Zijn de gevechten bij Charkiv het begin van het Russische lenteoffensief?
De Russen lijken in een weekend vechten in de regio-Charkiv verschillende dorpen te hebben veroverd, kilometers terreinwinst te hebben geboekt en gaten in de Oekraïense verdediging te hebben geschoten. Het is lang geleden dat Rusland in een paar dagen zo’n grote winst boekte.
Vrijdag verschenen de eerste berichten dat Rusland een nieuw grondoffensief in de regio Charkiv was begonnen. Het is voor het eerst sinds het najaar van 2022 dat Russische troepen voor een offensief de grens met Oekraïne overstaken.
Het Oekraïense leger zei voorbereid te zijn op een aanval maar lijkt vooralsnog moeite te hebben met verdedigen. Is dit het begin van het verwachte Russische lenteoffensief of test Rusland de Oekraïense verdediging?
Provincie Charkiv
In de buurt van Charkiv boeken de Russen in twee richtingen terreinwinst. Volgens de Amerikaanse denktank The Institute for the Study of War proberen ze het grensstadje Vovtsjansk te omcirkelen. Daarbij hebben ze volgens video’s op Telegram de buitenwijken van de stad bereikt.
In de richting van de stad Charkiv hebben de Russen verschillende dorpen veroverd. Uit verschillende berichten op Telegram blijkt dat ze het dorpje Hlyboke hebben ingenomen, zo’n 5 kilometer van de grens en zo’n 25 kilometer van Charkiv.
Het is lang geleden dat Rusland in een paar dagen tijd zo’n groot gebied veroverde:
NOS
NOS
Vanuit het noorden zijn de Russen op twee plekken de provincie Charkiv ingetrokken
Het belangrijkste doel van de Russen lijkt het grensstadje Vovtsjansk
In hoeverre de Oekraïners de aanval weten af te slaan, is onduidelijk. De legerleiding spreekt op sociale media van een complexe situatie rond Charkiv. “De vijand boekt tactische successen. Reserves zijn ingezet om de situatie te stabiliseren.”
President Zelensky spreekt in zijn dagelijkse videoboodschap van “hevige gevechten” in het oosten en noordoosten van Oekraïne. Oekraïense militairen proberen volgens hem een Russisch grondoffensief tegen te houden maar zijn flink in de minderheid.
EPA
EPA
EPA
Inwoners van Vovtsjansk worden geëvacueerd naar veilig gebied
Een Oekraïense commandant is kritisch. Op Facebook schrijft hij dat de Oekraïense verdediging niet op orde is. “De eerste lijn van verdedigingslinie en mijnenvelden bestond gewoon niet”, zegt Denys Jaroslavsky. “De vijand is de grens overgestoken zonder tegenstand. Dat had niet gemogen.”
Ook zware gevechten in regio Donetsk
Ook langs andere delen van het front hebben de Russen dit weekend de aanvallen opgevoerd. Volgens Oleksandr Syrsky, opperbevelhebber van het Oekraïense leger, wordt vooral zwaar gevochten op verschillende plaatsen in de regio Donetsk, maar weet Oekraïne de Russen daar vooralsnog tegen te houden.
Het is al langer de wens van Rusland om de hele regio te veroveren. Ondanks zware gevechten is het front de afgelopen weken nauwelijks veranderd.
Vergeleken met vorige week hebben de Russen rond Tsjasiv Jar en Avdiivka nauwelijks terrein veroverd:
NOS De Russische weten rondom Avdiivka nauwelijks terrein te winnen
NOS In de richting van Tsjasiv Jar is de Russische terreinwinst de afgelopen week minimaal
Rusland ziet kans nu Oekraïne kwetsbaar is. Vanuit de Verenigde Staten zijn nieuwe wapens en munitie onderweg, maar die hebben grote delen van het front nog niet bereikt. Ook is Oekraïne hard op zoek naar nieuwe rekruten, daarbij worden mogelijk ook gevangenen ingezet.
Lenteoffensief?
Al langer wordt gewaarschuwd voor een Russisch lenteoffensief, maar zover is het nog niet, zeggen analisten.
“We kijken mogelijk naar de inleidende fase”, zegt oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif. “Rusland dwingt het Oekraïense leger om een keuze te maken waar ze hun versterkingen naartoe sturen. Als het echte offensief begint, wil Rusland zoveel mogelijk Oekraïense reserves hebben vastgezet.”
Andere militair deskundigen sluiten zich hierbij aan. “Een grondoffensief begint niet per definitie met een grote knal. Het is geen D-Day”, zegt defensiespecialist Peter Wijninga van HCSS. “In een eerste fase wordt afgetast. Waar zitten de zwakke plekken? Als zich vervolgens een kans voordoet, zouden de Russen kunnen proberen daar door de Oekraïense linies te breken.”
Maar ook dan is het de vraag wat Rusland kan bereiken, zegt Frans Osinga, bijzonder hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit van Leiden. “Vergeleken met het begin van de oorlog zijn de Russische troepen minder goed getraind. Rusland lijkt de afgelopen tijd niet meer in staat te zijn om grootschalige aanvallen op te zetten waarin meerdere brigades goed samenwerken.”
Moeilijke maanden
Oekraïne waarschuwde de bevolking eerder al dat mei en juni moeilijk worden. Tot de Amerikaanse wapens het front bereiken, heeft Rusland immers veel meer wapens en mankracht.
Het is afwachten wat het grote doel van Rusland zal worden. Veel analisten denken dat dit niet de stad Charkiv is. De tweede stad van Oekraïne is goed verdedigd en de Russen hebben niet voldoende capaciteit om de stad in te nemen.
Asielkwestie overschaduwt onderhandelingen, maar Plasterk blijft monter: ‘We staan niet stil’
De leiders van PVV, VVD, NSC en BBB praten volgende week verder over de vorming van een coalitie en de asielkwestie. PVV-leider Wilders noemt het ‘een groot probleem’ dat VVD’ers in de Eerste Kamer hun partijleder Dilan Yesilgöz negeren en vóór de spreidingswet stemmen. De onderhandelingen gaan wel verder, al is het onderlinge vertrouwen broos en oogt het tempo traag.
Hoofdrolspelers wilden donderdag 18.01.2024 na afloop van een dag onderhandelen in de Tweede Kamer niks kwijt. Volgende week pakken partijleiders van PVV, VVD, NSC en BBB de draad weer op. ,,Ik ga niks zeggen, maar het gaat allemaal in goede sfeer”, zei VVD-leider Dilan Yesilgöz. Omtzigt (NSC) en Van der Plas (BBB) liepen weg zonder commentaar te geven,
Wilders vertrok zelfs buiten het zicht van de media bij de formatiezaal. Informateur Ronald Plasterk wil niet zeggen of ‘het probleem’ van de spreidingswet al opgelost is. ,,Er zit voortgang in, het is niet zo dat er steeds tegen hetzelfde probleem aangelopen wordt.”
Het feit dát ze nog aanschuiven bij Plasterk betekent dat de onderhandelingen dus nog niet mislukt zijn, al verloopt de formatie traag en bij vlagen moeizaam. Het zal van de inhoudelijke uitweg uit deze asielkwestie afhangen of PVV, VVD, NSC en BBB werkelijk verder kunnen praten over de vorming van een rechtse regering.
Na een periode van kabbelende gesprekken – er werd de afgelopen tijd slechts drie dagen per week onderhandeld – stond de formatie plotseling onder hoogspanning. De VVD verraste de andere partijen dinsdag met groen licht in de Eerste Kamer voor de door hen gehekelde wet om asielzoekers verplicht over het land te verspreiden. De wet is aangenomen en gaat volgende maand in, terwijl de nu onderhandelende partijen juist fel tegen die ‘dwangwet’ zijn.
Vooral partijleiders van PVV en BBB reageren gepikeerd op de VVD-koers in de Eerste Kamer. ,,We hebben een groot probleem”, zei Geert Wilders woensdag. Ook BBB-leider Caroline van der Plas was ‘onaangenaam verrast’. Dit probleem leek na twee dagen praten niet opgelost, al zwegen betrokkenen donderdag na afloop over de voortgang. Opvallend was wel: na weken radiostilte toonden onderhandelaars hun onvrede nu voor de camera’s.
De VVD-blokkade in de Senaat is om meerdere redenen slecht nieuws voor de vier formerende partijen !!!
Andere partijen betwijfelen na deze VVD-verrassing of partijleider Yesilgöz wel genoeg gezag heeft binnen haar partij, nu haar eigen senatoren de nieuwe partijlijn negeren.
Wellicht nog zwaarwegender: een eventuele rechtse regering kan vaker op een Eerste Kamer stuiten die anders stemt dan de Tweede Kamer. De Eerste Kamer werd vorig jaar getrapt gekozen via de Provinciale Statenverkiezingen, de rechtse meerderheid is daar minder groot, en – zo blijkt – niet vanzelfsprekend.
Dat is lastig: als een nieuw kabinet met steun van fracties in de Tweede Kamer allerlei wetten invoert, kan het dus niet automatisch rekenen op groen licht van de Eerste Kamer. Dat kan het op papier nooit, de Senaat maakt een eigen afweging. Maar vaak gaan senatoren mee met partijgenoten in de Tweede Kamer. Maar dus niet bij een cruciaal thema als asiel.
En het onderlinge vertrouwen tussen de partijleiders was al broos. De vier partijen lijken tot elkaar veroordeeld, maar bij NSC leven principiële bezwaren tegen samenwerking met de PVV. En ook twee maanden na de verkiezingen zijn ze er bij de partij van Omtzigt nog niet uit of ze het aandurven, een coalitie(variant) vormen met Wilders. De VVD opteert ook liever voor een rol buiten de regering, als gedoger van een rechts kabinet.
Linkse partijen in de Tweede Kamer eisen ondertussen extra uitleg van informateur Ronald Plasterk over zijn agenda. GL-PvdA, PvdD en Volt willen precies weten of de onderhandelende partijen al overeenstemming hebben bereikt over ‘de basislijn voor het waarborgen van de rechtsstaat’ en nu ook al over allerlei inhoudelijke dossiers praten.
Maar Plasterk blijft erbij: pas begin februari rapporteert hij aan de Tweede Kamer, zoals aanvankelijk afgesproken. De informateur wil niks zeggen over onderling wantrouwen en het gebrek aan inhoudelijke voortgang. De radiostilte die hij vroeg aan onderhandelaars moet hij zelf ook nakomen, vindt Plasterk.
En dat er maar drie dagen per week onderhandeld werd, is niet vreemd, vindt hij: ,,Sommigen hebben twee of drie banen, leiden een fractie, zijn ook minister. Er wordt doorgewerkt, maandag onderhandelen we verder, komende week zijn het vier dagen aan onderhandelingen. We staan niet stil.” En onenigheid zal er altijd blijven tussen partijen, zegt Plasterk: het gaat om een coalitievorming, de partijen ‘hoeven niet te fuseren’.
Op 24 december 2020 was er eindelijk een akkoord. Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst 2020 is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
De Tweede Kamer maakt zich zorgen over de onmacht van het parlement over de Brexit-deal die er sinds een paar dagen ligt. Verschillende partijen zijn kritisch over het feit dat de Kamer en andere nationale parlementen geen goedkeuring hoeven te geven aan het akkoord.
De Tweede Kamer voelt zich hierdoor namelijk voor het blok gezet met de brexit-deal die het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben gesloten. De Kamer heeft als nationaal parlement eigenlijk niets te zeggen over het handelsakkoord dat op Kerstavond werd gesloten. In plaats daarvan moet het Europees Parlement ermee instemmen.
Telegraaf 17.03.2021
AD 16.02.2021
Telegraaf 06.02.2021
AD/Telegraaf 01.02.2021
AD 26.01.2021
Telegraaf 29.12.2020
Terwijl de ambassadeurs van EU-lidstaten besloten de procedure te beginnen om het donderdag 24.12.2020 op het nippertje gesloten handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie morgen goed te keuren, tonen Kamerleden zich kritisch over de deal. Zij zetten vraagtekens bij het feit dat de nationale parlementen zich niet hoeven te buigen over het akkoord. want zij hebben hierover totaal geen inspraak.
AD 29.12.2020
Toch sprak de Tweede Kamer maandag 28.12.2020, tijdens het kerstreces, over de deal van meer dan duizend pagina’s. In het debat konden de Kamerleden alleen nog opdrachten meegeven aan minister Blok van Buitenlandse Zaken, die morgen 29.12.2020 namens het kabinet in Brussel het definitieve Nederlandse ‘ja’ moet geven. Dat lijkt een formaliteit, want de EU-ambassadeurs stemden vandaag al unaniem in. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari 2021, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter.
Sneltreinvaart
De afspraken over de toekomstige samenwerking tussen het VK en de EU zijn in sneltreinvaart gemaakt. Normaal duren dergelijke onderhandelingen jaren, dit keer moest het binnen één jaar omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afliep. In de oorspronkelijke plannen zou het akkoord eind oktober af moeten zijn zodat het VK en de EU genoeg tijd hadden om het akkoord te bespreken en ermee in te stemmen.
Nu gebeurt dat met stoom en kokend water: vandaag gaven de ambassadeurs van de lidstaten het groene licht om met de schriftelijke procedure te beginnen die zou moeten leiden tot de goedkeuring van het verdrag en woensdag 30.12.2020 buigt het Britse parlement zich in één dag over de deal. Op 1 januari 2021 treedt het dan alvast in werking, in afwachting van goedkeuring van het Europees Parlement. Die heeft daar nog tot 28 februari 2021 de tijd voor.
Kortom,het Nederlandse parlement heeft niets te zeggen over het akkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag te elfder ure sloten. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken noemt dat ‘heel ongemakkelijk’, maar stelt dat het in economisch belang van Nederland is dat er snel wordt ingestemd met de deal.
In een technische briefing hielden ambtenaren van Buitenlandse Zaken kritische Kamerleden van coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks, PVV en SGP eerder op de dag voor dat er op 1 januari ‘een gat’ zou ontstaan als de afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden goedgekeurd. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
AD 28.01.2021
AD 18.01.2021
Telegraaf 09.01.2021
Versgoederen
,,Wij willen dat op 1 januari onze vissersboten kunnen uitvaren. Wij hebben veel exporteurs van versgoederen – bloemen, fruit – voor wie elke dag telt.” Volgens minister Blok zou het desastreus zijn als met de inwerkingtreding van de deal gewacht moet worden tot de 27ste lidstaat instemt. Nederlandse vissers zouden dan ‘met een knoop in de maag’ langs de kade staan, aldus de VVD-bewindsman.
De onderhandelaars konden ervoor kiezen om een gemengd akkoord te sluiten, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een zogeheten EU-only-akkoord. Op het laatste moment werd voor de laatste optie gekozen omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afloopt en snelheid geboden was. ,,Ik had graag meer tijd gehad”, stelde Blok. ,,Dat is ons niet gegeven.”
Telegraaf 31.12.2020
Brexit-vergoeding voor vissers
Blok noemt de deal “het maximaal haalbare onder de omstandigheden”. Toch is hij op drie punten niet gelukkig. Zo moeten de Nederlandse vissers een kwart van hun visrechten in Britse wateren opgeven. Om de verliezen daarvan te compenseren zet hij in op een flinke brexit-vergoeding voor de getroffen vissers.
Die moet komen uit een speciaal ‘aanpassingsfonds’, waar landen of sectoren een beroep op kunnen doen als ze onevenredig hard getroffen worden door de brexit. Op voorhand is uit dat fonds al 600 miljoen euro gereserveerd voor de Europese Noordzeevissers. De komende tijd wordt dat geld verdeeld en Blok hoopt dat een behoorlijk bedrag naar Nederlandse vissers gaat.
Daarnaast vindt Blok het heel jammer dat het VK uit het studentenuitwisselingsprogramma Erasmus stapt. Daardoor wordt het voor Nederlandse studenten veel moeilijker om een tijdje aan de andere kant van de Noordzee te studeren, en andersom.
Blok is ook teleurgesteld dat er in het akkoord niets is afgesproken over een gezamenlijk buitenlands en defensiebeleid. In het verleden trok Nederland daarin vaak gezamenlijk op met de Britten.
Telegraaf 15.01.2021
Race naar de bodem
Ook in de Kamer zijn er zorgen over de details van de overeenkomst. Kamerleden willen voorkomen dat Groot-Brittannië de EU-landen kan wegconcurreren, omdat het zich niet meer aan bepaalde Europese regels hoeft te houden.
PvdA-Kamerlid Liliane Ploumen noemde als voorbeeld de regels voor arbeidsvoorwaarden. “De brexit moet niet leiden tot een race naar de bodem, waar werknemers het slachtoffer van worden.”
‘Geen recht aan democratie’
SP-Kamerlid Renske Leijten was ‘niet overtuigd’ door Bloks argumenten. Ze benadrukte dat er normaal gesproken vier maanden wordt uitgetrokken voor ratificatie van handelsverdragen. ,,Dat moet nu in minder dan een week. Dat doet geen recht aan het verdrag en geen recht aan de democratie.”
Veel partijen zijn bang dat de komende weken blijkt dat er in het 1246 pagina’s tellende document (exclusief bijlagen) fouten zitten en dat straks sprake is van oneerlijke concurrentie tussen het VK en de EU omdat regels anders worden uitgelegd. ,,Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, vroeg CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zich af.
SGP-Kamerlid Roelof Bisschop vergeleek het langdurige proces van de brexit met de korte tijd waarmee het akkoord met stoom en kokend water moet worden goedgekeurd. ,,Het VK was 47 jaar lid van de EEG dan wel de EU, de brexitonderhandelingen duurden zo ongeveer 4 jaar en 7 maanden. Wij krijgen twee keer 47 uur de tijd om ons standpunt te bepalen en nu krijgen we in dit debat 4,7 minuten om onze visie te geven.”
“Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Juridisch ingewikkeld
Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: deels gaan de lidstaten daar zelf over, deels de EU.
De Kamer vreest daarom dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord, de nationale parlementen opnieuw buitenspel kunnen worden gezet. Volgens de juridische dienst van de Europese Raad is dat niet zo. Voor Blok is dat ‘cruciaal’. ,,Dit schept geen precedent, want dat is onwenselijk.”
De lidstaten van de EU beslissen morgen over goedkeuring van de deal, nadat de EU-ambassadeurs daarvoor vandaag al het groene licht gaven, en het Britse parlement doet dit woensdag. Op 1 januari treedt het akkoord dan voorlopig in werking. Het Europees Parlement stemt uiterlijk 28 februari over het brexitakkoord.
Akkoord of niet, het brexitbeest blijft (nog even)
Het brexitbeest verdwijnt niet nu er een akkoord is over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie en de gevreesde no deal waar het kabinet al tijden voor waarschuwt is afgewend. Het blauwe pluizige monster, dat in februari 2019 voor het eerst opdook, zal na 1 januari nog te zien zijn. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil ‘Brexie’ gebruiken om burgers en bedrijven te informeren over wat er na januari verandert. De campagnes lopen door tot zeker ‘medio februari’, zegt een woordvoerder. Of het brexitbeest daarna ook nog wordt ingezet, wordt pas na die datum besloten.
Europese regeringen akkoord met Brexit-deal, nu Europees Parlement en Britse Lagerhuis nog
De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de Brexit, meldde een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari 2021 van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
Telegraaf 31.12.2020
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari 2021 voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
Maandag debatteerde De Tweede Kamer over het Brexit-akkoord. Die was op zich positief over het handelsakkoord met de Britten. Maar de Kamer vindt het niet prettig dat er een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten niet officieel mee hoeven in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?”
Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen het Europees Parlement dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
Hieronder volgen 5 belangrijke punten uit het akkoord:
1. Goederen: geen importtarieven, afhankelijk van herkomst goederen
De Europese Unie en het VK heffen in principe geen invoertarieven op elkaars producten. Hierbij is de herkomst van producten wel van belang.
Bedrijven die goederen exporteren vanuit de EU of het VK moeten bepalen of een product geproduceerd is op een locatie die onder de regels van de handelsovereenkomst valt. De grens ligt op 60 procent van de productinhoud. Als het gaat om pure wederuitvoer van producten die buiten de EU of het VK zijn geproduceerd kunnen afwijkende regels gelden.
Dit alles betekent sowieso: extra papierwerk en administratiekosten voor importeurs en exporteurs die kostprijsverhogend werken.
Voor specifieke sectoren als landbouwproducten, medicijnen en chemische producten komen er aanvullende bepalingen met betrekking tot certificatie en labels die gebruikt moeten worden om producten onder de tariefvrije bepalingen te laten vallen.
2. Staatssteun en gelijk speelveld
Als er onenigheid is over mogelijke oneerlijke concurrentie, bijvoorbeeld vanwege staatssteun, dan mogen van beide kanten invoerbeperkingen worden doorgevoerd.
Daarnaast zijn er minimumafspraken over regels met betrekking tot arbeidsomstandigheden en milieueisen. Over vier jaar komt er een herevaluatie waarbij gekeken wordt of de afspraken voor beide partijen werkbaar zijn.
3. Oplossing van conflicten: arbitragepanel
Als één van beide partijen het idee heeft dat er sprake is van oneerlijke handelspraktijken kan dit worden aangekaart bij een arbitragecomité dat door de EU en het VK samen wordt opgezet.
4. Visserij: kwart minder voor Europese vissers
Gedurende een overgangsperiode van 5,5 jaar mogen vissers uit de EU 25 procent minder vis vangen in Britse wateren. Daarna moet een nieuwe quota-systeem worden afgesproken.
Dienstverlening is goed voor ruim 40 procent van de Britse export naar de EU, waarbij vooral de financiële sector van groot belang is. Hierover zijn geen aparte afspraken gemaakt.
Gevolg is dat financiële instellingen die vanuit het VK werken, geen automatische toegang meer hebben tot de Europese markt. Om bepaalde activiteiten te kunnen uitvoeren, moeten financiële instellingen operaties hebben binnen EU-landen.
Ook is er geen automatische wederzijdse erkenning meer van diploma’s voor bijvoorbeeld artsen, ingenieurs en architecten. Dit werpt extra obstakels op voor arbeidsmigranten.
AD 27.05.2021 Den Haag gaat ondernemers die hun activiteiten willen uitbreiden naar Groot-Brittanië de komende maanden actief ondersteunen. De brexit biedt namelijk ook kansen voor Nederlandse bedrijven, is het idee. Eerder hielp de gemeente zo al met succes ondernemers die in Duitsland actief wilden worden. ,,Het Verenigd Koninkrijk is een grote markt met ruim 65 miljoen inwoners.’’
Den Haag heeft de afgelopen drie jaar ruime ervaring opgedaan met het begeleiden van ondernemers die hun activiteiten naar Duitsland wilden uitbreiden. Meerdere bedrijven zijn ook daadwerkelijk aan de slag gegaan bij de oosterburen. Sommigen zijn erg succesvol. Die ervaring wordt nu meegenomen bij de begeleiding van ondernemers naar Groot-Brittannië.
Heel proces
Volgens projectleider Marijn Leijten van The Hague Business Agency en InnovationQuarter zijn er meerdere initiatieven die ondernemers helpen met de stap naar het buitenland. Die geven informatie of organiseren een handelsmissie. ,,Maar de ondernemer moet daarna nog door een heel proces. Wij gaan negen maanden lang aan de zijde staan van die ondernemer en helpen die met alle facetten. Bij juridische vragen koppelen we hem bijvoorbeeld aan een jurist en bij andere vragen aan een andere deskundige.”
Naast workshops en informatiebijeenkomsten die algemeen van aard zijn, bijvoorbeeld over cultuurverschillen, krijgt elke ondernemer 40 uur individuele begeleiding. De deelnemers hoeven hier niets voor te betalen. ,,Maar we verwachten wel dat bedrijven serieus mee doen en er tijd insteken.’’
Kans
Dit jaar is er ruimte voor twintig ondernemers, tien gericht op Duitsland en tien op Groot-Brittannië. Bedrijven die mee willen doen, kunnen zich nog inschrijven tot 31 mei. Daarna volgt er een selectie. ,,We kijken onder meer naar de kans van een product op die markt en of het bedrijf voldoende middelen en ambitie heeft.’’ Daarna wordt er een plan opgesteld waarmee de ondernemer aan de slag gaat.
Het Haags initiatief, dat mogelijk wordt gemaakt door een samenwerking met het ministerie van Economische Zaken, biedt kansen aan bedrijven in verschillende sectoren. ,,Dat levert hele leuke dingen op’’, weet Leijten van eerdere sessies. ,,Je ziet dat ondernemers van elkaar leren.’’
Innovatiever
,,Zo’n uitbreiding levert onze bedrijven vaak een betere concurrentiepositie op en maakt ze minder afhankelijk van de lokale markt. Daarnaast zijn internationale bedrijven vaak innovatiever en beter in staat om zich aan te passen aan een veranderende wereld. En de winst vloeit uiteindelijk terug naar het moederbedrijf in Den Haag, is de bedoeling. Het levert ook werkgelegenheid op.’’
Sjoerd Trompetter van het Haagse bedrijf Naïf, die aan een eerder traject meedeed, kan het iedereen aanraden. ,,Wij maken natuurlijke verzorgingsproducten die we met veel succes in Nederland verkochten. We hadden nog geen business op de Duitse markt en wilden daar graag starten. We hebben het individuele traject gebruikt om marktonderzoek te doen en die markt beter te begrijpen. Zo hebben we winkels bezocht, panels met moeders gehouden en ons verdiept in de cultuurverschillen en de Duitse taal.’’
Uitwisselen
De producten van Naïf zijn inmiddels in een paar honderd winkels te verkrijgen. ,,Het heeft ons veel gebracht. Het leuke is dat je met andere Haagse ondernemers zit en dat je ervaringen kan uitwisselen. Het geeft je ook de gelegenheid om een goede start te maken.’’
Wethouder Saskia Bruines (economie) wijst erop dat er, ook in deze moeilijke tijden, nog Haagse ondernemers zijn die groeien en de stap naar het buitenland maken. Zij is blij dat ze die ondernemers deze hoogwaardige begeleiding kan bieden.
NU 06.05.2021 In Schotland worden donderdag parlementsverkiezingen gehouden. Er is veel over te doen, omdat er – afhankelijk van de winnaar – mogelijk een nieuw referendum over afsplitsing van het Verenigd Koninkrijk uit voortkomt. Wat moet je weten over deze stembusgang?
Eerst even het geheugen opfrissen, want hoe verhouden de Schotten zich ook alweer tot de rest van het Verenigd Koninkrijk? Daarvoor moeten we eerst even driehonderd jaar terug in de tijd. In 1707 sloten Engeland en Schotland een verbond en sindsdien wordt er gesproken van Groot-Brittannië. Honderd jaar later kwam Ierland erbij en ontstond het Verenigd Koninkrijk (het zuiden van Ierland splitste zich later weer af).
Enkele jaren geleden was er al een referendum over Schotse onafhankelijkheid. De wens om los te komen van het Verenigd Koninkrijk is er al langer. Voorstanders vinden dat de Schotten helemaal zelf moeten kunnen beslissen over bijvoorbeeld het buitenlandbeleid, defensie en nucleaire wapens. Ook zou een onafhankelijk Schotland meer geld kunnen verdienen met olie- en gasvelden.
Toen de Scottish National Party (SNP) van eerste minister Nicola Sturgeon in 2014 een meerderheid in het parlement behaalde, gaf de toenmalige Britse premier David Cameron de Schotten – met tegenzin – toestemming voor een onafhankelijkheidsreferendum. Als een meerderheid voor afsplitsing had gestemd, had hij de Schotten moeten uitzwaaien. 55 procent van de deelnemers aan het referendum stemde echter tegen en dus bleef Schotland lid van het VK.
Waarom staat de Schotse onafhankelijkheid nu opnieuw op de agenda? Dat heeft te maken met de Brexit. 62 procent van de Schotten stemde in 2016 namelijk tegen de Brexit. Maar aangezien het Verenigd Koninkrijk als geheel wel voor de Brexit stemde, moest ook Schotland de EU verlaten.
Sindsdien pleit de SNP voor een nieuw onafhankelijkheidsreferendum. Want als Schotland niet meer bij het VK hoort, kan het misschien terug in de EU.
In december 2019 verzocht Sturgeon de Britse premier Boris Johnson om een referendum. Johnson ging hier niet mee akkoord, omdat het referendum van 2014 volgens hem “de kans van een generatie” was en hij niet van plan was de Schotten een tweede kans te geven.
Tijd voor poging drie. Wat zijn de kansen? De peilingen lopen nogal uiteen. Zo is er een YouGov-peiling die voorspelt dat de SNP er drie zetels op vooruitgaat en een ruime meerderheid behaalt, terwijl onderzoeksbureau Savanta ComRes juist verwacht dat de partij er drie zetels op achteruitgaat.
Final YouGov/Times Scottish Parliament voting intention (2-4 May) CONSTITUENCY SNP 52% (+3 from 16-20 April) Con 20% (-1) Lab 19% (-2) LD 6% (nc) Green 2% (+1) REGIONAL LIST SNP 38% (-1) Con 22% (nc) Lab 16% (-1) Green 13% (+3) LD 5% (nc) Alba 3% (+1) https://t.co/ycvK0ZAOdl
🏴Final Holyrood Constituency VI for @TheScotsman SNP 42 (-3) Conservative 25 (+2) Labour 22 (-1) LD 8 (+1) Other 3 (+2) 30 April – 4 May (chg from 23-27 April)
Maar zelfs als de SNP een meerderheid in het Schotse parlement behaalt, is dat nog geen garantie voor een onafhankelijkheidsreferendum. Volgens de wet moet de Britse premier daar eerst toestemming voor geven en Johnson heeft eerder al gezegd dat hij dat niet zal doen. De SNP kan wel politieke, morele of juridische druk zetten om een referendum af te dwingen. Ondanks de nu onbereidwillige houding van Johnson is de kans op een referendum dus nog niet helemaal verkeken.
Volgens een poll van Sky News lijkt het erop dat inmiddels minder Schotten voor onafhankelijkheid zijn. Hoewel de Schotten altijd pro-Europeser dan de rest van het VK zijn geweest, bevinden ze zich geografisch wel op hetzelfde eiland. Daardoor zijn ze met handen en voeten gebonden aan het VK, zegt Brexit-expert Hylke Vandenbussche daarover in de podcast van NU.nl. “Nog veel meer dan aan de EU.”
Wat staat de Schotten te wachten? Erg veelbelovend ziet het er volgens Vandenbussche niet uit. Persoonlijk gelooft ze niet dat Schotland voor onafhankelijkheid zal gaan. Simpelweg omdat de Brexit inmiddels een feit is en het voor de Schotten dus niet langer interessant of haalbaar is om zich af te splitsen van het VK.
Wanneer weten we meer? De eerste resultaten komen naar verwachting vrijdagmiddag binnen. Op die dag wordt de meerderheid van de stemmen geteld. Op zaterdag worden de overige zetels en de regionale parlementsleden bekendgemaakt. Hoe snel de SNP bij winst een referendum bij Johnson wil aanvragen, is nog niet bekend.
RTL 06.05.2021 De populaire Schotse premier Nicola Sturgeon staat op het punt een meerderheid in het parlement te winnen. Dat bezorgt de regering in Londen flinke hoofdpijn, want de Schotse Nationalisten hebben maar één doel voor ogen: een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid. En de steun voor zo’n zelfstandig Schotland is het afgelopen jaar alleen maar gegroeid.
MSN 16.04.2021 Meer dan 400 financiële bedrijven in Groot-Brittannië hebben activiteiten, personeel en ongeveer duizend miljard pond (1,15 biljoen euro) aan kapitaal verplaatst richting de EU. Dat meldt de Britse denktank New Financial op basis van eigen onderzoek.
“We denken dat het een onderschatting is en we verwachten dat de aantallen in de loop van de tijd zullen toenemen: we zijn pas aan het einde van het begin van de brexit”, aldus de studie.
Het totaal van 440 verhuizingen is hoger dan verwacht. New Financial denkt dat het werkelijke aantal zelfs ruim boven de 500 bedrijven ligt. Ongeveer 7400 banen uit het Verenigd Koninkrijk zijn overgebracht naar de EU of daar gecreëerd.
Frankfurt en Parijs
De Ierse hoofdstad Dublin heeft het meest geprofiteerd met 135 verplaatsingen, gevolgd door Parijs met 102, Luxemburg 95, Frankfurt 63 en Amsterdam 48.
“We verwachten dat Frankfurt de ‘winnaar’ zal zijn in termen van activa op de langere termijn, en dat Parijs uiteindelijk de grootste begunstigde zal zijn in termen van banen”, staat in het onderzoek.
RTL 16.04.2021 Meer dan 400 financiële bedrijven in Groot-Brittannië hebben activiteiten, personeel en ongeveer duizend miljard pond (1,15 biljoen euro) aan kapitaal verplaatst richting de EU. Dat meldt de Britse denktank New Financial op basis van eigen onderzoek.
“We denken dat het een onderschatting is en we verwachten dat de aantallen in de loop van de tijd zullen toenemen: we zijn pas aan het einde van het begin van de brexit”, aldus de studie.
Het totaal van 440 verhuizingen is hoger dan verwacht. New Financial denkt dat het werkelijke aantal zelfs ruim boven de 500 bedrijven ligt. Ongeveer 7400 banen uit het Verenigd Koninkrijk zijn overgebracht naar de EU of daar gecreëerd.
Frankfurt en Parijs
De Ierse hoofdstad Dublin heeft het meest geprofiteerd met 135 verplaatsingen, gevolgd door Parijs met 102, Luxemburg 95, Frankfurt 63 en Amsterdam 48.
“We verwachten dat Frankfurt de ‘winnaar’ zal zijn in termen van activa op de langere termijn, en dat Parijs uiteindelijk de grootste begunstigde zal zijn in termen van banen”, staat in het onderzoek.
MSN 04.04.2021 Molotovcocktails, auto’s in brand en 27 gewonde agenten: het was de afgelopen twee nachten onrustig in Noord-Ierland. Spanningen tussen Noord-Ierse katholieken en protestanten stijgen door grenscontroles die zijn ingevoerd vanwege de Brexit. Maar ook een omstreden massabegrafenis speelt een rol.
Twee nachten op rij is er in Noord-Ierland gevochten. Vrijdag liepen protesten uit op rellen met de politie. Zaterdag staken demonstranten auto’s in brand om een rotonde te blokkeren.
De betogers zijn protestantse Noord-Ieren. Die zijn bang dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door de Brexit-afspraken wordt verzwakt. Ze zijn ook boos: omdat een kopstuk van de Noord-Ierse katholieken een massabegrafenis kreeg, in weerwil van de coronaregels.
Hoe zit het ook alweer in Noord-Ierland? Het is een oud conflict dat teruggaat tot 1921. Toen werd Ierland officieel onafhankelijk, maar Noord-Ierland bleef wel bij het Verenigd Koninkrijk horen. Dit tot vreugde van de overwegend protestantse Noord-Ieren die willen dat hun land bij het Verenigd Koninkrijk blijft. Zij worden de ‘unionisten’ genoemd.
Tegelijkertijd bestaat 40 procent van de bevolking in Noord-Ierland uit katholieken. De meesten van hen willen liever bij Ierland horen: de ‘republikeinen’. Protestantse unionisten en katholieke republikeinen hebben de afgelopen honderd jaar veel geweld tegen elkaar gebruikt, zoals schietpartijen en bomaanslagen.
Het geweld eiste ruim 50.000 levens, vooral in de zogeheten ‘Troubles’, de periode die duurde van de jaren 60 tot de jaren 90. Het meeste geweld stopte na het ‘Goede Vrijdag Akkoord’ in 1998. Sindsdien wordt Noord-Ierland bestuurd door protestantse unionisten en katholieke republikeinen samen.
Wat daarbij meehielp, is dat het Verenigd Koninkrijk en Ierland inmiddels allebei lid waren geworden van de Europese Unie. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland was daardoor sowieso open, wat een aantal gevoeligheden wegnam.
Onvrede over Brexit
Die gevoeligheden steken door de Brexit nu weer de kop op. Het Verenigd Koninkrijk verliet de Europese Unie in 2020, wat normaliter zou betekenen dat er weer grenswachters bij de Ierse grens zouden staan.
Dat vond men in Londen en Brussel niet zo’n goed idee en daarom werd er een speciale afspraak voor Noord-Ierland gemaakt: goederen zouden tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland (‘op zee’) gecontroleerd worden. Voordeel: er komt zo geen ‘harde’ Ierse landgrens.
Nadeel: de protestantse unionisten zijn boos. Zij voelen immers dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door die nieuwe grenscontroles wordt verzwakt.
Woede na massabegrafenis
De woede aan protestantse zijde werd deze week al helemaal groot toen de autoriteiten besloten om niemand te vervolgen voor een massabegrafenis in juni vorig jaar. Er kwamen toen 2000 man opdagen bij de uitvaart van een IRA-kopstuk. De IRA is de militante tak van de Ierse katholieken. De massabegrafenis was in strijd met de coronamaatregelen, maar de autoriteiten besloten geen actie te ondernemen.
De vijand wordt voorgetrokken en we worden bij de Brexit in de steek gelaten: dat is het sentiment in het protestantse kamp nu. Een aantal ontevreden protestanten greep afgelopen Goede Vrijdag (vanwege de akkoorden) aan om de straat op te gaan.
Opvallend: de relschoppers waren nogal jong. Van de acht mensen die vrijdag werden gearresteerd, zijn drie jongens nog maar 13, 14 en 17 jaar oud.
Ondertussen wijzen de protestanten (de DUP-partij) en de katholieken (Sinn Féin) elkaar aan als schuldigen. Sinn Féin zegt dat de jongeren door uitspraken van de DUP zijn opgehitst. De DUP zegt op zijn beurt dat het geweld onacceptabel is, maar dat ze de frustraties bij de jongeren begrijpen.
RTL 04.04.2021 Molotovcocktails, auto’s in brand en 27 gewonde agenten: het was de afgelopen twee nachten onrustig in Noord-Ierland. Spanningen tussen Noord-Ierse katholieken en protestanten stijgen door grenscontroles die zijn ingevoerd vanwege de Brexit. Maar ook een omstreden massabegrafenis speelt een rol.
Twee nachten op rij is er in Noord-Ierland gevochten. Vrijdag liepen protesten uit op rellen met de politie. Zaterdag staken demonstranten auto’s in brand om een rotonde te blokkeren.
De betogers zijn protestantse Noord-Ieren. Die zijn bang dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door de Brexit-afspraken wordt verzwakt. Ze zijn ook boos: omdat een kopstuk van de Noord-Ierse katholieken een massabegrafenis kreeg, in weerwil van de coronaregels.
Noord-Ierland ligt op het Ierse eiland, maar hoort bij Groot-Brittannië. Noord-Ierland en Groot-Brittannië vormen samen het Verenigd Koninkrijk.
Hoe zit het ook alweer in Noord-Ierland? Het is een oud conflict dat teruggaat tot 1921. Toen werd Ierland officieel onafhankelijk, maar Noord-Ierland bleef wel bij het Verenigd Koninkrijk horen. Dit tot vreugde van de overwegend protestantse Noord-Ieren die willen dat hun land bij het Verenigd Koninkrijk blijft. Zij worden de ‘unionisten’ genoemd.
Tegelijkertijd bestaat 40 procent van de bevolking in Noord-Ierland uit katholieken. De meesten van hen willen liever bij Ierland horen: de ‘republikeinen’. Protestantse unionisten en katholieke republikeinen hebben de afgelopen honderd jaar veel geweld tegen elkaar gebruikt, zoals schietpartijen en bomaanslagen.
Het geweld eiste ruim 50.000 levens, vooral in de zogeheten ‘Troubles’, de periode die duurde van de jaren 60 tot de jaren 90. Het meeste geweld stopte na het ‘Goede Vrijdag Akkoord’ in 1998. Sindsdien wordt Noord-Ierland bestuurd door protestantse unionisten en katholieke republikeinen samen.
Wat daarbij meehielp, is dat het Verenigd Koninkrijk en Ierland inmiddels allebei lid waren geworden van de Europese Unie. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland was daardoor sowieso open, wat een aantal gevoeligheden wegnam.
Onvrede over Brexit
Die gevoeligheden steken door de Brexit nu weer de kop op. Het Verenigd Koninkrijk verliet de Europese Unie in 2020, wat normaliter zou betekenen dat er weer grenswachters bij de Ierse grens zouden staan.
Dat vond men in Londen en Brussel niet zo’n goed idee en daarom werd er een speciale afspraak voor Noord-Ierland gemaakt: goederen zouden tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland (‘op zee’) gecontroleerd worden. Voordeel: er komt zo geen ‘harde’ Ierse landgrens.
Nadeel: de protestantse unionisten zijn boos. Zij voelen immers dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door die nieuwe grenscontroles wordt verzwakt.
De woede aan protestantse zijde werd deze week al helemaal groot toen de autoriteiten besloten om niemand te vervolgen voor een massabegrafenis in juni vorig jaar. Er kwamen toen 2000 man opdagen bij de uitvaart van een IRA-kopstuk. De IRA is de militante tak van de Ierse katholieken. De massabegrafenis was in strijd met de coronamaatregelen, maar de autoriteiten besloten geen actie te ondernemen.
De vijand wordt voorgetrokken en we worden bij de Brexit in de steek gelaten: dat is het sentiment in het protestantse kamp nu. Een aantal ontevreden protestanten greep afgelopen Goede Vrijdag (vanwege de akkoorden) aan om de straat op te gaan.
Opvallend: de relschoppers waren nogal jong. Van de acht mensen die vrijdag werden gearresteerd, zijn drie jongens nog maar 13, 14 en 17 jaar oud.
Ondertussen wijzen de protestanten (de DUP-partij) en de katholieken (Sinn Féin) elkaar aan als schuldigen. Sinn Féin zegt dat de jongeren door uitspraken van de DUP zijn opgehitst. De DUP zegt op zijn beurt dat het geweld onacceptabel is, maar dat ze de frustraties bij de jongeren begrijpen.
NU 04.04.2021 In pro-Britse delen van Noord-Ierland zijn zaterdag opnieuw rellen uitgebroken vanwege oplopende spanningen in de regio na de Brexit. Auto’s werden in brand gestoken en gemaskerde mensen bekogelden een politiebusje met benzinebommen.
Veel pro-Britse inwoners zijn fel gekant tegen de nieuwe handelsbarrière die tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk is ingevoerd als onderdeel van het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Politieke leiders, onder wie de Britse minister van Noord-Ierland, hadden zaterdag opgeroepen tot kalmte. Maar aan de rand van de Noord-Ierse hoofdstad Belfast braken volgens de politie toch ongeregeldheden uit.
Op een video die de politie op Twitter plaatste is te zien hoe vier gemaskerde mensen benzinebommen naar een gepantserde politiebus gooien. Ook slaan en schoppen ze tegen het voertuig.
— Police Federation for Northern Ireland (@PoliceFedforNI) April 3, 2021
What is the point in this? Destroying your own communities is not the way to protest or vent. Why is it always our @PoliceServiceNI colleagues who face the brunt of this pointless violence? @naomi_long@NIPolicingBoard
Vrijdag raakten vijftien agenten gewond toen relschoppers hen in een ander deel van Belfast te lijf gingen met stenen, metalen staven, vuurwerk en putdeksels. De politiemannen liepen onder meer brand- en hoofdwonden op. Zeven mensen zijn aangehouden, twee van hen waren dertien en veertien jaar.
In Londonderry raakten twaalf agenten gewond. Het was daar voor de vijfde opeenvolgende nacht onrustig.
MSN 04.04.2021 In pro-Britse delen van Noord-Ierland zijn zaterdag opnieuw rellen uitgebroken vanwege oplopende spanningen in de regio na de Brexit. Auto’s werden in brand gestoken en gemaskerde mensen bekogelden een politiebusje met benzinebommen.
Veel pro-Britse inwoners zijn fel gekant tegen de nieuwe handelsbarrière die tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk is ingevoerd als onderdeel van het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Politieke leiders, onder wie de Britse minister van Noord-Ierland, hadden zaterdag opgeroepen tot kalmte. Maar aan de rand van de Noord-Ierse hoofdstad Belfast braken volgens de politie toch ongeregeldheden uit.
Op een video die de politie op Twitter plaatste is te zien hoe vier gemaskerde mensen benzinebommen naar een gepantserde politiebus gooien. Ook slaan en schoppen ze tegen het voertuig.
Vrijdag raakten vijftien agenten gewond toen relschoppers hen in een ander deel van Belfast te lijf gingen met stenen, metalen staven, vuurwerk en putdeksels. De politiemannen liepen onder meer brand- en hoofdwonden op. Zeven mensen zijn aangehouden, twee van hen waren dertien en veertien jaar.
In Londonderry raakten twaalf agenten gewond. Het was daar voor de vijfde opeenvolgende nacht onrustig.
NU 31.03.2021 De Spaanse autoriteiten hebben tientallen Britten teruggestuurd die met het vliegtuig naar kustplaats Alicante waren gevlogen. Britten die in Spanje wonen, hebben vanwege de Brexit een speciaal verblijfsdocument nodig: de Tarjeta de identidad de extranjero (TIE). Op de luchthaven stond volgens expatkrant Olive Press een bord met het opschrift: “Geen TIE. Geen toegang.”
Zo’n veertig Britten beschikten maandag niet over de juiste papieren en zouden met hetzelfde vliegtuig zijn teruggestuurd naar het Engelse Manchester.
Een 47-jarige man deed daar zijn beklag over. Hij vertelde de krant dat sommige reizigers tevergeefs een brief lieten zien met het verzoek om hun TIE-kaart op te halen in Spanje. “Wat voor bewijs heb je nog meer nodig dat mensen hier wonen?”
Dat de vlucht naar het Verenigd Koninkrijk vervolgens vertraging opliep, zorgde voor nog meer ergernis. Ook kregen reizigers te horen dat hun bagage pas dagen later zou worden nagestuurd. De Britse ambassade in Spanje liet weten op de hoogte te zijn van de problemen. Een woordvoerder zei tegen de krant dat reizigers ervoor moeten zorgen dat ze aan alle eisen voldoen.
Spanje heeft het internationale reisverkeer aan banden gelegd vanwege de coronacrisis. Daarom moesten de Britten bewijzen dat ze in het Zuid-Europese land wonen.
Telegraaf 31.03.2021 De Spaanse autoriteiten hebben tientallen Britten teruggestuurd die met het vliegtuig naar kustplaats Alicante waren gevlogen. Britten die in Spanje wonen hebben vanwege de Brexit een speciaal verblijfsdocument nodig, de Tarjeta de Identidad de Extranjero (TIE). Op de luchthaven stond volgens expatkrant Olive Press een bord met het opschrift „Geen Tie. Geen toegang.”
Zo’n veertig Britten beschikten maandag niet over de juiste papieren en zouden met hetzelfde vliegtuig zijn teruggestuurd naar het Engelse Manchester. Een 47-jarige man deed daar zijn beklag over.
Hij vertelde de krant dat sommige reizigers tevergeefs een brief lieten zien met het verzoek hun TIE-kaart op te halen in Spanje. „Wat voor bewijs heb je nog meer nodig dat mensen hier wonen?”
Volgens de Britten is sprake van een Catch-22: zij moeten het land in om een TIE te halen, maar om het land in te kunnen, hebben zij eerst een TIE nodig.
Bagage
Dat de terugvlucht naar Engeland vervolgens vertraging opliep, maakte de Britten nog bozer. Ook kregen reizigers te horen dat hun bagage pas dagen later zou worden nagestuurd. De Britse ambassade in Spanje liet weten op de hoogte te zijn van de problemen.
Spanje heeft het internationale reisverkeer aan banden gelegd vanwege de coronacrisis. Daarom moesten de Britten bewijzen dat ze wonen in het Zuid-Europese land.
Britse media dol
De Spanjaarden zorgen voor veel tumult in de Britse media. De krant Daily Mail kopte dat de autoriteiten in de kustplaats „weigeren tientallen Britten Spanje in te laten vanwege de Brexit.”
De reisproblemen waar Britten sinds de Brexit mee te maken krijgen, worden vaker breed uitgemeten in Britse media. Zo zorgde het eerder voor chagrijn dat de Nederlandse douane broodjes met vlees van een automobilist in beslag nam omdat vanwege het Britse vertrek uit de Europese Unie strengere regels gelden.
NU 18.03.2021 Ierland importeerde in januari 65 procent minder goederen vanuit het Verenigd Koninkrijk dan in dezelfde periode vorig jaar. Door de Brexit en de coronacrisis lag de handel tussen de twee landen een stuk lager dan normaal, aldus het Ierse statistiekbureau.
In januari importeerden de Ieren voor 497 miljoen euro vanuit het VK, een jaar eerder was dat in dezelfde periode nog ruim 1,4 miljard euro. Volgens handelaren heeft de afname meerdere oorzaken. De handel lag op een lager pitje door de beperkingen vanwege de coronacrisis, maar de Brexit is een nog belangrijkere oorzaak, zeggen ze.
Voordat de overgangsperiode van de Brexit op 1 januari afliep, bouwden handelaren al een voorraad van goederen op, waardoor er in januari minder verscheept hoefde te worden. Daarnaast is het sinds het aflopen van die overgangsperiode moeilijker geworden om goederen over de grens te vervoeren en zijn Ierse ondernemers op zoek gegaan naar vervangende goederen uit andere landen.
De import vanuit Noord-Ierland steeg in januari juist vergeleken met januari vorig jaar. Toen werd er voor 161 miljoen euro aan goederen over de Ierse grens verscheept, afgelopen januari was dat 177 miljoen euro. Noord-Ierland wordt beschouwd als onderdeel van de interne markt van de EU, waardoor de handel tussen Noord-Ierland en Ierland eenvoudiger is dan die tussen het VK en Ierland.
De export vanuit Ierland naar het VK viel ook iets terug, met 14 procent naar 946 miljoen euro. De export naar Noord-Ierland steeg van 170 miljoen euro naar 199 miljoen euro.
NU 13.03.2021 David Frost, die vorig jaar nog namens het Verenigd Koninkrijk onderhandelde in het Brexit-proces, heeft zondag uitgehaald naar de Europese Unie. Frost, die nu EU-adviseur is voor de regering van Boris Johnson, noemt de EU in The Sunday Telegraph kwaadwillend en zegt dat Brussel het nieuwe conflict over Noord-Ierland volledig aan zichzelf te wijten heeft.
Reden voor de kritiek is de juridische stap die Brussel momenteel overweegt. Woensdag besloten de Britten op eigen houtje om douanecontroles voor Britse producten die naar Noord-Ierland gaan een half jaar uit te stellen. Dit gaat volgens de EU tegen het Brexit-akkoord in, waarmee de Britten dus internationaal recht zouden schenden.
Frost draait het om en schrijft dat het VK geen andere keuze had, nadat de EU vorige maand overwoog om douanecontroles in het leven te roepen op de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Na een storm van kritiek werd de maatregel toch geschrapt. “Dat gedrag van de EU heeft het vertrouwen in het Noord-Ierland protocol (dat de Ierse grens openhoudt, red.) flink geschaad”, aldus Frost.
In de nieuwe situatie na de Brexit behoort Noord-Ierland tot de Europese douane-unie, waardoor vrij verkeer op het Ierse eiland mogelijk blijft. Producten die vanuit Groot-Brittannië Noord-Ierland binnenkomen, moeten wél gecontroleerd worden.
De nieuwe situatie heeft onder meer geleid tot lege schappen in Noord-Ierse supermarkten, waardoor het VK zich genoodzaakt voelde de grenscontroles verder uit te stellen. “De stap is genomen om het dagelijks leven van Noord-Ieren te beschermen, zodat ze pakketjes kunnen blijven ontvangen en boodschappen kunnen blijven doen”, schrijft Frost.
“Ik hoop dat zij (de EU, red.) de kwaadwillendheid richting het VK van zich af willen schudden en ervoor kiezen een vriendschappelijke relatie op te bouwen als twee soevereine mogendheden”, sluit de Britse EU-adviseur af.
NU 12.03.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft in januari, de eerste maand van de nieuwe handelsrelatie met de Europese Unie, ruim 40 procent minder geëxporteerd naar de EU dan in de maand ervoor. Omgerekend werd er 5,7 miljard pond (6,66 miljard euro) minder vervoerd, blijkt uit vrijdag gepubliceerde cijfers van het Britse statistiekbureau ONS.
Sinds januari is er een eind gekomen aan de vrijhandel tussen beide het VK en de EU, omdat de Britten kozen voor een zogeheten ‘harde Brexit’.
Het statistiekbureau zegt niet volledig zeker te zijn over de oorzaak van de exportterugval, maar wijst wel naar de nieuwe handelsrelatie. “Extern bewijs laat zien dat een deel van de vertraagde goederenhandel in januari te wijten is aan verstoring door het einde van de transitieperiode (waarin nog vrij gehandeld kon worden, red.).”
ONS wijst onder meer naar het gehamster van Britse bedrijven in de laatste maanden van 2020, om zo voldoende Europese producten achter de hand te hebben. Door de nieuwe handelsrelatie moesten EU-georiënteerde bedrijven de juiste douanepapieren in handen hebben, documenten die ze sinds de jaren negentig niet meer nodig hadden.
De lage exportcijfers komen niet geheel als een verrassing: eerder werd al duidelijk dat het vrachtwagenverkeer dat vanuit het VK het water naar de EU oversteekt in januari was ingestort. Het vrachtverkeer zou toen met zo’n twee derde zijn afgenomen. In februari naderden deze cijfers alweer het oude niveau.
NU 05.03.2021 De spanningen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn donderdag en vrijdag verder opgelopen. Woensdag besloten de Britten op eigen houtje de periode te verlengen waarin Britse bedrijven geen importheffingen betalen voor goederen die Noord-Ierland binnenkomen. Dat schoot Brussel in het verkeerde keelgat, omdat de EU niet was ingelicht over het besluit.
Sinds januari is Noord-Ierland geen lid meer van de EU, maar het land bleef wel onderdeel van de Europese douane-unie om een harde grens op het Ierse eiland te voorkomen. Dit betekent dat Noord-Ierland zich wat betreft onder meer voedselveiligheid moet houden aan Europese regels. En dus moeten producten die vanuit Groot-Brittannië naar Noord-Ierland worden vervoerd gecontroleerd worden.
Om de overgang naar de nieuwe situatie soepel te laten verlopen, werd afgesproken om tot eind maart de nieuwe regels nog niet streng te handhaven. De Britten besloten woensdag die termijn te verlengen tot oktober, zonder daarover met de EU te overleggen.
Volgens de EU hebben de Britten daarmee voor de tweede keer het internationaal recht geschonden, Brussel overweegt nu juridische stappen. “Als we de Britten niet kunnen vertrouwen, omdat ze eenzijdig actie ondernemen, dan laat Londen de EU geen keus”, aldus de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney.
De mogelijke gang naar de rechter schoot de Noord-Ieren in het verkeerde keelgat. “De EU is alleen geïnteresseerd in het beschermen van haar handelsblok. Ze is niet geïnteresseerd in het beschermen van het Goedevrijdagakkoord, zoals de EU wel beweert”, aldus de unionistische premier van Noord-Ierland Arlene Foster. “Als de EU wel in vrede geïnteresseerd was, dan zou ze nu niet deze juridische stappen nemen.”
Het zogeheten Noord-Ierlandprotocol werd juist in het leven geroepen om het Goedevrijdagakkoord overeind te houden. Met het in 1998 gesloten akkoord kwam er een eind aan jarenlange conflicten in Noord-Ierland. En met het protocol hopen beide kampen een harde grens en mogelijke escalaties op het Ierse eiland te voorkomen.
MSN 05.03.2021 De Noord-Ierse premier Arlene Foster zegt dat de Europese Unie niet geïnteresseerd is in het vredesverdrag van Belfast, maar alleen in het beschermen van haar handelsblok. Ze noemt de aangekondigde juridische stappen van de EU tegen het verlengen van soepele controle- en inspectie-eisen aan de grens niet de juiste stap voor de vrede.
“De Europese Unie is alleen geïnteresseerd in het beschermen van haar handelsblok, ze zijn niet geïnteresseerd in het beschermen van het Goedevrijdagakkoord, wat ze wel claimen”, aldus Foster. “Als de EU wel geïnteresseerd was in de vrede, dan zou ze nu niet deze juridische stappen nemen.”
De EU kondigde woensdag aan het besluit van de Britse overheid om de periode van soepele grenscontroles aan de Iers-Britse grens te verlengen aan te vechten. In Noord-Ierland bestaat ondertussen veel onvrede over de afspraken met de EU. Foster vindt deze stappen “totaal buiten proportie”. Ze wil dat er een nieuwe en blijvende oplossing komt. “Het protocol steeds weer verlengen is een pleister plakken op dit probleem.”
Noord-Ierse paramilitairen hebben uit protest hun steun voor het Goedevrijdagakkoord ingetrokken. Dat historische akkoord stamt uit 1998. Het maakte een einde aan de gewelddadigheden tussen de republikeinen of Ierse nationalisten die aansluiting bij Ierland willen en de loyalisten die de banden met het Verenigd Koninkrijk juist zo nauw mogelijk willen hebben.
NU 04.03.2021 Noord-Ierse paramilitaire organisaties trekken hun steun aan het Goedevrijdagakkoord tijdelijk in. Dat staat volgens Belfast Telegraph in een brief die de overkoepelende organisatie LCC (Raad Loyalistische Gemeenschappen) aan de Britse premier Boris Johnson stuurde.
De pro-Britse paramilitairen verzetten zich op die manier tegen afspraken die premier Johnson heeft gemaakt over de Brexit. Noord-Ierland heeft daardoor een aparte status gekregen binnen het Verenigd Koninkrijk.
De LCC benadrukt wel dat het verzet tegen het zogeheten Noord-Ierland-protocol “vreedzaam en democratisch” moet verlopen.
In het vredesakkoord van 1998 is afgesproken dat de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek openblijft. Het bestand maakte een einde aan drie decennia van geweld tussen de republikeinen of Ierse nationalisten die aansluiting bij Ierland willen en de loyalisten die de banden met het VK juist zo nauw mogelijk willen hebben.
Het Goedevrijdagakkoord werd aangenomen na referenda in Ierland en Noord-Ierland. De republiek Ierland erkende dat Noord-Ierland tot het VK behoort, tot meerderheden van de Ierse en Noord-Ierse bevolkingen anders bepalen. Het akkoord legde ook de regionale regeringsvorm van Noord-Ierland vast.
MSN 24.02.2021 Beraad tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om brexitperikelen die Noord-Ierland raken op te lossen is “enorm teleurstellend” verlopen, zei de Noord-Ierse premier Arlene Foster. Verantwoordelijk EU-commissaris Maroš Šefčovič hield het na het overleg met zijn Britse gesprekspartner Michael Gove op “constructief”.
Foster mocht de vergadering bijwonen. Noord-Ierse supermarkten hebben als gevolg van de brexit problemen met hun bevoorrading omdat het Britse landsdeel in feite nog onder de EU-regels valt. De controles die daardoor nodig zijn op goederen uit de rest van het VK zorgen voor leveringsproblemen, vertragingen en ander gedoe.
De Britse regering wil dat de EU langer soepel omgaat met controle- en inspectie-eisen, als het even kan tot 2023. Maar de EU wil daar niet zomaar mee instemmen en had gevraagd om uitleg over hoe het dan tot die tijd gaat.
Šefčovič weigerde een korte verlenging van de periode waarin niet te moeilijk wordt gedaan, klaagde Foster. De Britse regering komt met een nieuw plan om de problemen van supermarkten en hun leveranciers op te lossen, melden Londen en Brussel in een gezamenlijke verklaring. Ook wordt verder gekeken naar digitale oplossingen voor ondernemers. Beide partijen spraken af dat bij een volgende bijeenkomst mogelijk besluiten vallen.
MSN 24.02.2021 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk proberen opnieuw de onrust over de Noord-Ierse grens weg te nemen. Ze gaan om de tafel om de gevolgen van de brexit voor bijvoorbeeld de klant van de Noord-Ierse supermarkt zoveel mogelijk te verlichten.
Noord-Ierland hoort bij het VK, maar maakt nog wel deel uit van de EU-markt. Zo blijft de grens tussen Ierland en Noord-Ierland onzichtbaar. Dat is een hoeksteen van de vrede op het eiland en is daarom heilig. Maar er zijn voor bijvoorbeeld vlees dat van Engeland naar Noord-Ierland wordt vervoerd, wel allerlei controles en paperassen nodig. Tot groot ongenoegen van sommige Noord-Ieren, die eerder deze maand zelfs controleurs intimideerden.
De Britse regering wil dat de EU langer coulant blijft met controle- en inspectie-eisen, liefst zelfs tot 2023. Haar brexitman Michael Gove overlegt daarover woensdag opnieuw met verantwoordelijk Eurocommissaris Maroš Šefčovič. Die maakte dinsdag al wel duidelijk dat Brussel daaraan voorwaarden verbindt. De Britten moeten in ieder geval toelichten hoe ze “alle flexibiliteit en de respijtperiodes” van de EU dan willen gebruiken, zei hij. Het zou ook helpen als de EU bijvoorbeeld kan meekijken in de computers van de Britse douane.
NOS 23.02.2021 Vanuit de controletoren in de haven van Rosslare ziet Glenn Carr de veerboot uit Duinkerke aankomen. Pal daarnaast ligt een schip klaar dat op het punt staat te vertrekken naar de Franse haven Cherbourg. Carr, die bedrijfsleider is van Europort Rosslare, laat het schema van die dag zien: zes veerboten varen uit, waarvan drie richting Frankrijk en Spanje.
Nog niet zo lang geleden vertrokken er maar drie veerdiensten per week uit het dorp, maar in korte tijd is Rosslare uitgegroeid tot een belangrijke speler in Ierland. Carr somt op: “In januari is ons vrachtvolume vervijfvoudigd in vergelijking met januari in het jaar ervoor. We hebben nu 32 veerdiensten per week. In Ierland zijn we de nummer 1 geworden voor het rechtstreekse zeetransport van vrachtwagens en trailers naar Europa.”
Van alle Ierse havens ligt Rosslare, gelegen aan zuidoostpunt van Ierland, hemelsbreed het dichtst bij het Europese vasteland.
Toch leverde dat jarenlang weinig strategisch voordeel op. Rosslare kon nooit concurreren met de zogeheten Britse landbrug. De snelste en goedkoopste route voor Iers vrachtverkeer liep altijd via Groot-Brittannië.
De haven van Rosslare en de routes van de veerboten NOS
De meeste Ierse vrachtwagens namen in Dublin de veerboot naar de haven van Holyhead in Wales. Van daar reden ze naar Dover, waar je via de Kanaaltunnel in het Franse Calais arriveerde. In totaal duurde de reis tien uur. Elk jaar maakten zo 150.000 Ierse vrachtwagens de oversteek naar Europa. Ter vergelijking: een oversteek met de veerboot van Rosslare naar het Franse Cherbourg duurt achttien uur.
Nieuwe handelsbarrières
Maar de brexit heeft alles op zijn kop gezet. Over de Ierse Zee ligt een douanegrens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië en ook in Calais en Dover zijn douaneposten verschenen. Britse bedrijven die exporteren naar de Europese Unie en Noord-Ierland moeten sinds 1 januari een stapel papieren invullen. Voor voedselproducten gelden strenge hygiëne- en kwaliteitscontroles.
De afgelopen weken ging dat verre van vlekkeloos. Veel bedrijven bleken niet goed voorbereid op de nieuwe situatie, waardoor honderden vrachtwagens werden teruggestuurd of dagenlange vertragingen opliepen.
“Dat we na de brexit zouden groeien, daar was geen twijfel over. De grote vraag was: hoeveel vrachtverkeer zou gebruikmaken van de nieuwe route?, aldus Glenn Carr, bedrijfsleider Europort Rosslare.
Carr: “We hebben op alle niveaus een fundamentele verschuiving gezien in de aanvoerroutes. Zeker de grote Ierse ondernemingen hebben een strategisch besluit genomen. Ze willen alle gedoe door brexit omzeilen. Ze vermijden zo alle papierwerk en mogelijke vertragingen die de aanvoer van hun producten in gevaar brengen.”
Die ondernemingen hebben nu een alternatief gevonden in Rosslare. Carr was verrast door de sterke stijging van het vrachtverkeer. “Dat we na de brexit zouden groeien, daar was geen twijfel over. De grote vraag was: hoeveel vrachtverkeer zou gebruikmaken van de nieuwe route? We hebben het zeker onderschat. Dit is een ongekende verschuiving.”
Economische boom
Niemand heeft daarvan meer van geprofiteerd dan de transportonderneming Perennial Freight, dat in het nabijgelegen Wexford gevestigd is. Het bedrijf specialiseert zich al twintig jaar in rechtstreeks vervoer naar het Europese vasteland. Toen het Verenigd Koninkrijk op 1 januari voorgoed de interne markt van de Europese Unie verliet, stond Perennial Freight in de startblokken.
“Brexit is goed voor ons”, zegt commercieel directeur Chris Smyth. Hij laat de gloednieuwe opslagloods zien die zijn bedrijf even buiten de haven heeft bijgebouwd met het oog op de brexit. Dat was een slimme zet, want sinds 1 januari is het drukker dan ooit. “We hebben veel klanten die de Britse landbrug hebben ingewisseld voor de directe route vanuit Rosslare naar Europa. We hebben een toename gezien van 30 procent.”
“Er arriveren nu honderd vrachtwagens meer per dag in Rosslare. De plaatselijke economie is daar zeker beter van geworden”, aldus Chris Smyth, commercieel directeur van Perennial Freight.
Het zijn niet alleen de haven en transportondernemingen als Perennial Freight die stevig groeien. In korte tijd heeft brexit een economische boom teweeggebracht in de regio rond Rosslare. “Er arriveren nu honderd vrachtwagens meer per dag in Rosslare”, vertelt Smyth. “Plaatselijke winkels en tankstations profiteren daarvan. Er zijn meer banen in de haven. Transportbedrijven zoals wij nemen extra personeel aan. De plaatselijke economie is daar zeker beter van geworden.”
De grote vraag is alleen: zijn dit structurele verschuivingen in de transportroutes? Of kiezen Ierse bedrijven over een half jaar weer gewoon voor de Britse landbrug, als de kinderziektes aan de nieuwe douanegrenzen rond Groot-Brittannië zijn overwonnen?
Gamechanger
Volgens Carr is het nog te vroeg om harde conclusies te trekken, maar hij kijkt vol vertrouwen naar de toekomst. Verschillende bedrijven hebben hem gevraagd nog meer veerdiensten naar het Europese vasteland op te starten. Europort Rosslare investeert het komende jaar 35 miljoen euro in verdere uitbreiding van de haven, zodat nog grotere schepen kunnen aanmeren.
Ook Smyth van Penennial Freight is optimistisch. Hij noemt brexit een “gamechanger”. Net als de haven heeft zijn bedrijf plannen om verder uit te breiden. “Er zijn ongetwijfeld bedrijven die straks terugkeren naar de Britse route. Maar ik denk dat de veranderingen structureel zijn. Dit is de toekomst: een rechtstreekse verbinding vanuit Ierland naar het Europese vasteland.”
NOS 16.02.2021 Tientallen vrachtwagens die rechtsomkeert moeten maken. Dagenlang oponthoud in de Noord-Ierse havens. Pakketjes van Amazon die niet aankomen. Lege schappen in de Noord-Ierse supermarkten. Dreigementen aan het adres van inspecteurs.
De start van de brexit is allesbehalve vlekkeloos gegaan voor Noord-Ierland. Onder toeziend oog van EU-waarnemers controleren inspecteurs Britse voedselproducten die in de Noord-Ierse havens van Larne en Belfast arriveren. Sinds 1 januari ligt er namelijk een douanegrens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië en dat zorgt voor de nodige strubbelingen.
De douanegrens is een gevolg van het Noord-Ierland Protocol, een van de kernafspraken van de brexit. Om de Noord-Ierse vrede te beschermen is er afgesproken dat er geen harde landsgrens komt tussen Noord-Ierland en de republiek Ierland. Noord-Ierland blijft daarom deels de handelsregels van de Europese Unie volgen.
Broze vrede
De problemen zorgen voor nieuwe onrust in Noord-Ierland, waar sinds de vredesakkoorden van 1998 een broze vrede bestaat tussen de katholieke en protestantse gemeenschap. Die onvrede gaat veel dieper dan lege schappen in supermarkten. Vooral de protestantse gemeenschap voelt zich bedreigd door de nieuwe situatie.
In havenstad Larne, dat geldt als een bolwerk van protestantse unionisten, verschenen de afgelopen weken dreigende teksten op de muren. “All bets are off”. De inspecteurs in de haven voelden zich niet langer veilig, waarna ze tijdelijk de controles stopzetten.
“Er ligt nu een grens dwars door het land waartoe we behoren.”, aldus Sammy Wilson, lid van het Lagerhuis namens de DUP.
“Je begrijpt wel waarom de mensen boos zijn”, zegt Sammy Wilson, die het kiesdistrict van Larne in het Lagerhuis vertegenwoordigt. Wilson is lid van de DUP, de grootste protestants-unionistische partij in Noord-Ierland. “Er ligt nu een grens dwars door het land waartoe we behoren. Dit ondermijnt Noord-Ierland als deel van het Verenigd Koninkrijk.”
Sinds 2007 vormt de DUP in Noord-Ierland een coalitieregering met de eens gezworen vijanden van Sinn Féin, de politieke tak van de paramilitaire organisatie IRA. Die coalitie heeft met vallen en opstaan standgehouden, maar de verschillen tussen beide coalitiepartners lijken dit jaar groter dan ooit.
Het katholieke Sinn Féin voerde in 2016 campagne voor lidmaatschap van de EU, terwijl de DUP juist een voorstander is van de brexit. Sinn Féin denkt dat droom van een verenigd Ierland dichterbij is dan ooit. Voor de DUP en de protestantse gemeenschap is dat juist een gruwelscenario. Zij willen koste wat het kost bij het Verenigd Koninkrijk blijven.
De unionisten voelen zich dan ook dubbel verraden. Ze hebben geen vertrouwen in de EU, maar ze geven ook de Britse regering de schuld. Sammy Wilson: “Londen had de grens nooit mogen accepteren als het wil dat Noord-Ierland deel blijft van het Verenigd Koninkrijk.”
‘Bereid de wapens weer op te pakken’
Nergens is die protestantse ‘siege mentality’ zo tastbaar als in de arbeiderswijk Castlemara in Carrickfergus, een stadje dat ingeklemd ligt tussen de havens van Larne en Belfast. Op de huizen staan levensgrote muurschilderingen van jonge mannen met bivakmutsen en AK47’s in hun handen. Dit is het territorium van de Ulster Defense Association, een van de vele protestantse paramilitaire groepen die Noord-Ierland rijk is.
De 55-jarige Spacer is de plaatselijke UDA-commandant in deze wijk. Hij vertolkt de diepgewortelde angst die bij veel inwoners leeft. “Wij zijn uitverkocht door de Britse regering. De Europese Unie vertegenwoordigt alleen de belangen van Dublin, dat naar een verenigd Ierland streeft.”
In Noord-Ierland rijst altijd de vraag of de spanningen tot nieuw geweld kunnen leiden. De UDA-commandant draait er niet omheen. “Ik ben bereid de wapens weer op te pakken als het nodig is. De douanegrens over de Ierse Zee moet verdwijnen en er moet een harde grens komen tussen Noord-Ierland en de republiek. Alleen zo maak je duidelijk dat Noord-Ierland Brits is en blijft.”
Paramilitaire muurschildering in Carrickfergus NOS/ARJEN VAN DER HORST
In Noord-Ierland nemen ze dit soort geluiden bloedserieus. Achter de schermen is er de afgelopen weken druk onderhandeld met de diverse groepen. Eind januari werd de beruchte paramilitaire leider Michael Stone vrijgelaten samen met vier andere leden van gewapende protestantse groeperingen. Volgens de officiële verklaring kwamen ze in aanmerking voor vervroegde vrijlating, maar Noord-Ierse commentatoren zien het vooral als een gebaar om protestants-unionistische gemoederen te bedaren.
De actie lijkt vooralsnog zijn vruchten af te werpen. Reach UK, een organisatie die voormalige paramilitairen uit de protestantse gemeenschap vertegenwoordigt, riep afgelopen weekend op tot “kalme en rationele besprekingen”.
Maar de vraag is hoe lang die relatieve rust stand houdt. Reach UK schaart zich namelijk achter het voorstel van de DUP om het een einde te maken aan het Noord-Ierland Protocol om zo de douanegrens over de Ierse Zee uit te wissen. Dublin en Brussel gaan daarmee nooit akkoord. Zo blijft er een voedingsbodem bestaan voor een sluimerende onrust.
MSN 15.02.2021 Hoewel het de eerste maand na de brexit relatief soepel verliep aan de grenzen, waarschuwt demissionair minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) dat het ergste misschien nog komt. Door de coronacrisis was er veel minder grensverkeer dan daarvoor, maar als dat weer aantrekt kunnen er alsnog “verdere verstoringen” komen, schrijft Blok in een brief aan de Tweede Kamer.
Een punt van zorg is de strengere grenscontrole voor landbouwproducten die in het Verenigd Koninkrijk gaat gelden. Nu hoeven bijvoorbeeld bloemen, vlees, groenten, eieren en fruit nog geen gezondheidscertificaat te hebben, maar vanaf 1 april wel. Blok vreest dat nog te veel bedrijven denken dat de controles voor hen wel zullen meevallen en zij zich daardoor niet goed voorbereiden.
Ook kunnen problemen ontstaan als mensen na corona weer meer gaan reizen en met paspoort- en bagagecontroles te maken krijgen. Op het moment geldt er door corona een inreisverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Nederland, waardoor er amper reizigers zijn. Daardoor verliepen grenscontroles “tot dusverre goed en zonder noemenswaardige vertragingen”, maar dit kan veranderen als de reisbeperkingen zijn opgeheven.
De visserij, waarop de brexit grote invloed heeft, moest enige tijd wennen aan de nieuwe situatie schrijft Blok. Britse vissersboten die hun vangst in Nederland willen afleveren, worden nu vaker gecontroleerd. Ondanks dat hier van tevoren volgens Blok veel over is gesproken, bleek de praktische uitvoering hiervan onbekend bij een deel van de vissers.
De minister hamert wederom op goede voorlichting de aankomende tijd. Hij verwacht dat het zeker nog enkele maanden duurt voordat de “aanpassingsfrictie” is opgelost.
MSN 08.02.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft in totaal 4,3 miljoen burgers van de Europese Unie vanwege de brexit een vaste verblijfsvergunning verleend. Daarmee wonen er dus meer EU-burgers in Groot-Brittannië dan in sommige EU-lidstaten zelf, benadrukte de Britse minister van brexitzaken Michael Gove. Londen ziet het cijfer als bewijs dat het Britse vertrek uit de EU niet heeft geleid tot een enorme uittocht van EU-burgers.
Na het brexitreferendum van 2016 waarschuwden veel bedrijven en universiteiten nog dat veel mensen het Verenigd Koninkrijk de rug zouden toekeren en dat Europeanen massaal naar het continent zouden terugkeren. Maar EU-burgers en ook Zwitsers konden nog een vaste verblijfsvergunning aanvragen om na 30 juni 2021 in het Verenigd Koninkrijk te kunnen blijven wonen. Daar is flink gebruik van gemaakt.
Volgens Gove zijn er in totaal 4,9 miljoen aanvragen binnengekomen, waarvan de overheid er dus 4,3 miljoen heeft toegekend. “Het is een geweldige reclame voor dit land”, aldus Gove. “Mensen hebben ervoor gekozen om in ongekende aantallen te blijven.”
EU-lidstaten als Slovenië, Malta, Luxemburg en Litouwen hebben minder EU-burgers. Maar volgens eerdere Britse cijfers zijn er ook veel Europeanen die besloten om toch niet in Groot-Brittannië te blijven. Er zouden netto nog steeds meer mensen zijn vertrokken dan er achterblijven.
NU 05.02.2021 De Brexit-onderhandelingen mogen dan officieel afgelopen zijn, de discussies zijn dat nog niet helemaal. Nieuwe ontwikkelingen op het Ierse eiland bracht het VK en de EU opnieuw op gespannen voet. Drie vragen.
Wat is er aan de hand?
Een week geleden wilde de Europese Commissie controles instellen op de grens tussen de Europese lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat onderdeel is van het VK. De aanleiding daarvoor was het nieuws dat de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca minder vaccins aan de EU zal leveren dan was beloofd.
Dat was niet naar de zin van de EU en die verdacht het bedrijf ervan voorrang te geven aan de Britten. Daarop plande ze uitvoercontroles op vaccins die in Europa gemaakt worden. “Maar de Commissie had er even niet bij stilgestaan dat die vaccins via Noord-Ierland het VK wel zouden binnenkomen. De douanegrens geldt namelijk alleen van het VK naar Noord-Ierland, maar niet in de andere richting”, zegt Brexit-expert Rem Korteweg van het Instituut Clingendael.
Daarom was de EU van plan artikel 16 van het Brexit-verdrag, waarin staat dat in uitzonderlijke omstandigheden één partij alle afspraken op de schop kan gooien, te activeren. Daarmee dreigde ze een harde grens te creëren tussen Ierland en Noord-Ierland, tot grote onvrede van zowel de Britten als de Ieren. Vier uur later kwam de Commissie er al op terug, maar het vertrouwen was toen al verdwenen.
Waarom is een harde grens zo’n probleem?
In 1998 werd in het zogenoemde Goedevrijdagakkoord afgesproken dat er geen fysieke grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen. “Bij de Brexit-onderhandelingen is lang gediscussieerd over de status van Noord-Ierland, maar uiteindelijk besliste de Britse premier Boris Johnson om er een soort schemerzone van te maken. Noord-Ierland is geen lid van de EU, maar is wel onderdeel van de Europese douane-unie, waardoor het land aan Europese regels moet voldoen wat betreft voedselveiligheid en dergelijke”, legt Korteweg uit.
“Als de EU dan plots beslist om artikel 16 te activeren, gooit die na iets meer dan een maand alles weer overhoop. En het gevolg is turbulentie. De Noord-Ieren denken dat de EU niet meer om ze geeft en komen in opstand. Er moesten zelfs Europese douanebeambten van het eiland worden verwijderd, omdat er aanwijzingen waren voor een aanslag op hun leven.”
Maar er is nog een ander probleem. Doordat Noord-Ierland aan andere regels gebonden is dan de rest van het VK, is het voor Britse supermarkten een hele klus om filialen in Noord-Ierland te bedienen. “Ze moeten een enorme papierwinkel door voor gewoon een pakje worstjes of wat brood”, zegt Korteweg. “De Noord-Ierse supermarkten worden dus steeds leger en de hele toeleveringsketen staat onder druk.”
Wat nu?
“De Britse regering stuurde een paar dagen geleden een brief naar de EU met een soort van ultimatum”, weet Korteweg. “Het komt erop neer dat de regering, in het kader van de aangerichte schade, wil dat er een implementatieperiode loopt tot januari 2023. In die periode gelden er dus nog Britse douaneregels in Noord-Ierland. Maar de EU gaat zoiets nooit goedkeuren. Ze zal de implementatieperiode wellicht wel iets verlengen, maar nooit tot 2023.”
Er is nu een aantal mogelijke scenario’s, legt Korteweg uit. In het beste geval weten de partijen de gemoederen te bedaren en volgen de supermarkten gewoon Britse regels wat voeding en potgrond betreft, maar in het slechtste geval activeert Johnson zelf artikel 16 en ontstaat er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. “En dan zijn we eigenlijk weer bij de situatie van no deal-Brexit, waarbij er geen handelsdeal tussen het VK en de EU is.” Volgende week gaan de Britse Brexit-minister Michael Gove en EC-vicevoorzitter Maros Sefcovic praten over de kwestie, laten ze weten in een gezamenlijke mededeling.
MSN 05.02.2021 De Brexit-onderhandelingen mogen dan officieel afgelopen zijn, de discussies zijn dat nog niet helemaal. Nieuwe ontwikkelingen op het Ierse eiland bracht het VK en de EU opnieuw op gespannen voet. Drie vragen.
Wat is er aan de hand?
Een week geleden wilde de Europese Commissie controles instellen op de grens tussen de Europese lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat onderdeel is van het VK. De aanleiding daarvoor was het nieuws dat de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca minder vaccins aan de EU zal leveren dan was beloofd.
Dat was niet naar de zin van de EU en die verdacht het bedrijf ervan voorrang te geven aan de Britten. Daarop plande ze uitvoercontroles op vaccins die in Europa gemaakt worden. “Maar de Commissie had er even niet bij stilgestaan dat die vaccins via Noord-Ierland het VK wel zouden binnenkomen. De douanegrens geldt namelijk alleen van het VK naar Noord-Ierland, maar niet in de andere richting”, zegt Brexit-expert Rem Korteweg van het Instituut Clingendael.
Daarom was de EU van plan artikel 16 van het Brexit-verdrag, waarin staat dat in uitzonderlijke omstandigheden één partij alle afspraken op de schop kan gooien, te activeren. Daarmee dreigde ze een harde grens te creëren tussen Ierland en Noord-Ierland, tot grote onvrede van zowel de Britten als de Ieren. Vier uur later kwam de Commissie er al op terug, maar het vertrouwen was toen al verdwenen.
Waarom is een harde grens zo’n probleem?
In 1998 werd in het zogenoemde Goedevrijdagakkoord afgesproken dat er geen fysieke grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen. “Bij de Brexit-onderhandelingen is lang gediscussieerd over de status van Noord-Ierland, maar uiteindelijk besliste de Britse premier Boris Johnson om er een soort schemerzone van te maken. Noord-Ierland is geen lid van de EU, maar is wel onderdeel van de Europese douane-unie, waardoor het land aan Europese regels moet voldoen wat betreft voedselveiligheid en dergelijke”, legt Korteweg uit.
“Als de EU dan plots beslist om artikel 16 te activeren, gooit die na iets meer dan een maand alles weer overhoop. En het gevolg is turbulentie. De Noord-Ieren denken dat de EU niet meer om ze geeft en komen in opstand. Er moesten zelfs Europese douanebeambten van het eiland worden verwijderd, omdat er aanwijzingen waren voor een aanslag op hun leven.”
Maar er is nog een ander probleem. Doordat Noord-Ierland aan andere regels gebonden is dan de rest van het VK, is het voor Britse supermarkten een hele klus om filialen in Noord-Ierland te bedienen. “Ze moeten een enorme papierwinkel door voor gewoon een pakje worstjes of wat brood”, zegt Korteweg. “De Noord-Ierse supermarkten worden dus steeds leger en de hele toeleveringsketen staat onder druk.”
Wat nu?
“De Britse regering stuurde een paar dagen geleden een brief naar de EU met een soort van ultimatum”, weet Korteweg. “Het komt erop neer dat de regering, in het kader van de aangerichte schade, wil dat er een implementatieperiode loopt tot januari 2023. In die periode gelden er dus nog Britse douaneregels in Noord-Ierland. Maar de EU gaat zoiets nooit goedkeuren. Ze zal de implementatieperiode wellicht wel iets verlengen, maar nooit tot 2023.”
Er is nu een aantal mogelijke scenario’s, legt Korteweg uit. In het beste geval weten de partijen de gemoederen te bedaren en volgen de supermarkten gewoon Britse regels wat voeding en potgrond betreft, maar in het slechtste geval activeert Johnson zelf artikel 16 en ontstaat er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. “En dan zijn we eigenlijk weer bij de situatie van no deal-Brexit, waarbij er geen handelsdeal tussen het VK en de EU is.” Volgende week gaan de Britse Brexit-minister Michael Gove en EC-vicevoorzitter Maros Sefcovic praten over de kwestie, laten ze weten in een gezamenlijke mededeling.
NOS 03.02.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft de EU gevraagd voor een langere versoepeling van handelscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Op die manier moeten de negatieve gevolgen van de brexit worden verzacht, schrijft de BBC.
Michael Gove, de Britse minister voor Kabinetszaken, heeft een brief gestuurd aan de Europese Commissie waarin hij vraagt om een politieke oplossing.
Als onderdeel van het brexithandelsakkoord werd een transitieperiode afgesproken van drie maanden. In die ‘gewenningsperiode’ zouden onder meer voedsel en dierlijke producten vanuit Engeland naar Noord-Ierland gemakkelijker doorgelaten worden. De Britten willen nu, ruim een maand nadat de afspraken werden gemaakt, dat er ook na maart soepelere regels blijven gelden. Ze willen naar verluidt een verlenging tot 2023.
Harde verwijten
Afgelopen tijd waren er allerlei problemen bij de controle van goederen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. De Noord-Ierse autoriteiten trokken grenscontroleurs terug vanwege intimidaties en bedreigingen, en niet veel later trok ook de EU inspecteurs terug.
En vorige week kondigde de EU tot ergernis van de Britten aan dat er mogelijk een uitvoerverbod van coronavaccins komt, dat ook zou gaan gelden voor Noord-Ierland. Omdat daarmee alsnog controles zouden komen tussen Ierland en Noord-Ierland klonk felle kritiek vanuit Londen, waarna de EU het plan deels introk.
Premier Johnson verweet de EU gisteravond nog de transitie-afspraken die zijn gemaakt te ondermijnen:
Minister Gove liet zich in vergelijkbare bewoordingen uit. Hij zei dat de EU het vertrouwen heeft beschadigd en riep Brussel op tot snelle actie. Gove had eerder in het Lagerhuis gezegd dat supermarktgoederen en ook andere spullen consumenten moeten kunnen bereiken. De Britse minister gaat vandaag in gesprek met Maros Sefcovic, vicevoorzitter van de Europese Commissie.
Die liet vanochtend op Twitter weten dat de afspraken over controles tussen het VK en Noord-Ierland die vorige maand zijn gemaakt cruciaal zijn voor het brexit-handelsakkoord en voor de vrede op het Ierse eiland:
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney heeft gezegd voorstander te zijn van verlenging.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn benadrukt dat de interne markt voor de EU heilig is. “Die mag niet aangetast worden, die is het verdienmodel van de Europese Unie.” Hij schat dan ook in dat de Europese Commissie welwillend naar het Britse voorstel zal kijken, maar vooral ook de boodschap zal overbrengen dat de Britten hun zaakjes op orde moeten krijgen.
Van Hoorn kan zich voorstellen dat de EU wel te porren is voor verlenging, maar niet zo lang, niet tot 2023. “De Britten zullen dan moeten laten zien hoe ze hun zaken gaan regelen, en vooral per wanneer. Anders is het een probleem vooruitschuiven, en dat is riskant. Als de Britten het niet voor elkaar krijgen, dan rest er voor de EU niets anders dan alsnog controles uitvoeren bij de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Dat hoeft niet te betekenen dat je elk busje stopt maar als de interne markt gaat lekken wil je meer steekproeven.”
Correspondent Tim de Wit zegt vanuit Londen dat duidelijk is dat alle partijen de incidenten in elk geval heel serieus nemen en een oplossing zullen willen vinden. “De spanning met Noord-Ierland sluimert al een tijdje onder de oppervlakte, en is nooit weggeweest.” Nieuw geweld tussen pro-Britse unionisten, loyalisten enerzijds en katholieke splintergroeperingen die voortkomen uit de IRA anderzijds, is volgens hem nog altijd goed voorstelbaar. ” Er hoeft maar iets te gebeuren en die militante bewegingen worden wakker.”
Achtergrond van de Noord-Ierse handelsafspraken
Door bij de grens tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk alvast handelswaar te controleren, zoals vastgelegd in het Northern Ireland Protocol, zou er geen ‘harde’ grens komen tussen Noord-Ierland en Ierland (EU). De open grens was een van de belangrijkste overeenkomsten in het Goedevrijdagakkoord uit 1998, waarmee decennia van geweld in de regio werden afgesloten. Als er weer een harde grens zou ontstaan, wordt gevreesd voor nieuwe conflicten en geweld.
NOS 02.02.2021 500 Britse bedrijven hebben onlangs serieuze interesse getoond om zich in Nederland te vestigen, zegt de Netherlands Foreign Affairs Investment Agency (NFIA). Dat is de overheidstaskforce die buitenlandse bedrijven begeleidt bij het investeren in Nederland.
De snelgroeiende interesse heeft alles te maken met het eind vorig jaar gesloten brexitakkoord. Hoewel het handelsakkoord voorkwam dat de Britten en de EU met een zeer chaotische no-dealbrexit uit elkaar gingen, blijkt de realiteit voor veel bedrijven toch ontzettend weerbarstig.
Sinds 1 januari kampen Britse bedrijven die exporteren naar de Europese Unie met langere wachttijden bij de grens, eindeloos veel papierwerk en gedoe met btw. Een vestiging openen in de EU is voor velen van hen de enige manier om deze muur van bureaucratie te ontlopen.
“We zien een doorlopende toename van het aantal bedrijven dat zich meldt bij ons. Zij kijken of ze zich in Nederland kunnen vestigen”, zegt Jeroen Nijland namens de NFIA. “Na 1 januari is in de praktijk duidelijk geworden wat die deal inhoudt en het betekent in de praktijk vaak meer tijd en meer kosten. Daarom overwegen ze een overstap.”
‘Allerlei rompslomp’
Ook het Engelse Stewart Superior, een handelaar in kantoorartikelen, heeft besloten een vestiging in Nederland te openen. “40 procent van onze export gaat naar de Europese Unie”, zegt directeur Geoffrey Betts. “Dus wij zijn als bedrijf ontzettend afhankelijk van een goede doorstroom van onze producten. Maar omdat veel van wat wij verkopen oorspronkelijk uit China komt, hebben we te maken met allerlei extra papieren rompslomp waardoor we onze spullen heel moeilijk de grens over krijgen.”
Vanwege de strenge oorsprongsregels in het handelsakkoord met de EU, kan alleen alles wat voor het merendeel in het Verenigd Koninkrijk is geproduceerd zonder tarieven naar de Europese Unie geëxporteerd worden. Voor alles wat oorspronkelijk elders in de wereld tot stand is gekomen, zijn geen uitzonderingen gemaakt in het brexit-akkoord. “Wij moeten extra importtarieven betalen, elk product dat we exporteren heeft een aparte barcode nodig en we moeten ineens BTW rekenen op elke transactie, waardoor onze producten duurder worden. Het is een bureaucratische nachtmerrie.”
“Je zou toch denken dat in die iets van 497 pagina’s van dit akkoord er wel één pagina zou zijn besteed aan onze situatie. Maar nee, daar is niks over afgesproken. En hier hebben echt honderden, zo niet duizenden bedrijven last van”, zegt Betts.
Voor Betts is het zelfs zo problematisch dat hij amper nog transporteurs kan vinden die bereid zijn om zijn kantoorartikelen het Kanaal over te brengen. “Ik krijg mails van ze waarin ze zeggen: we doen het niet. Het is teveel gedoe. Het risico dat we vast komen te staan is te groot. Dat geeft wel aan hoe ernstig de situatie is.”
Van VK naar Waalwijk
Betts heeft daarom besloten om een vestiging in Nederland te openen. Hij is druk bezig om een grote loods in Waalwijk vast te leggen, zodat hij voortaan zijn goederen rechtstreeks de EU in kan importeren. “We zochten een plek dichtbij de haven van Rotterdam, de belangrijkste haven van Europa. Daarnaast heeft Nederland een prettig vestigingsklimaat, is het belastingtechnisch interessant en zijn we ontzettend goed begeleid. Binnen een paar weken was alles geregeld. Ik heb al heel wat andere Engelse bedrijven gesproken die hetzelfde van plan zijn.”
Die trend herkent ook de Nederlands Britse Handelskamer, de NBCC. Die organisatie wordt overladen met telefoontjes.
“We zijn vrijwel dag en nacht bezig Britse bedrijven te helpen bij het openen van een vestiging in Nederland”, zegt Lyne Biewinga namens de NBCC. “Vooral Britse MKB-bedrijven kijken naar Nederland vanwege onze goeie infrastructuur, snelle digitale verbindingen en hoogopgeleide en goed Engelssprekende beroepsbevolking. Dat maakt Nederland tot één van de favoriete vestigingslanden.”
NOS 02.02.2021 De Europese Unie heeft vanwege aanhoudende intimidaties personeel teruggetrokken dat de controles uitvoert tussen de Noord-Ierse grens en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Eerder besloten de Noord-Ierse autoriteiten al grenscontroleurs terug te trekken, waardoor de goederenstroom tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland in ieder geval in de havens van Belfast en Larne deels niet meer wordt gecontroleerd.
De afgelopen tijd meldden de controleurs verdacht gedrag. Zo werden er kentekens genoteerd, zijn havenmedewerkers bedreigd, was er volgens een lokale burgemeester “zorgwekkende graffiti” op de muren gespoten en nemen spanningen in gemeenschappen toe.
De acties zijn zowel vanuit de EU, het VK als Ierland veroordeeld. Het is niet duidelijk wie er achter de intimidatie zit.
Brexitafspraak
De controles werden afgesproken in de handelsovereenkomst over de brexit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Door bij de grens tussen Noord-Ierland en het VK alvast producten te controleren, zou er geen ‘harde’ grens komen tussen Noord-Ierland en Ierland, dat bij de EU hoort.
De open grens was een van de belangrijkste overeenkomsten in het Goedevrijdagakkoord uit 1998, waarmee decennia van geweld in de regio werden afgesloten.
Het Noord-Ierse conflict
Tussen 1969 en 1998 was Noord-Ierland het toneel van een bloedige strijd, een periode die wordt aangeduid als The Troubles. Republikeinse wijken, waar veelal nationalistische katholieken woonden die een verenigd Ierland wilden, waren indertijd een no-go-area voor de politie. Het Ierse Republikeinse Leger (IRA) nam hun taak over. Criminelen en mensen die werden beschuldigd van asociaal gedrag werden met kogels afgestraft.
In loyalistische buurten, waar juist protestanten woonden die wilden dat Noord-Ierland deel van het Verenigd Koninkrijk zou blijven, gebeurde dat ook. Na het staakt-het-vuren van 1994 gebruikten de loyalistische strijdgroepen als de UFF, de UDA en de UVF geen kogels meer, maar honkbalknuppels, hamers en andere wapens.
Pro-Britse unionisten ergeren zich in Noord-Ierland al langer aan de afspraak, omdat ze vinden dat de EU een wig drijft tussen Noord-Ierland en de rest van het VK. Verder leiden de controles tot vertragingen.
Volgens de Britse minister van Kabinetszaken Gove zijn er “ernstige problemen” rond de brexitafspraken over de Noord-Ierse grens. Hij wil snel met de EU om tafel om oplossingen te bedenken.
Tegelijk wil hij de periode verlengen waarin aan de Noord-Ierse grens nog niet op alle EU-regels wordt gecontroleerd.
Vaccinperikelen
Dat de situatie in Noord-Ierland broos is, bleek vorige week nog toen de EU aankondigde de uitvoer van vaccins naar niet-EU-landen strenger te willen controleren.
Aanvankelijk gold die maatregel ook voor Noord-Ierland. Daar kwam meteen forse kritiek op vanuit Londen, Belfast en Dublin, omdat er zo alsnog controles aan de grens zouden komen tussen Noord-Ierland en Ierland.
De EU schrapte vervolgens het plan, maar volgens minister Gove is er wel “vertrouwen geschaad”.
AD 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient morgen een aanvraag in om lid te worden van handelsblok CPTPP, heeft de Britse regering bekendgemaakt. ,,Een jaar na ons vertrek uit de EU smeden we nieuwe partnerschappen die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus premier Boris Johnson in een verklaring.
De regering zei dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere leden rond de Stille Oceaan liggen, de tarieven voor eten en drinken en auto’s zal opheffen en tegelijkertijd de technologie- en dienstensector zou helpen stimuleren. De Britse minister van Handel Liz Truss spreekt morgen met zijn collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
,,Door ons aan te melden om het eerste nieuwe land te zijn dat zich bij de CPTPP aansluit, getuigt van onze ambitie om op de beste voorwaarden zaken te doen met onze vrienden en partners over de hele wereld en een enthousiaste voorvechter van wereldwijde vrijhandel te zijn”, zei Johnson.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot Donald Trump echter dat de VS deelname niet door zouden zetten.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog ratificeren. Truss noemde de CPTPP-landen eerder ‘een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld’.
NOS 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van een handelsblok met onder meer Canada, Australië en Japan. Dat heeft de Britse regering bekendgemaakt.
Het is maandag precies een jaar geleden dat de Britten uit de Europese Unie stapten. Volgens premier Johnson toont de aanvraag de Britse ambitie om zaken te doen met “onze vrienden en partners over de hele wereld”.
Het handelsblok waar het Verenigd Koninkrijk straks bij wil horen, het CPTPP, is ontstaan als een soort doorontwikkeling van het Trans-Pacific Partnership (TPP). Over dat handelsverdrag, bedoeld om tegenwicht te bieden aan China, was jaren onderhandeld door twaalf landen rond de Grote Oceaan. De Verenigde Staten deden ook mee aan die onderhandelingen, maar oud-president Trump zette bij zijn aantreden in 2016 een streep door het verdrag.
Eerste ‘nieuwe’ deelnemer
De andere elf landen zijn verdergegaan in het CPTPP. Behalve Canada, Australië en Japan gaat het om Mexico, Nieuw-Zeeland, Vietnam, Singapore, Brunei, Chili, Maleisië en Peru. Het Verenigd Koninkrijk zou het eerste ‘nieuwe’ land zijn dat sinds de oprichting tot het handelsblok toetreedt.
Premier Johnson verwacht dat deelname aan het verdrag grote economische voordelen zal opleveren voor de Britse bevolking. Door de handelsovereenkomst kunnen straks bijvoorbeeld de exporttarieven van whisky en auto’s omlaag, zegt de regering. Overigens moeten de Britten na hun aanvraag nog wel over hun deelname aan het verdrag onderhandelen met de andere CPTPP-landen. Dat gebeurt later dit jaar.
Andere handelsverdragen
Eind december sloot het Verenigd Koninkrijk al vrijhandelsovereenkomsten met Turkije en Vietnam. Kort daarvoor waren de Britten en de Europese Unie het op het nippertje eens geworden over een onderling handelsakkoord, waarmee een no-deal-brexit werd voorkomen.
NU 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van het handelsblok CPTPP, zo heeft de Britse regering zaterdag laten weten. Volgens premier Boris Johnson zal deelname daaraan economische voordelen opleveren voor de Britse bevolking.
“Een jaar na ons vertrek uit de EU zetten we nieuwe samenwerkingsverbanden op die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus Johnson in een verklaring.
De regering stelt dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere deelnemende landen rond de Stille Oceaan liggen, de importheffingen voor voedsel en auto’s wegneemt. Tegelijkertijd stimuleert het ook de technologie- en dienstensector.
De Britse minister van Handel, Liz Truss, spreekt maandag met haar collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag, waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump echter dat de VS toch niet zou deelnemen.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog bekrachtigen. Truss noemde het CPTPP-gebied eerder “een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld”.
MSN 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van het handelsblok CPTPP, zo heeft de Britse regering zaterdag laten weten. Volgens premier Boris Johnson zal deelname daaraan economische voordelen opleveren voor de Britse bevolking.
“Een jaar na ons vertrek uit de EU zetten we nieuwe samenwerkingsverbanden op die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus Johnson in een verklaring.
De regering stelt dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere deelnemende landen rond de Stille Oceaan liggen, de importheffingen voor voedsel en auto’s wegneemt. Tegelijkertijd stimuleert het ook de technologie- en dienstensector.
De Britse minister van Handel, Liz Truss, spreekt maandag met haar collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag, waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump echter dat de VS toch niet zou deelnemen.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog bekrachtigen. Truss noemde het CPTPP-gebied eerder “een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld”.
NU 31.01.2021 Belgische vissers zijn voor het eerst sinds de nieuwe handelsafspraken met het Verenigd Koninkrijk weer welkom in Britse wateren, zo meldt de Belgische minister Hilde Crevits zaterdag op Twitter. De minister van Landouw en Visserij schrijft dat de benodigde licenties zijn verleend voor zeventien van de achttien vissers die hun vissen vangen voor de Britse kust.
De zeventien vissers kunnen met de nieuwe licenties hun netten weer uitgooien in de twaalfmijlszone voor de kust van het Britse eiland. Ze waren de toegang hiertoe verloren op 1 januari, toen de Britten officieel afscheid namen van het Europese stelsel van regels.
De Britse wateren zijn voor levensbelang voor Belgische vissers. Ongeveer de helft van door Belgen gevangen vissen komt uit wateren van de overburen. De Belgische vissersvloot vangt daar met name tongen en schollen.
Met de vernieuwde handelsafspraken is de toegang tot Britse wateren verzekerd voor een periode van ruim vijf jaar. Wel mag er minder gevangen worden dan voorheen. Het VK krijgt in totaal ongeveer 1,6 miljard euro extra aan visvangstwaarde door de nieuwe handelsrelatie met de EU.
De licenties voor de Belgische vissers betekent niet dat Nederlandse vissers dit ook mogen. Vissers uit ons land mogen al zo’n veertig jaar niet meer in de zes-tot-twaalfmijlszone van het VK vissen. Alleen Franse en Belgische vissers mogen dat. Nederlandse vissers die onder een Belgische vlag varen mogen, mits ze de benodigde licentie hebben, wel in die zone vissen.
MSN 30.01.2021 De Franse president Emmanuel Macron heeft zaterdag in een interview met de Britse krant The Guardian en enkele andere media het Verenigd Koninkrijk opgeroepen duidelijkheid te scheppen over de vriendschapsbanden met de Europese Unie. Macron spreekt in dat interview over ‘half-friends’, een beetje vrienden.
Hij waarschuwt in dat vraaggesprek de Britse premier Boris Johnson dat hij moet kiezen wie zijn bondgenoten zijn. “Een beetje vrienden zijn is geen concept”, aldus Macron.
“Welke politieke koers wil Groot-Brittannië kiezen? Het kan niet de beste bondgenoot van de Verenigde Staten zijn, de beste bondgenoot van de EU en tevens het nieuwe Singapore zijn. Het moet een model kiezen”, zegt de Franse president in het interview.
Vrienden en bondgenoten
Begin deze maand prees Macron in zijn nieuwjaarstoespraak de Britten als vrienden en bondgenoten, ondanks de brexit. Volgens Macron maakt dat niet uit voor de goede relaties tussen de twee landen die sterk en vriendschappelijk zullen blijven.
Macron zegt de indruk te hebben dat het Britse leiderschap de diverse modellen over samenwerking aan de bevolking heeft “verkocht”. “Als de Britten een volledig trans-Atlantisch beleid willen voeren, dan willen we als EU verduidelijking, want dan zal er een afwijking van de afgesproken regels en de toegang tot de markten zijn.”
De Franse president voegde eraan toe het Verenigd Koninkrijk erg te waarderen, “maar ik denk dat brexit een fout is”. “Ik respecteer de soevereiniteit van het volk en het volk heeft gestemd, dus het moest gebeuren, maar ik denk dat de uitslag gebaseerd was op een hoop leugens en nu zien we dat zaken op veel terreinen veel ingewikkelder zijn geworden.”
NU 30.01.2021 De Europese Unie ziet af van het schrappen van een deel van het Noord-Ierlandprotocol, waarmee werd voorkomen dat coronavaccins naar het Verenigd Koninkrijk werden geëxporteerd. Eerder op de dag stelde de Europese Commissie nog controles in bij de Noord-Ierse grens, uit boosheid vanwege het hoogopgelopen conflict tussen de EU en de Zweeds-Britse farmaceut AstraZeneca.
De EU wilde daarmee voorkomen dat de farmaceut vaccins die in de EU gemaakt zijn aan niet-EU-lidstaten levert, met uitzondering van landen als Noorwegen en IJsland.
AstraZeneca deelde ruim een week geleden mee in het eerste kwartaal van dit jaar veel minder doses te kunnen leveren dan aanvankelijk was toegezegd, tot woede van de Europese Commissie. Brussel verdenkt AstraZeneca ervan het Verenigd Koninkrijk voorrang te geven bij de vaccinleveringen, omdat dat land eerder een contract had gesloten. De EU wilde daarom de hele productielijn van het bedrijf doorlichten.
Volgens het in het Brexit-akkoord afgesproken Noord-Ierlandprotocol moeten alle producten zonder controles vanuit de EU naar Noord-Ierland vervoerd kunnen worden. De EU beriep zich vrijdag echter op artikel 16 van het protocol, waarmee delen van de overeenkomst in bepaalde omstandigheden eenzijdig terzijde kunnen worden geschoven. Hiermee werd een harde ‘grens’ voor even werkelijkheid, wat jarenlang een spil was in de Brexit-onderhandelingen tussen het VK en de EU.
De EU heeft later op vrijdag besloten de exporttoets aan te passen, waardoor de uitvoer van vaccins van Ierland naar Noord-Ierland niet in gevaar zal komen. De Commissie kwam eerder met de toets om sterker te staan in de wereldwijde vaccinrace die is uitgebroken. Vaccinfabrikanten waarmee Brussel een contract heeft, mogen alleen nog vaccins naar buiten de EU uitvoeren als de leveringen aan de EU zelf niet in de knel komen. Als ze willen exporteren, moeten ze voortaan toestemming vragen.
EU werkt aan ‘transparant mechanisme’ rondom vaccinexport
De Ierse premier Micheál Martin reageerde vrijdagavond verheugd op het besluit van de Europese Commissie om toch af te zien van het inzetten van artikel 16. Hij had vrijdag meerdere keren contact met Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen. Die liet vrijdagavond via Twitter weten dat de EU werkt aan een transparant mechanisme waarmee vaccinexports beter kunnen worden gecontroleerd.
Veel EU-landen, waaronder Nederland, hebben zwaar ingezet op het vaccin van AstraZeneca. Nederland hoopte in februari en maart al miljoenen vaccins te ontvangen, maar zou het met wat nu op tafel ligt, moeten doen met ongeveer 1,2 miljoen tot 1,5 miljoen doses.
AD 26.01.2021 Schotten én Noord-Ieren betwijfelen ten zeerste of hun toekomst nog langer in het Verenigd Koninkrijk ligt. De brexit en de coronapandemie hebben de ziel uit de Unie geslagen.
Het recente dreigement van premier Nicola Sturgeon van Schotland om desnoods zonder toestemming van Westminster een referendum uit te schrijven over een afsplitsing van het Verenigd Koninkrijk, kon op geen slechter moment komen. Immers, ook de Noord-Ieren loeren nadrukkelijk naar de uitgang. 51 procent van de Noord-Ierse bevolking wil binnen vijf jaar stemmen over een hereniging met Ierland. Onvrede over de brexit werkt als brandstof.
Sturgeon stak niet zomaar een staaf dynamiet in de Unie. Haar Scottish National Party (SNP) gebruikt voor de verkiezingen in mei onafhankelijkheid als leidend thema. Nu uit polls naar voren komt dat haar partij afstevent op een monsterzege, slaat ze met haar vuist op tafel. Als premier Boris Johnson blijft weigeren Schotland een volksraadpleging toe te staan, dan pookt Sturgeon eigenhandig het vuur op.
De SNP wil niet in dezelfde val trappen als Catalonië door een ‘illegaal’ referendum uit te schrijven. Juristen denken dat dit kan door de vraagstelling enigszins aan te passen. Sturgeon zou de kiezers bijvoorbeeld kunnen voorleggen of ze willen dat Schotland moet proberen te onderhandelen met Westminster over onafhankelijkheid. Bij winst, zeer aannemelijk op dit moment, zet de SNP Johnson zodoende alsnog voor het blok.
De Schotse wens om zich af te scheiden van het Verenigd Koninkrijk en als zelfstandig land aansluiting te zoeken bij de Europese Unie is niet nieuw. Nog maar zeven jaar geleden vond een onafhankelijkheidsreferendum plaats. Toen moesten de voorstanders van afsplitsing bakzeil halen. De SNP vindt dat de situatie door de brexit – een ruime meerderheid van de Schotten is hier fel tegen – zodanig is veranderd dat de bevolking een tweede kans moet krijgen.
‘Populisme’
Johnson kon de opstandigheid van de SNP lang afdoen als ‘populisme van een nationalistische beweging’, maar sinds zondag lukt dat niet meer. Uit een groots opgezette enquête van The Times kwam naar voren dat ook Noord-Ierland de uitgang opzoekt. Op dit moment wil 47 procent van de bevolking nog in de Unie blijven. Maar 11 procent van de Noord-Ieren heeft inmiddels serieuze twijfels, terwijl 42 procent zich onomwonden uitspreekt voor een hereniging met Ierland. De 11 procent twijfelaars kan het gat van 5 procent in een keer tenietdoen.
Van de Noord-Ieren onder de 45 jaar is reeds een meerderheid voor aansluiting met het buurland. Als meer Noord-Ierse jongeren straks stemrecht krijgen, neemt dit aantal alleen maar toe. De jeugd heeft de eerdere strubbelingen niet actief meegemaakt. De terreur van de IRA kennen ze alleen uit de geschiedenislessen. En ze zijn niet, zoals de vorige generaties, getekend door de bloedige conflicten en vastgeklonken aan protestantse dan wel katholieke kampen.
Zodra ‘aannemelijk’ is dat een meerderheid van de Noord-Ieren voor hereniging voelt, moet er een referendum worden gehouden
De brexit lijkt dit proces te versnellen. Noord-Ierland wilde net als Schotland deel blijven uitmaken van de Europese Unie. De deal met Brussel raakt het land nu hard. Door de talloze procedures – ingevoerd om de ‘zachte’ grens met Ierland te waarborgen – komen schappen in de supermarkten leeg te staan. De prijs van het respecteren van het Goedevrijdagakkoord, waarmee in 1998 een einde kwam aan een bloedige strijd tussen katholieke ‘Nationalists’ en protestantse ‘Unionists’ die trouw aan de Britse kroon bleven, is hoog.
In het Goedevrijdagakkoord is een bepaling opgenomen over een mogelijke hereniging met Ierland. Zodra ‘aannemelijk’ is dat een meerderheid van de Noord-Ieren hiervoor voelt, moet er een referendum worden gehouden. De poll in The Times laat zien dat dit moment zo goed als bereikt is.
,,Het is tijd om de voorbereidingen voor een hereniging met Ierland te beginnen”, reageerde Michelle O’Neil, leider van Sinn Féin, een vurige voorstander van aansluiting bij Ierland. Eerste minister Arlene Foster van de DUP, die bij het VK wil blijven, waarschuwde juist voor nieuwe onlusten en sprak van een ‘roekeloos’ voorstel midden in een pandemie, maar schoot het voornemen niet af.
MSN 20.01.2021 Problemen door grensformaliteiten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie door de brexit blijven toenemen. Nu dreigt een belangrijk Brits douanesysteem overbelast te raken. Britse exporteurs melden dat ze steeds meer moeite hebben om de juiste papieren te verkrijgen waarmee ze hun goederen zonder vertraging naar de EU kunnen vervoeren.
Dat komt doordat er volgens hen te weinig personeel is met de bevoegdheid om ze te verstrekken.
Het is volgens sommige Britse exporteurs nu bijna onmogelijk om de doorvoerdocumenten te krijgen. “Niemand krijgt nog formulieren”, zegt een vrachtvervoerder uit Liverpool die onder meer auto’s en machines exporteert. “We hebben al honderden aanvragen moeten afwijzen.”
Achterstand inlopen
De Britse douane is zich bewust van het probleem. De moeilijkheden zouden worden veroorzaakt door een recente upgrade van een computersysteem. Volgens de douane kan de achterstand binnen een week worden ingehaald.
De EU is de grootste handelspartner van Groot-Brittannië en goed voor 43 procent van de export van het land in 2019. Voor de brexit kostte het veel minder moeite om goederen te exporteren omdat er bijna nooit papierwerk nodig was. Nu worden bedrijven geconfronteerd met vertragingen door ontbrekende of verkeerd ingevulde formulieren.
Gewaarschuwd
De afgelopen jaren is er veelvuldig gewaarschuwd voor opstoppingen aan de grens als gevolg van de brexit. Zelfs met een vrijhandelsakkoord zoals dat is gesloten, moeten transporteurs veel meer papierwerk regelen om spullen van de EU naar het VK te vervoeren en omgekeerd.
Dat kost tijd en geld en vergt meer mensen om alles in goede banen te leiden.
NOS 18.01.2021 Zeker twintig vrachtwagens van Britse visbedrijven hebben in hartje Londen gedemonstreerd tegen de vertragende, administratieve rompslomp waarmee ze te maken hebben nu de brexit definitief is afgerond.
De voertuigen stelden zich op in straten rond de ambtswoning van premier Johnson aan Downing Street en bij het parlementsgebouw.
Met name exporteurs van schaal- en schelpdieren worden getroffen. De dieren gaan vaak levend in de vrachtwagen. Hoe langer ze onderweg zijn, hoe minder er voor ze wordt betaald. De exporteurs zien hun bedrijven door de brexit-bureaucratie naar eigen zeggen vernietigd worden. Op hun vrachtwagens hadden de vissers leuzen geschreven met kritiek op Johnsons regering.
Britse vissers zetten vrachtwagens uit protest voor Downing Street 10
Veel vissers uit het Verenigd Koninkrijk hebben sinds de definitieve afronding van de brexit met de handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU moeite om hun vangst naar Europa te exporteren.
Door de toegenomen bureaucratie met onder meer vangstcertificaten en extra kwaliteits- en douanecontroles zijn leveringen geregeld flink vertraagd. Met als gevolg dat Europese kopers de vangst weigeren of aanzienlijk minder betalen.
Agenten spraken de vrachtwagenchauffeurs aan:
AFP
AFP
AFP
AFP
Gary Hodgson, directeur van visbedrijf Venture Seafoods, zegt tegen persbureau Reuters dat er in zijn branche serieus mee rekening wordt gehouden “dat het systeem mogelijk instort”.
Door de administratieve rompslomp moest hij sinds december al meerdere keren leveringen aan de EU annuleren. Een exploitant had vorige week 400 pagina’s aan documenten nodig om aan boord van een veerboot naar Europa te mogen, zegt Hodgson.
De vissers pleiten voor een “werkbaarder” systeem. Hodgson: “Premier Johnson moet eerlijk zijn tegenover ons, zichzelf en het Britse volk over de problemen voor de industrie”.
NU 13.01.2021 Nederland ontvangt mogelijk 757,4 miljoen euro aan Europees geld ter compensatie van de schade die uit de Brexit voortvloeit. Alleen Ierland kan aanspraak maken op een hoger bedrag, blijkt uit het voorstel waarover de EU-lidstaten en het Europees Parlement het eens proberen te worden.
Uit het Brexit-fonds, waarmee de Europese Unie bijvoorbeeld de transportsector, de visserij en andere slachtoffers van de Brexit wil helpen, kan dit jaar 4,24 miljard euro worden geput.
De lidstaten hebben de verdeling die de Europese Commissie voorstelt woensdag voor het eerst besproken. Nog niet alle landen zijn echter tevreden, en ook het Europees Parlement buigt zich er nog over.
Nederland zou dus alleen Ierland, dat een landsgrens met het Verenigd Koninkrijk deelt en van alle lidstaten het zwaarst is getroffen door het vertrek van de Britten, voor moeten laten gaan. Na Nederland volgen Duitsland, Frankrijk en België.
Volgend jaar komt er nog eens ruim 1 miljard euro vrij uit het fonds.
RTL 13.01.2021 Nederland krijgt een flink deel van het geld dat de Europese Commissie heeft gereserveerd om landen te compenseren voor brexitschade. Van de eerste 4 miljard die wordt uitgekeerd, krijgt Nederland zoals het er nu naar uitziet 713,3 miljoen.
Dat is bijna 18 procent van het totaal. Dat heeft de Commissie vanochtend bekendgemaakt in een overleg met de vertegenwoordigers van de EU-landen in Brussel.
5 miljard voor getroffen economieën
De pot met geld bedraagt in totaal 5 miljard euro, het laatste miljard wordt pas over een paar jaar verdeeld. Het geld is bedoeld om landen deels te compenseren voor kosten die zij maken om bedrijven en sectoren te ondersteunen die lijden onder de brexit.
Denk daarbij bijvoorbeeld aan vissers die minder mogen vangen in de Britse wateren, transporteurs die tegen extra kosten aanlopen of bijvoorbeeld vleesproducenten die met andere regels te maken krijgen die nadelig uitpakken.
In een eerste reactie laat een woordvoerder van de Nederlandse vertegenwoordiging in Brussel weten het ‘positief’ te vinden dat de Europese Commissie de bedragen per land heeft gepubliceerd en daarbij heeft gekeken naar de economische verwevenheid van landen met het VK en de verwachte impact.
Dat heeft ervoor gezorgd dat Nederland een behoorlijk groot deel van de te verdelen taart toebedeeld heeft gekregen. Alleen Ierland, dat als enige EU-land een landgrens heeft met het VK, krijgt meer. De Ieren krijgen 991,2 miljoen uit Brussel.
België en Frankrijk moeten het voorlopig doen met respectievelijk 305,5 miljoen en 396,5 miljoen euro.
Of deze bedragen ook definitief worden uitgekeerd, is nog niet helemaal zeker. De lidstaten en het Europees Parlement moeten nog akkoord gaan met de verdeling.
Werkelijke schade veel groter
Overigens is de compensatie uit Brussel bij lange na niet genoeg om de totale economische schade voor Nederland te compenseren. Het Centraal Planbureau berekende eerder dat een brexit mét een vrijhandelsakkoord de Nederlandse economie jaarlijks miljarden kost.
De schatting is dat structurele kosten in 2030 kunnen oplopen tot zo’n 8 miljard euro per jaar.
NOS 10.01.2021 Britse bedrijven en ondernemers luiden de noodklok vanwege de chaos in de exporthandel, veroorzaakt door de “verbijsterende” hoeveelheid aan nieuwe regels door de brexit.
In de eerste week nadat het handelsakkoord van kracht werd, schortte bezorgdienst DPD een deel van de leveringen aan het Europese vasteland op, stopte boekhandelketen Waterstones de verkoop aan klanten in de EU en waarschuwden Britse vissers dat ze hun verse producten niet op de EU-markten kunnen verkopen vanwege vertragingen aan de grenzen.
Premier Johnson beloofde een tariefvrije handelsdeal na de brexit, die vrije en eenvoudige toegang tot de Europese markt zou toestaan. Maar in werkelijkheid worden handelaren geconfronteerd met allerlei kosten voor de uitvoer van goederen naar Europa, zeggen ze in The Guardian.
Lege schappen bij Marks en Spencer in Parijs wegens leveringsproblemen AFP
Volgens de Britse brancheorganisatie Food and Drink Federation zorgen de administratieve rompslomp en grenscontroles voor 3,3 miljard euro aan extra kosten voor de detailhandel. Goederen en etenswaren dreigen daardoor duurder te worden, waarschuwt de sector.
Overhaaste deal
Veel van de problemen worden toegeschreven aan de overhaaste deal, die op Kerstavond werd bezegeld. “De reden waarom het Verenigd Koninkrijk en de EU oorspronkelijk een implementatieperiode van elf maanden overeenkwamen, was om bedrijven de tijd te geven orde op zaken te stellen en klaar te zijn voor de overgang. Maar die tijd hadden we niet”, zegt Stephen Kelly, directeur van een Noord-Ierse bedrijfsorganisatie. “We hadden zeven dagen voordat iedereen klaar moest zijn, en een daarvan was Eerste Kerstdag.”
“Er zijn nog steeds belangrijke kwesties die moeten worden gladgestreken”, aldus Stephen Phipson, directeur Make UK.
“De industrie verwelkomde de handelsovereenkomst die de catastrofe van no-deal heeft voorkomen, omdat tarieven en quota een ramp zouden zijn geweest voor exporteurs. Maar dit is slechts een uitgangspunt, want er zijn nog steeds belangrijke kwesties die moeten worden gladgestreken”, zegt Stephen Phipson, directeur van werkgeversorganisatie Make UK inThe Guardian. Hij denkt dat daar maanden, zo niet jaren, voor nodig zouden zijn.
Het is nog maar de vraag of die wil er is, na al die maanden van onderhandelen, zegt Dominic Goudie, hoofd van de Food and Drink Federation. Hij waarschuwde eerder deze week voor dreigende leveringsproblemen van voedingsmiddelen door de nieuwe regels. Zo worden voedingsmiddelen die via een Brits distributiecentrum naar Ierland of Europa worden vervoerd, als Brits bestempeld, ook als ze in de EU gemaakt zijn. Dat leidt tot extra kosten, papierwerk en vaak ook vertraging.
Vertegenwoordigers van Britse productie- en handelsorganisaties voerden afgelopen donderdag spoedoverleg met minister Gove van Buitenlandse Zaken. Gove gaf toe dat er problemen waren die de komende weken voor “aanzienlijke extra verstoringen” aan de Britse grens zouden leiden.
Ook vanuit Europese zijde vragen bedrijven om een aanpassingsperiode, zodat ze tijd krijgen om de regels in het 1200 pagina’s tellende handelsverdrag te begrijpen en ze te implementeren.
Pandemie
Het Verenigd Koninkrijk koopt ongeveer de helft van zijn voedsel uit het buitenland, met de meerderheid afkomstig uit de Europese Unie. Al voor de brexit ontstonden er problemen aan de grens, toen door de coronapandemie vrachtwagens het land niet meer in en uit konden.
NOS 04.01.2021 Londen, van oudsher een van de belangrijkste financiële centra in de wereld, verliest een deel van zijn financiële handel aan de Europese Unie. Dat blijkt op de eerste handelsdag in het nieuwe jaar. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) meldt “een flinke toename van activiteiten” op de platforms van financiële instellingen die zich in de aanloop naar de brexit in Nederland hebben gevestigd.
Volgens de Financial Timesis voor bijna 6 miljard euro aan aandelenhandel verschoven van Londen naar hoofdsteden in de EU. Hierdoor mist het VK belastinginkomsten. In het handelsakkoord dat eind vorig jaar werd gesloten, zijn nauwelijks voorzieningen opgenomen om beperkingen in financiële handel op te heffen.
In Nederland heeft de AFM 54 handelsvergunningen verleend die voor de Brexit zijn aangevraagd. Het gaat onder meer om handelsplatformen die zich bezighouden met handel op de aandelen- en obligatiemarkt.
AD 01.01.2021 Vanaf vandaag geldt er in het Verenigd Koninkrijk niet langer een btw-tarief van 5 procent op tampons en maandverband. Sanitaire producten worden in de Europese Unie belast, omdat ze niet op de lijst van essentiële goederen staan.
Britse activisten zijn blij met het verdwijnen van de ‘seksistische belasting’, die in de volksmond ook wel de ‘tamponbelasting’ werd genoemd. ,,Deze verandering stelt een negatief beeld over vrouwen dat de belasting met zich meebrengt aan de kaak”, vertelt de 27-jarige Laura Coryton aan de BBC. Coryton begon zes jaar geleden met actievoeren tegen de maatregel en zegt op Twitter het bijna niet te kunnen geloven dat de ‘tamponbelasting’ geschrapt wordt.
Lots of exciting things happening today! Can’t believe that as of midnight tonight, tampon tax will finally be axed. Feeling very lucky to have been a part of this with so many others including the amazing @paulasherriff
Mary-Ann Russon
@concertina226
Hi @LauraCoryton, do you have time to give me a quick comment this afternoon for @BBCBusiness on the Tampon tax abolishment coming into effect from tomorrow please? Let me know!
In november werd Schotland het eerste land ter wereld dat sanitaire producten gratis beschikbaar stelt aan inwoners. Hierop zei Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen (PvdA) maandverband en tampons ook gratis beschikbaar te willen maken voor Nederlandse vrouwen en meisjes die deze middelen niet zelf kunnen betalen. ,,In een gezin met meerdere dochters dat van 50 euro per week moet rondkomen telt die paar euro toch op’’, zei Ploumen toen. Ze baseerde zich op een onderzoek over menstruatie-armoede in Nederland.
De Britse premier Boris Johnson is meer dan tevreden met de gesloten handelsdeal met de Europese Unie voor na de brexit. Hij ziet het als een triomf.
MSN 0101.2021 Met het definitieve vertrek uit de Europese Unie wordt in het Verenigd Koninkrijk vanaf deze vrijdag geen belasting meer geheven op producten zoals tampons en maandverband. Volgens Europese regels moeten EU-lidstaten tot 2022 minimaal 5 procent btw heffen op dergelijke artikelen, meldt BBC News. Maar nu de Britten uit de EU zijn gestapt, mogen ze de regels met ingang van dit jaar al aanpassen. De belasting was activisten een doorn in het oog.
Om 23.00 uur (Britse tijd) werd de interne Europese markt verlaten en – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – staat het VK daadwerkelijk op eigen benen.
De Britse Laura Coryton, die al ruim zes jaar tegen de omstreden belasting strijdt, vertelt in gesprek met BBC News dat de verdwijning van de “seksistische belasting” belangrijk is in de strijd tegen armoede. “Deze verandering gaat leiden tot een lagere prijs van menstruatieproducten.”
BBC News schrijft op basis van een schatting van het Britse ministerie voor Economische Zaken dat iedere Britse vrouw gemiddeld 40 pond (zo’n 45 euro) gaat besparen. Een doos met twintig tampons wordt zo’n 8 cent goedkoper, terwijl de prijs van pakken maandverband zo’n 6 cent daalt.
Schotland is overigens al een stap verder. Het land introduceerde vorig jaar als eerste land ter wereld een wet om dameshygiëneproducten gratis te maken, eveneens om zogeheten ongesteldheidsarmoede te bestrijden. In het land zijn tampons en maandverband op plekken als buurtcentra, jeugdclubs en apotheken gratis verkrijgbaar.
MSN 01.01.2021 De Brexit is een feit; om middernacht verliet het Verenigd Konkrijk de interne Europese Markt. “Een geweldig moment voor dit land”, noemde premier Boris Johnson de veranderingen donderdagavond. Kort na de jaarwisseling passeerden de eerste trucks de nieuwe douanegrens.
In Noord-Frankrijk overhandigden na middernacht de eerste chauffeurs hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan op de trein die door de Kanaaltunnel rijdt. Dat lijkt vooralsnog goed te verlopen.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. “Ik denk niet dat het lastig wordt”, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken.
De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Uiteindelijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag al 200 vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Volgens Getlink voldeden alle vrachtwagens aan de nieuwe vereisten en zijn er geen combinaties geweigerd.
Op vrijdag staan ook al de eerste vluchten en afvaarten vanuit de EU naar het Verenigd Koninkrijk en vice versa gepland. De verwachting is dat eventuele problemen per maandag meer zullen opspelen, als de handel meer als normaal verloopt.
Nederlandse douane heeft negenhonderd extra medewerkers
De eerste vrachtauto’s die per veerboot de overtocht maken worden in de loop van de ochtend in de haven van Calais verwacht. Voorzitter van de haven Jean-Marc Puissesseau zei op oudejaarsdag dat er drie jaar lang hard is gewerkt om de impact van de brexit op onder meer het afhandelen van vervoersstromen in de haven zo beperkt mogelijk te houden.
Of de nieuwe grens nu wel of niet voor veel extra problemen zal zorgen, Nederlandse douane krijgt het hoe dan ook drukker. In de afgelopen twee jaar heeft de douane circa negenhonderd nieuwe medewerkers aangenomen om al het extra werk te verzetten.
Eerder gaf de instantie aan in de eerste vier tot zes weken vertragingen te verwachten in de Rotterdamse haven als gevolg van de brexit.
Ook op Schiphol zal het wennen zijn, omdat reizigers echt te maken krijgen met een grens. Ook mogen bijvoorbeeld niet meer zomaar bepaalde bederfelijke producten het land worden binnengebracht.
Johnson wil van VK een ‘wetenschappelijke supermacht’ maken
In zijn nieuwjaarsboodschap beloofde Boris Johnson dat het Verenigd Koninkrijk een wetenschappelijke supermacht zal worden.
De premier zei dat hij de nieuwe mogelijkheden die brexit biedt, wil gebruiken om pionierswerk te verrichten op het gebied van biowetenschappen, kunstmatige intelligentie en batterij- en windenergietechnologie. Daarbij moeten miljoenen hooggekwalificeerde banen worden gecreëerd.
Johnson noemde het een ‘geweldig moment’ en stelde dat de Britten hun vrijheid weer terug hebben, “het is aan ons om er het beste van te maken.” Hij beloofde tegelijkertijd dat het Verenigd Koninkrijk “open, genereus en naar buiten gericht” zal zijn.
Verder hoopt de Britse premier de Britten die zich van de Brexit hebben afgewend weer bijeen te brengen en het land te verenigen in plaats van uiteen te laten vallen. Noord-Ierland en Schotland hadden tijdens het referendum in meerderheid tegen de Brexit gestemd. “Ik denk dat het instinct van het volk van dit land zal zijn om zich in een Verenigd Koninkrijk te verenigen. Daar waar Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland samenwerken om onze waarden over de hele wereld uit te dragen”, aldus Johnson.
NU 01.01.2021 De eerste uren na de Brexit was er weinig hinder voor het verkeer van en naar het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn in de nacht van donderdag op vrijdag bijna tweehonderd vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Dat meldt tunnelexploitant Getlink. Ook Schiphol meldt dat er weinig problemen waren bij de eerste vluchten richting het VK.
Door het Britse vertrek uit de Europese Unie is het sinds vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het VK. De extra douanecontroles hebben op de luchthaven echter niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend gingen onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder bevestigde dat er geen problemen waren.
Rustig in Rotterdamse haven
In de haven van Rotterdam is het vrijdag rustig wat betreft het verkeer richting het VK. Er staan slechts twee ferryafvaarten gepland op Nieuwjaarsdag. Havenbedrijf Rotterdam liet eerder deze week weten op de eerste dag van het nieuwe jaar weinig problemen te verwachten. In het weekend is het ferryverkeer tussen Rotterdam en het VK eveneens beperkt.
Ook de douane denkt dat er vrijdag niet of nauwelijks hinder is, meldt een woordvoerder. Pas na het weekend, als het weer drukker is, houdt de douane rekening met oponthoud.
Vrachtwagens verlaten de eerste ferry die na de Brexit aankomt in Dover. Foto: ANP
Douaneformaliteiten leidden bij Kanaaltunnel niet tot vertraging
Bij de Kanaaltunnel waren er in de Nieuwjaarsnacht en -ochtend geen noemenswaardige opstoppingen. Daardoor konden vrachtwagens hun weg zonder problemen vervolgen. Door de Brexit moeten logistieke bedrijven weer douaneformaliteiten doorlopen. Volgens Getlink voldeden alle trucks aan de nieuwe vereisten en zijn er geen voertuigen geweigerd.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk. Dit zou een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigen te onderbreken. De directeur van Getlink liet enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Circa 70 procent van de handel tussen het VK en de EU verloopt via de Franse havens van Calais en Duinkerken. Gemiddeld passeren dagelijks 60.000 mensen en twaalfduizend vrachtwagens deze havens.
MSN 01.01.2021 De eerste uren na de Brexit was er weinig hinder voor het verkeer van en naar het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn in de nacht van donderdag op vrijdag bijna tweehonderd vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Dat meldt tunnelexploitant Getlink. Ook Schiphol meldt dat er weinig problemen waren bij de eerste vluchten richting het VK.
Door het Britse vertrek uit de Europese Unie is het sinds vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het VK. De extra douanecontroles hebben op de luchthaven echter niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend gingen onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder bevestigde dat er geen problemen waren.
Rustig in Rotterdamse haven
In de haven van Rotterdam is het vrijdag rustig wat betreft het verkeer richting het VK. Er staan slechts twee ferryafvaarten gepland op Nieuwjaarsdag. Havenbedrijf Rotterdam liet eerder deze week weten op de eerste dag van het nieuwe jaar weinig problemen te verwachten. In het weekend is het ferryverkeer tussen Rotterdam en het VK eveneens beperkt.
Ook de douane denkt dat er vrijdag niet of nauwelijks hinder is, meldt een woordvoerder. Pas na het weekend, als het weer drukker is, houdt de douane rekening met oponthoud.
Douaneformaliteiten leidden bij Kanaaltunnel niet tot vertraging
Bij de Kanaaltunnel waren er in de Nieuwjaarsnacht en -ochtend geen noemenswaardige opstoppingen. Daardoor konden vrachtwagens hun weg zonder problemen vervolgen. Door de Brexit moeten logistieke bedrijven weer douaneformaliteiten doorlopen. Volgens Getlink voldeden alle trucks aan de nieuwe vereisten en zijn er geen voertuigen geweigerd.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk. Dit zou een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigen te onderbreken. De directeur van Getlink liet enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Circa 70 procent van de handel tussen het VK en de EU verloopt via de Franse havens van Calais en Duinkerken. Gemiddeld passeren dagelijks 60.000 mensen en twaalfduizend vrachtwagens deze havens.
NOS 01.01.2021 Omdat vandaag de brexit-afspraken tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ingaan, is er voor chauffeurs en transportbedrijven een nieuwe werkelijkheid aangebroken. Bij de haven van Calais is het nog rustig, ziet correspondent Frank Renout.
Iets voor 06.30 uur vertrok vanaf daar de eerste veerboot naar Dover. “Met een handjevol vrachtwagens aan boord. Ook op de weg naar de haven is het ontzettend stil”, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
Maar problemen zouden nog kunnen komen. “Dit is nu de buitengrens van de Europese Unie en daar horen allerlei controles bij. Er zijn formaliteiten bij gekomen en veranderd.”
Bij de ingang van de Eurotunnel is het uitgestorven. “Ik sta bij de A16, hier rijdt helemaal niets. Ook het parkeerterrein is helemaal leeg”, zegt Renout. Dat kan doordat het vandaag een vrije dag is. “De voorspelling is dat de drukte vanaf maandag, de eerste werkdag, langzaam zal toenemen.”
Rustig in Calais en Dover, ondanks grenscontroles door brexit
Peter Vinke van Neele Vat Logistics, dat bouwmaterialen en geur- en smaakstoffen voor vooral bier en wijn naar het Verenigd Koninkrijk vervoert, is opgelucht. “Eigenlijk zijn wij blij dat het zo ver is. Het is natuurlijk echt een aanloop geweest om hieraan te beginnen.”
Het bedrijf heeft extra personeel aangenomen, processen aangepast en geïnvesteerd om allerlei zaken digitaal te kunnen verwerken. “We denken dat we er klaar voor zijn, maar het is spannend. Maandag gaan we echt live.” Omdat de transporteur voor elke scheepslading documenten moet regelen en extra transacties moet uitvoeren, worden de transporten duurder, wat wordt doorberekend aan de klant. “Dat kan niet anders.”
Obstakel
In de stad Calais, waar geld wordt verdiend aan reizigers van en naar het Verenigd Koninkrijk, vragen ondernemers en inwoners zich af wat de brexit voor hen gaat betekenen. “Het kan zijn dat klanten minder gaan komen omdat ze de douane en grens een obstakel vinden”, zegt hoteluitbaatster Rachel Lannoy. “Of ze komen juist vaker om van de lagere tarieven te profiteren.” Ze hoopt dat Calais een duty free-zone zal worden. De burgemeester heeft daar een verzoek voor gedaan.
MSN 01.01.2021Kort na middernacht waarop het Verenigd Koninkrijk officieel uit de interne markt van de Europese Unie hebben de eerste vrachtwagens in Noord-Frankrijk de nieuwe douanegrens overgestoken. Chauffeurs overhandigden hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan op de trein die door de Kanaaltunnel rijdt.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. “Ik denk niet dat het lastig wordt”, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken. De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
MSN 01.01.2021 De eerste vluchten in het nieuwe jaar van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk hebben op Schiphol niet voor noemenswaardige problemen gezorgd. Door de brexit is het per vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Extra douanecontroles hebben niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend vertrokken onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder van Schiphol bevestigde dat er geen problemen waren.
Wel moet worden aangetekend dat door de coronacrisis reizen op dit moment wordt afgeraden. Daarbij komt dat in het Verenigd Koninkrijk een gemuteerd coronavirus rondwaart. De nieuwe coronavariant kan aanzienlijk besmettelijker zijn. Toen de mutatie bekend werd, besloten de meeste EU-landen om het reizen van en naar Groot-Brittannië grotendeels te beperken om de verspreiding ervan te voorkomen.
AD 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn om middernacht ingegaan. De Britten hebben om 23.00 Engelse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu, vier jaar na het brexitreferendum, daadwerkelijk op eigen benen.
In havensteden Dover en Calais gelden de nieuwe regels voor personen en vrachtvervoerders die willen im- of exporteren naar Groot-Brittannië. Het Verenigd Koninkrijk liet zelf weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie, die om middernacht zijn ingaan. Premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de ,,vrijheid in eigen handen’’ heeft en er het beste van moet maken.
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht aan Europa weten snel terug te keren. ,,Schotland zal snel weer terug zijn’’, meldde ze op Twitter. ,,Houd het licht aan.’’ De Schotse premier wil dit jaar een tweede referendum houden over Schotse onafhankelijkheid.
Met klokslagen van de Big Ben in Londen werd om 23.00 uur plaatselijke tijd het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese handelszone aangekondigd. Het Britse Lagerhuis en Hogerhuis hadden afgelopen woensdag het akkoord tussen Groot-Brittannië en de EU goedgekeurd. De Big Ben ondergaat een grote restauratie sinds 2017, maar voor deze historische dag was het klokkenspel teruggehangen.
Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eind januari al, maar was tot het einde van dit jaar gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Door het uitblijven van nieuwe afspraken over handel dreigden grote chaos en kostbare handelsbelemmeringen na de jaarwisseling. Vlak voor kerst sloten Groot-Brittannië en de EU alsnog een handelsovereenkomst.
Kort na middernacht zijn de eerste vrachtwagens in Noord-Frankrijk de nieuwe douanegrens overgestoken. Chauffeurs overhandigden hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan van de trein die door de Kanaaltunnel rijdt.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. ,,Ik denk niet dat het lastig wordt’’, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken. De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
NU 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten voor verkeer tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag ingegaan. De Britten hebben om 23.00 uur Britse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – daadwerkelijk op eigen benen.
In de Engelse havenstad Dover en de Franse havenstad Calais gelden nu nieuwe regels voor de import en export. Het Verenigd Koninkrijk liet eerder weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de “vrijheid in eigen handen” heeft en er het beste van moet maken.
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht weten dat het land naar verwachting snel terugkeert in de EU. “Schotland zal snel weer terug zijn”, meldde ze op Twitter. “Hou het licht aan.”
Sturgeon wil dit jaar een tweede referendum over Schotse onafhankelijkheid houden.
MSN 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten voor verkeer tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag ingegaan. De Britten hebben om 23.00 uur Britse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – daadwerkelijk op eigen benen.
In de Engelse havenstad Dover en de Franse havenstad Calais gelden nu nieuwe regels voor de import en export. Het Verenigd Koninkrijk liet eerder weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de “vrijheid in eigen handen” heeft en er het beste van moet maken.
Schotse premier wil weer in de EU
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht weten dat het land naar verwachting snel terugkeert in de EU. “Schotland zal snel weer terug zijn”, meldde ze op Twitter. “Hou het licht aan.”
Sturgeon wil dit jaar een tweede referendum over Schotse onafhankelijkheid houden.
NOS 31.12.2020 De Britse koningin Elizabeth heeft haar handtekening gezet onder de handelsovereenkomst met de Europese Unie. Dat deed ze nadat zowel het Hogerhuis als het Lagerhuis met de deal had ingestemd. Nu kunnen de Britten op 1 januari de Europese interne markt verlaten, zoals afgesproken.
Eerder op de dag stemde het Lagerhuis met grote meerderheid in met de deal die op Kerstavond werd gesloten. Laat op de avond volgde het Hogerhuis. Het parlement was voor de zittingen teruggeroepen van kerstreces.
Het akkoord werd vorige week donderdag gesloten, na lange onderhandelingen. Er zijn onder meer afspraken gemaakt over visserij en een gelijk speelveld voor bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU.
Afgelopen maandag gingen de EU-lidstaten al akkoord met de deal. De enige goedkeuring die nu nog nodig is, is die van het Europees Parlement. Dat duurt waarschijnlijk nog een maand, maar tot die tijd is er een voorlopige regeling waarin geen handelstarieven gelden.
NU 31.12.2020 Het had wat voeten in de aarde, maar in de nacht van donderdag op vrijdag om 0.00 uur (Nederlandse tijd) neemt het Verenigd Koninkrijk na 48 jaar echt afscheid van de Europese Unie. Op 31 januari van dit jaar werd al half afscheid genomen, maar volgde nog een overgangsperiode van elf maanden.
Na negen maanden van moeizaam onderhandelen was er vorige week eindelijk witte rook over een handelsovereenkomst, de Brexit-deal. Daarmee wordt de handel tussen het grootste deel van het vasteland van Europa en het eiland vormgegeven, zonder het VK als onderdeel van de EU.
“Brexit is geen eind, maar een begin”, zei de Britse premier Boris Johnson vlak nadat zijn parlement de Brexit-deal goedkeurde.
Toen het VK zich in 1973 aansloot bij de EU ging het economisch gezien dramatisch slecht met het land. De eigenzinnige Britten zijn nooit lid geweest van de eurozone, de EU-landen die de euro als munteenheid hebben. De Britten hebben hun pond.
Vanaf 1 januari 2021 maken ze ook geen deel meer uit van de interne markt, of douane-unie van de EU. Dat zal ongetwijfeld leiden tot gedoe aan de grenzen en meer administratie leidt doorgaans tot hogere kosten, aan beide zijden van de grens.
Net als toen het VK zich aansloot bij de EU, staat het land er ook nu economisch gezien niet florissant voor. Het is een van de Europese landen waarvan de economie de grootste klappen heeft gekregen in de huidige coronacrisis.
AD 31.12.2020 Het Britse Hogerhuis heeft groen licht gegeven voor de handelsovereenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie die vorige week na lang onderhandelen werd gesloten. Eerder op woensdag stemde ook het Lagerhuis al met grote meerderheid in met de brexitdeal.
Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis (House of Lords), werd voor een speciale zitting teruggeroepen van de kerstvakantie. Koningin Elizabeth zal nu haar zegen geven aan de handelsdeal.
Het Verenigd Koninkrijk verliet eind januari de EU, maar was tot het einde van dit jaar gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Door het uitblijven van nieuwe afspraken over handel dreigden grote chaos en kostbare handelsbelemmeringen na de jaarwisseling. Er werden door Londen en Brussel onder meer afspraken gemaakt over visserijrechten, gelijk speelveld voor Britse bedrijven en ondernemingen uit EU-landen en naleving van afspraken.
Overigens heeft zowel het Schotse parlement als dat van Noord-Ierland het verdrag woensdag afgewezen. Hun stemmingen hadden echter geen invloed op het wetgevende proces in Londen. De Schotten benadrukten nogmaals dat ze de brexit maar niks vinden, en in Noord-Ierland leeft onvrede omdat wordt gevreesd dat het Britse vertrek uit de EU alsnog voor economische schade in het gebied zal zorgen.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord nog wel goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er in Brussel een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er op 1 januari niet opeens handelstarieven zouden gaan gelden. Dat is eerder deze week geregeld. De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om de deal goed door te nemen.
NU 31.12.2020 Het Britse parlement, de senaat en koningin Elizabeth hebben de vorige week bereikte Brexit-overeenkomst goedgekeurd. Binnen de overeenkomst is de handel geregeld voor het tijdperk dat het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uitmaakt van de interne markt van de Europese Unie.
“Het is nu aan ons om er het beste van te maken met onze herwonnen macht”, zei premier Boris Johnson. Ook de Britse koningin Elizabeth gaf haar zegen, waarmee de overeenkomst geratificeerd kan worden.
De zogenoemde ‘Royal Assent’ bestaat uit een stempel. Het duurde bijna tot het allerlaatste moment voor de Britten en de EU om tot overeenstemming over de Brexit te komen.
Om het akkoord toch op 1 januari 2021 te kunnen laten ingaan, hebben de Europese lidstaten een voorlopig akkoord tot 28 februari 2021 goedgekeurd. Woensdag hebben voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel hier hun handtekening onder gezet.
Of het Europees Parlement daadwerkelijk akkoord gaat met de deal is nog onduidelijk, maar waarschijnlijk.
NOS 31.12.2020 Europese vissers weten, ondanks de brexit-deal, nog niet of ze vanaf 1 januari in Britse wateren mogen vissen. Vanwege de brexit hebben ze daarvoor vanaf morgen vergunningen nodig, maar die zijn nog niet afgegeven.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) waarschuwt vissers dat ze niet zonder de juiste papieren in Britse wateren mogen vissen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit houdt de posities van Nederlandse vissersboten vanaf morgen extra in de gaten en laat weten waarschuwingen en boetes te kunnen uitdelen als boten zich niet aan de regels houden.
Wat staat er in de brexit-deal over visserij?
De visserij was tot op het laatste moment een van de belangrijkste twistpunten in de brexit-onderhandelingen. Uiteindelijk kwamen ze eruit: Europese vissers mogen nog in Britse wateren vissen, maar wel zo’n 25 procent minder vangen. Die visrechten gaan naar de Britse vissers. De Britse vissers zijn niet blij met deze deal, zij wilden veel meer visrechten hebben. De overeenkomst geldt voor 5,5 jaar, daarna wordt er opnieuw onderhandeld.
De Europese lidstaten hebben in aanloop naar de brexit een lijst opgesteld met boten die in Britse wateren vissen, zodat bij een deal het papierwerk snel in orde kon worden gemaakt. “Het is wachten op het Verenigd Koninkrijk”, laat een woordvoerder van de RVO weten. “Vanuit alle niveaus wordt druk uitgeoefend voor een spoedige afhandeling, maar zolang er geen akkoord is op deze lijst, kan geen enkele Europese visser in Brits water vissen.”
Ook de Noorse wateren zijn zonder vergunning verboden terrein. Noorwegen is geen lid van de Europese Unie en maakt daarom jaarlijks aparte afspraken over de visserij. De Noren stelden hun vergunningen uit, omdat ze de brexit-deal wilden afwachten.
‘Ik durf het niet aan’
De vissersbonden balen. “De lijsten met vissersboten liggen al heel lang in Brussel. Je hoopt dat na al die jaren onderhandelen iedereen de knop omdraait en elkaar helpt”, zegt Gerard van Balsfoort van de redersvereniging voor zeevissers. “Het wordt spannend en ik houd mijn hart vast.”
Op dit moment zijn er weinig vissers op het water, de meeste blijven binnen vanwege Oud en Nieuw. Wel zijn vissers van plan om dit weekend en maandag uit te varen. De vissersbonden verwachten niet dat er toch boten zonder vergunning naar Britse wateren gaan.
“Ik ga dan dichtbij wat vangen, of naar de Franse kust”, laat kottervisser Job Schot uit Tholen weten. “Het zal dan wel heel moeilijk worden om wat te verdienen.”
“Je positie wordt constant doorgegeven, dus ik durf het niet aan”, zegt kottervisser Jurie Post uit Urk. “Ik hoop vooral dat het allemaal niet te lang duurt.”
NU 30.12.2020 Een zeer ruime meerderheid in de Britse House of Commons heeft woensdag groen licht gegeven voor het Brexit-akkoord. In het Lagerhuis stemden 521 parlementariërs voor en 72 tegen. Daarmee is de invoering van de deal een stap dichterbij gekomen. Later op woensdag stemt het Britse Hogerhuis over het akkoord.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sloten de dag voor Kerst een akkoord over regels voor de toekomstige onderlinge handel. Voor de invoering ervan was toestemming nodig van onder meer de Britse volksvertegenwoordiging.
Na de overweldigende steun vanuit het Lagerhuis is nu het Hogerhuis aan zet. De verwachting is dat die ook akkoord gaat met de deal. Daarna moet nog het Europees Parlement zijn fiat geven. Die stemt er pas na de jaarwisseling over.
Om het akkoord toch op 1 januari 2021 in te kunnen laten gaan, hebben de Europese lidstaten een voorlopig akkoord tot 28 februari 2021 goedgekeurd. Woensdag hebben voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel hier hun handtekening onder gezet.
Of het Europees Parlement daadwerkelijk akkoord gaat met de deal is nog onduidelijk. Wel heeft parlementsvoorzitter David Sassoli vorige week gezegd “verantwoord” met de deal om te gaan.
NOS 30.12.2020 Het Britse Lagerhuis heeft ingestemd met de brexitdeal die vorige week werd gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
Het handelsakkoord werd op Kerstavond gepresenteerd. Maandag gaven alle EU-lidstaten al groen licht voor de deal. Het Britse Hogerhuis moet het akkoord ook nog goedkeuren. Daarna zal koningin Elizabeth de overeenkomst ondertekenen.
Als alles volgens planning verloopt, worden deze stappen vandaag nog doorlopen. Vervolgens kan het akkoord net voor het einde van de transitieperiode, morgen, geratificeerd worden.
AD 30.12.2020 Het Britse Lagerhuis heeft met grote meerderheid ingestemd met het handelsakkoord dat vorige week werd gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
De handelsovereenkomst moet ook nog worden goedgekeurd door het Britse Hogerhuis. Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis werd voor een speciale zitting teruggeroepen van de kerstvakantie. Het debat in het Hogerhuis, het House of Lords, kan volgens Britse media tot middernacht (Nederlandse tijd) duren. Vervolgens zal koningin Elizabeth haar zegen geven aan de deal.
De overeenkomst werd gesteund door brexit-hardliners in de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson. De belangrijkste oppositiepartij Labour stemde eveneens in met de brexitdeal. Labour-leider Keir Starmer wilde zo een no-dealbrexit voorkomen. Hij vindt wel dat het akkoord niet perfect en op verschillende punten nog onvolledig is.
Schade
De Scottish National Party (SNP) stemde tegen omdat de handelsovereenkomst schade zou toebrengen aan de Schotse visindustrie. De SNP zegt dat door de brexitdeal de Schotse wens voor onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk wordt versterkt.
Johnson zei bij aanvang van de stemming dat met de brexitdeal het Verenigd Koninkrijk kan blijven handelen en samenwerken met EU-landen, maar dat de controle van eigen wetgeving en toekomst nu in Britse soevereine handen is. Hij spreekt van het begin van een nieuwe relatie met de EU.
,,Dit is niet het einde van Groot-Brittannië als Europees land”, zo heeft Johnson benadrukt tegen omroep BBC. ,,We zijn in veel opzichten de typische Europese beschaving, of hoe je het ook wilt zeggen, en dat zullen we blijven.”
Handelsakkoord
Eerder op de dag werd in Brussel het handelsakkoord ondertekend door voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en EU-president Charles Michel. Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om de deal goed door te nemen.
RTL 30.12.2020 Een volgende hobbel richting goedkeuring van het handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is genomen. Het Britse Lagerhuis, onderdeel van het parlement, heeft woensdag ingestemd met de brexitdeal.
Dat gebeurde met een grote meerderheid. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
De verwachting is dat ook het ongekozen Hogerhuis, het House of Lords, later vandaag nog goedkeuring geeft. De stemmingen zijn volgens Johnson een formaliteit.
EU al akkoord
Eerder vandaag tekenden Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, en EU-president Charles Michel namens de EU al voor het akkoord. Op dinsdag gaven de 27 EU-lidstaten al hun fiat.
Het ruim 1200 pagina’s tellende akkoord ging vandaag per vliegtuig richting Londen voor een handtekening van de Britse premier Boris Johnson. Het Britse parlement debatteert vandaag over de deal.
Nu moet ook het Europees Parlement nog groen licht geven voordat het akkoord echt is beklonken. Zij krijgen officieel tot 28 februari de tijd, maar vinden dat niet lang genoeg. Ze mikken op een stemming in maart, zo maakte het Parlement deze week bekend.
De deal gaat op 1 januari al wel voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
‘EU-only’
Om de snelheid te waarborgen werd het goedkeuringsproces in de EU versimpeld en konden de nationale parlementen hun zegje niet doen. Dit tot grote teleurstelling van verschillende partijen in de Tweede Kamer, zoals de SP.
De deal is bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. Dat is een ‘politieke keuze’ geweest, vanwege de tijdsdruk, schreef minister Blok dit weekend al aan de Kamer.
NU 30.12.2020 Veel Britse vissers zijn teleurgesteld over het handelsakkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben bereikt. Vooral het gegeven dat Europese vissersboten in de Britse kustwateren mogen blijven vissen, stuit hen tegen de borst.
Europese vissers mogen tot 10 kilometer uit de Britse kust vis blijven vangen, terwijl hun Britse tegenhangers hen liever op 20 kilometer afstand gehouden hadden. “Een klap in het gezicht”, zo wordt een Britse visser woensdag door Reuters geciteerd. Weer andere vissers voelen zich gebruikt, verraden of bekocht.
Veel Britse vissers hadden hoge verwachtingen van de handelsgesprekken tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk, temeer omdat zij in 2016 een van de drijvende krachten achter het zogeheten leave-kamp waren.
De visserij was tijdens die handelsgesprekken een heet hangijzer. Het vissen in elkaars wateren mag nog wel, zij het onder voorwaarden. Vissers uit EU-landen mogen in Britse wateren 25 procent minder vis vangen (met name minder haring). De Britten mogen juist meer vangen in Europese wateren, vooral schol.
Deze afspraken gelden voor 5,5 jaar en vóór eind 2026 zal er opnieuw onderhandeld moeten worden. De vissers vrezen dat de Europese visboten ook in de toekomst nog in de Britse kustwateren terecht kunnen, iets dat wat hen betreft haaks staat op de belofte van het terugnemen van de controle en het terugkrijgen van de soevereiniteit.
De vissersvloot van het Verenigd Koninkrijk is de afgelopen dertig jaar bijna gehalveerd tot zesduizend schepen, die bovendien verouderd zijn. Mede hierdoor
RTL 29.12.2020 Vrijdag is het zover. Vrachtwagens kunnen dan niet langer zonder extra controles doorrijden van het Verenigd Koninkrijk naar het Europese vasteland. Hoewel er op het laatste moment toch een brexitakkoord is gekomen, komt bij import en export een hele papierwinkel kijken.
Bereid u voor op de brexit, roept de douane al maanden, met een waslijst aan zaken die bedrijven moesten regelen. Toch hebben lang niet alle bedrijven hun zaakjes op orde, vreest Evofenedex, de brancheorganisatie die vervoerders en producerende bedrijven als lid heeft.
Vóór de brexit was er geen speciale douanevergunning nodig voor de handel met het Verenigd Koninkrijk (VK). Dat verandert. “Maar we zien dat er relatief weinig douanevergunningen zijn aangevraagd”, zegt beleidsadviseur Godfried Smit van Evofenedex.
Voorbereiding
Van uitstel komt afstel. Vanwege de lange periode van onzekerheid hebben sommige bedrijven maatregelen uitgesteld. “Er zijn bedrijven die heel goed zijn voorbereid, maar ook bedrijven die dat niet hebben gedaan.”
We hoeven niet meteen bang te zijn voor lege schappen. Voor de Britten geldt hetzelfde: veel bedrijven hebben een grote voorraad ingeslagen. Ze kunnen dus even vooruit. Dat geldt onder meer voor een Engelse importeur van toiletrollen, die voor weken voorraad heeft liggen.
“Ondernemers die geen verswaren exporteren of importeren zullen de maand januari rustig afwachten”, verwacht Smit. Bij versproducten en medicijnen met een korte houdbaarheid is dat anders.
“Die moeten wel, maar we verwachten dat er de eerste twee maanden nog opstroping is bij de logistieke knooppunten zoals bij de ferry’s. Dan moet iedereen nog aan de nieuwe situatie wennen.”
Bedrijven moeten vanaf 1 januari goederen die via de ferry naar het VK gaan vooraf aanmelden via een digitaal systeem. Geen documenten ingestuurd? Dan geen overtocht.
Ongeveer 6 procent van de goederen wordt nu nog niet aangemeld, aldus het Havenbedrijf Rotterdam. En bij een deel van de aangemelde goederen ontbreken momenteel mogelijk nog gegevens.
Bufferparkeerplaatsen
In het havengebied zijn verschillende afsluitbare parkeerplaatsen ingericht, om vrachtwagens op te vangen als chauffeurs de papieren niet in orde hebben. Die chauffeurs krijgen geen toegang tot de ferryterminals van DFDS en P&O en Stena Line.
Met behulp van bewegwijzering en verkeersregelaars worden de chauffeurs naar de dichtstbijzijnde bufferparkeerplaats gestuurd.
Files
Daar zou genoeg plek moeten zijn, maar als het lokale verkeer op de N15 en daardoor het verkeer op de A15 toch vast dreigt te lopen, is er een backup.
In de verkeerscentrales in Rhoon (Rotterdam) en Velsen houden medewerkers van Rijkswaterstaat het verkeer in de gaten. De verkeerscirculatieplannen liggen klaar. Bij Venlo kan het vrachtverkeer al een andere route opgestuurd worden.
Door het net voor Kerstmis getekende vrijhandelsakkoord is een deel van de rompslomp voorkomen. Europa en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken dat er wederzijds geen invoerrechten op goederen komen.
Zonder akkoord zou handel moeten plaatsvinden volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Lading naar de Engelsen wordt dan net zo behandeld als lading naar pakweg China. Exportbedrijven zouden dan douaneheffingen moeten gaan betalen
Europees genoeg?
Er is nog wel een probleem, zegt Godfried Smit. “Het is voor de Britten heel moeilijk om te zien of een product wel Europees genoeg is om door te mogen.”
De nul procent-regeling is duidelijk bij bijvoorbeeld appels die in Nederland zijn geteeld en geplukt. Maar veel producten bestaan uit onderdelen uit verschillende landen. Smit: “In een auto zitten bijvoorbeeld onderdelen uit negentig landen. Dat maakt het ingewikkeld. En de afnemer weet nu ook niet hoe iets beoordeeld wordt en hoe duur het dus wordt.”
Vrijdag gaan de nieuwe regels in. De Britten hebben beloofd er soepel mee om te gaan. Op nieuwjaarsdag ligt de handel grotendeels stil, dus de eerste echte test wordt op maandag 4 januari verwacht.
Wat verandert er voor jou?
Niet alleen voor ondernemers verandert veel. Ook consumenten gaan de effecten van de brexit merken. Wat gevolgen op een rij.
– Shop till you drop, maar nu niet meer. Je mag nog maar voor 430 euro aan goederen uit het Verenigd Koninkrijk meenemen. Als je voor meer geld hebt geshopt in een stad als Londen, moet je dat melden bij de douane.
– Vanaf oktober heb je een paspoort nodig om naar het VK te reizen. Een identiteitskaart is dan niet meer genoeg.
– KPN, VodafoneZiggo en T-Mobile hebben beloofd voorlopig niets te veranderen. Maar ze kunnen roamingkosten gaan rekenen voor internet-en belverkeer als je in een niet-EU land bent.
NU 29.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk en Turkije hebben dinsdag een akkoord getekend waarin afspraken staan over de onderlinge handel, meldt de Britse overheid. Het is het 62e handelsakkoord dat de Britten hebben gesloten in de afgelopen twee jaar.
In de deal met Turkije zijn onder meer afspraken gemaakt over staal, de automotive sector, andere industrie en kleding. Het land is voor het Britse bedrijfsleven een belangrijke afzetmarkt.
Tegelijkertijd kunnen Britse bedrijven door de deal gemakkelijk textiel importeren uit Turkije. De totale onderlinge handel had vorig jaar een waarde van 18,6 miljard pond (20,5 miljard euro). Het akkoord gaat meteen al op 1 januari in.
De nieuwe deal komt kort na het Brexit-akkoord dat het VK en de Europese Unie donderdag sloten. Door het vertrek van de Britten uit de EU moeten ze zelf handelsakkoorden sluiten met tal van landen.
De Britse overheid heeft daar de afgelopen jaren vaart achter gezet. Inclusief de deal met Turkije en de EU zijn er al 62 Britse handtekeningen gezet in twee jaar tijd. Daarmee zijn afspraken gemaakt voor in totaal 885 miljard pond (975 miljard euro) aan jaarlijkse handel.
NOS 29.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft vrijhandelsovereenkomsten gesloten met Turkije en Vietnam. Het zijn de eerste Britse handelsdeals sinds de Europese Unie en het VK het eens werden over een handelsakkoord.
De deal met Turkije werd vandaag door de ministers van Handel getekend via een videoconferentie en gaat in per 1 januari. De landen kwamen overeen dat er niks verandert aan de huidige goederenstroom wanneer de Britten de gemeenschappelijke markt van de EU verlaten. Het VK is de op een na grootste exportmarkt van Turkije, volgens The Guardian.
De nieuwe overeenkomst met Vietnam wordt van kracht op 31 december en vervangt voor het VK de overeenkomst tussen de EU en Vietnam. Die werd in augustus bekrachtigd en zorgde ervoor dat vrijwel alle douanetarieven zullen worden afgeschaft het aankomende decennium.
Zeevruchten
De handel tussen Vietnam en het VK is het afgelopen decennium met zo’n 12 procent gestegen. De deal zou de Vietnamese export van kleding, schoeisel, rijst, zeevruchten en houten meubels helpen stimuleren.
De deal met Turkije is de op vier na grootste vrijhandelsovereenkomst die het VK heeft gesloten, na die met Japan, Canada, Zwitserland en Noorwegen. De Britten hebben nu met 62 landen een overeenkomst gesloten ter voorbereiding op het verlaten van de Europese markt.
Vorige week werden de onderhandelaars van de EU en het VK het eens over een handelsakkoord. Zo werd een no-deal-brexit voorkomen.
Von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, benadrukte dat de EU en het Verenigd Koninkrijk in de toekomst nauw blijven samenwerken.
Von der Leyen over Brexit: ‘Eindelijk is er een overeenkomst’
NU 29.12.2020 Michel Barnier, de Brexit-onderhandelaar namens de Europese Unie, vindt dat de deal die vorige week overeengekomen werd met het Verenigd Koninkrijk rust en stabiliteit geeft aan mensen en bedrijven. Dat zei hij dinsdag op de Franse radiozender Franceinfo.
“We hebben een ordelijke Brexit geleverd”, stelde Barnier. Op het nippertje bereikten de EU en het VK vorige week overeenstemming over de onderlinge handel na 31 december, wanneer de overgangsperiode ten einde komt.
Volgens Barnier geeft de nieuwe regeling “een beetje stabiliteit”. Hij voegde eraan toe dat de Brexit-werkzaamheden nog niet achter de rug zijn. Zo moeten er nog zaken geregeld worden met betrekking tot de toekomstige verhoudingen tussen de EU en het VK, zoals op het gebied van buitenlandse samenwerking.
De Fransman ziet voor zichzelf een rol weggelegd in de vaderlandse politiek nu zijn taak in de Brexit-onderhandelingen erop zit.
RTL 29.12.2020 Alle 27 EU-lidstaten hebben het Brexit-akkoord goedgekeurd. De regeringsleiders gaven dinsdagmiddag groen licht aan het ruim 1200 pagina’s tellende handelsakkoord.
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, en president van de Europese Raad Charles Michel kunnen dus woensdag samen met de Engelse premier Johnson hun handtekening zetten.
Voor de diverse lidstaten zoals Nederland is het onderhandelaarsakkoord dat Michel Barnier namens de Europese Unie met de Britten sloot nu dus ook een definitief akkoord. EU-ambassadeurs kwamen maandag al in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken.
De goedkeuring leek misschien een formaliteit omdat Europa baat heeft bij het akkoord dat regelt dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het over een paar dagen (1 januari) de Europese interne markt verlaat.
Maar in het verleden waren er bij scheidingsdeals toch opstandige landen. Zo hield Spanje het in november 2018 bij de ‘scheidingsdeal’ het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar. Het zuidelijkste puntje van het Iberisch schiereiland is sinds 1713 Brits.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven. De Britten buigen zich morgen over de deal; hun Europese evenknie pas volgend jaar.
RTL 29.12.2020 Met pijn en moeite werd vlak voor kerst een akkoord bereikt over een handelsdeal voor na brexit. Vanaf 1 januari verandert er veel in de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Toch is de deal nog steeds niet officieel beklonken.
De deal waarin de handelsrelatie tussen het VK en de EU is vastgelegd, gaat op 1 januari voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
Om die te voorkomen, gelden de afspraken uit de deal dus al wel. Maar er moet nog wel een officieel fiat komen van drie kanten.
Het eerste vinkje wordt vandaag verwacht. De overgebleven EU-lidstaten hebben tot 14 uur vanmiddag om het akkoord goed te keuren. Dat lijkt een kwestie van een handtekening, aangezien de EU-ambassadeurs van de lidstaten in Brussel gisteren al hebben ingestemd.
EU-only
Het ratificatieproces is bovendien een stuk eenvoudiger dan bij andere handelsdeals, zoals met Canada. Daar mogen parlementen normaal gesproken ook hun zegje over doen, maar dat is bij de brexithandelsdeal niet het geval.
De deal is namelijk bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. De lidstaten zijn dat niet, waardoor nationale parlementen er niet over hoeven te stemmen. In de Tweede Kamer is veel kritiek op dit besluit, waardoor het niet mogelijk is om ‘democratische controle’ uit te oefenen.
Wat Blok betreft, zou het ‘onder normale omstandigheden’ wel een ‘gemengd akkoord’ zijn geweest. Dat is het geval als er in het akkoord ook afspraken gemaakt worden waar landen zelf over mogen beslissen, zoals luchtvaart of politiesamenwerking.
Dat zou betekend hebben, dat in alle lidstaten nog een parlementaire stemming gehouden zou moeten worden. Dat zou niet lukken, waardoor het afschrikkende ‘no deal-scenario’ alsnog werkelijkheid zou worden.
Dat scenario kan overigens nog steeds werkelijkheid worden, als het Britse parlement de deal niet goedkeurt. Morgen wordt daarover gestemd, maar volgens premier Boris Johnson is dat ‘een formaliteit’.
Dat vertrouwen lijkt terecht. Keit Starmer, leider van oppositiepartij Labour, heeft al aangegeven dat ook zijn partij voor de deal zal stemmen.
De laatste hobbel, in het Europees Parlement, zal een stuk minder makkelijk te nemen zijn. Om de parlementariërs genoeg tijd te geven om de 1.246 pagina’s van de deal door te nemen, geldt het akkoord voorwaardelijk tot 28 februari.
De parlementariërs vinden die periode overigens niet lang genoeg, ze willen een verlenging en mikken op een stemming in maart, maakte het Parlement gisteren bekend.
MSN 29.12.2020 Met pijn en moeite werd vlak voor kerst een akkoord bereikt over een handelsdeal voor na brexit. Vanaf 1 januari verandert er veel in de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Toch is de deal nog steeds niet officieel beklonken.
De deal waarin de handelsrelatie tussen het VK en de EU is vastgelegd, gaat op 1 januari voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
Om die te voorkomen, gelden de afspraken uit de deal dus al wel. Maar er moet nog wel een officieel fiat komen van drie kanten.
Het eerste vinkje wordt vandaag verwacht. De overgebleven EU-lidstaten hebben tot 14 uur vanmiddag om het akkoord goed te keuren. Dat lijkt een kwestie van een handtekening, aangezien de EU-ambassadeurs van de lidstaten in Brussel gisteren al hebben ingestemd.
EU-only
Het ratificatieproces is bovendien een stuk eenvoudiger dan bij andere handelsdeals, zoals met Canada. Daar mogen parlementen normaal gesproken ook hun zegje over doen, maar dat is bij de brexithandelsdeal niet het geval.
De deal is namelijk bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. De lidstaten zijn dat niet, waardoor nationale parlementen er niet over hoeven te stemmen. In de Tweede Kamer is veel kritiek op dit besluit, waardoor het niet mogelijk is om ‘democratische controle’ uit te oefenen.
Wat Blok betreft, zou het ‘onder normale omstandigheden’ wel een ‘gemengd akkoord’ zijn geweest. Dat is het geval als er in het akkoord ook afspraken gemaakt worden waar landen zelf over mogen beslissen, zoals luchtvaart of politiesamenwerking.
Dat zou betekend hebben, dat in alle lidstaten nog een parlementaire stemming gehouden zou moeten worden. Dat zou niet lukken, waardoor het afschrikkende ‘no deal-scenario’ alsnog werkelijkheid zou worden.
Brits parlement
Dat scenario kan overigens nog steeds werkelijkheid worden, als het Britse parlement de deal niet goedkeurt. Morgen wordt daarover gestemd, maar volgens premier Boris Johnson is dat ‘een formaliteit’.
Dat vertrouwen lijkt terecht. Keit Starmer, leider van oppositiepartij Labour, heeft al aangegeven dat ook zijn partij voor de deal zal stemmen.
De laatste hobbel, in het Europees Parlement, zal een stuk minder makkelijk te nemen zijn. Om de parlementariërs genoeg tijd te geven om de 1.246 pagina’s van de deal door te nemen, geldt het akkoord voorwaardelijk tot 28 februari.
De parlementariërs vinden die periode overigens niet lang genoeg, ze willen een verlenging en mikken op een stemming in maart, maakte het Parlement gisteren bekend.
NOS 28.12.2020 De Tweede Kamer voelt zich voor het blok gezet met de brexit-deal die het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben gesloten. De Kamer heeft als nationaal parlement eigenlijk niets te zeggen over het handelsakkoord dat op Kerstavond werd gesloten. In plaats daarvan moet het Europees Parlement ermee instemmen.
Toch sprak de Tweede Kamer vandaag, tijdens het kerstreces, over de deal van meer dan duizend pagina’s. In het debat konden de Kamerleden alleen nog opdrachten meegeven aan minister Blok van Buitenlandse Zaken, die morgen namens het kabinet in Brussel het definitieve Nederlandse ‘ja’ moet geven. Dat lijkt een formaliteit, want de EU-ambassadeurs stemden vandaag al unaniem in.
“Een piet snot-debat”, vond SP’er Renske Leijten de bijeenkomst van vandaag, omdat het een zogeheten “EU-only-akkoord” is, waar de nationale parlementen geen zeggenschap over hebben. Officieel is daartoe besloten om het proces niet te vertragen, maar volgens Leijten is dat uit angst voor de nationale parlementen afgesproken.
Minister Blok had uit democratisch oogpunt ook liever gezien dat de nationale parlementen het akkoord zouden ratificeren, maar vindt de gekozen aanpak te verdedigen omdat het in het Nederlandse economische belang is dat de deal zo snel mogelijk in werking treedt. “Het zijn onze vissers en vrachtwagens die aan de kade liggen of staan”, betoogde hij.
Nauwelijkstijd
Veel partijen zouden het liefst de mogelijkheid houden om op afspraken terug te komen, als de komende weken blijkt dat daar grote fouten in zitten. Omdat het akkoord al op 1 januari ingaat, is daar nu nauwelijks tijd voor.
“Het VK heeft 47 jaar deel uitgemaakt van de EU, het brexit-proces heeft ruim 4 jaar geduurd en wij krijgen nu per partij ongeveer 4 minuten de tijd om onze mening over de deal te geven”, mopperde Roelof Bisschop van de SGP.
Uiteindelijk zijn alle partijen toch wel blij dat er op de valreep een handelsakkoord ligt, omdat een no-deal-brexit veel slechter zou zijn voor ons land. De PVV ziet in de deal vooral een aansporing voor Nederland om ook uit de EU te stappen. “Dit kunnen wij ook”, zei Kamerlid Emiel van Dijk.
Brexit-vergoeding voor vissers
Blok noemt de deal “het maximaal haalbare onder de omstandigheden”. Toch is hij op drie punten niet gelukkig. Zo moeten de Nederlandse vissers een kwart van hun visrechten in Britse wateren opgeven. Om de verliezen daarvan te compenseren zet hij in op een flinke brexit-vergoeding voor de getroffen vissers.
Die moet komen uit een speciaal ‘aanpassingsfonds’, waar landen of sectoren een beroep op kunnen doen als ze onevenredig hard getroffen worden door de brexit. Op voorhand is uit dat fonds al 600 miljoen euro gereserveerd voor de Europese Noordzeevissers. De komende tijd wordt dat geld verdeeld en Blok hoopt dat een behoorlijk bedrag naar Nederlandse vissers gaat.
Daarnaast vindt Blok het heel jammer dat het VK uit het studentenuitwisselingsprogramma Erasmus stapt. Daardoor wordt het voor Nederlandse studenten veel moeilijker om een tijdje aan de andere kant van de Noordzee te studeren, en andersom.
Blok is ook teleurgesteld dat er in het akkoord niets is afgesproken over een gezamenlijk buitenlands en defensiebeleid. In het verleden trok Nederland daarin vaak gezamenlijk op met de Britten.
Race naar de bodem
Ook in de Kamer zijn er zorgen over de details van de overeenkomst. Kamerleden willen voorkomen dat Groot-Brittannië de EU-landen kan wegconcurreren, omdat het zich niet meer aan bepaalde Europese regels hoeft te houden.
PvdA-Kamerlid Liliane Ploumen noemde als voorbeeld de regels voor arbeidsvoorwaarden. “De brexit moet niet leiden tot een race naar de bodem, waar werknemers het slachtoffer van worden.”
Telegraaf 28.12.2020 De Tweede Kamer maakt zich zorgen over de onmacht van het parlement over de Brexit-deal die er sinds een paar dagen ligt. Verschillende partijen zijn kritisch over het feit dat de Kamer en andere nationale parlementen geen goedkeuring hoeven te geven aan het akkoord.
Een deel van de Tweede Kamer kwam maandag terug van reces voor een debat met minister Blok (Buitenlandse Zaken) over de Brexit-deal. Het gaat hier om een zogenoemde ’EU only-deal’. Dat betekent dat nationale parlementen gepasseerd worden bij het goedkeuren van het akkoord. Dat recht is voorbehouden aan de nationale regeringen en het Europees Parlement. Blok geeft dinsdag schriftelijk formeel akkoord namens Nederland.
Het feit dat de Kamer hierin geen stem heeft, zit CDA, SGP, 50Plus, CU en SP niet lekker. „Het EU only-akkoord lijkt te zijn ingegeven door angst”, zegt SP-Kamerlid Renske Leijten. „Angst voor parlementen, die de goedkeuring aan het akkoord zouden kunnen vertragen.”
’4 minuten om onze mening te geven’
Ook de snelheid waarmee het akkoord, dat op kerstavond werd aangekondigd en de dag erna gepubliceerd en verspreid, stuit op weerstand. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt spreekt van „het meest vervelende kerstcadeautje dat ik ooit heb gehad.” Ook SGP’er Roelof Bisschop is ontevreden. „Het VK heeft 47 jaar deel uitgemaakt van de EU, het Brexitproces ruim 4 jaar geduurd en wij krijgen nu per partij ongeveer 4 minuten om onze mening te geven.”
Verschillende partijen willen de optie openhouden om nog op afspraken terug te kunnen komen. Een voorwaardelijke inwerkingtreding van het verdrag bijvoorbeeld, zodat er later nog aan de details gesleuteld kan worden.
Handel is een exclusieve bevoegdheid van de EU. Maar andere sectoren, zoals transport, milieu en visserij, vallen onder de zogenoemde ’gemengde bevoegdheid’. Dat betekent dat het per situatie kan verschillen of de nationale parlementen erover gaan, of de EU. Er had hier ook voor een gemengd akkoord gekozen kunnen worden, houden Kamerleden Blok voor.
Haast
De minister erkent dat het niet de meest ideale uitkomst is. Hij noemt het huidige akkoord het ’maximaal haalbare onder de omstandigheden’, en wijst erop dat er unanimiteit door regeringen en Europees Parlement nodig is. Maar de kans dat er inhoudelijk nog iets verandert, is niet groot, „omdat je dan het hele breiwerk uit elkaar trekt”, aldus Blok.
Verschillende partijen willen van de minister weten hoe hij tegenover een gemengd akkoord had gestaan. „De democraat in mij zegt dat als er instemming kan zijn van alle 27 parlementen, dat je dat altijd moet doen”, aldus Blok. Maar omdat de Brexit vanaf 1 januari al een feit is, is er haast geboden, stelt hij. „Voor Nederland, voor onze bloemensector, voor onze vissers, telt elke dag.”
Omdat ons land de derde handelspartner is van het Verenigd Koninkrijk is ons belang veel groter dan dat van andere landen, meent Blok. Omdat het een EU only-verdrag is, kan het op sommige punten vanaf januari al tijdelijk in werking treden. „Was het geen EU only-deal geweest, dan was er op die punten een harde Brexit geweest”, aldus Blok.
AD 28.12.2020 Terwijl de ambassadeurs van EU-lidstaten besloten de procedure te beginnen om het donderdag op het nippertje gesloten handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie morgen goed te keuren, tonen Kamerleden zich kritisch over de deal. Zij zetten vraagtekens bij het feit dat de nationale parlementen zich niet hoeven te buigen over het akkoord.
De Tweede Kamer onderbreekt het reces vandaag om zich urenlang over de nieuwe afspraken te buigen. In een technische briefing met ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken bleek al dat een aantal partijen zich voor het blok gezet voelt. In elk geval regeringspartijen VVD, CDA, ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks en SGP willen opheldering over de gang van zaken.
Het gesloten akkoord is een zogeheten EU-only-akkoord, wat wil zeggen dat alleen de lidstaten via de Europese Raad en het Europees Parlement ermee in moeten stemmen. Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: soms gaan de lidstaten daar zelf over, soms de EU.
Snelheid
De onderhandelaars hadden volgens ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken het mandaat om te kiezen tussen een gemengd akkoord, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een EU-only-akkoord – ook nog op het laatste moment. Er is voor het laatste gekozen omdat op 1 januari 2021 de overgangstermijn afloopt en snelheid geboden was.
De Kamer wilde weten wat er anders wordt als er toch voor zo’n gemengd akkoord wordt gekozen. Dat zou betekenen, zei juridisch adviseur Thomas Beukers van Buitenlandse Zaken, dat het VK en de EU terug moeten naar de onderhandelingstafel om het akkoord aan te passen. Als afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden uitgevoerd, zou er daarbij op 1 januari een ‘gat vallen’, stelde hij. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
De Kamer is bang dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord de nationale parlementen weer buitenspel gezet kunnen worden. Uit een advies van de juridische dienst van de Europese Raad zou blijken dat zo’n akkoord dat door de EU wordt gesloten niet zorgt voor de verplichting om dat bij volgende akkoorden weer te doen. Dat advies is echter alleen mondeling gegeven en dat Kamer wil dat dit juridische advies op schrift gezet wordt. ,,Het is een politieke keuze die in dit unieke geval is gemaakt”, aldus Jochem Wiers, hoofd van de brexittaskforce.
Sneltreinvaart
De afspraken over de toekomstige samenwerking tussen het VK en de EU zijn in sneltreinvaart gemaakt. Normaal duren dergelijke onderhandelingen jaren, dit keer moest het binnen één jaar omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afliep. In de oorspronkelijke plannen zou het akkoord eind oktober af moeten zijn zodat het VK en de EU genoeg tijd hadden om het akkoord te bespreken en ermee in te stemmen.
Nu gebeurt dat met stoom en kokend water: vandaag gaven de ambassadeurs van de lidstaten het groene licht om met de schriftelijke procedure te beginnen die zou moeten leiden tot de goedkeuring van het verdrag en woensdag buigt het Britse parlement zich in één dag over de deal. Op 1 januari treedt het dan alvast in werking, in afwachting van goedkeuring van het Europees Parlement. Die heeft daar nog tot 28 februari 2021 de tijd voor.
AD 28.12.2020 Het Nederlandse parlement heeft niets te zeggen over het akkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag te elfder ure sloten. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken noemt dat ‘heel ongemakkelijk’, maar stelt dat het in het economisch belang van Nederland is dat er snel wordt ingestemd met de deal.
De Tweede Kamer is blij met het akkoord, maar toonde zich vandaag in een ingelast brexitdebat – middenin het kerstreces – kritisch dat alléén de lidstaten en het Europees parlement het akkoord over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU moeten goedkeuren. De 27 nationale parlementen hoeven niet in te stemmen. ,,Het voorkomen van een no deal gaat ten koste van het democratisch proces in nationale parlementen”, concludeerde ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf. Een ‘ordinaire machtsgreep’ van de EU, vond PVV’er Emiel van Dijk.
In een technische briefing hielden ambtenaren van Buitenlandse Zaken kritische Kamerleden van coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks, PVV en SGP eerder op de dag voor dat er op 1 januari ‘een gat’ zou ontstaan als de afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden goedgekeurd. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
Versgoederen
,,Wij willen dat op 1 januari onze vissersboten kunnen uitvaren. Wij hebben veel exporteurs van versgoederen – bloemen, fruit – voor wie elke dag telt.” Volgens minister Blok zou het desastreus zijn als met de inwerkingtreding van de deal gewacht moet worden tot de 27ste lidstaat instemt. Nederlandse vissers zouden dan ‘met een knoop in de maag’ langs de kade staan, aldus de VVD-bewindsman.
De onderhandelaars konden ervoor kiezen om een gemengd akkoord te sluiten, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een zogeheten EU-only-akkoord. Op het laatste moment werd voor de laatste optie gekozen omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afloopt en snelheid geboden was. ,,Ik had graag meer tijd gehad”, stelde Blok. ,,Dat is ons niet gegeven.”
De deal had eind oktober al af moeten zijn om genoeg tijd te hebben voor instemming. Maar deadlines ‘vergleden’ telkens, stelde Blok. ,,En dan werd besloten toch door te onderhandelen.” Dat was ‘verstandig’. ,,Dit is zoveel beter dan het alternatief van geen akkoord.”
‘Geen recht aan democratie’
SP-Kamerlid Renske Leijten was ‘niet overtuigd’ door Bloks argumenten. Ze benadrukte dat er normaal gesproken vier maanden wordt uitgetrokken voor ratificatie van handelsverdragen. ,,Dat moet nu in minder dan een week. Dat doet geen recht aan het verdrag en geen recht aan de democratie.”
Veel partijen zijn bang dat de komende weken blijkt dat er in het 1246 pagina’s tellende document (exclusief bijlagen) fouten zitten en dat straks sprake is van oneerlijke concurrentie tussen het VK en de EU omdat regels anders worden uitgelegd. ,,Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, vroeg CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zich af.
SGP-Kamerlid Roelof Bisschop vergeleek het langdurige proces van de brexit met de korte tijd waarmee het akkoord met stoom en kokend water moet worden goedgekeurd. ,,Het VK was 47 jaar lid van de EEG dan wel de EU, de brexitonderhandelingen duurden zo ongeveer 4 jaar en 7 maanden. Wij krijgen twee keer 47 uur de tijd om ons standpunt te bepalen en nu krijgen we in dit debat 4,7 minuten om onze visie te geven.”
“Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Juridisch ingewikkeld
Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: deels gaan de lidstaten daar zelf over, deels de EU.
De Kamer vreest daarom dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord, de nationale parlementen opnieuw buitenspel kunnen worden gezet. Volgens de juridische dienst van de Europese Raad is dat niet zo. Voor Blok is dat ‘cruciaal’. ,,Dit schept geen precedent, want dat is onwenselijk.”
De lidstaten van de EU beslissen morgen over goedkeuring van de deal, nadat de EU-ambassadeurs daarvoor vandaag al het groene licht gaven, en het Britse parlement doet dit woensdag. Op 1 januari treedt het akkoord dan voorlopig in werking. Het Europees Parlement stemt uiterlijk 28 februari over het brexitakkoord.
Akkoord of niet, het brexitbeest blijft (nog even)
Het brexitbeest verdwijnt niet nu er een akkoord is over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie en de gevreesde no deal waar het kabinet al tijden voor waarschuwt is afgewend. Het blauwe pluizige monster, dat in februari 2019 voor het eerst opdook, zal na 1 januari nog te zien zijn. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil ‘Brexie’ gebruiken om burgers en bedrijven te informeren over wat er na januari verandert. De campagnes lopen door tot zeker ‘medio februari’, zegt een woordvoerder. Of het brexitbeest daarna ook nog wordt ingezet, wordt pas na die datum besloten.
MSN 28.12.2020 Dat de Europese Unie een handelsakkoord heeft gesloten met de Britten is goed nieuws, vindt de Tweede Kamer. Maar de manier waarop dit is gebeurd, verdient volgens veruit de meeste partijen geen schoonheidsprijs. Het is bijvoorbeeld tegen het zere been van de Kamer dat er tot een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten (zoals de Kamer zelf) niet officieel mee hoeft in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?” Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen de EU dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
Ook de ChristenUnie, SGP en GroenLinks balen van de “politieke keuze” voor zo’n overeenkomst. Een brexit zonder handelsafspraken moest koste wat het kost voorkomen worden, en dat ging “ten koste van de democratische controle vanuit de nationale parlementen”, zegt CU-Kamerlid Stieneke van der Graaf. Ze baalt ervan dat de Kamer nu “onder stoom en kokend water” bijeen moet komen omdat voor een andere procedure is gekozen.
Angst
“Dat lijkt te zijn ingegeven uit angst”, zegt SP-Kamerlid Renske Leijten over de ‘EU only’-vorm. “Angst voor parlementen van lidstaten die mogelijk zouden vertragen. Welke reden zou er anders voor kunnen zijn dan angst voor nationale democratieën?” Zij vraagt zich af waarom niet is gekozen om het verdrag bijvoorbeeld voorwaardelijk in werking te laten treden, om nationale parlementen zo meer tijd te geven zich over het akkoord te buigen.
Net als Bosman vreest Leijten dat de Kamer bij de invulling en verdere uitwerking van het akkoord niet altijd iets te zeggen heeft. “Staan we dan buitenspel?” vraagt ze aan minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken. “Want ja, u heeft getekend bij het kruisje.”
Ongemakkelijk
Blok vindt het “heel ongemakkelijk” dat het parlement niet alle details van het omvangrijke akkoord kan doorgronden, zeker omdat ‘nee’ zeggen “heel grote consequenties” heeft. De minister had liever gezien dat eerst de parlementen van alle 27 lidstaten eerst instemming zouden geven. Maar vanwege de tijdsdruk is dat nu niet mogelijk en gaat het akkoord voorlopig in werking.
Nadat het Europees Parlement akkoord is gegaan, komt er nog een tweede moment voor instemming. Blok erkent wel dat er dan waarschijnlijk geen mogelijkheid meer is tot “substantiële wijzigingen”. Het gaat dan meer om eventuele technische aanpassingen.
Hoewel de partijen positief zijn dat er een deal is, blijven er ook inhoudelijk nog veel vragen over. De ChristenUnie en SGP vroegen naar de gevolgen voor Nederlandse vissers. Ook over de spelregels voor EU-bedrijven ten opzichte van Britse bedrijven waren nog veel vragen.
MSN 28.12.2020 Maandag wordt in de Tweede Kamer gedebatteerd met minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) over de brexitdeal waar het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag overeenstemming over bereikten. Voorafgaand worden de Kamerleden die deelnemen aan het debat bijgepraat over de details van het akkoord tijdens een technische briefing.
Er is haast geboden voor de Tweede Kamer. Aanstaande dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend kan worden. Blok schreef in een brief aan de Tweede Kamer van zondag het te betreuren dat de overeenstemming tussen het VK en de EU pas zo laat bereikt werd. Daardoor is er nu weinig tijd om het goedkeuringsproces voor te bereiden. Op 31 december loopt de overgangsperiode af en als er voor die tijd geen akkoord is, wordt een ‘no-deal’ scenario werkelijkheid.
De minister schreef dat de deal die er nu ligt “het hoogst haalbare” is, maar dat de inzet in eerste instantie toch echt ambitieuzer was. Wel zijn de Nederlandse belangen “goed afgedekt”, aldus Blok.
Een grote horde bleek uiteindelijk de visserij. Daar werd tot op het laatst moeizaam over onderhandeld. Volgens Blok heeft het VK zich hierin hard opgesteld. Door de gemaakte afspraken mogen Nederlandse vissers nog maar een kwart minder vissen in Britse wateren dan eerder. Dit leidt tot waarschijnlijk honderden miljoenen euro’s schade voor hen. De minister begrijpt de teleurstelling hierover in de vissector.
Donderdag was Blok net als premier Mark Rutte en minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel) blij met het bereikte akkoord. Ook in het Europees Parlement werd met opluchting gereageerd, hoewel verschillende parlementariërs benadrukten dat veel details uit het ruim 2000 pagina’s tellende document nog niet bekend zijn. Die moeten dus eerst grondig bestudeerd worden, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring, zei onder meer de Nederlandse PvdA-Europarlementariër Kati Piri toen.
NU 28.12.2020 Met nog maar een paar dagen te gaan voordat de overgangsperiode is afgelopen, roept de Britse overheid bedrijven maandag op zich nu toch echt voor te bereiden op de Brexit. De meerderheid van de bedrijven zou er al wel klaar voor zijn.
Op 31 december om 23.00 uur (lokale tijd) is de transitieperiode ten einde en is de Brexit ook economisch gezien een feit. Ondanks de afspraken in de Brexit-deal die afgelopen donderdag rondkwam, betekent dit dat er veel administratie gedaan moet worden bij bedrijven die handel drijven over de grens.
“De deal is een feit, maar grote veranderingen gaan gepaard met uitdagingen en kansen”, zei de Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove in een verklaring. Britse bedrijven moeten zich opmaken voor het echte vertrek uit de douane-unie van de Europese Unie, vervolgde hij. Gove: “Bedrijven en burgers moeten zich voorbereiden en er is nog heel weinig tijd om dat te doen.”
MSN 28.12.2020 Met nog maar een paar dagen te gaan voordat de overgangsperiode is afgelopen, roept de Britse overheid bedrijven maandag op zich nu toch echt voor te bereiden op de Brexit. De meerderheid van de bedrijven zou er al wel klaar voor zijn.
Op 31 december om 23.00 uur (lokale tijd) is de transitieperiode ten einde en is de Brexit ook economisch gezien een feit. Ondanks de afspraken in de Brexit-deal die afgelopen donderdag rondkwam, betekent dit dat er veel administratie gedaan moet worden bij bedrijven die handel drijven over de grens.
“De deal is een feit, maar grote veranderingen gaan gepaard met uitdagingen en kansen”, zei de Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove in een verklaring. Britse bedrijven moeten zich opmaken voor het echte vertrek uit de douane-unie van de Europese Unie, vervolgde hij. Gove: “Bedrijven en burgers moeten zich voorbereiden en er is nog heel weinig tijd om dat te doen.”
MSN 28.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk wil na het sluiten van een handelsovereenkomst met de Europese Unie de komende tijd nog meer handelsdeals gaan tekenen. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab staan nu de Verenigde Staten, Australië en landen in de Aziatische regio op de agenda.
Volgens Raab biedt die laatste regio enorme groeikansen voor de toekomst. De Britse premier Boris Johnson gaat volgens hem in januari ook op bezoek in India om de economische banden met het land aan te halen.
Op dinsdag moet een vrijhandelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en Turkije worden getekend, verklaarde handelsminister Liz Truss zondag. Vorig jaar was de handel tussen beide landen omgerekend bijna 21 miljard euro waard.
MSN 28.12.2020 De handelsdeal die vorige week werd gesloten met de Europese Unie is een nieuw begin van de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en het landenblok. Dat zei de Britse premier Boris Johnson, na afloop van een telefonisch gesprek met EU-president Charles Michel.
Londen en Brussel bereikten vorige week donderdag een handelsakkoord. Johnson sprak van soevereine gelijkheid tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk en zei uit te kijken naar ratificatie van de overeenkomst en samenwerking bij gezamenlijke prioriteiten zoals klimaatverandering.
Eerder op de dag werd bekend dat de EU-ambassadeurs van de 27 lidstaten hebben ingestemd met de brexitdeal.
NU 28.12.2020 Ambassadeurs van de lidstaten van de Europese Unie hebben maandag goedkeuring gegeven aan de voorlopige versie van de Brexit-deal. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter. Het akkoord gaat op 1 januari 2021 in.
Volgens de woordvoerder hebben de ambassadeurs unaniem beslist om het voorlopige akkoord groen licht te geven. Dinsdagmiddag moet de formele goedkeuring van de EU-lidstaten volgen.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om de donderdag gesloten Brexit-deal goed door te nemen.
Het parlement stemt er pas in het nieuwe jaar over, terwijl de Britten al op 1 januari de EU verlaten. Met de tijdelijke regeling moeten onnodige problemen worden voorkomen. Het Verenigd Koninkrijk moet het akkoord zelf ook nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december bijeen.
Donderdag werd na negen maanden onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Daarin zijn regels vastgelegd voor de handel tussen beide partijen.
Het moet zorgen voor een soepel vertrek van de Britten uit de EU. Weliswaar is het VK al op 31 januari 2020 uit de EU gestapt, maar tot 31 december is nog sprake van een overgangstermijn.
Brexit-deal bereikt: Von der Leyen opgelucht, Johnson vol lof
NOS 28.12.2020 Alle EU-lidstaten staan achter het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk na de brexit. De lidstaten werden het eens tijdens een bijeenkomst van EU-ambassadeurs, zegt een woordvoerder van Duitsland dat nu voorzitter is van de Unie.
“Groen licht”, zei de woordvoerder. “De ambassadeurs hebben unaniem hun goedkeuring gegeven aan de handelsovereenkomst tussen de EU en het VK die op 1 januari 2021 ingaat.” Nu hebben de ministers van de EU-landen tot morgenmiddag 15.00 uur om de afspraken goed te keuren.
Met dat akkoord kan er tijdelijk tariefvrij worden gehandeld tussen de EU en het VK nadat de Britten de Europese interne markt hebben verlaten.
Akkoord zonder kritiek
“De lidstaten zijn zonder enig punt van kritiek akkoord gegaan”, zegt correspondent Sander van Hoorn op NPO Radio 1. “Ze hebben zonder blikken of blozen getekend. Dat is vooral de verdienste van Michel Barnier, die de onderhandelingen voor de EU deed. Hij heeft het Europees Parlement en alle hoofdsteden op de hoogte gehouden van de onderhandelingen. Daardoor kwamen ze niet voor verrassingen te staan.”
Het Britse Lagerhuis moet nog instemmen met het akkoord. De verwachting is dat dat woensdag gebeurt. Ook het Europees Parlement (EP) moet nog goedkeuring geven. Dat gebeurt waarschijnlijk in februari. Tot die tijd is er een voolopige regeling zodat er geen handelstarieven gaan gelden.
De Europese Commissie heeft die voorlopige regeling tot 28 januari voorgesteld zodat het EP de tijd heeft om het handelsakkoord goed door te nemen. De EU en het VK zijn het op 24 december eens geworden over het handelsakkoord zonder dat het EP de tijd had om het meer dan tweeduizend pagina’s tellende document te kunnen doornemen.
Ook hier verwacht Van Hoorn niet dat het EP voor verrassingen komt te staan en het akkoord gewoon zal ondertekenen.
MSN 28.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de Brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
Maandag debatteerde De Tweede Kamer over het Brexit-akkoord. Die was op zich positief over het handelsakkoord met de Britten. Maar de Kamer vindt het niet prettig dat er een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten niet officieel mee hoeven in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?”
Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen het Europees Parlement dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
1. Goederen: geen importtarieven, afhankelijk van herkomst goederen
De Europese Unie en het VK heffen in principe geen invoertarieven op elkaars producten. Hierbij is de herkomst van producten wel van belang.
Bedrijven die goederen exporteren vanuit de EU of het VK moeten bepalen of een product geproduceerd is op een locatie die onder de regels van de handelsovereenkomst valt. De grens ligt op 60 procent van de productinhoud. Als het gaat om pure wederuitvoer van producten die buiten de EU of het VK zijn geproduceerd kunnen afwijkende regels gelden.
Dit alles betekent sowieso: extra papierwerk en administratiekosten voor importeurs en exporteurs die kostprijsverhogend werken.
Voor specifieke sectoren als landbouwproducten, medicijnen en chemische producten komen er aanvullende bepalingen met betrekking tot certificatie en labels die gebruikt moeten worden om producten onder de tariefvrije bepalingen te laten vallen.
2. Staatssteun en gelijk speelveld
Als er onenigheid is over mogelijke oneerlijke concurrentie, bijvoorbeeld vanwege staatssteun, dan mogen van beide kanten invoerbeperkingen worden doorgevoerd.
Daarnaast zijn er minimumafspraken over regels met betrekking tot arbeidsomstandigheden en milieueisen. Over vier jaar komt er een herevaluatie waarbij gekeken wordt of de afspraken voor beide partijen werkbaar zijn.
3. Oplossing van conflicten: arbitragepanel
Als één van beide partijen het idee heeft dat er sprake is van oneerlijke handelspraktijken kan dit worden aangekaart bij een arbitragecomité dat door de EU en het VK samen wordt opgezet.
4. Visserij: kwart minder voor Europese vissers
Gedurende een overgangsperiode van 5,5 jaar mogen vissers uit de EU 25 procent minder vis vangen in Britse wateren. Daarna moet een nieuwe quota-systeem worden afgesproken.
Dienstverlening is goed voor ruim 40 procent van de Britse export naar de EU, waarbij vooral de financiële sector van groot belang is. Hierover zijn geen aparte afspraken gemaakt.
Gevolg is dat financiële instellingen die vanuit het VK werken, geen automatische toegang meer hebben tot de Europese markt. Om bepaalde activiteiten te kunnen uitvoeren, moeten financiële instellingen operaties hebben binnen EU-landen.
Ook is er geen automatische wederzijdse erkenning meer van diploma’s voor bijvoorbeeld artsen, ingenieurs en architecten. Dit werpt extra obstakels op voor arbeidsmigranten.
MSN 28.12.2020 Ambassadeurs van de lidstaten van de Europese Unie hebben maandag goedkeuring gegeven aan de voorlopige versie van de Brexit-deal. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter. Het akkoord gaat op 1 januari 2021 in.
Volgens de woordvoerder hebben de ambassadeurs unaniem beslist om het voorlopige akkoord groen licht te geven. Dinsdagmiddag moet de formele goedkeuring van de EU-lidstaten volgen.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om de donderdag gesloten Brexit-deal goed door te nemen.
Het parlement stemt er pas in het nieuwe jaar over, terwijl de Britten al op 1 januari de EU verlaten. Met de tijdelijke regeling moeten onnodige problemen worden voorkomen. Het Verenigd Koninkrijk moet het akkoord zelf ook nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december bijeen.
Donderdag werd na negen maanden onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Daarin zijn regels vastgelegd voor de handel tussen beide partijen.
Het moet zorgen voor een soepel vertrek van de Britten uit de EU. Weliswaar is het VK al op 31 januari 2020 uit de EU gestapt, maar tot 31 december is nog sprake van een overgangstermijn.
MSN 28.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
De regeringsleiders hebben nog niet officieel ingestemd met het akkoord. De EU-ambassadeurs hebben in feite het startschot gegeven voor een schriftelijke procedure die dinsdagmiddag om 15.00 uur afloopt. Als de Raad (van regeringsleiders) dan ook instemt met het akkoord, wordt ook besloten tot voorlopige toepassing aan Europese zijde.
Voorlopige regeling
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord namelijk ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden. De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
MSN 29.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
MSN 28.12.2020 Het Brexit-akkoord dat er nu ligt is volgens minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken “het hoogst haalbare”, hoewel hij niet ontkent dat de inzet van Nederland “ambitieuzer” was. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Toch zijn de Nederlandse belangen wel “goed afgedekt”, aldus Blok.
Deels door de harde opstelling van het Verenigd Koninkrijk tijdens de onderhandelingen, zat er niet meer in dan dit akkoord.
Vooral over de visserij werd tot het laatste moment hard onderhandeld, met als resultaat dat Nederlandse vissers minder mogen vangen in Britse wateren. Blok snapt dat de visserijsector hierover teleurgesteld is.
Tegenover Het Financiële Dagblad raamt de organisatie van Nederlandse kottervissers, VisNed, de schade van de Brexit-deal op 300.000 tot 400.000 euro per kottervisser.
Voor de komende tien jaar komt dat neer op een een schadepost van “minstens 320 miljoen euro” voor Nederlandse vissers, schat de Redersvereniging voor de Zeevisserij. Belangrijk punt voor de vissers is ook dat het Brexit-akkoord voor de visserij maar voor vijfeneenhalf jaar geldt. Daarna moet er weer onderhandeld worden en dat kan leiden tot extra verlies van visquota aan de Britten.
De vissersorganisaties geven tegenover het FD aan al te kijken naar schadevergoedingen, waarvoor de EU een fonds van 5 miljard euro beschikbaar stelt.
Overigens zijn Britse vissers evenmin tevreden over het Brexit-akkoord, zo bleek afgelopen zondag. Zij vinden de termijn van 5,5 jaar voor het behoud van toegang voor vissers uit de Europese Unie te lang.
Blok tevreden over Brexit-afspraak over gelijk speelveld
Minister Blok geeft verder aan wel tevreden te zijn over verschillende andere punten van het Brexit-akkoord, zoals het gelijke speelveld op de markt. Ook vindt hij het positief dat de EU en het VK blijven samenwerken om criminaliteit te bestrijden en ze samen blijven optrekken op het gebied van onderzoek en innovatie.
In de Tweede Kamer wordt maandag gedebatteerd over de Brexitdeal, ondanks het kerstreces. Dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend mag worden. Voor het debat maandag wordt de Kamer bijgepraat tijdens een technische briefing.
MSN 28.12.2020 Volgens de Nederlandse kottervissers draagt de net voor Kerst rond gekomen Brexit voor €1,6 miljard aan visrechten over van de Europese Unie naar het Verenigd Koninkrijk.
Dat kost de Nederlandse vissers vermoedelijk ruim €300 miljoen. Per kotter komt het neer €300.000 tot €400.000 minder vangstrechten, zeg maar omzet. Volgens de Nederlandse vissers zijn de Europese visserijbelangen in de eindspurt ‘voor de bus gegooid’. Vis is maar een klein onderdeel van de economie (een tiende procent in Nederland) en premier Johnson kon er thuis mooi mee schitteren. Maar de vissers kan zoveel omzetverlies – en over 5 jaar vermoedelijk nog meer – de kop kosten.
EU en VK niet dichter bij Brexit-akkoord, Johnson donderdag 10.12.2020 naar Brussel
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn nog altijd ver verwijderd van een akkoord over de toekomstige handelsrelatie, zo melden beide partijen maandagavond 07.12.2020 in een gezamenlijke verklaring. De Britse premier Boris Johnson gaat daarom naar Brussel, voor een fysiek gesprek over de nog altijd bestaande twistpunten.
Telegraaf 23.12.2020
Telegraaf 21.12.2020
AD 15.12.2020
AD 11.12.2020
Telegraaf 10.12.2020
Eerder op maandagavond was er een telefonisch Brexit-overleg tussen Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Het gesprek, dat volgens een bron zo’n anderhalf uur duurde, heeft geen noemenswaardige resultaten opgeleverd.
Telegraaf 14.12.2020
AD 14.12.2020
Johnson en Von der Leyen spraken over de slagingskans van verder overleg over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Von der Leyen zei na het gesprek dat de standpunten van beide partijen over cruciale onderwerpen – visserij, toezicht en een gelijk speelveld – nog steeds ver uit elkaar liggen.
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Telegraaf 09.12.2020
AD 09.12.2020
AD 08.12.2020
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
“We hebben onze hoofdonderhandelaars en hun teams gevraagd om een overzicht te maken van de belangrijkste standpunten waarover we van mening verschillen en deze bespreken we in de komende dagen tijdens een fysieke vergadering in Brussel”, is te lezen in de gezamenlijke verklaring.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Als er op 1 januari 2021 geen goedgekeurd akkoord ligt, dan loopt de huidige overgangsfase af zonder deal. Dat betekent dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met ingang van volgend jaar over en weer importheffingen op goederen zullen instellen.
Donderdag 10.12.2020 komen de EU-leiders bijeen in Brussel. De Brexit-onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk staan hoog op de agenda. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei daarom dat woensdag de uiterste deadline is voor de EU en het VK om een akkoord te kunnen sluiten. “Als er donderdag geen akkoord ligt, gaan leiders in de EU nadenken over noodplannen voor een no deal-Brexit.”
Terugblik
De onderhandelingen over de Brexitdeal zijn op het Kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari 2021 vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
AD 23.12.2020 De EU en Groot-Brittannië lijken het vrijwel eens over een brexitdeal. Een overeenkomst zou nog voor Kerstmis en misschien zelfs nog komende avond gepresenteerd kunnen worden, meldt persbureau Reuters.
Diplomaten kregen vandaag tijdens een meeting van de Europese Commissie te horen dat ze klaar moeten staan om donderdag bijeen te komen. Dit om de eventuele brexit-overeenkomst te bespreken, die wellicht vandaag al wordt bereikt.
De Europese Commissie onderhandelt namens de 27 lidstaten al maanden over een deal met de Britten. Reuters baseert zich op drie diplomaten. ,,Het lijkt erop dat de deal vrijwel gereed is. Het is een kwestie van vandaag of morgen”, zegt een EU-diplomaat. De Europese Raad, die de lidstaten in Brussel vertegenwoordigt, zou al formele voorbereidingen gestart zijn voor een snelle implementatie van de overeenkomst. Die zou op 1 januari in moeten gaan.
Terughoudender
Verschillende Britse kranten meldden eveneens dat een akkoord aanstaande is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment wel nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
Zowel Groot-Brittannië als de EU hebben afgelopen dagen aangegeven dat overeenstemming snel dichterbij komt. Wel zijn de Britse onderhandelaars en premier Johnson terughoudender. Ondertussen staan hij en Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen constant in contact. Ook vandaag stond er weer een overleg tussen hen gepland.
Er is zowel Europa als Downing Street dan ook veel aan gelegen om economische chaos na 1 januari te voorkomen. De EU en zeker het VK hebben hun handen meer dan vol aan de coronapandemie. Groot-Brittannië meldde vandaag een recordaantal van bijna 40.000 Covid-besmettingen. 744 Britten bezweken aan het virus.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
De positieve berichten uit Brussel hadden een positief effect op de Europese effectenbeurzen. De AEX op het Damrak eindigde vandaag 0,8 procent hoger, de beurzen in Londen, Parijs en Frankfurt stegen tot 1,3 procent. De koers van het Britse pond ging omhoog, net als de euro.
NOS 23.12.2020 Regeringsleiders van lidstaten van de Europese Unie hebben te horen gekregen dat ze morgen beschikbaar moeten zijn in het geval dat er een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk komt. Dat meldt persbureau Reuters op basis van diplomatieke bronnen in Brussel.
De EU-lidstaten hebben procedures in gang gezet waarmee het handelsakkoord kan intreden, zeggen de bronnen tegen Reuters. De deal zou bijna rond zijn. “Het is een kwestie van bekendmaken, vandaag of morgen.”
EU-bronnen melden aan de NOS dat het gaat om een formele mededeling en dat het niet per se betekent dat een handelsakkoord bijna rond is.
Een belangrijke politieke verslaggever van de BBC schrijft dat de onderhandelingen richting een overeenkomst gaan. Ze benadrukt dat er nog altijd gesproken wordt. “Het zijn duidelijk de laatste loodjes, maar het zit er nog niet op en vanmiddag wordt er nog wat afgedongen.”
Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want in 2021 komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
De laatste weken werd er door de EU en het VK vooral onderhandeld over drie grote thema’s. Hieronder leggen we ze kort uit;
NOS
NOS
NOS
NOS
Visserij is en blijft een belangrijk struikelblok. De discussie gaat nu over de hoeveelheid makreel die EU-vissers in Britse wateren mogen vangen. Vooral de Ieren vinden dat ze te weinig krijgen.
Tabloid The Sun schrijft dat er nu ook gedoe is over accu’s. De EU zou niet willen dat Britse autofabrikanten Chinese accu’s in hun elektrische voertuigen stoppen.
MSN 23.12.2020 Lidstaten van de Europese Unie treffen voorbereidingen om een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk in te voeren op 1 januari. Dat meldt persbureau Reuters op basis van ingewijden.
EU-lidstaten moeten ook klaarstaan om donderdag bijeen te komen, om een eventuele Brexitdeal te bespreken die al woensdag kan worden gesloten.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters de bron.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met bet landenblok.
Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Von der Leyen spreekt weer met Boris Johnson
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson, aldus bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen.
Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij een akkoord over hun handelsrelatie na 1 januari. Britse media meldden dat zo’n overeenkomst al woensdag kan worden aangekondigd. Persbureau Reuters meldde bovendien dat lidstaten van de Europese Unie voorbereidingen treffen om de gemaakte afspraken na de jaarwisseling toe te passen.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters een bron. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat over de laatste punten van een brexitdeal nog geen finale overeenkomst is. “De lucht is zwanger van verwachting. Maar we zijn er nog niet”, meldt een EU-bron aan het ANP.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
Overgangsfase
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten meldden ook dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
MSN 23.12.2020 Nederlandse exporteurs van groenten en fruit zijn bang dat hun goederen zullen verrotten als er geen Brexit-deal wordt gesloten. Op dit moment staan er voor de haven van Dover al veel vrachtwagenchauffeurs vast en in het geval van een no deal-Brexit zouden die rijen nog veel langer kunnen worden.
Nederland exporteert ieder jaar voor ongeveer 2 miljard euro aan groenten en fruit naar het Verenigd Koninkrijk. Als er geen Brexit-deal wordt gesloten, moeten verse goederen bij de grens worden onderworpen aan tijdrovende douanecontroles. Daardoor kan veel vertraging ontstaan.
“Als onze vrachtwagens in die rijen moeten wachten, is dat een ramp voor onze verse producten”, zegt logistiek manager Daco Sol van het GroentenFruit Huis. “Vertraging drukt de prijs van onze producten. Ieder klant wil verse producten.”
Ook in het VK bestaan er zorgen over verse producten. Hoewel de grens tussen het VK en Frankrijk weer open is voor vrachtverkeer, zorgt de grote vertraging van goederen er in het VK waarschijnlijk voor dat er een stuk minder verse producten in de schappen terechtkomen.
“Het is essentieel dat de vrachtwagens zo snel mogelijk de grens oversteken”, zegt de directeur voedingswaren van de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel. “Totdat de achterstand is weggewerkt en de levering weer op gang is gekomen, verwachten we dat verse goederen minder beschikbaar zijn.”
MSN 23.12.2020 Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson over de brexitonderhandelingen. Dat zeggen bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Overgangsfase
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben. Dat moet hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen voorkomen.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
Bronnen zeggen tegen persbureau Bloomberg dat er waarschijnlijk nog niet spoedig een deal zal worden gesloten. Er wordt wel weer verder gepraat in Brussel.
NOS 22.12.2020 De Europese Unie doet nog “een laatste inspanning” om een handelsakkoord met de Britten te bereiken, en er zijn wat stappen gemaakt, maar de verschillen blijven groot. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vandaag gezegd. De gesprekken verkeren volgens hem in een cruciale fase.
Beide partijen zijn het nog altijd oneens over de afspraken voor het vissen in de Britse wateren door Europese vissers. Barnier heeft achter gesloten deuren diplomaten van de 27 lidstaten bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. Persbureau Reuters meldt op basis van anonieme diplomaten dat hij daar een Brits voorstel over de visserij “volstrekt onacceptabel” heeft genoemd.
“Barnier moet koorddansen tussen Londen en Parijs”, zei een diplomaat tegen Reuters, verwijzend naar de vissers in Noord-Frankrijk die zwaar zouden lijden onder afspraken die in het nadeel zijn van de Europese vissers.
Ierse premier voorzichtig positief
Ook voor Nederlandse vissers hebben de afspraken grote gevolgen. Een Europees voorstel voor 25 procent vangstreductie voor de komende vijf jaar zou voor Nederlandse vissers tot een omzetverlies kunnen leiden van zo’n 30 tot 40 miljoen euro. De Britten zouden eisen dat er nog veel minder vis uit Britse wateren in EU-netten terechtkomt.
De Ierse premier Martin is ondanks de aanhoudende onenigheid over visserij en een gelijk speelveld voor Britse en Europese bedrijven voorzichtig positief over de kansen van een handelsdeal. Het is volgens hem “eerder waarschijnlijk dan onwaarschijnlijk” dat er een akkoord wordt gesloten.
“Ik zou het graag zien gebeuren voor Kerst, maar het kan ook duren tot daarna. Er spelen veel politieke factoren”, aldus Martin, die benadrukt dat de onenigheid over de visserij verder gaat dan het percentage vis dat gevangen mag worden in de Britse wateren.
Na 1 januari blijven praten
Er moet op 31 december een deal liggen, want dan komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
Ook als er voor het einde van het jaar geen deal ligt, zullen de partijen met elkaar in gesprek blijven. “De EU zal de deur niet sluiten voor het Verenigd Koninkrijk, en blijft er klaar voor om te onderhandelen, ook na 1 januari”, zei een anonieme diplomaat tegen Reuters.
NU 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
MSN 22.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat heeft de Brusselse hoofdonderhandelaar Michel Barnier laten weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven.
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben, zodat hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen worden voorkomen.
Barnier en zijn Britse evenknie David Frost zouden het op de meeste punten al eens zijn geworden. De onderhandelingen blijven steken op afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU, aldus een diplomaat. Volgens een andere diplomaat zien beide onderhandelaars er evenwel niets in de gesprekken af te breken.
Voorafgaand aan zijn update achter gesloten deuren, zei Barnier dat hij een “laatste inspanning” zou doen om een akkoord over de toekomstige handelsrelatie met het Verenigd Koninkrijk te bereiken.
NOS 22.12.2020 De Europese brexit-onderhandelaar Michel Barnier zal afgevaardigden van de 27 lidstaten vanmiddag in Brussel bijpraten over de ontwikkelingen rond een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk. Dat melden verschillende persbureaus op basis van ingewijden.
Een belangrijk struikelblok blijft de visserij. Volgens persbureau Bloomberg is een nieuw voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond de visserijafspraken door de Europese Unie verworpen. De Britten zouden de eis op tafel hebben gelegd dat de EU-lidstaten de visvangst in Britse wateren met 30 procent verminderen. Vorige week werd nog een daling van 60 procent geëist.
Niet zorgelijk
De Europese Unie wil de Britten tegemoet komen met een visreductie van 25 procent. Dat zou voor de Nederlandse visserij een jaarlijks verlies betekenen van zo’n 30 tot 40 miljoen euro.
Volgens EU-correspondent Thomas Spekschoor is de wederzijdse afwijzing van compromisvoorstellen vooralsnog niet zorgelijk. “Dit is hoe onderhandelingen in z’n werk gaan.”
Formeel moet er op 31 december een deal worden bereikt, omdat er dan een einde komt aan de brexit-overgangsperiode. Maar mogelijk gaan de onderhandelingen over een handelsakkoord langer door.
RTL 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Minder vissen
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
Trouw 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van Brusselse ingewijden.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zal vanmiddag de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldden ingewijden in Brussel aan persbureau Bloomberg.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
Grote problemen
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier gaat dinsdagmiddag nog de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk. Later zou Barnier dan ook gaan praten met de brexitwerkgroep van het Europees Parlement over de stand van zaken.
Johnson had maandag nog telefonisch overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie, over onder meer visserij en het coronavirus, zeggen bronnen in Brussel.
MSN 21.12.2020 Het lijkt er toch van te komen: een Brexit zonder handelsakkoord. Per 1 januari maakt het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uit van de interne Europese markt en zal de handel verlopen volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Wat betekent dat concreet?
Formeel kan er nog tot en met 31 december een handelsakkoord op tafel komen. Gebeurt dat niet, dan is het Verenigd Koninkrijk daarna vanuit Europa bezien opeens een zogeheten derde land, zoals de Verenigde Staten, waarmee geen verdere afspraken bestaan.
De WTO vertegenwoordigt momenteel ruim 160 landen. Ieder lid heeft een lijst van heffingen en quota’s die per product van toepassing zijn voor ieder ander land waarmee geen handelsakkoord bestaat. Volgens die tarievenlijst moeten de Britten over bijvoorbeeld de import van Nederlands gehakt een heffing van 48 procent betalen.
Premier Boris Johnson en anderen in het kamp van de scherpslijpers in de Brexit-discussie hebben het vaak over Australië als ze de situatie na 1 januari schetsen. Met dat land heeft de EU immers ook geen handelsakkoord en dat loopt verder prima, is de redenatie.
Geen handelsakkoord, wel losse afspraken
Wat daarbij wel moet worden aangetekend, is dat er dan wel geen algeheel handelsakkoord is, maar dat er wel losse afspraken bestaan tussen de EU en Australië. Daaronder vallen bijvoorbeeld richtlijnen over de kwaliteit van de producten.
Dat soort deelafspraken liggen er niet tussen de EU en het VK, die weer vanaf nul moeten beginnen met het opbouwen van een handelsrelatie.
Zoals gezegd hebben de WTO-tarieven betrekking op specifieke producten en de hoogte van de heffingen loopt nogal uiteen. Gemiddeld hanteert de EU een heffing van 2,8 procent op Britse producten. Voor auto’s is dat tarief echter al 10 procent en voor sommige landbouwproducten loopt het op naar 35 procent.
Importheffingen kunnen uiteenlopen
Omgekeerd zullen ook de Britten vooral op auto’s en op voeding forse importheffingen gaan doorberekenen. Dat vooral deze producten hoog belast worden heeft te maken met protectionistische motieven. Het gaat om industrieën die voor de binnenlandse economie van de Britten van groot belang zijn.
Daar staat tegenover dat de heffingen op producten die het VK minder, of helemaal niet, zelf produceert lager kunnen uitvallen. Het gaat dan onder meer om rozen.
Daar zit wel weer een addertje onder het gras: de WTO-regels staan niet toe dat het VK in dit geval alleen voor Europese exporteurs een lager tarief hanteert. Dat moet dan ook voor alle andere WTO-lidstaten gebeuren.
Nog meer veranderingen in de handelsrelatie
Los van de importtarieven verandert er nog veel meer in de handelsrelatie tussen de EU en het VK.
Nu gelden bijvoorbeeld nog dezelfde afspraken over de kwaliteit van producten en over veiligheids- en gezondheidseisen. Straks is dat zonder deal niet meer zo. Dan zou het kunnen gebeuren dat bedrijven apart voor het VK gaan produceren, omdat daar bijvoorbeeld bepaalde ingrediënten in voedsel niet zijn toegestaan.
Wat dit alles zal betekenen voor de omvang van de handel tussen de EU en het VK is nog onzeker. Het Britse Centre for Economic Performance schat dat de wederzijdse handel in de komende tien jaar met 40 procent zal teruglopen.
Telegraaf 21.12.2020 Een zoveelste deadline in de Brexit-onderhandelingen, ditmaal door het Europees Parlement neergelegd, is gepasseerd. Een eventuele handelsdeal tussen het VK en de EU komt daardoor niet meer tijdig genoeg om nog dit jaar goedgekeurd te worden door het Europees Parlement.
Zondag om middernacht liep een door het Europarlement gestelde deadline af en het zag er in de uren daaraan voorafgaand niet naar uit dat er witte rook zou komen. Donderdag hadden de parlementariërs gewaarschuwd: uiterlijk zondag moest er een akkoord met de Britten liggen.
Vertaald
De onderhandelingsteksten moeten namelijk nog vertaald worden in officiële wetsteksten. „Het gaat waarschijnlijk om 700 tot 800 pagina’s tekst. We moeten wel de kans hebben daar goed naar te kijken”, zegt PvdA-Europarlementariër Kati Piri die in de Brexit-commissie van het parlement zit. „Dit gaat voor decennia onze relatie met het VK bepalen. Dat kun je er niet even doorheen jagen.”
Het Europees Parlement zou vervolgens tussen kerst en Oud&Nieuw kunnen stemmen was het idee, maar waarschijnlijk gaat die ballon dus niet meer op. Mocht er de komende dagen toch nog een akkoord uit de bus rollen dan willen lidstaten dit al voorlopig in werking laten treden, waarna achteraf parlementaire goedkeuring volgt.
Maar bij het Europees Parlement ligt dit gevoelig. „Er ligt een politieke afspraak met de Europese Commissie dat een handelsverdrag niet in werking kan treden zonder parlementaire goedkeuring”, stelt Piri vast. Commissie-president Von der Leyen heeft ook al gezegd dat zij dit zeer onwenselijk vindt. Ze zal het voor moeten leggen aan het Europarlement als ze onder druk van de lidstaten toch deze route wil gaan bewandelen.
Noodmaatregelen
Volgens Piri zou het beter zijn om pakketten noodmaatregelen in te voeren, totdat parlementaire goedkeuring van een akkoord alsnog is afgerond, bijvoorbeeld in de eerste week van januari. Op het gebied van transport, de luchtvaart en visserij heeft het Europees Parlement al door de Europese Commissie voorgestelde noodverbanden goedgekeurd. Hiermee moet worden voorkomen dat in het geval van een no deal op 1 januari bijvoorbeeld landingsrechten vervallen. Voorwaarde is wel dat de Britten dezelfde maatregelen ook omarmen.
De onderhandelingen spitsen zich nu vooral toe op visserij. De EU heeft de Britten aangeboden 25 procent van de visquota in Britse wateren in te leveren, maar het VK wil 60 procent reductie. Als overgangsperiode bood de EU aanvankelijk tien jaar aan, waarna het zakte naar zes jaar. De Britten willen niet verder gaan dan drie jaar.
Speelveld
Op het gebied van het zogeheten gelijke speelveld lijken de partijen elkaar een heel eind genaderd, al zijn er nog problemen met staatssteunregels.
Het VK verliet eind januari de EU, maar zit tot en met 31 december in een overgangsperiode waarin het de Europese regels nog moet volgen. Wordt er geen handelsakkoord gesloten dan gelden vanaf 1 januari de regels van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
Hoofd-onderhandelaar namens de EU Barnier hield er zondag aan het einde van de dag de moed in. „De EU blijft zich inzetten voor een eerlijke, wederkerige en evenwichtige overeenkomst”, twitterde hij..
NOS 20.12.2020 De Britse en Europese brexitonderhandelaars hebben de deadline voor een handelsakkoord niet gehaald. Het Europees Parlement had geëist dat er uiterlijk voor middernacht een akkoord zou komen. Alleen dan zou er genoeg tijd zijn om de tekst in alle EU-talen te vertalen zodat het parlement er voor 1 januari een besluit over kon nemen.
Er wordt de komende dagen vrijwel zeker wel verder gepraat door de onderhandelaars van beide partijen.
Het VK stapte op 31 januari uit de Europese Unie, maar bestaande handelsafspraken zijn tot 1 januari van kracht. Zijn er dan geen nieuwe, dan gaan de regels van de Wereldhandelsorganisatie gelden en die gaan beide economieën veel geld kosten.
Al bijna een jaar proberen onderhandelaars tot een nieuwe deal te komen, maar minder dan twee weken voor 1 januari is dat dus nog altijd niet gelukt. Beide partijen vinden dat de ander flexibeler moet zijn en dat de ander zich onredelijk opstelt.
Vis
Een groot knelpunt zijn de visserijrechten van EU-vissers, onder wie de Nederlanders, in Britse wateren en de termijn waarin die rechten worden afgebouwd. Het VK heeft een compromisvoorstel van de EU van de hand gewezen, schrijft het Duitse persbureau DPA.
De EU-lidstaten zouden niet bereid zijn om nog meer aan de Britse wensen tegemoet te komen. Vooral Frankrijk tilt er zwaar aan als Franse vissers niet meer in Britse wateren mogen vissen.
Ook over andere punten wordt nog gestreden; swipe om te zien wat de knelpunten zijn:
NOS
NOS
NOS
NOS
“Natuurlijk willen we een akkoord”, zei de Britse minister van Volksgezondheid Hancock tegen Sky News. “Helaas heeft de EU onredelijke eisen gesteld. Een akkoord is zeker mogelijk, maar het is duidelijk dat de EU dan in beweging moet komen.”
EU-onderhandelaar Barnier zei op zijn beurt dat de EU op een eerlijk en evenwichtig akkoord uit is en dat hij de wens tot zelfbeschikking van de Britten begrijpt. “En wij verwachten hetzelfde van hen.”
‘Tijdige ratificatie onmogelijk’
Het Europees Parlement had zondag als uiterste deadline gesteld. Nu die is verstreken, wordt het onmogelijk om een eventueel akkoord voor het einde van het jaar te beoordelen, zei Kati Piri, brexit-rapporteur in het Europees Parlement, zondagavond in Nieuwsuur.
“Het hele proces verdient geen schoonheidsprijs”, zegt Piri. “Normaal duurt het vier of vijf maanden om zo’n groot handelsakkoord te beoordelen. We zijn flexibel en bereid om tijdens Kerst extra te vergaderen, maar ook als er in de komende dagen een akkoord komt kunnen we het niet op tijd ratificeren.” Dat betekent wat haar betreft dat er noodmaatregelen getroffen moeten worden voor januari.
‘Gewoon’ verder praten
In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen de komende dagen gewoon verdergaan, mogelijk ook nog na Kerst. “Zolang er nog enig zicht is op een deal, praten beide partijen door”, zegt correspondent Sander van Hoorn. “Al was het maar om niet de schuld te krijgen van het mislukken.”
De deadline van het Europees Parlement zal in het achterhoofd van Barnier een rol hebben gespeeld, denkt Van Hoorn. “Maar uiteindelijk kan hij er niet zoveel mee, want dat zou betekenen dat hij vanavond, als er geen deal is, namens de EU een eind zou moeten maken aan de gesprekken.”
Noodplan
De EU heeft een noodplan klaarliggen voor het geval het voor 1 januari niet lukt, maar er wel zicht is op een overeenkomst kort na 1 januari.
“De tijd zonder regels die dan overbrugd moet worden, moet zo ordelijk en pijnloos mogelijk zijn om de laatste fase in de onderhandeling niet te frustreren”, zegt Van Hoorn.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor ze hebben besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit en daarom is besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat het nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement zou kunnen worden voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
RTL 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame is uitgebleven, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd heeft om een eventuele overeenkomst goed te keuren.
Toch gaan de onderhandelaars morgen verder.
De onderhandelingen ‘blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten’, zegt een anonieme Britse bron. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had vanavond middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd meer heeft om een eventuele overeenkomst tijdig goed te keuren, zegt de brexitcommissie van het parlement. De onderhandelaars gaan niettemin maandag verder.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, twittert voorzitter David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
De onderhandelingen “blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten”, zei een hooggeplaatste Britse bron eerder op de avond al. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd dringt om een oplossing te bereiken en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Afgelopen donderdag kregen we een voorproefje van wat ons mogelijk te wachten staat als het Verenigd Koninkrijk en de EU er samen niet uit komen: een kilometerslange file van vrachtwagens bij de Britse havenplaats Dover.
Die file was op donderdag zo’n 30 kilometer lang, maar kan nog veel langer worden in een no deal-scenario. De Britse overheid verwacht in dat geval rijen bij de grens van wel zevenduizend vrachtwagenchauffeurs die zonder de juiste papieren de EU in willen. De chauffeurs zouden dan ongeveer twee dagen moeten wachten voor ze de grens over kunnen.
De douane rekent erop dat oponthoud en opstoppingen ook in de Rotterdamse haven in de eerste vier tot zes weken van 2021 onvermijdelijk zullen zijn door de Brexit. Naar verwachting beschikt een op de vier vervoerders die naar het VK gaan niet over de juiste documenten.
“Ondanks de gerealiseerde voorzieningen en het vele voorbereidende werk van de douane en andere partijen in de haven zal er oponthoud zijn”, zei Nanette van Schelven, directeur-generaal van de douane, eerder deze week in gesprek met NU.nl.
De douane gaat in de eerste weken van januari in crisismodus werken. Dat betekent dat de help- en servicedesks rekening houden met een toename van het aantal vragen.
Op één punt wel overeenstemming
De EU en het VK zijn het in de handelsgesprekken nog altijd niet eens over visserij, eerlijke concurrentie en toezicht. Op één punt waren de partijen de afgelopen week echter eensgezind: het wordt moeilijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, ook al wordt een voortzetting van de gesprekken deze week niet uitgesloten.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdag na een telefoontje met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie dat de onderhandelingen “in een ernstige toestand” verkeerden. Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen zei op haar beurt dat het “een grote uitdaging” wordt om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, deed vrijdag ook een duit in het zakje door te stellen dat de EU en het VK “nog maar een paar uur” over hebben om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen.
Het net sluit zich
Barnier deed zijn uitspraak na telefonisch contact op vrijdag tussen Johnson en Von der Leyen.
Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uit komen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier. Anders gezegd, het net rond de onderhandelingsruimte lijkt zich te sluiten.
MSN 20.12.2020 De Britse regering verwijt de Europese Unie “onredelijke eisen” te stellen in de onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord voor na 1 januari. Minister van Volksgezondheid Matt Hancock verwoordde zondag de Britse problemen met de opstelling van de EU.
De onderhandelingen slepen zich intussen voort. Het Europees Parlement heeft een deadline vastgesteld voor zondag middernacht: uiterlijk dan moet er een akkoord liggen.
“We willen dat deze gesprekken leiden tot een positieve uitkomst”, benadrukte Hancock. “Natuurlijk wil ik een deal, ik denk dat iedereen een deal wil. Maar helaas heeft de EU een aantal onredelijke eisen op tafel gelegd. Ze respecteren de uitkomst van het referendum niet”, verwees de minister naar de stemming waarmee een kleine meerderheid van de Britse kiezers besloot dat hun land de EU moest verlaten.
Vooral visserij en concurrentieregels zijn nog grote twistpunten. Hancock denkt dat de twee kampen er toch nog uit zullen komen. “Ik ben ervan overtuigd dat een deal kan worden gemaakt, maar het is duidelijk dat de EU moet bewegen”, aldus de Britse minister.
MSN 20.12.2020 Ook de Europese Unie verwacht van het Verenigd Koninkrijk respect voor haar soevereiniteit, zegt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Dat moet volgens hem in de onderhandelingen over een handelsakkoord met de Britten, die op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaten, wederzijds zijn.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie. Het Europees Parlement heeft zondag middernacht als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren.
Het Verenigd Koninkrijk hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase voorbij is waarin het de EU-regels nog volgt, bijvoorbeeld zijn eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in zijn wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen willen ze het eens worden.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf 1 januari op controles, heffingen en administratieve rompslomp.
MSN 20.12.2020De onderhandelaars die koortsachtig werken aan een handelsakkoord voor het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie wacht zondag weer eens een deadline. Als er om middernacht geen akkoord ligt, kan het Europees Parlement het niet meer goedkeuren, heeft het duidelijk gemaakt. Maar vooral over visserij worden ze het maar niet eens.
Beide zijden hebben al meermaals deadlines genoemd. Die verstreken even zo vaak weer, zonder dat een van beiden het bijltje er definitief bij neer gooide. De eindstreep die het Europees Parlement afgelopen week trok, leek echter serieuzer. Voor een akkoord is de instemming van het parlement nodig.
Maar de onderhandelingen kunnen wel degelijk ook na zondag doorgaan, liet onder meer Frankrijk weten. Worden ze het eens maar ontbreekt de tijd voor goedkeuring van het Europees Parlement, dan moet het akkoord maar voorlopig ingaan in afwachting van diens zegen, opperen ook anderen. Ook al verzet het parlement zich daar fel tegen en zou ook de Europese Commissie er niets voor voelen.
Ook de Britse regering houdt het er volgens de BBC op dat de komende dagen, vóór Kerstmis, overeenstemming moet worden bereikt. “Nu de laatste dagen en uren voor de besprekingen zijn aangebroken, lijkt het steeds waarschijnlijker” dat het VK de EU zonder een akkoord verlaat, meent Londen volgens een Britse bron. De EU zou “aanzienlijke” concessies moeten doen over visrechten. De EU wil veel minder opgeven van de vis die Europese vissers in Britse wateren mogen vangen dan Londen eist, en wil bovendien langer de tijd om daaraan te wennen.
De onenigheid over visserij zal Londen en Brussel als het erop aankomt niet van een akkoord weerhouden, verzekerden diplomaten de afgelopen maanden. De sector is maar klein en de belangen zijn dus beperkt. Maar het lot van de vissers heeft in zowel het VK als in landen als Frankrijk wel een grote symbolische waarde. En het is een van de weinige twistpunten waar de EU vooral wat te verliezen heeft.
NOS 10.12.2020 Nederlandse vissers zullen minimaal 25 procent minder vis kunnen vangen in Britse wateren na de brexit. De Europese Unie heeft de Britten een voorstel gedaan waarin de vangstreductie van 25 procent voor de komende vijf jaar staat. De Britten zullen waarschijnlijk vandaag of morgen met een tegenvoorstel komen. Dat bevestigen Haagse en Brusselse bronnen na berichtgeving van de Ierse publieke omroep RTE.
Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij is vannacht lang doorgerekend wat de gevolgen zouden zijn van het voorstel voor Nederlandse vissers. Die vangen nu een groot deel van hun vis in Britse wateren en dus zullen er zeker zware financiële klappen vallen. Voor de hele Europese vloot zou het gaan om 160 miljoen euro per jaar. Volgens de visserijsector komt daarvan zo’n 30 tot 40 miljoen euro verlies in Nederland terecht.
Maar bronnen in Den Haag stellen dat de visserij uiteindelijk een relatief kleine sector is. Als onenigheid over de visserij een handelsakkoord tussen de Britten en de EU in de weg staat, dan kost dat Nederland alleen al miljarden euro’s aan export van landbouwproducten als vlees, groenten en fruit. De visserijwaarde is niet groter dan enkele honderden miljoenen euro’s.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Tegelijkertijd hebben de vissers van EU-hoofdonderhandelaar Barnier altijd de toezegging gekregen dat de visserij niet zou worden opgeofferd om een deal mogelijk te maken. Om te voorkomen dat de Britten de EU op het laatste moment onder druk konden zetten wilde Barnier eigenlijk al juli een visserij-akkoord sluiten. Maar dat lukte toen niet, waardoor de visserij alsnog het sluitstuk van de onderhandelingen is geworden.
Volgens Gerard van Balsfoort, voorzitter van de Europese visserij-organisatie EUFA, bewijst dat dat de EU het onderhandelingsspel niet slim heeft gespeeld. “Ik kan niet ontkennen dat de omvang van de visserij-sector klein is, maar langs die lijn redenerend had je elke kleine sector weg kunnen zetten. Wat ik niet begrijp: iedereen zegt dat een handelsakkoord voor de Britten veel belangrijker is dan voor de EU. Waarom kun je dan geen concessies krijgen op de visserij? Zij hebben de grote prijs, een handelsakkoord, straks binnen en wij gooien er nog een stuk visserij-omzet achteraan. Dat begrijp ik gewoon niet.”
Volgende grote klap
Nog meer dan het verlies van 25 procent van de vangst, baart de tijdelijkheid van het akkoord de vissers zorgen. “Die vijf jaar zijn zo voorbij en daarna is er nog steeds onduidelijkheid. Dan moet er opnieuw worden onderhandeld. Nu is er een grote klap, maar we moeten ons dan al voorbereiden op een volgende grote klap.”
Het Europees Parlement wil dat er ten laatste morgen een brexit-akkoord ligt, zodat de parlementariërs het nog goed kunnen bestuderen, voordat ze ermee instemmen. Dat lijkt inmiddels onwaarschijnlijk. De Britten zullen waarschijnlijk nog met een tegenvoorstel komen op het gebied van visserij en ook over gelijke handelsvoorwaarden zijn de partijen het nog niet helemaal eens.
AD 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender.
,,Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender”, aldus Beaune. Het Europees Parlement had er op aangedrongen om uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
We willen niet koste wat het kost een akkoord, aldus Clément Beaune, Franse staatssecretaris van Europese Zaken
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. ,,We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
Visquota
Eergisteren zijn de ministers van visserij van de EU-landen het in Brussel eens geworden over de visquota voor de komende drie maanden. Normaliter sluiten ze een akkoord voor een heel jaar af, maar de periode is nu korter omdat nog onduidelijk is wat er met het Verenigd Koninkrijk valt af te spreken.
Nederlandse vissers mogen in januari, februari en maart in ieder geval 25 procent van de jaarquota van afgelopen jaar vangen, hebben visserijminister Carola Schouten en haar collega’s afgesproken. Van vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals makreel, horsmakreel en blauwe wijting, mag 40 tot 65 procent worden opgevist.
MSN 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender. “Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender.”
Het Europees Parlement had er op aangedrongen uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. “We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
NU 18.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben “nog maar een paar uur over” om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vrijdag gezegd. De paar uur zijn symbolisch bedoeld, maar met nog minder dan twee weken tot de deadline van 1 januari is het één voor twaalf voor de onderhandelingen. Lukt het niet om tot een deal te komen, dan volgt een Brits vertrek zonder handelsafspraken.
De uitspraak van Barnier volgt na een overleg op het hoogste niveau tussen de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen op donderdag. Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
Barnier benadrukte de problemen met de visserij ook vrijdag in het Europees Parlement. “Visserij is momenteel het heetste hangijzer van de onderhandelingen”, aldus de Franse onderhandelaar.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die situatie vervalt over twee weken. De Britten willen die afspraken vervangen en daarmee meer zeggenschap over de eigen wateren krijgen. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
De twee partijen zouden het inmiddels al eens zijn over ruim 95 procent van de materie in de onderhandelingen, maar breken hun hoofd al tijden over de visserij en concurrentieregels. Op dat laatste gebied zou er inmiddels al voldoende vooruitgang geboekt zijn. Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uitkomen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier.
NOS 18.12.2020 EU-hoofdonderhandelaar Barnier zegt dat het “moment van de waarheid” is aangebroken voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De tijd is bijna op, zei hij in het Europees Parlement.
Nog steeds kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk het niet eens worden over een aantal belangrijke zaken. De afgelopen dagen zijn ze wel wat dichter tot elkaar gekomen, liet Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen weten, maar onder meer de visserij is nog altijd een groot pijnpunt.
Europese vissers vrezen dat ze volgend jaar de toegang tot Britse wateren verliezen. Nederlandse vissers halen bijna de helft van hun vangst uit Britse wateren. Dat is mogelijk dankzij het EU-lidmaatschap van beide landen.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
“We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari willen laten ingaan”, zei Barnier. Eerder deze week vertrouwde hij erop dat er een akkoord komt, maar volgens Barnier zijn er nog altijd aanzienlijke obstakels.
De Britse premier Johnson zei gisteren dat de onderhandelingen stuklopen als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Het Europees Parlement zegt dat beide partijen het uiterlijk zondag eens moeten zijn, anders is er geen tijd meer om de afspraken op 1 januari in praktijk te brengen.
In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
MSN 18.12.2020 De tijd voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is bijna op.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft vrijdag tegen het Europees Parlement gezegd dat “het moment van de waarheid” is aangebroken, maar dat er nog altijd aanzienlijke obstakels zijn. “We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari in willen laten gaan.”
Het wordt moeilijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, gaven de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie donderdagavond aan.
Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de Brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
MSN 18.12.2020 Als Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen geen toegang krijgen tot Britse wateren, dan krijgt het Verenigd Koninkrijk op zijn beurt geen volledige toegang tot de interne markt van de EU. Met deze harde eis van de EU wordt het eindspel van de brexitonderhandelingen verder op de spits gedreven.
Toegang van Europese vissers – naast Nederlanders vooral Denen en Fransen – tot grote delen van de Noordzee, de Ierse Zee en een stuk van de Atlantische Oceaan is voor de EU cruciaal voor het sluiten van een handelsakkoord.
Dat heeft Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, vrijdagochtend gezegd in een toespraak tot het Europees Parlement in Brussel. Volgens Barnier is ‘het moment van de waarheid aangebroken’.
Minder dan twee weken
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken op weg naar een handelsdeal tussen de EU en het VK. De onderhandelingen komen tot een kookpunt met nog minder dan twee weken te gaan voor de absolute deadline van 31 december.
Binnen die tijd moet een eventuele deal ook nog geratificeerd worden door alle landen. Daarom stelde het Europees Parlement gisteren een deadline: zondag moet er deal zijn, willen de parlementariërs er überhaupt nog over kunnen stemmen.
Maar de vraag is of de soep zo heet gegeten wordt. Mocht ook die deadline niet gehaald worden, dan zullen de regeringsleiders ingrijpen en het Parlement tijdelijk terzijde schuiven om een ‘no deal’ te voorkomen, schrijft de Britse krant The Telegraph vrijdagmiddag op basis van anonieme diplomatieke bronnen.
0,1 procent
Een akkoord over visserij lijkt voor een belangrijk deal symbolisch. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. Terwijl de visindustrie met 0,1 procent van het Britse bruto binnenlands product economisch gezien nauwelijks meetelt, becijferde Bloomberg.
De Britse premier belde gisteravond met Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Nadien waren beiden niet bepaald optimistisch over de kans op een deal, bleek uit summiere verklaringen van zowel de Britten als de EU.
Achteraf zal blijken of dit onderdeel is van het onderhandelingsspel, of dat we echt afstevenen op een Brits vertrek uit de EU zonder afspraken.
MSN 18.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk blijven spannend. De Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen hebben donderdagavond gebeld over de laatste ontwikkelingen, en geen van beiden uit zich optimistisch.
Johnson zegt in een verklaring dat de gesprekken zich in een moeilijke fase bevinden en dat het „zeer waarschijnlijk” is dat er geen handelsakkoord komt als de EU niet flink van koers verandert. De premier zou tegen Von der Leyen hebben gezegd dat de tijd dringt en dat als er géén akkoord komt, het Verenigd Koninkrijk „op Australische wijze” met de EU zal handelen. Hiermee verwijst hij naar de samenwerking tussen Australië en de EU die geen vrijhandelsakkoord hebben.
Von der Leyen zegt dat er wel degelijk „substantiële vooruitgang” is geboekt tijdens de handelsgesprekken, maar ook zij zegt dat er nog „grote verschillen overbrugd moeten worden”. Vooral op het gebied van de visserijrechten kunnen de EU en het VK het niet eens worden, zo schrijft de politica. Vrijdag zullen de gesprekken hervat worden.
Donderdag was er nog enige ruimte voor optimisme: Eindelijk lijkt er toch iets mogelijk tussen de Britten en de EU
Twistpunten
Eerder op donderdag stelde het Europees Parlement een deadline op aanstaande zondag voor een mogelijk handelsakkoord. De parlementariërs willen ervan verzekerd zijn dat zij genoeg tijd hebben om het akkoord goed te beoordelen alvorens erover te stemmen. Overigens zou Von der Leyen in samenspraak met de 27 EU-regeringsleiders ertoe kunnen besluiten deze eis naast zich neer te leggen als er zondag nog steeds geen zicht is op een deal. Hoe dan ook zal op 31 december duidelijk zijn of er een handelsakkoord komt of niet: dan loopt de overgangsperiode van de Brexit af.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie verschillen sterk van mening over de visserijrechten. Vissers uit de Europese Unie halen momenteel 45 procent van hun vangst uit Britse wateren. De Britten willen echter de controle terug over de 200 zeemijl aan zee voor hun kust – die aanzienlijke delen van de Noordzee, Ierse Zee en de noordoostelijke Atlantische Oceaan beslaat. Het VK wil daarom dat er jaarlijkse onderhandelingen komen over quota voor vissers uit de EU.
Ook wringt het omtrent de onderhandelingen over het zogenoemde gelijke speelveld tussen bedrijven. Hieronder vallen regels over staatssteun, milieu en werknemersrechten. Een derde belangrijk twistpunt was de manier waarop toekomstige conflicten tussen het VK en de EU beslecht moeten worden, maar daar lijkt deze week overeenstemming over te zijn gekomen.
MSN 18.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Sombere toon
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
Het Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
NU 17.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson verkeren de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij donderdag na een telefoontje met Von der Leyen.
Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen en Johnson spraken met elkaar om te bekijken hoe de onderhandelingen ervoor staan. De gesprekken over een akkoord worden vrijdag hervat. Een overeenkomst moet ervoor zorgen dat de handel en het verkeer geen grote hinder ondervinden als het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. In de Brexit-gesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog somberdere toon aan. “We hebben heel weinig tijd en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar standpunt substantieel wijzigt.” Het EU-standpunt over visserij is volgens hem “simpelweg onredelijk”. “Wil de EU tot een akkoord komen, dan moet dat significant veranderen.”
Von der Leyen en Johnson hebben afgesproken nauw contact te blijven onderhouden.
Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen geeft verklaring over Brexitonderhandelingen
De tijd begint te dringen
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van handelsorganisatie WTO. Dit betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden.
Hoofdonderhandelaar namens de EU Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen de tekst van een eventueel akkoord uiterlijk zondag hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
I spoke to @vonderleyen this evening on UK-EU negotiations, stressing time is short and the EU position needed to change substantially. Read here: https://t.co/FJsfdFAX2z
NOS 17.12.2020 In de onderhandelingen over de brexit zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk dichter bij elkaar gekomen, maar een akkoord is nog altijd ver weg. Dat valt op te maken uit de reacties van Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een telefoontje dat ze vanavond hadden over de kwestie.
Von der Leyen twitterde na afloop dat er “wezenlijke vooruitgang” is geboekt, maar dat er nog grote verschillen zijn te overbruggen, vooral op het gebied van visserij. Johnson was nog iets somberder: volgens hem lopen de onderhandelingen stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Er is steeds minder tijd om te komen tot een handelsovereenkomst. De deadline ligt op 31 december, maar een deal moet dan ook al zijn goedgekeurd door het Europees Parlement. Het parlement eiste vandaag dat de onderhandelaars daarom uiterlijk zondag een akkoord hebben bereikt; alleen dan zou er nog tijd genoeg zijn om de tekst te bespreken.
De partijen hebben afgesproken om morgen verder te onderhandelen.
MSN 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari 2021 van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
Telegraaf 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
RTL 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
MSN 17.12.2020 Als een eventueel handelsakkoord tussen de Europese Commissie en het Verenigd Koninkrijk pas na aanstaande zondagavond gesloten wordt, zal het Europees Parlement er niet meer over stemmen. Dit op initiatief van de Spaanse Europarlementariër Iratxe García Pérez en haar collega Manfred Weber uit Duitsland. García Pérez: „We eisen zo snel mogelijke inzage van onderhandelingspapieren.”
Met nog twee weken te gaan, is een handelsdeal nog altijd geen uitgemaakte zaak. Maar geloof dat er ‘iets’ mogelijk is, groeit.
Een akkoord met de Britten is te belangrijk om door het parlement te jagen, tweet Weber. Hij acht het na zondag niet meer haalbaar een handelsakkoord nog voldoende te wegen en te ratificeren. Het Europees Parlement denkt voor dat proces een week nodig te hebben. Voor maandag 28 december staat een stemming op de agenda. García Pérez: „Wij eisen volledige medewerking van de Europese Commissie en dezelfde mate van toegang tot informatie als gebruikelijk.”
Parlement passeren
Het parlementaire ultimatum zal in elk geval verdere druk op de onderhandelingen zetten, die nog altijd worden gevoerd door vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk en de Europese Commissie. Garantie op een uitkomst biedt het echter niet. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zou er in samenspraak met de 27 Europese regeringsleiders voor kunnen kiezen het parlement al dan niet tijdelijk buitenspel te zetten, als er volgens haar ook nog na zondagavond geen zicht is op een deal. In zo’n geval kan het parlement in januari worden gevraagd over het akkoord te stemmen.
Aan het einde van dit kalenderjaar loopt de transitieperiode af waarin het Verenigd Koninkrijk al geen lid meer is van de Europese Unie, maar nog wel regels volgt op het gebied van handel en veiligheid. Als Brussel en Londen binnen nu en twee weken geen afspraken maken over de toekomstige handelsbetrekkingen, treden de handelsregels van de Wereldhandelsorganisatie in werking. De Europese delegatieleider Michel Barnier heeft donderdagochtend het Europees Parlement bijgepraat over de vorderingen. Die zijn er, schreef de Fransman, „maar struikelblokken blijven er ook nog”.
MSN 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Lastig voor bedrijven
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
NOS 17.12.2020 In Brussel zijn afgelopen nacht afspraken gemaakt over de visquota voor de komende drie maanden. Normaal gesproken sluiten de EU-landen een akkoord voor een heel jaar, maar vanwege de ontwikkelingen rondom de nog lopende brexit gaat het nu om een kortere periode.
Nederlandse vissers mogen volgend jaar in januari, februari en maart sowieso 25 procent van hun quota van afgelopen jaar vangen. Van de vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals onder meer blauwe wijting, makreel en horsmakreel, mag 40 tot 65 procent worden gevangen.
“Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, zegt minister Schouten (Landbouw). “Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koningrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Vispopulaties onderzoeken
Het is nog wel onduidelijk waar gevist mag worden: alleen in Europese en internationale wateren, of ook in de Noorse of Britse wateren. De komende weken wordt met deze twee landen besproken of Europese vissers ook in hun wateren hun quota kunnen opvissen.
Verder wil Nederland dat vissers een deel van hun niet gebruikte visquota van 2020 mee kunnen nemen naar volgend jaar. Nederland stelde daarom voor om onderzoeksorganisatie ICES te laten adviseren of de vispopulaties dit aan zouden kunnen. De Europese Commissie stemde in met dit verzoek.
Vanwege de coronacrisis en de sluiting van de horeca konden vissers minder verkopen. Daarom is er dit jaar uiteindelijk minder gevist dan verwacht.
MSN 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
Houvast
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Telegraaf 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
OmroepWest 15.12.2020 De Brexit komt steeds dichterbij. Op 31 december eindigt de overgangsperiode van de Britten, met of zonder deal met de Europese Unie. En dus zijn het opnieuw spannende weken en dagen, vooral voor ondernemers in de regio die veel exporteren naar Engeland. Potplantkweker Aad Scheffers uit Poeldijk: ‘Het vervelende is vooral dat we nog steeds niet écht weten waar we aan toe zijn.’
De overgangsperiode waarin Britten en bedrijven zich konden voorbereiden, loopt per 31 december op zijn einde. Vanaf 1 januari stapt het Verenigd Koninkrijk uit de EU, maar voor die tijd moeten de EU en de Britten het nog wel over een aantal zaken eens worden. Dat gaat dan met name over de in- en uitvoer van goederen waarbij procedures gevolgd moeten worden, er douaneformaliteiten zijn en misschien heffingen komen.
‘Eigenlijk is er niets veranderd ten opzichte van vorig jaar,’ zegt kweker Aad Scheffers uit Poeldijk, hij exporteert zo’n 30 tot 40 procent van zijn planten naar het Verenigd Koninkrijk. De kweker doelt op het feit dat er nog steeds geen akkoord is tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. En de vrees neemt inmiddels toe dat deze er per 1 januari ook niet is. Met als gevolg: grote chaos waarbij het vrachtverkeer vastloopt en vliegtuigen niet meer kunnen landen in Londen of de Europese hoofdsteden.
Files
Die chaos is volgens de Westlandse kweker nu al begonnen. ‘De Engelsen zijn massaal aan het inslaan, omdat niemand weet wat er na 1 januari gebeurt. Daardoor staan er bij de Calais Tunnel al enorme files van vrachtwagens vanuit Europa. Die langere wachttijd bij de douane is voor mijn plantjes, die zo vers mogelijk in de winkel moeten liggen, natuurlijk alles behalve goed.’
Daarnaast wordt de kweker geconfronteerd met contracten die naar voren worden gehaald. ‘Ik heb bijvoorbeeld een deal staan met een grote Engelse retailer die in week 1 geleverd moest worden. Gisteren ben ik gebeld of het week 53 kan worden, om die datum van 1 januari te ontlopen.’ Maar Aad zijn plantjes zijn daar eigenlijk nog helemaal niet klaar voor. ‘Er moeten drie bloemen aanzitten; dat ga ik lang niet met allemaal redden. Het vergt veel uitzoekwerk voor ons om de juiste plantjes eruit te halen. Maar ik heb het er wel voor over, want ook ik ben onzeker over wat ons na 31 december te wachten staat. Dus ik denk vooral: weg is weg.’
Papierwinkel
De kweker vreest vooral dat zijn omzet richting Engeland gaat dalen. ‘Daar ben ik om twee redenen bang voor. Ten eerste verwacht ik problemen door allerlei aangescherpte regels bij de douane. Enerzijds omdat producten lang in de wagen blijven staan. Maar ook geldt: als de papierwinkel niet in orde is, dan komen je producten Engeland gewoon niet in.’
‘Daarnaast houd ik mijn hart vast wat er met de Engelse pond gaat gebeuren. Als die gaat devalueren, worden mijn plantjes een stuk duurder en dat heeft ongetwijfeld gevolgen voor mijn afzet. De wereld is groot, dus we gaan uiteraard op zoek naar andere afzetgebieden, maar die zullen er niet één, twee, drie zijn.’
Onzeker
Toch zijn er ook Westlandse kwekers die de Brexit positiever tegemoet gaan. Lugt Lisianthus in Monster bijvoorbeeld. ‘Wij exporteren 15 procent naar Engeland,’ vertelt Marcel van der Lugt. ‘Dat is serieus veel. Maar we verwachten dat dit zo blijft. De eerste maanden zal het exportproces wat meer tijd in beslag nemen en er zullen aanpassingen zijn in de procedures, maar ik denk niet dat mensen uiteindelijk minder bloemen zullen kopen.’
Lugt Lisanthus heeft als voordeel dat zij een vrij exclusief product verkopen. ‘Voor andere kwekers kan er meer onzekerheid zijn,’ geeft kweker Marcel toe. Aad Scheffers hoopt vooral dat er snel duidelijkheid komt: deal of no deal. ‘Want we weten nog steeds niets. Daar kan ik me echt over opwinden. Dat ze mensen die het direct aangaat, zo lang in onzekerheid laten zitten.’
De komende dagen worden essentieel voor de Brexit. De voorzitter van de Europese Commissie ziet nog een pad naar een brexitdeal. Dat pad is volgens Ursula von der Leyen wel erg smal. Ze benadrukte dat de komende dagen cruciaal zijn in de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
NOS 15.12.2020 Vandaag en morgen onderhandelen de lidstaten van de EU in Brussel over de verdeling van de visquota voor komend jaar. Het zijn bijzondere onderhandelingen, omdat nog niet duidelijk is hoeveel vis Europese vissers mogen vangen in Britse wateren. Vooral Nederlandse vissers vangen daar een groot deel van hun vis.
De jaarlijkse afspraken over de verdeling van de visquota over de verschillende landen gelden bij wijze van uitzondering maar voor drie maanden. Zolang er onduidelijkheid bestaat over de vraag of en de mate waarin er na 1 januari gevist kan worden in de wateren van het Verenigd Koninkrijk heeft het geen zin om langer vooruit te kijken.
Eventuele afspraken over de wederzijdse vangstrechten tussen het VK en de EU zijn onderdeel van de gesprekken over een nieuwe handelsrelatie na de brexit. Het gaat daarin onder meer over de vraag in hoeverre vissers uit de EU toegang hebben tot de ‘exclusieve economische zone’ van het VK en hoeveel vis ze daar mogen vangen. De exclusieve economische zone is een strook van 370 kilometer voor de kust van een land waarin dat land recht heeft op de aanwezige vis en grondstoffen.
Ook met Noorwegen, geen lid van de Europese Unie, zijn de jaarlijkse onderhandelingen nog niet afgerond. Met name in en rond de Noordzee heerst dus nog veel onduidelijkheid.
No-deal-brexit
Voor een aantal vissoorten ligt het voorstel op tafel om na 1 januari de quota voor dit jaar door te trekken naar het nieuwe jaar totdat de onderhandelingen met het VK en Noorwegen zijn afgerond. In dat geval zijn de gevolgen voor Nederlandse vissers vooralsnog beperkt.
Anders wordt het wanneer als gevolg van een nieuwe handelsovereenkomst of door een no-deal-brexit de vangstrechten van Europese vissers in Britse wateren grotendeels of geheel vervallen. In dat geval wordt de Nederlandse visserij zwaar getroffen. Nederlandse vissers vangen 60 procent van de vis in de exclusieve economische zone van het VK.
Overbevissing
Als Nederlandse en andere vissers uit de EU geen of minder toegang meer hebben tot Britse vis, dreigt volgens een betrokken diplomaat overbevissing in de kustwateren van de EU. Meer vissers zullen dan in een beperkter gebied genoeg vis willen vangen om van rond te kunnen komen.
Maar dat betekent niet dat Nederland voor de komende drie maanden al vraagt om meer vangstrechten voor de kust van andere EU-lidstaten. Eerst wordt de uitkomst van de brexit-onderhandelingen afgewacht. De echt spannende en voor Nederland misschien moeilijke onderhandelingen over visquota beginnen daarna.
NOS 14.12.2020 EU-toponderhandelaar Michel Barnier is ervan overtuigd dat er nog altijd een brexit-handelsdeal mogelijk is. Volgens hem hebben de Europese Unie en de Britten twee grote twistpunten, die gaan over eerlijke handelsconcurrentieregels en visrechten.
Er zouden kleine stapjes zijn gezet. Een topdiplomaat verwoordde het tegenover persbureau Reuters als: “De patiënt leeft nog, maar houd de grafdelver onder de sneltoets.”
Barnier deed zijn uitspraken vanochtend voor overleg met de 27 EU-ambassadeurs, die worden bijgepraat over de gesprekken die dit weekend plaatsvonden. Beide partijen, maar met name de Britten, hadden gisteren eigenlijk als deadline gesteld; als er dan geen akkoord zou zijn, zou een no-dealbrexit volgen.
Maar er werd besloten door te praten. De Britten zullen niet weglopen, luidde de uitleg van premier Johnson, die verder unisono met voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen aangaf “de extra mijl te willen afleggen”, oftewel nog een ultieme poging ondernemen.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben tot 1 januari om een overeenkomst te sluiten over hoe de handel tussen de twee blokken er moet uitzien als de brexit daadwerkelijk in de praktijk gebracht gaat worden. In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
Staatssteun
Op het vlak van eerlijke concurrentie benadrukt de EU dat de Britten zich dienen te houden aan EU-handelsregels, als ze vrije toegang willen houden tot de grote Europese interne markt. De Britse premier Johnson wil juist zoveel mogelijk vrijheid om zelf het economische beleid te bepalen.
Daarbij hamert hij erop dat de brexit de bedoeling heeft om Britse soevereiniteit terug te krijgen. De EU vreest bijvoorbeeld dat Londen bedrijven staatssteun gaat geven, waardoor oneerlijke concurrentie ontstaat.
Qua visrechten wil Londen de toegang tot Britse wateren voor Europese vissers, waaronder Nederlandse, beperken. De Britten willen zo een veel groter aandeel vangen dan tot nu toe. Het onderwerp heeft in de brexit-campagne een grote betekenis gekregen en heeft daarom ook veel symbolische waarde.
In Britse tabloids is ‘Brextra Time’ weer van stal gehaald, zag correspondent Tim de Wit vanochtend in Londen. Hij constateert dat Johnson de stekker er toch niet uit wil trekken, om te voorkomen dat de schuld bij hem komt te liggen.
Volgens De Wit is de deadline hiermee verplaatst naar 31 december. “Dat is de enige deadline die we nu serieus kunnen nemen, daar kan niet zo heel veel meer aan veranderd worden. De EU zei tot nu toe dat er ruim voor de 31e een akkoord moet zijn, omdat het Europees Parlement het moet bestuderen, erover moet stemmen en de tekst moet dan vertaald worden in alle 24 talen van de Europese Unie. Maar nu wordt er gekeken naar manieren om dat anders op te lossen, zodat ze toch tot het eind van het jaar kunnen dooronderhandelen.”
Het Europees Parlement praat vandaag verder over hoe het moet met de goedkeuring. De verwachting is dat ze extra tijd gaan vrijmaken tussen Kerst en Oud en Nieuw, maar het zal krap worden, zegt Brussel-correspondent Bert van Slooten.
NOS 14.12.2020 Al ruim vier jaar wordt er onderhandeld over de Brexit en hoe de relatie tussen de EU en het VK eruit moet gaan zien. Vier jaar van cruciale stemmingen, stekkers die eerst wel en dan toch weer niet uit de onderhandelingen getrokken worden en deadlines die geen deadlines blijken. Ook dit weekend werd besloten om tóch nog door te praten, al liggen de partijen ‘mijlenver’ uit elkaar. In podcast De Dag een (hopelijk) laatste tussenstand in het Brexit-dossier om al het nieuws dat de komende weken gaat komen beter te kunnen plaatsen.
Correspondenten Tim de Wit en Bert van Slooten vertellen vanuit Londen en Brussel wat er de afgelopen jaren bereikt is, welke stappen er vanuit Brits en Europees perspectief zijn gezet en waar het nu nog op hangt. Hoe komen twee partijen die zo verschillen op inhoud én stijl (zowel uiterlijk als in de manier waarop ze onderhandelen) toch nader tot elkaar?
Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!
MSN 14.12.2020 Wie de tel inmiddels is kwijtgeraakt zij vergeven; zondag verliep het zoveelste ‘make or break’-moment in de onderhandelingen over de voorwaarden waaronder het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat. Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson lieten weten dat er nog perspectief is om te onderhandelen voordat Brexit vanaf 31 december definitief ingaat.
Er zijn sinds het Britse referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie al 4,5 jaar verstreken. Het land had al tweemaal verkiezingen en is, inclusief David Cameron, aan zijn derde premier bezig. Er is al die tijd onderhandeld en nóg komt het neer op de aller-, allerlaatste krijtrotshanger.
Dat is riskant. Niet alleen weet het bedrijfsleven nu tot op drie weken, of straks misschien maar één week, één dag of zelfs de laatste luttele minuten van Oudejaarsdag niet waar het aan toe is: een afscheid met goede afspraken of een harde Brexit zónder.
De eindeloze reeks van uitgestelde deadlines kan bij ondernemers ook hebben gezorgd voor Brexit-moeheid. Terwijl de autoriteiten aan beide kanten met hun havens, douanefaciliteiten, keuringen en parkeergelegenheid al moeite genoeg hebben om de deadline te halen, is het begrijpelijk dat vooral kleinere bedrijven in de wachtstand zijn gegaan. Het is lastig de spanningsboog zo lang vast te houden, temeer omdat de coronacrisis zelf al zoveel energie en financiële reserves heeft opgeëist. Zo kan het straks zomaar gebeuren dat iedereen alsnog verrast is, en de chaos groot. Zelfs áls er een deal komt.
De overeenkomst hangt nu, naast visserij, vooral op het handhaven van een ‘gelijk speelveld’ voor het bedrijfsleven. De eis van de EU dat Britse bedrijven zich zullen moeten houden aan de Europese normen voor bijvoorbeeld milieu, arbeidsvoorwaarden en staatssteun om volledig toegang te houden tot de gemeenschappelijke markt, is redelijk en begrijpelijk.
Dat betekent ook dat het VK in de toekomst noodzakelijkerwijs mee moet doen met veranderingen in die normen en regels. Ja, dit kan vanuit Londen worden gezien als een inbreuk op de Britse soevereiniteit. Maar juist de weerzin tegen het mee moeten doen met beleid waar het land geen invloed op had, was nu nét de voornaamste reden waarom het Verenigd Koninkrijk in 1973 tot de Europese Gemeenschap toetrad.
Johnson heeft intussen onnodig twijfel gezaaid over zijn betrouwbaarheid door een, inmiddels weer ingetrokken, wetsvoorstel waarin het VK zich in de toekomst niet gehouden acht aan de gemaakte afspraken rond Noord-Ierland. Het gevolg is dat een argwanend Brussel de deal nu extra goed dichttimmert.
De economische schade wordt groot. Brexit mét een deal kost het VK volgens verschillende berekeningen op termijn zo’n 5 procent van zijn welvaart. Een No Deal kost 8 procent. Daarmee komt de schade vermoedelijk veel hoger uit dan die van de pandemie – en komt daar dus nog bovenop.
De hele gang van zaken onderstreept niet alleen dat Brexit een onverstandig project is. Dat is onfortuinlijk, maar is het goede recht van het VK. Maar de lange duur en wispelturigheid van de onderhandelingen geven ook aan hoe ondoordacht en ongeleid het avontuur van begin af aan was, hoe wankel het politieke en maatschappelijke fundament, en hoe verrast Londen telkens is geweest over de consequenties. Dat is en blijft, ook tegenover de Britse burgers, onvergeeflijk.
NU 13.12.2020 Na bijna een jaar aan moeizame gesprekken over een handelsakkoord, zijn de onderhandelaars weer aan zet. Zondag besloten de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen dat de twee kampen, “ondanks afmattende onderhandelingen”, verder blijven praten om een deal te sluiten. Wat houdt een akkoord eigenlijk tegen?
Dit zijn de drie struikelblokken;
Hoeveel vissers in Britse wateren
Ongetwijfeld het probleem waar het meest over bericht is, is de visserij. In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
“Zonder nieuwe afspraken komt er een harde grens, midden op de Noordzee. Wanneer de Britten dan zeggen dat wij niet meer in hun wateren mogen vissen, dan hebben wij samen met de Fransen en zelfs de Spanjaarden nog maar een postzegel over om in te vissen”, zei voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Visserijbond eind oktober tegen NU.nl.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. Zij zien de controle terugnemen over Britse wateren als onderdeel van het zijn van een soevereine staat.
Het woord soevereiniteit komt ook vaak terug als het gaat om afspraken over concurrentieregels. Nu houden alle EU-lidstaten, maar ook het VK, zich aan dezelfde regels op het gebied van staatssteun, maar ook qua milieu-, veiligheids- en arbeidsstandaarden. Ook deze afspraken vervallen per 1 januari.
Wil het VK weer vrij met de EU willen handelen, dan wil Brussel dat de Britten zich weer aan diezelfde regels houden. Zo wordt voorkomen dat de Britten toegang krijgen tot de Europese interne markt, zonder dat zij lagere standaarden hanteren en Europese lidstaten eruit concurreren.
Het VK wordt verweten van beide walletjes te willen eten: aan de ene kant wil het weer volledige toegang tot de interne markt, maar weigert het zich vooralsnog te binden (of ketenen, zoals de Britten zeggen) aan de Europese standaarden. De Britten vinden juist dat ze als soevereine natie hun eigen regels moeten kunnen bepalen.
De saaiste van de drie. Dit pijnpunt gaat over hoe de gemaakte afspraken in de toekomst zullen worden gehandhaafd.
De EU wil sancties kunnen opleggen als het VK bijvoorbeeld afwijkt van die eerder genoemde standaarden. Dit zou uiteraard ook andersom gelden. Dan speelt er nog de vraag welke instelling zich uit moet gaan spreken over potentiële geschillen. De Britten willen bijvoorbeeld niet dat het Europees Hof van Justitie (HvJ) dat zal doen.
Kilometerslange files voor haven van Dover in aanloop naar Brexit
NOS 13.12.2020 Volg hier het laatste nieuws over de onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
38 MINUTEN GELEDEN
Geen doorbraak, onderhandelingen gaan morgen verder
Het zal vandaag niet tot handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk komen. De onderhandelingen daarover zijn nog niet voorbij en het is duidelijk dat er vandaag geen doorbraak meer komt. Eerder hadden Brussel en vooral Londen zichzelf het ultimatum gesteld vandaag tot een akkoord te komen.
De hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie, Michel Barnier, zal morgen de stand van zaken van de onderhandelingen delen met de Europese ambassadeurs in Brussel. Zij zullen dat op hun beurt weer terugkoppelen naar de regeringsleiders. “Dat is een normale procedure”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Ondertussen praat Barnier gewoon verder.”
Ook een delegatie van het Europees Parlement zal worden bijgepraat. Het gaat om onder meer PvdA-Europarlementariër Kati Piri, die als EP-brexitrapporteur is aangesteld. Het Europees Parlement moet bij het behalen van een akkoord goedkeurig geven voor de deal.
3 UUR GELEDEN
Boris Johnson over het verlengen van de onderhandelingen
Of er nu wel of geen akkoord komt “het zal heel erg goed gaan met het Verenigd Koninkrijk”, zei de Britse premier vandaag tegen de Britse pers.
Johnson: er is nog hoop maar we moeten ons voorbereiden op een no-deal
4 UUR GELEDEN
Brexit-rapporteur Piri na vandaag weer iets optimistischer geworden
Kati Piri, de brexit-rapporteur van het Europees Parlement, is na vandaag iets optimistischer geworden. Ze begrijpt dat er her en der hele kleine stapjes worden gezet, maar hoort nog niks officieel. “Voor het Europees Parlement is er eigenlijk niet genoeg tijd om een afspraak goed te keuren.”
Komende week was voor de Brusselse parlementariërs eigenlijk de laatste week om een akkoord te bespreken. Er is nog een mogelijkheid om een extra vergadering te organiseren net voor 31 december, zodat een deal nog net op tijd goedgekeurd kan worden, maar het is ook mogelijk dat het parlement pas (met terugwerkende kracht) in januari met de handelsovereenkomst kan instemmen.
4 UUR GELEDEN
Europese politici voorzichtig positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat de onderhandelingen tussen Brussel en Londen worden voortgezet. De Duitse bondskanselier Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met “iedere mogelijkheid om tot een deal te komen”.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken ziet nog licht aan de horizon. “Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. “Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
4 UUR GELEDEN
Johnson: Britten moeten voorbereid zijn op een no-deal
Volgens premier Boris Johnson liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
Eerder deze week heeft de Europese Commissie ook al plannen gepresenteerd om voorbereid te zijn op een no-deal.
‘Inhoudelijk weinig nieuws, maar doorpraten wordt gezien als lichtpuntje’
“Het was een heel kort statement”, zegt correspondent Thomas Spekschoor op NPO Radio 1. “Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat.”
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgrordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoend basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Spekschoor noemde het verder opvallend dat Von der Leyen geen nieuwe deadline heeft genoemd. “En dat lijkt me verstandig, want iedere deadline is tot nu toe gemist.”
“Maar”, zo waarschuwt hij, “die is er natuurlijk eigenlijk wel, want 31 december 2020 is de overgangsfase voorbij en dan moet er toch echt een akkoord liggen”.
5 UUR GELEDEN
Nog geen brexit-deal, onderhandelingen gaan door
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie heeft in een korte verklaring aan het begin van de middag gezegd dat de EU en het VK verder onderhandelen over een handelsakkoord. Ze heeft in “een nuttig telefoongesprek” met premier Johnson besloten dat het “ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen” verantwoord is “een extra mijl te gaan.
Ze noemde geen deadline. Eerder stelde Johnson dat de deadline. Velen gingen ervan uit dat het tot een no-deal-brexit zou komen, maar er blijft nu toch kans op een akkoord.
Ursula von der Leyen
@vonderleyen
We had a useful call with @BorisJohnson this morning. We agreed that talks will continue. https://t.co/rZpN4PmS1i
6 UUR GELEDEN
Merkel wil alles proberen om tot een resultaat te komen
In de onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over een brexit-handelsakkoord moet volgens Bondskanselier Angela Merkel alles worden geprobeerd om tot een resultaat te komen. “Elke gelegenheid om tot een resultaat te komen is zeer welkom”, zei Merkel zondag in Berlijn na overleg met de federale en deelstaatregeringen over de coronacrisis.
Britse kranten meldden eerder vandaag dat Merkel vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
De Britse tv-zender ITV meldt dat het Britse kabinet bijeen is geroepen. Dat lijkt te wijzen op een doorbraak in de onderhandelingen.
6 UUR GELEDEN
Wel vooruitgang, geen doorbraak
De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben sinds vrijdag wel enige vooruitgang geboekt, maar er is volgens EU-bronnen geen doorbraak geweest op het gebied van eerlijke concurrentie of de visserijrechten.
NOS 13.12.2020 Voorzitter Ursula Von der Leyen heeft in Brussel in een korte verklaring gezegd dat er met het Verenigd Koninkrijk verder onderhandeld wordt over een handelsovereenkomst. Ze heeft een telefoongesprek gehad met premier Johnson. Die zal ook zijn kabinet bijpraten.
“We hebben besloten om die extra mile te gaan”, zei Von der Leyen in haar korte toespraak. Ze noemde verder geen deadline voor het aflopen van de onderhandelingen.
“Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat er keer op keer deadlines zijn gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, aldus Von der Leyen.
Bekijk hier de hele verklaring van Von der Leyen.
Von der Leyen: nog geen akkoord, onderhandelingen gaan door
Ook premier Johnson kwam met een verklaring. Volgens hem liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
‘Lichtpuntje’
“Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig, maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat”, concludeert EU-correspondent Thomas Spekschoor.
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoende basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Lange weg
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab zei vanochtend dat “nog een lange weg te gaan” is. Hij sloot niet uit dat de gesprekken ook na vandaag nog verder gaan.
Het belangrijkste knelpunt in de gesprekken is hoe nauw het VK zich in de toekomst aan de economische regels van de EU moet houden. De Britten willen toegang houden tot de Europese interne markt, maar tegelijkertijd een mate van soevereiniteit verwerven. De EU staat op het standpunt dat de voordelen van toegang met zich meebrengen dat landen zich aan Europese regels houden.
Concurrentievoordeel
Volgens Raab is de EU bang dat de brexit voor het VK goed zal uitpakken en een concurrentievoordeel oplevert. De EU wil voorkomen dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Ook de visserijrechten zijn nog steeds punt van onenigheid. De Britten willen de viswateren rond het Verenigd Koninkrijk afsluiten voor Europese vissers, die daar juist een heel groot deel van hun vangst uit het water halen.
‘Kruipen over gebroken glas’
De Britse krant Daily Mail had vanochtend nog weinig vertrouwen in een goede afloop van dat gesprek en kopte “de boodschap is dat het een no-deal-brexit wordt”.
Volgens de krant hebben supermarkten al te horen gekregen dat ze zich moeten voorbereiden op massaal hamstergedrag als er geen deal wordt gesloten. De angst bestaat dat er een paar maanden lang een tekort aan groenten zal zijn als er een harde brexit komt. De groente in Britse supermarkten komt voor een groot deel van het Europese continent.
Daily Mail wijt het uitblijven van een akkoord vooral aan de Duitse bondskanselier Angela Merkel die volgens een bron van de krant vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
Telegraaf 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
NOS 13.12.2020 De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zitten nog altijd in een impasse. Britse en Europese onderhandelaars hebben vannacht doorgepraat over een brexit-deal, melden bronnen in het Britse onderhandelingsteam. Een handelsakkoord voor na de brexit blijft vooralsnog uit, omdat de verschillen te groot zijn.
Er is eerder afgesproken dat tot zondagavond wordt onderhandeld. De Britten noemen het zelfs D-Day en willen op “enig moment” de knoop doorhakken. Vanuit het Europese team worden zulke stevige woorden niet gebruikt, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Maar ze zien het wel als een belangrijke dag.”
De verwachting is dat de Britse premier Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen morgen met een verklaring naar buiten komen. Johnson zou graag met Europese regeringsleiders willen praten, maar zij wijzen erop dat het aan de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier is om de onderhandelingen te voeren.
De Britse onderhandelaars hebben herhaald dat het aanbod dat er nu ligt onaanvaardbaar is.
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
In Brussel zijn topdiplomaten somber over een goede uitkomst, zegt Van Slooten. Ook premier Rutte zei gisteren dat de verschillen aanzienlijk zijn, onder meer op het gebied van visserij.
Gisteren kwam naar buiten dat de Britse marine zich voorbereidt op extra patrouilles in de Britse territoriale wateren bij een no-deal-brexit om buitenlandse vissers te arresteren. Frankrijk reageerde daar op met vijf historische woorden: “Keep calm and carry on”, de slogan die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Britten werd gebruikt voor een bekende propagandaposter.
Het marine-dreigement heeft in eigen land tot kritiek op Johnson geleid. Oud-eurocommissaris Patten zegt dat Johnson zich te nationalistisch opstelt. Volgens de Conservatieve politicus Ellwood zal het VK door zijn NAVO-bondgenoten worden uitgelachen als de marine daadwerkelijk wordt ingezet voor de visserij.
NU 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan tóch verder onderhandelen om voor het eind van het jaar tot een handelsakkoord te komen. Dat maakten de Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondag bekend.
De twee partijen zouden zondag kijken of het nog zin had om door te gaan met praten na negen maanden aan moeizame onderhandelingen. Eerder in de week leek het erop dat de onderhandelingen zouden uitlopen op een no deal-scenario, maar de laatste 24 uur lijkt er een positievere wind te waaien rondom de onderhandelingen.
“Hoewel we inmiddels meerdere deadlines gemist hebben, denken we dat doorpraten het meest verantwoordelijke is dat we kunnen doen”, zei Von der Leyen op een korte persconferentie. De voorzitter van de Europese Commissie noemde haar telefoongesprek met Johnson “nuttig”.
Johnson benadrukte op Twitter dat de verschillen tussen beide kampen groot blijven. Hij herhaalde dat wat hij eerder deze week al zei: “We kunnen nog steeds een deal bereiken, maar de kans is het grootst dat we een Australië-deal (zonder handelsafspraken, dus no deal red.) sluiten met de EU.
De gesprekken zullen maandag verder gaan in Brussel. De onderhandelaars buigen zich dan voor de zoveelste keer over de nog openstaande problemen: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
Nog geen akkoord EU en VK: ‘Onderhandelingen gaan door’
Vijf voor twaalf voor Brexit-akkoord
Door te blijven praten, blijft er een kans bestaan dat de EU en het VK alsnog tot het zo gewenste handelsakkoord te komen. Jaarlijks wordt er voor honderden miljarden euro’s aan goederen verhandeld tussen beide partijen. Een no deal-Brexit zou de handel minder aantrekkelijk maken, vanwege de terugkeer van handelsbarrières.
Von der Leyen noemde op haar korte persconferentie geen nieuwe deadline, waardoor 31 december de nieuwe en ook meteen ultieme deadline lijkt te zijn. Hierdoor zullen de betrokken landen, bedrijven en inwoners tot de laatste seconde van dit jaar in twijfel blijven zitten over hoe de toekomstige EU-VK-relatie eruit zal zien.
AD 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan door met hun onderhandelingen over een handelsverdrag. ,,We hebben besloten de extra mile af te leggen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Von der Leyen las de verklaring persoonlijk voor na een telefoongesprek met Johnson. De twee hadden woensdag in Brussel na een werkdiner besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen. ,,Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. Ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, en hoewel we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra stap te zetten”, aldus Von der Leyen.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost hebben opdracht gekregen verder te praten en te ‘bekijken of een overeenkomst zelfs in dit late stadium bereikt kan worden’, zei Von der Leyen. In de verklaring wordt geen volgende deadline genoemd.
Volgens ingewijden is er sinds woensdag vooruitgang geboekt om de verschillen te overbruggen. Brussel en Londen steggelen onder meer over de toegang van Europese en Britse vissers tot elkaars wateren, gelijke concurrentieregels voor de bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december.
De Britse premier Boris Johnson denkt nog altijd dat er een grote kans is dat er geen handelsakkoord komt met de Europese Unie. Hij liet weten dat de verschillen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op enkele belangrijke onderwerpen nog altijd aanzienlijk zijn. Zijn land moet zich daarom ,,met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal.”
Het Verenigd Koninkrijk wil zich volgens Johnson wel in blijven zetten voor een deal, maar er zijn nog aanzienlijke verschillen. Daarbij legt de Britse premier de bal bij Europa. ,,Er is een deal te maken als onze partners dat willen. Wij kunnen geen compromis sluiten op onze rode lijnen.”
Verder liet Johnson weten er veel aan te hebben willen doen om een deal te bereiken, maar zijn voorstel om direct met Europese regeringsleiders te praten werd genegeerd. De 27 landen van de Europese Unie houden vast aan de structuur waarbij de onderhandelingen via Michel Barnier en de Europese Commissie verlopen. Zo willen ze voorkomen dat ze uit elkaar worden gespeeld.
Positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat Brussel en Londen hun handelsoverleg voortzetten. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met ‘iedere mogelijkheid om tot een deal te komen’.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken hoopt nog op een overeenkomst. ,,Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. ,,Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
Coveney zei dat een deal wel in de ,,komende paar dagen” gesloten moet worden. ,,De onderhandelingsteams zullen onder enorme druk staan om dit af te ronden”, voorspelde hij bij omroep RTE.
De Britse oppositie volgt het handelsoverleg in Brussel eveneens op de voet. ‘We hebben absoluut een deal nodig’, schreef Labourprominent Ed Miliband op Twitter. Hij zei dat premier Boris Johnson ‘moet opkomen voor het landsbelang’ door een handelsdeal met de EU te regelen.
NU 13.12.2020 Het is voor de zoveelste keer deadline day op Brexit-gebied. Zondag besluiten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als er in de tussentijd geen deal wordt gesloten, of het nog zin heeft om door te gaan met onderhandelen. Zo niet, dan verlaten de Britten het handelsblok zonder akkoord, het economische rampscenario voor beide kampen.
De Europese en Britse onderhandelaars hebben zaterdag het klokje rond gewerkt om tot een oplossing te komen voor de pijnpunten in de onderhandelingen. Sinds begin maart gaat het om drie twistpunten: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De eerste berichten na de onderhandelingen van zaterdag en afgelopen nacht klonken niet erg hoopgevend. De Britse minister Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) zei zondag tegenover de camera’s van Sky News dat er nog “een lange weg te gaan is” voordat er een deal op tafel ligt.
De onderhandelingen zullen nog tot zondag in de loop van de dag doorgaan. Daarna zullen de twee leiders van beide blokken, Ursula von der Leyen namens de EU en Boris Johnson namens het VK, contact met elkaar zoeken om de balans op te maken en een knoop door te hakken.
Gezien de berichtgeving over de onderhandelingen van afgelopen nacht lijkt de kans op een deal voor het eind van de dag zeer onwaarschijnlijk. Dan resten er nog twee opties: de stekker eruit en voorbereiden op een no deal per 1 januari of toch nog wat extra uitstel om verder te praten.
NU 13.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd daarvoor dringt en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Ook in de tweede week van december lijken de EU en het VK niet nader tot elkaar te zijn gekomen. De kans dat de partijen voor het einde van het jaar tot een handelsakkoord komen lijkt inmiddels kleiner dan ooit. Bij veel Britse gokkantoren krijg je sinds deze week zelfs minder inleg terug bij een no deal-Brexit dan wanneer de machtsblokken wél tot een akkoord komen.
Inmiddels schatten ook de hoge functionarissen aan beide kanten de kansen op een handelsakkoord laag in. En de gesprekken die woensdag, onder meer tijdens een diner, plaatsvonden tussen Ursula von der Leyen en Boris Johnson deden het vertrouwen op een goede afloop geen goed. Ook de kopstukken konden de impasse niet doorbreken tijdens misschien wel het laatste diner in de onderhandelingsperiode tussen beide leiders.
“Het lijkt zeer, zeer waarschijnlijk dat we voor een oplossing moeten gaan die geweldig zal zijn voor het VK”, zei de Britse premier Johnson vrijdag over het no deal-scenario. “We kunnen dan vanaf januari precies doen wat we willen.”
Terwijl de Commissievoorzitter Von Der Leyen de 27 Europese regeringsleiders diezelfde dag opriep om serieus rekening te houden met een no deal.
Overigens ging het in Brussel tijdens de Europese top meer over corona en klimaatverandering dan over Brexit. Regeringsleiders als Macron en Merkel bemoeien zich bewust niet direct met de onderhandelingen. Johnson zou zijn Duitse en Franse collega’s deze week voor een telefoongesprek hebben uitgenodigd, maar kreeg van beiden nul op rekest. De Brexit-onderhandelingen laten zij over aan de Europese Commissie en een select gezelschap topambtenaren onder leiding van Michel Barnier. Ook nu een no deal in de lucht hangt, lijkt een bezoek van Merkel of Macron aan Londen uitgesloten.
Terugkeer naar de tijd van tolhuisjes?
Met nog iets meer dan twee weken te gaan lijkt een compromis over lastige kwesties als de visserij, concurrentieregels en het toezicht op een (eventueel) akkoord, een brug te ver. Indien er geen akkoord op tafel ligt op 31 december dan gelden vanaf het nieuwe jaar de regels van handelsorganisatie WTO. Dit zou een radicale verandering betekenen in de wijze waarop het VK en de EU handeldrijven. Dit zou bijvoorbeeld de terugkeer van tolhuisjes en hoge importheffingen kunnen betekenen.
Als de Britten bijvoorbeeld Nederlands gehakt willen importeren, zou daar volgens de WTO-tarieven een importheffing van 48 procent over moeten worden betaald. Dit zou dan wel eens voor duurdere boodschappen kunnen zorgen, zo meldde de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel vrijdag. Een Duitse denktank kondigde in september al aan dat bij een no deal-Brexit mogelijk 700.000 banen op de tocht staan.
EU komt met gerichte noodmaatregelen
Is er dan helemaal geen reden meer tot hoop voor de voorstanders van een handelsakkoord? Dit weekend voeren onderhandelaars nog gesprekken en in de loop van zondag is er waarschijnlijk meer duidelijkheid over het eventuele vervolg van de onderhandelingen. Ondertussen heeft de EU een pakket gerichte noodmaatregelen aangekondigd voor het geval er geen handelsovereenkomst wordt bereikt.
De plannen zien er onder meer op toe dat er ook na 31 december nog sprake is van wederzijdse lucht- en wegverbindingen tussen de EU en het VK. Zo zouden beide machtsblokken ook bij een no deal nog tot een jaar toegang hebben tot elkaars viswateren. Dit biedt Brussel en Londen de kans om in 2021 alsnog tot een (deel)akkoord te komen over bepaalde heikele kwesties.
MSN 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
RTL 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Vissers zoals Mike Sharp vinden dat het er oneerlijk aan toegaat in de visindustrie. Concurrenten uit Spanje, Frankrijk en ook Nederland halen veel van hun inkomsten uit de Britse zeeën.
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
MSN 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
MSN 13.12.2020 De onderhandelingen tussen Brussel en Londen over een handelsakkoord worden weer verlengd. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondagmiddag bekendgemaakt na telefonisch overleg met de Britse premier Boris Johnson. Eerder hadden Johnson en Von der Leyen zondag als deadline gesteld om tot een akkoord te komen, maar omdat het afgelopen weekend „vooruitgang” is geboekt, hebben de partijen besloten de onderhandelingen te verlengen en niet over te gaan tot een No Deal.
Johnson en Von der Leyen hadden een „nuttig telefoongesprek” waarin „de grootste struikelblokken” zijn besproken, aldus Von der Leyen. Daarom is het volgens de voorzitter van de Europese Commissie verantwoord om nog een extra stap te zetten, „ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar onderhandelen en het feit dat deadlines steeds maar weer zijn gemist”. Ook de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zei dat alles op alles moet worden gezet om tot een goed akkoord te komen.
Johnson zei zondag volgens persbureau Reuters dat de EU en het VK op een aantal fundamentele onderwerpen nog zeer van elkaar van mening verschillen, maar dat er nog hoop is op een overeenkomst. „We blijven onderhandelen om te zien wat we kunnen doen, het VK zal zeker niet weglopen uit de gesprekken.” Hij benadrukte dat de meest waarschijnlijke uitkomst nog altijd een No Deal is.
Het Verenigd Koninkrijk en de EU verschillen van mening over onder meer de visserij en regels voor staatssteun. Vrijdag gaf zowel Johnson als Von der Leyen aan dat de kans op een No Deal groter is dan een akkoord. Dat zou betekenen dat de transitiefase per januari verloopt zonder een overeenkomst over een toekomstige handelsrelatie. De Britten hebben de EU al verlaten, maar er geldt een transitieperiode van een jaar waarin het Verenigd Koninkrijk zich moet houden aan de EU-regels en wetten.
NOS 12.12.2020 De Britse marine bereidt zich voor op het extra patrouilleren in hun territoriale wateren als er geen handelsakkoord met de EU gesloten wordt. De politiedienst van de marine mag vanaf 1 januari buitenlandse vissers arresteren die zich in Britse wateren bevinden, schrijft The Times.
De marine heeft daarvoor vier extra patrouilleschepen van 80 meter lang stand-by staan, bevestigt het Britse ministerie van Defensie vandaag. Er is wetgeving in de maak om de bevoegdheden van de marine uit te breiden. Zo zouden ze bijvoorbeeld vanaf 1 januari boten uit EU-landen in beslag kunnen nemen die ongeoorloofd in Britse wateren vissen.
Dit weekend zijn er cruciale handelsbesprekingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Beide partijen hebben zichzelf tot en met morgen de tijd gegeven om te kijken of doorpraten over een handelsakkoord nog zin heeft.
Zo niet, dan zullen de Britten op 1 januari zonder deal de interne markt van de EU verlaten. Het VK is sinds februari al geen lid meer van de EU, maar tot nu toe geldt er een overgangsperiode. Die was bedoeld als zachte landing voor beide partijen en om extra tijd te creëren om een handelsakkoord te sluiten.
Kritiek op Johnson
Een van de struikelblokken in het overleg is de visserij. De Britse regering zou nu dus werken aan wetgeving om de marine ruimere bevoegdheden te geven. Volgens Sky News staan vier patrouilleboten klaar om de Britse wateren te beschermen.
De Britse premier Boris Johnson krijgt bijval maar ook veel kritiek vanuit zijn eigen Conservatieve Partij. Tobias Ellwood, parlementslid en voorzitter van de Defensiecommissie, noemt het plan onverantwoord. Chris Patten, lid van het Hogerhuis, noemt Johnson een ‘Engelse nationalist.’
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen kondigde eerder deze week nog een noodplan aan voor als er een no-deal-brexit komt. Dat moet onder meer garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen bevaren.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
AD 12.12.2020 De Britse premier Johnson meent dat de kans groot is dat het handelsoverleg mislukt. De marine krijgt, als het brexitoverleg met de EU op niets uitloopt, daarom mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, berichten Britse kranten.
De Britse regering werkt volgens deThe Times aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgens de BBCal bevestigd dat er vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg. Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam, waarin mariniers in ‘levensbedreigende’ situaties vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
Kabeljauwoorlog
Vanaf 1 januari liggen vier patrouilleschepen van de Koninklijke Marine paraat om de viswateren van het Verenigd Koninkrijk te ‘verdedigen’ tegen Europese vissers, meldt ook de krant The Guardian, verwijzend naar de ‘Kabeljauwoorlog’ tussen Groot-Brittannië en IJsland in de jaren zeventig.
De 80 meter lange en zwaarbewapende schepen hebben de bevoegdheid om vissersschepen te stoppen, te enteren, te inspecteren en eventueel in beslag te nemen, zodra ze binnen de Britse exclusieve economische zone varen. Die zone strekt zich uit tot zo’n 200 zeemijlen uit de kust. Dit is zo’n 370 kilometer.
Bronnen binnen de marine vertellen tegen de krant dat de inzet van de marineschepen al langere tijd gepland stond, maar nu werkelijkheid wordt omdat conservatieve ministers de patrouillevloot ‘stilletjes’ hebben uitgebreid van vier naar acht schepen. Vooruitlopend op een crisis is de marine ‘klaar voor alles’, klinkt het.
Tijdelijk visserijakkoord
De berichten over de vergaande marineplannen komen een dag na het voorstel van de Europese Commissie aan Londen om Britse en Europese vissers nog een jaar lang toegang te geven tot elkaars wateren. Volgens voorzitter Ursula von der Leyen ligt een juridisch raamwerk dat zoiets mogelijk maakt al klaar in Brussel.
Ook Von der Leyen is van mening dat de kans op een no-deal brexit groter is dan op een overeenkomst. Eind december vervallen daarmee de visrechten, vergunningen en quotaregels. ,,Maar hoe dan ook’’, zei ze, ,,in minder dan drie weken is er een nieuw begin voor oude vrienden.’’
Als de Britse regering ingaat op het EC-voorstel zijn de Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand. Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal, Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel. In elk geval tot er een visserijakkoord is gesloten.
MSN 12.12.2020 De Britse marine krijgt mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers als het handelsoverleg met de EU op niets uitloopt. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, bericht The Times.
De Britse regering werkt volgens de krant aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgende de BBC al bevestigd dat vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg.
Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels. De afgelopen maanden is onderhandeld over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel. De Britse premier Boris Johnson heeft duidelijk gemaakt dat de kans groot is dat die onderhandelingen mislukken.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam waarbij in „levensbedreigende” situaties mariniers vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
MSN 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
“Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen”, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel “een beperkt aantal uitzonderingen” zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. “Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap”, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
AD 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
,,Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen’’, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel ,,een beperkt aantal uitzonderingen’’ zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. ,,Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap’’, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
NOS 11.12.2020 Het is 1632 dagen geleden dat de Britten ervoor kozen om uit de EU te stappen. En het Verenigd Koninkrijk mag dan sinds februari geen lid meer zijn van de EU, het land volgt dit jaar nog wel de EU-regels. Een overgangsperiode, waarin de EU en het VK bepalen hoe hun relatie na de brexit eruit komt te zien.
De twee partijen rekken die echter op tot het uiterste. Als er voor 1 januari geen handelsakkoord gesloten is, volgt een no-deal-brexit. Ze hebben zichzelf tot zondag de tijd gegeven om te kijken of doorpraten nog zin heeft. Ook omdat voor 1 januari een mogelijk akkoord nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis geloodst moeten worden. Vier vragen en antwoorden over wat er op het spel staat.
1. Wat is het programma dit weekend?
Boris Johnson, de Britse premier, vloog deze week naar Brussel voor een werkdiner met Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie. Daar volgde volgens Von der Leyen “een levendige en interessante discussie” waarbij de partijen aangaven “elkaars standpunt te begrijpen”, maar ook dat ze “ver uit elkaar” blijven liggen.
Vrij vertaald: de kloof tussen de EU en het VK is zo groot dat Het Kanaal daarbij vergeleken een slootje is waar simpel overheen te fierljeppen valt. Dit weekend moet met verder praten duidelijk worden of de middelen er zijn om die kloof toch te overbruggen.
Het doorpraten gebeurt door hoofdonderhandelaars Michel Barnier van de EU en David Frost van het VK. In het slechtste geval komen ze tot de conclusie dat verder onderhandelen nutteloos is. In het beste geval spreken ze af dat er wel aanknopingspunten zijn. Maar in ieder geval lijkt er dit weekend geen definitief akkoord te komen.
De deadline van zondag is dus niet zozeer do or die, maar do later if we don’t die just yet.
2. Waar is precies onenigheid over?
Britten en Europeanen vissen in dezelfde vijver. Of nou ja, dezelfde zee. Binnen de EU is afgesproken hoeveel vis er mag worden gevangen. De Britten willen nu dat vissers uit de andere EU-landen niet, of zeer beperkt, in Britse wateren vissen. De EU stelt daar tegenover dat de Britten dan geen voorkeursbehandeling krijgen bij het handelen met de interne markt van de EU.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
Het tweede hete hangijzer is het zogenoemde ‘gelijke speelveld’. De EU wil niet dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Er moeten dus strenge afspraken komen om oneerlijke concurrentie tegen te gaan, vindt de EU. Maar de Britten beschouwen het als een schending van hun soevereiniteit als daar al te gedetailleerde afspraken over gemaakt worden.
Maar wat als er dan afspraken gemaakt zijn en die worden geschonden? Dat is het derde punt van onenigheid in de onderhandelingen. De EU wil dat overtredingen in de ene sector bestraft kunnen worden met heffingen op een andere sector.
Stel, de Britten geven hun kaasboeren oneigenlijke subsidie, dan wil de EU heffingen op kunnen leggen op bijvoorbeeld auto’s. Het VK wil dan dat er alleen heffingen op kaas gelegd kunnen worden.
3. Wat als er geen akkoord bereikt wordt?
Dan volgt er een no deal-brexit. En dat betekent dat de handelsrelatie tussen het VK en de EU zal zijn zoals elke handelsrelatie tussen partijen die geen handelsakkoord met elkaar gesloten hebben. Dan worden de regels van de Wereldhandelsorganisatie gevolgd (de WTO).
Beide landen rekenen dan vastgestelde importheffingen op producten van de ander. Daardoor worden EU-producten duurder voor het VK en andersom. Daarnaast kunnen er problemen ontstaan met bepaalde standaarden. Dat voedsel in het VK veilig wordt bevonden, betekent niet automatisch dat de EU het ook als veilig beschouwt. Dat kan vertraging opleveren bij de import van producten.
Ook zullen er meer grenscontroles zijn, die behoorlijke vertragingen op kunnen leveren. Het schrikbeeld is gigantische rijen vrachtwagens die wachten tot ze Het Kanaal aan weerszijden kunnen oversteken.
4. Wat is een reële uitkomst?
Een no-deal brexit is nog nooit zo dichtbij geweest. De Europese Unie wil blijven praten, omdat alle landen zich realiseren dat de economie een enorme extra klap krijgt als er geen overeenstemming wordt bereikt. Voor een handelsland als Nederland is dat rampzalig, zei premier Rutte eerder al.
Beide partijen hebben wel een doosje pleisters klaar om de grootste no-deal-wonden te stelpen. Het VK heeft aangekondigd tot minstens 1 juli niet alle EU-goederen al te grondig te controleren.
EC-voorzitter Ursula von der Leyen kondigde gisteren een noodplan aan. Dat moet garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen betreden. Ook moeten vrachtwagens zowel in de EU als het VK kunnen blijven rijden in het eerste half jaar van 2021.
Hetzelfde geldt voor vliegtuigen. Die moeten te allen tijde kunnen blijven opstijgen en landen in de EU en in het Verenigd Koninkrijk. Het lijkt er op alsof het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie het daar wel over eens kunnen worden, maar dat zijn tijdelijke maatregelen om zo chaos op 1 januari te voorkomen.
Uiteindelijk zullen de EU en de Britten het alsnog eens moeten worden over permanente afspraken. En dat blijkt al 1632 dagen erg moeizaam te gaan.
AD 11.12.2020 Britten schrikken drie weken voor de brexit wakker van de harde realiteit. Zorgeloosheid maakt plaats voor paniek. ,,Waar moet ik me in hemelsnaam op voorbereiden?”
Een kwartier voor sluitingstijd rinkelt de telefoon onafgebroken in de kelder van Northern Flower, een bloemist in het Northern Quarter van Manchester. Tot vreugde van eigenares Lucy Thorniley heeft de pandemie de vraag naar sierplanten doen exploderen. Kerstbomen doen het beter dan ooit. ,,Mensen bestellen er twee dit jaar”, vertelt ze. ,,De ene voor de woonkamer, de andere voor hun thuiskantoor.”
De lockdowns zorgden nauwelijks voor stress bij Thorniley. Een halfjaar voor de pandemie had ze haar website toevallig een lik verf gegeven. De klandizie klopte massaal online aan. ,,Als je de deur amper uit kan, wil je juist naar iets moois kijken”, geeft ze aan. De regering hielp de klappen opvangen met een scheutig steunpakket. Zich prepareren voor de brexit doet ze vreemd genoeg niet.
,,Waar moet ik me hemelsnaam op voorbereiden?” vraagt Thorniley. ,,Ik heb werkelijk geen idee. Premier Boris Johnson beloofde ons een ‘oven ready’ deal. Geen vuiltje aan de lucht zou er zijn. En nu dreigen de onderhandelingen in het honderd te lopen. De meerderheid van mijn waar koop ik bij een Britse groothandel. Maar ik bestel ook rechtstreeks bij een Nederlandse exporteur. Mogelijk komt die samenwerking in gevaar. Ik weet het niet.”
Thorniley steekt haar hoofd niet in het zand. Liefst 80 procent van het Britse bedrijfsleven is niet voorbereid op een ‘no deal’. En de rest ligt door het virus ver achter op schema. De regering verwijt ondernemers laksheid, maar het probleem ligt genuanceerder. De speciale website van de overheid schiet tekort, vindt Thorniley. ,,Ik heb de vragenlijst keurig ingevuld, maar de vaagheid van de antwoorden zorgde juist voor meer onduidelijkheid.”
In de ochtendshow van Emma Barnett op BBC Radio 5 Live werd maandag duidelijk dat ze lang niet alleen staat. Ondernemers uit alle hoeken van het land belden met verhalen als die van Thorniley. Ze wachtten tevergeefs op gedetailleerde informatie. Drie weken voor het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt, sloeg de paniek hoorbaar toe. En tot hun ergernis gaf een Conservatief parlementslid in de uitzending hen de schuld van de ontstane chaos.
Een enquête van bureau YouGov waarschuwde hier enkele maanden geleden al voor. Liefst 48 procent van de ondervraagden liet weten niet of nauwelijks toelichting van de overheid te hebben gekregen. Uit onderzoek van Yorkshire Bylines kwam de gebrekkige communicatie vanuit de ministeries op pijnlijke wijze naar voren. Meer dan de helft van het bedrijfsleven wist in augustus niet dat het Verenigd Koninkrijk in een transitieperiode met de EU zat.
De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde
De almaar verschuivende deadlines en de ronkende geluiden van partijgenoten van Johnson stompten de mensen af. Alarmerende berichten in de kranten werden schouderophalend opzij gelegd. De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde. Totdat de ernst van de situatie zich ineens in alle hevigheid presenteerde. Zelfs mét een deal verandert er heel veel.
,,De vertragingen zijn de laatste twee weken al desastreus en dat blijft zo tot het einde van het jaar”, vertelde Sebastien Rivera aan The Telegraph. De directeur van de federatie van vrachtvervoerders wees naar opstoppingen bij de havens van Dover en Felixstowe, waar de vrees bestond dat voedsel in duizenden containers wegrotte. Nu de kans aanzienlijk is dat het VK geen handelsverdrag sluit met Brussel, slaan bedrijven massaal spullen in.
,,Het volume is in geen dertig jaar zo groot geweest”, stelde Rivera. Supermarktketen Tesco trok het gordijn verder open. Als Johnson de plooien met Brussel niet gladstrijkt, betalen de Britten daarvoor een hoge rekening. De prijzen voor boodschappen stijgen als gevolg van importtarieven minimaal met 5 procent. ,,En veel meer voor specifieke producten”, gaf directeur John Allan aan. Brie wordt onbetaalbaar.
Meer dan een deuk
Bloemist Thorniley maakt zich vooral zorgen over de vertragingen van leveringen. ,,Bij stukken voor huwelijken en begrafenissen komt de tijd heel nauw”, geeft ze aan. De wachttijden zijn door de crisis met illegalen al enige tijd onvoorspelbaar. ,,Migranten bedreigen chauffeurs met messen, soms met zwaardere wapens. Dat zorgt voor veel oponthoud. De brexit maakt dat straks vast veel erger.”
Miljardair Sir Jim Ratcliffe, een fanatieke voorstander van de brexit, trok de Britten verder van hun roze wolk. De eigenaar van Ineos maakte deze week bekend niet in Wales, maar in Frankrijk een autofabriek te gaan bouwen. Nissan, in Sunderland goed voor zevenduizend banen, herhaalde het dreigement om bij een ‘no deal’ naar het Europese vasteland te verhuizen. En ministers gaven schoorvoetend toe dat de economie meer dan een deuk gaat oplopen.
Achter de toonbank van kledingzaak Oi Polloi, om de hoek van Northern Flower, weigert Nigel Lawson zijn humeur te laten verzieken. ,,We zijn al ‘to hell and back’ gegaan tijdens de pandemie”, zegt de eerste manager van de band Oasis. De broers Liam en Noel Gallagher zijn nog altijd zijn beste klanten. ,,Brexit gaat mijn leven niet op zijn kop zetten, ook al raakt het mij financieel behoorlijk. Het is weinig rock-‘n-roll allemaal.”
Nigel Lawson laat zijn humeur niet verzieken door de brexit.
Lawson, die in een vorig leven in een hippiecommune woonde in de VS, barst in lachen uit. ,,Van iemand die vroeger in een wigwam zeverde over de god van de cactus, kan je geen paniek verwachten.” Thorniley staat meer symbool voor de rest van het land, waar de onrust wel degelijk toeneemt. ,,Als ik maar wist waar ik me zorgen over moest maken”, besluit ze. ,,Het is vijf voor twaalf en ik tast in het duister.”
MSN 11.12.2020 De Europese Commissie stelt de Britse regering voor om Europese en Britse vissers nog een jaar toegang te geven tot elkaars wateren als de EU en het VK op 31 december geen akkoord hebben bereikt over de visserij. Een verordening om dat te regelen ligt in Brussel al klaar, zei voorzitter Ursula von der Leyen na afloop van de EU-top in Brussel.
Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel, meldt persbureau ANP.
Eind december vervallen de visrechten, vergunningen en quotaregels omdat de overgangsperiode dan eindigt. Die periode gold na het vertrek van het VK uit de EU en was bedoeld om nieuwe afspraken te maken. Dat is tot nu toe nog niet gelukt.
Tot zondag
En de kans dat het gaat lukken wordt steeds kleiner. Onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (VK) hebben tot zondag de tijd gekregen om eruit te komen. Dan moet er een ‘ferm besluit’ genomen kunnen worden, besloten Von der Leyen en premier Boris Johnson nadat zij er zelf níet uitkwamen op woensdag.
Ondertussen heeft de Commissie al wel een noodplan opgesteld, voor als de onderhandelingen niks opleveren en er vanaf 1 januari gehandeld moet worden volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO.
Een van de pijnpunten waar nog geen deal over is, gaat over de visserij. En de commissie heeft daarom een oplossing verzonnen. Er is een juridisch raamwerk opgezet dat het mogelijk maakt dat de Europese en Britse vissersboten een vergunning kunnen krijgen tot uiterlijk 1 januari 2022.
Daarmee zijn Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand.
Huidige regels
Op dit moment gelden de regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren ’70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren ’70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen.
Maar nu de Britten uit de EU zijn, willen zij die wateren voor zichzelf hebben. Er moeten dus nieuwe afspraken gemaakt worden wie waar mag vissen en hoeveel er gevangen mag worden.
Telegraaf 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
MSN 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
MSN 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een “grote kans” is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken. Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden. Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
“Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
Struikelblokken
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een “ferme” beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari 2021 eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
NOS 10.12.2020 Premier Johnson vraagt de bevolking en het bedrijfsleven in zijn land om zich voor te bereiden op een no-deal-brexit; de situatie dat er op 1 januari geen handelsakkoord met de Europese Unie is gesloten. Er wordt nog verder gepraat, maar de kans is groot dat de onderhandelingen mislukken, zei hij. “We zijn er nog lang niet.”
Johnson hield de Britten voor dat ze zich moeten voorbereiden op een relatie met de EU zoals Australië die heeft. Dat betekent dat er voor veel producten invoerrechten moeten worden betaald. Johnson heeft liever een vrijhandelsakkoord zoals de EU dat met Canada sloot.
De deadline voor het wel of niet doorgaan met onderhandelen is zondag. Dan wordt bekeken of het nog zin heeft om verder te praten. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei hij.
Johnson en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie spraken gisteren in Brussel drie uur met elkaar, maar bereikten geen enkele toenadering. Op drie punten zijn ze het nog altijd niet eens: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
De stekker eruit trekken
Bij een no-deal-brexit wordt een aantal economische sectoren onmiddellijk hard geraakt; vliegtuigen en vrachtwagens mogen de Noordzee en Het Kanaal niet meer over en vissers kunnen hun visgronden niet meer bereiken.
Von der Leyen kwam vandaag met een noodplan. Dat is bedoeld om de EU en het Verenigd Koninkrijk meer tijd te geven om alsnog tot een volledig handelsakkoord te komen. Von der Leyen heeft daar wel de medewerking van de Britten voor nodig.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zei na de ontmoeting tussen Von der Leyen en Johnson dat de verschillen nog erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Correspondent Tim de Wit in Londen schetst het dilemma van Johnson: “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
NOS 10.12.2020 Brussel bereidt een sterk afgeslankt brexit-akkoord voor dat de zwaarste klappen van een no-deal-brexit moet opvangen. Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen heeft daarvoor plannen gepresenteerd. Londen en Brussel willen voor 31 december een veelomvattend handelsakkoord, maar ze worden het maar niet eens over de voorwaarden.
Gisteren hebben Johnson en Von der Leyen afgesproken dat ze zondag aanhouden als deadline. Dan bepalen ze of de gesprekken kunnen doorgaan. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei Dominic Raab tegen Sky News.
Komt zo’n handelsakkoord er niet, dan heeft dat volgens Von der Leyen buitenproportionele gevolgen voor een aantal sectoren. Zo zouden vliegtuigen en vrachtwagens stil komen te staan en zouden vissers niet meer kunnen vissen. De Brusselse plannen moeten dat voorkomen.
Openbare orde in gevaar
Een deel van de plannen is afhankelijk van instemming van de Britten. De Europese Commissie wil bijvoorbeeld dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met elkaar afspreken dat vliegtuigen op en neer kunnen blijven vliegen. Lukt dat niet, dan is het Britse luchtruim in principe gesloten voor vliegtuigen uit EU-landen en andersom.
Voor wegverkeer geldt hetzelfde: komen er helemaal geen afspraken, dan mogen Britse vrachtwagens geen goederen meer vervoeren in EU-landen en andersom. Dat zou zulke ingrijpende consequenties hebben dat volgens de Commissie zelfs de openbare orde in gevaar kan komen. Ook kunnen bussen niet meer via de tunnel of op schepen het Kanaal oversteken.
Daarom wil Brussel een uitzondering maken: de komende zes maanden zouden vrachtwagens en bussen toch moeten kunnen blijven rijden, op voorwaarde dat Londen daarmee instemt.
Vissen buiten eigen wateren
Het laatste probleem dat de Commissie wil oplossen is het moeilijkst: als er op 1 januari geen afspraken liggen, mogen Europese en Britse vissers niet meer in elkaars wateren vissen. Brussel wil dat oplossen door vissersboten van beide partijen het komende jaar toch nog toe te staan aan de andere kant van de Noordzee te komen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
De Commissie benadrukt dat deze maatregelen niet alle problemen oplossen die ontstaan als de EU en Groot-Brittannië zonder akkoord uit elkaar gaan. Daarom zijn de maatregelen tijdelijk en niet definitief. Ze geven beide partijen wat meer tijd om toch nog tot een volledig akkoord te komen.
Een akkoord voor 1 januari is steeds onwaarschijnlijker aan het worden. Gisteren zaten de Britse premier Johnson en Commissievoorzitter Von der Leyen nog drie uur bij elkaar in Brussel, maar Johnson vertrok weer zonder noemenswaardige vooruitgang.
AD 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een noodplan gepresenteerd dat de grootste chaos moet beteugelen als het niet lukt een brexitakkoord te sluiten. Het betreft met name maatregelen voor de luchtvaart, het vrachtvervoer en de visserij. De Britten moeten hier nog wel mee instemmen.
De plannen komen op een moment waarop het vertrouwen in een goede uitkomst van de brexitonderhandelingen op een heel laag pitje staat. Het duurt nog maar drie weken totdat het Verenigd Koninkrijk alle banden met de EU verbreekt. Het noodplan van de Europese Commissie moet in werking treden als er op 1 januari aanstaande nog geen akkoord ligt.
Het gaat om verordeningen die het eerste halfjaar van 2021 de luchtvaartdiensten, het vrachtverkeer en het passagiersvervoer moeten garanderen. De Commissie wil duidelijk maken dat ze bereid is te voorkomen dat alles op 1 januari tot stilstand komt. Voorwaarde is wel dat de Britten aan hun kant hetzelfde willen doen. De verwachting dan wel de hoop is dat ze willen meewerken, omdat de schade en de verwarring anders aanzienlijk zullen zijn.
Ook voor de visserij wil de Commissie zulke afspraken. Het voorstel is om over en weer schepen toe te laten in elkaars wateren. Alleen zo kan ervoor worden gezorgd dat de vissers en de vissersgemeenschappen niet te veel schade ondervinden. Maar ook hier geldt weer: alleen als de Britten meewerken. Die kans lijkt iets kleiner, omdat Europese vissers veel meer in Britse wateren vissen dan andersom.
Zondag deadline
,,De onderhandelingen gaan nog steeds door”, zegt Von der Leyen in een verklaring. ,,Maar omdat de deadline zeer dichtbij is, kan niet gegarandeerd worden dat het akkoord op tijd van kracht is. Het is onze verantwoordelijkheid om op alles voorbereid te zijn. Ook op de mogelijkheid dat er op 1 januari geen deal met het VK ligt.”
De nieuwste deadline is nu komende zondag. Dat hebben Von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson gisteravond afgesproken tijdens hun diner in Brussel. ,,We hebben vóór het einde van dit weekeinde een besluit genomen”, zei de Commissievoorzitter. In Brussel wordt er inmiddels hardop aan getwijfeld of dit besluit ook inhoudt dat er een akkoord ligt.
MSN 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een pakket noodmaatregelen gepubliceerd om het vervoer over de weg en via de lucht te beschermen in geval de onderhandelingen over een handelsverdrag tussen Brussel en Londen mislukken. Per 1 januari worden dan verordeningen van kracht die luchtvaartdiensten, vrachtverkeer en passagiersvervoer voor zes maanden moeten garanderen.
Per 1 januari zijn de Britten definitief uit de EU en vervallen alle EU-regels voor het Verenigd Koninkrijk. Als niet snel een handelsakkoord wordt bereikt, dreigt chaos bij de grenzen. Onder meer Nederland had gevraagd om snelle publicatie van ‘plan B’, zodat vooral ondernemers weten waar ze aan toe zijn bij een no-dealscenario.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen sprak woensdagavond drie uur met de Britse premier Boris Johnson tijdens een werkdiner in Brussel over een uitweg uit de impasse. De verschillen blijven groot, constateerden ze, maar de onderhandelingsteams gaan toch weer aan de slag. Zondag moet dan “een ferm besluit” worden genomen, liet Johnson na afloop weten.
“De onderhandelingen lopen nog. Maar het einde van de transitieperiode is heel dichtbij. Er is geen zekerheid of en wanneer er een overeenkomst wordt gevonden “, stelt Von der Leyen. “Wij zijn verantwoordelijk om voorbereid te zijn op alle mogelijke gebeurtenissen.”
NOS 10.12.2020 Een gesprek van zo’n drie uur in Brussel tussen de Britse premier Johnson en EU-Commissievoorzitter Von der Leyen heeft geen doorbraak opgeleverd. Er is afgesproken dat er tot zondag verder wordt gesproken over een handelsakkoord voor na de brexit, maar er zijn nog grote verschillen, klinkt het van beide kanten.
Von der Leyen liet op Twitter weten dat sprake was van “een levendig en interessant gesprek”:
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
Economische belangen versus soevereiniteit
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zegt dat de verschillen erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Volgens Van Hoorn zien beide partijen dat een deal ver weg is en dat het misschien beter is om de stekker er al uit te trekken. Dat is nog niet gebeurd omdat beide kanten niet de schuld willen dragen, zegt Van Hoorn. Hij stelt dat een wonder nodig is om nog tot een akkoord te komen deze week.
Spagaat
VK-correspondent Tim de Wit schetst dat Johnson in een spagaat zit. Hij staat op het standpunt dat de Britten niet nog meer soevereiniteit willen inleveren, maar om toegang tot de interne markt te behouden wordt dat wel gevraagd.
“Hij zal een keer kleur moeten bekennen”, zegt De Wit over Johnson. “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
Volgens De Wit moet Johnson een keuze maken tussen het beschermen van de economie, die gebaat is bij een deal, en het beschermen van de Britse soevereiniteit en zijn eigen positie. “En als we één ding geleerd hebben over Boris Johnson de afgelopen jaren: hij kiest bijna altijd voor Boris Johnson.”
NOS 08.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal zich gewoon houden aan de scheidingsakte die het land vorig jaar overeenkwam met de EU. Daarover bereikten het VK en de EU vandaag een akkoord. Met de overeenkomst is een belangrijk obstakel weggenomen voor het sluiten van een handelsakkoord tussen de twee partijen voor het eind van het jaar. Onenigheid over andere dossiers blijft echter bestaan.
In september veroorzaakte de Britse premier Boris Johnson voor ergernis bij de EU door een wet waarin wordt gemorreld aan de afspraken die het VK en de EU vorig jaar maakten. Formeel maakt het VK sinds 1 januari geen deel meer uit van de EU, maar op 1 januari 2021 verlaten de Britten ook de interne markt van de EU. Johnson wilde af van delen van de scheidingsakte waarin dat geregeld werd. Daarbij ging het bijvoorbeeld over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
Het VK trekt nu enkele belangrijke artikelen van de omstreden wet in. Toch is inhoudelijke overeenkomst over het handelsakkoord dat er voor het eind van het jaar moet zijn, nog niet in zicht. Johnson kondigde gisteren aan om deze week zelf naar Brussel te komen. Direct overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie moet de onderhandelingen over het handelsakkoord vlottrekken.
Op Twitter zegt Von der Leyen uit te kijken naar een gesprek met Johnson morgen in Brussel. “Dan gaan we verder met de discussies over de overeenkomst.”
De onenigheid over het handelsakkoord gaat bijvoorbeeld over staatssteun aan Britse bedrijven. De EU vindt dat daarmee oneerlijk concurrentie in de hand gewerkt wordt. Ook is er geen overeenstemming over hoe er omgegaan moet worden met straffen, als voorwaarden uit het akkoord overtreden worden. Stel dat er problemen zijn op het gebied van de kaashandel, dan wil de EU heffingen op producten uit andere sectoren op kunnen leggen. De Britten willen dat in zo’n geval er alleen gereageerd mag worden met heffingen op kaas.
Er moet deze week een akkoord zijn om de deal nog op tijd door het Europees Parlement te kunnen loodsen. Goedkeuring van het EP is formeel nodig. Van alle kanten wordt er echter rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren.
MSN 08.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben hun meningsverschillen over het terugtrekkingsakkoord voor het VK opgelost. De Britse regering belooft wetgeving die inbreuk maakte op dat akkoord in te trekken. De wetgeving had de woede van Brussel gewekt.
Het conflict over de scheidingsakte hinderde de al zo moeizame onderhandelingen over een toekomstig vrijhandelsverdrag tussen de EU en het VK. Dat verdrag moet belemmeringen voor handel en verkeer verlichten nadat de Britten op 1 januari ook in de praktijk de gemeenschappelijke markt van de EU achter zich laten.
Nu is er “principe-overeenstemming over alle kwesties” uit het terugtrekkingsverdrag, zei verantwoordelijk Britse minister Michael Gove. Ook over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland, waarover de EU en het VK botsten. Dat zou ook goed nieuws kunnen zijn voor de onderhandelingen over een handelsakkoord, denkt vicevoorzitter van de Europese Commissie Maroš Šefčovič, die namens de EU optrad. “Ik hoop dat dit positief momentum zal scheppen, ook voor de besprekingen over de vrijhandelsovereenkomst.” Er is nu in ieder geval een “groot obstakel uit de weg geruimd”.
Terugtrekkingsakkoord
De Britse regering en de EU sloten het terugtrekkingsakkoord een jaar geleden, maar Londen vond het bij nader inzien niet voldoen. Zodra het VK vanaf 1 januari de EU-regels niet langer volgt, zou het handelsverkeer tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland op obstakels stuiten, vreesden de Britten. Daar zou het VK niet aan ontkomen, omdat de scheidingsovereenkomst bepaalt dat tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland geen harde grens mag ontstaan om de zwaarbevochten vrede niet in de waagschaal te stellen.
Londen wilde daarom in een nieuwe wet vastleggen dat het onder meer eenzijdig goederen zou mogen uitzonderen van invoerheffingen en controles. Zo wilde de regering van premier Boris Johnson voorkomen dat bijvoorbeeld de aanvoer van Noord-Ierse supermarkten vanaf de jaarwisseling in het gedrang zou komen.
Oplossing
Maar daarmee zou het VK het scheidingsverdrag en dus het internationaal recht aan de laars lappen, protesteerde de EU. Dat zou het vertrouwen in Londen ook ernstig schaden. Brussel zette een strafprocedure in gang, maar ondertussen onderhandelden Gove en Šefčovič over een oplossing – met succes.
De Ierse regering toont zich verheugd dat nu is gegarandeerd dat er na 1 januari geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland. In dat Britse gebiedsdeel blijven in de praktijk de EU-regels voor de interne markt en de douane-unie gelden. “Goede vooruitgang”, twitterde de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney. Het akkoord zorgt volgens hem voor “enige zekerheid” voor burgers en bedrijven.
Telegraaf 07.12.2020 In een ultieme poging om toch nog tot een Brexit-akkoord te komen vliegt de Britse premier Boris Johnson ergens de komende dagen naar Brussel. Daar hoopt hij onder vier ogen met de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, een Brexit-wonder te creëren.
De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zitten muurvast. Niet alleen over visserij, maar vooral wat betreft de regels die moeten voorkomen dat Britse bedrijven ondernemingen uit de EU gaan wegconcurreren omdat zij aan andere regels moeten voldoen, is er onenigheid. Johnson en Von der Leyen spraken elkaar maandagavond, nadat zij zaterdag ook al met elkaar hadden getelefoneerd.
Ze kwamen na hun tweede gesprek tot de gezamenlijke conclusie dat er nog een te groot verschil van inzicht is. De onderhandelaars Barnier voor de de EU en Frost namens het VK is gevraagd een overzicht van de uitstaande punten te maken. Die zal Johnson dan met Von der Leyen bespreken.
Compromis
Het hoeft volgens ingewijden geen slecht nieuws voor een Brexit-deal te betekenen. Pas na veel druk kan Johnson waarschijnlijk instemmen met een compromis, klinkt het in Brussel. Daarbij is drama nodig, zodat het in ieder geval overkomt alsof een deal voor de poorten van de hel is weggesleept. Maar daarmee is zeker niet gezegd dat er ook echt een overeenkomst uit de bus zal rollen. Serieuze beweging aan met name Britse kant is nog nodig.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken wil desnoods tot eind deze maand nemen om tot een akkoord te komen met de Britten. Hij wil niet dat tijdsdruk tot te veel concessies leidt, een boodschap die hoofdonderhandelaar Barnier vorige week ook heeft meegekregen van onder andere Nederland. „Wat mij betreft gebruiken we de tijd die nodig is. Laten we de tijd tot en met 31 december goed gebruiken en ons niet laten opjagen door een Europese top”, aldus Blok.
Donderdag en vrijdag staat een EU-top gepland. Barnier zelf noemde woensdag als uiterste dag voor een akkoord. Als er langer nodig is, komt parlementaire goedkeuring in de knel. Maar een akkoord kan ook met voorlopige inwerkingtreding van kracht worden, waarna het Europees Parlement pas in actie komt.
NOS 07.12.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat deze week naar Brussel in een poging een doorbraak te forceren in de onderhandelingen over de brexit. Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spraken elkaar vanavond telefonisch en kwamen daarna met een gezamenlijke verklaring.
De twee zeggen dat er nog steeds grote verschillen van mening zijn en dat een akkoord nog ver weg is.
Wanneer Johnson naar Brussel gaat, is niet bekendgemaakt. Wel is zeker dat alle EU-regeringsleiders daar donderdag en vrijdag ook zijn, vanwege een EU-top.
Sander van Hoorn @svhoorn
Ohhhh. Wat slim. Gesprekken tussen deze twee leveren nooit wat op. Kan ook niet, want niet VDL maar de lidstaten gaan erover. En laten die nu net ‘in the coming days’ ook ‘in person’ in Brussel zijn. Zo creëert men het dramamoment dat nodig is om verder te komen? https://t.co/r5UnD3295r
een dag geleden
De verschillen van mening gaan vooral over de visserij, eerlijke concurrentie tussen Europese en Britse bedrijven en het toezicht daarop. De EU en het VK zijn in de onderhandelingen nog steeds niet nader tot elkaar gekomen. EU-onderhandelaar Michel Barnier vatte het vanochtend kort samen: “Wat de Britten vragen kan niet.”
Haast
Voor beide kampen dringt de tijd. Nog deze maand moeten de EU en het VK niet alleen tot een akkoord zijn gekomen; die deal moet voor die tijd ook nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis worden geloodst.
Als dat niet lukt, dan zullen beide partijen zich aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie moeten houden. In de praktijk betekent dat onder meer dat er op veel producten importheffingen zullen komen.
RTL 07.12.2020 Het is de onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk niet gelukt om het eens te worden over een handelsdeal die vanaf 1 januari van kracht moet worden. De afgelopen dagen werd onder grote druk een uiterste poging gedaan, maar dat heeft nog niet mogen baten.
Dat hebben EU-voorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson vanavond bekendgemaakt.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Op 1 januari eindigt de overgangsperiode die inging nadat het VK de EU had verlaten. Op dat moment komen alle regels en afspraken te vervallen die golden toen het VK nog lid was van de EU.
De intensieve gesprekken in de afgelopen tijd hebben nog steeds niet genoeg opgeleverd. De partijen verschillen nog te veel van mening en dat moet goed in kaart worden gebracht, zegt Von der Leyen op Twitter. “Er is geen basis voor een overeenkomst.”
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
Rem Korteweg (Clingendael): Brexitdeal is dubbeltje op zijn kant
NOS 07.12.2020 De spanning tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over de brexit loopt verder op. Vanochtend heeft onderhandelaar Michel Barnier de ambassadeurs van de 27 EU-landen bijgepraat en de toon was volgens betrokkenen niet optimistisch. “Kort samengevat: wat de Britten vragen kan niet.”
De meningsverschillen lijken onoverbrugbaar en gaan nog steeds over de spelregels voor de interne markt. De Europese Unie wil niet dat Britse bedrijven oneerlijke staatssteun krijgen en daarmee Europese bedrijven wegconcurreren. Het Verenigd Koninkrijk daarentegen gruwt van de gedachte dat de EU nog steeds iets te zeggen heeft over de manier waarop het het Britse bedrijfsleven steunt.
Daar komt een verschil van mening bij over de strafmaatregelen die genomen mogen worden als de spelregels toch worden overtreden. Europa wil de regels van de wereldhandelsorganisatie WTO hanteren, dus bijvoorbeeld extra heffingen op kaas opleggen, terwijl het verschil van mening gaat over vliegtuigen of auto’s. De Britten daarentegen willen dat strafmaatregelen alleen gelden voor de sector waar problemen zijn. Dus bij een verschil van mening over kaas mogen er alleen sancties op het gebied van kaas worden opgelegd.
“De Britten willen het beste van twee werelden. Ze doen net alsof ze lid zijn en willen daar de voordelen van en willen eveneens de voordelen van het geheel zelfstandig zijn”, aldus een hoge Europese diplomaat.
De Britse delegatieleider David Frost na zijn gesprek met Michel Barnier EPA
Nadat er in het weekend berichten naar buiten waren gekomen over een mogelijke deal op het terrein van de vis, blijkt dat vandaag toch weer anders te zijn. Voorlopig is er ook op dat terrein geen afspraak, zo heeft Barnier de ambassadeurs laten weten.
Vandaag gaan de gesprekken verder. “We zijn heel dicht bij de rode lijnen die we als Europese Unie hebben gesteld. Het scheelt nog maar een paar millimeter. Verder kunnen we echt niet gaan”, liet de eerder genoemde EU-diplomaat weten. Vanavond spreken de Britse premier Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen met elkaar.
De hoop is dat de twee een doorbraak kunnen forceren, zodat de regeringsleiders komende donderdag tijdens de EU-top hun fiat aan de afspraken kunnen geven. Ondertussen wordt er ook al rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren. “Pas tegen de deadline wordt er bewogen”, zo is de verwachting in kringen van het Nederlandse kabinet.
De deadline voor het Europees Parlement is eigenlijk deze week. Volgende week vergadert het Parlement in Brussel voor de laatste keer dit jaar en strikt formeel moet het EP een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk in die week goedkeuren. De politici kunnen er overigens alleen maar over spreken als de juridische teksten zijn vertaald in alle EU-talen. De Franse president Macron heeft al laten weten dat de tekst hoe dan ook in het Frans moet zijn opgeschreven voordat hij er een oordeel over kan geven.
Telegraaf 07.12.2020 De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij overeenstemming over visserij, al maanden een van de drie belangrijkste twistpunten in hun moeizame overleg over een handelsakkoord.
Het is vooral de onenigheid over de regels voor eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven die een overeenkomst nog in de weg staat, zeggen bronnen in beide kampen.
Londen en Brussel denken heel verschillend over of Europese vissers na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en hoeveel ze daar mogen vangen, maar zouden nu toch ’langzaam aan een landingszone naderen’, zegt een bron aan EU-zijde. ’Dit is niet het voornaamste struikelblok.’
De onderhandelaars, die na tussenkomst van de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen zaterdagavond op zondag de draad weer hebben opgepakt, worstelen vooral nog met het zogenoemde ’eerlijke speelveld’. Ze worden het maar niet eens over of de EU tegenmaatregelen mag nemen als de Britten straks de regels voor bedrijven versoepelen of staatssteun verlenen.
RTL 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 Voorlopig lijkt er nog geen einde te komen aan de Brexit-overleggen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Haast is er wel geboden, want per 1 januari 2021 is er bij geen akkoord een harde Brexit. Dan vervallen ook veel regelingen en komen er importheffingen op tal van producten. Deze week gaan de onderhandelingen verder. Hoe het er op dit moment voor staat bespreken we met Tim de Wit, correspondent in het VK voor de NOS, Nieuwsuur en Trouw.
MSN 07.12.2020 De Ierse premier Micheal Martin, die gesprekken over een handelsovereenkomst na de brexit van uur tot uur volgt, heeft zondag gezegd dat de kans op een deal tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk 50 procent is. Over de stand van zaken voegde hij er nog aan toe dat de situatie momenteel erg moeilijk is.
“Mijn onderbuikgevoel zegt dat het nu fiftyfifty is en ik denk niet dat men al te optimistisch kan zijn over een opdoemende oplossing”, zei Martin op tv-zender RTE. Hij sloeg daarmee een aanzienlijk pessimistischer toon aan dan toen hij onlangs zei dat er binnen enkele dagen een akkoord zou kunnen liggen.
“Gesproken hebbend met enkele sleutelfiguren, is mijn gevoel dat er een heel groot probleem ligt om op te lossen, vooral wat betreft het gelijke speelveld… Het is allemaal heel onzeker en het is ernstig”, aldus Martin. Hij zei niet raar te zullen opkijken als de onderhandelingen nog doorgaan tot de EU-top van 10 en 11 december.
Het kamp op Lesbos werd dinsdagnacht 08.09.2020 grotendeels verwoest door branden, waardoor zo’n 13.000 migranten zijn gedupeerd.
Zo’n 1500 demonstranten hebben zaterdagmiddag 12.09.2020 in Amsterdam op het Museumplein gedemonstreerd voor een humaner asielbeleid. Het protest werd georganiseerd door verschillende organisaties onder de noemer ‘Evacueer Moria’.
En op 11.09.2020 protesteerden vijfhonderd mensen tegen het Moria-akkoord van het kabinet in Utrecht.
Het protest is op touw gezet door vier Amsterdamse studenten die elkaar nog kenden van het Barlaeus Gymnasium. Zij winden zich al jaren op over het Nederlandse vluchtelingenbeleid, maar na de branden deze week konden ze écht niet langer toekijken. ,,Nu is het moment om te protesteren,” aldus initiatiefnemer Paco Kuit (21).
#SOSMoria
Meer dan honderd mensen zijn gisteravond 13.09.2020 bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te Demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Waarom ?
“De brand was de druppel. Niet alleen op Lesbos is de situatie onhoudbaar, ook op andere Griekse eilanden, zoals Samos en Chios, en op het Griekse vasteland staat de situatie op springen. Wachten kan niet langer en daarom pleiten wij voor een humaner asielbeleid“, schrijven de initiatiefnemers op Facebook.
Meer dan driehonderd mensen lieten weten te zullen gaan, ruim duizend anderen gaven aan geïnteresseerd te zijn in het evenement.
Om 16.00 uur begon het programma van de demonstratie. Sprekers wisselden elkaar af op een podium. Onder andere GroenLinks-leider Jesse Klaver sprak de menigte toe: ,,Ik schaam me dat wij hier vandaag moeten staan. Het zou niet nodig moeten zijn.” Cabaretier Erik van Muiswinkel praatte de sprekers aan elkaar. Halverwege hielden de betogers een minuut stilte voor de vluchtelingen uit kamp Moria.
Het voornaamste standpunt van de betogers is dat de dakloos geraakte vluchtelingen zo snel mogelijk moeten worden geëvacueerd. “Wij pleiten voor de onmiddellijke opvang van minstens 500 kinderen in Nederland en daarnaast voor het evenredig opvangen in Europa van de andere vluchtelingen die vastzitten in Griekenland.”
Het kabinet zei donderdag 10.09.2020 bereid te zijn honderd vluchtelingen op te vangen die dakloos zijn geraakt.
De uiteindelijke deal over de opvang van honderd mensen uit het afgebrande kamp Moria is donderdag 10.09.2020 in de Tweede Kamer met gemengde reacties ontvangen. Volgens de linkse oppositiepartijen gaat de deal niet ver genoeg, terwijl de PVV juist vindt dat het kabinet is gezwicht. Van de coalitiepartijen is met name de VVD erg content, terwijl D66 en ChristenUnie niet enthousiast zijn. “We staan niet te juichen”, aldus Joël Voordewind (CU).
Het Kamerdebat over de branden in het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos is donderdag op het allerlaatste moment onverwachts uitgesteld. Terwijl Tweede Kamerleden in de commissiezaal wachtten op staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) en minister Sigrid Kaag (Ontwikkelingssamenwerking), werd bekend dat de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie achter de schermen onderhandelen over de eventuele opvang van migranten uit de Griekse kampen.
AD 21.09.2020
Minikamp (Hashtag) #thisisnotahome
Demonstranten hadden hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
Opvanghuis voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Griekenland klaar voor gebruik
Het kabinet maakte afgelopen voorjaar bekend dat het de opvang mogelijk maakt van 48 kinderen op drie locaties op het Griekse vasteland.
Inmiddels is het eerste Grieks-Nederlandseopvanghuis voor minderjarige, alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vaste land is sinds eind september 2020klaar voor gebruik. De Griekse autoriteiten hebben 16 minderjarige meisjes en tienermoeders geselecteerd voor opvang in het pand.
Na de standaard gezondheidscontroles, verwachten de Grieken dat de meisjes uiterlijk 9 oktober hun intrek zullen nemen in het opvanghuis. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie) kreeg donderdag een digitale rondleiding door het pand, dat gereed is voor de opvang.
De opvanglocatie, onderdeel van een driejarig Grieks-Nederlands programma om de opvang en voogdij van minderjarige alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vasteland te verbeteren, is het eerste van drie opvanghuizen. Het is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen de Griekse en Nederlandse autoriteiten, en de organisaties Movement on The Ground en the HOME Project. Broekers-Knol heeft het project bekostigd.
Beste lezer,
Ik zie dat Europa steeds vaker schimmige deals sluit met landen als Libië, Turkije en Afghanistan om vluchtelingen buiten te houden. Projecten die door Europa worden gefinancierd leiden tot situaties waarin vluchtelingen slecht worden behandeld en soms zelfs in slechte omstandigheden worden vastgehouden.
Gisteren presenteerde ik in de Mensenrechtencommissie van het Europees Parlement mijn voorstellen om te voorkomen dat de EU migratiedeals kan afsluiten als ze tot mensenrechtenschendingen leiden. We maakten er deze video over. 👇
Ik sta voor de rechten van vluchtelingen. Daarom moeten we de Europese beleidsmakers verantwoordelijk houden voor hun besluiten, zowel politiek, financieel als juridisch. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om vluchtelingen een positief perspectief te bieden.
Migratiepact EU
17.05.2021
Erdogan wil EU onder druk zetten door migratiekraan open te draaien
Het Italiaanse eiland Lampedusa wordt plotseling weer overspoeld met migranten uit Noord-Afrika. En dat is volgens de Italianen geen toeval.
De toevoer van migranten op Lampedusa is nooit helemaal gestopt – om de zoveel tijd voer er wel een bootje de haven van het eiland in. De afgelopen jaren vertrokken ze meestal vanuit Tunesië, nu is de Libië-route ineens weer populair. Velen zien daarin de hand van de Turkse president Erdogan. Volgens de Italiaanse pers doet hij nu hetzelfde in het centrale Middellandse Zeegebied als wat hij jaren eerder in de Egeïsche Zee deed: migranten inzetten als drukmiddel.
Leverde het tegenhouden van Syrische vluchtelingen de Turkse president een enorme zak Europees geld op, nu zou Erdogan opnieuw aansturen op een deal met de Europese Unie, maar dan met Libië als lijdend voorwerp. Sinds het Turkse leger de rust in het Noord-Afrikaanse land heeft teruggebracht, krijgen de Turken ook steeds meer politieke invloed. Het is allemaal een onderdeel van Erdogans strategie om zijn invloed in de Middellandse Zee te vergroten en toegang te krijgen tot de grote olie- en gasvoorraden in de Libische bodem.
Khadaffi
De strategie om met immigratie Europa onder druk te zetten, is niet nieuw. Eind vorige eeuw gebruikte de voormalige dictator Khadaffi dezelfde tactiek om Europa en Italië geld uit de zak te kloppen, en nu wordt die onder invloed van de Turkse president Erdogan nieuw leven ingeblazen. De afgelopen jaren vertrokken migranten met rubberboten clandestien vanaf Libische stranden of met snelle speedboten vanuit Tunesië, de golf die afgelopen weekend op Lampedusa landde bestond voor een belangrijk deel uit grote vissersboten. Schuiten met soms wel vierhonderd migranten aan boord kunnen niet ongezien uit Libische havens vertrekken. De kustwacht lijkt een oogje dicht te knijpen, terwijl ze de afgelopen jaren juist regelmatig met geweld optraden tegen migrantenbootjes.
Behalve politieke en economische invloed, is Erdogan ook bezig zijn militaire invloed te vergroten in Noord-Afrika. Honderden Libische militairen zijn door het Turkse leger getraind en de Turken zijn begonnen met de verbouwing van een groot militair vliegveld in Al Watyiha, niet ver van de Tunesische grens.
Kraan
Een andere belangrijke militaire zet is de Turkse training van de Libische kustwacht. De hypermoderne schepen van de Libiërs zijn van Italiaanse makelij, door de regeringen Gentiloni en Conte gedoneerd om de migratie richting Italië te reguleren, maar inmiddels staan de Turken aan het roer. „Met de Libische kustwacht heeft Erdogan dus nu, indirect, de beschikking over een vloot in het centrale Middellandse Zeegebied waarmee de kraan van migratie naar Europa open en dicht kan worden gezet”, zegt een Italiaanse admiraal die het dossier volgt. Het doel van die kraan is de Europese Unie tot een nieuwe immigratiedeal dwingen, als Europa betaalt blijven de migranten in Libië, zo niet dan zetten we ze op de boot naar Lampedusa.
Nadat dit weekend ruim tweeduizend migranten op het piepkleine Italiaanse eiland aankwamen, sprak de Italiaanse premier Draghi al over het aangaan van bilaterale akkoorden met zowel Tunesië als Libië. In de praktijk betekent dat vaak dat de knip getrokken wordt, ook omdat een gezamenlijke Europese actie tot nu uitblijft. De Europese Unie geeft niet thuis bij het opnieuw bespreken van de Malta-akkoorden, waarbij in het najaar van 2019 werd afgesproken dat andere Europese landen, op vrijwillige basis, migranten zouden overnemen.
De Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Luciana Lamorgese wil dat er een automatische en verplichte verdeelsleutel komt, maar krijgt daarvoor in Brussel de handen niet op elkaar. Volgende week vliegt de minister samen met haar EU collega Ylva Johansson naar Tunis om het probleem van de toegenomen immigratie te bespreken.
VK 26.09.2020
AD 24.09.2020
De Europese Commissie gaat de EU-staten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
AD 24.09.2020
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Telegraaf 24.09.2020
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
AD 16.02.2021
Deel Syrische vluchtelingen overweegt terugkeer: ‘Kunnen in Nederland niet ademen’
De oorlog in Syrië is nog niet voorbij, toch komen er bij terugkeerorganisaties dagelijks telefoontjes binnen van asielzoekers die overwegen terug te gaan. ,,Dat zijn de mensen die hier niet kunnen wennen, niet kunnen ademen.”
Als Nader met zijn taxi door de straten van de hoofdstad Damascus rijdt, denkt hij eigenlijk nooit meer aan Nederland. ,,Hier kan ik weer genieten van het leven, dat lukte me in Nederland niet. Daar bleef iedereen me zien als vluchteling, hier voel ik me weer de leider van mijn gezin.”
Nader en zijn vrouw en drie kinderen vluchtten in 2016 voor de burgeroorlog vanuit Syrië naar Nederland en kregen hier een verblijfsvergunning. Maar hoewel de oorlog in Syrië nog niet voorbij is, keerde het gezin een jaar geleden weer terug naar Damascus. Ze hadden heimwee en voelden zich in Nederland eenzaam en onbegrepen. ,,Ik ben gevlucht vanwege de onveiligheid in Syrië, maar dat wil niet zeggen dat ik geen verstand heb. Dat begreep niet iedereen in Nederland.”
Meerderheid wil blijven
De terugkeer van asielzoekers naar Syrië is een beladen onderwerp. Sinds 2014 kregen meer dan 70.000 Syriërs een verblijfsvergunning in Nederland. In recent onderzoek gaf een grote meerderheid van hen aan hier te willen blijven. Ook nu melden zich nog elke maand enkele honderden Syriërs in Nederland voor asiel.
Ondertussen bepleiten enkele politieke partijen in Nederland juist de terugkeer van de Syriërs. De PVV zette het vorige maand nog in het verkiezingsprogramma, ook Forum voor Democratie wil dat de Syriërs teruggaan.
Vooralsnog stuurt Nederland niemand gedwongen terug naar Syrië, het land heeft ‘onveilig’ als beoordeling gekregen. Het alomvattende oorlogsgeweld van de afgelopen jaren mag dan geluwd zijn, er woedt nog steeds een burgeroorlog in het noordwesten van het land. Ook terreurorganisatie IS pleegt nog aanslagen. Daarnaast maakt Nederland zich zorgen over het schenden van de mensenrechten door zowel de Syrische staat als andere groeperingen. Wel kunnen Syriërs op vrijwillige basis terugkeren, daarbij kunnen ze om (financiële) hulp van Nederland vragen.
We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden, aldus Hiran Ali, Solid Road.
,,We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden. Mensen die het gevoel hebben dat ze hier niet kunnen ademen”, zegt Hiran Ali, van de terugkeerorganisatie Solid Road. ,,Sommige mensen komen hier niet toe aan inburgeren, omdat ze in Syrië eigenlijk nog niet zijn uitgeburgerd. Ze zijn vanuit een oorlogssituatie hierheen gekomen, kampen soms nog met trauma’s en worden daar nauwelijks mee geholpen.” Wat ook vaak meespeelt: problemen bij het vinden van werk in Nederland. ,,En veel mensen die wel werk vinden, krijgen een baan die ver onder hun niveau is.”
Solid Road is een van de twee gesubsidieerde, particuliere organisaties die Syriërs helpt bij terugkeer. Via de organisatie zijn in 2019 acht mensen teruggegaan. In een groot deel van 2020 lag terugkeer stil door de reisbeperkingen vanwege de coronapandemie. Inmiddels komen de aanvragen weer binnen, stelt Ali. ,,Er staan nu tien mensen op de wachtlijst.”
Hoeveel Syriërs er in totaal zijn teruggegaan, is lastig vast te stellen. De Dienst Terugkeer & Vertrek, onderdeel van het ministerie van Veiligheid en Justitie, meldt in 2019 en 2020 steeds zo’n tien Syriërs te hebben geholpen bij hun reis door vliegtickets te boeken. Het zijn (deels) dezelfde mensen die Solid Road heeft begeleid.
Verblijfsvergunning kwijt
Maar het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) becijferde vorig jaar dat ‘van alle Syriërs die tussen 2014 en 2016 in Nederland een verblijfsvergunning ontvingen, halverwege 2018 ongeveer 2,3 procent uit Nederland was vertrokken.” Waar die 1355 mensen naar toe zijn gegaan, Syrië of een ander (Europees) land, is niet onderzocht. Mogelijk meldt niet iedereen zijn terugreis direct: wie aantoonbaar terugkeert naar Syrië raakt zijn Nederlandse verblijfsvergunning in principe kwijt.
Solid Road hielp ook Nader en zijn gezin bij hun terugkeer naar Damascus. ,,Via onze partnerorganisatie in Syrië hebben we ervoor kunnen zorgen dat Nader een taxi heeft kunnen aanschaffen. Overdag is hij nu taxichauffeur, ‘s avonds privéchauffeur voor mensen van hulporganisaties. Hij heeft zijn leven weer kunnen oppakken.”
Opgepakt en verhoord
Toch is terugkeer naar Syrië ingewikkeld. Want de oorlog in Syrië mag dan geluwd zijn, het Assad-regime is nog steeds aan de macht. Syriërs zijn bang na terugkeer door een van de vele beruchte veiligheidsdiensten te worden opgehaald voor ‘verhoor’. Of alsnog in militaire dienst te moeten en naar een van de overgebleven fronten te worden gestuurd.
Het Syrian Network for Human Rights becijferde dat zeker tweeduizend Syriërs na terugkeer uit buurlanden als Libanon of Jordanië werden gearresteerd en dagenlang werden verhoord. ,,Er zijn best mensen die terug willen, maar niemand weet zeker of hij wel of niet op een lijst van een geheime dienst daar staat en of dat problemen kan opleveren”, zegt een bron bij een hulporganisatie.
Solid Road stelt altijd expliciet na te vragen of er bij hun klanten iets speelt vanuit het verleden. ,,Wij willen niet dat mensen worden opgepakt na terugkeer. Dat is niet goed voor hen en niet goed voor het Nederlandse beleid”, zegt Hiran Ali. ,,Niemand die via ons is teruggegaan heeft problemen gekregen.” Solid Road houdt nog zeker twaalf maanden na aankomst contact.
Onderhandelen met Assad
Nederlands grootste partnerorganisatie bij vrijwillige terugkeer, de IOM (Internationale Organisatie voor Migratie), assisteert vooralsnog niet bij terugkeer naar Syrië. Officiële reden is dat Syrië nog te gevaarlijk is. Officieus lijkt mee te spelen dat bij terugkeer via de IOM Nederland de verbroken banden met het regime van Assad, die beschuldigd wordt van vele oorlogsmisdaden, weer zou moeten aanhalen.
Ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was, aldus Nader.
,,Ik was niet bang om terug te gaan en heb hier geen problemen gehad”, laat taxichauffeur Nader vanuit Damascus weten. Wel een probleem: na acht jaar oorlog kampt Syrië met een grote economische crisis. ,,Het is een reden waarom veel mensen toch niet terugkomen. Maar ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was.”
*De naam Nader is om veiligheidsredenen gefingeerd. De vragen die we hem hebben voorgelegd, zijn via Solid Road gegaan.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
AD 25.11.2020
Mini-Schengen-zone
Nederland moet werken aan een ‘VVD pleit voor ‘mini-Schengen’, waarin samen met “andere sterken landen” bij noodsituaties door grote toestroom van migranten de buitengrenzen gesloten kunnen worden, maar de handel onderling overeind blijft. Dat stelt Kamerlid Bente Becker van regeringspartij VVD in een opiniestuk in het AD. Nederland moet “desnoods” ook in staat zijn de eigen grenzen te sluiten en grenscontroles in te stellen, vindt Becker.
Volgens Becker beleeft Nederland economisch veel voordeel aan de open grenzen, maar “betalen we de prijs via illegale migratie”. “Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten”, aldus de politica. “Zij vragen ons om hulp. Maar veel migranten lopen door naar Nederland, terwijl twee derde geen recht heeft op asiel.”
Bente Becker, Tweede Kamerlid voor de VVD
Zoek bondgenoten voor het sluiten van grenzen
Het Europese asielstelsel is failliet. Onze open grenzen zijn economisch een voordeel. Maar de prijs betalen we via illegale migratie. Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten. Zij vragen ons om hulp.
Nederland moet in ‘noodgevallen’ de eigen grenzen sluiten en bewaken als er weer grote aantallen migranten naar ons land zouden komen. ‘Liever nog’ wil de partij dat er een mini-Schengenzone komt, waarin een groepje van omliggende landen gezamenlijk de grenzen bewaken.
Dat schrijft regeringspartij VVD woensdag 25.11.2020 in een opiniestuk. Tweede Kamerlid Bente Becker stelt dat ‘het risico groot is’voor ons land dat in tijden van crisis veel migranten hierheen komen ‘vanwege onze welvaart’. Omdat een nieuw Europees asielstelsel nog in de maak is, moet ons land zelf klaar zijn ‘om grip te houden’.
Eerder al kondigde de Franse president Macron aan dat hij nadenkt over een mini-Schengenzone, als blijkt dat de migrantenstroom ‘oncontroleerbaar’ is geworden. Hij zei dat in reactie op de aanslag in Nice, die werd gepleegd door een 21-jarige Tunesiër die via Italië naar Frankrijk reisde.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
Nasleep Moria eiland Lesbos Griekenland
AD 20.03.2021
Telegraaf 15.03.2021
Telegraaf 13.03.2021
Telegraaf 11.03.2021
Telegraaf 06.03.2021
AD 26.01.2021
AD 20.01.2021
Telegraaf 20.01.2021
AD 09.01.2021
Telegraaf 17.12.2020
Telegraaf 22.10.2020
Telegraaf 13.10.2020
AD 07.10.2020
AD 06.10.2020
Telegraaf 06.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf AD 23.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
VK 22.09.2020
VK 22.09.2020
Trouw 19.09.2020
AD Telegraaf 19.09.2020
AD 18.09.2020
15.09.2020
12.09.2020
11.09.2020
‘Chaos aan de Griekse grens alleen te bestrijden met een nieuwe Turkijedeal !!!
Kamp Moria
Vluchtelingenkamp Moria op Lesbos was ooit bedoeld voor de opvang van zo’n 2.000 vluchtelingen.
Maar omdat Europa de deur dichtdeed, konden velen niet verder. Moria groeide met 13.000 migranten uit zijn voegen.
Dat zorgt al lange tijd voor overlast en spanning onder de migranten én eilandbewoners.
Afgelopen week werd ook nog eens corona geconstateerd en ging het kamp tot woede van de bewoners op slot.
Of dat met de brand te maken heeft? Vaststaat dat het vuur op een aantal plekken kort na elkaar begon.
4 jaar geleden ondertekenden de EU en Turkije de deal die een eind moest maken aan de eindeloze stroom vluchtelingenbootjes tussen Turkije en Griekenland. Maar de architect van die deal is ontevreden. ,,De crisis kan weer oplaaien. De situatie is niet stabiel geworden”, zegt Gerald Knaus.
In vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos braken indertijd gevechten uit tussen de kampbewoners en de politie. De vlam sloeg in de pan in het overvolle kamp tijdens een protest tegen de uitzichtloze situatie waarin de asielzoekers zich bevinden. Aan het eind van de dag moesten elf mensen worden behandeld ‘vanwege traangas en paniekaanvallen’, meldde Artsen zonder Grenzen. Zij, en talloze andere hulporganisaties, wanhopen al maanden over de erbarmelijke toestanden op de eilanden.
,,Ik sta nog steeds achter De Deal”, zei Knaus, later telefonisch vanuit zijn woonplaat Berlijn. ,,Er was op dat moment geen alternatief. Al die bootjes… Dat moest stoppen. Alleen is de uitvoering niet zo geweest als had gemoeten.”
De oorzaak: het falende Griekse asielsysteem. Of beter: het falende Europese asielsysteem. ,,We slagen er nauwelijks in om mensen die volgens de deal terug moeten naar Turkije ook echt terug te sturen. Mensen op de eilanden wachten maanden op beslissingen. Je zou zeggen dat we er in twee jaar tijd een functionerend systeem voor hadden moeten kunnen optuigen.
Maar er is een gebrek aan focus nu het grootste probleem, de ongecontroleerde stroom vluchtelingen die door Europa trok, is opgelost.” Maar ook nu komen er nog wekelijks meer mensen in bootjes aan op eilanden dan dat er worden teruggestuurd naar Turkije: zo kwamen er in januari 1600 mensen met bootjes aan op de eilanden, 47 gingen er gedwongen terug.
De chaos aan de grens tussen Turkije en Griekenland wordt namelijk veroorzaakt door ‘de angst de controle te verliezen’. De oplossing is een Turkijedeal 2.0 stelt, Gerald Knaus, de bedenker van de eerste versie van dat vluchtelingenakkoord.
Gerald Knaus, directeur van de Europese denktank ESI, werd bekend als de architect van de deal die Turkije en de EU in maart 2016 sloten om de toenmalige vluchtelingencrisis in te perken. Nu die deal bij de grensplaats Erdine lijkt op te lossen in wolken van traangas, pleit Knaus juist voor een nieuwe overeenkomst: een Turkijedeal 2.0. ,,Hoe sneller iedereen hier een stap terugdoet, hoe beter het voor iedereen is: voor de EU, voor Turkije én voor de vluchtelingen zelf.”
,,Wat we nu aan de Turks-Griekse grens zien? Twee overheden die angst hebben de controle te verliezen. Turkije ziet een stijgend aantal vluchtelingen uit Syrië naar hun grens komen. En Griekenland kampt nog met hun trauma uit 2015. Allebei de landen zijn nu aan het overreageren.
Turkije heeft daar wel een punt, stelt Knaus. ,,De Turken vinden Europa hypocriet: zij moeten Syrische vluchtelingen opvangen, maar Europa houdt zelf de grens wel dicht. Turkije vangt nu al meer Syriërs op dan de hele EU bij elkaar: zo’n 3,6 miljoen. Dat is echt een grote uitdaging voor ze. Het geld van de EU helpt ze daarbij, de opvang is er zelfs beter dan in sommige EU-landen.”
Waarmee de Oostenrijker doelt op Griekenland. Want hoewel daar sinds 2016 veel minder boten aankwamen op de eilanden, werd de chaos er niet minder op. De opvangkampen zijn er overvol, de omstandigheden slecht en de wachttijden voor alleen al zoiets als een afspraak met een asielbeambte soms al meer dan een jaar. De één op één-uitwisselingsregeling met Turkije bracht ook nauwelijks verlichting: dat ging tot maart vorig jaar maar om zo’n 20.000 Syriërs.
Vier vragen over het Griekse vluchtelingenkamp;
Wat is Moria en hoe is het ontstaan?
Moria is een voormalig militaire basis en ligt op het Griekse eiland Lesbos. Het is het grootste vluchtelingenkamp van Europa, aldus de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties.
Het vluchtelingenkamp is ontstaan toen duizenden mensen in 2013 op de vlucht sloegen voor de burgeroorlog in Syrië en de strijd in Afghanistan tussen de Taliban en de Amerikanen. Vluchtelingen maakten vanuit Noord-Afrika en Turkije de oversteek naar Europa en veel van hen belandden zo op de Griekse eilanden.
Moria werd aangewezen als een zogenoemde hotspot, waar vluchtelingen een asielzoekersprocedure kunnen starten voordat ze eventueel door mogen reizen naar het Europese vasteland. Andere hotspots zijn te vinden op Samos, Chios, Leros en Kos.
Het kamp heeft capaciteit voor drieduizend inwoners, maar eind augustus waren er zeker dertienduizend vluchtelingen in het kamp aanwezig. Vanwege de overbevolking werd de situatie op het kamp zo erbarmelijk dat het in 2018 door Artsen zonder Grenzen is benoemd tot het ‘slechtste vluchtelingenkamp op aarde’.
Wie zijn de vluchtelingen en waar komen ze vandaan?
In 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, kwam het merendeel van de vluchtelingen op de Griekse kampen uit Syrië. Tegenwoordig komen de meeste vluchtelingen op Lesbos uit Afghanistan (76 procent), Syrië (7 procent) en Congo (7 procent), aldus de laatste cijfers van de VN.
Kinderen, met en zonder ouders, komen het meest voor op het kamp (39 procent), gevolgd door volwassen mannen (38 procent) en volwassen vrouwen (23 procent).
Waarom zijn deze vluchtelingen in Griekenland terechtgekomen en niet in eigen regio opgevangen?
Vluchtelingen uit Syrië worden voor een groot deel al in de regio opgevangen. Er zijn 750.000 Syrische vluchtelingen in Jordanië en ook buurland Libanon heeft al 1,5 miljoen Syriërs opgevangen. De meeste Syrische vluchtelingen (3,6 miljoen) worden echter opgenomen door Turkije.
Dat komt onder andere door de deal die de Europese Unie in 2016 heeft gesloten met Turkije. In ruil voor financiële steun vangt Turkije de vluchtelingen op en voorkomt het daarmee dat ze naar Europa gaan. Slechts een klein deel van alle Syrische vluchtelingen besluit toch de oversteek te maken naar Griekenland.
Het merendeel van de vluchtelingen op Moria is echter niet Syrisch maar komt uit Afghanistan, waar al jaren gevochten wordt tussen de Taliban en de overheid. Wereldwijd zijn er 2,5 miljoen Afghanen op de vlucht.
De meeste Afghaanse vluchtelingen trekken naar buurlanden Iran en Pakistan, maar zij worden steeds vaker teruggestuurd naar land van herkomst, aldus Amnesty International. In 2016 verplaatste Pakistan ongeveer 365.000 vluchtelingen met geweld terug naar Afghanistan en in 2017 keerden 462.000 Afghaanse vluchtelingen terug vanuit Iran.
Wat is de rol van de EU?
Om lidstaten Griekenland en Italië te ontlasten, kwam de Europese Commissie (EC) in 2017 met een voorstel om 160.000 van de 171.000 vluchtelingen te herverdelen onder alle lidstaten van de EU. Dat plan strandde echter in 2017, omdat onder meer Hongarije geen islamitische vluchtelingen wilde opnemen.
Sindsdien ondersteunt de EU de vluchtelingenkampen in Griekenland voornamelijk financieel. De EC trok afgelopen jaar 700 miljoen euro extra uit om Griekenland te ondersteunen met grensverdediging, opvang en asielprocedures.
Om de druk op de kampen weg te nemen bood de EU in maart dit jaar vijfduizend migranten een vergoeding van 2.000 euro aan als zij zouden terugkeren naar het land van herkomst.
Sinds de brand hebben tien Europese lidstaten besloten samen 406 vluchtelingenkinderen van Moria op te nemen.
Het onderzoek naar het functioneren van het Europese grensagentschap Frontex is klaar.
Vrijdagochtend 16.07.2021 presenteerde ik de bevindingen, gebundeld in een rapport, in de LIBE commissie van het Europarlement. Dit onderzoek deed ik met collega-Europarlementariërs nadat door onderzoeksjournalisten naar buiten werd gebracht dat Frontex betrokken zou zijn bij pushbacks aan de buitengrenzen van de EU.
Een belangrijk rapport, met veel analyses en aanbevelingen.
De belangrijkste boodschap uit het rapport is dat Frontex bewust wegkeek bij meldingen van ‘pushbacks’ aan Europa’s buitengrenzen. Hierbij worden migranten zonder toegang tot een asielprocedure, en vaak met geweld, teruggestuurd. Dat is in onaanvaardbaar, levensgevaarlijk en bovendien in strijd met de Europese regels.
Ieder mens heeft recht op een eerlijke asielprocedure wanneer ze aankomen bij de Europese grens. Vernedering of mishandeling van vluchtelingen mag nooit worden geaccepteerd. Frontex heeft bovendien de expliciete taak de mensenrechten van deze mensen te garanderen.
Ons onderzoek toont aan dat Frontex tal van rapporten over pushbacks heeft genegeerd. Het rapport stelt dus ernstige tekortkomingen vast over het functioneren van Frontex. Hoewel het rapport niet direct spreekt over het aftreden van de Frontex directeur, is dat wat GroenLinks betreft de enige logische conclusie die het Europees Parlement en de EU-landen kunnen trekken, en de enige manier om fundamentele verbeteringen binnen Frontex te waarborgen.
Hoe nu verder?
In het rapport doen we aanbevelingen om Frontex te verbeteren. Na de zomer besluit ik samen met mijn collega-Europarlementariërs over de vervolgstappen. Maar het mag duidelijk zijn: hierover is het laatste woord niet gezegd en we blijven streng toezicht houden op Frontex.
Telegraaf 06.10.2020 Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) laat onderzoeken of er maatregelen kunnen worden getroffen tegen liegende asielzoekers.
De bewindsvrouw zegt het een ’vreselijke zaak’ te vinden dat er leugens worden verteld om meer kans te maken op een verblijfsvergunning. „We gaan het goed onderzoeken. We verlangen eerlijkheid van asielzoekers. Dit ondermijnt het draagvlak voor opvang.” Aanleiding is dat er steeds vaker twijfel is over de door asielzoekers opgegeven leeftijd.
De Telegraaf onthulde dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in 2019 werd geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte. Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
Afrikaanse ’homo’s’
Ook wordt er met hetzelfde doel gelogen over de seksuele geaardheid. Honderden asielzoekers uit Uganda hebben onterecht een verblijfsvergunning gekregen na leugens over hun geaardheid. „Liegen is echt zeer onwenselijk”, zegt Broekers-Knol. „Het belast de IND onnodig zwaar. Ik zie reden om te onderzoeken of liegen kan meewegen bij de geloofwaardigheid van de asielzoeker.”
Vanuit de IND klinkt dat er op dit moment geen sancties staan op liegen. De staatssecretaris zegt dat ze weinig ziet in strafrechtelijk optreden. „Dat vertraagt de procedure en fraude is vreselijk moeilijk te bewijzen.” Toch wil ze onderzoeken wat wél kan. „Welke mogelijkheden er zijn zullen we zeker onder de loep nemen. Het is ongelooflijk belangrijk dat dit soort gevallen niet voor kunnen komen.” De bewindsvrouw kon niet zeggen wanneer het onderzoek klaar is.
AD 06.10.2020 Activisten van de groep We Gaan Ze Halen voelen zich onbegrepen door de Griekse autoriteiten. Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, reageerde gisteren op deze site dat het kamp ‘geen bazaar was om mensen op te halen’, wat tot grote frustratie leidt bij de Nederlandse actiegroep. ,,Dit slaat natuurlijk nergens op”, reageert Johannes van den Akker, secretaris van Stichting We Gaan Ze Halen.
Logothetis stelde dat Nederland de opvang net zoals onder meer Duitsland en Frankrijk via de regering zou moeten regelen en het initiatief daar ook vandaan zou moeten komen. ,,Zo zit onze actie helemaal niet in elkaar”, aldus Van den Akker. ,,Wij snappen ook wel dat Griekenland graag zou willen dat Nederland mensen op een nette manier ophaalt. Daar hebben wij nu juist dit drukmiddel voor bedacht.”
Terwijl het vliegtuig van de actievoerders gisteren onderweg was naar Lesbos werd bekend dat ze daar niet meer welkom waren. Op het laatste moment moesten ze hun koers wijzigen en landen in Athene. De Griekse autoriteiten bestempelden de komst van de Nederlanders namelijk als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos.
Volgens Logothetis is er geen druk uitgeoefend vanuit Nederland, maar de actiegroep hier zo hun twijfels bij. ,,Logothetis heeft op basis van halve informatie zijn conclusies getrokken, die ook nog eens zijn ingeseind door de Nederlandse ambassade hier”, vervolgt Van den Akker. ,,Dat maakt het allemaal nog wel extra lelijk vind ik.”
We willen niemand in gevaar brengen, dus we moeten het voorzichtig aanpakken, aldus Johannes van den Akker, Secretaris We Gaan Ze Halen.
De actiegroep wil dat de Nederlandse regering terugkomt op het besluit om maar honderd vluchtelingen uit Lesbos op te vangen. Ook pleiten de activisten ervoor dat deze vluchtelingen niet gerekend worden tot de 500 asielzoekers die Nederland jaarlijks verwelkomt. ,,Onze missie om de deal van 100 tegen 100 van tafel te krijgen blijft natuurlijk gewoon staan”, aldus Van den Akker.
Lokale bevolking
De actiegroep vertrok gisteren naar Lesbos en is daar vanochtend aangekomen. Momenteel zijn de leden daar in gesprek met vluchtelingen over de huidige situatie en omstandigheden. Van den Akker vertelt dat het een grote uitdaging is om de actie voort te zetten.
,,We zijn hier nu erg beperkt, omdat we constant door de politie gevolgd worden”, licht hij toe. ,,Het is hectisch en we willen geen mensen in gevaar brengen door met hen te praten. We moeten dit dus voorzichtig aanpakken.”
‘You can take our plane, but not our mission. Tweede Kamer, het is nu aan jullie.’ Help jij mee om dit bericht te verspreiden? Deel en kom morgen 18.00u naar de manifestatie in Den Haag. Meld je aan op het event en deel deze link: https://fb.me/e/35jeUnKZt#WeGaanZeHalen
Woensdag wordt om 18:00 uur een manifestatie gehouden in Den Haag, om lawaai te maken voor het evacueren van de vluchtelingen. Of de actiegroep dan alweer terug is in Nederland is nog niet bekend. ,,Het kan ook zijn dat we vanaf hier live gaan’’, besluit de secretaris.
Kamp Moria
Het gecharterde toestel waarmee de groep We Gaan Ze Halen 189 vluchtelingen uit voormalig kamp Moria wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand.
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen, maar de actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
Een vrijwel leeg vliegtuig is maandagochtend uit Rotterdam vertrokken op weg naar het Griekse Lesbos met als doel zoveel mogelijk vluchtelingen naar Nederland te halen.
AD 06.10.2010 De Griekse autoriteiten zijn niet te spreken over de Nederlandse actiegroep We Gaan Ze Halen, die vanochtend met een vliegtuig vertrok naar Lesbos om 189 vluchtelingen op te halen en mee naar Nederland te nemen. ,,Het kamp op Lesbos is geen bazaar waar iedereen naar believen mensen kan komen ophalen”, stelt Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, in gesprek met deze site.
Griekenland besloot het vliegtuig van de actiegroep op het laatste moment geen toestemming te geven om te landen op het eiland, omdat het als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos werd gezien. De actievoerders wilden vluchtelingen mee naar ons land nemen zodat zij hier asiel konden aanvragen. Logothetis: ,,De migranten staan onder bescherming van de Griekse staat. Wij zijn verantwoordelijk voor hun veiligheid. We kunnen ze daarom niet zomaar overdragen aan een private partij die we niet kennen, als we dat al zouden willen.”
RTL 06.10.2020 De Nederlandse actievoerders van We Gaan Ze Halen zijn vandaag met een veerboot aangekomen op Lesbos. Gisteren vlogen ze vanuit Nederland met een gecharterd vliegtuig richting het Griekse eiland om 189 vluchtelingen op te halen.
Het vliegtuig mocht daar niet landen en moest uitwijken naar Athene. De groep van negen is vervolgens met lokaal vervoer naar Lesbos gereisd.
Ze zijn boos over de gang van zaken. “Tot onze grote frustratie werd het vliegtuig ons afgenomen. Zonder enige vorm van overleg en op basis van gebrekkige informatie heeft de Griekse overheid ons tot stoppen gedwongen.”
Verwoestende brand
De groep is nu op Lesbos om in gesprek te gaan met vluchtelingen in een nieuw vluchtelingenkamp dat is gebouwd na de verwoestende brand in kamp Moria. Met hun actie willen ze naar eigen zeggen laten zien hoe slecht het gesteld is in met de vluchtelingenopvang op Lesbos. En ze willen het gesprek over relocatie van de vluchtelingen vanaf Lesbos weer op gang brengen.
Actiegroep met leeg vliegtuig naar Moria
Het plan is om 189 mensen naar Nederland te brengen.
“Het is veel over slaapzakken en noodhulp gegaan in de afgelopen weken, dat verstomde de roep om evacuatie. De enige vraag die klonk vanuit de mensen van het voormalige kamp Moria was evacuatie”, zegt We Gaan Ze Halen.
Internationale afspraken
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid keurde het plan van de actievoerders vrijdag af, liet ze hen in een brief weten.
Volgens politiek verslaggever Floor Bremer is het niet heel verrassend dat deze actie niet is gelukt. ‘Je kunt niet zomaar een vliegtuig vol laden met vluchtelingen en die meenemen uit het land van aankomst, in dit geval Griekenland. Dat druist in tegen internationale afspraken. Zonder medewerking van de regeringen van beide landen was dit plan dus bij voorbaat kansloos. Wat ze er wèl mee hebben bereikt is aandacht voor de situatie van de vluchtelingen op de Lesbos.’
Morgen houdt We Gaan Ze Halen bij terugkomst een manifestatie in Den Haag. Mensen die willen komen wordt gevraagd om een mondkapje te dragen.
Elsevier 05.10.2020 Asielzoekers liegen vaak over hun leeftijd en hun seksuele geaardheid. Zo hebben de afgelopen jaren honderden asielzoekers uit Uganda onterecht een Nederlandse verblijfsvergunning gekregen, omdat zij beweerden dat zij homoseksueel zijn. Dat en nog twee andere misstanden in de asielprocedure op een rij.
NRC meldt maandag 5 oktober op basis van stukken van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat zeker honderden Ugandezen logen over hun seksuele geaardheid en op grond daarvan een verblijfsvergunning kregen. De afgelopen twee jaar was Nederland binnen Europa favoriet onder Ugandese asielzoekers. Ruim vierhonderd Ugandezen vroegen asiel aan.
De IND onderzocht ruim tweehonderd asielaanvragen van mannen en vrouwen die wegens hun vermeende homoseksualiteit tussen 2014 en 2017 een verblijfsvergunning kregen. De vluchtverhalen vertoonden vaak veel overeenkomsten, zowel de gebeurtenissen als de verhaallijnen. De fraude is vermoedelijk groter, omdat aanvragen voor 2014 en na 2017 niet zijn bekeken.
Achter de fraude zit volgens de IND waarschijnlijk een netwerk van mensenhandelaren die voor een vergoeding van een paar duizend euro per persoon de asielzoekers hielpen met hun reis naar Nederland en de asielaanvraag.
Het Openbaar Ministerie (OM) zou hier op dit moment onderzoek naar doen. Dat begon in 2018 na tips over een cursus in Amsterdam waarbij Ugandese asielzoekers zouden worden getraind om zich als homoseksueel voor te doen.
De IND onderzocht de mogelijkheid om de verstrekte verblijfsvergunningen in te trekken. Dat blijkt bij het merendeel vrijwel onmogelijk. Volgens een asieladvocaat in de krant moet bij de beoordeling van vluchtverhalen Europese regelgeving worden nageleefd waarin staat dat asielzoekers het voordeel van de twijfel moet worden gegund.
2. Gebeurt dit vaker?
Ja, ook over leeftijd wordt gelogen. Zo was er bij honderden ‘minderjarige’ asielzoekers het afgelopen jaar ernstige twijfel of ze hierover wel de waarheid spraken. Uit gegevens die het ministerie van Justitie en Veiligheid verstrekte aan De Telegraaf blijkt dat de twijfel in veel gevallen zo groot was, dat in totaal 264 keer medisch onderzoek nodig was, terwijl de instroom nagenoeg gelijk bleef. Dat is ruim drie keer vaker dan het jaar daarvoor.
Het kan voor migranten aantrekkelijk zijn om zich te presenteren als alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv), omdat die volgens de regels niet kan worden uitgezet. Ook krijgen ze een voogd toegewezen die de asielzoekers ondersteunt.
Het medisch onderzoek is uiteindelijk 56 keer uitgevoerd, zes asielzoekers bleken aantoonbaar meerderjarig te zijn. De overige onderzoeken zijn niet uitgevoerd, onder meer omdat asielzoekers niet kwamen opdagen. Vermoed wordt dat het aantal asielzoekers dat liegt over hun leeftijd veel hoger ligt dan het aantal mensen over wie zo veel twijfel bestaat dat er onderzoek moet worden gedaan.
3. Speelt dit ook in andere landen?
In 2019 waren er 40.000 minderjarige migranten in Frankrijk, een vertienvoudiging in vijf jaar. Dit jaar komen daar naar schatting nog eens 40.000 bij. Het gaat in bijna alle gevallen om jongens. Tweederde is afkomstig uit Noord-Afrika, anderen uit het Midden-Oosten. De helft zou liegen over hun leeftijd.
Volgens gedeputeerde Jean-Louis Thiérot, ex-voorzitter van de provincieraad van Seine-et-Marne, wordt er veel gefraudeerd. ‘Bij ons klopte het verhaal in 80 procent van de gevallen niet. Soms beweerden veertigers dat ze minderjarig waren,’ zei hij vorige week dinsdag tegen Le Figaro. ‘Als ze achttien zijn, krijgen deze migranten bijna automatisch een verblijfsvergunning. Dan kunnen ze aanspraak maken op familiehereniging. Dit is dus een belangrijke tak van illegale immigratie.’
Uit cijfers van Parijs blijkt dat minderjarige migranten verantwoordelijk zijn voor 60 procent van de geweldsmisdrijven daar.
4. ‘We gaan ze halen’ strandt in Athene
Een poging om juist meer migranten naar Nederland te halen, strandde maandag 5 oktober in Athene. Nederlandse actievoerders van ‘We gaan ze halen’ waren met een leeg toestel onderweg naar Lesbos. Maar de toestemming die was verleend om te landen op Mitilini Airport werd midden in de lucht ingetrokken. De piloot zou een half uur voor de landing strikte orders hebben gekregen van de verkeerstoren in Athene om vanwege veiligheidsredenen op dat vliegveld te landen, meldt de organisatie op Facebook.
Het team van ‘We gaan ze halen’ heeft verklaard het vliegtuig niet te verlaten voordat ze op Mitilini Airport zijn aangekomen.
De bedoeling was dat de Boeing 737 twee dagen op het vliegveld van Lesbos zou staan, op een steenworp afstand van Moria, het grootste vluchtelingenkamp van Europa. Daar woedde vorige maand een aantal branden. Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Dat ging de actievoerders niet ver genoeg en zij zetten een crowdfundingsactie op om een vliegtuig te charteren om de migranten dan maar zelf op te halen. In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost.
Deze actiegroep wil migranten ophalen die hier geen recht hebben op asiel. Dat is mensensmokkel. Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. Met risico’s voor mensenlevens en onze samenleving. Stop met deze waanzin!
VVD-Kamerlid Bente Becker noemt de actie op Twitter ‘mensensmokkel’. ‘Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. (…) Stop met deze waanzin!’
Telegraaf 05.10.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) werd in 2019 geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte.
Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
De twijfels kosten in toenemende mate capaciteit van de toch al overbelaste IND. Leeftijdsfraude is lastig aan te tonen, sancties zijn er niet. De Telegraaf sprak met zeven (oud-)medewerkers die betrokken zijn bij de opvang en procedure van minderjarige asielzoekers in Nederland.
Zij onderschrijven onafhankelijk van elkaar het beeld dat een deel van de asielzoekers zich tegen beter weten in voordoet als minderjarig. Een voogd van Stichting Nidos: „Er zit bijvoorbeeld iemand in mijn groep bij wie ik door fysieke kenmerken en gedrag het vermoeden heb dat hij bijna dertig jaar oud is.”
Telegraaf 05.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder op maandag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde vliegtuig waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. „We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht het gesteld is in het nieuwe vluchtelingenkamp.
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. „We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.” Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
AD 15.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder vandaag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde toestel waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. ,,We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht de omstandigheden zijn in het nieuwe vluchtelingenkamp.
Ambassade
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. ,,We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.”
Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Vluchtelingen
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
RTL 02.10.2020 Dat de Nederlandse regering een oproep doet aan de mensen van de actiegroep ‘We gaan ze halen’ om niet naar Lesbos te vliegen. verandert ‘helemaal niets’ aan het plan om daar 189 vluchtelingen op te halen. Dat zegt initiatiefnemer Rikko Voorberg.
“De staatsecretaris zegt dat het onderhandelingen in de wielen rijdt, maar de onderhandelingen leiden tot een Moria 2”, zegt Voorberg over de woorden van Anky Broekers-Knol. “Dat kan niet de bedoeling zijn. Er moet iets gebeuren. Iets disruptiefs.”
Steenworp afstand
De Boeing 737 die maandag naar Lesbos vliegt, blijft om die reden dan ook twee dagen op het vliegveld staan, op een steenworp afstand van het vluchtelingenkamp. Op die manier hoopt de actiegroep de druk op de Griekse politiek te vergroten. Ze hebben de steun van de oud-premier van Griekenland George Papandreou en enkele Griekse oppositiepartijen.
Voorberg hoopt de zaken in het Grieks parlement op scherp te zetten. Bang voor juridisch getouwtrek is hij niet. Het vliegtuig mag gewoon landen op Lesbos, zegt hij. “Dat is geregeld. Daar is niets politieks aan.”
Grijs gebied
Wat er gebeurt als Griekenland de vluchtelingen wel laat instappen, maar Nederland ze niet wil laten uitstappen, weet hij ook niet. “Dat is een grijs gebied.”
Drie weken geleden brandde het grootste vluchtelingenkamp van Europa bij Moria op het Griekse eiland Lesbos helemaal af. De gevolgen voor de toch al beroerde leefomstandigheden van de vluchtelingen waren dramatisch.
Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal van honderd wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Crowdfundingsactie
Voor veel mensen was dat een erg karige toezegging, waarna de actiegroep ‘We gaan ze halen’ een crowdfundingsactie startte om een vliegtuig te charteren om de vluchtelingen dan maar zelf op te halen.
In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost. “Dat laat wel zien hoeveel draagvlak er is voor onze actie. Nu is er momentum.”
Telegraaf 02.10.2020 Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) begrijpt best dat actiegroep We gaan ze halen vluchtelingen in Griekenland wil helpen. Maar om dat met een gehuurde Boeing 737 te doen, lijkt haar op zijn zachtst gezegd geen goed plan. Met het initiatief doorkruist de club volgens Broekers-Knol juist „reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten.”
We gaan ze halen had de bewindsvrouw een brief gestuurd over de plannen om 189 vluchtelingen uit het voormalige kamp Moria op Lesbos op te halen. Dat kamp werd verwoest door een brand, waarna de coalitie besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
Dat plan benadrukt Broekers-Knol in reactie op de brief van onder anderen voorzitter Rikko Voorberg. Nederland heeft bovendien 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven.
Volgens Voorberg moet Nederland zeker 1000 mensen opnemen van het eiland. In een brief heeft hij Broekers-Knol toestemming gevraagd om de eerste tientallen via het gehuurde vliegtuig op te halen. Van Broekers werd verder gevraagd of zij haar contacten met het Griekse kabinet wil inzetten, zodat de verantwoordelijke ministers goedkeuring geven en „zo snel mogelijk 189 vluchtelingen selecteren zodat zij naar Nederland kunnen worden overgevlogen.”
Het is de bedoeling dat het vliegtuig maandagochtend vliegt vanaf Rotterdam The Hague Airport en twee dagen op de luchthaven van Mytilini op Lesbos „blijft wachten”, kondigt Wij gaan ze halen aan.
Broekers-Knol raadt de actiegroep aan te kijken of ze niet op een andere manier kunnen helpen. „Ik ben er zeker van dat er ook voor uw stichting wegen zijn om de samenwerking met de Griekse autoriteiten en andere betrokkenen op te zoeken, zodat de middelen die uw stichting ter beschikking heeft maximaal ten goede komt aan de juiste opvang van migranten”, schrijft de staatssecretaris.
NOS 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ gaat een nieuwe poging doen om vluchtelingen uit Griekenland te halen, dit keer met een vliegtuig. De groep wil 189 migranten uit het nieuwe kamp Moria aan boord nemen en naar Nederland brengen.
De Boeing 737 moet maandagochtend vertrekken van Rotterdam The Hague Airport voor een vlucht naar Mytilini, de hoofdstad van het eiland Lesbos.
Aan staatssecretaris Broekers-Knol is gevraagd om contact te leggen met de Griekse autoriteiten om te regelen dat de migranten mogen vertrekken. Het is de bedoeling dat het vliegtuig twee dagen op de geselecteerde vluchtelingen blijft wachten, zegt de actiegroep.
‘We gaan ze halen’ zegt dat de levensomstandigheden ook in het nieuwe kamp Moria beroerd zijn. Daarom zou Nederland in totaal 1000 migranten van Lesbos moeten opnemen. De roep uit de samenleving om meer migranten op te vangen is volgens de organisatie “inmiddels oorverdovend”.
‘U doorkruist andere inspanningen’
Maar de kans is groot dat het vliegtuig leeg terugkeert naar Nederland. De staatssecretaris zegt de goede bedoelingen te waarderen, maar wijst het initiatief toch van de hand. “U doorkruist daarmee reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten”, schrijft Broekers-Knol in een reactie.
Ze wijst onder meer op de vijftig minderjarigen en vijftig kwetsbare migranten die naar Nederland worden gehaald naar aanleiding van de verwoestende brand in kamp Moria, begin vorige maand. Ook heeft Nederland 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven. “Ik kan uw verzoek om personen van Lesbos naar Nederland te herplaatsen dan ook niet inwilligen,” aldus de staatssecretaris.
Ook schrijft ze dat het herplaatsen van migranten goed moet worden voorbereid, bijvoorbeeld door veiligheids- en gezondheidscontroles. Dat is volgens Broekers-Knol niet in een paar dagen te realiseren.
Mislukte actie in 2018
Eind 2018 liep een vergelijkbare actie van ‘We gaan ze halen’ op niets uit. De groep vertrok met tientallen auto’s en een bus richting Athene met als doel om 150 vluchtelingen mee terug te nemen naar Nederland.
De bus hield er bij Duisburg al mee op. Eenmaal in Griekenland konden de actievoerders onverrichterzake weer huiswaarts gaan, omdat de Griekse overheid volgens de organisatie niet reageerde op hun verzoek om een gesprek.
Telegraaf 02.10.2020 Lokale partijen uit Den Haag, Rotterdam en Amsterdam maken zich zorgen over de leefbaarheid en het dichtslibben van de grote steden door de opvang van extra vluchtelingen. Het absorptievermogen van de steden is bereikt, stellen Hart voor Den Haag, Leefbaar Rotterdam en Partij van de Ouderen Amsterdam.
Donderdag meldden ingewijden aan RTL Nieuws dat gemeenten komend jaar tussen de 10.000 en 13.500 extra plekken moeten realiseren voor vluchtelingen. „De landelijke overheid gaat helemaal voorbij aan het feit dat er in onze steden tal van wijken overbelast zijn.
De bevolkingssamenstelling is in onbalans”, zeggen Richard de Mos (Hart voor Den Haag), Tanya Hoogwerf (Leefbaar Rotterdam) en Wil van Soest (Partij van de Ouderen Amsterdam). „Bovendien drukt overbevolking op de leefbaarheid en zorgt onder meer voor criminaliteit, radicalisering en vervuiling op straat.
Het absorbtievermogen van onze steden is al lange tijd bereikt. Tel daarbij het tekort aan politie- en handhavingscapaciteit op en je weet dat niets doen geen optie is”, stelt het drietal.
’Schrap wettelijke taakstelling’
Leefbaar Rotterdam, Hart voor Den Haag en Partij van de Ouderen Amsterdam willen dat de stadsbesturen bij het Rijk aandringen om de wettelijke taakstelling voor de grote steden te schrappen.
„Wij kunnen de sociale cohesie in onze zwakste wijken alleen laten terugkeren, als de toestroom van nieuwkomers wordt geblokkeerd”, zegt De Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag. Er zijn meer plekken nodig voor vluchtelingen omdat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) druk bezig is met het wegwerken van achterstanden in asielzaken.
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om mensen die een verblijfsvergunning krijgen op te vangen en te voorzien van een woning. Gezien de druk op de woningmarkt is een grens bereikt in de grote steden, vinden de drie partijen. Zij wijzen naar het eerdere onderzoek van Kantar in opdracht van De Telegraaf waarin 65 procent van de ondervraagden meldde dat immigratie moet worden beperkt.
Aanleiding voor het onderzoek was de bevolkingsprognose, waaruit blijkt dat Nederland in 2039 mogelijk 19 miljoen inwoners telt. De voorziene groei wordt vooral veroorzaakt door immigratie. Een zeer groot deel van de ondervraagden (91%) stelde dat er nauwelijks ruimte is voor meer inwoners.
„Er zit gewoon een limiet op het aantal mensen dat je per vierkante meter kwijt kunt. Zeker als je ook een leefbaar en veilig woonmilieu wilt creëren”, aldus de vertegenwoordigers van de drie partijen, die ook wijzen op de huidige druk op de woningmarkt.
De partijen stellen gezamenlijk schriftelijke vragen aan het gemeentebestuur van hun stad.
RTL 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ wil maandag met een chartervlucht vanuit Rotterdam naar Lesbos vliegen om daar bijna 200 vluchtelingen op te halen. Staatssecretaris Broekers-Knol zegt dat Nederland de vluchtelingen niet zal toelaten.
De vlucht is al geregeld. Volgens initiatiefnemer Rikko Voorberg vertrekt de vlucht met 189 stoelen sowieso. Als de Griekse autoriteiten wél akkoord gaan, sluit hij niet uit dat ze toch gewoon met 189 vluchtelingen aan boord naar Nederland vliegen.
Eerder al bussen
De actiegroep stuurde in 2018 ook al bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug.
We gaan ze halen: actiegroep wil vluchtelingen naar Nederland halen
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. Na de brand in vluchtelingenkamp Moria op Lesbos beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen. Die belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 toch al zou opnemen.
Voorberg liet eerder weten zich zorgen te maken om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. “De hel is herbouwd.”
Elsevier 25.09.2020 Op 5 oktober staat een vliegtuig van actiegroep We Gaan Ze Halen klaar in Griekenland. Aan boord is plaats voor 189 voormalige bewoners van het vluchtelingenkamp Moria die asiel willen aanvragen in Nederland. Of het vliegtuig daadwerkelijk kan opstijgen met hen aan boord is de vraag. De Nederlandse regering moet dat dan wel toestaan. In 2018 probeerde de actiegroep al 150 migranten per bus uit Griekenland te halen. Die actie mislukte.
Het geld voor de vlucht hebben de activisten de afgelopen twee weken ingezameld. Sympathisanten konden een vliegtuigstoel ‘sponsoren’ voor 250 euro. Dagblad ADberichtte donderdagmiddag dat de actie op 5 oktober wordt uitgevoerd. Dat hebben de activisten de Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid laten weten.
We Gaan Ze Halen is in 2016 opgericht en pleit voor een ruimhartiger asielbeleid van het Nederlandse kabinet. De activisten noemen zichzelf ‘een groep burgers die vinden dat Nederland het niet langer kan maken om de verantwoordelijkheid voor de opvang van vluchtelingen volledig bij Griekenland te leggen’.
In 2017 spanden de activisten onder leiding van de Amsterdamse dominee Rikko Voorberg al een rechtszaak aan tegen de Staat. Nederland zou zich niet houden aan Europese afspraken over de verdeling van asielzoekers en zou duizenden extra asielzoekers moeten opnemen. Ze verloren zowel het kort geding als de zaak in hoger beroep.
Volgens het hof hoefde Nederland zich niet te houden aan het absolute aantal te verdelen asielzoekers dat in 2015 is afgesproken. Die schatting was gebaseerd op de destijds verwachte instroom in Griekenland en Italië, maar die bleek twee jaar later flink kleiner te zijn.
Actiegroep was gestopt
Na de verloren rechtszaken reden activisten van de groep rond Kerst 2018 met een bus en auto’s naar Griekenland om 150 vluchtelingen naar Nederland te halen. Onderweg kreeg de bus pech en bovendien wilde de Griekse overheid niet met de activisten in gesprek. Zonder vluchtelingen keerde de groep terug naar Nederland.
Na hun mislukte actie besloot de groep begin dit jaar te stoppen: ‘Er is geen enkele politieke wil meer voor een constructieve oplossing voor de opvangcrisis. We schamen ons kapot over Europa,’ aldus het bestuur.
Recente gebeurtenissen in het Griekse vluchtelingenkamp Moria wakkerde het vuur weer aan bij de organisatie. Begin september veroorzaakten enkele migranten er brand omdat zij ontevreden waren met de coronamaatregelen in het kamp. Na twee aangestoken branden was vrijwel het gehele kamp onbewoonbaar. Meer dan de helft van de bewoners raakte dakloos.
Lege terugvlucht dreigt
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er was in het kamp slechts ruimte voor zo’n 3.000 migranten, maar het aantal bewoners vlak voor de branden uitbraken was vier keer zoveel.
Na maatschappelijke druk besloot de Nederlandse overheid honderd asielzoekers uit het kamp over te nemen. Het zou gaan om vijftig kinderen jonger dan 14 jaar en vijftig kwetsbare inwoners. De actiegroep wil aanzienlijk meer vluchtelingen naar Nederland halen.
De vraag is of hun nieuwe actie, in tegenstelling tot vorige acties, wel slaagt. Het vliegtuig landt in elk geval op 5 oktober op het Griekse eiland Lesbos. Het blijft daar twee dagen staan, zodat het Nederlandse kabinet alsnog kan besluiten om 189 migranten te evacueren. Als het kabinet geen besluit neemt, of het aanbod afwijst, vliegt het toestel leeg terug naar Nederland.
NOS 24.09.2020 PVV-Kamerlid Emiel van Dijk is hard met de Tweede Kamer in aanvaring gekomen over het gebruik van het woord “omvolking”. Kamerlid Voordewind van de ChristenUnie wees hem erop dat dit “echt een term uit de nazi-tijd” is, waarop er een heftige woordenwisseling ontstond.
“Ik laat me hier niet voor nazi uitmaken”, riep de PVV’er.
‘Ik word door de ChristenUnie in hetzelfde rijtje geduwd als iemand in het nazitijdperk’
Van Dijk sprak over het nieuwe Europese migratiepact, dat de Europese Commissie gisteren presenteerde. Daarin staat dat de asielprocedure sneller moet, dat er meer solidariteit tussen EU-landen moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd.
Volgens de PVV’er komt het erop neer dat de EU de grenzen wagenwijd wil openzetten en is dat levensgevaarlijk. Hij noemde het plan een “omvolkingspact”. Veel fracties in een debat over Vluchtelingen- en Asielbeleid namen daar aanstoot aan. CDA-Kamerlid Van Toorenburg vroeg of ze het wel goed had verstaan.
‘Levensgevaarlijk’
Emiel van Dijk vreest dat er proactief boten met mensen uit Afrika naar Europa worden gehaald en dat de Nederlandse bevolking straks een minderheid vormt. Hij zei dat dit levensgevaarlijk is voor onze nationale cultuur en identiteit. “Ze komen hun cultuur aan ons opdringen.”
Kamerlid Voordewind zei dat hij afstand neemt van die uitspraken. “Omvolking is echt een term uit de nazi-tijd.” Het PVV-Kamerlid zei daarop dat hij zich niet voor nazi laat uitmaken. “Dit is te gortig voor woorden.”
Voordewind stelde dat hij hem niet voor nazi uitmaakte. “Maar de heer Van Dijk gebruikt een paar keer het woord ‘omvolking’ en dan moet hij ook weten dat die term uit de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt door de nazi’s om het Arische ras te zuiveren. Ik waarschuw hem: pas alsjeblieft op uw woorden.”
De voorzitter van het debat snoerde Van Dijk uiteindelijk de mond, toen hij zich niet wilde neerleggen bij de verklaring van Voordewind.
Telegraaf 24.09.2020 Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol donderdag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
De coalitiepartijen sloten enkele weken geleden een compromis, na de verwoestende brand in opvangkamp Moria. Nederland is bereid honderd kwetsbare mensen op te vangen uit Moria. Het ging in de deal om vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen. Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. „Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd? Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?”
Broekers-Knol zei Van Dijk „gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
Niels van den Berge vindt dat de bewindsvrouw door „af te wachten” zich nogal „passief” opstelt, maar Broekers-Knol zegt dat er meerdere keren per week contact is met de Grieken om ze tot een spoedig antwoorden te bewegen. „We drukken er heel hard op om zo snel mogelijk antwoord te krijgen. ”
AD 24.09.2020 EU-landen hoeven niet meer verplicht vluchtelingen op te nemen. Ze mogen er ook voor kiezen om uitzettingen voor hun rekening te nemen. Het is het belangrijkste voorstel in het nieuwe Migratie- en Asielpact van de Europese Commissie.
Het meest gebruikte woord in Brussel was gisteren ‘solidariteit’. Zonder solidariteit gaat het de Europese Unie niet lukken om ‘een van onze grootste problemen’, dat van de vluchtelingen, aan te pakken. Het is juist dat gebrek aan solidariteit dat heeft geleid tot het mislukken van het huidige asielsysteem, of ‘non-systeem’, zoals Eurocommissaris Margaritis Schinas het noemde. Ook Commissievoorzitter Ursula von der Leyen deed een duit in het zakje bij de presentatie van de voorstellen: ,,De vraag is niet of je meedoet, maar hoe.”
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
Het is de bedoeling dat het nieuwe Migratie- en Asielpact leidt tot een totaal andere aanpak van het vluchtelingenprobleem. De twee belangrijkste doelen: een strenger beleid aan de grens en minder illegalen in de Unie. Die moeten bereikt worden op drie manieren.
Allereerst moet de EU ervoor zorgen dat de situatie in het land van herkomst verbetert, en wel zodanig dat beide ‘partijen’ er baat bij hebben. ,,We moeten die landen helpen hun economische situatie te verbeteren”, zei Schinas. ,,Dan hoeven met name de jongeren niet meer te vertrekken. Ook moeten we samen het businessmodel van de mensensmokkelaars zien te breken.”
Strenger en sneller
De migranten die in Europa aankloppen (dat waren er vorig jaar 140.000) moeten vervolgens geconfronteerd worden met een ‘streng grensbeleid’. Dat geldt voor alle buitengrenzen, dus ook voor vliegvelden en havens. Van asielzoekers wordt bij binnenkomst niet meer alleen de vingerafdruk gecontroleerd, maar ook de gezondheid en het veiligheidsrisico.
Het moet ook allemaal veel sneller gaan dan nu, om ‘verschrikkelijke toestanden’ zoals in het Griekse vluchtelingenkamp Moria te voorkomen. Binnen vijf dagen moet een eerste selectie zijn gemaakt.
Wie aanspraak kan maken op asiel gaat de procedure in in het land van aankomst, waarna de eindbestemming wordt bepaald. De rest volgt een traject dat binnen twaalf weken kan leiden tot uitzetting. Ook nieuw: er komt een ‘ontvangstcentrum’ op het eiland Lesbos.
Wel of niet
Opvallendste voorstel betreft een keuzemogelijkheid voor de EU-lidstaten. De verplichte herverdelingsquota zijn van de baan. Landen mogen nu zelf beslissen of ze migranten opnemen, andere landen helpen met geld of douaniers, en/of dat ze voor de grenslanden mensen gaan terugsturen naar het land van herkomst. Een grensland als Griekenland of Italié hoeft daar dan niet meer naar om te kijken, als bijvoorbeeld Polen dit op zich neemt.
Dit is vooral bedoeld om Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije aan boord te houden. Die hebben tot nu toe pertinent geweigerd migranten op te nemen, en kunnen nu op een andere manier hun solidariteit tonen. In Commissie-taal heet dit: het sponsoren van terugkeer. Als een grensland echt onder druk staat, gaat de Commissie andere lidstaten wel vragen om mensen op te nemen.
Deze ‘constante solidariteit’ moet er voor zorgen dat de Europese Unie haar asielbeleid op orde krijgt. Want, zei commissaris Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken): ,,Asiel aanvragen blijft natuurlijk mogelijk. We hebben migratie ook gewoon nodig. Onze maatschappij is aan het vergrijzen. Het probleem is ongereguleerde migratie.”
‘Voorzichtig positief’
In Brussel wordt gemengd gereageerd op het pact. Malik Azmani (VVD) is enthousiast: ,,Migratie is nu een prioriteit en dat werd hoog tijd. Tot we controle krijgen op migratiestromen richting Europa moeten we onze buitengrenzen op orde krijgen.”
GroenLinks denkt dat de druk nog steeds op grenslanden als Griekenland en Italië blijft liggen. De partij wil dat de EU meer gaat doen om die met kennis en capaciteit te ondersteunen. Het CDA constateert dat de Commissie ‘eindelijk heeft geleverd’. ,,Het werd ook tijd, want het is dit keer echt erop of eronder”, zegt Jeroen Lenaers. ,,Jarenlang gesteggel en polarisatie heeft Europa geen goed gedaan. Ik ben voorzichtig positief.”
De komende tijd gaan het Europees parlement en de lidstaten zich over de voorstellen buigen. Volgens insiders kan het nog wel een jaar duren voordat iedereen zijn definitieve standpunt heeft bepaald. Daarna beginnen de onderhandelingen.
AD 24.09.2020 Voor 189 vluchtelingen op Lesbos staat op 5 oktober een vliegtuig klaar om hen naar Nederland te brengen. Dat heeft de actiegroep We Gaan Ze Halen geregeld. De groep zamelt sinds de brand in vluchtelingenkamp Moria, waar ruim 12.000 mensen dakloos werden, geld in om een vliegtuig naar Lesbos te sturen.
We Gaan Ze Halen stuurde in 2018 bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug. Het vliegtuig zal twee nachten op Lesbos blijven, zodat het kabinet twee dagen heeft om een beslissing te nemen.
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. ,,Vandaag is in het AD, de Volkskrant en Trouw een brief gepubliceerd waarin FNV de politiek oproept om nu te handelen”, zegt Rikko Voorberg van We Gaan Ze Halen. In deze brief, ondertekend door 127 organisaties, gemeenten en personen, wordt aan het kabinet gevraagd om hulp te bieden en actief bij te dragen aan een solide Europees migratiepact.
Brand
Na de brand in kamp Moria beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen: vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen.
Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel. De belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 opneemt.
We Gaan Ze Halen wil het heft in eigen hand nemen door 5 oktober een vliegtuig te sturen. Hierover informeerden zij vandaag de Kamercomissie Justitie en Veiligheid. ,,Wij vragen hen om toestemming om deze mensen mee te nemen en hun komst niet ten koste te laten gaan van de quota.”
Voorberg maakt zich zorgen om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. ,,Het nieuwe kamp heeft nauwelijks voorzieningen. De hel is herbouwd. Het gaat de mensen daar niet om onderdak en eten, maar om herplaatsing.”
Staatssecretaris: aanbod opvang 100 vluchtelingen staat hoe dan ook Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol vandaag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. ,,Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd?
Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?” Broekers-Knol zei Van Dijk ,,gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
AD 24.09.2020 Met een paginagrote advertentie in verschillende landelijke ochtendkranten, waaronder het AD, roepen vakbonden, advocaten, oud-politici en bekende Nederlanders het kabinet op om een eerlijk aandeel te nemen in de opname van migranten die in het grotendeels afgebrande kamp Moria op Lesbos, Griekenland, verbleven.
Daarnaast moet Nederland met de overige EU-lidstaten humanitaire hulp geven die verder gaat dan het bouwen van een tentenkamp en bijdragen aan een solide Europees migratiepact om te voorkomen dat dit soort rampen zich in de toekomst blijven voordoen, zo luidt de boodschap.
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
De honderden ondertekenaars spreken van een ‘wake-upcall’. ‘Een gevolg van falend beleid, nationaal en Europees. Wij kunnen en mogen niet langer wegkijken. Nederland heeft een lange staat van dienst als voorvechter van mensenrechten, met bijzondere aandacht voor vrouwen- en kinderrechten. Maar deze status schept verplichtingen.’
De oproep vervolgt: ‘Wij zijn beschaamd door de zogenaamde ‘Moria-deal’ van de regeringscoalitie. Alle 13.000 mensen van Moria vallen onder de universele mensenrechten van recht op leven en menselijke waardigheid. Van de 13.000 kwetsbare mensen in Moria, wil Nederland er maar 100 opnemen. Die gaan dan nog af van het aantal dat Nederland toch al zou opnemen. Resultaat: nul extra!’
De oproep is bedoeld voor het kabinet, met de boodschap nú te handelen. Ook wordt Nederlanders gevraagd hun steun te betuigen op social media met de hashtag #wegkijkenisgeenoptie.
Vandaag spreekt de Tweede Kamer over de zogenaamde ‘Moria-deal’ tijdens het algemeen overleg van Justitie en Veiligheid.
AD 24.09.2020 Actievoerders van burgerbeweging DeGoedeZaak staan vandaag weer op het Plein in Den Haag. Ze vinden dat Nederland haar verantwoordelijkheid moet nemen en zo snel mogelijk een deel van de 13.000 ontheemde vluchtelingen uit kamp Moria op Lesbos zouden moeten opvangen.
,,Wij merken dat landen als Duitsland veel meer doen dan wij. Nederland neemt per saldo nul extra vluchtelingen op”, legt Jurjen van den Bergh van DeGoedeZaak uit. ,,Eergisteren sloten we in Europees verband een deal om samen te werken, het Migratiepact. Voor het kabinet is dit een kans om echt iets te doen aan de acute nood op Moria.”
De beweging krijgt bijval van vertegenwoordigers van de ruim 1500 prominente en kritische leden van D66, ChristenUnie, CDA en VVD. ,,Velen van ons schamen zich dat we als partij niet meer hebben kunnen doen voor mensen in nood. Nu er een opening ligt om samen met andere landen te helpen, rekenen wij op onze fractievoorzitters.”
De burgerbeweging heeft bijna 66.000 handtekeningen ingezameld. Deze bieden zij vandaag aan. En benadrukken dat de ‘huidige Moriadeal niet goed genoeg is.’
Telegraaf 23.09.2020 De aanvragen van asielzoekers moeten straks veel sneller worden afgehandeld. De Europese Commissie heeft een nieuw ’Migratiepact’ bedacht waarin staat dat mensen die aankomen binnen vijf dagen al moeten horen of ze in de procedure mogen. Dat schrijft De Volkskrant.
Daarna moet binnen twaalf weken worden vastgesteld of de aanvraag terecht is. Zo nee dan moeten ze binnen nog eens twaalf weken daadwerkelijk worden uitgezet. Om de landen van herkomst te stiumuleren deze mensen terug te namen, worden allerlei handelsvoordelen in het leven geroepen. Nu vertrekt maar een derde weer naar het land van herkomst.
De Commissie hoopt met het nieuwe Migratiepact de onderlinge ruzies tussen Europese landen op te lossen.
De regeringsleiders gaan het nieuwe plan eerst nog bespreken.
NOS 23.09.2020 De reacties van de Nederlandse Europarlementariërs op het nieuwe migratieplan van de Europese Commissie laten zien dat ook het nieuwe plan niet op instemming van iedereen kan rekenen. Al jaren probeert de Europese politiek om een oplossing te vinden voor de migranten die zich melden aan de grenzen van de Europese Unie.
De kern van het vandaag gepresenteerde plan is dat de procedure sneller moet als mensen zich melden, dat er meer solidariteit tussen de verschillende EU-lidstaten moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd. Ook benadrukt iedereen dat er nooit meer een tweede Moria mag komen, het overvolle vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos, dat enkele weken geleden door brand werd verwoest.
De Europese Commissie wil meer opvang- en identificatiecentra, ook wel hotspots genoemd. Correspondenten Sander van Hoorn en Mustafa Marghadi zijn in zo’n kamp op Lampedusa. In deze vlog laten zien hoe het daar is.
In de eerste Europese hotspot voor migranten: ‘het barst uit z’n voegen’
In een interview met de NOS zegt Eurocommissaris Johansson van Migratie dat het plan een verfrissende nieuwe kijk biedt. “Alles aan het plan is nieuw. Natuurlijk zal geen enkele lidstaat helemaal tevreden zijn, maar dit is een heel acceptabel voorstel.”
Volgens de Zweedse Eurocommissaris moeten de burgers van de Europese Unie beseffen dat het geen 2015 meer is, toen asielzoekers door de verschillende landen liepen op weg naar landen als Duitsland en Nederland. “We hebben vorig jaar maar 140.000 vluchtelingen gehad”, zegt ze. “En nu gaan we de procedures verbeteren en zorgen we voor een snellere en efficiëntere terugkeer.”
Afkopen
PvdA-parlementslid Kati Piri verwacht niet dat er veel zal veranderen. De basisprincipes zijn goed, zegt ze. “Landen mogen zelf bepalen hoe ze de solidariteit vormgeven. Ze mogen het afkopen met tenten, dekens, ze kunnen een vliegtuig sturen om uitgeprocedeerde asielzoekers uit te zetten of ze kunnen vluchtelingen opnemen.” Wanneer landen niks doen, kunnen ze door de Europese Commissie gedwongen worden om alsnog een bijdrage te leveren.
Jeroen Lenaers van het CDA is, wat hij zelf noemt, voorzichtig positief. Ook hij twijfelt over de invulling, maar hoopt dat met een stok achter de deur landen gedwongen kunnen worden om solidair te zijn.
Over de versnelde registratie is Lenaers tevreden. “Binnen vijf dagen een onderscheid maken tussen echte vluchtelingen en economische migranten is winst.” Hij denkt dat het zo voor mensensmokkelaars minder aantrekkelijk wordt om vluchtelingen in niet zeewaardige boten te laten vertrekken. “Een oversteek moet niet meer automatisch een toegangsticket voor de EU zijn.”
Bij de VVD is er vooral opluchting dat er nu eindelijk plannen van de Europese Commissie zijn. Het was de bedoeling dat het migratiepact, zoals de plannen heten, al begin dit jaar zou worden gepresenteerd. Fractievoorzitter Malik Azmani hamert op controle. “We moeten de migratiestromen onder controle krijgen en dus is het goed dat we meteen zien wie er recht heeft op asiel en wie niet.”
Lost niks op
Kritiek komt er van zowel GroenLinks als van Forum voor Democratie. Tineke Strik van GroenLinks vreest dat opvangkampen zoals Moria ook met de nieuwe plannen overvol blijven. “Het is ad-hocsolidariteit zonder verplichte overname van asielzoekers en bovendien blijven ze voor lange tijd in gevangenschap zitten.”
Rob Rooken van Forum voor Democratie vindt dat het migratiepact niets oplost. Hij denkt dat de plannen om migranten terug te sturen naar het land van herkomst niet zullen slagen en pleit voor het sluiten van de buitengrenzen van de EU. “Boten met immigranten mogen onder geen enkele voorwaarde aan wal komen.”
NU 23.09.2020 De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
NOS 23.09.2020 De Europese Commissie gaat een prognose maken van het jaarlijkse aantal asielzoekers. De EU-lidstaten kunnen op basis daarvan aangeven hoeveel vluchtelingen ze willen opnemen of – als ze dat niet willen – op welke manier ze dan bijdragen, bijvoorbeeld door het sturen van extra grenswachten. Dat staat in het migratieplan dat vandaag wordt gepresenteerd.
Er komt een permanente reservepot. Landen geven aan wat ze willen bijdragen als er nieuwe asielzoekers komen. Wanneer dan een land als Griekenland of Italië om hulp vraagt wordt eerst gekeken wat er in de pot zit.
“Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus Ingevoerde betrokkene Europese Commissie.
Als blijkt dat het onvoldoende is, dan gaat de Europese Commissie aan de lidstaten vragen of ze nog meer kunnen bijdragen. Als de opbrengst van die rondgang ook onvoldoende is, dan kunnen landen gedwongen worden om asielzoekers op te nemen of een hogere financiële bijdrage te geven. Dat kan alleen worden tegengehouden door een gekwalificeerde meerderheid van landen, zodat een minderheid het niet kan blokkeren.
De commissarissen Johansson en Schinas willen een positieve benadering. In vorige voorstellen wilde de Europese Commissie meteen met boetes komen, nu staat de vrijwilligheid voorop. Maar de kruik gaat zo lang te water tot hij breekt. “Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus een ingevoerde betrokkene.
Asielzoekers moeten binnen vijf dagen na aankomst bij de grenzen van de Europese Unie te horen krijgen of ze in aanmerking komen voor asiel of geen kans maken. Ze worden gescreend zodat hun identiteit kan worden vastgesteld. Ook wordt gekeken of ze een gezondheidsrisico vormen.
Berekening
Daarna wordt er een berekening op de mensen losgelaten. Komen ze uit een land waarvan in het verleden relatief veel mensen al asiel hebben gekregen, dan mogen ze verder naar een opvangplek in de EU. De Europese Commissie legt de grens bij twintig procent.
Wanneer ze uit een land komen waarvan in het verleden weinig tot geen mensen asiel hebben gekregen (dus minder dan twintig procent) dan moeten ze buiten de Europese Unie blijven, bij de grens. De asielzoekers moeten daar de procedure afwachten. Daar zullen volgens deskundigen tijdelijke kampen ontstaan, die wellicht permanent kunnen worden.
Met name Nederland is vrij kritisch over de grens van twintig procent, omdat in het verleden ook over dit idee is gesproken en toen werd nog gezegd dat alleen mensen uit landen waarvan 75 procent een kans op asiel maakten door mochten gaan.
Gevraagd naar een reactie zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers dat dit veel te laag is en het veel strenger moet.
Terugsturen
Er komen ook nieuwe afspraken over het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers. De Europese Commissie wil gaan profiteren van de bijzondere relaties die sommige lidstaten hebben met de landen van oorsprong. Zo heeft Spanje een goede band met Marokko en kunnen uitgeprocedeerde asielzoekers uit dat land die in Nederland verblijven via Spanje worden uitgezet naar Marokko.
Frontex moet terugvluchten gaan organiseren waarbij het vliegtuig vol zit met in de EU uitgeprocedeerde mensen. Niet langer zal elk land afzonderlijk proberen mensen uit te zetten, zoals nu gebeurt.
Legale migratie
Opvallend is dat er geen voorstel komt over legale migratie, waar met name door enkele politieke partijen in het Europees Parlement op was aangedrongen. Wel wordt er een consultatieronde opgestart, inspraak van burgers en belangenorganisaties waarbij iedereen z’n zegje mag doen.
Het voorstel van de Europese Commissie moet nog door de lidstaten worden besproken en ook het Europees Parlement moet er nog over debatteren.
NU 21.09.2020 Demonstranten hebben zondag hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag. Ze verblijven daar 24 uur om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vijf tenten staan, maandag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten.
Een motoragent sprak de actievoerders nog toe zij zich zondag installeerden op het Plein.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
AD 21.09.2020 Demonstranten hebben gisteren hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten willen ‘vooral het gesprek aangaan met mensen’ over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moria
De studenten willen 'vooral het gesprek aangaan met mensen' over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moriapic.twitter.com/fbn3FqtRA6
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten. Toen zij zich gisteren installeerden op het Plein, werd ze nog even moed ingesproken door een politieman.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
'Veel suuces', wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:'Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten'. #moriapic.twitter.com/1awg3gb63K
Actievoerders hebben op het #Plein in #DenHaag een ‘tentenkamp’ nagebootst, waarmee zij aandacht vragen voor de situatie van de vluchtelingen op #Moria. Zij zullen ook overnachten op het #Plein.
Telegraaf 21.09.2020 De Nederlandse handreiking na een verwoestende brand in opvangkamp Moria op Lesbos resulteert nog niet in de komst van migranten.
Dat blijkt uit navraag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. De Grieken hebben wel te kennen hebben gegeven hulp nodig te hebben. „Ons aanbod is gedaan aan de Grieken, die hebben aangegeven hier graag gebruik van te maken”, zegt een woordvoerster van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Wachten op concrete hulpvraag
Het wachten is voorlopig op een concrete hulpvraag van de Griekse autoriteiten. „Er zijn een stuk of tien landen die een aanbod hebben gedaan, die landen spreken samen met de Grieken en de Europese Commissie over welke mensen wanneer en op welke termijn waarheen gaan. Dat overleg wachten we nu af”, vertelt de zegsvrouw.
Achter de schermen valt te horen dat het puzzelen is omdat er vanuit Nederland een specifiek aanbod is gedaan. Er ligt een politiek mandaat om 50 kinderen en 50 kwetsbare volwassenen naar ons land te halen. Bij de kinderen gaat het om alleenstaande minderjarigen jonger dan veertien jaar. Er zal dus zorgvuldig moeten worden gekeken of migranten aan de voorwaarden voldoen.
Grieken moeten selecteren
Het is nu eerst aan de Grieken om te selecteren. Als voorwaarde wordt bovendien gesteld dat zij al grote kans maakten op een vluchtelingenstatus. Normaal gesproken gaan ze in Nederland de gebruikelijke asielprocedure in, tenzij die in Griekenland al is doorlopen.
Coalitiepartijen kwamen op 10 september na uren beraad uit op een deal over de ontheemde migranten uit het Griekse opvangkamp Moria. Het is het resultaat van de toenemende druk vanuit linkse hoek op de coalitiepartijen CDA en VVD.
NU 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
AD 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton, lekke tentjes en ze slapen onder de blote hemel. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema. ,,We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege de corona.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Roos Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd, zegt ze. ,,Het was er vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag op om 18.00 uur en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De anderhalve meter afstand vanwege de corona wordt gerespecteerd, zegt Roos Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. ,,Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder hashtag #thisisnotahome.”
AD 18.09.2020 Een petitie om vijfhonderd alleenstaande vluchtelingenkinderen uit Griekenland opvang te bieden in Nederland is door 100.000 Nederlanders ondertekend, meldt VluchtelingenWerk Nederland vandaag. ,,Daarmee laat Nederland zien dat er enorm veel draagvlak is om de kwetsbare kinderen in nood zo snel mogelijk te helpen”, stelt de organisatie.
VluchtelingenWerk Nederland, Defence for Children en Stichting Vluchteling begonnen de #500kinderenpetitie een aantal maanden geleden nadat Griekenland de oproep aan Nederland had gedaan om 2.500 alleenstaande kinderen op te vangen.
Volgens VluchtelingenWerk Nederland staan ook 170 gemeenten en vijf provincies achter het idee om deze alleenstaande kinderen naar Nederland te halen. Volgens de organisatie neemt Duitsland 2500 kwetsbare vluchtelingen op en België 100 tot 150.
NU 17.09.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moet dit jaar meer dan 65 miljoen euro betalen aan asielzoekers van wie de asielprocedure te veel vertraging heeft opgelopen, laat een woordvoerder van de IND donderdag aan NU.nl weten na berichtgeving door De Telegraaf. Het gaat om een vertienvoudiging ten opzichte van vorig jaar.
De IND heeft een half jaar de tijd om asielaanvragen te beoordelen. Daarna kan een dwangsom worden opgelegd voor iedere dag dat het langer duurt. Dit bedrag kan bij een hoger beroep oplopen tot 15.000 euro.
Vorig jaar moest de IND 6,6 miljoen euro uitkeren, maar in de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid worden de kosten voor dit jaar op 65,4 miljoen euro geraamd. Een deel van het bedrag wordt volgens De Telegraaf gedekt door reserves van het ministerie.
De kosten voor dwangsommen vanwege vertraagde asielprocedures nemen al jaren toe. In 2015 ging het om ongeveer 100.000 euro. In 2016 moest de IND 300.000 euro betalen, een jaar later 700.000 euro en in 2018 nog eens 1,5 miljoen euro.
Het ministerie houdt niet bij welke groepen asielzoekers het vaakst een dwangsom eisen. Een woordvoerder zegt tegen De Telegraaf dat het niet gaat om mensen uit veilige landen, zoals Marokko, Algerije en Tunesië. Hun aanvragen worden vaak met voorrang afgehandeld.
Nog 11.300 achterstallige asielaanvragen
Sinds april heeft een speciale taskforce van de IND daarnaast 4.000 van de 15.300 achterstallige asielaanvragen verwerkt. De overige 11.300 aanvragen moeten voor het eind van het jaar afgehandeld zijn.
Omdat de taskforce sinds deze maand een nieuwe werkmethode hanteert, zei staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) eerder deze maand te verwachten dat zeker vijfduizend aanvragen versneld behandeld kunnen worden. Ook worden in sommige gevallen mondelinge verhoren vervangen door schriftelijke verhoren. Bij twijfel, als bijvoorbeeld de nationale veiligheid in het geding kan zijn, zal altijd een mondeling verhoor afgenomen worden.
Door een eerder dit jaar ingevoerde tijdelijke wet kunnen asielzoekers inmiddels geen nieuwe claims meer indienen. Binnenkort wordt een voorstel voor een permanente wet naar de Tweede Kamer gestuurd.
NOS 17.09.2020 Op de kop af vijf jaar geleden ontvingen alle gemeenten een noodoproep van toenmalig VVD-staatssecretaris Dijkhoff. Hij vroeg hen die nacht nog 750 bedden beschikbaar te stellen voor asielzoekers die anders misschien op straat moesten slapen.
In een week tijd kwamen er 4000 asielzoekers aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel en er was een dringend tekort aan opvangplekken. Nu melden veel minder asielzoekers zich, maar het tekort aan opvangplekken is nog altijd niet opgelost.
In 2015, toen de vluchtelingencrisis een hoogtepunt bereikte, vroegen ongeveer 43.000 mensen asiel aan in Nederland. Het lukte het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) niet de toename bij te benen met voldoende plekken. Met smeekbedes en soms met lichte dwang werden gemeenten door de staatssecretaris aangespoord om in allerijl gymzalen, beurshallen en lege kantoren beschikbaar te stellen.
Ook in podcast De Dag aandacht voor de opvang van asielzoekers. De podcast kun je hier beluisteren.
In Zeist ging de eerste noodlocatie de dag na de oproep al open. Burgemeester Koos Janssen (CDA) kan het zich nog goed herinneren. “Ik zag om 15.00 uur dat mailtje binnenkomen. Ik ben gelijk de grote sporthal hier gaan regelen”, zegt hij. “Ik dacht: zo’n brief is nog nooit geschreven. Daar moeten we gehoor aan geven, omwille van de humaniteit.”
Minder asielzoekers, toch volle azc’s
Hoe zit het op dit moment met de opvang van asielzoekers? De cijfers zijn inmiddels anders: het gaat nu om zo’n 500 asielaanvragen per week. Toch zitten de opvangcentra weer vol. Er verblijven nu zo’n 27.000 asielzoekers en statushouders in de azc’s.
Dat komt door de lange wachttijden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor het in behandeling nemen van asielaanvragen. Ook kunnen bewoners met een verblijfsvergunning moeilijk doorstromen. Bovendien is er sprake van een lichte toename van het aantal asielzoekers; er zijn nu zeker 5000 extra plekken nodig.
Asielzoekers kregen in 2015 bij elke crisisopvang een bandje, omdat ze nog niet konden worden geregistreerd. FOTO: REINALDA START
De volle opvangcentra zijn het gevolg van politieke keuzes, vindt Sander Schaap van Vluchtelingenwerk. Volgens Schaap wilde de politiek de indruk wekken dat de crisis ‘gemanaged’ was. “De IND werd afgeslankt, tijdelijke contracten niet verlengd. Het COA sloot azc’s, daar zien we nu de gevolgen van.”
Ook niet veranderd: gemeenten en Rijk in de clinch
Daar komt bij dat het kabinet grote moeite heeft om gemeenten te vinden die weer bereid zijn asielzoekers op te vangen. Gemeenten weigeren al bijna een jaar die 5000 extra opvangplekken te leveren waar het kabinet om vraagt. Vooral de opvang van asielzoekers die overlast veroorzaken ligt gevoelig. Het gaat dan vooral om mensen die uit een veilig land komen en nauwelijks kans maken op asiel.
Het kabinet heeft afgelopen week een handreiking gedaan naar de gemeenten. Maandag bleek dat zogenoemde ‘veiligelanders’ voortaan na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers worden opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Ook heeft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Wonen gemeenten laten weten dat zij experimenten toestaat op tien locaties met maximaal 150 asielzoekers. Zulke kleinere azc’s zijn een langgekoesterde wens van gemeenten. Vanwege de hogere kosten was Ollongren daar tot nu toe geen voorstander van. De minister en ook staatssecretaris Broekers-Knol (Vreemdelingenzaken) stellen wel als voorwaarde dat gemeenten de gevraagde 5000 plekken regelen.
Burgemeester Janssen is blij dat het kabinet kleine opvangcentra gaat toestaan. “Als je bedenkt wat het heeft gekost om hier snel een noodopvang op te zetten en andere voorzieningen, en het is nooit vol geweest, dan kunnen kleine opvanglocaties wel eens veel goedkoper zijn.” Bovendien zijn die locaties volgens hem ook veel makkelijker te accepteren voor de samenleving.
Noodopvang in de sporthal in Zeist in 2015 GEMEENTE ZEIST
Vooralsnog is er geen snelle oplossing. Of gemeenten nu wel bereid zijn om die extra opvangplekken te realiseren, is nog niet bekend. Daarvoor is het ook nodig dat de politiek anders communiceert over asielzoekers, meent Sander Schaap.
“De staatssecretaris wekt de indruk dat maar 20 procent van de asielzoekers die nu komen kans maken op een verblijfsvergunning. Maar dat is een vertekend beeld”, zegt Schaap. “De afgelopen jaren zijn vooral de aanvragen beoordeeld van mensen uit veilige landen. Mensen uit conflictgebieden wachten al meer dan een jaar op de beoordeling van hun aanvraag.”
Het ministerie van Justitie en Veiligheid houdt alvast rekening met de daling van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt in 2022. Dat is ook in de begroting verwerkt.
Vluchtelingenwerk is kritisch. Schaap: “De oude wachttijden zijn nog niet weggewerkt en er wordt al een nieuwe bezuinigingsronde aangekondigd. Ik vrees dat dit wederom voor een ophoping gaat zorgen en je straks weer met hetzelfde probleem zit.”
Elsevier 16.09.2020 Asielstaatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) heeft extra maatregelen aangekondigd die overlast door kansloze asielzoekers moeten beteugelen. Beter laat dan nooit, meent René van Rijckevorsel, die zich tegelijkertijd afvraagt waarom ze überhaupt tot de procedure worden toegelaten.
Nieuwe asielzoekers uit veilige landen als Marokko en Algerije worden voortaan apart van andere asielzoekers opgevangen, in Westerwolde (Ter Apel) en Cranendonck (Budel). Ze krijgen geen leefgeld, slechts een natje en een droogje, moeten zich dagelijks melden bij het COA en worden bij binnenkomst en vertrek uit het opvangcentrum gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun procedure zijn afgerond. Uitgezonderd zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen. Dit jaar kwam tussen de 15 en 22 procent uit een veilig land.
AD 14.09.2020 Meer dan honderd mensen zijn gisteravond bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Het Griekse leger bouwde in recordtempo een nieuw tentenkamp nadat het vluchtelingenkamp in vlammen opging REUTERS
NOS 14.09.2020 Vier dagen na de verwoestende brand in migrantenkamp Moria betrekken de eerste 800 mensen het nieuwe tentenkamp. Het tijdelijke kamp werd door het Griekse leger neergezet om onderdak te bieden aan de dakloos geraakte migranten.
In het kamp is nu plek voor 5000 mensen, nog niet genoeg voor de ruim 12.000 mensen die nu op straat in Lesbos leven. Het kamp wordt daarom nog verder uitgebreid.
Veel mensen weigeren intrek te nemen in het nieuwe, tijdelijke tentenkamp. Ze vrezen dat wanneer ze eenmaal in het kamp zitten, ze er niet meer zomaar uit mogen. In Moria waren ze vrij om het kamp te verlaten.
Nieuw tentenkamp op Lesbos, maar onvrede blijft: ‘Niemand wil hier blijven’
Om het verzet te breken, heeft de Griekse minister van Migratie aangekondigd dat mensen geen aanspraak maken op een asielprocedure als ze niet naar het nieuw opgezette kamp gaan. Daar hadden de migranten in het oude kamp Moria ook weinig uitzicht op.
Spanningen
“Er zullen alleen asielprocedures worden afgehandeld voor degenen die in het kamp zijn”, zei de Griekse minister Mitarakis op de Griekse radio. De mensen die zich nu verzetten zijn volgens de minister dezelfde groep die de branden heeft aangestoken.
Sinds de branden in het kamp Moria slapen duizenden mensen al nachtenlang buiten, in portieken of langs de weg. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen voor oplopende spanningen tussen de vluchtelingen, lokale bewoners en de politie.
Afgelopen week gebeurde dit al, toen bewoners van Lesbos met vrachtwagens de weg blokkeerden; Lokale bewoners Lesbos blokkeren weg naar kamp Moria.
Den HaagFM 14.09.2020 Een aantal studenten boden maandagochtend op het Binnenhof brieven aan met ‘ferry tickets’ voor de vluchtelingen in het afgebrande kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het gaat om 200 symbolische boottickets van Lesbos naar het vaste land. Op elk ticket staat een naam van iemand die zijn of haar onderdak heeft verloren.
Met de actie zamelen de jongeren geld in voor Stichting Bootvluchteling én ze willen laten zien dat er in de samenleving mensen zijn die willen dat er meer vluchtelingen worden opgenomen, legt studente Ronja Baatz uit. “We hopen dat een brief met de tickets uiteindelijk in het Torentje bij minister-president Mark Rutte terechtkomt”, zegt ze in Haagse Ochtendradio op Den Haag FM.
De studenten hebben de brieven en tickets al aan enkele politici kunnen overhandigen, onder meer aan twee Kamerleden. In totaal hebben de studenten ruim 3.000 euro opgehaald voor Stichting Bootvluchteling, het doel is om 6.000 euro in te zamelen.
NOS 14.09.2020 Kleine groepjes asielzoekers uit zogenoemde ‘veilige landen’ zorgen voor te veel overlast en leggen een te grote druk op het systeem. Al jaren klagen gemeenten met asielzoekerscentra (azc) daarover bij het Rijk. Nu heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid extra maatregelen aangekondigd.
Nieuwe asielzoekers uit bijvoorbeeld Marokko en Algerije worden apart van andere asielzoekers opgevangen, op twee locaties in Nederland. En die opvang wordt een stuk soberder. De gemeenten waar de asielzoekers opgevangen zullen worden, Westerwolde en Cranendonck, reageren verheugd. Betrokkenen die asielzoekers bijstaan, zijn uiterst kritisch.
Leefgeld
Normaal gesproken krijgen asielzoekers leefgeld, voor eten en andere persoonlijke uitgaven. Binnen de nieuwe regeling krijgen mensen uit veilige landen dat niet meer. In de opvang worden er maaltijden en toiletartikelen voor ze geregeld. Ook moeten ze zich dagelijks melden bij het COA en worden ze bij binnenkomst en vertrek uit het azc gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun asielprocedure zijn afgerond. Uitgezonderd van het nieuwe beleid zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen.
Wat is een veilig land?
De Nederlandse regering beschouwt een land als veilig als er “over het algemeen geen sprake is van vervolging vanwege bijvoorbeeld ras of geloof, foltering, of een onmenselijke behandeling”.
Er wordt gewerkt aan een gezamenlijke EU-lijst, maar die is er nog steeds niet. Daarom kunnen verschillende EU-staten verschillende landen wel als onveilig beschouwen, terwijl Nederland ze als veilig ziet. Van alle EU-landen heeft Nederland de langste lijst veilige landen. Op dit moment zijn dat zo’n 60 landen, inclusief EU-lidstaten. De lijst met landen is aan verandering onderhevig.
Dit jaar kwam maandelijks tussen de 15 en 22 procent de asielzoekers die voor het eerst een aanvraag deden uit een veilig land, blijkt uit rapportages van de IND.
Volgens burgemeester Jaap Velema van Westerwolde, waar het azc in Ter Apel onder valt, zal dat helpen Nederland minder aantrekkelijk te maken voor asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning: “Voor het eerst gebeurt er nu iets aan de voorkant van de asielprocedure. De overlastgevende mensen uit veilige landen komen hierheen voor het leefgeld en een dak boven hun hoofd, maar dat is bedoeld voor de asielzoekers die het echt nodig hebben.”
Asieladvocaat Flip Schüller heeft z’n twijfels bij het plan: “Degenen die overlast veroorzaken blijven toch wel komen. Dan zitten ze even in een opvangcentrum, daarna gaan ze de illegaliteit in en vervolgens trekken ze door naar Frankrijk of België. Ik begrijp heel goed dat er maatregelen genomen moeten worden tegen overlastgevende asielzoekers uit veilige landen. Maar dat zouden ordemaatregelen moeten zijn voor mensen die in de fout gaan.”
Vakbondsleider uit Mongolië
De overlast wordt voornamelijk veroorzaakt door groepjes jonge mannen uit Marokko en Algerije. Ze maken zich schuldig aan winkeldiefstal, inbraak, agressie en intimidatie, maar soms ook aan ernstigere misdrijven. Volgens Jaap Velema zorgt dat ervoor dat het draagvlak voor asielzoekers die wél een verblijfsvergunning verdienen, afneemt: “Onze leefgemeenschap is te klein om met die overlast om te gaan. Wil je op termijn het probleem oplossen, dan moet je het aanpakken bij de bron.”
Ondanks dat een land door de Nederlandse overheid als veilig wordt beschouwd, betekent het niet per se dat iemands persoonlijke situatie niet toch recht geeft op asiel. “Neem een vakbondsleider uit Mongolië die protesteert tegen mijnbouw of een christen uit een islamitisch land”, zegt Schüller. “Sommigen van hen zijn zwaar getraumatiseerd. Mijn zorg is dat die mensen straks op dezelfde stapel terechtkomen als het groepje schoffies uit Marokko, dat inderdaad voor overlast zorgt.”
Dat is Vluchtelingenwerk Nederland met Schüller eens. In een schriftelijke reactie zegt de hulporganisatie: “Een grote groep mensen wordt nu op basis van nationaliteit apart gezet, terwijl daar ook mensen tussen zitten, zoals politieke activisten, die wél recht op asiel hebben in Nederland.”
“Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol”, aldus Vluchtelingwerk Nederland.
De oplossing ligt volgens hen niet per se aan de voorkant van de asielprocedure, maar aan de achterkant: “Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol om het daadwerkelijke probleem aan te pakken. Namelijk: de lange wachttijden voor de asielprocedure wegwerken en goede afspraken over terugkeer maken met veilige landen van herkomst.”
Dat denkt Schüller ook: “Het zou pas echt effectief zijn als asielzoekers zonder kans op verblijfsvergunning weten dat het geen zin heeft om hier naartoe te komen. Zolang lidstaten in EU-verband niet in staat zijn gezamenlijk een effectief terugkeerbeleid te realiseren, blijft het dweilen met de kraan open.”
RTL 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Ook krijgen zij geen leefgeld meer.
Bij de aparte en versoberde opvang worden ook asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Druk verminderen
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen.
Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Geen leefgeld
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor mensen die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kansarme groepen
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra, maar ze vallen wel onder het sobere regime, met uitzondering van alleenstaande kinderen.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
NOS 14.09.2020 Asielzoekers uit zogeheten veilige landen, die weinig kans maken op een verblijfsvergunning, worden vanaf deze week na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck. De opvang wordt ook versoberd, schrijft staatssecretaris Broekers-Knol aan de Tweede Kamer. Zo krijgen ze geen leefgeld en moeten ze zich dagelijks melden bij het COA.
Op dit moment worden ‘veiligelanders’ opgevangen op locaties verspreid door het land. Ze veroorzaken veel overlast en verhogen de druk op het asielsysteem. Broekers-Knol wil het voor deze groep zo veel mogelijk ontmoedigen om naar Nederland te komen. Ook mensen die al een asielvergunning in een ander EU-land hebben, gaan onder het sobere regime vallen.
Het is de bedoeling dat de asielaanvragen van deze groep mensen binnen vier weken worden afgehandeld. Zolang ze in de opvang zitten krijgen ze niet, zoals andere asielzoekers, een vergoeding voor eten en persoonlijke uitgaven. Die kan maximaal 59 euro per week bedragen. In plaats daarvan krijgen de asielzoekers met weinig kans op een vergunning maaltijden en toiletartikelen in natura.
Veel uit Marokko en Algerije
Ook worden ze telkens gecontroleerd als ze het asielzoekerscentrum verlaten of weer terugkeren. De regels gelden niet voor asielzoekers in een kwetsbare positie, zoals gezinnen met jonge kinderen, alleenstaande minderjarige vreemdelingen en lhbti’ers. Zij worden in de reguliere azc’s opgevangen.
Vorig jaar zaten er in de Nederlandse centra zo’n 1760 asielzoekers uit veilige landen, de meeste uit Marokko en Algerije. Ze vormden een kleine 7 procent van het totale aantal asielzoekers.
Ze veroorzaken veel overlast, zoals inbraken en diefstallen, maar zijn ook vaker verdacht van ernstige misdrijven. Verschillende burgemeesters met een azc in hun gemeente riepen eerder op tot maatregelen.
AD 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Daar worden ook de asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen. Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Overlastgevers
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor lieden die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra maar ze vallen wel onder het sobere regime, alleenstaande kinderen uitgezonderd.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
RO 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die nauwelijks kans maken op een Nederlandse asielvergunning worden voortaan geclusterd ondergebracht in een aparte, sobere opvang. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Deze nieuwe manier van opvangen is bestemd voor nieuwe asielzoekers uit veilige landen van herkomst en voor hen die al een asielvergunning hebben in een ander EU-land.
Zij moeten zich voortaan dagelijks melden bij het COA en worden gecontroleerd bij het naar binnen- en buitengaan. Ook krijgt deze groep asielzoekers gedurende de gehele periode in de opvang geen leefgeld meer, maar goederen in natura zoals maaltijden en toiletartikelen.
Druk verlichten
Vreemdelingen uit veilige landen van herkomst en vreemdelingen met een asielvergunning in een ander EU-land maken nauwelijks kans op een asielvergunning in Nederland. Wel belasten zij het opvang- en asielsysteem.
Voor de groep veilige landers geldt dat zij veelal niet in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning en relatief vaak voorkomen in de groep overlastgevers. Om de druk op het opvang- en asielsysteem te verlichten worden kansloze asielaanvragen daarom zo snel mogelijk afgehandeld door de IND – in de regel binnen vier weken.
Clustering
Op dit moment worden asielzoekers met een kansarme aanvraag opgevangen in asielzoekerscentra verspreid over heel Nederland. Vanaf nu gaat dat – met een zorgvuldige opbouw – gebeuren in een afgezonderd deel op de bestaande centra in Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Door deze asielzoekers geclusterd op te vangen, is deze groep beter beschikbaar voor begeleiding in het asiel- en opvolgende vertrekproces waardoor de asielprocedure sneller verloopt.
Er is sneller duidelijkheid over hun toekomst en zij kunnen Nederland sneller verlaten bij een afwijzing van de asielaanvraag. De versobering en clustering moet daarnaast leiden tot een afname van de aantrekkingskracht van Nederland en een betere beheersbaarheid van deze groep in de opvanglocatie.
Kwetsbare groepen
Asielzoekers in een extra kwetsbare positie, zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen, gezinnen met minderjarige kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen en LHBTI+ (als dat bij ketenparners bekend is) zullen niet in de nieuwe voorziening worden opgevangen.
Zij gaan naar een reguliere locatie, maar vallen wel onder hetzelfde versoberde verstrekkingenniveau. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn uitgezonderd van het versoberde regime. Veilige landers die momenteel in andere asielzoekerscentra verblijven, wachten daar de voortgang op hun procedure af.
Elsevier 10.09.2020 Woensdag woedde er opnieuw brand in opvangkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het overvolle kamp brandde dinsdag al nagenoeg tot de grond toe af. Volgens de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis is het vuur door migranten aangestoken. Meer dan de helft van de bewoners is dakloos geraakt.
Update 10-09-2020 17:00
Na overleg hebben coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten dat er 100 vluchtelingen uit kamp Moria in Nederland worden opgenomen. Het gaat om vijftig kinderen en vijftig kwetsbare mensen.
Staatssecretaris van Asielzaken Ankie Broekers-Knol (VVD) zei woensdag nog dat Nederland geen vluchtelingen uit het afgebrande kamp zou opnemen.
De brand op dinsdag werd aangestoken door migranten die ontevreden waren met de genomen coronamaatregelen in het kamp. Vijfendertig bewoners van het kamp testten positief op het virus. Door de brand raakten, volgens persbureau AP News, 3.500 van de 12.500 bewoners van het vluchtelingenkamp rond het stadje Moria dakloos.
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er zou in het kamp slechts ruimte zijn voor zo’n 3.000 migranten, vier keer minder dan het aantal bewoners voor de brand.
Moria is ‘Europees probleem’, zegt Griekse premier
Donderdag meldde het Griekse ministerie van Migratie dat de tweede brand de laatste onderkomens in het kamp vrijwel zeker heeft vernietigd. Persbureau Reuters schrijft dat ruim 8.000 migranten dakloos zijn. De migranten die de branden hebben aangestoken, wil de Griekse politie deporteren. Het blussen van de brand werd dinsdag door migranten gehinderd doordat zij de brandweer bekogelden met stenen.
De Griekse premier Mitsotakis zei in een televisietoespraak dat de situatie in Moria zowel een gezondheidsgevaar is als een veiligheidsprobleem. Ook noemde hij de migratiestroom een ‘Europees probleem’. De Europese Commissie schoot woensdag te hulp door de kosten van de evacuatie van 400 kinderen voor haar rekening te nemen. De kinderen zijn naar het Griekse vasteland gebracht, omdat ze zonder ouders in het kamp zaten.
12.000 migranten kwamen in 2020 aan in Griekenland
De situatie in Moria zet de Europese Unie voor het blok. Ondanks de miljarden die de EU aan Turkije betaalt om de grenzen dicht te houden, hield de migrantenstroom naar Europa nooit helemaal op. In 2020 kwamen bijna 12.000 nieuwe migranten naar Griekenland, blijkt uit cijfers van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Het land worstelt met de opvang en asielprocedure. Andere Europese landen willen de migranten niet onderling herverdelen.
Problematisch is het scheiden van economische migranten en oorlogsvluchtelingen. Van de migranten die dit jaar naar Griekenland kwamen, is 39,6 procent afkomstig uit Afghanistan, 24,6 procent uit Syrië en 8,6 procent uit de Democratische Republiek Congo. Vier procent komt uit de Palestijnse gebieden.
Diverse Nederlandse politici roepen op om migranten uit het uitgebrande kamp in Nederland op te vangen. GroenLinks-leider Jesse Klaver deed woensdag een oproep aan het kabinet om 500 kinderen van het eiland Lesbos naar Nederland te halen en hulp te sturen voor de duizenden migranten daar. Volgens Klaver heeft Nederland de situatie op Lesbos te lang genegeerd.
D66-europarlementariër Sophie in ’t Veld verweet lidstaten onwil om goede opvang voor vluchtelingen te creëren. In een video op Twitter noemde In ’t Veld de situatie in Moria ‘totaal vermijdbaar’ en is het ‘de uitkomst van bewuste politieke beleidskeuzes’.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening. pic.twitter.com/4HPoPb1CIO
Voor de oproep van Jesse Klaver lijkt geen meerderheid te zijn in de Tweede Kamer. De Kamer stemde afgelopen juli nog tegen een motie die het kabinet opriep om 500 kinderen op te vangen.
Het kabinet maakte woensdag bekend 1 miljoen euro vrij te maken voor noodopvang op Lesbos na de branden in Moria. Volgens Sigrid Kaag (D66), minister van Ontwikkelingssamenwerking, is het geld bedoeld voor opvang, onderdak, voedsel en medische hulp voor de asielzoekers.
RO 10.09.2020 Het Nederlandse kabinet staat open voor een Grieks verzoek om na de verschrikkelijke gebeurtenissen in het Griekse opvangkamp Moria, een aantal minderjarigen en gezinnen over te nemen. Het gaat om 50 minderjarige alleenstaande vreemdelingen en 50 mensen in gezinsverband met minderjarige kinderen, die zijn getroffen door de branden op Lesbos. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol donderdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Volgens Broekers-Knol is er een hartverscheurende situatie ontstaan door de branden in het opvangkamp.
‘Iedereen die dit ziet, vindt dit vreselijk’, stelt zij. ‘En in deze uitzonderlijke situatie, zijn volgens het kabinet – en ook mijzelf – uitzonderlijke stappen nodig.’
Er is ruimte voor de opvang van deze groep mensen, omdat er minder mensen via herplaatsing naar Nederland komen door de gevolgen van het coronavirus.
De inzet komt bovenop de 1 miljoen euro noodhulp die door minister Kaag beschikbaar is gesteld, en de structurele hulp bij de opvang van minderjarigen op het Griekse vasteland en het verbeteren van het voogdijsysteem. Eind van deze maand gaat naar verwachting het eerste door Nederland gefinancierde opvanghuis voor alleenstaande minderjarigen open op het Griekse vasteland.
Lesbos
De staatssecretaris schrijft verder in de brief dat de Griekse autoriteiten hard werken om de situatie op Lesbos onder controle te krijgen. Er wordt momenteel ingezet op noodopvang in de vorm van tenten, schepen en militaire kazernes. Ook proberen de Grieken samen met hulporganisaties te voorzien in eerste levensbehoeftes, zoals voedsel, water en sanitair.
Broekers-Knol heeft haar Griekse collega Koumoutsakos woensdag laten weten dat het kabinet paraat staat als er behoefte is aan praktische ondersteuning. De Grieken brengen momenteel in kaart wat er nodig is, en kunnen die vraag dan bij de Europese Commissie neerleggen. Ook benadrukt de staatssecretaris in haar brief dat de komende tijd structurele verbeteringen doorgevoerd moeten worden in Griekenland.
RO 09.09.2020 Minister Kaag (Ontwikkelingssamenwerking) stelt 1 miljoen euro beschikbaar voor noodhulp aan Griekenland. Het geld is bedoeld om er vluchtelingen en migranten te kunnen opvangen en hen onderdak en basisbehoeften als voedsel, medische hulp en psychosociale steun te bieden.
De minister heeft dat woensdag besloten naar aanleiding van de branden in opvangkamp Moria op Lesbos. Waar de humanitaire bijdrage precies wordt ingezet, wordt in overleg met de Griekse autoriteiten en op basis van informatie van hulporganisaties bepaald. Kaag: ‘We zijn solidair met de vluchtelingen en migranten en met de Grieken. Het is vreselijk dat zovelen in het opvangkamp, waar de omstandigheden al zo dramatisch waren, zijn getroffen door de branden. Onze prioriteit is nu om menswaardige opvang te bieden.’
RO 09.09.2020 Verschrikkelijk nieuws uit opvangkamp Moria op Lesbos. Daar hebben vannacht meerdere branden gewoed, waardoor duizenden mensen moesten vluchten en nu nog meer ontheemd zijn.
De Griekse autoriteiten werken nu met man en macht om deze chaotische situatie onder controle te krijgen en te bezien wat zij nodig hebben, ook met het oog op de recente coronabesmettingen op Lesbos. Ik heb mijn Griekse collega Koumoutsakos, mede namens mijn collega Kaag die over humanitaire noodhulp gaat, laten weten dat het Nederlandse kabinet paraat staat om Griekenland verder te ondersteunen. Ook via de EU zal Nederland indien gewenst bijdragen.
Mijn Griekse collega zou donderdag en vrijdag in Nederland zijn om te spreken over de Grieks-Nederlandse samenwerking voor de opvang van minderjarigen op het vaste land van Griekenland en het verbeteren van het Griekse voogdijsysteem. Uiteraard is nu zijn volledige aandacht voor deze gebeurtenissen vereist en zal hij dus niet afreizen naar ons land. Ondertussen gaat onze inzet onverminderd door om eind september de eerste opvanglocatie voor minderjarige vreemdelingen van de eilanden te openen. Twee andere opvanglocaties voor deze kwetsbare groep zullen zo spoedig mogelijk volgen.
In de Qatarese hoofdstad Doha zijn zaterdagochtend 12.09.2020 de vredesbesprekingen tussen Taliban en Afghaanse regering eindelijk begonnen. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan die tot onrust en tot de dood leidden van tienduizenden Afghanen.
De onderhandelingen werden maandenlang uitgesteld na een geschil over de vrijlating van gevangenen van beide kanten. Medio augustus werd een laatste akkoord gesloten over de vrijlating van zo’n vijfduizend Talibanstrijders.
Mede daardoor vindt de start van de besprekingen plaats op een bijzonder moment: vrijwel exact negentien jaar nadat een terroristische aanslag op de WTC-torens in New York leidde tot ingrijpen van de VS in Afghanistan.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, wat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is ook bij de nieuwe besprekingen aanwezig.
‘Afghanistan moet onafhankelijk zijn, met een islamitische systeem’
De Verenigde Staten hebben als eis gesteld aan de onderhandelingen dat de Taliban voortaan Afghanistan ‘bewaakt’ en het land niet meer gebruikt zal worden als uitvalsbasis voor terreurgroepen. De hoofdonderhandelaar van de Taliban ging daar in zijn openingsstatement nog niet op in. “Afghanistan moet een onafhankelijke staat worden, met een islamitisch systeem”, sprak hij.
Momenteel zijn er nog enkele duizenden Amerikaanse troepen in het land gestationeerd, die stapsgewijs worden overgeplaatst naar de Verenigde Staten. Medio 2021 moeten de Verenigde Staten de overplaatsing hebben afgerond.
Een afgevaardigde van de Afghaanse regering gaf aan uit te kijken naar de aankomende onderhandelingen. Daarbij is volgens de regering continu internationale hulp nodig, maar moeten beide partijen de ruimte krijgen om ‘respectvol’ met elkaar te botsen op bepaalde vlakken.
Ook ging de vertegenwoordiger in op de begeerde staakt-het-vuren. “Het huidige geweld tegen de Afghaanse bevolking kent geen winnaar. In alle regio’s moeten wapens worden neergelegd.”
Leden van de delegatie van Taliban bij de openingsceremonie van de onderhandelingen AFP
De minister van Buitenlandse Zaken van Qatar zei bij de openingsceremonie, die ook werd bijgewoond door zijn Amerikaanse ambtgenoot Pompeo, te hopen op een uitkomst zonder winnaars of verliezers. “De partijen moeten boven elke vorm van verdeeldheid uitstijgen”, aldus minister Thani.
Pompeo riep de partijen op om geweld en corruptie in te ruilen voor vrede en voorspoed. “Jullie onderhandelen niet alleen voor deze generatie Afghanen, maar ook voor toekomstige generaties”, zei hij. Het is volgens hem aan de Afghanen zelf voor welk politiek systeem er straks gekozen zal worden.
Moeizame onderhandelingen verwacht
Het hoofd van de onderhandelingsdelegatie van de Afghaanse regering zei vooraf dat de partijen het niet over alles eens hoeven te worden, maar dat het wel belangrijk is dat er een akkoord “in ieders belang” uitrolt.
De Taliban verwachten moeizame onderhandelingen waarin geduld belangrijk zal zijn, maar die uiteindelijk moeten leiden tot een “vredig en stabiel” Afghanistan.
Afgevaardigden van de Taliban en Afghaanse regering spreken hun wens uit om een duurzame vrede te bereiken.
Vredesonderhandelingen Taliban en Afghaanse regering begonnen
De vredesgesprekken zijn historisch; de partijen zaten nog nooit eerder met elkaar om de tafel. De VS zijn verantwoordelijk voor het raamwerk van de onderhandelingen door . met de Taliban uit februari, waarin onder meer werd afgesproken 5000 gevangenen vrij te laten.
Vóór dat akkoord weigerden de Taliban met de regering om de tafel te gaan. “De Taliban zien de Afghaanse regering als een marionet van de Amerikanen, dus ze wilden alleen praten met de VS”, zegt correspondent Aletta André in het NOS Radio 1 Journaal.
Akkoord vrijlating Talibanstrijders
Duizenden Afghaanse volksvertegenwoordigers hebben vandaag besloten dat de laatste 400 zwaar gestrafte Talibanstrijders vrijgelaten mogen worden. Het besluit is een belangrijke stap om het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij door te laten gaan.
De vrijlating is onderdeel van een deal die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over het terugtrekken van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. Een van de eisen die de Taliban toen op tafel legde, was de vervroegde vrijlating van in totaal 5000 Taliban-gevangenen uit de gevangenissen.
De Afghaanse regering heeft zondag een belangrijke horde genomen richting vredesonderhandelingen met de Taliban. President Ashraf Ghani heeft getekend voor de vrijlating van vierhonderd strijders van de terreurbeweging.
Daarmee zijn sinds begin dit jaar vijfduizend strijders vrij. De beweging wilde pas praten zodra dat aantal was behaald. „De Taliban moeten nu laten zien niet bang te zijn zich te committeren aan een wapenstilstand”, tweet de woordvoerder van Ghani.
De gesprekken beginnen zodra de laatste strijder de gevangenis heeft verlaten, zegt Karzai tegen lokale media. In de slotresolutie van de Loya Jirga formuleerde de Afghaanse regering vast een aantal wensen. De wapens dienen per ommegaande te worden neergelegd en buitenlandse strijders moeten worden overgedragen aan hun land van herkomst.
Wapenstilstand taliban
IS heeft een aanval op een Afghaanse gevangenis opgeëist. Zeker 29 personen zijn om het leven gekomen in de gevangenis bij Jalalabad, in het oosten van het land.
De aanvalgebeurde op de derde en laatste dag van een wapenstilstand tussen de taliban – een ‘concurrent’ van IS – en de Afghaanse overheid. De partijen hadden afgesproken drie dagen niet met elkaar te vechten vanwege het islamitische Offerfeest. Honderden taliban-gevangenen werden vrijgelaten. Ook hadden de Afghaanse diensten net aangekondigd dat Assadullah Orakzai, een topman van IS, gedood was.
Politieke toekomst Afghanistan
De aanslagen op 11 september 2001 in de VS, gisteren negentien jaar geleden, waren de start van het conflict in Afghanistan. Inmiddels is het de langstlopende oorlog in de Amerikaanse militaire geschiedenis.
Volgens correspondent André is er met name onder president Trump vaart gezet achter het vredesproces. “Het voornaamste doel is de gesprekken af te ronden voor de presidentsverkiezingen, zodat de troepen definitief teruggetrokken kunnen worden”, aldus André. Daarmee kan Trump een verkiezingsbelofte inlossen.
In de overeenkomst met de VS is afgesproken dat de partijen het in Doha onder meer eens moeten worden over een permanent staakt-het-vuren. Of dat gaat lukken, is volgens André de vraag. “Het zal ook over de politieke toekomst van Afghanistan gaan”, zegt ze.
“Hoe gaat het land bijvoorbeeld bestuurd worden? Wat blijft er over van de grondwet en van de democratische instituten en systemen die na 2001 tot stand zijn gekomen in samenwerking met de VS? En hoe gaan de huidige gekozen machthebbers de macht delen met de huidige leden van de Taliban”, zo somt ze een aantal twistpunten op.
Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat willen ze?
André verwacht dat het 21-koppige onderhandelingsteam van de Afghaanse regering zo min mogelijk aan de huidige situatie zal willen veranderen. Daarnaast is het de vraag in hoeverre het eveneens 21 mensen tellende Taliban-team bereid is tot compromissen.
“In hun oorspronkelijke standpunten willen ze terug naar het extreem strenge islamitische emiraat waar ze in de jaren 90 over heersten”, legt André uit. “In de gebieden waar ze nu aan de macht zijn, zie je ook dat het best streng is. Hoewel meisjes wel naar school gaan, kunnen vrouwen niet echt meedoen in het openbare leven.”
“Verder hebben leiders en woordvoerders van de Taliban de afgelopen jaren meermaals gezegd de grondwet te willen herschrijven en dat de Afghaanse democratie in de huidige vorm een westers importproduct is waar ze niet achter staan. Dus er ligt nog heel veel op tafel.”
Terugtrekking Amerikaanse troep uit Afganistan
De onaangekondigde terugtrekking van amerikaanse troepen in Irak en Afghanistan heeft minister van Defensie Ank Bijleveld ’onaangenaam verrast’. Voor medio januari 2021 willen de Verenigde Staten zo’n 3.000 militairen uit die landen naar huis halen, en dat heeft mogelijk ’zeer verstrekkende gevolgen’ voor Nederlandse militairen in Afghanistan, aldus de minister.
Dinsdagavond 17.11.2020 besloot de regering van de Amerikaanse president Donald Trump om de troepenmacht in Afghanistan te halveren en 500 van de 3000 militairen in Irak terug te halen. Het ministerie van Bijleveld is volgens haar ’kort van tevoren’ op de hoogte gebracht.
Nederland is tot zeker eind 2021 in Afghanistan aanwezig in het kader van de NAVO-missie Resolute Support en werkt daar nauw samen met Duitsland. Ook in Irak is ons land aanwezig met zo’n 100 man, die afhankelijk zijn van ondersteuning door de Amerikanen. De gevolgen van de Amerikaanse terugtrekking worden volgens Bijleveld nu in kaart gebracht.
De Verenigde Staten halen nog voor het einde van Trumps presidentschap een groot aantal troepen terug uit Afghanistan en Irak. In Afghanistan wordt het aantal militairen teruggebracht van 4500 naar 2.500, in Irak van 3000 naar 2500. De NAVO, bondgenoten en ook Republikeinse leiders vrezen dat het de Afghaanse regering verder verzwakt en de Taliban in de kaart speelt.
Minister van Defensie Christopher Miller, die er pas een week zit na het ontslag van minister Esper, maakte het nieuws gisteravond bekend. Miller zei dat de VS altijd klaarstaat om in te grijpen als de situatie daarom vraagt. Nationaal veiligheidsadviseur Robert O’Brien benadrukte kort daarna dat Trump altijd heeft beloofd de troepen terug te halen en dat het besluit niet als een verrassing kan komen.
De Amerikaanse president Trump komt binnenkort met zijn bevel om Amerikaanse troepen uit Afghanistan terug te trekken. Het aantal militairen moet voor midden januari zijn teruggebracht van ongeveer 4500 naar 2500, melden Amerikaanse Media. Volgens hen treffen de strijdkrachten al voorbereidingen.
MSN 22.12.2020 Bij een aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn vier artsen en een voorbijganger om het leven gekomen. De artsen werkten in een Afghaanse gevangenis waarin honderden leden van de Taliban gevangen zitten.
In de stad is de afgelopen maanden een geweldsgolf gaande, ondanks vredesoverleg tussen de Taliban en de regering. De aanvallen zijn steeds vaker gericht op prominente personen, waaronder journalisten, politici en mensenrechtenactivisten.
De magnetische bom zat vast aan de auto van de artsen. De bom explodeerde terwijl het voertuig op weg was naar de gevangenis. Er raakten ook twee personen gewond.
De radicaal-islamitische opstandelingen onderhandelen momenteel met de Afghaanse regering over vrede, maar dat overleg in Qatar heeft geen einde gemaakt aan het geweld in Afghanistan. Daar worden ook regelmatig aangeslagen gepleegd door terreurorganisatie Islamitische Staat.
Telegraaf 20.12.2020 Zeker acht mensen zijn om het leven gekomen door de ontploffing van een autobom in de Afghaanse hoofdstad Kabul zondagmorgen. Minstens 15 anderen raakten gewond, zo meldde het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.
MSN 12.12.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is zaterdag weer onder vuur genomen met raketten. De autoriteiten zeggen dat zeven projectielen neerkwamen in woonwijken en drie in de buurt van de luchthaven. Zeker een persoon kwam om het leven.
Het gaat om de tweede grote raketbeschieting in minder dan een maand tijd. Die valt samen met het vredesoverleg tussen de Afghaanse regering en de Taliban, die ontkennen iets te maken te hebben met de aanval.
Bij de vorige raketaanval, op 21 november 2021, vielen acht doden en tientallen gewonden. Toen eisten de extremisten van Islamitische Staat de verantwoordelijkheid op. Die terreurorganisatie pleegt vaker bloedige aanslagen op burgerdoelen in het door conflict verscheurde land.
De Verenigde Staten hebben duizenden manschappen gelegerd in Afghanistan. President Donald Trump maakte vorige maand na de door hem verloren verkiezingen bekend op de valreep nog 2000 van de 4500 militairen uit het land terug te trekken. Critici klagen dat hij daarmee het vredesproces kan ondermijnen.
NU 02.12.2020 De Afghaanse regering en de Taliban hebben na negentien jaar oorlog een handtekening gezet onder een eerste voorlopige overeenkomst. De twee partijen werden het eens over het voortzetten van de vredesbesprekingen. Deskundigen spreken van een “enorme doorbraak”.
Hoewel het besluit om de vredesbesprekingen voort te zetten niet direct enorme veranderingen teweegbrengt, stelt het de onderhandelaars van beide partijen wél in staat om de focus van de besprekingen op andere zaken te richten, zoals een permanent staakt-het-vuren.
Volgens Nader Nadery, onderhandelaar namens de Afghaanse regering, staan “de échte onderhandelingen” op het punt van beginnen. De Taliban deelde een soortgelijke boodschap op Twitter.
De vredesbesprekingen tussen de Afghaanse regering en de Taliban begonnen medio september. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan decennia van onrust die tot de dood van tienduizenden Afghanen leidden.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, dat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS.
NOS 29.11.2020 Bij twee zelfmoordaanslagen in Afghanistan zijn 34 doden gevallen. Dat melden de Afghaanse autoriteiten. De aanslagen waren gericht op een militaire basis en op het konvooi van een provinciale leider.
In de oostelijke provincie Ghazni kwamen 31 soldaten om het leven en raakten 24 anderen gewond toen een auto met explosieven inreed op de militaire basis.
In het zuiden van het land werd het konvooi van de provinciale leider aangevallen. De autobom doodde ten minste drie mensen en er raakten twaalf mensen gewond, onder wie een aantal kinderen. De provinciale leider, Attajan Haqbayat, overleefde de aanslag. Vooralsnog zijn beide aanvallen niet opgeëist.
Vredesonderhandelingen
Sinds het begin van de vredesonderhandelingen in september tussen Afghaanse overheidsvertegenwoordigers en de Taliban neemt het geweld toe. Afgelopen maand vielen er 22 doden bij een aanslag op een universiteit in Kabul, deze werd opgeëist door de Taliban.
NOS 27.11.2020 In het onderzoek naar oorlogsmisdaden van Australische militairen in Afghanistan is dertien militairen de wacht aangezegd. De Australische legerleider Rick Burr heeft dat bekendgemaakt op een persconferentie. De dertien worden ontslagen tenzij ze binnen twee weken aantonen dat hun niets te verwijten valt.
Vorige week verscheen een rapport waaruit bleek dat Australische commando’s in Afghanistan gedurende enkele jaren 39 ongewapende Afghaanse gevangenen hebben geëxecuteerd. De betreffende onderzoeksrechter sprak van oorlogsmisdaden en de Australische regering ging diep door het stof.
In het rapport werd aanbevolen om negentien betrokkenen strafrechtelijk te vervolgen, zowel huidige als voormalige militairen.
Legerleider Burr wilde op de persconferentie niet zeggen of onder hen ook de dertien mensen zijn voor wie nu ontslag dreigt, maar volgens de BBC en ABC gaat het om een andere groep. De dertien zouden bijvoorbeeld getuige zijn geweest van executies die werden uitgevoerd door andere militairen.
NU 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 mensen illegitiem hebben gedood. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens “met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
Telegraaf 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 moorden hebben gepleegd. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Samenwerking
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens „met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
NOS 21.11.2020Bij granaatinslagen in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker acht mensen omgekomen. Meer dan dertig mensen raakten gewond, allemaal burgers. Dat heeft een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken laten weten.
Vanuit twee auto’s met lanceerinstallaties werden 23 mortiergranaten afgevuurd op woonwijken en een wijk waar veel diplomaten wonen en ambassades staan. Ten minste één granaat kwam terecht op het terrein van de Iraanse ambassade.
Iran laat weten dat het ambassadegebouw is beschadigd door granaatscherven en dat niemand gewond raakte.
Terreurgroep Islamitische Staat zegt de aanslag te hebben gepleegd.
Telegraaf 21.11.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is zaterdag getroffen door een serie granaatinslagen. Door de mortiergranaten kwamen zeker acht mensen om het leven. Nog eens 31 burgers raakten gewond bij de aanval, zei een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.
Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de aanslag opgeëist. Via berichtendienst Telegram zei IS dat 28 raketten zijn afgevuurd door „soldaten van het kalifaat.”
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken troffen 23 granaten voornamelijk woonwijken en de zwaar beveiligde Groene Zone met ambassades en internationale bedrijven.
Ⓒ ANP / HH
De Iraanse ambassade meldde op Twitter dat het hoofdgebouw was geraakt door raketfragmenten nadat een mortiergranaat op het terrein was beland. Niemand op de compound, net buiten de Groene Zone, raakte gewond.
In augustus was er een soortgelijke aanval geweest op Kabul. Verschillende mensen raakten gewond en kwamen om bij de aanval. Ook toen claimde Islamitische Staat de aanslag.
Ondanks het begin van vredesbesprekingen tussen de militante islamistische Taliban en de regering, gaat het conflict in het land door. Ook IS voert geregeld aanslagen uit.
Telegraaf 18.11.2020 De onaangekondigde terugtrekking van Amerikaanse troepen in Irak en Afghanistan heeft minister van Defensie Ank Bijleveld ’onaangenaam verrast’. Voor medio januari willen de Verenigde Staten zo’n 3.000 militairen uit die landen naar huis halen, en dat heeft mogelijk ’zeer verstrekkende gevolgen’ voor Nederlandse militairen in Afghanistan, aldus de minister.
Dinsdagavond besloot de regering van de Amerikaanse president Donald Trump om de troepenmacht in Afghanistan te halveren en 500 van de 3000 militairen in Irak terug te halen. Het ministerie van Bijleveld is volgens haar ’kort van tevoren’ op de hoogte gebracht.
Nederland is tot zeker eind 2021 in Afghanistan aanwezig in het kader van de NAVO-missie Resolute Support en werkt daar nauw samen met Duitsland. Ook in Irak is ons land aanwezig met zo’n 100 man, die afhankelijk zijn van ondersteuning door de Amerikanen. De gevolgen van de Amerikaanse terugtrekking worden volgens Bijleveld nu in kaart gebracht.
De minister wijst erop dat terugtrekking uit Afghanistan een NAVO-besluit vergt „De afspraak was en is: samen erin, samen eruit, en op een moment dat het ook kan. Dit is een eenzijdig Amerikaanse besluit en niet volgens afspraak met de NAVO bondgenoten en andere coalitiepartners.” De terugtrekking past volgens de bewindsvrouw ’helaas in het beeld van de afgelopen periode’.
NU 18.11.2020 Minister Ank Bijleveld van Defensie heeft de aangekondigde terugtrekking van Amerikaanse militairen uit Afghanistan en Irak woensdag omschreven als “opnieuw een onaangename verrassing”. De Verenigde Staten willen voor medio januari tweeduizend militairen uit eerstgenoemde land naar huis halen en duizend uit het tweede.
Voor de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan, in het kader van de NAVO-missie Resolute Support, heeft het besluit volgens de bewindsvrouw “potentieel zeer verstrekkende gevolgen”. De consequenties worden nu in kaart gebracht.
De ongeveer honderd Nederlandse militairen in Irak zijn afhankelijk van ondersteuning door de Amerikanen.
“De afspraak was, en is: samen erin, samen eruit”, aldus Bijleveld. Een terugtrekking kan volgens haar alleen plaatsvinden als de omstandigheden daarvoor geschikt zijn. Dat de minister kort van tevoren op de hoogte werd gesteld van een “eenzijdig” Amerikaans besluit, druist volgens haar in tegen de bestaande afspraken.
Het besluit van de regering-Trump past volgens Bijleveld “helaas” in het beeld van de afgelopen periode. Toen de ministers van Defensie van de NAVO eind oktober bijeen waren, werd door de toenmalige Amerikaanse minister Mark Esper niets gezegd over een terugtrekking uit Afghanistan en Irak.
Nederlanders nog tot eind 2021 in Afghanistan
Nederland werkt in Afghanistan nauw samen met de Duitsers. “We zullen samen met Duitsland en andere NAVO-partners blijven aandringen op zorgvuldig overleg en afstemming”, laat Bijleveld weten. De Nederlandse bijdrage aan de NAVO-missie duurt tot eind 2021.
De Nederlanders zijn voornamelijk gelegerd in Mazar-e-Sharif. Ze houden zich vooral bezig met het trainen en adviseren van de Afghaanse veiligheidsdiensten. In verband met de coronacrisis zijn op dit moment vijftig minder militairen uitgezonden naar Afghanistan.
Voor Irak is de Amerikaanse troepenreductie minder zorgwekkend. De Iraakse regering had daar zelf al eerder op aangedrongen. De rol van de NAVO in Irak daarentegen moet groter worden. Het Nederlandse kabinet wil hier ongeveer 150 militairen gaan inzetten om de luchthaven van Erbil te beveiligen.
RTL 18.11.2020 Minister Ank Bijleveld van Defensie noemt de aangekondigde terugtrekking van Amerikaanse militairen uit Afghanistan en Irak ‘opnieuw een onaangename verrassing’. Het Pentagon wil voor midden januari 2000 militairen weghalen uit Afghanistan en 1000 uit Irak.
Voor de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan voor NAVO-missie Resolute Support heeft het besluit volgens de minister “potentieel zeer verstrekkende gevolgen”. De consequenties worden nu in kaart gebracht. De ongeveer honderd Nederlandse militairen daar zijn afhankelijk van de ondersteuning van de Amerikanen.
Eenzijdig besluit
“De afspraak was en is: samen erin, samen eruit”, aldus Bijleveld. Zo’n terugtrekking zou dan ook op een moment moeten gebeuren dat het zou kunnen. Ze is over het “eenzijdige” besluit kort tevoren op de hoogte gesteld door de Amerikanen. Het gaat in tegen de afspraken die zijn gemaakt.
Het besluit van de regering-Trump past volgens Bijleveld ‘helaas’ in het beeld van de afgelopen periode. Toen de ministers van Defensie van de NAVO eind oktober nog bijeen waren, werd er door de toenmalige Amerikaanse minister Mark Esper niets gezegd over een terugtrekking uit beide landen.
Bronnen in Den Haag wijzen erop dat terugtrekking van militairen ook weer teruggedraaid kan worden door de nieuwe president. Een dergelijke terugtrekking duurt vaak maanden, dus het besluit kan worden gezien als een ‘laatste stuiptrekking’ van Trump.
Samenwerking met Duitsland
Nederland werkt in Afghanistan nauw samen met de Duitsers. Bijleveld wil samen met Duitsland en andere NAVO-partners aandringen op overleg en afstemming. De Nederlandse bijdrage aan deze NAVO-missie duurt tot eind 2021.
De Nederlanders zijn voornamelijk in Mazar-e-Sharif gelegerd. Ze houden zich vooral bezig met de training en advisering van de Afghaanse veiligheidsdiensten. In verband met de coronacrisis zijn er op het moment vijftig militairen minder uitgezonden naar Afghanistan.
NOS 18.11.2020 De Verenigde Staten halen nog voor het einde van Trumps presidentschap een groot aantal troepen terug uit Afghanistan en Irak. In Afghanistan wordt het aantal militairen teruggebracht van 4500 naar 2500, in Irak van 3000 naar 2500. De NAVO, bondgenoten en ook Republikeinse leiders vrezen dat het de Afghaanse regering verder verzwakt en de Taliban in de kaart speelt.
Minister van Defensie Christopher Miller, die er pas een week zit na het ontslag van minister Esper, maakte het nieuws gisteravond bekend. Miller zei dat de VS altijd klaarstaat om in te grijpen als de situatie daarom vraagt. Nationaal veiligheidsadviseur Robert O’Brien benadrukte kort daarna dat Trump altijd heeft beloofd de troepen terug te halen en dat het besluit niet als een verrassing kan komen.
Eerder op de dag had NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg expliciet gewaarschuwd tegen een te snelle terugtrekking. “Afghanistan dreigt weer een platform te worden van waaruit internationale terroristen aanslagen op onze thuislanden kunnen plannen en organiseren.” Volgens hem zou ook de islamitische terreurgroep IS zich in Afghanistan opnieuw kunnen uitvinden.
Stoltenberg verwees in zijn verklaring ook naar het feit dat de NAVO-aanwezigheid in Afghanistan volgde op de steun aan de Verenigde Staten na de aanslagen van 11 september 2001.
Afghaanse troepen bij de ingang van de universiteit in Kabul na de aanslag van begin deze maand REUTERS
De NAVO heeft bijna 12.000 militairen uit dertig lidstaten in Afghanistan. De Amerikaanse bijdrage vormt de ruggengraat van de troepenmacht, vooral als het gaat om transport en logistiek.
Volgens CNN heeft de militaire top zich de afgelopen tijd uitgesproken tegen de terugtrekking. De omstandigheden zouden daarvoor nog niet rijp zijn. Het ontslag van Esper zou ermee samenhangen.
De Republikeinse leider in de Senaat, Mitch McConnell, een trouwe bondgenoot van Trump, noemde het plan een fout. De hoogste Republikein in de commissie van het Huis van Afgevaardigden die toezicht houdt op Defensie sprak in dezelfde bewoordingen. De Texaan Mac Thornberry waarschuwde dat het de onderhandelingspositie van de Afghaanse regering schaadt. Opvallend genoeg kwam er vanuit Democratische hoek juist steun: Congreslid Adam Smith, voorzitter van dezelfde Huis-commissie, noemde het de juiste beslissing.
De situatie in Afghanistan is precair. De afgelopen jaren hebben de Taliban steeds meer terreinwinst geboekt. Er zijn recent vredesonderhandelingen begonnen in Doha die een einde moeten maken aan 20 jaar oorlog, maar of die tot resultaat leiden is nog hoogst onzeker.
Telegraaf 17.11.2020 De Amerikaanse president Trump trekt troepen terug uit Afghanistan en Irak, maar het gaat niet om een volledige aftocht. Het aantal militairen in Afghanistan moet voor midden januari zijn verminderd van 4500 naar 2500, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Uit Irak vertrekken 500 van de 3000 Amerikanen, zodat ook daar 2500 militairen over blijven.
Media hadden een dag eerder al gemeld dat de troepenreductie eraan zat te komen. De terugtrekking moet dus voltooid zijn voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten. Trump sprak in september nog over een vermindering in Irak naar 2000 manschappen.
Volgens de Nationale Veiligheidsadviseur Robert O’Brien hoopt de president dat uiteindelijk in mei alle Amerikaanse troepen weg zijn uit Afghanistan en Irak. Leidende partijgenoten van de Republikeinse Trump waarschuwden al voor een overhaast vertrek.
Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg is niet blij met het besluit van Washington. Hij wil niet dat de Verenigde Staten en alle bondgenoten zich op eigen houtje terugtrekken uit Afghanistan. Als het bondgenootschap te vroeg of niet ordelijk uit Afghanistan vertrekt, eist dat mogelijk een „heel hoge” tol. Afghanistan kan dan uitgroeien tot een uitvalsbasis voor aanvallen van radicale moslims op het Westen, zo luidt de vrees. De terreurbeweging IS zou er het „terreurkalifaat kunnen herbouwen dat het in Syrië en Irak heeft verloren”, waarschuwt Stoltenberg.
NU 17.11.2020 De Amerikaanse president Donald Trump vermindert het aantal troepen in Afghanistan en Irak. Het aantal militairen in Afghanistan moet volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie voor midden januari zijn verminderd van 4.500 naar 2.500. Uit Irak vertrekken 500 van de 3.000 Amerikanen, zodat ook daar 2.500 militairen over blijven.
Amerikaanse media hadden een dag eerder al gemeld dat de troepenreductie eraan zat te komen. De terugtrekking moet dus voltooid zijn voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten. Trump sprak in september nog over een vermindering in Irak naar 2.000 manschappen.
De aankondiging komt enkele dagen na de benoeming van de nieuwe minister van Defensie, Christopher Miller. Zijn voorganger Mark Esper werd op 9 november ontslagen en vervangen door de Trump-loyalist.
Experts waarschuwen voor haastig vertrek
Volgens de Nationale Veiligheidsadviseur Robert O’Brien hoopt de president dat uiteindelijk in mei alle Amerikaanse troepen weg zijn uit Afghanistan en Irak. Leidende partijgenoten van de Republikeinse Trump waarschuwden al voor een overhaast vertrek.
Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg is niet blij met het besluit van Washington. Hij wil niet dat de Verenigde Staten en alle bondgenoten zich op eigen houtje terugtrekken uit Afghanistan. Als het bondgenootschap te vroeg of niet ordelijk uit Afghanistan vertrekt, eist dat mogelijk een “heel hoge” tol. Afghanistan kan dan uitgroeien tot een uitvalsbasis voor aanvallen van radicale moslims op het Westen, zo luidt de vrees. De terreurbeweging IS zou er het “terreurkalifaat kunnen herbouwen dat het in Syrië en Irak heeft verloren”, waarschuwt Stoltenberg.
NOS 17.11.2020 Steeds vaker zijn de Taliban actief in de Afghaanse provincie Uruzgan, bijvoorbeeld rond de stad Deh Rawod. Op die plek waren zo’n veertien jaar geleden Nederlandse militairen gestationeerd voor missie Task Force Uruzgan. Hoe vinden veteranen het eigenlijk dat de Taliban weer zo actief zijn in Uruzgan?
“Het is heel frustrerend om te horen”, vertelt Robbert Miedema, die van eind 2007 tot april 2008 werd uitgezonden naar het gebied. “Het zit toch in je hart om daarheen te gaan en mensen te helpen. Dit doet wel wat met je.”
Miedema was groepscommandant van een verkenningseenheid, die uitzocht waar de vijand zich bevond. Zijn missie startte in Kamp Holland, vanwaar ze al snel vertrokken naar Deh Rawod. Daar waren de Taliban toen in groten getale aanwezig. “We hebben toen veel Taliban verdreven. Lange tijd was het daarna dan ook relatief rustig in het gebied.”
Militairen overleden
Task Force Uruzgan startte in 2006, naar aanleiding van een NAVO-verzoek om bij te dragen aan de wederopbouw van Afghanistan en de veiligheid aldaar. Over deelname aan de missie heerste verdeeldheid binnen de politiek. Aanvankelijk hadden PvdA en D66 twijfels, maar uiteindelijk stemden ze toch voor.
Duizenden Nederlandse militairen zijn in die vier jaar uitgezonden naar Uruzgan. Ze zaten verspreid over twee kampen: Hadrian in Deh Rawod en kamp Holland bij Tarin Kowt. De missie verliep niet zonder slag of stoot; het kostte aan 24 Nederlandse militairen het leven.
NOS
Op de missie kwam ook commentaar. “Ik ben het er niet mee eens als mensen zeggen dat het voor niets is geweest”, zegt Miedema. “We hebben ons best gedaan om het zo veilig mogelijk te maken voor de burgers. En ik heb het gevoel dat we iets hebben betekend voor de bevolking. We hebben ze min of meer bevrijd voor een lange tijd, wat mij betreft was het niet kansloos.”
Maar Task Force Uruzgan was niet alleen stabiliteit en veiligheid bieden, voegt Miedema eraan toe. “Het was ook een gevechtmissie. Ons doel was zeker om vrede te sluiten, maar het is niet zo dat we alleen maar scholen bouwden en de mensen naar ons zwaaiden. Dat weten de gevechtseenheden wel.”
Bij een van de operaties in januari 2008, kwamen twee Nederlandse militairen om. “Het is zwaar als er Nederlandse of Afghaanse collega’s sneuvelen”, zegt de oud-militair. “Zoiets heeft impact, maar je moet door. Het doet pijn maar je weet dat je met de rest van de groep heelhuids terug moet komen. Dat besef van gevaar en het verliezen van collega’s komt eigenlijk pas thuis.” Miedema werkt niet meer bij defensie en heeft inmiddels een eigen onderneming.
Robbert in kamp Hadrian in Deh Rawod PRIVEFOTO
Einde van de missie
In 2010 waren er besprekingen over de eventuele verlenging van de missie, maar die leidden tot een kabinetscrisis en de val van het vierde Kabinet-Balkenende. In augustus van dat jaar kwam er dan ook een einde aan Task Force Uruzgan. “Jammer dat we daar niet langer zaten of het werk konden overdragen. Maar het probleem is dat het gebied zo groot en uitgestrekt is, om dat te controleren moet je daar elke dag mankracht hebben”, zegt Miedema.
De NOS sprak ook met een andere veteraan, die in dit artikel anoniem blijft. Die persoon werkt nog bij Defensie en kan niet bij naam worden genoemd. De echte naam is bekend bij de redactie.
Volgens die veteraan is het niet gek dat Talibangroepen nu weer delen van Uruzgan veroveren. “Ik denk dat veel militairen het er niet mee eens waren dat we weg moesten. Het was te voorspellen dat we het conflict niet konden oplossen in die vier jaar. Als we meer hadden willen bereiken, hadden we langer moeten blijven.”
“We hebben ook goede dingen gedaan en daar zijn we trots op”, aldus Anonieme veteraan.
De anonieme veteraan werd in 2007 voor een aantal maanden uitgezonden naar Uruzgan, als onderdeel van de infanterie. Zijn dienstperiode kwam abrupt ten einde toen hij gewond raakte, en bij dat incident ook een collega verloor. De veteraan heeft lichamelijke klachten overgehouden aan de aanslag en zegt daar nog iedere dag last van te hebben.
Sommige veteranen vinden dat in Nederland vooral de negatieve kanten van het conflict zijn belicht, bijvoorbeeld de burgerdoden. “In Uruzgan was veel ellende, het is heel erg dat er burgerdoden vielen. Maar we hebben ook goede dingen gedaan en daar zijn we trots op”, zegt de veteraan. Onderwijs werd bijvoorbeeld toegankelijker voor meisjes, zegt hij.
MSN 17.11.2020 De Amerikaanse president Trump komt binnenkort met zijn bevel om Amerikaanse troepen uit Afghanistan terug te trekken. Het aantal militairen moet voor midden januari zijn teruggebracht van ongeveer 4500 naar 2500, melden Amerikaanse media. Volgens hen treffen de strijdkrachten al voorbereidingen.
De terugtrekking zou dan zijn voltooid voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari. Het ministerie van Defensie wilde de berichten niet bevestigen.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november al getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten.
Volgens nieuwszender CNN wordt ook in Irak binnenkort begonnen met de verdere afbouw van het aantal Amerikaanse troepen daar. Trump sprak in september nog over een vermindering van 5200 naar 2000.
Kogelgaten in de muur van een universiteitsgebouw in Kabul, een dag na de bloedige aanslag AFP
NOS 14.11.2020 Afghaanse militairen hebben het veronderstelde brein achter de bloedige aanslag van begin deze maand op de universiteit van Kabul opgepakt. De verdachte, van wie alleen de voornaam Adil is bekendgemaakt, zou zijn gerekruteerd door het Haqqani-terroristennetwerk.
Vicepresident Saleh maakte het nieuws op Facebook bekend. Hij schrijft dat Adil drie jaar geleden van de aardbodem was verdwenen, vermoedelijk om gevechtstraining te krijgen. In een verhoor na zijn arrestatie zou hij hebben toegegeven dat hij wapens van de Haqqani-groep heeft gekregen.
De verantwoordelijkheid voor de aanslag op de universiteit van Kabul was opgeëist door een tak van Islamitische Staat. De Haqqani-groep werkte in het verleden juist nauw samen met de Taliban, een vijand van IS.
Bij de aanslag op 2 november kwamen 22 mensen om het leven en raakten tientallen mensen gewond. Na een urenlang vuurgevecht werden de drie daders door militairen doodgeschoten.
AD 14.11.2020 Afghanistan heeft de hoofdverdachte van een aanslag eerder deze maand op de universiteit van de hoofdstad Kaboel aangehouden. Vicepresident Amrullah Saleh zei op Facebook dat de aangehouden man Adil heet en dat hij verantwoordelijk is voor het plannen van de terreuractie die zeker 22 levens eiste.
Volgens Saleh was Adil gerekruteerd door het Haqqani-netwerk. Dat is een bende die werd gesticht door krijgsheer Jalaluddin Haqqani (1939-2018), die een belangrijke bondgenoot werd van de Taliban. Kort na de aanslag hadden Saleh en andere Afghaanse topfunctionarissen de verantwoordelijkheid voor de aanslag al bij de Taliban gelegd, ook al werd die opgeëist door Islamitische Staat (IS).
Zeker 22 mensen werden begin november gedood en tientallen anderen raakten gewond toen drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel bestormden. De schutters waren urenlang verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Zij schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige.
Telegraaf 10.11.2020 De Taliban hebben de aankomende Amerikaanse president Joe Biden opgeroepen zich te houden aan afspraken over het terugtrekken van Amerikaanse troepen. De opstandelingen noemen het in februari met de VS gesloten akkoord „het meest redelijke en effectieve middel om het conflict tussen onze landen te beëindigen.”
De VS vechten in Afghanistan al zo’n twee decennia tegen de radicaal-islamitische Taliban. De huidige president Donald Trump wil een einde maken aan dat slepende conflict. De deal die eerder dit jaar is gesloten, voorziet in het vertrek van Amerikaanse militairen in ruil voor veiligheidsgaranties van de Taliban.
Die afspraken hebben nog geen einde gemaakt aan het geweld in Afghanistan. De Taliban moeten ook nog met de Afghaanse regering onderhandelen over een afzonderlijk akkoord over de politieke toekomst van het land. De opstandelingen blijven ondertussen aanvallen uitvoeren.
NOS 07.11.2020 Een voormalige invloedrijke tv-presentator in Afghanistan is om het leven gekomen bij een bomaanslag op zijn auto. Het gaat om Yama Siawash, die eerder als politiek commentator werkte bij de zender Tolo TV, het grootste commerciële station van het land. Onlangs had hij de overstap gemaakt naar de Afghaanse centrale bank.
Ook twee anderen kwamen om het leven, een collega van Siawash die ook in de auto zat en de chauffeur van het voertuig. De aanslag op de journalist is nog niet opgeëist.
De dood van de voormalig journalist staat niet op zichzelf. De laatste maanden neemt het aantal geweldsincidenten in Afghanistan toe en zijn ook prominenten om het leven gebracht. Vorige week kwamen nog 22 mensen om het leven bij een aanslag op de universiteit van Kabul. Een tak van IS eiste die aanslag op en zei ook verantwoordelijk te zijn voor de aanslag op een onderwijscentrum, waarbij 24 mensen omkwamen.
In maart vielen tientallen doden bij een aanslag op een herdenking van een moordaanslag in 1995. Die bijeenkomst werd bijgewoond door politici. Ook kwamen in die maand 25 mensen om het leven bij een aanslag in een sikh-tempel in Kabul.
Onderhandelingen
“Journalisten aanvallen is de vrijheid van meningsuiting aanvallen”, zegt Abdullah Abdullah, die het verzoeningstraject tussen de strijdende partijen in Afghanistan leidt. “En de dood van Siawash is een groot verlies voor ons land. Dit is een onvergeeflijke en onvergetelijke misdaad.”
Onderhandelaars van de Afghaanse regering en de Taliban onderhandelen juist sinds september in Qatar om een oplossing te zoeken voor het conflict in Afghanistan, dat al tientallen jaren voortsleept. Veel vooruitgang lijkt daar niet geboekt te worden.
De Amerikaanse vredesgezant Khalizad heeft aangedrongen op een snel staakt-het-vuren, maar de Taliban weigeren dat laatste. Zij zeggen dat een permanent staakt-het-vuren onderdeel is van de onderhandelingen.
AD 07.11.2020 Een voormalig invloedrijke tv-presentator is samen met twee anderen gedood bij een bomaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul.
Het betrof volgens de politie een gerichte aanslag, want de bom was aangebracht bij de auto van Yama Siawash, die stond geparkeerd bij diens woning.
Siawash was een prominent politiek commentator bij het grootste commerciële tv-station van Afghanistan, Tolo News. Onlangs stapte hij over naar de Afghaanse centrale bank om daar als adviseur aan de slag te gaan.
De aanslag is niet opgeëist. Recentelijk zijn veel prominente Afghanen slachtoffer geworden van gerichte aanslagen, onder wie journalisten, politici, ambtenaren en activisten.
De dood van Siawash heeft tot veel afwijzende reacties geleid. ,,Een journalist als doelwit kiezen is hetzelfde als de vrijheid van meningsuiting aanvallen. De dood van Siawash is een groot verlies”, reageerde Abdullah Abdullah, de Afghaanse politicus die het verzoeningsproces tussen de strijdende partijen in Afghanistan leidt. ,,Dit is een onvergeeflijke en onvergetelijke misdaad.”
I was deeply saddened to hear the death of Yama Siawash; a renowned journalist & his friends in an explosion today in Kabul. I offer my heartfelt condolences to their families & to the free media. No one can silence the media by terror & physical elimination of journalists.
Zeker 22 mensen werden maandag gedood nadat drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel in Afghanistan bestormden. Zes uur lang waren ze verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het lokale ministerie van Binnenlandse Zaken.
Bij de aanval raakten ook 22 anderen gewond. Terreurbeweging Islamitische Staat eiste de aanslag op. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten.
NU 02.11.2020 Zeker negentien studenten zijn doodgeschoten tijdens een aanval op de campus van de universiteit in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Zeker 22 mensen raakten gewond. Na zes uur werden de drie schutters door elitetroepen doodgeschoten.
De aanvallers schoten doelgericht op studenten terwijl deze probeerden te vluchten, zei een getuige.
“Ze schoten op elke student die ze zagen”, vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
De Taliban zeggen dat hun strijders niet bij de aanval betrokken waren. Geen enkele andere groep heeft de verantwoordelijkheid opgeëist.
Geweld laait op in Afghanistan tijdens vredesgesprekken
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten.
Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
NOS 02.11.2020 Bij een aanslag op de Universiteit van Kabul zijn zeker negentien mensen gedood, zegt het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken. 22 mensen raakten gewond.
Volgens een woordvoerder bestormden drie aanvallers vanochtend het complex, dat daarop door politieagenten werd omsingeld. Vervolgens ontstond een vuurgevecht, dat pas na uren werd beëindigd. De drie aanvallers zijn daarbij gedood.
Boekenbeurs
Op het moment van de bestorming was er op het universiteitscomplex een Afghaans-Iraanse boekenbeurs gaande. Het Iraanse staatspersbureau ISNA meldde eerder dat de Iraanse ambassadeur en tientallen Iraanse uitgevers daarbij aanwezig zouden zijn.
Het is onduidelijk wie er achter de aanslag zitten. De Taliban ontkennen betrokkenheid. Vorig jaar kwamen er acht mensen om bij een bomaanslag in de buurt van de campus.
Telegraaf 02.11.2020 Zeker 22 mensen zijn maandag gedood en 22 anderen gewond geraakt toen drie schutters de campus van de universiteit van Kabul in Afghanistan bestormden. Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de aanslag opgeëist.
De schutters waren zes uur lang verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het ministerie van Binnenlandse Zaken. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Zij schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige.
„Ze schoten op elke student die ze zagen”, vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kabul kwamen 24 mensen om, voornamelijk studenten.
Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
AD 02.11.2020 Zeker 22 mensen zijn vandaag gedood nadat drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel in Afghanistan bestormden. Zes uur lang waren ze verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het lokale ministerie van Binnenlandse Zaken.
Bij de aanval raakten ook 22 anderen gewond. Terreurbeweging Islamitische Staat eiste de aanslag op.
De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. De aanvallers schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige. ,,Ze schoten op elke student die ze zagen,” vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten. Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
NOS 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben een belangrijke al-Qaida-leider gedood, meldt de Afghaanse inlichtingendienst NDS. De Egyptenaar Abu Muhsin al-Masri werd gezien als de nummer 2 van de terroristische organisatie.
Masri werd in 2018 gezet op de lijst van meest gezochte terroristen van de Amerikaanse politiedienst FBI. Dat was op beschuldiging van het beramen van aanslagen op Amerikaanse staatsburgers en het lidmaatschap van een terroristische organisatie.
Abu Muhsin al-Masri werd volgens de Afghanen onlangs geliquideerd bij een operatie in de provincie Ghazni, in het oosten van het land. Details over de omstandigheden van zijn dood zijn niet bekendgemaakt.
AD 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni een topman van terreurbeweging al-Qaeda gedood. Abu Muhsin al-Masri stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al-Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en een complot om Amerikanen te doden.
Hij zou de tweede man zijn geweest van al-Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk is voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
NU 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben onlangs bij een operatie een topfiguur van terreurbeweging Al Qaeda gedood. De man, Abu Muhsin Al Masri, stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en voor het opzetten van een complot om Amerikanen te doden.
Hij zou de tweede man zijn geweest van Al Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk wordt gehouden voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
Details over de omstandigheden van zijn dood zijn verder niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat hij onlangs werd geliquideerd bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni.
Telegraaf 24.10.2020 Een zelfmoordterrorist heeft zichzelf zaterdag opgeblazen bij een onderwijscentrum in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Ten minste achttien mensen zijn omgekomen, zeker 48 anderen raakten gewond, melden Afghaanse autoriteiten. Islamitische Staat (IS) zegt verantwoordelijk te zijn voor de aanslag, de Taliban hadden eerder iedere betrokkenheid ontkend.
Ondanks dat de Taliban en de Afghaanse regering vredesbesprekingen houden in Qatar, om een einde aan de oorlog te maken die het land al lange tijd teistert, is de afgelopen weken het geweld toegenomen.
De zelfmoordaanslag was bij een centrum in het westen van Kabul dat opleidingen en cursussen aanbiedt aan studenten in het hoger onderwijs. „Een zelfmoordterrorist wilde het onderwijscentrum binnengaan”, zei een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken in een verklaring. „Maar hij werd geïdentificeerd door de bewakers van het centrum, waarna hij zijn explosieven in een steegje tot ontploffing bracht.”
Inwoners in verschillende districten van West-Kabul behoren tot de sjiitische Hazara-gemeenschap, vaak het doelwit van soennitische extremisten van IS.
In het verleden hebben extremisten verschillende onderwijscentra in het gebied aangevallen.
Topfiguur al-Qaeda gedood
Afghaanse veiligheidstroepen hebben bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni een topman van terreurbeweging al-Qaeda gedood. Abu Muhsin al-Masri stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al-Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en een complot om Amerikanen te doden. Hij zou de tweede man zijn geweest van al-Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk is voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
NOS 24.10.2020 Bij een zelfmoordaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker achttien mensen om het leven gekomen. Tientallen mensen raakten gewond, zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. Onder de gewonden zouden ook schoolkinderen zijn.
De explosie gebeurde buiten een onderwijscentrum in het westelijke gedeelte van de stad. Volgens overheidsfunctionarissen probeerde de aanvaller het gebouw in te gaan, maar werd hij tegengehouden door bewakers. Daarna blies de man zichzelf op in een steegje.
Islamitische Staat heeft de aanslag via de chatapp Telegram opgeëist, zonder daar overigens bewijs voor te leveren.
Vaker aanslagen
De terreurgroep pleegt vaker aanslagen in het westelijke gedeelte van Kabul, dat overwegend sjiitisch is. Zo voerde IS in maart nog twee aanslagen uit, waarbij tientallen doden vielen. Die aanslagen waren gericht op sjiieten en aanhangers van het sikhisme. Het soennitische IS beschouwt sjiieten als afvalligen.
In mei werd een aanslag gepleegd op een kraamafdeling in Kabul, waarbij veel moeders met hun pasgeboren kinderen om het leven kwamen. De VS gaven IS daarvan de schuld, maar de aanslag is nooit opgeëist.
NU 24.10.2020 Een zelfmoordterrorist heeft zich zaterdag opgeblazen bij een onderwijscentrum in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Ten minste achttien mensen zijn hierbij omgekomen en zeker 48 anderen raakten gewond. Islamitische Staat (IS) zegt verantwoordelijk te zijn voor de aanslag.
Ondanks dat de Taliban en de Afghaanse regering vredesbesprekingen houden in Qatar, om een einde aan de oorlog te maken die het land teistert, is de afgelopen weken het geweld toegenomen. De Taliban hadden eerder op zaterdag iedere betrokkenheid bij de aanslag al ontkend.
De zelfmoordaanslag werd gepleegd bij een centrum in het westen van Kabul dat opleidingen en cursussen aanbiedt aan studenten in het hoger onderwijs. “Een zelfmoordterrorist wilde het onderwijscentrum binnengaan”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken in een verklaring. “Maar hij werd geïdentificeerd door de bewakers van het centrum, waarna hij zijn explosieven in een steegje tot ontploffing bracht.”
Inwoners in verschillende districten van West-Kabul behoren tot de sjiitische Hazara-gemeenschap, vaak het doelwit van soennitische extremisten van IS. In het verleden hebben extremisten verschillende onderwijscentra in het gebied aangevallen.
Telegraaf 22.10.2020 Door een luchtaanval op een moskee in het noorden van Afghanistan zijn twaalf kinderen om het leven gekomen. De aanval was in een district waar Talibanstrijders eerder meer dan veertig Afghaanse veiligheidstroepen hadden gedood, aldus lokale autoriteiten.
De luchtaanval in de provincie Takhar werd uitgevoerd nadat uit informatie zou zijn gebleken dat radicale Talibanstrijders naar de moskee waren gegaan en in het gebedshuis verbleven. Ze waren daar echter al vertrokken. Wel zaten er nog kinderen in het gebedshuis.
Het geweld tussen de Taliban en regeringstroepen in Afghanistan duurt voort, ondanks de vredesbesprekingen die worden gevoerd in Qatar. De soennitische Taliban, zowel een politieke als militaire terreurbeweging, hebben tot nu toe een wapenstilstand niet geaccepteerd.
Telegraaf 15.10.2020 Een tweet van de Amerikaanse president Donald Trump waarin wordt aangekondigd de Amerikaanse troepen tegen kerst uit Afghanistan terug te halen, heeft de opstandige Taliban de overhand gegeven bij de onderhandelingen. Dat zegt het hoofd van de vredesonderhandelingen van Afghanistan tegen de krant Financial Times.
Trump plaatste het bericht vorige week, uren nadat zijn nationale veiligheidsadviseur zei dat Washington begin volgend jaar zijn troepen in Afghanistan zou terugbrengen tot 2500 militairen. De Taliban hebben de aankondiging verwelkomd.
’Gewelddadige terugkeer’
„Niemand heeft enige duidelijkheid verschaft”, zei Abdullah Abdullah, het hoofd van de Hoge Raad voor Nationale Verzoening in Afghanistan, in een interview dat donderdag door de Financial Times werd gepubliceerd. De Taliban „zien er misschien hun voordeel in” en komen met geweld terug als de Verenigde Staten zich terugtrekken, zei hij.
De Verenigde Staten hadden in februari tijdens gesprekken in Qatar afspraken gemaakt met de Taliban over een geleidelijke beëindiging van de strijd, met het doel tot een wapenstilstand en vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse partijen te komen. Vredesgesprekken zijn vorige maand van start gegaan.
Aanvallen stopgezet
De Taliban hebben hun aanvallen op buitenlandse militairen vrijwel stopgezet, maar blijven vechten tegen de Afghaanse strijdkrachten. Diplomaten hebben gewaarschuwd dat het toenemende geweld het vertrouwen ondermijnt dat nodig is voor succesvolle vredesbesprekingen.
Een woordvoerder van de Taliban en een onderhandelaar van de Afghaanse regering zeiden dat de onderhandelingen nog steeds lopen.
NOS 14.09.2020 Afghaanse vrouwen blijken nauwelijks een rol te spelen bij de vredesonderhandelingen over hun land. Bij slechts een op de vijf besprekingen zit een vrouw aan tafel. Dat melden de hulporganisaties Oxfam Novib en Cordaid, daags nadat de vredesonderhandelingen met de Taliban en de Afghaanse regering zijn begonnen.
Voor het onderzoek onderzochten de organisaties tientallen bijeenkomsten en onderhandelingen rond het Afghaanse vredesproces tussen 2005 en 2020. Daaruit blijkt dat vrouwen in totaal 15 keer aanwezig waren (22 procent).
Helemaal geen vrouwen
Bij bijeenkomsten op hoog niveau, zoals de elf bijeenkomsten tussen de Verenigde Staten en de Taliban, waren helemaal geen vrouwen. Terwijl die onderhandelingen een enorme invloed kunnen hebben op de toekomst van vrouwen in Afghanistan, schrijven de onderzoekers.
De Afghaanse regering heeft vijf vrouwen opgenomen in het onderhandelingsteam van 21 leden, maar de Taliban niet één. Het rapport roept op om vrouwen vanaf het begin als serieuze gesprekpartners bij de onderhandelingen te betrekken en benadrukt dat vrede duurzamer is wanneer vrouwen deelnemen.
“Helaas zien we dat Afghaanse vrouwen vaak alleen betrokken zijn als het over vrouwenrechten gaat”, zegt Jaap van Hierden, landendirecteur van Cordaid in Afghanistan. “Vrouwen moeten standaard worden opgenomen als onmisbare gesprekspartners bij elke fase en elk onderwerp van de onderhandelingen.”
Afgelopen weekend begonnen in de Qatarese hoofdstad Doha de vredesbesprekingen tussen de Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het overleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
AD 13.09.2020 Na vier decennia van oorlog krijgt het Afghaanse volk met de onderhandelingen in Qatar voor het eerst zicht op een toekomst zonder wapengekletter. Het woord is aan de regering en de Taliban.
Iedereen die hier aanschuift, weet hoeveel werk en opofferingen het heeft gekost om hier nu te zijn, aldus Mike Pompeo, Minister van Buitenlandse Zaken VS.
Hoe moeilijk de gesprekken zijn tussen de Afghaanse regering en de Taliban-rebellen bleek meteen al na hun aankomst in Qatar. In een eerste verklaring riep de regering op tot een ‘humanitair staakt-het-vuren’ dat daarna compleet werd genegeerd door de andere partij. De Taliban herhaalde het standpunt dat Afghanistan onder islamitische wetgeving moet vallen.
Ondanks alle haat en wedijver, opgebouwd op het slagveld, hopen de Verenigde Staten dat zij de partijen tot inkeer kunnen brengen en in Qatar de basis kunnen leggen voor een akkoord. ,,Heel de wereld wil dat jullie daarin slagen’’, aldus de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo. ,,Iedereen die hier aanschuift, weet hoeveel werk en opofferingen het heeft gekost om hier nu te zijn.’’
Het is de Verenigde Staten in februari gelukt om met de Taliban tot een akkoord te komen. Beide partijen legden toen na twintig jaar oorlog de wapens neer. De overeenkomst voorzag ook in de uitwisseling van gevangenen tussen de regering en de Taliban en het opstarten van een Afghaans vredesoverleg. Qatar was bereid om dat te organiseren.
Het hoofd van de Afghaanse regeringsdelegatie, Abdullah Abdullah, wees er in zijn openingsrede op dat hij ‘een politiek systeem vertegenwoordigt dat wordt gesteund door miljoenen mannen en vrouwen met een uiteenlopende culturele, sociale en etnische achtergrond’. ,,Zij hopen dat we de oorlog en alle pijn achter ons kunnen laten’’, aldus Abdullah Abdullah.
Geduld
Talibanleider Mullah Baradar Akhund sprak de hoop uit dat de ‘onderhandelingen met het nodige geduld’ zullen worden uitgevoerd. ,,Afghanistan moet een onafhankelijk, verenigd land zijn met een islamitisch systeem waarin alle stammen en etnische groepen voor zichzelf een plaats kunnen vinden zonder enige discriminatie’’, aldus de Talibanleider.
Afghanistan moet een onafhankelijk, verenigd land zijn met een islamitisch systeem waarin alle stammen en etnische groepen voor zichzelf een plaats kunnen vinden zonder enige discriminatie, aldus Talibanleider Mullah Baradar Akhund.
Verschillen
Alle partijen, die deelnemen aan het beraad, laten doorschemeren dat het eerste overleg over de te volgen procedures veel beter is verlopen dan verwacht. Maar over veel agendapunten – van het ingaan van een bestand tot het politieke systeem en de vrijheid van burgers – bestaan grote meningsverschillen.
Een van de moeilijke punten zijn de bestaande rechten voor vrouwen. Nu hebben ze bijvoorbeeld recht op onderwijs, de Taliban wil daar korte metten mee maken. Hoe zij denken over de positie van vrouwen blijkt ook uit de samenstelling van hun delegatie. Er maakt niet één vrouw deel van uit.
NOS 12.09.2020 De vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse regering en de Taliban zijn vandaag begonnen in Doha, de hoofdstad van Qatar. De NOS sprak met Fawzia Koofi, een van de weinige vrouwen in het onderhandelingsteam van de regering.
“Vrouwen zijn het grootste slachtoffer van de burgeroorlog en de Taliban-overheersing in de jaren 90”, vertelt ze. “Het is daarom cruciaal dat vrouwen betrokken zijn bij de gesprekken over de toekomst van ons land.”
De VS viel in 2001 Afghanistan binnen en zette de Taliban af, die sinds 1996 in delen van het land aan de macht waren. De oorlog die volgde duurt nu al bijna 20 jaar. Afgelopen februari sloten VS en de Taliban een historisch akkoord om een einde te maken aan de strijd.
De Taliban zouden Afghanistan niet meer gebruiken als uitvalbasis voor terreurgroepen. In ruil daarvoor zou de VS binnen 14 maanden al hun militaire troepen terugtrekken. Ook zouden de Taliban over vrede gaan praten met de Afghaanse regering. Die onderhandelingen hadden in maart moeten beginnen, maar kwamen niet van de grond vanwege een omstreden gevangenenruil.
De Afghaanse regering zou 5000 Taliban-strijders vrijlaten in ruil voor 1000 regeringssoldaten. De Afghaanse president weigerde lange tijd om de laatste 400 gevangen strijders vrij te laten, omdat ze ernstige misdaden hebben gepleegd. Onder Amerikaanse druk ging de regering toch overstag en inmiddels zijn bijna alle gevangen vrijgelaten. De laatste zes gevangenen zijn overgebracht naar Qatar waar ze voorlopig in hechtenis blijven.
Koofi zag zelf haar droom om arts te worden in duigen vallen toen de Taliban in de jaren 90 in Afghanistan de macht grepen en onderwijs voor vrouwen verboden. Later probeerde de groep haar meerdere keren te vermoorden vanwege haar politieke activiteiten.
Vorige maand werd ze nog beschoten en raakte gewond aan haar arm en hand. De aanslag is door niemand opgeëist, maar de Amerikaanse Afghanistan-gezant Zalmay Khalilzad die betrokken is bij de vredesonderhandelingen noemde het een “laffe en criminele” poging om het Afghaanse vredesproces te verstoren.
Toch zijn de huidige onderhandelingen volgens de 44-jarige vrouw de enige manier om te zorgen voor vrede in Afghanistan. Maar niet tegen elke prijs, benadrukt ze. “Democratie is het uitgangspunt. Alleen dan kunnen mensen eigen keuzes maken. Dit zorgt automatisch voor een samenleving waarin iedereen gelijk is, zowel mannen als vrouwen. Er is geen alternatief voor democratie.”
Of de Taliban dat zullen accepteren, moet blijken. Volgens Koofi zijn ze milder geworden. “Hun eigen dochters gaan nu ook naar school en sommige leiders wonen in het buitenland. Het lijkt er dus op dat ze hun levensstijl hebben veranderd. Ik hoop dat ze de Afghanen diezelfde levensstijl gunnen.”
‘Ze moesten lachen’
Het is niet de eerste keer dat Koofi tegenover de Taliban zit. In de aanloop naar de officiële vredesonderhandelingen, heeft ze de groep al drie keer ontmoet, twee keer in Qatar en een keer in Rusland. “Ik vroeg ze waarom zij geen vrouwen in hun onderhandelingsteam hebben, maar natuurlijk gaven ze geen antwoord en moesten lachen.”
Fawzia Koofi (rechts) tijdens de voorgesprekken met de Taliban in Doha in juli 2019 ANP
Koofi herinnert zich nog het eerste moment dat ze de zaal binnenliep en de mannen van de Taliban zag zitten. Bang was ze niet, wel emotioneel. “Vreselijke herinneringen kwamen weer naar boven.” Toch wist ze die gevoelens de baas te blijven. “We zaten nu als gelijken tegenover elkaar. Dat gaf me kracht.” Na jaren van onderdrukking, voelde ze zich eindelijk serieus genomen.
‘Het leven was net een gevangenis’
Koofi studeerde medicijnen toen de Taliban in 1996 de macht greep in Afghanistan. De groep voerde een strenge moslimwetgeving in, waarin vrouwen onderdrukt werden. Koofi moest stoppen met haar studie, omdat onderwijs voor vrouwen verboden werd. “We zaten hele dagen thuis en mochten alleen naar buiten onder begeleiding van een man, gekleed in een boerka. Het leven was net een gevangenis.”
De Taliban – wie zijn dat eigenlijk?
Toen de VS in 2001 Afghanistan binnenviel en de Taliban afzette, wilde Koofi net als haar vader het parlement in. Ze werd gekozen als parlementslid en werd de eerste vrouwelijk vicevoorziter van het parlement. De achterban van haar vader hielp haar stemmen te winnen.
“Als vrouw moest ik mijzelf extra bewijzen”, vertelt ze. Maar haar grootste uitdaging was om een eigen identiteit creëren, los van haar vader. Ze ging zich richten op vrouwenrechten. Zo lukte het haar bijvoorbeeld om geweld tegen vrouwen bij wet te verbieden en de leeftijd van meisjes om uitgehuwelijkt te worden te verhogen.
In 2010 werd ze herkozen als parlementslid. In datzelfde jaar probeerden de Taliban haar te vermoorden. De auto waar ze met haar twee dochters in zat werd beschoten.
Fawzia Koofi met haar dochters in de Afghaanse hoofdstad Kabul in mei 2012 ANP
“Ik heb vreselijke dingen meegemaakt met de Taliban”, vertelt Koofi. Toch staat ze stevig in haar schoenen. “Het is belangrijk dat we niet teruggaan naar de tijd waarin de Taliban het voor het zeggen had. Ik wil niet dat andere vrouwen hetzelfde moeten meemaken als ik.”
Angst blijft
De afgelopen jaren is het de Taliban gelukt om met veel geweld en aanslagen een groter gebied te veroveren. “Nu de veiligheidssituatie in Afghanistan achteruitgaat, zie je dat vrouwenrechten weer erg kwetsbaar zijn”, vertelt Koofi. “Enerzijds hebben we een samenleving waarin vrouwen meedoen, maar aan de andere kant is er ook veel geweld tegen vrouwen en dat wordt niet bestraft.”
Vrouwen in Afghanistan kijken dan ook gespannen naar de vredesonderhandelingen in Doha. Ze zijn bang dat ze weer hun vrijheden moeten inleveren als er een deal komt en de Taliban gaat meeregeren. “Die angst is volkomen terecht”, zegt Koofi. “Sinds de overheersing van de Taliban zijn vrouwen het slachtoffer geweest. Maar ik zal ervoor zorgen dat ze niet ook het slachtoffer worden van de vredesonderhandelingen. We werken aan een Afghanistan waarin iedereen gelijk is en gender geen rol meer speelt.”
Telegraaf 12.09.2020 Vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en de Taliban zijn zaterdag begonnen aan onderhandelingen die vrede moeten brengen in het decennia door geweld verscheurde land. In de Qatarese hoofdstad Doha ontmoetten delegaties elkaar voor de officiële opening van het vredesberaad.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de speciale Amerikaanse gezant voor Afghanistan Zalmay Khalilzad waren bij de plechtigheid aanwezig. Pompeo riep de partijen op „de kansen met beide handen aan te pakken” om veiligheid te garanderen, niet alleen voor deze maar ook voor de komende generaties, „voor uw kinderen maar ook uw kleinkinderen.”
Geen winnaars, geen overwonnenen
Gastheer is sjeik Mohammed ben Abderrahman Al-Thani, minister van Buitenlandse Zaken van Qatar. Zijn land zal er volgens hem alles aan doen om de onderhandelingen te ondersteunen waar uiteindelijk een overeenkomst uit moet rollen op basis van „geen winnaars en geen overwonnenen.”
De Taliban spraken in februari in Qatar met de VS af bereid te zijn tot onderhandelen als circa 5000 opgepakte opstandelingen zouden worden vrijgelaten. Los daarvan sloot Washington toen ook een akkoord met de regering in Kabul, waarin op vredesgesprekken en terugtrekking van de Amerikaanse en andere internationale troepen werd aangestuurd.
De recente vrijlating van de laatste gevangen Talibanleden maakte de weg vrij voor het begin van de onderhandelingen. De Afghaanse regering deed dit met tegenzin en loopt dan ook niet over van enthousiasme.
De delegatieleider uit Kabul dankte zaterdag wel de Taliban bij de opening in Doha voor het vrijlaten van gevangenen en sprak de hoop uit op een blijvende vrede waar het Afghaanse volk zo naar verlangt. „Deze dag zal herinnerd worden als het eind van het lijden van ons volk.”
Humanitair staakt-het-vuren
Hij riep op tot een „humanitair staakt-het-vuren” in het hele land. Beide partijen hoeven het niet over alles eens te worden, maar moeten met elkaar in gesprek blijven om alternatieve oplossingen aan te kunnen dragen. Hij riep de Taliban op in te stemmen met een systeem waarin de belangen van iedereen zijn gewaarborgd.
Pompeo ondersteunde die oproep. Hij zei te hopen dat de rechten van alle Afghanen worden beschermd en er sociale vooruitgang wordt geboekt, onder meer met betrekking tot de rol van vrouwen in het openbare leven. „Welk politiek systeem u kiest, is natuurlijk aan u”, voegde hij daaraan toe.
De Taliban stelden daartegenover dat Afghanistan een onafhankelijk staat moet zijn en in de toekomst een islamitisch bestel moet hebben.
NU 12.09.2020 In de Qatarese hoofdstad Doha zijn zaterdagochtend vredesbesprekingen begonnen tussen de Taliban en Afghanistan. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan decennia van onrust die tot de dood leidden van tienduizenden Afghanen.
De onderhandelingen werden maandenlang uitgesteld na een geschil over de vrijlating van gevangenen van beide kanten. Medio augustus werd een laatste akkoord gesloten over de vrijlating van zo’n vijfduizend Talibanstrijders.
Mede daardoor vindt de start van de besprekingen plaats op een bijzonder moment: vrijwel exact negentien jaar nadat een terroristische aanslag op de WTC-torens in New York leidde tot ingrijpen van de VS in Afghanistan.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, wat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is ook bij de nieuwe besprekingen aanwezig.
“Tijdens deze onderhandelingen moeten we grote obstakels overkomen, maar Afghanistan moet weg van het pad van corruptie en destructie. Jullie (de Taliban en Afghaanse regering, red.) gaan uitmaken welk politieke systeem tot vrede gaat leiden”, sprak Pompeo beide partijen toe.
‘Afghanistan moet onafhankelijk zijn, met een islamitische systeem’
De Verenigde Staten hebben als eis gesteld aan de onderhandelingen dat de Taliban voortaan Afghanistan ‘bewaakt’ en het land niet meer gebruikt zal worden als uitvalsbasis voor terreurgroepen. De hoofdonderhandelaar van de Taliban ging daar in zijn openingsstatement nog niet op in. “Afghanistan moet een onafhankelijke staat worden, met een islamitisch systeem”, sprak hij.
Momenteel zijn er nog enkele duizenden Amerikaanse troepen in het land gestationeerd, die stapsgewijs worden overgeplaatst naar de Verenigde Staten. Medio 2021 moeten de Verenigde Staten de overplaatsing hebben afgerond.
Een afgevaardigde van de Afghaanse regering gaf aan uit te kijken naar de aankomende onderhandelingen. Daarbij is volgens de regering continu internationale hulp nodig, maar moeten beide partijen de ruimte krijgen om ‘respectvol’ met elkaar te botsen op bepaalde vlakken.
Ook ging de vertegenwoordiger in op de begeerde staakt-het-vuren. “Het huidige geweld tegen de Afghaanse bevolking kent geen winnaar. In alle regio’s moeten wapens worden neergelegd.”
NOS 12.09.2020 In de Qatarese hoofdstad Doha zijn de vredesbesprekingen begonnen tussen de islamitische Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het vredesoverleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
De minister van Buitenlandse Zaken van Qatar zei bij de openingsceremonie, die ook werd bijgewoond door zijn Amerikaanse ambtgenoot Pompeo, te hopen op een uitkomst zonder winnaars of verliezers. “De partijen moeten boven elke vorm van verdeeldheid uitstijgen”, aldus minister Thani.
Pompeo riep de partijen op om geweld en corruptie in te ruilen voor vrede en voorspoed. “Jullie onderhandelen niet alleen voor deze generatie Afghanen, maar ook voor toekomstige generaties”, zei hij. Het is volgens hem aan de Afghanen zelf voor welk politiek systeem er straks gekozen zal worden.
Moeizame onderhandelingen verwacht
Het hoofd van de onderhandelingsdelegatie van de Afghaanse regering zei vooraf dat de partijen het niet over alles eens hoeven te worden, maar dat het wel belangrijk is dat er een akkoord “in ieders belang” uitrolt.
De Taliban verwachten moeizame onderhandelingen waarin geduld belangrijk zal zijn, maar die uiteindelijk moeten leiden tot een “vredig en stabiel” Afghanistan.
Afgevaardigden van de Taliban en Afghaanse regering spreken hun wens uit om een duurzame vrede te bereiken (engels vertolkt).
Vredesonderhandelingen Taliban en Afghaanse regering begonnen
De vredesgesprekken zijn historisch; de partijen zaten nog nooit eerder met elkaar om de tafel. De VS zijn verantwoordelijk voor het raamwerk van de onderhandelingen door . met de Taliban uit februari, waarin onder meer werd afgesproken 5000 gevangenen vrij te laten.
Vóór dat akkoord weigerden de Taliban met de regering om de tafel te gaan. “De Taliban zien de Afghaanse regering als een marionet van de Amerikanen, dus ze wilden alleen praten met de VS”, zegt correspondent Aletta André in het NOS Radio 1 Journaal.
Politieke toekomst Afghanistan
De aanslagen op 11 september 2001 in de VS, gisteren negentien jaar geleden, waren de start van het conflict in Afghanistan. Inmiddels is het de langstlopende oorlog in de Amerikaanse militaire geschiedenis.
Volgens correspondent André is er met name onder president Trump vaart gezet achter het vredesproces. “Het voornaamste doel is de gesprekken af te ronden voor de presidentsverkiezingen, zodat de troepen definitief teruggetrokken kunnen worden”, aldus André. Daarmee kan Trump een verkiezingsbelofte inlossen.
In de overeenkomst met de VS is afgesproken dat de partijen het in Doha onder meer eens moeten worden over een permanent staakt-het-vuren. Of dat gaat lukken, is volgens André de vraag. “Het zal ook over de politieke toekomst van Afghanistan gaan”, zegt ze.
“Hoe gaat het land bijvoorbeeld bestuurd worden? Wat blijft er over van de grondwet en van de democratische instituten en systemen die na 2001 tot stand zijn gekomen in samenwerking met de VS? En hoe gaan de huidige gekozen machthebbers de macht delen met de huidige leden van de Taliban”, zo somt ze een aantal twistpunten op.
Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat willen ze?
André verwacht dat het 21-koppige onderhandelingsteam van de Afghaanse regering zo min mogelijk aan de huidige situatie zal willen veranderen. Daarnaast is het de vraag in hoeverre het eveneens 21 mensen tellende Taliban-team bereid is tot compromissen.
“In hun oorspronkelijke standpunten willen ze terug naar het extreem strenge islamitische emiraat waar ze in de jaren 90 over heersten”, legt André uit. “In de gebieden waar ze nu aan de macht zijn, zie je ook dat het best streng is. Hoewel meisjes wel naar school gaan, kunnen vrouwen niet echt meedoen in het openbare leven.”
“Verder hebben leiders en woordvoerders van de Taliban de afgelopen jaren meermaals gezegd de grondwet te willen herschrijven en dat de Afghaanse democratie in de huidige vorm een westers importproduct is waar ze niet achter staan. Dus er ligt nog heel veel op tafel.”
AD 12.09.2020 Vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en de Taliban zijn vandaag begonnen aan onderhandelingen die vrede moeten brengen in het decennia door geweld verscheurde land. In de Qatarese hoofdstad Doha ontmoetten delegaties elkaar voor de officiële opening van het vredesberaad.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de speciale Amerikaanse gezant voor Afghanistan Zalmay Khalilzad waren bij de plechtigheid aanwezig. Pompeo riep de partijen op ,,de kansen met beide handen aan te pakken” om veiligheid te garanderen, niet alleen voor deze maar ook voor de komende generaties, ,,voor uw kinderen maar ook uw kleinkinderen”.
Gastheer is sjeik Mohammed ben Abderrahman Al-Thani, minister van Buitenlandse Zaken van Qatar. Zijn land zal er volgens hem alles aan doen de onderhandelingen te ondersteunen waar uiteindelijk een overeenkomst uit moet rollen op basis van ,,geen winnaars en geen overwonnenen”.
De Taliban spraken in februari in Qatar met de VS af bereid te zijn tot onderhandelen als circa 5000 opgepakte opstandelingen zouden worden vrijgelaten. Los daarvan sloot Washington toen ook een akkoord met de regering in Kabul, waarin op vredesgesprekken en terugtrekking van de Amerikaanse en andere internationale troepen werd aangestuurd.
Hoop
De recente vrijlating van de laatste gevangen Talibanleden maakte de weg vrij voor het begin van de onderhandelingen. De Afghaanse regering deed dit met tegenzin en loopt dan ook niet over van enthousiasme.
De delegatieleider uit Kabul dankte vandaag wel de Taliban bij de opening in Doha voor het vrijlaten van gevangenen en sprak de hoop uit op een blijvende vrede waar het Afghaanse volk zo naar verlangt. ,,Deze dag zal herinnerd worden als het eind van het lijden van ons volk.”
Hij riep op tot een ,,humanitair staakt-het-vuren” in het hele land. Beide partijen hoeven het niet over alles eens te worden, maar moeten met elkaar in gesprek blijven om alternatieve oplossingen aan te kunnen dragen. Hij riep de Taliban op in te stemmen met een systeem waarin de belangen van iedereen zijn gewaarborgd.
Pompeo ondersteunde die oproep. Hij zei te hopen dat de rechten van alle Afghanen worden beschermd en er sociale vooruitgang wordt geboekt, onder meer met betrekking tot de rol van vrouwen in het openbare leven. ,,Welk politiek systeem u kiest, is natuurlijk aan u”, voegde hij daaraan toe.
De Taliban stelden daartegenover dat Afghanistan een onafhankelijk staat moet zijn en in de toekomst een islamitisch bestel moet hebben.
Minister Shah Mehmood Qureshi begroet mede-oprichter van de Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar EPA
NOS 11.09.2020 In Qatar worden komend weekend vredesonderhandelingen gehouden tussen de islamitische Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het vredesoverleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
De Afghaanse regering stuurt vandaag een team onderhandelaars naar de Qatarese hoofdstad Doha, waar de onderhandelingen morgen van start gaan. Gisteren zijn al zes Talibanleden die vastzaten vanwege aanslagen op Afghaanse troepen naar Qatar gevlogen. Hun vrijlating was een wens van de Taliban, maar enkele westerse landen, waaronder Frankrijk en Australië, hadden daartegen bezwaar aangetekend. Onder de slachtoffers van de aanslagen waren ook Fransen en Australiërs.
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
De vredesonderhandelingen zijn het gevolg van een akkoord in februari tussen de Verenigde Staten en de Taliban. In ruil voor de terugtrekking van de Amerikaanse troepen en de vrijlating van Taliban-gevangenen eiste de VS dat de Taliban aan vredesonderhandelingen zouden deelnemen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo opent de onderhandelingen zaterdag. Hij noemt het vredesoverleg “een historisch moment” en een kans voor Afghanistan om een eind te maken aan tientallen jaren oorlog en bloedvergieten.
NOS 02.09.2020 De Amerikaanse regering heeft een eerdere dreiging met sancties tegen medewerkers van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag waargemaakt. Minister Pompeo van Buitenlandse Zaken zegt dat de hoofdaanklager van het Strafhof, Fatou Bensouda, op de zwarte lijst is gezet. Pompeo noemt het ICC een “kapot en corrupt instituut”.
Ook een van Bensouda’s medewerkers, Phakiso Mochochoko, staat op de Amerikaanse zwarte lijst van personen die worden gezien als een bedreiging voor de nationale veiligheid. Er kan nu onder meer beslag worden gelegd op hun bezittingen in de VS. Mensen en bedrijven die zaken met hen doen, kunnen in de problemen komen.
Aan een aantal andere medewerkers van het ICC zijn visumbeperkingen opgelegd. Die beperkingen golden al voor Bensouda. Ze mag de VS alleen nog in om de Verenigde Naties in New York te bezoeken.
Oorlogsmisdaden Afghanistan
Belangrijkste aanleiding voor de sancties is het besluit van het Strafhof om onderzoek te doen naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Afghanistan vanaf 2003. Het Strafhof richt zich niet alleen op de Taliban en de Afghaanse autoriteiten maar ook op het Amerikaanse leger en Amerikaanse geheime diensten.
Hoofdaanklager Bensouda zei in 2017 al dat het Amerikaanse leger en inlichtingendiensten in Afghanistan gevangenen hebben mishandeld, gemarteld en vernederd, vooral in de periode 2003-2004.
Dat de Amerikanen worden aangeklaagd door het ICC, dat door de VS zelf niet wordt erkend, is tegen het zere been van de regering-Trump. De president tekende daarom in juni al een decreet waarmee sancties tegen medewerkers van het Strafhof mogelijk werden.
Israëlische misdrijven
Verder zint het de Amerikaanse regering niet dat het Strafhof onderzoekt of Israëliërs misdrijven hebben begaan tegen Palestijnen. Bensouda kondigde dat onderzoek eind vorig jaar aan. De Amerikanen vinden dat het hof daar niet over gaat.
Mensenrechtenorganisaties hebben de Amerikaanse acties tegen het ICC veroordeeld. Humans Right Watch noemt het “pervers” dat sancties die zijn bedoeld om misdadigers te straffen nu worden ingezet tegen degenen die internationale misdadigers vervolgen.
Tegenmaatregelen
Minister Blok van Buitenlandse Zaken sprak eerder dit jaar zijn verontrusting uit over de sancties tegen medewerkers van het Internationaal Strafhof. Hij dreigde ook met tegenmaatregelen.
NOS 02.09.2020 De Afghaanse regering heeft bijna 200 Talibanstrijders vrijgelaten uit de gevangenis. Ze maken deel uit van een groep van 400 zwaar gestrafte Taliban. Vorige maand bepaalden Afghaanse volksvertegenwoordigers dat de strijders op vrije voeten moesten komen.
Met de vrijlating moet het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij kunnen beginnen. De vrijlating is onderdeel van een overeenkomst die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan.
Een van de eisen van de Taliban was de vervroegde vrijlating van 5000 strijders uit de gevangenissen. Duizenden Talibanstrijders zijn al vrijgelaten, maar over de laatste 400 gevangenen werd pas vorige maand een beslissing genomen; het gaat om Taliban die in verband worden gebracht met terroristische aanslagen. Ongeveer 150 van hen waren veroordeeld tot de doodstraf.
Twintig jaar oorlog voorbij
De Talibanstrijders werden vrijgelaten uit een gevangenis in de hoofdstad Kabul. Rond dezelfde tijd lieten de Taliban zes leden van de Afghaanse veiligheidsdiensten gaan, die zij al enige tijd vasthielden.
Het is niet duidelijk wanneer de laatste 200 gevangen Talibanstrijders worden vrijgelaten. De verwachting is dat het vredesoverleg daarna binnen een paar dagen begint.
De vredesonderhandelingen moeten een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
Telegraaf 18.08.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is dinsdag opgeschrikt door een raketaanval. De projectielen sloegen in bij de zogenaamde Groene Zone, waar zich buitenlandse ambassades en het NAVO-kantoor bevinden. Een aantal raketten zouden in de buurt van het presidentiële paleis zijn ingeslagen. Twee verdachten zijn opgepakt, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De autoriteiten zeggen dat veertien raketten zijn afgevuurd vanuit twee voertuigen. Zeker tien burgers raakten gewond, onder wie vier kinderen. „De meeste projectielen raakten huizen van burgers in Kabul”, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat het zwaarbewaakte gebied na de aanval in lockdown is geplaatst. Medewerkers van diplomatieke posten zochten een veilig heenkomen in versterkte ’safe rooms’ .
„Alle diplomatieke functionarissen in ambassades in de Groene Zone zijn overgebracht naar safe rooms in het diplomatieke district”, zei een hoge westerse veiligheidsfunctionaris. Daar moeten ze blijven tot het weer veilig is.
De aanval vond plaats op de Afghaanse Onafhankelijkheidsdag. President Ashraf Ghani deed voor de beschieting mee aan een ceremonie in het presidentieel paleis. Zijn beëdiging werd eerder dit jaar ook al verstoord door raketvuur.
De beschieting komt op een gevoelig moment. De Afghaanse regering en de radicaal-islamitische Taliban beginnen vermoedelijk binnenkort aan hun vredesoverleg. Dat moet van start gaan als de regering de vrijlating heeft afgerond van Talibangevangenen.
AD 18.08.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is vandaag opgeschrikt door een raketaanval. De projectielen sloegen in bij de zogenaamde Groene Zone, waar zich buitenlandse ambassades en het NAVO-kantoor bevinden. Een aantal raketten zou in de buurt van het presidentiële paleis zijn ingeslagen. Twee verdachten zijn opgepakt, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De autoriteiten zeggen dat veertien raketten zijn afgevuurd vanuit twee voertuigen. Zeker tien burgers raakten gewond, onder wie vier kinderen. ,,De meeste projectielen raakten huizen van burgers in Kabul”, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat het zwaarbewaakte gebied na de aanval in lockdown is geplaatst. Medewerkers van diplomatieke posten zochten een veilig heenkomen in versterkte ‘safe rooms’ .
Safe rooms
,,Alle diplomatieke functionarissen in ambassades in de Groene Zone zijn overgebracht naar safe rooms in het diplomatieke district”, zei een hoge westerse veiligheidsfunctionaris. Daar moeten ze blijven tot het weer veilig is.
De aanval vond plaats op de Afghaanse Onafhankelijkheidsdag. President Ashraf Ghani deed voor de beschieting mee aan een ceremonie in het presidentieel paleis. Zijn beëdiging werd eerder dit jaar ook al verstoord door raketvuur.
De beschieting komt op een gevoelig moment. De Afghaanse regering en de radicaal-islamitische Taliban beginnen vermoedelijk binnenkort aan hun vredesoverleg. Dat moet van start gaan als de regering de vrijlating heeft afgerond van Talibangevangenen.
AD 14.08.2020 De Afghaanse autoriteiten zijn begonnen met de vrijlating van 400 gevangen genomen strijders. Als dat gebeurd is, is de laatste horde weggenomen om de opstandelingen aan tafel te krijgen en de vredesbesprekingen te hervatten.
De radicaal-islamitische verzetsorganisatie had om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten als voorwaarde gesteld dat deze groep, als laatste van in totaal 5000 opgepakte Taliban, de gevangenis zou mogen verlaten. Dat was in regeringskringen omstreden omdat deze te boek stonden als zeer gevaarlijk. Een aantal van hen werd beschuldigd van het plegen van zware aanslagen, met veel burgerslachtoffers onder wie buitenlanders.
President Ashraf Ghani gaf niettemin zondag opdracht hen op vrije voeten te stellen. Om te beginnen moet dat leiden tot een wapenstilstand in heel Afghanistan. Woordvoerder Shaheen van de Taliban zei dat een bestand onderdeel zal zijn van het vredesoverleg.
De vredesonderhandelingen zullen worden gehouden in de Qatarese hoofdstad Doha en beginnen op het moment dat de laatste gevangene is vrijgelaten.
De Afghaanse president Ashraf Ghani (vierde van links) bij de Loya Jirga EPA
NOS 09.08.2020 Duizenden Afghaanse volksvertegenwoordigers hebben vandaag besloten dat 400 zwaar gestrafte Talibanleden vrijgelaten mogen worden. Het besluit is een belangrijke stap om het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij door te laten gaan.
De vrijlating is onderdeel van een deal die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over het terugtrekken van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. Een van de eisen die de Taliban toen op tafel legde, was de vervroegde vrijlating van in totaal 5000 Taliban-gevangenen uit de gevangenissen.
De Afghaanse regering liet eerder al duizenden gevangenen vrij, maar deze laatste groep vond de regering tot nu toe nog te gevaarlijk om op vrije voeten te stellen. “Er zitten gevangenen bij die in verband worden gebracht met grote terroristische aanslagen waarbij ook veel burger- en buitenlandse slachtoffers vielen”, zegt correspondent Aletta André. “150 van hen waren al veroordeeld tot de doodstraf.”
Laatste barricade
Volgens André was dit de laatste barricade waar het begin van de gesprekken op vastliep. “Als die vrijlating klaar is, kunnen de gesprekken daarna binnen een paar dagen beginnen.”
Het besluit werd genomen tijdens de Loya Jirga, een grote vergadering van volksvertegenwoordigers in de hoofdstad Kabul. De Afghaanse regering vroeg daar om advies over de vrijlating. Er waren onder meer stamoudsten, politici en andere leiders bij aanwezig.
Niet iedereen in Afghanistan is het eens met de vrijlating. “Voor sommigen is het heel slecht nieuws, maar veel leiders juichen het toe. Ze zijn blij dat de gesprekken met de Taliban kunnen gaan beginnen.”
MSN 09.08.2020 De Afghaanse regering heeft zondag een belangrijke horde genomen richting vredesonderhandelingen met de Taliban. President Ashraf Ghani heeft getekend voor de vrijlating van vierhonderd strijders van de terreurbeweging.
Daarmee zijn sinds begin dit jaar vijfduizend strijders vrij. De beweging wilde pas praten zodra dat aantal was behaald. „De Taliban moeten nu laten zien niet bang te zijn zich te committeren aan een wapenstilstand”, tweet de woordvoerder van Ghani.
Veel verworvenheden worden teruggedraaid nu de Taliban weer de baas zijn in Afghaanse regio’s, stelt Human Rights Watch. ‘Waar de Taliban regeren worden rechten beknot’.
Na drie dagen vergaderen op de zogeheten Loya Jirga – een soort volksvergadering waar meer dan drieduizend stamoudsten en politici op afkwamen – is de regering akkoord met de vrijlating van vierhonderd gevangenen, voorlopig de laatsten.
Ghani had het congres bijeengeroepen omdat er binnen zowel zijn regering als de Afghaanse samenleving discussie was over de voorwaarden aan de vrijlating. De groep strijders in kwestie is volgens Reuters verantwoordelijk voor een aantal van de zwaarste aanslagen in Afghanistan.
De beweging is tot en met 2001 aan de macht geweest in Afghanistan maar is in de jaren daarna nog onverminderd gewelddadig aanwezig geweest. Recent is het aantal aanslagen door de Taliban opgevoerd.
Amerikaanse troepen
Zodra de groep gevangenen op straat staat, zijn sinds begin dit jaar vijfduizend Talibanstrijders op vrije voeten; precies zoals de groep begin dit jaar met de Amerikaanse regering heeft afgesproken. De Verenigde Staten gaan op hun beurt de militaire aanwezigheid in Afghanistan afbouwen, een (her-)verkiezingsbelofte van de Amerikaanse president Donald Trump.
In de loop van komende week staan in Qatar de eerste ontmoetingen tussen Afghaanse regeringsfunctionarissen en vertegenwoordigers van de Taliban op het programma. De Afghaanse delegatie zal worden geleid door oud-president Hamid Karzai.
De gesprekken beginnen zodra de laatste strijder de gevangenis heeft verlaten, zegt Karzai tegen lokale media. In de slotresolutie van de Loya Jirga formuleerde de Afghaanse regering vast een aantal wensen. De wapens dienen per ommegaande te worden neergelegd en buitenlandse strijders moeten worden overgedragen aan hun land van herkomst.
Afghaanse veiligheidstroepen op het gebouw. Foto: REUTERS
De Standaard 03.08.2020 IS heeft een aanval op een Afghaanse gevangenis opgeëist. Zeker 29 personen zijn om het leven gekomen in de gevangenis bij Jalalabad, in het oosten van het land. Meer dan duizend gevangenen probeerden te ontsnappen, meer dan 330 gevangenen zijn vermist.
In totaal telt de gevangenis 1.793 gedetineerden. Ongeveer duizend van hen probeerden te ontsnappen maar werden opnieuw gevangen, 430 bleven in de gevangenis. ‘De rest is vermist’, meldt de woordvoerder van de gouverneur van de provincie Nangarhar. Zo’n 330 gevangenen zijn dus ontsnapt.
Het is nog onduidelijk of de aanval gepland werd om specifieke gevangenen te bevrijden. Veel van de gevangenen zijn taliban- en IS-leden. De stad werd in lockdown gezet, alle winkels werden gesloten.
Reuters spreekt van 30 IS-militanten die de aanval uitvoerden. In totaal zijn 29 mensen om het leven gekomen, onder wie minstens drie van de aanvallers. Ook zijn er minstens 43 mensen gewond, aldus een woordvoerder van de gouverneur.
De daders lieten eerst een autobom ontploffen, alvorens ze het gebouw binnendrongen. Tegelijk werd een reeks andere gebouwen onder vuur genomen. Er ontstonden hevige gevechten met de Afghaanse ordetroepen. De aanval ging de hele nacht en maandagochtend verder.
Wapenstilstand taliban
De aanval gebeurde op de derde en laatste dag van een wapenstilstand tussen de taliban – een ‘concurrent’ van IS – en de Afghaanse overheid. De partijen hadden afgesproken drie dagen niet met elkaar te vechten vanwege het islamitische Offerfeest. Honderden taliban-gevangenen werden vrijgelaten. Ook hadden de Afghaanse diensten net aangekondigd dat Assadullah Orakzai, een topman van IS, gedood was.
Een rapport van de Verenigde Naties van vorige maand spreekt van ongeveer 2.200 leden van IS in Afghanistan. Hoewel hun positie erg verzwakt is, is de terreurgroep nog steeds in staat om zulke aanvallen uit te voeren.
NU 03.08.2020 Meer dan driehonderd gedetineerden zijn maandag ontsnapt na een dodelijke aanval van Islamitische Staat (IS) op een Afghaanse gevangenis. Het doel van de terroristen van IS was om de gevangenen te bevrijden.
De bestorming op de gevangenis in de Oost-Afghaanse stad Jalalabad begon zondagavond. Ruim duizend van de circa 1.800 gevangenen gebruikten het moment om het hazenpad te kiezen.
De meeste gedetineerden konden weer worden ingerekend en werden teruggebracht naar hun cellen. Ruim driehonderd gevangenen slaagden er wel in om weg te blijven. Van hen ontbreekt tot op heden ieder spoor.
Bij de aanslag vielen 29 doden en raakten meer dan vijftig anderen gewond. Tot de slachtoffers behoren burgers, gevangenen en leden van de veiligheidstroepen. Acht gewapende mannen van IS werden gedood.
NOS 03.08.2020 Bij drie explosies en een vuurgevecht bij een gevangenis in de Oost-Afghaanse stad Jalalabad zijn meerdere doden gevallen, zeggen de Afghaanse autoriteiten. De aanval bestond uit een grote autobom, twee kleinere bommen en meerdere schutters. Hij is opgeëist door de Islamitische Staat.
Het is de tweede dag van een driedaags staakt-het-vuren tussen de regering en de Taliban. Dat werd afgekondigd vanwege het islamitische Offerfeest, dat vrijdag begon. Tot nu toe werd het staakt-het-vuren gerespecteerd.
De Taliban ontkenden eerder de betrokkenheid tegenover persbureau AP. Later werd de aanslag opgeëist door IS. Het is vaak niet meteen duidelijk welke van de twee terreurgroepen erachter zit, maar IS claimt in Afghanistan de meeste aanslagen.
Gisteravond zei de Afghaanse inlichtingendienst dat niet ver van de plek van de aanval in Jalalabad een hooggeplaatste IS’er is gedood.
Telegraaf 03.08.2020 Meer dan driehonderd gevangenen zijn nog voortvluchtig na een aanval van terreurgroep Islamitische Staat (IS) op een Afghaanse gevangenis. Die begon zondag en heeft volgens de autoriteiten aan 29 mensen het leven gekost, onder wie burgers en gevangenen. Ook raakten zeker vijftig personen gewond.
Bij de gevangenis in Jalalabad ging eerst een autobom af. Daarna openden aanvallers het vuur op de bewakers. Tijdens de chaos sloegen veel van de bijna 1800 gevangenen op de vlucht. Een woordvoerder van de gouverneur van de oostelijke provincie Nangarhar zegt dat ruim duizend gevluchte gedetineerden weer zijn opgepakt.
Een gevangene die achter was gebleven in de gevangenis, vertelde telefonisch dat de aanvallers zich verschansten in het complex. „Soms is het stil en dan begint het schieten weer”, zei de man eerder op de dag. „De veiligheidstroepen lijken niet te kunnen oprukken omdat de aanvallers strategische plekken in handen hebben, waaronder de wachttorens.”
In de gevangenis zaten naast gewone criminelen ook extremisten vast van de Taliban en IS. Die laatste groep heeft de verantwoordelijkheid voor de aanval opgeëist. De autoriteiten hadden een dag voor de aanval op de gevangenis bekendgemaakt dat een hoge leider van IS was gedood in de omgeving van de stad.
Een lokale politicus vertelde dat het openbaar leven in de Jalalabad volledig is stilgelegd door de strijd bij de gevangenis. „Winkels zijn dicht. De stad is helemaal leeg.”
De Brexit-onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen.
Telegraaf 20.08.2020
Waar zitten de knelpunten !!!
“Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
AD 22.08.2020
Telegraaf 03.07.2020
Telegraaf 01.07.2020
VK 30.06.2020
Geen handelsdeal indien geen compromissen –> Harde Brexit
De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag 07.07.2020 gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit’.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week 30.06.2020 verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december 2020 aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari 2021 zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
31 december 2020
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december 2020 definitief alle banden met de EUverbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
NO DEAL ???
Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost 06.09.2020 duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
Telegraaf 05.09.2020
Vetorecht EU
De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag 05.09.2020.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 24.07.2020
Telegraaf 24.07.2020
AD 29.06.2020
Telegraaf 24.06.2020
Overleg 16.06.2020
In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering 16.06.2020 tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar ’nieuw momentum’ om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Telegraaf 06.06.2020
Geen verzoek om brexit-uitstel
Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen.
Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag 12.06.2020 na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel brexit-uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober 2020 klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar maandag 15.06.2020 in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Telegraaf 08.06.2020
Hervatting na Corona
De Britse premier Boris Johnson hervatte de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vloog voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldde de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot 31 december 2020 van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni 2020 moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december 2020 wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
BEKIJK OOK;
Meer over de Britse verkiezingen: In ons liveblog volgt u de uitslagenvan minuut tot minuut.
Lees alles over het vertrekvan de Britten uit de EU in het Brexit-dossier
MSN 06.09.2020 Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Het Verenigd Koninkrijk stapte eerder dit jaar uit de EU. Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
“We accepteren geen bepalingen waarmee ze controle krijgen over ons geld of de manier waarop we dingen regelen in het Verenigd Koninkrijk”, aldus Frost, die zei dat zijn land geen “satellietstaat” van Brussel mag worden. “Dat zou niet omstreden moeten zijn. Dat is wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn.”
Frost uitte ook kritiek op de onderhandelaars en regering van premier Theresa May, die vorig jaar is vervangen door haar partijgenoot Boris Johnson. Zij probeerden volgens de onderhandelaar te bluffen op “cruciale momenten” in het brexitoverleg, maar daar zou doorheen zijn geprikt.
De EU leerde daardoor volgens Frost dat het de harde opstelling van de Britten met een korreltje zout kon nemen. Londen probeert de EU nu te doen inzien “dat we menen wat we zeggen en dat ze onze positie serieus moeten nemen”, aldus de Britse hoofdonderhandelaar.
MSN 05.09.2020 De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 25.08.2020 Met een stapel hoofdpijndossiers onder de arm maken de Britse onderhandelaars zich op voor cruciaal overleg met de Europese Unie over een brexitdeal.
Weinig vleiend typeerde EU-onderhandelaar Michel Barnier vorige week het tweedaagse overleg in Brussel met het Verenigd Koninkrijk over een brexitakkoord als ‘teleurstellend’ en ‘een verspilling van kostbare tijd’. De kans op het sluiten van een deal voor de deadline van 31 oktober slonk volgens hem aanzienlijk. Achter de schermen lijken beide partijen wel degelijk nader tot elkaar te komen, zij het noodgedwongen.
Premier Micheál Martin van Ierland verwoordde deze zweem van optimisme na een ontmoeting met zijn Britse ambtsgenoot Boris Johnson. Aan de vooravond van de zevende ronde van onderhandelingen meende hij een lichte verschuiving in de opstelling van het Verenigd Koninkrijk (VK) te zien. Nu de tijd begint te dringen verandert de Britse vuist langzaam in een open hand.
De coronacrisis raakt de economie van Groot-Brittannië bijzonder hard. Met een krimp van 20,4 procent in het tweede kwartaal verkeert het land in een depressie. Martin constateerde dat de financiële effecten van de pandemie het uitzicht op een akkoord vergroten. ,,We zitten niet te wachten op een tweede mokerslag, veroorzaakt door een ‘no deal’ of een halfbakken akkoord”, gaf hij aan.
Obstakel uit de weg
In juli kwamen beide kampen al nader tot elkaar. De EU accepteerde na lang verzet de eis van het VK om het Europese Hof van Justitie geen rol te laten spelen in de toekomstige relatie. Het wegnemen van dit obstakel stemde de Britten positiever. Hoofdonderhandelaar David Frost sprak de hoop uit in september met de EU een akkoord te presenteren.
Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft
De gesprekken van vorige week, door een diplomaat vergeleken met ‘schaduwboksen’, moesten een stevige basis leggen voor de komende periode. Getuige de barse woorden van Barnier en Frost (‘weinig progressie’) lukte dit nauwelijks. De hoofdpijndossiers waren te talrijk om in 48 uur plooien glad te strijken. Zo onbuigzaam als beide topambtenaren overkwamen, lijkt de situatie echter niet te zijn.
Aan de horizon gloort een akkoord over de visserij. De EU eist dat Europese vloten dezelfde toegang behouden tot Britse wateren. Het VK wil dat alleen toestaan als de EU jaarlijkse evaluaties van de quota inbouwt. Het land wil data van de locatie van de vispopulatie als graadmeter gebruiken. De EU staat hiervoor open, mits andere factoren worden meegewogen.
Staatssubsidie vormt een heter hangijzer. Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari, als de brexit officieel van kracht wordt, zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft. De EU wil dat daarbij niet wordt afgeweken van de Europese regelgeving. Anders bestaat volgens Barnier het risico dat Westminster Europese concurrenten uit de markt prijst. Om voortgang te boeken moet het VK op dit punt terrein prijsgeven.
Vrachtwagens
Een minstens zo lastig vraagstuk is het Britse verzoek om vrachtwagenchauffeurs die de EU binnenrijden, geen strobreed in de weg leggen. De regering van Johnson wil dat ze het recht behouden om zonder procedurele hindernissen de oversteek naar Turkije te maken. Ook willen ze twee keer vracht kunnen lossen in een specifiek Europees land en in totaal drie stops in de EU kunnen maken.
De EU gaat het eisenpakket in deze vorm niet accepteren, omdat het te veel lijkt op de voordelen van het lidmaatschap van de unie. Barnier waarschuwde in juli al dat de EU hierover geen compromissen sluit. Om de kans op een deal in leven te houden moet het VK beseffen dat aan de brexit negatieve consequenties kleven.
Tijdens wekelijkse gespreksrondes in september worden de buigzaamheid en de wil om de impasse te doorbreken bij beide partijen echt getest. Johnson leek lang geen water bij de wijn te willen doen. Zelfs vanaf zijn ziekbed in St Thomas’ Hospital, waar hij vocht tegen het coronavirus, liet hij weten niet te zullen afwijken van zijn harde lijn. Als zijn Ierse collega Martin gelijk heeft, ligt dat nu toch anders.
Brexit-onderhandelaar Michel Barnier en woordvoerder Daniel Ferrie van de Europese Commissie na hun gesprek met de Britse onderhandelaar David Frost vrijdag.Beeld EPA
Trouw 21.08.2020 En weer eindigde een onderhandelingsweek over de toekomstige relatie tussen de Britten en de EU zonder doorbraak. In korte verklaringen lieten beide partijen vrijdag weten dat er ‘weinig vooruitgang’ is geboekt. Met nog slechts enkele maanden te gaan, neemt de kans dat het misgaat verder toe.
Hoofdonderhandelaars David Frost en Michel Barnier ontmoetten elkaar meerdere keren deze week. Woensdagavond dineerden ze samen, vrijdagochtend was er een gezamenlijk ontbijt. Een iets informelere setting, wellicht zou dat de vastgelopen gesprekken goed doen.
Helaas. Weer brachten de slotverklaringen van een week onderhandelen niets. En dat terwijl er dit najaar toch echt een akkoord moet liggen, wil het niet alsnog op een harde breuk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie uitdraaien.
Onder druk van de Britten besloten beide partijen extra onderhandelingsrondes in de zomer toe te voegen om de tijd die nog rest tot eind dit jaar zo efficiënt mogelijk te benutten. De Britse premier Boris Johnson besloot in het voorjaar dat, ondanks de coronacrisis, de Britten geen uitstel wilden van de onderhandelingstermijn met de EU. De deadline van 31 december bleef 31 december, met als gevolg dat de uiterst gecompliceerde onderhandelingen in moordend tempo moeten worden afgerond.
Van onderhandelen is nauwelijks sprake
Maar ondanks de vele gespreksrondes komen beide partijen amper dichter tot elkaar. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar David Frost komt dat omdat de EU eist dat het Verenigd Koninkrijk op de meest gevoelige dossiers – visserij en het verlenen van staatssteun – veel EU-regels blijft volgen. Zolang die hobbels niet zijn genomen, valt er ook over andere onderwerpen niet te praten. Dat maakt het volgens Frost ‘onnodig ingewikkeld’ om progressie te boeken.
De Brusselse lezing is, niet verrassend, geheel anders. Al weken beklaagt Barnier zich over de stugge houding van de Britten, die amper met nieuwe voorstellen komen. Daardoor is er van onderhandelen nauwelijks sprake, aldus Barnier. “De gesprekken komen zo niet vooruit.”
De volgende onderhandelingsronde staat gepland in de week van 7 september. De EU heeft aangegeven dat er uiterlijk eind oktober een akkoord moet liggen om te zorgen dat er nog voldoende tijd is voor ratificatie, bijvoorbeeld in het Europees parlement. En omdat er nog geen compromis in zicht is, zijn de komende maanden cruciaal. Een nieuwe brexit-soap is in aantocht.
Lees ook:
Via een achterdeurtje kúnnen Londen en Brussel tijd winnen voor de brexit
RTL 23.07.2020 Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich zorgen om het stukgelopen overleg tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over een handelsdeal. Ze vrezen voor ‘chaos en gedoe’ als de overgangsperiode waarin de Britten zich aan de Europese regels houden na de brexit eind dit jaar afloopt.
Als dat gebeurt, kan dat volgens de werkgeversorganisaties tot grote schade voor Nederlandse en Britse ondernemers leiden. “Dit komt bovendien bovenop de huidige economische malaise en kunnen we echt niet gebruiken.”
Stugge Britten
VNO-NCW en MKB-Nederland reageren op uitspraken van EU-onderhandelaar Michel Barnier. De Fransman zei na afloop van de laatste onderhandelingsronde dat het ‘onwaarschijnlijk’ is dat de Europese Unie met de Britten een akkoord bereikt. Barnier vindt dat de Britten zich stug opstellen.
De Nederlandse ondernemersorganisaties zijn nu bang dat er ondanks alle eerdere inspanningen om een no-dealbrexit te vermijden, alsnog zo’n scenario opdoemt. Tegelijkertijd zijn Nederlandse ondernemers minder goed voorbereid op die mogelijkheid dan de laatste jaren.
Voorbereidingen treffen
“Door de coronacrisis hebben veel ondernemers logischerwijs andere zorgen aan hun hoofd gehad”, stellen de belangenorganisaties. Zij roepen ondernemers op te zorgen klaar te zijn voor douaneformaliteiten en andere veranderingen ‘die er hoe dan ook aankomen’.
NOS 12.07.2020 De Britse regering trekt bijna 790 miljoen euro uit voor de nieuwe douanefaciliteiten die na 1 januari nodig zijn. Het grensverkeer met de EU valt dan niet meer onder de regels die binnen de EU zijn afgesproken.
Dat betekent dat de Britse douane strenger gaat controleren op goederen die vanuit de EU het Verenigd Koninkrijk binnenkomen.
Terreinen, software en douaniers
Van het gereserveerde bedrag gaat zo’n 525 miljoen euro naar de bouw van douaneterreinen in het binnenland voor de controle van vrachtwagens. In havens is daar geen plaats voor. De rest van het geld is bestemd voor software, apparatuur, gebouwen en de aanstelling van 500 extra douaniers.
De bekendmaking volgt op het uitlekken van een vertrouwelijke brief van minister Truss voor Internationale Handel. Ze spreekt daarin haar zorg uit over het voornemen van de regering om de controles op goederen uit de EU weliswaar op te voeren, maar slechts geleidelijk. Pas vanaf 1 juli wordt nauwgezet gecontroleerd. Truss vreest onder meer dat smokkelaars daar misbruik van maken.
Noord-Ierland
Over het gevoelige punt van de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het VK is nog geen besluit genomen. Iedereen is het erover eens dat er tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland geen grenscontroles mogen komen.
Maar de Noord-Ierse autoriteiten willen ook geen controles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat ze daar volledig bij willen blijven horen.
Corona
De voorbereiding op de nieuwe situatie wordt verder bemoeilijkt door de coronacrisis. Het VK is sinds 31 januari geen lid meer van de EU, maar voor de regels van het grensverkeer geldt een overgangsregeling die op 1 januari afloopt. De deadline om bij de EU uitstel te vragen is al gepasseerd.
De EU en de Britse regering zijn het nog niet eens over de regels die vanaf 1 januari moeten gelden. Als de onderhandelaars het niet eens worden, betekent dat onder meer dat de EU-landen belasting gaan heffen op de import van Britse goederen en diensten en andersom.
AD 12.07.2020 De Britse regering trekt honderden miljoenen uit voor nieuwe infrastructuur aan de grens, zoals controleposten. Het land moet zo worden klaargestoomd voor het einde van de overgangsperiode na de brexit, berichten Britse media.
De regering wil 470 miljoen pond (525 miljoen euro) steken in fysieke infrastructuur en nog eens 235 miljoen pond in computersystemen en personeel. Daarvan gaat volgens de nieuwszender BBC bijvoorbeeld 10 miljoen pond naar het werven van 500 nieuwe medewerkers voor grensbewakingsdienst Border Force.
Het zou onder meer de bedoeling zijn om sommige grensposten verder in het binnenland te plaatsen. Dat moet gebeuren op plaatsen waar in de havens zelf geen ruimte is voor de uitgebreidere controles die straks nodig kunnen zijn. Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eerder dit jaar, maar houdt zich nog tot eind december aan EU-regels.
Moeizaam
Het staat nog niet vast wat daarna gaat gebeuren, omdat Brussel en Londen nog onderhandelen over de toekomstige relatie. Die gesprekken verlopen echter moeizaam en de Britse regering wil ook de overgangsperiode niet verlengen.
Minister Michael Gove van Kabinetszaken zei dat het investeringspakket van 705 miljoen pond (787 miljoen euro) moet zorgen dat zijn land klaar is voor de toekomst, ongeacht de uitkomst van het overleg met de EU. Hij zei dat de basis wordt gelegd voor de ‘meest effectieve en veilige grens ter wereld’.
MSN 08.07.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Het kantoor van Johnson verklaarde later dat de Britse regering toegewijd is aan het bereiken van een handelsovereenkomst, maar tegelijkertijd ook klaar is voor een harde brexit, dus zonder handelsdeal.
Merkel waarschuwde vorige week woensdag, de dag dat Duitsland het roterende EU-voorzitterschap op zich nam, nog dat de EU zich erop moet voorbereiden dat de onderhandelingen met de Britten kunnen mislukken.
Trouw 06.07.2020 Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
Toch gelooft Wright dat de houding nog kan veranderen. “Ik kan me voorstellen dat het bedrijfsleven in het najaar zegt: het wordt ons te veel. We hebben al Covid-19, we kunnen brexit er niet bij hebben. We hebben meer tijd nodig om de uittreding te implementeren. Daar zouden beide partijen mogelijk wel aan tegemoet willen komen.”
Maar dat zou slikken zijn voor de Britse overheid. “De EU zal dan alsnog van alles opleggen. Die zal zeggen: goed, maar in de implementatiefase moeten jullie alsnog voldoen aan de wetten van de EU. Misschien zegt ze zelfs: een implementatiefase zal jullie extra geld kosten. Op dit moment staat de regering van het Verenigd Koninkrijk daar bepaald niet voor open.”
Lees ook:
Brexit-top kan weinig meer doen dan concluderen dat het slecht gaat
Telegraaf 30.06.2020 Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk kunnen een dubbele nationaliteit aannemen als de Britse uittreding uit de Europese Unie in de praktijk onvoldoende geregeld wordt door de Britse regering. De Eerste Kamer ging dinsdag akkoord met het initiatiefwetsvoorstel hiertoe.
Nederlanders die vrijwillig een andere nationaliteit aannemen, verliezen normaal automatisch hun Nederlands staatsburgerschap. Het voorstel van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en 50PLUS voorkomt dit. Circa 100.000 Nederlanders behouden daardoor hun rechten en kunnen daardoor bijvoorbeeld zonder problemen langdurig naar Nederland komen.
Critici zoals het CDA menen dat het voorstel overbodig is omdat door het terugtrekkingsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk de burgerrechten voldoende worden gerespecteerd. De indieners zien het voorstel als een vangnet. Uiteindelijk steunden elf van de veertien partijen in de senaat het voorstel.
AD 29.06.2020 Vanaf woensdag is het onafwendbaar: uitstel van de brexit is dan niet langer mogelijk en dus zullen we over een half jaar de gevolgen gaan merken. Met of zonder deal.
Ondernemers die zaken doen met of via het Verenigd Koninkrijk hebben het al zó vaak gehoord: bereid je voor op de brexit. Tot vervelens toe. Maar, zo waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken nu, op 1 januari 2021 gaat zakendoen met de buren aan de andere kant van de Noordzee hoe dan ook veranderen.
De brexit is een feit, het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie op 31 januari 2020 al verlaten. Maar omdat er dit hele jaar nog een overgangsperiode geldt, is alles nu nog nagenoeg hetzelfde. De overgangsperiode kan vóór 1 juli nog worden verlengd, maar de Britse premier Boris Johnson is absoluut niet van plan om dat zelfs maar te overwegen. Hij heeft de Britten beloofd dat er na alle eerdere vertragingen nu geen uitstel meer zal zijn.
Campagne
En dus komt er wéér een campagne om Nederlandse ondernemers erop te wijzen dat er volgend jaar toch echt een grens komt tussen Nederland en het VK. ,,Je kijkt de deadline nu echt in de ogen”, waarschuwt Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland. ,,We vragen ook geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt.” Op die speciale site kunnen bedrijven checken hoe de brexit hen raakt.
Volgens Oosterhuis hebben veel bedrijven zich bij eerdere deadlines-die-werden-verschoven en no deal-bangmakerij al goed voorbereid. Andere ondernemers besloten vanwege de voortdurende onzekerheid hun handelspartner in het VK al te verruilen voor eentje in een ander land.
We vragen geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt, aldus Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Er komen vanaf 1 januari 2021 grenscontroles en bedrijven die goederen naar het VK im- of exporteren hebben een zogeheten EORI-nummer nodig, een identificatienummer dat de Douane gebruikt voor bedrijven die zaken doen met landen buiten de EU. Een Brits btw-nummer is nodig voor bedrijven die voor meer dan 80.197 euro verkopen in het VK. En als er geen akkoord wordt gesloten tussen de EU en het VK, is dat nummer mogelijk ook bij lagere bedragen nodig.
Ambitieus plan
Het no deal-scenario is niet denkbeeldig. De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU gaan niet van een leien dakje. Het was altijd al een ambitieus plan: binnen een jaar een akkoord bereiken over de toekomstige relatie terwijl er doorgaans járen over handelsakkoorden wordt onderhandeld. En dan is er niet eens écht een jaar de tijd: als het akkoord voor het eind van het jaar nog moet worden geratificeerd door het Europees parlement, moet er in oktober uiterlijk een deal liggen.
Een eerdere – weliswaar zachte – deadline werd al niet gehaald. Voor de zomer had er eigenlijk al een deal moeten zijn over visserij, een voor Nederland een belangrijk onderwerp. Maar de standpunten van de Britten en de EU liggen nog mijlenver uit elkaar. Zo het uitgangspunt van de Britten zijn om helemaal geen toegang te geven aan vissers uit andere landen.
Onderhandelaars ziek
Maar dat is niet het enige struikelblok: het coronavirus steekt ook een spaak in de wielen. De EU-hoofdonderhandelaar, Michel Barnier, was bijna een maand ziek door het coronavirus. Zijn Britse collega, David Frost, ging met ‘milde symptomen’ in thuisisolatie. Zes weken lagen de onderhandelingen stil – een eeuwigheid gezien de krappe tijd. Sindsdien gaan de besprekingen per videoverbinding.
Ideaal is die afstand niet. Diplomaten weten hoe belangrijk het bij spannende onderhandelingen is om je onderhandelingspartner in de ogen te kijken, je even terug te trekken in een kamertje om de laatste dingen door te spreken. Dat was lange tijd onmogelijk.
Uitzondering voor diplomaten
Bij de komende onderhandelingsronde, die vandaag begint, kan dat wel. In Londen komen een aantal onderhandelaars en petit comité bij elkaar. Formeel moet iedereen die naar het VK reist twee weken in quarantaine, maar voor diplomaten kan een uitzondering worden gemaakt. De hoop is dat deze onderhandelingsronde, die een maand duurt, een doorbraak zal opleveren.
Nederlandse diplomaten zien het somber in. De Britten zouden weinig meewerkzaam zijn en vinden het op een aantal punten niet nodig om iets vast te leggen. De EU wil dat wel en wil ook een akkoord over het totaalpakket. Impliciete boodschap: liever geen deal dan een deal op bepaalde punten. ,,Het is voor ons alles of niets”, zegt een ingewijde. ,,Het moet geen pick and choose-model worden.”
MSN 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
“Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. “Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: “We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen, “Ik ben weer fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
AD 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
,,Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. ,,Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: ,,We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen: ,,Ik ben weer zo fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
Telegraaf 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel te verdwijnen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, zo meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
In 2018 wilde nog precies de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een behoorlijke klap moet incasseren door de coronacrisis, die in het land harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
Vier jaar geleden viel een Brits referendum nipt uit in het voordeel van de brexit. Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de toekomstige relatie. Over de ’scheidingsvoorwaarden’ was al overeenstemming.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt stug vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel.
Economen vrezen dat zonder deal volgend jaar grote problemen in de onderlinge handel zullen ontstaan. Vanaf maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
AD 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel af te nemen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
Twee jaar geleden wilde nog de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een flink klap heeft moeten incasseren door de coronacrisis, die in het Verenigd Koninkrijk harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) voorspelde eerder al dat het land een van de zwaarste recessies te wachten staat in de westerse wereld. De Britse toezichthouder, de Bank of England, voorspelde voor heel 2020 een economische krimp van 14 procent.
Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de ‘scheidingsvoorwaarden’ en de toekomstige relatie.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel. Maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
NU 17.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Europese Unie (EU) hebben deze week gezegd de onderhandelingen over hun relatie na de Brexit te zullen opvoeren. Tot nu toe zit er weinig schot in. Dit zijn de vier grootste knelpunten.
Op onderstaande vier gebieden moeten de onderhandelaars zich nog een weg vinden voorbij grote meningsverschillen. Dat moet formeel gezien gebeuren voor 31 december, het einde van de transitieperiode die in werking trad na de Britse uittreding, begin dit jaar.
1. Gelijk speelveld voor bedrijven
Na die transitieperiode is het VK niet meer gebonden aan EU-regels over staatssteun aan bedrijven en de Europese standaarden voor het milieu en arbeidsrechten.
Als de Britten die standaarden laten verslappen, zouden Britse bedrijven die zakendoen in EU-landen een oneerlijk concurrentievoordeel hebben ten opzichte van Europese bedrijven, die zich nog wel aan die regels moeten houden, zegt Brussel.
De EU wil dat het VK zich vastlegt op regels en standaarden die overeenkomen met de Europese, als Britse bedrijven hun toegang tot de Europese markt willen behouden. De Britten zien dat echter als een schending van hun soevereiniteit.
2. Visserij
Het VK wil vissen in eigen wateren en die vangsten verkopen aan de 450 miljoen consumenten binnen de Europese markt.
Europese vissers willen echter ook toegang tot die Britse wateren, met afspraken vooraf over hoeveel vis zij daar kunnen vangen, zodat ze hun bedrijfsvoering kunnen plannen.
Een compromis tussen toegang tot de Europese markt voor Britse vissers aan de ene kant, en toegang tot Britse wateren voor Europese vissers aan de andere kant, blijkt moeilijk te vinden.
3. Politiesamenwerking
De Britse politie wil toegang tot verschillende EU-databases die vertrouwelijke informatie bevatten, zoals DNA-gegevens. De EU wil juridische garanties dat die gegevens zullen worden behandeld met de vertrouwelijkheid die de Europese wet vereist.
Brussel wil ook dat het VK zich houdt aan het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (ECHR). Dat beschermt de mensenrechten en politieke vrijheden in Europa en stelt elke persoon die vindt dat hun rechten zijn geschaad in staat om een landsregering voor het Europees Hof voor de Mensenrechten te dagen.
4. Bestuursrechtspraak
De EU en het VK moeten een manier vinden om toekomstige geschillen op te lossen. Hoewel er mogelijkheden zijn om een internationaal arbitrageorgaan op te richten, is er voor de EU geen hogere rechter mogelijk dan het Europees Hof.
De Britten willen op hun beurt niet dat de uitspraken van een EU-rechtbank straks leidend zijn in geschillen tussen het VK en de EU. Ze accepteren niet dat het Europees Hof het laatste woord heeft wat betreft de interpretatie van EU-wetgeving.
Telegraaf 16.06.2020 In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar „nieuw momentum” om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Of een harde Brexit – zonder handelsdeal – nog te voorkomen is, wordt de komende maanden duidelijk. Beide partijen erkenden dat er veel werk aan de winkel is. In juli zullen de gesprekken worden geïntensiveerd, zo werd aangekondigd.
Op twee terreinen zitten de onderhandelingen muurvast. Op visserij willen de Britten controle over wie er toestemming krijgt om in hun wateren te vissen, terwijl de EU alles zoveel mogelijk bij het oude wil laten. Een tweede probleem is het gelijke speelveld. De EU wil de Britten toegang geven tot de interne markt zonder quota en heffingen, maar is bang dat de Britten op gebied van sociale wetgeving en milieu onder Europese standaarden gaan zitten, wat een ongewenst concurrentievoordeel geeft.
AD 15.06.2020 Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar vanmiddag in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Bij het vertrek van de Britten uit de EU, op 31 januari, ging een overgangsperiode in die tot en met 31 december 2020 duurt. Deze wordt gebruikt om de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU te regelen. Er is ook afgesproken dat ongeveer nu – uiterlijk vóór het einde van deze maand – gekeken zou worden of die periode verlengd moet worden. De EU wil dat wel; ze staat open voor een verlenging van één of twee jaar. Johnson vindt dus echter dat het welletjes is geweest. Vanaf 1 januari volgend jaar zijn de Britten definitief helemaal weg.
Veel is al geregeld, maar een aantal belangrijke zaken nog niet. De visserij blijft bijvoorbeeld een heet hangijzer. Met name de Nederlandse, Franse, Belgische en Ierse vissers halen een groot deel van hun vangst uit de Britse wateren.
Als de Britten die afsluiten, en daar hebben ze al eens mee gedreigd, dan hebben de concurrenten van het vasteland een groot probleem. De Britten willen de controle terug, zo heeft Johnson meermaals gezegd, en dat geldt ook voor de visserij. De Britse vissers waren ook massaal voor de brexit.
Tegelijkertijd wordt 75 procent van de Britse vis geëxporteerd naar de overkant. Dat is dan weer een belangrijk onderhandelingswapen van de EU: als wij niet bij jullie mogen vissen, dan zullen we nog eens gaan bekijken of jullie bij ons je vis mogen verkopen.
Een bron dichtbij de gesprekken zei onlangs dat de Britten pas vorige maand een tegenbod hebben gedaan, in plaats van halsstarrig een compromis tegen te houden. ,,Maar een akkoord is nog heel ver weg”, aldus de bron. Haast is geboden, want de visquota voor volgend jaar moeten worden vastgesteld.
Nieuw momentum
Andere dossiers die nog steeds midden op tafel liggen, gaan over wie de gemaakte afspraken gaat controleren en over eerlijke concurrentie. Wat dat laatste betreft: de EU wil bijvoorbeeld dat Britten zich aan Europese milieuregels houden bij het produceren van goederen. Als ze dat niet doen, zijn de productiekosten lager dan in de EU en hebben Britse bedrijven dus een voordeel. De Britten zijn faliekant tegen. Ze willen juist uit de EU, omdat ze hun eigen regels willen maken.
Nog genoeg te doen, dus. Daarom is vanmiddag afgesproken om deze zomer volle bak door te onderhandelen. ,,Er is een nieuw momentum nodig”, zei parlementsvoorzitter Sassoli. Het lijkt er op dat de druk voor de zoveelste keer zo hoog wordt opgevoerd dat er op het aller-, allerlaatste wel een akkoord uit moet rollen. Dat is hoe het in Brussel altijd gaat, hoor je dan. Tegelijkertijd zullen er weinig mensen zijn die er een weddenschap op willen afsluiten.
NOS 12.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen. Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Telegraaf 05.06.2020 De onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen. Correspondent Ruud Mikkers vertelt waar de knelpunten zitten.
NOS 05.06.2020 “Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
31 december
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december definitief alle banden met de EU verbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
NOS 05.06.2020 Na een periode van relatieve rust is het vandaag opnieuw een belangrijke dag voor de brexit-onderhandelingen. De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk onderhandelen via maar liefst elf videoschermen over een nieuw handelsverdrag. Als er onvoldoende vooruitgang wordt geboekt dan stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
De Britten, die sinds eind januari al geen lid meer zijn van de EU, moeten voor 1 juli verlenging van de onderhandelingen aanvragen, anders vertrekken ze op 31 december met of zonder handelsdeal uit de Unie. Aangezien de onderhandelingen moeizaam verlopen, voorspellen veel diplomaten in Brussel dat het afsluiten van een handelsdeal voor het eind van dit jaar niet gaat lukken. De EU wil de gesprekken wel oprekken, maar aan Britse kant is verlenging niet bespreekbaar.
Sinds dit voorjaar zijn de onderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) bezig om een handelsakkoord af te sluiten. Deze week gaat het vooral over de vis; wie mag waar vissen en onder welke voorwaarden? Verder bespreken ze het gelijke speelveld; regels om oneerlijke concurrentie tegen te gaan door bijvoorbeeld staatssteun of minder strenge milieuwetgeving, zodat het Britse bedrijfsleven niet bevoordeeld wordt ten opzichte van bedrijven in de EU.
Verwijten over en weer
De sfeer is grimmig, prikkelbaar. Na de vorige onderhandelingsronde werden over en weer brieven gestuurd met verwijten. Frost ergert zich aan de Europese opstelling en vraagt zich af of zijn land “slaafs de EU-standaarden moet volgen en onder het juk moet blijven van het Europese Hof van Justitie”. De Britse onderhandelaar zegt dat de EU dit niet aan een democratisch land kan opleggen.
Barnier reageerde per brief kalm, volgens Brusselse diplomaten bijna Brits, door te zeggen dat onderhandelen via een brief en de media niet bijdraagt aan een oplossing. Bovendien moet Frost ophouden met elke keer de kers van de taart te willen eten. Maar daar zit wel een fundamenteel verschil van inzicht tussen de twee blokken. De Britten willen zoveel mogelijk verdragen, waarbij ze aparte arbitragecommissies willen, terwijl Brussel voorstander is van een zo breed mogelijk handelsverdrag met het Europees Hof als scheidsrechter.
Alle problemen lijken samen te komen in de gesprekken over de vis. De Britten willen over alle soorten vis (en dat zijn er nogal wat) aparte afspraken, een beetje zoals met Noorwegen. Maar de EU en Noorwegen hebben afspraken over zes vissoorten (kabeljauw, schelvis, schol, wijting, haring en koolvis). Bovendien eist het team van David Frost dat er elk jaar opnieuw wordt gesproken over wie hoeveel op welke plek in de Noordzee mag vangen.
De botsing over het gelijke speelveld, eerlijke concurrentie (het level playing field) is deze week nog fundamenteler geweest. Het gaat niet alleen over staatssteun, maar ook over belastingen, milieuregels en arbeidsrechten van werknemers. Het Verenigd Koninkrijk wil zo min mogelijk belemmeringen, maar de EU vindt dat ze zich ook in de toekomst aan de Europese regels moeten houden, omdat het anders oneerlijke concurrentie wordt voor de overige 27 EU-landen.
Naar Londen
Zonder uitstel zullen de onderhandelingen ook tijdens de zomermaanden gewoon doorgaan. Diplomaten verwachten dat als er iets gaat bewegen het pas in september zal zijn. “De Britten komen pas in actie als het bijna te laat is”, verzucht een ervaren diplomaat. “Ze hopen nog steeds dat er onenigheid tussen de lidstaten ontstaat en ze iedereen tegen elkaar kunnen uitspelen.”
Maar voorlopig lijkt dat nog niet het geval. In een poging om de zaak te redden is de Europese Unie van plan om naar Londen te reizen. De voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zal binnenkort, waarschijnlijk samen met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen op bezoek gaan bij Boris Johnson. De verwachting is dat de twee Europese leiders dat doen nog voor de EU-top van half juni.
NU 05.06.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn er tijdens de Brexit-onderhandelingen van deze week niet in geslaagd enige vooruitgang te boeken, zo laten beide partijen vrijdag weten. Zo lijkt het gevreesde no deal-scenario nog een stap dichterbij te komen.
“Deze week zijn er geen noemenswaardige vorderingen gemaakt. We kunnen niet zo door blijven gaan”, aldus EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier tijdens een persconferentie vrijdag.
Het Verenigd Koninkrijk kwam vrijdag naar buiten met een soortgelijke boodschap. “De vooruitgang blijft beperkt, maar onze gesprekken waren positief van toon”, aldus Britse onderhandelaar David Frost.
De EU heeft voorgesteld eind juni nog een extra onderhandelingsronde in te plannen. Het is nog niet bekend of het Verenigd Koninkrijk daarop ingaat.
Vóór 1 juli moeten de Britten beslissen of ze de transitieperiode willen verlengen tot na december en dus langer de Europese regels willen vasthouden. De regering-Johnson heeft alleen keer op keer gezegd de transitieperiode niet te willen verlengen en vanaf 2021 de Brexit helemaal rond te willen hebben.
Beide partijen geven elkaar de schuld van vastlopen onderhandelingen
De absolute deadline voor een Brexit-deal staat gepland op 31 oktober, maar zolang de onderhandelingen muurvast zitten, lijkt die deadline niet te worden gehaald.
De EU en het VK staan op veel fronten, zoals de visserij en concurrentie, nog altijd mijlenver uit elkaar. Barnier verwijt de Britten dat ze wel de lusten van de EU willen, maar niet de lasten. Aan de overkant van Het Kanaal vindt Frost juist dat Brussel onbeweeglijk is.
Naar verwachting zullen de Britse premier Johnson, Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel deze maand nog in overleg gaan om te proberen hun standpunten dichter bij elkaar te brengen. Maar als dat niet lukt, dan lijkt een harde Brexit zonder deal onvermijdelijk.
NOS 28.05.2020 De Britse premier Boris Johnson hervat volgende maand de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vliegt dan voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldt de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari uit de EU, maar tot 31 december van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
De Britse premier Boris Johnson hervat volgende maand de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vliegt dan voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldt de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
Boris Johnson gaat exit-strategie lanceren
De Britse premier Boris Johnson komt volgende week met een exit-plan om de economie weer aan te zwengelen, en het normale leven weer op te bouwen. Dat zei de premier in de eerste coronaupdate die hij weer gaf na zijn eigen besmetting met Covid-19.
Na onzekere jaren vol onderhandelingen en politieke crises stapte het Verenigd Koninkrijk op 31 januari 2020 definitief uit de Europese Unie. Feitelijk is er nog weinig veranderd, want tot eind 2020 geldt een transitieperiode. Er gaat nu onderhandeld worden, aan het eind van het jaar moeten nieuwe afspraken vastgelegd zijn in een handelsverdrag.
Maandag 30.03.2020 zullen de onderhandelingen weer hervat worden, maar de ogen zijn echter al gericht op 30 juni 2020, de zoveelste deadline in het Brexit-proces en de uiterste datum waarop de Britse premier om uitstel van de transitieperiode kan vragen.
Trouw 16.04.2020
Coronamaatregelen
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hadden de geplande onderhandelingen over hun toekomstige relatie na de Brexit opgeschort vanwege de coronavirus. Dat lieten de beide partijen weten in een verklaring. Er wordt gekeken naar alternatieve manieren om te overleggen, waaronder videoconferenties.
Telegraaf 16.05.2020
Telegraaf 15.05.2020
Onderhandelingen weer verder
Een nieuwe ronde onderhandelingen over de Brexit tussen Groot-Brittannië en de Europese Unie heeft weinig opgeleverd, afgezien van irritatie. Na vijf dagen per videoverbinding brexitgesprekken beschuldigden de twee partijen elkaar ervan dwars te liggen.
Michel Barnier, de Brexit-onderhandelaar van de Europese Commissie, klaagde dat de Britse regering de onderhandelingen probeert te rekken, terwijl de Britten tegelijk vasthouden aan hun voornemen eind dit jaar met of zonder akkoord een punt te zetten achter de relaties met de EU.
Momenteel geldt er nog een overgangsfase, maar de regering van premier Boris Johnson weigert die te verlengen. De twee partijen kunnen de overgangsperiode met twee jaar verlengen, maar daarover moet uiterlijk eind juni een besluit worden genomen.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hervatte maandag 20.04.2020 na een paar weken vertraging en onder flinke tijdsdruk hun Brexit-onderhandelingen. De leiders komen niet fysiek bijeen, maar gaan videobellen.
De agenda is nog niet bekendgemaakt, maar waarschijnlijk wordt er over sleutelonderwerpen zoals handel, veiligheidsbeleid en het visserijbeleid gesproken. De onderhandelingen duren de hele week. Op 11 mei 2020 en 1 juni 2020 beginnen nog tweeonderhandelingsrondes.
De onderhandelingen verlopen tot dusver nog niet erg soepel. Na de eerste onderhandelingsronde in maart waarschuwde EU-onderhandelaar Michel Barnier voor het gigantische verschil van inzicht aan de onderhandelingstafel.
Na die eerste ronde gooide de coronacrisis roet in het eten. Zowel EU-onderhandelaar Barnier als zijn Britse evenknie David Frost raakte vorige maand besmet met het coronavirus. Beiden zijn inmiddels weer aan het werk.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn het tijdens de vrijhandelsgesprekken eens geworden over de data waarop er over een vrijhandelsakkoord gesproken kan worden. Dat maakte de partijen woensdag 15.04.2020 in een gezamenlijke verklaring bekend.
Telegraaf 20.04.2020
Johnson bleef vijf keer weg
Premier Johnson lag in de krant onder vuur. Hij zou vijf crisisvergaderingen van zijn kabinet over de virusuitbraak hebben overgeslagen. Een anonieme bron zegt dat Johnson “niet in het weekend werkte” en was hij niet doordrongen van de ernst van de situatie.
Alle aandacht voor de brexit
Volgens de artsenvereniging heeft de regering aan het begin van de pandemie de verzekering gegeven dat er genoeg middelen op voorraad waren. “En we dachten dat we goed verzorgd werden. Maar daarna hoorden we dat het niet goed ging, dat er te weinig spullen zijn. Nu hebben we ze niet en krijgen we geen informatie.
De noodkreet van de artsen staat niet op zichzelf. De Britse regering ligt in toenemende mate onder vuur over de maatregelen die zijn genomen in de strijd tegen het coronavirus. In een reconstructie schrijft de Britse krant The Sunday Times dat de regering in het beginstadium van de crisis te weinig heeft gedaan om voorbereidingen te treffen.
Zo importeerde het Verenigd Koninkrijk in februari maar een kleine hoeveelheid beschermingsmiddelen, terwijl er intussen 279.000 mondkapjes, handschoenen en andere middelen naar China werden geëxporteerd.
De Britse minister Gove wijst de beschuldigingen van de hand. Hij bestrijdt dat Johnson verstek liet gaan bij het crisisoverleg en noemt de beschuldigingen grotesk. “De premier heeft alle belangrijke besluiten genomen.” Volgens Gove werkt Johnson met hart en ziel aan het indammen van het coronavirus.
Telegraaf 27.04.2020
Boris weer aan het werk
De Britse premier Boris Johnson gaat komende maandag 27.04.2020 weer aan het werk. Dat bevestigt een woordvoerder van Downing Street 10. Deze week meldde de krant The Daily Telegraph al dat Johnson binnen enkele dagen weer aan het werk zou gaan. De minister-president is zo goed als hersteld van een besmetting met het coronavirus.
Telegraaf 06.04.2020
Boris Johnson uit het ziekenhuis
De Britse premier Boris Johnson is zondag 12.04.2020 ontslagen uit het ziekenhuis in Londen waar hij een week lang onder meer op intensive care werd verpleegd aan de longaandoening die het nieuwe coronavirus veroorzaakt.
Hij trekt zich terug op het officiële buitenverblijf van de premier, Chequers, om verder te herstellen. Hij gaat niet onmiddellijk weer werken.
Volgens hem dankt hij zijn leven aan de mensen die hem verzorgden na zijn coronabesmetting, vertelt hij aan de BBC. Johnson heeft artsen en verpleegkundigen geprezen voor de „voorbeeldige” zorg die hij tijdens zijn coronavirusbehandeling kreeg, en zei: „Ik heb mijn leven aan hen te danken. Ik kan ze niet genoeg bedanken.”
Vrienden, ambtenaren en ministers hebben achter de schermen onthuld hoe de situatie van de premier daadwerkelijk was: bijzonder ernstig, zo beschrijft de Mail on Sunday.
Uit reconstructies in Britse media valt op te maken dat de zorgen over Johnsons gezondheid groot waren. “Het is fiftyfifty”, zou afgelopen maandag binnen de regering de inschatting zijn geweest over zijn overlevingskansen, schrijft The Sunday Times. De kwaliteitskrant meldt net als The Mail on Sunday dat kabinetsleden hebben gebeden voor de 55-jarige Johnson.
‘Morele zwakte’
The Guardian sprak met kennissen en (oud-)collega’s van Johnson. Uit die gesprekken valt op te maken dat Johnson er zelf op aanstuurde dat de regering zijn ziekbed zo veel mogelijk relativeerde. Hij heeft ziekte altijd gezien als uiting van morele zwakte, zegt de conservatieve oud-parlementariër Paul Goodman tegen de krant.
Vervanger Boris Johnson
De Britse premier Boris Johnson is na drie nachten op de intensive care vandaag 09.04.2020 overgebracht naar een reguliere verpleegafdeling van het St. Thomas Hospital in Londen. Dat heeft zijn woordvoerder laten weten. Johnson lag op de ic omdat hij zuurstofondersteuning nodig had na complicaties die het gevolg zijn van een coronabesmetting. Hij wordt tijdens de volgende fase van zijn herstel nauwlettend in de gaten gehouden.
Zijn aangewezen plaatsvervanger, minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab, zei dat hij binnenkort weer aan het roer zal staan.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab neemt definitief de taken van premier Boris Johnson tijdelijk waar, nu die met ernstige COVID-19-verschijnselen in het ziekenhuis ligt.
Net voordat Johnson gisteravond 06.04.2020 werd overgebracht naar de ic vroeg hij Dominic Raab, de minister van Buitenlandse Zaken, om zijn taken waar nodig over te nemen. Als eerste minister is hij de logische en aangewezen vervanger van de premier.
Telegraaf 08.04.2020
Dominic Raab heeft tijdens de afwezigheid van Johnson de bevoegdheid om te reageren op een eventuele aanval op het Verenigd Koninkrijk, maar mag geen ministers aanstellen of ontslaan en zal koningin Elizabeth niet wekelijks bijpraten, zoals de premier gewoonlijk doet.
De Britse premier Boris Johnson is op 06.04.2020overgeplaatst naar de intensivecare afdeling van het ziekenhuis waar hij was opgenomen wegens een besmetting met het coronavirus. Zijn toestand verslechterde, waardoor de intensieve zorg nodig werd, blijkt uit een verklaring van Downnig Street, schrijft de BBC
De Britse premier Boris Johnson heeft een “stabiele nacht” achter de rug en “houdt de moed erin”, heeft zijn woordvoerder dinsdag 06.04.2020 gezegd. Johnson werd maandagavond opgenomen op een intensivecare afdeling met ernstige verschijnselen van het coronavirus.
De regeringszaken gaan door, verzekert de tijdelijk vervanger van premier Boris Johnson, minister Dominic Raab van Buitenlandse Zaken. Raab springt in omdat Johnson naar de intensive care van een ziekenhuis is overgebracht.
Raab is ’plan B’
Wat moet er gebeuren als de Britse eerste minister Boris Johnson (55) het land niet langer kan leiden? Het is een vraag die heel wat Britten stellen nadat de premier zondagavond 05.04.2020 opgenomen werd in het ziekenhuis met “aanhoudende symptomen” van het nieuwe coronavirus, waaronder hoge koorts. Volgens experts staat er in de Britse grondwet echter geen duidelijk antwoord.
Downing Street heeft inmiddels wel al aangegeven dat buitenlandminister Dominic Raab het werk van Johnson zal overnemen mocht dat nodig zijn. Raab zit maandag 06.04.2020 sowieso al de vergadering van het Britse crisiscomité voor.
“De premier heeft de macht om verantwoordelijkheden door te geven naar om het even welke minister”, aldus de woordvoerder van Johnson.
De ziekenhuisopname van Boris Johnson roept namelijk vragen op of de premier op dit moment wel in staat is om zijn land door de coronacrisis te leiden.
De Britse regering is van plan de besprekingen met de Europese Unie over de toekomstige relatie na de brexit gewoon voort te zetten. Ook wordt niet overwogen de overgangsperiode te verlengen. Dat maakte een woordvoerder van premier Johnson bekend.
“In de wet is vastgelegd dat de overgangsperiode afloopt op 31 december 2020″, zei Johnsons woordvoerder. De gesprekken met de EU-onderhandelaar worden telefonisch gevoerd. “We zijn vastbesloten de onderhandelingen voort te zetten.”
Hoewel de 55-jarige premier nog steeds in functie is, kan hij de belangrijke dagelijkse topbijeenkomst over de coronacrisis niet voorzitten. Dat wordt volgens een bron gedaan door minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab. Die moet Johnson ook vervangen als de premier zijn taken niet meer kan vervullen.
De Britse premier Boris Johnson is op 05.04.2020 naar het ziekenhuis overgebracht. Johnson testte anderhalve week geleden al positief op het coronavirus en verbleef sindsdien in thuisquarantaine.
De Britse premier Boris Johnson was reeds eerder positief getest op het coronavirus. Boris Johnson heeft in een video op Twitter op 27.03.2020 bekendgemaakt dat hij is besmet met het coronavirus. Hij heeft koorts en een hardnekkige hoest; hij omschrijft het zelf als “milde symptomen”.
Ook Michel Barnier heeft het coronavirus onder de leden. De hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie, die de uittredingsgesprekken met het Verenigd Koninkrijk leidt, meldde dat op Twitter.
En ook de Britse minister van GezondheidMatt Hancock is positief getest. “Gelukkig zijn mijn symptomen mild”, twittertMatt Hancock. Hij zit ook in thuisisolatie en werkt vandaar uit.
Ook zijn Britse evenknie David Frost zit thuis vanwege coronaverschijnselen. Premier Boris Johnson liet weten dat hij zijn werkzaamheden vanuit huis onverstoord voort zal zetten. Dat is volgens de premier mogelijk dankzij de ‘betoverende moderne technologie’. Johnson heeft de test afgenomen in zijn ambtswoning.
Vertraging door Corona
Het virus zorgt dus voor vertraging, terwijl de klok maar blijft tikken. Er moet namelijk uiterlijk voor 31 december 2020 een akkoord liggen. Dan loopt de transitieperiode af; de periode tussen de Brexit en de nieuwe relatie, waarin het VK nog Europese regels hanteert om de overgang voor bedrijven te vergemakkelijken.
Wat het nog ingewikkelder maakt, is een wens vanuit de regering van Boris Johnson. De premier wil eind juni al “een brede schets” van een handelsakkoord zien. Zo niet, dan “zal de regering moeten beslissen of het VK zich nog wel op onderhandelingen moet richten of zich volledig moet voorbereiden op een ordelijk einde van de transitieperiode“.
Harde Brexit lijkt aannemelijker !!!
Kort samengevat;
Er was al weinig tijd om tot een handelsakkoord te komen en door het coronavirus verliezen beide kampen nog meer kostbare tijd.
Het wordt dus aannemelijker dat het de twee kampen niet gaat lukken om voor het eind van het jaar tot een akkoord te komen. Dit zou als gevolg hebben dat de Britten afscheid nemen zonder handelsakkoord, het rampscenario met de grootste economische schade.
Telegraaf 06.04.2020
Sir Keir Starmer opvolger Jeremy Corbyn
Keir Starmer (57) heeft gisteren 04.04.2020 met overmacht de verkiezingen om het leiderschap van Labour gewonnen. Kan deze bedachtzame eurofiel de partij na jaren ellende uit het slop trekken?
De nieuwe leider van de Britse Labourpartij, Keir Starmer, zegt goed te willen samenwerken met de regering-Johnson in de strijd tegen corona. Ook zal hij een eventuele aanscherping van de beperkende maatregelen steunen, zo schrijft hij in een ingezonden stuk in The Sunday Times na zijn verkiezing, gisteren.
AD 03.04.2020
De Britse Labourpartij maakte zaterdag 04.04.2020 bekend wie Jeremy Corbyn gaat opvolgen als partijleider. Leden van de grootste oppositiepartij konden de afgelopen weken per post of via internet stemmen op drie kandidaten: Keir Starmer, Rebecca Long-Bailey en Lisa Nandy.
Keir Starmer is de nieuwe leider van de Britse Labour-partij. Hij volgt Jeremy Corbyn op, die na de desastreus verlopen verkiezingen van afgelopen december zijn vertrek had aangekondigd. Starmer wacht de zware taak om de diep verdeelde partij weer bij elkaar te brengen en daarnaast om de weggelopen Labour-kiezers weer terug te winnen.
De Britse politicus Keir Starmer volgt Jeremy Corbyn op als leider van de Labourpartij. Hij won de stemming onder de leden van de grootste oppositiepartij van de twee andere kandidaten, Rebecca Long-Bailey en Lisa Nandy.
In totaal brachten 785.000 Labour-leden hun stem uit, schrijft The Guardian. Meer dan de helft van de stemmen waren voor Starmer, waarmee hij naaste belagers Rebecca Long-Bailey en Lisa Nandy ver achter zich liet.
AD 06.04.2020
Starmer moet Labour politiek weer op de kaart gaan zetten. De partij leed eind vorig jaar een zware nederlaag bij de parlementsverkiezingen. De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson won die overtuigend en loodste het Verenigd Koninkrijk vervolgens snel de Europese Unie uit.
Transitieperiode verlengen? Nee, zegt Johnson
En dus klinkt er een dringende oproep vanuit het Britse bedrijfsleven om de transitieperiode te verlengen om een harde Brexit te voorkomen. De regering-Johnson wil daar echter niet aan. De premier, die inmiddels ook is geveld door het coronavirus, zei vorige week tegen journalisten dat deze optie “verbannen” is en hij niet van plan is om de wetgeving te veranderen.
Een van de redenen daarvoor is dat de Britten dan alsnog moeten meebetalen aan de Europese meerjarenbegroting die loopt van 2021 tot 2027, iets wat Johnson moeilijk aan zijn kiezers kan verkopen. De vraag is echter of deze kosten opwegen tegen het mogelijke effect van een harde Brexit voor de Britse economie, die al hard wordt geraakt door de coronacrisis.
Kosten voor regering zijn slechts kleine fractie van totale kosten
De Britse overheid had al zo’n 6.3 miljard pond (7.2 miljard euro) vrijgemaakt voor de voorbereiding van de Brexit. Volgens de eerste schatting is daar dus slechts 70 procent van uitgegeven.
De schatting richt zich alleen op de kosten van de regering om de Brexit voor te bereiden. De kosten van onder meer de Brexit-deal zelf zijn in deze schatting niet meegenomen. Die deal kostte zeker 39 miljard pond (ruim 45 miljard euro).
De gehele Brexit heeft de Britse economie volgens onderzoek van Bloomberguit januari 2020 zo’n 130 miljard pond (153 miljard euro) gekost. Daar komen de kosten van 2020 nog bij. Mogelijk komen die neer op zo’n 70 miljard pond.
Meer over de Britse verkiezingen: In ons liveblog volgt u de uitslagenvan minuut tot minuut.
Lees alles over het vertrekvan de Britten uit de EU in het Brexit-dossier
NOS 28.05.2020 De Britse premier Boris Johnson hervat volgende maand de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vliegt dan voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldt de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari uit de EU, maar tot 31 december van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
NOS 19.05.2020 Het Verenigd Koninkrijk wil na de brexit zo min mogelijk en lagere importheffingen. Veel van de huidige tarieven, die door Brussel zijn bepaald, komen met het vertrek van de Britten uit de EU te vervallen, en de Britten willen liefst ook geen nieuwe.
De heffingen die er nu zijn voor onder meer lams-, kippen- en rundvlees blijven staan. Ook voor auto’s wordt de importheffing van 10 procent gehandhaafd, hetzelfde tarief als de EU hanteert.
Maar het Britse ministerie voor Handel wil dat 60 procent van de handel vrij van importtarieven is. Dat geldt dan voor tientallen miljarden euro’s en dollars aan goederen, van kerstbomen tot vaatwassers. Nu geldt de vrije import nog voor minder dan de helft van alle handelswaar.
Het Verenigd Koninkrijk wil zelf vrijhandelsafspraken maken met landen. Een belangrijk motief voor de brexit is wat in Londen werd gezien als het uitbesteden van de handelspolitiek aan Brussel.
Het Britse importtarief is simpeler en lager dan het Europese, voor landen met wie geen handelsakkoord is afgesloten nog geen 2 procent. Dat moet dus breder worden toegepast wat Londen betreft. “Het is in het voordeel van Britse consumenten en huishoudens en maakt duizenden alledaagse producten goedkoper”, aldus minister Liz Truss van Buitenlandse Handel.
Soeverein land
De brexit moet eind dit jaar een feit zijn, met of zonder handelsafspraken met de EU. Zonder deal zal in Groot-Brittannië de prijs van sommige voedingswaren en chemische producten die uit de EU moeten worden ingevoerd sterk stijgen, zo is de verwachting.
In de onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zit weinig schot. Minister van Kabinetszaken Michael Gove legt de verantwoordelijkheid bij Europa, dat zich volgens hem te weinig realiseert dat er wordt onderhandeld met een land dat over zichzelf gaat. “Succes hangt af van de erkenning door de EU dat het Verenigd Koninkrijk een soeverein land is.”
Aantrekkelijke partner
De Britse regering wil met deze tarievenlijst laten zien dat ze zich ondanks de coronacrisis blijft voorbereiden op het geval er met de EU voor het eind van het jaar geen handelsakkoord wordt gesloten.
En zonder zo’n akkoord kunnen ze er wel alles aan doen om een zo aantrekkelijk mogelijke handelspartner te worden voor landen buiten de EU. Londen wil dolgraag handelsverdragen sluiten met landen als Zuid-Korea of de Verenigde Staten. Als de ze zich niet langer aan EU-regels hoeven te houden zal dat hun internationale concurrentiepositie alleen maar versterken, denken brexitgezinde ministers.
Economische malaise
Tot nu toe toont Downing Street zich ook niet onder de indruk van de vele stemmen die erop aandringen om de deadline van de onderhandelingen met de EU te verplaatsen. 31 december blijft 31 december, ondanks het coronavirus.
Daarmee hoopt de Britse regering dat de Europese Unie zich realiseert dat het menens is en dat Brussel meer bereidheid toont om toe te geven aan verschillende Britse eisen; ook zij zitten immers niet op zo’n no-deal te wachten. Al wijst er weinig op dat de EU-onderhandelaars willen bewegen.
Het gevreesde no-dealscenario heeft verreweg de grootste economische gevolgen. Zonder afspraken zullen er per direct grenscontroles komen op alles wat de Britten de EU in- en uitvoeren.
En gezien de toch al zware recessie die dreigt, zal dat tot nog meer economische malaise leiden. Vooral in Groot-Brittannië, maar zeker ook in verschillende EU-landen die veel met Groot-Brittannië handeldrijven, zoals Nederland.
Telegraaf 26.04.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat komende maandag weer aan het werk. Dat bevestigt een woordvoerder van Downing Street 10. Deze week meldde de krant The Daily Telegraph al dat Johnson binnen enkele dagen weer aan het werk zou gaan. De minister-president is zo goed als hersteld van een besmetting met het coronavirus.
De premier werd 5 april opgenomen in het ziekenhuis vanwege de coronabesmetting en een dag later naar de intensive care overgebracht toen zijn situatie verslechterde. Precies een week later werd hij uit het ziekenhuis ontslagen. Sindsdien herstelde hij thuis van Covid-19.
In Groot-Brittannië zijn nu een maand lockdown-maatregelen van kracht vanwege het virus. Onlangs werden die verlengd tot 7 mei. Zaterdag maakte de regering bekend dat iedereen die vanuit het buitenland naar Groot-Brittannië reist, verplicht twee weken in quarantaine moet.
MSN 26.04.2020 De na zijn coronabesmetting zo goed als herstelde Britse premier Boris Johnson is zondag teruggekeerd in zijn ambtswoning op Downing Street 10 in Londen. Dat meldden diverse media. Zaterdag laat werd bekend dat Johnson, die geveld was door het coronavirus, maandag weer aan het werk gaat.
De premier werd 5 april opgenomen in het ziekenhuis vanwege de coronabesmetting en een dag later naar de intensive care overgebracht toen zijn situatie verslechterde. Precies een week later werd hij uit het ziekenhuis ontslagen. Sindsdien herstelde op zijn privéadres van Covid-19.
In Groot-Brittannië zijn nu een maand lockdown-maatregelen van kracht vanwege het virus. Onlangs werden die verlengd tot 7 mei. Zaterdag maakte de regering bekend dat iedereen die vanuit het buitenland naar Groot-Brittannië reist, verplicht twee weken in quarantaine moet.
MSN 26.04.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat komende maandag weer aan het werk. Dat bevestigt een woordvoerder van Downing Street 10.
Deze week meldde de krant The Daily Telegraph al dat Johnson binnen enkele dagen weer aan het werk zou gaan. De minister-president is zo goed als hersteld van een besmetting met het coronavirus.
De premier werd 5 april opgenomen in het ziekenhuis vanwege de coronabesmetting en een dag later naar de intensive care overgebracht toen zijn situatie verslechterde. Precies een week later werd hij uit het ziekenhuis ontslagen. Sindsdien herstelde hij thuis van Covid-19.
In Groot-Brittannië zijn nu een maand lockdown-maatregelen van kracht vanwege het virus. Onlangs werden die verlengd tot 7 mei. Zaterdag maakte de regering bekend dat iedereen die vanuit het buitenland naar Groot-Brittannië reist, verplicht twee weken in quarantaine moet.
NU 26.04.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat maandag weer aan het werk, meldt een woordvoerder van Downing Street 10 zaterdagavond. Johnson testte vorige maand positief op het coronavirus en lag enige tijd op de intensive care (ic).
Johnson zal vanaf maandag de controle over de Britse regering weer overnemen van de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab, die hem sinds zijn opname op de ic tijdelijk verving.
De 55-jarige premier testte eind maart positief op het coronavirus. In eerste instantie had hij alleen milde symptomen. Vanuit thuisisolatie bleef Johnson de regering leiden.
Op 5 april werd Johnson naar het ziekenhuis vervoerd, omdat zijn klachten na twee weken niet waren verminderd. Een dag later werd hij opgenomen op de ic, omdat hij moeite had met ademen. Hij kreeg korte tijd zuurstof toegediend. Vanwege zijn opname op de ic droeg Johnson zijn taken over aan Raab.
Drie dagen na de opname werd hij weer overgebracht naar een reguliere afdeling. Op 12 april werd de premier ontslagen uit het ziekenhuis.
De Britse krant The Telegraph wist donderdag al te melden dat Johnson zijn taken aankomende week weer zou oppakken. Johnson zou medewerkers hebben gevraagd vergaderingen met ministers in te plannen, zodat zij de premier kunnen bijpraten over de stand van zaken in het Verenigd Koninkrijk.
Britten willen versoepeling van maatregelen
De kritiek op de Britse regering neemt ondertussen toe. Er zou te weinig getest worden en een tekort aan beschermingsmiddelen voor zorgmedewerkers zijn.
Daarnaast neemt de druk op Raab toe om de Britse bevolking in te lichten over de stappen die het land wil zetten om de huidige maatregelen te versoepelen. Raab vroeg de Britten zaterdag nadrukkelijk de regels te blijven naleven, maar veel wetgevers willen een versoepeling om de economie vooruit te helpen.
In het Verenigd Koninkrijk zijn op dit moment 20.319 mensen overleden aan COVID-19. Bijna 150.000 Britten zijn besmet met het coronavirus.
Telegraaf 24.04.2020 De Britse premier Boris Johnson verwacht komende week weer aan het werk te gaan, mogelijk al op maandag. Dat meldt The Telegraph. De minister-president is herstellende van een besmetting met het coronavirus.
Johnson heeft volgens de krant zijn assistenten opgedragen volgende week afspraken in te plannen met ministers uit zijn kabinet. Daarin zou hij bijgepraat willen worden over de stand van zaken in het land.
De premier werd 5 april opgenomen in het ziekenhuis vanwege de coronabesmetting en een dag later naar de intensive care overgebracht toen zijn situatie verslechterde. Op 12 april werd hij uit het St. Thomasziekenhuis ontslagen. Sindsdien is hij herstellende.
In Groot-Brittannië zijn nu een maand lockdown-maatregelen van kracht vanwege het virus. Onlangs werden die verlengd tot 7 mei. Volgens The Telegraph vrezen meerdere ministers dat de lockdown onherstelbare schade toebrengt aan de Britse economie en tienduizenden bedrijven de kop zal kosten. De kabinetsleden rekenen erop dat Johnson met een exit-strategie komt, schrijft de krant.
VK 24.04.2020 Een nieuwe ronde onderhandelingen over de Brexit tussen Groot-Brittannië en de Europese Unie heeft weinig opgeleverd, afgezien van irritatie. Na vijf dagen per videoverbinding onderhandelen beschuldigden de twee partijen elkaar ervan dwars te liggen.
Michel Barnier, de Brexit-onderhandelaar van de Europese Commissie, klaagde dat de Britse regering de onderhandelingen probeert te rekken, terwijl de Britten tegelijk vasthouden aan hun voornemen eind dit jaar met of zonder akkoord een punt te zetten achter de relaties met de EU. Momenteel geldt er nog een overgangsfase, maar de regering van premier Boris Johnson weigert die te verlengen. De twee partijen kunnen de overgangsperiode met twee jaar verlengen, maar daarover moet uiterlijk eind juni een besluit worden genomen.
Op zijn beurt beschuldigde een Britse woordvoerder de EU ervan dat die wat betreft een toekomstige handelsrelatie veel minder biedt dan andere landen, zoals Canada, hebben gekregen. Daardoor is er voor Groot-Brittannië weinig verschil met een ‘no deal’-scenario, waarbij de twee partijen eind dit jaar definitief uit elkaar gaan zonder een vrijhandelsverdrag.
Nultarief voor onderlinge handel
Een van de voornaamste geschilpunten is dat de EU eist dat Londen akkoord gaat met de regels van de EU wat betreft het milieu, arbeidsnormen en staatssubsidies om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Alleen op die voorwaarde is de EU bereid een nultarief voor de onderlinge handel in te voeren en af te zien van andere handelsbelemmeringen. Maar dat gaat de Britten te ver.
De Britse woordvoerder liet weten dat Londen ook niet akkoord kan gaan met de EU-eis dat Europese vissers toegang houden tot de Britse wateren. Volgens hem houden de eisen van de EU ‘geen rekening met het feit dat wij de EU als een onafhankelijke staat verlaten hebben’.
Op zijn beurt waarschuwde Barnier dat de EU niet zal instemmen met een vrijhandelsakkoord met Groot-Brittannië zonder een ‘evenwichtige, duurzame en lange-termijn oplossing voor de visserij’. ‘Dat moet kristalhelder zijn voor Groot-Brittannië.’ Volgens hem proberen de Britten ook de onderhandelingen op te knippen in deelakkoorden, maar dat is iets waarvan de EU-landen niets willen weten.
Hij trapte de Britten op hun ziel door hen eraan te herinneren dat het geen onderhandelingen tussen twee gelijkwaardige partijen zijn. ‘De realiteit is de best mogelijke relatie te vinden tussen een markt met 66 miljoen consumenten aan de ene kant van het Kanaal en de markt met 450 miljoen consumenten aan de andere kant. Dat is de werkelijkheid.’
Barnier ziet kansen op akkoord somber in
Het was pas de tweede ronde van onderhandelingen tussen de twee partijen sinds Groot-Brittannië de EU begin dit jaar verliet. De besprekingen worden bemoeilijkt door het opduiken van het coronavirus, dat ook nog eens twee hoofdrolspelers, Barnier én de Britse premier Boris Johnson tijdelijk velde. Johnson is nog steeds herstellende na een zware tijd in het ziekenhuis.
Barnier klonk tamelijk somber over de kansen op een akkoord. De Britse regering lijkt weinig animo te hebben veel water bij de wijn te doen om een akkoord te bereiken. De verdeeldheid binnen de EU over een steunpakket voor de zwaar door de coronacrisis getroffen zuidelijke landen speelt daarbij een rol, maar ook de omvang van de economische neergang door de coronacrisis. Vergeleken valt de schade van een ‘no deal’-Brexit volgens de Britse voorstanders van de harde lijn sowieso in het niet.
Boris Johnson keert terug in Downing Street, nu als coronaduif
Na zijn bijna-doodervaring op een Londense ic-afdeling gaat de Britse premier Boris Johnson maandag weer aan het werk. Zijn nonchalance over het coronavirus is omgeslagen in een behoedzame houding.
NOS 24.04.2020 EU-brexitonderhandelaar Barnier is teleurgesteld na de eerste volle week in de nieuwe ronde van onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk (VK) over het onderlinge handelsverkeer na de brexit.
Het VK vertraagt de onderhandelingen op vier hoofdpunten, zei Barnier op een persconferentie in Brussel. Ook houdt het vast aan het vertrek uit de EU op 31 december van dit jaar, ondanks zijn herhaalde advies om de huidige overgangsperiode te verlengen.
Het land, met 66 miljoen consumenten, lijkt niet te beseffen dat het onderhandelt met een blok van 450 miljoen consumenten, meent Barnier. Toegang voor de Britten tot de Europese interne markt moet volgens hem gepaard gaan met heldere afspraken. Het VK zou proberen die afspraken uit te hollen.
Tegenwerking
De topdiplomaat signaleert op vier belangrijke punten tegenwerking van de Britse kant. Het gaat om het gelijke speelveld voor bedrijven, afspraken over transport, arbitrage en toezicht op naleving van het handelsakkoord en de visserij.
De EU wil bijvoorbeeld één organisatie die toeziet op de naleving van het toekomstige handelsakkoord. Daarbij moeten gemeenschappelijke waarden als democratie, rechtsstaat en zorg voor het klimaat centraal staan en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens moet leidend blijven. Het VK wil op deelterreinen veel minder toezicht.
Het VK wil toegang tot de interne markt zonder importtarieven, wat betekent dat de EU daarin verdergaat dan in welk ander handelsverdrag dan ook. Maar dat kan alleen als het VK zich aan regels blijft houden die tegen die van de EU aanzitten, zegt Barnier. En in een toekomstig handelsakkoord moeten langetermijnafspraken staan over de visserij en toegang tot elkaars territoriale wateren. Daarover is de afgelopen week geen vooruitgang geboekt.
Grens Ierland en Noord-Ierland
Europese zorgen zijn er ook over de haalbaarheid van afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Dat mag geen harde fysieke grens met controles bij slagbomen worden.
Barnier twijfelt eraan of het VK aan het einde van het jaar wel in staat is om controles op afstand uit te voeren. Met name over de controles op planten en vee bij import van producten naar Noord-Ierland van buiten de EU maakt Barnier zich zorgen.
Tijd dringt
De brexitonderhandelingen hebben door de coronacrisis vertraging opgelopen. De regeringen hebben hun handen vol en de twee hoofdonderhandelaars, naast Barnier ook David Frost (VK), zijn allebei besmet geweest.
Voor 1 juli, de datum waarop het VK een verlenging van de overgangsperiode moet aanvragen, zijn nog maar twee onderhandelingsweken gepland. Als er geen verlenging wordt aangevraagd, wat de Britten per se niet willen doen, rest nog maar een half jaar om de onderhandelingen af te ronden.
Geen politieke wil
Met “politieke wil en moed” is dat haalbaar, zei Barnier. Maar aan die wil ontbreekt het aan de andere kant van de onderhandelingstafel, vindt hij. Hij noemt dat zorgelijk.
Het VK zou zelfs terugkomen op afspraken die al gemaakt zijn. Een “nieuwe relatie” is volgens hem alleen mogelijk als de EU erop kan vertrouwen dat bestaande afspraken worden nageleefd.
Het Verenigd Koninkrijk heeft na de onderhandelingsronde gezegd dat die beperkte vooruitgang heeft opgeleverd en dat de gesprekken op een constructieve manier moeten doorgaan.
MSN 21.04.2020 De coronacrisis maakt het extreem lastig om verder dan enkele maanden vooruit te kijken. Hoe de wereld er dit najaar uitziet, wat de schade is voor de economie, of er zicht is op een medicijn of vaccin om het coronavirus te beteugelen: de onzekerheden zijn extreem groot.
Formeel loopt de transitieperiode waarbij het VK onder de Europese interne markt valt, eind dit jaar af.
De Britse regering wil nog altijd eind dit jaar de banden met de EU verbreken, met of zonder nieuw handelsakkoord.
Door de coronacrisis zijn de risico’s van een no deal-Brexit alleen maar groter geworden.
Uit praktische overwegingen kan het noodzakelijk worden om de transitieperiode voor de Brexit te verlengen, stellen analisten van ING.
Intussen staat voor 31 december 2020 dit jaar nog altijd de échte Brexit op de agenda: het Verenigd Koninkrijk wil dan de transitieperiode beëindigen. Dit komt erop neer dat er ofwel een akkoord moet zijn met de EU over een handelsdeal, ofwel er is geen handelsakkoord en dan volgt een zogenoemde no deal-Brexit.
In het laatste geval stapt het VK uit de Europese Unie zonder nadere afspraken en vallen beide partijen terug op de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), met wederzijds invoerheffingen.
Onder meer economen van de VN becijferden dat de Britse export naar de EU met 30 miljard euro kan dalen bij een no deal-Brexit.
Toch lijkt de Britse regering van Boris Johnson vastbesloten om de breuk met de EU eind dit jaar te voltooien, met of zonder deal.
De coronacrisis kan echter ook de Brexit in een ander perspectief plaatsen. Zowel het Verenigd Koninkrijk als tal van landen in de Europese Unie hebben te maken met een zware gezondheidscrisis én een diepe economische recessie dit jaar.
Analisten van ING noemen in een deze week verschenen rapport drie redenen waarom het voor zowel de Britse regering als de EU onvermijdelijk kan worden om de transitieperiode te verlengen.
1. Gebrek aan tijd om een goede handelsdeal af te sluiten
Vóór de coronacrisis uitbrak werd het tijdsschema van minder dan een jaar voor het bereiken van een handelsakkoord tussen de EU en het VK al als krap gezien.
Inmiddels zijn beleidsmakers aan beide zijden van het Kanaal vooral bezig met één ding: crisismanagement, zowel wat betreft de gezondheidszorg als de economie. Daardoor is er simpelweg veel minder tijd om weloverwogen besluiten te nemen over de toekomstige handelsverhoudingen tussen de EU en het VK.
Brexit staat voorlopig een stuk lager op het prioriteitenlijstje in Londen en Brussel.
2. Bedrijven zijn met andere dingen bezig dan voorbereiding op een nieuw handelsakkoord of een no deal-Brexit
Een nieuwe handelsrelatie met de EU of handelen op basis van de WTO-regels vraagt om veel aanpassingen van bedrijven. Douane-regels veranderen en de administratie van exporterende bedrijven moet worden aangepast.
Van bedrijven zou onder normale omstandigheden al het nodige worden gevraagd. Maar de coronacrisis plaatst dit in een totaal ander perspectief. Veel bedrijven zijn bezig met één ding: overleven.
Voor de komende maanden komt daar de aanpassing aan de 1,5-meter-economie bij. Ook hier geldt: de kans dat bedrijven goed voorbereid zullen zijn als de handelsbetrekkingen tussen de EU en het VK per 1 januari 2021 drastisch veranderen, is klein.
3. Het risico van nieuwe lockdowns rond de Brexit-deadline
Zolang er geen werkend medicijn is tegen het coronavirus of een vaccin, blijft het schipperen tussen de noodzaak om de zorg niet overbelast te laten raken én het op gang krijgen van de economie.
De kans op tussentijdse verscherping van lockdownmaatregelen in het najaar blijft aanwezig, zolang er geen andere manier is om de corona-uitbraak afdoende te beteugelen.
Als de overgang rond de jaarwisseling naar een nieuw handelsregime tussen de EU en het VK gepaard gaat met verscherpte lockdownmaatregelen, kan dat voor ernstige ontregeling van logistieke aanvoerlijnen zorgen. Zo is de Britse zorg sterk afhankelijk van bijvoorbeeld beschermende medische kleding uit de Europese Unie.
Gelet op de praktische complicaties die het beëindigen van de transitieperiode eind dit jaar kan meebrengen, achten de analisten van ING het goed mogelijk dat de transitie wordt opgerekt en dat de Britten begin 2021 nog steeds vastgeklonken zitten aan de EU.
NU 20.04.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hervatten maandag na een paar weken vertraging en onder flinke tijdsdruk hun Brexit-onderhandelingen. De leiders komen niet fysiek bijeen, maar gaan videobellen.
De agenda is nog niet bekendgemaakt, maar waarschijnlijk wordt er over sleutelonderwerpen zoals handel, veiligheidsbeleid en het visserijbeleid gesproken. De onderhandelingen duren de hele week. Op 11 mei en 1 juni beginnen nog twee onderhandelingsrondes.
De onderhandelingen verlopen tot dusver nog niet erg soepel. Na de eerste onderhandelingsronde in maart waarschuwde EU-onderhandelaar Michel Barnier voor het gigantische verschil van inzicht aan de onderhandelingstafel.
Na die eerste ronde gooide de coronacrisis roet in het eten. Zowel EU-onderhandelaar Barnier als zijn Britse evenknie David Frost raakte vorige maand besmet met het coronavirus. Beiden zijn inmiddels weer aan het werk.
Tijd tikt, harde Brexit dreigt
Er zit flink wat druk achter de onderhandelingen. De twee partijen hebben nog tot het einde van dit jaar om tot een goed handelsakkoord te komen – een tijdpad dat al erg krap is vergeleken met andere omvangrijke handelsverdragen.
Wordt er niet op tijd een handelsakkoord gesloten, dan dreigt er een ‘harde Brexit’ zonder afspraken over de handel en het verkeer van goederen, mensen en kapitaal, met grote economische en maatschappelijke gevolgen. Willen de Britten en de EU-landen die deadline verschuiven, dan moeten ze dat uiterlijk in juni bepalen.
De regering van de Britse premier Boris Johnson heeft al een paar keer duidelijk laten weten geen uitstel te zullen aanvragen. De Britse onderhandelaar Frost herhaalde dit deze maand.
NOS 19.04.2020 Britse artsen zijn radeloos over het aanhoudende tekort aan beschermingsmiddelen tegen het coronavirus. Er is nog steeds een nijpend tekort aan mondkapjes, handschoenen en andere beschermingsmiddelen. Dat zegt de voorzitter van de Britse beroepsvereniging voor artsen, de British Medical Association, tegen Sky News.
“De regering weet ervan”, zegt voorzitter Nagpaul. “We hebben ze gewaarschuwd. Van artsen in het hele land hebben we gehoord dat er een tekort aan beschermingsmiddelen is. En uit een enquête van ons blijkt dat 51 procent van de artsen zich niet gehoord en gesteund voelt door de regering.”
Volgens de artsenvereniging heeft de regering aan het begin van de pandemie de verzekering gegeven dat er genoeg middelen op voorraad waren. “En we dachten dat we goed verzorgd werden. Maar daarna hoorden we dat het niet goed ging, dat er te weinig spullen zijn. Nu hebben we ze niet en krijgen we geen informatie. Artsen moeten iedere dag aan het werk, zonder dat ze weten of de beschermende middelen er zijn. We praten over spullen die levens van artsen en patiënten redden.”
Vandaag zou een grote partij hulpmiddelen vanuit Turkije aankomen in het Verenigd Koninkrijk, met onder meer 400.000 beschermende jassen. Sky News meldt dat die levering in ieder geval niet vandaag meer arriveert, de reden is niet bekend. Wel is er in Schotland een vliegtuig vanuit China aangekomen met 10 miljoen mondkapjes.
Alle aandacht voor de brexit
De noodkreet van de artsen staat niet op zichzelf. De Britse regering ligt in toenemende mate onder vuur over de maatregelen die zijn genomen in de strijd tegen het coronavirus. In een reconstructie schrijft de Britse krant The Sunday Times dat de regering in het beginstadium van de crisis te weinig heeft gedaan om voorbereidingen te treffen.
Zo importeerde het Verenigd Koninkrijk in februari maar een kleine hoeveelheid beschermingsmiddelen, terwijl er intussen 279.000 mondkapjes, handschoenen en andere middelen naar China werden geëxporteerd.
Ook was de regering voornamelijk bezig met het vertrek uit de Europese Unie, de eerste gesprekken over een handelsakkoord en de voorbereidingen op een eventuele no-deal De Britse handelsvereniging bood al in februari hulp aan bij het importeren van beschermingsmiddelen, maar dat aanbod werd pas op 1 april geaccepteerd.
Johnson bleef vijf keer weg
Ook premier Johnson ligt in de krant onder vuur. Hij zou vijf crisisvergaderingen van zijn kabinet over de virusuitbraak hebben overgeslagen. Een anonieme bron zegt dat Johnson “niet in het weekend werkte” en was hij niet doordrongen van de ernst van de situatie.
De Britse minister Gove wijst de beschuldigingen van de hand. Hij bestrijdt dat Johnson verstek liet gaan bij het crisisoverleg en noemt de beschuldigingen grotesk. “De premier heeft alle belangrijke besluiten genomen.” Volgens Gove werkt Johnson met hart en ziel aan het indammen van het coronavirus.
Het Verenigd Koninkrijk telt ruim 15.000 coronadoden. Er zijn ruim 115.000 besmettingsgevallen vastgesteld. Johnson zelf raakte besmet en lag enkele dagen op de intensive care. Hij is uit het ziekenhuis maar heeft nog tijd nodig om te herstellen.
Telegraaf 16.04.2020 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dringt er bij de Britse regering op aan om de deadline voor een akkoord over de nieuwe handelsrelatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie te verlengen.
Dat zou nodig zijn vanwege de grote onzekerheid door de coronapandemie, heeft IMF-topvrouw Kristalina Georgieva gezegd tegen de Britse omroep BBC.
„Het is al moeilijk, laat ons het niet nog moeilijker maken”, aldus Georgieva. Door de coronacrisis is de druk op de Britse premier Boris Johnson om uitstel te vragen van de overgangsperiode tot 31 december toegenomen. Verscheidene Britse oppositieleden pleiten al langer voor uitstel.
Dat moet voor 1 juli 2020. Johnson heeft tot nu toe gezegd dat hij dat niet zal doen en nog dit jaar een akkoord wil. Als dat niet lukt stappen de Britten volgens hem zonder een deal definitief uit de EU.
NU 15.04.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn het eens geworden over de data waarop er over een vrijhandelsakkoord gesproken kan worden. Dat maken de partijen woensdag in een gezamenlijke verklaring bekend.
De gesprekken over de onderhandelingsrondes zijn “constructief” verlopen, zo geven de partijen in de verklaring aan. Vanwege de uitbraak van het coronavirus worden de onderhandelingen gevoerd per videoverbinding.
Er zal worden begonnen met drie gespreksrondes. De eerste staat gepland voor 20 april, de tweede voor 11 mei. De derde en vooralsnog laatste onderhandelingsronde zal op 1 juni plaatsvinden. Dan zal tevens de voortgang geëvalueerd worden.
De Britse premier Boris Johnson heeft de deadline voor een nieuwe handelsdeal op eind december 2020 gezet. Tijdens de overgangsperiode geldt de huidige status quo: de EU-regels gelden het komende jaar ook nog in het VK. Hierdoor hebben bedrijven en organisaties de tijd om zich voor te bereiden op de mogelijk nieuwe regels die vanaf 2021 gelden.
Elsevier 07.04.2020 Boris Johnson ligt sinds maandagavond op de intensive care van het St. Thomas’ Hospital in Londen. Bij de conservatieve Britse premier werd eind maart het coronavirus vastgesteld. Afgelopen weekeinde verslechterde zijn gezondheid en belandde hij in het ziekenhuis. Vier vragen en antwoorden over het ontstane machtsvacuüm.
Hoe maakt Johnson het?
Na zijn eerste nacht in het ziekenhuis leek het goed te gaan met de premier. Zijn kantoor aan Downing Street 10 meldde dat hij gewoon zou doorwerken. Maandagavond kwam het bericht dat Johnson was opgenomen op de intensive care.
Last night, on the advice of my doctor, I went into hospital for some routine tests as I’m still experiencing coronavirus symptoms. I’m in good spirits and keeping in touch with my team, as we work together to fight this virus and keep everyone safe.
— Boris Johnson #StayHomeSaveLives (@BorisJohnson) April 6, 2020
Johnson ligt niet aan de beademing, zoals veel andere coronapatiënten, en hij is bij bewustzijn. Zijn overplaatsing naar de IC is vooral uit voorzorg, zodat hij snel aan een beademingsapparaat kan worden gelegd als dat nodig is. Volgens Johnsons woordvoerder houdt hij de moed erin. Ontkend wordt dat
Johnsons toestand slechter is dan naarbuiten wordt gebracht.
Lees ook:KLM-ceo Pieter Elbers maakt zijn zwaarste vuurproef door
Ook de minister van Gezondheid, Matt Hancock, is besmet met het coronavirus. Johnsons belangrijkste adviseur, Dominic Cummings, heeft eveneens symptomen en is thuis in isolatie.
Is er een vervanger voor Johnson?
Dominic Raab neemt tijdelijk de taken van de premier waar, al is onduidelijk in hoeverre Raab Johnsons taken kan overnemen. Wat er moet gebeuren bij het tijdelijk wegvallen van de premier, is niet vastgelegd. Het Verenigd Koninkrijk heeft geen geschreven Grondwet.
Raab is door Johnson zelf gevraagd om hem te vervangen bij ziekte. Onduidelijk is of het waarnemen alleen geldt voor het leiden van kabinetsoverleg, of dat Raab bevoegd is om alle taken van Johnson over te nemen.
Wie is Dominic Raab?
Raab heeft snel carrière gemaakt. Het 46-jarige lid van de Conservatieve Partij was een felle brexiteer en werd door voormalig premier Theresa May aangesteld als Brexit-minister. Hij vervulde die rol slechts vier maanden. Raab was het niet eens met Mays voorzichtige koers en opteerde voor een harde Brexit.
Nadat premier May aftrad als leider van de Conservatieven stelde Raab zichzelf kandidaat voor die functie en daarmee voor het premierschap. Raab haalde de tweede ronde, waarna hij zich achter Johnson schaarde. Die beloonde hem vorig jaar juli met de belangrijke post van minister van Buitenlandse Zaken.
Lees ook Roelof Bouwman: ‘Groenlinks, hou eens op met kapittelen Hongarije’
Hoe wordt er gereageerd op Johnsons opname?
Het verdeelde Verenigd Koninkrijk reageert eensgezind met steunbetuigingen aan de zieke premier. De kersverse oppositieleider Keir Starmer zei dat de premier in zijn gedachten is. Ook beloofde de nieuwe leider van Labour zich constructief op te stellen tijdens de ‘nationale crisis’:
All of our thoughts are with the Prime Minister and his family at this difficult time. This is a national crisis and the Labour Party will act in the national interest, working constructively with the government. pic.twitter.com/xkPiNDAgSf
Labour-prominent en burgemeester van Londen Sadiq Khan zegt te bidden voor een snel herstel van Johnson. Khan en de premier lagen de afgelopen weken geregeld met elkaar overhoop in discussies over het openbaar vervoer in de hoofdstad. Johnson en Khan geven elkaar de schuld van de ontoereikendheid van het overvolle Londense metronetwerk.
Aan de overkant van de Atlantische Oceaan uitte president Donald Trump zijn steun aan Johnson. Volgens Trump bidden Amerikanen voor het spoedige herstel van zijn ‘goede vriend’.
NOS 06.04.2020 De Britse regering is van plan de besprekingen met de Europese Unie over de toekomstige relatie na de brexit gewoon voort te zetten. Ook wordt niet overwogen de overgangsperiode te verlengen. Dat maakte een woordvoerder van premier Johnson bekend.
“In de wet is vastgelegd dat de overgangsperiode afloopt op 31 december”, zei Johnsons woordvoerder. De gesprekken met de EU-onderhandelaar worden telefonisch gevoerd. “We zijn vastbesloten de onderhandelingen voort te zetten.”
Boris Johnson ligt sinds gisteren in het ziekenhuis. Tien dagen geleden werd vastgesteld dat hij besmet is met het coronavirus. In het ziekenhuis ondergaat hij een aantal tests. Een voorzorgsmaatregel op advies van zijn huisarts, zegt de regering.
Johnson leidt de regering vanuit zijn ziekenhuisbed. “De premier had een goede nacht en heeft een goed humeur. Hij volgt de aanwijzingen van het personeel op.” Mocht hij toch uitvallen, dan zal minister Raab van Buitenlandse Zaken de zaken behartigen. Hij leidde vanochtend ook de corona-bijeenkomst.
MSN 04.04.2020 Keir Starmer volgt Jeremy Corbyn op als nieuwe leider van de Britse Labourpartij. De voormalige, pro-Europese brexitwoordvoerder van de linkse oppositiepartij werd verkozen door partijgenoten, meldt persbureau Reuters zaterdag. Corbyn vertrok na de landelijke verkiezingen van december 2019, die voor Labour slecht waren verlopen.
Naast Starmer hadden ook Rebecca Long Bailey, Lisa Nandy, Jess Phillip en Emily Thornberry zich kandidaat gesteld, maar Starmer werd al langere tijd gezien als favoriet. Van de vijf kandidaten kreeg Starmer de meeste steun van (Euro)parlementariërs van Labour tijdens de eerste ronde van de leiderschapsstrijd.
Eerder op zaterdag nodigde Boris Johnson de leiders van de Britse oppositiepartijen al uit om de handen ineen te slaan in „dit moment van nationale nood”. De Britse premier wil hun ideeën horen over een effectieve bestrijding van de coronapandemie, zei hij. Johnson heeft zijn politieke tegenstanders uitgenodigd om volgende week aanwezig te zijn bij een overleg met de medische top van het land.
AD 03.04.2020 Weinigen in het Verenigd Koninkrijk zullen een traan laten als Jeremy Corbyn morgen na vijf jaar vertrekt als leider van Labour. Zijn erfenis vormt een zwarte bladzijde binnen de partij.
Tienduizenden muziekliefhebbers dromden in de zomer van 2017 samen op het grasveld voor de Pyramid Stage, het hoofdpodium van het jaarlijkse festival Glastonbury, om Jeremy Corbyn te horen spreken. Met vlaggen en T-shirts met zijn beeltenis erop wachtten ze op de bejaarde politicus. Toen hij eindelijk zijn gezicht liet zien, zong de menigte hem toe als ware hij een sportheld. ,,Oh, Jeremy Corbyn.”
Het publiek at uit zijn hand na een onverwacht politiek succes. Drie weken eerder had Labour tijdens de tussentijdse verkiezingen toenmalig premier Theresa May een geweldige optater verkocht. De Conservatieve Partij moest noodgedwongen gedoogsteun zoeken bij de Noord-Ierse DUP om de macht te behouden. De Corbyn-mania hield geen stand. Als de minst geliefde leider van de oppositie ooit stapt hij morgen op.
Cultfiguur
Van een cultfiguur veranderde Corbyn in een man die weerzin opwekt. Toen het Verenigd Koninkrijk afgelopen december opnieuw naar de stembus ging, kwam dit op pijnlijke wijze naar voren. Labour leed de grootste nederlaag sinds 1935. De uitslag bevestigde wat tijdens de campagne al naar voren kwam. Zolang Corbyn de partij leidde, weigerden voorheen trouwe aanhangers hun steun nog langer aan de sociaaldemocraten te geven.
Tijdschrift The Spectator, waarvan premier Boris Johnson enkele jaren hoofdredacteur was, ving één van de redenen van de vrije val van Corbyn in een sportmetafoor. Onder zijn leiding veranderde Labour volgens het gerenommeerde blad van een club in de Premier League in een lokaal kroegelftal “dat er steevast van overtuigd is, dat de scheidsrechter in het voordeel van Hapoel Tel Aviv fluit”.
Zijn onvermogen (en onwil) om kordaat op te treden tegen antisemitisme binnen Labour heeft veel kwaad bloed gezet. Hoe ernstig het probleem is, maakte uitgelekte documenten van de Jewish Labour Movement duidelijk. Wie kritiek leverde op Corbyn, kreeg van anonieme personen de meest vreselijke dingen gemaild. ‘Zionistisch tuig’, ‘Hitler had gelijk’, ‘kindermoordenaar’ en doodsbedreigingen.
Een opgedoken foto van Corbyn uit 2014 naast een krans op een begraafplaats voor Palestijnse strijders in Tunesië droeg niet bij aan zijn geloofwaardigheid. Tijdens de ceremonie werden onder meer gesneuvelde terroristen van Zwarte September herdacht. Deze militante organisatie gijzelde en vermoorde elf Israëlische atleten en officials tijdens de Olympische Spelen van 1972 in München.
,,Ik was aanwezig, maar ik denk niet dat ik actief deelnam”, verdedigde Corbyn zich. In zijn lange loopbaan als parlementslid voor Islington North (Londen) stond hij regelmatig in contact met twijfelachtige groeperingen. De man, vanwege zijn uiterst linkse denkbeelden door cartoonisten in kranten steevast afgebeeld als Leon Trotski, de oprichter van het Rode Leger, noemde Hezbollah en Hamas zelfs eens ‘vrienden’.
Toen Corbyn dankzij de hulp van activistengroep Momentum uit het niets in 2015 leider van Labour werd, gold dit tegendraadse karakter als iets positiefs. Anders dan het establishment verloochende hij zichzelf nooit volgens zijn volgelingen. Zijn radicale ideeën, niet veranderd sinds de jaren zeventig, klonken velen opwindend in de oren. De nationalisering van voormalige staatsbedrijven, een 30-urige werkweek. Socialisme in zijn puurste vorm.
Kritiek
Binnen de partij konden veel prominente politici hem niet luchten of zien. Corbyn liet zich echter niet afzetten. Zelfs na een verloren motie van wantrouwen bleef hij zitten. De kritiek loog er niet om. Parlementslid Jess Phillips gaf aan: ,,Ik heb dit recht in zijn gezicht en dat van zijn staf gezegd: ‘Als je ons meer schade toebrengt dan ons helpt, dan steek ik je geen mes in de rug maar in de buik’.”
Corbyn zorgde veelvuldig voor averij. Na de vergiftiging van de voormalige Russische dubbelspion Sergei Skripal in Salisbury wilde hij niet aanvaarden dat het Kremlin achter de aanslag zat. Over de bestrijding van ISIS liet hij zich onhandig uit. En tijdens de impasse over de brexit bracht hij de kiezers in verwarring door geen helder standpunt in te nemen. Corbyn hield zich, tot het te laat was, op de vlakte.
,,Hij zou zo slecht zijn voor jullie land”, zei de Amerikaanse president Donald Trump in een interview met Brexit Party-leider Nigel Farage op de radio in november. Minister Michael Gove omschreef hem in een roemruchte toespraak in Westminster als een landverrader, zonder dat woord letterlijk in de mond te nemen. ,,Geen denken aan dat we hem premier van dit land kunnen laten worden.”
Als de gematigde Keir Starmer, pro-EU en favoriet in de peilingen voor Lisa Nandy en Rebecca Long-Bailey, morgenochtend om 11.45 uur wordt benoemd tot zijn opvolger, wacht een grote schoonmaak. Voormalig premier Tony Blair hoopt hierop. ,,Extreem-links heeft Labour overgenomen”, zei hij. ,,Als zij de controle behouden, is de partij uitgespeeld.”
Telegraaf 27.03.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie gaan volgende week gewoon verder. Dat heeft een woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson laten weten. De onderhandelingen worden via een videoverbinding gevoerd.
Er was even onduidelijkheid over het doorgaan omdat de Europese onderhandelaar Michel Barnier het coronavirus heeft. Zijn Britse evenknie David Frost zit in zelfisolatie.
De coronapandemie haalt de aandacht weg bij de Brexit-onderhandelingen en de Britse logistiek sector riep de regering in Londen dan ook op om de overgangsperiode die tot eind december loopt, te verlengen. Daar ziet Johnson nog altijd niets in, aldus zijn woordvoerder.
Telegraaf 19.03.2020 Michel Barnier heeft het coronavirus onder de leden. De hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie, die de uittredingsgesprekken met het Verenigd Koninkrijk leidt, meldde dat op Twitter.
Barnier schreef: „Het gaat goed met me en ik heb goede moed. Ik volg alle instructies en mijn team doet dat ook. Aan hen die eveneens zijn besmet en alle anderen die momenteel in isolatie zitten: we zullen hier samen doorheen komen.”
Groot-Brittannië wil Brexit vooralsnog doorzetten, ondanks de coronacrisis. Of de besmetting van Barnier invloed zal hebben op het uittredingsproces, is nog onduidelijk.
MSN 18.03.2020 De Britse staatssecretaris van Financiën Stephen Barclay stelt dat de voorbereiding op de Brexit gunstig is bij de uitbraak van het coronavirus. De toeleveringsketen van Britse supermarkten wordt op de proef gesteld, maar Britse supermarkten zouden dat goed aankunnen.
Britse supermarkten hebben te kampen met hamstergedrag, net als in Nederland, en stellen restricties in bij bestellingen. De Britse regering houdt vast aan het voornemen om de EU op 1 januari 2021 te verlaten, ook als dat een economisch schadelijke no deal-Brexit met zich meebrengt.
De voorbereidingen voor de Brexit helpen Britse supermarkten nu de coronacrisis toeslaat. Volgens de Britse staatssecretaris van Financiën Steve Barclay kennen de ketens hun toeleveringsketen nu beter en zijn ze daardoor beter voorbereid op de toegenomen vraag naar sommige producten.
“We weten door de Brexit nu precies waar alle goederen vandaan komen en welke route ze nemen.” Minister van Milieu George Eustice heeft volgens Barclay regelmatig contact met de supermarkten en de geluiden zijn volgens Barclay “bijzonder positief, ze zijn zeer goed voorbereid”. De bewindsman maakt zich dan ook geen zorgen dat voedsel op rantsoen moet.
Supermarkten in het VK hebben, net als in Nederland, te kampen met hamstergedrag en tijdelijke tekorten van specifieke producten zoals toiletpapier en houdbare conserven. Daarom leggen ook Britse supermarkten restricties op bij bestellingen van bepaalde producten.
Britse regering wil geen verlenging overgangsperiode voor de Brexit
Barclay denkt ook dat de overgangsperiode na de Brexit niet verlengd hoeft te worden tot na 31 december. De Britse onderhandelaar David Frost en zijn Europese evenknie Michel Barnier zijn namelijk niet betrokken bij de aanpak van het coronavirus. “Er kan heel veel worden gedaan met videovergaderingen.”
De gesprekken tussen handelsvertegenwoordigers van de Europese Unie en die van het Verenigd Koninkrijk die voor woensdag op de agenda stonden zijn vanwege het nieuwe coronavirus uitgesteld. Volgens ingewijden wordt de geplande videoconferentie mogelijk later deze week gehouden.
Nu de gesprekken over de handelsovereenkomst tussen de economische machtsblokken zijn vertraagd, neemt de druk toe op de Britse premier Boris Johnson om mogelijk toch uitstel te vragen. Johnson heeft altijd geroepen dat hij voor het einde van het jaar een handelsakkoord wil. Zo niet stappen de Britten zonder een deal uit de EU.
Bij zo’n no deal-Brexit gaan de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) gelden, en komen er wederzijds invoertarieven. Een no deal-Brexit wordt door economen gezien als het slechtste scenario voor het VK, zowel op de korte termijn als de lange termijn.
De Britse regering meldt in een verklaring dat beide partijen zich volledig inzetten bij de onderhandelingen en dat naar manieren wordt gezocht om de gesprekken op gang te houden. Johnson dregde eerder om in juni weg te lopen van de onderhandelingstafel, als hij denkt dat hij geen goede kans heeft op een deal.
Telegraaf 17.03.2020 De gesprekken tussen handelsvertegenwoordigers van de Europese Unie en die van het Verenigd Koninkrijk die voor woensdag op de agenda stonden zijn vanwege het nieuwe coronavirus uitgesteld. Volgens ingewijden wordt de geplande videoconferentie mogelijk later deze week gehouden.
Nu de gesprekken over de handelsovereenkomst tussen de economische machtsblokken zijn vertraagd, neemt de druk toe op de Britse premier Boris Johnson om mogelijk toch uitstel te vragen. Johnson heeft altijd geroepen dat hij voor het einde van het jaar een handelsakkoord wil. Zo niet stappen de Britten zonder een deal uit de EU. Tot eind 2020 zullen de Britten zich aan de geldende regels moeten houden.
De Britse regering meldt in een verklaring dat beide partijen zich volledig inzetten bij de onderhandelingen en dat naar manieren wordt gezocht om de gesprekken op gang te houden. Johnson dregde eerder om in juni weg te lopen van de onderhandelingstafel als hij denkt dat hij geen goede kans heeft op een deal.
Als er geen overeenstemming wordt bereikt, zullen het Verenigd Koninkrijk en de EU handel gaan drijven volgens de voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie. Dat betekent dat er tarieven en quota gaan gelden.
MSN 17.03.2020 De gesprekken tussen handelsvertegenwoordigers van de Europese Unie en die van het Verenigd Koninkrijk die voor woensdag op de agenda stonden zijn vanwege het nieuwe coronavirus uitgesteld. Volgens ingewijden wordt de geplande videoconferentie mogelijk later deze week gehouden.
Nu de gesprekken over de handelsovereenkomst tussen de economische machtsblokken zijn vertraagd, neemt de druk toe op de Britse premier Boris Johnson om mogelijk toch uitstel te vragen. Johnson heeft altijd geroepen dat hij voor het einde van het jaar een handelsakkoord wil. Zo niet stappen de Britten zonder een deal uit de EU. Tot eind 2020 zullen de Britten zich aan de geldende regels moeten houden.
De Britse regering meldt in een verklaring dat beide partijen zich volledig inzetten bij de onderhandelingen en dat naar manieren wordt gezocht om de gesprekken op gang te houden. Johnson dregde eerder om in juni weg te lopen van de onderhandelingstafel als hij denkt dat hij geen goede kans heeft op een deal.
Als er geen overeenstemming wordt bereikt, zullen het Verenigd Koninkrijk en de EU handel gaan drijven volgens de voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie. Dat betekent dat er tarieven en quota gaan gelden.
Telegraaf 12.03.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de geplande onderhandelingen van volgende week in Londen over hun toekomstige relatie na de Brexit opgeschort vanwege de virusepidemie. Dat laten beide partijen weten in een verklaring. Er wordt gekeken naar alternatieve manieren om te overleggen, waaronder videoconferenties.
De eerste overlegronde werd vorige week gehouden in Brussel. Die verliep volgens EU-onderhandelaar Michel Barnier constructief, maar er zijn onderwerpen, zoals de toegang tot de Britse viswateren, waarover Brussel en Londen ver uit elkaar liggen. In april staan twee rondes gepland en in mei een.
De Britten verlieten de EU op 1 februari, maar zijn gedurende een overgangsperiode nog tot 1 januari gebonden aan EU-regelgeving. In juni wordt bekeken hoe de onderhandelingen vorderen. De tijd is dus beperkt, zo wordt keer op keer benadrukt.
Het akkoord tussen de Verenigde Staten en de Taliban “is een eerste stap naar vrede in Afghanistan”. Dat vindt minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok.
Het akkoord werd zaterdag 29.02.2020 ondertekend in Doha, in Qatar. Het is de bedoeling dat het leidt tot de terugtrekking van internationale troepen in Afghanistan en vredesonderhandelingen tussen de verschillende partijen.
Onze mannen zo gauw mogelijk weer terug !!!
Blok benadrukt dat er werk aan de winkel is. “Nationale eenheid en inclusieve intra-Afghaanse onderhandelingen moeten volgen. Nederland heeft offers gebracht voor veiligheid en stabiliteit in Afghanistan, we blijven gecommitteerd aan duurzame vrede.”
Nederland heeft momenteel nog zo’n 160 militairen in Afghanistan voor een trainingsmissie voor het Afghaanse leger en de politie. Wat het akkoord voor de Nederlanders betekent, kan Buitenlandse Zaken nog niet zeggen. “Daar over zullen we nauw overleg met partners hebben”, aldus een woordvoerder.
“We gaan onze langstlopende oorlog beëindigen en onze troepen terug naar huis brengen.” De Amerikaanse president Trump reageert verheugd op de ondertekening van een basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban.
De Amerikaanse speciale gezant Zalmay Khalilzad en Taliban coöprichter Mullah Abdul Ghani Baradar ondertekende zaterdag het Amerika-Taliban vredesverdrag tijdens een ceremonie in Doha, de hoofdstad van Qatar.
In het akkoord garanderen de VS terugtrekking van troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
AD 02.03.2020
De Amerikaanse militairen in Afghanistan en de Afghaanse regeringstroepen blijven terughoudend met hun operaties. Ze verlengen’de periode van minder geweld’, zei de Afghaanse president Ashraf Ghani.
Telegraaf 10.03.2020
De strijdende partijen moeten volgens president Ghani proberen elkaar met rust te laten in de aanloop naar echte wapenstilstand. Afgelopen week slaagde een experiment met „een periode van minder geweld.” Kabul en Washington hadden die met de Taliban afgesproken. Er waren nauwelijks aanslagen of aanvallen.
Telegraaf 30.06.2020
Telegraaf 29.06.2020
AD 04.03.2020
Zes eisen op tafel
Voorafgaand aan de ontmoeting legden beide partijen drie eisen op tafel. “Voor de Taliban zijn dat het terugtrekken van Amerikaanse troepen, vervroegde vrijlating van Taliban-gevangenen en dat Afghanistan een islamitisch kalifaat wordt”, zei correspondent Marieke de Vries in het NOS Radio 1 Journaal. “En de VS wil dat de Taliban openlijk afstand nemen van al-Qaida en IS, dat ze deze groepen in de toekomst geen schuilplaats verschaffen en dat ze de Afghaanse regering en de grondwet respecteren.”
Telegraaf 27.05.2020
De eerste problemen zijn kort na de ondertekening al boven komen drijven. De Taliban wezen op een passage uit het akkoord waar staat dat voor 10 maart 2020 5000 gevangen genomen Taliban worden vrijgelaten. In ruil zouden de Taliban duizend gevangenen laten gaan. President Ashraf Ghani zei dat zijn regering helemaal niet heeft ingestemd met deze gevangenenruil en er ook niet aan meewerkt.
Telegraaf 13.05.2020
AD 07.03.2020
Aanslag
De aanslag in Afghanistan vrijdag 06.03.2020 op tal van prominente politici is opgeëist door de beweging Islamitische Staat. Bij de aanval, die plaatshad tijdens een ceremonie in het centrum van de hoofdstad Kabul, kwamen meer dan dertig mensen om en raakten meer dan vijftig mensen gewond.
IS dook begin 2015 op in de provincie Nangarhar, aan de Pakistaanse grens ten oosten van Kabul. De enkele duizenden strijders van IS worden sindsdien ook bestreden door de Taliban.
Telegraaf 06.03.2020
Invloed van Taliban nog onduidelijk
Eerder sloten de Taliban al een soort staakt-het-vuren met de Amerikanen. “Dat was een proef om te laten zien dat ze te vertrouwen zijn en dat ze de macht hebben over hun strijders in alle regio’s”, legt correspondent Aletta André uit. “En dat is gelukt, er werden 90 procent minder gevallen van geweld geregistreerd.”
Terug in de tijd
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september 2001. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost.
WTC 911
Op 9 september 2001 vlogen Twee vliegtuigen in het World Trade Center in New York. Een derde vliegtuig boorde zich in het Pentagon. Het vierde vliegtuig dat die ochtend gekaapt werd, stortte neer in Shanksville, Pennsylvania.
De aanslagen op 11 september 2001 zijn gepleegd in opdracht van Osama bin Laden, de leider van Al Quida. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden.
Afghanistan oorlog
Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23Nederlandse militairen om het leven.
Als de overeenkomst inderdaad wordt nageleefd dan komt er een einde aan twintig jaar strijd in Afghanistan. Vrijwel direct na de aanslag op de Twin Towers op 9 september 2001 namen de Verenigde Staten de Taliban op de korrel.
Onder de naam Enduring Freedom viel een coalitie waar onder andere Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk meededen Afghanistan binnen, de thuisbasis van de terreurbeweging. Hoewel hun leider Osama Bin Laden kon ontsnappen, werd het regime vrij snel verslagen. Er kwam een nieuwe regering in hoofdstad Kabul, geleid door Hamid Karzai.
In de jaren erna stuurde ook Nederland militairen naar Afghanistan. Tussen 2006 en 2010 waren ze gestationeerd in Uruzgan. De jaren erna volgde nog een door Groenlinks gesteunde trainingsmissie in Kunduz. Uiteindelijk wisten de Amerikanen ook Osama bin Laden te pakken te krijgen.
In mei 2012 werd hij door een Amerikaans team Navy Seals uitgeschakeld in het Pakistaanse Abbottabad, waar hij zich met directe familieleden en vertrouwelingen had verschanst. Operation Neptune Spear was de naam van de door president Obama geautoriseerde liquidatiemissie. ‘Geronimo’ was de codenaam voor doelwit Bin Laden.
NOS 22.06.2020 De afgelopen week zijn in Afghanistan bij aanvallen van de Taliban 291 militairen om het leven gekomen en 550 gewond geraakt. Daarmee is het de bloedigste week in 19 jaar strijd, zegt de Nationale Veiligheidsraad. De slachtoffers vielen bij meer dan 400 aanvallen van de Taliban verspreid over het land.
Vorige week werden 422 doden en gewonden gemeld. Toen waren er ruim 200 Taliban-aanvallen in een week tijd.
De regering en de islamitische Taliban proberen vredesoverleg tot stand te brengen om een einde te maken aan het conflict in het land. Aan het einde van de ramadan was voor het laatst een gevechtspauze, maar daarna laaide de strijd weer op. Ook een al lang geplande gevangenenruil, bedoeld om elkaars vertrouwen te winnen, komt maar niet van de grond.
“Als het geweld niet afneemt, leidt dat tot problemen en vertraging in het vredesproces”, staat in de verklaring van de veiligheidsraad.
Gevangenenruil
De Taliban hebben op 29 februari 2020 een overeenkomst getekend met de Verenigde Staten. Daarin werd afgesproken dat de internationale troepenmacht wordt verkleind en dat de regering en de Taliban bij elkaar komen om vredesbesprekingen voor te voorbereiden. De Amerikanen proberen al bijna twintig jaar de Taliban te verslaan.
Ook is een gevangenenruil afgesproken waarbij 5000 Taliban vrijkomen in ruil voor 1000 militairen. Het feit dat de Afghaanse regering niet betrokken was bij de onderhandelingen, leidde tot nieuwe spanningen.
Onlangs toonden beide partijen opnieuw bereidheid om te gaan onderhandelen. Er werd overeengekomen de eerste onderhandelingen te voeren in Doha in Qatar, waar ook de Taliban en de VS tot hun overeenkomst kwamen. Er is geen datum bekend.
Amerikaanse militairen weg
De Amerikanen hebben inmiddels het aantal militairen in Afghanistan van ongeveer 12.000 in februari teruggebracht tot 8600, zoals in de overeenkomst met de Taliban werd vastgelegd. Dat maakte de Amerikaanse commandant voor het gebied, Frank McKenzie, eind vorige week bekend. Wanneer meer militairen worden teruggetrokken, heeft hij niet gezegd.
Het is de bedoeling dat de Amerikanen volgend jaar mei helemaal weg zijn uit Afghanistan, zei McKenzie, maar dan moeten de Taliban wel aan een aantal voorwaarden hebben voldaan. Een daarvan is dat er vanuit Afghanistan geen aanslagen worden gepleegd of gepland die gericht zijn tegen de VS.
In dat geval gaat het niet om de Taliban, maar om al-Qaida en IS, die niet meer de kans moeten krijgen vanuit het land te opereren. Daarmee doelt hij onder andere op de aanslagen met gekaapte vliegtuigen van 11 september 2001 op de Twin Towers in New York en het Pentagon in Washington.
Telegraaf 12.06.2020 Zeker vier mensen zijn vrijdag in de Afghaanse hoofdstad Kabul gedood door een bomaanslag in een moskee. Een van de slachtoffers was de imam, liet een woordvoerder van ministerie van Binnenlandse Zaken weten. Acht anderen raakten gewond. Niemand heeft de verantwoordelijkheid nog opgeëist.
De aanval vond plaats in de Sher Shah Suri moskee in het westelijk deel van de stad, waar de sjiieten in de meerderheid zijn. Een maand geleden was daar een aanval op een nabijgelegen ziekenhuis. Daarbij kwamen zeker 25 mensen om het leven, onder wie moeders met pasgeboren kinderen. Ook toen eiste niemand de verantwoordelijkheid op.
De VS beschuldigen Islamitische Staat, die in Afghanistan actief is naast de Taliban, van de aanval. IS eiste wel een andere bomaanslag op in een moskee tien dagen geleden, waarbij een geestelijke werd gedood. De Taliban distantieerden zich ’s avonds van de aanslag. Een woordvoerder noemde die een „afschuwelijke misdaad.”
Ondertussen zijn er vredesbesprekingen tussen de regering en de Taliban gepland om een einde te maken aan het conflict in het land. President Ashraf Ghani zei donderdag echter dat het gevaar dat terroristische groeperingen als IS en al-Qaeda in Afghanistan vormen, ook na de vrede met de Taliban niet zou stoppen. De vredesbesprekingen waren ongeveer drie maanden geleden overeengekomen in een akkoord tussen de VS en de Taliban.
Telegraaf 27.05.2020 Er zijn nog minder dan 8600 Amerikaanse militairen in Afghanistan. Het terugbrengen van de troepensterkte verloopt sneller dan gepland.
Washington heeft eind februari met de Taliban afgesproken, dat de VS onder voorwaarden het aantal troepen half juli zouden verminderen van 13.000naar circa 8600. Amerikaanse functionarissen hebben echter laten weten dat dit al is gebeurd.
Volgens The New York Times krijgt president Trump deze week enkele scenario’s voorgelegd voor het terughalen van alle militairen. Trump heeft een voorkeur voor het ’snelste’ schema. Daarmee zouden er tijdens de presidentsverkiezingen in november geen Amerikaanse troepen meer in Afghanistan zijn.
Tegen de Taliban was in de onderhandelingen gezegd dat de Amerikanen halverwege 2021 helemaal zouden vertrekken als alles goed zou gaan. De twee beloofden elkaar minder geweld te gebruiken en de Taliban zouden over een bestand en een duurzame vrede gaan praten met andere partijen in het land.
De Taliban zijn extremistische soennieten van een bevolkingsgroep uit het oosten en zuiden van het land. Ze voerden een schrikbewind in de jaren 1996-2001 in vrijwel heel Afghanistan. De VS vielen het land in 2001 binnen en maakten daar een einde aan. Maar de strijd ging door en het is de langste oorlog geworden die de VS hebben gevoerd.
NOS 17.05.2020 De Afghaanse president Ghani en zijn rivaal Abdullah hebben een akkoord bereikt over het delen van de macht. Daarmee lijkt een einde te komen aan de politieke crisis in het land, die vorig jaar september ontstond na de presidentsverkiezingen.
Zittend president Ghani won die verkiezingen, maar Abdullah erkende de uitslag niet. Volgens hem was er sprake van onregelmatigheden bij de stembusgang. Zowel Ghani als Abdullah liet zich vervolgens uitroepen tot president.
Volgens een woordvoerder van Ghani krijgt Abdullah in het nu gesloten akkoord de leiding over de vredesbesprekingen met de Taliban en blijft Ghani president. Wat Abdullah verder krijgt, is nog niet bekend.
Volgens bronnen van persbureau Reuters wilde hij een belangrijke portefeuille als Buitenlandse Zaken of Financiën, maar zit dat er niet in. In plaats daarvan zou Ghani nu het ministerie van Binnenlandse Zaken aan Abdullah willen geven.
Taliban
Door de politieke impasse in Afghanistan lagen ook de besprekingen over het vredesakkoord tussen de regering en de Taliban stil, tot grote frustratie van de Verenigde Staten.
In maart ging minister Pompeo van Buitenlandse Zaken nog op bezoek in de hoofdstad Kabul om te bemiddelen tussen beide partijen, maar dat leidde niet tot resultaat. Hij schortte daarop een steunpakket van een miljard dollar op. Niet duidelijk is of dat geld door dit akkoord nu alsnog wordt uitbetaald.
De Verenigde Staten sloten in februari al een vredesakkoord met de Taliban. Dat gebeurde in Qatar. De VS zegde toe zijn troepen terug te trekken uit het land, de Taliban beloofden geweld af te zweren en te werken aan de terugtrekking van IS in Afghanistan.
MSN 15.05.2020 De bloedige aanslagen op een kraamkliniek en begrafenis in Afghanistan waarbij tientallen mensen om het leven kwamen is volgens de VS gepleegd door terreurgroep IS. Dat maakte de Amerikaanse gezant in Afghanistan, Zalmay Khalilzad, bekend.
Volgens Khalilzad had de gruwelijke aanslag, waarbij ook pasgeboren baby’s doelwit waren, alle kenmerken van een aanval door IS. De terreurgroep zou met dit soort aanslagen de burgeroorlog en sektarische spanningen in het land willen aanwakkeren.
Niets laten horen
IS zelf heeft sinds de aanval niets van zich laten horen. De groep is wel actief in het gebied. De Taliban, die ook geregeld aanslagen plegen in Kabul, lieten al vrijwel direct weten niets met de aanslag te maken te hebben.
De aanslag op de kraamkliniek in hoofdstad Kabul is een van de bloedigste en meest huiveringwekkende dit jaar in Afghanistan. Terroristen verkleed als agenten drongen het gebouw binnen en begonnen te schieten en gooiden handgranaten, ook gericht op pasgeboren baby’s.
Baby’s van enkele uren oud
Terwijl de aanval nog bezig was, wisten veiligheidstroepen zeker honderd mensen uit de kliniek te krijgen. Op beelden was te zien hoe ze met baby’s van soms enkele uren oud naar buiten renden.
Van kalifaat tot versplinterde terreurgroep: de opkomst en ondergang van IS
Ruim een jaar geleden werd het laatste bolwerk van IS verslagen en had de terreurgroep geen grondgebied meer onder controle. Maar het gedachtegoed is nog niet verdwenen.
NU 12.05.2020 Het Afghaanse leger gaat het offensief tegen de Taliban hervatten. Dat meldde de Afghaanse president Ashraf Ghani dinsdag tijdens een toespraak op televisie.
Ghani heeft het leger het bevel gegeven om de “defensieve positie te beëindigen” en de “operatie tegen de vijand te hervatten”.
Volgens Ghani is de hervatting van het offensief tegen de terreurorganisatie nodig om “het land, het volk en onze infrastructuur te verdedigen”.
De beslissing komt enkele uren nadat er dinsdag twee aanslagen werden gepleegd in Afghanistan, waarbij tientallen doden vielen.
Eerst openden schutters het vuur in een kraamziekenhuis in de hoofdstad Kaboel. Daarbij kwamen zestien mensen om, waaronder enkele pasgeboren kinderen. Later op de dag kwamen 24 mensen om door een zelfmoordaanslag bij een begrafenis in de oostelijke provincie Nangarhar.
Taliban ontkent achter aanslagen te zitten
De Taliban heeft nadrukkelijk ontkend bij de aanslagen betrokken te zijn geweest. De aanslag op de begrafenis werd later opgeëist door Islamitische Staat.
In februari bereikten de Verenigde Staten nog een historisch vredesakkoord met de Taliban. Daarbij werd afgesproken dat als de Taliban geen aanslagen zouden plegen op Afghaans grondgebied, de Amerikaanse troepen het land zouden verlaten.
RTL 12.05.2020 Tientallen pasgeboren baby’s en hun moeders zijn door Afghaanse soldaten in veiligheid gebracht, nadat een kraamkliniek in de hoofdstad Kabul het doelwit is geworden van een terreuraanslag. Zeker veertien mensen zijn omgekomen, onder wie twee baby’s en hun moeders.
Terwijl er om hun heen nog werd geschoten, renden Afghaanse elitetroepen met baby’s in hun armen naar buiten. Sommige baby’s waren nog maar een paar uur oud. Ook moeders en zorgpersoneel moesten halsoverkop maken dat ze wegkomen. Naast veertien doden raakten zeker vijftien mensen gewond.
De aanslagplegers renden gekleed in politie-uniformen al schietend naar binnen, zeggen getuigen. Ook werd er om de paar minuten met granaten gegooid, zo schrijft een Afghaanse kolonel op Twitter. Zijn troepen zouden een van de schutters inmiddels hebben doodgeschoten.
Twee andere terroristen zouden zich nog altijd in het ziekenhuis hebben verschanst. Meer dan honderd vrouwen en baby’s zijn volgens de autoriteiten inmiddels in veiligheid gebracht.
Het Dasht-e-Barchi-ziekenhuis ligt in een arme wijk van Kabul en beschikt over zo’n honderd bedden. De kraamafdeling wordt sinds een paar jaar ondersteund door Artsen zonder Grenzen.
Taliban ontkent
De aanslag is nog door niemand opgeëist en de Taliban ontkent betrokkenheid. Wel pleegt de terreurgroep nog altijd aanslagen in Afghanistan, ondanks lopende vredesonderhandelingen met het Westen.
Ook IS heeft in het verleden aanslagen rondom het ziekenhuis gepleegd. Het hospitaal ligt in een wijk waar een sjiitische moslim-minderheid woont. Zij zijn een doelwit in de ogen van de soennitische extremisten van IS.
Begrafenis
Vandaag kwamen er ook veel mensen om het leven door een aanslag in het oosten van Afghanistan. Daar was een begrafenis van een politie-commandant het doelwit.
Zeker 24 mensen kwamen om, nadat een man zichzelf met een bomvest opblies. De aanwezigen waren net bezig met het laatste gebed. 68 omstanders raakten gewond. Ook deze aanslag is nog niet opgeëist.
NOS 12.05.2020 In Afghanistan zijn bij twee aanslagen vermoedelijk meer dan dertig mensen gedood en nog eens tientallen gewond geraakt. Eerst was er een aanslag op een kraamkliniek van Artsen zonder Grenzen in de hoofdstad Kabul. Later blies op een andere plaats in het oosten van het land een zelfmoordterrorist zich op bij een begrafenis.
Gewapende mannen vielen de kraamkliniek vanochtend vroeg aan. Daarbij zouden ook explosieven tot ontploffing zijn gebracht. Er zouden zeker dertien doden zijn, onder wie twee pasgeboren baby’s. Ook zijn er zeker vijftien gewonden.
Afghaanse veiligheidstroepen omsingelden het gebouw en hebben een onbekend aantal vrouwen en baby’s veilig naar buiten gebracht.
Zeker dertien doden bij aanslag op kraamkliniek Kabul
Later vanochtend blies een zelfmoordterrorist zich op bij de begrafenis van een lokale politiechef. Dat was in de buurt van de stad Jalalabad, ook in het oosten van het land, bij de grens met Pakistan. Bij die aanslag zouden zeker 21 mensen zijn omgekomen en tientallen gewond zijn geraakt.
De begrafenis werd bijgewoond door veel regionale bestuurders en een Afghaans parlementslid.
De afgelopen maanden zijn in Afghanistan geregeld aanslagen gepleegd door IS. Of die terroristen ook voor de twee aanslagen van vanochtend verantwoordelijk zijn, is niet bekend.
Taliban ontkennen betrokkenheid
Ook de Taliban zijn actief in het oosten van het land, maar zij hebben gezegd dat ze in elk geval niet achter de aanslagen zitten.
Gisteren maakten de Afghaanse autoriteiten bekend dat ze drie hooggeplaatste IS’ers hebben opgepakt, onder wie een regionale leider. Vorige week werden bij een politieactie enkele andere IS-strijders gedood.
Het door ons ondersteunde Dasht-e-Barchi ziekenhuis in Kabul is net aangevallen. ‘Special forces’ van Afghanistan zijn ter plaatse. Onze prioriteit ligt bij de veiligheid van onze patiënten en staf. We monitoren de situatie en houden je hier op de hoogte.
AD 27.04.2020 In Afghanistan zijn in de eerste maanden van dit jaar meer dan vijfhonderd burgers om het leven gekomen. Het geweld nam zelfs toe nadat de Verenigde Staten en de Taliban eind februari een akkoord hadden gesloten, meldt de VN-missie in het land.
VN-missie UNAMA zegt dat in het eerste kwartaal sprake was van 1293 onschuldige slachtoffers: 533 doden en 760 gewonden. Onder de doden bevinden zich ook meer dan 150 kinderen. Het leek eerder dit jaar nog de goede kant op te gaan met het vredesproces. Toen sloten de VS en de Taliban een deal die de weg moest vrijmaken voor de terugtrekking van buitenlandse troepen. De opstandelingen en de Afghaanse regering zouden ook over vrede gaan praten.
Dat overleg verloopt echter moeizaam. De Taliban lijken hun aanvallen op regeringstroepen de laatste tijd juist te hebben opgevoerd. Afghanen moeten naast het geweld ook nog vrezen voor het coronavirus. Daar zijn al tientallen mensen aan overleden.
De VN zeggen dat opstandelingen verantwoordelijk waren voor 55 procent van de burgerslachtoffers (282 doden en 428 gewonden). Naast de Taliban maakte ook de lokale tak van Islamitische Staat slachtoffers. VN-gezant Deborah Lyons houdt de strijdende partijen voor dat ze een gezamenlijke vijand hebben in het coronavirus. Ze roept hen op het geweld te staken en over vrede te gaan onderhandelen.
Telegraaf 22.04.2020 Bij diverse aanvallen door de Taliban in Afghanistan zijn in de nacht van dinsdag op woensdag zeker 23 veiligheidsmensen en vier burgers om het leven gekomen. De Taliban lijken hun traditionele lente-offensief te hebben ingezet hoewel dat niet is aangekondigd.
De meeste doden vielen door een aanval op controleposten in de noordelijke provincie Sar-e-Pul, waar zeker elf veiligheidsmensen omkwamen. De gevechten duurden daar urenlang.
In de provincie Logar in het oosten van Afghanistan verloren acht veiligheidskrachten het leven toen ze in een hinderlaag terechtkwamen. Ze waren op weg naar de verdediging van een controlepost bij een mijn. De andere slachtoffers vielen bij aanvallen in de provinciehoofdstad Tarin Kut in Uruzgan en in de provincie Ghasni.
Een onbekend aantal Taliban kwam om het leven door de schermutselingen. Afgelopen weekeinde vielen ook al tientallen doden door aanvallen van de Taliban ondanks een deal met de Amerikanen.
Telegraaf 08.04.2020 De Afghaanse regering is na een maand tegenstribbelen begonnen met de vrijlating van leden van de Taliban. Honderd Taliban zijn volgens een regeringswoordvoerder uit een gevangenis ten noorden van de hoofdstad Kabul vrijgelaten. Er zijn geen prominenten van de extremistische beweging bij.
De Taliban hadden in gesprekken met de regering geëist dat zeker vijftien belangrijke Taliban als eersten op vrije voeten moesten komen.
De Verenigde Staten en de Taliban hebben eind februari samen een akkoord getekend dat geleidelijk een einde moet maken aan de bloedige strijd. Daarin stond dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten. Dat zou een eerste stap worden op weg naar een bestand en vredesgesprekken. Maar de regering in Kabul voelde niets voor de vrijlating van duizenden Taliban tegelijk. Recent is voor het eerst een officiële delegatie van de Taliban in Kabul geweest. Maar de gesprekken hebben voor zover bekend niets concreets opgeleverd en de Talibandelegatie vertrok weer.
Voor de VS is de bijna twintig jaar voortslepende strijd de langste oorlog ooit. De regering wil er een punt achter zetten en hoopt dat de soennitische extremisten van de Taliban dat ook willen.
Osama bin Laden
De Taliban bestaan voornamelijk uit leden van de bevolkingsgroep van de Pathanen uit het oosten en zuiden van het land. Die voerden in het grootste deel van Afghanistan een schrikbewind van 1996 tot de Amerikaanse invasie in 2001. De VS vielen Afghanistan binnen omdat de Taliban onderdak boden aan de terrorist Osama bin Laden (1957-2011) en andere leden van diens terreurnetwerk al-Qaeda.
AD 08.04.2020 De Afghaanse regering is na een maand tegenstribbelen begonnen met de vrijlating van leden van de Taliban. Honderd Taliban zijn volgens een regeringswoordvoerder uit een gevangenis ten noorden van de hoofdstad Kabul vrijgelaten. Er zijn geen prominenten van de extremistische beweging bij. De Taliban hadden in gesprekken met de regering geëist dat zeker vijftien belangrijke Taliban als eersten op vrije voeten moesten komen.
De Verenigde Staten en de Taliban hebben eind februari samen een akkoord getekend dat geleidelijk een einde moet maken aan de bloedige strijd. Daarin stond dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten. Dat zou een eerste stap worden op weg naar een bestand en vredesgesprekken. Maar de regering in Kabul voelde niets voor de vrijlating van duizenden Taliban tegelijk. Recent is voor het eerst een officiële delegatie van de Taliban in Kabul geweest. Maar de gesprekken hebben voor zover bekend niets concreets opgeleverd en de Talibandelegatie vertrok weer.
Voor de VS is de bijna twintig jaar voortslepende strijd de langste oorlog ooit. De regering wil er een punt achter zetten en hoopt dat de soennitische extremisten van de Taliban dat ook willen.
De Taliban bestaan voornamelijk uit leden van de bevolkingsgroep van de Pathanen uit het oosten en zuiden van het land. Die voerden in het grootste deel van Afghanistan een schrikbewind van 1996 tot de Amerikaanse invasie in 2001. De VS vielen Afghanistan binnen omdat de Taliban onderdak boden aan de terrorist Osama bin Laden (1957-2011) en andere leden van diens terreurnetwerk al-Qaeda.
MSN 08.04.2020 De regering van Afghanistan zegt woensdag honderd gevangengenomen Taliban-strijders te hebben vrijgelaten. Het zou gaan om een deel van de gevangenen van wie de Taliban vrijlating had geëist, melden internationale persbureaus op basis van een verklaring van de Afghaanse regering. De Taliban kunnen volgens persbureau AP nog niet bevestigen of deze vrijgelaten gevangenen inderdaad op de lijst staan die zij hebben opgesteld.
De vrijlating wordt beschouwd als een belangrijke eerste stap naar vredesgesprekken tussen de Afghaanse regering en de Taliban. De Verenigde Staten en de Taliban tekenden eind februari een akkoord dat de opmaat naar de vrede in Afghanistan moet betekenen. In dit akkoord werd opgenomen dat duizenden gevangengenomen Taliban-strijders voor 10 maart zouden vrijkomen in ruil voor de vrijlating van duizend gevangenen van de Taliban. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigerde aanvankelijk over te gaan tot vrijlating.
‘Inspanningen voor vrede’
Het is niet duidelijk waarom Ghani alsnog is overgegaan tot vrijlating. Een woordvoerder van de Afghaanse regering zegt tegen persbureau AFP dat de vrijlating deel uitmaakt „van onze inspanningen voor vrede en om Covid-19 te voorkomen”. Op basis van gezondheidstoestand, leeftijd en duur van de resterende straf is bepaald wie werd vrijgelaten. De regering in Afghanistan stelt dat met de vrijlating wordt voldaan aan „ons deel van de afspraak”.
De vrijlating van de gevangenen zou zijn bedoeld om wederzijds vertrouwen te creëren tussen de Afghaanse regering en de Taliban. Daarna zouden verdere onderhandelingen moeten plaatsvinden om een einde te maken aan de bijna twintigjarige oorlog in het land. Twee dagen na de ondertekening van het akkoord, waarbij de Afghaanse regering niet betrokken was, schonden de Taliban al het afgesproken staakt-het-vuren.
NOS 04.04.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben de leider van Islamitische Staat in hun land aangehouden, meldt de Afghaanse inlichtingendienst NDS. Het gaat om Aslam Faruki, die samen met negentien anderen werd opgepakt. Twee van hen zouden hoge IS-commandanten zijn.
Faruki wordt ervan beschuldigd dat hij het brein is achter de aanslag tijdens het ochtendgebed in een sikh-tempel in Kabul, vorige week. Daarbij kwamen 25 gelovigen om het leven. Begin maart vielen bij een andere IS-aanslag in de Afghaanse hoofdstad zeker dertig doden.
De regionale IS-tak die Faruki zou hebben geleid, is sinds 2015 actief in Afghanistan en Pakistan. De laatste maanden werden de terroristen al steeds verder in het nauw gedreven door een offensief van de VS en ook van de Taliban.
Telegraaf 04.04.2020Aslam Faruki, de man die wordt gezien als de leider van terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) in Afghanistan, is zaterdag opgepakt. Dat maakten de Afghaanse autoriteiten bekend.
De man, die ook bekend staat als Mawlawi Abdullah, werd samen met negentien andere IS-strijders opgepakt, onder wie twee belangrijke bevelhebbers. De Afghaanse geheime dienst komt binnen enkele dagen met meer details over de arrestatie van Faruki en zijn kompanen.
Faruki is een sleutelfiguur van IS in het gebied, dat door de jihadisten Khorasan wordt genoemd. Hij zou pas sinds een jaar de leiding hebben over de IS-tak. De Verenigde Staten hebben de terreurorganisatie samen met de Afghaanse regering altijd intensief bestreden.
De opgepakte IS-voorman wordt gezien als het brein achter de bloedige aanslag eind maart op een sikh-tempel in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daarbij kwamen 25 mensen om het leven. Ook raakten meerdere mensen gewond.
NOS 01.04.2020 Voor het eerst sinds de val van het Taliban-regime in 2001 is er een officiële delegatie van de militante organisatie naar de Afghaanse hoofdstad Kabul gekomen. Drie vertegenwoordigers van de Taliban hebben met Afghaanse regeringsfunctionarissen onderhandeld over de uitwisseling van gevangenen, laat een regeringswoordvoerder weten op Twitter.
Waarnemers van het Rode Kruis waren bij de gesprekken aanwezig. Of de partijen het al ergens over eens zijn geworden, is niet bekend. Vandaag gaan de onderhandelingen verder.
De voorgenomen gevangenenruil is een onderdeel van het akkoord dat de Taliban in februari sloten met de Verenigde Staten. Het zou de start moeten worden van een toenadering tussen de Taliban en de regering, maar de Afghaanse regering voelde er niets voor om zoveel gevangenen plotseling te laten gaan zonder garanties van de Taliban. De afgelopen weken lagen de onderhandelingen over de gevangenenruil stil.
Door politieke onenigheid binnen Afghanistan is er nog weinig van het akkoord terechtgekomen. Twee politieke rivalen hebben zich na verkiezingen vorig jaar allebei tot president uitgeroepen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo was vorige week nog in Afghanistan om het vredesakkoord te redden. Hij heeft geprobeerd te bemiddelen tussen beide presidenten, maar het lukte niet om ze op één lijn te krijgen. De Verenigde Staten schrappen daarom 1 miljard dollar aan hulp aan Afghanistan.
NU 25.03.2020 Gewapende mannen hebben woensdag bijna tweehonderd sikhs in een tempel in de Afghaanse hoofdstad Kaboel aangevallen en gegijzeld. Bij de aanval kwamen 25 mensen om het leven en vielen er 8 gewonden. Terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) heeft de aanslag opgeëist.
Volgens een parlementaire vertegenwoordiger van de sikhgemeenschap, Narender Singh Khalsa, drongen de gewapende mannen de tempel binnen tijdens het ochtendgebed.
De Afghaanse veiligheidstroepen wisten de tempel binnen te vallen en hebben tachtig aanwezige sikhs bevrijd. Volgens de minister van binnenlandse zaken zijn alle gewapende aanvallers gedood. Het is nog niet bekend hoeveel aanvallers in het gebouw aanwezig waren.
Verenigde Staten schrappen financiële hulp aan Afghanistan
De aanval komt een dag na de beslissing van de Verenigde Staten om 1 miljard dollar (926 miljoen euro) aan hulp voor Afghanistan te schrappen. De twee politieke leiders in het land, die zichzelf na de verkiezingen van vorig jaar beiden uitriepen tot president, kunnen niet tot een overeenkomst komen. Daardoor is het de leiders ook nog niet gelukt om het met de Taliban eens te worden over de vrijlating van vijfduizend strijders.
Eind februari kwam er met het historische akkoord tussen de Taliban en de Verenigde Staten een einde aan de langst lopende oorlog ooit van de Amerikanen. Sinds het ondertekenen van het akkoord is het weer onrustig in het land: vorige week kwamen nog zeventien Afghaanse militairen om het leven bij een schietpartij.
NOS 25.03.2020 In een sikh-tempel in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn bij een aanval van IS zeker 25 gelovigen gedood, onder wie een kind. Ook zijn er zeker acht gewonden, zeggen de autoriteiten. Alle aanvallers zijn gedood door veiligheidstroepen.
Het is nog onduidelijk hoeveel IS-strijders het gebouw vanochtend binnenvielen. Eerst waren er berichten over meerdere gewapende strijders, maar later spraken de autoriteiten over één aanvaller. Nu wordt toch weer gezegd dat er “een aantal” gewapende mannen was.
De schutters bestormden de tempel tijdens het ochtendgebed, begonnen volgens ooggetuigen te schieten en hielden daarna tientallen sikhs in gijzeling. Op dat moment waren er 150 mensen in het gebouw. Sommige gelovigen konden ontsnappen, anderen wisten zich te verstoppen.
Afghaanse veiligheidstroepen omsingelden de tempel en gingen uiteindelijk het gebouw binnen om de sikhs te bevrijden. Op foto’s is te zien hoe ze zo’n tien kinderen hielpen te ontsnappen uit de tempel.
Al eerder aanval op sikhs
Islamitische Staat eiste al snel de verantwoordelijkheid voor de aanslag op. Twee jaar geleden vielen IS-strijders ook al een groep sikhs in Afghanistan aan. Toen kwamen 19 mensen om het leven.
Afghanistan zit in een politieke crisis. Twee leiders hebben zich na de verkiezingen van vorig jaar uitgeroepen tot president. Ze weigeren een eenheidsregering te vormen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Pompeo, maakte gisteren tijdens een bezoek aan Kabul bekend dat hij daarom 1 miljard dollar hulp aan Afghanistan schrapt.
MSN 25.03.2020 Gewapende mannen hebben in de Afghaanse hoofdstad Kabul een sikh-tempel aangevallen en zeker 150 mensen in gijzeling genomen. Dat hebben Afghaanse politici verklaard.
Het is onduidelijk of er slachtoffers bij de aanval zijn gevallen. In diverse media is sprake van twee tot vier doden.
De aanvallers drongen vroeg in de ochtend de tempel binnen waar op dat moment zoals elke dag een religieuze bijeenkomst was. Onder de gegijzelden zijn vrouwen en kinderen.
Verantwoordelijken
Het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken meldde dat zelfmoordterroristen de tempel waren binnengedrongen en dat kort daarna veiligheidsdiensten ter plekke waren. Een onbekend aantal mensen wist het gebedsgebouw te ontvluchten.
Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor de aanval. De Taliban ontkenden ermee te maken te hebben. Ongeveer twee jaar geleden vielen strijders van Islamitische Staat een bijeenkomst van sikhs in de provincie Nagarhar aan. Daardoor kwamen negentien mensen om het leven.
NU 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar (926 miljoen euro) aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land, vertelt de Amerikaanse minister voor Buitenlandse Zaken Mike Pompeo maandagavond. Pompeo ontmoette eerder die dag leiders van de Taliban om het vertroebelde vredesakkoord te bespreken.
De Taliban en de Verenigde Staten bereikten het historische akkoord eind februari 2020. Daarmee kwam een einde aan de langst lopende oorlog ooit van de Amerikanen, die het land ruim 2 biljoen dollarkostte.
Sindsdien is het echter weer onrustig en werden er opnieuw aanslagen gepleegd. Zo kostte een schietpartij enkele dagen geleden zeventien Afghaanse militairen het leven. Pompeo zou de Taliban daar naar verluidt op aanspreken, maar was maandagavond opvallend positief over de terreurorganisatie: “Zij hebben zich grotendeels gehouden aan de voorwaarden en de hoeveelheid geweld drastisch verminderd.”
Op politiek niveau rommelt het ook in Afghanistan. Na de presidentsverkiezingen van vorig jaar riep zowel de zittende president Ashraf Ghani als regeringsleider Abdullah Abdullah zichzelf uit tot nieuwe president. Ze legden beiden de eed af en botsten sindsdien meermaals met elkaar, terwijl de Afghaanse overheid en de Taliban het niet eens kunnen worden over de vrijlating van vijfduizend Taliban-strijders.
Amerikaanse troepen vertrekken alleen als veiligheid Afghanistan wordt gewaarborgd
Als onderdeel van het vredesakkoord zullen de VS en de NAVO binnen dertien maanden al hun troepen terugtrekken uit Afghanistan. Dat gaat echter alleen door als een nieuwe regering, in samenwerking met de Taliban, de veiligheid en toekomst van het land kan waarborgen.
Pompeo vertelde tijdens zijn eendaagse bezoek aan Afghanistan dat de 1 miljard dollar steun van volgend jaar ook bevroren kan worden als de situatie in het land niet verbetert. “Het is teleurstellend dat Ghani en Abdullah geen inclusieve regering kunnen vormen”, aldus de Amerikaanse minister.
NOS 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp aan Afghanistan. Dat heeft minister Pompeo van Buitenlandse Zaken bekendgemaakt na een bezoek aan Kabul, waar hij er niet in slaagde om de rivalen Ashraf Ghani en Abdullah Abdullah op één lijn te krijgen.
Na de verkiezingen van vorig jaar hebben beide Afghaanse leiders zich uitgeroepen tot president. Pompeo was in Kabul om een oplossing te forceren. “Hij wilde de politieke crisis in Afghanistan beëindigen door daar te praten over de vorming van een eenheidsregering, maar dat is niet gelukt”, zegt correspondent Aletta André.
Pompeo zei teleurgesteld te zijn in beide mannen; hij stelt dat de crisis de betrekkingen tussen de VS en Afghanistan schade berokkent. “Volgens Pompeo is hun houding een klap in het gezicht van alle Afghanen en Amerikanen die hun leven hebben gegeven voor de vrede”, zegt André.
Na zijn bezoek aan Kabul sprak Pompeo in Qatar met een leider van de Taliban, waarmee de VS vorige maand een vredesakkoord sloot. De VS zegde toe zijn troepen terug te trekken uit het land, terwijl de Taliban beloofden geweld af te zweren en ervoor te zorgen dat terreurorganisatie IS wordt teruggedrongen in Afghanistan. Volgens Aletta André heeft Pompeo gezegd dat de Taliban zich in elk geval aan hun belofte houden om het geweld tegen Amerikaanse militairen te verminderen.
Telegraaf 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land, meldt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo. De VS zijn „zeer teleurgesteld” omdat zowel de zittende Afghaanse president Ashraf Ghani als de voormalig regeringsleider Abdullah Abdullah zich liet beëdigen als president, laat Pompeo na een vredesbijeenkomst tussen de VS en de Taliban in Qatar weten.
Ook in 2021 kan de hulp met 1 miljard gekort worden als er geen oplossing komt. De minister is bereid de plannen te herzien wanneer er een „inclusieve” regering is gevormd die „voor vrede en veiligheid kan zorgen.” Volgens verschillende media ontvangt Afghanistan normaal gesproken ongeveer 5 miljard dollar aan Amerikaanse hulp.
De politieke crisis in Afghanistan bemoeilijkt de vredesonderhandelingen tussen de VS en de militant-islamitische Taliban. Vorige maand werd een vredesakkoord bereikt waarin is afgesproken dat de VS alle troepen terughaalt en sancties intrekt als de Taliban helpt in de strijd tegen jihadistische groepen. Desondanks laaide het geweld op, omdat de groepering en de Afghaanse overheid het niet eens kunnen worden over de vrijlating van ongeveer vijfduizend gevangen Talibanstrijders.
AD 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo laten weten na een bezoek aan de Afghaanse hoofdstad Kabul, waar hij vergeefs poogde om rivalen Ashraf Ghani en Abdullah Abdullah op één lijn te krijgen.
Na de verkiezingen van vorig jaar riepen beide Afghaanse leiders zich uit tot president. Dat veroorzaakt grote onrust in het land. Pompeo was in Kabul in de hoop om de impasse te doorbreken, maar slaagde daar dus niet in. In een ongewoon harde verklaring noemde hij de opstelling van de beide leiders ‘schadelijk voor de betrekkingen tussen de VS en Afghanistan’.
Pompeo zei dat hun onvermogen om samen te werken een ‘directe bedreiging’ vormde voor de nationale belangen van de VS en dat de regering onmiddellijk een begin zou maken met een herziening van al haar steunprogramma’s in het land. In 2021 kan de hulp opnieuw met 1 miljard gekort worden als er dan nog steeds geen oplossing voor de crisis is gevonden. Volgens verschillende media ontvangt Afghanistan normaal gesproken ongeveer 5 miljard dollar aan Amerikaanse hulp.
De politieke crisis in Afghanistan bemoeilijkt ook de vredesonderhandelingen tussen de VS en de militant-islamitische Taliban. Vorige maand werd een vredesakkoord bereikt waarin is afgesproken dat de VS alle troepen terughaalt en sancties intrekt als de Taliban helpt in de strijd tegen jihadistische groepen. Desondanks laaide het geweld op, omdat de groepering en de Afghaanse overheid het niet eens kunnen worden over de vrijlating van ongeveer vijfduizend gevangen Talibanstrijders.
Opstandelingen onder druk
Pompeo ontmoette maandag in Qatar leiders van de Afghaanse Taliban. Hij wil de opstandelingen onder druk zetten om de overeenkomst na te leven. Het overleg vond plaats op luchtmachtbasis al-Udeid in de Golfstaat, waar Amerikaanse troepen zijn gelegerd. Het is voor zover bekend de eerste keer dat de Taliban rechtstreeks om de tafel zitten met zo’n hoge Amerikaanse functionaris.
NOS 23.03.2020 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is in Afghanistan aangekomen om een akkoord met de Taliban te redden. Het vredesproces dreigt te ontsporen door onenigheid binnen de Afghaanse regering.
“Dat hij ondanks corona deze reis maakt, laat wel zien hoe belangrijk de VS dit akkoord vindt”, zegt Azië-correspondent Aletta André. “Het kan blijkbaar niet wachten tot het einde van de crisis.”
De VS sloot vorige maand in Qatar een akkoord met de Taliban. Daarin staat dat Amerikaanse troepen zich terugtrekken uit het land als de Taliban het geweld afzweren. De eerste buitenlandse militairen hebben al het land verlaten.
In het akkoord werd ook een gevangenenruil opgenomen, als blijk van goede wil. President Ghani kwam daar echter binnen enkele dagen van terug, uit angst dat de vrijgelaten strijders de wapens weer zouden oppakken.
Twee presidenten
Wat de zaak verder compliceert, is dat zowel Ghani als zijn tegenstander bij de presidentsverkiezingen zichzelf inmiddels heeft uitgeroepen tot winnaar. Beiden hielden begin deze maand een beëdigingsceremonie in Kabul.
Door de ruzie is er nog niks terechtgekomen van het maken van vervolgafspraken, over de ontmanteling van gewapende milities, vrouwenrechten en de vrijheid van meningsuiting. Nieuwe gesprekken met de Taliban zijn voorlopig uitgesteld.
Corona
Minister Pompeo moet nu bemiddelen tussen Ghani en zijn rivaal Abdullah. Pas daarna kan weer worden geprobeerd het vredesproces op de rails te krijgen. André: “Het is nu onduidelijk wie er in gesprek moet met de Taliban.”
Ghani en Abdullah stonden bij de vorige verkiezingen in 2014 ook tegenover elkaar. Destijds wist de Amerikaanse minister Kerry hen te bewegen een regering van nationale eenheid te vormen.
Het conflict in Afghanistan is de langste oorlog waarbij de VS ooit was betrokken. Het zou Trump goed uitkomen als hij in dit verkiezingsjaar daar een eind aan kan maken.
Meer uitstel?
Corona kan daarbij nog een probleem veroorzaken, waarschuwt André. “Als je moet onderhandelen zit je al snel met vijftig mensen in een kamer. En omdat het op een internationale locatie plaatsvindt, moet er ook nog eens veel worden gereisd. Dat komt nu niet goed uit.”
Volgens André is niet duidelijk hoeveel gevallen er precies in het land zijn. “Er zijn 34 patiënten bekend, maar er zijn ook tienduizenden mensen uit het buurland Iran naar Afghanistan gereisd. Daar heerst een grote uitbraak. Die mensen zijn niet allemaal getest, dus het kan zijn dat het virus veel verder is verspreid is dan we weten.”
Telegraaf 23.03.2020 Een aantal van de militairen die op missie zijn in Afghanistan en Irak keert terug naar Nederland. De trainingen in beide landen zijn stilgelegd vanwege het coronavirus.
„Een deel van de mensen zal zeker terugkomen”, zei minister Ank Bijleveld van Defensie toen zij naar het ministerieel crisisoverleg ging. Hoeveel militairen terugkeren, zei ze niet. Dat wordt later op maandag nog bekend.
De trainingsmissie in Irak is op verzoek van de lokale autoriteiten stilgelegd. Het gaat om een voorzorgsmaatregel. In het noordelijke Erbil trainen enkele tientallen militairen van de Luchtmobiele Brigade Koerdische strijders (peshmerga’s). Bij de hoofdstad Bagdad trainen en adviseren een handvol commando’s Iraakse speciale strijdkrachten.
In Afghanistan nemen zo’n 170 Nederlandse militairen deel aan NAVO-missie Resolute Support. Zij trainen, adviseren en assisteren daar Afghaanse veiligheidsdiensten.
NOS 20.03.2020 In Afghanistan zijn ten minste 25 politieagenten en militairen bij een controlepost in de zuidelijke provincie Zabul omgekomen bij een aanval van binnenuit. Vier anderen zouden zijn vermist. Lokale autoriteiten zeggen dat de Taliban verantwoordelijk zijn, maar die hebben de aanval nog niet opgeëist.
Een provinciaal raadslid zegt dat de aanslag is uitgevoerd door de Taliban en dat agenten en militairen van de basis hen hebben geholpen. Zes agenten hebben het vuur geopend op anderen die lagen te slapen, zei een woordvoerder van de gouverneur. Een lokale bestuurder stelt dat het om acht politiemannen ging en dat zij connecties hebben met de Taliban.
Een woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat de aanval nog verder moet worden onderzocht. Verdere details wilde hij nog niet bekendmaken.
Vermindering geweld
De minister van Defensie zei gisteren dat de krijgsmacht weer harder gaat optreden, omdat de Taliban ondanks het vredeakkoord aanslagen blijven plegen. Er gelden minder beperkingen voor het leger waardoor zij al kunnen ingrijpen als de Taliban alleen al een aanslag beramen.
In het akkoord garandeert de VS dat het zich terugtrekt uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging afzien van geweld tegen de VS en zijn bondgenoten. Dat geldt ook voor terreurgroep al-Qaida.
NOS 15.03.2020 Een geplande vrijlating van Taliban-strijders in Afghanistan is gisteren niet doorgegaan. De Afghaanse regering heeft de actie uitgesteld, naar eigen zeggen uit vrees dat de vrijgekomen mensen de gewapende strijd weer oppakken.
Vrijlating van 5000 Taliban-strijders is een onderdeel van het akkoord dat de militante organisatie eind vorige maand sloot met de Verenigde Staten. De Afghaanse regering was niet bij die deal betrokken, maar stemde deze week wel in met de vrijlating.
President Ghani zei woensdag in een decreet dat de vrijlating zaterdag van start zou gaan in de militaire gevangenis bij Bagram, om te beginnen met honderd Taliban per dag. Als het vredesoverleg tussen de regering en de Taliban op gang is gekomen en het geweld door de Taliban is verminderd, zou dat tempo worden opgeschroefd.
Geen garantie
Maar volgens de regering blijkt nu dat er meer tijd nodig is om te beoordelen wie zullen worden vrijgelaten. “We zijn bereid om te voldoen aan het decreet”, zegt een woordvoerder. “Maar we laten geen mensen vrij als er geen garantie is dat ze niet weer gaan vechten. De Taliban moeten flexibel zijn.”
De Taliban hebben voor zover bekend nog niet gereageerd op het uitstel.
AD 11.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani heeft zijn kabinetschef en rivaal Abdullah Abdullah vandaag afgezet, twee dagen nadat beiden waren geïnaugureerd. Het bureau van de regeringsleider bestaat niet meer in de structuur van het landsbestuur, liet Ghani’s woordvoerder weten.
Abdullah reageerde via zijn Facebookpagina met de mededeling dat Ghani niet langer president is en dat zijn decreten geen enkele rechtsgeldigheid hebben. “We verzoeken civiele en militaire medewerkers van de voormalige regering hun dagelijkse taken en verantwoordelijkheden op te pakken en door te gaan zoals voorheen”, aldus Abdullah.
Abdullah erkent de uitslag van de verkiezingen van vorig jaar september niet en liet zich maandag evenals Ghani beëdigen als staatshoofd. Ook in 2014 lagen de twee al maandenlang overhoop over het resultaat van de stembusgang. Als compromis werd destijds dankzij Amerikaanse bemiddeling een eenheidsregering gevormd.
Vijf jaar later herhaalde deze gang van zaken zich.
De kiescommissie verklaarde Ghani pas op 18 februari als winnaar met 50,64 procent van de stemmen en gaf hem een nieuwe termijn. Abdullah sprak van kiezersbedrog en trok zo’n 300.000 stembriefjes in twijfel. De opkomst in september was met 15 procent de laagste sinds de val van het Taliban-regime in 2001.
Telegraaf 11.03.2020 De Afghaanse president Ahsraf Ghani heeft een decreet getekend voor de vrijlating van 1500 gevangen leden van de Taliban. „Het proces van vrijlating begint over vier dagen”, volgens het document. De gevangenen moeten wel beloven niet weer te gaan vechten.
Het is volgens Ghani een gebaar om te komen tot directe onderhandelingen met de Taliban. Die hebben recent met de VS afspraken gemaakt over het stoppen van de bloedige strijd die zich al bijna twintig jaar voortsleept.
Met de VS spraken de Taliban onder meer af dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten door de regering in Kabul en de Taliban zouden duizend gevangenen laten gaan. Dat wilde Ghani echter niet en hij wees die deal tussen Amerikanen en Taliban van de hand.
AD 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani gaat opdracht geven om deze week zeker duizend gevangen Taliban vrij te laten. Dat zeggen ingewijden.
Het besluit is een stap richting rechtstreekse onderhandelingen met de Taliban. Die hebben eerder al een akkoord gesloten met de Verenigde Staten dat de weg moet vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen die de regering van Ghani ondersteunen.
In de deal tussen de VS en de opstandelingen staat onder meer dat Kabul vijfduizend Taliban-gevangenen zal vrijlaten. De regering van Ghani heeft dat akkoord echter niet getekend en voelt zich ook niet verplicht die afspraak direct uit te voeren.
De onenigheid staat rechtstreekse onderhandelingen tussen de regering en de Taliban in de weg. De opstandelingen eisen dat de gevangenen vrijkomen en het geweld in Afghanistan is weer opgelaaid. Volgens twee ingewijden gaat Ghani nu opdracht geven om in elk geval oudere Taliban-gevangenen te laten gaan.
Ghani werd op 18 februari tot winnaar uitgeroepen van de presidentsverkiezingen, eind september vorig jaar, met 50,64 procent van het totale aantal stemmen.
De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund, voerde vorig weekend een telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump. Het gesprek duurde ongeveer een half uur, meldt een woordvoerder van de Taliban. Er is nog geen bevestiging vanuit Washington.
De VS en de Taliban sloten vorige week zaterdag een akkoord dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
NOS 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani is van plan om deze week zeker duizend gevangen Taliban vrij te laten. Dat zeggen vijf ingewijden tegen persbureau Reuters. Het besluit moet helpen bij de vredesonderhandelingen met de Taliban.
Eerder sloten de Amerikanen al een akkoord met de Taliban. Daarin staat dat de Amerikanen zich de komende veertien maanden zullen terugtrekken uit het land en dat 5000 Taliban zullen worden vrijgelaten. In ruil daarvoor moeten ze geweld tegen de Verenigde Staten en hun bondgenoten voorkomen, ook door terreurgroep al-Qaida.
In navolging van dat akkoord zijn de eerste honderden Amerikaanse militairen vertrokken, zegt een bron tegen persbureau Associated Press. Hun uitzending zou sowieso aflopen, maar zij worden ook niet vervangen. Bedoeling is dat er op die manier bijna 5000 van de 13.000 militairen het land verlaten.
De Afghaanse regering heeft het akkoord tussen de VS en de Taliban niet getekend en zei eerder niet van plan te zijn Taliban vrij te laten. Aan de vooravond van een vredesoverleg, dat morgen in Oslo moet beginnen, lijkt Ghani toch bereid tot concessies. Lastig is wel dat er sinds vandaag ook in de Afghaanse regering een machtsstrijd gaande is, nu er twee presidenten beëdigd zijn. Beiden eisen de macht op en werpen zo een schaduw over de vredesinspanningen.
NU 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani is maandag ingezworen voor zijn tweede regeringstermijn in de hoofdstad Kaboel. Zijn rivaal liet zich tegelijkertijd beëdigen. De al maanden durende politieke crisis rond de omstreden verkiezingsuitslag groeit.
De parallelle ceremonies werden gehouden in twee paleizen, die slechts van elkaar worden gescheiden door een dunne muur. De plechtigheden werden kort onderbroken door de geluiden van vermeend raketvuur in de buurt.
De rivaal van Ghani, Abdullah Abdullah, deed twee keer eerder een poging president te worden. Beide keren trok hij zijn nederlaag in twijfel, maar sloot hij uiteindelijk een compromis met Ghani. De laatste keer, in 2014, was interventie van de Verenigde Staten nodig om het conflict tot een einde te brengen.
Abdullah gold dit keer zelf als compromiskandidaat. Hij wordt gesteund door een verzameling krijgsheren en oud-militairen, die onder het bewind van Ghani veel invloed hebben verloren. Ze hebben zich vooral achter Abdullah geschaard omdat ze het niet eens konden worden over een ander en dringen erop aan dat hij de strijd dit keer niet opgeeft.
Aanhangers van Abdullah belegeren al weken een zestal kantoren van de Afghaanse kiesraad. De veiligheidsdiensten waarschuwen dat de sfeer steeds grimmiger wordt en geweld dreigt.
VS wil buiten politieke ruzie blijven
De Amerikaanse regering heeft laten weten dit keer niet te zullen optreden als bemiddelaar. De VS sloot op 29 februari een vredesakkoord met de Taliban, met het oog op het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan binnen veertien maanden. De regering van Ghani werd buiten die onderhandelingen gehouden.
Eind vorige maand overtuigde de VS hem ervan zijn inauguratie uit te stellen, omdat de Taliban dat zou kunnen zien als een provocatie en de ondertekening van het vredesakkoord daarmee in gevaar zou komen.
De VS en de Taliban tekenden op 29 februari een akkoord dat een einde moet maken aan de ruim achttien jaar durende oorlog in Afghanistan. (Foto: Reuters)
Onduidelijk of regering met Taliban kan praten
Er zijn ook spanningen tussen Ghani en de VS over een toezegging in het akkoord: de vrijlating van duizenden Taliban-aanhangers die door de Afghaanse regering worden vastgehouden.
Aparte vredesgesprekken tussen de regering en de Taliban zouden binnenkort moeten beginnen, maar het is niet duidelijk of dat mogelijk is, zolang Ghani en Abdullah duelleren om het hoogste ambt.
NOS 09.03.2020 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn gelijktijdig twee presidenten ingezworen. Het gaat om de zittende president Ashraf Ghani, die door de kiesraad is aangewezen als de winnaar van de verkiezingen van afgelopen september, en diens rivaal Abdullah Abdullah die eerder met Ghani samenwerkte. Volgens zowel Abdullah als de commissie die klachten over de stembusgang behandelt, is er ernstig gefraudeerd bij de verkiezingen. Beide kandidaten hebben zichzelf uitgeroepen tot winnaar.
Elk van hen krijgt steun van krijgsheren die er belang bij hebben dat hun kandidaat aan het roer komt te staan.
Raketaanval
De plechtigheden rond de beëdiging werden uren opgeschort op verzoek van de Amerikaanse vredesgezant Zalmay Khalilzad, die vanochtend heen en weer pendelde tussen de twee rivalen om tot een oplossing te komen. Blijkbaar slaagde hij daar niet in, want uiteindelijk werden de twee beëdigd.
Toen Ghani zijn toespraak hield, kwamen er in de buurt twee raketten neer. “We hebben zwaardere aanvallen meegemaakt”, zei hij, toen toeschouwers schrokken en wilden weglopen. “Voor slechts twee explosies hoeven jullie niet bang te zijn.” De verantwoordelijkheid voor de aanslag is opgeëist door Islamitische Staat.
Wankel akkoord
De nieuwe politieke situatie dreigt roet in het eten te gooien in de tweede fase van het akkoord tussen de VS en de Taliban om het geweld in Afghanistan te beëindigen. Die overeenkomst werd krap twee weken geleden ondertekend, maar de Afghaanse regering was er niet bij betrokken.
Het was de bedoeling dat de regering in Kabul en de Taliban nu afspraken zouden maken over de toekomst van Afghanistan, de ontmanteling van gewapende milities, vrijheid van meningsuiting en vrouwenrechten. Morgen zou dat overleg in Oslo beginnen, maar nu eenheid in de regering ver te zoeken is, dreigt het overleg te stranden.
AD 06.03.2020 De aanslag in Afghanistan vandaag op tal van prominente politici is opgeëist door de beweging Islamitische Staat. Bij de aanval, die plaatshad tijdens een ceremonie in het centrum van de hoofdstad Kabul, kwamen meer dan dertig mensen om en raakten meer dan vijftig mensen gewond.
IS dook begin 2015 op in de provincie Nangarhar, aan de Pakistaanse grens ten oosten van Kabul. De enkele duizenden strijders van IS worden sindsdien ook bestreden door de Taliban.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS afgelopen zaterdag een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor een bestand, het terugtrekken van buitenlandse troepen en vredesonderhandelingen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad vrijdag in Kabul te maken te hebben.
Vuurgevecht
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht.
Telegraaf 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah. De aanslag is opgeëist door IS.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn 27 mensen om het leven gekomen en zeker 55 mensen gewond geraakt. Een woordvoerder beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Uiteindelijk zijn drie vermoedelijke schutters doodgeschoten. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht. Een woordvoerder van Abdullah bevestigde dat de politicus op een veilige plaats is.
AD 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn 27 mensen om het leven gekomen en zeker 55 mensen gewond geraakt. Een woordvoerder beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Uiteindelijk zijn drie vermoedelijke schutters doodgeschoten.
Een woordvoerder van Abdullah bevestigde dat de politicus op een veilige plaats is.
MSN 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah.
“Er zijn 27 lichamen en 29 gewonden afgevoerd”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. Hij beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht. Een woordvoerder van Abdullah bevestigt dat de politicus op een veilige plaats is.
NU 05.03.2020 De aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag mag toch strafrechtelijk onderzoek doen naar vermeende oorlogsmisdaden door de Taliban en Afghaanse en Amerikaanse militairen in Afghanistan, oordeelt de beroepskamer van het ICC donderdag.
Het ICC verwerpt hiermee de beslissing van een lagere rechtbank, dat het onderzoek van officier van justitie, Fatou Bensouda, eerder nog tegenhield. Hoofdrechter Piotr Hofmanski zei donderdag dat er echter genoeg aanwijzingen zijn om aan te nemen dat er oorlogsmisdaden zijn gepleegd in Afghanistan.
Rechters wezen Bensouda’s verzoek vorig jaar nog af met het argument dat de kansen op succes te laag waren vanwege het gebrek van medewerking van Washington en Kaboel. Ook zou het “niet in het belang van de rechtspraak” zijn.
Het ICC gaat vermeende misdaden onderzoeken die gepleegd zijn tussen 2003 en 2014. Het gaat onder meer om vermeende massamoord op burgers door de Taliban, maar ook om het vermeende martelen van gevangenen door de Afghaanse autoriteiten en in mindere mate door Amerikaanse troepen en de CIA.
VS erkent Internationaal Strafhof niet
De Amerikaanse regering is fel tegen een dergelijk onderzoek. Bovendien erkennen de Verenigde Staten, in tegenstelling tot Afghanistan, het Internationale Strafhof in Den Haag niet. Afgelopen zaterdag bereikten de VS en de Taliban een vredesakkoord.
De Amerikanen vielen Afghanistan in 2001 binnen als antwoord op de terroristische aanslagen in de VS op 11 september van dat jaar. In wat de langste oorlog in de historie van de VS werd, slaagden de Amerikanen erin de Talibanregering omver te werpen en Al Qaeda-leider Osama Bin Laden te doden. Momenteel zijn nog steeds zo’n dertienduizend Amerikaanse militairen gelegerd in Afghanistan.
Het ICC heeft het recht om zaken met betrekking tot oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid te behandelen op grondgebied van de 123 landen die bij het Gerechtshof zijn aangesloten.
NOS 05.03.2020 Het Internationaal Strafhof start toch een strafrechtelijk onderzoek naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Afghanistan, vanaf 2003. De aangeklaagde partijen zijn de Taliban, het Afghaanse en Amerikaanse leger en Afghaanse en Amerikaanse geheime diensten.
Het is voor het eerst dat het in Den Haag gevestigde hof een onderzoek instelt tegen de VS. Het hof plaatst zich daarmee op ramkoers met Washington, dat alle medewerking weigert.
Amerika
Vorig jaar blokkeerden de rechters van het Strafhof het onderzoek nog. Ze erkenden dat er in Afghanistan op grote schaal misdaden zijn gepleegd, maar wilden de zaak niet in behandeling nemen. Ze dachten dat de zaak zou stranden door het gebrek aan medewerking van onder meer de VS.
De aanklagers betoogden in december in hoger beroep dat de rechters hun boekje te buiten waren gegaan. Ook mensenrechten- en slachtofferorganisaties leverden kritiek. In de uitspraak in hoger beroep gaat het hof alsnog akkoord met het in behandeling nemen van de zaak.
Hoofdaanklager Fatou Bensouda die de aanklachten heeft ingediend EPA
“Het besluit bevestigt nog eens dat het hof een essentiële rol vervult voor slachtoffers voor wie andere deuren naar gerechtigheid gesloten blijven”, zei een woordvoerder van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. “Het is ook een signaal aan hen die vandaag de dag wreedheden begaan of willen begaan, dat ze op een dag terecht moeten staan.”
Aan het verzoek van de aanklagers om plegers van oorlogsmisdaden in Afghanistan te vervolgen, ging een onderzoek van tien jaar vooraf. Hoofdaanklager Fatou Bensouda zei in 2017 dat het Amerikaanse leger en inlichtingendiensten gevangenen hebben mishandeld, gemarteld en vernederd, vooral in de periode 2003-2004.
9/11
De VS was Afghanistan in oktober 2001 samen met bondgenoten binnengevallen, om samen met Afghaanse strijders de Taliban te verslaan. Het Taliban-regime had in de jaren daarvoor onderdak geboden aan de terreurorganisatie van Osama Bin Laden, die op 11 september van 2001 terreuraanslagen in de VS had gepleegd.
Bensouda houdt de Taliban en andere lokale strijdgroepen verantwoordelijk voor de dood sinds 2009 van 17.000 Afghaanse burgers. Ze beschuldigt Afghaanse geheime diensten van het martelen van gevangenen.
Ook de regering van Afghanistan wil niet dat het Internationaal Strafhof een onderzoek begint. Ze zegt dat ze zelf een onderzoek naar oorlogsmisdaden is begonnen.
NU 04.03.2020 Het Amerikaanse leger heeft woensdag de Taliban in Afghanistan gebombardeerd. Dit gebeurde nadat een basis van het Afghaanse leger werd aangevallen, meldt het Amerikaanse leger. Afgelopen zaterdag tekenden de VS en de Taliban nog een vredesakkoord.
Volgens Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan, was het bombardement noodzakelijke verdediging. Persbureau AFP meldt dat bij aanvallen van de Taliban in de nacht van dinsdag op woensdag minstens twintig Afghaanse soldaten zijn omgekomen.
Legett roept de Taliban op om ‘onnodige aanvallen’ te stoppen en hun toezeggingen uit het vredesakkoord, dat zaterdag werd ondertekend, na te komen. Sinds de ondertekening van het akkoord is het nog steeds onrustig in Afghanistan.
Alleen als er aan de voorwaarden wordt voldaan, worden binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken uit Afghanistan. Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van de belangrijkste verkiezingsbeloften van de Amerikaanse president Donald Trump. Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
Het is niet bekend of de Amerikaanse luchtaanval slachtoffers heeft gemaakt.
The US conducted an airstrike on March 4 against Taliban fighters in Nahr-e Saraj, Helmand, who were actively attacking an #ANDSF checkpoint. This was a defensive strike to disrupt the attack. This was our 1st strike against the Taliban in 11 days.
NOS 04.03.2020 De Verenigde Staten hebben voor de eerste keer na het tekenen van het akkoord met de Taliban een luchtaanval uitgevoerd. Het was een reactie op Taliban-aanvallen op Afghaanse militairen in het noorden van het land, waarbij volgens persbureau AFP zeker twintig militairen zijn omgekomen. Het is niet bekend of de Amerikaanse luchtaanval slachtoffers heeft gemaakt.
In het akkoord garandeert de VS terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en zijn bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
“De Taliban moeten stoppen met onnodige aanvallen en zich aan de gemaakte afspraken houden”, zegt Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse troepen in Afghanistan, op Twitter. Volgens hem vielen de Talibanstrijders een Afghaans checkpoint aan en was de Amerikaanse luchtaanval een verdedigingsactie. Het is de eerste aanval in elf dagen.
Volgens hem hebben de Taliban gisteren 43 aanvallen uitgevoerd op verschillende controleposten van het Afghaanse leger in de provincie Helmand. Daarbij vielen twintig doden.
Druk opvoeren
Voor de Taliban is het vrijlaten van 5000 gevangen Talibanleden een voorwaarde om het akkoord na te leven, maar de Afghaanse regering zegt hen vast te blijven houden.
De aanvallen op de Afghaanse militairen zouden volgens correspondent Aletta André met deze gevangenen te maken kunnen hebben. “Het kan zijn dat ze de druk willen opvoeren.” De Taliban hebben nog niet gereageerd.
MSN 04.03.2020 De Verenigde Staten hebben woensdag de Taliban in Afghanistan gebombardeerd. Dit gebeurde nadat een basis van het Afghaanse leger werd aangevallen, meldt het Amerikaanse leger. Afgelopen zaterdag tekenden de VS en de Taliban nog een historisch vredesakkoord.
Volgens Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan, was het bombardement noodzakelijke verdediging. Persbureau AFP meldt dat bij aanvallen van de Taliban in de nacht van dinsdag op woensdag minstens twintig Afghaanse soldaten zijn omgekomen.
Legett roept de Taliban op om ‘onnodige aanvallen’ te stoppen en hun toezeggingen uit het vredesakkoord, dat zaterdag werd ondertekend, na te komen. Sinds de ondertekening van het akkoord is het nog steeds onrustig in Afghanistan.
Alleen als er aan de voorwaarden wordt voldaan, worden binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken uit Afghanistan. Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van de belangrijkste verkiezingsbeloften van de Amerikaanse president Donald Trump. Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
MSN 03.03.2020 De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund en de Amerikaanse president Donald Trump hebben dinsdag telefonisch contact gehad. Trump zei dat “het een goed gesprek” was en dat beide partijen het eens zijn dat het geweld in Afghanistan moet worden verminderd. Een woordvoerder van de Taliban meldde dat het gesprek ongeveer een half uur duurde.
De VS en de Taliban hebben zaterdag een akkoord gesloten dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
Ondanks het akkoord met de VS hebben de Taliban dinsdag hebben weer aanvallen uitgevoerd op bases van het Afghaanse leger. Een bron binnen het Afghaanse ministerie van Defensie zei dat regeringstroepen zijn aangevallen in dertien provincies. Het geweld in Afghanistan nam vorige week nog fors af, nadat de afspraken waren gemaakt over een “periode van minder geweld”. Dat gebeurde in de aanloop naar het tekenen van de vredesovereenkomst tussen de Taliban en de VS.
AD 03.03.2020 De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund, heeft een telefoongesprek gevoerd met de Amerikaanse president Donald Trump. Het gesprek duurde ongeveer een half uur, meldt een woordvoerder van de Taliban. Er is nog geen bevestiging vanuit Washington.
De VS en de Taliban sloten zaterdag een akkoord dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
Afghan President Ashraf Ghani gestures as he speaks during a press conference at the presidential palace in Kabul on March 1, 2020.WAKIL KOHSAR / AFP Ⓒ AFP
Telegraaf 01.03.2020 De Amerikaanse militairen in Afghanistan en de Afghaanse regeringstroepen blijven terughoudend met hun operaties. Ze verlengen ’de periode van minder geweld’, zei de Afghaanse president Ashraf Ghani.
De strijdende partijen moeten volgens president Ghani proberen elkaar met rust te laten in de aanloop naar echte wapenstilstand. Afgelopen week slaagde een experiment met „een periode van minder geweld.” Kabul en Washington hadden die met de Taliban afgesproken. Er waren nauwelijks aanslagen of aanvallen.
Zondag hebben de VS en de Taliban een akkoord gesloten dat moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. Voorafgaande aan de ondertekening in Qatar hadden de twee partijen beloofd elkaar een week lang zo veel mogelijk met rust te laten. Washington zag dat als een test om te kijken hoeveel invloed de Taliban hebben op krijgsheren of stammen die op eigen houtje aan de strijd deelnemen.
Het akkoord tussen de Amerikanen en de Taliban is slechts een eerste stap op weg naar vredesonderhandelingen. Daarbij moeten ook andere bevolkingsgroepen, partijen en landen proberen tot een vergelijk te komen met de extremistische Taliban. De soennitische Taliban behoren tot de grootste bevolkingsgroep van het land, de Pathaanse bevolkingsgroep. Die komt vooral uit het zuiden en oosten. De Pathanen vormen echter geen meerderheid onder de 37 miljoen Afghanen.
De eerste problemen zijn kort na de ondertekening al boven komen drijven. De Taliban wezen op een passage uit het akkoord waar staat dat voor 10 maart 5000 gevangen genomen Taliban worden vrijgelaten. In ruil zouden de Taliban duizend gevangenen laten gaan. President Ashraf Ghani zei dat zijn regering helemaal niet heeft ingestemd met deze gevangenenruil en er ook niet aan meewerkt.
De Amerikaanse president Trump is blij met het akkoord, omdat hij zo naar eigen zeggen een einde kan maken aan de langste oorlog die de Amerikanen hebben gevoerd. In het akkoord staat dat de VS binnen 135 dagen het aantal militairen in het land van 13.000 terugbrengen naar 8600 man als de Taliban zich aan de afspraken houden. Trump zei zaterdagavond dat hij zelf met Talibanleiders gaat praten.
NOS 29.02.2020 “We gaan onze langstlopende oorlog beëindigen en onze troepen terug naar huis brengen.” De Amerikaanse president Trump reageert verheugd op de ondertekening van een basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban.
Wereldwijd reageren leiders hoopvol op de afspraken tussen de voorheen gezworen vijanden, maar er klinkt ook scepsis over de verdere onderhandelingen die nodig zijn voor vrede in Afghanistan.
Zo benadrukt minister Blok van Buitenlandse Zaken dat het akkoord “een eerste stap naar vrede” is. Volgens hem is er nog veel werk aan de winkel voor het bereiken van nationale eenheid in Afghanistan en zullen er binnenlandse vredesonderhandelingen moeten volgen.
In het akkoord garanderen de VS terugtrekking van troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
Minister Blok wijst er verder op dat Nederland “offers heeft gebracht voor veiligheid en stabiliteit” en daarom “gecommitteerd blijft aan duurzame vrede”. Momenteel verblijven zo’n 160 Nederlandse militairen voor een trainingsmissie bij het leger en de politie in Afghanistan. Het ministerie kan nog niet zeggen of zij terug naar Nederland worden gehaald als gevolg van het akkoord.
Voorbehoud
Ook de Amerikaanse minister van Defensie Mark Esper benadrukt dat het akkoord slechts een begin is. De NAVO staat achter de deal, reageert secretaris-generaal Jens Stoltenberg en ook buurland Pakistan zegt in een reactie te hopen dat de Amerikaanse terugtrekking op “een verantwoordelijke manier” zal gebeuren.
Het voorbehoud over het mogelijke succes van het akkoord hangt samen met het feit dat de Afghaanse regering niet deelnam aan de vredesonderhandelingen. Lange tijd was dat een eis van de VS, maar die is losgelaten door de regering-Trump.
Voor een politieke oplossing moeten de Taliban en de Afghaanse regering met elkaar om de tafel. Op dit moment erkennen de leiders van de Taliban de machthebbers in Kabul niet.
Desondanks klinkt de Afghaanse president Ghani hoopvol over de toekomst. Volgens hem “kijkt het land vooruit naar een volledige wapenstilstand”. Kabul schaart zich achter het akkoord en zegt bereid te zijn om de dialoog met de Taliban aan te gaan.
Een woordvoerder van de Taliban zegt te hopen dat de Amerikanen zich aan de afspraken houden. Enkele uren voordat het akkoord werd gesloten, riep de islamitische beweging haar strijders op hun aanvallen te staken, om “geluk in het land te bereiken”.
Veteranen sceptisch
Verschillende Amerikaanse veteranen van de oorlog in Afghanistan reageren sceptisch tegenover persbureau AP. Zo vreest een voormalig sergeant dat alle inzet “voor niets is geweest” als de Taliban de macht grijpt en shariawetten invoert.
Tom Porter, een commandant van een reservistendivisie, is bezorgd dat na het vertrek van de Amerikanen de Taliban het akkoord los zullen laten en de macht proberen te grijpen.
Andere geïnterviewde veteranen stellen dat het de hoogste tijd is om de oorlog te beëindigen, los van de uitkomst van het akkoord. Meer dan 2300 Amerikaanse militairen zijn in Afghanistan om het leven gekomen. “Wij willen niet meer doden en gewonden”, reageert Michael Carrasquillo, voorzitter van een organisatie voor gewonde veteranen.
Daar sluit voormalig reservist Chris Collins zich bij aan. “Genoeg is genoeg”, stelt hij. “Laten we naar huis gaan.”
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
MSN 29.02.2020 De Taliban zullen volgens een van hun leiders een regeringsstelsel aanvaarden waar een meerderheid van de Afghaanse bevolking voor is. Dit zei de politieke leider van de extremistische beweging Taliban, Sher Mohammad Abbas Stanikzai, in een reactie op het akkoord tussen de VS en de beweging.
Dit akkoord moet na bijna 20 jaar strijd de weg openen naar een wapenstilstand, terugtrekking van buitenlandse troepen uit het land en vredesonderhandelingen tussen alle betrokken partijen.
De Taliban willen een streng islamitische staat of emiraat. Ze voerden een schrikbewind van 1996 tot in 2001 toen het Talibanregime door de Amerikaanse invasie werd gestopt. Daarbij vielen ook andere Afghaanse bevolkingsgroepen de Taliban-overheersers aan.
De Taliban worden gedomineerd door soennitische extremisten van de Pathaanse bevolkingsgroep. Die vormt naar schatting bijna de helft van de bevolking van 37 miljoen mensen. Andere groepen zijn onder meer etnische Tadzjieken, Oezbeken en de sjiïtische Hazara’s.
Telegraaf 29.02.2020 De Amerikaanse president Donald Trump heeft „in de nabije toekomst” een persoonlijke ontmoeting met leiders van de Taliban. Hij kondigde dat zaterdag aan kort nadat de VS en de Taliban in Qatar een overeenkomst hadden gesloten die moet gaan leiden tot een vredesregeling voor Afghanistan.
Tijdens een bijeenkomst in het Witte Huis riep Trump buurlanden op te helpen om de stabiliteit in het land te bewaren nu de overeenkomst er is. Die moet onder andere de weg vrij maken voor volledige terugtrekking van buitenlandse troepen uit Afghanistan.
Hoewel experts verwachten dat de volgende gesprekken tussen de VS en de Taliban een stuk moeilijker worden, toonde Trump zich optimistisch. Hij denkt dat de onderhandelingen succesvol zullen zijn omdat „iedereen moe is van de oorlog.”
AD 29.02.2020 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, gaat naar Qatar voor de ondertekening van een vredesdeal met de Taliban. President Donald Trump roept de Afghanen op ‘de kans op vrede te grijpen’.
Pompeo had eerder al gemeld dat het geweld in Afghanistan de afgelopen zes dagen fors was verminderd. Daar hadden de Verenigde Staten afspraken met de Taliban over gemaakt. Dat betekent dat zaterdag in Doha een historisch vredesakkoord kan worden gesloten met de opstandelingen.
Trump zegt in een verklaring dat er nu zicht is op een einde aan de oorlog in Afghanistan en het “thuisbrengen van onze troepen”. Dat vereist volgens hem wel dat de Taliban en de Afghaanse regering zich houden aan de afspraken.
De VS strijden in Afghanistan al bijna twintig jaar tegen de Taliban. De strijd begon na de aanslagen van 11 september 2001. De Amerikanen wisten het regime van de Taliban ten val te brengen, maar de radicale moslims begonnen daarna een guerrillastrijd om de macht te heroveren.
Trump stelt dat de afgelopen negentien jaar ‘grote vooruitgang is geboekt in Afghanistan’, maar dat Amerikaanse militairen, belastingbetalers en Afghaanse burgers daar een hoge prijs voor hebben betaald.
,,Toen ik campagne voerde, beloofde ik het Amerikaanse volk dat ik onze troepen zou terughalen en zou proberen de oorlog te beëindigen”, zegt Trump. ,,We boeken veel vooruitgang wat betreft het nakomen van die belofte.”
MSN 29.02.2020 De Amerikaanse president Trump heeft de ondertekening van het basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban over de weg naar een vredesregeling toegejuicht als “het begin van het einde van Amerika’s langste oorlog”.
In Qatar is de overeenkomst zaterdag getekend na circa negentien jaar bloedige strijd. Als de partijen de afspraken nakomen, kunnen buitenlandse troepen zich mogelijk binnen anderhalf jaar terugtrekken en komt er een vredesregeling tussen de strijdende partijen in Afghanistan.
Trump die weinig op heeft met buitenlandse militaire interventies, is in zijn nopjes met dit mogelijke succes in het buitenlandbeleid. “We werken eraan eindelijk de langste oorlog van de VS te stoppen en onze troepen terug naar huis te halen.”
De VS vielen het schrikbewind van de Taliban in 2001 aan en brachten het ten val, maar de Taliban proberen de macht te heroveren. Ze bestaan voornamelijk uit soennitische extremisten uit de stam van de Pathanen die bijna de helft van de Afghaanse bevolking vormt.
MSN 29.02.2020 VN-chef António Guterres heeft een basisakkoord tussen de VS en de Taliban verwelkomd. Hij heeft daarbij beklemtoond dat de overeenkomst tot gevolg moet hebben dat het geweld in het land nu beperkt blijft. De Taliban en de VS hebben in Qatar een overeenkomst gesloten die moet gaan leiden tot een vredesregeling voor Afghanistan.
De partijen hadden afgesproken eerst te kijken of ze elkaar een week lang min of meer met rust konden laten. Washington vreesde dat de Taliban niet alle strijdende bendes of krijgsheren zouden beheersen.
Maar het is een week lang relatief kalm geweest met nauwelijks aanslagen of aanvallen. Zo kon de ondertekening met toespraken van de Amerikaanse minister Pompeo (Buitenlandse Zaken) en een oprichter en leider van de Taliban, Abdul Ghani Baradar, zaterdag doorgaan.
Guterres hoopt dat de partijen nu net zo terughoudend blijven als afgelopen week. Het akkoord is voornamelijk een routekaart naar een echt bestand en vredesonderhandelingen. De EU heeft de ondertekening als “belangrijke eerste stappen” begroet. Ook de Nederlandse minister Blok (Buitenlandse Zaken) betitelde het als “een eerste stap naar vrede”.
MSN 29.02.2020 Het akkoord tussen de Verenigde Staten en de Taliban “is een eerste stap naar vrede in Afghanistan”. Dat vindt minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok.
Het akkoord werd zaterdag ondertekend in Doha, in Qatar. Het is de bedoeling dat het leidt tot de terugtrekking van internationale troepen in Afghanistan en vredesonderhandelingen tussen de verschillende partijen.
Blok benadrukt dat er werk aan de winkel is. “Nationale eenheid en inclusieve intra-Afghaanse onderhandelingen moeten volgen. Nederland heeft offers gebracht voor veiligheid en stabiliteit in Afghanistan, we blijven gecommitteerd aan duurzame vrede.”
Nederland heeft momenteel nog zo’n 160 militairen in Afghanistan voor een trainingsmissie voor het Afghaanse leger en de politie. Wat het akkoord voor de Nederlanders betekent, kan Buitenlandse Zaken nog niet zeggen. “Daar over zullen we nauw overleg met partners hebben”, aldus een woordvoerder.
NU 29.02.2020 Na een oorlog van bijna twee decennia hebben de Verenigde Staten en de Taliban zaterdag een vredesakkoord ondertekend. Als er aan de voorwaarden wordt voldaan, moeten binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken zijn uit Afghanistan.
Volgens secretaris-generaal Jens Stoltenberg staat de NAVO achter de deal en zou het bondgenootschap er klaar voor zijn om, net als de Amerikanen, alle troepen terug te trekken.
Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Op 21 februari maakten de VS en Taliban al afspraken over “minder geweld” in Afghanistan. Toen was er nog geen sprake van een wapenstilstand.
Het akkoord wordt ondertekend door beide partijen. (Foto: Reuters)
Oorlog kostte Verenigde Staten al 2 biljoen dollar
Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties en de Taliban onderhandelen in Doha, de hoofdstad van Qatar, al sinds 2018 over de toekomst van Afghanistan. In deze plaats werd ook het vredesakkoord ondertekend. Eerdere pogingen om vredesovereenkomsten te sluiten, faalden omdat de Taliban internationale troepen aanviel.
Er is Trump veel aan gelegen om de strijdbijl met de Taliban zo snel mogelijk te begraven. Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloftes.
Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
NOS 29.02.2020 De Taliban hebben een akkoord gesloten met de Verenigde Staten over het terugtrekken van troepen uit Afghanistan. Daarmee komt het eind in zicht van de langste militaire interventie in de Amerikaanse geschiedenis.
De troepen van de VS en de NAVO zullen zich binnen veertien maanden terugtrekken uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houdt. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook door terreurgroep al-Qaida.
“Vandaag is een gedenkwaardige dag voor Afghanistan”, zegt de Amerikaanse vertegenwoordiging in Kabul.
De oud-vertegenwoordiger van de Taliban in Pakistan spreekt van “een belangrijke stap”.
‘Mensen in Afghanistan wachten vol spanning op de volgende stap’
De Verenigde Staten en de Taliban ontmoetten elkaar vanochtend in Qatar. In een chique hotel in de hoofdstad Doha gingen de Amerikanen in gesprek met 31 vertegenwoordigers van de Taliban, van wie sommige hebben vastgezeten in de Amerikaanse militaire gevangenis Guantanamo Bay.
Zes eisen op tafel
Voorafgaand aan de ontmoeting legden beide partijen drie eisen op tafel. “Voor de Taliban zijn dat het terugtrekken van Amerikaanse troepen, vervroegde vrijlating van Taliban-gevangenen en dat Afghanistan een islamitisch kalifaat wordt”, zei correspondent Marieke de Vries in het NOS Radio 1 Journaal. “En de VS wil dat de Taliban openlijk afstand nemen van al-Qaida en IS, dat ze deze groepen in de toekomst geen schuilplaats verschaffen en dat ze de Afghaanse regering en de grondwet respecteren.”
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
“Amerika is klaar met deze oorlog”, vertelt De Vries. President Trump beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne in 2016 een einde te maken aan de Amerikaanse bemoeienis in het land. “Dit komt precies op tijd in zijn herverkiezingsjaar, zodat hij kan zeggen dat hij een einde heeft gemaakt aan die impopulaire oorlog.”
De Amerikanen hebben altijd gezegd dat ze alleen met de Taliban wilden praten als de Afghaanse regering ook aan tafel zit. “Maar dat is losgelaten sinds de regering-Trump. Na dit vredesakkoord moeten de Taliban met de Afghaanse regering onderhandelen over hoe nu verder, maar daar trekt de VS de handen vanaf.”
Leden van de Taliban arriveren in DohaAFP
Volgens de afspraken zouden er 5000 Taliban vrij worden gelaten uit de gevangenissen, maar het is niet duidelijk of de Afghaanse regering daar wel aan meewerkt. Ook zijn er zorgen over de rechten van vrouwen en meisjes, toen de Taliban eerder aan de macht was in Afghanistan werden zij streng behandeld onder shariawetten.
Taliban-leider Haibatullah Akhundzada zei zaterdag dat alle mannen en vrouwen de rechten zullen krijgen die hen toekomen.
Invloed van Taliban nog onduidelijk
Eerder sloten de Taliban al een soort staakt-het-vuren met de Amerikanen. “Dat was een proef om te laten zien dat ze te vertrouwen zijn en dat ze de macht hebben over hun strijders in alle regio’s”, legt correspondent Aletta André uit. “En dat is gelukt, er werden 90 procent minder gevallen van geweld geregistreerd.”
De vraag is hoe internationale terroristische netwerken zich na dit akkoord zullen ontwikkelen in Afghanistan en wat voor invloed de Taliban op deze netwerken hebben. André: “Zo is IS de afgelopen jaren gegroeid in Afghanistan, ook dankzij oud-Talibanstrijders die de Taliban niet radicaal genoeg vinden.
Het is onduidelijk hoeveel invloed de Taliban hebben op terroristische organisaties. Des te meer omdat nog niet duidelijk is welke rol ze gaan spelen in het bestuur van Afghanistan.”
Het akkoord van vandaag betekent niet dat er vrede is in Afghanistan: behalve de regering in Kabul zijn ook al-Qaida en IS zijn buiten de onderhandelingen gehouden. Voor een politieke oplossing moeten de Taliban en de Afghaanse regering met elkaar om de tafel. Dat is geen sinecure, want de Taliban erkennen de regering in Kabul niet.
AD 29.02.2020 De VS en de Taliban hebben een akkoord gesloten dat een einde moet maken aan de bloedige strijd in Afghanistan die al bijna twintig jaar duurt. De Taliban gaan akkoord met een regering die door meerderheid van bevolking wordt gesteund. De Amerikaanse president Trump heeft aangekondigd ,,in de nabije toekomst” de leiders van de Taliban persoonlijk te ontmoeten.
De speciale Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad en Taliban-afgevaardigde hebben de voorlopige vredesdeal vandaag in Qatar, Doha, ondertekend. Het akkoord voorziet onder meer in een schema voor geleidelijke terugtrekking van de Amerikanen en voor het starten van vredesonderhandelingen tussen alle betrokken partijen.
De Taliban zullen volgens een van hun leiders een regeringsstelsel aanvaarden waar een meerderheid van de Afghaanse bevolking voor is. Dit zei de politieke leider van de extremistische beweging Taliban, Sher Mohammad Abbas Stanikzai, in een reactie op het akkoord tussen de VS en de beweging.
Alle Amerikaanse en andere NAVO-troepen zouden in veertien maanden tijd uit het land kunnen worden teruggetrokken als de Taliban voldoen aan de voorwaarden uit de overeenkomst. In de eerste 135 dagen zouden de VS en de NAVO-bondgenoten de eerste troepen kunnen terugtrekken uit vijf militaire bases in Afghanistan.
Kort voor de ondertekening zei Pompeo dat de Taliban zich bijvoorbeeld verplichten de vooruitgang die sinds 2001 voor de positie van de vrouw is geboekt ‘te omarmen’.
De Taliban moeten ook alle banden met het terreurnetwerk al-Qaeda afzweren en de beweging Islamitische Staat bestrijden. Abdul Ghani Baradar zei dat hij zich aan de met de VS gemaakte afspraken wil houden. Hij blijft streven naar een islamitische regering van het land.
‘Einde langste oorlog VS’
De Amerikaanse president Trump heeft de ondertekening van het basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban over de weg naar een vredesregeling toegejuicht als ,,het begin van het einde van Amerika’s langste oorlog”.
Trump die weinig op heeft met buitenlandse militaire interventies, is in zijn nopjes met dit mogelijke succes in het buitenlandbeleid. ,,We werken eraan eindelijk de langste oorlog van de VS te stoppen en onze troepen terug naar huis te halen.”
Hoewel experts verwachten dat de volgende gesprekken tussen de VS en de Taliban een stuk moeilijker worden, toonde Trump zich optimistisch. Hij denkt dat de onderhandelingen succesvol zullen zijn omdat “iedereen moe is van de oorlog”.
Hij kondigde zaterdag aan de leiders van de Taliban binnenkort in persoon te ontmoeten. Hij riep tijdens de bijeenkomst in het Witte Huis buurlanden op te helpen om de stabiliteit in het land te bewaren nu de overeenkomst er is. Die moet onder andere de weg vrij maken voor volledige terugtrekking van buitenlandse troepen uit Afghanistan.
VN-chef António Guterres heeft een basisakkoord tussen de VS en de Taliban verwelkomd. Hij heeft daarbij beklemtoond dat de overeenkomst tot gevolg moet hebben dat het geweld in het land nu beperkt blijft. Guterres hoopt dat de partijen nu net zo terughoudend blijven als afgelopen week.
Het akkoord is voornamelijk een routekaart naar een echt bestand en vredesonderhandelingen. De EU heeft de ondertekening als ‘belangrijke eerste stappen’ begroet. Ook de Nederlandse minister Blok (Buitenlandse Zaken) betitelde het als ‘een eerste stap naar vrede’.
Afghanistan oorlog
Als de overeenkomst inderdaad wordt nageleefd dan komt er een einde aan twintig jaar strijd in Afghanistan. Vrijwel direct na de aanslag op de Twin Towers op 9 september 2001 namen de Verenigde Staten de Taliban op de korrel.
Onder de naam Enduring Freedom viel een coalitie waar onder andere Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk meededen Afghanistan binnen, de thuisbasis van de terreurbeweging. Hoewel hun leider Osama Bin Laden kon ontsnappen, werd het regime vrij snel verslagen. Er kwam een nieuwe regering in hoofdstad Kabul, geleid door Hamid Karzai.
In de jaren erna stuurde ook Nederland militairen naar Afghanistan. Tussen 2006 en 2010 waren ze gestationeerd in Uruzgan. De jaren erna volgde nog een door Groenlinks gesteunde trainingsmissie in Kunduz. Uiteindelijk wisten de Amerikanen ook Osama bin Laden te pakken te krijgen.
In mei 2012 werd hij door een Amerikaans team Navy Seals uitgeschakeld in het Pakistaanse Abbottabad, waar hij zich met directe familieleden en vertrouwelingen had verschanst. Operation Neptune Spear was de naam van de door president Obama geautoriseerde liquidatiemissie. ‘Geronimo’ was de codenaam voor doelwit Bin Laden.
MSN 29.02.2020 Na achttien jaar oorlog komt er vandaag hoogstwaarschijnlijk een vredesakkoord voor Afghanistan. De VS en de Taliban willen de strijdbijl begraven. Eindelijk, zeggen opgeluchte Afghanen. Anderen maken zich zorgen dat de streng islamitische Taliban de sharia weer invoert.
Omaid is 20 en Sara is 13. Dat betekent dat ze beiden in hun land alleen maar oorlog hebben meegemaakt. Dat kan veranderen, nu de VS en de Taliban op het punt staan een vredesakkoord te tekenen. Toch denken de twee er totaal verschillend over.
Arbeider Omaid is blij met de vredesdeal. “Voor ons is het belangrijk dat er vrede komt in Afghanistan,” zegt hij tegen persbureau AP.
Afghanistan: 18 jaar oorlog
De oorlog in Afghanistan begon eind 2001, kort nadat de islamitische terreurgroep Al-Qaida een enorme aanslag pleegde op het World Trade Center in New York. Het meesterbrein achter die aanslag, Osama Bin Laden, had zijn terreurdaad kunnen voorbereiden in Afghanistan omdat het streng islamitische Taliban-regime hem onderdak bood.
De Verenigde Staten wilde Bin Laden hebben, vielen Afghanistan binnen en verdreven de Taliban. Bin Laden ontsnapte naar Pakistan, waar hij pas in 2011 werd gedood door Amerikaanse commando’s. Ondertussen ging de oorlog in Afghanistan door: de VS konden het land niet onder controle krijgen, maar terugtrekken wilde Amerika zich ook niet uit angst voor een terugkeer van de Taliban.
De oorlog bleek voor de VS een moeras. Hij duurde 18 jaar, kostte 750 miljard dollar en duizenden levens. Toch is niet iedereen blij met het vredesakkoord.
Zorgen om vrouwenrechten
“Ik maak me wel zorgen over mijn toekomst,” zegt Sara tegen persbureau Reuters in haar muziekschool. “Want als een groepering als de Taliban naar ons land komt, heb ik geen vrijheid van onderwijs meer.”
Toen de Taliban van 1996 tot 2001 aan de macht waren, voerden ze strenge shariawetgeving in, wat onder meer betekende: geen vrouwenrechten en geen muziek. Sara is bang dat de Taliban haar school gaan sluiten.
Optimisme
Omaid ziet het positiever in. Volgens hem kunnen Taliban-strijders weer worden opgenomen in de maatschappij. “Als er kans op werk komt, maakt het ons niet uit. Ze kunnen dan op dezelfde manier hun geld verdienen als wij.”
Om de vredesdeal mogelijk te maken, hebben de Taliban al een week geen aanslagen meer gepleegd. Als het akkoord slaagt, gaat ruim een derde van de 13.000 Amerikaanse soldaten naar huis.
Taliban profileert zich
En de Taliban? Die profileren zich de laatste tijd als gematigde moslims, met vrouwenrechten en al. Maar of de optimistische Omaid gelijk krijgt of de bezorgde Sara, is nog even afwachten.
Een blik achter de schermen bij de Afghaanse talibanstrijders
Het Lagerhuis is de komende dagen het strijdtoneel van een ongekend harde confrontatie tussen het parlement en de regering. Voor rebellerende conservatieven dreigt ontslag.
Dinsdag 03.09.2019 begint de race tegen de klok van een groep Britse parlementariërs om de no deal-brexit te stoppen. Het parlement komt terug van reces en de oppositie heeft nog maar een paar dagen de tijd er een wet doorheen te duwen om de dreigende no deal-brexit op 31 oktober 2019 te stoppen. Na een politieke truc van premier Johnson wordt het parlement namelijk vanaf 10 september 2019 alweer dichtgegooid, en zijn de kansen op een nieuwe wet verkeken.
Bespreking 06.09.2019
Jeremy Corbyn, leider van de linkse Labourpartij, bespreekt vrijdag 06.09.2019 met andere Britse oppositiepartijen het plan van premier Boris Johnson om nieuwe verkiezingen te houden. De oppositie vreest dat Johnson die stembusgang wil aangrijpen om Groot-Brittannië alsnog zonder akkoord met Brussel uit de EU te leiden.
Johnson kreeg woensdag in het Lagerhuis onvoldoende steun voor zijn oproep om half oktober 2019 nieuwe verkiezingen te houden. De premier probeert maandag opnieuw in het Lagerhuis voldoende steun te krijgen voor nieuwe verkiezingen. Hij heeft daarvoor de steun van twee derde van de parlementariërs nodig.
Chaos
De Britse politiek is in een permanente staat van Brexitchaos beland. Het lijkt er sterk op dat de regering wordt gedwongen om uitstel van de brexit te vragen, terwijl premier Boris Johnson bezweert dat nooit te gaan doen. Tegelijkertijd is de regering zijn meerderheid kwijtgeraakt en stapelt Johnson parlementaire nederlaag op parlementaire nederlaag. Én hij wil verkiezingen, maar waarom komen die dan niet?
Maandag zei Johnson nog in een korte speech dat hij geen verkiezingen wil, maar voor zover dat al waar was toen, is van die onwil nu nog weinig sprake. Nadat het Lagerhuis 05.09.2019 een wet goedkeurde die een no-dealbrexit moet voorkomen, probeerde Johnson direct via een nieuwe stemming nieuwe verkiezingen in te plannen.
Oppositie stemde tegen
Maar, wonderlijk genoeg, stemde de voltallige Conservatieve fractie van Johnson voor een verkiezing terwijl bijna de voltallige oppositie niet stemde of tegen nieuwe verkiezingen stemde. Dat gebeurde terwijl oppositieleider Jeremy Corbyn al jaren roept dat hij de Conservatieven uit het zadel wil helpen om via verkiezingen zijn Labour-partij aan de macht te helpen.
Stand van zaken 05.09.2019
Het is een dramatische week in de Britse politiek. De regering van premier Boris Johnson leed woensdag een gevoelige nederlaag, die nieuwe verkiezingen dichterbij lijkt te hebben gebracht. Het land is nog steeds hopeloos verdeeld over de Brexit. Vijf vragen over de politieke crisis.
Wat is er deze week gebeurd in het Britse Lagerhuis?
Het Lagerhuis heeft woensdag een wet aangenomen, de wet-Benn, om premier Johnson te dwingen naar Brussel te gaan om een nieuw uitstel voor de Brexit aan te vragen. Vooralsnog zal de Brexit plaatsvinden op 31 oktober. Dit zal dan wel met afspraken met de Europese Unie moeten gebeuren, want zodra de wet-Benn is aangenomen is een harde Brexit verboden.
Om de wet-Benn te behandelen, moesten parlementariërs de regering eerst verslaan in een stemming om de controle over de agenda van het Lagerhuis over te nemen. Dat gebeurde op dinsdag. Johnson stelde een ongekend harde lijn: Conservatieve dissidenten die tegen de regering stemden, werden zonder pardon uit de partij gezet. Uiteindelijk overkwam dat 21 van hen, onder wie enkele prominenten.
De wet-Benn moet nog wel worden goedgekeurd door het Hogerhuis, de Britse Eerste Kamer.
Lagerhuis blokkeert No-Deal Brexit
Het Britse Lagerhuis heeft woensdag 04.09.2019 ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voorhet wetsvoorstel, 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen. Het brexit zonder deal wordt hiermee geblokkeerd !
Verkiezingen lijken laatste optie voor premier Johnson-> Het Britse Lagerhuis wachtte opnieuw een tumultueuze dag: premier Boris Johnson verloor dinsdag 03.09.2019 zijn meerderheid in het parlement. Dat parlement nam meteen ook de controle over de vergaderagenda en de regie over het Brexitproces van de premier over. Johnson dreigt in een reactie met nieuwe verkiezingen.
Hoe nu verder in Londen?
Het Britse parlement stemde dinsdagavond laat over de wens van het parlement om de controle over het Brexitproces over te nemen. Met 328 stemmen voor, inclusief 21 rebellerende Conservatieven, en 301 stemmen tegen werd dat voorstel aangenomen.
Het parlement debatteert woensdag om 16.00 uur Nederlandse tijd over een wet die het onmogelijk maakt om de Europese Unie te verlaten zonder akkoord. Die snelle procedure gaat gepaard met meerdere stemmingen, die volgens de BBC om 18.00 uur en 20.00 uur worden verwacht. Het voorstel zou Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een Brexitdeal rondkrijgt.
Het Lagerhuis moet zich woensdag mogelijk ook uitspreken over een voorstel van de regering om nieuwe verkiezingen te houden.
Chaos: Johnson raakt meerderheid Lagerhuis kwijt->Het Britse Parlement was dinsdagmiddag 03.09.2019 voor het eerst bijeen sinds het zomerreces. Dat beloofde vuurwerk: de grootste oppositiepartij Labour kondigde aan dat het een motie wil indienen om een No Deal-Brexit te voorkomen. De uitkomst van de motie heeft grote gevolgen voor het verdere verloop van de Brexit.
In het voorstel stond dat premier Boris Johnson moest vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een brexit zonder deal. Daar is vooralsnog geen meerderheid voor.
Na de stemming zei Labour-parlementariër Hilary Benn dat “het Lagerhuis heeft gesproken”. Hij zei dat Johnson de verplichtingen moet nakomen die het Lagerhuis hem heeft opgelegd en dat hij moet gaan werken aan uitstel van de brexit om een no-dealbrexit te voorkomen.
Johnson vindt dat door het goedkeuren van het wetsvoorstel de Britse onderhandelingspositie in Brussel is verslechterd. Hij zei dat het Lagerhuis heeft gestemd voor het stopzetten van serieuze onderhandelingen.
De oppositie en een groep conservatieve rebellen kwamen daarom op 03.09.2019 met een wetsvoorstel dat de regering verplicht om de brexit uit te stellen als er geen goedgekeurde deal ligt op 31 oktober 2019.
Op zijn vroegst zou er woensdag 04.09.2019 over die wet gestemd kunnen worden. Een meerderheid voor de wet is niet vanzelfsprekend: de verwachting is dat de voor- en tegenstanders elkaar niet veel zullen ontlopen.
AD 03.09.2019
Motie
De Britse premier Boris Johnson heeft in een verklaring zijn Conservatieve partijgenoten in het Lagerhuis opgeroepen om de brexit niet opnieuw uit te stellen. Een aantal Tories wil morgen met een Labour-motie meestemmen om een no-deal-brexit te voorkomen.
In Britse media wordt gespeculeerd dat Johnson zal aansturen op nieuwe verkiezingen als de motie wordt aangenomen met hulp van de Tories. “Ik wil geen nieuwe verkiezingen”, zei de premier, maar hij sloot het ook niet expliciet uit. Hij sprak zijn verklaring uit voor de deur van 10 Downing Street, terwijl op de achtergrond luide protesten te horen waren.
“Ik denk niet dat ze dat zullen doen”, zei Johnson over de Tory-dissidenten die voor de Labour-motie willen stemmen. “Ik hoop dat ze het niet doen.” Eerder vandaag zeiden bronnen tegen onder andere de BBC dat Johnson de dissidente Tories uit de partij probeerde te zetten.
Als de motie wel wordt aangenomen, dan zou dat de Britse onderhandelingspositie in Brussel verzwakken, zei de premier. Volgens hem neemt de kans op een nieuwe deal toe en ziet Brussel dat hij een “heldere visie” heeft over de toekomstige relatie met de EU. Onderhandelaars in Brussel zeggen dat Johnson nog niet met haalbare alternatieven is gekomen.
Verkiezingen
Johnson zei verder dat hij Brussel onder geen beding zal vragen om verder uitstel van de brexit-datum, die nu op 31 oktober 2019 staat. In de motie wordt als nieuwe datum 31 januari 2020 genoemd. “We verlaten de EU op 31 oktober 2019, hoe dan ook.”
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Britse media verwachten daarom dat Johnson verkiezingen zal aankondigen als de motie om de brexit uit te stellen wordt aangenomen. Hij zal dan tegen de bevolking zeggen dat hij geen andere keus had, zei NOS-correspondent Tim de Wit eerder vandaag.
Johnson neemt daarmee wel een groot risico. Om verkiezingen te houden moet twee derde van het parlement daarmee instemmen, dus daar is ook de steun van Labour voor nodig.
Conservatieve Britse parlementariërs die het wagen mee te stemmen met de oppositie, worden uit de partij gezet. Met dat dreigement probeert de regering van premier Boris Johnson te voorkomen dat de eigen parlementariërs meegaan met de oppositie, die een no-dealbrexit probeert te voorkomen. Een ‘hoge bron’ bij de conservatieve bron zou dit gezegd hebben tegen de BBC .
De harde koers van Johnson, ook tegen eigen partijgenoten in het Lagerhuis, zou wel eens ingegeven kunnen zijn door zijn belangrijkste adviseur: Dominic Cummings. Eerder maakte Nieuwsuur dit portret van de ‘Raspoetin’ op Downing Street:
Dominic Cummings:Mastermind achter de brexit van premier Boris Johnson
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie meestemt.
Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces. De oppositie wil er meteen wetgeving doorheen loodsen die een harde brexit voorkomt.
Inktzwart scenario
Maar volgens Johnson schaadt dat zijn onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook 31 oktober 2019 de Europese Unie verlaten. Met deal of zonder deal.
Tijdens de EU-top van 17 oktober 2019 wil Johnson wel nog onderhandelen over een nieuwe deal, maar die poging heeft alleen kans van slagen als een no-dealbrexit een reële mogelijkheid is. Dat inktzwarte scenario zal de Europese Unie namelijk koste wat kost willen voorkomen.
Iedere kans vernietigen
Volgens de bron is de keuze eenvoudig. “Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn (de oppositie) en iedere kans op een deal vernietigen.”
Parlement buiten spel gezet
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ‘prorogation’wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober 2019 plaatsvinden.
Beleid maken kan moeilijk worden nu Johnson de druk op deze manier opvoert, zegt de correspondent. “Het Lagerhuis tegen je in het harnas jagen, is nooit goed voor een premier.”
Telegraaf 29.08.2019
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter Bercow, voorheen een partijgenoot van Johnson, heeft bij de BBC geen goed woord over voor de voorgenomen schorsing. Hij spreekt van een grondwettelijke schande. “Het is overduidelijk dat deze stap alleen bedoeld is om te voorkomen dat het parlement over de brexit debatteert.”
De Schotse premier Sturgeon (SNP) vergelijkt de stappen van Downing Street met “een dictatuur”. Partijgenoten van haar zijn naar de rechter gestapt in de hoop dat die een stokje steekt voor het schorsen van het parlement.
Ook andere prominente (oud-)politici, onder wie ex-premier John Major, zeiden eerder al naar de rechter te zullen stappen als Johnson zou proberen om het parlement op te schorten om een no-deal-brexit erdoor te krijgen. Major zei vorige maand dat hij het ongehoord vindt als koningin Elizabeth wordt betrokken bij een controversieel politiek onderwerp als de brexit, omdat zij degene is die het parlement officieel moet schorsen.
AD 30.08.2019
Schandalig en ondemocratisch, zeggen de brexit-tegenstanders. Dat is onzin, zeggen de voorstanders, want het mag volgens de regels. Dit zijn in een notendop de reacties op de langere schorsing van het Britse parlement, op aansturen van premier Johnson.
Van 9 september tot 14 oktober gaat het Britse parlement straks met reces. In plaats van de geplande 14 september tot en met 8 oktober. Er zijn dus minder zittingsdagen over, en daarmee is het voor het parlement lastiger geworden een no-deal-brexit-dossier te voorkomen.
Oppositie wil ‘N0-Deal’ voorkomen
Rustig inkomen zit er voor Britse parlementariërs niet in na hun zomervakantie. Als het Lagerhuis dinsdag terugkeert van reces, resten er nog een kleine twee maanden tot de brexit-deadline van 31 oktober 2019. Dat is al krap. En doordat premier Johnson vorige week ook nog aankondigde om het reces te verlengen, is nog maar de helft van het aantal zittingsdagen over.
Daarmee is de kans op een no deal-brexit behoorlijk toegenomen, maar tegenstanders als Labour, de Schotse nationalisten en de Liberaal Democraten zetten toch alles op alles dit te voorkomen. Ook beloofde Lagerhuis-voorzitter John Bercow“tot zijn laatste snik” te vechten tegen een “desastreuze” scheiding zonder afspraken.
Johnson heeft altijd al gezegd: op 31 oktober 2019 verlaten we de EU. Met of zonder deal !!!
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
It’s done
NEW – Boris Johnson letter to all MPs:
Wat wil Johnson hiermee bereiken?
“Welke strategie er precies achter deze zet van Johnson zit, is niet duidelijk”, zegt correspondent Suse van Kleef. “Misschien wil hij -zoals critici zeggen- er inderdaad op deze manier een no-deal-brexit doorheen duwen. Mogelijk wil hij de druk verhogen op het parlement, om zo eindelijk een keuze te maken tussen deal of no deal.”
“Of hij probeert een motie van wantrouwen te forceren, waarna hij verkiezingen kan uitschrijven in de hoop een mandaat te krijgen van de Britse kiezer. Er wordt een hoop gespeculeerd, maar het fijne weten we er niet van.”
33 miljard uitstapkosten
Britse media zeggen dat premier Johnson de uittredingskosten die het Verenigd Koninkrijk bij een brexit moet betalen aanzienlijk wil verlagen naar 33 miljard euro. Hij zou dat vandaag op de G7-top in Biarritz willen melden.
In het scheidingsakkoord dat de vorige Britse regering met de EU sloot, staat dat het VK de kosten voor al aangegane verplichtingen zal betalen. Die bedragen naar schatting 43 miljard euro. Sky News en The Sunday Times meldden vanmorgen dat Johnson EU-topman Tusk op de top zou meedelen dat hij niet meer dan 10 miljard euro naar Brussel wil overmaken.
De ontmoeting met Tusk heeft inmiddels plaatsgevonden. Niets wijst erop dat Johnson de boodschap heeft overgebracht. Sky News wijst erop dat de twee elkaar in de wandelgangen van een VN-vergadering opnieuw zullen spreken.
Niet onderhandelbaar
Voor de EU is aanpassing van het scheidingsakkoord niet bespreekbaar. De EU staat op het standpunt dat er na eindeloos onderhandelen een akkoord tot stand is gekomen en dat het Verenigd Koninkrijk dat niet eenzijdig kan openbreken. In de brief die Johnson eerder deze week naar EU-topman Tusk stuurde, sprak hij nog met geen woord over het schrappen of verlagen van de uitstapkosten.
Telegraaf 22.08.2019
De tijd voor onderhandeling is erg krap
Er is geen tijd om voor de uittredingsdeadline van 31 oktober 2019 tot een volledig nieuwe Brexit-dealte komen. Dat stelt Franse president Emmanuel Macron na een gesprek met Britse premier Boris Johnson donderdag.
“Ik wil erg duidelijk zijn. Komende maand zullen we niet tot een nieuwe uittredingsafspraak komen die erg afwijkt van het origineel”, aldus Macron. Wel moeten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als dat nodig blijkt, tot eind september blijven praten om tot een overeenkomst te komen.
Eis heronderhandeling afgewezen
Europese functionarissen in Dublin en Brussel hebben Boris Johnsons eis voor heronderhandeling van de Brexitdeal tijdens zijn ontmoetingen met Angela Merkel en Emmanuel Macron later deze week onmiddellijk afgewezen.
Premier Johnson had Donald Tusk, de president van de Europese Raad, maandag aangeschreven met de eis dat de EU de Noord-Ierse backstop uit het uittredingsakkoord moest verwijderen. De backstop is een noodoplossing ter voorkoming van een Harde grens met grenscontroles tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland, waarbij het hele Verenigd Koninkrijk (VK) in de douaneunie blijft, tenzij er een akkoord over de grens op tafel ligt na de overgangsperiode.
Telegraaf 23.08.2019
Het uittredingsakkoord is vorig jaar door de EU en de VK overeengekomen en is dit jaar drie keer door het Britse parlement verworpen.
In zijn brief beschrijft Johnson de backstop als anti-democratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK “omdat het het VK vast zou houden in de EU’s douaneunie”. In plaats daarvan stelt hij voor om een ‘alternatieve regeling’ en ‘technologische oplossingen’ te implementeren aan de Ierse grens, in ruil voor nieuwe, niet verder gespecificeerde ‘toezeggingen’ van het VK met betrekking tot de grens.
De EU heeft nog niet formeel gereageerd op de brief. Niettemin hebben bronnen in Brussel al uitgesloten dat er een heronderhandeling over het uittredingsakkoord komt.
Lek No Deal-Brexit
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt . The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
Telegraaf 17.08.2019
Operatie Yellowhammer
De gelekte documenten hebben volgens The Sunday Times de codenaam Operatie Yellowhammer en zijn alleen in te zien voor mensen die daar nadrukkelijk toestemming voor hebben gekregen. Volgens de krant gaat het om “een zeldzame inkijk in de geheime plannen die worden gemaakt om een catastrofale ineenstorting van ’s lands infrastructuur af te wenden”.
Begin april werd het Britse vertrek uit de EU uitgesteld tot 31 oktober 2019. De nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk, Boris Johnson, zei al direct na zijn aantreden dat hij op die datum ook uit de EU wil stappen, met of zonder akkoord met Brussel. Johnson heeft de deal van zijn voorganger Theresa May doodverklaard en wil een nieuwe deal sluiten. De EU wil niet meer sleutelen aan het akkoord.
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
VK 18.08.2019
“Britain faces shortages of fuel, food and medicine, a three-month meltdown at its ports, a hard border with Ireland and rising costs in social care in the event of a no-deal Brexit, according to an unprecedented leak of government documents that lay bare the gaps in contingency planning.”
The documents, which set out the most likely aftershocks of a no-deal Brexit rather than worst-case scenarios, have emerged as the UK looks increasingly likely to crash out of the EUwithout a deal.
Telegraaf 18.08.2019
‘Havens drie maanden verstoord’
The Sunday Times schreef al eerder over de mogelijkheden na een no-deal-brexit en wist toen te melden dat de tekorten en vastgelopen havens alleen werden verwacht in een rampscenario. Uit de nieuwe documenten blijkt volgens The Times dat de regering dit niet langer als worst-case-scenario ziet, maar als de meest waarschijnlijke situatie na een brexit zonder akkoord.
In de documenten staat onder meer dat 85 procent van de vrachtwagens “mogelijk niet klaar is” voor de Franse grenscontroles. Daardoor zouden er naar verwachting tot drie maanden lang ernstige verstoringen kunnen ontstaan in de Britse havens. Daarbij moet rekening worden gehouden met vertragingen van maximaal tweeënhalve dag, meldt de krant.
In de stukken staat verder dat de regering een harde grens tussen het Britse Noord-Ierland en het onafhankelijke Ierland “waarschijnlijk” noemt. Dat is omdat de mogelijkheden voor een “onzichtbare grens”, bijvoorbeeld door middel van hi-tech-systemen, als onhoudbaar worden gezien na een no-deal-brexit. Ook zouden er na zo’n vertrek uit de EU protesten worden verwacht in het hele land.
AD 20.08.2019
‘Lagerhuis kan brexit niet stoppen’
In het Britse Lagerhuis, ook binnen zijn eigen Conservatieve partij, ligt Johnsons voornemen om zo nodig zonder akkoord te vertrekken gevoelig. De vrees is dat Johnson het parlement wil schorsen om zo op 31 oktober een no-deal-brexit door te drukken. De Britse oud-premier Major legt die stap uit als het begin van een constitutionele crisis, zei hij vorige maand.
Motie van wantrouwen
De Britse oppositiepartij Labour heeft een motie van wantrouwen tegen de regering van premier Boris Johnson klaarliggen. Bij de eerste de beste gelegenheid dat Labourleider Jeremy Corbyn het idee heeft dat het succes kan opleveren, wordt de motie door zijn partij ingediend.
Telegraaf 15.08.2019
Johnson ligt onder vuur bij het overgrote deel van de oppositie en zelfs enkele leden van zijn eigen partij. omdat hij heeft beloofd hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie te verlaten, met of zonder deal. Tegenstanders van een no-dealbrexit zien een zware economische recessie opdoemen als het Verenigd Koninkrijk de EU zonder afspraken verlaat.
Corbyn wil af van Johnson
De Britse Labour-leider Jeremy Corbyn wil dat de overige oppositieleiders hem aanstellen als waarnemend premier om een no-deal-brexit te voorkomen.
Daarvoor moet premier Boris Johnson via een motie van wantrouwen van het toneel verdwijnen. Corbyn zet zijn plan uiteen in een brief aan de andere partijen, schrijft de BBC. Daarin staat ook dat er een strikt beperkte zittingsduur is voor zijn nieuwe regering.
Britten Hamsteren
Britten hebben voor 4,3 miljard euro aan goederen gehamsterd met het oog op de brexit. Een op de vijf inwoners van het Verenigd Koninkrijk verzamelt eten, drinken en medicijnen. Gemiddeld sloegen ze voor 408 euro per persoon in. Dat blijkt uit onderzoek van kredietmaatschappij Premium Credit waarover The Guardian schrijft.
800.000 mensen zouden zelfs al voor meer dan 1000 pond (1075 euro) hebben ingekocht. De hamsteraars zijn bang dat er een tekort aan producten ontstaat als het Verenigd Koninkrijk zonder brexitdeal de EU verlaat.
Sinds premier Boris Johnson aan het roer staat, is de kans op een harde brexit toegenomen. Johnson eist dat de brexitdeal die de EU sloot met zijn voorganger Theresa May van tafel gaat en er opnieuw wordt onderhandeld over de voorwaarden waaronder de Britten de EU verlaten. Tot nu toe weigert de EU om de onderhandelingen opnieuw te gaan voeren.
Telegraaf 08.08.2019
Koningshuis
De brexitpoliticus Nigel Farage deed zijn uitspraken op een besloten bijeenkomst van een Australische groep conservatieven, waarvan The Guardian geluidsopnamen in handen heeft. Farage stak in Sydney de loftrompet over Elizabeth, die hij omschreef als ’een ongelooflijke, ontzagwekkende vrouw, waar we ontzettend blij mee moeten zijn’.
Vervolgens nam Farage echter het ene na het andere lid van het Britse koninklijk huis onder vuur. Prins Charles, die hij ’Charlie Boy’ noemt, viel hij aan op zijn rol in de strijd tegen de opwarming van de aarde – Charles roept regelmatig regeringsleiders op in actie te komen. Farage sprak de hoop uit dat Elizabeth nog lang op de troon zal zitten, om maar te voorkomen dat Charles ooit koning wordt.
Vervolgens komen Harry en Meghan ter sprake. Farage schildert Harry af als een ’jonge, dappere, echte man’, een veelbelovende officier die naar Afghanistan werd gezonden, maar met wie het ’bergafwaarts is gegaan’ sinds zijn relatie met Meghan. Ook de keuze van het stel om in verband met klimaatverandering maximaal twee kinderen te willen, vindt Farage onzin. „Of prins Harry twee kinderen krijgt is irrelevant, aangezien er in totaal 2,6 miljard mensen wonen in China en India.”
AD 09.08.2019
Geen nieuwe verkiezingen
Als de Britse regering onder leiding van premier Boris Johnson na de vakantie ten val wordt gebracht door een meerderheid van het Lagerhuis, worden er geen nieuwe verkiezingen meer gehouden voor de Brexit op 31 oktober 2019 een feit wordt.
AD 10.08.2019
Dit hebben zijn naaste medewerkers gezegd, berichtte The Financial Times. Ze zeiden dat Johnson, die een regering aanvoert van enthousiaste voorstanders van het vertrek uit de Europese Unie, “dagen na de Brexit verkiezingen laat houden”.
De parlementariërs komen 3 september 2019 terug van vakantie in het Lagerhuis. In de verwachting ligt dat tegenstanders van Johnson snel met een motie van wantrouwen komen. Johnson werd in juli premier, vlak voordat de parlementariërs met vakantie gingen.
De top van de grootste oppositiepartij, Labour, heeft herhaaldelijk aangegeven dat ze de regering-Johnson begin september ten val wil brengen. Momenteel beschikt die regering, de steun van tien Noord-Ierse gedoogpartners meegerekend, over een meerderheid van slechts één zetel.
Donald Trump zal de Britten na de BREXIT helemaal uitknijpen !!
Het Verenigd Koninkrijk zal grote moeite hebben om een handelsdeal met de VS te sluiten. Dat denkt Larry Summers, de vermaarde econoom die minister van Financiën was onder de Amerikaanse president Bill Clinton en economisch topadviseur van de regering-Obama.
Lees allesover het vertrek van de Britten uit de EU in ons Brexit-dossier
MSN 06.09.2019 Jeremy Corbyn, leider van de linkse Labourpartij, bespreekt vrijdag met andere Britse oppositiepartijen het plan van premier Boris Johnson om nieuwe verkiezingen te houden. De oppositie vreest dat Johnson die stembusgang wil aangrijpen om Groot-Brittannië alsnog zonder akkoord met Brussel uit de EU te leiden.
Johnson kreeg woensdag in het Lagerhuis onvoldoende steun voor zijn oproep om half oktober nieuwe verkiezingen te houden. De premier probeert maandag opnieuw in het Lagerhuis voldoende steun te krijgen voor nieuwe verkiezingen. Hij heeft daarvoor de steun van twee derde van de parlementariërs nodig.
Het Lagerhuis stemde woensdag voor een wet waarin staat dat Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal met Brussel te bereiken. Johnson wil dat Groot-Brittannië uiterlijk 31 oktober uit de EU stapt.
Elsevier 05.09.2019 Het Britse Lagerhuis besloot woensdag dat de Brexit opnieuw moet worden uitgesteld. Een meerderheid van het parlement ging akkoord met de Benn Bill: een wet die een No Deal-Brexit moet voorkomen. Donderdag buigt het Hogerhuis zich over de wet. Hoe gaat het nu verder?
Hoe staan de Britten ervoor?
De chaos is compleet in het Britse parlement. Nog geen nieuwe verkiezingen, wel uitstel van de Brexit. Beide besluiten zijn een nederlaag voor premier Boris Johnson. Hij had sinds zijn aantreden één doel: op 31 oktober vertrekken uit de Europese Unie, desnoods zonder deal.
Labourleider Jeremy Corbyn profiteert van de onrust. Het was Corbyn die ervoor zorgde dat woensdagavond de wet werd aangenomen waarin de Brexit wordt uitgesteld als er geen deal is tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie.
Donderdagmiddag nam de broer van Johnson, Jo Johnson, ontslag als parlementariër en onderminister voor de Conservatieven. Opnieuw een pijnlijke tik voor de premier die woensdag al afscheid moest nemen van vooraanstaande partijleden als Philip Hammond en Nicholas Soames, kleinzoon van Winston Churchill.
Liefst 21 conservatieven raakten hun partijlidmaatschap kwijt door hun rebellie tegen Johnson. De premier wacht nu af tot het Hogerhuis zijn lot definitief bezegelt.
Wat is de rol van het Hogerhuis?
Het Britse Hogerhuis is vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer. Anders dan bij het Lagerhuis worden de leden niet gekozen door het volk, maar aangesteld door koningin Elizabeth II.
Het Hogerhuis moet instemmen met wetsvoorstellen uit het Lagerhuis, voordat de Koningin ze tekent en ze van kracht worden.
Gezien de verhoudingen in het Hogerhuis is het haast zeker dat de wet die leidt tot uitstel van de Brexit, er komt.
Enige tijd leek het laatste obstakel sabotage van het debat door een zogeheten filibuster: aanhangers van Johnson in het Hogerhuis dreigden het debat net zolang te rekken tot de deadline van vrijdagmiddag om vijf uur ’s middags zou zijn verstreken. De wet moet voor dat tijdstip voor de eerste keer door het Hogerhuis zijn goedgekeurd. De aanhangers hebben hun verzet inmiddels gestaakt.
Wordt de wet donderdag aangenomen, dan volgt maandag de tweede stemming in het Hogerhuis over het wetsvoorstel.
Welke opties heeft Johnson nog?
De kans op een No Deal-Brexit op 31 oktober wordt steeds kleiner. Johnson heeft nog een paar opties.
Een belangrijke troef is het vetorecht van EU-lidstaten. De Conservatieve minister van Brexitzaken Stephen Barclay zei donderdag dat andere EU-lidstaten uitstel van de Brexit nog kunnen dwarsbomen. Volgens Barclay blijft de regering voorbereidingen treffen voor een No Deal-Brexit, ondanks de eventuele nieuwe wet. Brussel liet in een reactie weten dat het Verenigd Koninkrijk alleen uitstel krijgt met een goede reden. Komt er geen uitstel, dan krijgt de regering van Johnson hulp uit onverwachte hoek.
Een andere vaak genoemde optie is dat Johnson wacht met het versturen van de wet naar de Koningin. Een wet is pas van kracht als deze is ondertekend door koningin Elizabeth. Johnson kan wachten met het versturen tot na 31 oktober. Het zou een ongekende provocatie van Johnson zijn.
Of komen er toch verkiezingen?
Nieuwe verkiezingen hebben Johnsons voorkeur. Woensdag stuurde de premier daarop aan, maar het parlement wil er nog niet aan. Johnson doet het goed in de peilingen en hij verwacht nieuwe verkiezingen met een ruime meerderheid te zullen winnen.
Lees alles over het vertrek van de Britten uit de EU in ons Brexit-dossier
Maar woensdagmiddag mislukte zijn plan. Van de benodigde 434 leden stemden er maar 298 voor vervroegde verkiezingen. Maandag zou Johnson het voorstel voor verkiezingen opnieuw willen voorleggen aan het parlement, meldt de BBC.
De vraag is of Labourleider Corbyn dan wel akkoord gaat met nieuwe verkiezingen. Al maakt hij zich er al twee jaar sterk voor, woensdag krabbelde hij plots terug. Op Twitter stelde hij een duidelijke voorwaarde. Pas als een No Deal-Brexit onmogelijk is, stemt Corbyn in met nieuwe verkiezingen:
Jeremy Corbyn
✔@jeremycorbyn
Tonight we defeated Boris Johnson in his first Commons test and tomorrow we will legislate against his disastrous No Deal plans.
We’ll support a vote to call a General Election, so the people can decide our country’s future, once the Bill to stop No Deal is law. 49.789
Mocht Johnson maandag opnieuw geen steun krijgen voor nieuwe verkiezingen, dan kan hij als laatste redmiddel nog het vertrouwen in zichzelf opzeggen en zijn ontslag aanbieden. De oppositie krijgt dan twee weken de tijd om een nieuwe regering te vormen. In dat nauwelijks voorstelbare scenario staat Johnson twee weken buitenspel en mag hij niet meedoen aan het vormen van een nieuwe regering.
Komt de nieuwe regering niet tot stand, wat waarschijnlijk is gezien de verdeeldheid in het parlement, dan zijn verkiezingen de enige resterende optie.
NU 05.09.2019 Het is een dramatische week in de Britse politiek. De regering van premier Boris Johnson leed woensdag een gevoelige nederlaag, die nieuwe verkiezingen dichterbij lijkt te hebben gebracht. Het land is nog steeds hopeloos verdeeld over de Brexit. Vijf vragen over de politieke crisis.
Wat is er deze week gebeurd in het Britse Lagerhuis?
Het Lagerhuis heeft woensdag een wet aangenomen, de wet-Benn, om premier Johnson te dwingen naar Brussel te gaan om een nieuw uitstel voor de Brexit aan te vragen. Vooralsnog zal de Brexit plaatsvinden op 31 oktober. Dit zal dan wel met afspraken met de Europese Unie moeten gebeuren, want zodra de wet-Benn is aangenomen is een harde Brexit verboden.
Om de wet-Benn te behandelen, moesten parlementariërs de regering eerst verslaan in een stemming om de controle over de agenda van het Lagerhuis over te nemen. Dat gebeurde op dinsdag. Johnson stelde een ongekend harde lijn: Conservatieve dissidenten die tegen de regering stemden, werden zonder pardon uit de partij gezet. Uiteindelijk overkwam dat 21 van hen, onder wie enkele prominenten.
De wet-Benn moet nog wel worden goedgekeurd door het Hogerhuis, de Britse Eerste Kamer.
Wat gaat het Hogerhuis doen?
In theorie zal het geen probleem zijn om ook in het Hogerhuis een meerderheid te krijgen voor de wet-Benn, aangezien de oppositie daar meer zetels heeft en een merendeel van de Lords, de leden van het Hogerhuis, in het verleden al heeft laten weten tegen een uittreding zonder akkoord te zijn.
Aanvankelijk dreigden Conservatieve Lords roet in het eten te gooien door de behandeling van het wetsvoorstel te rekken totdat het parlement op maandag 9 september met reces gaat. In de nacht van woensdag op donderdag gaf de regering toe en kwamen de Lords overeen dat het behandelen van het wetsvoorstel vóór vrijdagmiddag 17.00 uur (Britse tijd) moet zijn afgerond.
Het nieuwe parlementaire jaar begint op 14 oktober 2019.
Hoe reageerde premier Johnson woensdag op zijn nederlaag in het Lagerhuis?
Na de stemming van woensdagavond concludeerde Johnson dat er nog maar één optie is: nieuwe verkiezingen, die moeten bepalen of hij zelf of oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour naar Brussel moet “om de puinhopen op te ruimen”.
Meer uitstel vragen in Brussel is iets wat de Britse premier expliciet heeft geweigerd, maar hij heeft ook gezegd dat zijn regering de wet zal volgen. De Europese Unie is hoe dan ook geen voorstander van Brexit, dus uitstel zal vanuit Brussel naar verwachting wel worden geaccepteerd.
Johnson wil dat de vervroegde verkiezingen plaatsvinden op 15 oktober, vlak vóór de Europese top die op 17 oktober begint. Om ze uit te schrijven heeft Johnson wel een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig. Die krijgt hij alleen als de grootste oppositiepartij, Labour, meewerkt.
Wil de oppositie ook nieuwe verkiezingen?
Niet zoals het er nu voorstaat. Labour en de andere oppositiepartijen vrezen dat Johnson een truc zal toepassen: als zij akkoord gaan met verkiezingen medio oktober, heeft de premier de bevoegdheid om die datum later aan te passen. Zo zou hij de stembusgang over de deadline van 31 oktober kunnen tillen – en een ‘no deal’-Brexit garanderen.
Corbyn wil dus dat de wet-Benn eerst wordt aangenomen. Pas als de handtekening van de koningin eronder staat, wil hij akkoord gaan met een stembusgang.
De stemming die woensdagavond werd gehouden over het uitschrijven van verkiezingen resulteerde dan ook opnieuw in een nederlaag voor de regering-Johnson: met 298 stemmen voor en 56 stemmen tegen. Er waren 434 stemmen nodig.
Hoe nu verder?
Er is nog geen zekerheid over hoe het verder gaat. Johnson zou theoretisch gezien een motie van wantrouwen tegen zijn eigen regering kunnen indienen en op die manier verkiezingen kunnen afdwingen met simpele meerderheden (meer dan de helft i.p.v. twee derde) in het Lagerhuis en het Hogerhuis, hoewel die nog steeds moeilijk te vinden zullen zijn zonder oppositiesteun.
Als die verkiezingen vóór 19 oktober worden gehouden en de Conservatieven een parlementaire meerderheid weten te winnen, zou Johnson een nieuwe wet kunnen aannemen die het verbod op ‘no deal’ weer van tafel veegt. Daar is de oppositie ook huiverig voor.
Daarnaast is het ook niet zeker dat de andere EU-leiders de Britten weer uitstel zullen verlenen als zij daarom vragen. Verschillende leiders, zoals de Franse president Emmanuel Macron, lieten bij het verlenen van het vorige uitstel – in maart van dit jaar – al weten dat ze liever worden bevrijd van het slepende Brexit-dossier.
De keerzijde is dat een ‘no deal-Brexit’ ook ernstige gevolgen voor de rest van de EU zou hebben en door bijna niemand op het Europese vasteland als een wenselijke uitkomst wordt gezien.
Telegraaf 05.09.2019 De positie van de Britse premier Boris Johnson wordt met de dag erbarmelijker. Binnen zijn eigen partij groeit het verzet tegen het ontslag van ruim twintig, veelal prominente, parlementsleden gisteren. Zijn eigen broer Jo maakte de positie van Boris nog moeilijker door plotseling zijn ontslag als minister aan te kondigen.
Bij een toesprak voor een politie-academie in Noord-Engeland – bedoeld om de stembusstrijd af te trappen – kon Johnson zich niet eens herinneren dat politie-agenten iemand altijd de optie geven om te zwijgen. Met hopeloos gemurmel werkte hij zich verder in de nesten.
Vooral het ontslag van zijn broer Jo Johnson is pijnlijk. In een verklaring zei de jongere broer van Boris Johnson in een spagaat tussen familie-loyaliteit en het dienen van het landsbelang te zijn beland. Hij geeft de voorkeur aan het laatste door af te treden.
Jo Johnson kon, ook als overtuigde Remainer, de Brexit-politiek van zijn broer accepteren. Maar met het uit de fractie zetten van 21 Conservatieven heeft Boris volgens Jo een grens overschreden.
Rebellen
Jo Johnson is niet de enige. Meer dan honderd fractiegenoten schreven een brief aan de premier met de oproep de hand over zijn hart te strijken en de 21 rebellen te laten terugkeren in de fractie.
De conservatieve partij is in hun ogen altijd een bonte familie geweest. Johnson zelf heeft het afgelopen jaar diverse malen het regeringsbeleid gefrustreerd.
Nieuwe verkiezingen
Intussen besprak het Hogerhuis een deel van de ruim tachtig amendementen die zijn ingediend voor het wetsvoorstel waarbij de regering wordt verplicht om – als er voor midden oktober geen nieuw akkoord wordt bereikt – in te stemmen met een verlenging van de Brexit-onderhandelingen tot eind januari.
Boris Johnson in het Lagerhuis tijdens een telling van stemmen.
Ⓒ EPA
Aanvankelijk leek het erop dat Brexit-gezinde Lords en Ladies het proces in het Hogerhuis zouden frustreren met ellenlange verhandelingen. Maar de regering heeft beloofd dat de bespreking van het wetsvoorstel vrijdagmiddag zal zijn afgerond. Daarna kan het Lagerhuis op maandag het definitieve fiat geven.
Het is allemaal bedoeld om zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen te organiseren. Als deze voor 31 oktober, het vooralsnog beoogde vertrek van de Britten uit de EU, moeten worden gehouden, moet het Lagerhuis voor maandagavond akkoord gaan. De Britse regering heeft de zittingen vanaf volgende week dinsdag immers voor vijf weken opgeschort.
’Liever dood’
Het is niet zeker of dit gebeurt. Veel Labour-politici vinden dat er tot na 31 oktober moet worden gewacht met nieuwe verkiezingen. Dan is immers het nieuwste Brexit-uitstel geregeld, zo hoopt Labour.
Maar Boris Johnson maakte vandaag in Yorkshire andermaal duidelijk dat hij niet degene zal zijn die om uitstel zal verzoeken. „Ik word nog liever dood in een greppel aangetroffen”, zei Johnson, die ook op sociale media in de hoek zit waar de klappen vallen.
Voor Johnson lijkt dat overigens niet uit te maken. Om hem heen overheerst de twijfel over zijn risicovolle Brexit-strategie. Maar voor Boris Johnson is het de enige geloofwaardige benadering. Of, zoals hij de verzamelde politie-agenten in Yorkshire voorhield: „Wij steunen jullie met jullie houding om je niet van gevaar af te wenden, maar het frontaal te bezweren.”
Telegraaf 05.09.2019 Al twee keer is het Verenigd Koninkrijk extra tijd verleend om de Brexit te regelen. Een derde uitstel komt er mogelijk aan, ook al wil premier Boris Johnson dat niet.
De Brexit is een onthutsend drama geworden waarbij de Britten zich volledig hebben vastgereden in de modder. Het verlenen van uitstel – Londen moet er om vragen, de EU-landen moeten het verlenen – lijkt vooralsnog niets meer dan de bal zinloos vooruit trappen.
Inmiddels zit er in het VK met Boris Johnson een nieuwe premier die veel meer dan zijn voorganger hoog spel durft te spelen, maar die wordt teruggefloten door zijn eigen parlement. Hij beweert dat er in Brussel onderhandeld wordt over een betere deal voor het VK – de gehate ‘backstop’ moet eruit – maar die bewering lijkt vooral voor binnenlands gebruik.
In Brussel wordt sinds deze week op Brits verzoek weliswaar twee keer in de week met hun onderhandelaar David Frost gesproken, maar inhoudelijk heeft deze diplomaat geen enkel nieuw plan op tafel gelegd. Het lijkt allemaal voor de bühne.
Mochten de Britten komen met een verzoek tot uitstel, bijvoorbeeld tot 31 januari volgend jaar, dan zal daar hoogstwaarschijnlijk tandenknarsend gehoor aan worden gegeven omdat niemand zit te wachten op een ongecontroleerd Brits vertrek uit de EU. Tegelijkertijd weet iedereen dat bij de volgende deadline de problemen weer van dezelfde aard zullen zijn.
Eenheid
De eenheid onder de 27 EU-landen zal steeds verder onder druk komen staan. De Franse president Macron wil door met de EU, de Britten – die toch vertrekken – zijn voor hem een blok aan het been. Premier Rutte is voorzichtiger gezien de zware consequenties van een ongecontroleerde Brexit voor de Nederlandse economie. Bovendien: als de Britten nog even blijven is de kans groter dat zij hun rekening voor de EU-begroting van volgend jaar voldoen.
Aan deze zijde van het Kanaal wordt het schouwspel in Londen met een mengeling van fascinatie en afschuw bezien. Eén ding vraagt men zich in Brussel vooral af. Als een scheidingsdeal al niet lukt, hoe kunnen we dan ooit een handelsdeal gaan uitonderhandelen met het VK?
Telegraaf 05.09.2019 Dat de jongere broer van de Britse premier Boris Johnson, Jo Johnson, is opgestapt als onderminister en parlementariër, zorgt voor een schok door Groot-Brittannië.
„In de afgelopen weken werd ik gemangeld tussen de trouw aan mijn familie en het nationale belang”, schreef Jo Johnson (47), die onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille had, op Twitter. „Het was een eer om onder drie premiers te hebben gediend als minister.”
Die aankondiging sloeg in als een bom. Niemand was ervan op de hoogte, zelfs niet de meest ervaren adviseurs van Johnson. Volgens The Sun had hij diep in de nacht nog een zeer intens, en zeer lang telefoongesprek met Jo. Boris smeekte daarin zijn broer te blijven.
Jo bleef bij zijn punt. Hij kon het niet verkroppen dat 21 partijleden zonder pardon de wacht werden aangezegd. ’s Ochtends zweeg Boris in alle talen over het telefoongesprek met zijn broer. Toen het vertrek openbaar werd, was iedereen verrast, aldus The Sun.
Pijnlijk
Premier Boris Johnson (55) bedankte in een speech zijn broer voor zijn diensten. „Hij was een geweldig parlementslid en een fantastische minister.”
Journalisten wezen hem erop dat de premier had beloofd het land te verenigen. Nu heeft hij eerst zijn partij uiteen laten vallen, en daarna zijn eigen familie. „Ik wil het land verenigen door dit (de Brexit, red.) klaar te krijgen”, reageerde hij op die kritiek. „Mensen zijn er klaar mee.”
Eerder opgestapt
Jo Johnson stapte vorig jaar ook al uit de regering. Toen nam hij ontslag als onderminister van Transport onder premier Theresa May. De jongere broer van Boris Johnson uitte toen felle kritiek op de brexitkoers van May. Ook riep hij op tot een tweede referendum.
Jo stond bij het referendum in 2016 niet aan de kant van zijn broer. Boris was een van de gezichten van de leave-campagne die ijverde voor een Brits vertrek uit de EU, terwijl Jo juist voor remain (’blijven’) was.
AD 05.09.2019 Wederom een gevoelige tik voor de Britse premier Boris Johnson. Zijn jongere broer Jo stapt op als onderminister en parlementslid voor de Conservatieven.
In een verklaring op Twitter schrijft hij: ,,De laatste weken worstel ik tussen loyaliteit naar mijn familie toe en het landsbelang. Het is een spanning waar ik niet mee kan omgaan. Het is tijd dat anderen mijn taak als parlementslid en minister overnemen.” Hij zal zich niet meer verkiesbaar stellen bij de volgende verkiezingen.
Jo Johnson was tijdens de stemming over brexit in 2016 tegen het verlaten van de EU. Hij stapte al op als onderminister van Transport onder de vorige premier Theresa May wegens de falende brexitonderhandelingen. Afgelopen zomer kwam hij echter weer in het parlement toen de Conservatieven zijn broer als leider verkozen. De 47-jarige Johnson wilde, in tegenstelling tot zijn broer, graag een tweede referendum over de brexit.
De broer van de premier had als onderminister onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille. Het is nog niet duidelijk of hij per direct opstapt. Verder laat hij weten dat het een eer was om Orpington (zijn kiesdistrict) te vertegenwoordigen en om minister te zijn onder drie premiers.
It’s been an honour to represent Orpington for 9 years & to serve as a minister under three PMs. In recent weeks I’ve been torn between family loyalty and the national interest – it’s an unresolvable tension & time for others to take on my roles as MP & Minister. #overandout12:18 PM – Sep 5, 2019
Premier Boris Johnson (55) bedankte zijn broer voor zijn diensten. ,,De premier begrijpt, in zijn hoedanigheid als politicus en broer, dat dit geen makkelijke kwestie was voor Jo”, aldus een verklaring van zijn kantoor.
Telegraaf 05.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk wordt verscheurd door de Brexit. Zelfs de familie van premier Boris Johnson wordt erdoor gepolariseerd. Broer Jo Johnson kondigde donderdagmiddag aan dat hij vanwege de perikelen rond het Britse uittreden uit de Europese Unie zal opstappen als kabinetslid en als parlementariër.
Jo Johnson maakte zijn besluit op Twitter bekend. Hij schreef: „In de afgelopen weken ben ik verscheurd tussen loyaliteit aan mijn familie en het landsbelang. Het is een onoplosbare spanning en daarom is het tijd voor anderen om mijn rol als parlementslid en minister over te nemen. #OverEnUit”
Downing Street 10 heeft met begrip gereageerd op het opstappen van Jo Johnson. Een woordvoerder schreef in een verklaring: „De premier wil Jo Johnson bedanken voor zijn diensten. Hij is een briljante, getalenteerde minister geweest en een fantastisch parlementslid. De premier begrijpt, als een politicus en als broer, dat dit geen makkelijk besluit moet zijn geweest voor Jo.”
Brexit
Jo Johnson is de jongere broer van de Britse minister-president. Net zoals de premier is hij lid van de Conservatieve Partij. Maar in tegenstelling tot Boris is Jo Johnson minder dogmatisch als het om de Brexit gaat. Zo zei hij vorig jaar voorstander te zijn van een tweede referendum over de Britse uittreding uit de EU, iets wat zijn broer een gruwel zou zijn.
De broer van de premier had als onderminister onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille. Het is nog niet duidelijk of hij per direct opstapt.
NOS 05.09.2019 De broer van de Britse premier Boris Johnson, Jo, heeft ontslag genomen als onderminister voor Bedrijfsleven, Energie en Industriële Strategie. Hij zegt dat hij een conflict ervaart tussen het landsbelang en loyaliteit aan zijn familie.
“De afgelopen weken ben ik verscheurd tussen loyaliteit aan mijn familie en het landsbelang. Het is een onoplosbaar dilemma en het is tijd voor anderen om mijn rol over te nemen als parlementslid en minister”, zegt Jo Johnson. Hij vindt het een eer dat hij onder drie premiers betrokken is geweest bij het kabinet.
Jo Johnson licht zijn besluit niet toe. Ook is niet duidelijk hoe hij precies staat tegenover de politieke koers van zijn oudere broer. In het verleden was Jo een uitgesproken voorstander van een tweede brexitreferendum.
No-deal-brexit
Het kantoor van premier Johnson bedankt Jo Johnson voor zijn diensten. “Hij was een briljante, getalenteerde minister en een fantastisch parlementariër. De premier begrijpt, als politicus en als broer, dat dit niet makkelijk geweest zal zijn voor Jo.”
Jo Johnson is een van de vele Lagerhuisleden van de Conservatieve Partij die al dan niet vrijwillig vertrekken. De afgelopen dagen werden meer dan twintig Conservatieven uit de fractie gezet omdat ze tegen de zin van Johnson steun gaven aan een wet waarmee een no-deal-brexit op 31 oktober wordt geblokkeerd.
Premier Johnson, die zijn parlementaire meerderheid kwijt is, wil vervroegde verkiezingen, maar ook dat plan is gisteren tegengehouden door het Lagerhuis.
AD 05.09.2019 Ongekende taferelen in het Britse parlement waar de kersverse premier Johnson de ene gevoelige nederlaag na de andere lijdt. Het Lagerhuis zei ‘ja’ tegen een wet die Johnson niet wil en ‘nee’ tegen de verkiezingen die hij wel wil. Wij hielden een live-blog bij over de stemmingen in het Lagerhuis. Hier lees je terug hoe de bewogen avond verliep.
Tegen de zin van Boris Johnson stemde het Lagerhuis gisteravond in met de wet die een no deal-brexit op 31 oktober kan tegenhouden. Als de wet nu ook door het Hogerhuis komt is de Britse premier verplicht om tot 31 januari uitstel van de brexit te vragen bij de EU, als er op 19 oktober geen brexitdeal ligt. De wet die de oppositie indiende werd met 327 tegen 299 aangenomen.
Wel werd er zeer verrassend een amendement aan toegevoegd: als de premier moet vragen om uitstel van de brexit, dan moet hij ook het Lagerhuis nog een keer over de oude brexitdeal (de deal die Theresa May eerder uitonderhandelde met de EU) laten stemmen. Dat akkoord is eerder drie keer weggestemd door het Lagerhuis, wat uiteindelijk ook het einde van May als premier betekende.
Maar het zou nu dus zomaar kunnen dat May’s deal eind oktober gewoon nog een vierde keer in stemming wordt gebracht. Maar eerst moet de wet er definitief komen. De volgende horde is het Hogerhuis, waar conservatieven die loyaal zijn aan Johnson van plan zijn de boel zo te vertragen, dat de wet niet kan worden doorgevoerd voor de geplande opschorting van het parlement op 10 september. Nadat Johnson gisteravond de stemming over de wet verloor nam hij het woord en zei hij geen andere uitweg meer te zien dan nieuwe verkiezingen.
Een zet die niet verraste aangezien hij er dinsdag al voor waarschuwde. ,,Ik vind het heel jammer dat parlementariërs zo hebben gestemd. Ik noem dat plichtsverzuim”, zei Johnson, Hij vindt dat met deze wet zijn onderhandelingspositie met Brussel verwoest is. Om de druk op de ketel te houden en een nieuwe deal te krijgen van de EU wilde Johnson de optie van een no deal-brexit op tafel houden. ,,In essentie maakt deze wet een einde aan de onderhandelingen met de EU.”
Corbyn naar Brussel
Met de woorden ‘de Britten moeten nu maar bepalen of ze mij of Corbyn naar Brussel willen sturen om dit op te lossen’, opende hij vervolgens het debat over vervroegde verkiezingen. Na negentig minuten debat volgde stemming en uitslag: Johnson kwam 136 stemmen tekort.
Zijn derde nederlaag in drie stemmingen: slechter is een Britse premier zijn regeerperiode waarschijnlijk nooit begonnen. Dat Johnson verloor was geen verrassing: voor het uitschrijven van verkiezingen heeft de Britse premier namelijk een supermeerderheid van twee derde van de Lagerhuisleden nodig.
Aangezien Johnson geen parlementaire meerderheid meer heeft en de oppositie al had aangegeven de motie niet te steunen, was de uitkomst bij voorbaat al bijna zeker: Johnson zou het niet halen. En zo geschiedde.
De Britse premier reageerde woedend op zijn verlies. ,,Jeremy Corbyn is waarschijnlijk de eerste leider van de oppositie in de geschiedenis van onze democratie die verkiezingen weigert. Ik kan alleen maar speculeren over de achterliggende reden. De meest voor de hand liggende conclusie is dat hij denkt dat hij niet kan winnen. Hij zou zijn positie moeten heroverwegen.”
Het is weer een bizarre wending in het brexitproces dat het Verenigd Koninkrijk al ruim drie jaar gijzelt: een regeringspartij die verkiezingen wil, een oppositie die daarvoor bedankt. Toch is de terughoudendheid van die laatste te verklaren: hun eerste prioriteit is het voorkomen van een no deal-brexit op 31 oktober. Eerst willen zij dus dat de anti-no deal-brexitwet wordt aangenomen in het Lager- en Hogerhuis.
Ze vertrouwen premier Johnson voor geen cent en vrezen dat hij -als hij eventuele vervroegde verkiezingen midden oktober wint- de Britten alsnog op de brexitdeadline van 31 oktober zonder deal uit de EU laat crashen. De oppositiepartijen willen wel verkiezingen, maar niet op Johnsons voorwaarden en niet op 15 oktober, de datum die de premier voor ogen had. Eerst de wet regelen, dan verkiezingen, benadrukte Labour-leider Corbyn gisteren nog maar eens.
Johnsons opties
Johnson heeft nu een aantal opties om toch nieuwe verkiezingen te forceren. Hij kan een verkiezingsnoodwet indienen: anders dan bij de verkiezingsmotie die hij gisteren verloor heeft hij hier een normale meerderheid voor nodig. Mocht dat niet lukken, dan kan hij in theorie ook nog kiezen voor de nucleaire optie: een motie van wantrouwen tegen zichzelf indienen, die expres verliezen en heel hard hopen dat Labour niet in staat is om een interim-regering te vormen met andere oppositiepartijen. Als de oppositie er in dat geval niet binnen twee weken uitkomt, volgen automatisch nieuwe verkiezingen.
First things first: de anti-no deal-brexitwet die nu bij het Hogerhuis ligt. Johnson’s loyale medestanders daar proberen daar de komende nachten door te debatteren en het proces te rekken tot vrijdagochtend 10.00 uur Britse tijd. Dat zou genoeg moeten zijn om de wet toch nog tegen te houden. Lord Newby, leider van de Liberaal Democraten was in ieder geval klaar voor de strijd. Hij twitterde net voor het begin van het debat een foto van zichzelf met een koffer voor het parlement. ,,Ik heb mijn dekbed, schone kleren en scheerspullen meegenomen.”
Telegraaf 05.09.2019 In de aanloop naar zijn aantreden als premier op 24 juli moet Boris Johnson hebben besloten dat verkiezingen noodzakelijk waren. De meerderheid van zijn coalitiefractie was in de loop van het jaar tot enkele zetels uitgedund. De dag na de bekroning van zijn carrière met het door hem beoogde premierschap werd deze meerderheid tot welgeteld een zetel teruggebracht.
Het was Johnson duidelijk dat dit niet onvoldoende was om de altijd controversiële Brexit-wetgeving door het Lagerhuis te loodsen. Maar het was hem ook duidelijk dat hij niet degene mocht zijn die de verkiezingen zou uitschrijven. De meeste Britten zijn de politiek immers beu en zijn de afgelopen jaren al te vaak richting het stemhokje gedirigeerd.
Met een drieste politiek in de richting van een ongereguleerde Brexit probeerde hij de oppositie te dwingen om een motie van wantrouwen in te dienen. Door het Lagerhuis bijna anderhalve maand buitenspel te zetten trachtte hij de druk richting een motie van wantrouwen verder te vergroten.
Waar ging het mis?
Het probleem voor Boris Johnson was dat de oppositie, geholpen door een krachtige groep Conservatieve rebellen, het hoofd koel hield. Het buitenspel zetten van het Lagerhuis zorgde ervoor dat zijn hopeloos verdeelde politieke tegenstanders de rijen sloten.
In een mum van tijd togen ze een wetsvoorstel op waarbij de handen van de regering werden gebonden en Johnson precies werd voorgeschreven wat hem de komende weken te doen staat. Tegen alle verwachtingen in lijkt dat voorstel binnen een week door het Lagerhuis en het Hogerhuis te kunnen worden gejaagd?
Gegokt en verloren dus. Hoe reageerde Johnson?
Door zelf verkiezingen uit te schrijven. Een oppositiepartij zou het zich volgens Johnson niet kunnen veroorloven om tegen verkiezingen te stemmen. Maar dat was dus precies wat de Labour-partij deed. Niet helemaal trouwens, ze onthielden zich van stemming, maar verkiezingen kunnen alleen maar worden uitgeschreven als twee derde van de parlementariërs akkoord gaat. Daar kwam Johnson bij lange na niet aan toe.
Geen verkiezingen dus?
Nee, dat is wat kort door de bocht. Labours partijleider Jeremy Corbyn heeft verklaard dat hij verkiezingen wil zodra het voorstel om uitstel van Brexit af te dwingen is goedgekeurd. Boris Johnson wenst deze verkiezingen op 15 oktober te houden. Hij is ervan overtuigd dat de Conservatieven de verkiezingen zullen winnen. Dan kan hij het verzoek om uitstel weer schrappen en gewoon op het door hem op 31 oktober gewenste vertrek uit de EU afstevenen.
Het probleem is dat Labour ineens niet veel haast lijkt te maken met de verkiezingen. Deze kunnen wellicht wachten tot na 31 oktober, en het door Labour gewenste Brexit-uitstel. Maar Labour is verdeeld. Verkiezingen op 15 oktober lijken nog altijd het meest waarschijnlijk.
Gaat Johnson die winnen?
Het is onmogelijk te zeggen. Maar wel is duidelijk dat hij veel partijgenoten met zijn drieste politiek tegen zich in het harnas heeft gejaagd. Er wordt een beschuldigende vinger gewezen naar zijn politieke adviseur Dominic Cummings. Deze was succesvol als dirigent van de Brexit-campagne, maar zijn botte rechtlijnigheid valt niet zo goed in Downing Street.
Het uit de fractie zetten van 21 rebellerende partijprominenten lijkt een stap te ver geweest te zijn voor Johnson. Zelfs zijn eigen broer Jo Johnson is de meedogenloze praktijken van zijn oudere broer beu. Hij zegde zijn ministerspost op en stelt zich niet verkiesbaar.
Maar Johnson was toch de ‘Heineken’-conservatief, die de harten van politieke tegenstanders kon veroveren?
Ja, dat was hij. Hij won tot tweemaal toe de Londense burgemeester verkiezingen, waar Labour-stemmers in een forse meerderheid zijn. Maar de politieke antenne van Johnson is de laatste weken niet erg helder. In debatten schuttert hij en hij zaait meer verdeeldheid dan ooit. Hij is de door hem gewenste controle kwijt. In ieder geval tot volgende week maandag. Dan mag hij hopen dat zijn oproep tot het houden van verkiezingen wel gehoor vindt.
Telegraaf 05.09.2019 Premier Boris Johnson zal donderdag opnieuw vervroegde verkiezingen eisen. Hij ziet het streven naar nieuw uitstel van de Brexit als verraad aan de kiezers die in 2016 de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie steunden. Johnson zal dat donderdag in een toespraak zeggen, zei zijn woordvoerder.
Johnson noemt het „een laffe belediging van de democratie” dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal „zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016”, aldus de woordvoerder van Johnson.
„Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
In het wetsvoorstel staat dat premier Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de Brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een Brexit zonder deal.
Labour
De regering is fel tegen het voorstel en stuurde woensdag al aan op nieuwe verkiezingen. Oppositieleider Jeremy Corbyn (Labour) wil daar pas mee instemmen als het wetsvoorstel is goedgekeurd. Johnson kan niet zonder steun van de oppositie verkiezingen uitschrijven, omdat twee derde van de parlementariërs daarmee moet instemmen.
NOS 05.09.2019 Weer een ochtend vol chocoladeletters over brexit voor de Britse kranten. “Een grotesk circus”, schrijft de Daily Mail. “De slechtste premier ooit (sinds de laatste)”, oordeelt de Daily Mirror. Maar ook veel kritiek op de ‘laffe’ oppositieleider Jeremy Corbyn.
“De meningen zijn heel erg verdeeld, het hangt ervan af aan welke kant van het politieke spectrum een krant staat”, zegt correspondent Suse van Kleef. Linkse media richten zich op Johnson, die gisteren drie keer faalde het parlement mee te krijgen voor zijn plannen, een unicum voor een kersverse premier. Rechtse kranten bespotten zijn rivaal Corbyn, “de enige oppositieleider ooit die verkiezingen afsloeg”, in de woorden van Johnson.
“Net als Johnson typeert The Sun Corbyn als een angsthaas (‘chicken‘). De krant heeft zijn hoofd op het lichaam van een kip gefotoshopt met de vraag ‘is dit de gevaarlijkste kip in het land?’. Dat is ook een verwijzing naar de chloorkippen, symbool van de discussie over voedselveiligheid na de brexit.”
The Sun @TheSun
Tomorrow’s front page: Seething Boris Johnson branded Jeremy Corbyn a “chicken” after the Labour leader blocked a snap General Election https://t.co/LtUUcvuyTm
De Telegraph noemt de oppositieleider hypocriet, omdat hij eerder juist om verkiezingen vroeg. “Hij is bang te verliezen”, schrijft de krant, die in een portret van Corbyn schetst dat de Labourleider steun binnen zijn partij verliest.
Bungelen
Met een aangeschoten premier en een vleugellamme oppositieleider zien maar weinig kranten een uitweg uit de crisis. De premier is in een hoek gedreven, concluderen meerdere kranten. “Johnson is gevangen in Downing Street No. 10.”, meent The Times. “Zijn vijanden willen hem machteloos laten bungelen tot brexit weer is uitgesteld.”
Na nachtelijk overleg lijkt Labour nu bereid te praten over vroege verkiezingen zodra de wet die een no-deal-brexit verbiedt door het parlement is. Grootste twistpunt wordt dan wanneer de stembusgang gehouden wordt: voor of na 31 oktober, de deadline voor brexit.
“Johnson wil verkiezingen op 15 oktober, zodat hij bij een EU-top twee dagen later een nieuwe deal kan regelen”, legt Van Kleef uit. “Maar Labour wil liever verkiezingen na 31 oktober. Lukt dat, dan moet Johnson aan de EU uitstel vragen en heeft hij zijn grootste verkiezingsbelofte niet waargemaakt. Dat is goed voor Labour.”
Van Kleef durft geen voorspelling te doen over de volgende strategie van Johnson. Het verlengde reces doordrukken, toch nieuwe verkiezingen uitschrijven of misschien zelfs de no-deal-wet negeren. “Het blijft ongelofelijk onvoorspelbaar hier.”
AD 05.09.2019 Premier Boris Johnson zet alles op alles om de door hem zo gewenste vervroegde verkiezingen er toch snel doorheen te krijgen.
Een eerdere strategie om de conservatieve fractie in het Hogerhuis in te zetten voor vertragingstactieken blijkt alweer geschrapt. De Lords moeten juist nu haast maken. Het komt allemaal over als paniekvoetbal maar Johnson gokt op een verkiezingsoverwinning voor de belangrijke EU Top op 19 oktober waarop brexit centraal staat.
Vandaag wordt de eerste dag van zijn verkiezingscampagne , laat Johnson strijdvaardig weten. Met een nieuw mandaat van de kiezer hoopt hij toch nog concessies af te dwingen in Brussel. Door het Hogerhuis nu op te jagen kan het misschien net. Dan moet de behandeling van het gisteravond door het Lagerhuis aangenomen voorstel tegen een no deal-brexit nu in sneltreinvaart worden afgerond, berichten Britse media. Een geschrokken Lord uit het Hogerhuis vreest dat de bezadigde kamer nu een Guinness Book-wereldrecord moet breken.
Het voorstel was woensdag al in recordtempo door het Lagerhuis geloodst. Dat moet zich maandag weer over de wetgeving buigen als in het House of Lords amendementen worden goedgekeurd. Dat zou namelijk betekenen dat het oorspronkelijke voorstel wordt aangepast.
Met de zegen van de koningin is de wet dan aangenomen en kan Johnson oppositieleider Jeremy Corbyn nogmaals uitdagen voor nieuwe verkiezingen. Corbyn wilde daar gisteren pas mee instemmen als het wetsvoorstel dat een no deal-brexit uitsluit, is goedgekeurd. Johnson heeft Labour nodig. Hij kan niet zonder steun van de oppositie verkiezingen uitschrijven, omdat twee derde van de parlementariërs akkoord gaat.
Intussen worden de messen geslepen. Johnsons strategie is duidelijk. Hij werpt zich op als de man van het volk (dat in het referendum van 2016 krap vóór brexit stemde, maar niet voor een no deal-brexit). Hij presenteert het streven van het Lagerhuis naar nieuw uitstel van de brexit tot januari volgend jaar als het ultieme verraad aan de kiezer. Johnson zal dat vandaag in een toespraak nog eens benadrukken, meldt zijn woordvoerder.
Bij Labour hebben ze ondertussen eigen problemen, want ook die partij is verdeeld. Een deel van de partij wil zo snel mogelijk verkiezingen, terwijl een ander deel Boris Johnson graag nog even laat bungelen. het gaat dan om verkiezingen in oktober, in november of misschien zelfs nog later. Volgens Labour-schaduwminister John MacDonnell voert de partij overleg met andere oppositiepartijen over de beste datum.
Johnson noemt het ‘een laffe belediging van de democratie’ dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal ‘zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016’, aldus de woordvoerder van Johnson. ,,Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
Dat alles neemt niet weg dat Johnson voor de tweede achtereenvolgende dag werd weggestemd in het parlement. Zijn alles-of-niets-strategie loopt vooralsnog niet echt lekker. De premier wil ten koste van alles voorkomen dat het parlement hem beperkt in zijn bewegingsruimte bij het onderhandelen in Brussel.
EU-onderhandelaar Michel Barnier informeerde Europese diplomaten gisteren over de staat van die onderhandelingen. Die zijn verlamd, meldde Barnier wat weinig overliet van Johnsons bewering dat er voortgang wordt geboekt.
Boris Johnson dreigt de derde conservative leider te worden die sneuvelt op brexit. Dat hij de volgende verkiezingen wint is volgens opiniepeilingen waarschijnlijk maar allerminst zeker is dat hij de gewenste ruime meerderheid krijgt. Dan zijn we weer terug bij af. De rechtse anti-EU-kampioen Nigel Farage heeft zich ook al gemeld voor het geval de Britse premier te veel naar het parlement luistert. ,,Johnson kan geen verkiezingen winnen als hij de Brexit Party tegen zich heeft”. En de risico’s zijn bekend.
Drie jaar geleden kleunde premier David Cameron mis met zijn brexit-referendum dat hij wel dacht te winnen. Twee jaar geleden gokte Theresa May mis met snelle verkiezingen. Die vielen veel slechter uit dan gehoopt en May werd om te kunnen regeren afhankelijk van de grillige steun van een kleine Noord-Ierse partij, DUP. Een horrorscenario voor Johnson.
MSN 05.09.2019 De Britse politiek is in een permanente staat van chaos beland. Het lijkt er sterk op dat de regering wordt gedwongen om uitstel van de brexit te vragen, terwijl premier Boris Johnson bezweert dat nooit te gaan doen. Tegelijkertijd is de regering zijn meerderheid kwijtgeraakt en stapelt Johnson parlementaire nederlaag op parlementaire nederlaag. Én hij wil verkiezingen, maar waarom komen die dan niet?
Maandag zei Johnson nog in een korte speech dat hij geen verkiezingen wil, maar voor zover dat al waar was toen, is van die onwil nu nog weinig sprake.
Maar, wonderlijk genoeg, stemde de voltallige Conservatieve fractie van Johnson voor een verkiezing terwijl bijna de voltallige oppositie niet stemde of tegen nieuwe verkiezingen stemde. Dat gebeurde terwijl oppositieleider Jeremy Corbyn al jaren roept dat hij de Conservatieven uit het zadel wil helpen om via verkiezingen zijn Labour-partij aan de macht te helpen.
Met uiteindelijk 298 stemmen voor nieuwe verkiezingen en 56 tegen, kreeg Johnson bij lange na niet de benodigde tweederdemeerderheid van het 650 zetels tellende Lagerhuis en dus komen er geen nieuwe verkiezingen. Althans: voorlopig niet.
Eerst no-deal voorkomen
Waarom wil de oppositie, tegen de oppositienatuur in, dan geen verkiezingen? Kort gezegd is de oppositie bang dat verkiezingen ervoor gaan zorgen dat Johnson op 31 oktober het VK zonder deal uit de EU gaat leiden, iets waar een meerderheid van het huidige parlement dus tegen is.
Daarom zegt Labour nu, samen met kleinere oppositiepartijen, dat ze op zijn vroegst instemmen met nieuwe verkiezingen als de wet die de regering verplicht om opnieuw uitstel voor brexit te vragen aan de EU definitief is.
Die wet moet ook nog goedgekeurd worden door het Hogerhuis. Dat gebeurt waarschijnlijk vandaag en morgen. Daarna moet de wet nog worden bekrachtigd door de koningin, dat zal waarschijnlijk maandag gebeuren.
Maandag dan?
Maandag kan Johnson een nieuwe poging doen om verkiezingen uit te schrijven. Het is namelijk de laatste dag waarop het nog kan, paradoxaal genoeg omdat Johnson het parlement vanaf volgende week vijf weken naar huis stuurt. Dat besluit wordt beschouwd als een stap die er nu juist voor moest zorgen dat het parlement geen grip kan krijgen op de brexitbesluitvorming.
Maar de vraag blijft of Labour maandag al wel wil instemmen met nieuwe verkiezingen. Stel namelijk dat ze akkoord gaan met verkiezingen op 15 oktober, zoals Johnson wil, dan lopen ze alsnog de kans dat Johnson een verse meerderheid in het parlement weet te winnen.
De Conservatieven staan er in de peilingen namelijk goed voor. Met een nieuwe regering en een meerderheid in het parlement kan hij alsnog de wet schrappen die een no-deal moet voorkomen. Zo zou Johnson toch nog op de 31e, met of zonder deal de EU kunnen verlaten.
Misschien wil Labour later wel nieuwe verkiezingen, bijvoorbeeld na 19 oktober. Dat is namelijk de uiterste datum dat de regering opnieuw om uitstel moet vragen aan de EU, als er nog geen deal gesloten is.
Zo lang wil Johnson natuurlijk weer niet wachten, want dan zou hij alsnog bij wet verplicht zijn om precies dat te doen wat hij gezworen heeft niet te gaan doen: uitstel vragen.
Bovendien wordt op dit moment instemmen met een verkiezingsdatum na de 19e ook gezien als risico door de oppositie. Johnson kan dan alsnog besluiten om de verkiezingsdatum weer naar voor te halen. Volgens de regering zouden ze dat nooit doen, maar de oppositie vertrouwt Johnson niet.
Gisteren herhaalde hij daarom nog maar eens met klem dat er geen kans is dat hij uitstel gaat vragen in Brussel. “Als ik nog steeds premier ben na dinsdag 15 oktober, dan zullen we vertrekken op 31 oktober, ik hoop met een veel betere deal.”
Verkiezingen komen er wel
Het blijft dus wel de vraag of Johnson dat waar kan maken. Een andere manier om in ieder geval niet zelf naar Brussel te moeten, zou zelfstandig aftreden zijn. Maar voorlopig wijst niets erop dat Johnson dat van plan is.
Hoe dan ook. Verkiezingen zullen er zeker komen binnen afzienbare tijd, want of de brexit wordt uitgesteld of niet, de regering heeft geen meerderheid meer en kan op deze manier onmogelijk beleid maken.
Ook de oppositie wil dus van de regering af, maar wil dus nog even wachten tot er uitstel is. Na 31 oktober zal in ieder geval de gehele politiek verkiezingen willen.
Drie uitkomsten
Als er toch verkiezingen komen zijn er grofweg drie uitkomsten mogelijk. De Conservatieven winnen een meerderheid, waardoor ze alsnog een brexit met of zonder deal kunnen forceren.
Of Labour wint een meerderheid. Die partij heeft beloofd een nieuw referendum uit te schrijven met als een van de opties dat de brexit helemaal wordt afgeblazen.
Of geen van de twee grote partijen krijgt een meerderheid, waarna er een coalitieregering gevormd zal moeten worden, waarvan het niet te zeggen is wat die zou willen.
MSN 05.09.2019 Als het Verenigd Koninkrijk om uitstel wil vragen van het vertrek uit de EU moet het daar wel een goede reden voor geven. Dat zei een woordvoerster van de Europese Commissie op vragen over de wens van een meerderheid van het Britse Lagerhuis om de beoogde vertrekdatum van 31 oktober met drie maanden op te schuiven.
De regeringsleiders van de 27 overige lidstaten hebben al twee keer ingestemd met uitstel van de brexit, die oorspronkelijk eind maart had moeten plaatsvinden. Mocht Londen opnieuw een verzoek doen, dan is het opnieuw aan hen om daar (unaniem) over te besluiten. Wat een goede reden zou zijn en hoe dat wordt vastgesteld, kan pas worden besproken als er een officieel verzoek ligt, aldus de zegsvrouw.
Brussel gaat er ondanks de politieke ontwikkelingen in Londen van uit dat de Britten op 31 oktober vertrekken. Bij voorkeur met een akkoord. De Britse brexitgezant David Frost is vrijdag voor de tweede keer deze week in Brussel voor technische besprekingen. Nieuwe concrete voorstellen zijn er nog altijd niet, aldus de woordvoerster.
Telegraaf 05.09.2019 Het Britse Hogerhuis debatteert donderdag verder over het wetsvoorstel om een Brexit zonder deal te voorkomen dat woensdag is aangenomen door het Lagerhuis. Woensdag begonnen de leden van het Lagerhuis al.
Wanneer de stemming over het wetsvoorstel precies plaatsvindt, is nog niet bekend. Die moet voor vrijdag 17.00 uur (lokale tijd) worden gehouden, omdat het parlement daarna niet meer bijeenkomt in aanloop naar het publiceren van de begroting.
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, kan Groot-Brittannië op 31 oktober alleen uit de Europese Unie met een deal of als het parlement een uittreding zonder deal goedkeurt. Als dat niet lukt, moet Johnson uitstel vragen tot 31 januari.
Een meerderheid in het Hogerhuis is voor het voorstel, wat een nieuwe nederlaag voor premier Boris Johnson zou betekenen. Aanhangers van Johnson zouden het debat echter kunnen vertragen, waardoor het nog niet zeker is wanneer er gestemd gaat worden.
Kort nadat het wetsvoorstel werd aangenomen, vroeg de premier het parlement om vervroegde verkiezingen op 15 oktober. Dat voorstel werd niet aangenomen, waardoor Johnson in twee dagen tijd zijn eerste drie stemmingen in het Lagerhuis heeft verloren.
MSN 05.09.2019 Premier Boris Johnson zal donderdag weer vervroegde verkiezingen eisen. Hij ziet het streven naar nieuw uitstel van de brexit als verraad aan de kiezers die in 2016 de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie steunden. Johnson zal dat donderdag in een toespraak zeggen, zei zijn woordvoerder.
Johnson noemt het “een laffe belediging van de democratie” dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal “zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016,” aldus de woordvoerder van Johnson.
“Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
NU 04.09.2019 Een meerderheid van het Britse Lagerhuis heeft woensdagavond ingestemd met de motie die een ‘no deal-Brexit’ bij wet moet voorkomen. Als de motie ook door het Hogerhuis komt, moet premier Boris Johnson naar Brussel om uitstel van de Brexit te vragen.
Motie om ‘no deal-Brexit’ te voorkomen passeert Lagerhuis;
327 stemmen voor, 299 stemmen tegen
Motie stelt dat premier Johnson om uitstel tot 31 januari 2020 moet vragen in Brussel
Wetsvoorstel moet nog worden goedgekeurd door Hogerhuis
Meerderheid Hogerhuis tegen ‘no deal’, maar aanhangers Johnson willen vertragen
Parlement gaat maandag a.s. weer met reces en komt pas op 14 oktober terug
327 parlementariërs stemden voor de motie, 299 tegen.
“Dit is een wet die effectief een einde maakt aan de Brexit-onderhandelingen. Het is een wet die de premier dwingt tot overgave in de onderhandelingen met de EU. Het is een wet die werd ontworpen om het grootste democratische besluit uit onze geschiedenis ongedaan te maken”, zei Johnson in zijn eerste reactie op de verloren stemming.
Johnson volgde zijn al eerder uitgesproken voornemen en stelde dat er nu verkiezingen nodig zijn om te bepalen of hij of oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour naar Brussel gaat om “deze puinhoop op te ruimen”. Hij wil dat de stembusgang op dinsdag 15 oktober plaatsvindt – twee dagen voor de Europese top op 17 en 18 oktober.
Corbyn zei op zijn beurt verkiezingen te verwelkomen, “omdat we er naar uitkijken deze regering buiten te zetten”. Labour wil echter eerst dat de wet die een ‘no deal-Brexit’ verbiedt wordt aangenomen.
Johnsons aanbod verkiezingen uit te schrijven “bevat het gif van ‘no deal'”, zei Corbyn. De oppositie vreest dat Johnson de verkiezingsdatum later alsnog voorbij de huidige Brexit-deadline tilt, waarmee het VK zonder deal uit de Unie zou stappen. Hij heeft die bevoegdheid.
Voor het uitschrijven van vervroegde verkiezingen is een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig. Die wist Johnson woensdagavond niet te krijgen: de motie voor nieuwe verkiezingen kreeg 298 stemmen voor en 56 tegen. Dat kwam niet in de buurt van de benodigde 434 stemmen.
House of Commons vote 327 to 299 to approve the Third Reading of the European Union (Withdrawal) (No. 6) Bill, as amended at Committee stage. The Bill will now be considered by @UKHouseofLords. #EUWithdrawal6Bill
Avatar
Auteur HouseofCommons
Nu is het Hogerhuis aan zet
In theorie zal het geen probleem zijn om ook in het Hogerhuis een meerderheid te krijgen voor de motie om ‘no deal’ te verbieden, aangezien de oppositie daar in de meerderheid is. Maar in de praktijk kunnen de Conservatieven nog roet in het eten gooien, door te filibusteren. Dit is het extreem lang rekken van een debat, om het zo voor elkaar te krijgen dat een wet wordt geblokkeerd of vertraagd. In de Nederlandse politiek komt dit niet vaak voor.
Naar verwachting zal de motie donderdag behandeld worden. Omdat het parlement een schorsing wacht moet het voor vrijdag 17.00 uur Britse tijd ter stemming zijn gesteld.
Er zijn echter al 92 amendementen ingediend op de motie door de Lords uit Johnson’s partij. Hierdoor zal het debat ook in de nacht door moeten gaan en is de kans groot dat het proces vertraagd zal worden.
Britten vertrekken vooralsnog automatisch op 31 oktober
Volgens de huidige planning vertrekken de Britten op 31 oktober om 23.00 uur (Britse tijd) uit de EU. Volgens het wetsvoorstel moet Johnson naar Brussel om te vragen of deze deadline mag worden verplaatst naar 31 januari 2020.
Johnson zei dinsdag al dat hij onder geen beding met deze vraag naar Brussel zal gaan. De premier ziet dit als “overgave”, want hij heeft keer op keer beloofd dat de Brexit hoe dan ook op 31 oktober zal plaatsvinden.
NU 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft woensdag ingestemd met een motie die een ‘no deal-Brexit’ bij wet moet verbieden. De oppositie plus 21 leden van de partij van Boris Johnson waren voorstander van het overnemen van de politieke agenda. Johnsons motie om nieuwe verkiezingen te houden, is vervolgens tegengehouden.
Waar staan we nu?
Het Lagerhuis heeft een wetsvoorstel aangenomen, de wet-Benn, dat een ‘no deal’-Brexit op 31 oktober verbiedt. Het parlement wil dat premier Johnson opnieuw uitstel aanvraagt in Brussel, tot zeker 31 januari 2020.
Het wetsvoorstel moet nog worden goedgekeurd door het Hogerhuis, dat het vanaf donderdag behandelt. Spannend wordt of de Lords erin zullen slagen dat af te ronden voordat het parlement weer met reces gaat, aanstaande maandag.
Premier Johnson wil na zijn nederlaag dat er nieuwe verkiezingen worden gehouden. Hij ziet die het liefst plaatsvinden voor de Europese top van 17 en 18 oktober.
Oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour eist dat de wet-Benn eerst van kracht wordt, om te voorkomen dat Johnson met een list een ‘no deal’ op 31 oktober bewerkstelligt.
Een motie van Johnson om verkiezingen uit te schrijven sneuvelde woensdagavond dan ook in het Lagerhuis.
De motie van Johnson voor nieuwe verkiezingen is niet aangenomen. 56 parlementariërs stemden tegen en 298 stemden voor. De premier had 434 stemmen nodig, maar het lijkt erop dat veel oppositieleden al naar bed zijn gegaan…
NOS 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft voor het opnieuw uitstellen van de brexit gestemd. Een meerderheid van de parlementariërs is akkoord met een wet die een no-deal-brexit op 31 oktober moet tegenhouden. Het Hogerhuis moet er morgen over beslissen. Het debat is nu al begonnen.
In de eerste ronde stemden 329 Lagerhuisleden voor en 300 tegen de wet. Bij de tweede stemming, waarvoor amendementen konden worden ingediend, waren 327 parlementsleden voor en 299 tegen.
Het Lagerhuis stemt voor uitstel van de brexit-deadline
Als het Hogerhuis ook akkoord gaat met de wet, moet premier Johnson naar Brussel om te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen. Johnson is zelf fel tegen uitstel, zelfs als het Verenigd Koninkrijk daardoor op 31 oktober de Europese Unie zonder akkoord moet verlaten.
Geen verkiezingen voor Johnson
Nadat de wet door het Lagerhuis was aangenomen, stelde Johnson direct voor om algemene verkiezingen te houden op 15 oktober. Die motie kreeg te weinig steun van parlementariërs: 298 waren voor en 56 tegen, waar een meerderheid van twee derde nodig was (434 stemmen).
Het was dus niet genoeg, stelde voorzitter John Bercow vast:
Lagerhuis stemt: geen meerderheid voor nieuwe verkiezingen
Deze stemming was nauw verbonden met die over het uitstel: Labour liet weten pas met vervroegde verkiezingen te zullen instemmen als de uitstelwet door beide Kamers is aangenomen.
Gisteren leed Johnson ook al een gevoelige nederlaag. In een spoeddebat stemde een meerderheid van de parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van vandaag. Daarmee mocht vandaag het wetsvoorstel over het uitstel worden ingediend.
De regering verloor gisteren haar meerderheid door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Philip Lee naar de Liberal Democrats. Na het spoeddebat zette de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden, onder wie voormalige ministers, uit de partij.
In vergelijking met de stemming van gisteren stemde vandaag nóg een Conservatief mee met de oppositie: Caroline Spelman, oud-voorzitter van de Conservatieve Partij. Opvallend genoeg wordt zij niet uit de partij gezet, omdat de stemming van vandaag niet wordt gezien als een vertrouwensstemming.
MSN 04.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in het Lagerhuis onvoldoende steun gekregen voor zijn plan op 15 oktober nieuwe verkiezingen te houden. 298 parlementariërs stemden voor een nieuwe stembusgang, maar dat was minder dan de helft. De Conservatieve premier had de steun van twee derde van de parlementariërs nodig gehad om zijn plan voor nieuwe verkiezingen te kunnen doorzetten.
56 leden van het Lagerhuis stemden tegen het voorstel van de premier voor nieuwe verkiezingen. De grootste oppositiepartij Labour had haar leden opgeroepen zich van stemming te onthouden. Het Lagerhuis telt 650 leden.
Johnson riep woensdagavond op tot nieuwe verkiezingen, direct nadat een meerderheid van het Lagerhuis had ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. Johnson wil dat Groot-Brittannië op 31 oktober uit de EU stapt, ook als er dan geen akkoord met Brussel is. Het Lagerhuis wil dat Londen Brussel om drie maanden uitstel van de brexit vraagt als er geen overstemming is.
De brexit kan pas echt worden uitgesteld als het Britse Hogerhuis en de EU daarmee akkoord gaan. De tijd dringt, want het Britse parlement wordt volgende week geschorst in de aanloop naar de troonrede.
AD 04.09.2019 Na de uiterst gevoelige nederlaag, gisteren in het Lagerhuis, van de nieuwe Britse premier Boris Johnson, heeft het parlement vandaag opnieuw in het nadeel van Johnson gestemd. Het Britse Lagerhuis stemde in met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voor het wetsvoorstel. 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen.Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Het Lagerhuis heeft inmiddels het verzoek om nieuwe parlementsverkiezingen te houden afgewezen. Er was geen meerderheid.
De Britse premier Boris Johnson heeft in het Lagerhuis onvoldoende steun gekregen voor zijn plan op 15 oktober 2019 nieuwe verkiezingen te houden. 298 parlementariërs stemden voor een nieuwe stembusgang, maar dat was minder dan de helft. De Conservatieve premier had de steun van twee derde van de parlementariërs nodig gehad om zijn plan voor nieuwe verkiezingen te kunnen doorzetten.
Uit de laatste stemming is gebleken dat opnieuw twee Conservatieven zich tegen Johnson hebben gekeerd. Dit naast de 21 die zich gisteren al tegen hem keerden.
Het Britse Lagerhuis heeft vanavond een wet aangenomen die de brexit-deadline van 31 oktober moet uitstellen om zo een no-deal-brexit te voorkomen
De wet is een nederlaag voor premier Johnson: hij wil de EU per 31 oktober desnoods met een no-deal verlaten
De brexit wordt pas echt uitgesteld als ook het Britse Hogerhuis en alle 27 Europese leiders akkoord gaan
Na de stemming riep premier Johnson op tot nieuwe verkiezingen, maar daar stemde het Lagerhuis niet mee in.
Twee keer verlies voor Johnson
Het Britse Lagerhuis nam vandaag een wet aan die de brexit-deadline van 31 oktober moet uitstellen om zo een no-deal-brexit te voorkomen. Dit zal pas daadwerkelijk gebeuren als ook het Britse Hogerhuis en alle 27 Europese leiders akkoord gaan met uitstel. Het Hogerhuis is inmiddels begonnen met debatteren en zal dit waarschijnlijk de hele nacht volhouden.
De komst van de wet is een nederlaag voor premier Johnson; hij wil de EU per 31 oktober desnoods met een no-deal verlaten. Na de stemming over de wet riep Johnson op tot nieuwe verkiezingen, maar daar stemde het Lagerhuis niet mee in.
MSN 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft woensdag ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voor het wetsvoorstel, 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen.
In het voorstel staat dat premier Boris Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een brexit zonder deal. Daar is vooralsnog geen meerderheid voor.
Na de stemming zei Labour-parlementariër Hilary Benn dat “het Lagerhuis heeft gesproken”. Hij zei dat Johnson de verplichtingen moet nakomen die het Lagerhuis hem heeft opgelegd en dat hij moet gaan werken aan uitstel van de brexit om een no-dealbrexit te voorkomen.
Johnson vindt dat door het goedkeuren van het wetsvoorstel de Britse onderhandelingspositie in Brussel is verslechterd. Hij zei dat het Lagerhuis heeft gestemd voor het stopzetten van serieuze onderhandelingen.
AD 04.09.2019 Het gist binnen de Conservatieve Partij na het uitsluiten van 21 ‘brexit-rebellen’ door premier Boris Johnson. Op sociale media wordt pijnlijk duidelijk dat er groeiende verontwaardiging is binnen de Britse regeringspartij over de ‘bedreigende’ en agressieve manier waarop Johnson dissidenten wil temmen.
Dat 21 trouwe afgevaardigden eruit worden gegooid is ’iets uit Noord-Korea’, laat een anonieme medewerker in 10 Downing Street weten. ‘Ze hebben dit verkloot, we lijken knettergek. Je probeert dit weg te zetten als het parlement tegen het volk en dan gooi je er twintig van je eigen volksvertegenwoordigers uit onder wie de kleinzoon van Winston Churchill?’
Telegraaf 04.09.2019Britse parlementariërs zijn begonnen aan het debat over een wetsvoorstel dat een Brexit zonder deal moet voorkomen. Het voorstel zou premier Boris Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een Brexitdeal rondkrijgt.
De regering is fel tegen het voorstel, maar had niet genoeg steun in het parlement om het debat te voorkomen. De oppositie en dissidenten uit de Conservatieve Partij van de premier kregen dinsdag voor elkaar dat het plan kan worden voorgelegd aan het parlement.
Tijdens het debat woensdag zei de oud-minister van Financiën Philip Hammond dat hij het spijtig vindt dat het wetsvoorstel op tafel moest komen, maar dat er geen andere optie is. „We moeten wel handelen, want er is geen mandaat voor een Brexit zonder deal. En die zal rampzalig zijn voor het Verenigd Koninkrijk”, aldus de voormalige Conservatieve bewindsman.
Hilary Benn, parlementslid voor Labour, waarschuwde dat als Groot-Brittannië zonder een akkoord uit de EU stapt, dit het „begin van het einde zal zijn.” Hij zei dat voor het land dan een periode van grotere onzekerheid aanbreekt.
Het voorstel wordt naar verwachting woensdagavond goedgekeurd. Daarna moet het ook nog aan het Hogerhuis, het House of Lords, worden voorgelegd. Daar komt de regering mogelijk nog met vertragingstactieken. De tijd dringt, want het parlement wordt volgende week geschorst tot midden oktober.
MSN 04.09.2019 Britse parlementariërs zijn begonnen aan het debat over een wetsvoorstel dat een brexit zonder deal moet voorkomen. Het voorstel zou premier Boris Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een brexitdeal rondkrijgt.
De regering is fel tegen het voorstel, maar had niet genoeg steun in het parlement om het debat te voorkomen. De oppositie en dissidenten uit de Conservatieve Partij van de premier kregen dinsdag voor elkaar dat het plan kan worden voorgelegd aan het parlement.
Het voorstel wordt naar verwachting woensdagavond goedgekeurd. Daarna moet het ook nog aan het Hogerhuis, het House of Lords, worden voorgelegd. Daar komt de regering mogelijk nog met vertragingstactieken. De tijd dringt, want het parlement wordt volgende week geschorst tot midden oktober.
AD 04.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een gevoelige nederlaag geleden in het Lagerhuis. Het parlement maakte de weg vrij voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt.
Met een meerderheid van 328 stemmen tegen 301 slaagden de parlementariërs erin om premier Johnson een stevige tik uit te delen. Woensdag zal nu worden gestemd over een wetsvoorstel waarmee een no deal-brexit zonder goedkeuring van het Lagerhuis kan worden geblokkeerd
Op weer een schandelijke dag in onze zogenaamde democratie stemmen opstandige parlementsleden op verraad van Brexit, aldus Britse krant Daily Express .
Britse krantenkoppen zijn uiterst kritisch na de nederlaag van Boris Johnson. Daily Express vat het in chocoladeletters bondig samen tot: ‘Parlement geeft zich over aan de EU’. Daaronder doet de krant er nog een schepje bovenop: ‘Op weer een schandelijke dag in onze zogenaamde democratie stemmen opstandige parlementsleden op verraad van Brexit’.
Ook Financial Times kopt snoeihard: ‘Johnsons brexitstrategie in puin nadat parlementsleden nederlaag toebrengen’. Daily Mail opent de krant met: ‘Chaos regeert nadat 21 rebellen van de Tories nederlaag afdwingen’.
Liefst 21 Conservatieven uit Johnsons eigen gelederen stemden tegen en dat zullen zij woensdag waarschijnlijk opnieuw doen. Johnson maakte direct daarna bekend dat deze parlementariërs niet meer voor de Conservatieve Partij in het parlement mogen zitten. Onder de rebellerende parlementsleden zitten de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Johnson kondigde direct na de stemming in het parlement al aan dat er nieuwe verkiezingen zullen komen als de motie woensdag wordt aangenomen. ,,Ik wil geen verkiezingen, maar het kan dan niet anders. Als de motie wordt aangenomen gaat de brexit nog jaren duren.’’
Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de Europese Unie. In de motie die woensdag wordt behandeld staat dat een no deal-brexit eerst door het parlement dient te worden goedgekeurd. Als het parlement tegenstemt, zou de uittreding moeten worden uitgesteld tot 31 januari.
Johnson heeft echter altijd gezegd dat er geen sprake van kan zijn dat hij de Europese leiders vraagt het Britse vertrek uit de EU opnieuw op de lange baan te schuiven. Heel zijn geloofwaardigheid als premier heeft hij opgehangen aan de belofte om eind oktober de brexit te realiseren – het liefst met een akkoord, maar zonder als het moet.
Eigen plannen doorvoeren
De Britse premier wil met nieuwe verkiezingen een dusdanige meerderheid afdwingen dat hij toch zijn eigen plannen kan doorvoeren. Om vervroegde verkiezingen uit te schrijven heeft Johnson evenwel de steun van een tweederdemeerderheid van de parlementsleden nodig en dus de steun van de grootste oppositiepartij Labour. Die zal alleen met vervroegde verkiezingen instemmen als het wetsvoorstel dat een no deal moet tegenhouden, definitief wordt goedgekeurd.
De clash tussen de regering van Johnson en het parlement, en tussen de harde brexiteers van de Tories en de verzamelde oppositie, lijkt zo naar een climax te gaan.
AD 04.09.2019 Ondenkbaar, maar het is toch gebeurd in de onvoorspelbare brexitgekte. Nicholas Soames (71), de kleinzoon van de Britse conservatieve oorlogspremier Winston Churchill, is samen met twintig andere partijgenoten door Boris Johnson uit de Conservatieve Partij gezet.
Wegens ‘collaboratie’, omdat hij gisterenavond in een cruciale stemming tégen de regering van premier Boris Johnson stemde. De 71-jarige Soames die sinds mensenheugenis het oerconservatieve kiesdistrict Mid Sussex, ten zuiden van Londen, vertegenwoordigt heeft al laten weten niet meer beschikbaar te zijn bij de volgende verkiezingen. ,,In 37 jaar heb ik drie keer tegen de regering gestemd. En nu word ik uit de partij gezet. Ik stel me niet meer beschikbaar bij de volgende verkiezingen’’, zei hij gepikeerd bij Newsnight op de BBC.
Dat juist onder premier Johnson de kleinzoon van de grote oorlogsleider Winston Churchill uit de partij wordt gekegeld is opmerkelijk. Alsof partijmammoet Hans Wiegel door Mark Rutte uit de VVD zou worden gedonderd. Onvoorstelbaar.
Met steun van de erfgenamen van Winston Churchill publiceerde dezelfde Boris Johnson nota bene vijf jaar geleden een lofzang op de iconische leider die hij graag aanhaalt als zijn inspirator.
Volgens boze tongen was het niet echt een biografie van Churchill maar eigenlijk een manifest waarin Johnson zich als politieke erfgenaam opwerpt van de bekendste Britse premier ooit. Boris wilde premier worden, en dat is hem gelukt, waarbij hij zich graag bedient van oorlogstaal als ‘de overgave aan Brussel’.
Churchill, die tweemaal premier was (in de Tweede Wereldoorlog maar ook daarna nog een keer van 1951 tot 1955) was – net als Johnson – ooit journalist, een befaamd en gevreesd spreker en een politiek incorrect fenomeen. Churchill was oorlogscorrespondent voor de Daily Telegraph in Afrika. Hij schreef onder meer over de Tweede Boerenoorlog (1899-1902) in Zuid-Afrika. Johnson is columnist bij dezelfde krant, al werd hij wel door The Times ontslagen omdat hij als correspondent in Brussel verhalen verzon.
Champagne
Tussen Soames en Johnson boterde het niet echt. Toen de laatste aantrad als premier achtte de kleinzoon van Churchill de kans groot dat Johnson het zou verknallen. Volgens Soames had Johnson wel degelijk iets in zijn mars. ,,Geweldige kwaliteiten, ik twijfel daar niet aan. Alleen zijn het niet de kwaliteiten die je nodig hebt om premier van dit land te kunnen zijn. Hij is een opportunist.’’ Een compliment gevolgd door een doodsklap van een Churchill, mag je zeggen.
Soames stuurde Johnson een vriendelijk appje toe hij premier werd met een anekdote over zijn grootvader. ,,Op de dag dat Churchill premier werd ging hij naar zijn flat waar hij champagne dronk met mijn grootmoeder en de kinderen. En hij bracht een toast uit die ik Boris heb gestuurd. Churchil zei destijds: ik drink erop dat ik het niet verknal. Ik heb hem laten weten dat ik niet voor hem zou stemmen maar ook dat ik bid dat hij het niet verknalt.’’
AD 04.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson heeft een zware brexit-nederlaag geleden. Het parlement stond voor een zware confrontatie en heeft nu tijdelijk de regering buitenspel gezet. Het is een nieuw hoofdstuk in een politiek drama dat al drie jaar sleept. We sluiten het liveblog nu af, maar woensdag volgt opnieuw een enerverend debat in het Lagerhuis. Centraal staat de vraag of het Britse parlement wetgeving kan aannemen die een no deal-brexit verbiedt. En lukt het premier Boris Johnson om op korte termijn verkiezingen te houden?
De commentaren in de Britse kranten zijn niet mals voor premier Boris Johnson. The Guardian spreekt van een vernedering. The Independent schrijft dat Johnson de controle heeft verloren.
De Conservatieve Partij heeft 21 rebellerende parlementsledenuit de partij gezet. Deze Tories steunden de motie die de weg vrijmaakte voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt. Mede daardoor verloor premier Boris Johnson de cruciale stemming.
Onder de verbannen leden zitten de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
21 parlementsleden van de Conservatieve Partij stemden samen met de oppositie voor de motie om de regie tijdelijk bij het parlement te leggen.
Boris Johnson wil verkiezingen. Maar komen die er ook? Onze correspondent Suse van Kleef legt uit:
Als Johnson vandaag om nieuwe verkiezingen vraagt, dan moet twee-derde van het parlement voorstemmen. Normaliter is dat geen probleem: de regeringspartij stemt mee met de premier, en de oppositie wil natuurlijk ook maar wat graag verkiezingen zodat ze aan de macht kunnen komen. Maar zoals alles in het brexit-proces ligt het nu gecompliceerder: veel oppositie-parlementariërs willen eerst hun No Deal-brexitwetgeving door zowel het Lager- als het Hogerhuis hebben voordat ze instemmen met nieuwe verkiezingen. Jeremy Corbyn zei gisteravond dat Labour alleen met vervroegde verkiezingen in zal stemmen dat geregeld is. Anders niet.
En ook binnen de conservatieve fractie zijn er twijfels over verkiezingen en de timing ervan.De temperatuur in het Britse Lagerhuis bereikte gisteren vrijwel direct na het openingsgebed een kookpunt, toen duidelijk werd dat Philip Lee de Conservatieve Partij de rug toekeerde en overliep naar de Liberaal Democraten. Hij deed dat op vrij dramatische wijze door tijdens de openingsspeech van premier Johnson de vloer van het Lagerhuis over te steken en plaats te nemen op de oppositiebankjes naast de leider van de LibDems. ,,Deze conservatieve regering streeft op een agressieve en gewetenloze wijze een schadelijke brexit na”, schreef Lee in zijn vernietigende verklaring over de reden van zijn overstap. Door het vertrek van Lee heeft de regering van Boris Johnson nu geen werkbare meerderheid meer in het parlement.
Het zijn bizarre, buitengewoon koortsachtige dagen in Westminster: onverwachte gebeurtenissen volgen elkaar in rap tempo op en de crisis verdiept zich met de dag. De Britse politiek is momenteel totaal onvoorspelbaar: wat er morgen gebeurt weet niemand, laat staan hoe het er aan het eind van de week voorstaat. “A week is a long time in politics”, zei oud-premier Harold Wilson tijdens een verkiezingscampagne begin jaren ‘60. Die woorden kloppen nu meer dan ooit.
NOS 04.09.2019 Eerst je parlementaire meerderheid verliezen en vervolgens ook je eerste brexit-stemming, daarom meer dan twintig partijrebellen uit de fractie zetten én aansturen op vervroegde verkiezingen: een nieuwe Britse premier heeft weleens een makkelijkere start gekend. En ook vandaag wordt vuurwerk verwacht.
Het Lagerhuis bezorgde Boris Johnson gisteravond een gevoelige nederlaag door met 328 tegen 301 stemmen de politieke agenda te wijzigen. Daardoor kunnen de parlementariërs tegen de zin van de premier vandaag kiezen om de wet aan te passen waarmee een no-deal-brexit per 31 oktober wordt geblokkeerd. “Het parlement heeft nu vrij spel”, zegt correspondent Suse van Kleef.
Johnsons verlies was des te pijnlijker omdat hij 21 Conservatieven zag meestemmen met de oppositie. Onder hen niet de minsten: oud-ministers van Financiën, het langstzittende Lagerhuislid en de kleinzoon van Winston Churchill. Samen zijn de ‘rebellen’ goed voor meer dan 330 jaar in het parlement.
“Johnsons dreigement had juist het tegengestelde effect”, aldus Correspondent Suse van Kleef.
Ze worden allemaal, zoals Johnson al had laten doorschemeren, uit de fractie gezet en mogen bij nieuwe verkiezingen niet voor de Conservatieven uitkomen. Oud-minister Phillip Hammond zei dat besluit zo nodig bij de rechter aan te vechten.
Van Kleef: “Johnson had gehoopt dat het dreigement van het uit de fractie zetten de rebellen in toom zou houden, maar het had juist het tegengestelde effect. Het was de druppel die de emmer deed overlopen. Ze vonden het intimidatie en zeiden hun eigen partij niet meer te herkennen.”
Ze noemt de gebeurtenissen van gisteren ongekend. “De premier begon de dag met 311 Kamerleden in zijn kamp en eindigde met 289. Door de stemming te verliezen, is Boris Johnson gezakt voor zijn eerste examen als premier.”
Zo hoorde het Lagerhuis de uitslag van de stemming:
Britse Lagerhuis bezorgt premier Johnson gevoelige nederlaag
Vandaag volgt de stemming over het wetsvoorstel om een brexit zonder deal met de Europese Unie per 31 oktober, de huidige deadline, te blokkeren. Als er op 19 oktober geen door het parlement goedgekeurde brexitdeal ligt, moet Johnson naar Brussel om opnieuw uitstel te vragen. De deadline zou dan op 31 januari komen te liggen.
De kans dat de wet er vandaag in het Lagerhuis doorheen komt, is gezien de stemverhoudingen van gisteravond volgens Van Kleef wel groot. “Maar daarna moet hij ook nog door het Hogerhuis en daar kan de regering toch weer gaan zorgen voor heel veel vertraging. Dat gaan we de komende dagen zien.”
Zoals al werd gespeculeerd, zei Johnson na zijn nederlaag dat hij vervroegde verkiezingen wil. Daarvoor heeft hij de instemming nodig van twee derde van het Lagerhuis. Normaal gesproken geen probleem, legt Van Kleef uit, omdat de premier de volledige steun geniet van zijn partij en ook de oppositie maar wat graag verkiezingen wil om de grootste te kunnen worden.
“Maar zoals alles in dit brexit-proces ligt het nu veel gecompliceerder. Labour wil eerst de no-deal-brexit-wetgeving door beide Kamers van het parlement loodsen, voordat de oppositiepartij instemt met vervroegde verkiezingen.”
Al met al wordt het vandaag opnieuw een heel interessante dag in Westminster, het politieke centrum van Londen. De stemming over vervroegde verkiezingen volgt naar verwachting op de stemming over de no-deal-brexit-wet. “Het wordt gewoon weer vuurwerk”, besluit Van Kleef.
Telegraaf 03.09.2019 Het Britse parlement doorkruist de Brexit plannen van de Britse regering opnieuw. Het Lagerhuis stuurt aan op verdere verlenging van de Brexit-onderhandelingen. Uiteindelijk stemden 328 parlementariërs voor het voorstel en 301 tegen. ‘Geen goede start Boris’, klonk het vanaf de oppositiebanken.
Het parlement nam dinsdagavond het heft in handen en wil de regering de komende dagen dwingen akkoord te gaan met een verlenging van de Brexit-onderhandelingen tot eind januari.
Het was toch al een moeizame dag voor de Britse regering. Toen het parlement voor het eerst bijeenkwam sinds de zomervakantie werd duidelijk dat de de regering haar meerderheid in het parlement was kwijtgeraakt. De Conservatieve parlementariër Phillip Lee bleek te zijn overgestapt naar de Liberaal Democraten.
Daarmee worden nieuwe verkiezingen onvermijdelijk. Premier Boris Johnson heeft immers duidelijk gemaakt dat hij onder geen enkele omstandigheid om uitstel zal vragen. Hij heeft echter niet langer de bevoegdheid om simpelweg verkiezingen uit te schrijven.
Hij heeft een meerderheid van twee derde van het Lagerhuis nodig. Deze zal hij naar verwachting pas krijgen nadat het parlement het gewenste uitstel heeft verkregen. De Labour partij maakte duidelijk dat ze niet voor verkiezingen zullen stemmen voordat het door hen gewenste uitstel is gerealiseerd.
De spierballentaal van Johnson blijkt de afgelopen dagen niet het gewenste effect te hebben gehad. Hij dreigde partijgenoten die zich verzetten tegen een Brexit zonder bijeenkomst uit de Conservatieve fractie te stoten.
Partij uitgezet
Inmiddels werd tegen middernacht duidelijk dat de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden uit de partij heeft gezet. Onder de verbannen leden zit de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Johnson wil het ook onmogelijk voor hen maken om, als Conservatief, deel te nemen aan komende verkiezingen. Dit zorgt voor nieuwe onenigheid in de partij. Tal van Conservatieven, inclusief premier Johnson zelf, hebben de afgelopen maanden immers tegen regeringsvoorstellen gestemd.
Schreeuwen
De emoties liepen ook in dit Brexit-debat weer hoog op. Een deel van de woede richtte zich op de nieuwe Conservatieve fractieleider – Leider van het Huis – Jacob Rees-Mogg. Deze volgde een groot deel van het debat languit liggend op regeringsbankjes. ‘Ga rechtop zitten’, schreeuwden partijgenoten en oppositieleden hem toe. Met tegenzin ging Rees-Mogg tegen het einde van het debat akkoord.
Vanaf woensdag wordt gestemd over een wetsvoorstel waarbij precies wordt voorgeschreven wat de regering de komende weken te doen staat. Daarbij wordt duidelijk gemaakt dat de regering tot medio oktober de tijd heeft om een overeenkomst over het vertrek uit de EU te bereiken.
Indien dit niet het geval is zal premier Johnson een tot de laatste letter uitgeschreven voorstel om uitstel tot eind januari moeten aanvragen. Als de EU een andere termijn voorstelt krijgt premier Johnson twee dagen de tijd om akkoord te gaan.
Het is bedoeld om de ruimte voor de regering om te manoeuvreren tot een minimum te beperken. Het wetsvoorstel zal vandaag worden behandeld door het Lagerhuis. Daarna rijgt het Hogerhuis de gelegenheid om het voorstel te wegen. Het Lagerhuis zal echter voor het opschorten van de zittingen volgende week de gelegenheid krijgen om het voorstel af te handelen.
NOS 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft premier Johnson een gevoelige nederlaag bezorgd. In een spoeddebat over de brexit stemde een meerderheid van 328 parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van vandaag. 301 leden waren tegen.
Britse Lagerhuis bezorgt premier Johnson gevoelige nederlaag
Tegenstanders van een no-deal-brexit kunnen nu vandaag een wetsvoorstel indienen dat Johnson niet zint. In die wet wordt de premier gedwongen om in Brussel te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen, tenzij er de komende weken nog een deal wordt gesloten.
Johnson heeft gezegd dat zo’n verzoek om uitstel desastreus zou zijn voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie verlaten. Volgens hem betekent de uitkomst van vanavond “meer getreuzel, meer verwarring en meer vertraging”. De premier gaat een motie indienen voor nieuwe verkiezingen, zei hij na de stemming. “In Brussel ga ik voor een deal en ik geloof dat ik die deal kan bereiken.”
Johnsons regering verloor haar meerderheid in het parlement door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Phillip Lee naar de Liberal Democrats. Na de stemming heeft de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden uit de partij gezet: zij steunden de motie. Onder de verbannen leden zijn onder anderen Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Volgens correspondent Tim de Wit “schudt de partij op zijn grondvesten”:
Tim de Wit @timdewit
Alle Conservatieven die met de oppositie meestemden, maken niet langer onderdeel uit van de fractie. Onder hen echt grote namen, voormalige ministers. De Conservatieve partij – oudste politieke partij ter wereld – schudt op zn grondvesten.
Voor nieuwe verkiezingen heeft Johnson een meerderheid van twee derde in het Lagerhuis nodig, legt De Wit uit. Die meerderheid lijkt er niet te zijn. “Een puinhoop dus. We hebben geen idee waar het land aan toe is.”
Vanwege het begin van het nieuwe parlementaire jaar zullen weer veel ogen gericht zijn op de excentrieke Lagerhuis-voorzitter John Bercow. We maakten eerder dit portret:
MSN 04.09.2019 De ogen van de wereld zijn vandaag opnieuw gericht op het Britse parlement. De planning is om vandaag in een noodvaart een wet door het Lagerhuis te krijgen die een no-dealbrexit moet voorkomen. Aansluitend zal premier Boris Johnson waarschijnlijk direct een stemming vragen over het organiseren van nieuwe verkiezingen.
Gisteren leed Johnson, in zijn eerste Lagerhuisstemming als premier, meteen een gevoelige nederlaag. Het parlement eiste de controle over de agenda op, waardoor er vandaag een wet behandeld kan worden die de premier dwingt om uitstel van de brexit te vragen als het VK de EU dreigt te gaan verlaten zonder deal.
Johnson is mordicus tegen die wet. Hij heeft beloofd om hoe dan ook op 31 oktober uit de EU te stappen, met of zonder deal. Volgens Johnson verzwakt de wet ook de onderhandelingspositie van het VK, omdat ze daardoor niet kunnen dreigen om weg te lopen van de onderhandelingstafel. Hij heeft bezworen dat hij geen uitstel gaat vragen.
Noodvaart
Toch zal de wet vandaag dus worden ingediend en meteen alle fases doorlopen in het Lagerhuis. Normaal zit tussen de formele indiening van een wet, een eerste debat, een amendementenfase waarin de wet nog aangepast kan worden, nog een debat en een slotstemming al snel weken of maanden. Nu wordt dat allemaal vandaag gedaan.
Om 13.00 uur Nederlandse tijd begint het debat, waarschijnlijk zal er rond 20.00 uur over de wet gestemd worden. De verwachting is dat het Lagerhuis instemt met de wet, wat weer een flinke nederlaag voor Johnson zal betekenen.
Nieuwe verkiezingen
Als dat gebeurt zal premier Johnson direct een motie in stemming brengen om verkiezingen uit te schrijven. Maar daarvoor heeft Johnson een twee derde meerderheid nodig in het parlement.
Daarmee lijkt die stemming uit te draaien op de derde nederlaag in twee dagen tijd voor Johnson, want oppositiepartij Labour heeft al aangekondigd vandaag niet voor nieuwe verkiezingen te gaan stemmen. Zonder de steun van Labour kan Johnson niet aan de benodigde meerderheid komen.
In beton gegoten
De partij gaat niet akkoord met nieuwe verkiezingen voordat het stoppen van een no-deal-brexit op 31 oktober in beton gegoten is. Dat is vanavond sowieso nog niet het geval, want als de wet aangenomen wordt door het Lagerhuis moet die morgen ook nog worden behandeld in het Hogerhuis.
Als alles in kannen en kruiken is, zou Labour later deze week alsnog willen instemmen met vervroegde verkiezingen. Volgens de BBC zou Johnson aansturen op verkiezingen op 15 oktober. Dat is slechts twee dagen voor een cruciale Europese top over de brexit, waar de knoop moet worden doorgehakt: komen de EU en het VK tot een deal of niet?
Geen vertrouwen
Labour wil in ieder geval niet instemmen met verkiezingen voor de anti-no-dealwet officieel een feit is, omdat de partij Johnson niet vertrouwt dat hij de verkiezingsdatum niet alsnog gaat verschuiven.
In de aanloop naar verkiezingen wordt het parlement namelijk ontbonden. Het tactisch verschuiven van de verkiezingsdatum zou er dus voor kunnen zorgen dat het parlement helemaal geen kans heeft om Johnson bij te sturen als hij afstevent op een no-dealbrexit in oktober
NU 03.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk is groener dan vaak wordt gedacht. Als de samenwerking op klimaatbeleid stopt vanwege een ‘no deal-Brexit’, heeft dat daarom vooral gevolgen aan ónze kant van de Noordzee. De politieke invloed van Oost-Europese landen neemt dan toe en dat kan ook mondiaal klimaatambities doen verwateren.
Het VK is een van de klimaatprogressiefste landen van Europa. En dat is relatief breed gedragen over het politieke spectrum, tot nog toe inclusief de conservatieve regeringspartij van de Britse premier Boris Johnson en zijn voorganger Theresa May.
Zo gaf de Britse regering in juni aan gastland te willen zijn voor een belangrijke VN-klimaatconferentie in november volgend jaar. Die klimaattop wordt van groot belang voor mondiaal klimaatbeleid, omdat lidstaten dan scherpere klimaatdoelen moeten presenteren om het Parijs-akkoord te redden. Met het sluiten van kolencentrales en grote investeringen in duurzame energie werken de Britten ondertussen aan ambitieuze emissiedoelen, die veelal voorlopen op het EU-gemiddelde.
Al in 2008 werd een klimaatwet aangenomen en afgelopen zomer heeft het Verenigd Koninkrijk als ’s werelds eerste grote economie tot doel gesteld om in 2050 klimaatneutraal te zijn. De Schotten zijn overigens nog een stapje groener: die willen dat al in 2045 bereikt hebben.
EU speelt belangrijke rol in mondiale klimaatsamenwerking
Die relatief groene instelling was door de jaren heen ook te zien binnen de Europese Unie, waar de Britten doorgaans met andere klimaatprogressieve landen, zoals Duitsland, Denemarken en Frankrijk, voor ambitieuze maatregelen stemden.
Met het wegvallen van die groene stem kan de EU-koers sterker gedomineerd worden door landen als Polen, Tsjechië en Slowakije, die nog sterk afhankelijk zijn van vervuilende brandstoffen als steen- en bruinkool. Ook Italië stemt doorgaans tegen ambitieus klimaatbeleid.
Een ambitieuze klimaatkoers van de EU is echter van groot belang voor de verdere wereld, bijvoorbeeld voor het slagen van de VN-klimaatonderhandelingen. Op klimaattoppen van de Verenigde Naties opereert de EU als geheel, en neemt dan vaak initiatief om andere landen te laten samenwerken.
De Brexit kan daarmee niet alleen grote gevolgen hebben voor het EU-klimaatbeleid, maar óók voor de hele verdere wereld, schrijft het Britse Tyndall Centre voor klimaatonderzoek: “Als Groot-Brittannië na de Brexit z’n diplomatieke leiderschap niet kan vasthouden, is het goed mogelijk dat zowel Europees als internationaal klimaatbeleid flink zwakker wordt.”
Ook het Institute of International & European Affairs (IIEA), een denktank van de Ierse overheid, denkt dat een harde ‘no deal-Brexit’, waarin een einde komt aan nauwe klimaatsamenwerking, mondiale klimaateffecten zal hebben, zo schrijft het in een speciaal rapport.
Het is een duidelijk verschil met een zachte Brexit, stelt het IIEA. Dan zal het Verenigd Koninkrijk net als bijvoorbeeld IJsland en Noorwegen nauw samenwerken met het EU-klimaatbeleid – bijvoorbeeld binnen het emissiehandelssysteem. IJsland en Noorwegen wekken grote hoeveelheden duurzame energie op en exporteren dat ook naar andere Europese landen. Ook Liechtenstein en Zwitserland werken op klimaatgebied samen met de EU, zonder lidstaat te zijn.
Het IIEA noemt een derde scenario: de ‘ultraharde Brexit’. Daarin probeert het Verenigd Koninkrijk concurrentievoordelen te behalen door zoveel mogelijk milieumaatregelen terug te draaien. Dit zou de lokale uitstoot van broeikasgassen verhogen, en ook grote diplomatieke gevolgen hebben. “In dit scenario komt de toekomst van het Parijs-akkoord in het geding”, schrijft het IIEA.
De grote open vraag blijft dus ook hier waar Johnson op afkoerst. Als hij daadwerkelijk inzet op een ‘ultraharde Brexit’ en na de uittreding op 31 oktober ook binnenlands klimaatbeleid wil opheffen, breekt hij niet alleen met de EU – maar ook met een deel van zijn eigen partij, en een meerderheid van de Britse bevolking.
Op de site van de Britse overheid is ondertussen een pagina ingericht om bedrijven in te lichten over hoe ze kunnen voldoen aan “climate change requirements if there’s no Brexit deal“. Buitenlandse bedrijven worden daarin vooralsnog niet genoemd.
NU 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis komt dinsdag bijeen te midden van een politieke crisis. De oppositie en rebellen binnen de Conservatieve Partij willen koste wat het kost voorkomen dat er op 31 oktober een Brexit zonder deal met de EU plaatsvindt. Het spook van nieuwe verkiezingen waart rond in Whitehall.
Goedenavond en welkom bij het liveblog waarin we de waarschijnlijk zeer dramatische ontwikkelingen op dinsdag in Westminster zullen volgen. Als je hoofd tolt van de politieke crisis in het Verenigd Koninkrijk: geen zorgen, je bent niet de enige. Mijn naam is Matthijs le Loux en ik zal je de komende middag en avond op de hoogte houden. Heb je een vraag? Stuur die naar matthijs@nu.nl en wellicht komt het antwoord in dit blog voorbij.
De belangrijkste punten;
Brits parlement is dinsdag teruggekomen van zomerreces
Deze week is cruciaal, omdat het parlement vanaf volgende week tot 14 oktober geen zitting heeft
17 oktober: Europese Raad waar Brexit wordt beklonken of om meer uitstel wordt gevraagd
31 oktober: Britten vertrekken uit de EU, óók zonder deal als het aan premier Johnson ligt
Tegenstanders van Johnson willen wet die ‘no deal-Brexit’ tegenhoudt
Johnson: Conservatieven die met oppositie meestemmen, worden uit partij gezet
Premier schermt met nieuwe verkiezingen op 14 oktober als rebellen slagen
Regering heeft bevoegdheid om verkiezingen uit te stellen tot na harde Brexit
MSN 03.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een gevoelige nederlaag geleden in het Lagerhuis. Daar maakten parlementariërs de weg vrij voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt.
De parlementariërs stemden met 328 tegen 301 stemmen voor een motie waarmee ze de parlementaire agenda kapen, zodat ze later over hun eigen plan kunnen stemmen. Meerdere Conservatieven stemden tegen de regering van Johnson en dat gaan zij woensdag waarschijnlijk weer doen.
Johnson heeft al bekendgemaakt dat deze parlementariërs niet meer voor de Conservatieve Partij in het parlement mogen zitten.
Johnson zei direct na de stemming in het parlement dat als de motie woensdag wordt aangenomen, de enige optie is dat er nieuwe verkiezingen komen. “Ik wil geen verkiezingen, maar het kan dan niet anders. Als de motie wordt aangenomen gaat de brexit nog jaren duren.”
Het voorstel kon dinsdag, de dag na het zomerreces, nog niet in stemming worden gebracht. Dat komt omdat de regering van Johnson vergaande controle heeft over wat wordt besproken in het parlement.
Vervroegde verkiezingen?
Die cruciale stemming vindt woensdag plaats. Premier Johnson heeft al duidelijk gemaakt sowieso geen uitstel van de brexit te willen. Dat betekent dat met de stemming van dinsdag ook vervroegde verkiezingen dichterbij zijn gekomen, al kunnen die alleen met steun van de oppositie worden gehouden.
Na het overstappen van parlementslid Philip Lee van de Conservatieven naar de Lib Dems is Johnson zijn meerderheid kwijt. Voor het uitschrijven van verkiezingen is een twee derde meerderheid in het Lagerhuis nodig.
NOS 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft premier Johnson een gevoelige nederlaag bezorgd. In een spoeddebat over de brexit stemde een meerderheid van 328 parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van morgen. 301 leden waren tegen.
Tegenstanders van een no-deal-brexit kunnen nu morgen een wetsvoorstel indienen dat Johnson niet zint. In die wet wordt de premier gedwongen om in Brussel te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen, tenzij er de komende weken nog een deal wordt gesloten.
Johnson heeft gezegd dat zo’n verzoek om uitstel desastreus zou zijn voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie verlaten.
Britse media houden er rekening mee dat Johnson verkiezingen wil houden als het wetsvoorstel wordt aangenomen. Zijn regering verloor vandaag zijn meerderheid in het parlement door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Phillip Lee naar de Liberal Democrats.
AD 03.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson en het Britse parlement staan vandaag voor een zware confrontatie. Dan eindelijk begint het eindspel van een kwestie die nu al drie jaar sleept en heel wat Britten onderhand brexit-moe heeft gemaakt. Volg alle ontwikkelingen hier live.
De gezaghebbende Britse zenderChannel 4 News heeft vandaag onderzoek gedaan in Brussel. Uit dit onderzoek blijkt dat er nog steeds geen nieuw brexit-plan is ingediend door de regering van Boris Johnson. De Britse hoofdonderhandelaar is maar twee keer in de week in Brussel waar hij praat, maar volgens Channel 4 niet onderhandelt. Het onderhandelingsteam is gereduceerd tot een kwart. Verschillende onderhandelaars zitten in Londen en zouden niet aan een brexit werken.
AD 03.09.2019 Voor Boris Johnson wordt het erop of eronder. De Britse premier zet in op een no deal-brexit én vervroegde verkiezingen.
Terwijl het Britse Lagerhuis zich opmaakt voor parlementair vuurwerk van de eerste orde heeft Boris Johnson vanmorgen een laatste gesprek gehad met rebellerende partijgenoten. De Britse premier benadrukte daarin dat hun inspanningen om een no deal-brexit, op 31 oktober, te voorkomen en de onderhandelingen daarover met Brussel uit te stellen de onderhandelingspositie van Groot-Brittannië te zeer zouden ondermijnen.
Volgens aanwezigen bij de besloten bijeenkomst zou Johnson duidelijk hebben gemaakt dat uitstel van brexit in zijn ogen neerkomt op een ‘overgave’ aan Brussel. Een aantal rebellerende conservatieven zou de premier op hun beurt zonneklaar hebben gemaakt dat ze desondanks toch met de oppositie tegen een eventuele no deal-brexit zullen stemmen. Ook al kost ze dat dus hun plek in de partij en hun zetel in het Lagerhuis bij de volgende verkiezingen omdat ze hun verkiesbare plek verspelen
De premier heeft gezegd dat hij het liefst met een deal uit de EU stapt, maar sluit een no-deal brexit nadrukkelijk niet uit. Hij wil in elk geval geen nieuw uitstel meer van het Britse vertrek uit de EU. Dat plaatst hem op een ramkoers met parlementariërs die vrezen voor chaos als er geen brexitdeal komt. De bron rond de Conservatieve dissidenten zegt dat er nog maar een ‘erg korte tijdsperiode’ is waarin het parlement niet is geschorst.
Voormalig minister van Financiën Philip Hammond heeft gezegd dat hij tegen de regering zal stemmen opdat het parlement uitstel van de deadline kan afdwingen. ,,We zullen genoeg stemmen hebben. Veel collega’s zijn boos over de trucs van de partijleiding die iedereen die uit de pas loopt een kopje kleiner wil maken.’’ Minister van Buitenlandse Zaken, Dominic Raab, bevestigde vanmiddag nog eens dat uitstel van brexit niet meer aan de orde is, want, dat zou een verkeerd signaal sturen naar de onderhandelaars.
Martelen
De onderlinge sfeer in conservatieve kringen was vandaag toch goed, melden aanwezigen. Dat was gisteren wel even anders. Toen dreigde Johnson degenen die hem niet wilden volgen uit de partij te knikkeren en ook (grapje van Boris) te ‘martelen’. Tevergeefs, weet hij nu. Er zullen genoeg dissidente stemmers zijn. Johnson heeft gezegd dat hij dan dus niet kan onderhandelen met Brussel, niet als zijn handen gebonden zijn. In dat geval wordt gekoerst op vervroegde verkiezingen. Die lijken onvermijdelijk als het Lagerhuis inderdaad ervoor stemt de brexitdeadline nogmaals te verschuiven.
Veel wijst nu op spoedverkiezingen, halverwege oktober, vlak voor de belangrijke EU-top in Brussel. Het kan daarna alle kanten opgaan. Zelfs een niet doorgaan van brexit komt in beeld als Johnson de verkiezingen zou verliezen – wat overigens bijna niemand verwacht. Het Britse pond sterling heeft moeite met al die onzekerheid en zakte even naar het laagste punt sinds bijna 35 jaar ten opzichte van de dollar.
De woordvoerder van de Europese Commissie, Mina Andreeva, weigerde in te gaan op vragen van journalisten over de stand van zaken van de onderhandelingen met het team van Johnson. Ze herhaalde dat de EU nog wacht op concrete voorstellen. Ondertussen houden velen in Brussel rekening met een no deal-brexit met alle problemen van dien.
NOS 03.09.2019 Een Brits parlementslid van de Conservatieve Partij is overgestapt naar de Liberal Democrats. Dat betekent dat de regering van premier Johnson geen zetelmeerderheid meer heeft in het Lagerhuis.
Parlementslid Phillip Lee ging tijdens een toespraak van Johnson in het parlement ineens tussen de oppositie zitten:
Conservatief parlementslid naar oppositie: Johnson is meerderheid kwijt
Een paar minuten later verscheen een online verklaring waarin hij zijn overstap toelichtte.
“De regering is roekeloos op zoek naar een beschadigende brexit”, schrijft Lee. “Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet.”
Alex Partridge 🚡 @alexpartridge87
Here you go: Tory MP Philip Lee literally crosses the floor, follows Lib Dem chief whip Alistair Carmichael and new MP Jane Dodds onto the LD benches, takes a seat next to party leader Jo Swinson
Correspondent Tim de Wit spreekt van een belangrijk moment. “Johnson zal nu nog moeilijker kunnen regeren dan hij al deed. In de toekomst zal het ongelooflijk lastig worden om er wetten doorheen te krijgen.”
De meerderheid van de regering was overigens al uiterst wankel. Een groep van vijftien tot twintig Conservatieve partijgenoten van Johnson is het oneens met zijn brexit-koers en stemt bij brexit-onderwerpen waarschijnlijk met de oppositie mee.
Vanavond
Vanavond wordt wat de brexit betreft een belangrijk moment, zegt De Wit. “De oppositie gaat proberen de Lagerhuis-agenda over te nemen. Als het Lagerhuis daarvoor stemt, volgt morgen een wetsvoorstel om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen.”
Johnson is mordicus tegen een uitstel: hij wil op 31 oktober de Europese Unie verlaten, of er nu wel of geen akkoord is. Om uitstel vragen is volgens hem slecht voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel.
Telegraaf 03.09.2019 Premier Boris Johnson is zijn meerderheid in het Lagerhuis kwijtgeraakt nadat het conservatieve parlementslid Philip Lee is overgestapt naar de Liberal Democrats. Lee liep tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
„De conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende Brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. „Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
De regering van Jonhson had een meerderheid van één zetel in het Lagerhuis, door het overstappen van Lee naar de oppositie is hij die kwijt. „Na lang nadenken ben ik tot de conclusie gekomen dat ik onze grondwet en ons land niet meer goed kan dienen als Conservatief Parlementslid”, twittert Lee. Hij is 27 jaar lid geweest van de partij van Johnson.
Voor Johnson kan dit een gevoelige nederlaag zijn. Voor de premier is het nu moeilijker om zijn plannen er in het parlement door te krijgen. Een motie tegen een no-deal brexit, waar mogelijk woensdag over wordt gestemd, lijkt hierdoor eerder aangenomen te worden.
RTL 03.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft nog steeds vertrouwen in een deal met Europese landen over de brexit. Dat zei hij vlak nadat hij de meerderheid in het Lagerhuis verloor omdat parlementslid Philip Lee overstapte naar de Liberal Democrats.
Johnson wil dat Groot-Brittannië hoe dan ook op 31 oktober uit de EU vertrekt, met of zonder akkoord. Veel Britse parlementariërs zijn bang voor de gevolgen als de Britten uit Europa vertrekken zonder afspraken met de EU.
Parlementariërs hebben een spoeddebat aangevraagd bij het Lagerhuis, dat wordt gezien als een stap richting een stemming over een voorstel dat zou kunnen leiden tot nieuw uitstel van de brexit. Dat moet voorkomen dat Groot-Brittannië op 31 oktober al uit de EU treedt. Johnson is tegen uitstel.
Johnson zit niet te wachten op nieuwe verkiezingen
Een motie tegen een brexit zonder afspraken, waar mogelijk woensdag over wordt gestemd, lijkt door de overstap van Lee eerder te worden aangenomen. Johnson zegt dat een brexitdeal het best tot stand komt als de parlementsleden dinsdagavond vóór de huidige regering stemmen.
Ook zei de premier dat hij niet zit te wachten op nieuwe verkiezingen, maar vooral inzet op het snel maken van een deal met de EU.
Mocht de motie worden aangenomen, dan houdt Johnson zich aan de wet en ondergaat hij de gevolgen. Dat zei hij desgevraagd in het parlement. Johnson denkt echter dat een nieuw uitstel van de brexit de onderhandelingspositie van Groot-Brittannië enorm verzwakt.
AD 03.09.2019 Premier Boris Johnson is zijn meerderheid in het Lagerhuis kwijtgeraakt nadat het conservatieve parlementslid Philip Lee is overgestapt naar de Liberal Democrats. Lee liep tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
,,De conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. ,,Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
MSN 03.09.2019 Het was al krap, maar de regering van de Conservatieve premier Boris Johnson kan niet meer bogen op een meerderheid in het Lagerhuis. Die meerderheid van één zetel is weg, nu het Conservatieve parlementslid Philip Lee overstapt naar de Liberaal-Democraten.
Lee liep dinsdagmiddag tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
“De Conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende Brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. “Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
Het verlies van de meerderheid in het Lagerhuis komt op een gevoelig moment. Dinsdag stemt het parlement waarschijnlijk over een motie die eist dat de regering uitstel aanvraagt voor de Brexit, als er op 31 oktober geen deal is over het vertrek met de Europese Unie. Dit om een zogenoemde no deal-Brexit te voorkomen.
Johnson is faliekant tegen deze motie en wil hoe dan ook per 31 oktober uit de EU vertrekken, met of zonder deal. Als de motie voor uitstel van de Brexit dinsdag een meerderheid krijgt in het Britse parlement, is de kans groot dat Johnson nieuwe verkiezingen uitschrijft.
Overleg tussen Johnson en rebellen loopt moeizaam
Johnson heeft dinsdag partijgenoten ontmoet die willen voorkomen dat hun land zonder deal de EU verlaat. Hij gaf daar volgens een bron rond het kamp van de rebellen een “niet overtuigende verklaring” over hoe toch een Brexitakkoord geregeld kan worden.
Johnson zou proberen kritische leden van zijn Conservatieve Partij over te halen niet mee te stemmen met de oppositie. Hij zou hebben betoogd dat het schadelijk is voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel als Brexituitstel wordt afdwongen.
NOS 03.09.2019Brexit is back. De Britten trappen vandaag hun parlementaire jaar af, en dat zal vooral in het teken staan van – precies – brexit. Want met nog minder dan twee maanden tot de huidige brexit-deadline van 31 oktober, verkeert de Britse politiek in crisis. Het parlement en de regering liggen op ramkoers. Premier Johnson wil eind oktober hoe dan ook de EU verlaten, met of zonder akkoord, maar een meerderheid van het parlement wil een no-deal voorkomen.
De tijd dringt. Johnson heeft vorige week om een zogenoemde prorogatie gevraagd; een langere schorsing van het Britse parlement. Waarschijnlijk gaat het parlement van 9 september tot 14 oktober met reces. Er blijft daarna iets meer dan twee weken over voor de deadline van 31 oktober. Er is het parlement dan ook alles aan gelegen om al in de komende dagen een no-deal-scenario te voorkomen. Te beginnen met het eerste parlementaire debat van vandaag – waarbij Johnson meteen zijn zetelmeerderheid verloor.
Liever de korte versie?
Dit is in een notendop wat je vandaag kunt verwachten:
Britse media verwachten dat tegenstanders van een no-deal-scenario straks proberen via een spoeddebat de Lagerhuisagenda over te nemen, zodat ze zelf wetsvoorstellen kunnen indienen. In dit geval zal dat hoogstwaarschijnlijk een wet zijn die een no-deal-brexit moet blokkeren. Op die manier kan het Lagerhuis de regering-Johnson dwingen om uitstel van de brexit aan te vragen.
Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis zou zo’n wet moeten goedkeuren. De tijd dringt – want voor 12 september wordt het parlement al opgeschort. Maar ook daar hopen sommige parlementariërs wat aan te doen; zij willen voorstellen om dit weekend ook vergaderingen te houden.
Verder bestaat nog de mogelijkheid dat parlementariërs een motie van wantrouwen indienen, en op die manier de regering ten val brengen. Maar de oppositie is het niet eens over wie een interim-regering – die dan zou ontstaan – moet gaan leiden. Bovendien zijn niet alle parlementariërs voorstander van nieuwe verkiezingen. Het is dus de grote vraag of deze optie een kans van slagen heeft.
Terug naar wat straks waarschijnlijk de eerste zet van de no-deal-tegenstanders wordt: de overname van de Lagerhuisagenda. Hoe de Britse parlementaire agenda eruitziet, wordt bepaald door de regering. En een ding is zeker, het voorkomen van een no-deal-scenario zal vanmiddag niet één van de agendapunten zijn.
De Britse parlementariërs moeten dus een manier zien te vinden om de macht over de agenda te krijgen. Verwacht wordt dat ze dat zullen proberen door middel van een Standing Order 24. Die regel zorgt ervoor dat parlementariërs een spoeddebat kunnen aanvragen – om op die manier de controle over de Lagerhuisagenda van de regering over te nemen.
Standing Order 24
De verwachting is dat een meerderheid van de parlementariërs voor deze Standing Order 24 zal gaan stemmen. Als dat is gelukt, kunnen de partijen zelf wetsvoorstellen indienen – dus ook een wet die een no-deal-brexit moet blokkeren.
Britse media schrijven dat een grote groep parlementariërs van plan is een wetsvoorstel in te dienen waarin zal staan dat de Britten niet zonder een akkoord de Europese Unie zullen verlaten. Mocht er op 31 oktober nog geen deal op tafel liggen, dan willen ze bij wet vastleggen dat premier Johnson bij de EU om drie maanden uitstel vraagt. De brexit-deadline zal in dat geval dus op 31 januari 2020 komen te liggen. Tenzij het parlement voor die tijd toch instemt met een brexit-deal óf voor 19 oktober alsnog instemt met een no-deal-scenario.
Iemand met een masker van de Britse premier Johnson voert actie voor Downing Street in LondenReuters
Het wetsvoorstel zal door zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis moeten worden goedgekeurd. De verwachting is dat de wet wel door het Lagerhuis komt. De Labour-fractie is voor en ook verschillende Conservatieve politici hebben al laten weten voor de wet te willen stemmen. Maar het Hogerhuis wordt waarschijnlijk een stuk moeilijker. Hoewel ook daar de meerderheid tegen een no-deal-brexit is, zouden parlementariërs die wel een harde brexit willen op 31 oktober net zolang amendementen kunnen indienen en hun spreektijd kunnen verlengen tot de tijd op is. Want maandag of dinsdag gaan de parlementariërs alweer met reces.
Om toch wat tijd te winnen, hebben de verschillende parlementariërs al voorgesteld om ook in het weekend te vergaderen. Maar ook daarvoor is eerst weer een meerderheid nodig.
Lange schorsing ‘ongekend’
Het parlement schorsen, prorogation, is niets nieuws. Het is de afsluiting van de lopende parlementssessie, waarna een nieuwe begint met de Queen’s Speech, de troonrede. Vervolgens begint het nieuwe politieke jaar met een nieuwe agenda. Dit gebeurt normaal gesproken elke herfst. Maar de huidige sessie loopt sinds juni 2017 – de langste in bijna 400 jaar tijd. En volgens Britse media is het ongekend in de moderne tijd dat de schorsing vijf weken duurt.
Meestal duurt de prorogatie een week. Maar doordat Johnson zijn schorsing samentrekt met het drieweekse reces voor partijconferenties en er aan de voor- en achterkant nog wat dagen aan toevoegt, ligt het parlement ineens heel lang achter elkaar stil.
In Londen, Edinburgh en Belfast lopen rechtszaken om de opschorting van het parlement onwettig te laten verklaren. Deze route leidt niet direct tot het tegengaan van een no-deal, maar zou de parlementariërs wel meer tijd geven om via een van de andere twee manieren hun doel te behalen. Bij een van die rechtszaken zou door de aanklagers een mailtje van premier Johnson naar voren zijn gebracht. In die mail – die dateert van half augustus – zou te lezen zijn hoe Johnson met medewerkers de optie van een prorogatie bespreekt, om op die manier van het “lastige” parlement af te komen.
Mocht het de parlementariërs toch lukken om op tijd hun wetsvoorstel goed te laten keuren, dan is het spel nog altijd niet afgelopen. Gisteravond nam Johnson vast een voorschot op het wetsvoorstel van de oppositie en liet weten dat hij absoluut niet van plan is om naar ze luisteren. Hij weigert – ook als wetgeving hem daartoe dwingt – om naar de EU te stappen om uitstel van brexit aan te vragen.
Verkiezingen?
Met die uitspraak zegt de Britse premier – zonder het letterlijk te zeggen – dat er voor hem niets anders opzit dan nieuwe verkiezingen uit te schrijven, als het Lagerhuis een no-deal-brexit blokkeert. Over die optie is de afgelopen 24 uur veel gespeculeerd in Britse media. Er werd zelfs al een verkiezingsdatum genoemd: 14 oktober.
Maar zoals wel vaker het geval bij de brexit, kleeft ook aan deze optie een groot nadeel voor Johnson. De premier kan namelijk niet op eigen houtje verkiezingen uitschrijven. Daar moet hij een twee derde meerderheid van het parlement voor hebben, waardoor de premier dus deels afhankelijk is van oppositiepartij Labour.
De grootste oppositiepartij worstelt met wat te doen als het zover komt. Aan de ene kant wil de partij als oppositie natuurlijk graag verkiezingen, om zo mogelijk de macht van de Conservatieven te kunnen overnemen. Maar nieuwe verkiezingen zijn ook een grote gok. Als Johnson de verkiezingen wint, dan weet ook Labour dat een no-deal-brexit ineens een stuk dichterbij komt en dat ze er in dat geval helemaal niets meer aan kunnen doen.
Veel Labour-parlementariërs laten weten niet zomaar met nieuwe verkiezingen te zullen instemmen, zolang de no-deal niet van tafel is. Zij vinden het tegenhouden van een no-deal belangrijker en willen daarna pas verder kijken naar eventuele nieuwe verkiezingen.
Johnson zelf heeft ook niet echt zin in verkiezingen, zei hij gisteren nog:
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Een optie die later om de hoek zou kunnen komen om een no-deal-scenario tegen te houden is het indienen van een motie van wantrouwen. Parlementariërs kunnen via die weg hun vertrouwen in de regering opzeggen. Mocht het zover komen, dan wordt de Fixed Term Parliament Act van kracht. Johnson krijgt dan 14 dagen de tijd om te bewijzen dat hij toch het vertrouwen van het parlement terug kan krijgen.
In die periode kan ook een parlementariër bewijzen dat hij/zij het vertrouwen van een meerderheid van het parlement geniet. Onofficieel wordt dan van de premier verwacht dat hij zijn macht overdraagt aan die parlementariër. Zijn er 14 dagen voorbij en is er geen nieuwe regering gevormd, dan moeten nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven.
Maar – en daar is die prorogatie weer – wanneer deze motie voor het komende reces van 9 september wordt goedgekeurd, dan zal het parlement geen 14 dagen, maar krap een week hebben om bovenstaande stappen te doorlopen. Het voorgenomen reces wijkt immers niet. Lukt het ze niet om eruit te komen of een alternatieve regering te vormen voor het reces begint, dan zullen de Britten automatisch nieuwe algemene verkiezingen krijgen. Alleen staat lang niet iedereen daar dus om te trappelen.
MSN 03.09.2019 Op de valutamarkt geven handelaren duidelijke waarschuwingssignalen af over de ontwikkeling van de Britse economie en de perikelen rond de Brexit. Het Britse pond is dinsdag verder weggezakt ten opzichte van de dollar en de euro.
De daling volgt op de hint van premier Boris Johnson om snel verkiezingen uit te schrijven op het moment dat hij later op dinsdag een belangrijke stemming in het parlement verliest. Voor het eerst sinds januari 2017 is het pond minder dan 1,20 dollar waard.
Tegenover de euro is het pond dinsdag gezakt tot minder dan 1,10 euro per pond.
De Labour Partij heeft samen met meerdere Conservatieven, die rebellen worden genoemd, een motie ingediend die een no-deal Brexit moet voorkomen. Als de motie wordt aangenomen betekent dit dat Johnson wordt gedwongen de Brexit uit te stellen tot eind januari tenzij hij voor half oktober tot een vergelijk kan komen met de EU.
Verschillende marktvorsers houden rekening met een verdere waardedaling van de Britse munt. Het pond kan zakken tot 1,10 dollar op het moment dat bij nieuwe verkiezingen een mandaat voor een no-deal Brexit op het spel zou staan.
Wat het pond ook geen goed doet is de economische ontwikkeling in het VK. Maandag zakte een graadmeter voor de Britse industriële productie diep in het rood.
De inkoopmanagersindex, een peiling van de stemming onder inkoopmanagers in de industrie, daalde naar een niveau van 47,2 punten. Bij deze index duidt een niveau van onder de 50 punten op krimp. Daarboven is sprake van groei. Het niveau van 47 punten is het laagste sinds juli 2012.
Onderzoeksbureau IHS Markit zei maandag dat “de hoge mate van economische en politieke onzekerheid, zowel in het binnenland als daarbuiten, zwaar drukt op de prestaties van de Britse industrie in augustus.”
Zorgelijk is ook dat inkoopmanagers aangeven dat de orderportefeuille van Britse producenten fors krimpt. Dit heeft onder meer te maken met de onzekerheid rond de Brexit.
Foto: Inkoopmanagersindex voor de Britse industrie. IHS Markit
Analist Neil Wilson van Markets.com noemt de ontwikkeling van de inkoopmanagersindex, die vaak wordt gezien als een vooruitlopende indicator voor de economie “schokkend”. Dat heeft volgens hem niet alleen met de politieke onrust rond de Brexit te maken. Ook de vertraging van de de groei van de wereldeconomie begint voelbaar te worden.
AD 03.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson en het Britse parlement staan vandaag voor een zware confrontatie. Eindelijk begint dan het eindspel van een kwestie die nu al drie jaar sleept en heel wat Britten onderhand brexit-moe heeft gemaakt.
Oppositiepartij Labour heeft samen met onder anderen enkele conservatieve ‘rebellen’ een motie ingediend die een harde brexit, zonder akkoord met de EU, moet voorkomen. Het kan allemaal uitdraaien op de derde parlementsverkiezingen in Groot-Brittannië, in ruim vier jaar tijd! En het is nog niet klaar. Commentatoren voorzien zelfs een van de meest dramatische weken in de naoorlogse geschiedenis van ’s werelds oudste democratie
Waarom doet de Britse politiek zo opgewonden?
Boris Johnson speelt het hard. Hij eist loyaliteit van alle Conservatieven (wie niet voor mij is, kan vertrekken) en gokt op nieuwe verkiezingen. De kersverse en strijdbare premier zorgde vorige week al voor veel herrie met zijn verrassende aankondiging het Lagerhuis vanaf volgende week vijf weken naar huis te sturen – officieel wegens het congresseizoen en de troonrede op 14 oktober.
Johnson wil ook de tijd nemen om ambitieuze investeringsplannen uit te werken voor de zorg, het onderwijs en de infrastructuur. Druk, druk, druk dus. Maar ook een slimme truc, zeggen politieke analisten, want zo kon de regering van Johnson de opening van het parlementaire jaar uitstellen en het voor parlementsleden moeilijk, zo niet onmogelijk, maken om een brexit zonder deal tegen te houden.
Dat laatste zou het werkelijke doel zijn geweest van de tijdelijke sluiting van het parlement. Queen Elisabeth II stemde formeel in met de opschorting. Volgens Boris Johnson zijn alle protesten tegen zijn vermeende ‘staatsgreep op zijn Engels’ grote onzin en blijft er ruim tijd over de brexit te bespreken.
Maar gaat het inmiddels niet over veel meer dan brexit?
Zeker, Groot-Brittannië wordt nu al drie jaar verscheurd door een brexit die al het andere beleid overschaduwt. Het politieke klimaat is erdoor vergiftigd, kiezers zijn verbijsterd en lijken meer en meer verward. Vriendschappen staan op scherp en de relatie met de EU (hoe dan ook de belangrijkste handelspartner) is op zijn best beroerd. ,,Laat onze onderhandelaars hun werk doen in Brussel”, klonk het gisteren in Downing Street.
De entourage van Boris Johnson claimt dat de premier grip heeft op de brexit-onderhandelingen en in korte tijd meer begrip heeft gekweekt voor de Britse positie dan zijn voorgangster, en dat dit allemaal best goed kan komen. Maar in Brussel weten ze van niets en daar overheerst vooral scepsis over Johnsons alles-of-niets strategie.
Daarbij worden de doemverhalen voor de Britse economie worden steeds sterker. Het pond verliest snel aan waarde. Maar ook de toekomst van het Verenigd Koninkrijk zelf is door dit alles aangetast. De Schotten blijven radicaal tegen brexit en sturen meer en meer aan op zelfstandigheid. De leider van de Schotse Conservatieve partij is al opgestapt uit protest tegen het beleid van ‘Londen’. In Noord-Ierland broeit ook weer van alles en wordt zelfs gesproken over mogelijke aansluiting bij Ierland.
En er heerst angst voor een verregaand handelsakkoord met de Verenigde Staten waarbij bijvoorbeeld de Britse gezondheidszorg NHS zou kunnen sneven als de Amerikanen de voorwaarden gaan dicteren.
Kan het parlement Boris Johnson nog stoppen?
Dat parlement komt vandaag dus voor de eerste keer sinds de vakantie opnieuw bij elkaar. Omdat ze weinig tijd hebben, hopen de parlementariërs vandaag wraak te kunnen nemen op Johnson door de no deal (de EU verlaten zonder afspraken met Brussel) wettelijk onmogelijk te maken.
Die ‘dwarse’ parlementariërs komen niet alleen uit Labour, Schotland en van de Liberaal-Democraten, maar ook uit de Conservatieve Partij van Johnson. Om die reden worden prominente conservatieven zoals Philip Hammond en Rory Stewart nu ‘rebellen’ en zelfs ‘collaborateurs’genoemd.
Johnson wil ze nu desnoods uit de partij zetten. Een dertigtal Conservatieven zou niet kunnen leven met een no deal-brexit. Vaak omdat die hard kan aankomen in hun eigen kiesdistrict. Bijvoorbeeld omdat bedrijven of diensten vertrekken wat dus tot werkloosheid kan leiden.
Oud-minister Justine Greening stelt zich om die reden alvast niet beschikbaar bij eventuele volgende verkiezingen omdat ze een harde no deal-brexit van Johnson gewoon niet kan verkopen aan haar eigen, Conservatieve, kiezers. Waarschijnlijk zullen die kiezers straks op de Liberalen stemmen.
Wat willen degenen die tegen een no deal-brexit zijn?
Net als Justine Greening vrezen ze een economische ramp bij een harde exit uit de EU. Die moet worden voorkomen en daarom hopen tegenstanders van een no deal-brexit (die vaak best wel vóór een brexit zijn maar dan met een goede vertrekregeling) vandaag de agenda te kunnen overnemen.
Ze willen wetgeving aannemen die de regering verplicht opnieuw uitstel voor de brexit te vragen in Brussel, ditmaal tot 31 januari 2020. In het voorstel krijgt Johnson nog twee andere opties: tegen 19 oktober (wanneer overleg in Brussel op de agenda staat) een alsnog gesloten akkoord met de EU door het parlement laten goedkeuren, of het parlement achter een no deal-brexit krijgen.
Om over het voorstel te kunnen stemmen, moet het parlement een spoeddebat krijgen van parlementsvoorzitter of ‘speaker’ John Bercow, die vandaag dus ook een cruciale rol zal spelen. De conservatief Bercow wordt gehaat door brexiteers in zijn eigen partij omdat hij een ‘remainer’ is.
Zijn vrouw rijdt rond met een sticker ‘bollocks to brexit’ (vrij vertaald: ‘brexit kan de kloten krijgen’). Bercow noemde Johnsons stunt het parlement tijdelijk naar huis te sturen zelfs een ‘constitutionele schande’.
Wat is de strategie van premier Johnson?
Hij doet een berekende gok en hoopt voor eens en altijd af te rekenen met dwarsliggers in zijn partij – iets wat geen andere conservatieve premier zo hard heeft gespeeld. De nieuwe premier vertrouwt op zijn populariteit en zijn imago van de enthousiaste en getapte jongen die de zaken nu eindelijk gaat regelen.
Hij speelt daarbij zeker ook in op de brexit-moeheid onder de Britten. De stemming in het land is er een van onzekerheid en met name ondernemers klagen dat erger te vinden dan een no deal-brexit. Dus liever ‘weten waar je aan toe bent en dan zien we wel’, zo denken veel Britten. Met zijn gok riskeert Boris Johnson veel moeizaam herwonnen Conservatieve zetels in Schotland, zal een deel van de kiezers Engeland overlopen naar de Liberalen en komt de altijd al beladen politiek in Noord-Ierland onder nog grotere druk te staan.
Daar tegenover staat dat een meerderheid van de Britten (zowel links als rechts) vóór een brexit stemde in het referendum en die grote groep biedt goede winstkansen.
Natuurlijk heeft Johnson te maken met de populist Nigel Farage en diens Brexit Partij. Hij deed het prima bij de verkiezingen voor het Europees Parlement en hijgt al tijden in de nek van Johnson.
Farage dwingt de partij steeds verder naar rechts te schuiven en dat kan de conservatieven veel stemmen kosten, zowel door anti-Europese conservatieven die zijn Brexit Party omarmen als door gematigde conservatieven die afhaken omdat hun partij zou zijn doorgeschoten. Farage kan ook veel concessies afdwingen als hij besluit niet mee te doen aan de verkiezingen.
De redding van Johnson wordt waarschijnlijk het Britse kiesstelsel. Door het districtenstelsel waarmee alleen de winnaar parlementslid wordt kun je met ruim dertig procent van de stemmen toch een forse meerderheid aan zetels winnen in het Britse Lagerhuis. Op dit moment geven de peilingen Johnson 34 procent van de stemmen, wat genoeg kan zijn.
Maar het kan ook nog foutlopen als Farage de Conservatieven stemmen gaat afsnoepen en de Liberalen en Labour massaal verkiezingsafspraken maken. In dat geval kan Boris Johnson in zijn eigen zwaard vallen en de geschiedenis ingaan als een van de luidruchtigste maar kortst zittende Britse premiers.
Wat doet de Labour-oppositie?
Bibberen, want ook Labour weet het niet en is intern ook zeer verdeeld. De partij wist nooit te profiteren van de chaos bij de conservatieven en riskeert misschien zelf wel het meeste bij nieuwe verkiezingen. Leider Jeremy Corbyn was meer bezig met het redden van zijn eigen hachie dan met het landsbelang, zeggen critici.
Boris Johnson lijkt inmiddels meer zin te hebben in nieuwe verkiezingen dan Labour dat er zo lang om riep maar nu ontzettend aarzelt. Premier Johnson en zijn omstreden adviseur/meesterstrateeg Dominique Cummings hebben een duidelijke strategie en werpen Johnson nu al op als de man die de wil van het volk uitvoert (er werd drie jaar geleden in het referendum immers gekozen vóór een brexit) en die nu namens het volk vecht tégen de vermeende obstructie van het parlement.
De keuze wordt ook No Brexit of Corbyn, bedacht de uitgekookte Cummings al. De voormalige Labour-premier Tony Blair waarschuwde gisteren nog dat nieuwe verkiezingen een ‘olifantenvalstrik’ zijn van de Conservatieve Partij, omdat die weet dat Corbyn en Labour niet erg populair zijn (22 procent van de stemmen) en nieuwe verkiezingen daardoor in hun voordeel zouden zijn. Het zwabberende Labour belooft soms wel een nieuw referendum over brexit, soms niet.
Wanneer zijn die verkiezingen?
Over de mogelijke verkiezingen, die volgens een hooggeplaatste regeringsbron op maandag 14 oktober zouden plaatsvinden, zou dan woensdag gestemd moeten worden. Voor Boris Johnson belangrijk.
Het is riskant voor hem verkiezingen te houden na een no deal-brexit als het land dan inderdaad te maken heeft gekregen met de voorspelde economische tegenslagen. Lege schappen in de winkel zijn geen reclame voor zijn beleid. Johnson kan het parlement zelfs nog op een andere, iets meer technische manier dwarsbomen.
Mocht het de oppositie lukken deze week een wet aan te nemen tegen een harde brexit, dan is die pas van kracht als de koningin haar handtekening heeft gezet. Het is Johnson die de wet naar de koningin moet sturen, een taak die hij dus op de lange baan zou kunnen schuiven.
Kan het parlement vandaag dat scenario vermijden of krijgt Johnson zijn zin? Dat antwoord krijgen we wellicht in de loop van de late namiddag.
Minister-president Mark Rutte sprak eerder harde woorden over het brexit-drama.
MSN 03.09.2019 De Britse premier Johnson maakt zich op voor een harde confrontatie met de oppositie vandaag. Het parlement, het Lagerhuis, keert terug van het zomerreces en opent naar verwachting direct de aanval op de pas aangetreden premier.
Vandaag wordt er vooral gekeken naar oppositieleider Jeremy Corbyn van de Labour-partij. Hij zegt er alles aan te doen om de plannen van Johnson te dwarsbomen en heeft een motie van wantrouwen aangekondigd.
Tijdsdruk
Daarnaast wil Corbyn per wet Johnson kunnen dwingen om opnieuw uitstel voor de brexit te vragen, mocht er geen deal zijn op 31 oktober, de dag dat de Britten de EU zullen verlaten. De oppositie wil een wet aannemen die een vertrek uit de EU zonder overeenkomst onmogelijk maakt.
Maar veel tijd om dat alles te realiseren, heeft de oppositie niet. De leden van het Britse Lagerhuis komen alleen nog deze week bijeen. Daarna is het parlement opgeschort tot de ingelaste troonrede op 14 oktober. Een besluit dat Johnson op veel kritiek kwam te staan.
Politiek vuurwerk
Er wordt dan ook politiek vuurwerk verwacht nu het parlement nog wel bijeen is. Als Corbyn de daad bij het woord voegt en zijn motie van wantrouwen indient, kan dat de regering Johnson ten val brengen. De Britten moeten dan opnieuw naar de stembus.
Spannend wordt vooral hoeveel Conservatieve parlementsleden zich achter de Labour-partij van Corbyn gaan scharen. Meerdere ex-ministers spraken al hun steun uit voor een plan dat een no-deal brexit kan voorkomen. Daarmee negeren ze de orders van hun eigen partij.
Johnson dreigt muitende Conservatieven te zullen royeren, door ze in de toekomst niet herkiesbaar te stellen. Zo voert hij de druk op: iedere conservatief die tegen Johnson is, pleegt als het ware politieke zelfmoord.
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie mee stemt.
Nieuwe verkiezingen?
Zo is het voor beide kampen politiek schaken op het hoogste niveau. En het lijkt er steeds meer op dat het organiseren van nieuwe verkiezingen de volgende zet zal zijn.
Jeremy Corbyn kan verkiezingen voor elkaar krijgen met een succesvolle motie van wantrouwen, maar Boris Johnson lijkt een gang naar de stembus ook niet te schuwen. Hij is vol zelfvertrouwen en lijkt er op te gokken dat de Britten die voor een brexit zijn, massaal op hem gaan stemmen. Zo kan Johnson zijn meerderheid in het parlement eventueel vergroten, maar hij zal niet de eerste zijn die zich misrekent.
Kabinetsberaad
Johnson kwam gisteravond met zijn kabinet bijeen om het strijdplan te bespreken. Britse media melden dat hij mogelijk woensdag nieuwe verkiezingen zal aankondigen, als de oppositie erin slaagt een wet aan te nemen die vertrek uit de EU zonder overeenkomst verbiedt.
NOS 02.09.2019 De politieke crisis in het Verenigd Koninkrijk is in alle hevigheid opgelaaid en de kans op een brexit zonder akkoord op 31 oktober is groter dan ooit. Een no deal-brexit kan grote gevolgen hebben, zeker voor mensen die toch al weinig hebben. Uit een gelekt rapport bleek vorige maand dat de Britse in dat geval rekening houdt met een tekort aan medicijnen, brandstof en voedsel. Britse voedselbanken maken zich dan ook grote zorgen.
“We krijgen nu al minder giften dan voorheen”, vertelt Maureen Reynal die al bijna dertig jaar voedselbank FIND runt in Ipswich. “De voedselprijzen zijn al gestegen sinds het brexitreferendum. Dat betekent ook dat mensen minder doneren, omdat ze minder te besteden hebben.”
1/2 Maureen Reynal runt al 29 jaar een voedselbank in Ipswich Suse van Kleef| NOS
2/2 Vrijwilligers bij de voedselbank stellen de pakketten samen Suse van Kleef| NOS
Mocht een eventuele no deal-brexit leiden tot voedselschaarste en duurdere producten, dan voorziet ze een verdere terugloop van donaties. Terwijl het aantal klanten zal groeien. “Dat zeker. En als we dan ook nog in een recessie belanden dan wordt het alleen maar erger. Dan krijgen we hier te maken met voedseltekorten.” Op de vraag wat er zal gebeuren als ze niet genoeg eten meer heeft voor haar klanten heeft ze een duidelijk antwoord: “Dan gaan ze stelen. Als je kinderen honger hebben, wat zou jij dan doen? Dan probeer je eten te pakken te krijgen, toch?”
Het aantal Britten dat afhankelijk is van voedselbanken groeit de laatste jaren sowieso snel, laat The Trussel Trust – met ruim 1200 voedselbanken de grootste organisatie van het land – weten. Zij deelden afgelopen jaar bijna 1,6 miljoen nood-voedselpakketten uit. Vijf jaar eerder stond de teller nog op ruim 900.000.
Stijging aantal voedselpakketten
2013/2014
2014/2015
2015/2016
2016/2017
2017/2018
2018/2019
Totaal
913.138
1.084.604
1.109.309
1.182.954
1.332.952
1.583.668
Stijging
18,8%
2,3%
6,6%
12,7%
18,8%
“Elke vorm van brexit brengt het risico van prijsstijgingen van voedsel en andere levensmiddelen met zich mee. En dus ook de vraag naar voedselbanken”, schrijft The Trussel Trust in een verklaring. “We proberen ons voor te bereiden op brexit, maar dat kan maar in beperkte mate. Vooral in het geval van een no deal-brexit kunnen we niet afhankelijk zijn van onze vrijwilligers en donaties. De verantwoordelijkheid om te voorkomen dat nog meer mensen in armoede belanden ligt bij de regering.”
Christopher Dunnett woont in Ipswich en is met zijn hele familie afhankelijk van de voedselpakketten van FIND: al hun eten komt van hen. Hij houdt zich niet echt bezig met brexit, maar vindt het van de gekke dat er wordt gesproken over voedseltekorten. “Dat is bizar. Voor ons en voor heel veel families in het land is het leven op dit moment al moeilijk genoeg.”
Christopher Dunnett pakt zijn voedselpakket uit Suse van Kleef| NOS
En, zoals zo vaak, raakt het de zwaksten als eerste, zegt hij. “Voor mensen met geld maakt het niet zoveel uit, die voelen de gevolgen van een prijsstijging van een paar cent niet. Maar voor mensen die van salarisstrookje naar salarisstrookje leven, die afhankelijk zijn van de voedselbank of andere organisaties wel. Voor hen is elke kleine prijsstijging geld dat ze ergens vandaan moeten halen.”
De brexitdeadline ligt op 31 oktober. Premier Johnson heeft altijd gezegd dat de Britten op die datum uit de EU stappen, met of zonder deal. Een groep parlementariërs wil dat deze week voorkomen door er in noodtempo een wet doorheen te krijgen die een no deal-brexit stopt.
Ook overweegt oppositieleider Jeremy Corbyn een motie van wantrouwen tegen Johnson. Er is haast bij, want ze hebben maar een paar dagen: het parlement komt dinsdag terug van reces, maar wordt een week later voor vijf weken geschorst. Premier Johnson nam vorige week de controversiële beslissing om het parlement wekenlang op te schorten.
Spannende tijden dus. Maar wat de uitkomst ook is, Dunnett is pessimistisch over wat er komen gaat voor het Verenigd Koninkrijk. “Ik denk eigenlijk dat de situatie hier alleen maar erger wordt. Ik zie de toekomst somber in voor dit land.”
Telegraaf 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft maandagavond tegengesproken dat hij verkiezingen wil uitroepen als een motie tegen een no-deal brexit wordt aangenomen. „Ik wil geen verkiezingen, niemand wil verkiezingen. We willen op 31 oktober uit de Europese Unie”, zei de premier in een korte toespraak voor zijn ambtswoning.
Johnson denkt dat bij de EU-top op 17 oktober een deal kan worden gesloten. „Zij weten wat wij willen, dat was eerder niet altijd het geval”, zegt de premier over de Europese leiders. „Maar we gaan hoe dan ook 31 oktober uit de EU.”
Meerdere parlementsleden willen dinsdag een motie in stemming brengen die een no-deal brexit moet voorkomen. Johnson hoopt dat de motie wordt weggestemd, zodat ook nieuw uitstel van de brexit van tafel gaat. „Als de motie wordt aangenomen, slaan ze de poten onder onze onderhandelingspositie weg.”
MSN 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft maandagavond tegengesproken dat hij verkiezingen wil uitroepen als een motie tegen een no-deal brexit wordt aangenomen. “Ik wil geen verkiezingen, niemand wil verkiezingen. We willen op 31 oktober 2019 uit de Europese Unie”, zei de premier in een korte toespraak voor zijn ambtswoning.
Johnson denkt dat bij de EU-top op 17 oktober een deal kan worden gesloten. “Zij weten wat wij willen, dat was eerder niet altijd het geval”, zegt de premier over de Europese leiders. “Maar we gaan hoe dan ook 31 oktober uit de EU.”
Meerdere parlementsleden willen dinsdag een motie in stemming brengen die een no-deal brexit moet voorkomen. Johnson hoopt dat de motie wordt weggestemd, zodat ook nieuw uitstel van de brexit van tafel gaat. “Als de motie wordt aangenomen, slaan ze de poten onder onze onderhandelingspositie weg.”
NU 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft het Britse parlement maandag tijdens een toespraak opgeroepen niet te stemmen voor “nieuw, zinloos uitstel” van de Brexit. De oppositiepartijen, maar ook partijgenoten van Johnson die voor een zachte Brexit zijn, publiceerden eerder op de dag een wet waarmee zij een ‘no deal-Brexit’ willen voorkomen.
Als het Britse parlement deze week voor de Standing Order 24 stemt, moet Johnson een verzoek indienen bij de EU voor het uitstellen van de Brexit-deadline tot 31 januari 2020, als hij voor 19 oktober geen meerderheid vindt in het parlement voor een deal.
Als tussen de huidige deadline van 31 oktober en de nieuwe deadline een deal wordt gesloten kan het VK alsnog versneld de EU verlaten. De wet gaat niet in op het scenario waarbij ook vóór 31 januari 2020 geen deal wordt gesloten.
De oppositiepartijen moesten deze week ingrijpen om een ‘no deal-Brexit’ te voorkomen, omdat Johnson besloot het aantal dagen dat het parlement zitting heeft in aanloop naar de Brexit te verminderen. Het parlementaire jaar zou pas op 14 oktober beginnen, twee weken voor de uitstapdatum.
Duizenden Britten protesteerden woensdag en donderdag in het VK tegen de schorsing en een online petitie werd meer dan 1,6 miljoen keer ondertekend.
‘Mogelijk nieuwe verkiezingen als Lagerhuis voor nieuwe wet stemt’
Johnson vertelde maandag opnieuw dat hij verdere vertraging van de Brexit niet accepteert; dan zou hij zijn belofte voor een vertrek op 31 oktober niet waarmaken.
“Ik denk en hoop dat ze (tegenhangers van een ‘no deal-Brexit’, red.) niet voor nieuw Brexit-uitstel gaan stemmen”, sprak Johnson. “Als ze dat wel doen, schoppen ze de benen onder de positie van het Verenigd Koninkrijk weg en maken ze verdere onderhandelingen met Brussel onmogelijk”.
Gezien de diepe verdeeldheid in de Britse politiek is het nog maar de vraag of Johnson kan aanblijven als de Brexit-deadline wordt verschoven. Nieuwe verkiezingen lijken een uitweg te bieden aan Johnson om gezichtsverlies te minimaliseren.
Britse journalisten van onder meer BBC News schrijven dat als de aangekondigde wet ook daadwerkelijk door het Lagerhuis heen komt, Johnson een motie voor vervroegde verkiezingen gaat indienen. Deze zouden dan op 14 oktober moeten plaatsvinden, als het Lagerhuis instemt met nieuwe verkiezingen.
NOS 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in een verklaring zijn Conservatieve partijgenoten in het Lagerhuis opgeroepen om de brexit niet opnieuw uit te stellen. Een aantal Tories wil morgen met een Labour-motie meestemmen om een no-deal-brexit te voorkomen.
In Britse media wordt gespeculeerd dat Johnson zal aansturen op nieuwe verkiezingen als de motie wordt aangenomen met hulp van de Tories. “Ik wil geen nieuwe verkiezingen”, zei de premier, maar hij sloot het ook niet expliciet uit. Hij sprak zijn verklaring uit voor de deur van 10 Downing Street, terwijl op de achtergrond luide protesten te horen waren.
“Ik denk niet dat ze dat zullen doen”, zei Johnson over de Tory-dissidenten die voor de Labour-motie willen stemmen. “Ik hoop dat ze het niet doen.” Eerder vandaag zeiden bronnen tegen onder andere de BBC dat Johnson de dissidente Tories uit de partij probeerde te zetten.
Als de motie wel wordt aangenomen, dan zou dat de Britse onderhandelingspositie in Brussel verzwakken, zei de premier. Volgens hem neemt de kans op een nieuwe deal toe en ziet Brussel dat hij een “heldere visie” heeft over de toekomstige relatie met de EU. Onderhandelaars in Brussel zeggen dat Johnson nog niet met haalbare alternatieven is gekomen.
Verkiezingen
Johnson zei verder dat hij Brussel onder geen beding zal vragen om verder uitstel van de brexit-datum, die nu op 31 oktober 2019 staat. In de motie wordt als nieuwe datum 31 januari 2020 genoemd. “We verlaten de EU op 31 oktober 2019, hoe dan ook.”
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Britse media verwachten daarom dat Johnson verkiezingen zal aankondigen als de motie om de brexit uit te stellen wordt aangenomen. Hij zal dan tegen de bevolking zeggen dat hij geen andere keus had, zei NOS-correspondent Tim de Wit eerder vandaag.
Johnson neemt daarmee wel een groot risico. Om verkiezingen te houden moet twee derde van het parlement daarmee instemmen, dus daar is ook de steun van Labour voor nodig.
MSN 02.09.2019 De Engelse premier Boris Johnson wil nieuwe verkiezingen uitschrijven. Dat zeggen bronnen rondom het Lagerhuis tegen Britse media. Johnson wil zo voorkomen dat het huidige parlement een harde brexit tegenhoudt.
Johnson is zelf partijleider van de Conservatieven, maar niet alle partijleden steunen hem. Enkele afvallige partijleden willen samen met Labour een wet doorvoeren die een harde brexit uitsluit. Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces.
De Conservatieven hebben slechts één zetel meer dan de oppositie, waardoor Johnson alle steun van zijn partijleden nodig heeft. “Stem je tegen mij, dan vlieg je uit de partij”, zo zou Johnson al gedreigd hebben.
31 oktober 2019
Johnson wil 31 oktober 2019 de brexit geregeld hebben, met of zonder akkoord met de Europese Unie. Bij een harde brexit kan de handel deels stilvallen, ook wordt verwacht dat dan lange rijen bij de Douane ontstaan en dat er tekorten aan producten in het Verenigd Koninklijk ontstaan.
Reden voor een meerderheid van het parlement om een harde exit uit de Europese unie te willen voorkomen. Die wet zou dinsdag al goedgekeurd moeten worden.
De regering en de Conservatieve parlementsleden komen maandagavond op verzoek van de premier samen. Volgens Britse media heeft Johnson een motie voorbereid die de weg moet openen naar vervroegde verkiezingen.
NOS 02.09.2019 Premier Johnson koerst mogelijk aan op nieuwe verkiezingen, als een aantal van zijn eigen Tory-parlementariërs meestemmen met een motie om de Brexit te vertragen en een no-deal te voorkomen. Daarover wordt gespeculeerd in Britse media. De premier heeft zijn kabinet bijeen geroepen voor overleg.
Johnson wil een harde confrontatie met het Lagerhuis en de rebellen in zijn partij. Een gesprek met enkele Conservatieven die een no-deal-brexit op 31 oktober willen voorkomen, is zonder enige uitleg afgezegd, zeggen bronnen tegen onder andere de BBC.
Tory-parlementariër David Gauke, onder premier May nog minister van Justitie, zegt dat Johnson probeert de partij te ontdoen van dissidenten. Johnson en zijn regering zouden dreigen dissidente Tories uit de partij te zetten als ze deze week met de oppositie meestemmen om een no-deal-brexit tegen te houden. Volgens Gauke wil de premier de Conservatieve Partij ombouwen tot een soort Brexit Party, verwijzend naar de partij van brexiteer Nigel Farage.
Gauke maakt deel uit van een groepje van vijftien tot twintig Conservatieven die willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de EU stapt. Ook onder anderen voormalig minister van Financiën Philip Hammond en ex-minister van Ontwikkelingssamenwerking Rory Stewart horen hierbij.
“Er gaan mensen hun baan verliezen, het Verenigd Koninkrijk kan uit elkaar vallen”, waarschuwt Gauke tegen een no-deal-brexit. “Het zou een hele slechte uitkomst zijn. Ik wil niet uit de partij, maar als het erom gaat weegt voor mij het nationaal belang zwaarder.”
Tory-lid Gauke, een van de ‘dissidenten’ die zich verzetten tegen JohnsonReuters
De kans dat Johnson er nog in slaagt een nieuwe deal met de EU te sluiten is volgens Gauke erg klein. “Als het parlement niets doet, stevenen we voor 95 procent zeker af op een no deal.”
Johnson steunt in het Lagerhuis op een meerderheid van maar één zetel. Met een aantal dissidente Tories bestaat de kans dat het parlement Johnson deze week dwingt om in Brussel opnieuw uitstel te vragen. Morgen keert het Lagerhuis terug van reces en de omstreden schorsing waar Johnson op aan heeft gestuurd begint volgende week al.
Volgens correspondent Tim de Wit speelt Johnson het bewust hard. “Dat heeft alles te maken met mogelijke verkiezingen. Als dat groepje partijgenoten hem niet steunt, zal hij aan de Britten uitleggen: ik had geen andere keus, en nu ik geen meerderheid meer heb kan ik niet anders dan verkiezingen aankondigen.”
Op die manier hoopt hij zijn steun in het parlement uit te breiden, zegt De Wit. “Er is wel een risico, want verkiezingen zijn er niet zomaar. Het parlement moet daar met een tweederdemeerderheid mee instemmen.”
Corbyn wil verkiezingen
Een oppositiepartij is doorgaans gebaat bij nieuwe verkiezingen, maar in dit geval is er ’31 oktober’, de dag dat de Britten volgens planning uit de EU gaan. “Als die nieuwe verkiezingen pas na die datum gehouden kunnen worden, zijn de Britten alsnog uit de EU en heeft het parlement er niks over te zeggen gehad”, zegt De Wit. “Daar gaat Labour denk ik niet in mee.”
Johnson ligt op ramkoers en waarschuwde partijgenoten gisteren in The Sunday Times: je kiest voor mij of voor Corbyn.
John Major
Niet alleen in het Lagerhuis zullen deze week pogingen gedaan worden om een no-deal-brexit te voorkomen. Er spelen ook nog drie rechtszaken om dit te voorkomen. Een van die zaken speelt in Londen, aangespannen door zakenvrouw Gina Miller. Zij spande al eerder een proces aan om te voorkomen dat de regering niet buiten het parlement om het uittredingsproces zou starten. Een opvallende naam heeft zich achter de rechtszaak van deze week geschaard: oud-premier John Major, een partijgenoot van Johnson.
De harde koers van Johnson, ook tegen eigen partijgenoten in het Lagerhuis, zou wel eens ingegeven kunnen zijn door zijn belangrijkste adviseur: Dominic Cummings. Eerder maakte Nieuwsuur dit portret van de ‘Raspoetin’ op Downing Street:
AD 02.09.2019 Het Lagerhuis is de komende dagen het strijdtoneel van een ongekend harde confrontatie tussen het parlement en de regering. Voor rebellerende conservatieven dreigt ontslag.
Dinsdag 03.09.2019 begint de race tegen de klok van een groep Britse parlementariërs om de no deal-brexit te stoppen. Het parlement komt terug van reces en de oppositie heeft nog maar een paar dagen de tijd er een wet doorheen te duwen om de dreigende no deal-brexit op 31 oktober te stoppen. Na een politieke truc van premier Johnson wordt het parlement namelijk vanaf 10 september alweer dichtgegooid, en zijn de kansen op een nieuwe wet verkeken.
De oppositie en een groep conservatieve rebellen komen daarom op 03.09.2019 met een wetsvoorstel dat de regering verplicht om de brexit uit te stellen als er geen goedgekeurde deal ligt op 31 oktober 2019. Op zijn vroegst zou er woensdag 04.09.2019 over die wet gestemd kunnen worden. Een meerderheid voor de wet is niet vanzelfsprekend: de verwachting is dat de voor- en tegenstanders elkaar niet veel zullen ontlopen.
Telegraaf 02.09.2019 Boris Johnson lijkt af te stevenen op snelle nieuwe verkiezingen. Dat gerucht hangt in de lucht nadat bekend is geworden dat het Britse kabinet maandagavond met spoed bijeenkomt.
Dit is een tegenzet tegen oppositie in zijn partij. Europa-gezinde rebellen uit de Conservatieve Partij zeiden dinsdag de oppositie te helpen in de strijd tegen een No Deal-Brexit. Als ze dat doen, dan schrijft Johnson verkiezingen uit.
Johnson verwacht die verkiezingen met vlag en wimpel te winnen zodat hij zijn Brexit-strategie erdoor kan drukken. Een optie is om die verkiezingen pas te houden nadat de deadline voor de Brexit van 31 oktober is verlopen. Dan heeft hij in feite ook die harde Brexit.
Tegenstanders van de Brexit willen dinsdag werken aan een noodwet die een akkoordloos vertrek van de Britten uit de EU onwettig moet maken. De regering is woest over dit idee, dat gesteund wordt door zeker twintig conservatieve rebellen.
De premier rekent er op dat hij de steun krijgt van de kiezers omdat zijn belangrijkste tegenstrever, Labourleider Jeremy Corbyn, weinig populair zou zijn. Hij rekent erop dat de Britten alles liever hebben dan Corbyn in 10 Downing Street.
De oppositie is niet tegen een volksraadpleging als die maar voor de Brexit-deadline van 31 oktober wordt gehouden. Als die verkiezing er snel komt is het in feite wederom een referendum over de Brexit, omdat dit onderwerp alle andere onderwerpen overschaduwd.
MSN 02.09.2019 Conservatieve Britse parlementariërs die het wagen mee te stemmen met de oppositie, worden uit de partij gezet. Met dat dreigement probeert de regering van premier Boris Johnson te voorkomen dat de eigen parlementariërs meegaan met de oppositie, die een no-dealbrexit probeert te voorkomen. Een ‘hoge bron’ bij de conservatieve bron zou dit gezegd hebben tegen de BBC .
Zeer kleine meerderheid
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie meestemt.
Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces. De oppositie wil er meteen wetgeving doorheen loodsen die een harde brexit voorkomt.
Inktzwart scenario
Maar volgens Johnson schaadt dat zijn onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook 31 oktober de Europese Unie verlaten. Met deal of zonder deal.
Tijdens de EU-top van 17 oktober 2019 wil Johnson wel nog onderhandelen over een nieuwe deal, maar die poging heeft alleen kans van slagen als een no-dealbrexit een reële mogelijkheid is. Dat inktzwarte scenario zal de Europese Unie namelijk koste wat kost willen voorkomen.
Iedere kans vernietigen
Volgens de bron is de keuze eenvoudig. “Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn (de oppositie) en iedere kans op een deal vernietigen.”
AD 02.09.2019 Britse Conservatieve parlementariërs die deze week tegen de regering van premier Boris Johnson stemmen, moeten rekening houden met een zware straf. Zij mogen dan niet meer namens de partij meedoen aan verkiezingen, zegt een hoge bron binnen de regeringspartij tegen de BBC.
Binnen de Conservatieve Partij bestaat verdeeldheid over het brexitbeleid van de regering. Die heeft een flinterdunne meerderheid in het parlement en vreest dat parlementariërs uit de eigen gelederen straks meestemmen met de oppositie, die wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de Europese Unie stapt.
De partijbron zegt dat er nog steeds een kans is op een deal met de EU. Die zou dan tijdens een EU-top op 17 oktober gesloten moeten worden. Volgens de regering kan de Britse onderhandelingspositie worden gesaboteerd door opstandige Conservatieven.
Het Lagerhuis keert morgen terug van zomerreces. Dan moeten alle parlementariërs volgens de bron een ‘simpele keus’ maken. ,,Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn en iedere kans op een deal vernietigen.” Jeremy Corbyn is de leider van Labour, de grootste oppositiepartij.
Afgeblazen
Premier Johnson heeft naar verluidt een ontmoeting afgeblazen met opstandige partijgenoten. Die had vandaag moeten plaatsvinden. Dat maakt het wantrouwen van de rebellen alleen maar groter, zegt een bron rond hun kamp tegen Sky News.
,,Deze parlementariërs willen bewijs zien dat een oprechte poging wordt gedaan een deal te sluiten”, aldus de ingewijde. ,,Het feit dat de premier niet eens bereid is hen te ontmoeten, doet vermoeden dat dat niet het geval is.’’
Verkiezingen
De prominente Conservatief David Gauke, die tegen een brexit zonder deal is, zegt tegen de BBC dat de regering lijkt aan te sturen op het verliezen van een brexitstemming deze week om vervolgens verkiezingen te houden. De voormalig minister van Justitie vermoedt dat de regering zich wil ontdoen van kritische volksvertegenwoordigers in de eigen gelederen.
De parlementariër zegt dat normaliter vrienden uit het kabinet zouden bellen om steun te vragen. ,,Maar de gebruikelijke operatie vindt niet echt plaats. Ik heb de indruk dat ze mensen bijna proberen te verleiden tegen de regering te stemmen”, aldus Gauke. Hij vermoedt dat de regering een nederlaag wil lijden om vervolgens rebellen uit de partij te zetten en op nieuwe verkiezingen aan te sturen.
Motie
Labourlid Keir Starmer en twee dissidenten binnen de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson, Oliver Letwin en Dominic Grieve, zouden achter de schermen werken aan een motie die moet voorkomen dat hun land op 31 oktober zonder deal de Europese Unie verlaat, schrijft nieuwssite Buzzfeed. De site heeft de hand op een conceptversie van het voorstel hebben gelegd.
In de conceptversie staat dat Johnson om uitstel van de brexit moet vragen als hij niet binnen een bepaalde termijn een brexitdeal rondkrijgt. Het voorstel moet in sneltreinvaart door het parlement worden geloodst. De tijd dringt voor de tegenstanders van de brexitkoers van Johnson. Het parlement wordt volgende week voor ruim een maand geschorst in de aanloop naar de troonrede. De parlementariërs moeten daarom morgen in actie komen. Dan keert het Lagerhuis terug van het zomerreces.
Telegraaf 02.09.2019 Britse parlementariërs werken aan een motie die moet voorkomen dat hun land op 31 oktober zonder deal de EU verlaat. Dat bericht nieuwssite Buzzfeed News, dat de hand heeft gelegd op een conceptversie van het voorstel. Dat moet in sneltreinvaart door het parlement worden geloodst.
De motie is opgesteld door Labourlid Keir Starmer en twee dissidenten binnen de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson, Oliver Letwin en Dominic Grieve. In de conceptversie staat dat Johnson om uitstel van de Brexit moet vragen als hij niet binnen een bepaalde termijn een Brexitdeal rondkrijgt.
De parlementariërs kunnen dinsdag in actie komen. Dan keert het Lagerhuis terug van zomerreces. Premier Johnson heeft steeds gezegd dat zijn land op 31 oktober de EU zal verlaten, met of zonder deal. Een meerderheid van de parlementariërs heeft juist duidelijk gemaakt zo’n no-deal Brexit te willen voorkomen.
De tijd dringt voor de tegenstanders van de Brexitkoers van Johnson. Het parlement wordt volgende week voor ruim een maand geschorst in de aanloop naar de troonrede.
Telegraaf 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson riskeert een splitsing van zijn partij. De Conservatieve partijleider eist dat partijgenoten die zich deze week tegen het regeringsbeleid keren uit de partij worden gezet. Ze mogen bovendien niet, als Conservatief, deelnemen aan de volgende verkiezingen.
De beslissing van Johnson verhardt de politieke verhoudingen in het Verenigd Koninkrijk nog eens wat meer. Vorige week joeg hij veel partijgenoten al tegen zich in het harnas door het parlement vanaf volgende week meer dan een maand buitenspel te zetten. Johnson zegde gisteravond laat een voor maandagochtend geplande bijeenkomst met politieke opponenten binnen zijn eigen partij af. Hij had het te druk.
Het dreigement van Johnson om tegenstribbelende Conservatieven uit de partij te zetten is opmerkelijk. In het afgelopen jaar heeft hij zelf diverse malen tegen regeringsvoorstellen gestemd. De voormalige minister van Financiën Philip Hammond, de leider van de door The Daily Telegraph tot ‘saboteurs’ gedoopte Conservatieve tegenstanders van een No Deal Brexit, noemt de maatregel dan ook ‘verbijsterend hypocriet’.
Hij verwacht niet dat hij en zijn medestanders – tenminste 20 Conservatieven – zich iets van het dictaat aan zullen trekken. Ze zullen desnoods als ‘onafhankelijke Conservatieven’ deelnemen aan komende verkiezingen.
De oekaze van Johnson moet gezien worden als een poging om verkiezingen uit te lokken. Als de ruim twintig opponenten uit de partij worden gezet verliest de regering de flinterdunne huidige meerderheid van één zetel in het Lagerhuis. Als er een motie van wantrouwen wordt ingediend zijn verkiezingen onvermijdelijk. Johnson kan deze dan pas uitschrijven voor een moment na 31 oktober.
Voormalig premier Tony Blair spreekt dan ook van een ‘valstrik’. De voormalige Labourleider realiseert zich dat zijn partij met huidig partijleider Jeremy Corbyn zeer kwetsbaar is bij verkiezingen. Dat lijkt ook Johnson te beseffen. In diverse peilingen staan de Conservatieven mijlenver voor op Labour en andere partijen.
Let wel, deze peilingen werden gehouden voordat Johnson de messen binnen zijn eigen partij sleep. Veel Conservatieve kiezers zullen het hem niet vergeven dat hij partij-opponenten als Kenneth Clarke, Philip Hammond en voormalig minister van Ontwikkelingszaken Rory Stewart uit de partij zal stoten.
De maatregel van Johnson komt op een moment dat het Lagerhuis terugkeert van het zomerreces. Naar verwachting zal het Lagerhuis dinsdag debatteren over het verlengen van de onderhandelingen met de EU. Kamervoorzitter John Bercow rekt waarschijnlijk de regels op, waardoor dat voorstel nog voor volgende week, wanneer het parlement opnieuw met reces gaat, kunnen worden doorgedrukt. Johnson tracht dat zo lastig mogelijk te maken.
Telegraaf 02.09.2019 Britse Conservatieve parlementariërs die deze week tegen de regering van premier Boris Johnson stemmen, moeten rekening houden met een zware straf. Zij mogen dan niet meer namens de partij meedoen aan verkiezingen, zegt een hoge bron binnen de regeringspartij tegen de BBC.
Binnen de Conservatieve Partij bestaat verdeeldheid over het te voeren beleid rondom de Brexit. De regering van premier Johnson heeft een flinterdunne meerderheid in het parlement en vreest dat parlementariërs uit de eigen gelederen straks meestemmen met de oppositie, die wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de Europese Unie stapt.
De partijbron zegt dat er nog steeds een kans is op een deal met de EU. Die zou dan tijdens een EU-top op 17 oktober gesloten moeten worden. Volgens de regering kan de Britse onderhandelingspositie worden gesaboteerd door opstandige Conservatieven.
Het Lagerhuis keert dinsdag terug van zomerreces. Dan moeten alle parlementariërs volgens de bron een „simpele keus” maken. „Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn en iedere kans op een deal vernietigen.” Jeremy Corbyn is de leider van Labour, de grootste oppositiepartij.
Premier Johnson heeft naar verluidt een ontmoeting afgeblazen met opstandige partijgenoten. Die had maandag moeten plaatsvinden. Dat maakt het wantrouwen van de rebellen alleen maar groter, zegt een bron rond hun kamp tegen Sky News.
„Deze parlementariërs willen bewijs zien dat een oprechte poging wordt gedaan een deal te sluiten”, aldus de ingewijde. „Het feit dat de premier niet eens bereid is hen te ontmoeten, doet vermoeden dat dat niet het geval is.”
NOS 31.08.2019 Rustig inkomen zit er voor Britse parlementariërs niet in na hun zomervakantie. Als het Lagerhuis dinsdag terugkeert van reces, resten er nog een kleine twee maanden tot de brexit-deadline van 31 oktober. Dat is al krap. En doordat premier Johnson vorige week ook nog aankondigde om het reces te verlengen, is nog maar de helft van het aantal zittingsdagen over.
Daarmee is de kans op een no deal-brexit behoorlijk toegenomen, maar tegenstanders als Labour, de Schotse nationalisten en de Liberaal Democraten zetten toch alles op alles dit te voorkomen. Ook beloofde Lagerhuis-voorzitter John Bercow “tot zijn laatste snik” te vechten tegen een “desastreuze” scheiding zonder afspraken.
Correspondent Tim de Wit legt uit welke middelen de tegenstanders van een no deal-brexit nog hebben:
Via wetsvoorstellen
“Het lijkt erop dat de oppositie hierop gaat inzetten,” zegt De Wit. Met een spoeddebat zullen ze komende week proberen de controle van de Lagerhuisagenda over te nemen, en dus de regie uit handen van de regering te nemen. “De kans is groot dat een meerderheid voor stemt.” Als dat gelukt is, kunnen de partijen zelf wetsvoorstellen indienen: in dit geval dus een wet die een no deal-brexit moet blokkeren. “Ze kunnen zo bijvoorbeeld de regering dwingen om uitstel van de brexit aan te vragen.”
Volgens De Wit zou deze aanpak best haalbaar kunnen zijn voor de no deal-tegenstanders, al is de tijd de grootste tegenstander. Een wetsvoorstel moet door het Lagerhuis én het Hogerhuis. “De regering van Johnson zou het proces kunnen vertragen tot er geen tijd meer is. 9 of 10 september wordt het parlement al opgeschort.”
Om toch wat tijd te winnen, hebben de betreffende parlementariërs al voorgesteld om de komende tijd ook in het weekend parlementaire zittingen te houden. Maar ook daarvoor is eerst een meerderheid nodig.
Vanwege de brexit-ontknoping zullen weer veel ogen gericht zijn op de excentriek Lagerhuis-voorzitter John Bercow. We maakten eerder dit portret:
In het Schotse Edinburgh, het Noord-Ierse Belfast en in Londen lopen op dit moment rechtszaken om het opschorten van het parlement onwettig te laten verklaren.
Deze route leidt niet direct tot het tegengaan van een no deal, maar zou de parlementariërs wel meer tijd geven om via een van de andere twee manieren hun doel te behalen. Vanwege de haast worden de zaken al op dinsdag, woensdag en donderdag behandeld.
Via een motie van wantrouwen
“Dit leek de meest waarschijnlijke en makkelijkste route”, zegt De Wit. De oppositie kan een motie van wantrouwen indienen, waarmee de regering ten val wordt gebracht. Dat zou kans van slagen kunnen hebben, want de regering van Johnson heeft maar een meerderheid van één zetel.
“Er hoeven dus maar een paar boze Conservatieven met de oppositie mee te stemmen – en die zijn waarschijnlijk wel te vinden – en die motie redt het.” Maar de oppositie is het niet eens over wie een interim-regering, die dan zou ontstaan, moet gaan leiden. “Daarmee lijkt deze optie voorlopig minder kans van slagen te hebben.”
Mocht het parlement er niet in slagen om de no deal-optie van tafel te krijgen, dan is een harde breuk met de EU de meest waarschijnlijke uitkomst. Tenzij Brussel Johnson in gesprekken alsnog tegemoet komt om een nieuw akkoord te bereiken, maar die bereidheid heeft de EU tot nu toe nog totaal niet getoond. Zij vinden dat Johnson eerst maar eens zelf met nieuwe alternatieven moet komen.
Twee premiers, tientallen onderhandelingsrondes en drie mislukte Lagerhuis-stemmingen over een deal ten spijt, is de brexit-crisis daarmee nog lang niet opgelost.
NU 31.08.2019 Tienduizenden inwoners van het Verenigd Koninkrijk zijn zaterdag de straat opgegaan om actie te voeren tegen de tijdelijke opschorting van het parlement, meldt The Guardian. Er is veel ophef over het besluit van de Britse premier Boris Johnson vanwege de naderende Brexit.
De protesten vonden plaats op tientallen plekken in het land, onder meer in Manchester, Glasgow, Birmingham en Brighton. De grootste betoging werd gehouden bij Johnsons ambtswoning in Londen.
Er is veel ophef over het besluit van afgelopen woensdag. De demonstranten vinden dat hun nieuwe premier daarmee een ‘no deal-Brexit’ probeert af te dwingen. Een petitie tegen de opschorting van het parlement is bijna 1,7 miljoen keer ondertekend.
Het parlement komt 3 september terug van reces, maar gaat door het besluit van Johnson tussen 9 en 12 september weer naar huis. Het parlementaire jaar begint pas op 14 oktober, waardoor de leden minder tijd hebben om zich over de Brexit te buigen.
Johnson heeft meermaals aangegeven dat het VK uiterlijk 31 oktober de Europese Unie zal verlaten, ook als er geen afspraken zijn gemaakt rondom het vertrek van de Britten. Met die harde opstelling probeert hij Brussel te overreden de onderhandelingen over een uittredingsovereenkomst te heropenen.
Ook in andere Europese steden, zoals Berlijn, gingen Britse expats en andere tegenstanders van de opschorting van het Britse parlement de straat op. (Foto: Reuters)
Weinig beweging in Brussel door de zet van Johnson
Een van de eisen van Johnson is dat de voorgenomen transitieregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, de zogeheten backstop, van tafel gaat. Voor de EU is dat onacceptabel, tenzij de Britten met een alternatieve oplossing komen.
Daar is nog geen teken van. In Brussel stelt men zich afwachtend op, maar wordt een ‘no deal’ inmiddels gezien als de meest waarschijnlijke uitkomst. Afgelopen week werd bekend dat de Britten en de EU twee keer per week gesprekken zullen voeren over de Brexit.
De opschorting van het parlement is niet ongebruikelijk voor een nieuwe premier, die vaak tijd wil hebben om zijn of haar beleid uit te stippelen. Door de timing en praktische gevolgen van Johnsons zet, wordt die door veel Britten gezien als politiek gemotiveerd. Johnson zelf stelt dat hij de democratie verdedigt door de wil van het volk – de Brexit waar het in 2016 voor koos – te voltooien.
Telegraaf 31.08.2019 Duizenden Britten zijn zaterdag in diverse steden de straat opgegaan om te protesteren tegen premier Boris Johnson en diens controversiële stap om het parlement te laten schorsen vlak voor de brexit. De grootste demonstratie was vlak bij Johnsons ambtswoning aan de Londense Downing Street.
De Britse politiek gaat een rumoerige periode tegemoet. Het parlement komt komende week na het zomerreces weer bijeen en de oppositie zal pogingen doen om de schorsing tegen te gaan. Parlementariërs hebben minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit. Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder overeenkomst.
Behalve in Londen waren er demonstraties in onder andere York, Newcastle, Bristol, en Belfast. Het motto van de betogingen was ’stop de coup’. Johnson wordt verweten dat hij met de schorsing de politiek buitenspel zet.
MSN 31.08.2019 Duizenden Britten zijn zaterdag in diverse steden de straat opgegaan om te protesteren tegen premier Boris Johnson en diens controversiële stap om het parlement te laten schorsen vlak voor de brexit. De grootste demonstratie was vlak bij Johnsons ambtswoning aan de Londense Downing Street.
De Britse politiek gaat een rumoerige periode tegemoet. Het parlement komt komende week na het zomerreces weer bijeen en de oppositie zal pogingen doen om de schorsing tegen te gaan. Parlementariërs hebben minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit. Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder overeenkomst.
Behalve in Londen waren er demonstraties in onder andere York, Newcastle, Bristol, en Belfast. Het motto van de betogingen was ‘stop de coup’. Johnson wordt verweten dat hij met de schorsing de politiek buitenspel zet.
NU 30.08.2019 Brexit-onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk zullen in september twee keer per week bijeenkomen om stappen richting een nieuwe deal te zetten, zegt de Britse premier Boris Johnson donderdagavond. Op zijn verzoek wordt “het tempo opgevoerd”.
Het nieuws volgt een dag nadat Johnson een stortvloed van kritiek over zich heen kreeg nadat hij het Britse parlement schorste. Critici vrezen dat hij andere politici buitenspel zet door hen pas op 14 oktober terug te laten keren. Op die manier zou er te weinig tijd zijn om een ‘no deal-Brexit’ later die maand af te wenden.
De nieuwe premier wil met het nieuws aantonen dat de tijd goed gebruikt zal worden om tot een nieuwe deal te komen, maar of dat voldoende zal zijn voor tegenstanders, is niet duidelijk. Een petitie tegen de schorsing van het parlement is inmiddels al meer dan anderhalf miljoen keer ondertekend.
Het is mogelijk dat er, naast de extra ontmoetingen, ook meer ‘technische vergaderingen’ worden georganiseerd. Johnson is nog altijd hoopvol over een nieuwe deal en zegt dat er “alternatieve oplossingen voor de antidemocratische Ierse backstop” zijn.
Een woordvoerder van de Europese Commissie zegt tegen BBC News dat men opnieuw naar de onderhandelingstafel kan gaan en dat de EU altijd bereid is geweest om de Brexit tot een goed einde te brengen. “Maar het Verenigd Koninkrijk moet wel met concrete voorstellen komen.”
Johnson wil de EU per se verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het heikelste punt is de zogeheten backstop, waarmee de EU wil voorkomen dat er een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat.
Als noodoplossing staat er in het terugtredingsakkoord dat als er geen oplossing wordt gevonden voor de Ierse grens, de Britten in de Europese douane-unie blijven. Het VK zou geen eigen handelsverdragen kunnen sluiten en blijft afhankelijk van het Europese handelsbeleid.
NOS 30.08.2019 De Britse regering moet de beslissing om het Lagerhuis langer met reces te sturen in drie rechtszaken verdedigen. Er worden procedures voorbereid in Noord-Ierland, Schotland en Engeland.
Er is felle kritiek op de beslissing van premier Johnson om het parlement van 9 september tot 14 oktober met reces te sturen. Critici zeggen dat er dan geen tijd meer is om grondig te debatteren over het vertrek uit de Europese Unie, dat Johnson op 31 oktober wil laten plaatsvinden. Zelf zegt Johnson dat er tijd genoeg is om te vergaderen over de voorgenomen brexit.
In een spoedprocedure in Schotland werd vanochtend gevraagd om de beslissing van Johnson te verwerpen. Maar de rechter vond het niet nodig om onmiddellijk in te grijpen en wil de argumenten van beide partijen volgende week uitgebreid horen.
Een woordvoerder van de Britse regering zegt blij te zijn met die beslissing en denkt dat het proces waarschijnlijk nog tot 9 september zal doorlopen, als het reces al is ingegaan.
Kans op goede deal kleiner
De twee andere zaken, in Noord-Ierland en Londen, dienen volgende week. Bij de laatste zaak heeft de Britse oud-premier John Major zich gevoegd. “Ik wil de rechtbank helpen vanuit het perspectief dat ik in de regering heb gezeten als minister en premier.”
Premier Johnson zegt in een reactie dat zijn tegenstanders met hun proces de kans op een goede deal met Brussel verkleinen.
Elsevier 30.08.2019 De Britse premier Boris Johnson lijkt toch open te staan voor gesprekken met de Europese Unie. Donderdagavond liet hij weten het tempo van de Brexitonderhandelingen op te voeren. De onderhandelaars zijn van plan elkaar twee keer per week te ontmoeten. Intussen worden steeds meer rechtszaken tegen Johnsons plannen aangespannen.
De uitspraken van Johnson zijn een positief teken voor de Britten die vrezen voor een no-deal Brexit, een vertrek uit de Europese Unie (EU) zonder akkoord met de resterende 27 lidstaten. Johnson leek daarvoor afgelopen week voorbereidingen te treffen. Hij schortte het parlement op, waardoor minder tijd overblijft om te discussiëren over de Brexit, die staat gepland op 31 oktober 2019.
Johnson wil ‘backstop’ van tafel
Johnson zegt ‘bemoedigd te zijn’ door gesprekken met zijn Europese tegenhangers. Volgens de Britse premier is aan beide kanten van Het Kanaal bereidheid te praten over een nieuw akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. Johnson hoopt dat ook de Europese Unie daaraan meewerkt: ‘Het is voor beide partijen tijd om het tempo te versnellen.’
Een concrete afspraak is het plan dat de onderhandelaars twee keer per week met elkaar om tafel gaan zitten. Die gesprekken zullen vooral over de zogenoemde backstop gaan. Johnson hekelt dat onderdeel van de Brexit-afspraken die zijn voorganger, Theresa May, met Brussel had gemaakt.
De afspraak over de backstop moet voorkomen dat er grenscontroles worden ingevoerd tussen Ierland en Noord-Ierland. Die afspraak treed pas inwerking als de Britten zonder handelsakkoord de Europese Unie verlaten.
Voor Johnson is de backstop een breekpunt in de onderhandelingen. Als dat niet verandert, wil hij geen akkoord sluiten met de EU. De Europese Unie liet eerder weten open te staan voor alternatieve plannen van Johnson.
Labour woedend over geschorst parlement
Intussen neemt de druk op Johnson toe. Een van zijn voorgangers Gordon Brown zei vrijdag dat Johnson de Grondwet van het land versnippert. Opvallende beeldspraak, want het Verenigd Koninkrijk heeft geen geschreven Grondwet. Volgens de voormalige premier moet Johnson het land juist verenigen, in plaats van het uit elkaar te scheuren.
Brown is net als andere Labourpolitici verbolgen over Johnsons besluit het parlement te schorsen. Johnson kreeg afgelopen woensdag toestemming van de Britse koningin om het parlement van medio september tot 14 oktober te schorsen. Daardoor hebben Britse parlementariërs minder tijd om bijvoorbeeld wetten aan te nemen die een Brexit zonder handelsakkoord voorkomen.
Protesten in grote steden gepland
Jeremy Corbon noemde Johnsons besluit ‘onacceptabel’. De Labourleider heeft zijn steun uitgesproken voor de demonstratieplannen van Momentum, een jeugdbeweging van de Labourpartij die heeft opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid en massale demonstraties.
Vanaf zaterdag wil Momentum het dagelijks leven in tien grote steden tot stilstand brengen. De beweging heeft honderdduizenden aangespoord de straat op te gaan. Een van de organisatoren hoopt op ‘radicale actie’ van de anti-Brexitsupporters. Momentum wil dat demonstranten bruggen en straten in steden als Londen, Manchester en Glasgow blokkeren.
Rechter wijst eerste verzoek af
Naast de straatprotesten hoopt een aantal politici de plannen van Johnson via de rechter te dwarsbomen. Een eerste poging daartoe van 75 parlementariërs heeft een Schotse rechter voorlopig afgewezen. Volgende week volgt een definitief besluit.
Voormalig premier John Major, lid van de Conservatieven, maar voor lidmaatschap van de Europese Unie, steunt ook een rechtszaak tegen Johnson. Major steunt een zaak die de Britse zakenvrouw en activiste Gina Miller heeft aangespannen. Zij voert al langer actie tegen een mogelijke no-deal Brexit. Haar rechtszaak komt vermoedelijk op 5 september 2019 voor.
Telegraaf 30.08.2019 Naast de binnenlandse juridische en politieke aanvallen op de plannen van Boris Johnson is de premier van Engeland nu ook zwaar onder vuur komen te liggen vanuit het buitenland.
Ierland beschuldigde de premier ervan ’totaal onredelijk’ te zijn met zijn eis tot afschaffing van de backstop en ook Duitsland voegde zich in het koor van critici met de vraag wanneer Londen nu eindelijk met de zo lang beloofde ’alternatieve mogelijkheden’ voor die backstop op de proppen komt.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei dat Johnson „heel goed weet” dat zijn eisen onredelijk zijn en dat de EU daar nooit mee akkoord kan en zal gaan. Zijn Duitse collega Heiko Maas voegde daaraan toe dat het hoog tijd wordt dat Londen nu eens „concrete voorstellen” op tafel legt. De Britten stellen echter dat er reeds voorstellen zijn gedaan.
Volgende week belooft de apotheose te worden van de Battle of Brexit. Op drie september dient bij een Schotse rechtbank de eis tot intrekking van de schorsing van het parlement, eenzelfde zaak dient twee dagen later in Engeland en nog een dag later in Noord-Ierland.
Al die zaken kunnen in zeer korte tijd op het bordje komen te liggen van het Opperste Gerechtshof in Londen die bij zaken van ’het grootst mogelijke constitutionele belang’ zo snel als mogelijk uitspraak doet.
Teruggefloten
Volgens Robert Blackburn, professor in constitutioneel recht in King’s College, is het heel goed mogelijk dat Johnson door de rechters wordt teruggefloten en zijn voorstel tot verlenging van de schorsing van het parlement moet inslikken.
Ook volgende week, op dinsdag 3 september, komt het parlement weer voor het eerst bijeen. Parlementariërs hebben dan twee opties, ofwel de regering Johnson met een motie van wantrouwen ten val brengen ofwel proberen een wet aan te nemen die verbiedt dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal uit de EU stapt. Het lijkt erop dat die laatste variant de voorkeur heeft van de tegenstanders van een No Deal.
Telegraaf 30.08.2019 De Europese Commissie wacht nog op concrete voorstellen die de patstelling rond het akkoord over het Britse vertrek uit de EU kunnen doorbreken. Van de Britse Brexit-onderhandelaar David Frost wordt met name verwacht dat hij alternatieven voor de backstop aandraagt, zei een woordvoerster vrijdag. Die moeten wel in overeenstemming zijn met het terugtrekkingsakkoord, herhaalde zij.
Frost was deze week in Brussel voor technische besprekingen, die volgende week worden voortgezet. De frequentie wordt opgevoerd naar twee keer per week. „Wij hebben altijd gezegd dat onze deur open blijft staan”, aldus de zegsvrouw.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken is benieuwd naar de voorstellen. Hij sprak vrijdag in Helsinki met zijn Britse ambtgenoot Dominic Raab om daar navraag naar te doen. Een Brexit zonder afspraken zou heel negatief zijn voor het Verenigd Koninkrijk, maar ook voor Europa, herhaalde Blok. „Maar we hebben nog tijd, die moeten we wijs gebruiken.”
Den Haag
Blok gaf aan dat het probleem rond de Ierse grens niet kan worden opgelost als niet ook naar de details wordt gekeken. Aan het bestaande terugtrekkingsakkoord wordt niet getornd, zei hij over het bekende EU-standpunt.
De Britse voormalig premier Gordon Brown heeft ondertussen in een toespraak hard uitgehaald naar Boris Johnson en diens voornemen het parlement langdurig te schorsen.
Tijdens een toespraak voor een Schotse denktank vroeg Brown zich af wat er na de Brexit overblijft van het Verenigd Koninkrijk. „Pas vier weken premier en Boris Johnson verscheurt niet alleen de grondwet maar rijt het land uiteen zonder plan om de mensen te verenigen”, zei Brown volgens de nieuwssite Politico.
Schotland zit volgens Brown klem tussen „twee extreme en verdelende opties.” „Schotland zit nu gevangen tussen twee vormen van nationalisme: die van Johnson, die anti-Europees is en de Schotse belangen negeert, en die van Nicola Sturgeon, die nu zo’n hardliner is dat ze voorstelt uit de Britse douane-unie en uit de Britse markt te stappen en de Britse pond wil lozen”, verwees Brown naar de Schotse premier. „Dit gaat nu over het overleven van het Verenigd Koninkrijk.”
AD 30.08.2019 De Europese en Britse onderhandelaars zullen in september twee keer per week bijeenkomen om een akkoord te proberen bereiken over de voorwaarden rond het vertrek van de Britten uit de Europese Unie. Daarnaast worden er mogelijk ook nog ‘technische vergaderingen’ aan de agenda toegevoegd. Dat heeft het Britse ministerie dat belast is met de brexit donderdag laten weten.
,,Hoewel mijn gesprekken met de Europese leiders van de afgelopen weken mij hoopvol hebben gestemd over de bereidheid om te praten over alternatieve oplossingen voor de antidemocratische Ierse backstop, is het nu tijd dat beide partijen het tempo opdrijven’’, zei de Britse premier Boris Johnson in een communiqué.
De backstop houdt in dat het volledige Verenigd Koninkrijk in de Europese douane-unie blijft indien er geen betere oplossing wordt gevonden om de herinvoering van grenscontroles tussen het Britse Noord-Ierland en de EU-lidstaat Ierland te vermijden. Johnson wil echter van de backstop af omdat hij vreest dat die vangnetoplossing zijn land voor jaren kan vastketenen aan de douane-unie, en een lid van de douane-unie kan geen eigen vrijhandelsakkoorden sluiten.
,,Extra vergaderingen en gesprekken zijn nodig, willen we voor ons vertrek op 31 oktober nog een overeenkomst bereiken’’, aldus Johnson. De Britse premier heeft in het verleden al verschillende keren gezworen dat Groot-Brittannië op die datum de EU verlaat, of dat nu mét of zonder deal is.
MSN 30.08.2019 Frankrijk gaat voor de deadline van de brexit een maand lang proefdraaien met de verwerking van grensoverschrijdend verkeer om bedrijven goed voorbereid te laten beginnen aan het tijdperk zonder Groot-Brittannië in de Europese Unie.
“Gedurende een maand zullen we voor een groot aantal bedrijven doen alsof de brexit al een feit is. We gaan een soort van generale repetitie houden zodat we klaar zijn eind oktober”, zei Gerald Darmanin, de Franse minister van Financiën. Ongeveer zevenhonderd extra douanebeambten zijn aangesteld. Bedrijven moeten daarnaast bij de douane van tevoren online aangifte doen van goederen die de grens over moeten naar Groot-Brittannië.
Bedrijven zijn reeds gewaarschuwd voor lange wachttijden voor vrachtwagens die goederen vervoeren tussen het vasteland van Europa en Groot-Brittannië. Frankrijk exporteert onder meer grote hoeveelheden wijn, andere alcoholische dranken en zuivelproducten naar het land.
MSN 30.08.2019 De Britse premier Boris Johnson mag voorlopig doorgaan met zijn plan om het Britse parlement te schorsen. Een eerste poging om de schorsing te verhinderen is afgeschoten door een rechter in Schotland.
De rechter wil eerst inhoudelijke argumenten horen op een hoorzitting die gepland staat voor volgende week. Het is dus zeker nog geen definitieve uitspraak. Sterker nog, de rechtszaak is amper begonnen. .
Woensdag besloot premier Johnson het parlement te schorsen in aanloop naar de Britse troonrede, die op 14 oktober gehouden zal worden. In principe is het niet gek dat het Britse Lagerhuis om deze reden wordt geschorst, maar de timing maakt veel Britten woedend.
Op 31 oktober verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie en het is nog totaal onduidelijk onder welke omstandigheden dat gaat gebeuren. Omdat Johnson hoe dan ook op 31 oktober de EU wil verlaten – deal or no deal – was er al weinig tijd om tot een compromis te komen in het Lagerhuis. Uitgerekend nu kiest premier Johnson ervoor het parlement voor vijf weken te schorsen.
Weinig tijd
Omdat de schorsing van het parlement al ingaat op 10 september, is er weinig tijd over. De Schotse Lagerhuisleden die de rechtszaak hadden aangespannen, hadden de rechter daarom gevraagd om een tussenvonnis. Daarmee zou de schorsing van het Britse parlement eventueel kunnen worden teruggedraaid.
De rechter weigert zo’n tussentijds oordeel te geven. Wel vervroegt hij de eerste zitting van vrijdag 6 september naar dinsdag 3 september 2019.
No-deal doordrukken
De Schotse Lagerhuisleden die de zaak hebben aangespannen, vinden het besluit van Johnson ongrondwettelijk. Net als veel andere Britten zien zij er een poging in het parlement buitenspel te zetten, zodat Johnson een no deal-brexit erdoorheen kan drukken.
Johnson ontkent dat dit het geval is. Hij houdt vol dat de schorsing simpelweg nodig is om de beleidsplannen voor het nieuwe parlementaire jaar uit te werken.
Er lopen in het Verenigd Koninkrijk nog twee rechtszaken om de schorsing van het parlement te blokkeren. De eerste is aangespannen door activiste Gina Miller, een prominente tegenstander van de brexit. Zij heeft een verzoek ingediend bij de High Court of Justice om het schorsingsplan van Johnson juridisch te beoordelen.
Volgens haar vormt het plan een inbreuk op de soevereiniteit van het parlement. Miller boekte al eerder succes bij de rechter. Ze wist af te dwingen dat de regering-May het parlement moest betrekken bij haar beslissing om Artikel 50 in te roepen. De zaak die ze in Londen tegen de schorsing voert, wordt gesteund door onder anderen oud-premier John Major en dient volgende week.
Ook in Noord-Ierland loopt een rechtszaak. Daar hoort een rechtbank vandaag de advocaten van een groep activisten die tegen een no deal-brexit pleiten.
MSN 30.08.2019 De Britse voormalige premier John Major gaat naar de rechter om te voorkomen dat Boris Johnson het parlement langdurig schorst. “Ik heb beloofd dat ik een rechterlijk oordeel zou vragen als de premier het parlement langdurig schorst om te voorkomen dat parlementariërs zijn brexitplannen dwarsbomen”, schrijft Major in een verklaring die online is gezet.
Major zegt zich te voegen in een zaak die de activiste Gina Miller al heeft aangespannen omdat de schorsing al over een week kan ingaan. “Ik wil de rechtbank adviseren vanuit mijn ervaring in de regering als minister en premier, en ook omdat ik vele jaren lid ben geweest van het Lagerhuis.”
Het parlement wordt op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 29.08.2019 De Britse premier Johnson ligt zwaar onder vuur nu hij het parlement wekenlang buitenspel heeft gezet. Johnson stelde de opening van het parlementaire jaar, via de ’Queens speech’, uit tot 14 oktober 2019. De regering wil zo bewegingsvrijheid creëren om over een nieuwe vertrekovereenkomst met de EU te onderhandelen. Mocht dat mislukken dan heeft Johnson het vrijwel onmogelijk gemaakt dat een Brexit zonder overeenkomst kan worden voorkomen.
Het is heel goed mogelijk dat Johnson zijn hand nu heeft overspeeld. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de petitie die via internet kan worden ondertekend en waar inmiddels meer dan een miljoen Britten hun afschuw over de ’coup’ van Johnson hebben geëtaleerd. Zo’n petitie heeft niet meteen veel politieke invloed, al moet het nu tijdelijk buitenspel gezette parlement het op een gegeven moment wel bespreken.
Ⓒ AP
De woedende reactie van oppositieleden en talloze prominente Conservatieven, maakt echter duidelijk dat er wel degelijk sprake is van een politieke crisis. Maar ook dat is feitelijk niet anders dan wat de afgelopen jaren al gaande was.
Aan de ene kant is er de bereidheid om de uitslag van het Brexit-referendum ter harte te nemen. Maar daar houdt de eenduidigheid op. Het Lagerhuis heeft de door de vorige regering overeengekomen vertrekovereenkomst drie keer naar de pullenbak verwezen. Maar het heeft in talloze stemrondes ook geen alternatief weten te bedenken, laat staan een alternatief dat acceptabel zou zijn voor de EU.
Risico’s
Het buitenspel zetten van het parlement past wel bij de roekeloze Johnson. Hij vergelijkt zichzelf graag met zijn politieke held Winston Churchill. Volgens zijn vele criticasters is dat onzinnig, maar waar het gaat om het nemen van risico’s heeft Johnson zeker iets van Churchill. Maar Johnson zit nog in een fase van zijn leven waarin Churchill steevast stevig op zijn vingers werd getikt voor de risico’s die hij nam.
Sommige Britse commentatoren spreken van een ’constitutionele crisis’. Dat is wat overdreven. De Britse regering heeft, ter voorbereiding van de jaarlijkse troonrede (Queen’s Speech) het volle recht om de activiteiten in het Lagerhuis tijdelijk te staken. Dat het nu wat langer duurt dan normaal is volgens de regering billijk gezien het feit dat het parlement diverse weken niet bijeen zou komen vanwege de jaarlijkse partijcongressen.
Spierballentactiek
Crucialer is dat het verzet van de oppositie is verhevigd door de spierballentactiek van de regering. De tegenstanders van een No Deal Brexit konden het lange tijd niet eens worden over een gezamenlijke strategie. In de hoek gedreven door de regering Johnson is het nu waarschijnlijk dat er volgende week al een motie van wantrouwen wordt ingediend. Het is ook niet langer uitgesloten dat er in de weken daarna een tijdelijke nieuwe regering wordt gevormd die uitstel moet aanvragen aan de EU en nieuwe verkiezingen moet uitschrijven.
Intussen borrelt ook een nieuw alternatief op. Na de troonrede op 14 oktober 2019 staat niets het parlement meer in de weg om de ’oude’ vertrekovereenkomst van May nog eens in stemming te brengen. Kamervoorzitter John Bercow had immers verboden om deze in het ’vorige’ parlementaire jaar nogmaals in te dienen. Als de nood eind oktober aan de man komt kan een flink deel van de Labourpartij alsnog instemmen met dit voor hen meer acceptabele alternatief dan een vertrek zonder overeenkomst.
Telegraaf 29.08.2019 ‘Goedgekeurd’, met die simpele woorden gaf de Britse koningin Elizabeth toestemming voor het tijdelijk opbreken van het Britse Lagerhuis. Deze drieste actie van de regering heeft tot enorm woede geleid in het Verenigd Koninkrijk. Talloze parlementariërs vonden dat de koningin het verzoek van premier Boris Johnson had moeten weigeren.
Dat deed Elizabeth dus niet. Met haar ruim 65 jaar ervaring als staatshoofd begrijpt ze beter dan wie ook dat haar rol in een constitutionele monarchie beperkt is. De leider van de partij die een meerderheid heeft wordt premier. Een simpel ‘goedgekeurd’ is het enige wat van de koningin wordt vernomen, als er al iets van de strikt geheime conversaties met het staatshoofd naar buiten glipt.
Genegeerd
Zeker in het Brexit-dossier, dat het land tot op het bot verdeelt, kan Elizabeth zich niet veroorloven om een standpunt in te nemen. Ze werd in verlegenheid gebracht toen de krant The Sun in de aanloop naar het Brexit-referendum in 2016 onthulde dat de koningin zich in kleine kring als voorstander van het Britse EU-vertrek had uitgelaten. Het bericht werd bevestigd noch ontkend, maar simpelweg genegeerd. De koningin spreekt zich nu eenmaal niet uit over politiek.
Toch kan ze het de komende weken lastig krijgen. Wat gaat de koningin doen als een meerderheid van het Lagerhuis instemt met een motie van wantrouwen tegen de regering, maar premier Boris Johnson simpelweg weigert te vertrekken? Of wat zal ze doen als het Lagerhuis een wet aanneemt waarbij een vertrek zonder overeenkomst wordt verboden, maar de regering deze wet niet ter goedkeuring aan de koningin voorlegt?
Nachtmerrie
Het zijn nachtmerriescenario’s voor een staatshoofd dat, in tegenstelling tot haar veel loslippiger echtgenoot Philip en haar milieu-activistische zoon Charles, zich kan beroepen op een leven lang onberispelijk gedrag. Het enige moment dat ze van haar voetstuk leek te vallen, was toen ze koninklijk koel reageerde op het overlijden van de ‘people’s princess’ Diana. Maar dat werd haar al snel vergeven.
De komende weken worden dus lastig. Elizabeth zal zich net zo formeel opstellen als normaal. Ze zal het advies van haar ministers, en vooral dat van premier Boris Johnson volgen. Het is aan hen, en dus vooral aan Johnson om te voorkomen dat het staatshoofd in de problemen wordt gebracht.
Ongebruikelijk
Dat is niet gegarandeerd. Johnson heeft de reputatie om conventies aan zijn laars te lappen. Dat bleek deze week bij het ongebruikelijk lang opbreken van het Lagerhuis. Wie weet wat hij nog meer in petto heeft. De koningin wacht bezorgd af, maar zal het gedrag minzaam blijven goedkeuren. Ze kan niet anders.
NU 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd woensdag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij “voldoende” Brexit-uitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de Europese Unie helemaal niet meer doorgaat. De huidige deadline is 31 oktober 2019; dat is over 64 dagen.
Het vertrek uit de EU is zeer omstreden: bij het referendum koos een nipte meerderheid van 52 procent van de stemmers vóór het verlaten van de unie.
De vorige Britse premier Theresa May wist in het parlement voor geen enkel scenario een meerderheid te vinden. Haar deal met de EU werd meerdere malen weggestemd.
Johnson wil de EU per se verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november 2019 verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober 2019 zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het parlement is op verzoek van de nieuwe premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over.
Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de Brexit. Pas op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is twee weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Buiten het parlement verzamelden zich honderden demonstranten
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven “aantrekkelijke plannen” te maken. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen die een ‘no deal-Brexit’ moeten voorkomen bespreekbaar te maken.
Buiten het parlement verzamelden zich woensdagavond honderden demonstranten. De oppositie spreekt van een “coup” door Johnson. John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering-Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. De achterdeur in de wet waar Johnson zich op beroept, is in vier eeuwen niet gebruikt.
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
‘Heropenen onderhandelingen kan nu niet meer’
Ook de oppositie is niet te spreken over de zet van Johnson. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. De Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deden hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstopregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog voor beschikbaar zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 29.08.2019 De schorsing van het Britse parlement heeft tot veel protest geleid. Mensen zijn de straat op gegaan en een petitie is al meer dan 1,1 miljoen keer ondertekend. De vraag is hoeveel zin het massale protest heeft, zegt correspondent Tim de Wit.
Politici dreigden meteen al naar de rechter te stappen als reactie op de stap van premier Johnson. Volgens critici schorst Johnson het parlement langer dan normaal om een no-deal-brexit te forceren. Het parlement buitenspel zetten zou “ondemocratisch” zijn. Door de schorsing zou er voor het Lagerhuis te weinig tijd overblijven om over de brexit te debatteren.
Ook in de media wordt er flink naar de premier uitgehaald. “Boris Johnson heeft een bom laten ontploffen onder het constitutionele stelsel van het Verenigd Koninkrijk”, begint het hoofdredactioneel commentaar van de Financial Times. “Dit is een onverdraaglijke poging om het parlement het zwijgen op te leggen.” Het gebeurt niet vaak dat de invloedrijke en conservatieve zakenkrant zo uithaalt.
Dat het Lagerhuis voor bepaalde tijd geschorst wordt is niet ongewoon, maar op zo’n belangrijk moment is dat nog nooit gebeurd.
Volgens de premier blijft er genoeg tijd over, maar tegenstanders zijn hier niet gerust op. Er werd gisteravond een demonstratie gehouden. Een groot aantal mensen liep van het parlement naar Downing Street, naar de ambtswoning van de premier. Demonstranten riepen “stop de coup”, en droegen anti-brexit spandoeken en Europese vlaggen mee.
Gisteravond kwamen er zo’n 10.000 mensen op een spontane demonstratie in Londen af:
‘De schorsing is een belediging voor de democratie’
Ook op sociale media is het tegengeluid losgebarsten. Op Twitter zijn de hashtags #AbolishTheMonarchy en #StopTheCoup trending. Beelden van de protesten worden veelvuldig gedeeld, en veel mensen uiten hun zorgen. Acteur Hugh Grant bijvoorbeeld is woedend:
Hugh Grant @HackedOffHugh
You will not fuck with my children’s future. You will not destroy the freedoms my grandfather fought two world wars to defend. Fuck off you over-promoted rubber bath toy. Britain is revolted by you and you little gang of masturbatory prefects. https://t.co/Oc0xwLI6dI
“Toch denk ik dat Johnson dit protest allemaal naast zich neerlegt. In alle eerlijkheid hebben we dit ook al vaker gezien”, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Er zijn meerdere van dit soort petities geweest. Eerder was er een om artikel 50 in te trekken, het wetsartikel om uit de EU te treden. Die werd 6 miljoen keer ondertekend, maar daar is ook niets mee gedaan.”
Nu verwacht hij ook niet dat de regering van mening zal veranderen. “Dit laat zien hoe verdeeld Groot-Brittannië nog altijd is. Dit laat zelfs zien dat Johnson, nog meer dan May, weinig moeite heeft om dit soort plannen door te zetten. Hij vindt het niet erg om keihard de strijd aan te gaan met het parlement.”
Volgende week keert het Lagerhuis terug van het zomerreces. Vanaf 9 september begint dan opnieuw een reces, dat tot 14 oktober zou moeten duren. Het parlement zou tussen 13 september en 8 oktober al met reces zijn vanwege partijbijeenkomsten, maar daar wil Johnson dus enkele dagen aan toevoegen.
Johnson zegt dat de brexit hoe dan ook doorgaat op 31 oktober, bij voorkeur met een uittredingsakkoord met de Europese Unie, maar desnoods zonder deal. Een meerderheid van het Lagerhuis wil niet dat dat laatste gebeurt.
AD 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd gistermiddag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij ‘voldoende’ brexituitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de EU helemaal niet meer doorgaat. De huidige brexitdeadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het parlement is op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 29.08.2019 Groot-Brittannië staat op z’n kop nu Boris Johnson het parlement 5 weken lang buitenspel heeft gezet. En dat terwijl de datum van de Brexit nadert. DFT-columnist Martin Visser legt uit waarom de premier dit zou willen.
MSN 29.08.2019 De Britse premier Boris Johnson maakte woensdag bekend dat hij het Britse parlement tijdelijk wil sluiten. De oppositie is woest. Ze denken dat Johnson een zogenoemde no deal-Brexit wil doordrukken, waarbij het VK de Europese Unie zonder afspraken verlaat en er wederzijds invoerheffingen komen.
Termen als een ‘Britse coup’ vallen al. Ook diverse partijgenoten van Johnson vinden de handelwijze van de Conservatieve premier en felle Brexiteer ondemocratisch.
Koningin Elizabeth II stemde in met het verzoek van Johnson om de opening van het parlementaire jaar een paar weken uit te stellen. Daarmee kunnen parlementsleden veel minder invloed uitoefenen op het Brexit-proces. Ze hebben simpelweg heel weinig tijd door een extra reces dat medio oktober eindigt. Dat is twee weken voor de officiële Brexitdatum van 31 oktober.
Maar is Johnson echt van plan om het democratische proces in het Verenigd Koninkrijk te dwarsbomen? Of heeft hij een geheime agenda om zijn machtspositie te versterken?
Johnson wil de Brexit hoe dan ook laten doorgaan
Het geplande vertrek van het VK uit de Europese Unie al is twee keer uitgesteld, nadat Britse parlementsleden weigerden de terugtrekkingsovereenkomst te ratificeren.
Voormalig premier Theresa May had zo’n overeenkomst gesloten met de Europese leiders, maar wist de overeenkomst niet door het Britse parlement te loodsen. Ze trad afgelopen juni af als leider van de Conservatieve Partij en moest het veld ruimen als premier.
Johnson, die de campagne voor Brexit in 2016 mede aanvoerde, heeft als opvolger van May beloofd de Brexit per eind oktober te laten doorgaan. Koste wat kost, zelfs als er een ‘no-deal Brexit’ zou komen.
Maar Johnson heeft een minderheidsregering geërfd van Theresa May. Om de Brexit-belofte te laten slagen staan voor hem maar twee opties open.
Nieuw akkoord met de EU of no deal-Brexit
De eerste optie is opnieuw te onderhandelen met de Europese Unie en vervolgens binnen enkele weken een nieuwe overeenkomst te sluiten die wel door het Britse parlement komt. De kans dat dit lukt is zeer klein.
Er is weinig tijd meer om te komen tot een nieuwe overeenkomst met de EU. Er is onder Europese leiders weinig bereidheid om in te stemmen met de eisen van Johnson om de controversiële noodregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland uit de Brexit-overeenkomst te halen. Het is daarmee vrijwel uitgesloten dat Johnson een nieuwe deal door het parlement zou kunnen loodsen.
De tweede optie voor Johnson om de belofte van de Brexit in te lossen is om de tijd weg te laten tikken. Als de laatste Brexit-verlenging op 31 oktober voorbij is, zou het VK de EU kunnen verlaten zonder overeenkomst.
Een no deal-Brexit is eigenlijk de enige optie voor Johnson. Maar Britse parlementsleden hebben al diverse keren tegen een no deal-Brexit gestemd. Ze zijn bovendien van plan wetgeving aan te nemen die het onmogelijk moet maken voor Johnson om door te gaan met een no deal-Brexit.
Johnsons besluit om het parlement te schorsen is het duidelijkste signaal tot nu toe dat hij van plan is om zijn belofte om de EU op 31 oktober met of zonder overeenkomst te verlaten, na te komen.
De derde optie: Johnson stuurt aan op nieuwe verkiezingen
Volgens deze theorie zijn de dreigementen van de premier om een Brexit zonder deal door te drukken, bedoeld om parlementsleden ertoe aan te zetten om eind oktober het vertrek van het VK uit de Europese Unie te blokkeren.
Toen May nog premier was, durfden haar tegenstanders het wel aan haar deal met de EU te verwerpen. Ze geloofden niet in haar dreigementen om het Verenigd Koninkrijk uit de EU te halen zonder een deal.
Johnsons belofte om de EU ook zonder deal te verlaten maakt het spel anders. Parlementsleden kunnen overgaan tot dramatische actie om Johnson tegen te houden. Ze kunnen wetgeving aannemen om de Brexit te blokkeren, of een motie van wantrouwen indienen tegen Johnsons regering.
Premier Johnson zou parlementsleden op kunnen zadelen met de schuld voor het stoppen van een no deal-Brexit. Eigenlijk wil Johnson die zelf ook niet. Hij zit niet te wachten op een chaotisch vertrek uit de EU, waar hij zelf de schuld van zou krijgen.
Bij een motie van wantrouwen tegen zijn regering kan Johnson aansturen op snelle algemene verkiezingen. Oppositieleiders zouden dan de zondebok zijn. Zij zouden ‘de stem van 17,4 miljoen mensen negeren’. De stem van mensen die achter de Brexit staan.
Zo’n plan van Johnson om de oppositie zwart te maken en zelf de vruchten te plukken en sterker uit verkiezingen te komen, zou zomaar kunnen werken.
Ondanks de verontwaardiging over het besluit van Johnson om het parlement tijdelijk te schorsen, blijft het feit dat parlementsleden meer dan drie jaar de tijd hebben gehad om een oplossing te vinden voor de Brexit. Tot nu toe zonder resultaat.
Als parlementsleden geen no deal-Brexit willen, kunnen ze ofwel een Brexit-deal met de EU goedkeuren, of het hele project annuleren.
Tot nu toe is er voor geen enkele variant een meerderheid te vinden in het Britse Lagerhuis. Hoe langer het duurt voordat er een parlementaire meerderheid voor een Brexit-oplossing, hoe groter de kans dat Johnson de touwtjes in handen neemt.
MSN 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd woensdag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij “voldoende” Brexit-uitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de Europese Unie helemaal niet meer doorgaat. De huidige deadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het vertrek uit de EU is zeer omstreden; bij het referendum koos een nipte meerderheid van 52 procent van de stemmers vóór het verlaten van de unie.
De vorige Britse premier Theresa May wist in het parlement voor geen enkel scenario een meerderheid te vinden. Haar deal met de EU werd meerdere malen weggestemd.
Johnson wil de EU perse verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het parlement is op verzoek van de nieuwe premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over.
Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de Brexit. Pas op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is twee weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Buiten het parlement verzamelden zich honderden demonstranten
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal’-Brexit moeten voorkomen.
Buiten het parlement verzamelden zich woensdagavond honderden demonstranten. De oppositie spreekt van een ‘coup’ door Johnson. John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. De achterdeur in de wet waar Johnson zich op beroept, is in vier eeuwen niet gebruikt.
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
‘Heropenen onderhandelingen kan nu niet meer’
Ook de oppositie is niet over de zet van Johnson te spreken. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. Ook de Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deed hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 28.08.2019 Schandalig en ondemocratisch, zeggen de brexit-tegenstanders. Dat is onzin, zeggen de voorstanders, want het mag volgens de regels. Dit zijn in een notendop de reacties op de langere schorsing van het Britse parlement, op aansturen van premier Johnson.
Van 9 september tot 14 oktober gaat het Britse parlement straks met reces. In plaats van de geplande 14 september tot en met 8 oktober. Er zijn dus minder zittingsdagen over, en daarmee is het voor het parlement lastiger geworden een no-deal-brexit te voorkomen.
Johnson heeft altijd gezegd: op 31 oktober verlaten we de EU. Met of zonder deal.
Wat wil Johnson hiermee bereiken?
“Welke strategie er precies achter deze zet van Johnson zit, is niet duidelijk”, zegt correspondent Suse van Kleef. “Misschien wil hij -zoals critici zeggen- er inderdaad op deze manier een no-deal-brexit doorheen duwen. Mogelijk wil hij de druk verhogen op het parlement, om zo eindelijk een keuze te maken tussen deal of no deal.”
“Of hij probeert een motie van wantrouwen te forceren, waarna hij verkiezingen kan uitschrijven in de hoop een mandaat te krijgen van de Britse kiezer. Er wordt een hoop gespeculeerd, maar het fijne weten we er niet van.”
Wat maakt deze schorsing bijzonder?
Het parlement schorsen, prorogation, is niets nieuws. Het is de afsluiting van de lopende parlementssessie, waarna een nieuwe begint met de Queen’s Speech, de troonrede. Vervolgens begint het nieuwe politieke jaar met een nieuwe agenda.
Dit gebeurt normaliter elke herfst. Maar de huidige sessie loopt sinds juni 2017 – de langste in bijna 400 jaar tijd. En volgens Britse media is het ongekend in de moderne tijd dat de schorsing vijf weken duurt.
“Ook voor deze brexit-situatie bestaat er geen blauwdruk”, aldus Suse van Kleef.
Meestal duurt het een week. Maar doordat Johnson zijn schorsing samentrekt met het drieweekse reces voor partijconferenties en er aan de voor- en achterkant nog wat dagen aan toevoegt, ligt het parlement ineens heel lang achter elkaar stil.
De timing is ook bijzonder. Van Kleef: “Het parlement vijf weken schorsen is zeer opmerkelijk als je bedenkt dat het Verenigd Koninkrijk in een politieke crisis verkeert. En de komende twee maanden ongelofelijk belangrijke beslissingen moet nemen over brexit.”
Wat zijn de reacties?
Oppositieleider Corbyn noemt de zet een “bedreiging voor de democratie”. Parlementsvoorzitter Bercow spreekt van “een grondwettelijke schande”. Brexit-tegenstander Dominic Grieve, en partijgenoot van Johnson, zegt dat het een buitensporige maatregel is en dat “deze regering zal vallen”.
De premier zelf spreekt die kritiek tegen en stelt dat er nog voldoende tijd is voor brexit-debatten:
Beleid maken kan moeilijk worden nu Johnson de druk op deze manier opvoert, zegt de correspondent. “Het Lagerhuis tegen je in het harnas jagen, is nooit goed voor een premier.”
Kan er iets tegen worden gedaan?
Een aantal oppositieleden en oud-politici probeert via de rechter de langere schorsing tegen te houden. “Of dat ook haalbaar is, daar zijn de meningen over verdeeld”, zegt Van Kleef.
Een groep Labour-parlementariërs zegt op Twitter dat “de politie ons uit de Kamer zal moeten verwijderen” als de schorsing doorgaat:
Op moment van schrijven hebben een half miljoen mensen online een petitie ondertekend om een stokje voor Johnsons plan te steken. Er zijn 100.000 handtekeningen voor nodig om het parlement een debat te laten overwegen. Maar het dwingt de regering niet om actie te ondernemen.
Wat nu?
Twee opties zijn na vandaag waarschijnlijker geworden. De eerste is een no-deal-brexit, een chaotisch vertrek uit de EU zonder afspraken.
De oppositie heeft straks minder tijd om via wetgeving dit scenario te voorkomen. Overigens blijft dat nog wel de strategie van Labour-leider Corbyn. Een motie van wantrouwen is zijn plan B.
Zo’n stemming over het vertrouwen in de huidige regering is het tweede scenario. Dat heeft bijvoorbeeld de voorkeur van oerbrexiteer Farage van de Brexit Party. En zo’n stemming kan leiden tot nieuwe verkiezingen.
Zelfs als de regering valt en de Britten opnieuw naar de stembus moeten, wordt het volgens Van Kleef lastig om een vertrek zonder afspraken te voorkomen.
“Als Johnson woord houdt en niet om uitstel vraagt bij de EU, dan is een no-deal-brexit op 31 oktober nog steeds de standaardsituatie. En als hij nieuwe verkiezingen uitschrijft, dan mag hij als premier bepalen wanneer. Dat kan ook op of na 31 oktober zijn. En dan gaat het Verenigd Koninkrijk alsnog zonder deal uit de EU.”
Zoals in elk nieuw brexit-hoofdstuk is het volgens Van Kleef belangrijk om een slag om de arm te houden. Want het blijft lastig iets te voorspellen in een politieke situatie zonder precedent. “Alles in het brexit-proces moet worden uitgevonden en ook voor deze situatie bestaat er geen blauwdruk.”
Telegraaf 28.08.2019 Britten ondertekenen massaal een petitie tegen de geplande schorsing van hun parlement. De teller stond woensdagavond al op meer dan 830.000 digitale krabbels.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij „voldoende” brexituitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de EU helemaal niet meer doorgaat. De huidige brexitdeadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het parlement is op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 28.08.2019 De Britse koningin Elizabeth II heeft de wekenlange schorsing van het Britse parlement goedgekeurd. Die moet volgens haar adviesraad beginnen in de week van 9 september en duren tot 14 oktober, als zij haar troonrede houdt.
In de verklaring van de raad, de Privy Council, staat dat de schorsing „niet eerder dan maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september” begint. Britse parlementariërs keren op 3 september terug van zomerreces en moeten het werk een week later dus weer staken.
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ’prorogation’ wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden, omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober plaatsvinden.
In het parlement bestaat grote ongerustheid over de naderende Brexitdeadline. Johnson heeft gezegd dat hij op 31 oktober sowieso uit de EU wil, ook als het niet lukt een nieuwe Brexitdeal te sluiten. Veel Lagerhuisleden, onder wie ook partijgenoten van de premier, willen echter absoluut geen chaotische Brexit zonder deal.
Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.
„Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten”, stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een „ramkraak op de democratie.”
Inmiddels is op een website van het parlement ook een petitie gestart tegen de geplande schorsing. Die is in korte tijd honderdduizenden keren ondertekend.
NU 28.08.2019 De Britse regering heeft koningin Elizabeth gevraagd om het parlement tot 14 oktober op te schorten, zodat de ministers genoeg tijd hebben om de Brexit af te ronden. De koningin heeft dat verzoek van premier Boris Johnson woensdag ingewilligd.
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het besluit om de start van het parlementaire jaar uit te stellen, kwam na overleg met premier Johnson op het zomerverblijf van de vorstin in Schotland.
Dit betekent dat het parlement enkele dagen na het einde van het zomerreces weer zal worden weggestuurd, tussen maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september. Op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is enkele weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal’-Brexit moeten voorkomen.
‘Grondwettelijke schande’
John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. Hij zei daarover: “Hoe het ook wordt aangekleed, het is overduidelijk dat het doel van het opschorten van het parlement is om te voorkomen dat parlementariërs debatteren over de Brexit en de parlementaire plicht uitoefenen om de koers van het land vorm te geven.”
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
Volgens de oud-minister zijn veel Lagerhuisleden het daarover met hem eens. Hij zegt dat zij tot eind september wilden wachten om Johnson de tijd te geven met een nieuwe uittredingsovereenkomst te komen. “Dat zal niet meer mogelijk zijn”, zei hij tegen journalisten. “We zullen moeten proberen iets te doen als het parlement volgende week weer terug is.”
‘Heropenen onderhandelingen kan niet’
Ook de oppositie is niet over de zet van Johnson te spreken. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. Ook de Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deed hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 28.08.2019 De Britse regering schorst het parlement tot 14 oktober, zo’n tweeënhalve week voor de brexit-deadline. Koningin Elizabeth heeft een verzoek daartoe van de regering Johnson ingewilligd. Volgens premier Johnson is een verlenging van het geplande reces nodig omdat hij op 14 oktober de nieuwe plannen van zijn regering wil presenteren, maar de voorzitter van het Lagerhuis en de oppositie zijn woedend.
Johnson zet volgens hen het parlement buitenspel om te voorkomen dat het Lagerhuis een no-deal-brexit op 31 oktober dwarsboomt. Johnson spreekt dit tegen en zegt dat er “genoeg tijd” overblijft om over de brexit te debatteren:
Als het aan de premier ligt gaat het parlement, dat volgende week terugkeert van zomerreces, vanaf 9 september opnieuw met reces, ditmaal tot 14 oktober. Het parlement zou al tussen 13 september en 8 oktober met reces zijn vanwege partijbijeenkomsten, maar daar wil Johnson dus enkele dagen aan toevoegen. Wel werd er rekening mee gehouden dat het congres-reces zou worden afgeblazen of ingekort in verband met de aankomende brexit.
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter Bercow, voorheen een partijgenoot van Johnson, heeft bij de BBC geen goed woord over voor de voorgenomen schorsing. Hij spreekt van een grondwettelijke schande. “Het is overduidelijk dat deze stap alleen bedoeld is om te voorkomen dat het parlement over de brexit debatteert.”
Het Conservatieve parlementslid Dominic Grieve, die tegen de brexit is, spreekt van een buitensporige maatregel die kan leiden tot een motie van wantrouwen. “Deze regering zal vallen”, zegt hij.
Labourleider Jeremy Corbyn protesteerde eerder vandaag schriftelijk bij de koningin tegen de gang van zaken. Hij en de leider van de Liberaal Democraten, Jo Swinson, vroegen Elizabeth om een ontmoeting naar aanleiding van “de anti-democratische stap” van Johnson.
De koningin gaat daar niet op in. Als staatshoofd is ze politiek neutraal en staat ze boven de partijen. Ze doet wat de dienstdoende regering haar adviseert, in dit geval dus het verlengen van de schorsing van het parlement.
De Schotse premier Sturgeon (SNP) vergelijkt de stappen van Downing Street met “een dictatuur”. Partijgenoten van haar zijn naar de rechter gestapt in de hoop dat die een stokje steekt voor het schorsen van het parlement.
Ook andere prominente (oud-)politici, onder wie ex-premier John Major, zeiden eerder al naar de rechter te zullen stappen als Johnson zou proberen om het parlement op te schorten om een no-deal-brexit erdoor te krijgen. Major zei vorige maand dat hij het ongehoord vindt als koningin Elizabeth wordt betrokken bij een controversieel politiek onderwerp als de brexit, omdat zij degene is die het parlement officieel moet schorsen.
Ongekende stap
Johnson heeft eerder al meerdere keren gezegd dat de brexit op 31 oktober plaatsvindt, op welke manier dan ook. Een meerderheid van het Lagerhuis wil niet dat dat gebeurt zonder een uittredingsakkoord met de EU, de zogenoemde no-deal-brexit.
“De oppositie was al weken aan het warmlopen om er alles aan te doen om de no-deal-brexit te stoppen. Door het parlement in september al een paar weken met reces te sturen, verkleint Johnson de kansen van het parlement om iets te kunnen doen”, zegt correspondent Tim de Wit.
De Wit noemt het een ongekende stap om in een tijd van politieke crisis een poging te doen om het parlement buitenspel te zetten.
Pond daalt, bisschoppen bezorgd
In het reactie op het nieuws maakte de koers van het Britse pond een duikeling. De aanhoudende onzekerheid rond de brexit is schadelijk voor de Britse economie; investeerders stellen hun plannen uit en bedrijven overwegen activiteiten te verplaatsen naar andere landen in de EU.
De politieke onrust leidt ook tot zorgen in kerkelijke kringen; 25 bisschoppen van de Church of England uiten vandaag in een open brief hun zorgen over een no-deal-brexit, die vooral “de economisch zwakkeren” zou treffen. “De soevereiniteit van het parlement is geen holle frase, maar is gebouwd op instituties die gerespecteerd moeten worden”, schrijven ze. “Onze democratie komt in gevaar bij arrogante minachting hiervoor.”
Hoe werkt het opschorten van het parlement?
Het Britse parlement wordt opgeschort kort voor een nieuwe zitting begint. Dit wordt gedaan door de koningin, op aanraden van de premier.
Meestal duurt de zitting van het Britse parlement een jaar, maar de huidige zitting is al twee jaar bezig, sinds de verkiezingen in juni 2017.
Wanneer de parlementaire zitting wordt opgeschort, worden er geen debatten of stemmingen meer gehouden. De meeste wetten die nog niet waren doorgevoerd, sterven een stille dood.
Het opschorten van het parlement is iets anders dan het ontbinden van het parlement. In dat geval komen er nieuwe verkiezingen.
AD 28.08.2019 De Britse koningin Elizabeth II heeft de wekenlange schorsing van het Britse parlement goedgekeurd. Die moet volgens haar adviesraad beginnen in de week van 9 september en duren tot 14 oktober, als zij haar troonrede houdt.
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ‘prorogation’ wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober plaatsvinden.
In de verklaring van de adviesraad, de Privy Council, staat dat de schorsing ‘niet eerder dan maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september’ begint. Britse parlementariërs keren op 3 september terug van zomerreces en moeten het werk een week later dus weer staken.
Ongerustheid
In het parlement bestaat grote ongerustheid over de naderende brexitdeadline. Johnson heeft gezegd dat hij op 31 oktober sowieso uit de EU wil, ook als het niet lukt een nieuwe brexitdeal te sluiten. Veel Lagerhuisleden, onder wie ook partijgenoten van de premier, willen echter absoluut geen chaotische brexit zonder deal.
Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.
,,Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten”, stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een ‘ramkraak op de democratie’.
Inmiddels is op een website van het parlement ook een petitie gestart tegen de geplande schorsing. Die is in korte tijd honderdduizenden keren ondertekend.
Trump
De Amerikaanse president Donald Trump prees woensdag de ‘geweldige’ Britse premier Boris Johnson na diens controversiële stap het parlement voor enkele weken op te schorten.
Trump zei dat de schorsing – die critici een opzettelijke poging noemen om democratische oppositie tegen brexit te ondermijnen – het ‘zeer moeilijk’ zal maken voor Labour-partijleider Jeremy Corbyn een motie van wantrouwen tegen Johnson in stelling te brengen.
‘Vooral gezien het feit dat Boris precies is wat het Verenigd Koninkrijk nodig had, & hij zal bewijzen ‘een grote te zijn!” Love UK”, tweette Trump.
Telegraaf 28.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft koningin Elizabeth gevraagd tijdelijk de stekker uit het parlement te trekken en alle parlementsleden naar huis te sturen zodat de regering ongestoord zich kan voorbereiden op het nieuwe parlementaire jaar, als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie is vertrokken.
Tegenstanders schreeuwen nu moord en brand omdat het parlement dan veel minder mogelijkheden heeft zich te verzetten tegen een mogelijke No Deal.
Met zijn plan heeft Boris Johnson The Queen voor het blok gezet. Het komt zelden voor dat het koninklijk huis het parlement buitenspel zet buiten de gewone orde om. De laatste keer dateert zelfs van bijna vierhonderd jaar geleden.
In 1629 ontbond koning Karel I het parlement, omdat zij wetten wilden doorvoeren die hem niet aanstonden. deed dat in 1628 wat hem uiteindelijk de kop kostte. De jaren die volgden staan bij historici bekend als ’de elf jaar van tirannie’. Uiteindelijk werd Karel I afgezet als koning. Een showproces volgde. Met maar één stem verschil werd hij veroordeeld wegens hoogverraad. Op 30 januari 1649 kostte het Karel I letterlijk de kop, in alle stilte werd hij onthoofd.
Queens Speech
De situatie nu is een totaal andere. Niet de koningin komt tot de conclusie dat het parlement moet worden ontbonden, maar de premier dient daartoe een verzoek in bij het staatshoofd. Johnson heeft Elizabeth gevraagd de Queens speech, de Britse variant op Prinsjesdag, te verplaatsen naar 14 oktober, een week later dan oorspronkelijk de bedoeling was.
Normaal schort het parlement in aanloop naar die Queens speech de werkzaamheden tijdelijk op maar dit jaar – door de Brexit – heeft het parlement amper tijd meer om een No Deal Brexit te blokkeren.
Tegenstanders van een No Deal zijn laaiend. Dominic Grieve, die de Remain factie binnen de Conservatieven aanvoert, noemde het „schandalig” en zei dat het nu zeker was dat het parlement een motie van wantrouwen tegen Johnson zal aannemen.
Corbyn
Volgens politieke commentatoren stijgt de kans dat Labourleider Jeremy Corbyn nu een meerderheid van het parlement achter zich krijgt bij een motie van wantrouwen en dat hij tijdelijk waarnemend premier wordt tot de volgende verkiezingen.
In Downing Street 10 wordt het buitenspel zetten van het parlement verdedigd met het argument dat de regering zich zo kan voorbereiden op de situatie na de Brexit, als het VK op 31 oktober uit de EU treedt.
Het Britse parlement heeft nog maar een paar dagen begin september om de regering ten val te brengen. Na het bekend worden van het nieuws dat Johnson de Queens Speech heeft verplaatst naar 14 oktober maakte het pond opnieuw een duikeling. Valutahandelaren vrezen een No Deal Brexit maar ook het mogelijk aantreden van Jeremy Corbyn als tijdelijk premier wordt met argusogen bekeken.
NU 28.08.2019 De Britse regering gaat koningin Elizabeth vragen om het parlement tot 14 oktober op te schorten, zodat ministers genoeg tijd hebben om de Brexit af te ronden, meldt de Britse premier Boris Johnson woensdag. Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben.
Volgens Britse media vindt woensdag een overleg op het zomerverblijf van de koningin in Schotland plaats.
Volgens de oppositie wil de regering van premier Johnson met dit plan voorkomen dat parlementsleden wetten aannemen die zouden kunnen voorkomen dat het VK uit de EU vertrekt.
Johnson ontkent dit: “We moeten doorgaan met onze binnenlandse agenda, en daarom kondigen we een toespraak van de koningin op 14 oktober aan”, liet hij in een reactie weten.
Daarmee bedoelt Johnson dat hij wil dat de koningin de jaarlijkse opening van het parlement op die dag doet. Normaal gesproken keert het Britse parlement eind september of begin oktober terug van reces.
NEW – Boris Johnson letter to all MPs:
Avatar
Auteur
KateEMcCann
Parlementsleden reageren verbolgen
Parlementsleden stellen dat Johnson hen de tijd ontzegt om over de Brexit te debatteren en stemmen. Dit is volgens de premier “helemaal niet waar”. Volgens hem zal de regering de tijd gebruiken om met een nieuw wetgevingsprogramma te komen.
Na 14 oktober is er nog voldoende tijd om over de Brexit te debatteren, stelt Johnson.
De Britse oppositieleider Jeremy Corbyn, het hoofd van Labour, heeft een brief aan de koningin geschreven waarin hij zijn ernstige zorgen over het plan van Johnson uit. Corbyn heeft ook om een ontmoeting met het staatshoofd gevraagd. De Liberal Democrats, die altijd tegen de Brexit zijn geweest, zeggen eveneens de koningin te hebben aangeschreven.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney reageerde door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de zogenoemde backstop, de regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat volgens de minister niet lukken.
MSN 28.08.2019 De Britse regering gaat woensdag koning Elizabeth vragen het parlement vanaf begin september voor maximaal vijf weken te schorsen. Dat schrijft de BBC. Met deze controversiële stap zou het voor parlementsleden moeilijk worden om een No-Deal Brexit tegen te houden. Premier Boris Johnson heeft nog niet gereageerd op de berichtgeving.
Het parlement zou volgende week voor het eerst weer bijeenkomen. Volgens de BBC wil premier Boris Johnson dat het nieuwe parlementaire jaar officieel pas van start gaat op 14 oktober met de Queen’s Speech, de Britse versie van de troonrede.
Op die dag presenteert de regering de plannen voor het komend jaar, waaronder die voor de Brexit. Hiermee hebben de parlementariërs minder tijd om te voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal de Europese Unie verlaat. Op 31 oktober verlaat het VK de Europese Unie, met of zonder akkoord, aldus Johnson.
So it seems that Boris Johnson may actually be about to shut down Parliament to force through a no deal Brexit. Unless MPs come together to stop him next week, today will go down in history as a dark one indeed for UK democracy. https://twitter.com/bbclaurak/status/1166623197032275968 …
Het Conservatieve parlementslid Dominic Grieve noemde het uitgelekte plan tegenover de BBC „schandalig” en waarschuwde dat Johnson misschien een motie van wantrouwen tegemoet kon zien. De premier van Schotland Nicola Sturgeon zegt op Twitter dat als parlementariërs het plan niet kunnen tegenhouden „vandaag de geschiedenis zal ingaan als een duistere voor de Britse democratie”.
AD 28.08.2019 De Britse premier Boris Johnson geeft het parlement minder tijd om te debatteren over de brexit op 31 oktober. Hij stelt de officiële opening van het parlementaire jaar met vijf dagen uit.
Dat doet hij met een omstreden middel. Hij vraagt koningin Elizabeth de zitting van het parlement op 9 september te schorsen en later dan gebruikelijk haar zogenoemde Queen’s Speech (troontrede) te houden. Johnson ontkende dat hij met de schorsing het parlement buitenspel wil zetten bij de brexit, zoals critici beweren.
Met de schorsing van het parlement en het uitstel van de opening van het parlementaire jaar hebben de parlementsleden tien dagen minder om te debatteren. Johnson wil het parlement op 21 en 22 oktober laten stemmen over zijn plannen.
De Britse premier wil op 31 oktober hoe dan ook de EU verlaten, ook als dat zonder overeenkomst moet.
Eerder deze week vroeg Johnson naar verluidt al om juridisch advies bij advocaat-generaal Geoffrey Cox over de mogelijkheid om het parlement vanaf 9 september voor vijf weken te sluiten. Dat meldde de Britse krant The Observer op basis van gelekte overheidscorrespondentie.
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter John Bercow vindt het plan van Johnson ‘een grondwettelijke schande’, zo reageerde hij vandaag. Volgens Bercow is het duidelijk dat Johnson dit doet om parlementariërs minder tijd te geven om te debatteren over de brexit, al zegt de premier van niet.
,,Dit is ongehoord. Johnson kan het mooi verpakken, maar het is kristalhelder dat hij ‘prorogation’ gebruikt om het parlement te weerhouden van het uitvoeren van zijn functie’’, zegt Bercow tegen de BBC.
Juncker en Johnson
De Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Britse premier Boris Johnson blijven in contact over het aanstaande Britse vertrek. De Europese Commissie wil echter niet reageren op het besluit de opening van het parlementsjaar in Londen uit te stellen. ,,We geven geen commentaar op interne procedures in lidstaten.’’
Juncker en Johnson maakten gisteren in een telefoongesprek duidelijk dat beiden de voorkeur geven aan een vertrek met een akkoord. Juncker herhaalde zijn bereidheid te kijken naar werkbare Britse voorstellen die in overeenstemming zijn met het scheidingsakkoord. ,,Hoe eerder we die zien, hoe beter’’, aldus zijn woordvoerster.
Juncker onderstreepte nogmaals dat de EU goed is voorbereid op een no deal-scenario. Mocht het daartoe komen, dan is dat uitsluitend een besluit van het Verenigd Koninkrijk, voegde hij daaraan toe. Johnsons brexitadviseur David Frost is vandaag in Brussel voor technische gesprekken over de kwestie en ontmoet ook het hoofd van Junckers kabinet.
Boris Johnson heeft even geen behoefte aan parlementaire bemoeienis. Ⓒ EPA
Telegraaf 28.08.2019 Het nieuws dat premier Boris Johnson het parlement tijdelijk wil ontbinden, doet het Britse pond geen goed. De munt valt in korte tijd 0,8% ten opzichte van de euro, en 0,8% ten opzichte van de dollar. Op de valutamarkt gelden die dalingen als aardverschuivingen.
Johnson wil aan koningin Elizabeth vragen om het parlement vanaf 9 september op te schorten, tot aan de Queen’s Speech – de Britse variant op Prinsjesdag – op 14 oktober. Als dat gebeurt, kan het lagerhuis bijna geen wetten meer aannemen om een harde Brexit op 31 oktober te voorkomen.
De val van het pond onderstreept nog maar eens de onzekerheid die als een sluier om de munt heen hangt, zegt valutastrateeg Peter Krpata van ING tegen persbureau Bloomberg. „Het risico van een harde Brexit is nog altijd niet te verwaarlozen, en de munt is niet bestand tegen slecht nieuws.”
Elsevier 26.08.2019 Brexit means Brexit. Op 31 oktober stapt het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (EU), met of zonder een ‘deal’. Als er geen akkoord komt, weigert premier Boris Johnson de volledige Brexitnota (ruim 40 miljard euro) betalen, maar de EU eist dat al het geld op tafel komt. Intussen wil de Amerikaanse president Donald Trump een handelsakkoord sluiten met de Britten. Vier recente ontwikkelingen rond de Brexit.
Johnson wil niet betalen bij ‘no deal’; EU eist betaling
Volgens de Britse premier Boris Johnson hoeft de Brexitnota van zo’n 42 miljard euro niet betaald te worden als het Verenigd Koninkrijk de EU verlaat op 31 oktober zonder een akkoord – de zogenoemde ‘harde’ Brexit. Dat zei Johnson zondag tegen Britse journalisten tijdens de G7-top.
Johnson stond eerder op het standpunt dat het Verenigd Koninkrijk de miljarden zou kunnen achterhouden om zo een goede handelsovereenkomst met de EU af te dwingen na de Brexit.
Inmiddels lijkt de Britse regering van mening dat een kwart van het bedrag in elk geval verschuldigd is aan de EU maar dat het onzeker of de rest van het bedrag overgemaakt dient te worden.
De EU herhaalde maandag echter dat hiervan geen sprake kan zijn. Volgens een woordvoerder dient het Verenigd Koninkrijk zich te houden aan de financiële verplichtingen die voortvloeien uit het EU-lidmaatschap. Dat is volgens een woordvoerder ook noodzakelijk om een nieuwe relatie te kunnen beginnen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU.
Bijna honderd Britse bedrijven naar Nederland
Volgens de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), een onderdeel van het ministerie van Economische Zaken, hebben al bijna honderd bedrijven voor Nederland gekozen vanwege de naderende Brexit. Dat maakte de organisatie maandag bekend. Nog eens 325 andere bedrijven hebben hun interesse voor een komst naar Nederland laten blijken.
Vooral bedrijven in de financiële sector, IT, media en advertentiesector en life science en gezondheidszorg hebben interesse in Nederland als vestigingsplaats. Zo hebben onder meer Bloomberg, AMBest, MarketAxess, Discovery, Norinchukin en UK P&I al gekozen voor Nederland.
Het gaat niet alleen om Britse bedrijven die Nederland zien als alternatief om de Europese markt te bedienen. Ook bedrijven uit Noord-Amerika, Azië en Australië zien Nederland als een goede basis voor hun Europese vestiging.
Volgens de NFIA is Nederland interessant voor deze partijen vanwege de goede logistiek, de Engelssprekende bevolking en de sterke digitale infrastructuur.
Macron gaat uit van ‘no deal’: geen tijd meer voor akkoord
Emmanuel Macron lijkt zich voor te bereiden op een no deal-Brexit. Tijdens de G7-top van wereldleiders in de Franse stad Biarritz sprak de Franse president met Boris Johnson, en heeft hij hem gezegd dat er ‘geen tijd meer is om te onderhandelen over een nieuwe Brexit-deal’. De Britse premier benadrukt dat hij nog steeds het liefst een akkoord sluit met de EU, maar meningsverschillen over de backstop, de oplossing voor de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland, bemoeilijken dat.
Johnson vindt dat er geen grenscontroles moeten komen tussen Ierland en Noord-Ierland, en zijn er alternatieven voor de backstop. De EU staat er echter op dat er wel een harde grens komt, waardoor een afspraak tussen Brussel en Londen onwaarschijnlijk lijkt.
De Franse regering liet vorige week al weten uit te gaan van het scenario dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat zonder akkoord. ‘De zogenoemde no deal-Brexit is nu voor Frankrijk het meest realistische scenario,’ aldus een woordvoerder van het Elysée, de residentie van de Franse president. ‘Dat betekent dus dat de backstop van de baan is.’
Trump wil handelsakkoord: ‘Johnson juiste man voor Brexit’
Als het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober inderdaad zonder akkoord de EU verlaat, heeft het land in de Verenigde Staten mogelijk een reddingsboei. Tijdens de G7-top in Biarritz sprak premier Johnson met de Amerikaanse president Donald Trump, met wie hij een goede band heeft. Volgens Trump ligt er een ‘fantastische’ handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk in het verschiet, die ‘groter dan ooit’ zal zijn en ‘snel zal worden gerealiseerd’.
Trump benadrukte dat Johnson ‘de juiste man’ is om de Brexit tot een goed einde te brengen. Volgens de Amerikaanse president heeft de Britse premier geen adviezen nodig om de breuk met de EU te voltooien, omdat hij ‘een fantastische premier’ is.
‘Dat heb ik al tijden gezegd. Daar werd je voorganger niet blij van, maar ik zeg het al tijden,’ refereerde Trump aan zijn eerdere steunbetuigingen aan Johnson, terwijl Theresa May nog premier was.
NOS 25.08.2019 Britse media zeggen dat premier Johnson de uittredingskosten die het Verenigd Koninkrijk bij een brexit moet betalen aanzienlijk wil verlagen. Hij zou dat vandaag op de G7-top in Biarritz willen melden.
In het scheidingsakkoord dat de vorige Britse regering met de EU sloot, staat dat het VK de kosten voor al aangegane verplichtingen zal betalen. Die bedragen naar schatting 43 miljard euro. Sky News en The Sunday Times meldden vanmorgen dat Johnson EU-topman Tusk op de top zou meedelen dat hij niet meer dan 10 miljard euro naar Brussel wil overmaken.
De ontmoeting met Tusk heeft inmiddels plaatsgevonden. Niets wijst erop dat Johnson de boodschap heeft overgebracht. Sky News wijst erop dat de twee elkaar in de wandelgangen van een VN-vergadering opnieuw zullen spreken.
Niet onderhandelbaar
Voor de EU is aanpassing van het scheidingsakkoord niet bespreekbaar. De EU staat op het standpunt dat er na eindeloos onderhandelen een akkoord tot stand is gekomen en dat het Verenigd Koninkrijk dat niet eenzijdig kan openbreken. In de brief die Johnson eerder deze week naar EU-topman Tusk stuurde, sprak hij nog met geen woord over het schrappen of verlagen van de uitstapkosten.
In het geval van een no-deal-brexit acht Johnson zich helemaal niet meer verplicht om uittredingskosten te betalen. “Dan hebben we grote bedragen beschikbaar voor onze boeren en investeringen in andere sectoren”, zei hij vandaag in Biarritz tegen Sky News. De EU sluit uit dat er na een no-deal-brexit een nieuw handelsakkoord met de Britten komt, voordat de betaling van de eerder aangegane verplichtingen is gegarandeerd.
Volgens The Times is het dreigement vooral bedoeld om de populariteit van Johnson in eigen land te vergroten. Zijn team overweegt vervroegde verkiezingen in oktober, rond het moment dat de EU-leiders de knoop over de brexit-voorwaarden moeten doorhakken. Uit opiniepeilingen blijkt dat een harde opstelling tegenover de EU Johnson stemmen oplevert.
Dubbeltje op zijn kant
In een interview met de BBC noemde Johnson de kans dat de EU en het VK het nog eens worden over de voorwaarden van de brexit een “dubbeltje op zijn kant”.
De onderhandelingen zitten muurvast. Johnson heeft herhaaldelijk gezegd dat het VK de EU op 31 oktober verlaat, met of zonder een akkoord. In dat laatste geval ontstaan er onmiddellijk problemen aan de grenzen van de EU en het VK en krijgen de Britse en Europese economie harde klappen.
AD 25.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft juridisch advies gevraagd bij advocaat-generaal Geoffrey Cox over de mogelijkheid om het parlement vanaf 9 september voor vijf weken te sluiten. Dat meldt de Britse krant The Observer op basis van gelekte overheidscorrespondentie die de krant heeft ingezien.
Johnson, die momenteel in het Franse Biarritz is voor een ontmoeting met de Europese leiders van de G7, zou met de sluiting willen voorkomen dat parlementsleden de brexit-deadline van 31 oktober nog verder kunnen uitstellen.
Volgens The Observer blijkt het verzoek om juridisch advies uit een e-mail van een regeringsadviseur aan een adviseur van Johnson. De mail zou in de afgelopen tien dagen verstuurd zijn. In de correspondentie staat als juridisch handvat dat een dergelijke sluiting van het parlement wel mogelijk is, tenzij tegenstanders van de brexit naar de rechter stappen en die beslist dat het onwettig is.
Een regeringswoordvoerder heeft het bericht zaterdag ontkend: ,,Dat de regering zou overwegen om het parlement in september buitenspel te zetten, is totaal niet waar.’’
MSN 25.06.2019 De Britse premier Boris Johnson vindt dat zijn land wettelijk niet verplicht is om alle vertrekkosten te betalen aan de Europese Unie als er op 31 oktober geen akkoord is tussen Londen en Brussel over de brexit. Johnson zei dat zondag tegen de Britse zender Sky News.
Groot-Brittannië is een aantal financiële verplichtingen aangegaan tijdens het lidmaatschap van de Europese Unie. Londen moet daarom bij een brexit ‘uitstapkosten’ betalen. Het gaat naar schatting om ongeveer 39 miljard pond (ongeveer 42 miljard euro).
Bij een no deal wil Johnson slechts een klein deel van dat geld betalen. De premier zei tegen Sky News niet hoeveel geld hij dan op tafel wil leggen, maar volgens The Sunday Times wil hij hooguit 9 miljard pond betalen.
Telegraaf 22.08.2019 Waar een wil is, is een weg. Met die woorden hoopt de Britse premier Boris Johnson de Franse president Emmanuel Macron te verleiden tot concessies ten aanzien van de voor Britse parlementariërs onacceptabele Brexit-overeenkomst. Ze hebben dertig dagen de tijd om een akkoord te bereiken, dat is niet erg lang, aldus de Franse president.
Macron echode de woorden van Johnson. Met goede wil aan beide kanten denkt Macron dat er een oplossing kan worden gevonden. Het probleem is echter dat de Franse president twijfelt of er concessies zullen komen van de Britten. Waar Merkel glimlachend reageerde op de Duitse opmerking van Johnson ‘Wir schaffen das’, denken Fransen bij Johnson aan de woorden van Madame de Pompadour, de maîtresse van koning Lodewijk XV. ‘Après nous le déluge’, ‘na ons de zondvloed’, sprak deze, verwijzend naar de ellende die anderen moeten opruimen als gevolg van het decadente gedrag van de toenmalige elite.
Johnson hoopt met gesprekken met andere regeringsleiders het gesloten front van EU-onderhandelaars open te breken. Macron maakte duidelijk dat hij deze strategie doorziet. Het was niet aan hem, sprak Macron voor het presidentieel paleis in Parijs, om de onderhandelingen te heropenen. De Franse EU-onderhandelaar Michel Barnier moet bij de gesprekken betrokken blijven.
Johnson kwam donderdag naar Parijs nadat hij woensdagavond een ontmoeting had gehad met de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Johnson verklaarde onder de indruk te zijn van de ‘can do’ mentaliteit van Merkel. Ze toonde zich bereid om de door Johnson gesuggereerde alternatieven voor een Backstop te onderzoeken.
Emmanuel Macron (R) en Boris Johnson (L). Ⓒ REUTERS
Johnson bleef vaag over wat deze voorstellen precies behelzen. Hij blijft verwijzen naar technologische oplossingen die volgens de EU-onderhandelaars en vertegenwoordigers van de voormalige Britse regering onder Theresa May niet afdoende ontwikkeld zijn. Johnson schijnt te denken dat er in de afgelopen maanden nieuwe technologische doorbraken zijn gevonden.
De ontvangst in Parijs was overigens warm. Op het eerste gezicht lijkt Macron Johnson te hebben vergeven dat deze, als minister van Buitenlandse Zaken, de Fransen als ‘drollen’ omschreef. Hij zei niet de ‘boze onderhandelaar’ te zijn die de media van hem maken.
Eerder in de week toonde Franse president zich nog sceptischer. Macron zei dat hij denkt dat de acties van Johnson ervoor zorgen dat het Verenigd Koninkrijk niet langer een supermacht zal zijn, zoals de Fransen, maar dat het land een vazalstaat van de Verenigde Staten zal worden. Dit was een verwijzing naar de herhaalde opmerkingen van Johnson dat zijn land, met de huidige Brexit-overeenkomst, een vazalstaat van de EU dreigde te worden.
NU 22.08.2019 Er is geen tijd om voor de uittredingsdeadline van 31 oktober 2029 tot een volledig nieuwe Brexit-deal te komen. Dat stelt Franse president Emmanuel Macron na een gesprek met Britse premier Boris Johnson donderdag.
“Ik wil erg duidelijk zijn. Komende maand zullen we niet tot een nieuwe uittredingsafspraak komen die erg afwijkt van het origineel”, aldus Macron. Wel moeten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als dat nodig blijkt, tot eind september blijven praten om tot een overeenkomst te komen.
Een overeenkomst tussen de EU en het VK moet verder “respectvol zijn naar fundamentele Europese principes: stabiliteit in Ierland en integriteit van de interne markt”, aldus Macron. De Franse president laat zo de deur op een kier voor een andere oplossing dan de zogenoemde backstop om een harde grens in Ierland te voorkomen.
De twee leiders hadden donderdag een “constructief gesprek” over de verhoudingen tussen de EU en het VK na Brexit, stelde de zegspersoon.
Woensdag bezocht Johnson Duitse bondskanselier Angela Merkel, die het VK uitdaagde om met geschikte alternatieven voor de backstop te komen. Tot nu toe schieten deze namelijk telkens tekort.
Johnson op zijn beurt waarschuwde zowel Merkel als Macron dat zij het risico lopen van een potentieel wanordelijke ‘no deal-Brexit’ als ze niet bereid zijn een nieuwe deal te maken. Hij stelt verder dat het wel haalbaar is om nieuwe afspraken te maken. “Laten we Brexit afronden, laten we verstandig en pragmatisch handelen in het belang van beide partijen.”
Het is nu drie jaar geleden dat de Britse bevolking stemde voor het verlaten van de EU, maar hoe die uittreding er precies uit zal gaan zien is nog altijd niet duidelijk.
MSN 22.08.2019 De Franse president Emmanuel Macron heeft tijdens zijn ontmoeting met de Britse premier Boris Johnson gezegd dat er “geen tijd meer is om te onderhandelen over een nieuwe brexitdeal”.
Johnson herhaalde na de ontmoeting zijn stelling dat er geen grenscontroles komen tussen EU-lid Ierland en Noord-Ierland. Volgens hem zijn er alternatieven voor de backstop. Johnson benadrukte dat hij een akkoord wil bereiken over de terugtrekking van zijn land uit de Europese Unie. “Ik wil een overeenkomst”, zei Johnson. Johnson is fel tegen een backstop, maar de EU, met Ierland voorop, weigert daarin mee te gaan.
De Franse regering zei woensdag uit te gaan van het scenario dat Groot-Brittannië op 31 oktober de Europese Unie verlaat zonder dat er een vertrekakkoord tussen de partijen is getekend. “De zogenoemde no-dealbrexit is nu voor Frankrijk het meest realistische scenario. Dat betekent dus dat de backstop van de baan is”, aldus het Elysée.
NOS 21.08.2019 Het Schotse bedrijf TEC-Farragon heeft vergevorderde plannen voor een veerdienst tussen Eemshaven en het Schotse Rosyth, bij Edinburgh. Daarmee bereiden de Schotten zich voor op de naderende Brexit.
De ferry’s zullen voornamelijk vracht vervoeren, maar kunnen ook een groot aantal passagiers en auto’s meenemen. Dat bevestigt de Schotse reder na berichtgeving van RTV Noord.
Voor de bootverbinding heeft TEC-Farragon naar eigen zeggen al twee ferry’s gecharterd. Het is de bedoeling dat de schepen op termijn dagelijks tussen Eemshaven en Rosyth gaan varen. De veerboten meren in Eemshaven vermoedelijk aan bij de kade van Sealane Terminals. Dat bedrijf trok onlangs 6,5 miljoen euro uit voor de bouw van een nieuw vrieshuis. Ook is de havenkade met honderd meter verlengd.
De route van de ferry tussen Schotland en Eemshaven RTV Noord
De Schotten lieten hun oog op Eemshaven vallen vanwege de gunstige ligging ten opzichte van belangrijke afzetmarkten voor de Schotse whisky- en houtindustrie, zoals Duitsland, Denemarken en Italië. TEC-Farragon noemt ook de goede infrastructuur in het gebied als groot pluspunt.
Alternatieve haven
De Schotten zochten naar een alternatieve haven op het vasteland van Europa nadat de veerdienst naar Zeebrugge in 2010 verviel. Sinds die tijd gebruiken Schotse bedrijven de haven van het Zuid-Engelse Dover. Vanaf daar worden goederen via Calais naar de rest van Europa vervoerd. Maar nu de brexit nadert, willen de Schotten een rechtstreekse veerverbinding met Europa.
Margaret Simpson van de Britse vrachtvervoerorganisatie FTA: “De politieke situatie is op dit moment onzeker. Daarom vond de Schotse overheid het een goed idee om een alternatief te zoeken voor de havens in Zuid-Engeland.”
Volgens deze week uitgelekte documenten van de Britse regering wordt rekening gehouden met maandenlange chaos in de haven van Dover, mocht het tot een no-deal-brexit komen.
Stimulans voor toerisme
Naast vrachtvervoer verwacht TEC-Farragon met de veerdienst ook toeristen aan te spreken, niet alleen Nederlanders maar ook Duitsers en Denen. De verbinding wordt een alternatief voor de ferry van IJmuiden naar Newcastle, een overtocht van bijna 16 uur. De bootreis tussen de Eemshaven en Rosyth zal zo’n twintig uur duren.
Volgens plan zou de eerste afvaart eind oktober plaats moeten vinden. Op dit moment wordt onderzocht hoe de schepen onder wisselende (weers-)omstandigheden in Eemshaven kunnen aanmeren. In de haven zelf moet nog een douanekantoor komen voor passagiers. Ook worden de parkeermogelijkheden onderzocht. Directeur David Kellas van TEC-Farragon noemt de deadline van eind oktober ‘ambitieus’. “Maar we zijn dan ook een ambitieus bedrijf”, laat hij weten.
Bevestiging havenbedrijf
Groningen Seaports wil niet ingaan op de plannen voor de nieuwe veerdienst. “Wij doen nooit uitspraken over contacten, alleen over contracten. Maar ik ga deze plannen natuurlijk ook niet ontkennen”, aldus logistiek manager Erik Bertholet.
MSN 21.08.2019 Als het aan de kersverse premier van het Verenigd Koninkrijk Boris Johnson ligt, verlaat Ierland tijdelijk de Europese Unie na de Brexit voor een kortstondige liaison met de Britten.
Downing Street overweegt Ierland te vragen om vrijwillig afstand te doen van de EU om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen na de Brexit, meldt The Sun.
Ierland zou dan een “speciale ontheffing” van Brussel moeten krijgen om tijdelijk niet aan de regels van de handelsunie te hoeven voldoen, totdat “nieuwe, alternatieve regels” voor de Noord-Ierse backstop zijn ingevoerd.
De backstop is een heet hangijzer: Theresa May kon geen Brexit-akkoord met de EU sluiten zonder dit vangnet dat ervoor zorgt dat de grens tussen Noord-Ierland en Ierland openblijft. Maar het is een gehaat onderdeel onder Brexiteers in het Britse parlement.
‘Bilaterale overeenkomst is de oplossing’
“De oplossing is een bilaterale overeenkomst om tot een beleidsplan te komen voor Groot-Brittannië en Ierland, die moet gelden zolang als nodig is”, zei een minister uit Johnsons kabinet tegen de krant. “Idealiter doet de EU het voorstel en niet het VK, daarmee wordt het acceptabeler voor de Ieren.”
Ierland heeft het voorstel inmiddels bestempeld als “zorgelijk”.
“Dit is een kwestie tussen de EU en het VK. Wij zijn de EU en er is geen ruimte voor een bilaterale overeenkomst”, twitterde Neale Richmond, de Brexit-woordvoerder van de regerende Fine Gael-partij in Ierland. Een “zorgelijke twist” van de Britse regering, voegde hij toe.
Het idee geldt als een van de “creatievere oplossingen” van Johnson die deze week met EU-leiders om tafel zit. “Er zijn genoeg creatieve oplossingen voor het grensprobleem”, zei de premier donderdag tegen ITV News. “Ik ga eens kijken of ik met onze vrienden in Frankrijk en Duitsland, en in de G7 de mogelijkheden kan onderzoeken. Eens zien hoe ver we komen.”
Woensdagavond dineert Johnson met de Duitse bondskanselier Angela Merkel en donderdag staat een lunch met de Franse president Emmanuel Macron op het programma.
Johnsons voorstel komt nadat hij deze week Europees president Donald Tusk schreef dat de backstop uit de scheidingsovereenkomst moet worden gehaald. Tusk verwierp het idee en beschuldigde Johnson ervan aan te sturen op een harde grens op het Ierse eiland.
NOS 21.08.2019 De Duitse bondskanselier Merkel sluit niet uit dat er binnen een maand een manier wordt gevonden waarop de Britten met een akkoord uit de Europese Unie kunnen stappen. Dat zei ze bij een ontmoeting met de Britse premier Johnson, die vandaag met Merkel overlegt over de brexit.
De Britten en de EU zijn het oneens over de backstop. Dat is de afspraak dat het Verenigd Koninkrijk in een douane-unie met de EU blijft zolang er geen andere oplossing is om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. In dat geval zouden de Britten dus allerlei Europese regels moeten blijven volgen.
Nog niet duidelijk? We leggen het uitgebreider uit in de video:
Johnson is een fervent tegenstander van die backstop, die is uitonderhandeld met zijn voorganger Theresa May, en zegt dat hij desnoods de EU zonder deal wil verlaten als er geen oplossing wordt gevonden. “We kunnen de oplossing mogelijk in de komende dertig dagen vinden, waarom niet?”, vroeg Merkel zich af in gesprek met de aanwezige pers. “Wir schaffen das”, stemde Johnson in.
Politieke verklaring bij brexitdeal
De EU wil niet meer sleutelen aan het brexitakkoord, maar ziet wel mogelijkheden om de discussie over de backstop te beslechten in een politieke verklaring die vastzit aan de deal. “Die lijn volgt Merkel nu ook”, zegt correspondent Thomas Spekschoor. “Merkel herhaalt nu eigenlijk dat het in die politieke verklaring moet gaan gebeuren.”
“In het akkoord staat dat de Britten mogen zoeken naar manieren om de grens open te houden. Lukt dat niet, of is de EU er niet tevreden over, dan treedt de backstop in werking”, gaat Spekschoor verder. “In het onwaarschijnlijke geval dat de Britten binnen dertig dagen een oplossing vinden waar de EU tevreden over is, vervangt die de backstop.”
Merkel klinkt optimistischer dan de inschattingen over de brexit, die op 31 oktober moet plaatsvinden, de afgelopen tijd zijn geweest. Maar Merkel geeft er eigenlijk niets mee weg, zegt Thomas Spekschoor. “Ze schept vooral de juiste sfeer om niet de confrontatie op te zoeken. Dat zou ook niet slim zijn, want dat zou het risico op no-deal-brexit vergroten.”
Na zijn ontmoeting met Merkel praat Johnson morgen met de Franse president Macron. Daarna vindt een driedaagse top plaats met de leiders van de G-7 in Biarritz, in Frankrijk.
MSN 21.08.2019 De Franse regering ziet een harde Brexit, de zogenoemde ‘no deal-Brexit’, als het waarschijnlijkste scenario, nu de Britse premier Boris Johnson eist dat het terugtredingsakkoord wordt opengebroken.
Johnson zei dinsdag dat de ‘Irish backstop’ – de noodmaatregel om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden na de Brexit – ondemocratisch is en daarom uit de deal moet verdwijnen.
“Als het Verenigd Koninkrijk de backstop uitsluit, dan is dat hun recht. Maar het beperkt ook de mogelijkheden om tot een akkoord te komen”, aldus een bron binnen de Franse regering.
Johnson hoopt dat de dreiging van ‘no deal’ de Europese landen ertoe beweegt om opnieuw te onderhandelen over de ‘scheidingsvoorwaarden’. Vooralsnog beweegt de EU geen millimeter.
“Laat er geen twijfel over bestaan dat de Franse en Duitse posities, evenals die van de andere landen, hetzelfde zijn. Je zou nog geen vloeitje tussen ons kunnen steken”, aldus de Franse bron.
Oorspronkelijk zouden de Britten op 29 maart uit de Europese Unie vertrekken. Die datum is twee keer opgeschoven. Volgens de huidige planning vertrekken de Britten op 31 oktober uit de EU.
NU 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft dinsdag een openingssalvo afgevuurd in zijn plan om de onderhandelingen met Brussel over de Brexit te heropenen. In een brief gericht aan de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk eist Johnson dat de backstopregeling voor de Ierse grens van tafel wordt gehaald.
Wat is de Ierse backstopregeling?
Regelt de overgang tussen de Brexit en toekomstige handelsrelatie
VK blijft voor duur van de transititie in Europese douaneunie
Grens tussen Ierland en Noord-Ierland blijft open
Noord-Ierland houdt EU-regels aan
Controles tussen Noord-Ierland en rest VK
Johnson had die eis al eerder geuit, maar met zijn brief aan Tusk is die formeel geïntroduceerd.
Volgens de Britse premier vormt de backstopregeling een “antidemocratische” en “niet levensvatbare” aantasting van de Britse soevereiniteit, die “onacceptabel is voor de Britse regering”. Bovendien zou de backstop een bedreiging zijn voor het Goedevrijdagakkoord en daarmee ook voor de vrede op het Ierse eiland.
Johnson oppert in zijn brief dat de regeling kan worden vervangen door de belofte dat een oplossing voor de Ierse grenskwestie in de praktijk zal worden gebracht zodra die zich aandient.
EC-voorzitter Tusk liet in een reactie weten dat niet kan worden getornd aan de backstopregeling, omdat die “een verzekeringspolis is om te voorkomen dat er een harde grens ontstaat op het Ierse eiland, tenzij en totdat een alternatief wordt gevonden. Zij die tegen de backstop zijn, maar geen realistisch alternatieven bieden, steunen feitelijk het opnieuw instellen van een harde grens. Ook al ontkennen ze dat.”
De Ierse regering kwam ook met een reactie op de brief. Dublin ontkent dat de backstopregeling het Goedevrijdagakkoord bedreigt. Ook wijzen de Ieren erop dat de “alternatieve oplossingen” waar Johnson in zijn brief naar verwijst niet nader worden toegelicht.
Eruit, met of zonder deal
Na meer dan drie jaar van politieke patstelling over de Brexit in het Verenigd Koninkrijk zwoer Johnson bij zijn aantreden dat zijn land de EU op 31 oktober zal verlaten, deal or no deal (met of zonder akkoord).
De Britse premier wil dat de EU de onderhandelingen over een uittredingsakkoord heropent, terwijl Brussel meermaals heeft laten weten dat het akkoord dat vorig jaar met Johnsons voorganger Theresa May werd bereikt het best haalbare resultaat was.
Vanaf het begin van de onderhandelingen met het VK na het Brexit-referendum in 2016 heeft de EU ook gezegd dat een poreuze buitengrens op het Ierse eiland niet kan worden geaccepteerd.
De backstopregeling is veruit het meest omstreden punt uit die uittredingsovereenkomst van May. Dit akkoord werd zo vaak door het Britse Lagerhuis weggestemd, dat zij haar conclusies trok en opstapte.
De backstop moet ervoor zorgen dat er na de Britse uittreding geen harde grens ontstaat tussen het Britse Noord-Ierland en Ierland. In afwachting van een permanente oplossing moet Noord-Ierland zich dan aan Europese regels blijven houden en blijft het VK wel deel uitmaken van een Europese douaneunie.
Londen en Brussel zijn het erover eens dat moet worden voorkomen dat er fysieke barrières voor goederen- en personenverkeer ontstaan op de grens.
Britse tegenstanders van de backstopregeling komen grofweg in twee smaken. Conservatieve ‘Brexiteers’ vinden het onacceptabel dat het VK de regeling niet eenzijdig kan opzeggen zodra die van kracht is geworden. Bovendien zou het moeilijker worden om handelsovereenkomsten met andere landen buiten de EU te sluiten als het VK in de douane-unie blijft.
De Noord-Ierse Democratic Unionist Party, die de Conservatieve regering van Johnson van essentiële gedoogsteun voorziet in het Lagerhuis, wil op haar beurt koste wat het kost voorkomen dat Noord-Ierland een aparte status binnen het VK krijgt.
Premier Johnson gaat deze week op bezoek bij de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel om over de Brexit te praten.
NOS 20.08.2019 De Britse premier Johnson heeft nog eens gezegd dat de zogenoemde backstop van tafel moet als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt. Hij heeft een brief van vier pagina’s naar EU-president Tusk gestuurd met onder meer dat punt, maar die zegt dat Johnson met “realistische alternatieven” moet komen.
De backstop is de afspraak dat er geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland als de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk er niet in slagen om een handelsakkoord te sluiten.
Johnson is een fervente tegenstander van de backstop, die hij “niet in overeenstemming met de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk” noemt. Hij vindt dat de gemaakte afspraken met de EU ondemocratisch zijn, omdat het Verenigd Koninkrijk niet de mogelijkheid heeft ze eenzijdig op te zeggen en de Noord-Ierse bevolking niets te zeggen krijgt.
Zolang het Verenigd Koninkrijk gebonden is aan de backstop blijft het in de douane-unie. Dat betekent dat het geen eigen handelsakkoorden kan sluiten. Dat laatste, het sluiten van eigen handelsdeals, is juist een belangrijke reden voor brexiteers om de EU te willen verlaten.
Creatieve oplossingen
Johnson heeft gisteravond met de Ierse premier Leo Varadkar gesproken. Die houdt net als Tusk vast aan de backstop en zegt dat er niet meer onderhandeld wordt. Maar volgens Johnson is die houding schadelijk voor het Goede Vrijdag-akkoord, omdat onder anderen de unionisten van de DUP er fel tegen zijn.
De Britse premier zegt dat er “flexibele en creatieve oplossingen en alternatieve afspraken” voor de backstop moeten komen, maar in zijn brief aan Tusk komt hij niet met een concreet voorstel. Deze week gaat hij nog naar de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron om over de brexit en de backstop te praten.
Toen Johnson vorige maand de opgestapte premier May opvolgde, zei hij dat de brexit hoe dan ook op 31 oktober 2019een feit is. Desnoods met een ‘no-deal’.
Telegraaf 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson steunt met zijn afwijzing van de zogenoemde backstop in feite een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. EU-president Donald Tusk twittert dat in reactie op een brief van Johnson waarin hij vraagt deze noodoplossing voor de Ierse grenskwestie bij heronderhandelingen te verwijderen uit het scheidingsakkoord.
„De backstop is een verzekering om een harde grens op het Ierse eiland te vermijden tenzij en tot er een alternatief is gevonden”, aldus Tusk. „Zij die ertegen zijn en geen realistische alternatieven voorstellen steunen in feite de herinvoering van een grens. Zelfs als ze dat niet erkennen.” De Europese Commissie heeft volgens een woordvoerster hetzelfde standpunt als Tusk.
De backstop komt erop neer dat het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland in de douane-unie blijft met de EU, waardoor het geen eigen handelsverdragen kan sluiten. Dat is volgens Johnson niet waar de Britten in het referendum voor hebben gestemd. Hij vindt de backstop „ondemocratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK.”
AD 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson steunt met zijn afwijzing van de zogenoemde backstop in feite een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
EU-president Donald Tusk twittert dat in reactie op een brief van Johnson waarin hij vraagt deze noodoplossing voor de Ierse grenskwestie bij heronderhandelingen te verwijderen uit het scheidingsakkoord. ,,De backstop is een verzekering om een harde grens op het Ierse eiland te vermijden tenzij en tot er een alternatief is gevonden”, aldus Tusk.
,,Zij die ertegen zijn en geen realistische alternatieven voorstellen steunen in feite de herinvoering van een grens. Zelfs als ze dat niet erkennen.” De Europese Commissie heeft volgens een woordvoerster hetzelfde standpunt als Tusk.
De backstop komt erop neer dat het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland in de douane-unie blijft met de EU, waardoor het geen eigen handelsverdragen kan sluiten. Dat is volgens Johnson niet waar de Britten in het referendum voor hebben gestemd. Hij vindt de backstop ‘ondemocratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK’.
Johnson schrijft wel niet terug te willen naar een harde grens. Hij pleit voor ‘flexibele en creatieve oplossingen’. De backstop zou moeten worden vervangen door ‘alternatieve regelingen’. Waar die uit moeten bestaan blijft onduidelijk.
Het Verenigd Koninkrijk vertrekt als het aan Johnson ligt op 31 oktober uit de EU. Bij een door vrijwel niemand gewenste no-dealbrexit dreigt er ook een harde grens in Ierland. Met zijn brief wil Johnson de druk opvoeren om het akkoord dat zijn voorganger Theresa May heeft gesloten open te breken, maar de EU heeft al vele malen gezegd dat daarover niet wordt heronderhandeld.
Johnson heeft geen voorstel gedaan voor gesprekken met EU-leiders, aldus de commissiewoordvoerster. Hij bezoekt deze week wel de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. De Britse premier treft Tusk eind deze week op de G7-top in de Franse badplaats Biarritz.
MSN 20.08.2019 Europese functionarissen in Dublin en Brussel hebben Boris Johnsons eis voor heronderhandeling van de Brexitdeal tijdens zijn ontmoetingen met Angela Merkel en Emmanuel Macron later deze week onmiddellijk afgewezen.
Premier Johnson had Donald Tusk, de president van de Europese Raad, maandag aangeschreven met de eis dat de EU de Noord-Ierse backstop uit het uittredingsakkoord moest verwijderen. De backstop is een noodoplossing ter voorkoming van een ‘harde’ grens met grenscontroles tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland, waarbij het hele Verenigd Koninkrijk (VK) in de douaneunie blijft, tenzij er een akkoord over de grens op tafel ligt na de overgangsperiode. Het uittredingsakkoord is vorig jaar door de EU en de VK overeengekomen en is dit jaar drie keer door het Britse parlement verworpen.
In zijn brief beschrijft Johnson de backstop als anti-democratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK “omdat het het VK vast zou houden in de EU’s douaneunie”. In plaats daarvan stelt hij voor om een ‘alternatieve regeling’ en ‘technologische oplossingen’ te implementeren aan de Ierse grens, in ruil voor nieuwe, niet verder gespecificeerde ‘toezeggingen’ van het VK met betrekking tot de grens.
De EU heeft nog niet formeel gereageerd op de brief. Niettemin hebben bronnen in Brussel al uitgesloten dat er een heronderhandeling over het uittredingsakkoord komt. Een bron vertelde de Britse krant The Guardian maandagavond: “We hebben een onderhandelingsproces van tweeënhalf jaar achter de rug waarbij de EU water bij de wijn heeft gedaan, ook over de backstop.”
EU-functionarissen zijn ervan overtuigd dat de backstop nodig is om de integriteit van de Europese interne markt en het Ierse vredesproces in stand te houden: “Het uittredingsakkoord kan niet opnieuw onderhandeld worden en de backstop kan niet worden veranderd. De juridisch afdwingbare backstop ter vermijding van een harde grens is een essentieel onderdeel van het uittredingsakkoord voor de EU27.”
‘Nieuwe verdraaiing’
Fine Gael, de regerende partij in Ierland, heeft Johnsons eisen voor de verwijdering van de backstop ook verworpen. Senator Richmond Neale, Fine Gaels woordvoerder voor Europese zaken, heeft gezegd dat Johnsons beschrijving van de backstop als ‘anti-democratisch’ een ‘nieuwe verdraaiing’ is. Hij tweette dat Johnson er eerder dit jaar nog voor had gestemd als onderdeel van het uittredingsverdrag en voegde toe dat de meerderheid van de bevolking van Noord-Ierland de backstop steunt en dat deze het vredesverdrag niet bedreigt, maar beschermt.
Johnson heeft vlak voordat de brief openbaar werd ruim een uur met de Ierse premier Leo Varadkar gesproken, waarbij de twee leiders hun tegengestelde standpunten uiteen hebben gezet. Ze hebben ook afgesproken om elkaar begin september in Dublin te ontmoeten.
Volgens Johnsons plan zal het VK op 31 oktober de EU verlaten. Boris Johnson heeft beloofd de Brexit te implementeren, deal of geen deal. Dit ondanks de waarschuwingen van leiders uit het zakenleven dat dit tot verstoringen in het handelsverkeer en dus tot grote problemen voor vele ondernemingen zou leiden.
Sommige parlementariërs geloven dat Johnsons eisen voor concessies van de EU zo onrealistisch zijn dat hij het opzettelijk tot een ‘no deal’ zal brengen, waarbij het VK zonder afspraken de EU verlaat.
Desondanks benadrukt Johnson in de brief dat hij streeft naar een uitonderhandelde overeenkomst met Brussel. “U heeft mijn persoonlijke toezegging dat deze regering er met energie en vastberadenheid aan zal werken om tot een overeenstemming te komen”, schrijft hij. “Dat is onze hoogste prioriteit.”
Woensdag ontmoet Johnson Angela Merkel in Berlijn en donderdag ontmoet hij Emmanuel Macron in Parijs, ter voorbereiding op de G7-top dit weekend.
MSN 18.08.2019 Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
Het als officieel gevoelig aangemerkte overheidsdocument beschrijft de waarschijnlijke gevolgen van een No Deal-Brexit. Het lek van deze documenten is volgens een bron van The Sunday Times tekenend voor de frustratie over het gebrek aan transparantie rondom de Brexitvoorbereidingen.
Onder de codenaam ‘Operatie Yellowhammer’ blijken allerlei zaken tot in detail te zijn beschreven: er wordt een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verwacht. Die kwestie lag altijd erg gevoelig tijdens de Brexitonderhandelingen. De huidige plannen om grootschalige controles te voorkomen zijn „onhoudbaar” aangezien het kan leiden tot protesten, wegblokkades en „directe acties”. De overheid denkt ook dat er na de Brexit protesten ontstaan in de VK waar mogelijk een „aanzienlijke hoeveelheid politie” voor nodig is.
Franse grenscontroles en vertraging
Een ander punt dat de Britse overheid heeft laten uitzoeken, zijn de problemen die zullen ontstaan bij de grenzen. Naar verwachting is tot 85 procent van de vrachtwagens niet klaar is voor de Franse grenscontroles. Dat kan zorgen voor vertragingen tot tweeënhalve dag.
Voor reizigers die per Eurostar op treinstation St. Pancras aankomen, of via luchthavens, de Eurotunnel en de haven van Dover het VK betreden, wordt ook vertraging verwacht. De toevoer van medicijnen, die voor driekwart via het Kanaal het land binnenkomen, ondervindt „ernstige langdurige vertragingen”. Met een harde Brexit zal er minder vers voedsel beschikbaar zijn en zullen de prijzen stijgen. In de sociale zorg zullen de kosten ook stijgen, kleinere aanbieders hebben daar naar verwachting sneller last van dan grotere bedrijven.
De importtarieven op benzine zullen „onbedoeld” leiden tot het sluiten van twee olieraffinaderijen. Tweeduizend mensen zouden hierbij hun baan verliezen. De regering houdt rekening met stakingen en mogelijk brandstoftekorten. De voorspelling is dat op de dag van de uittrede, 31 oktober, 282 schepen illegaal in Britse wateren zullen varen.
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
“Britain faces shortages of fuel, food and medicine, a three-month meltdown at its ports, a hard border with Ireland and rising costs in social care in the event of a no-deal Brexit, according to an unprecedented leak of government documents that lay bare the gaps in contingency planning.”
The documents, which set out the most likely aftershocks of a no-deal Brexit rather than worst-case scenarios, have emerged as the UK looks increasingly likely to crash out of the EU without a deal.
Het als officieel gevoelig aangemerkte overheidsdocument beschrijft de waarschijnlijke gevolgen van een No Deal-Brexit. Het lek van deze documenten is volgens een bron van The Sunday Times tekenend voor de frustratie over het gebrek aan transparantie rondom de Brexitvoorbereidingen.
Onder de codenaam ‘Operatie Yellowhammer’ blijken allerlei zaken tot in detail te zijn beschreven: er wordt een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verwacht. Die kwestie lag altijd erg gevoelig tijdens de Brexitonderhandelingen. De huidige plannen om grootschalige controles te voorkomen zijn „onhoudbaar” aangezien het kan leiden tot protesten, wegblokkades en „directe acties”. De overheid denkt ook dat er na de Brexit protesten ontstaan in de VK waar mogelijk een „aanzienlijke hoeveelheid politie” voor nodig is.
Franse grenscontroles en vertraging
Een ander punt dat de Britse overheid heeft laten uitzoeken, zijn de problemen die zullen ontstaan bij de grenzen. Naar verwachting is tot 85 procent van de vrachtwagens niet klaar is voor de Franse grenscontroles. Dat kan zorgen voor vertragingen tot tweeënhalve dag.
Voor reizigers die per Eurostar op treinstation St. Pancras aankomen, of via luchthavens, de Eurotunnel en de haven van Dover het VK betreden, wordt ook vertraging verwacht. De toevoer van medicijnen, die voor driekwart via het Kanaal het land binnenkomen, ondervindt „ernstige langdurige vertragingen”. Met een harde Brexit zal er minder vers voedsel beschikbaar zijn en zullen de prijzen stijgen. In de sociale zorg zullen de kosten ook stijgen, kleinere aanbieders hebben daar naar verwachting sneller last van dan grotere bedrijven.
De importtarieven op benzine zullen „onbedoeld” leiden tot het sluiten van twee olieraffinaderijen. Tweeduizend mensen zouden hierbij hun baan verliezen. De regering houdt rekening met stakingen en mogelijk brandstoftekorten. De voorspelling is dat op de dag van de uittrede, 31 oktober, 282 schepen illegaal in Britse wateren zullen varen.
Deze week G7-top
Gibraltar, buurland van Spanje dat sinds 1713 in Britse handen is, zal vermoedelijk een paar maanden lang vertragingen aan de grens met Spanje hebben. De economie wordt hier waarschijnlijk „negatief door beïnvloedt”.
De G7, met daarin het VK, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, de Verenigde Staten en Canada, komt deze week bijeen in Biarritz. Minister-president Mark Rutte zei vrijdag geen plannen te hebben Johnson te ontmoeten. Het Verenigd Koninkrijk lijkt aan te sturen op een aanpassing van het al gesloten akkoord. De Britten hebben hiervoor zelf de rode lijnen getrokken. „Als die rode lijnen niet wijzigen zie ik niet hoe wij in de politieke verklaring beweging kunnen maken”, aldus Rutte.
Begin april werd het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uitgesteld tot 31 oktober. Boris Johnson wil koste wat kost op die dag de EU verlaten, desnoods met een No Deal. Er circuleert zelfs een scenario dat de premier het Lagerhuis buiten spel zet, bijvoorbeeld door het uitschrijven van nieuwe verkiezingen die net na de Brexitdatum moeten plaatsvinden.
NU 18.08.2019 Het Verenigd Koninkrijk zal na een ‘no deal-Brexit’ te maken krijgen met grote tekorten aan voedsel, brandstof en medicijnen. Dat staat in officiële regeringsdocumenten die naar de Britse krant The Sunday Times zijn gelekt.
Volgens de documenten gaat het om de waarschijnlijkste gevolgen van een ‘no deal-Brexit’, dus zijn de bevindingen in het rapport niet per se het slechtste scenario.
De regering verwacht dat bij een ‘no deal-Brexit’ tot 85 procent van de vrachtwagens die gebruikmaken van de Kanaaltunnel “mogelijk niet klaar zijn” voor de Franse douane. Dat betekent dat de verstoringen in de havens zeker drie maanden zouden kunnen duren totdat de doorstroom verbetert. Trucks kunnen in die maanden naar schatting maximaal 2,5 dag vertraging oplopen.
De Britse overheid denkt ook dat een harde grens tussen de Britse provincie van Noord-Ierland en de Ierse Republiek waarschijnlijk zal zijn. Dit omdat de huidige plannen om wijdverspreide controles te vermijden, niet kunnen worden gehandhaafd.
Minister Kwasi Kwarteng (Energie) liet zondagmorgen weten niets te vrezen. “Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We zullen goed voorbereid zijn als we op 31 oktober vertrekken zonder deal”, zei Kwarteng tegen Sky News.
Het deze maand opgestelde rapport heeft de codenaam Operation Yellowhammer gekregen, schrijft The Sunday Times. “Het dossier is gemarkeerd als ‘gevoelige informatie’ en geeft tot nu toe het meest uitgebreid weer in hoeverre het Verenigd Koninkrijk klaar is voor een ‘no deal-Brexit’.”
De Britse premier Boris Johnson heeft meermaals benadrukt dat de Britten op 31 oktober zonder afspraken uit de Europese Unie zullen stappen, tenzij de EU instemt om opnieuw te onderhandelen. Volgens tegenstanders zal een plots vertrek enorme economische schade veroorzaken en ook de wereldwijde economische groei aantasten. Brexit-voorstanders zeggen echter dat de Britse economie slechts kort last zal hebben van een no deal-vertrek, maar daarna juist zal floreren.
NOS 18.08.2019 Het Verenigd Koninkrijk zal naar verwachting te maken krijgen met voedsel-, brandstof- en medicijnentekorten als het land zonder deal uit de EU stapt. Dat schrijft de Britse krant The Sunday Times op basis van gelekte documenten met de inschattingen van de Britse regering. Daarin staat verder dat de havens tijdelijk verstoord zullen worden en dat er waarschijnlijk grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland nodig zullen zijn.
De Britse minister van Energie, Kwasi Kwarteng, doet de berichten af als bangmakerij. “Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We moeten ons voorbereiden op een brexit zonder akkoord. We zullen volledig voorbereid zijn op een vertrek uit de EU zonder akkoord op 31 oktober.” Premier Johnson wil geen commentaar geven op het artikel.
The Sunday Times schreef al eerder over de mogelijkheden na een no-deal-brexit en wist toen te melden dat de tekorten en vastgelopen havens alleen werden verwacht in een rampscenario. Uit de nieuwe documenten blijkt volgens The Times dat de regering dit niet langer als worst-case-scenario ziet, maar als de meest waarschijnlijke situatie na een brexit zonder akkoord.
‘Havens drie maanden verstoord’
In de documenten staat onder meer dat 85 procent van de vrachtwagens “mogelijk niet klaar is” voor de Franse grenscontroles. Daardoor zouden er naar verwachting tot drie maanden lang ernstige verstoringen kunnen ontstaan in de Britse havens. Daarbij moet rekening worden gehouden met vertragingen van maximaal tweeënhalve dag, meldt de krant.
In de stukken staat verder dat de regering een harde grens tussen het Britse Noord-Ierland en het onafhankelijke Ierland “waarschijnlijk” noemt. Dat is omdat de mogelijkheden voor een “onzichtbare grens”, bijvoorbeeld door middel van hi-tech-systemen, als onhoudbaar worden gezien na een no-deal-brexit. Ook zouden er na zo’n vertrek uit de EU protesten worden verwacht in het hele land.
Operatie Yellowhammer
De gelekte documenten hebben volgens The Sunday Times de codenaam Operatie Yellowhammer en zijn alleen in te zien voor mensen die daar nadrukkelijk toestemming voor hebben gekregen. Volgens de krant gaat het om “een zeldzame inkijk in de geheime plannen die worden gemaakt om een catastrofale ineenstorting van ’s lands infrastructuur af te wenden”.
Begin april werd het Britse vertrek uit de EU uitgesteld tot 31 oktober. De nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk, Boris Johnson, zei al direct na zijn aantreden dat hij op die datum ook uit de EU wil stappen, met of zonder akkoord met Brussel. Johnson heeft de deal van zijn voorganger Theresa May doodverklaard en wil een nieuwe deal sluiten. De EU wil niet meer sleutelen aan het akkoord.
‘Lagerhuis kan brexit niet stoppen’
In het Britse Lagerhuis, ook binnen zijn eigen Conservatieve partij, ligt Johnsons voornemen om zo nodig zonder akkoord te vertrekken gevoelig. De vrees is dat Johnson het parlement wil schorsen om zo op 31 oktober een no-deal-brexit door te drukken. De Britse oud-premier Major legt die stap uit als het begin van een constitutionele crisis, zei hij vorige maand.
Juist gisteravond meldden anonieme bronnen dat Johnson tegen Europese leiders wil zeggen dat het parlement in zijn land de brexit niet kan tegenhouden. De bronnen zeggen tegen de Britse krant The Daily Telegraph dat hij dat volgende week wil zeggen tegen de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Zo zou hij de EU-leiders willen dwingen tot een vertrekovereenkomst die voor de Britten acceptabel is.
AD 18.08.2019 Brandstof-, voedsel en medicijntekorten, maandenlange chaos in de havens, stijgende zorgkosten en een harde grens met Ierland. Dat verwacht de Britse regering als het land op 1 november zonder deal uit de Europese Unie zou stappen. Dat staat in een gelekt rapport waar de Britse krant The Sunday Times de hand op wist te leggen.
Het rapport, dat onder de codenaam ‘Operation Yellowhammer’ deze maand werd samengesteld door de Cabinet Office, laat zien hoe de Britse overheid in het geheim al bezig is met het treffen van maatregelen om een rampzalige ineenstorting van de Britse infrastructuur te voorkomen in geval van een no deal-brexit.
In het rapport heeft het kabinet de meest aannemelijke naschokken van een dergelijk scenario uiteengezet, aangezien het er steeds sterker op begint te lijken dat het Verenigd Koninkrijk zich begin november zonder overeenkomst uit de EU zal losscheuren.
Blijkens het rapport verwacht de Britse regering dat zo’n 85 procent van de Britse vrachtwagens die regelmatig het Kanaal oversteken ,,mogelijk niet klaar is’’ voor de Europese douanechecks. Dat zou betekenen dat het minstens drie maanden duurt voordat de vlotte doorstroom van het goederenverkeer weer gegarandeerd kan worden.
Verder staat volgens The Sunday Times in het rapport dat de regering uitgaat van een harde grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek, aangezien de regering de huidige plannen om de zachte grens te behouden bestempelt als ,,onhoudbaar’’. Dit omdat de huidige plannen om wijdverspreide controles te vermijden volgens het rapport niet kunnen worden gehandhaafd.
De Britse premier Johnson houdt intussen vast aan een vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU op 1 november, of dat nu met of zonder deal is. Om dat te forceren, heeft hij zelfs al gedreigd het parlement buitenspel te zetten.
Johnson bezoekt komende week de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron, met wie hij de naderende brexit zal bespreken voordat de drie leiders vanaf zaterdag 24 augustus deelnemen aan de G7-top in het Franse Biarritz. Dat meldt de Engelse krant The Daily Telegraph. Volgens de krant zal Johnson de Europese leiders vertellen dat ,,het Britse parlement de brexit niet kan tegenhouden’’.
Naar verwachting zal Johnson zijn Europese collega’s eveneens duidelijk maken dat ze ,,twee maanden de tijd hebben om tot een voor de Britten acceptabele vertrekovereenkomst te komen’’. Lukt dit niet, dan volgt volgens Johnson een no-deal brexit op 1 november.
Minister noemt no-deal-voorspelling onzin
De Britse minister Kwasi Kwarteng (Energie) maakt korte metten met het verhaal dat Groot-Brittannië na een no-deal-brexit te maken krijgt met tekorten aan voedsel, brandstof en medicijnen. ,,Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We zullen goed voorbereid zijn als we op 31 oktober vertrekken zonder deal”, aldus Kwarteng.
MSN 18.08.2019 De Britse premier Boris Johnson zal komende week aan Europese leiders vertellen dat het parlement van zijn land de brexit niet kan tegenhouden. Dat meldt de Engelse krant Daily Telegraph in de editie van zondag.
Johnson gaat in de loop van volgende week op bezoek bij de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron. Hij zal er de brexit bespreken voor de drie leiders vanaf zaterdag 24 augustus deelnemen aan de G7-top in het Franse Biarritz.
Naar verwachting zal Johnson zijn Europese collega’s duidelijk maken dat ze twee maanden de tijd hebben om tot een voor de Britten acceptabele vertrekovereenkomst te komen. Lukt dit niet dan volgt volgens Johnson een no-dealbrexit op 1 november 2019.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
\.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8b7eb27c-9229-11eb-a7ec-02d1dbdc35d1.jpg)
Mary-Ann Russon
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b3fad6da-4932-11eb-ba7b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5464ef0e-4319-11eb-9725-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/29a9113e-4079-11eb-9b6b-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9d018d42-4041-11eb-bbf4-0255c322e81b.jpg)
Ursula von der Leyen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e8a65320-3d3c-11eb-bc51-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/77aa71b8-3ba4-11eb-8319-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/213af1d4-38c2-11eb-9d5e-0218eaf05005.jpg)
Sander van Hoorn @svhoorn
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/187ac1c4-37f4-11eb-bbc2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1d41eb70-0805-11eb-8de0-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9bed6596-06cd-11eb-a79a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9ffe1198-071e-11eb-bd6e-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ff2b781e-04d4-11eb-86c5-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eaa53146-04b6-11eb-bc1b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7290bbe-fe7f-11ea-a1ab-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46e91b42-fd60-11ea-8310-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/68bcd728-fc1a-11ea-8a27-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d5c6e4a6-4299-11eb-8bf5-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d5e61a24-4299-11eb-8bf5-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7ca89a6-3009-11eb-bc7e-02c309bc01c1.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1511e2e4-2c03-11eb-b113-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/154111d6-2c03-11eb-b113-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e033f3c-29b5-11eb-870f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92eb735a-2911-11eb-aa9f-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3aba895c-233d-11eb-a135-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/30d73df6-1d2d-11eb-8821-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/94a2ef6c-1637-11eb-9eb2-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ef543e98-143e-11eb-9a88-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d3659f86-0eeb-11eb-8449-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/204154f8-f4cf-11ea-9d0e-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eb7a2ba4-e129-11ea-91a8-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/20628cce-d58d-11ea-9e4c-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cc9a0c56-baee-11ea-86f4-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/082c0c42-b856-11ea-bce0-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f0d4f6bc-af40-11ea-881b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d73376a8-a738-11ea-becf-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/556f61d4-8b0b-11ea-ae67-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d82295aa-687a-11ea-a98b-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5083670c-8740-11ea-8b02-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2889fd9a-85ee-11ea-9d0d-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/38742164-8011-11ea-bdf0-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2d86f7f2-7037-11ea-8966-02d1dbdc35d1.jpg)
Hoe maakt Johnson het?
Is er een vervanger voor Johnson?
Wie is Dominic Raab?
Hoe wordt er gereageerd op Johnsons opname?
Rachael Swindon @Rachael_Swindon
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92992fae-69cd-11ea-9ef8-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ab96d3ee-6491-11ea-b1f6-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e9874286-acc3-11ea-8294-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c91d1d3c-a006-11ea-a63a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/296aa818-848b-11ea-be60-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4e254ec0-79a9-11ea-a689-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ffbef9a6-7698-11ea-86ff-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6d1058f6-6d6b-11ea-a215-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ae3f5402-6d26-11ea-9741-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1747cb1c-6329-11ea-a2bc-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/29555878-5fc9-11ea-85ec-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b8a13746-5bc7-11ea-b592-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/205524da-5b2b-11ea-a412-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f2682144-d092-11e9-a415-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f47e0032-cefa-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cce824da-cf2c-11e9-ad49-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/15d3ed6c-d01a-11e9-abac-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b3d95066-cfce-11e9-b751-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0c70a720-d005-11e9-80b1-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b62145c4-cfbd-11e9-896b-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c83cdfb4-d005-11e9-970a-0218eaf05005.jpg)
Auteur HouseofCommons
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cce824da-cf2c-11e9-ad49-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4ee5fad6-ce9a-11e9-9c40-0218eaf05005.jpg)
Alex Partridge 🚡 @alexpartridge87
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/252ad4fa-ce5e-11e9-9a41-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7081f998-cdae-11e9-8ce8-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/81579884-cd97-11e9-b5f2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/961f4996-cd6b-11e9-a0a1-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4ca5b18a-cd5f-11e9-8880-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5bf7ac70-cd54-11e9-b1b3-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8b74b148-cbef-11e9-a7aa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bb9b3bb0-cb4c-11e9-a7aa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/26bc449e-cb1a-11e9-b5f2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d1191f2a-ca6b-11e9-92ca-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d1806cd4-ca6b-11e9-92ca-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a440d932-ca81-11e9-bd30-0217670beecd.jpg)
Hugh Grant @HackedOffHugh
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/375c100c-ca81-11e9-9182-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9161b9cc-c9d1-11e9-8073-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9c20a70e-c9a6-11e9-9a41-02d2fb1aa1d7.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0cb0ac38-c986-11e9-8e7f-0255c322e81b.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/18471304-c993-11e9-bef2-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b0ddd9e6-c4d8-11e9-a65f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1686bd8-c4d8-11e9-a65f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cfd1a566-c33a-11e9-aa2e-02d1dbdc35d1.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
%20Agreement%20in%20all%20dimensions,%20protecting%20peace%20&%20stability%20on%20the%20island%20of%20Ireland.%20Has%20always%20been%20EU's%20absolute%20priority,%20as%20I'll%20reconfirm%20to%20@michaelgove%20@DUPleader%20@moneillsf.%0d12%20uur%20geleden){kind=link}
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.