Kabinet Rutte 3 en de Begroting versus Voorjaarsnota 2020

Zelfs met lege handen zullen we het probleem oplossen !!!

Begrotingstekort

Het kabinet verwacht dat het begrotingstekort in 2020 oploopt tot 92 miljard euro, 11,8 procent van het bruto binnenlands product.  Dat is het grootste tekort sinds de Tweede Wereldoorlog.

Het kabinet denkt dit jaar maar liefst 92 miljard euro te kort te komen. Met een geschat begrotingstekort van 11,8 procent is sprake van een naoorlogs record. De staatsschuld explodeert eveneens en komt uit op 65,2 procent.

Telegraaf 25.04.2020

Volgens premier Rutte kan ons land deze slechte vooruitzichten aan. ,,Hier helpt het enorm dat we spaarzaam zijn geweest de afgelopen jaren. We hebben een enorme appel voor de dorst. We hebben de ruimte om dit op te vangen.’’

Lees ook;

• Bezuinigen na corona: de opties liggen al klaar

Lees meer

• Coronacrisis is dreun voor de schatkist: grootste tekort sinds Tweede Wereldoorlog

Lees meer

Geen bezuinigingen

Hij stelt dat Nederland zich niet hoeft op te maken voor nieuwe bezuinigingen. De tekorten zijn volgens hem geen reden voor grote bezuinigingen. ,,Nee, dat zou ik niet doen. We hebben ruimte op de financiële markten. Die nemen we ook. Dat leidt wel tot een oplopend tekort, maar veel belastinginkomsten komen ook weer terug. Ik denk dat we dat niet hoeven op te lossen door een nieuwe bezuinigingsronde.”

Telegraaf 25.04.2020

Eind vorig jaar was er nog een overschot van 1,7 procent. De staatsschuld zal dit jaar vermoedelijk stijgen naar 65 procent van het bbp, ofwel van een kleine 400 miljard eind vorig jaar (48,8 procent bbp) naar ruim 500 miljard. Dat blijkt uit de voorlopige, voorzichtige berekeningen die het ministerie van Financiën voor de jaarlijkse Voorjaarsnota heeft gemaakt.

Het is een ongekende verslechtering van de overheidsfinanciën. Bij de vorige grote economische crisis, die eind 2008 begon, daalde het begrotingssaldo van plus 0,2 procent naar min 5,4 procent. Dat was destijds een daling van ruim 21 miljard euro. De daling nu bedraagt 105,8 miljard euro.

Grote onzekerheden

Minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA) schrijft in een begeleidend persbericht dat de dieprode cijfers vermoedelijk nog veel slechter worden. Het enorme begrotingstekort is volgens hem „de beste inschatting die nu te maken is, maar is met grote onzekerheden omgeven en we weten dat die lopende het jaar nog zal veranderen”. Voor de coronacrisis uitbrak rekende Financiën nog op een begrotingsoverschot van ruim 9 miljard euro.

Ook de inschatting van de toename van de staatsschuld is nog maar voorlopig, zegt Hoekstra: „De enige zekerheid die we daarvan hebben, is dat ook deze weer zal worden bijgesteld.” De staatsschuld overschrijdt met 65 procent de begrotingsnorm die geldt in de eurozone (van 60 procent). In maart kwamen de lidstaten al overeen om door de uitzonderlijke situatie soepel om te gaan met de Brusselse begrotingsregels. „In Europees verband is afgesproken dat landen, gedwongen door de uitzonderlijke omstandigheden, boven de grens van 60 procent bbp aan staatsschuld mogen uitkomen”, schrijft Hoekstra.

Hetzelfde geldt voor het begrotingstekort dat in de eurozone hooguit 3 procent mag bedragen; Nederland stevent nu af een tekort van 11,8 procent.

Economie daalt met 7,5 procent

De oorzaken voor de grote gaten in de rijksfinanciën zijn evident: de economie wordt hard geraakt door de coronamaatregelen die het land en vele sectoren grotendeels plat hebben gelegd. Daarnaast heeft het kabinet voor ruim 20 miljard aan economische steunmaatregelen toegezegd, voor een eerste periode van drie maanden. En veel bedrijven en ondernemers in nood hebben uitstel van belastingbetaling gekregen.

Het kabinet volgt de inschatting die het IMF vorige week al deed, dat de Nederlandse economie dit jaar met 7,5 procent zal krimpen. Het Centraal Planbureau rekende eind maart vier scenario’s voor de lopende coronacrisis door. Die liepen uiteen van een economische krimp van 4,5 procent tot min 9,4 procent.

Voorjaarsnota 2020

De rode cijfers komen naar voren in de Voorjaarsnota die minister van Financiën Wopke Hoekstra op vrijdag 24.04.2020  naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Volgens de bewindsman is sprake van een ‘eerste grove schatting’ en kan het saldo uiteindelijk hoger of lager uitvallen: ,, De enige zekerheid die we daarvan hebben, is dat ook deze weer zal worden bijgesteld”, stelt hij.

CPB publiceerde vier Corona-scenario’s

Het Centraal Planbureau (CPB) publiceerde eind maart vier scenario’s over wat deze crisis voor de economie betekent. In het gunstigste geval is er in 2020 een krimp van 1,2 procent, in het zwartste scenario is er sprake van min 7,3 procent. Eind februari werd er nog van uitgegaan dat de overheidsfinanciën er dit en volgend jaar kerngezond bij zouden liggen.

In het voorjaar dacht het Centraal Planbureau dat de begroting dit jaar nog een overschot van 9 miljard euro zou vertonen. In dat cijfer was echter nog geen rekening gehouden met de gevolgen van de coronacrisis. Doordat dit overschot compleet verdampt rest onder de streep een tekort van 92 miljard euro, ofwel 11,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Tweede Wereldoorlog

Dat percentage is in de naoorlogse geschiedenis nooit eerder zo groot geweest. Het grootste begrotingstekort dat Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog had, stamt uit 1995. Toen kwam de overheid 9,2 procent van het bbp te kort, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Dat er veel geld zou worden uitgegeven was al duidelijk. Er werd vanwege het Corona-virus een noodpakket opgetuigd van ruim 20 miljard euro om mensen aan het werk te houden (NOW) en om ondernemers (TOGS) en zzp’ers (TOZO) tegemoet te komen.

Geplande uitgaven gaan gewoon door. Zo wordt er voor de komende tien jaar 5 miljard euro uitgetrokken om de stikstofuitstoot en -neerslag terug te dringen.

Ook gaan de investeringen in het klimaat door. De staat moet zich houden aan het Urgenda-vonnis om voor het einde van dit jaar minimaal een kwart minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990. Daarvoor wordt onder meer de productie van de kolencentrales flink teruggeschroefd, werd onlangs bekendgemaakt.

lees: aanbiedingsbrief voorjaarsnota 2020 24.04.2020

lees: Bijlagen

lees: voorjaarsnota

Zie ook: Op weg naar de miljoenennota versus rijksbegroting 2020 Kabinet Rutte-3 – deel 2

Zie ook: Op weg naar de begroting 2020 van kabinet Rutte 3 deel 1

Rutte over economische klap: ‘Nu geen grote bezuinigingsronde’

NU 24.04.2020 Ondanks de enorme economische klap als gevolg van de coronacrisis, gaat het kabinet op korte termijn niet bezuinigen. Dat betekent niet dat er helemaal niet gesneden wordt op de overheidsuitgaven. “We houden alle opties open”, zei premier Mark Rutte vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie.

“Het heeft niet zoveel zin om nu bij de begroting van 2021 een enorme bezuinigingsronde te gaan doen”, zei Rutte.

Nederland stevent af op het grootste overheidstekort sinds de Tweede Wereldoorlog van ongeveer 12 procent, de staatsschuld loopt op tot ruim 65 procent. Het gaat om een verlies van zo’n 92 miljard euro, een combinatie van uitgaven aan noodmaatregelen, uitgestelde belastingen en economische krimp.

Hoewel deze cijfers met grote onzekerheden zijn omgeven, staat vast dat de financiële gevolgen van de coronacrisis gigantisch zijn.

Rutte: “De zorg in Nederland is het begrotingstekort morgen weer naar 0 procent te brengen. Dat gaat natuurlijk niet gebeuren.”

Overheidsfinanciën stonden er goed voor

De overheidsfinanciën stonden er goed voor met een begrotingsoverschot en een lage staatsschuld. Daarom is er nu ruimte voor de vele extra miljarden die het kabinet uitgeeft, zei Rutte. “Je ziet het tekort oplopen, maar de staatsschuld blijft een van de laagste van Europa.”

Daar komt bij dat Nederland onder gunstige voorwaarden geld kan lenen. De staat krijgt soms negatieve rente op staatsleningen, dat betekent dat je geld toe krijgt.

De premier verwacht dat de overheidsfinanciën weer op orde komen als de maatregelen worden versoepeld, de economie weer op gang komt en er weer belastinginkomsten zijn. “De komende tijd zullen er tekorten zijn. Maar het lijkt me niet verstandig dat nu op te lossen met een grote bezuinigingsronde”

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) liet eerder op de dag weten dat het kabinet deze zomer gaat bekijken wat verstandig is voor de korte en maar juist ook de langere termijn. “Alle opties liggen op tafel”, aldus Hoekstra.

Lees meer over: Politiek  Coronavirus

Rutte: tekort betekent niet direct bezuinigen

Telegraaf 24.04.2020 Het sterk oplopende begrotingstekort betekent niet dat er direct een nieuwe bezuinigingsronde aankomt. Dat zei premier Rutte tijdens zijn wekelijkse persmoment. „Er is niemand die denkt: we gaan nu eens een grote bezuinigingsronde beginnen.”

Toch deelde de premier de opvatting van minister Hoekstra (Financiën) dat alle opties wel op tafel liggen. Alleen is het volgens hem niet verstandig om al tijdens de komende Prinsjesdag te gaan snoeien.

Het begrotingstekort loopt door de coronacrisis aan het einde van het jaar op tot duizelingwekkende hoogte. Volgens een eerste schatting heeft minister Hoekstra eind dit jaar een gapend gat van 92 miljard euro in zijn huishoudboekje, het grootste tekort ’buiten oorlogstijden’.

BEKIJK OOK:

Duizelingwekkend begrotingstekort: €92 miljard!

Rutte waarschuwt dat er nog wel meer tekorten kunnen komen, maar zegt ook dat Nederland wel een stootje kan hebben. „Bovendien komt er ook weer belastinggeld terug als de economie weer op gang komt.”

Het kabinet ondersteunt de economie nu in coronatijd met onder meer looncompensatie, bijstand voor zelfstandigen en allerlei garanties, giften en leningen. Dat kost voor de maanden maart, mei en april al 20 miljard euro. Daarnaast komt er in eerste instantie 35 tot 45 miljard euro minder aan belasting binnen. Dat steunpakket zal waarschijnlijk met drie maanden verlengd worden, over de exacte invulling wordt nu nog nagedacht.

„Zelfs het zwartste scenario voor dit jaar kan de prullenbak in”, zegt Martin Visser in de podcast Kwestie van Centen. Samen met Herman Stam bespreekt hij hoe diep de zakken zijn van minister Hoekstra. Luister ‘m hier.

BEKIJK MEER VAN; staatsbegroting overheidsbeleid economisch beleid Mark Rutte

Coronacrisis slaat overheidsfinanciën diep in het rood

NU 24.04.2020 De noodhulp om de economische klappen van de coronacrisis op te vangen, heeft een gigantisch negatief effect op de overheidsfinanciën.

Uit een eerste grove schatting blijkt dat het begrotingssaldo op een tekort uitkomt van 11,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp), zo’n 92 miljard euro. De staatsschuld loopt op tot ruim 65 procent. Dat staat in de Voorjaarsnota die vrijdag naar de Tweede Kamer is verstuurd.

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) beklemtoont dat de precieze impact van de crisis, waar we nog middenin zitten, uiterst onzeker is. “Hele voorzichtige berekeningen laten zien dat we naar een tekort toegaan van bijna 12 procent, Dat is enorm en komt buiten oorlogstijd eigenlijk niet voor”, zei hij na afloop van de ministerraad.

Het is niet eerder voorgekomen dat het tekort zo hoog opliep. Tijdens de financiële crisis in 2008 bleef het tekort ‘beperkt’ tot ruim 5 procent. Een tekort van bijna 12 procent is het hoogste ooit sinds het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) sinds 1995 de gegevens bijhoudt. Daarmee is deze economische klap ongekend.

De afgelopen jaren kreeg het kabinet de overheidsfinanciën juist op orde dankzij de economische groei, bezuinigingen en hervormingen. Het begrotingstekort sloeg in 2016 om in een overschot, het kabinet kreeg miljarden meer binnen dan er werd uitgegeven. Sommige ministeries kregen de afgelopen jaren hun geld niet opgemaakt.

De schuld daalde in 2017 onder de Brusselse norm van 60 procent van het bbp. Die komt daar nu dus waarschijnlijk weer boven, maar de EU liet al snel weten dat de begrotingsregels opzij worden geschoven in deze tijden.

CPB publiceerde vier scenario’s

Het Centraal Planbureau (CPB) publiceerde eind maart vier scenario’s over wat deze crisis voor de economie betekent. In het gunstigste geval is er in 2020 een krimp van 1,2 procent, in het zwartste scenario is er sprake van min 7,3 procent. Eind februari werd er nog van uitgegaan dat de overheidsfinanciën er dit en volgend jaar kerngezond bij zouden liggen.

Dat er veel geld zou worden uitgegeven was al duidelijk. Er werd een noodpakket opgetuigd van ruim 20 miljard euro om mensen aan het werk te houden (NOW) en om ondernemers (TOGS) en zzp’ers (TOZO) tegemoet te komen.

Daarbovenop loopt de schatkist tot 45 miljard euro mis omdat ondernemers hun belastingen mogen uitstellen. Dat geld wordt in principe dus later terugbetaald. Hoekstra moet tot 65 miljard euro extra lenen om de klappen van de maanden maart, april en mei op te vangen.

Dat zijn de uitgaven, daar komt de economische krimp als gevolg van de lockdown nog bovenop. Het kabinet schat de totale kosten uiteindelijk op zo’n 92 miljard euro.

Kabinet gaat ondanks crisis nog niet bezuinigen

Er wordt ondanks de enorme crisis vooralsnog niet bezuinigd. Dat heeft te maken met het begrotingsbeleid van het kabinet. Als er extra geld binnenkomt, dan wordt daarmee de staatsschuld afgelost. Moet er juist extra geld worden uitgegeven, dan loopt die staatsschuld weer op.

“Het lijkt mij niet verstandig om deze crisis met forse bezuinigingen op te lossen”, zei premier Mark Rutte tijdens zijn wekelijkse persconferentie.

Hoekstra was iets voorzichtiger. “Het kabinet zal deze zomer bekijken wat verstandig is voor de korte, maar juist ook de langere termijn”. Volgens de bewindsman liggen alle opties op tafel.

Geplande uitgaven gaan gewoon door. Zo wordt er voor de komende tien jaar 5 miljard euro uitgetrokken om de stikstofuitstoot en -neerslag terug te dringen.

Ook gaan de investeringen in het klimaat door. De staat moet zich houden aan het Urgenda-vonnis om voor het einde van dit jaar minimaal een kwart minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990. Daarvoor wordt onder meer de productie van de kolencentrales flink teruggeschroefd, werd onlangs bekendgemaakt.

Lees meer over: Economie  Europese politiek  Coronavirus

Coronacrisis is dreun voor de schatkist: grootste tekort sinds Tweede Wereldoorlog

AD 24.04.2020 Het kabinet denkt dit jaar maar liefst 92 miljard euro te kort te komen. Met een geschat begrotingstekort van 11,8 procent is sprake van een naoorlogs record. De staatsschuld explodeert eveneens en komt uit op 65,2 procent. Ondanks de ‘enorme dreun’ hoeft Nederland niet te vrezen voor een flinke bezuinigingsronde, aldus premier Mark Rutte vanmiddag in een reactie.

De rode cijfers komen naar voren in de Voorjaarsnota die minister van Financiën Wopke Hoekstra naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Volgens de bewindsman is sprake van een ‘eerste grove schatting’ en kan het saldo uiteindelijk hoger of lager uitvallen: ,, De enige zekerheid die we daarvan hebben, is dat ook deze weer zal worden bijgesteld”, stelt hij.

Lees ook;

• Corona zet diensten UWV verder onder druk: ‘Al 1,5 miljoen werkenden hebben hulp nodig’

Lees meer

De schatkist wordt in vele opzichten hard geraakt door de coronacrisis. Zo is er al 20 miljard euro uitgegeven aan allerlei steunmaatregelen en zorgt uitstel van belastingen en premies ervoor dat er dit jaar circa 32 miljard euro minder binnenkomt. Hiervan is de hoop dat een deel in volgende jaren alsnog kan worden betaald.

Krimp

De grootste klap wordt echter toegebracht door de economische neergang. Hoekstra volgt de inschatting van het Internationaal Monetair Fonds, dat voor Nederland in 2020 uitgaat van 7,5 procent krimp. Door minder economische activiteit komen er bijvoorbeeld veel minder opbrengsten uit de btw en de inkomstenbelasting binnen. Ook zijn er hogere uitgaven aan onder meer WW en bijstand. Reken je de gevolgen daarvan door, dan is sprake van een extra gat van 45 miljard euro.

In het voorjaar dacht het Centraal Planbureau dat de begroting dit jaar nog een overschot van 9 miljard euro zou vertonen. In dat cijfer was echter nog geen rekening gehouden met de gevolgen van de coronacrisis. Doordat dit overschot compleet verdampt rest onder de streep een tekort van 92 miljard euro, ofwel 11,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Tweede Wereldoorlog

Dat percentage is in de naoorlogse geschiedenis nooit eerder zo groot geweest. Het grootste begrotingstekort dat Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog had, stamt uit 1995. Toen kwam de overheid 9,2 procent van het bbp te kort, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Dit negatieve saldo tijdens het eerste kabinet Kok is enigszins vertekend, omdat het voor een belangrijk deel werd veroorzaakt door de eenmalige afkoop van subsidies aan woningcorporaties. Tijdens de meer recente grote recessie als gevolg van de kredietcrisis kwam het overheidstekort nooit tot zulke hoge niveaus. Het piekjaar was 2009 toen het tekort op 5,6 procent uitkwam, pakweg de helft van het percentage waar Hoekstra nu rekening mee houdt.

Staatsschuld

De combinatie van stijgende tekorten en een krimpende economie zorgt ervoor dat de staatsschuld hard oploopt. Eind vorig jaar bedroeg de nationale schuld nog 49 procent. Als gevolg van de coronacrisis stijgt dit getal mogelijk in één klap naar 65,2 procent.

Zowel het tekort- als het schuldniveau overstijgt dit jaar de kritische grens van het Europese Stabiliteits- en Groeipact. Daarin is afgesproken dat het tekort maximaal 3 procent mag bedragen en de schuld 60 procent. Nederland heeft echter eerder al met de andere Europese lidstaten afgesproken dat deze grenzen, vanwege de ‘uitzonderlijke omstandigheden’, overschreden mogen worden. Er hoeft voorlopig dus niet bezuinigd te worden.

Geen bezuinigingen

Volgens premier Rutte kan ons land de slechte vooruitzichten aan. ,,Hier helpt het enorm dat we spaarzaam zijn geweest de afgelopen jaren. We hebben een enorme appel voor de dorst. We hebben de ruimte om dit op te vangen.’’

De tekorten zijn volgens hem dan ook geen reden voor grote bezuinigingen. ,,Nee, dat zou ik niet doen. We hebben ruimte op de financiële markten. Die nemen we ook. Dat leidt wel tot een oplopend tekort, maar veel belastinginkomsten komen ook weer terug. Ik denk dat we dat niet hoeven op te lossen door een nieuwe bezuinigingsronde.”

Tegelijk ziet hij ook dat het tekort oploopt, vooral door coronamaatregelen. ,,We zien de risico’s voor bedrijven, de hinder die gezinnen hebben, maatschappelijk ook. Maar we moeten dit enorm voorzichtig doen. Ik zou dolgraag de maatregelen willen versoepelen. Maar de versoepeling nu, kan ook enorme effecten hebben en de druk verhogen op de zorg. De effecten van wat we vandaag doen, zien we pas echt over twee of drie weken.”

Rutte: bezuinigen niet nodig, ondanks ‘dreun’ voor economie door corona

AD 24.04.2020 De coronacrisis geeft de Nederlandse economie een ‘enorme dreun’, maar Nederland hoeft niet te vrezen voor een flinke bezuinigingsronde. Dat heeft premier Mark Rutte gezegd tijdens een persconferentie, na de wekelijkse ministerraad.

Het kabinet verwacht dat het begrotingstekort in 2020 oploopt tot 92 miljard euro, 11,8 procent van het bruto binnenlands product.  Dat is het grootste tekort sinds de Tweede Wereldoorlog.

Volgens Rutte ‘kan ons land dat aan’. ,,Hier helpt het enorm dat we spaarzaam zijn geweest de afgelopen jaren. We hebben een enorme appel voor de dorst. We hebben de ruimte om dit op te vangen.”

Lees ook;

• Bezuinigen na corona: de opties liggen al klaar

Lees meer

• Coronacrisis is dreun voor de schatkist: grootste tekort sinds Tweede Wereldoorlog

Lees meer

Hij stelt dat Nederland zich niet hoeft op te maken voor nieuwe bezuinigingen. ,,Nee, dat zou ik niet doen. We hebben ruimte op de financiële markten. Die nemen we ook. Dat leidt wel tot een oplopend tekort, maar veel belastinginkomsten komen ook weer terug. Ik denk dat we dat niet hoeven op te lossen door een nieuwe bezuinigingsronde.”

Tegelijk ziet hij ook dat het tekort oploopt, vooral door coronamaatregelen.  ,,We zien de risico’s voor bedrijven, de hinder die gezinnen hebben, maatschappelijk ook. Maar we moeten dit enorm voorzichtig doen. Ik zou dolgraag de maatregelen willen versoepelen. Maar de versoepeling nu, kan ook enorme effecten hebben en de druk verhogen op de zorg. De effecten van wat we vandaag doen, zien we pas echt over twee of drie weken.”

‘Geen heilige datum’

Wel zei Rutte dat 20 mei, de nieuwe dag tot wanneer veel van de maatregelen zijn gaan gelden, ‘geen heilige datum’ is. ,,Als iets eerder blijkt te kunnen, gaan we niet wachten. Het kan best zijn dat eerder een verruiming mogelijk is, maar ik kan niets beloven.”

Rutte: ,,Ik snap caféhouders die zeggen: ik heb allang een plan klaar. Of bioscopen die claimen dat ze het klaar hebben liggen. Dan is mijn reactie: ik zou dat ontzettend graag willen. Maar je moet meewegen dat meer mensen op straat lopen, of gebruikmaken van het openbaar vervoer. Waarmee de kans dat het virus zich verspreidt ook groeit.

Waar contacten zijn, zijn overdrachten van het virus. We moeten het zo zien te plooien dat de zorg het aan kan. Daar moeten we heel voorzichtig mee zijn. Ik wil het ook dolgraag, ik heb dat virus ook niet bedacht, maar het kan echt nog niet.”

Duizelingwekkend begrotingstekort: €92 miljard!

Telegraaf 24.04.2020 Het begrotingstekort loopt door de coronacrisis aan het einde van het jaar op tot duizelingwekkende hoogte. Volgens een eerste schatting heeft minister Wopke Hoekstra (Financiën) eind dit jaar een gapend gat van 92 miljard euro in zijn huishoudboekje, het grootste tekort ’buiten oorlogstijden’.

De staatsschuld komt daardoor uit op ruim 65 procent van het nationaal inkomen. Dat is maar net lager dan de hoogste piek die in de nasleep van de kredietcrisis werd bereikt. De voorzichtige afbouw van de schuld in de afgelopen jaren is daardoor in één klap bijna helemaal tenietgedaan.

Het gaat nog om grove schattingen, zegt Hoekstra, omdat de crisis nog in volle gang is. Zo is het nog onduidelijk hoe lang en in welke mate het kabinet de economie de komende tijd blijft steunen. Ook weet de minister nog niet precies hoeveel van de uitgestelde belastingbetalingen uiteindelijk toch nog zullen binnenkomen. De economische krimp wordt voor dit jaar geschat op 7,5 procent.

In de berekeningen gaat Hoekstra alleen nog maar uit van het eerste steunpakket voor maart, april en mei. Dat gaat hoogstwaarschijnlijk nog wel verlengd worden. Ondanks alle onzekerheden in de berekeningen gaat Hoekstra er wel van uit dat het tekort ook aan het eind van het jaar wel meer dan 10 procent is.

Steunpakket

Het kabinet ondersteunt de economie nu met onder meer looncompensatie, bijstand voor zelfstandigen en allerlei garanties, giften en leningen. Dat kost voor de maanden maart, mei en april al 20 miljard euro. Daarnaast komt er in eerste instantie 35 tot 45 miljard euro minder aan belasting binnen. Dat steunpakket zal waarschijnlijk met drie maanden verlengd worden, over de exacte invulling wordt nu nog nagedacht.

Door de tientallen miljarden die uit worden getrokken, komt de staatsschuld weer uit boven de Europese norm van 60 procent van het nationaal inkomen. Binnen Europa zijn al afspraken gemaakt dat landen door de uitzonderlijke omstandigheden boven die grens uit mogen komen.

Dat geldt ook voor de grens van 3 procent voor het begrotingstekort die normaal geldt. Met ruim 90 miljard euro zou Nederland eind dit jaar op een tekort van bijna 12 procent afstevenen.

Bezuinigen is voorlopig nog niet aan de orde, maar Hoekstra stipt al wel aan dat hij richting de zomer wel kritischer zal kijken naar de uitgaven van de overheid.

Andere investeringen

Naast alle maatregelen rondom corona doet het kabinet ook nog de nodige andere investeringen. Zo gaan er bijvoorbeeld structureel honderden miljoenen euro’s naar de Belastingdienst. Voor de uitvoering van toeslagen en het opsplitsen van de fiscus wordt dit jaar 80 miljoen euro en structureel 130 miljoen uitgetrokken.

Nog eens ruim 60 miljoen per jaar wordt beschikbaar gemaakt voor het verbeteren van de dienstverlening, zoals het aannemen van 200 extra mensen bij de Belastingtelefoon. En voor het ’borgen van de continuïteit’ komt er 182 miljoen euro per jaar. Dat geld komt bovenop de eenmalige 500 miljoen euro voor compensatie van de gedupeerde toeslagouders.

Het kabinet trekt ook 150 miljoen euro structureel uit voor de bestrijding van ondermijnende criminaliteit en daarnaast 232 miljoen euro per jaar om de oplopende kosten bij justitie te dekken. Voor de aanpak van het lerarentekort komt er structureel 32 miljoen euro. Daarnaast gaat er 450 miljoen euro extra per jaar naar onderwijs omdat er de komende jaren meer leerlingen dan verwacht zullen zijn.

Stikstof

Ook wordt er in totaal 5,1 miljard euro beschikbaar gemaakt voor de stikstofaanpak voor de periode tot 2030. Het kabinet gaat later nog apart geld reserveren voor het sluiten van kolencentrales.

„Zelfs het zwartste scenario voor dit jaar kan de prullenbak in”, zegt Martin Visser in de podcast Kwestie van Centen. Samen met Herman Stam bespreekt hij de diepe zakken van minister Hoekstra. Luister ‘m hier.

BEKIJK MEER VAN; macro-economie staatsbegroting belastingen Wopke Hoekstra Den Haag Nederland

Historisch hoog begrotingstekort verwacht: 92 miljard euro

NOS 24.04.2020 Het kabinet houdt dit jaar rekening met een historisch hoog begrotingstekort van 92 miljard euro. Dat is 11,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp), staat in de Voorjaarsnota.

“Dat is enorm, dit komt buiten oorlogstijd eigenlijk niet voor. Dit is een crisis zonder precedent”, zegt minister Hoekstra van Financiën.

Vorig jaar hield Hoekstra nog 14 miljard euro over. Volgens de Europese begrotingsregels mag het tekort normaal niet oplopen boven de 3 procent, maar binnen Europa is afgesproken dat vanwege de coronacrisis die grens nu mag worden overschreden.

Een tekort van meer dan 10 procent is nog nooit voorgekomen:

NOS

De Voorjaarsnota geeft voor het eerst een beeld van de veranderingen in de lopende begroting door de coronacrisis. Het kabinet weet één ding zeker: er zullen dit jaar nog fikse aanpassingen volgen en het verwachte tekort zal later weer worden bijgesteld. Hoekstra benadrukt dat dit een grove inschatting is en dat er allerlei grote onzekerheden zijn.

Het kabinet voorziet door het virus een flinke economische krimp. Het gaat uit van veel lagere belastinginkomsten en is ook nog enorme bedragen kwijt aan steunmaatregelen. Hoekstra rekent met een staatsschuld van 65,2 procent van het bbp. Volgens de gangbare EU-regels is de toegestane grens 60 procent, maar ook die is versoepeld.

Een tekort van 92 miljard dus, we zetten het even in perspectief:

NOS

Volgens de Voorjaarsnota worden de slechte cijfers voor een heel groot deel veroorzaakt door de verminderde belasting- en premieontvangsten die weer een gevolg zijn van de financiële steunmaatregelen. Financiën gaat ervan uit dat de drie maanden die het noodpakket geldt 35 tot 45 miljard euro kosten aan gemiste opbrengst van premies en belastingen.

Het merendeel daarvan komt door uitstel van belastingbetaling. Zo kunnen particulieren en ondernemers onder meer uitstel aanvragen van de inkomsten-, vennootschaps-, omzet- en loonbelasting. Het is de bedoeling dat uitgestelde belastingen later alsnog worden betaald, maar het kabinet erkent dat niet te verwachten is dat dat in alle gevallen zal gebeuren, omdat bedrijven failliet zullen gaan.

Buikpijn

Hoekstra voegt eraan toe dat de overheidsfinanciën goed op orde waren en dat we “de bandbreedte hebben om deze lastige fase door te komen”. Over de gevolgen voor de begroting op de lange termijn wil de minister nog niet veel zeggen. “Daar kijken we in de zomer naar en dan liggen alle opties op tafel.”

Hij wil dan afwegen hoe de economie het best kan worden geholpen, hoe de werkgelegenheid op peil blijft en je bijvoorbeeld politieagenten, agenten, defensie en scholen kan blijven betalen.

Hoekstra erkent dat iedereen buikpijn heeft van de hele situatie, omdat veel mensen weer aan het werk willen.

In de Voorjaarsnota staat verder dat er dit jaar 125 miljoen euro extra wordt besteed aan stikstofmaatregelen en voor de periode tot 2030 bij elkaar opgeteld 5,1 miljard euro.

Ook is er extra geld uitgetrokken voor onder meer de uitvoering van de Urgenda-uitspraak, voor de compensatie van ouders die de dupe zijn van de fouten bij de kinderopvangtoeslag, voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit en voor het terugdringen van het lerarentekort.

Bekijk ook;

• Kabinet: geen nieuwe steun bedrijven die bonussen uitkeren

Begroting 2020 flink negatief bijgesteld: een eerste beeld

RO 24.04.2020 Het jaar is nog niet half voorbij en toch is de begroting voor 2020 door toedoen van het coronavirus al grondig bijgesteld. Daarbij weten we één ding zeker: er zullen dit jaar nog fikse aanpassingen volgen.

De Voorjaarsnota, die het kabinet vandaag naar de Kamer heeft gestuurd, geeft een eerste beeld van de veranderingen in de begroting van het lopende jaar. Hierin zit ook een eerste grove inschatting van het saldo waar Nederland aan het eind van het jaar op uit zal komen. De enige zekerheid die we daarvan hebben, is dat ook deze weer zal worden bijgesteld.

Het corona-virus grijpt diep in in het leven van alle Nederlanders. In de eerste plaats doordat mensen ziek worden of een naaste verliezen. Maar ook doordat mensen in hun werk worden getroffen, omdat er geen opdrachten meer binnenkomen, ze geen werk meer hebben voor hun personeel of niet zeker zijn of ze hun baan kunnen houden. Het kabinet heeft daarom forse noodmaatregelen getroffen die op hun beurt een flinke invloed hebben op de overheidsfinanciën.

Dit alles maakt dat de Voorjaarsnota een ander karakter heeft dan voorgaande jaren. Het kabinet verwacht een flinke economische krimp, kan rekenen op fors lagere belastinginkomsten en is daarnaast veel geld kwijt aan steunmaatregelen. Hoe groot de krimp zal zijn, welke deuk er in de belastinginkomsten wordt geslagen en wat er uiteindelijk wordt uitgegeven aan steun is op dit moment, in het oog van de storm, uiterst onzeker.

Er is nog geen raming van het CPB beschikbaar die rekening houdt met de actuele economische situatie. Wel hebben we een aantal handvatten om een grove inschatting te maken van hoe de overheidsfinanciën er eind dit jaar uit zouden kunnen zien.

We kunnen hiervoor gebruik maken van de scenario’s uit maart van CPB, het IMF heeft een eerste inschatting van de economische krimp van dit jaar en we weten wat er nu begroot is voor de noodsteun in de eerste drie maanden. In de Voorjaarsnota wordt dan ook een grove inschatting gegeven van het EMU-saldo in 2020. Dit is nadrukkelijk geen gebruikelijke raming en is met grote onzekerheden omgeven.

De eerste grove schatting voor 2020 komt uit op een tekort van 11,8 procent van het BBP (92 miljard euro). Dat is de beste inschatting die nu te maken is maar is met grote onzekerheden omgeven en we weten dat die lopende het jaar nog zal veranderen. De grove inschatting van de EMU-schuld komt uit op 65,2 procent van het BBP.

Daarmee zouden we dus, ondanks de goede uitgangspositie die we aan de start van het jaar hadden, boven de 60 procent BBP uitkomen. In Europees verband is afgesproken dat landen, gedwongen door de uitzonderlijke omstandigheden, boven de grens van 60 procent BBP aan staatsschuld mogen uitkomen.

Noodpakket

Op 17 maart heeft het kabinet een noodpakket naar de Tweede Kamer gestuurd dat als doel heeft de economische gevolgen van het coronavirus voor mensen en bedrijven zo beperkt mogelijk te houden. Dit pakket richt zich in eerste instantie op de eerste drie maanden van de gezondheidscrisis.

Het is bedoeld om zo veel mogelijk te voorkomen dat in de kerngezonde ondernemingen omvallen, dat mensen hun baan verliezen en dat zelfstandigen zo weinig mogelijk in grote financiële problemen komen en hun werkzaamheden na de crisis niet meer op kunnen pakken. Na 17 maart zijn op dit pakket verschillende uitbreidingen gekomen.

De grootste impact op de financiën die we nu kennen, hebben de 35 tot 45 miljard euro aan verminderde belasting- en premieontvangsten over de drie maanden dat het noodpakket geldt. Het grootste deel hiervan komt door uitstel van belastingbetaling. Zo kunnen mensen en ondernemers onder meer uitstel aanvragen van de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting en loonbelasting.

Over de uitgestelde belastingen wordt geen rente gerekend en worden geen boetes geïnd. Net als voor de uitgaven geldt ook hier dat de hoogte van het bedrag sterk afhangt van het aantal mensen en bedrijven dat gebruik maakt van de mogelijkheid. In beginsel worden uitgestelde belastingen op een lager moment alsnog betaald, in het geval van faillissementen is dat niet volledig te verwachten.

De drie belangrijkste regelingen uit het pakket zijn een regeling om ondernemers te helpen loonkosten door te betalen terwijl ze fors omzetverlies verwachten (de NOW), een regeling waar ondernemers een beroep op kunnen doen als ze door de crisis grote moeite hebben met het doorbetalen van de vaste lasten (TOGS) en een tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandigen (TOZO). De begrote uitgaven tellen op tot ruim 20 miljard euro. Een overzicht van de begrote uitgaven is hieronder te vinden.

Lopend kabinetsbeleid

Dan zijn er natuurlijk ook nog de uitgaven van het lopende kabinetsbeleid. Hierbij springen de extra uitgaven aan het terugdringen van het neerslaan van stikstof en het herstel van natuur, de lagere gaswinning in Groningen, de uitvoering van het Urgendavonnis en de compensatie van ouders die de dupe zijn geworden van fouten bij de kinderopvangtoeslag het meest in het oog.

Bij stikstof gaat het dit jaar om 125 miljoen euro en voor de periode tot 2030 bij elkaar opgeteld om 5,1 miljard euro. De grootste maatregel die verband houdt met de uitvoering van het Urgendavonnis gaat over het substantieel terugdringen van de uitstoot van kolencentrales.

De maatregelen die daartoe leiden worden nog uitgewerkt, geld hiervoor zal op een later moment beschikbaar worden gesteld. Voor compensatie van ouders bij de kinderopvangtoeslag en uitvoering daarvan is over drie jaar verspreid 500 miljoen euro gereserveerd.

Ook is er structureel geld (80 miljoen in 2020, structureel 130 miljoen) beschikbaar om de uitvoering van het uitkeren van toeslagen te verbeteren en voor het ontvlechten van de Belastingdienstonderdelen Douane en Toeslagen.

Daarnaast gaat er 61,6 miljoen euro structureel naar het verbeteren van de dienstverlening van de belastingdienst. Dat wordt onder meer gebruikt voor het verbeteren van de bereikbaarheid van de Belastingtelefoon door middel van 200 extra fte. Tot slot wordt voor het borgen van de continuïteit structureel 182 miljoen uitgetrokken

Daarnaast trekt het kabinet structureel 150 miljoen euro uit voor de aanpak van ondermijning. Dat komt onder meer ten goede aan Justitie, FIOD en Douane. Verder wordt er extra geld uitgetrokken om de oplopende uitgaven in de justitiële keten te dekken. Dat gaat in 2020 om 113 miljoen en structureel om 232 miljoen.

Voor de aanpak van het lerarentekort trekt het kabinet in 2020 29 miljoen euro extra uit en structureel 32 miljoen. Ook wordt er extra geld uitgetrokken voor de hoger dan geraamde aantallen leerlingen en studenten die dit jaar en de komende jaren te verwachten zijn. Hiervoor wordt structureel circa 450 miljoen euro extra beschikbaar gesteld en wordt het restant binnen de onderwijsbegroting zelf gevonden.

Het tekort van 550 miljoen euro, veroorzaakt door een toenemende vraag naar langdurige zorg, wordt ook gedekt in de Voorjaarsnota. Daarnaast gaat er in 2020 en 2021 samen 200 miljoen euro extra naar gemeenten voor de opvang van dak- en thuislozen. En om de nieuwe inburgeringswet uit te kunnen gaan voeren ontvangen gemeenten structureel 35 miljoen euro extra.

Ten slotte zijn er in de Voorjaarsnota nog enkele kleinere investeringen en technische verschuivingen terug te vinden.

Vergroot afbeelding

©Ministerie van Financiën

Voorjaarsnota 2020

Aanbiedingsbrief Voorjaarsnota 2020

Minister Hoekstra biedt de Tweede Kamer de Voorjaarsnota 2020 aan.

Kamerstuk: Kamerbrief | 24-04-2020

Zie ook;

• Overheidsfinanciën

Corona duwt begrotingstekort naar ruim 90 miljard

NRC 24.04.2020 De economische schade door de corona-uitbraak zorgt voor een ongekende verslechtering van de overheidsfinanciën. Het begrotingsoverschot slaat om in een tekort van 11,8 procent.

De overheidsfinanciën komen diep in het rood te staan ten gevolge van de coronacrisis. Het ruime begrotingsoverschot dat Nederland al enige jaren kent, zal omslaan in een tekort van 92 miljard euro, ofwel 11,8 procent van het bruto binnenlands product.

Eind vorig jaar was er nog een overschot van 1,7 procent. De staatsschuld zal dit jaar vermoedelijk stijgen naar 65 procent van het bbp, ofwel van een kleine 400 miljard eind vorig jaar (48,8 procent bbp) naar ruim 500 miljard. Dat blijkt uit de voorlopige, voorzichtige berekeningen die het ministerie van Financiën voor de jaarlijkse Voorjaarsnota heeft gemaakt.

Het is een ongekende verslechtering van de overheidsfinanciën. Bij de vorige grote economische crisis, die eind 2008 begon, daalde het begrotingssaldo van plus 0,2 procent naar min 5,4 procent. Dat was destijds een daling van ruim 21 miljard euro. De daling nu bedraagt 105,8 miljard euro.

Grote onzekerheden

Minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA) schrijft in een begeleidend persbericht dat de dieprode cijfers vermoedelijk nog veel slechter worden. Het enorme begrotingstekort is volgens hem „de beste inschatting die nu te maken is, maar is met grote onzekerheden omgeven en we weten dat die lopende het jaar nog zal veranderen”. Voor de coronacrisis uitbrak rekende Financiën nog op een begrotingsoverschot van ruim 9 miljard euro.

Ook de inschatting van de toename van de staatsschuld is nog maar voorlopig, zegt Hoekstra: „De enige zekerheid die we daarvan hebben, is dat ook deze weer zal worden bijgesteld.” De staatsschuld overschrijdt met 65 procent de begrotingsnorm die geldt in de eurozone (van 60 procent). In maart kwamen de lidstaten al overeen om door de uitzonderlijke situatie soepel om te gaan met de Brusselse begrotingsregels. „In Europees verband is afgesproken dat landen, gedwongen door de uitzonderlijke omstandigheden, boven de grens van 60 procent bbp aan staatsschuld mogen uitkomen”, schrijft Hoekstra.

Hetzelfde geldt voor het begrotingstekort dat in de eurozone hooguit 3 procent mag bedragen; Nederland stevent nu af een tekort van 11,8 procent.

Economie daalt met 7,5 procent

De oorzaken voor de grote gaten in de rijksfinanciën zijn evident: de economie wordt hard geraakt door de coronamaatregelen die het land en vele sectoren grotendeels plat hebben gelegd. Daarnaast heeft het kabinet voor ruim 20 miljard aan economische steunmaatregelen toegezegd, voor een eerste periode van drie maanden. En veel bedrijven en ondernemers in nood hebben uitstel van belastingbetaling gekregen.

Het kabinet volgt de inschatting die het IMF vorige week al deed, dat de Nederlandse economie dit jaar met 7,5 procent zal krimpen. Het Centraal Planbureau rekende eind maart vier scenario’s voor de lopende coronacrisis door. Die liepen uiteen van een economische krimp van 4,5 procent tot min 9,4 procent.

Het begrotingstekort loopt op naar historische hoogte, maar Nederland kan een stootje hebben

Trouw 24.04.2020 We stevenen af op een historisch begrotingstekort van 11,8 procent. Spaarzaam Nederland kan die klap voorlopig wel opvangen, zegt het kabinet.
De coronacrisis slaat dit jaar een gat in de schatkist zonder precedent. Het begrotingstekort gaat de kant op van min 11,8 procent, in harde euro’s een tekort van 92 miljard, is de verwachting. “Dit komt buiten oorlogstijd eigenlijk niet voor, de begroting kan de prullenbak in”, zegt minister Wopke Hoekstra van financiën. Dit jaar zijn enorme extra uitgaven nodig om bedrijven te hulp te schieten en de economie te stutten.

Nederland heeft genoeg financiële armslag, verzekert het kabinet. Premier Rutte zegt dat het helpt “dat we de afgelopen jaren spaarzaam zijn geweest en een appel voor de dorst hebben”. Nederland is een van de weinige landen in Europa met een lage staatsschuld, waardoor een jaar van grote tekorten niet tot een spiraal naar beneden hoeven leiden.

Vorig jaar was het gat in de schatkist bijna te klein om doorheen te kijken

Een begrotingstekort van 11,8 procent ligt wel ver af van de percentage die in normale economische in Nederland gewend is. Vorig jaar was het gat in de schatkist bijna te klein om doorheen te kijken: 1,7 procent. Binnen Europa is de afspraak dat 3 procent het maximum is, in gewone tijden. Die afspraak is door de coronacrisis sowieso al losgelaten.

Het kabinet brengt de schatting naar buiten in een aangepaste Voorjaarsnota. Het gaat nu nog maar om een hele ruwe inschatting gebaseerd op cijfers van het Internationaal Monetaire Fonds (IMF). Het werkelijke begrotingstekort kan lager, maar ook hoger uitvallen, afhankelijk van de coronaepidemie, aldus minister Hoekstra.

Een tekort van 11,8 procent is één keer eerder benaderd, in 1922. Dichterbij in de herinnering van veel Nederlanders ligt het tekort uit de jaren tachtig, toen een golf van massawerkloosheid het land trof. Op het dieptepunt was in 1982 het begrotingstekort 5,9 procent.

Beeld Louman & Friso

Premier Rutte verzekert dat er geen bezuinigingen aan komen

Het grote verschil is dat nu de schatkist veel zwaardere klappen kan opvangen dan toen. Premier Rutte verzekert dat bezuinigingen er niet aan zitten te komen. “Dat zou niet helpen”, zei hij gisteren. Het is ook niet nodig, vanwege de eerder genoemde gezonde uitgangssituatie van de staatsfinanciën. Daar zit het grote verschil met de eerdere keren.

Het verwachte tekort van 92 miljard euro voor dit jaar wordt vooral veroorzaakt door de economische krimp die eraan zit te komen. Daardoor komt er waarschijnlijk 45 miljard euro minder binnen in de schatkist. Het uitstel van belastingbetalingen kost waarschijnlijk 36 miljard euro.

Voor noodsteun aan bedrijven is 20 miljard nodig. Dat bedrag is alleen nog maar voor de eerste drie maanden en kan dus nog oplopen. Enig soelaas is er omdat de rest van de begroting zo op orde is, dat een eerder verwacht overschot van 9 miljard euro ingezet kan worden.

Hoewel de bedragen astronomisch zijn, komen ze niet als een complete verrassing. Al in maart zei minister van financiën Hoekstra dat hij desnoods 90 miljard euro kan uitgeven aan noodpakketten, voordat Nederland met de staatsschuld in een kritische fase komt. Volgens de oude Europese begrotingsnormen mag een land 60 procent staatsschuld hebben. Nederland zat voor de coronacrisis op 48,8 procent, maar gaat nu richting 65 procent.

Lees ook: 

Ook kleine plastic flesjes krijgen statiegeld

Een doorbraak: Het kabinet neemt een onvermijdelijk besluit: er komt ook statiegeld op kleine plastic flesjes. Maar voorlopig blijven blikjes buiten schot. 

Het leiderschap van Rutte

Mark Rutte weet niet wat hij meemaakt. Ineens is hij premier in een ongekende crisis. Wat zegt dit over het leiderschap van Rutte? Wordt hij er een andere leider door?

MEER OVER; ECONOMIE, BUSINESS EN FINANCIËN ECONOMIE POLITIEK EUROPA HOEKSTRA IMF INTERNATIONAAL MONETAIRE FONDS NEDERLAND WILMA KIESKAMP

Raming kabinet: begrotingstekort dit jaar naar 11,8 procent, staatsschuld explodeert

VK 24.04.2020 De Nederlandse overheidsfinanciën storten dit jaar in een ravijn. De tussentijdse begrotingsbijstelling, de Voorjaarsnota, schetst vrijdag een dramatisch kostenplaatje van de coronacrisis.

Minister Wopke Hoekstra van Financiën gaat ervan uit dat hij eind dit jaar de boeken zal sluiten met een begrotingstekort van maar liefst 11,8 procent, oftewel 92 miljard euro. Dat zou het op een na slechtste resultaat sinds het jaar 1900 zijn. Alleen 1918, het laatste jaar van de Eerste Wereldoorlog, eindigde met een nog groter begrotingstekort van 15 procent.

De Nederlandse staatsschuld zal dit jaar in één klap stijgen van 48,3 naar 65,2 procent van het bbp. De extra uitgaven die het kabinet tot dusver heeft gedaan om de medische kosten en de economische schade van de corona-uitbraak op te vangen, tellen op tot een kostenpost van 20,1 miljard euro, zo blijkt uit een financieel overzicht dat Hoekstra bij de Voorjaarsnota heeft gevoegd.

Nog meer steun nodig

Dit is de eerste inschatting van de coronaschade voor de schatkist die het kabinet zelf naar buiten brengt. De nattevingerberekening zal later dit jaar zeker bijgesteld moeten worden. Dat kan in positieve zin zijn, maar het tekort kan ook nóg groter uitvallen. Hoekstra erkende vrijdag na de ministerraad dat in deze eerste schatting een aantal voorziene extra uitgaven niet is meegenomen.

Zo ziet het ernaar uit dat het kabinet  het huidige noodpakket zal moeten uitbreiden. Hoogstwaarschijnlijk moet Hoekstra de portemonnee binnenkort weer trekken om Air France-KLM overeind te houden; minister Koolmees van Sociale Zaken werkt aan een extra steunregeling voor flexwerkers en het kabinet overweegt ook een steunregeling voor bedrijven met een sterk seizoensafhankelijke omzet in te stellen.

Ook zal de noodsteun aan zzp’ers en bedrijven die in eerste instantie voor drie maanden was gepland (maart, april en mei), waarschijnlijk verlengd moeten worden. Het is op dit moment bijvoorbeeld niet waarschijnlijk dat horecagelegenheden en culturele instellingen op 1 juni alweer open kunnen. In de kostenraming die het kabinet eind maart publiceerde, ging de regering er nog van uit dat het noodpakket drie maanden van kracht zou zijn.

Uitstel belastingbetaling

De grootste onzekerheid is de post belastinginkomsten. Veel bedrijven hoeven de winst-, omzet- en loonbelasting over 2019 voorlopig niet te betalen. Het kabinet heeft het bedrijfsleven grootschalig uitstel van betaling gegeven om bedrijven door de crisis heen te helpen.

In principe moeten ondernemers die belasting later alsnog betalen, maar een deel van die 35 tot 45 miljard euro kan de overheid op zijn buik schrijven omdat de bedrijven failliet gaan. Ook zal het kabinet volgend jaar weinig belasting kunnen innen, omdat de winsten en omzetten dit jaar zijn gekelderd. Daardoor daalt de verwachte belastingopbrengst over 2020 die in 2021 betaald moet worden.

Opmerkelijk genoeg is het kabinet aanzienlijk somberder over de overheidsfinanciën dan onder andere het IMF (begin deze maand) en het Centraal Planbureau (CPB) in maart. Het IMF voorspelde drie weken geleden dat het Nederlandse begrotingstekort dit jaar zou uitkomen op 6,2 procent en de staatsschuld op 58,3 procent.

Het CPB voorzag in zijn worstcasescenario een begrotingsgat van 7,3 procent in 2020. Volgens Hoekstra is dit te verklaren doordat een aantal steunmaatregelen pas vrij recent zijn aangekondigd en dus niet door het IMF en CPB zijn meegenomen. Daarnaast is inmiddels wel duidelijk dat deze recessie niet zal verlopen als een ‘snelle dip met snel herstel’, maar dat de wereldwijde lockdown een langduriger karakter zal hebben dan in eerste instantie gehoopt.

MEER OVER; ECONOMIE, BUSINESS EN FINANCIËN ECONOMIE POLITIEK AIR FRANCE CPB CENTRAAL PLANBUREAU EERSTE WERELDOORLOG FINANCIËN CORONAVIRUS YVONNE HOFS