Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3

AD 15.05.2020

Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014.

Hoofdverdachte in de zaak MH17 Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014. Ook kan hij zich voorstellen dat hij zich voor de rechter in Nederland zal moeten verantwoorden.

Telegraaf 20.05.2020

Girkin zegt dat tijdens een ruim 3,5 uur durend interview met de Oekraïense journalist Dmytro Gordon, dat integraal op YouTube is te zien. Het is voor het eerst dat Girkin, destijds minister van defensie van de pro-Russische, zelfverklaarde ‘Volksrepubliek’ Donetsk (DNR), toegeeft wel degelijk betrokken te zijn geweest bij de tragedie. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden – onder wie 196 Nederlanders – om het leven.

Leonid Chartsjenko ‘preventief’ gevangen

MH17-verdachte Chartsjenko, een van de vier MH17-verdachten, zit al twee maanden in de cel. Dat meldt BBC Russian. De rebellen in Oost-Oekraïne zouden hem ‘preventief’ hebben opgepakt.

Volgens bronnen van de Russische afdeling van de BBC is Chartsjenko al op 11 maart 2020 – twee dagen na het officiële begin van het proces in Nederland – opgepakt. Dat zou zijn gebeurd wegens betrokkenheid bij een illegale huiszoeking in 2014 in Donetsk en verboden wapenbezit.

Chartsjenko (48) was in het conflict in Oost-Oekraïne commandant van een afdeling die werd geleid door Oleg Poelatov, een van de andere drie verdachten die nog worden gezocht. Chartsjenko’s bijnaam was ‘de mol’.

Leonid Chartsjenko (bijnaam: ‘de Mol’) woonde volgens de BBC rustig in zijn huis in Donetsk. Dat ligt in het Oost-Oekraïense rebellengebied waar in 2014 vlucht MH17 werd neergehaald. Chartsjenko wordt door justitie verdacht van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17.

Geruchten over zijn dood

De Oekraïner is, net als drie Russen, aangeklaagd voor moord. Chartsjenko kent het gebied goed. Hij zou de Buk-raket, het MH17-moordwapen, naar de lanceerlocatie hebben geleid.

Tot dusver leek Chartsjenko de dans te ontspringen. Het was onduidelijk waar hij zich bevond en er gingen zelfs geruchten dat hij dood zou zijn.

Het drietal woont in Rusland en loopt daar vrij rond. Geen van allen is tot dusverre aanwezig geweest bij het proces op Schiphol. Alleen Poelatov laat zich juridisch bijstaan. De Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hebben zijn verdediging ter hand genomen.

Sleutelfiguur Andrei Ivanovitsj Burlaka

Onderzoekscollectief Bellingcat heeft een Russische generaal van veiligheidsdienst FSB geïdentificeerd als een mogelijke leidinggevende sleutelfiguur bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het gaat om Andrei Ivanovitsj Burlaka, die volgens Bellingcat een cruciale rol speelde bij de verplaatsing van wapens van Rusland naar Oekraïne en daarom ook het licht op groen moet hebben gezet voor het overbrengen van de Buk-raketinstallatie waarmee het vliegtuig van Malaysia Airlines uit de lucht is geschoten.

Kolonel-generaal Burlaka bekleedde een toppositie binnen de Russische veiligheidsdienst FSB. In telefoongesprekken uit de periode vóór het neerschieten van MH17 wordt naar hem verwezen als Vladimir Ivanovitsj. Zijn ware identiteit is Andrei Ivanovitsj Burlaka, stelt het onderzoeksteam van Bellingcat. Volgens de onderzoekers is Burlaka de hoogstgeplaatste Rus die in het strafrechtelijk onderzoek naar het neerhalen van het vliegtuig een rol zou kunnen gaan spelen.

Het onderzoek van Bellingcat volgde op de publicatie van een reeks opnames van de telefoongesprekken door het door Nederland geleide, internationale onderzoeksteam, het Joint Investigation Team (JIT). Het gaat om opnames waarop te horen zou zijn hoe pro-Russische opstandelingen in Oost-Oekraïne telefonisch overleggen met Russische functionarissen.

Onderzoek van het JIT heeft inmiddels geleid tot een strafzaak tegen drie lager geplaatste Russen en een Oekraïner, die bij het neerhalen van vlucht MH17 betrokken zouden zijn geweest. In november deed het JIT een oproep aan getuigen informatie te leveren over “de opdrachtgevers in de bestuurlijke en militaire hiërarchie”.

Het Openbaar Ministerie zegt dat het de bevindingen van Bellingcat grondig zal bestuderen, maar onthoudt zich verder van commentaar op de conclusies omdat het om lopend onderzoek gaat. Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.

Lees meer:
‘Het OM vervolgt vier verdachten van het neerhalen van MH17 voor moord’

Het Joint Investigation Team (JIT) heeft vier verdachten met naam en toenaam genoemd in het onderzoek naar het neerhalen van vlucht MH17. Zij worden vervolgd wegens moord op 298 mensen. 

‘Een ongekende stap: Nederland stelt Rusland als land aansprakelijk voor MH17-ramp’

Nederland stelt Rusland aansprakelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, en zal Rusland mogelijk voor het Internationaal Gerechtshof dagen. Samen met Australië wil Nederland Rusland als land verantwoordelijk houden voor de gebeurtenissen die ertoe leidden dat 298 passagiers van de fatale vlucht de dood vonden.

Op 8 juni 2020, wordt het proces hervat

Dossier MH17 NRC

dossier MH17 Trouw

Meer: MH17-vliegramp OM

Lees meer over: MH17 NU

Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU

meer: MH17-proces NOS

meer: MH17-proces RTL

Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.

Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2

Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1

Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17

Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16

Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15

zie ook: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14

Zie dan ook: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12

zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2

zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1

MH17-hoofdverdachte Girkin: ‘Ik ben indirect verantwoordelijk’

AD 19.05.2020 Hoofdverdachte in de zaak MH17 Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014. Ook kan hij zich voorstellen dat hij zich voor de rechter in Nederland zal moeten verantwoorden.

Girkin zegt dat tijdens een ruim 3,5 uur durend interview met de Oekraïense journalist Dmytro Gordon, dat integraal op YouTube is te zien. Het is voor het eerst dat Girkin, destijds minister van defensie van de pro-Russische, zelfverklaarde ‘Volksrepubliek’ Donetsk (DNR), toegeeft wel degelijk betrokken te zijn geweest bij de tragedie. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden – onder wie 196 Nederlanders – om het leven.

Lees ook;

• Alle ogen op MH17-proces: ‘lompe’ Nederlandse uithaal veelbesproken

Lees meer

• De ramp heeft het leven van Siem voorgoed veranderd: ‘Een litteken, voor altijd onder je huid’

Lees meer

• MH17-proces gaat door, maar zonder publiek

Lees meer

• MH17: het lijkt de dag van gisteren, maar het is alweer een kinderleven geleden

Lees meer

• ‘De vier MH17-verdachten zijn slechts medeplichtig’

Lees meer

Medelijden met slachtoffers

Niettemin blijft Girkin tijdens het interview zijn mantra herhalen: ,,De opstandelingen hebben het vliegtuig niet neergeschoten.’’ De voormalige commandant suggereert daarmee eens temeer, dat militairen van het Russische leger de BUK-raket Oekraïne hebben binnen gebracht, maar de installatie niet hebben overhandigd aan de separatisten van de DNR.

Het is een aanname die ook het Britse journalistencollectief Bellingcat voorzichtig huldigt op basis van Girkins voortdurende herhaling over de onschuld van de rebellen.

In het interview vertelt Girkin dat hij medelijden heeft met de slachtoffers, maar dat hij geen twijfel erover heeft dat de Oekraïense kant ook heeft ‘deelgenomen’ aan het neerstorten van MH17.

Verdachte in megazaak

Girkin, die destijds de nom de guerre ‘Strelkov’ (‘schutter’, vrij vertaald) droeg, is samen met drie anderen aangeklaagd in de zaak-MH17. Die ging op 9 maart van start, maar geen van de vier verdachten was aanwezig. Eén van hen laat zich door Nederlandse advocaten bijstaan.

Soms begroeven we iemand, niet eens wetende wie het was, aldus Igor Girkin.

In het vraaggesprek met Gordon geeft Girkin ook toe dat in de zomer van 2014, toen de oorlog tussen de door Rusland militair gesteunde rebellen in de DNR en het Oekraïense leger in volle omvang losbarstte, hij bevel heeft gegeven tot executie van zeker vier Oekraïners.

Marteling

Ook heeft Girkin DNR-inwoners laten doodschieten voor plundering en marteling, vertelt hij. Een van hen heeft hij eigenhandig om het leven gebracht, erkent hij. ,,Soms begroeven we iemand, niet eens wetende wie het was’’, geeft de MH17-verdachte een inkijkje in de situatie in Oost-Oekraïne op dat moment.

‘MH17-verdachte vast in Donetsk’

NOS 14.05.2020 Een van de vier verdachten in de rechtszaak over het neerhalen van de MH17, Leonid Chartsjenko, is gearresteerd in zijn woonplaats Donetsk. De stad staat onder controle van de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne. Dat meldt de Russische afdeling van de BBC. Hij zou al op 11 maart zijn opgepakt.

Waarom Chartsjenko is gearresteerd, is onduidelijk. De BBC voert bekenden van hem op, van wie er een zegt dat het om verboden wapenbezit gaat; een oude zaak uit 2014. Een ander beweert dat de leiding van de separatisten wil voorkomen dat de Oekraïense regering hem ontvoert. Dat gebeurde eerder met Vladimir Tsemach, die ook in verband wordt gebracht met het neerhalen van de MH17.

Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie was Chartsjenko betrokken bij het transport van de Buk-installatie waarmee de MH17 is neergeschoten. De Buk kwam volgens het Joint Investigation Team, dat het strafrechtelijk onderzoek doet, uit Rusland.

Het Joint Investigation Team laat weten dat het kennisgenomen heeft van het bericht over de arrestatie. Maar omdat het gebied niet toegankelijk is voor het JIT en de regering in Kiev, kan niet worden nagegaan of het klopt, zegt een woordvoerder.

Chartsjenko (48) was in het conflict in Oost-Oekraïne commandant van een afdeling die werd geleid door Oleg Poelatov, een van de andere drie verdachten die nog worden gezocht. Chartsjenko’s bijnaam was ‘de mol’.

De andere twee zijn Igor Girkin, die minister van Defensie was in het door separatisten bezette gebied, en Sergej Doebinski, die leiding gaf aan een verkennings- en spionage-eenheid.

Deze vier mannen worden niet verantwoordelijk gehouden voor het afschieten van de Buk-raket of voor het opdracht geven tot de aanval.

Meer aanhoudingen

Chartsjenko is niet de enige die is aangehouden. Al op 11 april verscheen er op de Russische Facebook-pagina van de separatisten een bericht over een groot aantal aanhoudingen. Onder de arrestanten zijn officieren van de veiligheidsdienst van de rebellen. Daarbij is ook Chartsjenko, ‘de mol’.

Ook Poelatov is een keer aangehouden, in de Oost-Oekraïense stad Loegansk. Hij is weer vrijgelaten en verblijft nu in Rusland.

BEKIJK OOK;

• Dit zijn de MH17-verdachten

• Ruim 2000 dagen na de ramp gaat strafzaak MH17 eindelijk beginnen

‘MH17-verdachte Chartsjenko zit in de cel’

MSN 14.05.2020 Leonid Chartsjenko, een van de vier MH17-verdachten, zit twee maanden in de cel. Dat meldt BBC Russian. De rebellen in Oost-Oekraïne zouden hem ‘preventief’ hebben opgepakt.

Leonid Chartsjenko (bijnaam: ‘de Mol’) woonde volgens de BBC rustig in zijn huis in Donetsk. Dat ligt in het Oost-Oekraïense rebellengebied waar in 2014 vlucht MH17 werd neergehaald. Chartsjenko wordt door justitie verdacht van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17.

Geruchten over zijn dood

De Oekraïner is, net als drie Russen, aangeklaagd voor moord. Chartsjenko kent het gebied goed. Hij zou de Buk-raket, het MH17-moordwapen, naar de lanceerlocatie hebben geleid.

Tot dusver leek Chartsjenko de dans te ontspringen. Het was onduidelijk waar hij zich bevond en er gingen zelfs geruchten dat hij dood zou zijn.

Nu meldt de doorgaans betrouwbare BBC Russian dat Chartsjenko op 11 maart van dit jaar bij zijn huis is opgepakt. Dat werd gedaan door de rebellen die het gebied met steun van Rusland in handen hebben. ‘De Mol’ zit volgens de bronnen van de BBC nog altijd in voorarrest, dat op 8 mei voor twee maanden zou zijn verlengd.

Reden van aanhouding

Officieel is Chartsjenko opgepakt voor een illegale huiszoeking in 2014 en verboden wapenbezit. Allemaal onzin, zeggen bronnen tegen de BBC. De mensen waarbij de huiszoeking plaatsvond, zouden geen klachten over hem hebben. En het wapen zou hij zelf in 2019 van de rebellen hebben gekregen om zich te verweren als iemand hem zou proberen te ontvoeren in verband met MH17.

Die angst voor ontvoering zou niet helemaal onterecht zijn: in 2019 werd een Vladimir Tsemach ontvoerd door de Oekraïense geheime dienst. Justitie ziet deze rebellencommandant als verdachte in de MH17-zaak, maar hij is nog niet aangeklaagd. Tsemachs ontvoering was een opvallende operatie, want hij woonde in het rebellengebied, achter vijandige linies. Later leverde Oekraïne hem uit aan Rusland, onder zware politieke druk van Moskou.

De rebellen hebben nog geen commentaar gegeven over Chartsjenko’s arrestatie.

‘Donetsk arresteert MH17-verdachte om hem te beschermen’

AD 14.05.2020 De autoriteiten van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk (DNR) in Oost-Oekraïne hebben in maart Leonid Chartsjenko gearresteerd. Hij is een van de vier door het Nederlandse Openbaar Ministerie aangeklaagde verdachten in de zaak rond MH17.

Volgens bronnen van de Russische afdeling van de BBC is Chartsjenko al op 11 maart – twee dagen na het officiële begin van het proces in Nederland – opgepakt. Dat zou zijn gebeurd wegens betrokkenheid bij een illegale huiszoeking in 2014 in Donetsk en verboden wapenbezit.

Maar volgens een anonieme oud-collega van Chartsjenko (de enige Oekraïner onder de vier verdachten, met als bijnaam ‘de mol’) is dat een merkwaardig verhaal: tegen de huiszoeking is geen klacht ingediend. En het ministerie van staatsveiligheid van de DNR heeft Chartsjenko zelf vorig jaar een pistool gegeven, juist vanwege zijn verdenking in de zaak MH17.

De DNR-autoriteiten zouden volgens de oud-collega met de arrestatie hebben willen voorkomen dat Oekraïense commando’s Chartsjenko, die als enige verdachte nog in de DNR woont, ontvoerden. Door hem nu gevangen te zetten, isoleren ze hem, aldus de bron van de BBC. Een soortgelijk scenario ontrolde zich afgelopen zomer, toen het Oekraïense leger diep in de DNR getuige (inmiddels officieel verdachte) Vladimir Tsemach ontvoerde en overbracht naar Kiev.

Lees ook;

• Russische kolonel-generaal mogelijk sleutelfiguur bij MH17-ramp

Lees meer

Vreemde methode

Tsemach werd in september 2019 betrokken in een gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland en naar Moskou gestuurd. Dat was opvallend, omdat hij officieel de Oekraïense nationaliteit heeft. De enige reden die Moskou kon hebben hem bij de gevangenenruil te betrekken, was dat hij op die manier niet kon getuigen in het MH17-proces.

Nadat de Nederlandse en Australische politie Tsemach aan de vooravond van de gevangenenruil in Kiev in allerijl hadden ondervraagd, vloog hij naar Moskou, waar vandaan hij direct terugkeerde naar de DNR.

,,Chartsjenko heeft tot het laatst rustig in Donetsk gewoond en nooit vermoed dat er zoiets met hem zou kunnen gebeuren’’, zegt de oud-collega tegen de BBC. ,,Misschien willen ze hem op deze harde manier beschermen, maar het is wel een heel vreemde methode om dat zo te doen.’’

BUK-raket

Chartsjenko was in 2014 commandant van een van de onderdelen van de Russische militaire inlichtingendienst GROe in de DNR. Hij zou mogelijk aanwezig zijn geweest bij de lancering van de BUK-raket die MH17 op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neerschoot. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven, onder wie 196 Nederlanders.

De Oekraïense autoriteiten vaardigden al in juli 2015 een opsporingsbevel uit tegen Chartsjenko. Hij werd door Kiev verdacht van oprichting van een terroristische groep. Sinds de zomer van 2014 vechten pro-Russische opstandelingen in de Oost-Oekraïense regio’s Donetsk en Loehansk voor onafhankelijkheid van Oekraïne, nadat in februari van dat jaar een volksopstand de pro-Russische president Viktor Janoekovitsj had verdreven.

In 2019 stelde het Nederlandse Openbaar Ministerie Chartsjenko officieel in staat van beschuldiging van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17. Naast hem werden ook de Russen Igor (‘Strelkov’) Girkin, Sergej Doebinski en Oleg Poelatov aangeklaagd.

Het drietal woont in Rusland en loopt daar vrij rond. Geen van allen is tot dusverre aanwezig geweest bij het proces op Schiphol. Alleen Poelatov laat zich juridisch bijstaan. De Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hebben zijn verdediging ter hand genomen.