Voormalig leider PSP Fred van der Spek 1923 – 2017 R.I.P.

Wat moet ik in hemelsnaam nou bij dat GroenLinks !!???

Voormalig leider PSP Fred van der Spek (93) overleden

De pacifistische oud-politicus Fred van der Spek PSP, die jarenlang een van de partijen aanvoerde die zijn opgegaan in GroenLinks, is overleden. Van der Spek stierf vorige week, bevestigt zijn familie. Hij is 93 jaar geworden.

Hij zat bijna twintig jaar, van 1967 tot 1986, in de Tweede Kamer voor de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP), waarvan de laatste acht jaar als fractieleider.

Ter karakterisering van Van der Spek is het woord rechtlijnig op zijn plaats. Hij was in de jaren zeventig en tachtig, een tijd dat links nog populair was, hét gezicht van het principiële, onbuigzame antimilitarisme, socialisme en republikanisme. Omdat hij geen concessies wenste te doen, brak hij uiteindelijk met zijn partij toen die besloot samen te werken met de PPR en de CPN, een samenwerking waaruit later GroenLinks voortkwam.

Alfred Gustaaf (Fred) van der Spek (Den Haag, 13 december 1923 – november 2017) was een Nederlands politicus. Hij was onder meer medeoprichter, fractievoorzitter en lijsttrekker van de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP).

Levensloop voor de politiek

Van der Spek Geboren: 13 december 1923 (93 jaar)  groeide op in een sociaaldemocratische familie. Zijn vader was onder andere huisschilder, tramconducteur en zaalwachter bij de PTT.

Van der Spek volgde de HBS–B vanaf 1935. Vervolgens deed hij de opleiding voor docent natuur– en scheikunde. Tussen 1940 en 1943 studeerde hij natuur- en scheikunde aan de Technische Universiteit Delft, waar hij het propedeuse-examen haalde. Nadat hij had geweigerd de loyaliteitsverklaring met de Duitse bezetter te tekenen, dook hij in februari 1943 onder.

Twee maanden later volgde hij het Duitse bevel zich te melden voor de Arbeitseinsatz en hij werkte voor de firma Hanomag. Nadat hij was overgeplaatst, verbleven had in een ziekenhuis en op “Erholungsurlaub” was geweest, dook hij opnieuw onder. Tijdens de oorlog steunde Van der Spek de Amerikaanse bombardementen op Duitsland en het werpen van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Later noemde hij deze acties oorlogsmisdaden.

Rond 1946–1947 kwam Van der Spek in contact met professor Léon Rosenfeld, van het Verbond van Wetenschappelijke Onderzoekers, een beweging van antimilitaristische, socialistische natuurwetenschappers. Geïnspireerd door een lezing van Rosenfeld werd Van der Spek een overtuigd antimilitarist. Rosenfeld koppelde het socialisme aan het verzet tegen atoombewapening, zoals Van der Spek ook later zou doen. Van der Spek sloot zich aan bij de – marginale – vredesbeweging en werd lid van de linkse Socialistische Unie (tussen 1950 en 1953).

Vanaf 1949 was Van der Spek docent natuur- en scheikunde op een middelbare school in Brielle en later in Den Haag. Daarna was hij tussen 1953 en 1967 leraar natuur- en scheikunde op Het Baarnsch Lyceum. In Baarn gaf hij les aan prinses Christina.

Politieke levensloop

In de jaren 1950–1953 was Van der Spek lid van de Socialistische Unie en in 1957 werd hij een van de oprichters van de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP). Hij was lid van het bestuur van de PSP tussen 1957 en 1959.

In 1963 werd Van der Spek verkozen in de Eerste Kamer voor de PSP. In de senaat werd hij fractievoorzitter. Bij de verkiezingen van 1967 werd hij verkozen in de Tweede Kamer. In de Kamer sprak Van der Spek met name over buitenlandse zaken en defensie. Hij interpelleerde verscheidene ministers over onderwerpen zoals de wapenindustrie en -handel, het zelfbeschikkingsrecht van koloniën en apartheid.

Van der Spek was een van de belangrijkste gezichten van de PSP. Hij stond bekend als een erudiete en scherpe debater, maar ook als rechtlijnig en sarcastisch. Hij behoorde tot de vleugel in de PSP die een sterkere nadruk legde op het socialisme dan op het pacifisme. Hij was een fervente antikapitalist. Hij deed onder meer het voorstel om ondernemerschap in het Wetboek van Strafrecht op te nemen.

Van der Spek was ook een tegenstander van verregaande samenwerking met andere progressieve partijen, als de Partij van de Arbeid, Politieke Partij Radikalen en Democraten ’66. Van der Spek, altijd keurig in pak, vormde een merkwaardig contrast met de jonge en alternatieve aanhang van de PSP. Van der Spek – een overtuigd republikein – weigerde, als enige van zijn fractie, in 1967 zich aan te sluiten bij de gelukswensen van de Tweede Kamer aan prinses Beatrix bij de geboorte van Willem-Alexander, vanwege de staatkundige betekenis van die gelukwens.

Van der Spek was Kamerlid tot 1977 toen de PSP slechts één zetel overhield bij de Kamerverkiezingen. Toen Bram van der Lek, het enige Kamerlid voor de PSP, zich in 1978 terugtrok uit de Kamer, volgde Fred van der Spek hem op in de eenmansfractie. Vanaf dat moment was hij fractievoorzitter en politiek leider van de PSP.

Op 30 april 1980 bleef hij vanwege principiële redenen weg bij de inhuldiging van koningin Beatrix. In 1981 was Van der Spek lijsttrekker en won de partij twee zetels. Bij de vervroegde Kamerverkiezingen van 1982 trad hij opnieuw op als lijsttrekker. Wederom haalde de PSP drie zetels.

Mijn beste mannen, ik hou het voor gezien !!!!

Fred van der Spek verlaat vroegtijdig het PSP-congres (1985)

In 1985 trad Van der Spek uit de PSP toen niet hij maar Andrée van Es door het partijcongres – met een nipte meerderheid – verkozen werd tot lijsttrekster van de PSP. Achter de verkiezing van Van Es lag een machtsstrijd in de PSP tussen diegenen die, als Van der Spek, een onafhankelijke koers voorstonden en zij die wilden samenwerken in een groen-links blok.

Met de verkiezing van Van Es koos de PSP voor samenwerking met de Politieke Partij Radikalen (PPR) en Communistische Partij van Nederland (CPN), wat uiteindelijk zou leiden tot de vorming van GroenLinks. Van der Spek vormde een aparte fractie en werd aanvoerder van de Partij voor Socialisme en Ontwapening, die echter aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen van 1986 bezweek aan interne conflicten.

In 1992 werd Van der Spek lid van de PSP’92, een voortzetting van de PSP, opgericht door PSP-leden die tegenstander waren van de fusie met PPR, CPN en EVP tot GroenLinks. Ook de PSP’92 werd electoraal niet succesvol. Van der Speks politieke activiteit beperkte zich tot het af en toe bezoeken van afdelingsvergaderingen van deze partij, zo gaf hij in een interview in 2008 aan.

In een interview met Coen Verbraak voor Vrij Nederland in 2003 blikte Van der Spek terug op zijn politieke carrière en stelde met verdriet vast, zo schreef Verbraak, dat “een groot deel van dat oude PSP-gedachtegoed straks gelijktijdig met hem zal sterven”.

In partijleiders van GroenLinks als Rosenmöller en Halsema zag hij “niets, helemaal niets natuurlijk” van zijn eigen ideeën terug, maar ook in de Socialistische Partij zag hij geen alternatief; de laatste herziening van het SP-programma betekende volgens hem dat “datgene wat op socialisme léék, er ook nog uit is gegaan”.

Over de Nederlandse politiek anno 2003 zei hij: “socialisten zie ik niet meer, zeker niet in Den Haag. Wat het socialisme betreft moet je eigenlijk in de verleden tijd praten.”

Meer voor fred van der spek

Fred van der Spek – Wikipedia

A.G. (Fred) van der Spek – Parlement & Politiek

Oud-PSP-leider Fred van der Spek overleden

Oud-PSP-politicus Fred van der Spek overleden

Voormalig leider PSP Fred van der Spek (93) overleden

Pacifist en oud-politicus Fred van der Spek (PSP) overleden

Afl.30: Fred van der Spek – Een uur Ischa

Fred van der Spek Profielen | Facebook

Afbeeldingen van fred van der spek

Meer afbeeldingen voor fred van der spek

Vorige

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Volgende

 

Oud-PSP-politicus Fred van der Spek overleden

Telegraaf 01.12.2017 De pacifistische oud-politicus Fred van der Spek, die jarenlang een van de partijen aanvoerde die zijn opgegaan in GroenLinks, is overleden. Van der Spek stierf vorige week, bevestigt GroenLinks. Hij is 93 jaar geworden.

Van der Spek was decennialang kopstuk van de links-radicale Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). Hij zat in de jaren zestig al voor die partij in de Eerste Kamer en was van 1978 tot 1985 fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Als volksvertegenwoordiger viel hij op met zijn felle verzet tegen onder andere het Amerikaanse optreden in Vietnam, de NAVO en iedere vorm van westers „imperialisme.”

De PSP ging in 1990 op in GroenLinks, maar toen had Van der Spek, die niets voor de samenwerking voelde, de partij al verlaten. Een paar jaar eerder was hij na interne ruzies voor zichzelf begonnen. Maar hij kreeg met zijn nieuwe Partij voor Socialisme en Ontwapening niet genoeg stemmen om weer in de Kamer te komen.

GroenLinks-voorzitter Marjolein Meijer noemt Van der Spek een „zeer gedreven man die niet bang was markante keuzes te maken.” Ze roemt „zijn bewonderenswaardige maatschappelijke betrokkenheid.”

‘Mister PSP’ Fred van der Spek, de man die vond dat hij gelijk had

NOS 01.12.2017 Op 93-jarige leeftijd is de socialist Fred van der Spek overleden. Hij zat bijna twintig jaar, van 1967 tot 1986, in de Tweede Kamer voor de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP), waarvan de laatste acht jaar als fractieleider.

Ter karakterisering van Van der Spek is het woord rechtlijnig op zijn plaats. Hij was in de jaren zeventig en tachtig, een tijd dat links nog populair was, hét gezicht van het principiële, onbuigzame antimilitarisme, socialisme en republikanisme. Omdat hij geen concessies wenste te doen, brak hij uiteindelijk met zijn partij toen die besloot samen te werken met de PPR en de CPN, een samenwerking waaruit later GroenLinks voortkwam.

Scheikunde

Van der Spek was scheikundige en werkte van 1953 tot 1967 als leraar natuur- en scheikunde aan het Baarnsch Lyceum, waar ook de prinsessen op zaten. Hij was van huis uit socialist. Door zijn natuurwetenschappelijke achtergrond werd hij in 1946 ook pacifist. Een hoogleraar natuurkunde overtuigde hem van de verderfelijkheid van de atoombom.

Hij hield daarvan zijn adagium over: de wereld zal socialistisch zijn, of ze zal níet zijn. Hij wilde niet zomaar wat hervormingen, hij wilde het kapitalistische systeem van vrije ondernemingsgewijze productie volledig afschaffen en vervangen door een systeem waarin de arbeiders en de gemeenschap controle over de productie hadden.

Sarcastisch en scherp

In 1957 was Van der Spek een van de oprichters van de PSP, waarvoor hij in 1963 als fractieleider in de Eerste Kamer kwam en in 1967 in de Tweede Kamer. Hij viel op als een sarcastisch en scherp debater, en een onverzoenlijk tegenstander van de NAVO, de Amerikanen en rechts in het algemeen.

De PSP was aanvankelijk een partij van keurige vrijzinnige dominees en andere zweverige idealisten, maar werd vanaf 1965 overgenomen door langharige vertegenwoordigers van de protestgeneratie, met vaak extremistische ideeën. De in pak gestoken en geaffecteerd pratende Van der Spek stak daar uiterlijk nogal bij af, maar in zijn ideeën was hij zeker niet minder radicaal.

Isolement

Door zijn starre standpunten raakte de PSP in de jaren zeventig geïsoleerd, ook van de PvdA, waar voor die tijd lokale samenwerking mee op gang was gekomen. Na de verkiezingen in 1977 hield de PSP maar één zetel over; later werden het er weer drie, maar de klein-linkse partijen kwamen nooit meer in de buurt bij hun scores uit het begin van de jaren zeventig.

Het leidde tot samenwerkingsgesprekken, waarin Van der Spek en zijn ‘spektariërs’ steevast de boot afhielden en in 1985 zelfs de deur naar klein-links in het slot gooiden.

Gezeur over samenwerking

Het tij keerde echter toen het partijcongres in datzelfde jaar verrassend niet Van der Spek, maar Andree van Es als lijsttrekker koos. ‘Mister PSP’, zoals hij werd genoemd, was het gezeur over linkse samenwerking zat, stapte met enkele honderden leden uit de PSP en richtte de Partij voor Socialisme en Ontwapening op, die kort daarna door onderlinge ruzies ten onder ging. In 1992 probeerde hij het nog een keer met de PSP 92, maar ook dat leidde tot niets.

Vreugdeloos

In 2003 concludeerde hij in een gesprek met Vrij Nederland vreugdeloos schaterlachend, dat hij helemaal niets had bereikt. Zijn gedachtengoed was volledig verdwenen, ook de SP was zo verwaterd dat hij daar niets in zag. Als hij zou sterven, zou met hem het socialisme in Nederland verdwenen zijn.

Hij had in zijn leven geleerd dat je gelijk kunt hebben, zonder het te krijgen. Maar hij had, zo vond hij, er toch maar mooi voor gezorgd dat de PSP jarenlang een herkenbaar alternatief voor links Nederland was geweest.
Pacifist en oud-politicus Fred van der Spek (PSP) overleden

AD 01.12.2017 Oud-PSP’er Fred van der Spek is vorige week op 93-jarige leeftijd overleden. Dat meldt de zoon van de policitus vandaag. Van der Spek was van 1978 tot 1985 voorzitter van de fractie van de Pacifistisch-Socialistische Partij in de Tweede Kamer. Daarvoor was hij, van 1963 tot 1967, lid van de Eerste Kamer.

Fred van der Spek, die ook buiten de politiek het pacifisme uitdroeg, ging in de Kamer regelmatig in discussie over buitenlandse conflicten en wapenhandel, meldt de NOS. Hij trof ministers als Joseph Luns en Norbert Schmelzer tegen zich.

Vanaf de oprichting van de PSP in 1957 was hij betrokken bij de partij. Toen de PSP in 1986 ging samenwerken met de PPR en de CPN stopte hij. Het plan om met een eigen partij weer in de Kamer te komen, strandde bij de verkiezingen. In 1990 ging de PSP ging op in GroenLinks.

Voormalig leider PSP Fred van der Spek (93) overleden

NU 01.12.2017 De pacifistische oud-politicus Fred van der Spek, die jarenlang een van de partijen aanvoerde die zijn opgegaan in GroenLinks, is overleden. Van der Spek stierf vorige week, bevestigt zijn familie. Hij is 93 jaar geworden.

Van der Spek was decennialang kopstuk van de links-radicale Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). Hij zat in de jaren zestig al voor die partij in de Eerste Kamer en was van 1978 tot 1985 fractievoorzitter in de Tweede Kamer.

Als volksvertegenwoordiger viel hij op met zijn felle verzet tegen onder andere het Amerikaanse optreden in Vietnam, de NAVO en iedere vorm van westers ”imperialisme”.

De PSP ging in 1990 op in GroenLinks, maar toen had Van der Spek, die niets voor de samenwerking voelde, de partij al verlaten. Een paar jaar eerder was hij na interne ruzies voor zichzelf begonnen door de Partij voor Socialisme en Ontwapening op te richten. De partij viel al snel na de oprichting door een conflict uit elkaar.

GroenLinks-voorzitter Marjolein Meijer noemt Van der Spek een ”zeer gedreven man die niet bang was markante keuzes te maken”. Ze roemt ”zijn bewonderenswaardige maatschappelijke betrokkenheid”.

Lees meer over: Fred van der Spek

Advertenties