben te oud voor die zaken”. Als de Turkse schoonmoeder op deze wijze wordt geschoffeerd, wordt er op zijn minst iets gegooid op het hoofd van de belediger.”
Kunt u een politieke voorbeeld geven?
“Een Turkse politicus die boos is op Nederland begint zijn woorden met “Heeeyyy Nederland” en vervolgt met “jij bent een nazi-overblijfsel, jij bent een fascist, jij bent een uitbuiter”. Daarentegen is de Nederlandse politicus een stuk rustiger en doet niet aan persoonlijke of algehele belediging richting een volk.”
En hoe zit het met hoffelijkheid tussen Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn over het algemeen zachtaardig. In een discussie met andersdenkenden blijft men bij het onderwerp. Maar de Turk dwaalt af en speelt op de man. Voorbeeld: een Turkse politicus zal in een politieke discussie met zijn tegenstander zeggen dat hij niet eens een schaapsherder kan zijn. In Turkije hebben we tijdens verkiezingstijd het helemaal gehad met het geschreeuw startend met ‘Hey jij meneer de Kemal’, ‘Heyyyyy meneer Muharrem’ en ‘ja meneer Recep’. Gelukkig is verkiezingstijd voorbij en is de boel wat rustiger. Daardoor zijn wij ook wat rustiger geworden.”
Gastvrijheid
“Dat Turken zeer gastvrij zijn, zal elk mens wel zeggen. In Marmaris is ‘s nachts rond 23:00 uur een echtpaar bestaande uit een Turk en een Nederlander onderweg naar hun hotel. Zij besluiten een kortere route te nemen door iemands tuin. Zij hebben niet door dat de tuineigenaren thuis gezamenlijk zitten te eten. Hierop schrikt deze echtpaar en probeert met een begroeting weg te komen. Tot hun grote verbazing krijgen zij van deze huiseigenaren te horen: “ook een goedenavond, neem plaats, neem plaats (aan tafel)’. Na veel aandringen besluit het Turks-Nederlandse echtpaar aan de eettafel aan te schuiven en staat versteld van de gastvrijheid.”
“Elke Turk heeft vaak zijn Nederlandse buurman uitgenodigd voor een maaltijd. Of heeft wat van zijn eten aan de buren gegeven. Maar zoiets hoef je niet van Nederlanders te verwachten. Want het antwoord ligt al klaar: ‘Zoiets bestaat niet in onze traditie’.”
En het verschil in cultuurgebonden beleefdheidsregels?
“Als we dit onderwerp vergelijken met de mensen van beide landen, zien we dat de Turken meer aandacht besteden aan deze regel. Dit kan anders zijn bij de elite, maar wanneer we kijken naar het gewone volk, ben ik ervan overtuigd dat deze regels hoger in het vaandel staan.”
“Bijvoorbeeld: ik zal mijn gast die mij bezoekt netjes in mijn jas en schoenen bij de deur ontvangen. Dit geldt voor thuis, maar ook op kantoor. Maar bij, toch ga ik ‘sommige Nederlanders’ zeggen, ontbreekt deze beleefdheid.”
“Als bij de Turk een oudere binnenloopt, staat de kleine op en wijst naar een zitplaats. Laat me een gebeurtenis vertellen die ik heb meegemaakt: er wordt een verjaardag gevierd in het huis van een familielid. Het huis zit vol met gasten. De jongste puber van het huis zit op de bank, terwijl een oude Turkse oom moet staan. Op een gegeven moment verlaat deze jonge knaap even zijn zitplaats. De oude Turkse oom neemt daarop plaats op deze bank. De reactie van deze jonge knaap is heel vreemd: “Je zit op mijn plek”. De Turkse oom hoort dit, maar reageert niet. De desbetreffende knul is twintig jaar oud en weet blijkbaar niet wat beleefdheid is.”
Wat is het verschil tussen het religieuze begrip en gedrag hierin tussen Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn over het algemeen christelijk. De Turken zijn moslim. De Turk gelooft in het lot en dat alles al vooraf bepaald is. De Nederlander gelooft daar niet in. Tijdens een debat met een Nederlander zal hij vragen: ‘Is het God die alles over mij schrijft?’ Welnu, zal God op iemands voorhoofd schrijven dat hij een driejarig kind zal verkrachten en daarna zal vermoorden? Of zal dat op het voorhoofd van dat kindje staan? Het antwoord daarop is moeilijk te vinden.”
“De Turk gelooft in het lot en dat zijn tijd van overlijden vaststaat. De Nederlanders vragen daarop ‘waarom God dan de mensen in Scandinavië negentig jaar laat leven, terwijl mensen in ontwikkelingslanden maar dertig tot vijftig jaar oud worden?’ Ook daar is een moeilijk antwoord op te geven.”
Hoe kijkt men naar de liefde?
“Liefde kent geen grenzen. Ieder houdt op unieke wijze van elkaar. Maar wat ik waarneem, is dat mensen die uit het Oosten (Turkije) komen van elkaar kunnen houden alsof hun leven er van af hangt. Ik wil hier geen onderscheid maken tussen Turken en Nederlanders. Het zou geschikter zijn om een oosterse en westerse vergelijking te maken. De westerling verliest, net zoals bij elk onderwerp, ook niet zijn koelbloedigheid. Hij zal van iemand houden, maar niet tot de dood. De oosterling kiest voor de ongelofelijke liefde.”
Gedurende zijn hele leven worstelde Karaçay in Nederland met sociale kwesties en persoonlijke zaken van zijn landgenoten. Die strijd werd voor werkgeversdeuren, ziekenhuisdeuren, gevangenispoorten en voor menig ander denkbare poorten gehouden. Karaçay’s activiteiten vinden uiteraard een plekje in de Turks-Nederlandse geschiedenis.
Karaçay wordt met name daardoor onder Turks-Nederlandse journalisten gezien als een ‘abi’, Turks voor de (grote) broer.
TM 21.07.2018 Nederland is vorig jaar de grootste buitenlandse investeerder in Turkije geworden. Nu de twee landen tot een herstel van de betrekkingen gaan, zal dat met name de economische relatie positief beïnvloeden.
Dat verklaart voorzitter Murat Özyeğin van de Economische Raad DEIK afdeling Turkije-Nederland.
De zakenwereld is tevreden met de toenadering tussen Nederland en Turkije, zei Özyeğin. “Nederland was met 1,77 miljard dollar vorig jaar opnieuw de grootste investeerder in Turkije. Ondanks de ruzie bleven de economische betrekkingen op dit niveau. Dat laat zien dat in de toekomst deze samenwerking zal toenemen”, stelt de DEIK-voorzitter.
Hij bedankt de twee buitenlandministers die het herstel in werking hebben laten treden. Minister Stef Blok zette de eerste stap door een brief te overhandigen aan zijn Turkse collega (LEES meer). “De twee ambassadeurs van beide landen zullen al in september terugkeren naar hun ambt”, aldus Özyeğin.
Elsevier 20.07.2018 Na een jaar lang vrieskou hebben Nederland en Turkije vrijdag de onderlinge diplomatieke betrekkingen weer hersteld. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse in Ankara. Maar de relatie tussen Nederland en Turkije is al sinds 2012 turbulent, en tekent zich door een aantal rellen.
Minister Stef Blok (VVD) van Buitenlandse Zaken meldt vrijdag dat de diplomatieke relatie met Turkije weer hersteld is. De relatie tussen de twee landen werd volgens hem tijdens de NAVO-top in Brussel vorige week besproken. Vervolgens schreef Blok een brief aan de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu, die Blok vervolgens belde. Toen besloten de twee om de relatie weer te normaliseren. Ook heeft Blok beloofd nog dit jaar een bezoek te brengen aan Turkije.
Er blijven belangrijke kwesties spelen, vindt Blok
De betrekkingen met Turkije belandden eerder in zwaar weer omdat de regering vorig jaar twee Turkse ministers verbood om in Nederland campagne te voeren voor het referendum van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Dat ontaardde in een rel, die voor beide kanten de aanleiding vormde om de ambassadeurs terug te trekken.
Volgens Blok zijn er veel belangrijke kwesties die spelen tussen Nederland en Turkije: ‘Denk aan de bestrijding van ISIS, het risico van terugkerende strijders uit Syrië en consulaire kwesties, maar ook onze zorgen over de rechtsstaat en mensenrechtensituatie in Turkije.’
Veel incidenten sinds 2012
Het is zeker niet de eerste keer dat de twee landen diplomatiek met elkaar in de clinch liggen. Al sinds 2012 is de relatie met Turkije turbulent.
Zo wilde in 2012 de toenmalige Turkse president Abdullah Gül – de voorganger van Erdogan – naar Nederland komen. PVV-leider Geert Wilders, destijds gedoogpartner van VVD en CDA, liet toen weten dat Gül niet welkom was. Daarop noemde Gül hem ‘islamofoob’.
Een jaar later, in 2013, bezocht Erdogan – die toen nog premier was – Nederland. Vlak voor zijn vertrek maakte hij zich kwaad om Yunus, het Turks-Nederlandse jongetje dat als baby werd geplaatst bij lesbische pleegouders. Het plaatsen van een kind bij homoseksuele ouders strookt niet met islamitische waarden, aldus een boze Erdogan die de zaak persoonlijk besprak met premier Mark Rutte. Rutte reageerde door aan te stippen dat Nederland geen onderscheid maakt op basis van geloof of seksuele geaardheid van pleegouders.
Weer een jaar later, in 2014, beweert de Turkse regering dat Nederland Turkse Nederlanders discrimineert. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken schreef dat in een brief aan de Tweede Kamer. De regering beklaagde zich over ‘racistische aanvallen’ op de diaspora in Nederland.
In januari 2015 wordt de journalist Fréderike Geerdink, die veel over Koerdische zaken schrijft, in Turkije opgepakt. Ze wordt beschuldigd van vervaardigen en verspreiden van ‘terreurpropaganda’ (voor de PKK, red.). De arrestatie gebeurt tijdens een bezoek van de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Bert Koenders. Later dat jaar werd Geerdink, die woonde in het overwegend Koerdische Diyarbakir in het oosten van Turkije, het land uitgezet.
In oktober 2015 roept Nederland de Turkse ambassadeur op het matje. Turkse Nederlanders hadden tot de verbazing van velen een brief op de mat gekregen van de regerende AK-partij. Daarin werden ze opgeroepen om tijdens de parlementsverkiezingen in dat jaar opnieuw op de partij te stemmen. De kwestie was saillant, omdat het impliceerde dat de partij van Erdogan schijnbaar de contactgegevens van Turken in Nederland in handen had.
In april 2016 ging het een stapje verder. Het Turkse consulaat in Rotterdam riep Turken op om beledigingen aan het adres van Erdogan te melden, inclusief de persoonlijke gegevens van degenen die zich daaraan schuldig zouden maken. Kort daarna werd columnist Ebru Umar opgepakt in haar vakantiehuis in Kusadasi aan de Turke westkust. Aanleiding waren haar tweets over Erdogan. Ook haalde ze in haar column uit naar het meldpunt van het Turkse consulaat, en benadrukte dat het een manier was om critici het zwijgen op te leggen. Umar bleef kort vastzitten, en mocht vervolgens het land een aantal weken niet verlaten.
Een jaar later in maart 2017 was de diplomatieke rel waarvan de banden nu zijn hersteld. De Turkse ministers Cavusoglu (Buitenlandse Zaken) en Fatma Kaya van Familiezaken wilden in Nederland campagne voeren voor de nieuw ingevoerde Turkse grondwet, destijds onderwerp van een referendum. Van Cavusoglu werden de landingsrechten ingetrokken waardoor zijn vliegtuig niet kon aankomen en moest uitwijken naar het vliegveld Charles de Gaulle in Parijs. Vanuit Duitsland was Kaya per auto onderweg naar Rotterdam, maar zij werd tegengehouden en teruggestuurd. In Rotterdam braken vervolgens rellen uit: boze aanhangers wilden haar graag horen spreken bij het consulaat. Vervolgens weerde Turkije de Nederlandse ambassadeur en vice versa. Er volgden heftige woordenwisselingen, waarin Erdogan Nederland onder meer uitmaakte voor ‘nazi-overblijfselen’ en ‘fascisten’.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 20.07.2018 Bedrijven in de handel en logistiek zijn blij met het herstellen van de diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Volgens evofenedex, dat de belangen van 15.000 in Nederland gevestigde bedrijven behartigt, biedt dit goede kansen om gezamenlijke problemen op het gebied van handel en logistiek beter aan te pakken.
,,Er is nog veel meer werk aan de winkel, maar dit is een stevige stap in de goede richting”, aldus de organisatie. Een probleem dat speelt is dat Turkse chauffeurs op weg naar onder andere Nederlandse bedrijven nog steeds grote hinder ondervinden bij de passage van Oostenrijk.
De laatste tijd zijn er bovendien weer wachtrijen voor verkeer aan de grens tussen Turkije en de EU, zegt evofenedex. En er is onduidelijkheid over de benodigde documenten voor vrachtvervoer tussen Turkije en de EU. Ook zijn Nederlandse bedrijven volgens de organisatie wat terughoudend met investeringen in Turkije, vanwege slechte ervaringen uit het verleden.
NOS 20.07.2018 Nederland en Turkije herstellen de onderlinge diplomatieke betrekkingen. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara, hebben de regeringen van beide landen bekendgemaakt.
De relatie tussen Nederland en Turkije was slecht sinds Nederland in maart 2017 de Turkse minister van Familiezaken uitzette. Zij was zonder toestemming naar Rotterdam gekomen om campagne te voeren voor president Erdogan.
Dat leidde ertoe dat Turkije de Nederlandse ambassadeur, die op dat moment in Nederland was, verbood om terug te keren en dat Nederland geen toestemming gaf voor het aantreden van een nieuwe Turkse ambassadeur in Den Haag.
Ontmoeting in Brussel
In een gezamenlijke verklaring schrijven de Nederlandse en de Turkse regering dat Blok en zijn Turkse collega Cavusoglu elkaar op 11 juli in de marge van de NAVO-top in Brussel hebben ontmoet.
De twee NAVO-bondgenoten spraken over de gebeurtenissen in maart vorig jaar en constateerden dat ze het daarover oneens bleven. Blok laat weten dat het juist daarom van belang is om weer een volwaardige diplomatieke relatie hebben.
De ministers van Buitenlandse Zaken hadden ook later nog contact, waarbij zij steeds benadrukten dat Nederland en Turkije vriendschappelijke en economische banden hebben die 400 jaar teruggaan en dat het omwille van de migratieaanpak en de bestrijding van terrorisme van belang is om de betrekkingen te normaliseren.
‘Bladzijde omslaan’
Blok zal in augustus of september een bezoek aan Turkije brengen. Hij zegt dat het goed is dat Turkije en Nederland de bladzijde omslaan. “Dat is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen.”
Bronnen melden dat geen van beide landen excuses heeft gemaakt voor wat er in maart is gebeurd en de beschuldigingen die daarop volgden. Turkije wilde aanvankelijk dat Den Haag zich zou verontschuldigen voor het uitzetten van de minister, en Nederland eiste excuses van Ankara omdat Erdogan na het uitzetten van de bewindsvrouw over nazi-praktijken sprak en Nederland fascistisch noemde.
NU 20.07.2018 Nederland en Turkije herstellen hun onderlinge diplomatieke betrekkingen. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara. Dat meldt minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) vrijdag aan de Tweede Kamer. Ook is afgesproken dat Blok op korte termijn een officieel bezoek aan Turkije zal brengen.
De banden zijn aangehaald na de NAVO-top van vorige week. In een gezamelijke verklaring schrijven Nederland en Turkije dat zij de verslechterde relatie betreurenswaardig vinden.
“Turkije en Nederland zijn twee vriendschappelijke landen en NAVO-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen.”
Turkije-rel
De betrekkingen met Turkije stonden zwaar onder druk sinds de regering in maart vorig jaar twee Turkse ministers verbood in Nederland campagne te voeren voor hun president Recep Tayyip Erdogan.
Erdogan beschuldigde Nederland van nazisme en fascisme en verklaarde dat de Nederlandse ambassadeur niet meer welkom was. Sindsdien zijn de diplomatieke verhoudingen verslechterd. Premier Mark Rutte en president Erdogan eisten over en weer excuses van elkaar.
Oude vriend
Rutte stelde later dat excuses toch niet nodig zijn en Erdogan noemde Rutte “een oude vriend”. Toch heeft het vervolgens maanden geduurd voordat de diplomatieke relaties waren hersteld.
In februari dit jaar trok Nederland de ambassadeur officieel terug. Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat er zo snel mogelijk een nieuwe ambassadeur naar Ankara zal worden gestuurd. Dat besluit moet eerst door de ministerraad worden goedgekeurd.
AD 20.07.2018 Nederland en Turkije zijn begonnen aan het herstellen van de diplomatieke banden. Er komt weer een Turkse ambassadeur in Den Haag en een Nederlandse ambassadeur in Ankara, schrijft minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) vanmiddag aan de Tweede Kamer.
Dit is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen
Minister Blok
De relatie met Turkije staat al langere tijd zwaar onder druk sinds het kabinet in maart vorig jaar twee Turkse ministers verbood om in Nederland campagne te voeren voor president Recep Tayyip Erdogan. De rel die daardoor ontstond was voor beide landen reden hun ambassadeur terug te roepen.
,,Goed dat Turkije en Nederland de bladzijde samen omslaan, en we onze betrekkingen herstellen”, zegt Blok in reactie. ,,Dat is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen.”
Nederland heeft de afgelopen tijd opnieuw gesprekken gevoerd met Turkije op ambtelijk niveau. Daarnaast had Blok zelf ook twee ontmoetingen met zijn Turkse collega Mevlüt Çavusoglu. ‘Deze gesprekken hebben ertoe geleid dat Turkije en Nederland hebben besloten de diplomatieke betrekkingen te normaliseren’, aldus Blok in de korte brief. Ook zal Blok nog dit jaar een bezoek brengen aan Turkije.
De partijen blijven het oneens over de gebeurtenissen in maart vorig jaar, maar er spelen volgens Blok veel belangrijkere kwesties tussen Nederland en Turkije. ,,Denk aan de bestrijding van IS, het risico van terugkerende strijders uit Syrië en consulaire kwesties, maar ook onze zorgen over de rechtsstaat en de mensenrechtensituatie in Turkije.” Beide landen hechten er dan ook aan een ‘volwaardige diplomatieke relatie’ te onderhouden, benadrukken ze in een gezamenlijke verklaring.
Rotterdam
Nederland en Turkije botsten met elkaar vanwege een voorgenomen bezoek van Cavusoglu aan Rotterdam, waar hij een campagnebijeenkomst wilde houden voor het Turkse referendum. Nederland besloot hem op het laatste moment de toegang te ontzeggen, waarop Turkije een andere minister naar Rotterdam stuurde, die toevallig in Duitsland was. Zij werd door de politie tegengehouden en teruggebracht naar Duitsland.
Turkije eiste excuses van Nederland. President Erdogan beschuldigde Nederland onder meer van nazisme en fascisme.
Eind vorig jaar gingen de partijen ook al met elkaar om tafel om nader tot elkaar te komen. Hoewel het gesprek volgens bronnen in goede sfeer verliep, bleef een oplossing uit.
TM 20.07.2018 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken heeft het initiatief genomen de betrekkingen met Turkije te herstellen. Dat liet de Turkse buitenlandminister Mevlüt Çavuşoğlu vrijdag weten.
De twee spraken elkaar tijdens de NAVO-top. “Uit ons gesprek bleek dat beide kanten de uitgebreide strategische betrekkingen willen herstellen. Dat zal op initiatief van mijn Nederlandse collega gebeuren. Hij heeft mij een brief overhandigd en gaf aan dat hij de relatie wil herstellen”, liet de Turkse minister in een interview weten.
Beide landen gaan nog bespreken hoe het herstel zal plaatsvinden en welke stappen ondernomen worden. “Turkije en Nederland zijn twee vriendschappelijke landen en NAVO-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen”, staat in een gezamenlijke verklaring.
Rotterdam
Nederland en Turkije raakten in een ongekende diepe ruzie toen in maart 2017 Nederland de toegang van Turkse ministers verbood en landingsrechten introk.
De Turkse minister van Familizaken die toch met de auto naar Rotterdam kwam, werd kort gearresteerd en middels een politie-escorte geforceerd naar Duitsland gebracht. Burgemeester Ahmed Aboutaleb zorgde voor enorme woede bij zowel Turkije als Turkse Nederlanders toen hij in een NOS-uitzending liet weten dat hij een schietbevel had uitgevaardigd mocht de Turkse minister niet uit haar diplomatenauto komen. Er werd zelfs aan een takelwagen gedacht.
De Rotterdamse politie liet honden los op aangestormde Turkse Nederlanders. Een politiehond beet in het been van een Turkse Nederlander die een gepensioneerde Nederlandse militair is. (LEES meer)
Turkse Nederlanders gaven aan dat de politie hen van achteren aanviel terwijl er geen sprake was van een betoging en ze wegliepen. Turken in Turkije keken live mee dankzij Turkse televisiezenders die ook aanwezig waren. Een bekende Turkse nieuwslezer werd ook weggeduwd door de Rotterdamse politie.
Turkije stuurde daarop de Nederlandse ambassadeur in Turkije weg en sloot ook het luchtruim voor Nederlandse diplomaten. Het land noemde de daden van Nederland een ongekend diplomatisch schandaal.
Elsevier 19.07.2018 Na twee jaar is er in de nacht van woensdag op donderdag een einde gekomen aan de noodtoestand in Turkije. Die werd ingesteld na de mislukte coup in juli 2016, en werd dit keer voor het eerst niet verlengd.
Het opheffen van de noodtoestand was een van de verkiezingsbeloften van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De Europese Unie (EU) verwelkomt het besluit om de noodtoestand op te heffen, maar zet ook vraagtekens bij hoeveel er in de praktijk verandert.
Critici ontslagen, opgesloten en vervolgd
De noodtoestand was twee jaar lang van kracht. Hij werd vijf dagen na de mislukte staatsgreep in Turkije voor het eerst ingesteld. De Turkse regering houdt de in Pennsylvania woonachtige islamitische geestelijke Fethullah Gülen en zijn volgelingen steevast verantwoordelijk voor de coup, en hebben onder de noodtoestand veel van zijn vermeende aanhangers vervolgd. In april verlengde de regering van Erdogan de noodtoestand voor de zevende keer.
Onder de noodtoestand kon Erdogan per decreet regeren, iets wat hij met zijn machtsuitbreiding naar aanleiding van de nieuwe grondwetswijzigingen overigens ook kan.
Onder de noodtoestand konden de rechten en vrijheden van burgers flink worden ingeperkt. Onder die noodtoestand werden talloze ambtenaren, rechters, journalisten en academici ontslagen en op non-actief gesteld. Ook veel andere prominenten, academici en politici (vooral van de Koerdische oppositiepartij HDP) werden dan ook onder het mom van de noodtoestand ontslagen of opgesloten. Tientallen kranten en andere mediabedrijven moesten hun deuren sluiten.
Veel kritiek op Turkse noodtoestand
De Turkse noodtoestand werd zowel nationaal als internationaal bekritiseerd: critici beschuldigen Erdogan ervan misbruik te maken van de situatie en tegenstanders zo de mond te willen snoeren. Volgens officiële cijfers werden sinds juli 2016 ten minste 77.000 mensen gevangengezet onder het mom van de noodtoestand.
Critici van de regering-Erdogan zijn sceptisch over het opheffen van de noodtoestand. Volgens hen verandert er in de praktijk weinig. Vanwege zijn onlangs verworven machtsuitbreiding, vrezen zij dat wat vroeger als noodtoestand gold, nu de permanente situatie wordt.
Er ligt in Turkije namelijk een wetsontwerp van Erdogans AK-partij klaar voor de ‘strijd tegen terreur in normale toestand’. Binnen die wet zouden rechters, militairen en ambtenaren kunnen worden ontslagen in het kader van terreurbestrijding – een rekbaar begrip in Turkije – en kan hun paspoort worden ingetrokken. Daarnaast blijft de vrijheid van vergaderen beperkt, en kunnen mensen die als gevaar voor de ‘publieke orde’ worden gezien, worden verboden bepaalde gebieden te verlaten. Tot slot wordt het militairen toegestaan om in een ‘noodgeval’ mensen zonder opgave van reden te fouilleren, en auto’s en bezittingen te doorzoeken.
De Europese Unie (EU) is kritisch over de nieuwe wet. ‘Het beëindigen van de noodtoestand is een welkome stap,’ zegt EU-buitenlandwoordvoerder Maja Kocijancic, ‘maar tegelijkertijd geloven wij dat de goedkeuring van de nieuwe wetten waarmee de autoriteiten uitzonderlijke macht krijgen, en waarbij sommige restrictieve elementen van de noodtoestand blijven bestaan, het positieve effect van het beëindigen daarvan temperen.’ De Europese Unie roept Turkije dan ook voor de zoveelste keer op om maatregelen die de rechtsstaat aantasten, terug te draaien.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
NOS 19.07.2018 De noodtoestand in Turkije is na twee jaar opgeheven. Vannacht is er een eind aan gekomen doordat hij niet is verlengd.
De noodtoestand werd ingesteld na de couppoging van juli 2016 en werd sindsdien elke drie maanden verlengd. President Erdogan beloofde in juni dat hij de noodtoestand zou opheffen als hij opnieuw tot president werd gekozen.
Erdogan kon de afgelopen twee jaar per decreet regeren (dus zonder instemming van het parlement) en rechten en vrijheden van de Turken inperken. Volgens hem was dat nodig in de strijd tegen het terrorisme, en met name tegen de aanhangers van de in Amerika wonende geestelijke Gülen, die volgens hem achter de mislukte staatsgreep zat.
Sinds juli 2016 zijn volgens officiële cijfers minstens 77.000 mensen gevangen gezet, onder wie journalisten en politici van de oppositie. Tientallen kranten en andere mediaorganisaties zijn gesloten. Minstens 130.000 ambtenaren en 4000 rechters en officieren van justitie zijn ontslagen. Nog maar twee weken geleden raakten 18.000 leraren, politiemensen en militairen hun baan kwijt.
Volgens critici van Erdogan zal het opheffen van de noodtoestand niet veel veranderen. Door een recente wijziging in de grondwet heeft de president meer macht gekregen. Ze zeggen dat de noodtoestand onder het mom van normaliteit in feite permanent zal worden.
Er ligt volgens het Duitse persbureau DPA een wetsontwerp voor “de strijd tegen de terreur in de normale toestand”. Die wet biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om rechters, militairen en ambtenaren te ontslaan en hun paspoort in te nemen. Ook blijft de vrijheid van vergaderen beperkt. Verdachten kunnen zonder meer tot twaalf dagen in een politiecel vastgehouden worden.
NU 19.07.2018 De noodtoestand in Turkije is na twee jaar opgeheven. De noodtoestand werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en is in de nacht van woensdag op donderdag verlopen.
Vanwege de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering zonder instemming van het parlement decreten uitvaardigen.
Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is een vergelijkbaar aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties afgelopen maart.
De noodtoestand werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan, die onlangs is herkozen, had al beloofd de noodtoestand niet nog eens te verlengen.
Tegenstanders van Erdogan verwachten niet dat er veel zal veranderen. Door een recente grondwetswijziging heeft Erdogan meer macht dan voorheen. Het parlement buigt zich nog over nieuwe antiterreurwetten.
TM 19.07.2018 De Europese Unie heeft de stap van Turkije de noodtoestand op te heffen positief verwelkomd. In het land gold sinds de mislukte couppoging van 15 juli 2016 de noodtoestand.
In een schriftelijke verklaring zei Federica Mogherini, hoofd van het buitenlandse beleid van de EU: “Het einde van de noodtoestand die in Turkije van kracht is sinds de couppoging van 2016 is een stap naar verwelkoming.”
Maar vindt Mogherini dat “de goedkeuring van nieuwe wetgevingsvoorstellen die buitengewone bevoegdheden aan autoriteiten verlenen en verschillende beperkende elementen het positieve effect van de beëindiging kunnen dempen.”
De opmerkingen van de EU-chef lieten niet lang op zich wachten en kwamen kort na het besluit van Turkije de noodtoestand niet te gaan verlengen.
De Turkse regering heeft op 20 juli 2016 voor het eerst een noodtoestand uitgeroepen na een mislukte staatsgreeppoging onder leiding van terreurgroep FETO en diens in de VS gevestigde sekteleider. In april vernieuwde de regering de noodtoestand voor de zevende keer.
In haar verklaring bevestigde Mogherini ook de verwachtingen van de EU dat “Turkije de belangrijkste aanbevelingen van de Raad van Europa, de Commissie van Venetië en andere relevante instellingen ten uitvoer legt en de scheiding der machten tussen de uitvoerende macht en de rechterlijke macht respecteert.”
“We verwachten ook van Turkije dat alle maatregelen die een negatieve invloed blijven hebben op de rechtsstaat, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de fundamentele vrijheden die de kern vormen van elke democratische staat worden teruggedraaid,” merkte ze op.
Ze benadrukte ook dat “concrete en duurzame verbeteringen op het gebied van de rechtsstaat en fundamentele vrijheden van essentieel belang blijven voor de vooruitzichten van de betrekkingen tussen de EU en Turkije.”
AD 19.07.2018 Na twee jaar is in Turkije de noodtoestand opgeheven. Die werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en verliep in de nacht van woensdag op donderdag.
Door de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering decreten uitvaardigen die geen goedkeuring van het parlement nodig hebben. Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar. Ruim 50 duizend van hen werden in staat van beschuldiging gesteld.
Erdogan is ervan overtuigd dat zijn voormalige medestander, de Turkse geestelijke Fethullah Gülen,achter de mislukte coup zit. Gülen woont in de Verenigde Staten sinds 1999. Tienduizenden mensen die werden ontslagen en vastgezet worden door de regering van Erdogan gezien als Gülen-aanhangers.
De noodtoestand werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan, die onlangs is herkozen als president, had al beloofd die niet nog eens te verlengen.
Tegenstanders van Erdogan verwachten niet dat veel zal veranderen. Door een recente grondwetswijziging heeft Erdogan veel meer macht dan voorheen. Veel aanklagers en rechters werden vervangen in de nasleep van de coup en het parlement buigt zich momenteel over nieuwe antiterreurwetten.
Elsevier 17.07.2018 De Oostenrijkse premier Sebastian Kurz wil het toetredingsproces van Turkije tot de Europese Unie direct een halt toeroepen. Volgens Kurz hebben verdere gesprekken over toetreding geen enkele zin. ‘Turkije heeft zich de afgelopen jaren voortdurend verwijderd van Europa en de Europese waarden.’
Dat zegt Kurz in een interview met de Griekse krant Ekathimerini. Oostenrijk is sinds 1 juli voorzitter van de Europese Unie, reden voor Kurz om de schijnwerpers op te zoeken.
‘Ik ben al jaren duidelijk geweest over een eerlijke relatie met Turkije,’ zegt Kurz. ‘Onderhandelingen over het EU-lidmaatschap van Turkije moeten onmiddellijk stoppen. Turkije heeft zich de afgelopen jaren voortdurend verwijderd van Europa en de Europese waarden. Tegelijkertijd moeten we ons richten op andere vormen van samenwerking tussen de Europese Unie en Turkije.’
Oostenrijk neemt geen extra migranten op
De Oostenrijkse premier heeft de inperking van de migratiestroom hoog op de agenda staan, laat hij weten. Kurz wil geen extra migranten opnemen.
Volgens Kurz is er binnen de Europese Raad in toenemende mate consensus over dit vraagstuk: ‘We juichen toe dat een groeiend aantal lidstaten het eens lijkt over de versterking van de Europese buitengrens, dat zij grensagentschap Frontex een hogere begroting en een groter mandaat willen geven, en de samenwerking willen aangaan met andere landen.’
Samenwerking op terreinen buitenland, veiligheid en defensie
Kurz staat bekend als een conservatieve kracht binnen de Europese Unie. Toch ziet hij nut in het Europese project. ‘De Europese Unie moet sterk en betrokken zijn op de belangrijke gebieden, zoals buitenlandbeleid, veiligheid en defensie. Daaronder valt ook de gezamenlijke bewaking van de buitengrens en de bescherming van onze concurrentiepositie in een globaliserende wereld.’
‘Tegelijkertijd moet de Europese Unie zich terugtrekken van veel dossiers die beter op nationaal of regionaal niveau kunnen worden afgehandeld. Dan weten we ons verzekerd van een sterke en effectieve Europese Unie.’
Kurz wil de Europese Unie dichter bij de Europese bevolking brengen. ‘Er moet geen eerste- en tweedeklas lidmaatschap ontstaan, of een dialoog waarin de een zich moreel verheven voelt boven een ander.’
Berend Sommer (1990) is sinds maart 2017 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
NU 12.07.2018 Een rechtbank in Turkije heeft 72 mensen tot levenslang veroordeeld voor hun rol in rellen die in Istanbul ontstonden tijdens de mislukte couppoging in juli 2016.
Zij zouden burgers hebben gedood die na een oproep van president Recep Tayyip Erdogan in het geweer kwamen tegen de plegers van de staatsgreep.
Op een van de bruggen over de Bosporus in de Turkse stad kwam het tot gewelddadigheden waardoor 34 mensen om het leven kwamen.
Elsevier 11.07.2018 Maandag is Recep Tayyip Erdogan tijdens een pompeuze ceremonie opnieuw ingezworen als president van Turkije. Daarmee treedt ook het door opponenten gevreesde presidentiële systeem in. Erdogan laat er geen gras over groeien: direct na zijn officiële aantreden voerde hij een aantal ingrijpende veranderingen door.
Onder het nieuwe presidentiële systeem is er niet langer een premier in Turkije. Alle uitvoerende macht ligt daarmee bij Erdogan. Hij kan zelf ministers, hooggeplaatste rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Controversiële benoeming van schoonzoon als minister
Onder het nieuwe systeem wordt een kabinet ingesteld dat is teruggebracht tot zestien bewindslieden. Controversieel is de benoeming van Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan, tot minister van Financiën. Albayrak was hiervoor minister van Energiezaken en vervangt Mehmet Simsek – voormalig economisch strateeg bij de Amerikaanse bank Merrill Lynch en een van de weinige overgebleven Turkse politici die nog een goede band onderhield met buitenlandse investeerders. Simsek moet de ministersploeg verlaten omdat er ‘geen plek’ meer voor hem is.
Minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu mag op zijn post blijven, evenals de ministers van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu en van Justitie Abdülhamit Gül. Erdogans nieuwe vicepresident is Fuat Oktay, voormalig secretaris van de premier. Oktay wordt gezien als een van de architecten van de transformatie van het parlementaire naar het presidentiële systeem. Als minister van Handel benoemt Erdogan een vrouw: Ruhsar Pekcan, een ondernemer die eerder actief was bij de Handelskamer als aanjager van vrouwelijk ondernemerschap.
Het nieuwe kabinet komt vrijdag voor het eerst bij elkaar, als Erdogan terugkomt van de NAVO-top in Brussel.
Erdogan vaardigde al drie decreten uit na zijn benoeming
Naast de macht om ministers en rechters te benoemen, kan Erdogan vanaf nu ook per decreet regeren. Dit is vergelijkbaar met de situatie tijdens de noodtoestand die was ingesteld na de mislukte coup in juli 2016. Direct na zijn aanstelling dinsdag voerde Erdogan dan ook een aantal vergaande decreten door.
Met het eerste decreet worden 65 bestuursorganen samengevoegd tot 9 bureaus. Erdogan wil daarmee naar eigen zeggen de bureaucratie terugdringen: ‘We hebben een staatsapparaat gebouwd dat is gericht op service, niet op bureaucratie,’ verklaarde hij. Die nieuwe instituties moeten fungeren als ‘denktanks’ en beleidsvoorstellen doen en implementeren, die Erdogan vervolgens kan goedkeuren of verwerpen. Ook heeft hij de macht om de bureaus rechtstreeks op te dragen om beleidsveranderingen door te voeren.
Daarnaast vallen diverse directoraten vanaf nu onder de directe macht van Erdogan. Het gaat onder meer om het religieorgaan Diyanet en de Nationale Veiligheidsraad.
Ook gaat het academisch systeem drastisch op de schop. Erdogan heeft bepaald dat rectoren de titel ‘professor’ vanaf nu niet meer nodig hebben. De post wordt daarmee toegankelijker voor lager opgeleide kandidaten. Ook mogen rectors vanaf nu meer termijnen uitzitten. Hiervoor was dat beperkt tot een maximum van twee termijnen. Ook moesten voorheen academici van de universiteit in kwestie rectors voordragen. Dat hoeft nu ook niet meer.
Tot slot heeft Erdogan per decreet ook de macht naar zich toegetrokken om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag. Hij lost daarmee een van zijn verkiezingsbeloften in.
Critici zien het als een poging van hem om de markt te beïnvloeden, iets wat getuige de vrije val van de lire in aanloop naar de verkiezingen niet altijd even goed uitpakt. Tusiad, de grootste ondernemersvereniging, waarschuwde dinsdag dan ook direct voor het verlies van onafhankelijkheid bij de financiële institutie. De autonomie van de centrale bank is cruciaal voor een sterke economie, aldus de vereniging.
Blijvende patstelling bij onderhandelingen over EU-toetreding?
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu benadrukte dinsdag direct na de aanstelling van Erdogan opnieuw dat Turkije zo snel mogelijk lid wil worden van de Europese Unie (EU). Een opmerkelijke uitspraak, aangezien het land door het presidentiële systeem verder afdrijft van Europese waarden.
Eind juni – na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt zeer klein is.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
NU 10.07.2018 Turkije wil graag op korte termijn lid worden van de Europese Unie. Dat heeft de minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu dinsdag laten weten, een dag nadat Erdogan opnieuw als president werd ingezworen.
De uitspraak van Cavusoglu, die ook tijdens de vorige regeringsperiode van Erdogan deze functie bekleedde, is opmerkelijk. Turkije zit al jaren in de ‘wachtkamer’ voor het lidmaatschap van de EU.
Maar de EU heeft de afgelopen jaren nadrukkelijk duidelijk gemaakt dat de manier waarop Erdogan minderheden en politieke tegenstanders behandelt, een flink struikelblok is voor toetreding tot de unie. De president heeft in de afgelopen jaren, sinds de mislukte coup in juli 2016, honderdduizenden tegenstanders en critici laten opsluiten of uit hun ambt laten zetten. Het gaat om onder anderen rechters, professoren, politici en journalisten.
Ook maakt de EU zich nadrukkelijk zorgen over de behandeling van de Turkse Koerden en de inval van Turkije in de Syrische regio Afrin. De officiële gesprekken over toetreding van het land tot de unie zijn medio 2017 stopgezet. Volgens Turkije was dit besluit van de EU een “aanval op alle Europese basisprincipes”.
Basisvrijheden
De gesprekken over een eventuele toetreding van Turkije tot het Europese statenverbond zijn al in 2005 gestart. De gesprekken zijn gestrand door de achteruitgang van basisvrijheden na de coup in 2016. Maar Europa heeft nooit helemaal de stekker uit het plan tot toetreding willen trekken. Turkije heeft een sleutelrol als het gaat om de aanpak van de toestroom van migranten en de aanpak van terrorisme.
Het Europees Parlement liet echter begin 2018 weten dat de gesprekken wel zouden moeten worden stopgezet als Erdogan zijn plan zou verwezenlijken om zichzelf meer macht toe te eigenen. Dit plan is maandag in werking getreden, toen Erdogan werd ingezworen voor zijn volgende termijn.
Parlement buitenspel
De leider tekende vorige week een decreet dat hem meer macht geeft. Het ambt van premier verdwijnt en het parlement wordt deels buitenspel gezet. Erdogan kan voortaan zonder enige inspraak van het parlement ministers aanstellen of naar huis sturen.
De veranderingen komen niet als verrassing. Erdogan had vorig jaar al een referendum over zijn plannen georganiseerd. Dat won hij met een nipte meerderheid. Vooral in de grote steden stemde een grote meerderheid van de Turken tegen de plannen. De meeste ja-stemmers kwamen uit de regio Centraal-Anatolië of wonen in het buitenland.
Het referendum en de uitslag werden fel bekritiseerd door waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa. Volgens de Europese waakhond is het referendum niet eerlijk verlopen en zijn er veelvuldig ongestempelde biljetten gebruikt.
Dinsdag werd bekend dat Erdogan zijn bevoegdheden in het nieuwe presidentiële systeem heeft gebruikt voor het benoemen van zijn schoonzoon Berat Albayrak tot minister van Financiën. Albayrak was daarvoor minister van Energie.
“Dat Albayrak minister van Financiën wordt, is geen goed teken, vooral vanwege zijn nauwe relatie met president Erdogan”, zei Guillaume Tresca, ontwikkelingsstrateeg bij de bank Crédit Agricole. “Het is een teken dat Erdogan het economische beleid nog meer zal beheersen.”
NOS 10.07.2018 Mensen die niet kunnen omgaan met het veranderende Nederland, waarin mensen met verschillende achtergronden samenleven, kunnen beter “oprotten”. Dat zegt Denk-Kamerlid Kuzu in een video van de Zaanse vlogger Ismail Ilgun. Zijn opmerking leidt op social media tot kritiek en woede, onder anderen van PVV-leider Wilders.
In het vlog praat Kuzu met Ilgun over politiek, inburgering en identiteit. Volgens Ilgun, die een Turkse achtergrond heeft, “kotsen” de meeste Nederlanders hem uit. “Dat is precies het punt”, reageert Kuzu. “Door jou te zien als buitenlander, als Turk, zeggen ze eigenlijk: wij, de Nederlanders, voelen ons superieur. En die ander hoort er niet bij.”
Rollen omdraaien
Kuzu wil de rollen omdraaien. “Als het ze niet bevalt, dat veranderende Nederland, waar mensen met verschillende achtergronden samen met elkaar leven in een stad als Zaandam, in een wijk als Poelenburg, dan rotten zij maar op.”
PVV-leider Wilders reageert via Twitter op de opmerking van Kuzu. “Mijn boodschap aan Kuzu, Denk en alle andere Erdogan-lovers: snel optiefen naar Turkije!”
Inmiddels heeft Kuzu via zijn eigen Facebookpagina gereageerd op de ophef. “Als je het zonder context hoort, kan ik begrijpen dat het verkeerd kan overkomen. Het is echter te makkelijk om één zin uit een video van een half uur te knippen en dat los te trekken. Ik doe niet mee aan het sentiment eromheen en zal me blijven inzetten om de groeiende tendens van xenofobie, racisme en discriminatie een halt toe te roepen, zodat alle Nederlanders zich thuis voelen in ons land.”
In de video hieronder is het gehele vlog van Ismail Ilgun te zien. De passage waar nu ophef over is ontstaan, begint na 15:30 minuten.
NU 10.07.2018 Duitsland heeft de motorclub Osmanen Germania en aanverwante organisaties verboden, maakt het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken dinsdag bekend. De vereniging brengt volgens het departement “individuele rechten en het grote publiek” in gevaar.
Duitsland heeft eerder al grote acties tegen de club uitgevoerd. Volgens het ministerie staat de groep in verbinding met de Turkse AK-partij en kringen rond de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
De groep, die officieel als boksclub is geregistreerd, staat bekend als Turks-nationalistisch en extreemrechts. De groep telt in Duitsland 22 lokale afdelingen en bij elkaar ongeveer driehonderd leden.
Elsevier 10.07.2018 Duitsland heeft motorclub Osmanen Germania en verwante organisaties verboden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken in Berlijn maakte dat dinsdag bekend.
De vereniging met Turkse achtergrond brengt volgens het departement ‘individuele rechten en het grote publiek’ in gevaar.
Duitsland kwam eerder al met grootscheepse acties met soms duizend politieagenten tegen de club. Veel leden zijn actief in onder meer drugs- en wapenhandel. Volgens het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken staat de groep in verbinding met de Turkse regeringspartij AK en kringen rond de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Ook zou het banden hebben met de extreem-rechtse Turkse organisatie Grijze Wolven.
De motorclub, die officieel als boksclub is geregistreerd, telt in Duitsland 22 afdelingen en heeft bij elkaar ongeveer driehonderd leden.
‘Een ander idee van wat het is om biker te zijn’
De club zelf – opgericht door Selcuk S. en Mehmet B. – zegt steevast dat het kansarme jongeren van de straat houdt.
‘Opkomende motorclubs bestaan voornamelijk uit leden met een immigrantenachtergrond of andere nationaliteiten, die een ander idee hebben van wat het betekent om een biker te zijn,’ zei Stephan Strehlow, hoofd van de Berlijnse politieafdeling Bendecriminaliteit in 2016 tegen nieuwssite VICE. ‘Voor veel van deze nieuwe bendeleden is het lidmaatschap van een motorclub een manier om respect te krijgen en om misdaden te plegen onder de bescherming van een grotere groep.’
Club had ook afdelingen in Nederland
De Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof waarschuwde in juni vorig jaar in een rapport voor paramilitaire clubs zoals Osmanen Germania. In oktober 2016 kwam aan het licht dat de club een afdeling had opgezet in Twente. Daarna volgden afdelingen in Rotterdam, Utrecht en Tilburg. Inmiddels heeft de Nederlandse tak zich vanwege ‘verschil van inzicht’ met het Duitse hoofdbestuur weer opgeheven.
In een video uit 2015 op YouTube poseren leden van de Duitse motorclub dreigend met vuurwapens. Er is geen motor te zien.
In Nederland doet het kabinet ook pogingen om criminele motorclubs te verbieden. In december verbood de rechter de Bandidos en in juni de Satudarah. Bestrijding van motorclubs was aangekondigd in het Regeerakkoord.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 09.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is maandag ingezworen voor zijn volgende termijn. In zijn toespraak beloofde hij ”een sterker Turkije” na te streven met een sterke defensie en een groeiende economie.
Erdogan was tussen 2003 en 2014 premier van Turkije. Twee jaar eerder richtte hij de AKP op, nu al jaren de grootste partij van het land. Sinds 2014 is hij president van Turkije.
De leider tekende vorige week een decreet dat hem meer macht geeft. Het ambt van premier verdwijnt en het parlement wordt deels buitenspel gezet.
Erdogan kan voortaan zonder enige inspraak van het parlement ministers aanstellen of naar huis sturen. Met zijn decreet past de Turkse president diverse wetten aan die tussen 1924 en 2017 ingevoerd zijn.
“Wij, Turkije en de Turkse bevolking, maken vandaag een nieuwe start”, stelde hij. “We laten het oude systeem achter ons, dat ons land in het verleden alleen maar economische en politieke chaos heeft gebracht.”
Referendum
De veranderingen komen niet als verrassing; Erdogan had vorig jaar al een referendum over zijn plannen georganiseerd. Dat won hij met een nipte meerderheid. Vooral in de grote steden stemde een grote meerderheid van de Turken tegen de plannen. De meeste ja-stemmers kwamen uit de regio Centraal-Anatolië of wonen in het buitenland.
Het referendum en de uitslag werden fel bekritiseerd door waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa. Volgens de Europese waakhond was het referendum niet eerlijk verlopen en zijn er veelvuldig ongestempelde biljetten gebruikt.
In de praktijk had Erdogan trouwens al de macht die hij nu officieel vastgelegd heeft. Na de coup in de zomer 2016 kondigde hij de noodtoestand af, wat hem het recht gaf fundamentele rechten van burgers te beperken en per decreet te regeren, zonder inspraak van het parlement. Sindsdien zijn honderdduizenden kritische politici, journalisten en wetenschappers opgepakt, vastgezet of ontslagen.
Reporters zonder Grenzen publiceert jaarlijks een lijst waarop de persvrijheid in de wereld geanalyseerd wordt en noemde Turkije vorig jaar ”de grootste gevangenis voor media-professionals ter wereld”.
NOS 09.07.2018 Nadat hij twee weken geleden de verkiezingen won, is Recep Tayyip Erdogan vandaag ingezworen voor zijn tweede termijn als president van Turkije. Vanaf vandaag heeft Erdogan nog meer bevoegdheden. Voor professor Izge Günal belooft dat niet veel goeds. Hij werd – net als duizenden anderen – ontslagen en weet nog steeds niet waarom.
“Als je kijkt naar het gemeenschappelijke profiel van degenen die ontslagen zijn, denken we dat het te maken heeft met het vredespamflet dat we ruim twee jaar geleden hebben ondertekend”, zegt Günal. “Maar niemand heeft ons ergens van beschuldigd. We zijn niet verhoord, dus het is gissen.”
Hij heeft weinig hoop op een goede afloop voor hem persoonlijk. “Het is een politiek besluit dat ik ontslagen ben. Pas als de politiek verandert, kan ik weer aan het werk, en mijn vrienden ook.”
Gisteren werden meer dan 18.000 ambtenaren, onder wie duizenden politiemensen en militairen, maar ook leraren en 199 medewerkers van universiteiten ontslagen. Het decreet over het massaontslag werd gepubliceerd in het staatsblad. Ook werden twaalf verenigingen, drie kranten en een tv-kanaal verboden.
“Mijn jonge collega’s van de universiteit hebben het nóg moeilijker dan ik. Ik kan als orthopedisch chirurg wellicht in een privéziekenhuis aan de slag, maar deze mensen hebben die optie niet. Ze zijn jong, kunnen niet met pensioen en ook niet werken in het buitenland. Ze hebben geen geld, geen brood”, zegt Günal.
De Turken gingen vorig jaar bij een referendum – met een krappe meerderheid – akkoord met de invoering van een presidentieel systeem. De functie van premier verdwijnt, Erdogan is als president zowel regeringsleider als staatshoofd. Verder heeft het parlement beperkte controle en Erdogan kan per decreet wetten vaststellen. De verandering werd definitief door zijn verkiezingswinst.
Erdogan sloeg in zijn inauguratiespeech in Ankara een verzoenende toon aan. Hij beloofde de rechten van alle Turken te beschermen en gerechtigheid centraal te stellen. Maar arrestaties en ontslagen lijken vooralsnog nog niet ten einde.
“Ik ben nu werkloos. Ik ben wetenschapper, ik heb de academische onderzoeken die ik deed allemaal voortijdig moeten afbreken. Ik kan mijn patiënten niet behandelen, niet naar mijn studenten, ik zit gewoon thuis”, zegt Günal, die via alle officiële wegen wil proberen om weer aan het werk te kunnen.
“Maar als je de wet hier kent: je moet eerst naar een commissie, beroep doen. En er is maar één commissie voor alle ontslagen mensen. Je pakt er een nummertje en zij beslissen of je weer aan het werk kan.”
Moeilijk maken
Zijn ervaring is dat het antwoord meestal ‘nee’ is. “Dan kun je nog naar de rechter. Als de rechter ook weigert, kun je nog naar de Hoge Raad. Als die ook weigert, kun je naar de constitutionele rechtbank. en uiteindelijk naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.”
De academicus vreest dat hij daar zo maar vijf jaar mee bezig is. “Maar wat gebeurt er in die jaren ondertussen in Turkije? Ze kunnen onderweg nog een hindernis opwerpen en het je nog weer moeilijker maken.”
NOS 09.07.2018De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is officieel begonnen aan zijn nieuwe termijn. In zijn inauguratietoespraak zei hij dat Turkije op weg is naar een sterke regering, een sterk parlement en een sterk land. Hij belooft vooruitgang op elk gebied, van rechten en vrijheid tot grote investeringen.
Verwacht wordt dat hij later vanavond zijn nieuwe ministersploeg presenteert. De eerste kabinetszitting is vrijdag.
In zijn toespraak, die hij hield buiten het presidentieel paleis in Ankara, liet hij meteen zien wat hij van plan is nu Turkije overgaat op een presidentieel systeem, waarbij de uitvoerende macht in handen komt van de president. Deze macht verwierf hij in een referendum vorig jaar. Twee weken geleden werd hij herkozen met 52,9 procent van de stemmen.
Politieke chaos
Erdogan zei dat het presidentiële systeem een eind zal maken aan een systeem dat “het land in zware politieke, sociale en economische chaos heeft gestort”. Hij sprak over het referendum als een “goed overdachte keuze”. 51 procent van de kiezers stemde vorig jaar april vóór het vergroten van de macht van de president.
De president is nu degene die de regering benoemt, hoge ambtenaren aanstelt, decreten uitvaardigt, de begroting opstelt en de bevoegdheid heeft om de noodtoestand uit te roepen. Daarnaast is hij leider van de AK-Partij, die samen met een nationalistische partij de meerderheid heeft in het parlement.
Het parlement kan de begroting goedkeuren of afwijzen, en moet toestemming geven voor de noodtoestand en decreten die in die periode worden uitgevaardigd.
De vervroegde verkiezingen in Turkije dreigen opnieuw uit te lopen op diplomatieke spanningen tussen Europese landen en de Turkse regering. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan kondigde eerder deze week aan hoogstpersoonlijk campagne te gaan voeren in Europa, en de Raad van Europa maakt zich zorgen over de legitimiteit van de verkiezingen.
Vorige week kondigde Erdogan plotseling aan dat de parlements- en presidentsverkiezingen – die eigenlijk gepland stonden voor 2019 – vervroegd worden naar juni van dit jaar.
Raad van Europa ‘moet zich met eigen zaken bemoeien’, vind Turkije
Zorgelijk, vindt de toezichtscommissie van de parlementaire assemblee (PACE) van de Raad van Europa (RvE), het internationale orgaan dat belast is met het bewaken van mensenrechten. Dinsdag bracht die commissie een advies uit waarin Turkije werd opgeroepen om af te zien van de vervroegde verkiezingen, en ze opnieuw uit te stellen naar een latere datum. De commissie maakt zich zorgen over de democratische aard van de verkiezingen, omdat de Turkse regering onlangs voor de zevende keer de noodtoestand verlengde.
Ook is de commissie er niet gerust op dat het stemproces eerlijk verloopt, vanwege de mogelijke aanwezigheid van politieagenten in stemhokjes. Dat zou een ‘afschrikwekkend effect’ hebben op kiezers, aldus de RvE.
Geen campagne in Nederland
De VVD wil dat Turkse bewindslieden niet langer Turkse campagnes kunnen voeren in Nederland, zoals vorig jaar gebeurde in Rotterdam. Kamerleden Bente Becker en Sven Koopmans willen een verbod op dergelijke praktijken, en vinden mogelijk steun bij coalitiegenoot CDA.
Het idee is gemodelleerd naar Duits voorbeeld. Het Duitse constitutionele hof bepaalde vorig jaar dat de regering buitenlandse politici mag verbieden om activiteiten in het land te ontplooien.
Daarmee kunnen politici van buiten de Europese Unie drie maanden voor de verkiezingen geweerd worden om daar campagne te voeren. Het hof bepaalde in een rechtszaak dat burgers geen spreekverbod voor de Turkse politici kunnen afdwingen, maar de regering kan dat wel.
Slecht voor integratie
Er is geen automatisch recht van buitenlandse politici om hun functies in Duitsland te vervullen, aldus de rechters destijds. Naar aanleiding van die uitspraak stelde het CDA vorig jaar al Kamervragen, omdat het onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) ook hier verboden zou kunnen worden.
Volgens de VVD is het niet goed voor de integratie van Turkse Nederlanders wanneer politici uit Turkije hier campagne kunnen voeren. Ook vrezen de liberalen voor de import van spanningen uit Turkije naar Nederland.
In Nederland is het zo dat gemeenten dergelijke bijeenkomsten met het oog op de openbare orde kunnen verbieden – dat gebeurde vorig jaar toen burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam de Turkse minister Fatma Kaya de toegang ontzegde tot zijn stad- maar de VVD wil wetgeving waarmee de regering meer instrumenten heeft om de komst van buitenlandse politici te verhinderen.
Het verhinderen van de komst van Kaya naar het Turkse consulaat leidde vorig jaar tot een diplomatieke crisis tussen Nederland en Turkije. De band tussen de twee landen is nog altijd niet volledig hersteld.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan kondigde laatst aan de parlementaire- en presidentsverkiezingen, die eigenlijk gepland stonden voor volgend jaar, te vervroegen naar 24 juni 2018. Daarop gaven verschillende landen, waaronder Nederland, Oostenrijk en Duitsland, aan het onwenselijk te vinden als opnieuw Turkse politici naar de EU afreizen om hier zieltjes te winnen. Duitsland beriep zich vervolgens op de nieuwe regel, waarmee buitenlandse politici drie maanden voor hun eigen verkiezingen geen campagne mogen voeren in Duitsland.
Turkse wet verbiedt buitenlandse campagnes
Het feit dat de Turken in Europa campagne kwamen voeren is op zich al opvallend. Er is namelijk een Turkse wet die campagne voeren in het buitenland verbiedt. De wet werd in 2008 ingevoerd, toen Recep Tayyip Erdogan premier van Turkije was.
De wet stelt dat partijen niet expliciet mogen dingen naar de gunst van de Turkse kiezer die in het buitenland woont. Overigens omzeilt de Turkse regering dit verbod door te benadrukken dat er geen campagnebijeenkomsten worden gehouden, maar ‘informatiebijeenkomsten’.
De Turkse premier Binali Yildirim reageerde geërgerd op het advies van de RvE. ‘De Raad van Europa moet zich met zijn eigen zaken bemoeien,’ vindt de Turkse premier. ‘Turkije heeft al honderden transparante en open verkiezingen gehouden, met een opkomst van meer dan 85 procent.’ Turkije is zelf ook lid van de RvE – dat overigens geen orgaan is van de Europese Unie.
Ook regeringswoordvoerder Bekir Bozdag reageerde geïrriteerd, en noemt het advies een ‘duidelijke interventie in de interne zaken’ van Turkije. Hij noemt de RvE hypocriet, omdat een gelijksoortig advies achterwege bleef toen er vorig jaar in Frankrijk presidentsverkiezingen werden gehouden, terwijl er daar toen ook officieel een noodtoestand gold.
Erdogan spreekt ergens in Europa aanhangers toe
Dinsdag verklaarde Turkse president Erdogan dat hij volgende maand ergens in Europa hoogstpersoonlijk aanhangers van zijn AK-partij zal toespreken: ‘Als God het wil zullen we in mei onze eerste bijeenkomst houden in een gesloten sporthal in een Europese stad. Alle voorbereidingen zijn al getroffen.’
Erdogan gaf niet aan in welke stad of land hij zal optreden. Hiermee tart hij Duitsland en Oostenrijk, beide landen waarvan de regeringen hebben aangegeven dat Turkse bewindslieden niet welkom zijn om op hun grondgebied campagne te voeren voor de verkiezingen.
De Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz beschuldigde Erdogan er vorige week van de ‘Turkse gemeenschap in Europa uit te buiten´, en gaf aan dat hij niet welkom is in Oostenrijk. Ook de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas was kraakhelder: ‘In de drie maandelijkse periode voorafgaand aan buitenlandse verkiezingen, staan wij niet toe dat er verkiezingscampagne worden georganiseerd in Duitsland.’
Spanningen in aanloop van referendum vorig jaar
Vorig jaar zorgden soortgelijke acties voor hoogoplopende diplomatieke spanningen, niet in de laatste plaats met Nederland. In aanloop naar het referendum stuurde de Turkse regering de Turkse minister van Familiezaken om campagne te voeren in Rotterdam. Die werd op last van burgemeester Ahmed Aboutaleb het land uitgezet. De diplomatieke relatie tussen Nederland en Turkije werd hierdoor beschadigd: nog steeds is er geen Nederlandse ambassadeur in Ankara.
Met die gebeurtenissen in het achterhoofd zei premier Mark Rutte (VVD) vrijdag ook dat het ‘onwenselijk’ is dat in Nederland opnieuw campagnes voor Erdogan worden gevoerd. Al heeft hij niet formeel aan Ankara laten weten dat Turkse politici hier niet welkom zijn. Rutte gaat de komende tijd wel in gesprek met Nederlandse gemeenten met veel potentiële Turkse kiezers, die mogelijk worden bezocht door Turkse politici.
Verkiezingen Turkije 24 juni 2018
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft deze week nieuwe verkiezingen uitgeschreven. De Turken gaan naar de stembus voor een nieuw parlement en voor presidentsverkiezingen.
AD 26.04.2018
AD 27.04.2018
Welkom ???
Oostenrijk en Duitsland zijn duidelijk: Turkse politici zijn niet welkom tijdens de verkiezingscampagne. Premier Mark Rutte (VVD) is dezelfde mening toegedaan, al is hij minder stellig.
Dat meldt de Duitse krant Die Welt. Tijdens het referendum over een nieuwe Turkse constitutie vorig jaar, ontstond er een conflict tussen de Europese landen en Turkije. Een aantal Turkse ministers wilde campagne voeren in de Europese Unie, vanwege het hoge aantal Turkse Europeanen, die ook in Turkije kiesrecht hebben. Dat leverde onder meer een hoogoplopend diplomatiek conflict op met Nederland.
In aanloop naar het referendum stuurde de Turkse regering de Turkse minister van Familiezaken om campagne te voeren in Rotterdam, die werd op last van burgemeester Ahmed Aboutaleb het land uitgezet. De diplomatieke relatie tussen Nederland en Turkije werd hierdoor beschadigd: nog steeds is er geen Nederlandse ambassadeur in Ankara.
Hallo daar Markje !! Wij zijn toch vriendjes ??
Rutte: campagne voor Erdogan in Nederland is ‘onwenselijk’
Met die gebeurtenissen in het achterhoofd gaf Premier Mark Rutte (VVD) vrijdag ook aan dat het ‘onwenselijk’ is dat in Nederland opnieuw campagnes voor Erdogan gaan worden gevoerd. Al heeft hij niet formeel aan Ankara laten weten dat Turkse politici hier niet welkom zijn.
Premier Mark Rutte gaat de komende tijd wel in gesprek met Nederlandse gemeenten met veel potentiële Turkse kiezers, die mogelijk doelwit zijn van een bezoek van Turkse politici. ‘Feit is dat wij vrijheid van meningsuiting hebben en vrijheid van vergadering en vereniging. Maar die is niet onbegrensd.’
Meneer Erdogan is hier niet welkom !!!
‘Turkse inmenging in Oostenrijk niet toegestaan’
Ook Duitsland en Oostenrijk hebben besloten een herhaling van deze taferelen niet af te wachten. De Oostenrijkse premier Sebastian Kurzzei vrijdag dat de komst van Turkse politici naar Oostenrijk ‘ongewenst’ is, en dat hij ‘inmenging’ niet zal toestaan.
Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft sinds vorige zomer een richtlijn, waarin staat dat buitenlandse publieke optredens in Duitsland niet worden toegestaan, wanneer ze in de drie maanden voorafgaand aan de verkiezingen plaatshebben. Overigens heeft Erdogan nog niet aan het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken gevraagd of hij in Duitsland kan komen spreken.
24 Juni: belangrijke verkiezingen in Turkije
Op 24 juni 2018 worden de verkiezingen gehouden. Naar verwachting grijpt Erdogan de presidentsverkiezingen aan om zijn grip op het land extra te vergroten. De presidentsverkiezingen stonden in eerste instantie gepland voor november 2019. Volgens Erdogan zijn nieuwe verkiezingen van belang vanwege de roerige situatie in Irak en Syrië. Afgelopen maanden bezette het Turkse leger het gebied rond het Syrische plaatsje Afrin.
Vorig jaar hield Turkije een referendum over een grondwetswijziging, die de president verstrekkende bevoegdheden geeft. De wijziging van de Grondwet gaat pas in als er nieuwe verkiezingen zijn geweest. Daarvoor acht Erdogan nu de tijd rijp. Volgens de Turkse president is het huidige constitutionele systeem verouderd.
Erdogan gaat alvast een cadeau uitdelen aan alle Turkse pensioengerechtigden
De Turkse premier Binali Yildirim wil vlak voor de Turkse verkiezingen een cadeau uitdelen aan alle Turkse pensioengerechtigden. Een week voordat ze mogen stemmen voor een nieuw parlement en een president, ontvangen gepensioneerden een bedrag van 1000 Turkse Lira (omgerekend 203 euro).
Dat kondigde Yildirim maandag aan. Vlak voor de verkiezingen een opmerkelijke maatregel: 15 procent van het electoraat bestaat uit mensen die de pensioengerechtigde leeftijdhebben behaald. Dat meldt persbureau Bloomberg. In april schreef de Turkse president Recep Tayyip Erdogan onverwacht verkiezingen uit. De Turken kunnen op 24 juni naar de stembus: zowel voor parlementsverkiezingen als voor presidentsverkiezingen.
Als Erdogan de verkiezingen wint, gaat de nieuwe constitutie van kracht, en krijgt hij nieuwe bevoegdheden. Om een voorschot op de komende campagne te nemen, kondigt de regering gunstige maatregelen voor ouderen aan.
De oppositie is woedend over de maatregel, en noemt het een omkoping voor de verkiezingen. De grootste oppositiepartij CHP zegt hierover op dinsdag: ‘De AK-partij heeft gisteren snel een pakket samengesteld. Deze maatregel is gestolen uit ons verkiezingsprogramma in 2015.’
Ook wil premier Yildirim meer voor mensen op leeftijd gaan doen in de toekomst. Hij noemde onder meer het kwijtschelden van schulden, een hervormingen van de belastingen en sociale voorzieningen. Het is nog onduidelijk hoeveel geld dit de Turkse regering gaat kosten.
Tezcan: ‘Laat je niet misleiden’
Volgens CHP-woordvoerder Bülent Tezcan zijn de toezeggingen van de regering op drijfzand gebaseerd. ‘Deze maatregelen lijken misschien wel problemen op te lossen, maar een duurzame oplossing is het niet,’ zegt Tezcan tegen de Turkse krant Hurriyet. ‘Ik roep onze burgers op om zich niet laten misleiden door deze maatregelen.’
Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwde eerder dit jaar dat de Turkse regering teveel geld uitgaf, en dat daarmee de Turkse economie in gevaar zou kunnen komen. Volgens critici zijn de maatregelen overduidelijk bedoeld om de sympathie van de Turkse kiezers te winnen, in aanloop naar de verkiezingen die op 24 juni plaats zullen hebben.
De oppositiepartij CHP en de Iyi-partij, willen Erdogan van de troon stoten
Een slimme zet van de Turkse oppositiepartij CHP. Nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan vorige week opeens aankondigde de verkiezingen van 2019 te vervroegen naar juni van dit jaar, bundelt die partij de krachten met de partij van de populaire ex-minister Meral Aksener.
Aksener (61) staat aan het hoofd van de Iyi-partij, een nieuwe politieke partij die erop gebrand is om Erdogan van de troon te stoten.
Even leek het erop dat ze niet zou mogen meedoen aan de verkiezingen. Maar zondag heeft de Iyi-partij alsnog toestemming gekregen om mee te doen aan de vervroegde verkiezingen. Aksener werd uit de brand geholpen door de CHP, de grootste oppositiepartij in het Turkse parlement. Vijftien CHP-parlementariërs stapten over naar de partij van Aksener, een strategische zet om een vuist te maken tegen Erdogan.
Aksener is voormalig minister van Binnenlandse Zaken en maakt er geen geheimvan Erdogan zo snel mogelijk weg te willen hebben. In oktober vorig jaar richtte ze de Iyi-partij op, dat zoveel betekent als de ‘Goede Partij’. Ze was een afsplitsing van de ultranationalistische MHP-partij, die Erdogan juist steunt. Aksener was vroeger politicus van de MHP, maar stapte op na ruzie met de partijvoorzitter.
‘De democratie in Turkije wordt bedreigd,’ sprak zij tijdens de oprichting van haar partij. Ze sprak schande van de zuiveringen door het regime van Erdogan, en van de beperking van de vrijheid van meningsuiting en van de pers. Met de oprichting van haar centrum-rechtse partij wilde Aksener naar eigen zeggen de onwrikbare machtspositie van Erdogans AK-partij doorbreken.
De partij had twintig parlementariërs nodig om volgens de Turkse kieswet automatisch aan de verkiezingen deel te nemen, maar had er slechts een handjevol. Daarop besloot de CHP, die 116 leden in het Turkse parlement heeft, in te grijpen en een transfer van vijftien leden te organiseren, om zo te kunnen garanderen dat Iyi kan meedoen aan de verkiezingen.
Stap is nodig om ‘tegenstanders te mobiliseren’
De CHP-top verklaart dat een dergelijke stap nodig om zo veel mogelijk tegenstanders van Erdogan te mobiliseren. ‘Onze vrienden (de overgelopen parlementsleden, red.) zullen niet de geschiedenis ingaan als volksvertegenwoordigers die hun partij in de steek hebben gelaten, maar eerder als helden die democratie hebben gered,’ zei een woordvoerder van de CHP op een persconferentie.
De MHP – partner van Erdogans partij – had geen goed woord over voor de transfer: ‘Deze corrupte politici zullen tijdens de verkiezingen ongetwijfeld hun verdiende loon krijgen voor het samenspannen tegen de democratische winsten van onze natie,’ sprak MHP-leider Devlet Bahceli zondag. Ook Nihat Zeybekci, minister van Economische Zaken (AKP), haalde uit naar de CHP; ‘Waarom? Ze laten al hun principes varen en komen bij elkaar om slechts één reden: om hun pijlen te richten op Erdogan. Ze maken plannen om Turkije kapot te maken.’
AD 09.05.2018
Er doen negen partijen mee aan de parlements- en presidentsverkiezingen, die op 24 juni 2018 worden gehouden. De CHP en Koerdische HPD-partij hebben nog geen presidentskandidaat naar voren geschoven. Eerder gingen er geruchten dat Aksener kandidaat zou zijn namens de CHP en de Iyi-partij, maar die geruchten heeft de vicevoorzitter van de CHP de kop ingedrukt, meldt Hurriyet. De kandidaat van de CHP wordt dinsdag tijdens een partijvergadering bepaald. Namens de AK-partij en de MHP doet Erdogan zelf mee.
Waar zijn die 350 Turkse imams gebleven?
Ook in Duitsland is reuring ontstaan over buitenlandse invloeden op moskeeën. De oppositie, in het bijzonder Die Linke(de linksen), is ontstemd over de komst van 350 Turkse imams naar Duitsland, gestuurd door het godsdienstministerie Diyanet, dat wordt aangestuurd door Ankara. De imams kregen visa voor een half jaar, maar niemand weet of ze het land al hebben verlaten.
Op verzoek van Die Linke maakt het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken bekend dat vorig jaar 350 islamitische geestelijken van Diyanet het land zijn binnengekomen. Dat meldt de lokale krant Kölner Stadt Anzeiger woensdag. Ze kregen werkvisa voor 180 dagen, maar of ze daarna zijn teruggegaan naar Turkije of nog in Duitsland wonen, weet de regering in Berlijn niet. Het hoofdkantoor van Diyanet in Duitsland is gevestigd in Keulen, waar naar schatting 60.000 Turken wonen. Er staan 45 moskeeën, waaronder de Centrale Moskee Keulen, de grootste in Duitsland.
‘Regering naïef: meer Diyanet-imams betekent meer Erdogan-invloed’
Vicefractievoorzitter van de linkse oppositiepartij Die Linke, Sevim Dağdelen, die Koerdische wortels heeft, is woedend. ‘De federale overheid is volstrekt naïef en onverantwoord bezig,’ zegt ze tegen de Kölner Stadt Anzeiger. Ze vindt het absurd dat de Duitse overheid van Diyanet verwachtte dat het instituut de ‘democratische betrokkenheid’ van Duitsers van Turkse komaf zou verbeteren. Dat terwijl Diyanet juist ‘bijdraagt aan de intimidatie van Erdogan-critici en de vervolging van andersdenkenden’, aldus Dağdelen.
Ramadan
De politie in Apeldoorn lag onder vuur op sociale media omdat zij een zogeheten iftar-maaltijd organiseert tijdens de islamitische vastenmaand ramadan. De politie wordt een gebrek aan neutraliteit verweten. Het is voor zover bekend de eerste keer dat de politie actief niet-moslims werft voor zo’n maaltijd. Maar agenten in functie begaven zich de laatste jaren vaker onder moslims om een religieuze feestdag mee te vieren. Een overzicht.
Tijdens de jaarlijkse vastenmaand ramadan, dit jaar van 15 mei tot en met 14 juni, wordt elke dag afgesloten met een maaltijd na zonsondergang, de zogeheten iftar. De jeugdagent van de politie Apeldoorn, die onder meer via sociale media contact houdt met jongeren, meldde maandag op Instagram dat de politie op 23 mei een avondmaaltijd organiseert, voor schoolklassen die zijn ‘geïnteresseerd in andere culturen’. Sommigen reageren verheugd, maar het grote merendeel van de reacties is negatief.
Op Twitter en Instagram klagen velen over een gebrek aan neutraliteit en over de ‘speciale aandacht’ die de islam van de politie zou krijgen, terwijl die niet dezelfde aandacht besteedt aan christelijke feestdagen als Kerst en Pasen.
Het recentste voorbeeld was in december, toen een groep agenten in uniform de Ertugrul Gazi-moskee – van het Turkse overheidsorgaan Diyanet – in Haaksbergen bezocht. Dit tot verontwaardiging van onder meer de PVV Overijssel. PVV-leider Geert Wilders stelde er Kamervragen over.
Het is volgens haar een nieuw bewijs dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn invloedssfeer in Duitsland verder probeert uit te bouwen. ‘Meer Turkse Diyanet-imams betekent meer Erdogan-invloed.’ De imams werken overigens niet alleen in Diyanet-moskeeën, maar ook voor Milli Görüs, dat voortkomt uit dezelfde fundamentalistische beweging die president Erdogan voortbracht. Sinds Erdogan in 2002 de politieke leider van Turkije werd, zijn Diyanet en Milli Görüs twee handen op één buik.
Ministerie probeerde tevergeefs invloed Ankara terug te dringen
Volgens de krant heeft het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken het afgelopen jaar geprobeerd de invloed van Turkse politici op de Duitse tak van Diyanet terug te dringen. Zonder succes, geeft het ministerie toe: het is niet duidelijk of het religieuze instituut inderdaad hervormingen heeft doorgevoerd. Het afgelopen jaar zouden drie Turkse ambtenaren zijn benoemd in het Diyanet-bestuur.
De deelstaat Noordrijn-Westfalen, waarvan Keulen de grootste stad is, is al langer klaar met Diyanet. Vorig jaar schortte de lokale overheid de samenwerking met het religieuze instituut grotendeels op. Volgens Joachim Stamp, integratieminister van de deelstaat, moet Diyanet zich ‘uitsluitend gaan richten op religieus en pastoraal werk’ in plaats van op ‘het verdedigen van de politieke belangen van de Turkse regering’.
Marcherende ‘kindsoldaten’ in Diyanet-moskee Herford
Twee weken terug kwam de Diyanet-moskee in Herford (Noordrijn-Westfalen) in het nieuws toen een video uitlekte van Turkse ‘kindsoldaten’. De video toont jonge Turkse kinderen in militaire uniformen die paraderen voor de Turkse vlag. De kinderen zouden tussen de 4 en 7 jaar oud zijn. ‘Angstaanjagende beelden,’ zei Stamp daar vorige week over.
Nasleep
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan – die eerder aankondigde in een ‘Europese stad’ campagne te komen voeren voor de Turkse presidentsverkiezingen – heeft een manifest uitgevaardigd met verkiezingsbeloften. Ook is nu bekend in welke Europese stad hij Turks-Europese burgers zal komen toespreken.
Nadat hij een aantal weken geleden de verkiezingen van 2019 opeens vervroegde naar 24 juni van dit jaar, deed Erdogan een mysterieuze aankondiging: hij zou ‘ergens in Europa’ een arena hebben afgehuurd om daar hoogstpersoonlijk aanhangers van zijn AK-partij toe te spreken. Hiermee tartte hij Duitsland en Oostenrijk, die vreesden dat Turkse politici naar hun land zouden komen om campagne te voeren.
Duitsland en Oostenrijk zeiden eerder dat Turkse politici niet welkom zijn om op hun grondgebied campagne te voeren, en ook Nederland zit er niet op te wachten. ‘Onwenselijk,’ noemde premier Mark Rutte het eerder.
De drie landen kunnen opgelucht ademhalen: Erdogan zal voor zijn optreden niet naar West-Europa afreizen. In plaats daarvan spreekt hij Turkse burgers toe in een sportarena in de Bosnische stad Sarajevo, vermoedelijk op 20 mei – aldus de Turkse krant Hurriyet.
Diplomatieke spanningen na rellen in Rotterdam
Vorig jaar zorgden soortgelijke acties voor hoogoplopende diplomatieke spanningen, niet in de laatste plaats met Nederland. In aanloop naar het referendum stuurde de Turkse regering de Turkse minister van Familiezaken naar Rotterdam om campagne te voeren. Zij werd op last van burgemeester Ahmed Aboutaleb het land uitgezet.
Erdogan kiest nu dus voor Bosnië, en kan het niet laten om nog een sneer uit te delen aan Duitsland en Nederland: ‘In een tijd waarin sommige landen moeten debatteren over de vraag of ze ons toelaten voor campagnes, kiezen wij ervoor om met onze burgers samen te komen in Bosnië.’ Hij benadrukt: ‘Aan de andere kant zullen onze burgers die in andere Europese landen wonen, ook gewoon doorgaan met campagnevoeren.’ Het verbod voor Turkse politici om op het grondgebied van bepaalde landen campagne te voeren is volgens hem ‘ondemocratisch’.
Over de democratie gesproken: zondag gaf Erdogan tijdens een grote bijeenkomst van zijn AK-partij in Istanbul officieel de aftrap van zijn verkiezingscampagne. Hij presenteerde een manifest, waarin ‘meer democratie’ en ‘meer sociale rechtvaardigheid’ worden beloofd in alle gelederen van de regering. Het presidentiële systeem, dat na de verkiezingen in werking wordt gesteld, zal ‘een hoger bruto nationaal inkomen’ genereren en brengt meer democratie, beweert Erdogan.
‘De wetgever wordt prestigieuzer, de regering machtiger en de rechterlijke macht onafhankelijker.’ Volgens Erdogan zorgt het presidentiële systeem – dat na een referendum in 2016 met een nipte meerderheid werd afgedwongen – voor een ‘totale scheiding der machten’.
Meer macht voor president bij grondwetswijziging
Maar in feite krijgt Erdogan – als hij de verkiezingen wint – met het nieuwe systeem verstrekkende bevoegdheden. Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarbij alle uitvoerende macht bij de president komt te liggen. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts een ceremoniële.
Door de hervorming kan Erdogan per decreet regeren. Daarnaast wordt zijn invloed op benoemingen binnen de rechterlijke macht vergroot, wordt de functie van premier afgeschaft en komt er een vicepresident voor in de plaats. De president kan ministers en andere hoge bewindslieden benoemen en de noodtoestand uitroepen. Het parlement kan de president wel afzetten, maar om dat proces te kunnen beginnen, is een tweederde meerderheid in het parlement nodig.
Het aantal termijnen voor de president blijft twee, net als in de huidige situatie. Maar de telling begint pas wanneer de Grondwet ingaat. In theorie betekent dit dat Erdogan, als hij de verkiezingen van juni wint, tot 2028 kan aanblijven als president.
Telegraaf 15.05.2018 Het gedicht van de Duitse tv-komiek Jan Böhmermann (37) over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan blijft deels verboden. Dat heeft een hoge rechtbank in Hamburg besloten. Vorig jaar oordeelde een lagere rechtbank dat ook al in de civiele zaak die door het Turkse staatshoofd was aangespannen.
Volgens beide rechtbanken zijn delen van het gedicht smaad en valt het daarom niet „onder de vrijheid van de kunst”.
Böhmermann haalde zich de woede van het Turkse staatshoofd op de hals met het gedicht Smaadkritiek, dat hij in 2016 in zijn show Neo Magazin Royale voor de omroep ZDF voordroeg. Hij bracht daarin de strenggelovige Erdogan onder andere in verband met kinderporno en seks met dieren.
NU 15.05.2018 Het gedicht van de Duitse tv-komiek Jan Böhmermann (37) over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan blijft deels verboden.
Dat heeft een hoge rechtbank in Hamburg besloten. Vorig jaar oordeelde een lagere rechtbank dat ook al in de civiele zaak die door het Turkse staatshoofd was aangespannen.
Volgens beide rechtbanken zijn delen van het gedicht smaad en valt het daarom niet “onder de vrijheid van de kunst.”
Böhmermann haalde zich de woede van het Turkse staatshoofd op de hals met het gedicht Smaadkritiek, dat hij in 2016 in zijn televisieprogramma voor de omroep ZDF voordroeg. Hij bracht daarin de strenggelovige Erdogan onder andere in verband met kinderporno en seks met dieren.
Beledigd
Erdogan voelde zich dusdanig beledigd door het gedicht, dat hij een aanklacht indiende. De Duitse Bondskanselier Angela Merkel besloot vervolgens dat het Openbaar Ministerie mocht bekijken of vervolging van de komiek mogelijk was.
Het Duitse OM besloot daarna Böhmermann niet te vervolgens wegens belediging van een buitenlands staatshoofd.
Elsevier 15.05.2018 De federale rechter in de Duitse stad Hamburg heeft besloten dat delen van het satirische gedicht van de Duitse komiek Jan Böhmermann verboden moet blijven. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan was in 2016 het lijdend voorwerp in een gedicht van de Duitse televisiekomiek, die onder meer insinueerde dat Erdogan gemeenschap had met dieren en naar kinderporno keek.
De Turkse president spande in Duitsland een rechtszaak aan, om het gedicht te verbieden. Delen van het gedicht werden vervolgens verboden. Beide partijen stonden lijnrecht tegenover elkaar: Böhmermann wilde de vrijheid om te dichten wat hij wilde, en Erdogan wilde het gehele gedicht laten verbieden.
Het Hamburgse hooggerechtshof bepaalde in hoger beroep dat delen van het gedicht ontoelaatbaar blijven. Het gaat om de passages waarin Böhmermann zich uitlaat over de verzonnen seksuele escapades van de Turkse president. Wel mag hij in zijn gedichten kritiek hebben op de manier waarop Erdogan Turkije bestuurt. Dat meldt de Duitse krant Die Welt.
Belediging van het Turkse staatshoofd
De smadelijke passages blijven verboden, omdat ze voor het Turkse staatshoofd kwetsend zijn, zegt de rechter. De passages die door de rechter zijn verboden bevatten bovendien verzonnen aantijgingen, die volgens de rechter alleen maar bedoeld waren om de Turkse president te beledigen, en verder geen ‘daadwerkelijke aanknopingspunten’ hadden.
Volgens Christian Schertz, de advocaat van Böhmermann, vallen die onder dichterlijke vrijheid. Schertz zegt dat er geen twijfel mogelijk is dat de uitspraken moeten worden gezien als satire. Erdogan krijgt echter ook niet zijn zin. Hij wilde dat het gehele gedicht zou worden verboden, en zover is het niet gekomen.
Bekijk hier een deel van de uitzending, met het verboden gedicht, terug.
Berend Sommer (1990) is sinds juli 2017 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
NOS 12.05.2018 Hij banjert over het podium, zet een rauwe stem op, zijn speech buldert over het plein. “Hoe ga ik die dure onderwijsplannen betalen? Om te beginnen doe ik alle lampen in het paleis uit!” Er wordt gelachen. President Erdogan wordt op de hak genomen, maar de toon is verder ernstig. “De Turkse politiek heeft een nieuwe taal en een nieuwe hoop nodig. Terug naar normaal, dat is wat Turkije nodig heeft.”
De Turkse oppositie heeft de energie gekregen die het lange tijd miste, sinds president Erdogan vorige maand plotseling vervroegde verkiezingen uitschreef. Op 24 juni zijn ze al, parlements- en presidentsverkiezingen. De oude republikeinse machtspartij CHP, die onder Erdogan nooit meer dan 25 procent van de stemmen haalde, schoof de volkse stormram Muharrem Ince naar voren.
En de aanval op Erdogan komt van twee kanten. Ook de rechts-nationalistische ‘ijzeren dame’ Meral Aksener roept tegen iedereen die het wil horen dat het Erdogan-tijdperk voorbij is. Zij leidt de nieuwe partij Iyi Parti, de ‘Goede Partij’. Aksener scheidde zich af van de ultrarechtse MHP, nadat die ging samenwerken met Erdogan.
De campagnes kwamen deze week echt op stoom. We volgden presidentskandidaat Ince in de CHP-campagnebus naar het stadje Rize aan de Zwarte Zee:
Daar, op het plein achter het gouvernementsgebouw, hebben zich na het vrijdaggebed een paar honderd mensen verzameld die hopen op verandering. “De democratie en gerechtigheid zijn door Erdogan gesloopt. Zolang er geen rechtvaardigheid en geen vrijheid is, hebben we niks”, zegt een man met een verrookte borstelsnor.
Ondertussen dendert Muharrem Ince door op het podium. “Degenen die het land leiden zeggen dat de economie geweldig gaat. Maar als dat zo is, waarom komen de mensen dan niet rond?”
Muharrem Ince spreekt de menigte toe LUCAS WAAGMEESTER / NOS
Een jonge jongen in het publiek staat hevig ‘ja’ te schudden. “De president is gewoon niet goed genoeg. Het onderwijs zakt weg, maar Erdogan is met andere dingen bezig. Hij is gaan rommelen aan de democratie. Dit is niet echt een democratisch land meer.”
De afgelopen tijd was scherpe kritiek op de regering genoeg om in de problemen te komen. Maar met als voornaamste kritiekpunt het gebrek aan democratie, zou Erdogan deze oppositie met meer repressie alleen maar in de kaart spelen. En dus wordt alles gewoon gezegd. “Natuurlijk”, zegt een oudere heer met een pilotenbril op. Hij steekt zijn duim in de lucht. “Het kan niemand wat schelen, niemand is meer bang. We zijn alleen bang voor god.”
Oude elite
Direct na zijn laatste woorden duikt Ince de campagnebus in, die achter het podium klaar staat. Al rijdend kunnen we hem een paar vragen stellen. Hij blaakt van het vertrouwen in de overwinning. “Bij deze verkiezing zullen onze mensen het juk dat 16 jaar duurde van zich afgooien. De regering zal allerlei spelletjes spelen. Ze zullen stemmen stelen en intimideren. Maar ondanks alles zal ik deze verkiezing winnen.”
De menigte in Rize vanuit de campagnebus van Ince LUCAS WAAGMEESTER / NOS
Vanaf het moment dat hij zijn kandidatuur aankondigde, heeft Ince als centrale boodschap dat hij het land wil verenigen. “Het volk terugbrengen naar de vrede”, noemt hij het. “Erdogans grote projecten gaan over afgravingen, kanalen, wegen en bruggen. Mijn grote project is vrede en geluk. Ik wil dat de 81 miljoen Turken, Alevi, Koerden, ongelovigen vrede brengen.”
Het probleem voor zijn CHP is het imago. De partij wordt gezien als oude elite, die geen oog heeft voor de problemen van de gewone man. Dat verklaart voor een deel het succes van president Erdogan. “Dat is een totale mythe,” is het antwoord van Ince op die kritiek. “Ik ben de zoon van een vrachtwagenchauffeur, ik heb op staatsscholen gezeten en was zelf een onderwijzer.”
Erdogan is eerlijk
Ince koos Rize niet zonder reden als een van de eerste stops van zijn campagne. Hier ligt de familiegeschiedenis van president Erdogan. “Je moet de wolf aanvallen in zijn eigen hol”, zegt Ince er over. Hij wil de boodschap afgeven dat hij niet bang is voor Erdogan. Turkije is van iedereen, zegt hij, zelfs het conservatieve Rize.
In Rize wordt een verkiezingsposter uitgerold LUCAS WAAGMEESTER / NOS
Erdogan in het centrum van Rize LUCAS WAAGMEESTER / NOS
Hoewel in het centrum van het stadje toch vooral Erdogan het beeld bepaalt. Metershoge doeken met zijn gezicht erop hangen bij de moskee en boven de winkelstraat. “Erdogan liegt nooit, hij is eerlijk”, zegt een dame met een roze hoofddoek. De achtergrond op haar telefoon is een foto zien van zichzelf met de president en zijn vrouw. “Ik werk op de Recep Tayyip Erdogan Universiteit in de stad, daarom”, zegt ze.
“Hij werkt hard, niet dan?”, valt een oudere man haar bij. Hij geeft toe dat een deel van zijn liefde voor Erdogan gaat over woede op de vroegere regering. “Zeventig jaar lang stonden ze op ons hoofd, laat ons nu op hun hoofd gaan staan”, zegt hij met een blik waaruit blijkt dat hij het niet letterlijk meent.
Pas echt een dictator
Deze kiezers zijn niet te overtuigen door Muharrem Ince, dat lost een campagnebijeenkomst in de stad niet op. Zeker omdat hij ze verder ook niet makkelijk zal bereiken in de aanloop naar de verkiezingen. “De situatie in de media is inderdaad treurig”, zegt hij. “Erdogan is tegelijk op alle kanalen. Ons laten ze vijf of tien minuten zien.”
Maar Ince lijkt er niet mee te zitten. De oppositie vertrouwt op de kracht van ‘de media van het volk’, zoals hij sociale media noemt. “Ik heb vijf miljoen volgers op Facebook en Twitter. Je moet je realiseren dat onze bijeenkomst van vandaag wel degelijk is uitgezonden. Door de mensen in het publiek, met hun telefoon.”
“En ik wil strijden met humor”, zegt hij. Niet door Erdogan een fascist of dictator te noemen, zoals anderen in de partij wel hebben gedaan. Maar gevraagd naar het belang van deze verkiezingen, komt de felheid toch terug. “Als Erdogan nu wordt gekozen als president binnen deze nieuwe grondwet, dan wordt hij pas echt een dictator. Daarom is dit moment zo belangrijk.”
VK 12.05.2018 Het voorstel van de VVD voor een wettelijk verbod op campagnebijeenkomsten in Nederland komt aan de vooravond van de vervroegde Turkse verkiezingen op 24 juni 2018. Die kunnen ook in Nederland weer tot nieuwe onrust leiden. De VVD wil dat ‘politici uit onvrije en ondemocratische landen’ voortaan drie maanden voor hun verkiezingen niet meer in Nederland campagne mogen voeren, zo stelde VVD-Kamerlid Bente Becker zaterdag in De Telegraaf. Het kabinet moet uitzoeken of dat mogelijk is.
‘Een paardenmiddel’ dat mogelijk in strijd is met het Europese Verdrag
Tom Zwart, hoogleraar Europees en internationaal recht, noemt een wettelijk verbod ‘een paardenmiddel’ dat mogelijk in strijd is met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Zwart: ‘Dat verdrag bepaalt dat iedereen die zich op Nederlands grondgebied bevindt vrijheid van meningsuiting heeft. Dat geldt dus ook voor Turkse bewindspersonen. Het wordt juridisch lastig om bepaalde groepen die toegang tot de vrijheid van meningsuiting te ontzeggen.’
Zwart ziet een politieke trend waarin ‘maatschappelijke onwenselijkheden worden bestreden door de rechtstaat te ondermijnen’.
Pieter Omtzigt: ‘Dit is een land waar politici en journalisten massaal worden opgesloten’
Coalitiepartner CDA is niet onder de indruk van die kritiek. ‘Wat enorm wringt met het EVRM, is het gedrag van de heer Erdogan’, aldus CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. ‘We willen juist meer juridische middelen, omdat Turkije zich ondemocratisch ontwikkelt. Dit is een land waar politici en journalisten massaal worden opgesloten, waar 100 duizend mensen zijn ontslagen en de gevangenissen vol zitten. ’
Omtzigt wil dat internationale organisaties als de OVSE en de Raad voor Europa op 24 juni toezicht houden op het verloop van de Turkse verkiezingen in de West-Europese diaspora. Hij hoopt zo meer duidelijkheid te krijgen of de stembusgang eerlijk verloopt. ‘Voor 24 juni hebben we geen nieuwe wet’, aldus Omtzigt. ‘Dit kunnen we nu al doen.’
Duits voorbeeld
Hoogleraar Staats- en bestuursrecht Wim Voermans denkt dat het ‘technisch mogelijk’ is om op termijn een wet te maken die het vertegenwoordigers van ondemocratische landen verbiedt hier campagne te voeren, al wordt het volgens hem wel ‘lastiger dan in Duitsland’, waar de VVD zich bij haar voorstel aan spiegelt. De Duitse regering heeft onlangs via een bestuurlijke aanwijzing beperkingen opgelegd aan buitenlandse campagne-evenementen, maar volgens Voermans is Duitse grondwet heel anders dan de Nederlandse.
De Nederlandse wetgeving biedt volgens Voermans bovendien nu al voldoende aanknopingspunten om manifestaties te verbieden, al zijn die vooral bestuurlijk van aard en niet principieel. Dat bleek vorig jaar bij het Turkse referendum in maart toen de Nederlandse autoriteiten eerst minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavusoglu de toegang tot Nederland ontzegden en daarna verhinderden dat minister van Familiezaken Fatma Betül Sayan Kaya op het Turkse consulaat in Rotterdam een toespraak hield. Als reden werd toen gegeven dat de openbare orde in het geding was.
‘Als Trump hier straks campagne wil voeren, mag dat dan wel?’
‘In Rotterdam en eerder in Veldhoven is de rechter daar ook in meegegaan’, zegt Voermans. ‘Het kan dus al. Ik zie niet echt de juridische meerwaarde van een nieuwe wet, behalve dan een belangrijk symbolisch signaal. Je wilt niet dat mensen hier onder druk worden gezet door een dictatoriaal regime. Ik heb er sympathie voor dat politici aan Erdogan willen duidelijk maken dat hij verkeerd bezig is en dan nog eens met een wet willen wapperen, maar of het verstandig is?
Erdogan opvoeden per wet gaat niet lukken en op de lange termijn kan zo’n wet ook problemen opleveren. Wat is ondemocratisch? Hoe ver wil je gaan? Als Donald Trump straks hier campagne wil voeren, mag dat dan wel?’
AD 12.05.2018 De VVD wil dat het kabinet met wetgeving komt die verhindert dat Turkse politici in Nederland campagne kunnen voeren. Coalitiegenoot CDA staat niet afwijzend tegenover het idee.
VVD-Tweede Kamerleden Bente Becker en Sven Koopmans hebben het kabinet gevraagd hier onderzoek naar te doen. Zij wijzen erop dat in Duitsland al wetgeving bestaat die politici van buiten de EU verhindert daar campagne te voeren drie maanden voor verkiezingen.
Het is niet goed voor de integratie van Turkse Nederlanders als Turkse politici hier campagne kunnen voeren, menen de VVD’ers. Ook zouden spanningen uit Turkije zo naar Nederland kunnen worden geëxporteerd.
In Turkije zijn op 24 juni vervroegde president- en parlementsverkiezingen. Premier Mark Rutte heeft eerder aangegeven het onwenselijk te vinden als Turkse politici hiervoor in ons land campagne gaan voeren. Maar het kabinet heeft weinig opties om campagnes te stoppen. Gemeenten kunnen met het oog op de openbare orde bijeenkomsten verbieden. De VVD wil met wetgeving de regering meer instrumenten in handen geven om buitenlandse politici te stoppen.
Diplomatieke crisis
Toen het kabinet vorig jaar Turkse politici de toegang tot het land weigerde om hier campagne te voeren, leidde dat tot een diplomatieke crisis.
Telegraaf 12.05.2018 De VVD wil naar voorbeeld van Duitsland een instrument om te verhinderen dat Turkse politici hier verkiezingscampagne komen voeren.
Telegraaf 12.05.2018 Het VVD-idee om Turkse politici te beletten om in ons land campagne te voeren, is het jongste voorbeeld van de Haagse worsteling met Ankara. Die begon na de geweigerde komst van Turkse kabinetsleden naar ons land in 2017 om campagne te voeren voor een Turks referendum.
Die volksraadpleging zou de democratie niet ten goede komen, vond het kabinet, en dus waren de bewindslieden niet welkom. Ook speelde mee dat Nederland bijna zelf Tweede Kamerverkiezingen had en de ongevraagde komst van Turkse politici de vraag opwierp wie het hier eigenlijk voor het zeggen heeft.
Telegraaf 12.05.2018 Dat bepleit VVD-Kamerlid Bente Becker. Eerder zorgden Turkse politici die hier campagne wilden voeren voor veel onrust. Het liberale Kamerlid wil herhaling daarvan voorkomen. „De spanningen en conflicten uit Turkije worden anders geïmporteerd.”
n Nederland is het nu lastig om een dergelijke campagne te dwarsbomen. In bijvoorbeeld Duitsland ligt dat anders. Daar mogen politici van buiten de EU drie maanden voorafgaand aan verkiezingen geen campagne voeren. Dat is in een richtlijn vastgelegd.
De VVD vraagt het kabinet te onderzoeken of Den Haag zo’n regel via een wet ook kan invoeren. De partij krijgt bijval van in elk geval het CDA.
Telegraaf 12.05.2018 De VVD wil dat verkiezingscampagnes door Turkse politici in ons land voortaan wettelijk worden verboden. Kamerlid Becker wil daarmee voorkomen dat er opnieuw onrust ontstaat, zoals vorig jaar rond het Turkse grondwet-referendum.
Elsevier 12.05.2018 De VVD wil dat Turkse bewindslieden niet langer campagne kunnen voeren in Nederland, zoals vorig jaar gebeurde in Rotterdam. Kamerleden Bente Becker en Sven Koopmans willen een verbod op dergelijke praktijken, en vinden mogelijk steun bij coalitiegenoot CDA.
Het idee is gemodelleerd naar Duits voorbeeld. Het Duitse constitutionele hof bepaalde vorig jaar dat de regering buitenlandse politici mag verbieden om activiteiten in het land te ontplooien.
Daarmee kunnen politici van buiten de Europese Unie drie maanden voor de verkiezingen geweerd worden om daar campagne te voeren. Het hof bepaalde in een rechtszaak dat burgers geen spreekverbod voor de Turkse politici kunnen afdwingen, maar de regering kan dat wel.
Slecht voor integratie
Er is geen automatisch recht van buitenlandse politici om hun functies in Duitsland te vervullen, aldus de rechters destijds. Naar aanleiding van die uitspraak stelde het CDA vorig jaar al Kamervragen, omdat het onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) ook hier verboden zou kunnen worden.
Volgens de VVD is het niet goed voor de integratie van Turkse Nederlanders wanneer politici uit Turkije hier campagne kunnen voeren. Ook vrezen de liberalen voor de import van spanningen uit Turkije naar Nederland.
In Nederland is het zo dat gemeenten dergelijke bijeenkomsten met het oog op de openbare orde kunnen verbieden – dat gebeurde vorig jaar toen burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam de Turkse minister Fatma Kaya de toegang ontzegde tot zijn stad- maar de VVD wil wetgeving waarmee de regering meer instrumenten heeft om de komst van buitenlandse politici te verhinderen.
Het verhinderen van de komst van Kaya naar het Turkse consulaat leidde vorig jaar tot een diplomatieke crisis tussen Nederland en Turkije. De band tussen de twee landen is nog altijd niet volledig hersteld.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan kondigde laatst aan de parlementaire- en presidentsverkiezingen, die eigenlijk gepland stonden voor volgend jaar, te vervroegen naar 24 juni 2018. Daarop gaven verschillende landen, waaronder Nederland, Oostenrijk en Duitsland, aan het onwenselijk te vinden als opnieuw Turkse politici naar de EU afreizen om hier zieltjes te winnen. Duitsland beriep zich vervolgens op de nieuwe regel, waarmee buitenlandse politici drie maanden voor hun eigen verkiezingen geen campagne mogen voeren in Duitsland.
Turkse wet verbiedt buitenlandse campagnes
Het feit dat de Turken in Europa campagne kwamen voeren is op zich al opvallend. Er is namelijk een Turkse wet die campagne voeren in het buitenland verbiedt. De wet werd in 2008 ingevoerd, toen Recep Tayyip Erdogan premier van Turkije was.
De wet stelt dat partijen niet expliciet mogen dingen naar de gunst van de Turkse kiezer die in het buitenland woont. Overigens omzeilt de Turkse regering dit verbod door te benadrukken dat er geen campagnebijeenkomsten worden gehouden, maar ‘informatiebijeenkomsten’.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
NU 11.05.2018 Een Turkse rechter heeft besloten om het huisarrest van journalist Sahin Alpay op te heffen.
Twee andere journalisten die eveneens werkzaam waren voor de inmiddels niet meer bestaande krant Zaman worden vrijgelaten, meldt staatspersbureau Anadolu.
Alpay zat vast op verdenking van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in juli 2016. In maart mocht hij van de rechter de gevangenis verlaten, maar mocht vervolgens zijn huis niet uit. Ook die straf is nu van de baan.
De hechtenis van Alpay werd door Europa sterk veroordeeld. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens eiste eerder al dat de journalist werd vrijgelaten en sprak van een ‘onwettige gevangenschap’.
NOS 11.05.2018 Een Turkse rechter heeft het huisarrest van de prominente journalist Sahin Alpay opgeschort en bepaald dat twee andere journalisten voorlopig worden vrijgelaten, meldt het staatspersbureau Anadolu. De anderen heten Ali Bulaç en Mehmet Özdemir. De drie werkten voor de inmiddels niet meer bestaande krant Zaman. In totaal zitten elf journalisten van Zaman vast op beschuldiging van uiteenlopende zaken.
Alpay wordt verdacht van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in juli 2016. Na 20 maanden in voorarrest mocht hij in maart van de rechter de gevangenis verlaten en kreeg hij huisarrest, maar die straf is nu dus ook opgeheven. In juni gaat de rechtszaak tegen hem verder. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens had al geëist dat er een einde zou komen aan het huisarrest van de 74-jarige Alpay.
Gülen-beweging
De aanklachten tegen de drie luiden schending van de grondwet, lidmaatschap van een terroristische organisatie en hulp aan een terroristische organisatie. Zaman, dat Turkije’s bestverkochte krant was, werd opgedoekt, samen met tientallen andere media die banden zouden hebben met de Gülen-beweging. De regering zag Zaman als de belangrijkste spreekbuis van die beweging.
Sinds de mislukte coup die aan Gülen werd toegeschreven in 2016 zijn zo’n 50.000 mensen vastgezet en zijn tientallen mediabedrijven gesloten.
Elsevier 09.05.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan haalt fel uit naar 300 Franse prominenten. Zij schreven onlangs een manifest waarin ze invloedrijke moslims oproepen om de Koran te ‘actualiseren’, en antisemitische en antichristelijke passages uit het boek te verwijderen.
Het manifest waarschuwt voor ‘een nieuw soort antisemitisme’. ‘We vragen om van de strijd tegen dit democratisch failliet – wat het antisemitisme is – een zaak van nationaal belang te maken, voordat het te laat is. Voordat Frankrijk niet langer Frankrijk is,’ aldus de brief, die door prominenten en politici van links tot rechts is ondertekend.
Zo heeft oud-president Nicolas Sarkozy zijn handtekening gezet, naast ex-premier Manuel Valls, oud-burgemeester van Parijs Bertrand Delanoë, artiesten als zanger Charles Aznavour, en acteur Gérard Depardieu. Een aantal intellectuelen en Joodse, islamitische en katholieke leiders ondertekenden eveneens de brief. In de brief wordt opgeroepen om sommige passages en referenties in de Koran te schrappen, opdat ‘geen enkele gelovige kan refereren aan een heilig geschrift om misdaden te rechtvaardigen’.
‘Ondertekenaars weten duidelijk niets van de Koran’
Erdogan bestempelde het manifest dinsdag tijdens een bijeenkomst van zijn AK-partij als ‘walgelijk’, en beschuldigde degenen die het manifest hebben ondertekend ervan ‘geschriften die heilig zijn voor moslims’ aan te vallen. De scribenten weten volgens hem ‘duidelijk niets van de Koran’.
‘Ik vraag me af of ze überhaupt ooit hun eigen heilige boek de Bijbel hebben gelezen, of de Thora, of de Zabur (volgens de islam een van de boeken die werd geopenbaard vóór de Koran, red.). Hadden ze dat wel gedaan, dan denk ik dat ze die ook zouden willen verbieden. Maar dat soort problemen hebben ze niet,’ aldus Erdogan.
Ideeën ‘geen haar beter’ dan die van IS en Al-Qa’ida
Islamofobie is in Europa nog altijd een groot probleem, zegt Erdogan. ‘We hebben westerse landen diverse keren gewaarschuwd om te stoppen met islamofobe benaderingen, anti-Turkse sentimenten, xenofobie en fascisme.’ Hij voegde eraan toe dat ‘moslims zich niet zullen verlagen’ tot het niveau van deze Franse critici. ‘Zelfs wanneer jullie ons heilige boek aanvallen, zullen wij niet hetzelfde doen. Wij zullen ons niet verlagen tot jullie niveau en jullie heilige waarden aanvallen. Jullie zijn hierin geen haar beter dan Daesh (de Arabische benaming voor IS, red.).’
Opvallend is dat oppositieleider Kemal Kilicdaroglu (CHP) dezelfde lijn volgt als Erdogan. Het Franse manifest legt volgens hem alle schuld voor het antisemitisme bij de islam: ‘De Koran is niet gedateerd, dat zijn jullie. Jullie houding is gedateerd. Jullie idee verschilt niet van dat van Al-Qa’ida, Al-Nusra en Daesh.’
De brief stuitte ook op verzet bij de islamitische gemeenschap in Frankrijk. ‘De Koran is niet het enige geschrift met anachronistische passages,’ aldus leiders van diverse Franse moskeeën.
Brief verwijst naar islamitische aanslagen
In het manifest wordt verwezen naar de islamitische aanslagen in Frankrijk in 2015: ‘In ons recente verleden hebben radicale islamieten elf Joden vermoord, en sommigen gemarteld omdat ze Jood waren.’ Die specifieke aanslag werd gepleegd in de Parijse supermarkt Hyper Cacher.
Recent werd de Joodse vrouw Mireille Knoll, ooit ontsnapt aan de Holocaust, vermoord in Parijs. Ze werd in maart dood aangetroffen in haar in brand gestoken appartement. Ze was 23 keer met een mes gestoken en haar lichaam was deels verkoold. Het Openbaar Ministerie in Parijs sprak van een antisemitisch misdrijf. De vrouw was 85 jaar oud.
De Franse Joodse gemeenschap, die bestaat uit ongeveer 400.000 mensen, is gealarmeerd door het oprukkende antisemitisme. De voorbije maanden waren er in en rond Parijs diverse antisemitische incidenten. Die passen in een trend van toenemende Jodenhaat in het land. De Franse premier Édouard Philippe sloeg daarover in februari al alarm.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
Telegraaf 09.05.2018 De mensenrechtenchef van de Verenigde Naties heeft er woensdag bij Turkije op aangedrongen om de noodtoestand onmiddellijk op te heffen om de weg vrij te maken voor geloofwaardige verkiezingen.
Telegraaf 09.05.2018 De Turkse president Erdogan heeft met een opmerking in een fractiebijeenkomst een kleine storm op Twitter in Turkije veroorzaakt. Het staatshoofd verklaarde op te stappen mocht het volk het op een dag genoeg vinden met hem aan het roer. De hashtag #genoeg werd daarna door 1,5 miljoen twitteraars gebruikt.
Erdogans AK-partij probeerde daarna de commotie de kop in te drukken door te verklaren dat dergelijke „manipulaties” van social media „nutteloos” zijn. De deelnemers werden afgeschilderd als „toetsenbordhelden.” Er kwam natuurlijk ook een beweging op gang uit het kamp Erdogan. Die gebruikte de hashtag #verder.
Telegraaf 09.05.2018 Bijna twee miljoen Turken hebben via sociale media hun onvrede over president Recep Tayyip Erdogan getoond. De Turken maakten het woord ’tamam’ (genoeg) wereldwijd trending topic op Twitter.
De Twitterstorm begon nadat Erdogan in het Turkse parlement beloofde dat hij zal opstappen zodra het volk ’genoeg’ van hem heeft. Erdogan, inmiddels 15 jaar aan de macht, zag dat ook de partijleiders van de verdeelde oppositie zich achter het sentiment van ’genoeg is genoeg’ schaarden.
„Het is tijd. Genoeg!”, twitterde Muharrem Ince, de kandidaat van de belangrijkste oppositiepartij CHP. Hij neemt het op 24 juni bij vervroegde presidentsverkiezingen op tegen Erdogan.
Sociale media zijn een belangrijk platform voor de Turkse oppositie, waar de traditionele media op sommige dagen wel twee of drie toespraken van Erdogan rechtstreeks uitzenden. Oppositiepartijen komen nauwelijks aan bod. Volgens de regering zijn de tweets verzonden vanaf nepaccounts van de Koerdische PKK en groepen die gelieerd zijn aan Fethullah Gülen, die volgens Ankara achter de couppoging in 2016 zat.
NOS 09.05.2018 Ruim een miljoen Turken hebben zich in één dag tijd op Twitter uitgesproken tegen president Erdogan. De hashtag #tamam, wat in deze context ‘genoeg’ betekent, is sinds gisteren wereldwijd trending.
Het protest op sociale media is een reactie op een toespraak die Erdogan gisteren hield in het Turkse parlement. Daarin zei hij: “Als het Turkse volk zegt dat het genoeg is, stap ik op.”
Overigens is ook de hashtag #devam, wat ‘ga door’ betekent, trending. Die hashtag wordt veel minder gebruikt.
De Turkse regering stelt dat de Tamam-posts gegenereerd zijn door bots, computerprogramma’s die automatisch tweets kunnen versturen. Volgens de regering worden die aangestuurd door de Koerdische PKK en de Gülen-beweging die de regering verantwoordelijk houdt voor de couppoging in 2016.
Een politieke nieuwssite in Turkije zegt dat juist veel #devam-tweets door bots zijn verstuurd. Twitter heeft volgens de site honderdduizenden tweets met die hashtag verwijderd omdat het om bots zou gaan.
Het tamam-protest beperkt zich niet alleen tot sociale media. In Istanbul ging een groepje demonstranten de straat op met een spandoek waarop het woord tamam stond. Zeven betogers werden opgepakt, meldt nieuwssite Dokuz8.
Erdogan riep onlangs vervroegde verkiezingen uit. De Turkse kiezers mogen op 24 juni naar de stembus, zowel voor de parlementsverkiezingen als de presidentsverkiezingen. Oorspronkelijk stond de stembusgang gepland voor november volgend jaar.
Na de verkiezingen moet er een nieuwe grondwet in werking treden die de president veel meer macht geeft.
De oppositie, mensenrechtengroeperingen en westerse landen hebben veel kritiek op de plannen. Erdogan zegt dat de maatregelen nodig zijn vanwege de gevaren die het land bedreigen, zoals terrorisme.
Dit is precies waar de oppositie op loert bij deze verkiezingscampagne. In kranten en op televisie overheersen Erdogan en zijn AKP, aldus Lucas Waagmeester
Vorige maand kwam de Turkse regering met een nieuwe wet die ook op internet censuur mogelijk maakt. Die richt zich vooral op online-video’s. Daarnaast heeft de overheid honderden nieuwssites en twitteraccounts laten blokkeren.
Een deel van de #tamam-posts is vanuit het buitenland verstuurd, een ander deel is afkomstig uit Turkije zelf. Hoeveel dat er zijn is moeilijk te bepalen omdat veel Turken gebruik maken van virtuele servers in een ander land.
De Turkse oppositie is gretig op de actie gedoken, zegt correspondent Lucas Waagmeester. “Dit is precies waar de oppositie op loert bij deze verkiezingscampagne. In kranten en op televisie overheersen Erdogan en zijn AKP, de oppositie is er nauwelijks zichtbaar. Oppositiepartijen zullen proberen de slag te winnen op sociale media.”
Met dit soort online acties hoopt de oppositie momentum te creëren. “Dit soort momenten kunnen belangrijk worden in de campagne, omdat de oppositie al 15 jaar verkiezingen verliest van Erdogan. Hun moeilijkste opdracht wordt in een winning mood te komen, en de kiezer het gevoel te geven dat het nog altijd mogelijk is Erdogan te verslaan.”
AD 09.05.2018 In Turkije is een tweet tegen president Erdogan geëxplodeerd waarvoor hij zelf de voorzet heeft gegeven. ‘Genoeg is genoeg’ werd niet alleen in Turkije maar wereldwijd op Twitter het populairste onderwerp met meer dan 1,9 miljoen retweets.
Erdogan zei in een toespraak tot zijn fractie in het parlement over de verkiezingscampagne van de oppositie: ,,Hun enige doel is om Recep Tayyip Erdogan ten val te brengen. Onze natie heeft ons gekozen als burgemeester (van Istanboel), premier, president. Alleen als onze natie zegt ‘tamam’ (genoeg) dan zullen we opstappen.”
Meteen daarna begonnen de eerste tweets te verschijnen met als belangrijkste woord #TAMAM. Ook alle partijleiders van de tot nu toe hopeloos verdeelde oppositie verenigden zich achter ‘Genoeg is genoeg’.
‘Het is tijd. Genoeg!’, schreef parlementslid Muharrem Ince, de belangrijkste kandidaat van de oppositie die het bij de vervroegde presidentsverkiezingen van 24 juni opneemt tegen Erdogan. ‘We willen democratie en daarom zeggen we #tamam tegen Erdogan’, aldus een van de Turken op Twitter.
Betogers gearresteerd
In een van de wijken van Istanboel volgde een spontane demonstratie van tegenstanders van Erdogan met op het spandoek TAMAM. Tien betogers werden door de politie gearresteerd.
Inmiddels bekritiseren AKP-activisten en de woordvoerder van de AKP de TAMAM-campagne als een initiatief van PKK sympathisanten, en van Gülenisten, die verantwoordelijk worden gehouden voor de mislukte militaire staatsgreep in de zomer van 2016.
Tegenactie
Mahir Ünal, de woordvoerder van de regerende AK-partij, noemt de critici ‘toetsenbordhelden’. ,,Ze weten niet wat stembussen betekenen. We zien elkaar op de avond van de verkiezingen op 24 juni.”
Aanhangers van Erdogan zijn inmiddels een tegenactie gestart met als hashtag DEVAM, Ga Door!
15h 2- Muhalefeti itham altında bırakmak gibi bir kastım asla söz konusu olamaz ama muhalefetin Cumhurbaşkanımıza düşmanca saldıran Türkiye karşıtı güçlerle dilini, söylemini ayrıştırması gerekmez mi ?
Telegraaf 07.05.2018 De Amerikaanse predikant die vastzit in Turkije, heeft zich voor de rechter verdedigd. Andrew Brunson noemde het „walgelijk” en „beschamend” dat hij wordt verdacht van banden met verboden organisaties.
Brunson woont al meer dan twintig jaar in Turkije, waar hij nu 35 jaar gevangenisstraf kan krijgen. De geestelijke ontkent alle beschuldigingen. „Ik help Syrische vluchtelingen, ze zeggen dat ik de PKK help. Ik zet een kerk op, ze zeggen dat ik hulp kreeg van het netwerk van Gülen”, zei Brunson voor de rechtbank. Hij brak op enig punt in huilen uit toen hij oogcontact maakte met zijn vrouw.
Meerdere onherkenbaar gemaakte getuigen legden per videoverbinding verklaringen af tegen Brunson. De beschuldigingen liepen uiteen van samenwerking met Koerdische terroristen tot het samenspannen met de organisatie van Fethullah Gülen, die door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep in 2016.
De vervolging van de geestelijke heeft de relatie tussen Washington en Ankara verder onder druk gezet. Eerder zei president Donald Trump dat Brunson „zonder reden” terechtstaat.
Elsevier 07.05.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan – die eerder aankondigde in een ‘Europese stad’ campagne te komen voeren voor de Turkse presidentsverkiezingen – heeft een manifest uitgevaardigd met verkiezingsbeloften. Ook is nu bekend in welke Europese stad hij Turks-Europese burgers zal komen toespreken.
Nadat hij een aantal weken geleden de verkiezingen van 2019 opeens vervroegde naar 24 juni van dit jaar, deed Erdogan een mysterieuze aankondiging: hij zou ‘ergens in Europa’ een arena hebben afgehuurd om daar hoogstpersoonlijk aanhangers van zijn AK-partij toe te spreken. Hiermee tartte hij Duitsland en Oostenrijk, die vreesden dat Turkse politici naar hun land zouden komen om campagne te voeren.
Duitsland en Oostenrijk zeiden eerder dat Turkse politici niet welkom zijn om op hun grondgebied campagne te voeren, en ook Nederland zit er niet op te wachten. ‘Onwenselijk,’ noemde premier Mark Rutte het eerder.
De drie landen kunnen opgelucht ademhalen: Erdogan zal voor zijn optreden niet naar West-Europa afreizen. In plaats daarvan spreekt hij Turkse burgers toe in een sportarena in de Bosnische stad Sarajevo, vermoedelijk op 20 mei – aldus de Turkse krant Hurriyet.
Diplomatieke spanningen na rellen in Rotterdam
Vorig jaar zorgden soortgelijke acties voor hoogoplopende diplomatieke spanningen, niet in de laatste plaats met Nederland. In aanloop naar het referendum stuurde de Turkse regering de Turkse minister van Familiezaken naar Rotterdam om campagne te voeren. Zij werd op last van burgemeester Ahmed Aboutaleb het land uitgezet.
Erdogan kiest nu dus voor Bosnië, en kan het niet laten om nog een sneer uit te delen aan Duitsland en Nederland: ‘In een tijd waarin sommige landen moeten debatteren over de vraag of ze ons toelaten voor campagnes, kiezen wij ervoor om met onze burgers samen te komen in Bosnië.’ Hij benadrukt: ‘Aan de andere kant zullen onze burgers die in andere Europese landen wonen, ook gewoon doorgaan met campagnevoeren.’ Het verbod voor Turkse politici om op het grondgebied van bepaalde landen campagne te voeren is volgens hem ‘ondemocratisch’.
Over de democratie gesproken: zondag gaf Erdogan tijdens een grote bijeenkomst van zijn AK-partij in Istanbul officieel de aftrap van zijn verkiezingscampagne. Hij presenteerde een manifest, waarin ‘meer democratie’ en ‘meer sociale rechtvaardigheid’ worden beloofd in alle gelederen van de regering. Het presidentiële systeem, dat na de verkiezingen in werking wordt gesteld, zal ‘een hoger bruto nationaal inkomen’ genereren en brengt meer democratie, beweert Erdogan.
‘De wetgever wordt prestigieuzer, de regering machtiger en de rechterlijke macht onafhankelijker.’ Volgens Erdogan zorgt het presidentiële systeem – dat na een referendum in 2016 met een nipte meerderheid werd afgedwongen – voor een ‘totale scheiding der machten’.
Meer macht voor president bij grondwetswijziging
Maar in feite krijgt Erdogan – als hij de verkiezingen wint – met het nieuwe systeem verstrekkende bevoegdheden. Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarbij alle uitvoerende macht bij de president komt te liggen. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts een ceremoniële.
Door de hervorming kan Erdogan per decreet regeren. Daarnaast wordt zijn invloed op benoemingen binnen de rechterlijke macht vergroot, wordt de functie van premier afgeschaft en komt er een vicepresident voor in de plaats. De president kan ministers en andere hoge bewindslieden benoemen en de noodtoestand uitroepen. Het parlement kan de president wel afzetten, maar om dat proces te kunnen beginnen, is een tweederde meerderheid in het parlement nodig.
Het aantal termijnen voor de president blijft twee, net als in de huidige situatie. Maar de telling begint pas wanneer de Grondwet ingaat. In theorie betekent dit dat Erdogan, als hij de verkiezingen van juni wint, tot 2028 kan aanblijven als president.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
VK 06.05.2018 Vier oppositiepartijen in Turkije hebben de handen ineengeslagen in afwachting van de presidentsverkiezingen van volgende maand. Onder hen de centrum-linkse CHP, de grootste oppositiepartij van het land.
Muharrem Ince, die het namens CHP opneemt tegen de AK-partij van president Recep Tayyip Erdogan, riep de zittende president op om een andere oppositieleider vrij te laten. ‘Laten we het als mannen tegen elkaar opnemen’, aldus Ince tijdens een toespraak.
Ince werd vrijdag genomineerd om het op te nemen tegen Erdogan. Hij riep op tot de vrijlating van Selahattin Demirtas, de leider van de pro-Koerdische partij HDP. Demirtas zit al anderhalf jaar achter de tralies. De HDP vormt geen onderdeel van de oppositie-alliantie.
De AK-partij van Erdogan is al zestien jaar aan de macht in Turkije. Na een mislukte coupe in 2016 riep Erdogan de noodtoestand uit, hetgeen zijn macht aanzienlijk vergrootte.
Oppositiepartijen hebben in het land nauwelijks voet aan de grond en willen middels hun samenwerking proberen meer impact te hebben. Naast CHP doen de nieuwe nationalistische partij IYI, de islamitische Gelukspartij en de centrum-rechtse Democratische Partij mee aan de alliantie. Iedere partij heeft een eigen kandidaat. Stemmers kunnen kandidaten terugvinden op gezamenlijke kieslijsten. Op deze manier hopen de partijen de kiesdrempel makkelijker te halen.
Volgens CHP-politicus Bülent Tezcan, één van de initiatiefnemers van de samenwerking, zijn de vier partijen het over de politieke hoofdpunten eens, waaronder justitiële onafhankelijkheid in Turkije en het belang van de vrijheid van meningsuiting. CHP was het onlangs eens met het besluit van Erdogan om vervroegde verkiezingen uit te schrijven, maar Tezcan riep wel op om onmiddellijk de noodtoestand in het land te beëindigen. Dat is tot nu toe niet gebeurd.
Erdogan besloot afgelopen maand om de presidentsverkiezingen te vervroegen. Deze zouden eigenlijk pas in november 2019 plaatsvinden, maar sinds het referendum van vorig jaar dat de weg vrijmaakte voor een presidentschap met meer bevoegdheden, wil Erdogan zo snel mogelijk overstappen op dat nieuwe systeem.
Recep Tayyip Erdogan tijdens een verkiezingsrally. Foto AP
NOS 06.05.2018 Vier oppositiepartijen in Turkije hebben een verbond gesloten om bij de parlementsverkiezingen van volgende maand een sterker front te vormen tegen de AK-partij van president Erdogan. Onder de vier partijen is de grootste oppositiepartij, de centrum-linkse CHP.
Turkije wordt al zestien jaar geregeerd door de AK-partij. Oppositiepartijen krijgen nauwelijks voet aan de grond, mede doordat ze nauwelijks samenwerken.
De vier partijen hopen daar bij de vervroegde verkiezingen van 24 juni een einde aan te maken. Kandidaten zullen op gezamenlijke lijsten staan, zodat de partijen makkelijker de kiesdrempel halen.
Vrijheid van meningsuiting
Een van de initiatiefnemers van de alliantie, CHP-parlementariër Bülent Tezcan, zegt dat ze het over belangrijke principes eens zijn, zoals het herstel van de vrijheid van meningsuiting en de onafhankelijkheid van justitie.
Behalve de CHP doet de nieuwe nationalistische IYI-partij van oud-minister Aksener mee, net als de islamitische Gelukspartij en de centrum-rechtse Democratische Partij. De op een na grootste oppositiepartij, de Koerdische HDP, is er niet bij betrokken.
Meer macht voor de president
Op 24 juni wordt niet alleen een nieuw parlement gekozen, maar zijn er ook presidentsverkiezingen. Daarbij trekken de vier partijen uit de alliantie niet samen op: ze hebben elk hun eigen kandidaat.
President Erdogan besloot vorige maand om de verkiezingen bijna anderhalf jaar naar voren te halen. Hij wil sneller kunnen overschakelen naar een nieuw politiek systeem, waarbij de president meer macht krijgt.
AD 06.05.2018 Wat vriend en vijand voor onmogelijk hadden gehouden is toch gebeurd. Vier hopeloos verdeelde oppositiepartijen, die al 15 jaar lang niets klaarmaken tegen de Turkse president Erdogan en zijn AK partij, hebben de handen ineen geslagen.
Dit gelegenheidshuwelijk van partijen met grote meningsverschillen – sociaal-democraten, fundamentalisten, nationalisten en centrum-rechts – is het eerste formele anti-Erdogan verbond.
Uit de reacties in het regeringskamp bleek de onrust over deze plotselinge eensgezindheid bij de oppositie. Vice-premier Bozdag bekritiseerde het initiatief als een ‘alliantie van de woede’. ,,Wat hen motiveert is het niet het opkomen voor de belangen van Turkije, maar uitsluitend verzet tegen president Recep Tayyip Erdogan”.
Sterk tegenwicht
De vier partijen, die de lijstverbinding zijn aangegaan, hopen zoveel stemmen te krijgen in het parlement dat ze een sterk tegenwicht kunnen bieden tegen president Erdogan als deze zou worden herkozen.
Tegen hem treden vier kandidaten in het veld, onder wie voormalig leraar natuurkunde Muharrem Ince (54), parlementslid van de belangrijkste oppositiepartij, de sociaaldemocratische Republikeinse Volkspartij CHP. Die partij is er sinds het aantreden van Erdogans AK partij niet in geslaagd meer dan een kwart van de kiezers achter zich te krijgen.
Dit weekeinde barstte de verkiezingscampagne voor de vervroegde presidents- en parlementsverkiezingen van 24 juni echt los. Erdogan haalde meteen fel uit naar zijn vier tegenstanders en schilderde hen af als onnozele zwakkelingen die voor hem geen enkel gevaar zullen opleveren. ,,Het zijn en blijven ezels, hoe mooi je ze ook versiert”, aldus de president.
Tegen zijn partijgenoten in Istanboel zei hij dat Turkije een sterk en welvarender land is geworden ‘met vrijheden, gerechtigheid en een geavanceerde democratie, waar het volk heerst’.
Grootste zorgen kiezers
CHP-kandidaat Ince opende met een frontale aanval op de regering. Hij zette meteen in op wat de belangrijkste zorgen zijn van de kiezers: de prijsstijgingen, de werkloosheid, het afbreken van de democratie.
,,Onze toekomst glipt als zand tussen onze vingers weg. Ze maken onze levensvreugde kapot, ze stelen niet alleen onze toekomst maar ook die van onze kinderen. Onze mensen zijn zonder werk, zonder brood, zonder een stem en zonder adem. Het is onze taak om hen een uitweg te bieden”.
Ook strijd tegen terrorisme en tegen corruptie in regeringskringen krijgen aandacht in zijn toespraken. Geen van zijn campagnebijeenkomsten werd door de grote nieuwszenders, zoals CNN Turke, Haberturk en NTV, uitgezonden. Deze zelfcensuur is de nieuwe norm in Turkije.
Spelregels kieswet
Volgens de kieswet dienen de nieuwszenders in verkiezingstijd alle partijen evenveel zendtijd te geven. Maar 90 procent van de media is in handen van pro-Erdogan ondernemers en die staan er niet om bekend dat ze zich aan de spelregels van de kieswet houden.
Bij het referendum in april vorig jaar om Erdogan meer macht te geven, kreeg de AKP 83 uur zendtijd in de nieuwsuitzendingen, de sociaaldemocratische Republikeinse Volkspartij CHP 17 uur, de Nationalistische Actie Partij MHP 14,5 uur, en de linkse pro-Koerdische Democratische Partij van de Volken (minderheden) HDP kreeg een schamele 33 minuten.
De kandidaat voor het presidentschap van de HDP, voormalig mensenrechten advocaat Selahattin Demirtas (45), zit al sinds november 2016 in voorarrest op beschuldiging van ‘lidmaatschap van de PKK’ en ‘het maken van propaganda voor het terrorisme’. Voor deze en andere aanklachten kan hij worden veroordeeld tot 142 jaar cel.
Geen eerlijke verkiezingen
Eerlijke verkiezingen zijn onmogelijk onder de noodtoestand, aldus Selahattin Demirtas (45).
,,Eerlijke verkiezingen zijn onmogelijk onder de noodtoestand”, zei hij. ,,Demonstraties zijn verboden, het bekritiseren van de regering is verboden, zelfs het verdedigen van vrede wordt beschouwd als terroristische propaganda. Bovendien zijn honderden journalisten van de oppositie gearresteerd en tientallen tv- en radiozenders gesloten.
Een campagnebijeenkomst van Erdogan in Nederland lijkt niet op het programma te staan. De toespraak die hij ‘in een Europees land zal houden in een sporthal met een capaciteit van 11.000’, blijkt in de Bosnische hoofdstad Sarajevo te zijn, zo liet Erdogan weten.
Premier Yildirim heeft bovendien laten weten dat Turkije de besluiten van Nederland, Duitsland, en Oostenrijk om Turkse verkiezingscampagnes te verbieden, zal respecteren. Premier Mark Rutte liet eerder weten het ‘onwenselijk’ te vinden als Turkse politici in Nederland campagne gaan voeren. Die zouden volgens hem de openbare orde kunnen verstoren en kunnen leiden tot spanningen in de Turkse gemeenschap in Nederland.
NOS 01.05.2018 De Turkse premier Yildirim heeft een groot hervormingspakket aangekondigd van bijna 5 miljard euro. Hij wil schulden herstructureren en het sociaal stelsel vernieuwen.
Zo krijgen gepensioneerden een extraatje van zo’n 200 euro voor nationale feestdagen en wordt hun maandelijkse uitkering met zo’n 50 euro verhoogd. Critici denken dat president Erdogan de ouderen, die zo’n 15 procent van de bevolking uitmaken, aan zijn kant wil krijgen voor de verkiezingen van volgende maand.
Ook onderdeel van het pakket: studenten die hun studie niet binnen zeven jaar hebben afgemaakt mogen dat alsnog doen. Om dit allemaal te kunnen bekostigen, kondigde Yildirim aan dat zo’n dertien miljoen gebouwen, die nu niet gedocumenteerd zijn, alsnog worden geregistreerd. Dat levert de staatskas zo’n 10 miljard euro op aan belastinginkomsten.
De AK-partij van Erdogan heeft in zijn zeventienjarige bestaan vaker vlak voor de verkiezingen een pakket van gunstige maatregelen aangekondigd. In de begindagen deelde de partij onder meer voedselpakketten uit en steenkool voor kachels van arme mensen.
Elsevier 01.05.2018 De Turkse premier Binali Yildirim wil vlak voor de Turkse verkiezingen een cadeau uitdelen aan alle Turkse pensioengerechtigden. Een week voordat ze mogen stemmen voor een nieuw parlement en een president, ontvangen gepensioneerden een bedrag van 1000 Turkse Lira (omgerekend 203 euro).
Dat kondigde Yildirim maandag aan. Vlak voor de verkiezingen een opmerkelijke maatregel: 15 procent van het electoraat bestaat uit mensen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben behaald. Dat meldt persbureau Bloomberg. In april schreef de Turkse president Recep Tayyip Erdogan onverwacht verkiezingen uit. De Turken kunnen op 24 juni naar de stembus: zowel voor parlementsverkiezingen als voor presidentsverkiezingen.
Als Erdogan de verkiezingen wint, gaat de nieuwe constitutie van kracht, en krijgt hij nieuwe bevoegdheden. Om een voorschot op de komende campagne te nemen, kondigt de regering gunstige maatregelen voor ouderen aan.
De oppositie is woedend over de maatregel, en noemt het een omkoping voor de verkiezingen. De grootste oppositiepartij CHP zegt hierover op dinsdag: ‘De AK-partij heeft gisteren snel een pakket samengesteld. Deze maatregel is gestolen uit ons verkiezingsprogramma in 2015.’
Ook wil premier Yildirim meer voor mensen op leeftijd gaan doen in de toekomst. Hij noemde onder meer het kwijtschelden van schulden, een hervormingen van de belastingen en sociale voorzieningen. Het is nog onduidelijk hoeveel geld dit de Turkse regering gaat kosten.
Tezcan: ‘Laat je niet misleiden’
Volgens CHP-woordvoerder Bülent Tezcan zijn de toezeggingen van de regering op drijfzand gebaseerd. ‘Deze maatregelen lijken misschien wel problemen op te lossen, maar een duurzame oplossing is het niet,’ zegt Tezcan tegen de Turkse krant Hurriyet. ‘Ik roep onze burgers op om zich niet laten misleiden door deze maatregelen.’
Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwde eerder dit jaar dat de Turkse regering teveel geld uitgaf, en dat daarmee de Turkse economie in gevaar zou kunnen komen. Volgens critici zijn de maatregelen overduidelijk bedoeld om de sympathie van de Turkse kiezers te winnen, in aanloop naar de verkiezingen die op 24 juni plaats zullen hebben.
Berend Sommer (1990) is sinds juli 2017 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
NU 01.05.2018 Meer dan twaalf miljoen Turkse gepensioneerden, wat neerkomt op 15 procent van de bevolking, krijgen een week voor de parlements- en presidentsverkiezingen op 24 juni een cheque van de regering. Dit als tegemoetkoming voor de nationale feestdagen.
Volgens de regerende AK-partij van president Tayyip Erdogan zal deze betaling de eerste van twee zijn.
Critici zien het echter als een dure manier om steun voor Erdogan te kopen. De twee cheques van elk 1.000 lira (ongeveer 200 euro) kosten de Turkse staat in totaal bijna 4,9 miljard euro.
Het idee om contant geld uit te keren aan gepensioneerden werd oorspronkelijk drie jaar geleden voorgesteld door de belangrijkste oppositiepartij in aanloop naar de verkiezingen.
Dat leidde tot kritiek van vicepremier Mehmet Simsek. Hij meldde dat de partij de Nobelprijs verdiende en zijn stem kreeg als de partij erachter kon komen hoe het die beloften na zou komen zonder de schulden te vergroten, de kloof op de lopende rekening te vergroten of ”Turkije naar een crisis te leiden”.
NU 01.05.2018 Tien medewerkers van de inmiddels gesloten Turkse krant Zaman zijn tot celstraffen veroordeeld voor het steunen van een terreurbeweging.
Een rechtbank in Istanbul veroordeelde drie personen tot negen jaar gevangenisstraf, drie anderen moeten zeven jaar en zes maanden de cel in. Vier anderen kregen lagere celstraffen.
Vijf verdachten zijn vrijgesproken. De krant Hürriyet meldde dat de veroordeelden schuldig zijn bevonden aan het “steunen van een terreurgroep, zonder daarvan lid te zijn”. Alle verdachten zijn vrijgesproken van een poging tot het plegen van een staatsgreep.
Zaman en Today’s Zaman, de Engelse editie van de krant, zijn op last van de autoriteiten gesloten. De krant zou te nauwe banden hebben gehad met de beweging van de geestelijke Fethullah Gülen.
De naar de Verenigde Staten uitgeweken Gülen was volgens Ankara het brein achter de couppoging half juli 2016 tegen president Erdogan.
Rotterdam wordt het epicentrum van de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. Nu de PVV én tegenpool Denk aankondigden in die stad mee te doen, ontstaat een strijdtoneel waarop alle landelijke partijen meevechten om de gunst van de kiezer.
AD 05.04.2017
De stad Rotterdam kreeg donderdag 14.12.2017 een voorproefje van hoe verbeten de strijd wordt. Geert Wilders hield de presentatie van zijn Rotterdamse lijsttrekker bij een moskee, maar moest toezien hoe Denk-leider Tunahan Kuzu alleaandacht wegkaapte.
Die kondigde uitgerekend daar aan dat óók zijn partij gaat meedoen met de Gemeenteraadsverkiezing maart 2018.
AD 27.12.2017
Denk NL de vijfde colonne ??
Een felle woordenwisseling tussen DENK-Kamerlid Tunahan Kuzu en Joost Eerdmansvan Leefbaar Rotterdam. Eerdmans noemt Kuzu een ‘aanvoerder van de vijfde colonne’ van de lange arm van Erdogan in Nederland, en Kuzu noemt Eerdmans op zijn beurt een ‘pathologische leugenaar’.
De twee politici troffen elkaar zondag in het tv-programma Buitenhof.
DENK en Leefbaar clashen
Eerder deze week werd bekend dat DENK gaat meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam, waar Leefbaar Rotterdam nog de grootste partij is. De partijen staan op een aantal punten lijnrecht tegenover elkaar, vooral in het integratiedebat.
Veel mensen in Rotterdam voelen zich bedreigd door het afnemen van vrijheden, stelt Eerdmans. ‘Wij zien problemen met de man-vrouwverhouding. Je ziet dat dat wordt aangejaagd, ook vanuit het buitenland. Daarom hebben we al heel lang als Leefbaar gezegd: buitenlandse invloeden moet je afdekken.’ Hij ziet het liefst dat de grote Turkse gemeenschap in Rotterdam wordt losgeweekt van politieke invloed uit Turkije, en zich in plaats daarvan richt op Nederland.
AD 29.12.2017
Kabinet wil de-escalatie
‘Ze hebben me benadeeld,’ zegt Erdogan over de kwestie. ‘Verder had ik voorheen altijd goede ontmoetingen met Rutte.’
Het kabinet heeft al aangegeven in te zetten op de-escalatie. Minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra (VVD) voerde onlangs tijdens een NAVO-bijeenkomst in Brussel achter de schermen gesprekken met zijn Turkse collega Mevlüt Cavusoglu. Het is voor het eerst sinds de diplomatieke rel dat Nederland en Turkije gesprekken hebben gevoerd.
Erdogan beschuldigde Nederland van nazisme en fascisme
Het kabinet weigerde destijds een aantal Turkse ministers toegang tot Nederland, omdat ze hier campagne wilden voeren voor het omstreden Turkse referendum. Hierin sprak de bevolking uiteindelijk met een nipte meerderheid haar goedkeuring uit voor drastische stappen waarmee Erdogan meer macht naar zich zal toetrekken.
De Nederlandse weigering om de ministers te verwelkomen, stuitte op grote furie van Erdogan, die Nederland onder meer betichtte van ‘fascisme’ en Nederlanders ‘nazi-overblijfselen’ noemde. De Turkse regering eiste excuses van Nederland en de Nederlandse ambassadeur mag tot op de dag van vandaag niet terugkeren naar zijn post Ankara.
Nou moet je effe goed luisteren jochie !!
Vorige week zei Rutte inderdaad dat hij het graag goed wil maken met Erdogan. Sinds de diplomatieke rel in maart afgelopen jaar, vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen, zouden de twee leiders geen contact meer hebben gehad.
De Turkse regering eiste excuses van Nederland en de Nederlandse ambassadeur mag sindsdien niet terugkeren naar zijn post in Ankara. Erdogan beschuldigde Nederland onder meer van nazisme en fascisme. Sinds deze diplomatieke rel heeft Rutte geen contact meer gehad met Erdogan.
Op een top van de G20 in het Duitse Hamburg in juli zaten beide leiders al eerder aan de tafel, maar was er geen contact. ,,Ze hebben me benadeeld”, zei Erdogan volgens de Engelstalige versie van Hürriyet nu over de kwestie. ,,Verder had ik voorheen goede ontmoetingen met Rutte.”
Erdogan wil naar eigen zeggen de banden met Europa verbeteren, meldt de Turkse krant Hurriyet.
Meer vrienden, minder vijanden
‘Ik zeg altijd maar: we hebben de verplichting om het aantal vijanden te verlagen, en het aantal vrienden te verhogen,’ aldus Erdogan. Hij sluit een bezoek aan Nederland of Duitsland in 2018 niet uit. ‘We hebben problemen gehad,’ erkent hij. ‘Maar onze laatste bijeenkomsten gingen heel goed. Ik heb ze om steun gevraagd wat betreft Jeruzalem [het erkennen van Jeruzalem als hoofdstad van Israël door de Amerikaanse president Donald Trump, red.] en we hebben allemaal dezelfde mening.’
AD 27.12.2017
Ze praten weer
Minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra (VVD) is achter de schermen begonnen met gesprekken met zijn Turkse collega Mevlüt Cavusoglu. Sinds maart van dit jaar staan Nederland en Turkije op gespannen voet met elkaar.
AD 09.01.2018
Het eerste gesprek zou zich hebben afgespeeld op de NAVO-top in Brussel drie weken geleden. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het AD. Het is voor het eerst dat de landen met elkaar overleggen sinds de diplomatieke rel.
AD 27.12.2017
AD 27.12.2017
Die ontstond in maart door een gepland bezoek van Cavusoglu aan Rotterdam. Hij wilde daar een campagnebijeenkomst houden voor het Turkse referendum over grondwetswijzigingen, maar op het laatste moment trok Nederland zijn landingsrechten in. Turkije stuurde daarop een andere minister, Fatma Betül Sayan Kaya van Familiezaken, naar Rotterdam. Zij verbleef op dat moment in Duitsland. De Nederlandse politie stuurde haar rechtsomkeert.
AD 30.12.2017
Vervolging
Het Openbaar Ministerie vervolgt zes mensen die betrokken waren bij de ongeregeldheden bij het Turkse consulaat in Rotterdam in maart van dit jaar. De politie zette waterkanonnen in en hield een aantal mensen aan. De verdachten werden na onderzoek aangehouden, zo publiceerde de politie foto’s van relschoppers.
Relatie verbeteren
Het incident volgde op steeds hoger oplopende diplomatieke spanningen tussen de Nederlandse en de Turkse regering. Na het wegsturen van minister Kaya noemde de Turkse president Erdogan Nederland fascistisch en nazistisch.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan was witheet. Hij beschuldigde Nederland van fascisme en nazisme, dreigde met sancties en weigerde de Nederlandse ambassadeur in Turkije de toegang tot het land. Die werkt sindsdien vanuit Den Haag. Premier Mark Rutte wilde niets weten van excuses. ‘Dit is een man die ons uitmaakt voor fascisten. Ik ga de-escaleren, maar niet door excuses aan te bieden. Ben je nou gek.’
Volgens de krant verliep het gesprek tussen Zijlstra en zijn collega op de NAVO-top in goede sfeer, maar is vooralsnog geen oplossing gevonden voor het conflict tussen beide landen. De Turken willen alsnog excuses, maar voor Nederland is dat geen optie. Volgens het ADmoet er daarom een verklaring worden opgesteld in bewoordingen die beide landen aan hun bevolking kunnen uitleggen.
Aanpak Turkije-rel was gebaseerd op ‘misverstand’: minister Kaya was niet ongewenst verklaard
De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb was er tijdens de diplomatieke crisis met Turkije eerder dit jaar van overtuigd dat de Turkse minister van Familiezaken Fatma Betül Sayan Kaya ongewenst vreemdeling was verklaard. In werkelijkheid blijkt dat nooit te zijn gebeurd. Dit blijkt uit een reconstructie van de Volkskrant, die donderdag verschijnt.
Volgens bronnen in Den Haag was er waarschijnlijk sprake van een misverstand. Er zijn wel ‘voorbereidingen’ getroffen om de ongewenst-verklaring rond te krijgen, maar dat bleek uiteindelijk niet nodig, omdat Kaya na een urenlange impasse vrijwillig uit haar auto tevoorschijn kwam.
De Rotterdamse driehoek onder leiding van Aboutaleb speelde een belangrijke rol bij het doorbreken van de impasse door te dreigen Kaya met auto en al weg te slepen uit de stad. Ook is even overwogen om haar gepantserde auto met een zaag open te snijden. Dat ging niet door omdat de Turkse minister daarbij gewond zou kunnen raken.
Aboutaleb weigerde na afloop van de crisis om Kaya naar een hotel te brengen. Ook wilde hij haar niet afzetten bij het vliegveld in Rotterdam of Brussel. De burgemeester vond dat de Turkse terug naar Duitsland moest, waar ze vandaan was gekomen. Hij gaf destijds als uitleg: ‘Ze is door de Nederlandse regering ongewenst vreemdeling verklaard en de regels schrijven dan ook voor dat ze wordt uitgezet naar het land waar ze vandaan komt.’
Premier Mark Rutte had per telefoon doorgegeven dat de aanwezigheid van Kaya ‘ongewenst’ was en dat ze terug naar Duitsland begeleid moest worden. Later zijn die orders ook nog op schrift gesteld. Voor de Rotterdamse autoriteiten is dat nog steeds genoeg, ook als er formeel geen ongewenst-verklaring is geweest.
Het ontbreken daarvan kwam pas maanden later aan het licht toen minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk in antwoord op Kamervragen stelde dat Kaya toch niet officieel ongewenst was verklaard. In oktober bevestigde de rechtbank in Den Haag dat. Kaya wilde via de rechter schadevergoeding afdwingen omdat ze ten onrechte ongewenst vreemdeling zou zijn verklaard.
Omdat die beslissing er formeel nooit is geweest, oordeelde de rechter dat haar klacht niet ontvankelijk was. Het officiële standpunt van het kabinet is nu dat Kaya vrijwillig is vertrokken. ‘Er was drang, geen dwang.’
De gebeurtenissen in Rotterdam maakte onderdeel uit van een grote diplomatieke rel vlak voor de verkiezingen. Op 11 maart besloot Nederland ook de landingrechten van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavusoglu in te trekken. Het kabinet nam die vergaande beslissing omdat de openbare orde en nationale veiligheid in het geding zou zijn.
Uit stukken die eerder via een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) openbaar zijn geworden, blijkt dat de Nationaal Coördinator voor Terrorismebestrijding en Veiligheid een dag eerder oordeelde dat er ‘nog geen aanwijzingen bekend zijn voor een concrete dreiging voor de openbare orde en veiligheid’. De Rotterdamse politie noemde de situatie binnen de Turks-Rotterdamse gemeenschap ‘vooralsnog rustig, maar sterk gepolariseerd’.
Tom Zwart, hoogleraar Europees en internationaal recht, meent dat er mogelijk onvoldoende juridische basis was om Çavusoglu de toegang tot Nederland te weigeren. Hij vindt dat Nederland moet nadenken over excuses. Premier Mark Rutte heeft al laten weten dat hij dat nooit zal doen. Hij is nog altijd boos op wat Turkije ‘hier heeft aangericht’.
De diplomatieke relaties tussen Nederland en Turkije zijn sinds maart niet hersteld. De Nederlandse ambassadeur is niet meer welkom in Ankara. Rutte hoopt dat de banden met de belangrijke Navo-bondgenoot op den duur wel weer verbeteren.
Zo ontstond de diplomatieke rel tussen Turkije en Nederland;
Op 11 maart wachten Erdogan-aanhangers aan de voorkant van het Turkse consulaat in Rotterdam op een toespraak van minister Kaya. Als blijkt dat ze geweigerd is, is het onbegrip groot en slaat de stemming om. Onze verslaggeefster was erbij. (+)
De ruzie met Turkije is de grootste diplomatieke rel uit de recente Nederlandse geschiedenis. Hoe kon het zo uit de hand lopen? Een reconstructie. (+)
Hoe denken Turkse Nederlanders over de diplomatieke rel tussen het land waar ze wonen en dat waar zij, of hun ouders, vandaan komen? De Volkskrant liet het peilen. (+)
Kuzu Denk NL vindt juist dat de samenleving wordt geteisterd door vooroordelen, waardoor migrantengroepen zich hier niet thuis zouden voelen. ‘Nederland heeft wat mij betreft geen integratieprobleem, Nederland heeft een acceptatieprobleem.’ Veelgehoorde woorden van Kuzu. Volgens hem komt dat ‘vaak door ophitsing en vijanddenken door onder andere de politiek’.
Eerdmans zegt juist dat veel Turkse Nederlanders zich voelen aangetrokken door de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, daarbij ‘aangemoedigd door de heer Kuzu’. Hij wakkert anti-Nederlandse sentimenten aan, aldus Eerdmans.
Afgelopen donderdag maakte Kuzu bekend dat DENK in Rotterdam meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Hij deed dat bij de Essalammoskee in Rotterdam. De partij ving bij de Tweede Kamerverkiezingen zo’n 8 procent van de stemmen in Rotterdam. Wie daar de lijsttrekker wordt, is nog niet bekend.
Overigens wekte Buitenhof-presentator Paul Witteman in het programma de suggestie dat columniste Ebru Umar op de lijst voor Leefbaar Rotterdam zou staan. Dat is niet het geval, laat Umar zondagmiddag weten aan ThePostOnline.
AD 06.01.2018
Aanslag Erdogan
Twee Turkse/NederlandseJongens zitten vast in Athene, omdat ze een aanslag op president Erdogan zouden hebben willen plegen. Wie zijn ze? En wat is er gebeurd? ,,Het zijn gewoon socialistische jongens.” De AIVD hield de twee al jaren in de gaten, blijkt uit onderzoek van het AD.
21.01.2018 -Legenda: geel – Koerden. Blauw – rebellen gesteund door Turkije. Grijs – IS. Oranje – jihadistische rebellen. De rest van het land is in handen van het Syrische regime LOAL FOCUS
De politieke partij Denk doet bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart in zeker vijf plaatsen mee. Het gaat om Amsterdam, Utrecht, Alkmaar, Roermond en Veenendaal.
Daarnaast heeft de partij nog zeven andere gemeenten op het oog, waarvan Schiedam ‘bijna’ zeker is, aldus fractievoorzitter in de Tweede Kamer Tunahan Kuzu. Over deelname in Rotterdam, waar Denk zijn hoofdkantoor heeft, wil Kuzu nog niets kwijt. ,,Dat is voor jou een vraag en voor mij een weet.”
AD 15.12.2017
Samenwerking
Wel zegt hij dat het geen geheim is dat Denk gesprekken voert met de lokale moslimpartij Nida, die in de Maasstad inmiddels over drie zetels beschikt. Eén daarvan is afkomstig van een overgelopen raadslid van Leefbaar Rotterdam.
Rotterdam wordt het epicentrum van de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. Nu de PVV én tegenpool Denk gisteren aankondigden in die stad mee te doen, ontstaat een strijdtoneel waarop alle landelijke partijen meevechten om de gunst van de kiezer.
De stad kreeg gisteren een voorproefje van hoe verbeten de strijd wordt. Geert Wilders hield de presentatie van zijn Rotterdamse lijsttrekker bij een moskee, maar moest toezien hoe Denk-leider Tunahan Kuzu aandacht wegkaapte. Die kondigde uitgerekend daar aan dat óók zijn partij gaat meedoen in de stad.
Strijd
Een felle woordenwisseling tussen DENK-Kamerlid Tunahan Kuzu en Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam. Eerdmans noemt Kuzu een ‘aanvoerder van de vijfde colonne’ van de lange arm van Erdogan in Nederland, en Kuzu noemt Eerdmans op zijn beurt een ‘pathologische leugenaar’. De twee politici troffen elkaar zondag 17.12.2017in het tv-programma Buitenhof.
DENK en Leefbaar clashen
Eerder deze week werd bekend dat DENK gaat meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam, waar Leefbaar Rotterdam nog de grootste partij is. De partijen staan op een aantal punten lijnrecht tegenover elkaar, vooral in het integratiedebat.
Elsevier 12.03.2018 Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) waarschuwt voor meer antisemitische uitlatingen in de politiek door de opkomst van partijen zoals DENK en NIDA. Het CIDI registreerde dit jaar 113 antisemitische incidenten, een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (109).
Dat staat in de CIDI Monitor Antisemitische Incidenten in Nederland 2017. Onder de incidenten vielen 28 bekladdingen en vernielingen, waaronder het ingooien van ruiten van het Joodse restaurant HaCarmel en van de Joodse instelling Chabad Central te Amsterdam. Er werden vier geweldsincidenten geregistreerd, waaronder ernstige mishandelingen van een Joods Syrische vluchteling en twee Joodse toeristen uit Israël.
Zeven van de incidenten hadden plaats in de politiek. Zo klaagde Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk tijdens een debat over ‘de lange arm van Israël en de Joden’. En op Facebook speelde DENK in op antisemitische stereotyperingen met een afbeelding van twee schaduwachtige figuren (één met keppel, de ander met een hoge hoed) die de machtige Joodse lobby moeten voorstellen.
#Israëlische lobby gaat onverminderd door met lastercampagne tegen minister Kaag #Kamervragen (in de comments)
Volgens de directeur van het CIDI Hanna Luden is de stijging van antisemitische uitlatingen in de politiek het gevolg van de opkomst van islamitische partijen als NIDA en DENK. Israël is voor deze partijen een makkelijk doelwit om aan te vallen, zegt ze in het radioprogramma WNL op Zaterdag. De grens tussen kritiek en antisemitisme wordt daarbij geregeld overschreden.
Het CIDI pleit voor een zwaardere bestraffing van geweldsmisdrijven met antisemitisch oogpunt. Want wordt iemand aangevallen vanwege zijn of haar afkomst of geloof, dan raakt dat volgens het CIDI niet alleen het individu, maar de Joodse gemeenschap als geheel. Het geweld heeft een grote impact op het gevoel van onveiligheid in de Joodse gemeenschap.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
Telegraaf 17.12.2017 Tijdens het programma Buitenhof staan Tunahan Kuzu van DENK en Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam recht tegenover elkaar. En dit leidt tot een heftige discussie.
Telegraaf 17.12.2017 Tunahan Kuzu van DENK en Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam zijn hard met elkaar in botsing gekomen in het televisieprogramma Buitenhof. Kuzu noemde Eerdmans een „pathologische leugenaar.” Eerdmans bestempelde Kuzu op zijn beurt als „aanvoerder van de vijfde colonne” van Turkse buitenlandse invloed in Nederland.
Deze week werd bekend dat de partij DENK mee gaat doen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Leefbaar Rotterdam is daar de grootste partij. De twee partijen staan lijnrecht tegenover elkaar in het integratiedebat.
Volgens Eerdmans voelen veel mensen in Rotterdam zich bedreigd door het afnemen van vrijheden. „Wij zien problemen met de man-vrouwverhoudingen. Je ziet dat dat wordt aangejaagd, ook vanuit het buitenland. Daarom hebben wij al heel lang als Leefbaar Rotterdam gezegd: buitenlandse invloeden moet je afdekken.” Eerdmans wil het liefst dat de grote Turkse gemeenschap in Rotterdam wordt losgeweekt van politieke invloed uit Turkije en zich helemaal richt op Nederland.
Maar volgens Kuzu wordt de samenleving geteisterd door vooroordelen, waardoor migrantengroepen zich niet thuisvoelen. „Vaak door ophitsing en vijanddenken door onder andere de politiek”, aldus de DENK-leider. „Nederland heeft wat mij betreft geen integratieprobleem, Nederland heeft een acceptatieprobleem.”
Eerdmans stelt dat veel Turkse Nederlanders zich voelen aangetrokken door de Turkse president Erdogan, daarbij „aangemoedigd door de heer Kuzu.” Volgens de Leefbaar-politicus wakkert Kuzu anti-Nederlandse sentimenten aan.
Elsevier 17.12.2017 Een felle woordenwisseling tussen DENK-Kamerlid Tunahan Kuzu en Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam. Eerdmans noemt Kuzu een ‘aanvoerder van de vijfde colonne’ van de lange arm van Erdogan in Nederland, en Kuzu noemt Eerdmans op zijn beurt een ‘pathologische leugenaar’. De twee politici troffen elkaar zondag 17.12.2017in het tv-programma Buitenhof.
DENK en Leefbaar clashen
Eerder deze week werd bekend dat DENK gaat meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam, waar Leefbaar Rotterdam nog de grootste partij is. De partijen staan op een aantal punten lijnrecht tegenover elkaar, vooral in het integratiedebat.
Veel mensen in Rotterdam voelen zich bedreigd door het afnemen van vrijheden, stelt Eerdmans. ‘Wij zien problemen met de man-vrouwverhouding. Je ziet dat dat wordt aangejaagd, ook vanuit het buitenland. Daarom hebben we al heel lang als Leefbaar gezegd: buitenlandse invloeden moet je afdekken.’ Hij ziet het liefst dat de grote Turkse gemeenschap in Rotterdam wordt losgeweekt van politieke invloed uit Turkije, en zich in plaats daarvan richt op Nederland.
Turkse Nederlanders aangetrokken tot Erdogan
Kuzu vindt juist dat de samenleving wordt geteisterd door vooroordelen, waardoor migrantengroepen zich hier niet thuis zouden voelen. ‘Nederland heeft wat mij betreft geen integratieprobleem, Nederland heeft een acceptatieprobleem.’ Veelgehoorde woorden van Kuzu. Volgens hem komt dat ‘vaak door ophitsing en vijanddenken door onder andere de politiek’.
Eerdmans zegt juist dat veel Turkse Nederlanders zich voelen aangetrokken door de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, daarbij ‘aangemoedigd door de heer Kuzu’. Hij wakkert anti-Nederlandse sentimenten aan, aldus Eerdmans.
Afgelopen donderdag maakte Kuzu bekend dat DENK in Rotterdam meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Hij deed dat bij de Essalammoskee in Rotterdam. De partij ving bij de Tweede Kamerverkiezingen zo’n 8 procent van de stemmen in Rotterdam. Wie daar de lijsttrekker wordt, is nog niet bekend.
Overigens wekte Buitenhof-presentator Paul Witteman in het programma de suggestie dat columniste Ebru Umar op de lijst voor Leefbaar Rotterdam zou staan. Dat is niet het geval, laat Umar zondagmiddag weten aan ThePostOnline.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 17.12.2017 Tunahan Kuzu van DENK en Joost Eerdmans van Leefbaar Rotterdam zijn vandaag hard met elkaar in botsing gekomen in het televisieprogramma Buitenhof. Kuzu noemde Eerdmans een ‘pathologische leugenaar’. Eerdmans bestempelde Kuzu op zijn beurt als ‘aanvoerder van de vijfde colonne’ van Turkse buitenlandse invloed in Nederland.
De heftige discussie is hier terug te kijken. Deze week werd bekend dat de partij DENK mee gaat doen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Leefbaar Rotterdam is daar de grootste partij. De twee partijen staan lijnrecht tegenover elkaar in het integratiedebat.
Volgens Eerdmans voelen veel mensen in Rotterdam zich bedreigd door het afnemen van vrijheden. ,,Wij zien problemen met de man-vrouwverhoudingen. Je ziet dat dat wordt aangejaagd, ook vanuit het buitenland. Daarom hebben wij al heel lang als Leefbaar Rotterdam gezegd: buitenlandse invloeden moet je afdekken”. Eerdmans wil het liefst dat de grote Turkse gemeenschap in Rotterdam wordt losgeweekt van politieke invloed uit Turkije en zich helemaal richt op Nederland.
Maar volgens Kuzu wordt de samenleving geteisterd door vooroordelen, waardoor migrantengroepen zich niet thuisvoelen. ,,Vaak door ophitsing en vijanddenken door onder andere de politiek”, aldus de DENK-leider. ,,Nederland heeft wat mij betreft geen integratieprobleem, Nederland heeft een acceptatieprobleem.”
Eerdmans stelt dat veel Turkse Nederlanders zich voelen aangetrokken door de Turkse president Erdogan, daarbij ,,aangemoedigd door de heer Kuzu”. Volgens de Leefbaar-politicus wakkert Kuzu anti-Nederlandse sentimenten aan.
PVV
De gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018, en de aanloop daarnaartoe, beloven in Rotterdam spannend te worden. Net als Denk, kondigde ook Geert Wilders afgelopen week aan met zijn partij in Rotterdam aan de slag te willen en een gooi naar het lokale pluche te willen doen.
Een dag later liep Wilders er tegen een keiharde blamage aan: hij moest lijsttrekker Géza Hegedüs terugtrekken van de lijst omdat Hegedüs er extreemrechtse ideeën op na houdt.
De agent die tolkte bij de Turkse onderminister tijdens de Turkijerel kan zijn werk niet meer doen vanwege bedreigingen e.d. #buitenhofpic.twitter.com/nJraf6Tf8w
AD 15.12.2017 Rotterdam wordt het epicentrum van de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. Nu de PVV én tegenpool Denk gisteren aankondigden in die stad mee te doen, ontstaat een strijdtoneel waarop alle landelijke partijen meevechten om de gunst van de kiezer.
De stad kreeg gisteren een voorproefje van hoe verbeten de strijd wordt. Geert Wilders hield de presentatie van zijn Rotterdamse lijsttrekker bij een moskee, maar moest toezien hoe Denk-leider Tunahan Kuzu aandacht wegkaapte. Die kondigde uitgerekend daar aan dat óók zijn partij gaat meedoen in de stad.
Zo wordt Rotterdam de enige gemeente waar alle partijen die nu vertegenwoordigd zijn in de Tweede Kamer meedoen aan de raadsverkiezingen. De verkiezingsstrijd zal er daarom door alle partijen worden gezien als graadmeter van hun landelijke populariteit.
Pim Fortuyn
Rotterdam was ooit met de lancering van Pim Fortuyn al proeftuin van latere landelijke verkiezingen. Het succes van zijn Leefbaar Rotterdam bleek een indicatie van de landelijke verkiezingsoverwinning van LPF later. In de Maasstad strijden dit keer álle tegenpolen met elkaar. Naast Denk en PVV heeft Forum voor Democratie een alliantie gesloten met het rechtse Leefbaar Rotterdam én doet ook een puur islamitische partij Nida mee.
De uitkomst van de strijd zegt iets over de krachtsverhoudingen in Den Haag. Een nederlaag of juist winst in Rotterdam heeft invloed op het imago van de partijen. Zo verliest Wilders in de landelijke peilingen veel kiezers aan Forum voor Democratie. Hij gaat in Rotterdam vol de strijd aan met de concurrent op rechts. Baudets partnerpartij Leefbaar Rotterdam heeft zich de afgelopen jaren in het stadsbestuur verbonden met D66. Reden voor Wilders om zich als ‘de ware anti-islamiseringspartij’ af te zetten tegen het gevoerde beleid van de afgelopen jaren.
Gedroomde franchise
Daarnaast heeft Wilders zijn PVV naar een kruising gedirigeerd. Hield hij vanwege angst voor ‘LPF-achtige toestanden’ groei van zijn partij buiten Den Haag altijd af, nu zet hij hoog in. Wilders noemde Rotterdam steevast de als eerste gedroomde ‘franchise’ voor zijn PVV, dus hangt er voor zijn partij veel vanaf om zijn uitbreidingsproject te doen slagen.
Ook voor Denk is deelname in Rotterdam een gok. Die partij – met drie Kamerzetels – hoopt de Turks-Marokkaanse gemeenschap in Rotterdam voor zich te winnen, maar dat is precies dezelfde vijver waarin ook Nida vist. Tegelijk wil GroenLinks – van oudsher klein in Rotterdam – testen of de populariteit van landelijk leider Jesse Klaver aanslaat op lokaal niveau.
Zo wordt de slag om Rotterdam – met nog 96 dagen te gaan – voor iedere partij de belangrijkste krachtmeting bij de eerstvolgende verkiezingen.
NOS 14.12.2017 Denk en de PVV hebben op dezelfde plek en direct na elkaar hun plannen voor de Rotterdamse gemeenteraadsverkiezingen gepresenteerd. PVV-leider Wilders had aangekondigd zijn lijsttrekker te presenteren bij de Essalam-moskee. Kort voordat Wilders daar arriveerde, verscheen onverwacht Denk-leider Kuzu om bekend te maken dat zijn partij ook meedoet aan de Rotterdamse gemeenteraadsverkiezingen.
Op het moment dat Wilders bekendmaakte dat Géza Hegedüs PVV-lijsttrekker wordt, was de groep van Denk met vlaggen op de achtergrond in beeld, voor de moskee.
Het is nog niet duidelijk wie er op de kandidatenlijst komen voor Denk. De partij is opgericht door twee voormalige PvdA’ers met een migratieachtergrond.
Op 15 maart kreeg Denk bij de Kamerverkiezingen in Rotterdam bijna 8 procent van de stemmen. Ruim 15 procent van de Rotterdammers stemde op de PVV.
PVV-lijsttrekker
Bij de presentatie noemde Hegedüs zichzelf een geboren en getogen Rotterdammer. Hij is oud-militair en had jarenlang een uitkering. Daarna is hij ondernemer geworden. Over zijn plannen zei hij: “We gaan in ieder geval Rotterdam teruggeven aan de Rotterdammers. Daar gaan we keihard voor strijden, want de islamisering moet stoppen in deze stad.”
Marjan Gonsalvez krijgt de tweede plek op de kandidatenlijst van de PVV. Zij was eerder actief voor Leefbaar Rotterdam. Gisteren werd al bekend dat de PVV zeker meedoet aan de verkiezingen.
Wilders geflankeerd door de lijsttrekker van de PVV in Rotterdam rechts en nummer 2 links van hem. En op de achtergrond staat Kuzu met zijn aanhangers…11:15 – 14 dec. 2017
De PVV kondigde in april aan in zestig gemeenten te willen meedoen, maar dat gaat de partij niet halen. De zoektocht naar geschikte kandidaten in de rest van het land verloopt uiterst moeizaam.
Tot 27 december 2017 kunnen partijen zich aanmelden voor de gemeenteraadsverkiezingen.
AD 14.12.2017 Denk heeft vanmorgen voorafgaand aan een persconferentie van de PVV in Rotterdam bekendgemaakt dat de partij óók meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen in de Maasstad. Juist toen Geert Wilders zijn entree wilde maken, pakte Denk-partijleider Tunuhan Kuzu zijn mediamoment.
Geert Wilders maakt vandaag bekend wie de lijsttrekker wordt van de PVV in Rotterdam. Denk-partijleider Kuzu koos dit moment om een tegengeluid te laten horen. ,,Wij verzetten ons tegen de boodschap uitsluiting, niet toevallig op deze plek bij de Essalam Moskee: ‘essalam’ staat voor vrede.”
Kuzu zei ernaar uit te kijken om samen te werken met Nida. Deze door de islam geïnspireerde partij beschikt over drie zetels in Rotterdam.
Denk maakte eerder bekend ‘vrijwel zeker’ in Schiedam mee te doen. Gemeenten waar Denk zeker mee gaat doen zijn Amsterdam, Utrecht, Alkmaar, Roermond en Veenendaal.
Na het nieuws van de verkiezingsdeelname van Denk nam Wilders het woord. Hij kondigde aan dat Géza Hegedüs, een veteraan met Hongaarse roots die momenteel in Rotterdam-Noord woont, de lijsttrekker wordt voor de PVV bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart in Rotterdam.
Telegraaf 14.12.2017 De politieke partij Denk doet volgend jaar mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Dat heeft Denk-leider Tunahan Kuzu donderdag bekendgemaakt. Kuzu was bij de Essalammoskee in Rotterdam, waar Geert Wilders later bekend zal maken wie de PVV-lijsttrekker wordt in Rotterdam.
„Elke keer als Wilders met zijn uitspraken zorgt voor polarisatie, angst en haat, sta ik tegenover hem, om hem te bestrijden op een democratische wijze. Dat hebben wij onze kiezers beloofd. Dat doen wij in de Tweede Kamer, dat doen wij vandaag hier in Rotterdam en dat zullen wij altijd blijven doen”, zei Kuzu.
Denk kreeg tijdens de Tweede Kamerverkiezingen zo’n 8 procent van de stemmen in Rotterdam. Een lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen is nog niet bekend. Kuzu zegt dat zijn partij mensen „die in de steek gelaten zijn door het stadsbestuur weer hoop en perspectief wil bieden.”
Volgens hem is het armoedebeleid uitgehold, terwijl miljoenen zijn uitgegeven aan wolkenkrabbers en markthallen.
De partij doet ook mee in onder meer Amsterdam, Utrecht en Schiedam.
NU 14.12.2017 Denk doet volgend jaar mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Dat heeft Denk-leider Tunahan Kuzu donderdag bekendgemaakt.
Kuzu deed de bekendmaking bij de Essalammoskee in Rotterdam, waar Geert Wilders liet weten dat Géza Hegedüs PVV-lijsttrekker wordt in Rotterdam.
“Elke keer als Wilders met zijn uitspraken zorgt voor polarisatie, angst en haat, sta ik tegenover hem, om hem te bestrijden op een democratische wijze. Dat hebben wij onze kiezers beloofd. Dat doen wij in de Tweede Kamer, dat doen wij vandaag hier in Rotterdam en dat zullen wij altijd blijven doen”, aldus Kuzu.
Lijsttrekker
Denk kreeg tijdens de Tweede Kamerverkiezingen zo’n acht procent van de stemmen in Rotterdam. Een lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen is nog niet bekend. Kuzu zegt dat zijn partij mensen “die in de steek gelaten zijn door het stadsbestuur weer hoop en perspectief wil bieden.” Volgens hem is het armoedebeleid uitgehold, terwijl miljoenen zijn uitgegeven aan wolkenkrabbers en markthallen.
De partij doet ook mee in onder meer Amsterdam, Utrecht en Schiedam.
Hegedus
Hegedüs, de PVV-lijsttrekker in Rotterdam, is oud-militaire en heeft geen politieke achtergrond. Hij is blij met de kans die hij nu bij de PVV krijgt. “Er moet een einde komen aan de islamisering. Rotterdam moet weer van de Rotterdammers worden en moeten weer veilig over straat kunnen”, aldus Hegedüs.
NU 26.11.2017 Denk doet in Schiedam mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Dat heeft de partij zondag bekendgemaakt. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer eerder dit jaar wist DENK ruim 8 procent van de Schiedamse stemmen binnen te halen, het hoogste percentage van alle gemeenten.
Lijsttrekker van Denk in Schiedam is Mahmut Erdem, die eerder namens de PvdA in de Schiedamse gemeenteraad kwam. In augustus verliet hij de PvdA echter en ging hij verder als eenmansfractie.
”Het is fantastisch dat in Schiedam een geweldig team, met Mahmut Erdem als ervaren lijsttrekker, het geluid van Denk zal laten horen. Er is veel vertrouwen in het team van Denk Schiedam”, aldus partijvoorzitter Selçuk Öztürk..
Denk verwacht in maart volgend jaar minimaal vijf van de 35 Schiedamse zetels in de gemeenteraad binnen te slepen.
Rotterdam
De partij denkt nog na over deelname in Rotterdam, waar Denk het op een na hoogste percentage van de op de partij uitgebrachte stemmen binnensleepte. In de nummer drie, Den Haag, is Ddenk vooralsnog niet van plan mee te doen, liet een woordvoerder weten.
VK 05.10.2017 Het is inmiddels de zevende stad waar de relatief jonge partij Denk volgend jaar meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen: Enschede. Partijvoorzitter Selçuk Öztürk verwacht dat nog vijf of zes gemeenten zullen volgen, zei hij tegen de Twentse krant Tubantia.
Eerder maakte de partij bekend dat ze deelneemt aan de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 in Amsterdam, Utrecht, Schiedam, Roermond, Veenendaal en Alkmaar. Het zijn allemaal plaatsen waar Denk goed scoorde bij de Tweede Kamerverkiezingen eerder dit jaar. En in het geval van Alkmaar, Roermond en Veenendaal gemeenten waar zittende raadsleden in het afgelopen jaar overstapten naar Denk.
In Enschede, een stad met een relatief grote Turkse gemeenschap, kreeg Denk meer stemmen dan de PvdA. ‘We hebben een grote achterban in Enschede en zien er een potentieel van acht raadszetels’, aldus Öztürk tegen Tubantia. Een vooruitzicht voor de lange termijn; bij de komende verkiezingen hoopt de partij op vier zetels.
Opvallend is het ontbreken van Rotterdam en Den Haag op de lijst, twee grote steden waar de partij eveneens de PvdA versloeg. Over eventuele deelname in de havenstad, waar het hoofdkantoor van Denk zetelt, wil de partijleiding nog niets zeggen.
Samenwerking met een lokale partij, zoals Forum voor Democratie met Leefbaar Rotterdam, zit er niet in: de Rotterdamse islamitische partij Nida heeft duidelijk gemaakt zelfstandig te willen blijven. In Den Haag is meer kans op samenwerking met de islamitische Partij van de Eenheid, die in maart aangaf hiervoor open te staan. De Haagse partij zei een herenakkoord te hebben gesloten met Denk: de twee zullen elkaar niet in de weg zitten.
Hoge inzet
Na de landelijke verkiezingszege in maart (drie Kamerzetels) liet Denk gelijk haar verdere ambities doorschemeren. De partij kondigde aan in tien gemeenten mee te doen en registreerde webadressen in 41 van de honderd grootste gemeenten in Nederland. Daarmee zet de partij beduidend hoger in dan die andere nieuwkomer, Forum voor Democratie, dat alleen in Amsterdam als zelfstandige partij op de lijst staat.
Dit uitbreidingsproces naar gemeentepolitiek verloopt overigens nog niet helemaal vlekkeloos voor Denk. In juni gaf de afdeling in Breda, de allereerste lokale afdeling, de partijtop te kennen niet meer te willen deelnemen aan de raadsverkiezingen. Na het verkiezingssucces van maart werden de communicatielijnen met de achterban nagenoeg verbroken.
In een brief aan voorzitter Öztürk noemde de Bredase afdeling het gedrag van de partijtop ‘onprofessioneel, ondankbaar en vooral heel erg onbeschoft’. Ook buiten Breda bleek er onvrede te zijn over een gebrek aan transparantie en communicatie met lokale vrijwilligers, wees onderzoek van de Volkskrant uit.
In Enschede wil Denk een antwoord bieden op ‘rechtse ontwikkelingen’ in de stad, zegt Öztürk tegen Tubantia. De partijvoorzitter doelt op een grote extreemrechtse demonstratie in september en de betoging van de neonazistische Nederlandse Volksunie (NVU) afgelopen zondag (waarop overigens ook extreemlinkse tegenprotesten afkwamen). ‘Maar ook de opstelling van de PVV rond de bouw van een nieuwe moskee in Enschede.’
De PVV kondigde in april aan in zestig gemeenten mee te doen, een avontuur dat de partij tot dusver niet aandurfde
PVV bij raadsverkiezingen
Net als Denk probeert de partij van Geert Wilders een groot aantal lokale gezichten aan zich te binden voor de aanstaande raadverkiezingen. De PVV kondigde in april aan in zestig gemeenten mee te doen, áls er tenminste genoeg geschikte kandidaten zijn. Het is een avontuur dat de partij tot dusver niet aandurfde, volgens Wilders omdat de organisatie niet berekend was op grootschalige gemeentepolitiek.
Hoewel het de tweede partij van het land is, heeft de PVV nu nog alleen raadsfracties in Den Haag en Almere. De partijtop, die de touwtjes doorgaans strak in handen houdt, laat de werving van kandidaten over aan PVV’ers in de Provinciale Staten.
Deze week zette de partij nog een stapje richting de gemeentepolitiek: voor het eerst heeft een PVV-politicus zich kandidaat gesteld voor burgemeester. In de Overijsselse gemeente Losser mag de nog onbekende PVV’er het opnemen tegen negentien andere gegadigden.
AD 12.09.2017 De politieke partij Denk doet bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart in zeker vijf plaatsen mee. Het gaat om Amsterdam, Utrecht, Alkmaar, Roermond en Veenendaal.
Daarnaast heeft de partij nog zeven andere gemeenten op het oog, waarvan Schiedam ‘bijna’ zeker is, aldus fractievoorzitter in de Tweede Kamer Tunahan Kuzu. Over deelname in Rotterdam, waar Denk zijn hoofdkantoor heeft, wil Kuzu nog niets kwijt. ,,Dat is voor jou een vraag en voor mij een weet.”
Wel zegt hij dat het geen geheim is dat Denk gesprekken voert met de lokale moslimpartij Nida, die in de Maasstad inmiddels over drie zetels beschikt. Eén daarvan is afkomstig van een overgelopen raadslid van Leefbaar Rotterdam.
Telegraaf 22.06.2017 Denk gaat in elk geval in Amsterdam meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen die volgend jaar worden gehouden. De partij liet dat donderdagavond weten. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in maart dit jaar boekte de beweging, die veel nadruk legt op de positie van mensen met een migratieachtergrond, succes in de hoofdstad.
Met 28.000 stemmen, 6,9 procent van het totaal, werd Denk er groter dan de PVV en de SP. In het stadsdeel Nieuw-West kreeg Denk zelfs de meeste stemmen van alle partijen. Fractievoorzitter Tunahan Kuzu droomt al van vijf zetels in de Amsterdamse raad en een plaats aan tafel bij de onderhandelingen voor een nieuw stadsbestuur.
Mogelijke concurrentie Sylvana Simons
De kans bestaat dat Denk concurrentie krijgt van Artikel 1, de partij van Sylvana Simons die korte tijd bij Denk betrokken was maar teleurgesteld vertrok. Simons heeft eerder gezegd dat haar partij in de hoofdstad wil meedoen. Onduidelijk is nog onder welke naam dat zal gebeuren, want Artikel 1 moet zijn naam wijzigen van de rechter aangezien die al in gebruik was door een antidiscriminatiebureau.
De gemeenteraadsverkiezingen zijn op 21 maart 2018.
AD 22.06.2017 Denk gaat in elk geval in Amsterdam meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen die volgend jaar worden gehouden. De partij liet dat vanavond weten. Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in maart dit jaar boekte de beweging, die veel nadruk legt op de positie van mensen met een migratieachtergrond, succes in de hoofdstad.
Met 28.000 stemmen, 6,9 procent van het totaal, werd Denk er groter dan de PVV en de SP. In het stadsdeel Nieuw-West kreeg Denk zelfs de meeste stemmen van alle partijen. Fractievoorzitter Tunahan Kuzu droomt al van vijf zetels in de Amsterdamse raad en een plaats aan tafel bij de onderhandelingen voor een nieuw stadsbestuur.
,,Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer zagen wij in Amsterdam dat de kiezer erg enthousiast werd van het geluid van DENK”, aldus voorman Kuzu. ,,Er is op een fantastische wijze enthousiast campagne gevoerd en dit resulteerde in een historische uitslag. De gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam zie ik daarom ook met veel vertrouwen tegemoet.”
Sylvana
De kans bestaat dat Denk concurrentie krijgt van Artikel 1, de partij van Sylvana Simons die korte tijd bij Denk betrokken was maar teleurgesteld vertrok. Simons heeft eerder gezegd dat haar partij in de hoofdstad wil meedoen. Onduidelijk is nog onder welke naam dat zal gebeuren, want Artikel 1 moet zijn naam wijzigen van de rechter aangezien die al in gebruik was door een antidiscriminatiebureau.
De gemeenteraadsverkiezingen zijn op 21 maart 2018.
In de partij Denk is een coup aan de gang waarbij oprichters Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu zich niets meer aantrekken van andere leden. Dit stelt prominent lid Ali Tsouli. Hij gaat in de aanval. De Denk-partijtop verweert zich. Denk Breda was de eerste lokale tak van de partij.
Ali Tsouli
De allereerste lokale afdeling van DENK keert zich nu al tegen de partijtop. DENK Breda is niet van plan mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar, omdat de partijtop zich ‘ondemocratisch, onprofessioneel, ondankbaar en vooral heel erg onbeschoft’ zou gedragen.
In een open brief aan DENK-voorzitter Selçuk Öztürk schrijft de lokale afdeling het onbegrijpelijk te vinden dat sinds de verkiezingen de communicatie met de achterban is stopgezet. Daarnaast hekelt DENK Breda het gebrek aan inhoudelijke discussie over de koers van de partij, meldt de Volkskrant vrijdag.
De partijtop zelf zegt blij te zijn met de kritiek. Die is ‘alleen maar goed en dat houdt ons scherp’. De partijtop zegt zelf in gesprek met de leden te willen gaan. Opvallend, omdat DENK ook aangeeft te overwegen zonder de huidige afdeling-Breda mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Breda.
Geen contact met achterban
DENK mocht na de verkiezingen van 15 maart met drie zetelsplaatsnemen in de Tweede Kamer. Naast Öztürk ging lijsttrekker en medeoprichter Tunahan Kuzu door als Kamerlid. De oud-PvdA-politici verwelkomden daarnaast de voormalige Marokkanen-belangenbehartiger Farid Azarkan. Azarkan en Kuzu hebben zich sinds de verkiezingswinst niets meer aangetrokken van de lokale afdelingen die in het afgelopen jaar zijn opgericht.
De Kamerleden zouden zich hebben teruggetrokken uit WhatsApp-groepen. Ook Öztürk reageerde nauwelijks op leden en lokale politici van de partij. Onbegrijpelijk, vindt onder anderen Ali Tsouli, die aan de wieg stond van de afdeling in Breda. ‘De lokale afdelingen waren supergemotiveerd. Dat moet je dan toch warm houden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen?’
DENK heeft inderdaad grote ambities voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Donderdag werd duidelijk dat de partij hoopt op vijf zetels in de gemeenteraad van Amsterdam. In de hoofdstad deed de partij het tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in maart opvallend goed. DENK liet SP en PVV achter zich, en kreeg bijna 7 procent van alle stemmen in de hoofdstad. Vooral in Nieuw-West deed de partij van Öztürk het goed.
‘Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer zagen wij in Amsterdam dat de kiezer erg enthousiast werd van het geluid van DENK,’ zegt Kuzu. ‘Er is op een fantastische wijze enthousiast campagne gevoerd en dit resulteerde in een historische uitslag.’
In Amsterdam moet DENK overigens waarschijnlijk concurreren met Artikel 1, de partij van Sylvana Simons, die zich in eerste instantie bij DENK had aangesloten.
‘Öztürk trekt alles naar zich toe’
in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen geldt de kritiek vooral partijvoorzitter Öztürk. Aspirant-politici zeggen dat de voorzitter alle touwtjes in handen wil houden.
Niet alleen het landelijke partijbureau, maar ook de gang van zaken in de Tweede Kamer staat onder zijn controle. Daarnaast wil hij het voor het zeggen hebben bij lokale afdelingen. ‘Hij trekt alles naar zich toe,’ zegt een partijmedewerker tegen de Volkskrant.
Lokale tak doet niet mee aan gemeenteraadsverkiezingen
VK 23.06.2017 Denk Breda doet volgend jaar niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. De afdeling van de partij hekelt het ondemocratische en weinig transparante handelen van de partijtop. Na de Tweede Kamerverkiezingen zijn de communicatielijnen met de achterban nagenoeg verbroken. Een inhoudelijke discussie over de koers van de partij ontbreekt.
In een brief aan partijvoorzitter Selçuk Öztürk, die in het bezit is van de Volkskrant, stelt de afdeling onder deze omstandigheden niet voor Denk de gemeenteraad in te willen. De afdeling, die zelf niet wil reageren, noemt het gedrag van de partijtop in de brief ‘onprofessioneel, ondankbaar en vooral heel erg onbeschoft’. Denk Breda, opgericht op 5 juni 2016, is de allereerste lokale afdeling van de partij.
De partijtop schrijft in een reactie dat het niet is uitgesloten dat Denk toch meedoet in Breda. Daarover heeft het bestuur nog geen besluit genomen. Op welke manier de partij dan kan meedoen, blijft onduidelijk. Dat er kritiek vanuit de achterban komt, is ‘alleen maar goed en dat houdt ons scherp’, aldus de partijtop. ‘Het is aan ons om met die leden in gesprek te gaan.’
Ook buiten Breda groeit de onvrede
Ook buiten Breda groeit de onvrede over het gebrek aan communicatie met lokale vrijwilligers. Dat blijkt uit gesprekken met leden die op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer stonden, met mensen die lokaal de kar trokken en uit interne communicatie die de Volkskrant heeft kunnen inzien. De kritische leden staan nog wel achter de standpunten van de partij.
Volgens de critici hebben de Denk-Kamerleden Tunahan Kuzu en Farid Azarkan zich na de Tweede Kamerverkiezingen teruggetrokken uit Whatsappgroepen met vrijwilligers, kandidaten en potentiële afdelingen. Öztürk bleef wel, maar reageerde niet of nauwelijks meer. Ook krijgen lokale medewerkers niet of nauwelijks een reactie van de partijtop op telefoontjes of e-mails.
‘Ik begrijp dat niet’, zegt Ali Tsouli, een van de oprichters van de afdeling Breda. ‘De lokale afdelingen waren supergemotiveerd. Dat moet je dan toch warm houden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen?’
De onvrede van de leden richt zich vooral op Selçuk Öztürk
Een lokale campagneleider die anoniem wil blijven: ‘We hebben er talloze tanks benzine doorheen gedraaid, we hebben geflyerd, we hebben dag en nacht posters geplakt. En nu horen we helemaal niets meer van de partij.’
De onvrede van de leden richt zich vooral op Selçuk Öztürk. ‘Hij trekt alles naar zich toe’, zegt een partijlid dat op de Tweede Kamerlijst stond en niet met zijn naam in de krant wil. ‘Öztürk is partijvoorzitter, hij is Kamerlid én hij wil beslissingen nemen over de lokale afdelingen. Dat kan niet allemaal tegelijk.’
Dan heeft Selçuk al allemaal jaknikkers om zich heen verzameld, aldus Ali Tsouli.
Dat Denk nog geen algemene ledenvergadering heeft uitgeschreven, zet ook kwaad bloed. Volgens de statuten zou die vóór 1 juli moeten plaatsvinden. ‘Ik ben bang dat die vergadering er pas in oktober of november komt’, zegt Tsouli, ‘een paar maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dan is alles al geregeld. Dan heeft Selçuk al allemaal jaknikkers om zich heen verzameld.’
De partijtop van Denk stelt regelmatig in gesprek te zijn met lokale afdelingen. Dat Öztürk zowel partijvoorzitter als Kamerlid is, vinden zij niet problematisch. ‘Op basis waarvan zou de positie van partijvoorzitter een punt van discussie zijn? Bij een jonge beweging als Denk is het goed dat er, bij het begin van de in gang gezette groei, stabiliteit is.’
Wie zijn de kiezers van Denk? De Volkskrant zocht ze op. ‘Dieren worden in de Kamer beter vertegenwoordigd dan allochtonen.’ (+) Lees hier het hele artikel.
‘Drie zetels, Inshallah wordt meer.’ Bij de verkiezingen wist buitenbeentje Denk zich te verzekeren van een plek in de Tweede Kamer. De compromisloze houding heeft geloond. (+) Lees hier het hele artikel.
In de partij Denk is een coup aan de gang waarbij oprichters Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu zich niets meer aantrekken van andere leden. Dit stelt prominent lid Ali Tsouli. Hij gaat in de aanval. De Denk-partijtop verweert zich. Lees hier het interview. (+)
Telegraaf 23.06.2017 Er is onenigheid tussen de lokale afdeling van DENK in Breda en de partijtop. Dat bericht de Volkskrant vrijdag. De afdeling in de Brabantse stad wil volgend jaar niet meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen.
Uit een brief van de afdeling aan partijvoorzitter Selçuk Öztürk – in handen van de krant – wordt het gedrag van de top ,,onprofessioneel, ondankbaar en heel erg onbeschoft” genoemd. Een discussie over de inhoud van de koers zou ontbreken.
Volgens de krant is er binnen de partij veel onvrede over het handelen van de partijtop. Die zou nauwelijks nog contact hebben met lokale vrijwilligers. Ook zou Öztürk te veel verantwoordelijkheden naar zich toe trekken.
De partijtop stelt in een reactie regelmatig overleg te voeren met afdelingen in het land. Ook laat zij weten dat deelname aan de verkiezingen in Breda nog niet is uitgesloten.
Elsevier 23.06.2017 De allereerste lokale afdeling van DENK keert zich nu al tegen de partijtop. DENK Breda is niet van plan mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar, omdat de partijtop zich ‘ondemocratisch, onprofessioneel, ondankbaar en vooral heel erg onbeschoft’ zou gedragen.
In een open brief aan DENK-voorzitter Selçuk Öztürk schrijft de lokale afdeling het onbegrijpelijk te vinden dat sinds de verkiezingen de communicatie met de achterban is stopgezet. Daarnaast hekelt DENK Breda het gebrek aan inhoudelijke discussie over de koers van de partij, meldt de Volkskrant vrijdag.
De partijtop zelf zegt blij te zijn met de kritiek. Die is ‘alleen maar goed en dat houdt ons scherp’. De partijtop zegt zelf in gesprek met de leden te willen gaan. Opvallend, omdat DENK ook aangeeft te overwegen zonder de huidige afdeling-Breda mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Breda.
Geen contact met achterban
DENK mocht na de verkiezingen van 15 maart met drie zetelsplaatsnemen in de Tweede Kamer. Naast Öztürk ging lijsttrekker en medeoprichter Tunahan Kuzu door als Kamerlid. De oud-PvdA-politici verwelkomden daarnaast de voormalige Marokkanen-belangenbehartiger Farid Azarkan. Azarkan en Kuzu hebben zich sinds de verkiezingswinst niets meer aangetrokken van de lokale afdelingen die in het afgelopen jaar zijn opgericht.
De Kamerleden zouden zich hebben teruggetrokken uit WhatsApp-groepen. Ook Öztürk reageerde nauwelijks op leden en lokale politici van de partij. Onbegrijpelijk, vindt onder anderen Ali Tsouli, die aan de wieg stond van de afdeling in Breda. ‘De lokale afdelingen waren supergemotiveerd. Dat moet je dan toch warm houden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen?’
DENK heeft inderdaad grote ambities voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Donderdag werd duidelijk dat de partij hoopt op vijf zetels in de gemeenteraad van Amsterdam. In de hoofdstad deed de partij het tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in maart opvallend goed. DENK liet SP en PVV achter zich, en kreeg bijna 7 procent van alle stemmen in de hoofdstad. Vooral in Nieuw-West deed de partij van Öztürk het goed.
‘Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer zagen wij in Amsterdam dat de kiezer erg enthousiast werd van het geluid van DENK,’ zegt Kuzu. ‘Er is op een fantastische wijze enthousiast campagne gevoerd en dit resulteerde in een historische uitslag.’
In Amsterdam moet DENK overigens waarschijnlijk concurreren met Artikel 1, de partij van Sylvana Simons, die zich in eerste instantie bij DENK had aangesloten.
‘Öztürk trekt alles naar zich toe’
in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen geldt de kritiek vooral partijvoorzitter Öztürk. Aspirant-politici zeggen dat de voorzitter alle touwtjes in handen wil houden.
Niet alleen het landelijke partijbureau, maar ook de gang van zaken in de Tweede Kamer staat onder zijn controle. Daarnaast wil hij het voor het zeggen hebben bij lokale afdelingen. ‘Hij trekt alles naar zich toe,’ zegt een partijmedewerker tegen de Volkskrant.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 23.06.2017 Denk Breda doet volgend jaar niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. De lokale afdeling van de partij noemt de werkwijze van de partijtop ‘ondemocratisch en weinig transparant’.
Dat schrijft de Volkskrant vandaag. Denk Breda heeft een boze brief geschreven aan partijvoorzitter Selçuk Öztürk. De lokale afdeling noemt het gedrag van de partijtop ‘onprofessioneel, ondankbaar en vooral heel erg onbeschoft’.
Denk Breda is het niet eens met de koers van de partij na de Tweede Kamerverkiezingen. De partijtop schreef echter in een reactie dat het nog helemaal niet zeker is dat Denk Breda niet meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Dat het bestuur daar nog over moet beslissen. Volgens de partijtop is het ‘alleen maar goed’ dat er kritiek komt vanuit de achterban.
De krant schrijft dat Denk-Kamerleden Tunahan Kuzu en Farid Azarkan zich na de Tweede Kamerverkiezingen teruggetrokken uit Whatsappgroepen met vrijwilligers, kandidaten en potentiële afdelingen. Öztürk bleef wel, maar reageerde niet of nauwelijks meer.
“Ik begrijp dat niet”, aldus Ali Tsouli, een van de oprichters van de afdeling Breda. “De lokale afdelingen waren supergemotiveerd. Dat moet je dan toch warm houden in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen?”
Denk Breda was de eerste lokale tak van de partij.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/450b9d2c-f1c6-11ea-b482-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d9a71986-be3e-11ea-9edd-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b235d0dc-a7f9-11ea-a049-0255c322e81b.jpg)
Edwin van der Aa @edwinvanderaa76
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/035194c0-9606-11ea-b60f-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/42adcc52-9213-11ea-8c7a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/95bfd90e-8fa1-11ea-812c-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b573a6e2-8fae-11ea-aceb-0218eaf05005.jpg)
Tunahan Kuzu @tunahankuzu:quality(85)/https%3A%2F%2Fmedia.nu.nl%2Fm%2Fwv5x0fnancvw_wd640.jpeg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5c0e6bbc-8c86-11ea-ad27-02c309bc01c1.jpg)
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2020/04/web-0904bindenkazarkan.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data57158512-550395.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce22cfda-7b39-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce346790-7b39-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ae0db670-79a8-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/85ea75b4-7833-11ea-86ff-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/11e924a2-72c1-11ea-84a6-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/85a39870-d611-11e9-acd1-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/25af7d0a-c264-11e9-b10a-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1fe7f1d4-95ed-11e9-bdd7-02c309bc01c1.jpg)
Lucas Waagmeester
de uitslag.
Murat Memis moet vrij! – SP:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/865b80b6-8d14-11e9-adb5-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/69487bfa-77fc-11e9-add9-02c309bc01c1.jpg)
Kati Piri
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/75e2188c-7025-11e9-b1c7-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6a75c4b4-7023-11e9-8aa7-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/212335ec-6fc1-11e9-bf44-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e5e9d6e4-6e8e-11e9-b843-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9f8b256c-5783-11e9-97c7-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fa3c1a38-5400-11e9-b1b4-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/725e19d4-54bb-11e9-9fc0-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bcaae41a-53ec-11e9-81e8-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4477216a-539d-11e9-bfd5-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/db9508e4-51fb-11e9-9185-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7f6dfecc-41de-11e9-9229-39bfcd56ca31.jpg)
PEN America
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/164dfd92-3528-11e9-a775-89abb905a8cb.jpg)
Afshin Ellian 
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4d7d51b4-2f8d-11e9-8b7b-47c731823538.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/baca4b24-2ea1-11e9-bc13-112fed6bd974.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a4aec428-5846-11e8-b9d2-8385246d3e57.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/dd6bfbb2-555f-11e8-a52b-3da3abd77110.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5c3dc7b6-5562-11e8-bc8b-75b7a1ff5542.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/96086d1c-5566-11e8-a2e3-b921941bd6e4.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/96279264-5566-11e8-a2e3-b921941bd6e4.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cc787790-555a-11e8-b18b-8f34932db6be.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/939ddddc-536d-11e8-b9d2-8385246d3e57.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4edce076-53ae-11e8-829f-d7e83beff7aa.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6981f23a-5369-11e8-9648-9d94e6373620.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/703fa078-520a-11e8-a72c-39ef40b4cc75.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5be78c00-42c7-11e8-933d-f5c9a97f264b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/83b835c4-130e-11e8-ba2b-436f8f16a99c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6c2d9746-1237-11e8-a85f-fdbda6adf1fd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e95fbf78-0cd3-11e8-8575-23b6f2d388ef.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1f3d6d3e-0bf8-11e8-baa8-352e6fc02594.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c4d3f308-05d1-11e8-914d-b917d4bbd0d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/60f5d236-0377-11e8-be1b-1f4330cd380d.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/15e9bf70-0299-11e8-95c5-2d5e55ec9e61.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46c05ce0-01d5-11e8-b2b7-9d1b65c11118.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/577b277e-f936-11e7-9a1a-e93828bb8edb.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/58464aa0-f123-11e7-a690-e7d346f1917d.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5c5647dc-f086-11e7-b959-45428adccb87.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6a183802-ef1a-11e7-8a95-bd8c127012d5.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a122c9aa-ea62-11e7-900b-4fbe1f23ada3.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/57a8a334-e446-11e7-9b59-6f2208415d25.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/15239d88-e343-11e7-9f54-7181aaf69fff.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7a43eede-e343-11e7-a832-35250af5b66f.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1049b33e-e0b8-11e7-a832-35250af5b66f.jpg)
Philip van Tijn:
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.