Europese Unie en Verenigd Koninkrijk bereiken akkoord over Brexit
Na jarenlange onderhandelingen zijn de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk akkoord over de onderlinge betrekkingen na de Brexit. Vanaf 1 januari 2021 treed het akkoord in werking. Daarmee is een zogenoemde ‘No Deal-Brexit’ op het nippertje afgewend. Het land verlaat de Europese interne markt.
Volgens voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen (CDU), is het akkoord ‘goed en eerlijk’. In een persconferentie donderdagmiddag lichtte zij het akkoord toe, samen met onderhandelaar namens de Europese Commissie, Michel Barnier. Het onderhandelingsproces noemde Von Der Leyen ‘taai maar eerlijk’. In het akkoord zouden Europese regels en standaarden zijn gewaarborgd.
Yes, we have done it !!
Juichende Johnson
Het akkoord werd op donderdagochtend voorafgaand aan Kerstmis al verwacht, maar witte rook bleef lang uit. Over afspraken rondom de visserij werd tot op het laatste moment gesteggeld.
Op Twitter reageerde de Britse premier Boris Johnson (Conservatives) euforisch. Hij plaatste een foto waarin hij juichend was te zien met twee opgestoken duimen:
In juni 2016 koos 51.89 procent van de Britse kiezers in een speciaal referendum ervoor de Europese Unie te verlaten. Op 31 januari 2020 trad het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Sindsdien was een transitieperiode van kracht die tot eind 2020 liep. In de afgelopen maanden werd druk onderhandeld over een handelsakkoord.
Volgens een woordvoerder van de Britse regering zijn de beloftes aan de Britten nagekomen met het akkoord. Premier Boris Johnson zei in een persconferentie dat zijn land weer de macht terug heeft over zijn wetten en toekomst. Zowel het Britse parlement als het Europese Parlement moeten nog akkoord gaan met het akkoord.
Kortom, na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag 24.12.2020 eindelijk een brexit-handelsdeal gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen.
Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen;
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
28.12.2020
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
MSN 27.12.2020 Het brexitakkoord dat er nu ligt is volgens minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) “het hoogst haalbare”, hoewel hij niet ontkent dat de inzet van Nederland “ambitieuzer” was. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Toch zijn de Nederlandse belangen wel “goed afgedekt”, aldus Blok.
Deels door de harde opstelling van het Verenigd Koninkrijk tijdens de onderhandelingen, zat er niet meer in dan dit akkoord. Vooral over de visserij werd tot het laatste moment hard onderhandeld, met als resultaat dat Nederlandse vissers minder mogen vangen in Britse wateren. Blok snapt dat de visserijsector hierover teleurgesteld is.
Wel is hij tevreden over verschillende andere punten, zoals het gelijke speelveld op de markt of het Europees fonds ter waarde van 5 miljard euro waar getroffen sectoren een beroep op kunnen doen. Ook vindt hij het positief dat de EU en het VK blijven samenwerken om criminaliteit te bestrijden en ze samen blijven optrekken op het gebied van onderzoek en innovatie.
In de Tweede Kamer wordt maandag gedebatteerd over de brexitdeal, ondanks het kerstreces. Dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend mag worden. Voor het debat maandag wordt de Kamer bijgepraat tijdens een technische briefing.
MSN 27.12.2020 De EU blies iets minder hoog van de toren, maar in de woorden van voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen klonk wel degelijk triomf door: „We hebben een eerlijke en evenwichtige overeenkomst gesloten, die onze Europese belangen zal beschermen.”
De vraag is natuurlijk wie er gelijk heeft, Boris of Ursula. Helaas is het antwoord op die vraag vrij saai: Geen van beiden. Want voor zoiets groots als een handelsakkoord is het onvermijdelijk dat beide partijen water bij de wijn doen.
De Britten wilden bijvoorbeeld zelf beslissen hoeveel staatssteun ze bedrijven geven. Dat zag de EU niet zitten, en bedong dat de Britten daar straks niet alleen openheid over moeten geven, maar dat er bovendien sancties komen als er te veel geld van de overheid wordt uitgedeeld.
Op haar beurt moesten de EU-onderhandelaars accepteren dat de Britten het Europees Hof van Justitie niet meer accepteren als rechter die uitspraak kan doen in geschillen over de naleving van het akkoord.
Een compromis betekent ook dat iedereen die wil, ook wel iets te mopperen heeft. Kijk bijvoorbeeld naar hoe het akkoord is ontvangen in de visserij. „We zijn in de uitverkoop gedaan”, briesten de Britse vissers nadat het akkoord werd onthuld. Zij vinden dat zij straks veel te weinig vis mogen vangen. Op hun beurt noemde de Nederlandse vissers het akkoord „een grote aderlating”, omdat zij een kwart van hun visquotum moeten inleveren om na 31 december in Britse wateren te blijven vissen.
Hebben Boris Johnson en Ursula von der Leyen dan ongelijk wanneer ze zeggen dat het akkoord een overwinning is? Nee, want zonder akkoord zou de economische schade nog veel groter zijn. En voor de verhouding tussen Brussel en Londen was het ook heel slecht nieuws geweest.
Want hoe je het ook wendt of keert, ook na Brexit ligt het Verenigd Koninkrijk bij de EU om de hoek. De Britten importeren ongeveer de helft van hun voedsel uit de EU, en 45 % van de de Britse export gaat naar EU-landen. Niemand was dus gebaat bij een vechtscheiding. Dan nog liever een regeringsleider die een bescheiden akkoord mooier probeert te verkopen, om de lieve vrede te bewaren.
MSN 27.12.2020 Voor Nederland exportland is het ergste Brexitscenario voorkomen, met het handelsakkoord tussen Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk dat op kerstavond werd gesloten. Dure importtarieven zijn in principe van de baan en verdere chaos aan de Britse grens is minder waarschijnlijk geworden.
Maar van business as usual is in de handel met het VK geen sprake na 1 januari, wanneer het akkoord voorlopig in werking treedt – formele ratificatie door onder meer het Europees Parlement volgt later. Formaliteiten bij invoer, uitvoer en bij zakelijk verkeer keren terug. En een ingewikkeld systeem van geschillenbeslechting tussen EU en VK maakt de economische relatie met de Britten minder voorspelbaar dan nu.
Dat is de conclusie na ruwe lezing van het akkoord van 1.246 pagina’s (exclusief losse verklaringen) dat zaterdag werd gepubliceerd. Welke precieze effecten de deal zal hebben op de handel, is nog niet met zekerheid te zeggen. De details van de zogeheten ‘Handels-en Samenwerkingsovereenkomst’ zullen de komende dagen druk worden bestudeerd en geïnterpreteerd, ook door ondernemersorganisaties. En veel hangt af van de praktische omgang met de nieuwe regels door Britse en EU-autoriteiten.
Voor het Nederlandse bedrijfsleven staat veel op het spel, zoveel is zeker. 22.500 grotere Nederlandse bedrijven exporteerden vorig jaar goederen naar het VK, volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Een op de drie bedrijven die goederen van eigen makelij exporteren, kent het VK als afzetmarkt. Nederland verdiende vorig jaar 28,3 miljard euro aan de export van goederen naar het VK, aldus het CBS. Dat is 3,5 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product. Alleen aan de export naar Duitsland verdient Nederland meer.
Wat biedt het akkoord Nederlandse bedrijven wel – en wat niet – op basis van wat we nu kunnen overzien?
1 Handel met het VK blijft tariefvrij, tenzij er conflicten komen
„Invoerrechten op alle goederen met oorsprong uit de andere partij [in het verdrag] worden verboden”, staat in de tekst. Dat is goed nieuws voor Nederlandse bedrijven die exporteren naar of importeren uit het VK. Zonder vrijhandelsakkoord tussen EU en VK zou handel gaan plaatsvinden onder de minimale regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Exportbedrijven zouden dan Britse douaneheffingen moeten gaan betalen.
Bijvoorbeeld: 8 procent op verse cherrytomaten uit het Westland, 44 Britse pond per 100 kilo bevroren karkassen van varkens. In sommige gevallen zouden daar bovendien quota bij komen: een maximum aan het totale volume dat de EU mag afzetten in de VK. Importbedrijven zouden EU-heffingen zouden gaan betalen, bijvoorbeeld zo’n 10 procent op textiel.
EU en VK kiezen nu voor ‘nul tarieven, nul quota’. Er is alleen één ‘maar’: als de geschillen tussen EU en VK hoog oplopen, kan één van de partijen bij wijze van straf „eenzijdig” tijdelijk invoerheffingen of quota invoeren, staat in het akkoord. Een voorbeeld daarvan is als één van de partijen de andere partij benadeelt met oneerlijke douanecontroles, of wanneer de ene partij de andere verdenkt van ongeoorloofde staatssteun. Een nieuw te vormen ‘arbitragetribunaal’ moet achteraf bepalen of tijdelijke herinvoering van tarieven geoorloofd is.
Dit soort onzekerheid voor bedrijven is binnen de EU-landen geheel uitgebannen – en komt nu dus terug door de Brexit. Hoe vaak dergelijke handelsconflicten tussen EU en VK zullen voorkomen, weten we niet. Dat hangt af van de politiek.
De EU is groter en machtiger dan het VK – maar heeft zij ook ‘gewonnen’ in dit akkoord?
2 Rompslomp aan de grens moet beperkt blijven, maar wordt niet nul
Binnen de Europese Unie is het de combinatie van de interne markt (die productregels binnen de EU gelijktrekt) en douane-unie (die importheffingen in de EU afschaft) die de handel tussen de lidstaten probleemloos maakt. Of je een komkommer of een auto-onderdeel levert aan Oldenzaal of aan Oxford, maakt niets uit.
Tot 1 januari. Want een vrijhandelsakkoord is níét hetzelfde als EU-lidmaatschap. Er komen nieuwe formaliteiten. Hoe dan ook zullen bedrijven na 1 januari bij de douane aangifte moeten doen van uitvoer en invoer, bijvoorbeeld. Daar zitten kosten aan vast. „Elke partij dient spoedig alle vergoedingen en tarieven te publiceren die zij oplegt in verband met invoer of uitvoer”, aldus het akkoord. Hoe streng zal worden gecontroleerd aan de grens, of bij vertrek of aankomst van transporten, zal in de praktijk moeten blijken. De Britten hebben gezegd in het eerste halfjaar soepel te zullen zijn met controles.
EU en VK proberen het bedrijven die regelmatig in-en-uitvoeren in het akkoord makkelijker te maken. Bedrijven met status van Authorised Economic Operator (AEO) hoeven niet steeds langs de douane. EU en VK zullen elkaars AEO-labels erkennen, beloven ze. Veiligheidschecks voor vee en groenten komen in principe terug – al mogen EU en VK eenzijdig besluiten deze niet bij elke zending te doen.
Een lastig punt in de hedendaagse internationale handel vormen zogeheten oorsprongsregels. Als een product deels bestaat uit onderdelen van buiten de EU en/of van buiten de VK, dan mag het voortaan niet zomaar tariefvrij de grens tussen EU en VK over. Denk aan Britse of Duitse auto’s met onderdelen uit Japan. In het akkoord zijn de regels hierover gestroomlijnd, maar of dit in de praktijk soepel zal verlopen, valt te bezien.
3 Garanties tegen oneerlijke Britse concurrentie worden wankeler
VNO-NCW, de belangenclub voor Nederlandse bedrijven, wilde heel graag een handelsakkoord met de Britten – maar niet tegen elke prijs. Het ‘gelijke speelveld’ dat Nederlandse bedrijven in Europa hebben, zou op het spel komen als de Britten wel markttoegang tot de EU zouden krijgen, maar ook de vrijheid om eigen regels te bepalen, vond de koepelorganisatie. Denk aan milieunormen, klimaatregels en arbeidsvoorwaarden. Britse deregulering zou de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven schaden, net als de mogelijkheid van het VK om na 1 januari meer staatssteun te gaan geven.
Het akkoord probeert aan die zorgen – die breed leefden in de EU – tegemoet te komen. Beide partijen beloven bijvoorbeeld arbeids- en sociale bescherming „niet te reduceren” en willen die zelfs „verhogen”.
Gaan de Britten niettemin in de toekomst te ver afwijken van de EU-normen, dan mag de EU terugslaan (of vice versa). Ook als de EU strengere regels opstelt, en de Britten gaan daarin niet mee, dan heeft de EU het recht om „de balans te herstellen” (rebalancing) met restricties op de handel, zoals importtarieven. Het ‘arbitragetribunaal’ moet voorkomen dat dit willekeurig gaat gebeuren, maar hoe dit gaat uitpakken, moet in de praktijk gaan blijken. In elk geval is duidelijk: de garantie van een ‘gelijk speelveld’ voor Nederlandse bedrijven wordt onzekerder door de Brexit.
4 Minder quota en meer onzekerheid voor Nederlandse vissers
Geen sector was de voorbije jaren zo bezorgd over de Britse EU-uittreding als de visserij. Vissers uit Nederland en andere EU-landen mogen nu nog tot 12 mijl (22 kilometer) voor de Britse kust actief zijn, in sommige gevallen mogen ze dichterbij komen. Maar Britse visserijorganisaties en pro-Brexit-politici wilden, als de ‘ketenen van Brussel zijn afgeschud’, vissers uit de EU weren uit een zone tot 200 mijl (370 kilometer). Dit is het gebied dat landen op grond van het zeerecht mogen claimen en dat het VK zonder akkoord ook waarschijnlijk had geclaimd.
Het akkoord verzacht dit Brexit-effect behoorlijk. Onder het akkoord mogen EU-vissers de komende 5,5 jaar in Britse wateren blijven vissen. Wel worden quota stapsgewijs gereduceerd. EU-vissers mogen bijvoorbeeld nu nog 30 procent van de kabeljauw ten westen van Schotland vangen, in 2026 nog maar 19 procent. Daarna bekijken EU en VK elk jaar gezamenlijk de visquota. Dat betekent: elk jaar nieuwe onzekerheid voor de Nederlandse vissers.
MSN 27.12.2020 Het werd gepresenteerd als hét kerstcadeau voor zowel de Europese Unie (EU) als het Verenigd Koninkrijk (VK): het Brexit-akkoord dat net voor kerstavond gesloten werd. Eindelijk kwam er wat meer duidelijkheid over hoe de relatie tussen de EU en de Britten er vanaf 1 januari uit komt te zien.
De inkt van de handtekeningen was nog niet opgedroogd, of iedereen begon te claimen dat ze het onderste uit de kan hadden gekregen. „We hebben de controle over onze wetten en ons lot weer terug” zei de Britse premier Boris Johnson. Voor hem is het extra belangrijk om dit akkoord als winst verkopen. Een deel van zijn achterban zit in het zeer overtuigde Brexit-kamp, en daarvoor moet het niet lijken alsof het Verenigd Koninkrijk te veel heeft toegegeven aan de onderhandelingstafel. Bovendien verandert er voor Britten meer dan voor EU-landen. Wij verliezen 1 handelspartner, zij 27.
De EU blies iets minder hoog van de toren, maar in de woorden van voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen klonk wel degelijk triomf door: „We hebben een eerlijke en evenwichtige overeenkomst gesloten, die onze Europese belangen zal beschermen.”
De vraag is natuurlijk wie er gelijk heeft, Boris of Ursula. Helaas is het antwoord op die vraag vrij saai: Geen van beiden. Want voor zoiets groots als een handelsakkoord is het onvermijdelijk dat beide partijen water bij de wijn doen.
De Britten wilden bijvoorbeeld zelf beslissen hoeveel staatssteun ze bedrijven geven. Dat zag de EU niet zitten, en bedong dat de Britten daar straks niet alleen openheid over moeten geven, maar dat er bovendien sancties komen als er te veel geld van de overheid wordt uitgedeeld.
Op haar beurt moesten de EU-onderhandelaars accepteren dat de Britten het Europees Hof van Justitie niet meer accepteren als rechter die uitspraak kan doen in geschillen over de naleving van het akkoord.
Een compromis betekent ook dat iedereen die wil, ook wel iets te mopperen heeft. Kijk bijvoorbeeld naar hoe het akkoord is ontvangen in de visserij. „We zijn in de uitverkoop gedaan”, briesten de Britse vissers nadat het akkoord werd onthuld. Zij vinden dat zij straks veel te weinig vis mogen vangen. Op hun beurt noemde de Nederlandse vissers het akkoord „een grote aderlating”, omdat zij een kwart van hun visquotum moeten inleveren om na 31 december in Britse wateren te blijven vissen.
Hebben Boris Johnson en Ursula von der Leyen dan ongelijk wanneer ze zeggen dat het akkoord een overwinning is? Nee, want zonder akkoord zou de economische schade nog veel groter zijn. En voor de verhouding tussen Brussel en Londen was het ook heel slecht nieuws geweest.
Want hoe je het ook wendt of keert, ook na Brexit ligt het Verenigd Koninkrijk bij de EU om de hoek. De Britten importeren ongeveer de helft van hun voedsel uit de EU, en 45 % van de de Britse export gaat naar EU-landen. Niemand was dus gebaat bij een vechtscheiding. Dan nog liever een regeringsleider die een bescheiden akkoord mooier probeert te verkopen, om de lieve vrede te bewaren.
MSN 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het resultaat van de Brexit-overeenkomst dat deze week werd behaald.
Britse vissers zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen “uitverkoop heeft gehouden.”
Europese vissers krijgen volgens het akkoord nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, maar mogen wel een kwart minder vis vangen dan voorheen. De Britse vissers vinden dat hun vangstquota echter veel te laag zijn.
Tijdens de Brexit-campagne in 2016 beloofden de voorstanders van Brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
“In de eindfase van de onderhandelingen deed de premier grote concessies, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag,” aldus de zegsman van de Britse vissers.
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal.
“De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal,” aldus directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van de kottervissers vertegenwoordigt.
MSN 27.12.2020 Alle vissers van Europa zijn boos. De EU-vissers omdat ze de komende vijfenhalf jaar 25 procent minder vis mogen vangen in Engelse wateren. De Britse vissers omdat de Europese vissers 75 procent mogen blijven vangen
Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen. Daar blijkt nu weinig van te kloppen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
,,In de eindfase van de onderhandelingen heeft de premier grote concessies gedaan, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag’’, aldus voorzitter Barrie Deas tegen de Britse krant The Guardian.
NOS 27.12.2020 De belangen van Nederland zijn “in voldoende mate afgedekt” in het handelsakkoord dat de Europese Unie heeft gesloten met de Britten. Dat schrijft minister Blok van Buitenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer.
Nederland had een ambitieuzere inzet, aldus de bewindsman. “Maar dit is de hoogst haalbare uitkomst, mede gezien de opstelling van het Verenigd Koninkrijk in de onderhandelingen.” Op de valreep sloten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk afgelopen donderdag een deal over de handelsbetrekkingen na de brexit. Na enkele dagen de tekst te hebben bestudeerd laat Blok vandaag weten wat de regering ervan vindt.
Een positief punt dat wordt genoemd is het hoofdstuk over een gelijk speelveld: “De afspraken in dit akkoord zijn zonder precedent en bieden een goede basis om oneerlijke concurrentie tegen te gaan”. Verder noemt Blok het voor Nederland goed nieuws dat wegtransport beide kanten op “een open markt blijft”.
Visserij
Minder opgetogen is de regering over de visserij-afspraken die “pas op het allerlaatste moment” konden worden gesloten. Nederlandse vissers kunnen voortaan flink minder vis vangen in Britse wateren. In Bloks brief is te lezen dat de Britten zich hard hebben opgesteld in dit dossier.
Blok schrijft dat hij teleurstelling bij vissers begrijpelijk vindt, maar noemt de gemaakte afspraken onvermijdelijk. “Ook voor de visserij is het van belang dat een no-deal is afgewend, omdat zij daarbij gedwongen zou zijn te vissen op een aanzienlijk kleiner oppervlak in enkel de EU-wateren.” De minister schrijft verder dat hij Europese compensatie voor de getroffen vissers verwacht.
Een ander punt dat wordt aangestipt is het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit het Erasmus-uitwisselingsprogramma voor studenten. “Het kabinet betreurt net als verschillende andere lidstaten dat het VK ervoor gekozen heeft niet deel te nemen.” Britse studenten kunnen nu minder makkelijk in de EU gaan studeren en vice versa.
Op het laatste moment
In het algemeen schrijft Blok nog dat hij het betreurt dat de deal pas zo laat is gekomen (enkele dagen voor de deadline). “Liever had het kabinet gezien dat het akkoord ruim voor het einde van de overgangsperiode was bereikt.”
Het Europees Parlement moet het akkoord nog ratificeren, maar kan dat niet meer doen voor 1 januari, als de nieuwe regels in werking treden. Waarschijnlijk stemt het parlement er later in januari over. Tot die tijd is er sprake van een voorlopige toepassing van de regels.
Waarschijnlijk wordt het handelsakkoord morgen besproken in Tweede Kamer.
Telegraaf 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het resultaat van de brexit-overeenkomst over die sector dat deze week werd behaald. Britse vissers zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen ’uitverkoop heeft gehouden.’
Europese vissers krijgen volgens het akkoord nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, maar mogen wel een kwart minder vis vangen dan voorheen. De Britse vissers vinden dat hun vangstquota echter veel te laag zijn. Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
„In de eindfase van de onderhandelingen deed de premier grote concessies, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag”, aldus de zegsman van de Britse vissers.
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat er een brexitdeal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal. „De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal”, aldus directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van de kottervissers vertegenwoordigt.
AD 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het eindresultaat van de brexit-onderhandelingen. Ze zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen ‘uitverkoop heeft gehouden’.
Volgens het akkoord krijgen Europese vissers nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, hoewel ze een kwart minder vis mogen vangen dan voorheen. Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen. De vissers vinden hun eigen vangstquota nog steeds veel te laag.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
,,In de eindfase van de onderhandelingen heeft de premier grote concessies gedaan, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag’’, aldus voorzitter Barrie Deas tegen de Britse krant The Guardian.
Teleurgesteld
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde al teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zijn niet gelukkig met de nieuwe vangstquota. Volgens brancheorganisatie VisNed betalen de Europese visserij en zeker de Nederlandse tongvissers een hoge prijs om de komende jaren toegang tot de Britse wateren te behouden.
In totaal wordt voor de gehele Europese Unie zo’n 1,6 miljard euro aan vangstrechten overgedragen aan het Verenigd Koninkrijk. ,,Door de omvang van de Nederlandse visserijsector betekent dit honderden miljoenen verlies aan vangstrechten voor Nederland”, stelt de brancheorganisatie.
NOS 26.12.2020 Het handelsverdrag tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan een soortgelijk verdrag dat de EU met Canada heeft gesloten. Dat heeft de BBC gemeld. De Britse omroep zegt een exemplaar van de deal te hebben ingezien.
De Britse premier Johnson beschreef het last-minute-akkoord donderdag als een vrijhandelsverdrag dat vergelijkbaar is met dat tussen de EU en Canada. Maar de BBC stelt dat de tekst van het volledige akkoord, die nog niet is gepubliceerd, op het eerste gezicht verder gaat dan een deal in “Canadese stijl”.
Het document bestaat uit 1246 pagina’s, inclusief zo’n 800 pagina’s met bijlagen en voetnoten. Een van die bijlagen onthult een compromis over elektrische auto’s, meldt de BBC. De EU wilde alleen van importheffingen afzien voor Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. De invoering van die afspraak wordt nu over zes jaar gefaseerd, en Londen heeft inhoudelijk moeten inleveren.
Natuurrampen
In de deal staan duidelijke toezeggingen om de Britse normen op het gebied van milieu, arbeidsrecht en klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de EU-normen. Maar er is ook afgesproken dat beide partners de overeenkomst “opnieuw in evenwicht mogen brengen” als er in de toekomst “aanzienlijke afwijkingen optreden die de handel kunnen beïnvloeden”.
Ook staat in de deal dat bedrijven in geval van natuurrampen overheidssteun mogen ontvangen. Daarmee kan het huidige coronasteunpakket van de EU voor de luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s overeind blijven.
In de komende dagen zal de hele tekst van de deal worden gepubliceerd. Het Britse parlement debatteert en stemt op 30 december over het akkoord, één dag voor het aflopen van de overgangsperiode.
AD 26.12.2020 Het handelsakkoord na de brexit dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada. Dat meldt de BBC, die zegt te beschikken over de volledige tekst van het akkoord dat Groot-Brittannië en de EU donderdag sloten.
Het document beslaat 1246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijden aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen elk aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
De Britse premier Boris Johnson had donderdag de last-minute overeenkomst omschreven als een ‘jumbo’ vrijhandelsovereenkomst in de trant van die tussen de EU en Canada. De BBC bericht dat op het eerste gezicht de volledige post-brexit-deal verder lijkt te gaan dan een deal in ‘Canadese stijl’.
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. Brussel had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Toezeggingen
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldt de BBC. Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige omvangrijke steunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s, dat is vrijgemaakt vanwege de coronacrisis, intact.
Vandaag, op eerste kerstdag, komen de EU-ambassadeurs bij elkaar om de deal te bespreken. De lidstaten moeten voor 31 december hun goedkeuring afgeven. Het Britse parlement zal op 30 december over de overeenkomst stemmen. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Michael Gove zal de brexitdeal het VK in staat stellen een ‘speciale relatie‘ met de EU te onderhouden.
De handelsovereenkomst maakt het nu mogelijk om het moeilijke en ‘soms lelijke’ brexitproces achter zich te laten en een nieuw, hoopvoller tijdperk in te gaan, aldus Gove in een opiniestuk in The Times vanochtend.
Visserij was tot het laatst één van de grote struikelblokken. Volgens brancheorganisatie VisNed betalen de Europese visserij en zeker de Nederlandse tongvissers een hoge prijs om de komende jaren toegang tot de Britse wateren te behouden. In totaal wordt voor de gehele Europese Unie zo’n 1,6 miljard euro aan vangstrechten overgedragen aan het VK. ,,Door de omvang van de Nederlandse visserijsector betekent dit honderden miljoenen verlies aan vangstrechten voor Nederland”, stelt de brancheorganisatie.
De visserijdeal geldt slechts voor 5,5 jaar, dan moet er opnieuw onderhandeld worden over verdeling en toegang. Dat is een te korte periode, vindt VisNed. Daarmee sluit het zich aan bij de Europese visserijkoepel Eufa die wil dat visserij een vast onderdeel wordt van een groot handelsakkoord.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord na de brexit dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada (CETA).
Dat meldt de BBC die zegt te beschikken over de volledige tekst van het akkoord dat Groot-Brittannië en de EU donderdag sloten.
Het document beslaat 1246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijdes aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen ieder aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
Jumbo
De Britse premier Boris Johnson had donderdag de last-minute overeenkomst omschreven als een „jumbo” vrijhandelsovereenkomst in de trant van die tussen de EU en Canada. De BBC bericht dat op het eerste gezicht de volledige post-brexitdeal verder lijkt te gaan dan een deal in „Canadese stijl.”
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. De EU had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Werknemersrechten
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldde de BBC.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst „opnieuw in evenwicht te brengen” als er in de toekomst „aanzienlijke verschillen” zijn die „de handel kunnen beïnvloeden.”
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige omvangrijke steunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s, dat is vrijgemaakt vanwege de coronacrisis, in tact.
Speciale relatie
Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Michael Gove zal de brexitdeal waarover op het laatste moment is onderhandeld, Groot-Brittannië in staat stellen een „speciale relatie” met de EU te onderhouden. Zo omschrijft het land van oudsher ook zijn nauwe relatie met de VS.
De handelsovereenkomst maakt het nu mogelijk om het moeilijke en „soms lelijke” brexitproces achter zich te laten en een nieuw, hoopvoller tijdperk in te gaan, schreef Gove in een opiniestuk in The Times van zaterdag. Toch, schrijft hij, zullen er vanaf januari nogal wat dingen veranderen en zullen bedrijven zich moeten aanpassen.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada. Dat meldt de Britse omroep BBC, die zou beschikken over de volledige tekst van het akkoord, zaterdag.
Het document bestaat uit 1.246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijdes aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen ieder aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. De EU had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldde de BBC. Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst “opnieuw in evenwicht te brengen” als er in de toekomst “aanzienlijke verschillen” zijn die “de handel kunnen beïnvloeden”.
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige coronasteunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s intact.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord tussen de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan standaardhandelsovereenkomsten zoals die tussen de EU en Canada, schrijft de Britse publieke omroep BBC.
Het volledige handelsakkoord tussen de EU en de Britten bestaat uit 1246 pagina’s en is pas net online beschikbaar. De BBC zegt dat het al eerder over een kopie beschikte en haalde er een aantal punten uit.
Tweederde van het akkoord bestaat uit bijlagen. De overeenkomst gaat over de onderlinge verhoudingen na 1 januari. Afgelopen februari vertrok het VK uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Coronasteun mag
Volgens de BBC is er onder meer afgesproken dat de beperking om bedrijven staatssteun te geven niet geldt in het geval van bijzondere situaties, zoals natuurrampen.
Dat zou de EU-steun voor onder meer de luchtvaart, ruimtevaart en elektrische auto’s om de effecten van de coronapandemie te bestrijden niet belemmeren.
Gelijke regels voor milieu en werknemers
Belangrijk voor de interne Europese markt is dat er zou zijn afgesproken dat het VK de normen op het gebied van milieu, werknemersrechten en klimaatverandering niet verlaagt.
De EU wil namelijk voorkomen dat bedrijven die in het VK zijn gevestigd een concurrentievoordeel hebben in vergelijking met bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met onder meer milieuregels of het beschermen van werknemers. Bedrijven in de EU moeten zich immers wel aan die regels houden. Dat punt lijkt de EU te hebben binnengehaald.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
Elektrische auto’s
Verder zou de EU alleen elektrische auto’s uit het VK zonder invoerheffing op de markt willen laten komen die voor het grootste deel uit onderdelen uit de EU zijn gemaakt. Dat zou nu geleidelijk in zes jaar moeten worden bereikt.
Wat is afgesproken gaat wel minder ver dan de Britten hadden gevraagd, aldus de BBC.
RTL 26.12.2020 Het handelsakkoord tussen de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan standaardhandelsovereenkomsten zoals die tussen de EU en Canada, schrijft de Britse publieke omroep BBC.
Het volledige handelsakkoord tussen de EU en de Britten bestaat uit 1246 pagina’s en is pas net online beschikbaar. De BBC zegt dat het al eerder over een kopie beschikte en haalde er een aantal punten uit.
Tweederde van het akkoord bestaat uit bijlagen. De overeenkomst gaat over de onderlinge verhoudingen na 1 januari. Afgelopen februari vertrok het VK uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Volgens de BBC is er onder meer afgesproken dat de beperking om bedrijven staatssteun te geven niet geldt in het geval van bijzondere situaties, zoals natuurrampen.
Dat zou de EU-steun voor onder meer de luchtvaart, ruimtevaart en elektrische auto’s om de effecten van de coronapandemie te bestrijden niet belemmeren.
Belangrijk voor de interne Europese markt is dat er zou zijn afgesproken dat het VK de normen op het gebied van milieu, werknemersrechten en klimaatverandering niet verlaagt.
De EU wil namelijk voorkomen dat bedrijven die in het VK zijn gevestigd een concurrentievoordeel hebben in vergelijking met bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met onder meer milieuregels of het beschermen van werknemers. Bedrijven in de EU moeten zich immers wel aan die regels houden. Dat punt lijkt de EU te hebben binnengehaald.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
Elektrische auto’s
Verder zou de EU alleen elektrische auto’s uit het VK zonder invoerheffing op de markt willen laten komen die voor het grootste deel uit onderdelen uit de EU zijn gemaakt. Dat zou nu geleidelijk in zes jaar moeten worden bereikt.
Wat is afgesproken gaat wel minder ver dan de Britten hadden gevraagd, aldus de BBC.
NOS 25.12.2020 Sinead McLaughlin staat midden op de Peace Bridge in de Noord-Ierse stad Londonderry. Ze wijst naar de overkant van het water. “Zie de heuvels daar? Dat is het graafschap Donegal. Drie kanten van deze stad grenzen aan de republiek Ierland. De economieën aan beide zijde van de grens zijn volledig met elkaar vervlochten.”
De plek is vol symboliek. De Peace Bridge over de rivier de Foyle verbindt het protestantse en katholieke gedeelte van de stad. De elegante brug werd in 2011 geopend om de prille Noord-Ierse vrede te bestendigen. “Die brug is met Europees geld gefinancierd”, vertelt McLaughlin, die de stad Derry in het Noord-Ierse parlement vertegenwoordigt. “Onze plaatselijke spoorlijn is met Europese fondsen uitgebreid. We hebben immens geprofiteerd van onze relatie met de Europese Unie. Het is belangrijk geweest voor de vrede.”
Ze heeft dan ook gemengde gevoelens over 1 januari, het moment dat het Verenigd Koninkrijk definitief afscheid neemt van de Europese Unie. “Ik ben opgelucht, omdat er een handelsdeal is. Ik ben ook blij dat de afspraak over de grens overeind is gebleven. Er komt geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland.”
Sinead McLaughlin NOS
Als onderdeel van de Goede Vrijdagakkoorden van 1998 besloten Ierland en het Verenigd Koninkrijk de grens open te gooien en elke vorm van grenscontrole af te schaffen. Het was een cruciaal onderdeel van het vredesakkoord, dat een einde maakte aan the Troubles, de bloedige strijd tussen de katholieke paramilitaire organisatie IRA en de Britse overheid.
Brexit dreigde het hele vredesproces te verstoren met de terugkeer van een harde grens. Lange tijd vormde de grens het grootste obstakel in de onderhandelingen. Vorig jaar bereikten Brussel en Londen na moeizame besprekingen een akkoord. Noord-Ierland krijgt een aparte status binnen het Verenigd Koninkrijk en zal deels de handelsregels van de Europese Unie blijven volgen. De grens verschuift daarmee naar de Ierse Zee, tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië.
Maar ook al blijft de grens tussen Noord-Ierland en Ierland open, McLaughlin maakt zich geen enkele illusie. “Dit is nog altijd een harde brexit. Noord-Ierland is enigszins beschermd, maar vergis je niet. Er is niet zoiets als een goede brexit. We proberen alleen de ergste schade in deze nieuwe handelsrelatie te voorkomen.”
Het parlementslid maakt zich vooral zorgen over de economie. “De handel met de republiek Ierland zal nagenoeg zonder frictie blijven. Maar Noord-Ierse bedrijven die bijvoorbeeld met Engeland handelen, krijgen obstakels in de vorm van controles en extra papierwerk. We gaan hoe dan ook economisch pijn lijden.”
In Derry speelt er meer dan zorgen over economische schade. Dit is de stad van Bloody Sunday, de zondag in 1972 waarop Britse militairen 26 ongewapende burgers neerschoten. Veertien mensen kwamen om het leven. Na Bloody Sunday laaide het Noord-Ierse conflict op, dat aan duizenden mensen het leven zou kosten. In de wijk Bogside, dat tijdens the Troubles een bolwerk was van de IRA, herinneren grote muurschilderingen nog altijd aan die bloedige strijd.
Een muurschildering in de katholieke wijk Bogside in de Noord-Ierse grensstad Derry NOS
Volgens Michael Doherty maken mensen een vergissing als ze denken dat het conflict voorbij is in Noord-Ierland. “We zijn er alleen in geslaagd het conflict minder gewelddadig te maken. Dat is het en niets anders. Er is minder geweld, maar het conflict bestaat nog steeds.”
Doherty treedt al dertig jaar op als vredesbemiddelaar tussen katholieke en protestantse groepen in Derry. Hij weet hoe kwetsbaar de balans is in het Noord-Ierse vredesproces. Anno 2020 heerst er nog altijd diep wantrouwen tussen katholieke republikeinen, die streven naar hereniging met de republiek Ierland, en protestantse unionisten, die onderdeel van het Verenigd Koninkrijk willen blijven. Er is niet veel nodig om de verhoudingen op scherp te zetten.
Volgens de vredesbemiddelaar heeft de brexit die balans verstoord en verandert een handelsdeal daar weinig aan. “Protestantse unionisten waren voor een brexit, terwijl de katholieken tegen waren. De brexit heeft de twee groepen zo verder uit elkaar gedreven. Zeker bij de protestanten is de angst gegroeid. Met de speciale status voor Noord-Ierland zien ze hun band met de rest van Groot-Brittannië zwakker worden.”
Katholieke nationalisten grijpen de brexit aan om hereniging met de Ierse republiek te forceren, wat een nachtmerriescenario is voor de protestanten. Overal in de katholieke wijken van Derry zie je de laatste tijd grote posters die oproepen tot een herenigingsreferendum.
Zo slaat Noord-Ierland op 1 januari een nieuw hoofdstuk open in zijn roerige geschiedenis. Een brexit-hoofdstuk met een historische handelsdeal, maar ook een hoofdstuk met nieuwe kopzorgen.
NOS 25.12.2020 De Franse staatssecretaris voor Europese Zaken, Clément Beaune, zegt dat Frankrijk vanaf 1 januari nauwgezet gaat controleren of Britse goederen die het land binnenkomen aan de Europese eisen voldoen. Hij noemt die controles “essentieel”.
De Britse premier Johnson presenteerde het handelsakkoord dat gisteren met de EU werd gesloten als een triomf. Beaune zet daar vraagtekens bij. “Geen land ter wereld is om te exporteren aan zo veel regels onderworpen als het Verenigd Koninkrijk”, zei hij tegen de Franse nieuwszender Europe 1. “Dat was een absolute voorwaarde om toegang tot onze markt te krijgen.”
Volgens het Duitse persbureau DPA loopt 70 procent van de Britse export voor de EU via Frankrijk. Voor de controle daarop heeft Frankrijk 1300 douaniers en diergeneeskundigen aangenomen.
Andere nadelen
Beaune wees erop dat de Britten zich door het vertrek uit de EU op meer punten in de voet hebben geschoten. Zo zouden ze veel duurder uit zijn geweest bij de aanschaf van coronavaccins. “Wij kochten de vaccins met 27 landen gezamenlijk in, bijna twee keer zo goedkoop als de Engelsen. Dat is niet niks.”
Het Verenigd Koninkrijk benadeelt ook de eigen studenten die in een EU-land willen studeren en dat is slecht voor de universiteiten, de jeugd en de toekomst van het VK, zei Beaune. Hij voegde eraan toe dat op dit vlak naar een oplossing wordt gezocht.
EU-onderhandelaar Barnier (r) bij de briefing met EU-ambassadeurs EU
EU-brexitonderhandelaar Barnier heeft vanochtend de ambassadeurs van de 27 lidstaten over het, volgens DPA, 1246 pagina’s tellende handelsakkoord bijgepraat. Het is nu aan de afzonderlijke lidstaten, het Britse en het Europese parlement om het akkoord goed te keuren.
De verwachting is dat dit geen problemen oplevert, maar dat dit proces pas na 1 januari wordt afgerond. Dat staat de praktische inwerkingtreding met ingang van het nieuwe jaar niet in de weg.
AD 24.12.2020 Met een handelsdeal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk wordt voorkomen dat er vanaf 1 januari grote handelsbarrières worden opgeworpen tussen de Britten en het landenblok. Bovendien komt er een einde aan jarenlange onderhandelingen en politiek gesteggel over het vertrek van de Britten.
Het Verenigd Koninkrijk was niet een van de oprichters van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de eerste voorloper van de huidige EU. In 1961 wilde het land wel lid worden van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), maar een Frans veto voorkwam toetreding in 1963 en nogmaals vier jaar later. In 1973 trad het Verenigd Koninkrijk wel toe, gelijk met Ierland en Denemarken.
Twee jaar later was er al een referendum over het Britse lidmaatschap. De Labour-regering vroeg toen of de Britten lid wilden blijven en ruim 67 procent stemde daar voor. Onder premier Margaret Thatcher ontstonden er barstjes in de band tussen de Britten en het Europese vasteland. Thatcher meende dat het Verenigd Koninkrijk te veel moest betalen aan de EEG en eiste in 1979 “haar geld terug”. In 1984 kreeg het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk een korting.
Met het Verdrag van Maastricht werd in 1992 een stap gezet naar verdere integratie van de EEG, maar de Britten regelden dat ze niet hoefden mee te doen aan bijvoorbeeld een nieuwe Europese munt. Onder premier Tony Blair herhaalden de Britten dat standpunt nog maar eens en toen de euro werd ingevoerd, zaten de Britten bij sommige belangrijke beslissingen daarom niet meer aan de hoofdtafel in de EU.
De Britse eurosceptici werden in de jaren erna steeds invloedrijker, met onder meer de UK Independence Party (UKIP) van Nigel Farage. Premier David Cameron beloofde, om UKIP-stemmers naar zijn Conservative Party te lokken, in de aanloop naar de parlementsverkiezingen in 2015 dat er een referendum zou komen over een langer lidmaatschap van de EU. Toen hij die herverkiezing won, schreef Cameron dat referendum ook uit. Zelf zou hij campagne voeren om in de EU te blijven, het Remain-kamp.
Op 23 juni 2016 stemden de Britten met een klein verschil, 52 procent tegen 48 procent, voor de brexit, een vertrek uit de EU. Cameron nam de volgende dag ontslag en werd opgevolgd door Theresa May. Zij beriep zich in maart 2017 op artikel 50 van het Verdrag betreffende de EU, dat vertrek mogelijk maakt. Daarmee werd de datum voor de brexit op 29 maart 2019 gesteld.
May sloot na lang onderhandelen in november 2018 een deal met de EU over een scheidingsverdrag. In de maanden daarna werd dat verdrag drie keer weggestemd in het Lagerhuis en de brexitdatum werd doorgeschoven naar 31 oktober 2019. In juni van dat jaar stapte May, wiens positie verzwakt was, op als premier en Boris Johnson werd haar opvolger. De voormalige burgemeester van Londen was een groot voorstander van de brexit.
Johnson onderhandelde met de EU over een iets aangepaste versie van het brexitverdrag, maar had ook problemen om dat door het Lagerhuis goedgekeurd te krijgen. Uiteindelijk besloot hij tot een vervroegde verkiezing waarmee hij een meerderheid in het parlement verkreeg en kon de brexit na een tweede uitstel op 31 januari dit jaar alsnog plaatsvinden.
In het brexitverdrag was een overgangsperiode tot eind 2020 afgesproken met mogelijke verlengingen van enkele jaren waarin de Britten de Europese regels zouden blijven volgen. Daarmee werd de tijd geregeld voor onderhandelingen over een handelsverdrag voor na de overgangsperiode.Johnson liet al snel weten dat van verlengingen geen sprake kon zijn en dat het Verenigd Koninkrijk op 1 januari 2021 op eigen benen zou staan, met of zonder deal.
In maart begonnen vervolgens de onderhandelingen over een handelsdeal met het idee dat zo’n akkoord er voor eind oktober moest zijn om tijdig vertaald en goedgekeurd te kunnen worden. Door onder meer het coronavirus verliepen die onderhandelingen moeizaam. De deadline in oktober werd niet gehaald en ook een aantal andere deadlines in de afgelopen weken gingen zonder deal voorbij, maar telkens werd besloten door te praten in de hoop toch nog een deal te kunnen sluiten.
NU 24.12.2020 Na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag eindelijk een Brexit-akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen. Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen.
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
NOS 24.12.2020 Ruim 1644 dagen nadat de Britten hadden gestemd voor brexit ligt er eindelijk een handelsakkoord met de EU. De afspraken lossen niet alle problemen op en de NOS-correspondenten benadrukken dat er veel gaat veranderen. Maar de overeenkomst zorgt wel voor opluchting aan beide kanten van Het Kanaal.
“Dit proces heeft de Britse politiek natuurlijk 4,5 jaar lang gegijzeld”, zegt correspondent Verenigd Koninkrijk Tim de Wit. Het hoofdpijndossier kostte twee Britse premiers de kop en telde talloze ingewikkelde stemmingen in het Lagerhuis. “Dat het eindelijk tot een einde is gekomen na al die jaren, dat zorgt zeker voor de Britse politiek voor veel opluchting. Maar ook voor veel Britten zelf, want mensen zijn er zó vreselijk klaar mee.”
De details van het 2000-paginatellende dossier zullen de komende dagen duidelijk worden. In dit artikel kun je lezen wat er in hoofdlijnen is afgesproken.
De Europese leiders moeten formeel nog akkoord gaan met de tekst. Evenals het Britse parlement, dat er op 30 december over zal stemmen. Maar aangezien de Conservatieve Partij van Johnson een meerderheid heeft in het Lagerhuis is de verwachting dat het in grote lijnen de deal wordt zoals hij vandaag is gepresenteerd.
Premier Johnson hamerde in er zijn toespraak op dat er nu eindelijk stabiliteit en zekerheid komt. “We hebben de controle over ons land en over onze toekomst per 1 januari terug”, zei hij. Von der Leyen spreekt van een “eerlijk en gebalanceerd” akkoord en voegt er aan toe: “We kunnen brexit nu eindelijk achter ons laten.”
‘Harde brexit’
In hun toespraken onderstreepten de Britse premier en de Commissievoorzitter dat de twee partijen innig zullen blijven samenwerken. Maar het akkoord gaat toch veel veranderen, zegt De Wit. “Dit is nog steeds een harde brexit te noemen. De Britten komen straks economische behoorlijk ver van de EU af te staan en daar zal iedereen de consequenties van merken.”
Want de Britten nemen afscheid van de interne EU-markt en de douane-unie. Als gevolg daarvan komen er controles, extra papierwerk en vertragingen voor bedrijven die goederen exporteren of importeren. “Vanaf 1 januari gaan we dat zien aan de grenzen bij Dover en Calais, waar nu al vrachtwagens staan”, zegt de correspondent. Hij verwijst naar de lange file van vrachtwagens, omdat chauffeurs verplicht getest moeten worden voordat ze naar Frankrijk mogen rijden.
“Johnson verkoopt het als overwinning, maar het wordt interessant wat de reacties zijn als de details van het akkoord duidelijk zijn”, aldus Correspondent Tim de Wit.
Voor EU-burgers die op bezoek of vakantie gaan, verandert er weinig, legt EU-correspondent Sander van Hoorn uit. “Maar zomaar gaan werken in het Verenigd Koninkrijk is er niet meer bij.” Daar zal veel meer papierwerk bij komen kijken en dat zal ook gevolgen hebben voor werknemers.
Von der Leyen zei in haar toespraak dat de deal niet alle problemen zal oplossen. Daarom wordt er vijf miljard euro vrijgemaakt voor landen die door brexit zwaar getroffen worden. Het gaat om landen als Ierland, Frankrijk, België, “maar ook Nederland dat bijvoorbeeld qua visserij veel banden heeft met het Verenigd Koninkrijk”, zegt Van Hoorn. In het akkoord is vastgelegd dat Europese vissers de komende jaren een kwart minder vis mogen vangen in Britse wateren.
Water bij de wijn
Misschien wel de grootste winst voor de Britten is dat er geen importheffingen of invoerquota komen. Dat betekent dat bedrijven evenveel mogen handelen als nu het geval is, zonder extra kosten. “Op het eerste gezicht heeft Johnson dus wel degelijk een aantal beloftes waargemaakt”, zegt De Wit. “Zoals het heffingsvrij handelen, geen bemoeienis meer van het Europees Hof van Justitie. En dat het toch gelukt is voor de deadline van 1 januari een deal te sluiten, ondanks de pandemie.”
Toch heeft de premier wel degelijk water bij de wijn gedaan volgens de correspondent. “De Britten wilden eigenlijk een groter aandeel van de visserij, en ze moeten uiteindelijk toch aan EU-standaarden houden. Johnson verkoopt het als een overwinning, maar het wordt interessant wat de reacties hier zijn als de details van het akkoord de komende dagen duidelijk worden.”
NOS 24.12.2020 Op de valreep hebben de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk afspraken gemaakt over de handelsbetrekkingen na de brexit. Er is dus een akkoord, maar wat staat er in?
Om te beginnen de vis, waar de laatste dagen veel over is gesproken. Er is een overeenkomst voor 5,5 jaar afgesloten. De Europese vissers mogen 25 procent minder vangen. In de praktijk mogen Nederlandse vissers minder haring vangen, maar ook schol en tong zullen minder in Nederlandse netten terechtkomen.
In ruil daarvoor mogen ze wel blijven vissen in Britse wateren. Het aandeel voor de Britse vissers gaat omhoog. Zo mogen de Britten veel meer makreel vangen en ook het aandeel schol zal omhooggaan.
Voor de afspraken eind 2026 aflopen, moet er opnieuw onderhandeld worden. Om te voorkomen dat de Britten onredelijke eisen stellen, is afgesproken dat de Europese Unie in dat geval strafmaatregelen mag nemen.
Britten houden zich aan EU-standaard
Op het andere terrein waar de gesprekken de laatste tijd vastzaten, het gelijke speelveld, is afgesproken dat de Britten zich aan de Europese standaarden houden. Bedrijven mogen niet ongelimiteerd door de overheid in Londen gesteund worden en als er vermoedens zijn van staatssteun moeten de boeken op tafel, zodat de EU ze kan controleren.
Bij een verschil van mening zal niet meer het Europees Hof van Justitie zich over de zaak buigen, maar een apart tribunaal. Zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk heeft gezegd dat ze de uitspraken van deze nieuwe instelling zullen respecteren.
De Britten volgen ook de Europese regels op gebied van milieu en arbeid. Zo is afgesproken dat het Verenigd Koninkrijk alle afspraken van het klimaatakkoord van Parijs zal nakomen.
Controles aan de grens
Er zullen douaneformaliteiten zijn, zoals ze dat in Brussel noemen. Er komen controles op voeding, dieren en planten. En er is geen vrij verkeer meer van personen. Studenten kunnen niet meer een paar maanden studeren in het Verenigd Koninkrijk via het Erasmus-programma. Maar de Britten blijven wel meedoen aan het wetenschapsprogramma Horizon.
De vrachtwagens kunnen gewoon blijven rijden, als ze de juiste papieren bij zich hebben. En Britten mogen zelfs beperkt vracht tussen landen in de EU vervoeren, zogenoemde cabotage. Dat is wel beperkt tot maximaal twee ritjes.
Verder is afgesproken dat er geen handelsquota komen over en weer. Het Verenigd Koninkrijk kan dus net zo veel exporteren naar de Europese Unie (en omgekeerd) als nu het geval is. De Britten hebben wel beloofd dat ze zich houden aan de EU-normen als het gaat om voedselveiligheid.
Investeringen en veiligheid
In het akkoord staan ook afspraken over toekomstige investeringen. Britse bedrijven mogen gewoon meedingen naar Europese opdrachten en staan niet bij voorbaat op achterstand.
Ook zijn er afspraken gemaakt om elkaar op de hoogte te houden over veiligheidskwesties. Niet alleen de grote dreigingen, maar ook politiesamenwerking. Een aparte paragraaf is er over kernenergie, waarbij plechtig beloofd wordt om niet te morrelen aan de veiligheidseisen.
Meer lezen over de EU? Neem een abonnement op de nieuwsbrief Brussel Inside.
NOS 24.12.2020 Weinig mensen die op 29 maart 2016 in het brexit-referendum Leave stemden, zullen hebben gedacht dat het proces zo lang zou duren. Handelsminister Liam Fox noemde het sluiten van een handelsakkoord in 2017 nog ‘een van de gemakkelijkste deals uit de geschiedenis’. Het werd een slepend proces waarbij de verwachtingen en benaderingen van beide partijen mijlenver uit elkaar lagen. Uiteindelijk lukte het pas vanmiddag om het eens te worden.
Premier Theresa May gaf in maart 2017 het startschot voor het sluiten van een scheidingsovereenkomst. Volgens het Verdrag van de Europese Unie heeft het vertrekkende land hier twee jaar voor. “Dat deed ze onder druk van brexiteers in haar partij al zo vroeg”, zegt correspondent Tim de Wit. “Achteraf gezien was dat een enorm kostbare fout: de Britten hadden nog geen idee wat voor toekomstige relatie ze met de EU wilden.”
Ondertussen speelde in Brussel een spannende kwestie: was het mogelijk om alle 27 overgebleven staten, allemaal met eigen belangen, op één lijn te krijgen in de onderhandelingen? “Dat dat is gelukt, is mogelijk nog het meest verrassende”, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn. “Hierdoor kwamen de Europeanen goed beslagen ten ijs.”
De Brusselse (links) en Britse onderhandelingsteams in 2017AFP
De manier waarop de Britten de onderhandelingen ingingen, sprak boekdelen. “Bij de eerste gesprekken namen de Europeanen een vuistdik dossier met wat er besproken moest worden mee. Het Britse team had alleen een blocnoteje voor zich. Dat verschil in hoe de onderhandelingen werden benaderd, is niet veranderd.”
Scheuren
De eerste grote scheuren in het Britse optimisme ontstonden in de zomer van 2018. May’s eerste voorstel voor een scheidingsakkoord werd afgewezen. Grote namen als Boris Johnson en brexit-minister David Davis stapten uit de regering, de EU keurde het voorstel af en May overleefde de crisis nauwelijks.
Ook het vertrouwen van de EU kreeg in die periode een klap. Aan de Britse zijde werd een EU-top in Salzburg gezien als dé kans voor May om haar doelstellingen te behalen. Alleen: brexit stond helemaal niet op de agenda. “Vanaf dat moment zagen de Europese leiders brexit als een achtbaan waar zij geen controle over hadden”, zegt Van Hoorn. “Ze dachten: het enige wat je kunt doen is standvastig zijn, want met ratio en vertrouwen heeft dit niet te maken.” Dit soort onverwachte wendingen werden kenmerkend voor de Britse strategie.
In oktober 2018 lag er dan eindelijk een eerste versie van het scheidingsakkoord. Het werd het einde van May’s premierschap: het voorstel werd drie keer weggestemd, de eerste keer met een recordaantal tegenstemmen. May nam op 24 juli 2019 ontslag – bijna vier maanden na de oorspronkelijke deadline van de brexit.
Premier Johnson die figuurlijk probeert de brexit-patstelling te doorbrekenPA MEDIA
Opvolger Boris Johnson voerde campagne met de slogan Get Brexit Done, en maakte die belofte ook waar. Het uiteindelijke scheidingsakkoord werd door beide partijen goedgekeurd in januari 2020. “Dat lukte omdat Johnson Noord-Ierland aan de EU opofferde”, zegt De Wit. “Dat krijgt een aparte status, waardoor het in de praktijk meer bij de EU hoort dan bij het Verenigd Koninkrijk. De EU ging hiermee akkoord, omdat hiermee een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland werd voorkomen.”
Transitie
En zo was daar op 31 januari 2020, twee jaar en tien maanden na het startschot, eindelijk de brexit. In het Europees Parlement werd hand in hand met gezang afscheid genomen van Britse collega’s. “Voor sommige parlementariërs was dit een brute breuk”, zegt Van Hoorn. “Tot op de dag van vandaag zullen velen zeggen: als ze morgen terug willen, dan mag dat.”
De scheiding stond vast, maar een handelsakkoord moest er nog komen. Tot 1 januari 2021 werd een transitieperiode ingesteld, waarin het vrije verkeer van mensen en goederen door kon gaan. De Britten hadden de mogelijkheid om de periode te verlengen tot december, maar deden dat niet.
Normaal gesproken gaan er jaren over het sluiten van een handelsverdrag – nu moest het in elf maanden gebeuren, in een jaar waarin de onderhandelingen door corona vaak stillagen. Daarbij botsten beide partijen tot het laatste moment op een paar principepunten: toegang tot de Europese markt, oneerlijke concurrentie en visrechten. Vooral over het laatste werd tot vlak voor kerstavond nog onderhandeld
Zoals verwacht verkocht Johnson het akkoord dat vanmiddag werd gesloten als een overwinning: het VK heeft eindelijk weer zelfbeschikking over de eigen regels, wetten en grenzen. EC-voorzitter Ursula von der Leyen benadrukte juist dat er genoeg mogelijkheden voor samenwerking zijn, maar de Britten zullen geen oneerlijke concurrentie kunnen voeren. Maar het gevoel dat overheerst is opluchting: na vier jaar lang onderhandelen op het scherpst van de snede is een no deal voorkomen, en kunnen beide partijen eindelijk weer ademhalen.
AD 24.12.2020 De Britse overheid heeft een handelsovereenkomst met de Europese Unie gesloten voor na de brexit. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson lichtten de deal vanmiddag toe in een persconferentie. Die laatste toonde zich op Twitter al zeer gelukkig met de deal. Hij viert het als een triomf. ,,Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en tijdens de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst’’, zei hij tijdens de persconferentie.
Ook Von der Leyen is tevreden. ,,We hebben eindelijk een overeenkomst’’ ,, We hebben een goede deal gesloten: eerlijk, gebalanceerd en het juiste om te doen voor beide kanten.’’ Ze waarschuwde tegelijkertijd dat er instrumenten zijn ingebouwd in de deal om de naleving van de gemaakte afspraken af te dwingen. Zo kunnen partijen aan beide kanten van het Kanaal elkaar quota’s of invoerheffingen opleggen als de overeenkomst wordt geschonden, antwoordde ze op vragen van een journalist.
,,Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild’’, stelt een woordvoerder van de Britse regering. ,,Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.’’
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier is vooral opgelucht dat er een akkoord ligt, dat nu nog door EU-lidstaten en het Europees Parlement moet worden beoordeeld. “De klok tikt niet langer”, zo zei de Fransman, die het akkoord ongeëvenaard noemde.
Helemaal definitief is de deal nog niet. Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. In het nieuwe jaar wordt de knoop doorgehakt, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond.
Vanochtend werd aangekondigd dat Johnson en Von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Het duurde echter nog uren voordat Johnson of Von der Leyen een brexitdeal aankondigde. Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn ontstaan over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag. Tot laat in de morgen was de enige beweging bij Downing Street 10 die van huiskat Larry.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt het akkoord een mijlpaal. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, eerst wil hij het rapport ‘nauwkeurig’ bestuderen. ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’
Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Moeizaam
De onderhandelingen tussen Londen en Brussel liepen al maanden moeizaam maar leken de laatste dagen meer te zijn gaan vlotten. De grote twistappels warem vooral welke concurrentieregels van de Europese interne markt van kracht blijven voor de Britten en visserijrechten.
De Britten verlieten eind januari de EU maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel kwam, viel die terug op de basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
AD 24.12.2020 Prominente politici in het Verenigd Koninkrijk hebben gemengde gevoelens over het brexitakkoord met de EU. ,,Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang.”
“Geen deal zal ons teruggeven, wat de brexit van ons weghaalt”, aldus De Schotse premier Nicola Sturgeon.
Premier Boris Johnson begroette het bereikte principeakkoord met de EU met trompettergeschal. ‘Deal done’, schreef hij op Twitter onder een foto van hem met een triomfantelijke lach op zijn gezicht en twee opgestoken duimen naast een Britse vlag. Zijn persconferentie klonk als een overwinningsspeech, waarin hij het verdrag omschreef als een glimmende diamant. Lang niet alle politici in het Verenigd Koninkrijk deelden zijn lezing.
,,Voor het mooipraten begint, is het goed om te beseffen dat de brexit tegen de wil van het Schotse volk plaatsvindt”, stelde premier Nicola Sturgeon van Schotland ijzig, een kwartier voor er witte rook uit Brussel en Londen kwam. ,,Geen deal zal ons teruggeven wat de brexit van ons weghaalt. Het is tijd om ons te richten op een toekomst als onafhankelijke, Europese staat.”
Sturgeon liet daarmee grimmig weten, dat haar Scottish National Party (SNP) blijft afkoersen op een afscheiding van het VK via een referendum. Schotse aardappelboeren steunden haar hierin, toen duidelijk werd dat een bepaald soort piepers geen onderdeel uitmaakt van het handelsakkoord.
In Wales klonken mildere geluiden van eerste minister Mark Drakeford, al was hij evenmin tevreden over de ‘lastig te verteren deal’. ,,Het is niet het akkoord dat ons was beloofd, maar het biedt een platform waarop we in de toekomst kunnen werken aan verbeteringen.” Daarmee doelde hij op de mogelijkheid met de hulp van een meer EU-gezinde regering op termijn de banden met Europa aan te halen. Helaas voor Drakeford koos het Britse volk Johnson vorig jaar met een ruime meerderheid juist om zijn belofte zich los te maken van Brussel.
Jacob Reese-Mogg, een van de meest fanatieke voorstanders van een harde brexit, klonk om die reden een stuk optimistischer. ,,We zijn weer een soevereine natie”, klonk het opgetogen. De European Research Group (ERG), waarin de hardliners binnen de Conservatieve Partij zich hebben verenigd, zit voorlopig op dezelfde lijn, maar liet weten het akkoord van ruim 2000 pagina’s door een ‘star chamber’ van juridische specialisten te laten napluizen.
Vooruitgang
De oorlog is voorbij. Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang, aldus Nigel Farage, Brexit Party.
,,Ik hoop dat ik hoopvol kan zijn”, vertelde ERG-lid en parlementariër Craig Mackinlay. ,,We moeten de details nog zien, maar dit is het einde van een heel lang spel.” Leider Nigel Farage van de Brexit Party, de drijvende kracht achter de campagne om uit de EU te stappen, sprak zijn voorlopige steun uit. ,,Boris zal als de man worden gezien die de klus klaarde”, zei hij. ,,De oorlog is voorbij. Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang.”
Voormalig premier David Cameron die het EU-referendum uitschreef, reageerde opgelucht. ,,Het is goed om een lastig jaar te eindigen met wat positief nieuws”, schreef hij op Twitter. ,,Een handelsakkoord is zeer welkom en een essentiële stap om een nieuwe relatie op te bouwen met de EU als vrienden, buren en partners. Mijn felicitaties gaan uit naar de onderhandelaars van het Verenigd Koninkrijk.”
Cynisme
Ik kijk er naar uit om in de komende dagen de details te zien, aldus Ex-premier Theresa May.
Over de ronkende geluiden vanuit Downing Street gooide ex-premier Theresa May cynisch een glas koud water. ,,Ik kijk er naar uit om in de komende dagen de details te zien”, meldde de vrouw, die na een revolte van fanatieke voorstanders van een ‘harde’ brexit binnen de partij plaats moest maken voor Johnson. Aan May, loyaal aan het regeringsbeleid, zal goedkeuring van de deal door het parlement op 30 december niet liggen.
Ook de ERG, eens een gevreesd machtsblok, en de Schotse SNP kunnen het akkoord niet meer tegenhouden, nadat de grootste oppositiepartij Labour later op de middag aangaf vóór te gaan stemmen. ,,We accepteren deze deal, maar de gevolgen zijn voor jullie”, waarschuwde leider Keir Starmer de regering. ,,Maar ‘no deal’ is simpelweg geen optie. Ook al schiet deze ruimschoots tekort.”
NOS 24.12.2020 Het Nederlandse bedrijfsleven reageert in de eerste instantie opgelucht op het nieuws over de brexit-handelsdeal. Na jaren van onderhandelingen wordt nu eindelijk duidelijk aan welke regels bedrijven moeten voldoen wanneer zij handelen met het Verenigd Koninkrijk. Maar het is nog afwachten wat de gevolgen precies zullen zijn.
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij met het handelsakkoord. “Met deze overeenkomst is in ieder geval een deel van de uittredingsproblematiek ondervangen. Desondanks zullen de gevolgen van de brexit vanaf januari direct voelbaar zijn voor ondernemers.” Ze gaan de exacte inhoud en omvang van de deal de komende dagen bestuderen om de effecten voor Nederlandse ondernemers beter in kaart te brengen.
De belangrijkste twistpunten zijn volgens VNO-NCW en MKB Nederland met het akkoord opgelost. Zo gelden er om voor een gelijk speelveld te zorgen straks strengere eisen dan bij andere vrijhandelsakkoorden van de EU. Maar “scheiden doet lijden”, zeggen de organisaties. De visserij moet inleveren en hoe dan ook wordt handel met het VK vanaf 1 januari een stuk moeilijker met extra kosten aan de grens.
De vissers
Toch zijn de vissers blij met de handelsovereenkomst, “We zijn opgelucht dat er een deal is, al is de prijs die betaald wordt enorm hoog”, zegt Pim Visser van Visned. “De Britten hebben het keihard gespeeld omdat visserij hun enige winstpunt in brexit is. Het is willens en wetens tot het laatste bewaard.”
De Europese vissers moeten volgens Visned gemiddeld 25 procent van hun visquota inleveren. “Het verschilt per vissoort, het ziet ernaar uit dat we 30 procent visquotum voor haring en makreel moeten inleveren en 10 procent voor tong”, zegt Visser. “Dat verandert ook de verhoudingen tussen Europese visserslanden en dat kan in de toekomst tot spanningen leiden.”
De afspraken over visserij zijn nu gemaakt voor 5,5 jaar, daarna moet er opnieuw worden onderhandeld. Volgens Visned is dat te kort, omdat het ingewikkelde onderhandelingen zijn. De deal betekent verder dat Nederlandse vissers honderden miljoenen aan gekochte visrechten verliezen. Visned is van plan om na Kerst te kijken hoe de sector gecompenseerd moeten worden.
Goederenexport
Ook bij de boeren is de opluchting groot. “Voor boeren en tuinders is de deal belangrijk”, zegt LTO Nederland. De land- en tuinbouworganisatie vindt het wel spannend of alles na 1 januari loopt zoals het hoort. “Een vracht kip, tomaten of tulpen kan niet een paar dagen aan de grens wachten vanwege gedoe met douaneformulieren, vertraagde keuringen of andere problemen.”
De brancheorganisatie van exportbedrijven, Evofenedex is opgelucht dat ze dankzij de deal de komende jaren gewoon kunnen blijven handelen met het Verenigd Koninkrijk. “Het is voor het eerst en hopelijk voor het laatst dat er een handelsakkoord wordt gesloten dat voor het bedrijfsleven een stap terug is ten opzichte van de huidige situatie. Maar gelukkig is het no-deal-scenario op de valreep voorkomen.”
Transportbedrijf Freight Line, dat een van de grotere vervoerders is naar het VK, vindt het ontzettend goed nieuws. Hoewel de details van het handelsakkoord nog bekend moeten worden, geeft het eindelijk duidelijkheid. “Er zullen genoeg concurrenten zijn die hun handen niet meer willen branden aan het transport naar Groot-Brittannië. Dus voor ons is het eigenlijk sowieso goed nieuws”, zegt directeur Chris Hans van der Hout.
AD 24.12.2020 De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een brexitdeal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. ,,Ze krijgen elk jaar duizend ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van de brexit ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. ,,Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beide vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Boeren en tuinders
Voor boeren en tuinders is de brexitdeal belangrijk. Een no-dealbrexit zou namelijk al snel tot 800 miljoen euro per jaar extra belastingkosten hebben veroorzaakt in de vorm van importheffingen, zegt branchevereniging LTO. De boerenorganisatie meent dat ook de Britse consument “opgelucht adem kan halen”. Die houden dankzij de open grenzen “toegang tot gezond en vers voedsel en bloemen, planten en bomen van Nederlandse bodem”.
Volgens LTO blijven er alsnog logistieke en administratieve obstakels en de organisatie vindt het spannend hoe het er direct na Nieuwjaar uitziet aan de Britse grens. “Een vracht kip, tomaten of tulpen kan niet een paar dagen aan de grens wachten vanwege gedoe met douaneformulieren, vertraagde keuringen of andere problemen.”
De Nederlandse landbouwsector exporteerde vorig jaar voor 8,7 miljard euro naar het Verenigd Koninkrijk. LTO gaat nu nader bestuderen wat de precieze gevolgen voor die handelsstroom zijn van de afspraken die zijn gemaakt in het akkoord.
Ook telers en exporteurs van groenten en fruit zijn blij met de deal, maar kunnen zonder nauwkeurige bestudering van de afspraken niet meteen zeggen wat de consequenties zijn. Het vermijden van invoerheffingen en -quota is positief, vindt belangenorganisatie GroentenFruithuis. Maar voor vervoerders van versproducten is een soepele grensovergang ook van belang, en de brexit heeft door douaneformaliteiten wel degelijk invloed op het handelsproces.
Transportsector
De brexitdeal schept duidelijkheid over de toekomstige handelsrelaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, maar verandert weinig aan de toekomstige situatie voor de transportsector. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post van Transport en Logistiek Nederland (TLN). De organisatie gaat het akkoord goed bestuderen om de gevolgen van de afspraken voor de transportsector in beeld te brengen.
Transportbedrijven kunnen nu niet achteroverleunen, aldus Post. Als ze dat nog niet gedaan hebben, moeten ze de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden op de brexit. Ook moeten ze binnen de eigen keten navragen of zakenpartners klaar zijn. ,,Uiteindelijk is de keten niet sterker dan de zwakste schakel: als één partij zich niet heeft voorbereid, kom je met de vrachtwagen niet langs de douane en mis je alsnog letterlijk de boot.”
Haven Rotterdam
Het Havenbedrijf Rotterdam laat weten dat het ‘goed is dat er nu eindelijk meer duidelijkheid is’. Het betekent volgens de beheerder van de grootste haven van Europa niet dat bedrijven zich niet meer moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het Verenigd Koninkrijk na Brexit. In het havengebied zijn extra parkeerterreinen aangelegd om te voorkomen dat opstoppingen ontstaan door de extra formaliteiten bij de terminals
Technologische industrie
De gevolgen van de brexit voor de technologische industrie zijn iets minder erg geworden door de handelsdeal, maar nog altijd enorm. Dat zegt branchevereniging FME die daarvoor vooral wijst op de toegenomen douaneformaliteiten. Ook zullen de regels in het Verenigd Koninkrijk af gaan wijken van die in de Europese Unie en zijn nieuwe vergunningen nodig.
De positieve zaken uit het handelsakkoord zijn volgens FME afspraken over het vrije verkeer van goederen, waarmee importheffingen zijn voorkomen, en over een gelijk speelveld. Daarmee wordt voorkomen dat Britse bedrijven plotseling heel veel staatssteun krijgen of aan veel minder strenge regels hoeven te voldoen zodat ze daarna oneerlijk kunnen concurreren in Europa. Op de langere termijn zal een economische neergang in het Verenigd Koninkrijk zorgen voor minder vraag, verwacht FME-voorzitter Ineke Dezentjé. “Bedrijven in onze sector handelen vaak in kapitaalgoederen, waarop het eerst bezuinigd zal worden.”
FME wil dat er een periode van coulance komt waarin bedrijven niet meteen gestraft worden als alle formaliteiten nog niet direct volledig duidelijk zijn. “De ‘devil is namelijk in the details’. Door de razendsnelle onderhandelingen en de korte tijd die er nog is voor Europarlementariërs om de teksten te controleren en het verdrag te ratificeren, is de kans groot dat er na verloop van tijd nieuwe apen uit de mouw komen.’’
Werkgeversorganisaties
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij dat er een deal is maar waarschuwen wel dat de gevolgen van de brexit vanaf januari direct voelbaar zijn voor ondernemers. Om voor een gelijk speelveld te zorgen, gelden er straks strengere eisen dan bij andere vrijhandelsakkoorden van de EU. Een belangrijke vereiste, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland. “Toch moeten we ons niet rijk rekenen. Scheiden doet lijden. Zo is het voor de visserij een hard gelag dat zij hebben moeten inleveren, al waren de gevolgen van een no-deal nog vele malen groter geweest. Hoe dan ook: vanaf 1 januari zal handel met het Verenigd Koninkrijk een stuk moeilijker worden, met extra kosten aan de grens. De werkelijke kosten van de brexit zullen volgend jaar duidelijk worden.”
De organisaties gebruiken de komende dagen om de precieze effecten van het akkoord te bestuderen en staan in nauw contact met hun leden om de situatie te bespreken. “Het Verenigd Koninkrijk blijft ook na de brexit een zeer belangrijke handelspartner voor Nederland. VNO-NCW en MKB-Nederland zullen daarom vanaf dag één aan de slag gaan om ondernemers zo goed mogelijk voor te bereiden op de nieuwe situatie.”
NU 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageerde donderdag verheugd op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een deal hebben gesloten. “Dat is van groot belang voor ons allemaal”, zei Rutte. Ook buitenlandminister Stef Blok vindt het positief dat er een akkoord is. Belangenvereniging voor kottervissers VisNed is minder enthousiast.
Rutte meldt op Twitter dat hij de inhoud van het akkoord goed gaat bestuderen. Tevens geeft hij complimenten aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
Blok laat weten de conceptteksten nauwkeurig te gaan bestuderen. Hierbij zal volgens hem speciale aandacht uitgaan naar onder meer “de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren”. Visserij was een belangrijk twistpunt tijdens de onderhandelingen. Hoe de nieuwe afspraken er precies uitzien, is nog niet duidelijk.
De buitenlandminister wijst erop dat Nederland, de andere lidstaten van de EU en het Europees Parlement “zeer beperkt” de tijd hebben om nog naar de concepttekst te kijken. Per 1 januari 2021 gelden namelijk al de nieuwe regels in de relatie met het VK.
Vertraging door afspraken over visserij
Donderdag is tot het allerlaatste moment nog onderhandeld, waarbij vooral visserij onderwerp van gesprek was. Het VK wil namelijk vanaf volgend jaar als soevereine natie gezien worden en daarbij hoort volgens het land meer zeggenschap over hun eigen wateren.
Nederland is net als andere Europese landen juist afhankelijk van deze wateren. Blok wijst er daarom op dat hij goed wil kijken naar dit onderdeel in de Brexit-deal.
Volgens Von der Leyen is de EU erin geslaagd voor 5,5 jaar aan afspraken over de visserij te maken. Die afspraken zouden moeten zorgen voor een overgangsperiode naar de uiteindelijk volledige controle van de Britten over de wateren, zo heeft de Britse premier Boris Johnson uitgelegd.
Vissers zijn niet gelukkig met de deal
De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar ze zijn zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. “Ze krijgen elk jaar 1.000 ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van het Britse vertrek ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. “Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beiden vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Havenbedrijf Rotterdam is blij dat er een akkoord is, maar meldt ook dat bedrijven zich nog altijd moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het VK.
Het havenbedrijf werkt al ruim twee jaar samen met bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, douane en transporteurs om het goederenvervoer zo soepel mogelijk te laten verlopen en de kans op verkeershinder door opstoppingen te minimaliseren.
Zo is er een verplicht digitaal aanmeldsysteem en voor de vrachtauto’s zijn in de buurt tijdelijke parkeerplaatsen beschikbaar. Maar bedrijven zullen moeten wennen aan de nieuwe praktijksituatie, zegt het bedrijf. “Ondanks alle voorbereidingen en voorzorgsmaatregelen bestaat de kans dat het logistieke proces in de eerste dagen van het nieuwe jaar minder soepel verloopt dan normaal.”
Ook transporteursvereniging Transport en Logistiek Nederland (TLN) zegt dat er voor de logistieke sector weinig verandert. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post. Volgens haar moeten transportbedrijven de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden, als ze dat nog niet gedaan hebben.
Telegraaf 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat er „een akkoord bereikt is over een nieuw partnerschap tussen de EU en het VK”, zo laat hij weten op Twitter.
„Dat is van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen. Mijn complimenten voor het onverzettelijke werk van Michel Barnier en Ursula von der Leyen.”
Minister Blok (Buitenlandse Zaken) is zeer te spreken over de Brexit-deal die na jaren steggelen is bereikt met het Verenigd Koninkrijk. Nederland en de andere Europese lidstaten zullen de concepttekst nu ’nauwkeurig gaan bestuderen’, laat de minister weten.
„Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord”, aldus Blok.
De visserij vormde de laatste maanden het grote struikelblok. Onder de donderdag bereikte deal mogen vissers uit onder andere Nederland naar verluidt 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan een norm van 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Ook is er een transitieperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Voordat er in Brussel een besluit wordt genomen, komt het kabinet eerst met een eerste evaluatie van het conceptakkoord. Dat wordt naar de Tweede Kamer gestuurd voor debat.
Blok roept ondernemers nogmaals op de nieuwe regels over handel met de Britten goed te bestuderen. Die gaan per 1 januari in: „Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
AD 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageert opgetogen op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een brexitdeal hebben gesloten. ,,Uitstekend nieuws dat na moeilijke onderhandelingen een akkoord is bereikt over een nieuw partnerschap’’, laat hij weten.
De deal is ‘van groot belang voor ons allemaal’, aldus Rutte. ,,We gaan het nu goed bestuderen.’’ Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt de brexitdeal ‘een mijlpaal’. Over de inhoud laat het Nederlandse kabinet zich nog niet uit. Het akkoord dat donderdagmiddag werd aangekondigd moet nog worden gelezen.
,,Ik wil EU-hoofdonderhandelaar Barnier, voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen en hun teams bedanken voor hun onvermoeibare inzet’’, laat Blok weten. Hij en Rutte gaan de teksten nu ‘nauwkeurig’ bestuderen.
Dit is ook belangrijk nieuws voor ondernemers, aldus Sigrid Kaag, minister voor Buitenlandse Handel.
Blok: ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’ Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen, zo meldt Blok.
De minister benadrukt dat de tijd dringt. ,,Per 1 januari 2021 gaan sowieso nieuwe regels gelden in de relatie met het Verenigd Koninkrijk. Dit gaan ook ondernemers en burgers merken. Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.’’
Ook minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel) is ‘blij dat er een brexitdeal is’. ,,Dat geeft duidelijkheid over de weg vooruit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Dit is ook belangrijk nieuws voor ondernemers.’’
Honderden pagina’s
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ‘opgelucht’ te zijn dat er op het allerlaatste moment een akkoord is bereikt. Maar of het een goed akkoord is, kan ze nog niet zeggen. ,,Het Europees Parlement staat klaar om details van honderden pagina’s wetteksten te bestuderen vóór goedkeuring.’’
Ook CDA-Europarlementariër Esther de Lange zegt ‘grondig’ te gaan kijken naar het akkoord. ,,Voor het CDA staan een gelijk speelveld, het beschermen van de interne markt en een werkbare oplossing voor de visserij voorop.’’
,,Nu is het Europees Parlement aan zet’’, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. ,,Waar we de tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten. Wij gaan hier zo snel mogelijk mee aan de slag.’’
,,Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, aldus CDA’er De Lange. ,,Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no-deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen. Het is daarom goed dat de deal al voorlopig ingaat.’’
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat de EU en het Verenigd Koninkrijk een akkoord hebben bereikt over een handelsakkoord voor na de brexit. Hij complimenteert EU-onderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen “voor het onverzettelijke werk”.
“Uitstekend nieuws”, laat Rutte op Twitter weten. Hij noemt het akkoord “van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen”.
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat er „een akkoord bereikt is over een nieuw partnerschap tussen de EU en het VK”, zo laat hij weten op Twitter.
„Dat is van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen. Mijn complimenten voor het onverzettelijke werk van Michel Barnier en Ursula von der Leyen.”
Minister Blok (Buitenlandse Zaken) is zeer te spreken over de Brexit-deal die na jaren steggelen is bereikt met het Verenigd Koninkrijk. Nederland en de andere Europese lidstaten zullen de concepttekst nu ’nauwkeurig gaan bestuderen’, laat de minister weten.
„Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord”, aldus Blok.
De visserij vormde de laatste maanden het grote struikelblok. Onder de donderdag bereikte deal mogen vissers uit onder andere Nederland naar verluidt 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan een norm van 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Ook is er een transitieperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Voordat er in Brussel een besluit wordt genomen, komt het kabinet eerst met een eerste evaluatie van het conceptakkoord. Dat wordt naar de Tweede Kamer gestuurd voor debat.
Blok roept ondernemers nogmaals op de nieuwe regels over handel met de Britten goed te bestuderen. Die gaan per 1 januari in: „Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageerde donderdag verheugd op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een deal hebben gesloten. “Dat is van groot belang voor ons allemaal”, zei Rutte. Ook buitenlandminister Stef Blok vindt het positief dat er een akkoord is. Belangenvereniging voor kottervissers VisNed is minder enthousiast.
Rutte meldt op Twitter dat hij de inhoud van het akkoord goed gaat bestuderen. Tevens geeft hij complimenten aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
Blok laat weten de conceptteksten nauwkeurig te gaan bestuderen. Hierbij zal volgens hem speciale aandacht uitgaan naar onder meer “de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren”. Visserij was een belangrijk twistpunt tijdens de onderhandelingen. Hoe de nieuwe afspraken er precies uitzien, is nog niet duidelijk.
De buitenlandminister wijst erop dat Nederland, de andere lidstaten van de EU en het Europees Parlement “zeer beperkt” de tijd hebben om nog naar de concepttekst te kijken. Per 1 januari 2021 gelden namelijk al de nieuwe regels in de relatie met het VK.
Vertraging door afspraken over visserij
Donderdag is tot het allerlaatste moment nog onderhandeld, waarbij vooral visserij onderwerp van gesprek was. Het VK wil namelijk vanaf volgend jaar als soevereine natie gezien worden en daarbij hoort volgens het land meer zeggenschap over hun eigen wateren.
Nederland is net als andere Europese landen juist afhankelijk van deze wateren. Blok wijst er daarom op dat hij goed wil kijken naar dit onderdeel in de Brexit-deal.
Volgens Von der Leyen is de EU erin geslaagd voor 5,5 jaar aan afspraken over de visserij te maken. Die afspraken zouden moeten zorgen voor een overgangsperiode naar de uiteindelijk volledige controle van de Britten over de wateren, zo heeft de Britse premier Boris Johnson uitgelegd.
Vissers zijn niet gelukkig met de deal
De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar ze zijn zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. “Ze krijgen elk jaar 1.000 ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van het Britse vertrek ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. “Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beiden vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Havenbedrijf Rotterdam is blij dat er een akkoord is, maar meldt ook dat bedrijven zich nog altijd moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het Verenigd Koninkrijk.
Het Havenbedrijf werkt al ruim twee jaar samen met bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, douane en transporteurs om het goederenvervoer zo soepel mogelijk te laten verlopen en de kans op verkeershinder door opstoppingen te minimaliseren.
Zo is er een verplicht digitaal aanmeldsysteem en voor de vrachtauto’s zijn in de buurt tijdelijke parkeerplaatsen beschikbaar. Maar bedrijven zullen moeten wennen aan de nieuwe praktijksituatie, zegt het Havenbedrijf. “Ondanks alle voorbereidingen en voorzorgsmaatregelen bestaat de kans dat het logistieke proces in de eerste dagen van het nieuwe jaar minder soepel verloopt dan normaal.”
Ook transporteursvereniging TLN zegt dat er weinig verandert voor de logistieke sector. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post. Volgens haar moeten transportbedrijven de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden, als ze dat nog niet gedaan hebben.
MSN 24.12.2020 Een mijlpaal. Zo omschrijft minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) het brexit-akkoord dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overeen zijn gekomen. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, het akkoord dat donderdagmiddag werd aangekondigd moet nog worden bestudeerd.
“Ik wil EU hoofdonderhandelaar Barnier, Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen en hun teams bedanken voor hun onvermoeibare inzet”, laat Blok weten. Zaak is nu om de teksten “nauwkeurig” te bestuderen.
“Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.” Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Blok benadrukt dat de tijd dringt. “Per 1 januari 2021 gaan sowieso nieuwe regels gelden in de relatie met het VK. Dit gaan ook ondernemers en burgers merken. Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
AD 24.12.2020 Het is vandaag 1645 dagen geleden dat de Britten stemden voor een vertrek uit de Europese Unie. Bastiaan van Apeldoorn, hoogleraar Mondiale politieke economie en geopolitiek aan de Vrije Universiteit én senator voor de SP, blikt terug op de roerige onderhandelingsperiode. ,,Misschien had de EU iets flexibeler moeten zijn.”
Wat heeft u zien gebeuren sinds het referendum van 2016?
,,Dat heeft echt gezorgd voor een schokgolf. Niet alleen in Europa, maar ook internationaal. Het was een totaal onverwachte klap voor het systeem, een crisismoment. De brexit heeft laten zien dat de Europese integratie niet onomkeerbaar is. En het tekent ook de kracht van het populisme en het nationalisme in deze geglobaliseerde wereld. De EU is in feite een langjarig experiment met globalisering op een regionale schaal. Daar zitten dus grenzen aan. Het Britse vertrek uit de unie heeft veel elites aan het denken gezet.”
Is de EU erdoor veranderd?
,,Het heeft in elk geval gezorgd voor een nieuw moment van analyse. Waar staan we? Waar willen we naartoe? Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk is natuurlijk een gevoelig verlies. Het is de grootste militaire macht van Europa. De brexit biedt tegelijkertijd nieuwe kansen voor Duitsland en Frankrijk. Hun rol is nu nog groter geworden.”
Kun je zeggen dat de brexit de eenheid in de EU heeft vergroot?
,,Jazeker. De lidstaten zijn er vanaf 2016 tot nu in geslaagd één front in de onderhandelingen te vormen. Ze zijn er sterker uitgekomen door als een eenheid te opereren. Maar we moeten het ook weer niet overdrijven. Er zijn genoeg andere crises waarbij de eenheid soms ver te zoeken is. Kijk naar corona, of de discussie rond de rechtsstaat, de relatie met China, de tegenstellingen tussen oost en west, en noord en zuid.”
Wat kan de EU leren van de brexit?
,,Dat dit drama te voorkomen was geweest. De houding van de EU ten opzichte van David Cameron (de Britse premier die meer onafhankelijkheid binnen de unie wilde en in 2016 het referendum uitschreef) was veel te rigide. Hoe onredelijk waren zijn eisen eigenlijk? De EU wil per se als één geheel opereren en geen enkele uitzondering maken wat haar vier vrijheden betreft: vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal.
Maar misschien zou je dat wel moeten doen. Aan de ene kant begrijp ik het wel, want de interne markt heeft veel welvaart gebracht. Maar waarom zou je niet wat meer ruimte geven aan de diversiteit van de lidstaten? Natuurlijk moeten er bepaalde basisregels zijn, maar met wat meer flexibiliteit was de brexit mogelijk niet gebeurd. Misschien vonden de Britten het in principe wel prima in de EU, maar niet op deze manier. Dat gevoel leeft natuurlijk wel in meer landen. In Nederland en Frankrijk werd in 2005 in een referendum de Europese Grondwet afgewezen.”
De Britten willen de controle terug, zeggen ze. Gaat ze dat lukken?
,,Nee, dat is een illusie. Voor complete controle zou je een soort Noord-Korea moeten worden en dat lijkt me niet verstandig. We hebben nu eenmaal te maken met Europese integratie. Landen zijn wederzijds afhankelijk van elkaar. We hebben elkaar nodig. De Britten proberen nu bijvoorbeeld met zoveel mogelijk landen individueel handelsafspraken te maken. Ik ben niet altijd van dat soort deals, maar je bent echt beter af als blok dan in je eentje.
Sommigen in het VK zijn er nog steeds niet overheen dat ze geen wereldrijk meer zijn waarin de zon nooit ondergaat. ‘Wij zijn het VK en wij moeten soeverein zijn.’ Dat is een kwestie van arrogantie, ja. In feite is het allang een neergaande macht. Bovendien kun je ook in de EU blijven en toch een grote speler zijn. Kijk maar naar Duitsland en Frankrijk. Ik denk dat de Britten buiten de EU eerder zwakker komen te staan.”
Wat heeft u het meest verbaasd?
,,Nou, in de eerste plaats het gedrag van de Britse regering. Premier David Cameron had om te beginnen het referendum helemaal niet hoeven uitschrijven, maar hij deed het toch. Hij wist zeker dat de Britten in de EU wilden blijven, maar dat was dus niet zo. Daarna kwam de tragische Theresa May, die een paar keer hard onderuitging in het parlement. En nu zit er Boris Johnson. Die is vooral een incompetent figuur gebleken.
Maar er is ook nog iets anders. Twee jaar geleden ging ik als lid van de Eerste Kamer op werkbezoek in het Verenigd Koninkrijk. Wat me opviel was dat iedereen, zowel de regeringspartij als de oppositie, echt supervriendelijk en beleefd was. Maar er was totaal geen belangstelling voor onze kant van het verhaal. ‘Wat betekent de brexit nou voor jullie?’ Die vraag is geen enkele keer gesteld. Dat is misschien wel karakteristiek. Ze zijn heel erg met zichzelf bezig.”
Worden de Britten de verliezers van de brexit?
,,Ik denk dat iedereen moet bloeden, en dan met name het bedrijfsleven. Maar de verliezen zijn vooral voor het VK. Volgens schattingen gaat de schade meerdere procenten van het Bruto Nationaal Product bedragen. Dat is niet te onderschatten, al vinden sommige brexiteers die prijs de moeite waard. De grootste tragiek is dat de mensen die voor de brexit stemden, de laag opgeleide en minder verdienende Britten, zeker niet tot de winnaars gaan behoren.”
AD 24.12.2020 De kogel is dan toch door de kerk: vier jaar nadat de Britten in een referendum besloten de Europese Unie te verlaten is het zover. Vandaag werden de laatste plooien gladgestreken van de scheidingsvoorwaarden die de Britten ‘de controle terug moeten geven’ over hun eigen zaken, zoals de slogan van de brexiteers luidde.
De symboliek was duidelijk. Boris Johnson maakte het historische moment bekend tussen Union Jacks, Britse vlaggen. Geen Europese vlaggen meer. In de uitleg van Boris Johnson heeft hij het beste van twee werelden uit de onderhandelingen gesleept: de Britten hebben hun dierbare controle en soevereiniteit terug én ze hebben toegang gehouden tot de Europese markt, zonder tarieven en quota’s. Sommige Tabloids vierden dat al als een kerstcadeau van kerstman Johnson.
De optimistische draai die de Britse premier aan het historische akkoord geeft is begrijpelijk. Veel Britten zullen opgelucht zijn al was het alleen maar omdat het nu over andere zaken kan gaan dan brexit. Op zijn persconferentie moest Johnson erkennen dat de weg niet zonder hobbels zal zijn en er wél tarieven kunnen komen mochten de Britten zich niet houden aan afspraken over eerlijke concurrentie.
Er zullen nog veel vragen worden gesteld over de uitwerking van de brexit, de kwestie die het land als nooit tevoren verdeelde. De Schotten bijvoorbeeld zijn helemaal niet blij met een brexit en zinnen op hun beurt op een exit uit het Verenigd Koningrijk. Voor de Engelsen wordt de grote vraag hoeveel beter de eilandeconomie uiteindelijk zal worden van een brexit?
Johnson belooft welvaart waar ook de EU beter van kan worden. Het antwoord kan pas de komende jaren worden gegeven maar weinig analisten voorspellen dat vanaf 1 januari meteen de zon gaat schijnen boven de Britse eilanden. Er worden eerder wat moeilijke jaren van aanpassing aan de nieuwe status voorspeld.
Het nu gesloten akkoord omvat zo’n 2000 pagina’s. Politici van alle partijen en juristen zullen de teksten nu gaan spellen. Daarna zullen mogelijke tegenvallers toch moeten worden uitgelegd aan de Britten, die vooral voorspoed is beloofd als Londen zijn eigen zaakjes gaat regelen. Daarbij blijft er een harde kern brexiteers actief binnen de Conservatieve Partij die nog steeds helemáál wil breken met de Europese Unie.
Dat Johnson hoe dan ook kritiek gaat krijgen staat vast: het het land blijft intens verdeeld over de kwestie. De zwaar aangezette Britse soevereiniteit in de eigen, Britse, territoriale wateren, is belangrijk voor de premier.
Wie zijn producten in de EU wil verkopen moet zich houden aan Europese regels, dus ook de Britten, aldus Ursula von der Leyen, EU-voorzitter.
Gisteren zouden juist daarover nog de laatste hobbels worden genomen. Aanvankelijk eisten de Britse onderhandelaars dat 80 procent van de waarde van vis gevangen door niet-Britse vissers zou worden overgemaakt naar Londen. De EU wilde niet verder gaan dan 25 procent. Feit is dat de Britten flink hebben moeten toegeven. De afdracht zou nu inderdaad 25 procent zijn, wat slecht gaat vallen bij Britse vissers.
Maar die zwaar bevochten soevereiniteit over de Britse wateren en visgronden verandert weinig aan een blijvende Britse afhankelijkheid van veel Europese regels voor de export naar het vaste land. Om de verhoudingen aan te geven: de Britse onderhandelingstriomf over de visserijrechten gaat om circa dertig procent van ongeveer 650 miljoen euro, de waarde van de totale handel tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese unie zit rond de 500 miljard euro en daar waren het toch vooral de Britten die water bij de wijn moesten doen.
Wie zijn producten in de EU wil verkopen moet zich houden aan Europese regels, dus ook de Britten, benadrukte EU-voorzitter Ursula von der Leyen. De droom van hardline-brexiteers om aan de rand van de EU een soort handelsparadijsje en vrijhaven voor de wereldhandel als het bedrijfsvriendelijke Singapore te runnen, gaat niet uitkomen.
Of de Britten buiten de EU zo’n positie kunnen opbouwen is de vraag. De komende jaren zal steeds weer over onderdelen van de afspraken moeten worden onderhandeld. ‘Brexit never quite goes away ever’, aldus een commentator op Sky News. De Britten zitten nog wel even vast aan de EU als ze daarmee zaken willen blijven doen.
Johnson zei dat hij nu alle prioriteit kan geven aan het bestrijden van de pandemie. Het laatste duwtje dat de premier, volgens ingewijden, zou hebben aangezet toch maar niet in te zetten op een harde brexit was de laatste dagen uitgebreid te zien op de Britse televisie. Duizenden vrachtwagens die nog altijd vaststaan in Dover. Woordvoerders van winkelketens die zich zorgen maken over de bevoorrading. Niet vanwege brexit maar vanwege Covid-19.
Veel Britse ondernemers – die veelal conservatief stemmen- zijn geschrokken van de kwetsbaarheid van het eiland. Als dit een voorproefje was van wat het land riskeerde met een harde brexit en de dan geldende basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (ongunstige invoertarieven aan de grens) dan was dat niet het ideale plaatje dat door een aantal Conservatieve kopstukken was geschilderd. Dus kon premier Johnson maar beter water bij de wijn doen. Het gaat immers ook om zijn eigen hachje.
Aftimmeren
Hoe nu verder? De knoop is doorgehakt maar de zaak moet nog juridisch worden afgetimmerd en daarna beklonken in de diverse parlementen. Van het Europarlement tot het Lagerhuis tot de parlementen in de 27 lidstaten. Uiteindelijk zal dat wel gebeuren, denken waarnemers. Niemand was echt gebaat bij een harde brexit, de door een nieuwe variant van het coronavirus zwaar getroffen Britten het minst.
MSN 24.12.2020 Het Britse pond heeft donderdag de wind in de zeilen dankzij de Brexit-deal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De Britse munt wordt 0,4% duurder tegenover de euro. Het pond wint ook terrein op de Amerikaanse dollar.
Met een Brexit-deal is de vrees voor een turbulent vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie aan het begin van het nieuwe jaar weggenomen. De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met de unie.
RTL 24.12.2020 Er leek geen eind aan te komen, maar ruim vierenhalf jaar na het referendum waarin de Britten besloten dat zij uit de Europese Unie wilden, is er een deal over hoe de twee nu verdergaan. Dat betekent dat een no-dealscenario op het nippertje is voorkomen.
Door de deal gelden vanaf 1 januari nieuw afgesproken regels over handel tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Dat betekent een zogenoemde ‘zachte’ brexit.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden.
Het alternatief, geen handelsakkoord, had gezorgd voor controles bij de grens, extra papierwerk en daarmee hogere kosten om handel te drijven.
Op de valreep
Daarmee komt op de valreep een eind aan jaren vol bekvechten en voortslepende onderhandelingen. Hoe kon het toch zo lang duren? Een terugblik in drie stappen.
Dat het Verenigd Koninkrijk echt uit de EU zou stappen, geloofde lange tijd niemand. Want hoewel de Britten al tientallen jaren bekend stonden als buitenbeentje in Europa was een vertrek nooit aan de orde. Dat veranderde plots toen David Cameron, toenmalig premier, op 23 januari 2013 een beruchte toespraak gaf.
In deze toespraak beloofde Cameron dat er een referendum zou komen over het (ook binnen zijn eigen partij omstreden) Britse lidmaatschap van de EU, als hij zelf in 2015 maar zou worden herkozen als premier. Niet wetende dat brexit ook zijn eigen ondergang zou betekenen.
Want dat referendum kwam er. Cameron werd herkozen en op 23 juni 2016 gingen de Britten naar de stembus. Nog steeds was de algehele verwachting: dat referendum haalt het nooit. Maar een krappe meerderheid bleek vóór, en in de vroege uurtjes van 24 juni 2016 sprak BBC-presentator David Dimbleby de legendarische woorden: “We’re Out” (We zijn weg).
Nog diezelfde ochtend stapte Cameron, zelf uitgesproken tegenstander van de brexit, op als premier.
Stap 2: Het bekvechten
Een lange en onzekere periode vol geruzie brak aan. Want een volksstemming houden met slechts twee opties – blijven of vertrekken – is één ding, daadwerkelijk vertrekken uit een statenverband waar je al sinds 1973 in zit, is een tweede.
Er lag geen enkel draaiboek klaar. Toen de Britten op 29 maart 2017 de procedure voor hun vertrek uit de EU in gang zetten, was het VK zelfs de eerste lidstaat ooit die dat deed.
Maar het grootste probleem bleek wel de verdeeldheid in het land zelf. Zo stemden de ouderen overwegend voor een vertrek, en de meeste jongeren juist tegen. Ook werden de verschillen tussen Engeland (meerderheid anti-EU) en Schotland (alle kiesdistricten pro-EU) nog eens pijnlijk blootgelegd.
Dat gold ook zeker voor het traditionele debat tussen de linkse, sociaaldemocratische kiezers (van de Labour Party) en de rechtse, meer conservatieve kiezers (Conservative Party).
En zelfs binnen de twee grootste partijen van het land waren er ellenlange discussies over welke relatie het VK na de brexit zou moeten onderhouden met de EU. Vandaag is daar dus meer duidelijk over geworden.
Na verschillende concept- en tussenakkoorden die soms onverbiddelijk werden weggestemd – het kostte Camerons opvolger Theresa May in juni 2019 de kop – was op 17 oktober 2019 de kogel door de kerk. Het VK en de 27 EU-landen waren het eindelijk met elkaar eens over de uittreding, al was dat op hoofdlijnen. Desondanks konden de Britten op 31 januari 2020 middernacht definitief uittreden.
Voor burgers en bedrijven veranderde in feite niets. Er was namelijk een overgangsperiode tot eind dit jaar afgesproken. In de tussentijd bleven alle EU-regels en wetten gewoon gelden. Dat was bedoeld ter voorbereiding op de nieuwe voorwaarden, waarover dus nog onderhandeld moest worden.
Ook dat duurde natuurlijk weer lang. Terwijl het coronavirus in rap tempo om zich heen sloeg, werd noodgedwongen per videoverbinding onderhandeld. Maandenlang konden beide partijen maar geen deal sluiten over grote twistpunten zoals wie waar mag vissen, de grens tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (onderdeel van het VK) en welke vormen van staatssteun straks geoorloofd zijn om de concurrentie tussen bedrijven eerlijk te houden.
Die sluimerende onzekerheid betekende slecht nieuws voor belangrijke handelspartners van de Britten, zoals Nederland. Afgelopen maand bleek dat ons land, bij welk akkoord dan ook, miljarden euro’s misloopt door langere wachtrijen aan de grens, papieren rompslomp en het verlies van banen.
Bovendien was volledig onduidelijk wat zou gebeuren als een van de twee zich vanaf 2021 niet aan de afgesproken regels houdt. Nu ook dat is afgetimmerd, is het VK op papier volledig uitgetreden. Maar als je kijkt naar alle economische en militaire banden (in de NAVO), zal het nooit echt los komen van de EU.
MSN 24.12.2020 Na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag eindelijk een Brexit-akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen. Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen.
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
NU 24.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben na lang onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten over de toekomstige handelsrelatie. Dat meldt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdag tijdens een persconferentie. Ook de Britse premier Boris Johnson meldt dat er een overeenkomst ligt.
Tot het allerlaatste moment is er onderhandeld en zelfs op de dag van het akkoord ontstond nog vertraging. Met name afspraken over de visserij in Britse wateren vormden een struikelblok. Hierover zijn voor 5,5 jaar afspraken gemaakt in het nieuwe akkoord, meldt Von der Leyen.
Ze noemde de onderhandelingen een “long and winding road” (“een lange en bochtige weg”), maar sprak wel van een “goede deal”. Deze is volgens haar eerlijk, uitgebalanceerd en het is de “juiste en meest verantwoorde keuze voor beide kanten”. De commissievoorzitter zei ook opgelucht te zijn dat er een deal is en dat het Britse vertrek een nieuw begin kan zijn.
“De klok tikt niet langer”, voegde EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier daaraan toe. Ook hij meldt opgelucht te zijn over het akkoord.
De Britse premier Boris Johnson meldt eveneens dat er een deal is gesloten. “Deal is done“, juicht hij op Twitter.
Johnson zei donderdag op een persconferentie dat er goede deal ligt, ter waarde van 660 miljard pond (733 miljard euro), die is te vergelijken met de deal die het land sloot met Canada. De deal met de EU is de grootste die het VK ooit sloot en volgens Johnson zorgt het ervoor dat bedrijven juist meer handel kunnen drijven met de EU.
“We krijgen de controle weer terug over ons lot, kunnen onze standaarden weer zelf bepalen en ook zelf besluiten over hoe we werkgelegenheid stimuleren en hoe we ons landschap koesteren”, aldus de Britse premier.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild”, voegde een woordvoerder van de Britse regering eraan toe. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
‘Nog weinig bekend over details van deal’
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ook opgelucht te zijn, maar waarschuwt tegelijkertijd dat de details van het zeer omvangrijke akkoord nog niet bekend zijn.
Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. Op een later moment zal worden gestemd over het gehele pakket, maar niet voordat alle onderdelen goed zijn bestudeerd, benadrukt Piri, die tevens Brexit-rapporteur van het Europees Parlement is.
“Dit tweeduizend pagina’s tellend document gaat onze toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk op vele niveaus bepalen”, zegt de politica. “Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet. Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring van het verdrag.”
‘Bescherming van interne markt is prioriteit’
“Nu is het Europees Parlement aan zet”, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. “Waar we tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten.”
“Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, zegt Esther de Lange, die namens het CDA in het Europees Parlement zit. Ze reageert tegelijk opgelucht. “Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen.”
Akkoord komt zeven dagen voor aflopen deadline
De Britten maken sinds 1 februari al geen deel meer uit van de Unie, maar voor de handel gold een overgangstermijn tot het eind van dit jaar. Tot die tijd gelden de vrijhandelsregels zoals ze binnen de douane-unie van de Europese landen gelden. Nu, zeven dagen voor de deadline, ligt er eindelijk een overeenkomst.
Vooral op het gebied van visserij, staatstoezicht en gelijk speelveld konden de partijen het lange tijd niet eens worden. Uiteindelijk is het toch gelukt om hierover overeenstemming te bereiken. Het woord is nu aan de volksvertegenwoordiging van zowel de EU als het VK om het akkoord goed te keuren. De Britten stemmen op 30 december over het akkoord.
Het Europees Parlement hakt in het nieuwe jaar de knoop door over de deal, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond. Volgens hem zal het parlement verantwoord reageren, om de overlast voor burgers en bedrijven tot een minimum te beperken en de chaos en negatieve gevolgen van een no deal-scenario te voorkomen.
Als het Europees Parlement besluit de overeenkomst goed te keuren, zal het nauwlettend toezien op de uitvoering ervan, stelt Sassoli verder. Hoewel hij het besluit van het Verenigd Koninkrijk om de EU te verlaten nog steeds ten zeerste betreurt, noemt hij het bereiken van een regeling in het beste belang van beide partijen. “Deze deal kan voor ons nu de basis vormen om een nieuw partnerschap op te bouwen.”
No deal-Brexit lijkt van de baan
Door de overeenkomst lijkt een no deal-Brexit, een vertrek zonder akkoord, van de baan. Een dergelijk vertrek zou zorgen voor een hoop chaos, omdat handel over en weer plotseling een stuk lastiger en ook veel duurder zou zijn.
Met het nieuwe handelsakkoord lijkt er op 1 januari ook een einde te komen aan de Brexit-perikelen die sinds de uitslag van het Brexit-referendum in 2016 al voortduren. Sinds het referendum gooiden twee Britse premiers de handdoek in de ring, waren er drie verschillende Brexit-ministers en vonden er twee keer verkiezingen plaats in het VK.
NOS 24.12.2020 Het is de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gelukt om onder grote tijdsdruk een no-deal-brexit te voorkomen. De onderhandelaars zijn het eens geworden over een handelsakkoord.
“We hebben eindelijk een overeenkomst”, zei voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen op een persconferentie. “Het was een lange weg, maar we hebben een eerlijk en gebalanceerd akkoord.”
Ze benadrukt dat de EU en het Verenigd Koninkrijk in de toekomst nauw blijven samenwerken.
Von der Leyen: ‘Samen bereiken we nog altijd meer’
Ook de Britse premier Johnson presenteert het als een goede deal. “Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en in de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst”, stond in zijn eerste verklaring na de bekendmaking.
In zijn toespraak voegde hij daar aan toe: “Deze deal betekent stabiliteit en zekerheid in wat soms een moeilijke relatie is geweest”, verwees hij naar de jarenlange, harde brexit-onderhandelingen tussen de EU en de de Britten.
Volgens Johnson is met het handelsverdrag jaarlijkse een bedrag van 660 miljard pond gemoeid.
Premier Johnson: we hebben het grootste handelsakkoord tot nu toe bereikt
“We hebben de controle over ons land en over onze toekomst per 1 januari terug”, zei hij. “We kunnen weer zelf beslissen over onze wetten, we hebben weer volledige zeggenschap over onze landbouw.”
Hij sloot af door te benadrukken dat de twee partijen ondanks brexit verbonden blijven. “Dit land blijft emotioneel, cultureel en strategisch gehecht aan Europa.”
Minister Blok van Buitenlandse Zaken is positief over het akkoord. Nederland gaat de conceptteksten nu nauwkeurig bestuderen, zegt hij. “Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.”
Vanochtend waren er al vroeg berichten dat Johnson om 09.00 uur een persconferentie zou geven over de deal, maar dat tijdstip verstreek zonder dat de premier naar buiten was gekomen. Dat er vandaag een deal zou komen, was wel duidelijk, maar het moment waarop werd aldoor naar achteren geschoven. Tot op het laatste moment praatten beide kampen over hoe het na 1 januari verder moet met de visserij, een van de grootste twistappels.
Formeel heeft het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie al verlaten, op 31 januari 2020. Om te bepalen hoe het VK en de EU in de toekomst met elkaar zaken zouden doen, werd besloten een overgangsperiode in te stellen tot 1 januari 2021.
Gelijk speelveld
De onderhandelingen over het handelsakkoord verliepen moeizaam, met name vanwege drie grote struikelblokken. Zo is er lang gesproken over het zogenoemde ‘gelijke speelveld’ en onder welke voorwaarden Britse bedrijven vrij met de EU kunnen blijven handelen. De EU wil oneerlijke concurrentie voorkomen.
Ook waren de meningen verdeeld over hoe er toezicht gehouden moest worden op de gemaakte afspraken, bijvoorbeeld via sancties. En de onderhandelaars botsten dus over de visserij; de Britten willen de vis in hun eigen wateren grotendeels voor zichzelf houden.
Maar op al die punten is nu dus na zo’n negen maanden praten overeenstemming bereikt, waarmee de reuzentaak van de hoofdonderhandelaars – Michel Barnier namens de EU en David Frost namens het VK – is voltooid. Nooit eerder werd er zo snel zo’n veelomvattend handelsakkoord gesloten.
Premier Johnson met voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen REUTERS
Voor 1 januari moest er een akkoord op tafel liggen. Anders dreigde er een no-deal, waarmee de bestaande vrijhandelsafspraken zouden vervallen en de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar zouden gaan handelen. Dat zou beide economieën veel geld kosten.
Daarnaast zouden er in zo’n situatie tal van praktische problemen ontstaan: vliegtuigen en vrachtwagens zouden stil komen te staan vanwege grenscontroles en vissers zouden niet meer kunnen vissen.
Geen rustige Kerst
In Brussel werd deze maand daarom alvast begonnen met het voorbereiden van een sterk afgeslankt brexit-akkoord, dat de zwaarste klappen van een no-deal-brexit moest opvangen. Dat noodplan is nu dus niet meer nodig.
Maar het akkoord betekent allesbehalve een rustige Kerst in Brussel en Londen. Het moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en het Britse Lagerhuis. Verder moeten de juridische teksten in de deal, die naar verluidt vele honderden pagina’s telt, worden vertaald in alle 24 officiële talen van de EU. Overigens kan het Europees Parlement de deal na 1 januari ook met terugwerkende kracht nog goedkeuren.
MSN 24.12.2020 De EU en het VK hebben eindelijk een akkoord bereikt over een handelsdeal die vanaf 1 januari al in moet gaan. De onderhandelingen zaten maandenlang muurvast en een no-deal-scenario was dichtbij.
Maar nu is er dan toch een akkoord. Lang leek het erop dat er gisteravond al witte rook zou komen, maar de onderhandelaars hebben toch nog een dag en een nacht extra nodig gehad om de puntjes op de i te zetten.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden. Dat beperkt de noodzaak tot controles aan de grens, scheelt papierwerk en het zorgt er vooral voor dat handel drijven niet aanzienlijk duurder wordt.
Details volgen
Omdat de onderhandelingen ook vandaag weer langer duurden dan verwacht, zullen de details ook pas later bekend worden. De lidstaten moeten de afspraken die zijn gemaakt nog goedkeuren.
Dat had vandaag best gekund, maar tijdelijk EU-voorzitter Duitsland heeft besloten de EU-ambassadeurs in Brussel niet meer vandaag hierover te laten vergaderen.
Stroef
De onderhandelingen verliepen het hele jaar al uiterst stroef en deadline na deadline werd overschreden. Het is zelfs al te laat om het akkoord nog voor 1 januari goed te laten keuren door het Europees Parlement. Er is een kunstgreep nodig om de afspraken toch al per 1 januari in te laten gaan.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten de regeringsleiders instemmen met zogenoemde voorwaardelijke inwerkingtreding. De daadwerkelijke parlementaire goedkeuring moet dan later nog plaatsvinden.
Visserij
Het laatste heikele punt waarop de onderhandelingen bleven steken was de visserij. De partijen konden het lange tijd niet eens worden over hoeveel vissers uit de EU na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en tegen welke voorwaarden. Op het laatste moment is hier toch overeenstemming over bereikt.
‘Kerstcadeautje op het allerlaatste moment’
“Dit is een kerstcadeau voor de Britten en de EU, op het allerlaatste moment”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Ook in Den Haag voor het Nederlandse kabinet een zeer gewenst kerstcadeautje, want Nederland hoort tot de landen die veel economische schade ondervinden van een no-deal, maar dat is nu afgewend.”
De opluchting zal dan ook overheersen, in Europese hoofdsteden en in Den Haag. “Al viel de laatste weken ook aan Nederlandse zijde te horen of de EU-onderhandelaars niet teveel hebben toegegeven.”
Nederlandse vrees
De vrees blijft voor oneerlijke concurrentie vanuit het Verenigd Koninkrijk, waar de Nederlandse visser, transporteur of bloemenhandelaar dan de dupe van kan worden.” Om dat te voorkomen zullen de Britten in de pas moeten lopen met Europese regels om hun toegang tot de Europese markt niet te verliezen. Als een oneerlijke situatie ontstaat tussen het VK en de EU, moet een onafhankelijke partij in beeld komen om het geschil te beslechten.
Achter de schermen in Den Haag viel gemor te horen: is deze afspraak wel hard genoeg? Een ander heikel punt waren de staatssteunregels. Ook daar is nu een oplossing bedacht, al zijn de details nog niet duidelijk.
Wantrouwen
“Het akkoord is een recordtijd in elkaar gezet, maar was vooral een botsing tussen twee tegenstelde wensen”, vervolgt Lambie. “De Britse wens om zo onafhankelijk mogelijk te zijn en de Europese wens om zoveel mogelijk gemeenschappelijk vast te leggen, want de EU is gebouwd op gezamenlijke afspraken over handel en over visserij.”
Aan Britse zijde ontbrak het aan voorbereiding, aan Europese zijde viel het wantrouwen richting Londen te horen. “Een goed ingevoerde diplomaat van een Europees land omschreef het proces ‘het trouwen op huwelijkse voorwaarden, maar dat Britten heel graag vreemd willen gaan’.”
No-deal afgewend
Maar let op: dit is nog een onderhandelaarsakkoord. De 27 EU-lidstaten moeten het nog goedkeuren en daar kan nog een kink in de kabel komen. Bij de ‘scheidingsdeal’ in november 2018 hield Spanje het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven, maar een no-deal-scenario is in ieder geval afgewend voor het nieuwe jaar.
Werd na het brexit-referendum nog gevreesd voor een kettingreactie (een ‘nexit’, een ‘frexit’), blijkt die vrees nu ongegrond. Na vier jaar vol onzekerheid en soms politieke chaos in Londen is er geen lidstaat meer die hetzelfde traject wil doorstaan. In Nederland wordt zelfs gesproken over een initiatiefwet om het EU-lidmaatschap in de Grondwet te verankeren.
RTL 24.12.2020 De EU en het VK hebben eindelijk een akkoord bereikt over een handelsdeal die vanaf 1 januari al in moet gaan. De onderhandelingen zaten maandenlang muurvast en een no-deal-scenario was dichtbij.
Maar nu is er dan toch een akkoord. Lang leek het erop dat er gisteravond al witte rook zou komen, maar de onderhandelaars hebben toch nog een dag en een nacht extra nodig gehad om de puntjes op de i te zetten.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden. Dat beperkt de noodzaak tot controles aan de grens, scheelt papierwerk en het zorgt er vooral voor dat handel drijven niet aanzienlijk duurder wordt.
Details volgen
Omdat de onderhandelingen ook vandaag weer langer duurden dan verwacht, zullen de details ook pas later bekend worden. De lidstaten moeten de afspraken die zijn gemaakt nog goedkeuren.
Dat had vandaag best gekund, maar tijdelijk EU-voorzitter Duitsland heeft besloten de EU-ambassadeurs in Brussel niet meer vandaag hierover te laten vergaderen.
Stroef
De onderhandelingen verliepen het hele jaar al uiterst stroef en deadline na deadline werd overschreden. Het is zelfs al te laat om het akkoord nog voor 1 januari goed te laten keuren door het Europees Parlement. Er is een kunstgreep nodig om de afspraken toch al per 1 januari in te laten gaan.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten de regeringsleiders instemmen met zogenoemde voorwaardelijke inwerkingtreding. De daadwerkelijke parlementaire goedkeuring moet dan later nog plaatsvinden.
Visserij
Het laatste heikele punt waarop de onderhandelingen bleven steken was de visserij. De partijen konden het lange tijd niet eens worden over hoeveel vissers uit de EU na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en tegen welke voorwaarden. Op het laatste moment is hier toch overeenstemming over bereikt.
“Dit is een kerstcadeau voor de Britten en de EU, op het allerlaatste moment”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Ook in Den Haag voor het Nederlandse kabinet een zeer gewenst kerstcadeautje, want Nederland hoort tot de landen die veel economische schade ondervinden van een no-deal, maar dat is nu afgewend.”
De opluchting zal dan ook overheersen, in Europese hoofdsteden en in Den Haag. “Al viel de laatste weken ook aan Nederlandse zijde te horen of de EU-onderhandelaars niet teveel hebben toegegeven.”
Nederlandse vrees
De vrees blijft voor oneerlijke concurrentie vanuit het Verenigd Koninkrijk, waar de Nederlandse visser, transporteur of bloemenhandelaar dan de dupe van kan worden.” Om dat te voorkomen zullen de Britten in de pas moeten lopen met Europese regels om hun toegang tot de Europese markt niet te verliezen. Als een oneerlijke situatie ontstaat tussen het VK en de EU, moet een onafhankelijke partij in beeld komen om het geschil te beslechten.
Achter de schermen in Den Haag viel gemor te horen: is deze afspraak wel hard genoeg? Een ander heikel punt waren de staatssteunregels. Ook daar is nu een oplossing bedacht, al zijn de details nog niet duidelijk.
Wantrouwen
“Het akkoord is een recordtijd in elkaar gezet, maar was vooral een botsing tussen twee tegenstelde wensen”, vervolgt Lambie. “De Britse wens om zo onafhankelijk mogelijk te zijn en de Europese wens om zoveel mogelijk gemeenschappelijk vast te leggen, want de EU is gebouwd op gezamenlijke afspraken over handel en over visserij.”
Aan Britse zijde ontbrak het aan voorbereiding, aan Europese zijde viel het wantrouwen richting Londen te horen. “Een goed ingevoerde diplomaat van een Europees land omschreef het proces ‘het trouwen op huwelijkse voorwaarden, maar dat Britten heel graag vreemd willen gaan’.”
No-deal afgewend
Maar let op: dit is nog een onderhandelaarsakkoord. De 27 EU-lidstaten moeten het nog goedkeuren en daar kan nog een kink in de kabel komen. Bij de ‘scheidingsdeal’ in november 2018 hield Spanje het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven, maar een no-deal-scenario is in ieder geval afgewend voor het nieuwe jaar.
Werd na het brexit-referendum nog gevreesd voor een kettingreactie (een ‘nexit’, een ‘frexit’), blijkt die vrees nu ongegrond. Na vier jaar vol onzekerheid en soms politieke chaos in Londen is er geen lidstaat meer die hetzelfde traject wil doorstaan. In Nederland wordt zelfs gesproken over een initiatiefwet om het EU-lidmaatschap in de Grondwet te verankeren.
Telegraaf 24.12.2020 Er was een ongekende hoeveelheid drama – met tal van gemiste deadlines – voor nodig maar met Kerstmis in zicht is er alsnog een Brexit-deal. Daarmee hebben zowel de EU als het Verenigd Koninkrijk zichzelf een enorm kerstcadeau gegeven aangezien geen van de twee partijen zin had in een ongecontroleerd vertrek van de Britten uit het Europese handelsblok.
„We hebben eindelijk een akkoord. Het was een lange weg, maar het is een goede deal. We kunnen Brexit eindelijk achter ons laten”, aldus voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen.
Maar niet iedereen zal blij zijn met het uiteindelijk na veel bloed, zweet en tranen gesloten compromis. De vis vormde het laatste grote struikelblok en hoewel de Europeanen lang niet zoveel inleveren van hun vangsten als de Britten lang eisten, gaan de gevolgen voor de sector groot zijn. In totaal mogen vissers uit onder andere Nederland 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Er is een overgangsperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Het betekent dat er over die periode van 5,5 jaar wordt afgebouwd naar -25 procent vangst in Britse wateren. Daarna moet jaarlijks worden vastgesteld hoeveel vis er mag worden gevangen. Is dit niet voldoende, dan volgen er repercussies voor de Britten wat betreft hun markttoegang tot Europa.
Oneerlijke concurrentie
Waar vis vooral geldt als een symbolisch heel belangrijk dossier (op de totale economie is de impact te verwaarlozen) is de grote strijd vooral gestreden op het terrein van het zogeheten gelijke speelveld. Daarbij geldt dat de EU de Britten toegang geeft tot de Europese interne markt (het grootste handelsblok ter wereld met 450 miljoen consumenten) zonder quota en tarieven maar dat daarbij wel harde garanties worden geëist om oneerlijke concurrentie te voorkomen.
Het betekent dat Britse bedrijven zich moeten houden aan Europese standaarden, maar ook dat Britse bedrijven niet door de overheid ongelimiteerd gesteund kunnen worden. Willen de Britten in de toekomst afwijken van Europese regels dan kan dat, maar dat heeft wel gevolgen voor hun markttoegang.
Op ’t nippertje
Met het akkoord is een no deal Brexit per 1 januari op het nippertje voorkomen. Omdat er niet meer voldoende tijd is voor ratificatie door het Europees Parlement zullen (delen) van het akkoord op voorlopige basis moeten worden ingevoerd. Het wordt allemaal niet fraai gevonden door de parlementariërs, maar het Europarlement zal zich hier waarschijnlijk niet tegen verzetten. Formele goedkeuring kan dan in januari volgen.
Parlementariërs moeten eerst 2000 pagina’s tekst doorakkeren. „Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet”, aldus PvdA-Eurparlementariër en Brexit-rapporteur Kati Piri. „Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd voordat het Europees Parlement over gaat tot ratificatie.”
Ook de 27 EU-lidstaten moeten nog officieel akkoord gaan met het onderhandelingsresultaat waarmee hun onderhandelaar Michel Barnier is teruggekomen. Waarschijnlijk gebeurt dat volgende week. Ook het Britse parlement moet nog instemming geven.
Zou er geen akkoord zijn dan zouden de EU en het VK per 1 januari op basis van regels van de Wereldhandelsorganisatie moeten handelen. Daarbij zouden tarieven en quota over en weer gaan gelden, evenals uitgebreide grenscontroles. Aangezien de Britten sinds hun toetreding tot de EU in 1973 in de interne markt zitten zou dit een enorme verandering betekenen met grote economische impact. Die gevolgen zijn er nu ook, maar met een handelsverdrag worden die zeker minder hevig. Een val zonder parachute is als het ware voorkomen.
Vertrek bijna definitief
Het definitieve vertrek van het VK uit de EU is nu echt bijna afgerond. De Britten stemden in juni 2016 in een referendum nipt voor afscheiding. Daarna begonnen eindeloze onderhandelingen. Het eerste deel bestond uit het regelen van de formele boedelscheiding waarbij afspraken werden gemaakt over de rekening, de rechten van wederzijdse burgers en de Iers/Noord-Ierse grens die open moest blijven.
Nadat dit allemaal na veel soebatten was geregeld vertrokken de Britten formeel op 31 januari 2020 uit de EU. Maar daarmee was nog niet alles geregeld. Fase twee betroffen de onderhandelingen over een handelsakkoord. Tot en met 31 december zit het VK in een overgangsfase waarbij het weliswaar geen EU-lid meer is, maar het zich nog wel houdt aan de rechten en plichten die horen bij een lidmaatschap. Dat betekent dat burgers al die tijd nog vrij konden reizen en goederen nog probleemloos over en weer konden worden vervoerd.
Van de coronapandemie tot een nieuw pensioenakkoord, en het voortbestaan van KLM tot de Brexit. In de speciale eindejaars-aflevering van de podcast Kwestie van Centen blikken Martin Visser en Herman Stam terug op de grote economische thema’s van 2020.
AD 24.12.2020 De Britse overheid heeft een handelsovereenkomst met de Europese Unie gesloten voor na de brexit. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson lichtten de deal vanmiddag toe in een persconferentie. Die laatste toonde zich op Twitter al zeer gelukkig met de deal. Hij viert het als een triomf. ,,Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en tijdens de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst’’, zei hij tijdens de persconferentie.
Ook Von der Leyen is tevreden. ,,We hebben eindelijk een overeenkomst’’ ,, We hebben een goede deal gesloten: eerlijk, gebalanceerd en het juiste om te doen voor beide kanten.’’ Ze waarschuwde tegelijkertijd dat er instrumenten zijn ingebouwd in de deal om de naleving van de gemaakte afspraken af te dwingen. Zo kunnen partijen aan beide kanten van het Kanaal elkaar quota’s of invoerheffingen opleggen als de overeenkomst wordt geschonden, antwoordde ze op vragen van een journalist.
,,Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild’’, stelt een woordvoerder van de Britse regering. ,,Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.’’
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier is vooral opgelucht dat er een akkoord ligt, dat nu nog door EU-lidstaten en het Europees Parlement moet worden beoordeeld. “De klok tikt niet langer”, zo zei de Fransman, die het akkoord ongeëvenaard noemde.
Helemaal definitief is de deal nog niet. Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. In het nieuwe jaar wordt de knoop doorgehakt, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond.
Vanochtend werd aangekondigd dat Johnson en Von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Het duurde echter nog uren voordat Johnson of Von der Leyen een brexitdeal aankondigde. Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn ontstaan over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag. Tot laat in de morgen was de enige beweging bij Downing Street 10 die van huiskat Larry.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt het akkoord een mijlpaal. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, eerst wil hij het rapport ‘nauwkeurig’ bestuderen. ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’
Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Moeizaam
De onderhandelingen tussen Londen en Brussel liepen al maanden moeizaam maar leken de laatste dagen meer te zijn gaan vlotten. De grote twistappels warem vooral welke concurrentieregels van de Europese interne markt van kracht blijven voor de Britten en visserijrechten.
De Britten verlieten eind januari de EU maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel kwam, viel die terug op de basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
MSN 24.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben na lang onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten over de toekomstige handelsrelatie. Dat meldt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdag tijdens een persconferentie. Ook de Britse premier Boris Johnson meldt dat er een overeenkomst ligt.
Tot het allerlaatste moment is er onderhandeld en zelfs op de dag van het akkoord ontstond nog vertraging. Met name afspraken over de visserij in Britse wateren vormden een struikelblok. Hierover zijn voor 5,5 jaar afspraken gemaakt in het nieuwe akkoord, meldt Von der Leyen.
Ze noemde de onderhandelingen een “long and winding road” (“een lange en bochtige weg”), maar sprak wel van een “goede deal”. Deze is volgens haar eerlijk, uitgebalanceerd en het is de “juiste en meest verantwoorde keuze voor beide kanten”. De commissievoorzitter zei ook opgelucht te zijn dat er een deal is en dat het Britse vertrek een nieuw begin kan zijn.
“De klok tikt niet langer”, voegde EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier daaraan toe. Ook hij meldt opgelucht te zijn over het akkoord.
De Britse premier Boris Johnson meldt eveneens dat er een deal is gesloten. “Deal is done”, juicht hij op Twitter.
Johnson zei donderdag op een persconferentie dat er goede deal ligt, ter waarde van 660 miljard pond (733 miljard euro), die is te vergelijken met de deal die het land sloot met Canada. De deal met de EU is de grootste die het VK ooit sloot en volgens Johnson zorgt het ervoor dat bedrijven juist meer handel kunnen drijven met de EU.
“We krijgen de controle weer terug over ons lot, kunnen onze standaarden weer zelf bepalen en ook zelf besluiten over hoe we werkgelegenheid stimuleren en hoe we ons landschap koesteren”, aldus de Britse premier.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild”, voegde een woordvoerder van de Britse regering eraan toe. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
‘Nog weinig bekend over details van deal’
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ook opgelucht te zijn, maar waarschuwt tegelijkertijd dat de details van het zeer omvangrijke akkoord nog niet bekend zijn.
Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. Op een later moment zal worden gestemd over het gehele pakket, maar niet voordat alle onderdelen goed zijn bestudeerd, benadrukt Piri, die tevens Brexit-rapporteur van het Europees Parlement is.
“Dit tweeduizend pagina’s tellend document gaat onze toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk op vele niveaus bepalen”, zegt de politica. “Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet. Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring van het verdrag.”
‘Bescherming van interne markt is prioriteit’
“Nu is het Europees Parlement aan zet”, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. “Waar we tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten.”
“Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, zegt Esther de Lange, die namens het CDA in het Europees Parlement zit. Ze reageert tegelijk opgelucht. “Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen.”
Akkoord komt zeven dagen voor aflopen deadline
De Britten maken sinds 1 februari al geen deel meer uit van de Unie, maar voor de handel gold een overgangstermijn tot het eind van dit jaar. Tot die tijd gelden de vrijhandelsregels zoals ze binnen de douane-unie van de Europese landen gelden. Nu, zeven dagen voor de deadline, ligt er eindelijk een overeenkomst.
Vooral op het gebied van visserij, staatstoezicht en gelijk speelveld konden de partijen het lange tijd niet eens worden. Uiteindelijk is het toch gelukt om hierover overeenstemming te bereiken. Het woord is nu aan de volksvertegenwoordiging van zowel de EU als het VK om het akkoord goed te keuren. De Britten stemmen op 30 december over het akkoord.
Het Europees Parlement hakt in het nieuwe jaar de knoop door over de deal, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond. Volgens hem zal het parlement verantwoord reageren, om de overlast voor burgers en bedrijven tot een minimum te beperken en de chaos en negatieve gevolgen van een no deal-scenario te voorkomen.
Als het Europees Parlement besluit de overeenkomst goed te keuren, zal het nauwlettend toezien op de uitvoering ervan, stelt Sassoli verder. Hoewel hij het besluit van het Verenigd Koninkrijk om de EU te verlaten nog steeds ten zeerste betreurt, noemt hij het bereiken van een regeling in het beste belang van beide partijen. “Deze deal kan voor ons nu de basis vormen om een nieuw partnerschap op te bouwen.”
No deal-Brexit lijkt van de baan
Door de overeenkomst lijkt een no deal-Brexit, een vertrek zonder akkoord, van de baan. Een dergelijk vertrek zou zorgen voor een hoop chaos, omdat handel over en weer plotseling een stuk lastiger en ook veel duurder zou zijn.
Met het nieuwe handelsakkoord lijkt er op 1 januari ook een einde te komen aan de Brexit-perikelen die sinds de uitslag van het Brexit-referendum in 2016 al voortduren. Sinds het referendum gooiden twee Britse premiers de handdoek in de ring, waren er drie verschillende Brexit-ministers en vonden er twee keer verkiezingen plaats in het VK.
Telegraaf 24.12.2020 De handelsovereenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk voldoet aan alle beloftes die tijdens het Brexit-referendum en de verkiezingen van vorig jaar zijn gemaakt. Door het vertrek uit de interne markt krijgen de Britten controle over de eigen wetten en het Europees Gerechtshof controleert die wetten niet langer. Dat is de boodschap van de Britse premier Boris Johnson. „De deal is rond.”
Hij twitterde het bericht van het sluiten van de overeenkomst voorzien van een foto waarop hij juichend achter zijn bureau zat. „Van een situatie waar we overgeleverd waren aan harmonisatie van wetten, komen we nu in een relatie terecht waarbij sprake is van wederzijds respect.”
Volgens Johnson is er met het sluiten van de overeenkomst ’zekerheid’ gecreëerd voor het Britse bedrijfsleven. Deze wordt vanaf volgende week niet geconfronteerd met nieuwe tarieven en quota’s. Dat wil niet zeggen dat er niets verandert. Als gevolg van het vertrek uit de interne markt moeten bedrijven voldoen aan tal van extra voorwaarden.
Vissers
Johnson gaf tijdens de persconferentie toe dat de Britten concessies hadden gedaan op het gebied van vissersrechten. Waar de Britten hadden gewenst dat er vanaf dag een controle was over de visvangst in de Britse wateren is geaccepteerd dat de EU de komende 5,5 jaar nog het grootste deel van de voormalige Britse quota mogen claimen.
Dat is precies de reden waarom Nigel Farage, leider van de voormalige Brexit Party, nu Reform Party, vreest dat de Britten uiteindelijk te veel concessies hebben gedaan. Hij heeft de details van de overeenkomst nog niet kunnen bestuderen, maar hij denkt dat de Franse vissers en de Duitse autofabrikanten uiteindelijk het meeste voordeel hebben behaald, zo verklaarde hij tegenover radiozender LBC.
Nigel Farage Ⓒ ANP/ HH
Farage maakte duidelijk dat hij de stoere taal van premier Boris Johnson van de afgelopen weken, dat een No Deal het meest waarschijnlijk was, nooit had geloofd. Hij vond het ’cynisch’ dat er een overeenkomst op kerstavond werd gesloten. „De kerstdagen van mijn juridisch adviseur, die de details zal bestuderen, zijn in ieder geval verpest.”
Details
Johnson maakte duidelijk dat het Lagerhuis volgende week woensdag de details van de overeenkomst zal bespreken. Daarna is het de bedoeling dat de wet in sneltreinvaart door het Hogerhuis en wellicht opnieuw het Lagerhuis wordt geloodst zodat hij voor Oudejaarsdag ondertekend kan worden door koningin Elizabeth.
De persconferentie over de overeenkomst werd talloze uren uitgesteld. Dat was voor een deel het gevolg van de onderhandelingen. Maar volgens ingewijden gebruikte Johnson de tijd ook om telefoongesprekken te voeren met de meest verwoede Brexiteers in zijn Conservatieve fractie.
Deze zijn verzameld binnen de European Research Group. Deze maakte duidelijk dat een commissie onder leiding van Brexit-veteraan Bill Cash de details de komende dagen zal bestuderen.
Hoezeer de Brexiteers ook zullen sputteren, de kans dat zij kunnen voorkomen dat de wet een meerderheid krijgt is klein. Dat komt deels als gevolg van de grote meerderheid die de Conservatieven hebben. Daarnaast heeft oppositiepartij Labour laten doorschemeren dat het zich zal onthouden van stemming of zelfs voor de overeenkomst zou stemmen. Dit om te voorkomen dat de Britten de EU zonder overeenkomst definitief zouden verlaten.
MSN 24.12.2020 De Britse premier Boris Johnson viert de handelsdeal voor de periode na de brexit als een overwinning. Op Twitter zette hij donderdagmiddag een foto van zichzelf met de handen juichend in de lucht. Daarbij schreef hij: “De deal is rond.” Even later benadrukte hij in een persconferentie hoe goed het is dat de Britten de controle over hun eigen wetten, grenzen en viswateren hebben teruggenomen.
“Ik ben erg blij u vanmiddag te kunnen vertellen dat we de grootste handelsovereenkomst tot nu toe hebben gesloten, ter waarde van 660 miljard pond per jaar, een uitgebreide vrijhandelsovereenkomst in Canadese stijl”, aldus de Britse regeringsleider.
Johnson benadrukte dat de deal zal helpen om Britse banen veilig te stellen. Ook zullen Britse bedrijven volgens hem straks nog meer met de Europese Unie kunnen handelen dan nu al het geval is. Hij wees er ook op dat er in het akkoord een clausule is opgenomen die beide partijen in staat stelt om op een gegeven moment alsnog handelstarieven in te stellen. Dit is volgens de premier bedoeld voor het geval dat er later toch nog onenigheid ontstaat over het gelijke speelveld voor bedrijven.
Het Britse parlement stemt op 30 december over de deal. De grootste oppositiepartij, het linkse Labour, heeft al laten weten groen licht te geven. Labourleider Starmer noemt het wel een mager akkoord, en anders dan Johnson had beloofd. Maar omdat de problemen zonder deal veel groter zouden zijn, gaat Labour voor stemmen.
MSN 24.12.2020 De Europese Commissie en de Britse regering hebben na bijna tien maanden moeizaam onderhandelen een principeakkoord bereikt over het verdrag dat de handelsbetrekkingen moet regelen na 1 januari. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdagmiddag bekendgemaakt tijdens een persconferentie. „Het was een lange weg”, zei Von der Leyen. Maar „we hebben eindelijk een overeenkomst bereikt.” Ze noemde de overeenkomst een „eerlijke en gebalanceerde overeenkomst”
Omdat de transitieperiode over een week afloopt, zal het waarschijnlijk niet lukken het akkoord nog op tijd te laten ratificeren. Waarschijnlijk besluiten de Europese lidstaten daarom nog deze week over een ‘voorlopige toepassing’. Daarmee zullen de nieuwe afspraken alvast vanaf 1 januari gaan gelden, waarna het daadwerkelijke ratificeren door het Europees Parlement en sommige EU-lidstaten pas begin volgend jaar zal gebeuren.
Volg het laatste nieuws over het akkoord in het liveblog
De grootste obstakels voor het akkoord betroffen de mate waarin het VK in de toekomst EU-regels dient te volgen, de wijze waarop conflicten over het handelsakkoord worden beslecht en de toegang die vissers uit de EU krijgen tot Britse visgronden.
De Britten verlieten de EU 31 januari al, maar bevinden zich tot 31 december in een overgangsfase waarin ze nog gebonden zijn aan bestaande afspraken in EU-verband. Als voor het nieuwe jaar geen nieuwe handelsafspraken zouden zijn gemaakt, valt de handel tussen EU en VK terug op basisregels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Daardoor zouden invoertarieven gaan gelden op de goederenstroom tussen de 27 lidstaten enerzijds en het VK anderzijds.
MSN 24.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben een overeenkomst bereikt over hun toekomstige handelsrelatie. Dat maakte de Britse regering bekend. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen geeft op dit moment een persconferentie over de deal.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europse Unie, een die we altijd hebben gewild”, stelt een woordvoerder van de Britse regering. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
Visrechten
Woensdagavond doken de eerste geruchten over een deal de kop op, maar witte rook kwam er niet. Wel werd er door EU-functionarissen gezinspeeld op een bericht in de vroege ochtend donderdag. Later lieten aangekondigde persconferenties van Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie herhaaldelijk op zich wachten.
Oorzaak van het uitstel bleken de details van een akkoord over visrechten. Daarbij werd volgens bronnen op het niveau van afzonderlijke vissoorten gekeken. Uiteindelijk kwam de bekendmaking van de deal donderdag vlak voor 15.00 uur.
MSN 24.12.2020 De Britse politicus Nigel Farage hoopt dat het naderende brexitakkoord het “begin van het einde” betekent voor de Europese Unie. Farage is een groot voorstander van een harde brexit en een tegenstander van de EU.
In gesprek met Talk Radio zei Farage dat hij niet tevreden is met de brexitdeal. “Ik vermoed dat we met deze overeenkomst nog te dicht tegen de EU-regels aanzitten de komende jaren.” Toch vindt hij de situatie beter dan vijf jaar geleden, voor de brexit. “Maar het is niet goed genoeg om een dynamisch economisch centrum als Singapore te worden.”
Donderdagochtend werd aangekondigd dat de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Volgens ingewijden zijn er op het laatste moment nog kinken in de kabel gekomen. Volgens de BBC gaan de twee leiders snel met elkaar in gesprek.
Telegraaf 24.12.2020 De EU en het Verenigd Koninkrijk lijken starend in de afgrond van 31 december toch nog een handelsakkoord te sluiten. Na een avond en nacht waarin de puntjes nog op de i moesten worden gezet, is er voor donderdag een persconferentie gepland waarop het grote moment wordt aangekondigd.
De Britse tabloids namen donderdagochtend op hun eigen wijze alvast een voorschot op een akkoord. ’The night before Brexmas’, kopte The Sun bijvoorbeeld, met daarbij een foto van een als kerstman uitgedoste premier Johnson die een Brexit-cadeautje door de schoorsteen schuift.
Het nakende compromis zorgt voor een zucht van verlichting in beide kampen aangezien een chaotisch Brits afscheid op 1 januari is voorkomen. Maar het betekent ook dat Nederlandse vissers fors minder vis uit de Britse wateren zullen mogen halen, al hebben vooral de Britten de afgelopen twee dagen nog fors wat water bij de wijn gedaan.
Het doemscenario van een no deal Brexit, waarbij de Britten per 1 januari uit de Europese interne markt zouden vallen zonder enige vorm van regeling, is echter afgewend. Zou dat werkelijkheid zijn geworden dan zouden Nederlandse vissers überhaupt niet meer in Britse wateren mogen vissen.
Het VK voegt zich naar Europese regels en krijgt in ruil daarvoor vrije toegang tot de Europese interne markt. Dat betekent dat er over en weer gehandeld kan worden zoals nu nog het geval is: zonder quota en tarieven. Mocht het VK in de toekomst toch gaan afwijken van EU-standaarden, bijvoorbeeld op milieugebied, dan kan dat gevolgen hebben voor hun toegang tot de Europese markt.
NOS 24.12.2020 Volgens Britse media geeft premier Johnson in de loop van de ochtend een persconferentie over een brexit-akkoord. In de aanloop daarnaartoe heeft hij nog eens telefonisch overleg met de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen.
Aanvankelijk meldde de BBC dat de persconferentie was gepland om 09.00 uur Nederlandse tijd, maar later meldde de omroep dat dat moment is uitgesteld. De deal is nog niet beklonken omdat de gesprekken over visrechten nog lopen. Daarbij wordt volgens bronnen elke vis afzonderlijk besproken, van haring tot makreel.
Een woordvoerder van Johnson zei eerder dat de deal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over de brexit “binnen handbereik” is. Britse media schrijven dat er een document op tafel ligt van 2000 pagina’s.
“Johnson zal de deal aan het volk verkopen met bombastische teksten”, zegt correspondent Suse van Kleef in het NOS Radio 1 Journaal. “Hij zal zeggen dat het Verenigd Koninkrijk met deze afspraken een geweldige toekomst tegemoet gaat en dat de Britten vrij zullen zijn om hun eigen koers te varen.”
Nachtelijke onderhandelingen
Johnson zou gisteravond kopstukken in zijn regering en in de Conservatieve Partij hebben ingelicht over het akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Na negen maanden onderhandelen zijn Brussel en Londen dichter bij een akkoord dan ooit.
Gisteren leek een deal nog een kwestie van uren. In de loop van de avond doken er geruchten op dat een persconferentie van Johnson naderde, maar hij verscheen niet. Hoofdonderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) zouden de hele nacht hebben doorgewerkt om de laatste hand te leggen aan de definitieve tekst.
Vissen in Britse wateren
Het visrecht in Britse territoriale wateren is de laatste maanden een van de belangrijkste struikelblokken. Vissers uit de EU zouden volgens het nieuwe akkoord in het Britse water veel minder mogen vangen. Ook afspraken over het zogenoemde ‘gelijke speelveld’, de voorwaarden waaronder Britse bedrijven nog zaken kunnen doen in de EU, kwamen uiterst moeizaam tot stand.
Het Britse parlement en de 27 EU-lidstaten moeten het brexit-akkoord nog wel goedkeuren. Regeringsleiders van lidstaten van de Europese Unie worden geacht vandaag beschikbaar te zijn voor het geval er een handelsakkoord komt, zo schreef persbureau Reuters gisteren.
De laatste weken werd er door de EU en het VK vooral onderhandeld over drie grote thema’s. Hieronder leggen we ze kort uit:
NOS
NOS
NOS
NOS
Het Verenigd Koninkrijk heeft de EU formeel op 31 januari 2020 verlaten, maar zit sindsdien in een ‘transitieperiode’ waardoor onder andere wetgeving en voorschriften over handel en reizen dit jaar intact zijn gebleven. Vanaf 31 december loopt die transitieperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijehandelsafspraken.
MSN 24.12.2020 Inmiddels zijn er 1.645 dagen verstreken sinds het moment dat het Verenigd Koninkrijk de knoop doorhakte en besloot te vertrekken uit de EU. In januari namen ze afscheid van Europa, maar tot 31 december doen ze nog mee met de handelsregels. De toekomst daarna was onzeker, maar nu lijkt er toch een deal te komen.
Puntjes op de i
Volgens politiek verslaggever Iain Watson van de BBC wordt er alleen nog gewacht op het moment dat Boris Johnson de telefoon oppakt voor een gesprek met de hoge heren van de Europese Unie. Zodra hij EU-president Von der Leyen aan de telefoon krijgt, kunnen de puntjes op de i worden gezet, waarna Johnson een toespraak aan het Britse volk zou gaan geven.
Deal or no deal?
Als het Verenigd Koninkrijk en de EU vóór 31 december geen deal weten te sluiten, komt er automatisch een no-deal Brexit. Dat zou betekenen dat EU-landen mogelijk extra belastingen of tarieven zouden vragen voor Britse goederen.
Stel dat er wel een deal komt, dan krijgt elk land in de Europese Unie nog een kopietje toegestuurd om lekker te gaan lezen tijdens de kerstdagen. Iedereen heeft vervolgens de optie om het verdrag te vetoën, waardoor het alsnog niet doorgaat.
Komt er wel een deal, zoals nu verwacht wordt, dan gaat die meteen op 1 januari in effect. Waarschijnlijk geeft Boris Johnson tijdens zijn toespraak meer inhoudelijke informatie over de deal.
AD 24.12.2020 De Britse premier Boris Johnson is meer dan tevreden met de gesloten handelsdeal met de Europese Unie voor na de brexit. Hij viert het als een triomf.
Over de grote lijnen zijn we het eens. We kunnen er allebei beter van worden, aldus Boris Johnson.
,,De deal gaat banen beschermen en geeft ons mogelijkheid om producten in Europa te verkopen zonder tarieven en quota’s. We kunnen meer zaken doen”, aldus Johnson tijdens een persconferentie vanmiddag.
Johnson legde de nadruk op de soevereiniteit die hij had teruggehaald naar het Verenigd Koninkrijk. De deal is gedaan. De Britse premier zei dat hij belofte had ingelost en de Britten de weer controle had gegeven over hun financiën, de grenzen grenzen, de handel en de visserij. De handel met de EU kon doorgaan zonder dat de Britten tarieven werd opgelegd of ze zich aan quota’s moesten houden. Ook had het Europese Hof van Justitie geen zeggenschap meer in Britse aangelegenheden.
,,Vanaf 1 januari worden Britten wetten alleen door het Britse parlement gemaakt’’, aldus Johnson. ,,Het is geen slecht nieuws voor de EU om een welvarend Verenigd Koninkrijk voor de deur te hebben. Het is niet slecht als wij dingen anders doen. Over de grote lijnen zijn we het eens. We kunnen er allebei beter van worden. Als een partij zich benadeeld kunnen we dat voorleggen aan een derde partij.”
MSN 24.12.2020 De Britse regering claimt in een eigen analyse de grote winnaar te zijn van het handelsakkoord met de Europese Unie. Volgens de uitgelekte analyse, die door het blog Guido Fawkes werd gepubliceerd, heeft het Verenigd Koninkrijk op 28 punten gewonnen, tegen elf punten waar de EU de overwinning binnensleepte. Op 26 punten is het een compromis geworden, stelt de regering Johnson.
Op die puntsgewijze analyse van de deal valt nogal wat af te dingen. Bij verscheidene onderwerpen die het Verenigd Koninkrijk naar eigen zeggen heeft binnengesleept in de onderhandelingen worden de oorspronkelijke standpunten van beide kampen niet goed weergegeven.
De analyse geeft wel goed weer hoe belangrijk het voor Johnson is om de deal als een overwinning te presenteren. Hij heeft de steun van streng in de leer zijnde brexitvoorstanders nodig om het handelsakkoord goedgekeurd te krijgen in het Lagerhuis. Die hardliners hebben jaren gewacht tot het Verenigd Koninkrijk zich kon losmaken van de EU en zullen ieder compromis zeer kritisch bekijken, zeker als dat de toekomstige vrijheid van hun land kan inperken.
MSN 24.12.2020 Het kan nog uren duren voordat de Britse premier Boris Johnson of Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een brexitdeal aankondigt. Dat meldden bronnen aan persbureau Reuters.
Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag.
NU 24.12.2020 Het kan nog een paar uur duren voordat er een Brexit-akkoord ligt, zeggen officials van zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk donderdag. Het belangrijkste struikelblok is nog altijd de visserij, waarover beide partijen al maanden steggelen.
In de loop van woensdag werd steeds vaker gemeld dat een deal tussen het VK en de EU aanstaande was. Bronnen sloten niet uit dat op woensdagavond een akkoord zou worden bereikt.
Dat bleek te voorbarig. Ook een persconferentie die donderdagochtend zou plaatsvinden, is verschoven naar later op de dag. De afrondende gesprekken zouden best nog “enkele uren kunnen duren”, aldus een functionaris van de Britse overheid.
Volgens de Britse krantThe Guardian is er vertraging ontstaan doordat Brusselse onderhandelaars verouderde cijfers over visvangst gebruikten. De cijfers worden gebruikt om te bepalen hoeveel vis de Europese vissers mogen vangen in Britse wateren.
Het VK is stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot het einde van dit jaar is er nog een overgangsperiode waarin oude regels gelden. De partijen onderhandelen nu over hoe de onderlinge handel eruit moet zien na de jaarwisseling.
Visserij lijkt het belangrijkste twistpunt. Brussel wil dat Europese vissers, onder wie veel Nederlanders, na 1 januari nog steeds in Britse wateren mogen vissen. Londen wil daar zelf over kunnen beslissen.
MSN 24.12.2020 Het kan nog een paar uur duren voordat er een Brexit-akkoord ligt, zeggen officials van zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk donderdag. Het belangrijkste struikelblok is nog altijd de visserij, waarover beide partijen al maanden steggelen.
In de loop van woensdag werd steeds vaker gemeld dat een deal tussen het VK en de EU aanstaande was. Bronnen sloten niet uit dat op woensdagavond een akkoord zou worden bereikt.
Dat bleek te voorbarig. Ook een persconferentie die donderdagochtend zou plaatsvinden, is verschoven naar later op de dag. De afrondende gesprekken zouden best nog “enkele uren kunnen duren”, aldus een functionaris van de Britse overheid.
Volgens de Britse krantThe Guardian is er vertraging ontstaan doordat Brusselse onderhandelaars verouderde cijfers over visvangst gebruikten. De cijfers worden gebruikt om te bepalen hoeveel vis de Europese vissers mogen vangen in Britse wateren.
Het VK is stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot het einde van dit jaar is er nog een overgangsperiode waarin oude regels gelden. De partijen onderhandelen nu over hoe de onderlinge handel eruit moet zien na de jaarwisseling.
Visserij lijkt het belangrijkste twistpunt. Brussel wil dat Europese vissers, onder wie veel Nederlanders, na 1 januari nog steeds in Britse wateren mogen vissen. Londen wil daar zelf over kunnen beslissen.
RTL 24.12.2020 Het blijft tot het allerlaatste moment spannend of er een brexitdeal komt. Persconferenties van premier Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen werden vanochtend vroeg al verwacht, maar dat bleek te voorbarig. Er wordt nog steeds onderhandeld. Dat bevestigt de Europese Commissie aan RTL Nieuws.
Te optimistisch
Aan het begin van de ochtend gonsde het van de geruchten dat inmiddels alle plooien waren gladgestreken en de deal was beklonken. Een telefoongesprek tussen de Britse premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stond voor 8 uur op de planning. Daarna zou een persconferentie volgen met het goede nieuws om 9 uur.
Maar zoals zo vaak in de brexitsaga bleek die planning te optimistisch. Het is niet precies duidelijk welk probleem er nu nog op het laatste moment opgelost moet worden en hoe lang dat gaat duren.
Vis
De laatste dagen hebben de onderhandelaars vooral zeer intensief gesproken over een oplossing voor het probleem van de visserij. De EU wil toegang houden voor zijn vissers tot de Britse wateren, omdat anders een groot deel van de sector buiten hun schuld om flink in de problemen dreigt te raken. De Britten willen juist zo veel mogelijk zeggenschap over wie er wat mag vangen in hun zee.
De vertraging van vandaag heeft volgens ingewijden ook weer te maken met de details van de afspraken over visserij. Onduidelijk is wat nu precies het probleem is.
Dat het geen kwestie is van wat puntjes op de i zetten, is inmiddels wel duidelijk. Rond 13.00 uur gaf een woordvoerder van de Britse regering aan dat de onderhandelingen nog wel ‘enkele uren’ in beslag konden nemen.
Extra uitzending
Op het moment dat duidelijk is dat er een deal is beklonken, is alles live te volgen in een extra uitzending van RTL Z Nieuws.
MSN 24.12.2020 Het blijft tot het allerlaatste moment spannend of er een brexitdeal komt. Persconferenties van premier Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen werden vanochtend vroeg al verwacht, maar dat bleek te voorbarig. Er wordt nog steeds onderhandeld. Dat bevestigt de Europese Commissie aan RTL Nieuws.
Te optimistisch
Aan het begin van de ochtend gonsde het van de geruchten dat inmiddels alle plooien waren gladgestreken en de deal was beklonken. Een telefoongesprek tussen de Britse premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stond voor 8 uur op de planning. Daarna zou een persconferentie volgen met het goede nieuws om 9 uur.
Maar zoals zo vaak in de brexitsaga bleek die planning te optimistisch. Het is niet precies duidelijk welk probleem er nu nog op het laatste moment opgelost moet worden en hoe lang dat gaat duren.
Vis
De laatste dagen hebben de onderhandelaars vooral zeer intensief gesproken over een oplossing voor het probleem van de visserij. De EU wil toegang houden voor zijn vissers tot de Britse wateren, omdat anders een groot deel van de sector buiten hun schuld om flink in de problemen dreigt te raken. De Britten willen juist zo veel mogelijk zeggenschap over wie er wat mag vangen in hun zee.
De vertraging van vandaag heeft volgens ingewijden ook weer te maken met de details van de afspraken over visserij. Onduidelijk is wat nu precies het probleem is.
Dat het geen kwestie is van wat puntjes op de i zetten, is inmiddels wel duidelijk. Rond 13.00 uur gaf een woordvoerder van de Britse regering aan dat de onderhandelingen nog wel ‘enkele uren’ in beslag konden nemen.
Extra uitzending
Op het moment dat duidelijk is dat er een deal is beklonken, is alles live te volgen in een extra uitzending van RTL Z Nieuws.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij een akkoord over hun handelsrelatie na 1 januari. Britse media meldden dat zo’n overeenkomst al woensdag kan worden aangekondigd. Persbureau Reuters meldde bovendien dat lidstaten van de Europese Unie voorbereidingen treffen om de gemaakte afspraken na de jaarwisseling toe te passen.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. „Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters een bron. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat over de laatste punten van een Brexit-deal nog geen finale overeenkomst is. „De lucht is zwanger van verwachting. Maar we zijn er nog niet”, meldt een EU-bron aan het ANP.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten meldden ook dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
MSN 23.12.2020 De Amsterdamse beurs is woensdag met een fraaie winst gesloten. Berichten dat een Brexit-akkoord in aantocht was, stemden beleggers positief. Winkelvastgoedfonds Unibail was de grootste winnaar in de AEX. De bankaandelen ABN Amro en ING waren ook gewild.
De AEX-index eindigde 0,8% hoger op 622,42 punten. De AMX ging 0,6% vooruit naar 932,08 punten. De koersenborden in Londen (+0,7%), Parijs (+1,1%) en Frankfurt (+1,3%) kleurden eveneens groen.
Optimistische berichten dat er een Brits-Europees handelsverdrag voor na de Brexit in aantocht is, stuwden de koers van het pond. De munt werd bijna 1% meer waard ten opzichte van de euro. Britse media meldden dat zo’n Brexit-akkoord mogelijk al woensdagavond kon worden aangekondigd. Dit nieuws maakte ook aandelenbeleggers opgewekt.
„Het optimisme overheerst op de beurzen. Begin deze week was er nog schrik vanwege de nieuwe coronavariant, maar dat is weggeëbd”, zei beleggingsstrateeg Wim Zwanenburg (Stroeve & Lemberger). Naast de groeiende kans op een Brexit-akkoord putten beleggers ook vertrouwen uit aankondigingen dat coronavaccins eveneens werken tegen de nieuwe besmettelijkere variant van het virus.
Volgens analist Corné van Zeijl (Actiam) reageerden de financiële markten kalm op de onverwachte actie van de Amerikaanse president Donald Trump, die het akkoord over een noodsteunpakket van $900 miljard terugstuurde naar het Congres in Washington. Trump wil dat de financiële steun voor de meeste Amerikanen wordt verhoogd van $600 naar $2000. „De situatie wordt voor sommige Amerikanen nu wel nijpend. Maar iedereen weet ook dat er over een maand een andere president zit”, aldus Van Zeijl.
Op Wall Street koerste de Dow Jones-index aan het einde van de middag circa 0,7% hoger. Techbeurs Nasdaq gaf echter 0,1% prijs. Een uur voordat de beurshandel in New York van start ging, werd bekend dat 803.000 Amerikanen de voorbije week een WW-uitkering hebben aangevraagd. Dat was een meevaller, want analisten hadden gerekend op 880.000 steunaanvragen.
Unibail koploper in AEX, Takeaway achterblijver
In de AEX was winkelvastgoedfonds Unibail de koploper met een plus van 4,4%. De financiële waarden ABN Amro (+3,9%), Aegon (+3,6%) en ING (+3,4%) waren eveneens in trek.
Biotechnologiebedrijf Galapagos (+2,5%) krabbelde op na de koersdreun van vorige week. De AEX werd eveneens vooruit geholpen door zwaargewicht Royal Dutch Shell (+2,9%).
Just Eat Takeaway (-1,4%) was de grootste achterblijver onder de hoofdfondsen. Het maaltijdenbestelbedrijf was begin deze week nog de smaakmaker in de AEX door de verwachting dat de lockdowns in Europa wellicht iets langer gaan duren en thuisblijvers meer bestellingen zullen plaatsen.
Philips sloot onveranderd. Topman Frans van Houten zei woensdag in een interview met De Telegraaf dat het zorgtechnologieconcern op het juiste pad zit.
In de AMX was Air France KLM de grootste stijger met een plus van 4,5%. Het luchtvaartconcdern zat in de lift dankzij de hervatting van de vluchten naar het Verenigd Koninkrijk.
Pharming won 0,2%. De aandelen van het Nederlandse biotechnologiebedrijf zijn sinds vandaag ook verhandelbaar op de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq.
Basic-Fit (-2,3%) was de grootste daler bij de middelgrote fondsen. De sportschoolketen is met de banken soepelere regels voor zijn leenfaciliteit overeengekomen. Basic-Fit hoeft door de nieuwe afspraken eind dit jaar en in juni volgend jaar niet aan de halfjaarlijkse test voor de verhouding tussen geleend geld en eigen vermogen te voldoen. Voor de test eind volgend jaar gelden soepelere regels dan normaal.
In de speciale eindejaars-aflevering van de podcast Kwestie van Centen blikken Martin Visser en Herman Stam terug op een heftig jaar.
NU 24.12.2020 De onderhandelingen over de Brexit-deal, die volgens bronnen bijna rond is, zijn in de nacht van woensdag op donderdag tot in de late uren doorgegaan. Britse media, waaronder BBC News, melden dat de Europese Commissie naar verwachting donderdagochtend met een verklaring komt. De Britse regering zal dan op haar beurt op dezelfde ochtend een persconferentie houden.
De Europese Unie en de Britse regering zijn momenteel “bezig met de details” van een eventueel handelsakkoord, aldus een Europese functionaris. Er is volgens hem nog geen overeenstemming bereikt. Woensdag werd in de loop van de dag duidelijk dat onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk dicht bij een akkoord over de handelsrelatie na 1 januari zijn.
De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk lopen al maanden moeizaam, maar lijken in de laatste dagen te zijn gaan vlotten. De grote twistappels zijn visserijrechten en welke concurrentieregels voor de Europese interne markt voor de Britten blijven gelden.
Een handelsakkoord moet voorkomen dat er na 1 januari handelstarieven gaan gelden. Vanaf die datum krijgt het goederenverkeer vanaf beide kanten van de Noordzee en het Kanaal te maken met douaneformaliteiten, ongeacht of er een akkoord wordt gesloten.
Een journalist van BBC News meldt dat donderdag om 8.00 uur (Nederlandse tijd) een telefoongesprek tussen de partijen staat gepland. Een uur later volgt mogelijk een persconferentie.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zouden dicht bij het sluiten van een deal zijn. Het akkoord zou woensdagavond of donderdag kunnen worden aangekondigd en lidstaten van de EU zou zijn gevraagd om voorbereidingen te treffen om de deal na de jaarwisseling in werking te stellen.
Een EU-diplomaat zegt tegen persbureau Reuters dat de deal al zo concreet is dat het een kwestie is van “vandaag of morgen aankondigen”. Volgens een andere bron binnen de Europese Commissie bevinden de gesprekken zich nog in de “laatste fase”.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, blijven de voor beide partijen zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie van toepassing. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten melden eveneens dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
EU en VK niet dichter bij Brexit-akkoord, Johnson donderdag 10.12.2020 naar Brussel
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn nog altijd ver verwijderd van een akkoord over de toekomstige handelsrelatie, zo melden beide partijen maandagavond 07.12.2020 in een gezamenlijke verklaring. De Britse premier Boris Johnson gaat daarom naar Brussel, voor een fysiek gesprek over de nog altijd bestaande twistpunten.
Telegraaf 23.12.2020
Telegraaf 21.12.2020
AD 15.12.2020
AD 11.12.2020
Telegraaf 10.12.2020
Eerder op maandagavond was er een telefonisch Brexit-overleg tussen Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Het gesprek, dat volgens een bron zo’n anderhalf uur duurde, heeft geen noemenswaardige resultaten opgeleverd.
Telegraaf 14.12.2020
AD 14.12.2020
Johnson en Von der Leyen spraken over de slagingskans van verder overleg over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Von der Leyen zei na het gesprek dat de standpunten van beide partijen over cruciale onderwerpen – visserij, toezicht en een gelijk speelveld – nog steeds ver uit elkaar liggen.
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Telegraaf 09.12.2020
AD 09.12.2020
AD 08.12.2020
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
“We hebben onze hoofdonderhandelaars en hun teams gevraagd om een overzicht te maken van de belangrijkste standpunten waarover we van mening verschillen en deze bespreken we in de komende dagen tijdens een fysieke vergadering in Brussel”, is te lezen in de gezamenlijke verklaring.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Als er op 1 januari 2021 geen goedgekeurd akkoord ligt, dan loopt de huidige overgangsfase af zonder deal. Dat betekent dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met ingang van volgend jaar over en weer importheffingen op goederen zullen instellen.
Donderdag 10.12.2020 komen de EU-leiders bijeen in Brussel. De Brexit-onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk staan hoog op de agenda. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei daarom dat woensdag de uiterste deadline is voor de EU en het VK om een akkoord te kunnen sluiten. “Als er donderdag geen akkoord ligt, gaan leiders in de EU nadenken over noodplannen voor een no deal-Brexit.”
Terugblik
De onderhandelingen over de Brexitdeal zijn op het Kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari 2021 vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
AD 23.12.2020 De EU en Groot-Brittannië lijken het vrijwel eens over een brexitdeal. Een overeenkomst zou nog voor Kerstmis en misschien zelfs nog komende avond gepresenteerd kunnen worden, meldt persbureau Reuters.
Diplomaten kregen vandaag tijdens een meeting van de Europese Commissie te horen dat ze klaar moeten staan om donderdag bijeen te komen. Dit om de eventuele brexit-overeenkomst te bespreken, die wellicht vandaag al wordt bereikt.
De Europese Commissie onderhandelt namens de 27 lidstaten al maanden over een deal met de Britten. Reuters baseert zich op drie diplomaten. ,,Het lijkt erop dat de deal vrijwel gereed is. Het is een kwestie van vandaag of morgen”, zegt een EU-diplomaat. De Europese Raad, die de lidstaten in Brussel vertegenwoordigt, zou al formele voorbereidingen gestart zijn voor een snelle implementatie van de overeenkomst. Die zou op 1 januari in moeten gaan.
Terughoudender
Verschillende Britse kranten meldden eveneens dat een akkoord aanstaande is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment wel nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
Zowel Groot-Brittannië als de EU hebben afgelopen dagen aangegeven dat overeenstemming snel dichterbij komt. Wel zijn de Britse onderhandelaars en premier Johnson terughoudender. Ondertussen staan hij en Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen constant in contact. Ook vandaag stond er weer een overleg tussen hen gepland.
Er is zowel Europa als Downing Street dan ook veel aan gelegen om economische chaos na 1 januari te voorkomen. De EU en zeker het VK hebben hun handen meer dan vol aan de coronapandemie. Groot-Brittannië meldde vandaag een recordaantal van bijna 40.000 Covid-besmettingen. 744 Britten bezweken aan het virus.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
De positieve berichten uit Brussel hadden een positief effect op de Europese effectenbeurzen. De AEX op het Damrak eindigde vandaag 0,8 procent hoger, de beurzen in Londen, Parijs en Frankfurt stegen tot 1,3 procent. De koers van het Britse pond ging omhoog, net als de euro.
NOS 23.12.2020 Regeringsleiders van lidstaten van de Europese Unie hebben te horen gekregen dat ze morgen beschikbaar moeten zijn in het geval dat er een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk komt. Dat meldt persbureau Reuters op basis van diplomatieke bronnen in Brussel.
De EU-lidstaten hebben procedures in gang gezet waarmee het handelsakkoord kan intreden, zeggen de bronnen tegen Reuters. De deal zou bijna rond zijn. “Het is een kwestie van bekendmaken, vandaag of morgen.”
EU-bronnen melden aan de NOS dat het gaat om een formele mededeling en dat het niet per se betekent dat een handelsakkoord bijna rond is.
Een belangrijke politieke verslaggever van de BBC schrijft dat de onderhandelingen richting een overeenkomst gaan. Ze benadrukt dat er nog altijd gesproken wordt. “Het zijn duidelijk de laatste loodjes, maar het zit er nog niet op en vanmiddag wordt er nog wat afgedongen.”
Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want in 2021 komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
De laatste weken werd er door de EU en het VK vooral onderhandeld over drie grote thema’s. Hieronder leggen we ze kort uit;
NOS
NOS
NOS
NOS
Visserij is en blijft een belangrijk struikelblok. De discussie gaat nu over de hoeveelheid makreel die EU-vissers in Britse wateren mogen vangen. Vooral de Ieren vinden dat ze te weinig krijgen.
Tabloid The Sun schrijft dat er nu ook gedoe is over accu’s. De EU zou niet willen dat Britse autofabrikanten Chinese accu’s in hun elektrische voertuigen stoppen.
MSN 23.12.2020 Lidstaten van de Europese Unie treffen voorbereidingen om een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk in te voeren op 1 januari. Dat meldt persbureau Reuters op basis van ingewijden.
EU-lidstaten moeten ook klaarstaan om donderdag bijeen te komen, om een eventuele Brexitdeal te bespreken die al woensdag kan worden gesloten.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters de bron.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met bet landenblok.
Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Von der Leyen spreekt weer met Boris Johnson
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson, aldus bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen.
Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij een akkoord over hun handelsrelatie na 1 januari. Britse media meldden dat zo’n overeenkomst al woensdag kan worden aangekondigd. Persbureau Reuters meldde bovendien dat lidstaten van de Europese Unie voorbereidingen treffen om de gemaakte afspraken na de jaarwisseling toe te passen.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters een bron. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat over de laatste punten van een brexitdeal nog geen finale overeenkomst is. “De lucht is zwanger van verwachting. Maar we zijn er nog niet”, meldt een EU-bron aan het ANP.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
Overgangsfase
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten meldden ook dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
MSN 23.12.2020 Nederlandse exporteurs van groenten en fruit zijn bang dat hun goederen zullen verrotten als er geen Brexit-deal wordt gesloten. Op dit moment staan er voor de haven van Dover al veel vrachtwagenchauffeurs vast en in het geval van een no deal-Brexit zouden die rijen nog veel langer kunnen worden.
Nederland exporteert ieder jaar voor ongeveer 2 miljard euro aan groenten en fruit naar het Verenigd Koninkrijk. Als er geen Brexit-deal wordt gesloten, moeten verse goederen bij de grens worden onderworpen aan tijdrovende douanecontroles. Daardoor kan veel vertraging ontstaan.
“Als onze vrachtwagens in die rijen moeten wachten, is dat een ramp voor onze verse producten”, zegt logistiek manager Daco Sol van het GroentenFruit Huis. “Vertraging drukt de prijs van onze producten. Ieder klant wil verse producten.”
Ook in het VK bestaan er zorgen over verse producten. Hoewel de grens tussen het VK en Frankrijk weer open is voor vrachtverkeer, zorgt de grote vertraging van goederen er in het VK waarschijnlijk voor dat er een stuk minder verse producten in de schappen terechtkomen.
“Het is essentieel dat de vrachtwagens zo snel mogelijk de grens oversteken”, zegt de directeur voedingswaren van de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel. “Totdat de achterstand is weggewerkt en de levering weer op gang is gekomen, verwachten we dat verse goederen minder beschikbaar zijn.”
MSN 23.12.2020 Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson over de brexitonderhandelingen. Dat zeggen bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Overgangsfase
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben. Dat moet hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen voorkomen.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
Bronnen zeggen tegen persbureau Bloomberg dat er waarschijnlijk nog niet spoedig een deal zal worden gesloten. Er wordt wel weer verder gepraat in Brussel.
NOS 22.12.2020 De Europese Unie doet nog “een laatste inspanning” om een handelsakkoord met de Britten te bereiken, en er zijn wat stappen gemaakt, maar de verschillen blijven groot. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vandaag gezegd. De gesprekken verkeren volgens hem in een cruciale fase.
Beide partijen zijn het nog altijd oneens over de afspraken voor het vissen in de Britse wateren door Europese vissers. Barnier heeft achter gesloten deuren diplomaten van de 27 lidstaten bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. Persbureau Reuters meldt op basis van anonieme diplomaten dat hij daar een Brits voorstel over de visserij “volstrekt onacceptabel” heeft genoemd.
“Barnier moet koorddansen tussen Londen en Parijs”, zei een diplomaat tegen Reuters, verwijzend naar de vissers in Noord-Frankrijk die zwaar zouden lijden onder afspraken die in het nadeel zijn van de Europese vissers.
Ierse premier voorzichtig positief
Ook voor Nederlandse vissers hebben de afspraken grote gevolgen. Een Europees voorstel voor 25 procent vangstreductie voor de komende vijf jaar zou voor Nederlandse vissers tot een omzetverlies kunnen leiden van zo’n 30 tot 40 miljoen euro. De Britten zouden eisen dat er nog veel minder vis uit Britse wateren in EU-netten terechtkomt.
De Ierse premier Martin is ondanks de aanhoudende onenigheid over visserij en een gelijk speelveld voor Britse en Europese bedrijven voorzichtig positief over de kansen van een handelsdeal. Het is volgens hem “eerder waarschijnlijk dan onwaarschijnlijk” dat er een akkoord wordt gesloten.
“Ik zou het graag zien gebeuren voor Kerst, maar het kan ook duren tot daarna. Er spelen veel politieke factoren”, aldus Martin, die benadrukt dat de onenigheid over de visserij verder gaat dan het percentage vis dat gevangen mag worden in de Britse wateren.
Na 1 januari blijven praten
Er moet op 31 december een deal liggen, want dan komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
Ook als er voor het einde van het jaar geen deal ligt, zullen de partijen met elkaar in gesprek blijven. “De EU zal de deur niet sluiten voor het Verenigd Koninkrijk, en blijft er klaar voor om te onderhandelen, ook na 1 januari”, zei een anonieme diplomaat tegen Reuters.
NU 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
MSN 22.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat heeft de Brusselse hoofdonderhandelaar Michel Barnier laten weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven.
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben, zodat hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen worden voorkomen.
Barnier en zijn Britse evenknie David Frost zouden het op de meeste punten al eens zijn geworden. De onderhandelingen blijven steken op afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU, aldus een diplomaat. Volgens een andere diplomaat zien beide onderhandelaars er evenwel niets in de gesprekken af te breken.
Voorafgaand aan zijn update achter gesloten deuren, zei Barnier dat hij een “laatste inspanning” zou doen om een akkoord over de toekomstige handelsrelatie met het Verenigd Koninkrijk te bereiken.
NOS 22.12.2020 De Europese brexit-onderhandelaar Michel Barnier zal afgevaardigden van de 27 lidstaten vanmiddag in Brussel bijpraten over de ontwikkelingen rond een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk. Dat melden verschillende persbureaus op basis van ingewijden.
Een belangrijk struikelblok blijft de visserij. Volgens persbureau Bloomberg is een nieuw voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond de visserijafspraken door de Europese Unie verworpen. De Britten zouden de eis op tafel hebben gelegd dat de EU-lidstaten de visvangst in Britse wateren met 30 procent verminderen. Vorige week werd nog een daling van 60 procent geëist.
Niet zorgelijk
De Europese Unie wil de Britten tegemoet komen met een visreductie van 25 procent. Dat zou voor de Nederlandse visserij een jaarlijks verlies betekenen van zo’n 30 tot 40 miljoen euro.
Volgens EU-correspondent Thomas Spekschoor is de wederzijdse afwijzing van compromisvoorstellen vooralsnog niet zorgelijk. “Dit is hoe onderhandelingen in z’n werk gaan.”
Formeel moet er op 31 december een deal worden bereikt, omdat er dan een einde komt aan de brexit-overgangsperiode. Maar mogelijk gaan de onderhandelingen over een handelsakkoord langer door.
RTL 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Minder vissen
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
Trouw 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van Brusselse ingewijden.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zal vanmiddag de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldden ingewijden in Brussel aan persbureau Bloomberg.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
Grote problemen
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier gaat dinsdagmiddag nog de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk. Later zou Barnier dan ook gaan praten met de brexitwerkgroep van het Europees Parlement over de stand van zaken.
Johnson had maandag nog telefonisch overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie, over onder meer visserij en het coronavirus, zeggen bronnen in Brussel.
MSN 21.12.2020 Het lijkt er toch van te komen: een Brexit zonder handelsakkoord. Per 1 januari maakt het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uit van de interne Europese markt en zal de handel verlopen volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Wat betekent dat concreet?
Formeel kan er nog tot en met 31 december een handelsakkoord op tafel komen. Gebeurt dat niet, dan is het Verenigd Koninkrijk daarna vanuit Europa bezien opeens een zogeheten derde land, zoals de Verenigde Staten, waarmee geen verdere afspraken bestaan.
De WTO vertegenwoordigt momenteel ruim 160 landen. Ieder lid heeft een lijst van heffingen en quota’s die per product van toepassing zijn voor ieder ander land waarmee geen handelsakkoord bestaat. Volgens die tarievenlijst moeten de Britten over bijvoorbeeld de import van Nederlands gehakt een heffing van 48 procent betalen.
Premier Boris Johnson en anderen in het kamp van de scherpslijpers in de Brexit-discussie hebben het vaak over Australië als ze de situatie na 1 januari schetsen. Met dat land heeft de EU immers ook geen handelsakkoord en dat loopt verder prima, is de redenatie.
Geen handelsakkoord, wel losse afspraken
Wat daarbij wel moet worden aangetekend, is dat er dan wel geen algeheel handelsakkoord is, maar dat er wel losse afspraken bestaan tussen de EU en Australië. Daaronder vallen bijvoorbeeld richtlijnen over de kwaliteit van de producten.
Dat soort deelafspraken liggen er niet tussen de EU en het VK, die weer vanaf nul moeten beginnen met het opbouwen van een handelsrelatie.
Zoals gezegd hebben de WTO-tarieven betrekking op specifieke producten en de hoogte van de heffingen loopt nogal uiteen. Gemiddeld hanteert de EU een heffing van 2,8 procent op Britse producten. Voor auto’s is dat tarief echter al 10 procent en voor sommige landbouwproducten loopt het op naar 35 procent.
Importheffingen kunnen uiteenlopen
Omgekeerd zullen ook de Britten vooral op auto’s en op voeding forse importheffingen gaan doorberekenen. Dat vooral deze producten hoog belast worden heeft te maken met protectionistische motieven. Het gaat om industrieën die voor de binnenlandse economie van de Britten van groot belang zijn.
Daar staat tegenover dat de heffingen op producten die het VK minder, of helemaal niet, zelf produceert lager kunnen uitvallen. Het gaat dan onder meer om rozen.
Daar zit wel weer een addertje onder het gras: de WTO-regels staan niet toe dat het VK in dit geval alleen voor Europese exporteurs een lager tarief hanteert. Dat moet dan ook voor alle andere WTO-lidstaten gebeuren.
Nog meer veranderingen in de handelsrelatie
Los van de importtarieven verandert er nog veel meer in de handelsrelatie tussen de EU en het VK.
Nu gelden bijvoorbeeld nog dezelfde afspraken over de kwaliteit van producten en over veiligheids- en gezondheidseisen. Straks is dat zonder deal niet meer zo. Dan zou het kunnen gebeuren dat bedrijven apart voor het VK gaan produceren, omdat daar bijvoorbeeld bepaalde ingrediënten in voedsel niet zijn toegestaan.
Wat dit alles zal betekenen voor de omvang van de handel tussen de EU en het VK is nog onzeker. Het Britse Centre for Economic Performance schat dat de wederzijdse handel in de komende tien jaar met 40 procent zal teruglopen.
Telegraaf 21.12.2020 Een zoveelste deadline in de Brexit-onderhandelingen, ditmaal door het Europees Parlement neergelegd, is gepasseerd. Een eventuele handelsdeal tussen het VK en de EU komt daardoor niet meer tijdig genoeg om nog dit jaar goedgekeurd te worden door het Europees Parlement.
Zondag om middernacht liep een door het Europarlement gestelde deadline af en het zag er in de uren daaraan voorafgaand niet naar uit dat er witte rook zou komen. Donderdag hadden de parlementariërs gewaarschuwd: uiterlijk zondag moest er een akkoord met de Britten liggen.
Vertaald
De onderhandelingsteksten moeten namelijk nog vertaald worden in officiële wetsteksten. „Het gaat waarschijnlijk om 700 tot 800 pagina’s tekst. We moeten wel de kans hebben daar goed naar te kijken”, zegt PvdA-Europarlementariër Kati Piri die in de Brexit-commissie van het parlement zit. „Dit gaat voor decennia onze relatie met het VK bepalen. Dat kun je er niet even doorheen jagen.”
Het Europees Parlement zou vervolgens tussen kerst en Oud&Nieuw kunnen stemmen was het idee, maar waarschijnlijk gaat die ballon dus niet meer op. Mocht er de komende dagen toch nog een akkoord uit de bus rollen dan willen lidstaten dit al voorlopig in werking laten treden, waarna achteraf parlementaire goedkeuring volgt.
Maar bij het Europees Parlement ligt dit gevoelig. „Er ligt een politieke afspraak met de Europese Commissie dat een handelsverdrag niet in werking kan treden zonder parlementaire goedkeuring”, stelt Piri vast. Commissie-president Von der Leyen heeft ook al gezegd dat zij dit zeer onwenselijk vindt. Ze zal het voor moeten leggen aan het Europarlement als ze onder druk van de lidstaten toch deze route wil gaan bewandelen.
Noodmaatregelen
Volgens Piri zou het beter zijn om pakketten noodmaatregelen in te voeren, totdat parlementaire goedkeuring van een akkoord alsnog is afgerond, bijvoorbeeld in de eerste week van januari. Op het gebied van transport, de luchtvaart en visserij heeft het Europees Parlement al door de Europese Commissie voorgestelde noodverbanden goedgekeurd. Hiermee moet worden voorkomen dat in het geval van een no deal op 1 januari bijvoorbeeld landingsrechten vervallen. Voorwaarde is wel dat de Britten dezelfde maatregelen ook omarmen.
De onderhandelingen spitsen zich nu vooral toe op visserij. De EU heeft de Britten aangeboden 25 procent van de visquota in Britse wateren in te leveren, maar het VK wil 60 procent reductie. Als overgangsperiode bood de EU aanvankelijk tien jaar aan, waarna het zakte naar zes jaar. De Britten willen niet verder gaan dan drie jaar.
Speelveld
Op het gebied van het zogeheten gelijke speelveld lijken de partijen elkaar een heel eind genaderd, al zijn er nog problemen met staatssteunregels.
Het VK verliet eind januari de EU, maar zit tot en met 31 december in een overgangsperiode waarin het de Europese regels nog moet volgen. Wordt er geen handelsakkoord gesloten dan gelden vanaf 1 januari de regels van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
Hoofd-onderhandelaar namens de EU Barnier hield er zondag aan het einde van de dag de moed in. „De EU blijft zich inzetten voor een eerlijke, wederkerige en evenwichtige overeenkomst”, twitterde hij..
NOS 20.12.2020 De Britse en Europese brexitonderhandelaars hebben de deadline voor een handelsakkoord niet gehaald. Het Europees Parlement had geëist dat er uiterlijk voor middernacht een akkoord zou komen. Alleen dan zou er genoeg tijd zijn om de tekst in alle EU-talen te vertalen zodat het parlement er voor 1 januari een besluit over kon nemen.
Er wordt de komende dagen vrijwel zeker wel verder gepraat door de onderhandelaars van beide partijen.
Het VK stapte op 31 januari uit de Europese Unie, maar bestaande handelsafspraken zijn tot 1 januari van kracht. Zijn er dan geen nieuwe, dan gaan de regels van de Wereldhandelsorganisatie gelden en die gaan beide economieën veel geld kosten.
Al bijna een jaar proberen onderhandelaars tot een nieuwe deal te komen, maar minder dan twee weken voor 1 januari is dat dus nog altijd niet gelukt. Beide partijen vinden dat de ander flexibeler moet zijn en dat de ander zich onredelijk opstelt.
Vis
Een groot knelpunt zijn de visserijrechten van EU-vissers, onder wie de Nederlanders, in Britse wateren en de termijn waarin die rechten worden afgebouwd. Het VK heeft een compromisvoorstel van de EU van de hand gewezen, schrijft het Duitse persbureau DPA.
De EU-lidstaten zouden niet bereid zijn om nog meer aan de Britse wensen tegemoet te komen. Vooral Frankrijk tilt er zwaar aan als Franse vissers niet meer in Britse wateren mogen vissen.
Ook over andere punten wordt nog gestreden; swipe om te zien wat de knelpunten zijn:
NOS
NOS
NOS
NOS
“Natuurlijk willen we een akkoord”, zei de Britse minister van Volksgezondheid Hancock tegen Sky News. “Helaas heeft de EU onredelijke eisen gesteld. Een akkoord is zeker mogelijk, maar het is duidelijk dat de EU dan in beweging moet komen.”
EU-onderhandelaar Barnier zei op zijn beurt dat de EU op een eerlijk en evenwichtig akkoord uit is en dat hij de wens tot zelfbeschikking van de Britten begrijpt. “En wij verwachten hetzelfde van hen.”
‘Tijdige ratificatie onmogelijk’
Het Europees Parlement had zondag als uiterste deadline gesteld. Nu die is verstreken, wordt het onmogelijk om een eventueel akkoord voor het einde van het jaar te beoordelen, zei Kati Piri, brexit-rapporteur in het Europees Parlement, zondagavond in Nieuwsuur.
“Het hele proces verdient geen schoonheidsprijs”, zegt Piri. “Normaal duurt het vier of vijf maanden om zo’n groot handelsakkoord te beoordelen. We zijn flexibel en bereid om tijdens Kerst extra te vergaderen, maar ook als er in de komende dagen een akkoord komt kunnen we het niet op tijd ratificeren.” Dat betekent wat haar betreft dat er noodmaatregelen getroffen moeten worden voor januari.
‘Gewoon’ verder praten
In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen de komende dagen gewoon verdergaan, mogelijk ook nog na Kerst. “Zolang er nog enig zicht is op een deal, praten beide partijen door”, zegt correspondent Sander van Hoorn. “Al was het maar om niet de schuld te krijgen van het mislukken.”
De deadline van het Europees Parlement zal in het achterhoofd van Barnier een rol hebben gespeeld, denkt Van Hoorn. “Maar uiteindelijk kan hij er niet zoveel mee, want dat zou betekenen dat hij vanavond, als er geen deal is, namens de EU een eind zou moeten maken aan de gesprekken.”
Noodplan
De EU heeft een noodplan klaarliggen voor het geval het voor 1 januari niet lukt, maar er wel zicht is op een overeenkomst kort na 1 januari.
“De tijd zonder regels die dan overbrugd moet worden, moet zo ordelijk en pijnloos mogelijk zijn om de laatste fase in de onderhandeling niet te frustreren”, zegt Van Hoorn.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor ze hebben besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit en daarom is besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat het nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement zou kunnen worden voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
RTL 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame is uitgebleven, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd heeft om een eventuele overeenkomst goed te keuren.
Toch gaan de onderhandelaars morgen verder.
De onderhandelingen ‘blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten’, zegt een anonieme Britse bron. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had vanavond middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd meer heeft om een eventuele overeenkomst tijdig goed te keuren, zegt de brexitcommissie van het parlement. De onderhandelaars gaan niettemin maandag verder.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, twittert voorzitter David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
De onderhandelingen “blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten”, zei een hooggeplaatste Britse bron eerder op de avond al. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd dringt om een oplossing te bereiken en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Afgelopen donderdag kregen we een voorproefje van wat ons mogelijk te wachten staat als het Verenigd Koninkrijk en de EU er samen niet uit komen: een kilometerslange file van vrachtwagens bij de Britse havenplaats Dover.
Die file was op donderdag zo’n 30 kilometer lang, maar kan nog veel langer worden in een no deal-scenario. De Britse overheid verwacht in dat geval rijen bij de grens van wel zevenduizend vrachtwagenchauffeurs die zonder de juiste papieren de EU in willen. De chauffeurs zouden dan ongeveer twee dagen moeten wachten voor ze de grens over kunnen.
De douane rekent erop dat oponthoud en opstoppingen ook in de Rotterdamse haven in de eerste vier tot zes weken van 2021 onvermijdelijk zullen zijn door de Brexit. Naar verwachting beschikt een op de vier vervoerders die naar het VK gaan niet over de juiste documenten.
“Ondanks de gerealiseerde voorzieningen en het vele voorbereidende werk van de douane en andere partijen in de haven zal er oponthoud zijn”, zei Nanette van Schelven, directeur-generaal van de douane, eerder deze week in gesprek met NU.nl.
De douane gaat in de eerste weken van januari in crisismodus werken. Dat betekent dat de help- en servicedesks rekening houden met een toename van het aantal vragen.
Op één punt wel overeenstemming
De EU en het VK zijn het in de handelsgesprekken nog altijd niet eens over visserij, eerlijke concurrentie en toezicht. Op één punt waren de partijen de afgelopen week echter eensgezind: het wordt moeilijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, ook al wordt een voortzetting van de gesprekken deze week niet uitgesloten.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdag na een telefoontje met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie dat de onderhandelingen “in een ernstige toestand” verkeerden. Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen zei op haar beurt dat het “een grote uitdaging” wordt om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, deed vrijdag ook een duit in het zakje door te stellen dat de EU en het VK “nog maar een paar uur” over hebben om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen.
Het net sluit zich
Barnier deed zijn uitspraak na telefonisch contact op vrijdag tussen Johnson en Von der Leyen.
Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uit komen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier. Anders gezegd, het net rond de onderhandelingsruimte lijkt zich te sluiten.
MSN 20.12.2020 De Britse regering verwijt de Europese Unie “onredelijke eisen” te stellen in de onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord voor na 1 januari. Minister van Volksgezondheid Matt Hancock verwoordde zondag de Britse problemen met de opstelling van de EU.
De onderhandelingen slepen zich intussen voort. Het Europees Parlement heeft een deadline vastgesteld voor zondag middernacht: uiterlijk dan moet er een akkoord liggen.
“We willen dat deze gesprekken leiden tot een positieve uitkomst”, benadrukte Hancock. “Natuurlijk wil ik een deal, ik denk dat iedereen een deal wil. Maar helaas heeft de EU een aantal onredelijke eisen op tafel gelegd. Ze respecteren de uitkomst van het referendum niet”, verwees de minister naar de stemming waarmee een kleine meerderheid van de Britse kiezers besloot dat hun land de EU moest verlaten.
Vooral visserij en concurrentieregels zijn nog grote twistpunten. Hancock denkt dat de twee kampen er toch nog uit zullen komen. “Ik ben ervan overtuigd dat een deal kan worden gemaakt, maar het is duidelijk dat de EU moet bewegen”, aldus de Britse minister.
MSN 20.12.2020 Ook de Europese Unie verwacht van het Verenigd Koninkrijk respect voor haar soevereiniteit, zegt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Dat moet volgens hem in de onderhandelingen over een handelsakkoord met de Britten, die op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaten, wederzijds zijn.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie. Het Europees Parlement heeft zondag middernacht als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren.
Het Verenigd Koninkrijk hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase voorbij is waarin het de EU-regels nog volgt, bijvoorbeeld zijn eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in zijn wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen willen ze het eens worden.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf 1 januari op controles, heffingen en administratieve rompslomp.
MSN 20.12.2020De onderhandelaars die koortsachtig werken aan een handelsakkoord voor het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie wacht zondag weer eens een deadline. Als er om middernacht geen akkoord ligt, kan het Europees Parlement het niet meer goedkeuren, heeft het duidelijk gemaakt. Maar vooral over visserij worden ze het maar niet eens.
Beide zijden hebben al meermaals deadlines genoemd. Die verstreken even zo vaak weer, zonder dat een van beiden het bijltje er definitief bij neer gooide. De eindstreep die het Europees Parlement afgelopen week trok, leek echter serieuzer. Voor een akkoord is de instemming van het parlement nodig.
Maar de onderhandelingen kunnen wel degelijk ook na zondag doorgaan, liet onder meer Frankrijk weten. Worden ze het eens maar ontbreekt de tijd voor goedkeuring van het Europees Parlement, dan moet het akkoord maar voorlopig ingaan in afwachting van diens zegen, opperen ook anderen. Ook al verzet het parlement zich daar fel tegen en zou ook de Europese Commissie er niets voor voelen.
Ook de Britse regering houdt het er volgens de BBC op dat de komende dagen, vóór Kerstmis, overeenstemming moet worden bereikt. “Nu de laatste dagen en uren voor de besprekingen zijn aangebroken, lijkt het steeds waarschijnlijker” dat het VK de EU zonder een akkoord verlaat, meent Londen volgens een Britse bron. De EU zou “aanzienlijke” concessies moeten doen over visrechten. De EU wil veel minder opgeven van de vis die Europese vissers in Britse wateren mogen vangen dan Londen eist, en wil bovendien langer de tijd om daaraan te wennen.
De onenigheid over visserij zal Londen en Brussel als het erop aankomt niet van een akkoord weerhouden, verzekerden diplomaten de afgelopen maanden. De sector is maar klein en de belangen zijn dus beperkt. Maar het lot van de vissers heeft in zowel het VK als in landen als Frankrijk wel een grote symbolische waarde. En het is een van de weinige twistpunten waar de EU vooral wat te verliezen heeft.
NOS 10.12.2020 Nederlandse vissers zullen minimaal 25 procent minder vis kunnen vangen in Britse wateren na de brexit. De Europese Unie heeft de Britten een voorstel gedaan waarin de vangstreductie van 25 procent voor de komende vijf jaar staat. De Britten zullen waarschijnlijk vandaag of morgen met een tegenvoorstel komen. Dat bevestigen Haagse en Brusselse bronnen na berichtgeving van de Ierse publieke omroep RTE.
Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij is vannacht lang doorgerekend wat de gevolgen zouden zijn van het voorstel voor Nederlandse vissers. Die vangen nu een groot deel van hun vis in Britse wateren en dus zullen er zeker zware financiële klappen vallen. Voor de hele Europese vloot zou het gaan om 160 miljoen euro per jaar. Volgens de visserijsector komt daarvan zo’n 30 tot 40 miljoen euro verlies in Nederland terecht.
Maar bronnen in Den Haag stellen dat de visserij uiteindelijk een relatief kleine sector is. Als onenigheid over de visserij een handelsakkoord tussen de Britten en de EU in de weg staat, dan kost dat Nederland alleen al miljarden euro’s aan export van landbouwproducten als vlees, groenten en fruit. De visserijwaarde is niet groter dan enkele honderden miljoenen euro’s.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Tegelijkertijd hebben de vissers van EU-hoofdonderhandelaar Barnier altijd de toezegging gekregen dat de visserij niet zou worden opgeofferd om een deal mogelijk te maken. Om te voorkomen dat de Britten de EU op het laatste moment onder druk konden zetten wilde Barnier eigenlijk al juli een visserij-akkoord sluiten. Maar dat lukte toen niet, waardoor de visserij alsnog het sluitstuk van de onderhandelingen is geworden.
Volgens Gerard van Balsfoort, voorzitter van de Europese visserij-organisatie EUFA, bewijst dat dat de EU het onderhandelingsspel niet slim heeft gespeeld. “Ik kan niet ontkennen dat de omvang van de visserij-sector klein is, maar langs die lijn redenerend had je elke kleine sector weg kunnen zetten. Wat ik niet begrijp: iedereen zegt dat een handelsakkoord voor de Britten veel belangrijker is dan voor de EU. Waarom kun je dan geen concessies krijgen op de visserij? Zij hebben de grote prijs, een handelsakkoord, straks binnen en wij gooien er nog een stuk visserij-omzet achteraan. Dat begrijp ik gewoon niet.”
Volgende grote klap
Nog meer dan het verlies van 25 procent van de vangst, baart de tijdelijkheid van het akkoord de vissers zorgen. “Die vijf jaar zijn zo voorbij en daarna is er nog steeds onduidelijkheid. Dan moet er opnieuw worden onderhandeld. Nu is er een grote klap, maar we moeten ons dan al voorbereiden op een volgende grote klap.”
Het Europees Parlement wil dat er ten laatste morgen een brexit-akkoord ligt, zodat de parlementariërs het nog goed kunnen bestuderen, voordat ze ermee instemmen. Dat lijkt inmiddels onwaarschijnlijk. De Britten zullen waarschijnlijk nog met een tegenvoorstel komen op het gebied van visserij en ook over gelijke handelsvoorwaarden zijn de partijen het nog niet helemaal eens.
AD 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender.
,,Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender”, aldus Beaune. Het Europees Parlement had er op aangedrongen om uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
We willen niet koste wat het kost een akkoord, aldus Clément Beaune, Franse staatssecretaris van Europese Zaken
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. ,,We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
Visquota
Eergisteren zijn de ministers van visserij van de EU-landen het in Brussel eens geworden over de visquota voor de komende drie maanden. Normaliter sluiten ze een akkoord voor een heel jaar af, maar de periode is nu korter omdat nog onduidelijk is wat er met het Verenigd Koninkrijk valt af te spreken.
Nederlandse vissers mogen in januari, februari en maart in ieder geval 25 procent van de jaarquota van afgelopen jaar vangen, hebben visserijminister Carola Schouten en haar collega’s afgesproken. Van vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals makreel, horsmakreel en blauwe wijting, mag 40 tot 65 procent worden opgevist.
MSN 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender. “Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender.”
Het Europees Parlement had er op aangedrongen uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. “We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
NU 18.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben “nog maar een paar uur over” om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vrijdag gezegd. De paar uur zijn symbolisch bedoeld, maar met nog minder dan twee weken tot de deadline van 1 januari is het één voor twaalf voor de onderhandelingen. Lukt het niet om tot een deal te komen, dan volgt een Brits vertrek zonder handelsafspraken.
De uitspraak van Barnier volgt na een overleg op het hoogste niveau tussen de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen op donderdag. Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
Barnier benadrukte de problemen met de visserij ook vrijdag in het Europees Parlement. “Visserij is momenteel het heetste hangijzer van de onderhandelingen”, aldus de Franse onderhandelaar.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die situatie vervalt over twee weken. De Britten willen die afspraken vervangen en daarmee meer zeggenschap over de eigen wateren krijgen. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
De twee partijen zouden het inmiddels al eens zijn over ruim 95 procent van de materie in de onderhandelingen, maar breken hun hoofd al tijden over de visserij en concurrentieregels. Op dat laatste gebied zou er inmiddels al voldoende vooruitgang geboekt zijn. Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uitkomen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier.
NOS 18.12.2020 EU-hoofdonderhandelaar Barnier zegt dat het “moment van de waarheid” is aangebroken voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De tijd is bijna op, zei hij in het Europees Parlement.
Nog steeds kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk het niet eens worden over een aantal belangrijke zaken. De afgelopen dagen zijn ze wel wat dichter tot elkaar gekomen, liet Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen weten, maar onder meer de visserij is nog altijd een groot pijnpunt.
Europese vissers vrezen dat ze volgend jaar de toegang tot Britse wateren verliezen. Nederlandse vissers halen bijna de helft van hun vangst uit Britse wateren. Dat is mogelijk dankzij het EU-lidmaatschap van beide landen.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
“We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari willen laten ingaan”, zei Barnier. Eerder deze week vertrouwde hij erop dat er een akkoord komt, maar volgens Barnier zijn er nog altijd aanzienlijke obstakels.
De Britse premier Johnson zei gisteren dat de onderhandelingen stuklopen als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Het Europees Parlement zegt dat beide partijen het uiterlijk zondag eens moeten zijn, anders is er geen tijd meer om de afspraken op 1 januari in praktijk te brengen.
In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
MSN 18.12.2020 De tijd voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is bijna op.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft vrijdag tegen het Europees Parlement gezegd dat “het moment van de waarheid” is aangebroken, maar dat er nog altijd aanzienlijke obstakels zijn. “We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari in willen laten gaan.”
Het wordt moeilijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, gaven de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie donderdagavond aan.
Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de Brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
MSN 18.12.2020 Als Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen geen toegang krijgen tot Britse wateren, dan krijgt het Verenigd Koninkrijk op zijn beurt geen volledige toegang tot de interne markt van de EU. Met deze harde eis van de EU wordt het eindspel van de brexitonderhandelingen verder op de spits gedreven.
Toegang van Europese vissers – naast Nederlanders vooral Denen en Fransen – tot grote delen van de Noordzee, de Ierse Zee en een stuk van de Atlantische Oceaan is voor de EU cruciaal voor het sluiten van een handelsakkoord.
Dat heeft Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, vrijdagochtend gezegd in een toespraak tot het Europees Parlement in Brussel. Volgens Barnier is ‘het moment van de waarheid aangebroken’.
Minder dan twee weken
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken op weg naar een handelsdeal tussen de EU en het VK. De onderhandelingen komen tot een kookpunt met nog minder dan twee weken te gaan voor de absolute deadline van 31 december.
Binnen die tijd moet een eventuele deal ook nog geratificeerd worden door alle landen. Daarom stelde het Europees Parlement gisteren een deadline: zondag moet er deal zijn, willen de parlementariërs er überhaupt nog over kunnen stemmen.
Maar de vraag is of de soep zo heet gegeten wordt. Mocht ook die deadline niet gehaald worden, dan zullen de regeringsleiders ingrijpen en het Parlement tijdelijk terzijde schuiven om een ‘no deal’ te voorkomen, schrijft de Britse krant The Telegraph vrijdagmiddag op basis van anonieme diplomatieke bronnen.
0,1 procent
Een akkoord over visserij lijkt voor een belangrijk deal symbolisch. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. Terwijl de visindustrie met 0,1 procent van het Britse bruto binnenlands product economisch gezien nauwelijks meetelt, becijferde Bloomberg.
De Britse premier belde gisteravond met Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Nadien waren beiden niet bepaald optimistisch over de kans op een deal, bleek uit summiere verklaringen van zowel de Britten als de EU.
Achteraf zal blijken of dit onderdeel is van het onderhandelingsspel, of dat we echt afstevenen op een Brits vertrek uit de EU zonder afspraken.
MSN 18.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk blijven spannend. De Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen hebben donderdagavond gebeld over de laatste ontwikkelingen, en geen van beiden uit zich optimistisch.
Johnson zegt in een verklaring dat de gesprekken zich in een moeilijke fase bevinden en dat het „zeer waarschijnlijk” is dat er geen handelsakkoord komt als de EU niet flink van koers verandert. De premier zou tegen Von der Leyen hebben gezegd dat de tijd dringt en dat als er géén akkoord komt, het Verenigd Koninkrijk „op Australische wijze” met de EU zal handelen. Hiermee verwijst hij naar de samenwerking tussen Australië en de EU die geen vrijhandelsakkoord hebben.
Von der Leyen zegt dat er wel degelijk „substantiële vooruitgang” is geboekt tijdens de handelsgesprekken, maar ook zij zegt dat er nog „grote verschillen overbrugd moeten worden”. Vooral op het gebied van de visserijrechten kunnen de EU en het VK het niet eens worden, zo schrijft de politica. Vrijdag zullen de gesprekken hervat worden.
Donderdag was er nog enige ruimte voor optimisme: Eindelijk lijkt er toch iets mogelijk tussen de Britten en de EU
Twistpunten
Eerder op donderdag stelde het Europees Parlement een deadline op aanstaande zondag voor een mogelijk handelsakkoord. De parlementariërs willen ervan verzekerd zijn dat zij genoeg tijd hebben om het akkoord goed te beoordelen alvorens erover te stemmen. Overigens zou Von der Leyen in samenspraak met de 27 EU-regeringsleiders ertoe kunnen besluiten deze eis naast zich neer te leggen als er zondag nog steeds geen zicht is op een deal. Hoe dan ook zal op 31 december duidelijk zijn of er een handelsakkoord komt of niet: dan loopt de overgangsperiode van de Brexit af.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie verschillen sterk van mening over de visserijrechten. Vissers uit de Europese Unie halen momenteel 45 procent van hun vangst uit Britse wateren. De Britten willen echter de controle terug over de 200 zeemijl aan zee voor hun kust – die aanzienlijke delen van de Noordzee, Ierse Zee en de noordoostelijke Atlantische Oceaan beslaat. Het VK wil daarom dat er jaarlijkse onderhandelingen komen over quota voor vissers uit de EU.
Ook wringt het omtrent de onderhandelingen over het zogenoemde gelijke speelveld tussen bedrijven. Hieronder vallen regels over staatssteun, milieu en werknemersrechten. Een derde belangrijk twistpunt was de manier waarop toekomstige conflicten tussen het VK en de EU beslecht moeten worden, maar daar lijkt deze week overeenstemming over te zijn gekomen.
MSN 18.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Sombere toon
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
Het Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
NU 17.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson verkeren de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij donderdag na een telefoontje met Von der Leyen.
Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen en Johnson spraken met elkaar om te bekijken hoe de onderhandelingen ervoor staan. De gesprekken over een akkoord worden vrijdag hervat. Een overeenkomst moet ervoor zorgen dat de handel en het verkeer geen grote hinder ondervinden als het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. In de Brexit-gesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog somberdere toon aan. “We hebben heel weinig tijd en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar standpunt substantieel wijzigt.” Het EU-standpunt over visserij is volgens hem “simpelweg onredelijk”. “Wil de EU tot een akkoord komen, dan moet dat significant veranderen.”
Von der Leyen en Johnson hebben afgesproken nauw contact te blijven onderhouden.
Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen geeft verklaring over Brexitonderhandelingen
De tijd begint te dringen
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van handelsorganisatie WTO. Dit betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden.
Hoofdonderhandelaar namens de EU Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen de tekst van een eventueel akkoord uiterlijk zondag hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
I spoke to @vonderleyen this evening on UK-EU negotiations, stressing time is short and the EU position needed to change substantially. Read here: https://t.co/FJsfdFAX2z
NOS 17.12.2020 In de onderhandelingen over de brexit zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk dichter bij elkaar gekomen, maar een akkoord is nog altijd ver weg. Dat valt op te maken uit de reacties van Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een telefoontje dat ze vanavond hadden over de kwestie.
Von der Leyen twitterde na afloop dat er “wezenlijke vooruitgang” is geboekt, maar dat er nog grote verschillen zijn te overbruggen, vooral op het gebied van visserij. Johnson was nog iets somberder: volgens hem lopen de onderhandelingen stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Er is steeds minder tijd om te komen tot een handelsovereenkomst. De deadline ligt op 31 december, maar een deal moet dan ook al zijn goedgekeurd door het Europees Parlement. Het parlement eiste vandaag dat de onderhandelaars daarom uiterlijk zondag een akkoord hebben bereikt; alleen dan zou er nog tijd genoeg zijn om de tekst te bespreken.
De partijen hebben afgesproken om morgen verder te onderhandelen.
MSN 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari 2021 van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
Telegraaf 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
RTL 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
MSN 17.12.2020 Als een eventueel handelsakkoord tussen de Europese Commissie en het Verenigd Koninkrijk pas na aanstaande zondagavond gesloten wordt, zal het Europees Parlement er niet meer over stemmen. Dit op initiatief van de Spaanse Europarlementariër Iratxe García Pérez en haar collega Manfred Weber uit Duitsland. García Pérez: „We eisen zo snel mogelijke inzage van onderhandelingspapieren.”
Met nog twee weken te gaan, is een handelsdeal nog altijd geen uitgemaakte zaak. Maar geloof dat er ‘iets’ mogelijk is, groeit.
Een akkoord met de Britten is te belangrijk om door het parlement te jagen, tweet Weber. Hij acht het na zondag niet meer haalbaar een handelsakkoord nog voldoende te wegen en te ratificeren. Het Europees Parlement denkt voor dat proces een week nodig te hebben. Voor maandag 28 december staat een stemming op de agenda. García Pérez: „Wij eisen volledige medewerking van de Europese Commissie en dezelfde mate van toegang tot informatie als gebruikelijk.”
Parlement passeren
Het parlementaire ultimatum zal in elk geval verdere druk op de onderhandelingen zetten, die nog altijd worden gevoerd door vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk en de Europese Commissie. Garantie op een uitkomst biedt het echter niet. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zou er in samenspraak met de 27 Europese regeringsleiders voor kunnen kiezen het parlement al dan niet tijdelijk buitenspel te zetten, als er volgens haar ook nog na zondagavond geen zicht is op een deal. In zo’n geval kan het parlement in januari worden gevraagd over het akkoord te stemmen.
Aan het einde van dit kalenderjaar loopt de transitieperiode af waarin het Verenigd Koninkrijk al geen lid meer is van de Europese Unie, maar nog wel regels volgt op het gebied van handel en veiligheid. Als Brussel en Londen binnen nu en twee weken geen afspraken maken over de toekomstige handelsbetrekkingen, treden de handelsregels van de Wereldhandelsorganisatie in werking. De Europese delegatieleider Michel Barnier heeft donderdagochtend het Europees Parlement bijgepraat over de vorderingen. Die zijn er, schreef de Fransman, „maar struikelblokken blijven er ook nog”.
MSN 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Lastig voor bedrijven
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
NOS 17.12.2020 In Brussel zijn afgelopen nacht afspraken gemaakt over de visquota voor de komende drie maanden. Normaal gesproken sluiten de EU-landen een akkoord voor een heel jaar, maar vanwege de ontwikkelingen rondom de nog lopende brexit gaat het nu om een kortere periode.
Nederlandse vissers mogen volgend jaar in januari, februari en maart sowieso 25 procent van hun quota van afgelopen jaar vangen. Van de vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals onder meer blauwe wijting, makreel en horsmakreel, mag 40 tot 65 procent worden gevangen.
“Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, zegt minister Schouten (Landbouw). “Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koningrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Vispopulaties onderzoeken
Het is nog wel onduidelijk waar gevist mag worden: alleen in Europese en internationale wateren, of ook in de Noorse of Britse wateren. De komende weken wordt met deze twee landen besproken of Europese vissers ook in hun wateren hun quota kunnen opvissen.
Verder wil Nederland dat vissers een deel van hun niet gebruikte visquota van 2020 mee kunnen nemen naar volgend jaar. Nederland stelde daarom voor om onderzoeksorganisatie ICES te laten adviseren of de vispopulaties dit aan zouden kunnen. De Europese Commissie stemde in met dit verzoek.
Vanwege de coronacrisis en de sluiting van de horeca konden vissers minder verkopen. Daarom is er dit jaar uiteindelijk minder gevist dan verwacht.
MSN 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
Houvast
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Telegraaf 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
OmroepWest 15.12.2020 De Brexit komt steeds dichterbij. Op 31 december eindigt de overgangsperiode van de Britten, met of zonder deal met de Europese Unie. En dus zijn het opnieuw spannende weken en dagen, vooral voor ondernemers in de regio die veel exporteren naar Engeland. Potplantkweker Aad Scheffers uit Poeldijk: ‘Het vervelende is vooral dat we nog steeds niet écht weten waar we aan toe zijn.’
De overgangsperiode waarin Britten en bedrijven zich konden voorbereiden, loopt per 31 december op zijn einde. Vanaf 1 januari stapt het Verenigd Koninkrijk uit de EU, maar voor die tijd moeten de EU en de Britten het nog wel over een aantal zaken eens worden. Dat gaat dan met name over de in- en uitvoer van goederen waarbij procedures gevolgd moeten worden, er douaneformaliteiten zijn en misschien heffingen komen.
‘Eigenlijk is er niets veranderd ten opzichte van vorig jaar,’ zegt kweker Aad Scheffers uit Poeldijk, hij exporteert zo’n 30 tot 40 procent van zijn planten naar het Verenigd Koninkrijk. De kweker doelt op het feit dat er nog steeds geen akkoord is tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. En de vrees neemt inmiddels toe dat deze er per 1 januari ook niet is. Met als gevolg: grote chaos waarbij het vrachtverkeer vastloopt en vliegtuigen niet meer kunnen landen in Londen of de Europese hoofdsteden.
Files
Die chaos is volgens de Westlandse kweker nu al begonnen. ‘De Engelsen zijn massaal aan het inslaan, omdat niemand weet wat er na 1 januari gebeurt. Daardoor staan er bij de Calais Tunnel al enorme files van vrachtwagens vanuit Europa. Die langere wachttijd bij de douane is voor mijn plantjes, die zo vers mogelijk in de winkel moeten liggen, natuurlijk alles behalve goed.’
Daarnaast wordt de kweker geconfronteerd met contracten die naar voren worden gehaald. ‘Ik heb bijvoorbeeld een deal staan met een grote Engelse retailer die in week 1 geleverd moest worden. Gisteren ben ik gebeld of het week 53 kan worden, om die datum van 1 januari te ontlopen.’ Maar Aad zijn plantjes zijn daar eigenlijk nog helemaal niet klaar voor. ‘Er moeten drie bloemen aanzitten; dat ga ik lang niet met allemaal redden. Het vergt veel uitzoekwerk voor ons om de juiste plantjes eruit te halen. Maar ik heb het er wel voor over, want ook ik ben onzeker over wat ons na 31 december te wachten staat. Dus ik denk vooral: weg is weg.’
Papierwinkel
De kweker vreest vooral dat zijn omzet richting Engeland gaat dalen. ‘Daar ben ik om twee redenen bang voor. Ten eerste verwacht ik problemen door allerlei aangescherpte regels bij de douane. Enerzijds omdat producten lang in de wagen blijven staan. Maar ook geldt: als de papierwinkel niet in orde is, dan komen je producten Engeland gewoon niet in.’
‘Daarnaast houd ik mijn hart vast wat er met de Engelse pond gaat gebeuren. Als die gaat devalueren, worden mijn plantjes een stuk duurder en dat heeft ongetwijfeld gevolgen voor mijn afzet. De wereld is groot, dus we gaan uiteraard op zoek naar andere afzetgebieden, maar die zullen er niet één, twee, drie zijn.’
Onzeker
Toch zijn er ook Westlandse kwekers die de Brexit positiever tegemoet gaan. Lugt Lisianthus in Monster bijvoorbeeld. ‘Wij exporteren 15 procent naar Engeland,’ vertelt Marcel van der Lugt. ‘Dat is serieus veel. Maar we verwachten dat dit zo blijft. De eerste maanden zal het exportproces wat meer tijd in beslag nemen en er zullen aanpassingen zijn in de procedures, maar ik denk niet dat mensen uiteindelijk minder bloemen zullen kopen.’
Lugt Lisanthus heeft als voordeel dat zij een vrij exclusief product verkopen. ‘Voor andere kwekers kan er meer onzekerheid zijn,’ geeft kweker Marcel toe. Aad Scheffers hoopt vooral dat er snel duidelijkheid komt: deal of no deal. ‘Want we weten nog steeds niets. Daar kan ik me echt over opwinden. Dat ze mensen die het direct aangaat, zo lang in onzekerheid laten zitten.’
De komende dagen worden essentieel voor de Brexit. De voorzitter van de Europese Commissie ziet nog een pad naar een brexitdeal. Dat pad is volgens Ursula von der Leyen wel erg smal. Ze benadrukte dat de komende dagen cruciaal zijn in de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
NOS 15.12.2020 Vandaag en morgen onderhandelen de lidstaten van de EU in Brussel over de verdeling van de visquota voor komend jaar. Het zijn bijzondere onderhandelingen, omdat nog niet duidelijk is hoeveel vis Europese vissers mogen vangen in Britse wateren. Vooral Nederlandse vissers vangen daar een groot deel van hun vis.
De jaarlijkse afspraken over de verdeling van de visquota over de verschillende landen gelden bij wijze van uitzondering maar voor drie maanden. Zolang er onduidelijkheid bestaat over de vraag of en de mate waarin er na 1 januari gevist kan worden in de wateren van het Verenigd Koninkrijk heeft het geen zin om langer vooruit te kijken.
Eventuele afspraken over de wederzijdse vangstrechten tussen het VK en de EU zijn onderdeel van de gesprekken over een nieuwe handelsrelatie na de brexit. Het gaat daarin onder meer over de vraag in hoeverre vissers uit de EU toegang hebben tot de ‘exclusieve economische zone’ van het VK en hoeveel vis ze daar mogen vangen. De exclusieve economische zone is een strook van 370 kilometer voor de kust van een land waarin dat land recht heeft op de aanwezige vis en grondstoffen.
Ook met Noorwegen, geen lid van de Europese Unie, zijn de jaarlijkse onderhandelingen nog niet afgerond. Met name in en rond de Noordzee heerst dus nog veel onduidelijkheid.
No-deal-brexit
Voor een aantal vissoorten ligt het voorstel op tafel om na 1 januari de quota voor dit jaar door te trekken naar het nieuwe jaar totdat de onderhandelingen met het VK en Noorwegen zijn afgerond. In dat geval zijn de gevolgen voor Nederlandse vissers vooralsnog beperkt.
Anders wordt het wanneer als gevolg van een nieuwe handelsovereenkomst of door een no-deal-brexit de vangstrechten van Europese vissers in Britse wateren grotendeels of geheel vervallen. In dat geval wordt de Nederlandse visserij zwaar getroffen. Nederlandse vissers vangen 60 procent van de vis in de exclusieve economische zone van het VK.
Overbevissing
Als Nederlandse en andere vissers uit de EU geen of minder toegang meer hebben tot Britse vis, dreigt volgens een betrokken diplomaat overbevissing in de kustwateren van de EU. Meer vissers zullen dan in een beperkter gebied genoeg vis willen vangen om van rond te kunnen komen.
Maar dat betekent niet dat Nederland voor de komende drie maanden al vraagt om meer vangstrechten voor de kust van andere EU-lidstaten. Eerst wordt de uitkomst van de brexit-onderhandelingen afgewacht. De echt spannende en voor Nederland misschien moeilijke onderhandelingen over visquota beginnen daarna.
NOS 14.12.2020 EU-toponderhandelaar Michel Barnier is ervan overtuigd dat er nog altijd een brexit-handelsdeal mogelijk is. Volgens hem hebben de Europese Unie en de Britten twee grote twistpunten, die gaan over eerlijke handelsconcurrentieregels en visrechten.
Er zouden kleine stapjes zijn gezet. Een topdiplomaat verwoordde het tegenover persbureau Reuters als: “De patiënt leeft nog, maar houd de grafdelver onder de sneltoets.”
Barnier deed zijn uitspraken vanochtend voor overleg met de 27 EU-ambassadeurs, die worden bijgepraat over de gesprekken die dit weekend plaatsvonden. Beide partijen, maar met name de Britten, hadden gisteren eigenlijk als deadline gesteld; als er dan geen akkoord zou zijn, zou een no-dealbrexit volgen.
Maar er werd besloten door te praten. De Britten zullen niet weglopen, luidde de uitleg van premier Johnson, die verder unisono met voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen aangaf “de extra mijl te willen afleggen”, oftewel nog een ultieme poging ondernemen.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben tot 1 januari om een overeenkomst te sluiten over hoe de handel tussen de twee blokken er moet uitzien als de brexit daadwerkelijk in de praktijk gebracht gaat worden. In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
Staatssteun
Op het vlak van eerlijke concurrentie benadrukt de EU dat de Britten zich dienen te houden aan EU-handelsregels, als ze vrije toegang willen houden tot de grote Europese interne markt. De Britse premier Johnson wil juist zoveel mogelijk vrijheid om zelf het economische beleid te bepalen.
Daarbij hamert hij erop dat de brexit de bedoeling heeft om Britse soevereiniteit terug te krijgen. De EU vreest bijvoorbeeld dat Londen bedrijven staatssteun gaat geven, waardoor oneerlijke concurrentie ontstaat.
Qua visrechten wil Londen de toegang tot Britse wateren voor Europese vissers, waaronder Nederlandse, beperken. De Britten willen zo een veel groter aandeel vangen dan tot nu toe. Het onderwerp heeft in de brexit-campagne een grote betekenis gekregen en heeft daarom ook veel symbolische waarde.
In Britse tabloids is ‘Brextra Time’ weer van stal gehaald, zag correspondent Tim de Wit vanochtend in Londen. Hij constateert dat Johnson de stekker er toch niet uit wil trekken, om te voorkomen dat de schuld bij hem komt te liggen.
Volgens De Wit is de deadline hiermee verplaatst naar 31 december. “Dat is de enige deadline die we nu serieus kunnen nemen, daar kan niet zo heel veel meer aan veranderd worden. De EU zei tot nu toe dat er ruim voor de 31e een akkoord moet zijn, omdat het Europees Parlement het moet bestuderen, erover moet stemmen en de tekst moet dan vertaald worden in alle 24 talen van de Europese Unie. Maar nu wordt er gekeken naar manieren om dat anders op te lossen, zodat ze toch tot het eind van het jaar kunnen dooronderhandelen.”
Het Europees Parlement praat vandaag verder over hoe het moet met de goedkeuring. De verwachting is dat ze extra tijd gaan vrijmaken tussen Kerst en Oud en Nieuw, maar het zal krap worden, zegt Brussel-correspondent Bert van Slooten.
NOS 14.12.2020 Al ruim vier jaar wordt er onderhandeld over de Brexit en hoe de relatie tussen de EU en het VK eruit moet gaan zien. Vier jaar van cruciale stemmingen, stekkers die eerst wel en dan toch weer niet uit de onderhandelingen getrokken worden en deadlines die geen deadlines blijken. Ook dit weekend werd besloten om tóch nog door te praten, al liggen de partijen ‘mijlenver’ uit elkaar. In podcast De Dag een (hopelijk) laatste tussenstand in het Brexit-dossier om al het nieuws dat de komende weken gaat komen beter te kunnen plaatsen.
Correspondenten Tim de Wit en Bert van Slooten vertellen vanuit Londen en Brussel wat er de afgelopen jaren bereikt is, welke stappen er vanuit Brits en Europees perspectief zijn gezet en waar het nu nog op hangt. Hoe komen twee partijen die zo verschillen op inhoud én stijl (zowel uiterlijk als in de manier waarop ze onderhandelen) toch nader tot elkaar?
Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!
MSN 14.12.2020 Wie de tel inmiddels is kwijtgeraakt zij vergeven; zondag verliep het zoveelste ‘make or break’-moment in de onderhandelingen over de voorwaarden waaronder het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat. Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson lieten weten dat er nog perspectief is om te onderhandelen voordat Brexit vanaf 31 december definitief ingaat.
Er zijn sinds het Britse referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie al 4,5 jaar verstreken. Het land had al tweemaal verkiezingen en is, inclusief David Cameron, aan zijn derde premier bezig. Er is al die tijd onderhandeld en nóg komt het neer op de aller-, allerlaatste krijtrotshanger.
Dat is riskant. Niet alleen weet het bedrijfsleven nu tot op drie weken, of straks misschien maar één week, één dag of zelfs de laatste luttele minuten van Oudejaarsdag niet waar het aan toe is: een afscheid met goede afspraken of een harde Brexit zónder.
De eindeloze reeks van uitgestelde deadlines kan bij ondernemers ook hebben gezorgd voor Brexit-moeheid. Terwijl de autoriteiten aan beide kanten met hun havens, douanefaciliteiten, keuringen en parkeergelegenheid al moeite genoeg hebben om de deadline te halen, is het begrijpelijk dat vooral kleinere bedrijven in de wachtstand zijn gegaan. Het is lastig de spanningsboog zo lang vast te houden, temeer omdat de coronacrisis zelf al zoveel energie en financiële reserves heeft opgeëist. Zo kan het straks zomaar gebeuren dat iedereen alsnog verrast is, en de chaos groot. Zelfs áls er een deal komt.
De overeenkomst hangt nu, naast visserij, vooral op het handhaven van een ‘gelijk speelveld’ voor het bedrijfsleven. De eis van de EU dat Britse bedrijven zich zullen moeten houden aan de Europese normen voor bijvoorbeeld milieu, arbeidsvoorwaarden en staatssteun om volledig toegang te houden tot de gemeenschappelijke markt, is redelijk en begrijpelijk.
Dat betekent ook dat het VK in de toekomst noodzakelijkerwijs mee moet doen met veranderingen in die normen en regels. Ja, dit kan vanuit Londen worden gezien als een inbreuk op de Britse soevereiniteit. Maar juist de weerzin tegen het mee moeten doen met beleid waar het land geen invloed op had, was nu nét de voornaamste reden waarom het Verenigd Koninkrijk in 1973 tot de Europese Gemeenschap toetrad.
Johnson heeft intussen onnodig twijfel gezaaid over zijn betrouwbaarheid door een, inmiddels weer ingetrokken, wetsvoorstel waarin het VK zich in de toekomst niet gehouden acht aan de gemaakte afspraken rond Noord-Ierland. Het gevolg is dat een argwanend Brussel de deal nu extra goed dichttimmert.
De economische schade wordt groot. Brexit mét een deal kost het VK volgens verschillende berekeningen op termijn zo’n 5 procent van zijn welvaart. Een No Deal kost 8 procent. Daarmee komt de schade vermoedelijk veel hoger uit dan die van de pandemie – en komt daar dus nog bovenop.
De hele gang van zaken onderstreept niet alleen dat Brexit een onverstandig project is. Dat is onfortuinlijk, maar is het goede recht van het VK. Maar de lange duur en wispelturigheid van de onderhandelingen geven ook aan hoe ondoordacht en ongeleid het avontuur van begin af aan was, hoe wankel het politieke en maatschappelijke fundament, en hoe verrast Londen telkens is geweest over de consequenties. Dat is en blijft, ook tegenover de Britse burgers, onvergeeflijk.
NU 13.12.2020 Na bijna een jaar aan moeizame gesprekken over een handelsakkoord, zijn de onderhandelaars weer aan zet. Zondag besloten de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen dat de twee kampen, “ondanks afmattende onderhandelingen”, verder blijven praten om een deal te sluiten. Wat houdt een akkoord eigenlijk tegen?
Dit zijn de drie struikelblokken;
Hoeveel vissers in Britse wateren
Ongetwijfeld het probleem waar het meest over bericht is, is de visserij. In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
“Zonder nieuwe afspraken komt er een harde grens, midden op de Noordzee. Wanneer de Britten dan zeggen dat wij niet meer in hun wateren mogen vissen, dan hebben wij samen met de Fransen en zelfs de Spanjaarden nog maar een postzegel over om in te vissen”, zei voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Visserijbond eind oktober tegen NU.nl.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. Zij zien de controle terugnemen over Britse wateren als onderdeel van het zijn van een soevereine staat.
Het woord soevereiniteit komt ook vaak terug als het gaat om afspraken over concurrentieregels. Nu houden alle EU-lidstaten, maar ook het VK, zich aan dezelfde regels op het gebied van staatssteun, maar ook qua milieu-, veiligheids- en arbeidsstandaarden. Ook deze afspraken vervallen per 1 januari.
Wil het VK weer vrij met de EU willen handelen, dan wil Brussel dat de Britten zich weer aan diezelfde regels houden. Zo wordt voorkomen dat de Britten toegang krijgen tot de Europese interne markt, zonder dat zij lagere standaarden hanteren en Europese lidstaten eruit concurreren.
Het VK wordt verweten van beide walletjes te willen eten: aan de ene kant wil het weer volledige toegang tot de interne markt, maar weigert het zich vooralsnog te binden (of ketenen, zoals de Britten zeggen) aan de Europese standaarden. De Britten vinden juist dat ze als soevereine natie hun eigen regels moeten kunnen bepalen.
De saaiste van de drie. Dit pijnpunt gaat over hoe de gemaakte afspraken in de toekomst zullen worden gehandhaafd.
De EU wil sancties kunnen opleggen als het VK bijvoorbeeld afwijkt van die eerder genoemde standaarden. Dit zou uiteraard ook andersom gelden. Dan speelt er nog de vraag welke instelling zich uit moet gaan spreken over potentiële geschillen. De Britten willen bijvoorbeeld niet dat het Europees Hof van Justitie (HvJ) dat zal doen.
Kilometerslange files voor haven van Dover in aanloop naar Brexit
NOS 13.12.2020 Volg hier het laatste nieuws over de onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
38 MINUTEN GELEDEN
Geen doorbraak, onderhandelingen gaan morgen verder
Het zal vandaag niet tot handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk komen. De onderhandelingen daarover zijn nog niet voorbij en het is duidelijk dat er vandaag geen doorbraak meer komt. Eerder hadden Brussel en vooral Londen zichzelf het ultimatum gesteld vandaag tot een akkoord te komen.
De hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie, Michel Barnier, zal morgen de stand van zaken van de onderhandelingen delen met de Europese ambassadeurs in Brussel. Zij zullen dat op hun beurt weer terugkoppelen naar de regeringsleiders. “Dat is een normale procedure”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Ondertussen praat Barnier gewoon verder.”
Ook een delegatie van het Europees Parlement zal worden bijgepraat. Het gaat om onder meer PvdA-Europarlementariër Kati Piri, die als EP-brexitrapporteur is aangesteld. Het Europees Parlement moet bij het behalen van een akkoord goedkeurig geven voor de deal.
3 UUR GELEDEN
Boris Johnson over het verlengen van de onderhandelingen
Of er nu wel of geen akkoord komt “het zal heel erg goed gaan met het Verenigd Koninkrijk”, zei de Britse premier vandaag tegen de Britse pers.
Johnson: er is nog hoop maar we moeten ons voorbereiden op een no-deal
4 UUR GELEDEN
Brexit-rapporteur Piri na vandaag weer iets optimistischer geworden
Kati Piri, de brexit-rapporteur van het Europees Parlement, is na vandaag iets optimistischer geworden. Ze begrijpt dat er her en der hele kleine stapjes worden gezet, maar hoort nog niks officieel. “Voor het Europees Parlement is er eigenlijk niet genoeg tijd om een afspraak goed te keuren.”
Komende week was voor de Brusselse parlementariërs eigenlijk de laatste week om een akkoord te bespreken. Er is nog een mogelijkheid om een extra vergadering te organiseren net voor 31 december, zodat een deal nog net op tijd goedgekeurd kan worden, maar het is ook mogelijk dat het parlement pas (met terugwerkende kracht) in januari met de handelsovereenkomst kan instemmen.
4 UUR GELEDEN
Europese politici voorzichtig positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat de onderhandelingen tussen Brussel en Londen worden voortgezet. De Duitse bondskanselier Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met “iedere mogelijkheid om tot een deal te komen”.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken ziet nog licht aan de horizon. “Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. “Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
4 UUR GELEDEN
Johnson: Britten moeten voorbereid zijn op een no-deal
Volgens premier Boris Johnson liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
Eerder deze week heeft de Europese Commissie ook al plannen gepresenteerd om voorbereid te zijn op een no-deal.
‘Inhoudelijk weinig nieuws, maar doorpraten wordt gezien als lichtpuntje’
“Het was een heel kort statement”, zegt correspondent Thomas Spekschoor op NPO Radio 1. “Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat.”
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgrordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoend basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Spekschoor noemde het verder opvallend dat Von der Leyen geen nieuwe deadline heeft genoemd. “En dat lijkt me verstandig, want iedere deadline is tot nu toe gemist.”
“Maar”, zo waarschuwt hij, “die is er natuurlijk eigenlijk wel, want 31 december 2020 is de overgangsfase voorbij en dan moet er toch echt een akkoord liggen”.
5 UUR GELEDEN
Nog geen brexit-deal, onderhandelingen gaan door
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie heeft in een korte verklaring aan het begin van de middag gezegd dat de EU en het VK verder onderhandelen over een handelsakkoord. Ze heeft in “een nuttig telefoongesprek” met premier Johnson besloten dat het “ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen” verantwoord is “een extra mijl te gaan.
Ze noemde geen deadline. Eerder stelde Johnson dat de deadline. Velen gingen ervan uit dat het tot een no-deal-brexit zou komen, maar er blijft nu toch kans op een akkoord.
Ursula von der Leyen
@vonderleyen
We had a useful call with @BorisJohnson this morning. We agreed that talks will continue. https://t.co/rZpN4PmS1i
6 UUR GELEDEN
Merkel wil alles proberen om tot een resultaat te komen
In de onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over een brexit-handelsakkoord moet volgens Bondskanselier Angela Merkel alles worden geprobeerd om tot een resultaat te komen. “Elke gelegenheid om tot een resultaat te komen is zeer welkom”, zei Merkel zondag in Berlijn na overleg met de federale en deelstaatregeringen over de coronacrisis.
Britse kranten meldden eerder vandaag dat Merkel vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
De Britse tv-zender ITV meldt dat het Britse kabinet bijeen is geroepen. Dat lijkt te wijzen op een doorbraak in de onderhandelingen.
6 UUR GELEDEN
Wel vooruitgang, geen doorbraak
De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben sinds vrijdag wel enige vooruitgang geboekt, maar er is volgens EU-bronnen geen doorbraak geweest op het gebied van eerlijke concurrentie of de visserijrechten.
NOS 13.12.2020 Voorzitter Ursula Von der Leyen heeft in Brussel in een korte verklaring gezegd dat er met het Verenigd Koninkrijk verder onderhandeld wordt over een handelsovereenkomst. Ze heeft een telefoongesprek gehad met premier Johnson. Die zal ook zijn kabinet bijpraten.
“We hebben besloten om die extra mile te gaan”, zei Von der Leyen in haar korte toespraak. Ze noemde verder geen deadline voor het aflopen van de onderhandelingen.
“Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat er keer op keer deadlines zijn gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, aldus Von der Leyen.
Bekijk hier de hele verklaring van Von der Leyen.
Von der Leyen: nog geen akkoord, onderhandelingen gaan door
Ook premier Johnson kwam met een verklaring. Volgens hem liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
‘Lichtpuntje’
“Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig, maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat”, concludeert EU-correspondent Thomas Spekschoor.
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoende basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Lange weg
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab zei vanochtend dat “nog een lange weg te gaan” is. Hij sloot niet uit dat de gesprekken ook na vandaag nog verder gaan.
Het belangrijkste knelpunt in de gesprekken is hoe nauw het VK zich in de toekomst aan de economische regels van de EU moet houden. De Britten willen toegang houden tot de Europese interne markt, maar tegelijkertijd een mate van soevereiniteit verwerven. De EU staat op het standpunt dat de voordelen van toegang met zich meebrengen dat landen zich aan Europese regels houden.
Concurrentievoordeel
Volgens Raab is de EU bang dat de brexit voor het VK goed zal uitpakken en een concurrentievoordeel oplevert. De EU wil voorkomen dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Ook de visserijrechten zijn nog steeds punt van onenigheid. De Britten willen de viswateren rond het Verenigd Koninkrijk afsluiten voor Europese vissers, die daar juist een heel groot deel van hun vangst uit het water halen.
‘Kruipen over gebroken glas’
De Britse krant Daily Mail had vanochtend nog weinig vertrouwen in een goede afloop van dat gesprek en kopte “de boodschap is dat het een no-deal-brexit wordt”.
Volgens de krant hebben supermarkten al te horen gekregen dat ze zich moeten voorbereiden op massaal hamstergedrag als er geen deal wordt gesloten. De angst bestaat dat er een paar maanden lang een tekort aan groenten zal zijn als er een harde brexit komt. De groente in Britse supermarkten komt voor een groot deel van het Europese continent.
Daily Mail wijt het uitblijven van een akkoord vooral aan de Duitse bondskanselier Angela Merkel die volgens een bron van de krant vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
Telegraaf 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
NOS 13.12.2020 De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zitten nog altijd in een impasse. Britse en Europese onderhandelaars hebben vannacht doorgepraat over een brexit-deal, melden bronnen in het Britse onderhandelingsteam. Een handelsakkoord voor na de brexit blijft vooralsnog uit, omdat de verschillen te groot zijn.
Er is eerder afgesproken dat tot zondagavond wordt onderhandeld. De Britten noemen het zelfs D-Day en willen op “enig moment” de knoop doorhakken. Vanuit het Europese team worden zulke stevige woorden niet gebruikt, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Maar ze zien het wel als een belangrijke dag.”
De verwachting is dat de Britse premier Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen morgen met een verklaring naar buiten komen. Johnson zou graag met Europese regeringsleiders willen praten, maar zij wijzen erop dat het aan de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier is om de onderhandelingen te voeren.
De Britse onderhandelaars hebben herhaald dat het aanbod dat er nu ligt onaanvaardbaar is.
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
In Brussel zijn topdiplomaten somber over een goede uitkomst, zegt Van Slooten. Ook premier Rutte zei gisteren dat de verschillen aanzienlijk zijn, onder meer op het gebied van visserij.
Gisteren kwam naar buiten dat de Britse marine zich voorbereidt op extra patrouilles in de Britse territoriale wateren bij een no-deal-brexit om buitenlandse vissers te arresteren. Frankrijk reageerde daar op met vijf historische woorden: “Keep calm and carry on”, de slogan die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Britten werd gebruikt voor een bekende propagandaposter.
Het marine-dreigement heeft in eigen land tot kritiek op Johnson geleid. Oud-eurocommissaris Patten zegt dat Johnson zich te nationalistisch opstelt. Volgens de Conservatieve politicus Ellwood zal het VK door zijn NAVO-bondgenoten worden uitgelachen als de marine daadwerkelijk wordt ingezet voor de visserij.
NU 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan tóch verder onderhandelen om voor het eind van het jaar tot een handelsakkoord te komen. Dat maakten de Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondag bekend.
De twee partijen zouden zondag kijken of het nog zin had om door te gaan met praten na negen maanden aan moeizame onderhandelingen. Eerder in de week leek het erop dat de onderhandelingen zouden uitlopen op een no deal-scenario, maar de laatste 24 uur lijkt er een positievere wind te waaien rondom de onderhandelingen.
“Hoewel we inmiddels meerdere deadlines gemist hebben, denken we dat doorpraten het meest verantwoordelijke is dat we kunnen doen”, zei Von der Leyen op een korte persconferentie. De voorzitter van de Europese Commissie noemde haar telefoongesprek met Johnson “nuttig”.
Johnson benadrukte op Twitter dat de verschillen tussen beide kampen groot blijven. Hij herhaalde dat wat hij eerder deze week al zei: “We kunnen nog steeds een deal bereiken, maar de kans is het grootst dat we een Australië-deal (zonder handelsafspraken, dus no deal red.) sluiten met de EU.
De gesprekken zullen maandag verder gaan in Brussel. De onderhandelaars buigen zich dan voor de zoveelste keer over de nog openstaande problemen: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
Nog geen akkoord EU en VK: ‘Onderhandelingen gaan door’
Vijf voor twaalf voor Brexit-akkoord
Door te blijven praten, blijft er een kans bestaan dat de EU en het VK alsnog tot het zo gewenste handelsakkoord te komen. Jaarlijks wordt er voor honderden miljarden euro’s aan goederen verhandeld tussen beide partijen. Een no deal-Brexit zou de handel minder aantrekkelijk maken, vanwege de terugkeer van handelsbarrières.
Von der Leyen noemde op haar korte persconferentie geen nieuwe deadline, waardoor 31 december de nieuwe en ook meteen ultieme deadline lijkt te zijn. Hierdoor zullen de betrokken landen, bedrijven en inwoners tot de laatste seconde van dit jaar in twijfel blijven zitten over hoe de toekomstige EU-VK-relatie eruit zal zien.
AD 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan door met hun onderhandelingen over een handelsverdrag. ,,We hebben besloten de extra mile af te leggen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Von der Leyen las de verklaring persoonlijk voor na een telefoongesprek met Johnson. De twee hadden woensdag in Brussel na een werkdiner besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen. ,,Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. Ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, en hoewel we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra stap te zetten”, aldus Von der Leyen.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost hebben opdracht gekregen verder te praten en te ‘bekijken of een overeenkomst zelfs in dit late stadium bereikt kan worden’, zei Von der Leyen. In de verklaring wordt geen volgende deadline genoemd.
Volgens ingewijden is er sinds woensdag vooruitgang geboekt om de verschillen te overbruggen. Brussel en Londen steggelen onder meer over de toegang van Europese en Britse vissers tot elkaars wateren, gelijke concurrentieregels voor de bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december.
De Britse premier Boris Johnson denkt nog altijd dat er een grote kans is dat er geen handelsakkoord komt met de Europese Unie. Hij liet weten dat de verschillen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op enkele belangrijke onderwerpen nog altijd aanzienlijk zijn. Zijn land moet zich daarom ,,met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal.”
Het Verenigd Koninkrijk wil zich volgens Johnson wel in blijven zetten voor een deal, maar er zijn nog aanzienlijke verschillen. Daarbij legt de Britse premier de bal bij Europa. ,,Er is een deal te maken als onze partners dat willen. Wij kunnen geen compromis sluiten op onze rode lijnen.”
Verder liet Johnson weten er veel aan te hebben willen doen om een deal te bereiken, maar zijn voorstel om direct met Europese regeringsleiders te praten werd genegeerd. De 27 landen van de Europese Unie houden vast aan de structuur waarbij de onderhandelingen via Michel Barnier en de Europese Commissie verlopen. Zo willen ze voorkomen dat ze uit elkaar worden gespeeld.
Positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat Brussel en Londen hun handelsoverleg voortzetten. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met ‘iedere mogelijkheid om tot een deal te komen’.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken hoopt nog op een overeenkomst. ,,Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. ,,Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
Coveney zei dat een deal wel in de ,,komende paar dagen” gesloten moet worden. ,,De onderhandelingsteams zullen onder enorme druk staan om dit af te ronden”, voorspelde hij bij omroep RTE.
De Britse oppositie volgt het handelsoverleg in Brussel eveneens op de voet. ‘We hebben absoluut een deal nodig’, schreef Labourprominent Ed Miliband op Twitter. Hij zei dat premier Boris Johnson ‘moet opkomen voor het landsbelang’ door een handelsdeal met de EU te regelen.
NU 13.12.2020 Het is voor de zoveelste keer deadline day op Brexit-gebied. Zondag besluiten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als er in de tussentijd geen deal wordt gesloten, of het nog zin heeft om door te gaan met onderhandelen. Zo niet, dan verlaten de Britten het handelsblok zonder akkoord, het economische rampscenario voor beide kampen.
De Europese en Britse onderhandelaars hebben zaterdag het klokje rond gewerkt om tot een oplossing te komen voor de pijnpunten in de onderhandelingen. Sinds begin maart gaat het om drie twistpunten: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De eerste berichten na de onderhandelingen van zaterdag en afgelopen nacht klonken niet erg hoopgevend. De Britse minister Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) zei zondag tegenover de camera’s van Sky News dat er nog “een lange weg te gaan is” voordat er een deal op tafel ligt.
De onderhandelingen zullen nog tot zondag in de loop van de dag doorgaan. Daarna zullen de twee leiders van beide blokken, Ursula von der Leyen namens de EU en Boris Johnson namens het VK, contact met elkaar zoeken om de balans op te maken en een knoop door te hakken.
Gezien de berichtgeving over de onderhandelingen van afgelopen nacht lijkt de kans op een deal voor het eind van de dag zeer onwaarschijnlijk. Dan resten er nog twee opties: de stekker eruit en voorbereiden op een no deal per 1 januari of toch nog wat extra uitstel om verder te praten.
NU 13.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd daarvoor dringt en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Ook in de tweede week van december lijken de EU en het VK niet nader tot elkaar te zijn gekomen. De kans dat de partijen voor het einde van het jaar tot een handelsakkoord komen lijkt inmiddels kleiner dan ooit. Bij veel Britse gokkantoren krijg je sinds deze week zelfs minder inleg terug bij een no deal-Brexit dan wanneer de machtsblokken wél tot een akkoord komen.
Inmiddels schatten ook de hoge functionarissen aan beide kanten de kansen op een handelsakkoord laag in. En de gesprekken die woensdag, onder meer tijdens een diner, plaatsvonden tussen Ursula von der Leyen en Boris Johnson deden het vertrouwen op een goede afloop geen goed. Ook de kopstukken konden de impasse niet doorbreken tijdens misschien wel het laatste diner in de onderhandelingsperiode tussen beide leiders.
“Het lijkt zeer, zeer waarschijnlijk dat we voor een oplossing moeten gaan die geweldig zal zijn voor het VK”, zei de Britse premier Johnson vrijdag over het no deal-scenario. “We kunnen dan vanaf januari precies doen wat we willen.”
Terwijl de Commissievoorzitter Von Der Leyen de 27 Europese regeringsleiders diezelfde dag opriep om serieus rekening te houden met een no deal.
Overigens ging het in Brussel tijdens de Europese top meer over corona en klimaatverandering dan over Brexit. Regeringsleiders als Macron en Merkel bemoeien zich bewust niet direct met de onderhandelingen. Johnson zou zijn Duitse en Franse collega’s deze week voor een telefoongesprek hebben uitgenodigd, maar kreeg van beiden nul op rekest. De Brexit-onderhandelingen laten zij over aan de Europese Commissie en een select gezelschap topambtenaren onder leiding van Michel Barnier. Ook nu een no deal in de lucht hangt, lijkt een bezoek van Merkel of Macron aan Londen uitgesloten.
Terugkeer naar de tijd van tolhuisjes?
Met nog iets meer dan twee weken te gaan lijkt een compromis over lastige kwesties als de visserij, concurrentieregels en het toezicht op een (eventueel) akkoord, een brug te ver. Indien er geen akkoord op tafel ligt op 31 december dan gelden vanaf het nieuwe jaar de regels van handelsorganisatie WTO. Dit zou een radicale verandering betekenen in de wijze waarop het VK en de EU handeldrijven. Dit zou bijvoorbeeld de terugkeer van tolhuisjes en hoge importheffingen kunnen betekenen.
Als de Britten bijvoorbeeld Nederlands gehakt willen importeren, zou daar volgens de WTO-tarieven een importheffing van 48 procent over moeten worden betaald. Dit zou dan wel eens voor duurdere boodschappen kunnen zorgen, zo meldde de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel vrijdag. Een Duitse denktank kondigde in september al aan dat bij een no deal-Brexit mogelijk 700.000 banen op de tocht staan.
EU komt met gerichte noodmaatregelen
Is er dan helemaal geen reden meer tot hoop voor de voorstanders van een handelsakkoord? Dit weekend voeren onderhandelaars nog gesprekken en in de loop van zondag is er waarschijnlijk meer duidelijkheid over het eventuele vervolg van de onderhandelingen. Ondertussen heeft de EU een pakket gerichte noodmaatregelen aangekondigd voor het geval er geen handelsovereenkomst wordt bereikt.
De plannen zien er onder meer op toe dat er ook na 31 december nog sprake is van wederzijdse lucht- en wegverbindingen tussen de EU en het VK. Zo zouden beide machtsblokken ook bij een no deal nog tot een jaar toegang hebben tot elkaars viswateren. Dit biedt Brussel en Londen de kans om in 2021 alsnog tot een (deel)akkoord te komen over bepaalde heikele kwesties.
MSN 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
RTL 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Vissers zoals Mike Sharp vinden dat het er oneerlijk aan toegaat in de visindustrie. Concurrenten uit Spanje, Frankrijk en ook Nederland halen veel van hun inkomsten uit de Britse zeeën.
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
MSN 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
MSN 13.12.2020 De onderhandelingen tussen Brussel en Londen over een handelsakkoord worden weer verlengd. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondagmiddag bekendgemaakt na telefonisch overleg met de Britse premier Boris Johnson. Eerder hadden Johnson en Von der Leyen zondag als deadline gesteld om tot een akkoord te komen, maar omdat het afgelopen weekend „vooruitgang” is geboekt, hebben de partijen besloten de onderhandelingen te verlengen en niet over te gaan tot een No Deal.
Johnson en Von der Leyen hadden een „nuttig telefoongesprek” waarin „de grootste struikelblokken” zijn besproken, aldus Von der Leyen. Daarom is het volgens de voorzitter van de Europese Commissie verantwoord om nog een extra stap te zetten, „ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar onderhandelen en het feit dat deadlines steeds maar weer zijn gemist”. Ook de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zei dat alles op alles moet worden gezet om tot een goed akkoord te komen.
Johnson zei zondag volgens persbureau Reuters dat de EU en het VK op een aantal fundamentele onderwerpen nog zeer van elkaar van mening verschillen, maar dat er nog hoop is op een overeenkomst. „We blijven onderhandelen om te zien wat we kunnen doen, het VK zal zeker niet weglopen uit de gesprekken.” Hij benadrukte dat de meest waarschijnlijke uitkomst nog altijd een No Deal is.
Het Verenigd Koninkrijk en de EU verschillen van mening over onder meer de visserij en regels voor staatssteun. Vrijdag gaf zowel Johnson als Von der Leyen aan dat de kans op een No Deal groter is dan een akkoord. Dat zou betekenen dat de transitiefase per januari verloopt zonder een overeenkomst over een toekomstige handelsrelatie. De Britten hebben de EU al verlaten, maar er geldt een transitieperiode van een jaar waarin het Verenigd Koninkrijk zich moet houden aan de EU-regels en wetten.
NOS 12.12.2020 De Britse marine bereidt zich voor op het extra patrouilleren in hun territoriale wateren als er geen handelsakkoord met de EU gesloten wordt. De politiedienst van de marine mag vanaf 1 januari buitenlandse vissers arresteren die zich in Britse wateren bevinden, schrijft The Times.
De marine heeft daarvoor vier extra patrouilleschepen van 80 meter lang stand-by staan, bevestigt het Britse ministerie van Defensie vandaag. Er is wetgeving in de maak om de bevoegdheden van de marine uit te breiden. Zo zouden ze bijvoorbeeld vanaf 1 januari boten uit EU-landen in beslag kunnen nemen die ongeoorloofd in Britse wateren vissen.
Dit weekend zijn er cruciale handelsbesprekingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Beide partijen hebben zichzelf tot en met morgen de tijd gegeven om te kijken of doorpraten over een handelsakkoord nog zin heeft.
Zo niet, dan zullen de Britten op 1 januari zonder deal de interne markt van de EU verlaten. Het VK is sinds februari al geen lid meer van de EU, maar tot nu toe geldt er een overgangsperiode. Die was bedoeld als zachte landing voor beide partijen en om extra tijd te creëren om een handelsakkoord te sluiten.
Kritiek op Johnson
Een van de struikelblokken in het overleg is de visserij. De Britse regering zou nu dus werken aan wetgeving om de marine ruimere bevoegdheden te geven. Volgens Sky News staan vier patrouilleboten klaar om de Britse wateren te beschermen.
De Britse premier Boris Johnson krijgt bijval maar ook veel kritiek vanuit zijn eigen Conservatieve Partij. Tobias Ellwood, parlementslid en voorzitter van de Defensiecommissie, noemt het plan onverantwoord. Chris Patten, lid van het Hogerhuis, noemt Johnson een ‘Engelse nationalist.’
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen kondigde eerder deze week nog een noodplan aan voor als er een no-deal-brexit komt. Dat moet onder meer garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen bevaren.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
AD 12.12.2020 De Britse premier Johnson meent dat de kans groot is dat het handelsoverleg mislukt. De marine krijgt, als het brexitoverleg met de EU op niets uitloopt, daarom mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, berichten Britse kranten.
De Britse regering werkt volgens deThe Times aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgens de BBCal bevestigd dat er vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg. Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam, waarin mariniers in ‘levensbedreigende’ situaties vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
Kabeljauwoorlog
Vanaf 1 januari liggen vier patrouilleschepen van de Koninklijke Marine paraat om de viswateren van het Verenigd Koninkrijk te ‘verdedigen’ tegen Europese vissers, meldt ook de krant The Guardian, verwijzend naar de ‘Kabeljauwoorlog’ tussen Groot-Brittannië en IJsland in de jaren zeventig.
De 80 meter lange en zwaarbewapende schepen hebben de bevoegdheid om vissersschepen te stoppen, te enteren, te inspecteren en eventueel in beslag te nemen, zodra ze binnen de Britse exclusieve economische zone varen. Die zone strekt zich uit tot zo’n 200 zeemijlen uit de kust. Dit is zo’n 370 kilometer.
Bronnen binnen de marine vertellen tegen de krant dat de inzet van de marineschepen al langere tijd gepland stond, maar nu werkelijkheid wordt omdat conservatieve ministers de patrouillevloot ‘stilletjes’ hebben uitgebreid van vier naar acht schepen. Vooruitlopend op een crisis is de marine ‘klaar voor alles’, klinkt het.
Tijdelijk visserijakkoord
De berichten over de vergaande marineplannen komen een dag na het voorstel van de Europese Commissie aan Londen om Britse en Europese vissers nog een jaar lang toegang te geven tot elkaars wateren. Volgens voorzitter Ursula von der Leyen ligt een juridisch raamwerk dat zoiets mogelijk maakt al klaar in Brussel.
Ook Von der Leyen is van mening dat de kans op een no-deal brexit groter is dan op een overeenkomst. Eind december vervallen daarmee de visrechten, vergunningen en quotaregels. ,,Maar hoe dan ook’’, zei ze, ,,in minder dan drie weken is er een nieuw begin voor oude vrienden.’’
Als de Britse regering ingaat op het EC-voorstel zijn de Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand. Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal, Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel. In elk geval tot er een visserijakkoord is gesloten.
MSN 12.12.2020 De Britse marine krijgt mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers als het handelsoverleg met de EU op niets uitloopt. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, bericht The Times.
De Britse regering werkt volgens de krant aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgende de BBC al bevestigd dat vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg.
Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels. De afgelopen maanden is onderhandeld over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel. De Britse premier Boris Johnson heeft duidelijk gemaakt dat de kans groot is dat die onderhandelingen mislukken.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam waarbij in „levensbedreigende” situaties mariniers vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
MSN 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
“Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen”, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel “een beperkt aantal uitzonderingen” zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. “Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap”, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
AD 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
,,Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen’’, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel ,,een beperkt aantal uitzonderingen’’ zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. ,,Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap’’, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
NOS 11.12.2020 Het is 1632 dagen geleden dat de Britten ervoor kozen om uit de EU te stappen. En het Verenigd Koninkrijk mag dan sinds februari geen lid meer zijn van de EU, het land volgt dit jaar nog wel de EU-regels. Een overgangsperiode, waarin de EU en het VK bepalen hoe hun relatie na de brexit eruit komt te zien.
De twee partijen rekken die echter op tot het uiterste. Als er voor 1 januari geen handelsakkoord gesloten is, volgt een no-deal-brexit. Ze hebben zichzelf tot zondag de tijd gegeven om te kijken of doorpraten nog zin heeft. Ook omdat voor 1 januari een mogelijk akkoord nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis geloodst moeten worden. Vier vragen en antwoorden over wat er op het spel staat.
1. Wat is het programma dit weekend?
Boris Johnson, de Britse premier, vloog deze week naar Brussel voor een werkdiner met Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie. Daar volgde volgens Von der Leyen “een levendige en interessante discussie” waarbij de partijen aangaven “elkaars standpunt te begrijpen”, maar ook dat ze “ver uit elkaar” blijven liggen.
Vrij vertaald: de kloof tussen de EU en het VK is zo groot dat Het Kanaal daarbij vergeleken een slootje is waar simpel overheen te fierljeppen valt. Dit weekend moet met verder praten duidelijk worden of de middelen er zijn om die kloof toch te overbruggen.
Het doorpraten gebeurt door hoofdonderhandelaars Michel Barnier van de EU en David Frost van het VK. In het slechtste geval komen ze tot de conclusie dat verder onderhandelen nutteloos is. In het beste geval spreken ze af dat er wel aanknopingspunten zijn. Maar in ieder geval lijkt er dit weekend geen definitief akkoord te komen.
De deadline van zondag is dus niet zozeer do or die, maar do later if we don’t die just yet.
2. Waar is precies onenigheid over?
Britten en Europeanen vissen in dezelfde vijver. Of nou ja, dezelfde zee. Binnen de EU is afgesproken hoeveel vis er mag worden gevangen. De Britten willen nu dat vissers uit de andere EU-landen niet, of zeer beperkt, in Britse wateren vissen. De EU stelt daar tegenover dat de Britten dan geen voorkeursbehandeling krijgen bij het handelen met de interne markt van de EU.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
Het tweede hete hangijzer is het zogenoemde ‘gelijke speelveld’. De EU wil niet dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Er moeten dus strenge afspraken komen om oneerlijke concurrentie tegen te gaan, vindt de EU. Maar de Britten beschouwen het als een schending van hun soevereiniteit als daar al te gedetailleerde afspraken over gemaakt worden.
Maar wat als er dan afspraken gemaakt zijn en die worden geschonden? Dat is het derde punt van onenigheid in de onderhandelingen. De EU wil dat overtredingen in de ene sector bestraft kunnen worden met heffingen op een andere sector.
Stel, de Britten geven hun kaasboeren oneigenlijke subsidie, dan wil de EU heffingen op kunnen leggen op bijvoorbeeld auto’s. Het VK wil dan dat er alleen heffingen op kaas gelegd kunnen worden.
3. Wat als er geen akkoord bereikt wordt?
Dan volgt er een no deal-brexit. En dat betekent dat de handelsrelatie tussen het VK en de EU zal zijn zoals elke handelsrelatie tussen partijen die geen handelsakkoord met elkaar gesloten hebben. Dan worden de regels van de Wereldhandelsorganisatie gevolgd (de WTO).
Beide landen rekenen dan vastgestelde importheffingen op producten van de ander. Daardoor worden EU-producten duurder voor het VK en andersom. Daarnaast kunnen er problemen ontstaan met bepaalde standaarden. Dat voedsel in het VK veilig wordt bevonden, betekent niet automatisch dat de EU het ook als veilig beschouwt. Dat kan vertraging opleveren bij de import van producten.
Ook zullen er meer grenscontroles zijn, die behoorlijke vertragingen op kunnen leveren. Het schrikbeeld is gigantische rijen vrachtwagens die wachten tot ze Het Kanaal aan weerszijden kunnen oversteken.
4. Wat is een reële uitkomst?
Een no-deal brexit is nog nooit zo dichtbij geweest. De Europese Unie wil blijven praten, omdat alle landen zich realiseren dat de economie een enorme extra klap krijgt als er geen overeenstemming wordt bereikt. Voor een handelsland als Nederland is dat rampzalig, zei premier Rutte eerder al.
Beide partijen hebben wel een doosje pleisters klaar om de grootste no-deal-wonden te stelpen. Het VK heeft aangekondigd tot minstens 1 juli niet alle EU-goederen al te grondig te controleren.
EC-voorzitter Ursula von der Leyen kondigde gisteren een noodplan aan. Dat moet garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen betreden. Ook moeten vrachtwagens zowel in de EU als het VK kunnen blijven rijden in het eerste half jaar van 2021.
Hetzelfde geldt voor vliegtuigen. Die moeten te allen tijde kunnen blijven opstijgen en landen in de EU en in het Verenigd Koninkrijk. Het lijkt er op alsof het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie het daar wel over eens kunnen worden, maar dat zijn tijdelijke maatregelen om zo chaos op 1 januari te voorkomen.
Uiteindelijk zullen de EU en de Britten het alsnog eens moeten worden over permanente afspraken. En dat blijkt al 1632 dagen erg moeizaam te gaan.
AD 11.12.2020 Britten schrikken drie weken voor de brexit wakker van de harde realiteit. Zorgeloosheid maakt plaats voor paniek. ,,Waar moet ik me in hemelsnaam op voorbereiden?”
Een kwartier voor sluitingstijd rinkelt de telefoon onafgebroken in de kelder van Northern Flower, een bloemist in het Northern Quarter van Manchester. Tot vreugde van eigenares Lucy Thorniley heeft de pandemie de vraag naar sierplanten doen exploderen. Kerstbomen doen het beter dan ooit. ,,Mensen bestellen er twee dit jaar”, vertelt ze. ,,De ene voor de woonkamer, de andere voor hun thuiskantoor.”
De lockdowns zorgden nauwelijks voor stress bij Thorniley. Een halfjaar voor de pandemie had ze haar website toevallig een lik verf gegeven. De klandizie klopte massaal online aan. ,,Als je de deur amper uit kan, wil je juist naar iets moois kijken”, geeft ze aan. De regering hielp de klappen opvangen met een scheutig steunpakket. Zich prepareren voor de brexit doet ze vreemd genoeg niet.
,,Waar moet ik me hemelsnaam op voorbereiden?” vraagt Thorniley. ,,Ik heb werkelijk geen idee. Premier Boris Johnson beloofde ons een ‘oven ready’ deal. Geen vuiltje aan de lucht zou er zijn. En nu dreigen de onderhandelingen in het honderd te lopen. De meerderheid van mijn waar koop ik bij een Britse groothandel. Maar ik bestel ook rechtstreeks bij een Nederlandse exporteur. Mogelijk komt die samenwerking in gevaar. Ik weet het niet.”
Thorniley steekt haar hoofd niet in het zand. Liefst 80 procent van het Britse bedrijfsleven is niet voorbereid op een ‘no deal’. En de rest ligt door het virus ver achter op schema. De regering verwijt ondernemers laksheid, maar het probleem ligt genuanceerder. De speciale website van de overheid schiet tekort, vindt Thorniley. ,,Ik heb de vragenlijst keurig ingevuld, maar de vaagheid van de antwoorden zorgde juist voor meer onduidelijkheid.”
In de ochtendshow van Emma Barnett op BBC Radio 5 Live werd maandag duidelijk dat ze lang niet alleen staat. Ondernemers uit alle hoeken van het land belden met verhalen als die van Thorniley. Ze wachtten tevergeefs op gedetailleerde informatie. Drie weken voor het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt, sloeg de paniek hoorbaar toe. En tot hun ergernis gaf een Conservatief parlementslid in de uitzending hen de schuld van de ontstane chaos.
Een enquête van bureau YouGov waarschuwde hier enkele maanden geleden al voor. Liefst 48 procent van de ondervraagden liet weten niet of nauwelijks toelichting van de overheid te hebben gekregen. Uit onderzoek van Yorkshire Bylines kwam de gebrekkige communicatie vanuit de ministeries op pijnlijke wijze naar voren. Meer dan de helft van het bedrijfsleven wist in augustus niet dat het Verenigd Koninkrijk in een transitieperiode met de EU zat.
De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde
De almaar verschuivende deadlines en de ronkende geluiden van partijgenoten van Johnson stompten de mensen af. Alarmerende berichten in de kranten werden schouderophalend opzij gelegd. De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde. Totdat de ernst van de situatie zich ineens in alle hevigheid presenteerde. Zelfs mét een deal verandert er heel veel.
,,De vertragingen zijn de laatste twee weken al desastreus en dat blijft zo tot het einde van het jaar”, vertelde Sebastien Rivera aan The Telegraph. De directeur van de federatie van vrachtvervoerders wees naar opstoppingen bij de havens van Dover en Felixstowe, waar de vrees bestond dat voedsel in duizenden containers wegrotte. Nu de kans aanzienlijk is dat het VK geen handelsverdrag sluit met Brussel, slaan bedrijven massaal spullen in.
,,Het volume is in geen dertig jaar zo groot geweest”, stelde Rivera. Supermarktketen Tesco trok het gordijn verder open. Als Johnson de plooien met Brussel niet gladstrijkt, betalen de Britten daarvoor een hoge rekening. De prijzen voor boodschappen stijgen als gevolg van importtarieven minimaal met 5 procent. ,,En veel meer voor specifieke producten”, gaf directeur John Allan aan. Brie wordt onbetaalbaar.
Meer dan een deuk
Bloemist Thorniley maakt zich vooral zorgen over de vertragingen van leveringen. ,,Bij stukken voor huwelijken en begrafenissen komt de tijd heel nauw”, geeft ze aan. De wachttijden zijn door de crisis met illegalen al enige tijd onvoorspelbaar. ,,Migranten bedreigen chauffeurs met messen, soms met zwaardere wapens. Dat zorgt voor veel oponthoud. De brexit maakt dat straks vast veel erger.”
Miljardair Sir Jim Ratcliffe, een fanatieke voorstander van de brexit, trok de Britten verder van hun roze wolk. De eigenaar van Ineos maakte deze week bekend niet in Wales, maar in Frankrijk een autofabriek te gaan bouwen. Nissan, in Sunderland goed voor zevenduizend banen, herhaalde het dreigement om bij een ‘no deal’ naar het Europese vasteland te verhuizen. En ministers gaven schoorvoetend toe dat de economie meer dan een deuk gaat oplopen.
Achter de toonbank van kledingzaak Oi Polloi, om de hoek van Northern Flower, weigert Nigel Lawson zijn humeur te laten verzieken. ,,We zijn al ‘to hell and back’ gegaan tijdens de pandemie”, zegt de eerste manager van de band Oasis. De broers Liam en Noel Gallagher zijn nog altijd zijn beste klanten. ,,Brexit gaat mijn leven niet op zijn kop zetten, ook al raakt het mij financieel behoorlijk. Het is weinig rock-‘n-roll allemaal.”
Nigel Lawson laat zijn humeur niet verzieken door de brexit.
Lawson, die in een vorig leven in een hippiecommune woonde in de VS, barst in lachen uit. ,,Van iemand die vroeger in een wigwam zeverde over de god van de cactus, kan je geen paniek verwachten.” Thorniley staat meer symbool voor de rest van het land, waar de onrust wel degelijk toeneemt. ,,Als ik maar wist waar ik me zorgen over moest maken”, besluit ze. ,,Het is vijf voor twaalf en ik tast in het duister.”
MSN 11.12.2020 De Europese Commissie stelt de Britse regering voor om Europese en Britse vissers nog een jaar toegang te geven tot elkaars wateren als de EU en het VK op 31 december geen akkoord hebben bereikt over de visserij. Een verordening om dat te regelen ligt in Brussel al klaar, zei voorzitter Ursula von der Leyen na afloop van de EU-top in Brussel.
Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel, meldt persbureau ANP.
Eind december vervallen de visrechten, vergunningen en quotaregels omdat de overgangsperiode dan eindigt. Die periode gold na het vertrek van het VK uit de EU en was bedoeld om nieuwe afspraken te maken. Dat is tot nu toe nog niet gelukt.
Tot zondag
En de kans dat het gaat lukken wordt steeds kleiner. Onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (VK) hebben tot zondag de tijd gekregen om eruit te komen. Dan moet er een ‘ferm besluit’ genomen kunnen worden, besloten Von der Leyen en premier Boris Johnson nadat zij er zelf níet uitkwamen op woensdag.
Ondertussen heeft de Commissie al wel een noodplan opgesteld, voor als de onderhandelingen niks opleveren en er vanaf 1 januari gehandeld moet worden volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO.
Een van de pijnpunten waar nog geen deal over is, gaat over de visserij. En de commissie heeft daarom een oplossing verzonnen. Er is een juridisch raamwerk opgezet dat het mogelijk maakt dat de Europese en Britse vissersboten een vergunning kunnen krijgen tot uiterlijk 1 januari 2022.
Daarmee zijn Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand.
Huidige regels
Op dit moment gelden de regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren ’70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren ’70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen.
Maar nu de Britten uit de EU zijn, willen zij die wateren voor zichzelf hebben. Er moeten dus nieuwe afspraken gemaakt worden wie waar mag vissen en hoeveel er gevangen mag worden.
Telegraaf 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
MSN 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
MSN 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een “grote kans” is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken. Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden. Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
“Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
Struikelblokken
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een “ferme” beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari 2021 eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
NOS 10.12.2020 Premier Johnson vraagt de bevolking en het bedrijfsleven in zijn land om zich voor te bereiden op een no-deal-brexit; de situatie dat er op 1 januari geen handelsakkoord met de Europese Unie is gesloten. Er wordt nog verder gepraat, maar de kans is groot dat de onderhandelingen mislukken, zei hij. “We zijn er nog lang niet.”
Johnson hield de Britten voor dat ze zich moeten voorbereiden op een relatie met de EU zoals Australië die heeft. Dat betekent dat er voor veel producten invoerrechten moeten worden betaald. Johnson heeft liever een vrijhandelsakkoord zoals de EU dat met Canada sloot.
De deadline voor het wel of niet doorgaan met onderhandelen is zondag. Dan wordt bekeken of het nog zin heeft om verder te praten. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei hij.
Johnson en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie spraken gisteren in Brussel drie uur met elkaar, maar bereikten geen enkele toenadering. Op drie punten zijn ze het nog altijd niet eens: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
De stekker eruit trekken
Bij een no-deal-brexit wordt een aantal economische sectoren onmiddellijk hard geraakt; vliegtuigen en vrachtwagens mogen de Noordzee en Het Kanaal niet meer over en vissers kunnen hun visgronden niet meer bereiken.
Von der Leyen kwam vandaag met een noodplan. Dat is bedoeld om de EU en het Verenigd Koninkrijk meer tijd te geven om alsnog tot een volledig handelsakkoord te komen. Von der Leyen heeft daar wel de medewerking van de Britten voor nodig.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zei na de ontmoeting tussen Von der Leyen en Johnson dat de verschillen nog erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Correspondent Tim de Wit in Londen schetst het dilemma van Johnson: “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
NOS 10.12.2020 Brussel bereidt een sterk afgeslankt brexit-akkoord voor dat de zwaarste klappen van een no-deal-brexit moet opvangen. Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen heeft daarvoor plannen gepresenteerd. Londen en Brussel willen voor 31 december een veelomvattend handelsakkoord, maar ze worden het maar niet eens over de voorwaarden.
Gisteren hebben Johnson en Von der Leyen afgesproken dat ze zondag aanhouden als deadline. Dan bepalen ze of de gesprekken kunnen doorgaan. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei Dominic Raab tegen Sky News.
Komt zo’n handelsakkoord er niet, dan heeft dat volgens Von der Leyen buitenproportionele gevolgen voor een aantal sectoren. Zo zouden vliegtuigen en vrachtwagens stil komen te staan en zouden vissers niet meer kunnen vissen. De Brusselse plannen moeten dat voorkomen.
Openbare orde in gevaar
Een deel van de plannen is afhankelijk van instemming van de Britten. De Europese Commissie wil bijvoorbeeld dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met elkaar afspreken dat vliegtuigen op en neer kunnen blijven vliegen. Lukt dat niet, dan is het Britse luchtruim in principe gesloten voor vliegtuigen uit EU-landen en andersom.
Voor wegverkeer geldt hetzelfde: komen er helemaal geen afspraken, dan mogen Britse vrachtwagens geen goederen meer vervoeren in EU-landen en andersom. Dat zou zulke ingrijpende consequenties hebben dat volgens de Commissie zelfs de openbare orde in gevaar kan komen. Ook kunnen bussen niet meer via de tunnel of op schepen het Kanaal oversteken.
Daarom wil Brussel een uitzondering maken: de komende zes maanden zouden vrachtwagens en bussen toch moeten kunnen blijven rijden, op voorwaarde dat Londen daarmee instemt.
Vissen buiten eigen wateren
Het laatste probleem dat de Commissie wil oplossen is het moeilijkst: als er op 1 januari geen afspraken liggen, mogen Europese en Britse vissers niet meer in elkaars wateren vissen. Brussel wil dat oplossen door vissersboten van beide partijen het komende jaar toch nog toe te staan aan de andere kant van de Noordzee te komen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
De Commissie benadrukt dat deze maatregelen niet alle problemen oplossen die ontstaan als de EU en Groot-Brittannië zonder akkoord uit elkaar gaan. Daarom zijn de maatregelen tijdelijk en niet definitief. Ze geven beide partijen wat meer tijd om toch nog tot een volledig akkoord te komen.
Een akkoord voor 1 januari is steeds onwaarschijnlijker aan het worden. Gisteren zaten de Britse premier Johnson en Commissievoorzitter Von der Leyen nog drie uur bij elkaar in Brussel, maar Johnson vertrok weer zonder noemenswaardige vooruitgang.
AD 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een noodplan gepresenteerd dat de grootste chaos moet beteugelen als het niet lukt een brexitakkoord te sluiten. Het betreft met name maatregelen voor de luchtvaart, het vrachtvervoer en de visserij. De Britten moeten hier nog wel mee instemmen.
De plannen komen op een moment waarop het vertrouwen in een goede uitkomst van de brexitonderhandelingen op een heel laag pitje staat. Het duurt nog maar drie weken totdat het Verenigd Koninkrijk alle banden met de EU verbreekt. Het noodplan van de Europese Commissie moet in werking treden als er op 1 januari aanstaande nog geen akkoord ligt.
Het gaat om verordeningen die het eerste halfjaar van 2021 de luchtvaartdiensten, het vrachtverkeer en het passagiersvervoer moeten garanderen. De Commissie wil duidelijk maken dat ze bereid is te voorkomen dat alles op 1 januari tot stilstand komt. Voorwaarde is wel dat de Britten aan hun kant hetzelfde willen doen. De verwachting dan wel de hoop is dat ze willen meewerken, omdat de schade en de verwarring anders aanzienlijk zullen zijn.
Ook voor de visserij wil de Commissie zulke afspraken. Het voorstel is om over en weer schepen toe te laten in elkaars wateren. Alleen zo kan ervoor worden gezorgd dat de vissers en de vissersgemeenschappen niet te veel schade ondervinden. Maar ook hier geldt weer: alleen als de Britten meewerken. Die kans lijkt iets kleiner, omdat Europese vissers veel meer in Britse wateren vissen dan andersom.
Zondag deadline
,,De onderhandelingen gaan nog steeds door”, zegt Von der Leyen in een verklaring. ,,Maar omdat de deadline zeer dichtbij is, kan niet gegarandeerd worden dat het akkoord op tijd van kracht is. Het is onze verantwoordelijkheid om op alles voorbereid te zijn. Ook op de mogelijkheid dat er op 1 januari geen deal met het VK ligt.”
De nieuwste deadline is nu komende zondag. Dat hebben Von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson gisteravond afgesproken tijdens hun diner in Brussel. ,,We hebben vóór het einde van dit weekeinde een besluit genomen”, zei de Commissievoorzitter. In Brussel wordt er inmiddels hardop aan getwijfeld of dit besluit ook inhoudt dat er een akkoord ligt.
MSN 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een pakket noodmaatregelen gepubliceerd om het vervoer over de weg en via de lucht te beschermen in geval de onderhandelingen over een handelsverdrag tussen Brussel en Londen mislukken. Per 1 januari worden dan verordeningen van kracht die luchtvaartdiensten, vrachtverkeer en passagiersvervoer voor zes maanden moeten garanderen.
Per 1 januari zijn de Britten definitief uit de EU en vervallen alle EU-regels voor het Verenigd Koninkrijk. Als niet snel een handelsakkoord wordt bereikt, dreigt chaos bij de grenzen. Onder meer Nederland had gevraagd om snelle publicatie van ‘plan B’, zodat vooral ondernemers weten waar ze aan toe zijn bij een no-dealscenario.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen sprak woensdagavond drie uur met de Britse premier Boris Johnson tijdens een werkdiner in Brussel over een uitweg uit de impasse. De verschillen blijven groot, constateerden ze, maar de onderhandelingsteams gaan toch weer aan de slag. Zondag moet dan “een ferm besluit” worden genomen, liet Johnson na afloop weten.
“De onderhandelingen lopen nog. Maar het einde van de transitieperiode is heel dichtbij. Er is geen zekerheid of en wanneer er een overeenkomst wordt gevonden “, stelt Von der Leyen. “Wij zijn verantwoordelijk om voorbereid te zijn op alle mogelijke gebeurtenissen.”
NOS 10.12.2020 Een gesprek van zo’n drie uur in Brussel tussen de Britse premier Johnson en EU-Commissievoorzitter Von der Leyen heeft geen doorbraak opgeleverd. Er is afgesproken dat er tot zondag verder wordt gesproken over een handelsakkoord voor na de brexit, maar er zijn nog grote verschillen, klinkt het van beide kanten.
Von der Leyen liet op Twitter weten dat sprake was van “een levendig en interessant gesprek”:
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
Economische belangen versus soevereiniteit
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zegt dat de verschillen erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Volgens Van Hoorn zien beide partijen dat een deal ver weg is en dat het misschien beter is om de stekker er al uit te trekken. Dat is nog niet gebeurd omdat beide kanten niet de schuld willen dragen, zegt Van Hoorn. Hij stelt dat een wonder nodig is om nog tot een akkoord te komen deze week.
Spagaat
VK-correspondent Tim de Wit schetst dat Johnson in een spagaat zit. Hij staat op het standpunt dat de Britten niet nog meer soevereiniteit willen inleveren, maar om toegang tot de interne markt te behouden wordt dat wel gevraagd.
“Hij zal een keer kleur moeten bekennen”, zegt De Wit over Johnson. “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
Volgens De Wit moet Johnson een keuze maken tussen het beschermen van de economie, die gebaat is bij een deal, en het beschermen van de Britse soevereiniteit en zijn eigen positie. “En als we één ding geleerd hebben over Boris Johnson de afgelopen jaren: hij kiest bijna altijd voor Boris Johnson.”
NOS 08.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal zich gewoon houden aan de scheidingsakte die het land vorig jaar overeenkwam met de EU. Daarover bereikten het VK en de EU vandaag een akkoord. Met de overeenkomst is een belangrijk obstakel weggenomen voor het sluiten van een handelsakkoord tussen de twee partijen voor het eind van het jaar. Onenigheid over andere dossiers blijft echter bestaan.
In september veroorzaakte de Britse premier Boris Johnson voor ergernis bij de EU door een wet waarin wordt gemorreld aan de afspraken die het VK en de EU vorig jaar maakten. Formeel maakt het VK sinds 1 januari geen deel meer uit van de EU, maar op 1 januari 2021 verlaten de Britten ook de interne markt van de EU. Johnson wilde af van delen van de scheidingsakte waarin dat geregeld werd. Daarbij ging het bijvoorbeeld over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
Het VK trekt nu enkele belangrijke artikelen van de omstreden wet in. Toch is inhoudelijke overeenkomst over het handelsakkoord dat er voor het eind van het jaar moet zijn, nog niet in zicht. Johnson kondigde gisteren aan om deze week zelf naar Brussel te komen. Direct overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie moet de onderhandelingen over het handelsakkoord vlottrekken.
Op Twitter zegt Von der Leyen uit te kijken naar een gesprek met Johnson morgen in Brussel. “Dan gaan we verder met de discussies over de overeenkomst.”
De onenigheid over het handelsakkoord gaat bijvoorbeeld over staatssteun aan Britse bedrijven. De EU vindt dat daarmee oneerlijk concurrentie in de hand gewerkt wordt. Ook is er geen overeenstemming over hoe er omgegaan moet worden met straffen, als voorwaarden uit het akkoord overtreden worden. Stel dat er problemen zijn op het gebied van de kaashandel, dan wil de EU heffingen op producten uit andere sectoren op kunnen leggen. De Britten willen dat in zo’n geval er alleen gereageerd mag worden met heffingen op kaas.
Er moet deze week een akkoord zijn om de deal nog op tijd door het Europees Parlement te kunnen loodsen. Goedkeuring van het EP is formeel nodig. Van alle kanten wordt er echter rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren.
MSN 08.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben hun meningsverschillen over het terugtrekkingsakkoord voor het VK opgelost. De Britse regering belooft wetgeving die inbreuk maakte op dat akkoord in te trekken. De wetgeving had de woede van Brussel gewekt.
Het conflict over de scheidingsakte hinderde de al zo moeizame onderhandelingen over een toekomstig vrijhandelsverdrag tussen de EU en het VK. Dat verdrag moet belemmeringen voor handel en verkeer verlichten nadat de Britten op 1 januari ook in de praktijk de gemeenschappelijke markt van de EU achter zich laten.
Nu is er “principe-overeenstemming over alle kwesties” uit het terugtrekkingsverdrag, zei verantwoordelijk Britse minister Michael Gove. Ook over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland, waarover de EU en het VK botsten. Dat zou ook goed nieuws kunnen zijn voor de onderhandelingen over een handelsakkoord, denkt vicevoorzitter van de Europese Commissie Maroš Šefčovič, die namens de EU optrad. “Ik hoop dat dit positief momentum zal scheppen, ook voor de besprekingen over de vrijhandelsovereenkomst.” Er is nu in ieder geval een “groot obstakel uit de weg geruimd”.
Terugtrekkingsakkoord
De Britse regering en de EU sloten het terugtrekkingsakkoord een jaar geleden, maar Londen vond het bij nader inzien niet voldoen. Zodra het VK vanaf 1 januari de EU-regels niet langer volgt, zou het handelsverkeer tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland op obstakels stuiten, vreesden de Britten. Daar zou het VK niet aan ontkomen, omdat de scheidingsovereenkomst bepaalt dat tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland geen harde grens mag ontstaan om de zwaarbevochten vrede niet in de waagschaal te stellen.
Londen wilde daarom in een nieuwe wet vastleggen dat het onder meer eenzijdig goederen zou mogen uitzonderen van invoerheffingen en controles. Zo wilde de regering van premier Boris Johnson voorkomen dat bijvoorbeeld de aanvoer van Noord-Ierse supermarkten vanaf de jaarwisseling in het gedrang zou komen.
Oplossing
Maar daarmee zou het VK het scheidingsverdrag en dus het internationaal recht aan de laars lappen, protesteerde de EU. Dat zou het vertrouwen in Londen ook ernstig schaden. Brussel zette een strafprocedure in gang, maar ondertussen onderhandelden Gove en Šefčovič over een oplossing – met succes.
De Ierse regering toont zich verheugd dat nu is gegarandeerd dat er na 1 januari geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland. In dat Britse gebiedsdeel blijven in de praktijk de EU-regels voor de interne markt en de douane-unie gelden. “Goede vooruitgang”, twitterde de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney. Het akkoord zorgt volgens hem voor “enige zekerheid” voor burgers en bedrijven.
Telegraaf 07.12.2020 In een ultieme poging om toch nog tot een Brexit-akkoord te komen vliegt de Britse premier Boris Johnson ergens de komende dagen naar Brussel. Daar hoopt hij onder vier ogen met de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, een Brexit-wonder te creëren.
De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zitten muurvast. Niet alleen over visserij, maar vooral wat betreft de regels die moeten voorkomen dat Britse bedrijven ondernemingen uit de EU gaan wegconcurreren omdat zij aan andere regels moeten voldoen, is er onenigheid. Johnson en Von der Leyen spraken elkaar maandagavond, nadat zij zaterdag ook al met elkaar hadden getelefoneerd.
Ze kwamen na hun tweede gesprek tot de gezamenlijke conclusie dat er nog een te groot verschil van inzicht is. De onderhandelaars Barnier voor de de EU en Frost namens het VK is gevraagd een overzicht van de uitstaande punten te maken. Die zal Johnson dan met Von der Leyen bespreken.
Compromis
Het hoeft volgens ingewijden geen slecht nieuws voor een Brexit-deal te betekenen. Pas na veel druk kan Johnson waarschijnlijk instemmen met een compromis, klinkt het in Brussel. Daarbij is drama nodig, zodat het in ieder geval overkomt alsof een deal voor de poorten van de hel is weggesleept. Maar daarmee is zeker niet gezegd dat er ook echt een overeenkomst uit de bus zal rollen. Serieuze beweging aan met name Britse kant is nog nodig.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken wil desnoods tot eind deze maand nemen om tot een akkoord te komen met de Britten. Hij wil niet dat tijdsdruk tot te veel concessies leidt, een boodschap die hoofdonderhandelaar Barnier vorige week ook heeft meegekregen van onder andere Nederland. „Wat mij betreft gebruiken we de tijd die nodig is. Laten we de tijd tot en met 31 december goed gebruiken en ons niet laten opjagen door een Europese top”, aldus Blok.
Donderdag en vrijdag staat een EU-top gepland. Barnier zelf noemde woensdag als uiterste dag voor een akkoord. Als er langer nodig is, komt parlementaire goedkeuring in de knel. Maar een akkoord kan ook met voorlopige inwerkingtreding van kracht worden, waarna het Europees Parlement pas in actie komt.
NOS 07.12.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat deze week naar Brussel in een poging een doorbraak te forceren in de onderhandelingen over de brexit. Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spraken elkaar vanavond telefonisch en kwamen daarna met een gezamenlijke verklaring.
De twee zeggen dat er nog steeds grote verschillen van mening zijn en dat een akkoord nog ver weg is.
Wanneer Johnson naar Brussel gaat, is niet bekendgemaakt. Wel is zeker dat alle EU-regeringsleiders daar donderdag en vrijdag ook zijn, vanwege een EU-top.
Sander van Hoorn @svhoorn
Ohhhh. Wat slim. Gesprekken tussen deze twee leveren nooit wat op. Kan ook niet, want niet VDL maar de lidstaten gaan erover. En laten die nu net ‘in the coming days’ ook ‘in person’ in Brussel zijn. Zo creëert men het dramamoment dat nodig is om verder te komen? https://t.co/r5UnD3295r
een dag geleden
De verschillen van mening gaan vooral over de visserij, eerlijke concurrentie tussen Europese en Britse bedrijven en het toezicht daarop. De EU en het VK zijn in de onderhandelingen nog steeds niet nader tot elkaar gekomen. EU-onderhandelaar Michel Barnier vatte het vanochtend kort samen: “Wat de Britten vragen kan niet.”
Haast
Voor beide kampen dringt de tijd. Nog deze maand moeten de EU en het VK niet alleen tot een akkoord zijn gekomen; die deal moet voor die tijd ook nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis worden geloodst.
Als dat niet lukt, dan zullen beide partijen zich aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie moeten houden. In de praktijk betekent dat onder meer dat er op veel producten importheffingen zullen komen.
RTL 07.12.2020 Het is de onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk niet gelukt om het eens te worden over een handelsdeal die vanaf 1 januari van kracht moet worden. De afgelopen dagen werd onder grote druk een uiterste poging gedaan, maar dat heeft nog niet mogen baten.
Dat hebben EU-voorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson vanavond bekendgemaakt.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Op 1 januari eindigt de overgangsperiode die inging nadat het VK de EU had verlaten. Op dat moment komen alle regels en afspraken te vervallen die golden toen het VK nog lid was van de EU.
De intensieve gesprekken in de afgelopen tijd hebben nog steeds niet genoeg opgeleverd. De partijen verschillen nog te veel van mening en dat moet goed in kaart worden gebracht, zegt Von der Leyen op Twitter. “Er is geen basis voor een overeenkomst.”
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
Rem Korteweg (Clingendael): Brexitdeal is dubbeltje op zijn kant
NOS 07.12.2020 De spanning tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over de brexit loopt verder op. Vanochtend heeft onderhandelaar Michel Barnier de ambassadeurs van de 27 EU-landen bijgepraat en de toon was volgens betrokkenen niet optimistisch. “Kort samengevat: wat de Britten vragen kan niet.”
De meningsverschillen lijken onoverbrugbaar en gaan nog steeds over de spelregels voor de interne markt. De Europese Unie wil niet dat Britse bedrijven oneerlijke staatssteun krijgen en daarmee Europese bedrijven wegconcurreren. Het Verenigd Koninkrijk daarentegen gruwt van de gedachte dat de EU nog steeds iets te zeggen heeft over de manier waarop het het Britse bedrijfsleven steunt.
Daar komt een verschil van mening bij over de strafmaatregelen die genomen mogen worden als de spelregels toch worden overtreden. Europa wil de regels van de wereldhandelsorganisatie WTO hanteren, dus bijvoorbeeld extra heffingen op kaas opleggen, terwijl het verschil van mening gaat over vliegtuigen of auto’s. De Britten daarentegen willen dat strafmaatregelen alleen gelden voor de sector waar problemen zijn. Dus bij een verschil van mening over kaas mogen er alleen sancties op het gebied van kaas worden opgelegd.
“De Britten willen het beste van twee werelden. Ze doen net alsof ze lid zijn en willen daar de voordelen van en willen eveneens de voordelen van het geheel zelfstandig zijn”, aldus een hoge Europese diplomaat.
De Britse delegatieleider David Frost na zijn gesprek met Michel Barnier EPA
Nadat er in het weekend berichten naar buiten waren gekomen over een mogelijke deal op het terrein van de vis, blijkt dat vandaag toch weer anders te zijn. Voorlopig is er ook op dat terrein geen afspraak, zo heeft Barnier de ambassadeurs laten weten.
Vandaag gaan de gesprekken verder. “We zijn heel dicht bij de rode lijnen die we als Europese Unie hebben gesteld. Het scheelt nog maar een paar millimeter. Verder kunnen we echt niet gaan”, liet de eerder genoemde EU-diplomaat weten. Vanavond spreken de Britse premier Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen met elkaar.
De hoop is dat de twee een doorbraak kunnen forceren, zodat de regeringsleiders komende donderdag tijdens de EU-top hun fiat aan de afspraken kunnen geven. Ondertussen wordt er ook al rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren. “Pas tegen de deadline wordt er bewogen”, zo is de verwachting in kringen van het Nederlandse kabinet.
De deadline voor het Europees Parlement is eigenlijk deze week. Volgende week vergadert het Parlement in Brussel voor de laatste keer dit jaar en strikt formeel moet het EP een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk in die week goedkeuren. De politici kunnen er overigens alleen maar over spreken als de juridische teksten zijn vertaald in alle EU-talen. De Franse president Macron heeft al laten weten dat de tekst hoe dan ook in het Frans moet zijn opgeschreven voordat hij er een oordeel over kan geven.
Telegraaf 07.12.2020 De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij overeenstemming over visserij, al maanden een van de drie belangrijkste twistpunten in hun moeizame overleg over een handelsakkoord.
Het is vooral de onenigheid over de regels voor eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven die een overeenkomst nog in de weg staat, zeggen bronnen in beide kampen.
Londen en Brussel denken heel verschillend over of Europese vissers na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en hoeveel ze daar mogen vangen, maar zouden nu toch ’langzaam aan een landingszone naderen’, zegt een bron aan EU-zijde. ’Dit is niet het voornaamste struikelblok.’
De onderhandelaars, die na tussenkomst van de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen zaterdagavond op zondag de draad weer hebben opgepakt, worstelen vooral nog met het zogenoemde ’eerlijke speelveld’. Ze worden het maar niet eens over of de EU tegenmaatregelen mag nemen als de Britten straks de regels voor bedrijven versoepelen of staatssteun verlenen.
RTL 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 Voorlopig lijkt er nog geen einde te komen aan de Brexit-overleggen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Haast is er wel geboden, want per 1 januari 2021 is er bij geen akkoord een harde Brexit. Dan vervallen ook veel regelingen en komen er importheffingen op tal van producten. Deze week gaan de onderhandelingen verder. Hoe het er op dit moment voor staat bespreken we met Tim de Wit, correspondent in het VK voor de NOS, Nieuwsuur en Trouw.
MSN 07.12.2020 De Ierse premier Micheal Martin, die gesprekken over een handelsovereenkomst na de brexit van uur tot uur volgt, heeft zondag gezegd dat de kans op een deal tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk 50 procent is. Over de stand van zaken voegde hij er nog aan toe dat de situatie momenteel erg moeilijk is.
“Mijn onderbuikgevoel zegt dat het nu fiftyfifty is en ik denk niet dat men al te optimistisch kan zijn over een opdoemende oplossing”, zei Martin op tv-zender RTE. Hij sloeg daarmee een aanzienlijk pessimistischer toon aan dan toen hij onlangs zei dat er binnen enkele dagen een akkoord zou kunnen liggen.
“Gesproken hebbend met enkele sleutelfiguren, is mijn gevoel dat er een heel groot probleem ligt om op te lossen, vooral wat betreft het gelijke speelveld… Het is allemaal heel onzeker en het is ernstig”, aldus Martin. Hij zei niet raar te zullen opkijken als de onderhandelingen nog doorgaan tot de EU-top van 10 en 11 december.
De Britse regering werkte aan een wetsvoorstel dat eerder gemaakte brexitafspraken teniet zou doen. Daarmee legt de regering van Boris Johnson een bom onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Dat melden drie anonieme bronnen aan de Financial Times. Zij vertellen aan de krant dat gemaakte brexitafspraken door de nieuwe wetgeving juridisch ‘overschreven’ worden. Het zou onder meer gaan om afspraken over staatshulp voor bedrijven en douanecontroles aan de Noord-Ierse grens.
Nieuwe wet
De Britse regering van premier Boris Johnson zet met een nieuwe wet een streep door de brexitdeal die na ruim drie jaar onderhandelen werd gesloten. Daarmee lijkt een nieuwe brexitcrisis onafwendbaar, omdat er nog geen handelsdeal is gesloten.
Telegraaf 09.11.2020
Telegraaf 07.11.2020
Telegraaf 05.11.2020
Telegraaf 04.11.2020
AD 02.11.2020
Telegraaf 28.10.2020
Handelsdeal na Brexit stapje dichterbij
Verenigd Koninkrijk, is weer iets vergroot. Er zou bijna akkoord zijn over visserij in Britse wateren. Dat is één van de grootste struikelblokken bij de gesprekken.
Volgens persbureau Bloomberg kan er medio november een compromis zijn over de toegang die Europese vissers krijgen tot het Britse water. Details over het compromis zijn nog niet bekend.
Een woordvoerder van de Europese Unie wil de berichtgeving bevestigen noch ontkennen, omdat de onderhandelingen nog gaande zijn. “We hebben geen verder commentaar op dit punt”.
Verkiezingbelofte Johnson
De afspraak zou de Engelsen in staat stellen te beweren dat het de controle over zijn zeeën heeft teruggewonnen – een belangrijke belofte van premier Johnson – en de weg vrijmaken voor de visserijsector van het land om meer te vangen dan momenteel het geval is.
De Europese leiders zijn morgen 15.10.2020 bij elkaar in Brussel om te praten over de brexit-onderhandelingen. De deadline nadert met rasse schreden, en er zit niet bepaald schot in. ,,Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty”, zegt Kati Piri (PvdA), die namens het Europarlement de gesprekken volgt.
AD 29.10.2020
Wat is de stand van zaken?
,,Dat is een goede vraag. Er wordt in elk geval nog gepraat. En dat is al heel wat, sinds de Britten vorige maand met hun brexitwet kwamen. Die gaat over de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De Britten willen dat voor Noord-Ierland dezelfde regels gelden als voor andere delen van het VK. Maar dat gaat lijnrecht in tegen wat tien maanden geleden al is vastgelegd in het scheidingsakkoord met de Europese Unie (namelijk aparte regels voor Noord-Ierland, omdat dat grenst aan EU-lidstaat Ierland en er een zekere controle moet zijn op wat er de EU binnenkomt).
Dit is echt een vertrouwensbreuk. Je kunt niet onderhandelen over het ene akkoord en tegelijkertijd een ander akkoord schenden. Tot twee weken geleden is er dan ook niet echt verder onderhandeld. Al lag dat natuurlijk niet alleen hieraan. De coronacrisis vraagt natuurlijk ook heel erg veel aandacht.”
Telegraaf 19.10.2020
Noodkreet britse bedrijven
Ruim zeventig grote Britse brancheorganisaties hebben een laatste appèl gedaan op politici om een deal te sluiten met de Europese Unie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en dat daarmee een harde brexit wordt vermeden, meldt The Financial Times.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van boeren, de retailsector en de auto-industrie. De organisaties die de oproep hebben gedaan vertegenwoordigen samen ruim zeven miljoen werknemers.
Banenbehoud
Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord. De bedrijven zeggen dat de deal nodig is om banen te behouden.
“Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een uitweg te vinden”, staat in een verklaring.
Johnson: EU doet te weinig concessies
Vrijdag zei de Britse premier Johnson dat zijn land zich erop moet voorbereiden dat het zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie stapt. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
Wat zijn de belangrijkste punten nu nog?
,,Er moeten nog afspraken gemaakt worden over Britse staatssteun aan de eigen bedrijven. Die moeten straks gaan concurreren met bedrijven uit de EU, en er mag geen sprake zijn van oneerlijke concurrentie.
Datzelfde geldt voor arbeidsvoorwaarden of milieu- en klimaateisen. Het kan niet zo zijn dat Britse producten goedkoper zijn, omdat de eisen daar minder streng zijn. Dat is oneerlijk.
Ook de visserij is nog een heet hangijzer. De EU wil dat haar vissers gewoon volgens lopende afspraken kunnen blijven vissen op de plaatsten waar ze dat nu ook al doen, en dat is voor een belangrijk deel in Britse wateren. De Britten willen zo ongeveer per vissoort, en dat zijn er meer dan 100, aparte afspraken maken voor quota.
Iers-Noord-Ierse grens
De wet is bedoeld om handel tussen Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland soepel te laten verlopen na 31 december van dit jaar. Nu gelden nog Europese regels voor onderlinge handel tussen de Britse staten, dat verandert vanaf 1 januari.
Telegraaf 24.09.2020
AD 23.09.2020
Om te voorkomen dat Schotten ineens problemen krijgen bij het kopen van mout uit Engeland of dat Welsh staal ineens niet meer naar een buurland mag, komt deze wet er.
Tot zover is er weinig aan de hand. Het gaat mis bij de wetsartikelen die betrekking hebben op Noord-Ierland. Die raken aan het gevoeligste deel uit de brexitdeal, waarin met veel moeite geregeld is dat er geen harde grens komt tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (VK).
In het wetsvoorstel van de regering Johnson krijgen Britse ministers het voor het zeggen als het gaat om beslissingen over staatssteun en goederentransport tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Vooral dat laatste ligt uitermate gevoelig, omdat het de weg vrijmaakt voor controles op deze goederenstroom, wat neerkomt op een harde grens.
In het wetsvoorstel zelf staat ook dat deze bepalingen in strijd zijn met Europees recht, waar de brexitdeal in is vastgelegd. De zet van de Britse regering zorgt voor stevige reacties in Brussel.
Telegraaf 11.09.2020
‘Afspraak is afspraak’
“Het breken van internationale wetgeving is onacceptabel”, tweet Charles Michel vanuit zijn rol als voorzitter van de Europese Raad, waarin alle regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten zitten. De stap van de Britten ondermijnt het vertrouwen dat zo hard nodig is bij de lopende onderhandelingen, zegt hij.
“Pacta sunt servanda”, voegt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, toe. Dat is Latijn voor ‘afspraak is afspraak’ en de basis van internationale wetgeving, schrijft persbureau Reuters.
Er moet zo snel mogelijk een topoverleg over de kwestie komen, vindt Maroš Šefčovič, vice-voorzitter van de Europese Commissie. “Daar kunnen onze Britse partners uitleg geven en reageren op onze zorgen na deze bekendmaking.”
Een woordvoerder van de Britse regering verklaart volgens Sky News dat de afspraken over Noord-Ierland destijds in grote haast zijn gemaakt en daardoor vaagheden bevatten. Downing Street blijft trouw aan het het uittredingsakoord, aldus de woordvoerder. Johnson zal vandaag nog met de Ierse premier Micheal Martin spreken.
Nederlandse Visserij onder druk
Brexit komt eraan, maar de EU en de Britten zijn het absoluut nog niet eens over de scheiding. Zo liggen ze over de Toekomst van de visserij nog mijlenver uit elkaar. En dat heeft grote gevolgen voor zowel Nederlandse als Britse vissers. “Het gaat om de toekomst van onze dorpen.”
De door de Britse premier Boris Johnson gestelde deadline van 15 oktober 2020 nadert. Er wordt nog druk onderhandeld. En in die onderhandelingen hebben vissers een prominente rol.
Voor de Britse economie is de visvangst maar een klein percentage. “Het is een stuk symboolpolitiek geworden”, legt Pim Visser uit. Hij is directeur van belangenbehartiger VisNed. “Bij de Britse vissers denken ze nu dat er echt iets te winnen valt en daardoor is het voor Johnson iets om mee met een overwinning thuis te komen. Dat komt echt door de lobby die onder andere Schotse vissers ervan gemaakt hebben.”
Onderhandelingen handelsdeal
Op 1 januari 2021 is de overgangsperiode voorbij die op dit moment geldt en is afgesproken in het Brexitakkoord dat vorig jaar is gesloten. De overgangsperiode is bedoeld om te onderhandelen over een handelsdeal na 31 december 2020. Zonder handelsdeal gelden de meest simpele regels, wat voor administratieve rompslomp bij de grenzen zal zorgen.
Er wordt al maanden onderhandeld over een deal, maar de twee kampen komen er niet uit. Deze week is een nieuwe ronde van onderhandelingen.
Pond gedaald
Inmiddels is het Britse pond sterk in waarde gedaald na de uitspraken van Boris Johnson over de nog steeds bestaande optie van een no-dealbrexit. De Britse premier zei dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om de handelsgesprekken met de EU desnoods te stoppen.
VK 09.09.2020
Telegraaf 09.09.2020
Trouw 09.09.2020
Terugblik
De Britten stoken het vuur flink op in aanloop naar opnieuw een cruciale fase in de vier jaar waarin onderhandeld wordt over brexit. “Het brexitschaakspelzal nu uitgespeeld moeten worden.”
Dinsdagochtend 07.09.2020 meldde de Britse krant Financial Times dat de Britse regering woensdag 08.09.2020 een wetsvoorstel presenteert waarin cruciale afspraken uit de uittredingsdeal met de Europese Unie overboord worden gezet.
De Britse regering ontkent noch bevestigt de inhoud van het wetsvoorstel, dat woensdag wordt gepresenteerd.
“Ik vertrouw erop dat de Britse regering het uittredingsakkoord uitvoert, omdat het een wettelijke verplichting is en een voorwaarde voor elke soort toekomstige relatie”, reageert Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in een tweet. Die werd dan weer geretweet door Michel Barnier, de belangrijkste brexitonderhandelaar aan EU-zijde.
“Die berichten zijn natuurlijk niet geruststellend”, zegt premier Mark Rutte, die constateert dat ‘het moeizaam gaat’, maar wel vertrouwen heeft in het sluiten van een handelsdeal.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
In Brussel en de Europese regeringssteden wordt met verbazing op het bericht gereageerd, constateert Fons Lambie, politiek verslaggever voor RTL Nieuws. “Premier Rutte en Commissievoorzitter Von der Leyen reageren redelijk rustig en kalm en wijzen de Britten er fijntjes op dat ze zich aan hun afspraken moeten houden”, zegt hij.
AD 12.10.2020
“Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde.”
“Stel dat Londen echt kiest voor de ramkoers, dan is dat allereerst in het nadeel van de Britten, want wat is een afspraak met Londen dan nog waard? Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde”, vertelt Lambie.
Waarom ineens dit bericht?
De timing is geen toeval. Dinsdag 08.09.2020 start de laatste ronde van onderhandelingen tussen Barnier en zijn Britse tegenstander David Frost. Zij zijn al maanden bezig om een deal over de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te sluiten, tot nu toe zonder resultaat.
Als het niet lukt om een deal te sluiten, gelden vanaf 1 januari de meest basic regels voor handel tussen landen, die van de WTO. Dat betekent veel extra administratieve rompslomp aan de grens en mogelijk lange files.
“Kijk eens wat wij durven!”
Het zou goed kunnen dat het lekken van deze explosieve delen uit het wetsvoorstel onderhandelingstactiek is van de regering-Johnson, vertelt Anne Saenen, RTL Nieuws-correspondent in Londen. “Door de druk op te voeren met deze ‘kijk eens wat wij durven’-instelling hoopt de regering wellicht iets binnen te halen op het gebied van visrechten.”
AD 08.09.2020
Britten leggen bom onder brexit, ‘lijkt onderhandelingstactiek’
Een ander opzetje van de regering-Johnson kan zijn om de onderhandelingen op te blazen en de schuld voor het mislukken bij de EU te leggen. “Johnson weet dat de EU nooit akkoord zal gaan met gemorrel aan het akkoord. Met dit voorstel kan hij de komende onderhandelingen laten klappen en dan de schuld geven aan Europese leiders en z’n eigen handen in onschuld wassen”, legt Saenen uit.
“Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen.”
Een derde reden voor de Britten om met dit voorstel te komen is partijpolitiek. Een deel van Johnson’s Conservatieve Partij is niet tevreden met de brexitdeal. “Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen”, vertelt Saenen.
‘Britse ketelmuziek’
Dat laatste is hoe men in Brussel achter de schermen naar de kwestie kijkt, hoort politiek verslaggever Fons Lambie. “Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
“De stampij lijkt vooral bedoeld om een politiek punt in eigen land te scoren”, legt Lambie uit. De regering Johnson staat onder grote druk in de peilingen, er is veel kritiek op de corona-aanpak.
“Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
Start steekspel
Wat de reden ook is en wie er ook gelekt heeft, het incident is de start van een steekspel dat ons dit najaar te wachten staat, duidt Saenen. Boris Johnson heeft laten weten dat er 15 oktober 2020 een handelsdeal moet zijn en ‘de spanning zal weer oplopen’. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden”, zegt Saenen.
“Het beweegt richting het eindspel, in dat licht moet je de ontwikkelingen van vandaag ook zien”, beaamt Lambie.
Knelpunten
Dan moeten de partijen het nog wel eens worden over drie heikele kwesties.
Staatssteun. De EU heeft strenge regels, waar Britse bedrijven aan moeten blijven voldoen in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt.
Gelijk speelveld voor het bedrijfsleven. Britse bedrijven moeten zich blijven houden aan Europese regels op gebied van milieu en arbeidsrechten. Ook weer in ruil voor toegang tot de Europese markt.
Visserij. Dit heeft hoge symbolische waarde voor de Britten. Crux van de onderhandelingen is of Europese vissers nog in Britse wateren mogen vissen en vice versa.
RTL 02.11.2020 Verenigd Koninkrijk, is weer iets vergroot. Er zou bijna een akkoord zijn over visserij in Britse wateren. Dat is één van de grootste struikelblokken bij de gesprekken.
Volgens persbureau Bloomberg kan er medio november een compromis zijn over de toegang die Europese vissers krijgen tot het Britse water. Details over het compromis zijn nog niet bekend.
Een woordvoerder van de Europese Unie wil de berichtgeving bevestigen noch ontkennen, omdat de onderhandelingen nog gaande zijn. “We hebben geen verder commentaar op dit punt”, laat zij RTL Z weten.
Verkiezingbelofte Johnson
De afspraak zou de Engelsen in staat stellen te beweren dat het de controle over zijn zeeën heeft teruggewonnen – een belangrijke belofte van premier Johnson – en de weg vrijmaken voor de visserijsector van het land om meer te vangen dan momenteel het geval is.
Tegelijkertijd mogen ook Europese vissers er nog wel komen en worden nieuwe vangstquota vastgesteld.
Oude regels
Op dit moment gelden de regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren ’70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren ’70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen.
Maar nu de Britten uit de EU gaan willen zij die wateren voor zichzelf hebben en willen ze nieuwe afspraken over hoeveel vis er gevangen mag worden.
Met name de Fransen zouden gedupeerd zijn als ze minder in Britse wateren mogen vissen, maar ook sommige Nederlandse vissers gaan er veel last van krijgen.
Zo vangen Nederlanders tachtig procent van de haring en makreel in Brits water en ook de blauwe wijting wordt voor zeventig procent in Britse wateren gevangen. Het volledig sluiten daarvan zou dus een immense impact hebben op vissersdorpen in Nederland.
Vissersdorpen
Arnemuiden en Goedereede bijvoorbeeld zijn voor 40 procent van hun opbrengst afhankelijk van de vangst uit Britse wateren. Bij Texel is dit zelfs de helft.
Beslissingen over de exacte toewijzingen voor Europese vissers zouden volgens Bloomberg worden uitgesteld tot een latere datum – wat betekent dat de vissers niet onmiddellijk toegang zouden verliezen. Eventuele meningsverschillen over hoe de vangst in de toekomst wordt verdeeld, zouden het handelsakkoord niet noodzakelijkerwijs torpederen volgens het persbureau.
NOS 31.10.2020 31 oktober, op deze datum had er een brexit-deal moeten liggen. Althans, dat was de boodschap de afgelopen weken. Zo zouden alle Europese leiders en het Europees Parlement de tijd hebben om het akkoord te behandelen voordat de Britten op 31 december definitief de banden met de Europese Unie verbreken.
Maar er is vandaag nog altijd geen overeenkomst. En dit is niet de eerste deadline die gemist is. “Johnson heeft eerder ook de deadline van 15 oktober genoemd”, vertelt correspondent Tim de Wit. “Als er dan geen akkoord zou zijn, verwachtte hij geen akkoord meer en zou hij de onderhandelingen stopzetten.”
Ook die deadline werd niet gehaald. Ergens in september had er al een keer een handelsdeal moeten liggen, maar ook dat bleek onhaalbaar. “Maar op dit moment heeft ook dat nog geen echte consequenties”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten.
De enige datum die wel wettelijk is vastgelegd is 31 december. Dan breken de Britten definitief met de Europese Unie. Het is aan onderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) om het voor die tijd eens te worden over de toekomstige relatie tussen beide partijen.
Vertalingen in alle 25 talen
Volgens Van Slooten hopen EU-leiders en het Europees Parlement zich in december over een eventuele deal te kunnen buigen. Dat is nog wel een karwei, want de EU is een gemeenschap met 25 talen.
“De uiteindelijke teksten zullen in het Engels worden opgesteld, maar zullen voor het parlement in alle 25 talen vertaald moeten worden. Die vertalingen luisteren heel nauw”, legt Van Slooten uit. “In alle talen moet de tekst precies hetzelfde betekenen, ruimte voor interpretatie mag er niet zijn.” Pas als dat gebeurd is kan het Europees Parlement de deal bestuderen.
Zo’n 80 tot 90 procent is al uitonderhandeld, denkt Van Slooten. Wel zijn er nog altijd twee hardnekkige knelpunten in de onderhandelingen. “Vissers uit verschillende EU-landen willen na de brexit dezelfde toegang hebben tot de Britse wateren als nu, maar dat vinden de Britten onbespreekbaar.”
Daarnaast is het gelijke speelveld van regels om oneerlijke concurrentie te voorkomen een knelpunt. “De EU zegt: als jullie toegang willen houden tot onze markt, moeten jullie al onze regels volgen. Dat willen de Britten niet.”
Verkiezingen in de VS
Johnson kijkt met grote belangstelling naar de verkiezingen in de VS. Wie daar wint, maakt nogal wat uit voor de Britten. De Britse premier wil graag een handelsdeal met de VS sluiten. Hij ziet dat als een van de hoofdprijzen van brexit en Donald Trump lijkt een goede onderhandelingspartner.
De Amerikaanse president is een groot voorstander van de brexit en heeft niet veel met de EU. Maar hij staat wel bekend als een harde onderhandelaar, eentje die het onderste uit de kan zal halen. Hij zal zeker kijken naar de omvang van de Britse economie in vergelijking met die van de VS en op basis daarvan zijn conclusies trekken. De Amerikanen zullen in onderhandelingen altijd de bovenliggende partij zijn.
Als Joe Biden wint wordt het voor Johnson allemaal wat gecompliceerder. Biden – zelf van Ierse afkomst – is tegen de brexit. Hij was zelf zijdelings betrokken bij de Goede Vrijdag-akkoorden en hij was verontwaardigd toen Johnson een omstreden wetsvoorstel indiende waarmee hij een bom legde onder de afspraken die gemaakt zijn met de EU over Noord-Ierland. Mocht die wet er komen, dan zal er wat Biden betreft geen handelsdeal tussen de VS en het VK komen.
Deze week is EU-onderhandelaar Barnier in Londen geweest, vervolgens gingen de onderhandelingen verder in Brussel. “Er lekt niks uit, politici bemoeien zich er niet meer mee; er wordt dus in alle rust en stilte onderhandeld”, vertelt De Wit. “Belangrijke voorwaarden om echt tot een akkoord te kunnen komen.”
Basis voor compromis
Toch zal het uiteindelijk vooral afhangen van de regeringsleiders of er een deal komt of niet. Volgens De Wit houdt het op een gegeven moment op voor de onderhandelaars. “Barnier en Frost hebben een mandaat gekregen om te onderhandelen binnen een bepaalde speelruimte. Ze kunnen een basis creëren voor een compromis, vervolgens is het aan de regeringsleiders om dat compromis daadwerkelijk te sluiten.”
31 december komt steeds dichterbij, dat voelen de regeringsleiders ook. “Het is voor Johnson vooral de vraag hoe belangrijk hij het nou vindt om een deal te sluiten”, vertelt De Wit. “Hij heeft de Britten al een keer opgeroepen zich voor te bereiden op een mislukking van de gesprekken, met alle gevolgen van dien. Hij houdt de no-dealoptie dus zeker open.”
De komende negen weken moeten dus uitwijzen in hoeverre Johnson bereid is een knieval te maken. “Johnson is ‘mister brexit’. Hij kan niet thuiskomen met een deal waaruit blijkt dat hij te veel heeft toegegeven.” Mocht dat niet lukken, dan zullen de Britten op 31 december zonder enig houvast de EU definitief verlaten. 31 december. Een dure deadline dus, eentje die wél consequenties heeft.
RTL 22.10.2020 Wordt het over iets meer dan twee maanden een zachte brexit, of toch een harde scheiding tussen de Europese Unie of het VK? Voor bedrijven maakt dat veel uit, maar hoe moet je je voorbereiden, als je niet weet waar je je precies voor moet klaarmaken?
Al zo’n vier jaar wordt er gesproken tussen de landen van de Europese Unie en de Britten. Het is echter nog altijd niet duidelijk hoe beide over nog maar iets meer dan twee maanden uit elkaar gaan.
Voor bedrijven die handel drijven met het VK (Verenigd Koninkrijk) is dat lastig. Bij een zogeheten zachte brexit, dus met een handelsdeal, worden er bepaalde afspraken gemaakt over onder welke voorwaarden bedrijven vanaf 2021 producten kunnen in- of uitvoeren.
Zonder handelsdeal, een harde brexit, gaan de veel ongunstigere regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO gelden, met onder meer hogere importheffingen.
De Britse premier Boris Johnson dreigde onlangs weer eens met die WTO-regels. “Een keiharde brexit, ik denk niet dat iemand daar op gerekend had”, zegt Hans Biesheuvel, oprichter en bestuurder van Ondernemend Nederland, dat opkomt voor de belangen van het MKB in Nederland.
Waarop voorbereiden?
Het is logisch dat bedrijven vanwege de coronacrisis in de afgelopen maanden ook andere dingen aan hun hoofd hadden, zegt Kees Bakhuis, woordvoerder van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Toch is het volgens hem goed om je ook te focussen op brexit.
“Het is dan echter wel handig als je weet waarop je je moet voorbereiden”, zegt hij.
Over grotere bedrijven maakt Biesheuvel zich niet zoveel zorgen. “Die kunnen zich beter wapenen dan kleinere bedrijven, ze hebben de slagkracht om hun systemen op orde te krijgen”, aldus Biesheuvel.
Het gaat er echter vooral ook om of bedrijven al ervaring hebben met internationaal ondernemen, zegt hij. Biesheuvel vreest dat vooral kleinere bedrijven het lastiger zullen vinden om onder ongunstiger voorwaarden met meer regels handel te drijven.
Slechtste scenario
Het slechtste scenario is dat er geen handelsdeal komt. Bedrijven die al zaken doen met andere landen waarmee geen handelsdeal is, weten hoe ze daar mee moeten omgaan, vult Birgit Oosterhuis, woordvoerder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, aan.
“Je moet het allemaal een keer gedaan hebben om het te weten”.
Concreet kunnen bedrijven als er geen handelsdeal komt oponthoud aan de grens verwachten, terwijl ze ook met hogere importheffingen te maken kunnen krijgen, aldus Biesheuvel.
Er speelt echter meer, geeft hij aan. Zo zullen standaarden over onder meer de kwaliteit van producten en dienstverlening mogelijk gaan afwijken.
Misschien moeten bedrijven dan apart voor het VK gaan produceren, omdat er niet iets andere ingrediënten in bijvoorbeeld voedsel mogen zitten. Dat zal het duurder maken om zo’n product te maken, denkt Biesheuvel.
Ruzie over whisky en vis: Schotten dreigen Britse Unie op te blazen
NOS 21.10.2020 De gesprekken tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om te komen tot een handelsdeal worden waarschijnlijk morgen hervat. De Britse onderhandelaar Frost eiste eerder dat de EU moest bewegen. Vandaag zei de EU-onderhandelaar Barnier dat hij bereid is om op “een constructieve manier compromissen te sluiten”.
De Britten studeren nog op de betekenis van de woorden, maar in Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen morgen weer verdergaan.
De gesprekken lagen sinds vorige week stil, nadat premier Johnson had gezegd dat een brexit zonder deal onvermijdelijk was geworden, omdat de EU niet bereid was om haar standpunten bij te stellen. Hij riep de Britten op om zich voor te bereiden om een mislukking van de gesprekken, met alle gevolgen van dien.
Toen de EU-leiders, die afgelopen week in Brussel bij elkaar waren voor een top, verklaarden dat ze het mandaat van hun onderhandelaar niet zouden verruimen en niet tot elke prijs een akkoord wilden, leek een no-deal dichterbij dan ooit. De Britten zegden daarop de volgende onderhandelingsronde, die maandag zou beginnen, af.
Telefoongesprek
In plaats daarvan voerden Frost en Barnier een telefoongesprek, waar niks uitkwam. Ook een tweede gesprek gisteren zorgde niet voor een doorbraak. Maar de Britten zien vandaag in de woorden van Barnier een soort handreiking.
Belangrijk is dat de EU-onderhandelaar heeft gezegd dat hij bereid is om de afspraken in formele wetsteksten op te nemen. Tot op heden waren de onderhandelaars daar nog niet aan begonnen, om te voorkomen dat delen van die teksten zouden uitlekken.
Niet meteen een akkoord
Waarschijnlijk worden de gesprekken morgen hervat, maar dat betekent niet dat er meteen een akkoord op tafel zal liggen. De grote geschilpunten over de vraag of de Britten de Europese regels moeten volgen voor de interne markt en hoe de visgronden worden verdeeld, blijven als een zwaard van Damocles boven de onderhandelingstafel hangen.
De Britten willen zelf bepalen of en onder welke voorwaarden ze bedrijven steunen. De EU vindt dat producten van ondernemingen die staatssteun ontvangen niet op de Europese markt thuishoren, omdat het dan oneerlijke concurrentie voor de Europese bedrijven is. Het gelijke speelveld, wordt het in het Brusselse jargon genoemd.
Vis
Barnier liet aan het Europees Parlement weten dat er geen handelsdeal kan komen zonder afspraken over de vis. De EU wil toegang houden tot de rijke Britse visgronden en in ruil daarvoor mogen de Britten hun vis op de Europese markt verkopen.
Volgens Kati Piri, de brexit-rapporteur van het Europees Parlement, is een akkoord nog steeds mogelijk. “Maar gezien de tijdsdruk wordt het wel steeds moeilijker. Ik zie nog steeds grote verschillen als het gaat over het gelijke speelveld.”
In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de wetsteksten half november klaar zijn. Ze moeten daarna in alle EU-talen worden vertaald, waarna het Europees Parlement z’n goedkeuring moet geven. Ook het Britse Lagerhuis moet ermee instemmen.
AD 21.10.2020 Groot-Brittannië en de Europese Unie gaan morgen verder met onderhandelen over een handelsakkoord. Dat heeft de Britse onderhandelaar David Frost bekendgemaakt na een telefoontje met EU-gespreksleider Michel Barnier.
,,We waren het erover eens dat er een nieuwe basis is voor onderhandelingen met de EU en Michel Barnier”, liet Forst weten via Twitter. ,,Iedere dag zullen er intensieve gesprekken zijn, die morgenmiddag in Londen beginnen.” De onderhandelingen lagen sinds eind vorige week stil nadat een door Johnson gestelde deadline was gepasseerd zonder deal.
We have agreed that a basis for negotiations with the EU & @michelbarnier has been re-established. Intensive talks will happen every day & begin tomorrow afternoon, 22 October, in London. Here is the UK statement & link to the agreed working methodology.
Een woordvoerder van premier Johnson liet in een aparte verklaring weten dat er geen garantie op succes is, maar dat Groot-Brittannië een deal als de beste optie ziet. ,,Een overeenkomst komt van twee kanten”, aldus de woordvoerder. ,,Het is goed mogelijk dat de onderhandelingen niet zullen slagen. Als dat zo is, dan zal het Verenigd Koninkrijk de overgangsperiode beëindigen onder Australische voorwaarden en zal daar wel bij varen.”
Een brexit onder Australische voorwaarden betekent een vertrek uit de EU zonder handelsakkoord. Dit zou strenge controles en vastgelegde invoertarieven tot gevolg hebben voor de import naar en export uit het Verenigd Koninkrijk.
Nog steeds mogelijk
Eerder vandaag liet Barnier aan het Europese parlement weten dat de EU bereid is aan de ontwerpteksten van het akkoord te gaan werken en dat de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk niet in gevaar is. Ook zei Barnier dat een akkoord nog steeds mogelijk is als beide zijden hard werken en bereid zijn compromissen te sluiten.
Ingewijden hadden aan persbureau Bloomberg laten weten dat dat de opmerkingen waren waar Johnson op had gewacht. Met het hervatten van de onderhandelingen zou gemikt worden op een akkoord half november.
Eerder was toegang van Europese vissers tot de Britse visgronden nog een groot struikelblok. Barnier waarschuwde wel dat wat de EU betreft er geen handelsakkoord komt zonder afspraken over de visserij.
RTL 21.10.2020 Mogelijk komt het op het laatste moment tot een compromis tussen de EU en het VK over een handelsdeal. Bij kredietverzekeraar Euler Hermes schatten ze die kans op bijna 50 procent. Maar als het niet zover komt, dan wordt de Nederlandse export keihard getroffen.
In de Brexitonderhandelingen spelen de Schotten, die niet blij zijn met de brexit, een cruciale rol. Ze bepalen de speelruimte van premier Boris Johnson: is hij te aardig voor Europa, dan speelt hij de Schotse nationalisten in de kaart. Is Johnson te streng, dan doet hij dat ook. En die nationalisten dreigen de Britse unie op te blazen. Johnson kan geen kant op, zegt Rem Korteweg van Instituut Clingendael.
Een harde brexit, dus zonder handelsdeal, zou ook Nederland veel geld gaan kosten, zegt Johan Geeroms, Risk Director bij Euler Hermes Nederland. Het zal ons land 10,5 procent van de huidige export naar het VK kunnen schelen, oftewel 4,8 miljard euro.
Ook Duitsland en Frankrijk zullen worden getroffen, maar uitgedrukt in harde euro’s zal Nederland na Duitsland het meest lijden, aldus Geeroms.
Vooral bedrijven die actief zijn in machinebouw, elektrische apparatuur, chemie en minerale producten, textiel en transportmiddelen zullen worden geraakt, denkt hij.
Daarbij gaat het ook om onder meer de verstoring van de logistiek. “Veel ondernemers hebben geen idee van de logistieke verstoring die ontstaat. Door de coronacrisis hebben ze nu andere zorgen aan hun hoofd.”
Ongelijk speelveld
Bij een zogeheten no deal-brexit gaat de hele export naar het VK op de schop, stelt Euler Hermes. Niet alleen zijn er nieuwe afspraken nodig voor het transport over de weg, door de lucht en over zee, maar er ontstaat ook een ongelijk speelveld, zegt Geeroms.
Hij is bang voor oneerlijke concurrentie als er voor bedrijven in het VK mogelijk minder strenge regels op het gebied van arbeid, milieu, staatssteun en belastingbeleid zullen gaan gelden.
Geeroms vreest bij een harde brexit een moeizame overbruggingsperiode waarin per sector eindeloze onderhandelingen gevoerd zullen worden.
Ook bij een zachte brexit zal de Nederlandse export overigens ook worden getroffen. Dan kan onze export naar het VK bijna 2,6 miljard euro lager uitvallen, voorspelt Euler Hermes.
Vooral Britten lijden
Voor de Britten zal een harde brexit eveneens pijnlijk zijn. De economie zal volgend jaar dan 4,8 procent krimpen, de Britse export zal 15 procent dalen en de inflatie zal minstens een half jaar meer dan 5 procent zijn.
Die hogere prijzen waar inwoners en bedrijven in het VK mee te maken zullen krijgen komen door invoerheffingen. Andere invoerbelemmeringen zoals hogere administratieve- en transportkosten en een waardedaling van het pond met 10 procent.
Als er wel een deal komt, dan zal de economie in het VK in 2021 met 2,5 procent kunnen groeien.
RTL 19.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie liggen niet op een lijn over de mogelijkheid van een handelsovereenkomst. Brussel en Londen roepen elkaar op concessies te doen om tot een deal te kunnen komen. De EU is hoopvol dat zo’n deal mogelijk is, maar de Britten zien dat toch anders.
Aan beide partijen van de onderhandelingstafel is de wil er om de boel in beweging te krijgen, zei EU-commissaris Maroš Šefčovič vandaag nog hoopvol op Twitter na een nieuwe ronde van brexit-gesprekken.
Maar aan de andere kant van de tafel klinkt gemor. De Britten willen niet verder praten, tenzij de EU een fundamenteel andere houding aanneemt.
“Het moet een eerlijk akkoord zijn voor beide partijen”, zei Šefčovič vanmiddag na een ontmoeting met de Britse brexitminister Michael Gove. Šefčovič benadrukt dat de EU tot de allerlaatste minuut wil werken aan zo’n deal. Hij herhaalde vandaag dat de EU nog steeds een handelsdeal wil, maar niet tegen elke prijs, meldt persbureau Reuters.
Britten denken er anders over
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zet de EU juist verder onder druk. Hij spreekt op Twitter over een constructief gesprek met zijn Europese evenknie Michel Barnier.
Maar hij voegt eraan toe dat de EU met een andere insteek aan tafel moet komen. Brexitminister Gove spreekt wel van een constructieve stap van de EU in de gesprekken. Maar dat wil niet zeggen dat er verder gepraat wordt, nuanceert een woordvoerder.
Voor 1 januari 2021
Brussel en Londen hebben tot 1 januari 2021 om tot definitieve handelsafspraken te komen. Lukt dat niet, dan volgt een no-deal-brexit. Dan gelden de handelsregels waar alle leden van wereldhandelsorganisatie WTO zich aan moeten houden. En dat zou de economie in het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie flink schaden.
De twee partijen komen er niet uit met de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU. Het Verenigd Koninkrijk en de EU beschuldigen elkaar ervan geen concessies te willen doen.
Premier Rutte zei vorige week dat het Verenigd Koninkrijk ‘in beweging moet komen’ in de onderhandelingen. Maar de Britten zeiden vorige week op hun beurt al dat zij juist rekenen op een signaal vanuit Brussel.
Daarnaast hebben de Britten ook haast. Want de regering benadrukt het belang van een handelsakkoord voor het einde van dit jaar. Londen is niet van plan om volgend jaar weer brexit-onderhandelingen te voeren met de EU, liet een woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson vandaag weten.
“We moeten duidelijkheid bieden aan onze burgers en bedrijven en eindeloos verlengde onderhandelingen zullen dit niet teweeg brengen”, zei de woordvoerder.
NOS 18.10.2020 Ruim zeventig grote Britse brancheorganisaties hebben een laatste appèl gedaan op politici om een deal te sluiten met de Europese Unie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en dat daarmee een harde brexit wordt vermeden, meldt The Financial Times.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van boeren, de retailsector en de auto-industrie. De organisaties die de oproep hebben gedaan vertegenwoordigen samen ruim zeven miljoen werknemers.
Banenbehoud
Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord. De bedrijven zeggen dat de deal nodig is om banen te behouden.
“Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een uitweg te vinden”, staat in een verklaring.
Johnson: EU doet te weinig concessies
Vrijdag zei de Britse premier Johnson dat zijn land zich erop moet voorbereiden dat het zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie stapt. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
Het Verenigd Koninkrijk, dat de Europese Unie in januari officieel verliet, heeft nog tot 1 januari 2021 om tot een definitieve handelsafspraken te komen. De Britse brancheorganisaties vrezen dat het zonder akkoord moeilijker wordt om goederen naar de EU te exporteren door onder meer “administratieve rompslomp”.
AD 18.10.2020 Meer dan zeventig belangenbehartigers van Britse bedrijfssectoren, die gezamenlijk meer dan zeven miljoen werknemers in dienst hebben, doen een laatste poging om politici over te halen terug te keren naar de onderhandelingstafel over de brexit. Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord, schrijft The Financial Times zondag.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van de boeren, de retailsector en de auto-industrie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en daarmee een harde brexit wordt vermeden. ,,Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een weg te vinden’’, citeerde de krant de groepen uit een verklaring.
Of de moeizame brexitonderhandelingen doorgaan, is erg onzeker. De Britse premier Boris Johnson zei vrijdag dat het Verenigd Koninkrijk zich moet voorbereiden op een no-dealscenario. Zijn woordvoerder voegde daar aan toe dat de moeizame onderhandelingen wat Londen betreft voorbij zijn, tenzij de Europese Unie een fundamenteel andere houding aanneemt bij de gesprekken.
Deadline
Johnson stelde aanvankelijk afgelopen donderdag als deadline waarop er zicht op een akkoord moest zijn over een nieuwe handelsdeal. Zo niet, dan zou hij de stekker uit de onderhandelingen trekken. De 27 EU-leiders riepen na afloop van hun top de Britse regering op om ‘de noodzakelijke stappen te nemen om een akkoord mogelijk te maken’, omdat anders het no-dealscenario zou uitkomen.
Het Verenigde Koninkrijk verliet de Europese Unie op 31 januari, maar is in de overgangsfase tot de jaarwisseling nog aan de meeste regels van het landenblok gebonden. Als er voor 31 december geen akkoord is over de toekomstige relatie, valt de wederzijdse handel terug op de zeer basale regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat levert extra belemmeringen op, waardoor wordt gevreesd voor aanzienlijke economische schade.
Voor veel goederen worden dan aan de grens weer importheffingen ingesteld, en douanecontroles zorgen naar verwachting voor files van vrachtwagens aan de grens. De handel tussen Australië en de EU komt in principe ook op die WTO-regels neer.
Johnson wil het liefst een handelsverdrag zoals de EU met Canada heeft gesloten, maar concludeert nu ‘dat dit niet zal werken’. Belangrijke twistpunten blijven de toegang tot Britse wateren voor vissers uit EU-lidstaten en het zogeheten gelijke speelveld.
Met dat laatste wordt bedoeld dat Britse bedrijven zich aan Europese regels voor bijvoorbeeld het milieu, concurrentie en werknemersrechten moeten houden, willen ze vrije toegang tot de EU-markt behouden. Dat ligt in Londen gevoelig, omdat het Verenigd Koninkrijk dan nog altijd gebonden is aan EU-regels waar het met de brexit juist van af wilde.
Telegraaf 16.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk moet zich voorbereiden op een vertrek uit de Europese Unie zonder handelsakkoord. Dat heeft premier Boris Johnson gezegd, nadat brexitonderhandelaar David Frost donderdag al teleurgesteld was in de Europese houding bij de recentste gespreksronde.
Als de EU niet „fundamenteel” van houding verandert, zal het Verenigd Koninkrijk zich voorbereiden op een handelsrelatie naar „Australisch model”, zei Johnson in een korte persconferentie. Australië en de EU hebben op dit moment geen akkoord over vrijhandel. Op de vraag of Johnson met deze aankondiging nu ook wegloopt van verdere onderhandelingen met de EU, antwoordde de premier ontwijkend.
NOS 16.10.2020 De Britse premier Johnson zegt dat zijn land zich moet opmaken om zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie te stappen. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
“Het lijkt erop dat ze het idee van een vrijhandelsovereenkomst hebben opgegeven”, zei hij in Londen nadat op een EU-top in Brussel was gebleken dat de onderhandelingen nog altijd muurvast zitten. “Mijn conclusie is dat we ons erop moeten voorbereiden dat we op 1 januari handelen volgens de regels van de vrije wereldhandel.”
Johnson had in de onderhandelingen ingezet op een handelsovereenkomst zoals de EU die ook met Canada heeft. Hij noemt het vreemd dat “de EU ons na 45 jaar lidmaatschap niet eens hetzelfde aanbod wil doen als Canada”.
De Britse premier richtte zich rechtstreeks tot kijkers en riep hen op zich voor te bereiden op een brexit zonder akkoord in januari.
‘Bedrijven, transporteurs en reizigers moeten voorbereidingen treffen’
De partijen hebben op veel punten al overeenstemming bereikt, maar groot struikelblok in de nieuwe relatie zijn de visrechten. Frankrijk en Nederland willen graag de toegang houden die ze nu hebben, terwijl de Britten hun vissers meer voordeel gunnen. Het is een kleine, maar politieke gevoelige kwestie voor de Noordzeelanden.
Ook wil de EU harde afspraken maken over een gelijk speelveld wat betreft staatssteun, kwaliteitscontroles en arbeidsrechten voor bedrijven die producten exporteren uit Groot-Brittannië. Dat moet voorkomen dat Britse bedrijven ineens een veel betere concurrentiepositie krijgen omdat ze zich aan minder regels hoeven te houden.
Het Verenigd Koninkrijk, dat de Europese Unie in januari officieel verliet, heeft nog tot 1 januari om tot een definitieve handelsovereenkomst te komen. Omdat daarvoor echter nog veel geregeld moet worden, heeft de EU het liefst alles voor 31 oktober uitonderhandeld. Johnson had zelfs al gezegd het liefst alles uiterlijk gisteren uitgesproken te willen hebben, maar die deadline werd niet gehaald.
Rutte
Premier Rutte is niet zo pessimistisch. Volgens hem is het goed dat zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk heeft uitgesproken dat ze meer verwachten van de andere partij. “Het kan helpen dat je het op deze manier uitspreekt.”
Volgens de Nederlandse premier kunnen de onderhandelingen maandag gewoon verder gaan. “Ook de Europese Unie is bereid om tot een compromis te komen. Dat is in ieders belang, want de economische belangen zijn zo groot dat ik me niet kan voorstellen dat het fout kan gaan.”
Maar hij waarschuwde dat het natuurlijk altijd kan misgaan “en dan moeten we ook aan Nederlandse kant voorbereid zijn”.
RTL 16.10.2020 Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU blijft de gemoederen in Brussel en Londen nog wel even bezighouden. De komende weken zijn, opnieuw, cruciaal. De belangrijkste deadlines op een rij.
De eerste deadline lag gisteren, 15 oktober 2020. Althans, die deadline had premier Boris Johnson zich gesteld voor het bereiken van een handelsdeal met de EU. Die handelsdeal vervangt de Europese regels die gelden tot en met 31 december 2020, als de overgangsfase afloopt.
Geen deal op 15 oktober 2020, ook best, dreigde Johnson op 7 september 2020. Dan gaan we op 1 januari over op de handelsregels die gelden voor alle leden van wereldhandelsorganisatie WTO, aldus de Britse premier. Ferme taal, maar de onderhandelingen gaan volgende week toch gewoon weer verder.
Wat de Europese leiders betreft ligt het initiatief nu dan ook in de Britse hoofdstad, zei premier Mark Rutte vannacht. De onderhandelingen zitten in een impasse en het is aan de Britten om de EU tegemoet te komen, vindt hij.
Johnson dreigt
Maar Johnson kaatst de bal vandaag vakkundig terug naar de Europese Unie. Hij denkt niet dat het nog gaat lukken om een deal te sluiten, volgens hem weigert Europa om ‘serieus te onderhandelen’. “Het is duidelijk dat na 45 jaar lidmaatschap de EU niet bereid is om ons dezelfde voorwaarden te geven als Canada”, zegt hij.
Wie er ook buigt, dat zal in de komende twee weken moeten gebeuren. Anders is er niet genoeg tijd om het akkoord tot in de puntjes uit te werken en alle overleggremia hun goedkeuring te laten geven.
Allereerst is de Europese Raad aan zet, waar alle EU-landen in vertegenwoordigd zijn. Die moet de deal die hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft binnengehaald namens de Commissie goedkeuren, als er een deal komt.
Parlementen
Als dit is gelukt, moet het handelsverdrag nog worden goedgekeurd in het Europees en het Britse parlement.
De Europarlementariërs hebben als uiterste datum om te stemmen 26 november gesteld. Dat is nodig om de stemming goed voor te kunnen bereiden. Europarlementariër Kati Piri (PvdA) noemt in het AD 31 oktober daarom als deadline voor het bereiken van een deal.
In het parlement zal de deal eerst door de handelscommissie worden beoordeeld. Deze commissie stemt voor of tegen én schrijft een rapport. Dat dient als stemadvies voor als het gehele parlement erover stemt. Dat zou in theorie ook nog later kunnen, tussen 14 en 17 december staan er ook nog plenaire vergaderingen gepland.
Uiteindelijk moeten ook de nationale parlementen van de EU-staten hun goedkeuring geven, maar dat hoeft niet per se dit jaar. De toestemming is alleen nodig voor onderdelen van het akkoord waar de Commissie geen onderhandelmandaat voor heeft.
Dat geldt bijvoorbeeld voor regels over wat er gebeurt als de EU en het VK een handelsgeschil hebben waar ze niet uitkomen. Voor afspraken die hierover worden gemaakt, moeten de lidstaten nog afzonderlijk goedkeuring geven. De delen van de handelsdeal waar de Commissie wel mandaat voor heeft, zoals handelstarieven, treden al wel in werking.
RTL 16.10.2020 Opnieuw is een deadline in de brexit-onderhandelingen niet gehaald. De Britse premier Johnson had 15 oktober gesteld als deadline, maar dat is niet gelukt. De Britse regering moet in beweging komen in de onderhandelingen met de Europese Unie, vindt premier Rutte.
Voor het einde van dit jaar moet er een nieuwe handelsdeal liggen. “Het is in ieders belang dat er een deal komt, maar niet tegen elke prijs”, zei premier Rutte bij de EU-top in Brussel.
Dat de 15-oktober-2020-deadline is gemist, vindt premier Rutte geen probleem. De premier is naar eigen zeggen geen ‘datum-fetisjist’.
Drie heikele punten
Belangrijke struikelblokken zijn de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU. De Britten en de EU beschuldigen elkaar ervan geen concessies te willen doen.
De Britten hadden gehoopt op een signaal van de EU in Brussel. De Britse hoofdonderhandelaar David Frost mort, omdat in zijn ogen de EU vindt dat ‘alle toekomstige stappen van het Verenigd Koninkrijk moeten komen’. Dat is ‘een ongebruikelijke manier om te onderhandelen’, twittert de Britse minister.
Vrees aan Europese zijde
Aan Europese zijde wordt gevreesd dat de Britten zoeken naar een mogelijkheid om de onderhandelingen te laten mislukken. EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei dat hij juist intensief wil verder onderhandelen de komende twee of drie weken.
De EU blijft inzetten op een akkoord. Barnier zei Frost vrijdag te spreken en dan te zullen voorstellen maandag met zijn team naar Londen te komen om een week lang verder te werken aan een akkoord.
De Britse premier Johnson reageert later vandaag op de ontwikkelingen.
Trouw 16.10.2020 De Britse premier Johnson zegt dat zijn land zich voorbereidt op een no-deal-brexit, maar trekt de stekker niet uit het handelsoverleg met de EU. Brussel reageert laconiek.
Het valt niet mee om de juiste beeldspraak te vinden voor de huidige stand van brexit-zaken. ‘It takes two to tango’, zeggen ze vaak bij onderhandelingen, maar Brussel en Londen zijn eerder verzeild geraakt in een ‘danse macabre’. Nee, ook dat beeld klopt niet, want alle deelnemers leven nog en bovendien: dansen is beweging.
Dat is het: de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn vastgelopen in een surplace, zoals in het baanwielrennen. Ze staan stil, balancerend op de pedalen, wachtend tot de ander in beweging komt.
Dat was donderdag de boodschap van de 27 EU-regeringsleiders tijdens hun najaarstop in Brussel. De Britse premier Boris Johnson kaatste de bal vrijdag terug, maar maakte zijn eerdere dreigement niet echt waar.
Als er 15 oktober 2020 geen handelsakkoord zou liggen met de EU, zo waarschuwde hij begin vorige maand, dan had verder praten geen zin meer en ging zijn land zich met opgeheven hoofd opmaken voor een no-dealbrexit per 1 januari. Op die dag loopt de overgangsperiode af waarin het VK de facto nog EU-lid is.
Rutte hoort positiviteit
Het was in bedekte termen (de woorden ‘no deal’ nam hij niet in de mond) dat de Britse premier zei dat zijn land zich klaar moet maken voor zo’n exit zonder akkoord. “Ze (de EU, red.) hebben geweigerd om serieus te onderhandelen.”
Hij herhaalde de lang geleden al door de EU afgewezen eis om tot een soort EU-Canada-overeenkomst te komen. “Ik heb geconcludeerd dat we ons moeten voorbereiden op 1 januari met regelingen zoals die met Australië, gebaseerd op de simpele principes van mondiale vrijhandel.”
De EU heeft geen handelsakkoord met Australië, dus Johnson bedoelt de regels van de Wereldhandelsorganisatie, met bijbehorende douanetarieven en quota. “Nu is het tijd voor onze bedrijven, transporteurs en reizigers om zich voor te bereiden.”
Dat klinkt als die gevreesde breuk met de EU-onderhandelaars. Maar Johnson nuanceerde dat. “Als er een fundamenteel andere benadering komt, zijn we bereid om te luisteren.”
De in Brussel verzamelde EU-leiders reageerden laconiek. “Ik interpreteer Johnsons verklaring positief”, zei premier Rutte zelfs. “Zij willen namelijk ook de gesprekken voortzetten. Als iedereen zegt dat er bewogen moet worden, is er kans dat dat ook gebeurt.”
Visserij, eerlijke concurrentie en straks toezicht
De volgende onderhandelingsronde tussen de EU en het VK zou maandag moeten beginnen in Londen. Wat Brussel betreft veranderen Johnsons woorden daar niets aan. “Ons onderhandelingsteam zal volgende week zoals gepland naar Londen gaan om deze onderhandelingen te intensiveren”, tweette voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie.
Even later zorgde James Slack, woordvoerder van Johnson, voor nieuwe verwarring. “Het handelsoverleg is voorbij”, liet hij weten. “De EU heeft dat in feite beëindigd door te zeggen dat zij haar onderhandelingspositie niet wil veranderen.”
De 27 EU-landen blijven verenigd in hun opvatting dat Londen concessies moet doen op de drie probleemthema’s: visserij, eerlijke concurrentie en strak toezicht op de gemaakte afspraken. Londen liet weten ‘teleurgesteld’ te zijn in die conclusies van de EU-top.
Vrijdag hield iedereen in Brussel het gezicht in de plooi. Alleen de Franse president Macron kon zijn irritatie niet verbergen. “Het geval wil dat het gelukkig maken van de Britse premier niet de roeping is van de soevereine leiders van de 27 lidstaten die ervoor kozen in de EU te blijven.”
Wat gaat er nou maandag gebeuren, als het EU-onderhandelingsteam onder leiding van Michel Barnier inderdaad volgens plan in de Eurostartrein naar Londen stapt? Komen ze daar voor een dichte deur te staan? Of heeft iedereen de voorbije donderdag en vrijdag uit de geheugens gewist onder het motto ‘keep calm and carry on’?
Eén ding is zeker: de baanwedstrijd met die surplace is nog gewoon bezig, alle deadlines ten spijt.
Lees ook:
Schijnwerpers op Boris Johnson na ‘teleurstellende’ EU-brexit-top
Brussel legt bal in Londen: Britten moeten bewegen in moeizame onderhandelingen. Die boodschap wordt aan Britse kant slecht verteerd.
AD 15.10.2020 Populaire Britse producten als cheddar, bacon en Schotse zalm mogen met ingang van volgend jaar niet zomaar meer meegenomen worden uit het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor waarschuwt de Nederlandse Douane. Vanwege de brexit gelden dan andere douaneregels, maar veel mensen zouden daarvan nog niet goed op de hoogte zijn.
De douane roept reizigers op om op tijd de gewijzigde douaneregels te checken. ,,Oók als je oud en nieuw viert in Londen en daarna terugreist naar Nederland. Zo voorkom je dat je afstand moet doen van etenswaar als cheddar en bacon”, zegt Arno Kooij, directeur Handhavingsbeleid bij de douane.
,,En als je sterke drank als gin of whisky meeneemt, dan kun je maar 1 liter belastingvrij meenemen. Het is ook goed je te realiseren dat je over aankopen boven de 430 euro btw moet betalen.”
Een peiling onder bijna 1300 reizigers die affiniteit hebben met de Britse eilanden, wees uit dat veel Nederlanders nog weinig kennis hebben over de douaneregels na het vertrek van de Britten uit de Europese Unie. Vooral bij vragen over het meenemen van zuivelproducten, vlees en vis ging het mis, aldus de douane.
Onterecht dachten veel mensen dat deze etenswaren volgend jaar nog gewoon in je bagage mee naar Nederland mogen. De vraag over het meenemen van cheddarkaas beantwoordde bijna 54 procent van de overvraagden onjuist. Bij Schotse zalm ging een kleine 43 procent de fout in.
Brexit
Het brexitproces is nog in volle gang, maar opnieuw dreigt een belangrijke deadline niet gehaald te worden. Donderdag verstrijkt het moment waarvoor volgens de Britse premier Boris Johnson een akkoord moet zijn bereikt over een handelsverdrag met de EU voor na het vertrek van de Britten.
Beide partijen zijn tijdens maandenlange onderhandelingen echter nauwelijks bij elkaar gekomen. Belangrijke struikelblokken zijn de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU.
NOS 15.10.2020 De Britten moeten nu eindelijk in beweging komen, zodat er een finaal brexit-akkoord kan worden gesloten. Volgens de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, is nu het moment om concessies te doen.
Michel deed de uitspraak op een persconferentie tijdens een pauze van de Europese top in Brussel. Maar hij was nog niet uitgesproken of het antwoord uit Londen kwam per kerende tweet. “Teleurgesteld over de conclusies van de Europese top”, twitterde de Britse hoofdonderhandelaar David Frost.
De teleurstelling draait om de formele conclusies van de top. Aanvankelijk stond in de tekst dat EU-onderhandelaar Michel Barnier de komende weken de besprekingen met de Britten zou intensiveren. Maar die zin sneuvelde vandaag. Er staat nu dat de EU de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk voortzet.
Bovendien is Frost boos over het feit dat alleen de Britten stappen moeten zetten. Met een onderkoelde toon twittert hij dat het een ongebruikelijke manier is om op deze manier te onderhandelen.
Gelijk speelveld
De EU-leiders spraken vandaag voor het eerst sinds lange tijd over de brexit. De onderhandelingen zijn de afgelopen tijd overgelaten aan Barnier, die herhaaldelijk heeft laten weten dat het niet goed gaat.
Vooraf waren de regeringsleiders eensgezind in hun commentaren. Zo noemde de Franse president Macron de brexit niet de schuld van Europa, maar van het Britse volk. “Wij hebben niet voor brexit gekozen.” Ook premier Rutte zit op die lijn: “Het ligt niet aan Europa, wij doen er alles aan.”
Een van de hoofdproblemen op de vergadering is het gelijke speelveld dat er moet komen voor Europese en Britse bedrijven. De bedoeling van de EU is te voorkomen dat Europese ondernemingen worden weggeconcurreerd.
Maandag gaan de onderhandelingen daarover verder, liet Barnier weten. Hij heeft geen nieuw mandaat gekregen van de regeringsleiders en moet dus roeien met de riemen die hij al bijna een jaar heeft. “Het is prima dat het Verenigd Koninkrijk soeverein wil zijn op 1 januari, maar dat mag niet ten koste van onze bedrijven gaan”, zo sprak hij strijdvaardig op de persconferentie.
Hoe gaat het met de vis?
Een ander probleem, met nog minder dan honderd dagen te gaan tot 1 januari, is vis. Hoewel het om een kleine sector gaat, is het een van de grootste struikelblokken. En dat is al tijden zo. “Er zit geen meter beweging in de vis”, verzuchtte een hoge EU-diplomaat.
Voorlopig verzetten met name de landen aan de Noordzee, waaronder Nederland en Frankrijk, zich tegen een deal. De EU blijft eisen dat de vissers ook in Britse wateren mogen vissen. Bovendien willen ze niet elk jaar gesteggel over hoeveel quota er van welke vissoort in die wateren gevangen mogen worden.
Morgen reageert de Britse premier Johnson vanuit Londen. Hij noemde eerder deze EU-top een laatste kans op een akkoord.
NOS 15.10.2020 Er is opnieuw een brexit-deadline in zicht en een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk lijkt voorlopig nog niet binnen handbereik. Op 31 oktober moet er een brexit-deal liggen, zodat het Europees Parlement de tijd heeft om het akkoord te behandelen voordat de Britten op 31 december definitief alle banden met de EU verbreken. Vandaag begint in Brussel een EU-top met regeringsleiders, waar ook de brexit op de agenda staat.
Om de druk op de onderhandelingen wat op te voeren, zette premier Johnson vorige maand zijn eigen deadline op 15 oktober, vandaag. Als er dan geen akkoord zou zijn, zei hij, dan verwachtte hij geen akkoord meer en zou hij de onderhandelingen stopzetten.
“Met die uitspraak wilde Johnson zich hard opstellen”, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Laten zien aan zijn achterban dat hij niet met zich laat sollen. Toch is hij de afgelopen tijd beroemd geworden door het stellen van deadlines waar hij zich vervolgens niet aan houdt. Zo zei hij vorig jaar dat hij liever in een greppel eindigt dan de brexit weer uit te stellen, om vervolgens de brexit weer uit te stellen.”
Johnson heeft intussen van zijn onderhandelaar David Frost gehoord dat er nog altijd uitzicht is op een akkoord binnen twee weken, zegt De Wit. “Frost zal hem adviseren de stekker er nog niet uit te trekken. Johnson lijkt met dat advies mee te buigen.”
Bom onder onderhandelingen
Johnson boekte vorige maand een overwinning in het Britse Lagerhuis, waar een grote meerderheid instemde met een wetsvoorstel dat indruist tegen de afspraken die met de EU zijn gemaakt. Het stuit de premier vooral tegen de borst dat Noord-Ierland zich volgens de afspraken aan EU-regels moet blijven houden, zodat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open kan blijven.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen sprak haar zorgen uit over het wetsvoorstel en zei dat de wet het internationaal recht zou schenden. Volgens De Wit maakt het wetsvoorstel duidelijk dat Johnson op ramkoers is. “Hij vindt dat de EU zijn kant op moet bewegen.”
Besluit na EU-top
De Britse premier heeft Von der Leyen gisteren laten weten dat hij teleurgesteld is over de progressie die de afgelopen twee weken is geboekt in de gesprekken. Volgens zijn woordvoerder neemt hij na de EU-top een besluit over de voortgang van de onderhandelingen: “De premier is benieuwd naar de uitkomst van de Europese Raad en zal dat meewegen voordat hij de volgende stappen van het Verenigd Koninkrijk bekendmaakt.”
De Wit denkt dat Johnson weer zal wegkomen met het negeren van zijn eigen deadline. “Er is weer een coronagolf en brexit staat al lang niet meer op de voorpagina’s in Groot-Brittannië, dus hij kan het zich permitteren om zich er niet aan te houden. Er is ook nog genoeg tijd: pas op 1 januari moet de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ingaan.”
Wel zijn er nog altijd twee hardnekkige knelpunten in de onderhandelingen. “Het belangrijkste is de visserij: economisch stelt het nauwelijks iets voor, maar politiek ligt het heel gevoelig. De Nederlandse en Franse vissers willen na de brexit dezelfde toegang hebben tot de Britse wateren als nu, dat vinden de Britten onbespreekbaar. Op de tweede plaats is er het gelijke speelveld van regels. De EU zegt: als jullie toegang willen houden tot onze markt, moeten jullie onze regels volgen. Dat willen de Britten niet.”
Veel hangt dus af van wat er op de EU-top wordt besloten.“De regeringsleiders moeten daar besluiten of ze bereid zijn om water bij de wijn te doen, of dat ze zich hard blijven opstellen met de kans dat alles alsnog misgaat.”
EU-leiders: doorgaan met gesprekken
De Europese leiders bespreken de brexit vanavond tijdens het diner. Tot op heden hebben ze de onderhandelingen aan Michel Barnier overgelaten, die ook verslag komt uitbrengen. In de voorlopige conclusies van de leiders staat dat Barnier moet doorgaan met de gesprekken en ze moet intensiveren. De verwachting onder diplomaten is niet dat Barnier mandaat krijgt om de Britten meer tegemoet te komen.
Vooralsnog zitten de onderhandelingen muurvast, is de conclusie aan Europese kant. Wel wordt er voorzichtig gesproken over een extra EU-top ergens halverwege november om de onderhandelingen alsnog vlot te trekken.
AD 14.10.2020 De Europese leiders zijn morgen bij elkaar in Brussel om te praten over de brexit-onderhandelingen. De deadline nadert met rasse schreden, en er zit niet bepaald schot in. ,,Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty”, zegt Kati Piri (PvdA), die namens het Europarlement de gesprekken volgt.
Wat is de stand van zaken?
,,Dat is een goede vraag. Er wordt in elk geval nog gepraat. En dat is al heel wat, sinds de Britten vorige maand met hun brexitwet kwamen. Die gaat over de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De Britten willen dat voor Noord-Ierland dezelfde regels gelden als voor andere delen van het VK. Maar dat gaat lijnrecht in tegen wat tien maanden geleden al is vastgelegd in het scheidingsakkoord met de Europese Unie (namelijk aparte regels voor Noord-Ierland, omdat dat grenst aan EU-lidstaat Ierland en er een zekere controle moet zijn op wat er de EU binnenkomt).
Dit is echt een vertrouwensbreuk. Je kunt niet onderhandelen over het ene akkoord en tegelijkertijd een ander akkoord schenden. Tot twee weken geleden is er dan ook niet echt verder onderhandeld. Al lag dat natuurlijk niet alleen hieraan. De coronacrisis vraagt natuurlijk ook heel erg veel aandacht.”
Wat zijn de belangrijkste punten nu nog?
,,Er moeten nog afspraken gemaakt worden over Britse staatssteun aan de eigen bedrijven. Die moeten straks gaan concurreren met bedrijven uit de EU, en er mag geen sprake zijn van oneerlijke concurrentie.
Datzelfde geldt voor arbeidsvoorwaarden of milieu- en klimaateisen. Het kan niet zo zijn dat Britse producten goedkoper zijn, omdat de eisen daar minder streng zijn. Dat is oneerlijk.
Ook de visserij is nog een heet hangijzer. De EU wil dat haar vissers gewoon volgens lopende afspraken kunnen blijven vissen op de plaatsten waar ze dat nu ook al doen, en dat is voor een belangrijk deel in Britse wateren. De Britten willen zo ongeveer per vissoort, en dat zijn er meer dan 100, aparte afspraken maken voor quota.
Maar dat is echt niet realistisch. Aan de andere kant heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vorige week laten doorschemeren dat de EU ook wat moet gaan bewegen. In dat stadium zitten we nu, het zit dus echt vast. Ik denk dat ze uiteindelijk, áls ze eruit komen, alles op hetzelfde moment aan elkaar knopen. Als, inderdaad. Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty.”
Het Europees parlement is het enige parlement dat een eventueel akkoord uiteindelijk moet goedkeuren. Hebben jullie invloed en zicht op de onderhandelingen?
,,Jazeker! Michel Barnier doet dat natuurlijk niet op eigen houtje. De verschillende EU-lidstaten hebben hun invloed, maar het parlement ook. Er hebben zich liefst 21 commissies met de uitgangspunten en de inhoud van de onderhandelingen bemoeid, een heel circus.
En we zitten nu totaal op één lijn met de lidstaten. Maar een eventueel akkoord is altijd een compromis, dus wellicht veranderen de meningen dan. Het kan dus nog spannend worden. In de tussentijd worden we bijna wekelijks bijgepraat door Barnier.”
Hoeveel haast is er?
,,Op 31 december loopt de overgangsperiode van een jaar af, die gebruikt had moeten worden om de toekomstige relatie met het VK te regelen. Akkoord of geen akkoord, de Britten zijn op 1 januari definitief weg uit de EU.
Om alles vóór die datum rond te hebben, moet er eigenlijk al op 31 oktober een akkoord liggen. Dan is er nog tijd om een extra top van EU-leiders te organiseren, en om daarna het parlement de gelegenheid te geven ernaar te kijken.
Dat duurt ook nog even. Zelfs een minimaal akkoord telt 500 pagina’s, die ook nog eens in alle verschillende talen vertaald moeten worden. En let op: het is geen hamerstuk, hè. Omdat wij het enige parlement zijn dat zich over het akkoord uitspreekt, zijn we verplicht er zeer serieus naar te kijken. Maar zo ver zijn we dus nog niet.”
Telegraaf 14.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft verschillende veerbootmaatschappijen ingehuurd om noodgoederen, zoals medicijnen, naar het eiland te vervoeren in het geval van een no-dealbrexit.
De Britse regering sloot contracten voor in totaal 77,6 miljoen pond (86 miljoen euro) met Brittany Ferries, DFDS, P&O Ferries en Stena Line voor de eerste zes maanden na het einde van de overgangsfase van de brexit, zei het ministerie van Transport dinsdag.
De contracten moeten ervoor zorgen dat cruciale goederen „naar het VK afgeleverd blijven worden, ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen met de EU”, aldus het ministerie.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben moeite om overeenstemming te bereiken over een handelsovereenkomst nu het einde van de brexitovergangsfase aan het einde van het jaar dichterbij komt.
Als beide partijen het niet eens worden over een deal, zouden handelsbarrières zoals tarieven in werking treden. Daardoor kunnen mogelijk tekorten aan goederen zoals medicijnen of bepaalde voedingsmiddelen in het Verenigd Koninkrijk ontstaan vanwege bottlenecks aan de grens.
AD 13.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft verschillende veerbootmaatschappijen ingehuurd om noodgoederen, zoals medicijnen, naar het eiland te vervoeren in het geval van een no-dealbrexit.
De Britse regering sloot contracten voor in totaal 77,6 miljoen pond (86 miljoen euro) met Brittany Ferries, DFDS, P&O Ferries en Stena Line voor de eerste zes maanden na het einde van de overgangsfase van de brexit, zei het ministerie van Transport dinsdag.
De contracten moeten ervoor zorgen dat cruciale goederen “naar het VK afgeleverd blijven worden, ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen met de EU”, aldus het ministerie.
Handelsbarrières
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben moeite om overeenstemming te bereiken over een handelsovereenkomst nu het einde van de brexitovergangsfase aan het einde van het jaar dichterbij komt.
Als beide partijen het niet eens worden over een deal, zouden handelsbarrières zoals tarieven in werking treden. Daardoor kunnen mogelijk tekorten aan goederen zoals medicijnen of bepaalde voedingsmiddelen in het Verenigd Koninkrijk ontstaan vanwege bottlenecks aan de grens.
RTL 09.10.2020 Brexit komt eraan, maar de EU en de Britten zijn het absoluut nog niet eens over de scheiding. Zo liggen ze over de toekomst van de visserij nog mijlenver uit elkaar. En dat heeft grote gevolgen voor zowel Nederlandse als Britse vissers. “Het gaat om de toekomst van onze dorpen.”
De door de Britse premier Boris Johnson gestelde deadline van 15 oktober nadert. Er wordt nog druk onderhandeld. En in die onderhandelingen hebben vissers een prominente rol.
Voor de Britse economie is de visvangst maar een klein percentage. “Het is een stuk symboolpolitiek geworden”, legt Pim Visser uit. Hij is directeur van belangenbehartiger VisNed. “Bij de Britse vissers denken ze nu dat er echt iets te winnen valt en daardoor is het voor Johnson iets om mee met een overwinning thuis te komen. Dat komt echt door de lobby die onder andere Schotse vissers ervan gemaakt hebben.”
Iedereen mag overal vissen
Op dit moment gelden de oude regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren 70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren 70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen. Maar nu de Britten uit de EU gaan willen zij die wateren voor zichzelf hebben en willen ze nieuwe afspraken over hoeveel vis er gevangen mag worden.
De Britse wateren
Slecht nieuws voor Nederlandse vissers
“Dat is heel slecht nieuws voor Nederlandse vissers”, legt de directeur van de belangenbehartiger van kottervisserij Visned Pim Visser uit. “Een groot deel van de opbrengst van Nederlandse vissers komt uit Britse wateren.”
Visser is bang dat de visserij uitgeruild wordt in de onderhandelingen. “Wij proberen heel erg te voorkomen dat de visserij een soort troef wordt. Het gaat hier echt om de toekomst van onze vissersdorpen en de mensen die daarvan afhankelijk zijn.”
Tot wel tachtig visvangst procent uit Britse wateren
Dat is per vissoort ook wel te zien. Nederlanders vangen zo’n tachtig procent van de haring en makreel in Brits water en ook de blauwe wijting wordt voor zeventig procent in Britse wateren gevangen.
“Het sluiten heeft daardoor ook een immense impact op de vissersdorpen van Nederland. Arnemuiden en Goedereede zijn voor 40 procent van hun opbrengst afhankelijk van de vangst uit Brits water. Bij Texel is dit zelfs de helft”, vertelt Visser.
“Mijn vaders’ vader viste al in die wateren en ik wil dat de kinderen van mijn kinderen dat ook nog kunnen.”
Honderden mensen zonder werk
Die afhankelijkheid ziet Diek Parlievliet maar al te goed. De boten van zijn bedrijf vangen veel in het Britse water. “Als we die toegang verliezen dan kan ik een groot deel van mijn boten aan de kant houden. Dat betekent dat ook onze verwerkingsplekken zonder vis komen te zitten. Direct verliezen dan 500 medewerkers hun baan, tel je daar de mensen van het transport en verdere verkoop bij op dan kom je tot misschien wel 2500 mensen waarvan hun baan op het spel staat. En dat is alleen ons bedrijf.”
Parlievliet wil dan ook het liefst dat er zo min mogelijk verandert aan de regels zoals ze nu zijn. “Mijn vaders’ vader viste al in die wateren en ik wil dat de kinderen van mijn kinderen dat ook nog kunnen.”
Aan de overkant
Maar aan de andere kant van de Noordzee willen ze die verandering dus wel. Visser Mike Sharp uit het dorp Brixham kan niet wachten op brexit. “We willen controle over onze zeeën terug. De manier waarop de quota nu worden verdeeld is niet eerlijk. We krijgen veel te weinig.”
Zijn dorp Brixham is weliswaar het grootste vissersdorp van het VK. Toch staat het al tijden onder druk door onder andere concurrentie uit Frankrijk, Spanje en Nederland en EU-regels rondom overbevissing. Hij is daardoor een groot voorstander van de brexit.
“Ik haat Europa niet, maar wel de Europese Unie.” Door de eigen zeggenschap terug te krijgen over de zeeën hoopt hij weer oude tijden te herleven. “De vrijheid die we hadden veertig jaar geleden, mijn zoon wil ook gaan vissen. Ik gun hem diezelfde tijden.”
Oude tijden keren niet terug
Pim Visser denkt echter dat de Brit zich daarop verkijkt. “De tijden waar ze naar terug willen met brexit komen niet opeens terug. Britten eten de vis niet die je daar kan vangen en importeren juist de vis die ze eten. Dus je zult de gevangen vis dan weer aan de EU moeten verkopen. En omdat je geen lid meer bent van de EU, wordt dat duur.
Als het aan visser Parlievliet ligt gebeurt dat zelfs helemaal niet. “Dat zie ik als broodroof. Eerst tegen ons zeggen dat wij daar niet meer mogen vissen om ons dan diezelfde vis te gaan verkopen. Omdat zij zo nodig de EU uit willen. Zonder toegang tot dat water, wat mij betreft ook geen handelsdeal over de vis.”
Toch blijft Mike Sharp in Brixham kansen zien. Er zijn zo’n 700 miljoen inwoners in de EU maar wel 7,5 miljard in Azië. En nu onze handen niet meer gebonden zijn door de EU kunnen we die markten gaan verkennen.”
Overgangsperiode
Op dit moment ligt er een overgangsperiode op tafel in de onderhandelingen. Daar zijn eigenlijk beide partijen niet heel blij mee. “Na vier jaar onderhandelen hadden ze er wel al uit mogen zijn maar ik ben hoopvol”, vertelt Sharp. “Alleen zolang het niet allemaal vastligt kan er nog van alles gebeuren.”
Pim Visser ziet voor de Nederlandse vissers niks in een overgangsperiode. “Of je dan nu neergeschoten wordt of over 4 jaar, dat maakt dan ook niet meer uit. We moeten gewoon de toegang tot die wateren behouden.”
AD 07.10.2020 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken moet het blauwe brexitbeest weer inzetten om ondernemers te waarschuwen nu de gevreesde harde brexit steeds waarschijnlijker wordt. ,,Desnoods met gele sterretjes erop”, verwees D66-Kamerlid Achraf Bouali naar de Europese vlag.
Regeringspartij D66 zei in een Kamerdebat over de brexit ‘nog meer van Blok te willen zien’ nu er nog geen deal in zicht is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over hun toekomstige relatie. Bouali roemde het succes van het brexitbeest. ,,Dat blauwe pak stond u goed.”
In een interview met deze krant zei Blok eerder dat ‘brexit’ opgeborgen was op zolder, maar dat het figuur een comeback maakt als er geen akkoord komt over de toekomstige handelsrelatie. In het debat zegde Blok toe dat het kabinet binnenkort met een nieuwe campagne komt. Hij wilde niet zeggen of daar het brexitbeest weer in opduikt. ,,We gaan de spanning nog even opbouwen.”
SP-Kamerlid Renske Leijten begrijpt niet waarom de twee partijen nog geen deal hebben. ,,We zijn vier jaar bezig en nóg geen akkoord.” Al in 2016 gaf het Verenigd Koninkrijk per referendum aan de EU te willen verlaten. Uiteindelijk deden zij dat pas op 1 januari 2020. Dit jaar geldt als een overgangstermijn waarin er nog weinig verandert.
Coronavirus
De onderhandelingen tussen de EU en het VK verliepen de afgelopen maanden moeizaam, ook door het coronavirus, dat onder beide onderhandelingsteams rondging en dat fysieke onderhandelingsronden onmogelijk maakte.
Het akkoord zou uiterlijk deze maand klaar moeten zijn, zodat het Europees parlement het nog voor het einde van het jaar – als de overgangstermijn afloopt – kan ratificeren. Maar over een aantal kwesties, zoals het voor Nederland belangrijke onderwerp visserij, is nog geen overeenstemming.
Voor Nederland, dat een sterke handelsrelatie heeft met de Britten, is een brexit zonder deal een nachtmerriescenario. Maar Blok houdt hoop en ziet nog wel tijd voor de EU en het VK om tot een deal te komen. ,,Er is ook niet een heel precieze datum vastgelegd.” Eerder werd 15 oktober genoemd, maar dat is ‘niet keihard’.
Kerst
In theorie, stelde Blok, kunnen de twee partijen nog wat langer dooronderhandelen en zou het akkoord voorlopig in werking kunnen treden op 1 januari 2021. De lidstaten en het Europees parlement zouden zich er in dat scenario in het nieuwe jaar over gaan buigen. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt noemt dat ‘niet wenselijk’. ,,Ik kom liever in de week voor kerst terug voor een debat.”
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën, die over de douane gaat, noemde de brexit ‘een unieke situatie’ waar ondanks ‘het pak van de minister of de minister in het pak’ niet alle ondernemers op voorbereid zijn.
AD 03.10.2020 Topoverleg tussen voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Boris Johnson moet het brexitoverleg uit een impasse halen. Zaterdag praten de twee via een videoverbinding met elkaar over de stand van zaken in de onderhandelingen en mogelijke vervolgstappen.
Tot nu toe is er nog altijd geen zicht op een akkoord over de handelsrelatie na dit jaar, als de overgangsperiode na het Britse vertrek afloopt. Onder meer de toegang tot Britse wateren voor vissers uit de EU blijft naar verluidt voor veel verdeeldheid zorgen. Mogelijk leidt het topoverleg tussen Von der Leyen en Johnson tot intensievere gesprekken over compromissen rond de grootste knelpunten.
Brussel maakte deze week bekend een zogeheten inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk te beginnen vanwege de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen. Deze internemarktwet is volgens de Europese Commissie in strijd met afspraken in het met de EU gesloten terugtrekkingsverdrag. Londen heeft een maand om te antwoorden op de waarschuwing.
NOS 01.10.2020 De Europese Commissie neemt juridische stappen tegen het Verenigd Koninkrijk. Aanleiding is de nieuwe brexitwet in dat land. Die is in strijd met de eerder gemaakte afspraken met de EU, zegt voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie in een brief waarin een zogeheten inbreukprocedure wordt aangekondigd.
Brussel had van premier Johnson geëist dat hij de wet voor vandaag zou intrekken, maar die legde dat dreigement naast zich neer. Dinsdag bracht hij het voorstel met succes in stemming in het Lagerhuis.
Als de wet ook wordt aangenomen door het Hogerhuis, treedt hij in werking. De Britten hopen er onder meer mee te voorkomen dat er een schifting ontstaat tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Hof van Justitie
Volgens Von der Leyen is de wet “een schending van de verplichting van goed vertrouwen die is vastgelegd in het terugtrekkingsverdrag”. In de brief aan de Britten eist ze opheldering binnen een maand. Als het antwoord onbevredigend is, kan Brussel naar het Europees Hof van Justitie stappen.
De regering in Londen zegt in een eerste reactie dat in een eerder stadium duidelijk is aangegeven wat de redenen zijn geweest voor het opstellen van de wet. Het gaat volgens een woordvoerder om “een wettelijk vangnet om de integriteit van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk te beschermen”.
Premier Rutte zegt dat we niet te veel waarde moeten hechten aan de inbreukprocedure. Volgens hem is het eerder een “administratief noodzakelijke” dan een politieke stap. “Door die stap te zetten houdt de Europese Commissie zich alle rechten voor met het oog op het vervolg. Ik zou er niet te veel achter zoeken.”
AD 01.10.2020 De Europese Commissie begint een zogeheten inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk vanwege de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen.
Die interne marktwet is volgens voorzitter Ursula von der Leyen in strijd met afspraken in het met de Europese Unie gesloten terugtrekkingsverdrag, zei ze vanmorgen in een verklaring.
De EU eiste eerder dat Londen de omstreden wetgeving voor 1 oktober zou intrekken en dat is niet gebeurd, aldus Von der Leyen. ,,Daarom heeft de commissie vanmorgen besloten om een formele brief te sturen. Dit is de eerste stap in een inbreukprocedure.’’
De inbreukprocedure begint met een bief waarin het dagelijks EU-bestuur de Britse regering om opheldering vraagt. Het VK heeft een maand om daarop te reageren. Als het antwoord onbevredigend is, volgt een soort aanmaning en als ook daar niets mee gedaan wordt kan de commissie besluiten naar het Europees Hof van Justitie te stappen.
,,Beide partijen zijn gebonden aan de verplichting om in goed vertrouwen samen te werken bij de uitvoering van het terugtrekkingsverdrag’’, aldus Von der Leyen.
Harde grens
Delen van het Britse wetsvoorstel, Internal Market Bill geheten, ondergraaft volgens Brussel de afspraken over Noord-Ierland. Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen de republiek Ierland en het Britse Noord-Ierland verrijst zodra de EU en het Verenigd Koninkrijk volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. In de clausules van de Britse interne marktwetgeving wordt getornd aan afspraken daarover, meent de commissie.
RTL 01.10.2020 De Europese Commissie begint een inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk wegens de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen. Die wet maakt de gemaakte afspraken met de Europese Unie ongedaan. De EU dreigde al eerder met stappen om de wet van tafel te krijgen.
De interne marktwet is volgens Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen in strijd met afspraken in het met de Europese Unie gesloten terugtrekkingsverdrag, zegt ze in een verklaring.
De EU eiste eerder dat Londen de omstreden wetgeving voor 1 oktober zou intrekken en dat is niet gebeurd, aldus Von der Leyen. “De deadline is gisteren verlopen. De problematische bepalingen zijn niet verwijderd.”
Opheldering
De Europese Commissie heeft daarom een brief aan de Britse regering gestuurd waarin het om opheldering vraagt. “Het is de eerste stap in de inbreukprocedure”, licht Von der Leyen toe.
Als het antwoord onbevredigend is volgt een soort aanmaning en als ook daar niets mee gedaan wordt kan de Commissie nog naar het Europees Hof van Justitie stappen.
Reactie komt op gepast moment
De Britse regering reageert op een “gepast moment” op de inbreukprocedure. Dat heeft een woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson laten weten in een reactie.
“We hebben duidelijk aangegeven wat de redenen zijn voor de maatregelen die te maken hebben met het protocol voor Noord-Ierland”, aldus de woordvoerder.
“We moeten een wettelijk vangnet creëren om de integriteit van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk te beschermen.” De nieuwe wet zou ook noodzakelijk zijn om de vrede in Noord-Ierland te beschermen.
AD 01.10.2020 Hij werd in eigen land ‘mal’, toegankelijk’ en ‘gemoedelijk’ genoemd. Volgens politicoloog Jasper Laros hield de Britse premier Johnson er dubieuze praktijken op na. ‘De voorbeelden liggen voor het oprapen.’
Stel. Er duikt een opgenomen telefoongesprek uit 1993 op dat Mark Rutte voerde met een goede vriend. Deze vriend en ondernemer dreigt in de problemen te komen door mogelijke onthullingen door een journalist en vraagt Rutte om de adresgegevens van de man.
Rutte: ‘Hoe erg ga je deze man behandelen?’ Vriend: ‘Niet heel erg.’ (…) ‘Hij krijgt waarschijnlijk een paar blauwe ogen en een gebroken rib.’ Rutte: ‘Een gebroken rib.’ (…) Vriend: ‘Je moet vertrouwen in me hebben, Mark.’
Rutte: ‘Oké, ik heb gezegd dat ik het zal doen. Ik zal het doen, maak je geen zorgen.’
Na het gesprek onderneemt Rutte toch geen actie, de journalist blijft ongedeerd, maar de vriend belandt in de gevangenis (om andere feiten).
En stel: een populaire Nederlandse journalist leest in een rapport dat er asbest in het gebouw van de Europese Commissie aanwezig is en schrijft voor een landelijk dagblad: ‘EU-hoofdkwartier wordt opgeblazen’. Hij verzint bovendien talloze verhalen over ‘plannen’ van de EU, bijvoorbeeld dat komkommers krom moeten zijn en bananen recht. En dan wordt de man in 2041 premier.
In het eerste voorbeeld weten we niet wat er zou gebeuren.
Hij verzon verhalen, zoals komkommers die in de EU krom zouden moeten zijn
In het tweede voorbeeld weten we dat in 2014 een Nederlandse journalist is ontslagen omdat dagblad Trouw ‘voor de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van ruim 10 procent (van zijn 1224 artikelen) niet langer (kon en wilde) instaan.’ Uiteraard weten we niet hoe het deze journalist verder zal vergaan, maar zijn carrière is zeker geschaad.
Zo niet in de Britse context: Boris Johnson (auteur van: ‘Euro headquarters to be blown up’) kon gewoon journalistiek actief blijven en een bloeiende politieke carrière opbouwen. Belastende telefoongesprekken (de inhoud van bovenstaand gesprek is letterlijk afkomstig van Johnson en zijn vriend Darius Guppy) deerden hem niet.
Johnson prees bovendien de moordenaar van een gekozen volksvertegenwoordiger indirect, nam zijn woorden niet terug (hij zei: ‘De beste manier om Jo Cox te eren is brexit gedaan krijgen’ – wat zij juist niet wilde) en ook daar bleef het bij.
Adviseur Dominic Cummings bedacht twee uiterst succesvolle politieke slogans voor Johnson: ‘We send the EU £350 million a week – let’s fund our NHS instead’ en ‘Let’s take back control’. Maar volgens experts droeg het VK wekelijks minstens 100 miljoen pond minder bij dan luidkeels werd beweerd.
Toch kwam Johnson als winnaar uit de strijd in het brexitreferendum om 3,5 jaar later ook een verkiezingsoverwinning in de wacht te slepen. Bij die gelegenheid werd hij in de pers betiteld als ‘mal’, ‘toegankelijk’ of ‘gemoedelijk’.
Voorbeelden zoals hierboven liggen echter voor het oprapen, ook nu Johnsons regering weinig moeite lijkt te doen om een no deal-brexit af te wenden. ‘Control’ zal straks misschien geen leugen blijken, de prijs voor de Britten zeker wel.
NOS 29.09.2020 Premier Johnson heeft de omstreden wet die aan de brexit-afspraken tussen Brussel en Londen morrelt definitief door het Lagerhuis gekregen. Vandaag was de laatste stemming en die leverde een comfortabele 340-256 overwinning voor de voorstemmers op.
De wet moet nu nog door het Hogerhuis, maar een datum daarvoor is nog niet bekend. Als de wet ook daar wordt aangenomen, geeft dat Johnson de mogelijkheid om delen van de brexitafspraken naast zich neer te leggen, met name waar het gaat om de grens tussen Ierland (lid van de Europese Unie) en Noord-Ierland (onderdeel van het Verenigd Koninkrijk).
De Europese Commissie wijst erop dat de Britse wet internationaal recht schendt. Londen spreekt van “een beperkte schending”.
Afdrijft
Johnson heeft er vooral moeite mee dat Noord-Ierland volgens de huidige afspraken ‘afdrijft’ van de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat dat zich aan EU-regels moet blijven houden om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. Het wetsvoorstel verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De omstreden wet heeft de verhoudingen met Brussel verder verslechterd. Europa had van Johnson geëist dat hij de wet voor het eind van deze maand zou terugtrekken, anders zouden er maatregelen volgen. Nu blijkt dus dat Johnson zich niets van dat dreigement aantrekt.
Kille atmosfeer
In deze kille atmosfeer begon vandaag de officieel laatste ronde van onderhandelingen tussen Brussel en Londen over een handelsakkoord voor na de brexit. Die onderhandelingen moeten vrijdag klaar zijn, maar de verwachting is dat ze doorgaan tot de EU-top half oktober.
De Britten willen dat er na 1 januari vrij gehandeld kan worden met EU-landen, zonder dat Britse bedrijven zich moeten houden aan dezelfde regels als Europese bedrijven. De Europese Unie noemt dat onaanvaardbaar: wie handel met ons drijft, moet zich aan de regels houden.
NU 29.09.2020 Een omstreden Britse wet die bepaalde Brexit-afspraken met de Europese Unie schendt, heeft een eerste meerderheid in het Britse parlement. Ondanks waarschuwingen uit Brussel ging het Lagerhuis met 340 tegen 256 stemmen akkoord, melden Britse media. Nu moet het voorstel van premier Boris Johnson naar het Hogerhuis.
Op 15 september stemde het parlement al in met het voorlopige wetsvoorstel. Daarna volgden meerdere dagen waarin gedebatteerd werd over het voorstel. De premier heeft enige toezeggingen gedaan aan kritische Conservatieve partijgenoten om ze toch over de streep te trekken. Een deel van de kritische leden vindt dat de regering in Londen geen internationaal recht mag schenden.
In het compromisvoorstel staat onder meer dat eerst toestemming aan het parlement wordt gevraagd, voordat bepaalde onderdelen uit het Noord-Ierland protocol worden verworpen. Daarbij moet uitsluitend zijn vastgesteld dat de EU zich niet aan de afspraken houdt en daarmee zelf het protocol “ondermijnt”.
Het wetsvoorstel van Johnson raakte in opspraak omdat daarmee belangrijke bepalingen in het geldende akkoord over het Britse vertrek uit de EU terzijde worden geschoven. In de clausule geeft Londen zichzelf de macht om afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te veranderen.
Die afspraken waren echter met de EU gemaakt om een harde grens met Noord-Ierland te voorkomen. Brussel spreekt er schande van, maar de Britse premier vindt zijn wet nodig om een scheuring van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland te voorkomen. Johnson wil niet dat Noord-Ierland gaat afwijken van de rest van het VK.
RTL 28.09.2020 Hoewel het VK in januari 2020 officieel de EU heeft verlaten dreigt er toch weer een brexitfiasco. De onderhandelingen over een handelsdeal zitten muurvast en opnieuw ligt een no-deal-scenario op tafel.
No deal? We hadden toch al een deal?
Dat klopt. Tegenwoordig hoor en lees je weer veel over een dreigende no deal, maar dat is eigenlijk verwarrend. Toen men het vorig jaar over een no-deal-scenario had, ging het over of er wel of niet een uittredingsakkoord zou komen. Dat akkoord kwam er uiteindelijk, waardoor niet van de ene op de andere dag alle Europese regels vervielen in het VK.
In dat akkoord werd een overgangsperiode afgesproken om tot nieuwe handelsafspraken te komen voor de lange termijn. Ook werden er afspraken gemaakt over de rekening die Londen nog moet betalen. Daarnaast werden rechten van burgers en het openhouden van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geregeld.
Op dit moment zitten we in die overgangsperiode en moet er een handelsdeal worden uitonderhandeld. En snel ook, want de overgangsperiode stopt op 1 januari. Op dat moment vervallen de bestaande afspraken. Als we het nu over een no-deal-scenario hebben, wordt bedoeld dat er niet op tijd een handelsdeal ligt.
Voor bedrijven die zakendoen met het VK is zo’n deal heel erg belangrijk. Toen het VK lid was van de EU waren er geen handelsbelemmeringen. Aan beide kanten van de Noordzee golden dezelfde regels over productstandaarden. Goederen en diensten konden vrij worden verhandeld zonder belastingen aan de grens.
Tijdens de overgangsperiode gelden die voordelen nog steeds, maar per 1 januari vervallen de EU-handelsregels voor het VK. Dat betekent dat er zonder deal van de ene op de andere dag weer importheffingen komen over en weer.
Dat betekent dat Nederlandse importeurs van Britse goederen een paar procent belasting af zullen moeten dragen. Omgekeerd geldt hetzelfde. Handel wordt dus duurder.
Handel wordt ook veel ingewikkelder. Met of zonder deal zullen er sowieso extra formulieren worden ingevuld bij handel over de grens. Maar de mate waarin dat nodig is, hangt sterk af van wat er afgesproken wordt.
Papierwinkel
Denk bijvoorbeeld aan de export van dieren of planten. Nu is dat geen probleem, maar straks moet eerst worden gecontroleerd of een zending aan de regels van het exportland voldoet. Hoeveel werk dat is, hangt af van de afspraken die hierover worden gemaakt én in hoeverre de Britse regels gaan afwijken van die in de EU.
Controles, mogelijk aan beide kanten van de grens, kosten veel geld en tijd. En dit soort problemen kunnen voor heel veel sectoren ontstaan.
Wat is de oplossing?
De oplossing voor veel problemen zou dus zijn om afspraken te maken met elkaar. Bijvoorbeeld over hoe er zo min mogelijk controles nodig zijn en om over en weer geen importheffingen in te voeren. Maar dat blijkt verschrikkelijk moeilijk.
Dat betekent namelijk dat beide partijen moeten afspreken dat ze op heel veel fronten dezelfde of zeer vergelijkbare eisen stellen aan producten. Alleen dan kun je zonder veel formaliteiten en controles handel drijven en erop vertrouwen dat wat je importeert of exporteert ook naar jouw eigen maatstaven veilig is.
Die afspraken kun je vastleggen in zo’n akkoord, maar het lukt dus voorlopig niet om dat voor elkaar te boksen.
Waarom lukt dat dan niet?
De onderhandelingen zitten al tijden muurvast. Dat komt doordat het op een aantal fronten maar niet lukt om afspraken te maken. Het eerste grote struikelblok is het ‘gelijke speelveld’. De crux is dat de EU alleen bereid is om het VK gratis toegang tot de Europese markt te verlenen als bedrijven in het VK geen oneerlijk voordeel hebben.
Daarom moeten de regels in het VK over staatssteun aan bedrijven, mededinging, werknemersrechten en bijvoorbeeld milieueisen in grote lijnen gelijk zijn aan die in de EU.
Daar waren de Britten het op papier volmondig mee eens, maar nu blijkt dat dit in de praktijk erg moeilijk is. Het VK wil immers juist graag zelf regels maken nu het geen EU-lid meer is.
Het andere grote struikelblok: visserij. Nu mogen vissers uit andere EU-landen vissen in de Britse wateren. Hoeveel ieder land precies mag opvissen is vastgelegd in allerlei Europese besluiten over quota. Daar willen de Britten maar wat graag vanaf. Zij willen zelf de volledige zeggenschap over wie wat mag wegvissen uit hun wateren.
De EU wil, ook als het VK geen lid meer is, in feite net als nu blijven vissen in de Britse wateren. Toegang tot de Britse vis wordt als eis gesteld aan een handelsakkoord.
Alsof het allemaal nog niet ingewikkeld genoeg was, heeft de Britse regering ook een wetsvoorstel ingediend, dat indruist tegen de afspraken die zijn gemaakt in de eerste brexitdeal, over het openhouden van de Noord-Ierse grens.
Dat heeft tot grote woede in het EU-kamp geleid. Als de brexitdeal niet wordt nageleefd dan staat ook eventuele handelsdeal helemaal op losse schroeven, dreigt de EU.
Hoe lang nog?
Deze week wordt er weer onderhandeld, voor de negende keer dit jaar. En er is haast geboden. Een eventueel handelsakkoord moet worden goedgekeurd door de lidstaten van de EU, het Europees parlement en door het Britse parlement. De verwachting is dat dat niet op tijd gaat lukken als er niet voor het einde van oktober een akkoord ligt.
De onderhandelaars hebben dus nog maar een maand de tijd om op tijd klaar te zijn. Maar het is allerminst zeker dat dit gaat lukken. Na iedere onderhandelingsronde zegt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier pessimistisch te zijn over de kansen.
NOS 24.09.2020 Britse banken hebben klanten in onder meer Nederland een brief gestuurd met de mededeling dat hun bankrekening wordt opgeheven. Het gaat voor het overgrote deel om particuliere rekeninghouders met een betaal- of spaarrekening, maar ook om een aantal zakelijke klanten.
Zo heeft Lloyds Banking Group, de moedermaatschappij van Halifax en Bank of Scotland, 13.000 rekeninghouders aangeschreven in Nederland, Duitsland, Ierland, Italië en Portugal. Lloyds bevestigt tegenover de NOS dat ze de dienstverlening “helaas” moet stoppen vanwege het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
Lloyds vraagt klanten hun rekening na 2 november niet meer te gebruiken. Geld dat er dan nog op staat wordt door middel van een cheque opgestuurd. Klanten wordt gevraagd hun pas door te knippen. Ook Barclays en Coutts Bank hebben klanten in Europa aangeschreven, schrijft de Britse krant The Guardian.
“Dit kwam zeker onverwacht”, zegt Onno Jol, een Nederlander die tien jaar in Oxford woonde en werkte. Hij heeft nog een huis met hypotheek in het Verenigd Koninkrijk. De betalingen lopen via een bankrekening bij Lloyds.
Een brief van de bank NOS
“Als de hypotheekbetalingen niet blijven binnenkomen, kun je je eigendom verliezen,” schrijft Lloyds ook in de brief. “Dat klinkt heel dreigend”, reageert Jol. “Ik hoop dat het niet zo’n vaart loopt.” Hij hoopt het op te kunnen lossen met Lloyds of misschien een andere bank. Maar een nieuwe bankrekening in ponden openen is moeilijk, zegt hij.
Ook de Britse Sharon Clarke, die in Nederland woont, zag het nieuws niet aankomen. Ze bankiert al 52 jaar bij Lloyds, “en dan dit”, zegt ze. Ze liet haar pensioen juist op aanraden van de Britse overheid op een Britse rekening storten. Clarke zegt dat haar Facebookgroepen met Britten in Nederland explodeerden toen de brieven binnenkwamen.
Sharon Clarke met de brief van haar bank NOS
Het is Clarke inmiddels gelukt om haar aanvullende pensioen op een Nederlandse rekening te krijgen. Voor haar Britse AOW geldt dat nog niet. Vanwege het coronavirus gaat alles een stuk trager, denkt ze. “Dat levert me veel stress op.”
Geen vergunning
Bij een no-deal-brexit raken Britse banken na 1 januari hun vergunning kwijt om vanuit het Verenigd Koninkrijk betaal- en spaarrekeningen aan te bieden aan klanten in Nederland, bevestigt De Nederlandsche Bank (DNB).
Vorige week plaatste DNB een update op de site, waarin staat welke diensten Britse banken, verzekeraars en betaalinstellingen vanaf 1 januari niet meer mogen aanbieden. DNB waarschuwt banken: “DNB verwacht dat partijen tijdig de noodzakelijke maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat zij ook na afloop van de overgangsperiode voldoen aan Europese en Nederlandse wetgeving.”
Europees paspoort
Een aantal Britse banken heeft de afgelopen jaren wel een kantoor gevestigd op het Europese vasteland, en een zogenoemd ‘Europees paspoort’ verkregen om ook in het geval van een no-deal-brexit de dienstverlening te kunnen voortzetten.
Maar dat betekent wel dat klanten overgeheveld moeten worden naar die Europese vestiging. Lloyds en Barclays hebben zo’n Europees paspoort, maar kiezen er niet voor om de klanten in Nederland tijdig over te zetten.
“Waar mogelijk willen banken hun diensten blijven aanbieden aan klanten die in de Europese Economische Ruimte wonen”, zegt een woordvoerder van UK Finance, een vereniging van Britse banken. “De impact op een klant hangt af van hoe de bank werkt, welk product of dienst ze leveren en de wet- en regelgeving in het land waarin de klant woont.”
Dat niet in alle EU-landen de regels hetzelfde zijn komt doordat de wetgeving verschilt. DNB benadrukt dat strengere regels in Nederland niets met de brexit te maken hebben. De regels waren er al voor duidelijk werd dat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie zou verlaten.
Hoe zit het andersom?
Nederlandse banken met klanten in het Verenigd Koninkrijk hebben dit probleem niet. Banken die voor de brexit-datum actief waren in het VK konden zich aanmelden voor een tijdelijke vergunning. Daarmee mogen ze maximaal drie jaar op dezelfde manier actief blijven in het Verenigd Koninkrijk.
In die periode moeten ze een traject doorlopen om een Britse vergunning te krijgen. De Nederlandse banken waarvoor dit relevant is hebben zich daarvoor aangemeld.
Stroef
De onderhandelingen over de brexit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk lopen stroef. De kans dat het niet lukt een akkoord te sluiten waardoor een harde brexit op 1 januari niet meer is te voorkomen, wordt steeds groter.
NOS 18.09.2020 De Amerikaanse speciaal gezant voor Noord-Ierland waarschuwt de Britse premier Johnson dat hij niet “per ongeluk een harde grens moet laten ontstaan” tussen Ierland en Noord-Ierland. Mick Mulvaney, Trumps voormalige chefstaf, zegt tegen de Financial Times dat de VS controles op de Ierse grens wil voorkomen.
De waarschuwing volgt op een omstreden wetsvoorstel van premier Johnson waarmee de Britten delen van het uittredingsakkoord uit de EU eenzijdig teniet kunnen doen. Het gaat dan onder meer over afspraken tussen Londen en Brussel over het handelsverkeer en de grensbewaking tussen Ierland en Noord-Ierland. Hoewel die afspraken al gemaakt zijn, wil Johnson ervan kunnen terugkomen.
Met het plan heeft Johnson een bom gelegd onder de onderhandelingen over een handelsakkoord met de EU. En de vrees is dat het Goede Vrijdagakkoord, waarmee een einde werd gemaakt aan het jarenlange geweld tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland, ermee in gevaar komt. In dat vredesakkoord uit 1998 is bepaald dat er geen harde grens komt tussen Noord-Ierland en Ierland.
Joe Biden
“De regering-Trump, het ministerie van Buitenlandse Zaken en het Congres van de Verenigde Staten delen de wens om het Goede Vrijdagakkoord en het ontbreken van een grens in stand te houden”, zegt Mulvaney. De Verenigde Staten hadden een grote rol in de onderhandelingen die na jaren van gesprekken leidden tot het vredesakkoord.
Eerder waarschuwden de Democratische presidentskandidaat, Joe Biden, en de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, de Britse premier al. Biden zei gisteren dat het Goede Vrijdagakkoord “geen slachtoffer mag worden van de brexit” als de Britten een handelsakkoord met de VS willen sluiten.
‘Niet onvermijdelijk, wel risico’s’
Mulvaney, een vooraanstaande Republikein die korte lijntjes heeft met het Witte Huis, zegt dat hij over Johnsons wetsvoorstel heeft gesproken met de Ierse regering. Hij heeft niet het idee dat Johnsons voorstel een harde grens onvermijdelijk maakt. “Maar ik vind het van belang dat iedereen zich bewust is van de potentiële risico’s.” Mulvaney kiest geen kant tussen de EU en de Britten, zegt hij.
Het Conservatieve Britse Lagerhuislid Tugendhat, die in de parlementscommissie zit die het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken controleert, zegt tegen de Financial Times dat het Amerikaanse commentaar de Britse regering niet onbewogen moet laten. “Er zijn maar twee zaken die in de VS door beide partijen worden gedeeld: waarschuwingen voor China en toewijding aan Ierland.”
NOS 17.09.2020 De Amerikaanse presidentskandidaat Joe Biden heeft zich gemengd in de discussie over de Britse plannen om eerdere brexit-afspraken met de EU los te laten. De Democratische politicus waarschuwt dat het Goedevrijdagakkoord, dat een einde maakte aan het jarenlange geweld in Noord-Ierland, “geen slachtoffer mag worden van de brexit”.
Biden reageert op een omstreden wetsvoorstel van premier Johnson. Om te voorkomen dat na de brexit een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland ontstaat, was met Brussel afgesproken dat Noord-Ierland zich na de scheiding zou blijven houden aan bepaalde EU-regels. Omdat de eerdere afspraken zonder nieuw handelsakkoord met de EU zouden leiden tot douanecontroles en heffingen, wil Johnson er nu vanaf.
In Groot-Brittannië wordt al de hele week over het voorstel gesproken, zei correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Als de Britten doorgaan met die wet, wordt het wat Biden betreft wel heel ingewikkeld om onder zijn presidentschap nog een handelsdeal te sluiten tussen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.”
Dat Johnson probeert terug te komen van eerder gemaakte afspraken, leidt onder meer bij de gesprekspartners in Brussel tot grote zorgen over de kansen van een nieuw handelsakkoord. En nu valt het dus zelfs bij de Amerikaanse presidentskandidaat helemaal verkeerd”, aldus De Wit.
De Britten willen graag een handelsdeal met de VS. De uitspraken van Biden komen dan ook hard aan achter de schermen in Downing Street. “Ze moeten toch niet hebben dat het kamp-Biden straks echt gaat zeggen: we willen geen handelsdeal meer met jullie. Maar zolang die wet in omloop is, zal Biden niet zomaar terugschrikken.”
De Amerikaanse presidentskandidaat heeft Ierse roots, dus dit dossier ligt hem na aan het hart, weet De Wit. Mocht Biden president worden, zal het voor de Britse regering een lastig dossier worden. “Zeker als ze doorgaan met de wet, die momenteel in het Lagerhuis wordt behandeld.” Waarschijnlijk wordt de komende weken duidelijk of de wet er daadwerkelijk komt.
AD 17.09.2020 De Amerikaanse presidentskandidaat Joe Biden waarschuwt het Verenigd Koninkrijk dat zij de vrede in Noord-Ierland moet bewaken in het brexitproces. Anders komt er geen handelsovereenkomst met de Verenigde Staten.
De afgelopen dagen is er onrust in de Britse politiek ontstaan omdat premier Boris Johnson een omstreden brexitwet wil doorvoeren. Dat voorstel druist in tegen het verdrag dat de Britten vorig jaar met de EU sloten over hun uittreding. Daarmee schenden de Britten het internationaal recht.
,,We kunnen niet toestaan dat het Goedevrijdagakkoord, dat vrede bracht in Noord-Ierland, slachtoffer wordt van de brexit,’’ aldus Biden in een tweet. ,,Elke handelsovereenkomst tussen de VS en het VK moet afhangen van het respect voor deze overeenkomst en het voorkomen van het terugkeren van een harde grens. Punt.’’
We can’t allow the Good Friday Agreement that brought peace to Northern Ireland to become a casualty of Brexit. Any trade deal between the U.S. and U.K. must be contingent upon respect for the Agreement and preventing the return of a hard border. Period.
House Foreign Affairs Committee
@HouseForeign
Chair @RepEliotEngel leads bipartisan effort calling on UK to honor Good Friday Agreement while negotiating Brexit. In a letter to @BorisJohnson, they warned that Congress will not support a free trade agreement if Britain fails to uphold commitments with Northern Ireland.
Het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een eind aan het sektarische geweld in Noord-Ierland. Om te voorkomen dat de spanning daar weer toeneemt na het Britse vertrek uit de EU, spraken Brussel en Londen in hun scheidingsakkoord af dat de grens tussen die Britse regio en EU-lidstaat Ierland open zal blijven.
Dat heeft wel tot gevolg dat Noord-Ierland zich aan sommige EU-regels blijft houden die straks niet meer gelden in andere delen van het Verenigd Koninkrijk. De Britse regering probeert met de nieuwe brexitwet die afspraken eigenhandig aan te passen.
NOS 15.09.2020 Het Britse Lagerhuis heeft met grote meerderheid voor een wetsvoorstel gestemd dat indruist tegen de brexit-afspraken die vorig jaar zijn gemaakt met de Europese Unie. Het is een eerste overwinning voor premier Johnson; er komen nog wijzigingen, amendementen op de wet in stemming en daarna moet het Hogerhuis er nog een standpunt over innemen.
De uitslag was royaal (340 tegen 262) in het voordeel van Johnson, die af wil van een deel van de brexit-deal die hij zelf sloot met de EU. Hij heeft er vooral moeite mee dat Noord-Ierland volgens de afspraken ‘afdrijft’ van de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat dat zich aan EU-regels moet blijven houden om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. Het wetsvoorstel verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
Weerstand vooralsnog beperkt
Dat de eerste stemming in het voordeel van Johnson zou uitpakken werd al verwacht, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. “Er wordt vooral gekeken naar de weerstand die er is binnen de Conservatieve Partij van Johnson. Het lijkt erop dat 20 tot 25 Lagerhuisleden zich hebben onthouden van stemmen. Dat is wel een duidelijk signaal, maar brengt hem niet in de problemen. Daarvoor heb je er zeker 45 of meer nodig.”
De EU reageerde deze maand met verbazing en woede op de voornemens van Johnson om een streep te zetten door de afspraken. Brussel heeft gewaarschuwd dat als het wetsvoorstel niet voor het eind van de maand wordt ingetrokken er sancties volgen en juridische stappen. Ook zal de EU dan mogelijk stoppen met onderhandelen.
No deal-scenario
“Het lijkt erop dat Johnson op ramkoers is”, zegt De Wit. “Hij wil gewoon door met deze wet, en zijn voet op het gaspedaal houden. Johnson kan ook niet meer terug. Hij vindt dat de EU zijn kant op moet bewegen. Als dit zo doorgaat is de kans echt reëel dat de onderhandelingen kunnen klappen en eindigen met een no deal-scenario.”
De Wit vermoedt dat de Britse premier chaos wil creëren en de brexit weer bovenaan de agenda wil zien. “Jullie zijn aan zet, zegt hij tegen de EU. En zo niet, dan zijn de consequenties voor jullie rekening.”
AD 15.09.2020 De Britse parlementsleden hebben maandagavond hun goedkeuring gegeven aan het controversiële wetsvoorstel van Boris Johnson waardoor hij, in strijd met het internationaal recht, bepaalde bepalingen van de vorig jaar ondertekende Brexit-deal kan terugdraaien.
De concepttekst, die zelfs op bezwaren botste van de conservatieve meerderheid, werd goedgekeurd met 340 stemmen voor en 263 tegen. Het proces van goedkeuring door het parlement gaat volgende week voort. Eerder op de avond strandde een poging van Labour om de brexitwet van de regering-Johnson via een vroege stemming te blokkeren met 213 tegen 349 stemmen.
Veel oppositieleden en ook partijgenoten van Johnson zijn het niet eens met het huidige wetsontwerp. Zij vrezen voor de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk als het in strijd met het internationaal recht handelt door op het eerder gesloten verdrag met de Europese Unie terug te komen.
De wet zal nog vier dagen lang worden behandeld tot op detailniveau, waardoor zowel de inhoud als de geest van het voorstel nog kunnen veranderen. Johnsons partijgenoten die niets in het ontwerp zien, kunnen in een latere fase in het wetgevingsproces nog roet in het eten van de premier gooien.
Noord-Ierland
Premier Johnson staat vierkant achter het omstreden wetsvoorstel. Hij riep parlementariërs in het Lagerhuis maandag op zich achter de wet te scharen. De Internal Market Bill (Interne Markt Wet) is volgens Johnson weliswaar in strijd met het internationaal recht, maar bedoeld om de handel tussen verschillende delen van het koninkrijk in goede banen te leiden als EU-wetgeving straks niet meer van kracht is.
Johnson noemde de wet een ‘vangnet’ en ‘verzekeringspolis’ om de politieke en economische eenheid van het Verenigd Koninkrijk te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten. Met de wet kunnen Britse ministers maatregelen nemen om het vrije verkeer van goederen van en naar Noord-Ierland te garanderen.
De premier zei overigens wel dat het niet zijn wens is dat de wet wordt ingeroepen. Volgens hem kan een goed vrijhandelsakkoord met de EU snel worden gesloten, en dan hoeven de bevoegdheden waarin de wet voorziet niet meer worden ingezet.
Telegraaf 15.09.2020 Een meerderheid van de Britse parlementariërs heeft maandagavond voor een conceptversie van de omstreden Brexitwet gestemd. Onder meer oppositiepartij Labour en enkele Conservatieve partijgenoten van premier Boris Johnson hebben moeite met die brexitwet omdat het voorstel in strijd is met het verdrag dat de uittreding uit de EU regelt. En Johnson is nog niet van de tegenstand af.
Een poging van Labour om de Brexitwet van de regering-Johnson via een vroege stemming te blokkeren strandde met een uitslag van 213 tegen 349 stemmen. Vervolgens won de regering de stemming rond de zogenoemde Internal Market bill (Wet interne markt) met 340 tegen 263 stemmen, waardoor het wetsontwerp door gaat naar de commissiefase in het wetgevingsproces. Dat houdt in dat de komende dagen opnieuw gedebatteerd wordt over de meest omstreden delen van het wetsontwerp.
Premier Johnson staat vierkant achter het omstreden wetsvoorstel. Hij riep parlementariërs in het Lagerhuis maandag op zich achter de wet te scharen. Volgens Johnson is de wet een „vangnet” en „verzekeringspolis” om de politieke en economische integriteit van het Verenigd Koninkrijk te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Maar voor veel oppositieleden en ook partijgenoten van Johnson is het huidige wetsontwerp ’not done’. Zij vrezen voor de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk als het in strijd met het internationaal recht handelt. Onder anderen de prominente oud-minister van Financiën Sajid Javid, die eerder onder Johnson diende, keerde zich ertegen. Johnsons partijgenoten die niets in het ontwerp zien, kunnen in een latere fase in het wetgevingsproces nog roet in het eten van de premier gooien.
AD 14.09.2020En weer is de kans op een brexit met een no deal levensgroot. Met angst en beven kijken transporteurs naar de onderhandelingen; komen er lange rijen voor de douane en mogen ze straks nog wel ritten in het Verenigd Koninkrijk rijden?
Je merkt het nu eigenlijk niet eens. De vrachtwagencombinatie rijdt de veerboot op, de chauffeur stelt aan overkant zijn spiegels bij voor het links rijden, en hij gaat door. Niemand houdt de vrachtwagen tegen.
Dat gaat, deal or no deal, veranderen in 2021. De Nederlandse douane heeft inmiddels ruim negenhonderd mensen extra in dienst genomen om de extra douane-afhandelingen bij de ferry’s aan te kunnen. ,,We zijn voorbereid op het ergste, een no deal”, zegt Roul Velleman van de Douane. De dienst dringt er bij ondernemers op aan om gebruik te maken van Portbase, een digitale manier om de in- en uitvoer te regelen.
Nog voor de chauffeur vertrekt moeten alle formaliteiten digitaal geregeld zijn. Wie dat niet vooraf doet komt de veerboot niet op en wordt resoluut verwezen naar een speciale parkeerplaats. Bij Hoek van Holland is een parkeervlakte aangelegd voor driehonderd vrachtwagens. Vrachtwagens zonder ‘papieren’ mogen daar voorlopig wachten.
Tot dusver heeft 20 procent van de transporteurs en exporteurs zich nog niet aangemeld voor Portbase. Als na 31 december de overgangsperiode tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie voorbij is, is de vrees dat er honderden vrachtwagens zonder digitale papieren zich tóch bij de veerboten melden.
Ook Poolse, Roemeense en alle andere vrachtwagens die via Nederland van en naar Engeland willen, moeten hun goederen via Portbase inklaren. Alleen al de Nederlandse transporteurs zijn goed voor 650 ritten per dag.
Horrorscenario’s
Aan de andere kant van de Noordzee werken de Britten aan een soortgelijk landelijk systeem maar dat is nog niet opgeleverd. Laat staan dat er al ondernemers zijn die zich aangemeld hebben. Eerder kwam de Britse overheid al met horrorscenario’s: als de Britse douane per vrachtwagen 70 seconden werk heeft, dan ontstaat er een file tot wel 2700 vrachtwagens met een wachttijd van zes dagen. Het móét wel digitaal.
,,Wij gaan uit van een harde brexit. Ik zie het niet gebeuren dat er nog een akkoord komt”, zegt Paul van Lier, financieel directeur bij Heebink Logistic Services. Het transportbedrijf in Veenendaal is gespecialiseerd in vervoer naar het Verenigd Koninkrijk. Hij ‘hoopt’ dat chaos uitblijft. ,,Op een ferry gaan honderd trailers, als er bij vijf de papieren niet in orde zijn, dan houden die de boel op. Daarom willen wij alle douaneformaliteiten in eigen hand houden en niet overlaten aan de klant.”
,,Wij verwachten dat de Britten in de laatste maanden van het jaar gaan hamsteren en dat er in de eerste maanden van volgend jaar minder vervoer is. Dan zou het kunnen dat het de eerste maanden meevalt. En ik hoop dat de Britten er pragmatisch en soepel mee omgaan. Niemand is gebaat bij stilstaande vrachtwagens”, zegt van Lier.
Oplawaai
Heebink, dat honderd vrachtwagens per week naar het Verenigd Koninkrijk stuurt, heeft zelf douanespecialisten in Nederland en Engeland in dienst genomen om zo goed mogelijk voorbereid te zijn. ,,In Nederland is het met Portbase wel goed geregeld. Maar in Engeland heeft nog iedere haven een eigen digitaal systeem. We zijn nu bezig met koppelingen tussen die systemen.”
Het is niet alleen de digitale douane waar de sector zich druk om maakt. Een no deal betekent importheffingen en een oplawaai van jewelste voor de handel. Minder handel is minder transport.
Grotere Nederlandse transportbedrijven openen vestigingen in het Verenigd Koninkrijk en gaan met trucks op Brits kenteken rijden
De logistieke sector vreest bovenal dat de zogeheten cabotage-regeling, die zorgt dat een buitenlandse vervoerder een binnenlandse rit mag rijden, sneuvelt. Bijna al het transport over zee gaat nu onbegeleid. De oplegger met container wordt bij de veerboot afgezet en de chauffeur gaat naar zijn volgende rit. In het Verenigd Koninkrijk pikt een collega van het bedrijf de oplegger op en rijdt die naar de klant. De dure chauffeur en vrachtwagen hoeft dan niet een halve dag te verdoen met varen.
EU-regels stellen dat een buitenlandse vrachtwagen drie cabotage-ritten per week mag doen. In de praktijk rijdt bijvoorbeeld één chauffeur naar Engeland en pikt hij in de dagen daarna drie keer een oplegger van een collega van de boot om die naar de Britse klant te brengen. Bij een no deal vervalt die mogelijkheid.
De Britten willen de regeling graag houden, ook omdat het voordeel biedt voor de eigen chauffeurs op Europees vasteland. Maar bij een no deal komt er zeer waarschijnlijk ook een einde aan die regeling. ,,Een rit wordt dan tientallen procenten duurder”, aldus Elmer de Bruin van ondernemersorganisatie Transport en Logistiek Nederland.
De grotere Nederlandse transportbedrijven spelen erop in door in het Verenigd Koninkrijk vestigingen te openen en met trucks op Brits kenteken te gaan rijden. ,,Maar kleinere bedrijven haken af. Wie maar een handjevol ritten op Engeland heeft, neemt de moeite niet.”
Hek
Van Lier van transportbedrijf Heebink ziet ook kansen. ,,Engeland wordt een specialistische niche-markt en wij gaan daar juist mee door.” Het bedrijf had al twee Britse distributiepunten en heeft de mogelijkheid om met Britse kentekens te gaan rijden als het nodig is.
Van Lier begrijpt nog steeds niet goed wat de Britten bezielt. ,,Het land zal niet verarmen, maar ik denk ook niet dat de Britten beter worden van de brexit. Als je ergens in Europa een hek neerzet waar iedereen zijn paspoort moet laten zien dan wordt het nooit gemakkelijker.”
NOS 13.09.2020 De Britse oud-premiers Tony Blair en John Major roepen via een open brief in The Sunday Times parlementsleden op de nieuwe brexit-wet van premier Johnson af te wijzen.
Volgens de voormalige premiers zet Johnson met zijn poging eenzijdig het brexit-akkoord aan te passen het Verenigd Koninkrijk voor schut. Ze noemen het voorstel van Johnson “onverantwoord, principieel verkeerd en in de praktijk gevaarlijk”.
Blair en Major vrezen met de aanpassingen onder meer voor de situatie in Noord-Ierland en voor de onderhandelingen met de EU over een handelsovereenkomst. “Het stelt de integriteit van onze natie ter discussie”, schrijven ze. Labour-politicus Blair en de Conservatief Major spraken zich eerder al uit tegen de brexit.
Eenzijdige aanpassingen
In januari sloot het Verenigd Koninkrijk de brexitdeal met de EU. Woensdag presenteerde premier Johnson een wet waarmee eenzijdige aanpassingen worden toegevoegd aan die overeenkomst.
Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland. Johnson wil dat het goederenverkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk niet wordt belast met extra controles of andere beperkingen. Dat gaat in tegen het akkoord met de EU, waarin staat dat juist het grensverkeer tussen Noord-Ierland en Ierland ongehinderd doorgang moet vinden.
Volgens de EU betekent dit dat aan de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk moet worden gecontroleerd.
Dreigende chaos
Morgen 14.09.2020 wordt er over de brexit-aanpassingen gesproken in het Britse parlement.
De EU heeft Johnson gewaarschuwd de brexit-wijzigingen voor het einde van de maand in de prullenbak te gooien. Anders dreigen er sancties, aldus Brussel, aangezien de Britten dan contractbreuk plegen. Het scheidingsakkoord tussen de EU-landen en het Verenigd Koninkrijk is immers door beide partijen ondertekend en dus bindend.
De nieuwe ruzie zet het overleg over een handelsakkoord dat op 1 januari zou moeten ingaan op scherp. Mochten de partijen er niet uitkomen, dan scheiden zich de wegen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder handelsakkoord. Velen vrezen voor chaos aan de grenzen.
Telegraaf 10.09.2020 De bom die de Britten hebben gelegd onder de Brexit-onderhandelingen door onder eerder gemaakte afspraken uit te willen komen moet zo snel mogelijk worden ontmanteld. De Europese Commissie geeft het VK tot het einde van de maand om passages te schrappen uit een wet die ingaat tegen het Terugtrekkingsakkoord dat een jaar geleden werd gesloten.
Dat akkoord kwam na heel veel moeizaam onderhandelen tot stand. Maar premier Johnson wil nu onder bepaalde voorwaarden uit, ondanks dat het Britse parlement er na eindeloos gepalaver mee instemde.
Daarmee staat de vrede op het Ierse eiland onder druk omdat Noord-Ierland niet – zoals afgesproken – de Europese douaneregels blijft volgen en waardoor er een harde grens zal ontstaan op het eiland.
De Britse regering gaf woensdag toen het de omstreden wet indiende grif toe internationaal recht te schenden. De sfeer van de gesprekken, er wordt momenteel onderhandeld over de toekomstige relatie en een handelsverdrag, is daardoor nog slechter dan die al was.
Juridische middelen
De EU zal niet aarzelen met juridische middelen af te dwingen waarvoor Johnson eerder zijn handtekening heeft gezet, was de boodschap van Eurocommissaris Sefkovic in Londen.
Ondertussen heeft EU-hoofdonderhandelaar Barnier in Londen een onderhandelingsronde gevoerd met zijn Britse evenknie Frost. Voor eind oktober moet er een hoofdlijnenakkoord liggen over handel. Op 1 januari eindigt de transitiefase waar de Britten nu nog in zitten. Ligt er niks dan hebben zij geen toegang meer tot de Europese interne markt.
Vertrouwen
Het vertrouwen op een goede afloop lijkt door het gesteggel nog verder gekelderd. „Maar we zullen blijven proberen om tot iets te kunnen komen. Onze belangen zijn te zeer verstrengeld om op te geven”, aldus een hoge EU-diplomaat. Groot probleem is dat het VK zich niet wil houden aan regels voor staatssteun waardoor de EU oneerlijke concurrentie voor het Europese bedrijfsleven vreest. Dat kan niet als het toegang wil tot de interne markt stelt de Unie.
Ook over visserij is nog lang geen overeenstemming. Het VK wil jaarlijks zelf beslissen wie er vis mag vangen in haar wateren.
NOS 10.09.2020 De plannen van de Britse premier Johnson om het brexit-akkoord aan te passen moeten zo snel mogelijk de prullenbak in, in elk geval voor het einde van de maand. Dat heeft Eurocommissaris Maros Sefcovic gezegd na overleg in Londen met de Britse brexit-minister Michael Gove.
Met het wetsvoorstel dat gisteren bekend werd heeft de Britse regering het vertrouwen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ernstig aangetast, verklaarde Sefcovic verder. Het is nu aan Londen om die breuk te herstellen.
Steen des aanstoots is het wetsontwerp waarin Londen zich het recht voorbehoudt om de afspraken die zijn gemaakt over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland (dat in het VK blijft) eenzijdig aan te passen.
Obstakels
Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt zodra de EU en het VK volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. De Britten willen van die clausule af, omdat dat bij een no-deal brexit leidt tot extra douanecontroles en heffingen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Als Londen de wet niet terugtrekt, dreigen er sancties vanuit Brussel, aangezien de Britten dan contractbreuk plegen. Het scheidingsakkoord tussen de EU-landen en het Verenigd Koninkrijk is immers door beide partijen ondertekend en dus bindend.
De nieuwe ruzie zet het overleg over een handelsakkoord dat op 1 januari zou moeten ingaan op scherp. Mochten beide partijen er niet uitkomen, dan scheiden zich de wegen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder handelsakkoord. Velen vrezen voor chaos aan de grenzen.
MSN 10.09.2020 De onderdelen van de Britse brexitwet die ingaan tegen het met de Europese Unie gesloten scheidingsverdrag moeten nog deze maand van tafel, eist de EU. De EU zal anders niet aarzelen om de sancties in te zetten waarin het verdrag voorziet, zegt de Europese Commissie.
EU-commissaris Maroš Šefčovič en de Britse brexitminister Michael Gove, die samen toezien op het terugtrekkingsverdrag, voerden donderdag spoedoverleg over het wetsvoorstel, dat in het Britse parlement en Brussel grote opschudding heeft veroorzaakt. Met het voorstel heeft de Britse regering het onderlinge vertrouwen “ernstig geschaad”, zegt Šefčovič. “Het is aan Londen om dat te herstellen.”
Šefčovič heeft Gove er nog eens op gewezen dat de handtekening van de Britse regering onder de zwaarbevochten scheidingsakte staat en het Verenigd Koninkrijk eraan gebonden is. Geen van beide partijen kan daaraan eenzijdig morrelen. Als de nieuwe wet wordt aangenomen, zou dat een “extreem ernstige schending” van het verdrag en van het internationaal recht zijn, onderstreepte de EU-commissaris.
De omstreden elementen van de wet moeten daarom zo snel mogelijk worden geschrapt, stelt de commissie, in ieder geval nog deze maand. Gebeurt dat niet, dan zal de EU “er niet voor terugdeinzen” om de mogelijkheden te gebruiken die het verdrag biedt tegen schendingen van de afspraken. Het zou kunnen gaan om een hoge boete, maar ook om het opschorten van voor de Britten gunstige verdragsbepalingen of om importheffingen of – beperkingen.
Cruciaal belang om tot overeenkomst te komen
Gove maakte na het overleg duidelijk dat het omstreden wetsvoorstel niet van tafel gaat. “Vicevoorzitter Šefčovič verzocht het VK om de interne markt-wetgeving in te trekken. Ik legde uit dat we dat niet kunnen en zullen doen”, zei de minister. “Ik benadrukte dat het van cruciaal belang is om via het gezamenlijke comité tot een overeenkomst te komen over dit soort essentiële vraagstukken.”
Het Britse wetsvoorstel raakt een open zenuw, omdat het de afspraken over Noord-Ierland zou ondergraven. Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verrijst zodra de EU en het VK volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. Als Brussel en Londen er niet in slagen een handelsakkoord te sluiten, stuit het economisch verkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het VK vanaf 1 januari op allerlei obstakels. Die wil Londen eenzijdig wegnemen.
MSN 10.09.2020 De EU eist dat de Britse regering onderdelen uit een nieuwe wet die afspraken uit het uittredingsakkoord schendt voor het einde van de maand intrekt. Na afloop van een ingelast crisisoverleg tussen vertegenwoordigers van de EU en het Verenigd Koninkrijk liet Eurocommissaris Marios Šefčovič een opvallend scherpe verklaring uitgaan, waarin hij sprak over een „extreme en ernstige schending” van het akkoord en van „ernstig beschadigd vertrouwen”. Schrapt het VK de wetsonderdelen niet, dan zal de EU juridische stappen overwegen.
Het overleg van het comité, dat toeziet op de vorig jaar gemaakte afspraken, werd donderdag in alle haast in Londen bijeengeroepen op verzoek van Brussel, in reactie op het woensdag gepubliceerde wetsvoorstel. Dat voorstel druist op bepaalde punten recht in tegen afspraken die de EU en het VK vorig najaar vastlegden in het uittredingsakkoord. Zo wil de Britse regering af van de verplichting dat bedrijven die van Noord-Ierland naar andere delen van het VK exporteren speciale formulieren moeten invullen. Ook wil het VK zich kunnen onttrekken aan afspraken over het verlenen van staatssteun aan bedrijven die actief zijn in Noord-Ierland.
Overleg escaleert
In Brussel is geschokt gereageerd op de plannen, in een week dat de twee partijen eigenlijk hadden moeten overleggen over hun toekomstige relatie na 31 december. Die onderhandelingen verliepen al moeizaam, maar het overleg is nu geëscaleerd door de presentatie van het nieuwe wetsvoorstel. „Het schenden van afspraken uit het uittredingsakkoord is in strijd met het internationaal recht, ondermijnt vertrouwen en kan een risico vormen voor de lopende onderhandelingen over de toekomstige relatie”, aldus Šefčovič donderdag.
In een interne nota onderstrepen EU-juristen vandaag dat het VK alleen al door de presentatie van de nieuwe wet de ‘te goeder trouw-verplichtingen’ uit het uittredingsakkoord schendt. Daarom alleen al zou de EU een inbreukprocedure kunnen starten. De nota somt verschillende juridische opties op die zouden kunnen leiden tot boetes voor het VK.
De Britse regering kwam donderdagmiddag zelf met een juridische onderbouwing van de plannen, waarin ze het voornemen uitspreekt „verdragsverplichtingen te goeder trouw na te komen”, maar tegelijk stelt dat het parlement wetgeving kan aannemen die breekt met verdragsverplichtingen van het VK. „In de moeilijke en zeer uitzonderlijke omstandigheden waarin we ons bevinden, is het belangrijk om het fundamentele beginsel van parlementaire soevereiniteit te erkennen”, aldus de verklaring.
RTL 10.09.2020 Afspraak is afspraak en de Britten moeten zich aan het brexitakkoord houden zoals dat met de EU is afgesproken. Dat zegt de Europese Commissie na spoedoverleg over een Britse wet, die een streep door de brexitdeal zet. De Britten moeten de nieuwe wet dan ook voor het einde van de maand van tafel halen, vindt Europa.
Gisteren werd de United Kingdom Internal Market Bill gepubliceerd. Premier Johnson wil af van afspraken die zijn gemaakt over de positie van Noord-Ierland.
Geen grenscontroles
Tijdens de lange onderhandelingen over de brexitdeal is afgesproken dat er geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland. Beiden kunnen dus zonder strenge controle goederen vervoeren naar elkaars land. Ook kunnen Ieren en Noord-Ieren zonder grenscontroles naar elkaars land reizen.
Er zijn echter wel controles tussen de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk. Johnson wil nu dat die controles er niet komen.
Dit is tegen het zere been van de Europese Commissie. Met het wetsvoorstel heeft de Britse regering het onderlinge vertrouwen ernstig geschaad, zegt EU-commissaris Maroš Šefčovič die vandaag overleg had met de Britse brexitminister Michael Gove.
Johnson moet de wet van tafel halen, anders zal de EU niet aarzelen om de sancties in te zetten waarin het verdrag voorziet, zegt Šefčovič. Hij benoemt niet welke sancties er opgelegd zijn maar de EU kan verschillende maatregelen nemen. Zo kunnen er import-of exportbeperkingen opgelegd worden.
Vertrouwen aangetast
“De tijdige en de volledige uitvoering van het terugtrekkingsakkoord, inclusief het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland, is een wettelijke verplichting. Het schenden van het akkoord is in strijd met het internationale recht en ondermijnt het vertrouwen tussen de landen”, zegt de Europese Commissie in een verklaring.
Op haar beurt stelt de Britse overheid dat de Europese Commissie niets te zeggen heeft, omdat het om ‘soevereiniteit van het parlement gaat’.
NOS 10.09.2020 Premier Rutte heeft de Britse regering opgeroepen het akkoord met de Europese Unie te respecteren. “Ik roep de Britten op te blijven handelen in de geest van het terugtrekkingsakkoord dat juridisch bindend is en niets te doen wat daarmee in tegenspraak is”, zei hij in de Tweede Kamer.
Hij gaat ervan uit dat de Britten zich aan hun afspraken houden. De regering van premier Johnson kwam gisteren met een wetsvoorstel dat in strijd is met de afspraken die hij had gemaakt met de EU. Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland.
Johnson wil toch geen grenscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk, zoals wel is afgesproken. Volgens het akkoord komt de grens in zee te liggen en niet tussen Noord-Ierland en Ierland, waar het grensverkeer en de economie door controles ernstig gehinderd zou worden.
Ondermijnen
Gisteravond zei Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen al dat ze zeer bezorgd was. “Dit zou het internationale recht schenden en het vertrouwen ondermijnen.”
MSN 10.09.2020 Het omstreden wetsvoorstel over de Britse interne markt van de regering van Boris Johnson “is een absoluut dieptepunt” in vier jaar Brexit-onderhandelingen. Dat zegt een ervaren EU-diplomaat tegen The Guardian.
Met de woensdag gepresenteerde nieuwe wet wil de Britse regering onbeperkte toegang van Britse goederen tot Noord-Ierland vastleggen en dat is in strijd met het scheidingsverdrag dat de EU en Londen vorig jaar hebben gesloten.
Johnson ging er toen mee akkoord om de grens tussen Noord-Ierland en de Republiek Ierland ongemoeid te laten, maar dat betekende wel dat de Britse premier accepteerde dat er controles komen bij het goederenvervoer tussen Noord-Ierland en het Britse hoofdeiland.
Het akkoord over de scheidingsovereenkomst waar Johnson zijn handtekening onder zette, betekent de facto dat Noord-Ierland niet meer volledig onder hetzelfde handelsregime komt te vallen als de rest van het VK, na de Brexit.
Johnson deed hiermee een grote concessie, maar wil nu terugkomen op eerdere afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Het VK wil met een eigen wet vastleggen dat het eenzijdig kan bepalen dat goederen ongehinderd tussen het Britse hoofdeiland en Noord-Ierland verscheept kunnen worden, als daar onenigheid over is in een gezamenlijk comité van het VK en de EU dat over deze kwestie moet gaan beslissen.
Johnson wordt ervan verdacht niet meer serieus te willen onderhandelen, maar rechtstreeks af te koersen op een no deal-Brexit. Daarbij komen er wederzijds importtarieven en ontstaat er automatisch een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
“Dit is schokkend”, zegt een EU-diplomaat tegen Politico. “Het is altijd moeilijk om een rationele analyse te maken van het gedrag van een populistische regering, maar dit is geen politieke strategie meer om tot een compromis te komen. Dit is een duidelijke poging om de weg vrij te maken voor een no-deal.”
Londen erkent zelf ook dat het nieuwe wetsvoorstel voor de interne markt deels in strijd is met de afspraken uit het scheidingsakkoord.
Minister voor Noord-Ierland Brandon Lewis zei dinsdag in het Lagerhuis dat het internationale recht met de nieuwe wet “op een heel specifieke en beperkte manier” geschonden wordt.
Premier Boris Johnson stelt dat de nieuwe wet nodig is om banen en vrede te behouden in Noord-Ierland. De Ierse premier vreest juist dat een harde grens met Noord-Ierland kan leiden tot grotere politieke spanningen in de regio.
EU stelt harde eisen aan Londen
Juristen van de Europese Commissie stellen in een naar The Guardian uitgelekt stuk dat alleen al het indienen van het Britse wetsvoorstel een schending is van het scheidingsakkoord, waarin een verplichting is opgenomen “te goeder trouw” te handelen.
Volgens hen moeten de 27 overgebleven EU-lidstaten met boetes en sancties komen tegen het Verenigd Koninkrijk.
Zover is het ondanks de woede die er binnen de EU heerst nog lang niet, maar de nieuwe opstelling van Londen maakt de kans van slagen van de toch al moeizaam verlopende onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie nog kleiner.
Eurocommissaris Maroš Šefčovič trok donderdag na een ontmoeting met zijn Britse collega Michael Gove een duidelijke streep in het zand: als het Britse parlement de wet van Johnson aanneemt, beschouwt de EU dat als een grove schending van het internationale recht.
Šefčovič eiste dat de Britse regering de wet van Johnson voor het eind van deze maand intrekt. Anders zal de EU tot juridische actie overgaan.
Intussen moet er moet voor het eind van het jaar handelsakkoord zijn tussen de EU en het VK, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de formele Brexit op 31 januari.
RTL 09.09.2020 De Britse regering van premier Boris Johnson zet met een nieuwe wet een streep door de brexitdeal die na ruim drie jaar onderhandelen werd gesloten. Daarmee lijkt een nieuwe brexitcrisis onafwendbaar, omdat er nog geen handelsdeal is gesloten.
De wet is bedoeld om handel tussen Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland soepel te laten verlopen na 31 december van dit jaar. Nu gelden nog Europese regels voor onderlinge handel tussen de Britse staten, dat verandert vanaf 1 januari.
Om te voorkomen dat Schotten ineens problemen krijgen bij het kopen van mout uit Engeland of dat Welsh staal ineens niet meer naar een buurland mag, komt deze wet er.
Tot zover is er weinig aan de hand. Het gaat mis bij de wetsartikelen die betrekking hebben op Noord-Ierland. Die raken aan het gevoeligste deel uit de brexitdeal, waarin met veel moeite geregeld is dat er geen harde grens komt tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (VK).
In het wetsvoorstel van de regering Johnson krijgen Britse ministers het voor het zeggen als het gaat om beslissingen over staatssteun en goederentransport tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Vooral dat laatste ligt uitermate gevoelig, omdat het de weg vrijmaakt voor controles op deze goederenstroom, wat neerkomt op een harde grens.
In het wetsvoorstel zelf staat ook dat deze bepalingen in strijd zijn met Europees recht, waar de brexitdeal in is vastgelegd. De zet van de Britse regering zorgt voor stevige reacties in Brussel.
‘Afspraak is afspraak’
“Het breken van internationale wetgeving is onacceptabel”, tweet Charles Michel vanuit zijn rol als voorzitter van de Europese Raad, waarin alle regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten zitten. De stap van de Britten ondermijnt het vertrouwen dat zo hard nodig is bij de lopende onderhandelingen, zegt hij.
“Pacta sunt servanda”, voegt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, toe. Dat is Latijn voor ‘afspraak is afspraak’ en de basis van internationale wetgeving, schrijft persbureau Reuters.
Er moet zo snel mogelijk een topoverleg over de kwestie komen, vindt Maroš Šefčovič, vice-voorzitter van de Europese Commissie. “Daar kunnen onze Britse partners uitleg geven en reageren op onze zorgen na deze bekendmaking.”
Een woordvoerder van de Britse regering verklaart volgens Sky News dat de afspraken over Noord-Ierland destijds in grote haast zijn gemaakt en daardoor vaagheden bevatten. Downing Street blijft trouw aan het het uittredingsakoord, aldus de woordvoerder. Johnson zal vandaag nog met de Ierse premier Micheal Martin spreken.
Onderhandelingen handelsdeal
Op 1 januari 2021 is de overgangsperiode voorbij die op dit moment geldt en is afgesproken in het Brexitakkoord dat vorig jaar is gesloten. De overgangsperiode is bedoeld om te onderhandelen over een handelsdeal na 31 december 2020. Zonder handelsdeal gelden de meest simpele regels, wat voor administratieve rompslomp bij de grenzen zal zorgen.
Er wordt al maanden onderhandeld over een deal, maar de twee kampen komen er niet uit. Deze week is een nieuwe ronde van onderhandelingen.
NOS 09.09.2020 De Britse premier Johnson heeft het Lagerhuis opgeroepen het wetsvoorstel te steunen dat afwijkt van de brexitovereenkomst die hij in januari sloot met de EU. Het wetsvoorstel, dat vandaag werd gepresenteerd, verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland. Johnson wil dat het goederenverkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk niet wordt belast met extra controles of andere beperkingen. Dat gaat in tegen het akkoord met de EU, waarin staat dat juist het grensverkeer tussen Noord-Ierland en Ierland ongehinderd doorgang moet vinden. Volgens de EU betekent dit dat aan de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk moet worden gecontroleerd.
Destijds was Johnson over de deal met de EU uitstekend te spreken en noemde hij deze “ovenvast”. Nu zegt een woordvoerder van de premier dat het scheidingsakkoord destijds in grote haast en onder grote druk geschreven is, en daardoor onduidelijkheden bevat die “opgehelderd” moeten worden.
Schurkenstaat
Gisteren gaf de minister voor Noord-Ierland, Brandon Lewis, in het Lagerhuis toe dat de nieuwe Britse brexitwet het internationale recht schendt, zij het dat dit volgens hem gebeurt “op een zeer specifieke en beperkte manier”. Dat leidde tot geschokte reacties en felle kritiek. De Schotse Nationale Partij stelde vandaag zelfs dat de premier en zijn vrienden denken dat ze boven de wet staan en een schurkenstaat aan het creëren zijn.
Johnson toonde zich niet onder de indruk, en zei dat de wet banen zal beschermen, welvaart zal zekerstellen en de eenheid van de Britse binnenmarkt mogelijk zal maken. “Natuurlijk moet iedereen in Groot-Brittannië zich aan de wet houden”, voegde hij eraan toe, zonder verder op de verwijten in te gaan.
Bouwen op het Britse woord
Vandaag voegde de Conservatieve oud-premier John Major zich bij het koor van critici. “Generaties lang konden vriend en vijand bouwen op het plechtig gegeven Britse woord”, zei hij. “Onze handtekening onder elk verdrag was heilig. Als we de reputatie verliezen dat we ons houden aan onze beloften, verliezen we iets van onschatbare waarde dat we misschien nooit meer terugkrijgen.”
De Europese reacties zijn tot nu toe afwachtend en gematigd. Het meest uitgesproken was nog Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen, die zei dat ze zeer bezorgd was. “Dit zou het internationale recht schenden en het vertrouwen ondermijnen. De grondslag van welvaart brengende relaties is pacta sunt serva“, Latijn voor ‘verdragen moeten worden nageleefd’.
MSN 08.09.2020 Nog 113 dagen voor de Britten voorgoed de Europese interne markt verlaten. 113 dagen voor een nieuwe relatie tussen 27 lidstaten van de Europese Unie en hun voormalige medelidstaat begint. Op 31 december eindigt de zogeheten transitieperiode, het post-Brexitjaar waarin de Britten nog even meededen terwijl er werd onderhandeld over een handelsakkoord.
Voor wie de afgelopen dagen een déjà-vu had: dat klopt. Voorafgaand aan iedere onderhandelingsronde sinds David Cameron in 2013 beloofde tot een „nieuwe relatie” met de EU – toen nog binnen de EU – te komen, worden van beide zijden de piketpaaltjes geslagen. Daarbij roepen de Britten om meer flexibiliteit van Brussel en werpt de EU tegen dat er sprake moet blijven van eerlijke concurrentie.
Ditmaal moet het gekrakeel echter serieuzer genomen worden. Wil een akkoord op tijd ingaan, dan moet er eind oktober een deal zijn.
Maar als de verwijten van de afgelopen dagen een voorteken zijn, is de kans op een No Deal-Brexit groot. Dat de onderhandelingen die dinsdag werden hervat ergens toe gaan leiden, geloven weinigen. Visserij en staatssteun (en daaraan gekoppeld de positie van Noord-Ierland) blijven de heikele punten. Het optimisme van voor de zomer is verdwenen, toen de Duitse bondskanselier Angela Merkel in haar rol als roulerend voorzitter van de EU werd gezien als dealmaker en de Britse premier Boris Johnson zei dat er slechts een beetje „oomph” nodig was.
Nu lijkt Johnson de vorig jaar moeizaam uitonderhandelde scheidingsakte te willen opblazen, met name waar het gaat om Noord- Ierland, het gevoeligste onderdeel. Hij zou werken aan een wetsvoorstel dat de gemaakte akkoorden omzeilt (of vanuit Brits gezichtspunt „wat losse einden straktrekt”). Áls er half oktober geen handelsakkoord is.
Aan dergelijke dreigementen heeft niemand iets, ook niet als tactiek om de vastgelopen onderhandelingen vlot te trekken. Als één partij terugkomt op eerder gemaakte afspraken, al is het alleen maar bluf, hoe zijn dan vervolgafspraken te maken? Akkoorden worden alleen gesloten tussen partners die elkaar vertrouwen.
Na vier jaar onzekerheid is iedereen gebaat bij een deal. Beide partijen zijn het verplicht, helemaal te midden van een coronacrisis die de economie nog tijden zal beïnvloeden. Een No Deal, hoe stellig Johnson zijn achterban ook meldt dat ook dat „een goede uitkomst” is, zal een wintercrisis boven op de coronacrisis veroorzaken. Met beelden van chaotische taferelen van vrachtwagens die aan beide zijden van de grens vaststaan.
Het zal de vraag oproepen: als onderhandelen met de buren al niet lukt, met wie dan wel? Een No Deal zal niet alleen twijfels oproepen aan de bekwaamheid van het kabinet-Johnson, maar ook aan die van de Europese Unie. Een tijdlang zullen beschuldigingen over en weer ieder verder contact bemoeilijken.
Het is daarom in ieders belang om de komende maand te benutten. Dat kan: vorig jaar rond deze tijd leek een scheidingsakte ook vrijwel onmogelijk, een aantal weken later waren de Britten en de EU ex-partners. Wat van die oomph kunnen ook deze onderhandelingen gebruiken.
NOS 08.09.2020 Een belangrijke juridische adviseur van de Britse premier Johnson is opgestapt. Dat meldt de Financial Times. Jonathan Jones zou het niet eens zijn met het wetsvoorstel dat de regering zou willen indienen dat belangrijke delen van het uittredingsakkoord met de EU tenietdoet.
Bronnen laten aan de krant weten dat Jones “erg ongelukkig” is met de plannen om de afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te herzien. Die afspraken moesten vastleggen dat een harde grens tussen beide landen voorkomen wordt in de toekomst. Maar met het wetsvoorstel van de Britse regering zouden die afspraken deels aan de kant worden gezet.
Morgen wordt bekend wat er precies in het wetsvoorstel staat. De regering ontkende gisteren dat ze van eerder gemaakte afspraken terug wil komen en zegt het akkoord te respecteren.
Jones niet de eerste topambtenaar die opstapt
Jones is al de zesde hoge ambtenaar die de regering-Johnson dit jaar uit onvrede verlaat. Volgens correspondent Tim de Wit is het opmerkelijk dat hij opstapt. “Dit geeft wel aan dat lang niet iedereen achter de schermen bij de regering-Johnson het eens is met deze koers. Het is weliswaar geen minister, maar wel een topambtenaar en een belangrijke juridisch adviseur van de premier.”
De veronderstelde plannen van de Britse regering worden gezien als een bom onder de brexit-onderhandelingen. In oktober vorig jaar werden de EU en de Britten het eens over de voorwaarden voor de brexit. Begin dit jaar vertrok het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Nu geldt een overgangsperiode waarin het land zich nog aan EU-regels houdt. Aan het eind van dit jaar moet er een nieuw handelsakkoord liggen, maar de gesprekken daarover verlopen moeizaam.
RTL 08.09.2020 Een belangrijke jurist van de Britse overheid heeft vandaag ontslag genomen. Zijn besluit komt vlak na het bericht dat premier Boris Johnson cruciale delen uit de brexitdeal met de Europese Unie wil halen. Het is al de zesde hooggeplaatste ambtenaar die opstapt dit jaar uit onvrede over het beleid van Johnson.
De reden voor het ontslag is een conflict met 10 Downing Street, meldt Financial Times op basis van twee anonieme ambtenaren. Het kantoor van premier Johnson is namelijk van plan delen uit de brexitdeal met de Europese Unie (EU) opzij te schuiven met een nieuwe wet in het Verenigd Koninkrijk en daar is Jones het niet mee eens.
Jones zou volgens mensen uit zijn omgeving ‘zeer ongelukkig’ zijn over het besluit om de afspraken over de Iers-Noord-Ierse grens uit de brexitdeal te schrappen.
Het uitlekken van dit plan veroorzaakte gisteren reuring. Door dit te doen, zet Johnson in feite een streep door de hele brexitdeal, want dat is onacceptabel voor de Europese Unie. Bovendien zijn de afspraken uit de uittredingsdeal al verankerd in wetgeving in zowel het Verenigd Koninkrijk als de Europese Unie.
Vraagtekens bij plannen Johnson
Vanuit zijn rol als onafhankelijke adviseur op gebied van wetgeving zou Jones vraagtekens hebben gezet bij dit plan. Volgens hem zou het terzijde schuiven van de wetgeving uit de brexitdeal in strijd zijn met de regels waar ministers zich aan moeten houden.
Jones zou hierover al maanden in de clinch liggen met het hoofd van het Openbaar Ministerie in het Verenigd Koninkrijk, Suella Braverman. Uiteindelijk koos Downing Street de kant van de laatste, volgens de bronnen van de krant.
Eerder dit jaar vertrokken al vijf topambtenaren van onder meer de ministeries van binnen- en buitenlandse zaken en Justitie.
Onderhandelen over handelsdeal
Vandaag onderhandelen de EU en het VK opnieuw over een handelsdeal. Ze moeten het er voor 31 december over eens zijn, anders gelden de meest simpele regels voor handel die er zijn. En dat betekent dat alle goederen die van het Europese vasteland naar het VK gaan – en omgekeerd – gekeurd moeten worden. Ondernemers vrezen dan voor lange files, vanwege de administratieve rompslomp.
AD 08.09.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft na een zomer lang ‘nietsnutten’ een bom gelegd onder de brexitonderhandelingen die vandaag worden hervat. ‘Een no deal is een goed resultaat.’
Diplomaten van de EU zaten gisteren in de Eurostar op weg naar Londen voor de achtste ronde van de brexitonderhandelingen toen leden van de Conservatieve Partij rond lunchtijd een e-mail van premier Boris Johnson ontvingen. ‘Er moet op 15 oktober een akkoord zijn bereikt met onze Europese vrienden’, stond er in vetgedrukte letters. ‘Als we het dan nog niet eens zijn, dan moeten we ieder onze eigen weg gaan.’
Een no deal-scenario, zo baste Johnson verder, ‘zou een goed resultaat voor het Verenigd Koninkrijk zijn’. In de hogesnelheidstrein vanuit Brussel zorgde een bericht in de Financial Times voor meer tumult. De Britse regering werkt volgens de krant aan een wet waarin reeds gemaakte afspraken met de EU over Noord-Ierland terzijde geschoven kunnen worden, mocht de deadline niet worden gehaald.
Schaduwboksen
Was het schaduwboksen of een sterk staaltje bluf om de EU te dwingen haar eisen te versoepelen? Of voldoet de regering van premier Johnson simpelweg aan de belofte die het deed aan fanatieke voorstanders van de brexit om te weigeren concessies te doen aan Brussel? Deze groep wil het Verenigd Koninkrijk zijn soevereiniteit teruggeven. En hoe kan dat beter dan door een middelvinger op te steken naar de Brusselse bemoeizucht?
De Europese afgezanten moeten net zo gissen naar de ware redenen van het vertoon van spierballen als zijn politieke medestanders. Parlementsleden van zijn partij vroegen zich een paar weken geleden bezorgd af waarom hun leider de zomer had zitten ‘lanterfanten’. Johnson stelde een deal met de EU zo goed als uitgewerkt te hebben. Aan tafel met onderhandelaars uit Brussel bleek dat telkens niet het geval te zijn.
Woordvoerders van Johnson haastten zich om de ‘bomwet’ te ontkrachten. De regering wilde slechts ‘losse eindjes aan elkaar knopen’. Niettemin sluit het voorstel aan bij de handelswijze van Johnson. Daags voor de vorige gespreksronde maakte hij plotseling kabaal over de vluchtelingen die vanuit Calais in rubberbootjes Het Kanaal oversteken om asiel te kunnen aanvragen in het VK.
De opgeblazen verontwaardiging kwam over als een verkapte campagnestunt om de kiezers binnenboord te houden. Uit peilingen kwam naar voren dat het vertrouwen in ‘Bojo’ daalt. Niet langer zien Britten in hem een sterke voorman. In oppositieleider Keir Starmer wordt meer vertrouwen gesteld. De voorsprong op Labour slonk zienderogen. En het land zat in een economische crisis.
Schokgolf
De implicaties van de wet zorgden ‘thuis’ al voor een schokgolf. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, was nog stelliger. Als het VK een loopje neemt met het scheidingsakkoord, kan het land een deal vergeten.
Von der Leyen doelde met name op het mogelijk in gevaar brengen van het Goedevrijdagakkoord. Om een ‘harde’ grens te voorkomen, blijft Noord-Ierland deels binnen de EU. Goederen vanuit het VK worden in de Ierse Zee ingeklaard. Over de praktische uitvoering hiervan moeten de EU en het VK samen tot overeenstemming komen. Johnson zou deze afspraak eenzijdig willen wijzigen.
De kern van de consternatie draait echter om staatssteun, toch al één van de meest heikele kwesties. Het VK moet volgens het scheidingsverdrag subsidies aan bedrijven melden aan Brussel als de mogelijkheid bestaat dat die de handel tussen Noord-Ierland en de EU nadelig beïnvloeden. Het VK wil volgens de Financial Times een minister in Westminster laten beslissen of dat noodzakelijk is.
In het slechtste scenario zou het VK Noord-Ierland kunnen misbruiken om Britse goederen tegen lagere prijzen de Europese markt op te brengen. De EU wil juist een gelijk speelveld creëren. Als het VK tarief- en quotavrij handel wil drijven met Europa, kan van ongelimiteerde staatssteun geen sprake zijn. Johnson lijkt met het ‘gelekte’ voorstel de EU te willen dwingen de teugels te laten vieren.
Voor de pandemie en de lockdown gaf het VK minder subsidie aan industrieën dan de EU. De crisis veranderde alles
De coronacrisis speelt hierin een aanzienlijke rol. Voor de pandemie en de lockdown gaf het VK minder subsidie aan industrieën dan de EU. De crisis veranderde alles. Het Ministerie van Financiën betaalt de salarissen van miljoenen Britten. Leningen houden het gehavende bedrijfsleven overeind. De economische krimp van ruim 20 procent in het tweede kwartaal werpt een schaduw over de toekomst. Groot-Brittannië ligt aan het infuus.
Zonder substantiële injecties van de overheid dreigt een verdere kaalslag. Schaduwminister Haigh erkent dit ook. ,,Het is in het belang van alle partijen om de druk op het bedrijfsleven en de economie van Noord-Ierland te verlagen”, zei ze.
Pragmatisme
Achter het machtsvertoon van Johnson gaat zonder meer pragmatisme schuil. De oplopende staatsschuld moet worden terugbetaald zonder beloftes aan de kiezer te verbreken. Mensen aan de onderkant van de samenleving mogen na de bezuinigingen na de bankencrisis in 2008 onder geen beding worden uitgewrongen. En met een golf aan werklozen in het verschiet, moet de zwaarste klap nog komen.
De EU is de grootste handelspartner van het VK. Zonder deal wacht de economie een vrije val. Bovendien brengt een no deal het voortbestaan van het VK in gevaar. Politici in de Conservatieve Partij gaven vorige week voor het eerst toe dat de roep van de Schotse premier Nicola Sturgeon om een tweede onafhankelijkheidsreferendum straks niet meer kan worden genegeerd.
Het zet de onderhandelingsronde met de EU onder stroom. Om uitzicht te houden op een akkoord moet eerst overeenstemming worden bereikt over staatssteun en visserij. Of de ‘bom’ van Johnson een doorbraak forceert, wordt snel duidelijk.
Het land en de premier, zelf zwaar getroffen door het virus, zijn door de coronacrisis niet meer hetzelfde. De kans op een brexit zonder deal is daarom groter dan ooit. Een scherpe daling van het pond vormde daarvan gisteren een pijnlijke indicatie.
NU 07.09.2020 Als het Verenigd Koninkrijk een deal wil met de EU, zal het zich aan eerder gemaakte Brexit-afspraken moeten houden. Dat zei voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen maandag.
Daarmee reageert ze op het nieuws uit de Britse zakenkrant Financial Times dat de Britse regering plannen heeft om eerder gemaakte Brexit-afspraken niet na te komen. Het gaat dan onder meer om afspraken over de grens tussen EU-lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat bij het VK hoort.
In een reactie op dat nieuws zei Von der Leyen erop te vertrouwen dat de Britse regering zich houdt aan het eerder overeengekomen terugtrekkingsakkoord. Als het dat niet doet, is een deal met de overige 27 lidstaten van de EU niet mogelijk.
Volgens een woordvoerder van de Europese Commissie zorgt een no deal-Brexit onvermijdelijk voor extra handelsbarrières en hinder voor grensverkeer. “We zijn volledig gefocust om zoveel mogelijk te halen uit de Brexit-onderhandelingen van deze week. We delen de wens van premier Boris Johnson om snel een deal te sluiten en zullen alles doen om dat voor elkaar te krijgen”, aldus de woordvoerder.
Zaterdag werd al bekend dat de Europese Unie een veto wil over elk besluit dat het VK in de toekomst neemt en van invloed is op de handel met de EU. De Britten zouden daar weinig in zien, waarmee de verhoudingen tussen beide partijen nog verder op scherp zijn komen te staan.
Mocht er geen deal komen, dan voeren de EU en het VK vanaf 1 januari 2021 handel volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Het Verenigd Koninkrijk is officieel al uit de EU gestapt, maar er is nu nog sprake van een overgangstermijn. Deze loopt aan het einde van dit jaar af.
NOS 07.09.2020 De Europese Commissie is niet onder de indruk van de dreigementen uit het Verenigd Koninkrijk over de brexit-onderhandelingen. Vanochtend schreef de Financial Times dat de Britse regering van plan is om met een wetsvoorstel te komen dat belangrijke delen van het eerder afgesloten uittredingsakkoord intrekt.
Voorzitter Von der Leyen zegt dat ze alle vertrouwen heeft dat de Britten zich aan de eerdere afspraken houden. Het gaat dan met name over de grens tussen de Europese Unie en Noord-Ierland. “De afspraken over Noord-Ierland zijn essentieel”, zegt Von der Leyen.
Ook onderhandelaar Barnier heeft vertrouwen in de afspraken die eerder zijn gemaakt. Morgen begint een nieuwe ronde van onderhandelingen in Londen.
Betrouwbaarheid
In het Europees Parlement zijn er wel zorgen. Kati Piri (PvdA), de brexit-onderhandelaar namens het Europarlement, vindt dat de Britten een heel gevaarlijke kaart trekken. “Het is normaal dat er in de laatste fase van onderhandelingen hard gespeeld wordt, maar nu staat de betrouwbaarheid van het Verenigd Koninkrijk op het spel.”
“Als ze hun handtekening intrekken van een eerder afgesloten akkoord, hoe ga je dan in de toekomst nog überhaupt handelsakkoorden afsluiten?”, vraagt ze zich af.
No-deal
Premier Rutte zegt dat hij “de geruchten” ook heeft gehoord en niet weet wat waar is. “Ik kan wel zeggen dat ik in algemene zin vertrouwen heb in Boris Johnson en ervan uitga dat Britten fatsoenlijke mensen zijn die zich aan afspraken houden.”
Dat laatste is volgens Rutte ook in het belang van de Britten zelf, omdat de economische schade anders groot kan zijn. Ondertussen moet Nederland zich ook blijven voorbereiden op een no-deal, erkent de premier, die dat een “enorme logistieke operatie” noemt.
Het handelsakkoord waar nu over gesproken wordt, moet voor 31 oktober klaar zijn, omdat het Europees Parlement het anders niet op tijd behandelen. “We hebben tijd nodig, want alleen het handelsdeel beslaat nu al 500 pagina’s”, zegt brexit-onderhandelaar Piri.
Spelregels
De gesprekken zitten volgens diplomaten muurvast. “We zijn het zelfs niet eens of dit nu de achtste of de negende onderhandelingsronde is”, vertelt een nauw bij de onderhandelingen betrokken diplomaat. “Brussel denkt dat we aan de achtste ronde bezig zijn, terwijl Londen het op ronde negen houdt.
“Het belangrijkste verschil van mening gaat over de vraag of de Britten zelf mogen bepalen of bedrijven gesteund mogen worden, terwijl de Europese Unie vindt dat ze daar ook over gaan, omdat in de rest van de EU staatssteun ook verboden is. “Als je toegang wilt hebben tot de interne markt moet je ook de spelregels respecteren”, is de stelling van het onderhandelingsteam onder leiding van Barnier.
Verder is de verdeling van de visgronden een groot probleem. Het Verenigd Koninkrijk wil de Britse vis zelf vangen en ook bepalen hoeveel vis er mag worden gevangen.
RTL 07.09.2020 De Britten stoken het vuur flink op in aanloop naar opnieuw een cruciale fase in de vier jaar waarin onderhandeld wordt over brexit. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden.”
Vanochtend meldde de Britse krant Financial Times dat de Britse regering woensdag een wetsvoorstel presenteert waarin cruciale afspraken uit de uittredingsdeal met de Europese Unie overboord worden gezet.
De Britse regering ontkent noch bevestigt de inhoud van het wetsvoorstel, dat woensdag wordt gepresenteerd.
“Ik vertrouw erop dat de Britse regering het uittredingsakkoord uitvoert, omdat het een wettelijke verplichting is en een voorwaarde voor elke soort toekomstige relatie”, reageert Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in een tweet. Die werd dan weer geretweet door Michel Barnier, de belangrijkste brexitonderhandelaar aan EU-zijde.
“Die berichten zijn natuurlijk niet geruststellend”, zegt premier Mark Rutte, die constateert dat ‘het moeizaam gaat’, maar wel vertrouwen heeft in het sluiten van een handelsdeal.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
In Brussel en de Europese regeringssteden wordt met verbazing op het bericht gereageerd, constateert Fons Lambie, politiek verslaggever voor RTL Nieuws. “Premier Rutte en Commissievoorzitter Von der Leyen reageren redelijk rustig en kalm en wijzen de Britten er fijntjes op dat ze zich aan hun afspraken moeten houden”, zegt hij.
“Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde.”
“Stel dat Londen echt kiest voor de ramkoers, dan is dat allereerst in het nadeel van de Britten, want wat is een afspraak met Londen dan nog waard? Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde”, vertelt Lambie.
Waarom ineens dit bericht?
De timing is geen toeval. Dinsdag start de laatste ronde van onderhandelingen tussen Barnier en zijn Britse tegenstander David Frost. Zij zijn al maanden bezig om een deal over de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te sluiten, tot nu toe zonder resultaat.
Als het niet lukt om een deal te sluiten, gelden vanaf 1 januari de meest basic regels voor handel tussen landen, die van de WTO. Dat betekent veel extra administratieve rompslomp aan de grens en mogelijk lange files.
“Kijk eens wat wij durven!”
Het zou goed kunnen dat het lekken van deze explosieve delen uit het wetsvoorstel onderhandelingstactiek is van de regering-Johnson, vertelt Anne Saenen, RTL Nieuws-correspondent in Londen. “Door de druk op te voeren met deze ‘kijk eens wat wij durven’-instelling hoopt de regering wellicht iets binnen te halen op het gebied van visrechten.”
Britten leggen bom onder brexit, ‘lijkt onderhandelingstactiek’
Een ander opzetje van de regering-Johnson kan zijn om de onderhandelingen op te blazen en de schuld voor het mislukken bij de EU te leggen. “Johnson weet dat de EU nooit akkoord zal gaan met gemorrel aan het akkoord. Met dit voorstel kan hij de komende onderhandelingen laten klappen en dan de schuld geven aan Europese leiders en z’n eigen handen in onschuld wassen”, legt Saenen uit.
“Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen.”
Een derde reden voor de Britten om met dit voorstel te komen is partijpolitiek. Een deel van Johnson’s Conservatieve Partij is niet tevreden met de brexitdeal. “Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen”, vertelt Saenen.
‘Britse ketelmuziek’
Dat laatste is hoe men in Brussel achter de schermen naar de kwestie kijkt, hoort politiek verslaggever Fons Lambie. “Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
“De stampij lijkt vooral bedoeld om een politiek punt in eigen land te scoren”, legt Lambie uit. De regering Johnson staat onder grote druk in de peilingen, er is veel kritiek op de corona-aanpak.
“Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
Start steekspel
Wat de reden ook is en wie er ook gelekt heeft, het incident is de start van een steekspel dat ons dit najaar te wachten staat, duidt Saenen. Boris Johnson heeft laten weten dat er 15 oktober een handelsdeal moet zijn en ‘de spanning zal weer oplopen’. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden”, zegt Saenen.
“Het beweegt richting het eindspel, in dat licht moet je de ontwikkelingen van vandaag ook zien”, beaamt Lambie.
Knelpunten
Dan moeten de partijen het nog wel eens worden over drie heikele kwesties.
Staatssteun. De EU heeft strenge regels, waar Britse bedrijven aan moeten blijven voldoen in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt.
Gelijk speelveld voor het bedrijfsleven. Britse bedrijven moeten zich blijven houden aan Europese regels op gebied van milieu en arbeidsrechten. Ook weer in ruil voor toegang tot de Europese markt.
Visserij. Dit heeft hoge symbolische waarde voor de Britten. Crux van de onderhandelingen is of Europese vissers nog in Britse wateren mogen vissen en vice versa.
Telegraaf 07.09.2020 Het Verenigd Koninkrijk stevent steeds sneller af op een harde Brexit. Dat komt omdat het land werkt aan een wet waarmee het land zich niet meer houdt aan eerdere Brexit-afspraken. Daarmee dreigt Londen een nieuwe ronde onderhandelingen, die vandaag van start gaat, op te blazen.
Dat schrijft de Britse zakenkrant Financial Times. In reactie ging het Britse pond 1% in waarde achteruit tegen de dollar en verloor 0,8% tegen de euro.
De Britse wet wordt woensdag gepubliceerd. Daarin staan onder meer nieuwe regels rond staatssteun en de grens met Noord-Ierland, en die staan haaks op wat de Britten vorig jaar met de Europese Unie hebben afgesproken.
Voorwaarden
Vorig jaar oktober bereikte Brussel en Londen namelijk na moeizame onderhandelingen een akkoord over de voorwaarden waartegen de Britten vertrekken uit de EU. Daarin zijn onder meer afspraken gemaakt over het bedrag dat de Britten nog aan de EU betalen en over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Maar de regering van Boris Johnson wil zich daar nu niet meer aan houden, en dat legt een bom onder de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel. Die gesprekken, die ook al heel moeilijk verlopen, gaan net deze week de achtste ronde in.
Wapengekletter
Het laatste wapengekletter vanuit Londen wordt in Brussel met zorg gadegeslagen. Achter de schermen wordt gesteld dat het het de kans op een handelsovereenkomst zeker niet vergroot, maar dat eerst maar eens moet worden gezien of de soep echt zo heet wordt opgediend door de Britse regering als werd geschetst door de Financial Times.
„Ik vertrouw erop dat de Britse regering de terugtrekkingsovereenkomst implementeert, een verplichting die voortvloeit uit het internationaal recht en een voorwaarde voor een toekomstige relatie”, twitterde president van de Europese Commissie Von der Leyen in een reactie. De Duitse noemde het zogeheten protocol voor Noord-Ierland „essentieel voor vrede en veiligheid” op het Ierse eiland en waakt ook voor de integriteit van de interne markt.
Hoofdonderhandelaar namens de EU Barnier vertrekt dinsdag naar Londen voor een nieuwe onderhandelingsronde waarvoor de verwachtingen onder diplomaten bijzonder laag zijn. „We zijn het er niet eens over eens of het de achtste of negende onderhandelingsronde is”, grapt een Brusselse diplomaat.
Vooral de regels voor een gelijk speelveld liggen de Britten zwaar op de maag. De EU wil het VK alleen toegang geven tot de Europese interne markt (zonder quota en zonder tarieven) als het Britse bedrijfsleven min of meer aan dezelfde spelregels is gebonden als hun EU-collega’s.
Het gaat daarbij om sociale en milieustandaarden maar ook om regels voor staatssteun. Een tweede hoofdpijndossier is de vangst van is in Britse wateren. Het VK wil daarover ieder jaar opnieuw onderhandelen wie in haar wateren mag vissen en quota vaststellen, maar dat is voor de EU onwerkbaar.
Met de nieuwe wet waar de Britten aan werken, is een harde Brexit nog een stap dichterbij gekomen. Dat zou betekenen dat er geen akkoord komt over hoe er na het Britse vertrek gehandeld wordt. Voor bedrijven die exporteren naar het Verenigd Koninkrijk komen er dan tarieven en quota op producten, wat de handel moeilijker maakt.
Vorige week waarschuwde Barnier nog dat een ’precieze implementatie van het vertrekakkoord’ van essentieel belang is voor de gesprekken over handel na het Britse vertrek. Zonder scheidingsakkoord met de EU kunnen de Britten geen handelsakkoord met de EU sluiten, waarschuwt de Europese Commissie vandaag.
AD 07.09.2020 Kort voor de volgende gespreksronde over een brexit-handelsakkoord heeft de Britse premier Boris Johnson de Europese Unie een deadline gesteld. Midden oktober moet er een akkoord zijn, zodat de deal nog goedgekeurd kan worden. Anders komt er geen vrijhandelsakkoord tussen Groot-Brittannië en de EU, zei Johnson zondagavond in Londen.
In dat geval wil Londen dan een akkoord met de EU naar Australisch voorbeeld. De EU heeft met Australië tot nu toe slechts een raamakkoord, over onder meer technische obstakels. In het algemeen vindt de handel tussen Europa en Australië plaats op basis van de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Toegepast op Groot-Brittannië wordt dat dus de gevreesde ‘No Deal’. Volgens Johnson zou zijn land daar ‘prima bij gedijen’.
Johnson zei verder dat een overeenkomst alleen mogelijk is als de EU-onderhandelaars bereid zijn ‘hun huidige standpunten te heroverwegen’. De EU op haar beurt beschuldigt Groot-Brittannië ervan niet serieus te onderhandelen.
Overgangsfase
Groot-Brittannië stapte eind januari uit de EU. Maar in een overgangsfase tot eind dit jaar behoort het land nog tot de Europese interne markt en de douane-unie, zodat er in de praktijk nog bijna niets veranderd is. Als er geen verdrag komt over de toekomstige relaties, kan het begin 2021 tot een harde economische breuk komen met toltarieven en andere handelsbelemmeringen.
De belangrijkste knelpunten zijn de toegang van Europese boten tot Britse viswateren en staatssteun aan industrieën. De EU is vastbesloten om te zorgen voor een ‘gelijk speelveld’ voor de concurrentie, zodat Britse bedrijven niet de milieunormen kunnen ondermijnen of overheidsgeld in Britse industrieën kunnen pompen. Groot-Brittannië beschuldigt de EU ervan eisen te stellen die het niet heeft opgelegd aan andere landen waarmee het vrijhandelsovereenkomsten heeft, zoals Canada.
15 oktober deadline
In een verklaring die door het kantoor van de premier zondag naar buiten is gebracht staat dat Johnson vandaag aan de EU mededeelt dat 15 oktober wat hem betreft de deadline is voor het sluiten van een akkoord. ,,Als we het tegen die tijd niet eens kunnen worden, dan zie ik niet dat er een vrijhandelsovereenkomst tussen ons komt, en dat moeten we allebei accepteren en verder gaan’’, zal hij zeggen.
,,We kunnen en willen geen compromis sluiten over de basisprincipes van wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn. Als regering bereiden we ons voor, aan onze grenzen en in onze havens, om er klaar voor te zijn. We zullen de volledige controle hebben over onze wetten, onze regels en onze viswateren.’’
MSN 07.09.2020 Het Britse pond is sterk in waarde gedaald na uitspraken van Boris Johnson over de nog steeds bestaande optie van een no-dealbrexit. De Britse premier zei dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om de handelsgesprekken met de EU desnoods te stoppen.
De Britse regering zou van plan zijn met een nieuw wetsvoorstel te komen dat belangrijke onderdelen van de terugtrekkingsovereenkomst met de Europese Unie teniet zal doen. Londen zou daarmee een bom leggen onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Het pond leverde maandagmiddag bijna 1 procent aan waarde in ten opzichte van de dollar. Het is daarmee de grootste daling van het pond sinds juni dit jaar. Kenners menen dat het pond in de komende tijd wel eens flink aan waarde kan gaan verliezen. Ze spreken van het begin van een “pijnlijke correctie”.
Handelsovereenkomst
Het Verenigd Koninkrijk stapte eerder dit jaar uit de EU. Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
NOS 07.09.2020 De Britse regering is van plan om met een wetsvoorstel te komen dat belangrijke delen van het uittredingsakkoord met de EU tenietdoet. Dat schrijft de Financial Times op basis van drie anonieme bronnen. De regering-Johnson zou daarmee een bom leggen onder de huidige onderhandelingen over een handelsovereenkomst, waarvoor de tijd begint te dringen.
Een van de bronnen van de krant zegt dat het voorstel, dat woensdag wordt verwacht, “welbewust” de afspraken over de grens met Ierland kan ondermijnen. Die maakte premier Johnson vorig jaar over het voorkomen van een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit. Met dit voorstel zou de regering ruimte creëren om die afspraken deels te overrulen met eigen regels.
Sinds de EU en de Britse regering het in oktober vorig jaar eens werden over de voorwaarden voor de brexit, wordt er druk onderhandeld. De Britten zijn begin dit jaar vertrokken en er is nu een overgangsperiode waarin het land zich nog houdt aan de EU-regels. Die periode loopt eind dit jaar af en dan moet er een nieuw handelsakkoord zijn, maar de gesprekken daarover gaan zeer moeizaam.
Ierland: zeer onverstandig
Regeringsbronnen zeggen tegen de BBC dat het wetsvoorstel er alleen komt om eventueel op terug te vallen, mochten de onderhandelingen met de EU definitief stranden. Het zou niet de bedoeling zijn om het proces op te blazen, maar een vooraanstaande EU-diplomaat zegt anoniem tegen de Britse omroep dat het voorstel wel degelijk het einde van de onderhandelingen kan inluiden.
Wow… Boris Johnson is volgens @FT van plan om delen uit het vorig jaar gesloten uittredingsakkoord met een nieuwe wet te overrulen. En dan met name de afspraken die over Noord-Ierland zijn gemaakt. Als dit klopt is dit bewust aansturen op enorme vertrouwensbreuk met EU. https://t.co/JIpd46ZJ4M
Ook de Ieren, voor wie het extreem gevoelig ligt hoe de grens met Noord-Ierland eruitziet, zijn niet te spreken over het geplande wetsvoorstel. “Dit zou een zeer onverstandige manier zijn om verder te gaan”, schrijft de Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, op Twitter. Vanuit de links-nationalistische partijen Sinn Féin en de SDLP klinkt ook felle kritiek.
Het nieuws over het geplande wetsvoorstel komt kort voor een nieuwe onderhandelingsronde over een handelsakkoord, op het moment dat premier Johnson de druk al opvoert met een eigen deadline: 15 oktober. Volgens zijn kantoor zal hij later vandaag aankondigen dat hij geen handelsakkoord met Brussel meer verwacht als het voor die datum niet is gelukt om er samen uit te komen.
Overigens wordt er in Brussel ook al langer rekening gehouden met die dag als uiterste datum waarop een conceptakkoord klaar zou moeten zijn. Daarna moet het akkoord worden omgezet in wetten, moet de deal nog door het Europees Parlement en stemmen sommige nationale parlementen nog over de overeenkomst.
Australië
Zonder akkoord zet het Verenigd Koninkrijk in op een handelsrelatie met de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Johnson wil liever een relatie met de EU zoals bijvoorbeeld ook Australië heeft. De Britse premier zou dat “een goed resultaat” vinden, al vrezen critici de gevolgen van zo’n harde breuk met de EU zonder verdere afspraken.
NOS-correspondent Tim de Wit bezocht een vissersdorp in het zuidoosten van Engeland. Vissers daar hopen dat zij na 1 januari weer zoveel in Britse wateren mogen vissen als ze maar willen en dat oude, gouden tijden zullen herleven, vertelt hij in podcast De Dag. Maar hoe realistisch is dat? Deze aflevering van podcast De Dag kun je hier beluisteren.
NU 07.09.2020 De Britse regering is van plan belangrijke onderdelen van het uittredingsakkoord met de EU teniet te doen, meldt de Financial Times maandag. Daarmee hebben de onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU een nieuw kookpunt bereikt.
Met deze zet legt de Britse premier Boris Johnson een bom onder de onderhandelingen die inmiddels al vier jaar duren. Naar verwachting presenteert de Britse regering het wetsvoorstel woensdag.
Mogelijk druisen de plannen ook in tegen de afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
De EU kan de invoering van de wet alleen voorkomen door voor 15 oktober akkoord te gaan met een vrijhandelsakkoord tussen beide blokken.
Zonder een handelsakkoord zal er grote onzekerheid over regelgeving ontstaan. Hierdoor kunnen verschillende sectoren in totaal circa 1 biljoen dollar (845 miljard euro) aan handel mislopen.
Als er voor de deadline geen deal wordt gesloten, moet er volgens de Britse premier een handelsrelatie komen zoals die tussen de EU en Australië. De handel tussen deze twee economiën is momenteel grotendeels gebaseerd op de regels van handelsorganisatie WTO.
RTL 07.09.2020 De Britse regering werkt aan een wetsvoorstel dat eerder gemaakte brexitafspraken teniet zal doen. Daarmee legt de regering van Boris Johnson een bom onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Dat melden drie anonieme bronnen aan de Financial Times. Zij vertellen aan de krant dat gemaakte brexitafspraken door de nieuwe wetgeving juridisch ‘overschreven’ worden. Het zou onder meer gaan om afspraken over staatshulp voor bedrijven en douanecontroles aan de Noord-Ierse grens.
Noord-Ierse grens
Een van de bronnen zegt dat de stap ‘duidelijk en bewust’ de gemaakte afspraken over het voorkomen van een harde grens bij Noord-Ierland zal ondergraven. Het Britse wetsvoorstel wordt volgens de bronnen later deze week openbaar gemaakt.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
Vorig jaar oktober bereikten de Europese Unie (EU) en Groot-Brittannië een akkoord over de voorwaarden voor het Britse vertrek uit de EU. Zo kwamen ze overeen dat er geen harde grens met Noord-Ierland zou ontstaan.
Handelsovereenkomst
Groot-Brittannië verliet de EU begin dit jaar, maar houdt zich voorlopig nog aan de Europese afspraken. Londen en Brussel onderhandelen intussen over een handelsovereenkomst, maar die onderhandelingen zitten muurvast.
In een verklaring die gisteren door het kantoor van premier Boris Johnson naar buiten is gebracht staat dat Johnson vandaag aan de EU mededeelt dat 15 oktober wat hem betreft de deadline is voor het sluiten van een akkoord over een toekomst met de EU. Die moet dan ingaan vanaf 31 december.
“Als we het tegen die tijd niet eens kunnen worden, dan zie ik niet dat er een vrijhandelsovereenkomst tussen ons komt, en dat moeten we allebei accepteren en verder gaan”, zal hij zeggen. “We kunnen en willen geen compromis sluiten over de basisprincipes van wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn.”
Handelsrelatie zoals met Australië
Als er geen akkoord wordt bereikt, zou Groot-Brittannië een handelsrelatie hebben met de EU zoals die met Australië, wat volgens Johnson ‘een goed resultaat’ zou zijn.
“Als regering bereiden we ons voor, aan onze grenzen en in onze havens, om er klaar voor te zijn. We zullen de volledige controle hebben over onze wetten, onze regels en onze viswateren.”
Brexitsoap: Verenigd Koninkrijk in scheiding met EU
De Brexit-onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen.
Telegraaf 20.08.2020
Waar zitten de knelpunten !!!
“Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
AD 22.08.2020
Telegraaf 03.07.2020
Telegraaf 01.07.2020
VK 30.06.2020
Geen handelsdeal indien geen compromissen –> Harde Brexit
De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag 07.07.2020 gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit’.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week 30.06.2020 verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december 2020 aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari 2021 zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
31 december 2020
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december 2020 definitief alle banden met de EUverbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
NO DEAL ???
Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost 06.09.2020 duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
Telegraaf 05.09.2020
Vetorecht EU
De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag 05.09.2020.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 24.07.2020
Telegraaf 24.07.2020
AD 29.06.2020
Telegraaf 24.06.2020
Overleg 16.06.2020
In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering 16.06.2020 tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar ’nieuw momentum’ om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Telegraaf 06.06.2020
Geen verzoek om brexit-uitstel
Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen.
Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag 12.06.2020 na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel brexit-uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober 2020 klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar maandag 15.06.2020 in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Telegraaf 08.06.2020
Hervatting na Corona
De Britse premier Boris Johnson hervatte de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vloog voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldde de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot 31 december 2020 van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni 2020 moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december 2020 wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
BEKIJK OOK;
Meer over de Britse verkiezingen: In ons liveblog volgt u de uitslagenvan minuut tot minuut.
Lees alles over het vertrekvan de Britten uit de EU in het Brexit-dossier
MSN 06.09.2020 Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Het Verenigd Koninkrijk stapte eerder dit jaar uit de EU. Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
“We accepteren geen bepalingen waarmee ze controle krijgen over ons geld of de manier waarop we dingen regelen in het Verenigd Koninkrijk”, aldus Frost, die zei dat zijn land geen “satellietstaat” van Brussel mag worden. “Dat zou niet omstreden moeten zijn. Dat is wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn.”
Frost uitte ook kritiek op de onderhandelaars en regering van premier Theresa May, die vorig jaar is vervangen door haar partijgenoot Boris Johnson. Zij probeerden volgens de onderhandelaar te bluffen op “cruciale momenten” in het brexitoverleg, maar daar zou doorheen zijn geprikt.
De EU leerde daardoor volgens Frost dat het de harde opstelling van de Britten met een korreltje zout kon nemen. Londen probeert de EU nu te doen inzien “dat we menen wat we zeggen en dat ze onze positie serieus moeten nemen”, aldus de Britse hoofdonderhandelaar.
MSN 05.09.2020 De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 25.08.2020 Met een stapel hoofdpijndossiers onder de arm maken de Britse onderhandelaars zich op voor cruciaal overleg met de Europese Unie over een brexitdeal.
Weinig vleiend typeerde EU-onderhandelaar Michel Barnier vorige week het tweedaagse overleg in Brussel met het Verenigd Koninkrijk over een brexitakkoord als ‘teleurstellend’ en ‘een verspilling van kostbare tijd’. De kans op het sluiten van een deal voor de deadline van 31 oktober slonk volgens hem aanzienlijk. Achter de schermen lijken beide partijen wel degelijk nader tot elkaar te komen, zij het noodgedwongen.
Premier Micheál Martin van Ierland verwoordde deze zweem van optimisme na een ontmoeting met zijn Britse ambtsgenoot Boris Johnson. Aan de vooravond van de zevende ronde van onderhandelingen meende hij een lichte verschuiving in de opstelling van het Verenigd Koninkrijk (VK) te zien. Nu de tijd begint te dringen verandert de Britse vuist langzaam in een open hand.
De coronacrisis raakt de economie van Groot-Brittannië bijzonder hard. Met een krimp van 20,4 procent in het tweede kwartaal verkeert het land in een depressie. Martin constateerde dat de financiële effecten van de pandemie het uitzicht op een akkoord vergroten. ,,We zitten niet te wachten op een tweede mokerslag, veroorzaakt door een ‘no deal’ of een halfbakken akkoord”, gaf hij aan.
Obstakel uit de weg
In juli kwamen beide kampen al nader tot elkaar. De EU accepteerde na lang verzet de eis van het VK om het Europese Hof van Justitie geen rol te laten spelen in de toekomstige relatie. Het wegnemen van dit obstakel stemde de Britten positiever. Hoofdonderhandelaar David Frost sprak de hoop uit in september met de EU een akkoord te presenteren.
Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft
De gesprekken van vorige week, door een diplomaat vergeleken met ‘schaduwboksen’, moesten een stevige basis leggen voor de komende periode. Getuige de barse woorden van Barnier en Frost (‘weinig progressie’) lukte dit nauwelijks. De hoofdpijndossiers waren te talrijk om in 48 uur plooien glad te strijken. Zo onbuigzaam als beide topambtenaren overkwamen, lijkt de situatie echter niet te zijn.
Aan de horizon gloort een akkoord over de visserij. De EU eist dat Europese vloten dezelfde toegang behouden tot Britse wateren. Het VK wil dat alleen toestaan als de EU jaarlijkse evaluaties van de quota inbouwt. Het land wil data van de locatie van de vispopulatie als graadmeter gebruiken. De EU staat hiervoor open, mits andere factoren worden meegewogen.
Staatssubsidie vormt een heter hangijzer. Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari, als de brexit officieel van kracht wordt, zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft. De EU wil dat daarbij niet wordt afgeweken van de Europese regelgeving. Anders bestaat volgens Barnier het risico dat Westminster Europese concurrenten uit de markt prijst. Om voortgang te boeken moet het VK op dit punt terrein prijsgeven.
Vrachtwagens
Een minstens zo lastig vraagstuk is het Britse verzoek om vrachtwagenchauffeurs die de EU binnenrijden, geen strobreed in de weg leggen. De regering van Johnson wil dat ze het recht behouden om zonder procedurele hindernissen de oversteek naar Turkije te maken. Ook willen ze twee keer vracht kunnen lossen in een specifiek Europees land en in totaal drie stops in de EU kunnen maken.
De EU gaat het eisenpakket in deze vorm niet accepteren, omdat het te veel lijkt op de voordelen van het lidmaatschap van de unie. Barnier waarschuwde in juli al dat de EU hierover geen compromissen sluit. Om de kans op een deal in leven te houden moet het VK beseffen dat aan de brexit negatieve consequenties kleven.
Tijdens wekelijkse gespreksrondes in september worden de buigzaamheid en de wil om de impasse te doorbreken bij beide partijen echt getest. Johnson leek lang geen water bij de wijn te willen doen. Zelfs vanaf zijn ziekbed in St Thomas’ Hospital, waar hij vocht tegen het coronavirus, liet hij weten niet te zullen afwijken van zijn harde lijn. Als zijn Ierse collega Martin gelijk heeft, ligt dat nu toch anders.
Brexit-onderhandelaar Michel Barnier en woordvoerder Daniel Ferrie van de Europese Commissie na hun gesprek met de Britse onderhandelaar David Frost vrijdag.Beeld EPA
Trouw 21.08.2020 En weer eindigde een onderhandelingsweek over de toekomstige relatie tussen de Britten en de EU zonder doorbraak. In korte verklaringen lieten beide partijen vrijdag weten dat er ‘weinig vooruitgang’ is geboekt. Met nog slechts enkele maanden te gaan, neemt de kans dat het misgaat verder toe.
Hoofdonderhandelaars David Frost en Michel Barnier ontmoetten elkaar meerdere keren deze week. Woensdagavond dineerden ze samen, vrijdagochtend was er een gezamenlijk ontbijt. Een iets informelere setting, wellicht zou dat de vastgelopen gesprekken goed doen.
Helaas. Weer brachten de slotverklaringen van een week onderhandelen niets. En dat terwijl er dit najaar toch echt een akkoord moet liggen, wil het niet alsnog op een harde breuk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie uitdraaien.
Onder druk van de Britten besloten beide partijen extra onderhandelingsrondes in de zomer toe te voegen om de tijd die nog rest tot eind dit jaar zo efficiënt mogelijk te benutten. De Britse premier Boris Johnson besloot in het voorjaar dat, ondanks de coronacrisis, de Britten geen uitstel wilden van de onderhandelingstermijn met de EU. De deadline van 31 december bleef 31 december, met als gevolg dat de uiterst gecompliceerde onderhandelingen in moordend tempo moeten worden afgerond.
Van onderhandelen is nauwelijks sprake
Maar ondanks de vele gespreksrondes komen beide partijen amper dichter tot elkaar. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar David Frost komt dat omdat de EU eist dat het Verenigd Koninkrijk op de meest gevoelige dossiers – visserij en het verlenen van staatssteun – veel EU-regels blijft volgen. Zolang die hobbels niet zijn genomen, valt er ook over andere onderwerpen niet te praten. Dat maakt het volgens Frost ‘onnodig ingewikkeld’ om progressie te boeken.
De Brusselse lezing is, niet verrassend, geheel anders. Al weken beklaagt Barnier zich over de stugge houding van de Britten, die amper met nieuwe voorstellen komen. Daardoor is er van onderhandelen nauwelijks sprake, aldus Barnier. “De gesprekken komen zo niet vooruit.”
De volgende onderhandelingsronde staat gepland in de week van 7 september. De EU heeft aangegeven dat er uiterlijk eind oktober een akkoord moet liggen om te zorgen dat er nog voldoende tijd is voor ratificatie, bijvoorbeeld in het Europees parlement. En omdat er nog geen compromis in zicht is, zijn de komende maanden cruciaal. Een nieuwe brexit-soap is in aantocht.
Lees ook:
Via een achterdeurtje kúnnen Londen en Brussel tijd winnen voor de brexit
RTL 23.07.2020 Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich zorgen om het stukgelopen overleg tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over een handelsdeal. Ze vrezen voor ‘chaos en gedoe’ als de overgangsperiode waarin de Britten zich aan de Europese regels houden na de brexit eind dit jaar afloopt.
Als dat gebeurt, kan dat volgens de werkgeversorganisaties tot grote schade voor Nederlandse en Britse ondernemers leiden. “Dit komt bovendien bovenop de huidige economische malaise en kunnen we echt niet gebruiken.”
Stugge Britten
VNO-NCW en MKB-Nederland reageren op uitspraken van EU-onderhandelaar Michel Barnier. De Fransman zei na afloop van de laatste onderhandelingsronde dat het ‘onwaarschijnlijk’ is dat de Europese Unie met de Britten een akkoord bereikt. Barnier vindt dat de Britten zich stug opstellen.
De Nederlandse ondernemersorganisaties zijn nu bang dat er ondanks alle eerdere inspanningen om een no-dealbrexit te vermijden, alsnog zo’n scenario opdoemt. Tegelijkertijd zijn Nederlandse ondernemers minder goed voorbereid op die mogelijkheid dan de laatste jaren.
Voorbereidingen treffen
“Door de coronacrisis hebben veel ondernemers logischerwijs andere zorgen aan hun hoofd gehad”, stellen de belangenorganisaties. Zij roepen ondernemers op te zorgen klaar te zijn voor douaneformaliteiten en andere veranderingen ‘die er hoe dan ook aankomen’.
NOS 12.07.2020 De Britse regering trekt bijna 790 miljoen euro uit voor de nieuwe douanefaciliteiten die na 1 januari nodig zijn. Het grensverkeer met de EU valt dan niet meer onder de regels die binnen de EU zijn afgesproken.
Dat betekent dat de Britse douane strenger gaat controleren op goederen die vanuit de EU het Verenigd Koninkrijk binnenkomen.
Terreinen, software en douaniers
Van het gereserveerde bedrag gaat zo’n 525 miljoen euro naar de bouw van douaneterreinen in het binnenland voor de controle van vrachtwagens. In havens is daar geen plaats voor. De rest van het geld is bestemd voor software, apparatuur, gebouwen en de aanstelling van 500 extra douaniers.
De bekendmaking volgt op het uitlekken van een vertrouwelijke brief van minister Truss voor Internationale Handel. Ze spreekt daarin haar zorg uit over het voornemen van de regering om de controles op goederen uit de EU weliswaar op te voeren, maar slechts geleidelijk. Pas vanaf 1 juli wordt nauwgezet gecontroleerd. Truss vreest onder meer dat smokkelaars daar misbruik van maken.
Noord-Ierland
Over het gevoelige punt van de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het VK is nog geen besluit genomen. Iedereen is het erover eens dat er tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland geen grenscontroles mogen komen.
Maar de Noord-Ierse autoriteiten willen ook geen controles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat ze daar volledig bij willen blijven horen.
Corona
De voorbereiding op de nieuwe situatie wordt verder bemoeilijkt door de coronacrisis. Het VK is sinds 31 januari geen lid meer van de EU, maar voor de regels van het grensverkeer geldt een overgangsregeling die op 1 januari afloopt. De deadline om bij de EU uitstel te vragen is al gepasseerd.
De EU en de Britse regering zijn het nog niet eens over de regels die vanaf 1 januari moeten gelden. Als de onderhandelaars het niet eens worden, betekent dat onder meer dat de EU-landen belasting gaan heffen op de import van Britse goederen en diensten en andersom.
AD 12.07.2020 De Britse regering trekt honderden miljoenen uit voor nieuwe infrastructuur aan de grens, zoals controleposten. Het land moet zo worden klaargestoomd voor het einde van de overgangsperiode na de brexit, berichten Britse media.
De regering wil 470 miljoen pond (525 miljoen euro) steken in fysieke infrastructuur en nog eens 235 miljoen pond in computersystemen en personeel. Daarvan gaat volgens de nieuwszender BBC bijvoorbeeld 10 miljoen pond naar het werven van 500 nieuwe medewerkers voor grensbewakingsdienst Border Force.
Het zou onder meer de bedoeling zijn om sommige grensposten verder in het binnenland te plaatsen. Dat moet gebeuren op plaatsen waar in de havens zelf geen ruimte is voor de uitgebreidere controles die straks nodig kunnen zijn. Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eerder dit jaar, maar houdt zich nog tot eind december aan EU-regels.
Moeizaam
Het staat nog niet vast wat daarna gaat gebeuren, omdat Brussel en Londen nog onderhandelen over de toekomstige relatie. Die gesprekken verlopen echter moeizaam en de Britse regering wil ook de overgangsperiode niet verlengen.
Minister Michael Gove van Kabinetszaken zei dat het investeringspakket van 705 miljoen pond (787 miljoen euro) moet zorgen dat zijn land klaar is voor de toekomst, ongeacht de uitkomst van het overleg met de EU. Hij zei dat de basis wordt gelegd voor de ‘meest effectieve en veilige grens ter wereld’.
MSN 08.07.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Het kantoor van Johnson verklaarde later dat de Britse regering toegewijd is aan het bereiken van een handelsovereenkomst, maar tegelijkertijd ook klaar is voor een harde brexit, dus zonder handelsdeal.
Merkel waarschuwde vorige week woensdag, de dag dat Duitsland het roterende EU-voorzitterschap op zich nam, nog dat de EU zich erop moet voorbereiden dat de onderhandelingen met de Britten kunnen mislukken.
Trouw 06.07.2020 Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
Toch gelooft Wright dat de houding nog kan veranderen. “Ik kan me voorstellen dat het bedrijfsleven in het najaar zegt: het wordt ons te veel. We hebben al Covid-19, we kunnen brexit er niet bij hebben. We hebben meer tijd nodig om de uittreding te implementeren. Daar zouden beide partijen mogelijk wel aan tegemoet willen komen.”
Maar dat zou slikken zijn voor de Britse overheid. “De EU zal dan alsnog van alles opleggen. Die zal zeggen: goed, maar in de implementatiefase moeten jullie alsnog voldoen aan de wetten van de EU. Misschien zegt ze zelfs: een implementatiefase zal jullie extra geld kosten. Op dit moment staat de regering van het Verenigd Koninkrijk daar bepaald niet voor open.”
Lees ook:
Brexit-top kan weinig meer doen dan concluderen dat het slecht gaat
Telegraaf 30.06.2020 Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk kunnen een dubbele nationaliteit aannemen als de Britse uittreding uit de Europese Unie in de praktijk onvoldoende geregeld wordt door de Britse regering. De Eerste Kamer ging dinsdag akkoord met het initiatiefwetsvoorstel hiertoe.
Nederlanders die vrijwillig een andere nationaliteit aannemen, verliezen normaal automatisch hun Nederlands staatsburgerschap. Het voorstel van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en 50PLUS voorkomt dit. Circa 100.000 Nederlanders behouden daardoor hun rechten en kunnen daardoor bijvoorbeeld zonder problemen langdurig naar Nederland komen.
Critici zoals het CDA menen dat het voorstel overbodig is omdat door het terugtrekkingsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk de burgerrechten voldoende worden gerespecteerd. De indieners zien het voorstel als een vangnet. Uiteindelijk steunden elf van de veertien partijen in de senaat het voorstel.
AD 29.06.2020 Vanaf woensdag is het onafwendbaar: uitstel van de brexit is dan niet langer mogelijk en dus zullen we over een half jaar de gevolgen gaan merken. Met of zonder deal.
Ondernemers die zaken doen met of via het Verenigd Koninkrijk hebben het al zó vaak gehoord: bereid je voor op de brexit. Tot vervelens toe. Maar, zo waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken nu, op 1 januari 2021 gaat zakendoen met de buren aan de andere kant van de Noordzee hoe dan ook veranderen.
De brexit is een feit, het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie op 31 januari 2020 al verlaten. Maar omdat er dit hele jaar nog een overgangsperiode geldt, is alles nu nog nagenoeg hetzelfde. De overgangsperiode kan vóór 1 juli nog worden verlengd, maar de Britse premier Boris Johnson is absoluut niet van plan om dat zelfs maar te overwegen. Hij heeft de Britten beloofd dat er na alle eerdere vertragingen nu geen uitstel meer zal zijn.
Campagne
En dus komt er wéér een campagne om Nederlandse ondernemers erop te wijzen dat er volgend jaar toch echt een grens komt tussen Nederland en het VK. ,,Je kijkt de deadline nu echt in de ogen”, waarschuwt Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland. ,,We vragen ook geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt.” Op die speciale site kunnen bedrijven checken hoe de brexit hen raakt.
Volgens Oosterhuis hebben veel bedrijven zich bij eerdere deadlines-die-werden-verschoven en no deal-bangmakerij al goed voorbereid. Andere ondernemers besloten vanwege de voortdurende onzekerheid hun handelspartner in het VK al te verruilen voor eentje in een ander land.
We vragen geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt, aldus Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Er komen vanaf 1 januari 2021 grenscontroles en bedrijven die goederen naar het VK im- of exporteren hebben een zogeheten EORI-nummer nodig, een identificatienummer dat de Douane gebruikt voor bedrijven die zaken doen met landen buiten de EU. Een Brits btw-nummer is nodig voor bedrijven die voor meer dan 80.197 euro verkopen in het VK. En als er geen akkoord wordt gesloten tussen de EU en het VK, is dat nummer mogelijk ook bij lagere bedragen nodig.
Ambitieus plan
Het no deal-scenario is niet denkbeeldig. De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU gaan niet van een leien dakje. Het was altijd al een ambitieus plan: binnen een jaar een akkoord bereiken over de toekomstige relatie terwijl er doorgaans járen over handelsakkoorden wordt onderhandeld. En dan is er niet eens écht een jaar de tijd: als het akkoord voor het eind van het jaar nog moet worden geratificeerd door het Europees parlement, moet er in oktober uiterlijk een deal liggen.
Een eerdere – weliswaar zachte – deadline werd al niet gehaald. Voor de zomer had er eigenlijk al een deal moeten zijn over visserij, een voor Nederland een belangrijk onderwerp. Maar de standpunten van de Britten en de EU liggen nog mijlenver uit elkaar. Zo het uitgangspunt van de Britten zijn om helemaal geen toegang te geven aan vissers uit andere landen.
Onderhandelaars ziek
Maar dat is niet het enige struikelblok: het coronavirus steekt ook een spaak in de wielen. De EU-hoofdonderhandelaar, Michel Barnier, was bijna een maand ziek door het coronavirus. Zijn Britse collega, David Frost, ging met ‘milde symptomen’ in thuisisolatie. Zes weken lagen de onderhandelingen stil – een eeuwigheid gezien de krappe tijd. Sindsdien gaan de besprekingen per videoverbinding.
Ideaal is die afstand niet. Diplomaten weten hoe belangrijk het bij spannende onderhandelingen is om je onderhandelingspartner in de ogen te kijken, je even terug te trekken in een kamertje om de laatste dingen door te spreken. Dat was lange tijd onmogelijk.
Uitzondering voor diplomaten
Bij de komende onderhandelingsronde, die vandaag begint, kan dat wel. In Londen komen een aantal onderhandelaars en petit comité bij elkaar. Formeel moet iedereen die naar het VK reist twee weken in quarantaine, maar voor diplomaten kan een uitzondering worden gemaakt. De hoop is dat deze onderhandelingsronde, die een maand duurt, een doorbraak zal opleveren.
Nederlandse diplomaten zien het somber in. De Britten zouden weinig meewerkzaam zijn en vinden het op een aantal punten niet nodig om iets vast te leggen. De EU wil dat wel en wil ook een akkoord over het totaalpakket. Impliciete boodschap: liever geen deal dan een deal op bepaalde punten. ,,Het is voor ons alles of niets”, zegt een ingewijde. ,,Het moet geen pick and choose-model worden.”
MSN 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
“Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. “Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: “We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen, “Ik ben weer fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
AD 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
,,Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. ,,Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: ,,We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen: ,,Ik ben weer zo fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
Telegraaf 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel te verdwijnen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, zo meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
In 2018 wilde nog precies de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een behoorlijke klap moet incasseren door de coronacrisis, die in het land harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
Vier jaar geleden viel een Brits referendum nipt uit in het voordeel van de brexit. Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de toekomstige relatie. Over de ’scheidingsvoorwaarden’ was al overeenstemming.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt stug vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel.
Economen vrezen dat zonder deal volgend jaar grote problemen in de onderlinge handel zullen ontstaan. Vanaf maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
AD 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel af te nemen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
Twee jaar geleden wilde nog de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een flink klap heeft moeten incasseren door de coronacrisis, die in het Verenigd Koninkrijk harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) voorspelde eerder al dat het land een van de zwaarste recessies te wachten staat in de westerse wereld. De Britse toezichthouder, de Bank of England, voorspelde voor heel 2020 een economische krimp van 14 procent.
Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de ‘scheidingsvoorwaarden’ en de toekomstige relatie.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel. Maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
NU 17.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Europese Unie (EU) hebben deze week gezegd de onderhandelingen over hun relatie na de Brexit te zullen opvoeren. Tot nu toe zit er weinig schot in. Dit zijn de vier grootste knelpunten.
Op onderstaande vier gebieden moeten de onderhandelaars zich nog een weg vinden voorbij grote meningsverschillen. Dat moet formeel gezien gebeuren voor 31 december, het einde van de transitieperiode die in werking trad na de Britse uittreding, begin dit jaar.
1. Gelijk speelveld voor bedrijven
Na die transitieperiode is het VK niet meer gebonden aan EU-regels over staatssteun aan bedrijven en de Europese standaarden voor het milieu en arbeidsrechten.
Als de Britten die standaarden laten verslappen, zouden Britse bedrijven die zakendoen in EU-landen een oneerlijk concurrentievoordeel hebben ten opzichte van Europese bedrijven, die zich nog wel aan die regels moeten houden, zegt Brussel.
De EU wil dat het VK zich vastlegt op regels en standaarden die overeenkomen met de Europese, als Britse bedrijven hun toegang tot de Europese markt willen behouden. De Britten zien dat echter als een schending van hun soevereiniteit.
2. Visserij
Het VK wil vissen in eigen wateren en die vangsten verkopen aan de 450 miljoen consumenten binnen de Europese markt.
Europese vissers willen echter ook toegang tot die Britse wateren, met afspraken vooraf over hoeveel vis zij daar kunnen vangen, zodat ze hun bedrijfsvoering kunnen plannen.
Een compromis tussen toegang tot de Europese markt voor Britse vissers aan de ene kant, en toegang tot Britse wateren voor Europese vissers aan de andere kant, blijkt moeilijk te vinden.
3. Politiesamenwerking
De Britse politie wil toegang tot verschillende EU-databases die vertrouwelijke informatie bevatten, zoals DNA-gegevens. De EU wil juridische garanties dat die gegevens zullen worden behandeld met de vertrouwelijkheid die de Europese wet vereist.
Brussel wil ook dat het VK zich houdt aan het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (ECHR). Dat beschermt de mensenrechten en politieke vrijheden in Europa en stelt elke persoon die vindt dat hun rechten zijn geschaad in staat om een landsregering voor het Europees Hof voor de Mensenrechten te dagen.
4. Bestuursrechtspraak
De EU en het VK moeten een manier vinden om toekomstige geschillen op te lossen. Hoewel er mogelijkheden zijn om een internationaal arbitrageorgaan op te richten, is er voor de EU geen hogere rechter mogelijk dan het Europees Hof.
De Britten willen op hun beurt niet dat de uitspraken van een EU-rechtbank straks leidend zijn in geschillen tussen het VK en de EU. Ze accepteren niet dat het Europees Hof het laatste woord heeft wat betreft de interpretatie van EU-wetgeving.
Telegraaf 16.06.2020 In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar „nieuw momentum” om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Of een harde Brexit – zonder handelsdeal – nog te voorkomen is, wordt de komende maanden duidelijk. Beide partijen erkenden dat er veel werk aan de winkel is. In juli zullen de gesprekken worden geïntensiveerd, zo werd aangekondigd.
Op twee terreinen zitten de onderhandelingen muurvast. Op visserij willen de Britten controle over wie er toestemming krijgt om in hun wateren te vissen, terwijl de EU alles zoveel mogelijk bij het oude wil laten. Een tweede probleem is het gelijke speelveld. De EU wil de Britten toegang geven tot de interne markt zonder quota en heffingen, maar is bang dat de Britten op gebied van sociale wetgeving en milieu onder Europese standaarden gaan zitten, wat een ongewenst concurrentievoordeel geeft.
AD 15.06.2020 Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar vanmiddag in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Bij het vertrek van de Britten uit de EU, op 31 januari, ging een overgangsperiode in die tot en met 31 december 2020 duurt. Deze wordt gebruikt om de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU te regelen. Er is ook afgesproken dat ongeveer nu – uiterlijk vóór het einde van deze maand – gekeken zou worden of die periode verlengd moet worden. De EU wil dat wel; ze staat open voor een verlenging van één of twee jaar. Johnson vindt dus echter dat het welletjes is geweest. Vanaf 1 januari volgend jaar zijn de Britten definitief helemaal weg.
Veel is al geregeld, maar een aantal belangrijke zaken nog niet. De visserij blijft bijvoorbeeld een heet hangijzer. Met name de Nederlandse, Franse, Belgische en Ierse vissers halen een groot deel van hun vangst uit de Britse wateren.
Als de Britten die afsluiten, en daar hebben ze al eens mee gedreigd, dan hebben de concurrenten van het vasteland een groot probleem. De Britten willen de controle terug, zo heeft Johnson meermaals gezegd, en dat geldt ook voor de visserij. De Britse vissers waren ook massaal voor de brexit.
Tegelijkertijd wordt 75 procent van de Britse vis geëxporteerd naar de overkant. Dat is dan weer een belangrijk onderhandelingswapen van de EU: als wij niet bij jullie mogen vissen, dan zullen we nog eens gaan bekijken of jullie bij ons je vis mogen verkopen.
Een bron dichtbij de gesprekken zei onlangs dat de Britten pas vorige maand een tegenbod hebben gedaan, in plaats van halsstarrig een compromis tegen te houden. ,,Maar een akkoord is nog heel ver weg”, aldus de bron. Haast is geboden, want de visquota voor volgend jaar moeten worden vastgesteld.
Nieuw momentum
Andere dossiers die nog steeds midden op tafel liggen, gaan over wie de gemaakte afspraken gaat controleren en over eerlijke concurrentie. Wat dat laatste betreft: de EU wil bijvoorbeeld dat Britten zich aan Europese milieuregels houden bij het produceren van goederen. Als ze dat niet doen, zijn de productiekosten lager dan in de EU en hebben Britse bedrijven dus een voordeel. De Britten zijn faliekant tegen. Ze willen juist uit de EU, omdat ze hun eigen regels willen maken.
Nog genoeg te doen, dus. Daarom is vanmiddag afgesproken om deze zomer volle bak door te onderhandelen. ,,Er is een nieuw momentum nodig”, zei parlementsvoorzitter Sassoli. Het lijkt er op dat de druk voor de zoveelste keer zo hoog wordt opgevoerd dat er op het aller-, allerlaatste wel een akkoord uit moet rollen. Dat is hoe het in Brussel altijd gaat, hoor je dan. Tegelijkertijd zullen er weinig mensen zijn die er een weddenschap op willen afsluiten.
NOS 12.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen. Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Telegraaf 05.06.2020 De onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen. Correspondent Ruud Mikkers vertelt waar de knelpunten zitten.
NOS 05.06.2020 “Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
31 december
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december definitief alle banden met de EU verbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
NOS 05.06.2020 Na een periode van relatieve rust is het vandaag opnieuw een belangrijke dag voor de brexit-onderhandelingen. De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk onderhandelen via maar liefst elf videoschermen over een nieuw handelsverdrag. Als er onvoldoende vooruitgang wordt geboekt dan stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
De Britten, die sinds eind januari al geen lid meer zijn van de EU, moeten voor 1 juli verlenging van de onderhandelingen aanvragen, anders vertrekken ze op 31 december met of zonder handelsdeal uit de Unie. Aangezien de onderhandelingen moeizaam verlopen, voorspellen veel diplomaten in Brussel dat het afsluiten van een handelsdeal voor het eind van dit jaar niet gaat lukken. De EU wil de gesprekken wel oprekken, maar aan Britse kant is verlenging niet bespreekbaar.
Sinds dit voorjaar zijn de onderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) bezig om een handelsakkoord af te sluiten. Deze week gaat het vooral over de vis; wie mag waar vissen en onder welke voorwaarden? Verder bespreken ze het gelijke speelveld; regels om oneerlijke concurrentie tegen te gaan door bijvoorbeeld staatssteun of minder strenge milieuwetgeving, zodat het Britse bedrijfsleven niet bevoordeeld wordt ten opzichte van bedrijven in de EU.
Verwijten over en weer
De sfeer is grimmig, prikkelbaar. Na de vorige onderhandelingsronde werden over en weer brieven gestuurd met verwijten. Frost ergert zich aan de Europese opstelling en vraagt zich af of zijn land “slaafs de EU-standaarden moet volgen en onder het juk moet blijven van het Europese Hof van Justitie”. De Britse onderhandelaar zegt dat de EU dit niet aan een democratisch land kan opleggen.
Barnier reageerde per brief kalm, volgens Brusselse diplomaten bijna Brits, door te zeggen dat onderhandelen via een brief en de media niet bijdraagt aan een oplossing. Bovendien moet Frost ophouden met elke keer de kers van de taart te willen eten. Maar daar zit wel een fundamenteel verschil van inzicht tussen de twee blokken. De Britten willen zoveel mogelijk verdragen, waarbij ze aparte arbitragecommissies willen, terwijl Brussel voorstander is van een zo breed mogelijk handelsverdrag met het Europees Hof als scheidsrechter.
Alle problemen lijken samen te komen in de gesprekken over de vis. De Britten willen over alle soorten vis (en dat zijn er nogal wat) aparte afspraken, een beetje zoals met Noorwegen. Maar de EU en Noorwegen hebben afspraken over zes vissoorten (kabeljauw, schelvis, schol, wijting, haring en koolvis). Bovendien eist het team van David Frost dat er elk jaar opnieuw wordt gesproken over wie hoeveel op welke plek in de Noordzee mag vangen.
De botsing over het gelijke speelveld, eerlijke concurrentie (het level playing field) is deze week nog fundamenteler geweest. Het gaat niet alleen over staatssteun, maar ook over belastingen, milieuregels en arbeidsrechten van werknemers. Het Verenigd Koninkrijk wil zo min mogelijk belemmeringen, maar de EU vindt dat ze zich ook in de toekomst aan de Europese regels moeten houden, omdat het anders oneerlijke concurrentie wordt voor de overige 27 EU-landen.
Naar Londen
Zonder uitstel zullen de onderhandelingen ook tijdens de zomermaanden gewoon doorgaan. Diplomaten verwachten dat als er iets gaat bewegen het pas in september zal zijn. “De Britten komen pas in actie als het bijna te laat is”, verzucht een ervaren diplomaat. “Ze hopen nog steeds dat er onenigheid tussen de lidstaten ontstaat en ze iedereen tegen elkaar kunnen uitspelen.”
Maar voorlopig lijkt dat nog niet het geval. In een poging om de zaak te redden is de Europese Unie van plan om naar Londen te reizen. De voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zal binnenkort, waarschijnlijk samen met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen op bezoek gaan bij Boris Johnson. De verwachting is dat de twee Europese leiders dat doen nog voor de EU-top van half juni.
NU 05.06.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn er tijdens de Brexit-onderhandelingen van deze week niet in geslaagd enige vooruitgang te boeken, zo laten beide partijen vrijdag weten. Zo lijkt het gevreesde no deal-scenario nog een stap dichterbij te komen.
“Deze week zijn er geen noemenswaardige vorderingen gemaakt. We kunnen niet zo door blijven gaan”, aldus EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier tijdens een persconferentie vrijdag.
Het Verenigd Koninkrijk kwam vrijdag naar buiten met een soortgelijke boodschap. “De vooruitgang blijft beperkt, maar onze gesprekken waren positief van toon”, aldus Britse onderhandelaar David Frost.
De EU heeft voorgesteld eind juni nog een extra onderhandelingsronde in te plannen. Het is nog niet bekend of het Verenigd Koninkrijk daarop ingaat.
Vóór 1 juli moeten de Britten beslissen of ze de transitieperiode willen verlengen tot na december en dus langer de Europese regels willen vasthouden. De regering-Johnson heeft alleen keer op keer gezegd de transitieperiode niet te willen verlengen en vanaf 2021 de Brexit helemaal rond te willen hebben.
Beide partijen geven elkaar de schuld van vastlopen onderhandelingen
De absolute deadline voor een Brexit-deal staat gepland op 31 oktober, maar zolang de onderhandelingen muurvast zitten, lijkt die deadline niet te worden gehaald.
De EU en het VK staan op veel fronten, zoals de visserij en concurrentie, nog altijd mijlenver uit elkaar. Barnier verwijt de Britten dat ze wel de lusten van de EU willen, maar niet de lasten. Aan de overkant van Het Kanaal vindt Frost juist dat Brussel onbeweeglijk is.
Naar verwachting zullen de Britse premier Johnson, Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel deze maand nog in overleg gaan om te proberen hun standpunten dichter bij elkaar te brengen. Maar als dat niet lukt, dan lijkt een harde Brexit zonder deal onvermijdelijk.
NOS 28.05.2020 De Britse premier Boris Johnson hervat volgende maand de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vliegt dan voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldt de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari uit de EU, maar tot 31 december van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
Jazeker, er is een deal over de brexit. En dat is goed nieuws. De vraag is nu echter of de overeenkomst langer standhoudt dan twee dagen. Alles wijst er op dat het Britse parlement zaterdag 19.10.2019 het licht op rood zet. Voor de vierde keer.
In Brussel hangt iedereen de vlag uit. Eindelijk. De uitgaande voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, noemt deze nieuwste brexitdeal ‘eerlijk en afgewogen’ en geeft de onderhandelaars meteen maar een compliment: ,,Waar een wil is, is een deal.” Onze premier Mark Rutte vindt het akkoord ‘bemoedigend’ en ‘goed voor Nederland’.
Parlementsvoorzitter David Sassoli is ook blij: ,,Dit is een goede deal. Nu gaan we de tekst nauwkeurig bestuderen.” Het parlement heeft per slot van rekening het laatste woord.
De Noord-Ierse politieke bondgenoot van de regering van premier Boris Johnson zegt brexitvoorstellen die nu op tafel zouden liggen niet te kunnen steunen. De unionistische DUP-partij stelt in een verklaring niet te kunnen instemmen met wat wordt voorgesteld met betrekking tot douaneregelingen en inspraak. Ook zou er “onvoldoende duidelijkheid zijn over de omzetbelasting”.
Telegraaf 17.10.2019
De status van Noord-Ierland na de brexit geldt als het grote struikelblok in de onderhandelingen over een brexitdeal. Tussen Ierland en Noord-Ierland ligt na de brexit de enige landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Beide partijen willen die graag openhouden zonder grenscontroles, maar de Britse premier Boris Johnson wil ook uit de douane-unie met de EU. Die twee wensen staan op gespannen voet met elkaar.
Rutte
Volgens Rutte wil Johnson er echt uitkomen. Mogelijk komt er voor de Brexit-datum van 31oktober 2019 toch nog een extra EU-top, zei Rutte.
Het Verenigd Koninkrijk komt dinsdag 22.10.2019 naar verwachting met nieuwe brexitvoorstellen. Dat zeggen twee ingewijden tegen het Ierse RTÉ News. De aanpassingen aan het Britse Brexit-plan moeten helpen de impasse te doorbreken over de status van de grens tussen het Britse Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland.
De Britse regering en de EU zouden het bijna eens zijn over een regeling voor Noord-Ierland na de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Volgens bronnen van de Britse krant komt de regeling neer op grenscontroles langs de Ierse Zee. Het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) zou formeel wel binnen het douanegebied van het Verenigd Koninkrijk blijven.
De EU en het Verenigd Koninkrijk hebben tot diep in de nacht van 15.10.2019 onderhandeld over de Brexit. De gesprekken gaan later op woensdag 16.10.2018 verder, zegt een EU-functionaris. Bronnen zeggen dat de Britten de afgelopen dagen diverse forse concessies hebben gedaan om een deal te kunnen sluiten.
Tussen Ierland en Noord-Ierland ligt na de Brexit de enige landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Beide partijen willen die graag openhouden zonder grenscontroles, maar de Britse premier Boris Johnson wil ook uit de douane-unie met de EU. Die twee wensen staan op gespannen voet met elkaar.
De Brexit moet in principe op 31 oktober 2019 plaatsvinden, maar het is nog niet gelukt een nieuwe deal te sluiten.
Grenscontrole langs de Ierse zee
De grenscontrole langs de Ierse zee was voor de voorganger van Johnson, Theresa May, nog onaanvaardbaar en ook de pro-Britse Noord-Ierse unionisten in het Lagerhuis van de DUP willen geen grenscontroles met de rest van het koninkrijk. De DUP heeft dit dinsdagavond nog eens herhaald. De partij heeft tien zetels in het Lagerhuis van 650 leden.
Maar met dit compromis zou Johnson toch kunnen zeggen dat Noord-Ierland helemaal bij de rest van het koninkrijk blijft horen, aldus The Guardian. Het ontwerpakkoord of -verdrag zou woensdagochtend gepubliceerd kunnen worden. Dan zou het nog net op tijd op de agenda komen van de Europese top donderdag 17.10.2019 en vrijdag 18.10.2019 in Brussel.
Koningin Elizabeth II: brexit op 31 oktober 2019 is prioriteit
In het totaal zijn 26 voorstellen uiteengezet, waarvan er meerdere betrekking hadden op de brexit. Het is echter de vraag of premier Boris Johnson zijn plannen kan uitvoeren. Hij heeft geen meerderheid in het parlement, waar hij sinds zijn aantreden in juli een reeks nederlagen leed. Ook wordt rekening gehouden met vervroegde verkiezingen.
AD 14.10.2019
Nog veel te doen
“Er is nog veel werk te doen.” Dat heeft EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier zondag meegedeeld aan de ambassadeurs van de EU-landen na een weekend van “constructief” overleg op technisch niveau met het Verenigd Koninkrijk.
De brexitgesprekken gaan maandag 14.10.2019 verder, meldt de Europese Commissie. Barnier praat de EU-ministers voor Europese Zaken dinsdag in Luxemburg bij over de stand van zaken.
Beide partijen besloten vrijdag de gesprekken te intensiveren. De druk is groot om in aanloop naar de EU-top van eind deze week vooruitgang te boeken. Van beide kanten klonk enig optimisme dat er een akkoord kan worden gesloten. Tegelijkertijd houdt de EU vast aan de noodzaak een harde grens in Ierland te voorkomen en de integriteit van de Europese interne markt intact te houden.
Verzet Noord-Ierse DIP
Het brexitdrama blijft bewegen tussen hoop en vrees. De Britse premier Boris Johnson wil maandag een gesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Emmanuel Macron en EU-president Jean-Claude Juncker in een poging hun steun te krijgen voor zijn brexitdeal. Dat schrijft The Sunday Times.
De premier biedt de drie Europese leiders de optie hem te helpen met een nieuwe deal of in te stemmen met een vriendelijke versie van een no-dealbrexit op 31 oktober, zo schrijft de krant op basis van een bron die bekend is met de gesprekken die zijn gevoerd.
Belangrijker is dat deze weerstand ook valt de bespeuren bij de Noordierse DUP, die cruciale steun verleent aan Johnson om een meerderheid te behalen in het parlement. The Guardian schrijft dat de leider van deze partij, Nigel Dodds, zijn twijfels heeft bij cruciale onderdelen van Johnsons plan, met name dat Noord-Ierland na de brexit deel blijft uitmaken van de douane-unie met de EU. “Noord-Ierland moet deel uit blijven maken van de douane-unie van het Verenigd Koninkrijk, punt,” zei Dodds.
Telegraaf 13.10.2019
Brexitkippen niet storen
De onderhandelingen over een nieuwe Brexit-overeenkomst gaan een cruciale fase in. Vanuit Brussel klinkt een oorverdovende stilte, dus het is blijkbaar serieus.
Zowel EU-onderhandelaars als de Britten doen immers niet wat ze de afgelopen maanden het liefst deden: lekkend de andere kant de schuld geven van de aanhoudende impasse. Broedende Brexitkippen moeten nu eenmaal niet worden gestoord. Maar het ’paadje naar een oplossing’ van de Britse premier Johnson en zijn Ierse ambtsgenoot Varadkar kent nog wel de nodige hobbels.
Meer hoop
De Britse premier Boris Johnson zal het parlement vragen om binnen 24 uur na de Europese top van volgende week elke brexitdeal die hij dan hoopt te sluiten te steunen.
Dat schrijft de Britse krant The Times. Johnson zal zaterdag 12.10.2019 een motie indienen voor een stemming waarin hij het parlement vraagt om een overeenkomst die hij op de top van 17-18 oktober 2019 van de EU heeft gekregen, te steunen.
De hoofdonderhandelaar van de Europese Unie in het Brexit-proces, Michel Barnier, heeft vrijdag 11.10.2019 toestemming van de EU-lidstaten gekregen om de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk (VK) te intensiveren. Veel hoop op een deal is er echter nog niet – en de tijd dringt.
Een vrijdagmiddag gepubliceerde verklaring van de Europese Commissie (EC) stelt dat de EU en het VK “overeenstemming hebben bereikt over het intensiveren van de gesprekken in de komende dagen”.
De intensivering volgde op een ontbijtbijeenkomst tussen Barnier en de Britse Brexit-minister Stephen Barclay. Die werd door beide mannen beschreven als ‘constructief’.
“Brexit is als het beklimmen van een berg”, zei Barnier na afloop tegen journalisten. “We hebben oplettendheid, vastberadenheid en geduld nodig.”
In politiek jargon gaan de onderhandelaars uit beide kampen nu samen een ‘tunnel’ in. “Het is een tunnel met een heel klein lichtje aan het einde ervan”, zei een van de diplomaten, waarmee hij verwees naar de geldende opvatting in Brussel, waar de kans op een tijdige deal wordt beschouwd als miniem.
De twee partijen zullen tijdens de gesprekken proberen een nieuwe uittredingsovereenkomstte bereiken voor aanvang van de Europese top op 17 en 18 oktober 2019, die geldt als deadline voor zo’n deal.
Volgens de huidige planning stapt het VK op 31 oktober 2019 uit de EU.
De Ierse premier Varadkar is na een ontmoeting met de Britse premier Johnson hoopvoller geworden over een brexit-akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU. Bij hun vorige ontmoeting een maand geleden had Johnson nog geen voorstellen die onderhandelingen weer op gang konden brengen. Dat lijkt te zijn veranderd.
“We hebben afgesproken dat we geen details prijsgeven, maar ik denk dat we eind oktober 2019 tot een akkoord kunnen komen”, zei Varadkar na afloop. Het VK zou de EU dan op een “ordentelijke manier” kunnen verlaten. Hij voegde eraan toe dat niets zeker is en dat er veel zaken zijn waar hij geen invloed op heeft.
Boris Johnson in de strijd met Angela Merkel
De onderhandelingen over de manier waarop de Britten de Europese Unie verlaten, lijken vrijwel kansloos. Anonieme bronnen rond de Britse premier Johnson stellen dat zijn regering tegemoetkomend is geweest, maar dat er geen oplossing voor het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) voorhanden is.
Hij heeft vanochtend vroeg met de Duitse regeringsleider Angela Merkel gebeld. Zij heeft hem volgens Britse media gezegd dat een brexitdeal nu wel erg onwaarschijnlijk is, tenzij Londen er toch mee instemt dat Noord-Ierland onderdeel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Maar dat zou volgens Johnson niet aanvaardbaar zijn en het maakt dan volgens hem in wezen elke deal onmogelijk.
Johnson wil dat er na de brexit voorlopig vrij verkeer van goederen blijft bestaan tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland.
Zwartenpieten
De Britse regering heeft de hoop op serieuze Brexit-onderhandelingen opgegeven en is alleen nog maar geïnteresseerd in anderen de schuld geven van een onontkoombaar uitstel.
Dat is de woedende reactie van de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk, nadat een anonieme bron in Downing Street, de ambtswoning van de Britse premier, had verklaard dat de Duitse kanselier Angela Merkel onmogelijke eisen zou hebben gesteld tijdens een telefoongesprek tussen de Duitse kanselier en Johnson, waarvan alleen de Britse versie naar buiten is gebracht.
Het ’zwartepieten’ past in het scenario dat een andere ’bron’ binnen Downing Street, of mogelijk dezelfde, eerder op de dag had geschetst aan The Spectator. Er zou niet langer sprake zijn van serieuze onderhandelingen. Dat zou komen doordat de Ierse premier Leo Varadkar niet langer geïnteresseerd zou zijn in compromissen. Desondanks had Johnson dinsdagavond een telefoongesprek van bijna drie kwartier met Varadkar en ontmoeten de twee regeringsleiders elkaar misschien later deze week
Mag de Queen Boris ontslaan ??
Koningin Elizabeth heeft haar adviseurs geraadpleegd of ze premier Boris Johnson kan ontslaan. Het antwoord was ’ja’, zo melden Britse media. Maar een ontslag is hoogst uitzonderlijk: de laatste keer dat dit gebeurde, is bijna twee eeuwen geleden.
Voor Johnson is het misschien niet eens de slechtste oplossing. Hij wil ten koste van alles voorkomen dat hij de beslissing neemt om nieuw uitstel van de Brexit-onderhandelingen aan te vragen. Hij zit nog altijd in de ontkenningsfase: maandag herhaalde hij weer dat de Britten op 31 oktober 2019 de EU verlaten.
Johnson boekte trouwens twee zeldzame overwinningen. Zo weigerde een groot deel van door hem weggestuurde fractiegenoten de druk op hem op te voeren in het Lagerhuis. En een Schotse rechter gelooft vooralsnog niet dat Johnson zal weigeren om uitstel voor de Brexit-onderhandelingen aan te vragen, mocht er deze week geen oplossing worden gevonden.
Brexit toch op 31.10.2019 ook zonder Deal ?
De hoogste civiele rechtbank van Schotland heeft maandag besloten de Britse premier Boris Johnson niet te zullen dwingen Brexit-uitstel aan te vragen in Brussel als een ‘no deal’-Brexit dreigt op 31 oktober 2019. De zaak was aangespannen door politieke activisten.
De rechter van het Court of Session in Edinburgh zei in zijn oordeel dat er geen twijfel over bestaat dat Johnson accepteert dat hij “moet gehoorzamen” aan de wet, meldt Sky News.
In documenten die door de regering werden ingediend bij de rechtbank staat dat de premier van plan is zich aan de wet te houden. De rechter besloot dat die toezegging voldoende is en seponeerde de zaak.
De Britse premier Boris Johnson heeft in een ingezonden artikel in twee Britse ochtendkranten zondag 06.10.2019 opnieuw benadrukt dat het Verenigd Koninkrijk (VK) toch op 31 oktober 2019uit de EU stapt, ook zonder nieuwe uittredingsovereenkomst. Hoe Johnson dat wil waarmaken, terwijl het Britse parlement een ‘no deal-Brexit’ heeft verboden, blijft onduidelijk.
Britse voorstellen voor Ierse grenskwestie na Brexit;
Noord-Ierland stapt na een korte transitieperiode in 2021 samen met de rest van het VK uit de Europese douane-unie
Het blijft wel in de Europese interne markt en zal zich houden aan EU-wetgeving voor goederen
Er komen zo weinig mogelijk fysieke douanechecks op en nabij de grens, dankzij niet nader omschreven technologische oplossingen
Het Noord-Ierse parlement moet de regeling goedkeuren en mag daarna elke vier jaar besluiten of die in stand blijft
Negatieve reactie EU
De Europese Unie heeft een Brits voorstel om in het weekend verder te praten over de brexit afgewezen. Dat schrijft de Britse krant The Times op basis van bronnen.
De Europese hoofdonderhandelaar Michael Barnier zei eerder al dat er te weinig aanknopingspunten in het nieuwe Britse voorstel staan om over te onderhandelen. Daarom lijkt de EU niet in het weekend verder te willen praten. “Als we in het weekend praten, lijkt het net alsof we echte onderhandelingen voeren. Daar zijn we nog ver van verwijderd”, zegt een EU-diplomaat tegen The Times.
Al eerder had de Brexit-stuurgroep van het Europees Parlement op donderdag 03.10.2019 een vernietigend oordeel uitgesproken over de nieuwe Brexit-voorstellen van de Britse premier Johnson, meldt persbureau AP.
In een verklaring meldt de stuurgroep dat Johnsons voorstellen “nog niet eens in de buurt komen” van wat nodig is om een compromis te sluiten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.
“De voorstellen van het Verenigd Koninkrijk schieten ernstig tekort en zorgen voor een grote terugval in het opstellen van gezamenlijke doelstellingen en verplichtingen”,meldt de stuurgroep verder.
In de stuurgroep zitten vertegenwoordigers van alle grote politieke partijen in het Europees Parlement. De afkeuring van de stuurgroep is van belang aangezien het Europees Parlement een eventuele Brexit-deal moet goedkeuren.
Laatste bod
Vanmiddag spreekt de Britse premier Boris Johnson zijn partijcongres toe en de verwachting is dat hij zijn ‘laatste bod’ aan de EU uit de doeken gaat doen om de brexit-impasse te doorbreken. Het lijkt er sterk op dat de plannen slecht gaan landen in Brussel.
Voor Johnson en een deel van de Conservatieven is de backstop, de verzekeringspolis om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te allen tijde open te houden na de brexit, namelijk onaanvaardbaar. Die schrijft voor dat het hele VK in een douane-unie blijft met de EU en Noord-Ierland veel Europese productregels blijft hanteren, zolang er geen andere oplossing is gevonden om de grens op het Ierse eiland open te houden.
De Britse regering heeft een nieuw brexit-voorstel vrijgegeven, met een oplossing voor de toekomstige status van Noord-Ierland. In een brief aan voorzitter Juncker van de Europese Commissie stelt premier Johnson voor dat Noord-Ierland deel uit blijft maken van de Europese interne markt voor goederen.
Noord-Ierland zou wel samen met de rest van het Verenigd Koninkrijk de douane-unie verlaten, benadrukt Johnson in zijn brief. In de douane-unie zijn de gemeenschappelijk tarieven van de EU geregeld. Het is de grondslag van de interne markt.
Johnson zegt in zijn plan dat Noord-Ierland aan Europese normen en producteisen moet blijven voldoen, terwijl de rest van het Verenigd Koninkrijk dat niet hoeft. Het lijkt dus dat er met dit plan twee grenzen ontstaan: Noord-Ierland zou samen met de rest van het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaten, maar in economisch opzicht deel blijven uitmaken van de interne markt van de EU.
In de brief aan Juncker zet Johnson het voorstel in vijf punten uiteen:
Er komt geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Dat zou niet in overeenstemming zijn met de Goede-Vrijdagakkoorden.
Vrij verkeer van personen blijft behouden op het Ierse eiland.
Noord-Ierland blijft de regels van de interne markt van de Europese Unie volgen op het gebied van goederen, inclusief voedsel- en landbouwproducten.
Het Noord-Ierse parlement moet hier goedkeuring aan geven en daarna elke vier jaar opnieuw.
Noord-Ierland zal wel volledig onderdeel zijn van het Verenigd Koninkrijk en dus ook vallen onder Britse toekomstige handelsakkoorden.
Het Noord-Ierse parlement moet dus met het plan akkoord gaan en kan er iedere vier jaar opnieuw over beslissen. Johnson gaat het voorstel ook uitleggen in het Britse Lagerhuis.
Boris en Schandalen
Onheilspellende berichten over zijn levenswandel krijgen in deze oase van gelijkgestemden geen kans om de sfeer te verpesten. De aantijgingen liegen er niet om. In de aanloop naar het congres beschuldigde Charlotte Edwardes hem van ongewenste handtastelijkheden tijdens een vergadering in de jaren 90. Johnson zou zijn hand over de binnenkant van de dij van de journaliste hebben laten glijden.
Een halflege doos met posters vormt in de souvenirwinkel van het Central Convention Complex het laatste restant van een arsenaal aan spullen met de beeltenis van Boris Johnson erop. Mokken, T-shirts, gelijkende poppen en buttons zijn al uitverkocht. In het omgebouwde stationsgebouw uit de negentiende eeuw geldt de premier van Groot- Brittannië onder de leden van de Conservatieve Partij als een popster.
Een schandaal uit zijn periode als burgemeester van Londen zwol gelijktijdig aan. Hij zou de Amerikaanse zakenvrouw Jennifer Arcuri op onrechtmatige wijze aan subsidies hebben geholpen. Met het voormalige model, die zonder duidelijke aanleiding uitnodigingen kreeg voor door hem geleide handelsmissies, zou hij volgens voormalige klasgenoten van haar meer dan alleen bevriend zijn geweest.
Onthullingen
Deze schokkende onthullingen overschaduwen de boodschap ‘Get Brexit Done’, die de partij deze week wil uitdragen. Johnson ontkent alles, in de rug gesteund door bezoekers van het congres. ,,Privézaken horen niet op de voorpagina van de krant”, vertelt Frank Davies (88). ,,Iedereen heeft in zijn leven minder fraaie dingen gedaan. Boris is een mens. Juist die menselijke kant maakt hem zo populair.”
Hier baal ik van !!!!
Nederlaag voor Boris
Opnieuw een nederlaag voor de Britse premier Boris Johnson. Het Britse Hooggerechtshof besloot woensdag unaniem dat Johnsons besluit onwettig is om het parlement te schorsen tot 14 oktober. Elf rechters oordeelden dat de schorsing het parlement hindert in de uitvoering van zijn grondwettelijke functies. Woensdag 25.09.2019 kwam het parlement weer bij elkaar.
De gevolgen van de uitspraak zijn groot voor de Brexit. Diverse opties liggen nog open:
Begin september stemde het parlement voor een wet die een No Deal-Brexit tegenhoudt. Als Johnson geen meerderheid van het parlement voor zijn voorstel voor een No Deal-Brexit krijgt, zal hij opnieuw uitstel moeten aanvragen bij de Europese Unie.
Johnson kan om de No Deal-Brexit-wet heen werken. Zo kan hij uitstel vragen bij de EU en tegelijkertijd aan Brussel laten weten dat de EU zijn aanvraag kan negeren of afwijzen. Ook als Johnson niet om afwijzing vraagt, zou de Europese Unie uitstel kunnen weigeren.
Ook een nieuwe deal is nog niet volledig uitgesloten. Als het Johnson lukt om voor 31 oktober een meerderheid in het parlement achter een deal te krijgen, verlaten de Britten de EU alsnog met een overeenkomst. Eerdere pogingen om een nieuwe deal te sluiten, mislukten. Deze optie lijkt dan ook niet waarschijnlijk.
De oppositie kan ook het vertrouwen in de regering opzeggen. Is er een meerderheid in het parlement die deze motie van wantrouwen steunt, dan mag de regering in 14 dagen proberen het vertrouwen terug te winnen, eventueel met een nieuwe minister-president. Lukt dit niet, dan volgen nieuwe verkiezingen.
De regering kan ook vervroegde verkiezingen uitschrijven. Dat kan als Johnson het vertrouwen in zijn eigen regering opzegt. Ook kan een nieuwe wet worden ingevoerd die de datum van de verkiezingen naar voren haalt. Met zo’n wet zou slechts een meerderheid nodig zijn, in plaats van de tweederde meerderheid die nodig is voor het uitroepen van nieuwe verkiezingen.
In 2018 paste het Europese Hof artikel 50 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie aan. Artikel 50 is een procedure voor landen die de Europese Unie willen verlaten. Het Hof oordeelde dat een EU-land zelf mag beslissen om de procedure stop te zetten en daarvoor geen akkoord van andere EU-landen nodig heeft. Dit stelt de Britten in staat om de hele Brexit-procedure alsnog te beëindigen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat Johnson deze maatregel neemt, maar met een nieuwe regering – gevormd na eventuele verkiezingen – is die kans een stuk groter.
Dwang op Boris
De Britse minister van Justitie Robert Buckland denkt dat premier Boris Johnson wel degelijk gedwongen kan zijn om de Brexit uit te stellen. Wel gaat de regering nog goed kijken hoe dwingend de wet is die dit vereist als er geen overeenkomst is met de Europese Unie vóór 31 oktober 2019.
Johnson heeft tot nog toe steeds bezworen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober 2019 echt uit de Europese Unie stapt, met of zonder deal.
Nog geen werkbare oplossing Brexit
Het Verenigd Koninkrijk en de EU lijken nog niet veel dichter bij een akkoord over de brexit te zijn gekomen. Jean-Claude Juncker en premier Boris Johnson ontmoetten elkaar vanmiddag voor het eerst, maar Juncker wacht nog steeds op werkbare oplossingen, zo liet de Europese Commissie in een persbericht weten.
Juncker vindt het de verantwoordelijkheid van het Verenigd Koninkrijk om met een werkbare oplossing te komen voor de scheidingsovereenkomst. Met minder dan zeven weken tot de brexit is er nog geen deal met Brussel over de voorwaarden van de Britse uittreding. Voor de backstop, een harde voorwaarde van de EU over de Ierse grens, is nog geen goed alternatief gevonden.
AD 10.09.2019
Schorsing Lagerhuis onwettig
Het hoogste Schotse gerechtshofheeft woensdag 11.09.2019 geoordeeld dat de Wekenlange schorsing van het Britse Lagerhuis in strijd met de wet is. De Britse regering gaat in beroep tegen het oordeel van de Schotse rechters, waardoor het Britse hooggerechtshof nog een definitief oordeel over de zaak moet vellen.
Telegraaf 12.09.2019
Op 17 september 2019 dient de zaak in het Britse hooggerechtshof. Joanna Cherry, een Schotse politicus die de zaak heeft aangespannen, wil dat het Britse parlement tot die tijd wordt heropend.
De drie Schotse rechters verwerpen daarmee een eerdere uitspraak, waarin werd gesteld dat rechtbanken niet de bevoegdheid hebben om zich met de schorsing van het Britse parlement te bemoeien.
Telegraaf 12.09.2019
“Het is desondanks onrechtmatig als het doel is om de parlementaire controle op de uitvoerende macht te dwarsbomen”, aldus de rechter.
Lagerhuis weer tegen verkiezingen
Het Britse Lagerhuis heeft voor de tweede keer in een week tijd tegen een oproep voor vervroegde verkiezingen van premier Boris Johnson gestemd. Johnson had het parlement nogmaals gevraagd in te stemmen met vervroegde verkiezingen. Parlementariërs wezen dat verzoek vorige week af en deden dat dit keer weer.
Het uitschrijven van vervroegde verkiezingen was alleen mogelijk als twee derde van de Lagerhuisleden daar toestemming voor gaf. Dat betekende dat Johnson de steun nodig had van de oppositie, maar onder meer Labour zorgde er opnieuw voor dat de motie niet de benodigde twee derde meerderheid van 434 stemmen kreeg. Van de parlementariërs stemden 293 voor en 46 tegen.
Het parlement eist openbaarmaking van belangrijke regeringsdocumenten
Britse parlementariërs hebben maandagavond 09.09.2019 gestemd voor openbaarmaking van regeringsdocumenten die betrekking hebben op de planning van een no-dealbrexit. Ook de interne communicatie tussen regeringsmedewerkers over het omstreden besluit van premier Boris Johnson om het parlement te schorsen, wil het Lagerhuis inzien.
Het parlement stemde met 311 stemmen voor openbaarmaking. 302 mensen stemden tegen. Het betekent de vijfde grote nederlaag voor premier Johnson in korte tijd.
Binnen de regering is veel kritiek op de beslissing van het parlement vanwege onder meer de grote hoeveelheid documenten die wordt opgevraagd en omdat de ministers vinden dat ze voldoende transparant hebben gehandeld.
De Britse regering heeft gisteravond 11.09.2019 de geheime overheidsdocumenten gepubliceerd waarin de gevolgen van een no-deal brexit beschreven worden. Het land kan rekenen op rellen, hogere voedsel- en benzineprijzen en medicijntekorten.
De regering werd deze week door het parlement gedwongen de documenten te publiceren. Operation Yellowhammer beschrijft in vijf pagina’s hoe de situatie in Engeland er mogelijk uitziet na een no-deal brexit.
De gelijkenissen met het in augustus aan de Sunday Times gelekte overheidsdocument zijn volgens de BBC groot. Toen beweerde de regering echter dat er maar weinig klopte van de voorspelde medicijntekorten en hogere voedselprijzen.
Telegraaf 14.09.2019
Britse regering: ‘geen toekomstvoorspelling’
De regering benadrukt dat het document geen toekomstvoorspelling is. “Er is alleen gebruikgemaakt van de term ‘realistisch scenario’ om enkele harde feiten te beschrijven, waarna telkens van een ‘worst case scenario’ is uitgegaan”, meldt een overheidsfunctionaris aan The Guardian.
Parlementsleden verwijten de regering echter dat ze het in augustus gelekte document als ‘onwaar’ en ‘achterhaald’ afdeden, terwijl nu blijkt dat het wel degelijk om officiële overheidsdocumenten ging.
AD 11.09.2019
Race tegen de klok om harde Brexit tegen te houden
De onrust in het Verenigd Koninkrijk duurt voort, terwijl nieuwe verkiezingen er voorlopig niet aan lijken te komen. Toch lijkt dat voor premier Boris Johnson de enige uitweg uit de impasse.
De Britse politiek had maandag 09.09.2019 bij terugkomst van vakantie geen tijd om nog even achterover te zitten. Door de vervroegde schorsing van het Lagerhuis hebben de parlementariërs maar een handjevol dagen om de motie die een ‘no deal-Brexit’ moet verbieden door de twee kamers van het parlement te krijgen en te bekrachtigen.
Dramaweek voor Johnson en verkiezingen op komst
In een toespraak voor ‘Number Ten’ (de ambtswoning van de Britse premier, red.) roept Johnson parlementariërs op niet te stemmen voor de motie-Benn die een harde Brexit als optie van tafel moet halen. Johnson wil dat een ‘no deal’ op tafel blijft, als ultiem onderhandelingsmiddel in Brussel.
Het Verenigd Koninkrijk (VK) trekt binnenkort de deur naar de Europese Unie (EU) achter zich dicht. Of toch niet?
Er staan nog 54 dagen op de teller en we weten nog steeds niet hoe Brexit eruit gaat zien !! Uiterlijk donderdag 12.09.2019 wordt het parlement voor vijf weken opgeschort. Kunnen ze er deze week nog noodwetgeving doorheen duwen om toch verkiezingen te krijgen?
Of moet Johnson de meest bizarre en riskante optie overwegen: een motie van wantrouwen tegen zichzelf indienen en zijn partijgenoten opdragen tegen hem en de conservatieve regering te stemmen? Niets is onmogelijk. Johnson zit klem. En een kat in het nauw maakt rare sprongen.
Na een week van nederlagen boekte de Britse premier Boris Johnson vrijdag 06.09.2019 een klein succesje. De rechter gaf namelijk goedkeuring aan zijn schorsing van het Britse parlement. Zakenvrouw en activiste Gina Miller was naar de rechter gestapt om de schorsing te voorkomen. De rechter in Londen heeft haar verzoek afgewezen, maar de zaak is nog in behandeling bij de allerhoogste rechter van het Verenigd Koninkrijk.
Week vol hoofdbrekens
Johnson kan niet lang blij zijn met zijn succes want op 06.09.2019 stemde het Britse Hogerhuis in met de wet die een Brexit onmogelijk maakt zonder akkoord met de Europese Unie (EU). Het Hogerhuis, vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer, was de laatste hobbel voordat het wetsvoorstel koningin Elizabeth II bereikt. Pas als zij de wet ondertekent, is deze van kracht.
De wet die deze week voor chaos zorgde in het Britse parlement bezorgt Johnson hoofdbrekens. Het verhinderde een succesvol begin van zijn premierschap en voor de Britten uittreding uit de Europese Unie (EU). Johnson zoekt intussen naar een uitweg.
AD 07.09.2019
‘Dood in een greppel’
Tijdens een toespraak voor het politiekorps van West Yorkshire sprak Johnson nogmaals zijn weerzin uit over een mogelijk uitstel van de Brexit: ‘Het kost 1 miljard pond per maand en we bereiken er helemaal niks mee. Wat is in hemelsnaam het doel van nog langer uitstellen? Ik denk dat dat totaal zinloos is.’
Telegraaf 06.09.2019
Ook zei Johnson ’Liever dood in een greppel’ te liggen dan uitstel te vragen bij de Europese Unie. Voor Johnson lijken nieuwe verkiezingen de enige uitweg. Tijdens zijn toespraak, die fel werd bekritiseerd omdat het politiekorps hierbij als achtergrond fungeerde, zei Johnson dat nieuwe verkiezingen de enige resterende optie zijn om uit de impasse te komen.
Telegraaf 07.09.2019
Waarschijnlijk probeert de Britse premier maandag 09.09.2019 nieuwe verkiezingen te forceren. Hij hoopt de Labourpartij van Jeremy Corbyn uit de tent te lokken, omdat de no deal-Brexit-wet dan is aangenomen. Johnson hoopt met zijn oproep tot verkiezingen de geloofwaardigheid van Corbyn onderuit te halen. Die roept al heel lang om nieuwe verkiezingen, maar weigert er tot nu toe mee in te stemmen.
AD 06.09.2019
Laatste uitweg
Toch lijkt Johnson ook maandag 09.09.2019 weer bot te vangen. De Britse oppositie liet vrijdag weten pas verkiezingen te willen organiseren na een top van de Europese Unie op 17 en 18 oktober 2019. De oppositie, die bestaat uit Labour, Liberaal-Democraten, De Schotse Nationale Partij en de partij uit Wales steunt dat idee en liet weten maandag niet in te stemmen met de stembusgang van 15 oktober 2019 die Johnson wilt organiseren.
Als de oppositie maandag 09.09.2019 volhoudt, kan Johnson een laatste konijn uit zijn hoed toveren. Hij kan het vertrouwen in zichzelf opzeggen. Daarmee geeft hij de oppositie twee weken om een regering te vormen. Johnson zinspeelt erop dat de oppositie daarin niet slaagt, gezien het minieme verschil van één zetel in het voordeel van de oppositie. Als er na twee weken geen nieuwe regering is, heeft Johnson eindelijk zijn zin: nieuwe verkiezingen.
Leesalles over het vertrek van de Britten uit de EU in onsBrexit-dossier
VK 18.10.2019 Zaterdag, op Super Saturday, beslist het Britse parlement over de deal die premier Johnson met de EU heeft gesloten. Wijst het Lagerhuis de deal af of stemmen ze ermee in? En hoe gaat het dan verder?
Wat als het Britse parlement premier Johnsons Brexitakkoord goedkeurt?
1. Overgangsperiode
Dan stapt het Verenigd Koninkrijk na 46 jaar lidmaatschap op 31 oktober om 23.00 uur (Britse tijd) uit de Europese Unie. In de praktijk verandert er dan weinig, omdat dan een overgangsperiode begint die tot eind 2020 loopt. In die periode blijft het Verenigd Koninkrijk deel uitmaken van de Europese interne markt en de douane-unie. Ook blijft het Verenigd Koninkrijk onder de jurisdictie van het Europese Hof van Justitie vallen. Dat betekent dat het land zich aan alle regels van de EU moet houden, maar de Britten hebben dan geen plaats meer aan de tafel waar de Europese besluiten worden genomen.
Onderhandelingen
De Britse regering heeft dan tot 31 december volgend jaar de tijd een nieuw akkoord te sluiten met de EU om de onderlinge handel en andere relaties te regelen. Dat gaat nog een lastig karwei worden. Bij de voorbereiding van de EU-onderhandelingspositie zullen de verschillende EU-landen allerlei eisen op tafel leggen, bijvoorbeeld over de toegang van vissers tot de Britse wateren. Tegelijk moet Londen met allerlei niet-EU-landen gaan onderhandelen over het omzetten van de handelsakkoorden met de EU.
3. Nieuw akkoord of geen akkoord
Als Londen en Brussel er niet in slagen een handelsakkoord te bereiken, treedt op 1 januari 2021 de ingewikkelde regeling in werking die Johnson nu heeft afgesproken in de scheidingsakte. Noord-Ierland blijft dan praktisch gezien deel uitmaken van de interne markt en de Europese douane-unie, terwijl de rest van het Verenigd Koninkrijk daaruit valt. Vanaf dat moment krijgt Groot-Brittannië te maken met allerlei tarieven die de EU heft op producten van buiten de EU. Ook komen er dan douanecontroles op goederen die vanuit Engeland, Schotland en Wales naar Noord-Ierland gaan. Londen hoopt tegen die tijd al handelsakkoorden met andere landen te hebben gesloten om de economische schade te beperken.
Wat als het Britse parlement het nieuwe Brexitakkoord toch afwijst?
1. Nieuw uitstel
Premier Johnson moet Brussel dan om uitstel vragen, omdat het Britse parlement een No Deal-Brexit heeft verboden. Die vernedering wilde Johnson tegen alle kosten vermijden, maar nu er een kant-en-klaar akkoord ligt, zal hij vermoedelijk toch door de knieën gaan. In dat geval is het vrijwel zeker dat de EU-landen ermee akkoord zullen gaan om de Brexit-datum opnieuw op te schuiven, maar mogelijk slechts voor een korte periode.
2. Nieuwe verkiezingen
Premier Johnson zal dan ongetwijfeld zo snel mogelijk aankoersen op nieuwe verkiezingen in de hoop dat zijn Conservatieve Partij voldoende zetels krijgt om het akkoord alsnog door het parlement te loodsen. Daarbij zullen de Conservatieven aan Brexitkant concurrentie krijgen van de Brexitpartij van Nigel Farage, die hem zullen afschilderen als een slapjanus die zich niet heeft gehouden aan zijn belofte per 31 oktober uit de EU te stappen. Wint Johnson de verkiezingen, dan gaat de Brexit door en begint de afgesproken overgangsperiode.
3. Brexitreferendum of No Deal-Brexit
Komt het parlement er opnieuw niet uit, dan wordt het weer aftellen tot de nieuwe Brexitdatum. Bij de EU zal dan heel weinig animo bestaan het hele circus over te doen. Vermoedelijk zal de Brexitvermoeidheid onder de Britten dan ook zo’n niveau hebben bereikt dat een No Deal-Brexit in zicht komt. Labour en de Liberaal-Democraten dringen aan op een referendum, maar vooralsnog is de publieke steun daarvoor gering.
NOS 18.10.2019 Een etmaal voor het cruciale debat in het Britse Lagerhuis over het brexit-akkoord proberen voor- en tegenstanders van de deal hun collega-parlementariërs van hun gelijk te overtuigen. Het belooft een ongekend spannende stemming te worden: zelfs doorgewinterde Westminster-watchers hebben nog geen idee of de deal het haalt of niet.
Premier Johnson en zijn ministers benadrukken dat ze er veel vertrouwen in hebben. “We hebben een echte kans om de brexit voor elkaar te krijgen zoals bedoeld in het referendum”, zei minister van Buitenlandse Zaken Raab vanmorgen tegen de BBC.
De regering heeft volgens hem de hoop om de Noord-Ierse DUP voor zich te winnen nog niet opgegeven. De DUP is en blijft tegen de deal die gisteren werd gesloten, omdat de partij vindt dat Noord-Ierland anders wordt behandeld dan de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ieren lobbyen tegen akkoord
De steun van de DUP is heel belangrijk, omdat alle andere oppositiepartijen ook tegen zijn. Johnsons Conservatieven hebben geen meerderheid in het parlement en zijn dus afhankelijk van ‘overlopers’. Ze kijken daarvoor ook naar Labour-politici die een regio vertegenwoordigen met veel brexit-aanhangers en naar (oud-)partijgenoten die eerder uit de fractie werden gezet omdat ze zich niet aan de steminstructies hielden.
De Noord-Ieren moedigen Conservatieve parlementariërs aan hun voorbeeld te volgen. Voorstanders van een zo hard mogelijke brexit uit die partij, de European Research Group (ERG), keek voorheen vaak naar het stemgedrag van de DUP om het eigen standpunt te bepalen.
Het is nog onduidelijk of dat nu weer gebeurt. Ze zullen morgenochtend pas hun standpunt bekendmaken, twittert correspondent Tim de Wit.
Tim de Wit @timdewit
De ERG houdt de kaken nog stijf op elkaar. Morgenochtend zullen ze pas laten weten hoe ze zullen stemmen. Als de harde kern ERG (+/- 25 Tory MPs) morgen zegt dat ze tegen de deal stemmen, is het gedaan met de kansen van Johnson. https://t.co/LyhwquNMxi
Het debat in het Lagerhuis begint morgen om 10.30 uur (Nederlandse tijd). Het is de eerste keer sinds de Falklandoorlog in 1982 dat het Britse parlement samenkomt op een zaterdag.
Mocht Johnson de stemming verliezen, dan moet hij volgens de wet aan de Europese Unie uitstel van de brexit vragen. De premier heeft gezegd dat hij zich aan de wet zal houden, maar ook dat zijn land per 31 oktober de EU zal verlaten. Hoe hij beide stappen met elkaar kan rijmen, heeft hij niet uitgelegd.
Telegraaf 18.10.2019 De Britse premier Johnson komt vrijdag om 17.00 uur (onze tijd) met zijn kabinet bijeen, een dag voor de stemming in het Lagerhuis over de Brexitdeal die donderdag gereed kwam. In de deal staat een door Johnson aangedragen nieuwe oplossing voor de kwestie Noord-Ierland. Het vervangt de in het Lagerhuis gehate ’backstop’ uit de eerdere versie die toenmalig premier Theresa May overeen was gekomen.
ohnson en zijn bondgenoten spreken de hele dag met parlementariërs in hoop een meerderheid te krijgen. Dit lijkt een moeilijke opgave. De laatste keer dat een Brexitdeal door het parlement werd weggestemd, stemden maar 279 Conservatieven voor de deal. Johnson heeft sindsdien negentien Conservatieve parlementsleden uit de partij gejaagd. Het Lagerhuis telt 650 leden en Johnson heeft 320 stemmen nodig.
Johnsons tien Noord-Ierse gedoogpartners van de DUP (Democratische Unionistische Partij) zien niets in zijn oplossing. Ze willen dat Noord-Ierland volledig geïntegreerd blijft in het Verenigd Koninkrijk. Ze wijzen de ingewikkelde constructies over de toekomstige handelsstatus van het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) af.
Ook Labour, de Schotse nationalisten (SNP) en de Liberaal-Democraten (LDP) zien over het algemeen niks in Johnsons compromis met Brussel. De oppositie en de onafhankelijke parlementariërs hebben samen 341 zetels, de DUP- tegenstanders van het akkoord niet eens meegerekend.
Maar in het EU-hoofdkwartier is te verstaan gegeven, dat het nou maar eens afgelopen moet zijn en het Lagerhuis de goede deal zou moeten bekrachtigen. Mocht dat zaterdag gebeuren, dan kan het maandag al in het Lagerhuis tot wet verwerkt.
Op de agenda van het Europese Parlement, dat ook moet instemmen, staat een zitting van 21 tot 24 oktober gepland. Johnson heeft al bezworen geen uitstel van de Brexit te vragen en dat zijn land 31 oktober hoe dan ook uit de EU stapt. Dat is dan op twee maanden na, na een lidmaatschap van 47 jaar.
AD 18.10.2019 Wat betekent het voor Nederland als de nu gesloten brexitdeal na Brussel ook in Londen aangenomen wordt? Dan kunnen we rustig slapen, maar niet te lang, leert een rondgang.
Laten we beginnen met een rustgevende gedachte: mocht het gisteren gesloten brexitakkoord het redden, dan verandert er voor toeristen en andersoortige reislustigen die het Kanaal willen oversteken nauwelijks iets. Niet tijdens de overgangsperiode tot (dat is de planning) 31 december 2020, en niet daarna.
,,Mensen die korter dan drie maanden in het Verenigd Koninkrijk verblijven, hebben ook straks geen visum nodig”, zegt Mike Pinckaers van de ANWB. ,,Misschien zijn de controles op vliegvelden en bij de boot wat intensiever, maar dat zie je nu ook al door de strengere immigratiewetten in het VK.”
Reizigers zullen dus weinig last ondervinden. Wel een beetje jammer: de koers van de Britse pond, die na het brexitreferendum kelderde, zal na een ordelijke brexit volgens experts stijgen. Dat maakt een vakantieverblijf in pak ‘m beet Wales of Schotland voor ons een stukje duurder.
Positief scenario?
Die relatief duurdere pond is dan wel weer gunstig voor onze export, zou je zeggen, want Nederlandse producten zijn daardoor in verhouding goedkoper voor de Britten. Is een brexit mét deal daarmee een economisch positief scenario?
Ondernemers moeten zich afvragen of het VK voor hen een aantrekkelijk land blijft om zaken mee te doen, aldus Jonathan Zeitlin, Universiteit van Amsterdam.
Zeker niet, stelt Jonathan Zeitlin, politicoloog aan de Universiteit van Amsterdam. ,,Het VK stapt uit de douane-unie en dus komen de grenscontroles voor goederen na de overgangsperiode terug. Voor sommige verse producten, zoals bloemen, groenten en fruit, kan dat echt een probleem zijn.”
Zeitlin ziet nog een ander, misschien wel groter risico. ,,Johnson zal na de brexit zijn eigen economische koers gaan varen. Hoe meer die afwijkt van de Europese koers, hoe moeilijker het voor de EU zal zijn om soepele afspraken met het VK te maken. Johnson lijkt toe te willen naar een economie met minder regels en lage belastingen, naar het model van Singapore, en hij zou zich meer willen richten op landen als de Verenigde Staten en Canada. Dat maakt nogal wat uit voor Nederlandse ondernemers. Zij moeten zich afvragen of het VK voor hen een aantrekkelijk land blijft om zaken mee te doen.”
Echte werk moet nog gebeuren
De samenvatting: we kunnen rustig slapen, maar ook weer niet te lang. Want er mag dan een deal zijn, dat betekent niet dat alles hetzelfde blijft. Verre van zelfs. Dat zien ze ook bij werkgeversorganisatie VNO-NCW. ‘Bepalend voor de handelsrelatie met het VK is vooral het toekomstakkoord over de handel en investeringen’, melden de werkgevers in een verklaring. ‘Daarvan staan alleen nog maar enkele politieke hoofdlijnen vast. Het echte werk moet nog gebeuren.’
We zijn er dus nog lang niet. De brexit zal, ook als de deal het redt, nog voor veel hoofdbrekens zorgen. En voor ellenlange vergaderingen tussen de Britten en de 27 overgebleven EU-landen. Want van wie is bijvoorbeeld de vis die in de Noordzee tussen Nederland en het Britse eiland zwemt? Het is nog helemaal niet bepaald.
,,Ze hebben de moeilijke dingen voor zich uitgeschoven”, zegt voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Vissersbond. ,,De brexitdeal zou voor onze visserijsector wel lucht geven, want dan kunnen we tot en met eind 2020 door op dezelfde voet. Maar komen er vervolgens in 2020 geen goede afspraken, dan kan het altijd nog uitdraaien op de volledige afsluiting van de Britse wateren voor onze vissers. Dat zou echt een ramp zijn.”
Een brexitdeal: het lijkt een sluitstuk, maar kan veel beter beschouwd worden als een begin, zegt hoogleraar Zeitlin. ,,Er zijn nog ontzettend veel vragen.”
NOS 18.10.2019 Vanuit de Noord-Ierse oostkust is het met de ferry zo’n acht uur varen naar Liverpool. “Niet zo ver weg”, zegt Glyn Hanna, raadslid voor de Democratic Unionist Party (DUP) in het vissersplaatsje Kilkeel. Het Verenigd Koninkrijk is het land waar hij bij hoort, en daar mag niks aan veranderen. “Ik ben Brits. Ik ben Brits geboren, en ik wil altijd Brits blijven.”
Zijn partij is tegen de deal van Boris Johnson met de Europese Unie omdat Noord-Ierland daarmee een aparte status krijgt. De grens tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk wordt de nieuwe buitengrens van de Europese Unie. Maar die grens moet altijd open blijven. Dat is afgesproken in het Goede Vrijdagakkoord van 1998, dat een einde maakte aan de Troubles: de 30 jaar durende gewapende strijd tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland.
Omdat die grens open blijft zullen er douanecontroles moeten komen tussen Groot Brittannië en Noord-Ierland. En dat vindt Hanna onverteerbaar. Zo’n nieuwe grens die geen grens mag heten is onpraktisch. Controles kosten tijd, en de vis moet snel vervoerd worden. Maar het is vooral een principezaak.
“We willen dezelfde behandeling als alle andere Britten”, zegt hij. “Met deze deal zet Noord-Ierland een kleine stap van de rest van het Verenigd Koninkrijk vandaan.” Hij vreest dat het een voorbode is van een nog veel grotere stap. Hij herhaalt het nog maar een keer. “Ik ben Brits en ik wil dat blijven, dat is het belangrijkste.”
Onenigheid over brexitdeal in Noord-Ierland
Als het Lagerhuis de deal morgen afwijst is het onduidelijk hoe het verder gaat. Het kan dan nog steeds op een no-deal uitlopen. Maar dat is altijd nog beter dan deze afspraken, vindt de DUP. Hanna heeft goede hoop dat er dan nieuwe, beter afspraken komen voor Noord-Ierland. Hij verwacht niet dat Boris Johnson morgen genoeg Lagerhuisleden meekrijgt. “Dan had hij maar beter naar ons moeten luisteren.”
‘Brexit brengt vrede in gevaar’
Damian McGemity vindt de houding van de DUP onbegrijpelijk. Hij woont in het dorpje Jonesborough, op de grens tussen Noord-Ierland en de Ierland. McGemity heeft de afgelopen maanden campagne gevoerd en in Brussel gelobbyd om koste wat het kost sluiting van die grens te voorkomen. Hij was tegen de brexit, maar die nog tegenhouden ziet hij als een gepasseerd station. Deze deal is volgens hem het beste alternatief.
“Jonesborough is gesloopt door de Troubles”, zegt McGemity. Op de heuvels rond het katholieke dorp stonden de uitkijktorens van het massaal aanwezige Britse leger. Langs de hoofdweg, onder het bord ‘No Hard Border’, hangen plakketten voor omgekomen strijders van de IRA, het verboden Ierse republikeinse leger. “We hebben nu vrede, de jonge generatie heeft zonder die militairen, die oorlog en die angst kunnen opgroeien. Maar brexit brengt de vrede in gevaar.”
1/2 Damian McGemityNOS/Mattijs van de Wiel
2/2 Gyl Hanna (DUP) NOS/Mattijs van de Wiel
Zijn vrees is dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal de Europese Unie verlaat, als de deal van Johnson morgen sneuvelt. En dan zijn nieuwe grenscontroles met Ierland onvermijdelijk. Het geweld zou weer kunnen oplaaien. “Dan worden de douaniers een doelwit. Die worden dan beveiligd, uiteindelijk zullen Britse militairen dat doen. Als dat gebeurt gaat alles weer fout”, aldus McGemity.
Schemergebied
De deal pakt voor veel Noord-Ieren ongunstig uit. Ze komen in een schemergebied, ze zullen zowel met Britse als met Europese regelgeving te maken hebben. De brexit gaat ze ook geld kosten. McGemity is boer. Hij zal de hoge Europese subsidies niet meer krijgen. “Maar dit is belangrijker dan geld”, zegt hij. “Deze deal beschermt onze vrede. En voor mensen die hier leven, die weten wat voor een marteling het was, is dat het allerbelangrijkste.”
Hoe de stemming morgen gaat verlopen durft McGemity niet te zeggen. “We willen per se dat dit doorgaat, maar we zullen het moeten afwachten.” Hij kan niet wachten tot het brexit-hoofdstuk voorbij is. “Onze politici zijn drie jaar lang met niks anders bezig geweest dan de brexit, ze moeten weer aan de slag met onze gezondheidszorg en het onderwijs.” En zelf is hij er ook klaar mee. “Ik ben erdoor opgeslokt, ik wil mijn leven terug!”
MSN 17.10.2019 Een klein feestje in Brussel. Er is een nieuwe brexitdeal. Maar er wordt niet te hard gejuicht. Want er is een spelbreker: een kleine Noord-Ierse partij met veel macht, de DUP.
De Britse premier Johnson heeft dus een deal gesloten met de Europese Unie over de brexit. Maar dat is pas het halve werk. Johnson moet de deal ook nog door het Britse parlement loodsen. En daar lijkt de conservatieve premier te stranden op de tegenstand van zijn gedoogpartner, de Democratic Unionist Party.
De DUP heeft slechts 10 van de 650 zetels in het Lagerhuis. En toch ligt het lot van het Verenigd Koninkrijk en van Europa in handen van deze kleine partij uit Noord-Ierland. Hoe kan dat? En waarom is de DUP tegen de brexitdeal van Johnson?
De DUP is een partij van Noord-Ierse protestanten. De DUP kreeg in 2017 opeens macht, omdat toenmalig premier Theresa May de parlementsverkiezingen verloor. Haar conservatieve partij had geen meerderheid meer. May kon alleen verder regeren met gedoogsteun van de DUP.
De huidige premier Johnson heeft die afhankelijkheid geërfd. En dat beloofde van het begin af aan al weinig goeds voor Johnson. Want ook zijn voorganger had een deal gesloten met de Europese Unie. Die deal van May is tot drie keer toe verworpen door de DUP. Daardoor kreeg May geen meerderheid in het Lagerhuis en moest ze vertrekken.
Wat wil de DUP?
De DUP is de belangrijkste protestantse partij van Noord-Ierland. De middelste letter in de partijnaam is cruciaal, de U van Unionistisch. En die Unie, dat is het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland.
Dat Verenigd Koninkrijk is heilig voor de DUP. Alles wat die unie zou kunnen aantasten is taboe. Want deze protestanten zijn als de dood voor het opgaan van Noord-Ierland in het overwegend katholieke Ierland. Dat nooit. Dat was ook de reden voor de oprichting van de DUP, begin jaren 70. In die tijd probeerde de IRA, het Iers Republikeins Leger, om Ierland en Noord-Ierland met geweld te verenigen. De erfenis van de geschiedenis weegt zwaar voor de DUP.
De DUP is pro-brexit. Maar de DUP is tegen elke brexitdeal die de band tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk zwakker kan maken. Daarom was de partij tegen de deal van May, met de zogenoemde backstop, die onaanvaardbaar was voor de DUP. En daarom is de DUP nu ook tegen de deal van Johnson. Want in die deal wordt Noord-Ierland anders behandeld dan de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland hoort straks op papier bij de Britse douane-unie. Maar in de praktijk blijven daar de Europese marktregels en douanetarieven gelden. Op die manier zijn er geen grenscontroles nodig tussen Ierland en Noord-Ierland. De DUP vindt dus dat de eenheid van het Verenigd Koninkrijk door deze brexitdeal wordt ondermijnd. En daarom is de DUP tegen.
Kan Johnson de DUP nog overhalen?
Zaterdag is de dag van de waarheid voor de brexitdeal van premier Johnson. Dan wordt er over gestemd in het parlement. Het parlement is tot op het bot verdeeld. Elke stem gaat tellen. Om een kans te maken lijkt de steun van de DUP onontbeerlijk. Johnson gaat proberen om de DUP alsnog achter zijn deal te krijgen. En waarschijnlijk hangt het daar van af of er een ordelijke brexit komt of niet.
NOS 17.10.2019 Verheugd werd het nieuws vanmiddag gedeeld: in Brussel is een deal over de brexit tussen Boris Johnson en de EU bereikt. De vraag is nu of de Britse premier na komende zaterdag nog steeds kan lachen – het lijkt er namelijk niet op dat het Britse Lagerhuis dan met zijn akkoord zal instemmen.
De protestantse Noord-Ierse Democratische Unionistische Partij (DUP), waarvan een ‘ja’ broodnodig is, zegt alvast ferm ‘nee’: “Ons standpunt blijft: we gaan hier niet in mee.”
In het Britse Lagerhuis bezet de Noord-Ierse partij slechts 10 van de 650 zetels, maar de DUP speelt al jaren een grote rol omdat het gedoogsteun verleent aan de regering. Net als Johnson had ook voormalig premier Theresa May steun nodig van de DUP bij haar pogingen een brexitakkoord door het Lagerhuis te krijgen; de unionisten stemden toen driemaal genadeloos tegen.
Wat zijn de grootste bezwaren van de DUP en wat willen zij?
De afspraken:
Na de brexit blijft Ierland bij de EU, maar Noord-Ierland niet. Dat hoort bij het Verenigd Koninkrijk. Alle partijen willen voorkomen dat als gevolg hiervan een fysieke grens tussen de twee landsdelen op het Ierse eiland komt. Ze vrezen dat geweld oplaait wanneer er geen vrije doorgang meer is.
De ‘backstop’, lange tijd het knelpunt in de onderhandelingen, wordt in het nieuwbakken akkoord vervangen door nieuwe douaneregels. Van Noord-Ierland wordt een ‘schemergebied’ gemaakt: het valt straks wettelijk onder de Britse douaneregels, maar in de praktijk zal het de EU-regels blijven volgen.
Grenscontroles met Ierland zijn daardoor niet meer nodig. Wel zullen er extra controles komen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk: er komt deels een grens in de Ierse zee. Een vergelijkbaar plan is eerder voorgesteld door oud-premier May, toen haar regering onderhandelde over de brexit. Dat stuitte destijds op verzet binnen de Britse regering en de DUP.
Wat heeft Johnson nodig om de brexitdeal door het parlement te loodsen?
Welke opties heeft Johnson nu? Tim de Wit legt het uit
De bezwaren:
De DUP vindt dat Noord-Ierland na de brexit niet anders behandeld mag worden dan de rest van het Verenigd Koninkrijk, en dat is met deze deal wel degelijk het geval.
Volgens de DUP dreigt zo het gevaar dat Noord-Ierland ooit bij Ierland gaat horen – iets wat de partij onder alle omstandigheden wil voorkomen. Als Noord-Ierland na brexit al een uitzonderingspositie krijgt, wat is dan de volgende stap?, vrezen ze bij de DUP.
Bovendien vindt de partij dat het niet genoeg zeggenschap heeft. In de deal staat dat het Noord-Ierse parlement elke vier jaar mag stemmen over of ze kunnen leven met de nieuwe constructie. “Maar de DUP weet dat het daarin geen meerderheid heeft”, legt correspondent Tim de Wit uit.
Tot slot meent de partij dat deze deal met de EU de economie van Noord-Ierland niet ten goede zal komen. De DUP vreest dat Noord-Ierse consumenten hogere prijzen krijgen voorgeschoteld, en tegelijkertijd minder keus aan producten hebben.
Kortom: deze deal maakt het in hun ogen vooral allemaal makkelijker voor de EU.
De DUP is de grootste protestantse unionistische partij van Noord-Ierland. Kort samengevat is de partij oerconservatief (zij is bijvoorbeeld tegen het homohuwelijk en abortus), religieus en eurosceptisch.
De partij speelt al decennialang een cruciale rol in de Noord-Ierse politiek. De partij werd in 1971, tijdens de beruchte Troubles (de gewelddadige strijd tussen protestanten en katholieken in Noord-Ierland), opgericht.
De eisen:
De DUP eist nu in feite een veto over de nieuwe afspraken. “Dat vinden de EU en met name Ierland echter te ver gaan”, vertelt De Wit. “Want als de DUP in de toekomst dwarsligt, kan dat alsnog betekenen dat er grenscontroles nodig zijn tussen Ierland en Noord-Ierland en dat wil de EU kosten wat kost voorkomen.
De gevolgen:
Komende zaterdag 19.10.2019 is door Britse media alvast omgedoopt tot Super Saturday. Dan brengt Boris Johnson zijn akkoord in het Lagerhuis in stemming.
Johnson is niet de eerste die een brexit-deal door het parlement probeert te loodsen. Eerder probeerde premier May dat driemaal. “En we weten allemaal hoe dat is geëindigd”, legt de correspondent uit. “Johnson neemt hier een enorme gok.”
Het is voor de Brits leider cruciaal de DUP voor die tijd aan boord te krijgen. “Hij heeft de Noord-Ieren simpelweg keihard nodig om genoeg stemmen binnen slepen. Bovendien hebben de hardliners in zijn eigen partij, de Conservatieven, steeds gezegd dat ze alleen in zullen stemmen als de DUP zich in het akkoord kan vinden”, aldus De Wit.
Tim de Wit @timdewit
Stap 1 Johnsons strategie: proberen EU-leiders te dwingen om niet akkoord te gaan met uitstel. Stel dat dat lukt, is keuze voor parlement deal of no deal. Dat geeft deal meer kans. Maar kans klein dat EU daarin meegaat. Dan zal Johnsons hoop zijn: deal en anders verkiezingen. https://t.co/WPMr1etQHk
Op steun van de oppositie hoeft Johnson bovendien niet te rekenen. “Je merkt dat het wantrouwen tussen Labour en de regering van Johnson gigantisch is. Daar speelt de roep om een nieuw referendum meer dan steun verlenen aan Johnson.”
De komende dagen zal de Britse premier daarom waarschijnlijk flink gaan lobbyen bij de DUP. Hij zal ze mogelijk opnieuw miljoenen ponden aan investeringen beloven. Of die beloftes zich zullen uitbetalen, kan alleen Super Saturday uitwijzen.
NOS 17.10.2019 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben een akkoord bereikt over de manier waarop de Britten op 31 oktober de EU kunnen verlaten. Dat heeft zowel de Britse premier Johnson als EU-Commissie-voorzitter Juncker gezegd.
“Waar een wil is, is een weg”, twittert Juncker. “Er is een akkoord! Het is een eerlijke en evenwichtige overeenkomst en een bewijs van onze belofte dat er een oplossing gevonden zou worden.”
Premier Johnson is ook enthousiast. We hebben een “nieuw en geweldig akkoord” waarmee we de controle over ons land terugkrijgen, zei hij. Hij roept de Britse parlementsleden op om zich aanstaande zaterdag in een speciale zitting voor het akkoord uit te spreken.
EU-onderhandelaar Michel BarnierEPA
EU-onderhandelaar Barnier legde even na 12.00 uur een verklaring af, waarin hij zei dat de rechten van Britse burgers in de EU en EU-burgers in het VK overeind blijven. Ook is afgesproken dat de Britten eerder toegezegde betalingen aan de EU zullen voldoen. Daarmee is naar schatting 45 miljard euro gemoeid.
Een belangrijk onderdeel van het akkoord is de regeling over het grensverkeer tussen Ierland en Noord-Ierland. Daarover is afgesproken dat Noord-Ierland zich wat het goederenverkeer betreft aan de EU-regels moet houden. Daarom komen er grenscontroles tussen Noord-Ierland en het VK, maar formeel valt Noord-Ierland binnen het douanegebied van het VK.
Correspondent Sander van Hoorn zegt dat zowel de EU als het Verenigd Koninkrijk concessies heeft gedaan.
DUP is tegen
Het Britse parlement moet zaterdag ook akkoord gaan met de overeenkomst. Johnsons coalitiepartner, de Noord-Ierse DUP, is dat niet van plan. Vanmorgen gaf de partij een verklaring uit waarin stond dat het akkoord voor hen onacceptabel is.
Het akkoord is daarna iets aangepast, maar het standpunt van de DUP is niet veranderd. De afspraken zijn nadelig voor de economie van Noord-Ierland en ondermijnen de eenheid van het Verenigd Koninkrijk”, zegt de partij in een verklaring.
Suse van Kleef @SusevanKleef
Lang onduidelijk bleef het niet: DUP meldt dat de positie hetzelfde is als vanochtend. Een NEE dus, van de Noord-Ierse gedoogpartij. Maakt de kans dat de deal er in het Britse parlement doorheen komt meteen veel kleiner.
Goedkeuring van de DUP is cruciaal. Zonder de tien stemmen van deze partij is er nauwelijks een meerderheid denkbaar in het Lagerhuis om het akkoord goed te keuren.
Correspondent Tim de Wit herinnert eraan dat de DUP vorig jaar ook voet bij stuk hield, nadat Johnsons voorganger May met een deal uit Brussel was teruggekeerd. “Ze faalde tot drie keer toe om die deal door het parlement te krijgen.”
De verwachting is dat ook partijgenoten van Johnson tegen zullen stemmen, als de DUP het akkoord afkeurt.
Sander van Hoorn @svhoorn
Labourleider Corbyn zal deze deal *niet* steunen, zegt hij. Hij zal de discussie aangaan met @TimmermansEU die wel tevreden is.
Ook Labour zal het akkoord niet steunen. Het akkoord is “zelfs slechter” dan het akkoord van Johnsons voorganger Theresa May dat door het Lagerhuis werd verworpen, zei Labour-leider Corbyn.
Hij spreekt van een “uitverkoop-akkoord” dat het land niet verenigt en verworpen dient te worden. “De beste manier om de brexit af te handelen, is een referendum waarin het laatste woord aan het volk is.”
Sander van Hoorn @svhoorn
Reactie @TimmermansEU op brexitaccoord: “Ik ben blij dat er een acoord is dat recht doet aan de belangen van de EU en Noord Ierland. Ik ben opgehouden met proberen te voorspellen wat het Britse Parlement hiervan gaat vinden”.
Telegraaf 17.10.2019 Minister Blok (Buitenlandse Zaken) is opgelucht dat er een deal over de Brexit is gesloten. „Het is goed voor Nederland en de Nederlandse burgers en bedrijven in het Verenigd Koninkrijk dat er nu helderheid kan komen”, zegt de bewindsman in de marge van het staatsbezoek aan India. „Het is nu aan het Europees parlement en het Britse parlement om in te stemmen.”
Het kabinet heeft steeds gehoopt dat het niet van een Brexit zou komen. Toch hoopt Blok nu dat de parlementen met de gesloten deal akkoord gaan. „Het alternatief zou dan kunnen zijn dat er een harde Brexit komt”, zget Blok. Daarmee zou iedereen verder van huis zijn. „Zoiets zou ook de onderlinge sfeer verslechteren”, meent de VVD-bewindsman, die er op wijst dat Nederland met de Britse buren ’toch door’ moet.
Ook premier Rutte noemt het behalen van een principeakkoord over de Brexit ’heel bemoedigend nieuws’. „Daar zijn we heel blij mee”, voorafgaand aan de Europese top in Brussel.
Het is overigens nog de vraag of het Britse parlement de deal zal goedkeuren. Zijn Conservatieve Partij heeft daar geen meerderheid en oppositiepartijen reageren negatief. Ook de Noord-Ierse gedoogpartner DUP, die eerder ook tegen de deal van May was, lijkt het nieuwe akkoord niet te steunen.
AD 17.10.2019 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) hoopt dat zowel het Britse als Europese parlement instemt met de brexitdeal tussen Londen en Brussel. ,,Dat geeft helderheid voor de Nederlanders daar, voor de Britten hier, en voor alle bedrijven.’’
De onderhandelaars van de EU en van Groot-Brittannië zijn het vanmorgen eens geworden over een tekst, maar nu moet de principedeal nog door het Britse en Europese parlement. ,,Nu moet echt de inzet zijn dat dit akkoord ook de eindstreep haalt’’, aldus Blok, die meent dat een overeenkomst goed zou zijn voor Nederland.
Het Britse parlement stemde het eerdere brexitakkoord tussen Londen en Brussel tot drie keer toe weg. Een nieuwe nee zou ‘een van de slechts mogelijke uitkomsten’ zijn, meent Blok. ,,Dan loop je direct weer kans op een no deal brexit.’’
Premier Mark Rutte noemde het nieuws rond het principeakkoord ‘heel bemoedigend’. ,,We gaan nu naar de tekst kijken’’, zei hij voorafgaan aan de EU-top, met de overeengekomen tekst onder de arm. De Europese Commissie hoopt dat de regeringsleiders daar later op de dag groen licht voor geven.
,,Het Britse parlement heeft alle reden hier ja tegen te zeggen’’, meent Rutte. ,,Als ik naar de Britse rode lijnen kijk, zou ik zeggen tegen het Lagerhuis: wat wil je nog meer.’’
De premier wil nog niet zinspelen over een nieuw uitstel, mocht het parlement de deal toch wegstemmen. ,,Laten we vieren dat er nu een deal lijkt te zijn die lijkt te kunnen vliegen, ook in het Lagerhuis.’’
AD 17.10.2019 Jazeker, er is een deal over de brexit. En dat is goed nieuws. De vraag is nu echter of de overeenkomst langer standhoudt dan twee dagen. Alles wijst er op dat het Britse parlement zaterdag het licht op rood zet. Voor de vierde keer.
In Brussel hangt iedereen de vlag uit. Eindelijk. De uitgaande voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, noemt deze nieuwste brexitdeal ‘eerlijk en afgewogen’ en geeft de onderhandelaars meteen maar een compliment: ,,Waar een wil is, is een deal.” Onze premier Mark Rutte vindt het akkoord ‘bemoedigend’ en ‘goed voor Nederland’.
Parlementsvoorzitter David Sassoli is ook blij: ,,Dit is een goede deal. Nu gaan we de tekst nauwkeurig bestuderen.” Het parlement heeft per slot van rekening het laatste woord.
Waar een wil is, is een deal, aldus Jean-Claude Juncker
Ook EU-onderhandelaar Michel Barnier straalt tevredenheid uit tijdens zijn persconferentie gistermiddag. ,,We hebben overeenstemming bereikt over een ordelijk vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. En er ligt een basis voor gesprekken over onze toekomstige relatie. Deze deal is samen met het Verenigd Koninkrijk in elkaar gezet. Ik weet zeker dat ze gesteund wordt en op tijd geratificeerd kan worden.”
Geen harde grenzen
Het is ook niet niks wat er bereikt is. Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat het grootste deel van de overeenkomst, het overgrote deel zelfs, allang op papier staat. Dan gaat het met name over de overgangsperiode (tot eind 2020, met eventueel twee jaar verlenging), de financiële afspraken die het VK nog moet nakomen (ter waarde van bijna 45 miljard euro) en de rechten van EU-burgers in het VK en omgekeerd (die worden gegarandeerd).
Voor wat lang het belangrijkste struikelblok was, een Iers eiland zonder harde grenzen, is nu een oplossing gevonden waar zowel het VK als de EU mee kan leven. In het kort: die harde grenzen komen er niet. Er blijft vrij verkeer tussen Ierland en Noord-Ierland, precies zoals is opgenomen in het Ierse vredesakkoord van 1998.
Om ervoor te zorgen dat er toch niks via Noord-Ierland in de republiek Ierland belandt (en dus in de EU) legt de douane van het VK alles langs de Europese meetlat. En niet aan de binnengrens met Ierland, maar aan de buitengrens, in de havens of op de vliegvelden.
Om er zeker van te zijn dat ‘risicovolle goederen uit risicovolle landen’, zoals een Brusselse ambtenaar het diplomatiek uitdrukt, niet via een achterdeur toch de EU binnenkomen, kunnen EU-inspecteurs meekijken. ,,De interne Europese markt moet beschermd worden.”
Wat ons betreft is dit het, verder gaan we niet, aldus Ingewijde over.
Dit alles betekent ook dat de omstreden ‘backstop’ van de baan is. Deze noodmaatregel moest ervoor zorgen dat het VK zou blijven voldoen aan EU-regels zolang er geen oplossing was voor het grensprobleem. En dat zou wel eens voor heel lang kunnen zijn, vreesden de Britten. Ze willen juist uit de EU, niet er in blijven, zei Boris Johnson keer op keer. Ander heikel punt: de tarieven. Afgesproken is dat de Britten alleen tarieven heffen op goederen die Noord-Ierland niet verlaten. Goederen ‘op doorreis’ worden niet belast.
Stem van Stormont
Een ander nieuw element in de deal is de belangrijke rol van Stormont, het Noord-Ierse parlement. Dat krijgt het recht om elke vier jaar de deal te verlengen. Dat kan al met een simpele meerderheid van één stem. Mocht het zo zijn dat de tevredenheid zich uitstrekt over alle lagen van de bevolking (katholiek, protestant, radicaal, gematigd), dan kan het verdrag zelfs met acht jaar worden verlengd. Aan de andere kant: mochten ze er van af willen, dan kan dat ook.
En dan zijn we weer terug waar we gisterochtend nog waren: zonder deal. Dit scenario wordt niet erg waarschijnlijk geacht, omdat de Noord-Ieren daarmee voornamelijk zichzelf hebben. Ze krijgen flink wat geld toegestopt, met name door Londen. Dit mag nadrukkelijk geen omkoping heten, waarschuwde een hoge Brusselse ambtenaar gisterochtend, maar je zou je zomaar kunnen vergissen.
Slecht nieuws
Tot zover het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat deze deal zaterdag al weer kan sneuvelen in het Britse Lagerhuis. De verhoudingen zijn daar zo verziekt dat niemand verwacht dat daar ineens een enthousiaste meerderheid komt voor de deal van Boris Johnson.
De mensen die nu in Brussel zo blij zijn met het pakket dat op tafel ligt, willen niet ingaan op ‘wat als’-vragen over zaterdag. Het zou de sfeer namelijk goed verpesten. Bij een ‘nee’ van het parlement is Johnson bij wet gebonden om opnieuw uitstel te vragen aan de EU, misschien wel voor een half jaar. Doet hij dat niet, dan heeft hij een juridisch probleem.
Doet hij dat wel, dan wordt er opnieuw onderhandeld over een verdrag dat wel door de beugel kan. In Brussel wordt dit vooral gezien als een Brits probleem. ,,Wat ons betreft is dit het, verder gaan we niet”, zegt een ingewijde.
AD 17.10.2019 Na lang onderhandelen is er weer een nieuwe brexitdeal. Toch waarschuwt Suse van Kleef, correspondent voor deze krant in Londen, voor al te veel optimisme. ,,Ik zet mijn geld op uitstel.”
Suse, ben je verrast dat de deal er is?
,,Het zat er wel een beetje aan te komen natuurlijk. Dat Boris Johnson er met de EU-onderhandelaars is uitgekomen, is positief. Maar tegelijk heb ik veel reserve. De Noord-Ierse DUP, de gedoogpartner van Johnsons Conservatieven, heeft al gezegd dat ze dit akkoord niet ondersteunt.
Dus de kans is groot dat je een herhaling van zetten krijgt en dat het Britse Lagerhuis de deal zaterdag afwijst. Dan heb je hetzelfde scenario als waar Johnsons voorganger Theresa May steeds voor kwam te staan: een akkoord met de EU, maar een deal die in eigen land onverkoopbaar is.’’
Heeft Johnson dan niks voor elkaar gekregen? ,,Oh, zeker wel. Het akkoord is veranderd. De backstop, de vangnetconstructie waarin het hele VK in de douane-unie zou blijven, is eruit. Dat is vervangen door nieuwe afspraken: in het nieuwe akkoord zijn er aparte douane-afspraken gemaakt voor Noord-Ierland. In plaats van tussen Ierland en Noord-Ierland komt de grens dus in de Ierse zee te liggen.’’
Waarom zou de DUP niet akkoord gaan met deze deal?
,,Het akkoord creëert een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, dat te maken krijgt met extra douaneregels omdat het vast zit aan het Ierse vasteland. De Noord-Ieren willen die uitzonderingspositie niet. De DUP vindt bovendien dat ze te weinig zeggenschap houden over de afspraken. Zij willen zelf een veto om onder deze afspraken uit te kunnen, dat hebben ze niet gekregen. Johnson kan ze nog aan boord proberen te krijgen door extra investeringen in Noord-Ierland te beloven. De DUP lijkt een principieel standpunt in te nemen, dus het is op zijn minst onzeker of dat gaat lukken.’’
Wat verwacht je dat er zaterdag, op Super Saturday, precies gaat gebeuren in het Lagerhuis? ,,Zoals de kaarten nu liggen, komt de deal er dus niet door heen. Dat betekent dat Johnson in Brussel weer om uitstel moet gaan vragen. Hij heeft gezegd zich aan de wet te zullen houden, en dat betekent dat hij dat zal doen. Juncker en Johnson zeggen dat er van uitstel geen sprake kan zijn. Maar mocht de deal worden weggestemd zaterdag, en Johnson wordt bij wet gedwongen om uitstel te vragen, dan denk ik dat de EU daar uiteindelijk wel mee instemt.’’
En dan? ,,Dan komen er waarschijnlijk nieuwe verkiezingen. Johnson wil dat, om een grote meerderheid te krijgen. En Labour, de grootste oppositiefractie wil het ook. De hoop is dat de deal wel wordt aangenomen als de samenstelling van het Lagerhuis is veranderd.’’
Ben je de brexit nog niet moe? ,,Nee! Het is iedere keer weer spannend. De belangen zijn zó groot, dat maakt het heel interessant. En er gebeuren steeds weer nieuwe dingen. Dit is een gebeurtenis zonder precedent.’’
MSN 17.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft er veel vertrouwen in dat Britse parlementariërs het brexitakkoord zullen steunen als ze het hebben bestudeerd. Hij zei dat op de EU-top in Brussel nadat de leiders van de overige 27 landen hun fiat hadden gegeven. Dat laat een vrolijke Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar van de EU, weten dat het na nachten praten eindelijk gelukt is. Er ligt een principe-akkoord voor de brexit. Het vertrek kan over twee weken een feit zijn.
Uitstel zou nadelig zijn voor iedereen, zei Johnson. Het vertrekproces is volgens hem “lang, pijnlijk en splijtend” geweest voor de Britten. Deze top was zeer cruciaal: op 31 oktober zou de deadline aflopen en zou er, als er geen akkoord zou zijn, een no-dealbrexit plaatsvinden.
Naast het scheidingsakkoord ligt er ook een aangepaste politieke verklaring over de toekomstige (handels)relatie. Die biedt de kans een nieuw partnerschap met Europa aan te gaan, aldus Johnson.
Het Britse Lagerhuis komt zaterdag 19.10.2019 bijeen.
AD 17.10.2019 De regeringsleiders van de EU-landen hebben unaniem hun zegen gegeven aan het akkoord dat een ordelijk vertrek moet regelen van de Britten uit de EU per 1 november. Dat heeft de woordvoerder van EU-president Donald Tusk laten weten. De deal moet nog wel door het Britse en Europese parlement. Het Britse stemde het eerdere brexitakkoord tussen Londen en Brussel tot drie keer toe weg.
Nadat de Britse premier Boris Johnson de gelegenheid had gekregen zijn 27 collega’s toe te spreken, hadden zij ruim een uur nodig om groen licht te geven. Veel leiders, onder wie premier Mark Rutte, spraken zich al positief uit over het akkoord waar de afgelopen dagen koortsachtig over was onderhandeld. EU-onderhandelaar Michel Barnier werd bedankt voor zijn ‘onvermoeibare inspanningen’.
,,Het is een akkoord op het niveau van de onderhandelaars, tussen Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Britse premier Boris Johnson”, zei Barnier vandaag in een persconferentie die volgde op de bekendmaking van het eerdere principe-akkoord. ,,Het is een tekst die juridische zekerheid geeft, maar ook belangrijk is voor de burgers, die altijd onze prioriteit zijn geweest. De onzekerheid heeft te lang geduurd. Nu zullen hun rechten gewaarborgd zijn
Premier Mark Rutte noemde het behalen van een principeakkoord over de brexit vanmiddag ‘heel bemoedigend nieuws’. ,,We gaan nu naar de tekst kijken”, zei hij voorafgaand aan een EU-top in Brussel waar hij de overeengekomen tekst bij zich droeg. ,,Nu moet echt de inzet zijn dat dit akkoord ook de eindstreep haalt”, zei minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken.
,,Het is nu echt in handen van de beide parlementen, het Europees Parlement en het Britse Lagerhuis.” Als de overeenkomst daar toch sneuvelt, dan dreigt weer een brexit zonder goede afspraken, bracht Blok in herinnering. ,,Dat is echt de slechtst mogelijke uitkomst.”
Standpunt DUP ongewijzigd
Om de deal door het Lagerhuis te krijgen, heeft de Britse premier nog wel de steun nodig van de Noord-Ierse DUP. De DUP blijft er in een verklaring bij dat de nieuwe brexitdeal, net als eerdere, ‘de eenheid van het Verenigd koninkrijk ondermijnt’ en niet gunstig is voor de economie in het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) als gevolg van allerlei douaneregelingen.
De partij geeft vooralsnog aan niet te zullen instemmen met deze deal. En dat is slecht nieuws voor Johnson, die het akkoord zaterdag moet verdedigen in het Britse parlement. De premier heeft er sowieso al geen meerderheid meer en zonder de tien parlementsleden van de DUP al helemaal niet.
Ook baseren veel harde brexiteers uit Johnsons eigen Conservatieve partij hun standpunt op dat van de Noord-Ierse Unionisten. Tegenover EU-onderhandelaar Barnier heeft Johnson gezegd erop te vertrouwen voor deze deal een meerderheid in het Lagerhuis te krijgen.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney prijst de overeenkomst wel, omdat die ‘de meest wezenlijke belangen van de Ieren dient’. De Schotse partij SNP steunt de nieuwe deal niet. ,,Schotland stemde niet voor een brexit in welke vorm dan ook en SNP-parlementariërs zullen dat ook niet doen”, stelt de Schotse leider Nicola Sturgeon in een verklaring.
De politica stuurt aan op een nieuw referendum over de afscheiding van Schotland van de rest van het Verenigd Koninkrijk. Dat bestaat verder uit Wales, Noord-Ierland en Engeland, dat veruit de meeste inwoners telt. De Schotten stemden bij een eerder onafhankelijkheidsreferendum in 2014 nog tegen afscheiding.
De brexitstuurgroep van het Europees Parlement reageert met enig wantrouwen. Brexitcoördinator en Europarlementariër Guy Verhofstadt sluit niet uit dat de Britten de schuld zullen afschuiven op de EU als de deal uiteindelijk geen goedkeuring krijgt.
Johnson vs May
De reacties op de deal die er nu ligt, lijken op een déjà vu. De vorige Britse premier, Theresa May, kwam eerder dit jaar met een vergelijkbare deal terug en die werd toen afgewezen door de Noord-Ieren en een deel van de Conservatieve Partij.
Het Britse zakenleven begroet de deal in elk geval. De Britse pond reageerde met een flinke stijging ten opzichte van de dollar. Reacties van luisteraars op de Britse radio zijn enthousiast. Ze zeggen te hopen dat ‘de politici nu hun verantwoordelijkheid nemen’, aldus een van hen.
Dat laatste kan nog een probleem worden. Binnen de Conservatieve Partij zijn er ook nog steeds Eurosceptici die liever zonder deal vertrekken. Waarnemers vermoeden dat premier Johnson een bulldozer speelt. Als hij en de EU het eens zijn, wie wil er nu dan nog dwarsliggen, zo lijkt de tactiek.
Deze uitverkoop zal het land niet samenbrengen en zou verworpen moeten worden, aldus Oppositieleider Jeremy Corbyn
Wat is het verschil met de deal van May? Anders dan in het eerdere akkoord tussen de Europese Unie en May zijn er nu wijzigingen aangebracht in het ‘protocol over Noord-Ierland/Ierland’, schrijft voorzitter van de Europese Commissie Juncker in zijn aanbevelingsbrief aan Europees president Donald Tusk. Ook is de politieke verklaring over de toekomstige relaties tussen het VK en de EU gewijzigd.
Oppositie vindt deal onaanvaardbaar
Jeremy Corbyn, de leider van de grootste Britse oppositiepartij Labour, ziet grotere verschillen met de deal van May. Hij meldde vrijwel direct na de bekendmaking dat hij het akkoord onaanvaardbaar vindt. ,,Het ziet ernaar uit dat de premier een deal heeft onderhandeld die zelfs nóg slechter is dan die van Theresa May en die op een overweldigende manier werd verworpen”, zei hij. ,,Deze uitverkoop zal het land niet samenbrengen en zou verworpen moeten worden.”
Bovendien wil Labour samen met de andere oppositiepartijen een eigen meerderheid vinden om het akkoord te onderwerpen aan een tweede referendum. ,,De beste manier om de brexit te regelen is door de mensen een definitieve stem te geven in een volksraadpleging”, aldus Corbyn. Als de oppositie daar zaterdag in slaagt, is de datum van 31 oktober waarschijnlijk niet meer haalbaar.
Douanetechnisch ligt er een overeenkomst, maar nu moet Johnson het nog wel door het Lagerhuis trekken, reageert Hans Maessen, de Nederlandse douaneadviseur van de Britse brexithardliners. ,,Deze deal is bijzonder, zoiets bestaat nog niet. Het is een beetje geïnspireerd op wat premier May destijds heeft voorgesteld. Dat werd door de EU in eerste instantie afgewezen als ‘magical thinking’, maar daar blijkt dus nu wel iets mogelijk te zijn.’’
Tarieven
De deal houdt in dat als je goederen het eiland Ierland binnenbrengt, je moet zeggen of het voor het Ierse deel of voor het Noord-Ierse deel bestemd is. Om geen onderscheid te maken in de tarieven moet Noord-Ierland dezelfde tarieven als de EU volgen. ,,Het bindt Noord-Ierland behoorlijk vast aan de EU daarom is het voor de DUP zo moeilijk te accepteren”, aldus Maessen.
,,Stel: je importeert kleding uit China, dus van buiten de EU. Daar betaal je 12 procent invoerrecht op. Als je de kleding in Dublin binnenbrengt, betaal je 12 procent. Als je zegt: het is voor Noord-Ierland, dan betaal je ook 12 procent, alleen zijn de opbrengsten dan voor Noord-Ierland.
Als ik diezelfde goederen in Londen wil invoeren is het Engelse invoertarief van toepassing. Breng ik ze daarna naar Noord-Ierland moet ik weer dat Europese invoerrecht van 12 betalen. Dat zal nog wat administratieve rompslomp brengen. Belangrijker is dat er dus een duidelijke scheiding komt tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk en daar is de DUP altijd tegen geweest.”
Dat de Noord-Ieren over vier jaar per referendum over de regeling kunnen stemmen (zo doorgaan of niet) is volgens Maessen een concessie van de EU.
Ondernemersorganisatie reageert
Werkgeversorganisatie VNO-NCW hoopt dat de deal er ‘ondanks de precaire situatie in het Britse parlement’ doorheen komt. ‘Dit geeft vertrouwen dat we kunnen ontkomen aan het gevreesde ‘horror scenario’ van een no-deal Brexit’, stellen de werkgevers in een verklaring.
Maar na het bereiken van een brexitdeal moet het echte werk nog gebeuren, stelt VNO-NCW vast. ,,Bepalend is ook het toekomstakkoord over de handel en investeringen. Daarvan staan alleen nog maar enkele politieke hoofdlijnen vast. Het echte werk moet nog gebeuren.’
Telegraaf 17.10.2019 Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft donderdagmorgen gesproken met de Britse premier Boris Johnson over de Brexit. Dat gebeurde nadat de unionistische DUP-partij in een verklaring de voorgestelde Brexitplannen voor Noord-Ierland had afgewezen. De Brexitteams van het Verenigd Koninkrijk en de EU blijven „in contact”, twitterde Junckers woordvoerder daarna.
„Elk uur en elke minuut voor de EU-top telt. Wij willen een deal”, aldus de Europese Commissie. De DUP zegt in de verklaring dat de partij blijft samenwerken met de Britse regering om te proberen een „verstandige deal” te realiseren. De partij stelt een overeenkomst te willen die de „economische en grondwettelijke integriteit van het Verenigd Koninkrijk beschermt”.
De EU-leiders beginnen donderdag 17.10.2019 om 15.30 uur aan hun bijeenkomst.
NOS 17.10.2019 De regeringsleiders van de EU-landen zijn in Brussel bijeen om te praten over het principe-akkoord over de brexit waarmee de premier Johnson en voorzitter Juncker van de Europese Commissie hebben ingestemd.
Johnson is als eerste aan het woord. Hij wil dat de EU-leiders instemmen met het principe-akkoord. Ook wil hij dat ze duidelijk maken dat er geen verder uitstel komt, melden bronnen in Londen.
De andere 27 EU-leiders zullen zonder Johnson verder over het akkoord en zijn verzoek praten. Het is niet zeker of ze vandaag al stemmen. Als ze meer tijd willen om het akkoord te bestuderen, is de stemming morgen.
Volgens de BBC verwacht Johnson van de Europese regeringsleiders dat ze duidelijk maken dat het deze deal of niets is. Het Lagerhuis komt zaterdagochtend in een speciale zitting bijeen om over de brexitdeal te stemmen. In september nam het parlement een wet aan die Johnson gelast de EU om verder uitstel te vragen als het parlement op 19 oktober geen brexitdeal heeft goedgekeurd.
Wat heeft Johnson nodig om de brexitdeal door het parlement te loodsen? Correspondent Tim de Wit legt het uit.
Welke opties heeft Johnson nu?
Juncker zei vanmiddag dat hij een nieuw uitstel van de brexit uitsluit. Twee keer eerder stemde de EU wel in met uitstel, nadat het Lagerhuis deals die Johnsons voorganger Theresa May had gesloten had verworpen.
Volgens Juncker is er nu echter geen reden om nogmaals uitstel te geven. Maar hij gaat daar niet over: dat moeten de 27 regeringsleiders beslissen.
Het staat zo goed als vast dat de EU-leiders geen blokkade voor het akkoord zullen opwerpen. Ierland schaarde zich vanmiddag achter het principe-akkoord. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney worden “de meest wezenlijke belangen van de Ieren ermee gediend”. Hij sprak van een grote stap voorwaarts. “Deze deal erkent alles waar we drie jaar voor gestreden hebben.”
“We zijn erin geslaagd van een vierkant een cirkel te maken”, aldus Premier Rutte over het brexit-akkoord.
Ook andere Europese landen reageerden positief. Premier Rutte noemde het na aankomst in Brussel heel bemoedigend nieuws dat er een akkoord is over de brexit. “We zijn er heel blij mee.”
Rutte wilde niet zeggen wat er moet gebeuren als het Lagerhuis tegenstemt. Volgens hem is het akkoord een hele prestatie. “We zijn erin geslaagd van een vierkant een cirkel te maken.”
Hij noemde het akkoord goed nieuws voor Nederland, met name ook voor Nederlandse bedrijven. “Wat we hier doen is de twee douane-unies op elkaar leggen, van de EU en het Verenigd Koninkrijk, waarbij je met een minimum aan gedoe maximaal spullen over de grens kan krijgen.”
Ook Duitsland en Frankrijk kunnen zich erin vinden, al zei president Macron dat naar de details nog wel gekeken moet worden.
‘We have a deal’, zei voorzitter Juncker van de Europese Commissie vandaag .
Johnson: ‘Dit akkoord is goed voor de EU en Verenigd Koninkrijk’
Onder anderen de Finse premier Antti Rinne zei dat de bal nu bij het Britse Lagerhuis ligt. “Ik hoop dat de brexitdeal ditmaal door het parlement komt”, zei hij verwijzend naar de drie mislukte pogingen van premier Johnsons voorganger Theresa May om een brexitdeal door het Lagerhuis te loodsen.
Op voorhand ziet het er ook voor Johnson niet goed uit. De Noord-Ierse DUP heeft zich al tegen het akkoord gekeerd, waardoor het voor Johnson nog moeilijker wordt een meerderheid te krijgen. Vandaar dat hij de druk van de EU nodig heeft om het Lagerhuis aan zijn kant te krijgen.
NOS 17.10.2019 De coalitiepartner van de Britse premier Johnson, de Noord-Ierse DUP, kan niet instemmen met het brexitakkoord dat Johnson met de EU-onderhandelaars overeen is gekomen. “Zoals de zaken er nu voor staan, gaan we er niet mee akkoord”, zeggen DUP-leiders Arlene Foster en Nigel Dodds in een verklaring.
“Dit is heel vervelend wakker worden voor premier Johnson”, zegt correspondent Tim de Wit. “Johnson heeft er de afgelopen tijd alles aan gedaan om de DUP aan boord te krijgen. Hij heeft die partij hard nodig om een meerderheid in het Lagerhuis te krijgen.”
Gisteravond klonken optimistische geluiden uit Brussel. Er zou een akkoord met de Britten ophanden zijn. Over details van douane- en belastingregelingen is vannacht verder onderhandeld.
De Wit: “Als de DUP dit akkoord niet steunt, doen hardliners in zijn eigen Conservatieve Partij dat ook niet. Dan kan het hele kaartenhuis van Johnson instorten.”
Noord-Ierland
De onderhandelaars van het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU bereikten gisteren een akkoord op hoofdlijnen; alleen details moesten nog worden ingevuld.
Voor de protestante DUP staat centraal dat Noord-Ierland na de brexit niet anders behandeld mag worden dan de rest van het VK. Als dat wel gebeurt, dreigt volgens de partij het gevaar dat Noord-Ierland ooit bij het overwegend katholieke Ierland gaat horen en dat wil de DUP koste wat het kost voorkomen.
In het akkoord dat nu op tafel ligt, krijgt Noord-Ierland inderdaad een aparte status, zegt De Wit. “Noord-Ierland moet veel meer EU-regels volgen dan de rest van het VK en er komen ook grenscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het VK.”
“Dat is heel moeilijk te slikken voor de DUP”, zegt De Wit. “Als ze het al slikken, willen ze in ieder geval een veto om over een aantal jaren uit deze constructie te stappen. Dat veto heeft de DUP niet gekregen.”
Top Brussel
Vandaag begint in Brussel een tweedaagse top. Na drie jaar van onderhandelen moet er een akkoord over het vertrek van de Britten uit de EU worden gesloten.
“Er zal worden doorgepraat om te kijken of de DUP over de streep getrokken kan worden, maar dit gooit wel heel veel zand in de motor”, zegt De Wit. “De EU en vooral lidstaat Ierland willen niet dat de DUP een veto krijgt. Om daar in die heel korte tijd voordat de top begint nog uit te komen, is ongelooflijk ingewikkeld.”
Als de EU en het VK een definitief akkoord bereiken, blijft de economische schade als gevolg van het Britse vertrek beperkt. Zonder een akkoord, een zogenoemde no-deal, ontstaat op 31 oktober een chaotische situatie, waarvan de gevolgen nog nauwelijks tot overzien zijn. Verwacht wordt dat vooral de Britse economie dan harde klappen krijgt, maar ook voor bijvoorbeeld Ierland en Nederland zal het slecht uitpakken.
NOS 17.10.2019 De regeringsleiders van de EU-landen zijn in Brussel bijeen om te praten over het principe-akkoord over de brexit waarmee de premier Johnson en voorzitter Juncker van de Europese Commissie hebben ingestemd.
Johnson is als eerste aan het woord. Hij wil dat de EU-leiders instemmen met het principe-akkoord. Ook wil hij dat ze duidelijk maken dat er geen verder uitstel komt, melden bronnen in Londen.
De andere 27 EU-leiders zullen zonder Johnson verder over het akkoord en zijn verzoek praten. Het is niet zeker of ze vandaag al stemmen. Als ze meer tijd willen om het akkoord te bestuderen, is de stemming morgen.
Volgens de BBC verwacht Johnson van de Europese regeringsleiders dat ze duidelijk maken dat het deze deal of niets is. Het Lagerhuis komt zaterdagochtend in een speciale zitting bijeen om over de brexitdeal te stemmen. In september nam het parlement een wet aan die Johnson gelast de EU om verder uitstel te vragen als het parlement op 19 oktober geen brexitdeal heeft goedgekeurd.
Wat heeft Johnson nodig om de brexitdeal door het parlement te loodsen? Correspondent Tim de Wit legt het uit.
Juncker zei vanmiddag dat hij een nieuw uitstel van de brexit uitsluit. Twee keer eerder stemde de EU wel in met uitstel, nadat het Lagerhuis deals die Johnsons voorganger Theresa May had gesloten had verworpen.
Volgens Juncker is er nu echter geen reden om nogmaals uitstel te geven. Maar hij gaat daar niet over: dat moeten de 27 regeringsleiders beslissen.
Het staat zo goed als vast dat de EU-leiders geen blokkade voor het akkoord zullen opwerpen. Ierland schaarde zich vanmiddag achter het principe-akkoord. Volgens minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney worden “de meest wezenlijke belangen van de Ieren ermee gediend”. Hij sprak van een grote stap voorwaarts. “Deze deal erkent alles waar we drie jaar voor gestreden hebben.”
“We zijn erin geslaagd van een vierkant een cirkel te maken”, aldus Premier Rutte over het brexit-akkoord.
Ook andere Europese landen reageerden positief. Premier Rutte noemde het na aankomst in Brussel heel bemoedigend nieuws dat er een akkoord is over de brexit. “We zijn er heel blij mee.”
Rutte wilde niet zeggen wat er moet gebeuren als het Lagerhuis tegenstemt. Volgens hem is het akkoord een hele prestatie. “We zijn erin geslaagd van een vierkant een cirkel te maken.”
Hij noemde het akkoord goed nieuws voor Nederland, met name ook voor Nederlandse bedrijven. “Wat we hier doen is de twee douane-unies op elkaar leggen, van de EU en het Verenigd Koninkrijk, waarbij je met een minimum aan gedoe maximaal spullen over de grens kan krijgen.”
Ook Duitsland en Frankrijk kunnen zich erin vinden, al zei president Macron dat naar de details nog wel gekeken moet worden.
‘We have a deal’, zei voorzitter Juncker van de Europese Commissie vandaag in een gezamenlijke persconferentie met de Britse premier Johnson.
Johnson: ‘Dit akkoord is goed voor de EU en Verenigd Koninkrijk’
Onder anderen de Finse premier Antti Rinne zei dat de bal nu bij het Britse Lagerhuis ligt. “Ik hoop dat de brexitdeal ditmaal door het parlement komt”, zei hij verwijzend naar de drie mislukte pogingen van premier Johnsons voorganger Theresa May om een brexitdeal door het Lagerhuis te loodsen.
Op voorhand ziet het er ook voor Johnson niet goed uit. De Noord-Ierse DUP heeft zich al tegen het akkoord gekeerd, waardoor het voor Johnson nog moeilijker wordt een meerderheid te krijgen. Vandaar dat hij de druk van de EU nodig heeft om het Lagerhuis aan zijn kant te krijgen.
MSN 17.10.2019 Premier Mark Rutte noemt het behalen van een principeakkoord over de brexit “heel bemoedigend nieuws. We gaan nu naar de tekst kijken”. Hij zei dat in Brussel voorafgaand aan een EU-top.
“Daar zijn we heel blij mee”, zei de premier toen hij aankwam bij een voorbespreking van liberale premiers. Hij droeg de overeengekomen tekst bij zich. De Europese Commissie hoopt dat de regeringsleiders daar later op de dag groen licht voor geven.
MSN 17.10.2019 Beleggers reageerden aan het einde van de ochtend enthousiast op de door de regeringsleiders van de EU en het VK bereikte Brexit-deal. Gaandeweg de middag raakte de Amsterdamse beursgraadmeter AEX de winst echter kwijt, door twijfels of het Britse parlement hiermee akkoord zal gaan. Galapagos blonk uit, terwijl ASML het weer zwaar had. Bij de middelgrote fondsen gingen Sligro en Flow Traders onderuit na tegenvallende kwartaalcijfers.
Om vijf over twee stond de AEX-index onveranderd op 576,9 punten. De AMX klom 0,4% naar 855,1 punten. De meeste overige Europese beurzen stonden licht in de plus. De Britse FTSE 100 won 0,5%. De Duitse DAX en de Franse CAC 40 stegen 0,2% respectievelijk
De indexfutures wezen op een ongeveer 0,4% hoger begin van de Amerikaanse beursgraadmeters op half vier vanmiddag, na de verliezen van 0,1% tot 0,3% gisteren.
Iets na half twaalf meldden de voorzitter van de Europese Commissie Juncker en de Britse premier Johnson dat er een Brexit-deal is bereikt. Voor beleggers was dit aanvankelijk aanleiding om aandelen en het Britse pond te kopen en obligaties te verkopen. Nadat oppositieleider Corbyn aankondigde dat hij een referendum wil over het onderhandelingsresultaat, nam het enthousiasme echter sterk af.
Vermogensstrateeg Richard Abma van OHV betwijfelt eveneens of het akkoord door het Britse parlement komt, maar ziet niettemin reden voor optimisme. „Dit is ook een boost voor de kapitaalstromen richting Europa. Europese beurzen zijn relatief goedkoop, met een koers-winstverhouding van 13 tot 14 en een dividendrendement van bijna 4%.”
Hoewel dat niet zozeer voor Nederlandse beursfondsen geldt, vallen de kwartaalcijfers in zowel Europa als de VS volgens Abma bovendien mee. „Dat consumenten blijven besteden zie je duidelijk terug in de cijfers.”
Biotechnologiebedrijf Galapagos ging bij de Nederlandse hoofdfondsen met een winst van 1,6% aan kop. Unilever koerste 1,2% hoger. Het levensmiddelenconcern boekte afgelopen kwartaal een onderliggende omzetgroei van 2,9%, iets lager dan het doel van 3% tot 5%. Maar blijkbaar hadden beleggers daar al rekening mee gehouden.
ASML stond met een verlies van 1,1% onderaan, na door zakenbank Kepler Cheuvreux van de kooplijst te zijn gehaald. De Amerikaanse bank Goldman Sachs zag juist aanleiding het koersdoel te verhogen. De chipmachinefabrikant had het woensdag al zwaar, doordat zijn kwartaalcijfers weinig positieve verrassingen bevatten.
Zorgtechnologieconcern Philips, dat vorige week een winstwaarschuwing gaf, verloor 0,9%.
In de AMX zette bodemonderzoeker Fugro het krachtige herstel van de afgelopen dagen voort met een plus van 5,4%. TomTom won 4,3%, geholpen door een koopadvies van Alpha Value en de aankondiging van meerdere samenwerkingsdeals. Gisteren verloor het navigatiebedrijf nog 5,4% in reactie op zijn kwartaalcijfers.
Flow Traders leverde een stevige 6,3% in. Het handelshuis rapporteerde licht dalende handelsinkomsten en een lagere winst over het afgelopen kwartaal.
Smallcap Sligro kreeg een koersdreun van 10,5% voor de kiezen. Het groothandelsbedrijf heeft het derde kwartaal afgesloten met een lagere vergelijkbare omzet. Vooral klanten die eerder overkwamen vanuit de samenwerking met Heineken deden minder bestellingen.
NSI leverde 0,1% in. Het vastgoedfonds zag de huurinkomsten in de eerste negen maanden van het jaar opnieuw dalen, maar ook de leegstand afnemen.
Pharming was 1% in herstel, na de koersval van bijna 12% op woensdag. Het biotechologiebedrijf werd getroffen door berichten dat een nieuwe medewerker zich schuldig zou hebben gemaakt aan het ontvreemden van bedrijfsinformatie van zijn vorige werkgever.
MSN 17.10.2019 De kogel is door de kerk. Onderhandelaars van de Europese Commissie en het Verenigd Koninkrijk hebben na lang onderhandelen overeenstemming bereikt over een brexitdeal.
“Dit is absoluut een doorbraak”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Tegelijkertijd is dit een principeakkoord, een onderhandelaarsdeal. Nu moet blijken of voldoende steun is in het Verenigd Koninkrijk en bij de 27 EU-landen.”
De EU-leiders komen vandaag en vrijdag bijeen voor een top in Brussel. EU-president Donald Tusk had gisteren al gezegd dat het ‘in theorie voor de EU mogelijk moet zijn’ deze overeenkomst te accepteren.
EU: vooral opluchting?
“De 27 EU-landen zullen vooral opgelucht reageren”, verwacht Lambie. “Ze zouden op de EU-top in Brussel al groen licht geven. In Den Haag hoorde je afgelopen tijd zorgen over het ‘level playing field’, een gelijk speelveld voor bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU. Aan welke regels moeten Britse bedrijven voldoen voordat ze toegang krijgen tot de Europese markt? De vrees in Den Haag is dat de Britten straks beter af zijn dan Nederlandse bedrijven. Of dat goed is geregeld, moet blijken bij de bestudering van teksten.”
Londen: onzeker
Een veel groter probleem is het Britse parlement, zegt Lambie. Dat komt zaterdag voor een speciale extra zitting bijeen in Londen om te stemmen over de overeenkomst. “Het diep verdeelde Britse parlement heeft een brexitdeal al drie keer verworpen. Dus het is hoogst onzeker of Johnson nu voor een aangepaste deal wel een meerderheid krijgt.”
MSN 17.10.2019 Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft donderdagmorgen gesproken met de Britse premier Boris Johnson over de brexit. Dat gebeurde nadat de unionistische DUP-partij in een verklaring de voorgestelde brexitplannen voor Noord-Ierland had afgewezen. De brexitteams van het Verenigd Koninkrijk en de EU blijven “in contact”, twitterde Junckers woordvoerder daarna.
“Elk uur en elke minuut voor de EU-top telt. Wij willen een deal”, aldus de Europese Commissie. De DUP zegt in de verklaring dat de partij blijft samenwerken met de Britse regering om te proberen een “verstandige deal” te realiseren. De partij stelt een overeenkomst te willen die de “economische en grondwettelijke integriteit van het Verenigd Koninkrijk beschermt”.
De EU-leiders beginnen donderdag 17.10.2019 om 15.30 uur aan hun bijeenkomst.
MSN 17.10.2019 De Noord-Ierse politieke bondgenoot van de regering van premier Boris Johnson zegt brexitvoorstellen die nu op tafel zouden liggen niet te kunnen steunen. De unionistische DUP-partij stelt in een verklaring niet te kunnen instemmen met wat wordt voorgesteld met betrekking tot douaneregelingen en inspraak. Ook zou er “onvoldoende duidelijkheid zijn over de omzetbelasting”.
De status van Noord-Ierland na de brexit geldt als het grote struikelblok in de onderhandelingen over een brexitdeal. Tussen Ierland en Noord-Ierland ligt na de brexit de enige landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Beide partijen willen die graag openhouden zonder grenscontroles, maar de Britse premier Boris Johnson wil ook uit de douane-unie met de EU. Die twee wensen staan op gespannen voet met elkaar.
De DUP zegt in de verklaring dat de partij blijft samenwerken met de Britse regering om te proberen een “verstandige deal” te realiseren. De partij stelt een overeenkomst te willen die de “economische en grondwettige integriteit van het Verenigd Koninkrijk beschermt”.
NOS 16.10.2019 De EU is heel dicht bij een nieuw brexit-akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Uit steeds meer Europese hoofdsteden komen optimistische geluiden en ook in Brussel is er bij diplomaten te horen dat het kan lukken.
Kern van het nieuwe akkoord is dat de omstreden backstop wordt vervangen en er nieuwe douane-afspraken komen. Grootste struikelblok blijft wel of de Britse premier Johnson het nieuwe akkoord door het Lagerhuis kan krijgen.
De onderhandelingen zijn serieus, zo bevestigen verschillende EU-diplomaten. Het is het stadium van rondjes draaien op de ijsbaan voorbij. “We zijn er nog niet”, analyseert een nauw betrokkene de gesprekken. “De Britse premier moet nog wat meer toezeggingen doen aan de EU, maar ook intern aan met name de Noord-Ieren.”
Einde van de backstop?
Kern van het nieuwe akkoord moet het vervangen van de door de Britten zo gehate backstop worden. Het hele Ierse eiland valt in de toekomst onder de interne markt waar de EU-regels gelden. Dat blijft zo totdat de EU en het Verenigd Koninkrijk een handelsovereenkomst sluiten.
Maar Noord-Ierland blijft ook deel uitmaken van het Verenigd Koninkrijk, waar de Britse douaneregels gelden. Er komen speciale regels voor de douane, om te voorkomen dat smokkelaars via Noord-Ierland goedkoop naar de grote interne markt van de Europese Unie kunnen exporteren. Dat is nog wel een probleem, zo geven verschillende diplomaten toe.
Wat is toch die ‘brexit-backstop’?
Op dit moment buigen de douane-experts van de brexit-teams zich over de vraag hoe ze dat juridisch goed kunnen regelen. Met name de Nederlandse minister Blok maakt zich grote zorgen over de hardheid van de afspraken.
De Ierse parlementen (Noord-Ierland en Ierland) krijgen bij de nieuwe deal grote zeggenschap. De parlementen moeten namelijk om de paar jaar kijken of de overeenkomst nog noodzakelijk is. “Het worden teksten die aansluiten bij het vredesverdrag (Goede Vrijdag-akkoorden, red.), waarin staat dat er geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland kan bestaan”, zo zeggen EU-bronnen.
In de nieuwe overeenkomst moet ook komen te staan dat de Ierse parlementen niet zomaar de overeenkomst kunnen opzeggen. Daar moet een forse meerderheid voor nodig zijn. Ook wordt gedacht aan een referendum, waarbij tevens een aanzienlijke meerderheid voor nodig is.
Principe-akkoord
De Franse president Macron is optimistisch dat de onderhandelaars nog voor de EU-top van donderdag een principe-akkoord op papier kunnen zetten, waarna de leiders er een handtekening onder kunnen zetten. De Duitse bondskanselier zei na afloop van een speciale Frans-Duitse ministerraad dat ze voorzichtig is. “Maar op basis van de berichten die ik de voorbije dagen heb gehoord denk ik meer en meer dat we het zullen halen.”
Ook de voorzitter van de Europese Raad, de Pool Donald Tusk, is optimistisch. “De basis voor de deal ligt er.”
Nu het Lagerhuis nog
Maar de EU-politici hebben nog een andere grote zorg. Ze willen zeker weten dat een nieuwe deal ook door het Britse parlement wordt goedgekeurd. “Boris moet leveren”, zo klinkt het.
De kans is aanwezig dat de Britse premier morgen niet aanwezig is bij de Europese top, omdat hij thuis in Londen nog druk bezig is om politieke steun voor de nieuwe afspraken te verwerven.
Telegraaf 16.10.2019 Onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk lijken na een marathonsessie in Brussel een Brexit-compromis rond te krijgen. Er moet een politiek akkoord liggen als de EU-leiders donderdagmiddag aan hun tweedaagse top beginnen. Maar het grootste struikelblok blijft de vraag of premier Johnson een deal uiteindelijk door het Britse Lagerhuis kan loodsen.
EU-ambassadeurs werden woensdagavond bijgepraat door de onderhandelaar namens de Europese Commissie Michel Barnier. De Fransman had eerder op de dag laten doorschemeren dat hij verwacht dat er donderdagmiddag een politieke overeenkomst kan liggen.
Desnoods wordt er door onderhandeld tijdens de top, aldus een hoge EU-diplomaat, volgens wie er woensdagavond nog een klein aantal punten open stonden.
EU-president Donald Tusk is positief over de nieuwe Brexit-deal, die min of meer rond is. „In theorie moet het voor de EU mogelijk zijn deze overeenkomst donderdag te accepteren”, zei hij tegen de Poolse televisie.
Grote woorden Johnson
De Britse premier Johnson heeft zijn positie in de Brexitonderhandelingen vergeleken met de beklimming van de Mount Everest. Hij sprak met vooraanstaande Conservatieve partijgenoten en zei dat hij nu op de „Hillary Step” is en „er erg veel mist is.” De Hillary Step was een erg lastige en hoge passage vlak onder de top van de 8850 meter hoge berg. Maar Johnson heeft volgens zijn gesprekspartners ook gezegd dat „de top in zicht is” en een Brexitdeal bereikbaar.
Alleen moet Boris Johnson in eigen land nog even alle zeilen bijzetten om genoeg parlementariërs aan boord te krijgen. Met name de Noord-Ierse unionisten van de DUP en haviken in de eigen Conservatieve gelederen zorgen voor hoofdpijn. Zaterdag staat er een cruciaal debat gepland in het Lagerhuis waar hom of kuit moet worden gegeven.
Backstop-vraagteken
Het is de vraag of Johnson hardliners zal kunnen overtuigen. In feite zijn de onderhandelaars terug bij het originele EU-voorstel voor een zogeheten backstop, namelijk die voor Noord-Ierland alleen geldt.
Voor toenmalig premier May was zo’n noodregeling voor Noord-Ierland onbespreekbaar omdat het VK daarmee in feite zou worden opgesplitst in twee douaneregimes, een Britse en een Noord-Ierse/EU-variant. Hierop werd de backstop, bedoeld om grenscontroles te voorkomen, op Brits verzoek opgerek zodat het hele VK onder de EU-douaneregels te vallen. Tot drie keer toe werd deze deal in het Lagerhuis echter kansloos weggestemd.
In het compromis dat nu voorligt wordt valt Noord-Ierland officieel onder de VK-variant, maar worden in de praktijk de douaneregels van de EU nageleefd. Bovendien krijgen het Ierse en Noord-Ierse parlement een stem, wat in de originele voorstellen nog niet zat. Maar wat voor May onacceptabel was, ligt met een kleine aanpassing dus weer op tafel. „We zijn terug bij het begin. Beter laat dan nooit”, constateert een EU-diplomaat.
MSN 16.10.2019 De basis voor een nieuwe Brexitdeal ligt klaar. „In theorie moet het voor de EU mogelijk zijn deze overeenkomst donderdag te accepteren”, heeft EU-president Donald Tusk tegen de Poolse televisie gezegd. Donderdag komen de EU-leiders voor een top bijeen.
Het moet volgens Tusk mogelijk zijn woensdag aan het einde van de avond te weten wanneer de Britten de EU verlaten met afspraken over de scheiding.
In Brussel wordt al de hele dag koortsachtig onderhandeld over een principeovereenkomst. Een briefing over de stand van zaken die EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier om 14.00 uur aan de EU-ambassadeurs zou geven, is inmiddels al twee keer verschoven, tot nu 19.00 uur.
MSN 16.10.2019 Ondanks vooruitgang in de onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zijn er nog altijd veel problemen die niet zijn opgelost, zegt de Ierse premier Leo Varadkar tijdens een persconferentie. Beide partijen proberen woensdag een akkoord te bereiken voor de EU-top van donderdag en vrijdag.
Volgens Varadkar bestaan er nog verschillen over hoe goederen die tussen Groot-Brittannië en het Ierse eiland vervoerd worden, gecontroleerd moeten worden. Ook hebben de partijen nog onvoldoende politieke steun gevonden voor nieuwe regelingen omtrent de status van Noord-Ierland in het nieuwe akkoord.
“We zien een pad naar een mogelijk akkoord, maar er zijn nog veel problemen die nog steeds opgelost moeten worden. Hopelijk kunnen die vandaag opgelost worden”, aldus Varadkar, die eerder op de dag met de Britse premier Boris Johnson sprak.
“Mocht het vandaag niet lukken, dan is er nog meer tijd. De Brexit-deadline (31 oktober) is nog een paar weken weg en er is nog een mogelijkheid tot een extra EU-top als er nog een nodig is”, zegt Varadkar.
Akkoord leek dinsdag dichtbij
Dinsdag leken de onderhandelingen in een stroomversnelling te belanden toen meerdere Britse media meldden dat een akkoord in zicht zou zijn. De onderhandelaars zouden een voorlopig akkoord hebben bereikt, waarbij er een douanegrens in de Ierse Zee zou komen.
Dat zou betekenen dat Noord-Ierland een andere status krijgt dan de rest van het VK, tot een moment in de toekomst waarop een nieuwe, permanente oplossing wordt gevonden.
De Noord-Ierse Democratic Unionist Party, die Johnson in het Britse Lagerhuis van gedoogsteun voorziet, zou hier dinsdagavond volgens ingewijden echter niet mee akkoord mee zijn gegaan. De unionistische partij wil niet dat Noord-Ierland een aparte status binnen het VK krijgt, iets wat volgens de voorlopige plannen wel zou gebeuren.
Britse Brexit-minister: Johnson zal uitstel vragen als er zaterdag geen akkoord is
Mocht er zaterdag nou nog geen akkoord liggen, dan zal Johnson een brief sturen naar de EU om uitstel van de Brexit-deadline te vragen, bevestigde de Britse Brexit-minister Stephen Barclay woensdag. Barclay zegt dat Johnson zich aan de wet-Benn zal houden, waarin is afgesproken dat Johnson bij een potentiële no deal-situatie om uitstel zal vragen.
De Brexit-minister ontkent ook plannen te hebben om de wet te omzeilen, iets waar meermaals over gespeculeerd is. De regering-Johnson is namelijk niet blij met de wet. Johnson betitelde de wet als een “akte van overgave” en stelt dat hij liever “dood in een greppel” zou liggen dan uitstel te vragen.
Telegraaf 16.10.2019 De Britse premier Boris Johnson zal de EU in een brief om uitstel van de brexit vragen als er zaterdag geen overeenkomst is. Dat heeft de Britse minister voor brexitzaken Stephen Barclay gezegd. Het is volgens Britse media voor het eerst dat de Britse regering dat zegt.
Eerder waren er wel rechtbankstukken waar dit uit bleek. Die hoorden bij een zaak die in Schotland diende en waarin de vraag werd gesteld of Johnson kan worden gearresteerd als hij geen uitstel vraagt zoals staat in een wet die is aangenomen door het Britse parlement.
Barclay zei dat de Britse regering zich aan die wet zal houden. „Ik bevestig dat de regering zich zal houden aan wat het heeft uiteengezet”, aldus de minister. Enkele weken geleden verklaarde Johnson „liever dood in de sloot” te liggen dan uitstel van de brexit te vragen. Johnson wil desnoods zonder deal op 31 oktober uit de EU stappen maar de wet houdt hem tegen.
Telegraaf 16.10.2019 De Britse regering is pessimistisch over de kans op een nieuwe Brexitdeal. Dat zegt een ingewijde tegen persbureau Bloomberg. De Noord-Ierse politieke bondgenoot van de regering van premier Boris Johnson, de unionistische DUP-partij, zou bezwaar hebben gemaakt tegen plannen die zijn opgesteld tijdens onderhandelingen in Brussel.
De DUP keerde zich eerder ook al tegen de brexitdeal van de toenmalige Britse premier Theresa May. Die is drie keer weggestemd door het Britse parlement. Haar opvolger Johnson wil nu een nieuwe deal sluiten. Ingewijden zeggen dat de Britten de afgelopen dagen forse concessies hebben gedaan.
De onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU zijn nog steeds gaande. De tijd dringt, want de brexit moet in principe plaatsvinden over vijftien dagen. Een eventueel principeakkoord zou op donderdag en vrijdag op een EU-top voorgelegd moeten worden aan de leiders van de EU-lidstaten. Als er dan nog geen akkoord ligt, wordt mogelijk ook na de top verder onderhandeld met de Britten.
Johnson moet ook rekening houden met een deadline die zijn eigen parlement hem heeft opgelegd. Als Britse parlementariërs komende zaterdag geen deal hebben goedgekeurd, moet hij de EU weer om uitstel van de brexit vragen. De premier heeft zelf steeds gezegd vast te willen houden aan huidige brexitdeadline en geen verlenging te willen.
Het grote struikelblok in de onderhandelingen is de status van de grens tussen het Britse Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland. Als Johnson met concessies komt die voor de EU acceptabel zijn, is het maar de vraag of voldoende politici in eigen land daar de handen voor op elkaar krijgen. De Conservatieve Partij van Johnson heeft daar geen parlementaire meerderheid.
NOS 16.10.2019 De gesprekken over de brexit gaan vandaag in Brussel verder. Hoewel de onderhandelaars er vannacht niet in zijn geslaagd om een doorbraak te bereiken, is er voldoende vooruitgang geboekt om ook vandaag nog te overleggen.
Volgens EU-diplomaten zit het probleem niet in Brussel maar in Londen. “Alles wat aan de onderhandelingstafel wordt toegegeven, leidt tot problemen in Londen.” Ze doelen op bezwaren van premier Johnsons Noord-Ierse coalitiepartner, de DUP, en de harde brexiteers in Johnsons eigen Conservatieve partij.
EU-hoofdonderhandelaar Barnier praat vandaag de ambassadeurs van de EU-lidstaten en de leden van de Europese Commissie bij over de stand van zaken.
Tijd dringt
De tijd dringt wel voor de onderhandelaars. Als er voor 31 oktober geen overeenkomst is, verlaat het Verenigd Koninkrijk de EU zonder deal. Volgens Barnier zijn er nog steeds drie mogelijkheden. Een deal, een vertrek van de Britten zonder deal, of uitstel.
Het liefst willen de onderhandelaars morgen al een voorstel voorleggen aan de 27 EU-lidstaten, als een tweedaagse top van de Europese Raad start. Als de EU-leiders akkoord gaat met die deal, moet de Britse premier Johnson de overeenkomst ook nog door zijn parlement zien te loodsen, dat een eerder akkoord tot drie maal toe torpedeerde.
De backstop is het grootste twistpunt in de brexit-onderhandelingen, maar wat is het eigenlijk?
Wat is toch die ‘brexit-backstop’?
Ondanks het moeizame verloop van de onderhandelingen is de stemming in Brussel over de kans op een brexit-deal voorzichtig optimistisch. Dat komt met name door een ontmoeting tussen Johnson en de Ierse premier Varadkar, vorige week.
Varadkar en Johnson zouden constructief hebben gesproken over onder meer de zogenoemde backstop, oftewel de garantie dat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland ook na de brexit open blijft. De backstop is het grootste twistpunt in de brexit-onderhandelingen.
MSN 16.10.2019 De Britse regering en de EU zouden het bijna eens zijn over een regeling voor Noord-Ierland na de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Volgens bronnen van de Britse krant komt de regeling neer op grenscontroles langs de Ierse Zee. Het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) zou formeel wel binnen het douanegebied van het Verenigd Koninkrijk blijven.
De EU en het Verenigd Koninkrijk hebben tot diep in de nacht onderhandeld over de Brexit. De gesprekken gaan later op woensdag verder, zegt een EU-functionaris. Bronnen zeggen dat de Britten de afgelopen dagen diverse forse concessies hebben gedaan om een deal te kunnen sluiten.
Tussen Ierland en Noord-Ierland ligt na de Brexit de enige landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Beide partijen willen die graag openhouden zonder grenscontroles, maar de Britse premier Boris Johnson wil ook uit de douane-unie met de EU. Die twee wensen staan op gespannen voet met elkaar.
De Brexit moet in principe op 31 oktober 2019 plaatsvinden, maar het is nog niet gelukt een nieuwe deal te sluiten.
Grenscontrole langs de Ierse zee
De grenscontrole langs de Ierse zee was voor de voorganger van Johnson, Theresa May, nog onaanvaardbaar en ook de pro-Britse Noord-Ierse unionisten in het Lagerhuis van de DUP willen geen grenscontroles met de rest van het koninkrijk. De DUP heeft dit dinsdagavond nog eens herhaald. De partij heeft tien zetels in het Lagerhuis van 650 leden.
Maar met dit compromis zou Johnson toch kunnen zeggen dat Noord-Ierland helemaal bij de rest van het koninkrijk blijft horen, aldus The Guardian. Het ontwerpakkoord of -verdrag zou woensdagochtend gepubliceerd kunnen worden. Dan zou het nog net op tijd op de agenda komen van de Europese top donderdag en vrijdag in Brussel.
Een voorman van de felste voorstanders van de Brexit binnen de Conservatieve Partij van Johnson, Steve Baker, heeft in Londen tegen verslaggevers gezegd dat hij na een gesprek in het kantoor van de premier “heel blij is dat de regering vooruitgang boekt”. Volgens hem is het mogelijk een acceptabele regeling te treffen.
Als het lukt een principe-akkoord te sluiten, moet Johnson die ook nog door het Britse parlement zien te loodsen. Dat stemde tot drie keer toe tegen de Brexit-deal van zijn voorganger Theresa May.
Rutte over Brexit: ‘Het ziet er wat beter uit’
Volgens premier Rutte gaan de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk redelijk goed. “Het ziet er in elk geval niet slecht uit”, zei hij in een debat over de komende top van staats- en regeringsleiders van de EU.
Vorige week zag het er nog slecht uit. Maar na het overleg tussen de Ierse en de Britse premier is het uitzicht positiever. “Het ziet er wat beter uit.” Er wordt nu gekeken naar nieuwe voorstellen die “veel uitwerking” vergen. “Nu is er beweging”, zei de minister-president.
Volgens Rutte wil Johnson er echt uitkomen. Mogelijk komt er voor de Brexit-datum van 31 oktober nog een extra EU-top, zei Rutte.
Telegraaf 15.10.2019 De onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over de Brexit gaan redelijk goed, aldus premier Rutte. „Het ziet er in elk geval niet slecht uit”, zei hij in een debat over de komende top van staats- en regeringsleiders van de EU.
Vorige week zag het er nog slecht uit. Maar na het overleg tussen de Ierse en de Britse premier is het uitzicht positiever. „Het ziet er wat beter uit.” Er wordt nu gekeken naar nieuwe voorstellen die „veel uitwerking” vergen. „Nu is er beweging”, zei de minister-president.
Volgens Rutte wil de Britse premier Boris Johnson er echt uitkomen. Het grote probleem is de toekomst van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Er mag geen harde grens meer komen. De Britse krant The Guardian meldde eerder op de dag dat Londen en Brussel het bijna eens zouden zijn over een regeling voor Noord-Ierland.
De Britse uittreding staat gepland voor 31 oktober 2019. Mogelijk komt er voor die datum nog een extra EU-top, zei Rutte.
MSN 15.10.2019 De onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over de brexit gaan redelijk goed, aldus premier Rutte. “Het ziet er in elk geval niet slecht uit”, zei hij in een debat over de komende top van staats- en regeringsleiders van de EU.
Vorige week zag het er nog slecht uit. Maar na het overleg tussen de Ierse en de Britse premier is het uitzicht positiever. “Het ziet er wat beter uit.” Er wordt nu gekeken naar nieuwe voorstellen die “veel uitwerking” vergen. “Nu is er beweging”, zei de minister-president.
Volgens Rutte wil de Britse premier Boris Johnson er echt uitkomen. Het grote probleem is de toekomst van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Er mag geen harde grens meer komen. De Britse krant The Guardian meldde eerder op de dag dat Londen en Brussel het bijna eens zouden zijn over een regeling voor Noord-Ierland.
De Britse uittreding staat gepland voor 31 oktober 2019. Mogelijk komt er voor die datum nog een extra EU-top, zei Rutte.
Telegraaf 15.10.2019 Het is nog steeds mogelijk deze week een brexitdeal te sluiten, al wordt dat wel steeds lastiger. Dat zei EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier in Luxemburg. De Fransman stelde ook dat het “de hoogste tijd is om goede bedoelingen te vertalen naar een juridische tekst.”
Barnier deed zijn uitspraken voordat hij EU-ministers ging bijpraten over de stand van zaken. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken beaamde dat een deal nog mogelijk is. “Het is moeilijk, de klok tikt door, maar het is niet onmogelijk.” Volgens hem hebben de Britten concessies gedaan, maar nog onvoldoende.
“Er wordt druk onderhandeld”, aldus Blok. “De Britten hebben wat stappen onze kant opgezet door bereid te zijn meer zekerheid te geven over het gelijktrekken van de eisen aan producten die straks vanuit het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie in komen. Wij vinden dat dat nog niet genoeg is.
Wij moeten echt onze consumenten in Nederland en Europa kunnen garanderen dan aan de kwaliteitseisen voldaan wordt. En ook de bedrijven in Nederland en Europa kunnen garanderen dat er geen oneerlijke concurrentie komt vanuit het Verenigd Koninkrijk dat straks buiten de EU is.”
De Britten willen op 31 oktober 2019 vertrekken. Blok herhaalde dat het in het Nederlands belang is om een no-deal te voorkomen.
Donderdag spreken de regeringsleiders van de EU-landen in Brussel over onder meer de brexit en dan zou er een akkoord moeten liggen. Mocht dat niet lukken, dan volgt mogelijk later deze maand een nieuwe top waarin een nieuw uitstel van de brexit aan de orde kan komen.
Nieuwe voorstellen
Het Verenigd Koninkrijk komt dinsdag naar verwachting met nieuwe brexitvoorstellen. Dat zeggen twee ingewijden tegen het Ierse RTÉ News. De aanpassingen aan het Britse brexitplan moeten helpen de impasse te doorbreken over de status van de grens tussen het Britse Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland.
Tussen Ierland en Noord-Ierland ligt na de brexit de enige landgrens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Beide partijen willen die graag openhouden zonder grenscontroles, maar de Britse premier Boris Johnson wil ook uit de douane-unie met de EU. Die twee wensen staan op gespannen voet met elkaar. De brexit moet in principe over zestien dagen plaatsvinden, maar het is nog niet gelukt een nieuwe deal te sluiten.
Het is nog onduidelijk met welke voorstellen Britse onderhandelaars precies zullen komen. RTÉ bericht dat premier Johnson negentig minuten heeft overlegd met leiders van de Noord-Ierse partij DUP. Die partij was altijd fel tegen de noodoplossing die premier Theresa May voorstelde om de grens open te houden, de zogeheten backstopregeling.
MSN 15.10.2019 De Britse regering en de EU zouden het bijna eens zijn over een regeling voor Noord-Ierland na de brexit. Dat meldt The Guardian. Volgens bronnen van de Britse krant komt de regeling neer op grenscontroles langs de Ierse Zee. Het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) zou formeel wel binnen het douanegebied van het Verenigd Koninkrijk blijven.
De grenscontrole langs de Ierse zee was voor de voorganger van premier Boris Johnson, Theresa May, nog onaanvaardbaar en ook de pro-Britse Noord-Ierse unionisten in het Lagerhuis van de DUP willen geen grenscontroles met de rest van het koninkrijk. De DUP heeft dit dinsdagavond nog eens herhaald. De partij heeft tien zetels in het Lagerhuis van 650 leden.
Maar met dit compromis zou Johnson toch kunnen zeggen dat Noord-Ierland helemaal bij de rest van het koninkrijk blijft horen, aldus The Guardian. Het ontwerpakkoord of -verdrag zou woensdagochtend gepubliceerd kunnen worden. Dan zou het nog net op tijd op de agenda komen van de Europese top donderdag en vrijdag in Brussel.
Een voorman van de felste voorstanders van de brexit binnen de Conservatieve Partij van Johnson, Steve Baker, heeft in Londen tegen verslaggevers gezegd dat hij na een gesprek in het kantoor van de premier “heel blij is dat de regering vooruitgang boekt”. Volgens hem is het mogelijk een acceptabele regeling te treffen.
Michel Barnier, brexitonderhandelaar namens de EU AFP
NOS 15.10.2019 In Brussel hangt rond de intensieve onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een brexit-deal een stemming van voorzichtig optimisme, terwijl ook gewaarschuwd wordt voor overspannen verwachtingen. Donderdag begint er de EU-top, de laatste die gepland staat voor de brexit-deadline van 31 oktober.
Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft hoop dat er de komende uren of dagen een nieuwe overeenkomst met de Britten kan worden gesloten, waardoor een no-deal-brexit kan worden voorkomen. “We moeten voorzichtig zijn, maar het Verenigd Koninkrijk heeft stappen gezet”, zei de bewindsman na een vergadering met zijn Europese collega’s in Luxemburg.
Premier Rutte is nog iets behoedzamer, hij noemt de situatie “minder hopeloos” dan enkele weken geleden.
Akkoord nog mogelijk
“Het gaat moeizaam, maar een akkoord voordat de EU-top donderdag begint is nog steeds mogelijk”, zei EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier. Hij praatte eerder vandaag de ministers bij over de stand van zaken en vertrok daarna spoorslags naar Brussel om verder te onderhandelen. Voorlopig zijn de voorstellen die er liggen niet voldoende. “Er zijn aanvullende stappen nodig”, zo omschrijft Blok het.
Het verschil van mening gaat nog steeds over waar de grens precies moet lopen als het Verenigd Koninkrijk eenmaal uit de Europese Unie is gestapt. Dat is van belang voor Ierland en Noord-Ierland, want een harde grens kan leiden tot nieuwe onrust in de regio.
Maar voor Nederland is een harde grens een voorwaarde. “Het is in het belang van Nederlandse ondernemers en consumenten dat er geen oneerlijke concurrentie ontstaat”, aldus Blok. “Die situatie kan ontstaan als de grens niet goed gecontroleerd wordt.”
Geen deadline
Er is nog tijd, denkt Blok. Premier Rutte relativeert de tijdsdruk ook: “Niemand wil dat ze eruit crashen zonder deal. Dus alles is fluïde. Als er zicht is op een deal dan is uitstel weer bespreekbaar.”
Vandaag doken her en der, met name in Britse media, berichten op dat de onderhandelaars tot middernacht de tijd zouden hebben, maar dat is geen harde deadline. Volgens EU-diplomaten is het handig als er uiterlijk morgenochtend teksten op tafel liggen waar dan vervolgens de EU-ambassadeurs het over kunnen hebben. Die ambassadeurs bereiden namelijk de top van de leiders voor.
Als het niet lukt de teksten morgen klaar te hebben, dan wordt het lastiger voor de regeringsleiders om donderdag en vrijdag in te stemmen met een overeenkomst. De teksten moeten juridisch getoetst worden en dat duurt altijd even. Ook morgen, zo is de verwachting, zal er nog flink verder onderhandeld worden. De EU houdt er in ieder geval rekening mee dat een extra top nodig is aan het eind van de maand. Het is nog geen 31 oktober 2019, klinkt het overal in Brussel.
Telegraaf 14.10.2019 De Britse premier Johnson treedt volgens zijn woordvoerder niet af als komende week het Lagerhuis zijn regeringsplan wegstemt. De verklaring over de plannen van de regering-Johnson is maandag in het parlement voorgelezen door koningin Elizabeth II. De troonrede werd door de oppositie weggehoond, omdat de op 24 juli aangetreden Conservatieve regering van Johnson door de Brexitperikelen geen meerderheid meer heeft en geen enkele stemming lijkt te kunnen winnen.
De vorstin herhaalde in de troonrede namens de regering dat het land 31 oktober uit de Europese Unie treedt. Daar wordt nog druk over onderhandeld. Misschien slaagt Johnson erin een compromis te sluiten over Ierland waar Brussel, Londen en Belfast mee kunnen leven. Het grote probleem is dat na de Brexit het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) geen lid van de EU meer is en de rest van het eiland, de republiek Ierland, wel.
MSN 14.10.2019 De Britse premier Johnson treedt volgens zijn woordvoerder niet af als komende week het Lagerhuis zijn regeringsplan wegstemt. De verklaring over de plannen van de regering-Johnson is maandag in het parlement voorgelezen door koningin Elizabeth II. De troonrede werd door de oppositie weggehoond, omdat de op 24 juli aangetreden Conservatieve regering van Johnson door de brexitperikelen geen meerderheid meer heeft en geen enkele stemming lijkt te kunnen winnen.
De vorstin herhaalde in de troonrede namens de regering dat het land 31 oktober uit de Europese Unie treedt. Daar wordt nog druk over onderhandeld. Misschien slaagt Johnson erin een compromis te sluiten over Ierland waar Brussel, Londen en Belfast mee kunnen leven. Het grote probleem is dat na de brexit het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) geen lid van de EU meer is en de rest van het eiland, de republiek Ierland, wel.
MSN 15.10.2019 De regering van premier Boris Johnson bereidt zich naar verluidt voor om opnieuw uitstel te vragen voor de Brexit, nu de vooruitzichten op een overeenkomst tussen Londen en Brussel vóór 31 oktober steeds somberder worden.
Eind vorige week ontstond enig optimisme over een deal tussen het VK en de Europese Unie, toen Johnson en de Ierse premier Leo Varadkar na een ontmoeting aankondigden het pad naar een deal te hebben gevonden. Afgelopen weekend bleek echter dat het lastig blijft om op zeer korte termijn tot een overeenkomst te komen.
Volgens Buzzfeed News bereidt de Britse regering zich daarom voor op uitstel van de Brexit. Zelfs wanneer er deze week overeenstemming bereikt wordt over de contouren van een deal.
Johnson heeft in zijn meest recente plan een nieuw douanesysteem voorgesteld tussen Ierland, Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Dit om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen. In theorie zou Johnsons plan erop neerkomen dat er op het Ierse eiland vrij verkeer van goederen plaatsheeft zónder controle aan de grens.
Hoewel de EU bereid is het voorstel te onderzoeken, hebben functionarissen in Brussel naar verluidt al laten weten dat Johnsons voorstel niet ver genoeg gaat. Het is gebaseerd op technologie die niet is getest en waarvan niet is bewezen dat die werkt.
De EU heeft een aantal problemen met Johnsons’ voorstellen eruit gelicht, zegt de Ierse journalist Tony Connelly.
Boris Johnson heeft een ingewikkeld Brexit-plan
In Johnsons plan worden goederen die vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Noord-Ierland gaan en daar blijven, in eerste instantie aangeslagen voor het EU-tarief. Echter, omdat Noord-Ierland in de voorgestelde systematiek onder een Brits importregime zou blijven, moeten importeurs vervolgens te veel betaalde importbelasting terugvragen, als het Britse tarief lager is dan het Europese.
De EU denkt dat dit kortingensysteem complex is en het dat jaren kost om dit te laten werken, aldus Connelly. Ook wacht de EU nog op Britse uitleg hóe goederen gevolgd worden met dit systeem.
Volgens een diplomatieke bron uit Brussel die de krant The Guardian sprak, is het voor de Britten “onmogelijk” om op 31 oktober de EU te verlaten met een “gloednieuw concept” zoals Johnson heeft voorgesteld.
Zelfs wanneer Johnson en de andere EU-leiders op de Europese top van deze week een overeenkomst sluiten, dan nog is het onmogelijk om zo’n deal op 31 oktober in werking te laten treden.
Johnson heeft er herhaaldelijk op gestaan dat het Verenigd Koninkrijk per 31 oktober de EU verlaat. Hij zei eerder “liever dood in een greppel” te eindigen, dan dat hij de EU-leiders weer om uitstel zou vragen.
Pijnlijk is dat Johnson niet anders kan dan om uitstel vragen: de premier is immers wettelijk verplicht om dit te doen, als hij eind deze week nog geen deal heeft.
MSN 14.10.2019 De regering van premier Boris Johnson bereidt zich naar verluidt voor om opnieuw uitstel te vragen voor de Brexit, nu de vooruitzichten op een overeenkomst tussen Londen en Brussel vóór 31 oktober steeds somberder worden.
Eind vorige week ontstond enig optimisme over een deal tussen het VK en de Europese Unie, toen Johnson en de Ierse premier Leo Varadkar na een ontmoeting aankondigden het pad naar een deal te hebben gevonden. Afgelopen weekend bleek echter dat het lastig blijft om op zeer korte termijn tot een overeenkomst te komen.
Volgens Buzzfeed News bereidt de Britse regering zich daarom voor op uitstel van de Brexit. Zelfs wanneer er deze week overeenstemming bereikt wordt over de contouren van een deal.
Johnson heeft in zijn meest recente plan een nieuw douanesysteem voorgesteld tussen Ierland, Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Dit om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen. In theorie zou Johnsons plan erop neerkomen dat er op het Ierse eiland vrij verkeer van goederen plaatsheeft zónder controle aan de grens.
Hoewel de EU bereid is het voorstel te onderzoeken, hebben functionarissen in Brussel naar verluidt al laten weten dat Johnsons voorstel niet ver genoeg gaat. Het is gebaseerd op technologie die niet is getest en waarvan niet is bewezen dat die werkt.
De EU heeft een aantal problemen met Johnsons’ voorstellen eruit gelicht, zegt de Ierse journalist Tony Connelly.
Boris Johnson heeft een ingewikkeld Brexit-plan
In Johnsons plan worden goederen die vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Noord-Ierland gaan en daar blijven, in eerste instantie aangeslagen voor het EU-tarief. Echter, omdat Noord-Ierland in de voorgestelde systematiek onder een Brits importregime zou blijven, moeten importeurs vervolgens te veel betaalde importbelasting terugvragen, als het Britse tarief lager is dan het Europese.
De EU denkt dat dit kortingensysteem complex is en het dat jaren kost om dit te laten werken, aldus Connelly. Ook wacht de EU nog op Britse uitleg hóe goederen gevolgd worden met dit systeem.
Volgens een diplomatieke bron uit Brussel die de krant The Guardian sprak, is het voor de Britten “onmogelijk” om op 31 oktober de EU te verlaten met een “gloednieuw concept” zoals Johnson heeft voorgesteld.
Zelfs wanneer Johnson en de andere EU-leiders op de Europese top van deze week een overeenkomst sluiten, dan nog is het onmogelijk om zo’n deal op 31 oktober in werking te laten treden.
Johnson heeft er herhaaldelijk op gestaan dat het Verenigd Koninkrijk per 31 oktober de EU verlaat. Hij zei eerder “liever dood in een greppel” te eindigen, dan dat hij de EU-leiders weer om uitstel zou vragen.
Pijnlijk is dat Johnson niet anders kan dan om uitstel vragen: de premier is immers wettelijk verplicht om dit te doen, als hij eind deze week nog geen deal heeft.
MSN 13.10.2019 “Er is nog veel werk te doen.” Dat heeft EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier zondag meegedeeld aan de ambassadeurs van de EU-landen na een weekend van “constructief” overleg op technisch niveau met het Verenigd Koninkrijk.
De gesprekken gaan maandag verder, meldt de Europese Commissie. Barnier praat de EU-ministers voor Europese Zaken dinsdag in Luxemburg bij over de stand van zaken.
Beide partijen besloten vrijdag de gesprekken te intensiveren. De druk is groot om in aanloop naar de EU-top van eind deze week vooruitgang te boeken. Van beide kanten klonk enig optimisme dat er een akkoord kan worden gesloten. Tegelijkertijd houdt de EU vast aan de noodzaak een harde grens in Ierland te voorkomen en de integriteit van de Europese interne markt intact te houden.
De Britten willen de EU op 31 oktober 2019 verlaten.
MSN 13.10.2019 De brexitvoorstellen van de Britse premier Boris Johnson hebben een grotere negatieve impact op de Britse economie dan die van zijn voorganger Theresa May. Dat concludeert het onafhankelijke onderzoeksbureau The UK in a Changing Europe.
May slaagde er niet in haar plannen door het Britse parlement te loodsen en trad daarop af, waarna Johnson het stokje overnam. Hij is een brexithardliner en gaat er prat op het Verenigd Koninkrijk linksom of rechtsom uit de Europese Unie te halen. Afgelopen week kwam hij met een voorstel voor uittredingsafspraken dat op gematigd optimisme kon rekenen in sommige kringen.
De hogere kosten van het plan van Johnson zitten hem erin dat zijn idee geen voorstellen voor een gelijk speelveld heeft en geen of beperkte vrijhandel mogelijk maakt met de EU na de brexit. Het Johnson-plan komt daardoor neer op een daling van 7 procent van het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking in tien jaar, vergeleken met in de EU blijven. Dat zou bij de plannen van May 5,5 procent zijn. Een no-dealbrexit is nog duurder en komt neer op een daling van 8,7 procent.
AD 13.10.2019 De brexitvoorstellen van de Britse premier Boris Johnson hebben een grotere negatieve impact op de Britse economie dan die van zijn voorganger Theresa May. Dat concludeert het onafhankelijke onderzoeksbureau The UK in a Changing Europe.
May slaagde er niet in haar plannen door het Britse parlement te loodsen en trad daarop af, waarna Johnson het stokje overnam. Hij is een brexithardliner en gaat er prat op het Verenigd Koninkrijk linksom of rechtsom uit de Europese Unie te halen. Afgelopen week kwam hij met een voorstel voor uittredingsafspraken dat op gematigd optimisme kon rekenen in sommige kringen.
De hogere kosten van het plan van Johnson zitten hem erin dat zijn idee geen voorstellen voor een gelijk speelveld heeft en geen of beperkte vrijhandel mogelijk maakt met de EU na de brexit. Het Johnson-plan komt daardoor neer op een daling van 7 procent van het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking in tien jaar, vergeleken met in de EU blijven. Dat zou bij de plannen van May 5,5 procent zijn. Een no-dealbrexit is nog duurder en komt neer op een daling van 8,7 procent.
Gesprek
De Britse premier Boris Johnson wil morgen een gesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Emmanuel Macron en EU-president Jean-Claude Juncker. Dit in een poging hun steun te krijgen voor zijn brexitdeal, meldde The Sunday Times vanmorgen.
MSN 13.10.2019 Het brexitdrama blijft bewegen tussen hoop en vrees. De Britse premier Boris Johnson wil maandag een gesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Emmanuel Macron en EU-president Jean-Claude Juncker in een poging hun steun te krijgen voor zijn brexitdeal. Dat schrijft The Sunday Times.
De premier biedt de drie Europese leiders de optie hem te helpen met een nieuwe deal of in te stemmen met een vriendelijke versie van een no-dealbrexit op 31 oktober, zo schrijft de krant op basis van een bron die bekend is met de gesprekken die zijn gevoerd.
Oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour zegt tegen Sky News dat het onwaarschijnlijk is dat hij een nieuwe deal tussen Johnson en de EU zal steunen. Hij ziet met name beren op de weg als het gaat om het oplossen van de kwestie rond Ierland. Het eiland blijft straks voor een deel lid van de EU, terwijl het noorden er met de rest van het Verenigd Koninkrijk uitstapt. “Als de nieuwe deal een grens creëert door de Ierse Zee in plaats van op de Ierse grens zelf, dan voorzie ik problemen”, aldus Corbyn.
Belangrijker is dat deze weerstand ook valt de bespeuren bij de Noordierse DUP, die cruciale steun verleent aan Johnson om een meerderheid te behalen in het parlement. The Guardian schrijft dat de leider van deze partij, Nigel Dodds, zijn twijfels heeft bij cruciale onderdelen van Johnsons plan, met name dat Noord-Ierland na de brexit deel blijft uitmaken van de douane-unie met de EU. “Noord-Ierland moet deel uit blijven maken van de douane-unie van het Verenigd Koninkrijk, punt,” zei Dodds.
AD 13.10.2019 De Britse premier Boris Johnson wil morgen een gesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Emmanuel Macron en EU-president Jean-Claude Juncker. Dit in een poging hun steun te krijgen voor zijn brexitdeal, schrijft The Sunday Times.
De premier biedt de drie Europese leiders de optie hem te helpen met een nieuwe deal of in te stemmen met een vriendelijke versie van een no-dealbrexit op 31 oktober, zo schrijft de krant op basis van een bron die bekend is met de gesprekken die zijn gevoerd.
Oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour zegt tegen Sky News dat het onwaarschijnlijk is dat hij een nieuwe deal tussen Johnson en de EU zal steunen. Hij ziet met name beren op de weg als het gaat om het oplossen van de kwestie rond Ierland. Het eiland blijft straks voor een deel lid van de EU, terwijl het noorden er met de rest van het Verenigd Koninkrijk uitstapt. ,,Als de nieuwe deal een grens creëert door de Ierse Zee in plaats van op de Ierse grens zelf, dan voorzie ik problemen”, aldus Corbyn.
MSN 13.10.2019 De Britse premier Boris Johnson wil maandag een gesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Emmanuel Macron en EU-president Jean-Claude Juncker in een poging hun steun te krijgen voor zijn brexitdeal. Dat schrijft The Sunday Times.
De premier biedt de drie Europese leiders de optie hem te helpen met een nieuwe deal of in te stemmen met een vriendelijke versie van een no-dealbrexit op 31 oktober, zo schrijft de krant op basis van een bron die bekend is met de gesprekken die zijn gevoerd.
Oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour zegt tegen Sky News dat het onwaarschijnlijk is dat hij een nieuwe deal tussen Johnson en de EU zal steunen. Hij ziet met name beren op de weg als het gaat om het oplossen van de kwestie rond Ierland. Het eiland blijft straks voor een deel lid van de EU, terwijl het noorden er met de rest van het Verenigd Koninkrijk uitstapt. “Als de nieuwe deal een grens creëert door de Ierse Zee in plaats van op de Ierse grens zelf, dan voorzie ik problemen”, aldus Corbyn.
Telegraaf 12.10.2019 De onderhandelingen over een nieuwe Brexit-overeenkomst gaan een cruciale fase in. Vanuit Brussel klinkt een oorverdovende stilte, dus het is blijkbaar serieus.
Zowel EU-onderhandelaars als de Britten doen immers niet wat ze de afgelopen maanden het liefst deden: lekkend de andere kant de schuld geven van de aanhoudende impasse. Broedende kippen moeten nu eenmaal niet worden gestoord. Maar het ’paadje naar een oplossing’ van de Britse premier Johnson en zijn Ierse ambtsgenoot Varadkar kent nog wel de nodige hobbels.
Laten we veronderstellen dat de rimpels worden gladgestreken. Dan moet het nieuwe akkoord – zonder twijfel een nieuwe interpretatie van een oud en bekend plan – nog worden goedgekeurd door het Britse Lagerhuis. Die meerderheid in het parlement is twijfelachtig.
De zittende regering heeft die immers niet. De Boze Brexiteers in de Conservatieve Partij hebben al aangegeven tegen een voorstel te zullen stemmen dat niet langer de steun heeft van de Noord-Ierse DUP. Die steun van deze partij is twijfelachtig. De noodzakelijke compromissen in het akkoord overschrijden vrijwel zeker de ’Rode Lijnen’ die de unionisten hebben getrokken.
Maar zelfs als de DUP Johnson het voordeel van de twijfel geeft, is een meerderheid nog niet gegarandeerd. De Labour-leiding zal ook dit nieuwe voorstel torpederen. Het is de vraag hoeveel dissidenten in de partij het nieuwe Brexit-plan wel zullen steunen. Het zullen er niet veel zijn.
Dat heeft niets met Brexit te maken maar met de onvermijdelijke verkiezingen. Labour heeft het niet makkelijk met de strapatsen van de onpopulaire leider Jeremy Corbyn. Maar de kans op een smadelijke nederlaag wordt nog groter als Johnson deze verkiezingen ingaat met een Brexit-doorbraak.
MSN 12.10.2019De Britse premier Boris Johnson zal het parlement vragen om binnen 24 uur na de Europese top van volgende week elke brexitdeal die hij dan hoopt te sluiten te steunen.
Dat schrijft de Britse krant The Times. Johnson zal zaterdag een motie indienen voor een stemming waarin hij het parlement vraagt om een overeenkomst die hij op de top van 17-18 oktober van de EU heeft gekregen, te steunen.
EU-onderhandelaar Michel Barnier en de Britse brexitminister Stephen Barclay hebben vrijdag in Brussel een “constructieve ontmoeting” gehad. Een woordvoerder van de Europese Commissie wilde verder geen details geven over de aard van de voorstellen die een opening zouden moeten bieden.
NU 11.10.2019 De hoofdonderhandelaar van de Europese Unie in het Brexit-proces, Michel Barnier, heeft vrijdag toestemming van de EU-lidstaten gekregen om de onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk (VK) te intensiveren. Veel hoop op een deal is er echter nog niet – en de tijd dringt.
Een vrijdagmiddag gepubliceerde verklaring van de Europese Commissie (EC) stelt dat de EU en het VK “overeenstemming hebben bereikt over het intensiveren van de gesprekken in de komende dagen”.
De intensivering volgde op een ontbijtbijeenkomst tussen Barnier en de Britse Brexit-minister Stephen Barclay. Die werd door beide mannen beschreven als “constructief”.
“Brexit is als het beklimmen van een berg”, zei Barnier na afloop tegen journalisten. “We hebben oplettendheid, vastberadenheid en geduld nodig.”
In politiek jargon gaan de onderhandelaars uit beide kampen nu samen een ‘tunnel’ in. “Het is een tunnel met een heel klein lichtje aan het einde ervan”, zei een van de diplomaten, waarmee hij verwees naar de geldende opvatting in Brussel, waar de kans op een tijdige deal wordt beschouwd als miniem.
De twee partijen zullen tijdens de gesprekken proberen een nieuwe uittredingsovereenkomst te bereiken voor aanvang van de Europese top op 17 en 18 oktober, die geldt als deadline voor zo’n deal.
Volgens de huidige planning stapt het VK op 31 oktober uit de EU.
Politiek bekvechten
Eerder deze week probeerden Downing Street en Brussel elkaar de schuld van het gebrek aan voortgang toe te schuiven. Anonieme bronnen uit de Britse regering hekelden een Europees gebrek aan flexibiliteit en welwillendheid, terwijl Johnson en zijn kabinet publiekelijk bleven volhouden er alles aan te doen om de onderhandelingen te laten vorderen.
EC-voorzitter Donald Tusk haalde op Twitter ongenadig hard uit naar Johnson. “Wat hier op het spel staat, is niet de overwinning in een stom spelletje zwartepieten”, schreef hij.
Op donderdag kwam er wat dooi in de lucht. Dat gebeurde na een ontmoeting tussen de Britse premier Boris Johnson en de Ierse premier Leo Varadkar.
“Ik heb hoopgevende signalen van de Ierse premier gekregen dat er nog altijd een deal mogelijk is”, zegt Tusk vrijdag tijdens een bezoek aan Cyprus. “Maar er is natuurlijk geen succesgarantie, en er is praktisch geen tijd meer.”
Ook EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier klonk aanmerkelijk hoopvoller dan in de dagen daarvoor, na een ontbijtontmoeting met de Britse Brexit-minister Stephen Barclay. Die was “constructief”, aldus Barnier.
Iedereen kijkt naar Dublin
Ierland speelt een sleutelrol bij de onderhandelingen, omdat de Europese buitengrens na een Brexit op het Ierse eiland komt te liggen. Ierland en het Britse Noord-Ierland zijn economisch nauw met elkaar verweven. Als onderdeel van het Goedevrijdagakkoord, dat in 1998 een einde maakte aan jaren van geweld tussen pro-Britse en pro-Ierse groeperingen, werd de grens tussen de twee landen opengesteld.
Een ‘nee’ uit Dublin op Britse voorstellen om de Ierse grenskwestie op te lossen is voor de rest van de EU doorslaggevend, maakte EC-voorzitter Tusk vorige week duidelijk.
De klok tikt door
Volgende week vindt er een EU-top plaats in Brussel, waar gesproken zal worden over de Brexit. Volgens de huidige planning vertrekken de Britten op 31 oktober uit de Europese Unie. Oorspronkelijk stond de Brexit gepland op 29 maart, maar die deadline werd twee keer verschoven.
Zelfs als Johnson en de EU erin slagen een akkoord te bereiken over een nieuwe uittredingsovereenkomst, is het onwaarschijnlijk dat de Britse premier genoeg tijd heeft om die door het Britse parlement te krijgen.
Op zaterdag 19 oktober, een dag na de top in Brussel, houdt het Britse Lagerhuis zitting om de Brexit te bespreken. Volgens een wet die afgelopen zomer werd aangenomen is dit de deadline waarop premier Johnson de EU om meer uitstel moet hebben gevraagd als er geen deal is bereikt en een no deal-Brexit dreigt.
Uitstel of geen uitstel?
De premier zegt publiekelijk onder geen beding om meer tijd te zullen vragen, maar in documenten die zijn regering indiende bij een rechtbank staat dat hij zich aan de wet zal houden. Die tegenstrijdigheid is nog niet uitgelegd door Downing Street.
Kenners achten het mogelijk dat Johnson die onduidelijkheid tot aan het laatst mogelijke moment zal laten voortbestaan, waarna hij een verkiezingscampagne in kan gaan met de boodschap dat hij zich keihard heeft ingezet om de Brexit op 31 oktober te laten plaatsvinden.
Johnsons Conservatieve Partij heeft in de peilingen een ruime voorsprong op Labour, de grootste oppositiepartij.
NOS 11.10.2019 Brexit-onderhandelaars Michel Barnier en Stephen Barclay hebben namens de EU en het Verenigd Koninkrijk in Brussel “constructief” overlegd over een mogelijke brexit-deal.
“We werken toe naar een overeenkomst”, zei een EU-woordvoerder. Ook een Britse woordvoerder noemde de gesprekken constructief. Barnier benadrukte wel dat er waakzaamheid, vastberadenheid en geduld nodig zijn. “Want de brexit is als het beklimmen van een berg.”
Bronnen melden aan persbureau Reuters dat Barnier inmiddels toestemming heeft gekregen van de 27 EU-lidstaten om weer om de tafel te gaan met de Britten, omdat er een “tunnel met een heel zwak licht aan het einde” is.
EU-topman Donald Tusk schreef eerder vandaag van de Ierse premier Varadkar “veelbelovende signalen” te hebben gekregen over een mogelijke brexit-deal.
“En zelfs de kleine kans moeten we benutten”, zei Tusk op Twitter over het voorkomen van een vertrek van het VK uit de EU zonder overeenkomst.
Wel benadrukt de voorzitter van de Europese Raad dat hij van de Britten nog geen “realistisch, bruikbaar” voorstel heeft ontvangen.
Eigenlijk was Tusk van plan om vandaag wereldkundig te maken dat hij geen heil meer zag in een snelle deal. Maar de ontmoeting tussen de Ierse premier Varadkar en de Britse premier Johnson van gisteren heeft hem van mening doen veranderen.
Na dat overleg zei Varadkar hoopvoller te zijn geworden over een brexit-akkoord voor de deadline op 31 oktober, zonder details prijs te geven over wat hij met Johnson had besproken.
Backstop
Ierland speelt een sleutelrol in de brexit-onderhandelingen. Grootste twistpunt is de backstop, oftewel de garantie dat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland ook na de brexit open blijft.
Er wordt gevreesd dat een harde grens met strenge controles onder meer kan leiden tot het oplaaien van het geweld in Noord-Ierland tussen protestanten en katholieken.
Johnson wil het liefst geen backstop, omdat hij vindt dat zijn land in die constructie eigenlijk nog verbonden blijft aan de EU. Begin deze maand presenteerde hij op het partijcongres van de Conservatieven in Manchester nog een nieuw brexit-voorstel.
Daar werd negatief op gereageerd in de EU. In Johnsons plan blijft Noord-Ierland na de brexit weliswaar tijdelijk deel uitmaken van de Europese interne markt voor goederen, maar wordt het wel buiten de douane-unie van de EU geplaatst. Daarmee zou er alsnog een harde grens komen.
Telegraaf 11.10.2019 Het blijft mogelijk dat de Britten de EU eind deze maand met een nieuwe overeenkomst verlaten. Dat is de verrassende conclusie na een ontmoeting tussen de Britse premier Boris Johnson en zijn Ierse ambtsgenoot Leo Varadkar. Ze zeggen in een gezamenlijke verklaring dat er ’een paadje’ richting een oplossing is.
Het blijft raden naar de details van de drie uur durende ontmoeting op Thornton Manor, het voormalige landhuis van Unilever-oprichter William Lever. Volgens Varadkar die na afloop met journalisten sprak op het vliegveld van Liverpool, is het niet gepast om in te gaan op details van de ontmoeting. Volgens berichten in The Daily Telegraph, een zeer Johnson-gezinde krant, zouden de Britten concessies hebben gedaan op het gebied van de douane-unie.
Er zijn feitelijk twee grote kloven te overbruggen. Aan de ene kant hebben de Ieren – en daarmee ook de rest van de EU – zich altijd fel verzet tegen de komst van een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Die ontstaat als de Noord-Ieren in een Britse douane-unie blijven, al denken de Britten dat het met technologische snufjes en wat controles in goederencentra in het binnenland geen grote problemen oplevert.
Het andere probleem is dat de Britten de Noord-Ierse unionisten van de DUP feitelijk een veto hebben gegeven over de overeenkomst. Iedere vier jaar kunnen ze de Britse oplossing, waarbij de Noord-Ieren feitelijk wel in de interne markt blijven, torpederen.
Eerder deze week leken de onderhandelingen beëindigd. Maar volgens Johnson en Varadkar is er een ’pad’ naar een compromis. Dit zou betekenen dat de Britten de EU nog altijd op Halloween, het feest van de verlichte pompoenen en ’trick-or-treating’, verlaten.
Varadkar heeft op vrijdag een ontmoeting met EU-onderhandelaar Michel Barnier. De Fransman ontmoet ook de Britse Brexit-minister Stephen Barclay. Dan wordt duidelijk of er echt spijkers met koppen kunnen worden geslagen.
Eerder in de week stelde de Franse president Emmanuel Macron dat er uiterlijk vrijdag zicht op een overeenkomst moest zijn. Deze kan dan eind volgende week worden besproken tijdens een EU-top in Brussel. Johnson heeft al laten weten dat hij daar niet naartoe zal gaan als er geen oplossing voor het Brexit-dilemma is gevonden.
Het Britse Lagerhuis zal de resultaten van de EU-top bespreken tijdens een speciaal ingelaste en uitzonderlijke bijeenkomst op zaterdag 19 oktober. Dat is ook de dag waarop Johnson, als er geen overeenkomst is gesloten, de EU per brief om uitstel moet vragen.
Minister van Economische Zaken Leadsom maakte duidelijk dat Johnson in dat geval ook een tweede brief zal sturen waarin hij verklaart dat de regering verder uitstel niet ziet zitten. Dat hij daarmee ingaat tegen de geest van de eerder aangenomen wet, om uitstel aan te vragen als er geen overeenkomst is, zou volgens Leadsom „juridisch geen probleem zijn”. Het is niet duidelijk hoe de EU zal reageren op tegenstrijdige missives uit Londen.
MSN 11.10.2019 EU-president Donald Tusk zei vrijdag dat er signalen zijn dat er mogelijk toch een deal over de Brexit kan worden bereikt.
“We hebben optimistische berichten van de Ierse premier ontvangen dat een deal nog steeds mogelijk is”, vertelde Tusk aan verslaggevers in Nicosia na een ontmoeting met de Cypriotische president Nicos Anastasiades.
“Technische besprekingen vinden momenteel plaats in Brussel”, voegde Tusk eraan toe. “Natuurlijk is er geen garantie voor succes en de tijd is praktisch op. Maar zelfs de minste kans moet worden gebruikt om een deal te krijgen voor 31 oktober.”
Tusk heeft de Britse premier Boris Johnson eerder te verstaan gegeven dat hij vrijdag zou aankondigen dat er geen kansen meer zijn voor een deal op de EU-top van 17 en 18 oktober, tenzij er uiterlijk 11 oktober een werkbare oplossing uit Londen komt.
Goed gesprek tussen Johnson en Varadkar
Tusk zei nu dat hij een positieve boodschap van de Ierse premier Leo Varadkar had ontvangen dat een deal “nog steeds mogelijk” is. Op donderdag kwamen de Britse premier Boris Johnson en zijn Ierse collega Leo Varadkar verrassend dichter bij een oplossing.
“Ik heb een heel goed, positief en hoopgevend gesprek gehad”, zei de Ierse regeringsleider die een Brexit-deal nog voor mogelijk houdt voor 31 oktober.
De Ierse beoordeling is belangrijk voor de hele EU. Het cruciale knelpunt voor een Brexit-overeenkomst is de vraag hoe de grens tussen het Britse Noord-Ierland en EU-buurland Ierland open kan worden gehouden.
Volgens Sky News probeert Johnson uit de impasse over de Brexit te raken met een voorstel om eerst te komen tot een simpele basisovereenkomst voor vrijhandel tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk na de Brexit. Het wordt niet gezien als een oplossing voor alle problemen en neemt niet de noodzaak weg van bepaalde grenscontroles aan de grens tussen het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) en de republiek Ierland. Maar in de ogen van de Britse regering kan dit een basis vormen voor een brexitdeal die veel meer omspant.
Britse pond in de lift
Het Britse pond steeg onmiddellijk na de optimistische geluiden over een mogelijke deal. Het pond won vrijdagmiddag ten opzichte van de dollar 2 procent en was 1,2644 dollar waard. De Britse munt is op weg om de sterkste tweedaagse stijging in tien jaar neer te zetten.
Ook zakenbank JPMorgan is om: er komt een Brexit-deal. De Brexit-watchers van de bank schatten de kans dat er een akkoord komt nu in op 50 procent, tegenover 5 procent bij de vorige prognose.
Het positieve gesprek tussen Johnson en Varadkar “verandert alles”, reageerde JPMorgan. “Als we het goed begrijpen dan is er een oplossing gevonden voor het probleem van de Ierse grens die acceptabel is voor alle partijen. Wij verwachten nu een deal.”
Ook Barnier is optimistisch
Vrijdag hebben EU-onderhandelaar Michel Barnier en de Britse Brexit-minister Stephen Barclay met elkaar gesproken in Brussel. Volgens Barnier was het een “constructieve ontmoeting”. Een woordvoerder van de Europese Commissie wilde verder geen details geven over de aard van de voorstellen die een opening zouden moeten bieden.
De twee hebben de probleemkwesties vanuit verschillende oogpunten besproken, aldus de zegsvrouw. Zij benadrukte dat de EU vastberaden is om te blijven werken aan een deal. “Waar een wil is, is een weg.”
Barnier praat vrijdag de ambassadeurs van de EU-landen bij over de stand van zaken en daarna de Brexit-stuurgroep van het Europees Parlement.
De Europese Commissie benadrukt dat een juridisch werkbare oplossing om een harde grens in Ierland te voorkomen noodzakelijk is in het terugtrekkingsakkoord. De integriteit van de Europese interne markt mag niet in gevaar komen.
De lidstaten, de commissie en het Europees Parlement maken maandag de balans op. Een dag later spreken de ministers voor Europese Zaken over de Brexit.
NOS 10.10.2019 De Ierse premier Varadkar is na een ontmoeting met de Britse premier Johnson hoopvoller geworden over een brexit-akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU. Bij hun vorige ontmoeting een maand geleden had Johnson nog geen voorstellen die onderhandelingen weer op gang konden brengen. Dat lijkt te zijn veranderd.
“We hebben afgesproken dat we geen details prijsgeven, maar ik denk dat we eind oktober tot een akkoord kunnen komen”, zei Varadkar na afloop. Het VK zou de EU dan op een “ordentelijke manier” kunnen verlaten. Hij voegde eraan toe dat niets zeker is en dat er veel zaken zijn waar hij geen invloed op heeft.
Verder noemde Varadkar de ontmoeting met Johnson “zeer positief” en “veelbelovend”. In een gezamenlijke verklaring staat dat beide premiers een “weg naar een mogelijke deal voor zich zien”.
Sleutelrol voor de Ieren
Ierland speelt een sleutelrol in de onderhandelingen over de brexit. Het land zal moeten instemmen met een oplossing voor controles op het grensverkeer tussen Ierland en Noord-Ierland, dat bij het VK hoort.
Bij een no-deal ontstaat een “harde” grens met strenge controles, wat tot het oplaaien van het geweld in Noord-Ierland tussen protestanten en katholieken kan leiden, zo wordt gevreesd.
Bekijk hier wat Johnson zegt over de Noord-Ierse grens en de mogelijkheid van een no-deal:
‘No-deal is een uitkomst waar wij klaar voor zijn’
De regeling die de vorige Britse regering met de EU overeenkwam, is voor het huidige Britse kabinet onaanvaardbaar, omdat het in theorie mogelijk is dat de Britten zich nog jaren aan EU-wet- en regelgeving moeten houden, zonder dat ze er zelf nog iets over te zeggen hebben.
Een voorstel van Johnson waarin Noord-Ierland deel blijft uitmaken van de Europese interne markt is door de EU afgewezen. Varadkar noemde dat plan vorige week “niet bemoedigend”.
Drie weken
De EU en het VK hebben nog drie weken om tot een oplossing te komen. Johnson is vastbesloten de EU op 31 oktober te verlaten, met of zonder akkoord, ook al heeft het parlement hem dat laatste verboden.
De EU wil dat Johnson zijn eindvoorstel vóór de EU-top van eind volgende week op tafel legt. Als de Britten niet bewegen of met een voorstel komen dat onacceptabel is, moeten ze de prijs betalen, zei de Franse president Macron vandaag.
MSN 10.10.2019 Het Verenigd Koninkrijk kan eind deze maand niet uit de EU stappen zonder de eindafrekening te betalen, zegt minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken in een vraaggesprek met het Financieele Dagblad.
“Wij houden het VK natuurlijk aan zijn verplichtingen. Een openstaande rekening tussen twee buren helpt niet. Na de no-deal ga je de dag erna toch bij elkaar op de koffie”, aldus de bewindsman.
Volgens het FD bedraagt de totale eindafrekening voor het VK na een Brexit zo’n 40 miljard euro. Als Londen niet zou betalen, kost dat Nederland volgens de krant dit en volgend jaar 1,6 miljard euro. De Britse premier Boris Johnson zei eerder dat hij niet van plan is de Brexit-rekening te betalen als er geen beter scheidingsakkoord komt.
Blok wijst er echter op dat beide landen ook na een eventuele abrupte Brexit op 31 oktober veel zaken onderling moeten regelen. “Hoe gaan wij zorgen dat onze mensen en onze bedrijven weer gewoon de grens kunnen passeren? Dat onze politiediensten elkaar kunnen bellen als een verdachte de grens is overgegaan? Dan is toch de eerste vraag: zullen we de rekeningen over en weer even betalen? Niemand heeft belang bij de botte bijl.”
Gesprek tussen Barnier en Barclay
Of er een Brexit-deal komt, blijft nog even spannend. EU-onderhandelaar Michel Barnier en de Britse Brexit-minister Stephen Barclay zouden er donderdag een gesprek over voeren. Maar dat gaat niet door, melden bronnen betrokken bij de onderhandelingen tussen Brussel en Londen. In plaats daarvan zullen ze vrijdagochtend samen een ontbijt nuttigen.
Bartnier zei woensdag dat de twee partijen in een positie verkeren dat ze geen akkoord kunnen sluiten. Maar hij hoopt dat er met goede wil toch nog een overeenkomst kan worden bereikt.
De Britse premier Boris Johnson gaat donderdag in het noordwesten van Engeland in overleg met zijn Ierse collega Leo Varadkar. Ierland vormt het grootste obstakel voor een Brexit-deal omdat het na de Brexit voor een deel in en voor een deel buiten de EU komt te liggen.
NOS 09.10.2019 Het Britse Lagerhuis komt volgende week zaterdag bijeen voor een belangrijke stemming over de brexit. Een dag eerder vergaderen de regeringsleiders in Brussel over het Britse vertrek uit de Europese Unie. Als premier Johnson daar een vertrekakkoord bereikt, moeten de Britse parlementariërs er een dag later over stemmen.
De ingelaste vergadering wordt gezien als een laatste kans om het geplande vertrek met een akkoord met de EU op 31 oktober nog te halen.
Als de vergadering van de Europese Raad geen akkoord oplevert, kunnen de leden van het Lagerhuis ook beslissen om de EU te verlaten zonder akkoord (de no-deal-brexit) of de brexit afblazen, ook al is het niet waarschijnlijk dat dit gebeurt. Ook heeft Johnson nog de mogelijkheid om de Europese Unie om uitstel te vragen.
De kans is minimaal dat bij de vergadering van de Europese Raad een akkoord wordt bereikt. De partijen liggen nog altijd mijlenver uit elkaar. Er zijn in feite nog drie keuzes, zegt correspondent Tim de Wit. “De EU-verlaten zonder deal, met deal of helemaal geen vertrek. Voor alle drie de opties is in het Lagerhuis tot nu nooit een meerderheid geweest. Dus het meest voor de hand ligt dat Johnson op 19 oktober om uitstel moet vragen van brexit, ook al zegt hij dit tot nu toe te weigeren.”
Falklandoorlog
Het is zeer uitzonderlijk dat de Lagerhuisleden op zaterdag terugkomen voor een stemming. Dit gebeurde eerder in 1939 vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en in 1982 bij de invasie van de Falklandeilanden.
De vergadering van zaterdag 19 oktober valt samen met een al geplande demonstratie tegen de brexit. Naar verwachting komen duizenden mensen naar het parlementsgebouw in Westminster om te protesteren.
AD 09.10.2019 Het Britse Lagerhuis komt volgende week zaterdag 19 oktober bijeen voor overleg over de brexit. Dat schrijft de BBC. Het is voor het eerst sinds 3 april 1982 dat het Lagerhuis bijeenkomt op zaterdag. Toen was het vanwege de Falkland-oorlog.
De parlementszitting is kort na een top van de Europese Unie. Die top wordt gezien als laatste mogelijkheid om nog voor 31 oktober een brexitdeal rond te hebben. Mocht die deal er komen, dan gaat premier Boris Johnson proberen om die 19 oktober door het Lagerhuis te krijgen.
Als de vergadering op de top van de EU geen akkoord op levert dan is er nog altijd de mogelijkheid voor de Britten om de EU te verlaten zonder dat er een akkoord is. De zogeheten ‘no-deal-brexit’. Ook is er nog de optie om uitstel aan te vragen, of is er een mogelijkheid dat de brexit wordt afgeblazen. Al is dat laatste niet erg waarschijnlijk.
Dat het Britse Lagerhuis nu heeft besloten op zaterdag samen te komen is zeer uniek. Het is voor 1982 slechts een keer eerder gebeurd: in 1939 toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
Telegraaf 09.10.2019 Het is erop of eronder voor een nieuwe Brexit-overeenkomst. Tijdens een persoonlijke ontmoeting tussen de Britse premier Boris Johnson en zijn Ierse ambtsgenoot Leo Varadkar gaan de twee kijken wat er nog gedaan kan worden om de nu feitelijk al negen maanden durende impasse in de Brexit-onderhandelingen te doorbreken.
De onderhandelingen over een nieuw Brexit-akkoord leken dinsdag volledig in de vernieling te zitten. De Britten beschuldigden de Duitse bondskanselier Angela Merkel ervan nieuwe onderhandelingseisen te stellen.
Moddergooien
Deze hield zich wijselijk stil. Ze liet het teruggooien van modder over aan Donald Tusk, de president van de Europese raad die Boris Johnson in een persoonlijke tweet opriep niet stompzinnig te gaan zwartepieten.
Op dinsdagavond had Johnson echter een onverwacht lang telefoongesprek met Varadkar. Daarbij overtuigden ze elkaar ervan dat verder onderhandelen nog zin heeft. Johnson reist waarschijnlijk morgen naar Dublin om spijkers met koppen te slaan, of de nieuwe overeenkomst op te blazen.
Volgens de Britse krant The Times zou Varadkar eerder, tijdens een ontmoeting in New York twee weken geleden, in hebben gestemd met een groot deel van de vorige week gepresenteerde Britse plannen. Tot verrassing van de Britten wimpelde Varadkar dat plan daarna af.
Douanecontroles
In het Britse plan blijft Noord-Ierland zich wel houden aan de regels van de Europese interne markt, maar stapt het wel uit de douane-unie. Hierdoor worden douanecontroles mogelijk. Die zijn lastig, maar volgens de Britten niet onmogelijk, te combineren met het Ierse vredesakkoord.
De persoonlijke ontmoeting tussen Varadkar en Johnson is belangrijk. Ierland zal immers nog meer last hebben van een No Deal Brexit dan de Britten zelf. Het belangrijkste strijdpunt is waarschijnlijk het veto dat Johnson zijn Noord-Ierse vrienden van de DUP in handen heeft gegeven. Deze kunnen volgens de Britse plannen de broze overeenkomst iedere vier jaar torpederen.
Kleine kans
Het is overigens de vraag wat de twee aan onderlinge chemie hebben. Varadkar zal de schalkse vraag van Johnson – waarom hij niet gewoon Murphy heet, zoals de rest van de Ieren – nog niet vergeten zijn. Varadkar maakte woensdagochtend dan ook bekend dat hij de kans op een snelle oplossing, zonder Brexit-uitstel, klein acht.
Varadkar heeft natuurlijk ook het memorandum gelezen waarin een ‘bron in Downing Street’ – volgens vrijwel iedereen de machtige politieke adviseur Dominic Cummings – schrijft dat dit de laatste kans is om een overeenkomst te bereiken. De bron schrijft dat Varadkar onterecht denkt dat het voorstel, na uitstel en noodzakelijke nieuwe Britse verkiezingen, opnieuw ter tafel zal komen.
Dat zal echter niet gebeuren. De Conservatieven zullen immers de verkiezingen ingaan met een keiharde Brexit-agenda. Dat moet om de machtige Brexit partij van Nigel Farage de wind uit de zeilen te nemen. Het is, volgens deze bron, dan ook ‘nu of nooit’ voor een Brexit-overeenkomst.
AD 09.10.2019 De Europese Unie zou bereid zijn om een concessie te doen in de grenskwestie tussen Ierland en Noord-Ierland, aldus bronnen binnen de EU. Gisteren kreeg premier Johnson, bij monde van de Duitse bondskanselier Merkel, te horen dat een deal ‘wezenlijk onmogelijk’ is. Brusselse diplomaten ontkennen dat er sprake is van een concessie.
De backstop, de door de EU geëiste garantieregeling dat er na de brexit geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland komt, geldt als groot struikelblok tussen de partijen om tot een eventuele deal over de Britse uittreding te komen.
EU-bronnen meldden aan de Britse krant The Times dat Europese lidstaten akkoord zouden kunnen gaan met een tussenoplossing. Daarbij zou Noord-Ierland op termijn kunnen beslissen om de backstop te verlaten. In de gesprekken werd gerept over het jaar 2025.
Brusselse diplomaten ontkenden dat de Europese Unie water bij de wijn zou willen doen en er een concessie wordt overwogen in de door de EU geëiste garantieregeling dat er na de brexit geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland komt. Volgens de diplomaten moet op dit moment niet gerekend worden op een ‘krachtig nieuw aanbod’ van EU-zijde. Gesprekken om tot een deal te komen zijn volgens de EU nog altijd mogelijk.
De Britse premier Boris Johnson zei eerder dat er na de brexit voorlopig vrijheid van goederenverkeer moet blijven bestaan tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland. De premier kreeg gisteren te horen dat een brexitdeal erg onwaarschijnlijk is, tenzij Londen er mee instemt dat Noord-Ierland onderdeel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Dit noemde Johnson onaanvaardbaar.
Telegraaf 08.10.2019 De Britse regering heeft de hoop op serieuze Brexit-onderhandelingen opgegeven en is alleen nog maar geïnteresseerd in anderen de schuld geven van een onontkoombaar uitstel.
Dat is de woedende reactie van de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk, nadat een anonieme bron in Downing Street, de ambtswoning van de Britse premier, had verklaard dat de Duitse kanselier Angela Merkel onmogelijke eisen zou hebben gesteld tijdens een telefoongesprek tussen de Duitse kanselier en Johnson, waarvan alleen de Britse versie naar buiten is gebracht.
Het zwartepieten past in het scenario dat een andere ’bron’ binnen Downing Street, of mogelijk dezelfde, eerder op de dag had geschetst aan The Spectator. Er zou niet langer sprake zijn van serieuze onderhandelingen. Dat zou komen doordat de Ierse premier Leo Varadkar niet langer geïnteresseerd zou zijn in compromissen. Desondanks had Johnson dinsdagavond een telefoongesprek van bijna drie kwartier met Varadkar en ontmoeten de twee regeringsleiders elkaar misschien later deze week.
Volgens The Spectator dreigen de Britten inmiddels landen die instemmen met uitstel van de Brexit-onderhandelingen, in de nabije toekomst uit te sluiten van samenwerking. Het zou onder andere gaan om defensie en informatie van inlichtingendiensten die niet langer zou worden gedeeld.
“Ministers niet blij met dreigende toon van Downing Street”
Dat bericht leidde tot nieuwe onrust in het Britse kabinet. Transportminister Grant Shapps distantieerde zich van de toon die de regering zou aanslaan. Minister voor Noord-Ierland Julian Smith hamerde er nog eens op dat een vertrek zonder overeenkomst ernstige gevolgen zou hebben voor het Goede Vrijdagakkoord tussen Noord-Ierland en Ierland.
Johnson lijkt zich er echter niets van aan te trekken. Hij lijkt te denken dat hij de noodzakelijke komende verkiezingen kan winnen, zelfs als hij zal worden gedwongen om nieuw uitstel aan te vragen. De Conservatieven zullen de nieuwe verkiezingen ingaan met een net zo harde ’No Deal’ boodschap als de Brexit Party van Nigel Farage. Met die boodschap zullen de Conservatieven de verkiezingen winnen en, zonder verder te onderhandelen, een vertrek uit de EU forceren, zo blijkt uit het Spectator verhaal.
Telegraaf 08.10.2019 De Britse pers weet het zeker: een georganiseerd vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is ’dead’. Dit na een knallende ruzie tussen EU-president Donald Tusk en Boris Johnson én een ijskoude douche van kanselier Angela Merkel voor de Britse premier.
Boris Johnson probeerde de schuld bij de EU te leggen nadat Merkel hem er in een verhit telefoongesprek van overtuigde dat wat haar betreft Noord-Ierland (dat onderdeel uitmaakt van het VK) in de Europese Douane Unie zou blijven. Volgens Johnson is een deal daarmee „voorgoed van de tafel.” Overigens doet Duitsland geen mededeling over het gesprek of de toon daarvan.
De gebeurtenis zorgde voor een ongekend felle tweet van Tusk aan Johnson die speelt volgens hem „een stom spel rond de schuldvraag”. Tusk tierde nog even verder: „De toekomst van Europa en Groot-Brittannië staat op het spel evenals de veiligheid en de belangen van onze bewoners. Jij wilt geen deal, je wilt geen uitstel, je wil nergens op terugkomen, waarheen wil je wel?”
Dieptepunt
Het is een dieptepunt in de ellenlange onderhandelingen tussen Londen en Brussel rond de uittreding van de eerste. Het geeft ook aan dat Brussel, dat lang lijdzaam afwachtte waarmee Johnson zou komen, ook nerveus wordt.
Een bron binnen Downing Street 10 zei dat door het gesprek Johnson ervan overtuigd is volgende week niet meer naar Brussel af te hoeven reizen omdat er geen zaken gedaan kunnen worden. „Dit was een verhelderend moment voor de premier.”
Chaos
Grote vraag is of Johnson in het parlement vanavond nog een verklaring zal geven. In principe gaat het parlement daarna in reces ter voorbereiding op The Queens Speech, de Britse variant op Prinsjesdag, op 14 oktober. Een paar dagen later, op de 19de, moet er eigenlijk een Brexit deal zijn en anders zou Johnson om een uitstel moeten vragen volgens de Britse rechter. Hij heeft altijd gezegd „liever dood in een greppel te worden gevonden dan dit te doen.”
Als er geen uitstel komt dan verlaat Groot-Brittannië op 31 oktober de Europese Unie zonder deal. De meeste economen verwachten dan een chaos.
Volgens Mr. Brexit, Nigel Farage was altijd al duidelijk dat de EU geen deal wilde en is een harde afscheiding de beste oplossing.”
’Sabotage’
De mening van de oppositie geeft de complete verdeeldheid in het land weer: „De regering saboteert de gesprekken met Brussel.”
De EU-positie is onveranderd: „wij willen een deal”, zei een woordvoerster van de Europese Commissie dinsdag. Maar onder geen voorwaarden mag het Goede Vrijdag-akkoord worden aangetast, voegde ze eraan toe, doelend op het Ierse vredesakkoord dat gevaar zou lopen als er weer grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland zouden komen.
AD 08.10.2019 De onderhandelingen over de manier waarop de Britten de Europese Unie verlaten, lijken vrijwel vruchteloos. Anonieme bronnen rond de Britse premier Johnson stellen dat zijn regering tegemoetkomend is geweest, maar dat er geen oplossing voor het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) voorhanden is.
Hij heeft vanochtend vroeg met de Duitse regeringsleider Angela Merkel gebeld. Zij heeft hem volgens Britse media gezegd dat een brexitdeal nu wel erg onwaarschijnlijk is, tenzij Londen er toch mee instemt dat Noord-Ierland onderdeel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Maar dat zou volgens Johnson niet aanvaardbaar zijn en het maakt dan volgens hem in wezen elke deal onmogelijk.
Johnson wil dat er na de brexit voorlopig vrij verkeer van goederen blijft bestaan tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland. Dit gaat minder ver dan de douane-unie. De overeenkomsten die Johnsons voorganger Theresa May met Brussel sloot over de brexit, liepen vooral stuk op de passages over de toekomstige status van Noord-Ierland.
De backstop is een verzekeringspolis om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit onder alle omstandigheden open te houden.
Nu gelden binnen de Europese Unie nog overal dezelfde regels: goederen kunnen zonder grenschecks of tarieven de hele unie door reizen. Na de brexit doet het Verenigd Koninkrijk daar niet meer aan mee: de nieuwe buitengrens van de EU komt tussen Ierland en het aangrenzende Noord-Ierland te liggen. Maar dat is in strijd met het Goede Vrijdagakkoord, het vredesakkoord dat werd gesloten na decennia bloedige strijd tussen protestanten en katholieken. Daarin staat: Er komt nooit meer een harde grens op het Ierse eiland.
Na de brexit hebben beide partijen twee jaar om een handelsakkoord te sluiten waarin een oplossing is gevonden voor het openhouden van de grens. Als dat niet lukt, treedt de backstop in werking. De Britten blijven dan in het gezamenlijk handelsgebied van de EU, zodat goederen vrij de grens over kunnen: een open grens dus.
Dat betekent dat de Britten zich aan allerlei Europese regels moeten blijven houden. Onacceptabel voor veel Britse eurosceptici: zij vrezen dat het Verenigd Koninkrijk door de backstop voor altijd vastgeketend blijft aan de Europese Unie.
uitleg
Een bron binnen Downing Street 10 heeft het telefoontje dat Johnson met Merkel had een ‘verhelderend moment’ genoemd, aldus persbureau AFP. ,,Het gesprek met Merkel heeft duidelijk gemaakt dat Europa een nieuw standpunt heeft ingenomen. Zij heeft helder aangegeven dat een deal zeer onwaarschijnlijk is en dat ze denkt dat de EU een veto zal uitspreken.’’
,,De EU-positie is onveranderd: wij willen een deal”, zei een woordvoerster van de Europese Commissie vandaag. Maar onder geen voorwaarden mag het Goede Vrijdag-akkoord worden aangetast, voegde ze eraan toe, doelend op het Ierse vredesakkoord dat gevaar zou lopen als er weer grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland zouden komen.
Wezenlijk onmogelijk
De Britse oppositiepartij Labour heeft de opmerking van Johnson dat een brexitdeal ‘wezenlijk onmogelijk’ is geworden bestempeld als een cynische truc om de onderhandelingen te saboteren. Met May had de EU een ‘backstop’ (vangnetregeling) getroffen, waarmee feitelijk het hele Verenigd Koninkrijk bij de Europese douane-unie zou blijven horen, tot er een nieuw vrijhandelsakkoord zou zijn gesloten tussen de EU en Londen.
Hier ging het Britse Lagerhuis niet mee akkoord. Johnson wijzigt de overeenkomst en wil nu dat Noord-Ierland net als de rest van het rijk na de overgangsperiode begin 2021 uit de douane-unie treedt. Om te voorkomen dat er dan een ‘harde’ grens op het eiland zou ontstaan, stelt hij voor dat er voor goederen tot zeker 2025 vrij verkeer blijft tussen de republiek en Noord-Ierland.
EU-president Donald Tusk heeft fel uitgehaald naar Johnson. Het gaat bij de brexitbesprekingen volgens Tusk niet om het winnen van een ‘stom spel’ over wie er de schuld kan worden gegeven wanneer het mislukt. ,,De toekomst van Europa en het Verenigd Koninkrijk staan op het spel, evenals de veiligheid en belangen van onze mensen’’, twittert hij. ,,Je wil geen deal, je wil geen uitstel, je wil het vertrekbesluit niet herroepen, waarheen ga je?’’
MSN 08.10.2019 De Ierse regering maakt extra geld vrij ter voorbereiding op de Brexit. In het budget van 2020 wordt 1,2 miljard euro vrijgemaakt om de klap van Brexit op te vangen. Mochten de Britten deze maand zonder deal uit de Europese Unie crashen, dan is het land bereid extra bij te lenen om bedrijven boven water te houden.
Ongeveer de helft van het geld is bedoeld voor de landbouw en toeristische en zakelijke sectoren van Ierland. 220 miljoen euro klaar om direct geïnvesteerd te worden wanneer de Britten uit de EU crashen. Dit is exclusief EU-subsidies.
De Ierse minister van Financiën Paschal Donohoe zegt daarnaast dat de regering een begrotingstekort niet uit de weg gaat als dat nodig is.
“Dit betekent niet dat no deal onafwendbaar is. Maar tegelijkertijd staan we paraat als het wel gebeurt. Het is een uitdaging die Ierland aankan”, aldus Donohoe.
Volgens de huidige planning vertrekt het Verenigd Koninkrijk eind deze maand uit de EU.
Momenteel zijn er nog altijd geen afspraken gemaakt over hoe dat vertrek precies in zijn werk moet gaan, wat grote economische gevolgen met zich mee zal brengen. Volgens economische voorspellingen zal – buiten het VK zelf – buurland Ierland veruit het hardst getroffen worden.
NOS 08.10.2019 EU-president Donald Tusk geeft de Britse premier Boris Johnson een veeg uit de pan over de brexitonderhandelingen. “Je wilt geen deal, je wilt geen verlenging, je wilt niet opschorten, quo vadis (waar ga je naartoe)?”, twittert hij.
Volgens Tusk probeert Johnson de EU de zwartepiet toe te spelen, terwijl het om veel grotere zaken draait. “De toekomst van Europa en van het Verenigd Koninkrijk staat op het spel, net als de veiligheid en belangen van onze burgers.”
Donald Tusk @eucopresident
.@BorisJohnson, what’s at stake is not winning some stupid blame game. At stake is the future of Europe and the UK as well as the security and interests of our people. You don’t want a deal, you don’t want an extension, you don’t want to revoke, quo vadis?
Tusk reageert op een verklaring van Downing Street, waarin de Britse regering stelt dat een brexitdeal met de EU onmogelijk is door de opstelling van de Duitse bondskanselier Merkel. Zij zou volgens Londen vandaag in een telefoongesprek tegen Johnson hebben gezegd dat Noord-Ierland in de douane-unie moet blijven. Berlijn wil over de inhoud van het gesprek niets zeggen.
De Britse premier presenteerde vorige week juist het plan om Noord-Ierland, onderdeel van het Verenigd Koninkrijk, uit de douane-unie te halen. Het landsdeel zou vervolgens wel tijdelijk in de interne EU-markt blijven. Daarmee verdwijnt de door Johnson verafschuwde backstop, maar in plaats daarvan komt er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Dat ziet Ierland noch de EU zitten.
Hoe zit het ook alweer met die veelbesproken backstop? Je ziet het in de video:
Het vertrek van de Britten uit de Europese Unie staat gepland voor 31 oktober. Volgende week is er een top in Brussel waar de EU-regeringsleiders het eens moeten worden over een definitieve brexitdeal. Het Britse Lagerhuis heeft bepaald dat Johnson om uitstel van de brexit moet vragen als het parlement niet voor 19 oktober akkoord gaat met de overeenkomst.
Telegraaf 08.10.2019 Bij de besprekingen over een brexitakkoord gaat het niet om het winnen van een „stom spel” om de ander de schuld te geven als het mislukt. EU-president Donald Tusk stelt dat in een aan de Britse premier Boris Johnson gerichte tweet.
Johnson zei volgens Britse media dinsdag tegen de Duitse bondskanselier Angela Merkel dat een brexitakkoord onmogelijk is als de EU eist dat Noord-Ierland in de Europese douane-unie blijft. „De toekomst van Europa en het Verenigd Koninkrijk staan op het spel, evenals de veiligheid en belangen van onze mensen”, haalt Tusk uit. „Je wil geen deal, je wil geen uitstel, je wil het vertrekbesluit niet herroepen, waarheen ga je?”, vraagt hij Johnson.
„De EU-positie is onveranderd: wij willen een deal”, zei een woordvoerster van de Europese Commissie dinsdag. Maar onder geen voorwaarden mag het Goede Vrijdag-akkoord worden aangetast, voegde ze eraan toe, doelend op het Ierse vredesakkoord dat gevaar zou lopen als er weer grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland zouden komen.
De Britse brexitgezant David Frost zat maandag in Brussel weer om de tafel met EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. De technische besprekingen gaan dinsdag en de komende dagen verder. Dat geeft het Verenigd Koninkrijk volgens de woordvoerster de kans meer details te geven over Johnsons voorstellen, die volgens de EU tekortschieten. Barnier geeft de Europese Commissie woensdag een overzicht van de stand van zaken van de besprekingen.
MSN 08.10.2019 Een chaotisch vertrek van het Verenigd Koninkrijk is een ramp voor het financiële systeem en kan tot een wereldwijde recessie leiden. Met deze waarschuwing kwam voorzitter Lorenzo Bini Smaghi van de Franse bank Société Générale. Hij vergeleek een harde brexit met de val van zakenbank Lehman Brothers en daarmee het begin van de economische en financiële crisis in 2008.
De bankier wees op de twijfels en onzekerheden die destijds de kop opstaken en uiteindelijk zorgden voor grote financiële schokken. Bij een harde brexit verwacht hij soortgelijke problemen. Zo rekent hij op een klap voor het ondernemers- en consumentenvertrouwen, opdrogende investeringen en uitgaves van huishoudens.
De kans op een chaotisch vertrek wordt steeds aannemelijker. De Britse premier Boris Johnson herhaalde onlangs dat hij liever “dood in de sloot” zou liggen dan naar Brussel toe te stappen om een uitstel van de brexitdeadline te vragen. De Europese onderhandelaars keurden de nieuwe Londense voorstellen voor een brexitdeal af.
Telegraaf 08.10.2019 De onderhandelingen over de manier waarop de Britten de Europese Unie verlaten, lijken vrijwel vruchteloos. Anonieme bronnen rond de Britse premier Johnson stellen dat zijn regering tegemoetkomend is geweest, maar dat er geen oplossing voor het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) voorhanden is.
Johnson heeft dinsdagochtend vroeg met de Duitse regeringsleider Angela Merkel gebeld. Zij heeft hem volgens Britse media gezegd dat een brexitdeal nu wel erg onwaarschijnlijk is, tenzij Londen er toch mee instemt dat Noord-Ierland onderdeel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Maar dat zou volgens Johnson niet aanvaardbaar zijn en het maakt dan volgens hem in wezen elke deal onmogelijk.
Johnson wil dat er na de brexit voorlopig vrij verkeer van goederen blijft bestaan tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland. Dit gaat minder ver dan de douane-unie. De overeenkomsten die Johnsons voorganger Theresa May met Brussel sloot over de brexit, liepen vooral stuk op de passages over de toekomstige status van Noord-Ierland.
De Britse oppositiepartij Labour heeft de opmerking van Johnson dat een brexitdeal wezenlijk onmogelijk is geworden, bestempeld als een cynische truc om de onderhandelingen te saboteren.
Met May had de EU een ’backstop’ (vangnetregeling) getroffen, waarmee feitelijk het hele Verenigd Koninkrijk bij de Europese douane-unie zou blijven horen, tot er een nieuw vrijhandelsakkoord zou zijn gesloten tussen de EU en Londen.
Hier ging het Britse Lagerhuis niet mee akkoord. Johnson wijzigt de overeenkomst en wil nu dat Noord-Ierland net als de rest van het rijk na de overgangsperiode begin 2021 uit de douane-unie treedt. Om te voorkomen dat er dan een ’harde’ grens op het eiland zou ontstaan, stelt hij voor dat er voor goederen tot zeker 2025 vrij verkeer blijft tussen de republiek en Noord-Ierland.
Telegraaf 08.10.2019 Koningin Elizabeth heeft haar adviseurs geraadpleegd of ze premier Boris Johnson kan ontslaan. Het antwoord was ’ja’, zo melden Britse media. Maar een ontslag is hoogst uitzonderlijk: de laatste keer dat dit gebeurde, is bijna twee eeuwen geleden.
Voor Johnson is het misschien niet eens de slechtste oplossing. Hij wil ten koste van alles voorkomen dat hij de beslissing neemt om nieuw uitstel van de Brexit-onderhandelingen aan te vragen. Hij zit nog altijd in de ontkenningsfase: maandag herhaalde hij weer dat de Britten op 31 oktober 2019 de EU verlaten.
Johnson boekte trouwens twee zeldzame overwinningen. Zo weigerde een groot deel van door hem weggestuurde fractiegenoten de druk op hem op te voeren in het Lagerhuis. En een Schotse rechter gelooft vooralsnog niet dat Johnson zal weigeren om uitstel voor de Brexit-onderhandelingen aan te vragen, mocht er deze week geen oplossing worden gevonden.
Niets wijst er intussen op dat een oplossing binnen handbereik is. De Finse premier Antti Rinne sprake dit weekeinde met Boris. Hij verklaarde tegenover een Duitse krant dat Johnson volgens hem pas nu begrijpt in wat voor ’puinhoop’ hij terecht is gekomen. Johnson kreeg van de Franse president Emmanuel Macron te horen dat hij tot eind van de week heeft om een compromis te bedenken.
Johnson blijft echter bij het standpunt dat de bal op dit moment bij de EU ligt. Van alle kanten zijn de afgelopen dagen gaten gesloten in de plannen die de Britten vorige week ten langen leste presenteerden. Maar Johnson houdt vol dat hij officieel nog niets gehoord heeft van de EU.
De Britse Brexit-minister Stephen Barclay was maandag op bezoek in Den Haag. Daar kreeg hij bij minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok geen voet aan de grond. Hoewel de Nederlanders door de Britten worden gezien als mogelijke bondgenoten, maakte Blok duidelijk dat Nederland de EU-onderhandelaar Michel Barnier volmondig steunt.
Niets wijst er dan ook op dat een compromis tot de mogelijkheden behoort. Binnen de EU wordt dan ook verwacht dat de regering uitstel zal aanvragen. In de eerder aangehaalde Schotse rechtszaak – waar op nieuwe instructies voor Johnson werd aangedrongen – had de regering gezegd dit te doen. Britse media weten echter te melden dat Johnson nog altijd op zoek is naar een uitweg.
Dat kan gaan via een ontslag door de koningin of door een nieuwe oekaze van de Britse Hoge Raad, zolang hij maar niet zelf de knoop hoeft door te hakken.
NU 07.10.2019 De hoogste civiele rechtbank van Schotland heeft maandag besloten de Britse premier Boris Johnson niet te zullen dwingen uitstel aan te vragen in Brussel als een ‘no deal’-Brexit dreigt op 31 oktober. De zaak was aangespannen door politieke activisten.
De rechter van het Court of Session in Edinburgh zei in zijn oordeel dat er geen twijfel over bestaat dat Johnson accepteert dat hij “moet gehoorzamen” aan de wet, meldt Sky News.
In documenten die door de regering werden ingediend bij de rechtbank staat dat de premier van plan is zich aan de wet te houden. De rechter besloot dat die toezegging voldoende is en seponeerde de zaak.
De zaak zette een spotlicht op een tegenstrijdigheid in de uitingen van Johnson en zijn kabinet.
Het Britse parlement nam in september – zeer tegen de zin van de premier – de Benn-wet aan, die het Johnson verplicht uitstel voor de Brexit aan te vragen bij de Europese Unie als eind oktober een Britse uittreding uit de Unie zonder akkoord dreigt.
‘Liever dood in een greppel’
Johnson betitelde de wet als een “akte van overgave” en stelt dat hij liever “dood in een greppel” zou liggen dan uitstel te vragen. Ook leden van zijn kabinet houden vol dat uitstel geen optie is. Johnson en de zijnen hebben niet toegelicht hoe de regering de Benn-wet kan omzeilen.
Parlementariër Joanna Cherry van de oppositiepartij Scottisch National Party (SNP) en andere activisten spanden vervolgens een zaak aan bij de Schotse rechtbank. Ze vroegen de rechter Johnson te dwingen tot het vragen om uitstel.
AD 07.10.2019 Het is niet nodig een rechterlijk bevel uit te vaardigen tegen premier Boris Johnson over het eventuele uitstel van de brexit.
Dit heeft een rechtbank in Schotland bepaald. Activisten hadden zich tot de rechter in Edinburgh gewend, omdat ze vrezen dat Johnson straks geen uitstel aan de EU vraagt als dat wel van het Lagerhuis zou moeten. Johnson heeft meerdere malen in het openbaar bezworen nooit en te nimmer om uitstel van de brexit te vragen
Hij zei aan het begin van deze week nog tegenover de Franse president Macron dat er geen uitstel komt. De rechter oordeelde echter dat er duidelijke toezeggingen zijn van de regering om dat wel te doen en dat die voldoende zijn. Rechterlijke bevelen zijn daarom hier niet op zijn plaats. De activisten willen tegen dit besluit in beroep gaan.
De eisers hopen dat de premier met een rechterlijk bevel tot het verzoek om uitstel een celstraf of boete tegemoet zou kunnen zien als hij zou nalaten te doen wat het Lagerhuis onder bepaalde omstandigheden van hem eist. Een meerderheid van het Lagerhuis wil dat Johnson 19 oktober uitstel van de brexit aanvraagt in Brussel als hij op die dag na de Europese top geen akkoord heeft met de EU over het vertrek van de Britten uit de unie.
MSN 07.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft de Franse president Emmanuel Macron gewaarschuwd dat er geen uitstel komt van de brexit, die gepland staat voor 31 oktober 2019. Hij benadrukte dat het “de laatste kans” is om nog een akkoord te bereiken, zo verklaarde een woordvoerder van Downing Street.
De Britse regeringsleider zou tijdens een telefoongesprek aan de Franse president hebben gezegd dat de Europese Unie er niet van moet uitgaan dat het Verenigd Koninkrijk ook na 31 oktober 2019 nog in de EU kan blijven. Johnson herhaalde naar verluidt ook dat hij geen nieuw uitstel van de brexit zal vragen, ook al dwingt een recent in het Britse parlement gestemde wet hem daartoe als er geen akkoord met de EU wordt bereikt.
Johnson bestempelde die wet als een “daad van capitulatie”, die de positie van de Britten bij de onderhandelingen over de brexit verzwakt.
“Het Verenigd Koninkrijk heeft een groot, belangrijk aanbod op tafel gelegd, maar nu is het tijd dat de Commissie toont dat ook zij bereid is om een compromis te sluiten. Zo niet dan stapt het Verenigd Koninkrijk zonder deal op”, zei een bron in Downing Street.
Vrijdag werd nog gesuggereerd dat Johnson toch bij de Europese Unie om uitstel zou gaan vragen, ondanks zijn bezwering dat hij “liever dood in een greppel” zou willen liggen dan dat te doen.
NU 06.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in een ingezonden artikel in twee Britse ochtendkranten zondag opnieuw benadrukt dat het Verenigd Koninkrijk (VK) op 31 oktober 2019 uit de EU stapt, ook zonder nieuwe uittredingsovereenkomst. Hoe Johnson dat wil waarmaken, terwijl het Britse parlement een ‘no deal-Brexit’ heeft verboden, blijft onduidelijk.
Britse voorstellen voor Ierse grenskwestie na Brexit;
Noord-Ierland stapt na een korte transitieperiode in 2021 samen met de rest van het VK uit de Europese douane-unie
Het blijft wel in de Europese interne markt en zal zich houden aan EU-wetgeving voor goederen
Er komen zo weinig mogelijk fysieke douanechecks op en nabij de grens, dankzij niet nader omschreven technologische oplossingen
Het Noord-Ierse parlement moet de regeling goedkeuren en mag daarna elke vier jaar besluiten of die in stand blijft
“We pakken onze koffers in en lopen op 31 oktober naar buiten”, schrijft de premier. “De enige vraag is of Brussel ons vrolijk uitzwaait met een deal die voor beide kanten acceptabel is, of dat we worden gedwongen onze eigen richting te kiezen.”
De boodschap van Johnson werd geëchood door Brexit-staatssecretaris Stephen Barclay. “Wij zetten geen stap achteruit”, zei hij tegen de EU en Britse oppositieparlementariërs.
Later op de dag liet Barclay in een interview met de BBC weten dat de Britse regering mogelijk toch bereid is wat op te schuiven. De Britse voorstellen voor een herzien uittredingsakkoord bevatten een mechanisme om het Noord-Ierse regioparlement een beslissende stem over de voorziene transitieregeling op het Ierse eiland te geven. “Als deel van de intensieve onderhandelingen zouden we daar naar kunnen kijken en dat kunnen bespreken”, aldus de Brexit-staatssecretaris.
‘Maak gebruik van deze kans’
Het goedkeuringsmechanisme maakt deel uit van de plannen die de Britse premier afgelopen woensdag presenteerde, die de basis moeten vormen voor nieuwe gesprekken met de EU. Johnson noemde zijn voorzet “eerlijk en verstandig”, stelde dat die het laatste Britse aanbod vormt en riep de EU op tot “flexibiliteit”.
“Ik zeg tegen onze Europese vrienden: maak gebruik van de kans die ons nieuwe voorstel biedt. Voeg u bij ons aan de onderhandelingstafel in de geest van compromis en samenwerking”, schreef hij in zijn krantenstuk.
Brussel noemt de voorstellen ontoereikend en roept de Britten op tot “fundamentele aanpassingen”. De Letse premier Krisjanis Karins zei zondag tegen de BBC dat de deze “deal of geen deal”-opstelling van het VK de onderhandelingen bemoeilijkt.
Er is nog weinig tijd om een nieuwe uittredingsovereenkomst rond te krijgen. Het laatst mogelijke moment waarop dat kan gebeuren is de top van de Europese Raad op 17 en 18 oktober 2019.
Telegraaf 06.10.2019 „We zullen onze koffers pakken en op 31 oktober vertrekken. De enige vraag is of Brussel ons vrolijk zal uitzwaaien met een voor beide kanten aanvaardbare deal, of dat we in ons eentje moeten vertrekken.” Dat schrijft de Britse premier Boris Johnson in The Sun on Sunday.
Vrijdag werd nog gesuggereerd dat Johnson toch bij de Europese Unie om uitstel zou gaan vragen, ondanks zijn bezwering dat hij „liever dood in een greppel” zou willen liggen dan dat te doen. Nu herhaalt hij zijn mantra dat de Britten hoe dan ook eind deze maand de EU zullen verlaten.
Johnson kwam woensdag met een compromisvoorstel. Daarin wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland ontstaat, geschrapt. Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen, zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan. In Brussel is niet enthousiast gereageerd op dit plan.
AD 06.10.2019 ,,We zullen onze koffers pakken en op 31 oktober vertrekken. De enige vraag is of Brussel ons vrolijk zal uitzwaaien met een voor beide kanten aanvaardbare deal, of dat we in ons eentje moeten vertrekken.” Dat schrijft de Britse premier Boris Johnson in The Sun on Sunday.
Johnson kwam woensdag nog met een compromisvoorstel. Daarin wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland ontstaat, geschrapt. Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen, zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan.
De brexitstuurgroep van het Europees Parlement wees het voorstel van Johnson in hardere bewoordingen af. De brexitvoorstellen vormen ‘geen basis voor een akkoord waarmee het Europees Parlement kan instemmen’.
Cel
Ondertussen buigt een Schotse rechtbank zich nog over de vraag of de Britse premier in de cel kan worden gezet als hij met Groot-Brittannië de EU verlaat zonder overeenkomst (no-dealbrexit). De zaak is aanhangig gemaakt door enkele zakenlieden en een parlementslid.
Het Britse parlement heeft een wet aangenomen die Johnson verplicht te vragen om uitstel van het vertrek uit de EU, als er voor 31 oktober geen goedgekeurde overeenkomst ligt. De rechtbank bekijkt wat er zou kunnen gebeuren als Johnson daadwerkelijk geen uitstel vraagt.
MSN 06.10.2019 “We zullen onze koffers pakken en op 31 oktober 2019 vertrekken. De enige vraag is of Brussel ons vrolijk zal uitzwaaien met een voor beide kanten aanvaardbare deal, of dat we in ons eentje moeten vertrekken.” Dat schrijft de Britse premier Boris Johnson in The Sun on Sunday.
Vrijdag werd nog gesuggereerd dat Johnson toch bij de Europese Unie om uitstel zou gaan vragen, ondanks zijn bezwering dat hij “liever dood in een greppel” zou willen liggen dan dat te doen. Nu herhaalt hij zijn mantra dat de Britten hoe dan ook eind deze maand de EU zullen verlaten.
Johnson kwam woensdag met een compromisvoorstel. Daarin wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland ontstaat, geschrapt. Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen, zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan. In Brussel is niet enthousiast gereageerd op dit plan.
MSN 06.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft herhaaldelijk geroepen dat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie op 31 oktober verlaat. Met of zonder deal. In werkelijkheid is de kans dat dit gebeurt, zeer klein geworden. Johnson zal vrijwel zeker worden gedwongen om ten minste tot januari 2020 uitstel te vragen voor de Brexit.
Dat Johnson steeds blijft hameren op een vertrek uit de EU op 31 oktober, heeft vooral te maken met zijn wens om snel nieuwe verkiezingen te houden…en heel weinig met een oprecht geloof dat het mogelijk is om de Brexit eind deze maand te laten doorgaan.
Eerder deze maand nam het Britse parlement een wet aan die Johnson verplicht uitstel te vragen voor de Brexit, als hij op 19 oktober 2019 nog geen overeenkomst heeft gesloten met de Europese Unie over een ordelijk vertrek. De kans dat Johnson nog een deal sluit met de EU neemt met de dag af.
Afgelopen woensdag kwam de regering van Johnson eindelijk met concrete voorstellen, maar die werden door hoofdonderhandelaar Michel Barnier van de Europese Unie afgedaan als “niet uitvoerbaar.”
Officieel heeft de Europese Commissie de voorstellen van Johnson over een alternatieve regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland nog niet afgewezen. Maar tal van hoge EU-functionarissen hebben al aangegeven dat de voorstellen kansloos zijn, omdat ze uitgaan van douanecontroles in Noord-Ierland die tegen het Goedvrijdagakkoord ingaan. Die overeenkomst uit 1998 vormt nog altijd de basis van het vredesproces in Noord-Ierland.
Vanuit Brussel heeft Johnson de boodschap gekregen dat hij nog een week heeft om zijn voorstellen aan te passen. Daarmee tikt de tijd weg om een definitieve deal te sluiten vóór 31 oktober.
Brexit op 31 oktober 2019: dat wordt lastig, met of zonder deal
Foto: Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie. Getty
Zonder deal met de Europese Unie wordt het heel lastig voor de regering van Johnson om uitstel van de Brexit te voorkomen.
De Britse regering wekt weliswaar regelmatig de indruk dat er mazen zitten in wet die Johnson verplicht om uitstel te vragen voor de Brexit. Maar niemand heeft nog duidelijk kunnen maken hoe Johnson de uitstelwet kan omzeilen.
Afgelopen vrijdag bleek uit documenten die de Britse regering heeft ingediend bij een rechtbank in Schotland, dat Johnson erkent dat er uitstel gevraagd moet worden voor de Brexit, op het moment dat er geen deal komt met de Europese Unie.
Johnson mikt op nieuwe verkiezingen
Johnson heeft zijn geloofwaardigheid verbonden aan de belofte om de Brexit door te zetten. De Conservatieven weten dat de Brexit Party van Nigel Farage een grote bedreiging vormt, als Johnson zijn belofte niet waar kan maken. De regering wil daarom naar buiten toe de indruk wekken echt alles in het werk te hebben gesteld om de Brexit eind oktober te laten plaatsvinden.
Op het moment dat er dan toch een verzoek om uitstel komt, zullen de Conservatieven proberen de schuld daarvan te leggen bij het Britse parlement, dat eigenlijk geen Brexit zou willen. En bij de rechterlijke macht, die de schorsing van het parlement door Johnson heeft teruggedraaid.
De grote vraag is natuurlijk of Johnson zijn huidige populariteit in de peilingen kan behouden, als duidelijk wordt dat hij zijn belangrijkste belofte – een vertrek per 31 oktober – niet kan waarmaken. Waarschijnlijk wordt het antwoord op die vraag al binnen enkele weken duidelijk.
AD 05.10.2019 Premier Mark Rutte heeft tegen zijn Britse collega Boris Johnson gezegd dat een deal waarbij Noord-Ierland buiten de douane-unie valt, onacceptabel is.
Dat meldt de Financial Times. Op Twitter schrijft Rutte dat hij nog veel vragen heeft over het voorstel van Johnson, nadat ze elkaar telefonisch hadden gesproken. De Britse premier kreeg van Brussel al te horen dat de Europese Unie alleen wil praten als de Britten flinke toezeggingen doen en eisen laten vallen
Rutte lijkt ook duidelijkheid te vragen van Johnson voordat de Europese Raad op 17 en 18 oktober 2019 bijeen komt. De overgebleven 27 Europese lidstaten maken zich vooral zorgen over het feit dat Johnson in zijn voorstel de zogenoemde noodoplossing voor Noord-Ierland schrapt. Die ‘backstop’ moet voorkomen dat de buitengrens van de Europese douane-unie tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland komt.
MSN 05.10.2019 Premier Mark Rutte heeft tegen zijn Britse collega Boris Johnson gezegd dat een deal waarbij Noord-Ierland buiten de douane-unie valt, onacceptabel is.
Dat meldt de Financial Times. Op Twitter schrijft Rutte dat hij nog veel vragen heeft over het voorstel van Johnson, nadat ze elkaar telefonisch hadden gesproken. De Britse premier kreeg van Brussel al te horen dat de Europese Unie alleen wil praten als de Britten flinke toezeggingen doen en eisen laten vallen.
Rutte lijkt ook duidelijkheid te vragen van Johnson voordat de Europese Raad op 17 en 18 oktober bijeen komt. De overgebleven 27 Europese lidstaten maken zich vooral zorgen over het feit dat Johnson in zijn voorstel de zogenoemde noodoplossing voor Noord-Ierland schrapt. Die ‘backstop’ moet voorkomen dat de buitengrens van de Europese douane-unie tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland komt.
MSN 05.10.2019 De Europese Unie heeft een Brits voorstel om in het weekend verder te praten over de brexit afgewezen. Dat schrijft de Britse krant The Times op basis van bronnen.
De Europese hoofdonderhandelaar Michael Barnier zei eerder al dat er te weinig aanknopingspunten in het nieuwe Britse voorstel staan om over te onderhandelen. Daarom lijkt de EU niet in het weekend verder te willen praten. “Als we in het weekend praten, lijkt het net alsof we echte onderhandelingen voeren. Daar zijn we nog ver van verwijderd”, zegt een EU-diplomaat tegen The Times.
Telegraaf 04.10.2019 Het kabinet kan geen „ja” zeggen tegen het nieuwe plan van de Britse premier Boris Johnson voor een Brexit. „Er zijn heel veel vragen over te stellen. Het biedt hooguit een basis om door te praten”, zei premier Mark Rutte vrijdag. Hij verwees verder naar de brexitonderhandelaar van de EU, de Fransman Michel Barnier. „Die is in gesprek met de Britten.”
In het compromisplan van Johnson wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de Brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland ontstaat, geschrapt. Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan. In Brussel is niet enthousiast gereageerd op dit voorstel.
Rutte wilde geen inhoudelijk commentaar gegeven op berichten dat Johnson om uitstel van de Brexit zou vragen als er niet snel een akkoord komt met Brussel. Hij wees wel op Britse wetgeving, die de wettelijke verplichting met zich meebrengt om uitstel te vragen als er voor 31 oktober geen brexitdeal ligt. Rutte onderstreepte dat uitstel voor Nederland alleen in aanmerking komt als er zicht is op een oplossing. „Uitstel om het uitstel, daar is volgens mij niemand voor.”
AD 04.10.2019 Het kabinet kan geen ‘ja’ zeggen tegen het nieuwe plan van de Britse premier Boris Johnson voor een brexit. ,,Er zijn heel veel vragen over te stellen. Het biedt hooguit een basis om door te praten”, zei premier Mark Rutte vandaag. Hij verwees verder naar de brexitonderhandelaar van de EU, de Fransman Michel Barnier. ,,Die is in gesprek met de Britten.”
In het compromisplan van Johnson wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en EU-lidstaat Ierland ontstaat, geschrapt. Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan. In Brussel is niet enthousiast gereageerd op dit voorstel.
De backstop is een verzekeringspolis om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit onder alle omstandigheden open te houden.
Nu gelden binnen de Europese Unie nog overal dezelfde regels: goederen kunnen zonder grenschecks of tarieven de hele unie door reizen. Na de brexit doet het Verenigd Koninkrijk daar niet meer aan mee: de nieuwe buitengrens van de EU komt tussen Ierland en het aangrenzende Noord-Ierland te liggen. Maar dat is in strijd met het Goede Vrijdagakkoord, het vredesakkoord dat werd gesloten na decennia bloedige strijd tussen protestanten en katholieken. Daarin staat: Er komt nooit meer een harde grens op het Ierse eiland.
Na de brexit hebben beide partijen twee jaar om een handelsakkoord te sluiten waarin een oplossing is gevonden voor het openhouden van de grens. Als dat niet lukt, treedt de backstop in werking. De Britten blijven dan in het gezamenlijk handelsgebied van de EU, zodat goederen vrij de grens over kunnen: een open grens dus.
Dat betekent dat de Britten zich aan allerlei Europese regels moeten blijven houden. Onacceptabel voor veel Britse eurosceptici: zij vrezen dat het Verenigd Koninkrijk door de backstop voor altijd vastgeketend blijft aan de Europese Unie.
Inhoudelijk
Rutte wilde geen inhoudelijk commentaar geven op berichten dat Johnson om uitstel van de brexit zou vragen als er niet snel een akkoord komt met Brussel. Hij wees wel op Britse wetgeving die de wettelijke verplichting met zich meebrengt om uitstel te vragen als er voor 31 oktober geen brexitdeal ligt. Rutte onderstreepte dat uitstel wat betreft Nederland alleen mogelijk is als er zicht is op een oplossing. ,,Uitstel om het uitstel, daar is volgens mij niemand voor.”
Telegraaf 04.10.2019 De Britse premier Boris Johnson zal de Europese Unie mogelijk toch om uitstel van de Brexit vragen, als er 19 oktober geen akkoord is bereikt met Brussel over de manier waarop. Dit leidt de BBC af uit stukken die de publieke omroep heeft gezien. De stukken zijn door de regering gepresenteerd in een Schotse rechtbank. Johnson heeft al meermalen verkondigd liever „dood in de sloot” te liggen dan de gang naar Brussel te maken om uitstel te vragen.
Anti-brexitactivisten willen via de rechter afdwingen dat de premier wel om uitstel vraagt als er geen akkoord is. Johnson heeft veelvuldig bezworen dat hij zijn land eind oktober hoe dan ook uit de unie haalt. Maar zijn regering moet in opdracht van een meerderheid van het Lagerhuis om uitstel vragen als aan het einde van de Europese top op 17 en 18 oktober blijkt dat er geen overeenkomst is.
Het wordt waarschijnlijk moeilijk voor de Brexit-premier aan het einde van de maand inderdaad uit de unie te stappen, als alle andere 27 landen van de EU akkoord gaan met het uitstel. Sommige Britse media speculeren dat hij plannen heeft om zijn poging tot uitstel te laten mislukken.
AD 04.10.2019 De Britse premier Boris Johnson zal de Europese Unie toch om uitstel van de brexit vragen, als er 19 oktober geen akkoord is bereikt met Brussel over de manier waarop. Dit leidt de BBC af uit stukken die deze publieke omroep heeft gezien. De stukken zijn door de regering gepresenteerd in een Schotse rechtbank.
Johnson heeft al meermalen verkondigd liever ‘dood in de sloot’ te liggen dan de gang naar Brussel te maken om uitstel te vragen. De Britse premier bleef ook vandaag optimistisch ondanks de afwijzende reacties uit andere EU-landen op zijn alternatieve voorstel voor de brexit.
Zijn woordvoerster zei dat hij het voorstel nog steeds ziet als een heel ‘groot landingsterrein’ waaruit een overeenkomst kan voortkomen. ,,We willen doorgaan met praten met de EU en de gesprekken intensiveren, met de zorgen van EU-landen inclusief Ierland in gedachten, ook in het weekend.” .
Belangrijkste problemen
De voornaamste Britse onderhandelaar over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, David Frost, is in Brussel voor onderhandelingen met Europese gesprekspartners. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, is volgens meldingen van media in Dublin niet zo optimistisch. Hij ziet belangrijke problemen met het plan van Johnson, maar vermoedt ook dat er mogelijkheden zijn het te wijzigen. Coveney wil dat Johnson dat zelf en binnen tien dagen doet.
De brexitstuurgroep van het Europees Parlement wees het voorstel van Johnson in hardere bewoordingen af. De brexitvoorstellen vormen ,,geen basis voor een akkoord waarmee het Europees Parlement kan instemmen”.
Arrestatie
Tegelijkertijd buigt een Schotse rechtbank zich over de vraag of de Britse premier in de cel kan worden gezet als hij met Groot-Brittannië de EU verlaat zonder overeenkomst (no-dealbrexit). De zaak is aanhangig gemaakt door enkele zakenlieden en een parlementslid.
Het Britse parlement heeft een wet aangenomen die Johnson verplicht te vragen om uitstel van het vertrek uit de EU, als er voor 31 oktober geen goedgekeurde overeenkomst ligt. De rechtbank gaat nu bekijken wat er zou kunnen gebeuren als Johnson daadwerkelijk geen uitstel vraagt, aldus de BBC.
MSN 04.10.2019De Britse premier Boris Johnson zal de Europese Unie toch om uitstel van de brexit vragen, als er 19 oktober geen akkoord is bereikt met Brussel over de manier waarop.
Dit leidt de BBC af uit stukken die deze publieke omroep heeft gezien. De stukken zijn door de regering gepresenteerd in een Schotse rechtbank.
Johnson heeft al meermalen verkondigd liever “dood in de sloot” te liggen dan de gang naar Brussel te maken om uitstel te vragen.
Telegraaf 04.10.2019 Een Schotse rechtbank buigt zich over de vraag of de Britse premier Boris Johnson in de cel kan worden gezet als hij met Groot-Brittannië de EU verlaat zonder overeenkomst (no-deal Brexit). De zaak is aanhangig gemaakt door enkele zakenlieden en een parlementslid.
Het Britse parlement heeft een wet aangenomen die Johnson verplicht te vragen om uitstel van het vertrek uit de EU, als er voor 31 oktober geen goedgekeurde overeenkomst ligt. Johnson heeft al meermalen verkondigd liever „dood in de sloot” te liggen dan de gang naar Brussel te maken om uitstel te vragen.
De rechtbank gaat nu bekijken wat er zou kunnen gebeuren als Johnson daadwerkelijk geen uitstel vraagt, aldus de BBC vrijdag.
MSN 04.10.2019 Een Schotse rechtbank buigt zich over de vraag of de Britse premier Boris Johnson in de cel kan worden gezet als hij met Groot-Brittannië de EU verlaat zonder overeenkomst (no-dealbrexit). De zaak is aanhangig gemaakt door enkele zakenlieden en een parlementslid.
Het Britse parlement heeft een wet aangenomen die Johnson verplicht te vragen om uitstel van het vertrek uit de EU, als er voor 31 oktober geen goedgekeurde overeenkomst ligt. Johnson heeft al meermalen verkondigd liever “dood in de sloot” te liggen dan de gang naar Brussel te maken om uitstel te vragen.
De rechtbank gaat nu bekijken wat er zou kunnen gebeuren als Johnson daadwerkelijk geen uitstel vraagt, aldus de BBC vrijdag.
MSN 04.10.2019 De chef van de politie in Noord-Ierland heeft tegen premier Boris Johnson gezegd dat het onder de huidige omstandigheden onmogelijk is de grens te bewaken. Politiechef Simon Byrne zei volgens Ierse media in een gesprek van een half uur met de premier dat zijn korps de meer dan driehonderd grensovergangen onmogelijk kan controleren.
Het Britse deel van Ierland (Noord-Ierland) vormt een groot probleem voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, want Ierland is EU-lid en Noord-Ierland zou buiten de unie komen te liggen. Johnson heeft woensdag als oplossing aangedragen dat zijn land bij de brexit wel uit de douane-unie stapt, maar dat het voor goederen toch bij de interne EU-markt blijft horen.
Volgens Johnson zijn dan wel grenscontroles nodig, maar met technische hulpmiddelen kan veel geregeld worden en er zouden maar beperkt echte grenscontroles aan de Noord-Ierse grens nodig zijn.
Elsevier 04.10.2019 Met zijn eerste echte Brexit-deal, die een oplossing moet bieden voor het backstop-probleem aan de Ierse grens, hoopt Boris Johnson de EU eindelijk te overtuigen. Maar vanuit Brussel komen vooral negatieve signalen. Mocht het akkoord er niet komen, dan gaat Johnson volgens de BBC tóch om uitstel vragen. Opvallend: eerder zei hij nog ‘liever dood in de greppel’ te liggen.
Johnson wilde toch per se op 31 oktober de EU uit?
‘Ik lig liever dood in de greppel,’ antwoordde Johnson begin september tijdens een toespraak voor het politiekorps van West Yorkshire, toen hem werd gevraagd of hij kon beloven dat hij niet om nieuw Brexit-uitstel zou gaan vragen. Afgaande op berichten van de BBC denkt hij daar inmiddels anders over. De publieke omroep heeft regeringsstukken ingezien – gepresenteerd in de Schotse rechtbank – waarin staat dat de premier om uitstel gaat vragen als hij op 19 oktober geen akkoord heeft bereikt.
De rechtszaak was aanhangig gemaakt door Britse zakenlieden en een parlementslid, die wilden laten onderzoeken of Johnson strafbaar was indien hij de EU zonder akkoord verlaat, de zogenoemde no deal-Brexit.
De zogenoemde ‘Benn Act’, die vorige maand werd aangenomen in het Lagerhuis, verplicht de premier uitstel van de Brexit te vragen indien hij op 19 oktober nog niet met de EU tot een deal is gekomen. Eerder zinspeelde Johnson erop dat hij zich daar niets van zou gaan aantrekken en op 31 oktober ‘gewoon’ te breken met de EU, ook als er geen akkoord zou zijn.
Hoe het ook zij, Johnson vertrouwt er naar eigen zeggen op dat het niet zover hoeft te komen, omdat hij verwacht nog steeds een akkoord te kunnen bereiken met de EU. De premier ziet het voorstel nog steeds ‘als een heel groot landingsterrein’, waaruit een overeenkomst kan voortvloeien. Dat zei zijn woordvoerster vrijdagmiddag. ‘We willen doorgaan met praten met de EU en de gesprekken intensiveren, met de zorgen van EU-landen inclusief Ierland in gedachten, ook in het weekend.’
Wat stond er ook alweer in de deal van Johnson?
De nieuwe plannen van Johnson werden woensdag openbaar, en werden volgens The Telegraph dinsdag al verstuurd naar diverse Europese regeringsleiders. In de deal staat dat er vijf jaar lang twee grenzen komen; een douanecheck tussen Noord-Ierland en Ierland en een regelgevende grens door de Ierse Zee, tussen Noord-Ierland en het Britse vasteland.
Met Johnsons deal zal Noord-Ierland wel onderdeel blijven van de Europese interne markt waarbinnen landbouw- en voedselproducten kunnen worden vervoerd zonder grenscontroles. Na vijf jaar zal Noord-Ierland moeten beslissen of het deel wil blijven uitmaken van de EU of dat het de Britse regels gaat volgen.
Hoe reageren de Britse partijen op de deal van Johnson?
Voorzitter James Cleverly van de Conservatie Partij zegt dat het Verenigd Koninkrijk ‘flexibel en pragmatisch’ is geweest. Nu moet de EU dat volgens hem ook zijn. De deal van Theresa May, die op veel vlakken hetzelfde was als die van Johnson, werd tot drie keer toe weggestemd, mede doordat lang niet alle Tories vóór stemden. De kans lijkt groter dat ditmaal meer Conservatieven zullen instemmen, al is het ook mogelijk dat de zogenoemde ‘harde’ Brexiteers elke grens tussen Ierland en Noord-Ierland onaanvaardbaar vinden en dus tegen zullen stemmen.
Een andere harde Brexiteer, Nigel Farage van de Brexit Party, is fel tegen het voorstel van Johnson. ‘Het is alsof je je hoofd in de bek van een krokodil steekt en hoopt dat alles goed gaat,’ aldus de man die het gezicht van de Leave-campagne voorafgaand aan het Brexit-referendum was.
Aan de andere kant van het politieke spectrum, bij de sociaal-democratische oppositiepartij Labour, overwegen volgens The Guardian diverse parlementariërs vóór Johnsons deal te stemmen. Dit tot onvrede van partijleider Jeremy Corbyn, die vindt dat geen enkele sociaal-democraat ‘zo’n roekeloze deal moeten steunen, die zou worden gebruikt als springplank om rechten en standaard in ons land af te schaffen’.
Hoe wordt in Brussel gereageerd op de deal van Johnson?
Weinig positief. Voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk heeft donderdag gezegd dat de Brexit-voorstellen van Johnson hem niet overtuigen. Wel is de EU volgens de Pool bereid om nieuwe gesprekken te voeren om de impasse te doorbreken. ‘We blijven openstaan, maar zijn nog steeds niet niet overtuigd’, heeft Tusk aan de telefoon tegen Johnson gezegd.
Tusk heeft ook gebeld met de Taoiseach (de Iers-Gaelische term voor de premier van Ierland) Leo Varadkar. De voorzitter van de Europese Raad staat naar eigen zeggen ‘volledig achter Ierland’. Kern van het Ierse bezwaar is Johnsons oplossing voor het probleem van de backstop, de garantieregeling dat er geen harde grens komt tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland. Varadkar vindt, net als veel andere Brusselse politici, dat de Britse premier geen werkbare oplossing biedt.
De zogenoemde ‘Brexit-stuurgroep’ van het Europees Parlement liet donderdag weten het voorstel van Johnson af te wijzen. Dat vormt volgens de stuurgroep ‘geen basis voor een akkoord waarmee het Europees Parlement kan instemmen,’ aldus de groep die wordt voorgezeten door de eurofiele Belg Guy Verhofstadt (Renew Europe, voorheen ALDE):
Guy Verhofstadt
✔@guyverhofstadt
The @Europarl_EN has three fundamental problems with the UK’s latest proposal:
Harms Ireland’s all-island economy lack of detail/not operational puts deal under custody of DUP
NU 03.10.2019 De Brexit-stuurgroep van het Europees Parlement heeft donderdag een vernietigend oordeel uitgesproken over de nieuwe Brexit-voorstellen van de Britse premier Johnson, meldt persbureau AP.
In een verklaring meldt de stuurgroep dat Johnsons voorstellen “nog niet eens in de buurt komen” van wat nodig is om een compromis te sluiten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.
“De voorstellen van het Verenigd Koninkrijk schieten ernstig tekort en zorgen voor een grote terugval in het opstellen van gezamenlijke doelstellingen en verplichtingen”, meldt de stuurgroep verder.
In de stuurgroep zitten vertegenwoordigers van alle grote politieke partijen in het Europees Parlement. De afkeuring van de stuurgroep is van belang aangezien het Europees Parlement een eventuele Brexit-deal moet goedkeuren.
Nieuwe status Ierland
De nieuwe voorstellen die Johnson woensdag presenteerde, bevatten onder meer een ‘aparte status’ voor Noord-Ierland na de Brexit. Noord-Ierland stapt ook uit de douane-unie, maar blijft in ieder geval vier jaar lang in de Europese interne markt.
Daardoor hoeven in die periode zo weinig mogelijk fysieke douanecontroles plaats te vinden op de grens tussen Noord-Ierland en Ierland en kunnen goederen en spullen tot 2025 die grens makkelijk oversteken, aldus Johnson.
Het parlement van Noord-Ierland mag bepalen of het akkoord gaat met die overgangsperiode en moet die daarna elke vier jaar opnieuw goedkeuren. Johnson vindt dat hij een “redelijk en eerlijk” voorstel doet, maar de Europese leiders zien nog veel “problematische” punten.
De voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, benadrukte donderdag in een persconferentie dat de EU volledig achter Ierland staat in de brexit-onderhandelingen.
Als onderhandelingen over de voorstellen geen deal opleveren, is de kans groot dat er een ‘harde Brexit’ plaatsvindt op 31 oktober 2019.
Trouw 03.10.2019 EU-leiders zijn weinig gecharmeerd van het brexitplan van de Britse premier Boris Johnson. ‘Als het Groot-Brittannië menens is, moet het verlenging vragen.’
Terwijl in Londen een optimistische Boris Johnson zijn brexitplan aan het Britse parlement uitlegde, begon aan de overkant van het Kanaal het morren. “Ik heb een oprechte poging gedaan om de kloof te overbruggen”, sprak Johnson. “Onze regering heeft een stap gezet. Ik geloof dat dit onze kans is, en ook die van hen.” Met die laatsten bedoelde hij de leiders van de andere 27 EU-landen. Tegelijk moest hij toegeven dat de twee kanten het nog niet eens waren geworden.
Wat heet, de andere EU-leiders leken bijzonder weinig gecharmeerd van Johnsons compromisvoorstel. “We moeten waarschijnlijk leren leven met een no-dealbrexit”, zei de Ierse premier Leo Varadkar. “We blijven openstaan voor zijn ideeën, maar we zijn niet overtuigd”, zei ‘EU-president’ Donald Tusk nadat hij twintig minuten met Johnson had getelefoneerd.
Ook het enthousiasme van Norbert Röttgen, de voorzitter van de Duitse parlementscommissie voor buitenlandse zaken, was niet groot. Algemeen wordt aangenomen dat Röttgen ook de mening van bondskanselier Angela Merkel vertolkte toen hij zei dat ‘één ding duidelijk is: Johnsons brexitplan kan niet worden uitonderhandeld voor 31 oktober. Als het Groot-Brittannië menens is, moet het verlenging vragen.”
Nieuwe verpakking van oude en slechte ideeën
Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU staat gepland voor 31 oktober. Op een Europese top op 17 oktober zou voor het laatst besproken worden hoe dat vertrek vorm krijgt. Maar nu Johnson pas woensdagavond voor het eerst zijn ideeën op papier zette, is de tijd die rest wel bijzonder kort.
“Het is een nieuwe verpakking van oude en slechte ideeën die allang zijn afgedreven”, reageerde Guy Verhofstadt namens de brexitcommissie van het Europees Parlement. Volgens Verhofstadt zijn de plannen ‘bijna onmogelijk’ in te voeren.
Ook EU-onderhandelaar Michel Barnier lijkt weinig geporteerd te zijn van Johnsons gedachten. Sterker nog, hij zou vrezen dat ze ‘een val’ zijn, een kwade opzet om de Europese interne markt te ondermijnen.
Mocht de EU Johnsons plan afwijzen, dan is al bekend wat de Britse reactie zal zijn. Uit een uitgelekt memo aan Conservatieven wordt duidelijk dat het de bedoeling is dat alle partijgenoten van Johnson de EU dan crazy noemen en dat ze zeggen dat juist de EU een akkoord onmogelijk maakt.
Lees ook:
Johnsons uitweg voor Ierse grenzen nog vol onzekerheden
NOS 03.10.2019 EU-president Donald Tusk is niet onder de indruk van het nieuwe brexit-voorstel dat de Britse premier Boris Johnson gisteren presenteerde.
“Ik heb vandaag twee keer getelefoneerd over de brexit”, zei Tusk vandaag op een persconferentie. “Eerst met de Ierse premier. Daarna met Johnson. Mijn boodschap aan hem: we staan open voor meer gesprekken, maar zijn nog niet overtuigd.”
De voorzitter van de Europese Raad benadrukte verder dat de EU “volledig” achter Ierland staat in de brexit-onderhandelingen. En dat land ziet niets in het voorstel van Johnson.
In zijn brexit-plan stelt de premier voor dat Noord-Ierland na de brexit tijdelijk deel blijft uitmaken van de Europese interne markt voor goederen, maar wel buiten de douane-unie van de EU wordt geplaatst.
Bekijk hier wat Johnson gisteren zei over de Noord-Ierse grens en de mogelijkheid van een no-deal:
‘No-deal is een uitkomst waar wij klaar voor zijn’
Met Johnsons plan zou er dan alsnog een harde grens komen tussen Ierland en Noord-Ierland, waarmee de zogenoemde backstop van tafel is. En juist die backstop is het grootste twistpunt in de brexit-onderhandelingen.
Johnson presenteerde zijn plannen gisteren op het partijcongres van de Conservatieven in Manchester. Manfred Weber, die als fractievoorzitter van de christendemocraten de grootste partij in het Europees Parlement vertegenwoordigt, noemt het voorstel van Johnson daarom niet serieus. Volgens Weber is Johnsons plan vooral bedoeld om de eigen achterban tevreden te stellen.
MSN 03.10.2019 De brexitstuurgroep van het Europees Parlement wijst het voorstel van de Britse premier Boris Johnson af. De brexitvoorstellen vormen volgens de stuurgroep “geen basis voor een akkoord waarmee het Europees Parlement kan instemmen”, aldus een verklaring van de parlementaire groep.
Vooral de alternatieven voor het door Johnson geëiste schrappen van de backstop, een soort garantieregeling dat er na het Britse vertrek uit de EU geen harde grens komt tussen Noord-Ierland en Ierland, baart de stuurgroep zorgen. “Deze lastminutevoorstellen lossen niet de problemen op die er zijn als de backstop verdwijnt”. Ze maken volgens het parlement infrastructuur nodig om handelscontroles uit te voeren maar maken niet duidelijk hoe en waar precies.
De voorstellen “komen niet in de buurt” van wat Londen en Brussel eerder hadden afgesproken, aldus de verklaring. Het parlement zegt bereid te blijven “alle voorstellen te onderzoeken, maar ze moeten wel geloofwaardig en juridisch werkbaar zijn.”
AD 02.10.2019 De Europese Commissie gaat het nieuwe Britse brexitvoorstel ‘objectief’ bestuderen. Johnsons politieke tegenstander Jeremy Corbyn is er echter niet zo zeker van dat het compromis van de premier in goede aarde gaat vallen bij EU.
Voorzitter Jean-Claude Juncker liet de Britse premier Boris Johnson, tijdens een telefoongesprek, weten ingenomen te zijn met de brief en de teksten van het nieuwe voorstel die hij vandaag mocht ontvangen. De EU wijst het voorstel van Johnson niet direct af, klinkt het.
Juncker zei ingenomen te zijn met Johnsons ‘vastberaden stappen’ om een akkoord te bereiken. Toch ziet Juncker ook problemen, met name over de backstop, de door de EU geëiste garantieregeling dat er na de brexit geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland komt. Johnson wil die hele regeling geschrapt zien.
In de voorstellen ziet Juncker welkome ‘vooruitgang’ in de Britse positie. Met name het plan om na de brexit voor het hele Ierse eiland – het Britse Noord-Ierland en de republiek Ierland – een zone in te stellen met dezelfde regels voor alle goederen zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan noemt hij ‘positief’.
Ook de voorgestelde controle van goederen die Noord-Ierland binnenkomen vanuit Groot-Brittannië (Schotland, Engeland en Wales) na de brexit worden in Brussel niet meteen naar de prullenbak verwezen. In een verklaring zegt de commissie dat de EU een deal met Londen wil.
‘We staan 24/7 klaar om dit te laten gebeuren, zoals al drie jaar’. De komende dagen komen de brexitonderhandelingsteams in Brussel bijeen. Diplomaten in Brussel zijn van mening dat de EU niet de indruk wil wekken de deur bij voorbaat dicht te gooien.
De eerste reactie van de brexitcoördinator van het Europese Parlement (EP), Guy Verhofstadt, op het voorstel is ‘niet positief’. Verhofstadt zei dat de voorstellen volgens de parlementaire stuurgroep voor de brexit ‘niet echt de garanties bieden die Ierland nodig heeft’.
Verhofstadt zei dat de brexitstuurgroep donderdag met een uitgebreidere reactie komt. De liberale ex-premier van België is de voorzitter van de stuurgroep van het EP. Dat staat in principe open voor ‘alternatieve oplossingen’ van de impasse, maar hamert erop dat er een ‘backstop’ oet blijven.
Jeremy Corbyn, leider van de Britse Labour Partij, denkt dat de Europese Unie het brexitvoorstel van premier Johnson desondanks gaat wegstemmen. Hij zegt niet in te zien waarom de EU voor zou stemmen. Het is volgens Corbyn ook onduidelijk hoe het Goede Vrijdagakkoord in Noord-Ierland wordt gehandhaafd.
De Ierse premier Leo Varadkar heeft in een telefoongesprek met Johnson gezegd dat zijn brexitvoorstel niet aan de Ierse wensen voldoet. De Ierse regeringsleider zei dat het nieuwe voorstel niet voldoet aan de eerder afgesproken voorwaarden van de backstop bij de Ierse grens.
Varadkar zei dat de Britse premier er ten onrechte van uitgaat dat de kwestie voornamelijk een technisch probleem is om goederenverkeer tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland te controleren. ,,Ik denk dat het om veel meer gaat dan om een technisch vraagstuk’’, zei de Ier.
,,Het gaat om diepe politieke en juridische zaken en de technische zijn daar maar een klein onderdeel van.’’ Toch noemde Varadkar het voorstel ‘constructief en handig’. Er is volgens de ‘taoiseach’ (Ierse premier) echter nog veel werk te verzetten.
Noord-Ieren blij
De protestantse Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP) steunt het voorstel van Johnson wel. Partijleider Arlene Foster zegt blij te zijn dat in het voorstel de Noord-Ierse grenssituatie niet meer anders is dan in de rest van het Verenigd Koninkrijk.
DUP, die de regering van Theresa May en nu van Johnson steunt, was eerder steeds tegen de brexitvoorstellen, vanwege de backstop. Noord-Ierland zou dan een uitzonderingssituatie krijgen binnen het Verenigd Koninkrijk. Het land zou dan nog deel blijven uitmaken van de Europese douane-unie. Dat is in dit voorstel niet het geval.
Premier Rutte, die een bezoek aan Berlijn brengt, laat in reactie weten het nieuwe brexitvoorstel nauwkeurig te zullen bekijken. Rutte en zijn Duitse collega Merkel benadrukten de Europese eensgezindheid rond de brexit. ,,Voor ons is zeer belangrijk dat wij als 27 bij elkaar blijven’’, aldus Merkel over de EU-lidstaten zonder de Britten.
NOS 02.10.2019 De Britse regering heeft een nieuw brexit-voorstel vrijgegeven, met een oplossing voor de toekomstige status van Noord-Ierland. In een brief aan voorzitter Juncker van de Europese Commissie stelt premier Johnson voor dat Noord-Ierland deel uit blijft maken van de Europese interne markt voor goederen.
Noord-Ierland zou wel samen met de rest van het Verenigd Koninkrijk de douane-unie verlaten, benadrukt Johnson in zijn brief. In de douane-unie zijn de gemeenschappelijk tarieven van de EU geregeld. Het is de grondslag van de interne markt.
Johnson zegt in zijn plan dat Noord-Ierland aan Europese normen en producteisen moet blijven voldoen, terwijl de rest van het Verenigd Koninkrijk dat niet hoeft. Het lijkt dus dat er met dit plan twee grenzen ontstaan: Noord-Ierland zou samen met de rest van het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaten, maar in economisch opzicht deel blijven uitmaken van de interne markt van de EU.
In de brief aan Juncker zet Johnson het voorstel in vijf punten uiteen:
Er komt geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Dat zou niet in overeenstemming zijn met de Goede-Vrijdagakkoorden.
Vrij verkeer van personen blijft behouden op het Ierse eiland.
Noord-Ierland blijft de regels van de interne markt van de Europese Unie volgen op het gebied van goederen, inclusief voedsel- en landbouwproducten.
Het Noord-Ierse parlement moet hier goedkeuring aan geven en daarna elke vier jaar opnieuw.
Noord-Ierland zal wel volledig onderdeel zijn van het Verenigd Koninkrijk en dus ook vallen onder Britse toekomstige handelsakkoorden.
Het Noord-Ierse parlement moet dus met het plan akkoord gaan en kan er iedere vier jaar opnieuw over beslissen. Johnson gaat het voorstel ook uitleggen in het Britse Lagerhuis.
Volgens correspondent Tim de Wit zitten er in het plan van Johnson de nodige knelpunten. “Noord-Ierland volgt volgens het voorstel zoveel mogelijk de EU-regels, maar lang niet alle. Er is straks dus nog steeds een vorm van controles nodig, al zeggen de Britten dat dat ze geen nieuwe grensposten willen neerzetten. Het is een risico dat de EU maar moet dragen, zeggen ze in Londen. Ze hebben al genoeg water bij de wijn gedaan, dan moet de EU dat ook doen, vinden ze.”
Op het partijcongres van de Conservatieven in Manchester zei Johnson eerder vandaag dat hij in geen geval controles wil aan de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
Bekijk hier wat Johnson zegt over de Noord-Ierse grens en de mogelijkheid van een no-deal:
‘No-deal is een uitkomst waar wij klaar voor zijn’
Op het partijcongres zei Johnson dat het enige alternatief voor zijn voorstel een no-deal-brexit is. Hij herhaalde dat zijn land moet vasthouden aan 31 oktober als brexitdatum. “Als we dat niet doen, loopt onze democratie een enorme deuk op”, zei de premier.
De Britse premier zou vandaag bellen met Juncker. Een woordvoerder van de Europese Commissie herhaalde vanochtend dat aan de “bekende voorwaarden” moet worden voldaan, zoals een “legaal uitvoerbare oplossing om een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland te voorkomen”.
Het plan zal in Brussel eerst bestudeerd worden, verwacht EU-correspondent Sander van Hoorn. “Ze zullen kijken in hoeverre de interne markt beschermd blijft, en of de naleving van het Goede Vrijdagakkoord over Noord-Ierland niet in gevaar komt.”
De Ierse premier Leo Varadkar noemde het plan “niet bemoedigend” en geen basis voor een akkoord. “Het is veel meer dan een technisch vraagstuk. Het gaat om diepe politieke en juridische zaken en de technische aspecten zijn daar maar een klein onderdeel van”, zei de premier.
Op 17 en 18 oktober is er in Brussel een EU-top waar de regeringsleiders het eens moeten worden over een definitieve brexit-deal. Het Britse parlement heeft bepaald dat de premier om uitstel van de brexit moet vragen als een meerderheid in dat parlement niet voor 19 oktober akkoord gaat met de uittredingsverklaring.
Telegraaf 02.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in een brief aan Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker een volgens hem „voor beide zijden aanvaardbaar” compromisvoorstel gedaan over hoe zijn land met nieuwe afspraken over de brexit uit de EU kan vertrekken. Later woensdag hebben de twee telefonisch contact over de kwestie.
In het ’ultieme’ voorstel wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat, geschrapt. De Britse regering heeft Johnsons brief met daarbij een toelichting op zijn plannen openbaar gemaakt, maar het protocol over Noord-Ierland dat dit juridisch moet regelen blijft vooralsnog geheim.
Johnson wil voor het hele Ierse eiland een zone met dezelfde regels voor alle goederen zodat het handelsverkeer zonder controles kan doorgaan. Het Noord-Ierse parlement moet instemmen met die regeling, aldus Johnson. Hij herhaalt dat er geen controles komen aan of vlakbij de 500 kilometer lange landgrens tussen (het Britse) Noord-Ierland en EU-land Ierland. Het vredesakkoord van 1998, waarin onder meer de grens werd opengesteld om een einde aan de conflicten tussen katholieken en protestanten te maken is „prioriteit”, aldus Johnson. Ook voor de EU is dat een absolute voorwaarde voor een brexitdeal.
Na de eerder afgesproken overgangstermijn tot december 2020 stapt het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland uit de Europese douane-unie.
Brexitonderhandelaar namens de EU, Michel Barnier, licht de lidstaten en het Europees Parlement later woensdag in over de ontwikkelingen. Johnson heeft al gedreigd dat hij zijn land zonder afspraken uit de EU terugtrekt op 31 oktober als de EU niet ingaat op zijn voorstel.
De protestantse Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP) steunt het brexitvoorstel dat woensdag in Brussel is ingediend door de Britse premier Boris Johnson. Partijleider Arlene Foster zegt blij te zijn dat in het voorstel de Noord-Ierse grenssituatie niet meer anders is dan in de rest van het Verenigd Koninkrijk.
DUP, die de regering van Theresa May en nu van Johnson steunt, was eerder steeds tegen de brexitvoorstellen, vanwege de backstop. Noord-Ierland zou dan een uitzonderingssituatie krijgen binnen het Verenigd Koninkrijk. Het land zou dan nog deel blijven uitmaken van de Europese douane-unie. Dat is in dit voorstel niet het geval.
AD 02.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft vandaag een ‘ultieme voorstel’ voor de brexit naar Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker gestuurd. Als Brussel niet bereid is serieus op zijn plan in te gaan, dan wil hij niet verder onderhandelen en zal Groot-Brittannië op 31 oktober zonder ‘deal’ de EU verlaten.
Johnson heeft, zo werd vanmiddag bekend, in een brief aan Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker een volgens hem ‘voor beide zijden aanvaardbaar’ compromisvoorstel gedaan over hoe zijn land met nieuwe afspraken over de brexit uit de EU kan vertrekken. Later vandaag zouden Johnson en Juncker telefonisch contact hebben over het voorstel.
In het ‘ultieme’ voorstel wordt de backstop, de regeling die moet garanderen dat er na de brexit geen harde, fysieke grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat, geschrapt. De Britse regering heeft Johnsons brief met daarin een toelichting op zijn plannen openbaar gemaakt, maar het protocol over Noord-Ierland dat dit juridisch moet regelen blijft vooralsnog geheim.
De protestantse Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP) steunt het brexitvoorstel waarin staat dat geen douanecontroles zullen plaatsvinden aan de grens met Noord-Ierland. Partijleider Arlene Foster zegt blij te zijn dat in het voorstel de Noord-Ierse grenssituatie niet meer anders is dan in de rest van het Verenigd Koninkrijk.
De Britse premier sprak vandaag in Manchester het Conservatieve partijcongres toe. Het thema van het vierdaagse congres is Get Brexit Done, een thema dat ook direct zijn sleutelzin werd in zijn toespraak. Hij zei het meerdere malen.
Johnson begon zijn speech vanmiddag met een bedankje aan zijn voorganger Theresa May. Ook bedankte hij haar man Philip May voor zijn ‘tomeloze geduld’. Hij presenteerde zijn speech op zijn kenmerkende losse en humoristische wijze. Hij maakte onder meer grapjes over laptops en reality-tv. ,,De treurige waarheid is dat stemmers in dit land meer te zeggen hebben over het programma ‘I’m a Celebrity’ dan over The House of Commons, die weigert brexit te volbrengen”, klonk het onder meer.
Johnson vervolgde zijn toespraak door te zeggen dat er ‘ernstige gevolgen’zullen zijn voor het vertrouwen in onze democratie als de brexit wordt uitgesteld tot ná 31 oktober. Daarnaast beloofde hij dat er geen douanecontroles zullen plaatsvinden aan de grens met Noord-Ierland.
Britse media brachten al eerder naar buiten dat Johnson vandaag het zogeheten ‘tweegrenzenplan’ zou presenteren. Het tweegrenzenplan houdt kort gezegd in dat Noord-Ierland wél in de gemeenschappelijke markt blijft, maar geen onderdeel meer is van de Europese Douane-unie. Hierdoor is er wel handel mogelijk tussen Ierland en Noord-Ierland, al wordt de controle aan land en op zee flink opgeschroefd. De handel tussen Noord-Ierland en de rest van de EU zal beperkter worden.
Volgens Johnson is dit voorstel ‘de laatste kans’ voor Europa. De reactie van de politiek leiders op het plan van Johnson is cruciaal voor het voortbestaan van het plan. ‘Let’s get brexit done’, zegt hij meerdere malen. ,,Voor ál die miljoenen brexit-stemmers. En voor mijn moeder, die ook ‘leave’ heeft gestemd.”
DUP
De Noord-Ierse DUP zou al akkoord zijn gegaan met het tweegrenzenplan, maar of Ierland en de rest van de EU er iets in zien, is nog een grote vraag. De DUP was eerder fel tegenstander van de zogenoemde ‘backstop’ in de brexitdeal van Johnsons voorganger Theresa May, omdat de DUP niet wilde dat Noord-Ierland anders behandeld wordt dan andere delen van het Verenigd Koninkrijk.
De partij lijkt nu een concessie te doen, omdat het plan op een aantal delen wat wegheeft van de backstop, die moest garanderen dat de Noord-Ierse grens met Ierland open blijft. Een belangrijke element in het nieuwe voorstel is volgens de Britse krant The Guardian dat het parlement van Noord-Ierland altijd zeggenschap heeft over nieuwe regelingen voor de regio na de brexit.
Juncker
Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en Johnson spreken vanmiddag telefonisch over de brexit. Dat heeft een woordvoerder van de commissie in Brussel bekendgemaakt. De commissie heeft nog geen concreet voorstel ontvangen om uit de brexitimpasse te raken. Het overleg staat gepland voor 17.15 uur, aldus de woordvoerder. Dat is na afloop van het congres van de Conservatieve Partij van Johnson in Manchester.
,,Zodra wij een voorstel ontvangen zullen wij dat objectief bestuderen”, aldus de woordvoerder. Hij herhaalde dat aan ‘de bekende voorwaarden’ moet worden voldaan, onder meer een ‘legaal uitvoerbare oplossing om een harde grens’ tussen Noord-Ierland en Ierland te voorkomen.
Verwacht wordt dat Johnson vandaag de details van zijn voorstel opstuurt naar Brussel.
NU 02.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in een toespraak op de jaarlijkse conferentie van zijn Conservatieve Partij zijn nieuwe voorstellen voor een uittredingsakkoord met de EU toegelicht. Die omvat douanecontroles rond de grens op het Ierse eiland. Als Brussel zich niet bereid toont daar serieus op in te gaan, zal het Verenigd Koninkrijk niet verder onderhandelen en op 31 oktober zonder akkoord uittreden, zei de premier.
Het nieuwe voorstel in het kort;
Na Brexit krijgt Noord-Ierland vier jaar lang een ‘aparte status’
Voorstel zou vrij verkeer van goederen en personen garanderen op Ierse eiland
Noord-Ierland houdt zich in die tijd aan EU-regelgeving
Geen douanecontroles op of nabij grens, wel controles met ‘technologie’
Eerste reacties uit Brussel negatief
De voorstellen van Johnson voor een nieuwe uittredingsovereenkomst omvat “geen douanecontroles op of nabij de grens” tussen Noord-Ierland en Ierland. Er zullen wél controles nodig zijn, maar die kunnen, met de juiste technologie, bijvoorbeeld voor de verscheping van goederen plaatsvinden bij de bedrijven in kwestie en zo tot een “absoluut minimum” worden beperkt, aldus de premier.
“Wat de hele wereld wil, is deze kwestie op een kalme en redelijke manier afronden en doorgaan. En dat is waarom we op 31 oktober hoe dan ook uit de EU stappen. Laten we de Brexit afronden. Dat kunnen, moeten en zullen we”, zei Johnson ten overstaan van leden van zijn partij in Manchester.
De Ierse grenskwestie is het belangrijkste obstakel in de onderhandelingen tussen het VK en de EU. De mogelijkheid om douanecontroles tussen Noord-Ierland en Ierland te beperken met behulp van technologie is al eerder geopperd. Dit idee werd destijds door Brussel afgewezen, omdat de benodigde technologie er nog niet zou zijn.
Een meer gedetailleerde schets van de plannen van Johnson, in een brief aan Europese Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker, werd later op woensdag gepubliceerd door de Britse regering. Ook werden zeven pagina’s aan uitleg over de voorstellen openbaar gemaakt.
De voorstellen lijken op de uittredingsovereenkomst van zijn voorganger Theresa May, maar een groot verschil met het plan van May betreft de Ierse grens. Johnsons omschrijft zijn voorstel op dat front als “twee grenzen voor vier jaar”.
Volgens het plan zal het VK op 31 oktober uittreden, waarbij de oorspronkelijk afgesproken overgangsperiode tot 31 december 2020 in stand blijft. Op 1 januari 2021 treedt het VK dan volledig uit, waarbij het ook de Europese douane-unie verlaat.
Noord-Ierland krijgt een aparte status: het vertrekt op 20 december 2020 uit de douane-unie, maar blijft zich vervolgens vier jaar lang houden aan de Europese regelgeving, waarmee het vrije verkeer van goederen en personen op het Ierse eiland tot 2025 moet worden gegarandeerd.
De regering-Johnson wil het Noord-Ierse regioparlement na de overgangsperiode het recht geven om te stemmen over de regeling. Die kan daarna elke vier jaar worden vernieuwd of stopgezet.
Johnson: voorstel is ‘eerlijk en redelijk compromis’
De huidige voorstellen van Johnson zijn een “eerlijk en redelijk compromis”, stelde hij. De Britse premier riep de EU op zich “flexibeler” op te stellen en open te staan voor de nieuwe technologie die moet voorkomen dat er fysieke grenscontroles plaatsvinden. Hij beloofde dat het parlement van Noord-Ierland inspraak krijgt over de EU-regels op het gebied van handel, waar het zich aan zal moeten blijven houden.
EC-voorzitter Juncker belt later op woensdag met de Britse premier om over het voorstel te praten en een woordvoerder van de Duitse regering liet weten dat de EC de voorstellen van Johnson nauwkeurig zal bekijken.
In eigen land heeft Johnson al een overwinning weten te behalen met zijn voorstellen. Hoewel die een grens tussen Noord-Ierland en de rest van het VK in de Ierse Zee zouden betekenen, heeft de Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP), een belangrijke bondgenoot van Johnson, laten weten akkoord te gaan.
Eerder beschouwde die partij een aparte status voor Noord-Ierland als volkomen onaanvaardbaar, maar nu beschouwt de DUP het als een noodzakelijk en pragmatisch compromis. In een verklaring zegde de partij voorwaardelijke steun aan Johnsons plannen toe, maar benadrukte de DUP wel dat er “meer werk” moet worden verzet in de onderhandelingen met de EU.
Latest 👇🏻
Avatar
Auteur
duponline
Brussel niet ontvankelijk voor nieuw voorstel
De voorstellen van Johnson gaan voorbij aan enkele van de zogenoemde ‘rode lijnen’ van de EU – standpunten waarover de Unie zich vanaf het begin van de onderhandelingen onwrikbaar heeft getoond, zoals het voornemen om een poreuze Europese buitengrens op het Ierse eiland te voorkomen. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, reageert in een verklaring dat het nieuwe voorstel op enkele punten nog “problematisch” is. Hij zegt wel tevreden te zijn met de vooruitgang en dat de commissie zich over het juridisch onderdeel van het voorstel zal buigen “met de welbekende criteria van de EU in het achterhoofd”.
De Belgische Europarlementariër Philippe Lamberts, die zich bezighoudt met de Brexit, zei na Johnsons speech: “Dit belooft niet veel goeds.” Hij stelde dat Johnson lijkt aan te sturen op een ‘no deal-Brexit’ en de schuld daarvoor in de schoenen van de EU wil schuiven. “Als je een deal wilt, maak je de Europese Unie niet tot vijand, zoals hij doet, maak je het parlement dat je nodig hebt om een deal aan te nemen niet tot vijand, zoals hij doet.”
Anonieme diplomaten en functionarissen binnen de EU zeiden al voor de toespraak tegen persbureau Reuters dat de Noord-Ierse backstopregeling – die door May werd onderhandeld – eventueel met wat kleine aanpassingen de enige optie is als de Britten voor 31 oktober een uittredingsakkoord willen bereiken. Lukt dat niet, dan is Brussel volgens de bronnen bereid het VK opnieuw uitstel te gunnen.
Een hooggeplaatste EU-functionaris noemde de voorstellen van Johnson “fundamenteel gebrekkig”. En een EU-diplomaat stelde: “Deze vlieger gaat niet op. Johnson heeft gekozen voor een confrontatie.”
De voorstellen van Johnson werden in eerste aanzet ook in Ierland lauw ontvangen. De Ierse premier Leo Varadkar zei in het Ierse parlement: “Wat betreft de voorstellen die vandaag op tafel komen: ik wil daar geen commentaar op geven, totdat ik kans heb gehad ze te bekijken en te bestuderen. Maar het is zeker waar dat wat we tot nu toe hebben gehoord niet hoopgevend is en geen basis voor een overeenkomst zal vormen, helaas, zoals ik het zie.”
Johnson stuurt aan op nieuwe confrontatie met parlement
De houding van de regering-Johnson in het Brexit-proces staat ook haaks op de wet die vorige maand werd aangenomen door het Britse parlement. Deze wet-Benn verbiedt een uittreding zonder deal op 31 oktober en verplicht de premier om in Brussel vóór 19 oktober de EU om meer uitstel te vragen (tot 31 januari 2020), als hij er niet in slaagt om voor de top van de Europese Raad op 17 en 18 oktober een nieuwe uittredingsovereenkomst te bereiken.
“De regering gaat onderhandelen over een nieuwe overeenkomst óf zich voorbereiden op een ‘no deal-Brexit’. Niemand zal zich bezighouden met uitstel”, zei een hooggeplaatste regeringsbron dinsdag al.
De regering-Johnson heeft gezegd “de wet te zullen volgen”, maar de premier heeft sindsdien vele malen herhaald dat hij weigert opnieuw om uitstel te vragen. Ondanks de Benn-wet blijft het voor het VK mogelijk om de EU eind oktober zonder akkoord te verlaten, aldus Johnson. Johnson omschrijft de wet als een “akte van overgave”.
Er is een aantal juridische en politieke kunstgrepen die Johnson kan toepassen om te proberen de Benn-wet te omzeilen, zeggen deskundigen. Omdat de huidige situatie ongeëvenaard is, is niet duidelijk in hoeverre die kans van slagen hebben.
Johnson haalde tijdens zijn toespraak in Manchester stevig uit naar het parlement. “Als het parlement een realityshow was”, zei hij, “dan zouden we allemaal al lang de jungle uit gestemd zijn. Maar dan hadden we tenminste wel het genoegen gehad te zien hoe de voorzitter (van het Lagerhuis, John Bercow, red.) kangoeroeballen moest opeten.”
Ook de oppositiepartij Labour moest het ontgelden. Johnson hekelde dat de partij nieuwe verkiezingen wil, maar weigert die te houden totdat is uitgesloten dat het VK eind oktober zonder deal uit de EU stapt.
MSN 02.10.2019 De Britse premier Boris Johnson gaat het parlement voor een week schorsen. Vanaf dinsdag 8 oktober kunnen de parlementariërs een week thuisblijven in aanloop naar de troonrede van koningin Elizabeth.
Vorige week oordeelde het hof dat een eerdere schorsing van vijf weken onrechtmatig was. Daarna is het parlement dus weer bijeengekomen. Medewerkers van Johnson zeggen dat een week de kortst mogelijke tijd is om het parlement voor te bereiden op het nieuwe politieke jaar.
NOS 02.10.2019 De Britse premier Johnson heeft herhaald dat zijn land moet vasthouden aan 31 oktober als brexitdatum. “Als we dat niet doen, loopt onze democratie een enorme deuk op”, zei de premier op een congres van zijn Conservatieve Partij in Manchester.
Johnson zei dat het Verenigd Koninkrijk compromissen heeft gesloten en dat de Europese Unie nu aan zet is. Op het congres zou hij de brexitplannen van zijn regering presenteren. “Maar waar iedereen echt op zat te wachten was op de nieuwe plannen, de nieuwe details en die hebben we eigenlijk amper gehoord”, zegt correspondent Tim de Wit.
Bekijk hier wat Johnson zegt over de Noord-Ierse grens en de mogelijkheid van een no-deal:
‘No-deal is een uitkomst waar wij klaar voor zijn’
De Britse premier overlegt vanmiddag telefonisch met voorzitter Juncker van de Europese Commissie. Een woordvoerder van de Europese Commissie herhaalde vanochtend dat aan de “bekende voorwaarden” moet worden voldaan, zoals een “legaal uitvoerbare oplossing om een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland te voorkomen”.
Twee grenzen
Tot nu toe zijn er geen controles aan de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. De EU en Ierland staan erop dat dit na de Brexit het geval blijft. Anders wordt gevreesd voor opleving van het conflict in Noord-Ierland. De plannen van Johnson voorzien echter in de invoering van douanecontroles, zij het niet direct aan de grens. Daarbij wil hij technologische oplossingen gebruiken om te voorkomen dat er toch weer een harde grens ontstaat.
Volgens de Britse krant The Telegraph, die over een brief beschikt van Johnson aan Juncker, wil Johnson de komende vier jaar twee grenzen om Noord-Ierland heen. De komende vier jaar zou Noord-Ierland in de interne markt van de EU blijven, terwijl de rest van het VK daar uitstapt. Dat moet een oplossing zijn voor de uitonderhandelde backstop, de afspraak dat er geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland zolang de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk geen handelsakkoord hebben gesloten.
Een deel van de Conservatieven, ook Johnson zelf, is fel tegen de backstop. Volgens de premier is die “niet in overeenstemming met de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk” en daarom ondemocratisch. Het Verenigd Koninkrijk kan de backstop niet eenzijdig opzeggen en de Noord-Ierse bevolking krijgt er niets over te zeggen.
Op 17 en 18 oktober is er in Brussel een EU-top waar de regeringsleiders het eens moeten worden over een definitieve Brexit-deal. Het Britse parlement heeft bepaald dat de premier om uitstel van de brexit moet vragen als het parlement niet voor 19 oktober akkoord gaat met de uittredingsverklaring.
AD 02.10.2019 Onder een wolk van controverses houdt premier Boris Johnson vandaag op het congres van de Conservatieve Partij een cruciale brexit-speech. Groot-Brittannië houdt de adem in.
Een halflege doos met posters vormt in de souvenirwinkel van het Central Convention Complex het laatste restant van een arsenaal aan spullen met de beeltenis van Boris Johnson erop. Mokken, T-shirts, gelijkende poppen en buttons zijn al uitverkocht. In het omgebouwde stationsgebouw uit de negentiende eeuw geldt de premier van Groot- Brittannië onder de leden van de Conservatieve Partij als een popster.
Onheilspellende berichten over zijn levenswandel krijgen in deze oase van gelijkgestemden geen kans om de sfeer te verpesten. De aantijgingen liegen er niet om. In de aanloop naar het congres beschuldigde Charlotte Edwardes hem van ongewenste handtastelijkheden tijdens een vergadering in de jaren 90. Johnson zou zijn hand over de binnenkant van de dij van de journaliste hebben laten glijden.
Een schandaal uit zijn periode als burgemeester van Londen zwol gelijktijdig aan. Hij zou de Amerikaanse zakenvrouw Jennifer Arcuri op onrechtmatige wijze aan subsidies hebben geholpen. Met het voormalige model, die zonder duidelijke aanleiding uitnodigingen kreeg voor door hem geleide handelsmissies, zou hij volgens voormalige klasgenoten van haar meer dan alleen bevriend zijn geweest.
Onthullingen
Deze schokkende onthullingen overschaduwen de boodschap ‘Get Brexit Done’, die de partij deze week wil uitdragen. Johnson ontkent alles, in de rug gesteund door bezoekers van het congres. ,,Privézaken horen niet op de voorpagina van de krant”, vertelt Frank Davies (88). ,,Iedereen heeft in zijn leven minder fraaie dingen gedaan. Boris is een mens. Juist die menselijke kant maakt hem zo populair.”
Davies, woonachtig in Oxfordshire, weet het zeker. ,,Met Boris gaan we de verkiezingen straks op onze sloffen winnen. Het gonst van het optimisme hier. Met zijn charisma en manier van spreken gaat hij veel stemmen trekken.” De brexit vormt voor de gepensioneerde zakenman een hoofdpunt. Wat voor trucs Johnson daarvoor moet uithalen, deert hem niet. ,,Als we eind deze maand maar uit de Europese Unie vertrekken.”
Boris Day
Johnson moet vandaag in zijn speech echter meer mensen overtuigen dan zijn trouwste fans in Manchester alleen. Voor het eerst in zijn politieke loopbaan kan hij niet leunen op zijn gave om al improviserend een show weg te geven. Zijn toespraak op ‘Boris Day’ trok op de doorgaans dorre congressen veruit het meeste publiek. Nu worden de woorden van Johnson op een goudschaal gewogen. De wereld luistert gespannen mee.
Twee jaar geleden ondervond zijn voorganger Theresa May op dezelfde plek één van haar dieptepunten als premier. Door een hardnekkige verkoudheid verloor ze hoestend en proestend haar stem, terwijl achter haar op het podium de letters van een kartonnen wand vielen. Een komiek reikte haar een ontslagbrief aan. De geplaagde vrouw, die ‘strong and stable’ wilde overkomen, raakte voor het oog van de wereld haar autoriteit kwijt.
Stembusgang
Johnson, een geboren spreker, begeeft zich om andere redenen op glad ijs. Om koste wat kost op 31 oktober 2019 de Europese Unie te verlaten moet hij een klein mirakel verrichten. De oppositie heeft hem bij wet verboden dat zonder deal te doen. Als hij voor 19 oktober 2019 geen nieuw akkoord sluit, moet Johnson Brussel om uitstel vragen. Aan die opdracht wil hij niet voldoen, omdat het vrijwel zeker politieke zelfmoord inhoudt.
Door zijn keiharde brexit-koers heeft hij voor een ravage gezorgd. Liefst 21 tegenstribbelende parlementsleden van de Conservatieve Partij kregen hun ontslag. Daardoor heeft Johnson zijn meerderheid in het House of Commons verloren. Bij de onvermijdelijke stembusgang maakt hij volgens politieke analisten alleen een kans om als winnaar uit de bus te komen als hij zijn belofte inlost. Anders slokt de Brexit Party gefrustreerde ‘leavers’ op.
Backstop
Zijn aanhangers rekenen op een meesterzet, ingefluisterd door zijn mysterieuze topadviseur Dominic Cummings. Volgens de Britse krant The Times wil de premier Brussel een nieuw voorstel doen waarin een oplossing is gevonden voor de door hem vervloekte ‘backstop’, de noodgrens tussen Ierland en Noord-Ierland. Door de EU in de bijsluiter te vragen Groot-Brittannië geen uitstel te verlenen, zou hij de oppositie te slim af willen zijn.
Niet alles wat zijn strateeg aanreikt, lukt echter. Het Supreme Court verklaarde het besluit van Johnson om het Lagerhuis voor langere tijd te schorsen vorige week nietig. En de schade aan zijn imago door de verse controverses kan zijn geloofwaardigheid flink aantasten. Het vergroot het belang van een fantastische toespraak vandaag. De brexit, zijn loopbaan en de toekomst van het land hangen ervan af.
Aan de stemming in de zaal zal het in elk geval niet liggen. ,,In mijn lange leven heb ik veel premiers voorbij zien komen”, stelt Sir Davies. ,,Boris is één van de beste. Hij heeft ‘het’.”
Een sensationele uitspraak van de Britse Hoge Raad afgelopen 24 september: het schorsen van het parlement door premier Boris Johnson is onwettig.
MSN 02.10.2019 Vanmiddag spreekt de Britse premier Boris Johnson zijn partijcongres toe en de verwachting is dat hij zijn ‘laatste bod’ aan de EU uit de doeken gaat doen om de brexit-impasse te doorbreken. Het lijkt er sterk op dat de plannen slecht gaan landen in Brussel.
De Britse krant The Telegraph zegt de details van het voorstel al in handen te hebben. Johnson wil de eerder uitonderhandelde backstop inruilen voor een complexe oplossing die in feite twee grenzen opwerpt om Noord-Ierland heen.
Backstop
Voor Johnson en een deel van de Conservatieven is de backstop, de verzekeringspolis om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te allen tijde open te houden na de brexit, namelijk onaanvaardbaar. Die schrijft voor dat het hele VK in een douane-unie blijft met de EU en Noord-Ierland veel Europese productregels blijft hanteren, zolang er geen andere oplossing is gevonden om de grens op het Ierse eiland open te houden.
Volgens Johnson riskeert het VK daarmee voor onbepaalde tijd aan de EU vastgeplakt te blijven zitten, waardoor de brexit geen echte brexit is. Maar het alternatief dat Johnson vandaag – volgens The Telegraph – voor gaat stellen, lijkt op voorhand al kansloos.
Belangrijk om te onthouden is dat de voorgestelde plannen pas in 2021 in werking zullen treden (als er al een akkoord over gesloten zou worden), na een overgangsperiode van zo’n twee jaar. In die periode blijft eigenlijk alles zoals het is.
Uit de douane-unie, maar deels in de gemeenschappelijke markt
Johnson wil dat Noord-Ierland, als er in 2021 geen andere oplossing is bedacht voor het behoud van een open grens, samen met het VK uit de douane-unie stapt met de EU. Maar tegelijkertijd zou Noord-Ierland wel een groot deel van de regels van de gemeenschappelijke markt van de EU blijven volgen. Het idee is dat als in Noord-Ierland en Ierland dezelfde regels gelden voor producten, die spullen zonder problemen (lees: zonder grenscontroles) verhandeld kunnen worden.
Maar daar is het eerste probleem al: daarvoor zou de EU dus moeten accepteren dat een land dat niet in de douane-unie zit, wel zonder grenscontroles kan handelen met de EU. Dat lijkt geen haalbare kaart.
En dus zullen er, op een of andere manier, toch grenscontroles moeten komen tussen Ierland en Noord-Ierland, en dat is nu precies wat de backstop moest voorkomen.
Volgende probleem: als voor Noord-Ierland en de rest van het VK andere markt- en productregels gaan gelden, moet er dus tussen die twee delen van het land ook gecontroleerd worden. In feite komt er dan dus nóg een grens in de Ierse zee.
Als laatste zou Johnson voor gaan stellen om een einddatum aan zijn versie van de backstop te plakken. De speciale regeling moet uiterlijk lopen tot 2025. Tegen die tijd zou het Noord-Ierse parlement mogen beslissen of het aan de Europese markt vastgeplakt wil blijven qua regelgeving of zich weer wil verbinden aan de Britse regels.
Tijdslimiet is no-go
En op voorhand lijkt ook dat weer een onoverkomelijk probleem. Want al zou de EU met de andere maatregelen akkoord gaan en accepteren dat er geen grenscontroles nodig zijn in de plannen van Johnson, dan betekent een tijdslimiet alsnog dat een open grens in de toekomst niet gegarandeerd is. En dat is dus juist waarom de backstop ooit verzonnen is.
Eerder lobbyde het VK al voor een einddatum op de backstop, maar daarvan heeft de EU keer op keer gezegd dat het onbespreekbaar is.
Britse media melden dat de voorstellen van Johnson later vandaag in juridische taal worden verstuurd naar de andere EU-landen. Er staat een Europese top gepland voor 17 en 18 oktober, waar er een deal gesloten moet worden. Lukt dat niet, dan dreigt een harde brexit op 31 oktober.
Geen nieuw uitstel
Hoewel er een wet is aangenomen die Johnson verplicht om opnieuw om uitstel te vragen als er op 19 oktober nog steeds geen deal is gesloten met de EU, houdt de premier bij hoog en bij laag vol dat hij niet opnieuw om uitstel gaat vragen.
De makkelijkste manier om die belofte waar te maken is een deal sluiten die voor beide partijen acceptabel is, maar tot nu toe lijkt dat dus niet erg waarschijnlijk.
De belangrijkste strateeg van Johnson, Dominic Cummings, heeft volgens The Telegraph binnenskamers al gezegd dat het VK bereid is om van de onderhandelingstafel weg te lopen als de deal die nu wordt aangeboden wordt afgeslagen.
Telegraaf 30.09.2019 De Britse regering zal woensdag of donderdag gedetailleerde voorstellen over de Brexit aan de Europese Unie voorleggen. Daarmee zal het land ook ingaan op een oplossing van de kwestie rond de Ierse grens. Dat meldt een bron binnen de Britse regering maandag.
De zogeheten Ierse backstop, de regeling die een harde grens moet voorkomen tussen Ierland en Noord-Ierland, wordt gezien als het voornaamste struikelblok in de onderhandelingen. De Ierse en Britse regering en de EU willen grenscontroles en fysieke infrastructuur aan de grens vermijden, omdat die de spanningen over de politieke status van Noord-Ierland opnieuw kunnen aanwakkeren.
Volgens de Ierse zender RTE zou Groot-Brittannië nu voorstellen om aan beide zijden van de Ierse grens zogenoemde „douaneafhandelingscentra” op te zetten om te voorkomen dat er aan de grens zelf controles nodig zijn. De centra zouden tussen 8 tot 16 kilometer van de grens worden gevestigd, aldus een verslaggever van RTE. De journalist meldde dat de gegevens afkomstig waren van technische documenten die van Londen naar Brussel waren gestuurd en waarvan hij uittreksels had gezien.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney heeft dat voorstel direct afgekraakt en noemde het kansloos. „Tijd dat de EU een serieus voorstel van de Britse regering krijgt om een Brexit-deal in oktober te kunnen realiseren. Noord-Ierland en Ierland verdienen beter!”, reageerde hij op Twitter.
De Britse premier Boris Johnson zei onlangs nog dat hij vasthoudt aan de huidige brexitdeadline van 31 oktober. Donderdag zei hij nog tegen partijgenoten dat hij ervan overtuigd is een deal rond te kunnen krijgen, maar dat het Verenigd Koninkrijk anders gewoon uit de EU stapt. Volgens de Britse krant The Times wil Johnson aan de EU vragen om langer uitstel van de brexit bij voorbaat te blokkeren.
Elsevier 24.09.2019 Opnieuw een nederlaag voor de Britse premier Boris Johnson. Het Britse Hooggerechtshof besloot woensdag unaniem dat Johnsons besluit onwettig is om het parlement te schorsen tot 14 oktober. Elf rechters oordeelden dat de schorsing het parlement hindert in de uitvoering van zijn grondwettelijke functies. Woensdag 25.09.2019 komt het parlement weer bij elkaar.
Wat heeft het Britse Hooggerechtshof besloten?
Het Britse Hooggerechtshof deed woensdag twee uitspraken. Allereerst oordeelde het hof dat de rechterlijke macht mag ingrijpen in een ruzie tussen het parlement en de regering. Zo verklaarde het Britse Hooggerechtshof de uitspraak van een lagere Londense rechtbank ongeldig. Die zei dat rechters geen zeggenschap hebben over politieke beslissingen.
Lees hier het portret dat Elsevier Weekblad maakte over de premier
De voorzitter van het Hooggerechtshof Brenda Hale stelde in de uitspraak: ‘Het besluit om de Koningin te adviseren het parlement te schorsen, was onwettig, omdat het tot gevolg had dat het parlement, zonder redelijke rechtvaardiging, werd verhinderd zijn grondwettelijke functies uit te voeren.’
Hale voegde toe dat Johnson met de verkeerde motieven koningin Elizabeth heeft geadviseerd en dat dat misleiding is. Voor veel Britten moet dit een reden zijn voor Johnson om op te stappen.
De jury benadrukte dat de uitspraak over de schorsing niets met de Brexit te maken heeft.
Hoe wordt er gereageerd?
Johnson heeft gezegd dat hij het ‘zeer oneens’ is met de uitspraak van het Britse Hooggerechtshof, maar dat hij deze respecteert. De Britse premier verblijft in New York voor een top van de Verenigde Naties. ‘Het belangrijkste is dat we doorgaan en op 31 oktober de Europese Unie verlaten,’ zei Johnson. Hij vliegt een dag eerder terug uit New York.
De rechterlijke uitspraak laat nog twee opties open voor Johnson. Hij kan opstappen of nieuwe verkiezingen uitschrijven. De regering heeft al laten weten dat opstappen niet aan de orde is. De grote vraag is of Johnson het vertrouwen van zijn partij behoudt. Diverse Conservatieven uitten eerder al kritiek.
De Britse oppositie wil dat Johnson aftreedt als premier. ‘Het oordeel van het Hooggerechtshof toont dat de premier verkeerd handelde door het parlement te schorsen,’ zei Labourleider Jeremy Corbyn in een reactie. ‘Ik nodig Johnson uit om zijn positie als premier te heroverwegen en de kortst dienende premier ooit te worden.’
Jo Swinson, leider van de Liberaal Democraten, noemt het vonnis van het Hof gerechtvaardigd. ‘De schorsing was onwettelijk en diende om het parlement te weerhouden van het uitvoeren van zijn werkzaamheden en de regering te controleren,’ zei de partijleider. ‘De beslissing van het hof laat zien wat we altijd al hebben geweten, Johnson heeft laten zien dat hij ongeschikt is als premier.’
Het Europese Parlementslid en oud-premier van België Guy Verhofstadt reageert opgelucht: ‘Het rechtssysteem is alive and kicking. Parlementen moet nooit het zwijgen worden opgelegd,’ twittert Verhofstadt. ‘Ik wil nooit meer vanuit het Verenigd Koninkrijk horen dat de Europese Unie ondemocratisch is.’
Wat betekent de uitspraak voor Brexit?
De gevolgen van de uitspraak zijn groot voor de Brexit. Diverse opties liggen nog open:
Begin september stemde het parlement voor een wet die een No Deal-Brexit tegenhoudt. Als Johnson geen meerderheid van het parlement voor zijn voorstel voor een No Deal-Brexit krijgt, zal hij opnieuw uitstel moeten aanvragen bij de Europese Unie.
Johnson kan om de No Deal-Brexit-wet heen werken. Zo kan hij uitstel vragen bij de EU en tegelijkertijd aan Brussel laten weten dat de EU zijn aanvraag kan negeren of afwijzen. Ook als Johnson niet om afwijzing vraagt, zou de Europese Unie uitstel kunnen weigeren.
Ook een nieuwe deal is nog niet volledig uitgesloten. Als het Johnson lukt om voor 31 oktober een meerderheid in het parlement achter een deal te krijgen, verlaten de Britten de EU alsnog met een overeenkomst. Eerdere pogingen om een nieuwe deal te sluiten, mislukten. Deze optie lijkt dan ook niet waarschijnlijk.
De oppositie kan ook het vertrouwen in de regering opzeggen. Is er een meerderheid in het parlement die deze motie van wantrouwen steunt, dan mag de regering in 14 dagen proberen het vertrouwen terug te winnen, eventueel met een nieuwe minister-president. Lukt dit niet, dan volgen nieuwe verkiezingen.
De regering kan ook vervroegde verkiezingen uitschrijven. Dat kan als Johnson het vertrouwen in zijn eigen regering opzegt. Ook kan een nieuwe wet worden ingevoerd die de datum van de verkiezingen naar voren haalt. Met zo’n wet zou slechts een meerderheid nodig zijn, in plaats van de tweederde meerderheid die nodig is voor het uitroepen van nieuwe verkiezingen.
In 2018 paste het Europese Hof artikel 50 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie aan. Artikel 50 is een procedure voor landen die de Europese Unie willen verlaten. Het Hof oordeelde dat een EU-land zelf mag beslissen om de procedure stop te zetten en daarvoor geen akkoord van andere EU-landen nodig heeft. Dit stelt de Britten in staat om de hele Brexit-procedure alsnog te beëindigen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat Johnson deze maatregel neemt, maar met een nieuwe regering – gevormd na eventuele verkiezingen – is die kans een stuk groter.
Hoe kwam de rechtszaak tot stand?
Begin september schorste Johnson het parlement voor vijf weken. Het Lagerhuis wordt wel vaker geschorst voor partijcongressen. Johnsons besluit was controversieel omdat de schorsing ongewoon lang was. Volgens critici zou Johnson via deze weg proberen aan te sturen op een (harde) Brexit op 31 oktober.
Diverse critici van de premier spanden daarom rechtszaken aan. Zo maakte de zakenvrouw en filantroop Gina Miller bezwaar bij een Londense rechtbank. Miller won eerder al een rechtszaak tegen de regering, waarmee ze toenmalig premier Theresa May dwong het parlement te informeren over haar Brexit-plannen. De laatste rechtszaak tegen de regering verloor ze. Een Britse rechter verwierp haar bezwaar met het argument dat de rechtbank geen zeggenschap over politieke besluiten heeft.
Ook Joanna Cherry, politicus van de Schotse Nationale Partij, ging de strijd aan met Johnsons besluit. Onder haar leiding gingen 75 parlementsleden in hoger beroep tegen een uitspraak van een Schotse rechter die de schorsing als wettig beoordeelde. Cherry won. Het Schotse Hooggerechtshof besloot dat de schorsing inderdaad onwettig was en dat Johnson koningin Elizabeth een misleidend beeld van de stand van zaken heeft voorgespiegeld.
Met de uitspraak van het Britse Hooggerechtshof dinsdag zijn de juridische procedures over de schorsing van het Lagerhuis voltooid.
MSN 18.09.2019 De Britse minister van Justitie Robert Buckland denkt dat premier Boris Johnson wel degelijk gedwongen kan zijn om de Brexit uit te stellen. Wel gaat de regering nog goed kijken hoe dwingend de wet is die dit vereist als er geen overeenkomst is met de Europese Unie vóór 31 oktober.
Johnson heeft tot nog toe steeds bezworen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober echt uit de Europese Unie stapt, met of zonder deal.
Het Britse parlement heeft eerder deze maand in meerderheid een nieuwe wet aangenomen die bedoeld is om de premier te dwingen naar uitstel te vragen voor de Brexit bij de Europese Unie als hij er niet in slaagt om een overeenkomst met de EU medio oktober te ratificeren.
Johnson heeft gezegd dat er “geen omstandigheden” zijn waarin hij om uitstel zal verzoeken. Andere ministers, waaronder minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab, hebben gesuggereerd dat er mogelijk mazen in de wet zijn die de Britse regering in staat zouden stellen een verlenging te vermijden.
Minister van Justitie Robert Buckland zei dinsdag tegen Sky News dat de regering geen andere keus heeft uitstel van de Brexit te accepteren als er geen deal komt over het vertrek en de Europese Unie uitstel aanbiedt.
Buckland zei dat de uitstelwet tot gevolg heeft dat “de Britse regering gedwongen wordt een verlenging te accepteren als deze wordt aangeboden” en dat “deze regering de wet niet gaat overtreden”.
Buckland is nu voor de tweede keer naar buiten getreden met de boodschap dat de Britse regering er niet toe over zal gaan om een wet naast zich neer te leggen. Eerder deze maand twitterde Buckland dat hij premier Johnson heeft gewaarschuwd voor zo’n stap.
NOS 16.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk en de EU lijken nog niet veel dichter bij een akkoord over de brexit te zijn gekomen. Jean-Claude Juncker en premier Boris Johnson ontmoetten elkaar vanmiddag voor het eerst, maar Juncker wacht nog steeds op een werkbare oplossing, zo liet de Europese Commissie in een persbericht weten.
Juncker vindt het de verantwoordelijkheid van het Verenigd Koninkrijk om met een werkbare oplossing te komen voor de scheidingsovereenkomst. Met minder dan zeven weken tot de brexit is er nog geen deal met Brussel over de voorwaarden van de Britse uittreding. Voor de backstop, een harde voorwaarde van de EU over de Ierse grens, is nog geen goed alternatief gevonden.
De verwachtingen die er waren voor de lunch kwamen vooral vanuit het Verenigd Koninkrijk. “We gaan nu toch echt met iets komen, dat soort geluiden hoorde je”, vertelt correspondent Thomas Spekschoor. “Maar dat valt nu wel tegen. Vanuit Europese hoek waren er minder hoge verwachtingen.”
Later op de middag sprak Johnson ook nog met de Luxemburgse premier Bettel. Johnson sloeg een persconferentie over vanwege het lawaai buiten:
Johnson geeft geen persconferentie: ‘het lawaai zou mijn punten overstemmen’
Voor de lunch liet Johnson weten dat hij voorzichtig enthousiast over de ontmoeting was. Juncker, die op de lunch trakteerde, zei op de vraag wat hij ervan verwachtte: “We zullen zien!” Brexitminister Stephen Barclay en brexitonderhandelaar Michel Barnier waren ook bij het gesprek.
De ontmoeting in een restaurant in de binnenstad van Luxemburg duurde ongeveer twee uur. Beide partijen hadden het in persverklaringen na afloop over een constructief overleg.
De EU is volgens Juncker nog steeds eensgezind. De bal ligt volgens hem bij het Verenigd Koninkrijk maar de commissie wil graag meedenken over nieuwe voorstellen die voldoen aan de Europese voorwaarden voor de Ierse grenskwestie.
Telegraaf 16.09.2019 Een ontmoeting in Luxemburg tussen voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en de Britse premier Boris Johnson heeft niet geleid tot een doorbraak in de vastzittende Brexit-onderhandelingen. Volgens de EU hebben de Britten nog geen concreet voorstel op tafel gelegd om uit de impasse te geraken.
Het was vandaag voor het eerst sinds Johnsons aantreden in juli als premier dat hij Juncker de hand schudde. Dit gebeurde bewust niet in Brussel, maar in Junckers eigen Luxemburg, waar ze in het favoriete restaurant van de scheidende Commissie-baas samen de lunch nuttigden. EU-onderhandelaar Michel Barnier en Brexit-minister Stephen Barclay waren ook aanwezig.
Johnson stelt nog altijd vol goede hoop te zijn dat de door de Brexiteers gehate backstop, de noodoplossing voor de Ierse grens, uit het scheidingsakkoord zal verdwijnen. Hij moet wel optimistisch zijn. Alleen met een overeenkomst kan hij garanderen dat de Britten op 31 oktober de EU verlaten.
Noord-Ierland bij EU
Het Britse parlement heeft Johnson gedwongen om uitstel aan te vragen als er medio oktober geen overeenkomst is. Johnson herhaalde gisteren nog eens dat niet te zullen doen. De inspanningen om tot een vergelijk te komen zijn geïntensiveerd. Het heeft nog niet tot concrete voorstellen geleid. Volgens Britse media wil Johnson daarmee tot het laatste moment, medio oktober wachten. Dan is er minder tijd voor de altijd lastige Britse parlementariërs om tegen te sputteren.
Johnson bezocht vorige week de Ierse premier Varadkar. Sindsdien komen er geluiden uit het VK dat Noord-Ierland wel (deels) in eenzelfde douaneregime gehouden kan worden als Ierland, en dus de EU. Dit zou in ieder geval op het gebied van landbouwproducten en dieren moeten gebeuren.
DUP verzwakt
Voor Johnsons voorganger May was een backstop voor alleen Noord-Ierland onbespreekbaar. Ze werd hiertoe gedwongen door de Noord-Ierse DUP, waarvan ze afhankelijk was met haar minderheidskabinet.
Maar de positie van de DUP is verzwakt doordat de regering zelfs met haar steun geen meerderheid heeft. Dat maakt een Noord-Ierse oplossing iets gemakkelijker.
Mooie woorden
Het probleem voor de EU is dat de unie een oplossing eist die juridisch keihard is en werkt vanaf dag één. Het lijkt er volgens betrokkenen niet op dat de Britten dit kunnen leveren. Het blijft bij mooie woorden en beloften. Dat versterkt de 27 EU-lidstaten alleen maar in de gedachte dat er een dichtgetimmerd akkoord nodig is.
MSN 16.09.2019 De Britse aartsbrexiteer Nigel Farage verwacht dat de brexit weer zal worden uitgesteld. De leider van de Brexit Party voorspelt dat het parlement dwarsligt als premier Boris Johnson op het laatste moment probeert een nieuwe deal met de EU te sluiten.
De 55-jarige Farage sprak in een interview de verwachting uit dat op een EU-top op 17 en 18 oktober concessies worden gedaan door de andere EU-lidstaten. Hij denkt alleen niet dat het Britse parlement daar genoegen mee zal nemen. Parlementariërs hebben al drie keer de brexitdeal van de vorige premier weggestemd.
“En dus zullen we niet vertrekken op 31 oktober en dan bevinden we ons echt in onbekende wateren”, concludeerde Farage, een van de bekendste voorstanders van het Britse vertrek uit de EU. Hij stelde “geen idee” te hebben of het parlement dan zal aansturen op een tweede referendum of landelijke verkiezingen.
De Britse minister Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) beaamde maandag bij de BBC dat een eventuele nieuwe deal gesloten zou moeten worden op de Europese top van midden oktober. Hij stelde dat de “contouren van een deal” zich nu duidelijk aftekenen.
NU 15.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk (VK) trekt binnenkort de deur naar de Europese Unie (EU) achter zich dicht. Of toch niet? Er staan nog 47 dagen op de teller en we weten nog steeds niet hoe Brexit eruit gaat zien. In deze rubriek proberen we één simpele vraag te beantwoorden: wat gebeurde er deze week in Brexit-land?
Zing, vecht en gedonder
Afgelopen maandag was voorlopig even de laatste werkdag voor Britse parlementariërs. Het Britse Lagerhuis is sinds dinsdag officieel geschorst tot halverwege oktober. Volgens premier Johnson is dat nodig om een goed plan op te zetten voor de binnenlandse politiek, volgens critici is het een poging van Johnson om het parlement de mond te snoeren.
De laatste dag voor de schorsing was in ieder geval geen normale dag in het Lagerhuis. Het debat ging tot diep in de nacht door, de parlementariërs hielden demonstratief bordjes met ‘silenced‘ in de lucht en schreeuwden ‘shame on you‘ naar premier Boris Johnson.
De Labour-partij zong bij de schorsing van het parlement het socialistische lied The Red Flag, waarna politici uit Schotland een van hun eigen onofficiële volksliederen zongen. Er waren zelfs nog een paar politici die de melodie van Beethovens negende symfonie zongen, het volkslied van de Europese Unie.
And now we’re singing – Scots Wha Hae from @theSNP benches👇
Avatar
Auteur
HannahB4LiviMP
Mister Speaker zegt goodbye
Er brak ook bijna een vechtpartijtje uit, toen politici probeerden te voorkomen dat de voorzitter van het Lagerhuis, John Bercow, opstond uit zijn stoel om het Parlement officieel te schorsen tot 14 oktober.
Diezelfde John Bercow maakte nog meer nieuws die dag. Hij kondigde namelijk zijn vertrek aan. 31 oktober zal zijn laatste werkdag zijn, maar als er alsnog nieuwe verkiezingen komen dan zal hij mogelijk al eerder vertrekken.
Dankzij zijn gebrul dat niet onderdoet voor het getoeter van een misthoorn (en dankzij de Brexit) is mister Speaker ook enigszins bekend geworden in andere Europese landen. Hier een compilatie van zijn beste momenten:
Op de valreep werd maandag nog een wet aangenomen die de Britse premier Boris Johnson dwingt om de Brexit uit te stellen tot 31 januari. Johnson herhaalde zijn inmiddels bijna gevleugelde woorden dat hij nog liever “dood in een greppel ligt” dan bij de EU om uitstel smeekt.
Geduld raakt op en rotzooi opruimen
Woensdag gooide het hoogste Schotse gerechtshof een flinke plens olie op het vuur. Het oordeelde dat de schorsing van het Britse Lagerhuis in strijd is met de wet, omdat het parlement de uitvoerende macht moet kunnen controleren. Een klap in het gezicht van Johnson.
Plots vroegen de Britten zich af: als een rechter bepaalt dat de schorsing onwettelijk is, heeft de premier de Koningin dan misleid toen hij de prorogation van het parlement aanvroeg? “Absoluut niet”, aldus Johnson donderdag op televisie.
Maar het geduld van de Britten begint op te raken. De demonstraties bij het parlementsgebouw gaan door en vrijdag werd Johnson bij zijn toespraak in Yorkshire toegeschreeuwd door een tegenstander toen hij een slokje water nam. “Waarom zit je niet met ze (de politici, red.) in het Parlement? De rotzooi opruimen die je hebt veroorzaakt.” Johnson meldde later droogjes dat de man eruit gegooid was.
Cameron: truly sorry voor de Brexitchaos
Vrijdag opende nota bene David Cameron voor het eerst in lange tijd zijn mond over de Brexit in een interview met The Times. Cameron was de man die het eerste hoofdstuk van de Brexit-saga opende door een referendum uit te schrijven (overigens met als doel de Britse anti-EU-politici voor eens en altijd de mond te snoeren).
Hij benadrukt geen spijt te hebben van het eerste referendum, al maakt hij zich “wanhopig” zorgen over wat het land nu te wachten staat. “Truly sorry” zegt hij over de chaos en verdeling die de Brexit veroorzaakt heeft, oftewel “enorm spijtig”. Een tweede referendum lijkt hem onvermijdelijk.
When he was Prime Minister, David Cameron went out of his way to rule out a second referendum.
Avatar
Auteur
Change_Britain
Als het aan de leider van de Liberaal Democraten ligt, Jo Swinson, is dat het laatste wat er nu moet gebeuren. Dit weekend, tijdens de jaarlijkse conferentie van de ‘Lib Dems’, zet zij alles op alles om haar partijgenoten van één ding te overtuigen: Brexit de prullenbak in zónder nog een referendum.
To prorogue or not to prorogue?
Maar de allergrootste vraag die Brexit-land deze dagen in z’n greep houdt is: to prorogue or not to prorogue? Blijft de schorsing van het parlement in stand of niet? Dinsdag zal het Britse hooggerechtshof een definitieve uitspraak doen in de zaak over de schorsing.
Eerst gaat ‘BoJo’, zoals Johnson in de volksmond ook wel wordt genoemd, nog even naar Luxemburg om met de vertrekkend EU-voorzitter Jean-Claude Juncker te praten over een alternatief voor zogenoemde Ierse backstop.
AD 15.09.2019 De pro-Europese Liberaal-Democratische Partij heeft op een partijcongres in het Zuid-Engelse Bournemouth bevestigd dat de brexit onder alle omstandigheden moet worden voorkomen.
Een meerderheid van de leden stemde ervoor dat de partij zich ervoor inzet dat het land het opzeggen van het EU-lidmaatschap ongedaan maakt. Een Britse regering kan eenzijdig de brexit afgelasten door de opzegging van het lidmaatschap in te trekken.
Maar de huidige Conservatieve premier Boris Johnson heeft in het weekeinde juist opnieuw beklemtoond dat hij 31 oktober hoe dan ook het land uit de EU haalt, desnoods zonder afspraken met de overige 27 EU-lidstaten over de toekomstige relaties.
Johnson kwam in een vraaggesprek zelfs met ‘The Incredible Hulk’ aanzetten, om aan te geven met welk een razende kracht zijn land zich onder zijn regering van de EU-ketenen zal verlossen. Johnson luncht morgen met EU-topman Jean-Claude Juncker.
NU 15.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft zondag in de Britse krant Mail on Sunday gezegd dat er “enorme” vooruitgang wordt geboekt in de Brexit-gesprekken en het Verenigd Koninkrijk zich net als de stripheld de Hulk uit de Europese Unie zal breken. EU-vertegenwoordigers zijn allerminst onder de indruk na de eerste gesprekken met de Britten.
De leider van de Conservatieve Partij maakte de opmerkingen voorafgaand aan de ontmoetingen met voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en EU-onderhandelaar Michel Barnier maandag in Luxemburg.
Johnson zegt er opnieuw “zeer zeker” van te zijn dat hij een Brexit-deal zal weten te sluiten tijdens de EU-top van 17 oktober. Volgens hem zullen de Britten dan zoals beloofd voor 31 oktober uit de Unie stappen.
Op merkwaardige wijze wist Johnson in het interview een vergelijking te maken met het VK en het Marvel-personage de Hulk, het onstuitbare alter ego van wetenschapper Bruce Banner die verandert in een groene reus wanneer hij kwaad is.
“Hoe bozer de Hulk is, hoe sterker hij wordt. Hij weet altijd te ontsnappen, hoe penibel zijn situatie ook is. Dat geldt ook voor dit land”, zei Johnson tegen de krant.
EU ontkent dat er grote vooruitgang is geboekt
Vertegenwoordigers van de EU, die de afgelopen dagen bij gesprekken met de Britse delegatie aanwezig waren, weerspreken tegenover The Guardian echter dat er “grote vooruitgang is geboekt”.
“Nee, in feite zijn de mensen een beetje ontzet. Ik zou het niet eens onderhandelingen willen noemen – de laatste sessie op vrijdag begon eigenlijk net pas inhoudelijk te worden – en dat is al een hele stap vooruit”, zegt een EU-bron in de Britse krant, waarna hij eraan toevoegt dat een deal “nog steeds behoorlijk ver weg is”.
Juncker zei op zijn beurt tegenover de Duitse zender Deutschlandfunk dat “de tijd op begint te raken”.
‘Ik lig nog liever dood in een greppel’
Het Britse parlement is sinds dinsdag officieel geschorst tot halverwege oktober. Volgens Johnson geeft dit de regering de tijd om een goed plan op te stellen om de Brexit af te ronden. Critici stellen dat het een poging is van Johnson om het parlement de mond te snoeren.
Dat parlement wist maandag echter op de valreep een wet aan te nemen die Johnson dwingt om de Brexit uit te stellen tot 31 januari. De premier zei daarop dat hij nog liever “dood in een greppel ligt” dan dat hij bij de EU om uitstel smeekt.
De leider van de Liberaal Democraten, Jo Swinson, wist haar partijgenoten zondag op de jaarlijkse conferentie ervan te overtuigen de Brexit terug te draaien, mocht de partij ooit een meerderheid in het parlement bereiken. De Lib Dems hebben nu achttien parlementsleden in het Lagerhuis, dat in totaal 650 zetels telt.
De partij kreeg in de laatste verkiezingen voor het Lagerhuis circa 7,5 procent van de stemmen. De LDP kan volgens opiniepeilers nu op 16 procent rekenen.
Telegraaf 15.09.2019 Boris Johnson zet zijn hakken in het zand. De Britse premier herhaalt dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de „handboeien” van de EU zal breken – elke wet die dat verbiedt ten spijt.
De Britse premier Boris Johnson zou een ’geheim’ plan hebben. Ⓒ REUTERS
Het interview in de Mail on Sunday had niet op een beter moment kunnen komen, op de vooravond van een ontmoeting met Jean-Claude Juncker. De flamboyante premier komt met opzienbarende oneliners waar ongetwijfeld van tevoren over is nagedacht – en die meer aandacht zullen krijgen dan de inhoudelijke stellingnames erachter.
Johnson trekt de vergelijking met Robert Bruce Banner, het zwakke en mentaal instabiele alter ego van De Hulk, die verandert in de groene superheld zodra het menens is. „Banner mag dan geboeid zijn, maar als hij wordt getergd, explodeert hij en breken de handboeien”, zegt Johnson in de krant.
„De Hulk weet altijd te ontsnappen, hoe stevig vastgebonden hij ook lijkt te zijn – en dat is precies hetzelfde met dit land”, vervolgt de premier. „Wij zullen de EU verlaten op 31 oktober en we krijgen het klaar.”
Onderhandelingen
„Hoe bozer de Hulk, hoe sterker de Hulk”, vervolgt Johnson. Die zegt ’tekenen van beweging’ te zien over de Europese opvatting rond de zogenoemde backstop, een noodoplossing voor de Ierse grenskwestie. De backstop komt erop neer dat het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland in de douane-unie blijft met de EU, waardoor het geen eigen handelsverdragen kan sluiten. De EU wil die backstop, Johnson niet.
„De Hulk zal altijd ontsnappen – en dat is precies hetzelfde met dit land”, aldus premier Johnson. Ⓒ archief De Telegraaf
Hij ziet het dus zonnig in. Er zijn mogelijkheden in Brussel, klinkt het vanuit Downing Street 10 – vooral om Johnsons eigen kiezers en landgenoten gerust te stellen. De kritiek op hem was dat de premier veel te weinig energie steekt in onderhandelingen.
Wet
Vervolgens komt Johnson met een mededeling. Als de onderhandelingen met de EU zullen stranden, dan zal hij de sommering van het Lagerhuis – dat een EU zonder deal niet mogelijk is – naast zich neerleggen, waarschuwt Johnson. Strategen rond de premier hebben een geheim plan waarmee ze het Lagerhuis kunnen negeren, zonder de wet te breken, zo klinkt het althans vanuit het kamp-Johnson. Juridisch experts twijfelen eraan.
Johnson bij zijn laatste publieke optreden, afgelopen vrijdag op Convention of the North. Ⓒ REUTERS
Het zal waarschijnlijk allemaal niet nodig zijn, roept de premier ferm. Hij ’heeft veel zelfvertrouwen’ en ’denkt dat we er komen’ in samenwerking met Brussel omdat ’veel vooruitgang is geboekt’. Ook Brexitminister Stephen Barclay is vol overtuiging. „Er is enorm veel werk verzet achter de schermen. De landingsbaan voor een komende deal komt in zicht, maar er is ook nog aardig wat te doen”, zegt Stephen Barclay.
MSN 15.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft zondag in de Britse krant Mail on Sunday gezegd dat er “enorme” vooruitgang wordt geboekt in de Brexit-gesprekken en dat het Verenigd Koninkrijk zich net als de stripheld de Hulk uit de Europese Unie zal breken.
De leider van de Conservatieve Partij maakte de opmerkingen voorafgaand aan de ontmoetingen met voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en EU-onderhandelaar Michel Barnier maandag in Luxemburg.
Johnson zegt er opnieuw “zeer zeker” van te zijn dat hij een Brexit-deal zal weten te sluiten tijdens de EU-top van 17 oktober. Volgens hem zullen de Britten dan zoals beloofd voor 31 oktober uit de Unie stappen.
Op merkwaardige wijze wist Johnson in het interview een vergelijking te maken met het VK en het Marvel-personage de Hulk, het onstuitbare alter ego van wetenschapper Bruce Banner die verandert in een groene reus wanneer hij kwaad is.
“Hoe bozer de Hulk is, hoe sterker hij wordt. Hij weet altijd te ontsnappen, hoe penibel zijn situatie ook is. Dat geldt ook voor dit land”, zei Johnson tegen de krant.
‘Ik lig nog liever dood in een greppel’
Het Britse parlement is sinds dinsdag officieel geschorst tot halverwege oktober. Volgens Johnson geeft dit de regering de tijd om een goed plan op te stellen om de Brexit af te ronden. Critici stellen dat het een poging is van Johnson om het parlement de mond te snoeren.
Dat parlement wist maandag echter op de valreep een wet aan te nemen die Johnson dwingt om de Brexit uit te stellen tot 31 januari. De premier zei daarop dat hij nog liever “dood in een greppel ligt” dan dat hij bij de EU om uitstel smeekt.
‘Lib Dems’ willen gaan voor ‘no-Brexit’
De leider van de Liberaal Democraten, Jo Swinson, wist haar partijgenoten zondag op de jaarlijkse conferentie ervan te overtuigen de Brexit terug te draaien, mocht de partij ooit een meerderheid in het parlement bereiken. De Lib Dems hebben nu achttien parlementsleden in het Lagerhuis, dat in totaal 650 zetels telt.
De partij kreeg in de laatste verkiezingen voor het Lagerhuis circa 7,5 procent van de stemmen. De LDP kan volgens opiniepeilers nu op 16 procent rekenen.
AD 15.09.2019 Onder de voormalige Britse premier Theresa May was zijn politieke ster binnen de Conservatieve partij rijzende. Maar nu heeft het oud-parlementslid én oud-minister Sam Gyimah zich aangesloten bij de Liberaal-democraten, een anti-brexit partij. Hij beschuldigt premier Boris Johnson ervan de weg in te slaan van ‘populisme en Engels nationalisme’.
Vorig jaar stond hij nog te boek als potentiële leider van de Tories, de partij waar destijds Theresa May aan het roer stond. Maar onder Boris Johnson heeft het oud-parlementslid een heel andere route gekozen. Hij heeft bij de Liberaal-democraten aangeklopt, omdat hij samen met die partij wil vechten tegen de harde brexit waar de regering-Johnson op af koerst.
En dat is wennen, vertelt hij aan The Guardian. ,,Ik denk dat ik de komende dagen tegen mezelf moet zeggen: Sam Gyimah (43), Liberal-Democraat parlementslid zodat ik daar eerst aan kan wennen.” Vandaag presenteerde de partij hem als de nieuwste aanwinst. Voor Gyimah was het echter een moeilijke overstap. ,,Dit verhaal heeft een enorme emotionele kant. Ik ben twee decennia bij de Conservatieve partij betrokken geweest. Ik heb voor die partij gevochten, mensen ervan overtuigd waarom ze de Conservatieve partij serieus moesten nemen. Het is triest dat ik nu op dit kruispunt sta”, aldus de politicus.
Gyimah behoorde tot de 21 parlementsleden die anderhalve week geleden uit de Conservatieve partij werden gezet. Zij stemden in met een wetsvoorstel waarin staat dat de premier uitstel van de brexit moet vragen als hij geen deal over het uittreden uit de EU weet te bereiken.
Kritiek
Gyimah was minister van Wetenschap in de regering van premier May. Ook over haar koers was de Brit niet te spreken. Gyimah stapte op als minister uit protest tegen het brexitakkoord dat May had gesloten met de EU.
Zijn kritiek gaat echter verder dan de brexit. Gyimah vindt dat de Conservatieven onder Johnson te populistisch en nationalistisch worden. De politicus is weliswaar geboren in Groot-Brittannië, hij groeide op in Ghana. ,,Wat me aantrok aan de Conservatieve partij was de waarde van één natie, een eenheid. Sinds het referendum zijn we steeds verder af komen te staan van die waarden. Het is intoleranter geworden.”
Omdat hij niet volledig uit de politiek wilde stappen, omdat hij nu eenmaal niet achter een harde brexit staat, besloot Gyimah naar de Liberaal-Democraten over te stappen. Binnen die partij trekt hij ten strijde tegen de groeiende intolerantie.
AD 13.09.2019 De voormalige Britse premier David Cameron heeft uitgehaald naar de koers van de huidige minister-president, Boris Johnson. De voormalige conservatieve leider maakt in de krant The Times duidelijk niet achter recente beslissingen van zijn oude rivaal te staan.
Cameron stapte ruim drie jaar geleden op als premier na het referendum over de Britse uittreding uit de Europese Unie. De huidige premier Johnson was toen één van de gezichten van het leave-kamp, dat ijverde voor een vertrek uit de EU.
De oud-premier zegt onder meer dat Johnson had gerekend op een nederlaag bij het referendum: ‘Boris dacht dat hij ging verliezen.’ Ook klaagt Cameron dat het team van zijn rivaal het in de aanloop naar de volksraadpleging niet zo nauw nam met de waarheid.
Cameron zegt dat zijn besluit een referendum uit te schrijven hem nog steeds achtervolgt. ,,Ik denk er iedere dag aan. Iedere dag. Het referendum, het feit dat we verloren, de gevolgen en de dingen die we anders hadden kunnen doen. Ik maak me grote zorgen over wat hierna gaat gebeuren.’’
Toch verdedigt de oud-premier de volksraadpleging, die in zijn ogen onvermijdelijk was. ,,Politici konden niet blijven zeggen: we houden op enig punt een referendum, maar nu nog niet.’’ Wel zegt hij te zijn overvallen door de gretigheid waarmee veel partijgenoten plots weg bleken te willen uit de EU.
Verwachtingen
Cameron probeerde voor het referendum nog concessies af te dwingen in Brussel. Hij noemt het nu één van zijn grootste fouten dat dat gepaard ging met ,,te hooggespannen verwachtingen over wat bereikt kon worden”. Daardoor zouden de afspraken die hij maakte zijn neergesabeld in de pers.
De brexit laat drie jaar na het referendum nog steeds op zich wachten. Cameron zegt dat een tweede volksraadpleging in zijn ogen niet kan worden uitgesloten, vanwege de politieke patstelling. Hij gaf het interview al enige tijd geleden, maar schreef onlangs nog naar de interviewer over de laatste ontwikkelingen rond de brexit.
Boris Johnson had op dat punt besloten het parlement vijf weken te schorsen. Ook liet hij 21 Conservatieve parlementariërs uit de fractie zetten die met de oppositie mee hadden gestemd. ,,Ik steun die dingen niet”, zegt Cameron. ,,En ik denk ook niet dat een brexit zonder deal een goed idee is.”
David Cameron in gesprek met Lagerhuis-voorzitter John Bercow AFP
NOS 12.09.2019 De voormalige Britse premier Cameron heeft in een interview met The Times afstand genomen van Boris Johnson en andere conservatieven die bij het brexit-referendum campagne voerden voor vertrek uit de EU. “Feitelijk sloopten ze het kabinet waar ze zelf deel van uitmaakten”, zegt Cameron over zijn eigen regering. Hij noemt hun gedrag walgelijk.
De geschiedenis zal Cameron waarschijnlijk verantwoordelijk houden voor de grootste crisis in de naoorlogse Britse politiek, de brexitcrisis.
Het was Cameron die bij de parlementsverkiezingen van 2015 de Britten een referendum beloofde. Hij was zelf tegen het Britse vertrek uit de EU, maar toen hij de verkiezingen won, kon hij niet anders dan het referendum ook werkelijk uitschrijven.
De ‘Leave’-campagne van partijgenoten als Johnson stemde hem bitter. “Ze “hadden de waarheid thuisgelaten”, zegt Cameron. Hij doelt daarmee op de argumenten die de brexiteers aanvoerden om een vertrek uit de EU te promoten. “Er zijn vast mensen die zeggen dat in de liefde, oorlog en politieke campagnes alles is toegestaan”, zegt Cameron.
Geen spijt
Het Leave-kamp won het referendum in 2016 met 52 procent van de stemmen. Cameron stelt dat de technische en economische argumenten van de tegenstanders van de brexit het hebben afgelegd tegen emotionele immigratie-argumenten van de voorstanders. Toch heeft hij geen spijt van het uitschrijven van het referendum. De kwestie-Europa moest aan de orde worden gesteld, zegt hij.
Over hoe het verder moet, maakt hij zich grote zorgen. Cameron voelt niets voor een no-deal-brexit, waar Johnson mee dreigt. Een nieuw referendum wijst hij niet bij voorbaat af. “Ik zeg niet dat er een nieuw referendum moet komen. Ik zeg alleen dat je dat niet kunt uitsluiten, omdat je een manier moet vinden om uit de impasse te komen.”
Een miljoen euro
De aanleiding voor het interview is de publicatie volgende week van een boek, waarin Cameron terugkijkt op zijn politieke carrière. De memoires tellen 752 pagina’s.
Zijn uitgever betaalde hem bijna een miljoen euro voor de rechten van For the Record, maar de voorverkoop valt tegen.
Telegraaf 12.09.2019 Je zou denken dat Boris Johnson in de huidige woelige Brexit-baren wel wat dringendere zaken aan zijn hoofd heeft, maar de Britse premier maakt zijn reputatie voor wilde plannen weer meer dan waar met zijn laatste ingeving.
Volgens de Daily Mail heeft hij het ministerie van Transport opdracht gegeven tot een ’feitelijk onderzoek’ naar de mogelijkheid een brug te bouwen tussen Groot-Brittannië en Ierland. Een van de plannen die onderzocht wordt is een brug die het Noord-Ierse Larne en Schotse Portpatrick met elkaar zou verbinden. Die verbinding zou 43 kilometer lang zijn en volgens de eerste zeer ruwe en optimistisch ramingen tussen de 17 en 23 miljard euro moeten kosten.
Een door de krant geraadpleegde expert stelt echter dat de kans dat de bouw van een dergelijke brug probleemloos verloopt even groot is als bij de bouw van een brug naar de maan. De brug zou door woelige wateren voeren die meer dan 300 meter diep zijn. Ook moet de brug, provisorisch de Brexit-brug genoemd, de zogenoemde Beaufort Dyke passeren, een gebied waar de Britse marine tussen de Eerste Wereldoorlog en de jaren 70 meer dan een miljoen ton aan munitie en chemische wapens gedumpt heeft.
Voor de brug moeten tientalen pijlers met een hoogte tot 500 meter met grote precisie afgezonken worden, en dat in een zee die berucht is om zijn zware stormen. In 1953 vond er een van de ergste zeerampen uit de Britse zeevaartgeschiedenis plaats toen in een hevige storm een veerpont van de Britse spoorwegen verging. Meer dan 130 mensen vonden toen de dood.
Een andere mogelijke route zou een stuk noordelijker van het Schotse schiereiland Mull of Kintyre naar het Noord-Ierse Torr Head moeten voeren. Het voordeel van die route is dat die de helft korter dan de Larne-Portpatrick verbinding, maar het nadeel is dat die route veel minder verkeer zou aantrekken vanwege de afgelegen noordelijke ligging.
Prestige
Voor welk scenario ook gekozen wordt, de aanleg van een brug naar Ierland zou een prestigeproject van jewelste zijn. Er zijn de afgelopen jaren weliswaar langere brugverbindingen in de wereld aangelegd – China opende in 2011 een spoorbrug van 150 kilometer lang – maar nergens is er op een dergelijke diepte en in zo’n vijandige omgeving gebouwd.
Boris Johnson is vanwege de Brexit gebrand op het project. Een fysieke verbinding tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië zou in zijn ogen de onderlinge banden binnen het Verenigd Koninkrijk versterken. Bovendien heeft hij de steun van de DUP, de partij van de Noord-Ierse unionisten, nodig om de Brexit er door te krijgen in het Lagerhuis. De DUP is groot voorstander van de brug.
Ook in Schotland zien ze de brug graag komen. Zelfs de nationalisten van het SNP, bepaald geen aanhangers van de Brexit, zijn voorstanders van het project.
NOS 12.09.2019 De Britse regering heeft documenten openbaar gemaakt over de mogelijke effecten van een no-deal-brexit. En die effecten zijn niet mis: stijgende voedselprijzen, hogere brandstofprijzen, een ontregeling van medicijnleveringen en er kan chaos op de straten uitbreken.
In de documenten wordt het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zonder akkoord een “worstcasescenario” genoemd, oftewel de slechtst denkbare situatie.
De documenten werden op 2 augustus opgesteld. De Britse regering moest ze publiceren nadat het Lagerhuis in meerderheid had gestemd voor openbaarmaking.
Kwetsbare groepen
De documenten beschrijven dat de handel met het vasteland vrijwel stil kan komen te liggen: 85 procent van de vrachtwagens zou zonder deal niet voldoen aan de Franse douaneregels. Wat betreft voedingsmiddelen wordt verwacht dat verse producten en verpakkingsmiddelen schaarser kunnen worden, met name kwetsbare groepen zullen daar “onevenredig veel” last van krijgen.
De beschreven effecten van een no-deal-brexit komen bijna volledig overeen met inschattingen die in augustus uitlekten. Destijds werden ze door de overheid afgedaan als bangmakerij. Premier Johnson wil de EU hoe dan ook op 31 oktober verlaten, met of zonder deal.
Tim de Wit @timdewit
Boris Johnson: Nee, dat No Deal-scenario moeten we vooral op tafel houden. No Deal-rapport van zn eigen regering waarschuwt voor: – voedsel en medicijntekort – ellenlange files in Dover – problemen met schoon drinkwater – onrust op straat https://t.co/pZ4Izk3V2x
Telegraaf 12.09.2019 Het beroemde Project Fear waar Boris Johnson altijd mee schermde tijdens het referendum drie jaar geleden, blijkt in werkelijkheid nog veel erger te zijn dan gedacht.
De Britse regering was gisteren gedwongen om een tot dan toe geheim rapport openbaar te maken van de gevolgen van een No Deal. Het parlement nam afgelopen maandag op de valreep een wet aan die de regering Johnson verplichtte documenten van Operatie Yellowhammer openbaar te maken.
Volgens het rapport moet het Verenigd Koninkrijk rekening houden met grootschalige ontwrichting van de routes over het Kanaal, wat kan leiden tot tekorten aan medicijnen en aan vers voedsel. Daarboven op komt de mogelijkheid van stormlopen op winkels en benzinestations en van massale protesten tegen en voor de regering.
Het rapport waarschuwt ervoor dat het publiek en het bedrijfsleven amper is voorbereid op een No Deal uitkomst, vooral vanwege de politieke onzekerheid die elke vorm van planning tot nu toe onmogelijk maakt.
Aan de grens met het Kanaal moeten vrachtwagens rekening houden met een wachttijd die kan oplopen tot twee a drie dagen en moeten Britse paspoorthouders zich voorbereiden op extra immigratiecontroles als ze naar de EU willen reizen.
„De aanvoer van verse voedselproducten zal stokken waardoor er een risico ontstaat op hamsteren en paniekaankopen die de voedseldistributie zullen verstoren of lamleggen”, aldus het rapport.
De aanvoer van verse etenswaren – die voor het merendeel afkomstig zijn uit de EU- zal in het geval van een No Deal stokken, waardoor er lokaal tekorten zullen ontstaan. Nog beschikbare etenswaren zullen stijgen in prijs war vooral de minder draagkrachtigen in Engeland hard zal treffen.
Ⓒ AFP
Op de eerste dag van de No Deal Brexit zal het verkeer over het Kanaal met 60 procent afnemen, een afname die gedurende drie maanden kan aanhouden.
Verkeersopstoppingen door kilometerslange files van wachtende vrachtwagens voor de Kanaalveerboten op de belangrijkste snelwegen in het zuiden van Engeland kunnen leiden tot een sterk verminderde aanvoer van benzine waardoor pompstations droog kunnen komen te staan. Door die files en het haperen van het distributiesysteem kan bij de bevolking paniek ontstaan.
Door de haperende aanvoer van producten voorziet de regering een stijging van de voedselprijzen die vooral een negatief effect zal hebben voor onderkant van de samenleving.
Het document waarschuwt tevens voor het uitbreken van visserijconflicten als buitenlandse vissers net zoals nu in Britse wateren blijven vissen. Ook kunnen de problemen nog verergerd worden als er in de winter een griepepidemie uitbreekt of er door zware regenval overstromingen ontstaan die het verkeer nog meer lam leggen. Ook zal het internationale betalingsverkeer en informatie-uitwisseling tussen politiediensten grote hinder ondervinden.
Volgens Labour toont het document aan dat Boris Johnson de Britse bevolking heeft voorgelogen over de gevolgen van een No Deal en dat de regering consequent die gevolgen heeft gebagatelliseerd. Maar minister Gove, verantwoordelijk voor de planning van een No Deal Brexit, zei dat het document verouderd is en dat het geenszins weergeeft in welke mate het land is voorbereid. Het zou eerder gezien moeten worden als een ’to do’ lijstje waar steeds meer taken van afgevinkt kunnen worden.
In aanloop naar het referendum drie jaar geleden deed Boris Johnson dergelijke scenario’s altijd af als Project Fear en stelde hij zelfs dat het Verenigd Koninkrijk wekelijks 350 miljoen pond zou overhouden bij een vertrek uit de EU.
Telegraaf 12.09.2019 De Britse regering is al tijden de gevolgen van een eventuele Brexit aan het voorbereiden. Het project heet ’Operation Yellowhammer’. Lange tijd wilde men het document niet openbaarmaken, maar na een stemming door het parlement werden ze gedwongen. Waarom heet het project ’Yellowhammer’?
Is dat een verwijzing naar het getjilp van de gele vogel, is het een steek naar Europa vanwege het EU-beleid, of is het louter toeval?
Een zogenaamde No Deal Brexit zou tot maandenlange chaos in het Verenigd Koninkrijk leiden. Dat wordt duidelijk uit de gepubliceerde stukken die eerder al deels waren uitgelekt. Er ontstaat een tekort aan voedsel, aan benzine en aan medicijnen. Het leidt ook onvermijdelijk tot een ’harde’ grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Voorstanders van Brexit zien hierin een poging om mensen angst in te boezemen. De scenario’s worden dan ook vaak ’Project Fear’ (Project Angst) genoemd. De ware naam van het project is Operation Yellowhammer.
Daarmee is de operatie vernoemd naar de geelgors, een zangvogel waarvan de zang volgens sommigen doet denken aan de vijfde symfonie van Beethoven. Volgens Britten lijkt het er op dat de vogel ’a little bit of bread and no cheese’ tjilpt.
Een klein beetje brood en geen kaas. Dat lijkt haast op het tekort aan voedsel dat er ontstaat bij een Brexit zonder overeenkomst. Dit zou de ware reden zijn dat vorige Britse regering dit scenario omdoopte tot Operation Yellowhammer.
Landbouwbeleid
Er is ook een andere theorie waarom de plannen juist zo heten. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw is de populatie van de geelgors, die in Europa en Oceanië voorkomt, op het Britse eiland gehalveerd. Aangenomen wordt dat dit het gevolg is van intensieve landbouwmethodes. En die vloeien voort uit het gemeenschappelijke landbouwbeleid van de Europese Unie.
Zo heeft de omschakeling van zaaien in de lente in plaats van de herfst impact gehad. De gele vogels hebben onvoldoende voedsel om te overleven in de winter. Critici stellen dan ook dat het EU-beleid de vogels uitroeit.
Willekeurig
Een verwijzing naar het voedseltekort na de Brexit? Een steek richting de Europese Unie vanwege het landbouwbeleid? De officiële lezing is een andere: codenamen voor Britse overheidsprojecten worden strikt willekeuring gekozen.
Telegraaf 12.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk wacht wanorde, chaos, schaarste en rellen als het land zich in een no-deabrexit stort. Dat staat in officiële documenten, die woensdag door de Britse regering zijn gepubliceerd.
De zogenaamde „Operation Yellowhammer”-documenten werden opgesteld op 2 augustus, negen dagen nadat Boris Johnson premier werd. Johnson zei direct na zijn benoeming dat hij op 31 oktober de EU wil verlaten, met of zonder akkoord.
In de documenten waarschuwt de Britse regering bij een no-dealbrexit voor ernstige verstoring van de invoer over het Kanaal, waardoor de levering van medicijnen en bepaalde soorten vers voedsel wordt beperkt. Door hamsteren van producten zullen er grote tekorten ontstaan, waardoor de onlusten in het land volgens de documenten verder zal toenemen.
Ook zullen protesten en tegenprotesten leiden tot ernstige verstoring van de openbare orde.
Telegraaf 12.09.2019 Het Britse parlement staat de laatste maanden volop in de belangstelling. De controverse rond Brexit zorgt ervoor dat de woordenwisselingen in het Lagerhuis wereldwijd op de voet worden gevolgd. Het maakt ook duidelijk hoe ouderwets en ronduit merkwaardig, dit ‘boegbeeld van de democratie’ opereert.
Maandag was weer zo’n dag: na een ellenlange zitting zouden de parlementariërs op reces worden gestuurd, zodat iedereen zich rustig kan voorbereiden op de Britse Prinsjesdag, dit jaar op 14 oktober. Het naar huis sturen van het parlement is controversieel. Zo controversieel dat een Labour-Lagerhuislid dit hoogstpersoonlijk wilde voorkomen door bovenop kamervoorzitter John Bercow te duiken en Bercow te beletten de Kamer te verlaten. Dan zou de zitting nooit eindigen.
Het mislukte, maar er was een historische pretendent. In 1629 trachtte de toenmalige koning Charles I te regeren zonder ruggespraak van het parlement. Hij wenste dat het parlement tijdelijk zou worden ontbonden. Drie parlementariërs doken indertijd bovenop de toenmalige Kamervoorzitter John Finch en zorgden daardoor dat het Lagerhuis wat wetten kon doorvoeren om Charles I een toontje lager te laten zingen.
Bercow is als Kamervoorzitter degene die de normen en waarden van het Lagerhuis in de gaten moet houden. Dit betekent bijvoorbeeld dat hij waakt over wellevend taalgebruik. Beledigingen zijn uit den boze. Woorden als ‘idioot’, ‘leugenaar’, ‘hypocriet’ of ‘nitwit’ (onwetende) zijn absoluut verboden.
’Walgelijk lelijk’
Net als iemand voor dronkenlap uitmaken. Er wordt niet altijd naar geluisterd. Een vrouwelijk Lagerhuislid, Bessie Braddock van Labour, beschuldigde toenmalig premier Winston Churchill ervan ‘walgelijk dronken’ te zijn. Churchill toonde zich niet onder de indruk. ,,U bent lelijk, walgelijk lelijk zelfs. Maar morgen ben ik sober en bent u nog steeds walgelijk lelijk.”
Applaudisseren mag trouwens ook niet. Behalve natuurlijk wanneer het om de Kamervoorzitter zelf gaat. Een minutenlang, soms ovationeel applaus, volgde op de aankondiging dat Bercow eind oktober terug zal treden. Hoewel het Lagerhuis echt belangrijker dingen te doen had, en het opschorten van het parlement eraan zat te komen, werden daarna bijna anderhalf uur lang lofredes over Bercow afgestoken. Ja, ook dat is raar.
Om niet te spreken over het gebouw zelf. Er zijn bewust te weinig zetels gemaakt voor de zittende 650 parlementariërs. Iets meer dan de helft kan een plekje op de groen leren, bankjes, dezelfde kleur als de naastgelegen Westminster Bridge, vinden. Wie het eerst komt wie het eerst maalt, al durft er niemand te gaan zitten op plaatsen waar belangrijke MP’s steevast zetelen. Gelijkheid is niet echt een Brits ding.
Fitness
Dat is niet alles. Als ze willen spreken moeten ze de aandacht van de Kamervoorzitter zien te krijgen. Dit doen ze door als een knipmes op te staan op het moment dat de vorige spreker het laatste woord heeft uitgesproken. Zo kan dat urenlang doorgaan, als een soort parlementaire fitnessoefening.
Sprekers kunnen worden onderbroken, maar alleen als de spreker dit zelf toestaat. Ook dat zorgt voor aanhoudende controverses. Oppositieleider Jeremy Corbyn heeft bijvoorbeeld een grondige hekel aan een gedwongen oponthoud. Daardoor ontstaat vak rumoer, waarop Kamervoorzitter Bercow met zijn onovertroffen ‘Orrrrrduh, Orrrrduh’, moet ingrijpen door duidelijk te maken dat er niets mis is met de eigenzinnigheid van Corbyn.
“‘Orrrrrduh, Orrrrduh’”
Gijzeling
De komende weken staan ook weer bol met bizarre tradities. Als het parlement medio oktober terugkeert van het reces volgt Prinsjesdag, waarin Koningin Elizabeth de plannen van de regering uitspreekt. Tijdens haar toespraak wordt een Lagerhuislid ‘gegijzeld’ en tijdelijk gevangen gehouden in Buckingham Palace. Het dienst als een vorm van wisselgeld voor de koningin, dat ervoor moet zorgen dat de parlementariërs haar heelhuids huiswaarts laten keren.
Enkele weken later volgt de benoeming van een nieuwe Kamervoorzitter. Hoewel het om een respectabele positie gaat en zeker Bercow duidelijk heeft gemaakt dat zijn invloed groot is, moet deze nieuwe voorzitter letterlijk naar zijn zetel worden gesleept. De beelden zullen weer wereldwijd voor verbazing zorgen. Maar niets weerhoudt de Britten ervan dit soort gebruiken de normaalste zaak ter wereld te vinden.
Zelfs demonstranten voor of tegen de Brexit doen er alles aan om maar zo traditioneel mogelijk te lijken. Ⓒ foto EPA
MSN 12.09.2019 De Britse premier Boris Johnson ontkent dat hij koningin Elizabeth heeft misleid. Schotse rechters oordeelden woensdag dat de omstreden wekenlange schorsing van het Britse parlement onwettig is. Daarop riepen politieke tegenstanders van Johnson dat hij Elizabeth heeft voorgelogen over de redenen voor de schorsing.
“Absoluut niet”, antwoordde Johnson op de vraag of hij tegen de 93-jarige vorstin heeft gelogen. Elizabeth moest namelijk de schorsing goedkeuren. Dat deed zij woensdag 28 augustus en op advies van Johnson. De goedkeuring wordt gezien als een formaliteit. De koningin wordt niet geacht de adviezen van de premier naast zich neer te leggen.
Het verzoek voor de schorsing was enorm omstreden, omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober plaatsvinden. Tegenstanders van Johsnon hoopten dat Elizabeth de plannen voor de schorsing zou doen struikelen, maar dat zou de onpartijdigheid van het staatshoofd in twijfel trekken en was dus nooit een reële optie.
De schorsing is deze week begonnen en duurt tot 14 oktober 2019, als Elizabeth haar troonrede houdt.
MSN 12.09.2019 De Britse regering heeft gisteravond de geheime overheidsdocumenten gepubliceerd waarin de gevolgen van een no-deal brexit beschreven worden. Het land kan rekenen op rellen, hogere voedsel- en benzineprijzen en medicijntekorten.
De regering werd deze week door het parlement gedwongen de documenten te publiceren. Operation Yellowhammer beschrijft in vijf pagina’s hoe de situatie in Engeland er mogelijk uitziet na een no-deal brexit.
De gelijkenissen met het in augustus aan de Sunday Times gelekte overheidsdocument zijn volgens de BBC groot. Toen beweerde de regering echter dat er maar weinig klopte van de voorspelde medicijntekorten en hogere voedselprijzen.
‘Worst case’ of ‘realistisch’ scenario?
In die eerder gelekte documenten stond dat het om een ‘realistisch scenario’ ging, maar in de gisteren gepubliceerde documenten spreekt de regering van een ‘worst case scenario’.
Wachten aan de grens
Als er een no-deal brexit komt, zullen vrachtwagens twee dagen aan de grens moeten wachten om Groot-Brittannië binnen te komen. Het kan tot drie maanden duren voordat die situatie zal zijn opgelost en momenteel is 85 procent van alle vervoerders niet klaar voor nieuwe douaneregels.
Medicijntekorten, hogere voedsel- en benzineprijzen
Als gevolg daarvan zullen er medicijntekorten ontstaan, zal er minder vers voedsel te koop zijn en zullen de prijzen van voedsel stijgen. “Mensen met lage inkomsten zullen relatief hard geraakt worden door de stijgende voedsel- en benzineprijzen”, valt in het document te lezen.
Operation Yellowhammer beschrijft verder dat er na een no-deal brexit op meerdere plekken in Groot-Brittannië protesten plaats zullen vinden. Een groot deel van de politiemacht zal ingezet moeten worden om de publieke orde te bewaren.
Bedrijven die zakendoen met Europa krijgen te maken met hogere tarieven. Daardoor zullen ze volgens het document wellicht willen stoppen met zaken of de zwarte markt proberen te betreden.
Britse regering: ‘geen toekomstvoorspelling’
De regering benadrukt dat het document geen toekomstvoorspelling is. “Er is alleen gebruikgemaakt van de term ‘realistisch scenario’ om enkele harde feiten te beschrijven, waarna telkens van een ‘worst case scenario’ is uitgegaan”, meldt een overheidsfunctionaris aan The Guardian.
Parlementsleden verwijten de regering echter dat ze het in augustus gelekte document als ‘onwaar’ en ‘achterhaald’ afdeden, terwijl nu blijkt dat het wel degelijk om officiële overheidsdocumenten ging.
Elsevier 11.09.2019 De schorsing van het Britse Parlement is onwettig, oordeelt het Schotse hooggerechtshof woensdag. Remainers en andere tegenstanders van Boris Johnson willen nu dat het Lagerhuis weer aan de slag gaat. Sommigen roepen zelfs om zijn aftreden. De Britse premier laat het er niet bij zitten en gaat in beroep. Het laatste woord is volgende week aan het Britse hooggerechtshof.
Wat heeft het Schotse gerechtshof besloten?
De Britse premier Boris Johnson besloot vorige week het Britse parlement voor vijf weken te schorsen. Maandag ging de schorsing in. Een opvallende keuze van Johnson omdat het reces in de cruciale laatste weken voor de Brexit-deadline (31 oktober) valt. Tegenstanders van Johnson klagen dat hij door deze schorsing het parlement wil dwarsbomen. Het Schotse gerechtshof sloot zich hier woensdagochtend bij aan. Drie Schotse rechters, onder wie de hoogste rechter van het land Lord Carloway, oordeelden dat de schorsing van het Britse Parlement onwettig is.
Eerdere rechtszaken tegen de schorsing waren op niets uitgelopen. Vorige week nog besloot de Schotse rechter Lord Doherty dat de schorsing ging om een politiek vraagstuk, waar rechters niets over te zeggen hebben. Onder leiding van Joanna Cherry, een politicus van de Schotse Nationale Partij, gingen 75 parlementsleden in hoger beroep.
De tegenstanders van Johnson boekten woensdagochtend succes:
Wat waren de argumenten van het Schotse gerechtshof?
Het Schotse hof oordeelde dat de schorsing als doel had het parlement te dwarsbomen. Ze beschreven de beweging van Johnson als ‘ongepast’ en een ‘tactiek om het Parlement te frustreren’. Dat zou onder meer blijken uit de duur van de schorsing. Pas op 14 oktober keren de parlementariërs weer terug, want hen weinig tijd zou geven om nog een overeenstemming te bereiken over een eventuele Brexit-deal.
BBC News (UK)
✔@BBCNews
“The advice given by the government to Her Majesty the Queen to prorogue Parliament… was unlawful”
Judges at Scotland’s highest civil court give their ruling about Boris Johnson’s decision to suspend Parliament http://bbc.in/34EtmdZ
Vrijdag zal het Schotse hof met een uitgebreide verklaring komen.
Wat betekent dit voor Johnson?
Vorige week was al bekend geworden dat Johnson waarschijnlijk niet veel zou opschieten met de schorsing. Het Lagerhuis stemde in met een wet die verbiedt dat de Britten op 31 oktober de Europese Unie (EU) verlaten als er dan nog geen akkoord met Brussel is gesloten. De premier is van mening dat het Verenigd Koninkrijk die dag sowieso de EU moeten verlaten, ook bij no deal.
Conservatives
✔@Conservatives
@BorisJohnson: “Corbyn’s Surrender Bill would mean more pointless Brexit delay at the extra cost of £250m a week – that’s enough to train 5,000 new nurses.”
We need to get Brexit done so we can invest more in our priorities like the NHS
Deze zogenoemde Ben Bill leidt tot ‘meer zinloos Brexit-uitstel, dat 250 miljoen pond per week kost – genoeg om 5.000 nieuwe verpleegkundigen op te leiden’. Dat schrijft de Britse premier op Twitter, kort nadat de uitspraak van de Schotse rechter bekend werd. Opvallend genoeg heeft Johnson zelf nog niet officieel gereageerd, maar zijn kantoor op 10 Downing Street wel.
Dat beschuldigt de rechters van politieke vooringenomenheid: ‘We benadrukken dat de hoge rechter in Londen vorige week niet oordeelde dat de schorsing onwettig was,’ citeert verslaggever Tom Newton Dunn van dagblad The Sun een zegsman van de Britse premier. ‘De juridische activisten kozen het Schotse hof met een reden.’
Farage biedt Johnson samenwerking aan
Op de voorpagina van de krant The Daily Express biedt Farage Johnson steun aan tegen de ‘remainer-alliantie’. Voorwaarde is wel dat hij aanstuurt op een ‘schone Brexit’ in plaats van ‘het recyclen van May’s uittredingsakkoord’.
Volgens een woordvoerder van 10 Downing Street sluit Johnson samenwerking met Farage uit, omdat die ongeschikt zou zijn om te regeren. ‘Wil de woordvoerder zielige partijpolitieke spelletjes spelen, of tegemoetkomen aan de wensen van 17,4 miljoen mensen?’ vraagt Farage zich op Twitter af. ‘Het is tijd dat ze een beslissing nemen.
Nigel Farage is het daarmee eens, en is van mening dat de schorsing geenszins onwettig is. ‘Het establishment gaat niets te ver om de wil van het volk te frustreren,’ schrijft de fervente Brexiteer en oprichter van de Brexit Party die tijdens de Europese verkiezingen in mei de grootste Britse partij werd. Hij is fel voorstander van een Brexit op 31 oktober en wil Johnson daarbij helpen (zie kader).
Aan de andere kant van het politieke spectrum wordt juist gespeculeerd dat Johnson zou moeten aftreden omdat hij tegen de koningin zou hebben gelogen. ‘Als het waar is dat de overheid de koningin heeft misleid over de reden om het parlement te schorsen, zou dat een zeer serieuze zaak zijn,’ suggereert Dominic Grieve, een van de 21 Conservatieven die vorige week de partij zijn uitgezet omdat hij rebelleerde tegen Johnson. ‘In mijn ogen zou dit dan het moment zijn voor Johnson om snel af te treden.’
De Liberal Democrats zijn het daarmee eens. Sir Ed Davey, plaatsvervangend leider van de partij die het Verenigd Koninkrijk liever in de EU wil houden, zegt tegen de BBC dat ‘het hele land diep geschokt en gealarmeerd zal zijn als blijkt dat hij [Johnson] de koning heeft misleid’. Davey noemt het een ‘flinke klap dat drie onafhankelijke rechters tot deze conclusie komen’.
Ian Blackford, leider van de Scottish National Party, schrijft woensdagmiddag in een brief aan premier Johnson dat hij het parlement moet terugroepen om de schorsing onmiddellijk te beëindigen. ‘Als het parlement verder wordt gefrustreerd, is het signaal van 10 Downing Street aan het Britse volk dat de regering boven de wet staat en de premier unilateraal over onze toekomst kan beslissen.’
Dat vindt ook schaduwminister voor Brexit Keir Starmer van oppositiepartij Labour:
Keir Starmer
✔@Keir_Starmer
Boris Johnson has been found out. Parliament must be recalled immediately.
Hoe nu verder?
Het besluit van het Schotse gerechtshof betekent niet dat het parlement ook daadwerkelijk direct terugkeert in Westminster. De Schotse rechters gaven nog geen bevel om de schorsing van het Lagerhuis terug te draaien. Die bevoegdheid heeft het Britse hooggerechtshof, waar de zaak dinsdag 17 september dient.
In het Supreme Court zal een groep van 75 parlementariërs samen met een groep anti-Brexitactivisten pleiten voor het terugdraaien van de schorsing, terwijl het kamp-Johnson samen met andere Brexiteers zal bepleiten dat het naar huis sturen van het parlement wel degelijk wettelijk is toegestaan.
Mocht de schorsing door het Hooggerechtshof worden gehandhaafd, is het Lagerhuis nog een kleine vijf weken geschorst. 14 oktober komt het parlement weer bijeen, waarna er voor Johnson diverse opties zijn:
Allereerst kan hij de wet (de Ben Bill) negeren die een no deal-Brexit op 31 oktober verbiedt. Een woordvoerder van Johnson hintte daar maandag op: volgens hem is de premier niet onder de indruk van de wet, en is hij nog altijd vastberaden dat het land op 31 oktober ‘zonder alsen en maren’ de EU verlaat. Tegenstanders van Johnson waarschuwen dat hij kan worden aangeklaagd als hij zich niet aan de wet houdt.
Een andere optie is dat Johnson bij de Europese Raad een EU-lidstaat kan vragen om niet in te stemmen met uitstel, waardoor een onmiddellijk vertrek alsnog een feit is. Alle 27 lidstaten van de EU moeten hiermee instemmen.
Ten slotte kan Johnson ook een voorstel naar voren schuiven om het vertrouwen in zijn eigen regering op te zeggen. Hij krijgt dan verkiezingen, tenzij een meerderheid van het parlement de regering blijft steunen of binnen 14 dagen een nieuwe regering wordt gevormd.
Labour-leider Jeremy Corbyn roept al jaren op tot nieuwe verkiezingen, maar heeft eerder deze week gezegd dat hij daar alleen mee instemt als een no deal-Brexit van tafel is. ‘We willen heel graag verkiezingen, maar we zijn niet bereid de ramp van een no-dealbrexit te riskeren,’ zei Corbyn. Dinsdag stemde het Lagerhuis tegen nieuwe verkiezingen, net als vorige week.
NU 11.09.2019 Het hoogste Schotse gerechtshof heeft woensdag geoordeeld dat de wekenlange schorsing van het Britse Lagerhuis in strijd met de wet is. De Britse regering gaat in beroep tegen het oordeel van de Schotse rechters, waardoor het Britse hooggerechtshof nog een definitief oordeel over de zaak moet vellen.
Op 17 september 2019 dient de zaak in het Britse hooggerechtshof. Joanna Cherry, een Schotse politicus die de zaak heeft aangespannen, wil dat het Britse parlement tot die tijd wordt heropend.
De drie Schotse rechters verwerpen daarmee een eerdere uitspraak, waarin werd gesteld dat rechtbanken niet de bevoegdheid hebben om zich met de schorsing van het Britse parlement te bemoeien.
“Het is desondanks onrechtmatig als het doel is om de parlementaire controle op de uitvoerende macht te dwarsbomen”, aldus de rechter.
Sinds dinsdag is het Britse Lagerhuis voor vijf weken geschorst, tot 14 oktober. Volgens de regering is dit nodig om “goede plannen voor de binnenlandse politiek” te kunnen maken. Critici zien het als een poging van premier Boris Johnson om het Lagerhuis de kans te ontnemen een harde Brexit te voorkomen.
De Brexit-deadline ligt op 31 oktober 2019, twee weken nadat het Lagerhuis weer wordt geopend.
NOS 11.09.2019 De hoogste rechter in Schotland heeft bepaald dat de schorsing van het Britse parlement onwettig is. Premier Johnson gebruikt oneigenlijke gronden om het parlement naar huis te sturen, zeggen de rechters van het Court of Session.
Vorige week bepaalde het Engelse hooggerechtshof, het High Court of Justice, nog dat de schorsing wel is toegestaan.
De Schotse rechters komen vrijdag met een uitgebreide motivering. Hun beslissing heeft nog niet meteen effect, omdat zij geen bevel hebben gegeven om de schorsing terug te draaien. Ze willen eerst de hoorzitting van het Supreme Court, het opperste gerechtshof, volgende week afwachten.
Al verbod op no-deal
Johnson schiet met de schorsing van het parlement weinig op, omdat het parlement al een no-deal-brexit op de deadline van 31 oktober heeft verboden.
Vorige week nam het Lagerhuis een wet aan die Johnson opdraagt om de EU om uitstel van de brexit te vragen als er op 19 oktober nog geen akkoord met de EU is.
Telegraaf 11.09.2019De omstreden wekenlange schorsing van het Britse parlement is onwettig. Dat hebben Schotse rechters in hoger beroep besloten, berichten Britse media.
De uitspraak is een overwinning voor tegenstanders van premier Boris Johnson. Die liet het parlement deze week naar huis sturen. De schorsing duurt tot midden oktober. Critici vinden dat Johnson zijn bevoegdheden misbruikt om het parlement op een zijspoor te zetten in de aanloop naar de brexit.
De Schotse rechters gingen mee in die redenering. In een samenvatting van de uitspraak staat volgens de BBC dat Johnson buiten zijn boekje ging omdat de schorsing is bedoeld om „het parlement te hinderen.” Dat zou onder meer blijken uit de duur van de schorsing.
Het parlement is formeel geschorst door de koningin, die het advies van Johnson volgde. Dat wordt echter gezien als een formaliteit. De vorstin wordt niet geacht de adviezen van de premier naast zich neer te leggen.
Politiek vraagstuk
Eerdere rechtszaken tegen de schorsing waren op niets uitgelopen. Zo oordeelde een Schotse rechter onlangs nog dat het gaat om een politiek vraagstuk waar rechters geen zeggenschap over hebben. De tegenstanders van Johnson gingen vervolgens met succes in hoger beroep.
De juridische strijd over de schorsing is daarmee nog niet achter de rug. Een betrokken advocaat zegt dat het Britse hooggerechtshof zich nu over de zaak moet buigen. Dat beroep zou komende dinsdag beginnen.
De BBC bericht dat de uitspraak van woensdag niet betekent dat het parlement nu meteen moet worden teruggeroepen. Het hof heeft volgens de omroep geen opdracht gegeven de schorsing terug te draaien in de aanloop naar het hoger beroep in Londen.
De Britse regering noemt de uitspraak teleurstellend. Een woordvoerder bevestigt dat in beroep wordt gegaan.
AD 11.09.2019 Rechters in Schotland hebben besloten dat de wekenlange schorsing van het Britse parlement onwettig is. Volgens de drie rechters zijn zij bevoegd om te oordelen over de beslissing van Boris Johnson. De zaak was aangespannen door 75 Britse kamerleden.
De uitspraak is een overwinning voor tegenstanders van premier Boris Johnson. Die liet het parlement deze week naar huis sturen. De schorsing duurt tot midden oktober. Critici vinden dat Johnson zijn bevoegdheden misbruikt om het parlement op een zijspoor te zetten in de aanloop naar de brexit.
De Schotse rechters gingen mee in die redenering. In een samenvatting van de uitspraak staat volgens de BBC dat Johnson buiten zijn boekje ging omdat de schorsing is bedoeld om ‘het parlement te hinderen’. Dat zou onder meer blijken uit de duur van de schorsing.
Het parlement is formeel geschorst door de koningin, die het advies van Johnson volgde. Dat wordt echter gezien als een formaliteit. De vorstin wordt niet geacht de adviezen van de premier naast zich neer te leggen.
Op niets uitgelopen
Eerdere rechtszaken tegen de schorsing waren op niets uitgelopen. Zo oordeelde een Schotse rechter onlangs dat het gaat om een politiek vraagstuk waar rechters geen zeggenschap over hebben. De tegenstanders van Johnson gingen vervolgens met succes in hoger beroep.
De juridische strijd over de schorsing is daarmee nog niet achter de rug. Een betrokken advocaat zegt dat het Britse Hooggerechtshof zich nu over de zaak moet buigen. Dat beroep zou komende dinsdag beginnen.
Teruggeroepen
De BBC bericht dat de uitspraak van vandaag niet betekent dat het parlement nu meteen moet worden teruggeroepen. Het hof heeft volgens de omroep geen opdracht gegeven de schorsing terug te draaien in de aanloop naar het hoger beroep in Londen.
De Britse regering noemt de uitspraak teleurstellend. Een woordvoerder bevestigt dat in beroep wordt gegaan.
MSN 11.09.2019 Een dagje rust in het drama rond de Brexit? Nee. De omstreden wekenlange schorsing van het Britse parlement is onwettig, zo hebben Schotse rechters in hoger beroep besloten, zo meldt onder meer The Guardian.
De beslissing van de Schotse rechters zet een eerdere uitspraak opzij, waarbij rechters in Schotland de schorsing van het parlement wel goedkeurden.
Met het nieuwe oordeel is de zaak echter niet afgedaan. De Britse regering gaat in hoger beroep tegen de beslissing van woensdag bij het Hooggerechtshof. Die zaak wordt op dinsdag 17 september behandeld.
Afgelopen dinsdag is het Britse parlement op last van premier Boris Johnson voor aan aantal weken gesloten. Maandag werd op het nippertje nog spoedwetgeving aangenomen die premier Johnson dwingt uitstel te vragen van de Brexit, als hij op 31 oktober geen deal heeft gesloten met de Europese Unie over het vertrek van de Britten. Dit om een zogenoemde no deal-Brexit op 31 oktober te voorkomen.
De Britse premier Boris Johnson verwacht dat hij een nieuwe deal voor elkaar kan krijgen over de Brexit, zodat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de Europese Unie kan verlaten. Dat zei Johnson dinsdag op de eerste dag dat het parlement met reces is gestuurd.
“Er is een manier om een deal te krijgen, maar er is veel hard werk voor nodig”, zei de premier die tegelijk aangeeft voorbereid te zijn op een ‘no deal’. “Indien het absoluut noodzakelijk is, zullen we met een ‘no deal’ komen.”
Toch grens in Ierse zee door Brexit?
Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel denkt dat een deal nog mogelijk is. Tegelijkertijd is Duitsland voorbereid op een minder ordelijke Brexit als de Britten zonder deal vertrekken.
“We hebben nog steeds alle kans op een ordelijke Brexit. De Duitse overheid zal er alles aan doen om dat mogelijk te maken, tot aan de laatste dag”, zei Merkel in de Duitse Bondsdag. Volgens haar is Duitsland echter ook goed voorbereid op een chaotische Brexit.
Onder Brexit-volgers wordt gespeculeerd op een mogelijkheid waarbij Johnson de vertrekdeal die zijn voorganger Theresa May sloot, grotendeels in stand te houden. Met één belangrijke wijziging.
Om te voorkomen dat er weer een grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen, moet Johnson in dit scenario akkoord gaan met een eerder genoemde alternatieve optie. Hierbij blijft alleen Noord-Ierland onder de regels van de Europese Unie vallen en komt er een ‘grens’ in de Ierse zee tussen het hoofdeiland Groot-Brittannië en Noord-Ierland.
De DUP-partij van Noord-Ierse protestanten heeft zich altijd fel verzet tegen deze optie. Aangezien de DUP de gedoogpartner is van de Conservatieve regering van Johnson ligt deze kwestie zeer gevoelig. Om een deal door het Britse parlement te krijgen met een grens tussen Noord-Ierland en de rest van het VK, zou Johnson steun moeten zoeken bij de oppositie.
AD 10.09.2019 Met nog 50 dagen tot de brexit is het aftellen in Groot-Brittannië nu echt begonnen. Dit is wat ons de komende zeven weken te wachten staat.
Meteen na zijn aantreden als premier liet Boris Johnson een digitale klok in zijn kantoor installeren. Die telt de dagen, uren en minuten tot de brexit af. Na een rampzalig verlopen week zal hij er af en toe met enig ongemak naar kijken: na een reeks nederlagen lijkt Johnson in een onmogelijke positie te zitten. De vraag is nu hoe hij zijn allergrootste belofte kan houden: een brexit op 31 oktober, met of zonder deal.
Tot 14 oktober 2019 zal er geen debat worden gevoerd, geen stemming worden gehouden en geen wetsvoorstel worden ingediend. De deuren van het parlement zijn op slot, maar buiten Westminster gaat het werk door.
Voor de oppositie die vastbesloten is een no deal-brexit te voorkomen, maar vooral voor Johnson: hij zegt de komende weken een brexitdeal te willen sluiten met de Europese Unie. Een onmogelijke klus, waar Johnson geen serieuze pogingen tot doet, roepen zijn criticasters.
De afgelopen weken lagen de gesprekken immers ook al nagenoeg stil en de Britse premier is nog niet eens met een voorstel of nieuw idee gekomen waar de EU op kan reageren. Toch houdt Johnson vol dat een nieuwe deal zijn voorkeur heeft, en absoluut binnen de mogelijkheden ligt.
Het parlement neemt weer zitting en begint met de traditionele opening van het parlementaire jaar: de Queen’s Speech, waarbij koningin Elizabeth de plannen van de regering voor het komende jaar voorleest. De dagen daarna debatteert het Lagerhuis over de plannen, waarna er over gestemd wordt.
Boris Johnson won in zijn prille premierschap nog geen enkele stemming, heeft geen parlementaire meerderheid meer en heeft te maken met een oppositie die bloed ruikt. De kans is dan ook zeer aanwezig dat zijn plannen worden verworpen.
Labour overweegt om vervolgens een motie van wantrouwen in te dienen, in de hoop de regering Johnson omver te werpen, een interim-regering aan kunnen te stellen, uitstel van de brexit aan te vragen en vervolgens algemene verkiezingen uit te schrijven.
17 en18 oktober 2019: EU-top
Op deze bijeenkomst met alle 28 EU-lidstaten in Brussel wil Boris Johnson een nieuwe brexitdeal sluiten. De dagen daarna zou hij dan het Britse parlement voor de keuze willen stellen: deze deal of no deal. Die ‘do or die brexit’ is echter lastiger geworden nadat het parlement afgelopen maandag nieuwe wetgeving aannam die een no deal-brexit moet blokkeren.
19 oktober 2019
De deadline die door de oppositie is gesteld in die nieuwe wetgeving. De wet dwingt de premier om uitstel van de brexit te vragen als hij op 19 oktober nog geen deal heeft met de EU. Johnson houdt tot nu toe vol dat hij absoluut geen verzoek tot uitstel zal doen.
Dan blijven er nog twee opties over voor de premier: opstappen of moedwillig de wet overtreden. Dat laatste zou zorgen voor een constitutionele crisis die zijn weerga niet kent en eventueel kunnen eindigen met een afzettingsprocedure of zelfs een gevangenisstraf voor Johnson.
Zijn adviseurs zouden op dit moment druk bezig zijn met brainstormen over hoe de premier de wetgeving kan omzeilen zodat hij geen uitstel hoeft aan te vragen.
31 oktober 2019
De brexitdeadline. De standaardsituatie is nog steeds dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat. Met of zonder deal. Mocht er toch uitstel worden gevraagd door de premier, dan moeten alle 27 overgebleven EU-lidstaten daarmee instemmen.
De beslissing moet unaniem zijn. Dat wordt nog spannend, want steeds meer lidstaten -ook Nederland- verliezen hun geduld met de Britten en de impasse en besluiteloosheid in het parlement. “Genoeg is genoeg”, is een steeds vaker gehoord geluid in de Europese hoofdsteden.
Als uitstel niet wordt gevraagd of niet wordt verleend, dan crashen de Britten 31 oktober 2019 uit de EU: een chaotische no deal-brexit zonder afspraken.
MSN 10.09.2019 De Britse premier Boris Johnson verwacht dat hij een nieuwe deal voor elkaar kan krijgen over de brexit, zodat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de Europese Unie kan verlaten. Dat zei de premier dinsdag op de eerste dag dat het parlement met reces is gestuurd.
“Er is een manier om een deal te krijgen, maar er is veel hard werk voor nodig”, zei de premier die tegelijk aangeeft voorbereid te zijn op een ‘no deal’. “Indien het absoluut noodzakelijk is, zullen we met een ‘no deal’ komen.”
Johnson wil koste wat het kost op 31 oktober uit de EU stappen. Het parlement heeft de afgelopen dagen echter bepaald dat de premier uitstel van de brexit moet vragen als hij geen deal over het uittreden weet te bereiken.
Voorlopig ligt de bal nu bij de premier, omdat hij het Lagerhuis tot halverwege oktober naar huis heeft gestuurd. Een besluit dat fel wordt bekritiseerd. Beweringen dat die stap ondemocratisch zou zijn, deed Johnson dinsdag af als “nonsens”. Volgens hem heeft het parlement zijn kans gehad door tijdens een zitting voor nieuwe verkiezingen te stemmen, maar daar was niet voldoende steun voor.
NU 10.09.2019 Het Brits parlement heeft maandagavond zoals verwacht wederom tegen vervroegde verkiezingen gestemd. Slechts 293 van de benodigde 434 parlementsleden stemden vóór de motie. Met de stemming komt ook een einde aan het parlementaire jaar. De leden van het Lagerhuis komen medio oktober 2019 weer bijeen.
De regering van premier Boris Johnson heeft sinds 3 september 2019 een minderheid in het parlement. De politicus hoopte middels verkiezingen weer een meerderheid in handen te krijgen.
Johnson had vorige week woensdag al een motie voor nieuwe verkiezingen ingediend, maar deze werd niet aangenomen. De motie volgde nadat het Hogerhuis akkoord ging met het verbieden van een ‘no deal-Brexit’ op 31 oktober 2019.
Hij herhaalde dat hij de Brexit niet langer zal uitstellen. “Ik zal naar die cruciale EU-top op 17 oktober 2019 gaan en zal in het nationale belang streven naar een akkoord, ongeacht hoe veel middelen het parlement verzint om mijn handen te binden”, zei Johnson nadat hij de stemming had verloren.
“Deze regering zal doorgaan met het bereiken van een Brexit-deal en zal zich ondertussen voorbereiden op het verlaten van de EU zonder een akkoord.”
De regering moet Brussel vanwege de nieuwe wetgeving om drie maanden extra uitstel vragen. De Britse koningin Elizabeth heeft maandag haar handtekening gezet onder de wet die de ‘no deal-Brexit’ verbiedt.
De bekrachtiging van deze wet was voor een deel van de oppositie een voorwaarde om voor nieuwe verkiezingen te stemmen. Johnson kan daardoor de eventuele stembusgang niet over de deadline van 31 oktober tillen en een harde Brexit garanderen, klinkt de uitleg.
Het parlement is de komende weken opgeschort. Op 14 oktober 2019 zullen de politici terugkeren en wordt het nieuwe parlementaire jaar geopend met de traditionele troonrede van koningin Elizabeth.
Critici zien de opschorting van het parlement als een poging van Johnson om een ‘no deal-Brexit’ mogelijk te maken. De premier zegt echter dat zijn regering extra tijd nodig heeft om een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen.
Avatar
Auteur
RosieDuffield1
Een kleine meerderheid van het parlement heeft maandag gestemd voor het vrijgeven van alle regeringsdocumenten met betrekking tot het plannen van een ‘no deal-Brexit’ en alle privécommunicatie tussen regeringsmedewerkers die betrokken waren bij het besluit om het parlement op te schorten.
NOS 10.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft, zoals verwacht, opnieuw tegen een oproep gestemd van premier Johnson om vervroegde verkiezingen te houden. Daarmee is het definitief dat er geen stembusgang komt voor 31 oktober, de dag van de geplande brexit.
Johnson had een tweederdemeerderheid nodig, maar die haalde hij bij lange na niet. Slechts 293 van de 650 parlementariërs schaarden zich achter het voorstel van de regering.
Het Lagerhuis heeft eerder bepaald dat Johnson om uitstel van de brexit moet vragen als hij er niet in slaagt tijdig een akkoord te sluiten met de EU. Maar de premier heeft te kennen gegeven dat hij dat niet van plan is. Hij denkt alsnog tot een deal te kunnen komen, maar anders wil hij een no-deal-brexit.
Het is onduidelijk wat er gebeurt als Johnson de no-deal-wetgeving negeert. Ministers noemden de wet “waardeloos” en hebben aangekondigd de randen op te zoeken van wat wettelijk mogelijk is. Tegenstanders van Johnson waarschuwen dat hij kan worden aangeklaagd.
Vanaf vandaag 10.09.2019 is het Lagerhuis vijf weken geschorst.
MSN 10.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft voor de tweede keer in een week tijd tegen een oproep voor vervroegde verkiezingen van premier Boris Johnson gestemd. Johnson had het parlement nogmaals gevraagd in te stemmen met vervroegde verkiezingen. Parlementariërs wezen dat verzoek vorige week af en deden dat dit keer weer.
Het uitschrijven van vervroegde verkiezingen was alleen mogelijk als twee derde van de Lagerhuisleden daar toestemming voor gaf. Dat betekende dat Johnson de steun nodig had van de oppositie, maar onder meer Labour zorgde er opnieuw voor dat de motie niet de benodigde twee derde meerderheid van 434 stemmen kreeg. Van de parlementariërs stemden 293 voor en 46 tegen.
Johnson had kort voor de stemming laten weten dat hij niet bij de EU zal vragen om uitstel van brexit. Johnson heeft gezworen dat Groot-Brittannië op 31 oktober uit de EU stapt, ook als er geen akkoord met Brussel is. Een wet om een no-deal te voorkomen was eerder maandag formeel bekrachtigd door de koningin.
De premier herhaalde dat hij de brexit niet langer zal uitstellen. “Ik zal naar die cruciale EU-top op 17 oktober gaan en zal in het nationale belang streven naar een akkoord, ongeacht hoe veel middelen het parlement verzint om mijn handen te binden”, zei Johnson nadat hij de stemming had verloren. “Deze regering zal doorgaan met het bereiken van een brexitdeal en zal zich ondertussen voorbereiden op het verlaten van de EU zonder een akkoord.”
Oppositieleider Jeremy Corbyn had voor de stemming al gezegd dat hij op geen enkele wijze de oproep voor vervoegde verkiezingen zou steunen zolang de mogelijkheid van een brexit zonder deal op 31 oktober niet definitief van tafel is. “We willen heel graag verkiezingen, maar we zijn niet bereid de ramp van een no-dealbrexit te riskeren.”
Telegraaf 09.09.2019 Britse parlementariërs hebben maandagavond gestemd voor openbaarmaking van regeringsdocumenten die betrekking hebben op de planning van een no-dealbrexit. Ook de interne communicatie tussen regeringsmedewerkers over het omstreden besluit van premier Boris Johnson om het parlement te schorsen, wil het Lagerhuis inzien.
Het parlement stemde met 311 stemmen voor openbaarmaking. 302 mensen stemden tegen. Het betekent de vijfde grote nederlaag voor premier Johnson in korte tijd.
Binnen de regering is veel kritiek op de beslissing van het parlement vanwege onder meer de grote hoeveelheid documenten die wordt opgevraagd en omdat de ministers vinden dat ze voldoende transparant hebben gehandeld.
NU 09.09.2019 John Bercow, de huidige voorzitter van het Britse Lagerhuis, heeft zijn vertrek aangekondigd. Eind oktober stopt hij ermee, mits het Lagerhuis maandagavond tegen het houden van nieuwe verkiezingen stemt, zoals wordt verwacht.
Bercow maakte zijn beslissing maandag bekend tijdens een zitting van het Britse Lagerhuis. De voorzitter zegt zijn vrouw en kinderen te hebben beloofd dat de verkiezing van 2017 zijn laatste verkiezing zou zijn.
Mocht het Lagerhuis onverwachts toch nog instemmen met nieuwe verkiezingen, dan vertrekt hij mogelijk al eerder. “Dan zal mijn ambtstermijn eindigen als dit parlement afloopt”, aldus de voorzitter.
Als er geen nieuwe verkiezingen komen, legt Bercow zijn functie op 31 oktober neer, de dag waarop het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat.
Bercow speelde belangrijke rol in Brexit-proces
Bercow speelde een belangrijke rol in het Brexit-proces het afgelopen jaar, waarin hij steevast vocht voor de rol van het Britse Lagerhuis. Zo zorgde hij er onder meer voor dat Theresa May het Britse parlement niet nogmaals over exact hetzelfde Brexit-akkoord mocht laten stemmen.
De Brit werd in 1997 namens de Conservatieve Partij lid van het Lagerhuis. Inmiddels is hij al ruim tien jaar voorzitter. Bercow kreeg na bekendmaking van zijn vertrek een staande ovatie van veel leden van het Lagerhuis.
NOS 09.09.2019 De voorzitter van het Britse Lagerhuis, John Bercow, stapt op. Hij doet dat uiterlijk op 31 oktober, de dag dat Groot-Brittannië de EU zou moeten verlaten. Maar als er vandaag wordt gestemd voor nieuwe verkiezingen stapt hij al eerder op, zegt hij. Hij gaat dan weg voordat de campagnes beginnen.
In zijn speech bedankt hij onder anderen zijn vrouw en kinderen:
Bercow: ‘Ik heb mijn vrouw beloofd dat het mijn laatste termijn zou zijn’
De kleurrijke Bercow, die steevast ijverde voor een sterke rol van het parlement in het brexit-proces, lag onder vuur bij de brexiteers binnen de Conservatieve partij. In de ogen van deze Conservatieven heeft hij zich niet onpartijdig genoeg opgesteld.
Bercow besloot afgelopen dinsdag om parlementariërs te laten stemmen over een nieuw uitstel van de brexit, tot 31 januari volgend jaar. Daarmee probeert het parlement een no-deal eind oktober te voorkomen.
John Bercow stond het afgelopen jaar vaak in de belangstelling. Wie is toch ‘mr Speaker’?
Bercow is tien jaar parlementsvoorzitter geweest. In een emotionele speech zei hij dat hij in 2017 al aan zijn vrouw en kinderen had beloofd dat dit zijn laatste periode als voorzitter zou zijn.
“Als het huis vanavond stemt voor nieuwe verkiezingen, eindigt mijn ambtstermijn als dit parlement afloopt”, zei hij. “Als dat niet gebeurt, is het volgens mij het minst verstorend en het meest democratisch om af te treden bij het afsluiten van de zaken op donderdag 31 oktober.”
Conservatieven buitenspel
Na zijn speech kreeg hij een staande ovatie van Labour, maar de meeste Tories bleven op hun bankje zitten. Zij zijn niet blij met deze gang van zaken, want door Bercows vertrek vóór de nieuwe verkiezingen kan het huidige parlement een nieuwe voorzitter kiezen.
Daarmee voorkomt Bercow dat de Conservatieve partij van premier Johnson, als die bij nieuwe verkiezingen een meerderheid zou halen, een voorzitter kan kiezen die onvoorwaardelijk trouw is aan de premier. Op dit moment heeft Johnson namelijk geen meerderheid meer in Lagerhuis.
Vorige week liep een boos fractielid over naar de Liberaal Democraten, en werden diverse leden uit de partij gezet als straf voor hun rebellie tegen de brexit-koers van Johnson.
Telegraaf 09.09.2019 De Britse parlementsvoorzitter John Bercow legt zijn functie in het Lagerhuis volgende maand neer. Als het Lagerhuis besluit nu geen nieuwe verkiezingen te houden stopt hij eind oktober. Als het Lagerhuis wel nieuwe verkiezingen wil, dan legt hij zijn functie neer bij die stembusgang. Dit zei Bercow in een emotionele rede waarbij de tranen in zijn ogen stonden, aldus SkyNews.
De Conservatieve Bercow is tien jaar parlementsvoorzitter geweest. Hij noemde dit de grootste eer in zijn leven. Bercow is een fel tegenstander van de brexit waar premier Johnson op aanstuurt. Johnson wil dat het land hoe dan ook 31 oktober uit de EU stapt.
Ⓒ AFP
’Order, order!’
Bercow is tijdens de chaotische politieke strijd over het opzeggen van het lidmaatschap van de EU tot ver buiten de grenzen van zijn land bekend geworden. De verhitte discussies over de Brexit in het verdeelde Lagerhuis, poogde hij te bezweren met zeer luide vermaningen: „Order, order!.” Bij de aankondiging maandag van zijn vertrek als voorzitter applaudisseerden de Kamerleden dankbaar, maar Bercow is in het Huis fel omstreden.
Niet neutraal
Hij is geen neutrale voorzitter geweest. Een jaar na het referendum over EU-lidmaatschap van 2016 zei hij op bezoek aan een universiteit dat het „beter is in de EU te blijven dan te denken dat je daadwerkelijk in je eentje kan staan.”
Hij heeft zijn afkeer van de Brexit ook naar voren gebracht in zijn rol als de voorzitter die voor een stemming een selectie maakt van voorstellen van leden die worden voorgelegd. Volgens critici heeft hij eeuwenoude tradities van het parlement geschonden om een anti-Brexitvoorstel ter tafel te brengen.
AD 09.09.2019 De Britse parlementsvoorzitter John Bercow legt zijn functie in het Lagerhuis volgende maand neer. Als het Lagerhuis besluit nu geen nieuwe verkiezingen te houden, stopt hij eind oktober. Als het Lagerhuis wel nieuwe verkiezingen wil, dan legt hij zijn functie neer bij die stembusgang. Dit zei Bercow in een emotionele rede waarbij de tranen in zijn ogen stonden, aldus SkyNews.
De conservatieve Bercow is tien jaar parlementsvoorzitter geweest. Hij noemde dit de grootste eer in zijn leven. Bercow is een fel tegenstander van de brexit waar premier Johnson op aanstuurt. Johnson wil dat het land hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stapt.
Bercow is tijdens de chaotische politieke strijd over het opzeggen van het lidmaatschap van de EU tot ver buiten de grenzen van zijn land bekend geworden. De verhitte discussies over de brexit in het verdeelde Lagerhuis, poogde hij te bezweren met zeer luide vermaningen: “Order, order!”. Bij de aankondiging maandag van zijn vertrek als voorzitter applaudisseerden de Kamerleden dankbaar, maar Bercow is in het Huis fel omstreden.
Hij is geen neutrale voorzitter geweest. Een jaar na het referendum over het EU-lidmaatschap van 2016 zei hij op bezoek aan een universiteit dat het ‘beter is in de EU te blijven dan te denken dat je daadwerkelijk in je eentje kan staan’.
Hij heeft zijn afkeer van de brexit ook naar voren gebracht in zijn rol als de voorzitter die voor een stemming een selectie maakt van voorstellen van leden die worden voorgelegd. Volgens critici heeft hij eeuwenoude tradities van het parlement geschonden om een anti-brexitvoorstel ter tafel te brengen.
MSN 09.09.2019 John Bercow, de huidige voorzitter van het Britse Lagerhuis, heeft zijn vertrek aangekondigd. Eind oktober stopt hij ermee, mits het Lagerhuis vanavond tegen het houden van nieuwe verkiezingen stemt, zoals wordt verwacht.
Dat maakt Bercow maandag bekend tijdens een zitting van het Britse Lagerhuis. Bercow zegt zijn vrouw en kinderen te hebben beloofd dat de verkiezing van 2017 zijn laatste verkiezing zou zijn.
Mocht het Lagerhuis onverwachts toch nog instemmen met nieuwe verkiezingen, dan zal hij vertrekken wanneer het huidige parlement vertrekt.
Bercow speelde een belangrijke rol in het Brexit-proces het afgelopen jaar. Zo zorgde hij er onder meer voor dat Theresa May het Britse parlement niet nogmaals over exact hetzelfde Brexit-akkoord mocht laten stemmen.
MSN 09.09.2019 Een wet waarmee een meerderheid van het Britse parlement wil voorkomen dat het land uit de Europese Unie vertrekt zonder dat daar afspraken met Brussel over zijn gemaakt, de no-dealbrexit, is maandag formeel van kracht geworden. De koningin heeft de wet zoals verwacht bekrachtigd, meldde de voorzitter van het Hogerhuis aldus Britse media.
Premier Boris Johnson moet de EU nu 19 oktober om uitstel van de brexit vragen als hij op die datum nog geen overeenkomst heeft bereikt. Johnson heeft bezworen dat het Verenigd koninkrijk eind oktober hoe dan ook de EU verlaat.
Hij laakt de afspraken die zijn voorganger Theresa May daarover maakte. Die zijn ook nooit door het Lagerhuis geaccepteerd. Maar voor de EU is het vertrek van de Britten uit de unie daarmee voorlopig goed geregeld en moeten die afspraken worden nageleefd bij een brexit. Johnson zegt dat hij andere afspraken wil en stelt dat dit op de EU-top van 17 en 18 oktober geregeld kan zijn.
MSN 09.09.2019 Een vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie zonder akkoord heeft vrijwel direct economische gevolgen voor de Britten. Accountantskantoor KPMG voorspelt dat de economie na een no-dealbrexit volgend jaar met 1,5 procent zal krimpen. Tegelijkertijd zal het pond aan waarde verliezen en zakken de huizenprijzen, staat in een rapport van de firma.
Op de korte termijn zullen vertragingen van grensoverschrijdende handel na een akkoordloos vertrek uit de Europese Unie het Britse bedrijfsleven het meeste pijn doen, verwachten de opstellers van het rapport. Daarnaast krijgt het consumentenvertrouwen onder Britten naar verwachting een klap als schaarste aan geïmporteerde levensmiddelen of medicijnen dreigt.
Het pond verliest bij een no-dealbrexit mogelijk tot wel een tiende van zijn waarde, raamt KPMG. Mede hierdoor zal de inflatie in 2020 oplopen tot 2,4 procent. Huizenbezitters worden ook geraakt bij zo’n ‘chaotische’ brexit, die voor een daling van de huizenprijzen van 6 procent kan zorgen.
Omgekeerd bewijzen politici de Britse economie een goede dienst als ze voor de brexitdeadline op 31 oktober wel een akkoord weten te bereiken. Het bruto binnenlands product van het Verenigd Koninkrijk zal in dat geval juist 1,5 procent groeien in 2020. De waarde van het pond kan in dit scenario tot wel 15 procent stijgen, denkt KPMG.
NU 09.09.2019 De Britse premier Boris Johnson is maandag op bezoek bij zijn Ierse collega Leo Varadkar. Johnson zou ‘no deal’ een mislukking van staatsmanschap vinden, “waar we allemaal verantwoordelijkheid voor zouden dragen”. Varadkar waarschuwt dat een oplossing voor de Ierse grens, de zogenoemde Irish backstop een harde eis blijft.
“Geen backstop is geen deal”, zei de Ierse premier maandag tijdens een gezamenlijke persconferentie in de Ierse hoofdstad Dublin.
Volgens de huidige planning zullen de Britten op 31 oktober vertrekken uit de Europese Unie, maar er ontbreekt nog altijd een overeenkomst om de Brexit in goede banen te leiden. Een struikelblok is onder meer de zogenoemde backstop – de noodoplossing voor de grens tussen Ierland (EU-lidstaat) en Noord-Ierland (onderdeel van het VK).
Volgens Varadkar zou het schrappen van de backstop neerkomen op uitstel van executie. Na de transitieperiode tot eind 2020 zou er vervolgens alsnog een harde grens ontstaan op het Ierse eiland.
“Nog eens veertien maanden van onzekerheid voor bedrijven, nog eens veertien maanden onzekerheid voor mensen ten noorden en zuiden van de grens. Dus die optie vinden wij helemaal niet aantrekkelijk”, aldus Varadkar.
Johnson houdt vertrouwen
De Britse premier Boris Johnson houdt daarnaast vertrouwen in een afloop mét een deal. Hij zegt niet bang te zijn voor wat er zich afspeelt in het Britse parlement en meerdere voorstellen te hebben. Die wil hij alleen nog niet delen met de media.
Met nog anderhalve maand te gaan denkt hij dat er wel degelijk genoeg tijd is om tot een deal te komen, hoewel hij niet verwacht dat die doorbraak maandag al wordt bereikt.
Telegraaf 09.09.2019 Het Britse Lagerhuis stemt vanavond vrijwel zeker in met een wetsvoorstel waarin wordt aangestuurd op een verdere verlenging van de Brexit-onderhandelingen. Dat is nodig als er geen oplossing wordt gevonden voor de impasse rond de huidige overeenkomst.
Daarmee worden de mogelijkheden voor premier Boris Johnson beperkt. In diverse media werd op maandagochtend nog gesuggereerd dat de regering op zoek zal gaan naar mogelijkheden om de verplichting om uitstel aan te vragen te omzeilen. Diverse ministers suggereren dat er talloze mogelijkheden zijn om aan de wet te voldoen en toch geen uitstel te vragen.
’Uitstel heeft geen zin’
Het wetsvoorstel schrijft de exacte formulering van de brief voor die Johnson aan Europese Raad-president Donald Tusk moet schrijven. Daarin wordt formeel om uitstel gevraagd tot 31 januari. Maar niets weerhoudt de regering ervan om een begeleidende brief te schrijven waarin wordt gesteld dat het uitstel volgens de regering geen zin heeft. De EU zal het uitstel, volgens de anonieme ministers, daarop ‘zeker’ weigeren.
De voormalige voorzitter van de Britse Hoge Raad (Supreme Court) Lord Sumption maakte tijdens een interview voor de BBC-radio duidelijk dat dit soort plannen in zijn ogen geen schijn van kans hebben. Volgens hem gaat om voorstellen die indruisen tegen de geest van het wetsvoorstel. Rechters zijn in zijn ogen zeer alert om te voorkomen dat wetten worden omzeild.
‘Falende staatsmanskunst’
Boris Johnson matigde intussen zijn toon rondom de onderhandelingen enigszins. Tijdens een bezoek aan Dublin op maandagochtend zei Johnson dat een vertrek zonder overeenkomst neerkomt op ‘falende staatsmanskunst’. Volgens Johnson zijn er ‘talloze mogelijkheden’ om de impasse te doorbreken.
In de loop van maandagmiddag debatteert het Lagerhuis over het wetsvoorstel. Daarover zijn zowel door het Lagerhuis als het Hogerhuis diverse wijzigingen aangebracht. Het tempo waarmee dit is gebeurd is ongekend in het Verenigd Koninkrijk, maar was volgens de voorstanders van het voorstel noodzakelijk om te garanderen dat het voorstel wordt geaccepteerd voordat het parlement met reces wordt gestuurd ter voorbereiding van de Britse Prinsjesdag medio oktober.
De regering zal daarna een nieuwe poging doen om verkiezingen uit te schrijven. Niets wijst er echter op dat dit voorstel nu wel voldoende steun zal krijgen. Oppositiepartij Labour stemt opnieuw niet in met het voorstel en er is een tweederde meerderheid nodig in het parlement.
Volgens sommige berichten zal de regering pogen om een voorstel in te dienen waarbij het uitschrijven van verkiezingen slechts de steun nodig heeft van een normale meerderheid. Het is echter geenszins zeker dat zo’n voorstel zal worden aangenomen. Met het uitsluiten van 21 ’No No Deal-dissidenten’ uit de eigen Conservatieve Partij heeft de regering een forse minderheid in het parlement.
Parlement waarschijnlijk op reces
Het is volstrekt onduidelijk wat er daarna zal gebeuren. De regering stuurt het parlement waarschijnlijk maandagavond op reces. Pas op 14 oktober zal het Lagerhuis opnieuw bijeenkomen. Het meest waarschijnlijke scenario is dat er verkiezingen worden uitgeschreven na 31 oktober.
Volgens de huidige peilingen zou het dan zeer de vraag zijn of de Conservatieven een meerderheid zouden halen. Maar als er een verkiezingspact wordt gesloten met de Brexit Party van Nigel Farage zou er misschien wel een meerderheid mogelijk zijn. Dat zal echter voor nieuwe onrust zorgen bij behoudende Conservatieven.
AD 09.09.2019 Een ultieme poging van de Britse premier Boris Johnson om vervroegde verkiezingen uit te schrijven voor het parlement vijf weken dichtgaat, dreigt op niets uit te lopen.
In een race tegen de klok om premier Boris Johnson dwars te zitten, heeft de oppositie enkele rake klappen uitgedeeld. Uren voor het parlement voor vijf weken dichtgaat, stemden tegenstanders van een vertrek uit de Europese Unie zonder akkoord voor publicatie van enkele uiterst gevoelige documenten over de handelswijze van de regering in de laatste maanden.
De motie komt de oppositie bijzonder gunstig uit. Johnson wil zich straks aan de kiezers presenteren als de man van het volk die strijdt tegen het elitaire parlement. Als blijkt dat de premier bewust aanstuurde op chaos en de schorsing van het parlement zorgvuldig voorbereidde dan kunnen de kiezers zich zomaar van hem afkeren. Labour-leider Jeremy Corbyn, de Schotse SNP en de verstoten conservatieve parlementsleden ruiken bloed.
Niet voor het eerst speelde parlementsvoorzitter John Bercow een hoofdrol in het zoveelste hoofdstuk van het drama rond de brexit. Door zijn goedkeuring te verlenen aan de stemming stak hij het kabinet opnieuw een spaak in de wielen. Bercow maakte gelijktijdig zijn afscheid bekend. Met gevoel voor dramatiek en op zijn gebruikelijke bombastische toon liet hij weten uiterlijk op 31 oktober op te stappen.
Bercow, die theatraal een traantje wegpinkte, gaf daarmee Johnson een laatste schop na. De premier wil koste wat kost uit de Europese Unie stappen voor die datum. Door aan te blijven tot het zover is, weet de oppositie zich verzekerd van een trouwe bondgenoot in de strijd om een ‘no deal’ te voorkomen. Onverwacht kwam zijn aankondiging niet. De Conservatieve Partij wilde de eigengereide Bercow bij de eerstvolgende verkiezingen wegsturen.
Problemen
Voor Johnson vormde deze dolksteek slechts een druppel in een oceaan aan problemen. Eerder op de dag veegde de Ierse premier Leo Varadkar de vloer met hem aan tijdens een gezamenlijke persconferentie in Dublin. Hij liet op sarcastische wijze merken geen enkel vertrouwen te hebben in diens beloftes om een alternatief te vinden voor de ‘backstop’, de noodoplossing die een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland moet voorkomen.
Later vanavond volgt waarschijnlijk een ultieme vernedering voor Johnson als zijn tweede poging om vervroegde verkiezingen uit te schrijven vrijwel zeker wordt weggestemd. Zijn wens om voor 31 oktober kiezers naar de stembus te laten gaan, kan daarmee in de prullenbak. Verkiezingen kunnen nu niet eerder dan 20 november plaatsvinden. Johnson heeft echter nog niet alle hoop op een stunt opgegeven.
Het parlement mag hem na een hectische week hebben verboden om de EU zonder akkoord te verlaten en hem te hebben verplicht als een deal uitblijft de EU om uitstel tot eind januari te vragen, Johnson lijkt niet van zins zomaar op te geven. Een gang naar de rechter of een truc sluit niemand uit. In Westminster werd in ieder geval al gefluisterd over een glibberige poging om de wet te omzeilen.
Johnson zou Europa met een officiële brief om uitstel willen vragen maar hun meteen verzoeken deze brief te negeren. Zo zou Johnson de wet omzeilen zonder die te breken. Een ‘maar niet heus’ van het schoolplein als troefkaart in een politiek drama. Vooralsnog staat hij echter in de hoek, onmachtig om het parlement zijn wil op te leggen voor het voor vijf weken wordt geschorst.
NU 09.09.2019 Het Britse Parlement wordt maandagavond naar huis gestuurd tot 14 oktober, bevestigt de Britse regering maandag. De schorsing werd 28 augustus al bekrachtigd door een handtekening van koningin Elizabeth.
Op 14 oktober zullen de politici terugkeren en wordt het nieuwe parlementaire jaar geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is enkele weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen.
Critici stelden toen de schorsing door Johnson werd geïntroduceerd dat de parlementariërs door de schorsing bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal-Brexit’ moeten voorkomen. Dat laatste lijkt in de vijf dagen na het zomerreces toch gelukt te zijn, alleen moet de koningin nog wel het wetsvoorstel dat een harde Brexit verbiedt ondertekenen.
Als de ‘no deal’-wet er deze week doorheen komt, zal Johnson naar Brussel moeten afreizen om uitstel van de Brexit-deadline te vragen. De nieuwe deadline zou, mits Johnson de wet volgt en de EU hiermee akkoord gaat, worden verschoven naar 31 januari 2020.
AD 09.09.2019 De wekenlange schorsing van het Britse parlement begint na de zitting van maandag. Dat heeft de woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson bekendgemaakt.
Het Britse Lagerhuis komt maandag dus nog bijeen, maar wordt daarna naar huis gestuurd in de aanloop naar de troonrede van de koningin. Die vindt op 14 oktober plaats. Het parlement heeft door de schorsing, die eerder door koningin Elizabeth werd goedgekeurd, minder vergadertijd.
Tegenstanders van premier Johnson hebben tevergeefs geprobeerd die schorsing via de rechter tegen te houden. Zij vinden dat Johnson zijn bevoegdheden misbruikt om het parlement op een zijspoor te zetten in de aanloop naar de brexit, die over 52 dagen moet plaatsvinden.
De parlementariërs zijn vorige week teruggekomen van zomerreces en moeten het werk nu dus weer staken. Het is de oppositie en opstandige Conservatieven nog wel gelukt in sneltreinvaart een wet door het parlement te loodsen die een brexit zonder deal moet voorkomen.
Die regelgeving is bedoeld om premier Johnson te dwingen om brexituitstel te vragen aan de EU als hij op 19 oktober nog geen nieuwe brexitdeal rond heeft. De premier heeft er geen geheim van gemaakt dat hij niet wil vragen om verschuiving van de brexitdeadline.
Johnson ontkent echter dat hij met de schorsing het parlement buitenspel wil zetten bij de brexit, zoals de critici beweren. Hij wil het parlement op 21 en 22 oktober laten stemmen over zijn plannen. Op 31 oktober wil Johnson hoe dan ook de EU verlaten. Met of zonder deal.
MSN 09.09.2019 Het Britse Parlement wordt maandagavond naar huis gestuurd tot 14 oktober, bevestigt de Britse regering maandag. De schorsing werd 28 augustus al bekrachtigd door een handtekening van koningin Elizabeth.
Op 14 oktober zullen de politici terugkeren en wordt het nieuwe parlementaire jaar geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is enkele weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen.
Critici stelden toen de schorsing door Johnson werd geïntroduceerd dat de parlementariërs door de schorsing bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal-Brexit’ moeten voorkomen. Dat laatste lijkt in de vijf dagen na het zomerreces toch gelukt te zijn, alleen moet de koningin nog wel het wetsvoorstel dat een harde Brexit verbiedt ondertekenen.
Als de ‘no deal’-wet er deze week doorheen komt, zal Johnson naar naar Brussel moeten afreizen om uitstel van de Brexit-deadline te vragen. De nieuwe deadline zou, mits Johnson de wet volgt en de EU hiermee akkoord gaat, worden verschoven naar 31 januari 2020.
MSN 09.09.2019 Sinds het brexitreferendum in juni 2016 zijn Britse bedrijven vier keer zo veel gaan investeren in Nederland. Het Verenigd Koninkrijk was daarmee het land dat vorig jaar het meeste geld in Nederland stopte.
Britse multinationals staken in 2016 nog 14 miljard euro in Nederlandse bedrijven. Twee jaar later was dat gestegen naar 80 miljard euro, becijferde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
In 2016 zorgden de meer dan 1300 Britse dochterondernemingen van multinationals actief in Nederland al voor 114.000 banen. Na de Verenigde Staten, Duitsland en Frankrijk waren zij daarmee de belangrijkste buitenlandse werkgever in Nederland.
Nederlandse bedrijven gingen in dezelfde periode juist minder investeren in het Verenigd Koninkrijk. In 2016 staken Nederlandse bedrijven nog 50 miljard euro in het land, in 2017 was dat al minder dan de helft.
Vorig jaar was zelfs sprake van een desinvestering van 11 miljard euro.
Onzekerheid
De grotere Britse investeringen in Nederland en de afnemende Nederlandse investeringen in het Verenigd Koninkrijk zijn beiden het gevolg van de onzekerheid die een brexit veroorzaakt.
Britse bedrijven vinden het belangrijk om in een land in de Europese Unie aanwezig te zijn om ook na het Britse vertrek uit de Unie deel uit te maken van de eenheidsmarkt. Voor Nederlandse bedrijven maakt het vertrek van de Britten uit de EU het daarentegen minder interessant om in Groot-Brittannië een dochteronderneming te hebben.
De Ierse premier Varadkar en de Britse premier Johnson AFP
NOS 09.09.2019 Premier Varadkar van Ierland zegt dat zijn Britse collega Johnson hem vandaag geen voorstel heeft gedaan over hoe de brexit-onderhandelingen weer op gang kunnen worden gebracht.
Johnson wijst het brexit-akkoord dat zijn voorganger May met de EU sloot af, onder meer vanwege de zogenoemde backstop die deel uitmaakt van dat akkoord: het vangnet dat moet voorkomen dat er na de brexit een harde grens tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland wordt getrokken.
Johnson zei dat er nog tijd is om tot een alternatief voor de backstop te komen, zodat het Verenigd Koninkrijk en de EU op 31 oktober met een akkoord over de uittredingsvoorwaarden uit elkaar kunnen. Als dat niet lukt, hebben de politieke leiders gefaald en zijn alle partijen daar verantwoordelijk voor, zei hij. In dat geval wil Johnson de EU zonder uittredingsakkoord verlaten.
Hoe zit het ook alweer met die backstop? Check de video:
De oppositie en ook een deel van Johnsons eigen Conservatieve fractie willen zo’n no-deal-brexit koste wat het kost voorkomen. Het parlement heeft vorige week een initiatiefwetsvoorstel aangenomen waarin staat dat er uiterlijk op 19 oktober een akkoord moet zijn.
Zo niet, dan moet Johnson terug naar Brussel en om uitstel van de brexit vragen. Johnson voelt daar niets voor. Maar vandaag heeft koningin Elizabeth op haar Schotse kasteel Balmoral die wet ondertekend, dus Johnson zal wel moeten.
Ook Frankrijk is daar tegen, zo bleek gisteren uit de woorden van de Franse minister van Buitenlandse Zaken Le Drian. Maar de Ierse premier Varadkar sluit niet uit de EU bereid is om opnieuw uitstel toe te staan, al moeten alle 27 overige lidstaten daarmee instemmen.
Parlement met reces
Johnson stuurt het parlement vandaag voor meer dan een maand met reces. Voor het zover is, zal hij het Lagerhuis opnieuw vragen om verkiezingen uit te schrijven. De Britse premier hoopt dat hij die verkiezingen wint en met een versterkt mandaat naar Brussel kan gaan, om een beter uittredingsakkoord met de EU te sluiten.
De kans dat het parlement toestemming geeft om verkiezingen uit te schrijven, is echter vrijwel nul. De oppositie is tegen en Johnson heeft voor goedkeuring twee derde van de stemmen nodig.
AD 09.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft beloofd dat tussen Noord-Ierland en Ierland nooit grenscontroles zullen komen. Dat zei hij voorafgaand aan overleg met zijn Ierse ambtsgenoot Leo Varadkar in Dublin.
Het vraagstuk hoe de Noord-Ierse grens openblijft na de brexitis tot nu toe het grootste struikelblok voor een scheidingsakkoord met de Europese Unie. Na de afscheiding van Europa zouden personen en goederen in principe niet meer vrijelijk kunnen doorreizen.
De grens tussen Noord-Ierland en Ierland wordt na de brexit een buitengrens van de EU, waardoor er in principe controles moeten plaatsvinden. Tegelijkertijd moet die grens openblijven volgens het Goede Vrijdagakkoord, dat in 1998 een einde maakte aan decennia aan twisten tussen pro-Ierse katholieken en Londen-gezinde protestanten.
De backstop is een verzekeringspolis om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit onder alle omstandigheden open te houden.
Nu gelden binnen de Europese Unie nog overal dezelfde regels: goederen kunnen zonder grenschecks of tarieven de hele unie door reizen. Na de brexit doet het Verenigd Koninkrijk daar niet meer aan mee: de nieuwe buitengrens van de EU komt tussen Ierland en het aangrenzende Noord-Ierland te liggen. Maar dat is in strijd met het Goede Vrijdagakkoord, het vredesakkoord dat werd gesloten na decennia bloedige strijd tussen protestanten en katholieken. Daarin staat: Er komt nooit meer een harde grens op het Ierse eiland.
Na de brexit hebben beide partijen twee jaar om een handelsakkoord te sluiten waarin een oplossing is gevonden voor het openhouden van de grens. Als dat niet lukt, treedt de backstop in werking. De Britten blijven dan in het gezamenlijk handelsgebied van de EU, zodat goederen vrij de grens over kunnen: een open grens dus.
Dat betekent dat de Britten zich aan allerlei Europese regels moeten blijven houden. Onacceptabel voor veel Britse eurosceptici: zij vrezen dat het Verenigd Koninkrijk door de backstop voor altijd vastgeketend blijft aan de Europese Unie.
De tijdelijke oplossing die Johnsons voorganger Theresa May met de EU overeenkwam, de zogeheten backstop, stuitte in het Britse parlement op onoverkomelijk verzet. Brexit-voorstanders vreesden dat het Verenigd Koninkrijk door die regeling alsnog jaren aan EU-regels gebonden zou blijven.
Johnson liet weten geen grote doorbraak te verwachten na het overleg met Varadkar. De Ierse minister-president liet op zijn beurt weten alleen genoegen te nemen met harde garanties over de grens met Noord-Ierland. “We zullen er niet mee akkoord gaan als juridische garanties worden vervangen door beloftes.”
Johnson vindt de backstop een gruwel en liet na zijn aantreden weten geen akkoord met de EU te sluiten als Brussel blijft vasthouden aan die regeling. Ierland eist evenwel een geloofwaardige vervanging van de backstop. ,,In afwezigheid van alternatieve afspraken betekent geen backstop geen deal voor ons”, zei Varadkar.
NOS 08.09.2019 De Conservatieve Partij is niet tevreden met de voorzitter van het Lagerhuis John Bercow. Bij de eerstvolgende verkiezingen zullen de Tories daarom, tegen de conventies in, een tegenkandidaat voor de functie naar voren schuiven. Dat zegt althans de minister van Economische Zaken Andrea Leadsom dit weekend in The Daily Mail.
Leadsom, een kopstuk bij de Tories, verwijt Bercow dat hij zich afgelopen week niet onpartijdig genoeg heeft opgesteld. “Hij heeft misbruik gemaakt van zijn positie”, schrijft Leadsom.
Ze doelt op het besluit van Bercow om parlementariërs afgelopen dinsdag te laten stemmen over nog een uitstel van de brexit, tot 31 januari volgend jaar. Daarmee slaagde het parlement erin een no-deal-brexit eind oktober te voorkomen.
Premier Boris Johnson heeft meermaals aangegeven dat, als een akkoord met Brussel niet op tijd lukt, het Verenigd Koninkrijk zonder deal zal uittreden. De brexit staat nu nog voor 31 oktober gepland.
John Bercow stond het afgelopen jaar vaak in de belangstelling. Wie is toch ‘mr Speaker’?
Bercow was lid van de Conservatieve Partij, maar is als voorzitter van het Lagerhuis onpartijdig. Als ‘speaker’ is hij verantwoordelijk voor de ordehandhaving in het Lagerhuis en heeft hij zeggenschap over welke moties worden behandeld. Volgens Leadsom had Bercow de motie over het uitstellen van de brexit niet zomaar in stemming mogen brengen. Andere Conservatieve kopstukken hebben nog niet gereageerd.
Bercow werd er het afgelopen half jaar vaker van beschuldigd de agenda van het Lagerhuis naar zijn eigen hand te hebben gezet. Volgens correspondent Tim de Wit heeft een deel van de Tories al langer moeite met hem: “Binnen een groot deel van de Conservatieve fractie bestaat al langer veel chagrijn over Bercow. Zeker binnen de brexit-vleugel van de partij vinden ze hem veel te veel op de hand van de remainers. Deze stap breekt flink met de Britse traditie om de Speaker te sparen. Het geeft wel aan hoe graag ze van hem af willen.”
Stemming
Bercow is sinds 2009 voorzitter. Vorig jaar gingen geruchten dat hij deze zomer zou stoppen, maar vorige maand zei hij dat hij er alles aan zou doen om te zorgen dat premier Johnson het parlement niet buitenspel zou zetten.
De eerstvolgende verkiezingen in Verenigd Koninkrijk staan voor 2022 gepland, al hoopt premier Johnson vervroegde verkiezingen af te dwingen. Daartoe wil de regering maandag weer een stemming houden.
Leadsom stapte in mei op als fractieleider uit onvrede over het beleid van oud-premier Theresa May. Gedurende haar tijd als ‘aanvoerder’ van de Tories lag ze vaker overhoop met Bercow. Vorig jaar ontstond ophef omdat Bercow Leadsom “een domme vrouw” zou hebben genoemd.
NOS 08.09.2019 De Europese Unie zal niet instemmen met een nieuw uitstel van de brexit. Op de Franse radiozender Europe1 zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian zondag dat de Britten moeten vertellen wat ze nu eigenlijk willen. “De EU gaat niet elke drie maanden uitstel geven.”
De minister noemt de situatie rond de brexit “verontrustend” omdat er geen realistische voorstellen uit Downing Street zouden komen. Het geduld van de EU is tanende, aldus de minister. “Ze zeggen dat ze met andere oplossingen willen komen, alternatieve regelingen zodat ze weg kunnen. Maar die hebben we niet gezien en dus zeggen we nee”, zei Le Drain.
Volgen de Britse minister van Buitenlandse Zaken Raab werkt de regering hard aan een brexitdeal met Brussel. “We hebben vooruitgang geboekt,” zei Raab. Groot-Brittannië zou een nieuw voorstel hebben gedaan over de Brits-Ierse grens. Volgens Britse media is er geen bewijs dat de regering werkt aan concrete voorstellen.
De Britten zouden in eerste instantie de EU op 29 maart verlaten, maar dat is inmiddels al twee keer uitgesteld. Premier Johnson wil nu dat Groot Brittannië op 31 oktober eruit stapt, met of zonder akkoord met Brussel.
AD 08.09.2019 Onbestaanbaar! Of niet? Dient de Britse premier Boris Johnson een motie van wantrouwen tegen zichzelf in en draagt hij zijn partijgenoten op tegen hem en de conservatieve regering te stemmen? Niets is meer onmogelijk nu de premier, na een rampzalige eerste week, is vastgezogen in het brexitmoeras.
De Britse oppositiepartijen zijn het eens: géén verkiezingen voor de cruciale EU-top op 17 oktober. ,,Ik wil wanhopig graag verkiezingen, maar eerst moet de brexit worden uitgesteld”, zei SNP-leider Ian Blackford nadat de oppositie bij elkaar kwam op uitnodiging van Labour-leider Jeremy Corbyn. ,,Eerst willen we zekerheid dat het Verenigd Koninkrijk niet zonder deal uit de EU crasht op 31 oktober. Dit gaat niet alleen over ons partijbelang, het gaat over het landsbelang. Dus we willen het goed timen.”
Ook de Liberaal Democraten willen eerst uitstel van de brexit voordat ze een nieuwe stembusgang overwegen, zei een woordvoerder. ,,De LibDems zullen niet voor verkiezingen stemmen voordat we het met de EU eens zijn over uitstel van de brexit. Ik denk dat andere oppositiepartijen daar ook steeds meer naar neigen.”
Tweede poging
De Britse premier Boris Johnson wil maandagavond een tweede poging doen om verkiezingen uit te schrijven, maar dat lijkt kansloos nu de grote oppositiepartijen aankondigen de motie niet te steunen. Om de verkiezingsmotie erdoorheen te krijgen, zou twee derde van het Lagerhuis voor moeten stemmen. De premier was dan ook niet blij met zijn politieke tegenstanders.
,,Ik ben perplex na de beslissing van de oppositie om weg te rennen van verkiezingen. Corbyn en de SNP spannen samen om ons in de EU op te sluiten, juist op het moment dat we de brexit voor elkaar moeten krijgen. Het is een sensationele paradox. Nooit eerder in de geschiedenis kreeg de oppositie een mogelijkheid tot verkiezingen, om die vervolgens te weigeren.”
Johnson hoopt op 15 oktober verkiezingen te kunnen houden, zodat hij campagne kan voeren met de belofte een nieuwe deal te sluiten op de EU-top, een paar dagen later. Mocht dat mislukken, dan zou hij de Britten zonder deal uit de EU laten stappen op 31 oktober.
De Europese Unie zal in elk geval niet instemmen met een nieuw uitstel van Brexit, zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian vanochtend op de Franse radiozender Europe 1. ,,De EU gaat niet elke drie maanden een uitstel geven”, zei Le Drian. ,,De Britten moeten ons vertellen wat ze nu eigenlijk willen.”
Ondertussen zeggen de Britse ministers Dominic Raab en Sajid Javid dat de regering hard werkt aan een brexitdeal met de Europese Unie. ,,We hebben vooruitgang geboekt”, zei Raab, de minister van Buitenlandse Zaken.
Volgens Raab heeft Groot-Brittannië een nieuw voorstel gedaan over de Brits-Ierse grens. ,,Ik ben er zeker van dat we een akkoord kunnen bereiken. Daar gaan we alles aan doen. De premier gaat op 17 oktober naar Brussel om een deal te sluiten, niet om uitstel te vragen.”
Maar Johnson heeft de touwtjes niet meer in handen, de oppositie dicteert nu wat er gebeurt. Johnson heeft met zijn keiharde ‘Do or Die’-brexitkoers de verdeelde oppositie verenigd. Nadat de premier deze week zijn meerderheid verloor, doordat een Conservatief Lagerhuislid overliep en hij 21 rebellerende parlementariërs uit zijn fractie zette, is hij de regie en zijn meerderheid kwijt.
Het eerste echte resultaat daarvan zien we maandag, als de anti-no-deal-brexitwet die werd ingediend door de oppositie, wordt bekrachtigd. Gisteren kwam de wet door het Hogerhuis. Na het weekend wordt daar de laatste klap op gegeven.
Premier Johnson en zijn vriendin Carrie Symonds zouden dit weekend eigenlijk drie relaxte dagen doorbrengen bij koningin Elizabeth, in haar Schotse kasteel Balmoral. In plaats daarvan logeerde hij enkel de afgelopen nacht in Balmoral en zal hij met zijn adviseurs het hele weekend besteden aan het plannen van de volgende stap.
Uiterlijk donderdag wordt het parlement voor vijf weken opgeschort. Kunnen ze er deze week nog noodwetgeving doorheen duwen om toch verkiezingen te krijgen? Of moet Johnson de meest bizarre en riskante optie overwegen: een motie van wantrouwen tegen zichzelf indienen en zijn partijgenoten opdragen tegen hem en de conservatieve regering te stemmen? Niets is onmogelijk. Johnson zit klem. En een kat in het nauw maakt rare sprongen.
NU 08.09.2019 De Europese Unie zal niet instemmen met een nieuw uitstel van Brexit. Dat zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian zondag op de Franse radiozender Europe 1.
“De EU gaat niet elke drie maanden een uitstel geven”, zei Le Drian. “De Britten moeten ons vertellen wat ze nu eigenlijk willen.”
Het Britse Lagerhuis stemde woensdag voor een motie die een ‘no deal-Brexit’ verbiedt en die de Britse premier Boris Johnson de opdracht geeft om uitstel van de Brexit-deadline te vragen. De huidige deadline is 31 oktober 2019, maar door het mogelijke uitstel zou dit 31 januari 2020 worden.
Naast de oppositiepartijen stemden ook 21 leden van de partij van Johnson, de Conservatieven, voor de motie. Johnson zette deze leden uit de partij. Diezelfde dag verloor hij zijn meerderheid in het Parlement, toen een lid van de Conservatieven overliep naar de Liberaal Democraten.
Het Hogerhuis stemde vrijdag ook voor de motie tegen ‘no deal’, waardoor het maandag naar de koningin zal worden gestuurd om ondertekend te worden. Johnson wil echter niet om uitstel vragen. Donderdag zei hij dat hij liever “dood in een greppel ligt”.
Britse minister Sajid Javid van Financiën liet zondag weten dat Johnson volgende maand op een EU-top niet om uitstel gaat vragen, maar gaat proberen een nieuwe deal op te stellen.
De regering van Johnson pleit voor vervroegde verkiezingen, om te bepalen of hij of oppositieleider Jeremy Corbyn naar Brussel moet “om de puinhopen op te ruimen”. De motie voor deze verkiezingen haalde echter niet genoeg stemmen. De oppositie wil pas nieuwe verkiezingen nadat de wet tegen de ‘no deal’-Brexit is aangenomen.
Als gevolg van de Brexit-koers van Johnson, stapten nog twee leden van de Conservatieven op. De broer van de premier, staatssecretaris Jo Johnson, verliet de partij samen met minister Amber Rudd van Werkgelegenheid.
Rudd wordt opgevolgd door Therese Coffey, maakte de Conservatieve Partij zondag bekend.
Telegraaf 08.09.2019 Boris Johnson riskeert gevangenisstraf door te weigeren verder uitstel aan te vragen voor de Brexit-onderhandelingen. Dit is het gevolg van een verdergaande escalatie in de Britse politieke verhoudingen. Het vertrek van minister van Sociale Zaken Amber Rudd betekent daarnaast een nieuwe aderlating voor de getergde Britse premier.
Johnson wordt nog liever ‘dood in een greppel’ aangetroffen dan dat hij de EU om verder Brexit-uitstel verzoekt. Zijn weigering om dat te doen kan betekenen dat hij in de gevangenis belandt. Het zou er tevens voor zorgen dat de politieke crisis rond Brexit explodeert tot een heuse constitutionele crisis.
Johnson houdt vast aan zijn belofte dat hij de Britten ‘Do or Die’ op 31 oktober zal laten vertrekken uit de Europese Unie. Hij had gehoopt dat hij daarvoor parlementaire steun zou krijgen door vervroegde verkiezingen uit te schrijven. Maar de oppositiepartijen, gesteund door een flink aantal Conservatieve dissidenten, weigeren daaraan mee te werken.
Op maandag 09.09.2019 stemt het Lagerhuis naar verwachting in met een wetsvoorstel waarin de regering wordt opgeroepen Brexit-uitstel aan te vragen als er geen nieuwe overeenkomst wordt gevonden voor medio oktober.
Politiek vandalisme
Niets wijst erop dat een dergelijke overeenkomst wordt gevonden. De Britse regering heeft vooralsnog geen serieuze alternatieven voor het voorkomen van een harde grens in Noord-Ierland gepresenteerd. Volgens Rudd is het duidelijk dat de regering het vinden van een compromis niet langer serieus neemt. Ze beschuldigt de regering van ‘politiek vandalisme’.
Johnson omarmt de strategie van zijn belangrijkste adviseur Dominic Cummings. De volgens sommigen briljante en volgens anderen meedogenloze architect van de Brexit-overwinning tijdens het referendum denkt dat Britten het geharrewar in het Lagerhuis beu zijn en een krachtige leider zullen steunen bij onvermijdelijke verkiezingen.
Het probleem is echter dat deze verkiezingen langer op zich laten wachten dan gehoopt. Labour wenst tot na 31 oktober te wachten met verkiezingen. Volgen sommigen wil premier Boris Johnson deze verkiezingen afdwingen door af te treden. Hij rekent er volgens hen op dat oppositieleider Jeremy Corbyn niet in staat is om een alternatieve regering te vormen.
Misrekening
Dat zou niet de eerste misrekening zijn van Johnson en zijn naaste adviseurs. Afgelopen week werd duidelijk dat de ramkoers van de regering de oppositie heeft verenigd. Dat is volgens media als The Sunday Times en The Sunday Telegraph de reden dat de premier aanstuurt op een confrontatie met de rechter.
Hij denkt volgens deze media dat er, nadat medio oktober geen nieuwe overeenkomst is bereikt, er onvoldoende tijd is voor de Britse Hoge Raad (Supreme Court) om zich uit te spreken over de weigering van de premier om de wens van het parlement te volgen.
In de tussentijd kan Johnson echter wel in de gevangenis worden gezet, zo maakte een voormalig procureur generaal zaterdag duidelijk. Het naast zich neerleggen van een besluit van een rechter kan volgens Lord Macdonald worden uitgelegd als een vorm van ‘belediging van het gerechtshof’, waarop onmiddellijke gevangenisstraf volgt.
Voorsprong
Johnson voelt zich echter gesteund door de Britse kiezer. De voorsprong van de Conservatieven groeit verder, zo blijkt uit opiniepeilingen. Daarbij wordt echter wel verondersteld dat er verkiezingen voor 31 oktober plaatsvinden.
Als dat niet gebeurt, krijgen de Conservatieven stevige concurrentie van de Brexit Party van Nigel Farage. Deze maakte echter duidelijk dat zijn partij harde Brexit-kandidaten van de Conservatieven met rust zal laten tijdens verkiezingen. Farage denkt dat de Conservatieven en de Brexit Party gezamenlijk op een enorme verkiezingsoverwinning afstevenen.
AD 08.09.2019 De Britse ministers Dominic Raab en Sajid Javid zeggen dat de regering hard werkt aan een brexitdeal met de Europese Unie. ,,We hebben vooruitgang geboekt”, zei Raab, de minister van Buitenlandse Zaken. Volgens Raab heeft Groot-Brittannië een nieuw voorstel gedaan over de Brits-Ierse grens.
Javid (Financiën) en Raab zeggen tegen Sky News dat premier Boris Johnson de wet niet gaat breken om de brexit op 31 oktober voor elkaar te krijgen. ,,Ik ben er zeker van dat we een akkoord kunnen bereiken. Daar gaan we alles aan doen. De premier gaat op 17 oktober naar Brussel om een deal te sluiten, niet om uitstel te vragen.”
Amber Rudd, de voormalige minister van Werkgelegenheid, meende juist dat de regering niets doet om een deal voor elkaar te krijgen. ,,Ze bereiden alleen een no-dealbrexit voor.” Ze uitte ook haar onvrede over het wegsturen van 21 Conservatieve parlementsleden die tegen de regering hebben gestemd. Zij besloot daarom afgelopen nacht uit de regering te stappen. Eerder stapte ook de broer van Johnson, Jo, op als minister. Ook hij kon zich niet meer vinden in het beleid van de regering.
,,In de afgelopen weken ben ik verscheurd geraakt tussen de trouw aan mijn familie en het nationale belang”, schreef hij op Twitter. Een opvolger voor Rudd is overigens al gevonden: Therese Coffey wordt de nieuwe minister van Pensioenen in de Britse regering.
Het Britse Lagerhuis stemde woensdag voor een motie die een no deal-Brexit verbiedt en die Boris Johnson de opdracht geeft om uitstel van de Brexit-deadline te vragen. De huidige deadline is 31 oktober 2019, maar door het mogelijke uitstel zou dit 31 januari 2020 worden.
De Europese Unie zal in elk geval niet instemmen met een nieuw uitstel van Brexit, zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian op de Franse radiozender Europe 1. ,,De EU gaat niet elke drie maanden een uitstel geven”, zei Le Drian. ,,De Britten moeten ons vertellen wat ze nu eigenlijk willen.”
De gemoederen bij de Brexit-demonstraties in Londen liepen gisteren hoog op. Pro-brexitbetogers begonnen volgens Britse media bij het parlement te schreeuwen naar tegenstanders van het Britse vertrek uit de Europese Unie. De politie arresteerde zestien mensen, onder meer vanwege verstoring van de openbare orde.
Parlementariër Anna Soubry, die tegen de Brexit is, zou eigenlijk een speech houden, maar was daar naar eigen zeggen toch te bang voor. Ze voelde zich geïntimideerd door de pro-brexitbetogers.
MSN 08.09.2019 De Britse ministers Dominic Raab en Sajid Javid zeggen dat de regering hard werkt aan een brexitdeal met de Europese Unie. “We hebben vooruitgang geboekt”, aldus Raab, de minister van Buitenlandse Zaken. Volgens Raab heeft Groot-Brittannië een nieuw voorstel gedaan over de Brits-Ierse grens.
Javid (Financiën) en Raab zeggen dat premier Boris Johnson de wet niet gaat breken om de brexit op 31 oktober voor elkaar te krijgen. “Ik ben er zeker van dat we een akkoord kunnen bereiken. Daar gaan we alles aan doen. De premier gaat op 17 oktober naar Brussel om een deal te sluiten, niet om uitstel te vragen.”
Amber Rudd besloot afgelopen nacht uit de regering te stappen. De voormalige minister van Werkgelegenheid zegt juist dat de regering niets doet om een deal voor elkaar te krijgen. “Ze bereiden alleen een no-dealbrexit voor.”
Telegraaf 08.09.2019 De Britse premier Boris Johnson moet weer afscheid nemen van een minister. Amber Rudd zegt in haar ontslagbrief niet langer te geloven dat de EU verlaten met een deal het hoofddoel is van de regering. Ook is ze boos dat 21 partijgenoten uit de fractie zijn gezet.
Rudd had als minister onder meer Werkgelegenheid en Pensioenen in haar portefeuille. Ze schrijft dat de regering veel werk maakt van de voorbereidingen voor een brexit zonder deal, terwijl de onderhandelingen met de EU in haar ogen minder prioriteit lijken te krijgen.
De premier heeft eerder gezegd dat hij bij voorkeur met een deal de EU verlaat, maar sloot een no-deal brexit nadrukkelijk niet uit. Hij wil in elk geval geen nieuw uitstel meer van het Britse vertrek uit de EU. Dat staat gepland voor 31 oktober.
Johnson kreeg deze week ook al een tegenslag te verduren toen het parlement een wet goedkeurde waarmee hij toch kan worden gedwongen brexituitstel te vragen. 21 Conservatieve parlementariërs werden tot woede van Rudd uit de fractie gezet omdat ze met de oppositie meestemden.
Rudd, zelf ook parlementariër, verwijt Johnson in haar brief „getalenteerde en loyale” partijgenoten te hebben ontslagen. Ze spreekt over een „aanval op fatsoen en de democratie”.
Eerder deze week stapte ook de broer van premier Johnson al uit de regering. Jo Johnson ging als onderminister onder meer over universiteiten en wetenschap. „In de afgelopen weken ben ik verscheurd geraakt tussen de trouw aan mijn familie en het nationale belang”, schreef hij op Twitter.
AD 07.09.2019 De Britse minister van Werkgelegenheid en Pensioenen, Amber Rudd, heeft vanavond haar ontslag ingediend. Dat meldt de bewindsvrouw zelf op Twitter. Aanleiding zou zijn dat het Engeland nog steeds niet is gelukt om een deal te sluiten met de EU en zij geen bewijs ziet dat premier Boris Johnson daadwerkelijk een deal probeert te sluiten.
,,Ik heb met de premier gesproken en uitgelegd waarom ik ontslag neem. Ik kan geen standhouden als loyale, gematigde conservatieven worden verdreven’’, schrijft Rudd. Daarmee doelt ze op het uit de fractie zetten van 21 partijgenoten. Rudd, zelf ook parlementariër, verwijt Johnson in haar brief “getalenteerde en loyale” partijgenoten te hebben ontslagen. Ze spreekt over een “aanval op fatsoen en de democratie”.
Rudd had onder meer Werkgelegenheid en Pensioenen in haar portefeuille. Ze schrijft dat de regering veel werk maakt van de voorbereidingen voor een brexit zonder deal, terwijl de onderhandelingen met de EU in haar ogen minder prioriteit lijken te hebben.
Hiermee krijgt premier Boris Johnson de zoveelste tik te verwerken. Eerder deze week stapte zijn broer Jo Johnson al op als onderminister. Ook leidde hij een pijnlijke nederlaag in het Lagerhuis, waardoor een wet wordt aangenomen die zorgt dat Engeland alleen uit de EU kan stappen als er een deal wordt gemaakt met Brussel.
NU 07.09.2019 De Britse minister Amber Rudd (Werkgelegenheid en Pensioenen) is zaterdagavond opgestapt. Ze zegt op Twitter dat ze niet langer aan kan blijven als minister en toe kan zien hoe “gematigde loyale Conservatieven” uit de partij worden gezet. Daarnaast schrijft ze in haar ontslagbrief niet langer te geloven dat het verlaten van de EU het hoofddoel is van de regering.
Lagerhuisleden stemden dinsdag voor een motie om de parlementaire agenda over te nemen, zodat zij op woensdag konden bepalen dat de motie om een ‘no deal’-Brexit te voorkomen behandeld zou worden.
Naast de oppositieleden stemden ook 21 Conservatieven voor de motie om de macht in het parlement over te nemen, waaronder vooraanstaand partijleden zoals Philip Hammond en Ken Clarke. Beiden vervulden al eens de rol als minister in voorgaande kabinetten.
Boris Johnson waarschuwde voorafgaand aan de stemming al dat rebellerende Conservatieven uit de partij zouden worden gezet. De premier voegde woensdag daad bij het woord, wat leidde tot verontwaardiging in het Verenigd Koninkrijk.
Eerder deze week stapte ook de broer van Boris Johnson, Jo Johnson, al uit de regering.
I have resigned from Cabinet and surrendered the Conservative Whip. I cannot stand by as good, loyal moderate Conservatives are expelled. I have spoken to the PM and my Association Chairman to explain. I remain committed to the One Nation values that drew me into politics.
Telegraaf 07.09.2019 De Britse premier Boris Johnson moet weer afscheid nemen van een minister. Amber Rudd zegt in haar ontslagbrief niet langer te geloven dat de EU verlaten met een deal het hoofddoel is van de regering. Ook is ze boos dat 21 partijgenoten uit de fractie zijn gezet.
Rudd had als minister onder meer Werkgelegenheid en Pensioenen in haar portefeuille. Ze schrijft dat de regering veel werk maakt van de voorbereidingen voor een Brexit zonder deal, terwijl de onderhandelingen met de EU in haar ogen minder prioriteit lijken te krijgen.
De premier heeft eerder gezegd dat hij bij voorkeur met een deal de EU verlaat, maar sloot een no-deal Brexit nadrukkelijk niet uit. Hij wil in elk geval geen nieuw uitstel meer van het Britse vertrek uit de EU. Dat staat gepland voor 31 oktober 2019.
Johnson kreeg deze week ook al een tegenslag te verduren toen het parlement een wet goedkeurde waarmee hij toch kan worden gedwongen Brexituitstel te vragen. 21 Conservatieve parlementariërs werden tot woede van Rudd uit de fractie gezet omdat ze met de oppositie meestemden.
Rudd, zelf ook parlementariër, verwijt Johnson in haar brief „getalenteerde en loyale” partijgenoten te hebben ontslagen. Ze spreekt over een „aanval op fatsoen en de democratie.”
Eerder deze week stapte ook de broer van premier Johnson al uit de regering. Jo Johnson ging als onderminister onder meer over universiteiten en wetenschap. „In de afgelopen weken ben ik verscheurd geraakt tussen de trouw aan mijn familie en het nationale belang”, schreef hij op Twitter.
MSN 07.09.2019 De Britse premier Boris Johnson moet weer afscheid nemen van een minister. Amber Rudd zegt in haar ontslagbrief niet langer te geloven dat de EU verlaten met een deal het hoofddoel is van de regering. Ook is ze boos dat 21 partijgenoten uit de fractie zijn gezet.
Rudd had onder meer Werkgelegenheid en Pensioenen in haar portefeuille. Ze schrijft dat de regering veel werk maakt van de voorbereidingen voor een brexit zonder deal, terwijl de onderhandelingen met de EU in haar ogen minder prioriteit lijken te hebben.
Eerder deze week stapte ook de broer van premier Johnson al uit de regering. Jo Johnson ging als onderminister onder meer over universiteiten en wetenschap.
NOS 07.09.2019 De Britse minister van Arbeid en Pensioenen Amber Rudd stapt op uit onvrede met de koers van Boris Johnson. Ook verlaat ze de Conservatieve Lagerhuisfractie, zo meldt ze in een brief aan hem.
Rudd vindt het onacceptabel dat Johnson 21 Conservatieve parlementsleden uit de Lagerhuisfractie heeft gezet. Ze steunden een motie van de oppositie, die het voor het Britse Lagerhuis het mogelijk maakte om de politieke agenda te wijzigen. Rudd spreekt in de brief van politiek vandalisme en noemt de gang van zaken in een interview met de krant The Sunday Times “een aanval op het fatsoen en de democratie”.
In haar brief schrijft ze ook dat ze niet langer gelooft dat een brexit-deal met de EU het belangrijkste doel is van de regering, ook al beweert Johnson dat wel.
AD 07.09.2019 De politie in Londen heeft vanmiddag zestien demonstranten gearresteerd die deelnamen aan betogingen voor en tegen de brexit. Dit vanwege verstoring van de openbare orde. Agenten grepen in toen onrust ontstond tussen de twee groepen.
Pro-brexitbetogers begonnen volgens Britse media bij het parlement te schreeuwen naar tegenstanders van het Britse vertrek uit de Europese Unie. De politie zou uiteindelijk veel manschappen hebben ingezet om de groepen uit elkaar te houden. Leden van het DFLA-protest zouden ook met eieren hebben gegooid naar filmende omstanders. Pro-brexitbetogers zouden bovendien politiemensen hebben belaagd.
Op Parliament Square deden zo’n tweehonderd mensen mee aan een pro-brexit-demonstratie die was georganiseerd door de Democratic Football Lads Alliance (DFLA). Er ontstond een dreigende sfeer toen zich ook betogers verzamelden van de groep March for Change, die juist geen brexit wil.
Parlementariër Anna Soubry, die tegen de brexit is, zou eigenlijk een speech houden, maar was daar naar eigen zeggen toch te bang voor. Ze voelde zich geïntimideerd door de DFLA.
De organisatoren van het anti-brexitprotest besloten uit veiligheidsoverwegingen ook een ballon in de vorm van premier Boris Johnson niet op te laten. “We waren bang dat het aangegrepen zou worden als excuus om geweld te gebruiken tegen onze aanhangers’’, zei een voorman van March for Change.
MSN 07.09.2019 De politie in Londen heeft ingegrepen toen onrust ontstond rond twee rivaliserende demonstraties. Pro-brexitbetogers begonnen volgens Britse media bij het parlement te schreeuwen naar tegenstanders van het Britse vertrek uit de Europese Unie.
Op Parliament Square deden zo’n tweehonderd mensen mee aan een pro-brexit-demonstratie die was georganiseerd door de Democratic Football Lads Alliance (DFLA). Er ontstond een dreigende sfeer toen zich ook betogers verzamelden van de groep March for Change, die juist geen brexit wil.
De politie arresteerde zestien mensen, onder meer vanwege verstoring van de openbare orde. Parlementariër Anna Soubry, die tegen de brexit is, zou eigenlijk een speech houden, maar was daar naar eigen zeggen toch te bang voor. Ze voelde zich geïntimideerd door de DFLA.
Bang
De organisatoren van het anti-brexitprotest besloten uit veiligheidsoverwegingen ook een ballon in de vorm van premier Boris Johnson niet op te laten. “We waren bang dat het aangegrepen zou worden als excuus om geweld te gebruiken tegen onze aanhangers’, zei een voorman van March for Change.
De politie zou uiteindelijk veel manschappen hebben ingezet om de groepen uit elkaar te houden. Leden van het DFLA-protest zouden ook met eieren hebben gegooid naar filmende omstanders. Pro-brexitbetogers zouden bovendien politiemensen hebben belaagd.
In de buurt van de ambtswoning van premier Johnson verzamelden zich ook honderden mensen. Zij eisen het vertrek van de Conservatieve leider.
Telegraaf 07.09.2019 De politie in Londen heeft ingegrepen toen onrust ontstond rond twee rivaliserende demonstraties. Pro-brexitbetogers begonnen volgens Britse media bij het parlement te schreeuwen naar tegenstanders van het Britse vertrek uit de Europese Unie.
Op Parliament Square deden zo’n tweehonderd mensen mee aan een pro-brexit-demonstratie die was georganiseerd door de Democratic Football Lads Alliance (DFLA). Er ontstond een dreigende sfeer toen zich ook betogers verzamelden van de groep March for Change, die juist geen Brexit wil.
De politie arresteerde zestien mensen, onder meer vanwege verstoring van de openbare orde. Parlementariër Anna Soubry, die tegen de Brexit is, zou eigenlijk een speech houden, maar was daar naar eigen zeggen toch te bang voor. Ze voelde zich geïntimideerd door de DFLA.
De politie pakte zestien betogers op. Ⓒ AFP
Geweld
De organisatoren van het anti-Brexitprotest besloten uit veiligheidsoverwegingen ook een ballon in de vorm van premier Boris Johnson niet op te laten. „We waren bang dat het aangegrepen zou worden als excuus om geweld te gebruiken tegen onze aanhangers’, zei een voorman van March for Change.
De politie zou uiteindelijk veel manschappen hebben ingezet om de groepen uit elkaar te houden. Leden van het DFLA-protest zouden ook met eieren hebben gegooid naar filmende omstanders. Pro-Brexitbetogers zouden bovendien politiemensen hebben belaagd.
In de buurt van de ambtswoning van premier Johnson verzamelden zich ook honderden mensen. Zij eisen het vertrek van de Conservatieve leider.
Twee rivaliserende groepen kwamen tegenover elkaar te staan. Ⓒ AFP
Telegraaf 07.09.2019 Britse parlementariërs willen desnoods via de rechter afdwingen dat premier Boris Johnson een nieuwe wet uitvoert die een Brexit zonder deal moet voorkomen. De premier heeft volgens Britse media gezegd dat hij die wet alleen „in theorie” hoeft na te leven.
De Conservatieve leider zei deze week ook al nog liever „dood in een greppel” te eindigen dan de EU weer om uitstel van de Brexit te vragen. In de nieuwe wet die door de oppositie en opstandige partijgenoten door het parlement is geloodst, staat echter dat hij dat wel degelijk moet doen als hij op 19 oktober nog geen Brexitdeal rond heeft. Er kan alleen een uitzondering worden gemaakt als het parlement toestemming geeft voor een Brexit zonder deal.
De BBC bericht nu dat parlementariërs een juridisch team in het leven roepen om te zorgen dat de wet wordt uitgevoerd. De premier heeft steeds gezegd dat hij op 31 oktober uit de EU wil, met of zonder deal. Hij was fel tegen de nieuwe wet en drong tevergeefs aan op nieuwe verkiezingen nadat die was goedgekeurd door het Lagerhuis.
MSN 07.09.2019 Als het nodig is, willen Britse parlementsleden via de rechter afdwingen dat premier Boris Johnson een nieuwe wet uitvoert die een brexit zonder deal moet voorkomen. De premier heeft volgens Britse media gezegd dat hij die wet alleen ‘in theorie’ hoeft na te leven.
Johnson zei deze week dat hij liever ‘dood in een greppel’ eindigt dan dat hij de EU weer om uitstel moet vragen van de brexit. Toch staat dat in de wet die deze week door de oppositie en opstandige partijgenoten door het parlement is geloodst.
19 oktober 2019
Daarin wordt 19 oktober genoemd als datum: als Johnson dan nog geen brexitdeal rond heeft, moet hij de EU opnieuw om uitstel vragen. Er kan alleen een uitzondering worden gemaakt als het parlement toestemming geeft voor een brexit zonder Deal.
De BBC schrijft dat parlementariërs een juridisch team in het leven roepen om te zorgen dat de wet wordt uitgevoerd. De premier heeft steeds gezegd dat hij op 31 oktober uit de EU wil, met of zonder deal. Hij was fel tegen de nieuwe wet en drong tevergeefs aan op nieuwe verkiezingen nadat die was goedgekeurd door het Lagerhuis.
Elsevier 06.09.2019 De onrust in het Verenigd Koninkrijk duurt voort, terwijl nieuwe verkiezingen er voorlopig niet aan lijken te komen. Toch lijken dat voor premier Boris Johnson de enige uitweg uit de impasse.
Na een week van nederlagen boekte de Britse premier Boris Johnson vrijdag 06.09.2019 een succesje. De rechter gaf goedkeuring aan zijn schorsing van het Britse parlement. Zakenvrouw en activiste Gina Miller was naar de rechter gestapt om de schorsing te voorkomen. De rechter in Londen heeft haar verzoek afgewezen, maar de zaak is nog in behandeling bij de allerhoogste rechter van het Verenigd Koninkrijk.
Week vol hoofdbrekens
Johnson kan niet lang blij zijn met zijn succes. Vandaag 06.09.2019 stemde het Britse Hogerhuis in met de wet die een Brexit onmogelijk maakt zonder akkoord met de Europese Unie (EU). Het Hogerhuis, vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer, was de laatste hobbel voordat het wetsvoorstel koningin Elizabeth II bereikt. Pas als zij de wet ondertekent, is deze van kracht.
De wet die deze week voor chaos zorgde in het Britse parlement bezorgt Johnson hoofdbrekens. Het verhinderde een succesvol begin van zijn premierschap en voor de Britten uittreding uit de Europese Unie (EU). Johnson zoekt intussen naar een uitweg.
‘Dood in een greppel’
Tijdens een toespraak voor het politiekorps van West Yorkshire sprak Johnson nogmaals zijn weerzin uit over een mogelijk uitstel van de Brexit: ‘Het kost 1 miljard pond per maand en we bereiken er helemaal niks mee. Wat is in hemelsnaam het doel van nog langer uitstellen? Ik denk dat dat totaal zinloos is.’
Ook zei Johnson ’Liever dood in een greppel’ te liggen dan uitstel te vragen bij de Europese Unie. Voor Johnson lijken nieuwe verkiezingen de enige uitweg. Tijdens zijn toespraak, die fel werd bekritiseerd omdat het politiekorps hierbij als achtergrond fungeerde, zei Johnson dat nieuwe verkiezingen de enige resterende optie zijn om uit de impasse te komen.
Waarschijnlijk probeert de Britse premier maandag 09.09.2019 nieuwe verkiezingen te forceren. Hij hoopt de Labourpartij van Jeremy Corbyn uit de tent te lokken, omdat de no deal-Brexit-wet dan is aangenomen. Johnson hoopt met zijn oproep tot verkiezingen de geloofwaardigheid van Corbyn onderuit te halen. Die roept al heel lang om nieuwe verkiezingen, maar weigert er tot nu toe mee in te stemmen.
Laatste uitweg
Toch lijkt Johnson ook maandag weer bot te vangen. De Britse oppositie liet vrijdag weten pas verkiezingen te willen organiseren na een top van de Europese Unie op 17 en 18 oktober 2019. De oppositie, die bestaat uit Labour, Liberaal-Democraten, De Schotse Nationale Partij en de partij uit Wales steunt dat idee en liet weten maandag niet in te stemmen met de stembusgang van 15 oktober 2019 die Johnson wilt organiseren.
Als de oppositie maandag 09.09.2019 volhoudt, kan Johnson een laatste konijn uit zijn hoed toveren. Hij kan het vertrouwen in zichzelf opzeggen. Daarmee geeft hij de oppositie twee weken om een regering te vormen. Johnson zinspeelt erop dat de oppositie daarin niet slaagt, gezien het minieme verschil van één zetel in het voordeel van de oppositie. Als er na twee weken geen nieuwe regering is, heeft Johnson eindelijk zijn zin: nieuwe verkiezingen.
Telegraaf 06.09.2019 Nicholas Soames, die door de Britse premier Boris Johnson uit de fractie van de Conservatieve Partij is gezet, heeft vrijdag in The Times hard uitgehaald naar Johnson. De 71-jarige Soames, kleinzoon van Winston Churchill, zegt in de krant dat de huidige premier niets weg heeft van zijn grootvader. Johnson identificeert zichzelf graag met de voormalige oorlogspremier.
„Boris Johnson is in niets zoals Winston Churchill. Ik denk niet dat iemand Boris ooit een diplomaat of staatsman heeft genoemd”, zei Soames. „Winston Churchill was Winston Churchill vanwege zijn ervaringen in het leven. Johnson vertelt alleen veel leugens over de Europese Unie en wordt zelfs premier.”
Johnson zette Soames en twintig andere Tories uit de fractie omdat zij bij een belangrijke Brexit-stemming in het Lagerhuis tegen de lijn van de eigen partij stemden.
Soames zei na zijn ontslag dat hij altijd van mening is geweest dat de uitslag van het referendum van juni 2016, waarin een meerderheid van de Britten voor de brexit stemde, gerespecteerd moet worden. Hij voegde eraan toe dat die stap niet kan worden gezet zonder een akkoord met de Europese Unie. Het Britse parlement heeft inmiddels ingestemd met een wetsvoorstel dat een no-deal brexit voorkomt. Johnson zelf wil hoe dan ook zo snel mogelijk uit de EU, met of zonder deal.
Soames zat 37 jaar in het Britse parlement. Hij liet weten zich niet meer verkiesbaar te stellen.
MSN 06.09.2019 Nicholas Soames, die door de Britse premier Boris Johnson uit de fractie van de Conservatieve Partij is gezet, heeft vrijdag in The Times hard uitgehaald naar Johnson. De 71-jarige Soames, kleinzoon van Winston Churchill, zegt in de krant dat de huidige premier niets weg heeft van zijn grootvader. Johnson identificeert zichzelf graag met de voormalige oorlogspremier.
“Boris Johnson is in niets zoals Winston Churchill. Ik denk niet dat iemand Boris ooit een diplomaat of staatsman heeft genoemd”, zei Soames. “Winston Churchill was Winston Churchill vanwege zijn ervaringen in het leven. Johnson vertelt alleen veel leugens over de Europese Unie en wordt zelfs premier.”
Johnson zette Soames en twintig andere Tories uit de fractie omdat zij bij een belangrijke brexit-stemming in het Lagerhuis tegen de lijn van de eigen partij stemden.
37 jaar in parlement
Soames zei na zijn ontslag dat hij altijd van mening is geweest dat de uitslag van het referendum van juni 2016, waarin een meerderheid van de Britten voor de brexit stemde, gerespecteerd moet worden. Hij voegde eraan toe dat die stap niet kan worden gezet zonder een akkoord met de Europese Unie. Het Britse parlement heeft inmiddels ingestemd met een wetsvoorstel dat een no-deal brexit voorkomt. Johnson zelf wil hoe dan ook zo snel mogelijk uit de EU, met of zonder deal.
Soames zat 37 jaar in het Britse parlement. Hij liet weten zich niet meer verkiesbaar te stellen.
Telegraaf 06.09.2019 De Britten gaan voorlopig niet naar de stembus. Oppositiepartij Labour verzet zich tegen nieuwe verkiezingen zolang een verder uitstel van het vertrek uit de EU niet is geregeld.
Het betekent een nieuwe tegenvaller voor premier Boris Johnson. Eerder deze week lukte het hem al niet om voldoende steun te krijgen voor de door hem gewenste verkiezingen. Hij hoopte dit komende maandag, nadat het wetsvoorstel voor uitstel van Brexit tot 31 januari 2020 (waarschijnlijk) zal zijn aangenomen, alsnog te krijgen. Maar oppositiepartij Labour wil wachten tot na 31 oktober 2019.
Op deze manier wil de oppositie voorkomen dat de Conservatieven onder Johnson, als ze voortijdige verkiezingen zouden winnen, het uitstel voorstel in de prullenbak zouden gooien.
Maar Labour heeft ook goed gekeken naar de peilingen. Als er verkiezingen voor 31 worden gehouden komen de Conservatieven als duidelijke winnaar uit de bus. Bij verkiezingen na 31 oktober, en het breken van de belofte van Johnson om de Britten voor die datum uit de EU te loodsen, smelt de aanhang voor de Conservatieven en gaan Labour en de Conservatieven nek-aan-nek.
Johnson heeft nog twee mogelijkheden om ervoor te zorgen dat de Britten de EU op 31 oktober verlaten. Hij zou het No No Deal wetsvoorstel – als dat maandag wordt aangenomen – kunnen negeren. Dat is echter spelen met vuur en is in de Britse parlementaire geschiedenis nog nooit voorgekomen.
Johnson zou ook kunnen aftreden. Tijdens een tussenstop in Schotland van zijn al begonnen verkiezingstournee sloot de premier deze mogelijkheid niet uit. Het is mogelijk dat hij daarmee nieuwe verkiezingen noodzakelijk maakt, maar de oppositie zou zich ook kunnen scharen achter een tijdelijk ‘nationaal eenheidskabinet’ dat tot doel heeft om uitstel voor Brexit te garanderen en verkiezingen na 31 oktober uit te schrijven.
De verkiezingen laten dus even op zich wachten, maar zijn onvermijdelijk. Daarin staan de Britten voor een lastige keuze. Het vertrouwen in Boris Johnson is bij het leeuwendeel van de bevolking nooit groot geweest, maar is na zijn miserabele optredens deze week verder afgezakt.
De verkiezingen zullen opnieuw in het teken staan van Brexit en krijgen feitelijk het karakter van een tweede referendum. Labour heeft immers gezegd dat de partij voor een behoud van het EU-lidmaatschap zal strijden. Het onderwerp blijft de Britten tot op het bot verdelen.
Dat geldt ook voor veel families. Jo Johnson, de broer van premier Boris Johnson, stapte eerder deze week op als minister en parlementariër. Volgens hun beider zus Rachel wordt het Brexit-onderwerp vermeden tijdens familie diners. ‘Boris is de enige die het een goed idee vindt’, aldus Rachel.
Telegraaf 06.09.2019 Het Britse Hogerhuis heeft vrijdag zoals verwacht ingestemd met een wetsvoorstel waarin staat dat Groot-Brittannië alleen uit de Europese Unie kan stappen als het daarover een akkoord met Brussel heeft bereikt. Het voorstel was woensdag al in sneltreinvaart door het Lagerhuis geloodst.
De regering van Boris Johnson had al aangekondigd het verzet tegen de wet te zullen staken, na de grote nederlaag in het Lagerhuis. Verwacht wordt dat de wet maandag van kracht wordt.
Door de wet moet Johnson uitstel vragen aan de EU als er geen overeenkomst is voor het vertrek van de Britten uit de EU. Johnson wilde hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder deal. Hij werd echter met twee pijnlijke nederlagen in stemmingen in het Lagerhuis teruggefloten.
Omdat ondertussen ook zijn broer en minister Jo Johnson zijn vertrek aankondigde, nadat eerder een twintigtal partlijleden werden weggestuurd, komt de premier steeds verder in het nauw.
AD 06.09.2019 Het Britse Hogerhuis heeft vandaag zoals verwacht ingestemd met een wetsvoorstel waarin staat dat Groot-Brittannië alleen uit de Europese Unie kan stappen als het daarover een akkoord met Brussel heeft bereikt. Het voorstel was woensdag al in sneltreinvaart door het Lagerhuis geloodst.
De regering van Boris Johnson had al aangekondigd het verzet tegen de wet te zullen staken, na de grote nederlaag in het Lagerhuis. Verwacht wordt dat de wet maandag van kracht wordt.
Door de wet moet Johnson uitstel vragen aan de EU als er geen overeenkomst is voor het vertrek van de Britten uit de EU. Johnson wilde hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder deal. Hij werd echter met twee pijnlijke nederlagen in stemmingen in het Lagerhuis teruggefloten.
AD 06.09.2019 Na een rampzalige avond in het Lagerhuis waar premier Johnson zijn derde verlies als premier in drie stemmingen leed, vroegen de commentatoren zich af of er ooit een regering slechter gestart was dan deze.
Toen ging Johnsons telefoon, meldt Tom Newton Dunn, de goed geïnformeerde politiek verslaggever van The Sun. Boris’ broer Jo (Lagerhuislid en staatssecretaris in zijn regering) aan de lijn: hij stopt ermee, zei-ie. Hij nam ontslag. Boris zou hem tijdens het nachtelijk telefoongesprek nog hebben geprobeerd over te halen om te blijven, maar Jo was vastbesloten.
,,Het is een eer geweest om mijn kiesdistrict Orpington negen jaar lang te vertegenwoordigen, en staatssecretaris te zijn geweest onder drie premiers”, twitterde Jo Johnson de volgende ochtend nadat hij zijn ontslag had gemeld bij de partij. ,,In de afgelopen weken ben ik verscheurd tussen loyaliteit voor mijn familie en het landsbelang, dat zorgde voor onoplosbare spanning.” Een keurige, maar vernietigende formulering: Jo wekt hiermee de suggestie dat zijn broer Boris niet in het landsbelang handelt.
Boris Johnson was gisteren weer vrij duidelijk over zijn bedoelingen met de brexit. Op de vraag of er nog een kans is dat hij om uitstel vraagt in Brussel antwoordde hij: ‘Ik lig nog liever dood in een greppel’.
Oneens
Het was al langer duidelijk dat de broers het volledig oneens zijn over de brexit. Jo is een remainer en pleitte nog geen jaar geleden voor een tweede referendum. Boris was het gezicht van de Vote Leave-campagne en stuurt in functie van premier nu aan op een brexit op 31 oktober: desnoods zonder deal.
De bom moest misschien wel een keer barsten. Toch is de timing van Jo opvallend: zijn broer staat ongelofelijk onder druk na de slachtpartij van de afgelopen dagen in het Lagerhuis en Jo maakt dat met zijn ontslag alleen maar erger.
Zelfs zijn broer wil niet meer met Boris werken, is een veelgehoorde conclusie. De woordvoerder van de premier reageerde neutraal op het plotselinge vertrek. ,,De premier wil Jo Johnson graag bedanken voor zijn bewezen diensten. Hij is een geweldige, getalenteerde minister geweest en een fantastisch Lagerhuislid. De premier begrijpt -zowel als politicus als broer- dat dit geen makkelijke aangelegenheid is geweest voor Jo.”
De afgelopen drie dagen raakte Boris Johnson 22 Lagerhuisleden kwijt. Een liep over naar de Liberaal Democraten, en de 21 anderen werden door Johnson ontslagen toen ze met de oppositie mee stemden over de anti-no-deal-brexit-wetgeving. Het lijkt erop dat Jo Johnson niet per direct opstapt, maar pas plaatsmaakt als er nieuwe verkiezingen komen. Verkiezingen die broer Boris Johnson graag wil, maar waar de oppositie nog geen trek in heeft.
Al lijkt dat moment snel dichterbij te komen. De conservatieve regering heeft het verzet tegen de anti-no-deal-brexit-wetgeving gestaakt, waardoor de wet hoogstwaarschijnlijk vandaag door het Hogerhuis komt en maandag bekrachtigd wordt. Voltooiing van die procedure is voor de oppositie een belangrijke voorwaarde om over verkiezingen te gaan nadenken.
Verkiezingen
Premier Johnson is van andere partijen afhankelijk om verkiezingen uit te schrijven: een verkiezingsmotie heeft steun nodig van twee derde van het Lagerhuis. Zijn eerste poging, afgelopen woensdag was kansloos: Johnson kwam 136 ja-stemmers tekort. De regering bereidt nu een tweede poging op maandag voor.
Dat zal een stuk spannender worden: als de anti-no-deal-brexit-wetgeving dan officieel is, is er voor Labour geen reden meer om verkiezingen af te wijzen. De druk op partijleider Jeremy Corbyn zal groot zijn om dan wel in te stemmen met een nieuwe stembusgang.
Maar bij Labour zijn ze bang om in een val van Johnson te trappen waardoor er alsnog een no deal-brexit mogelijk is op 31 oktober. Als ze komende week instemmen met verkiezingen, kan hij die voor de brexitdeadline houden.
Zijn verkiezingsbelofte dan: ik zorg ervoor dat we de deadline halen en op 31 oktober uit de EU stappen, deal of geen deal. Dat is mogelijk: als Johnson de verkiezingen wint en een meerderheid heeft in het parlement, dan kan hij in principe de anti-no-deal-brexit-wetgeving die nu wordt ingevoerd, gewoon weer ongedaan maken. Zo zou hij alsnog zonder deal uit de EU kunnen stappen op 31 oktober.
Nachtmerrie
Het is het nachtmerriescenario van de oppositie. Daarom pleiten veel Labour-parlementariërs ervoor om nog even tijd te rekken. Uiterlijk 12 september wordt het parlement namelijk voor vijf weken opgeschort, een ongewone, controversiële situatie die uit de koker van Johnson zelf komt. Algemeen wordt aangenomen dat de Britse premier de opschorting van het parlement doorvoerde om het de oppositie moeilijker te maken de door hem gehate anti-no-deal-brexit-wet erdoorheen te krijgen.
Daardoor is het parlement pas op 14 oktober terug: als de verkiezingen dan worden uitgeschreven, kunnen ze op zijn vroegst pas in november plaatsvinden. Dan zou Johnson geen mogelijkheid hebben om de wetgeving ongedaan te maken, en verplicht zijn om op 19 oktober uitstel van de brexit aan te vragen bij de EU. Als die dat goedkeuren is een no deal-brexit voorlopig afgewend èn is Johnson bij veel kiezers uit de gratie omdat hij de brexit niet op tijd heeft geleverd. Een droomscenario voor Labour.
Nieuwe verkiezingen lijken onvermijdelijk in het Verenigd Koninkrijk aangezien de premier bij lange na geen meerderheid meer heeft en nog geen enkele stemming wist te winnen. Regeren is vrijwel onmogelijk geworden en ook in eigen partij ligt hij zwaar onder vuur. Alleen nieuwe verkiezingen lijken Johnson nog te kunnen redden. De vraag is wanneer: voor of na 31 oktober. Het parlementaire schaakspel gaat verder.
NOS 06.09.2019 Het Engelse hooggerechtshof (High Court of Justice) vindt dat premier Boris Johnson niet onwettig handelt door het parlement voor vijf weken te schorsen. Zakenvrouw Gina Miller stelde voor de rechter dat de schorsing “misbruik van macht” is, maar het hof gaat daar niet in mee. Johnson wil met de schorsing de patstelling rond de brexit doorbreken.
Miller kan wel in beroep gaan bij het opperste gerechtshof (Supreme Court), dat zich dan op 17 september 2019 over de zaak zal buigen.
Het parlement wordt waarschijnlijk dinsdag geschorst, vijf weken voor de troonrede, die de koningin zal uitspreken op 14 oktober. Dat de rechters geen streep door de schorsing zetten is volgens correspondent Tim de Wit niet verrassend. “Dit zat er wel aan te komen. Johnson heeft gebruik gemaakt van de bestaande regels. De rechters doen geen uitspraak over de politiek intenties die erachter zitten.”
Vandaag stemming Hogerhuis
Johnson lijkt met de schorsing overigens weinig op te schieten, omdat het parlement erin zal slagen voor de schorsing een no-deal-brexit op de deadline van 31 oktober te verbieden. Woensdag nam het Lagerhuis een wet aan die Johnson opdraagt de EU om uitstel van de brexit te vragen als er op 19 oktober nog geen akkoord met de EU is.
Deze wet zal vandaag door het Hogerhuis worden goedgekeurd. Tegenstanders van de no-deal-brexit vreesden dat Conservatieven in het Hogerhuis de wet zouden saboteren door er eindeloos over te debatteren, maar de fractieleiders spraken gisteren af dat er vandaag gestemd zal worden.
Bekijk hier de verschillende scenario’s:
Brexit, bekijk hier de verschillende scenario’sNOS / Thijs Geritz
Johnson blijft klem zitten
Ook Johnsons voorstel voor nieuwe verkiezingen sneuvelde woensdag in het Lagerhuis. Vanochtend heeft Labourleider Corbyn met de andere oppositieleiders overlegd over nieuwe verkiezingen. Ze blijven daar waarschijnlijk voorlopig ‘nee’ tegen zeggen, omdat ze vrezen dat Johnson de verkiezingen gebruikt om alsnog een no-deal-brexit op 31 oktober door te drukken.
Volgens Tim de Wit heeft de oppositie Johnson deze week in de hoek gekregen en blijft hij daar zitten zolang er geen afspraken over nieuwe verkiezingen zijn. “Zolang er geen verkiezingen komen zit hij vast. De neiging bij de oppositie is dan ook om met verkiezingen te wachten tot het uitstel van de brexit helemaal zeker is en Johnson dus zijn belofte heeft gebroken dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober uit de EU gaat.”
Telegraaf 06.09.2019 Een rechtbank in Londen heeft een bezwaar van zakenvrouw en filantroop Gina Miller tegen het langer schorsen van het Lagerhuis door premier Boris Johnson verworpen. De rechtbank liet vrijdag weten dat Miller nog wel met de zaak naar het hooggerechtshof kan stappen.
Johnson maakte eind augustus bekend dat hij het Lagerhuis van midden september tot midden oktober zou schorsen. Dat is langer dan gebruikelijk. Critici van de premier stelden dat de parlementariërs daardoor minder tijd zouden krijgen om over de naderende brexit te debatteren. Voor Miller was dat reden om naar de rechtbank te stappen in een poging de langere schorsing van het parlement tegen te houden. Ze werd daarbij onder meer gesteund door voormalig premier John Major.
Miller reageerde teleurgesteld op de uitspraak van de Londense rechtbank en voegde eraan toe dat ze haar juridische strijd niet opgeeft. Ze zei dat het „essentieel” is dat het parlement voldoende tijd krijgt om over de brexit te debatteren. Daarom gebruikt ze de mogelijkheid om de schorsing bij het hof aan te vechten. Dat behandelt de kwestie vermoedelijk op 17 september.
AD 06.09.2019 Een rechtbank in Londen heeft een bezwaar van zakenvrouw en filantroop Gina Miller tegen het langer schorsen van het Lagerhuis door premier Boris Johnson verworpen. De rechtbank liet vandaag weten dat Miller nog wel met de zaak naar het hooggerechtshof kan stappen.
Johnson maakte eind augustus bekend dat hij het Lagerhuis van midden september tot midden oktober zou schorsen. Dat is langer dan gebruikelijk. Critici van de premier stelden dat de parlementariërs daardoor minder tijd zouden krijgen om over de naderende brexit te debatteren. Voor Miller was dat reden naar de rechtbank te stappen in een poging de langere schorsing van het parlement tegen te houden. Ze werd daarbij onder meer gesteund door voormalig premier John Major.
Miller reageerde teleurgesteld op de uitspraak van de Londense rechtbank en voegde eraan toe dat ze haar juridische strijd niet opgeeft. Ze zei dat het ‘essentieel’ is dat het parlement voldoende tijd krijgt om over de brexit te debatteren. Daarom gebruikt ze de mogelijkheid om de schorsing bij het hof aan te vechten. Dat behandelt de kwestie vermoedelijk op 17 september.
Johnson ontkende eerder dat hij met de schorsing het parlement buitenspel wil zetten bij de brexit, zoals critici beweren. Johnson wil het parlement op 21 en 22 oktober laten stemmen over zijn plannen. De Britse premier wil op 31 oktober hoe dan ook de EU verlaten, ook als dat zonder overeenkomst moet. De Britse koningin Elizabeth II keurde de schorsing eerder goed.
Man van het volk
Johnsons strategie is duidelijk. Hij werpt zich op als de man van het volk (dat in het referendum van 2016 krap vóór brexit stemde, maar niet voor een no deal-brexit). Hij presenteert het streven van het Lagerhuis naar nieuw uitstel van de brexit tot januari volgend jaar als het ultieme verraad aan de kiezer.
Bij Labour hebben ze ondertussen eigen problemen, want ook die partij is verdeeld. Een deel van de partij wil zo snel mogelijk verkiezingen, terwijl een ander deel Boris Johnson graag nog even laat bungelen. Het gaat dan om verkiezingen in oktober, in november of misschien zelfs nog later. Volgens Labour-schaduwminister John MacDonnell voert de partij overleg met andere oppositiepartijen over de beste datum.
Johnson noemt het ‘een laffe belediging van de democratie’ dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal ‘zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016’, aldus de woordvoerder van Johnson. ,,Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
Sneuvelen
Boris Johnson dreigt de derde conservative leider te worden die sneuvelt op brexit. Dat hij de volgende verkiezingen wint is volgens opiniepeilingen waarschijnlijk, maar allerminst zeker is dat hij de gewenste ruime meerderheid krijgt.
AD 06.09.2019 Je zou knettergek worden als je zaken moet doen met Groot-Brittannië. Steeds weer lijken de doelpalen van de brexit te worden verzet.
Voorbeeld: premier Boris Johnson dreigde tot eergisteren met een harde, no deal-exit uit de EU en zei dat hij geen tussentijdse verkiezingen wilde. Het parlement stak een spaak in dat wiel en Johnson wil nu wél verkiezingen. En oppositieleider Jeremy Corbyn – die de laatste maanden ongeveer dagelijks om verkiezingen heeft geschreeuwd – wil nu géén verkiezingen.
In zijn eigen partij is het hommeles over die verkiezingen en de timing daarvan. Ondertussen stormt het weer aan de andere kant van de Noordzee over nieuw uitstel van de datum van de Britse exit. En die was al twee keer verschoven. Fijn als je in zo’n chaos contracten moet afsluiten op een eiland waar ze het zelf ook niet meer lijken te weten.
Specialist Linda van Beek van ondernemersorganisatie VNO-NCW zat drie jaar aan de brexit-desk. Ze werd er niet knettergek. Kwestie van je niet te veel laten afleiden door het bijna dagelijkse politieke vuurwerk, leerde ze. ,,Daar moet je dus geen hoop uit willen putten. De analyse is dat een no deal-brexit nog steeds niet van tafel is. Wees daar dus op voorbereid.”
De in Londen werkzame Nederlandse brexit-adviseur Lennard van Otterloo houdt het hoofd ook koel. Dat viel niet mee. Als mede-eigenaar van een bedrijf dat tot voor kort vooral Europese start-ups adviseerde die het Verenigd Koninkrijk als springplank wilde gebruiken naar een Amerikaans avontuur, zag hij de business opdrogen. Vanwege de brexit-onzekerheid. Maar nieuwe klanten arriveerden nadat hij op praktijkgevallen gebaseerde brexit-columns ging schrijven voor het businessplatform De Ondernemer. Inmiddels helpt hij Nederlandse bedrijven door de brexit te loodsen.
Van Otterloo volgt de grillige politiek uiteraard op de voet. Op Twitter volgt hij goede analyses van gezaghebbende experts. Op bedrijfsniveau is het lastiger hoogte te krijgen van Britse ondernemers. Grote supermarkten hadden hun vrees voor bevoorradingsproblemen lang ingeslikt omdat ze hun klanten niet tegen de haren in wilden strijken, merkte Van Otterloo.
,,Er zit een tegenstrijdigheid in hoe ze het hier aanpakken. Aan de ene kant jubelt de overheid dat alles beter zal worden. Tegelijk moet je je voorbereiden op voedselschaarste, problemen met medicijnen, met vergunningen. Die spagaat is waar ze nu al drie jaar mee worstelen. En als je de risico’s van de brexit eruit licht, dan krijg je terug dat je niet echt in een brexit gelooft en dat je een doemdenker bent.
Er zijn absoluut kansen, bijvoorbeeld door het lage pond. Er wordt gekeken naar bedrijfsovernames. Maar als je gaat graven en formulieren moet invullen heb je al snel acht kantjes met wat er allemaal voor jou, ondernemer, allemaal gaat veranderen en dat maakt het er meestal niet beter op.”
Toen ze aan het brexit-dossier begon, had ze het idee dat er een bepaalde rationaliteit aan ten grondslag lag”, zegt VNO-NCW-expert Van Beek. ,,Dat is helemaal niet zo. Emotionele afwegingen hebben de overhand. Voor ons Nederlanders is dat soms moeilijk te begrijpen.”
Grensprobleem
Groot-Brittannië-kenner en douane-expert Hans Maessen zat al eens met de Britse premier May aan tafel met zijn voorstel de backstop-impasse te bespreken. De Limburger bedacht een technische oplossing voor het explosieve grensprobleem tussen Noord-Ierland (Brits) en Ierland. Recent was hij weer in Brussel om een en ander toe te lichten. ,,Ja, we proberen ondertussen chocola te maken van wat er allemaal gebeurt.
Dat is een hele uitdaging. Ik lees de Daily Telegraph, de krant van de conservatieven. Op hun website kun je het van minuut tot minuut volgen of doorlinken naar het parlement.” Maessen kan het zo allemaal wel begrijpen wat Boris Johnson doet, maar ook hij wordt af en toe verrast door de actualiteit. ,,Het Hogerhuis gaat de zaak nu traineren las ik. O, is dat alweer achterhaald?”
No deal blijft het slechtste scenario, benadrukt Van Beek. Dat veel Britten – door het eindeloze getouwtrek nu desnoods zonder zwemvest in het diepe willen springen, snapt ze ergens wel want het is ook allemaal zeer vermoeiend gedoe daar in Westminster en Brussel. Maar rationeel is dat niet. ,,Natuurlijk willen ook wij geen onzekerheid, maar om dan te zeggen liever een no deal want dan weten we waar we aan toe zijn, dan zeg ik dat we daar toch echt schade van zullen ondervinden.”
NOS 06.09.2019 De Britse oppositie stemt pas in met nieuwe verkiezingen als zeker is dat er op 31 oktober geen no-deal-brexit komt. Daarom zullen Labour, de Liberaal-Democraten en de Schotse nationalisten maandag in het Lagerhuis opnieuw tegen verkiezingen op 15 oktober stemmen.
Premier Boris Johnson verloor woensdag al een stemming over deze kwestie, maar om de “laffe oppositie” onder druk te zetten, wil hij maandag opnieuw laten stemmen. Hij kan alleen verkiezingen uitschrijven met steun van een tweederde meerderheid in het Lagerhuis.
De partijleiders van de oppositie besloten echter in gezamenlijk overleg hem opnieuw te weerstaan, waardoor de kans zeer klein is geworden dat die verkiezingen er volgende maand komen.
Brexitwet
De oppositieleiders hebben afgesproken dat het huidige parlement tot 31 oktober 2019 moet aanblijven om erop toe te zien dat Johnson zich houdt aan de brexitwet die het Lagerhuis woensdag aannam.
Die wet draagt Johnson op de Europese Unie om uitstel van de brexit te vragen als er op 19 oktober nog geen akkoord met de EU is. De wet is vanmiddag door het Hogerhuis aangenomen. Tegenstanders van de no-deal-brexit vreesden dat Conservatieven in het Hogerhuis de wet zouden saboteren door er eindeloos over te debatteren, maar de fractieleiders spraken gisteren af dat er vandaag hoe dan gestemd zou worden, wat nu dus is gebeurd.
De weg kwijt in het brexit-oerwoud? Alle scenario’s in een overzicht:
NOS
Schorsing
Dinsdag zal Johnson het parlement voor vijf weken schorsen. Het Engelse hooggerechtshof (High Court of Justice) heeft bepaald dat hij daarmee niet onwettig handelt. Zakenvrouw en activist Gina Miller stelde voor de rechter dat de schorsing “misbruik van macht” is, maar het hof gaat daar niet in mee.
Het hof oordeelt dat het parlement volgens de regels vijf weken geschorst mag worden, tot de Troonrede, die op 14 oktober gehouden wordt.
Johnson wilde met de schorsing de patstelling rond de brexit doorbreken, maar met de brexitwet van afgelopen week zette de oppositie hem samen met de Conservatieve dissidenten klem. Johnson probeerde de impasse vervolgens te doorbreken met nieuwe verkiezingen, maar nog dezelfde dag sneuvelde ook dat.
Beste hoop voor Johnson
Het meest waarschijnlijke is voorlopig toch dat de oppositie tegen verkiezingen stemt en dat die er dus niet komen voor 31 oktober, denkt correspondent Tim de Wit. Johnson zint nu op een mogelijkheid om alsnog verkiezingen af te dwingen.
De vraag is wel wat er gebeurt als het parlement een motie van wantrouwen aanneemt en vervolgens voor vijf weken wordt geschorst. “Normaal krijgt de oppositie na een motie van wantrouwen veertien dagen de tijd om een nieuwe regering te vormen. Als dat niet lukt, volgen er nieuwe verkiezingen. Maar als het parlement is geschorst, kan het niet over een nieuwe regering stemmen”, zegt Tim de Wit.
Gek genoeg blijf oppositieleider Corbyn dus de beste hoop voor Johnson: zolang de oppositie zich niet weet te verenigen achter een premierskandidaat, is er voor Boris Johnson geen alternatief.
NU 06.09.2019 Het Britse Hogerhuis heeft een wetsvoorstel aangenomen dat een ‘no deal-Brexit’ op 31 oktober 2019 verbiedt. Nu gaat alle aandacht uit naar nieuwe verkiezingen. Britse oppositiepartijen hebben vrijdag laten weten dat ze de tweede poging van premier Boris Johnson om die uit te schrijven, niet zullen steunen.
Politieke crisis VK;
Parlement neemt wet aan die opnieuw uitstel Brexit vereist
Premier Johnson kondigde als reactie nieuwe verkiezingen aan
Partijen steggelen over wanneer die moeten worden gehouden
Huidige Brexit-deadline is 31 oktober
Het besluit van het Hogerhuis, de Britse Eerste Kamer, was niet meer dan een formaliteit. Nadat het wetsvoorstel afgelopen woensdag werd aangenomen door het Lagerhuis, leek het er even op dat regeringstrouwe Lords het zouden blokkeren door tijd te rekken tot de start van het reces, komende maandag. Na nachtelijk overleg lieten zij echter weten dat niet te zullen doen. Na een debat werd het voorstel vrijdag rond 16.30 uur aangenomen na een mondelinge stemming.
De regering-Johnson wil dat het Lagerhuis maandag weer stemt over het uitschrijven van verkiezingen. Afgelopen woensdag vond de eerste stemming plaats, die overtuigend werd verloren door Johnson en de zijnen.
Labour, de Liberal Democrats, de Scottish National Party en de Welshe partij Plaid Cymru hebben aangekondigd tegen de regeringsmotie te zullen stemmen of zich te zullen onthouden van stemming. De oppositiepartijen hielden vrijdagochtend een telefonisch beraad om een gezamenlijke strategie uit te stippelen.
“We zullen die verkiezingen krijgen als het juiste moment zich aandient, maar ik beloof u dat we niet lang zullen hoeven te wachten”, zei Ian Blackford, fractievoorzitter van de SNP in het Lagerhuis, tegen de BBC.
Premier Johnson besloot tot vervroegde verkiezingen na een pijnlijke nederlaag in het Lagerhuis op woensdag. De parlementariërs namen een wetsvoorstel aan dat een ‘no deal-Brexit’ op 31 oktober verbiedt en de regering opdraagt om drie maanden extra uitstel te vragen in Brussel: de wet-Benn. De nieuwe Brexit-datum zou daarmee op 31 januari 2020 komen te liggen.
De oppositie wil dat de wet-Benn eerst van kracht wordt, voordat überhaupt kan worden gepraat over een verkiezingsdatum. Het wetsvoorstel wordt naar verwachting maandag getekend door koningin Elizabeth.
De premier hoopt dat er op 15 oktober 2019 verkiezingen kunnen worden gehouden. Als Johnson die overtuigend wint, wil hij op 17 en 18 oktober naar een top van de Europese Raad om daar te eisen dat de backstopregeling voor de Ierse grens – het belangrijkste obstakel in de onderhandelingen – van tafel gaat.
Johnson zei donderdag dat hij liever “sterft in een greppel” dan dat hij opnieuw uitstel aanvraagt bij de andere EU-leiders. Hij schetst de wet-Benn als een totale overgave, die de Britse onderhandelingspositie ondermijnt.
“Ik zal naar Brussel gaan, ik zal een overeenkomst bereiken en ervoor zorgen dat we eruit stappen op 31 oktober, dat is wat we moeten doen”, zei de Britse premier een dag later, tijdens een bezoek aan boerenbedrijven en vissers in Schotland. Toen hem werd gevraagd of hij zal opstappen als hij dat niet voor elkaar krijgt, antwoordde hij: “Dat is geen hypothese waarover ik wil nadenken.”
Boris Johnson op bezoek bij een boerenbedrijf in Schotland. (Foto: Reuters)
Oppositie vreest trukendoos van Johnson
De oppositie verwijst Johnsons argument over het verzwakken van de Britse onderhandelingspositie naar het rijk der fabelen. De premier kan niet aantonen enige vorderingen te hebben gemaakt, zeggen zij. Ook in Brussel wordt ontkend dat gesprekken in de afgelopen weken iets hebben opgeleverd.
Bovendien vrezen de oppositiepartijen dat Johnson zijn bevoegdheden als premier zal gebruiken om de verkiezingen over de deadline van 31 oktober heen te tillen. Als de stembusgang inderdaad medio oktober plaatsvindt en de Conservatieven een parlementaire meerderheid winnen, kan Johnson de wet-Benn ook terugdraaien.
De Conservatieven staan er momenteel beter voor in de peilingen dan Labour, de grootste oppositiepartij. Politieke commentatoren zeggen dat de tegenstanders van een Brexit zijn versnipperd over meerdere partijen, terwijl een meerderheid van de voorstanders van plan is op de ‘Tories’ te stemmen.
Het is overigens de vraag of de EU de Britten een nieuw uitstel zal gunnen. De gevolgen van een ‘no deal-Brexit’ zouden ingrijpend zijn, maar aan de andere kant hebben verschillende EU-leiders, zoals de Franse president Emmanuel Macron, laten weten dat hun geduld eindig is.
Het Lagerhuis is de komende dagen het strijdtoneel van een ongekend harde confrontatie tussen het parlement en de regering. Voor rebellerende conservatieven dreigt ontslag.
Dinsdag 03.09.2019 begint de race tegen de klok van een groep Britse parlementariërs om de no deal-brexit te stoppen. Het parlement komt terug van reces en de oppositie heeft nog maar een paar dagen de tijd er een wet doorheen te duwen om de dreigende no deal-brexit op 31 oktober 2019 te stoppen. Na een politieke truc van premier Johnson wordt het parlement namelijk vanaf 10 september 2019 alweer dichtgegooid, en zijn de kansen op een nieuwe wet verkeken.
Bespreking 06.09.2019
Jeremy Corbyn, leider van de linkse Labourpartij, bespreekt vrijdag 06.09.2019 met andere Britse oppositiepartijen het plan van premier Boris Johnson om nieuwe verkiezingen te houden. De oppositie vreest dat Johnson die stembusgang wil aangrijpen om Groot-Brittannië alsnog zonder akkoord met Brussel uit de EU te leiden.
Johnson kreeg woensdag in het Lagerhuis onvoldoende steun voor zijn oproep om half oktober 2019 nieuwe verkiezingen te houden. De premier probeert maandag opnieuw in het Lagerhuis voldoende steun te krijgen voor nieuwe verkiezingen. Hij heeft daarvoor de steun van twee derde van de parlementariërs nodig.
Chaos
De Britse politiek is in een permanente staat van Brexitchaos beland. Het lijkt er sterk op dat de regering wordt gedwongen om uitstel van de brexit te vragen, terwijl premier Boris Johnson bezweert dat nooit te gaan doen. Tegelijkertijd is de regering zijn meerderheid kwijtgeraakt en stapelt Johnson parlementaire nederlaag op parlementaire nederlaag. Én hij wil verkiezingen, maar waarom komen die dan niet?
Maandag zei Johnson nog in een korte speech dat hij geen verkiezingen wil, maar voor zover dat al waar was toen, is van die onwil nu nog weinig sprake. Nadat het Lagerhuis 05.09.2019 een wet goedkeurde die een no-dealbrexit moet voorkomen, probeerde Johnson direct via een nieuwe stemming nieuwe verkiezingen in te plannen.
Oppositie stemde tegen
Maar, wonderlijk genoeg, stemde de voltallige Conservatieve fractie van Johnson voor een verkiezing terwijl bijna de voltallige oppositie niet stemde of tegen nieuwe verkiezingen stemde. Dat gebeurde terwijl oppositieleider Jeremy Corbyn al jaren roept dat hij de Conservatieven uit het zadel wil helpen om via verkiezingen zijn Labour-partij aan de macht te helpen.
Stand van zaken 05.09.2019
Het is een dramatische week in de Britse politiek. De regering van premier Boris Johnson leed woensdag een gevoelige nederlaag, die nieuwe verkiezingen dichterbij lijkt te hebben gebracht. Het land is nog steeds hopeloos verdeeld over de Brexit. Vijf vragen over de politieke crisis.
Wat is er deze week gebeurd in het Britse Lagerhuis?
Het Lagerhuis heeft woensdag een wet aangenomen, de wet-Benn, om premier Johnson te dwingen naar Brussel te gaan om een nieuw uitstel voor de Brexit aan te vragen. Vooralsnog zal de Brexit plaatsvinden op 31 oktober. Dit zal dan wel met afspraken met de Europese Unie moeten gebeuren, want zodra de wet-Benn is aangenomen is een harde Brexit verboden.
Om de wet-Benn te behandelen, moesten parlementariërs de regering eerst verslaan in een stemming om de controle over de agenda van het Lagerhuis over te nemen. Dat gebeurde op dinsdag. Johnson stelde een ongekend harde lijn: Conservatieve dissidenten die tegen de regering stemden, werden zonder pardon uit de partij gezet. Uiteindelijk overkwam dat 21 van hen, onder wie enkele prominenten.
De wet-Benn moet nog wel worden goedgekeurd door het Hogerhuis, de Britse Eerste Kamer.
Lagerhuis blokkeert No-Deal Brexit
Het Britse Lagerhuis heeft woensdag 04.09.2019 ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voorhet wetsvoorstel, 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen. Het brexit zonder deal wordt hiermee geblokkeerd !
Verkiezingen lijken laatste optie voor premier Johnson-> Het Britse Lagerhuis wachtte opnieuw een tumultueuze dag: premier Boris Johnson verloor dinsdag 03.09.2019 zijn meerderheid in het parlement. Dat parlement nam meteen ook de controle over de vergaderagenda en de regie over het Brexitproces van de premier over. Johnson dreigt in een reactie met nieuwe verkiezingen.
Hoe nu verder in Londen?
Het Britse parlement stemde dinsdagavond laat over de wens van het parlement om de controle over het Brexitproces over te nemen. Met 328 stemmen voor, inclusief 21 rebellerende Conservatieven, en 301 stemmen tegen werd dat voorstel aangenomen.
Het parlement debatteert woensdag om 16.00 uur Nederlandse tijd over een wet die het onmogelijk maakt om de Europese Unie te verlaten zonder akkoord. Die snelle procedure gaat gepaard met meerdere stemmingen, die volgens de BBC om 18.00 uur en 20.00 uur worden verwacht. Het voorstel zou Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een Brexitdeal rondkrijgt.
Het Lagerhuis moet zich woensdag mogelijk ook uitspreken over een voorstel van de regering om nieuwe verkiezingen te houden.
Chaos: Johnson raakt meerderheid Lagerhuis kwijt->Het Britse Parlement was dinsdagmiddag 03.09.2019 voor het eerst bijeen sinds het zomerreces. Dat beloofde vuurwerk: de grootste oppositiepartij Labour kondigde aan dat het een motie wil indienen om een No Deal-Brexit te voorkomen. De uitkomst van de motie heeft grote gevolgen voor het verdere verloop van de Brexit.
In het voorstel stond dat premier Boris Johnson moest vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een brexit zonder deal. Daar is vooralsnog geen meerderheid voor.
Na de stemming zei Labour-parlementariër Hilary Benn dat “het Lagerhuis heeft gesproken”. Hij zei dat Johnson de verplichtingen moet nakomen die het Lagerhuis hem heeft opgelegd en dat hij moet gaan werken aan uitstel van de brexit om een no-dealbrexit te voorkomen.
Johnson vindt dat door het goedkeuren van het wetsvoorstel de Britse onderhandelingspositie in Brussel is verslechterd. Hij zei dat het Lagerhuis heeft gestemd voor het stopzetten van serieuze onderhandelingen.
De oppositie en een groep conservatieve rebellen kwamen daarom op 03.09.2019 met een wetsvoorstel dat de regering verplicht om de brexit uit te stellen als er geen goedgekeurde deal ligt op 31 oktober 2019.
Op zijn vroegst zou er woensdag 04.09.2019 over die wet gestemd kunnen worden. Een meerderheid voor de wet is niet vanzelfsprekend: de verwachting is dat de voor- en tegenstanders elkaar niet veel zullen ontlopen.
AD 03.09.2019
Motie
De Britse premier Boris Johnson heeft in een verklaring zijn Conservatieve partijgenoten in het Lagerhuis opgeroepen om de brexit niet opnieuw uit te stellen. Een aantal Tories wil morgen met een Labour-motie meestemmen om een no-deal-brexit te voorkomen.
In Britse media wordt gespeculeerd dat Johnson zal aansturen op nieuwe verkiezingen als de motie wordt aangenomen met hulp van de Tories. “Ik wil geen nieuwe verkiezingen”, zei de premier, maar hij sloot het ook niet expliciet uit. Hij sprak zijn verklaring uit voor de deur van 10 Downing Street, terwijl op de achtergrond luide protesten te horen waren.
“Ik denk niet dat ze dat zullen doen”, zei Johnson over de Tory-dissidenten die voor de Labour-motie willen stemmen. “Ik hoop dat ze het niet doen.” Eerder vandaag zeiden bronnen tegen onder andere de BBC dat Johnson de dissidente Tories uit de partij probeerde te zetten.
Als de motie wel wordt aangenomen, dan zou dat de Britse onderhandelingspositie in Brussel verzwakken, zei de premier. Volgens hem neemt de kans op een nieuwe deal toe en ziet Brussel dat hij een “heldere visie” heeft over de toekomstige relatie met de EU. Onderhandelaars in Brussel zeggen dat Johnson nog niet met haalbare alternatieven is gekomen.
Verkiezingen
Johnson zei verder dat hij Brussel onder geen beding zal vragen om verder uitstel van de brexit-datum, die nu op 31 oktober 2019 staat. In de motie wordt als nieuwe datum 31 januari 2020 genoemd. “We verlaten de EU op 31 oktober 2019, hoe dan ook.”
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Britse media verwachten daarom dat Johnson verkiezingen zal aankondigen als de motie om de brexit uit te stellen wordt aangenomen. Hij zal dan tegen de bevolking zeggen dat hij geen andere keus had, zei NOS-correspondent Tim de Wit eerder vandaag.
Johnson neemt daarmee wel een groot risico. Om verkiezingen te houden moet twee derde van het parlement daarmee instemmen, dus daar is ook de steun van Labour voor nodig.
Conservatieve Britse parlementariërs die het wagen mee te stemmen met de oppositie, worden uit de partij gezet. Met dat dreigement probeert de regering van premier Boris Johnson te voorkomen dat de eigen parlementariërs meegaan met de oppositie, die een no-dealbrexit probeert te voorkomen. Een ‘hoge bron’ bij de conservatieve bron zou dit gezegd hebben tegen de BBC .
De harde koers van Johnson, ook tegen eigen partijgenoten in het Lagerhuis, zou wel eens ingegeven kunnen zijn door zijn belangrijkste adviseur: Dominic Cummings. Eerder maakte Nieuwsuur dit portret van de ‘Raspoetin’ op Downing Street:
Dominic Cummings:Mastermind achter de brexit van premier Boris Johnson
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie meestemt.
Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces. De oppositie wil er meteen wetgeving doorheen loodsen die een harde brexit voorkomt.
Inktzwart scenario
Maar volgens Johnson schaadt dat zijn onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook 31 oktober 2019 de Europese Unie verlaten. Met deal of zonder deal.
Tijdens de EU-top van 17 oktober 2019 wil Johnson wel nog onderhandelen over een nieuwe deal, maar die poging heeft alleen kans van slagen als een no-dealbrexit een reële mogelijkheid is. Dat inktzwarte scenario zal de Europese Unie namelijk koste wat kost willen voorkomen.
Iedere kans vernietigen
Volgens de bron is de keuze eenvoudig. “Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn (de oppositie) en iedere kans op een deal vernietigen.”
Parlement buiten spel gezet
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ‘prorogation’wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober 2019 plaatsvinden.
Beleid maken kan moeilijk worden nu Johnson de druk op deze manier opvoert, zegt de correspondent. “Het Lagerhuis tegen je in het harnas jagen, is nooit goed voor een premier.”
Telegraaf 29.08.2019
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter Bercow, voorheen een partijgenoot van Johnson, heeft bij de BBC geen goed woord over voor de voorgenomen schorsing. Hij spreekt van een grondwettelijke schande. “Het is overduidelijk dat deze stap alleen bedoeld is om te voorkomen dat het parlement over de brexit debatteert.”
De Schotse premier Sturgeon (SNP) vergelijkt de stappen van Downing Street met “een dictatuur”. Partijgenoten van haar zijn naar de rechter gestapt in de hoop dat die een stokje steekt voor het schorsen van het parlement.
Ook andere prominente (oud-)politici, onder wie ex-premier John Major, zeiden eerder al naar de rechter te zullen stappen als Johnson zou proberen om het parlement op te schorten om een no-deal-brexit erdoor te krijgen. Major zei vorige maand dat hij het ongehoord vindt als koningin Elizabeth wordt betrokken bij een controversieel politiek onderwerp als de brexit, omdat zij degene is die het parlement officieel moet schorsen.
AD 30.08.2019
Schandalig en ondemocratisch, zeggen de brexit-tegenstanders. Dat is onzin, zeggen de voorstanders, want het mag volgens de regels. Dit zijn in een notendop de reacties op de langere schorsing van het Britse parlement, op aansturen van premier Johnson.
Van 9 september tot 14 oktober gaat het Britse parlement straks met reces. In plaats van de geplande 14 september tot en met 8 oktober. Er zijn dus minder zittingsdagen over, en daarmee is het voor het parlement lastiger geworden een no-deal-brexit-dossier te voorkomen.
Oppositie wil ‘N0-Deal’ voorkomen
Rustig inkomen zit er voor Britse parlementariërs niet in na hun zomervakantie. Als het Lagerhuis dinsdag terugkeert van reces, resten er nog een kleine twee maanden tot de brexit-deadline van 31 oktober 2019. Dat is al krap. En doordat premier Johnson vorige week ook nog aankondigde om het reces te verlengen, is nog maar de helft van het aantal zittingsdagen over.
Daarmee is de kans op een no deal-brexit behoorlijk toegenomen, maar tegenstanders als Labour, de Schotse nationalisten en de Liberaal Democraten zetten toch alles op alles dit te voorkomen. Ook beloofde Lagerhuis-voorzitter John Bercow“tot zijn laatste snik” te vechten tegen een “desastreuze” scheiding zonder afspraken.
Johnson heeft altijd al gezegd: op 31 oktober 2019 verlaten we de EU. Met of zonder deal !!!
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
It’s done
NEW – Boris Johnson letter to all MPs:
Wat wil Johnson hiermee bereiken?
“Welke strategie er precies achter deze zet van Johnson zit, is niet duidelijk”, zegt correspondent Suse van Kleef. “Misschien wil hij -zoals critici zeggen- er inderdaad op deze manier een no-deal-brexit doorheen duwen. Mogelijk wil hij de druk verhogen op het parlement, om zo eindelijk een keuze te maken tussen deal of no deal.”
“Of hij probeert een motie van wantrouwen te forceren, waarna hij verkiezingen kan uitschrijven in de hoop een mandaat te krijgen van de Britse kiezer. Er wordt een hoop gespeculeerd, maar het fijne weten we er niet van.”
33 miljard uitstapkosten
Britse media zeggen dat premier Johnson de uittredingskosten die het Verenigd Koninkrijk bij een brexit moet betalen aanzienlijk wil verlagen naar 33 miljard euro. Hij zou dat vandaag op de G7-top in Biarritz willen melden.
In het scheidingsakkoord dat de vorige Britse regering met de EU sloot, staat dat het VK de kosten voor al aangegane verplichtingen zal betalen. Die bedragen naar schatting 43 miljard euro. Sky News en The Sunday Times meldden vanmorgen dat Johnson EU-topman Tusk op de top zou meedelen dat hij niet meer dan 10 miljard euro naar Brussel wil overmaken.
De ontmoeting met Tusk heeft inmiddels plaatsgevonden. Niets wijst erop dat Johnson de boodschap heeft overgebracht. Sky News wijst erop dat de twee elkaar in de wandelgangen van een VN-vergadering opnieuw zullen spreken.
Niet onderhandelbaar
Voor de EU is aanpassing van het scheidingsakkoord niet bespreekbaar. De EU staat op het standpunt dat er na eindeloos onderhandelen een akkoord tot stand is gekomen en dat het Verenigd Koninkrijk dat niet eenzijdig kan openbreken. In de brief die Johnson eerder deze week naar EU-topman Tusk stuurde, sprak hij nog met geen woord over het schrappen of verlagen van de uitstapkosten.
Telegraaf 22.08.2019
De tijd voor onderhandeling is erg krap
Er is geen tijd om voor de uittredingsdeadline van 31 oktober 2019 tot een volledig nieuwe Brexit-dealte komen. Dat stelt Franse president Emmanuel Macron na een gesprek met Britse premier Boris Johnson donderdag.
“Ik wil erg duidelijk zijn. Komende maand zullen we niet tot een nieuwe uittredingsafspraak komen die erg afwijkt van het origineel”, aldus Macron. Wel moeten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als dat nodig blijkt, tot eind september blijven praten om tot een overeenkomst te komen.
Eis heronderhandeling afgewezen
Europese functionarissen in Dublin en Brussel hebben Boris Johnsons eis voor heronderhandeling van de Brexitdeal tijdens zijn ontmoetingen met Angela Merkel en Emmanuel Macron later deze week onmiddellijk afgewezen.
Premier Johnson had Donald Tusk, de president van de Europese Raad, maandag aangeschreven met de eis dat de EU de Noord-Ierse backstop uit het uittredingsakkoord moest verwijderen. De backstop is een noodoplossing ter voorkoming van een Harde grens met grenscontroles tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland, waarbij het hele Verenigd Koninkrijk (VK) in de douaneunie blijft, tenzij er een akkoord over de grens op tafel ligt na de overgangsperiode.
Telegraaf 23.08.2019
Het uittredingsakkoord is vorig jaar door de EU en de VK overeengekomen en is dit jaar drie keer door het Britse parlement verworpen.
In zijn brief beschrijft Johnson de backstop als anti-democratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK “omdat het het VK vast zou houden in de EU’s douaneunie”. In plaats daarvan stelt hij voor om een ‘alternatieve regeling’ en ‘technologische oplossingen’ te implementeren aan de Ierse grens, in ruil voor nieuwe, niet verder gespecificeerde ‘toezeggingen’ van het VK met betrekking tot de grens.
De EU heeft nog niet formeel gereageerd op de brief. Niettemin hebben bronnen in Brussel al uitgesloten dat er een heronderhandeling over het uittredingsakkoord komt.
Lek No Deal-Brexit
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt . The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
Telegraaf 17.08.2019
Operatie Yellowhammer
De gelekte documenten hebben volgens The Sunday Times de codenaam Operatie Yellowhammer en zijn alleen in te zien voor mensen die daar nadrukkelijk toestemming voor hebben gekregen. Volgens de krant gaat het om “een zeldzame inkijk in de geheime plannen die worden gemaakt om een catastrofale ineenstorting van ’s lands infrastructuur af te wenden”.
Begin april werd het Britse vertrek uit de EU uitgesteld tot 31 oktober 2019. De nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk, Boris Johnson, zei al direct na zijn aantreden dat hij op die datum ook uit de EU wil stappen, met of zonder akkoord met Brussel. Johnson heeft de deal van zijn voorganger Theresa May doodverklaard en wil een nieuwe deal sluiten. De EU wil niet meer sleutelen aan het akkoord.
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
VK 18.08.2019
“Britain faces shortages of fuel, food and medicine, a three-month meltdown at its ports, a hard border with Ireland and rising costs in social care in the event of a no-deal Brexit, according to an unprecedented leak of government documents that lay bare the gaps in contingency planning.”
The documents, which set out the most likely aftershocks of a no-deal Brexit rather than worst-case scenarios, have emerged as the UK looks increasingly likely to crash out of the EUwithout a deal.
Telegraaf 18.08.2019
‘Havens drie maanden verstoord’
The Sunday Times schreef al eerder over de mogelijkheden na een no-deal-brexit en wist toen te melden dat de tekorten en vastgelopen havens alleen werden verwacht in een rampscenario. Uit de nieuwe documenten blijkt volgens The Times dat de regering dit niet langer als worst-case-scenario ziet, maar als de meest waarschijnlijke situatie na een brexit zonder akkoord.
In de documenten staat onder meer dat 85 procent van de vrachtwagens “mogelijk niet klaar is” voor de Franse grenscontroles. Daardoor zouden er naar verwachting tot drie maanden lang ernstige verstoringen kunnen ontstaan in de Britse havens. Daarbij moet rekening worden gehouden met vertragingen van maximaal tweeënhalve dag, meldt de krant.
In de stukken staat verder dat de regering een harde grens tussen het Britse Noord-Ierland en het onafhankelijke Ierland “waarschijnlijk” noemt. Dat is omdat de mogelijkheden voor een “onzichtbare grens”, bijvoorbeeld door middel van hi-tech-systemen, als onhoudbaar worden gezien na een no-deal-brexit. Ook zouden er na zo’n vertrek uit de EU protesten worden verwacht in het hele land.
AD 20.08.2019
‘Lagerhuis kan brexit niet stoppen’
In het Britse Lagerhuis, ook binnen zijn eigen Conservatieve partij, ligt Johnsons voornemen om zo nodig zonder akkoord te vertrekken gevoelig. De vrees is dat Johnson het parlement wil schorsen om zo op 31 oktober een no-deal-brexit door te drukken. De Britse oud-premier Major legt die stap uit als het begin van een constitutionele crisis, zei hij vorige maand.
Motie van wantrouwen
De Britse oppositiepartij Labour heeft een motie van wantrouwen tegen de regering van premier Boris Johnson klaarliggen. Bij de eerste de beste gelegenheid dat Labourleider Jeremy Corbyn het idee heeft dat het succes kan opleveren, wordt de motie door zijn partij ingediend.
Telegraaf 15.08.2019
Johnson ligt onder vuur bij het overgrote deel van de oppositie en zelfs enkele leden van zijn eigen partij. omdat hij heeft beloofd hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie te verlaten, met of zonder deal. Tegenstanders van een no-dealbrexit zien een zware economische recessie opdoemen als het Verenigd Koninkrijk de EU zonder afspraken verlaat.
Corbyn wil af van Johnson
De Britse Labour-leider Jeremy Corbyn wil dat de overige oppositieleiders hem aanstellen als waarnemend premier om een no-deal-brexit te voorkomen.
Daarvoor moet premier Boris Johnson via een motie van wantrouwen van het toneel verdwijnen. Corbyn zet zijn plan uiteen in een brief aan de andere partijen, schrijft de BBC. Daarin staat ook dat er een strikt beperkte zittingsduur is voor zijn nieuwe regering.
Britten Hamsteren
Britten hebben voor 4,3 miljard euro aan goederen gehamsterd met het oog op de brexit. Een op de vijf inwoners van het Verenigd Koninkrijk verzamelt eten, drinken en medicijnen. Gemiddeld sloegen ze voor 408 euro per persoon in. Dat blijkt uit onderzoek van kredietmaatschappij Premium Credit waarover The Guardian schrijft.
800.000 mensen zouden zelfs al voor meer dan 1000 pond (1075 euro) hebben ingekocht. De hamsteraars zijn bang dat er een tekort aan producten ontstaat als het Verenigd Koninkrijk zonder brexitdeal de EU verlaat.
Sinds premier Boris Johnson aan het roer staat, is de kans op een harde brexit toegenomen. Johnson eist dat de brexitdeal die de EU sloot met zijn voorganger Theresa May van tafel gaat en er opnieuw wordt onderhandeld over de voorwaarden waaronder de Britten de EU verlaten. Tot nu toe weigert de EU om de onderhandelingen opnieuw te gaan voeren.
Telegraaf 08.08.2019
Koningshuis
De brexitpoliticus Nigel Farage deed zijn uitspraken op een besloten bijeenkomst van een Australische groep conservatieven, waarvan The Guardian geluidsopnamen in handen heeft. Farage stak in Sydney de loftrompet over Elizabeth, die hij omschreef als ’een ongelooflijke, ontzagwekkende vrouw, waar we ontzettend blij mee moeten zijn’.
Vervolgens nam Farage echter het ene na het andere lid van het Britse koninklijk huis onder vuur. Prins Charles, die hij ’Charlie Boy’ noemt, viel hij aan op zijn rol in de strijd tegen de opwarming van de aarde – Charles roept regelmatig regeringsleiders op in actie te komen. Farage sprak de hoop uit dat Elizabeth nog lang op de troon zal zitten, om maar te voorkomen dat Charles ooit koning wordt.
Vervolgens komen Harry en Meghan ter sprake. Farage schildert Harry af als een ’jonge, dappere, echte man’, een veelbelovende officier die naar Afghanistan werd gezonden, maar met wie het ’bergafwaarts is gegaan’ sinds zijn relatie met Meghan. Ook de keuze van het stel om in verband met klimaatverandering maximaal twee kinderen te willen, vindt Farage onzin. „Of prins Harry twee kinderen krijgt is irrelevant, aangezien er in totaal 2,6 miljard mensen wonen in China en India.”
AD 09.08.2019
Geen nieuwe verkiezingen
Als de Britse regering onder leiding van premier Boris Johnson na de vakantie ten val wordt gebracht door een meerderheid van het Lagerhuis, worden er geen nieuwe verkiezingen meer gehouden voor de Brexit op 31 oktober 2019 een feit wordt.
AD 10.08.2019
Dit hebben zijn naaste medewerkers gezegd, berichtte The Financial Times. Ze zeiden dat Johnson, die een regering aanvoert van enthousiaste voorstanders van het vertrek uit de Europese Unie, “dagen na de Brexit verkiezingen laat houden”.
De parlementariërs komen 3 september 2019 terug van vakantie in het Lagerhuis. In de verwachting ligt dat tegenstanders van Johnson snel met een motie van wantrouwen komen. Johnson werd in juli premier, vlak voordat de parlementariërs met vakantie gingen.
De top van de grootste oppositiepartij, Labour, heeft herhaaldelijk aangegeven dat ze de regering-Johnson begin september ten val wil brengen. Momenteel beschikt die regering, de steun van tien Noord-Ierse gedoogpartners meegerekend, over een meerderheid van slechts één zetel.
Donald Trump zal de Britten na de BREXIT helemaal uitknijpen !!
Het Verenigd Koninkrijk zal grote moeite hebben om een handelsdeal met de VS te sluiten. Dat denkt Larry Summers, de vermaarde econoom die minister van Financiën was onder de Amerikaanse president Bill Clinton en economisch topadviseur van de regering-Obama.
Lees allesover het vertrek van de Britten uit de EU in ons Brexit-dossier
MSN 06.09.2019 Jeremy Corbyn, leider van de linkse Labourpartij, bespreekt vrijdag met andere Britse oppositiepartijen het plan van premier Boris Johnson om nieuwe verkiezingen te houden. De oppositie vreest dat Johnson die stembusgang wil aangrijpen om Groot-Brittannië alsnog zonder akkoord met Brussel uit de EU te leiden.
Johnson kreeg woensdag in het Lagerhuis onvoldoende steun voor zijn oproep om half oktober nieuwe verkiezingen te houden. De premier probeert maandag opnieuw in het Lagerhuis voldoende steun te krijgen voor nieuwe verkiezingen. Hij heeft daarvoor de steun van twee derde van de parlementariërs nodig.
Het Lagerhuis stemde woensdag voor een wet waarin staat dat Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal met Brussel te bereiken. Johnson wil dat Groot-Brittannië uiterlijk 31 oktober uit de EU stapt.
Elsevier 05.09.2019 Het Britse Lagerhuis besloot woensdag dat de Brexit opnieuw moet worden uitgesteld. Een meerderheid van het parlement ging akkoord met de Benn Bill: een wet die een No Deal-Brexit moet voorkomen. Donderdag buigt het Hogerhuis zich over de wet. Hoe gaat het nu verder?
Hoe staan de Britten ervoor?
De chaos is compleet in het Britse parlement. Nog geen nieuwe verkiezingen, wel uitstel van de Brexit. Beide besluiten zijn een nederlaag voor premier Boris Johnson. Hij had sinds zijn aantreden één doel: op 31 oktober vertrekken uit de Europese Unie, desnoods zonder deal.
Labourleider Jeremy Corbyn profiteert van de onrust. Het was Corbyn die ervoor zorgde dat woensdagavond de wet werd aangenomen waarin de Brexit wordt uitgesteld als er geen deal is tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie.
Donderdagmiddag nam de broer van Johnson, Jo Johnson, ontslag als parlementariër en onderminister voor de Conservatieven. Opnieuw een pijnlijke tik voor de premier die woensdag al afscheid moest nemen van vooraanstaande partijleden als Philip Hammond en Nicholas Soames, kleinzoon van Winston Churchill.
Liefst 21 conservatieven raakten hun partijlidmaatschap kwijt door hun rebellie tegen Johnson. De premier wacht nu af tot het Hogerhuis zijn lot definitief bezegelt.
Wat is de rol van het Hogerhuis?
Het Britse Hogerhuis is vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer. Anders dan bij het Lagerhuis worden de leden niet gekozen door het volk, maar aangesteld door koningin Elizabeth II.
Het Hogerhuis moet instemmen met wetsvoorstellen uit het Lagerhuis, voordat de Koningin ze tekent en ze van kracht worden.
Gezien de verhoudingen in het Hogerhuis is het haast zeker dat de wet die leidt tot uitstel van de Brexit, er komt.
Enige tijd leek het laatste obstakel sabotage van het debat door een zogeheten filibuster: aanhangers van Johnson in het Hogerhuis dreigden het debat net zolang te rekken tot de deadline van vrijdagmiddag om vijf uur ’s middags zou zijn verstreken. De wet moet voor dat tijdstip voor de eerste keer door het Hogerhuis zijn goedgekeurd. De aanhangers hebben hun verzet inmiddels gestaakt.
Wordt de wet donderdag aangenomen, dan volgt maandag de tweede stemming in het Hogerhuis over het wetsvoorstel.
Welke opties heeft Johnson nog?
De kans op een No Deal-Brexit op 31 oktober wordt steeds kleiner. Johnson heeft nog een paar opties.
Een belangrijke troef is het vetorecht van EU-lidstaten. De Conservatieve minister van Brexitzaken Stephen Barclay zei donderdag dat andere EU-lidstaten uitstel van de Brexit nog kunnen dwarsbomen. Volgens Barclay blijft de regering voorbereidingen treffen voor een No Deal-Brexit, ondanks de eventuele nieuwe wet. Brussel liet in een reactie weten dat het Verenigd Koninkrijk alleen uitstel krijgt met een goede reden. Komt er geen uitstel, dan krijgt de regering van Johnson hulp uit onverwachte hoek.
Een andere vaak genoemde optie is dat Johnson wacht met het versturen van de wet naar de Koningin. Een wet is pas van kracht als deze is ondertekend door koningin Elizabeth. Johnson kan wachten met het versturen tot na 31 oktober. Het zou een ongekende provocatie van Johnson zijn.
Of komen er toch verkiezingen?
Nieuwe verkiezingen hebben Johnsons voorkeur. Woensdag stuurde de premier daarop aan, maar het parlement wil er nog niet aan. Johnson doet het goed in de peilingen en hij verwacht nieuwe verkiezingen met een ruime meerderheid te zullen winnen.
Lees alles over het vertrek van de Britten uit de EU in ons Brexit-dossier
Maar woensdagmiddag mislukte zijn plan. Van de benodigde 434 leden stemden er maar 298 voor vervroegde verkiezingen. Maandag zou Johnson het voorstel voor verkiezingen opnieuw willen voorleggen aan het parlement, meldt de BBC.
De vraag is of Labourleider Corbyn dan wel akkoord gaat met nieuwe verkiezingen. Al maakt hij zich er al twee jaar sterk voor, woensdag krabbelde hij plots terug. Op Twitter stelde hij een duidelijke voorwaarde. Pas als een No Deal-Brexit onmogelijk is, stemt Corbyn in met nieuwe verkiezingen:
Jeremy Corbyn
✔@jeremycorbyn
Tonight we defeated Boris Johnson in his first Commons test and tomorrow we will legislate against his disastrous No Deal plans.
We’ll support a vote to call a General Election, so the people can decide our country’s future, once the Bill to stop No Deal is law. 49.789
Mocht Johnson maandag opnieuw geen steun krijgen voor nieuwe verkiezingen, dan kan hij als laatste redmiddel nog het vertrouwen in zichzelf opzeggen en zijn ontslag aanbieden. De oppositie krijgt dan twee weken de tijd om een nieuwe regering te vormen. In dat nauwelijks voorstelbare scenario staat Johnson twee weken buitenspel en mag hij niet meedoen aan het vormen van een nieuwe regering.
Komt de nieuwe regering niet tot stand, wat waarschijnlijk is gezien de verdeeldheid in het parlement, dan zijn verkiezingen de enige resterende optie.
NU 05.09.2019 Het is een dramatische week in de Britse politiek. De regering van premier Boris Johnson leed woensdag een gevoelige nederlaag, die nieuwe verkiezingen dichterbij lijkt te hebben gebracht. Het land is nog steeds hopeloos verdeeld over de Brexit. Vijf vragen over de politieke crisis.
Wat is er deze week gebeurd in het Britse Lagerhuis?
Het Lagerhuis heeft woensdag een wet aangenomen, de wet-Benn, om premier Johnson te dwingen naar Brussel te gaan om een nieuw uitstel voor de Brexit aan te vragen. Vooralsnog zal de Brexit plaatsvinden op 31 oktober. Dit zal dan wel met afspraken met de Europese Unie moeten gebeuren, want zodra de wet-Benn is aangenomen is een harde Brexit verboden.
Om de wet-Benn te behandelen, moesten parlementariërs de regering eerst verslaan in een stemming om de controle over de agenda van het Lagerhuis over te nemen. Dat gebeurde op dinsdag. Johnson stelde een ongekend harde lijn: Conservatieve dissidenten die tegen de regering stemden, werden zonder pardon uit de partij gezet. Uiteindelijk overkwam dat 21 van hen, onder wie enkele prominenten.
De wet-Benn moet nog wel worden goedgekeurd door het Hogerhuis, de Britse Eerste Kamer.
Wat gaat het Hogerhuis doen?
In theorie zal het geen probleem zijn om ook in het Hogerhuis een meerderheid te krijgen voor de wet-Benn, aangezien de oppositie daar meer zetels heeft en een merendeel van de Lords, de leden van het Hogerhuis, in het verleden al heeft laten weten tegen een uittreding zonder akkoord te zijn.
Aanvankelijk dreigden Conservatieve Lords roet in het eten te gooien door de behandeling van het wetsvoorstel te rekken totdat het parlement op maandag 9 september met reces gaat. In de nacht van woensdag op donderdag gaf de regering toe en kwamen de Lords overeen dat het behandelen van het wetsvoorstel vóór vrijdagmiddag 17.00 uur (Britse tijd) moet zijn afgerond.
Het nieuwe parlementaire jaar begint op 14 oktober 2019.
Hoe reageerde premier Johnson woensdag op zijn nederlaag in het Lagerhuis?
Na de stemming van woensdagavond concludeerde Johnson dat er nog maar één optie is: nieuwe verkiezingen, die moeten bepalen of hij zelf of oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour naar Brussel moet “om de puinhopen op te ruimen”.
Meer uitstel vragen in Brussel is iets wat de Britse premier expliciet heeft geweigerd, maar hij heeft ook gezegd dat zijn regering de wet zal volgen. De Europese Unie is hoe dan ook geen voorstander van Brexit, dus uitstel zal vanuit Brussel naar verwachting wel worden geaccepteerd.
Johnson wil dat de vervroegde verkiezingen plaatsvinden op 15 oktober, vlak vóór de Europese top die op 17 oktober begint. Om ze uit te schrijven heeft Johnson wel een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig. Die krijgt hij alleen als de grootste oppositiepartij, Labour, meewerkt.
Wil de oppositie ook nieuwe verkiezingen?
Niet zoals het er nu voorstaat. Labour en de andere oppositiepartijen vrezen dat Johnson een truc zal toepassen: als zij akkoord gaan met verkiezingen medio oktober, heeft de premier de bevoegdheid om die datum later aan te passen. Zo zou hij de stembusgang over de deadline van 31 oktober kunnen tillen – en een ‘no deal’-Brexit garanderen.
Corbyn wil dus dat de wet-Benn eerst wordt aangenomen. Pas als de handtekening van de koningin eronder staat, wil hij akkoord gaan met een stembusgang.
De stemming die woensdagavond werd gehouden over het uitschrijven van verkiezingen resulteerde dan ook opnieuw in een nederlaag voor de regering-Johnson: met 298 stemmen voor en 56 stemmen tegen. Er waren 434 stemmen nodig.
Hoe nu verder?
Er is nog geen zekerheid over hoe het verder gaat. Johnson zou theoretisch gezien een motie van wantrouwen tegen zijn eigen regering kunnen indienen en op die manier verkiezingen kunnen afdwingen met simpele meerderheden (meer dan de helft i.p.v. twee derde) in het Lagerhuis en het Hogerhuis, hoewel die nog steeds moeilijk te vinden zullen zijn zonder oppositiesteun.
Als die verkiezingen vóór 19 oktober worden gehouden en de Conservatieven een parlementaire meerderheid weten te winnen, zou Johnson een nieuwe wet kunnen aannemen die het verbod op ‘no deal’ weer van tafel veegt. Daar is de oppositie ook huiverig voor.
Daarnaast is het ook niet zeker dat de andere EU-leiders de Britten weer uitstel zullen verlenen als zij daarom vragen. Verschillende leiders, zoals de Franse president Emmanuel Macron, lieten bij het verlenen van het vorige uitstel – in maart van dit jaar – al weten dat ze liever worden bevrijd van het slepende Brexit-dossier.
De keerzijde is dat een ‘no deal-Brexit’ ook ernstige gevolgen voor de rest van de EU zou hebben en door bijna niemand op het Europese vasteland als een wenselijke uitkomst wordt gezien.
Telegraaf 05.09.2019 De positie van de Britse premier Boris Johnson wordt met de dag erbarmelijker. Binnen zijn eigen partij groeit het verzet tegen het ontslag van ruim twintig, veelal prominente, parlementsleden gisteren. Zijn eigen broer Jo maakte de positie van Boris nog moeilijker door plotseling zijn ontslag als minister aan te kondigen.
Bij een toesprak voor een politie-academie in Noord-Engeland – bedoeld om de stembusstrijd af te trappen – kon Johnson zich niet eens herinneren dat politie-agenten iemand altijd de optie geven om te zwijgen. Met hopeloos gemurmel werkte hij zich verder in de nesten.
Vooral het ontslag van zijn broer Jo Johnson is pijnlijk. In een verklaring zei de jongere broer van Boris Johnson in een spagaat tussen familie-loyaliteit en het dienen van het landsbelang te zijn beland. Hij geeft de voorkeur aan het laatste door af te treden.
Jo Johnson kon, ook als overtuigde Remainer, de Brexit-politiek van zijn broer accepteren. Maar met het uit de fractie zetten van 21 Conservatieven heeft Boris volgens Jo een grens overschreden.
Rebellen
Jo Johnson is niet de enige. Meer dan honderd fractiegenoten schreven een brief aan de premier met de oproep de hand over zijn hart te strijken en de 21 rebellen te laten terugkeren in de fractie.
De conservatieve partij is in hun ogen altijd een bonte familie geweest. Johnson zelf heeft het afgelopen jaar diverse malen het regeringsbeleid gefrustreerd.
Nieuwe verkiezingen
Intussen besprak het Hogerhuis een deel van de ruim tachtig amendementen die zijn ingediend voor het wetsvoorstel waarbij de regering wordt verplicht om – als er voor midden oktober geen nieuw akkoord wordt bereikt – in te stemmen met een verlenging van de Brexit-onderhandelingen tot eind januari.
Boris Johnson in het Lagerhuis tijdens een telling van stemmen.
Ⓒ EPA
Aanvankelijk leek het erop dat Brexit-gezinde Lords en Ladies het proces in het Hogerhuis zouden frustreren met ellenlange verhandelingen. Maar de regering heeft beloofd dat de bespreking van het wetsvoorstel vrijdagmiddag zal zijn afgerond. Daarna kan het Lagerhuis op maandag het definitieve fiat geven.
Het is allemaal bedoeld om zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen te organiseren. Als deze voor 31 oktober, het vooralsnog beoogde vertrek van de Britten uit de EU, moeten worden gehouden, moet het Lagerhuis voor maandagavond akkoord gaan. De Britse regering heeft de zittingen vanaf volgende week dinsdag immers voor vijf weken opgeschort.
’Liever dood’
Het is niet zeker of dit gebeurt. Veel Labour-politici vinden dat er tot na 31 oktober moet worden gewacht met nieuwe verkiezingen. Dan is immers het nieuwste Brexit-uitstel geregeld, zo hoopt Labour.
Maar Boris Johnson maakte vandaag in Yorkshire andermaal duidelijk dat hij niet degene zal zijn die om uitstel zal verzoeken. „Ik word nog liever dood in een greppel aangetroffen”, zei Johnson, die ook op sociale media in de hoek zit waar de klappen vallen.
Voor Johnson lijkt dat overigens niet uit te maken. Om hem heen overheerst de twijfel over zijn risicovolle Brexit-strategie. Maar voor Boris Johnson is het de enige geloofwaardige benadering. Of, zoals hij de verzamelde politie-agenten in Yorkshire voorhield: „Wij steunen jullie met jullie houding om je niet van gevaar af te wenden, maar het frontaal te bezweren.”
Telegraaf 05.09.2019 Al twee keer is het Verenigd Koninkrijk extra tijd verleend om de Brexit te regelen. Een derde uitstel komt er mogelijk aan, ook al wil premier Boris Johnson dat niet.
De Brexit is een onthutsend drama geworden waarbij de Britten zich volledig hebben vastgereden in de modder. Het verlenen van uitstel – Londen moet er om vragen, de EU-landen moeten het verlenen – lijkt vooralsnog niets meer dan de bal zinloos vooruit trappen.
Inmiddels zit er in het VK met Boris Johnson een nieuwe premier die veel meer dan zijn voorganger hoog spel durft te spelen, maar die wordt teruggefloten door zijn eigen parlement. Hij beweert dat er in Brussel onderhandeld wordt over een betere deal voor het VK – de gehate ‘backstop’ moet eruit – maar die bewering lijkt vooral voor binnenlands gebruik.
In Brussel wordt sinds deze week op Brits verzoek weliswaar twee keer in de week met hun onderhandelaar David Frost gesproken, maar inhoudelijk heeft deze diplomaat geen enkel nieuw plan op tafel gelegd. Het lijkt allemaal voor de bühne.
Mochten de Britten komen met een verzoek tot uitstel, bijvoorbeeld tot 31 januari volgend jaar, dan zal daar hoogstwaarschijnlijk tandenknarsend gehoor aan worden gegeven omdat niemand zit te wachten op een ongecontroleerd Brits vertrek uit de EU. Tegelijkertijd weet iedereen dat bij de volgende deadline de problemen weer van dezelfde aard zullen zijn.
Eenheid
De eenheid onder de 27 EU-landen zal steeds verder onder druk komen staan. De Franse president Macron wil door met de EU, de Britten – die toch vertrekken – zijn voor hem een blok aan het been. Premier Rutte is voorzichtiger gezien de zware consequenties van een ongecontroleerde Brexit voor de Nederlandse economie. Bovendien: als de Britten nog even blijven is de kans groter dat zij hun rekening voor de EU-begroting van volgend jaar voldoen.
Aan deze zijde van het Kanaal wordt het schouwspel in Londen met een mengeling van fascinatie en afschuw bezien. Eén ding vraagt men zich in Brussel vooral af. Als een scheidingsdeal al niet lukt, hoe kunnen we dan ooit een handelsdeal gaan uitonderhandelen met het VK?
Telegraaf 05.09.2019 Dat de jongere broer van de Britse premier Boris Johnson, Jo Johnson, is opgestapt als onderminister en parlementariër, zorgt voor een schok door Groot-Brittannië.
„In de afgelopen weken werd ik gemangeld tussen de trouw aan mijn familie en het nationale belang”, schreef Jo Johnson (47), die onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille had, op Twitter. „Het was een eer om onder drie premiers te hebben gediend als minister.”
Die aankondiging sloeg in als een bom. Niemand was ervan op de hoogte, zelfs niet de meest ervaren adviseurs van Johnson. Volgens The Sun had hij diep in de nacht nog een zeer intens, en zeer lang telefoongesprek met Jo. Boris smeekte daarin zijn broer te blijven.
Jo bleef bij zijn punt. Hij kon het niet verkroppen dat 21 partijleden zonder pardon de wacht werden aangezegd. ’s Ochtends zweeg Boris in alle talen over het telefoongesprek met zijn broer. Toen het vertrek openbaar werd, was iedereen verrast, aldus The Sun.
Pijnlijk
Premier Boris Johnson (55) bedankte in een speech zijn broer voor zijn diensten. „Hij was een geweldig parlementslid en een fantastische minister.”
Journalisten wezen hem erop dat de premier had beloofd het land te verenigen. Nu heeft hij eerst zijn partij uiteen laten vallen, en daarna zijn eigen familie. „Ik wil het land verenigen door dit (de Brexit, red.) klaar te krijgen”, reageerde hij op die kritiek. „Mensen zijn er klaar mee.”
Eerder opgestapt
Jo Johnson stapte vorig jaar ook al uit de regering. Toen nam hij ontslag als onderminister van Transport onder premier Theresa May. De jongere broer van Boris Johnson uitte toen felle kritiek op de brexitkoers van May. Ook riep hij op tot een tweede referendum.
Jo stond bij het referendum in 2016 niet aan de kant van zijn broer. Boris was een van de gezichten van de leave-campagne die ijverde voor een Brits vertrek uit de EU, terwijl Jo juist voor remain (’blijven’) was.
AD 05.09.2019 Wederom een gevoelige tik voor de Britse premier Boris Johnson. Zijn jongere broer Jo stapt op als onderminister en parlementslid voor de Conservatieven.
In een verklaring op Twitter schrijft hij: ,,De laatste weken worstel ik tussen loyaliteit naar mijn familie toe en het landsbelang. Het is een spanning waar ik niet mee kan omgaan. Het is tijd dat anderen mijn taak als parlementslid en minister overnemen.” Hij zal zich niet meer verkiesbaar stellen bij de volgende verkiezingen.
Jo Johnson was tijdens de stemming over brexit in 2016 tegen het verlaten van de EU. Hij stapte al op als onderminister van Transport onder de vorige premier Theresa May wegens de falende brexitonderhandelingen. Afgelopen zomer kwam hij echter weer in het parlement toen de Conservatieven zijn broer als leider verkozen. De 47-jarige Johnson wilde, in tegenstelling tot zijn broer, graag een tweede referendum over de brexit.
De broer van de premier had als onderminister onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille. Het is nog niet duidelijk of hij per direct opstapt. Verder laat hij weten dat het een eer was om Orpington (zijn kiesdistrict) te vertegenwoordigen en om minister te zijn onder drie premiers.
It’s been an honour to represent Orpington for 9 years & to serve as a minister under three PMs. In recent weeks I’ve been torn between family loyalty and the national interest – it’s an unresolvable tension & time for others to take on my roles as MP & Minister. #overandout12:18 PM – Sep 5, 2019
Premier Boris Johnson (55) bedankte zijn broer voor zijn diensten. ,,De premier begrijpt, in zijn hoedanigheid als politicus en broer, dat dit geen makkelijke kwestie was voor Jo”, aldus een verklaring van zijn kantoor.
Telegraaf 05.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk wordt verscheurd door de Brexit. Zelfs de familie van premier Boris Johnson wordt erdoor gepolariseerd. Broer Jo Johnson kondigde donderdagmiddag aan dat hij vanwege de perikelen rond het Britse uittreden uit de Europese Unie zal opstappen als kabinetslid en als parlementariër.
Jo Johnson maakte zijn besluit op Twitter bekend. Hij schreef: „In de afgelopen weken ben ik verscheurd tussen loyaliteit aan mijn familie en het landsbelang. Het is een onoplosbare spanning en daarom is het tijd voor anderen om mijn rol als parlementslid en minister over te nemen. #OverEnUit”
Downing Street 10 heeft met begrip gereageerd op het opstappen van Jo Johnson. Een woordvoerder schreef in een verklaring: „De premier wil Jo Johnson bedanken voor zijn diensten. Hij is een briljante, getalenteerde minister geweest en een fantastisch parlementslid. De premier begrijpt, als een politicus en als broer, dat dit geen makkelijk besluit moet zijn geweest voor Jo.”
Brexit
Jo Johnson is de jongere broer van de Britse minister-president. Net zoals de premier is hij lid van de Conservatieve Partij. Maar in tegenstelling tot Boris is Jo Johnson minder dogmatisch als het om de Brexit gaat. Zo zei hij vorig jaar voorstander te zijn van een tweede referendum over de Britse uittreding uit de EU, iets wat zijn broer een gruwel zou zijn.
De broer van de premier had als onderminister onder meer universiteiten en wetenschap in zijn portefeuille. Het is nog niet duidelijk of hij per direct opstapt.
NOS 05.09.2019 De broer van de Britse premier Boris Johnson, Jo, heeft ontslag genomen als onderminister voor Bedrijfsleven, Energie en Industriële Strategie. Hij zegt dat hij een conflict ervaart tussen het landsbelang en loyaliteit aan zijn familie.
“De afgelopen weken ben ik verscheurd tussen loyaliteit aan mijn familie en het landsbelang. Het is een onoplosbaar dilemma en het is tijd voor anderen om mijn rol over te nemen als parlementslid en minister”, zegt Jo Johnson. Hij vindt het een eer dat hij onder drie premiers betrokken is geweest bij het kabinet.
Jo Johnson licht zijn besluit niet toe. Ook is niet duidelijk hoe hij precies staat tegenover de politieke koers van zijn oudere broer. In het verleden was Jo een uitgesproken voorstander van een tweede brexitreferendum.
No-deal-brexit
Het kantoor van premier Johnson bedankt Jo Johnson voor zijn diensten. “Hij was een briljante, getalenteerde minister en een fantastisch parlementariër. De premier begrijpt, als politicus en als broer, dat dit niet makkelijk geweest zal zijn voor Jo.”
Jo Johnson is een van de vele Lagerhuisleden van de Conservatieve Partij die al dan niet vrijwillig vertrekken. De afgelopen dagen werden meer dan twintig Conservatieven uit de fractie gezet omdat ze tegen de zin van Johnson steun gaven aan een wet waarmee een no-deal-brexit op 31 oktober wordt geblokkeerd.
Premier Johnson, die zijn parlementaire meerderheid kwijt is, wil vervroegde verkiezingen, maar ook dat plan is gisteren tegengehouden door het Lagerhuis.
AD 05.09.2019 Ongekende taferelen in het Britse parlement waar de kersverse premier Johnson de ene gevoelige nederlaag na de andere lijdt. Het Lagerhuis zei ‘ja’ tegen een wet die Johnson niet wil en ‘nee’ tegen de verkiezingen die hij wel wil. Wij hielden een live-blog bij over de stemmingen in het Lagerhuis. Hier lees je terug hoe de bewogen avond verliep.
Tegen de zin van Boris Johnson stemde het Lagerhuis gisteravond in met de wet die een no deal-brexit op 31 oktober kan tegenhouden. Als de wet nu ook door het Hogerhuis komt is de Britse premier verplicht om tot 31 januari uitstel van de brexit te vragen bij de EU, als er op 19 oktober geen brexitdeal ligt. De wet die de oppositie indiende werd met 327 tegen 299 aangenomen.
Wel werd er zeer verrassend een amendement aan toegevoegd: als de premier moet vragen om uitstel van de brexit, dan moet hij ook het Lagerhuis nog een keer over de oude brexitdeal (de deal die Theresa May eerder uitonderhandelde met de EU) laten stemmen. Dat akkoord is eerder drie keer weggestemd door het Lagerhuis, wat uiteindelijk ook het einde van May als premier betekende.
Maar het zou nu dus zomaar kunnen dat May’s deal eind oktober gewoon nog een vierde keer in stemming wordt gebracht. Maar eerst moet de wet er definitief komen. De volgende horde is het Hogerhuis, waar conservatieven die loyaal zijn aan Johnson van plan zijn de boel zo te vertragen, dat de wet niet kan worden doorgevoerd voor de geplande opschorting van het parlement op 10 september. Nadat Johnson gisteravond de stemming over de wet verloor nam hij het woord en zei hij geen andere uitweg meer te zien dan nieuwe verkiezingen.
Een zet die niet verraste aangezien hij er dinsdag al voor waarschuwde. ,,Ik vind het heel jammer dat parlementariërs zo hebben gestemd. Ik noem dat plichtsverzuim”, zei Johnson, Hij vindt dat met deze wet zijn onderhandelingspositie met Brussel verwoest is. Om de druk op de ketel te houden en een nieuwe deal te krijgen van de EU wilde Johnson de optie van een no deal-brexit op tafel houden. ,,In essentie maakt deze wet een einde aan de onderhandelingen met de EU.”
Corbyn naar Brussel
Met de woorden ‘de Britten moeten nu maar bepalen of ze mij of Corbyn naar Brussel willen sturen om dit op te lossen’, opende hij vervolgens het debat over vervroegde verkiezingen. Na negentig minuten debat volgde stemming en uitslag: Johnson kwam 136 stemmen tekort.
Zijn derde nederlaag in drie stemmingen: slechter is een Britse premier zijn regeerperiode waarschijnlijk nooit begonnen. Dat Johnson verloor was geen verrassing: voor het uitschrijven van verkiezingen heeft de Britse premier namelijk een supermeerderheid van twee derde van de Lagerhuisleden nodig.
Aangezien Johnson geen parlementaire meerderheid meer heeft en de oppositie al had aangegeven de motie niet te steunen, was de uitkomst bij voorbaat al bijna zeker: Johnson zou het niet halen. En zo geschiedde.
De Britse premier reageerde woedend op zijn verlies. ,,Jeremy Corbyn is waarschijnlijk de eerste leider van de oppositie in de geschiedenis van onze democratie die verkiezingen weigert. Ik kan alleen maar speculeren over de achterliggende reden. De meest voor de hand liggende conclusie is dat hij denkt dat hij niet kan winnen. Hij zou zijn positie moeten heroverwegen.”
Het is weer een bizarre wending in het brexitproces dat het Verenigd Koninkrijk al ruim drie jaar gijzelt: een regeringspartij die verkiezingen wil, een oppositie die daarvoor bedankt. Toch is de terughoudendheid van die laatste te verklaren: hun eerste prioriteit is het voorkomen van een no deal-brexit op 31 oktober. Eerst willen zij dus dat de anti-no deal-brexitwet wordt aangenomen in het Lager- en Hogerhuis.
Ze vertrouwen premier Johnson voor geen cent en vrezen dat hij -als hij eventuele vervroegde verkiezingen midden oktober wint- de Britten alsnog op de brexitdeadline van 31 oktober zonder deal uit de EU laat crashen. De oppositiepartijen willen wel verkiezingen, maar niet op Johnsons voorwaarden en niet op 15 oktober, de datum die de premier voor ogen had. Eerst de wet regelen, dan verkiezingen, benadrukte Labour-leider Corbyn gisteren nog maar eens.
Johnsons opties
Johnson heeft nu een aantal opties om toch nieuwe verkiezingen te forceren. Hij kan een verkiezingsnoodwet indienen: anders dan bij de verkiezingsmotie die hij gisteren verloor heeft hij hier een normale meerderheid voor nodig. Mocht dat niet lukken, dan kan hij in theorie ook nog kiezen voor de nucleaire optie: een motie van wantrouwen tegen zichzelf indienen, die expres verliezen en heel hard hopen dat Labour niet in staat is om een interim-regering te vormen met andere oppositiepartijen. Als de oppositie er in dat geval niet binnen twee weken uitkomt, volgen automatisch nieuwe verkiezingen.
First things first: de anti-no deal-brexitwet die nu bij het Hogerhuis ligt. Johnson’s loyale medestanders daar proberen daar de komende nachten door te debatteren en het proces te rekken tot vrijdagochtend 10.00 uur Britse tijd. Dat zou genoeg moeten zijn om de wet toch nog tegen te houden. Lord Newby, leider van de Liberaal Democraten was in ieder geval klaar voor de strijd. Hij twitterde net voor het begin van het debat een foto van zichzelf met een koffer voor het parlement. ,,Ik heb mijn dekbed, schone kleren en scheerspullen meegenomen.”
Telegraaf 05.09.2019 In de aanloop naar zijn aantreden als premier op 24 juli moet Boris Johnson hebben besloten dat verkiezingen noodzakelijk waren. De meerderheid van zijn coalitiefractie was in de loop van het jaar tot enkele zetels uitgedund. De dag na de bekroning van zijn carrière met het door hem beoogde premierschap werd deze meerderheid tot welgeteld een zetel teruggebracht.
Het was Johnson duidelijk dat dit niet onvoldoende was om de altijd controversiële Brexit-wetgeving door het Lagerhuis te loodsen. Maar het was hem ook duidelijk dat hij niet degene mocht zijn die de verkiezingen zou uitschrijven. De meeste Britten zijn de politiek immers beu en zijn de afgelopen jaren al te vaak richting het stemhokje gedirigeerd.
Met een drieste politiek in de richting van een ongereguleerde Brexit probeerde hij de oppositie te dwingen om een motie van wantrouwen in te dienen. Door het Lagerhuis bijna anderhalve maand buitenspel te zetten trachtte hij de druk richting een motie van wantrouwen verder te vergroten.
Waar ging het mis?
Het probleem voor Boris Johnson was dat de oppositie, geholpen door een krachtige groep Conservatieve rebellen, het hoofd koel hield. Het buitenspel zetten van het Lagerhuis zorgde ervoor dat zijn hopeloos verdeelde politieke tegenstanders de rijen sloten.
In een mum van tijd togen ze een wetsvoorstel op waarbij de handen van de regering werden gebonden en Johnson precies werd voorgeschreven wat hem de komende weken te doen staat. Tegen alle verwachtingen in lijkt dat voorstel binnen een week door het Lagerhuis en het Hogerhuis te kunnen worden gejaagd?
Gegokt en verloren dus. Hoe reageerde Johnson?
Door zelf verkiezingen uit te schrijven. Een oppositiepartij zou het zich volgens Johnson niet kunnen veroorloven om tegen verkiezingen te stemmen. Maar dat was dus precies wat de Labour-partij deed. Niet helemaal trouwens, ze onthielden zich van stemming, maar verkiezingen kunnen alleen maar worden uitgeschreven als twee derde van de parlementariërs akkoord gaat. Daar kwam Johnson bij lange na niet aan toe.
Geen verkiezingen dus?
Nee, dat is wat kort door de bocht. Labours partijleider Jeremy Corbyn heeft verklaard dat hij verkiezingen wil zodra het voorstel om uitstel van Brexit af te dwingen is goedgekeurd. Boris Johnson wenst deze verkiezingen op 15 oktober te houden. Hij is ervan overtuigd dat de Conservatieven de verkiezingen zullen winnen. Dan kan hij het verzoek om uitstel weer schrappen en gewoon op het door hem op 31 oktober gewenste vertrek uit de EU afstevenen.
Het probleem is dat Labour ineens niet veel haast lijkt te maken met de verkiezingen. Deze kunnen wellicht wachten tot na 31 oktober, en het door Labour gewenste Brexit-uitstel. Maar Labour is verdeeld. Verkiezingen op 15 oktober lijken nog altijd het meest waarschijnlijk.
Gaat Johnson die winnen?
Het is onmogelijk te zeggen. Maar wel is duidelijk dat hij veel partijgenoten met zijn drieste politiek tegen zich in het harnas heeft gejaagd. Er wordt een beschuldigende vinger gewezen naar zijn politieke adviseur Dominic Cummings. Deze was succesvol als dirigent van de Brexit-campagne, maar zijn botte rechtlijnigheid valt niet zo goed in Downing Street.
Het uit de fractie zetten van 21 rebellerende partijprominenten lijkt een stap te ver geweest te zijn voor Johnson. Zelfs zijn eigen broer Jo Johnson is de meedogenloze praktijken van zijn oudere broer beu. Hij zegde zijn ministerspost op en stelt zich niet verkiesbaar.
Maar Johnson was toch de ‘Heineken’-conservatief, die de harten van politieke tegenstanders kon veroveren?
Ja, dat was hij. Hij won tot tweemaal toe de Londense burgemeester verkiezingen, waar Labour-stemmers in een forse meerderheid zijn. Maar de politieke antenne van Johnson is de laatste weken niet erg helder. In debatten schuttert hij en hij zaait meer verdeeldheid dan ooit. Hij is de door hem gewenste controle kwijt. In ieder geval tot volgende week maandag. Dan mag hij hopen dat zijn oproep tot het houden van verkiezingen wel gehoor vindt.
Telegraaf 05.09.2019 Premier Boris Johnson zal donderdag opnieuw vervroegde verkiezingen eisen. Hij ziet het streven naar nieuw uitstel van de Brexit als verraad aan de kiezers die in 2016 de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie steunden. Johnson zal dat donderdag in een toespraak zeggen, zei zijn woordvoerder.
Johnson noemt het „een laffe belediging van de democratie” dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal „zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016”, aldus de woordvoerder van Johnson.
„Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
In het wetsvoorstel staat dat premier Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de Brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een Brexit zonder deal.
Labour
De regering is fel tegen het voorstel en stuurde woensdag al aan op nieuwe verkiezingen. Oppositieleider Jeremy Corbyn (Labour) wil daar pas mee instemmen als het wetsvoorstel is goedgekeurd. Johnson kan niet zonder steun van de oppositie verkiezingen uitschrijven, omdat twee derde van de parlementariërs daarmee moet instemmen.
NOS 05.09.2019 Weer een ochtend vol chocoladeletters over brexit voor de Britse kranten. “Een grotesk circus”, schrijft de Daily Mail. “De slechtste premier ooit (sinds de laatste)”, oordeelt de Daily Mirror. Maar ook veel kritiek op de ‘laffe’ oppositieleider Jeremy Corbyn.
“De meningen zijn heel erg verdeeld, het hangt ervan af aan welke kant van het politieke spectrum een krant staat”, zegt correspondent Suse van Kleef. Linkse media richten zich op Johnson, die gisteren drie keer faalde het parlement mee te krijgen voor zijn plannen, een unicum voor een kersverse premier. Rechtse kranten bespotten zijn rivaal Corbyn, “de enige oppositieleider ooit die verkiezingen afsloeg”, in de woorden van Johnson.
“Net als Johnson typeert The Sun Corbyn als een angsthaas (‘chicken‘). De krant heeft zijn hoofd op het lichaam van een kip gefotoshopt met de vraag ‘is dit de gevaarlijkste kip in het land?’. Dat is ook een verwijzing naar de chloorkippen, symbool van de discussie over voedselveiligheid na de brexit.”
The Sun @TheSun
Tomorrow’s front page: Seething Boris Johnson branded Jeremy Corbyn a “chicken” after the Labour leader blocked a snap General Election https://t.co/LtUUcvuyTm
De Telegraph noemt de oppositieleider hypocriet, omdat hij eerder juist om verkiezingen vroeg. “Hij is bang te verliezen”, schrijft de krant, die in een portret van Corbyn schetst dat de Labourleider steun binnen zijn partij verliest.
Bungelen
Met een aangeschoten premier en een vleugellamme oppositieleider zien maar weinig kranten een uitweg uit de crisis. De premier is in een hoek gedreven, concluderen meerdere kranten. “Johnson is gevangen in Downing Street No. 10.”, meent The Times. “Zijn vijanden willen hem machteloos laten bungelen tot brexit weer is uitgesteld.”
Na nachtelijk overleg lijkt Labour nu bereid te praten over vroege verkiezingen zodra de wet die een no-deal-brexit verbiedt door het parlement is. Grootste twistpunt wordt dan wanneer de stembusgang gehouden wordt: voor of na 31 oktober, de deadline voor brexit.
“Johnson wil verkiezingen op 15 oktober, zodat hij bij een EU-top twee dagen later een nieuwe deal kan regelen”, legt Van Kleef uit. “Maar Labour wil liever verkiezingen na 31 oktober. Lukt dat, dan moet Johnson aan de EU uitstel vragen en heeft hij zijn grootste verkiezingsbelofte niet waargemaakt. Dat is goed voor Labour.”
Van Kleef durft geen voorspelling te doen over de volgende strategie van Johnson. Het verlengde reces doordrukken, toch nieuwe verkiezingen uitschrijven of misschien zelfs de no-deal-wet negeren. “Het blijft ongelofelijk onvoorspelbaar hier.”
AD 05.09.2019 Premier Boris Johnson zet alles op alles om de door hem zo gewenste vervroegde verkiezingen er toch snel doorheen te krijgen.
Een eerdere strategie om de conservatieve fractie in het Hogerhuis in te zetten voor vertragingstactieken blijkt alweer geschrapt. De Lords moeten juist nu haast maken. Het komt allemaal over als paniekvoetbal maar Johnson gokt op een verkiezingsoverwinning voor de belangrijke EU Top op 19 oktober waarop brexit centraal staat.
Vandaag wordt de eerste dag van zijn verkiezingscampagne , laat Johnson strijdvaardig weten. Met een nieuw mandaat van de kiezer hoopt hij toch nog concessies af te dwingen in Brussel. Door het Hogerhuis nu op te jagen kan het misschien net. Dan moet de behandeling van het gisteravond door het Lagerhuis aangenomen voorstel tegen een no deal-brexit nu in sneltreinvaart worden afgerond, berichten Britse media. Een geschrokken Lord uit het Hogerhuis vreest dat de bezadigde kamer nu een Guinness Book-wereldrecord moet breken.
Het voorstel was woensdag al in recordtempo door het Lagerhuis geloodst. Dat moet zich maandag weer over de wetgeving buigen als in het House of Lords amendementen worden goedgekeurd. Dat zou namelijk betekenen dat het oorspronkelijke voorstel wordt aangepast.
Met de zegen van de koningin is de wet dan aangenomen en kan Johnson oppositieleider Jeremy Corbyn nogmaals uitdagen voor nieuwe verkiezingen. Corbyn wilde daar gisteren pas mee instemmen als het wetsvoorstel dat een no deal-brexit uitsluit, is goedgekeurd. Johnson heeft Labour nodig. Hij kan niet zonder steun van de oppositie verkiezingen uitschrijven, omdat twee derde van de parlementariërs akkoord gaat.
Intussen worden de messen geslepen. Johnsons strategie is duidelijk. Hij werpt zich op als de man van het volk (dat in het referendum van 2016 krap vóór brexit stemde, maar niet voor een no deal-brexit). Hij presenteert het streven van het Lagerhuis naar nieuw uitstel van de brexit tot januari volgend jaar als het ultieme verraad aan de kiezer. Johnson zal dat vandaag in een toespraak nog eens benadrukken, meldt zijn woordvoerder.
Bij Labour hebben ze ondertussen eigen problemen, want ook die partij is verdeeld. Een deel van de partij wil zo snel mogelijk verkiezingen, terwijl een ander deel Boris Johnson graag nog even laat bungelen. het gaat dan om verkiezingen in oktober, in november of misschien zelfs nog later. Volgens Labour-schaduwminister John MacDonnell voert de partij overleg met andere oppositiepartijen over de beste datum.
Johnson noemt het ‘een laffe belediging van de democratie’ dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal ‘zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016’, aldus de woordvoerder van Johnson. ,,Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
Dat alles neemt niet weg dat Johnson voor de tweede achtereenvolgende dag werd weggestemd in het parlement. Zijn alles-of-niets-strategie loopt vooralsnog niet echt lekker. De premier wil ten koste van alles voorkomen dat het parlement hem beperkt in zijn bewegingsruimte bij het onderhandelen in Brussel.
EU-onderhandelaar Michel Barnier informeerde Europese diplomaten gisteren over de staat van die onderhandelingen. Die zijn verlamd, meldde Barnier wat weinig overliet van Johnsons bewering dat er voortgang wordt geboekt.
Boris Johnson dreigt de derde conservative leider te worden die sneuvelt op brexit. Dat hij de volgende verkiezingen wint is volgens opiniepeilingen waarschijnlijk maar allerminst zeker is dat hij de gewenste ruime meerderheid krijgt. Dan zijn we weer terug bij af. De rechtse anti-EU-kampioen Nigel Farage heeft zich ook al gemeld voor het geval de Britse premier te veel naar het parlement luistert. ,,Johnson kan geen verkiezingen winnen als hij de Brexit Party tegen zich heeft”. En de risico’s zijn bekend.
Drie jaar geleden kleunde premier David Cameron mis met zijn brexit-referendum dat hij wel dacht te winnen. Twee jaar geleden gokte Theresa May mis met snelle verkiezingen. Die vielen veel slechter uit dan gehoopt en May werd om te kunnen regeren afhankelijk van de grillige steun van een kleine Noord-Ierse partij, DUP. Een horrorscenario voor Johnson.
MSN 05.09.2019 De Britse politiek is in een permanente staat van chaos beland. Het lijkt er sterk op dat de regering wordt gedwongen om uitstel van de brexit te vragen, terwijl premier Boris Johnson bezweert dat nooit te gaan doen. Tegelijkertijd is de regering zijn meerderheid kwijtgeraakt en stapelt Johnson parlementaire nederlaag op parlementaire nederlaag. Én hij wil verkiezingen, maar waarom komen die dan niet?
Maandag zei Johnson nog in een korte speech dat hij geen verkiezingen wil, maar voor zover dat al waar was toen, is van die onwil nu nog weinig sprake.
Maar, wonderlijk genoeg, stemde de voltallige Conservatieve fractie van Johnson voor een verkiezing terwijl bijna de voltallige oppositie niet stemde of tegen nieuwe verkiezingen stemde. Dat gebeurde terwijl oppositieleider Jeremy Corbyn al jaren roept dat hij de Conservatieven uit het zadel wil helpen om via verkiezingen zijn Labour-partij aan de macht te helpen.
Met uiteindelijk 298 stemmen voor nieuwe verkiezingen en 56 tegen, kreeg Johnson bij lange na niet de benodigde tweederdemeerderheid van het 650 zetels tellende Lagerhuis en dus komen er geen nieuwe verkiezingen. Althans: voorlopig niet.
Eerst no-deal voorkomen
Waarom wil de oppositie, tegen de oppositienatuur in, dan geen verkiezingen? Kort gezegd is de oppositie bang dat verkiezingen ervoor gaan zorgen dat Johnson op 31 oktober het VK zonder deal uit de EU gaat leiden, iets waar een meerderheid van het huidige parlement dus tegen is.
Daarom zegt Labour nu, samen met kleinere oppositiepartijen, dat ze op zijn vroegst instemmen met nieuwe verkiezingen als de wet die de regering verplicht om opnieuw uitstel voor brexit te vragen aan de EU definitief is.
Die wet moet ook nog goedgekeurd worden door het Hogerhuis. Dat gebeurt waarschijnlijk vandaag en morgen. Daarna moet de wet nog worden bekrachtigd door de koningin, dat zal waarschijnlijk maandag gebeuren.
Maandag dan?
Maandag kan Johnson een nieuwe poging doen om verkiezingen uit te schrijven. Het is namelijk de laatste dag waarop het nog kan, paradoxaal genoeg omdat Johnson het parlement vanaf volgende week vijf weken naar huis stuurt. Dat besluit wordt beschouwd als een stap die er nu juist voor moest zorgen dat het parlement geen grip kan krijgen op de brexitbesluitvorming.
Maar de vraag blijft of Labour maandag al wel wil instemmen met nieuwe verkiezingen. Stel namelijk dat ze akkoord gaan met verkiezingen op 15 oktober, zoals Johnson wil, dan lopen ze alsnog de kans dat Johnson een verse meerderheid in het parlement weet te winnen.
De Conservatieven staan er in de peilingen namelijk goed voor. Met een nieuwe regering en een meerderheid in het parlement kan hij alsnog de wet schrappen die een no-deal moet voorkomen. Zo zou Johnson toch nog op de 31e, met of zonder deal de EU kunnen verlaten.
Misschien wil Labour later wel nieuwe verkiezingen, bijvoorbeeld na 19 oktober. Dat is namelijk de uiterste datum dat de regering opnieuw om uitstel moet vragen aan de EU, als er nog geen deal gesloten is.
Zo lang wil Johnson natuurlijk weer niet wachten, want dan zou hij alsnog bij wet verplicht zijn om precies dat te doen wat hij gezworen heeft niet te gaan doen: uitstel vragen.
Bovendien wordt op dit moment instemmen met een verkiezingsdatum na de 19e ook gezien als risico door de oppositie. Johnson kan dan alsnog besluiten om de verkiezingsdatum weer naar voor te halen. Volgens de regering zouden ze dat nooit doen, maar de oppositie vertrouwt Johnson niet.
Gisteren herhaalde hij daarom nog maar eens met klem dat er geen kans is dat hij uitstel gaat vragen in Brussel. “Als ik nog steeds premier ben na dinsdag 15 oktober, dan zullen we vertrekken op 31 oktober, ik hoop met een veel betere deal.”
Verkiezingen komen er wel
Het blijft dus wel de vraag of Johnson dat waar kan maken. Een andere manier om in ieder geval niet zelf naar Brussel te moeten, zou zelfstandig aftreden zijn. Maar voorlopig wijst niets erop dat Johnson dat van plan is.
Hoe dan ook. Verkiezingen zullen er zeker komen binnen afzienbare tijd, want of de brexit wordt uitgesteld of niet, de regering heeft geen meerderheid meer en kan op deze manier onmogelijk beleid maken.
Ook de oppositie wil dus van de regering af, maar wil dus nog even wachten tot er uitstel is. Na 31 oktober zal in ieder geval de gehele politiek verkiezingen willen.
Drie uitkomsten
Als er toch verkiezingen komen zijn er grofweg drie uitkomsten mogelijk. De Conservatieven winnen een meerderheid, waardoor ze alsnog een brexit met of zonder deal kunnen forceren.
Of Labour wint een meerderheid. Die partij heeft beloofd een nieuw referendum uit te schrijven met als een van de opties dat de brexit helemaal wordt afgeblazen.
Of geen van de twee grote partijen krijgt een meerderheid, waarna er een coalitieregering gevormd zal moeten worden, waarvan het niet te zeggen is wat die zou willen.
MSN 05.09.2019 Als het Verenigd Koninkrijk om uitstel wil vragen van het vertrek uit de EU moet het daar wel een goede reden voor geven. Dat zei een woordvoerster van de Europese Commissie op vragen over de wens van een meerderheid van het Britse Lagerhuis om de beoogde vertrekdatum van 31 oktober met drie maanden op te schuiven.
De regeringsleiders van de 27 overige lidstaten hebben al twee keer ingestemd met uitstel van de brexit, die oorspronkelijk eind maart had moeten plaatsvinden. Mocht Londen opnieuw een verzoek doen, dan is het opnieuw aan hen om daar (unaniem) over te besluiten. Wat een goede reden zou zijn en hoe dat wordt vastgesteld, kan pas worden besproken als er een officieel verzoek ligt, aldus de zegsvrouw.
Brussel gaat er ondanks de politieke ontwikkelingen in Londen van uit dat de Britten op 31 oktober vertrekken. Bij voorkeur met een akkoord. De Britse brexitgezant David Frost is vrijdag voor de tweede keer deze week in Brussel voor technische besprekingen. Nieuwe concrete voorstellen zijn er nog altijd niet, aldus de woordvoerster.
Telegraaf 05.09.2019 Het Britse Hogerhuis debatteert donderdag verder over het wetsvoorstel om een Brexit zonder deal te voorkomen dat woensdag is aangenomen door het Lagerhuis. Woensdag begonnen de leden van het Lagerhuis al.
Wanneer de stemming over het wetsvoorstel precies plaatsvindt, is nog niet bekend. Die moet voor vrijdag 17.00 uur (lokale tijd) worden gehouden, omdat het parlement daarna niet meer bijeenkomt in aanloop naar het publiceren van de begroting.
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, kan Groot-Brittannië op 31 oktober alleen uit de Europese Unie met een deal of als het parlement een uittreding zonder deal goedkeurt. Als dat niet lukt, moet Johnson uitstel vragen tot 31 januari.
Een meerderheid in het Hogerhuis is voor het voorstel, wat een nieuwe nederlaag voor premier Boris Johnson zou betekenen. Aanhangers van Johnson zouden het debat echter kunnen vertragen, waardoor het nog niet zeker is wanneer er gestemd gaat worden.
Kort nadat het wetsvoorstel werd aangenomen, vroeg de premier het parlement om vervroegde verkiezingen op 15 oktober. Dat voorstel werd niet aangenomen, waardoor Johnson in twee dagen tijd zijn eerste drie stemmingen in het Lagerhuis heeft verloren.
MSN 05.09.2019 Premier Boris Johnson zal donderdag weer vervroegde verkiezingen eisen. Hij ziet het streven naar nieuw uitstel van de brexit als verraad aan de kiezers die in 2016 de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie steunden. Johnson zal dat donderdag in een toespraak zeggen, zei zijn woordvoerder.
Johnson noemt het “een laffe belediging van de democratie” dat oppositieleider Jeremy Corbyn er niet mee wil instemmen algemene verkiezingen te houden. Een wet die beoogt te voorkomen dat het land de Europese Unie verlaat zonder deal “zou in wezen de grootste democratische stemming in onze geschiedenis tenietdoen – het referendum van 2016,” aldus de woordvoerder van Johnson.
“Het is duidelijk dat de enige actie is om terug te gaan naar de mensen en hen de gelegenheid te geven om te beslissen wat ze willen”, zei hij.
NU 04.09.2019 Een meerderheid van het Britse Lagerhuis heeft woensdagavond ingestemd met de motie die een ‘no deal-Brexit’ bij wet moet voorkomen. Als de motie ook door het Hogerhuis komt, moet premier Boris Johnson naar Brussel om uitstel van de Brexit te vragen.
Motie om ‘no deal-Brexit’ te voorkomen passeert Lagerhuis;
327 stemmen voor, 299 stemmen tegen
Motie stelt dat premier Johnson om uitstel tot 31 januari 2020 moet vragen in Brussel
Wetsvoorstel moet nog worden goedgekeurd door Hogerhuis
Meerderheid Hogerhuis tegen ‘no deal’, maar aanhangers Johnson willen vertragen
Parlement gaat maandag a.s. weer met reces en komt pas op 14 oktober terug
327 parlementariërs stemden voor de motie, 299 tegen.
“Dit is een wet die effectief een einde maakt aan de Brexit-onderhandelingen. Het is een wet die de premier dwingt tot overgave in de onderhandelingen met de EU. Het is een wet die werd ontworpen om het grootste democratische besluit uit onze geschiedenis ongedaan te maken”, zei Johnson in zijn eerste reactie op de verloren stemming.
Johnson volgde zijn al eerder uitgesproken voornemen en stelde dat er nu verkiezingen nodig zijn om te bepalen of hij of oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour naar Brussel gaat om “deze puinhoop op te ruimen”. Hij wil dat de stembusgang op dinsdag 15 oktober plaatsvindt – twee dagen voor de Europese top op 17 en 18 oktober.
Corbyn zei op zijn beurt verkiezingen te verwelkomen, “omdat we er naar uitkijken deze regering buiten te zetten”. Labour wil echter eerst dat de wet die een ‘no deal-Brexit’ verbiedt wordt aangenomen.
Johnsons aanbod verkiezingen uit te schrijven “bevat het gif van ‘no deal'”, zei Corbyn. De oppositie vreest dat Johnson de verkiezingsdatum later alsnog voorbij de huidige Brexit-deadline tilt, waarmee het VK zonder deal uit de Unie zou stappen. Hij heeft die bevoegdheid.
Voor het uitschrijven van vervroegde verkiezingen is een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig. Die wist Johnson woensdagavond niet te krijgen: de motie voor nieuwe verkiezingen kreeg 298 stemmen voor en 56 tegen. Dat kwam niet in de buurt van de benodigde 434 stemmen.
House of Commons vote 327 to 299 to approve the Third Reading of the European Union (Withdrawal) (No. 6) Bill, as amended at Committee stage. The Bill will now be considered by @UKHouseofLords. #EUWithdrawal6Bill
Avatar
Auteur HouseofCommons
Nu is het Hogerhuis aan zet
In theorie zal het geen probleem zijn om ook in het Hogerhuis een meerderheid te krijgen voor de motie om ‘no deal’ te verbieden, aangezien de oppositie daar in de meerderheid is. Maar in de praktijk kunnen de Conservatieven nog roet in het eten gooien, door te filibusteren. Dit is het extreem lang rekken van een debat, om het zo voor elkaar te krijgen dat een wet wordt geblokkeerd of vertraagd. In de Nederlandse politiek komt dit niet vaak voor.
Naar verwachting zal de motie donderdag behandeld worden. Omdat het parlement een schorsing wacht moet het voor vrijdag 17.00 uur Britse tijd ter stemming zijn gesteld.
Er zijn echter al 92 amendementen ingediend op de motie door de Lords uit Johnson’s partij. Hierdoor zal het debat ook in de nacht door moeten gaan en is de kans groot dat het proces vertraagd zal worden.
Britten vertrekken vooralsnog automatisch op 31 oktober
Volgens de huidige planning vertrekken de Britten op 31 oktober om 23.00 uur (Britse tijd) uit de EU. Volgens het wetsvoorstel moet Johnson naar Brussel om te vragen of deze deadline mag worden verplaatst naar 31 januari 2020.
Johnson zei dinsdag al dat hij onder geen beding met deze vraag naar Brussel zal gaan. De premier ziet dit als “overgave”, want hij heeft keer op keer beloofd dat de Brexit hoe dan ook op 31 oktober zal plaatsvinden.
NU 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft woensdag ingestemd met een motie die een ‘no deal-Brexit’ bij wet moet verbieden. De oppositie plus 21 leden van de partij van Boris Johnson waren voorstander van het overnemen van de politieke agenda. Johnsons motie om nieuwe verkiezingen te houden, is vervolgens tegengehouden.
Waar staan we nu?
Het Lagerhuis heeft een wetsvoorstel aangenomen, de wet-Benn, dat een ‘no deal’-Brexit op 31 oktober verbiedt. Het parlement wil dat premier Johnson opnieuw uitstel aanvraagt in Brussel, tot zeker 31 januari 2020.
Het wetsvoorstel moet nog worden goedgekeurd door het Hogerhuis, dat het vanaf donderdag behandelt. Spannend wordt of de Lords erin zullen slagen dat af te ronden voordat het parlement weer met reces gaat, aanstaande maandag.
Premier Johnson wil na zijn nederlaag dat er nieuwe verkiezingen worden gehouden. Hij ziet die het liefst plaatsvinden voor de Europese top van 17 en 18 oktober.
Oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour eist dat de wet-Benn eerst van kracht wordt, om te voorkomen dat Johnson met een list een ‘no deal’ op 31 oktober bewerkstelligt.
Een motie van Johnson om verkiezingen uit te schrijven sneuvelde woensdagavond dan ook in het Lagerhuis.
De motie van Johnson voor nieuwe verkiezingen is niet aangenomen. 56 parlementariërs stemden tegen en 298 stemden voor. De premier had 434 stemmen nodig, maar het lijkt erop dat veel oppositieleden al naar bed zijn gegaan…
NOS 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft voor het opnieuw uitstellen van de brexit gestemd. Een meerderheid van de parlementariërs is akkoord met een wet die een no-deal-brexit op 31 oktober moet tegenhouden. Het Hogerhuis moet er morgen over beslissen. Het debat is nu al begonnen.
In de eerste ronde stemden 329 Lagerhuisleden voor en 300 tegen de wet. Bij de tweede stemming, waarvoor amendementen konden worden ingediend, waren 327 parlementsleden voor en 299 tegen.
Het Lagerhuis stemt voor uitstel van de brexit-deadline
Als het Hogerhuis ook akkoord gaat met de wet, moet premier Johnson naar Brussel om te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen. Johnson is zelf fel tegen uitstel, zelfs als het Verenigd Koninkrijk daardoor op 31 oktober de Europese Unie zonder akkoord moet verlaten.
Geen verkiezingen voor Johnson
Nadat de wet door het Lagerhuis was aangenomen, stelde Johnson direct voor om algemene verkiezingen te houden op 15 oktober. Die motie kreeg te weinig steun van parlementariërs: 298 waren voor en 56 tegen, waar een meerderheid van twee derde nodig was (434 stemmen).
Het was dus niet genoeg, stelde voorzitter John Bercow vast:
Lagerhuis stemt: geen meerderheid voor nieuwe verkiezingen
Deze stemming was nauw verbonden met die over het uitstel: Labour liet weten pas met vervroegde verkiezingen te zullen instemmen als de uitstelwet door beide Kamers is aangenomen.
Gisteren leed Johnson ook al een gevoelige nederlaag. In een spoeddebat stemde een meerderheid van de parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van vandaag. Daarmee mocht vandaag het wetsvoorstel over het uitstel worden ingediend.
De regering verloor gisteren haar meerderheid door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Philip Lee naar de Liberal Democrats. Na het spoeddebat zette de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden, onder wie voormalige ministers, uit de partij.
In vergelijking met de stemming van gisteren stemde vandaag nóg een Conservatief mee met de oppositie: Caroline Spelman, oud-voorzitter van de Conservatieve Partij. Opvallend genoeg wordt zij niet uit de partij gezet, omdat de stemming van vandaag niet wordt gezien als een vertrouwensstemming.
MSN 04.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in het Lagerhuis onvoldoende steun gekregen voor zijn plan op 15 oktober nieuwe verkiezingen te houden. 298 parlementariërs stemden voor een nieuwe stembusgang, maar dat was minder dan de helft. De Conservatieve premier had de steun van twee derde van de parlementariërs nodig gehad om zijn plan voor nieuwe verkiezingen te kunnen doorzetten.
56 leden van het Lagerhuis stemden tegen het voorstel van de premier voor nieuwe verkiezingen. De grootste oppositiepartij Labour had haar leden opgeroepen zich van stemming te onthouden. Het Lagerhuis telt 650 leden.
Johnson riep woensdagavond op tot nieuwe verkiezingen, direct nadat een meerderheid van het Lagerhuis had ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. Johnson wil dat Groot-Brittannië op 31 oktober uit de EU stapt, ook als er dan geen akkoord met Brussel is. Het Lagerhuis wil dat Londen Brussel om drie maanden uitstel van de brexit vraagt als er geen overstemming is.
De brexit kan pas echt worden uitgesteld als het Britse Hogerhuis en de EU daarmee akkoord gaan. De tijd dringt, want het Britse parlement wordt volgende week geschorst in de aanloop naar de troonrede.
AD 04.09.2019 Na de uiterst gevoelige nederlaag, gisteren in het Lagerhuis, van de nieuwe Britse premier Boris Johnson, heeft het parlement vandaag opnieuw in het nadeel van Johnson gestemd. Het Britse Lagerhuis stemde in met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voor het wetsvoorstel. 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen.Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Het Lagerhuis heeft inmiddels het verzoek om nieuwe parlementsverkiezingen te houden afgewezen. Er was geen meerderheid.
De Britse premier Boris Johnson heeft in het Lagerhuis onvoldoende steun gekregen voor zijn plan op 15 oktober 2019 nieuwe verkiezingen te houden. 298 parlementariërs stemden voor een nieuwe stembusgang, maar dat was minder dan de helft. De Conservatieve premier had de steun van twee derde van de parlementariërs nodig gehad om zijn plan voor nieuwe verkiezingen te kunnen doorzetten.
Uit de laatste stemming is gebleken dat opnieuw twee Conservatieven zich tegen Johnson hebben gekeerd. Dit naast de 21 die zich gisteren al tegen hem keerden.
Het Britse Lagerhuis heeft vanavond een wet aangenomen die de brexit-deadline van 31 oktober moet uitstellen om zo een no-deal-brexit te voorkomen
De wet is een nederlaag voor premier Johnson: hij wil de EU per 31 oktober desnoods met een no-deal verlaten
De brexit wordt pas echt uitgesteld als ook het Britse Hogerhuis en alle 27 Europese leiders akkoord gaan
Na de stemming riep premier Johnson op tot nieuwe verkiezingen, maar daar stemde het Lagerhuis niet mee in.
Twee keer verlies voor Johnson
Het Britse Lagerhuis nam vandaag een wet aan die de brexit-deadline van 31 oktober moet uitstellen om zo een no-deal-brexit te voorkomen. Dit zal pas daadwerkelijk gebeuren als ook het Britse Hogerhuis en alle 27 Europese leiders akkoord gaan met uitstel. Het Hogerhuis is inmiddels begonnen met debatteren en zal dit waarschijnlijk de hele nacht volhouden.
De komst van de wet is een nederlaag voor premier Johnson; hij wil de EU per 31 oktober desnoods met een no-deal verlaten. Na de stemming over de wet riep Johnson op tot nieuwe verkiezingen, maar daar stemde het Lagerhuis niet mee in.
MSN 04.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft woensdag ingestemd met een wetsvoorstel over het voorkomen van een brexit zonder akkoord met de Europese Unie. 327 parlementariërs stemden voor het wetsvoorstel, 299 leden van het Lagerhuis stemden tegen.
In het voorstel staat dat premier Boris Johnson moet vragen om nieuw uitstel van de brexit als het hem niet tijdig lukt een deal rond te krijgen, tenzij het parlement toestemming geeft voor een brexit zonder deal. Daar is vooralsnog geen meerderheid voor.
Na de stemming zei Labour-parlementariër Hilary Benn dat “het Lagerhuis heeft gesproken”. Hij zei dat Johnson de verplichtingen moet nakomen die het Lagerhuis hem heeft opgelegd en dat hij moet gaan werken aan uitstel van de brexit om een no-dealbrexit te voorkomen.
Johnson vindt dat door het goedkeuren van het wetsvoorstel de Britse onderhandelingspositie in Brussel is verslechterd. Hij zei dat het Lagerhuis heeft gestemd voor het stopzetten van serieuze onderhandelingen.
AD 04.09.2019 Het gist binnen de Conservatieve Partij na het uitsluiten van 21 ‘brexit-rebellen’ door premier Boris Johnson. Op sociale media wordt pijnlijk duidelijk dat er groeiende verontwaardiging is binnen de Britse regeringspartij over de ‘bedreigende’ en agressieve manier waarop Johnson dissidenten wil temmen.
Dat 21 trouwe afgevaardigden eruit worden gegooid is ’iets uit Noord-Korea’, laat een anonieme medewerker in 10 Downing Street weten. ‘Ze hebben dit verkloot, we lijken knettergek. Je probeert dit weg te zetten als het parlement tegen het volk en dan gooi je er twintig van je eigen volksvertegenwoordigers uit onder wie de kleinzoon van Winston Churchill?’
Telegraaf 04.09.2019Britse parlementariërs zijn begonnen aan het debat over een wetsvoorstel dat een Brexit zonder deal moet voorkomen. Het voorstel zou premier Boris Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een Brexitdeal rondkrijgt.
De regering is fel tegen het voorstel, maar had niet genoeg steun in het parlement om het debat te voorkomen. De oppositie en dissidenten uit de Conservatieve Partij van de premier kregen dinsdag voor elkaar dat het plan kan worden voorgelegd aan het parlement.
Tijdens het debat woensdag zei de oud-minister van Financiën Philip Hammond dat hij het spijtig vindt dat het wetsvoorstel op tafel moest komen, maar dat er geen andere optie is. „We moeten wel handelen, want er is geen mandaat voor een Brexit zonder deal. En die zal rampzalig zijn voor het Verenigd Koninkrijk”, aldus de voormalige Conservatieve bewindsman.
Hilary Benn, parlementslid voor Labour, waarschuwde dat als Groot-Brittannië zonder een akkoord uit de EU stapt, dit het „begin van het einde zal zijn.” Hij zei dat voor het land dan een periode van grotere onzekerheid aanbreekt.
Het voorstel wordt naar verwachting woensdagavond goedgekeurd. Daarna moet het ook nog aan het Hogerhuis, het House of Lords, worden voorgelegd. Daar komt de regering mogelijk nog met vertragingstactieken. De tijd dringt, want het parlement wordt volgende week geschorst tot midden oktober.
MSN 04.09.2019 Britse parlementariërs zijn begonnen aan het debat over een wetsvoorstel dat een brexit zonder deal moet voorkomen. Het voorstel zou premier Boris Johnson verplichten om uitstel van het Britse vertrek uit de EU te vragen als hij niet tijdig een brexitdeal rondkrijgt.
De regering is fel tegen het voorstel, maar had niet genoeg steun in het parlement om het debat te voorkomen. De oppositie en dissidenten uit de Conservatieve Partij van de premier kregen dinsdag voor elkaar dat het plan kan worden voorgelegd aan het parlement.
Het voorstel wordt naar verwachting woensdagavond goedgekeurd. Daarna moet het ook nog aan het Hogerhuis, het House of Lords, worden voorgelegd. Daar komt de regering mogelijk nog met vertragingstactieken. De tijd dringt, want het parlement wordt volgende week geschorst tot midden oktober.
AD 04.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een gevoelige nederlaag geleden in het Lagerhuis. Het parlement maakte de weg vrij voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt.
Met een meerderheid van 328 stemmen tegen 301 slaagden de parlementariërs erin om premier Johnson een stevige tik uit te delen. Woensdag zal nu worden gestemd over een wetsvoorstel waarmee een no deal-brexit zonder goedkeuring van het Lagerhuis kan worden geblokkeerd
Op weer een schandelijke dag in onze zogenaamde democratie stemmen opstandige parlementsleden op verraad van Brexit, aldus Britse krant Daily Express .
Britse krantenkoppen zijn uiterst kritisch na de nederlaag van Boris Johnson. Daily Express vat het in chocoladeletters bondig samen tot: ‘Parlement geeft zich over aan de EU’. Daaronder doet de krant er nog een schepje bovenop: ‘Op weer een schandelijke dag in onze zogenaamde democratie stemmen opstandige parlementsleden op verraad van Brexit’.
Ook Financial Times kopt snoeihard: ‘Johnsons brexitstrategie in puin nadat parlementsleden nederlaag toebrengen’. Daily Mail opent de krant met: ‘Chaos regeert nadat 21 rebellen van de Tories nederlaag afdwingen’.
Liefst 21 Conservatieven uit Johnsons eigen gelederen stemden tegen en dat zullen zij woensdag waarschijnlijk opnieuw doen. Johnson maakte direct daarna bekend dat deze parlementariërs niet meer voor de Conservatieve Partij in het parlement mogen zitten. Onder de rebellerende parlementsleden zitten de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Johnson kondigde direct na de stemming in het parlement al aan dat er nieuwe verkiezingen zullen komen als de motie woensdag wordt aangenomen. ,,Ik wil geen verkiezingen, maar het kan dan niet anders. Als de motie wordt aangenomen gaat de brexit nog jaren duren.’’
Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de Europese Unie. In de motie die woensdag wordt behandeld staat dat een no deal-brexit eerst door het parlement dient te worden goedgekeurd. Als het parlement tegenstemt, zou de uittreding moeten worden uitgesteld tot 31 januari.
Johnson heeft echter altijd gezegd dat er geen sprake van kan zijn dat hij de Europese leiders vraagt het Britse vertrek uit de EU opnieuw op de lange baan te schuiven. Heel zijn geloofwaardigheid als premier heeft hij opgehangen aan de belofte om eind oktober de brexit te realiseren – het liefst met een akkoord, maar zonder als het moet.
Eigen plannen doorvoeren
De Britse premier wil met nieuwe verkiezingen een dusdanige meerderheid afdwingen dat hij toch zijn eigen plannen kan doorvoeren. Om vervroegde verkiezingen uit te schrijven heeft Johnson evenwel de steun van een tweederdemeerderheid van de parlementsleden nodig en dus de steun van de grootste oppositiepartij Labour. Die zal alleen met vervroegde verkiezingen instemmen als het wetsvoorstel dat een no deal moet tegenhouden, definitief wordt goedgekeurd.
De clash tussen de regering van Johnson en het parlement, en tussen de harde brexiteers van de Tories en de verzamelde oppositie, lijkt zo naar een climax te gaan.
AD 04.09.2019 Ondenkbaar, maar het is toch gebeurd in de onvoorspelbare brexitgekte. Nicholas Soames (71), de kleinzoon van de Britse conservatieve oorlogspremier Winston Churchill, is samen met twintig andere partijgenoten door Boris Johnson uit de Conservatieve Partij gezet.
Wegens ‘collaboratie’, omdat hij gisterenavond in een cruciale stemming tégen de regering van premier Boris Johnson stemde. De 71-jarige Soames die sinds mensenheugenis het oerconservatieve kiesdistrict Mid Sussex, ten zuiden van Londen, vertegenwoordigt heeft al laten weten niet meer beschikbaar te zijn bij de volgende verkiezingen. ,,In 37 jaar heb ik drie keer tegen de regering gestemd. En nu word ik uit de partij gezet. Ik stel me niet meer beschikbaar bij de volgende verkiezingen’’, zei hij gepikeerd bij Newsnight op de BBC.
Dat juist onder premier Johnson de kleinzoon van de grote oorlogsleider Winston Churchill uit de partij wordt gekegeld is opmerkelijk. Alsof partijmammoet Hans Wiegel door Mark Rutte uit de VVD zou worden gedonderd. Onvoorstelbaar.
Met steun van de erfgenamen van Winston Churchill publiceerde dezelfde Boris Johnson nota bene vijf jaar geleden een lofzang op de iconische leider die hij graag aanhaalt als zijn inspirator.
Volgens boze tongen was het niet echt een biografie van Churchill maar eigenlijk een manifest waarin Johnson zich als politieke erfgenaam opwerpt van de bekendste Britse premier ooit. Boris wilde premier worden, en dat is hem gelukt, waarbij hij zich graag bedient van oorlogstaal als ‘de overgave aan Brussel’.
Churchill, die tweemaal premier was (in de Tweede Wereldoorlog maar ook daarna nog een keer van 1951 tot 1955) was – net als Johnson – ooit journalist, een befaamd en gevreesd spreker en een politiek incorrect fenomeen. Churchill was oorlogscorrespondent voor de Daily Telegraph in Afrika. Hij schreef onder meer over de Tweede Boerenoorlog (1899-1902) in Zuid-Afrika. Johnson is columnist bij dezelfde krant, al werd hij wel door The Times ontslagen omdat hij als correspondent in Brussel verhalen verzon.
Champagne
Tussen Soames en Johnson boterde het niet echt. Toen de laatste aantrad als premier achtte de kleinzoon van Churchill de kans groot dat Johnson het zou verknallen. Volgens Soames had Johnson wel degelijk iets in zijn mars. ,,Geweldige kwaliteiten, ik twijfel daar niet aan. Alleen zijn het niet de kwaliteiten die je nodig hebt om premier van dit land te kunnen zijn. Hij is een opportunist.’’ Een compliment gevolgd door een doodsklap van een Churchill, mag je zeggen.
Soames stuurde Johnson een vriendelijk appje toe hij premier werd met een anekdote over zijn grootvader. ,,Op de dag dat Churchill premier werd ging hij naar zijn flat waar hij champagne dronk met mijn grootmoeder en de kinderen. En hij bracht een toast uit die ik Boris heb gestuurd. Churchil zei destijds: ik drink erop dat ik het niet verknal. Ik heb hem laten weten dat ik niet voor hem zou stemmen maar ook dat ik bid dat hij het niet verknalt.’’
AD 04.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson heeft een zware brexit-nederlaag geleden. Het parlement stond voor een zware confrontatie en heeft nu tijdelijk de regering buitenspel gezet. Het is een nieuw hoofdstuk in een politiek drama dat al drie jaar sleept. We sluiten het liveblog nu af, maar woensdag volgt opnieuw een enerverend debat in het Lagerhuis. Centraal staat de vraag of het Britse parlement wetgeving kan aannemen die een no deal-brexit verbiedt. En lukt het premier Boris Johnson om op korte termijn verkiezingen te houden?
De commentaren in de Britse kranten zijn niet mals voor premier Boris Johnson. The Guardian spreekt van een vernedering. The Independent schrijft dat Johnson de controle heeft verloren.
De Conservatieve Partij heeft 21 rebellerende parlementsledenuit de partij gezet. Deze Tories steunden de motie die de weg vrijmaakte voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt. Mede daardoor verloor premier Boris Johnson de cruciale stemming.
Onder de verbannen leden zitten de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
21 parlementsleden van de Conservatieve Partij stemden samen met de oppositie voor de motie om de regie tijdelijk bij het parlement te leggen.
Boris Johnson wil verkiezingen. Maar komen die er ook? Onze correspondent Suse van Kleef legt uit:
Als Johnson vandaag om nieuwe verkiezingen vraagt, dan moet twee-derde van het parlement voorstemmen. Normaliter is dat geen probleem: de regeringspartij stemt mee met de premier, en de oppositie wil natuurlijk ook maar wat graag verkiezingen zodat ze aan de macht kunnen komen. Maar zoals alles in het brexit-proces ligt het nu gecompliceerder: veel oppositie-parlementariërs willen eerst hun No Deal-brexitwetgeving door zowel het Lager- als het Hogerhuis hebben voordat ze instemmen met nieuwe verkiezingen. Jeremy Corbyn zei gisteravond dat Labour alleen met vervroegde verkiezingen in zal stemmen dat geregeld is. Anders niet.
En ook binnen de conservatieve fractie zijn er twijfels over verkiezingen en de timing ervan.De temperatuur in het Britse Lagerhuis bereikte gisteren vrijwel direct na het openingsgebed een kookpunt, toen duidelijk werd dat Philip Lee de Conservatieve Partij de rug toekeerde en overliep naar de Liberaal Democraten. Hij deed dat op vrij dramatische wijze door tijdens de openingsspeech van premier Johnson de vloer van het Lagerhuis over te steken en plaats te nemen op de oppositiebankjes naast de leider van de LibDems. ,,Deze conservatieve regering streeft op een agressieve en gewetenloze wijze een schadelijke brexit na”, schreef Lee in zijn vernietigende verklaring over de reden van zijn overstap. Door het vertrek van Lee heeft de regering van Boris Johnson nu geen werkbare meerderheid meer in het parlement.
Het zijn bizarre, buitengewoon koortsachtige dagen in Westminster: onverwachte gebeurtenissen volgen elkaar in rap tempo op en de crisis verdiept zich met de dag. De Britse politiek is momenteel totaal onvoorspelbaar: wat er morgen gebeurt weet niemand, laat staan hoe het er aan het eind van de week voorstaat. “A week is a long time in politics”, zei oud-premier Harold Wilson tijdens een verkiezingscampagne begin jaren ‘60. Die woorden kloppen nu meer dan ooit.
NOS 04.09.2019 Eerst je parlementaire meerderheid verliezen en vervolgens ook je eerste brexit-stemming, daarom meer dan twintig partijrebellen uit de fractie zetten én aansturen op vervroegde verkiezingen: een nieuwe Britse premier heeft weleens een makkelijkere start gekend. En ook vandaag wordt vuurwerk verwacht.
Het Lagerhuis bezorgde Boris Johnson gisteravond een gevoelige nederlaag door met 328 tegen 301 stemmen de politieke agenda te wijzigen. Daardoor kunnen de parlementariërs tegen de zin van de premier vandaag kiezen om de wet aan te passen waarmee een no-deal-brexit per 31 oktober wordt geblokkeerd. “Het parlement heeft nu vrij spel”, zegt correspondent Suse van Kleef.
Johnsons verlies was des te pijnlijker omdat hij 21 Conservatieven zag meestemmen met de oppositie. Onder hen niet de minsten: oud-ministers van Financiën, het langstzittende Lagerhuislid en de kleinzoon van Winston Churchill. Samen zijn de ‘rebellen’ goed voor meer dan 330 jaar in het parlement.
“Johnsons dreigement had juist het tegengestelde effect”, aldus Correspondent Suse van Kleef.
Ze worden allemaal, zoals Johnson al had laten doorschemeren, uit de fractie gezet en mogen bij nieuwe verkiezingen niet voor de Conservatieven uitkomen. Oud-minister Phillip Hammond zei dat besluit zo nodig bij de rechter aan te vechten.
Van Kleef: “Johnson had gehoopt dat het dreigement van het uit de fractie zetten de rebellen in toom zou houden, maar het had juist het tegengestelde effect. Het was de druppel die de emmer deed overlopen. Ze vonden het intimidatie en zeiden hun eigen partij niet meer te herkennen.”
Ze noemt de gebeurtenissen van gisteren ongekend. “De premier begon de dag met 311 Kamerleden in zijn kamp en eindigde met 289. Door de stemming te verliezen, is Boris Johnson gezakt voor zijn eerste examen als premier.”
Zo hoorde het Lagerhuis de uitslag van de stemming:
Britse Lagerhuis bezorgt premier Johnson gevoelige nederlaag
Vandaag volgt de stemming over het wetsvoorstel om een brexit zonder deal met de Europese Unie per 31 oktober, de huidige deadline, te blokkeren. Als er op 19 oktober geen door het parlement goedgekeurde brexitdeal ligt, moet Johnson naar Brussel om opnieuw uitstel te vragen. De deadline zou dan op 31 januari komen te liggen.
De kans dat de wet er vandaag in het Lagerhuis doorheen komt, is gezien de stemverhoudingen van gisteravond volgens Van Kleef wel groot. “Maar daarna moet hij ook nog door het Hogerhuis en daar kan de regering toch weer gaan zorgen voor heel veel vertraging. Dat gaan we de komende dagen zien.”
Zoals al werd gespeculeerd, zei Johnson na zijn nederlaag dat hij vervroegde verkiezingen wil. Daarvoor heeft hij de instemming nodig van twee derde van het Lagerhuis. Normaal gesproken geen probleem, legt Van Kleef uit, omdat de premier de volledige steun geniet van zijn partij en ook de oppositie maar wat graag verkiezingen wil om de grootste te kunnen worden.
“Maar zoals alles in dit brexit-proces ligt het nu veel gecompliceerder. Labour wil eerst de no-deal-brexit-wetgeving door beide Kamers van het parlement loodsen, voordat de oppositiepartij instemt met vervroegde verkiezingen.”
Al met al wordt het vandaag opnieuw een heel interessante dag in Westminster, het politieke centrum van Londen. De stemming over vervroegde verkiezingen volgt naar verwachting op de stemming over de no-deal-brexit-wet. “Het wordt gewoon weer vuurwerk”, besluit Van Kleef.
Telegraaf 03.09.2019 Het Britse parlement doorkruist de Brexit plannen van de Britse regering opnieuw. Het Lagerhuis stuurt aan op verdere verlenging van de Brexit-onderhandelingen. Uiteindelijk stemden 328 parlementariërs voor het voorstel en 301 tegen. ‘Geen goede start Boris’, klonk het vanaf de oppositiebanken.
Het parlement nam dinsdagavond het heft in handen en wil de regering de komende dagen dwingen akkoord te gaan met een verlenging van de Brexit-onderhandelingen tot eind januari.
Het was toch al een moeizame dag voor de Britse regering. Toen het parlement voor het eerst bijeenkwam sinds de zomervakantie werd duidelijk dat de de regering haar meerderheid in het parlement was kwijtgeraakt. De Conservatieve parlementariër Phillip Lee bleek te zijn overgestapt naar de Liberaal Democraten.
Daarmee worden nieuwe verkiezingen onvermijdelijk. Premier Boris Johnson heeft immers duidelijk gemaakt dat hij onder geen enkele omstandigheid om uitstel zal vragen. Hij heeft echter niet langer de bevoegdheid om simpelweg verkiezingen uit te schrijven.
Hij heeft een meerderheid van twee derde van het Lagerhuis nodig. Deze zal hij naar verwachting pas krijgen nadat het parlement het gewenste uitstel heeft verkregen. De Labour partij maakte duidelijk dat ze niet voor verkiezingen zullen stemmen voordat het door hen gewenste uitstel is gerealiseerd.
De spierballentaal van Johnson blijkt de afgelopen dagen niet het gewenste effect te hebben gehad. Hij dreigde partijgenoten die zich verzetten tegen een Brexit zonder bijeenkomst uit de Conservatieve fractie te stoten.
Partij uitgezet
Inmiddels werd tegen middernacht duidelijk dat de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden uit de partij heeft gezet. Onder de verbannen leden zit de vroegere minister Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Johnson wil het ook onmogelijk voor hen maken om, als Conservatief, deel te nemen aan komende verkiezingen. Dit zorgt voor nieuwe onenigheid in de partij. Tal van Conservatieven, inclusief premier Johnson zelf, hebben de afgelopen maanden immers tegen regeringsvoorstellen gestemd.
Schreeuwen
De emoties liepen ook in dit Brexit-debat weer hoog op. Een deel van de woede richtte zich op de nieuwe Conservatieve fractieleider – Leider van het Huis – Jacob Rees-Mogg. Deze volgde een groot deel van het debat languit liggend op regeringsbankjes. ‘Ga rechtop zitten’, schreeuwden partijgenoten en oppositieleden hem toe. Met tegenzin ging Rees-Mogg tegen het einde van het debat akkoord.
Vanaf woensdag wordt gestemd over een wetsvoorstel waarbij precies wordt voorgeschreven wat de regering de komende weken te doen staat. Daarbij wordt duidelijk gemaakt dat de regering tot medio oktober de tijd heeft om een overeenkomst over het vertrek uit de EU te bereiken.
Indien dit niet het geval is zal premier Johnson een tot de laatste letter uitgeschreven voorstel om uitstel tot eind januari moeten aanvragen. Als de EU een andere termijn voorstelt krijgt premier Johnson twee dagen de tijd om akkoord te gaan.
Het is bedoeld om de ruimte voor de regering om te manoeuvreren tot een minimum te beperken. Het wetsvoorstel zal vandaag worden behandeld door het Lagerhuis. Daarna rijgt het Hogerhuis de gelegenheid om het voorstel te wegen. Het Lagerhuis zal echter voor het opschorten van de zittingen volgende week de gelegenheid krijgen om het voorstel af te handelen.
NOS 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft premier Johnson een gevoelige nederlaag bezorgd. In een spoeddebat over de brexit stemde een meerderheid van 328 parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van vandaag. 301 leden waren tegen.
Britse Lagerhuis bezorgt premier Johnson gevoelige nederlaag
Tegenstanders van een no-deal-brexit kunnen nu vandaag een wetsvoorstel indienen dat Johnson niet zint. In die wet wordt de premier gedwongen om in Brussel te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen, tenzij er de komende weken nog een deal wordt gesloten.
Johnson heeft gezegd dat zo’n verzoek om uitstel desastreus zou zijn voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie verlaten. Volgens hem betekent de uitkomst van vanavond “meer getreuzel, meer verwarring en meer vertraging”. De premier gaat een motie indienen voor nieuwe verkiezingen, zei hij na de stemming. “In Brussel ga ik voor een deal en ik geloof dat ik die deal kan bereiken.”
Johnsons regering verloor haar meerderheid in het parlement door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Phillip Lee naar de Liberal Democrats. Na de stemming heeft de Conservatieve Partij 21 rebellerende parlementsleden uit de partij gezet: zij steunden de motie. Onder de verbannen leden zijn onder anderen Philip Hammond en Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill.
Volgens correspondent Tim de Wit “schudt de partij op zijn grondvesten”:
Tim de Wit @timdewit
Alle Conservatieven die met de oppositie meestemden, maken niet langer onderdeel uit van de fractie. Onder hen echt grote namen, voormalige ministers. De Conservatieve partij – oudste politieke partij ter wereld – schudt op zn grondvesten.
Voor nieuwe verkiezingen heeft Johnson een meerderheid van twee derde in het Lagerhuis nodig, legt De Wit uit. Die meerderheid lijkt er niet te zijn. “Een puinhoop dus. We hebben geen idee waar het land aan toe is.”
Vanwege het begin van het nieuwe parlementaire jaar zullen weer veel ogen gericht zijn op de excentrieke Lagerhuis-voorzitter John Bercow. We maakten eerder dit portret:
MSN 04.09.2019 De ogen van de wereld zijn vandaag opnieuw gericht op het Britse parlement. De planning is om vandaag in een noodvaart een wet door het Lagerhuis te krijgen die een no-dealbrexit moet voorkomen. Aansluitend zal premier Boris Johnson waarschijnlijk direct een stemming vragen over het organiseren van nieuwe verkiezingen.
Gisteren leed Johnson, in zijn eerste Lagerhuisstemming als premier, meteen een gevoelige nederlaag. Het parlement eiste de controle over de agenda op, waardoor er vandaag een wet behandeld kan worden die de premier dwingt om uitstel van de brexit te vragen als het VK de EU dreigt te gaan verlaten zonder deal.
Johnson is mordicus tegen die wet. Hij heeft beloofd om hoe dan ook op 31 oktober uit de EU te stappen, met of zonder deal. Volgens Johnson verzwakt de wet ook de onderhandelingspositie van het VK, omdat ze daardoor niet kunnen dreigen om weg te lopen van de onderhandelingstafel. Hij heeft bezworen dat hij geen uitstel gaat vragen.
Noodvaart
Toch zal de wet vandaag dus worden ingediend en meteen alle fases doorlopen in het Lagerhuis. Normaal zit tussen de formele indiening van een wet, een eerste debat, een amendementenfase waarin de wet nog aangepast kan worden, nog een debat en een slotstemming al snel weken of maanden. Nu wordt dat allemaal vandaag gedaan.
Om 13.00 uur Nederlandse tijd begint het debat, waarschijnlijk zal er rond 20.00 uur over de wet gestemd worden. De verwachting is dat het Lagerhuis instemt met de wet, wat weer een flinke nederlaag voor Johnson zal betekenen.
Nieuwe verkiezingen
Als dat gebeurt zal premier Johnson direct een motie in stemming brengen om verkiezingen uit te schrijven. Maar daarvoor heeft Johnson een twee derde meerderheid nodig in het parlement.
Daarmee lijkt die stemming uit te draaien op de derde nederlaag in twee dagen tijd voor Johnson, want oppositiepartij Labour heeft al aangekondigd vandaag niet voor nieuwe verkiezingen te gaan stemmen. Zonder de steun van Labour kan Johnson niet aan de benodigde meerderheid komen.
In beton gegoten
De partij gaat niet akkoord met nieuwe verkiezingen voordat het stoppen van een no-deal-brexit op 31 oktober in beton gegoten is. Dat is vanavond sowieso nog niet het geval, want als de wet aangenomen wordt door het Lagerhuis moet die morgen ook nog worden behandeld in het Hogerhuis.
Als alles in kannen en kruiken is, zou Labour later deze week alsnog willen instemmen met vervroegde verkiezingen. Volgens de BBC zou Johnson aansturen op verkiezingen op 15 oktober. Dat is slechts twee dagen voor een cruciale Europese top over de brexit, waar de knoop moet worden doorgehakt: komen de EU en het VK tot een deal of niet?
Geen vertrouwen
Labour wil in ieder geval niet instemmen met verkiezingen voor de anti-no-dealwet officieel een feit is, omdat de partij Johnson niet vertrouwt dat hij de verkiezingsdatum niet alsnog gaat verschuiven.
In de aanloop naar verkiezingen wordt het parlement namelijk ontbonden. Het tactisch verschuiven van de verkiezingsdatum zou er dus voor kunnen zorgen dat het parlement helemaal geen kans heeft om Johnson bij te sturen als hij afstevent op een no-dealbrexit in oktober
NU 03.09.2019 Het Verenigd Koninkrijk is groener dan vaak wordt gedacht. Als de samenwerking op klimaatbeleid stopt vanwege een ‘no deal-Brexit’, heeft dat daarom vooral gevolgen aan ónze kant van de Noordzee. De politieke invloed van Oost-Europese landen neemt dan toe en dat kan ook mondiaal klimaatambities doen verwateren.
Het VK is een van de klimaatprogressiefste landen van Europa. En dat is relatief breed gedragen over het politieke spectrum, tot nog toe inclusief de conservatieve regeringspartij van de Britse premier Boris Johnson en zijn voorganger Theresa May.
Zo gaf de Britse regering in juni aan gastland te willen zijn voor een belangrijke VN-klimaatconferentie in november volgend jaar. Die klimaattop wordt van groot belang voor mondiaal klimaatbeleid, omdat lidstaten dan scherpere klimaatdoelen moeten presenteren om het Parijs-akkoord te redden. Met het sluiten van kolencentrales en grote investeringen in duurzame energie werken de Britten ondertussen aan ambitieuze emissiedoelen, die veelal voorlopen op het EU-gemiddelde.
Al in 2008 werd een klimaatwet aangenomen en afgelopen zomer heeft het Verenigd Koninkrijk als ’s werelds eerste grote economie tot doel gesteld om in 2050 klimaatneutraal te zijn. De Schotten zijn overigens nog een stapje groener: die willen dat al in 2045 bereikt hebben.
EU speelt belangrijke rol in mondiale klimaatsamenwerking
Die relatief groene instelling was door de jaren heen ook te zien binnen de Europese Unie, waar de Britten doorgaans met andere klimaatprogressieve landen, zoals Duitsland, Denemarken en Frankrijk, voor ambitieuze maatregelen stemden.
Met het wegvallen van die groene stem kan de EU-koers sterker gedomineerd worden door landen als Polen, Tsjechië en Slowakije, die nog sterk afhankelijk zijn van vervuilende brandstoffen als steen- en bruinkool. Ook Italië stemt doorgaans tegen ambitieus klimaatbeleid.
Een ambitieuze klimaatkoers van de EU is echter van groot belang voor de verdere wereld, bijvoorbeeld voor het slagen van de VN-klimaatonderhandelingen. Op klimaattoppen van de Verenigde Naties opereert de EU als geheel, en neemt dan vaak initiatief om andere landen te laten samenwerken.
De Brexit kan daarmee niet alleen grote gevolgen hebben voor het EU-klimaatbeleid, maar óók voor de hele verdere wereld, schrijft het Britse Tyndall Centre voor klimaatonderzoek: “Als Groot-Brittannië na de Brexit z’n diplomatieke leiderschap niet kan vasthouden, is het goed mogelijk dat zowel Europees als internationaal klimaatbeleid flink zwakker wordt.”
Ook het Institute of International & European Affairs (IIEA), een denktank van de Ierse overheid, denkt dat een harde ‘no deal-Brexit’, waarin een einde komt aan nauwe klimaatsamenwerking, mondiale klimaateffecten zal hebben, zo schrijft het in een speciaal rapport.
Het is een duidelijk verschil met een zachte Brexit, stelt het IIEA. Dan zal het Verenigd Koninkrijk net als bijvoorbeeld IJsland en Noorwegen nauw samenwerken met het EU-klimaatbeleid – bijvoorbeeld binnen het emissiehandelssysteem. IJsland en Noorwegen wekken grote hoeveelheden duurzame energie op en exporteren dat ook naar andere Europese landen. Ook Liechtenstein en Zwitserland werken op klimaatgebied samen met de EU, zonder lidstaat te zijn.
Het IIEA noemt een derde scenario: de ‘ultraharde Brexit’. Daarin probeert het Verenigd Koninkrijk concurrentievoordelen te behalen door zoveel mogelijk milieumaatregelen terug te draaien. Dit zou de lokale uitstoot van broeikasgassen verhogen, en ook grote diplomatieke gevolgen hebben. “In dit scenario komt de toekomst van het Parijs-akkoord in het geding”, schrijft het IIEA.
De grote open vraag blijft dus ook hier waar Johnson op afkoerst. Als hij daadwerkelijk inzet op een ‘ultraharde Brexit’ en na de uittreding op 31 oktober ook binnenlands klimaatbeleid wil opheffen, breekt hij niet alleen met de EU – maar ook met een deel van zijn eigen partij, en een meerderheid van de Britse bevolking.
Op de site van de Britse overheid is ondertussen een pagina ingericht om bedrijven in te lichten over hoe ze kunnen voldoen aan “climate change requirements if there’s no Brexit deal“. Buitenlandse bedrijven worden daarin vooralsnog niet genoemd.
NU 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis komt dinsdag bijeen te midden van een politieke crisis. De oppositie en rebellen binnen de Conservatieve Partij willen koste wat het kost voorkomen dat er op 31 oktober een Brexit zonder deal met de EU plaatsvindt. Het spook van nieuwe verkiezingen waart rond in Whitehall.
Goedenavond en welkom bij het liveblog waarin we de waarschijnlijk zeer dramatische ontwikkelingen op dinsdag in Westminster zullen volgen. Als je hoofd tolt van de politieke crisis in het Verenigd Koninkrijk: geen zorgen, je bent niet de enige. Mijn naam is Matthijs le Loux en ik zal je de komende middag en avond op de hoogte houden. Heb je een vraag? Stuur die naar matthijs@nu.nl en wellicht komt het antwoord in dit blog voorbij.
De belangrijkste punten;
Brits parlement is dinsdag teruggekomen van zomerreces
Deze week is cruciaal, omdat het parlement vanaf volgende week tot 14 oktober geen zitting heeft
17 oktober: Europese Raad waar Brexit wordt beklonken of om meer uitstel wordt gevraagd
31 oktober: Britten vertrekken uit de EU, óók zonder deal als het aan premier Johnson ligt
Tegenstanders van Johnson willen wet die ‘no deal-Brexit’ tegenhoudt
Johnson: Conservatieven die met oppositie meestemmen, worden uit partij gezet
Premier schermt met nieuwe verkiezingen op 14 oktober als rebellen slagen
Regering heeft bevoegdheid om verkiezingen uit te stellen tot na harde Brexit
MSN 03.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een gevoelige nederlaag geleden in het Lagerhuis. Daar maakten parlementariërs de weg vrij voor een stemming over een voorstel dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de EU stapt.
De parlementariërs stemden met 328 tegen 301 stemmen voor een motie waarmee ze de parlementaire agenda kapen, zodat ze later over hun eigen plan kunnen stemmen. Meerdere Conservatieven stemden tegen de regering van Johnson en dat gaan zij woensdag waarschijnlijk weer doen.
Johnson heeft al bekendgemaakt dat deze parlementariërs niet meer voor de Conservatieve Partij in het parlement mogen zitten.
Johnson zei direct na de stemming in het parlement dat als de motie woensdag wordt aangenomen, de enige optie is dat er nieuwe verkiezingen komen. “Ik wil geen verkiezingen, maar het kan dan niet anders. Als de motie wordt aangenomen gaat de brexit nog jaren duren.”
Het voorstel kon dinsdag, de dag na het zomerreces, nog niet in stemming worden gebracht. Dat komt omdat de regering van Johnson vergaande controle heeft over wat wordt besproken in het parlement.
Vervroegde verkiezingen?
Die cruciale stemming vindt woensdag plaats. Premier Johnson heeft al duidelijk gemaakt sowieso geen uitstel van de brexit te willen. Dat betekent dat met de stemming van dinsdag ook vervroegde verkiezingen dichterbij zijn gekomen, al kunnen die alleen met steun van de oppositie worden gehouden.
Na het overstappen van parlementslid Philip Lee van de Conservatieven naar de Lib Dems is Johnson zijn meerderheid kwijt. Voor het uitschrijven van verkiezingen is een twee derde meerderheid in het Lagerhuis nodig.
NOS 03.09.2019 Het Britse Lagerhuis heeft premier Johnson een gevoelige nederlaag bezorgd. In een spoeddebat over de brexit stemde een meerderheid van 328 parlementariërs voor het wijzigen van de politieke agenda van morgen. 301 leden waren tegen.
Tegenstanders van een no-deal-brexit kunnen nu morgen een wetsvoorstel indienen dat Johnson niet zint. In die wet wordt de premier gedwongen om in Brussel te vragen om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen, tenzij er de komende weken nog een deal wordt gesloten.
Johnson heeft gezegd dat zo’n verzoek om uitstel desastreus zou zijn voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook op 31 oktober de Europese Unie verlaten.
Britse media houden er rekening mee dat Johnson verkiezingen wil houden als het wetsvoorstel wordt aangenomen. Zijn regering verloor vandaag zijn meerderheid in het parlement door het vertrek van het Conservatieve parlementslid Phillip Lee naar de Liberal Democrats.
AD 03.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson en het Britse parlement staan vandaag voor een zware confrontatie. Dan eindelijk begint het eindspel van een kwestie die nu al drie jaar sleept en heel wat Britten onderhand brexit-moe heeft gemaakt. Volg alle ontwikkelingen hier live.
De gezaghebbende Britse zenderChannel 4 News heeft vandaag onderzoek gedaan in Brussel. Uit dit onderzoek blijkt dat er nog steeds geen nieuw brexit-plan is ingediend door de regering van Boris Johnson. De Britse hoofdonderhandelaar is maar twee keer in de week in Brussel waar hij praat, maar volgens Channel 4 niet onderhandelt. Het onderhandelingsteam is gereduceerd tot een kwart. Verschillende onderhandelaars zitten in Londen en zouden niet aan een brexit werken.
AD 03.09.2019 Voor Boris Johnson wordt het erop of eronder. De Britse premier zet in op een no deal-brexit én vervroegde verkiezingen.
Terwijl het Britse Lagerhuis zich opmaakt voor parlementair vuurwerk van de eerste orde heeft Boris Johnson vanmorgen een laatste gesprek gehad met rebellerende partijgenoten. De Britse premier benadrukte daarin dat hun inspanningen om een no deal-brexit, op 31 oktober, te voorkomen en de onderhandelingen daarover met Brussel uit te stellen de onderhandelingspositie van Groot-Brittannië te zeer zouden ondermijnen.
Volgens aanwezigen bij de besloten bijeenkomst zou Johnson duidelijk hebben gemaakt dat uitstel van brexit in zijn ogen neerkomt op een ‘overgave’ aan Brussel. Een aantal rebellerende conservatieven zou de premier op hun beurt zonneklaar hebben gemaakt dat ze desondanks toch met de oppositie tegen een eventuele no deal-brexit zullen stemmen. Ook al kost ze dat dus hun plek in de partij en hun zetel in het Lagerhuis bij de volgende verkiezingen omdat ze hun verkiesbare plek verspelen
De premier heeft gezegd dat hij het liefst met een deal uit de EU stapt, maar sluit een no-deal brexit nadrukkelijk niet uit. Hij wil in elk geval geen nieuw uitstel meer van het Britse vertrek uit de EU. Dat plaatst hem op een ramkoers met parlementariërs die vrezen voor chaos als er geen brexitdeal komt. De bron rond de Conservatieve dissidenten zegt dat er nog maar een ‘erg korte tijdsperiode’ is waarin het parlement niet is geschorst.
Voormalig minister van Financiën Philip Hammond heeft gezegd dat hij tegen de regering zal stemmen opdat het parlement uitstel van de deadline kan afdwingen. ,,We zullen genoeg stemmen hebben. Veel collega’s zijn boos over de trucs van de partijleiding die iedereen die uit de pas loopt een kopje kleiner wil maken.’’ Minister van Buitenlandse Zaken, Dominic Raab, bevestigde vanmiddag nog eens dat uitstel van brexit niet meer aan de orde is, want, dat zou een verkeerd signaal sturen naar de onderhandelaars.
Martelen
De onderlinge sfeer in conservatieve kringen was vandaag toch goed, melden aanwezigen. Dat was gisteren wel even anders. Toen dreigde Johnson degenen die hem niet wilden volgen uit de partij te knikkeren en ook (grapje van Boris) te ‘martelen’. Tevergeefs, weet hij nu. Er zullen genoeg dissidente stemmers zijn. Johnson heeft gezegd dat hij dan dus niet kan onderhandelen met Brussel, niet als zijn handen gebonden zijn. In dat geval wordt gekoerst op vervroegde verkiezingen. Die lijken onvermijdelijk als het Lagerhuis inderdaad ervoor stemt de brexitdeadline nogmaals te verschuiven.
Veel wijst nu op spoedverkiezingen, halverwege oktober, vlak voor de belangrijke EU-top in Brussel. Het kan daarna alle kanten opgaan. Zelfs een niet doorgaan van brexit komt in beeld als Johnson de verkiezingen zou verliezen – wat overigens bijna niemand verwacht. Het Britse pond sterling heeft moeite met al die onzekerheid en zakte even naar het laagste punt sinds bijna 35 jaar ten opzichte van de dollar.
De woordvoerder van de Europese Commissie, Mina Andreeva, weigerde in te gaan op vragen van journalisten over de stand van zaken van de onderhandelingen met het team van Johnson. Ze herhaalde dat de EU nog wacht op concrete voorstellen. Ondertussen houden velen in Brussel rekening met een no deal-brexit met alle problemen van dien.
NOS 03.09.2019 Een Brits parlementslid van de Conservatieve Partij is overgestapt naar de Liberal Democrats. Dat betekent dat de regering van premier Johnson geen zetelmeerderheid meer heeft in het Lagerhuis.
Parlementslid Phillip Lee ging tijdens een toespraak van Johnson in het parlement ineens tussen de oppositie zitten:
Conservatief parlementslid naar oppositie: Johnson is meerderheid kwijt
Een paar minuten later verscheen een online verklaring waarin hij zijn overstap toelichtte.
“De regering is roekeloos op zoek naar een beschadigende brexit”, schrijft Lee. “Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet.”
Alex Partridge 🚡 @alexpartridge87
Here you go: Tory MP Philip Lee literally crosses the floor, follows Lib Dem chief whip Alistair Carmichael and new MP Jane Dodds onto the LD benches, takes a seat next to party leader Jo Swinson
Correspondent Tim de Wit spreekt van een belangrijk moment. “Johnson zal nu nog moeilijker kunnen regeren dan hij al deed. In de toekomst zal het ongelooflijk lastig worden om er wetten doorheen te krijgen.”
De meerderheid van de regering was overigens al uiterst wankel. Een groep van vijftien tot twintig Conservatieve partijgenoten van Johnson is het oneens met zijn brexit-koers en stemt bij brexit-onderwerpen waarschijnlijk met de oppositie mee.
Vanavond
Vanavond wordt wat de brexit betreft een belangrijk moment, zegt De Wit. “De oppositie gaat proberen de Lagerhuis-agenda over te nemen. Als het Lagerhuis daarvoor stemt, volgt morgen een wetsvoorstel om de brexit-datum met drie maanden uit te stellen.”
Johnson is mordicus tegen een uitstel: hij wil op 31 oktober de Europese Unie verlaten, of er nu wel of geen akkoord is. Om uitstel vragen is volgens hem slecht voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel.
Telegraaf 03.09.2019 Premier Boris Johnson is zijn meerderheid in het Lagerhuis kwijtgeraakt nadat het conservatieve parlementslid Philip Lee is overgestapt naar de Liberal Democrats. Lee liep tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
„De conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende Brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. „Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
De regering van Jonhson had een meerderheid van één zetel in het Lagerhuis, door het overstappen van Lee naar de oppositie is hij die kwijt. „Na lang nadenken ben ik tot de conclusie gekomen dat ik onze grondwet en ons land niet meer goed kan dienen als Conservatief Parlementslid”, twittert Lee. Hij is 27 jaar lid geweest van de partij van Johnson.
Voor Johnson kan dit een gevoelige nederlaag zijn. Voor de premier is het nu moeilijker om zijn plannen er in het parlement door te krijgen. Een motie tegen een no-deal brexit, waar mogelijk woensdag over wordt gestemd, lijkt hierdoor eerder aangenomen te worden.
RTL 03.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft nog steeds vertrouwen in een deal met Europese landen over de brexit. Dat zei hij vlak nadat hij de meerderheid in het Lagerhuis verloor omdat parlementslid Philip Lee overstapte naar de Liberal Democrats.
Johnson wil dat Groot-Brittannië hoe dan ook op 31 oktober uit de EU vertrekt, met of zonder akkoord. Veel Britse parlementariërs zijn bang voor de gevolgen als de Britten uit Europa vertrekken zonder afspraken met de EU.
Parlementariërs hebben een spoeddebat aangevraagd bij het Lagerhuis, dat wordt gezien als een stap richting een stemming over een voorstel dat zou kunnen leiden tot nieuw uitstel van de brexit. Dat moet voorkomen dat Groot-Brittannië op 31 oktober al uit de EU treedt. Johnson is tegen uitstel.
Johnson zit niet te wachten op nieuwe verkiezingen
Een motie tegen een brexit zonder afspraken, waar mogelijk woensdag over wordt gestemd, lijkt door de overstap van Lee eerder te worden aangenomen. Johnson zegt dat een brexitdeal het best tot stand komt als de parlementsleden dinsdagavond vóór de huidige regering stemmen.
Ook zei de premier dat hij niet zit te wachten op nieuwe verkiezingen, maar vooral inzet op het snel maken van een deal met de EU.
Mocht de motie worden aangenomen, dan houdt Johnson zich aan de wet en ondergaat hij de gevolgen. Dat zei hij desgevraagd in het parlement. Johnson denkt echter dat een nieuw uitstel van de brexit de onderhandelingspositie van Groot-Brittannië enorm verzwakt.
AD 03.09.2019 Premier Boris Johnson is zijn meerderheid in het Lagerhuis kwijtgeraakt nadat het conservatieve parlementslid Philip Lee is overgestapt naar de Liberal Democrats. Lee liep tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
,,De conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. ,,Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
MSN 03.09.2019 Het was al krap, maar de regering van de Conservatieve premier Boris Johnson kan niet meer bogen op een meerderheid in het Lagerhuis. Die meerderheid van één zetel is weg, nu het Conservatieve parlementslid Philip Lee overstapt naar de Liberaal-Democraten.
Lee liep dinsdagmiddag tijdens een toespraak van Johnson in het parlement over naar de andere kant van de zaal.
“De Conservatieve regering zoekt te hard naar een beschadigende Brexit”, stelt Lee in een verklaring over zijn overstappen. “Levens en de leefbaarheid van het land worden onnodig op het spel gezet en het is gevaarlijk voor de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.”
Het verlies van de meerderheid in het Lagerhuis komt op een gevoelig moment. Dinsdag stemt het parlement waarschijnlijk over een motie die eist dat de regering uitstel aanvraagt voor de Brexit, als er op 31 oktober geen deal is over het vertrek met de Europese Unie. Dit om een zogenoemde no deal-Brexit te voorkomen.
Johnson is faliekant tegen deze motie en wil hoe dan ook per 31 oktober uit de EU vertrekken, met of zonder deal. Als de motie voor uitstel van de Brexit dinsdag een meerderheid krijgt in het Britse parlement, is de kans groot dat Johnson nieuwe verkiezingen uitschrijft.
Overleg tussen Johnson en rebellen loopt moeizaam
Johnson heeft dinsdag partijgenoten ontmoet die willen voorkomen dat hun land zonder deal de EU verlaat. Hij gaf daar volgens een bron rond het kamp van de rebellen een “niet overtuigende verklaring” over hoe toch een Brexitakkoord geregeld kan worden.
Johnson zou proberen kritische leden van zijn Conservatieve Partij over te halen niet mee te stemmen met de oppositie. Hij zou hebben betoogd dat het schadelijk is voor de Britse onderhandelingspositie in Brussel als Brexituitstel wordt afdwongen.
NOS 03.09.2019Brexit is back. De Britten trappen vandaag hun parlementaire jaar af, en dat zal vooral in het teken staan van – precies – brexit. Want met nog minder dan twee maanden tot de huidige brexit-deadline van 31 oktober, verkeert de Britse politiek in crisis. Het parlement en de regering liggen op ramkoers. Premier Johnson wil eind oktober hoe dan ook de EU verlaten, met of zonder akkoord, maar een meerderheid van het parlement wil een no-deal voorkomen.
De tijd dringt. Johnson heeft vorige week om een zogenoemde prorogatie gevraagd; een langere schorsing van het Britse parlement. Waarschijnlijk gaat het parlement van 9 september tot 14 oktober met reces. Er blijft daarna iets meer dan twee weken over voor de deadline van 31 oktober. Er is het parlement dan ook alles aan gelegen om al in de komende dagen een no-deal-scenario te voorkomen. Te beginnen met het eerste parlementaire debat van vandaag – waarbij Johnson meteen zijn zetelmeerderheid verloor.
Liever de korte versie?
Dit is in een notendop wat je vandaag kunt verwachten:
Britse media verwachten dat tegenstanders van een no-deal-scenario straks proberen via een spoeddebat de Lagerhuisagenda over te nemen, zodat ze zelf wetsvoorstellen kunnen indienen. In dit geval zal dat hoogstwaarschijnlijk een wet zijn die een no-deal-brexit moet blokkeren. Op die manier kan het Lagerhuis de regering-Johnson dwingen om uitstel van de brexit aan te vragen.
Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis zou zo’n wet moeten goedkeuren. De tijd dringt – want voor 12 september wordt het parlement al opgeschort. Maar ook daar hopen sommige parlementariërs wat aan te doen; zij willen voorstellen om dit weekend ook vergaderingen te houden.
Verder bestaat nog de mogelijkheid dat parlementariërs een motie van wantrouwen indienen, en op die manier de regering ten val brengen. Maar de oppositie is het niet eens over wie een interim-regering – die dan zou ontstaan – moet gaan leiden. Bovendien zijn niet alle parlementariërs voorstander van nieuwe verkiezingen. Het is dus de grote vraag of deze optie een kans van slagen heeft.
Terug naar wat straks waarschijnlijk de eerste zet van de no-deal-tegenstanders wordt: de overname van de Lagerhuisagenda. Hoe de Britse parlementaire agenda eruitziet, wordt bepaald door de regering. En een ding is zeker, het voorkomen van een no-deal-scenario zal vanmiddag niet één van de agendapunten zijn.
De Britse parlementariërs moeten dus een manier zien te vinden om de macht over de agenda te krijgen. Verwacht wordt dat ze dat zullen proberen door middel van een Standing Order 24. Die regel zorgt ervoor dat parlementariërs een spoeddebat kunnen aanvragen – om op die manier de controle over de Lagerhuisagenda van de regering over te nemen.
Standing Order 24
De verwachting is dat een meerderheid van de parlementariërs voor deze Standing Order 24 zal gaan stemmen. Als dat is gelukt, kunnen de partijen zelf wetsvoorstellen indienen – dus ook een wet die een no-deal-brexit moet blokkeren.
Britse media schrijven dat een grote groep parlementariërs van plan is een wetsvoorstel in te dienen waarin zal staan dat de Britten niet zonder een akkoord de Europese Unie zullen verlaten. Mocht er op 31 oktober nog geen deal op tafel liggen, dan willen ze bij wet vastleggen dat premier Johnson bij de EU om drie maanden uitstel vraagt. De brexit-deadline zal in dat geval dus op 31 januari 2020 komen te liggen. Tenzij het parlement voor die tijd toch instemt met een brexit-deal óf voor 19 oktober alsnog instemt met een no-deal-scenario.
Iemand met een masker van de Britse premier Johnson voert actie voor Downing Street in LondenReuters
Het wetsvoorstel zal door zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis moeten worden goedgekeurd. De verwachting is dat de wet wel door het Lagerhuis komt. De Labour-fractie is voor en ook verschillende Conservatieve politici hebben al laten weten voor de wet te willen stemmen. Maar het Hogerhuis wordt waarschijnlijk een stuk moeilijker. Hoewel ook daar de meerderheid tegen een no-deal-brexit is, zouden parlementariërs die wel een harde brexit willen op 31 oktober net zolang amendementen kunnen indienen en hun spreektijd kunnen verlengen tot de tijd op is. Want maandag of dinsdag gaan de parlementariërs alweer met reces.
Om toch wat tijd te winnen, hebben de verschillende parlementariërs al voorgesteld om ook in het weekend te vergaderen. Maar ook daarvoor is eerst weer een meerderheid nodig.
Lange schorsing ‘ongekend’
Het parlement schorsen, prorogation, is niets nieuws. Het is de afsluiting van de lopende parlementssessie, waarna een nieuwe begint met de Queen’s Speech, de troonrede. Vervolgens begint het nieuwe politieke jaar met een nieuwe agenda. Dit gebeurt normaal gesproken elke herfst. Maar de huidige sessie loopt sinds juni 2017 – de langste in bijna 400 jaar tijd. En volgens Britse media is het ongekend in de moderne tijd dat de schorsing vijf weken duurt.
Meestal duurt de prorogatie een week. Maar doordat Johnson zijn schorsing samentrekt met het drieweekse reces voor partijconferenties en er aan de voor- en achterkant nog wat dagen aan toevoegt, ligt het parlement ineens heel lang achter elkaar stil.
In Londen, Edinburgh en Belfast lopen rechtszaken om de opschorting van het parlement onwettig te laten verklaren. Deze route leidt niet direct tot het tegengaan van een no-deal, maar zou de parlementariërs wel meer tijd geven om via een van de andere twee manieren hun doel te behalen. Bij een van die rechtszaken zou door de aanklagers een mailtje van premier Johnson naar voren zijn gebracht. In die mail – die dateert van half augustus – zou te lezen zijn hoe Johnson met medewerkers de optie van een prorogatie bespreekt, om op die manier van het “lastige” parlement af te komen.
Mocht het de parlementariërs toch lukken om op tijd hun wetsvoorstel goed te laten keuren, dan is het spel nog altijd niet afgelopen. Gisteravond nam Johnson vast een voorschot op het wetsvoorstel van de oppositie en liet weten dat hij absoluut niet van plan is om naar ze luisteren. Hij weigert – ook als wetgeving hem daartoe dwingt – om naar de EU te stappen om uitstel van brexit aan te vragen.
Verkiezingen?
Met die uitspraak zegt de Britse premier – zonder het letterlijk te zeggen – dat er voor hem niets anders opzit dan nieuwe verkiezingen uit te schrijven, als het Lagerhuis een no-deal-brexit blokkeert. Over die optie is de afgelopen 24 uur veel gespeculeerd in Britse media. Er werd zelfs al een verkiezingsdatum genoemd: 14 oktober.
Maar zoals wel vaker het geval bij de brexit, kleeft ook aan deze optie een groot nadeel voor Johnson. De premier kan namelijk niet op eigen houtje verkiezingen uitschrijven. Daar moet hij een twee derde meerderheid van het parlement voor hebben, waardoor de premier dus deels afhankelijk is van oppositiepartij Labour.
De grootste oppositiepartij worstelt met wat te doen als het zover komt. Aan de ene kant wil de partij als oppositie natuurlijk graag verkiezingen, om zo mogelijk de macht van de Conservatieven te kunnen overnemen. Maar nieuwe verkiezingen zijn ook een grote gok. Als Johnson de verkiezingen wint, dan weet ook Labour dat een no-deal-brexit ineens een stuk dichterbij komt en dat ze er in dat geval helemaal niets meer aan kunnen doen.
Veel Labour-parlementariërs laten weten niet zomaar met nieuwe verkiezingen te zullen instemmen, zolang de no-deal niet van tafel is. Zij vinden het tegenhouden van een no-deal belangrijker en willen daarna pas verder kijken naar eventuele nieuwe verkiezingen.
Johnson zelf heeft ook niet echt zin in verkiezingen, zei hij gisteren nog:
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Een optie die later om de hoek zou kunnen komen om een no-deal-scenario tegen te houden is het indienen van een motie van wantrouwen. Parlementariërs kunnen via die weg hun vertrouwen in de regering opzeggen. Mocht het zover komen, dan wordt de Fixed Term Parliament Act van kracht. Johnson krijgt dan 14 dagen de tijd om te bewijzen dat hij toch het vertrouwen van het parlement terug kan krijgen.
In die periode kan ook een parlementariër bewijzen dat hij/zij het vertrouwen van een meerderheid van het parlement geniet. Onofficieel wordt dan van de premier verwacht dat hij zijn macht overdraagt aan die parlementariër. Zijn er 14 dagen voorbij en is er geen nieuwe regering gevormd, dan moeten nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven.
Maar – en daar is die prorogatie weer – wanneer deze motie voor het komende reces van 9 september wordt goedgekeurd, dan zal het parlement geen 14 dagen, maar krap een week hebben om bovenstaande stappen te doorlopen. Het voorgenomen reces wijkt immers niet. Lukt het ze niet om eruit te komen of een alternatieve regering te vormen voor het reces begint, dan zullen de Britten automatisch nieuwe algemene verkiezingen krijgen. Alleen staat lang niet iedereen daar dus om te trappelen.
MSN 03.09.2019 Op de valutamarkt geven handelaren duidelijke waarschuwingssignalen af over de ontwikkeling van de Britse economie en de perikelen rond de Brexit. Het Britse pond is dinsdag verder weggezakt ten opzichte van de dollar en de euro.
De daling volgt op de hint van premier Boris Johnson om snel verkiezingen uit te schrijven op het moment dat hij later op dinsdag een belangrijke stemming in het parlement verliest. Voor het eerst sinds januari 2017 is het pond minder dan 1,20 dollar waard.
Tegenover de euro is het pond dinsdag gezakt tot minder dan 1,10 euro per pond.
De Labour Partij heeft samen met meerdere Conservatieven, die rebellen worden genoemd, een motie ingediend die een no-deal Brexit moet voorkomen. Als de motie wordt aangenomen betekent dit dat Johnson wordt gedwongen de Brexit uit te stellen tot eind januari tenzij hij voor half oktober tot een vergelijk kan komen met de EU.
Verschillende marktvorsers houden rekening met een verdere waardedaling van de Britse munt. Het pond kan zakken tot 1,10 dollar op het moment dat bij nieuwe verkiezingen een mandaat voor een no-deal Brexit op het spel zou staan.
Wat het pond ook geen goed doet is de economische ontwikkeling in het VK. Maandag zakte een graadmeter voor de Britse industriële productie diep in het rood.
De inkoopmanagersindex, een peiling van de stemming onder inkoopmanagers in de industrie, daalde naar een niveau van 47,2 punten. Bij deze index duidt een niveau van onder de 50 punten op krimp. Daarboven is sprake van groei. Het niveau van 47 punten is het laagste sinds juli 2012.
Onderzoeksbureau IHS Markit zei maandag dat “de hoge mate van economische en politieke onzekerheid, zowel in het binnenland als daarbuiten, zwaar drukt op de prestaties van de Britse industrie in augustus.”
Zorgelijk is ook dat inkoopmanagers aangeven dat de orderportefeuille van Britse producenten fors krimpt. Dit heeft onder meer te maken met de onzekerheid rond de Brexit.
Foto: Inkoopmanagersindex voor de Britse industrie. IHS Markit
Analist Neil Wilson van Markets.com noemt de ontwikkeling van de inkoopmanagersindex, die vaak wordt gezien als een vooruitlopende indicator voor de economie “schokkend”. Dat heeft volgens hem niet alleen met de politieke onrust rond de Brexit te maken. Ook de vertraging van de de groei van de wereldeconomie begint voelbaar te worden.
AD 03.09.2019 De regering van de Britse premier Boris Johnson en het Britse parlement staan vandaag voor een zware confrontatie. Eindelijk begint dan het eindspel van een kwestie die nu al drie jaar sleept en heel wat Britten onderhand brexit-moe heeft gemaakt.
Oppositiepartij Labour heeft samen met onder anderen enkele conservatieve ‘rebellen’ een motie ingediend die een harde brexit, zonder akkoord met de EU, moet voorkomen. Het kan allemaal uitdraaien op de derde parlementsverkiezingen in Groot-Brittannië, in ruim vier jaar tijd! En het is nog niet klaar. Commentatoren voorzien zelfs een van de meest dramatische weken in de naoorlogse geschiedenis van ’s werelds oudste democratie
Waarom doet de Britse politiek zo opgewonden?
Boris Johnson speelt het hard. Hij eist loyaliteit van alle Conservatieven (wie niet voor mij is, kan vertrekken) en gokt op nieuwe verkiezingen. De kersverse en strijdbare premier zorgde vorige week al voor veel herrie met zijn verrassende aankondiging het Lagerhuis vanaf volgende week vijf weken naar huis te sturen – officieel wegens het congresseizoen en de troonrede op 14 oktober.
Johnson wil ook de tijd nemen om ambitieuze investeringsplannen uit te werken voor de zorg, het onderwijs en de infrastructuur. Druk, druk, druk dus. Maar ook een slimme truc, zeggen politieke analisten, want zo kon de regering van Johnson de opening van het parlementaire jaar uitstellen en het voor parlementsleden moeilijk, zo niet onmogelijk, maken om een brexit zonder deal tegen te houden.
Dat laatste zou het werkelijke doel zijn geweest van de tijdelijke sluiting van het parlement. Queen Elisabeth II stemde formeel in met de opschorting. Volgens Boris Johnson zijn alle protesten tegen zijn vermeende ‘staatsgreep op zijn Engels’ grote onzin en blijft er ruim tijd over de brexit te bespreken.
Maar gaat het inmiddels niet over veel meer dan brexit?
Zeker, Groot-Brittannië wordt nu al drie jaar verscheurd door een brexit die al het andere beleid overschaduwt. Het politieke klimaat is erdoor vergiftigd, kiezers zijn verbijsterd en lijken meer en meer verward. Vriendschappen staan op scherp en de relatie met de EU (hoe dan ook de belangrijkste handelspartner) is op zijn best beroerd. ,,Laat onze onderhandelaars hun werk doen in Brussel”, klonk het gisteren in Downing Street.
De entourage van Boris Johnson claimt dat de premier grip heeft op de brexit-onderhandelingen en in korte tijd meer begrip heeft gekweekt voor de Britse positie dan zijn voorgangster, en dat dit allemaal best goed kan komen. Maar in Brussel weten ze van niets en daar overheerst vooral scepsis over Johnsons alles-of-niets strategie.
Daarbij worden de doemverhalen voor de Britse economie worden steeds sterker. Het pond verliest snel aan waarde. Maar ook de toekomst van het Verenigd Koninkrijk zelf is door dit alles aangetast. De Schotten blijven radicaal tegen brexit en sturen meer en meer aan op zelfstandigheid. De leider van de Schotse Conservatieve partij is al opgestapt uit protest tegen het beleid van ‘Londen’. In Noord-Ierland broeit ook weer van alles en wordt zelfs gesproken over mogelijke aansluiting bij Ierland.
En er heerst angst voor een verregaand handelsakkoord met de Verenigde Staten waarbij bijvoorbeeld de Britse gezondheidszorg NHS zou kunnen sneven als de Amerikanen de voorwaarden gaan dicteren.
Kan het parlement Boris Johnson nog stoppen?
Dat parlement komt vandaag dus voor de eerste keer sinds de vakantie opnieuw bij elkaar. Omdat ze weinig tijd hebben, hopen de parlementariërs vandaag wraak te kunnen nemen op Johnson door de no deal (de EU verlaten zonder afspraken met Brussel) wettelijk onmogelijk te maken.
Die ‘dwarse’ parlementariërs komen niet alleen uit Labour, Schotland en van de Liberaal-Democraten, maar ook uit de Conservatieve Partij van Johnson. Om die reden worden prominente conservatieven zoals Philip Hammond en Rory Stewart nu ‘rebellen’ en zelfs ‘collaborateurs’genoemd.
Johnson wil ze nu desnoods uit de partij zetten. Een dertigtal Conservatieven zou niet kunnen leven met een no deal-brexit. Vaak omdat die hard kan aankomen in hun eigen kiesdistrict. Bijvoorbeeld omdat bedrijven of diensten vertrekken wat dus tot werkloosheid kan leiden.
Oud-minister Justine Greening stelt zich om die reden alvast niet beschikbaar bij eventuele volgende verkiezingen omdat ze een harde no deal-brexit van Johnson gewoon niet kan verkopen aan haar eigen, Conservatieve, kiezers. Waarschijnlijk zullen die kiezers straks op de Liberalen stemmen.
Wat willen degenen die tegen een no deal-brexit zijn?
Net als Justine Greening vrezen ze een economische ramp bij een harde exit uit de EU. Die moet worden voorkomen en daarom hopen tegenstanders van een no deal-brexit (die vaak best wel vóór een brexit zijn maar dan met een goede vertrekregeling) vandaag de agenda te kunnen overnemen.
Ze willen wetgeving aannemen die de regering verplicht opnieuw uitstel voor de brexit te vragen in Brussel, ditmaal tot 31 januari 2020. In het voorstel krijgt Johnson nog twee andere opties: tegen 19 oktober (wanneer overleg in Brussel op de agenda staat) een alsnog gesloten akkoord met de EU door het parlement laten goedkeuren, of het parlement achter een no deal-brexit krijgen.
Om over het voorstel te kunnen stemmen, moet het parlement een spoeddebat krijgen van parlementsvoorzitter of ‘speaker’ John Bercow, die vandaag dus ook een cruciale rol zal spelen. De conservatief Bercow wordt gehaat door brexiteers in zijn eigen partij omdat hij een ‘remainer’ is.
Zijn vrouw rijdt rond met een sticker ‘bollocks to brexit’ (vrij vertaald: ‘brexit kan de kloten krijgen’). Bercow noemde Johnsons stunt het parlement tijdelijk naar huis te sturen zelfs een ‘constitutionele schande’.
Wat is de strategie van premier Johnson?
Hij doet een berekende gok en hoopt voor eens en altijd af te rekenen met dwarsliggers in zijn partij – iets wat geen andere conservatieve premier zo hard heeft gespeeld. De nieuwe premier vertrouwt op zijn populariteit en zijn imago van de enthousiaste en getapte jongen die de zaken nu eindelijk gaat regelen.
Hij speelt daarbij zeker ook in op de brexit-moeheid onder de Britten. De stemming in het land is er een van onzekerheid en met name ondernemers klagen dat erger te vinden dan een no deal-brexit. Dus liever ‘weten waar je aan toe bent en dan zien we wel’, zo denken veel Britten. Met zijn gok riskeert Boris Johnson veel moeizaam herwonnen Conservatieve zetels in Schotland, zal een deel van de kiezers Engeland overlopen naar de Liberalen en komt de altijd al beladen politiek in Noord-Ierland onder nog grotere druk te staan.
Daar tegenover staat dat een meerderheid van de Britten (zowel links als rechts) vóór een brexit stemde in het referendum en die grote groep biedt goede winstkansen.
Natuurlijk heeft Johnson te maken met de populist Nigel Farage en diens Brexit Partij. Hij deed het prima bij de verkiezingen voor het Europees Parlement en hijgt al tijden in de nek van Johnson.
Farage dwingt de partij steeds verder naar rechts te schuiven en dat kan de conservatieven veel stemmen kosten, zowel door anti-Europese conservatieven die zijn Brexit Party omarmen als door gematigde conservatieven die afhaken omdat hun partij zou zijn doorgeschoten. Farage kan ook veel concessies afdwingen als hij besluit niet mee te doen aan de verkiezingen.
De redding van Johnson wordt waarschijnlijk het Britse kiesstelsel. Door het districtenstelsel waarmee alleen de winnaar parlementslid wordt kun je met ruim dertig procent van de stemmen toch een forse meerderheid aan zetels winnen in het Britse Lagerhuis. Op dit moment geven de peilingen Johnson 34 procent van de stemmen, wat genoeg kan zijn.
Maar het kan ook nog foutlopen als Farage de Conservatieven stemmen gaat afsnoepen en de Liberalen en Labour massaal verkiezingsafspraken maken. In dat geval kan Boris Johnson in zijn eigen zwaard vallen en de geschiedenis ingaan als een van de luidruchtigste maar kortst zittende Britse premiers.
Wat doet de Labour-oppositie?
Bibberen, want ook Labour weet het niet en is intern ook zeer verdeeld. De partij wist nooit te profiteren van de chaos bij de conservatieven en riskeert misschien zelf wel het meeste bij nieuwe verkiezingen. Leider Jeremy Corbyn was meer bezig met het redden van zijn eigen hachie dan met het landsbelang, zeggen critici.
Boris Johnson lijkt inmiddels meer zin te hebben in nieuwe verkiezingen dan Labour dat er zo lang om riep maar nu ontzettend aarzelt. Premier Johnson en zijn omstreden adviseur/meesterstrateeg Dominique Cummings hebben een duidelijke strategie en werpen Johnson nu al op als de man die de wil van het volk uitvoert (er werd drie jaar geleden in het referendum immers gekozen vóór een brexit) en die nu namens het volk vecht tégen de vermeende obstructie van het parlement.
De keuze wordt ook No Brexit of Corbyn, bedacht de uitgekookte Cummings al. De voormalige Labour-premier Tony Blair waarschuwde gisteren nog dat nieuwe verkiezingen een ‘olifantenvalstrik’ zijn van de Conservatieve Partij, omdat die weet dat Corbyn en Labour niet erg populair zijn (22 procent van de stemmen) en nieuwe verkiezingen daardoor in hun voordeel zouden zijn. Het zwabberende Labour belooft soms wel een nieuw referendum over brexit, soms niet.
Wanneer zijn die verkiezingen?
Over de mogelijke verkiezingen, die volgens een hooggeplaatste regeringsbron op maandag 14 oktober zouden plaatsvinden, zou dan woensdag gestemd moeten worden. Voor Boris Johnson belangrijk.
Het is riskant voor hem verkiezingen te houden na een no deal-brexit als het land dan inderdaad te maken heeft gekregen met de voorspelde economische tegenslagen. Lege schappen in de winkel zijn geen reclame voor zijn beleid. Johnson kan het parlement zelfs nog op een andere, iets meer technische manier dwarsbomen.
Mocht het de oppositie lukken deze week een wet aan te nemen tegen een harde brexit, dan is die pas van kracht als de koningin haar handtekening heeft gezet. Het is Johnson die de wet naar de koningin moet sturen, een taak die hij dus op de lange baan zou kunnen schuiven.
Kan het parlement vandaag dat scenario vermijden of krijgt Johnson zijn zin? Dat antwoord krijgen we wellicht in de loop van de late namiddag.
Minister-president Mark Rutte sprak eerder harde woorden over het brexit-drama.
MSN 03.09.2019 De Britse premier Johnson maakt zich op voor een harde confrontatie met de oppositie vandaag. Het parlement, het Lagerhuis, keert terug van het zomerreces en opent naar verwachting direct de aanval op de pas aangetreden premier.
Vandaag wordt er vooral gekeken naar oppositieleider Jeremy Corbyn van de Labour-partij. Hij zegt er alles aan te doen om de plannen van Johnson te dwarsbomen en heeft een motie van wantrouwen aangekondigd.
Tijdsdruk
Daarnaast wil Corbyn per wet Johnson kunnen dwingen om opnieuw uitstel voor de brexit te vragen, mocht er geen deal zijn op 31 oktober, de dag dat de Britten de EU zullen verlaten. De oppositie wil een wet aannemen die een vertrek uit de EU zonder overeenkomst onmogelijk maakt.
Maar veel tijd om dat alles te realiseren, heeft de oppositie niet. De leden van het Britse Lagerhuis komen alleen nog deze week bijeen. Daarna is het parlement opgeschort tot de ingelaste troonrede op 14 oktober. Een besluit dat Johnson op veel kritiek kwam te staan.
Politiek vuurwerk
Er wordt dan ook politiek vuurwerk verwacht nu het parlement nog wel bijeen is. Als Corbyn de daad bij het woord voegt en zijn motie van wantrouwen indient, kan dat de regering Johnson ten val brengen. De Britten moeten dan opnieuw naar de stembus.
Spannend wordt vooral hoeveel Conservatieve parlementsleden zich achter de Labour-partij van Corbyn gaan scharen. Meerdere ex-ministers spraken al hun steun uit voor een plan dat een no-deal brexit kan voorkomen. Daarmee negeren ze de orders van hun eigen partij.
Johnson dreigt muitende Conservatieven te zullen royeren, door ze in de toekomst niet herkiesbaar te stellen. Zo voert hij de druk op: iedere conservatief die tegen Johnson is, pleegt als het ware politieke zelfmoord.
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie mee stemt.
Nieuwe verkiezingen?
Zo is het voor beide kampen politiek schaken op het hoogste niveau. En het lijkt er steeds meer op dat het organiseren van nieuwe verkiezingen de volgende zet zal zijn.
Jeremy Corbyn kan verkiezingen voor elkaar krijgen met een succesvolle motie van wantrouwen, maar Boris Johnson lijkt een gang naar de stembus ook niet te schuwen. Hij is vol zelfvertrouwen en lijkt er op te gokken dat de Britten die voor een brexit zijn, massaal op hem gaan stemmen. Zo kan Johnson zijn meerderheid in het parlement eventueel vergroten, maar hij zal niet de eerste zijn die zich misrekent.
Kabinetsberaad
Johnson kwam gisteravond met zijn kabinet bijeen om het strijdplan te bespreken. Britse media melden dat hij mogelijk woensdag nieuwe verkiezingen zal aankondigen, als de oppositie erin slaagt een wet aan te nemen die vertrek uit de EU zonder overeenkomst verbiedt.
NOS 02.09.2019 De politieke crisis in het Verenigd Koninkrijk is in alle hevigheid opgelaaid en de kans op een brexit zonder akkoord op 31 oktober is groter dan ooit. Een no deal-brexit kan grote gevolgen hebben, zeker voor mensen die toch al weinig hebben. Uit een gelekt rapport bleek vorige maand dat de Britse in dat geval rekening houdt met een tekort aan medicijnen, brandstof en voedsel. Britse voedselbanken maken zich dan ook grote zorgen.
“We krijgen nu al minder giften dan voorheen”, vertelt Maureen Reynal die al bijna dertig jaar voedselbank FIND runt in Ipswich. “De voedselprijzen zijn al gestegen sinds het brexitreferendum. Dat betekent ook dat mensen minder doneren, omdat ze minder te besteden hebben.”
1/2 Maureen Reynal runt al 29 jaar een voedselbank in Ipswich Suse van Kleef| NOS
2/2 Vrijwilligers bij de voedselbank stellen de pakketten samen Suse van Kleef| NOS
Mocht een eventuele no deal-brexit leiden tot voedselschaarste en duurdere producten, dan voorziet ze een verdere terugloop van donaties. Terwijl het aantal klanten zal groeien. “Dat zeker. En als we dan ook nog in een recessie belanden dan wordt het alleen maar erger. Dan krijgen we hier te maken met voedseltekorten.” Op de vraag wat er zal gebeuren als ze niet genoeg eten meer heeft voor haar klanten heeft ze een duidelijk antwoord: “Dan gaan ze stelen. Als je kinderen honger hebben, wat zou jij dan doen? Dan probeer je eten te pakken te krijgen, toch?”
Het aantal Britten dat afhankelijk is van voedselbanken groeit de laatste jaren sowieso snel, laat The Trussel Trust – met ruim 1200 voedselbanken de grootste organisatie van het land – weten. Zij deelden afgelopen jaar bijna 1,6 miljoen nood-voedselpakketten uit. Vijf jaar eerder stond de teller nog op ruim 900.000.
Stijging aantal voedselpakketten
2013/2014
2014/2015
2015/2016
2016/2017
2017/2018
2018/2019
Totaal
913.138
1.084.604
1.109.309
1.182.954
1.332.952
1.583.668
Stijging
18,8%
2,3%
6,6%
12,7%
18,8%
“Elke vorm van brexit brengt het risico van prijsstijgingen van voedsel en andere levensmiddelen met zich mee. En dus ook de vraag naar voedselbanken”, schrijft The Trussel Trust in een verklaring. “We proberen ons voor te bereiden op brexit, maar dat kan maar in beperkte mate. Vooral in het geval van een no deal-brexit kunnen we niet afhankelijk zijn van onze vrijwilligers en donaties. De verantwoordelijkheid om te voorkomen dat nog meer mensen in armoede belanden ligt bij de regering.”
Christopher Dunnett woont in Ipswich en is met zijn hele familie afhankelijk van de voedselpakketten van FIND: al hun eten komt van hen. Hij houdt zich niet echt bezig met brexit, maar vindt het van de gekke dat er wordt gesproken over voedseltekorten. “Dat is bizar. Voor ons en voor heel veel families in het land is het leven op dit moment al moeilijk genoeg.”
Christopher Dunnett pakt zijn voedselpakket uit Suse van Kleef| NOS
En, zoals zo vaak, raakt het de zwaksten als eerste, zegt hij. “Voor mensen met geld maakt het niet zoveel uit, die voelen de gevolgen van een prijsstijging van een paar cent niet. Maar voor mensen die van salarisstrookje naar salarisstrookje leven, die afhankelijk zijn van de voedselbank of andere organisaties wel. Voor hen is elke kleine prijsstijging geld dat ze ergens vandaan moeten halen.”
De brexitdeadline ligt op 31 oktober. Premier Johnson heeft altijd gezegd dat de Britten op die datum uit de EU stappen, met of zonder deal. Een groep parlementariërs wil dat deze week voorkomen door er in noodtempo een wet doorheen te krijgen die een no deal-brexit stopt.
Ook overweegt oppositieleider Jeremy Corbyn een motie van wantrouwen tegen Johnson. Er is haast bij, want ze hebben maar een paar dagen: het parlement komt dinsdag terug van reces, maar wordt een week later voor vijf weken geschorst. Premier Johnson nam vorige week de controversiële beslissing om het parlement wekenlang op te schorten.
Spannende tijden dus. Maar wat de uitkomst ook is, Dunnett is pessimistisch over wat er komen gaat voor het Verenigd Koninkrijk. “Ik denk eigenlijk dat de situatie hier alleen maar erger wordt. Ik zie de toekomst somber in voor dit land.”
Telegraaf 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft maandagavond tegengesproken dat hij verkiezingen wil uitroepen als een motie tegen een no-deal brexit wordt aangenomen. „Ik wil geen verkiezingen, niemand wil verkiezingen. We willen op 31 oktober uit de Europese Unie”, zei de premier in een korte toespraak voor zijn ambtswoning.
Johnson denkt dat bij de EU-top op 17 oktober een deal kan worden gesloten. „Zij weten wat wij willen, dat was eerder niet altijd het geval”, zegt de premier over de Europese leiders. „Maar we gaan hoe dan ook 31 oktober uit de EU.”
Meerdere parlementsleden willen dinsdag een motie in stemming brengen die een no-deal brexit moet voorkomen. Johnson hoopt dat de motie wordt weggestemd, zodat ook nieuw uitstel van de brexit van tafel gaat. „Als de motie wordt aangenomen, slaan ze de poten onder onze onderhandelingspositie weg.”
MSN 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft maandagavond tegengesproken dat hij verkiezingen wil uitroepen als een motie tegen een no-deal brexit wordt aangenomen. “Ik wil geen verkiezingen, niemand wil verkiezingen. We willen op 31 oktober 2019 uit de Europese Unie”, zei de premier in een korte toespraak voor zijn ambtswoning.
Johnson denkt dat bij de EU-top op 17 oktober een deal kan worden gesloten. “Zij weten wat wij willen, dat was eerder niet altijd het geval”, zegt de premier over de Europese leiders. “Maar we gaan hoe dan ook 31 oktober uit de EU.”
Meerdere parlementsleden willen dinsdag een motie in stemming brengen die een no-deal brexit moet voorkomen. Johnson hoopt dat de motie wordt weggestemd, zodat ook nieuw uitstel van de brexit van tafel gaat. “Als de motie wordt aangenomen, slaan ze de poten onder onze onderhandelingspositie weg.”
NU 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft het Britse parlement maandag tijdens een toespraak opgeroepen niet te stemmen voor “nieuw, zinloos uitstel” van de Brexit. De oppositiepartijen, maar ook partijgenoten van Johnson die voor een zachte Brexit zijn, publiceerden eerder op de dag een wet waarmee zij een ‘no deal-Brexit’ willen voorkomen.
Als het Britse parlement deze week voor de Standing Order 24 stemt, moet Johnson een verzoek indienen bij de EU voor het uitstellen van de Brexit-deadline tot 31 januari 2020, als hij voor 19 oktober geen meerderheid vindt in het parlement voor een deal.
Als tussen de huidige deadline van 31 oktober en de nieuwe deadline een deal wordt gesloten kan het VK alsnog versneld de EU verlaten. De wet gaat niet in op het scenario waarbij ook vóór 31 januari 2020 geen deal wordt gesloten.
De oppositiepartijen moesten deze week ingrijpen om een ‘no deal-Brexit’ te voorkomen, omdat Johnson besloot het aantal dagen dat het parlement zitting heeft in aanloop naar de Brexit te verminderen. Het parlementaire jaar zou pas op 14 oktober beginnen, twee weken voor de uitstapdatum.
Duizenden Britten protesteerden woensdag en donderdag in het VK tegen de schorsing en een online petitie werd meer dan 1,6 miljoen keer ondertekend.
‘Mogelijk nieuwe verkiezingen als Lagerhuis voor nieuwe wet stemt’
Johnson vertelde maandag opnieuw dat hij verdere vertraging van de Brexit niet accepteert; dan zou hij zijn belofte voor een vertrek op 31 oktober niet waarmaken.
“Ik denk en hoop dat ze (tegenhangers van een ‘no deal-Brexit’, red.) niet voor nieuw Brexit-uitstel gaan stemmen”, sprak Johnson. “Als ze dat wel doen, schoppen ze de benen onder de positie van het Verenigd Koninkrijk weg en maken ze verdere onderhandelingen met Brussel onmogelijk”.
Gezien de diepe verdeeldheid in de Britse politiek is het nog maar de vraag of Johnson kan aanblijven als de Brexit-deadline wordt verschoven. Nieuwe verkiezingen lijken een uitweg te bieden aan Johnson om gezichtsverlies te minimaliseren.
Britse journalisten van onder meer BBC News schrijven dat als de aangekondigde wet ook daadwerkelijk door het Lagerhuis heen komt, Johnson een motie voor vervroegde verkiezingen gaat indienen. Deze zouden dan op 14 oktober moeten plaatsvinden, als het Lagerhuis instemt met nieuwe verkiezingen.
NOS 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft in een verklaring zijn Conservatieve partijgenoten in het Lagerhuis opgeroepen om de brexit niet opnieuw uit te stellen. Een aantal Tories wil morgen met een Labour-motie meestemmen om een no-deal-brexit te voorkomen.
In Britse media wordt gespeculeerd dat Johnson zal aansturen op nieuwe verkiezingen als de motie wordt aangenomen met hulp van de Tories. “Ik wil geen nieuwe verkiezingen”, zei de premier, maar hij sloot het ook niet expliciet uit. Hij sprak zijn verklaring uit voor de deur van 10 Downing Street, terwijl op de achtergrond luide protesten te horen waren.
“Ik denk niet dat ze dat zullen doen”, zei Johnson over de Tory-dissidenten die voor de Labour-motie willen stemmen. “Ik hoop dat ze het niet doen.” Eerder vandaag zeiden bronnen tegen onder andere de BBC dat Johnson de dissidente Tories uit de partij probeerde te zetten.
Als de motie wel wordt aangenomen, dan zou dat de Britse onderhandelingspositie in Brussel verzwakken, zei de premier. Volgens hem neemt de kans op een nieuwe deal toe en ziet Brussel dat hij een “heldere visie” heeft over de toekomstige relatie met de EU. Onderhandelaars in Brussel zeggen dat Johnson nog niet met haalbare alternatieven is gekomen.
Verkiezingen
Johnson zei verder dat hij Brussel onder geen beding zal vragen om verder uitstel van de brexit-datum, die nu op 31 oktober 2019 staat. In de motie wordt als nieuwe datum 31 januari 2020 genoemd. “We verlaten de EU op 31 oktober 2019, hoe dan ook.”
Premier Johnson: ‘Voorkom zinloze vertraging brexit’
Britse media verwachten daarom dat Johnson verkiezingen zal aankondigen als de motie om de brexit uit te stellen wordt aangenomen. Hij zal dan tegen de bevolking zeggen dat hij geen andere keus had, zei NOS-correspondent Tim de Wit eerder vandaag.
Johnson neemt daarmee wel een groot risico. Om verkiezingen te houden moet twee derde van het parlement daarmee instemmen, dus daar is ook de steun van Labour voor nodig.
MSN 02.09.2019 De Engelse premier Boris Johnson wil nieuwe verkiezingen uitschrijven. Dat zeggen bronnen rondom het Lagerhuis tegen Britse media. Johnson wil zo voorkomen dat het huidige parlement een harde brexit tegenhoudt.
Johnson is zelf partijleider van de Conservatieven, maar niet alle partijleden steunen hem. Enkele afvallige partijleden willen samen met Labour een wet doorvoeren die een harde brexit uitsluit. Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces.
De Conservatieven hebben slechts één zetel meer dan de oppositie, waardoor Johnson alle steun van zijn partijleden nodig heeft. “Stem je tegen mij, dan vlieg je uit de partij”, zo zou Johnson al gedreigd hebben.
31 oktober 2019
Johnson wil 31 oktober 2019 de brexit geregeld hebben, met of zonder akkoord met de Europese Unie. Bij een harde brexit kan de handel deels stilvallen, ook wordt verwacht dat dan lange rijen bij de Douane ontstaan en dat er tekorten aan producten in het Verenigd Koninklijk ontstaan.
Reden voor een meerderheid van het parlement om een harde exit uit de Europese unie te willen voorkomen. Die wet zou dinsdag al goedgekeurd moeten worden.
De regering en de Conservatieve parlementsleden komen maandagavond op verzoek van de premier samen. Volgens Britse media heeft Johnson een motie voorbereid die de weg moet openen naar vervroegde verkiezingen.
NOS 02.09.2019 Premier Johnson koerst mogelijk aan op nieuwe verkiezingen, als een aantal van zijn eigen Tory-parlementariërs meestemmen met een motie om de Brexit te vertragen en een no-deal te voorkomen. Daarover wordt gespeculeerd in Britse media. De premier heeft zijn kabinet bijeen geroepen voor overleg.
Johnson wil een harde confrontatie met het Lagerhuis en de rebellen in zijn partij. Een gesprek met enkele Conservatieven die een no-deal-brexit op 31 oktober willen voorkomen, is zonder enige uitleg afgezegd, zeggen bronnen tegen onder andere de BBC.
Tory-parlementariër David Gauke, onder premier May nog minister van Justitie, zegt dat Johnson probeert de partij te ontdoen van dissidenten. Johnson en zijn regering zouden dreigen dissidente Tories uit de partij te zetten als ze deze week met de oppositie meestemmen om een no-deal-brexit tegen te houden. Volgens Gauke wil de premier de Conservatieve Partij ombouwen tot een soort Brexit Party, verwijzend naar de partij van brexiteer Nigel Farage.
Gauke maakt deel uit van een groepje van vijftien tot twintig Conservatieven die willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de EU stapt. Ook onder anderen voormalig minister van Financiën Philip Hammond en ex-minister van Ontwikkelingssamenwerking Rory Stewart horen hierbij.
“Er gaan mensen hun baan verliezen, het Verenigd Koninkrijk kan uit elkaar vallen”, waarschuwt Gauke tegen een no-deal-brexit. “Het zou een hele slechte uitkomst zijn. Ik wil niet uit de partij, maar als het erom gaat weegt voor mij het nationaal belang zwaarder.”
Tory-lid Gauke, een van de ‘dissidenten’ die zich verzetten tegen JohnsonReuters
De kans dat Johnson er nog in slaagt een nieuwe deal met de EU te sluiten is volgens Gauke erg klein. “Als het parlement niets doet, stevenen we voor 95 procent zeker af op een no deal.”
Johnson steunt in het Lagerhuis op een meerderheid van maar één zetel. Met een aantal dissidente Tories bestaat de kans dat het parlement Johnson deze week dwingt om in Brussel opnieuw uitstel te vragen. Morgen keert het Lagerhuis terug van reces en de omstreden schorsing waar Johnson op aan heeft gestuurd begint volgende week al.
Volgens correspondent Tim de Wit speelt Johnson het bewust hard. “Dat heeft alles te maken met mogelijke verkiezingen. Als dat groepje partijgenoten hem niet steunt, zal hij aan de Britten uitleggen: ik had geen andere keus, en nu ik geen meerderheid meer heb kan ik niet anders dan verkiezingen aankondigen.”
Op die manier hoopt hij zijn steun in het parlement uit te breiden, zegt De Wit. “Er is wel een risico, want verkiezingen zijn er niet zomaar. Het parlement moet daar met een tweederdemeerderheid mee instemmen.”
Corbyn wil verkiezingen
Een oppositiepartij is doorgaans gebaat bij nieuwe verkiezingen, maar in dit geval is er ’31 oktober’, de dag dat de Britten volgens planning uit de EU gaan. “Als die nieuwe verkiezingen pas na die datum gehouden kunnen worden, zijn de Britten alsnog uit de EU en heeft het parlement er niks over te zeggen gehad”, zegt De Wit. “Daar gaat Labour denk ik niet in mee.”
Johnson ligt op ramkoers en waarschuwde partijgenoten gisteren in The Sunday Times: je kiest voor mij of voor Corbyn.
John Major
Niet alleen in het Lagerhuis zullen deze week pogingen gedaan worden om een no-deal-brexit te voorkomen. Er spelen ook nog drie rechtszaken om dit te voorkomen. Een van die zaken speelt in Londen, aangespannen door zakenvrouw Gina Miller. Zij spande al eerder een proces aan om te voorkomen dat de regering niet buiten het parlement om het uittredingsproces zou starten. Een opvallende naam heeft zich achter de rechtszaak van deze week geschaard: oud-premier John Major, een partijgenoot van Johnson.
De harde koers van Johnson, ook tegen eigen partijgenoten in het Lagerhuis, zou wel eens ingegeven kunnen zijn door zijn belangrijkste adviseur: Dominic Cummings. Eerder maakte Nieuwsuur dit portret van de ‘Raspoetin’ op Downing Street:
AD 02.09.2019 Het Lagerhuis is de komende dagen het strijdtoneel van een ongekend harde confrontatie tussen het parlement en de regering. Voor rebellerende conservatieven dreigt ontslag.
Dinsdag 03.09.2019 begint de race tegen de klok van een groep Britse parlementariërs om de no deal-brexit te stoppen. Het parlement komt terug van reces en de oppositie heeft nog maar een paar dagen de tijd er een wet doorheen te duwen om de dreigende no deal-brexit op 31 oktober te stoppen. Na een politieke truc van premier Johnson wordt het parlement namelijk vanaf 10 september alweer dichtgegooid, en zijn de kansen op een nieuwe wet verkeken.
De oppositie en een groep conservatieve rebellen komen daarom op 03.09.2019 met een wetsvoorstel dat de regering verplicht om de brexit uit te stellen als er geen goedgekeurde deal ligt op 31 oktober 2019. Op zijn vroegst zou er woensdag 04.09.2019 over die wet gestemd kunnen worden. Een meerderheid voor de wet is niet vanzelfsprekend: de verwachting is dat de voor- en tegenstanders elkaar niet veel zullen ontlopen.
Telegraaf 02.09.2019 Boris Johnson lijkt af te stevenen op snelle nieuwe verkiezingen. Dat gerucht hangt in de lucht nadat bekend is geworden dat het Britse kabinet maandagavond met spoed bijeenkomt.
Dit is een tegenzet tegen oppositie in zijn partij. Europa-gezinde rebellen uit de Conservatieve Partij zeiden dinsdag de oppositie te helpen in de strijd tegen een No Deal-Brexit. Als ze dat doen, dan schrijft Johnson verkiezingen uit.
Johnson verwacht die verkiezingen met vlag en wimpel te winnen zodat hij zijn Brexit-strategie erdoor kan drukken. Een optie is om die verkiezingen pas te houden nadat de deadline voor de Brexit van 31 oktober is verlopen. Dan heeft hij in feite ook die harde Brexit.
Tegenstanders van de Brexit willen dinsdag werken aan een noodwet die een akkoordloos vertrek van de Britten uit de EU onwettig moet maken. De regering is woest over dit idee, dat gesteund wordt door zeker twintig conservatieve rebellen.
De premier rekent er op dat hij de steun krijgt van de kiezers omdat zijn belangrijkste tegenstrever, Labourleider Jeremy Corbyn, weinig populair zou zijn. Hij rekent erop dat de Britten alles liever hebben dan Corbyn in 10 Downing Street.
De oppositie is niet tegen een volksraadpleging als die maar voor de Brexit-deadline van 31 oktober wordt gehouden. Als die verkiezing er snel komt is het in feite wederom een referendum over de Brexit, omdat dit onderwerp alle andere onderwerpen overschaduwd.
MSN 02.09.2019 Conservatieve Britse parlementariërs die het wagen mee te stemmen met de oppositie, worden uit de partij gezet. Met dat dreigement probeert de regering van premier Boris Johnson te voorkomen dat de eigen parlementariërs meegaan met de oppositie, die een no-dealbrexit probeert te voorkomen. Een ‘hoge bron’ bij de conservatieve bron zou dit gezegd hebben tegen de BBC .
Zeer kleine meerderheid
De partij van Johnson heeft maar een zeer kleine meerderheid in het parlement. Daarom is het voor de premier van groot belang dat niemand met de oppositie meestemt.
Morgen komt het Britse Lagerhuis weer voor het eerst samen na het zomerreces. De oppositie wil er meteen wetgeving doorheen loodsen die een harde brexit voorkomt.
Inktzwart scenario
Maar volgens Johnson schaadt dat zijn onderhandelingspositie in Brussel. Hij wil hoe dan ook 31 oktober de Europese Unie verlaten. Met deal of zonder deal.
Tijdens de EU-top van 17 oktober 2019 wil Johnson wel nog onderhandelen over een nieuwe deal, maar die poging heeft alleen kans van slagen als een no-dealbrexit een reële mogelijkheid is. Dat inktzwarte scenario zal de Europese Unie namelijk koste wat kost willen voorkomen.
Iedere kans vernietigen
Volgens de bron is de keuze eenvoudig. “Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn (de oppositie) en iedere kans op een deal vernietigen.”
AD 02.09.2019 Britse Conservatieve parlementariërs die deze week tegen de regering van premier Boris Johnson stemmen, moeten rekening houden met een zware straf. Zij mogen dan niet meer namens de partij meedoen aan verkiezingen, zegt een hoge bron binnen de regeringspartij tegen de BBC.
Binnen de Conservatieve Partij bestaat verdeeldheid over het brexitbeleid van de regering. Die heeft een flinterdunne meerderheid in het parlement en vreest dat parlementariërs uit de eigen gelederen straks meestemmen met de oppositie, die wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de Europese Unie stapt.
De partijbron zegt dat er nog steeds een kans is op een deal met de EU. Die zou dan tijdens een EU-top op 17 oktober gesloten moeten worden. Volgens de regering kan de Britse onderhandelingspositie worden gesaboteerd door opstandige Conservatieven.
Het Lagerhuis keert morgen terug van zomerreces. Dan moeten alle parlementariërs volgens de bron een ‘simpele keus’ maken. ,,Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn en iedere kans op een deal vernietigen.” Jeremy Corbyn is de leider van Labour, de grootste oppositiepartij.
Afgeblazen
Premier Johnson heeft naar verluidt een ontmoeting afgeblazen met opstandige partijgenoten. Die had vandaag moeten plaatsvinden. Dat maakt het wantrouwen van de rebellen alleen maar groter, zegt een bron rond hun kamp tegen Sky News.
,,Deze parlementariërs willen bewijs zien dat een oprechte poging wordt gedaan een deal te sluiten”, aldus de ingewijde. ,,Het feit dat de premier niet eens bereid is hen te ontmoeten, doet vermoeden dat dat niet het geval is.’’
Verkiezingen
De prominente Conservatief David Gauke, die tegen een brexit zonder deal is, zegt tegen de BBC dat de regering lijkt aan te sturen op het verliezen van een brexitstemming deze week om vervolgens verkiezingen te houden. De voormalig minister van Justitie vermoedt dat de regering zich wil ontdoen van kritische volksvertegenwoordigers in de eigen gelederen.
De parlementariër zegt dat normaliter vrienden uit het kabinet zouden bellen om steun te vragen. ,,Maar de gebruikelijke operatie vindt niet echt plaats. Ik heb de indruk dat ze mensen bijna proberen te verleiden tegen de regering te stemmen”, aldus Gauke. Hij vermoedt dat de regering een nederlaag wil lijden om vervolgens rebellen uit de partij te zetten en op nieuwe verkiezingen aan te sturen.
Motie
Labourlid Keir Starmer en twee dissidenten binnen de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson, Oliver Letwin en Dominic Grieve, zouden achter de schermen werken aan een motie die moet voorkomen dat hun land op 31 oktober zonder deal de Europese Unie verlaat, schrijft nieuwssite Buzzfeed. De site heeft de hand op een conceptversie van het voorstel hebben gelegd.
In de conceptversie staat dat Johnson om uitstel van de brexit moet vragen als hij niet binnen een bepaalde termijn een brexitdeal rondkrijgt. Het voorstel moet in sneltreinvaart door het parlement worden geloodst. De tijd dringt voor de tegenstanders van de brexitkoers van Johnson. Het parlement wordt volgende week voor ruim een maand geschorst in de aanloop naar de troonrede. De parlementariërs moeten daarom morgen in actie komen. Dan keert het Lagerhuis terug van het zomerreces.
Telegraaf 02.09.2019 Britse parlementariërs werken aan een motie die moet voorkomen dat hun land op 31 oktober zonder deal de EU verlaat. Dat bericht nieuwssite Buzzfeed News, dat de hand heeft gelegd op een conceptversie van het voorstel. Dat moet in sneltreinvaart door het parlement worden geloodst.
De motie is opgesteld door Labourlid Keir Starmer en twee dissidenten binnen de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson, Oliver Letwin en Dominic Grieve. In de conceptversie staat dat Johnson om uitstel van de Brexit moet vragen als hij niet binnen een bepaalde termijn een Brexitdeal rondkrijgt.
De parlementariërs kunnen dinsdag in actie komen. Dan keert het Lagerhuis terug van zomerreces. Premier Johnson heeft steeds gezegd dat zijn land op 31 oktober de EU zal verlaten, met of zonder deal. Een meerderheid van de parlementariërs heeft juist duidelijk gemaakt zo’n no-deal Brexit te willen voorkomen.
De tijd dringt voor de tegenstanders van de Brexitkoers van Johnson. Het parlement wordt volgende week voor ruim een maand geschorst in de aanloop naar de troonrede.
Telegraaf 02.09.2019 De Britse premier Boris Johnson riskeert een splitsing van zijn partij. De Conservatieve partijleider eist dat partijgenoten die zich deze week tegen het regeringsbeleid keren uit de partij worden gezet. Ze mogen bovendien niet, als Conservatief, deelnemen aan de volgende verkiezingen.
De beslissing van Johnson verhardt de politieke verhoudingen in het Verenigd Koninkrijk nog eens wat meer. Vorige week joeg hij veel partijgenoten al tegen zich in het harnas door het parlement vanaf volgende week meer dan een maand buitenspel te zetten. Johnson zegde gisteravond laat een voor maandagochtend geplande bijeenkomst met politieke opponenten binnen zijn eigen partij af. Hij had het te druk.
Het dreigement van Johnson om tegenstribbelende Conservatieven uit de partij te zetten is opmerkelijk. In het afgelopen jaar heeft hij zelf diverse malen tegen regeringsvoorstellen gestemd. De voormalige minister van Financiën Philip Hammond, de leider van de door The Daily Telegraph tot ‘saboteurs’ gedoopte Conservatieve tegenstanders van een No Deal Brexit, noemt de maatregel dan ook ‘verbijsterend hypocriet’.
Hij verwacht niet dat hij en zijn medestanders – tenminste 20 Conservatieven – zich iets van het dictaat aan zullen trekken. Ze zullen desnoods als ‘onafhankelijke Conservatieven’ deelnemen aan komende verkiezingen.
De oekaze van Johnson moet gezien worden als een poging om verkiezingen uit te lokken. Als de ruim twintig opponenten uit de partij worden gezet verliest de regering de flinterdunne huidige meerderheid van één zetel in het Lagerhuis. Als er een motie van wantrouwen wordt ingediend zijn verkiezingen onvermijdelijk. Johnson kan deze dan pas uitschrijven voor een moment na 31 oktober.
Voormalig premier Tony Blair spreekt dan ook van een ‘valstrik’. De voormalige Labourleider realiseert zich dat zijn partij met huidig partijleider Jeremy Corbyn zeer kwetsbaar is bij verkiezingen. Dat lijkt ook Johnson te beseffen. In diverse peilingen staan de Conservatieven mijlenver voor op Labour en andere partijen.
Let wel, deze peilingen werden gehouden voordat Johnson de messen binnen zijn eigen partij sleep. Veel Conservatieve kiezers zullen het hem niet vergeven dat hij partij-opponenten als Kenneth Clarke, Philip Hammond en voormalig minister van Ontwikkelingszaken Rory Stewart uit de partij zal stoten.
De maatregel van Johnson komt op een moment dat het Lagerhuis terugkeert van het zomerreces. Naar verwachting zal het Lagerhuis dinsdag debatteren over het verlengen van de onderhandelingen met de EU. Kamervoorzitter John Bercow rekt waarschijnlijk de regels op, waardoor dat voorstel nog voor volgende week, wanneer het parlement opnieuw met reces gaat, kunnen worden doorgedrukt. Johnson tracht dat zo lastig mogelijk te maken.
Telegraaf 02.09.2019 Britse Conservatieve parlementariërs die deze week tegen de regering van premier Boris Johnson stemmen, moeten rekening houden met een zware straf. Zij mogen dan niet meer namens de partij meedoen aan verkiezingen, zegt een hoge bron binnen de regeringspartij tegen de BBC.
Binnen de Conservatieve Partij bestaat verdeeldheid over het te voeren beleid rondom de Brexit. De regering van premier Johnson heeft een flinterdunne meerderheid in het parlement en vreest dat parlementariërs uit de eigen gelederen straks meestemmen met de oppositie, die wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal uit de Europese Unie stapt.
De partijbron zegt dat er nog steeds een kans is op een deal met de EU. Die zou dan tijdens een EU-top op 17 oktober gesloten moeten worden. Volgens de regering kan de Britse onderhandelingspositie worden gesaboteerd door opstandige Conservatieven.
Het Lagerhuis keert dinsdag terug van zomerreces. Dan moeten alle parlementariërs volgens de bron een „simpele keus” maken. „Meestemmen met de regering en de kans op een deal levend houden of meestemmen met Corbyn en iedere kans op een deal vernietigen.” Jeremy Corbyn is de leider van Labour, de grootste oppositiepartij.
Premier Johnson heeft naar verluidt een ontmoeting afgeblazen met opstandige partijgenoten. Die had maandag moeten plaatsvinden. Dat maakt het wantrouwen van de rebellen alleen maar groter, zegt een bron rond hun kamp tegen Sky News.
„Deze parlementariërs willen bewijs zien dat een oprechte poging wordt gedaan een deal te sluiten”, aldus de ingewijde. „Het feit dat de premier niet eens bereid is hen te ontmoeten, doet vermoeden dat dat niet het geval is.”
NOS 31.08.2019 Rustig inkomen zit er voor Britse parlementariërs niet in na hun zomervakantie. Als het Lagerhuis dinsdag terugkeert van reces, resten er nog een kleine twee maanden tot de brexit-deadline van 31 oktober. Dat is al krap. En doordat premier Johnson vorige week ook nog aankondigde om het reces te verlengen, is nog maar de helft van het aantal zittingsdagen over.
Daarmee is de kans op een no deal-brexit behoorlijk toegenomen, maar tegenstanders als Labour, de Schotse nationalisten en de Liberaal Democraten zetten toch alles op alles dit te voorkomen. Ook beloofde Lagerhuis-voorzitter John Bercow “tot zijn laatste snik” te vechten tegen een “desastreuze” scheiding zonder afspraken.
Correspondent Tim de Wit legt uit welke middelen de tegenstanders van een no deal-brexit nog hebben:
Via wetsvoorstellen
“Het lijkt erop dat de oppositie hierop gaat inzetten,” zegt De Wit. Met een spoeddebat zullen ze komende week proberen de controle van de Lagerhuisagenda over te nemen, en dus de regie uit handen van de regering te nemen. “De kans is groot dat een meerderheid voor stemt.” Als dat gelukt is, kunnen de partijen zelf wetsvoorstellen indienen: in dit geval dus een wet die een no deal-brexit moet blokkeren. “Ze kunnen zo bijvoorbeeld de regering dwingen om uitstel van de brexit aan te vragen.”
Volgens De Wit zou deze aanpak best haalbaar kunnen zijn voor de no deal-tegenstanders, al is de tijd de grootste tegenstander. Een wetsvoorstel moet door het Lagerhuis én het Hogerhuis. “De regering van Johnson zou het proces kunnen vertragen tot er geen tijd meer is. 9 of 10 september wordt het parlement al opgeschort.”
Om toch wat tijd te winnen, hebben de betreffende parlementariërs al voorgesteld om de komende tijd ook in het weekend parlementaire zittingen te houden. Maar ook daarvoor is eerst een meerderheid nodig.
Vanwege de brexit-ontknoping zullen weer veel ogen gericht zijn op de excentriek Lagerhuis-voorzitter John Bercow. We maakten eerder dit portret:
In het Schotse Edinburgh, het Noord-Ierse Belfast en in Londen lopen op dit moment rechtszaken om het opschorten van het parlement onwettig te laten verklaren.
Deze route leidt niet direct tot het tegengaan van een no deal, maar zou de parlementariërs wel meer tijd geven om via een van de andere twee manieren hun doel te behalen. Vanwege de haast worden de zaken al op dinsdag, woensdag en donderdag behandeld.
Via een motie van wantrouwen
“Dit leek de meest waarschijnlijke en makkelijkste route”, zegt De Wit. De oppositie kan een motie van wantrouwen indienen, waarmee de regering ten val wordt gebracht. Dat zou kans van slagen kunnen hebben, want de regering van Johnson heeft maar een meerderheid van één zetel.
“Er hoeven dus maar een paar boze Conservatieven met de oppositie mee te stemmen – en die zijn waarschijnlijk wel te vinden – en die motie redt het.” Maar de oppositie is het niet eens over wie een interim-regering, die dan zou ontstaan, moet gaan leiden. “Daarmee lijkt deze optie voorlopig minder kans van slagen te hebben.”
Mocht het parlement er niet in slagen om de no deal-optie van tafel te krijgen, dan is een harde breuk met de EU de meest waarschijnlijke uitkomst. Tenzij Brussel Johnson in gesprekken alsnog tegemoet komt om een nieuw akkoord te bereiken, maar die bereidheid heeft de EU tot nu toe nog totaal niet getoond. Zij vinden dat Johnson eerst maar eens zelf met nieuwe alternatieven moet komen.
Twee premiers, tientallen onderhandelingsrondes en drie mislukte Lagerhuis-stemmingen over een deal ten spijt, is de brexit-crisis daarmee nog lang niet opgelost.
NU 31.08.2019 Tienduizenden inwoners van het Verenigd Koninkrijk zijn zaterdag de straat opgegaan om actie te voeren tegen de tijdelijke opschorting van het parlement, meldt The Guardian. Er is veel ophef over het besluit van de Britse premier Boris Johnson vanwege de naderende Brexit.
De protesten vonden plaats op tientallen plekken in het land, onder meer in Manchester, Glasgow, Birmingham en Brighton. De grootste betoging werd gehouden bij Johnsons ambtswoning in Londen.
Er is veel ophef over het besluit van afgelopen woensdag. De demonstranten vinden dat hun nieuwe premier daarmee een ‘no deal-Brexit’ probeert af te dwingen. Een petitie tegen de opschorting van het parlement is bijna 1,7 miljoen keer ondertekend.
Het parlement komt 3 september terug van reces, maar gaat door het besluit van Johnson tussen 9 en 12 september weer naar huis. Het parlementaire jaar begint pas op 14 oktober, waardoor de leden minder tijd hebben om zich over de Brexit te buigen.
Johnson heeft meermaals aangegeven dat het VK uiterlijk 31 oktober de Europese Unie zal verlaten, ook als er geen afspraken zijn gemaakt rondom het vertrek van de Britten. Met die harde opstelling probeert hij Brussel te overreden de onderhandelingen over een uittredingsovereenkomst te heropenen.
Ook in andere Europese steden, zoals Berlijn, gingen Britse expats en andere tegenstanders van de opschorting van het Britse parlement de straat op. (Foto: Reuters)
Weinig beweging in Brussel door de zet van Johnson
Een van de eisen van Johnson is dat de voorgenomen transitieregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, de zogeheten backstop, van tafel gaat. Voor de EU is dat onacceptabel, tenzij de Britten met een alternatieve oplossing komen.
Daar is nog geen teken van. In Brussel stelt men zich afwachtend op, maar wordt een ‘no deal’ inmiddels gezien als de meest waarschijnlijke uitkomst. Afgelopen week werd bekend dat de Britten en de EU twee keer per week gesprekken zullen voeren over de Brexit.
De opschorting van het parlement is niet ongebruikelijk voor een nieuwe premier, die vaak tijd wil hebben om zijn of haar beleid uit te stippelen. Door de timing en praktische gevolgen van Johnsons zet, wordt die door veel Britten gezien als politiek gemotiveerd. Johnson zelf stelt dat hij de democratie verdedigt door de wil van het volk – de Brexit waar het in 2016 voor koos – te voltooien.
Telegraaf 31.08.2019 Duizenden Britten zijn zaterdag in diverse steden de straat opgegaan om te protesteren tegen premier Boris Johnson en diens controversiële stap om het parlement te laten schorsen vlak voor de brexit. De grootste demonstratie was vlak bij Johnsons ambtswoning aan de Londense Downing Street.
De Britse politiek gaat een rumoerige periode tegemoet. Het parlement komt komende week na het zomerreces weer bijeen en de oppositie zal pogingen doen om de schorsing tegen te gaan. Parlementariërs hebben minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit. Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder overeenkomst.
Behalve in Londen waren er demonstraties in onder andere York, Newcastle, Bristol, en Belfast. Het motto van de betogingen was ’stop de coup’. Johnson wordt verweten dat hij met de schorsing de politiek buitenspel zet.
MSN 31.08.2019 Duizenden Britten zijn zaterdag in diverse steden de straat opgegaan om te protesteren tegen premier Boris Johnson en diens controversiële stap om het parlement te laten schorsen vlak voor de brexit. De grootste demonstratie was vlak bij Johnsons ambtswoning aan de Londense Downing Street.
De Britse politiek gaat een rumoerige periode tegemoet. Het parlement komt komende week na het zomerreces weer bijeen en de oppositie zal pogingen doen om de schorsing tegen te gaan. Parlementariërs hebben minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit. Johnson wil hoe dan ook op 31 oktober uit de EU stappen, met of zonder overeenkomst.
Behalve in Londen waren er demonstraties in onder andere York, Newcastle, Bristol, en Belfast. Het motto van de betogingen was ‘stop de coup’. Johnson wordt verweten dat hij met de schorsing de politiek buitenspel zet.
NU 30.08.2019 Brexit-onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk zullen in september twee keer per week bijeenkomen om stappen richting een nieuwe deal te zetten, zegt de Britse premier Boris Johnson donderdagavond. Op zijn verzoek wordt “het tempo opgevoerd”.
Het nieuws volgt een dag nadat Johnson een stortvloed van kritiek over zich heen kreeg nadat hij het Britse parlement schorste. Critici vrezen dat hij andere politici buitenspel zet door hen pas op 14 oktober terug te laten keren. Op die manier zou er te weinig tijd zijn om een ‘no deal-Brexit’ later die maand af te wenden.
De nieuwe premier wil met het nieuws aantonen dat de tijd goed gebruikt zal worden om tot een nieuwe deal te komen, maar of dat voldoende zal zijn voor tegenstanders, is niet duidelijk. Een petitie tegen de schorsing van het parlement is inmiddels al meer dan anderhalf miljoen keer ondertekend.
Het is mogelijk dat er, naast de extra ontmoetingen, ook meer ‘technische vergaderingen’ worden georganiseerd. Johnson is nog altijd hoopvol over een nieuwe deal en zegt dat er “alternatieve oplossingen voor de antidemocratische Ierse backstop” zijn.
Een woordvoerder van de Europese Commissie zegt tegen BBC News dat men opnieuw naar de onderhandelingstafel kan gaan en dat de EU altijd bereid is geweest om de Brexit tot een goed einde te brengen. “Maar het Verenigd Koninkrijk moet wel met concrete voorstellen komen.”
Johnson wil de EU per se verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het heikelste punt is de zogeheten backstop, waarmee de EU wil voorkomen dat er een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat.
Als noodoplossing staat er in het terugtredingsakkoord dat als er geen oplossing wordt gevonden voor de Ierse grens, de Britten in de Europese douane-unie blijven. Het VK zou geen eigen handelsverdragen kunnen sluiten en blijft afhankelijk van het Europese handelsbeleid.
NOS 30.08.2019 De Britse regering moet de beslissing om het Lagerhuis langer met reces te sturen in drie rechtszaken verdedigen. Er worden procedures voorbereid in Noord-Ierland, Schotland en Engeland.
Er is felle kritiek op de beslissing van premier Johnson om het parlement van 9 september tot 14 oktober met reces te sturen. Critici zeggen dat er dan geen tijd meer is om grondig te debatteren over het vertrek uit de Europese Unie, dat Johnson op 31 oktober wil laten plaatsvinden. Zelf zegt Johnson dat er tijd genoeg is om te vergaderen over de voorgenomen brexit.
In een spoedprocedure in Schotland werd vanochtend gevraagd om de beslissing van Johnson te verwerpen. Maar de rechter vond het niet nodig om onmiddellijk in te grijpen en wil de argumenten van beide partijen volgende week uitgebreid horen.
Een woordvoerder van de Britse regering zegt blij te zijn met die beslissing en denkt dat het proces waarschijnlijk nog tot 9 september zal doorlopen, als het reces al is ingegaan.
Kans op goede deal kleiner
De twee andere zaken, in Noord-Ierland en Londen, dienen volgende week. Bij de laatste zaak heeft de Britse oud-premier John Major zich gevoegd. “Ik wil de rechtbank helpen vanuit het perspectief dat ik in de regering heb gezeten als minister en premier.”
Premier Johnson zegt in een reactie dat zijn tegenstanders met hun proces de kans op een goede deal met Brussel verkleinen.
Elsevier 30.08.2019 De Britse premier Boris Johnson lijkt toch open te staan voor gesprekken met de Europese Unie. Donderdagavond liet hij weten het tempo van de Brexitonderhandelingen op te voeren. De onderhandelaars zijn van plan elkaar twee keer per week te ontmoeten. Intussen worden steeds meer rechtszaken tegen Johnsons plannen aangespannen.
De uitspraken van Johnson zijn een positief teken voor de Britten die vrezen voor een no-deal Brexit, een vertrek uit de Europese Unie (EU) zonder akkoord met de resterende 27 lidstaten. Johnson leek daarvoor afgelopen week voorbereidingen te treffen. Hij schortte het parlement op, waardoor minder tijd overblijft om te discussiëren over de Brexit, die staat gepland op 31 oktober 2019.
Johnson wil ‘backstop’ van tafel
Johnson zegt ‘bemoedigd te zijn’ door gesprekken met zijn Europese tegenhangers. Volgens de Britse premier is aan beide kanten van Het Kanaal bereidheid te praten over een nieuw akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. Johnson hoopt dat ook de Europese Unie daaraan meewerkt: ‘Het is voor beide partijen tijd om het tempo te versnellen.’
Een concrete afspraak is het plan dat de onderhandelaars twee keer per week met elkaar om tafel gaan zitten. Die gesprekken zullen vooral over de zogenoemde backstop gaan. Johnson hekelt dat onderdeel van de Brexit-afspraken die zijn voorganger, Theresa May, met Brussel had gemaakt.
De afspraak over de backstop moet voorkomen dat er grenscontroles worden ingevoerd tussen Ierland en Noord-Ierland. Die afspraak treed pas inwerking als de Britten zonder handelsakkoord de Europese Unie verlaten.
Voor Johnson is de backstop een breekpunt in de onderhandelingen. Als dat niet verandert, wil hij geen akkoord sluiten met de EU. De Europese Unie liet eerder weten open te staan voor alternatieve plannen van Johnson.
Labour woedend over geschorst parlement
Intussen neemt de druk op Johnson toe. Een van zijn voorgangers Gordon Brown zei vrijdag dat Johnson de Grondwet van het land versnippert. Opvallende beeldspraak, want het Verenigd Koninkrijk heeft geen geschreven Grondwet. Volgens de voormalige premier moet Johnson het land juist verenigen, in plaats van het uit elkaar te scheuren.
Brown is net als andere Labourpolitici verbolgen over Johnsons besluit het parlement te schorsen. Johnson kreeg afgelopen woensdag toestemming van de Britse koningin om het parlement van medio september tot 14 oktober te schorsen. Daardoor hebben Britse parlementariërs minder tijd om bijvoorbeeld wetten aan te nemen die een Brexit zonder handelsakkoord voorkomen.
Protesten in grote steden gepland
Jeremy Corbon noemde Johnsons besluit ‘onacceptabel’. De Labourleider heeft zijn steun uitgesproken voor de demonstratieplannen van Momentum, een jeugdbeweging van de Labourpartij die heeft opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid en massale demonstraties.
Vanaf zaterdag wil Momentum het dagelijks leven in tien grote steden tot stilstand brengen. De beweging heeft honderdduizenden aangespoord de straat op te gaan. Een van de organisatoren hoopt op ‘radicale actie’ van de anti-Brexitsupporters. Momentum wil dat demonstranten bruggen en straten in steden als Londen, Manchester en Glasgow blokkeren.
Rechter wijst eerste verzoek af
Naast de straatprotesten hoopt een aantal politici de plannen van Johnson via de rechter te dwarsbomen. Een eerste poging daartoe van 75 parlementariërs heeft een Schotse rechter voorlopig afgewezen. Volgende week volgt een definitief besluit.
Voormalig premier John Major, lid van de Conservatieven, maar voor lidmaatschap van de Europese Unie, steunt ook een rechtszaak tegen Johnson. Major steunt een zaak die de Britse zakenvrouw en activiste Gina Miller heeft aangespannen. Zij voert al langer actie tegen een mogelijke no-deal Brexit. Haar rechtszaak komt vermoedelijk op 5 september 2019 voor.
Telegraaf 30.08.2019 Naast de binnenlandse juridische en politieke aanvallen op de plannen van Boris Johnson is de premier van Engeland nu ook zwaar onder vuur komen te liggen vanuit het buitenland.
Ierland beschuldigde de premier ervan ’totaal onredelijk’ te zijn met zijn eis tot afschaffing van de backstop en ook Duitsland voegde zich in het koor van critici met de vraag wanneer Londen nu eindelijk met de zo lang beloofde ’alternatieve mogelijkheden’ voor die backstop op de proppen komt.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei dat Johnson „heel goed weet” dat zijn eisen onredelijk zijn en dat de EU daar nooit mee akkoord kan en zal gaan. Zijn Duitse collega Heiko Maas voegde daaraan toe dat het hoog tijd wordt dat Londen nu eens „concrete voorstellen” op tafel legt. De Britten stellen echter dat er reeds voorstellen zijn gedaan.
Volgende week belooft de apotheose te worden van de Battle of Brexit. Op drie september dient bij een Schotse rechtbank de eis tot intrekking van de schorsing van het parlement, eenzelfde zaak dient twee dagen later in Engeland en nog een dag later in Noord-Ierland.
Al die zaken kunnen in zeer korte tijd op het bordje komen te liggen van het Opperste Gerechtshof in Londen die bij zaken van ’het grootst mogelijke constitutionele belang’ zo snel als mogelijk uitspraak doet.
Teruggefloten
Volgens Robert Blackburn, professor in constitutioneel recht in King’s College, is het heel goed mogelijk dat Johnson door de rechters wordt teruggefloten en zijn voorstel tot verlenging van de schorsing van het parlement moet inslikken.
Ook volgende week, op dinsdag 3 september, komt het parlement weer voor het eerst bijeen. Parlementariërs hebben dan twee opties, ofwel de regering Johnson met een motie van wantrouwen ten val brengen ofwel proberen een wet aan te nemen die verbiedt dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal uit de EU stapt. Het lijkt erop dat die laatste variant de voorkeur heeft van de tegenstanders van een No Deal.
Telegraaf 30.08.2019 De Europese Commissie wacht nog op concrete voorstellen die de patstelling rond het akkoord over het Britse vertrek uit de EU kunnen doorbreken. Van de Britse Brexit-onderhandelaar David Frost wordt met name verwacht dat hij alternatieven voor de backstop aandraagt, zei een woordvoerster vrijdag. Die moeten wel in overeenstemming zijn met het terugtrekkingsakkoord, herhaalde zij.
Frost was deze week in Brussel voor technische besprekingen, die volgende week worden voortgezet. De frequentie wordt opgevoerd naar twee keer per week. „Wij hebben altijd gezegd dat onze deur open blijft staan”, aldus de zegsvrouw.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken is benieuwd naar de voorstellen. Hij sprak vrijdag in Helsinki met zijn Britse ambtgenoot Dominic Raab om daar navraag naar te doen. Een Brexit zonder afspraken zou heel negatief zijn voor het Verenigd Koninkrijk, maar ook voor Europa, herhaalde Blok. „Maar we hebben nog tijd, die moeten we wijs gebruiken.”
Den Haag
Blok gaf aan dat het probleem rond de Ierse grens niet kan worden opgelost als niet ook naar de details wordt gekeken. Aan het bestaande terugtrekkingsakkoord wordt niet getornd, zei hij over het bekende EU-standpunt.
De Britse voormalig premier Gordon Brown heeft ondertussen in een toespraak hard uitgehaald naar Boris Johnson en diens voornemen het parlement langdurig te schorsen.
Tijdens een toespraak voor een Schotse denktank vroeg Brown zich af wat er na de Brexit overblijft van het Verenigd Koninkrijk. „Pas vier weken premier en Boris Johnson verscheurt niet alleen de grondwet maar rijt het land uiteen zonder plan om de mensen te verenigen”, zei Brown volgens de nieuwssite Politico.
Schotland zit volgens Brown klem tussen „twee extreme en verdelende opties.” „Schotland zit nu gevangen tussen twee vormen van nationalisme: die van Johnson, die anti-Europees is en de Schotse belangen negeert, en die van Nicola Sturgeon, die nu zo’n hardliner is dat ze voorstelt uit de Britse douane-unie en uit de Britse markt te stappen en de Britse pond wil lozen”, verwees Brown naar de Schotse premier. „Dit gaat nu over het overleven van het Verenigd Koninkrijk.”
AD 30.08.2019 De Europese en Britse onderhandelaars zullen in september twee keer per week bijeenkomen om een akkoord te proberen bereiken over de voorwaarden rond het vertrek van de Britten uit de Europese Unie. Daarnaast worden er mogelijk ook nog ‘technische vergaderingen’ aan de agenda toegevoegd. Dat heeft het Britse ministerie dat belast is met de brexit donderdag laten weten.
,,Hoewel mijn gesprekken met de Europese leiders van de afgelopen weken mij hoopvol hebben gestemd over de bereidheid om te praten over alternatieve oplossingen voor de antidemocratische Ierse backstop, is het nu tijd dat beide partijen het tempo opdrijven’’, zei de Britse premier Boris Johnson in een communiqué.
De backstop houdt in dat het volledige Verenigd Koninkrijk in de Europese douane-unie blijft indien er geen betere oplossing wordt gevonden om de herinvoering van grenscontroles tussen het Britse Noord-Ierland en de EU-lidstaat Ierland te vermijden. Johnson wil echter van de backstop af omdat hij vreest dat die vangnetoplossing zijn land voor jaren kan vastketenen aan de douane-unie, en een lid van de douane-unie kan geen eigen vrijhandelsakkoorden sluiten.
,,Extra vergaderingen en gesprekken zijn nodig, willen we voor ons vertrek op 31 oktober nog een overeenkomst bereiken’’, aldus Johnson. De Britse premier heeft in het verleden al verschillende keren gezworen dat Groot-Brittannië op die datum de EU verlaat, of dat nu mét of zonder deal is.
MSN 30.08.2019 Frankrijk gaat voor de deadline van de brexit een maand lang proefdraaien met de verwerking van grensoverschrijdend verkeer om bedrijven goed voorbereid te laten beginnen aan het tijdperk zonder Groot-Brittannië in de Europese Unie.
“Gedurende een maand zullen we voor een groot aantal bedrijven doen alsof de brexit al een feit is. We gaan een soort van generale repetitie houden zodat we klaar zijn eind oktober”, zei Gerald Darmanin, de Franse minister van Financiën. Ongeveer zevenhonderd extra douanebeambten zijn aangesteld. Bedrijven moeten daarnaast bij de douane van tevoren online aangifte doen van goederen die de grens over moeten naar Groot-Brittannië.
Bedrijven zijn reeds gewaarschuwd voor lange wachttijden voor vrachtwagens die goederen vervoeren tussen het vasteland van Europa en Groot-Brittannië. Frankrijk exporteert onder meer grote hoeveelheden wijn, andere alcoholische dranken en zuivelproducten naar het land.
MSN 30.08.2019 De Britse premier Boris Johnson mag voorlopig doorgaan met zijn plan om het Britse parlement te schorsen. Een eerste poging om de schorsing te verhinderen is afgeschoten door een rechter in Schotland.
De rechter wil eerst inhoudelijke argumenten horen op een hoorzitting die gepland staat voor volgende week. Het is dus zeker nog geen definitieve uitspraak. Sterker nog, de rechtszaak is amper begonnen. .
Woensdag besloot premier Johnson het parlement te schorsen in aanloop naar de Britse troonrede, die op 14 oktober gehouden zal worden. In principe is het niet gek dat het Britse Lagerhuis om deze reden wordt geschorst, maar de timing maakt veel Britten woedend.
Op 31 oktober verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie en het is nog totaal onduidelijk onder welke omstandigheden dat gaat gebeuren. Omdat Johnson hoe dan ook op 31 oktober de EU wil verlaten – deal or no deal – was er al weinig tijd om tot een compromis te komen in het Lagerhuis. Uitgerekend nu kiest premier Johnson ervoor het parlement voor vijf weken te schorsen.
Weinig tijd
Omdat de schorsing van het parlement al ingaat op 10 september, is er weinig tijd over. De Schotse Lagerhuisleden die de rechtszaak hadden aangespannen, hadden de rechter daarom gevraagd om een tussenvonnis. Daarmee zou de schorsing van het Britse parlement eventueel kunnen worden teruggedraaid.
De rechter weigert zo’n tussentijds oordeel te geven. Wel vervroegt hij de eerste zitting van vrijdag 6 september naar dinsdag 3 september 2019.
No-deal doordrukken
De Schotse Lagerhuisleden die de zaak hebben aangespannen, vinden het besluit van Johnson ongrondwettelijk. Net als veel andere Britten zien zij er een poging in het parlement buitenspel te zetten, zodat Johnson een no deal-brexit erdoorheen kan drukken.
Johnson ontkent dat dit het geval is. Hij houdt vol dat de schorsing simpelweg nodig is om de beleidsplannen voor het nieuwe parlementaire jaar uit te werken.
Er lopen in het Verenigd Koninkrijk nog twee rechtszaken om de schorsing van het parlement te blokkeren. De eerste is aangespannen door activiste Gina Miller, een prominente tegenstander van de brexit. Zij heeft een verzoek ingediend bij de High Court of Justice om het schorsingsplan van Johnson juridisch te beoordelen.
Volgens haar vormt het plan een inbreuk op de soevereiniteit van het parlement. Miller boekte al eerder succes bij de rechter. Ze wist af te dwingen dat de regering-May het parlement moest betrekken bij haar beslissing om Artikel 50 in te roepen. De zaak die ze in Londen tegen de schorsing voert, wordt gesteund door onder anderen oud-premier John Major en dient volgende week.
Ook in Noord-Ierland loopt een rechtszaak. Daar hoort een rechtbank vandaag de advocaten van een groep activisten die tegen een no deal-brexit pleiten.
MSN 30.08.2019 De Britse voormalige premier John Major gaat naar de rechter om te voorkomen dat Boris Johnson het parlement langdurig schorst. “Ik heb beloofd dat ik een rechterlijk oordeel zou vragen als de premier het parlement langdurig schorst om te voorkomen dat parlementariërs zijn brexitplannen dwarsbomen”, schrijft Major in een verklaring die online is gezet.
Major zegt zich te voegen in een zaak die de activiste Gina Miller al heeft aangespannen omdat de schorsing al over een week kan ingaan. “Ik wil de rechtbank adviseren vanuit mijn ervaring in de regering als minister en premier, en ook omdat ik vele jaren lid ben geweest van het Lagerhuis.”
Het parlement wordt op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 29.08.2019 De Britse premier Johnson ligt zwaar onder vuur nu hij het parlement wekenlang buitenspel heeft gezet. Johnson stelde de opening van het parlementaire jaar, via de ’Queens speech’, uit tot 14 oktober 2019. De regering wil zo bewegingsvrijheid creëren om over een nieuwe vertrekovereenkomst met de EU te onderhandelen. Mocht dat mislukken dan heeft Johnson het vrijwel onmogelijk gemaakt dat een Brexit zonder overeenkomst kan worden voorkomen.
Het is heel goed mogelijk dat Johnson zijn hand nu heeft overspeeld. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de petitie die via internet kan worden ondertekend en waar inmiddels meer dan een miljoen Britten hun afschuw over de ’coup’ van Johnson hebben geëtaleerd. Zo’n petitie heeft niet meteen veel politieke invloed, al moet het nu tijdelijk buitenspel gezette parlement het op een gegeven moment wel bespreken.
Ⓒ AP
De woedende reactie van oppositieleden en talloze prominente Conservatieven, maakt echter duidelijk dat er wel degelijk sprake is van een politieke crisis. Maar ook dat is feitelijk niet anders dan wat de afgelopen jaren al gaande was.
Aan de ene kant is er de bereidheid om de uitslag van het Brexit-referendum ter harte te nemen. Maar daar houdt de eenduidigheid op. Het Lagerhuis heeft de door de vorige regering overeengekomen vertrekovereenkomst drie keer naar de pullenbak verwezen. Maar het heeft in talloze stemrondes ook geen alternatief weten te bedenken, laat staan een alternatief dat acceptabel zou zijn voor de EU.
Risico’s
Het buitenspel zetten van het parlement past wel bij de roekeloze Johnson. Hij vergelijkt zichzelf graag met zijn politieke held Winston Churchill. Volgens zijn vele criticasters is dat onzinnig, maar waar het gaat om het nemen van risico’s heeft Johnson zeker iets van Churchill. Maar Johnson zit nog in een fase van zijn leven waarin Churchill steevast stevig op zijn vingers werd getikt voor de risico’s die hij nam.
Sommige Britse commentatoren spreken van een ’constitutionele crisis’. Dat is wat overdreven. De Britse regering heeft, ter voorbereiding van de jaarlijkse troonrede (Queen’s Speech) het volle recht om de activiteiten in het Lagerhuis tijdelijk te staken. Dat het nu wat langer duurt dan normaal is volgens de regering billijk gezien het feit dat het parlement diverse weken niet bijeen zou komen vanwege de jaarlijkse partijcongressen.
Spierballentactiek
Crucialer is dat het verzet van de oppositie is verhevigd door de spierballentactiek van de regering. De tegenstanders van een No Deal Brexit konden het lange tijd niet eens worden over een gezamenlijke strategie. In de hoek gedreven door de regering Johnson is het nu waarschijnlijk dat er volgende week al een motie van wantrouwen wordt ingediend. Het is ook niet langer uitgesloten dat er in de weken daarna een tijdelijke nieuwe regering wordt gevormd die uitstel moet aanvragen aan de EU en nieuwe verkiezingen moet uitschrijven.
Intussen borrelt ook een nieuw alternatief op. Na de troonrede op 14 oktober 2019 staat niets het parlement meer in de weg om de ’oude’ vertrekovereenkomst van May nog eens in stemming te brengen. Kamervoorzitter John Bercow had immers verboden om deze in het ’vorige’ parlementaire jaar nogmaals in te dienen. Als de nood eind oktober aan de man komt kan een flink deel van de Labourpartij alsnog instemmen met dit voor hen meer acceptabele alternatief dan een vertrek zonder overeenkomst.
Telegraaf 29.08.2019 ‘Goedgekeurd’, met die simpele woorden gaf de Britse koningin Elizabeth toestemming voor het tijdelijk opbreken van het Britse Lagerhuis. Deze drieste actie van de regering heeft tot enorm woede geleid in het Verenigd Koninkrijk. Talloze parlementariërs vonden dat de koningin het verzoek van premier Boris Johnson had moeten weigeren.
Dat deed Elizabeth dus niet. Met haar ruim 65 jaar ervaring als staatshoofd begrijpt ze beter dan wie ook dat haar rol in een constitutionele monarchie beperkt is. De leider van de partij die een meerderheid heeft wordt premier. Een simpel ‘goedgekeurd’ is het enige wat van de koningin wordt vernomen, als er al iets van de strikt geheime conversaties met het staatshoofd naar buiten glipt.
Genegeerd
Zeker in het Brexit-dossier, dat het land tot op het bot verdeelt, kan Elizabeth zich niet veroorloven om een standpunt in te nemen. Ze werd in verlegenheid gebracht toen de krant The Sun in de aanloop naar het Brexit-referendum in 2016 onthulde dat de koningin zich in kleine kring als voorstander van het Britse EU-vertrek had uitgelaten. Het bericht werd bevestigd noch ontkend, maar simpelweg genegeerd. De koningin spreekt zich nu eenmaal niet uit over politiek.
Toch kan ze het de komende weken lastig krijgen. Wat gaat de koningin doen als een meerderheid van het Lagerhuis instemt met een motie van wantrouwen tegen de regering, maar premier Boris Johnson simpelweg weigert te vertrekken? Of wat zal ze doen als het Lagerhuis een wet aanneemt waarbij een vertrek zonder overeenkomst wordt verboden, maar de regering deze wet niet ter goedkeuring aan de koningin voorlegt?
Nachtmerrie
Het zijn nachtmerriescenario’s voor een staatshoofd dat, in tegenstelling tot haar veel loslippiger echtgenoot Philip en haar milieu-activistische zoon Charles, zich kan beroepen op een leven lang onberispelijk gedrag. Het enige moment dat ze van haar voetstuk leek te vallen, was toen ze koninklijk koel reageerde op het overlijden van de ‘people’s princess’ Diana. Maar dat werd haar al snel vergeven.
De komende weken worden dus lastig. Elizabeth zal zich net zo formeel opstellen als normaal. Ze zal het advies van haar ministers, en vooral dat van premier Boris Johnson volgen. Het is aan hen, en dus vooral aan Johnson om te voorkomen dat het staatshoofd in de problemen wordt gebracht.
Ongebruikelijk
Dat is niet gegarandeerd. Johnson heeft de reputatie om conventies aan zijn laars te lappen. Dat bleek deze week bij het ongebruikelijk lang opbreken van het Lagerhuis. Wie weet wat hij nog meer in petto heeft. De koningin wacht bezorgd af, maar zal het gedrag minzaam blijven goedkeuren. Ze kan niet anders.
NU 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd woensdag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij “voldoende” Brexit-uitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de Europese Unie helemaal niet meer doorgaat. De huidige deadline is 31 oktober 2019; dat is over 64 dagen.
Het vertrek uit de EU is zeer omstreden: bij het referendum koos een nipte meerderheid van 52 procent van de stemmers vóór het verlaten van de unie.
De vorige Britse premier Theresa May wist in het parlement voor geen enkel scenario een meerderheid te vinden. Haar deal met de EU werd meerdere malen weggestemd.
Johnson wil de EU per se verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november 2019 verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober 2019 zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het parlement is op verzoek van de nieuwe premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over.
Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de Brexit. Pas op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is twee weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Buiten het parlement verzamelden zich honderden demonstranten
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven “aantrekkelijke plannen” te maken. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen die een ‘no deal-Brexit’ moeten voorkomen bespreekbaar te maken.
Buiten het parlement verzamelden zich woensdagavond honderden demonstranten. De oppositie spreekt van een “coup” door Johnson. John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering-Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. De achterdeur in de wet waar Johnson zich op beroept, is in vier eeuwen niet gebruikt.
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
‘Heropenen onderhandelingen kan nu niet meer’
Ook de oppositie is niet te spreken over de zet van Johnson. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. De Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deden hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstopregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog voor beschikbaar zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 29.08.2019 De schorsing van het Britse parlement heeft tot veel protest geleid. Mensen zijn de straat op gegaan en een petitie is al meer dan 1,1 miljoen keer ondertekend. De vraag is hoeveel zin het massale protest heeft, zegt correspondent Tim de Wit.
Politici dreigden meteen al naar de rechter te stappen als reactie op de stap van premier Johnson. Volgens critici schorst Johnson het parlement langer dan normaal om een no-deal-brexit te forceren. Het parlement buitenspel zetten zou “ondemocratisch” zijn. Door de schorsing zou er voor het Lagerhuis te weinig tijd overblijven om over de brexit te debatteren.
Ook in de media wordt er flink naar de premier uitgehaald. “Boris Johnson heeft een bom laten ontploffen onder het constitutionele stelsel van het Verenigd Koninkrijk”, begint het hoofdredactioneel commentaar van de Financial Times. “Dit is een onverdraaglijke poging om het parlement het zwijgen op te leggen.” Het gebeurt niet vaak dat de invloedrijke en conservatieve zakenkrant zo uithaalt.
Dat het Lagerhuis voor bepaalde tijd geschorst wordt is niet ongewoon, maar op zo’n belangrijk moment is dat nog nooit gebeurd.
Volgens de premier blijft er genoeg tijd over, maar tegenstanders zijn hier niet gerust op. Er werd gisteravond een demonstratie gehouden. Een groot aantal mensen liep van het parlement naar Downing Street, naar de ambtswoning van de premier. Demonstranten riepen “stop de coup”, en droegen anti-brexit spandoeken en Europese vlaggen mee.
Gisteravond kwamen er zo’n 10.000 mensen op een spontane demonstratie in Londen af:
‘De schorsing is een belediging voor de democratie’
Ook op sociale media is het tegengeluid losgebarsten. Op Twitter zijn de hashtags #AbolishTheMonarchy en #StopTheCoup trending. Beelden van de protesten worden veelvuldig gedeeld, en veel mensen uiten hun zorgen. Acteur Hugh Grant bijvoorbeeld is woedend:
Hugh Grant @HackedOffHugh
You will not fuck with my children’s future. You will not destroy the freedoms my grandfather fought two world wars to defend. Fuck off you over-promoted rubber bath toy. Britain is revolted by you and you little gang of masturbatory prefects. https://t.co/Oc0xwLI6dI
“Toch denk ik dat Johnson dit protest allemaal naast zich neerlegt. In alle eerlijkheid hebben we dit ook al vaker gezien”, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Er zijn meerdere van dit soort petities geweest. Eerder was er een om artikel 50 in te trekken, het wetsartikel om uit de EU te treden. Die werd 6 miljoen keer ondertekend, maar daar is ook niets mee gedaan.”
Nu verwacht hij ook niet dat de regering van mening zal veranderen. “Dit laat zien hoe verdeeld Groot-Brittannië nog altijd is. Dit laat zelfs zien dat Johnson, nog meer dan May, weinig moeite heeft om dit soort plannen door te zetten. Hij vindt het niet erg om keihard de strijd aan te gaan met het parlement.”
Volgende week keert het Lagerhuis terug van het zomerreces. Vanaf 9 september begint dan opnieuw een reces, dat tot 14 oktober zou moeten duren. Het parlement zou tussen 13 september en 8 oktober al met reces zijn vanwege partijbijeenkomsten, maar daar wil Johnson dus enkele dagen aan toevoegen.
Johnson zegt dat de brexit hoe dan ook doorgaat op 31 oktober, bij voorkeur met een uittredingsakkoord met de Europese Unie, maar desnoods zonder deal. Een meerderheid van het Lagerhuis wil niet dat dat laatste gebeurt.
AD 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd gistermiddag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij ‘voldoende’ brexituitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de EU helemaal niet meer doorgaat. De huidige brexitdeadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het parlement is op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 29.08.2019 Groot-Brittannië staat op z’n kop nu Boris Johnson het parlement 5 weken lang buitenspel heeft gezet. En dat terwijl de datum van de Brexit nadert. DFT-columnist Martin Visser legt uit waarom de premier dit zou willen.
MSN 29.08.2019 De Britse premier Boris Johnson maakte woensdag bekend dat hij het Britse parlement tijdelijk wil sluiten. De oppositie is woest. Ze denken dat Johnson een zogenoemde no deal-Brexit wil doordrukken, waarbij het VK de Europese Unie zonder afspraken verlaat en er wederzijds invoerheffingen komen.
Termen als een ‘Britse coup’ vallen al. Ook diverse partijgenoten van Johnson vinden de handelwijze van de Conservatieve premier en felle Brexiteer ondemocratisch.
Koningin Elizabeth II stemde in met het verzoek van Johnson om de opening van het parlementaire jaar een paar weken uit te stellen. Daarmee kunnen parlementsleden veel minder invloed uitoefenen op het Brexit-proces. Ze hebben simpelweg heel weinig tijd door een extra reces dat medio oktober eindigt. Dat is twee weken voor de officiële Brexitdatum van 31 oktober.
Maar is Johnson echt van plan om het democratische proces in het Verenigd Koninkrijk te dwarsbomen? Of heeft hij een geheime agenda om zijn machtspositie te versterken?
Johnson wil de Brexit hoe dan ook laten doorgaan
Het geplande vertrek van het VK uit de Europese Unie al is twee keer uitgesteld, nadat Britse parlementsleden weigerden de terugtrekkingsovereenkomst te ratificeren.
Voormalig premier Theresa May had zo’n overeenkomst gesloten met de Europese leiders, maar wist de overeenkomst niet door het Britse parlement te loodsen. Ze trad afgelopen juni af als leider van de Conservatieve Partij en moest het veld ruimen als premier.
Johnson, die de campagne voor Brexit in 2016 mede aanvoerde, heeft als opvolger van May beloofd de Brexit per eind oktober te laten doorgaan. Koste wat kost, zelfs als er een ‘no-deal Brexit’ zou komen.
Maar Johnson heeft een minderheidsregering geërfd van Theresa May. Om de Brexit-belofte te laten slagen staan voor hem maar twee opties open.
Nieuw akkoord met de EU of no deal-Brexit
De eerste optie is opnieuw te onderhandelen met de Europese Unie en vervolgens binnen enkele weken een nieuwe overeenkomst te sluiten die wel door het Britse parlement komt. De kans dat dit lukt is zeer klein.
Er is weinig tijd meer om te komen tot een nieuwe overeenkomst met de EU. Er is onder Europese leiders weinig bereidheid om in te stemmen met de eisen van Johnson om de controversiële noodregeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland uit de Brexit-overeenkomst te halen. Het is daarmee vrijwel uitgesloten dat Johnson een nieuwe deal door het parlement zou kunnen loodsen.
De tweede optie voor Johnson om de belofte van de Brexit in te lossen is om de tijd weg te laten tikken. Als de laatste Brexit-verlenging op 31 oktober voorbij is, zou het VK de EU kunnen verlaten zonder overeenkomst.
Een no deal-Brexit is eigenlijk de enige optie voor Johnson. Maar Britse parlementsleden hebben al diverse keren tegen een no deal-Brexit gestemd. Ze zijn bovendien van plan wetgeving aan te nemen die het onmogelijk moet maken voor Johnson om door te gaan met een no deal-Brexit.
Johnsons besluit om het parlement te schorsen is het duidelijkste signaal tot nu toe dat hij van plan is om zijn belofte om de EU op 31 oktober met of zonder overeenkomst te verlaten, na te komen.
De derde optie: Johnson stuurt aan op nieuwe verkiezingen
Volgens deze theorie zijn de dreigementen van de premier om een Brexit zonder deal door te drukken, bedoeld om parlementsleden ertoe aan te zetten om eind oktober het vertrek van het VK uit de Europese Unie te blokkeren.
Toen May nog premier was, durfden haar tegenstanders het wel aan haar deal met de EU te verwerpen. Ze geloofden niet in haar dreigementen om het Verenigd Koninkrijk uit de EU te halen zonder een deal.
Johnsons belofte om de EU ook zonder deal te verlaten maakt het spel anders. Parlementsleden kunnen overgaan tot dramatische actie om Johnson tegen te houden. Ze kunnen wetgeving aannemen om de Brexit te blokkeren, of een motie van wantrouwen indienen tegen Johnsons regering.
Premier Johnson zou parlementsleden op kunnen zadelen met de schuld voor het stoppen van een no deal-Brexit. Eigenlijk wil Johnson die zelf ook niet. Hij zit niet te wachten op een chaotisch vertrek uit de EU, waar hij zelf de schuld van zou krijgen.
Bij een motie van wantrouwen tegen zijn regering kan Johnson aansturen op snelle algemene verkiezingen. Oppositieleiders zouden dan de zondebok zijn. Zij zouden ‘de stem van 17,4 miljoen mensen negeren’. De stem van mensen die achter de Brexit staan.
Zo’n plan van Johnson om de oppositie zwart te maken en zelf de vruchten te plukken en sterker uit verkiezingen te komen, zou zomaar kunnen werken.
Ondanks de verontwaardiging over het besluit van Johnson om het parlement tijdelijk te schorsen, blijft het feit dat parlementsleden meer dan drie jaar de tijd hebben gehad om een oplossing te vinden voor de Brexit. Tot nu toe zonder resultaat.
Als parlementsleden geen no deal-Brexit willen, kunnen ze ofwel een Brexit-deal met de EU goedkeuren, of het hele project annuleren.
Tot nu toe is er voor geen enkele variant een meerderheid te vinden in het Britse Lagerhuis. Hoe langer het duurt voordat er een parlementaire meerderheid voor een Brexit-oplossing, hoe groter de kans dat Johnson de touwtjes in handen neemt.
MSN 29.08.2019 De petitie tegen de geplande schorsing van het Britse parlement is binnen enkele uren meer dan een miljoen keer getekend. De handtekeningenactie werd woensdag online gezet en rond middernacht (Nederlandse tijd) was de teller de grens van een miljoen al gepasseerd.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij “voldoende” Brexit-uitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de Europese Unie helemaal niet meer doorgaat. De huidige deadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het vertrek uit de EU is zeer omstreden; bij het referendum koos een nipte meerderheid van 52 procent van de stemmers vóór het verlaten van de unie.
De vorige Britse premier Theresa May wist in het parlement voor geen enkel scenario een meerderheid te vinden. Haar deal met de EU werd meerdere malen weggestemd.
Johnson wil de EU perse verlaten, ook zonder deal
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het parlement is op verzoek van de nieuwe premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over.
Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de Brexit. Pas op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is twee weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Buiten het parlement verzamelden zich honderden demonstranten
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal’-Brexit moeten voorkomen.
Buiten het parlement verzamelden zich woensdagavond honderden demonstranten. De oppositie spreekt van een ‘coup’ door Johnson. John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. De achterdeur in de wet waar Johnson zich op beroept, is in vier eeuwen niet gebruikt.
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
‘Heropenen onderhandelingen kan nu niet meer’
Ook de oppositie is niet over de zet van Johnson te spreken. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. Ook de Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deed hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 28.08.2019 Schandalig en ondemocratisch, zeggen de brexit-tegenstanders. Dat is onzin, zeggen de voorstanders, want het mag volgens de regels. Dit zijn in een notendop de reacties op de langere schorsing van het Britse parlement, op aansturen van premier Johnson.
Van 9 september tot 14 oktober gaat het Britse parlement straks met reces. In plaats van de geplande 14 september tot en met 8 oktober. Er zijn dus minder zittingsdagen over, en daarmee is het voor het parlement lastiger geworden een no-deal-brexit te voorkomen.
Johnson heeft altijd gezegd: op 31 oktober verlaten we de EU. Met of zonder deal.
Wat wil Johnson hiermee bereiken?
“Welke strategie er precies achter deze zet van Johnson zit, is niet duidelijk”, zegt correspondent Suse van Kleef. “Misschien wil hij -zoals critici zeggen- er inderdaad op deze manier een no-deal-brexit doorheen duwen. Mogelijk wil hij de druk verhogen op het parlement, om zo eindelijk een keuze te maken tussen deal of no deal.”
“Of hij probeert een motie van wantrouwen te forceren, waarna hij verkiezingen kan uitschrijven in de hoop een mandaat te krijgen van de Britse kiezer. Er wordt een hoop gespeculeerd, maar het fijne weten we er niet van.”
Wat maakt deze schorsing bijzonder?
Het parlement schorsen, prorogation, is niets nieuws. Het is de afsluiting van de lopende parlementssessie, waarna een nieuwe begint met de Queen’s Speech, de troonrede. Vervolgens begint het nieuwe politieke jaar met een nieuwe agenda.
Dit gebeurt normaliter elke herfst. Maar de huidige sessie loopt sinds juni 2017 – de langste in bijna 400 jaar tijd. En volgens Britse media is het ongekend in de moderne tijd dat de schorsing vijf weken duurt.
“Ook voor deze brexit-situatie bestaat er geen blauwdruk”, aldus Suse van Kleef.
Meestal duurt het een week. Maar doordat Johnson zijn schorsing samentrekt met het drieweekse reces voor partijconferenties en er aan de voor- en achterkant nog wat dagen aan toevoegt, ligt het parlement ineens heel lang achter elkaar stil.
De timing is ook bijzonder. Van Kleef: “Het parlement vijf weken schorsen is zeer opmerkelijk als je bedenkt dat het Verenigd Koninkrijk in een politieke crisis verkeert. En de komende twee maanden ongelofelijk belangrijke beslissingen moet nemen over brexit.”
Wat zijn de reacties?
Oppositieleider Corbyn noemt de zet een “bedreiging voor de democratie”. Parlementsvoorzitter Bercow spreekt van “een grondwettelijke schande”. Brexit-tegenstander Dominic Grieve, en partijgenoot van Johnson, zegt dat het een buitensporige maatregel is en dat “deze regering zal vallen”.
De premier zelf spreekt die kritiek tegen en stelt dat er nog voldoende tijd is voor brexit-debatten:
Beleid maken kan moeilijk worden nu Johnson de druk op deze manier opvoert, zegt de correspondent. “Het Lagerhuis tegen je in het harnas jagen, is nooit goed voor een premier.”
Kan er iets tegen worden gedaan?
Een aantal oppositieleden en oud-politici probeert via de rechter de langere schorsing tegen te houden. “Of dat ook haalbaar is, daar zijn de meningen over verdeeld”, zegt Van Kleef.
Een groep Labour-parlementariërs zegt op Twitter dat “de politie ons uit de Kamer zal moeten verwijderen” als de schorsing doorgaat:
Op moment van schrijven hebben een half miljoen mensen online een petitie ondertekend om een stokje voor Johnsons plan te steken. Er zijn 100.000 handtekeningen voor nodig om het parlement een debat te laten overwegen. Maar het dwingt de regering niet om actie te ondernemen.
Wat nu?
Twee opties zijn na vandaag waarschijnlijker geworden. De eerste is een no-deal-brexit, een chaotisch vertrek uit de EU zonder afspraken.
De oppositie heeft straks minder tijd om via wetgeving dit scenario te voorkomen. Overigens blijft dat nog wel de strategie van Labour-leider Corbyn. Een motie van wantrouwen is zijn plan B.
Zo’n stemming over het vertrouwen in de huidige regering is het tweede scenario. Dat heeft bijvoorbeeld de voorkeur van oerbrexiteer Farage van de Brexit Party. En zo’n stemming kan leiden tot nieuwe verkiezingen.
Zelfs als de regering valt en de Britten opnieuw naar de stembus moeten, wordt het volgens Van Kleef lastig om een vertrek zonder afspraken te voorkomen.
“Als Johnson woord houdt en niet om uitstel vraagt bij de EU, dan is een no-deal-brexit op 31 oktober nog steeds de standaardsituatie. En als hij nieuwe verkiezingen uitschrijft, dan mag hij als premier bepalen wanneer. Dat kan ook op of na 31 oktober zijn. En dan gaat het Verenigd Koninkrijk alsnog zonder deal uit de EU.”
Zoals in elk nieuw brexit-hoofdstuk is het volgens Van Kleef belangrijk om een slag om de arm te houden. Want het blijft lastig iets te voorspellen in een politieke situatie zonder precedent. “Alles in het brexit-proces moet worden uitgevonden en ook voor deze situatie bestaat er geen blauwdruk.”
Telegraaf 28.08.2019 Britten ondertekenen massaal een petitie tegen de geplande schorsing van hun parlement. De teller stond woensdagavond al op meer dan 830.000 digitale krabbels.
De petitie staat op een website van het Britse parlement. Dat moet een debat overwegen als meer dan 100.000 mensen tekenen. Die grens is ruimschoots gehaald. The Independent bericht dat het aantal ondertekenaars per uur op enig punt opliep tot bijna 90.000.
De indiener schrijft dat het parlement niet geschorst of ontbonden mag worden tenzij „voldoende” brexituitstel is geregeld of het Britse vertrek uit de EU helemaal niet meer doorgaat. De huidige brexitdeadline is 31 oktober. Dat is over 64 dagen.
Het parlement is op verzoek van premier Boris Johnson in september en oktober meerdere weken geschorst. Daar ontstond grote ophef over. Parlementariërs hebben daardoor minder vergadertijd in de aanloop naar de brexit.
Telegraaf 28.08.2019 De Britse koningin Elizabeth II heeft de wekenlange schorsing van het Britse parlement goedgekeurd. Die moet volgens haar adviesraad beginnen in de week van 9 september en duren tot 14 oktober, als zij haar troonrede houdt.
In de verklaring van de raad, de Privy Council, staat dat de schorsing „niet eerder dan maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september” begint. Britse parlementariërs keren op 3 september terug van zomerreces en moeten het werk een week later dus weer staken.
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ’prorogation’ wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden, omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober plaatsvinden.
In het parlement bestaat grote ongerustheid over de naderende Brexitdeadline. Johnson heeft gezegd dat hij op 31 oktober sowieso uit de EU wil, ook als het niet lukt een nieuwe Brexitdeal te sluiten. Veel Lagerhuisleden, onder wie ook partijgenoten van de premier, willen echter absoluut geen chaotische Brexit zonder deal.
Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.
„Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten”, stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een „ramkraak op de democratie.”
Inmiddels is op een website van het parlement ook een petitie gestart tegen de geplande schorsing. Die is in korte tijd honderdduizenden keren ondertekend.
NU 28.08.2019 De Britse regering heeft koningin Elizabeth gevraagd om het parlement tot 14 oktober op te schorten, zodat de ministers genoeg tijd hebben om de Brexit af te ronden. De koningin heeft dat verzoek van premier Boris Johnson woensdag ingewilligd.
Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben. De regering-Johnson heeft meerdere keren laten weten dat het land op 31 oktober zal uittreden, ongeacht of daar een overeenkomst met Brussel aan voorafgaat.
Het besluit om de start van het parlementaire jaar uit te stellen, kwam na overleg met premier Johnson op het zomerverblijf van de vorstin in Schotland.
Dit betekent dat het parlement enkele dagen na het einde van het zomerreces weer zal worden weggestuurd, tussen maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september. Op 14 oktober zal het nieuwe parlementaire jaar worden geopend met de traditionele troonrede van de koningin. Dat is enkele weken voor de Brexit-deadline op 31 oktober.
Volgens Johnson is de zogeheten ‘prorogation’ van het parlement nodig om zijn regering de tijd te geven een “opwindende wetgevende agenda” samen te stellen. Critici stellen dat de parlementariërs daardoor bijna geen tijd krijgen om wetsvoorstellen gepasseerd te krijgen die een ‘no deal’-Brexit moeten voorkomen.
‘Grondwettelijke schande’
John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, noemde de stap van de regering Johnson woensdag een “grondwettelijke schande”. Hij zei daarover: “Hoe het ook wordt aangekleed, het is overduidelijk dat het doel van het opschorten van het parlement is om te voorkomen dat parlementariërs debatteren over de Brexit en de parlementaire plicht uitoefenen om de koers van het land vorm te geven.”
Parlementariërs die willen voorkomen dat er een uittreding zonder akkoord komt, zullen volgende week actie moeten ondernemen als het reces eindigt, zei de voormalige minister van Financiën, Philip Hammond, woensdagavond. Hammond is een partijgenoot van Johnson, maar steunt een harde Brexit niet.
Volgens de oud-minister zijn veel Lagerhuisleden het daarover met hem eens. Hij zegt dat zij tot eind september wilden wachten om Johnson de tijd te geven met een nieuwe uittredingsovereenkomst te komen. “Dat zal niet meer mogelijk zijn”, zei hij tegen journalisten. “We zullen moeten proberen iets te doen als het parlement volgende week weer terug is.”
‘Heropenen onderhandelingen kan niet’
Ook de oppositie is niet over de zet van Johnson te spreken. Labour-leider Jeremy Corbyn heeft een brief aan koningin Elizabeth geschreven om zijn “ernstige zorgen” te uiten. Ook de Liberal Democrats, een kleinere oppositiepartij die altijd anti-Brexit is geweest, deed hetzelfde. Beide oppositiepartijen willen een gesprek met koningin Elizabeth.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, reageerde op het nieuws uit het buurland door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de backstop-regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat niet lukken, aldus de minister.
NOS 28.08.2019 De Britse regering schorst het parlement tot 14 oktober, zo’n tweeënhalve week voor de brexit-deadline. Koningin Elizabeth heeft een verzoek daartoe van de regering Johnson ingewilligd. Volgens premier Johnson is een verlenging van het geplande reces nodig omdat hij op 14 oktober de nieuwe plannen van zijn regering wil presenteren, maar de voorzitter van het Lagerhuis en de oppositie zijn woedend.
Johnson zet volgens hen het parlement buitenspel om te voorkomen dat het Lagerhuis een no-deal-brexit op 31 oktober dwarsboomt. Johnson spreekt dit tegen en zegt dat er “genoeg tijd” overblijft om over de brexit te debatteren:
Als het aan de premier ligt gaat het parlement, dat volgende week terugkeert van zomerreces, vanaf 9 september opnieuw met reces, ditmaal tot 14 oktober. Het parlement zou al tussen 13 september en 8 oktober met reces zijn vanwege partijbijeenkomsten, maar daar wil Johnson dus enkele dagen aan toevoegen. Wel werd er rekening mee gehouden dat het congres-reces zou worden afgeblazen of ingekort in verband met de aankomende brexit.
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter Bercow, voorheen een partijgenoot van Johnson, heeft bij de BBC geen goed woord over voor de voorgenomen schorsing. Hij spreekt van een grondwettelijke schande. “Het is overduidelijk dat deze stap alleen bedoeld is om te voorkomen dat het parlement over de brexit debatteert.”
Het Conservatieve parlementslid Dominic Grieve, die tegen de brexit is, spreekt van een buitensporige maatregel die kan leiden tot een motie van wantrouwen. “Deze regering zal vallen”, zegt hij.
Labourleider Jeremy Corbyn protesteerde eerder vandaag schriftelijk bij de koningin tegen de gang van zaken. Hij en de leider van de Liberaal Democraten, Jo Swinson, vroegen Elizabeth om een ontmoeting naar aanleiding van “de anti-democratische stap” van Johnson.
De koningin gaat daar niet op in. Als staatshoofd is ze politiek neutraal en staat ze boven de partijen. Ze doet wat de dienstdoende regering haar adviseert, in dit geval dus het verlengen van de schorsing van het parlement.
De Schotse premier Sturgeon (SNP) vergelijkt de stappen van Downing Street met “een dictatuur”. Partijgenoten van haar zijn naar de rechter gestapt in de hoop dat die een stokje steekt voor het schorsen van het parlement.
Ook andere prominente (oud-)politici, onder wie ex-premier John Major, zeiden eerder al naar de rechter te zullen stappen als Johnson zou proberen om het parlement op te schorten om een no-deal-brexit erdoor te krijgen. Major zei vorige maand dat hij het ongehoord vindt als koningin Elizabeth wordt betrokken bij een controversieel politiek onderwerp als de brexit, omdat zij degene is die het parlement officieel moet schorsen.
Ongekende stap
Johnson heeft eerder al meerdere keren gezegd dat de brexit op 31 oktober plaatsvindt, op welke manier dan ook. Een meerderheid van het Lagerhuis wil niet dat dat gebeurt zonder een uittredingsakkoord met de EU, de zogenoemde no-deal-brexit.
“De oppositie was al weken aan het warmlopen om er alles aan te doen om de no-deal-brexit te stoppen. Door het parlement in september al een paar weken met reces te sturen, verkleint Johnson de kansen van het parlement om iets te kunnen doen”, zegt correspondent Tim de Wit.
De Wit noemt het een ongekende stap om in een tijd van politieke crisis een poging te doen om het parlement buitenspel te zetten.
Pond daalt, bisschoppen bezorgd
In het reactie op het nieuws maakte de koers van het Britse pond een duikeling. De aanhoudende onzekerheid rond de brexit is schadelijk voor de Britse economie; investeerders stellen hun plannen uit en bedrijven overwegen activiteiten te verplaatsen naar andere landen in de EU.
De politieke onrust leidt ook tot zorgen in kerkelijke kringen; 25 bisschoppen van de Church of England uiten vandaag in een open brief hun zorgen over een no-deal-brexit, die vooral “de economisch zwakkeren” zou treffen. “De soevereiniteit van het parlement is geen holle frase, maar is gebouwd op instituties die gerespecteerd moeten worden”, schrijven ze. “Onze democratie komt in gevaar bij arrogante minachting hiervoor.”
Hoe werkt het opschorten van het parlement?
Het Britse parlement wordt opgeschort kort voor een nieuwe zitting begint. Dit wordt gedaan door de koningin, op aanraden van de premier.
Meestal duurt de zitting van het Britse parlement een jaar, maar de huidige zitting is al twee jaar bezig, sinds de verkiezingen in juni 2017.
Wanneer de parlementaire zitting wordt opgeschort, worden er geen debatten of stemmingen meer gehouden. De meeste wetten die nog niet waren doorgevoerd, sterven een stille dood.
Het opschorten van het parlement is iets anders dan het ontbinden van het parlement. In dat geval komen er nieuwe verkiezingen.
AD 28.08.2019 De Britse koningin Elizabeth II heeft de wekenlange schorsing van het Britse parlement goedgekeurd. Die moet volgens haar adviesraad beginnen in de week van 9 september en duren tot 14 oktober, als zij haar troonrede houdt.
Premier Boris Johnson had de vorstin gevraagd om de schorsing, die ‘prorogation’ wordt genoemd. Dat verzoek is omstreden omdat het parlement daardoor veel minder vergadertijd heeft in de aanloop naar het Britse vertrek uit de EU. Dat moet op 31 oktober plaatsvinden.
In de verklaring van de adviesraad, de Privy Council, staat dat de schorsing ‘niet eerder dan maandag 9 september en niet later dan donderdag 12 september’ begint. Britse parlementariërs keren op 3 september terug van zomerreces en moeten het werk een week later dus weer staken.
Ongerustheid
In het parlement bestaat grote ongerustheid over de naderende brexitdeadline. Johnson heeft gezegd dat hij op 31 oktober sowieso uit de EU wil, ook als het niet lukt een nieuwe brexitdeal te sluiten. Veel Lagerhuisleden, onder wie ook partijgenoten van de premier, willen echter absoluut geen chaotische brexit zonder deal.
Britse media berichten dat zeker twee leiders van oppositiepartijen nog brieven naar de koningin hadden gestuurd. Zowel Jeremy Corbyn van Labour als Jo Swinson van de Liberal Democrats vroegen om een ontmoeting met de vorstin.
,,Ik heb naar de koningin geschreven om mijn bezorgdheid uit te drukken over het ondemocratische plan van Boris Johnson om het parlement te sluiten”, stelde Swinson volgens Sky News. Ook Corbyn is fel tegen de schorsing, die hij vergeleek met een ‘ramkraak op de democratie’.
Inmiddels is op een website van het parlement ook een petitie gestart tegen de geplande schorsing. Die is in korte tijd honderdduizenden keren ondertekend.
Trump
De Amerikaanse president Donald Trump prees woensdag de ‘geweldige’ Britse premier Boris Johnson na diens controversiële stap het parlement voor enkele weken op te schorten.
Trump zei dat de schorsing – die critici een opzettelijke poging noemen om democratische oppositie tegen brexit te ondermijnen – het ‘zeer moeilijk’ zal maken voor Labour-partijleider Jeremy Corbyn een motie van wantrouwen tegen Johnson in stelling te brengen.
‘Vooral gezien het feit dat Boris precies is wat het Verenigd Koninkrijk nodig had, & hij zal bewijzen ‘een grote te zijn!” Love UK”, tweette Trump.
Telegraaf 28.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft koningin Elizabeth gevraagd tijdelijk de stekker uit het parlement te trekken en alle parlementsleden naar huis te sturen zodat de regering ongestoord zich kan voorbereiden op het nieuwe parlementaire jaar, als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie is vertrokken.
Tegenstanders schreeuwen nu moord en brand omdat het parlement dan veel minder mogelijkheden heeft zich te verzetten tegen een mogelijke No Deal.
Met zijn plan heeft Boris Johnson The Queen voor het blok gezet. Het komt zelden voor dat het koninklijk huis het parlement buitenspel zet buiten de gewone orde om. De laatste keer dateert zelfs van bijna vierhonderd jaar geleden.
In 1629 ontbond koning Karel I het parlement, omdat zij wetten wilden doorvoeren die hem niet aanstonden. deed dat in 1628 wat hem uiteindelijk de kop kostte. De jaren die volgden staan bij historici bekend als ’de elf jaar van tirannie’. Uiteindelijk werd Karel I afgezet als koning. Een showproces volgde. Met maar één stem verschil werd hij veroordeeld wegens hoogverraad. Op 30 januari 1649 kostte het Karel I letterlijk de kop, in alle stilte werd hij onthoofd.
Queens Speech
De situatie nu is een totaal andere. Niet de koningin komt tot de conclusie dat het parlement moet worden ontbonden, maar de premier dient daartoe een verzoek in bij het staatshoofd. Johnson heeft Elizabeth gevraagd de Queens speech, de Britse variant op Prinsjesdag, te verplaatsen naar 14 oktober, een week later dan oorspronkelijk de bedoeling was.
Normaal schort het parlement in aanloop naar die Queens speech de werkzaamheden tijdelijk op maar dit jaar – door de Brexit – heeft het parlement amper tijd meer om een No Deal Brexit te blokkeren.
Tegenstanders van een No Deal zijn laaiend. Dominic Grieve, die de Remain factie binnen de Conservatieven aanvoert, noemde het „schandalig” en zei dat het nu zeker was dat het parlement een motie van wantrouwen tegen Johnson zal aannemen.
Corbyn
Volgens politieke commentatoren stijgt de kans dat Labourleider Jeremy Corbyn nu een meerderheid van het parlement achter zich krijgt bij een motie van wantrouwen en dat hij tijdelijk waarnemend premier wordt tot de volgende verkiezingen.
In Downing Street 10 wordt het buitenspel zetten van het parlement verdedigd met het argument dat de regering zich zo kan voorbereiden op de situatie na de Brexit, als het VK op 31 oktober uit de EU treedt.
Het Britse parlement heeft nog maar een paar dagen begin september om de regering ten val te brengen. Na het bekend worden van het nieuws dat Johnson de Queens Speech heeft verplaatst naar 14 oktober maakte het pond opnieuw een duikeling. Valutahandelaren vrezen een No Deal Brexit maar ook het mogelijk aantreden van Jeremy Corbyn als tijdelijk premier wordt met argusogen bekeken.
NU 28.08.2019 De Britse regering gaat koningin Elizabeth vragen om het parlement tot 14 oktober op te schorten, zodat ministers genoeg tijd hebben om de Brexit af te ronden, meldt de Britse premier Boris Johnson woensdag. Het Verenigd Koninkrijk moet de Europese Unie uiterlijk 1 november verlaten hebben.
Volgens Britse media vindt woensdag een overleg op het zomerverblijf van de koningin in Schotland plaats.
Volgens de oppositie wil de regering van premier Johnson met dit plan voorkomen dat parlementsleden wetten aannemen die zouden kunnen voorkomen dat het VK uit de EU vertrekt.
Johnson ontkent dit: “We moeten doorgaan met onze binnenlandse agenda, en daarom kondigen we een toespraak van de koningin op 14 oktober aan”, liet hij in een reactie weten.
Daarmee bedoelt Johnson dat hij wil dat de koningin de jaarlijkse opening van het parlement op die dag doet. Normaal gesproken keert het Britse parlement eind september of begin oktober terug van reces.
NEW – Boris Johnson letter to all MPs:
Avatar
Auteur
KateEMcCann
Parlementsleden reageren verbolgen
Parlementsleden stellen dat Johnson hen de tijd ontzegt om over de Brexit te debatteren en stemmen. Dit is volgens de premier “helemaal niet waar”. Volgens hem zal de regering de tijd gebruiken om met een nieuw wetgevingsprogramma te komen.
Na 14 oktober is er nog voldoende tijd om over de Brexit te debatteren, stelt Johnson.
De Britse oppositieleider Jeremy Corbyn, het hoofd van Labour, heeft een brief aan de koningin geschreven waarin hij zijn ernstige zorgen over het plan van Johnson uit. Corbyn heeft ook om een ontmoeting met het staatshoofd gevraagd. De Liberal Democrats, die altijd tegen de Brexit zijn geweest, zeggen eveneens de koningin te hebben aangeschreven.
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney reageerde door opnieuw te benadrukken dat het afschaffen van de zogenoemde backstop, de regeling voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, geen optie is. Heronderhandelen binnen de zes tot tien weken die daar eventueel nog beschikbaar voor zijn, gaat volgens de minister niet lukken.
MSN 28.08.2019 De Britse regering gaat woensdag koning Elizabeth vragen het parlement vanaf begin september voor maximaal vijf weken te schorsen. Dat schrijft de BBC. Met deze controversiële stap zou het voor parlementsleden moeilijk worden om een No-Deal Brexit tegen te houden. Premier Boris Johnson heeft nog niet gereageerd op de berichtgeving.
Het parlement zou volgende week voor het eerst weer bijeenkomen. Volgens de BBC wil premier Boris Johnson dat het nieuwe parlementaire jaar officieel pas van start gaat op 14 oktober met de Queen’s Speech, de Britse versie van de troonrede.
Op die dag presenteert de regering de plannen voor het komend jaar, waaronder die voor de Brexit. Hiermee hebben de parlementariërs minder tijd om te voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal de Europese Unie verlaat. Op 31 oktober verlaat het VK de Europese Unie, met of zonder akkoord, aldus Johnson.
So it seems that Boris Johnson may actually be about to shut down Parliament to force through a no deal Brexit. Unless MPs come together to stop him next week, today will go down in history as a dark one indeed for UK democracy. https://twitter.com/bbclaurak/status/1166623197032275968 …
Het Conservatieve parlementslid Dominic Grieve noemde het uitgelekte plan tegenover de BBC „schandalig” en waarschuwde dat Johnson misschien een motie van wantrouwen tegemoet kon zien. De premier van Schotland Nicola Sturgeon zegt op Twitter dat als parlementariërs het plan niet kunnen tegenhouden „vandaag de geschiedenis zal ingaan als een duistere voor de Britse democratie”.
AD 28.08.2019 De Britse premier Boris Johnson geeft het parlement minder tijd om te debatteren over de brexit op 31 oktober. Hij stelt de officiële opening van het parlementaire jaar met vijf dagen uit.
Dat doet hij met een omstreden middel. Hij vraagt koningin Elizabeth de zitting van het parlement op 9 september te schorsen en later dan gebruikelijk haar zogenoemde Queen’s Speech (troontrede) te houden. Johnson ontkende dat hij met de schorsing het parlement buitenspel wil zetten bij de brexit, zoals critici beweren.
Met de schorsing van het parlement en het uitstel van de opening van het parlementaire jaar hebben de parlementsleden tien dagen minder om te debatteren. Johnson wil het parlement op 21 en 22 oktober laten stemmen over zijn plannen.
De Britse premier wil op 31 oktober hoe dan ook de EU verlaten, ook als dat zonder overeenkomst moet.
Eerder deze week vroeg Johnson naar verluidt al om juridisch advies bij advocaat-generaal Geoffrey Cox over de mogelijkheid om het parlement vanaf 9 september voor vijf weken te sluiten. Dat meldde de Britse krant The Observer op basis van gelekte overheidscorrespondentie.
‘Grondwettelijke schande’
Parlementsvoorzitter John Bercow vindt het plan van Johnson ‘een grondwettelijke schande’, zo reageerde hij vandaag. Volgens Bercow is het duidelijk dat Johnson dit doet om parlementariërs minder tijd te geven om te debatteren over de brexit, al zegt de premier van niet.
,,Dit is ongehoord. Johnson kan het mooi verpakken, maar het is kristalhelder dat hij ‘prorogation’ gebruikt om het parlement te weerhouden van het uitvoeren van zijn functie’’, zegt Bercow tegen de BBC.
Juncker en Johnson
De Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Britse premier Boris Johnson blijven in contact over het aanstaande Britse vertrek. De Europese Commissie wil echter niet reageren op het besluit de opening van het parlementsjaar in Londen uit te stellen. ,,We geven geen commentaar op interne procedures in lidstaten.’’
Juncker en Johnson maakten gisteren in een telefoongesprek duidelijk dat beiden de voorkeur geven aan een vertrek met een akkoord. Juncker herhaalde zijn bereidheid te kijken naar werkbare Britse voorstellen die in overeenstemming zijn met het scheidingsakkoord. ,,Hoe eerder we die zien, hoe beter’’, aldus zijn woordvoerster.
Juncker onderstreepte nogmaals dat de EU goed is voorbereid op een no deal-scenario. Mocht het daartoe komen, dan is dat uitsluitend een besluit van het Verenigd Koninkrijk, voegde hij daaraan toe. Johnsons brexitadviseur David Frost is vandaag in Brussel voor technische gesprekken over de kwestie en ontmoet ook het hoofd van Junckers kabinet.
Boris Johnson heeft even geen behoefte aan parlementaire bemoeienis. Ⓒ EPA
Telegraaf 28.08.2019 Het nieuws dat premier Boris Johnson het parlement tijdelijk wil ontbinden, doet het Britse pond geen goed. De munt valt in korte tijd 0,8% ten opzichte van de euro, en 0,8% ten opzichte van de dollar. Op de valutamarkt gelden die dalingen als aardverschuivingen.
Johnson wil aan koningin Elizabeth vragen om het parlement vanaf 9 september op te schorten, tot aan de Queen’s Speech – de Britse variant op Prinsjesdag – op 14 oktober. Als dat gebeurt, kan het lagerhuis bijna geen wetten meer aannemen om een harde Brexit op 31 oktober te voorkomen.
De val van het pond onderstreept nog maar eens de onzekerheid die als een sluier om de munt heen hangt, zegt valutastrateeg Peter Krpata van ING tegen persbureau Bloomberg. „Het risico van een harde Brexit is nog altijd niet te verwaarlozen, en de munt is niet bestand tegen slecht nieuws.”
Elsevier 26.08.2019 Brexit means Brexit. Op 31 oktober stapt het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (EU), met of zonder een ‘deal’. Als er geen akkoord komt, weigert premier Boris Johnson de volledige Brexitnota (ruim 40 miljard euro) betalen, maar de EU eist dat al het geld op tafel komt. Intussen wil de Amerikaanse president Donald Trump een handelsakkoord sluiten met de Britten. Vier recente ontwikkelingen rond de Brexit.
Johnson wil niet betalen bij ‘no deal’; EU eist betaling
Volgens de Britse premier Boris Johnson hoeft de Brexitnota van zo’n 42 miljard euro niet betaald te worden als het Verenigd Koninkrijk de EU verlaat op 31 oktober zonder een akkoord – de zogenoemde ‘harde’ Brexit. Dat zei Johnson zondag tegen Britse journalisten tijdens de G7-top.
Johnson stond eerder op het standpunt dat het Verenigd Koninkrijk de miljarden zou kunnen achterhouden om zo een goede handelsovereenkomst met de EU af te dwingen na de Brexit.
Inmiddels lijkt de Britse regering van mening dat een kwart van het bedrag in elk geval verschuldigd is aan de EU maar dat het onzeker of de rest van het bedrag overgemaakt dient te worden.
De EU herhaalde maandag echter dat hiervan geen sprake kan zijn. Volgens een woordvoerder dient het Verenigd Koninkrijk zich te houden aan de financiële verplichtingen die voortvloeien uit het EU-lidmaatschap. Dat is volgens een woordvoerder ook noodzakelijk om een nieuwe relatie te kunnen beginnen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU.
Bijna honderd Britse bedrijven naar Nederland
Volgens de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), een onderdeel van het ministerie van Economische Zaken, hebben al bijna honderd bedrijven voor Nederland gekozen vanwege de naderende Brexit. Dat maakte de organisatie maandag bekend. Nog eens 325 andere bedrijven hebben hun interesse voor een komst naar Nederland laten blijken.
Vooral bedrijven in de financiële sector, IT, media en advertentiesector en life science en gezondheidszorg hebben interesse in Nederland als vestigingsplaats. Zo hebben onder meer Bloomberg, AMBest, MarketAxess, Discovery, Norinchukin en UK P&I al gekozen voor Nederland.
Het gaat niet alleen om Britse bedrijven die Nederland zien als alternatief om de Europese markt te bedienen. Ook bedrijven uit Noord-Amerika, Azië en Australië zien Nederland als een goede basis voor hun Europese vestiging.
Volgens de NFIA is Nederland interessant voor deze partijen vanwege de goede logistiek, de Engelssprekende bevolking en de sterke digitale infrastructuur.
Macron gaat uit van ‘no deal’: geen tijd meer voor akkoord
Emmanuel Macron lijkt zich voor te bereiden op een no deal-Brexit. Tijdens de G7-top van wereldleiders in de Franse stad Biarritz sprak de Franse president met Boris Johnson, en heeft hij hem gezegd dat er ‘geen tijd meer is om te onderhandelen over een nieuwe Brexit-deal’. De Britse premier benadrukt dat hij nog steeds het liefst een akkoord sluit met de EU, maar meningsverschillen over de backstop, de oplossing voor de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland, bemoeilijken dat.
Johnson vindt dat er geen grenscontroles moeten komen tussen Ierland en Noord-Ierland, en zijn er alternatieven voor de backstop. De EU staat er echter op dat er wel een harde grens komt, waardoor een afspraak tussen Brussel en Londen onwaarschijnlijk lijkt.
De Franse regering liet vorige week al weten uit te gaan van het scenario dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat zonder akkoord. ‘De zogenoemde no deal-Brexit is nu voor Frankrijk het meest realistische scenario,’ aldus een woordvoerder van het Elysée, de residentie van de Franse president. ‘Dat betekent dus dat de backstop van de baan is.’
Trump wil handelsakkoord: ‘Johnson juiste man voor Brexit’
Als het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober inderdaad zonder akkoord de EU verlaat, heeft het land in de Verenigde Staten mogelijk een reddingsboei. Tijdens de G7-top in Biarritz sprak premier Johnson met de Amerikaanse president Donald Trump, met wie hij een goede band heeft. Volgens Trump ligt er een ‘fantastische’ handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk in het verschiet, die ‘groter dan ooit’ zal zijn en ‘snel zal worden gerealiseerd’.
Trump benadrukte dat Johnson ‘de juiste man’ is om de Brexit tot een goed einde te brengen. Volgens de Amerikaanse president heeft de Britse premier geen adviezen nodig om de breuk met de EU te voltooien, omdat hij ‘een fantastische premier’ is.
‘Dat heb ik al tijden gezegd. Daar werd je voorganger niet blij van, maar ik zeg het al tijden,’ refereerde Trump aan zijn eerdere steunbetuigingen aan Johnson, terwijl Theresa May nog premier was.
NOS 25.08.2019 Britse media zeggen dat premier Johnson de uittredingskosten die het Verenigd Koninkrijk bij een brexit moet betalen aanzienlijk wil verlagen. Hij zou dat vandaag op de G7-top in Biarritz willen melden.
In het scheidingsakkoord dat de vorige Britse regering met de EU sloot, staat dat het VK de kosten voor al aangegane verplichtingen zal betalen. Die bedragen naar schatting 43 miljard euro. Sky News en The Sunday Times meldden vanmorgen dat Johnson EU-topman Tusk op de top zou meedelen dat hij niet meer dan 10 miljard euro naar Brussel wil overmaken.
De ontmoeting met Tusk heeft inmiddels plaatsgevonden. Niets wijst erop dat Johnson de boodschap heeft overgebracht. Sky News wijst erop dat de twee elkaar in de wandelgangen van een VN-vergadering opnieuw zullen spreken.
Niet onderhandelbaar
Voor de EU is aanpassing van het scheidingsakkoord niet bespreekbaar. De EU staat op het standpunt dat er na eindeloos onderhandelen een akkoord tot stand is gekomen en dat het Verenigd Koninkrijk dat niet eenzijdig kan openbreken. In de brief die Johnson eerder deze week naar EU-topman Tusk stuurde, sprak hij nog met geen woord over het schrappen of verlagen van de uitstapkosten.
In het geval van een no-deal-brexit acht Johnson zich helemaal niet meer verplicht om uittredingskosten te betalen. “Dan hebben we grote bedragen beschikbaar voor onze boeren en investeringen in andere sectoren”, zei hij vandaag in Biarritz tegen Sky News. De EU sluit uit dat er na een no-deal-brexit een nieuw handelsakkoord met de Britten komt, voordat de betaling van de eerder aangegane verplichtingen is gegarandeerd.
Volgens The Times is het dreigement vooral bedoeld om de populariteit van Johnson in eigen land te vergroten. Zijn team overweegt vervroegde verkiezingen in oktober, rond het moment dat de EU-leiders de knoop over de brexit-voorwaarden moeten doorhakken. Uit opiniepeilingen blijkt dat een harde opstelling tegenover de EU Johnson stemmen oplevert.
Dubbeltje op zijn kant
In een interview met de BBC noemde Johnson de kans dat de EU en het VK het nog eens worden over de voorwaarden van de brexit een “dubbeltje op zijn kant”.
De onderhandelingen zitten muurvast. Johnson heeft herhaaldelijk gezegd dat het VK de EU op 31 oktober verlaat, met of zonder een akkoord. In dat laatste geval ontstaan er onmiddellijk problemen aan de grenzen van de EU en het VK en krijgen de Britse en Europese economie harde klappen.
AD 25.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft juridisch advies gevraagd bij advocaat-generaal Geoffrey Cox over de mogelijkheid om het parlement vanaf 9 september voor vijf weken te sluiten. Dat meldt de Britse krant The Observer op basis van gelekte overheidscorrespondentie die de krant heeft ingezien.
Johnson, die momenteel in het Franse Biarritz is voor een ontmoeting met de Europese leiders van de G7, zou met de sluiting willen voorkomen dat parlementsleden de brexit-deadline van 31 oktober nog verder kunnen uitstellen.
Volgens The Observer blijkt het verzoek om juridisch advies uit een e-mail van een regeringsadviseur aan een adviseur van Johnson. De mail zou in de afgelopen tien dagen verstuurd zijn. In de correspondentie staat als juridisch handvat dat een dergelijke sluiting van het parlement wel mogelijk is, tenzij tegenstanders van de brexit naar de rechter stappen en die beslist dat het onwettig is.
Een regeringswoordvoerder heeft het bericht zaterdag ontkend: ,,Dat de regering zou overwegen om het parlement in september buitenspel te zetten, is totaal niet waar.’’
MSN 25.06.2019 De Britse premier Boris Johnson vindt dat zijn land wettelijk niet verplicht is om alle vertrekkosten te betalen aan de Europese Unie als er op 31 oktober geen akkoord is tussen Londen en Brussel over de brexit. Johnson zei dat zondag tegen de Britse zender Sky News.
Groot-Brittannië is een aantal financiële verplichtingen aangegaan tijdens het lidmaatschap van de Europese Unie. Londen moet daarom bij een brexit ‘uitstapkosten’ betalen. Het gaat naar schatting om ongeveer 39 miljard pond (ongeveer 42 miljard euro).
Bij een no deal wil Johnson slechts een klein deel van dat geld betalen. De premier zei tegen Sky News niet hoeveel geld hij dan op tafel wil leggen, maar volgens The Sunday Times wil hij hooguit 9 miljard pond betalen.
Telegraaf 22.08.2019 Waar een wil is, is een weg. Met die woorden hoopt de Britse premier Boris Johnson de Franse president Emmanuel Macron te verleiden tot concessies ten aanzien van de voor Britse parlementariërs onacceptabele Brexit-overeenkomst. Ze hebben dertig dagen de tijd om een akkoord te bereiken, dat is niet erg lang, aldus de Franse president.
Macron echode de woorden van Johnson. Met goede wil aan beide kanten denkt Macron dat er een oplossing kan worden gevonden. Het probleem is echter dat de Franse president twijfelt of er concessies zullen komen van de Britten. Waar Merkel glimlachend reageerde op de Duitse opmerking van Johnson ‘Wir schaffen das’, denken Fransen bij Johnson aan de woorden van Madame de Pompadour, de maîtresse van koning Lodewijk XV. ‘Après nous le déluge’, ‘na ons de zondvloed’, sprak deze, verwijzend naar de ellende die anderen moeten opruimen als gevolg van het decadente gedrag van de toenmalige elite.
Johnson hoopt met gesprekken met andere regeringsleiders het gesloten front van EU-onderhandelaars open te breken. Macron maakte duidelijk dat hij deze strategie doorziet. Het was niet aan hem, sprak Macron voor het presidentieel paleis in Parijs, om de onderhandelingen te heropenen. De Franse EU-onderhandelaar Michel Barnier moet bij de gesprekken betrokken blijven.
Johnson kwam donderdag naar Parijs nadat hij woensdagavond een ontmoeting had gehad met de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Johnson verklaarde onder de indruk te zijn van de ‘can do’ mentaliteit van Merkel. Ze toonde zich bereid om de door Johnson gesuggereerde alternatieven voor een Backstop te onderzoeken.
Emmanuel Macron (R) en Boris Johnson (L). Ⓒ REUTERS
Johnson bleef vaag over wat deze voorstellen precies behelzen. Hij blijft verwijzen naar technologische oplossingen die volgens de EU-onderhandelaars en vertegenwoordigers van de voormalige Britse regering onder Theresa May niet afdoende ontwikkeld zijn. Johnson schijnt te denken dat er in de afgelopen maanden nieuwe technologische doorbraken zijn gevonden.
De ontvangst in Parijs was overigens warm. Op het eerste gezicht lijkt Macron Johnson te hebben vergeven dat deze, als minister van Buitenlandse Zaken, de Fransen als ‘drollen’ omschreef. Hij zei niet de ‘boze onderhandelaar’ te zijn die de media van hem maken.
Eerder in de week toonde Franse president zich nog sceptischer. Macron zei dat hij denkt dat de acties van Johnson ervoor zorgen dat het Verenigd Koninkrijk niet langer een supermacht zal zijn, zoals de Fransen, maar dat het land een vazalstaat van de Verenigde Staten zal worden. Dit was een verwijzing naar de herhaalde opmerkingen van Johnson dat zijn land, met de huidige Brexit-overeenkomst, een vazalstaat van de EU dreigde te worden.
NU 22.08.2019 Er is geen tijd om voor de uittredingsdeadline van 31 oktober 2029 tot een volledig nieuwe Brexit-deal te komen. Dat stelt Franse president Emmanuel Macron na een gesprek met Britse premier Boris Johnson donderdag.
“Ik wil erg duidelijk zijn. Komende maand zullen we niet tot een nieuwe uittredingsafspraak komen die erg afwijkt van het origineel”, aldus Macron. Wel moeten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als dat nodig blijkt, tot eind september blijven praten om tot een overeenkomst te komen.
Een overeenkomst tussen de EU en het VK moet verder “respectvol zijn naar fundamentele Europese principes: stabiliteit in Ierland en integriteit van de interne markt”, aldus Macron. De Franse president laat zo de deur op een kier voor een andere oplossing dan de zogenoemde backstop om een harde grens in Ierland te voorkomen.
De twee leiders hadden donderdag een “constructief gesprek” over de verhoudingen tussen de EU en het VK na Brexit, stelde de zegspersoon.
Woensdag bezocht Johnson Duitse bondskanselier Angela Merkel, die het VK uitdaagde om met geschikte alternatieven voor de backstop te komen. Tot nu toe schieten deze namelijk telkens tekort.
Johnson op zijn beurt waarschuwde zowel Merkel als Macron dat zij het risico lopen van een potentieel wanordelijke ‘no deal-Brexit’ als ze niet bereid zijn een nieuwe deal te maken. Hij stelt verder dat het wel haalbaar is om nieuwe afspraken te maken. “Laten we Brexit afronden, laten we verstandig en pragmatisch handelen in het belang van beide partijen.”
Het is nu drie jaar geleden dat de Britse bevolking stemde voor het verlaten van de EU, maar hoe die uittreding er precies uit zal gaan zien is nog altijd niet duidelijk.
MSN 22.08.2019 De Franse president Emmanuel Macron heeft tijdens zijn ontmoeting met de Britse premier Boris Johnson gezegd dat er “geen tijd meer is om te onderhandelen over een nieuwe brexitdeal”.
Johnson herhaalde na de ontmoeting zijn stelling dat er geen grenscontroles komen tussen EU-lid Ierland en Noord-Ierland. Volgens hem zijn er alternatieven voor de backstop. Johnson benadrukte dat hij een akkoord wil bereiken over de terugtrekking van zijn land uit de Europese Unie. “Ik wil een overeenkomst”, zei Johnson. Johnson is fel tegen een backstop, maar de EU, met Ierland voorop, weigert daarin mee te gaan.
De Franse regering zei woensdag uit te gaan van het scenario dat Groot-Brittannië op 31 oktober de Europese Unie verlaat zonder dat er een vertrekakkoord tussen de partijen is getekend. “De zogenoemde no-dealbrexit is nu voor Frankrijk het meest realistische scenario. Dat betekent dus dat de backstop van de baan is”, aldus het Elysée.
NOS 21.08.2019 Het Schotse bedrijf TEC-Farragon heeft vergevorderde plannen voor een veerdienst tussen Eemshaven en het Schotse Rosyth, bij Edinburgh. Daarmee bereiden de Schotten zich voor op de naderende Brexit.
De ferry’s zullen voornamelijk vracht vervoeren, maar kunnen ook een groot aantal passagiers en auto’s meenemen. Dat bevestigt de Schotse reder na berichtgeving van RTV Noord.
Voor de bootverbinding heeft TEC-Farragon naar eigen zeggen al twee ferry’s gecharterd. Het is de bedoeling dat de schepen op termijn dagelijks tussen Eemshaven en Rosyth gaan varen. De veerboten meren in Eemshaven vermoedelijk aan bij de kade van Sealane Terminals. Dat bedrijf trok onlangs 6,5 miljoen euro uit voor de bouw van een nieuw vrieshuis. Ook is de havenkade met honderd meter verlengd.
De route van de ferry tussen Schotland en Eemshaven RTV Noord
De Schotten lieten hun oog op Eemshaven vallen vanwege de gunstige ligging ten opzichte van belangrijke afzetmarkten voor de Schotse whisky- en houtindustrie, zoals Duitsland, Denemarken en Italië. TEC-Farragon noemt ook de goede infrastructuur in het gebied als groot pluspunt.
Alternatieve haven
De Schotten zochten naar een alternatieve haven op het vasteland van Europa nadat de veerdienst naar Zeebrugge in 2010 verviel. Sinds die tijd gebruiken Schotse bedrijven de haven van het Zuid-Engelse Dover. Vanaf daar worden goederen via Calais naar de rest van Europa vervoerd. Maar nu de brexit nadert, willen de Schotten een rechtstreekse veerverbinding met Europa.
Margaret Simpson van de Britse vrachtvervoerorganisatie FTA: “De politieke situatie is op dit moment onzeker. Daarom vond de Schotse overheid het een goed idee om een alternatief te zoeken voor de havens in Zuid-Engeland.”
Volgens deze week uitgelekte documenten van de Britse regering wordt rekening gehouden met maandenlange chaos in de haven van Dover, mocht het tot een no-deal-brexit komen.
Stimulans voor toerisme
Naast vrachtvervoer verwacht TEC-Farragon met de veerdienst ook toeristen aan te spreken, niet alleen Nederlanders maar ook Duitsers en Denen. De verbinding wordt een alternatief voor de ferry van IJmuiden naar Newcastle, een overtocht van bijna 16 uur. De bootreis tussen de Eemshaven en Rosyth zal zo’n twintig uur duren.
Volgens plan zou de eerste afvaart eind oktober plaats moeten vinden. Op dit moment wordt onderzocht hoe de schepen onder wisselende (weers-)omstandigheden in Eemshaven kunnen aanmeren. In de haven zelf moet nog een douanekantoor komen voor passagiers. Ook worden de parkeermogelijkheden onderzocht. Directeur David Kellas van TEC-Farragon noemt de deadline van eind oktober ‘ambitieus’. “Maar we zijn dan ook een ambitieus bedrijf”, laat hij weten.
Bevestiging havenbedrijf
Groningen Seaports wil niet ingaan op de plannen voor de nieuwe veerdienst. “Wij doen nooit uitspraken over contacten, alleen over contracten. Maar ik ga deze plannen natuurlijk ook niet ontkennen”, aldus logistiek manager Erik Bertholet.
MSN 21.08.2019 Als het aan de kersverse premier van het Verenigd Koninkrijk Boris Johnson ligt, verlaat Ierland tijdelijk de Europese Unie na de Brexit voor een kortstondige liaison met de Britten.
Downing Street overweegt Ierland te vragen om vrijwillig afstand te doen van de EU om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen na de Brexit, meldt The Sun.
Ierland zou dan een “speciale ontheffing” van Brussel moeten krijgen om tijdelijk niet aan de regels van de handelsunie te hoeven voldoen, totdat “nieuwe, alternatieve regels” voor de Noord-Ierse backstop zijn ingevoerd.
De backstop is een heet hangijzer: Theresa May kon geen Brexit-akkoord met de EU sluiten zonder dit vangnet dat ervoor zorgt dat de grens tussen Noord-Ierland en Ierland openblijft. Maar het is een gehaat onderdeel onder Brexiteers in het Britse parlement.
‘Bilaterale overeenkomst is de oplossing’
“De oplossing is een bilaterale overeenkomst om tot een beleidsplan te komen voor Groot-Brittannië en Ierland, die moet gelden zolang als nodig is”, zei een minister uit Johnsons kabinet tegen de krant. “Idealiter doet de EU het voorstel en niet het VK, daarmee wordt het acceptabeler voor de Ieren.”
Ierland heeft het voorstel inmiddels bestempeld als “zorgelijk”.
“Dit is een kwestie tussen de EU en het VK. Wij zijn de EU en er is geen ruimte voor een bilaterale overeenkomst”, twitterde Neale Richmond, de Brexit-woordvoerder van de regerende Fine Gael-partij in Ierland. Een “zorgelijke twist” van de Britse regering, voegde hij toe.
Het idee geldt als een van de “creatievere oplossingen” van Johnson die deze week met EU-leiders om tafel zit. “Er zijn genoeg creatieve oplossingen voor het grensprobleem”, zei de premier donderdag tegen ITV News. “Ik ga eens kijken of ik met onze vrienden in Frankrijk en Duitsland, en in de G7 de mogelijkheden kan onderzoeken. Eens zien hoe ver we komen.”
Woensdagavond dineert Johnson met de Duitse bondskanselier Angela Merkel en donderdag staat een lunch met de Franse president Emmanuel Macron op het programma.
Johnsons voorstel komt nadat hij deze week Europees president Donald Tusk schreef dat de backstop uit de scheidingsovereenkomst moet worden gehaald. Tusk verwierp het idee en beschuldigde Johnson ervan aan te sturen op een harde grens op het Ierse eiland.
NOS 21.08.2019 De Duitse bondskanselier Merkel sluit niet uit dat er binnen een maand een manier wordt gevonden waarop de Britten met een akkoord uit de Europese Unie kunnen stappen. Dat zei ze bij een ontmoeting met de Britse premier Johnson, die vandaag met Merkel overlegt over de brexit.
De Britten en de EU zijn het oneens over de backstop. Dat is de afspraak dat het Verenigd Koninkrijk in een douane-unie met de EU blijft zolang er geen andere oplossing is om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. In dat geval zouden de Britten dus allerlei Europese regels moeten blijven volgen.
Nog niet duidelijk? We leggen het uitgebreider uit in de video:
Johnson is een fervent tegenstander van die backstop, die is uitonderhandeld met zijn voorganger Theresa May, en zegt dat hij desnoods de EU zonder deal wil verlaten als er geen oplossing wordt gevonden. “We kunnen de oplossing mogelijk in de komende dertig dagen vinden, waarom niet?”, vroeg Merkel zich af in gesprek met de aanwezige pers. “Wir schaffen das”, stemde Johnson in.
Politieke verklaring bij brexitdeal
De EU wil niet meer sleutelen aan het brexitakkoord, maar ziet wel mogelijkheden om de discussie over de backstop te beslechten in een politieke verklaring die vastzit aan de deal. “Die lijn volgt Merkel nu ook”, zegt correspondent Thomas Spekschoor. “Merkel herhaalt nu eigenlijk dat het in die politieke verklaring moet gaan gebeuren.”
“In het akkoord staat dat de Britten mogen zoeken naar manieren om de grens open te houden. Lukt dat niet, of is de EU er niet tevreden over, dan treedt de backstop in werking”, gaat Spekschoor verder. “In het onwaarschijnlijke geval dat de Britten binnen dertig dagen een oplossing vinden waar de EU tevreden over is, vervangt die de backstop.”
Merkel klinkt optimistischer dan de inschattingen over de brexit, die op 31 oktober moet plaatsvinden, de afgelopen tijd zijn geweest. Maar Merkel geeft er eigenlijk niets mee weg, zegt Thomas Spekschoor. “Ze schept vooral de juiste sfeer om niet de confrontatie op te zoeken. Dat zou ook niet slim zijn, want dat zou het risico op no-deal-brexit vergroten.”
Na zijn ontmoeting met Merkel praat Johnson morgen met de Franse president Macron. Daarna vindt een driedaagse top plaats met de leiders van de G-7 in Biarritz, in Frankrijk.
MSN 21.08.2019 De Franse regering ziet een harde Brexit, de zogenoemde ‘no deal-Brexit’, als het waarschijnlijkste scenario, nu de Britse premier Boris Johnson eist dat het terugtredingsakkoord wordt opengebroken.
Johnson zei dinsdag dat de ‘Irish backstop’ – de noodmaatregel om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden na de Brexit – ondemocratisch is en daarom uit de deal moet verdwijnen.
“Als het Verenigd Koninkrijk de backstop uitsluit, dan is dat hun recht. Maar het beperkt ook de mogelijkheden om tot een akkoord te komen”, aldus een bron binnen de Franse regering.
Johnson hoopt dat de dreiging van ‘no deal’ de Europese landen ertoe beweegt om opnieuw te onderhandelen over de ‘scheidingsvoorwaarden’. Vooralsnog beweegt de EU geen millimeter.
“Laat er geen twijfel over bestaan dat de Franse en Duitse posities, evenals die van de andere landen, hetzelfde zijn. Je zou nog geen vloeitje tussen ons kunnen steken”, aldus de Franse bron.
Oorspronkelijk zouden de Britten op 29 maart uit de Europese Unie vertrekken. Die datum is twee keer opgeschoven. Volgens de huidige planning vertrekken de Britten op 31 oktober uit de EU.
NU 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft dinsdag een openingssalvo afgevuurd in zijn plan om de onderhandelingen met Brussel over de Brexit te heropenen. In een brief gericht aan de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk eist Johnson dat de backstopregeling voor de Ierse grens van tafel wordt gehaald.
Wat is de Ierse backstopregeling?
Regelt de overgang tussen de Brexit en toekomstige handelsrelatie
VK blijft voor duur van de transititie in Europese douaneunie
Grens tussen Ierland en Noord-Ierland blijft open
Noord-Ierland houdt EU-regels aan
Controles tussen Noord-Ierland en rest VK
Johnson had die eis al eerder geuit, maar met zijn brief aan Tusk is die formeel geïntroduceerd.
Volgens de Britse premier vormt de backstopregeling een “antidemocratische” en “niet levensvatbare” aantasting van de Britse soevereiniteit, die “onacceptabel is voor de Britse regering”. Bovendien zou de backstop een bedreiging zijn voor het Goedevrijdagakkoord en daarmee ook voor de vrede op het Ierse eiland.
Johnson oppert in zijn brief dat de regeling kan worden vervangen door de belofte dat een oplossing voor de Ierse grenskwestie in de praktijk zal worden gebracht zodra die zich aandient.
EC-voorzitter Tusk liet in een reactie weten dat niet kan worden getornd aan de backstopregeling, omdat die “een verzekeringspolis is om te voorkomen dat er een harde grens ontstaat op het Ierse eiland, tenzij en totdat een alternatief wordt gevonden. Zij die tegen de backstop zijn, maar geen realistisch alternatieven bieden, steunen feitelijk het opnieuw instellen van een harde grens. Ook al ontkennen ze dat.”
De Ierse regering kwam ook met een reactie op de brief. Dublin ontkent dat de backstopregeling het Goedevrijdagakkoord bedreigt. Ook wijzen de Ieren erop dat de “alternatieve oplossingen” waar Johnson in zijn brief naar verwijst niet nader worden toegelicht.
Eruit, met of zonder deal
Na meer dan drie jaar van politieke patstelling over de Brexit in het Verenigd Koninkrijk zwoer Johnson bij zijn aantreden dat zijn land de EU op 31 oktober zal verlaten, deal or no deal (met of zonder akkoord).
De Britse premier wil dat de EU de onderhandelingen over een uittredingsakkoord heropent, terwijl Brussel meermaals heeft laten weten dat het akkoord dat vorig jaar met Johnsons voorganger Theresa May werd bereikt het best haalbare resultaat was.
Vanaf het begin van de onderhandelingen met het VK na het Brexit-referendum in 2016 heeft de EU ook gezegd dat een poreuze buitengrens op het Ierse eiland niet kan worden geaccepteerd.
De backstopregeling is veruit het meest omstreden punt uit die uittredingsovereenkomst van May. Dit akkoord werd zo vaak door het Britse Lagerhuis weggestemd, dat zij haar conclusies trok en opstapte.
De backstop moet ervoor zorgen dat er na de Britse uittreding geen harde grens ontstaat tussen het Britse Noord-Ierland en Ierland. In afwachting van een permanente oplossing moet Noord-Ierland zich dan aan Europese regels blijven houden en blijft het VK wel deel uitmaken van een Europese douaneunie.
Londen en Brussel zijn het erover eens dat moet worden voorkomen dat er fysieke barrières voor goederen- en personenverkeer ontstaan op de grens.
Britse tegenstanders van de backstopregeling komen grofweg in twee smaken. Conservatieve ‘Brexiteers’ vinden het onacceptabel dat het VK de regeling niet eenzijdig kan opzeggen zodra die van kracht is geworden. Bovendien zou het moeilijker worden om handelsovereenkomsten met andere landen buiten de EU te sluiten als het VK in de douane-unie blijft.
De Noord-Ierse Democratic Unionist Party, die de Conservatieve regering van Johnson van essentiële gedoogsteun voorziet in het Lagerhuis, wil op haar beurt koste wat het kost voorkomen dat Noord-Ierland een aparte status binnen het VK krijgt.
Premier Johnson gaat deze week op bezoek bij de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel om over de Brexit te praten.
NOS 20.08.2019 De Britse premier Johnson heeft nog eens gezegd dat de zogenoemde backstop van tafel moet als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt. Hij heeft een brief van vier pagina’s naar EU-president Tusk gestuurd met onder meer dat punt, maar die zegt dat Johnson met “realistische alternatieven” moet komen.
De backstop is de afspraak dat er geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland als de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk er niet in slagen om een handelsakkoord te sluiten.
Johnson is een fervente tegenstander van de backstop, die hij “niet in overeenstemming met de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk” noemt. Hij vindt dat de gemaakte afspraken met de EU ondemocratisch zijn, omdat het Verenigd Koninkrijk niet de mogelijkheid heeft ze eenzijdig op te zeggen en de Noord-Ierse bevolking niets te zeggen krijgt.
Zolang het Verenigd Koninkrijk gebonden is aan de backstop blijft het in de douane-unie. Dat betekent dat het geen eigen handelsakkoorden kan sluiten. Dat laatste, het sluiten van eigen handelsdeals, is juist een belangrijke reden voor brexiteers om de EU te willen verlaten.
Creatieve oplossingen
Johnson heeft gisteravond met de Ierse premier Leo Varadkar gesproken. Die houdt net als Tusk vast aan de backstop en zegt dat er niet meer onderhandeld wordt. Maar volgens Johnson is die houding schadelijk voor het Goede Vrijdag-akkoord, omdat onder anderen de unionisten van de DUP er fel tegen zijn.
De Britse premier zegt dat er “flexibele en creatieve oplossingen en alternatieve afspraken” voor de backstop moeten komen, maar in zijn brief aan Tusk komt hij niet met een concreet voorstel. Deze week gaat hij nog naar de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron om over de brexit en de backstop te praten.
Toen Johnson vorige maand de opgestapte premier May opvolgde, zei hij dat de brexit hoe dan ook op 31 oktober 2019een feit is. Desnoods met een ‘no-deal’.
Telegraaf 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson steunt met zijn afwijzing van de zogenoemde backstop in feite een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. EU-president Donald Tusk twittert dat in reactie op een brief van Johnson waarin hij vraagt deze noodoplossing voor de Ierse grenskwestie bij heronderhandelingen te verwijderen uit het scheidingsakkoord.
„De backstop is een verzekering om een harde grens op het Ierse eiland te vermijden tenzij en tot er een alternatief is gevonden”, aldus Tusk. „Zij die ertegen zijn en geen realistische alternatieven voorstellen steunen in feite de herinvoering van een grens. Zelfs als ze dat niet erkennen.” De Europese Commissie heeft volgens een woordvoerster hetzelfde standpunt als Tusk.
De backstop komt erop neer dat het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland in de douane-unie blijft met de EU, waardoor het geen eigen handelsverdragen kan sluiten. Dat is volgens Johnson niet waar de Britten in het referendum voor hebben gestemd. Hij vindt de backstop „ondemocratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK.”
AD 20.08.2019 De Britse premier Boris Johnson steunt met zijn afwijzing van de zogenoemde backstop in feite een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
EU-president Donald Tusk twittert dat in reactie op een brief van Johnson waarin hij vraagt deze noodoplossing voor de Ierse grenskwestie bij heronderhandelingen te verwijderen uit het scheidingsakkoord. ,,De backstop is een verzekering om een harde grens op het Ierse eiland te vermijden tenzij en tot er een alternatief is gevonden”, aldus Tusk.
,,Zij die ertegen zijn en geen realistische alternatieven voorstellen steunen in feite de herinvoering van een grens. Zelfs als ze dat niet erkennen.” De Europese Commissie heeft volgens een woordvoerster hetzelfde standpunt als Tusk.
De backstop komt erop neer dat het Verenigd Koninkrijk inclusief Noord-Ierland in de douane-unie blijft met de EU, waardoor het geen eigen handelsverdragen kan sluiten. Dat is volgens Johnson niet waar de Britten in het referendum voor hebben gestemd. Hij vindt de backstop ‘ondemocratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK’.
Johnson schrijft wel niet terug te willen naar een harde grens. Hij pleit voor ‘flexibele en creatieve oplossingen’. De backstop zou moeten worden vervangen door ‘alternatieve regelingen’. Waar die uit moeten bestaan blijft onduidelijk.
Het Verenigd Koninkrijk vertrekt als het aan Johnson ligt op 31 oktober uit de EU. Bij een door vrijwel niemand gewenste no-dealbrexit dreigt er ook een harde grens in Ierland. Met zijn brief wil Johnson de druk opvoeren om het akkoord dat zijn voorganger Theresa May heeft gesloten open te breken, maar de EU heeft al vele malen gezegd dat daarover niet wordt heronderhandeld.
Johnson heeft geen voorstel gedaan voor gesprekken met EU-leiders, aldus de commissiewoordvoerster. Hij bezoekt deze week wel de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. De Britse premier treft Tusk eind deze week op de G7-top in de Franse badplaats Biarritz.
MSN 20.08.2019 Europese functionarissen in Dublin en Brussel hebben Boris Johnsons eis voor heronderhandeling van de Brexitdeal tijdens zijn ontmoetingen met Angela Merkel en Emmanuel Macron later deze week onmiddellijk afgewezen.
Premier Johnson had Donald Tusk, de president van de Europese Raad, maandag aangeschreven met de eis dat de EU de Noord-Ierse backstop uit het uittredingsakkoord moest verwijderen. De backstop is een noodoplossing ter voorkoming van een ‘harde’ grens met grenscontroles tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland, waarbij het hele Verenigd Koninkrijk (VK) in de douaneunie blijft, tenzij er een akkoord over de grens op tafel ligt na de overgangsperiode. Het uittredingsakkoord is vorig jaar door de EU en de VK overeengekomen en is dit jaar drie keer door het Britse parlement verworpen.
In zijn brief beschrijft Johnson de backstop als anti-democratisch en inconsistent met de soevereiniteit van het VK “omdat het het VK vast zou houden in de EU’s douaneunie”. In plaats daarvan stelt hij voor om een ‘alternatieve regeling’ en ‘technologische oplossingen’ te implementeren aan de Ierse grens, in ruil voor nieuwe, niet verder gespecificeerde ‘toezeggingen’ van het VK met betrekking tot de grens.
De EU heeft nog niet formeel gereageerd op de brief. Niettemin hebben bronnen in Brussel al uitgesloten dat er een heronderhandeling over het uittredingsakkoord komt. Een bron vertelde de Britse krant The Guardian maandagavond: “We hebben een onderhandelingsproces van tweeënhalf jaar achter de rug waarbij de EU water bij de wijn heeft gedaan, ook over de backstop.”
EU-functionarissen zijn ervan overtuigd dat de backstop nodig is om de integriteit van de Europese interne markt en het Ierse vredesproces in stand te houden: “Het uittredingsakkoord kan niet opnieuw onderhandeld worden en de backstop kan niet worden veranderd. De juridisch afdwingbare backstop ter vermijding van een harde grens is een essentieel onderdeel van het uittredingsakkoord voor de EU27.”
‘Nieuwe verdraaiing’
Fine Gael, de regerende partij in Ierland, heeft Johnsons eisen voor de verwijdering van de backstop ook verworpen. Senator Richmond Neale, Fine Gaels woordvoerder voor Europese zaken, heeft gezegd dat Johnsons beschrijving van de backstop als ‘anti-democratisch’ een ‘nieuwe verdraaiing’ is. Hij tweette dat Johnson er eerder dit jaar nog voor had gestemd als onderdeel van het uittredingsverdrag en voegde toe dat de meerderheid van de bevolking van Noord-Ierland de backstop steunt en dat deze het vredesverdrag niet bedreigt, maar beschermt.
Johnson heeft vlak voordat de brief openbaar werd ruim een uur met de Ierse premier Leo Varadkar gesproken, waarbij de twee leiders hun tegengestelde standpunten uiteen hebben gezet. Ze hebben ook afgesproken om elkaar begin september in Dublin te ontmoeten.
Volgens Johnsons plan zal het VK op 31 oktober de EU verlaten. Boris Johnson heeft beloofd de Brexit te implementeren, deal of geen deal. Dit ondanks de waarschuwingen van leiders uit het zakenleven dat dit tot verstoringen in het handelsverkeer en dus tot grote problemen voor vele ondernemingen zou leiden.
Sommige parlementariërs geloven dat Johnsons eisen voor concessies van de EU zo onrealistisch zijn dat hij het opzettelijk tot een ‘no deal’ zal brengen, waarbij het VK zonder afspraken de EU verlaat.
Desondanks benadrukt Johnson in de brief dat hij streeft naar een uitonderhandelde overeenkomst met Brussel. “U heeft mijn persoonlijke toezegging dat deze regering er met energie en vastberadenheid aan zal werken om tot een overeenstemming te komen”, schrijft hij. “Dat is onze hoogste prioriteit.”
Woensdag ontmoet Johnson Angela Merkel in Berlijn en donderdag ontmoet hij Emmanuel Macron in Parijs, ter voorbereiding op de G7-top dit weekend.
MSN 18.08.2019 Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
Het als officieel gevoelig aangemerkte overheidsdocument beschrijft de waarschijnlijke gevolgen van een No Deal-Brexit. Het lek van deze documenten is volgens een bron van The Sunday Times tekenend voor de frustratie over het gebrek aan transparantie rondom de Brexitvoorbereidingen.
Onder de codenaam ‘Operatie Yellowhammer’ blijken allerlei zaken tot in detail te zijn beschreven: er wordt een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verwacht. Die kwestie lag altijd erg gevoelig tijdens de Brexitonderhandelingen. De huidige plannen om grootschalige controles te voorkomen zijn „onhoudbaar” aangezien het kan leiden tot protesten, wegblokkades en „directe acties”. De overheid denkt ook dat er na de Brexit protesten ontstaan in de VK waar mogelijk een „aanzienlijke hoeveelheid politie” voor nodig is.
Franse grenscontroles en vertraging
Een ander punt dat de Britse overheid heeft laten uitzoeken, zijn de problemen die zullen ontstaan bij de grenzen. Naar verwachting is tot 85 procent van de vrachtwagens niet klaar is voor de Franse grenscontroles. Dat kan zorgen voor vertragingen tot tweeënhalve dag.
Voor reizigers die per Eurostar op treinstation St. Pancras aankomen, of via luchthavens, de Eurotunnel en de haven van Dover het VK betreden, wordt ook vertraging verwacht. De toevoer van medicijnen, die voor driekwart via het Kanaal het land binnenkomen, ondervindt „ernstige langdurige vertragingen”. Met een harde Brexit zal er minder vers voedsel beschikbaar zijn en zullen de prijzen stijgen. In de sociale zorg zullen de kosten ook stijgen, kleinere aanbieders hebben daar naar verwachting sneller last van dan grotere bedrijven.
De importtarieven op benzine zullen „onbedoeld” leiden tot het sluiten van twee olieraffinaderijen. Tweeduizend mensen zouden hierbij hun baan verliezen. De regering houdt rekening met stakingen en mogelijk brandstoftekorten. De voorspelling is dat op de dag van de uittrede, 31 oktober, 282 schepen illegaal in Britse wateren zullen varen.
Op het moment dat de Britse premier Boris Johnson zich opmaakt voor gesprekken met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel, zijn gedetailleerde overheidsdocumenten over een No Deal-Brexit gelekt. The Sunday Times publiceert gelekte documenten met daarin de door de regering verwachte gevolgen als het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie treedt.
“Britain faces shortages of fuel, food and medicine, a three-month meltdown at its ports, a hard border with Ireland and rising costs in social care in the event of a no-deal Brexit, according to an unprecedented leak of government documents that lay bare the gaps in contingency planning.”
The documents, which set out the most likely aftershocks of a no-deal Brexit rather than worst-case scenarios, have emerged as the UK looks increasingly likely to crash out of the EU without a deal.
Het als officieel gevoelig aangemerkte overheidsdocument beschrijft de waarschijnlijke gevolgen van een No Deal-Brexit. Het lek van deze documenten is volgens een bron van The Sunday Times tekenend voor de frustratie over het gebrek aan transparantie rondom de Brexitvoorbereidingen.
Onder de codenaam ‘Operatie Yellowhammer’ blijken allerlei zaken tot in detail te zijn beschreven: er wordt een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verwacht. Die kwestie lag altijd erg gevoelig tijdens de Brexitonderhandelingen. De huidige plannen om grootschalige controles te voorkomen zijn „onhoudbaar” aangezien het kan leiden tot protesten, wegblokkades en „directe acties”. De overheid denkt ook dat er na de Brexit protesten ontstaan in de VK waar mogelijk een „aanzienlijke hoeveelheid politie” voor nodig is.
Franse grenscontroles en vertraging
Een ander punt dat de Britse overheid heeft laten uitzoeken, zijn de problemen die zullen ontstaan bij de grenzen. Naar verwachting is tot 85 procent van de vrachtwagens niet klaar is voor de Franse grenscontroles. Dat kan zorgen voor vertragingen tot tweeënhalve dag.
Voor reizigers die per Eurostar op treinstation St. Pancras aankomen, of via luchthavens, de Eurotunnel en de haven van Dover het VK betreden, wordt ook vertraging verwacht. De toevoer van medicijnen, die voor driekwart via het Kanaal het land binnenkomen, ondervindt „ernstige langdurige vertragingen”. Met een harde Brexit zal er minder vers voedsel beschikbaar zijn en zullen de prijzen stijgen. In de sociale zorg zullen de kosten ook stijgen, kleinere aanbieders hebben daar naar verwachting sneller last van dan grotere bedrijven.
De importtarieven op benzine zullen „onbedoeld” leiden tot het sluiten van twee olieraffinaderijen. Tweeduizend mensen zouden hierbij hun baan verliezen. De regering houdt rekening met stakingen en mogelijk brandstoftekorten. De voorspelling is dat op de dag van de uittrede, 31 oktober, 282 schepen illegaal in Britse wateren zullen varen.
Deze week G7-top
Gibraltar, buurland van Spanje dat sinds 1713 in Britse handen is, zal vermoedelijk een paar maanden lang vertragingen aan de grens met Spanje hebben. De economie wordt hier waarschijnlijk „negatief door beïnvloedt”.
De G7, met daarin het VK, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, de Verenigde Staten en Canada, komt deze week bijeen in Biarritz. Minister-president Mark Rutte zei vrijdag geen plannen te hebben Johnson te ontmoeten. Het Verenigd Koninkrijk lijkt aan te sturen op een aanpassing van het al gesloten akkoord. De Britten hebben hiervoor zelf de rode lijnen getrokken. „Als die rode lijnen niet wijzigen zie ik niet hoe wij in de politieke verklaring beweging kunnen maken”, aldus Rutte.
Begin april werd het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uitgesteld tot 31 oktober. Boris Johnson wil koste wat kost op die dag de EU verlaten, desnoods met een No Deal. Er circuleert zelfs een scenario dat de premier het Lagerhuis buiten spel zet, bijvoorbeeld door het uitschrijven van nieuwe verkiezingen die net na de Brexitdatum moeten plaatsvinden.
NU 18.08.2019 Het Verenigd Koninkrijk zal na een ‘no deal-Brexit’ te maken krijgen met grote tekorten aan voedsel, brandstof en medicijnen. Dat staat in officiële regeringsdocumenten die naar de Britse krant The Sunday Times zijn gelekt.
Volgens de documenten gaat het om de waarschijnlijkste gevolgen van een ‘no deal-Brexit’, dus zijn de bevindingen in het rapport niet per se het slechtste scenario.
De regering verwacht dat bij een ‘no deal-Brexit’ tot 85 procent van de vrachtwagens die gebruikmaken van de Kanaaltunnel “mogelijk niet klaar zijn” voor de Franse douane. Dat betekent dat de verstoringen in de havens zeker drie maanden zouden kunnen duren totdat de doorstroom verbetert. Trucks kunnen in die maanden naar schatting maximaal 2,5 dag vertraging oplopen.
De Britse overheid denkt ook dat een harde grens tussen de Britse provincie van Noord-Ierland en de Ierse Republiek waarschijnlijk zal zijn. Dit omdat de huidige plannen om wijdverspreide controles te vermijden, niet kunnen worden gehandhaafd.
Minister Kwasi Kwarteng (Energie) liet zondagmorgen weten niets te vrezen. “Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We zullen goed voorbereid zijn als we op 31 oktober vertrekken zonder deal”, zei Kwarteng tegen Sky News.
Het deze maand opgestelde rapport heeft de codenaam Operation Yellowhammer gekregen, schrijft The Sunday Times. “Het dossier is gemarkeerd als ‘gevoelige informatie’ en geeft tot nu toe het meest uitgebreid weer in hoeverre het Verenigd Koninkrijk klaar is voor een ‘no deal-Brexit’.”
De Britse premier Boris Johnson heeft meermaals benadrukt dat de Britten op 31 oktober zonder afspraken uit de Europese Unie zullen stappen, tenzij de EU instemt om opnieuw te onderhandelen. Volgens tegenstanders zal een plots vertrek enorme economische schade veroorzaken en ook de wereldwijde economische groei aantasten. Brexit-voorstanders zeggen echter dat de Britse economie slechts kort last zal hebben van een no deal-vertrek, maar daarna juist zal floreren.
NOS 18.08.2019 Het Verenigd Koninkrijk zal naar verwachting te maken krijgen met voedsel-, brandstof- en medicijnentekorten als het land zonder deal uit de EU stapt. Dat schrijft de Britse krant The Sunday Times op basis van gelekte documenten met de inschattingen van de Britse regering. Daarin staat verder dat de havens tijdelijk verstoord zullen worden en dat er waarschijnlijk grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland nodig zullen zijn.
De Britse minister van Energie, Kwasi Kwarteng, doet de berichten af als bangmakerij. “Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We moeten ons voorbereiden op een brexit zonder akkoord. We zullen volledig voorbereid zijn op een vertrek uit de EU zonder akkoord op 31 oktober.” Premier Johnson wil geen commentaar geven op het artikel.
The Sunday Times schreef al eerder over de mogelijkheden na een no-deal-brexit en wist toen te melden dat de tekorten en vastgelopen havens alleen werden verwacht in een rampscenario. Uit de nieuwe documenten blijkt volgens The Times dat de regering dit niet langer als worst-case-scenario ziet, maar als de meest waarschijnlijke situatie na een brexit zonder akkoord.
‘Havens drie maanden verstoord’
In de documenten staat onder meer dat 85 procent van de vrachtwagens “mogelijk niet klaar is” voor de Franse grenscontroles. Daardoor zouden er naar verwachting tot drie maanden lang ernstige verstoringen kunnen ontstaan in de Britse havens. Daarbij moet rekening worden gehouden met vertragingen van maximaal tweeënhalve dag, meldt de krant.
In de stukken staat verder dat de regering een harde grens tussen het Britse Noord-Ierland en het onafhankelijke Ierland “waarschijnlijk” noemt. Dat is omdat de mogelijkheden voor een “onzichtbare grens”, bijvoorbeeld door middel van hi-tech-systemen, als onhoudbaar worden gezien na een no-deal-brexit. Ook zouden er na zo’n vertrek uit de EU protesten worden verwacht in het hele land.
Operatie Yellowhammer
De gelekte documenten hebben volgens The Sunday Times de codenaam Operatie Yellowhammer en zijn alleen in te zien voor mensen die daar nadrukkelijk toestemming voor hebben gekregen. Volgens de krant gaat het om “een zeldzame inkijk in de geheime plannen die worden gemaakt om een catastrofale ineenstorting van ’s lands infrastructuur af te wenden”.
Begin april werd het Britse vertrek uit de EU uitgesteld tot 31 oktober. De nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk, Boris Johnson, zei al direct na zijn aantreden dat hij op die datum ook uit de EU wil stappen, met of zonder akkoord met Brussel. Johnson heeft de deal van zijn voorganger Theresa May doodverklaard en wil een nieuwe deal sluiten. De EU wil niet meer sleutelen aan het akkoord.
‘Lagerhuis kan brexit niet stoppen’
In het Britse Lagerhuis, ook binnen zijn eigen Conservatieve partij, ligt Johnsons voornemen om zo nodig zonder akkoord te vertrekken gevoelig. De vrees is dat Johnson het parlement wil schorsen om zo op 31 oktober een no-deal-brexit door te drukken. De Britse oud-premier Major legt die stap uit als het begin van een constitutionele crisis, zei hij vorige maand.
Juist gisteravond meldden anonieme bronnen dat Johnson tegen Europese leiders wil zeggen dat het parlement in zijn land de brexit niet kan tegenhouden. De bronnen zeggen tegen de Britse krant The Daily Telegraph dat hij dat volgende week wil zeggen tegen de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Zo zou hij de EU-leiders willen dwingen tot een vertrekovereenkomst die voor de Britten acceptabel is.
AD 18.08.2019 Brandstof-, voedsel en medicijntekorten, maandenlange chaos in de havens, stijgende zorgkosten en een harde grens met Ierland. Dat verwacht de Britse regering als het land op 1 november zonder deal uit de Europese Unie zou stappen. Dat staat in een gelekt rapport waar de Britse krant The Sunday Times de hand op wist te leggen.
Het rapport, dat onder de codenaam ‘Operation Yellowhammer’ deze maand werd samengesteld door de Cabinet Office, laat zien hoe de Britse overheid in het geheim al bezig is met het treffen van maatregelen om een rampzalige ineenstorting van de Britse infrastructuur te voorkomen in geval van een no deal-brexit.
In het rapport heeft het kabinet de meest aannemelijke naschokken van een dergelijk scenario uiteengezet, aangezien het er steeds sterker op begint te lijken dat het Verenigd Koninkrijk zich begin november zonder overeenkomst uit de EU zal losscheuren.
Blijkens het rapport verwacht de Britse regering dat zo’n 85 procent van de Britse vrachtwagens die regelmatig het Kanaal oversteken ,,mogelijk niet klaar is’’ voor de Europese douanechecks. Dat zou betekenen dat het minstens drie maanden duurt voordat de vlotte doorstroom van het goederenverkeer weer gegarandeerd kan worden.
Verder staat volgens The Sunday Times in het rapport dat de regering uitgaat van een harde grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek, aangezien de regering de huidige plannen om de zachte grens te behouden bestempelt als ,,onhoudbaar’’. Dit omdat de huidige plannen om wijdverspreide controles te vermijden volgens het rapport niet kunnen worden gehandhaafd.
De Britse premier Johnson houdt intussen vast aan een vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU op 1 november, of dat nu met of zonder deal is. Om dat te forceren, heeft hij zelfs al gedreigd het parlement buitenspel te zetten.
Johnson bezoekt komende week de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron, met wie hij de naderende brexit zal bespreken voordat de drie leiders vanaf zaterdag 24 augustus deelnemen aan de G7-top in het Franse Biarritz. Dat meldt de Engelse krant The Daily Telegraph. Volgens de krant zal Johnson de Europese leiders vertellen dat ,,het Britse parlement de brexit niet kan tegenhouden’’.
Naar verwachting zal Johnson zijn Europese collega’s eveneens duidelijk maken dat ze ,,twee maanden de tijd hebben om tot een voor de Britten acceptabele vertrekovereenkomst te komen’’. Lukt dit niet, dan volgt volgens Johnson een no-deal brexit op 1 november.
Minister noemt no-deal-voorspelling onzin
De Britse minister Kwasi Kwarteng (Energie) maakt korte metten met het verhaal dat Groot-Brittannië na een no-deal-brexit te maken krijgt met tekorten aan voedsel, brandstof en medicijnen. ,,Ik denk dat er een hoop bangmakerij is. We zullen goed voorbereid zijn als we op 31 oktober vertrekken zonder deal”, aldus Kwarteng.
MSN 18.08.2019 De Britse premier Boris Johnson zal komende week aan Europese leiders vertellen dat het parlement van zijn land de brexit niet kan tegenhouden. Dat meldt de Engelse krant Daily Telegraph in de editie van zondag.
Johnson gaat in de loop van volgende week op bezoek bij de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron. Hij zal er de brexit bespreken voor de drie leiders vanaf zaterdag 24 augustus deelnemen aan de G7-top in het Franse Biarritz.
Naar verwachting zal Johnson zijn Europese collega’s duidelijk maken dat ze twee maanden de tijd hebben om tot een voor de Britten acceptabele vertrekovereenkomst te komen. Lukt dit niet dan volgt volgens Johnson een no-dealbrexit op 1 november 2019.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/307f814e-45b7-11eb-8773-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d7c88fca-480c-11eb-a14a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a2c535de-4600-11eb-afcd-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e6b8370-4603-11eb-bd68-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/19aa43b8-4603-11eb-8026-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c37e996a-4604-11eb-9e51-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5464ef0e-4319-11eb-9725-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/29a9113e-4079-11eb-9b6b-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9d018d42-4041-11eb-bbf4-0255c322e81b.jpg)
Ursula von der Leyen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e8a65320-3d3c-11eb-bc51-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/77aa71b8-3ba4-11eb-8319-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/213af1d4-38c2-11eb-9d5e-0218eaf05005.jpg)
Sander van Hoorn @svhoorn
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/187ac1c4-37f4-11eb-bbc2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1548fe8-0fa3-11eb-ab44-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/de61ad94-0d5b-11eb-acaf-0218eaf05005.JPG)
House Foreign Affairs Committee
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b9b99454-f6d9-11ea-ae57-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8f956034-f38e-11ea-be8b-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1753302c-f101-11ea-a82c-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cc9a0c56-baee-11ea-86f4-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/082c0c42-b856-11ea-bce0-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f0d4f6bc-af40-11ea-881b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d73376a8-a738-11ea-becf-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/012b683e-f1a0-11e9-8a4d-0218eaf05005.jpg)
Suse van Kleef @SusevanKleef
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6ce40004-f0dd-11e9-ac22-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7475fb08-f0b8-11e9-81be-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7d480d8e-f040-11e9-a3a2-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a7791b24-f000-11e9-8888-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3528a0a0-eff9-11e9-84ee-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bfd918e0-ef88-11e9-849e-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/73c211d6-ef20-11e9-baf5-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/77c5380e-eea2-11e9-960b-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/beaa6d4e-ec5d-11e9-bbff-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0041b70e-eb9a-11e9-9edc-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/04b8f21a-ea83-11e9-830f-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f56c68f2-e9f4-11e9-ac22-02d2fb1aa1d7.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2343f7b0-e9df-11e9-9fd1-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f0fa356a-e9bd-11e9-81be-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4d09c870-e9b4-11e9-806b-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c6d0fd36-e93c-11e9-a278-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c0a6595c-e823-11e9-99ce-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/422bad12-e6ba-11e9-8019-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/75143a64-e6a6-11e9-8019-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b5d143c0-e684-11e9-a27e-02d1dbdc35d1.jpg)
Johnson wilde toch per se op 31 oktober de EU uit?
Wat stond er ook alweer in de deal van Johnson?
Hoe reageren de Britse partijen op de deal van Johnson?
Hoe wordt in Brussel gereageerd op de deal van Johnson?
Harms Ireland’s all-island economy
lack of detail/not operational
puts deal under custody of DUP
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/977359ae-e52b-11e9-b8e4-02d2fb1aa1d7.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/296f817e-e406-11e9-ac7d-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f8048bb2-d89c-11e9-8f10-02d1dbdc35d1.jpg)
Auteur
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/757a148e-d7b4-11e9-8baa-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/757a148e-d7b4-11e9-8baa-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7778d220-d7b4-11e9-8baa-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7789ef74-d7b4-11e9-8baa-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e76e6a5c-d568-11e9-8f10-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/57562c66-d540-11e9-a85c-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/595aabc2-d540-11e9-a85c-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c546bc14-d530-11e9-9b97-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/da1e2574-d51b-11e9-a3f1-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0139a812-d4be-11e9-b66a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/016226fc-d4be-11e9-b66a-0218eaf05005.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d90d5246-d47f-11e9-95b7-0217670beecd.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92e08310-d33f-11e9-a3f1-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/048fcfba-d319-11e9-8538-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/04b2d3a2-d319-11e9-8538-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d7e851cc-d2f4-11e9-baff-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4392340a-d20b-11e9-bfdc-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2b25bcd0-d1fb-11e9-bcd0-0255c322e81b.jpg)
Auteur:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/382c6ca2-d1b1-11e9-a3e5-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46a2e53c-d1ab-11e9-a59e-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4788221e-d1ab-11e9-a59e-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/47ee2f50-d1ab-11e9-a59e-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4d90bcae-d18b-11e9-9a49-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/35922f88-d0d3-11e9-8388-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/87ede06e-d0ca-11e9-8f10-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6d768150-d0bb-11e9-9a49-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f2682144-d092-11e9-a415-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f2682144-d092-11e9-a415-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f47e0032-cefa-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cce824da-cf2c-11e9-ad49-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/15d3ed6c-d01a-11e9-abac-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b3d95066-cfce-11e9-b751-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0c70a720-d005-11e9-80b1-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b62145c4-cfbd-11e9-896b-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c83cdfb4-d005-11e9-970a-0218eaf05005.jpg)
Auteur HouseofCommons
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cce824da-cf2c-11e9-ad49-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4ee5fad6-ce9a-11e9-9c40-0218eaf05005.jpg)
Alex Partridge 🚡 @alexpartridge87
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/252ad4fa-ce5e-11e9-9a41-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7081f998-cdae-11e9-8ce8-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/81579884-cd97-11e9-b5f2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/961f4996-cd6b-11e9-a0a1-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4ca5b18a-cd5f-11e9-8880-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5bf7ac70-cd54-11e9-b1b3-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8b74b148-cbef-11e9-a7aa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bb9b3bb0-cb4c-11e9-a7aa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/26bc449e-cb1a-11e9-b5f2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d1191f2a-ca6b-11e9-92ca-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d1806cd4-ca6b-11e9-92ca-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a440d932-ca81-11e9-bd30-0217670beecd.jpg)
Hugh Grant @HackedOffHugh
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/375c100c-ca81-11e9-9182-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9161b9cc-c9d1-11e9-8073-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9c20a70e-c9a6-11e9-9a41-02d2fb1aa1d7.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0cb0ac38-c986-11e9-8e7f-0255c322e81b.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/18471304-c993-11e9-bef2-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b0ddd9e6-c4d8-11e9-a65f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1686bd8-c4d8-11e9-a65f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cfd1a566-c33a-11e9-aa2e-02d1dbdc35d1.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
![David Frost @DavidGHFrost](/pbs.twimg.com/profile_images/790918705454706688/GlZgLKjt_normal.jpg%0dDavid%20Frost @DavidGHFrost%0d1/3%20Disappointed%20by%20the%20#EUCO conclusions on UK/EU negotiations. Surprised EU is no longer committed to working "intensively" to reach a future partnership as agreed with @vonderleyen on 3 October. 3 uur geleden){kind=link}
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.