Joram van Klaveren ex-PVV is bekeerd tot Moslim

AD 05.02.2019

Joram van Klaveren ex-PVV’er

Op 26 oktober 2018 trad hij officieel toe tot wat moslims noemen: de oemma, de gemeenschap der gelovigen. Joram van Klaveren (39) die zeven jaar lang in de Tweede Kamer keihard anti-islampolitiek bedreef namens de PVV en later namens zijn tweemansfractie.

Kortom, de man is nu zélf moslim. Hij is bekeerd. „Want dat is in feite wat je doet”, legt hij uit, „als je de shahada uitspreekt. La ilaha illa llah, moehammad rasoeloe llah.” Hij spreekt de geloofsbelijdenis uit zijn hoofd uit.

Zijn we nog vriendjes Geertje ???

Reactie Geert Wilders PVV

PVV-leider Geert Wilders had nooit verwacht dat ex-PVV-Kamerlid Joram van Klaveren zich tot de islam zou bekeren.

“Alsof een vegetariër in een slachthuis gaat werken, zo ongeveer”, zegt Wilders over de bekering van de politicus die de PVV vijf jaar geleden verliet. “Wat een verhaal, hè? Ik heb daar eigenlijk geen woorden voor.”

Als Van Klaveren nog bij de PVV was geweest, had hij wel meteen moeten vertrekken, maakte Wilders duidelijk. Wilders is al jaren kritisch over de rol van de islam in Nederland.

AD 06.02.2019

Van Klaveren verklaart in een interview met het NRC zijn ommezwaai. Jarenlang was hij een van de meest islam-kritische politici van Nederland. Hij noemde de religie ’een leugen’.

AD 05.02.2019

Geen verrijking voor de samenleving

Voor zowel de PVV als VoorNederland VNL uitte hij veel kritiek op de islam. Zo zei hij in een interview met Marjolein Koster:“De islam is wat VNL betreft geen verrijking van de samenleving.

Telegraaf 05.02.2019

VNL

De ‘minder Marokkanen’-uitspraak van Wilders en de volgens hem te linkse koers van de partij zorgden voor een breuk met de PVV. Nadat hij uiteindelijk uit de politiek stapte, begon hij met het schrijven van een boek; hij zou bewijzen dat alle ellende in de islamitische wereld (geweld, verkrachting, homofobie, jodenhaat) door deze religie kwam.

AD 09.02.2019

Van Klaveren, opgegroeid in een protestants gereformeerd nest, was van 2010 tot 2014 Tweede Kamerlid voor de PVV en gold als hardliner. Na de rel rond ‘minder Marokkanen’ stapte hij uit de partij en begon met PVV’er Louis Bontes de nieuwe rechtse partij Voor Nederland. VNL haalde nul zetels bij de verkiezingen van 2017 en daarna trokken Bontes en Van Klaveren de stekker eruit.

Voormalig VNL-lijsttrekker Jan Roos is verrast door de religieuze draai van zijn partijgenoot: ,,Als dit geen pr-stunt is voor zijn nieuwe boek is het een heel bijzondere wending voor iemand die de mond vol had van wat er allemaal niet deugde aan de islam.

Telegraaf 05.02.2019

‘Opsteker voor de gemeenschap’

Eerder bekeerde het voormalige Haagse PVV-raadslid Arnoud van Doorn  zich ook tot de islam.  ,,Dit is een opsteker voor onze geloofsgemeenschap”, zegt Saïd Bouharrou, bestuurslid van de Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland. ,,Het is heel fijn dat iemand die zoveel scherpe kritiek had op de islam tijdens zijn zoektocht vaststelt dat de islam helemaal niet zo naar of pervers is. En het is moedig dat hij ervoor uit durft te komen.”

Zie ook: Terugblik partijcongres VNL 27.02.2016 en 17.06.2017

Zie ook: Joram van Klaveren PVV – boos over Islam-conferentie Universiteit Leiden

Bekeerde ex-PVV’er door het stof: ‘Sorry, moslims!’ Telegraaf 05.02.2019

Moslim Van Klaveren legt ommezwaai uit: ’Bidden moet ik nog leren’ Telegraaf 04.02.2019

Opnieuw bekeert oud-PVV’er zich tot islam: ‘Opsteker voor de gemeenschap’ AD 04.01.2019

Oud-PVV’er Joram van Klaveren bekeert zich tot islam Telegraaf 04.02.2019

Oud-PVV’er Van Klaveren is moslim geworden NOS 04.02.2019

Voormalig PVV-Kamerlid Joram van Klaveren bekeerd tot islam NU 04.02.2019

Meer;

Oud-PVV’er Joram van Klaveren bekeert zich tot islam

Joram van Klaveren heeft zich bekeerd tot de islam

Joram van Klaveren: ‘Ik wil de islam met alle liefde uitleggen’

Tweede PVV’er uit de kast als moslim

Oud-PVV’er Joram van Klaveren bekeert zich tot de islam

Opnieuw bekeert oud-PVV’er zich tot islam: ‘Opsteker voor de …

Alle bekijken

Ex-PVV’er Joram van Klaveren bekeert zich tot islam

Islamcriticus en oud-PVV’er Van Klaveren is nu zelf moslim

Mainstream media gaan achter oud-PVV’er Joram van Klaveren aan …

‘Mijn dochter mag met iedereen thuiskomen’

VNL-oprichter Joram van Klaveren: “De geest is uit de fles, wij kunnen …

VNL met Joram van Klaveren heft zichzelf op

Laurence Stassen: “Politiek, financieel en organisatorisch ziet VNL te …

Alle bekijken

Vorige

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Volgende

‘Ik ben geen AIVD-mol en ik heb ook geen zak geld gehad’

AD 05.02.2019 Oud-PVV-Kamerlid Joram van Klaveren belandde vandaag in een mediastorm. Van ZDF tot CNN: allemaal willen ze het verhaal optekenen van Wilders’ voormalige rechterhand die ooit de islam als bron van alle kwaad wegzette maar inmiddels Mohammed als zijn profeet ziet. ,,Ik snap de ophef ook wel, dit kun je verwachten.”

De radicale bekering van de oud-PVV’er leverde een stortvloed aan reacties op, van bewondering en ongeloof tot verontwaardiging en woede. In rechts-populistische kringen wordt geschamperd over de religieuze wending van de voormalige oogappel van partijleider Geert Wilders. Die vergeleek de bekering van Van Klaveren vandaag met een ‘vegetariër die in een slachthuis gaat werken’. ,,Wat een verhaal, hè?” .

Van Klaveren: ,,Ik snap de ophef hoor, mensen zijn verbaasd. Daarom vind ik het ook wel zo netjes om het uit te leggen. Vandaag kreeg ik meer dan tweehonderd appjes, berichten en mails. Vooral van media. Van ZDF tot CNN.”

Critici geloven uw verhaal niet. Ze vermoeden een PR-stunt om een boek te verkopen. Of suggereren dat u gefinancierd wordt door vermogende moslimleiders.
,,Ha, ja, mijn oude vrienden, van de islamkritische kant, die komen daar dan mee. Misschien vinden ze het lastig om te merken dat mensen van mening kunnen veranderen? Maar ze moeten ook weten dat je je geloof niet opzij zet om een boek te verkopen. Een AIVD-mol ben ik niet, en ik heb ook geen zak geld gehad uit een golfstaat. Het is totale flauwekul!”

Misschien komt het door de toon van uw uitleg: het klinkt allemaal zo steriel, zo rationeel. Er is weinig emotie te bespeuren. Vóelt u zich wel moslim?
,,Nou ja, kijk: ik heb  niet het gevoel dat ik een andere God aanbid. En ik heb me ook nooit speciaal christen gevoeld. Maar het was ook een zoektocht, die is eerst rationeel, daarna ga je het ook voelen. In mijn boek zit die emotie wel. Ik twijfelde al langer over het christendom, over de drie-eenheid, over de erfzonde. Toen ik het boek over de islam ging schrijven en alles bestudeerde, ontwikkelde ik het geloof in die godsdienst.”

Van Klaveren noemt ‘naastenliefde’ als meest waardevolle aspect van de islam, die is ‘doorleefder’ in de islam dan in het christendom, vindt de veertiger die opgegroeid is in een gereformeerd nest. ,,In de islam zie je echt de intentie om elkaar te helpen, in religieuze zin.”

Joram van Klaveren bekeerde zich tot de islam: ‘Of ik me moslim vóel? Nou ja, ik heb me ook nooit speciaal christen gevoeld’. © ANP

Maar als  politicus pleitte u voor een verbod op minaretten, een ban op de boerka, u omschreef de islam als bron van veel kwaad. Was u toen gewoon slecht op de hoogte?
,,Binnen de islam zijn stromingen die geweld legitimeren met het geloof. Neem Boko Haram. Als PVV’er noemde ik het geloof als oorzaak van dat handelen, maar dat is het niet. Ik keek alleen politiek naar het geloof, niet religieus. En ja: dat was polariserend, dat is spijtig achteraf, daar zie ik heus wel mijn rol.”

Gaat u nu ook naar de moskee? Vasten? Naar Mekka? Hoe gaat u dit in de praktijk brengen?
,,Kijk: het boek was het eindpunt van een zoektocht, nu begin ik aan wat anders. Hoe ik dat vormgeef zal moeten blijken.”

Maar wordt u belijdend moslim?
,,Als je gelooft, moet je het belijden, maar voor mij ging en gaat dat ook om je hart, je intenties. En daarbij heb ik me de rituelen nog niet eigen gemaakt.”

Hoeveel boeken heeft u inmiddels verkocht? 
,,Haha, geen idee joh, dat loopt via mijn uitgever.”

Bekeerde ex-PVV’er door het stof: ‘Sorry, moslims!’ – video

Telegraaf 05.02.2019 Voormalig PVV-Kamerlid Joram van Klaveren is bekeerd tot de islam. Met Tijs van den Brink blikt hij terug op zijn tijd bij de PVV. Bekijk hier het hele interview in NieuwLicht.

Wilders verrast door bekering ex-PVV’er Joram van Klaveren tot islam

NU 05.02.2019 PVV-leider Geert Wilders had nooit verwacht dat ex-PVV-Kamerlid Joram van Klaveren zich tot de islam zou bekeren.

“Alsof een vegetariër in een slachthuis gaat werken, zo ongeveer”, zegt Wilders over de bekering van de politicus die de PVV vijf jaar geleden verliet. “Wat een verhaal, hè? Ik heb daar eigenlijk geen woorden voor.”

Als Van Klaveren nog bij de PVV was geweest, had hij wel meteen moeten vertrekken, maakte de partijleider duidelijk. Wilders is al jaren kritisch over de rol van de islam in Nederland.

De oud-PVV’er maakte maandag met een interview in het NRC Handelsblad aan het grote publiek bekend dat hij zich had bekeerd. Daarin gaf Van Klaveren aan dat hij van gedachten was veranderd toen hij werkte aan een anti-islamboek.

Van Klaveren, die van 2010 tot 2014 voor de PVV in de Tweede Kamer zat, was net als Wilders jarenlang kritisch over de islam. Hij heeft nu spijt van de opmerkingen die hij destijds heeft gemaakt.

“Het is niet iets waar ik vrolijk op terugkijk, maar ik kan er niets meer aan doen”, vertelde Van Klaveren tegen de krant. Ook verklaarde hij nu pas de gevolgen van de vooroordelen over de islam te begrijpen.

Zie ook: Voormalig PVV-Kamerlid Joram van Klaveren bekeerd tot islam

Lees meer over: PVV Politiek

Bekering ex-PVV’er tot islam verrast Wilders

ANP 05.02.2019 PVV-leider Geert Wilders had nooit verwacht dat ex-PVV-Kamerlid Joram van Klaveren zich tot de islam zou bekeren. ,,Alsof een vegetariër in een slachthuis gaat werken, zo ongeveer”, aldus Wilders over de recente overstap van de politicus die vijf jaar geleden de PVV verliet.

,,Wat een verhaal, hè? Ik heb daar eigenlijk geen woorden voor. ” Als Van Klaveren nog bij de PVV was geweest, had hij wel meteen moeten vertrekken, maakte Wilders duidelijk. Wilders is al jaren kritisch over de rol van de islam in Nederland.

Joram van Klaveren: ‘Ik wil de islam met alle liefde uitleggen’

MSN 04.02.2019 Op 26 oktober 2018 trad hij officieel toe tot wat moslims noemen: de oemma, de gemeenschap der gelovigen. Joram van Klaveren (39) die zeven jaar lang in de Tweede Kamer keihard anti-islampolitiek bedreef namens de PVV en later namens zijn tweemansfractie.

Deze man is nu zélf moslim. Hij is bekeerd. „Want dat is in feite wat je doet”, legt hij uit, „als je de shahada uitspreekt. La ilaha illa llah, moehammad rasoeloe llah.” Hij spreekt de geloofsbelijdenis uit zijn hoofd uit. Maar die avond in oktober, bij zijn uitgever thuis, sprak imam Mhamed Aarab de woorden voor en zei hij hem na.

Het is zeer bevreemdend om deze voormalige vertrouweling van Geert Wilders zo te horen praten. Het is de man die ooit ‘de islam is een leugen’, ‘Mohammed is een boef’, ‘de Koran is vergif’, op een sticker zette. Die niet moe werd te herhalen dat de islam een ideologie van terreur, dood en verderf is.

Die in de Tweede Kamer het zogenoemde ‘Marokkanendebat’ initieerde waarmee hij aandacht vroeg voor het hoge aandeel van Marokkaans-Nederlandse jongens aan criminaliteit. Hij brak uiteindelijk in 2014 met de PVV toen Wilders zijn beruchte ‘minder, minder, minder’-uitspraken deed. „Dat vond ik te ver gaan.” Hij bleef, in de groep Van Klaveren/Bontes, een zeer islamkritisch politicus.

De onverwachte bekering van Joram van Klaveren, voorheen protestants gereformeerd, blijkt het eindpunt te zijn van een lange zoektocht naar religieuze zingeving. Terugkijkend zou je kunnen zeggen dat die begon op zijn twaalfde of dertiende, zegt Van Klaveren. We spreken de nu islamitische oud-PVV’er in het Haagse Marriott-hotel. Zijn uitgever vergezelt hem. De sfeer is opgewekt, bijna vrolijk.

Het begon allemaal met het voornemen een ánti-islamboek te schrijven. Toen hij en Louis Bontes met de nieuwe partij VoorNederland (VNL) niet in de Tweede Kamer kwamen, besloot Van Klaveren de politiek te verlaten. Eindelijk had hij tijd om een boek te schrijven.

Niet zomaar een islamkritisch boek. Hij zou aantonen dat alle islamitische ellende – geweld, joden die onthoofd moeten worden, verachting van vrouwen, homofobie – gerechtvaardigd wordt door het geloof. Zodat moslims er niet meer omheen konden.

Het liep anders. Halverwege zijn onderzoek, inmiddels zat hij diep in de islamitische traditie, moest hij herschrijven. De uitkomst van zijn zoektocht heet Afvallige. Van christendom naar islam in tijden van secularisatie en terreur.

Niks islamitische ellende. Het werd juist een weerlegging van bezwaren die niet-moslims hebben tegen de islam. In ieder geval de bezwaren die hij als gereformeerde PVV’er had. Opgeschreven per discussiepunt. Daardoor leest het niet als een persoonlijk groeiverhaal maar als een traktaat.

Je schrijft maar één zin over wat je voelde, toen je de geloofsbelijdenis had afgelegd: ‘Ik bemerkte een zekere persoonlijke blijdschap en rust.’

„Mensen die ik het boek heb laten lezen, zeiden al tegen me: je bent wel heel droog. Maar ik ben nu eenmaal niet zo extravagant, ik ga ook niet helemaal hiep hoi als Nederland een wedstrijd wint op het WK. Het regende ook geen goud na de shahada en ik dacht niet opeens, wow, wat ziet de wereld er anders uit.”

Je klinkt wel erg zuinig, voor iemand die zojuist de waarheid gevonden zegt te hebben.

„Het was ook niet echt een happy moment voor mij. Ik dacht: als alles wat ik tot nu toe heb geschreven klopt, als ik dat allemaal geloof, dan ben ik de facto moslim. Als ik al iets voelde, was het weerzin. Ik keek naar mijn Bijbel in de kast, op tafel voor me lagen boeken over profeet Mohammed.

De jaren daarvoor had ik juist een grote aversie ontwikkeld tegen de islam. Als je dan moet concluderen dat je het niet bij het juiste eind had, dan is dat niet leuk. Maar als godszoeker voelde ik altijd een bepaalde onrust. En dat verdween geleidelijk. Het voelde een beetje als thuiskomen, in religieuze zin.”

Hoe reageerden je naasten?

„Mijn vrouw accepteert dat ik moslim ben. Als jij daar gelukkig van wordt, vindt ze, hou ik je niet tegen. Overigens heeft zij nooit de weerzin gevoeld die ik voelde voor de islam. Zij was helemaal niet zo blij dat ik bij de PVV zat. Maar het is wel jóuw reis, zei ze erbij. Ze heeft niet de behoefte om daarin mee te gaan. Mijn dochters zijn nog te jong om het hierover te hebben.”

En je familie?

„Niet iedereen weet het nog. Mijn broers en zus reageerden wisselend, van positief tot onverschillig. Mijn moeder was er niet heel blij mee. Ik heb daar alle begrip voor. Zo’n ommezwaai is niet niks.”

Vrees je niet de reacties uit PVV-hoek?

„Veel mensen zullen niet onverdeeld enthousiast reageren. Ongetwijfeld zal het heftig zijn, GeenStijl zal me misschien kapotschrijven, de Telegraaf zal er een artikel aan wijden. Maar het is wat het is. Ook toen ik bij de PVV zat, maakte ik me niet zo druk over wat anderen van me vonden. Ik had een overtuiging en dan ga je daarvoor. Dat is nu ook zo.”

Wie stonden je bij in je zoektocht?

„Met sheikh Abdal Hakim Murad [een Britse islamoloog aan de universiteit van Cambridge, ook een bekeerling, red.] heb ik een stevige mailwisseling gehad. Dat bleek zeer waardevol. En Mohamed Ben Hammouch, mijn uitgever. Het was grappig hoe ik bij hem terecht kwam. Ik was eigenlijk op zoek naar een gewone uitgeverij, ik stuitte op ’t Kennishuys. Ik wist aanvankelijk niet dat ze islamitisch waren. Die oud-Hollandse schrijfwijze, dat trok mij meteen aan. Gevoelsmatig heb ik toen voor hen gekozen.”

Zie je daar achteraf de hand van God in?

„Haha, nee hoor, eerder de hand van Google.”

Wat verandert er nu concreet in je leven? Bid je al vijf keer per dag? Ga je je naam veranderen?

„Nee, ik heb niet de behoefte om mijn naam te veranderen. Ik heb ook niet het gevoel dat ik van God ben geswitcht. Verder ben ik vers van de pers, ik moet het me allemaal nog eigen maken. Tot nu toe was het vooral een rationele exercitie.

Dus bidden moet ik nog oefenen. Alcohol, dat dronk ik sowieso al niet veel en ik at al voornamelijk kip. Ik ken nog maar twee soera’s [hoofdstukken van de Koran, red.], al-Fatiha en al-Ikhlaas, de kortste. Ik heb een werkje gekocht, het heet ‘Ik leer de Koran’ en het is eigenlijk voor kinderen tot 10 jaar, een leuk roze boekje.”

En je kinderen, worden zij moslim?

„Dat moeten ze echt zelf weten. Ik heb met mijn vrouw afgesproken dat als de kinderen behoefte hebben aan antwoorden, ze die van ons allebei krijgen. Ze zijn ook expres niet gedoopt. Ik wilde het christendom niet opdringen dus dat ga ik ook niet doen met de islam.”

In het AD zei je ooit dat je dochter met een moslim thuis mag komen als dat haar keuze zou zijn. Als hij maar lief voor haar was en haar niet zou verbieden naar buiten te gaan. Mag ze nu met een niet-moslim thuiskomen?

„Het is uiteindelijk aan haar zelf. Als de man goed voor haar zorgt en haar gelukkig maakt, prima. Zijn geloof maakte me toen niet uit en nu ook niet.”

Jodenhaat, vrouwenonderdrukking, geweld, een voor een breek je de vooroordelen tegen de islam af tot er niets dan een mooi geloof overblijft. Vind je de islam nu opeens wél een verrijking voor Nederland?

„Ik ontdekte dat veel van die negatieve verhalen hun oorsprong hebben in middeleeuws Europa. Christenen zagen de islam als een concurrerende godsdienst en deden er alles aan om die te diskwalificeren. Eigenlijk was mijn grootste obstakel profeet Mohammed. Ik geloofde echt dat hij een kwaadaardig figuur, een op geld beluste wellusteling was.

Er zijn heel veel leugens verspreid over die man. In mijn boek citeer ik de negentiende-eeuwse historicus Thomas Carlyle: ‘De leugens die goedbedoelende geloofsijveraars over deze man Mohammed hebben uitgestort, beschamen alleen onszelf.’ Pas toen ik dat ontdekte, kon ik zeggen dat ik moslim was.

„Dus een verrijking voor Nederland? Ja, dat geloof ik wel. Maar ik schrijf ook dat veel islam die je nu ziet, gekleurd is door het wahhabisme uit Saoedi-Arabië . Erg jammer, want dat is een heel puriteinse blik op de islam, extreem in de ogen van veel mensen.

De grote hap Nederlandse moslims is natuurlijk niet wahhabitisch. Ze trekken zich niet terug uit het maatschappelijk leven en denken niet dat iedereen die niet-moslim is fout of eng is. Er bestaan nog zo veel vooroordelen over de echte islam.”

Eh.., daar heb je tot voor kort toch zelf keihard aan bijgedragen.

„Ik weet het, maar ik merk het pas sinds mijn bekering. Ik krijg opeens vragen als: haat je nu homo’s? Ga je nu ook naar Syrië? Mag je nog wel een hond aaien? Ik heb bijgedragen aan het in stand houden en voeden van een slecht beeld van de islam, maar je kunt je niet voorstellen hoe die vooroordelen doorwerken, tot je er zelf mee te maken krijgt.”

Voel je je niet schuldig?

„Ja natuurlijk, ik heb daar een verantwoordelijkheid in. Dat kan ik niet wegpoetsen. Het is niet iets waar ik vrolijk op terugkijk, maar ik kan er niets meer aan doen. Behalve nu mijn bevindingen delen. Het zou mooi zijn als de PVV-aanhangers ook mijn boek lezen.”

Begrijp je het als veel Nederlandse moslims je niet meteen in de armen sluiten?

„Ja. Ik weet het. Maar ik heb dit niet gedaan voor moslims, ik heb dit voor mezelf gedaan. Ik denk wel dat iedereen een tweede kans verdient, dat is ook een islamitisch principe. Dus het is mooi als mensen mij hierin steunen maar als dat niet zo is: so be it. Mijn gevoelens en ideeën veranderen er niet door.”

Hoe is je relatie met het christendom nu?

„Ik vind het nog steeds een mooi geloof dat veel zinnigs heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de mensheid. Alleen in de dogmatiek zoals de kruisiging, de erfzonde en de drie-eenheid kan ik niet meer geloven. En als ik dat niet meer geloof, dan kan ik mezelf geen christen meer noemen.”

In je boek schittert een thema door afwezigheid: homoseksualiteit.

„Omdat het voor mij persoonlijk niet echt speelde. Ik ken niet veel homo’s. Mijn boek is een theologisch zoektocht over zaken die mij raken. Ik haat natuurlijk homo’s niet opeens, ik vind het net zulke aardige of vervelende mensen als voorheen.”

Ben je sinds je bekering ook anders gaan kijken tegen maatschappelijke thema’s?

„Ik ben niet opeens links geworden, als jullie dat bedoelen. Ik ben nog steeds een voorstander van lage belastingen en een kleine overheid. En ik denk nog steeds dat we een immigratiebeleid moeten voeren waarbij je mensen binnenhaalt die iets kunnen toevoegen aan de maatschappij, zoals Japan en Australië dat doen.

Een totale immigratiestop voor mensen uit islamitische landen, vond ik al voor mijn bekering vrij onzinnig. En het idee dat de hele islam uit Nederland moet worden verbannen, waar ik ooit een motie voor indiende, dát heb ik uiteraard niet meer.”

En het Marokkanenprobleem?

„Dat ging specifiek over criminelen. De analyse die ik maakte, namelijk dat alles de schuld van de islam is, was gewoon onjuist. Maar dat was PVV-beleid: alles wat niet deugt moest op een of andere manier gelinkt worden aan de islam.”

Oké, dus je zou de motie weer indienen, zonder islam-component?

„Nee, natuurlijk niet. Er zijn veel problemen met Marokkaanse Nederlanders die crimineel actief zijn, dat ontkent niemand. Alleen, is het wel zinvol om het consequent over ‘Marokkanen’ te hebben? Dat denk ik niet.”

Als er nu een aanslag zou zijn in Nederland, hoe zou je reageren?

„Als een aanslagpleger zichzelf moslim noemt en de legitimatie zoekt in de islam, dan kún je niet zeggen dat het er niets met mee te maken heeft. Aanhangers van de stroming khawaridj keerden zich al in de zevende eeuw tegen de gematigde islam. Ze vermoordden hun eigen leiders als ze die te rekkelijk vonden. Dat principe is nooit verdwenen. Dat is nu IS.

„Het is alleen niet de historische leer van de islam. Het is belangrijk om uit te leggen dat extremisten dwalen. Steeds opnieuw. Dat is lastig. Mensen willen hapklare antwoorden. Of hebben hun oordeel al klaar.”

De meeste moslims zijn moe van het uitleggen.

„Ik ben vers, dus ik wil dat de komende jaren best doen, hoor. Met alle liefde.”

Je signaleert in je boek dat een gebrek aan intellectueel kader onder Nederlandse moslims voor problemen zorgt. Kun je dat uitleggen?

„Het clubje mensen dat een grondige kennis heeft van de islam, goed Nederlands spreekt en publiek opereert, is heel klein. De extremen krijgen dus het podium en dat zorgt voor een eenzijdig beeld.”

Wat is de oplossing?

„Lezen en onderwijzen. Als Nederlandse moslims van jongs af aan worden opgeleid in die historische variant, dan worden we een gemeenschap van de middenweg.”

CV Theoloog wordt moslim

Joram Jaron van Klaveren (39) studeerde Godsdienstwetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Daarna gaf hij godsdienst en maatschappijleer op middelbare scholen. Hij was gemeenteraadslid in Almere voor de VVD van 2006 tot 2009.

Na de verkiezingen van 2010 werd hij Kamerlid voor de PVV, tot hij zich in 2014 afscheidde en verder ging als de Groep Bontes/Van Klaveren. In 2017 verliet hij de Tweede Kamer.

Hij is momenteel voorzitter van het Adam Smith Instituut, een politiek-economische denktank. Hij is tevens bezig met een opleiding om zijn eerstegraads onderwijsbevoegdheid te halen. Daarnaast is hij commentator bij het radioprogramma Dit is de Dag.