Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 4
Wachtgeld
De wachtgeldregeling ligt regelmatig onder vuur. Minister Ronald Plasterk van BZK heeft in het verleden al eens laten weten dat het wachtgeld niet verder teruggeschroefd moet worden.
”Wachtgeld voor politieke ambtsdragers is impopulair, maar toch vind ik het niet goed daar elke keer verder op te beknibbelen”, zei hij in een interview dat indertijd op de website van de Volkskrant verscheen. ->> Lees hier het opiniestuk
Sinds 2012 is er bijna 15 miljoen euro aan wachtgeld uitgekeerd o.a. aan vertrokken Tweede Kamerleden, staatssecretarissen, ministers etc. Dat meldt NU.nl op basis van cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Zie ook –> hier
Vroeger was de wachtgeldregeling nog een goudgerande uitkering, maar dat is het allang niet meer, aldus Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur.
,,Dat opgestapte politici wachtgeld krijgen, is volkomen begrijpelijk’’, zegt Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur van de Universiteit Twente. ,,Tweede Kamerleden kunnen niet worden ontslagen en dus moet er een financieel vangnet zijn. Vroeger was de wachtgeldregeling nog een goudgerande uitkering, maar dat is het allang niet meer.’’
Maar hoogleraar Boogers is wél kritisch over politici die vroegtijdig en zonder duidelijke aanleiding de Tweede Kamer verlaten. Hij noemt als voorbeelden Pechtold, Thieme en voormalig CDA-leider Sybrand Buma. Die laatste werd burgemeester in Leeuwarden en ontving vóór zijn benoeming drie maanden wachtgeld.
,,Er zijn mensen die niet willen wachten op verkiezingen en weloverwogen zeggen: mijn tijd is gekomen, ik stop ermee’’, zegt Boogers. ,,Maar dit is lastig uit te leggen, het is een grijs gebied. Voor die mensen is wachtgeld eigenlijk niet bedoeld.’’ De hoogleraar roept het kabinet op om de regeling op dit punt aan te scherpen.
Staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken zei eind vorig jaar dat de wachtgeldregeling mogelijk op de schop gaat. Aanleiding was de commotie rond VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. Die kreeg bovenop zijn salaris wachtgeld, omdat hij in het vorige kabinet staatssecretaris en minister was en in die rollen meer verdiende dan als Kamerlid. Onder grote druk stopte Dijkhoff de extra uitkering. Knops: ,,We zijn bezig om te kijken of het anders moet.’’
Opgestapte kamerleden
Opgestapte Tweede Kamerleden hebben in twee jaar tijd ruim 400.000 euro wachtgeld geïncasseerd. Ook wie vrijwillig vertrekt, heeft recht op een uitkering. ,,Dit is lastig uit te leggen.’’
Alexander Pechtold stapte in oktober 2018 op als fractievoorzitter van D66. ,,Ik hoor het je denken: daar vertrekt er weer eentje voortijdig’’, zei hij in zijn afscheidsspeech voor collega’s in de Tweede Kamer. ,,Ik deel het gevoel dat de doorstroming soms zorgelijk is, maar na twaalf jaar is het voor mij mooi geweest.’’
Het vertrek was maanden voorbereid. Ruim een halfjaar eerder besprak Pechtold het plan al met zijn kinderen, zo zei hij. Maar vooruitzicht op een nieuwe baan had hij niet. Sterker nog: pas afgelopen november – een dik jaar na zijn vertrek – ging Pechtold weer voltijds aan de bak, als directeur bij het CBR. In de tussentijd ontving hij wachtgeld, zo bevestigt hij aan deze site. Een bedrag van naar schatting 90.000 euro.
Na publicatie van dit artikel wil Pechtold benadrukken dat hij tijdens zijn wachtgeldperiode niet heeft stilgezeten. Zo begeleidt hij – onbetaald – de renovatie van het Binnenhof. Ook was hij zeven maanden voorzitter van een commissie die het kabinet adviseerde over cultureel erfgoed. Het geld dat hij verdiende met deze klus werd in mindering gebracht op zijn wachtgelduitkering.
Lees ook;
Kamerleden met wachtgeld. © ADR
Sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 hebben 24 Kamerleden vroegtijdig hun biezen gepakt; de laatste is Isabelle Diks (GroenLinks). Nog nooit vertrokken in zo’n korte tijd zoveel Kamerleden uit het parlement. Van hen hebben er twaalf wachtgeld ontvangen, blijkt uit onderzoek door deze site. In totaal gaat het in 2018 en 2019 om een bedrag van ruim 400.000 euro.
Omdat de politiek grillig kan zijn, hebben Kamerleden – net als ministers, burgemeesters en wethouders – een financieel vangnet. Ieder Tweede Kamerlid dat minstens drie maanden heeft gewerkt, krijgt bij vertrek recht op minimaal twee jaar wachtgeld.
Een Kamerlid verdient 115.000 euro bruto per jaar. De uitkering is het eerste jaar 80 procent van het oude salaris, daarna 70 procent en duurt maximaal drie jaar en twee maanden. Na drie maanden moeten ex-politici zich inschrijven bij een reïntegratiebureau.
Niet iedereen krijgt dus wachtgeld. Wie meteen een nieuwe baan heeft, waarbij het salaris gelijk of hoger is dan het loon als Kamerlid, krijgt helemaal niets. Dat geldt bijvoorbeeld voor SGP’er Elbert Dijkgraaf, die in april 2018 vanwege huwelijksproblemen uit de Kamer stapte. ,,Vanaf de eerste dag ben ik aan de slag gegaan als hoogleraar en heb ik mijn eigen onderneming’’, zegt Dijkgraaf. ,,Ik heb geen euro wachtgeld gebruikt.’’
Ook kunnen politici vrijwillig afzien van de uitkering. VVD-Kamerlid Malik Azmani deed dat, toen hij in juni vorig jaar vertrok om een maand later voor de VVD in het Europees parlement te gaan zitten. ,,Theoretisch had ik de tussenliggende periode gebruik kunnen maken van wachtgeld, maar daar heb ik van afgezien’’, zegt Azmani. Ook PvdA’er Jeroen Dijsselbloem weigerde: hij stopte in 2018 na twee weken de wachtgeldbetalingen en stortte het geld terug.
Theoretisch had ik gebruik kunnen maken van wachtgeld, maar daar heb ik van af gezien, aldus Malik Azmani (VVD).
Anoniem
Hoeveel wachtgeld de twaalf opgestapte Kamerleden ieder exact hebben ontvangen, is onduidelijk. Het ministerie van Binnenlandse Zaken maakt alleen een geanonimiseerd overzicht openbaar met daarop de uitgekeerde bedragen per jaar – zonder namen. Het staat ex-politici vrij om te vertellen of zij wel of geen wachtgeld krijgen.
Marianne Thieme (Partij voor de Dieren), Rik Grashoff (GroenLinks) en Karen Gerbrands (PVV) weigerden mee te werken aan dit artikel. Sietse Fritsma (PVV) was onbereikbaar. Uit het geanonimiseerde overzicht van het ministerie valt echter af te leiden dat deze politici waarschijnlijk wél wachtgeld hebben ontvangen.
Thieme
Een woordvoerder van de Partij voor de Dieren meldt in eerste instantie dat ex-fractievoorzitter Thieme – die afgelopen september volkomen onverwachts vrijwillig opstapte – inderdaad wachtgeld krijgt. Maar later geeft de woordvoerder aan dat het een ‘privékwestie’ is en dat het aan Thieme zelf is om hier iets over te zeggen. Zij reageert echter niet op verzoeken van deze site.
,,Denk niet dat ik wegga’’, zei Thieme op het moment dat ze haar vertrek aankondigde. ,,Binnen onze politieke beweging zal ik van me laten horen.’’ Zo wilde ze zich blijven inzetten om de Partij voor de Dieren ook internationaal op de kaart te zetten.
Maar de partijwoordvoerder zegt nu dat Thieme ‘geen officiële functie binnen de partij’ heeft. ,,Het is op dit moment nog niet zeker hoe haar rol eruit gaat zien. Daarover moeten nog gesprekken gevoerd worden.’’ Thieme is overigens al wel via Speakers Academy in te huren als dagvoorzitter en discussieleider.
zie ook: Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 3
zie ook: Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 2
zie ook: Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 1
zie ook: Klaas Dijkhoff VVD en het gerommel met wachtgeld
zie ook: Het gerommel van Tweede Kamerlid Isabelle Diks GroenLinks
zie ook: Gerommel door kamerlid Han ten Broeke VVD
zie ook: En weer gedonder met Alexander Pechtold D66
zie ook: De mysterieuze verdwijning van Tweede Kamerlid Wassila Hachchi D66 – deel 3
zie ook: Het mysterie rondom Wassila Hachchi D66 is ontsluierd.
zie ook: De mysterieuze verdwijning van Tweede Kamerlid Wassila Hachchi D66 – deel 2
zie ook: De mysterieuze verdwijning van Tweede Kamerlid Wassila Hachchi D66 – deel 1
zie ook: Ook gedonder bij de Partij voor de Dieren PvdD – de nasleep
zie ook: Peter Rehwinkel PvdA – Het zit me niet mee de laatste tijd
zie ook: Gedonder met Bert van der Roest ex-PvdA-raadslid in Utrecht
Zie ook: Ministers en Wachtgeld – een vetpot
Zie ook: Rel bij de PvdA over wachtgeld van ex-wethouder Rinda den Besten
Zie ook: Wachtgeld Raadsleden kost al 6,9 miljoen euro
Zie ook: Ook Sietse Fritsma PVV verlaat de Haagse gemeenteraad
Zie ook; Gesjoemel met wachtgeld SP en GroenLinks
Opgestapte Tweede Kamerleden incasseren 400.000 euro wachtgeld
AD 25.04.2020 Opgestapte Tweede Kamerleden hebben in twee jaar tijd ruim 400.000 euro wachtgeld geïncasseerd. Ook wie vrijwillig vertrekt, heeft recht op een uitkering. ,,Dit is lastig uit te leggen.’’
Alexander Pechtold stapte in oktober 2018 op als fractievoorzitter van D66. ,,Ik hoor het je denken: daar vertrekt er weer eentje voortijdig’’, zei hij in zijn afscheidsspeech voor collega’s in de Tweede Kamer. ,,Ik deel het gevoel dat de doorstroming soms zorgelijk is, maar na twaalf jaar is het voor mij mooi geweest.’’
Het vertrek was maanden voorbereid. Ruim een halfjaar eerder besprak Pechtold het plan al met zijn kinderen, zo zei hij. Maar vooruitzicht op een nieuwe baan had hij niet. Sterker nog: pas afgelopen november – een dik jaar na zijn vertrek – ging Pechtold weer voltijds aan de bak, als directeur bij het CBR. In de tussentijd ontving hij wachtgeld, zo bevestigt hij aan deze site. Een bedrag van naar schatting 90.000 euro.
Na publicatie van dit artikel wil Pechtold benadrukken dat hij tijdens zijn wachtgeldperiode niet heeft stilgezeten. Zo begeleidt hij – onbetaald – de renovatie van het Binnenhof. Ook was hij zeven maanden voorzitter van een commissie die het kabinet adviseerde over cultureel erfgoed. Het geld dat hij verdiende met deze klus werd in mindering gebracht op zijn wachtgelduitkering.
Lees ook;
Vangnet
Kamerleden met wachtgeld. © ADR
Sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 hebben 24 Kamerleden vroegtijdig hun biezen gepakt; de laatste is Isabelle Diks (GroenLinks). Nog nooit vertrokken in zo’n korte tijd zoveel Kamerleden uit het parlement. Van hen hebben er twaalf wachtgeld ontvangen, blijkt uit onderzoek door deze site. In totaal gaat het in 2018 en 2019 om een bedrag van ruim 400.000 euro.
Omdat de politiek grillig kan zijn, hebben Kamerleden – net als ministers, burgemeesters en wethouders – een financieel vangnet. Ieder Tweede Kamerlid dat minstens drie maanden heeft gewerkt, krijgt bij vertrek recht op minimaal twee jaar wachtgeld.
Een Kamerlid verdient 115.000 euro bruto per jaar. De uitkering is het eerste jaar 80 procent van het oude salaris, daarna 70 procent en duurt maximaal drie jaar en twee maanden. Na drie maanden moeten ex-politici zich inschrijven bij een reïntegratiebureau.
Niet iedereen krijgt dus wachtgeld. Wie meteen een nieuwe baan heeft, waarbij het salaris gelijk of hoger is dan het loon als Kamerlid, krijgt helemaal niets. Dat geldt bijvoorbeeld voor SGP’er Elbert Dijkgraaf, die in april 2018 vanwege huwelijksproblemen uit de Kamer stapte. ,,Vanaf de eerste dag ben ik aan de slag gegaan als hoogleraar en heb ik mijn eigen onderneming’’, zegt Dijkgraaf. ,,Ik heb geen euro wachtgeld gebruikt.’’
Ook kunnen politici vrijwillig afzien van de uitkering. VVD-Kamerlid Malik Azmani deed dat, toen hij in juni vorig jaar vertrok om een maand later voor de VVD in het Europees parlement te gaan zitten. ,,Theoretisch had ik de tussenliggende periode gebruik kunnen maken van wachtgeld, maar daar heb ik van afgezien’’, zegt Azmani. Ook PvdA’er Jeroen Dijsselbloem weigerde: hij stopte in 2018 na twee weken de wachtgeldbetalingen en stortte het geld terug.
Theoretisch had ik gebruik kunnen maken van wachtgeld, maar daar heb ik van af gezien, aldus Malik Azmani (VVD).
Anoniem
Hoeveel wachtgeld de twaalf opgestapte Kamerleden ieder exact hebben ontvangen, is onduidelijk. Het ministerie van Binnenlandse Zaken maakt alleen een geanonimiseerd overzicht openbaar met daarop de uitgekeerde bedragen per jaar – zonder namen. Het staat ex-politici vrij om te vertellen of zij wel of geen wachtgeld krijgen.
Marianne Thieme (Partij voor de Dieren), Rik Grashoff (GroenLinks) en Karen Gerbrands (PVV) weigerden mee te werken aan dit artikel. Sietse Fritsma (PVV) was onbereikbaar. Uit het geanonimiseerde overzicht van het ministerie valt echter af te leiden dat deze politici waarschijnlijk wél wachtgeld hebben ontvangen.
Thieme
Een woordvoerder van de Partij voor de Dieren meldt in eerste instantie dat ex-fractievoorzitter Thieme – die afgelopen september volkomen onverwachts vrijwillig opstapte – inderdaad wachtgeld krijgt. Maar later geeft de woordvoerder aan dat het een ‘privékwestie’ is en dat het aan Thieme zelf is om hier iets over te zeggen. Zij reageert echter niet op verzoeken van deze site.
,,Denk niet dat ik wegga’’, zei Thieme op het moment dat ze haar vertrek aankondigde. ,,Binnen onze politieke beweging zal ik van me laten horen.’’ Zo wilde ze zich blijven inzetten om de Partij voor de Dieren ook internationaal op de kaart te zetten.
Maar de partijwoordvoerder zegt nu dat Thieme ‘geen officiële functie binnen de partij’ heeft. ,,Het is op dit moment nog niet zeker hoe haar rol eruit gaat zien. Daarover moeten nog gesprekken gevoerd worden.’’ Thieme is overigens al wel via Speakers Academy in te huren als dagvoorzitter en discussieleider.
Aanscherping
Vroeger was de wachtgeldregeling nog een goudgerande uitkering, maar dat is het allang niet meer, aldus Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur.
,,Dat opgestapte politici wachtgeld krijgen, is volkomen begrijpelijk’’, zegt Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur van de Universiteit Twente. ,,Tweede Kamerleden kunnen niet worden ontslagen en dus moet er een financieel vangnet zijn. Vroeger was de wachtgeldregeling nog een goudgerande uitkering, maar dat is het allang niet meer.’’
Maar hoogleraar Boogers is wél kritisch over politici die vroegtijdig en zonder duidelijke aanleiding de Tweede Kamer verlaten. Hij noemt als voorbeelden Pechtold, Thieme en voormalig CDA-leider Sybrand Buma. Die laatste werd burgemeester in Leeuwarden en ontving vóór zijn benoeming drie maanden wachtgeld.
,,Er zijn mensen die niet willen wachten op verkiezingen en weloverwogen zeggen: mijn tijd is gekomen, ik stop ermee’’, zegt Boogers. ,,Maar dit is lastig uit te leggen, het is een grijs gebied. Voor die mensen is wachtgeld eigenlijk niet bedoeld.’’ De hoogleraar roept het kabinet op om de regeling op dit punt aan te scherpen.
Staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken zei eind vorig jaar dat de wachtgeldregeling mogelijk op de schop gaat. Aanleiding was de commotie rond VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. Die kreeg bovenop zijn salaris wachtgeld, omdat hij in het vorige kabinet staatssecretaris en minister was en in die rollen meer verdiende dan als Kamerlid. Onder grote druk stopte Dijkhoff de extra uitkering. Knops: ,,We zijn bezig om te kijken of het anders moet.’’
Gerommel door kamerlid Han ten Broeke VVD
Weer gerommel bij de VVD
De VVD erkent dat Kamerlid Han ten Broeke de reis naar een spreekbeurt op een bijeenkomst in Antwerpen ten onrechte niet heeft gemeld aan de Tweede Kamer. Kamerleden moeten bij het ‘reizenregister’ de vervoers- en verblijfskosten opgeven van reizen die door derden zijn betaald.
De buitenlandspecialist Han ten Broeke van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
Dat blijkt uit onderzoek van HP/De Tijd. Ten Broeke erkent tegenover het tijdschrift dat hij een fout heeft gemaakt. Ook VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff geeft toe dat zijn partijgenoot niet goed heeft gehandeld.
Ten Broeke, de ervaren buitenlandwoordvoerder van de VVD, richtte in 2017 het adviesbureau Piscean Advice op en had in dat jaar één opdrachtgever: het Vlaamse bedrijf Merkthuis met de handelsnaam Brandhome.
Bedrijf
Het Kamerlid kreeg ook een vergoeding voor de toespraak en voor een boekje dat hij schreef en op de bijeenkomst in Antwerpen uitdeelde. Ten Broeke is sinds vorig jaar eigenaar van het bedrijf Piscean Advice BV. Dat geeft adviezen op het gebied van public relations.
Dijkhoff wijst erop dat het is toegestaan om werkzaamheden te verrichten naast het Kamerlidmaatschap en dat Ten Broeke bij de Kamer heeft gemeld dat hij dat doet.
Aftreden vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag
Kamerlid Han ten Broeke (VVD), treedt per direct af. In een verklaring op zijn eigen internetpagina erkent hij in 2013 een kortstondige seksuele relatie te hebben gehad met een jonge medewerkster van de fractie.
“Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.”
De vrouw heeft hem daarna tegenover toenmalig fractievoorzitter Zijlstra beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens Ten Broeke is er niets onoorbaars gebeurd, maar hij spreekt achteraf wel van een “ongelijkwaardige relatie“. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
‘Kwetsend en verdrietig’
De betrokken vrouw, tegenwoordig medewerker van EenVandaag, zegt dat ze niet blij is met de berichten die nu verschijnen. In een verklaring noemt ze het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal op deze manier in de publiciteit komt.
Ze zegt dat de versie die Ten Broeke vandaag geeft van de gebeurtenissen in 2013 haaks staat op haar lezing. Over de reden waarom ze destijds toch geen aangifte heeft gedaan wil ze niets zeggen. “Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
@HanTenBroeke
In zijn verklaring schrijft Ten Broeke dat de kwestie is voorgelegd aan de integriteitscommissie van de VVD en dat hij destijds met de medewerkster heeft afgesproken dat ze de kwestie zouden laten rusten. Ze deed uiteindelijk geen aangifte. “De afspraak hield vijf jaar stand. Tot vandaag.”
HP/De Tijd publiceert een artikel over de relatie. Daarmee is volgens Ten Broeke een situatie ontstaan die hij niet kan beheersen. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij niet aandoen.”
Zwijgovereenkomst
De vrouw meldde zich al in 2013 bij VVD-Kamerlid Matthijs Huizinga. In een vervolggesprek met fractievoorzitter Halbe Zijlstra in juni 2013 beschuldigde ze Ten Broeke van seksueel overschrijdend gedrag.
Zijlstra bevestigt tegen HP/De Tijd dat hij de vrouw destijds heeft geadviseerd om aangifte te doen. Ook kreeg zij op kosten van de VVD-fractie een advocaat. Volgens Zijlstra ontkende Ten Broeke de aantijgingen. Het ging volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijdse instemming. Hij zei dat ze enkele nachten in elkaars huizen hadden doorgebracht. Ten Broeke schrijft nu dat hij destijds een ‘kortstondige en intieme relatie’ met de vrouw had, die niet in een directe gezagsverhouding onder hem stond.
Aangifte
Zijlstra zou daarop de medewerkster hebben ‘voorzien van een advocaat’ en ‘haar hebben aangeraden aangifte te doen’. Ten Broeke heeft de aantijging ‘met kracht weersproken’.
Uiteindelijk wilde de medewerkster alsnog geen aangifte doen, stelt Ten Broeke. ,,Dat leidde vier weken later tot een juridische overeenkomst waarin we ‘agree to disagree’ afspraken en overeenkwamen de kwestie te laten rusten en erover te zwijgen. En zo is het de afgelopen vijf jaar gegaan.’’
Ieder zijn eigen waarheid
“Soms kan een situatie ontstaan in het leven van mensen waarin zij tegenover elkaar komen te staan”, schrijft Ten Broeke nu. “Ieder met zijn eigen waarheid. Waarna zij besluiten elkaar die waarheid te gunnen, er een streep onder te zetten en door te gaan met hun levens.”
Volgens Ten Broeke was zoiets in een andere werkomgeving waarschijnlijk werkbaar geweest. “Maar niet in ons glazen huis, waar oordelen en veroordelingen op de loer liggen.”
13 jaar
Een zetel in de Tweede Kamer was al een droom voor Ten Broeke toen hij 13 jaar oud was. Omdat hij te jong was voor een lidmaatschap van de jongerenafdeling JOVD, werd hij maar meteen lid van de grote VVD.
Uiteindelijk bracht hem dat inderdaad in het parlement, als gewaardeerd woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie. “Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.”
Ten Broeke werd opgevolgd door Tobias van Gent, universitair docent geschiedenis en politieke wetenschappen. Hij is nu nog lid van Provinciale Staten van Zeeland voor de VVD.
Integriteitsregels
De Tweede Kamer onderzoekt op het ogenblik of de eigen integriteitsregels moeten worden aangepast en ook of de fractie een veilige werkplek is. Dat onderzoek gebeurt “in het licht van de aanbevelingen” van het anticorruptiebureau van de Raad van Europa.
Het bureau concludeerde eerder dit jaar dat het toezicht op en de handhaving van de regels in Nederland nu tekortschieten. Het verwees als illustratie naar het appartement van D66-leider Alexander Pechtold, dat hij niet aan het geschenkenregister had gemeld. Pechtold beschouwt het appartement als een privézaak.
Terugblik
De registers voor parlementariërs zijn omstreden nadat een Europese integriteitswaakhond Den Haag op de vingers tikte omdat Alexander Pechtold zijn Scheveningse penthouse niet had aangemeld. Ten Broeke heeft zijn reis nu alsnog in het register gezet, waarmee de kous voor vvd-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff af is.
Boze tongen rond de GeenStijl-redactie vermoeden echter kwade opzet: zou Kamerlid Wybren van Haga VVD wellicht achter deze smeuïge HP/De Tijd-onthulling zitten? Eerder lekte via Ton F. van Dijk al uit dat Van Haga van de VVD-fractie zijn zieke vrouw niet mocht ondersteunen tijdens een zware operatie.
Al snel werd gesuggereerd dat Van Haga zelf verantwoordelijk was voor dit nieuws, vandaar de nieuwe verdenking. Van Haga, zo gaat de redenering, zou rancuneus zijn jegens Ten Broeke die van de fractieleiding wél mag ondernemen, terwijl hij zelf zijn huisjesmelkfirma op afstand moest zetten. Het bleef in ieder geval nog lang onrustigop de burelen van de vvd-fractie.
VVD nummer 1
In de VVD moet integriteit een hoofdthema worden en de partij moet werken aan haar moreel kompas. Partijvoorzitter Christianne van der Wal zei dat zaterdag tijdens een VVD-congres in Arnhem. Van der Wal verklaarde te “balen” dat haar partij steeds de lijstjes met integriteitskwesties aanvoert.
De liberalen hadden de afgelopen jaren te kampen met vele affaires rond Haagse en lokale politici die in opspraak kwamen. Van der Wal vindt dat niet kunnen. “Wij moeten van onbesproken gedrag zijn”, zei ze. Ze riep de leden op hieraan bij te dragen.
‘Het straalt af op ons en op de politiek’
“Tuurlijk kun je bij ieder integriteitsschandaal gaan uitleggen dat het een incident is en dat er veel brave mensen zijn bij de VVD die er niks mee te maken hebben. Dat is ook zo, maar wij staan toch voor paal als een partijgenoot zich misdraagt. Ik ben natuurlijk niet verantwoordelijk voor de daden van een ander, maar het straalt wel op ons af, en op de politiek.”
“We kunnen niet duidelijk genoeg zijn dat als iemand lid is van een partij en denkt de grens over te kunnen gaan, we vinden dat dat niet goed is en dat dat niet hoort.”, aldus de VVD-fractievoorzitter.
Het begint een trieste traditie te worden op de jaarlijkse Vrij Nederland Politieke Integriteits Index (PII): de VVD had in 2017 met een totaal van elf weer de meeste affaires én de ernstigste. Het CDA kende afgelopen jaar zes integriteitskwesties, de PvdA vier.
De 216 politieke affaires die de afgelopen dertig jaar plaatsvonden in Nederland zijn als volgt over de partijen verdeeld:
VVD: 47
CDA: 43
PvdA: 40
PVV: 15
GL: 11
LPF: 7
CU: 6
SGP: 4
D66: 3
SP: 3
Lokaal/overig: 37
zie ook: VVD in 2017 nog steeds aan de top !!!!
zie ook: Gerommel in de Politiek versus Integriteit deel 3 – VVD nummer 1
zie ook: Gerommel in de Politiek versus Integriteit deel 2 – VVD nummer 1
zie ook: Gerommel in de Politiek versus Integriteit deel 1
zie ook: Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 2
zie ook: Politici en het gerommel met wachtgeld – deel 1
zie ook: De politieke draaideur versus lobby
zie ook: Wethouders ten val vanwege Integriteit
Meer voor vvd kamerlid han ten broeke
Arib veroorzaakt ‘heel pijnlijk’ moment
Telegraaf 05.09.2018 Politiek commentator Wouter de Winther over een opmerkelijk moment tijdens het afscheid dinsdag van Han ten Broeke. De buitenlandspecialist van de VVD besloot vorige week te vertrekken.
Ten Broeke geëmotioneerd bij afscheid
Telegraaf 04.09.2018 Mooie woorden en bloemen voor Han ten Broeke bij zijn afscheid van de Tweede Kamer. De VVD’er trad af nadat vorige week zijn affaire met een fractiemedewerkster bekend was geworden.
Ten Broeke uitgezwaaid in Kamer: ’Pijn in het hart’
Telegraaf 04.09.2018 De Tweede Kamer heeft dinsdag afscheid genomen van Han ten Broeke. De buitenlandspecialist van de VVD besloot vorige week te vertrekken, nadat bekend was geworden dat hij in het verleden een in zijn eigen woorden ,,ongelijkwaardige relatie” had met een jonge fractiemedewerkster. De vrouw in kwestie heeft aangegeven dat Ten Broekes omschrijving haaks staat op haar ervaringen, maar wil verder weinig over de kwestie kwijt.
Ten Broeke was aanwezig in de Kamer, zijn afscheidsbrief werd voorgelezen door Kamervoorzitter Khadija Arib. ,,Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.” Hij vertrekt na twaalf jaar Kamerlidmaatschap met ,,pijn in het hart”.
,,En dat spijt me enorm. Want ik had er veel plezier in.” Over de reden voor zijn vertrek wil Ten Broeke weinig meer zeggen dan hij vorige week in een verklaring deed. ,,Het enige dat ik wil toevoegen is dat er soms situaties ontstaan in levens van mensen waarbij ze tegenover elkaar komen te staan, ieder met een eigen waarheid. Waarna ze besluiten elkaar die waarheid te gunnen, een streep eronder te zetten en door te gaan met hun leven.”
Volgens Ten Broeke was er met de fractiemedewerkster sprake van een ,,ongelijkwaardige relatie”. Zij zei tegen deze krant dat Ten Broekes verklaring ,,haaks’’ staat op haar eigen ervaringen, maar wil verder niet op de zaak ingaan. Toen de kwestie speelde sprak de fractiemedewerkster van ,,grensoverschrijdend seksueel gedrag”, zo berichtte maandblad HP/De Tijd vorige week.
Arib zei het ,,ontzettend jammer” te vinden dat Ten Broeke de Kamer verlaat. ,,Weer een afscheid van iemand die nog langer door had willen gaan. Maar in dit vak leef je in een glazen huis en is integriteit de hoogste norm waar alle Kamerleden aan moeten voldoen. En als die integriteit in twijfel wordt getrokken, raakt dat niet alleen jezelf, je omgeving en je partij maar ook de politiek als geheel.”
Arib prees Ten Broeke ook, om zijn kennis, diplomatie en de rol die hij speelde bij bemiddeling tussen Israël en de Palestijnen.
LEES MEER OVER integriteit han ten broeke spijt vvd
VVD’er Han ten Broeke neemt ‘met pijn in het hart’ afscheid van Kamer na affaire
AD 04.09.2018 In de Tweede Kamer is vanmiddag afscheid genomen van VVD-Kamerlid Han ten Broeke, die opstapt vanwege het uitkomen van zijn ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ met een jongere fractiemedewerkster in 2013.
Dit is de brief waarvan ik hoopte die niet nu al – en zeker niet om deze reden – te moeten schrijven, aldus Han ten Broeke.
‘Dit is de brief waarvan ik hoopte die niet nu al – en zeker niet om deze reden – te moeten schrijven. Het is met pijn in het hart dat ik vandaag afscheid neem’, aldus Ten Broeke zijn afscheidsbrief, die werd voorgelezen door Kamervoorzitter Khadija Arib. Werkzaam zijn in het parlement was naar eigen zeggen een droom die hij al sinds zijn twaalfde jaar had.
Ten Broeke wilde niet veel meer kwijt over de ontstane situatie. ,,Het enige dat ik wil toevoegen is dat er soms situaties ontstaan in levens van mensen waarbij ze tegenover elkaar komen te staan, ieder met een eigen waarheid. Waarna ze besluiten elkaar die waarheid te gunnen, een streep eronder te zetten en door te gaan met hun leven.”
,,Ik heb me wel eens beter gevoeld”, zei Ten Broeke al voordat hij de plenaire zaal instapte. ,,Ik had graag willen blijven. Maar het zat er niet in.”
Ten Broeke stapte donderdag op, nadat bekend was geworden dat hij in 2013 een in zijn eigen woorden ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ had gehad met een destijds 25-jarige fractiemedewerkster.
De affaire is al die tijd stilgehouden, maar toen HP/De Tijd er vorige week een artikel over publiceerde, besloot Ten Broeke naar buiten te treden en op te stappen. Volgens de vrouw was er overigens geen sprake van een relatie, maar van ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Ze deed uiteindelijk echter geen aangifte.
Integriteit
In dit vak leef je in een glazen huis, en is integriteit de hoogste norm waar iedereen aan moet voldoen, aldus Kamervoorzitter Arib.
Arib richtte zelf ook nog wat woorden aan Ten Broeke. ,,Vandaag nemen we opnieuw afscheid van iemand die nog veel langer door had willen gaan. Van wie de ambities verder reikten. Maar in dit vak leef je in een glazen huis, en is integriteit de hoogste norm waar iedereen aan moet voldoen. Als die integriteit in twijfel wordt getrokken, dan raakt dat niet alleen jou zelf en je partij, maar ook de politiek als geheel.”
De Kamervoorzitter sloot haar speech af met een persoonlijk bedankje. ,,Ik weet dat je met pijn in je hart uit de Nederlandse politiek vertrekt. Ik ga je kennis, kunde en ervaring heel erg missen. Veel dank daarvoor en het ga je goed.”
Ten Broeke kreeg – onder applaus van de overige Kamerleden – bloemen en een stevige knuffel van VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff. Direct daarna vertrok hij. Historicus Tobias van Gent uit Zeeland volgt Ten Broeke waarschijnlijk op.
Ten Broeke neemt afscheid uit ‘glazen huis’ van de Tweede Kamer
NOS 04.09.2018 Han ten Broeke (VVD) heeft afscheid genomen als Tweede Kamerlid. Voorzitter Arib las zijn afscheidsbrief voor, terwijl Ten Broeke zelf voor de laatste keer in de Kamerbankjes zat. Dat is de gebruikelijke manier van afscheid nemen in het parlement.
In zijn brief refereerde Ten Broeke maar zijdelings aan de kwestie die hem de politieke kop kostte. Vorige week werd bekend dat een medewerkster van de fractie hem in 2013 had beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Ten Broeke zei daar vorige week over dat er sprake was van een kortdurende intieme relatie, die ongelijkwaardig en fout was, maar waarbij niets onoorbaars is gebeurd. De twee hadden besloten de zaak te laten rusten, maar vorige week kwam het toch naar buiten.
Ieder zijn eigen waarheid
“Soms kan een situatie ontstaan in het leven van mensen waarin zij tegenover elkaar komen te staan”, schrijft Ten Broeke nu. “Ieder met zijn eigen waarheid. Waarna zij besluiten elkaar die waarheid te gunnen, er een streep onder te zetten en door te gaan met hun levens.”
Volgens Ten Broeke was zoiets in een andere werkomgeving waarschijnlijk werkbaar geweest. “Maar niet in ons glazen huis, waar oordelen en veroordelingen op de loer liggen.”
13 jaar
Een zetel in de Tweede Kamer was al een droom voor Ten Broeke toen hij 13 jaar oud was. Omdat hij te jong was voor een lidmaatschap van de jongerenafdeling JOVD, werd hij maar meteen lid van de grote VVD.
Uiteindelijk bracht hem dat inderdaad in het parlement, als gewaardeerd woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie. “Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.”
Ten Broeke wordt morgen opgevolgd door Tobias van Gent, universitair docent geschiedenis en politieke wetenschappen. Hij is nu nog lid van Provinciale Staten van Zeeland voor de VVD.
BEKIJK OOK
VVD-Kamerlid Ten Broeke weg om ‘ongelijkwaardige relatie’ met medewerkster
‘Partijen Tweede Kamer onderzoeken of fractie veilige werkplek is’
NU 01.09.2018 De partijen in de Tweede Kamer laten uitzoeken of hun fractie wel een veilige werkplek is omtrent seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een woordvoerder van de CDA-fractie vertelt in Trouw dat naar aanleiding van de discussie over #metoo de partij nog eens goed naar de eigen werkomgeving is gaan kijken. De fractie overweegt een extern bureau in te huren voor het onderzoek.
Ook VVD, D66, SP en GroenLinks zouden intern bezig zijn met een eigen onderzoek, of zullen daar binnenkort mee beginnen, meldt de krant.
Donderdag stapte er nog een prominent VVD-Kamerlid op vanwege een “ongelijkwaardige relatie” met een 25-jarige medewerkster van de fractie van de partij. Han ten Broeke was door de vrouw in 2013 al beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar volgens Ten Broeke ging het om een relatie met wederzijds goedvinden. Uiteindelijk deed geen van beiden aangifte.
Een woordvoerder van de VVD vertelt aan Trouw dat de partij een extern onderzoeksbureau gaat inschakelen. Het onderzoek zal niet alleen kijken naar seksueel grensoverschrijdend gedrag maar ook naar de werkdruk.
In februari stelde D66 een algemeen onderzoek op het Binnenhof voor. Onder andere de VVD en de PVV waren tegen, waardoor het uiteindelijk niet heeft plaatsgevonden.
Lees meer over: #MeToo Tweede Kamer
Han ten Broeke (VVD) legt de eed af tijdens de installatie van de nieuwe Kamerleden na de Tweede Kamerverkiezingen. © ANP
Opnieuw pijnlijk vertrek van een prominente VVD’er
Trouw 30.08.2018 De partij waar de afgelopen jaren regelmatig politici vanwege integriteitskwesties sneuvelden, heeft er een smet op het blazoen bij. VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapte donderdag op vanwege een artikel in HP/De Tijd over een oude affaire tussen hem en een fractiemedewerkster.
De vrouw meldde zich in 2013 bij VVD-Kamerlid Matthijs Huizinga. In een vervolggesprek met fractievoorzitter Halbe Zijlstra in juni 2013 beschuldigde ze Ten Broeke van seksueel overschrijdend gedrag.
Zwijgovereenkomst
Zijlstra bevestigt tegen HP/De Tijd dat hij de vrouw destijds heeft geadviseerd om aangifte te doen. Ook kreeg zij op kosten van de VVD-fractie een advocaat. Volgens Zijlstra ontkende Ten Broeke de aantijgingen. Het ging volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijdse instemming. Hij zei dat ze enkele nachten in elkaars huizen hadden doorgebracht. Ten Broeke schrijft nu dat hij destijds een ‘kortstondige en intieme relatie’ met de vrouw had, die niet in een directe gezagsverhouding onder hem stond.
Toch erkent het Kamerlid dat hij destijds niet correct heeft gehandeld. Terugkijkend noemt hij de affaire ‘niet oké’, omdat er toch sprake was van een ‘ongelijkwaardige relatie’. Ten Broeke was destijds 43 en zeven jaar Kamerlid, de medewerkster was 25.
Na de ontkenning drong Zijlstra er bij beide partijen op aan om aangifte te doen; in het geval van Ten Broeke wegens smaad, en in het geval van de medewerkster wegens seksueel overschrijdend gedrag. Maar vier weken later tekenden beide partijen, die inmiddels allebei een advocaat hadden, een zwijgovereenkomst. De anonieme medewerkster liet donderdag aan De Telegraaf weten dat zij het niet met Ten Broeke eens is, maar niet inhoudelijk wil reageren.
Vervolgens leek de zaak jarenlang opgelost. Een toevallig in 2013 opgerichte integriteitscommissie van de VVD deed nog onderzoek, maar hield de resultaten geheim. Wel kwam er in de gedragsregels voor VVD-Kamerleden een verbod op relaties op de werkvloer te staan.
Ten Broeke schrijft dat hij met deze uitkomst de afgelopen vijf jaar als Kamerlid kon blijven functioneren. Maar nu de kwestie op straat ligt, wil hij voorkomen dat zijn integriteit onderwerp van publieke discussie wordt. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij, niet aandoen.”
Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff duidt het besluit van Ten Broeke om op te stappen dan ook als een privébeslissing. Hij zei gisteren dat hij dacht dat de zaak vijf jaar geleden ‘tot ieders tevredenheid’ was opgelost. Hij wilde ook niet ingaan op de vraag waarom Ten Broeke nu toch aftreedt. “Dat moet u hem vragen.”
Kandidaat voor een kabinetspost
Ten Broeke vervulde de afgelopen jaren belangrijke posities bij de VVD. In 2014 was hij campagneleider voor de Europese verkiezingen, en vorig jaar stond hij negende op de lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zijn naam ging ook herhaaldelijk rond voor een kabinetspost. Sinds zijn entree in de Kamer in 2006 hield hij zich namelijk bezig met defensie en buitenlandse zaken, en op beide terreinen gold hij als een buitengewoon deskundig en welbespraakt Kamerlid.
Desondanks kwam Ten Broeke uiteindelijk niet in een kabinet. Vorig jaar werd Zijlstra, die hoger in de partijhiërarchie stond, minister van buitenlandse zaken. Nadat die begin dit jaar vanwege een verzonnen ontmoeting met de Russische president Poetin moest aftreden, trok Ten Broeke zich direct terug als mogelijke opvolger. Hij kampte met gezondheidsproblemen, waardoor hij maandenlang nauwelijks kon werken.
Ondertussen doken er ook geruchten op die raakten aan de kwestie uit 2013. Voormalig VVD-Kamerlid Ybeltje Berckmoes schreef vorig jaar dat er ‘in het verleden ‘iets’ was voorgevallen’ waardoor Ten Broeke geen minister kon worden, maar dat zij de details niet kende. Later schreef De Telegraaf dat volgens anonieme VVD’ers de interesse van Ten Broeke voor het andere geslacht soms ‘heeft geschuurd tegen het onbetamelijke’.
Nu deze interne roddel alsnog op straat ligt, en tot het opstappen van een prominent fractielid leidt, straalt dat ook niet best af op een fractieleiding die jarenlang meende dat er geen vuiltje meer aan de lucht was.
VVD-Kamerlid stapt op om ‘ongelijkwaardige relatie’ met medewerkster
NU 30.08.2018 VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapt op vanwege een “ongelijkwaardige relatie” met een 25-jarige medewerkster van de fractie van de partij.
Dat laat hij donderdag weten in een verklaring. De relatie speelde in 2013, maar nu deze openbaar is geworden, besluit Ten Broeke de Tweede Kamer alsnog te verlaten. Dat doet hij na een publicatie van HP/De Tijd eerder op de dag.
“Dat was een ongelijkwaardige relatie”, stelt hij. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
Volgens Ten Broeke is er niets “onoorbaars” voorgevallen, maar omdat integriteit geen onderwerp van discussie mag worden, besluit hij toch zijn Kamerlidmaatschap neer te leggen, schrijft Ten Broeke.
De medewerkster in kwestie weerspreekt de versie van de VVD’er. De uitleg van Ten Broeke staat haaks op haar lezing van wat er destijds gebeurd is, schrijft ze in een verklaring op de site van De Telegraaf. “Er heeft inderdaad een voorval plaatsgevonden in 2013, waarvan ik melding heb gemaakt bij mijn leidinggevende.”
De vrouw noemt het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal nu zo in de publiciteit komt, zonder verder in details te treden.
VVD’er bereikte overeenkomst met medewerkster
Ten Broeke schrijft dat de voormalige VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra hem in het verleden op de hoogte heeft gesteld dat de medewerkster hem van seksueel grensoverschrijdend gedrag beschuldigde.
Zijlstra adviseerde de medewerkster om aangifte te doen en bood haar een advocaat aan. Omdat het volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijds goedvinden ging, adviseerde Zijlstra ook aangifte te doen, in dit geval van smaad.
Uiteindelijk deed niemand aangifte. “Al snel bleek echter dat de medewerkster en ik deze kwestie het liefst achter ons wilden laten”, schrijft Ten Broeke. “Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan”, luidt de verklaring van de medewerkster.
Het werd uiteindelijk ‘agree to disagree‘. Zowel Ten Broeke als de medewerkster gaat niet verder in op wat er precies afgesproken is.
Fractieleider Dijkhoff had Ten Broeke uit fractie gezet
Voor Zijlstra was deze overeenkomst volgens Ten Broeke “onbevredigend” en liet de integriteitscommissie van de VVD de zaak onderzoeken. Die commissie sprak met beide partijen en met de fractieleiding. De partij maakt de uitkomst van dat onderzoek vooralsnog niet openbaar. Feit is wel dat Ten Broeke als Kamerlid kon aanblijven.
Opvallend is dat huidige fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die bij zijn aantreden over de zaak werd ingelicht, het heel anders aangepakt zou hebben. Hij laat donderdag weten dat Ten Broeke onder zijn leiding niet had kunnen aanblijven. “Kamerleden horen geen relaties te hebben met medewerkers. Dat is niet verenigbaar”, aldus Dijkhoff.
Integriteitskwesties blijven de VVD achtervolgen. Zo zou het Kamerlid Wybren van Haga zich nog te veel bemoeien met zijn vastgoedbedrijf, terwijl hij de werkzaamheden eigenlijk op afstand zou zetten. Ook overtrad hij de huurregels in Amsterdam.
Partijvoorzitter Christianne van der Wal maakt van integriteit een belangrijk punt. “Integriteit moet vanzelfsprekend zijn”, schreef ze vorig jaar november aan VVD’ers. “Ikzelf baal er iedere keer weer van als er een VVD’er in opspraak komt. Dat moet echt stoppen”, aldus Van der Wal.
Zij verving de opgestapte Henry Keizer. Hij legde zijn functie onder druk neer, omdat hij niet integer handelde bij een zeer omstreden zakendeal.
Ten Broeke werd genoemd als kandidaat voor ministerschap
De 49-jarige Ten Broeke was bij de VVD verantwoordelijk voor de buitenlandwoordvoering en zat sinds de verkiezingen van 2006 in de Kamer. Hij werd vorig jaar genoemd als kandidaat voor het ministerschap van Buitenlandse Zaken, maar schrijft dat Zijlstra, die de functie wel kreeg, voor hem in de rij stond.
Toen Zijlstra aftrad als minister, was Ten Broeke niet meer in beeld, omdat hij met gezondheidsproblemen kampte. Hij verliet de Kamer voor enkele maanden.
Vorige week kwam Ten Broeke ook in opspraak toen hij erkende ten onrechte pr-activiteiten niet te hebben gemeld aan de daarvoor bedoelde registers van de Tweede Kamer. Het gaat om een reis en betalingen voor een besloten bijeenkomst in september vorig jaar in Antwerpen.
VVD-Kamerlid Ten Broeke weg om ‘ongelijkwaardige relatie’ met medewerkster
NOS 30.08.2018 Kamerlid Han ten Broeke (VVD) treedt per direct af. In een verklaring op zijn eigen internetpagina erkent hij in 2013 een kortstondige seksuele relatie te hebben gehad met een jonge medewerkster van de fractie.
“Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.”
De vrouw heeft hem daarna tegenover toenmalig fractievoorzitter Zijlstra beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens Ten Broeke is er niets onoorbaars gebeurd, maar hij spreekt achteraf wel van een “ongelijkwaardige relatie”. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
‘Kwetsend en verdrietig’
De betrokken vrouw, tegenwoordig medewerker van EenVandaag, zegt dat ze niet blij is met de berichten die nu verschijnen. In een verklaring noemt ze het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal op deze manier in de publiciteit komt.
Ze zegt dat de versie die Ten Broeke vandaag geeft van de gebeurtenissen in 2013 haaks staat op haar lezing. Over de reden waarom ze destijds toch geen aangifte heeft gedaan wil ze niets zeggen. “Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
In zijn verklaring schrijft Ten Broeke dat de kwestie is voorgelegd aan de integriteitscommissie van de VVD en dat hij destijds met de medewerkster heeft afgesproken dat ze de kwestie zouden laten rusten. Ze deed uiteindelijk geen aangifte. “De afspraak hield vijf jaar stand. Tot vandaag.”
HP/De Tijd publiceert vandaag een artikel over de relatie. Daarmee is volgens Ten Broeke een situatie ontstaan die hij niet kan beheersen. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij niet aandoen.”
Geruchten
Ten Broeke werd bij de afgelopen kabinetsformatie genoemd als bewindspersoon op Buitenlandse Zaken, maar toen waren er al geruchten dat hij voor zo’n functie niet in aanmerking kwam vanwege “een kwestie”.
De VVD’er ontkent ook vandaag dat dat een rol heeft gespeeld. Volgens hem was het duidelijk dat fractievoorzitter Zijlstra de gedoodverfde kandidaat was. Toen die als minister moest aftreden na zijn leugen over een ontmoeting met de Russische president Poetin, was Ten Broeke niet beschikbaar vanwege ziekte.
Han ten Broeke (Haaksbergen, 1969)
- Kamerlid sinds 2006 voor de VVD
- Woordvoerder Buitenlandse Zaken
- Voorzitter Kamercommissie Defensie
Dijkhoff had het anders aangepakt
De huidige fractievoorzitter van de VVD, Klaas Dijkhoff, werd bij zijn aantreden op de hoogte gesteld van de kwestie. In een reactie zegt hij vandaag dat hij toen geen reden zag om in te grijpen. “De zaak was serieus opgepakt door de toenmalige fractieleiding. Het was een afgedane zaak. Het is dan niet mijn taak om het werk van mijn voorgangers te gaan uitpluizen.”
Toch had hij het zelf anders aangepakt. “Kamerleden horen geen relaties te hebben met medewerkers. Dat is niet verenigbaar.” Ten Broeke was er onder zijn leiding al vijf jaar geleden uit gevlogen als Kamerlid, bezweert Dijkhoff.
BEKIJK OOK
De volledige verklaring van Kamerlid Ten Broeke
BEKIJK OOK
VVD’er Ten Broeke verzuimde betaalde reis te melden
VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapt op om ‘ongelijkwaardige’ relatie met medewerkster
AD 30.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (49) stapt op als Kamerlid. Dat heeft hij laten weten in een verklaring. De reden is een ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ met een destijds 25-jarige medewerker van de fractie. ,,Dit had nooit mogen gebeuren.’’
De affaire is altijd stilgehouden, maar nu HP/De Tijd een artikel heeft gemaakt, besloot Ten Broeke naar buiten te treden en zijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Volgens de vrouw was er overigens geen sprake van een relatie, maar van ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Ze deed uiteindelijk echter geen aangifte.
Lees ook
Ten Broeke geen kandidaat minister Buitenlandse Zaken
‘Nederlandse diplomaten in problemen door minister Blok’
In een eigen verklaring schrijft ze dat ‘de lezing’ dat de twee een relatie hadden ‘haaks staat’ op haar lezing. ,,Er heeft inderdaad een voorval plaatsgevonden,” schrijft ze.
Ongelijkwaardig
Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren, aldus Han ten Broeke.
Ten Broeke en de vrouw kregen volgens hem in 2013 een ‘kortstondige en intieme relatie’. Het ging om een ‘jongere medewerkster van de fractie’ die inmiddels niet meer bij de partij werkt. De VVD’er erkent dat het om ‘een ongelijkwaardige relatie’ ging. ,,Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.’’
Ten Broeke schrijft in een verklaring: ,,Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.’’
De VVD’er zegt dat hij toenmalig fractievoorzitter Halbe Zijlstra op de hoogte heeft gesteld. Ook ‘van het feit dat de medewerkster mij beschuldigde van seksueel grensoverschrijdend gedrag’.
Aangifte
Vanochtend heb ik, met pijn in mijn hart, besloten terug te treden als Kamerlid. Hierbij mijn verklaring. http://hantenbroeke.nl/index.php/internationaal56/buitenlandse-zaken34/3584-verklaring-han-ten-broeke …
Zijlstra zou daarop de medewerkster hebben ‘voorzien van een advocaat’ en ‘haar hebben aangeraden aangifte te doen’. Ten Broeke heeft de aantijging ‘met kracht weersproken’.
Uiteindelijk wilde de medewerkster ook geen aangifte doen, stelt Ten Broeke. ,,Dat leidde vier weken later tot een juridische overeenkomst waarin we ‘agree to disagree’ afspraken en overeenkwamen de kwestie te laten rusten en erover te zwijgen. En zo is het de afgelopen vijf jaar gegaan.’’
Zijlstra
Volgens Ten Broeke vond Zijlstra de ‘getroffen afspraak’ wel ‘onbevredigend’. De fractieleider zou daarop de kwestie hebben voorgelegd aan de integriteitscommissie. ,,De commissie heeft zowel met mij, de medewerkster, als ook de fractieleiding gesproken’’, schrijft Ten Broeke.
Het lijkt erop dat die commissie geen hard oordeel velde, want volgens Ten Broeke zou hij ‘met de gesloten overeenkomst’ door kunnen gaan als Kamerlid en kon hij ‘de afgelopen vijf jaar blijven functioneren’.
Volgens de vrouw maakte ze haar ‘leidinggevende’ melding van ‘een voorval’ in plaats van een relatie. ,,Na een intens proces van gesprekken tussen beide partijen, onze advocaten, gesprekken binnen de fractie en een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD, heb ik besloten om geen aangifte te doen. Over de reden daarvan kan en wens ik geen uitspraken te doen. Wel vind ik het kwetsend en verdrietig dat dit verhaal op deze wijze in de publiciteit komt. Vijf jaar geleden gold al: ‘we agree to disagree’. Daarom zou het buitengewoon onverstandig zijn om deze zaak nu alsnog over te doen in de media. Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
Ministerschap
Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen
Over Ten Broeke ging het gerucht op het Binnenhof dat hij vanwege een affaire nooit in aanmerking zou kunnen komen voor een ministerschap of baan als staatssecretaris. Hij ontkent met klem dat dit zo is. ,,Bij de formatie was het glashelder dat Halbe Zijlstra vóór mij in de rij stond’’, schrijft de VVD’er.
Toen Zijlstra aftrad, zou Ten Broeke zelf de boot hebben afgehouden. ,,Niemand hoefde daarover na te denken, ik kon simpelweg geen minister worden. Want nog voordat de kwestie rond Halbe speelde, zat ik al in een medisch traject waardoor ik een paar maanden uit de roulatie ben geweest. Inmiddels gaat het beter.’’
Toch kan Ten Broeke niet langer aanblijven als Kamerlid, stelt hij in zijn verklaring. ,,Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen. Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij, niet aandoen.”
Onbeheersbare gevolgen
Hij schrijft: ,,Ik heb de afgelopen dagen goed nagedacht over de onbeheersbare gevolgen van deze publicatie. In dit vak leef je in een glazen huis en mag je integriteit geen onderwerp van discussie worden. Daarom heb ik, hoewel ik mijzelf en anderen recht in de ogen kan aankijken, toch besloten mijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Ik neem deze beslissing met pijn in mijn hart, want ik heb mij de afgelopen jaren met volle overtuiging en enthousiasme ingezet.”
Dijkhoff
Huidig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zegt het ‘besluit’ van Ten Broeke te ‘respecteren’. ,,Los van de fout die hij zelf ook onderkent, was Han een Kamerlid met veel gezag in de Kamer en in binnen- en buitenland. Voor velen in de fractie en de partij was hij een mentor en blijft hij een dierbare vriend.”
76 zetels
Het opstappen van Ten Broeke heeft waarschijnlijk geen gevolgen voor de stabiliteit van het kabinet. De coalitiepartijen hebben een kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer, 76 zetels, maar die komt niet in gevaar. Omdat Ten Broeke zijn zetel afstaat aan zijn partij, komt er een vervanger uit VVD-gelederen. Historicus Tobias van Gent uit Zeeland is de eerste die hiervoor in aanmerking komt.
HP/De Tijd stelt dat Halbe Zijlstra aan het tijdschrift heeft bevestigd dat ‘naar aanleiding van dit voorval’ de gedragsregels voor VVD-Kamerleden zijn aangepast. Sindsdien zou de regel gelden dat relaties op de werkvloer bij de VVD ‘niet zijn toegestaan’. Huidig fractieleider Dijkhoff zegt nu daarom ook dat als hij destijds fractievoorzitter was geweest ‘Ten Broeke niet had door had kunnen gaan’ als Kamerlid.
#Metoo
Opmerkelijk is overigens dat onlangs werd besloten geen onderzoek te laten doen naar #Metoo-affaires in de Tweede Kamer. Tweede Kamervoorzitter Arib wilde zo’n onderzoek, toen aan het licht kwam dat een medewerker van GroenLinks een stagiaire seksueel had geïntimideerd. De partijen in het parlement achtten het echter niet nodig, zo werd besloten in het bestuur van de Tweede Kamer. Zij vonden dat partijen fractiemedewerkers zelf hebben aangenomen en daarom kwesties zelf moeten oppakken.
Han Ten Broeke doet Pechtoldje met BV-schnabbel
GS 23.08.2018 Een opvallende onthulling van HP/De Tijd-scribent TON F. VAN DIJK vandaag: vvd-Kamerlid HAN TEN BROEKE heeft naast zijn werkzaamheden in het parlement plotseling een BV opgericht. Hij levert adviezen aan de Belg ERIC SAELENS en ontmoette daarvoor voor corruptie veroordeelde politicus CLAUDE GUÉANT in Antwerpen.
Vecht WYBREN VAN HAGA vete met vvd-fractie uit via TON F. VAN DIJK over rug HAN TEN BROEKE?
Deze reis meldde TEN BROEKE ten onrechte niet in het reizenregister van de Tweede Kamer. De registers voor parlementariërs zijn omstreden nadat een Europese integriteitswaakhond Den Haag op de vingers tikte omdat ALEXANDER PECHTOLD zijn Scheveningse penthouse niet had aangemeld. TEN BROEKE heeft zijn reis nu alsnog in het register gezet, waarmee de kous voor vvd-fractievoorzitter KLAAS DIJKHOFF af is.
Boze tongen rond de GeenStijl-redactie vermoeden echter kwade opzet: zou WYBREN VAN HAGA wellicht achter deze smeuïge HP/De Tijd-onthulling zitten? Eerder lekte via TON F. VAN DIJK al uit dat VAN HAGA van de vvd-fractie zijn zieke vrouw niet mocht ondersteunen tijdens een zware operatie.
Al snel werd gesuggereerd dat VAN HAGA zelf verantwoordelijk was voor dit nieuws, vandaar de nieuwe verdenking. VAN HAGA, zo gaat de redenering, zou rancuneus zijn jegens TEN BROEKE die van de fractieleiding wél mag ondernemen, terwijl hij zelf zijn huisjesmelkfirma op afstand moest zetten. Het bleef in ieder geval nog lang onrustigop de burelen van de vvd-fractie.
Bedrijf Kamerlid Han Ten Broeke tegen betaling actief in België Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff van de #VVD noemt niet melden in Kamerregister een “fout” https://www.hpdetijd.nl/2018-08-23/onduidelijkheid-han-ten-broeke/ … via @@HPdeTijdNL 11:30 – 23 aug. 2018
Bedrijf Kamerlid Han Ten Broeke tegen betaling actief in België
VVD-Kamerlid verzuimde betaalde reis te melden
AD 23.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) heeft een reisje naar een optreden in Antwerpen waarvoor hij een vergoeding kreeg niet bij de Tweede Kamer gemeld. Ten Broeke en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff erkennen dat hij een ‘fout’ heeft gemaakt en dat wel had moeten opgeven.
De buitenlandspecialist van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
De Tweede Kamer kijkt op het ogenblik of de integriteitsregels strenger moeten. Dat is onder meer ingegeven door de ophef over de Scheveningse flat die D66-leider Alexander Pechtold cadeau kreeg van een Canadese vriend. Pechtold meldde dat niet, omdat hij het een privézaak vond.
VVD-Kamerlid Han ten Broeke meldde betaalde reis niet
TPO 23.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) heeft een reisje naar en optreden in Antwerpen waarvoor hij een vergoeding kreeg, niet bij de Tweede Kamer gemeld. Ten Broeke en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff erkennen dat hij een ‘fout’ heeft gemaakt en dat wel had moeten opgeven.
Lees ook – Alexander Pechtold (D66) niet in de fout met aannemen appartement
De buitenlandspecialist van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
De Tweede Kamer kijkt op het ogenblik of de integriteitsregels strenger moeten. Dat is onder meer ingegeven door de ophef over de Scheveningse flat die D66-leider Alexander Pechtold cadeau kreeg van een Canadese vriend. Pechtold meldde dat niet, omdat hij het een privézaak vond.
VVD-Kamerlid Ten Broeke erkent fout bij verzwijgen pr-activiteiten
NU 23.08.2018 VVD-Kamerlid Han ten Broeke heeft ten onrechte pr-activiteiten niet gemeld aan de daarvoor bedoelde registers van de Tweede Kamer. Het gaat om een reis en betalingen voor een besloten bijeenkomst in september vorig jaar in Antwerpen.
Dat blijkt uit onderzoek van HP/De Tijd. Ten Broeke erkent tegenover het tijdschrift dat hij een fout heeft gemaakt. Ook VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff geeft toe dat zijn partijgenoot niet goed heeft gehandeld.
Ten Broeke, de ervaren buitenlandwoordvoerder van de VVD, richtte in 2017 het adviesbureau Piscean Advice op en had in dat jaar één opdrachtgever: het Vlaamse bedrijf Merkthuis met de handelsnaam Brandhome.
Volgens Ten Broeke adviseert hij met name de baas van Brandhome, Erik Saelens. De VVD’er en Saelens hebben in het verleden beiden bij KPN gewerkt.
Saelens werkte in België onder andere succesvol als campagneadviseur voor N-VA, de Vlaams-nationalistische partij die momenteel in de Belgische regering zit.
‘Hij had de reis in het register op moeten nemen’
Op uitnodiging van Saelens sprak Ten Broeke op 17 september vorig jaar op een besloten bijeenkomst in Antwerpen. Die reis is tegen de regels in niet terug te vinden in het reizenregister van de Tweede Kamer. Pas toen HP/De Tijd de VVD’er hiermee confronteerde, besloot hij de gegevens alsnog op de site te zetten.
“Hij had de reis in het register op moeten nemen”, zegt VVD-leider Dijkhoff daarover. “Dat heeft hij nu alsnog gedaan, maar dat had direct moeten gebeuren.”
Ook was Ten Broeke in eerste instantie onduidelijk over of hij is betaald voor die bijeenkomst waar hij als spreker in de hoedanigheid van een Nederlandse politicus voor werd uitgenodigd. “Voor de lezing zelf ben ik niet betaald”, schreef hij eerst in een reactie. Wel zegt hij een vergoeding te hebben ontvangen voor een boekje dat hij heeft geschreven en daar heeft uitgedeeld aan zijn toehoorders.
Later kwam Ten Broeke deels terug op die verklaring. Hij liet weten welke werkzaamheden hij heeft verricht zoals studie en voorbereidingen. “Voor dat totaal heb ik een vergoeding ontvangen. In die zin kan je stellen dat ik ben betaald voor deze bijeenkomst”, luidt vervolgens de schriftelijke verklaring aan HP/De Tijd.
Die specifieke betalingen zijn in het register van de Tweede Kamer dus niet terug te vinden. Wel staat in algemene zin te lezen dat de geschatte inkomsten onder het maximaal toegestane bedrag van 14.000 euro zijn gebleven.
Ten Broeke vraagt vergoeding voor partijboekje
Het is verder opvallend dat het boekje waar Ten Broeke het over heeft en waarvoor hij een vergoeding van Brandhome heeft ontvangen, is uitgegeven door de TeldersStichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD. De titel luidt: ’10 vuistregels voor een realistisch buitenlands beleid’ en gaat over het buitenlandbeleid van de partij.
“Voor het boekje is aan mij, als auteur en rechthebbende, een vergoeding betaald, aldus Ten Broeke. De TeldersStichting zegt verrast te zijn over het feit dat Ten Broeke betaald kreeg voor het boek. Zij hebben het boek namelijk uitgegeven en hebben ook de kosten ervoor betaald.
Nevenactiviteiten zijn voor Kamerleden toegestaan, mits die in de daarvoor bedoelde registers worden vermeld en aan de voorwaarden voldoen. Ten Broeke kreeg destijds toestemming van de fractieleiding voor zijn extra werkzaamheden.
Dijkhoff laat verder in zijn reactie aan HP/De Tijd weten de overige zaken van Ten Broeke niet af te keuren.
VVD‘er Ten Broeke verzuimde betaalde reis te melden
NOS 23.08.2018 De VVD erkent dat Kamerlid Ten Broeke de reis naar een spreekbeurt op een bijeenkomst in Antwerpen ten onrechte niet heeft gemeld aan de Tweede Kamer. Kamerleden moeten bij het ‘reizenregister’ de vervoers- en verblijfskosten opgeven van reizen die door derden zijn betaald.
Het VVD-Kamerlid sprak vorig jaar september op een bijeenkomst van de Belgische zakenman Saelens. Die is nauw betrokken bij de Vlaams-nationalistische partij politieke N-VA.
Hotelkosten
Ten Broeke kreeg een vergoeding voor zijn hotelkosten en hij vindt achteraf dat hij dat had moeten opgeven bij de Tweede Kamer. Het Kamerlid heeft dat inmiddels gedaan.
Ook volgens fractievoorzitter Dijkhoff was het fout dat Ten Broeke de reis niet meteen in het register heeft laten opnemen. HP/De Tijd bracht de omissie van Ten Broeke aan het licht.
Bedrijf
Het Kamerlid kreeg ook een vergoeding voor de toespraak en voor een boekje dat hij schreef en op de bijeenkomst in Antwerpen uitdeelde. Ten Broeke is sinds vorig jaar eigenaar van het bedrijf Piscean Advice BV. Dat geeft adviezen op het gebied van public relations.
Dijkhoff wijst erop dat het is toegestaan om werkzaamheden te verrichten naast het Kamerlidmaatschap en dat Ten Broeke bij de Kamer heeft gemeld dat hij dat doet.
Integriteitsregels
De Tweede Kamer onderzoekt op het ogenblik of de eigen integriteitsregels moeten worden aangepast. Dat onderzoek gebeurt “in het licht van de aanbevelingen” van het anticorruptiebureau van de Raad van Europa.
Het bureau concludeerde eerder dit jaar dat het toezicht op en de handhaving van de regels in Nederland nu tekortschieten. Het verwees als illustratie naar het appartement van D66-leider Pechtold, dat hij niet aan het geschenkenregister had gemeld. Pechtold beschouwt het appartement als een privézaak.
BEKIJK OOK
-
Archief
- mei 2024 (3)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.