Het kamp op Lesbos werd dinsdagnacht 08.09.2020 grotendeels verwoest door branden, waardoor zo’n 13.000 migranten zijn gedupeerd.
Zo’n 1500 demonstranten hebben zaterdagmiddag 12.09.2020 in Amsterdam op het Museumplein gedemonstreerd voor een humaner asielbeleid. Het protest werd georganiseerd door verschillende organisaties onder de noemer ‘Evacueer Moria’.
En op 11.09.2020 protesteerden vijfhonderd mensen tegen het Moria-akkoord van het kabinet in Utrecht.
Het protest is op touw gezet door vier Amsterdamse studenten die elkaar nog kenden van het Barlaeus Gymnasium. Zij winden zich al jaren op over het Nederlandse vluchtelingenbeleid, maar na de branden deze week konden ze écht niet langer toekijken. ,,Nu is het moment om te protesteren,” aldus initiatiefnemer Paco Kuit (21).
#SOSMoria
Meer dan honderd mensen zijn gisteravond 13.09.2020 bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te Demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Waarom ?
“De brand was de druppel. Niet alleen op Lesbos is de situatie onhoudbaar, ook op andere Griekse eilanden, zoals Samos en Chios, en op het Griekse vasteland staat de situatie op springen. Wachten kan niet langer en daarom pleiten wij voor een humaner asielbeleid“, schrijven de initiatiefnemers op Facebook.
Meer dan driehonderd mensen lieten weten te zullen gaan, ruim duizend anderen gaven aan geïnteresseerd te zijn in het evenement.
Om 16.00 uur begon het programma van de demonstratie. Sprekers wisselden elkaar af op een podium. Onder andere GroenLinks-leider Jesse Klaver sprak de menigte toe: ,,Ik schaam me dat wij hier vandaag moeten staan. Het zou niet nodig moeten zijn.” Cabaretier Erik van Muiswinkel praatte de sprekers aan elkaar. Halverwege hielden de betogers een minuut stilte voor de vluchtelingen uit kamp Moria.
Het voornaamste standpunt van de betogers is dat de dakloos geraakte vluchtelingen zo snel mogelijk moeten worden geëvacueerd. “Wij pleiten voor de onmiddellijke opvang van minstens 500 kinderen in Nederland en daarnaast voor het evenredig opvangen in Europa van de andere vluchtelingen die vastzitten in Griekenland.”
Het kabinet zei donderdag 10.09.2020 bereid te zijn honderd vluchtelingen op te vangen die dakloos zijn geraakt.
De uiteindelijke deal over de opvang van honderd mensen uit het afgebrande kamp Moria is donderdag 10.09.2020 in de Tweede Kamer met gemengde reacties ontvangen. Volgens de linkse oppositiepartijen gaat de deal niet ver genoeg, terwijl de PVV juist vindt dat het kabinet is gezwicht. Van de coalitiepartijen is met name de VVD erg content, terwijl D66 en ChristenUnie niet enthousiast zijn. “We staan niet te juichen”, aldus Joël Voordewind (CU).
Het Kamerdebat over de branden in het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos is donderdag op het allerlaatste moment onverwachts uitgesteld. Terwijl Tweede Kamerleden in de commissiezaal wachtten op staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) en minister Sigrid Kaag (Ontwikkelingssamenwerking), werd bekend dat de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie achter de schermen onderhandelen over de eventuele opvang van migranten uit de Griekse kampen.
AD 21.09.2020
Minikamp (Hashtag) #thisisnotahome
Demonstranten hadden hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
Opvanghuis voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Griekenland klaar voor gebruik
Het kabinet maakte afgelopen voorjaar bekend dat het de opvang mogelijk maakt van 48 kinderen op drie locaties op het Griekse vasteland.
Inmiddels is het eerste Grieks-Nederlandseopvanghuis voor minderjarige, alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vaste land is sinds eind september 2020klaar voor gebruik. De Griekse autoriteiten hebben 16 minderjarige meisjes en tienermoeders geselecteerd voor opvang in het pand.
Na de standaard gezondheidscontroles, verwachten de Grieken dat de meisjes uiterlijk 9 oktober hun intrek zullen nemen in het opvanghuis. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie) kreeg donderdag een digitale rondleiding door het pand, dat gereed is voor de opvang.
De opvanglocatie, onderdeel van een driejarig Grieks-Nederlands programma om de opvang en voogdij van minderjarige alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vasteland te verbeteren, is het eerste van drie opvanghuizen. Het is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen de Griekse en Nederlandse autoriteiten, en de organisaties Movement on The Ground en the HOME Project. Broekers-Knol heeft het project bekostigd.
Beste lezer,
Ik zie dat Europa steeds vaker schimmige deals sluit met landen als Libië, Turkije en Afghanistan om vluchtelingen buiten te houden. Projecten die door Europa worden gefinancierd leiden tot situaties waarin vluchtelingen slecht worden behandeld en soms zelfs in slechte omstandigheden worden vastgehouden.
Gisteren presenteerde ik in de Mensenrechtencommissie van het Europees Parlement mijn voorstellen om te voorkomen dat de EU migratiedeals kan afsluiten als ze tot mensenrechtenschendingen leiden. We maakten er deze video over. 👇
Ik sta voor de rechten van vluchtelingen. Daarom moeten we de Europese beleidsmakers verantwoordelijk houden voor hun besluiten, zowel politiek, financieel als juridisch. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om vluchtelingen een positief perspectief te bieden.
Migratiepact EU
17.05.2021
Erdogan wil EU onder druk zetten door migratiekraan open te draaien
Het Italiaanse eiland Lampedusa wordt plotseling weer overspoeld met migranten uit Noord-Afrika. En dat is volgens de Italianen geen toeval.
De toevoer van migranten op Lampedusa is nooit helemaal gestopt – om de zoveel tijd voer er wel een bootje de haven van het eiland in. De afgelopen jaren vertrokken ze meestal vanuit Tunesië, nu is de Libië-route ineens weer populair. Velen zien daarin de hand van de Turkse president Erdogan. Volgens de Italiaanse pers doet hij nu hetzelfde in het centrale Middellandse Zeegebied als wat hij jaren eerder in de Egeïsche Zee deed: migranten inzetten als drukmiddel.
Leverde het tegenhouden van Syrische vluchtelingen de Turkse president een enorme zak Europees geld op, nu zou Erdogan opnieuw aansturen op een deal met de Europese Unie, maar dan met Libië als lijdend voorwerp. Sinds het Turkse leger de rust in het Noord-Afrikaanse land heeft teruggebracht, krijgen de Turken ook steeds meer politieke invloed. Het is allemaal een onderdeel van Erdogans strategie om zijn invloed in de Middellandse Zee te vergroten en toegang te krijgen tot de grote olie- en gasvoorraden in de Libische bodem.
Khadaffi
De strategie om met immigratie Europa onder druk te zetten, is niet nieuw. Eind vorige eeuw gebruikte de voormalige dictator Khadaffi dezelfde tactiek om Europa en Italië geld uit de zak te kloppen, en nu wordt die onder invloed van de Turkse president Erdogan nieuw leven ingeblazen. De afgelopen jaren vertrokken migranten met rubberboten clandestien vanaf Libische stranden of met snelle speedboten vanuit Tunesië, de golf die afgelopen weekend op Lampedusa landde bestond voor een belangrijk deel uit grote vissersboten. Schuiten met soms wel vierhonderd migranten aan boord kunnen niet ongezien uit Libische havens vertrekken. De kustwacht lijkt een oogje dicht te knijpen, terwijl ze de afgelopen jaren juist regelmatig met geweld optraden tegen migrantenbootjes.
Behalve politieke en economische invloed, is Erdogan ook bezig zijn militaire invloed te vergroten in Noord-Afrika. Honderden Libische militairen zijn door het Turkse leger getraind en de Turken zijn begonnen met de verbouwing van een groot militair vliegveld in Al Watyiha, niet ver van de Tunesische grens.
Kraan
Een andere belangrijke militaire zet is de Turkse training van de Libische kustwacht. De hypermoderne schepen van de Libiërs zijn van Italiaanse makelij, door de regeringen Gentiloni en Conte gedoneerd om de migratie richting Italië te reguleren, maar inmiddels staan de Turken aan het roer. „Met de Libische kustwacht heeft Erdogan dus nu, indirect, de beschikking over een vloot in het centrale Middellandse Zeegebied waarmee de kraan van migratie naar Europa open en dicht kan worden gezet”, zegt een Italiaanse admiraal die het dossier volgt. Het doel van die kraan is de Europese Unie tot een nieuwe immigratiedeal dwingen, als Europa betaalt blijven de migranten in Libië, zo niet dan zetten we ze op de boot naar Lampedusa.
Nadat dit weekend ruim tweeduizend migranten op het piepkleine Italiaanse eiland aankwamen, sprak de Italiaanse premier Draghi al over het aangaan van bilaterale akkoorden met zowel Tunesië als Libië. In de praktijk betekent dat vaak dat de knip getrokken wordt, ook omdat een gezamenlijke Europese actie tot nu uitblijft. De Europese Unie geeft niet thuis bij het opnieuw bespreken van de Malta-akkoorden, waarbij in het najaar van 2019 werd afgesproken dat andere Europese landen, op vrijwillige basis, migranten zouden overnemen.
De Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Luciana Lamorgese wil dat er een automatische en verplichte verdeelsleutel komt, maar krijgt daarvoor in Brussel de handen niet op elkaar. Volgende week vliegt de minister samen met haar EU collega Ylva Johansson naar Tunis om het probleem van de toegenomen immigratie te bespreken.
VK 26.09.2020
AD 24.09.2020
De Europese Commissie gaat de EU-staten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
AD 24.09.2020
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Telegraaf 24.09.2020
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
AD 16.02.2021
Deel Syrische vluchtelingen overweegt terugkeer: ‘Kunnen in Nederland niet ademen’
De oorlog in Syrië is nog niet voorbij, toch komen er bij terugkeerorganisaties dagelijks telefoontjes binnen van asielzoekers die overwegen terug te gaan. ,,Dat zijn de mensen die hier niet kunnen wennen, niet kunnen ademen.”
Als Nader met zijn taxi door de straten van de hoofdstad Damascus rijdt, denkt hij eigenlijk nooit meer aan Nederland. ,,Hier kan ik weer genieten van het leven, dat lukte me in Nederland niet. Daar bleef iedereen me zien als vluchteling, hier voel ik me weer de leider van mijn gezin.”
Nader en zijn vrouw en drie kinderen vluchtten in 2016 voor de burgeroorlog vanuit Syrië naar Nederland en kregen hier een verblijfsvergunning. Maar hoewel de oorlog in Syrië nog niet voorbij is, keerde het gezin een jaar geleden weer terug naar Damascus. Ze hadden heimwee en voelden zich in Nederland eenzaam en onbegrepen. ,,Ik ben gevlucht vanwege de onveiligheid in Syrië, maar dat wil niet zeggen dat ik geen verstand heb. Dat begreep niet iedereen in Nederland.”
Meerderheid wil blijven
De terugkeer van asielzoekers naar Syrië is een beladen onderwerp. Sinds 2014 kregen meer dan 70.000 Syriërs een verblijfsvergunning in Nederland. In recent onderzoek gaf een grote meerderheid van hen aan hier te willen blijven. Ook nu melden zich nog elke maand enkele honderden Syriërs in Nederland voor asiel.
Ondertussen bepleiten enkele politieke partijen in Nederland juist de terugkeer van de Syriërs. De PVV zette het vorige maand nog in het verkiezingsprogramma, ook Forum voor Democratie wil dat de Syriërs teruggaan.
Vooralsnog stuurt Nederland niemand gedwongen terug naar Syrië, het land heeft ‘onveilig’ als beoordeling gekregen. Het alomvattende oorlogsgeweld van de afgelopen jaren mag dan geluwd zijn, er woedt nog steeds een burgeroorlog in het noordwesten van het land. Ook terreurorganisatie IS pleegt nog aanslagen. Daarnaast maakt Nederland zich zorgen over het schenden van de mensenrechten door zowel de Syrische staat als andere groeperingen. Wel kunnen Syriërs op vrijwillige basis terugkeren, daarbij kunnen ze om (financiële) hulp van Nederland vragen.
We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden, aldus Hiran Ali, Solid Road.
,,We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden. Mensen die het gevoel hebben dat ze hier niet kunnen ademen”, zegt Hiran Ali, van de terugkeerorganisatie Solid Road. ,,Sommige mensen komen hier niet toe aan inburgeren, omdat ze in Syrië eigenlijk nog niet zijn uitgeburgerd. Ze zijn vanuit een oorlogssituatie hierheen gekomen, kampen soms nog met trauma’s en worden daar nauwelijks mee geholpen.” Wat ook vaak meespeelt: problemen bij het vinden van werk in Nederland. ,,En veel mensen die wel werk vinden, krijgen een baan die ver onder hun niveau is.”
Solid Road is een van de twee gesubsidieerde, particuliere organisaties die Syriërs helpt bij terugkeer. Via de organisatie zijn in 2019 acht mensen teruggegaan. In een groot deel van 2020 lag terugkeer stil door de reisbeperkingen vanwege de coronapandemie. Inmiddels komen de aanvragen weer binnen, stelt Ali. ,,Er staan nu tien mensen op de wachtlijst.”
Hoeveel Syriërs er in totaal zijn teruggegaan, is lastig vast te stellen. De Dienst Terugkeer & Vertrek, onderdeel van het ministerie van Veiligheid en Justitie, meldt in 2019 en 2020 steeds zo’n tien Syriërs te hebben geholpen bij hun reis door vliegtickets te boeken. Het zijn (deels) dezelfde mensen die Solid Road heeft begeleid.
Verblijfsvergunning kwijt
Maar het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) becijferde vorig jaar dat ‘van alle Syriërs die tussen 2014 en 2016 in Nederland een verblijfsvergunning ontvingen, halverwege 2018 ongeveer 2,3 procent uit Nederland was vertrokken.” Waar die 1355 mensen naar toe zijn gegaan, Syrië of een ander (Europees) land, is niet onderzocht. Mogelijk meldt niet iedereen zijn terugreis direct: wie aantoonbaar terugkeert naar Syrië raakt zijn Nederlandse verblijfsvergunning in principe kwijt.
Solid Road hielp ook Nader en zijn gezin bij hun terugkeer naar Damascus. ,,Via onze partnerorganisatie in Syrië hebben we ervoor kunnen zorgen dat Nader een taxi heeft kunnen aanschaffen. Overdag is hij nu taxichauffeur, ‘s avonds privéchauffeur voor mensen van hulporganisaties. Hij heeft zijn leven weer kunnen oppakken.”
Opgepakt en verhoord
Toch is terugkeer naar Syrië ingewikkeld. Want de oorlog in Syrië mag dan geluwd zijn, het Assad-regime is nog steeds aan de macht. Syriërs zijn bang na terugkeer door een van de vele beruchte veiligheidsdiensten te worden opgehaald voor ‘verhoor’. Of alsnog in militaire dienst te moeten en naar een van de overgebleven fronten te worden gestuurd.
Het Syrian Network for Human Rights becijferde dat zeker tweeduizend Syriërs na terugkeer uit buurlanden als Libanon of Jordanië werden gearresteerd en dagenlang werden verhoord. ,,Er zijn best mensen die terug willen, maar niemand weet zeker of hij wel of niet op een lijst van een geheime dienst daar staat en of dat problemen kan opleveren”, zegt een bron bij een hulporganisatie.
Solid Road stelt altijd expliciet na te vragen of er bij hun klanten iets speelt vanuit het verleden. ,,Wij willen niet dat mensen worden opgepakt na terugkeer. Dat is niet goed voor hen en niet goed voor het Nederlandse beleid”, zegt Hiran Ali. ,,Niemand die via ons is teruggegaan heeft problemen gekregen.” Solid Road houdt nog zeker twaalf maanden na aankomst contact.
Onderhandelen met Assad
Nederlands grootste partnerorganisatie bij vrijwillige terugkeer, de IOM (Internationale Organisatie voor Migratie), assisteert vooralsnog niet bij terugkeer naar Syrië. Officiële reden is dat Syrië nog te gevaarlijk is. Officieus lijkt mee te spelen dat bij terugkeer via de IOM Nederland de verbroken banden met het regime van Assad, die beschuldigd wordt van vele oorlogsmisdaden, weer zou moeten aanhalen.
Ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was, aldus Nader.
,,Ik was niet bang om terug te gaan en heb hier geen problemen gehad”, laat taxichauffeur Nader vanuit Damascus weten. Wel een probleem: na acht jaar oorlog kampt Syrië met een grote economische crisis. ,,Het is een reden waarom veel mensen toch niet terugkomen. Maar ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was.”
*De naam Nader is om veiligheidsredenen gefingeerd. De vragen die we hem hebben voorgelegd, zijn via Solid Road gegaan.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
AD 25.11.2020
Mini-Schengen-zone
Nederland moet werken aan een ‘VVD pleit voor ‘mini-Schengen’, waarin samen met “andere sterken landen” bij noodsituaties door grote toestroom van migranten de buitengrenzen gesloten kunnen worden, maar de handel onderling overeind blijft. Dat stelt Kamerlid Bente Becker van regeringspartij VVD in een opiniestuk in het AD. Nederland moet “desnoods” ook in staat zijn de eigen grenzen te sluiten en grenscontroles in te stellen, vindt Becker.
Volgens Becker beleeft Nederland economisch veel voordeel aan de open grenzen, maar “betalen we de prijs via illegale migratie”. “Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten”, aldus de politica. “Zij vragen ons om hulp. Maar veel migranten lopen door naar Nederland, terwijl twee derde geen recht heeft op asiel.”
Bente Becker, Tweede Kamerlid voor de VVD
Zoek bondgenoten voor het sluiten van grenzen
Het Europese asielstelsel is failliet. Onze open grenzen zijn economisch een voordeel. Maar de prijs betalen we via illegale migratie. Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten. Zij vragen ons om hulp.
Nederland moet in ‘noodgevallen’ de eigen grenzen sluiten en bewaken als er weer grote aantallen migranten naar ons land zouden komen. ‘Liever nog’ wil de partij dat er een mini-Schengenzone komt, waarin een groepje van omliggende landen gezamenlijk de grenzen bewaken.
Dat schrijft regeringspartij VVD woensdag 25.11.2020 in een opiniestuk. Tweede Kamerlid Bente Becker stelt dat ‘het risico groot is’voor ons land dat in tijden van crisis veel migranten hierheen komen ‘vanwege onze welvaart’. Omdat een nieuw Europees asielstelsel nog in de maak is, moet ons land zelf klaar zijn ‘om grip te houden’.
Eerder al kondigde de Franse president Macron aan dat hij nadenkt over een mini-Schengenzone, als blijkt dat de migrantenstroom ‘oncontroleerbaar’ is geworden. Hij zei dat in reactie op de aanslag in Nice, die werd gepleegd door een 21-jarige Tunesiër die via Italië naar Frankrijk reisde.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
Nasleep Moria eiland Lesbos Griekenland
AD 20.03.2021
Telegraaf 15.03.2021
Telegraaf 13.03.2021
Telegraaf 11.03.2021
Telegraaf 06.03.2021
AD 26.01.2021
AD 20.01.2021
Telegraaf 20.01.2021
AD 09.01.2021
Telegraaf 17.12.2020
Telegraaf 22.10.2020
Telegraaf 13.10.2020
AD 07.10.2020
AD 06.10.2020
Telegraaf 06.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf AD 23.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
VK 22.09.2020
VK 22.09.2020
Trouw 19.09.2020
AD Telegraaf 19.09.2020
AD 18.09.2020
15.09.2020
12.09.2020
11.09.2020
‘Chaos aan de Griekse grens alleen te bestrijden met een nieuwe Turkijedeal !!!
Kamp Moria
Vluchtelingenkamp Moria op Lesbos was ooit bedoeld voor de opvang van zo’n 2.000 vluchtelingen.
Maar omdat Europa de deur dichtdeed, konden velen niet verder. Moria groeide met 13.000 migranten uit zijn voegen.
Dat zorgt al lange tijd voor overlast en spanning onder de migranten én eilandbewoners.
Afgelopen week werd ook nog eens corona geconstateerd en ging het kamp tot woede van de bewoners op slot.
Of dat met de brand te maken heeft? Vaststaat dat het vuur op een aantal plekken kort na elkaar begon.
4 jaar geleden ondertekenden de EU en Turkije de deal die een eind moest maken aan de eindeloze stroom vluchtelingenbootjes tussen Turkije en Griekenland. Maar de architect van die deal is ontevreden. ,,De crisis kan weer oplaaien. De situatie is niet stabiel geworden”, zegt Gerald Knaus.
In vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos braken indertijd gevechten uit tussen de kampbewoners en de politie. De vlam sloeg in de pan in het overvolle kamp tijdens een protest tegen de uitzichtloze situatie waarin de asielzoekers zich bevinden. Aan het eind van de dag moesten elf mensen worden behandeld ‘vanwege traangas en paniekaanvallen’, meldde Artsen zonder Grenzen. Zij, en talloze andere hulporganisaties, wanhopen al maanden over de erbarmelijke toestanden op de eilanden.
,,Ik sta nog steeds achter De Deal”, zei Knaus, later telefonisch vanuit zijn woonplaat Berlijn. ,,Er was op dat moment geen alternatief. Al die bootjes… Dat moest stoppen. Alleen is de uitvoering niet zo geweest als had gemoeten.”
De oorzaak: het falende Griekse asielsysteem. Of beter: het falende Europese asielsysteem. ,,We slagen er nauwelijks in om mensen die volgens de deal terug moeten naar Turkije ook echt terug te sturen. Mensen op de eilanden wachten maanden op beslissingen. Je zou zeggen dat we er in twee jaar tijd een functionerend systeem voor hadden moeten kunnen optuigen.
Maar er is een gebrek aan focus nu het grootste probleem, de ongecontroleerde stroom vluchtelingen die door Europa trok, is opgelost.” Maar ook nu komen er nog wekelijks meer mensen in bootjes aan op eilanden dan dat er worden teruggestuurd naar Turkije: zo kwamen er in januari 1600 mensen met bootjes aan op de eilanden, 47 gingen er gedwongen terug.
De chaos aan de grens tussen Turkije en Griekenland wordt namelijk veroorzaakt door ‘de angst de controle te verliezen’. De oplossing is een Turkijedeal 2.0 stelt, Gerald Knaus, de bedenker van de eerste versie van dat vluchtelingenakkoord.
Gerald Knaus, directeur van de Europese denktank ESI, werd bekend als de architect van de deal die Turkije en de EU in maart 2016 sloten om de toenmalige vluchtelingencrisis in te perken. Nu die deal bij de grensplaats Erdine lijkt op te lossen in wolken van traangas, pleit Knaus juist voor een nieuwe overeenkomst: een Turkijedeal 2.0. ,,Hoe sneller iedereen hier een stap terugdoet, hoe beter het voor iedereen is: voor de EU, voor Turkije én voor de vluchtelingen zelf.”
,,Wat we nu aan de Turks-Griekse grens zien? Twee overheden die angst hebben de controle te verliezen. Turkije ziet een stijgend aantal vluchtelingen uit Syrië naar hun grens komen. En Griekenland kampt nog met hun trauma uit 2015. Allebei de landen zijn nu aan het overreageren.
Turkije heeft daar wel een punt, stelt Knaus. ,,De Turken vinden Europa hypocriet: zij moeten Syrische vluchtelingen opvangen, maar Europa houdt zelf de grens wel dicht. Turkije vangt nu al meer Syriërs op dan de hele EU bij elkaar: zo’n 3,6 miljoen. Dat is echt een grote uitdaging voor ze. Het geld van de EU helpt ze daarbij, de opvang is er zelfs beter dan in sommige EU-landen.”
Waarmee de Oostenrijker doelt op Griekenland. Want hoewel daar sinds 2016 veel minder boten aankwamen op de eilanden, werd de chaos er niet minder op. De opvangkampen zijn er overvol, de omstandigheden slecht en de wachttijden voor alleen al zoiets als een afspraak met een asielbeambte soms al meer dan een jaar. De één op één-uitwisselingsregeling met Turkije bracht ook nauwelijks verlichting: dat ging tot maart vorig jaar maar om zo’n 20.000 Syriërs.
Vier vragen over het Griekse vluchtelingenkamp;
Wat is Moria en hoe is het ontstaan?
Moria is een voormalig militaire basis en ligt op het Griekse eiland Lesbos. Het is het grootste vluchtelingenkamp van Europa, aldus de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties.
Het vluchtelingenkamp is ontstaan toen duizenden mensen in 2013 op de vlucht sloegen voor de burgeroorlog in Syrië en de strijd in Afghanistan tussen de Taliban en de Amerikanen. Vluchtelingen maakten vanuit Noord-Afrika en Turkije de oversteek naar Europa en veel van hen belandden zo op de Griekse eilanden.
Moria werd aangewezen als een zogenoemde hotspot, waar vluchtelingen een asielzoekersprocedure kunnen starten voordat ze eventueel door mogen reizen naar het Europese vasteland. Andere hotspots zijn te vinden op Samos, Chios, Leros en Kos.
Het kamp heeft capaciteit voor drieduizend inwoners, maar eind augustus waren er zeker dertienduizend vluchtelingen in het kamp aanwezig. Vanwege de overbevolking werd de situatie op het kamp zo erbarmelijk dat het in 2018 door Artsen zonder Grenzen is benoemd tot het ‘slechtste vluchtelingenkamp op aarde’.
Wie zijn de vluchtelingen en waar komen ze vandaan?
In 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, kwam het merendeel van de vluchtelingen op de Griekse kampen uit Syrië. Tegenwoordig komen de meeste vluchtelingen op Lesbos uit Afghanistan (76 procent), Syrië (7 procent) en Congo (7 procent), aldus de laatste cijfers van de VN.
Kinderen, met en zonder ouders, komen het meest voor op het kamp (39 procent), gevolgd door volwassen mannen (38 procent) en volwassen vrouwen (23 procent).
Waarom zijn deze vluchtelingen in Griekenland terechtgekomen en niet in eigen regio opgevangen?
Vluchtelingen uit Syrië worden voor een groot deel al in de regio opgevangen. Er zijn 750.000 Syrische vluchtelingen in Jordanië en ook buurland Libanon heeft al 1,5 miljoen Syriërs opgevangen. De meeste Syrische vluchtelingen (3,6 miljoen) worden echter opgenomen door Turkije.
Dat komt onder andere door de deal die de Europese Unie in 2016 heeft gesloten met Turkije. In ruil voor financiële steun vangt Turkije de vluchtelingen op en voorkomt het daarmee dat ze naar Europa gaan. Slechts een klein deel van alle Syrische vluchtelingen besluit toch de oversteek te maken naar Griekenland.
Het merendeel van de vluchtelingen op Moria is echter niet Syrisch maar komt uit Afghanistan, waar al jaren gevochten wordt tussen de Taliban en de overheid. Wereldwijd zijn er 2,5 miljoen Afghanen op de vlucht.
De meeste Afghaanse vluchtelingen trekken naar buurlanden Iran en Pakistan, maar zij worden steeds vaker teruggestuurd naar land van herkomst, aldus Amnesty International. In 2016 verplaatste Pakistan ongeveer 365.000 vluchtelingen met geweld terug naar Afghanistan en in 2017 keerden 462.000 Afghaanse vluchtelingen terug vanuit Iran.
Wat is de rol van de EU?
Om lidstaten Griekenland en Italië te ontlasten, kwam de Europese Commissie (EC) in 2017 met een voorstel om 160.000 van de 171.000 vluchtelingen te herverdelen onder alle lidstaten van de EU. Dat plan strandde echter in 2017, omdat onder meer Hongarije geen islamitische vluchtelingen wilde opnemen.
Sindsdien ondersteunt de EU de vluchtelingenkampen in Griekenland voornamelijk financieel. De EC trok afgelopen jaar 700 miljoen euro extra uit om Griekenland te ondersteunen met grensverdediging, opvang en asielprocedures.
Om de druk op de kampen weg te nemen bood de EU in maart dit jaar vijfduizend migranten een vergoeding van 2.000 euro aan als zij zouden terugkeren naar het land van herkomst.
Sinds de brand hebben tien Europese lidstaten besloten samen 406 vluchtelingenkinderen van Moria op te nemen.
Het onderzoek naar het functioneren van het Europese grensagentschap Frontex is klaar.
Vrijdagochtend 16.07.2021 presenteerde ik de bevindingen, gebundeld in een rapport, in de LIBE commissie van het Europarlement. Dit onderzoek deed ik met collega-Europarlementariërs nadat door onderzoeksjournalisten naar buiten werd gebracht dat Frontex betrokken zou zijn bij pushbacks aan de buitengrenzen van de EU.
Een belangrijk rapport, met veel analyses en aanbevelingen.
De belangrijkste boodschap uit het rapport is dat Frontex bewust wegkeek bij meldingen van ‘pushbacks’ aan Europa’s buitengrenzen. Hierbij worden migranten zonder toegang tot een asielprocedure, en vaak met geweld, teruggestuurd. Dat is in onaanvaardbaar, levensgevaarlijk en bovendien in strijd met de Europese regels.
Ieder mens heeft recht op een eerlijke asielprocedure wanneer ze aankomen bij de Europese grens. Vernedering of mishandeling van vluchtelingen mag nooit worden geaccepteerd. Frontex heeft bovendien de expliciete taak de mensenrechten van deze mensen te garanderen.
Ons onderzoek toont aan dat Frontex tal van rapporten over pushbacks heeft genegeerd. Het rapport stelt dus ernstige tekortkomingen vast over het functioneren van Frontex. Hoewel het rapport niet direct spreekt over het aftreden van de Frontex directeur, is dat wat GroenLinks betreft de enige logische conclusie die het Europees Parlement en de EU-landen kunnen trekken, en de enige manier om fundamentele verbeteringen binnen Frontex te waarborgen.
Hoe nu verder?
In het rapport doen we aanbevelingen om Frontex te verbeteren. Na de zomer besluit ik samen met mijn collega-Europarlementariërs over de vervolgstappen. Maar het mag duidelijk zijn: hierover is het laatste woord niet gezegd en we blijven streng toezicht houden op Frontex.
Telegraaf 06.10.2020 Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) laat onderzoeken of er maatregelen kunnen worden getroffen tegen liegende asielzoekers.
De bewindsvrouw zegt het een ’vreselijke zaak’ te vinden dat er leugens worden verteld om meer kans te maken op een verblijfsvergunning. „We gaan het goed onderzoeken. We verlangen eerlijkheid van asielzoekers. Dit ondermijnt het draagvlak voor opvang.” Aanleiding is dat er steeds vaker twijfel is over de door asielzoekers opgegeven leeftijd.
De Telegraaf onthulde dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in 2019 werd geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte. Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
Afrikaanse ’homo’s’
Ook wordt er met hetzelfde doel gelogen over de seksuele geaardheid. Honderden asielzoekers uit Uganda hebben onterecht een verblijfsvergunning gekregen na leugens over hun geaardheid. „Liegen is echt zeer onwenselijk”, zegt Broekers-Knol. „Het belast de IND onnodig zwaar. Ik zie reden om te onderzoeken of liegen kan meewegen bij de geloofwaardigheid van de asielzoeker.”
Vanuit de IND klinkt dat er op dit moment geen sancties staan op liegen. De staatssecretaris zegt dat ze weinig ziet in strafrechtelijk optreden. „Dat vertraagt de procedure en fraude is vreselijk moeilijk te bewijzen.” Toch wil ze onderzoeken wat wél kan. „Welke mogelijkheden er zijn zullen we zeker onder de loep nemen. Het is ongelooflijk belangrijk dat dit soort gevallen niet voor kunnen komen.” De bewindsvrouw kon niet zeggen wanneer het onderzoek klaar is.
AD 06.10.2020 Activisten van de groep We Gaan Ze Halen voelen zich onbegrepen door de Griekse autoriteiten. Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, reageerde gisteren op deze site dat het kamp ‘geen bazaar was om mensen op te halen’, wat tot grote frustratie leidt bij de Nederlandse actiegroep. ,,Dit slaat natuurlijk nergens op”, reageert Johannes van den Akker, secretaris van Stichting We Gaan Ze Halen.
Logothetis stelde dat Nederland de opvang net zoals onder meer Duitsland en Frankrijk via de regering zou moeten regelen en het initiatief daar ook vandaan zou moeten komen. ,,Zo zit onze actie helemaal niet in elkaar”, aldus Van den Akker. ,,Wij snappen ook wel dat Griekenland graag zou willen dat Nederland mensen op een nette manier ophaalt. Daar hebben wij nu juist dit drukmiddel voor bedacht.”
Terwijl het vliegtuig van de actievoerders gisteren onderweg was naar Lesbos werd bekend dat ze daar niet meer welkom waren. Op het laatste moment moesten ze hun koers wijzigen en landen in Athene. De Griekse autoriteiten bestempelden de komst van de Nederlanders namelijk als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos.
Volgens Logothetis is er geen druk uitgeoefend vanuit Nederland, maar de actiegroep hier zo hun twijfels bij. ,,Logothetis heeft op basis van halve informatie zijn conclusies getrokken, die ook nog eens zijn ingeseind door de Nederlandse ambassade hier”, vervolgt Van den Akker. ,,Dat maakt het allemaal nog wel extra lelijk vind ik.”
We willen niemand in gevaar brengen, dus we moeten het voorzichtig aanpakken, aldus Johannes van den Akker, Secretaris We Gaan Ze Halen.
De actiegroep wil dat de Nederlandse regering terugkomt op het besluit om maar honderd vluchtelingen uit Lesbos op te vangen. Ook pleiten de activisten ervoor dat deze vluchtelingen niet gerekend worden tot de 500 asielzoekers die Nederland jaarlijks verwelkomt. ,,Onze missie om de deal van 100 tegen 100 van tafel te krijgen blijft natuurlijk gewoon staan”, aldus Van den Akker.
Lokale bevolking
De actiegroep vertrok gisteren naar Lesbos en is daar vanochtend aangekomen. Momenteel zijn de leden daar in gesprek met vluchtelingen over de huidige situatie en omstandigheden. Van den Akker vertelt dat het een grote uitdaging is om de actie voort te zetten.
,,We zijn hier nu erg beperkt, omdat we constant door de politie gevolgd worden”, licht hij toe. ,,Het is hectisch en we willen geen mensen in gevaar brengen door met hen te praten. We moeten dit dus voorzichtig aanpakken.”
‘You can take our plane, but not our mission. Tweede Kamer, het is nu aan jullie.’ Help jij mee om dit bericht te verspreiden? Deel en kom morgen 18.00u naar de manifestatie in Den Haag. Meld je aan op het event en deel deze link: https://fb.me/e/35jeUnKZt#WeGaanZeHalen
Woensdag wordt om 18:00 uur een manifestatie gehouden in Den Haag, om lawaai te maken voor het evacueren van de vluchtelingen. Of de actiegroep dan alweer terug is in Nederland is nog niet bekend. ,,Het kan ook zijn dat we vanaf hier live gaan’’, besluit de secretaris.
Kamp Moria
Het gecharterde toestel waarmee de groep We Gaan Ze Halen 189 vluchtelingen uit voormalig kamp Moria wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand.
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen, maar de actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
Een vrijwel leeg vliegtuig is maandagochtend uit Rotterdam vertrokken op weg naar het Griekse Lesbos met als doel zoveel mogelijk vluchtelingen naar Nederland te halen.
AD 06.10.2010 De Griekse autoriteiten zijn niet te spreken over de Nederlandse actiegroep We Gaan Ze Halen, die vanochtend met een vliegtuig vertrok naar Lesbos om 189 vluchtelingen op te halen en mee naar Nederland te nemen. ,,Het kamp op Lesbos is geen bazaar waar iedereen naar believen mensen kan komen ophalen”, stelt Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, in gesprek met deze site.
Griekenland besloot het vliegtuig van de actiegroep op het laatste moment geen toestemming te geven om te landen op het eiland, omdat het als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos werd gezien. De actievoerders wilden vluchtelingen mee naar ons land nemen zodat zij hier asiel konden aanvragen. Logothetis: ,,De migranten staan onder bescherming van de Griekse staat. Wij zijn verantwoordelijk voor hun veiligheid. We kunnen ze daarom niet zomaar overdragen aan een private partij die we niet kennen, als we dat al zouden willen.”
RTL 06.10.2020 De Nederlandse actievoerders van We Gaan Ze Halen zijn vandaag met een veerboot aangekomen op Lesbos. Gisteren vlogen ze vanuit Nederland met een gecharterd vliegtuig richting het Griekse eiland om 189 vluchtelingen op te halen.
Het vliegtuig mocht daar niet landen en moest uitwijken naar Athene. De groep van negen is vervolgens met lokaal vervoer naar Lesbos gereisd.
Ze zijn boos over de gang van zaken. “Tot onze grote frustratie werd het vliegtuig ons afgenomen. Zonder enige vorm van overleg en op basis van gebrekkige informatie heeft de Griekse overheid ons tot stoppen gedwongen.”
Verwoestende brand
De groep is nu op Lesbos om in gesprek te gaan met vluchtelingen in een nieuw vluchtelingenkamp dat is gebouwd na de verwoestende brand in kamp Moria. Met hun actie willen ze naar eigen zeggen laten zien hoe slecht het gesteld is in met de vluchtelingenopvang op Lesbos. En ze willen het gesprek over relocatie van de vluchtelingen vanaf Lesbos weer op gang brengen.
Actiegroep met leeg vliegtuig naar Moria
Het plan is om 189 mensen naar Nederland te brengen.
“Het is veel over slaapzakken en noodhulp gegaan in de afgelopen weken, dat verstomde de roep om evacuatie. De enige vraag die klonk vanuit de mensen van het voormalige kamp Moria was evacuatie”, zegt We Gaan Ze Halen.
Internationale afspraken
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid keurde het plan van de actievoerders vrijdag af, liet ze hen in een brief weten.
Volgens politiek verslaggever Floor Bremer is het niet heel verrassend dat deze actie niet is gelukt. ‘Je kunt niet zomaar een vliegtuig vol laden met vluchtelingen en die meenemen uit het land van aankomst, in dit geval Griekenland. Dat druist in tegen internationale afspraken. Zonder medewerking van de regeringen van beide landen was dit plan dus bij voorbaat kansloos. Wat ze er wèl mee hebben bereikt is aandacht voor de situatie van de vluchtelingen op de Lesbos.’
Morgen houdt We Gaan Ze Halen bij terugkomst een manifestatie in Den Haag. Mensen die willen komen wordt gevraagd om een mondkapje te dragen.
Elsevier 05.10.2020 Asielzoekers liegen vaak over hun leeftijd en hun seksuele geaardheid. Zo hebben de afgelopen jaren honderden asielzoekers uit Uganda onterecht een Nederlandse verblijfsvergunning gekregen, omdat zij beweerden dat zij homoseksueel zijn. Dat en nog twee andere misstanden in de asielprocedure op een rij.
NRC meldt maandag 5 oktober op basis van stukken van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat zeker honderden Ugandezen logen over hun seksuele geaardheid en op grond daarvan een verblijfsvergunning kregen. De afgelopen twee jaar was Nederland binnen Europa favoriet onder Ugandese asielzoekers. Ruim vierhonderd Ugandezen vroegen asiel aan.
De IND onderzocht ruim tweehonderd asielaanvragen van mannen en vrouwen die wegens hun vermeende homoseksualiteit tussen 2014 en 2017 een verblijfsvergunning kregen. De vluchtverhalen vertoonden vaak veel overeenkomsten, zowel de gebeurtenissen als de verhaallijnen. De fraude is vermoedelijk groter, omdat aanvragen voor 2014 en na 2017 niet zijn bekeken.
Achter de fraude zit volgens de IND waarschijnlijk een netwerk van mensenhandelaren die voor een vergoeding van een paar duizend euro per persoon de asielzoekers hielpen met hun reis naar Nederland en de asielaanvraag.
Het Openbaar Ministerie (OM) zou hier op dit moment onderzoek naar doen. Dat begon in 2018 na tips over een cursus in Amsterdam waarbij Ugandese asielzoekers zouden worden getraind om zich als homoseksueel voor te doen.
De IND onderzocht de mogelijkheid om de verstrekte verblijfsvergunningen in te trekken. Dat blijkt bij het merendeel vrijwel onmogelijk. Volgens een asieladvocaat in de krant moet bij de beoordeling van vluchtverhalen Europese regelgeving worden nageleefd waarin staat dat asielzoekers het voordeel van de twijfel moet worden gegund.
2. Gebeurt dit vaker?
Ja, ook over leeftijd wordt gelogen. Zo was er bij honderden ‘minderjarige’ asielzoekers het afgelopen jaar ernstige twijfel of ze hierover wel de waarheid spraken. Uit gegevens die het ministerie van Justitie en Veiligheid verstrekte aan De Telegraaf blijkt dat de twijfel in veel gevallen zo groot was, dat in totaal 264 keer medisch onderzoek nodig was, terwijl de instroom nagenoeg gelijk bleef. Dat is ruim drie keer vaker dan het jaar daarvoor.
Het kan voor migranten aantrekkelijk zijn om zich te presenteren als alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv), omdat die volgens de regels niet kan worden uitgezet. Ook krijgen ze een voogd toegewezen die de asielzoekers ondersteunt.
Het medisch onderzoek is uiteindelijk 56 keer uitgevoerd, zes asielzoekers bleken aantoonbaar meerderjarig te zijn. De overige onderzoeken zijn niet uitgevoerd, onder meer omdat asielzoekers niet kwamen opdagen. Vermoed wordt dat het aantal asielzoekers dat liegt over hun leeftijd veel hoger ligt dan het aantal mensen over wie zo veel twijfel bestaat dat er onderzoek moet worden gedaan.
3. Speelt dit ook in andere landen?
In 2019 waren er 40.000 minderjarige migranten in Frankrijk, een vertienvoudiging in vijf jaar. Dit jaar komen daar naar schatting nog eens 40.000 bij. Het gaat in bijna alle gevallen om jongens. Tweederde is afkomstig uit Noord-Afrika, anderen uit het Midden-Oosten. De helft zou liegen over hun leeftijd.
Volgens gedeputeerde Jean-Louis Thiérot, ex-voorzitter van de provincieraad van Seine-et-Marne, wordt er veel gefraudeerd. ‘Bij ons klopte het verhaal in 80 procent van de gevallen niet. Soms beweerden veertigers dat ze minderjarig waren,’ zei hij vorige week dinsdag tegen Le Figaro. ‘Als ze achttien zijn, krijgen deze migranten bijna automatisch een verblijfsvergunning. Dan kunnen ze aanspraak maken op familiehereniging. Dit is dus een belangrijke tak van illegale immigratie.’
Uit cijfers van Parijs blijkt dat minderjarige migranten verantwoordelijk zijn voor 60 procent van de geweldsmisdrijven daar.
4. ‘We gaan ze halen’ strandt in Athene
Een poging om juist meer migranten naar Nederland te halen, strandde maandag 5 oktober in Athene. Nederlandse actievoerders van ‘We gaan ze halen’ waren met een leeg toestel onderweg naar Lesbos. Maar de toestemming die was verleend om te landen op Mitilini Airport werd midden in de lucht ingetrokken. De piloot zou een half uur voor de landing strikte orders hebben gekregen van de verkeerstoren in Athene om vanwege veiligheidsredenen op dat vliegveld te landen, meldt de organisatie op Facebook.
Het team van ‘We gaan ze halen’ heeft verklaard het vliegtuig niet te verlaten voordat ze op Mitilini Airport zijn aangekomen.
De bedoeling was dat de Boeing 737 twee dagen op het vliegveld van Lesbos zou staan, op een steenworp afstand van Moria, het grootste vluchtelingenkamp van Europa. Daar woedde vorige maand een aantal branden. Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Dat ging de actievoerders niet ver genoeg en zij zetten een crowdfundingsactie op om een vliegtuig te charteren om de migranten dan maar zelf op te halen. In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost.
Deze actiegroep wil migranten ophalen die hier geen recht hebben op asiel. Dat is mensensmokkel. Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. Met risico’s voor mensenlevens en onze samenleving. Stop met deze waanzin!
VVD-Kamerlid Bente Becker noemt de actie op Twitter ‘mensensmokkel’. ‘Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. (…) Stop met deze waanzin!’
Telegraaf 05.10.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) werd in 2019 geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte.
Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
De twijfels kosten in toenemende mate capaciteit van de toch al overbelaste IND. Leeftijdsfraude is lastig aan te tonen, sancties zijn er niet. De Telegraaf sprak met zeven (oud-)medewerkers die betrokken zijn bij de opvang en procedure van minderjarige asielzoekers in Nederland.
Zij onderschrijven onafhankelijk van elkaar het beeld dat een deel van de asielzoekers zich tegen beter weten in voordoet als minderjarig. Een voogd van Stichting Nidos: „Er zit bijvoorbeeld iemand in mijn groep bij wie ik door fysieke kenmerken en gedrag het vermoeden heb dat hij bijna dertig jaar oud is.”
Telegraaf 05.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder op maandag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde vliegtuig waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. „We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht het gesteld is in het nieuwe vluchtelingenkamp.
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. „We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.” Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
AD 15.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder vandaag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde toestel waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. ,,We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht de omstandigheden zijn in het nieuwe vluchtelingenkamp.
Ambassade
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. ,,We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.”
Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Vluchtelingen
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
RTL 02.10.2020 Dat de Nederlandse regering een oproep doet aan de mensen van de actiegroep ‘We gaan ze halen’ om niet naar Lesbos te vliegen. verandert ‘helemaal niets’ aan het plan om daar 189 vluchtelingen op te halen. Dat zegt initiatiefnemer Rikko Voorberg.
“De staatsecretaris zegt dat het onderhandelingen in de wielen rijdt, maar de onderhandelingen leiden tot een Moria 2”, zegt Voorberg over de woorden van Anky Broekers-Knol. “Dat kan niet de bedoeling zijn. Er moet iets gebeuren. Iets disruptiefs.”
Steenworp afstand
De Boeing 737 die maandag naar Lesbos vliegt, blijft om die reden dan ook twee dagen op het vliegveld staan, op een steenworp afstand van het vluchtelingenkamp. Op die manier hoopt de actiegroep de druk op de Griekse politiek te vergroten. Ze hebben de steun van de oud-premier van Griekenland George Papandreou en enkele Griekse oppositiepartijen.
Voorberg hoopt de zaken in het Grieks parlement op scherp te zetten. Bang voor juridisch getouwtrek is hij niet. Het vliegtuig mag gewoon landen op Lesbos, zegt hij. “Dat is geregeld. Daar is niets politieks aan.”
Grijs gebied
Wat er gebeurt als Griekenland de vluchtelingen wel laat instappen, maar Nederland ze niet wil laten uitstappen, weet hij ook niet. “Dat is een grijs gebied.”
Drie weken geleden brandde het grootste vluchtelingenkamp van Europa bij Moria op het Griekse eiland Lesbos helemaal af. De gevolgen voor de toch al beroerde leefomstandigheden van de vluchtelingen waren dramatisch.
Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal van honderd wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Crowdfundingsactie
Voor veel mensen was dat een erg karige toezegging, waarna de actiegroep ‘We gaan ze halen’ een crowdfundingsactie startte om een vliegtuig te charteren om de vluchtelingen dan maar zelf op te halen.
In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost. “Dat laat wel zien hoeveel draagvlak er is voor onze actie. Nu is er momentum.”
Telegraaf 02.10.2020 Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) begrijpt best dat actiegroep We gaan ze halen vluchtelingen in Griekenland wil helpen. Maar om dat met een gehuurde Boeing 737 te doen, lijkt haar op zijn zachtst gezegd geen goed plan. Met het initiatief doorkruist de club volgens Broekers-Knol juist „reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten.”
We gaan ze halen had de bewindsvrouw een brief gestuurd over de plannen om 189 vluchtelingen uit het voormalige kamp Moria op Lesbos op te halen. Dat kamp werd verwoest door een brand, waarna de coalitie besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
Dat plan benadrukt Broekers-Knol in reactie op de brief van onder anderen voorzitter Rikko Voorberg. Nederland heeft bovendien 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven.
Volgens Voorberg moet Nederland zeker 1000 mensen opnemen van het eiland. In een brief heeft hij Broekers-Knol toestemming gevraagd om de eerste tientallen via het gehuurde vliegtuig op te halen. Van Broekers werd verder gevraagd of zij haar contacten met het Griekse kabinet wil inzetten, zodat de verantwoordelijke ministers goedkeuring geven en „zo snel mogelijk 189 vluchtelingen selecteren zodat zij naar Nederland kunnen worden overgevlogen.”
Het is de bedoeling dat het vliegtuig maandagochtend vliegt vanaf Rotterdam The Hague Airport en twee dagen op de luchthaven van Mytilini op Lesbos „blijft wachten”, kondigt Wij gaan ze halen aan.
Broekers-Knol raadt de actiegroep aan te kijken of ze niet op een andere manier kunnen helpen. „Ik ben er zeker van dat er ook voor uw stichting wegen zijn om de samenwerking met de Griekse autoriteiten en andere betrokkenen op te zoeken, zodat de middelen die uw stichting ter beschikking heeft maximaal ten goede komt aan de juiste opvang van migranten”, schrijft de staatssecretaris.
NOS 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ gaat een nieuwe poging doen om vluchtelingen uit Griekenland te halen, dit keer met een vliegtuig. De groep wil 189 migranten uit het nieuwe kamp Moria aan boord nemen en naar Nederland brengen.
De Boeing 737 moet maandagochtend vertrekken van Rotterdam The Hague Airport voor een vlucht naar Mytilini, de hoofdstad van het eiland Lesbos.
Aan staatssecretaris Broekers-Knol is gevraagd om contact te leggen met de Griekse autoriteiten om te regelen dat de migranten mogen vertrekken. Het is de bedoeling dat het vliegtuig twee dagen op de geselecteerde vluchtelingen blijft wachten, zegt de actiegroep.
‘We gaan ze halen’ zegt dat de levensomstandigheden ook in het nieuwe kamp Moria beroerd zijn. Daarom zou Nederland in totaal 1000 migranten van Lesbos moeten opnemen. De roep uit de samenleving om meer migranten op te vangen is volgens de organisatie “inmiddels oorverdovend”.
‘U doorkruist andere inspanningen’
Maar de kans is groot dat het vliegtuig leeg terugkeert naar Nederland. De staatssecretaris zegt de goede bedoelingen te waarderen, maar wijst het initiatief toch van de hand. “U doorkruist daarmee reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten”, schrijft Broekers-Knol in een reactie.
Ze wijst onder meer op de vijftig minderjarigen en vijftig kwetsbare migranten die naar Nederland worden gehaald naar aanleiding van de verwoestende brand in kamp Moria, begin vorige maand. Ook heeft Nederland 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven. “Ik kan uw verzoek om personen van Lesbos naar Nederland te herplaatsen dan ook niet inwilligen,” aldus de staatssecretaris.
Ook schrijft ze dat het herplaatsen van migranten goed moet worden voorbereid, bijvoorbeeld door veiligheids- en gezondheidscontroles. Dat is volgens Broekers-Knol niet in een paar dagen te realiseren.
Mislukte actie in 2018
Eind 2018 liep een vergelijkbare actie van ‘We gaan ze halen’ op niets uit. De groep vertrok met tientallen auto’s en een bus richting Athene met als doel om 150 vluchtelingen mee terug te nemen naar Nederland.
De bus hield er bij Duisburg al mee op. Eenmaal in Griekenland konden de actievoerders onverrichterzake weer huiswaarts gaan, omdat de Griekse overheid volgens de organisatie niet reageerde op hun verzoek om een gesprek.
Telegraaf 02.10.2020 Lokale partijen uit Den Haag, Rotterdam en Amsterdam maken zich zorgen over de leefbaarheid en het dichtslibben van de grote steden door de opvang van extra vluchtelingen. Het absorptievermogen van de steden is bereikt, stellen Hart voor Den Haag, Leefbaar Rotterdam en Partij van de Ouderen Amsterdam.
Donderdag meldden ingewijden aan RTL Nieuws dat gemeenten komend jaar tussen de 10.000 en 13.500 extra plekken moeten realiseren voor vluchtelingen. „De landelijke overheid gaat helemaal voorbij aan het feit dat er in onze steden tal van wijken overbelast zijn.
De bevolkingssamenstelling is in onbalans”, zeggen Richard de Mos (Hart voor Den Haag), Tanya Hoogwerf (Leefbaar Rotterdam) en Wil van Soest (Partij van de Ouderen Amsterdam). „Bovendien drukt overbevolking op de leefbaarheid en zorgt onder meer voor criminaliteit, radicalisering en vervuiling op straat.
Het absorbtievermogen van onze steden is al lange tijd bereikt. Tel daarbij het tekort aan politie- en handhavingscapaciteit op en je weet dat niets doen geen optie is”, stelt het drietal.
’Schrap wettelijke taakstelling’
Leefbaar Rotterdam, Hart voor Den Haag en Partij van de Ouderen Amsterdam willen dat de stadsbesturen bij het Rijk aandringen om de wettelijke taakstelling voor de grote steden te schrappen.
„Wij kunnen de sociale cohesie in onze zwakste wijken alleen laten terugkeren, als de toestroom van nieuwkomers wordt geblokkeerd”, zegt De Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag. Er zijn meer plekken nodig voor vluchtelingen omdat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) druk bezig is met het wegwerken van achterstanden in asielzaken.
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om mensen die een verblijfsvergunning krijgen op te vangen en te voorzien van een woning. Gezien de druk op de woningmarkt is een grens bereikt in de grote steden, vinden de drie partijen. Zij wijzen naar het eerdere onderzoek van Kantar in opdracht van De Telegraaf waarin 65 procent van de ondervraagden meldde dat immigratie moet worden beperkt.
Aanleiding voor het onderzoek was de bevolkingsprognose, waaruit blijkt dat Nederland in 2039 mogelijk 19 miljoen inwoners telt. De voorziene groei wordt vooral veroorzaakt door immigratie. Een zeer groot deel van de ondervraagden (91%) stelde dat er nauwelijks ruimte is voor meer inwoners.
„Er zit gewoon een limiet op het aantal mensen dat je per vierkante meter kwijt kunt. Zeker als je ook een leefbaar en veilig woonmilieu wilt creëren”, aldus de vertegenwoordigers van de drie partijen, die ook wijzen op de huidige druk op de woningmarkt.
De partijen stellen gezamenlijk schriftelijke vragen aan het gemeentebestuur van hun stad.
RTL 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ wil maandag met een chartervlucht vanuit Rotterdam naar Lesbos vliegen om daar bijna 200 vluchtelingen op te halen. Staatssecretaris Broekers-Knol zegt dat Nederland de vluchtelingen niet zal toelaten.
De vlucht is al geregeld. Volgens initiatiefnemer Rikko Voorberg vertrekt de vlucht met 189 stoelen sowieso. Als de Griekse autoriteiten wél akkoord gaan, sluit hij niet uit dat ze toch gewoon met 189 vluchtelingen aan boord naar Nederland vliegen.
Eerder al bussen
De actiegroep stuurde in 2018 ook al bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug.
We gaan ze halen: actiegroep wil vluchtelingen naar Nederland halen
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. Na de brand in vluchtelingenkamp Moria op Lesbos beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen. Die belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 toch al zou opnemen.
Voorberg liet eerder weten zich zorgen te maken om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. “De hel is herbouwd.”
Elsevier 25.09.2020 Op 5 oktober staat een vliegtuig van actiegroep We Gaan Ze Halen klaar in Griekenland. Aan boord is plaats voor 189 voormalige bewoners van het vluchtelingenkamp Moria die asiel willen aanvragen in Nederland. Of het vliegtuig daadwerkelijk kan opstijgen met hen aan boord is de vraag. De Nederlandse regering moet dat dan wel toestaan. In 2018 probeerde de actiegroep al 150 migranten per bus uit Griekenland te halen. Die actie mislukte.
Het geld voor de vlucht hebben de activisten de afgelopen twee weken ingezameld. Sympathisanten konden een vliegtuigstoel ‘sponsoren’ voor 250 euro. Dagblad ADberichtte donderdagmiddag dat de actie op 5 oktober wordt uitgevoerd. Dat hebben de activisten de Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid laten weten.
We Gaan Ze Halen is in 2016 opgericht en pleit voor een ruimhartiger asielbeleid van het Nederlandse kabinet. De activisten noemen zichzelf ‘een groep burgers die vinden dat Nederland het niet langer kan maken om de verantwoordelijkheid voor de opvang van vluchtelingen volledig bij Griekenland te leggen’.
In 2017 spanden de activisten onder leiding van de Amsterdamse dominee Rikko Voorberg al een rechtszaak aan tegen de Staat. Nederland zou zich niet houden aan Europese afspraken over de verdeling van asielzoekers en zou duizenden extra asielzoekers moeten opnemen. Ze verloren zowel het kort geding als de zaak in hoger beroep.
Volgens het hof hoefde Nederland zich niet te houden aan het absolute aantal te verdelen asielzoekers dat in 2015 is afgesproken. Die schatting was gebaseerd op de destijds verwachte instroom in Griekenland en Italië, maar die bleek twee jaar later flink kleiner te zijn.
Actiegroep was gestopt
Na de verloren rechtszaken reden activisten van de groep rond Kerst 2018 met een bus en auto’s naar Griekenland om 150 vluchtelingen naar Nederland te halen. Onderweg kreeg de bus pech en bovendien wilde de Griekse overheid niet met de activisten in gesprek. Zonder vluchtelingen keerde de groep terug naar Nederland.
Na hun mislukte actie besloot de groep begin dit jaar te stoppen: ‘Er is geen enkele politieke wil meer voor een constructieve oplossing voor de opvangcrisis. We schamen ons kapot over Europa,’ aldus het bestuur.
Recente gebeurtenissen in het Griekse vluchtelingenkamp Moria wakkerde het vuur weer aan bij de organisatie. Begin september veroorzaakten enkele migranten er brand omdat zij ontevreden waren met de coronamaatregelen in het kamp. Na twee aangestoken branden was vrijwel het gehele kamp onbewoonbaar. Meer dan de helft van de bewoners raakte dakloos.
Lege terugvlucht dreigt
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er was in het kamp slechts ruimte voor zo’n 3.000 migranten, maar het aantal bewoners vlak voor de branden uitbraken was vier keer zoveel.
Na maatschappelijke druk besloot de Nederlandse overheid honderd asielzoekers uit het kamp over te nemen. Het zou gaan om vijftig kinderen jonger dan 14 jaar en vijftig kwetsbare inwoners. De actiegroep wil aanzienlijk meer vluchtelingen naar Nederland halen.
De vraag is of hun nieuwe actie, in tegenstelling tot vorige acties, wel slaagt. Het vliegtuig landt in elk geval op 5 oktober op het Griekse eiland Lesbos. Het blijft daar twee dagen staan, zodat het Nederlandse kabinet alsnog kan besluiten om 189 migranten te evacueren. Als het kabinet geen besluit neemt, of het aanbod afwijst, vliegt het toestel leeg terug naar Nederland.
NOS 24.09.2020 PVV-Kamerlid Emiel van Dijk is hard met de Tweede Kamer in aanvaring gekomen over het gebruik van het woord “omvolking”. Kamerlid Voordewind van de ChristenUnie wees hem erop dat dit “echt een term uit de nazi-tijd” is, waarop er een heftige woordenwisseling ontstond.
“Ik laat me hier niet voor nazi uitmaken”, riep de PVV’er.
‘Ik word door de ChristenUnie in hetzelfde rijtje geduwd als iemand in het nazitijdperk’
Van Dijk sprak over het nieuwe Europese migratiepact, dat de Europese Commissie gisteren presenteerde. Daarin staat dat de asielprocedure sneller moet, dat er meer solidariteit tussen EU-landen moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd.
Volgens de PVV’er komt het erop neer dat de EU de grenzen wagenwijd wil openzetten en is dat levensgevaarlijk. Hij noemde het plan een “omvolkingspact”. Veel fracties in een debat over Vluchtelingen- en Asielbeleid namen daar aanstoot aan. CDA-Kamerlid Van Toorenburg vroeg of ze het wel goed had verstaan.
‘Levensgevaarlijk’
Emiel van Dijk vreest dat er proactief boten met mensen uit Afrika naar Europa worden gehaald en dat de Nederlandse bevolking straks een minderheid vormt. Hij zei dat dit levensgevaarlijk is voor onze nationale cultuur en identiteit. “Ze komen hun cultuur aan ons opdringen.”
Kamerlid Voordewind zei dat hij afstand neemt van die uitspraken. “Omvolking is echt een term uit de nazi-tijd.” Het PVV-Kamerlid zei daarop dat hij zich niet voor nazi laat uitmaken. “Dit is te gortig voor woorden.”
Voordewind stelde dat hij hem niet voor nazi uitmaakte. “Maar de heer Van Dijk gebruikt een paar keer het woord ‘omvolking’ en dan moet hij ook weten dat die term uit de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt door de nazi’s om het Arische ras te zuiveren. Ik waarschuw hem: pas alsjeblieft op uw woorden.”
De voorzitter van het debat snoerde Van Dijk uiteindelijk de mond, toen hij zich niet wilde neerleggen bij de verklaring van Voordewind.
Telegraaf 24.09.2020 Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol donderdag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
De coalitiepartijen sloten enkele weken geleden een compromis, na de verwoestende brand in opvangkamp Moria. Nederland is bereid honderd kwetsbare mensen op te vangen uit Moria. Het ging in de deal om vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen. Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. „Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd? Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?”
Broekers-Knol zei Van Dijk „gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
Niels van den Berge vindt dat de bewindsvrouw door „af te wachten” zich nogal „passief” opstelt, maar Broekers-Knol zegt dat er meerdere keren per week contact is met de Grieken om ze tot een spoedig antwoorden te bewegen. „We drukken er heel hard op om zo snel mogelijk antwoord te krijgen. ”
AD 24.09.2020 EU-landen hoeven niet meer verplicht vluchtelingen op te nemen. Ze mogen er ook voor kiezen om uitzettingen voor hun rekening te nemen. Het is het belangrijkste voorstel in het nieuwe Migratie- en Asielpact van de Europese Commissie.
Het meest gebruikte woord in Brussel was gisteren ‘solidariteit’. Zonder solidariteit gaat het de Europese Unie niet lukken om ‘een van onze grootste problemen’, dat van de vluchtelingen, aan te pakken. Het is juist dat gebrek aan solidariteit dat heeft geleid tot het mislukken van het huidige asielsysteem, of ‘non-systeem’, zoals Eurocommissaris Margaritis Schinas het noemde. Ook Commissievoorzitter Ursula von der Leyen deed een duit in het zakje bij de presentatie van de voorstellen: ,,De vraag is niet of je meedoet, maar hoe.”
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
Het is de bedoeling dat het nieuwe Migratie- en Asielpact leidt tot een totaal andere aanpak van het vluchtelingenprobleem. De twee belangrijkste doelen: een strenger beleid aan de grens en minder illegalen in de Unie. Die moeten bereikt worden op drie manieren.
Allereerst moet de EU ervoor zorgen dat de situatie in het land van herkomst verbetert, en wel zodanig dat beide ‘partijen’ er baat bij hebben. ,,We moeten die landen helpen hun economische situatie te verbeteren”, zei Schinas. ,,Dan hoeven met name de jongeren niet meer te vertrekken. Ook moeten we samen het businessmodel van de mensensmokkelaars zien te breken.”
Strenger en sneller
De migranten die in Europa aankloppen (dat waren er vorig jaar 140.000) moeten vervolgens geconfronteerd worden met een ‘streng grensbeleid’. Dat geldt voor alle buitengrenzen, dus ook voor vliegvelden en havens. Van asielzoekers wordt bij binnenkomst niet meer alleen de vingerafdruk gecontroleerd, maar ook de gezondheid en het veiligheidsrisico.
Het moet ook allemaal veel sneller gaan dan nu, om ‘verschrikkelijke toestanden’ zoals in het Griekse vluchtelingenkamp Moria te voorkomen. Binnen vijf dagen moet een eerste selectie zijn gemaakt.
Wie aanspraak kan maken op asiel gaat de procedure in in het land van aankomst, waarna de eindbestemming wordt bepaald. De rest volgt een traject dat binnen twaalf weken kan leiden tot uitzetting. Ook nieuw: er komt een ‘ontvangstcentrum’ op het eiland Lesbos.
Wel of niet
Opvallendste voorstel betreft een keuzemogelijkheid voor de EU-lidstaten. De verplichte herverdelingsquota zijn van de baan. Landen mogen nu zelf beslissen of ze migranten opnemen, andere landen helpen met geld of douaniers, en/of dat ze voor de grenslanden mensen gaan terugsturen naar het land van herkomst. Een grensland als Griekenland of Italié hoeft daar dan niet meer naar om te kijken, als bijvoorbeeld Polen dit op zich neemt.
Dit is vooral bedoeld om Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije aan boord te houden. Die hebben tot nu toe pertinent geweigerd migranten op te nemen, en kunnen nu op een andere manier hun solidariteit tonen. In Commissie-taal heet dit: het sponsoren van terugkeer. Als een grensland echt onder druk staat, gaat de Commissie andere lidstaten wel vragen om mensen op te nemen.
Deze ‘constante solidariteit’ moet er voor zorgen dat de Europese Unie haar asielbeleid op orde krijgt. Want, zei commissaris Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken): ,,Asiel aanvragen blijft natuurlijk mogelijk. We hebben migratie ook gewoon nodig. Onze maatschappij is aan het vergrijzen. Het probleem is ongereguleerde migratie.”
‘Voorzichtig positief’
In Brussel wordt gemengd gereageerd op het pact. Malik Azmani (VVD) is enthousiast: ,,Migratie is nu een prioriteit en dat werd hoog tijd. Tot we controle krijgen op migratiestromen richting Europa moeten we onze buitengrenzen op orde krijgen.”
GroenLinks denkt dat de druk nog steeds op grenslanden als Griekenland en Italië blijft liggen. De partij wil dat de EU meer gaat doen om die met kennis en capaciteit te ondersteunen. Het CDA constateert dat de Commissie ‘eindelijk heeft geleverd’. ,,Het werd ook tijd, want het is dit keer echt erop of eronder”, zegt Jeroen Lenaers. ,,Jarenlang gesteggel en polarisatie heeft Europa geen goed gedaan. Ik ben voorzichtig positief.”
De komende tijd gaan het Europees parlement en de lidstaten zich over de voorstellen buigen. Volgens insiders kan het nog wel een jaar duren voordat iedereen zijn definitieve standpunt heeft bepaald. Daarna beginnen de onderhandelingen.
AD 24.09.2020 Voor 189 vluchtelingen op Lesbos staat op 5 oktober een vliegtuig klaar om hen naar Nederland te brengen. Dat heeft de actiegroep We Gaan Ze Halen geregeld. De groep zamelt sinds de brand in vluchtelingenkamp Moria, waar ruim 12.000 mensen dakloos werden, geld in om een vliegtuig naar Lesbos te sturen.
We Gaan Ze Halen stuurde in 2018 bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug. Het vliegtuig zal twee nachten op Lesbos blijven, zodat het kabinet twee dagen heeft om een beslissing te nemen.
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. ,,Vandaag is in het AD, de Volkskrant en Trouw een brief gepubliceerd waarin FNV de politiek oproept om nu te handelen”, zegt Rikko Voorberg van We Gaan Ze Halen. In deze brief, ondertekend door 127 organisaties, gemeenten en personen, wordt aan het kabinet gevraagd om hulp te bieden en actief bij te dragen aan een solide Europees migratiepact.
Brand
Na de brand in kamp Moria beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen: vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen.
Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel. De belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 opneemt.
We Gaan Ze Halen wil het heft in eigen hand nemen door 5 oktober een vliegtuig te sturen. Hierover informeerden zij vandaag de Kamercomissie Justitie en Veiligheid. ,,Wij vragen hen om toestemming om deze mensen mee te nemen en hun komst niet ten koste te laten gaan van de quota.”
Voorberg maakt zich zorgen om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. ,,Het nieuwe kamp heeft nauwelijks voorzieningen. De hel is herbouwd. Het gaat de mensen daar niet om onderdak en eten, maar om herplaatsing.”
Staatssecretaris: aanbod opvang 100 vluchtelingen staat hoe dan ook Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol vandaag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. ,,Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd?
Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?” Broekers-Knol zei Van Dijk ,,gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
AD 24.09.2020 Met een paginagrote advertentie in verschillende landelijke ochtendkranten, waaronder het AD, roepen vakbonden, advocaten, oud-politici en bekende Nederlanders het kabinet op om een eerlijk aandeel te nemen in de opname van migranten die in het grotendeels afgebrande kamp Moria op Lesbos, Griekenland, verbleven.
Daarnaast moet Nederland met de overige EU-lidstaten humanitaire hulp geven die verder gaat dan het bouwen van een tentenkamp en bijdragen aan een solide Europees migratiepact om te voorkomen dat dit soort rampen zich in de toekomst blijven voordoen, zo luidt de boodschap.
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
De honderden ondertekenaars spreken van een ‘wake-upcall’. ‘Een gevolg van falend beleid, nationaal en Europees. Wij kunnen en mogen niet langer wegkijken. Nederland heeft een lange staat van dienst als voorvechter van mensenrechten, met bijzondere aandacht voor vrouwen- en kinderrechten. Maar deze status schept verplichtingen.’
De oproep vervolgt: ‘Wij zijn beschaamd door de zogenaamde ‘Moria-deal’ van de regeringscoalitie. Alle 13.000 mensen van Moria vallen onder de universele mensenrechten van recht op leven en menselijke waardigheid. Van de 13.000 kwetsbare mensen in Moria, wil Nederland er maar 100 opnemen. Die gaan dan nog af van het aantal dat Nederland toch al zou opnemen. Resultaat: nul extra!’
De oproep is bedoeld voor het kabinet, met de boodschap nú te handelen. Ook wordt Nederlanders gevraagd hun steun te betuigen op social media met de hashtag #wegkijkenisgeenoptie.
Vandaag spreekt de Tweede Kamer over de zogenaamde ‘Moria-deal’ tijdens het algemeen overleg van Justitie en Veiligheid.
AD 24.09.2020 Actievoerders van burgerbeweging DeGoedeZaak staan vandaag weer op het Plein in Den Haag. Ze vinden dat Nederland haar verantwoordelijkheid moet nemen en zo snel mogelijk een deel van de 13.000 ontheemde vluchtelingen uit kamp Moria op Lesbos zouden moeten opvangen.
,,Wij merken dat landen als Duitsland veel meer doen dan wij. Nederland neemt per saldo nul extra vluchtelingen op”, legt Jurjen van den Bergh van DeGoedeZaak uit. ,,Eergisteren sloten we in Europees verband een deal om samen te werken, het Migratiepact. Voor het kabinet is dit een kans om echt iets te doen aan de acute nood op Moria.”
De beweging krijgt bijval van vertegenwoordigers van de ruim 1500 prominente en kritische leden van D66, ChristenUnie, CDA en VVD. ,,Velen van ons schamen zich dat we als partij niet meer hebben kunnen doen voor mensen in nood. Nu er een opening ligt om samen met andere landen te helpen, rekenen wij op onze fractievoorzitters.”
De burgerbeweging heeft bijna 66.000 handtekeningen ingezameld. Deze bieden zij vandaag aan. En benadrukken dat de ‘huidige Moriadeal niet goed genoeg is.’
Telegraaf 23.09.2020 De aanvragen van asielzoekers moeten straks veel sneller worden afgehandeld. De Europese Commissie heeft een nieuw ’Migratiepact’ bedacht waarin staat dat mensen die aankomen binnen vijf dagen al moeten horen of ze in de procedure mogen. Dat schrijft De Volkskrant.
Daarna moet binnen twaalf weken worden vastgesteld of de aanvraag terecht is. Zo nee dan moeten ze binnen nog eens twaalf weken daadwerkelijk worden uitgezet. Om de landen van herkomst te stiumuleren deze mensen terug te namen, worden allerlei handelsvoordelen in het leven geroepen. Nu vertrekt maar een derde weer naar het land van herkomst.
De Commissie hoopt met het nieuwe Migratiepact de onderlinge ruzies tussen Europese landen op te lossen.
De regeringsleiders gaan het nieuwe plan eerst nog bespreken.
NOS 23.09.2020 De reacties van de Nederlandse Europarlementariërs op het nieuwe migratieplan van de Europese Commissie laten zien dat ook het nieuwe plan niet op instemming van iedereen kan rekenen. Al jaren probeert de Europese politiek om een oplossing te vinden voor de migranten die zich melden aan de grenzen van de Europese Unie.
De kern van het vandaag gepresenteerde plan is dat de procedure sneller moet als mensen zich melden, dat er meer solidariteit tussen de verschillende EU-lidstaten moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd. Ook benadrukt iedereen dat er nooit meer een tweede Moria mag komen, het overvolle vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos, dat enkele weken geleden door brand werd verwoest.
De Europese Commissie wil meer opvang- en identificatiecentra, ook wel hotspots genoemd. Correspondenten Sander van Hoorn en Mustafa Marghadi zijn in zo’n kamp op Lampedusa. In deze vlog laten zien hoe het daar is.
In de eerste Europese hotspot voor migranten: ‘het barst uit z’n voegen’
In een interview met de NOS zegt Eurocommissaris Johansson van Migratie dat het plan een verfrissende nieuwe kijk biedt. “Alles aan het plan is nieuw. Natuurlijk zal geen enkele lidstaat helemaal tevreden zijn, maar dit is een heel acceptabel voorstel.”
Volgens de Zweedse Eurocommissaris moeten de burgers van de Europese Unie beseffen dat het geen 2015 meer is, toen asielzoekers door de verschillende landen liepen op weg naar landen als Duitsland en Nederland. “We hebben vorig jaar maar 140.000 vluchtelingen gehad”, zegt ze. “En nu gaan we de procedures verbeteren en zorgen we voor een snellere en efficiëntere terugkeer.”
Afkopen
PvdA-parlementslid Kati Piri verwacht niet dat er veel zal veranderen. De basisprincipes zijn goed, zegt ze. “Landen mogen zelf bepalen hoe ze de solidariteit vormgeven. Ze mogen het afkopen met tenten, dekens, ze kunnen een vliegtuig sturen om uitgeprocedeerde asielzoekers uit te zetten of ze kunnen vluchtelingen opnemen.” Wanneer landen niks doen, kunnen ze door de Europese Commissie gedwongen worden om alsnog een bijdrage te leveren.
Jeroen Lenaers van het CDA is, wat hij zelf noemt, voorzichtig positief. Ook hij twijfelt over de invulling, maar hoopt dat met een stok achter de deur landen gedwongen kunnen worden om solidair te zijn.
Over de versnelde registratie is Lenaers tevreden. “Binnen vijf dagen een onderscheid maken tussen echte vluchtelingen en economische migranten is winst.” Hij denkt dat het zo voor mensensmokkelaars minder aantrekkelijk wordt om vluchtelingen in niet zeewaardige boten te laten vertrekken. “Een oversteek moet niet meer automatisch een toegangsticket voor de EU zijn.”
Bij de VVD is er vooral opluchting dat er nu eindelijk plannen van de Europese Commissie zijn. Het was de bedoeling dat het migratiepact, zoals de plannen heten, al begin dit jaar zou worden gepresenteerd. Fractievoorzitter Malik Azmani hamert op controle. “We moeten de migratiestromen onder controle krijgen en dus is het goed dat we meteen zien wie er recht heeft op asiel en wie niet.”
Lost niks op
Kritiek komt er van zowel GroenLinks als van Forum voor Democratie. Tineke Strik van GroenLinks vreest dat opvangkampen zoals Moria ook met de nieuwe plannen overvol blijven. “Het is ad-hocsolidariteit zonder verplichte overname van asielzoekers en bovendien blijven ze voor lange tijd in gevangenschap zitten.”
Rob Rooken van Forum voor Democratie vindt dat het migratiepact niets oplost. Hij denkt dat de plannen om migranten terug te sturen naar het land van herkomst niet zullen slagen en pleit voor het sluiten van de buitengrenzen van de EU. “Boten met immigranten mogen onder geen enkele voorwaarde aan wal komen.”
NU 23.09.2020 De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
NOS 23.09.2020 De Europese Commissie gaat een prognose maken van het jaarlijkse aantal asielzoekers. De EU-lidstaten kunnen op basis daarvan aangeven hoeveel vluchtelingen ze willen opnemen of – als ze dat niet willen – op welke manier ze dan bijdragen, bijvoorbeeld door het sturen van extra grenswachten. Dat staat in het migratieplan dat vandaag wordt gepresenteerd.
Er komt een permanente reservepot. Landen geven aan wat ze willen bijdragen als er nieuwe asielzoekers komen. Wanneer dan een land als Griekenland of Italië om hulp vraagt wordt eerst gekeken wat er in de pot zit.
“Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus Ingevoerde betrokkene Europese Commissie.
Als blijkt dat het onvoldoende is, dan gaat de Europese Commissie aan de lidstaten vragen of ze nog meer kunnen bijdragen. Als de opbrengst van die rondgang ook onvoldoende is, dan kunnen landen gedwongen worden om asielzoekers op te nemen of een hogere financiële bijdrage te geven. Dat kan alleen worden tegengehouden door een gekwalificeerde meerderheid van landen, zodat een minderheid het niet kan blokkeren.
De commissarissen Johansson en Schinas willen een positieve benadering. In vorige voorstellen wilde de Europese Commissie meteen met boetes komen, nu staat de vrijwilligheid voorop. Maar de kruik gaat zo lang te water tot hij breekt. “Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus een ingevoerde betrokkene.
Asielzoekers moeten binnen vijf dagen na aankomst bij de grenzen van de Europese Unie te horen krijgen of ze in aanmerking komen voor asiel of geen kans maken. Ze worden gescreend zodat hun identiteit kan worden vastgesteld. Ook wordt gekeken of ze een gezondheidsrisico vormen.
Berekening
Daarna wordt er een berekening op de mensen losgelaten. Komen ze uit een land waarvan in het verleden relatief veel mensen al asiel hebben gekregen, dan mogen ze verder naar een opvangplek in de EU. De Europese Commissie legt de grens bij twintig procent.
Wanneer ze uit een land komen waarvan in het verleden weinig tot geen mensen asiel hebben gekregen (dus minder dan twintig procent) dan moeten ze buiten de Europese Unie blijven, bij de grens. De asielzoekers moeten daar de procedure afwachten. Daar zullen volgens deskundigen tijdelijke kampen ontstaan, die wellicht permanent kunnen worden.
Met name Nederland is vrij kritisch over de grens van twintig procent, omdat in het verleden ook over dit idee is gesproken en toen werd nog gezegd dat alleen mensen uit landen waarvan 75 procent een kans op asiel maakten door mochten gaan.
Gevraagd naar een reactie zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers dat dit veel te laag is en het veel strenger moet.
Terugsturen
Er komen ook nieuwe afspraken over het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers. De Europese Commissie wil gaan profiteren van de bijzondere relaties die sommige lidstaten hebben met de landen van oorsprong. Zo heeft Spanje een goede band met Marokko en kunnen uitgeprocedeerde asielzoekers uit dat land die in Nederland verblijven via Spanje worden uitgezet naar Marokko.
Frontex moet terugvluchten gaan organiseren waarbij het vliegtuig vol zit met in de EU uitgeprocedeerde mensen. Niet langer zal elk land afzonderlijk proberen mensen uit te zetten, zoals nu gebeurt.
Legale migratie
Opvallend is dat er geen voorstel komt over legale migratie, waar met name door enkele politieke partijen in het Europees Parlement op was aangedrongen. Wel wordt er een consultatieronde opgestart, inspraak van burgers en belangenorganisaties waarbij iedereen z’n zegje mag doen.
Het voorstel van de Europese Commissie moet nog door de lidstaten worden besproken en ook het Europees Parlement moet er nog over debatteren.
NU 21.09.2020 Demonstranten hebben zondag hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag. Ze verblijven daar 24 uur om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vijf tenten staan, maandag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten.
Een motoragent sprak de actievoerders nog toe zij zich zondag installeerden op het Plein.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
AD 21.09.2020 Demonstranten hebben gisteren hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten willen ‘vooral het gesprek aangaan met mensen’ over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moria
De studenten willen 'vooral het gesprek aangaan met mensen' over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moriapic.twitter.com/fbn3FqtRA6
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten. Toen zij zich gisteren installeerden op het Plein, werd ze nog even moed ingesproken door een politieman.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
'Veel suuces', wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:'Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten'. #moriapic.twitter.com/1awg3gb63K
Actievoerders hebben op het #Plein in #DenHaag een ‘tentenkamp’ nagebootst, waarmee zij aandacht vragen voor de situatie van de vluchtelingen op #Moria. Zij zullen ook overnachten op het #Plein.
Telegraaf 21.09.2020 De Nederlandse handreiking na een verwoestende brand in opvangkamp Moria op Lesbos resulteert nog niet in de komst van migranten.
Dat blijkt uit navraag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. De Grieken hebben wel te kennen hebben gegeven hulp nodig te hebben. „Ons aanbod is gedaan aan de Grieken, die hebben aangegeven hier graag gebruik van te maken”, zegt een woordvoerster van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Wachten op concrete hulpvraag
Het wachten is voorlopig op een concrete hulpvraag van de Griekse autoriteiten. „Er zijn een stuk of tien landen die een aanbod hebben gedaan, die landen spreken samen met de Grieken en de Europese Commissie over welke mensen wanneer en op welke termijn waarheen gaan. Dat overleg wachten we nu af”, vertelt de zegsvrouw.
Achter de schermen valt te horen dat het puzzelen is omdat er vanuit Nederland een specifiek aanbod is gedaan. Er ligt een politiek mandaat om 50 kinderen en 50 kwetsbare volwassenen naar ons land te halen. Bij de kinderen gaat het om alleenstaande minderjarigen jonger dan veertien jaar. Er zal dus zorgvuldig moeten worden gekeken of migranten aan de voorwaarden voldoen.
Grieken moeten selecteren
Het is nu eerst aan de Grieken om te selecteren. Als voorwaarde wordt bovendien gesteld dat zij al grote kans maakten op een vluchtelingenstatus. Normaal gesproken gaan ze in Nederland de gebruikelijke asielprocedure in, tenzij die in Griekenland al is doorlopen.
Coalitiepartijen kwamen op 10 september na uren beraad uit op een deal over de ontheemde migranten uit het Griekse opvangkamp Moria. Het is het resultaat van de toenemende druk vanuit linkse hoek op de coalitiepartijen CDA en VVD.
NU 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
AD 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton, lekke tentjes en ze slapen onder de blote hemel. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema. ,,We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege de corona.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Roos Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd, zegt ze. ,,Het was er vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag op om 18.00 uur en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De anderhalve meter afstand vanwege de corona wordt gerespecteerd, zegt Roos Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. ,,Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder hashtag #thisisnotahome.”
AD 18.09.2020 Een petitie om vijfhonderd alleenstaande vluchtelingenkinderen uit Griekenland opvang te bieden in Nederland is door 100.000 Nederlanders ondertekend, meldt VluchtelingenWerk Nederland vandaag. ,,Daarmee laat Nederland zien dat er enorm veel draagvlak is om de kwetsbare kinderen in nood zo snel mogelijk te helpen”, stelt de organisatie.
VluchtelingenWerk Nederland, Defence for Children en Stichting Vluchteling begonnen de #500kinderenpetitie een aantal maanden geleden nadat Griekenland de oproep aan Nederland had gedaan om 2.500 alleenstaande kinderen op te vangen.
Volgens VluchtelingenWerk Nederland staan ook 170 gemeenten en vijf provincies achter het idee om deze alleenstaande kinderen naar Nederland te halen. Volgens de organisatie neemt Duitsland 2500 kwetsbare vluchtelingen op en België 100 tot 150.
NU 17.09.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moet dit jaar meer dan 65 miljoen euro betalen aan asielzoekers van wie de asielprocedure te veel vertraging heeft opgelopen, laat een woordvoerder van de IND donderdag aan NU.nl weten na berichtgeving door De Telegraaf. Het gaat om een vertienvoudiging ten opzichte van vorig jaar.
De IND heeft een half jaar de tijd om asielaanvragen te beoordelen. Daarna kan een dwangsom worden opgelegd voor iedere dag dat het langer duurt. Dit bedrag kan bij een hoger beroep oplopen tot 15.000 euro.
Vorig jaar moest de IND 6,6 miljoen euro uitkeren, maar in de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid worden de kosten voor dit jaar op 65,4 miljoen euro geraamd. Een deel van het bedrag wordt volgens De Telegraaf gedekt door reserves van het ministerie.
De kosten voor dwangsommen vanwege vertraagde asielprocedures nemen al jaren toe. In 2015 ging het om ongeveer 100.000 euro. In 2016 moest de IND 300.000 euro betalen, een jaar later 700.000 euro en in 2018 nog eens 1,5 miljoen euro.
Het ministerie houdt niet bij welke groepen asielzoekers het vaakst een dwangsom eisen. Een woordvoerder zegt tegen De Telegraaf dat het niet gaat om mensen uit veilige landen, zoals Marokko, Algerije en Tunesië. Hun aanvragen worden vaak met voorrang afgehandeld.
Nog 11.300 achterstallige asielaanvragen
Sinds april heeft een speciale taskforce van de IND daarnaast 4.000 van de 15.300 achterstallige asielaanvragen verwerkt. De overige 11.300 aanvragen moeten voor het eind van het jaar afgehandeld zijn.
Omdat de taskforce sinds deze maand een nieuwe werkmethode hanteert, zei staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) eerder deze maand te verwachten dat zeker vijfduizend aanvragen versneld behandeld kunnen worden. Ook worden in sommige gevallen mondelinge verhoren vervangen door schriftelijke verhoren. Bij twijfel, als bijvoorbeeld de nationale veiligheid in het geding kan zijn, zal altijd een mondeling verhoor afgenomen worden.
Door een eerder dit jaar ingevoerde tijdelijke wet kunnen asielzoekers inmiddels geen nieuwe claims meer indienen. Binnenkort wordt een voorstel voor een permanente wet naar de Tweede Kamer gestuurd.
NOS 17.09.2020 Op de kop af vijf jaar geleden ontvingen alle gemeenten een noodoproep van toenmalig VVD-staatssecretaris Dijkhoff. Hij vroeg hen die nacht nog 750 bedden beschikbaar te stellen voor asielzoekers die anders misschien op straat moesten slapen.
In een week tijd kwamen er 4000 asielzoekers aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel en er was een dringend tekort aan opvangplekken. Nu melden veel minder asielzoekers zich, maar het tekort aan opvangplekken is nog altijd niet opgelost.
In 2015, toen de vluchtelingencrisis een hoogtepunt bereikte, vroegen ongeveer 43.000 mensen asiel aan in Nederland. Het lukte het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) niet de toename bij te benen met voldoende plekken. Met smeekbedes en soms met lichte dwang werden gemeenten door de staatssecretaris aangespoord om in allerijl gymzalen, beurshallen en lege kantoren beschikbaar te stellen.
Ook in podcast De Dag aandacht voor de opvang van asielzoekers. De podcast kun je hier beluisteren.
In Zeist ging de eerste noodlocatie de dag na de oproep al open. Burgemeester Koos Janssen (CDA) kan het zich nog goed herinneren. “Ik zag om 15.00 uur dat mailtje binnenkomen. Ik ben gelijk de grote sporthal hier gaan regelen”, zegt hij. “Ik dacht: zo’n brief is nog nooit geschreven. Daar moeten we gehoor aan geven, omwille van de humaniteit.”
Minder asielzoekers, toch volle azc’s
Hoe zit het op dit moment met de opvang van asielzoekers? De cijfers zijn inmiddels anders: het gaat nu om zo’n 500 asielaanvragen per week. Toch zitten de opvangcentra weer vol. Er verblijven nu zo’n 27.000 asielzoekers en statushouders in de azc’s.
Dat komt door de lange wachttijden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor het in behandeling nemen van asielaanvragen. Ook kunnen bewoners met een verblijfsvergunning moeilijk doorstromen. Bovendien is er sprake van een lichte toename van het aantal asielzoekers; er zijn nu zeker 5000 extra plekken nodig.
Asielzoekers kregen in 2015 bij elke crisisopvang een bandje, omdat ze nog niet konden worden geregistreerd. FOTO: REINALDA START
De volle opvangcentra zijn het gevolg van politieke keuzes, vindt Sander Schaap van Vluchtelingenwerk. Volgens Schaap wilde de politiek de indruk wekken dat de crisis ‘gemanaged’ was. “De IND werd afgeslankt, tijdelijke contracten niet verlengd. Het COA sloot azc’s, daar zien we nu de gevolgen van.”
Ook niet veranderd: gemeenten en Rijk in de clinch
Daar komt bij dat het kabinet grote moeite heeft om gemeenten te vinden die weer bereid zijn asielzoekers op te vangen. Gemeenten weigeren al bijna een jaar die 5000 extra opvangplekken te leveren waar het kabinet om vraagt. Vooral de opvang van asielzoekers die overlast veroorzaken ligt gevoelig. Het gaat dan vooral om mensen die uit een veilig land komen en nauwelijks kans maken op asiel.
Het kabinet heeft afgelopen week een handreiking gedaan naar de gemeenten. Maandag bleek dat zogenoemde ‘veiligelanders’ voortaan na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers worden opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Ook heeft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Wonen gemeenten laten weten dat zij experimenten toestaat op tien locaties met maximaal 150 asielzoekers. Zulke kleinere azc’s zijn een langgekoesterde wens van gemeenten. Vanwege de hogere kosten was Ollongren daar tot nu toe geen voorstander van. De minister en ook staatssecretaris Broekers-Knol (Vreemdelingenzaken) stellen wel als voorwaarde dat gemeenten de gevraagde 5000 plekken regelen.
Burgemeester Janssen is blij dat het kabinet kleine opvangcentra gaat toestaan. “Als je bedenkt wat het heeft gekost om hier snel een noodopvang op te zetten en andere voorzieningen, en het is nooit vol geweest, dan kunnen kleine opvanglocaties wel eens veel goedkoper zijn.” Bovendien zijn die locaties volgens hem ook veel makkelijker te accepteren voor de samenleving.
Noodopvang in de sporthal in Zeist in 2015 GEMEENTE ZEIST
Vooralsnog is er geen snelle oplossing. Of gemeenten nu wel bereid zijn om die extra opvangplekken te realiseren, is nog niet bekend. Daarvoor is het ook nodig dat de politiek anders communiceert over asielzoekers, meent Sander Schaap.
“De staatssecretaris wekt de indruk dat maar 20 procent van de asielzoekers die nu komen kans maken op een verblijfsvergunning. Maar dat is een vertekend beeld”, zegt Schaap. “De afgelopen jaren zijn vooral de aanvragen beoordeeld van mensen uit veilige landen. Mensen uit conflictgebieden wachten al meer dan een jaar op de beoordeling van hun aanvraag.”
Het ministerie van Justitie en Veiligheid houdt alvast rekening met de daling van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt in 2022. Dat is ook in de begroting verwerkt.
Vluchtelingenwerk is kritisch. Schaap: “De oude wachttijden zijn nog niet weggewerkt en er wordt al een nieuwe bezuinigingsronde aangekondigd. Ik vrees dat dit wederom voor een ophoping gaat zorgen en je straks weer met hetzelfde probleem zit.”
Elsevier 16.09.2020 Asielstaatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) heeft extra maatregelen aangekondigd die overlast door kansloze asielzoekers moeten beteugelen. Beter laat dan nooit, meent René van Rijckevorsel, die zich tegelijkertijd afvraagt waarom ze überhaupt tot de procedure worden toegelaten.
Nieuwe asielzoekers uit veilige landen als Marokko en Algerije worden voortaan apart van andere asielzoekers opgevangen, in Westerwolde (Ter Apel) en Cranendonck (Budel). Ze krijgen geen leefgeld, slechts een natje en een droogje, moeten zich dagelijks melden bij het COA en worden bij binnenkomst en vertrek uit het opvangcentrum gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun procedure zijn afgerond. Uitgezonderd zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen. Dit jaar kwam tussen de 15 en 22 procent uit een veilig land.
AD 14.09.2020 Meer dan honderd mensen zijn gisteravond bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Het Griekse leger bouwde in recordtempo een nieuw tentenkamp nadat het vluchtelingenkamp in vlammen opging REUTERS
NOS 14.09.2020 Vier dagen na de verwoestende brand in migrantenkamp Moria betrekken de eerste 800 mensen het nieuwe tentenkamp. Het tijdelijke kamp werd door het Griekse leger neergezet om onderdak te bieden aan de dakloos geraakte migranten.
In het kamp is nu plek voor 5000 mensen, nog niet genoeg voor de ruim 12.000 mensen die nu op straat in Lesbos leven. Het kamp wordt daarom nog verder uitgebreid.
Veel mensen weigeren intrek te nemen in het nieuwe, tijdelijke tentenkamp. Ze vrezen dat wanneer ze eenmaal in het kamp zitten, ze er niet meer zomaar uit mogen. In Moria waren ze vrij om het kamp te verlaten.
Nieuw tentenkamp op Lesbos, maar onvrede blijft: ‘Niemand wil hier blijven’
Om het verzet te breken, heeft de Griekse minister van Migratie aangekondigd dat mensen geen aanspraak maken op een asielprocedure als ze niet naar het nieuw opgezette kamp gaan. Daar hadden de migranten in het oude kamp Moria ook weinig uitzicht op.
Spanningen
“Er zullen alleen asielprocedures worden afgehandeld voor degenen die in het kamp zijn”, zei de Griekse minister Mitarakis op de Griekse radio. De mensen die zich nu verzetten zijn volgens de minister dezelfde groep die de branden heeft aangestoken.
Sinds de branden in het kamp Moria slapen duizenden mensen al nachtenlang buiten, in portieken of langs de weg. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen voor oplopende spanningen tussen de vluchtelingen, lokale bewoners en de politie.
Afgelopen week gebeurde dit al, toen bewoners van Lesbos met vrachtwagens de weg blokkeerden; Lokale bewoners Lesbos blokkeren weg naar kamp Moria.
Den HaagFM 14.09.2020 Een aantal studenten boden maandagochtend op het Binnenhof brieven aan met ‘ferry tickets’ voor de vluchtelingen in het afgebrande kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het gaat om 200 symbolische boottickets van Lesbos naar het vaste land. Op elk ticket staat een naam van iemand die zijn of haar onderdak heeft verloren.
Met de actie zamelen de jongeren geld in voor Stichting Bootvluchteling én ze willen laten zien dat er in de samenleving mensen zijn die willen dat er meer vluchtelingen worden opgenomen, legt studente Ronja Baatz uit. “We hopen dat een brief met de tickets uiteindelijk in het Torentje bij minister-president Mark Rutte terechtkomt”, zegt ze in Haagse Ochtendradio op Den Haag FM.
De studenten hebben de brieven en tickets al aan enkele politici kunnen overhandigen, onder meer aan twee Kamerleden. In totaal hebben de studenten ruim 3.000 euro opgehaald voor Stichting Bootvluchteling, het doel is om 6.000 euro in te zamelen.
NOS 14.09.2020 Kleine groepjes asielzoekers uit zogenoemde ‘veilige landen’ zorgen voor te veel overlast en leggen een te grote druk op het systeem. Al jaren klagen gemeenten met asielzoekerscentra (azc) daarover bij het Rijk. Nu heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid extra maatregelen aangekondigd.
Nieuwe asielzoekers uit bijvoorbeeld Marokko en Algerije worden apart van andere asielzoekers opgevangen, op twee locaties in Nederland. En die opvang wordt een stuk soberder. De gemeenten waar de asielzoekers opgevangen zullen worden, Westerwolde en Cranendonck, reageren verheugd. Betrokkenen die asielzoekers bijstaan, zijn uiterst kritisch.
Leefgeld
Normaal gesproken krijgen asielzoekers leefgeld, voor eten en andere persoonlijke uitgaven. Binnen de nieuwe regeling krijgen mensen uit veilige landen dat niet meer. In de opvang worden er maaltijden en toiletartikelen voor ze geregeld. Ook moeten ze zich dagelijks melden bij het COA en worden ze bij binnenkomst en vertrek uit het azc gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun asielprocedure zijn afgerond. Uitgezonderd van het nieuwe beleid zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen.
Wat is een veilig land?
De Nederlandse regering beschouwt een land als veilig als er “over het algemeen geen sprake is van vervolging vanwege bijvoorbeeld ras of geloof, foltering, of een onmenselijke behandeling”.
Er wordt gewerkt aan een gezamenlijke EU-lijst, maar die is er nog steeds niet. Daarom kunnen verschillende EU-staten verschillende landen wel als onveilig beschouwen, terwijl Nederland ze als veilig ziet. Van alle EU-landen heeft Nederland de langste lijst veilige landen. Op dit moment zijn dat zo’n 60 landen, inclusief EU-lidstaten. De lijst met landen is aan verandering onderhevig.
Dit jaar kwam maandelijks tussen de 15 en 22 procent de asielzoekers die voor het eerst een aanvraag deden uit een veilig land, blijkt uit rapportages van de IND.
Volgens burgemeester Jaap Velema van Westerwolde, waar het azc in Ter Apel onder valt, zal dat helpen Nederland minder aantrekkelijk te maken voor asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning: “Voor het eerst gebeurt er nu iets aan de voorkant van de asielprocedure. De overlastgevende mensen uit veilige landen komen hierheen voor het leefgeld en een dak boven hun hoofd, maar dat is bedoeld voor de asielzoekers die het echt nodig hebben.”
Asieladvocaat Flip Schüller heeft z’n twijfels bij het plan: “Degenen die overlast veroorzaken blijven toch wel komen. Dan zitten ze even in een opvangcentrum, daarna gaan ze de illegaliteit in en vervolgens trekken ze door naar Frankrijk of België. Ik begrijp heel goed dat er maatregelen genomen moeten worden tegen overlastgevende asielzoekers uit veilige landen. Maar dat zouden ordemaatregelen moeten zijn voor mensen die in de fout gaan.”
Vakbondsleider uit Mongolië
De overlast wordt voornamelijk veroorzaakt door groepjes jonge mannen uit Marokko en Algerije. Ze maken zich schuldig aan winkeldiefstal, inbraak, agressie en intimidatie, maar soms ook aan ernstigere misdrijven. Volgens Jaap Velema zorgt dat ervoor dat het draagvlak voor asielzoekers die wél een verblijfsvergunning verdienen, afneemt: “Onze leefgemeenschap is te klein om met die overlast om te gaan. Wil je op termijn het probleem oplossen, dan moet je het aanpakken bij de bron.”
Ondanks dat een land door de Nederlandse overheid als veilig wordt beschouwd, betekent het niet per se dat iemands persoonlijke situatie niet toch recht geeft op asiel. “Neem een vakbondsleider uit Mongolië die protesteert tegen mijnbouw of een christen uit een islamitisch land”, zegt Schüller. “Sommigen van hen zijn zwaar getraumatiseerd. Mijn zorg is dat die mensen straks op dezelfde stapel terechtkomen als het groepje schoffies uit Marokko, dat inderdaad voor overlast zorgt.”
Dat is Vluchtelingenwerk Nederland met Schüller eens. In een schriftelijke reactie zegt de hulporganisatie: “Een grote groep mensen wordt nu op basis van nationaliteit apart gezet, terwijl daar ook mensen tussen zitten, zoals politieke activisten, die wél recht op asiel hebben in Nederland.”
“Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol”, aldus Vluchtelingwerk Nederland.
De oplossing ligt volgens hen niet per se aan de voorkant van de asielprocedure, maar aan de achterkant: “Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol om het daadwerkelijke probleem aan te pakken. Namelijk: de lange wachttijden voor de asielprocedure wegwerken en goede afspraken over terugkeer maken met veilige landen van herkomst.”
Dat denkt Schüller ook: “Het zou pas echt effectief zijn als asielzoekers zonder kans op verblijfsvergunning weten dat het geen zin heeft om hier naartoe te komen. Zolang lidstaten in EU-verband niet in staat zijn gezamenlijk een effectief terugkeerbeleid te realiseren, blijft het dweilen met de kraan open.”
RTL 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Ook krijgen zij geen leefgeld meer.
Bij de aparte en versoberde opvang worden ook asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Druk verminderen
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen.
Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Geen leefgeld
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor mensen die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kansarme groepen
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra, maar ze vallen wel onder het sobere regime, met uitzondering van alleenstaande kinderen.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
NOS 14.09.2020 Asielzoekers uit zogeheten veilige landen, die weinig kans maken op een verblijfsvergunning, worden vanaf deze week na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck. De opvang wordt ook versoberd, schrijft staatssecretaris Broekers-Knol aan de Tweede Kamer. Zo krijgen ze geen leefgeld en moeten ze zich dagelijks melden bij het COA.
Op dit moment worden ‘veiligelanders’ opgevangen op locaties verspreid door het land. Ze veroorzaken veel overlast en verhogen de druk op het asielsysteem. Broekers-Knol wil het voor deze groep zo veel mogelijk ontmoedigen om naar Nederland te komen. Ook mensen die al een asielvergunning in een ander EU-land hebben, gaan onder het sobere regime vallen.
Het is de bedoeling dat de asielaanvragen van deze groep mensen binnen vier weken worden afgehandeld. Zolang ze in de opvang zitten krijgen ze niet, zoals andere asielzoekers, een vergoeding voor eten en persoonlijke uitgaven. Die kan maximaal 59 euro per week bedragen. In plaats daarvan krijgen de asielzoekers met weinig kans op een vergunning maaltijden en toiletartikelen in natura.
Veel uit Marokko en Algerije
Ook worden ze telkens gecontroleerd als ze het asielzoekerscentrum verlaten of weer terugkeren. De regels gelden niet voor asielzoekers in een kwetsbare positie, zoals gezinnen met jonge kinderen, alleenstaande minderjarige vreemdelingen en lhbti’ers. Zij worden in de reguliere azc’s opgevangen.
Vorig jaar zaten er in de Nederlandse centra zo’n 1760 asielzoekers uit veilige landen, de meeste uit Marokko en Algerije. Ze vormden een kleine 7 procent van het totale aantal asielzoekers.
Ze veroorzaken veel overlast, zoals inbraken en diefstallen, maar zijn ook vaker verdacht van ernstige misdrijven. Verschillende burgemeesters met een azc in hun gemeente riepen eerder op tot maatregelen.
AD 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Daar worden ook de asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen. Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Overlastgevers
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor lieden die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra maar ze vallen wel onder het sobere regime, alleenstaande kinderen uitgezonderd.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
RO 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die nauwelijks kans maken op een Nederlandse asielvergunning worden voortaan geclusterd ondergebracht in een aparte, sobere opvang. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Deze nieuwe manier van opvangen is bestemd voor nieuwe asielzoekers uit veilige landen van herkomst en voor hen die al een asielvergunning hebben in een ander EU-land.
Zij moeten zich voortaan dagelijks melden bij het COA en worden gecontroleerd bij het naar binnen- en buitengaan. Ook krijgt deze groep asielzoekers gedurende de gehele periode in de opvang geen leefgeld meer, maar goederen in natura zoals maaltijden en toiletartikelen.
Druk verlichten
Vreemdelingen uit veilige landen van herkomst en vreemdelingen met een asielvergunning in een ander EU-land maken nauwelijks kans op een asielvergunning in Nederland. Wel belasten zij het opvang- en asielsysteem.
Voor de groep veilige landers geldt dat zij veelal niet in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning en relatief vaak voorkomen in de groep overlastgevers. Om de druk op het opvang- en asielsysteem te verlichten worden kansloze asielaanvragen daarom zo snel mogelijk afgehandeld door de IND – in de regel binnen vier weken.
Clustering
Op dit moment worden asielzoekers met een kansarme aanvraag opgevangen in asielzoekerscentra verspreid over heel Nederland. Vanaf nu gaat dat – met een zorgvuldige opbouw – gebeuren in een afgezonderd deel op de bestaande centra in Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Door deze asielzoekers geclusterd op te vangen, is deze groep beter beschikbaar voor begeleiding in het asiel- en opvolgende vertrekproces waardoor de asielprocedure sneller verloopt.
Er is sneller duidelijkheid over hun toekomst en zij kunnen Nederland sneller verlaten bij een afwijzing van de asielaanvraag. De versobering en clustering moet daarnaast leiden tot een afname van de aantrekkingskracht van Nederland en een betere beheersbaarheid van deze groep in de opvanglocatie.
Kwetsbare groepen
Asielzoekers in een extra kwetsbare positie, zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen, gezinnen met minderjarige kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen en LHBTI+ (als dat bij ketenparners bekend is) zullen niet in de nieuwe voorziening worden opgevangen.
Zij gaan naar een reguliere locatie, maar vallen wel onder hetzelfde versoberde verstrekkingenniveau. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn uitgezonderd van het versoberde regime. Veilige landers die momenteel in andere asielzoekerscentra verblijven, wachten daar de voortgang op hun procedure af.
Elsevier 10.09.2020 Woensdag woedde er opnieuw brand in opvangkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het overvolle kamp brandde dinsdag al nagenoeg tot de grond toe af. Volgens de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis is het vuur door migranten aangestoken. Meer dan de helft van de bewoners is dakloos geraakt.
Update 10-09-2020 17:00
Na overleg hebben coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten dat er 100 vluchtelingen uit kamp Moria in Nederland worden opgenomen. Het gaat om vijftig kinderen en vijftig kwetsbare mensen.
Staatssecretaris van Asielzaken Ankie Broekers-Knol (VVD) zei woensdag nog dat Nederland geen vluchtelingen uit het afgebrande kamp zou opnemen.
De brand op dinsdag werd aangestoken door migranten die ontevreden waren met de genomen coronamaatregelen in het kamp. Vijfendertig bewoners van het kamp testten positief op het virus. Door de brand raakten, volgens persbureau AP News, 3.500 van de 12.500 bewoners van het vluchtelingenkamp rond het stadje Moria dakloos.
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er zou in het kamp slechts ruimte zijn voor zo’n 3.000 migranten, vier keer minder dan het aantal bewoners voor de brand.
Moria is ‘Europees probleem’, zegt Griekse premier
Donderdag meldde het Griekse ministerie van Migratie dat de tweede brand de laatste onderkomens in het kamp vrijwel zeker heeft vernietigd. Persbureau Reuters schrijft dat ruim 8.000 migranten dakloos zijn. De migranten die de branden hebben aangestoken, wil de Griekse politie deporteren. Het blussen van de brand werd dinsdag door migranten gehinderd doordat zij de brandweer bekogelden met stenen.
De Griekse premier Mitsotakis zei in een televisietoespraak dat de situatie in Moria zowel een gezondheidsgevaar is als een veiligheidsprobleem. Ook noemde hij de migratiestroom een ‘Europees probleem’. De Europese Commissie schoot woensdag te hulp door de kosten van de evacuatie van 400 kinderen voor haar rekening te nemen. De kinderen zijn naar het Griekse vasteland gebracht, omdat ze zonder ouders in het kamp zaten.
12.000 migranten kwamen in 2020 aan in Griekenland
De situatie in Moria zet de Europese Unie voor het blok. Ondanks de miljarden die de EU aan Turkije betaalt om de grenzen dicht te houden, hield de migrantenstroom naar Europa nooit helemaal op. In 2020 kwamen bijna 12.000 nieuwe migranten naar Griekenland, blijkt uit cijfers van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Het land worstelt met de opvang en asielprocedure. Andere Europese landen willen de migranten niet onderling herverdelen.
Problematisch is het scheiden van economische migranten en oorlogsvluchtelingen. Van de migranten die dit jaar naar Griekenland kwamen, is 39,6 procent afkomstig uit Afghanistan, 24,6 procent uit Syrië en 8,6 procent uit de Democratische Republiek Congo. Vier procent komt uit de Palestijnse gebieden.
Diverse Nederlandse politici roepen op om migranten uit het uitgebrande kamp in Nederland op te vangen. GroenLinks-leider Jesse Klaver deed woensdag een oproep aan het kabinet om 500 kinderen van het eiland Lesbos naar Nederland te halen en hulp te sturen voor de duizenden migranten daar. Volgens Klaver heeft Nederland de situatie op Lesbos te lang genegeerd.
D66-europarlementariër Sophie in ’t Veld verweet lidstaten onwil om goede opvang voor vluchtelingen te creëren. In een video op Twitter noemde In ’t Veld de situatie in Moria ‘totaal vermijdbaar’ en is het ‘de uitkomst van bewuste politieke beleidskeuzes’.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening. pic.twitter.com/4HPoPb1CIO
Voor de oproep van Jesse Klaver lijkt geen meerderheid te zijn in de Tweede Kamer. De Kamer stemde afgelopen juli nog tegen een motie die het kabinet opriep om 500 kinderen op te vangen.
Het kabinet maakte woensdag bekend 1 miljoen euro vrij te maken voor noodopvang op Lesbos na de branden in Moria. Volgens Sigrid Kaag (D66), minister van Ontwikkelingssamenwerking, is het geld bedoeld voor opvang, onderdak, voedsel en medische hulp voor de asielzoekers.
RO 10.09.2020 Het Nederlandse kabinet staat open voor een Grieks verzoek om na de verschrikkelijke gebeurtenissen in het Griekse opvangkamp Moria, een aantal minderjarigen en gezinnen over te nemen. Het gaat om 50 minderjarige alleenstaande vreemdelingen en 50 mensen in gezinsverband met minderjarige kinderen, die zijn getroffen door de branden op Lesbos. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol donderdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Volgens Broekers-Knol is er een hartverscheurende situatie ontstaan door de branden in het opvangkamp.
‘Iedereen die dit ziet, vindt dit vreselijk’, stelt zij. ‘En in deze uitzonderlijke situatie, zijn volgens het kabinet – en ook mijzelf – uitzonderlijke stappen nodig.’
Er is ruimte voor de opvang van deze groep mensen, omdat er minder mensen via herplaatsing naar Nederland komen door de gevolgen van het coronavirus.
De inzet komt bovenop de 1 miljoen euro noodhulp die door minister Kaag beschikbaar is gesteld, en de structurele hulp bij de opvang van minderjarigen op het Griekse vasteland en het verbeteren van het voogdijsysteem. Eind van deze maand gaat naar verwachting het eerste door Nederland gefinancierde opvanghuis voor alleenstaande minderjarigen open op het Griekse vasteland.
Lesbos
De staatssecretaris schrijft verder in de brief dat de Griekse autoriteiten hard werken om de situatie op Lesbos onder controle te krijgen. Er wordt momenteel ingezet op noodopvang in de vorm van tenten, schepen en militaire kazernes. Ook proberen de Grieken samen met hulporganisaties te voorzien in eerste levensbehoeftes, zoals voedsel, water en sanitair.
Broekers-Knol heeft haar Griekse collega Koumoutsakos woensdag laten weten dat het kabinet paraat staat als er behoefte is aan praktische ondersteuning. De Grieken brengen momenteel in kaart wat er nodig is, en kunnen die vraag dan bij de Europese Commissie neerleggen. Ook benadrukt de staatssecretaris in haar brief dat de komende tijd structurele verbeteringen doorgevoerd moeten worden in Griekenland.
RO 09.09.2020 Minister Kaag (Ontwikkelingssamenwerking) stelt 1 miljoen euro beschikbaar voor noodhulp aan Griekenland. Het geld is bedoeld om er vluchtelingen en migranten te kunnen opvangen en hen onderdak en basisbehoeften als voedsel, medische hulp en psychosociale steun te bieden.
De minister heeft dat woensdag besloten naar aanleiding van de branden in opvangkamp Moria op Lesbos. Waar de humanitaire bijdrage precies wordt ingezet, wordt in overleg met de Griekse autoriteiten en op basis van informatie van hulporganisaties bepaald. Kaag: ‘We zijn solidair met de vluchtelingen en migranten en met de Grieken. Het is vreselijk dat zovelen in het opvangkamp, waar de omstandigheden al zo dramatisch waren, zijn getroffen door de branden. Onze prioriteit is nu om menswaardige opvang te bieden.’
RO 09.09.2020 Verschrikkelijk nieuws uit opvangkamp Moria op Lesbos. Daar hebben vannacht meerdere branden gewoed, waardoor duizenden mensen moesten vluchten en nu nog meer ontheemd zijn.
De Griekse autoriteiten werken nu met man en macht om deze chaotische situatie onder controle te krijgen en te bezien wat zij nodig hebben, ook met het oog op de recente coronabesmettingen op Lesbos. Ik heb mijn Griekse collega Koumoutsakos, mede namens mijn collega Kaag die over humanitaire noodhulp gaat, laten weten dat het Nederlandse kabinet paraat staat om Griekenland verder te ondersteunen. Ook via de EU zal Nederland indien gewenst bijdragen.
Mijn Griekse collega zou donderdag en vrijdag in Nederland zijn om te spreken over de Grieks-Nederlandse samenwerking voor de opvang van minderjarigen op het vaste land van Griekenland en het verbeteren van het Griekse voogdijsysteem. Uiteraard is nu zijn volledige aandacht voor deze gebeurtenissen vereist en zal hij dus niet afreizen naar ons land. Ondertussen gaat onze inzet onverminderd door om eind september de eerste opvanglocatie voor minderjarige vreemdelingen van de eilanden te openen. Twee andere opvanglocaties voor deze kwetsbare groep zullen zo spoedig mogelijk volgen.
Verschillende hulporganisaties en politieke partij Volt Nederland organiseren zaterdag 12.09.2020 een demonstratie op het Museumplein in Amsterdam om aandacht te vragen voor de vluchtelingen op Lesbos Griekenland. Het vluchtelingenkamp Moria werd dinsdagnacht 08.09.2020 grotendeels verwoest door branden, waardoor zo’n 13.000vluchtelingen op straat staan.
AD 21.09.2020
De manifestatie ‘Evacueer Moria’ op het Museumplein begint zaterdag 12.09.2020 om 16.00 uur. Op het plein zullen stippen worden gezet om de anderhalve meter afstand te waarborgen. Iedereen wordt opgeroepen een mondkapje te dragen en thuis te blijven bij verkoudheid of andere corona-gerelateerde klachten.
Nasleep Moria eiland Lesbos 11.09.2020
Waarom ?
“De brand is de druppel. Niet alleen op Lesbos is de situatie onhoudbaar, ook op andere Griekse eilanden, zoals Samos en Chios, en op het Griekse vasteland staat de situatie op springen. Wachten kan niet langer en daarom pleiten wij voor een humaner asielbeleid“, schrijven de initiatiefnemers op Facebook.
Meer dan driehonderd mensen laten weten te zullen gaan, ruim duizend anderen geven aan geïnteresseerd te zijn in het evenement.
Het voornaamste standpunt van de betogers is dat de dakloos geraakte vluchtelingen zo snel mogelijk moeten worden geëvacueerd. “Wij pleiten voor de onmiddellijke opvang van minstens 500 kinderen in Nederland en daarnaast voor het evenredig opvangen in Europa van de andere vluchtelingen die vastzitten in Griekenland.”
NOS 12.09.2020 Zo’n 1500 demonstranten hebben zaterdagmiddag in Amsterdam op het Museumplein gedemonstreerd voor een humaner asielbeleid. Het protest werd georganiseerd door verschillende organisaties onder de noemer ‘Evacueer Moria’.
De organisatie pleit voor de onmiddellijke opvang in Nederland van minstens vijfhonderd kinderen uit het migrantenkamp Moria. De demonstranten in Amsterdam droegen borden met teksten als “Nederland laat je humanitaire kant zien” en “Ik schaam me diep, we gaan ze halen”.
Het kamp op Lesbos werd dinsdagnacht grotendeels verwoest door branden, waardoor zo’n 13.000 migranten zijn gedupeerd. Ook gisteren protesteerden vijfhonderd mensen tegen het Moria-akkoord van het kabinet in Utrecht. Het kabinet zei donderdag bereid te zijn honderd migranten op te vangen die dakloos zijn geraakt.
Charissa Rahmee, een van de demonstranten, was vorig jaar als tropenarts in opleiding werkzaam in het kamp. “De situatie was toen al schrijnend, vooral voor kinderen. Ik zou er het liefste nu weer naartoe willen; als tropenarts is dit waarvoor je bent opgeleid. Ik voel me machteloos, maar door hier te staan kan ik tenminste iets betekenen door het leed onder de aandacht te brengen.”
Charissa Rahmee bij de demonstratie op het Museumplein:
Charissa Rahmee demonstreert op het Museumplein NOS / EIGEN FOTO
De betoging werd gesteund door hulporganisaties als Vluchtelingen Werk Nederland, Stichting Vluchteling en Defence for Children. Er is een minuut stilte gehouden en zeven sprekers spraken het plein toe. “Alles is goed verlopen, de demonstranten hebben 1,5 meter afstand kunnen bewaren”, zegt Lute Wilhelm van de organisatie.
Ook kinderarts en voormalig tropenarts Albertine Baauw van SOS Moria was bij de demonstratie aanwezig. “We vinden dat we tekortschieten als het gaat om mensenrechten en de rechten van het kind. Een kind moet kunnen opgroeien op een veilige plek”, zegt Baauw op NPO Radio 1. Ze noemt het Moria-akkoord van het kabinet “een aanfluiting”.
Handjeklap
Ook tropenarts in opleiding Rahmee is er niet over te spreken: “Dit is handjeklap. We staan in Nederland bekend als tolerant land, maar dat zijn we niet. Mijn hoop voor Nederland is dat we ook echt tolerant worden en geen mensen weigeren bij de deur.” Ze wil dat Nederland meer mensen uit uit het kamp opvangt: “Nederland legt nu de verantwoordelijkheid bij Griekenland. Op deze manier houdt ook Nederland een kapot systeem overeind. We kunnen niet langer wegkijken.”
AD 12.09.2020 Honderden mensen verzamelden zich vanmiddag op het Museumplein om te demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos.
,,De brand in Moria is de druppel,” zegt Anne Geelhoed (37), die haar zoontje ook heeft meegenomen. ,,Het is zijn eerste demonstratie. Voor hem is het ook belangrijk om bewust te worden dat dit speelt in de wereld.”
Het grasveld op het Museumplein was gedurende de demonstratie ongeveer voor de helft gevuld. Net zoals bij eerdere demonstraties zijn er markeringen op de grond geplaatst om afstand te bewaren. De organisatie deelt mondkapjes uit en er lopen meerdere mensen rond met hesjes om betogers te wijzen op de anderhalvemeterregel.
Het protest is op touw gezet door vier Amsterdamse studenten die elkaar nog kenden van het Barlaeus Gymnasium. Zij winden zich al jaren op over het Nederlandse vluchtelingenbeleid, maar na de branden deze week konden ze écht niet langer toekijken. ,,Nu is het moment om te protesteren,” aldus initiatiefnemer Paco Kuit (21).
Om een grootschalige demonstratie neer te zetten, namen de studenten contact op met allerlei organisaties. Dat leidde tot steun van onder andere VluchtelingenWerk Nederland, Stichting Vluchteling en Defence for Children. Binnen anderhalve dag overlegden de studenten met gemeente en politie, regelden sprekers, en verspreidden de actie op sociale media. Bijna tweeduizend mensen gaven aan eventueel te zullen komen.
Het Museumplein vult zich beetje bij beetje met mensen die demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid na de ramp eerder deze week in vluchtelingenkamp Moria.
Om 16.00 uur begon het programma van de demonstratie. Sprekers wisselden elkaar af op een podium. Onder andere GroenLinks-leider Jesse Klaver sprak de menigte toe: ,,Ik schaam me dat wij hier vandaag moeten staan. Het zou niet nodig moeten zijn.” Cabaretier Erik van Muiswinkel praatte de sprekers aan elkaar. Halverwege hielden de betogers een minuut stilte voor de vluchtelingen uit kamp Moria.
Mensen stappen niet voor niets een bootje in, aldus Dorrit Matena, Aanwezige op het Museumplein.
Dorrit Matena (55) kwam naar de demonstratie omdat ze vindt dat het hele vluchtelingenbeleid moet veranderen. ,,Nederland moet ruimhartiger worden, en Europa moet actiever kijken hoe vluchtelingen kunnen worden geholpen. Er is een hele nare politieke verharding gaande.”
,,Mensen stappen niet voor niets een bootje in,” benadrukt Matena. ,,Ze laten niet zomaar alles achter, ze maken niet zomaar zo’n risicovolle tocht.”
Het houden van afstand ging aanvankelijk goed, maar naarmate het protest vorderde, kwamen de betogers beetje bij beetje dichter bij elkaar. Na veertig minuten waarschuwt de politie dat de aanwezigen zich meer moeten verspreiden over het plein, zodat de demonstratie het laatste halfuur nog door kan gaan. Daar wordt naar geluisterd.
Roos Mulder (21) vind de manier waarop de Europese Unie omgaat met mensen ‘echt niet kunnen’. Daarnaast is ze niet te spreken over het besluit van het kabinet donderdag om honderd vluchtelingen van Lesbos over te brengen naar Nederland. Evenveel vluchtelingen uit andere landen zijn hiermee niet meer welkom. ,,Dus we gaan mensen helpen en andere mensen niet meer?” zegt Mulder. ,,Dat is niet oké.”
Mulder zou – als ze niet in een studentenkamer zou wonen – vluchtelingen wel willen helpen. Maar echt aan haar is dat niet, vindt ze. Vooral de overheid zou zich beter moeten inzetten.
Om 17.30 uur heeft de laatste spreker, activist Sarah Mardini, haar woord gedaan. De demonstratie komt hiermee ten einde, een half uur later dan gepland. De betogers lopen rustig van het veld. Wie nog wil napraten wordt door de organisatie vriendelijk verzocht het plein te verlaten.
“We laten ons niet chanteren door Erdogan”, “Een Deal is een Deal” !!!!
In Den Haag groeit de ongerustheid over het Turkse voornemen de grenzen open te gooien voor een grote stroom Syrische migranten.
Telegraaf 05.03.2029
De VVD vraagt om noodscenario’s uit Europa, nu het er op lijkt dat de miljardendeal met Turkije om migranten tegen te houden niets waard is. „Turkije moet de deal nakomen”, meent VVD-Kamerlid Bente Becker. Ze wijst erop dat Ankara miljarden euro’s aan steun ontving om mensen op te vangen. „We laten ons niet chanteren door Erdogan”, zegt ze over de Turkse president.
Telegraaf 29.02.2020
Geert Wilders constateert dat Erdogan ’de grenzen open zet’. „Syriërs kunnen ongehinderd van Turkije naar Europa. En zullen weer massaal komen”, waarschuwt de PVV-voorman.
Aan de andere kant van het politieke spectrum pleit GroenLinks juist voor meer aandacht voor de Syriërs die naar onderdak zoeken in Europa. „Terwijl Turkije, dat in Syrië niets te zoeken heeft, nu nota bene de NAVO om hulp vraagt, bekommert niemand zich om de vluchtelingen”, vindt Kamerlid Bram van Ojik. „Wanneer laat de EU weer eens wat solidariteit zien?”
30.03.2020
Telegraaf 12.03.2020
AD 10.03.2020
Volgens de Europese Commissie heeft Turkije nog niet officieel aangegeven dat de migrantendealvan tafel is. Het dagelijks bestuur van de EU wil ook zelf kunnen vaststellen of er al massaal Syriërs de grens oversteken vanuit Turkije naar Europa.
Het Nederlandse kabinet kijkt de kat nog even uit de boom. Zo wordt bijvoorbeeld de ontmoeting van de NAVO-ambassadeursafgewacht die op verzoek van Turkije plaatsheeft.
Rutte over Turkije: ‘Je mag mensen nooit inzet maken van politieke strijd’
Het is ’Niet acceptabel’ dat Turkije Syrische migranten doorlaat naar Griekenland. Dat zegt premier Mark Rutte. „Het is tegen de afspraken die de EU met Turkije heeft gemaakt.”
Sindsdien hebben duizenden migranten de oversteek gewaagd. Een deel van hen is vast komen te zitten in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland, waar de grens dicht zit. En volgens Erdogan komen er nog ‘miljoenen’ migranten naar Europa “Er zitten ook kinderen in de ijzige kou in dat niemandsland”, zegt Rutte. “Je mag mensen op deze manier geen inzet maken van een politieke strijd.”
Eensgezind
Premier Rutte vindt dat president Erdogan zich moet houden aan de afspraak die hij in 2016 met de EU heeft gemaakt. “Wat ze nu doen is in strijd met die deal. Turkije moet de grens weer sluiten.”
Volgens Rutte lopen er gesprekken over meer financiële steun vanuit de EU voor Turkije. De EU heeft immers begrip voor de zware last die de miljoenen vluchtelingen betekenen voor de Turkse samenleving, maar onderhandelen horen ’natuurlijk niet met het mes op de keel’.
Rutte is al in overleg met de Griekse premier Mitsotakis en EU-voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie om een oplossing te vinden, zegt hij. “Het is heel belangrijk dat Europa hier eensgezind is en dat we de Turken laten weten dat dit een niet te accepteren schending is van de afspraken.”
De voorzitters van de Europese Commissie en het Europees Parlement gaan zich dinsdag 03.03.2020 persoonlijk op de hoogte stellen van de situatie bij de grens. Von der Leyen en Sassoli sluiten aan bij het bezoek dat de voorzitter van de Europese Raad, Michel, en de Griekse premier eerder al aankondigden.
Oorlogsmisdaden
Rusland en Turkije hebben zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden in Syrië, meldt een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties deze week. De Russische luchtmacht zou ten zuiden van Idlib burgerdoelen hebben gebombardeerd. Het Turkse leger zou mogelijk schuldig zijn aan plunderingen.
De VN baseert deze conclusie op onder meer getuigenverklaringen, videobeelden, en onderschepte communicatie.
Hieruit zou blijken dat Russische vliegtuigen betrokken waren bij minstens twee incidenten die niet op “specifiek militair doel” waren gericht. Hiermee zou Moskou zich schuldig hebben gemaakt aan “de oorlogsmisdaad van het uitvoeren van redeloze aanvallen op burgergebieden”.
Bij de twee beschreven incidenten werden een marktplein en een terrein voor vluchtelingen getroffen. Op het marktplein kwamen tientallen mensen om het leven, waaronder ook kinderen. Daarna werd het plein nog een tweede keer gebombardeerd, toen er inmiddels reddingswerkers aanwezig waren.
Telegraaf 06.03.2020
Bij de aanval op het terrein voor vluchtelingen kwamen twintig mensen, waaronder wederom ook kinderen, om het leven.
De plunderingen zouden zijn gepleegd tijdens de Turkse operatie in het noordoosten van Syrië. Leden van het Vrije Syrische Leger zouden onder direct bevel van Turkse officieren hebben gestaan. Als dit zo is, draagt Turkije verantwoordelijk voor de incidenten.
In een rapport over de periode juli 2019 tot februari 2020 wordt melding gemaakt van Russische luchtaanvallen op een markt en een opvangkamp, waarbij tientallen burgers omkwamen. Daarnaast hebben door Turkije gesteunde milities volgens de VN burgers gedood en plunderingen gepleegd bij aanvallen op Koerdische gebieden. Als die militieleden onder Turks bevel stonden, zijn Turkse bevelhebbers mogelijk aansprakelijk voor oorlogsmisdaden.
AD 29.02.2020
NAVO-verdrag
Turkije doet een beroep op artikel 4 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een lidstaat om overleg kan vragen als naar zijn mening de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid van zijn land wordt bedreigd. NAVO-topman Jens Stoltenberg heeft daarop de Noord-Atlantische Raad van de militaire alliantie bijeengeroepen. Hij geeft na het beraad om 11.45 uur een persconferentie.
Stoltenberg sprak eerder al over de situatie in Idlib met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu. De NAVO-voorman riep het Syrische regime “en zijn bondgenoot Rusland” op hun offensief in Idlib te staken.
Het is de zesde keer in de geschiedenis van het bondgenootschap dat artikel 4 wordt ingeroepen. Turkije deed dat twee keer in 2012, onder meer nadat een gevechtsvliegtuig door Syrische troepen was neergehaald. De NAVO besloot toen Patriot-afweerraketten naar Turkije te sturen. Ook in 2015 riep Ankara de NAVO bijeen, na een serie terroristische aanslagen in Turkije.
Artikel 5 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een aanval op één lidstaat een aanval op alle is, is één keer geactiveerd. De VS riepen die clausule voor collectieve veiligheid in na de terreuraanslagen op onder meer het World Trade Center in New York in 2001.
AD 12.03.2020
Telegraaf 09.03.2020
Reactie Griekenland
Griekenland verscherpt de grenscontroles bij de Turkse grens. Dat gebeurt omdat Turkije Syrische vluchtelingen die naar Europa willen, niet meer tegenhoudt. Een bron bij de politie zei dat de grenspatrouilles op land en zee zijn verdubbeld en dat er een algemene oproep tot verhoogde paraatheid is gedaan. “Alles is onder controle, er is geen reden tot bezorgdheid“, zei deze bron.
Een regeringsbron zei dat Griekenland in contact staat met de Europese Unie en de NAVO na de recente escalatie in het Syrische Idlib.
Griekenland was de belangrijkste toegangspoort voor honderdduizenden vluchtelingen die tijdens een massale uittocht in 2015 en 2016 uit Turkije stroomden. Daar kwam een eind aan toen de EU met Turkije een deal sloot over de opname van vluchtelingen in Turkije, waardoor de instroom minder werd, maar eind 2019 nam het aantal mensen dat aankwam in Griekenland weer toe.
De conservatieve regering van Griekenland heeft daarom een hardere lijn in de aanpak van de vluchtelingencrisis dan de vorige, linksere regering. Ze heeft zelfs een plan om een ‘drijvend hek’ te bouwen, om vluchtelingen te weren. Naast Lesbos en Chios, zijn er gesloten opvangcentra gepland op de eilanden Samos, Kos en Leros.
Telegraaf 03.03.2020
Griekse protesten
Bij protesten op de Griekse eilanden Lesbos en Chios zijn woensdag 26.02.2020 tientallen gewonden gevallen, nadat bewoners en politie met elkaar in gevecht raakten. Duizenden mensen protesteren op de eilanden tegen de plannen om nieuwe gesloten asielzoekerskampen te bouwen. De bewoners willen de komst van nog meer migranten tegenhouden. Ze zijn bang dat de nieuwe kampen permanent zullen zijn.
AD 03.03.2020
De regering van Athene kondigde twee weken geleden aan dat het de bouw van beveiligde detentiecentra op vijf Egeïsche eilanden gaat versnellen om de bestaande kampen te vervangen. De bestaande kampen op de Griekse eilanden zijn overvol. Volgens de regering zorgen de kampen voor een veiligere situatie voor de migranten en lokale bewoners.
Telegraaf 03.03.2020
Griekenland gaat sinds 2015 gebukt onder een migrantencrisis. Het land heeft meer dan een miljoenvluchtelingen opgevangen vanuit het Midden-Oosten.
Nasleep Moria eiland Lesbos 11.09.2020
Grens Bulgarije
Ook Bulgarije heeft aangekondigd om de controles aan de grens met Turkije flink aan te scherpen. „Wij hebben informatie dat er een grote groep onderweg is naar de grenzen”, aldus de Bulgaarse premier Boyko Borissov. „We hebben de controles opgevoerd tot het maximale niveau.”
Bulgarije overweegt duizend militairen naar de grens met Turkije te sturen vanwege de verwachte migrantenstroom. Vrijdag kwamen al twee groepen van ongeveer dertig vluchtelingen aan bij die grens. Zij werden tegengehouden door de grenspolitie. De regering in Sofia heeft laten weten geen migranten toe te laten, ook met oog op het nieuwe coronavirus.
Grens Hongarije
Hongarije gaat de controles aan de zuidgrens van het land eveneens opvoeren. Dat besloot premier Viktor Orbán na een telefonisch onderhoud met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, meldt de persdienst van de Hongaarse regering.
Na het telefoontje riep Orbán, die bekendstaat om zijn anti-migratiehouding, het veiligheidskabinet bijeen. “Hongarije moet de bescherming van zijn grenzen versterken en speciale aandacht besteden aan ontwikkelingen op de Balkan-migratieroute”, besloten de aanwezige ministers.
Dwangmiddel van Erdogan
Turkije zegt Syrische vluchtelingen groen licht te geven om naar Griekenland en Bulgarije te gaan. Volgens Turkse staatsmedia zijn groepen migranten op weg naar de buitengrens van de Europese Unie. Daarmee lijkt president Erdogan, in ieder geval tijdelijk, een jarenlang dreigement waar te maken.
Turkije wil NAVO-steun in Noord-Syrië, of extra hulp van de EU om vluchtelingen op te vangen. Het land herbergt nu zo’n 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen. De regering in Ankara krijgt jaarlijks 1,5 miljard euro van Brussel voor de opvang van deze groep. Deze afspraak met de EU loopt officieel dit jaar af.
‘De legerpolitie en iedereen zei dat de grenzen open zijn’
Aanleiding voor het openen van de grenzen is een voor de Turken dramatisch verlopen bombardement in Noord-Syrië. Ruim dertig Turkse militairen kwamen gisteren om het leven in de provincie Idlib. Dat is het hoogste aantal sinds de Turken meevechten in de Syrische burgeroorlog.
In Idlib strijden rebellengroepen met Turkse steun tegen het regeringsleger, dat weer luchtsteun krijgt van Rusland. Ankara zegt dat het fatale bombardement werd uitgevoerd door het Syrische leger. 29 NAVO-ambassadeurs komen met spoed bijeen, nadat NAVO-bondgenoot Turkije alarm sloeg over de situatie in de belegerde stad Idlib en de omliggende provincie.
AD 04.03.2020
“Turkije zegt: in Idlib bombarderen Rusland en Syrië ziekenhuizen, scholen en woonwijken. Wij zijn de enige die er iets tegen doen en de rest van de wereld, de NAVO, de EU en de VS, doet helemaal niets”, vat Lucas Waagmeester het Turkse standpunt samen.
Syrië en Rusland beschuldigen Turkije juist van het helpen van jihadistische terroristen. Gezien de machtsverhoudingen lijkt de kans klein dat de rebellen het zullen winnen, ondanks de Turkse steun. “Want de Russen hebben een gigantische overmacht in de lucht”, legt Waagmeester uit.
De kans lijkt klein dat de NAVO militaire hulp in Noord-Syrië gaat bieden. Dat zou immers kunnen leiden tot een directe confrontatie met het Russische leger. De hoop is vooral gevestigd op de lopende onderhandelingen tussen Erdogan en Poetin. Vandaag zeiden de twee leiders in een telefoongesprek dat ze “ernstig bezorgd zijn” over de situatie in Idlib.
Telegraaf 29.02.2020
“Het kan best zijn dat de Turken denken: de EU kan vast meer bieden als we de druk opvoeren”, aldus Bert van Slooten, correspondent Europese Unie
De kans dat Brussel snel met nieuwe toezeggingen komt rondom het vluchtelingenprobleem in Turkije is eveneens klein. De EU wil de zogeheten Turkije-deal dit jaar verlengen, maar volgens EU-correspondent Bert van Slooten verlopen de gesprekken stroef. “De verhoudingen zijn de laatste tijd niet zo goed.”
AD 03.03.2020
‘Chaos aan de Griekse grens alleen te bestrijden met een nieuwe Turkijedeal 2.0
4 jaar geleden ondertekenden de EU en Turkije de deal die een eind moest maken aan de eindeloze stroom vluchtelingenbootjes tussen Turkije en Griekenland. Maar de architect van die deal is ontevreden. ,,De crisis kan weer oplaaien. De situatie is niet stabiel geworden”, zegt Gerald Knaus.
In vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos braken indertijd gevechten uit tussen de kampbewoners en de politie. De vlam sloeg in de pan in het overvolle kamp tijdens een protest tegen de uitzichtloze situatie waarin de asielzoekers zich bevinden. Aan het eind van de dag moesten elf mensen worden behandeld ‘vanwege traangas en paniekaanvallen’, meldde Artsen zonder Grenzen. Zij, en talloze andere hulporganisaties, wanhopen al maanden over de erbarmelijke toestanden op de eilanden.
,,Ik sta nog steeds achter De Deal”, zei Knaus, later telefonisch vanuit zijn woonplaat Berlijn. ,,Er was op dat moment geen alternatief. Al die bootjes… Dat moest stoppen. Alleen is de uitvoering niet zo geweest als had gemoeten.”
De oorzaak: het falende Griekse asielsysteem. Of beter: het falende Europese asielsysteem. ,,We slagen er nauwelijks in om mensen die volgens de deal terug moeten naar Turkije ook echt terug te sturen. Mensen op de eilanden wachten maanden op beslissingen. Je zou zeggen dat we er in twee jaar tijd een functionerend systeem voor hadden moeten kunnen optuigen.
Maar er is een gebrek aan focus nu het grootste probleem, de ongecontroleerde stroom vluchtelingen die door Europa trok, is opgelost.” Maar ook nu komen er nog wekelijks meer mensen in bootjes aan op eilanden dan dat er worden teruggestuurd naar Turkije: zo kwamen er in januari 1600 mensen met bootjes aan op de eilanden, 47 gingen er gedwongen terug.
De chaos aan de grens tussen Turkije en Griekenland wordt namelijk veroorzaakt door ‘de angst de controle te verliezen’. De oplossing is een Turkijedeal 2.0 stelt, Gerald Knaus, de bedenker van de eerste versie van dat vluchtelingenakkoord.
Gerald Knaus, directeur van de Europese denktank ESI, werd bekend als de architect van de deal die Turkije en de EU in maart 2016 sloten om de toenmalige vluchtelingencrisis in te perken. Nu die deal bij de grensplaats Erdine lijkt op te lossen in wolken van traangas, pleit Knaus juist voor een nieuwe overeenkomst: een Turkijedeal 2.0. ,,Hoe sneller iedereen hier een stap terugdoet, hoe beter het voor iedereen is: voor de EU, voor Turkije én voor de vluchtelingen zelf.”
,,Wat we nu aan de Turks-Griekse grens zien? Twee overheden die angst hebben de controle te verliezen. Turkije ziet een stijgend aantal vluchtelingen uit Syrië naar hun grens komen. En Griekenland kampt nog met hun trauma uit 2015. Allebei de landen zijn nu aan het overreageren.
Turkije heeft daar wel een punt, stelt Knaus. ,,De Turken vinden Europa hypocriet: zij moeten Syrische vluchtelingen opvangen, maar Europa houdt zelf de grens wel dicht. Turkije vangt nu al meer Syriërs op dan de hele EU bij elkaar: zo’n 3,6 miljoen. Dat is echt een grote uitdaging voor ze. Het geld van de EU helpt ze daarbij, de opvang is er zelfs beter dan in sommige EU-landen.”
Waarmee de Oostenrijker doelt op Griekenland. Want hoewel daar sinds 2016 veel minder boten aankwamen op de eilanden, werd de chaos er niet minder op. De opvangkampen zijn er overvol, de omstandigheden slecht en de wachttijden voor alleen al zoiets als een afspraak met een asielbeambte soms al meer dan een jaar. De één op één-uitwisselingsregeling met Turkije bracht ook nauwelijks verlichting: dat ging tot maart vorig jaar maar om zo’n 20.000 Syriërs.
Terugblik;
Wat ?
Bijna een miljoen vluchtelingen verblijven in Syrië bij de Turkse grens. Gevlucht voor de strijd om het laatste rebellenbolwerk van het land: Idlib.
Rond die stad vecht het Syrische leger met Russische steun tegen de laatste opstandige rebellen die hulp krijgen van het Turkse leger.
Waar gaat de strijd om?
Idlib is het laatste rebellenbolwerk in Syrië dat nog niet door de Syrische president Bashar al-Assad is ingenomen. De stad speelde een hoofdrol tijdens het begin van de opstand tegen de president, en kwam in 2011 kortstondig in handen van opstandelingen tot het Syrische leger de stad een jaar later weer innam.
Kaart
Bekijk hier een actuele kaart met gevechten en bomaanslagen in Syrie
In 2015 werd Idlib ingenomen door rebellengroepering Jabhat Al-Nusra dat toen nog deel uitmaakte van Al-Qa’ida. Later splitste Al-Nusra zich af en fuseerde met andere jihadisten tot Hayat Tahrir al-Sham.
Vijf jaar later is de stad opnieuw het toneel van een veroveringspoging door Assad. Begin februari kreeg het regeringsleger voor het eerst sinds 2012 weer de controle over de belangrijke snelweg M5, die loopt van de hoofdstad Damascus naar Aleppo. Daardoor werd Idlib afgesneden van omliggend rebellengebied en verdween voor burgers een belangrijke vluchtroute.
AD 29.02.2020
Syrische rebellen meldden donderdag dat zij weer een dorp bij de snelweg hebben ingenomen, maar tegelijk ontkende Rusland dat. De herovering van de snelweg is een symbool van Assads wederopstanding. De Syrische president heeft een groot deel van Syrië weer onder controle.
Rusland steunt Assad militair bij zijn herovering van gebied op rebellen. Turkije viel vorig jaar Noordoost-Syrië binnen om te voorkomen dat de Koerden, die veelal in dat gebied wonen, een eigen staat stichten. Dat is voor de Turkse president Recep Tayyip Erdogan ook het motief om de rebellen in Idlib te steunen.
De Turkse president heeft duizenden manschappen naar de regio gestuurd om het Syrisch-Russische offensief te stoppen. Tot nu toe zijn daarbij negentien Turkse soldaten omgekomen.
Hoe groot is de vluchtelingenstroom uit Idlib?
Als laatste stad in handen van de rebellen is Idlib gegroeid van een provinciestad naar een bolwerk met zo’n drie miljoen inwoners. Bijna een miljoen op de vlucht geslagen Syriërs verblijven vlak bij de gesloten Turkse grens. Daar leven zij in erbarmelijke omstandigheden door het winterse weer. Volgens TheNew York Times vriezen er kinderen dood.
Eerder waarschuwden hulporganisaties voor een humanitaire ramp erger dan de hongersnood in Jemen en spraken van mogelijk ‘apocalyptische situaties’. Turkije, dat al 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen opvangt, zegt dat het geen nieuwe vluchtelingen aan kan.
Hoe reageert de Europese Unie?
Met een brandbrief riepen veertien EU-landen woensdag op tot een staakt-het-vuren. Ook de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok, ondertekende de brief, die is gepubliceerd in dagblad Trouw.
Blok schreef: ‘Als gevolg van niet aflatende luchtaanvallen en het droppen van vatenbommen zijn in een paar weken tijd bijna een miljoen Syriërs weer op de vlucht geslagen. Hulpinstanties zijn overweldigd. Honderdduizenden mensen – veelal kinderen – zoeken wanhopig toevlucht in geïmproviseerde kampen en staan bloot aan vrieskou, honger en epidemieën.’
De brief lijkt weinig effect te hebben. Woensdag zei de Turkse president Erdogan dat hij zijn geduld verliest met het Syrische regime en zijn Russische bondgenoot. Volgens Erdogan wil Rusland de ernst van de humanitaire crisis in Idlib niet inzien. Hij waarschuwt dat hij na eind februari alles zal doen om de Turkse observatieposten in Noordoost Syrië weer in handen te krijgen.
RTL 24.08.2020 Een 27-jarige Syriëgangster is vorige week donderdag bij terugkeer op Schiphol aangehouden. De vrouw werd eerder deze maand door de Turkse politie aangehouden en vorige week het land uitgezet.
Dat meldt het Openbaar Ministerie. De vrouw reisde vermoedelijk in 2014 en 2016 vanuit Duitsland naar Syrië om deel te nemen aan de gewapende jihadistische strijd. Het landelijk parket had voor de vrouw een Europees aanhoudingsbevel uitgegeven. Daarop is ze eerder deze maand in Turkije aangehouden.
De vrouw is onder begeleiding van de Koninklijke Marechaussee naar Nederland gevlogen. Justitie verdenkt haar van deelneming aan een terroristische organisatie en het voorbereiden van een terroristisch misdrijf. De rechter-commissaris heeft haar voor twee weken in bewaring gesteld.
Telegraaf 24.08.2020 Een 27-jarige Syriëgangster is vorige week toen ze terugkeerde naar Nederland op Schiphol aangehouden. De vrouw werd eerder deze maand door de Turkse politie aangehouden en vorige week het land uitgezet. Donderdag kwam ze aan op Schiphol.
Het Openbaar Ministerie laat weten dat de vrouw vermoedelijk in 2014 en 2016 vanuit Duitsland naar Syrië was gereisd om zich daar aan te sluiten bij de jihad. Ze wordt verdacht van deelneming aan een terroristische organisatie en het voorbereiden van een terroristisch misdrijf.
De rechter-commissaris heeft haar maandag voor twee weken in bewaring gesteld.
NOS 03.04.2020 Verschillende Europese landen nemen binnenkort de eerste minderjarige vluchtelingenkinderen zonder familie over uit kampen in Griekenland. Het zou in totaal om 1600 kinderen gaan. Dat melden hulporganisaties Vluchtelingenwerk Nederland, Defence for Children en Stichting Vluchteling.
Eerder werd al duidelijk dat Nederland niet van plan is om mee te doen.
Naast Luxemburg, zullen ook Duitsland, Frankrijk, Portugal, Ierland, Finland en Kroatië binnenkort een deel van de kinderen opvangen. Vluchtelingenwerk Nederland meldt dat Luxemburg nog voor Pasen de eerste kinderen overneemt.
Dertig gemeenten
Begin maart riepen de hulporganisaties Nederlandse gemeenten op om ten minste 500 kinderen op te vangen uit de overvolle Griekse kampen. Dertig Nederlandse gemeenten toonden zich bereid dit te doen, zeggen de organisaties. “Deze gemeenten geven daarmee het krachtige signaal af dat er wel degelijk voldoende draagvlak is om dit op te lossen.”
In oktober vroeg Griekenland al aan de Europese lidstaten om 2500 van dit soort alleenstaande vluchtelingen op te vangen die in de kampen en daarbuiten verblijven. De hulporganisaties zien graag dat Nederland ook een deel van de vluchtelingenkinderen opneemt, maar het kabinet is dat dus niet van plan.
NOS 07.03.2020 Spanningen tussen Brussel en Turkije. Reden? De zogenoemde Turkije-deal uit 2016. Mede dankzij die politieke deal tussen Turkije en de EU kwam er een einde aan de vluchtelingencrisis die toen de Europese Unie maanden in haar greep hield.
Maar de deal staat op losse schroeven. Zowel Turkije als de Europese Unie vindt dat de deal een update nodig heeft. President Erdogan organiseert daarom vandaag een telefonische (vanwege het coronavirus) minitop met bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Daaruit zal moeten blijken of Turkije en de EU samen tot een oplossing kunnen komen.
Eerst de Turkije-deal. Daarin is vastgelegd dat Turkije de migrantenstroom naar Europa zou stoppen door de migranten zelf op te nemen. In ruil daarvoor krijgt het land miljarden euro’s steun van de EU.
Wat houdt de Turkije-deal ook alweer in en waar liggen de knelpunten? In deze slider zetten we het voor je op een rij:
1/4 NOS
2/4 NOS
3/4 NOS
4/4 NOS
Eind vorige maand ging de Turkse president Erdogan lijnrecht tegen de deal in door de Turkse grens met Griekenland open te gooien. Dat was tegen het zere been van de Europese Unie. EU-president Michel en commissievoorzitter Von der Leyen riepen Erdogan vorige week op om de Turkije-deal na te blijven leven en dus onmiddellijk weer de grens te sluiten voor migranten.
Maar die oproep lijkt weinig uitgehaald te hebben, vertelt EU-correspondent Bert van Slooten. “Op de weg terug van de bespreking zou Erdogan opnieuw gezegd hebben dat hij niet van plan is om zich aan de Turkije-deal te houden.”
De afspraken schenden dient voor Erdogan namelijk een strategisch belang, legt Turkije-correspondent Melvyn Ingleby uit. “De Turken hebben het idee dat ze alleen op deze manier, door druk te zetten op de Griekse grens, de EU kunnen laten voelen hoe de druk op de Syrische grens voor Turkije aanvoelt.”
Harde eisen
De verwachting is dat Turkije vanmiddag harde eisen op tafel zal leggen, bijvoorbeeld over het aantal vluchtelingen dat de EU nu opvangt. “In Turkije zijn zo’n 3,6 miljoen Syriërs en in totaal meer dan 4 miljoen vluchtelingen. Erdogan vindt dat de druk op Turkije te groot is en gaat dus waarschijnlijk eisen dat de EU meer vluchtelingen moet opvangen”, zegt Ingleby.
Uiteraard zal ook het onderwerp ‘geld’ op de agenda staan. Een punt waar Turkije en de EU het niet over eens zijn. “In de huidige deal staat vastgelegd hoeveel geld er naar welk project gaat”, legt Van Slooten uit. “Maar Erdogan ziet liever dat het geld naar Ankara over wordt gemaakt zodat zij kunnen beslissen over de besteding ervan.”
“Turkije wil ook meer hulp en samenwerking met betrekking tot de strijd in Idlib”, vertelt Ingleby. “Daar staan een miljoen vluchtelingen aan de poort te rammelen om Turkije in te gaan. Er staat een grensmuur, maar als in Idlib de bommen vallen dan houdt die muur de vluchtelingenstroom niet tegen.”
De kans is groot dat Erdogan de EU op haar verantwoordelijkheden wijst. “Erdogan wil de EU-leiders vragen om duidelijk hun steun uit te spreken aan Turkije zodat Turkije sterker staat in zijn pogingen Rusland en het Syrische regime terug te dringen.”
NU 12.03.2020 De Europese Unie heeft aangekondigd vergoedingen van 2.000 euro aan te bieden aan vijfduizend migranten op Griekse eilanden als zij terugkeren naar het land van herkomst.
Het gaat bij deze regeling om migranten die voor 1 januari 2020 aan land kwamen op een Grieks eiland voor de Turkse kust. Het gaat voornamelijk om migranten op Samos, Lesbos en Chios.
EU-commissaris Ylva Johansson (Migratie) zei donderdag dat het besluit in samenspraak met de Griekse regering is genomen. Migranten die de vergoeding willen ontvangen, moeten zich binnen een maand melden.
Deze maand bereikten honderden migranten de Griekse eilanden dicht bij Turkije. Kampen op bijvoorbeeld het eiland Lesbos zitten al overvol. In totaal verblijven zo’n 42.000 migranten op de Griekse eilanden, terwijl in de kampen maar plaats is voor 6.000 mensen.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan besloot een aantal weken geleden om de grens met Europa te openen. Sindsdien hebben duizenden vluchtelingen de grens met Europa proberen te bereiken. Op de eilanden Lesbos en Chios zijn tientallen gewonden gevallen bij gevechten tussen eilandbewoners en de Griekse politie.
De Griekse regering is van plan om nieuwe kampen te bouwen. Een aantal Grieken is daar boos over en probeert te voorkomen dat meer migranten het land binnenkomen.
NOS 12.03.2020 De Europese Unie stelt een vertrekpremie beschikbaar voor 5000 migranten die vóór 1 januari van dit jaar op een Grieks eiland voor de Turkse kust zijn gearriveerd. Migranten die naar hun land terugkeren kunnen 2000 euro tegemoetzien. Migranten die er gebruik van willen maken, moeten zich binnen een maand melden, zei EU-commissaris voor Migratie Ylva Johansson in Athene.
Deze maand waagden weer honderden migranten de oversteek van Turkije naar eilanden als Lesbos, Chios en Samos. Dat was nadat de Turkse regering bekend had gemaakt dat migranten die naar de EU wilden niet langer werden tegengehouden.
In de migrantenkampen op deze eilanden is een onhoudbare situatie ontstaan. Ze zijn berekend op 6000 asielzoekers, maar er verblijven er nu 42.500 onder erbarmelijke omstandigheden. Volgens de EU zitten daar 5500 minderjarigen bij, die zonder begeleiding van een familielid in Griekenland zijn terechtgekomen. Veruit de meesten zijn ouder dan 13 jaar.
EU-commissaris Ylva JohanssonEPA
Zeven EU-landen hebben zich bereid verklaard in totaal 1600 migranten die nu op de Griekse eilanden bivakkeren, toe te laten. Johansson noemde dat een “goede start”. Volgens haar gaat het specifiek om kinderen en andere kwetsbare groepen, maar dat lichtte ze niet verder toe. De landen die bereid zijn migranten op te nemen, zijn Duitsland, Frankrijk, Ierland, Finland, Portugal, Luxemburg en Kroatië.
Johansson wil in mei op een conferentie in Griekenland verdere besluiten nemen over hoe de kinderen en jeugdigen in Griekse opvangkampen geholpen kunnen worden. De Griekse minister voor Migratie Mitarakis eiste opnieuw een snelle en rechtvaardige verdeling van migranten over de EU.
NOS 12.03.2020 Rusland en Turkije hebben meer details afgesproken over het staakt-het-vuren in Idlib. Vorige week werden de twee landen het eens over een gevechtspauze in de Syrische provincie die grenst aan Turkije.
De onderhandelingen zijn nog altijd bezig, zei de Turkse minister van Defensie Akar tegen Turkse staatsmedia. Veel nieuwe details maakte hij dan ook niet bekend. De Turkse troepen blijven volgens hem in ieder geval op dezelfde plek zolang het staakt-het-vuren niet wordt geschonden. Terugtrekken is volgens Akar niet aan de orde.
Rusland en Turkije praten onder andere nog over gezamenlijke patrouilles in de veiligheidszone van 12 kilometer breed, die Idlib van oost naar west in tweeën deelt. De twee landen gaan die patrouilles samen doen, werd eerder al afgesproken.
Vluchtelingenstroom
De Russische president Poetin zei vorige week dat hij hoopt dat het staakt-het-vuren een einde maakt aan de humanitaire crisis in Idlib. De Syrische provincie is het laatste grote bolwerk van de rebellen die vechten tegen president Assad.
Het Syrische leger vecht er met steun van Moskou tegen de Syrische opstandelingen, die door Ankara worden gesteund. Vooral in het zuiden van Idlib was er afgelopen week nog geweld tussen opstandelingen en het Syrische regeringsleger. Dat komt doordat Turkije de rebellen daar niet in de hand heeft. Door het geweld is een grote vluchtelingenstroom ontstaan, vooral richting Turkije, waar al 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen zitten.
Grenzen dicht
Maandag was er in Brussel overleg tussen voorzitter van de Europese Raad Michel en Erdogan over de crisis aan de Turks-Griekse grens, die is veroorzaakt doordat Erdogan de grenzen naar Europa openzette.
Ankara wil dat de versoepeling van visumverplichtingen voor Turkse burgers uit de Turkije-deal van 2016 er snel komt. Brussel benadrukte dat Erdogan de grens weer moet sluiten voor migranten.
AD 12.03.2020 Zeker achttien leden van een Iraakse paramilitaire groep zijn woensdagavond door luchtaanvallen in het oosten van Syrië om het leven gekomen. Dat heeft het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten naar buiten gebracht.
De strijders stierven nadat hun stellingen in de buurt van Boukamal, vlakbij de grens met Irak, werden aangevallen.
Voor de luchtaanvallen werden vijftien raketten afgevuurd op een militaire basis in Irak. Twee Amerikanen en een Brit lieten het leven, ongeveer twaalf manschappen van de door de Verenigde Staten geleide internationale coalitie raakten gewond.
AD 11.03.2020 Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Griekse ambassadeur in Ankara woensdag bijeengeroepen om te protesteren tegen ‘schendingen’ van de territoriale wateren en om Griekenland te waarschuwen voor zijn grenseenheden, verklaarde een Turkse diplomaat tegenover persbureau AFP.
Het ministerie verklaarde tegenover de Griekse ambassadeur Michael-Christos Diamessis dat “de schendingen van de Turkse territoriale wateren moeten stoppen en dat Griekenland zijn eenheden gestationeerd aan de landgrens waarschuwt”, zei de diplomaat die anoniem wenst te blijven. Deze bron bevestigde informatie van het persbureau Anadolu.
Turkije hoopt dat Turkse journalisten niet langer zullen worden gearresteerd op de eilanden Rhodos en Lesbos waar “zij de humanitaire situatie van asielzoekers verslaan”, voegde de bron toe zonder details te verstrekken.
Eerder vandaag zei de Griekse kustwacht dat een Turks patrouillevaartuig een van haar schepen had geraakt met slechts geringe schade als gevolg.
Gespannen
De situatie blijft gespannen tussen Griekenland en Turkije, dat op 28 februari waarschuwde dat het asielzoekers niet langer zou beletten de Europese Unie binnen te komen. De aankondiging bracht duizenden migranten ertoe om zich te verzamelen bij de Grieks-Turkse grens en de Egeïsche Zee over te steken. Volgens Erdogan staken in één dag tijd zeker 18.000 migranten de grens tussen Turkije en Europa over. Griekenland zei zondag dat al zeker 66 migranten zijn gearresteerd en zo’n 4.000 werden tegengehouden.
De Griekse oproerpolitie werd ingezet om met traangas en waterkanonnen meer dan 35.000 mensen aan de landgrens met Turkije vast te houden.
Olie op het vuur
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan gooide vandaag nog meer olie op het vuur door te zeggen dat ‘er geen verschil is tussen wat de nazi’s deden en de taferelen bij de Griekse grens’.
Griekenland heeft het gebruik van geweld ontkend en Turkije ervan beschuldigd wanhopige mensen ertoe te hebben aangezet gevaarlijke pogingen te ondernemen om de Europese Unie binnen te komen.
Erdogan sprak maandag in Brussel met EU-president Charles Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Die laatste verklaarde voorafgaand aan het gesprek dat Turkije vluchtelingen en migranten moet weghalen bij de grens met Griekenland. ,,Een oplossing vinden vereist dat de druk op de grens wordt verminderd”, aldus Von der Leyen. Zij ziet het gesprek met Erdogan als de “herstart van een dialoog”, die uiteindelijk moet leiden tot een “routekaart” naar een betere relatie met Turkije. ,,We moeten er alles aan doen om de situatie te kalmeren.”
Telegraaf 11.02.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zegt dat Turkije de grenzen met de Europese Unie openhoudt, totdat de EU aan alle eisen voldoet. Sinds Turkije de grenzen heeft opengesteld, zijn duizenden mensen richting de grenzen met de EU getrokken.
„Tot de EU aan al onze eisen omtrent vrij verkeer van goederen en personen voldoet en betere financiële hulp aanbiedt, houden wij de grenzen open”, aldus Erdogan in een toespraak.
Hij zei dat hij de grenzen ook heeft opengesteld om de druk op Europa te vergroten om mee te helpen met de strijd in Syrië. Turkije is dat land binnengevallen en strijdt momenteel tegen rebellen en tegen het Syrische regeringsleger.
De Turkse president haalde in de toespraak uit naar de Grieken om hoe zij de vluchtelingen aan de grens behandelen. Griekenland heeft traangas afgeschoten op duizenden migranten die probeerden de grens over te steken. „Er is geen verschil tussen wat de nazi’s deden en hoe de Grieken aan de grens handelen.”
Migrantencrisis
Volgende week houdt Turkije een top met de leiders van Frankrijk, Duitsland en mogelijk Groot-Brittannië om verder te praten over de migrantencrisis. Een gesprek in Brussel tussen Erdogan en leiders van de Europese Unie over de crisis leverde maandagavond weinig op. Beide partijen gaan de komende dagen en weken samen in kaart brengen wat er van de afspraken in de vluchtelingendeal uit 2016 is uitgevoerd en wat er nog moet gebeuren.
AD 11.03.2020 Minister Blok van Buitenlandse Zaken wil een no-flyzone boven de Syrische stad Idlib. Maar bondgenoot Rusland zal niet meewerken en het dient vooral dubieuze belangen van Turkije, stelt Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid voor de SP.
De opmars van het door Rusland gesteunde Syrische regime in rebellenbolwerk Idlib heeft de afgelopen maanden geleid tot een humanitaire catastrofe, met honderden doden en een miljoen vluchtelingen. Oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen zijn op grote schaal gepleegd. Het voor eens en altijd stoppen van dit geweld moet absolute topprioriteit zijn.
Minister Blok van Buitenlandse Zaken, doorgaans niet bekend om zijn ruige voorstellen, pleit voor een no-flyzone boven Idlib. Dat klinkt sympathiek. Iedereen wil dat het geweld stopt. Maar bij nadere beschouwing lijkt het plan vooral naïef. En, als het er al van komt, dient het vooral de belangen van Turkije en daaraan verbonden jihadistische milities.
Het is naïef omdat het afhankelijk is van toestemming van de bondgenoot van Syrië, Rusland, waarmee Blok over zijn voorstel in gesprek wil. Maar Moskou heeft in het verleden vliegverboden boven Syrië afgewezen.
Minister Blok kan zijn inspanningen beter richten op humanitaire hulp
De route via de Veiligheidsraad van de VN, waar Rusland vetomacht heeft, loopt daarom waarschijnlijk dood. In het verleden zijn no-flyzones steeds militair afgedwongen. Maar inzet van machtsmiddelen, waar geen volkenrechtelijk mandaat voor is, zit niet in het voorstel van Blok. Godzijdank, anders zou Nederland opnieuw verwikkeld kunnen raken in de oorlog in Syrië.
Het vliegverbod richt zich enkel op de Syrische luchtmacht. Hoewel er geen discussie over is dat het Assad-regime hoofdverantwoordelijke is voor het enorme leed in Syrië, betekent zo’n eenzijdige focus dat Turkije de handen vrij heeft. Dat is problematisch omdat Turkije zich openlijk mengt in de oorlog in Syrië, wat illegaal is. Ankara steunt (net als Nederland eerder) rebellengroepen die mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden plegen, waaronder jihadistische groepen tot en met aan al-Qaeda gelieerde groepen.
Turkije is ook niet te beroerd vluchtelingen in te zetten om steun van Europa af te dwingen. Chantage die tot een lelijke Europese reflex leidt aan de Griekse grens.
In rebellenbolwerk Idlib is het aan al-Qaeda verbonden Hayat Tahrir al-Sham dominant. Een no-flyzone, of we het leuk vinden of niet, betekent daarom ook vrij spel voor deze jihadistische organisaties.
In plaats van een onrealistisch vliegverbod kan Blok zijn inspanningen beter richten op een staakt-het-vuren, humanitaire hulp en hervatting van diplomatiek overleg, onder leiding van de VN. Meer druk op alle strijdende partijen is daarbij nodig, bovenal op het Assad- regime en Rusland.
Turkije, dat er niet voor terugdeinst kwetsbare mensen in te zetten als pionnen in een smerig geopolitiek schaakspel, moet juist worden veroordeeld en niet gesteund, wat de Navo nu doet. Stevige maatregelen tegen Ankara zijn gerechtvaardigd, zoals een wapenembargo en verwijdering uit het Noord-Atlantische bondgenootschap.
Sadet Karabulut is Tweede Kamerlid voor de SP en woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie.
RO 11.03.2020 Nederland gaat Griekenland verder ondersteunen bij het verbeteren van de migratieaanpak, mede in de context van de afspraken uit de EU-Turkije Verklaring. Dat is nodig, omdat de buitengrenzen van de Europese Unie en het Griekse asielsysteem onder druk staan. Dat meldde staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie) woensdag aan de Tweede Kamer.
Recent zijn er twee vrachtwagens met 71 generatoren, 4300 kussens, 6 tenten en 1900 nooddekens aan Griekenland geleverd. Die hulpgoederen komen bovenop de 30.000 dekens die afgelopen herfst al door Nederland aan de Griekse eilanden zijn verstrekt.
Experts
Ook levert Nederland extra experts. Sinds de migratiecrisis van 2015-2016 zijn tientallen medewerkers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, de Koninklijke Marechaussee en de Dienst Terugkeer en Vertrek in Griekenland actief. Op verzoek van Frontex komen daar nu nog 4 extra experts bij, die aan de slag gaan met grenscontroles tussen Griekenland en Turkije.
Verder komen er twee Nederlandse ‘eilandcoördinatoren’, die vanaf 1 mei via de EU uitgezonden worden naar de Griekse eilanden. Zij brengen alle partijen lokaal bij elkaar en zorgen dat knelpunten in procedures en opvang worden besproken en opgelost. Ook zijn zij de schakel naar de Europese Commissie en de lidstaten. Via ontwikkelingssamenwerking wordt 200.000 euro bijgedragen aan projecten om vluchtelingen psychisch te ondersteunen.
Herplaatsing
Ten tijde van de migratiecrisis in 2015-2016, stond Nederland vooraan met het leveren van haar aandeel aan relocatie: er zijn circa 1750 asielzoekers herplaatst vanuit Griekenland naar Nederland. Alleen Duitsland en Frankrijk herplaatsten meer mensen. Nederland zet sindsdien in op een structurele oplossing voor de Griekse problemen. Het opnemen van migranten in Nederland, specifiek alleenstaande minderjarige vluchtelingen, brengt een dergelijke oplossing niet dichterbij.
Structurele verbetering nodig
Nederland helpt Griekenland waar mogelijk. Tegelijkertijd dringt Nederland er samen met de EU bij Athene op aan om te komen tot structurele verbeteringen. De omstandigheden in de opvangkampen zijn onvoldoende, de asielprocedures gaan te langzaam en er moet meer worden gedaan aan terugkeer. Om die inspanningen te ondersteunen is door de EU sinds maart 2016 2,4 miljard euro uitgetrokken
Telegraaf 11.03.2020 Nederland is niet bereid om extra migrantenkinderen van de Griekse eilanden op te nemen. Daar puilen vluchtelingenkampen uit, maar volgens staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) is het geen ’structurele oplossing’ om kinderen naar Nederland te laten komen.
„We zijn bereid van alles te doen, maar we nemen niet ad hoc kinderen over.”
Linkse partijen in de Tweede Kamer dringen daar op aan. Volgens de staatssecretaris draagt Nederland al genoeg bij aan de situatie in Griekenland. „We leveren experts, juridische bijstand en dekens. Bovendien hebben we de afgelopen jaren al ons eerlijke deel geleverd door 1750 mensen over te nemen.” Broekers-Knol (Justitie) zegt dat het bovendien niet per definitie om vluchtelingen gaat. „Het zijn migranten.”
De VVD-bewindsvrouw erkent wel dat er een groot probleem is op de Griekse eilanden. „Het grijpt ook mij aan. Ik ben bezorgd over de situatie op de eilanden, ik heb daar ook aandacht voor gevraagd.”
Structurele oplossing
Toch wil het kabinet alleen kinderen overnemen als alle EU-lidstaten dat doen en als het onderdeel is van een structurele oplossing. „Want het kan niet zo zijn dat steeds dezelfde club zorgt voor een ad hoc oplossing.” Dat lijkt erg onwaarschijnlijk, al zijn een paar landen wél bereid een aandeel te leveren.
Het antwoord van de bewindsvrouw zorgde voor gemor bij sommige partijen. PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie balen van het standpunt. „De situatie explodeert daar”, zegt CU-Kamerlid Voordewind.
„Eilandbewoners waren eerst nog sympathiek tegenover die groep, maar dat verandert ook.” GroenLinks-Kamerlid Van Ojik is bezorgd. „Het gaat om 40.000 mensen op de Griekse eilanden, inclusief veel alleenreizende kinderen. Iemand moet wat doen.”
Recent zijn er twee vrachtwagens met 71 generatoren, 4300 kussens, 6 tenten en 1900 nooddekens aan Griekenland geleverd. Die hulpgoederen komen bovenop de 30.000 dekens die afgelopen herfst al door Nederland aan de Griekse eilanden zijn verstrekt.
Experts
Ook levert Nederland extra experts. Sinds de migratiecrisis van 2015-2016 zijn tientallen medewerkers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, de Koninklijke Marechaussee en de Dienst Terugkeer en Vertrek in Griekenland actief. Op verzoek van Frontex komen daar nu nog 4 extra experts bij, die aan de slag gaan met grenscontroles tussen Griekenland en Turkije.
Verder komen er twee Nederlandse ‘eilandcoördinatoren’, die vanaf 1 mei via de EU uitgezonden worden naar de Griekse eilanden. Zij brengen alle partijen lokaal bij elkaar en zorgen dat knelpunten in procedures en opvang worden besproken en opgelost. Ook zijn zij de schakel naar de Europese Commissie en de lidstaten. Via ontwikkelingssamenwerking wordt 200.000 euro bijgedragen aan projecten om vluchtelingen psychisch te ondersteunen.
NU 11.03.2020 Steeds meer gemeenten steunen de oproep van hulporganisaties om vijfhonderd minderjarige vluchtelingen over te nemen van Griekenland. De teller staat inmiddels op zestien, meldt VluchtelingenWerk Nederland woensdag.
De hulporganisatie probeert samen met Stichting Vluchteling en Defence for Children zoveel mogelijk gemeenten achter zich te krijgen. Hiermee willen de organisaties het kabinet laten zien dat er draagvlak is voor de opvang van de jonge vluchtelingen.
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie) meldt woensdag dat Nederland Griekenland extra hulp gaat bieden en zich zal blijven inzetten voor een structurele oplossing. Er wordt ook gezegd dat het opnemen van alleenstaande minderjarige vluchtelingen “een dergelijke oplossing niet dichterbij brengt”.
Griekenland vroeg de EU-lidstaten in oktober 2.500 alleenstaande minderjarigen over te nemen, maar het bleef vervolgens lange tijd stil. Volgens Martijn van der Linden van VluchtelingenWerk Nederland is dat veranderd nu Turkije vluchtelingen de grens naar Europa laat oversteken.
Meerdere landen hebben recentelijk laten weten Griekenland te willen helpen. Het gaat om onder meer Duitsland. “Daar gaven gemeenten aan dat ze wilden dat Duitsland gehoor gaf aan de hulpvraag”, aldus de woordvoerder. “De regering heeft twee dagen geleden besloten ja te zeggen.”
Oproep gesteund door Amsterdam en Utrecht
De drie hulporganisaties hopen in Nederland op hetzelfde resultaat als in Duitsland en hebben daarom vrijdag alle Nederlandse gemeenten benaderd. Zestien gemeenten, waaronder Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Groningen en Nijmegen, zeggen de oproep te steunen. In tientallen andere gemeenteraden wordt het onderwerp nog besproken.
Gemeenten die de oproep steunen, krijgen in de praktijk niet direct een aantal kinderen op de stoep. Van der Linden benadrukt dat het kabinet uiteindelijk de knoop moet doorhakken. Daarnaast wordt de opvang van vluchtelingenkinderen landelijk geregeld. Ook zijn er nog geen concrete afspraken over welke landen de kinderen gaan opvangen en wat de verdeling wordt.
Zo leven vluchtelingen in een kamp op het Griekse Lesbos
Vijfduizend vluchtelingenkinderen alleen in Griekenland
Op Lesbos leven meer dan twintigduizend vluchtelingen, terwijl er op het eiland maar plek is voor drieduizend. In de Griekse vluchtelingenkampen zitten volgens de hulporganisaties meer dan vijfduizend minderjarigen die geen ouder of andere voogd bij zich hebben.
Doordat vluchtelingen vanuit Turkije weer massaal Europa proberen te bereiken, vrezen de hulporganisaties dat de leefomstandigheden van de kinderen verslechteren. “De modder stroomt al over je tenen”, vertelt Van der Linden over Lesbos. “En de ratten lopen overal doorheen.”
Hulporganisatie Artsen zonder Grenzen besloot vorige week al haar activiteiten op het eiland te staken, omdat de situatie niet veilig was voor hulpverleners. Na twee dagen werden de werkzaamheden weer hervat.
NU 10.03.2020 De EU komt de afspraken uit de Turkijedeal niet na, zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavusoglu dinsdag na overleg in Brussel over de migratiecrisis aan de Turks-Griekse grens. Ankara wil graag dat de afspraken worden aangescherpt om het probleem op te kunnen lossen.
Volgens Ankara betaalt de EU te weinig mee aan de opvang van vluchtelingen. Çavusoglu zegt dat de EU slechts de helft van de beloofde 6 miljard euro, bedoeld voor de opvang, het voeden en de scholing van 3,6 miljoen vluchtelingen in Turkije, heeft overgemaakt. Het land wil steun voor de strijd die Turkije voert in de Syrische provincie Idlib.
Verder neemt Ankara het de EU kwalijk dat de afspraken over versoepeling van visumverplichtingen voor Turkse burgers niet worden nagekomen. Brussel beloofde Turkije de afschaffing van EU-visumplicht voor Turkse burgers. Ook zouden gesprekken over een EU-lidmaatschap worden hervat.
In de in 2016 gemaakte Turkijedeal zou Ankara – in ruil voor onder meer financiële steun – migranten tegenhouden. Vier jaar wist de EU hiermee tijd te kopen, maar tot een oplossing kwam het niet. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan besloot eind februari de grenzen open te gooien.
Het hoofd van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zei maandag dat Erdogan eerst moet ophouden met het aanmoedigen van migranten om de oversteek naar Griekenland te maken. Pas daarna valt er volgens haar over hulp te praten. “De gebeurtenissen aan de Turks-Griekse grens duiden op een politiek drukmiddel vanuit Turkije”, aldus Von der Leyen.
Erdogan liet dinsdag weten daar niet aan te denken. “Ons voorstel is dat Griekenland de grenzen opent. De migranten blijven daar niet, maar steken over naar andere Europese landen.”
De Turkse president riep verder op tot een “rechtvaardige, humane verdeling” van de last.
Volgende week dinsdag organiseert Erdogan een kleine migratietop in Istanboel om met de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron verder te praten over de kwestie. Ook de Britse premier Boris Johnson is welkom. Het is onduidelijk of de genoemde leiders naar Istanboel afreizen.
NOS 10.03.2020 In een eerste reactie na het overleg in Brussel over de migratiecrisis aan de Turks-Griekse grens heeft Ankara laten weten dat de afspraken uit de Turkije-deal (2016) moeten worden aangescherpt. Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zei vanochtend dat de EU de beloofde versoepeling van visumverplichtingen voor Turkse burgers moet nakomen en dat ook de afspraken over de douane-unie moeten worden aangepast.
Cavosoglu vergezelde president Erdogan gisteravond bij een bespreking in Brussel met EU-president Michel en Commissievoorzitter Von der Leyen. Die twee gaven Erdogan te verstaan dat Turkije de grens weer moet sluiten voor migranten. Turkije zette zo’n twee weken geleden de deur naar Europa open voor migranten, in weerwil van de afspraak dat de migranten tegengehouden zouden worden.
Ankara vindt dat de EU zijn afspraken niet nakomt en te weinig meebetaalt aan de opvang van de vluchtelingen. Het land wil bovendien steun voor de strijd die het Turkse leger voert in de Syrische provincie Idlib. Na afloop van het overleg bleef Erdogan weg bij de geplande gezamenlijke persconferentie en vertrok hij zwijgend naar huis.
Minitop in Istanbul
Vanmiddag werd bekend dat de president tijdens de terugreis tegen journalisten heeft gezegd dat hij een minitop organiseert met bondskanselier Merkel en de Frans president Macron. Ook de Britse premier Johnson is welkom, zei Erdogan. De top staat gepland voor komende dinsdag in Istanbul. Waarom Erdogan deze strategie kiest en of Merkel en Macron al hebben toegezegd te komen, is onbekend.
Cavusoglu sprak vanochtend over “een nieuwe fase” in de dialoog tussen Brussel en Ankara. “Verdere stappen zijn nodig om onze betrekkingen op een realistische wijze voort te zetten”, voegde hij er zonder verdere uitleg aan toe.
Turkije huisvest 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen. De EU sprak in 2016 af dat er in ruil voor het tegenhouden van migranten duizenden vluchtelingen uit Turkse opvangkampen naar Europa gehaald zouden worden. Brussel komt die toezegging niet na, onder meer vanwege de verdeeldheid onder de lidstaten over de opvang. Ook de beloofde intensivering van gesprekken over een EU-lidmaatschap voor Turkije is uitgebleven. De spanningen in de relatie met Brussel zijn daarentegen steeds verder opgelopen.
Griekenland houdt de grens dicht
Nadat Turkije zijn grens naar Griekenland had opengezet, verzamelden zich tienduizenden migranten voor de Griekse grenshekken, maar Athene weigert hen binnen te laten. Mensen bivakkeren er al dagenlang in de kou, de omstandigheden zijn uitgesproken slecht.
In het zuiden, langs de grens met Syrië, hebben zich aan de Syrische kant nog eens honderdduizenden vluchtelingen verzameld, die op drift zijn geraakt door het recente offensief van het Syrische regeringsleger en Russische bommenwerpers. Turkije laat hen niet binnen en heeft zich in de strijd gemengd in de hoop de vluchtelingenstroom te kunnen keren.
Telegraaf 10.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zal komende dinsdag een top organiseren in Istanbul met de leiders van Frankrijk, Duitsland en mogelijk Groot-Brittannië om verder te praten over de migrantencrisis. Turkije heeft recentelijk zijn grenzen opengezet om migranten een vrije doortocht naar Europa te bieden, maar Griekenland en Bulgarije houden ze tegen.
Sprekend tot verslaggevers in zijn vliegtuig, dat terugkeerde uit Brussel, zei Erdogan dat hij niet overweegt de grenzen met Europa te sluiten en dat Griekenland zijn eigen poorten moet openen.
Het gesprek in Brussel tussen Erdogan en leiders van de Europese Unie over de crisis leverde maandagavond weinig op. Beide partijen gaan de komende dagen en weken samen in kaart brengen wat er van de afspraken in de vluchtelingendeal uit 2016 is uitgevoerd en wat er nog moet gebeuren.
De EU en Ankara spraken in maart 2016 af dat Turkije zijn grenzen beter bewaakt en er illegalen vandaan houdt. Turkije neemt volgens de afspraken ook in Griekenland afgewezen vluchtelingen terug als ze vanuit Turkije dat land zijn binnengekomen. Europa heeft toen extra financiële hulp toegezegd en onder meer zicht geboden op visumvrij reizen voor Turken die naar de EU willen.
NU 09.03.2020 De onenigheid tussen Turkije en de Europese Unie over de migrantenstroom moet de komende dagen worden opgelost. Dat zeggen de voorzitters van de Europese Raad en de Europese Commissie maandagavond na een bezoek van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Erdogan was in Brussel omdat hij steun wil van de EU en de NAVO bij de strijd in Syrië en de opvang van vluchtelingen. Erdogan heeft al meermaals laten weten dat Turkije de grote hoeveelheid vluchtelingen uit Syrië niet aankan en dat hij hulp van de Europese Unie nodig heeft.
De komende dagen gaan de Europese Unie en Turkije de meningsverschillen over de migratiestroom die zijn vastgelegd in de Turkije-deal uitpraten.
Het hoofd van de Europese Commissie Ursula von der Leyden zei voor de ontmoeting dat Erdogan eerst moet ophouden om migranten aan te moedigen om de oversteek naar Griekenland te maken. Pas dan is er te praten over hulp van de Europese Unie. “De gebeurtenissen aan de Turks-Griekse grens duiden op een politiek drukmiddel vanuit Turkije. Pas als die druk weg is, kunnen we verder praten.”
Turkije herbergt momenteel zo’n 3,6 miljoen vluchtelingen en door de huidige onrust in de Syrische regio Idlib zouden er nog eens honderdduizenden bij kunnen komen.
Ruim een week geleden opende Erdogan daarom de grens met Griekenland. Tienduizenden migranten verlieten daarop Turkije, maar kwamen Griekenland niet binnen en zitten sindsdien vast in een stukje niemandsland. Beide landen willen de migranten niet (opnieuw) toelaten en vuren over en weer traangas af.
NOS 09.03.2020 Turkije moet stoppen met het doorlaten van vluchtelingen. Dat is de boodschap die de Turkse premier Erdogan vandaag in Brussel te horen kreeg. Hij moet zich houden aan de afspraken die in 2016 zijn gemaakt bij de zogenoemde Turkije-deal.
Volgens de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen gaan de Europese Unie en Turkije nu inventariseren wat er goed is gegaan met de Turkije-deal, maar ook wat er niet goed is gegaan.
Goed startpunt
“We hebben de Turkse president eraan herinnerd dat hij ook verplichtingen heeft”, zei de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel na het gesprek over het standpunt van de EU. De evaluatie zal de komende dagen door ambtenaren worden besproken, daarna worden conclusies getrokken.
Commissievoorzitter Von der Leyen noemde het gesprek “een goed startpunt in het proces”. De Turkse president verliet Brussel meteen na het gesprek zonder persconferentie.
Eerder op de dag zei Erdogan dat de NAVO-bondgenoten solidair moeten zijn met zijn land. “Niemand heeft de luxe om afzijdig te blijven”, aldus de Turkse president.
Von der Leyen is het daar wel mee eens, maar ze wil dat Turkije geen oneigenlijke drukmiddelen gebruikt en de vluchtelingen en migranten bij de grens met Griekenland weghaalt.
Geweld is onacceptabel
“We kunnen alleen een oplossing vinden als de druk op de grens wordt verminderd”, zei Von der Leyen. “De grenzen moeten worden gerespecteerd.”
Op de vraag of de Europese Unie niet ook het geweld van Griekenland tegen de vluchtelingen moest veroordelen, zei Von der Leyen elke vorm van disproportioneel geweld onacceptabel te vinden.
AD 09.03.2020 Het gesprek tussen de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en leiders van de Europese Unie over de crisis bij de Turks-Griekse grens heeft vanavond geen concrete resultaten opgeleverd. Beide partijen gaan de komende dagen en weken samen in kaart brengen wat er van de afspraken in de vluchtelingendeal uit 2016 is uitgevoerd en wat er nog moet gebeuren.
Erdogan verliet het gebouw van de Europese Raad na een gesprek van zo’n twee uur met Europees commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel. Het was een eerste stap om de dialoog op termijn te verbeteren, zei Michel. “De goede richting denk ik.”
Volgens Von der Leyen is het “goed dat de communicatielijnen open zijn. We hebben duidelijk meningsverschillen, maar het was een goed gesprek. We moeten ons nu richten op de weg vooruit.”
In de deal uit 2016 beloofde Turkije migranten en vluchtelingen tegen te houden. In ruil stelde de EU 6 miljard euro beschikbaar voor de opvang van Syrische vluchtelingen in Turkije. Erdogan zette de grens bij Griekenland tien dagen geleden open, tot ongenoegen van Europa. De Griekse grens blijft afgesloten. Aan de Turkse kant bivakkeren duizenden mensen.
Stoltenberg
Turkse president Recep Tayyip Erdogan vindt het belangrijk dat NAVO-bondgenoten zich solidair tonen met Ankara. Geen enkel Europees land heeft de luxe om onverschillig te zijn voor de gevechten en de humanitaire situatie in Syrië, zo verklaarde hij na een onderhoud met NAVO-topman Jens Stoltenberg in de Turkse ambassade in Brussel. Erdogan zei erop te vertrouwen dat het goed zal komen.
Volgens Stoltenberg zal de NAVO de “belangrijke bondgenoot” Turkije blijven steunen met onder meer defensieve raketsystemen. De militaire alliantie verkent wat nog meer kan worden gedaan om Turkije te beschermen, zei Stoltenberg, terwijl hij Syrië en Rusland verantwoordelijk hield voor “onnoemelijk menselijk leed”.
Raadsvoorzitter Michel
Hij sprak zijn zorgen uit over de “serieuze situatie” aan de Turks-Griekse grens. Het probleem van de duizenden mensen die daar verblijven vereist een gemeenschappelijke oplossing, aldus Stoltenberg. Hij verwelkomde dan ook dat Erdogan vanavond om de tafel zou zitten met Europees commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel.
Voorafgaand aan dat gesprek zei Michel dat “we verschillende opinies hebben over verschillende onderwerpen”. Hij wil in een “open dialoog” met Erdogan kijken of de problemen kunnen worden opgelost. Voor de EU is het belangrijk dat de deal met Turkije uit 2016 in stand blijft en de situatie in Syrië stabieler wordt, aldus Michel, die vorige week al uren met Erdogan sprak in Ankara.
Von der Leyen zei eerder op de dag dat Turkije vluchtelingen en migranten moet weghalen bij de grens met Griekenland. “Een oplossing vinden vereist dat de druk op de grens wordt verminderd”, aldus de Commissievoorzitter. Ze ziet het gesprek met Erdogan als de “herstart van een dialoog”.
AD 09.03.2020 Turkije moet vluchtelingen en migranten weghalen bij de grens met Griekenland. Dat zei Europees commissievoorzitter Ursula von der Leyen vandaag. Zij spreekt later op de dag in Brussel samen met EU-president Charles Michel de Turkse president Recep Tayyip Erdogan om te praten over de gespannen situatie bij de grens, waar de Griekse politie duizenden mensen tegenhoudt.
,,Een oplossing vinden vereist dat de druk op de grens wordt verminderd”, aldus Von der Leyen. Zij ziet het gesprek met Erdogan als de “herstart van een dialoog”, die uiteindelijk moet leiden tot een “routekaart” naar een betere relatie met Turkije. ,,We moeten er alles aan doen om de situatie te kalmeren.”
De afspraken tussen de EU en Turkije uit 2016 over vluchtelingen moet “breder” worden bekeken, zei ze. Volgens haar is Europa veel beter voorbereid op een migratiecrisis dan vijf jaar geleden, maar nog niet genoeg. De Europese Commissie komt daarom kort na Pasen met een voorstel voor een nieuw asiel- en migratiebeleid, kondigde de Duitse aan.
Asiel
Het individuele recht om asiel te vragen moet worden gerespecteerd, zei Von der Leyen over de Griekse aankondiging asielaanvragen een maand op te schorten. Zij is daarover in gesprek met de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis en reist donderdag naar Griekenland, ook om te praten over de noodzaak kinderen van de Griekse eilanden naar het vasteland te brengen.
Inmiddels hebben vijf EU-landen toegezegd onbegeleide minderjarigen die verblijven op de Griekse eilanden over te nemen, aldus Von der Leyen. Het gaat om Frankrijk, Portugal, Duitsland, Luxemburg en Finland. Zij is ervan overtuigd dat meer lidstaten zullen helpen de druk op de eilanden te verlagen.
De commissievoorzitter ging ook in op berichten over geweld door Griekse veiligheidstroepen tegen mensen die de grens willen oversteken. Daarnaar moet een onderzoek worden ingesteld, zei ze. ,,Buitensporig gebruik van geweld is onaanvaardbaar.”
NU 09.03.2020 Een coalitie van vijf EU-landen is bereid om kinderen uit vluchtelingenkampen aan de Griekse grens op te nemen, aldus voorzitter van de Europese Commissie Ursula Von Der Leyen.
Zo’n 35.000 migranten en vluchtelingen hebben zich aan de Griekse grens verzameld, nadat Turkije ruim een week geleden aankondigde de “poorten naar Europa” te openen vanwege spanningen met de EU over de voorwaarden van de ‘Turkijedeal’ en het conflict in Syrië.
De EU overweegt nu tussen de duizend en vijftienhonderd alleen reizende kinderen uit de geïmproviseerde kampen te halen, waar de omstandigheden met de dag slechter worden.
Maandag zei Duitsland al het grootste deel van dit aantal op zich te willen nemen. EU-voorzitter Von der Leyen bevestigde later in een persconferentie dat vier andere landen hebben aangeboden hiermee te helpen. Het gaat om Frankrijk, Portugal, Luxemburg en Finland.
Griekse kustwacht schiet in het water naast migrantenboot uit Turkije
Erdogan is maandagavond in Brussel voor overleg
Kampbewoners aan de grens hebben te maken met voedseltekorten en een gebrek aan onderdak. Hulpverleners kunnen de kampen moeilijk bereiken. Daarbij treedt de Griekse grenswacht hard op tegen migranten en vluchtelingen bij de grens.
Maandagavond vliegt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan naar Brussel om de situatie te bespreken met Von Der Leyen en het hoofd van de Europese Raad Charles Michel. Turkije weigert nog langer vluchtelingen tegen te houden om naar Europa door te trekken.
Erdogan eist dat de EU ook een deel van de vluchtelingen opneemt, zoals afgesproken in de Turkijedeal uit 2015. Ook wil het land meer financiële steun. Momenteel huisvest Turkije zo’n 3,6 miljoen vluchtelingen, maar zegt dit niet langer te kunnen dragen.
De Turkijedeal in het kort
Turkije vangt migranten en vluchtelingen op en voorkomt dat ze naar Europa trekken.
De EU beloofde 6 miljard euro voor opvang en maakt dit rechtstreeks over naar ngo’s.
Voor elke migrant die Turkije opneemt, neemt EU er een terug (met een maximum van 72.000).
Brussel beloofde afschaffing van EU-visumplicht voor Turkse burgers en hervatten gesprekken EU-lidmaatschap.
Telegraaf 08.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan roept Griekenland op de grenzen open te zetten voor vluchtelingen. Erdogan heeft ruim een week geleden de grens tussen zijn land en de Europese Unie (EU) opengesteld voor vluchtelingen. Griekenland houdt die vooralsnog tegen.
„Hé Griekenland. Ik doe een appel op jullie. Open de poorten en bevrijd je van deze last”, zei de Turkse president zondag tijdens een toespraak in Istanbul die op televisie te zien was. „Laat ze naar andere Europese landen gaan”, voegde hij toe.
Erdogan bevestigt tijdens de toespraak dat hij maandag naar Brussel gaat om met de EU te praten. De Duitse krant Die Welt meldde dat zaterdag al op basis van bronnen in hoge diplomatieke kringen in de Belgische hoofdstad. Doel van het bezoek is een oplossing voor de migrantencrisis aan de Turks-Griekse grens en een fundamentele verandering van de relatie tussen de EU en Turkije, aldus de krant.
NU 07.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan gaat maandag naar Brussel om over de vluchtelingen en andere migranten bij de Turks-Griekse grens te praten, zo meldt de Duitse krant Die Welt zaterdag. Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, zou hem hebben uitgenodigd.
De EU heeft het overleg nog niet bevestigd. Volgens Die Welt, die zich baseert op politieke bronnen, staat de bewindslieden een druk programma te wachten. Op de agenda staan onder meer nieuwe vluchtelingenhulp voor Turkije, effectievere grenscontroles en financiële steun voor wederopbouw in Syrië.
Erdogan heeft al meermaals laten weten dat Turkije de grote hoeveelheid vluchtelingen uit Syrië niet aankan en dat hij hulp van de Europese Unie nodig heeft.
Turkije herbergt momenteel zo’n 3,6 miljoen vluchtelingen en door de huidige onrust in de Syrische regio Idlib zouden er nog eens honderdduizenden bij kunnen komen.
Ruim een week geleden opende Erdogan daarom de grens met Griekenland. Tienduizenden migranten verlieten daarop Turkije, maar kwamen Griekenland niet binnen en zitten sindsdien vast in een stukje niemandsland. Beide landen willen de migranten niet (opnieuw) toelaten en vuren over en weer traangas af.
Migranten klimmen op hekken bij Turks-Griekse grens
Ook algemene Turks-Europese samenwerking op agenda
Naast de vluchtelingenkwestie wordt maandag ook de algemene samenwerking tussen de EU en Turkije besproken, zoals modernisering van de douane-unie tussen Ankara en Brussel en mogelijke visumversoepeling voor Turkse burgers die naar de Europese Unie reizen.
Omgekeerd hebben toeristen uit verschillende Europese landen sinds deze maand geen visum meer nodig om Turkije binnen te komen.
NOS 07.03.2020 De Turkse president Erdogan komt maandag naar Brussel. Volgens de Duitse krant die Welt heeft Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, hem uitgenodigd om over de migratiecrisis aan de Turks-Griekse grens en de spanningen tussen Turkije en de EU te praten.
Die Welt baseert zich op diplomatieke bronnen. De EU bevestigt het bezoek niet. Het kantoor van de Turkse president zegt alleen dat Erdogan maandag in Brussel is. Over het doel van het bezoek en de afspraken die hij heeft, is niets bekendgemaakt.
Griekse militairen in het grensgebied met Turkije in het noordoosten van GriekenlandReuters
De toch al moeizame relatie tussen Turkije en de EU kwam vorige week verder onder druk te staan door het besluit van Turkije om migranten die naar Europa willen niet meer tegen te houden. Erdogan wil Europa zo dwingen om meer migranten van Turkije over te nemen en om meer financiële steun te geven. Door de escalatie van de strijd in Idlib dreigen nog eens honderdduizenden Syriërs naar Turkije uit te wijken. Het land biedt al aan bijna vier miljoen vluchtelingen onderdak.
Duizenden migranten reisden de afgelopen dagen van Istanbul naar de grens met Griekenland in het noordwesten van Turkije. Griekenland laat ze niet toe. De migranten bivakkeren sindsdien onder zeer slechte omstandigheden in niemandsland.
Vanmorgen probeerden migranten opnieuw de grens met Griekenland over te steken. De Griekse politie hield ze met traangas, rookbommen en een waterkanon tegen. Turkse grenswachten lieten traangasgranaten op Griekse bodem neerkomen.
Deze migranten wisten donderdag voet aan land te zetten op LesbosAFP
De Europese ministers van Buitenlandse Zaken waren gisteren bijeen in Kroatië. Ze wijzen het gebruik van migranten voor politieke doeleinden “ten sterkste” af. “De situatie aan de buitengrens van de EU is onaanvaardbaar”, zeiden de EU-ministers en ze verklaarden zich solidair met Griekenland.
Het EU-agentschap voor grensbewaking Frontex stuurt nog eens 100 grensbewakers naar Griekenland, boven op de 509 Frontex-grensbewakers die er al zijn. Ook stelt de EU meer boten, vliegtuigen en apparatuur beschikbaar om migranten te onderscheppen die naar Griekse eilanden voor de Turkse kust proberen over te steken.
Turkije zegt dat het zelf deze migranten ook weer tegenhoudt, omdat de oversteek te gevaarlijk is. “Ze brengen zichzelf in levensgevaar”, zegt de Turkse kustwacht. De Turken verwijten de Griekse kustwacht migrantenbootjes terug te duwen naar Turkse wateren en zelfs tot zinken te brengen.
Detentiekampen
Griekenland zegt van plan te zijn om twee tijdelijke detentiekampen te bouwen voor de vluchtelingen die deze week vanuit Turkije zijn gekomen. Zij zullen worden teruggestuurd naar het land van herkomst.
De detentiekampen komen in de noordelijke regio Serres en vlak bij Athene. In totaal bieden zij plek voor duizend mensen.
Telegraaf 07.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan komt maandag op uitnodiging van EU-president Charles Michel naar Brussel. Dat meldt de Duitse krant Die Welt op basis van bronnen in hoge diplomatieke kringen in de Belgische hoofdstad. Doel van het bezoek is een oplossing voor de migrantencrisis aan de Turks-Griekse grens en een fundamentele verandering van de relatie tussen de EU en Turkije, aldus de krant.
Erdogan heeft ruim een week geleden de grens tussen zijn land en de EU opengesteld voor vluchtelingen. Griekenland houdt die vooralsnog tegen. Wel zei de Turkse president vrijdag de kustwacht te hebben opgedragen te verhinderen dat vluchtelingen of andere migranten met vaartuigen naar Griekse eilanden gaan. De risico’s voor illegale migranten om de Egeïsche Zee over te steken zouden te groot zijn. Zijn beleid blijft echter dat de tocht van vluchtelingen die over land richting de Europese Unie gaan niet wordt gehinderd.
Erdogan heeft vrijdag in een gesprek met de Duitse bondskanselier Merkel gezegd dat de bestaande overeenkomst van zijn land met de Europese Unie over de vluchtelingenproblematiek niet meer functioneert en moet worden herzien.
Telegraaf 07.03.2020 Griekenland is van plan twee nieuwe, tijdelijke opvangkampen te bouwen. Die dienen ter opvang van vluchtelingen die naar het land zijn gekomen sinds Turkije per 1 maart de grenzen heeft opengezet. Dat heeft de Griekse minister van Migratie zaterdag gezegd.
„We willen twee afgesloten centra bouwen in de noordelijke regio Serres en in een gebied vlak bij Athene met in totaal 1000 plekken”, zei minister Notis Mitarachi op televisiezender Skai TV. Ze dienen ter verlichting van de Griekse eilanden, waar de afgelopen week ongeveer 1700 vluchtelingen zijn aangekomen. „We moeten de lokale gemeenschappen steunen. We kunnen niet al die mensen op de eilanden laten”, aldus Mitarachi.
In het grensgebied tussen beide landen ontstonden chaotische toestanden door het Turkse besluit om geen migranten meer tegen te houden die naar Europa willen. De Griekse politie probeert de vluchtelingen tegen te houden en gebruikt daarbij onder meer traangas. Ook zaterdag is het weer tot botsingen gekomen tussen de ordediensten en migranten die de grens willen oversteken.
Bronnen rond de Griekse regering zeiden eerder deze week dat in enkele dagen tijd al zo’n 35.000 mensen zijn tegengehouden die illegaal de grens wilden oversteken.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan komt maandag op uitnodiging van EU-president Charles Michel naar Brussel. Dat meldde de Duitse krant Die Welt zaterdag op basis van bronnen in hoge diplomatieke kringen in de Belgische hoofdstad. Doel van het bezoek is een oplossing voor de migrantencrisis aan de Turks-Griekse grens en een fundamentele verandering van de relatie tussen de EU en Turkije, aldus de krant.
NU 06.03.2020 Sinds de Turkse president Recep Tayyip Erdogan ruim een week geleden de ‘poorten naar Europa’ opende, zitten tienduizenden migranten vast in het stukje niemandsland op de Grieks-Turkse grens. Beide landen willen de migranten niet (opnieuw) toelaten en vuren over en weer traangas af. Hoe de Europese buitengrenzen vier jaar na de migratiecrisis weer in het middelpunt van de belangstelling staan.
“Ik begrijp dat Turkije voor een zeer grote uitdaging staat in Idlib, maar het is onaanvaardbaar dat hij – president Erdogan – zijn zorgen laat blijken over de rug van vluchtelingen in plaats van in een gesprek met ons, de EU”, zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel maandag.
Erdogan stelt op zijn beurt dat Turkije de grote aantallen vluchtelingen niet meer aankan, de EU haar beloftes niet nakomt én eist onder meer extra geld van de EU. Brussel wil zich echter niet “laten chanteren” en heeft versterking naar de Griekse grenzen gestuurd. Als tegenreactie vertrokken er duizend zwaarbewapende Turkse agenten naar de regio. Door de uitspraken en acties over en weer staat de relatie tussen de EU en Turkije opnieuw onder druk.
In Brussel denken ze al voorzichtig terug aan de migratiecrisis van 2015. Iedereen kent de beelden: vluchtelingen die in overvolle bootjes de overtocht naar Griekenland wagen om vervolgens West-Europa te bereiken.”Wir schaffen das (het lukt ons wel)”, zei Merkel in de zomer van dat jaar.
Een paar maanden later sloot Brussel een deal met Turkije. In ruil voor financiële steun zou Ankara migranten tegenhouden. Vier jaar wist de EU hiermee tijd te kopen, maar tot een structurele oplossing kwam het niet. De opvangkampen op de Griekse eilanden zitten nog altijd overvol, wat tot steeds grotere onrust leidt.
Erdogan deed daar eind februari nog een schepje bovenop door lijnrecht tegen deze Turkijedeal in te gaan: de grenzen gingen open. Hij vindt dat Ankara de verantwoordelijkheid voor de 3,6 miljoen vluchtelingen die zich in Turkije bevinden – zo’n 4 procent van de eigen bevolking – niet alleen kan dragen.
Migranten verblijven bij de Grieks-Turkse grens. (Foto: Pro Shots)
De Turkijedeal in het kort;
Turkije vangt migranten en vluchtelingen op en voorkomt dat ze naar Europa trekken.
De EU beloofde 6 miljard euro voor opvang en maakt dit rechtstreeks over naar ngo’s.
Voor elke migrant die Turkije opneemt, neemt EU er een terug (met een maximum van 72.000).
Brussel beloofde afschaffing van EU-visumplicht voor Turkse burgers en hervatten gesprekken EU-lidmaatschap.
Erdogan doet beroep op Brussel voor geld, diplomatieke steun en NAVO-steun
Erdogans besluit om de deur naar Europa open te zetten viel niet geheel toevallig nadat in het Noord-Syrische Idlib Turkse militairen werden gedood in de strijd tegen het door Rusland gesteunde Syrische regeringsleger. Erdogans troepen moeten voorkomen dat nog meer Syriërs naar Turkije vluchten. Ankara heeft al vele malen gevraagd om steun van de NAVO in het gewapende conflict.
Ook vindt Erdogan de 6 miljard aan financiële steun voor opvang niet voldoende en wil hij dat Brussel het geld niet langer overmaakt naar hulporganisaties, maar rechtstreeks naar de bankrekening van de Turkse regering.
De consequentie? Een dag na het besluit van Erdogan stonden er tientallen bussen klaar om migranten naar de Griekse grens te brengen. Volgens de Griekse autoriteiten zijn inmiddels ruim 34.000 mensen tegengehouden.
De Griekse politie zet traangas in bij de grens met Turkije. (Foto: Reuters)
Brussel: ‘We laten ons niet chanteren’ (maar heeft Erdogan een punt?)
De EU schildert de actie en eisen van Erdogan af als de reinste chantage.
Maar heeft Erdogan ergens niet ook een punt? “Vluchtelingen naar de grens brengen is een cynische zet. Maar hiermee toont Turkije de wereld dat de EU ook z’n verplichtingen niet nakomt. Vluchtelingen worden op zee teruggestuurd, we zien het gebruik van traangas… Als Europa zo reageert, hoe kan het anderen dan de les lezen?”, zegt de Duitse sociaal wetenschapper en architect van de Turkije-deal Gerald Knaus tegen Nieuwsuur.
De afgelopen vier jaar heeft de EU netjes voldaan aan de financiële steun, maar van het zogenoemde één voor één-principe is weinig terecht gekomen. Turkije vangt enorm veel migranten op en heeft zich wel aan zijn kant van de deal gehouden.
“We moeten de vluchtelingen in Turkije steunen en we moeten Griekenland helpen het probleem op te lossen. Meer geld betalen aan Turkije voor de opvang van vluchtelingen is niet toegeven aan chantage, maar moreel en politiek het goede om te doen”, aldus Knaus.
Griekse kustwacht schiet in het water naast migrantenboot uit Turkije
Migranten die hoopvol naar Griekse grens zijn vertrokken komen bedrogen uit
Ondertussen houdt Griekenland de grenzen potdicht. Als een migrant al voet op Griekse bodem krijgt, treedt de grenswacht hard op. Er wordt traangas afgevuurd en migranten vertellen dat het leger en de politie ook het gebruik van geweren niet schuwen. Maandag nog verdronk een Syrisch jongetje nadat zijn bootje kapseisde, net voor Griekse kust.
Migranten die hoopvol naar de grens zijn vertrokken, komen bedrogen uit. Ze kunnen Griekenland niet in én ook Turkije houdt ze tegen als ze een poging doen om te keren.
Een delegatie van de EU bracht deze week een bezoek aan de Griekse eilanden. “Dit is niet alleen een Griekse grens, maar ook een Europese grens. Ik betuig mijn medeleven aan de migranten die met valse beloften in deze uitzichtloze situatie zijn gelokt. We zijn hier vandaag om duidelijk te tonen dat Europa solidair is en Griekenland steunt”, zei voorzitter van de Europese Commissie (EC) Ursula von der Leyen.
De pogingen van Erdogan om diplomatieke steun van Brussel te krijgen lijken vooralsnog mislukt. Brussel toont zich vooral solidair met Griekenland en zegde woensdag 700 miljoen euro toe om de crisis op de eilanden op te lossen. Het machtsspel tussen Turkije en de EU, waarvan de migranten – zacht uitgedrukt – de dupe zijn, lijkt daarmee nog niet afgelopen.
Naar verwachting komt de EC in april met een voorstel voor een nieuw migratiebeleid. Werden wir das immer noch schaffen? (Zal het ons ooit nog lukken?).
Migranten arriveren na een boottocht vanuit Turkije op het Griekse eiland Lesbos. (Foto: Reuters)
AD 06.03.2020 Turkije heeft de afgelopen jaren 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen opgenomen. De prijs is hoog: niet alleen voor de Turkse bevolking, maar ook voor de regering. President Erdogan probeert uit alle macht te redden wat er te redden valt.
Hij moet even heel erg nadenken. Het is ook best een moeilijke vraag, in deze omstandigheden.
Hm. Als hij ‘ja’ zegt, dan is de volgende vraag: waarom wil je dan weg? Als hij ‘nee’ zegt, en ze komen er achter dat hij ‘nee’ heeft gezegd, dan moet hij misschien wel terug naar Syrië.
Oorlog
,,Het gaat net hier”, zegt Mohamed (20) dan maar voorzichtig. En dan vertelt hij hoe hij zeven jaar geleden met zijn vader en moeder vanuit de Syrische stad Aleppo naar Turkije vluchtte. Ze kwamen terecht in Konya. In het begin waren ze blij. Er was geen oorlog meer, ze konden een huis huren en er was zelfs werk voor zijn vader en later ook voor Mohamed zelf.
Maar toch staat hij nu hier, opnieuw met zijn vader en moeder en tientallen anderen, in de berm van de Vatan Boulevard, middenin het uitgestrekte Istanboel. Iemand had van iemand anders gehoord dat er misschien morgen vanaf deze plek een bus naar de grens met Griekenland gaat. De Turken vinden het prima dat hij vertrekt, en Mohamed ook: ,,We willen een beter leven.”
Hoe anders was het in 2011 en de paar jaar erna. Toen de oorlog in Syrië in volle hevigheid woedde, spreidde president Recep Tayyip Erdogan zijn armen en zei: ,,Kom maar hier, jullie zijn onze gasten.” Was het zijn goede hart dat hier sprak? Misschien, maar het was zeker ook politieke berekening. ,,Noem het maar gerust cynisme”, zegt Ercüment Akdeniz, journalist voor de onafhankelijke linkse krant Evrensel. ,,Hij dacht dat het Syrische regime snel zou vallen.
Al die vluchtelingen zouden hem dan zeker steunen als hij een hem goedgezinde regering aan de macht zou helpen. En toen de oorlog maar bleef duren, wilde hij de Syriërs gebruiken als voorwendsel om zich te mengen in de strijd. Turkije zat niet alleen al heel lang te azen op stukken grond aan de grens, maar ook op een manier om de Koerden daar aan te pakken.”
Als we achterom kijken, zien we al snel waar het is misgegaan. Er kwamen veel meer mensen dan verwacht; de oorlog woedt nog steeds; de Turkse economie hapert; de populariteit van Erdogan daalt met de maand. En intussen zijn er bijna 4 miljoen mensen in de samenleving geïnjecteerd, zoals Özgür Aktütün het zegt. Zij werkt voor Göcmen Dayanisma Dernegi, een organisatie die migranten helpt hun weg te vinden in Turkije.
,,We hadden ons beter moeten voorbereiden”, zegt ze. ,,De druk op samenleving is te groot geworden.” Recente cijfers spreken boekdelen: 3,7 miljoen vluchtelingen uit Syrië, bijna de helft daarvan kinderen; een heel klein deel zit in kampen, de rest is verdeeld over de steden. ,,Het zijn met name de kleinere steden die de druk niet aankunnen.
Er is geen werk, geen geld, te weinig huisvesting… En daar zijn al die Syriërs die baantjes en huizen inpikken en allerlei voordeeltjes krijgen van de regering. Althans, dat denken de mensen. Het is niet zo. Maar het verklaart wel de stemming die hier nu heerst.”
De vluchtelingen krijgen de schuld van de hoge huren. Dat is natuurlijk niet eerlijk, aldus -Özgür Aktütün, hulpverlener.
Mohamed uit Konya bijvoorbeeld begon te werken als fietsenmaker voor een salaris van 35 lira per week (iets meer dan 5 euro). Nu hij iets meer ervaring heeft, verdient hij 180 lira (26 euro). Niet omdat dit het gangbare loon is, maar gewoon, omdat je een jonge vluchteling makkelijk kunt uitbuiten.
En liever een goedkope vluchteling dan een dure Turk. Huisbazen weten ook dat Syrische gezinnen staan te springen om huisvesting en schroeven de huren flink op. Dit tot woede van de lokale Turken, omdat dus ook voor hen de prijzen stijgen. ,,De vluchtelingen krijgen hiervan de schuld”, zegt Aktütün. ,,Maar dat is natuurlijk niet eerlijk.”
Hoe gastvrij de meeste Turken ook zijn geweest, in zo’n klimaat zijn conflicten, angst en onverdraagzaamheid onvermijdelijk. Mensen tolereren elkaars manier van spreken niet eens meer. Turken praten als een kabbelend riviertje, Arabisch klinkt soms als een storm op zee. Een akelig gevoel is dan al snel geboren: ,,Waarom schreeuwen die mensen altijd zo?”
Acties als #Syriërswegwezen en #IkwilgeenSyriërsinmijnland zijn geen uitzondering. Ook zijn Syrische winkels belaagd door boze burgers, nadat een gerucht de ronde deed over een aanranding door vluchtelingen. Tel daarbij op de hoge werkloosheid, onder jongeren zelfs bijna 30 procent, en je hebt een druk vanuit de bevolking waar zelfs een autocratische leider als Erdogan zich ongemakkelijk bij gaat voelen.
Toen er vorige week ook nog eens 33 Turkse soldaten sneuvelden in Idlib, waar de Turken vechten tegen troepen van het Syrische regime en Rusland, moest er iets gebeuren. Dus zei de president tegen alle vluchtelingen: ga maar naar Europa. Erdogan wil steun van de Navo en meer geld van de EU, maar die zegt dat de afgesproken 6 miljard uit de Turkije-deal al is overgemaakt. Nietes, zegt Erdogan. Welles, zegt de EU. Ik wil 20 miljard, eist Erdogan. Je krijgt 1 miljard, klinkt het uit Brussel.
Het spel wordt hard gespeeld. Op YouTube zijn nu beelden te zien van Turkse agenten die met een pistool in de hand vluchtelingen dwingen om naar de grens te gaan. De Grieken hebben niet alleen extra EU-geld gekregen voor het bewaken van hun grenzen, ‘de buitengrenzen van Europa’, maar zijn door Ursula von der Leyen (de baas van de Europese Commissie) gepromoveerd tot ‘schild’ tegen de vluchtelingen.
Dit is allemaal precies zoals Erdogan het wil, zegt journalist Akdeniz. ,,Zo kan hij de aandacht afleiden van het debacle in Syrië. Een nederlaag in Idlib betekent dat er weer een miljoen mensen staan te dringen om naar hier te komen. Velen daarvan hebben een radicale islamitische agenda. Wat dat betreft was het een goede zet van de president: iedereen kijkt nu naar wat er aan de grens met Griekenland gebeurt.”
Het maakt Mohamed allemaal niet uit. Hij staat op het punt zijn telefoon te verkopen om de taxi naar de grens te betalen. De chauffeur, die erg behulpzaam kijkt maar duidelijk uit is op een flinke winst, doet er nog een schepje bovenop: ,,Ik ken iemand die jullie honderd procent zeker de grens over kan brengen.” Mohamed kijkt ons vragend aan. We kunnen hem alleen maar vertellen dat er vandaag weer mensen zijn doodgeschoten. Door de Grieken, zeggen de Turken. Door de Turken, zeggen de Grieken.
Telegraaf 06.03.2020 De spanning in het grensgebied tussen Griekenland en Turkije blijft om te snijden. Griekse veiligheidstroepen gebruikten een waterkanon om mensen terug te drijven die zich hadden verzameld bij de grens. Daarna werd traangas afgevuurd op de Griekse grenswachten.
In het grensgebied ontstonden chaotische toestanden door het Turkse besluit om geen migranten meer tegen te houden die naar Europa willen. Bronnen rond de Griekse regering zeiden donderdag dat in enkele dagen tijd al zo’n 35.000 mensen zijn tegengehouden die illegaal de grens wilden oversteken.
De kwestie heeft de relatie tussen de landen op scherp gezet. Turkije heeft de Grieken onder meer beschuldigd van het doodschieten van migranten. Athene noemt dat nepnieuws en zegt dat de Turkse autoriteiten proberen om migranten te helpen die de grens willen oversteken. Beide kanten hebben traangas gebruikt.
De Turkse autoriteiten zeggen dat alleen traangas wordt afgevuurd als de Grieken dat ook doen. „Waarom zou Turkije traangas afvuren op de Griekse kant van de grens?”, zei minister Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken) eerder. „Griekenland beschiet ons, onze politiestations bij de grens, met traangas. Daar reageren wij op.”
MSN 06.03.2020 De Turkse president Erdogan heeft de kustwacht opgedragen te verhinderen dat vluchtelingen of andere migranten met vaartuigen naar Griekse eilanden varen. De overtocht van illegale migranten door de Egeïsche Zee is wegens de risico’s niet toegestaan, aldus de opdracht aan de kustwacht.
Het is volgens waarnemers geen wijziging in het beleid van Erdogan dat hij vluchtelingen toestaat naar de grens met Griekenland of Bulgarije te gaan om te proberen die over te steken. Maar de overtocht over de wateren tussen Turkije en Griekse eilanden is volgens Erdogan levensgevaarlijk en daarom ontoelaatbaar.
Zijn beleid blijft dat de tocht van vluchtelingen die over land richting de Europese Unie gaan niet wordt tegengehouden. Erdogan heeft vrijdag in een gesprek met de Duitse bondskanselier Merkel gezegd dat de bestaande overeenkomst van zijn land met de EU over de vluchtelingenproblematiek niet meer functioneert en herzien moet worden.
NOS 06.03.2020 De regering is niet van plan om minderjarige vluchtelingen uit Griekse kampen naar Nederland te halen. Dat heeft premier Rutte vandaag gezegd, in reactie op uitspraken van gemeenten die een aantal van deze kinderen willen opnemen.
Rutte zei vanmiddag dat Nederland zijn steentje bijdraagt aan initiatieven om de situatie in de kampen op de Griekse eilanden te verbeteren. Hij wijst erop dat de Europese Commissie bekijkt of er nog meer gedaan kan worden om de vluchtelingen in Griekenland te helpen. Daar blijft het bij, zegt Rutte, er worden geen mensen hierheen gehaald.
Noodkreet van hulporganisaties
Drie hulporganisaties vroegen gemeenten deze week om plek te bieden aan 500 kinderen die zonder familieleden in de Griekse kampen bivakkeren. Zeven gemeenten waaronder Leiden, Amsterdam, Zwolle en Utrecht gaven al te kennen dat ze vluchtelingenkinderen willen opvangen. De organisaties hoopten dat de gemeenten als breekijzer zouden dienen om de regering tot actie te dwingen.
De situatie in de kampen wordt elke dag nijpender nu Turkije migranten ook niet langer tegenhoudt. Een deel van hen reist per boot naar Lesbos, Chios en Samos.
NU 06.03.2020 Turkije heeft donderdag als vergelding 21 militairen van de Syrische regering omgebracht, meldt het Turkse ministerie van Defensie. Eerder op de dag kwamen twee Turkse militairen om het leven bij een Syrische aanval. Vrijdag, net na middernacht, werd een wapenstilstand van kracht.
Bij de vergeldingsactie zouden ook stukken artillerie en raketlanceerinrichtingen zijn vernietigd.
Donderdag opende de Syrische regering het vuur op Turkse militairen in de Syrische regio Idlib. Daarbij kwamen twee militairen om het leven en raakten drie andere militairen gewond.
De vergeldingsactie van Turkije vond plaats in aanloop naar een staakt-het-vuren. Vrijdag om 0.01 uur (lokale tijd) werd een wapenstilstand tussen de Russische president Vladimir Poetin en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan van kracht. Zij kwamen de wapenstilstand donderdag overeen in Moskou, waar de twee ambtsgenoten elkaar spraken over de situatie in het gebied.
Idlib is nog het enige grote gebied in Syrië dat in handen is van rebellen. Een deel van deze rebellen wordt gesteund door Turkije, terwijl Rusland het leger van de Syrische president Bashar Al Assad steunt.
Spanningen bij Turks-Griekse grens door vluchtelingenstroom
De afgelopen weken zijn tientallen Turkse militairen omgekomen. Ook is er een nieuwe vluchtelingenstroom op gang gekomen die richting de grens met Turkije trekt.
Op dit moment heeft Turkije al zo’n 3,6 miljoen vluchtelingen opgevangen. Het land eist vanwege de situatie in Idlib meer financiële hulp van de Europese Unie. Erdogan wil de EU daarom onder druk zetten door de vluchtelingen niet langer te verhinderen door te trekken naar de EU-landen.
Dit heeft tot extra spanning langs de grens tussen Turkije en Griekenland geleid, waar de Griekse grenswacht de vluchtelingen tegenhoudt. Daarbij wordt veel geweld gebruikt.
De EU-ministers van Buitenlandse Zaken veroordeelden vrijdag het Turkse besluit om de vluchtelingendeal met de EU uit 2016 te negeren. Dit, en elke vergelijkbare vorm van politieke druk, zal worden afgewezen, aldus de bewindslieden.
“De situatie aan de buitengrens van de EU is niet acceptabel”, luidde de verklaring van de ministers. “Migranten moeten niet worden aangemoedigd om te proberen illegaal over te steken over land of zee.”
Vluchtelingen vast in niemandsland
Een groeiende groep vluchtelingen zit nu vast in niemandsland tussen Turkije en Griekenland. Donderdag stuurde Turkije vierduizend zwaarbewapende agenten naar de grens, om ervoor te zorgen dat de vluchtelingen niet meer terug naar Turkije gaan.
NOS 05.03.2020 De gemeente Leiden gaat verweesde vluchtelingenkinderen van de Griekse eilanden opvangen. Hoeveel kinderen de gemeente wil overnemen is nog niet besloten, maar gedacht wordt aan 25 jongeren.
Leiden komt daarmee tegemoet aan een oproep van de Stichting Vluchteling, Vluchtelingenwerk en Defence for Children. Die organisaties willen dat Nederland ongeveer 500 minderjarige asielzoekers die in de Griekse kampen zitten, overneemt. Door de gemeenten te mobiliseren, hopen de organisaties dat de regering zich uiteindelijk aansluit bij de landen die al kinderen uit Griekenland overnemen.
Volgens burgemeester Lenferink van Leiden kan zijn gemeente de opvang van deze kinderen best aan. “We zien dat dit nu hard nodig is. Het gaat om kinderen, waarvan de ouders zijn overleden of vermist zijn en deze kinderen zitten op Lesbos in hele slechte omstandigheden. Leiden is van oudsher een stad van vluchtelingen, ik heb er alle vertrouwen in dat wij deze kinderen op een goede manier kunnen opvangen.”
Ook in andere Nederlandse gemeenten wordt gesproken over de opvang van migrantenkinderen. Zo wil de gemeente Utrecht wel kinderen opnemen, als de regering hiertoe besluit. Utrecht roept staatssecretaris Broekers-Knol dan ook op “haar belofte om Griekenland te steunen” na te komen.
Een meerderheid van de gemeenteraad van Amsterdam wil ook dat die stad vluchtelingenkinderen op gaat vangen. De GroenLinks-fracties in Nijmegen en Groningen staat ook achter de oproep.
Overvolle kampen
In oktober vroeg Griekenland de EU om 2500 kinderen over te nemen uit de overvolle kampen. Nederland gaf destijds geen gehoor aan die oproep. Alleen Frankrijk en Portugal zeiden toen 50 kinderen op te willen vangen. Luxemburg zegde vandaag toe 5 kinderen op te nemen.
Met name op de eilanden Lesbos, Chios en Samos verblijven veel migranten, onder wie ook kinderen. De VN-kinderrechtenorganisatie Unicef denkt dat in totaal 5424 kinderen zonder begeleiding in Griekenland zijn. Daarvan zitten er 1582 in kampen of daarbuiten op de Griekse eilanden.
Sinds mei vorig jaar neemt het aantal alleen reizende minderjarige kinderen dat in Griekenland hulp zoekt toe. Vooral in december was er een duidelijke piek te zien. Het gaat vooral om jongens tussen de 14 en 18 jaar. Zo’n 9 procent van de kinderen is jonger dan 14 jaar. De meeste minderjarigen komen uit Afghanistan, waar al jaren een gewapende strijd gaande is.
Kinderen vooruit sturen
Volgens Tineke Ceelen van Stichting Vluchteling sturen ouders hun kinderen vaak vooruit, omdat alleen zij nog kans op een asielvergunning hebben. De kinderen komen vervolgens terecht op de Griekse eilanden waar nauwelijks voorzieningen zijn. Vaak gaat het om illegale kampen buiten de opvangcentra.
Staatssecretaris Broekers-Knol was vandaag in Brussel om te praten over nieuwe steun aan Griekenland. Niet bekend is of zij daar ook afspraken heeft gemaakt over de kinderen.
Telegraaf 05.03.2020 Een meerderheid in de Amsterdamse gemeenteraad wil dat de hoofdstad meewerkt aan de opvang van vijfhonderd kinderen uit vluchtelingenkampen op het Griekse eiland Lesbos.
De fracties van collegepartijen GroenLinks, D66 en PvdA geven hiermee samen met DENK, BIJ1 en ChristenUnie gehoor aan een oproep hiertoe van vluchtelingenorganisaties.
De partijen zeggen in een gezamenlijke verklaring dat het „vijf over twaalf” is. Ze willen dat de grote groep alleenstaande kinderen weg worden gehaald. „Deze kinderen kunnen worden misbruikt, verhandeld of ze verdwijnen volledig uit zicht”, schrijven ze.
„Dus daar waar Europese leiders treuzelen en de humanitaire ramp als politiek spel gebruiken, dient Amsterdam op te staan. Een stap naar voren te zetten. Barmhartigheid en internationale solidariteit te tonen”, staat in de verklaring. „Wij willen dat Amsterdam verantwoordelijkheid neemt en samen met andere Nederlandse en Europese steden deze kwetsbare kinderen zo snel mogelijk een veilige opvang biedt.”
NOS 05.03.2020 Hulporganisaties roepen Nederlandse gemeenten op om ten minste 500 kinderen op te vangen uit de overvolle kampen in Griekenland. Belangenorganisaties luiden de noodklok, nu zo’n 13.000 migranten zich bij de Turks-Griekse grens hebben verzameld.
“Toon leiderschap en barmhartigheid”, schrijven Stichting Vluchteling, Vluchtelingenwerk Nederland en Defence for Children in de oproep. Kinderen die alleen op de vlucht zijn wordt in de Griekse kampen volgens de hulporganisaties de toegang ontzegd tot water, eten, onderwijs, medische zorg en een dak boven hun hoofd.
Ze hopen dat vier gemeenten “een kopgroep” vormen en honderden kinderen zonder ouders en familie onderdak bieden. Het voorstel is volgens de initiatiefnemers ingediend bij Amsterdam, Groningen, Utrecht en Nijmegen.
‘Pionnen op schaakbord’
Duizenden migranten proberen de Europese Unie te bereiken, nu Turkije de grenzen heeft opengezet. “Zij worden in de machtsstrijd tussen president Erdogan en de EU als pionnen op een schaakbord naar de grens doorgelaten”, zeggen de hulporganisaties.
Sommige mensen steken met rubberboten over van Turkije naar de eilanden Lesbos, Chios en Samos, die vlak voor de Turkse kust liggen. De leefomstandigheden in de overvolle opvangkampen op deze eilanden zijn abominabel, zeggen mensenrechtenorganisaties. Eilandbewoners zijn niet blij met de komst van de nieuwe groep migranten.
Grieken op Lesbos duwen boot met migranten terug water op
“De bewoners van de Griekse eilanden die overvolle kampen huisvesten, zijn zo lang en stelselmatig in de steek gelaten door Europa dat ook onder hen machteloze woede wortel schiet”, schrijven de hulporganisaties.
Drukmiddel van Erdogan
De Turkse premier Erdogan wil met het openzetten van de grens de Europese Unie dwingen meer geld te geven om vluchtelingen uit Syrië op te vangen. Van de NAVO wil hij meer steun in het conflict met Syrië in de provincie Idlib.
Erdogan overlegt vandaag in Moskou met de Russische president Poetin over het opgelopen geweld in het noordwesten van Syrië.
NOS 05.03.2020 Vijf overvolle kampen op de Griekse eilanden, onvrede over de vluchtelingendeal en een Turkse president die probeert de druk op de EU te vergroten door duizenden migranten naar de Griekse grens te sturen. De situatie in Griekenland nadert weer een kookpunt, amper vijf jaar na het felbevochten akkoord.
Dat president Erdogan de Turkse grenzen met Griekenland even heeft opengezet merkt het land direct. Begin deze week kwamen honderden migranten aan op de Griekse eilanden, en bij de grensovergang in het noordoosten zitten een paar duizend mensen vast in niemandsland.
Vooral in en rond het overvolle kamp Moria op Lesbos wordt de situatie nijpender. Eigenlijk was er plek voor enkele duizenden mensen, maar dat zijn er nu al zo’n 20.000, die soms ver buiten het kamp bivakkeren. De Griekse regering en EU hadden beloofd dat de migranten naar het vasteland zouden worden gebracht en over Europa verdeeld zouden worden, of na weigering teruggestuurd zouden worden naar Turkije. Maar dat gebeurt amper en de asielprocedures zijn uiterst traag.
De bevolking van het kleine plaatsje Moria is het zat en blokkeerde met hulp van boze inwoners uit andere dorpen de toegangswegen.
Dat het kamp bij Moria inmiddels veel groter is dan gepland, is goed te zien vanuit de lucht:
NOS, ANP
“Er zijn daar zo veel mensen dat de situatie rond het kamp onhoudbaar is geworden”, vertelt correspondent Conny Keessen die deze week Lesbos bezocht. “De bewoners van Moria zijn moe, ze willen rust en ze willen dat het weggaat.”
Tineke Ceelen van Stichting Vluchteling verwachtte al dat het een keer mis zou gaan. “Overal waar je rond Moria rondloopt, hangen grote groepen mensen rond die in grote nood verkeren. Omdat er in de kampen zo veel ontbreekt, gaan mensen op zoek naar spullen eromheen. Ze hakken olijfbomen om zodat ze vuur kunnen stoken en ze halen was bij mensen van de lijn af omdat ze het koud hebben.”
‘In een hoek gedreven’
Correspondent Keessen, die de laatste dagen veel mensen sprak, benadrukt dat er lang niet overal een anti-migranten-stemming heerst. “Het is niet zo dat de hele bevolking van het eiland tegen vluchtelingen is, maar ze worden in een hoek gedreven; zowel de vluchtelingen als de lokale bevolking.”
Bevolking op Lesbos: ‘Een hek in zee gaat niet helpen’
Veel mensen zijn fel gekant tegen de bouw van nieuwe kampen, uit angst voor nóg meer mensen. Op het eiland Samos wordt nu zo’n nieuw centrum gebouwd, weet Keessen. “Het moeten gesloten kampen worden waar vluchtelingen overdag uit mogen, behalve mensen die een overtreding hebben begaan of die uitgeprocedeerd zijn.”
De plannen zijn in een vergevorderd stadium en er zijn al containerwoningen neergezet. “Het was eerst het idee om een soort registratie- en ontvangstcentrum te bouwen en het oude kamp te sluiten. Maar nu heeft de regering gezegd dat er op alle eilanden veel grotere gesloten kampen komen en dat pikken de bewoners niet. Bovendien hebben de bewoners er geen vertrouwen in dat de oude kampen zullen sluiten”, zegt Keessen.
Doet de EU voldoende?
De EU stuurt extra grenswachten naar Griekenland en twaalf kilometer hek en rivier de Evros moeten de rest doen. Maar is dat voldoende om migranten en vluchtelingen vanuit Turkije tegen te houden? Keessen: “De mensen trekken nu zuidelijker om de natuurlijke grens van de rivier over te steken. Dat worden er ook steeds meer, want daar heeft Erdogan bussen vol mensen uit Istanbul heen gestuurd.”
De opvangkampen op alle Griekse eilanden zijn sterk overbevolkt, blijkt uit cijfers van de Griekse regering:
NOS
Oplossingen voor deze crisis, zijn net als een nieuw akkoord niet eenvoudig. Tineke Ceelen vindt het te makkelijk om Erdogan als enige schuldige in deze crisis aan te wijzen. “We moeten ook erkennen dat hij miljoenen vluchtelingen uit Syrië opvangt en als we niet oppassen worden dat er nog veel meer. Als Erdogan die grens voor een groot deel dichthoudt, wie kan hem dan de maat nemen?”
Ceelen vindt dat de Europese Unie moet beginnen met het nakomen van de afspraken die in 2016 met Turkije zijn gemaakt. “We moeten beginnen om de meest kwetsbare mensen over te brengen naar het Europese vaste land, zorgen dat er doorstroming komt in de kampen.”
Erg hoopvol over de toekomst is Ceelen niet. “Hoe kan ik hoopvol zijn als je ziet dat de Griekse kustwacht schiet op bootjes waarop kinderen zitten? Het is een schande dat dit gebeurt in een jaar waarin wij 75 jaar vrijheid vieren. We zouden ons diep moeten schamen.”
NU 05.03.2020 Rusland en Turkije zijn akkoord gegaan met een wapenstilstand in de Syrische provincie Idlib. Ook komt er een veilige zone in het gebied, melden de landen donderdag.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is in Moskou om met zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin over Idlib te praten. Ze hebben afgesproken dat om middernacht een staakt-het-vuren ingaat.
Ook gaan de landen vanaf 15 maart gezamenlijke patrouilles uitvoeren bij een nog in te richten veilige zone. Hoe groot de zone wordt, is nog niet bekend. Dat wordt in de komende zeven dagen bepaald.
Idlib is nog het enige grote gebied dat in handen is van rebellen. Een deel van deze rebellen wordt gesteund door Turkije, terwijl Rusland achter het leger van de Syrische president Bashar Al Assad staat.
De situatie in Idlib is eind vorig jaar geëscaleerd. In de afgelopen weken zijn de spanningen tussen Rusland en Turkije verder opgelopen. Door het opgelaaide geweld zijn tientallen Turkse militairen omgekomen.
Ook is de grootste vluchtelingenstroom sinds het begin van de burgeroorlog op gang gekomen. De vluchtelingen kunnen vanwege het geweld maar één kant op: richting de grens met Turkije. Erdogan houdt de grens gesloten, omdat Turkije al 3,6 miljoen Syriërs opvangt. Dat zijn er volgens de Turkse autoriteiten al veel te veel.
NOS 05.03.2020 Rusland en Turkije hebben een staakt-het-vuren afgesproken voor de Syrische provincie Idlib. De wapenstilstand moet om middernacht lokale tijd ingaan. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin bekendgemaakt na overleg met zijn Turkse collega Recep Tayyip Erdogan in Moskou.
De twee bereikten een akkoord na zes uur van overleg. Na afloop zei Poetin dat hij hoopt dat de overeenkomst een einde maakt aan de humanitaire crisis in de Syrische provincie.
Laatste bolwerk opstandelingen
Idlib is het laatste grote bolwerk van de rebellen. Het Syrische leger vecht er met steun van Moskou tegen de Syrische opstandelingen, die door Ankara worden gesteund. Daardoor dreigen de Russische en Turkse legers direct met elkaar in conflict te komen.
Door het geweld is een grote vluchtelingenstroom ontstaan, vooral richting Turkije. Poetin en Erdogan zijn het ook eens geworden over een veiligheidszone in Idlib, waar Rusland en Turkije samen gaan patrouilleren.
Telegraaf 05.03.2020 Rusland en Turkije zijn een staakt-het-vuren overeengekomen voor de Syrische provincie Idlib. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin bekendgemaakt na overleg in Moskou met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
De wapenstilstand gaat rond middernacht in, zo werd donderdag duidelijk. De twee presidenten spraken elkaar zes uur.
In de provincie vecht het Syrische leger met steun van Rusland tegen Syrische rebellen die weer door Ankara worden gesteund. Turkije stuurt steeds meer militairen naar het gebied in het noordwesten van Syrië. De afgelopen weken zijn tientallen Turkse militairen in Idlib gesneuveld.
In Idlib hebben de rebellen hun laatste grote bolwerk. Het leger van de Syrische machthebber Bashar-al-Assad is enige tijd geleden tot grote woede van Turkije een offensief begonnen om ze daar weg te krijgen. Ankara wil in het gebied een veilige zone inrichten.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov maakte bekend dat Rusland en Turkije het ook over de zone eens zijn geworden. De landen gaan er gezamenlijke patrouilles uitvoeren. Over beide zaken hadden de landen eerder ook al afspraken gemaakt.
Twee Turkse militairen kwamen donderdag nog om het leven gekomen door een aanval van Syrische troepen, zegt het Turkse ministerie van Defensie. Het incident zou slechts enkele uren voor het staakt-het-vuren zijn gebeurd.
De gevechten brachten de afgelopen maanden een nieuwe vluchtelingenstroom op gang. Erdogan dreigde talloze migranten de grens over te sturen, Europa in.
AD 05.03.2020 Rusland en Turkije zijn het eens geworden over een staakt-het-vuren in de Syrische provincie Idlib. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin bekendgemaakt na overleg in Moskou met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
De twee presidenten spraken elkaar zes uur lang. De wapenstilstand gaat volgens Erdogan in om middernacht maar Turkije behoudt zich het recht voor om elke aanval van de Syrische regering te wreken. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov maakte bekend dat Rusland en Turkije het ook over de zone eens zijn geworden. De landen gaan er gezamenlijke patrouilles uitvoeren. Over beide zaken hadden de landen eerder ook al afspraken gemaakt.
Enkele uren voor het ingaan van het staakt-het-vuren kwamen twee Turkse militairen om het leven door een aanval van Syrische troepen in de noordwestelijke provincie, zei het Turkse ministerie van Defensie. Drie andere militairen raakten gewond. Volgens het ministerie namen Turkse troepen “onmiddellijk” wraak op doelen van het Syrische regime.
In de noordwestelijke provincie Idlib vecht het Syrische leger met steun van Rusland tegen Syrische rebellen die weer door Ankara worden gesteund. Turkije stuurt steeds meer militairen naar het gebied. De afgelopen weken sneuvelden er tientallen Turkse militairen.
In Idlib hebben de rebellen hun laatste grote bolwerk. Het leger van de Syrische machthebber Bashar-al-Assad is enige tijd geleden tot grote woede van Turkije een offensief begonnen om ze daar weg te krijgen. Ankara wil in het gebied een veilige zone inrichten.
Vluchtelingenstroom
Door het oplaaien van het geweld in Idlib is een grote vluchtelingenstroom op gang gekomen, vooral richting buurland Turkije. Dat gooide afgelopen weekend de grenzen open waardoor tienduizenden migranten naar Griekenland trokken maar strandden in het niemandsland tussen de grenzen van de twee landen. De Griekse premier Kyriakos Mitsotakis riep de noodtoestand uit bij de grenzen.
NOS 05.03.2020 De Russische president Poetin heeft bij het begin van de ontmoeting met zijn Turkse ambtgenoot Erdogan zijn medeleven betuigd voor de dood van Turkse militairen in Idlib. Hij zei dat de situatie in de Syrische provincie zo gespannen is dat directe onderhandelingen tussen beide leiders noodzakelijk zijn. Erdogan sprak de hoop uit dat de ontmoeting de spanningen in Idlib doet afnemen.
Rusland steunt het Syrische leger, dat de opstandelingen in het laatst overgebleven rebellengebied probeert te verslaan. Turkije steunt rebellengroepen en heeft er duizenden militairen naartoe gestuurd. De Turken willen zo voorkomen dat de honderdduizenden vluchtelingen in Idlib nog verder in het gedrang komen en alleen nog naar Turkije kunnen uitwijken.
Vorige week kwamen bij een luchtaanval 33 Turkse militairen om, mogelijk mede door Russisch vuur. Geen van beide partijen heeft er belang bij dat de situatie verder uit de hand loopt en de tot voor kort goede onderlinge relatie verder op de proef te stellen.
‘De vliegtuigen vallen huizen aan, die storten in boven op families’
Na het bombardement op de Turkse militairen van vorige week kondigde de Turkse regering aan dat de miljoenen migranten in Turkije niet langer tegengehouden worden als ze naar de EU willen. Turkije heeft zich daartoe in een verdrag met de EU uit 2016 wel verplicht.
Erdogan zei gisteren dat hij steun van de EU wil bij het vinden van een politieke oplossing voor Idlib. “De migranten blijven komen totdat Syrië een nieuwe grondwet heeft en er vrije verkiezingen kunnen worden gehouden”, zei hij. “Als Europa het probleem wil oplossen, moet het de politieke en humanitaire inzet van Turkije in Syrië steunen.”
Duizenden migranten bevinden zich al een week in het niemandsland aan de Turks-Griekse grens in het noordwesten van Turkije. Griekenland laat hen niet toe en Turkije heeft vandaag oproerpolitie naar de grens gestuurd om te voorkomen dat ze naar Turkije terugkeren.
MSN 05.03.2020 De Russische president Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Erdogan zijn in Moskou begonnen aan overleg over de strijd in de provincie Idlib in het noordwesten van Syrië. Beiden hebben gezegd te hopen op een bestand of een beperking van de steeds bloediger wordende vijandelijkheden.
Poetin sprak aan het begin van het gesprek zijn medeleven uit aan de nabestaanden van de tientallen Turkse militairen die in Idlib zijn gesneuveld. Erdogan zei er zeker van te zijn dat er een oplossing kan worden gevonden.
Rusland heeft in de Syrische burgeroorlog die in 2011 losbarstte, de zijde van president Bashar al-Assad gekozen. Diens regime is door Russisch militair ingrijpen op de been gehouden. Erdogan is anti-Assad. Hij steunt in Idlib het laatste bolwerk van jihadisten en rebellen en stuurt er steeds meer militairen naartoe. Zo hoopt hij een stroom vluchtelingen uit Idlib te voorkomen. Assad probeert met Russische steun Idlib te heroveren.
Ankara en Moskou hebben bijna 2 jaar terug al een soort bestand afgesproken voor deze regio, maar die is door de partijen niet nageleefd.
AD 05.03.2020 De Russische president Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Erdogan zijn in Moskou begonnen aan overleg over de strijd in de provincie Idlib in het noordwesten van Syrië. Intussen stuurt Turkije politiemensen naar de grens met Griekenland om te voorkomen dat dat land Syrische migranten terugjaagt naar het Turkse grondgebied.
Poetin sprak aan het begin van het gesprek zijn medeleven uit aan de nabestaanden van de tientallen Turkse militairen die in Idlib zijn gesneuveld. Zowel Poetin als Erdogan hebben gezegd te hopen op een bestand of een beperking van de steeds bloediger wordende vijandelijkheden.
Rusland heeft in de Syrische burgeroorlog die in 2011 losbarstte de zijde van president Bashar al-Assad gekozen. Diens regime is door Russisch militair ingrijpen op de been gehouden. Erdogan is anti-Assad. Hij steunt in Idlib het laatste bolwerk van jihadisten en rebellen en stuurt er steeds meer militairen naartoe. Zo hoopt hij een stroom vluchtelingen uit Idlib te voorkomen. Assad probeert met Russische steun Idlib te heroveren.
Intussen trekken er steeds meer vluchtelingen en migranten naar de Turks-Griekse grens, in de hoop Europa in te kunnen gaan. Want nadat donderdag 33 van Turkse soldaten waren gesneuveld in Idlib, had president Erdogan er genoeg van. Hij zag al die honderdduizenden nieuwe vluchtelingen samendrommen voor de grens van zijn land. Nog meer? Hij vangt er al bijna vier miljoen op. Dus, zei hij, ik zet de deur naar Europa open. De zogenoemde Turkije-deal met de EU, die tegen betaling vluchtelingen in Turkije moest houden, is van de baan.
Vandaag stuurt hij duizend extra politiemensen naar de grens om te voorkomen dat Griekenland migranten terugjaagt naar het Turkse grondgebied. De Turkse minister van Binnenlandse Zaken, Suleyman Soylu, zei tijdens een bezoek aan de grensstreek dat Griekenland de migranten ‘niet mag terugduwen’.
Traangas
De extra politieagenten moeten voorkomen dat de Grieken de migranten met onder meer traangas van de grenshekken terug Turkije in jaagt. Gisteren meldden de Griekse autoriteiten dat de Turkse politie er ook met traangas stond te schieten. Volgens Suleyman Soylu zijn er sinds woensdag 164 migranten gewond geraakt langs de vaak afgerasterde Griekse grens. De Turkse bewindsman zei dat de extra politiemensen naar de grensrivier de Evros worden gestuurd.
Griekenland heeft melding gemaakt van 35.000 pogingen langs de Turkse grens het EU-land binnen te dringen sinds afgelopen zaterdag. Meer dan 230 illegalen zijn in het grensgebied in Griekenland aangehouden, meldde de Griekse krant Kathimerini.
NOS 05.03.2020 De presidenten van Rusland en Turkije hadden altijd al een ingewikkelde relatie. Poetin en Erdogan zijn niet bepaald vrienden, maar hebben wel veel gezamenlijke belangen.
De oorlog in Syrië zet die relatie nu extra onder spanning. Helemaal doordat onlangs 33 Turkse militairen omkwamen in de Syrische provincie Idlib – mede door vuur van Russische troepen, die het Syrische regeringsleger steunen. De situatie in Idlib lijkt elk moment verder te kunnen escaleren.
En dus ontmoeten Erdogan en Poetin elkaar vandaag in Moskou om te praten. Wat staat er allemaal op het spel, en wat kunnen we verwachten van hun gesprek?
Tegenstrijdige belangen
De situatie in Idlib laat zien dat Poetin en Erdogan heel tegenstrijdige belangen hebben in Syrië. Het Syrische leger van Assad wil Idlib volledig in handen krijgen. Erdogan wil Assad juist weghouden uit het gebied, zodat er niet nog meer vluchtelingen naar Turkije komen. Hij steunt daarom de rebellen in Idlib, die tegen Assad vechten.
Ondertussen steunt Rusland Assad. Voornamelijk om een belangrijke speler te blijven in de regio en op het wereldtoneel. Maar Rusland wordt door beide partijen onder druk gezet. Wat nu?
Uitweg
Volgens correspondent Geert Groot Koerkamp is het voornaamste doel van vandaag alles op alles zetten om te voorkomen dat de situatie in Idlib verder uit de hand loopt. Daar heeft Rusland helemaal geen zin in, zegt hij. “Als er een gewapende aanval zou plaatsvinden vanuit Rusland, dan zou dat een conflict met een NAVO-land betekenen. Rusland wil niet alle NAVO-landen tegen zich hebben.”
“Ook Turkije wil absoluut geen escalatie”, zegt geopolitiek analist Isa Yusibov. “Turkije schoot in 2015 een Russisch gevechtsvliegtuig neer en kreeg toen enorme sancties opgelegd vanuit Rusland, onder meer op de export van groente en fruit en het toerisme. Dat was een enorme klap.” Volgens Yusibov is de economische afhankelijkheid zo groot, dat Turkije dat niet nogmaals wil riskeren.
“Daar komt bij”, vertelt Groot Koerkamp, “dat er op dit moment miljardenprojecten opgezet zijn tussen Rusland en Turkije. Zoals een gaspijpleiding van Rusland naar Turkije en een kerncentrale die Rusland gaat bouwen in Turkije.”
Volgens zowel Groot Koerkamp als Yusibov komt het erop neer dat beide presidenten de provincie Idlib het niet waard vinden om er hun bondgenootschap voor op het spel te zetten.
‘De vliegtuigen vallen huizen aan, die storten in bovenop families’
“De presidenten ontmoeten elkaar niet zonder een concreet resultaat, dus daar gaat wel iets uitkomen vandaag”, zegt Groot Koerkamp. De verwachting is dat Poetin en Erdogan nieuwe afspraken gaan maken.
“De oudere afspraken over de verdeling van de provincie – dus wie waar de macht heeft – stellen niets meer voor. Die scheidingslijn bestaat niet meer. De meest reële oplossing is daarom het maken nieuwe afspraken om van daaruit de status quo te handhaven”, aldus Groot Koerkamp. Dat resulteert dan in een bevriezing van de huidige situatie – een staakt-het-vuren.
Maar is dat houdbaar, een bevroren situatie waarin eigenlijk niets verandert? “Misschien niet op de lange termijn”, zegt Yusibov. “Maar Rusland heeft wel veel ervaring met bevroren conflicten en laat ze liever doorsudderen dan actie te ondernemen”.
“Wat de uitkomst vandaag ook wordt, voor de mensen in Idlib verandert er niets”, aldus Isa Yusibov, geopolitiek analist.
Als Rusland uiteindelijk toch een kant moet kiezen, dan zal Poetin volgens Yusibov eerder Assad laten vallen dan Erdogan. “Rusland heeft Assad niet per se nodig. Ja, Syrië is een belangrijke bondgenoot, en Rusland wil zijn militaire bases in Syrië graag behouden. Maar wie er aan de macht is in Idlib, maakt Poetin niet zoveel uit. Dan zal Poetin eerder Erdogan willen pleasen.”
Dat ziet Groot Koerkamp ook. “De Russen hebben een luchtmachtsbasis gekregen in Syrië. Ook wilden ze Islamitische Staat bestrijden, omdat veel IS-strijders uit Rusland en de Kaukasus kwamen. Verder wilden ze Russische wapens testen en gevechtservaring opdoen in Syrië. Dat hebben ze allemaal bereikt. Maar Poetin heeft er verder niet zoveel belang bij dat Assad Idlib helemaal onder controle krijgt.”
Maar zover is het nog niet. Eerst een bevriezing van de situatie dus. “Wat de uitkomst vandaag ook wordt, voor de mensen in Idlib verandert er niets”, verwacht Yusibov. “In Idlib zitten mensen die absoluut niet onder het regime van Assad willen vallen, dus uit zichzelf zullen ze niet naar andere plekken van Syrië gaan. Ook kunnen ze niet naar Turkije, want Erdogan houdt ze tegen. En Rusland is al helemaal niet bezig met het lot van de mensen in Idlib.”
NU 05.03.2020 De Turkse minister van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu heeft donderdag duizend zwaarbewapende agenten van een speciale politie-eenheid naar de Griekse grens gestuurd. Zij moeten ervoor zorgen dat migranten en vluchtelingen die daar vastzitten niet terugreizen naar Turks grondgebied.
Bij de grensovergang tussen het Griekse Kastanies en het Turkse Edirne hebben zich naar schatting duizenden mensen verzameld in niemandsland sinds de Turkse president Recep Tayyip Erdogan een week geleden de grenzen naar Europa opende voor migranten.
Griekenland zegt dat het sindsdien ruim 34.000 mensen heeft tegengehouden bij de grens. Het land weigert de migranten toe te laten omdat de opvangkampen op de Egeïsche landen al overvol zitten en treedt hard op. Migranten worden door het leger en politie tegengehouden met traangas en rubberkogels.
Volgens de Turkse minister zijn hierdoor al 164 mensen gewond geraakt. Ook heeft Ankara de Griekse troepen beschuldigd van het doden van een migrant, iets dat Athene op haar beurt ontkent. Minister Soylu zei woensdag dat Turkije een zaak tegen Griekenland aan het voorbereiden is bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.
Persbureau Reuters sprak deze week met migranten in een ziekenhuis in Edirne. “We gooiden stenen naar de autoriteiten omdat ze de grens niet openden. Daarna vuurden ze traangas op ons af. Omdat dit niet effectief was, gebruikten ze ook hun geweren”, vertelt een van hen.
Medische staf en een gewonde migrant in een ziekenhuis in het Turkse Edirne. (Foto: Reuters)
Brussel: ‘Situatie aan de EU-buitengrens is onacceptabel’
De verantwoordelijke EU-ministers kwamen woensdag bijeen in Brussel om te praten over de situatie aan de Griekse grens. In een verklaring hebben ze Turkije opgeroepen om te stoppen met het sturen van migranten.
Woensdag zegde de EU al 700 miljoen euro toe om de crisis bij de grens op te lossen. Het geld is bedoeld voor noodopvang en infrastructuur. “Deze grens is niet alleen een Griekse grens, maar ook een Europese”, zei voorzitter van de Europese Commissie (EC) Ursula von der Leyen. Ook gaan verschillende EU-lidstaten een bijdrage leveren aan de versterking van Frontex, de Europese grensbewakingsoperatie.
EU beschuldigt Turkije van chantage
De EU beschuldigt Erdogan ervan dat hij doelbewust de grenzen heeft geopend in een poging om Brussel onder druk te zetten om meer geld te eisen voor de opvang van vluchtelingen. Turkije huisvest ongeveer 3,6 miljoen migranten, zo’n vier procent van de bevolking, waarvan het merendeel uit Syrië komt.
Ook zou Ankara druk op Brussel willen uitoefenen voor steun in de gewapende strijd in het Syrische Idlib. Turkije vecht daar tegen het door Rusland gesteunde regeringsleger van de Syrische president Bashar Al Assad. De troepen van Al Assad zijn bezig met een opmars in de provincie, waardoor een miljoen Syriërs gevlucht zijn naar de Turkse grens. Erdogan wil deze vluchtelingen en anderen huisvesten in een speciale veilige zone in Noord-Syrië.
Erdogan en zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin zijn donderdag bijeen om te praten over de situatie in Idlib.
Griekse kustwacht schiet in het water naast migrantenboot uit Turkije
Telegraaf 05.03.2020 De Turkse regering stuurt 1000 speciale agenten naar de grens met Griekenland die de vluchtelingen moeten verhinderen terug naar Turkije te gaan. De maatregel komt nadat Turkije de vluchtelingendeal met de EU de facto had opgezegd en duizenden vluchtelingen doorliet.
ANKARA
Sindsdien zitten duizenden vluchtelingen vast in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland. Athene houdt met steun van de EU de grens potdicht en verhindert met succes – door onder meer de inzet van traangas – dat de vluchtelingen de grens bestormen. Veel vluchtelingen – die al een aantal dagen in het niemandsland hebben overnacht – willen nu terug naar Turkije maar nu zijn het de Turken die aan hun kant de grens dichtgooien.
Turkije verwijt Griekenland dat het de vluchtelingen met geweld verhindert de grens over te steken. Volgens Ankara hebben de Grieken zelfs vluchtelingen doodgeschoten en verwond, iets wat door Athene heftig wordt ontkend.
Verwond
„Ze hebben 164 mensen verwond. Nu proberen 4900 mensen terug Turkije in te duwen”, aldus de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Suleyman Soylu. „We zetten nu 1000 speciale politie-agenten in om te verhinderen dat ze daar in slagen”.
Woensdag besprak Erdogan met vertegenwoordigers van de EU de situatie in het Syrische Idlib en de vluchtelingenstroom richting de Griekse grens. Erdogan eist dat de EU veel meer bijdraagt aan de opvang van Syrische vluchtelingen en het land ook steunt in de pogingen het Syrische conflict met militaire middelen te beslechten. Die eis wordt gesteund door de Amerikanen.
Syrische Witte Helmen bergen een lichaam na een aanval van de Syrische luchtmacht op de stad Maaret Misrin in de provincie Idlib. Volgens het Britse Observatory for Human Rights zijn vannacht bij Russische bombardementen op de stad 15 burgers omgekomen, inclusief een kind.
Telegraaf 05.03.2020 Europa moet een groot deel van de rekening voor onder meer de vluchtingen in de Syrische regio Idlib betalen. Dat zei de speciale Amerikaanse afgezant voor Syrië, James Jeffrey, donderdag in de Turkse hoofdstad Istanboel.
Jeffrey maakt deel uit van een hoge Amerikaanse delegatie die de afgelopen dagen het gebied rond de Turkse grens met Syrië heeft bezocht. Samen met de Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Kelly Knight Craft, en de ambassadeur in Turkije, David Satterfield, bezochten ze onder meer een vluchtelingenkamp en een grensovergang met Syrië. De drie Amerikanen waren vol over de Turkse gastvrijheid voor de Syrische vluchtelingen en de Turkse humanitaire hulp voor de op de vlucht geslagen Syriërs in Idlib.
Vandaag bespreekt de Turkse president Erdogan de situatie in Idlib met zijn Russische collega Poetin in Moskou. Syrië is met hulp van Rusland begonnen met een laatste militair offensief, bedoeld om Idlib in te nemen. Daarbij worden meer dan een miljoen op de vlucht geslagen Syriërs richting de Turkse grens gedreven die echter potdicht zit.
De Amerikaanse speciale gezant voor Syrië, James Jeffrey, bezoekt het Boynuyogun vluchtelingenkamp bij de Turkse stad Hatay. Ⓒ REUTERS
Rusland verwijt Turkije dat het al maanden weigert de islamitische strijdgroepen aan te pakken die in Idlib de lakens uitdelen en gebruiken dat als rechtvaardiging voor het offensief tegen Idlib. De Turken houden de grens echter gesloten omdat ze al meer dan drie miljoen gevluchte Syriërs hebben opgevangen en weigeren nog meer vluchtelingen op te nemen.
De druk op Europa op meer vluchtelingen op te nemen is sterk gegroeid vooral sinds Erdogan de vluchtelingendeal met Europa de facto verscheurde waarna duizenden migranten nu met geweld proberen de Griekse grens te passeren op weg naar Noord-Europa.
Offensief
De verwachting is dat Poetin en Erdogan vandaag opnieuw een deal zullen maken over Idlib die lijkt op de eerdere deal uit 2016. De Russen zullen mogelijk hun offensief staken. In ruil daarvoor zullen de Turken de weer verantwoordelijkheid nemen voor de gevluchte Syriërs in dat gebied.
Moskou heeft veel te verliezen als het niet tot een oplossing weet te komen met Istanboel. De Russen hebben een grote gaspijpleiding naar Turkije gelegd, mogen er een atoomcentrale bouwen en exporteren veel landbouwproducten naar Turkije. Daarnaast heeft Poetin de Turken al een beetje weten los te weken uit de NAVO met de leverantie van het S-400 luchtafweersysteem. Dit tot schrik van de Amerikanen die zich fel maar tot op heden met weinig succes verzetten tegen de Turkse aankoop van het S-400 systeem.
Sancties
Duitsland overweegt bij monde van de Duitse minister van Defensie Annegret Kramp-Karrenbauer, extra economische sancties in te stellen tegen Rusland als dat land blijft doorgaan met het bombarderen van burgerdoelen in Idlib. Duitsland is een grote handelspartner van Rusland. Een groot deel van de Russische export van gas gaat naar Duitsland.
Telegraaf 05.03.2020 De Turkse president Erdogan praat met zijn Russische ambtgenoot Poetin over een bestand in Idlib, in het noordwesten van Syrië. Erdogan is donderdag in Moskou voor het onderhoud, terwijl de strijd in de provincie Idlib tussen Turkse militairen en door Rusland gesteunde Syrische troepen verder uit de hand dreigt te lopen.
Het Turkse leger is op grote schaal in actie gekomen tegen de strijdkrachten van de Syrische president Assad en diens bondgenoten, inclusief Rusland. Ze dreigen de regio onder de voet te lopen. Ankara heeft in 2018 al afspraken met Moskou gemaakt over een deels “gedemilitariseerd” Idlib, een soort bufferzone waar niet meer gevochten zou worden. Maar die afspraken worden door de strijdende partijen niet goed nageleefd.
Idlib is een bolwerk van tegenstanders van Assad, voornamelijk jihadisten. Erdogan vreest dat die samen met honderdduizenden burgers naar Turkije vluchten als de troepen van Assad verder oprukken.
Enkele honderden migranten zijn maandag slaags geraakt met de Griekse politie toen ze wilden demonstreren tegen de leefomstandigheden in het beruchte kamp Moria.Beeld Joris Van Gennip
VK 04.03.2020 De EU-landen mogen niet langer dralen over een Europees asiel- en migratiebeleid. De huidige chaos en humanitaire misère aan de Grieks-Turkse grens maken volgens de Europese Commissie duidelijk dat de EU haar geloofwaardigheid verliest.
Enkele honderden migranten zijn maandag slaags geraakt met de Griekse politie toen ze wilden demonstreren tegen de leefomstandigheden in het beruchte kamp Moria.Beeld Joris Van Gennip
Europees Commissaris Schinas (Migratie) deed woensdag een emotionele oproep aan de EU-landen, die al vier jaar ruziën over een gezamenlijk migratiebeleid. ‘Er is geen betere kans om door te pakken dan nu. Het is misschien onze laatste kans. Europa kan niet twee keer falen.’
Duizenden migranten zitten vast tussen Griekenland en Turkije nadat Ankara afgelopen dagen ‘de grenzen naar Europa openzette’. De Turkse president Erdogan deed dat om de EU te dwingen hem te helpen in zijn strijd in Syrië. Griekenland houdt sindsdien zijn grens met Turkije dicht wat Athene op scherpe kritiek komt te staan van vluchtelingenorganisaties maar woensdag brede steun kreeg van de Europese ministers voor asiel en Binnenlandse Zaken.
De EU zegde Athene financiële hulp toe voor de opvang van migranten die er toch in slagen Griekenland te bereiken, voor medische teams en betere opvangcentra. Ook zijn de lidstaten bereid met materieel (schepen, vliegtuigen, helikopters) en personeel (douaniers, asielexperts) Griekenland te helpen de grenzen beter te bewaken. Al met al kan Athene op deze manier rekenen op 700 miljoen euro van de EU. Afgelopen jaren kreeg het al 2,3 miljard euro uit Brussel voor het registreren en huisvesten van migranten.
Een gezamenlijk migratie- en asielpact
Commissaris Johansson (Binnenlandse Zaken) erkende dat onduidelijk is of Griekenland die 2,3 miljard euro goed heeft besteed. ‘Het Griekse asielsysteem is nog steeds te traag, de voortgang is niet wat verwacht mocht worden. Maar dit is niet het moment om na te gaan of Griekenland zijn huiswerk goed heeft gedaan.’ De nieuwe Griekse regering heeft in elk geval beterschap beloofd.
Naast noodhulp is het volgens de Commissie hoog tijd voor een gezamenlijk migratie- en asielpact. Het plan van de vorige Commissie uit 2016 – mede gebaseerd op de verdeling van migranten over de lidstaten – heeft de EU-landen tot op het bot verdeeld.
Johansson en Schinas hebben afgelopen weken vrijwel alle hoofdsteden bezocht en zien een kans om de impasse te doorbreken. De twee Commissarissen willen in april hun voorstel op tafel leggen dat uitgaat van een betere bewaking van de Europese buitengrenzen en een strikt terugkeerbeleid voor migranten die geen verblijfsvergunning krijgen. Daarnaast komt er een ‘bindend solidariteitsmechanisme’ maar dat zal volgens betrokkenen geen verplichte spreiding van migranten zijn. De Commissie wil lidstaten de kans geven hun asielquota af te kopen met andere vormen van hulp.
De Europese ministers van asielzaken kibbelden woensdag lange tijd over een verklaring over het handelen van Erdogan. Griekenland en Cyprus eisten een ‘harde veroordeling’ maar dat werd door Duitse druk afgezwakt tot ‘verwerpt sterk’. Turkije huisvest miljoenen vluchtelingen, mede met 6 miljard euro van de EU.
NOS 04.03.2020 De Europese Unie zal met alle mogelijke middelen proberen om migranten buiten Griekenland te houden. Dat hebben de EU-ministers van Buitenlandse Zaken vanavond in Brussel besloten. “De EU roept Turkije op om te stoppen met het sturen van vluchtelingen naar de grens”, zo staat in een verklaring. “Deze situatie is onacceptabel.”
Volgens staatssecretaris Broekers-Knol, die ook aanwezig was, is het een sterk signaal van de 27 EU-landen aan Turkije, om de bestaande afspraken (de zogenoemde Turkije-deal) te respecteren. “Griekenland beschermt de buitengrenzen, dus dit is een verantwoordelijkheid van ons allemaal.”
Nieuw migratiepact
In de verklaring staat verder dat het illegaal oversteken van de grens vanuit Turkije niet wordt getolereerd. Volgens Eurocommissaris Schinas is “de grens van Griekenland Europa’s grens. De grens van Bulgarije is Europa’s grens. En ook de grens van Cyprus is Europa’s grens.”
Broekers-Knol denkt dat Turkije zich de komende tijd aan de afspraken gaat houden en geen mensen meer naar de grens met Griekenland stuurt. Volgens haar is dit een eerste stap. De komende maanden moeten de ministers en de Europese Commissie het eens worden over een nieuw migratiepact. Daarover is het vanavond niet gegaan.
Volgende week komen de ministers opnieuw bij elkaar om de situatie te bespreken.
Telegraaf 04.03.2020 EU-landen moeten 160 extra asielexperts naar Griekenland sturen. Dat staat in een zespuntenplan dat de EU-commissarissen verantwoordelijk voor asiel en migratie, de Griekse vicevoorzitter Margaritis Schinas en de Zweedse Ylva Johansson, woensdag presenteerden.
Het asielsysteem in Griekenland is vrijwel vastgelopen, de doorlooptijden zijn er enorm lang. Het Europese asielagenschap EASO heeft een hulpverzoek naar de overige lidstaten verstuurd.
Het plan wordt later op de dag voorgelegd aan de EU-minister van Binnenlandse Zaken en Justitie. Namens Nederland is staatssecretaris Ankie Broekers-Knol daarbij.
De meeste andere punten uit het plan kwamen woensdag al naar buiten. Zo krijgt Athene 350 miljoen euro voor de opvang van asielzoekers en versterking van de grens. Nog eens 350 miljoen komt later beschikbaar. Het EU-grensagentschap Frontex stuurt honderd extra grenswachten bovenop de huidige 530 en stelt zes kustwachtschepen, een vliegtuig, twee helikopters en drie voertuigen met warmtebeeldcamera’s beschikbaar.
Lidstaten wordt ook gevraagd medische hulp, tenten en dekens te leveren. Verder gaat Frontex aan de slag met een nieuw programma voor snelle terugkeer van mensen die geen recht hebben op verblijf in Griekenland naar hun land van herkomst.
Aan de Turkse kant van de grens verblijven zo’n 20.000 mensen, aldus Schinas. Die heeft de Turkse regering volgens hem gestuurd „als instrument” om druk op Europa uit te oefenen. „In deze uitzonderlijke omstandigheden is het onze eerste prioriteit om orde bij onze buitengrens veilig te stellen”, zei hij. De commissaris riep de hele EU op achter Griekenland te staan. Hij is ervan overtuigd dat de ministers dat zullen doen.
Telegraaf 04.03.2020 De Europese landen moeten het Turkse beleid in Syrië steunen als ze hun problemen met migratie willen oplossen. Dit beklemtoonde de Turkse president Erdogan. De EU moet volgens hem zijn pogingen om politieke en humanitaire problemen op te lossen in Syrië steunen en niet alleen maar de grens dichtgooien.
„Alle Europese landen sluiten hun grenzen voor vluchtelingen vandaag de dag, ze proberen ze weg te duwen door de vluchtelingen te slaan, door hun boten tot zinken te brengen en zelfs door op ze te schieten” aldus Erdogan. Hij zei dit terwijl er aan de Turks-Griekse grens opnieuw schermutselingen zijn tussen groepen migranten en Griekse grenswachten.
Erdogan heeft Brussel gedreigd voor vluchtelingen „de poort naar Europa open te zetten.” Turkije heeft al 3,6 miljoen mensen uit Syrië onderdak geboden en vreest dat dit aantal zal stijgen. Wanneer het Syrische regime van president Assad met Russische steun ook het noordwesten van Syrië herovert, zou daar een nieuwe stroom vluchtelingen naar Turkije op gang kunnen komen. Erdogan probeert dat te verhinderen en heeft zijn strijdkrachten naar Noordwest-Syrië gestuurd om de troepen van Assad en diens Russische bondgenoten tegen te houden.
Telegraaf 04.03.2020 Turken schieten volgens Athene met traangas op Griekse grensbewakers tijdens schermutselingen met mensen die illegaal Griekenland proberen binnen te komen. De krant Kathimerini meldde beelden te hebben van de chaos aan de grens waarop te zien is dat ook aan Turkse kant traangas wordt afgevuurd. De Griekse grensbewaking zet traangas in om de illegalen op afstand te houden.
De Griekse regering beschuldigt het buurland Turkije ervan nepnieuws over migranten te verspreiden. Athene weerspreekt Turkse beschuldigingen dat er onder migranten doden en gewonden vallen door toedoen van de Griekse grensbewakers vallen.
Het geweld bij de bestorming van deze Europese buitengrens is onderwerp van gesprek tijdens Europese spoedberaad van ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie woensdag in Brussel.
AD 04.03.2020 Aan de rand van Europa, op de grens tussen Turkije en Griekenland, wachten tienduizenden mensen tot de deur op een kier gaat. Dat gaat waarschijnlijk niet gebeuren. Langzaam daagt het besef dat er met hen gesold wordt.
Mehdiye vraagt of ze het Turkse volkslied mag zingen. Natuurlijk mag ze dat. Ze is ook zo weer klaar, want ze kent maar een paar zinnen. Applaus is welkom, gebaart ze. Ze weet niet precies hoe oud ze is (een jaar of 5, denken wij), maar ze wil heel graag vertellen dat ze uit Afghanistan komt. En ze is, zo telt ze op haar vingers, al één, twee, drie, vier dagen hier in Doyran.
Haar familie zit een eindje verderop, tussen tientallen andere families, hier aan de oever van de Meric. Het water stroomt hard en ziet er koud uit. Aan de overkant ligt Europa. Het is maar een meter of 40 ver, maar deze mensen kunnen er alleen maar naar kijken. Sommigen zien heel in de verte Londen liggen, Duitsland, of zelfs New York. Maar wie heel goed kijkt, ziet alleen maar prikkeldraad, en af en toe een Griekse grenswacht die snel weer tussen de bomen schiet.
Iedereen die hier aan de grens is beland, zit er niet zomaar. Of het nu in Doyran is, Pazarkule of Edirne, dit is de plek waar de deur open zou gaan. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan had het zelf gezegd. Vorige week donderdag sneuvelden er 33 van zijn soldaten in Idlib, een Syrische provincie meer dan 1000 kilometer naar het oosten.
De Turken vechten daar samen met rebellen tegen de troepen van president Bashar al-Assad, die de Russen aan zijn zijde weet. En president Erdogan had er genoeg van. Waarom moest hij dit allemaal in zijn eentje doen? Waar was de Navo?
En hij zag al die honderdduizenden nieuwe vluchtelingen samendrommen voor de grens van zijn land. Nog meer? Hij vangt er al bijna vier miljoen op. Dus, zei hij, tegen al die mensen, en ook tegen de rest van de wereld, ik zet de deur naar Europa open. De zogenoemde Turkije-deal met de EU, die tegen betaling vluchtelingen in Turkije moest houden, is van de baan. ,,De EU komt haar afspraken niet na, dus waarom wij dan wel?”
En ze gingen. Ze namen de taxi, de bus, de trein, klommen achter op een brommertje. Ze kwamen uit Istanboel, maar ook uit Izmir, Konya, Maras of Nigde, en al die andere Turkse steden waar ze al maanden of zelfs jaren bivakkeerden. Velen betaalden grof geld, hun láátste geld, anderen zouden naar verluidt gratis door de Turken zijn vervoerd.
Met hoeveel ze inmiddels zijn, is niet helemaal duidelijk. Volgens de Turkse autoriteiten drommen er nu meer dan honderdduizend mensen aan de grens, de Grieken maken een fors lagere schatting. De Turken zeggen dat er nog miljoenen meer aankomen, met als gevolg dat Europa langzaamaan hetzelfde gevoel krijgt als in 2015. De meeste Europese landen (of eigenlijk alle Europese landen) zitten daar niet op te wachten.
Merdan Mohamed (43) heeft dat haarfijn in de gaten. ,,Ik verwacht niks van Europa”, zegt hij. ,,Maar ik hoop dat ze mij ook snappen.” Hij vluchtte met zijn gezin 2,5 jaar geleden uit het zuiden van Idlib naar Turkije, ergens in centraal-Anatolië, en verdiende daar de kost met allerlei dagelijkse klusjes.
Het was soms net genoeg om zijn gezin te onderhouden, maar soms ook niet. Toen hij vorige week president Erdogan hoorde, pakte hij alles en iedereen bij elkaar en vertrok naar die verre grens in het westen. ,,Ik wil dat mijn kinderen vrij zijn en naar school kunnen gaan. Ik wil dat hij (hij wijst naar zijn ene zoon) elektricien kan worden als hij wil, en hij (zijn andere zoon) een professor.”
Maar nu zit hij hier, al een paar dagen. Ze zijn met negentien mensen, zijn eigen gezin en die van twee neven. Ze hebben hun toevlucht gezocht tussen de bomen, in de hoop dat de wind er wat minder hard waait, maar dat is helaas niet het geval. Ze zitten op de grond, op meegebrachte dekens en hebben zeildoek gespannen om nog een beetje beschutting en privacy te hebben.
De kleintjes hebben net wat snoep gekregen van hulpverleners, een vrouw eet koude bonen in tomatensaus uit een blikje, en een jonge moeder heeft een pak luiers gekregen. Ze zijn helaas niet de goede maat, maar dat moet dan maar. ’s Nachts is het koud, zegt Merdan, dus ze proberen overdag te slapen.
Als het donker wordt, kruipen ze met z’n allen rond een vuurtje, net als alle andere gezinnen hier, en ze hopen dat de allerkleinsten dan toch indutten. Maar niet de afgelopen nacht. ,,Toen regende het. Ze hebben uren liggen huilen.”
Natuurlijk heeft Merdan overwogen om de oversteek te maken, de rivier is hier niet al te diep. En hij weet dat anderen het ook al geprobeerd hebben bij de reguliere grensovergangen. Maar bij iedereen is het kwartje inmiddels gevallen: de Grieken peinzen er niet over om ook maar één vluchteling binnen te laten. Sterker nog: je schrikt ervan als je hoort hoe ze zijn behandeld door de grenswachten aan de overkant. ,,We moesten alles inleveren”, zegt een vrouw uit Afghanistan die een illegale poging waagde. ,,Geld, papieren, zelfs onze schoenveters, en toen werden we Turkije weer ingeschopt.”
Er zijn meer van dit soort verhalen. Ze zijn niet te controleren, omdat er geen journalisten meer worden toegelaten in de buurt van de officiële grensposten. Maandag is er een tiental verslaggevers opgepakt, omdat ze zich ‘op verboden terrein’ hadden begeven. Wel is duidelijk dat er deze week een jongetje is verdronken in de Middellandse Zee. Hij was met zijn familie op weg naar een Grieks eiland, toen hun bootje kapseisde. Ook is er om vage redenen een Syrische man neergeschoten. Door de Grieken, zeggen de Turken. Door de Turken, zeggen de Grieken.
Ook zijn er verhalen van mensen die woedend zijn. Op de Turken, omdat ze lekker zijn gemaakt met een heel bittere pil. ,,Ze brachten ons tot de grens”, zegt een Syrische man verontwaardigd. ,,En toen zeiden ze: zoek het verder zelf maar uit.” Op de Grieken, omdat die met alle middelen de poort dichthouden. Op Europa, want ‘waarom zien ze daar niet dat we geen kant meer op kunnen?’
De mensen die zich dit laatste afvragen, klinken overigens meer wanhopig dan boos. Een grote Oeigoerse familie, ze zijn met twintig, bivakkeert ook al een paar dagen in Doyran. Zij komen uit Afghanistan, zoals de meesten hier. ,,Wij zijn al negen jaar in Turkije”, zegt een van de mannen, die zijn naam niet wil zeggen. ,,We kunnen niet terug naar Afghanistan, want daar ben ik gemarteld.” Hij laat zijn littekens zien. ,,We willen niet terug naar Samsun (een Turkse stad aan de Zwarte Zee), want daar zijn we al een paar keer belaagd door mensen die ons niet willen. En nu mogen we ook niet naar Europa. Ik weet het niet meer.”
En ja, het kan zelfs nog erger. Als je echt helemaal verloren bent, dan zit je op de stoep naast een bushalte, ergens in de buitenwijken van Edirne. Je vertelt je hele verhaal in een paar minuten, want als het over oorlog en bommen gaat, dan ben je het liefst heel snel klaar. Enes Haiz (38) komt uit Idlib, dat zegt genoeg.
Hij zit hier met drie families, onder wie vijf kleine kinderen en drie zwangere vrouwen. Ze zagen Islamitische Staat komen, de Amerikanen, het Syrische leger en de Russen. ,,Onze stad ziet eruit als de maan.” Zijn twee broers en zijn vader zijn dood, zegt hij, en zijn moeder verloor beide benen. Een jaar, twee maanden en 24 dagen geleden kwam hij naar Turkije. En nu zit hij hier, bij deze bushalte, in de volle wind, naast de ruïne van een badhuis. Als hij van ons hoort dat er bij de grenspost van Pazarkule niemand meer doorheen komt, zegt hij: ,,Ik ga er ook niet meer heen.”
Plots stopt er een brommertje met twee Turkse jongemannen. Of ze een lift willen naar Pazarkule. Kost maar 600 lira per persoon. En ja, gegarandeerd dat ze de grens over kunnen, de twee weten een geheim weggetje. Enes vertrouwt het niet. Hij overlegt met zijn neef. ,,Dit zijn jagers”, zegt die. ,,Niet doen. Ze zetten ons ergens af, pakken het geld en gaan er dan vandoor.” Enes schudt zijn hoofd naar de jongens. ,,Nee , we doen het niet.”
Maar wat dan? ,,Misschien komt er iets uit het overleg met de Europese Unie. Dat is al eerder gebeurd, toch? Dat ze dan toch weer wat mensen toelaten?”
Maar als ook dat niet gebeurt? ,,We wachten hier nog een paar dagen.”
Maar hier is niks. Wat doen jullie daarna? ,,Dan gaan we naar Istanboel.”
NOS 04.03.2020 Ze hebben gezichten die getekend zijn door de oorlog, maar zijn vriendelijk en ontspannen. In ruil voor ons paspoort geven ze een pasje dat kennelijk genoeg is om Idlib in te mogen. Tenminste, het stukje van de Syrische provincie dat door deze geharde rebellen wordt gecontroleerd.
Twee jongens van de Syrische hulporganisatie Violet wachten ons op bij de grenspost. Zij hebben beloofd ons een paar uur rond te leiden door “de grootste humanitaire ramp in negen jaar Syrische oorlog”, zoals de Verenigde Naties de situatie in Noord-Idlib nu noemt. Ze kennen de weg en de gevaren, zodat ze ons hopelijk op tijd kunnen waarschuwen.
‘De vliegtuigen vallen huizen aan, die storten in bovenop families’
Het gebied is vooral heel erg vol met mensen, blijkt tijdens de rit richting een van de vele opvangkampen. De wegen zijn kapot, overal is verkeer, op de stoepen zijn markten ingericht, werkplaatsen in de open lucht. Er is stank en herrie, en op ieder stukje open grond zijn tenten neergezet waarin nu mensen wonen.
Zodra we wat hoger op een heuvel zijn, zien we in alle richtingen het blauw en wit van tentzeilen op de heuvels. Waar de stadjes en dorpjes overgaan in kampen, is nauwelijks nog te zien.
En er komen iedere dag nieuwe gezinnen bij. “De vliegtuigen vallen huizen aan, en die huizen storten in op de families”, legt een oudere heer uit voor zijn tent in een kamp bij het stadje Kah. Het is een geraamte van aan elkaar gelaste buizen met op de kale vloer een paar tapijten over elkaar heen voor de warmte.
Een miljoen vluchtelingen wonen hier op een stukje land dat steeds kleiner wordt; het regeringsleger van president Assad is met hulp van Rusland bezig aan een opmars richting het noorden van Idlib. “Ze richten hun bommen op wijken waar burgers wonen”, zegt de oude man verontwaardigd. “Het regime en zijn bondgenoten vallen zelfs ziekenhuizen aan.”
Dat blijkt inderdaad de voornaamste bron van stress in een kliniek die we binnenlopen. Dokter Mohammed Abrash is er aan het werk, hij pendelt heen en weer tussen verschillende ziekenhuizen in Noord-Idlib. “Sinds het offensief van het regime begon hebben ze 67 ziekenhuizen vernietigd.” Onder artsen die aan het werk zijn is altijd de angst dat er een bombardement komt, zegt Abrash.
‘Met bommen vegen ze de dorpen leeg’
Hij leidt ons rond door verschillende ziekenzalen waar gewonden liggen, een jongen die herstelt van een operatie aan zijn buik; “een granaatscherf”, zegt de dokter droog. En bij een andere man tilt hij het deken op. “Hij is geraakt aan zijn been, we hebben er een pin in gezet.”
Abrash noemt de bombardementen op ziekenhuizen de voornaamste oorlogsstrategie van het regime. “Ze raken klinieken, markten, huizen, zodat mensen niet anders kunnen dan wegtrekken. Zo vegen ze de dorpen en steden leeg, en kan het regime die plekken innemen. Het is nu overduidelijk hun strategie in Idlib.”
Dokter Mohammed Abrash NOS
De laatste dagen komen er minder bommen uit de lucht. Het is de reden dat we nu relatief veilig even het gebied in kunnen.
Syrische troepen krijgen rake klappen van het Turkse leger. Sinds het weekend werden drie Syrische gevechtsvliegtuigen door Turkse F-16’s uit de lucht gehaald. Ook zijn de Turken met drones en artillerie een groot offensief begonnen tegen Syrische grondtroepen.
Turkije besloot daartoe nadat vorige week tientallen Turkse militairen die in het gebied gelegerd zijn omkwamen bij een bombardement. De Turken willen de Syrisch-Russische opmars stoppen, om te voorkomen dat die uiteindelijk de miljoen vluchtelingen in het noorden van Idlib de Turkse grens over jaagt. Want dat is de enige plek waar al die mensen nog heen kunnen, als het Syrische leger de hele provincie verovert.
“Ik zweer je, we hadden hier een feestje toen we hoorden dat Turkije in Syrië zou ingrijpen”, zegt een van de mannen in het kamp bij Kah. Onder de vluchtelingen heerst er sinds de Turkse actie de opluchting. “Als Turkije het niet doet, doet niemand het”, valt zijn vriend in de rede. De mensen hier voelen zich alleen gelaten, zegt hij. “We willen dat de rebellen worden bewapend en dat Europa en Amerika iets doen om ons te beschermen tegen de criminelen Assad en Poetin.”
Strijdgroepen
Nog voor we zijn uitgepraat en alles rustig in beeld kunnen brengen, meldt een van de jongens van Violet dat het niet veilig is om te blijven. Hoewel we hier zijn met toestemming van de rebellen, zegt dat niet veel. Verschillende strijdgroepen strijden ook onderling om de controle in Idlib, sommige zijn ook in het kamp actief.
De terugrit naar de grenspost is frustrerend. Langs de weg liggen honderden verhalen die verteld moeten worden, maar we komen er niet bij. Ieder moment kunnen de bombardementen weer heviger worden, toestemming krijgen om deze plek te bezoeken is een traag proces, en de onvoorspelbaarheid van de oorlog maakt het lastig om hier te werken.
Als we net onze pas hebben ingeleverd bij de grenspost van de rebellen en de Turkse kant van de grens weer over zijn, komt er een berichtje binnen van dokter Mohammed Abrash. Hij bedankt voor onze komst en eindigt met een wens: “Ik hoop dat mijn boodschap uw mensen zal bereiken.”
NOS 04.03.2020 Duitsland stuurt extra mensen naar Griekenland ter ondersteuning van Frontex, de Europese grensbewakingsorganisatie. Het stelt twintig politiemensen en een helikopter ter beschikking. Ook Nederland zal volgens staatssecretaris Broekers-Knol bijdragen aan de versterking van Frontex, gedacht wordt aan manschappen en een marineschip.
Zij is in Brussel voor een spoedvergadering met de ministers van de Europese Unie over de Griekse vluchtelingencrisis. “Wij praten voortdurend over de buitengrens van de Europese Unie en dat het belangrijk is om die te bewaken. Op het moment is Griekenland de buitengrens van de EU en die moet bewaakt worden.”
Griekenland had gevraagd om versterking van Frontex, nu het aantal vluchtelingen vanuit Turkije sterk is toegenomen. Volgens het land is er behoefte aan 160 extra asielexperts, honderd extra grenswachten en verder medische hulp, tenten, dekens en twee helikopters.
Vorige week besloot de Turkse regering om migranten die naar de EU willen niet meer tegen te houden. President Erdogan zei zaterdag dat 18.000 migranten het land hebben verlaten. Griekenland meldt dat het 24.000 vluchtelingen tegenhoudt aan de grens met Turkije.
Turkije stimuleert vertrek
Turkije moet volgens afspraak met de EU migranten terugnemen die Europa proberen te bereiken en andere migranten tegenhouden, in ruil voor financiële steun van de EU. Maar volgens Erdogan houdt de EU zich niet aan de gemaakte afspraken, daarom heeft het land de grens geopend en het nieuws verspreid dat mensen kunnen vertrekken.
Volgens de Griekse regering hebben Turken met traangas op Griekse grensbewakers geschoten tijdens schermutselingen met mensen die illegaal Griekenland proberen binnen te komen. Gisteren zegde de EU Griekenland al 700 miljoen euro toe om de problemen bij de grens het hoofd te bieden. 350 miljoen euro is direct beschikbaar voor noodopvang en infrastructuur.
AD 04.03.2020 Nederland gaat naar verwachting een ,,forse bijdrage” leveren aan de versterking van de Griekse grensbewaking. ,,Er wordt gesproken over een schip en manschappen en dergelijke”, zei staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) in Brussel voor aanvang van overleg met EU-collega’s. ,,Maar het is nog niet definitief, ik ben voorzichtig. Nederland doet alles wat mogelijk is.”
Om Griekenland bij te staan is behoefte aan 160 extra asielexperts, honderd extra grenswachten, zes kustwachtschepen, een vliegtuig, twee helikopters en voertuigen, medische hulp, tenten en dekens. ,,We hebben natuurlijk allang inzet op de Griekse eilanden”, zei de bewindsvrouw. ,,En we leveren al zes marechaussees en twee voertuigen aan de Bulgaarse grens.”
In een verklaring die de EU-ministers naar verwachting zullen aannemen staat dat de EU en haar lidstaten ,,alle noodzakelijke maatregelen” zullen nemen om te voorkomen dat mensen illegaal de grens oversteken. ,,Ik denk dat we alles moeten doen wat juridisch mogelijk is”, zei Broekers-Knol. ,,Griekenland is op dit moment de buitengrens van de Europese Unie waar mensen naartoe willen, en die moet bewaakt worden.”
Griekenland heeft aangekondigd nieuwe asielaanvragen een maand niet in behandeling te nemen. De staatssecretaris verwacht van de Europese Commissie te ,,vernemen of stopzetten van de asielprocedure een mogelijkheid is om eventuele problemen te beteugelen”.
NOS 04.03.2020 Bij vijandelijkheden tussen Turkse en Syrische troepen in Idlib zijn opnieuw doden gevallen. Turkije zegt dat het twee militairen verloor en dat zes van zijn militairen gewond zijn geraakt bij een aanval van het Syrische leger. Waar en wanneer die aanval was, is niet bekendgemaakt.
Volgens Syrische rebellen wordt er vooral hard gevochten bij de stad Saraqeb, die in handen van het regeringsleger is. Het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten zegt dat daar negen Syrische militairen zijn omgekomen door een Turkse drone-aanval.
Het leger van de Syrische president Assad krijgt steun van de Russische luchtmacht en Russische milities. De Turkse president Erdogan reist binnenkort naar Moskou om met president Poetin tot een akkoord over een staakt-het-vuren te komen. “We denken dat we overeenstemming kunnen bereiken over de oorzaak van de crisis, de gevolgen daarvan en maatregelen om hem de baas te worden”, zei de woordvoerder van Poetin.
Hij zei ook dat Turkije verantwoordelijk is voor het mislukken van een in 2018 gesloten bestand; Turkije zou er niet in geslaagd zijn om Syrische rebellen in Idlib te weerhouden van acties tegen Syrische en Russische doelen. Turkije zou ook andere afspraken niet zijn nagekomen.
Griekse agenten houden migranten tegen bij de grensplaats Kastanies EPA
Turkije maakte vorige week bekend dat het migranten die naar de EU willen niet langer tegenhoudt. De aanleiding was de dood van 33 Turkse militairen. Duizenden migranten uit onder andere Syrië, Afghanistan en Iran die in Turkije vastzaten, trokken naar de grens met Griekenland, dat de grens dichthoudt.
Volgens Griekenland zitten er nu 15.000 mensen vast in het niemandsland aan de grens in het noordoosten van het land. Vanmorgen probeerden ze Griekenland opnieuw binnen te komen. De Griekse politie hield ze tegen, onder meer door traangas in te zetten.
EU achter Griekenland
EU-president Michel bespreekt de situatie vandaag met de Turkse president Erdogan. Erdogan zei vooraf dat hij steun van de EU wil voor een politieke oplossing in Idlib.
“Alleen zo kan de migratiecrisis worden overwonnen”, zei hij. “De migranten blijven komen totdat Syrië een nieuwe grondwet heeft en vrije verkiezingen kunnen worden gehouden. Als Europa het probleem wil oplossen, moet ze de politieke en humanitaire inzet van Turkije in Syrië steunen.”
Michel en voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen bezochten gisteren het grensgebied met de Griekse premier Mitsotakis. Mitsotakis zei dat Erdogan tienduizenden vluchtelingen en migranten heeft aangemoedigd om Griekenland illegaal binnen te gaan. Von der Leyen zei vandaag volledig achter Griekenland te staan. “Zij die Griekenland binnen proberen te komen, zijn met valse beloften in deze hopeloze situatie gelokt.”
NOS 03.03.2020 Hij kwam als geroepen in 2016: de politieke deal met Turkije, die (mede) een eind maakte aan de vluchtelingencrisis, waaronder de Europese Unie toen al maanden gebukt ging.
Elke dag bereikten duizenden mensen in bootjes de Griekse kust, tot wanhoop van de autoriteiten en de bevolking daar. Turkije zou die mensen terugnemen, en andere migranten tegenhouden, in ruil voor financiële steun uit de EU.
Met zijn beslissing om de Turkse grens met Griekenland te openen, gaat president Erdogan nu lijnrecht in tegen de deal. “Europa heeft zich niet aan zijn belofte gehouden,” vindt hij, en dus kan ook hij de afspraken schenden. Heeft de Turkse president gelijk? En wat is er nog over van de ambitieuze Turkijedeal?
Financiële steun
Het onderdeel van de deal dat het vaakst wordt benoemd is het geld. “Dat deel heeft de EU best goed nageleefd”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. Turkije zou 6 miljard krijgen, specifiek bedoeld om de vluchtelingenopvang in het land te verbeteren. Dat geld, waarvan inmiddels ruim de helft is overgemaakt, wordt onder meer gebruikt om het onderwijs te bekostigen van kinderen in vluchtelingenkampen.
Het bedrag is een peulenschil, vergeleken met de echte kosten van de vluchtelingenopvang in Turkije, klaagt de Turkse regering. Die zegt er inmiddels meer dan 30 miljard aan te hebben uitgegeven. In Turkije verblijven op dit moment 3,6 miljoen Syriërs, naast honderdduizenden migranten uit andere landen.
Een voor één
Dan een tweede belangrijke afspraak uit de Turkijedeal: het één-voor-één principe. Voor elke migrant die Turkije zou opnemen, zou de EU een andere migrant hervestigen in een Europees land. “De Europese Commissie dacht destijds dat de EU-landen daar wel voor zouden openstaan”, zegt van Slooten.
Die inschatting bleek verkeerd. Na vier jaar heeft de EU zo’n 25 duizend Syriërs uit Turkije toegelaten: iets meer dan een half procent van het totale aantal Syriërs in Turkije, en veel minder dan de 70.000 waarvan in 2016 sprake was.
“De oorzaak daarvan ligt deels bij de EU-lidstaten”, zegt Van Slooten. “Vooral Oost-Europese landen weigerden mensen op te nemen.” Er was ook een praktisch probleem: de traagheid van het Griekse asielsysteem. Het aantal aanvragen is sinds 2016 sterk afgenomen, maar op de eilanden moeten migranten nog steeds 2 jaar wachten tot hun (verplichte) asielaanvraag is behandeld. Pas daarna kan Griekenland hen terugsturen naar Turkije.
Naast deze twee afspraken, over de opvang van vluchtelingen, deed de EU in de Turkijedeal ook andere toezeggingen. Zo zouden Turkse paspoorthouders vanaf 2016 makkelijker naar de EU kunnen reizen en zouden de gesprekken over Turkse toetreding tot de EU worden hervat. Erdogan neemt het de Europese Unie kwalijk dat ook van die beloftes nog niets is gekomen, terwijl Europese leiders Turkije daarvan de schuld geven.
Wat nu?
Rest de vraag: luidt de beslissing van Erdogan het einde in van de Turkijedeal? “Niet perse”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Die deal bestaat uit verschillende elementen, waarvan sommigen nog wel standhouden. Zo geeft de EU nog tot september geld, zodat kinderen in Turkse vluchtelingenkampen naar school kunnen gaan.”
Wel was al langer duidelijk dat Europese Commissievoorzitter Von der Leyen het met haar asielbeleid over een andere boeg wil gooien, zegt Van Slooten. Naar verwachting komt ze in april met een ander plan.
Korte termijn
Op korte termijn willen Europese leiders nu vooral vermijden dat al te veel migranten de EU binnenkomen, zegt Van Slooten. “En plat gezegd: dat soort problemen kun je eigenlijk alleen maar oplossen met geld”.
Von der Leyen zegde vandaag al 700 miljoen toe aan Griekenland, waarvan 350 miljoen euro meteen beschikbaar is. Aan Turkije vroeg haar collega Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, om de deal uit 2016 na te leven.
MSN 03.03.2020 Als Turkije Europa om meer geld vraagt om vluchtelingen op te vangen, zal Nederland daar niet bij voorbaat nee op zeggen. Dat zei staatssecretaris Ankie Broekers-Knol dinsdag in een ingelast debat over de nieuwe vluchtelingenstroom richting de Griekse grens.
Maar, voegde de bewindsvrouw er snel aan toe, Turkije moet zich dan ook wel aan zijn verplichtingen houden. “Het kan niet een éénzijdig traject zijn.”
De Kamer toonde zich bezorgd over de grote groepen mensen die sinds vorige week van Turkije naar Griekenland trekken. Turkije sprak vier jaar geleden met de Europese Unie af mensen niet langer de grens te laten passeren richting Europa, maar de Turkse president Erdogan kwam hier vorige week op terug.
Spoedberaad
Diverse Kamerleden zeiden dat Turkije in feite het akkoord heeft opgezegd. Sommigen namen het woord “chantage” in de mond, maar Broekers-Knol wilde hier niet in meegaan. “We kunnen heel hard roepen ‘chantage’, of dat ze zich niet aan de deal houden, maar dat lost het probleem niet op”, aldus de staatssecretaris.
In Brussel is woensdag 04.03.2020 spoedberaad over de situatie aan de Turks-Griekse grens.
Telegraaf 03.03.2020 De Turkijedeal ’staat zichtbaar onder druk’, maar noodscenario’s voor als migranten massaal naar Europa doorstoten zijn ’niet aan de orde’. Dat zegt staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) in debat met de Tweede Kamer.
Volgens de VVD-bewindsvrouw staat het kabinet zelfs open voor een gesprek over aanvullende financiële middelen als dat nodig is. „Turkije moet zich wel aan de verplichtingen houden, het is geen een eenzijdige situatie.” Dat wil ze ook duidelijk maken. „Dan zeg ik ’luister vrienden, van dit soort praktijken zijn wij niet gediend. We betalen drie miljard euro maar dan moet je je wel normaal gedragen’. Ook Turkije heeft daar baat bij.”
De staatssecretaris ziet ook dat Turkije de druk opvoert. „Ze geven een signaal af dat niet goed is, maar we moeten zorgen dat we zo goed mogelijk met elkaar in gesprek zijn.” Boos worden heeft volgens haar geen zin. „We kunnen roepen chantage, maar dat lost het pobleem niet op.”
Griekenland helpen bij grenzen
Broekers-Knol wil niet alleen met Turkije in gesprek blijven, ze wil ook Griekenland helpen om de buitengrens van de EU te beschermen. Volgens haar staan er 13.000 migranten voor de landsgrenzen, maar is tot op heden niet bekend dat migranten massaal via Griekenland de EU binnendringen.
Maandag zei premier Rutte al dat het ’niet acceptabel’ is dat Turkije Syrische migranten doorlaat naar Griekenland. „Het is tegen de afspraken die de EU met Turkije heeft gemaakt”, zei de premier daarover. Dat leidt volgens hem tot ellende. „Het brengt mensen in een onmogelijke positie. Er zitten kinderen in de ijzige kou in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland. Je mag mensen nooit op deze manier inzet maken van een politieke strijd.”
Met de Turkijedeal van vier jaar geleden sprak de EU met Ankara af dat Turkije Syriërs niet zou doorlaten naar Europa. De EU zou in ruil een deel van de migranten opnemen en Turkije financieel steunen. Maar Turkije kwam vorige week op de afspraken terug en zegt inmiddels 75.000 migranten de grens te hebben overgezet. Het land dat al 3,6 miljoen Syriërs opvangt, vindt dat het te weinig steun krijgt uit Europa.
NOS 03.03.2020 De Europese Unie helpt Griekenland om de problemen bij de Turks-Griekse grens het hoofd te bieden. Daar proberen duizenden migranten de grens over te steken nu Turkije de grensovergang heeft opengezet. De EU trekt 700 miljoen euro uit, heeft de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, bekendgemaakt. 350 miljoen euro is direct beschikbaar.
Het geld is bedoeld om de directe problemen aan te pakken, voor noodopvang van de nieuwe vluchtelingen en migranten en de benodigde infrastructuur. “De Griekse problemen zijn Europese problemen”, zei Von der Leyen. “Deze grens is niet alleen een Griekse grens, maar ook een Europese.”
Von der Leyen bracht een bezoek aan het grensgebied met EU-voorzitter Charles Michel, de voorzitter van het Europees Parlement, David Sassoli, en de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis.
Ze bedankte ook de Griekse douane en de kustwacht en betoonde haar medeleven aan de migranten die met valse beloften naar de grens zijn gelokt.
Turkije-deal
Michel heeft Turkije opgeroepen de Turkije-deal na te leven, de overeenkomst die in 2016 werd gesloten over het stoppen van de migrantenstroom naar Europa in ruil voor miljarden euro’s steun. Sinds het sluiten van de vluchtelingendeal krijgt Turkije per jaar 1,5 miljard euro uit Brussel voor opvang van de migranten. In Turkije zitten zo’n 3,5 miljoen vluchtelingen uit Syrië.
Turkije opent grenzen met Europa voor migranten
Het EU-grensagentschap Frontex stuurt op verzoek van Griekenland honderd extra grenswachten boven op de 530 die er nu al zijn. Ook worden een kustwachtschip, drie kustpatrouilleschepen en twee helikopters naar het gebied gestuurd.
Migranten zijn niet alleen naar de landgrens getrokken maar steken ook weer met rubberboten over van Turkije naar de Griekse eilanden Lesbos, Chios en Samos. Daar zijn volgens de Griekse autoriteiten ruim 500 mensen aangekomen. Boze eilandbewoners probeerden de afgelopen dagen boten te verhinderen aan te leggen. De opvangkampen op de eilanden zijn overvol. Gisteren werden op Lesbos hulpverleners belaagd, naar eigen zeggen door een groep rechtsextremisten.
Druk van Erdogan
De migrantenstroom lijkt zorgvuldig geregisseerd. Bussen, minibusjes en auto’s brengen migranten van Istanbul naar de grens. De meeste zijn Afghanen, maar er zijn ook mensen uit Iran, Irak, Bangladesh, Syrië, Pakistan en Marokko. Om hen af te schrikken houden het Griekse leger en de marine schietoefeningen in het grensgebied.
De Turkse premier Erdogan wil met het openzetten van de grens de Europese Unie dwingen meer geld te geven om vluchtelingen uit Syrië op te vangen. Van de NAVO wil hij meer steun in het conflict met Syrië in de provincie Idlib. Dat gebied is in handen van rebellen, die met steun van Turkse militairen in gevecht zijn met het regeringsleger van de Syrische president Assad. Die wordt gesteund door de Russen. In het gebied tussen Idlib en de Turkse grens zouden een miljoen vluchtelingen klem zitten.
Donderdag vliegt Erdogan naar Moskou voor een gesprek met president Poetin. Hij hoopt een staakt-het-vuren te bereiken.
AD 03.03.2020 De Europese Unie vergrendelt zijn buitengrens met Turkije voor de toestroom van vluchtelingen. Griekenland krijgt extra geld en meer manschappen voor de bewaking van de grens.
Het Europees Grens- en kustwachtagentschap stuurt extra versterkingen. Het gaat om zeven schepen, twee helikopters, een vliegtuig, voertuigen en 100 extra grenswachten. Griekenland ontvangt ook 700 miljoen euro aan financiële hulp, alsmede medische apparatuur. .
De Griekse zorgen zijn onze zorgen. Dit is niet alleen een Griekse grens, het is ook een Europese grens, aldus Ursula Von der Leyen, Voorzitter Europese Commissie.
Menens
De twee belangrijkste bestuurders van de EU, president Charles Michel en Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen, grepen een bezoek aan de Griekse oostgrens vandaag aan om te laten zien dat het de EU menens is. ,,De Griekse zorgen zijn onze zorgen’’, zei Von der Leyen nabij de grensovergang Kastanies. ,,Dit is niet alleen een Griekse grens, het is ook een Europese grens.”
In het bijzijn van hun gastheer, premier Kyriakos Mitsotakis, gaven Michel en Von der Leyen daarmee een duidelijk signaal af aan alle vluchtelingen die zich aan de Turkse kant hebben verzameld om Griekenland binnen te komen. Zij staan daar tegenover Griekse soldaten en agenten die hen de toegang beletten. Er braken daarbij opnieuw gevechten uit.
Ook voor president Recep Tayyip Erdogan, die afgelopen vrijdag besloot vluchtelingen in Turkije op weg naar Europa geen strobreed meer in de weg te leggen, hadden de EU-bestuurders een ferme boodschap. ,,De handhaving van de orde aan de Griekse buitengrens heeft onze grootste prioriteit’’, aldus Von der Leyen. ,,Griekenland is een Europees schild.’’
Dit is niet langer een vluchtelingenprobleem. Turkije misbruikt wanhopige mensen voor zijn eigen geopolitieke agenda, aldus Kyriakos Mitsotakis, Premier van Griekenland.
Premier Mitsotakis veroordeelde het Turkse besluit om de in 2016 met de EU gemaakte afspraken over de opvang van vluchtelingen in Turkije – in ruil voor vele miljarden – te schenden. President Erdogan zet zijn grens met Griekenland open omdat hij zich in de steek gelaten voelt door de EU. Hij zou te weinig steun krijgen voor zijn militaire inmenging in Idlib en de opvang van de vluchtelingenstroom uit deze Syrische provincie die grenst aan Turkije.
,,Dit is niet langer een vluchtelingenprobleem. Turkije misbruikt wanhopige mensen voor zijn eigen geopolitieke agenda’’, aldus Mitsotakis. Vanuit Wenen kreeg hij bijval van de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz. ,,Voor Erdogan zijn vluchtelingen pionnen op een schaakbord, wapens om druk uit te oefenen op de Europese Unie’’, aldus Kurz, die de eigen grensbewaking heeft opgeschaald.
NU 03.03.2020 Hulporganisatie Artsen zonder Grenzen heeft dinsdag besloten al haar activiteiten op het Griekse eiland Lesbos te staken, omdat de situatie niet veilig is voor hulpverleners, vertelt een woordvoerder aan NU.nl.
Het gaat om alle werkzaamheden van de organisatie op het eiland. Artsen zonder Grenzen heeft onder andere een kliniek nabij het vluchtelingenkamp Moria. Hier wordt medische en psychosociale hulp geboden.
Wanneer de hulporganisatie de werkzaamheden hervat, is niet bekend. “Er wordt per dag bekeken of het weer veilig genoeg is voor onze medewerkers”, aldus een woordvoerder. Het personeel van Artsen zonder Grenzen kreeg nog niet te maken met ernstige geweldsincidenten, maar wel met intimidatie. In tegenstelling tot andere Nederlandse hulpverleners, zoals die van Stichting Bootvluchteling, zo meldt de organisatie.
Een aantal medewerkers van die organisatie werd op een geheime locatie ondergebracht, nadat ze waren belaagd door eilandbewoners. Momenteel is een deel van hen nog ondergedoken. “We evalueren de veiligheidssituatie op dit moment en bekijken of we in de loop van de week weer aan het werk kunnen”, aldus een woordvoerder.
‘Situatie op Lesbos alleen maar verslechterd’
Caroline Willemen van Artsen zonder Grenzen is vier weken geleden zelf voor het laatst op Lesbos geweest, maar staat in nauw contact met de hulpverleners die er momenteel zijn. Volgens haar is de situatie op Lesbos in de afgelopen dagen “alleen maar verslechterd”. Willemsen: “Op Lesbos wonen zo’n 80.000 mensen, die populatie kan de grote stroom aan vluchtelingen niet alleen aan.”
Volgens Willemen hebben vluchtelingen die aankomen geen toegang tot het vluchtelingenkamp Moria, omdat eilandbewoners de wegen hebben geblokkeerd. “Ook kunnen vluchtelingen het kamp niet uit. Zij hebben geen toegang tot voorzieningen.”
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan besloot twee weken geleden de grens met Europa te openen. Sindsdien hebben duizenden vluchtelingen geprobeerd Europa te bereiken. Veel Griekse eilanden hebben sinds de opening van de grenzen te maken met een flink toenemende stroom aan vluchtelingen.
Inwoners Lesbos blokkeren migranten en belagen journalist
EU helpt Griekenland met 700 miljoen euro
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft dinsdag bekendgemaakt dat de Europese Unie 700 miljoen euro uittrekt om Griekenland te helpen. Met het geld wil de EU de situatie aan de Grieks-Turkse grens veiliger maken.
Een aantal bewoners van het eiland is boos over het plan van de Griekse regering om nieuwe kampen voor asielzoekers te bouwen. Zo hebben eilandbewoners een boot met vluchtelingen weggeduwd, waardoor deze niet kon aanmeren.
De Griekse minister-president Kyriakos Mitsotakis zei dinsdag dat de vluchtelingencrisis in het grensgebied met Turkije een “asymmetrisch dreiging” is voor de grenzen van de Europese Unie. Mitsotakis zei te hopen dat de crisis als een waarschuwing geldt, zodat de Europese Unie haar verantwoordelijkheid neemt.
NOS 03.03.2020 Nederlandse hulpverleners van Stichting Bootvluchteling zijn ondergedoken nadat ze op Lesbos waren aangevallen. “Tijdens een evacuatie van collega’s in het kamp zijn we in een soort fuik gereden. We werden aangevallen met stalen buizen en onze auto’s werden belaagd” vertelt een hulpverlener in het NOS Radio 1 Journaal. De hulpverlener wil om veiligheidsredenen anoniem blijven.
“Het is op dit moment niet veilig als hulpverlener op Lesbos, Er is een groep rechtsextremisten die het heft in eigen handen heeft genomen. Ze zetten wegblokkades op en gebruiken veel gerichter dan voorheen geweld, zowel tegen vluchtelingen als tegen hulpverleners en journalisten. De situatie is heel onvoorspelbaar, zegt de hulpverlener. De politie zou de situatie niet aankunnen. “Op dit moment heeft zo’n groep redelijk vrij spel. De politie heeft niet genoeg mankracht om in te grijpen”.
Gemoederen verhit
De sfeer op Lesbos is gespannen door de vluchtelingencrisis. In en rond het opvangkamp Moria wonen zo’n 20.000 mensen, zeven keer meer dan waar het kamp op is berekend. En voor het zesde jaar op rij komen er bootvluchtelingen bij.
Afgelopen weekend probeerden bewoners te verhinderen dat migrantenboten aan land kwamen. Ook raakten de afgelopen weken tientallen mensen gewond bij verschillende confrontaties tussen bewoners en de politie.
Het probleem dreigt nog groter te worden nu Turkije heeft besloten om migranten die de oversteek willen maken niet langer tegen te houden. “Dat dreigement heeft de gemoederen verhit”, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn vanaf Lesbos. “In wezen hoor je niet anders dan wat je de jaren ervoor hoorde: de migranten horen er niet te zijn, De Griekse regering en EU hadden beloofd dat ze naar het vasteland zouden worden gebracht en over Europa verdeeld zouden worden. Maar ze zitten er nog.”
Migranten komen aan op Lesbos epa
De hulpverlener heeft begrip voor de woede van de eilandbewoners. “Voor de lokale bevolking hier is het al heel lang heel zwaar en is de situatie al heel lang volstrekt onhoudbaar. Het is het zesde jaar op rij dat Europa niet handelt en geen verantwoordelijkheid neemt om hierin te hulp te schieten.”
Ze benadrukt dat de agressie komt van een kleine groep, die de hulpverleners ziet als verlengstuk van migranten die zij niet aan land willen hebben. “De eilandbewoners hebben juist enorme compassie en solidariteit getoond.”
Volgens Van Hoorn, die op Lesbos is, is het opvangkamp voor de tweede dag op rij goed bereikbaar en zijn directe spanningen en blokkades vandaag niet aan de orde. Maar, zegt hij: “Dit is een situatie waar niemand op zit te wachten, De toeristen blijven weg, dat is een grotere bron van inkomsten dan de vluchtelingenpopulatie.”
Dronebeeld van kamp Moriaepa
Vandaag reist een zware Europese delegatie naar de grens tussen Griekenland en Turkije, zodat de ambtenaren “uit de eerste hand” informatie krijgen over de situatie aan de grens. “Ze zullen hun solidariteit betuigen en rondkijken”, verwacht Van Hoorn.
“Ze zullen zeggen tegen Griekenland ‘je hebt het volste recht je grens te bewaken.’ Maar de Grieken willen dat de migranten herverdeeld worden over Europa”, zegt van Hoorn. “Dat gaan ze vandaag alleen niet horen.”
Laatste beetje hulp
De hulpverleners van Stichting Bootvluchteling hopen het werk op Lesbos snel weer te kunnen hervatten. “Geen van de organisaties hier kan nu het werk voortzetten. Dat is vreselijk om te beseffen. Kamp Moria is een plek waar alle mensenrechten worden geschonden. Nu valt ook het laatste beetje hulp daar weg. Er is geen medische zorg aanwezig, er is te weinig eten, alleenreizende minderjarigen worden niet begeleid. Daarmee wordt het nog onhoudbaarder.”
De omstandigheden in kamp Moria zijn erbarmelijk EPA
Telegraaf 03.03.2020 De Griekse politie heeft honderden migranten verdreven van een terrein in de haven van Mytilini, de hoofdstad van het Griekse eiland Lesbos. Verslaggevers ter plekke meldden dat de migranten zich in de haven hadden verzameld omdat er geruchten rondgingen dat ze met een boot naar de haven van Piraeus op het Griekse vasteland zouden worden gebracht.
Het is onduidelijk waar de verdreven migranten naartoe zijn gegaan. De meesten zouden uit Afghanistan en landen in Afrika komen.
Het officiële opvangcentrum Moria op Lesbos is overvol. Veel migranten die daar niet terechtkunnen, zitten in kampementen in de buurt daarvan. Volgens de Griekse autoriteiten zijn er op Lesbos ongeveer 20.000 migranten.
Op de eilanden Lesbos en Chios is het al dagenlang onrustig vanwege plannen om nieuwe, gesloten opvangkampen voor asielzoekers te bouwen. Meerdere hulporganisaties hebben besloten de hulp aan migranten op Lesbos voorlopig op te schorten omdat ze waren bedreigd en aangevallen door vermoedelijk woedende eilandbewoners. Zo werd een groep hulpverleners bij een opgezette wegblokkade staande gehouden en bedreigd door mensen met wapentuig, zoals kettingen. Volgens Griekse media waren er ook rechts-radicalen betrokken bij de agressie richting hulpverleners.
Brussel schaart zich achter Grieken
De Europese Unie schiet Griekenland intussen te hulp om de situatie bij de grens met Turkije onder controle te krijgen. Het EU-grensagentschap Frontex stuurt 100 extra grenswachten bovenop de huidige 530 en stelt zes extra schepen beschikbaar. Daarnaast krijgt Athene 700 miljoen euro, waarvan de helft direct.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei dat op een persconferentie bij de grens. Zij had daarvoor met de voorzitters van de Europese Raad en het Europees Parlement, Charles Michel en David Sassoli, over de grensrivier Evros gevlogen om de situatie te inspecteren. Ook de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis en Andrej Plenkovic, de premier van tijdelijk EU-voorzitter Kroatië, waren daarbij.
„We zijn gekomen met een duidelijke boodschap van steun en solidariteit”, aldus Von der Leyen. „Dit is ook een Europese grens. Ik dank Griekenland dat het het schild van Europa is.”
De Griekse premier zei dat de dreigementen van de Turkse president Erdogan om honderdduizenden mensen naar Europa te sturen niet succesvol waren en ook niet zullen zijn. „Griekenland laat zich niet chanteren.”
„We steunen de Griekse inspanningen volledig”, sprak Charles Michel. „Bescherming van de grenzen met respect voor internationaal recht, mensenrechten en waardigheid is essentieel.” Hij verwees naar ingelast overleg deze week van de EU-ministers van Binnen- en Buitenlandse Zaken. „We zullen de komende weken laten zien dat we onze grenzen kunnen beschermen.”
MSN 03.03.2020 Turkije wil 130.000 migranten vanuit Syrië naar Griekenland sturen. Dat stelt het ministerie van Defensie in Rusland, aldus het Russische persbureau Interfax.
Volgens Moskou is slechts een derde van dat aantal vluchtelingen Syriër. De resterende migranten komen volgens Moskou onder meer uit Afghanistan, Irak en Afrikaanse landen.
Turkije vangt 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië op. De Turkse autoriteiten maakten vorige week duidelijk geen migranten meer te zullen tegenhouden die richting Europa gaan. Sindsdien zijn volgens Ankara duizenden migranten vanuit Turkije naar de grens met Griekenland gegaan, waar ze door de Griekse veiligheidsdiensten worden tegengehouden.
NOS 03.03.2020 Turkije heeft voor de derde keer binnen een week een Syrische straaljager neergeschoten in Idlib. Zondag haalde Turkije ook al twee gevechtsvliegtuigen uit de lucht. Syrië zegt een Turkse drone te hebben neergeschoten.
Het gaat volgens Turkije om een L-39 gevechtsvliegtuig van het Tsjechische bedrijf Aero. Syrische staatsmedia hebben het neerhalen bevestigd.
De spanningen tussen Syrië en Turkije over de provincie Idlib lopen hoog op, vooral sinds donderdag, toen 33 Turkse militairen omkwamen bij een luchtaanval. Idlib is het laatste rebellenbolwerk in Syrië. Syrië probeert de provincie samen met zijn bondgenoot Rusland in handen te krijgen. Turkije wil dat voorkomen en heeft daarom duizenden militairen in de provincie van het buurland.
Vluchtelingenstroom
Donderdag praat de Turkse president Erdogan in Moskou met de Russische president Poetin over het conflict. Volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Lavrov, is Turkije schuldig aan de escalatie.
Voor de militaire operaties zijn in Idlib bijna een miljoen mensen op de vlucht geslagen. Volgens de Verenigde Naties kan dit de grootste humanitaire crisis worden in de hele Syrische burgeroorlog.
Erdogan heeft vanwege het escalerende conflict en de dreigende komst van nog eens honderdduizenden Syrische vluchtelingen naar Turkije de grenzen opengezet met Griekenland en Bulgarije. Hij heeft dat ook gedaan om meer NAVO-steun af te dwingen en meer geld voor de opvang van vluchtelingen.
Duizenden vluchtelingen proberen nu Griekenland binnen te komen. De Europese Commissie kondigde vandaag aan Griekenland te hulp te schieten met 700 miljoen euro.
Telegraaf 03.03.2020 Turkije zegt weer een Syrisch gevechtsvliegtuig te hebben neergehaald boven Syrië. Het gaat volgens het Turkse ministerie van Defensie om een toestel van het type L-39.
Het zou de derde keer in drie dagen zijn dat Turkije een Syrisch gevechtsvliegtuig uit de lucht heeft geschoten. Het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten, dat zich baseert op lokale bronnen, meldt dat een Turkse F-16 dinsdag het Syrische toestel neerhaalde boven Idlib.
Het Syrische toestel zou na de aanval zijn neergestort in een gebied dat in handen is van het Syrische regeringsleger. Over het lot van de bemanning is nog niets bekend, zegt het observatorium.
Turkije steunt rebellen en heeft observatieposten in Idlib, waar het Syrische regeringsleger bezig is met een offensief. Ook het Turkse leger is betrokken geraakt bij de strijd. Bij een luchtaanval kwamen vorige week donderdag zeker 34 Turkse militairen om het leven.
Het observatorium zegt dat sinds vrijdag zeker 93 militairen van het regime zijn omgekomen bij Turkse aanvallen. Ook zouden strijders van de Libanese Hezbollah-beweging en andere pro-Iraanse strijders zijn gesneuveld. Iran en Rusland zijn belangrijke bondgenoten van het Syrische regime van Bashar al-Assad.
De Syrische burgeroorlog begon in 2011. Het conflict heeft aan honderdduizenden mensen het leven gekost en miljoenen Syriërs zijn op de vlucht geslagen. Er bevinden zich alleen in Turkije al zo’n 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen.
Het leger van Assad heeft inmiddels het grootste deel van Syrië weer in handen. Idlib wordt gezien als het laatste grote bolwerk van de jihadisten en groepjes rebellen die tegen het regime vechten.
MSN 03.03.2020 Turkije heeft dinsdag boven de provincie Idlib een gevechtsvliegtuig van de Syrische strijdkrachten neergeschoten. De regeringen van beide landen melden dat, schrijft Al Jazeera. Het is het derde vliegtuig dat de Turken sinds afgelopen zondag hebben neergehaald.
Over het lot van de bemanning van het neergeschoten toestel is officieel nog niets bekend. Het Syrische Observatorium voor de Mensenrechtern (SOHR), een in Londen gevestigde ngo, meldt echter op basis van „betrouwbare bronnen” dat rebellen in Idlib het lichaam van een piloot gevonden hebben. De neergehaalde straaljager is een L-39, een Tsjechisch model uit de jaren zeventig. Het vliegtuig zou volgens het SOHR zijn uitgeschakeld door een F-16 van de Turken.
Zondag schoot Turkije boven Idlib ook al twee Syrische straaljagers neer. De vier piloten zouden zich volgens de Syriërs in veiligheid hebben gebracht met hun schietstoel. Het SOHR schrijft dinsdag echter dat het lot van de bemanningsleden nog onbekend is.
De Syrische regering probeert Idlib met Russische steun te heroveren op rebellen, die worden bijgestaan door duizenden Turkse militairen. Sinds vorige week bijna dertig Turkse militairen omkwamen bij een bombardement, is de strijd in het gebied verhevigd. Daardoor is het risico op een directe confrontatie tussen Turkse en Russische militairen groter geworden, geven beide landen volgens persbureau Reuters toe. De Turkse president Erdogan bespreekt de crisis donderdag in Moskou met zijn Russische collega Poetin.
MSN 03.03.2020 Turkije zegt weer een Syrisch gevechtsvliegtuig te hebben neergehaald boven Syrië. Het gaat volgens het Turkse ministerie van Defensie om een toestel van het type L-39.
Het zou de derde keer in drie dagen zijn dat Turkije een Syrisch gevechtsvliegtuig uit de lucht schiet. Het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten, dat zich baseert op lokale bronnen, meldt dat een Turks gevechtsvliegtuig dinsdag het Syrische toestel neerhaalde boven Idlib.
Turkije steunt rebellen en heeft observatieposten in Idlib, waar het Syrische regeringsleger bezig is met een offensief. Ook het Turkse leger is betrokken geraakt bij de strijd. Bij een luchtaanval kwamen vorige week zeker 34 Turkse militairen om het leven. Turkije heeft doelen bestookt van het Syrische regime, dat wordt gesteund door Rusland.
AD 03.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan beschuldigt Griekenland van het doden van twee vluchtelingen bij de grens met Turkije. Soldaten zouden de vluchtelingen die naar de Europese Unie wilden, hebben gedood. Een derde migrant zou zijn verwond.
De afgelopen dagen zijn meer dan 10.000 vluchtelingen vanuit Turkije naar de grenzen met de Europese Unie gegaan nadat Turkije had besloten ze niet meer tegen te houden.
1 miljard euro
Erdogan zei op een persconferentie maandag dat hij 1 miljard euro extra van de EU om vluchtelingen op te vangen heeft geweigerd. ,,Wie houden ze voor de gek? We willen dit geld niet.”
Woordvoerder Stelios Petsas van de Griekse regering zei maandag dat Griekse soldaten niet hebben geschoten op migranten. ,,Al het andere wat daarover wordt gezegd is niets meer dan het opzettelijk verspreiden van nepnieuws.”
NU 03.03.2020 Rusland en Turkije hebben zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden in Syrië, meldt een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties deze week. De Russische luchtmacht zou ten zuiden van Idlib burgerdoelen hebben gebombardeerd. Het Turkse leger zou mogelijk schuldig zijn aan plunderingen.
De VN baseert deze conclusie op onder meer getuigenverklaringen, videobeelden, en onderschepte communicatie.
Hieruit zou blijken dat Russische vliegtuigen betrokken waren bij minstens twee incidenten die niet op “specifiek militair doel” waren gericht. Hiermee zou Moskou zich schuldig hebben gemaakt aan “de oorlogsmisdaad van het uitvoeren van redeloze aanvallen op burgergebieden”.
Bij de twee beschreven incidenten werden een marktplein en een terrein voor vluchtelingen getroffen. Op het marktplein kwamen tientallen mensen om het leven, waaronder ook kinderen. Daarna werd het plein nog een tweede keer gebombardeerd, toen er inmiddels reddingswerkers aanwezig waren.
Bij de aanval op het terrein voor vluchtelingen kwamen twintig mensen, waaronder wederom ook kinderen, om het leven.
De plunderingen zouden zijn gepleegd tijdens de Turkse operatie in het noordoosten van Syrië. Leden van het Vrije Syrische Leger zouden onder direct bevel van Turkse officieren hebben gestaan. Als dit zo is, draagt Turkije verantwoordelijk voor de incidenten.
Miljoenen Syriërs op de vlucht geslagen door negen jaar geweld
Door de vele gevechten in Syrië in de afgelopen negen jaar zijn miljoenen mensen op de vlucht geslagen. Turkije besloot onlangs voor de al ruim 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië de landsgrenzen richting Europa te openen.
Duizenden zouden zijn gestopt nabij de Griekse en Bulgaarse grens en zitten vast in niemandsland: Turkije wil de vluchtelingen immers niet terugnemen.
De Verenigde Naties hebben hun zorgen geuit over de status van de vluchtelingen.
MSN 03.03.2020 Rusland heeft zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden in Syrië, meldt een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties deze week. De Russische luchtmacht zou ten zuiden van Idlib burgerdoelen hebben gebombardeerd.
De VN baseert deze conclusie op onder meer getuigenverklaringen, videobeelden, en onderschepte communicatie.
Hieruit zou blijken dat Russische vliegtuigen betrokken waren bij minstens twee incidenten die niet op “specifiek militair doel” waren gericht. Hiermee zou Moskou zich schuldig hebben gemaakt aan “de oorlogsmisdaad van het uitvoeren van redeloze aanvallen op burgergebieden”.
Bij de twee beschreven incidenten werden een marktplein en een terrein voor vluchtelingen getroffen. Op het marktplein kwamen tientallen mensen om het leven, waaronder ook kinderen. Daarna werd het plein nog een tweede keer gebombardeerd, toen er inmiddels reddingswerkers aanwezig waren.
Bij de aanval op het terrein voor vluchtelingen kwamen twintig mensen, waaronder wederom ook kinderen, om het leven.
Miljoenen Syriërs op de vlucht geslagen door negen jaar geweld
Door de vele gevechten in Syrië in de afgelopen negen jaar zijn miljoenen mensen op de vlucht geslagen. Turkije besloot onlangs voor de al ruim 3.6 miljoen vluchtelingen uit Syrië de landsgrenzen richting Europa te openen.
Duizenden zouden zijn gestopt nabij de Griekse en Bulgaarse grens en zitten vast in niemandsland: Turkije wil de vluchtelingen immers niet terugnemen.
De Verenigde Naties hebben hun zorgen geuit over de status van de vluchtelingen.
Telegraaf 03.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft maandagavond tijdens een telefoongesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel aangegeven dat de lasten van de vluchtelingencrisis eerlijker verdeeld moeten worden. Dat meldt het Turkse persbureau Anadolu op basis van de Turkse autoriteiten.
Volgens Erdogan moeten alle landen „hun internationale verplichtingen nakomen door verantwoordelijkheden eerlijk te verdelen”, schrijft Anadolu zonder te specificeren wat die verantwoordelijkheden zijn.
Turkije vangt 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië op. De Turkse autoriteiten maakten vorige week duidelijk geen migranten meer te zullen tegenhouden die richting Europa gaan. Sindsdien zijn duizenden migranten vanuit Turkije naar de grens met Griekenland gegaan, waar ze door de Griekse veiligheidsdiensten worden tegengehouden.
AD 03.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft gisteravond tijdens een telefoongesprek met de Duitse bondskanselier Angela Merkel aangegeven dat de lasten van de vluchtelingencrisis eerlijker verdeeld moeten worden. Dat meldt het Turkse persbureau Anadolu op basis van de Turkse autoriteiten.
Volgens Erdogan moeten alle landen ‘hun internationale verplichtingen nakomen door verantwoordelijkheden eerlijk te verdelen’, schrijft Anadolu zonder te specificeren wat die verantwoordelijkheden zijn.
Erdogan ergert zich aan het gebrek aan steun vanuit Europa nu de Syrische burgeroorlog weer honderdduizenden vluchtelingen richting de Syrisch-Turkse grens drijft. Turkije vangt al 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië op.
In 2016 werd afgesproken dat Turkije migranten die de oversteek naar de Griekse eilanden wilden maken, zo veel mogelijk zou tegenhouden. In ruil daarvoor zou de EU in vier jaar tijd 6 miljard euro aan Turkije betalen, bedoeld voor de opvang van vluchtelingen in Turkije zelf. Het moest een eind maken aan de eindeloze vloot rubberbootjes die van de Turkse kust naar de Griekse eilanden overstak.
De Turkse autoriteiten maakten vorige week duidelijk geen migranten meer te zullen tegenhouden die richting Europa gaan. Sindsdien zijn duizenden migranten vanuit Turkije naar de grens met Griekenland gegaan, waar ze door de Griekse veiligheidsdiensten worden tegengehouden. Dat levert chaotische situaties op. Daarbij zouden al enkele doden zijn gevallen.
MSN 02.03.2020 De EU-ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie houden woensdag in Brussel een spoedvergadering over de situatie aan de EU-grenzen met Turkije. Duizenden vluchtelingen en migranten proberen Griekenland en ook Bulgarije te bereiken sinds de Turkse autoriteiten vorige week meldden geen mensen meer te zullen tegenhouden die naar de EU willen.
Dat leidde tot chaotische toestanden aan de grens bij Griekenland, waar traangas is afgevuurd op de vluchtelingen en migranten. Het zou vooral gaan om Syriërs, Afghanen en Irakezen.
Dat leidde tot chaotische toestanden aan de grens bij Griekenland, waar traangas is afgevuurd op de vluchtelingen en migranten. Het zou vooral gaan om Syriërs, Afghanen en Irakezen.
Op de bijeenkomst zal volgens diplomaten worden besproken hoe Griekenland en Bulgarije kunnen worden gesteund bij de bewaking van hun grenzen met Turkije, die tegelijk buitengrenzen van de EU zijn.
De EU is intussen volgens EU-president Charles Michel achter de schermen druk bezig Ankara ervan te overtuigen zich aan de afspraken uit 2016 te houden. Beide partijen spraken toen af dat Turkije mensen tegenhoudt aan de grens in ruil voor financiële steun van Europa voor de opvang van Syrische vluchtelingen.
MSN 02.03.2020 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan beschuldigt Griekenland van het doden van twee vluchtelingen bij de grens met Turkije. Soldaten zouden de vluchtelingen die naar de Europese Unie wilden, hebben gedood. Een derde migrant zou zijn verwond.
De afgelopen dagen zijn meer dan 10.000 vluchtelingen vanuit Turkije naar de grenzen met de Europese Unie gegaan nadat Turkije had besloten ze niet meer tegen te houden. Erdogan zei op een persconferentie maandag dat hij 1 miljard euro extra van de EU om vluchtelingen op te vangen heeft geweigerd. “Wie houden ze voor de gek? We willen dit geld niet.”
NOS 02.03.2020 Dat Turkije migranten doorlaat richting Griekenland is niet acceptabel en in strijd met gemaakte afspraken, zegt premier Rutte. Vorige week besloot de Turkse regering Syrische migranten die naar de EU willen niet meer tegen te houden.
Sindsdien hebben duizenden migranten de oversteek gewaagd. Een deel van hen is vast komen te zitten in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland, waar de grens dicht zit. “Er zitten ook kinderen in de ijzige kou in dat niemandsland”, zet Rutte. “Je mag mensen nooit op deze manier inzet maken van een politieke strijd.”
Rutte over Turkije: ‘Je mag mensen nooit inzet maken van politieke strijd’
Erdogan besloot de grens te openen voor migranten om de EU en de NAVO onder druk te zetten. Van de EU wil hij meer geld om de miljoenen vluchtelingen uit Syrië op te vangen. Van de NAVO wil hij meer steun in het conflict met Syrië in Idlib.
Eensgezind
Premier Rutte vindt dat president Erdogan zich moet houden aan de afspraak die hij in 2016 met de EU heeft gemaakt. “Wat ze nu doen is in strijd met die deal. Turkije moet de grens weer sluiten.”
Rutte is in overleg met de Griekse premier Mitsotakis en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie om een oplossing te vinden, zegt hij. “Het is heel belangrijk dat Europa hier eensgezind is en dat we de Turken laten weten dat dit een niet te accepteren schending is van de afspraken.”
De voorzitters van de Europese Commissie en het Europees Parlement gaan zich morgen persoonlijk op de hoogte stellen van de situatie bij de grens. Von der Leyen en Sassoli sluiten aan bij het bezoek dat de voorzitter van de Europese Raad, Michel, en de Griekse premier gisteren aankondigden.
NOS 02.03.2020 De Turkse president Erdogan vliegt donderdag naar Moskou om met president Poetin te praten over de oplopende spanningen in de Syrische provincie Idlib. Erdogan hoopt een staakt-het-vuren te bereiken.
Idlib is het laatste gebied in Syrië dat nog in handen is van rebellen die strijden tegen de Syrische president Assad. Zijn regeringsleger is met militaire steun van Rusland een offensief begonnen om de provincie te heroveren. Turkije steunt de rebellen en heeft de afgelopen weken duizenden militairen naar Idlib gestuurd om de opmars van het Syrische leger te stoppen.
Vluchtelingen klem
Bij bombardementen op Idlib zijn tientallen Turkse militairen om het leven gekomen. Vorige week sneuvelden er 33 bij een luchtaanval, het grootste aantal Turkse doden op één dag. Gisteren haalde Turkije twee Syrische gevechtsvliegtuigen neer. Ook werd een Syrisch militair vliegveld in de buurt van Aleppo vanuit de lucht bestookt.
Door de gevechten zitten honderdduizenden vluchtelingen klem tussen de oprukkende Syriërs en de Turkse grens. Turkije verwijt de EU niets te doen aan de crisis in Idlib en wil meer geld om de vluchtelingen op te vangen. Afgelopen donderdag begon Turkije daarom met het doorlaten van vluchtelingen richting de Griekse grens. Volgens de Verenigde Naties hebben zich daar de afgelopen dagen zeker 13.000 migranten verzameld.
Oorlogsmisdaden
Onderzoekers van de Verenigde Naties concluderen dat zowel Rusland als Turkije zich mogelijk schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden in Syrië, meldt persbureau Reuters.
In een rapport over de periode juli 2019 tot februari 2020 wordt melding gemaakt van Russische luchtaanvallen op een markt en een opvangkamp, waarbij tientallen burgers omkwamen. Daarnaast hebben door Turkije gesteunde milities volgens de VN burgers gedood en plunderingen gepleegd bij aanvallen op Koerdische gebieden. Als die militieleden onder Turks bevel stonden, zijn Turkse bevelhebbers mogelijk aansprakelijk voor oorlogsmisdaden.
Telegraaf 02.03.2020 Het is ’niet acceptabel’ dat Turkije Syrische migranten doorlaat naar Griekenland. Dat zegt premier Mark Rutte. „Het is tegen de afspraken die de EU met Turkije heeft gemaakt.”
Het is nu zaak dat de EU eengsgezind blijft en aan Ankara laat weten dat de Turkse houding onacceptabel is en dat de grens naar Griekenland weer dicht moet. „Het brengt mensen in een onmogelijke positie. Er zitten kinderen in de ijzige kou in het niemandsland tussen Turkije en Griekenland. Je mag mensen nooit op deze manier inzet maken van een politieke strijd.”
Turkijedeal
Met de Turkijedeal van vier jaar geleden sprak de EU met Ankara af dat Turkije Syriërs niet zou doorlaten naar Europa. De EU zou in ruil een deel van de migranten opnemen en Turkije financieel steunen. Maar Turkije kwam vorige week op de afspraken terug en zegt inmiddels 75.000 migranten de grens te hebben overgezet. Het land dat al 3,6 miljoen Syriërs opvangt vindt dat het te weinig steun krijgt uit Europa.
Volgens Rutte lopen er gesprekken over meer financiële steun vanuit de EU voor Turkije. De EU heeft immers begrip voor de zware last die de miljoenen vluchtelingen betekenen voor de Turkse samenleving, maar onderhandelen horen ’natuurlijk niet met het mes op de keel’. Rutte is voortdurend “druk aan het bellen met collega’s”, zoals als de Griekse premier en de voorzitter van de Europese Commissie.
Op de achtergrond speelt ook nog de Turkse rol bij de oorlog in Syrië, waarvoor Ankara solidariteit eist van de NAVO-partners.
Migranten
Zeker twee migranten zijn om het leven gekomen bij pogingen vanuit Turkije Europa te bereiken. Het gaat voor zover bekend om de eerste doden sinds Turkije vorige week duidelijk maakte geen vluchtelingen meer te zullen tegenhouden op die route.
De Griekse autoriteiten zeggen dat sinds zondagochtend zo’n duizend migranten zijn aangekomen op de Griekse eilanden. Meer dan 10.000 asielzoekers zouden al hebben geprobeerd de landsgrens tussen Turkije en Griekenland over te steken. Dat leidde tot chaotische toestanden.
Nadat Turkije vorige week aankondigde mensen niet langer tegen te houden bij de grens, trokken duizenden naar de grens met Griekenland. Daar stuitten ze op Griekse politie en veiligheidstroepen, die onder meer traangas inzetten om hen aan de Turkse kant te houden.
Turkse bronnen zeggen dat een Syriër is omgekomen aan verwondingen die hij opliep aan de grens. Er zou ook een kind zijn overleden toen een boot kapseisde bij het Griekse eiland Lesbos. Dat vaartuig is volgens de Griekse kustwacht geëscorteerd door een Turks schip. Tientallen andere opvarenden konden wel worden gered.
’Jullie dragen deel van de last’
Erdogan zegt dat hem van meerdere kanten is gevraagd „de poorten te sluiten”, maar dat is volgens hem niet aan de orde.
„Ik vertelde ze dat het gedaan is. Achter de rug. De poorten staan nu open”, zei de Turkse leider, wiens land al zo’n 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen opvangt. „Nu moeten jullie een deel van de last dragen.”
Ook de voorzitters van de Europese Commissie en het Europees Parlement gaan zich dinsdag persoonlijk op de hoogte stellen van de situatie bij de grens tussen Turkije en Griekenland. Ursula von der Leyen en David Sassoli sluiten aan bij het bezoek dat de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, en de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis zondag aankondigden.
Grenzen verdedigen
Mitsotakis ziet de komst van het drietal als “een belangrijke steunverklaring op een moment dat Griekenland de EU-grenzen succesvol verdedigt”.
Michel beschouwt het bezoek als “steun voor de Griekse inspanningen om de Europese grenzen te beschermen”. De EU is volgens hem volop bezig Ankara ervan te overtuigen zich aan de afspraken uit 2016 te houden. Beide partijen spraken toen af dat Turkije mensen tegenhoudt aan de grens in ruil voor financiële steun van Europa voor de opvang van Syrische vluchtelingen.
Volg de tweets van onze verslaggever Daniel van Dam. Hij is in de grensstreek tussen Turkije en Griekenland.
Trouw 02.03.2020 De Turkse president Erdogan voorspelt dat enorme aantallen migranten en vluchtelingen naar de grens met de EU zullen trekken. “Dat aantal zal spoedig in de miljoenen lopen”, zei de Turkse leider in een toespraak op televisie.
Turkije vangt 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië op. De Turkse autoriteiten maakten vorige week duidelijk geen migranten meer te zullen tegenhouden die richting Europa gaan. Dat leidde tot chaotische toestanden aan de grens, waar traangas is afgevuurd op migranten.
De Griekse autoriteiten zeggen dat sinds zondagochtend zo’n duizend migranten zijn aangekomen op de Griekse eilanden. Ook verzamelden zich in het weekend zo’n 13.000 migranten bij de landsgrens tussen Turkije en Griekenland. Het zou vooral gaan om Syriërs, Afghanen en Irakezen.
Erdogan heeft gezegd dat hem van meerdere kanten is gevraagd “de poorten te sluiten”, maar dat is volgens hem niet aan de orde. “Ik vertelde ze dat het gedaan is. Achter de rug. De poorten staan nu open”, zei de president. “Nu moeten jullie een deel van de last dragen.”
Het Rode Kruis bevestigt dat afgelopen weekend sprake was van “een sterke toename van het aantal migranten in de grensgebieden”, waar noodhulpteams van de Turkse Rode Halve Maan actief zijn. Topman Francesco Rocca van het Internationale Rode Kruis zegt dat wanhopige mensen niet gebruikt mogen worden als middel om druk uit te oefenen op overheden.
Inmiddels is ook melding gemaakt van nieuwe sterfgevallen bij pogingen vanuit Turkije Europa te bereiken. Zo zou een kind zijn overleden toen een boot kapseisde bij het Griekse eiland Lesbos. Dat vaartuig is volgens de Griekse kustwacht geëscorteerd door een Turks schip. Tientallen andere opvarenden konden wel worden gered.
Turkse bronnen zeggen dat ook een Syriër is omgekomen aan verwondingen die hij opliep bij de Griekse grens.
MSN 02.03.2020 De Turkse president Erdogan voorspelt dat enorme aantallen migranten en vluchtelingen naar de grens met de EU zullen trekken. “Dat aantal zal spoedig in de miljoenen lopen”, zei de Turkse leider in een toespraak op televisie.
Turkije vangt 3,6 miljoen vluchtelingen uit Syrië op. De Turkse autoriteiten maakten vorige week duidelijk geen migranten meer te zullen tegenhouden die richting Europa gaan. Dat leidde tot chaotische toestanden aan de grens, waar traangas is afgevuurd op migranten.
De Griekse autoriteiten zeggen dat sinds zondagochtend zo’n duizend migranten zijn aangekomen op de Griekse eilanden. Ook verzamelden zich in het weekend zo’n 13.000 migranten bij de landsgrens tussen Turkije en Griekenland. Het zou vooral gaan om Syriërs, Afghanen en Irakezen.
Poorten open
Erdogan heeft gezegd dat hem van meerdere kanten is gevraagd “de poorten te sluiten”, maar dat is volgens hem niet aan de orde. “Ik vertelde ze dat het gedaan is. Achter de rug. De poorten staan nu open”, zei de president. “Nu moeten jullie een deel van de last dragen.”
Het Rode Kruis bevestigt dat afgelopen weekend sprake was van “een sterke toename van het aantal migranten in de grensgebieden”, waar noodhulpteams van de Turkse Rode Halve Maan actief zijn. Topman Francesco Rocca van het Internationale Rode Kruis zegt dat wanhopige mensen niet gebruikt mogen worden als middel om druk uit te oefenen op overheden.
Nieuwe sterfgevallen
Inmiddels is ook melding gemaakt van nieuwe sterfgevallen bij pogingen vanuit Turkije Europa te bereiken. Zo zou een kind zijn overleden toen een boot kapseisde bij het Griekse eiland Lesbos. Dat vaartuig is volgens de Griekse kustwacht geëscorteerd door een Turks schip. Tientallen andere opvarenden konden wel worden gered.
Turkse bronnen zeggen dat ook een Syriër is omgekomen aan verwondingen die hij opliep bij de Griekse grens. Griekenland spreekt dat tegen.
NOS 01.03.2020 Turkije heeft boven de Syrische provincie Idlib twee Syrische gevechtsvliegtuigen neergehaald. Ook is een Syrisch militair vliegveld in de buurt van Aleppo gebombardeerd. Dat gebeurde nadat Syrië had gedreigd dat elk vreemd vliegtuig boven het noordwesten van het land zou worden neergeschoten.
Het Syrische staatspersbureau heeft bevestigd dat twee gevechtsvliegtuigen zijn neergehaald. De piloten zouden zichzelf in veiligheid hebben gebracht.
Volgens de Turkse minister van Defensie Akar heeft het Syrische leger in de afgelopen vier dagen 8 helikopters, 103 tanks, 72 stukken artillerie en een drone verloren. Ook zouden meer dan 2000 Syrische militairen zijn gedood. Het vanuit Groot-Brittannië opererende Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten komt op een aanzienlijk kleiner aantal. Het zegt dat in die periode aan Syrische kant 74 militairen en militieleden zijn omgekomen. Turkije zegt verder dat het in februari in Idlib 55 militairen heeft verloren.
Escalatie na bombardement
Het Turkse leger heeft zijn activiteiten in Syrië opgevoerd, na het bombardement donderdag op Turkse militairen in Idlib. Bij een aanval van Syrische of Russische vliegtuigen kwamen zeker 33 Turkse militairen om en raakten er tientallen gewond.
In Idlib bevinden zich duizenden Turkse militairen die de opmars van het Syrische leger moeten stoppen. Syrië probeert de provincie op rebellen te heroveren. Turkije wil dat voorkomen, omdat er dan nog meer Syrische ontheemden naar Turkije zullen vluchten.
Door de escalatie dreigt een confrontatie tussen Turkije en Rusland, dat de Syrische president Assad steunt. Ankara en Moskou proberen de spanningen over Idlib te verminderen, maar de onderhandelingen verlopen moeizaam. Mogelijk ontmoeten de presidenten Erdogan en Poetin elkaar donderdag in Moskou.
Telegraaf 01.03.2020 Turkije heeft twee straaljagers van het Syrische leger uit de lucht geschoten boven de Syrische regio Idlib. Dat meldde het Turkse ministerie van Defensie. Syrië ontkende dat aanvankelijk maar bevestigde het verlies van twee vliegtuigen later.
Volgens Turkije gaat het om twee straaljagers van het type Su-24. Of er slachtoffers zijn gevallen is onbekend. Volgens het Syrische leger werden de twee toestellen neergeschoten door Turkse straaljagers.
Een militair vliegveld in de Syrische provincie Aleppo is onbruikbaar geraakt door een aanval van de Turkse luchtmacht. Dat meldde het Turkse persbureau Anadolu.
Het Syrische regeringsleger probeert de provincie Idlib te veroveren. Dat is het laatst overgebleven gebied dat in handen is van door Turkije gesteunde rebellen. Het Turkse leger heeft de afgelopen weken meerdere Syrische regeringsdoelen in Idlib getroffen. In februari zijn in totaal 55 Turkse soldaten gedood bij aanvallen van de Syrische regering.
NU 01.03.2020 Bij vergeldingsacties van Turkije tegen het Syrische regeringsleger zijn volgens de Turkse minister van Defensie, Hulusi Akar, in twee dagen “meer dan honderd tanks van de vijand vernietigd”. Ook zouden 2.212 Syrische militairen van het regime van president Bashar Al Assad zijn ‘geneutraliseerd’, twee oorlogsvliegtuigen zijn neergehaald en zes luchtafweersystemen zijn vernietigd door de Turkse operatie Spring Shield.
Een Britse onderzoeksinstantie, de Syrian Observatory of Human Rights, weerspreekt de door Turkije genoemde getallen en houdt het op 74 doden aan de kant van Al Assad.
Bij luchtaanvallen van het Syrische regime zouden vrijdag 34 Turkse militairen om het leven zijn gekomen. Sinds de Turkse president Recep Tayyip Erdogan begin februari het bevel gaf om de Syrische rebellen in de regio Idlib te ondersteunen, stierven er al 55 Turken in het gebied. Erdogan had meermaals gewaarschuwd voor vergeldingsacties als er nog meer Turkse militairen gewond zouden raken.
Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavusoglu, doet Turkije er alles aan om een confrontatie met Rusland, dat Al Assad steunt, te voorkomen. Gesprekken tussen beide partijen voor een wapenstilstand zouden gaande zijn. “Echter moet wel de afslachting van het Syrische volk door Bashar Al Assad stoppen”, vertelt Akar aan persbureau Reuters.
Honderden vluchtelingen arriveren bij grens Europa
Door gevechten tussen beide partijen sloegen ruim één miljoen mensen op de vlucht. Turkije besloot voor de al ruim 3.6 miljoen vluchtelingen uit Syrië de landsgrenzen richting Europa te openen.
Duizenden zouden zijn gestopt nabij de Griekse en Bulgaarse grens en zitten vast in niemandsland: Turkije wil de vluchtelingen immers niet terugnemen.
De Verenigde Naties hebben hun zorgen geuit over de status van de vluchtelingen.
MSN 01.03.2020 Bij vergeldingsacties van Turkije tegen het Syrische regeringsleger zijn volgens de Turkse minister van Defensie, Hulusi Akar, in twee dagen “meer dan honderd tanks van de vijand vernietigd”. Ook zouden 2.212 Syrische militairen van het regime van president Bashar Al Assad zijn ‘geneutraliseerd’, twee oorlogsvliegtuigen zijn neergehaald en zes luchtafweersystemen zijn vernietigd door de Turkse operatie Spring Shield.
Een Britse onderzoeksinstantie, de Syrian Observatory of Human Rights, weerspreekt de door Turkije genoemde getallen en houdt het op 74 doden aan de kant van Al Assad.
Bij luchtaanvallen van het Syrische regime zouden vrijdag 34 Turkse militairen om het leven zijn gekomen. Sinds de Turkse president Recep Tayyip Erdogan begin februari het bevel gaf om de Syrische rebellen in de regio Idlib te ondersteunen, stierven er al 55 Turken in het gebied. Erdogan had meermaals gewaarschuwd voor vergeldingsacties als er nog meer Turkse militairen gewond zouden raken.
Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavusoglu, doet Turkije er alles aan om een confrontatie met Rusland, dat Al Assad steunt, te voorkomen. Gesprekken tussen beide partijen voor een wapenstilstand zouden gaande zijn. “Echter moet wel de afslachting van het Syrische volk door Bashar Al Assad stoppen”, vertelt Akar aan persbureau Reuters.
Honderden vluchtelingen arriveren bij grens Europa
Door gevechten tussen beide partijen sloegen ruim één miljoen mensen op de vlucht. Turkije besloot voor de al ruim 3.6 miljoen vluchtelingen uit Syrië de landsgrenzen richting Europa te openen.
Duizenden zouden zijn gestopt nabij de Griekse en Bulgaarse grens en zitten vast in niemandsland: Turkije wil de vluchtelingen immers niet terugnemen.
De Verenigde Naties hebben hun zorgen geuit over de status van de vluchtelingen.
MSN 01.03.2020 De Griekse grenspolitie heeft zondag voor de tweede dag op rij mensen gearresteerd die vanuit Turkije illegaal de grens wilden oversteken. De politie gebruikte traangas tegen een groep van 500 immigranten die met stenen gooiden bij pogingen de grens over te komen.
Hoeveel aanhoudingen precies zijn gedaan is onbekend. Zaterdag zijn ook al 66 mensen aangehouden.
Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie zouden zeker 13.000 migranten klaarstaan langs de Turks-Griekse grens in een poging om verder Europa in te komen. Turkije meldde eerder dat het tienduizenden immigranten had doorgelaten richting Europa en dat 18.000 mensen de grens daadwerkelijk zijn overgestoken, maar dat aantal wordt door alle andere partijen ontkend.
Telegraaf 01.03.2020 De Turkse regering heeft zondag laten weten dat ze al meer dan 75.000 migranten vanuit Syrië heeft doorgelaten naar de Europese Unie. De duizenden zouden vanuit Istanbul ruim 200 kilometer westelijker via de stad Edirne naar Griekenland of Bulgarije gaan.
Die twee landen hebben de grensbewaking verscherpt. Bij de Grieks-Turkse grenspost van Kastanies en Pazarkule hebben zich volgens de Griekse autoriteiten zeker 3000 migranten verzameld aan de Turkse kant.
Bulgarije merkt niets van de migrantenstroom waar in Ankara over gesproken wordt. Volgens de Bulgaarse minister van Defensie is aan de grens alles rustig en is zondag helemaal niemand illegaal de afgerasterde grens overgekomen.
Dat gebeurde in Griekenland wel. In de nacht van zaterdag op zondag zijn er volgens de Griekse onderminister van Defensie 9600 pogingen verijdeld om illegaal Griekenland vanuit Turkije binnen te komen.
Zaterdag zijn in het noordoosten van Griekenland zeventig mensen aangehouden die illegaal de grens waren overgestoken, waarschijnlijk door de rivier de Evros over te steken. Ondanks het slechte weer zijn 220 migranten er zondag in geslaagd met boten op het Griekse eiland Lesbos te landen. Op andere eilanden kwamen in totaal circa driehonderd migranten aan land.
De Europese grensbewaking Frontex heeft Griekenland extra hulp toegezegd, zowel in personeel als in technische hulpmiddelen volgens een Frontex-woordvoerster. Premier Rutte heeft zondag zijn Griekse collega Mitsotakis steun toegezegd. Mitsotakis belegt zondagavond een spoedzitting met de Griekse nationale veiligheidsraad. De Griekse defensieminister zei dat Turkije de migrantenstroom organiseert.
Telegraaf 29.02.2020 Zeker 13.000 migranten staan langs de Turks-Griekse grens in een poging om verder Europa in te komen. Dat heeft de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zaterdag verklaard.
De asielzoekers begonnen massaal naar de grens te gaan nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan aankondigde dat hij vluchtelingen die naar Europa wilden niet langer zou tegenhouden. Dat zou hij eigenlijk wel moeten doen, volgens de deal die hij met de EU sloot en de miljarden die hij daarvoor opstrijkt. Erdogan wil echter de druk op Europa opvoeren vanwege de escalerende situatie in Syrië, waar ook Turkse militairen zijn omgekomen. Erdogan telde eerder al 18.000 migranten die de grens zijn overgestoken.
„Duizenden migranten, onder wie gezinnen met jonge kinderen zullen een koude nacht beleven langs de grens tussen Turkije en Griekenland”, meldde de IOM. Het agentschap van de VN geeft hulp aan de migranten langs de 212 kilometer lange grens.
NOS 29.02.2020 Bij de Turks-Griekse grens hebben zich volgens de VN-migratieorganisatie IOM zeker 13.000 migranten verzameld. “We maken ons zorgen over deze kwetsbare mensen die worden blootgesteld aan kou en wind”, zegt de IOM-topman in Turkije, Lado Gvilava.
Gisterochtend zei de Turkse president Erdogan al dat 18.000 migranten het land hadden verlaten, maar Griekenland en Bulgarije houden hun kant van de grens dicht. Beide landen noemden ook veel lagere aantallen migranten. Vanochtend sprak de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu op Twitter van meer dan 76.000 mensen.
“Het verschil tussen de cijfers die Turkije noemt en de aantallen die Griekenland en de VN bij de grens hebben geteld, toont eens te meer aan dat het de Turkse regering meer gaat om een pr-stunt dan om de realiteit”, zegt correspondent Lucas Waagmeester. “De Turken willen dat het beeld ontstaat dat er veel mensen de grens oversteken, het is een desinformatiecampagne om Europa schrik aan te jagen.”
Met taxi’s en bussen vanuit Istanbul
IOM-medewerkers hebben de bewegingen van migranten richting de grens gevolgd. “In de loop van de dag nam hun aantal toe doordat ze met auto’s, taxi’s en bussen uit Istanbul aankwamen”, zei Gvilava.
Bij de twee officiële grensovergangen bij Edirne en Ipsala en bij enkele officieuze overgangen telden ze in totaal meer dan 13.000 mensen. Bij de drukste grensovergang verzamelden zich volgens het IOM meer dan 3000 migranten. De organisatie meldt ook dat na zonsondergang nog altijd bussen uit Istanbul zijn vertrokken.
Volgens IOM-topman Gvilava zijn de meeste migranten mannen. “Maar we zien ook veel families met jonge kinderen. We leveren voedselpakketten en andere spullen, maar het wordt steeds kouder en het waait hard.”
Ook per boot zijn weer mensen van Turkije naar de Griekse eilanden Lesbos, Samos en Chios gegaan. De Turkse kustwacht controleert de grens niet meer. Het zou gaan om enkele honderden migranten.
Premier Rutte sprak op Twitter zijn zorg uit en zei dat hij zijn Griekse collega heeft laten weten dat hij hem steunt vanwege de situatie aan de grens. “Afspraken uit de EU-Turkije Verklaring dienen volledig te worden nageleefd.”
Lucas Waagmeester aan Turks-Griekse grens: ‘Weer helemaal sfeer van 2015’
Erdogan besloot donderdag om migranten die naar de EU willen niet tegen te houden om de EU en de NAVO onder druk te zetten. Van de EU wil hij meer geld om de miljoenen vluchtelingen uit Syrië op te vangen. Van de NAVO wil hij meer steun in het conflict met Syrië in Idlib. Donderdag kwamen bij een bombardement in dat gebied 33 Turkse militairen om.
Volgens de Verenigde Naties dreigen een miljoen mensen uit Syrië de grens met Turkije over te steken. Waagmeester: “Europa, de VS en de NAVO doen niets om een nieuwe humanitaire ramp te voorkomen en Turkije zit op de blaren, de druk op de grens is groot. Dat heeft het wel deels aan zichzelf te wijten, omdat de Turken het Westen tegen zich in het harnas hebben gejaagd de afgelopen jaren.”
Waagmeester: “Het wapen dat Erdogan in handen heeft, is de grens naar Europa openzetten. Dan komen al die vluchtelingen en migranten naar Europa.” Turkije vangt er zo’n vier miljoen op. “Maar de grens met Griekenland is dicht, het leger is aanwezig, er komt bijna niemand doorheen.”
“De cijfers zijn een leugen tegen Europa, maar ook tegen de migranten. Die krijgen valse hoop en stranden bij het hek. Dit gaat over de rug van duizenden migranten, onder wie veel kinderen.”
Telegraaf 29.02.2020 De Griekse grenspolitie heeft zaterdag zeker 66 mensen gearresteerd die vanuit Turkije illegaal de grens waren overgestoken. Volgens een regeringswoordvoerder maakten de mensen deel uit van een grote groep vluchtelingen die massaal de EU binnen probeerde te komen. Het ging om een georganiseerde poging de grens over te steken, aldus Athene.
„Meer dan 4000 illegale grensoverschrijdingen zijn afgewend”, stelde de zegsman op de staatstelevisie ERT na een crisisvergadering onder leiding van premier Kyriakos Mitsotakis. „We hebben standgehouden en hebben onze grenzen, die ook EU-grenzen zijn, beschermd.”
Athene heeft niet alleen extra mensen naar de grenzen met Turkije op het land gestuurd, ook patrouilleren er extra schepen bij de Griekse eilanden in het oosten van de Egeïsche Zee. Meer dan vijftig schepen van de kustwacht en de marine zijn er ingezet, aldus de regeringswoordvoerder.
NU 29.02.2020 Volgens de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn inmiddels achttienduizend vluchtelingen de Turkse grens met de rest van Europa overgestoken. Vrijdag maakte Erdogan bekend de grenzen niet langer gesloten te houden, waardoor Syrische vluchtelingen ongehinderd naar Europa kunnen komen.
Op beelden van persbureau Reuters is te zien dat honderden migranten de grens met Griekenland proberen over te steken. De Griekse politie probeert ze tegen te houden, waardoor een deel van de migranten in ‘niemandsland’ strandt. Ook wordt er traangas ingezet.
De Griekse overheid heeft na het Turkse besluit de grens voor een deel gesloten en extra politie ingezet. Het land zegt meer dan vierduizend vluchtelingen te hebben tegengehouden. Griekenland heeft een grens van ongeveer 300 kilometer met Turkije.
Ook Hongarije heeft de grensbewaking opgevoerd, zo maakte het zaterdag bekend. Volgens dat land heeft Erdogan de Hongaarse premier Viktor Orbán hoogstpersoonlijk opgebeld om hem te waarschuwen voor de vluchtelingenstroom.
Syrische vluchtelingen bestormen hekken bij grens met Europa
Turkije zet EU onder druk
Het Turkse besluit lijkt bedoeld om de EU onder druk te zetten om niet afzijdig te blijven in het conflict in de Syrische provincie Idlib. Donderdag werd daar een bombardement uitgevoerd, waarbij 33 doden vielen.
Turkse televisiestations zenden livebeelden uit van vluchtelingen die per boot de verschillende Griekse eilanden nabij het Turkse vasteland proberen te bereiken. Ook stonden vrijdag in Istanboel bussen klaar om vluchtelingen naar de grensplaats Edirne te rijden.
Erdogan verwacht dat zondag tussen de 25.000 en 30.000 mensen de Turkse grens zijn overgestoken.
NOS 29.02.2020 De Turkse president Erdogan zegt dat 18.000 migranten Turkije hebben verlaten, nadat zijn regering donderdagavond had besloten om migranten die naar de EU willen niet meer tegen te houden. Het is onduidelijk of dit aantal klopt.
Duidelijk is wel dat in het niemandsland tussen Turkije en Noord-Griekenland honderden migranten vastzitten. Griekenland en Bulgarije laten geen migranten toe.
De Griekse politie houdt het aantal migranten bij de grensovergang tussen Kastanies (Griekenland) en Edirne (Turkije) op 1200. Ze proberen door de hekken heen te breken en bekogelen de politie met stenen. De politie bestookt de migranten met traangas en schokgranaten.
‘EU onder druk zetten’
De Turkse regering wist dat de migranten in niemandsland zouden stranden, zei correspondent Lucas Waagmeester in het NOS Radio 1 Journaal. “Toch stuurde ze deze mensen die kant op. Het lijkt dus vooral een pr-stunt van Turkije om Europa onder druk te zetten.”
Het besluit om migranten te laten gaan, volgde op het bombardement donderdag op Turkse militairen in de Syrische provincie Idlib, waarbij 33 doden vielen. Turkije wil dat de NAVO Turkije steunt in het conflict in Idlib en dat de EU extra geld geeft om de 3,5 miljoen vluchtelingen uit Syrië op te vangen.
De regering in Ankara krijgt jaarlijks 1,5 miljard euro van Brussel voor de opvang van bijna vier miljoen migranten. Behalve Syriërs zijn dat ook Afghanen, Iraniërs en Marokkanen. In ruil voor het geld houdt Turkije migranten tegen die naar de EU willen doorreizen.
Steeds meer migranten bivakkeren in het grensgebied, sommigen met heel jonge kinderen.
Griekse journalisten hebben migranten gesproken die in de nacht van donderdag op vrijdag de grensrivier de Evros zijn overgestoken, maar het lijkt niet om grote aantallen te gaan. De regering meldt dat 66 mensen de oversteek hebben gemaakt, 4000 mensen zouden zijn tegengehouden. “De 66 zitten vast, zij hebben niets met Idlib te maken”, zegt een regeringswoordvoerder.
Belangrijker is wat er in de Egeïsche Zee gebeurt. Veruit de meeste migranten in Turkije proberen Griekenland te bereiken door met bootjes naar eilanden als Lesbos en Chios over te steken. Daarom is de Griekse kustwacht in verhoogde staat van paraatheid gebracht en zijn er meer patrouilles in de Egeïsche Zee.
Het is onduidelijk of Turkije ook bootmigranten niet meer tegenhoudt. Gisteren wisten 143 migranten naar Griekse eilanden te varen. Dat is niet ongewoon voor deze tijd van het jaar.
Athene vreest het ergste
“Athene is ongerust, maar vooral ook boos en vooral op Turkije”, zei correspondent Conny Keessen in Griekenland. “Premier Mitsotakis heeft gezegd dat Griekenland geen migranten de grens over zal laten gaan. Hij zei: ‘We hebben geen verantwoordelijkheid voor de tragische gebeurtenissen in Syrië en we gaan niet het slachtoffer worden van de beslissingen van anderen.’ Daarmee bedoelt hij Turkije.”
Griekenland wil dat Turkije zich houdt aan de afspraken die in 2016 met de EU zijn gemaakt. Een van die afspraken is dat Turkije vluchtelingen en migranten op zee tegenhoudt. “Die afspraken moeten volgende maand worden verlengd, maar de onderhandelingen verlopen moeizaam”, zei Keessen. “Griekenland vreest het ergste als Turkije migranten op zee gaat doorlaten.”
Openlijke oorlog tussen Turkije en Syrië
De Turkse ambassadeur bij de Verenigde Naties zei vannacht dat bij het bombardement op Turkse militairen in Idlib niet 33, maar 34 militairen zijn omgekomen. Tientallen anderen raakten gewond. Wie verantwoordelijk is voor de aanval, is niet duidelijk. “We hebben niet kunnen vaststellen uit welk land het vliegtuig kwam. Radarbeelden laten zien dat er op dat moment een Syrisch-Russische formatie vloog.”
Door het bombardement dreigen de spanningen tussen Turkije en Syrië over de situatie in Idlib op een openlijke oorlog uit te lopen. Het Turkse leger heeft als vergelding Syrische posities onder vuur genomen. Daarbij zijn volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten gisteren en vandaag zeker 48 Syrische militairen of bondgenoten omgekomen. Syrische en Russische vliegtuigen hebben bombardementsvluchten uitgevoerd boven Saraqeb, een stad waar de laatste dagen hard gestreden wordt.
VN-secretaris-generaal Guterres riep vannacht op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren. Dertien van de vijftien landen van de VN-Veiligheidsraad steunden die oproep, alleen China en Rusland niet. De Russische ambassadeur bij de VN zei dat Idlib in handen is van “terroristen” die de burgerbevolking terroriseren. “Het Syrische leger heeft het volste recht om te reageren en het terrorisme uit te roeien.”
Telegraaf 29.02.2020 In een dag tijd zijn zeker 18.000 migranten de grens tussen Turkije en Europa overgestoken. Dat maakte de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zaterdag bekend.
Een dag eerder hadden Turkse functionarissen aangegeven vluchtelingen die naar Europa willen niet langer tegen te zullen houden. De president bevestigde de koerswijziging en zei dat hij de grenzen naar Europa openlaat.
„Wat deden we gisteren? We hebben de deuren opengezet. We zullen ze niet sluiten…Waarom? Omdat de Europese Unie haar beloften moet nakomen”, verklaarde Erdogan zaterdagochtend. Hij vindt dat de EU Ankara te weinig helpt de lasten van de vluchtelingenstroom te dragen. De president zei te verwachten dat tot en met zondag tussen de 25.000 en 30.000 vluchtelingen Europa zijn binnengetrokken.
Versterking naar Griekse grenzen
Griekenland zei in 24 uur tijd 4000 mensen te hebben tegengehouden die het land binnen wilden komen. Athene stuurt versterkingen naar de grenzen op het land en gaat ook de zeegrenzen beter bewaken. „De regering zal doen wat nodig is om de grenzen te beschermen”, maakte een regeringswoordvoerder bekend.
Aan de grens met Turkije zette de Griekse politie zaterdagochtend traangas in om vluchtelingen ervan te weerhouden het land binnen te komen. Agenten werden met stenen bekogeld.
AD 29.02.2020 In één dag tijd zijn zeker 18.000 migranten de grens tussen Turkije en Europa overgestoken. Dat maakte de Turkse president Recep Tayyip Erdogan vandaag bekend. Griekenland zegt dat al zeker 66 migranten zijn gearresteerd en zo’n 4.000 werden tegengehouden.
Turkse functionarissen gaven gisteren aan vluchtelingen die naar Europa willen niet langer te zullen tegenhouden. Dit als antwoord op de verslechterde situatie bij de Syrische stad Idlib. Het Syrische regime, gesteund door Rusland, voerde daar donderdag luchtaanvallen uit. Daarbij kwamen 33 Turkse militairen om het leven. Turkije zou zich bij een verslechtering van de situatie niet meer gebonden voelen aan de afspraken met de EU uit 2016.
President Erdogan bevestigde de koerswijziging vandaag en zegt dat hij de grenzen naar Europa openlaat. Hij zei te verwachten dat tot en met zondag tussen de 25.000 en 30.000 vluchtelingen Europa kunnen zijn binnengetrokken.
,,Wat deden we gisteren? We hebben de deuren opengezet. We zullen ze niet sluiten…Waarom? Omdat de Europese Unie haar beloften moet nakomen”, verklaarde Erdogan vanmorgen. Hij vindt dat de EU Ankara te weinig helpt de lasten van de vluchtelingenstroom te dragen. De president zei te verwachten dat tot en met zondag tussen de 25.000 en 30.000 vluchtelingen Europa zijn binnengetrokken.
Volgens een correspondent van de New York Times vervoert Turkije migranten gratis met bussen naar de grens met Griekenland. “Griekenland laat hen niet binnen. Duizenden zitten daardoor vast in niemandsland. Tot nu toe is het één grote mediastunt’’, schrijft Patrick Kingsley op Twitter.
Griekenland zegt de afgelopen 24 uur zo’n 4.000 migranten te hebben belet het land binnen te komen. De vluchtelingen bevinden zich in het niemandsland tussen de Turkse en Griekse grens. De Griekse autoriteiten zeggen vastbesloten te zijn om de landsgrenzen te beschermen. ,,De regering zal er alles aan doen’’, verklaarde regeringswoordvoerder Stelios Petsas. ,,Dit heeft niets met Idlib te maken”, zei hij.
De Griekse grenspolitie arresteerde volgens hem al zeker 66 mensen die vanuit Turkije illegaal de grens waren overgestoken. Volgens Petsas maakten ze deel uit van een grote groep vluchtelingen die massaal de EU binnen probeerde te komen. Het ging om een georganiseerde poging de grens over te steken, aldus de zegsman.
,,Meer dan 4000 illegale grensoverschrijdingen zijn afgewend”, stelde Petsas op de staatstelevisie ERT na een crisisvergadering onder leiding van premier Kyriakos Mitsotakis. ,,We hebben standgehouden en hebben onze grenzen, die ook EU-grenzen zijn, beschermd.”
Traangas
Athene heeft niet alleen extra mensen naar de grenzen met Turkije op het land gestuurd, ook patrouilleren er extra schepen bij de Griekse eilanden in het oosten van de Egeïsche Zee. Meer dan vijftig schepen van de kustwacht en de marine zijn er ingezet, aldus de regeringswoordvoerder.
De Griekse politie vuurde traangas af om de migranten terug te dringen die de grens probeerden over te steken vanuit Turkije. Sommigen gooiden stenen naar de politie, constateerden verslaggevers van persbureau AFP. De botsingen bij de Turkse grensovergang bij Pazarkule (Kastanies aan Griekse kant) braken uit nadat Turkije gisteren had aangekondigd dat het niet langer zou verhinderen dat migranten naar Europa trekken. Duizenden migranten brachten de nacht door aan de grens en verzamelden zich rond vuurkorven.
Bulgarije en Hongarije
Behalve Griekenland verscherpten ook Bulgarije de controles bij de grens met Turkije. Hongarije gaat de controles aan de zuidgrens van het land eveneens opvoeren. Dat besloot premier Viktor Orbán na een telefonisch onderhoud met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, meldt de persdienst van de Hongaarse regering.
Na het telefoontje riep Orbán, die bekendstaat om zijn anti-migratiehouding, het veiligheidskabinet bijeen. “Hongarije moet de bescherming van zijn grenzen versterken en speciale aandacht besteden aan ontwikkelingen op de Balkan-migratieroute”, besloten de aanwezige ministers.
Telegraaf 29.02.2020 De Turkse strijdkrachten hebben een fabriek voor chemische wapens in het noordwesten van Syrië vernietigd. De productiefaciliteit lag 13 kilometer ten zuiden van Aleppo en werkte voor het regime van president Bashir al-Assad, maakte een hooggeplaatste Turkse functionaris zaterdag bekend.
De actie in de nacht van vrijdag op zaterdag is een vergelding voor de dood van meer dan dertig Turkse militairen door een Russische luchtaanval. Naast de wapenfabriek werd een groot aantal andere doelen van het regime in Damascus vernietigd, aldus Ankara.
Turkse beschietingen en luchtaanvallen hebben volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten in 24 uur zeker 48 pro-Assad-strijders het leven gekost. De Syrische en Russische strijdkrachten gaan ondertussen door met hun aanvallen op de strategische stad Saraqeb in het oosten van de regio Idlib, aldus het observatorium.
AD 29.02.2020 Turkije zegt in het noordoosten van Syrië een ‘installatie voor chemische wapens’ te hebben vernietigd van het Syrische regime. Dit als vergelding voor de luchtaanvallen waarbij donderdag ruim 30 Turkse soldaten omkwamen. Het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten spreekt de vernietiging tegen.
De vernietigde installatie bevond zich volgens Turkije 13 kilometer ten zuiden van Aleppo. Turkse strijdkrachten vernietigden ook andere doelen van het regime in Damascus, verklaarde een hoge Turkse vertegenwoordiger tegenover journalisten op voorwaarde van anonimiteit. de topambtenaar gaf geen verdere details.
Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten verwoestte Ankara het militaire vliegveld van Kweires ten oosten van Aleppo. Daar zijn geen chemische wapens opgeslagen, verklaarde de ngo tegenover persbureau AFP.
Het regime van de Syrische president Assad is herhaaldelijk beschuldigd van het gebruik van chemische wapens sinds het begin van het conflict in 2011. Het ontkent dit en beweert zijn chemisch arsenaal te hebben verwijderd, wat veel waarnemers betwijfelen.
Turkse beschietingen en luchtaanvallen kostten de afgelopen 24 uur aan zeker 48 pro-Assad-strijders het leven. De Syrische en Russische strijdkrachten gaan ondertussen door met hun aanvallen op de strategische stad Saraqeb in het oosten van de regio Idlib, aldus het Observatorium.
Luchtaanvallen
Bij de luchtaanvallen van donderdag in de omgeving van Idlib kwamen minstens 33 Turkse militairen om. Turkije vroeg de NAVO om hulp. Dit op basis van een artikel in het NAVO-verdrag dat kan worden ingeroepen als een lidstaat vindt dat zijn veiligheid wordt bedreigd. De NAVO veroordeelde de agressie op de Turkse militairen.
De bondgenoten brachten hun condoleances over aan Turkije en spraken hun solidariteit met Ankara uit, verklaarde secretaris-generaal Jens Stoltenberg. ,,Deze gevaarlijke situatie moet direct worden gedeëscaleerd”, sprak hij.
Turkije verklaarde Syrische vluchtelingen die naar Europa willen niet langer tegen te houden als de situatie in Idlib verder verslechtert. Turkije zou zich in dat geval niet meer gebonden voelen aan de afspraken met de EU uit 2016.
Volgens de Turkse veiligheidsanalist Metin Gürcan werden de luchtaanvallen van donderdag uitgevoerd door Russische en Syrische straaljagers en waren ze onderdeel van “een gecoördineerde actie”. Gürcan baseert zich op lokale bronnen.
Het dodental is volgens hem ook hoger dan wat Ankara meldde. “Volgens onbevestigde informatie verkregen door Al-Monitor, ligt het werkelijke dodental ergens tussen de 50 en 55,” schreef hij.
Al-Monitor is een in 2012 gelanceerde nieuwssite door de Arabisch-Amerikaanse ondernemer Jamal Daniel. Al-Monitor biedt naar eigen zeggen ‘ongeëvenaarde berichtgeving en analyses’ door prominente journalisten en experts uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
AD 29.02.2020 President Erdogan heeft de deur naar Europa open gezet voor vluchtelingen. Maar is dit echt wat de Turken willen? Het lijkt erop dat ze wanhopig op zoek zijn naar steun voor hun strijd in Syrië.
De taal is hard, maar dat zijn we wel gewend van de Turkse president. ,,We houden de poort voor de vluchtelingen niet meer dicht”, zei hij in een speech in Istanbul. ,,De Europese Unie moet zich aan haar beloftes houden.”
Actie is er ook. Duizenden vluchtelingen staan aan de grens met Griekenland, waar ze worden opgewacht door patrouilles met traangas en schokgranaten. De Bulgaren, ook beducht voor een nieuwe vluchtelingenstroom, hebben 1.000 extra soldaten naar hun grens met Turkije gestuurd.
Volgens Ibrahim Kalin, een van Erdogans belangrijkste adviseurs, is het heel simpel: zijn land herbergt 3,5 miljoen vluchtelingen, niet alleen uit Syrië, maar ook uit Irak, Afghanistan, Pakistan en tal van Afrikaanse landen. ,,We doen ons best met de middelen die we hebben”, zei hij tegen de BBC. ,,Maar er zijn grenzen aan wat we kunnen doen.” En gepikeerd over de reacties uit Europa: ,,De EU doet net of dit het probleem van Turkije is.”.
Wat zijn precies de beloftes waar Erdogan het over heeft? Hij doelt waarschijnlijk op de financiële afwikkeling van de zogenaamde Turkije-deal uit maart 2016. De EU wist niet goed wat ze aan moest met de vele vluchtelingen die vanuit Syrië voornamelijk via Turkije haar kant op kwamen.
In de overeenkomst met Turkije werd onder meer afgesproken dat Turkije meer migranten opvangt en haar grenzen beter bewaakt. In ruil daarvoor kreeg het land extra geld van de EU en zijn er afspraken gemaakt over afschaffing van de visumplicht voor Turken die naar de EU reizen.
Het gaat om een pakket van 6 miljard euro. Volgens de Europese Commissie is daarvan inmiddels 2,7 miljard uitbetaald en 4,3 miljard vastgelegd in concrete afspraken. Commissaris Oliver Várhelyi (Nabuurschap en Uitbreiding) zei onlangs dat dit bevestigt dat de EU haar beloftes nakomt.
En zijn collega Janez Lenarcic (Crisismanagement): ,,Het ondersteunen van vluchtelingen is een prioriteit voor de EU. Meer dan 1,7 miljoen kwetsbare vluchtelingen kunnen nu voorzien in hun basisbehoeften, zoals huur en medicijnen, en meer dan een half miljoen kinderen kunnen naar school.”
Het is waarschijnlijker dat Turkije uit is op een ander soort hulp, en dat het de zwakke plek van de EU gebruikt om dit voor elkaar te krijgen. Zijn land is verzeild geraakt in een gevaarlijk conflict met de Syrische president Bashar al-Assad en diens Russische bondgenoot Vladimir Poetin. In het noordwesten van Syrië, waar Turkije steun biedt aan rebellen, zijn al 55 Turkse soldaten omgekomen. Donderdag stierven er bij luchtaanvallen in Idlib 33 soldaten, het grootste Turkse verlies sinds het land zich in 2016 mengde in de oorlog.
Erdogan wil uit alle macht voorkomen dat zijn land de Syrische burgeroorlog wordt ingezogen en wil nu dat de EU, of beter nog de NAVO, hem komt helpen. Die staan daar echter niet om te springen.
Turkije is dan wel een prominent lid van de NAVO, met het op één na grootste leger (na de Amerikanen), maar dat wil niet zeggen dat het bondgenootschap trek heeft in dit schier uitzichtloze conflict. Al helemaal niet omdat het dan recht tegenover de Russen komt te staan. Gisteren, na crisisoverleg op aandringen van Turkije, besloot de NAVO geen hulp te bieden.
Daarbij komt dat Turkije dankzij het Syrisch-Russische offensief in Idlib alweer een nieuwe massa vluchtelingen klaar ziet staan. Nog eens een miljoen vluchtelingen erbij kan het land simpelweg niet aan.
Glimmende Mercedes-busjes
De Turkse president weet maar al te goed hoe hij Europa pijn kan doen. De afgelopen dagen haalde hij alles uit de kast om de angst voor een nieuwe vluchtelingenstroom nieuw leven in te blazen.
Het gaat dit keer echter niet om een ongecontroleerde toevloed van mensen in grote paniek, maar om een georkestreerde actie, zoals verschillende media melden.
Volgens de New York Times heeft de overheid tickets gekocht voor duizenden vluchtelingen, die vervolgens vanuit Istanbul in ‘glimmende Mercedes Benz-busjes’ naar de grens zijn vervoerd. Douaniers en grenswachten zouden opdracht hebben gekregen om ze door te laten.
Ook vanuit andere steden zouden duizenden vluchtelingen op weg zijn. Deze taferelen werden nauwgezet vastgelegd door Turkse staatsmedia. We zien mensen die te voet, door de bossen, op weg zijn naar de grens met Bulgarije, of in een gammel bootje de oversteek wagen naar een Grieks eiland.
Deze mensen worden niet gedwongen, maar zijn allang blij dat ze niet meer vastzitten in Turkije. Het zijn beelden die in Europa herinneringen oproepen aan de crisis van 2015.
‘Ondraaglijk lijden’
De reactie van de EU beperkt zich vooralsnog tot een oproep van Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken, om de strijd in Syrië te staken. Hij is bang dat het anders uitmondt in een ‘openlijke internationale militaire confrontatie’. ,,Het zorgt ook voor ondraaglijk menselijk lijden”, twitterde hij. ,,Levens van burgers komen in gevaar.”
NOS 28.02.2020 Turkije zegt Syrische vluchtelingen groen licht te geven om naar Griekenland en Bulgarije te gaan. Volgens Turkse staatsmedia zijn groepen migranten op weg naar de buitengrens van de Europese Unie. Daarmee lijkt president Erdogan, in ieder geval tijdelijk, een jarenlang dreigement waar te maken.
Turkije wil NAVO-steun in Noord-Syrië, of extra hulp van de EU om vluchtelingen op te vangen. Het land herbergt nu zo’n 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen. De regering in Ankara krijgt jaarlijks 1,5 miljard euro van Brussel voor de opvang van deze groep. Deze afspraak met de EU loopt officieel dit jaar af.
“Dit is een signaal naar Europa: luister, wij hebben dit wapen nog altijd in handen”, zegt correspondent Lucas Waagmeester. “Erdogan heeft vaak gedreigd de grenzen naar de EU te openen, maar het is nieuw dat ze dit nu hardop zeggen en het vervolgens ook doen.”
Groepen vluchtelingen hebben vanuit Istanbul de bus gepakt naar het drielandenpunt van Turkije, Griekenland en Bulgarije. Daar proberen ze de grens over te steken, zonder dat Turkse grenswachters ingrijpen. “Maar dan stuiten ze nog altijd op de Bulgaarse en Griekse grenswachten, dus het is niet zo dat ze zomaar de EU binnen kunnen.”
‘De legerpolitie en iedereen zei dat de grenzen open zijn’
Aanleiding voor het openen van de grenzen is een voor de Turken dramatisch verlopen bombardement in Noord-Syrië. Ruim dertig Turkse militairen kwamen gisteren om het leven in de provincie Idlib. Dat is het hoogste aantal sinds de Turken meevechten in de Syrische burgeroorlog.
In Idlib strijden rebellengroepen met Turkse steun tegen het regeringsleger, dat weer luchtsteun krijgt van Rusland. Ankara zegt dat het fatale bombardement werd uitgevoerd door het Syrische leger. 29 NAVO-ambassadeurs komen met spoed bijeen, nadat NAVO-bondgenoot Turkije alarm sloeg over de situatie in de belegerde stad Idlib en de omliggende provincie.
Sinds november zijn hier bijna een miljoen mensen, vooral vrouwen en kinderen, op de vlucht geslagen en honderden burgers omgekomen. Tien- tot honderdduizenden vluchtelingen zitten in tentenkampen aan de grens tussen Turkije en Syrië.
Syrische vluchtelingen samengepakt bij Turkse grens
Ankara benadrukt dat het al deze ontheemden niet zelf aankan en dat het humanitair gezien noodzakelijk is in te grijpen.
“Turkije zegt: in Idlib bombarderen Rusland en Syrië ziekenhuizen, scholen en woonwijken. Wij zijn de enige die er iets tegen doen en de rest van de wereld, de NAVO, de EU en de VS, doet helemaal niets”, vat Lucas Waagmeester het Turkse standpunt samen.
Syrië en Rusland beschuldigen Turkije juist van het helpen van jihadistische terroristen. Gezien de machtsverhoudingen lijkt de kans klein dat de rebellen het zullen winnen, ondanks de Turkse steun. “Want de Russen hebben een gigantische overmacht in de lucht”, legt Waagmeester uit.
De kans lijkt klein dat de NAVO militaire hulp in Noord-Syrië gaat bieden. Dat zou immers kunnen leiden tot een directe confrontatie met het Russische leger. De hoop is vooral gevestigd op de lopende onderhandelingen tussen Erdogan en Poetin. Vandaag zeiden de twee leiders in een telefoongesprek dat ze “ernstig bezorgd zijn” over de situatie in Idlib.
“Het kan best zijn dat de Turken denken: de EU kan vast meer bieden als we de druk opvoeren”, aldus Bert van Slooten, correspondent Europese Unie
De kans dat Brussel snel met nieuwe toezeggingen komt rondom het vluchtelingenprobleem in Turkije is eveneens klein. De EU wil de zogeheten Turkije-deal dit jaar verlengen, maar volgens EU-correspondent Bert van Slooten verlopen de gesprekken stroef. “De verhoudingen zijn de laatste tijd niet zo goed.”
Het dreigement om de grenzen te openen past volgens hem in het diplomatieke schaakspel. “Turkije gebruikt dit voortdurend als drukmiddel. Het kan best zijn dat ze denken: de EU kan vast meer bieden en als we de druk opvoeren, dan komt Brussel wel over de brug.”
“Erdogan lost het lekker op”
Over een maand komt de Europese Commissie met een nieuw vluchtelingenplan. Voorlopig hebben EU-landen weinig zin om nieuwe ontheemden op te nemen. Maar D66-Europarlementariër Sophie in ’t Veld zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat het hoog tijd wordt dat de EU op dit vlak minder afhankelijk wordt van Erdogan.
“De Turken hebben de afgelopen vier jaar miljoenen vluchtelingen opgevangen, ook namens de EU. En de EU heeft die tijd niet gebruikt voor langetermijnoplossingen, maar juist de ogen dichtgedaan en gedacht: Erdogan lost het lekker voor ons op.”
MSN 28.02.2020 In Den Haag groeit de ongerustheid over het Turkse voornemen de grenzen open te gooien voor een grote stroom Syrische migranten. De VVD vraagt om noodscenario’s uit Europa, nu het er op lijkt dat de miljardendeal met Turkije om migranten tegen te houden niets waard is.
„Turkije moet de deal nakomen”, meent VVD-Kamerlid Bente Becker. Ze wijst erop dat Ankara miljarden euro’s aan steun ontving om mensen op te vangen. „We laten ons niet chanteren door Erdogan”, zegt ze over de Turkse president.
Geert Wilders constateert dat Erdogan ’de grenzen open zet’. „Syriërs kunnen ongehinderd van Turkije naar Europa. En zullen weer massaal komen”, waarschuwt de PVV-voorman.
Aan de andere kant van het politieke spectrum pleit GroenLinks juist voor meer aandacht voor de Syriërs die naar onderdak zoeken in Europa. „Terwijl Turkije, dat in Syrië niets te zoeken heeft, nu nota bene de NAVO om hulp vraagt, bekommert niemand zich om de vluchtelingen”, vindt Kamerlid Bram van Ojik. „Wanneer laat de EU weer eens wat solidariteit zien?”
Volgens de Europese Commissie heeft Turkije nog niet officieel aangegeven dat de migrantendeal van tafel is. Het dagelijks bestuur van de EU wil ook zelf kunnen vaststellen of er al massaal Syriërs de grens oversteken vanuit Turkije naar Europa.
Het Nederlandse kabinet kijkt de kat nog even uit de boom. Zo wordt bijvoorbeeld de ontmoeting van de NAVO-ambassadeurs afgewacht die op verzoek van Turkije plaatsheeft.
Telegraaf 28.02.2020 In Den Haag groeit de ongerustheid over het Turkse voornemen de grenzen open te gooien voor een grote stroom Syrische migranten. De VVD vraagt om noodscenario’s uit Europa, nu het er op lijkt dat de miljardendeal met Turkije om migranten tegen te houden niets waard is.
„Turkije moet de deal nakomen”, meent VVD-Kamerlid Bente Becker. Ze wijst erop dat Ankara miljarden euro’s aan steun ontving om mensen op te vangen. „We laten ons niet chanteren door Erdogan”, zegt ze over de Turkse president.
Geert Wilders noemt Erdogan ’totaal onbetrouwbaar’ en vindt premier Rutte daarom ’een sukkel omdat hij hem vertrouwde’. „Europa zal weer overspoeld worden met gelukszoekers. Dus grenzen dicht nu!”, aldus de PVV-voorman.
Aan de andere kant van het politieke spectrum pleit GroenLinks juist voor meer aandacht voor de Syriërs die naar onderdak zoeken in Europa. „Terwijl Turkije, dat in Syrië niets te zoeken heeft, nu nota bene de NAVO om hulp vraagt, bekommert niemand zich om de vluchtelingen”, vindt Kamerlid Bram van Ojik. „Wanneer laat de EU weer eens wat solidariteit zien?”
Volgens de Europese Commissie heeft Turkije nog niet officieel aangegeven dat de migrantendeal van tafel is. Het dagelijks bestuur van de EU wil ook zelf kunnen vaststellen of er al massaal Syriërs de grens oversteken vanuit Turkije naar Europa. Het Nederlandse kabinet sluit zich aan bij de lijn van de EU.
Telegraaf 28.02.2020 De Europese Unie verwacht van Turkije dat het de afspraken uit 2016 over het controleren van vluchtelingenstromen blijft nakomen. Uit Ankara is geen officieel bericht gekomen dat het beleid wordt gewijzigd of de deal wordt opgezegd. Een woordvoerder van de Europese Commissie zei dat nadat een Turkse functionaris had gezegd dat Turkije Syrische vluchtelingen die naar Europa willen trekken niet meer zal tegenhouden.
„De deal staat nog, wat ons betreft”, aldus de commissiewoordvoerder. Het dagelijks EU-bestuur gaat kijken wat er waar is van berichten dat migranten richting Europa zouden trekken. „We gaan niet speculeren over een grote instroom van mensen.” Griekenland en Bulgarije hebben hun grenscontroles aangescherpt.
In het akkoord spraken Turkije en de EU af dat Ankara zijn grenzen controleert om migranten tegen te houden. Beide partijen spraken af dat alle migranten die aankomen in Griekenland mogen worden teruggestuurd. Voor elke teruggenomen migrant zou Europa een Syrische vluchteling naar de EU laten overkomen.
De EU blijft zich inzetten voor de opvang van vluchtelingen in Turkije. Voor de opvang van de ruim 3,5 miljoen Syriërs in Turkije heeft de EU de afgelopen jaren 6 miljard euro vrijgemaakt.
NU 28.02.2020 De Griekse overheid heeft de grenscontroles aangescherpt na het Turkse besluit om vluchtelingen ongehinderd naar Europa te laten gaan, zo melden overheidsbronnen vrijdag aan de Griekse krant Kathimerini.
De Griekse premier Kyriakos Mitsotakis heeft vrijdag telefonisch met de Duitse bondskanselier Angela Merkel over de kwestie. “Griekenland heeft het aantal grenspatrouilles op land en ter zee maximaal opgevoerd”, aldus een bron.
Het land heeft de grens met Turkije bij de plaats Kastanies inmiddels gesloten, zo meldt de Griekse zender ERT. Tevens is de Griekse politie ingezet om te assisteren bij de grens.
In de nacht van donderdag op vrijdag besloot Turkije vluchtelingen door te laten, waarop honderden mensen richting de grensposten met Griekenland en Bulgarije vertrokken. Onder hen zijn niet alleen Syriërs, maar ook Irakezen, Iraniërs en Afghanen.
Bulgarije heeft zo’n 1.000 troepen en materieel gereed om te helpen met de grensbewaking, zo meldt Reuters. Het land heeft een grens van ongeveer 300 kilometer met Turkije.
Vluchtelingen als drukmiddel
Het Turkse besluit lijkt bedoeld om de EU onder druk te zetten om niet afzijdig te blijven in het conflict in de Syrische provincie Idlib.
Turkse televisiestations zenden livebeelden uit van vluchtelingen die per boot de verschillende Griekse eilanden nabij het Turkse vasteland proberen te bereiken. Ook stonden vanmorgen in Istanboel bussen klaar om vluchtelingen naar de grensplaats Edirne te rijden.
De Syrische vluchtelingen in Idlib zelf zitten nog vast bij de grens met Turkije. Zij worden vooralsnog niet doorgelaten.
MSN 28.02.2020Griekenland verscherpt de controles bij de Turkse grens. Dat gebeurt omdat Turkije Syrische vluchtelingen die naar Europa willen, niet meer tegenhoudt. Een bron bij de politie zei dat de grenspatrouilles op land en zee zijn verdubbeld en dat er een algemene oproep tot verhoogde paraatheid is gedaan. “Alles is onder controle, er is geen reden tot bezorgdheid”, zei deze bron.
Een regeringsbron zei dat Griekenland in contact staat met de Europese Unie en de NAVO na de recente escalatie in het Syrische Idlib.
Driehonderd migranten
Turkse media meldden dat momenteel ongeveer driehonderd migranten in noordwestelijke richting naar de Turks-Griekse grens lopen.
Griekenland was de belangrijkste toegangspoort voor honderdduizenden vluchtelingen die tijdens een massale uittocht in 2015 en 2016 uit Turkije stroomden. Daar kwam een eind aan toen de EU met Turkije een deal sloot.
Telegraaf 28.02.2020 Er dreigt een grote vluchtelingenstroom richting Europa te komen, vanuit Turkije. Correspondent Ralph Dekkers legt uit waarom het land nu opeens van de vluchtelingen af wil.
Telegraaf 28.02.2020 De Russische president Vladimir Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan hebben vrijdag telefonisch overlegd over de situatie in de Syrische regio Idlib. Donderdag kwamen 33 Turkse militairen om het leven bij een Russische luchtaanval.
De leiders hebben afgesproken dat er binnenkort een topontmoeting plaatsvindt over de situatie. Afgevaardigden van beide landen gaan vrijdagmiddag weer met elkaar in gesprek over het de-escaleren van de situatie.
De coördinatie tussen beide landen was niet goed, volgens Rusland had Turkije niet laten weten dat er Turkse militairen op de locatie waren, Turkije zegt dat dit wel was gemeld. Rusland zegt dat ze dachten alleen rebellen onder vuur te nemen. Als reactie op de bombardementen hebben de Turken Syrische doelen bestookt. Daarbij zijn zeker zestien Syrische soldaten gedood.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zegt dat beide landen van plan zijn hun acties in Syrië te blijven coördineren.
Telegraaf 28.02.2020 Turkije heeft vrijdag internationaal een oproep gedaan om een vliegverbod in te stellen boven de Syrische regio Idlib. Dat verzoek volgt op een bombardement van Syrië of Rusland waarbij donderdag 33 Turkse militairen omkwamen.
„Om burgers in het gebied te beschermen moet de internationale gemeenschap een vliegverbod instellen”, aldus een woordvoerder van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Rusland heeft aangekondigd twee marineschepen met kruisraketten aan boord naar Syrië te sturen in reactie op de escalatie van het conflict donderdag.
Telegraaf 28.02.2020 Op verzoek van Turkije komen vrijdag de NAVO-ambassadeurs van de 29 lidstaten bijeen in het hoofdkwartier in Brussel. Ankara heeft daarom gevraagd na de aanval in Syrië waarbij meer dan dertig Turkse militairen omkwamen.
Turkije doet een beroep op artikel 4 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een lidstaat om overleg kan vragen als naar zijn mening de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid van zijn land wordt bedreigd. NAVO-topman Jens Stoltenberg heeft daarop de Noord-Atlantische Raad van de militaire alliantie bijeengeroepen. Hij geeft na het beraad om 11.45 uur een persconferentie.
Stoltenberg sprak eerder al over de situatie in Idlib met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu. De NAVO-voorman riep het Syrische regime “en zijn bondgenoot Rusland” op hun offensief in Idlib te staken.
Het is de zesde keer in de geschiedenis van het bondgenootschap dat artikel 4 wordt ingeroepen. Turkije deed dat twee keer in 2012, onder meer nadat een gevechtsvliegtuig door Syrische troepen was neergehaald. De NAVO besloot toen Patriot-afweerraketten naar Turkije te sturen. Ook in 2015 riep Ankara de NAVO bijeen, na een serie terroristische aanslagen in Turkije.
Artikel 5 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een aanval op één lidstaat een aanval op alle is, is één keer geactiveerd. De VS riepen die clausule voor collectieve veiligheid in na de terreuraanslagen op onder meer het World Trade Center in New York in 2001.
MSN 28.02.2020 Op verzoek van Turkije komen vrijdag de NAVO-ambassadeurs van de 29 lidstaten bijeen in het hoofdkwartier in Brussel. Ankara heeft daarom gevraagd na de aanval in Syrië waarbij meer dan dertig Turkse militairen omkwamen.
Turkije doet een beroep op artikel 4 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een lidstaat om overleg kan vragen als naar zijn mening de territoriale integriteit, politieke onafhankelijkheid of veiligheid van zijn land wordt bedreigd. NAVO-topman Jens Stoltenberg heeft daarop de Noord-Atlantische Raad van de militaire alliantie bijeengeroepen. Hij geeft na het beraad om 11.45 uur een persconferentie.
Stoltenberg sprak eerder al over de situatie in Idlib met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu. De NAVO-voorman riep het Syrische regime “en zijn bondgenoot Rusland” op hun offensief in Idlib te staken.
Artikel 4
Het is de zesde keer in de geschiedenis van het bondgenootschap dat artikel 4 wordt ingeroepen. Turkije deed dat twee keer in 2012, onder meer nadat een gevechtsvliegtuig door Syrische troepen was neergehaald. De NAVO besloot toen Patriot-afweerraketten naar Turkije te sturen. Ook in 2015 riep Ankara de NAVO bijeen, na een serie terroristische aanslagen in Turkije.
Artikel 5 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een aanval op één lidstaat een aanval op alle is, is één keer geactiveerd. De VS riepen die clausule voor collectieve veiligheid in na de terreuraanslagen op onder meer het World Trade Center in New York in 2001.
Telegraaf 28.02.2020 De Turkse militairen die donderdag zijn omgekomen door een Russisch of Syrisch bombardement in de Syrische provincie Idlib hadden niet in het gebombardeerde gebied moeten zijn. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie vrijdag volgens staatspersbureau RIA.
De Turkse regering had Rusland niet op de hoogte gesteld van de aanwezigheid van de militairen. Volgens het ministerie heeft het Russische leger geen aanvallen uitgevoerd op plekken waar Turkse militairen waren.
Turkije ontkent wat Rusland zegt. De minister van Defensie zegt dat Rusland wel degelijk op de hoogte was van de locatie van de Turkse soldaten. De Russische aanvallen gingen volgens de minister door, ondanks een waarschuwing nadat de eerste bom was ingeslagen. Rusland zegt juist het tegenovergestelde.
Bij de Russische aanval kwamen donderdag 33 Turkse militairen om het leven. In reactie daarop bestookte Turkije het Syrische leger met artilleriebeschietingen.
NOS 28.02.2020 Ambassadeurs van 29 NAVO-bondgenoten zijn op verzoek van Turkije bijeengeweest om te praten over de situatie in Syrië, heeft secretaris-generaal van de NAVO Stoltenberg laten weten. De ambassadeurs zijn van de Noord-Atlantische Raad, het politieke bestuursorgaan van de verdragsorganisatie.
De NAVO-bondgenoten kwamen bijeen onder artikel 4, waarmee een lidstaat andere bondgenoten bij elkaar kan roepen als de veiligheid van het land in het geding is. Turkije sloeg alarm nadat gisteren 33 Turkse militairen in de Syrische provincie Idlib om het leven waren gekomen.
“We roepen Rusland en het Syrische regime op de willekeurige luchtaanvallen te stoppen”, zei Stoltenberg na de bijeenkomst. “We roepen die landen op het internationaal recht te respecteren en volledig bij te dragen aan pogingen van de VN om een vreedzame oplossing voor het conflict in Syrië te vinden.”
Vluchtelingen niet tegengehouden
Een hoge Turkse functionaris zei gisteren tegen persbureau Reuters dat Turkije Syrische vluchtelingen die naar Europa willen niet langer zal tegenhouden.
Het Turkse staatspersbureau laat vandaag dronebeelden zien van enkele honderden mensen die worden doorgelaten. Vanuit Istanbul zouden mensen in bussen naar de grens met Griekenland worden gebracht. Griekenland heeft daarop de bewaking van de lands- en zeegrenzen met Turkije versterkt. Ook Bulgarije verscherpt de grenscontrole.
De beelden van migranten worden ook via sociale media verspreid. Correspondent Lucas Waagmeester: “Twitter in Turkije is op dit moment geblokkeerd, voor wie twijfelde voor welk publiek deze beelden bedoeld zijn.”
Turkije opent grenzen met Europa voor migranten
Turkije en de Europese Unie sloten in maart 2016 een vluchtelingendeal. Daarin werd afgesproken dat Turkije migranten opvangt en de grenzen beter bewaakt, en in ruil daarvoor financiële steun van de EU ontvangt. Voor de opvang van ruim 3,5 miljoen vluchtelingen betaalt de EU 1,5 miljard euro per jaar. Turkije heeft sindsdien meerdere malen gedreigd de grenzen te openen en migranten door te laten.
Het doorlaten van vluchtelingen is nog niet door officiële Turkse bronnen bevestigd en een woordvoerder van de VN-vluchtelingenorganisatie zegt geen informatie te hebben ontvangen over de verplaatsing van vluchtelingen naar de grens.
Communicatiedirecteur van president Erdogan, Fahrettin Altun, zei op Twitter wel dat Turkije al vier miljoen Syrische vluchtelingen heeft opgenomen en er niet nog eens een miljoen kan onderbrengen.
Turkije heeft wereldmachten verder opgeroepen een no-flyzone in te stellen in Syrië om de honderdduizenden ontheemden in het land te beschermen.
Russische oorlogsschepen
Rusland stuurt intussen twee oorlogsschepen richting de Syrische kust. Ankara zei dat luchtaanvallen van de Syrische regering de doden aan Turkse kant hebben veroorzaakt, maar volgens Rusland is Turkije zélf schuldig.
De Russische minister van Defensie Shoigu stelt dat Turkse troepen geraakt zijn door Syrisch artillerievuur dat bedoeld was voor rebellen in het gebied. Ankara heeft volgens hem Moskou niet op de hoogte gesteld van hun aanwezigheid daar. Turkije stelt dat de Syrische aanval doorging nadat een waarschuwing was gegeven.
Telegraaf 28.02.2020 Turkije houdt Syrische vluchtelingen die naar Europa willen niet meer tegen. Dat heeft de Turkse regering bekendgemaakt. Het land verwacht een grote nieuwe stroom aan vluchtelingen uit Syrië, vanwege de gevechten in de regio Idlib.
Ongeveer een miljoen mensen zijn al op de vlucht voor het geweld. De meeste mensen zijn richting de Turkse grens getrokken. In Turkije zijn al veel Syrische vluchtelingen aanwezig, waardoor Ankara zegt dat het de vluchtelingenstroom niet meer aankan. In totaal herbergt het land ruim vier miljoen op de vlucht geslagen Syriërs.
De Turken hebben de grens opengegooid na het verlies van 33 militairen bij de aanval in Noord-West Syrië.
De politie, kustwacht en grensbewaking hebben het bevel gekregen de grenzen niet langer gesloten te houden, meldt persbureau Reuters.
De maatregel zet druk op de vluchtelingendeal die Turkije en de EU in 2016 sloten, waarin Ankara toezegde vluchtelingen tegen te houden. Beide partijen spraken toen af dat alle migranten die aankomen in Griekenland mogen worden teruggestuurd. Voor elke teruggenomen migrant zou Europa een Syrische vluchteling naar de EU laten overkomen. Voor de opvang van de ruim 3,5 miljoen vluchtelingen in Turkije betaalt de EU in ruil 1,5 miljard euro per jaar.
Een van de geestelijke vaders van dat akkoord, de Oostenrijker Gerald Knaus van de denktank Europees Stabiliteit Initiatief, zei vrijdag dat een internationale conferentie over vluchtelingen uit Idlib en een vervolg op de EU-Turkijedeal „dringend nodig” is.
De Turkse president Erdogan heeft al vaker gedreigd „de poorten naar Europa” open te zetten, onder meer nadat de EU afgelopen najaar kritiek had op de Turkse inval in Syrië.
Griekse grens
Griekenland verscherpt de controles bij de Turkse grens nu Turkije Syrische vluchtelingen die naar Europa willen, niet meer tegenhoudt. Een bron bij de politie zei dat de grenspatrouilles op land en zee zijn verdubbeld en dat er een algemene oproep tot verhoogde paraatheid is gedaan. „Alles is onder controle, er is geen reden tot bezorgdheid”, zei deze bron.
Een regeringsbron zei dat Griekenland in contact staat met de Europese Unie en de NAVO na de recente escalatie in het Syrische Idlib.
Turkse media meldden dat momenteel ongeveer driehonderd migranten in noordwestelijke richting naar de Turks-Griekse grens lopen.
Griekenland was de belangrijkste toegangspoort voor honderdduizenden vluchtelingen die tijdens een massale uittocht in 2015 en 2016 uit Turkije stroomden. Daar kwam een eind aan toen de EU met Turkije een deal sloot.
Grens Bulgarije
Ook Bulgarije heeft aangekondigd om de controles aan de grens met Turkije flink aan te scherpen. „Wij hebben informatie dat er een grote groep onderweg is naar de grenzen”, aldus de Bulgaarse premier Boyko Borissov. „We hebben de controles opgevoerd tot het maximale niveau.”
Bulgarije overweegt duizend militairen naar de grens met Turkije te sturen vanwege de verwachte migrantenstroom. Vrijdag kwamen al twee groepen van ongeveer dertig vluchtelingen aan bij die grens. Zij werden tegengehouden door de grenspolitie. De regering in Sofia heeft laten weten geen migranten toe te laten, ook met oog op het nieuwe coronavirus.
NU 28.02.2020 Turkije heeft vrijdagochtend (Nederlandse tijd) het bevel gegeven om de grenzen niet langer gesloten te houden. Daardoor kunnen Syrische vluchtelingen ongehinderd naar Europa komen. Persbureau Reuters meldt op basis van Turkse media dat mogelijk al honderden vluchtelingen op weg zijn naar de grens van Turkije met Griekenland en Bulgarije.
Onder hen zouden ook Iraniërs en Irakezen zijn. Online zijn ook beelden verschenen, maar deze zijn niet geverifieerd.
Het bevel, dat aan de politie, kustwacht en grensbewakers is gegeven, volgt op een luchtaanval in Idlib. Daarbij zijn in de nacht van donderdag op vrijdag 33 Turkse soldaten om het leven gekomen.
Europa sloot in 2016 een deal met Turkije. Afgesproken werd dat het land de grenzen beter zou bewaken en de vluchtelingen zou opvangen die Europa zouden proberen te bereiken. Sindsdien heeft president Recep Tayyip Erdogan meerdere keren gedreigd de grenzen te openen.
De laatste keer dat hij dit deed, dateert van oktober vorig jaar, toen Europa kritiek had op het Turkse offensief tegen de Koerden in Syrië. Het is dus ook niet bekend of het dreigement dit keer wordt waargemaakt.
MSN 28.02.2020 Turkije houdt Syrische vluchtelingen die naar Europa willen niet meer tegen. Dat heeft de Turkse regering bekendgemaakt. Het land verwacht een grote nieuwe stroom aan vluchtelingen uit Syrië, vanwege de gevechten in de regio Idlib.
Ongeveer een miljoen mensen zijn al op de vlucht voor het geweld. De meeste mensen zijn richting de Turkse grens getrokken. In Turkije zijn al veel Syrische vluchtelingen aanwezig, waardoor Ankara zegt dat het de vluchtelingenstroom niet meer aankan.
Telegraaf 28.02.2020 Zeker 33 Turkse militairen zijn omgekomen door een luchtaanval in de Syrische provincie Idlib. Dat zegt de gouverneur van de zuidelijke Turkse provincie Hatay, die grenst aan Syrië.
De aanval zou volgens Ankara zijn uitgevoerd door het Syrische regeringsleger of Rusland, dat militaire steun geeft aan het Syrische regime van Bashar al-Assad. Turkije reageerde vrijdag met artilleriebombardementen op stellingen van het Syrische regeringsleger, meldden overheidsfunctionarissen aan staatspersbureau Anadolu.
Bronnen zeggen dat de Turkse president Erdogan en zijn staf crisisberaad hebben gehouden vanwege de aanval. NAVO-topman Jens Stoltenberg veroordeelde vrijdag de aanval en belde met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu over de situatie in Idlib.
Het in Groot-Brittannië gevestigde Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten, dat zich baseert op lokale bronnen, meldde eerder dat zeker 34 Turkse militairen zijn gedood in Idlib. Daar hebben opstandelingen die tegen Assad vechten na een burgeroorlog van negen jaar hun laatste bolwerk.
Enorme vluchtelingenstroom richting Turkije
Het leger van Assad rukt de laatste weken steeds verder op in Idlib. Dat offensief heeft geleid tot een enorme vluchtelingenstroom richting Turkije, dat al 3,5 miljoen Syrische vluchtelingen opvangt. Zo’n 950.000 mensen zouden op de vlucht zijn voor het geweld.
De situatie escaleerde de afgelopen tijd steeds verder. Het Turkse leger bemant observatieposten in Idlib en is herhaaldelijk onder vuur genomen. Dat leidde tot vergeldingsacties tegen Syrische regeringstroepen.
President Erdogan maakte eerder op donderdag nog melding van drie gesneuvelde militairen. Hij heeft Syrië eerder gesommeerd troepen voor het eind van de maand terug te trekken en waarschuwde dat zijn land anders zal ingrijpen.
Rusland beschuldigt Turkije juist van het steun van „illegale gewapende groepen.”
NU 28.02.2020 Luchtaanvallen van het Syrische regeringsleger in de Syrische provincie Idlib hebben in de nacht van donderdag op vrijdag ten minste 33 Turkse militairen het leven gekost, meldt de gouverneur van de Turkse grensprovincie Hatay. Nog niet eerder kwamen op één dag zo veel Turkse soldaten om het leven in het gebied.
In het land woedt al negen jaar lang een burgeroorlog tussen rebellen en het Syrische regeringsleger van president Bashar Al Assad, dat met steun van Rusland en Iran momenteel probeert het laatste rebellenbolwerk te veroveren.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan stuurde sinds begin februari ruim vijfduizend militairen naar Idlib, om de Syrische rebellen te ondersteunen.
Turkije is al jarenlang bondgenoot van de rebellen in Syrië en heeft veel baat bij de aanwezigheid van de groepering in het land. Als de rebellen worden verdreven, is de oppositie uitgeschakeld en heeft de Syrische regering vrij spel. Turkije kan dan amper meer invloed uitoefenen op de koers in het buurland, terwijl het zelf 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen heeft opgevangen.
‘Syrisch regeringsleger moet zich dit weekend terugtrekken’
Bij gevechten zijn in totaal 54 Turkse militairen om het leven gekomen. Erdogan waarschuwde al meermaals dat “bij de volgende gewonde Turkse soldaat vergeldingsacties volgen”. Ook moet het Syrische regeringsleger zich dit weekend terugtrekken achter een bestandslijn die in samenwerking met Rusland en Iran in 2017 is gecreëerd. Gebeurt dat niet, dan treedt Turkije zelf op.
Na de luchtaanval trok het Turkse kabinet zich terug in een spoedzitting om zich te beraden op verdere acties. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, riep nadrukkelijk op tot de-escalatie in het gebied, terwijl de Verenigde Staten het geweld tegen Turkse soldaten veroordeelden.
Door het strijdgeweld zijn honderdduizenden Syriërs hun huis kwijtgeraakt. Zij zitten vast tussen het oprukkende Syrische leger en de rebellen, nabij de Turkse grens. Die is echter gesloten, omdat Erdogan niet meer Syrische vluchtelingen wil toelaten.
NOS 27.02.2020 Bij een bombardement van de Syrische luchtmacht in de provincie Idlib zijn 33 Turkse militairen omgekomen. Dat heeft de gouverneur van de Turkse grensprovincie Hatay gezegd. Volgens hem raakten 36 militairen gewond.
Niet bevestigde berichten spreken van een Russisch bombardement. Doden en gewonden zouden naar een ziekenhuis in de Turkse grensplaats Reyhanli zijn gebracht.
Het is het grootste aantal Turkse doden in Idlib op een dag. De situatie in Idlib was al uiterst gespannen. Dit weekend loopt het ultimatum af dat president Erdogan het Syrische leger heeft gesteld. Dat moet zich terugtrekken achter een bestandslijn die hij in 2017 met Rusland en Iran overeenkwam. Zo niet, dan zal Erdogan de door de Syriërs omsingelde Turkse observatiepunten in het gebied “hoe dan ook bevrijden”.
Turkije heeft de afgelopen weken duizenden militairen naar Idlib gestuurd om de opmars van het Syrische leger te stuiten. Door die opmars zitten honderdduizenden vluchtelingen klem tussen de oprukkende Syriërs en de Turkse grens. Turkije wil hen niet toelaten, omdat het al miljoenen Syrische vluchtelingen op zijn grondgebied heeft.
“Dit lijkt een ongekende escalatie in Idlib”, zegt correspondent Melvyn Ingleby. “Turkse media hebben het al over mogelijke wraakacties van het Turkse leger. Ze willen daarmee uitstralen dat er een hard antwoord komt op deze aanval.”
Een Turkse functionaris zei vanavond tegen persbureau Reuters dat Turkije Syrische vluchtelingen niet langer wil tegenhouden bij de grens. Officiële bevestiging daarvan is er niet. De berichten moeten volgens Ingleby gezien worden als een manier om de druk op Europa op te voeren.
“Als Turkije in Idlib in directe confrontatie komt met het Assad-regime, dan heeft Turkije steun nodig van de NAVO. Die steun is er nog niet concreet gekomen. Ankara wil een signaal afgeven: Turkije kan de situatie niet alleen aan en rekent op steun van Europa en de NAVO.”
Spoedzitting
Rusland en Iran zijn bondgenoten van de Syrische president Assad en vechten mee met het Syrische leger. Rusland beschuldigde Turkije vandaag van het negeren van afspraken over Syrië. Het Russische ministerie van Defensie verwijt Ankara daar “illegale gewapende groepen” te steunen met drones en artilleriebeschietingen.
Het Turkse kabinet is vanavond in spoedzitting bijeengekomen. Ook de Turkse oppositie heeft een spoedvergadering belegd.
Steun
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat het Turkije steunt. “We staan naast onze NAVO-bondgenoot Turkije en blijven roepen om een onmiddellijk einde van dit walgelijke offensief van het regime van Assad, Rusland en de door Iran gesteunde strijdkrachten”, zei een woordvoerder.
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres liet weten dat hij zich grote zorgen maakt over de escalatie. Hij herhaalde zijn oproep aan de partijen om tot een staakt-het-vuren te komen.
Oorlogsmisdaden
Eerder vandaag beschuldigde de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Maas Syrië en Rusland van oorlogsmisdaden. Volgens de Duitser doen de landen bij het offensief in Idlib veel te weinig om de burgerbevolking te sparen. “In plaats daarvan bombarderen ze burgerdoelen als ziekenhuizen en scholen”, zei Maas in de VN-Veiligheidsraad. “Maatregelen tegen terrorisme zijn geen vrijbrief voor het schenden van het humanitair recht.”
In Idlib zijn volgens VN-cijfers in de afgelopen maanden een miljoen mensen op de vlucht geslagen voor het geweld.
Elsevier 27.02.2020 Bijna een miljoen vluchtelingen verblijven in Syrië bij de Turkse grens. Gevlucht voor de strijd om het laatste rebellenbolwerk van het land: Idlib. Rond die stad vecht het Syrische leger met Russische steun tegen de laatste opstandige rebellen die hulp krijgen van het Turkse leger.
Waar gaat de strijd om?
Idlib is het laatste rebellenbolwerk in Syrië dat nog niet door de Syrische president Bashar al-Assad is ingenomen. De stad speelde een hoofdrol tijdens het begin van de opstand tegen de president, en kwam in 2011 kortstondig in handen van opstandelingen tot het Syrische leger de stad een jaar later weer innam.
Kaart
Bekijk hier een actuele kaart met gevechten en bomaanslagen in Syrie
In 2015 werd Idlib ingenomen door rebellengroepering Jabhat Al-Nusra dat toen nog deel uitmaakte van Al-Qa’ida. Later splitste Al-Nusra zich af en fuseerde met andere jihadisten tot Hayat Tahrir al-Sham.
Vijf jaar later is de stad opnieuw het toneel van een veroveringspoging door Assad. Begin februari kreeg het regeringsleger voor het eerst sinds 2012 weer de controle over de belangrijke snelweg M5, die loopt van de hoofdstad Damascus naar Aleppo. Daardoor werd Idlib afgesneden van omliggend rebellengebied en verdween voor burgers een belangrijke vluchtroute.
Syrische rebellen meldden donderdag dat zij weer een dorp bij de snelweg hebben ingenomen, maar tegelijk ontkende Rusland dat. De herovering van de snelweg is een symbool van Assads wederopstanding. De Syrische president heeft een groot deel van Syrië weer onder controle.
Rusland steunt Assad militair bij zijn herovering van gebied op rebellen. Turkije viel vorig jaar Noordoost-Syrië binnen om te voorkomen dat de Koerden, die veelal in dat gebied wonen, een eigen staat stichten. Dat is voor de Turkse president Recep Tayyip Erdogan ook het motief om de rebellen in Idlib te steunen.
De Turkse president heeft duizenden manschappen naar de regio gestuurd om het Syrisch-Russische offensief te stoppen. Tot nu toe zijn daarbij negentien Turkse soldaten omgekomen.
Hoe groot is de vluchtelingenstroom uit Idlib?
Als laatste stad in handen van de rebellen is Idlib gegroeid van een provinciestad naar een bolwerk met zo’n drie miljoen inwoners. Bijna een miljoen op de vlucht geslagen Syriërs verblijven vlak bij de gesloten Turkse grens. Daar leven zij in erbarmelijke omstandigheden door het winterse weer. Volgens TheNew York Times vriezen er kinderen dood.
Eerder waarschuwden hulporganisaties voor een humanitaire ramp erger dan de hongersnood in Jemen en spraken van mogelijk ‘apocalyptische situaties’. Turkije, dat al 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen opvangt, zegt dat het geen nieuwe vluchtelingen aan kan.
Hoe reageert de Europese Unie?
Met een brandbrief riepen veertien EU-landen woensdag op tot een staakt-het-vuren. Ook de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok, ondertekende de brief, die is gepubliceerd in dagblad Trouw.
Blok schreef: ‘Als gevolg van niet aflatende luchtaanvallen en het droppen van vatenbommen zijn in een paar weken tijd bijna een miljoen Syriërs weer op de vlucht geslagen. Hulpinstanties zijn overweldigd. Honderdduizenden mensen – veelal kinderen – zoeken wanhopig toevlucht in geïmproviseerde kampen en staan bloot aan vrieskou, honger en epidemieën.’
De brief lijkt weinig effect te hebben. Woensdag zei de Turkse president Erdogan dat hij zijn geduld verliest met het Syrische regime en zijn Russische bondgenoot. Volgens Erdogan wil Rusland de ernst van de humanitaire crisis in Idlib niet inzien. Hij waarschuwt dat hij na eind februari alles zal doen om de Turkse observatieposten in Noordoost Syrië weer in handen te krijgen.
De Groene Amsterdammer reconstrueerde uitgebreid de Griekse crisis: Een ontluisterend beeld van hoe een land tot aan de rand van de afgrond komt te staan omdat het ‘Europese solidariteit’ moest accepteren.
Na zeven jaar crisis beleeft Griekenland een neergang zonder einde. De trojka heeft haar immense macht misbruikt om een geleidelijke staatsgreep te plegen. ‘Het kan deze mannen niet schelen welke ellende ze bij Grieken aanrichten, ze rijden van hotel naar vergaderzaal, ze wíllen het niet zien.’
AD 14.06.2018
AD 22.06.2018
Paniek in de tent
Volgens de Europese Rekenkamer hebben de programma’s voor Griekenland slechts beperkt bijgedragen aan herstel in het land. De commissie zou geen ervaring hebben met het beheer van het proces.
Onrust in de Tweede Kamer over een rapport over de gang van zaken over de noodhulp aan Griekenland. De Europese Rekenkamer concludeert dat de noodhulp slechts beperkt heeft bijgedragen aan het herstel van het noodlijdende Griekenland.
De PVV diende donderdag een verzoek in voor een debat met minister Wopke Hoekstra (CDA) van Financiën over de conclusies van de Rekenkamer. Dat verzoek werd in de kamer door een meerderheid gesteund.
Vooral Europese Commissie moet het ontgelden
Volgens het rapport van de Europese Rekenkamer is Griekenland nog lang niet in staat om zichzelf te financieren. Het gaat om de effectiviteit van de noodhulp die door een samenwerking van de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Centrale Bank (ECB), en het Europese noodfonds ESM tot stand kwam.
In het rapport moet vooral de Europese Commissie het ontgelden. Die zou geen ervaring hebben met het beheer van het proces, en gaf bijvoorbeeld niet genoeg onderbouwing voor de doorvoer van een aantal belangrijke maatregelen, zoals het verhogen van de btw en de accijnzen. Ook wordt er ferme kritiek geuit op de informele samenwerking met andere instellingen, die daardoor niet transparant zou zijn.
D66 sluit zich per ongeluk aan bij verzoek
‘Een onthutsend rapport waarin staat dat het een grote puinhoop was, en een zooitje,’ aldus PVV-Kamerlid Tony van Dijck donderdag. Overigens ontstond de meerderheid voor het debat omdat D66 zich per ongeluk aansloot bij het verzoek van de oppositie, maar het later niet nodig vond dat te herstellen. Ook coalitiepartner CDA bleek voor een debat.
Sinds de financiële crisis in 2010 uitbrak, en de daaropvolgende Griekse crisis, heeft de eurozone het grootste deel van de in totaal 368 miljard euro aan leningen aan Griekenland overgemaakt. Die steun is bedoeld om Griekenland overeind te houden en te voorkomen dat de crisis zou overwaaien naar andere landen in de eurozone.
Maar in ruil daarvoor moest Griekenland zware bezuinigingen doorvoeren, de bankensector saneren en fiscale hervormingen en hervormingen op de arbeidsmarkt. Het laatste programma loopt nog tot volgend jaar: dan moet Griekenland weer zelfstandig kunnen functioneren en ook tegen normale tarieven op de financiële markt kunnen lenen.
AD 08.08.2018
Grieken weer op eigen benen
Griekenland staat financieel weer op eigen benen. Op 06.08.2018 zijn de Laatste miljarden van het internationale steunprogramma overgemaakt, wat het totaal aan Athene uitgekeerde bedrag op 257 miljard euro brengt. Het ESM-reddingsfonds heeft het land daarmee behoed voor een faillissement en bovendien voorkomen dat de eurozone uit elkaar is gevallen.
Als tegenprestatie heeft Griekenland grootscheepse economische hervormingen en harde saneringen doorgevoerd. In juni keurden de eurolanden de laatste Griekse plannen goed en gaven ze groen licht voor de laatste en derde tranche van de miljardensteun. Het programma wordt officieel op 20 augustus 2018 beëindigd.
NOS 08.09.2018 De Griekse premier Tsipras wil met de Europese partners overleg over de nieuwe korting op de pensioenen, die volgens afspraak per 1 januari 2019 moet ingaan. Volgens Tsipras is die maatregel niet nodig gezien de financiële situatie in het land.
De premier wees er in een toespraak op dat er overschotten zijn op de begroting en dat de tekorten op de betalingsbalans zijn weggewerkt. “We zullen onze berekeningen presenteren bij de besprekingen over de begroting van 2019, zoals met alle andere eurozonelanden gebeurt.”
Tsipras sprak bij de opening van de jaarlijkse internationale handelsbeurs in de noordelijke stad Thessaloniki. Daarin presenteerde hij het economische beleid van de komende jaren. Hij kondigde verder een groot aantal lastenverlichtingen aan.
Pensioenen
Het opnieuw korten van de pensioenen ligt uiterst gevoelig voor Tsipras’ linkse regeringspartij Syriza. Gedurende de vele harde saneringsronden van de laatste jaren zijn de pensioenen gehalveerd. Verschillende kabinetsleden hebben zich tegen een nieuwe bezuiniging uitgesproken. Maar die is wel eerder afgesproken met de Europese partners, voordat vorige maand een eind kwam aan het leenprogramma voor Griekenland.
Tsipras sprak uitgebreid over het feit dat Griekenland nu weer op eigen benen staat. “Dat was niet een gelopen koers. Drie jaar lang en bijna elke dag waren er weinigen die geloofden dat we het voor elkaar zouden krijgen.” Maar, zei hij, er is een eind gekomen aan de vicieuze cirkel, en de Griekse economie is gestabiliseerd. “Er is weer economische groei na negen jaar, de werkloosheid is gedaald van 27 naar 19,1 procent, en er zijn 300.000 arbeidsplaatsen gecreëerd.”
Economische maatregelen
Volgens de premier heeft de Griekse bevolking, en vooral diegenen die het zwaarst zijn getroffen, recht op verlichting, en moeten onrechtvaardigheden worden hersteld. Hij kondigde onder meer belastingverlichtingen aan. De onroerendgoedbelasting voor een groot deel van de bevolking zal de komende twee jaar worden gehalveerd. De belasting voor bedrijven gaat komend jaar van 29 naar 25 procent. En de belasting voor de laagste inkomensgroepen gaat omlaag.
Verder kondigde Tsipras aan dat het hoogste btw-tarief in 2021 van 24 naar 22 procent gaat. Ook de sociale premies gaan het komend jaar omlaag, met name voor de vrije beroepen en de boeren. Hij beloofde verder verhoging van het minimumloon, huursubsidie voor lage inkomensgroepen en verbetering van de thuishulp voor bejaarden en gehandicapten.
Demonstraties
Terwijl Tsipras zijn toespraak hield, probeerden demonstranten het congresgebouw te bereiken. Het ging voornamelijk om mensen die protesteerden tegen de overeenkomst die Athene onlangs sloot met Skopje over een nieuwe naam voor het buurland Macedonië.
Politie gebruikte traangas om hen tegen te houden. Rond het gebouw en in de hele stad waren ruim 5000 politiemensen op de been om verschillende groepen demonstranten in het gareel te houden.
NU 01.09.2018 Het heeft weinig gescheeld of premier Mark Rutte zag zijn tweede kabinet vroegtijdig stranden. De Griekse crisis, en dan met name het derde steunpakket, zorgde voor zoveel onrust binnen de VVD-fractie dat de partij bijna “implodeerde”. Dat zegt minister van Financiën in het kabinet-Rutte II en PvdA’er Jeroen Dijsselbloem in een gesprek met NU.nl.
Dijsselbloem publiceert binnenkort een boek over zijn periode als voorzitter van de Eurogroep en beschrijft daarin de bijna-kabinetscrisis.
“Een deel van de VVD was heel erg kritisch op de deal met de Grieken en op de bankenunie. De VVD en Rutte hadden een enorme aanvaring”, zegt Dijsselbloem. “Rutte heeft mij weleens verteld dat zijn politieke lot aan een zijden draadje hing.”
De partij was verdeeld over het derde steunpakket voor Griekenland van 86 miljard euro in 2015. “Er gingen meerdere bloederige fractievergaderingen vooraf aan het debat”, schrijft Dijsselbloem.
Volgens hem wilde een flinke meerderheid van de VVD-fractie tegen het akkoord stemmen. Daar zaten naar verluidt Mark Harbers (nu staatssecretaris), Han ten Broeke (inmiddels opgestapt als Kamerlid) en oud-fractievoorzitter Halbe Zijlstra tussen.
Uiteindelijk stemde alleen het laaggeplaatste Kamerlid Joost Taverne tegen de noodsteun. Hij keerde niet terug op de kieslijst bij de volgende verkiezingen.
Tijdens dat debat liet Harbers ook doorschemeren dat het had gestormd bij de liberalen. “Ik wil niet dat chaos in Griekenland verder gedoe geeft in Nederland”, zei hij eind zomer drie jaar geleden.
Dijsselbloem bestempelt dat optreden nu als “ontwapende eerlijkheid” van de VVD’er.
Voor Rutte was de kwestie heel ingewikkeld. Hij had tijdens de campagne voor de verkiezingen in 2012 beloofd dat er geen cent meer naar Griekenland zou gaan. Het land was toen al met twee noodprogramma’s overeind gehouden.
Als de VVD-fractie in 2015 tegen had gestemd, was het kabinet gevallen. Coalitiepartner PvdA was namelijk voor steun onder strenge voorwaarden. Rutte had bovendien zelf zijn akkoord gegeven aan het derde steunpakket en was nauw betrokken bij de laatste fase van de onderhandelingen.
“Dan moet je als VVD dus ook Rutte laten vallen, dat hebben ze niet gedaan”, aldus Dijsselbloem.
NOS 20.08.2018 Precies om middernacht was het zover: Griekenland heeft na acht jaar het steunprogramma verlaten. Het land staat financieel weer op eigen benen, zoals het heet. De gevreesde grexit is uitgebleven, de overheidsfinanciën zijn op orde en volgens de laatste cijfers groeit de Griekse economie met 2 procent. Is alle ellende voor de Grieken nu voorbij?
Niet helemaal. De Griekse economie is sinds 2010 met ruim een kwart gekrompen, lonen en pensioenen werden flink gekort en duizenden grote en kleine bedrijven gingen failliet. Griekenland kampt nog altijd met de hoogste werkloosheid in de eurozone; een op de vijf Grieken is werkloos.
De Griekse banken zijn uitermate zwak en kunnen bedrijven die willen investeren nauwelijks ondersteunen. Bijna de helft van de leningen staan in de boeken als ‘slechte leningen’ waar al lange tijd geen rente of aflossing op binnenkomt. De Griekse economie groeit wel, maar in het huidige tempo duurt het nog vele, vele jaren voordat het gigantische verlies is goedgemaakt.
Hoeveel geld is er naar Griekenland gegaan?
Sinds 2010 heeft Griekenland 257 miljard euro aan leningen gekregen van Europa en bijna 30 miljard van het IMF. Het eerste pakket aan leningen van 53 miljard kwam rechtstreeks van andere EU-lidstaten. Nederland droeg toen 3,2 miljard euro bij. Daarna werd het Europese noodfonds opgericht in Luxemburg. Dat leent het geld voor Griekenland van internationale beleggers en sluist het daarna, tegen een hogere rente, door aan Griekenland. In principe hebben de leningen aan Griekenland geen belastinggeld gekost, zegt het ministerie van Financiën, maar of dat ook in de toekomst zo blijft is onzeker. Nederland staat (voor een deel) garant voor de leningen van het noodfonds aan Griekenland. Mocht het land financieel in de problemen komen en de schuld niet (helemaal) afbetalen, dan zullen de andere eurolanden hun verlies moeten nemen. Over de Nederlandse lening van 3,2 miljard euro uit 2010 betalen de Grieken wel al rente en vanaf 2020 beginnen ze met aflossen.
Vrijheid beperkt
Bovendien is Athene niet helemaal af van zijn Europese geldschieters. Er zijn voor de komende tientallen jaren strikte afspraken over de begrotingsruimte: Griekenland moet tot 2060 een primair begrotingsoverschot houden van gemiddeld 2.2 procent. Dat betekent dat de Griekse staat, exclusief rente en aflossing van de schuld, jaar in jaar uit nauwelijks bewegingsruimte heeft voor nieuwe uitgaven.
De vraag is natuurlijk of de Grieken zich aan die afspraken kunnen en willen houden. De afgelopen jaren kenmerkten zich door continue ruzies tussen opeenvolgende Griekse regeringen en de internationale geldschieters. Europa wist Athene steeds op de knieën te krijgen door een nieuwe lening achter te houden, tot er weer nieuwe harde beloftes lagen voor hervormingen en bezuinigingen. Waarna Europa alsnog met geld over de brug kwam. Maar die stok achter de deur is nu weg.
Griekenland heeft twee weken geleden de laatste lening van 15 miljard euro gekregen en heeft de komende jaren genoeg geld om het op eigen kracht uit te zingen. Het idee is dat de Grieken daarna door de tucht van de markt gedisciplineerd blijven. Investeerders zullen immers geen geld willen lenen aan een land dat zijn extreem hoge schuld nog verder laat oplopen, is de gedachte in Brussel. Maar of dat in de praktijk zo uitpakt is nog volstrekt onzeker. Internationale investeerders hebben weer vertrouwen in Griekenland, maar dat komt ook omdat ze, na al die jaren crisis, erop vertrouwen dat de andere eurolanden Griekenland uiteindelijk altijd te hulp zullen schieten.
Verkiezingen
Volgend jaar zijn er weer verkiezingen in Griekenland. De linkse premier Tsipras staat in de peilingen flink achter op zijn conservatieve tegenspeler Kyriakos Mitsotakis. De komende maanden moet blijken hoe Tsipras met de herwonnen vrijheid omgaat. Want Griekenland staat dan wel op eigen benen, elke stap zal door de Europese partners met argusogen worden gevolgd.
AD 20.08.2018 Griekenland is ook na afloop van zijn derde hulppakket nog niet gered, zegt Yannis Varoufakis, de voormalige Griekse minister van Financiën, vandaag in de Duitse krant Bild. ,,Griekenland staat op hetzelfde punt, bevindt zich in hetzelfde zwarte gat, en het zinkt er iedere dag dieper in weg. Ook omdat de besparingsrichtlijnen van de schuldeisers investeringen en consumptie verhinderen.”
De staatsschuld is niet kleiner geworden, maar verder toegenomen. ,,We hebben nu alleen meer tijd om nog meer schulden terug te betalen”, zei de oud-minister. Maar de staat is volgens hem nog steeds bankroet, de bevolking is armer geworden, bedrijven gaan nog steeds failliet en het bruto binnenlands product is ongeveer 25 procent gedaald.
Varoufakis nam in juli 2015 ontslag, nadat hij ongeveer een half jaar in functie was geweest, om de onderhandelingen met de schuldeisers weer vlot te trekken. De Grieken hadden in een referendum die besparingsrichtlijnen van de internationale schuldeisers afgewezen.
Snoeien
Vandaag loopt het vooralsnog laatste hulpprogramma voor Athene af. Sinds 2010 gaven EU-partners en het Internationaal Muntfonds (IMF) 289 miljard euro krediet aan Griekenland, dat door de bankencrisis in financiële nood was gekomen. In ruil moest Athene harde hervormingen doorvoeren, snoeien in sociale uitgaven en belastingverhogingen doorvoeren. Ook moest het beloven om daaraan vast te houden.
Eurogroepleider Mario Centeno verklaarde gisteravond dat hij vol vertrouwen is dat Griekenland nu zonder nieuw hulpprogramma financieel op eigen benen kan staan. Volgens Centeno was het doel van de reddingsmaatregelen en hervormingen van de voorbije acht jaar om een nieuwe basis te leggen voor een gezonde economische groei. ,,Het heeft veel langer geduurd dan gedacht, maar ik denk dat we erin geslaagd zijn.”
Centeno verwijst naar de toenemende economische groei, de handels- en begrotingsoverschotten, en de dalende werkloosheid.
NU 20.08.2018 Griekenland staat na acht jaar financieel weer op eigen benen. Het land heeft maandag het laatste noodprogramma van de Europese Unie definitief verlaten.
Het noodprogramma werd in augustus 2015 overeengekomen om Griekenland uit de economische crisis te helpen. Het was de derde keer dat Griekenland een beroep deed op het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM), het noodfonds van de Europese Unie.
De Eurogroep, bestaande uit de ministers van Financiën van de lidstaten van de EU, en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) concludeerden in juni dat Griekenland het noodfonds niet langer nodig had.
Wel zal Griekenland een aantal jaar onder verscherpt toezicht blijven, om ervoor te zorgen dat het land niet van het rechte pad afdwaalt of maatregelen terugdraait. Het land zal vier keer per jaar worden gecontroleerd.
Het land krijgt een buffer van 15 miljard euro mee en schuldverlichting op langere termijn. De schuld wordt verlicht door looptijden van leningen met tien jaar te verlengen en zo’n 5 miljard euro in vervroegde aflossingen te steken.
De maatregelen moeten privé-investeerders voldoende vertrouwen geven om weer met Griekenland in zee te gaan.
“Vandaag kunnen we het noodprogramma voor Griekenland afsluiten. Er zijn geen reddingsacties meer nodig”, aldus Eurogroepvoorzitter Mário Centeno. “Voor het eerst sinds 2010 kan Griekenland weer op eigen benen staan.”
De Portugees toont zich verheugd over de progressie die Griekenland op economisch vlak heeft geboekt. “Deze blije dag is mogelijk gemaakt door de geweldige inspanningen van het Griekse volk, de goede samenwerking met de Griekse regering en de steun van Europese partners.”
Centeno, die in januari Jeroen Dijsselbloem opvolgde als voorzitter van de Eurogroep, stelt dat de leningen en schuldenverlichting hun werk hebben gedaan. Het noodfonds heeft de afgelopen drie jaar bijna 62 miljard euro aan Griekenland geleend.
Het fonds had nog 24 miljard euro gereserveerd voor noodgevallen, maar de regering in Athene hoefde daar geen beroep op te doen.
NOS 06.08.2018 Griekenland staat financieel weer op eigen benen. Vandaag is de laatste 15 miljard euro van het internationale steunprogramma overgemaakt, wat het totaal aan Athene uitgekeerde bedrag op 257 miljard euro brengt. Het ESM-reddingsfonds heeft het land daarmee behoed voor een faillissement en bovendien voorkomen dat de eurozone uit elkaar is gevallen.
Als tegenprestatie heeft Griekenland grootscheepse economische hervormingen en harde saneringen doorgevoerd. In juni keurden de eurolanden de laatste Griekse plannen goed en gaven ze groen licht voor de laatste en derde tranche van de miljardensteun. Het programma wordt officieel op 20 augustus beëindigd.
Het ESM, het Europees Stabiliteitsmechanisme, is het in 2011 opgerichte reddingsfonds voor landen waaraan niemand meer geld wil lenen en die de toegang tot financiële markten kwijtraken. Het was de opvolger van het tijdens de uitbarsting van de Griekse crisis inderhaast uit de grond gestampte noodfonds EFSF, de Europese Financiële Stabiliteitsfaciliteit. “Een soort start-up-gevoel in een heel moeilijke tijd voor Europa”, zegt Kalin Anev Janse, secretaris-generaal en hoofd beleggingen van het ESM.
Bekijk hieronder hoe dat gaat, 15 miljard euro storten:
15 miljard euro storten: ‘Het is net geld overmaken naar vrienden’
Het ESM-startkapitaal van 80 miljard euro is gestort door de eurolanden. Op basis daarvan kan geld voor de hulpprogramma’s aangetrokken worden op de kapitaalmarkten door het uitgeven van een soort euro-obligaties.
Dat levert een maximale vuurkracht van het reddingsfonds op van 700 miljard euro. Tot nu toe zijn vijf landen succesvol uit het schuldenmoeras getrokken: Spanje, Portugal, Ierland, Cyprus en Griekenland.
In totaal heeft het ESM in de voorbije zeven jaar bijna 300 miljard euro aan leningen verstrekt. Alle geholpen landen zitten in terugbetalingsprogramma’s.
De Griekse staatsschuldencrisis barstte in het voorjaar van 2010 los. In de nasleep van de financiële crisis en de bankencrisis kreeg het land te maken met grote financiële tegenvallers. Financiële cijfers bleken totaal niet te kloppen, het begrotingstekort verveelvoudigde en de Griekse regering zakte finaal door het ijs.
Op de financiële markten spoelde het vertrouwen in Griekenland weg. De koersen van de Griekse staatsleningen kelderden, de rente op schuldpapier steeg naar astronomische en onhoudbare hoogten.
Kredietbeoordelaars gaven het land de status van ‘junk’; Griekse schuldpapieren hadden het hoogste risico op wanbetaling en je kon er beter niet in beleggen, was het oordeel.
Griekse rente
Het land verzeilde in een regelrecht drama. Er bleek dringend geld nodig om het van de afgrond te redden, steun die alleen in ruil voor ingrijpende bezuinigingen en hervormingen zou worden uitgekeerd.
Aanvankelijk werd gedacht aan 45 miljard euro om het land te redden: 30 miljard van de EU en 15 miljard van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), maar dat bleek bij lange na niet genoeg.
Het gat was gapend diep, de kapitaalmarkten zaten potdicht, de hervormingsbereidheid was niet groot en de Grieken stribbelden vooral tegen. Uiteindelijk werd het een opeenstapeling van steunprogramma’s en een veelvoud van het oorspronkelijk geraamde bedrag.
Nul euro Nederlands belastinggeld
Tijdens de harde onderhandelingen met Griekenland is wel geroepen dat er geen Nederlandse belastingcenten meer naar Griekenland mogen, maar dat is nooit het geval geweest. “Er is nul euro belastinggeld naar Griekenland gegaan”, zegt Janse.
“De 260 miljard euro die is overgemaakt, is opgehaald bij meer dan 1500 investeerders uit Azië, Afrika en Europa. Er is geen sprake van belastinggeld uit Nederland of uit andere landen dat naar Griekenland is gegaan.”
Nederland heeft alleen in de beginfase van het EFSF in 2010-2011 in stappen 3,2 miljard euro overgemaakt. De eurolanden brachten samen voor dat eerste steunprogramma 53 miljard euro op. Daarna werd het ESM opgetuigd.
Nederland en andere landen hebben wel aandelen in het ESM, waarmee ze garant staan voor het startkapitaal en waardoor het ESM kredietwaardig is. Dat doet Nederland ook bij andere internationale instellingen zoals de Wereldbank en daar krijgt de staat ook rente op terug. “Het belangrijkste dat Nederland ermee koopt is een soort verzekering tegen een crisis in de toekomst, waar Nederland zelf eventueel ook gebruik van zou kunnen maken.”
Met Griekenland is overeengekomen dat de miljarden tegen een heel lage rente uiterlijk in 2069 zijn terugbetaald. Het ESM blijft ook na het beëindigen van het hulpprogramma het land en de economische hervormingen monitoren. Vier keer per jaar gaan vertegenwoordigers van het ESM er op bezoek. Het land heeft genoeg geld om zich bijna twee jaar staande te kunnen houden en moet zich nu weer zelf kunnen financieren, stelt het ESM.
Fikse ruzies
Als tegenprestatie voor de miljardensteun heeft Griekenland onder meer de pensioenen gekort, salarissen met 20 tot 30 procent verlaagd en het aantal ambtenaren met een kwart verminderd. “De Grieken hebben de afgelopen jaren keihard gewerkt om Griekenland weer sterk te maken en gaan zeker door een moeilijke periode.”
Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem (l) en de Griekse oud-minister van Financien Yanis Varoufakis (r)AFP
De bevolking steigerde en kwam herhaaldelijk samen op het plein voor het parlementsgebouw in Athene voor demonstraties en protestacties. Ook de politiek werkte niet altijd mee.
Minister van Financiën Varoufakis van de radicaal-linkse partij Syriza zorgde in 2015 voor fikse ruzies met de EU. In de zes maanden dat hij over de financiën ging, ging hij in tegen de hervormingen en bezuinigingen en laaide de Griekse crisis weer op.
“Varoufakis is niet goed geweest voor de Griekse bevolking. Zijn beleid heeft ontzettend veel meer geld gekost en heeft Griekenland helaas een paar jaar teruggezet”, vertelt Janse. “Het ging in 2014 echt de goede kant op en we bereidden een clean exit voor Griekenland voor, dus dat ze zonder een lening uit het steunprogramma zouden komen”
Rond de middag heeft Maurice Hickey van het ESM de overschrijving van 15 miljard euro naar Griekenland gedaan NOS
Het overmaken van het geld naar Athene is eigenlijk zo simpel als wij geld overschrijven.”We tikken een paar swiftcodes in en dan wordt 15 miljard overgeschreven van onze rekening naar Griekenland”, vertelt Janse.
“Het gaat via de centrale banken, dus het ESM schrijft het over via de Duitse Bundesbank naar de Europese Centrale Bank, en vervolgens naar de Griekse centrale bank. Dat duurt een paar uur en dan hebben de Grieken de 15 miljard euro op hun rekening staan.”
AD 02.07.2018 Er is een lichte verbetering van de Griekse economie te zien, zeggen verschillende Griekse financiële experts. Er wordt voorzichtig weer meer uitgegeven en ook durven Grieken steeds vaker langere verzekeringen af te sluiten. Dat meldt The Financial Times.
George Pagoulatos, professor aan de Universiteit van Economie en Business in Athene, zegt: ,,Er is een positief verhaal te vertellen op dit punt. Loonkosten zijn sterk verminderd en veel veranderingen zijn doorgevoerd in de Griekse economie. Dat alles in een land met beperkt wisselkoersrisico, omdat het de euro heeft. We hebben nu ademruimte voor meer dan een decennium. Dat moet genoeg tijd zijn om kapitaal aan te trekken.”
Het derde en laatste steunprogramma voor Griekenland kan succesvol worden afgesloten, zo werd eind juni al besloten door verschillende kredietverleners. Griekenland heeft tien jaar extra gekregen om de geleende bedragen terug te betalen. De staatsschuld is nog bijna 180 procent van het bruto nationaal product (bnp). Volgens de Europese norm mogen staatsschulden niet groter dan 60 procent van het bnp zijn.
Het feit dat mensen hun verzekeringen voor langere tijd afsluiten, laat zien dat de stemming positiever is, aldus Alexis Pantazis.
Die positieve uitkomsten van het overleg van de kredietverleners resoneren ook onder de Griekse bevolking, merkt Alexis Pantazis op. Hij is medeoprichter van Hellas Direct en voormalig bankier van Goldman Sachs en begon met het verkopen van online autoverzekeringen toen Griekenland midden in de financiële crisis zat. Men durfde geen langlopende verzekeringen af te sluiten, maar slechts een verzekering voor een paar maanden.
Pantazis merkt nu, na acht jaar recessie, verschil: ,,De stemming is positiever in vergelijking met een jaar geleden. Mensen rijden vaker in hun auto en durven meer geld uit te geven. Het feit dat ze hun verzekeringen verlengen voor een langere periode toont dat men meer vertrouwen heeft in de toekomst.”
Economische groei
De economie van Griekenland moet de komende jaren flink groeien, wil het land van zijn schulden afkomen. De verwachting is dat de economie dit jaar met 1,9 procent groeit en zo blijft groeien tot 2022. Die groei is mogelijk door onder andere de toenemende consumptie van de Grieken.
NOS 14.06.2018 Het Griekse parlement heeft vanmiddag een pakket maatregelen aangenomen, waarmee het de allerlaatste tranche uit het steunpakket van noodleningen hoopt te krijgen voor er in augustus een einde komt aan dit programma. Het gaat om bezuinigingen van rond de 5 miljard euro, en plannen voor snellere privatiseringen in de energiesector en hervormingen in de arbeidssector.
Het bevat ook financiële maatregelen voor de komende jaren tot 2022 (dus na het steunprogramma), waarin bijvoorbeeld bezuinigingen op de pensioenen, maar ook financiële steun voor de lagere inkomens, werklozen en gepensioneerden zijn opgenomen.
Premier Tsipras noemde de zitting historisch omdat na acht jaar wordt gestemd over de laatste maatregelen in het laatste hulpprogramma. “We hebben aan alle voorwaarden voldaan, het vertrouwen in Griekenland is terug, en nu eindigt dat programma.”
12 miljard
Voor de allerlaatste vierde evaluatie moest Athene nog aan tegen de negentig voorwaarden voldoen. De komende week zal door teams van de Europese instellingen bekeken worden of dat inderdaad is gebeurd. Op 21 juni hopen de ministers van Financiën de knoop door te hakken. Dan krijgt Griekenland de allerlaatste tranche van ongeveer 12 miljard euro. Na acht jaar komt dan in augustus een einde aan het derde hulpprogramma en moet Athene zelf weer in de financieringsbehoefte kunnen voorzien.
Premier Tsipras heeft voortdurend het einde van het hulpprogramma als een “clean break” gepresenteerd, de verlossing van de dictaten van de geldschieters. Maar de oppositie reageert daar smalend op, noemt dit pakket van maatregelen “het vierde hulpprogramma”. Athene moet namelijk ook de komende jaren nog aan allerlei eisen voldoen, en wordt hierop gecontroleerd, al zal die controle veel minder frequent zijn dan nu.
Pijnlijk
Het pijnlijkst is opnieuw de korting op de pensioenen. Die zijn de aflopen jaren al sterk verminderd, voor veel ouderen is die al bijna gehalveerd. Voor een deel van hen gaat er begin 2019 nog eens 18 procent af. Volgens Europa moet dat om het pensioenstelsel betaalbaar te houden. En vanaf 2020 zal de belastingvrije voet omlaag gaan.
Wel zal de komende jaren worden geprobeerd de pijn te verzachten door bijvoorbeeld het minimumloon te verhogen, belasting te verlagen, mogelijk een extra pensioenuitkering uit te betalen, en meer banen te creëren. De ambtenarenstop vervalt namelijk volgend jaar, en dus kunnen er meer ambtenaren aangenomen worden.
NU 30.05.2018 Grieken hebben woensdag het werk neergelegd uit protest tegen het harde bezuinigingsbeleid van de regering. Dat leverde problemen op bij de veerdiensten, het luchtverkeer en het streekvervoer.
Het overheidsapparaat en de scholen hielden de deuren dicht. Artsen in de staatsziekenhuizen behandelden alleen noodgevallen.
Omdat ook journalisten staakten, waren er op radio en televisie geen nieuwsuitzendingen. Wie op de hoogte wilde blijven van de gebeurtenissen in de wereld was aangewezen op Grieks-Cypriotische of anderstalige zenders.
Rond het middaguur gingen in het centrum van Athene naar schatting achtduizend mensen de straat op om te demonstreren. ”Geen loonkortingen, geen ontslagen, slaven worden we niet in de 21e eeuw”, was onder meer op de spandoeken te lezen.
De betoging verliep vrij rustig. Op één plek zette de politie traangas in om te voorkomen dat een groep van tweehonderd actievoerders zou oprukken naar het gebouw van de vereniging van Griekse industrieën.
Grieken demonstreren tegen bezuinigingen
Kwart inkomen
De grote vakbonden, zowel uit de private sector als uit de overheidssector, hadden de staking aangekondigd met een gezamenlijke verklaring: ”Wij protesteren tegen de bezuinigingspolitiek, de hoge belastingdruk en de werkloosheid”. Grieken zijn volgens ramingen sinds 2010 meer dan een kwart van hun inkomen kwijtgeraakt.
Premier Alexis Tsipras toonde begrip voor hun onvrede, maar riep de burgers op geduld te hebben. Hij zei dat de oplossing van de financiële crisis nog wel even kan duren, en verbetering van de situatie niet op korte termijn plaatsvindt.
Athene hoopt na de zomer voldoende vertrouwen te hebben herwonnen om zelfstandig op de kapitaalmarkt terecht te kunnen.
Telegraaf 30.05.2018 Veel Grieken hebben woensdag het werk neergelegd uit protest tegen het harde bezuinigingsbeleid van de regering. Dat leverde problemen op bij de veerdiensten, het luchtverkeer en het streekvervoer. Het overheidsapparaat en de scholen hielden de deuren dicht. Artsen in de staatsziekenhuizen behandelden alleen noodgevallen.
Omdat ook journalisten staakten, waren er op radio en tv geen nieuwsuitzendingen. Wie op de hoogte wilde blijven van de gebeurtenissen in de wereld was aangewezen op Grieks-Cypriotische of anderstalige zenders.
Rond het middaguur gingen in het centrum van Athene naar schatting 8000 mensen de straat op om te demonstreren. „Geen loonkortingen, geen ontslagen, slaven worden we niet in de 21e eeuw”, was onder meer op de spandoeken te lezen. De betoging verliep vrij rustig. Op een plek zette de politie traangas in om te voorkomen dat een groep van tweehonderd actievoerders zou oprukken naar het gebouw van de vereniging van Griekse industrieën.
’Protesteren tegen bezuinigingspolitiek’
De grote vakbonden, zowel uit de private als uit de overheidssector, hadden de staking aangekondigd met een gezamenlijke verklaring: „Wij protesteren tegen de bezuinigingspolitiek, de hoge belastingdruk en de werkloosheid.” Grieken zijn volgens ramingen sinds 2010 meer dan een kwart van hun inkomen kwijtgeraakt.
Premier Alexis Tsipras toonde begrip voor hun onvrede, maar riep de burgers op geduld te hebben. De oplossing van de financiële crisis kan nog wel even duren en verbetering van de situatie gaat niet van vandaag op morgen, zei hij. Athene hoopt na de zomer voldoende vertrouwen te hebben herwonnen om zelfstandig op de kapitaalmarkt terecht te kunnen.
Telegraaf 30.05.2018 Reizigers van en naar Griekenland moeten woensdag wegens stakingen rekening houden met vertragingen en het uitvallen van vluchten.
De veerboten en het streekvervoer op de weg zullen eveneens hinder ondervinden van de werkonderbrekingen. De actievoerders richten zich tegen de aanhoudende bestedingsbeperkingen door de regering.
„We protesteren tegen de bezuinigingspolitiek, de hoge belastingdruk en de werkloosheid”, lieten de samenwerkende vakbonden dinsdag weten. De Griekse luchtverkeersleiders leggen het werk tussen 10.00 en 13.00 uur plaatselijke tijd neer. Zeelieden willen ook meedoen. Er varen waarschijnlijk geen passagiersschepen uit op de Egeïsche – en Ionische Zee. Ook veel overheidsdiensten en de spoorwegen liggen woensdag plat.
Telegraaf 24.05.2018 Het IMF en landen van de eurozone hebben met Athene geen akkoord kunnen bereiken over de Griekse schuldenlast. Dat meldt persbureau Bloomberg donderdag op basis van drie anonieme bronnen bij de gesprekken.
Over de kwijtschelding van schulden van Griekenland, en de condities waaronder dat zo gebeuren, is volgens deze bronnen geen overeenstemming te krijgen.
Binnenkort overlegt een Griekse delegatie in Brussel en meerdere betrokken geldschieters over de volgende stappen.
Waarschijnlijk zullen de discussies over de schuld volgende week in de marge van de G7-bijeenkomst in Canada worden voortgezet.
Vertrouwen terug
Het IMF, met steun van de ECB en Frankrijk, stellen dat schuldafbouw voor Griekenland moet beginnen zodra het hulpprogramma officieel wordt gestopt. Dat zou vertrouwen geven aan particuliere investeerders in het land, Griekenland zou dan volledig op eigen voeten staan.
Eerder meldde Griekenland dat de afbouw van de schuldenlast goed verliep. Het land kreeg daarop €5,7 miljard uit het Europese noodfonds ESM.
De totale schuld van Griekenland is bijna €225 miljardgroot.
AD 29.01.2018 Kan Griekenland binnenkort weer financieel op eigen benen staan, zoals het land zo vurig hoopt? De vooruitzichten zijn niet echt gunstig.
We verlaten het tijdperk van toezicht, van vernedering en harde maatregelen, Alexis Tsipras.
Athene hoopt dat het deze zomer – na acht lange jaren van financiële steun – eindelijk gedaan is met de bemoeienis van de geldschieters, als het derde internationale hulpprogramma afloopt. ,,We laten eindelijk het tijdperk van toezicht achter ons, van harde maatregelen en vernedering”, nam premier Alexis Tsipras deze week alvast een voorschot. Maar dat lijkt te rooskleurig ingeschat. De kans dat de EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de Grieken in augustus loslaten, lijkt klein.
Eerder deze maand joeg de Griekse regering nog eens 1.500 pagina’s aan nieuwe hervormingen door het parlement. Onder meer het stakingsrecht werd ingeperkt, en het veilen van huizen van mensen en bedrijven die hun hypotheek niet aflossen werd makkelijker. Met deze zoveelste ronde aan pijnlijke maatregelen verzekerde Griekenland zich van weer 6,7 miljard euro uit het in 2015 overeengekomen leningenpakket, uit te keren in februari en april.
Sceptisch
De geldschieters buitelden over elkaar heen om Athene te prijzen. ,,De overeenkomst weerspiegelt de enorme inzet en voortreffelijke samenwerking tussen de Griekse regering en de instituties”, zei de nieuwe Portugese voorzitter Mario Centeno van de Eurogroep. ,,Die inzet wordt erkend door iedereen, ook door degenen die een tijdje geleden nog sceptisch waren”, voegde Eurocommissaris van Financiën Pierre Moscovici toe.
De mooie woorden zijn een bewijs van de sterk verbeterde relaties tussen Griekenland en de geldschieters. Het gedwongen vertrek van de eigenzinnige minister van financiën Yanis Varoufakis in 2015 lijkt daarbij een doorslaggevende rol te hebben gespeeld, zei Jeroen Dijsselbloem bij zijn afscheid als voorzitter van de eurogroep. ,,Premier Alexis Tsipras en, natuurlijk, de huidige minister Efklidis Tsakalotos, hebben de verhouding met de Europese partners volledig veranderd. Bijna alles gaat sindsdien makkelijker. De situatie is compleet anders.”
Voorzichtig
Inmiddels groeit de Griekse economie weer voorzichtig – dit jaar met 1,6 procent, denkt de Europese Commissie. De werkloosheid is gedaald van 27 tot iets boven de 20 procent. Het is de bedoeling dat Griekenland vanaf augustus weer zelfstandig geld kan lenen op de financiële markten.
Maar het lijkt uitgesloten dat Griekenland zijn toekomst vanaf dat moment zelf kan uitstippelen. Sowieso geldt de regel dat een land onder toezicht blijft, zij het minder strikt, tot 75 procent van de schuld bij de geldschieters is afgelost. Bij de huidige prognoses bereikt Griekenland dat punt in 2060.
Buffer
Ook is het niet zeker dat partijen zonder meer hun geld toevertrouwen aan de Grieken. Vandaar dat Griekenland nu al met behulp van de geldschieters een buffer van enkele miljarden aanlegt. Sommigen pleiten zelfs voor een vierde hulpprogramma, in de vorm van een vangnet voor het geval het toch weer misgaat. Ook zo’n pakket zou gepaard gaan met de nodige eisen.
Niet zo vreemd dus dat Griekenland de geldschieters aanspreekt op een oude belofte: kijken naar mogelijkheden om de staatsschuld te verlichten. De Fransen denken de oplossing te hebben: zij willen de schuldverlichting te laten afhangen van de groei. Hoe beter het met Griekenland gaat, hoe minder problematisch de schuldenlast immers is. De komende maanden wordt gekeken of dit een werkbaar mechanisme kan opleveren.
AD 22.01.2018 Griekenland is weer bijna ‘een normaal land met normale regels’. Eurocommissaris voor Economische en monetaire zaken Pierre Moscovici zei dat vanavond na afloop van de maandelijkse eurogroepvergadering. Nog deze zomer moet het land dat de euro aan de rand van de afgrond bracht, een achtjarig steunbewind kunnen afwerpen.
De Grieken hebben eindelijk hun belastinginning op orde, versterkten hun sociale zekerheidsstelsel dat nu eerlijker en efficiënter is en maakten zich weer aantrekkelijk voor buitenlandse investeerders, aldus Moscovici. Van de 110 maatregelen die de geldschieters nog van de Grieken verlangden, zijn er 95 gestemd.
De begroting voor dit jaar vertoont een primair overschot (exclusief rente op de schuld) van 3,5 procent, en haalde ruimschoots zijn bezuinigingsdoelstelling over de afgelopen drie jaar. Belangrijke besluiten van het Griekse Parlement vorige week om stakingen te beperken, verder te snijden in gezinstoelagen en slechte leningen af te bouwen, droegen fors bij tot het positieve oordeel van de andere 18 eurolanden vandaag.
Volgens topman Klaus Regling van het steunfonds ESM zien ook het buitenland en grote internationale financiers de voortgang, waardoor Griekenland zich straks weer makkelijker zelf kan financieren.
De komende weken mag Athene nog een bedrag van 5,7 miljard tegemoet zien uit zijn laatste steunprogram van totaal 86 miljard, later dit voorjaar nog eens 1 miljard. Griekenland heeft de afgelopen acht jaar uitsluitend kunnen overleven op geleend geld van het IMF, de Europese Centrale Bank en de andere lidstaten.
Telegraaf 15.01.2018 Het Griekse parlement heeft maandag een pakket hervormingen aangenomen ondanks massale protesten en rellen in de hoofdstad Athene en in Thessaloniki. Buiten het parlement werd het aantal betogers op 20.000 geschat. De hervormingen waren nodig om een portie van 6,5 miljard euro aan eerder toegezegde noodleningen te krijgen.
Onder meer het stakingsrecht werd ingeperkt, wat tot verzet van vakbonden leidde. De oproerpolitie trad op met wapenstokken en traangas toen de demonstraties kort uit de hand liepen. Relschoppers gooiden verfbommen, stenen en vuurwerk.
Door de hervormingen, die nodig waren om Europese steun te krijgen, kan er nu pas worden gestaakt als minimaal de helft van de medewerkers daarvoor heeft gestemd. Die grens lag op een vijfde van het personeel en in sommige gevallen was zelfs een vijfde van de vakbondsleden bij een bedrijf al voldoende. De nieuwe regel moet zorgen voor minder stakingen en een hogere productiviteit.
Protest
Daarnaast worden bepaalde gesloten beroepsgroepen opengegooid. Ook komt er een nieuw elektronisch proces voor het onteigenen van woningen waarvan de hypotheek niet is betaald.
Uit protest tegen de wetswijzigingen hadden ambtenaren, advocaten en artsen maandag drie uur lang gestaakt. Ook het binnenlandse vliegverkeer en het openbaar vervoer hadden te lijden onder de staking.
Volgens premier Alexis Tsipras was de hervorming „cruciaal om over zeven maanden uit de bailout te komen.” Tsipras wil dat zijn land in augustus, als het reddingsprogramma van de eurozone afloopt, weer op eigen benen komt te staan.
NOS 15.01.2018 Een krappe meerderheid in het Griekse parlement heeft ingestemd met een pakket van zo’n 400 wetswijzigingen, waarmee het land een nieuwe stap heeft gezet om zich los te maken van het financiële toezicht.
Het parlement heeft met 154 van de 300 stemmen ‘ja’ gezegd tegen een pakket met zo’n 400 wetswijzigingen. De regeringscoalitie heeft 153 zetels, 1 onafhankelijk parlementslid stemde mee. De omstreden inperking van het stakingsrecht kreeg de goedkeuring van nog een parlementariër extra.
Het merendeel van de parlementariërs stemde ook in met een maatregel waardoor het makkelijker wordt om een huis te veilen, als de eigenaar niet meer in staat is de lasten op te brengen. Daarnaast komen er beperkingen op toeslagen voor gezinnen.
Onrustig
Tijdens de stemming hadden zich meer dan 10.000 demonstranten verzameld bij het parlementsgebouw, toen een groep van zo’n 50 demonstranten molotovcocktails en stenen naar de politie begon te gooien. Agenten hadden een cordon gevormd. De politie reageerde met traangas. Inmiddels is het weer rustig.
De dag tegen de omstreden wetswijzigingen begon in Athene met een staking van 24 uur, onder meer in het openbaar vervoer. Docenten, artsen en rechters hielden een werkonderbreking. De luchtverkeersleiders hebben na de middag drie uur lang het werk neergelegd, waardoor tientallen vluchten van en naar Griekenland vertraging opliepen.
‘Laatste pakket’
Minister-president Alexis Tsipras heeft verzekerd dit het laatste pakket is van strenge maatregelen om Griekenland er weer bovenop te helpen. De maatregelen komen voort uit de eisen van de geldschieters om de Griekse begroting op orde te krijgen.
Volgende week, op 22 januari, besluiten de EU-ministers van Financiën of het pakket hervormingen genoeg is om over te gaan met uitbetaling van de volgende tranche.
NOS 14.01.2018 In Griekenland wordt maandag een algemene staking gehouden. Het openbaar vervoer ligt plat en ook in veel andere sectoren is opgeroepen tot werkonderbrekingen en stakingen. Luchtverkeersleiders houden een werkonderbreking van 12.00 tot 15.00 uur, waardoor vluchten van en naar Griekenland worden getroffen.
De protesten zijn gericht tegen een reeks wetsvoorstellen waarover het Griekse parlement maandagavond stemt. De linkse regering-Tsipras moet opnieuw hervormingen doorvoeren om in aanmerking te komen voor de volgende tranche van Europese miljardenhulp.
De vakbonden vallen vooral over wat zij zien als een beperking van het stakingsrecht. Tot nu toe konden zij stakingen uitroepen als ze de steun hadden van 30 procent van hun leden. Met het nieuwe voorstel wordt dat meer dan 50 procent.
Ministerie binnengestormd
De communistische vakbond voerde de afgelopen week al actie tegen het wetsartikel. Actievoerders stormden het ministerie van Sociale Zaken binnen, eisten van de minister dat het voorstel werd ingetrokken en hingen grote spandoeken op openbare gebouwen. Andere bonden en organisaties sluiten zich nu bij het protest aan.
Veel weerstand is er ook tegen executieveilingen via internet. De regering wil huizen van mensen die hun hypotheek niet meer kunnen betalen eenvoudiger en sneller laten veilen. Dat gebeurt nu in het openbaar bij een rechtbank, maar de veilingen lopen geregeld flinke vertraging op door protesten van actiegroepen.
Huis kwijt om 500 euro schuld
Een wetswijziging moet veilen online mogelijk maken, ook in geval van schulden bij de overheid, zoals de belastingdienst en socialezekerheidsfondsen. Voor mensen met een hypotheekschuld geldt nog een beperkte bescherming. Maar wie meer dan 500 euro schuld bij de overheid heeft, kan zijn huis kwijtraken.
Oppositiepartijen, maatschappelijke organisaties, maar ook leden van de linkse regeringspartij Syriza hebben meer bescherming van huiseigenaren geëist.
VK 03.01.2018 Drie ambulances telt het eiland Samos, maar twee staan stil. Ook hier hebben de door de EU opgelegde bezuinigingen er zwaar ingehakt. Dit jaar stopt de hulp en mogen de Grieken weer zelf beslissen waaraan ze geld uitgeven.
De laatste ambulance van Samos is een Mercedes met een kapot linkerachterlicht. Aan het stuur zit ambulancebroeder Lampros Apostolidis en naast hem zijn collega Vangelis Kiassos. Mochten er vandaag twee ongelukken tegelijk gebeuren op het Griekse eiland, dan is het hun taak om te beslissen over leven en dood.
Laconiek
Het is niet anders. Dan hadden ze maar niet zoveel moeten bezuinigen, aldus Apostolidis.
In 2010, vóór het IMF, de ECB en de Europese Commissie tientallen miljarden euro’s aan Griekenland overmaakten in ruil voor strenge bezuinigingen, waren er nog drie ambulances actief op Samos, een eiland met ongeveer 35 duizend inwoners. Nu is daar nog maar één van over. Althans, de drie ambulances staan nog wel voor de deur, maar er is onvoldoende personeel om ze allemaal te besturen.
‘Wij zijn vandaag alleen’, zegt Apostolidis. ‘Dus als er twee ongelukken tegelijkertijd gebeuren, moet er eentje wachten.’ Zijn schouders gaan bijna laconiek omhoog: ‘Het is niet anders. Dan hadden ze maar niet zoveel moeten bezuinigen.’
2018 wordt een historisch jaar voor de Grieken. Na acht jaar aan het EU-infuus stopt in augustus het derde en waarschijnlijk laatste noodhulpprogramma, waarna Griekenland eindelijk weer zelf mag beslissen waaraan het zijn geld uitgeeft. Eindelijk komt er een einde aan wat de voormalig minister van Financiën Yannis Varoufakis ”s werelds grootste besparingen ooit’ noemde.
Werkloosheid
Dat de Grieken snakken naar dat moment is niet gek. Hoewel de economie sinds vorig jaar weer een voorzichtige groei laat zien, is de nevenschade van de bezuinigingen enorm. Sinds 2010 is de werkloosheid verviervoudigd, zijn uitkeringen stopgezet, pensioenen verlaagd en zorgverzekeringen versoberd. De salarissen zijn gekelderd terwijl de belastingen met ruim 300 procent toenamen. Meer dan de helft van de Grieken leeft op of onder de armoedegrens en het zelfmoordcijfer is in zeven jaar tijd verdubbeld.
Ook de Europese Rekenkamer onderschreef in een recent rapport dat er veel te weinig rekening is gehouden met de sociale gevolgen van de bezuinigingen. Gevolgen die nog lang zullen doorklinken in bijvoorbeeld de muisstille gangen van het ziekenhuis op Samos.
Sinds 2010 is de werkloosheid verviervoudigd, zijn uitkeringen stopgezet en zorgverzekeringen versoberd
Lege ruimtes
Want als algemeen directeur Lazaros Theofilos het laboratorium voor bloedonderzoek laat zien, of de kamer waar het röntgenapparaat staat, zijn die ruimtes standaard leeg. ‘Van de vijftig artsen die er in 2010 werkten, zijn er nog 26 over’, zegt hij verklarend. Ook heeft hij een tekort van dertig verplegers en is de enorme stapel papier op zijn bureau het gevolg van de ruim twintig administratieve medewerkers die hij moest laten gaan.
Theofilos graait in een van de stapels, op zoek naar een grafiek. Sinds de financiële malaise de Grieken in 2010 in haar greep kreeg, daalde het budget van zijn ziekenhuis met 40 procent, terwijl er vanwege de vluchtelingencrisis alleen maar meer werk is bijgekomen. Bij de huisartsenpost beneden is de gemiddelde wachttijd opgelopen tot acht uur. En omdat verplegers, afhankelijk van de dag- of nachtdienst, inmiddels verantwoordelijk zijn voor vijftig tot tachtig patiënten, kunnen simpele infecties uitgroeien tot iets dodelijks.
Corruptie
Soms is er te weinig gaas om een wond te bedekken, aldus Stamatis Filippis.
De ziekenzorg stond in Griekenland lange tijd symbool voor het nepotisme, de corruptie en de stroperige bureaucratie die de crisis hielpen veroorzaken. ‘Er kon inderdaad het een en ander strakker, maar dit is extreem’, zegt verpleger Stamatis Filippis, die al dertig jaar in het ziekenhuis werkt en wiens salaris de afgelopen jaren halveerde tot 800 euro.
‘Soms is er te weinig gaas om een wond te bedekken’, zegt hij. Hoewel Filippis een zachte stem heeft, die hij ook nog eens dempt om de vrouw op zaal 113 niet wakker te maken, is zijn boosheid duidelijk te horen. ‘We hebben hier weken gehad zonder warm water. Begrijp je wat dat betekent? Dat we water moesten koken om mensen te wassen.’
Filippis wijst om zich heen. ‘Er is hier maar een kinderarts, één uroloog, één cardioloog. Stel je voor wat er gebeurt als een hartpatiënt problemen krijgt als hij net op vakantie is’, zegt hij. ‘Of stel je voor wat er gebeurt als er twee ongelukken zijn, terwijl we maar één ambulance hebben.’
‘Het was zomer en we waren op weg naar het vliegveld’, zegt ambulancebroeder Apostolidis. ‘Daar zou een noodgeval aankomen van een eiland in de buurt, maar onderweg kregen we opeens dat andere bericht: er was een heftig auto-ongeluk gebeurd aan de andere kant van het eiland. Wij reden in de enige ambulance dus wij moesten een keuze maken.’
Beide patiënten redden was geen optie vanwege de infrastructuur, die op Samos bestaat uit smalle straatjes door nauwe dorpjes en haarspeldbochten. Vanaf het ziekenhuis naar de verste uithoek van het eiland is ongeveer twee uur rijden, wat betekent dat de enige ambulance dan vier uur lang bezet is.
Ziekenhuizen
‘Terwijl we naar het ongeluk reden, hebben we het leger gebeld’, zegt Apostolidis. ‘Zij hebben een dokter opgehaald en zijn vervolgens naar het vliegveld gereden. Toen we terugkwamen, bleek dat iedereen het had overleefd.’
Wat geldt voor ziekenhuizen, geldt voor vrijwel alle overheidsinstellingen in Griekeland: overal is gesnoeid. Er zijn minder juffen en meesters, die met minder lesmateriaal grotere klassen moeten bedienen. Politiewagens hebben te weinig benzine om te patrouilleren, universiteiten ontsloegen hoogleraren, brandweerkazernes laten branden links liggen.
Faillissement
In totaal hebben 200 duizend Grieken een faillissement aangevraagd
Grofweg 40 procent van de ambtenaren raakte afgelopen jaren werkloos en zij die overbleven, krijgen gemiddeld 40 procent minder salaris. Omdat zij minder geld uitgeven, verloren ook talloze winkeleigenaren, kelners en bouwvakkers hun banen. In totaal hebben 200 duizend Grieken een faillissement aangevraagd. Dat aantal is volgens de Europese Rekenkamer zo hoog dat rechtbanken waarschijnlijk vijftien jaar nodig hebben om alle zaken af te handelen, jaren dus nadat Griekenland deze zomer van het EU-infuus zal worden losgekoppeld.
De laatste ambulance van Samos komt om half zes ’s avonds tot stilstand voor de deur van het ziekenhuis. Op het linker achterlicht na, branden alle zwaailichten. Apostolidis en Kiassos tillen een oude man uit hun Mercedes en duwen hem naar binnen. Als zijn vrouw hem in de gang nog snel een kus op zijn hoofd wil geven, manen ze haar tot haast. Ze willen hun brancard terug, zeggen ze. Voor als er een nieuw ongeluk gebeurt.
Gevangen op Samos
Het asielzoekerskamp op het Griekse eiland Samos is berekend op 700 mensen, maar in de lekkende tentjes zitten er soms wel drie keer zoveel. Hun situatie is zo uitzichtloos dat sommigen een zelfmoordpoging als enige ticket uit de koude blubber zien.
Telegraaf 03.12.2017 Griekenland, de landen van de eurozone en het IMF hebben zaterdag een voorlopig akkoord bereikt over hervormingen die Athene zal doorvoeren in ruil voor financiële steun.
De overeenkomst betreft volgens persbureau Reuters een groot aantal afspraken op terreinen als energielevering, de Europese arbeidsmarkt, privatiseringen in Griekenland van overheidsdiensten en de afbouw van de portefeuille met ’zwakke’ leningen.
Bij een akkoord zal er tot €5 miljard aan leningen van een totaalpakket van €86 miljard worden overgeboekt aan Athene, het derde steunpakket sinds 2010.
Rellen
Terwijl de functionarissen afgelopen dagen tot afspraken probeerden te komen, protesteerden de Grieken tegen de slechte levensomstandigheden. In Athene gingen gepensioneerden de straat op om hun beklag te doen over de armoede. Bij het parlement kwam het tot rellen met de politie.
Dit pakket, de derde fase van het reddingsprogramma, moet uiteindelijk leiden tot de terugkeer van Griekenland naar de kapitaalmarkt zonder beperkingen.
Het is een akkoord van topambtenaren. De ministers van Financiën van de eurozone moeten zich nog wel uitspreken over de details van deze overeenkomst tijdens een vergadering op 4 december. Met hun steun zou het pakket voor eind januari gereed voor verzending zijn.
Na zeven jaar van zware bezuinigingen in Griekenland en telkens nieuwe steunpakketten met leningen oplopend tot €270 miljard, claimde Athene zaterdagavond dat deze derde redding zijn laatste zou zijn.
Elsevier 19.11.2017 De Tweede Kamer is ‘onthutst’ over een rapport over de gang van zaken bij de zogeheten ‘noodhulp’ voor Griekenland. Nou valt dat onthutst wel mee; onze volksvertegenwoordiging kan ook nog ‘geschokt’ zijn en zelfs ‘verbijsterd’. Alarmfase 2 of 3 dus, op een schaal van 5. En deze Kamerreacties gelden zonder uitzondering zaken die de Kamer allang wist, althans had behoren te weten.
De Griekse schuldencrisis begon in 2009 toen Griekenland zelf liet weten dat alle officiële cijfers met heel veel korreltjes zout genomen moesten worden, bereikte het ene hoogtepunt na het andere (en wij elke avond kijken naar plaatjes van het gelige Parlementsgebouw in Athene), totdat na het laatste hoogtepunt in 2015 alles onder controle leek.
Niet in de laatste plaats dankzij ‘onze’ Jeroen, die met zijn Hollandse rechtlijnigheid als enige opgewassen leek tegen de Griekse powerplay van de firma List&Bedrog (premier Tsipras en minister Varoufakis). Dat mocht ook wel, want dwars door het rookgordijn van getallen bleek dat Griekenland was geholpen met 386 miljard euro, dankzij een eendrachtige samenwerking van de ECB, het IMF en het Europese noodfonds ESM. Dat bedrag van 386 miljard euro betekent ongeveer 35.000 euro per Griek, zeg zo’n anderhalve euroton per gemiddeld gezin.
Maar al dat geld is natuurlijk niet aan gezinnen gegeven, maar aan het land. Om schulden af te betalen, om te investeren, om belastingen en pensioenen te hervormen en al het soort dingen waardoor een land structureel de toekomst beter aan kan. We hebben het hier over een land met ongeveer de grootste belastingontduiking binnen de EU en bijna de laagste pensioenleeftijd, terwijl de mensen ouder worden dan waar ook – dat betekent dus het hoogste aantal improductieve jaren.
Griekse arbeider verdient meer dan Duitse collega
Door al die indrukwekkende instellingen, met hun legioenen briljant genoemde economen, is er onvoldoende op toegezien dat al die miljarden besteed werden aan doelen waardoor Griekenland structureel sterker werd. De Griekse arbeider verdient meer dan zijn Duitse collega, blijkt uit menige statistiek, en toch zal niemand bestrijden dat Duitsland economisch wat sterker is.
Een andere vergelijking. Met Ierland ging het in de voorbije crisis economisch ook heel slecht. Ierland heeft zelf draconische maatregelen getroffen -met betrekkelijk weinig steun van buitenaf- en nu is het inkomen per hoofd in Ierland hoger dan zelfs in Nederland, dat heel hoog staat.
De onthutste Tweede Kamer gaat nu een debat voeren. Daarin zal ook weer geschokt worden gereageerd als voor de zoveelste keer wordt meegedeeld dat we nauwelijks een cent zullen terugzien van die vele miljarden die we als Nederland hebben bijgedragen.
Een motie om in de toekomst in een vergelijkbare situatie alleen mee te doen als er keiharde garanties zijn dat het geld optimaal zal worden besteed, zal het niet halen, vanwege onze ‘internationale solidariteit’ (minister Wopke Hoekstra moet even goed voor de spiegel oefenen op deze twee woorden tot hij de Rutte-uitspraak te pakken heeft).
En binnenkort zal de Kamer weer “geschokt” zijn als de Rekenkamer of de WRR laat weten dat door de migrantengolf het inkomen per hoofd niet omhoog is gegaan en ons gemiddelde opleidingsniveau evenmin. En “verbijsterd” als het KNMI officieel rapporteert dat er in december minder daglicht is dan in juni.
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Schrijft geregeld voor elsevierweekblad.nl
NU 16.11.2017 De Tweede Kamer is verontrust na een vernietigend rapport dat donderdag werd gepubliceerd over de gang van zaken bij de internationale hulp aan het noodlijdende Griekenland.
Een meerderheid steunde het verzoek van de PVV om een debat te houden met minister Wopke Hoekstra van Financiën.
PVV’er Tony van Dijck noemde de kritiek van de Europese Rekenkamer een ”onthutsend rapport waarin staat dat het een grote puinhoop was en een zooitje.”
De meerderheid voor een debat kwam tot stand omdat D66 zich per abuis aansloot bij de oppositie, maar het niet nodig vond dat te corrigeren. Daarna sprak ook coalitiepartner CDA zich uit voor het debat.
Volgens de Europese Rekenkamer hebben de programma’s voor Griekenland slechts beperkt bijgedragen aan herstel in het land. De commissie zou geen ervaring hebben met het beheer van het proces.
Sinds de crisis in 2010 uitbrak heeft de EU het leeuwendeel van de in totaal beloofde 368 miljard euro aan voordelige leningen aan Griekenland beschikbaar gesteld. De steun moest het land overeind houden en voorkomen dat de rest van de eurozone zou worden besmet.
In ruil daarvoor moest Griekenland zwaar bezuinigen, de bankensector saneren en hervormingen op de arbeidsmarkt en bij de belastingen doorvoeren. Het laatste programma loopt nog tot in 2018. Dan moet het land weer op eigen benen kunnen staan en tegen normale tarieven op de financiële markten kunnen lenen.
AD 16.11.2017 Door Brussels geklungel bij de redding van Griekenland is er een bedrag van waarschijnlijk 45 miljard naar de Filistijnen. Dat is exclusief een flinke schuldafschrijving die er vrijwel zeker ook nog zit aan te komen. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een vernietigend rapport, dat vandaag wordt gepubliceerd.
De 45 miljard waar de Europese belastingbetaler naar kan fluiten, is opgegaan aan bankensteun. Brussel schreef zijn vette cheque uit zonder de sector goed te hebben geanalyseerd: de problemen waren groter dan gedacht en er stonden veel slechte en (bij nader inzien) oninbare leningen uit. Door de krimpende economie werden dat er zelfs steeds meer. Vervolgens werd het een verhaal van ‘operatie geslaagd, patiënt overleden’.
,,De financiële sector werd substantieel hervormd, maar wel ten koste van een injectie van 45 miljard waarvan slechts een klein deel mogelijk kan worden teruggehaald”, aldus de Rekenkamer letterlijk.
Regelrecht zootje
De Commissie, vooral de vorige, en ook de Europese Centrale Bank hebben sowieso van de totaal 368,8 miljard kostende redding van Griekenland een regelrecht zootje gemaakt, aldus de teneur van het Rekenkamerrapport. Brussel stortte zich onvoorbereid in een gigantisch avontuur, voerde nauwelijks regie en bereikte maar beperkt zijn doelen. Een totaalvisie ontbrak.
De eerste twee programma’s van samen ruim 282 miljard waren slecht opgezet ‘en niet ingebed in een bredere strategie voor het land’. Pas bij het derde programma, onder de huidige Commissie, begon het beter te lopen.
Kritiek
Opvallend is dat de Europese Commissie veel van de kritiek niet tegenspreekt en praktisch alle aanbevelingen van de Rekenkamer om het in de toekomst anders en beter te doen, overneemt. ,,We hadden in het begin geen ervaring met het management van zo’n proces, en het land stond op omvallen”, zo luidt samengevat het verweer uit Brussel.
De ECB daarentegen weigerde alle medewerking aan het onderzoek en riskeert daarover een knallende ruzie met het Parlement. ,,Dit kan niet. Ik heb dit al aangekaart bij alle fractieleiders en sluit een parlementair onderzoek niet uit”, aldus SP-Europarlementariër Dennis de Jong. Het verweer van Frankfurt dat de Rekenkamer ‘geen mandaat’ zou hebben om de ECB te onderzoeken, snijdt volgens De Jong geen hout. ,,Uit de stukken blijkt dat de ECB een zeer politieke rol heeft gespeeld en ook informatie bij de Commissie heeft weggehouden. Frankfurt moet absoluut op de pijnbank.”
Elsevier 16.11.2017 Onrust in de Tweede Kamer over een rapport over de gang van zaken over de noodhulp aan Griekenland. De Europese Rekenkamer concludeert dat de noodhulp slechts beperkt heeft bijgedragen aan het herstel van het noodlijdende Griekenland.
De PVV diende donderdag een verzoek in voor een debat met minister Wopke Hoekstra (CDA) van Financiën over de conclusies van de Rekenkamer. Dat verzoek werd in de kamer door een meerderheid gesteund.
Vooral Europese Commissie moet het ontgelden
Volgens het rapport van de Europese Rekenkamer is Griekenland nog lang niet in staat om zichzelf te financieren. Het gaat om de effectiviteit van de noodhulp die door een samenwerking van de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Centrale Bank (ECB), en het Europese noodfonds ESM tot stand kwam.
In het rapport moet vooral de Europese Commissie het ontgelden. Die zou geen ervaring hebben met het beheer van het proces, en gaf bijvoorbeeld niet genoeg onderbouwing voor de doorvoer van een aantal belangrijke maatregelen, zoals het verhogen van de btw en de accijnzen. Ook wordt er ferme kritiek geuit op de informele samenwerking met andere instellingen, die daardoor niet transparant zou zijn.
D66 sluit zich per ongeluk aan bij verzoek
‘Een onthutsend rapport waarin staat dat het een grote puinhoop was, en een zooitje,’ aldus PVV-Kamerlid Tony van Dijck donderdag. Overigens ontstond de meerderheid voor het debat omdat D66 zich per ongeluk aansloot bij het verzoek van de oppositie, maar het later niet nodig vond dat te herstellen. Ook coalitiepartner CDA bleek voor een debat.
Sinds de financiële crisis in 2010 uitbrak, en de daaropvolgende Griekse crisis, heeft de eurozone het grootste deel van de in totaal 368 miljard euro aan leningen aan Griekenland overgemaakt. Die steun is bedoeld om Griekenland overeind te houden en te voorkomen dat de crisis zou overwaaien naar andere landen in de eurozone.
Maar in ruil daarvoor moest Griekenland zware bezuinigingen doorvoeren, de bankensector saneren en fiscale hervormingen en hervormingen op de arbeidsmarkt. Het laatste programma loopt nog tot volgend jaar: dan moet Griekenland weer zelfstandig kunnen functioneren en ook tegen normale tarieven op de financiële markt kunnen lenen.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
Peilingen van Maurice de Hond wijzen op een verlies voor de VVD van drie zetels waardoor de liberalen op 21 zetels uitkomen.
De PVV spint garen bij de Griekenlanddiscussie, stijgt twee zetels en wordt met 24 zetels virtueel de grootste. Gevolgd door het CDA (23, deze week 1 erbij) en de SP. D66 stijgt één zetel en komt uit op achttien, terwijl GroenLinks er één teruggaat naar twaalf.
De VVD staat nu op de 4e plaats en VVD+PvdA staan nu samen op 30 zetels, dat is 49(!) minder dan bij de Tweede Kamerverkiezingen van bijna 3 jaar geleden. PvdA blijft stabiel op negen zetels.
AD 23.08.2015 De VVD krijgt de rekening gepresenteerd van het gedoe rond de nieuwe financiële lening aan Griekenland afgelopen week in de Tweede Kamer. De partij en premier Mark Rutte krijgen van ongeveer 60 procent van de kiezers, en 45-procent van de VVD-stemmers, een negatief oordeel over hun optreden.
Peilingen van Maurice de Hond wijzen op een verlies van drie zetels waardoor de liberalen op 21 zetels uitkomen. De PVV spint garen bij de Griekenlanddiscussie, stijgt twee zetels en wordt met 24 zetels virtueel de grootste. Het CDA kan één zetel bijschrijven en komt uit op een totaal van 23. D66 stijgt één zetel en komt uit op achttien, terwijl GroenLinks er één teruggaat naar twaalf. PvdA blijft stabiel op negen zetels.
Een overgrote meerderheid van de Nederlandse kiezers (88 procent) denkt dat het geld dat Nederland als garantie beschikbaar heeft gesteld, niet terugkomt. Van de PVV en 50-Plus kiezers weet 100 procent het zeker. Onder SP-stemmers is dat 94 procent en bij de VVD 87 procent.
Telegraaf 23.08.2015 De VVD krijgt de rekening gepresenteerd van het gedoe rond de nieuwe financiële lening aan Griekenland afgelopen week in de Tweede Kamer. De partij en premier Mark Rutte krijgen van ongeveer 60 procent van de kiezers, en 45-procent van de VVD-stemmers, een negatief oordeel over hun optreden.
Peilingen van Maurice de Hond wijzen op een verlies van drie zetels waardoor de liberalen op 21 zetels uitkomen. De PVV spint garen bij de Griekenlanddiscussie, stijgt twee zetels en wordt met 24 zetels virtueel de grootste. Het CDA kan één zetel bijschrijven en komt uit op een totaal van 23. D66 stijgt één zetel en komt uit op achttien, terwijl GroenLinks er één teruggaat naar twaalf. PvdA blijft stabiel op negen zetels.
Een overgrote meerderheid van de Nederlandse kiezers (88 procent) denkt dat het geld dat Nederland als garantie beschikbaar heeft gesteld, niet terugkomt. Van de PVV en 50-Plus kiezers weet 100 procent het zeker. Onder SP-stemmers is dat 94 procent en bij de VVD 87 procent.
De motie van wantrouwen die woensdag door de PVV tegen premier Mark Rutte werd ingediend, kan rekenen op de steun van 45 procent van de Nederlanders. Van de VVD-stemmers had maar liefst 44 procent de motie gesteund.
Op de vraag of men Rutte na de volgende verkiezingen weer als premier wil zien, antwoordde 18 procent van kiezers ja. Onder VVD-kiezers is dat 43 procent, maar 47 procent van de partijaanhangers ziet hem liever gaan. De minister-president wordt vooral door PVV- en SP-stemmers gewantrouwd. Slechts 2 procent antwoordde ja op de vraag. Bij het CDA is dat met 13 procent veel hoger. De ministers Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) genieten volgens Maurice de Hond het meeste vertrouwen.
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 liet Rutte overduidelijk blijken dat hij helemaal klaar was met het noodlijdende Griekenland. “Genoeg is genoeg”, zei hij tijdens de campagne. Het land hoefde niet bij hem aan te kloppen voor een nieuwe lening. “Als Griekenland belt voor een derde steunpakket, dan ben ik daar tegen.”
Genoeg is dus toch nog niet genoeg. De premier geeft de breuk met zijn ferme campagnetaal over steun aan de Grieken nu eerlijk toe: ‘Dit is niet leuk. Een slechte zaak.’
De premier heeft inmiddels een geschiedenis van gebroken verkiezingsbeloftes, met als bekendste de duizend euro belastingverlaging voor werkenden uit 2012.
Premier Mark Rutte (VVD) erkent in Brussel dat hij met het nieuwe steunprogramma voor Griekenland een verkiezingsbelofte breekt. ‘Dat vind ik niet leuk, en een slechte zaak’, aldus Mark Rutte
Debat 19.08.2015
Tijdens de verkiezingscampagne zei Rutte dat er geen cent meer naar de Grieken zou gaan. Maar NU zal Nederland notabene 5,7 procent bijdragen aan het nieuwe reddingspakket voor het noodlijdende Zuid-Europese land.
Slecht
‘Als dit doorgaat, als dat programma er komt, dan kan ik die verkiezingsbelofte niet houden,’ zegt Rutte. ‘Want dan gaat er extra geld naar Griekenland. Zo simpel is het.’
Rutte zegt dat hij niet heeft kunnen voorzien dat het zo zou lopen. ‘Griekenland was op weg naar groei en het op orde brengen van overheidsfinanciën. Ik denk niet dat iemand had kunnen vermoeden dat de Griekse economie er zo slecht aan toe was.’ Bovendien zijn de Griekse politieke omstandigheden ‘dramatisch’ gewijzigd.
Ook had Rutte het over verzachtende omstandigheden voor het breken van zijn verkiezingsbelofte. Het nieuwe akkoord zal de Nederlandse begroting niet raken en het kabinet hoeft hierdoor niet extra te bezuinigen.
De premier sprak over ‘een verschrikkelijke grote som geld’ die de Grieken nodig hebben. Griekenland moet er alles aan doen om de schuld naar beneden te krijgen.
Is een Grexit met het nieuwe akkoord van de baan? Premier Rutte wil een vertrek van Griekenland uit de eurozone nog niet helemaal uitsluiten. ‘Ik doe daar geen voorspelling over.’ Hij wil eerst zien dat de Griekse politiek zich schaart achter de voorwaarden van de geldschieters.
Al eerder was er het gedoe over de Nivellering.
VVD probeerde onrust over nivellering in te dammen De VVD kan niet ingaan op voorstellen die pas op Prinsjesdag worden gepresenteerd aan de Tweede Kamer. Nederlanders kunnen er vanuit gaan dat ‘de voorstellen niet verdernivellerend mogen zijn dan in het Regeerakkoord is afgesproken’. Dat schreef de partij op haar website.
De VVD reageerde daarmee op de onrust onder VVD-aanhangers, die boos reageerden op de website van de partij, naar aanleiding van kabinetsplannen om de algemene heffingskorting voor hogere inkomens af te schaffen. Inmiddels zijn er al veel reacties binnengekomen op de site. Het begon met enige tientallen.
Telegraaf 12.08.2016 Mark Rutte beslist op korte termijn of hij zich opnieuw beschikbaar stelt als lijsttrekker van de VVD bij de verkiezingen in maart 2017. ,,Eind augustus, begin september ga ik een besluit nemen”, zei Rutte vrijdag.
Hij gaf aan dat hij nog volop nadenkt over zijn politieke toekomst. Welke zaken daarbij een rol spelen, houdt Rutte voor zich. ,,Ik neem een besluit over mijn eigen toekomst, voor zover ik daar over ga. Het is een drietrapsraket. Eerst moet ik zelf besluiten of ik weer beschikbaar ben als lijsttrekker voor mijn partij. Dan moet de partij besluiten of ze dat een goed idee vindt. En dan komen natuurlijk nog de verkiezingen van 15 maart wanneer Nederland er iets van gaat vinden.”
Bij de verkiezingen van 2006, 2010 en 2012 voerde Rutte de lijst met VVD-kandidaten aan. Sinds 2010 is hij minister-president.
Trouw 20.06.2016 Minister Henk Kamp van economische zaken ziet in Hengelo hoe Nederland veranderd is. Lang was dat een stad waar PvdA en CDA het voor het zeggen hadden, nu hoopt iedereen er op Wilders. Eigen schuld, zegt Kamp, ook die van de VVD.
Als je hier komt en je gebruikt onze vrijheden om je tegen ons te keren, dan moeten we zeggen: dat willen we niet, aldus Tamara van Ark, vicefractievoorzitter VVD.
“We zijn onzorgvuldig geweest door dat immigratieproces op gang te laten blijven zonder te onderkennen dat dat hele grote risico’s met zich meedraagt”, zei Kamp zaterdag op een VVD-dag over waarden.
Het is een voor liberalen onwennig terrein, maar nu het erop lijkt dat de verkiezingen erom zullen draaien, waagt ook die partij zich aan waarden en normen. “Ik haat die woorden. Ik zeg altijd maar: de dingen die wij belangrijk vinden”, zegt Tamara van Ark, vicefractievoorzitter van de VVD en campagneleider bij de komende verkiezingen.
Ze zijn bijeen gekomen, leden en niet-leden, het mocht allebei, in Nijkerk, hotel ‘Hart van Holland’. Behalve Van Ark en Kamp zijn er Kamerleden, senatoren, de partijvoorzitter. Van Ark: “Ons land verandert. Er zijn veranderingen die goed zijn – ik kreeg op mijn achttiende een naaimand cadeau maar daar hoef ik bij mijn dochter echt niet aan te komen. Maar er zijn ook veranderingen die niet goed zijn. Dat een homo niet meer hand in hand met zijn man en kinderen naar de kermis in Tilburg durft, dat is niet goed.”
Daarom wil ze met de VVD praten over wat liberalen drijft. Het thema kwam al eerder bovendrijven, toen partijleider Rutte wees op de grote dikke ik’s die de samenleving verpesten en toen hij vertelde over de waarden die hij meekreeg van zijn ouders. Fractievoorzitter Zijlstra wees al op het belang van vrijheden. Ook wat betreft Van Ark maakt de VVD die dingen nu wat meer expliciet. “Omdat we er niet meteen wetten van willen maken, blijft het bij ons altijd wat onderbelicht. Maar ook wij maken onze keuzes op basis van waarden.”
Bevochten vrijheden
Volgens Van Ark staat Nederland ‘op een splitsing in de samenleving’. Nederland ‘is uniek en moet uniek blijven’, zegt partijvoorzitter Henry Keizer. Daarom vechten de liberalen om hun bevochten vrijheden. Van Ark: “Als je hier komt en je gebruikt onze vrijheden om je tegen ons te keren, dan moeten we zeggen: dat willen we niet.”
Minister-president Mark Rutte was er niet bij. Die stond op dezelfde dag in Amsterdam, waar hij sprak met de jonge socialisten, PvdA-jongeren. Maar hij sprak over precies hetzelfde. “De discussie gaat nu niet over economische thema’s, maar over het verlies van waarden. Een zorg van veel mensen is: doen we er genoeg aan om de waarden waarop Nederland is gebouwd vast te houden?”
Rutte legt een groot deel van de schuld bij zichzelf. “Er is een diepe ontevredenheid, dat zie je aan de opkomst van de SP en PVV. In mijn overtuiging zijn die ontstaan dankzij de PvdA, het CDA en de VVD. We hebben hun dominantie zelf veroorzaakt door grote maatschappelijke zorgen niet te benoemen.”
“Tientallen jaren”, zei Rutte, “is het niet mogelijk geweest om te praten over de grote veranderingen in de samenleving. Over waarden als gelijkheid van man en vrouw. De vraag of wij ons wel realiseren wat er gebeurt, speelt bij veel mensen. Dan krijg je onvrede, angsten, zorgen.”
Rutte wil ‘verkrampt’ Nederland weer ‘gaaf maken’ Elsevier 20.05.2016 Er is veel verkramping in de Nederlandse maatschappij, onder meer door terreurdreiging, de grote instroom migranten en voortdurende economische onzekerheid. Het is aan politici om de mensen weer perspectief te bieden.
Dat zei premier Mark Rutte vrijdagavond op de eerste dag van het VVD-partijcongres in Leeuwarden. Hij zette tijdens zijn speech de oorzaken van Nederlandse verkramping uit, waaronder problemen op de arbeidsmarkt. Volgens Rutte zijn veel ondernemers bang om nieuwe arbeidskrachten in dienst te nemen.
Echt commitment, echt vakmanschap, dat is er op alle niveaus.
– Rutte presenteerde de VVD als een volkspartij
Ook sprak hij over verkramping als gevolg van de migratiecrisis. ‘We konden niet doorgaan ieder jaar 60.000 vluchtelingen op te nemen. Mensen maken zich zorgen of hun buurt wel hun buurt blijft, hun samenleving wel hun samenleving, of Nederland wel Nederland blijft,’ aldus Rutte. ‘Nederland moet volgens Rutte ‘nooit meer terugvallen in de naïviteit van de multiculturele samenleving uit de jaren 80 en 90 en denken dat het op een of ander manier wel zal mengen. Dat werkt dus niet.’
Perspectief bieden
De premier zei ondanks de problemen vertrouwen te hebben in de toekomst. Hij riep zijn partijleden op om de handen uit de mouwen te steken om van Nederland ‘het gaafste land van de wereld’ te maken. ‘Het is onze taak om de mensen perspectief te bieden.’
Net als vorig jaar, toen Rutte de ‘dikke-ik mentaliteit’ van veel Nederlanders bekritiseerde, had hij speciale aandacht voor de manier waarop mensen volgens zijn liberale waarden met elkaar om moeten gaan. ‘Kijk niet neer op anderen, leerde ik van mijn vader. Kijk altijd naar de dag van morgen, leerde ik van mijn moeder.’
Premier Rutte wilde niets kwijt over zijn rol bij de parlementsverkiezingen van volgend jaar. Het is nog niet bekend of Rutte zich opnieuw verkiesbaar stelt. ‘Ik was eigenlijk van plan om maar vier jaar in de politiek te blijven, maar na tien jaar sta ik hier nog steeds.’ Eind augustus zal hij zijn keuze bekendmaken.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
AD 22.07.2015 De VVD heeft de eigen nieuwe regels voor financiële transparantie niet nageleefd. Vorig jaar kondigde de partij aan alle giften boven de 4500 euro aan lokale afdelingen bekend te maken, maar in het jaarverslag over 2014 is er niets over te vinden. Dat schrijft NRC Handelsbladwoensdag.
De krant ontdekte bij navraag dat de VVD minimaal een kwart miljoen euro aan lokale donaties binnenharkte. Het ging om donaties bij de afdelingen in onder meer Rotterdam, Utrecht, Assen, Noordwijk, Venlo en Amsterdam.
Het partijbureau kan niet garanderen dat het nu alle giften heeft opgespoord. Mogelijk zijn er nog meer grote bedragen gedoneerd. In het jaarverslag van de partij is een grote post ‘diverse baten organen’ opgenomen, goed voor ruim 1,5 miljoen euro. Hieronder blijken ook de giften aan de lokale afdelingen te vallen.
Telegraaf 22.07.2015 De VVD leeft de eigen nieuwe regels voor financiële transparantie niet na. Vorig jaar kondigde de partij aan alle giften boven de 4500 euro aan lokale afdelingen bekend te maken, maar in het jaarverslag over 2014 is er niets over te vinden.
NRC Handelsblad ontdekte bij navraag dat de VVD minimaal een kwart miljoen euro aan lokale donaties binnenharkte. Het partijbureau kan niet garanderen dat het nu alle giften heeft opgespoord. Mogelijk zijn er nog meer grote bedragen gedoneerd.
De VVD in Rotterdam ontving bijvoorbeeld 75.000 euro van de Stichting Rotterdamse Bedrijven. De Amsterdamse afdeling kreeg 102.839 euro van de Stichting Steunfonds VVD Amsterdam en 10.000 euro van het technologiebedrijf Nijkerk Holding.
NRC 22.07.2015 De VVD heeft de eigen nieuwe regels voor financiële transparantie niet nageleefd. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen kondigde de partij vorig jaar aan giften boven de 4.500 euro aan lokale afdelingen bekend te maken. Maar in het jaarverslag over 2014 is er niets over te vinden. Bij navraag blijkt echter dat de VVD minimaal een kwart miljoen euro aan dergelijke lokale donaties heeft ontvangen.
Zo ontving de VVD in Rotterdam 75.000 euro van de Stichting Rotterdamse Bedrijven. Volgens een woordvoerder van het VVD-partijbureau leidde deze stichting „al jaren een sluimerend bestaan” en is bij opheffing besloten het bedrag in één keer aan de Rotterdamse afdeling van de VVD te doneren.
Trouw 16.07.2015 PvdA en D66 in de Tweede Kamer steunen de afspraken die maandagnacht werden gemaakt met de Grieken. De VVD geeft geen groen licht, maar houdt uitwerking van de regeling ook niet tegen. Daarmee kunnen premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (financiën) verder in Europa.
De regeringsleiders van de euro-landen spraken af dat Griekenland de komende drie jaar ruim 80 miljard euro kan lenen in ruil voor hervormingen van de economie en privatiseringen. De komende weken wordt dit pakket in een definitieve overeenkomst gegoten; er wordt gesproken over de details en de uitvoering. Daarover kan de Kamer zich later opnieuw buigen.
‘Geen cent meer’
Pikant was gisteren in het debat over de Griekenland-deal de positie van de VVD. De partij heeft zich eerder uitgesproken tegen verdere steun aan Griekenland. Mark Rutte zei drie jaar geleden als VVD-lijsttrekker dat er geen cent meer naar de Grieken mag en erkende maandagochtend dat hij een verkiezingsbelofte breekt. Maar de VVD-fractie in de Tweede Kamer wil die conclusie pas trekken als er een definitief uitgewerkt akkoord ligt.
Andere partijen probeerden de VVD een standpunt te ontlokken. D66-voorman Alexander Pechtold: “Het is een afleidingsmanoeuvre, het zijn politieke stuiptrekkingen. De premier zegt dat er een geloofwaardig pakket ligt. U kunt niet de hele zomer een façade ophouden. Wat is het oordeel van de VVD?” Mark Harbers, VVD-woordvoerder: “Ik maak een afweging aan het einde. Er kan in een maand heel wat veranderen. Het is zelfs niet uitgesloten dat de Grieken alsnog uit de euro gaan.”
Telegraaf 16.07.2015 Veel VVD-stemmers vinden het niet kunnen dat premier Rutte zijn verkiezingsbelofte om geen nieuw geld aan Griekenland te geven heeft gebroken. Dat blijkt uit onderzoek door EenVandaag onder 20.000 mensen, onder wie 4000 VVD-stemmers. Bijna de helft (44%) van de VVD-kiezers vindt dit niet acceptabel. De geloofwaardigheid van de premier is in hun ogen aangetast. ‘Hij spreekt wel harde taal over de Grieken maar geeft ze uiteindelijk toch geld’, is een veelgehoorde mening. De andere helft van de VVD-achterban (52%) heeft wel begrip voor de draai die de premier in het belang van Europa maakte.
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. De verwachting is dat ons parlement het akkoord zal goedkeuren. Maar de deelnemers aan het onderzoek zijn verdeeld over deze kwestie. 44 Procent van alle ondervraagden is voor goedkeuring. Voorstanders van het akkoord zijn vooral te vinden in de achterban van PvdA (57%), CDA (62%) en D66 (74%). Daarentegen vindt 48 procent dat Nederland het pakket niet moet goedkeuren. Vooral PVV- (84%) en SP-kiezers (59%) zijn deze mening toegedaan. De achterban van regeringspartij VVD is gespleten: 45 procent van de VVD-kiezers uit het onderzoek is voor goedkeuring, 48 procent is tegen. Ook de kiezers van GroenLinks en de ChristenUnie zijn verdeeld.
NU 16.07.2015 Volgens een peiling van het EenVandaag Opiniepanel heeft meer dan de helft (52 procent) van de VVD-kiezers er begrip voor dat premier en VVD-leider Mark Rutte opnieuw heeft ingestemd met een steunpakket voor Griekenland.
44 procent van de VVD-stemmers vindt de stap van hun partijleider onacceptabel.
Na het overeenkomen van een pakket waarbij er opnieuw geld naar de Grieken gaat, was Rutte de eerste om te zeggen dat hij een verkiezingsbelofte breekt.
In de verkiezingscampagne van 2012 beloofde hij dat er wat hem betreft geen cent meer naar de Grieken zou gaan. Een derde steunpakket was uitgesloten, zei Rutte destijds. De Tweede Kamer debatteert donderdagmiddag over Griekenland.
Uit de enquete blijkt verder dat 48 procent van de ondervraagde liberalen vindt dat het steunpakket niet moet worden goedgekeurd, terwijl 45 procent van de VVD-kiezers wel voor goedkeuring is. D
Van alle ondervraagden zijn er iets meer tegenstanders (48 procent) dan voorstanders (44 procent) van steun voor het pakket. Vooral kiezers van de PvdA, CDA en D66 vinden dat het kabinet de hulp moet goedkeuren.
Ruim driekwart (78 procent) van alle ondervraagden vindt dat na dit derde steunpakket er geen geld meer richting Athene moet gaan. Het Opiniepanel peilde de stemming onder twintigduizend mensen, onder wie vierduizend VVD-stemmers.
NU 16.07.2015 De leiders van de eurozone hebben een akkoord bereikt over een derde steunpakket aan Griekenland. Dat betekent dat premier Markt Rutte zijn verkiezingsbelofte uit 2012 heeft gebroken. “Daar baal ik van”, zei de premier.
Het parlement in Athene heeft inmiddels ook ingestemd met het akkoord, de Tweede Kamer debatteert daar op dit moment over. De Europese Centrale Bank heeft besloten om de noodleningen te verhogen.
Trouw 14.07.2015 Genoeg is dus toch nog niet genoeg. De premier geeft de breuk met zijn ferme campagnetaal over steun aan de Grieken nu eerlijk toe: ‘Dit is niet leuk. Een slechte zaak.’
De premier heeft inmiddels een geschiedenis van gebroken verkiezingsbeloftes, met als bekendste de duizend euro belastingverlaging voor werkenden uit 2012
Mark Rutte was er gisterochtend duidelijk over. Na een lange nacht onderhandelen over het lot van Griekenland, zei de minister-president: “In de kern breek in mijn verkiezingsbelofte.”
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 liet Rutte overduidelijk blijken dat hij helemaal klaar was met het noodlijdende Griekenland. “Genoeg is genoeg”, zei hij tijdens de campagne. Het land hoefde niet bij hem aan te kloppen voor een nieuwe lening. “Als Griekenland belt voor een derde steunpakket, dan ben ik daar tegen.”
Telegraaf 13.07.2015 Premier Mark Rutte erkent dat hij zich niet aan zijn verkiezingsbelofte houdt als het reddingsprogramma voor Griekenland doorgaat. Hij had beloofd dat er geen geld meer naar de Grieken zou gaan. „In de kern lever ik mijn verkiezingsbelofte in”, zei Rutte maandag na een speciale eurotop in Brussel waar de noodlijdende Grieken onderhandelingen over een pakket maatregelen van ruim 80 miljard euro zijn beloofd.
Elsevier 13.07.2015 Premier Mark Rutte (VVD) erkent in Brussel dat hij met het nieuwe steunprogramma voor Griekenland een verkiezingsbelofte breekt. ‘Dat vind ik niet leuk, en een slechte zaak.’
Tijdens de verkiezingscampagne zei Rutte dat er geen cent meer naar de Grieken zou gaan. Maar Nederland zal 5,7 procent bijdragen aan het nieuwe reddingspakket voor het noodlijdende Zuid-Europese land.
Slecht
‘Als dit doorgaat, als dat programma er komt, dan kan ik die verkiezingsbelofte niet houden,’ zegt Rutte. ‘Want dan gaat er extra geld naar Griekenland. Zo simpel is het.’
Rutte zegt dat hij niet heeft kunnen voorzien dat het zo zou lopen. ‘Griekenland was op weg naar groei en het op orde brengen van overheidsfinanciën. Ik denk niet dat iemand had kunnen vermoeden dat de Griekse economie er zo slecht aan toe was.’ Bovendien zijn de Griekse politieke omstandigheden ‘dramatisch’ gewijzigd.
Ook had Rutte het over verzachtende omstandigheden voor het breken van zijn verkiezingsbelofte. Het nieuwe akkoord zal de Nederlandse begroting niet raken en het kabinet hoeft hierdoor niet extra te bezuinigen.
De premier sprak over ‘een verschrikkelijke grote som geld’ die de Grieken nodig hebben. Griekenland moet er alles aan doen om de schuld naar beneden te krijgen.
Is een Grexit met het nieuwe akkoord van de baan? Premier Rutte wil een vertrek van Griekenland uit de eurozone nog niet helemaal uitsluiten. ‘Ik doe daar geen voorspelling over.’ Hij wil eerst zien dat de Griekse politiek zich schaart achter de voorwaarden van de geldschieters.
Vertrouwen
Het vertrouwen in de Griekse regering is de afgelopen periode gedaald naar een dieptepunt. ‘Er is weinig vertrouwen in de regering, omdat deze schade heeft toegebracht aan de economie,’ zegt Rutte. Maar er worden strikte voorwaarden gesteld.
‘Er moet iedere keer, voor elke betaling, noodzakelijke maatregelen worden genomen.’ Daarover zei IMF-topvrouw Christine Lagarde dat het akkoord ‘een stap in de richting van vertrouwen’ is.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat de Griekse regering verantwoordelijkheid moet nemen en het vertrouwen van andere landen van de eurozone moet zien te herwinnen.
Jeroen Dijsselbloem, eurogroepvoorzitter en minister van Financiën, was gisteren kraakhelder. In een brief aan PvdA-leden schreef hij: „Hoewel de regering in Athene anders wil doen geloven, gaat het over de vraag of Griekenland in de eurozone blijft of niet.”
Andere Europese politici verkondigden eerder al een vergelijkbare boodschap. Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei zelfs dat een nee bij het Griekse referendum een ’nee tegen Europa’ zou zijn.
Dat gevreesde Nee is er dan toch van gekomen. En nogal overtuigend ook. De Griekse premier Alexis Tsipras en diens controversiële minister Yanis Varoufakis hebben hun campagne glansrijk gewonnen. Een week geleden was er bijna een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters, nu zijn de harde voorwaarden over bezuinigingen en hervormingen aan flarden geschoten.
De grote vraag is: houden de Europese leiders hun poot stijf?
De kans dat Griekenland de eurozone verlaat is na de verassende overwinning van het Griekse nee-kamp en de zorgwekkende situatie bij de banken in het Zuid-Europese land toegenomen tot 70%. Dat stelt vermogensbeheerder Robeco. “Het gezegde luidt: hoogmoed komt voor de val. Het overtuigende ‘Nee’ was wel enigszins verrassend en zal Tsipras ontzettend sterken in zijn beleid, maar het betekent ook dat de kans op een ‘de facto Grexit’ aanzienlijk toeneemt, stelt Léon Cornelissen, hoofdeconoom bij Robeco.
Een meerderheid van de Grieken heeft gehoor gegeven aan de oproep van premier Alexis Tsipras om de voorstellen van de internationale geldschieters af te wijzen. Na het tellen van de meerderheid van de stemmen lopen de nee-stemmers ruim voorop.
AD 16.11.2017
Zo’n 61 procent van de stemgerechtigden zou tegen de voorstellen hebben gestemd. De opkomst bij het referendum ligt op 58 procent. Dit maakt het referendum rechtsgeldig: de Griekse wet stelt dat de opkomst hoger dan 40 procent moet zijn om rechtsgeldigheid te garanderen.
De uitkomst is ‘uiterst betreurenswaardig’ voor de toekomst van Griekenland. Voor herstel van de Griekse economie zijn moeilijke maatregelen en hervormingen onvermijdelijk, zegt eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na afloop van het referendum.
AD 16.11.2017
‘Overwinning’
Het Syntagma-plein in de hoofdstad Athene stroomde zondagavond vol met nee-stemmers die de overwinning wilde vieren. Ook in andere steden zoals Thessaloniki gingen mensen de straat op om de uitkomst te vieren. Er waren geen noemenswaardige incidenten.
Nieuwe steun
De Duitse minister van Economische Zaken Sigmar Gabriel gaf aan dat het ‘ondenkbaar’ is om een nieuw steunprogramma voor de Grieken te bespreken als dat land zo duidelijk tegen nieuwe hervormingen is. ‘Tsipras en zijn regering hebben het Griekse volk een pad van bittere eenzaamheid en hopeloosheid op geleid’, aldus Gabriel.
De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zegt juist dat de tegenstem van de Grieken ‘een groot ja is voor een democratisch Europa’. Hij denkt op korte termijn een akkoord met de geldschieters te kunnen sluiten. Volgens Varoufakis heeft de Griekse regering inmiddels een tegenvoorstel ingediend. Hierin staat dat de leningen die onder het inmiddels afgelopen steunprogramma moeten worden geherstructureerd voordat er nieuwe leningen worden opgetuigd.
Martin Schulz, de voorzitter van het Europees Parlement, luidde na de verkiezingsuitslag de noodklok. Hij pleit voor ‘onmiddellijke humanitaire hulp’ voor de Grieken. Hij wees op de problemen voor bijvoorbeeld Griekse gepensioneerden. Zij kunnen geen geneesmiddelen meer kopen omdat zij door de gedwongen sluiting van de banken geen geld meer hebben.
De Griekse regering heeft onmiddellijk na het sluiten van de stembussen aangekondigd opnieuw te willen gaan praten met de financiers over het sluiten van een alternatief akkoord. Komende dinsdag om 18.00 uur overleggen de leiders van de negentien eurolanden in Brussel over de uitslag van het Griekse referendum. Het verzoek voor de top werd ingediend door de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande.
Een samenvatting van de gebeurtenissen op de dag na het referendum:
De dag na het referendum waarop de Grieken ‘nee’ zeiden tegen nieuwe hervormingen begon spectaculair: minister van Financiën Yanis Varoufakis stapte op. Daarna ging het al snel over het crisisoverleg van dinsdag in Brussel. Het was een dag waarop Europa worstelde met de uitslag van het referendum en de Griekse regering zelfverzekerd naar de toekomst keek.
-De aandelenbeurs in Tokio start maandag in de min. Beleggers reageren pessimistisch op de overwinning van het nee-kamp.
-De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis stapt op, dat maakte hij in de ochtend bekend op zijn website. ‘Ik zie het als mijn plicht om Alexis Tsipras te helpen om het kapitaal dat de Griekse bevolking ons gisteren bij het referendum heeft gegeven te verzilveren’, schrijft hij.
-De Europese beurzen openen maandag met stevige verliezen.
-Euclid Tsakalotos, geboren in Rotterdam, wordt de nieuwe minister van Financiën. Hij was onderminister van Buitenlandse Zaken.
-De SP roept minister Dijsselbloem van Financiën op af te treden als voorzitter van de eurogroep.
-Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem maakt op Twitter bekend dat de Europese Ministers van Financiën dinsdag om 13 uur bijeenkomen.
-Terwijl Frankrijk, Spanje en Italië alledrie hebben laten weten dat Griekenland in de eurozone moet blijven, lijkt de Duitse regering zich opnieuw strenger op te stellen.
-Premier Tsipras laat bondskanselier Merkel weten dat hij dinsdag de Griekse voorstellen zal presenteren.
-Voormalig VVD-leider roept premier Rutte op dinsdag aan te dringen op een vertrek van Griekenland uit de eurozone.
-De Griekse banken blijven ook dinsdag en woensdag nog dicht. Dit maakt de Griekse bankvereniging bekend.
-De Amerikaanse regering roept Europa op tot een compromis te komen met Athene.
-De leiders van Frankrijk en Duitsland zeggen dat de deur nog openstaat voor een akkoord met Griekenland.
-De Europese Centrale Bank (ECB) besluit de maximale noodsteun aan Griekse banken niet te verhogen.
-Premier Rutte waarschuwt de Griekse regering, tijdens een debat in de Kamer, dinsdag niet met een flutverhaal te komen.
-Premier Tsipras belt president Draghi van de Europese Centrale Bank (ECB) om de liquiditeitsproblemen van de Griekse banken te bespreken.
Gaskraan
Hoewel het einde van het geld eraan lijkt te komen, is het Griekenland wel gelukt om zijn rekening bij het Russische GazProm te voldoen. Dat maakte het Russische staatsbedrijf vandaag bekend. Volgens een woordvoerder van Gazprom heeft Griekenland zijn import deze maand nog niet verlaagd ten opzichte van een jaar geleden. Er werd niet vermeld hoe hoog de rekening was.
Gazprom leverde in juli tot dusver 5 à 6 miljoen kubieke meter gas per dag aan het noodlijdende land. Volgens de zegsman wordt er vooralsnog niet met Griekenland gesproken over aanpassingen van het gascontract.
De Russische minister van Economische Zaken Alexei Oeljoekajev stelde dat Griekenland Moskou niet om financiële steun heeft gevraagd. Wel hebben beide landen gesproken over gezamenlijke investeringen. Onduidelijk is waar de twee staten mogelijk geld in willen steken.
Ook de salarissen van ambtenaren zullen deze maand gewoon betaald worden, volgens de Griekse onderminister van Financiën, Dimitris Mardas. De ambtenarensalarissen moeten op 13 juli worden uitgekeerd. “Zoals het er nu uitziet, kunnen ze normaal worden betaald”, zei Mardas. Hij zei verder dat de Griekse regering niet werkt aan plannen om de tegoeden van Griekse spaarders af te romen.
De extra financiële steun was nodig omdat anders de banken in Griekenland zouden omvallen. Gevreesd werd dat de banken na maandag al niet meer open zouden kunnen, omdat de Griekse bevolking massaal geld aan het opnemen is.
Noodsteun
Griekse banken hadden reeds een beroep gedaan op het noodfonds van de ECB. Alle Europese landen kunnen daar in geval van nood terecht voor noodsteun. In totaal staan de Grieken voor 358 miljard euro in het krijt bij het Internationaal Monetair Fonds, de Europese landen en de ECB. 85 miljard euro hiervan is verstrekt aan de Griekse banken. De tijd dringt voor Griekenland: het land moest aan het einde van de maand juni 1,6 miljard euro overmaken aan het IMF.
Weinig vertrouwen
Het gekibbel tussen Griekenland en de geldschieters duurt al maanden voort. De Grieken wijzen de bezuinigingseisen van de crediteuren consequent af, terwijl Tsipras zelf niet met houdbare en sterke voorstellen komt. De Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) waarschuwde eerder dat een Grieks vertrek uit de eurozone het einde van de muntunie zou betekenen.
NU 16.11.2017 De Tweede Kamer is verontrust na een vernietigend rapport dat donderdag werd gepubliceerd over de gang van zaken bij de internationale hulp aan het noodlijdende Griekenland.
Een meerderheid steunde het verzoek van de PVV om een debat te houden met minister Wopke Hoekstra van Financiën.
PVV’er Tony van Dijck noemde de kritiek van de Europese Rekenkamer een ”onthutsend rapport waarin staat dat het een grote puinhoop was en een zooitje.”
De meerderheid voor een debat kwam tot stand omdat D66 zich per abuis aansloot bij de oppositie, maar het niet nodig vond dat te corrigeren. Daarna sprak ook coalitiepartner CDA zich uit voor het debat.
Volgens de Europese Rekenkamer hebben de programma’s voor Griekenland slechts beperkt bijgedragen aan herstel in het land. De commissie zou geen ervaring hebben met het beheer van het proces.
Sinds de crisis in 2010 uitbrak heeft de EU het leeuwendeel van de in totaal beloofde 368 miljard euro aan voordelige leningen aan Griekenland beschikbaar gesteld. De steun moest het land overeind houden en voorkomen dat de rest van de eurozone zou worden besmet.
In ruil daarvoor moest Griekenland zwaar bezuinigen, de bankensector saneren en hervormingen op de arbeidsmarkt en bij de belastingen doorvoeren. Het laatste programma loopt nog tot in 2018. Dan moet het land weer op eigen benen kunnen staan en tegen normale tarieven op de financiële markten kunnen lenen.
AD 16.11.2017 Door Brussels geklungel bij de redding van Griekenland is er een bedrag van waarschijnlijk 45 miljard naar de Filistijnen. Dat is exclusief een flinke schuldafschrijving die er vrijwel zeker ook nog zit aan te komen. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een vernietigend rapport, dat vandaag wordt gepubliceerd.
De 45 miljard waar de Europese belastingbetaler naar kan fluiten, is opgegaan aan bankensteun. Brussel schreef zijn vette cheque uit zonder de sector goed te hebben geanalyseerd: de problemen waren groter dan gedacht en er stonden veel slechte en (bij nader inzien) oninbare leningen uit. Door de krimpende economie werden dat er zelfs steeds meer. Vervolgens werd het een verhaal van ‘operatie geslaagd, patiënt overleden’.
,,De financiële sector werd substantieel hervormd, maar wel ten koste van een injectie van 45 miljard waarvan slechts een klein deel mogelijk kan worden teruggehaald”, aldus de Rekenkamer letterlijk.
Regelrecht zootje
De Commissie, vooral de vorige, en ook de Europese Centrale Bank hebben sowieso van de totaal 368,8 miljard kostende redding van Griekenland een regelrecht zootje gemaakt, aldus de teneur van het Rekenkamerrapport. Brussel stortte zich onvoorbereid in een gigantisch avontuur, voerde nauwelijks regie en bereikte maar beperkt zijn doelen. Een totaalvisie ontbrak.
De eerste twee programma’s van samen ruim 282 miljard waren slecht opgezet ‘en niet ingebed in een bredere strategie voor het land’. Pas bij het derde programma, onder de huidige Commissie, begon het beter te lopen.
Kritiek
Opvallend is dat de Europese Commissie veel van de kritiek niet tegenspreekt en praktisch alle aanbevelingen van de Rekenkamer om het in de toekomst anders en beter te doen, overneemt. ,,We hadden in het begin geen ervaring met het management van zo’n proces, en het land stond op omvallen”, zo luidt samengevat het verweer uit Brussel.
De ECB daarentegen weigerde alle medewerking aan het onderzoek en riskeert daarover een knallende ruzie met het Parlement. ,,Dit kan niet. Ik heb dit al aangekaart bij alle fractieleiders en sluit een parlementair onderzoek niet uit”, aldus SP-Europarlementariër Dennis de Jong. Het verweer van Frankfurt dat de Rekenkamer ‘geen mandaat’ zou hebben om de ECB te onderzoeken, snijdt volgens De Jong geen hout. ,,Uit de stukken blijkt dat de ECB een zeer politieke rol heeft gespeeld en ook informatie bij de Commissie heeft weggehouden. Frankfurt moet absoluut op de pijnbank.”
AD 10.09.2017 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft aan de bevolking beloofd dat Griekenland in 2018 niet meer afhankelijk zal zijn van internationale financiële steun.
Verwacht wordt dat de Griekse economie met 2 procent zal groeien volgend jaar. Dat zal voor fiscale ruimte zorgen die de belastingen kan doen dalen. Tsipras beloofde in de noordelijke stad Thessaloniki dat de focus vooral op de arbeiders, kleine ondernemingen en de Griekse jongeren zal liggen, weet Reuters.
Tsipras sprak op de opening van de jaarlijkse internationale handelsbeurs in Thessaloniki. De premier van de linkse regering onder leiding van Syriza zei dat Griekenland ,,na acht jaar zonder steunpakketten en de verstikkende controle” zal verder kunnen. ,,Dat is ons doel”, aldus Tsipras. Het huidige pakket steunmaatregelen bedraagt 86 miljard euro en verloopt volgend jaar.
260 miljard euro
Sinds 2010 kreeg Griekenland al ongeveer 260 miljard euro aan steun uit de eurozone en het Internationale Monetaire Fonds (IMF). In ruil moesten de verschillende Griekse regeringen drastisch besparen. Dat is ten koste gegaan van tienduizenden jobs. De werkloosheid in Griekenland bedroeg in juni van dit jaar nog 21,2 procent.
Maar de verwachtingen zijn dat de Griekse economie in 2018 met 2 procent zal aantrekken. Tsipras hoopt die economische groei aan te wenden om de tewerkstelling te bevorderen en de braindrain tegen te gaan. De Griekse premier wil dit doen door subsidies uit te trekken voor bedrijven die jonge werknemers aannemen.
Elsevier 01.08.2017 De Griekse oppositiepartij Nieuwe Democratie wil weten of premier Alexis Tsipras in 2013 het regime van de Venezolaanse autoritaire leider Nicolás Maduro om hulp heeft gevraagd. Tsipras zou Maduro hebben gevraagd Griekenland te helpen uit de eurozone te stappen.
In de zomer van 2015 dreigde voor de tweede keer een faillissement van Griekenland. Aan de eurocrisis van 2012 leek geen einde te komen, en het overleg tussen Griekenland en zijn geldschieters liep volledig vast.
Uit onthullingen van de veelbesproken oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis blijkt dat de Griekse regering in 2015 serieus een Grexit overwoog. De trojka (Europese Centrale Bank, de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds) stelde eisen waaraan de Grieken weigerden te voldoen, met als gevolg dat de trojka nieuwe financiële hulp weigerde.
Griekenland raakte aan de rand van de afgrond. Banken gingen dagenlang dicht uit angst voor kapitaalvlucht. Uiteindelijk kwam de radicaal-linkse regering van Tsipras tot een vergelijk met de geldschieters uit Europa.
Had regeringspartij Syriza besloten uit de eurozone te stappen, dan was Maduro het land misschien wel te hulp geschoten. Tsipras zou Maduro daarom hebben gevraagd. De socialistische president van Venezuela heeft een politieke crisis in zijn land veroorzaakt omdat hij de in 2015 verloren verkiezingen weigert te accepteren.
Hulp van Maduro
Uit onderzoek van de Griekse krant Eleftheros Typos blijkt dat een van Tsipras’ vertrouwelingen in juli 2013 naar Moskou ging om daar te overleggen met Venezolaanse diplomaten. Tsipras zou onder meer hebben gevraagd om goedkope olie en diplomatieke hulp. Ook zou Maduro de Chinese en Russische regeringen hebben gevraagd Griekenland te steunen wanneer het uit de euro zou stappen.
De vertrouweling van Tsipras, de huidige minister van Digitale Zaken en Media Nikos Pappas, zou in de maand na de ontmoeting in Moskou naar Venezuela zijn gereisd. Eleftheros Typos spreekt van een ontmoeting met een ‘controversiële Libanese zakenman’ in zijn privéjet.
Pijnlijke timing
Nieuwe Democratie eist tekst en uitleg van Tsipras. Maandag kondigde de partij tevens aan dat ze een onderzoek eist naar de banden tussen Syriza en Maduro. De regering moet niets weten van een onderzoek, en zegt dat Nieuwe Democratie bloed wil zien. De conservatieve partij zou ophef creëren om er zelf beter van te worden.
Voor Tsipras is de timing van de aantijgingen pijnlijk. Afgelopen weekeinde hield Maduro een omstreden verkiezing, die door westerse leiders is veroordeeld. Via het Hooggerechtshof greep hij recent de macht, terwijl hij de meerderheid in het parlement verloor.
Zijn regime treedt met veel geweld op tegen de demonstraties die al maanden gaande zijn in Venezuela. De demonstranten eisen dat Maduro opstapt, en de democratie respecteert, maar de president wil daar niets van weten. De politie treedt hard op: deze zomer zijn meer dan honderd doden gevallen bij rellen.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 25.07.2017 Griekenland is sinds vandaag weer actief op de financiële markten. Het epicentrum van de eurocrisis in 2009 zet nu leningen met een looptijd van vijf jaar in de markt, waarmee het 5 miljard euro wil ophalen.
Het is voor het eerst sinds 2014 dat Griekenland weer actief is op de markten. Lange tijd kon het land wegens een gebrek aan vertrouwen in de Griekse staatsobligaties alleen tegen torenhoge rentes geld lenen.
Met de uitgifte van obligaties wordt onder meer getest of investeerders weer vertrouwen hebben in het land dat in een schuldencrisis verzeild raakte en met noodsteun van de financiële ondergang werd gered.
Telegraaf 24.07.2017 „Het ergste ligt duidelijk achter ons”, zo vat de Griekse premier Alexis Tsipras de huidige stand van de economische recessie in zijn land samen. De crisis bracht Griekenland aan de rand van de afgrond. Momenteel bevindt de economie zich in een opwaartse beweging.
Tsipras (42) zegt maandag in een interview met de Engelse krant The Guardian dat heel langzaam gebeurt wat een tijd niemand voor mogelijk hield: de Grieken slagen erin de crisis te bezweren. De premier kwam na de verkiezingen van september 2015 aan de macht. Hij vormde met zijn linkse partij Syriza een coalitie met de rechts-populistische Onafhankelijke Grieken.
De eerste minister is er met steun van het buitenland in geslaagd het bankroet af te wenden. Daartoe moest hij onder meer verregaande bezuinigingsmaatregelen nemen. „Toen ik aantrad had ik geen ervaring en geen idee van de omvang van de problematiek”, bekent hij. Daardoor maakte hij grote fouten, „vooral door verkeerde mensen te benoemen op belangrijke posten.”
De nationale schuld is nog enorm en volledig herstel nog héél ver weg. Maar de tekenen van beterschap zijn er.
Telegraaf 21.07.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft voorlopige goedkeuring gegeven aan een nieuwe lening aan Griekenland ter waarde van 1,8 miljard dollar als onderdeel van het reddingsplan voor Griekenland. Dat wees een stemming op donderdag uit.
Het IMF had zijn steun eerder toegezegd, onder voorwaarde van toekomstige schuldverlichting voor de Grieken. Die vindt het IMF namelijk onhoudbaar. Dat het IMF ,,in principe” akkoord is met de kapitaalinjectie, betekent niet automatisch dat de geldkraan voor de Grieken vanuit Washington opengaat. Eerder zei het IMF dat het pas wil uitkeren als Griekenland, de Europese Unie en het IMF concreet hebben vastgelegd hoe die schuld moet worden geherstructureerd.
Het IMF voorziet voor 2030 een schuld van 150 procent van het bruto binnenlands product.
Telegraaf 07.07.2017 Griekenland krijgt maandag een lening van 7,7 miljard euro bijgeschreven van het Europese noodfonds ESM. Bijna 7 miljard is bedoeld om eerdere leningen af te lossen en de rest om achterstallige rekeningen te voldoen. In september volgt onder voorwaarden nog eens 0,8 miljard euro, liet het ESM vrijdag weten.
Het in Luxemburg gevestigde fonds geeft hiermee uitvoering aan het besluit dat de ministers van Financiën van de eurolanden drie weken geleden namen. ,,Goed nieuws”, aldus de woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem.
De storting maakt deel uit van het derde steunprogramma voor de Grieken, dat in de zomer van 2015 begon en in de tweede helft van 2018 afloopt. Van de maximaal 86 miljard euro die beschikbaar is, is een kleine 40 miljard uitgekeerd. Als voorwaarde moet Athene zware hervormingen doorvoeren.
In totaal heeft het fonds in Luxemburg nu ruim 181 miljard aan Griekenland geleend, tegen een gunstig tarief. De eurogroep hoopt dat Griekenland volgend jaar weer op eigen benen kan staan.
AD 16.06.2017 Griekenland krijgt opnieuw 8,5 miljard steun van zijn Europese geldschieters. Daarmee kan het volgende maand nieuwe schuldaflossingen doen. Ook kan het eind volgend jaar rekenen op een beperkte mate van schuldverlichting. Europa zet daarmee een belangrijke nieuwe stap op weg naar de redding van Griekenland.
Voor Athene is schuldverlichting cruciaal omdat die het land moet helpen om eind volgend jaar, na afloop van zijn derde steunprogramma, eindelijk weer op eigen benen te staan. Premier Alexis Tsipras dreigde al herhaaldelijk een top van euroleiders bijeen te roepen als er geen zicht zou komen op schuldverlichting. Hij wil, voor het eerst sinds 2010, weer gewoon geld op de markt kunnen lenen.
Ook voor het IMF is zicht op schuldverlichting belangrijk omdat daarvan kan afhangen of het blijft meebetalen aan de redding van Griekenland. Over hoe die eruit moet zien moet nog wel een robbertje worden gevochten, zo bleek vanavond. Volgens zijn eigen statuten mag het monetaire fonds alleen landen steunen met een houdbare schuld, en die van Griekenland is op dit moment niet houdbaar, vindt IMF-chef Christine Lagarde.
Na maanden hard werken hebben we nu een globaal akkoord, zodat we een moeilijke pagina voor het Griekse volk kunnen omdraaien, aldus Eurocommissaris Moscovici.
De Griekse schuld beloopt ruwweg zo’n 320 miljard, of 180 procent van het BNP. Het IMF draaide financieel wel mee in de eerste twee steunprogramma’s, in het lopende – van totaal 86 miljard – nog niet. Het overweegt nu alsnog deelname, in beperkte mate ook financieel. Het zet steun voor Griekenland apart, maar keert die pas uit als er een uitgewerkt akkoord is over de Griekse schuldhoudbaarheid. ,,We hebben op dit moment nog onvoldoende gegevens daarover”, aldus Lagarde.
‘Zelf verdiend’
Vooral Duitsland en Nederland hechten zeer aan IMF-deelname: om politieke redenen, maar ook omdat het IMF een rijke ervaring heeft met probleemlanden. Griekenland heeft zijn nieuwe uitkering zelf ‘verdiend’ door een reeks van hervormingen en bezuinigingen, zoals nieuwe pensioeningrepen en belastingverhogingen, die een besparing van 2 procent BNP opleveren en het land ‘weer op een pad van duurzame groei kunnen zetten’, aldus eurogroepvoorzitter Dijsselbloem. De uitkering viel zelfs hoger uit dan eerst voorzien zodat Griekenland nog wat kasreserve heeft. Deelnemers aan het bijna zes uur durende eurogroepoverleg waren opgetogen over hun doorbraak.
Voorzitter Dijsselbloem sprak van ‘een belangrijke stap voorwaarts’, Eurocommissaris voor economische zaken Moscovici zei: ,,Na maanden hard werken hebben we nu een globaal akkoord, zodat we een moeilijke pagina voor het Griekse volk kunnen omdraaien.” IMF-chef Lagarde zwaaide Dijsselbloem lof toe: ,,Hij heeft er hard aan getrokken.”
Elsevier 16.06.2017 De Eurogroep heeft besloten de Grieken een nieuw steunpakket te verlenen. Vanavond vergaderden de eurolanden over de Griekse hervormingsagenda. Met het steunpakket van 8,5 miljard euro kunnen de Grieken een nieuwe tranche van hun schulden terugbetalen.
Over de manier waarop de schulden van Griekenland moeten worden teruggebracht, is een verschil van mening. De Eurogroep, onder leiding van de Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, wil geen schuldverlichting voor de Grieken, omdat daarmee het draagvlak voor de steunpakketten afneemt. Christine Lagarde van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil juist kwijtschelding, omdat de schulden drukken op de Griekse economie.
Het IMF vindt dat het noodpakket alleen zin heeft bij schuldverlichting: de organisatie acht de Griekse schuld nu al onhoudbaar. De Duitsers zijn daar tegen. Het zou de partij van bondskanselier Angela Merkel, de CDU, weinig goed doen als haar minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, akkoord zou gaan met schuldverlichting.
Onmin met Schäuble
Volgens de Griekse minister van Economische Zaken Dimitri Papadimitriou stelt Schäuble zich oneerlijk en zelfs slinks op. De Grieken hebben inderdaad flink bezuinigd. Er zijn 140 maatregelen genomen. Het land presenteerde trots de cijfers over 2016, met een begrotingsoverschot van 4,2 procent, veel meer dan de 0,5 procent die door de eurozone was geëist.
Schäuble erkent de hervormingen, en ‘zei dat we voldeden aan de voorwaarden’, aldus Papadimitriou in een interview met het Duitse dagblad Die Welt. ‘Toen veranderde hij opeens van gedachten. Ik heb Schäuble nog niet ontmoet, dus ik wil niet onbeleefd overkomen, maar dit gedrag komt nogal oneerlijk op mij over.’
Papadimitriou haalde zelfs het aloude argument erbij dat Duitsland na de Tweede Wereldoorlog zelf schuldverlichting heeft gekregen. Een woordvoerder van Schäuble reageerde koeltjes: de minister hoopt op een realistische deal, maar kon schuldverlichting voor de Grieken inderdaad niet garanderen.
Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
VK 15.06.2017 Op de valreep is een nieuwe Griekse crisis bezworen. De Europese ministers van Financiën en het IMF stemden donderdagavond in met de uitbetaling van 8,5 miljard euro aan Griekenland waarmee het in juli zijn schulden kan aflossen. Vorige maand nog mislukte het overleg met Athene en werd gevreesd voor de zoveelste ‘hete Griekse zomer’ met zenuwachtige investeerders en inzakkende Griekse groeiprognoses.
Onderkant formulier van de noodlening van 86 miljard die de eurolanden in augustus 2015 aan Griekenland toezegde – is deel van een breder akkoord dat de financiënministers met hun Griekse collega Tsakalotos bereikten. Dat akkoord voorziet verder in schuldverlichting voor Griekenland vanaf 2019 en de belofte van Athene de begroting tot zeker 2060 op orde te houden. IMF-baas Lagarde kondigde aan dat onder deze voorwaarden het fonds betrokken blijft bij de financiële noodhulp voor Griekenland. De IMF-bijdrage is echter bescheiden: maximaal 1,8 miljard euro.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem sprak na afloop van het overleg met zijn collega’s over een ‘grote stap voorwaarts’ voor Griekenland. ‘We kunnen ons nu toeleggen op een nieuwe fase, die waar Griekenland financieel weer op eigen benen komt te staan.’ Tsakalotos sloot zich daarbij aan. ‘Er is eindelijk licht aan het eind van de tunnel.’
Europees Commissaris Moscovici (Economische en Financiële Zaken) prees ‘de moed’ van de Griekse burgers en regering. ‘Dit is een belofte van hoop. De pagina van saneren wordt omgeslagen.’
Er is eindelijk licht aan het einde van de tunnel, aldus Griekse minister Tsakalotos.
Met de 8,5 miljard euro die Athene begin juli zal krijgen, kan het de komende maanden aan zijn aflossingsverplichtingen van bijna 7 miljard (onder andere aan de ECB) voldoen. De overige 1,6 miljard is bedoeld voor de achterstallige betalingen van de Griekse regering aan leveranciers.
Heikel punt was de precisering van de eerder toegezegde schuldverlichting voor Griekenland zodra het hulpprogramma volgend jaar augustus afloopt. Afgesproken is dat de looptijd van de leningen die de eurolanden een Griekenland verstrekten en de aflossingsvrije periode indien nodig met maximaal 15 jaar verlengd wordt. Het kwijtschelden van een deel van de schuld, was en blijft uitgesloten.
‘Op een na beste oplossing’
Dit is de op een na beste oplossing, omdat hiermee een nieuwe crisis wordt afgewend, aldus IMF-baas Lagarde.
In mei wees de Griekse minister Tsakalotos dit nog als onvoldoende van de hand. Zijn premier Tsipras dreigde ook dit keer met een blokkade maar uiteindelijk bond Athene in. Volgens betrokkenen omdat hen duidelijk was dat de Duitse minister Schäuble niet bereid was nog maar iets toe te geven, twee maanden voor de Duitse verkiezingen. ‘Het betere mag niet de vijand van het goede worden’, aldus Tsakalotos.
IMF-baas Lagarde vond de formulering over de schuldverlichting ook niet optimaal. ‘Dit is de op een na beste oplossing’, zei ze donderdagavond. Ze zal het IMF-bestuur niettemin verzoeken ‘in principe’ mee te doen met het Griekse hulpprogramma. ‘Omdat hiermee een nieuwe crisis wordt afgewend’, aldus Lagarde. Of en wanneer het IMF daadwerkelijk geld overmaakt aan Griekenland, hangt af van de nadere uitwerking van de schuldverlichting volgend jaar.
Bezuinigingspakket
Griekenland heeft in ruil van het akkoord een bezuinigingspakket moeten slikken van 3,5 miljard euro (2 procent van het Griekse bruto binnenlands product). Meer Grieken moeten belasting gaan betalen en sommige pensioenuitkeringen worden geschrapt. Verder moet Griekenland tot 2022 een begrotingsoverschot hebben van 3,5 procent (rentebetalingen niet meegerekend). Daarna dient dat overschot tot 2060 rond de 2 procent te blijven schommelen.
Tsakalotos hoopt dat nu het IMF aan boord blijft, dit voor de Europese Centrale Bank reden is Griekenland te laten profiteren van haar goedkope geldbeleid. Dat versterkt het vertrouwen in Griekenland bij investeerders.
Telegraaf 15.06.2017 Griekenland kan rekenen op een bedrag van 8,5 miljard euro uit het Europese noodfonds. De schuldeisers bereikten vanavond een overeenkomst waardoor Athene de volgende tranche uit het derde hulppakket krijgt uitgekeerd.
De negentien ministers van Financiën van de eurozone bereikten daar in Luxemburg overeenstemming over. Het was een laatste kans voor Griekenland dat het geld hoognodig heeft aangezien er volgende maand enkele miljardenrekeningen moeten worden betaald en er niet genoeg geld daarvoor in de Griekse staatskas is.
Ook het IMF is onder voorbehoud terug aan boord. IMF-directeur Lagarde is nog niet tevreden over het pakket aan schuldverlichting dat de Eurogroep de Grieken na afloop van het derde hulpprogramma in 2018 kan aanbieden, mocht dat nodig zijn. Het fonds vindt de Griekse staatsschuld onhoudbaar.
Toch gaat ze nu voorlopig akkoord. “Een crisis in Griekenland halverwege juli is voorkomen. De stabiliteit is gewaarborgd”, zei ze
Als Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem het IMF aangehaakt wil houden lijkt er toch daadwerkelijk iets aan de Griekse schuld te moeten gebeuren, want daar blijft het IMF op hameren. “We besluiten in de tweede helft van 2018 wat er nodig is”, zei Dijsselbloem die daar nu niet op vooruit wil lopen. Het nu gesloten akkoord noemde hij “een grote stap voorwaarts”.
Het Europese noodfonds ESM heeft als de €8,5 miljard wordt uitgekeerd meer dan de helft van de Griekse staatsschuld in handen.
Telegraaf 15.06.2017 Griekenland zou eind dit jaar of begin 2018 weer geld moeten kunnen lenen op de financiële markten. Dat is zo’n half jaar voor het land van het noodinfuus van de eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wordt gehaald.
Dat zei Klaus Regling, de topman van ESM, het EU-noodfonds voor lidstaten in problemen, donderdag na afloop van de jaarvergadering van het ESM in Luxemburg. Het ESM is Athene’s grootste geldschieter.
De Griekse regering krijgt steun in de vorm van gunstige leningen onder voorwaarde dat ze talloze hervormingen en bezuinigingen uitvoert, opdat het land straks gezond en wel op eigen benen kan staan. Nu kan Griekenland wegens een gebrek aan vertrouwen in de Griekse staatsobligaties alleen tegen torenhoge rentes geld lenen op de financiële markten.
Volgens Regling ,,is het goed de markten te testen voor Griekenland uit het steunprogramma gaat.
Elsevier 15.06.2017 Donderdag is weer een belangrijke dag in de voortdurende Griekse schuldencrisis. De eurogroep beslist of de Grieken recht hebben op een nieuwe tranche geld uit het noodpakket. De spanningen lopen weer op.
Schäuble is de strengste eurozone-minister en hij verzet zich bij eurogroep-vergaderingen steevast tegen een soepel beleid van de eurolanden. De Grieken roepen dat ze de nodige hervormingen hebben ingevoerd, en zeggen verbijsterd te zijn over de houding van Schäuble.
De partijgenoot van Angela Merkel weet dat de Duitse kiezer meekijkt over zijn schouder, met het uitzicht op de verkiezingen in september. Ook in Duitsland is het Europese geld dat steeds naar de Grieken gaat een schrijnend politiek onderwerp.
Het gaat vooral om de schuldverlichting die Schäuble niet zomaar wil toezeggen. Het Internationaal Monetair Fonds weet zeker dat het noodpakket alleen zin heeft met schuldverlichting: de organisatie acht de Griekse schuld nu al onhoudbaar. Maar de Duitsers willen dat juist niet. Voor de partij van Merkel zou het weinig goeds doen als haar minister van Financiën zomaar akkoord gaat met schuldverlichting.
Hervormingen ‘voldoen aan woorwaarden’
Volgens de Griekse minister van Economische Zaken Dimitri Papadimitriou stelt Schäuble zich oneerlijk en zelfs slinks op. De Grieken hebben inderdaad flinke bezuinigingen doorgevoerd. In totaal zijn 140 maatregelen genomen. Het land presenteerde trots de cijfertjes van 2016, waarin de Grieken een overschot van 4,2 procent boekten, veel meer dan de 0,5 procent die door de eurozone werd geëist.
Schäuble erkent deze hervormingen, en ‘zei dat we voldeden aan de voorwaarden’, aldus Papadimitriou in een interview met Die Welt. ‘Toen veranderde hij ineens van gedachten. Ik heb Schäuble nog niet ontmoet, dus ik wil niet onbeleefd over komen, maar dit gedrag komt nogal oneerlijk op mij over.’
Papadimitriou haalde zelfs het aloude argument erbij dat Duitsland na de Tweede Wereldoorlog zelf schuldenverlichting heeft ontvangen. Een woordvoerder van Schäuble reageerde koeltjes: de minister hoopt op een realistische deal, maar kon schuldenverlichting voor de Grieken inderdaad niet verzekeren.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
Telegraaf 30.05.2017 Griekenland zal in juli gewoon aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Die belofte deed de Griekse minister van Financiën Euclid Tsakalotos dinsdag. Hij reageerde daarmee op een artikel in de Duitse krant Bild waarin hij zou hebben gezegd dat de Grieken mogelijk hun deadline zouden missen.
Volgens Tsakalotos zijn zijn woorden vervormd. ,,Er zijn geen betalingsproblemen en de Grieken zullen zich aan de afspraken houden. Wel heb ik gezegd dat terugbetaling zonder dat er duidelijkheid is over de schuldpositie onvoldoende is om de Griekse economie te hervormen.”
De Grieken moeten in juli 7 miljard euro aan uitstaande leningen terugbetalen. De EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) werden het vorige week niet eens geworden over schuldverlichting. Het uitblijven van een akkoord over een eventuele nieuwe schuldverlichting vergroot het risico op een wanbetaling.
Telegraaf 29.05.2017 De Europese Centrale Bank (ECB) overweegt nog niet om ook Griekse obligaties op te kopen als onderdeel van het lopende omvangrijke schuldenopkoopprogramma. Dat zei ECB-president Mario Draghi maandag tegen het Europees Parlement in Brussel.
Volgens Draghi moet de beoordeling van de bail-out van Griekenland eerst worden afgerond. Ook moeten schuldeisers instemmen met een lastenverlaging van het land.
Vorige week slaagden de ministers van Financiën van de eurogroep en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) er niet in het eens te worden over verlichting van de schuldenberg van de Grieken van ruim 300 miljard euro. Het land heeft in juli zoâ™n 7 miljard euro nodig voor de aflossing van een aantal obligaties.
VK 23.05.2017 De Griekse crisis is nog niet bezworen. Langdurig beraad in de nacht van maandag op dinsdag bracht geen politiek akkoord tussen de Griekse minister van Financiën Tsakalotos en zijn geldschieters (de eurolanden en het IMF) over schuldverlichting en nieuw geld voor Griekenland. Het uitblijven van overeenstemming brengt Athene in problemen bij het nakomen van zijn aflossingsverplichtingen deze zomer.
Volgende maand wagen de ministers van Financiën een nieuwe poging. ‘We zijn er bijna. Ik ben optimistisch dat het in juni wel lukt’, zei Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem rond middernacht na afloop van het overleg met de Europese ministers van Financiën en Poul Thomsen, vertegenwoordiger van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Op de precieze meningsverschillen wilde hij niet ingaan. ‘Dat zou de kans verkleinen op succes volgende maand.’
Voorafgaand aan het overleg werd de kans op een akkoord door betrokkenen op fiftyfifty ingeschat. Bij aanvang riep Europees Commissaris Moscovici (economische zaken) de eurolanden en het IMF op tot een soepele opstelling jegens Athene, dat vorige week – onder druk van de crediteuren – een fors bezuinigingspakket accepteerde. ‘Griekenland heeft zijn verantwoordelijkheid genomen, nu is het tijd dat de andere kant dat ook doet’, aldus Moscovici.
De hoop eindelijk de Griekse problemen op te lossen, werd maandag echter snel de grond in geboord. Het IMF eiste heldere en stevige afspraken over schuldverlichting voor Griekenland, iets waar de Duitse minister Schäuble vier maanden voor de verkiezingen in Duitsland niets voor voelde. Ook Oostenrijk, Finland en België waren niet bereid Athene vergaand tegemoet te komen.
Na twee uur werd Eurogroepvergadering geschorst om de belangrijkste spelers op één lijn te krijgen. Naar verluidt waren Schäuble en het IMF elkaar behoorlijk genaderd over een akkoord maar hun aanbod ging Tsakalotos niet ver genoeg. De Griekse minister tilde zwaar aan het geëiste overschot op de begroting (rentebetalingen niet meegerekend) dat Athene decennialang zou moeten volhouden en hij wilde meer duidelijkheid over de beloofde schuldverlichting.
Griekenland heeft zijn verantwoordelijkheid genomen, nu is het tijd dat de andere kant dat ook doet, aldus Europees Commissaris Moscovici.
In teksten die op tafel lagen beloofden de eurogroep en het IMF de looptijd van de aan Griekenland verstrekte leningen met ‘nul tot maximaal vijftien jaar’ te verlengen, net als de periode waarin Athene niets hoeft af te lossen. Een definitief besluit over de precieze afbakening (hoeveel jaar) zou echter pas volgende zomer vallen als het Griekse hulpprogramma afloopt.
Tsakalotos vond dat te vaag. Hij vreest dat de onzekerheid bij investeerders met dit soort toezeggingen niet verdwijnt. Tsakalotos hoopt volgende maand een betere deal te bereiken. Dat is de laatste kans, in juli moet Athene circa 7 miljard euro aflossen en het krijgt die miljarden pas van de geldschieters als er een akkoord ligt.
Dijsselbloem maakte duidelijk dat alle partijen water bij de wijn zullen moeten doen. De eurolanden dienen meer duidelijkheid te geven over hun beloften over schuldverlichting en Griekenland moet met minder genoegen nemen, net als het IMF. Volgens Moscovici was de Eurogroep maandagavond zeker geen verspilde moeite. ‘Er is ongekende voortgang geboekt. Ik ben vol vertrouwen dat we volgende maand tot een afronding komen.’
Een akkoord in juni over schuldverlichting is voor het IMF een belangrijke voorwaarde om betrokken te blijven bij het financiële hulpprogramma voor Griekenland. Zonder deelname van het IMF dreigen Nederland en Duitsland hun steun aan Griekenland op te zeggen waardoor het land in zware problemen zou komen. Dijsselbloem wil graag voor hij vertrekt als Eurogroepvoorzitter (uiterlijk medio januari) Griekenland in rustiger vaarwater brengen.
Lees meer over Griekenland
EU hoopt met akkoord over schuldenverlichting punt te zetten achter Griekse crisis
De ministers van Financiën van de eurozone proberen vandaag een akkoord te sluiten over schuldenverlichting voor Athene. De voortekenen zijn gunstig.
Heeft Griekenland geluisterd naar haar schuldeisers?
Het is een mythe dat de Grieken de afgelopen jaren niet hebben hervormd. Maar ze zijn niet door alle hoepels gesprongen die ze van hun schuldeisers kregen voorgehouden. Waaraan is wel en waaraan niet voldaan?
AD 22.05.2017 De EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn het vanavond niet eens geworden over een nieuwe lening voor Griekenland. Het IMF, dat meent dat de Griekse schuld onhoudbaar is, wil daarom nog steeds niet meedoen aan het steunprogramma voor Griekenland. Voor Nederland en Duitsland is IMF-deelname een voorwaarde om nieuw geld naar Athene te sturen.
Nu het Griekse parlement donderdag heeft ingestemd met een reeks nieuwe, pijnlijke ingrepen in onder meer de pensioenen en belastingen, rekent premier Alexis Tsipras op zijn geldschieters.
Het land heeft in juli zo’n 7 miljard euro nodig voor de aflossing van een aantal leningen. Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem wordt er nu ,,verder gewerkt” zodat het land tijdig aan zijn verplichtingen kan voldoen.
In juni hopen de eurolanden en het IMF het alsnog eens te kunnen worden over de te bewandelen weg voor Griekenland.
AD 22.05.2017 Griekenland krijgt ‘als alles goed gaat’ vandaag groen licht voor geld uit het EU-noodfonds. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem in Brussel voorafgaand aan een vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone. Zij moeten daar toestemming voor geven.
Nu het Griekse parlement donderdag instemde met een reeks nieuwe, pijnlijke ingrepen in onder meer de pensioenen en belastingen, rekent premier Alexander Tsipras op zijn geldschieters. Het land heeft in juli zo’n 7 miljard euro nodig voor de aflossing van een aantal leningen. ,,Het Griekse volk heeft een akkoord verdiend”, beaamde de nieuwe Franse minister Bruno Le Maire.
De eurogroep discussieert ook over het Griekse schuldvraagstuk. De schuld van het land zal dit jaar volgens de jongste verwachtingen 178,8 procent van het bruto binnenlands product bedragen. De Grieken willen schuldverlichting.
Niet definitief
Dijsselbloem zei daar wel ,,een deal” over te verwachten vandaag, maar ,,dat wordt niet de definitieve deal”. ,,Een definitief besluit over mogelijke schuldverlichting wordt pas aan het eind van het lopende steunprogramma, volgend jaar, genomen.”
Nederland en Duitsland willen eerst dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) financieel gaat deelnemen in het lopende Griekse steunprogramma sinds 2015. In ruil voor vergaande bezuinigingen en hervormingen is er maximaal 86 miljard euro aan leningen beschikbaar. Dat wil het IMF echter alleen overwegen als de eurolanden duidelijk maken hoe ze het probleem van de volgens het IMF onhoudbare schuld denken te gaan aanpakken.
VK 22.05.2017 De ministers van Financiën van de eurozone proberen vandaag een akkoord te sluiten over schuldenverlichting voor Athene. De voortekenen zijn gunstig.
Nooit meer een ‘hete Griekse zomer’. Brussel hoopt vanavond voor eens en altijd een punt te zetten achter de Griekse crisis die de eurolanden al zeven jaar in haar greep houdt met slepende onderhandelingen, nachtelijk crisisberaad en financiële cliffhangers. Of het lukt? ‘Fiftyfifty’, zegt een nauw betrokken EU-ambtenaar.
De voortekenen zijn niettemin gunstig als de ministers van Financiën van de eurozone vanmiddag in Brussel bijeenkomen. Hun eis voor een nieuwe ronde van pensioen- en belastinghervorming in Griekenland werd eind vorige week, ondanks landelijke stakingen, door het Griekse parlement goedgekeurd. Alles bij elkaar gaat het om een bezuiniging van 2 procent (3,5 miljard euro) van het bruto binnenlands product, wat voor Nederland zou neerkomen op een ingreep van 13,5 miljard.
IMF-baas niet aanwezig
Heeft Griekenland geluisterd naar haar schuldeisers?
Het is een mythe dat de Grieken de afgelopen jaren niet hebben hervormd. Maar ze zijn niet door alle hoepels gesprongen die ze van hun schuldeisers kregen voorgehouden. Waaraan is wel en waaraan niet voldaan?
De Griekse minister Efklidis Tsakalotos toont zich een betrouwbare partner.
Minder hoopgevend is dat IMF-baas Christine Lagarde zelf de Eurogroepvergadering niet bijwoont. Ze laat het over aan haar Europadirecteur Poul Thomsen. Een politiek akkoord over Griekenland vergt echter dat het IMF betrokken blijft bij het Griekse hulpprogramma en Lagarde heeft de autoriteit om haar bestuur daarvan te overtuigen.
Eerst zullen de ministers van Financiën nagaan of Athene inderdaad alle gevraagde maatregelen (honderden pagina’s Griekse wetstekst die in allerijl zijn vertaald in het Engels) heeft overgenomen. Betrokken EU-ambtenaren en diplomaten verwachten hier geen problemen. De Griekse minister Efklidis Tsakalotos toont zich een betrouwbare partner, in tegenstelling tot zijn voorganger Yanis Varoufakis die met gebroken beloften en manipulatief gedrag zijn EU-collega’s tot woede en wanhoop dreef en zijn land naar de afgrond.
De eurolanden en het IMF hebben sinds 2010 bijna 260 miljard euro aan leningen aan Athene verstrekt
De 50 procent onzekerheid over een akkoord vanavond vloeit voort uit wat de geldschieters voor de komende jaren van Griekenland vragen. De leningen die de eurolanden en het IMF sinds 2010 aan Athene hebben verstrekt, bijna 260 miljard euro, hebben een looptijd tot 2058 en dus willen de crediteuren zekerheid dat Griekenland straks niet weer ontspoort.
Destijds (augustus 2015) is vastgelegd dat Athene ‘voor de middellange termijn’ een primair begrotingsoverschot (rentebetalingen niet meegerekend) van 3,5 procent per jaar moet hebben. Een enorme opgave, volgens het IMF een economische wurgafspraak, waarop met name de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble aandrong.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem stelt nu voor de 3,5-procentseis na vijf jaar los te laten. Hoewel Schäuble dit soort voorstellen eerder als veel te slap van tafel veegde, gaat hij volgens betrokkenen nu wel akkoord. Mits er voor de jaren na 2022 wel een Griekse overschot blijft: de discussie gaat over 1 of 2 procent per jaar.
Kwijtschelden is geen optie
Schulden kwijtschelden stuit op een hard veto van Nederland, Duitsland en Oostenrijk.
Tweede moeilijke discussie is die over schuldverlichting voor Griekenland, dat met een staatsschuld van 178 procent (ruim drie keer het toegestane EU-maximum) de absolute koploper van de eurozone is. Van schulden kwijtschelden is geen sprake, dat stuit op een hard veto van Nederland, Duitsland en Oostenrijk. Maar (nog) langere looptijden van de reeds verstrekte leningen en een nog iets lagere rente – vorig jaar mei in principe aan Athene toegezegd – moeten vanavond nader worden ingevuld en vastgepind.
Of het IMF alsnog meedoet aan de derde noodlening voor Griekenland (86 miljard euro, besloten in 2015), hangt af van de uitkomst van de schuld- en overschotdiscussie. Het IMF vindt dat Griekenland economisch kapot wordt gesaneerd en dat de eurolanden ruimhartig de Griekse schulden moeten afschrijven.
Deelname van het IMF aan het Griekse programma is vooral van politiek belang: Nederland en Duitsland zien het IMF als de waakhond tegen een lankmoedige Europese Commissie. Financieel is de bijdrage van het fonds in Washington niet nodig. Het zou om een paar miljard euro gaan, terwijl nu al vaststaat dat Griekenland de laatste noodlening niet helemaal zal gebruiken.
Alle zware en pijnlijke bezuinigingen die de crediteuren eisten, heeft Athene inmiddels in gang gezet.
Als Lagarde morgenochtend een positief advies ontvangt van Thomsen dat ze voorlegt aan haar bestuur in Washington, slaakt Brussel een zucht van verlichting. Dan is een politiek akkoord op alle fronten (overschot, schuldverlichting, IMF aan boord) nabij en kan de volgende tranche (7,5 miljard) van de noodlening aan Griekenland worden overgemaakt waarmee het op tijd en zonder crisissfeer in juli aan zijn aflossingsverplichtingen kan voldoen.
‘Dan verdwijnt Griekenland misschien eindelijk uit het nieuws’, zegt een EU-ambtenaar. Het hulpprogramma eindigt sowieso volgend jaar augustus en van de laatste lening ligt nog 56 miljard euro op de plank. Alle zware en pijnlijke bezuinigingen die de crediteuren eisten, heeft Athene inmiddels in gang gezet. En na jaren van economische krimp groeit de Griekse economie sneller dan die van veel andere eurolanden.
Niet onbelangrijk bovendien: met een akkoord besluit de Europese Centrale Bank mogelijk Griekenland te laten profiteren van haar ruimhartige geldbeleid. Rust rond Griekenland, een mooier afscheid als Eurogroepvoorzitter kan Dijsselbloem niet wensen.
Telegraaf 13.05.2017 De Chinese president Xi Jinping heeft zaterdag de Griekse premier Alexis Tsipras gezegd dat de twee landen nog meer moeten samenwerken op het gebied van energie, infrastructuur en telecommunicatie. Tsipras is op bezoek in Peking voor de internationale conferentie over de ‘Nieuwe Zijderoute’ die zondag begint.
Xi ijvert voor een enorme door China aangedreven impuls in de economische ontwikkeling van landen in Azië, Europa en Afrika.
Voor het beleid worden honderden miljarden euro’s opzijgelegd. Veel geld is bestemd voor kolossale infrastructuurprojecten.
Het heet officieel het initiatief van ‘Gordel en Weg’, maar is bekender als China’s ‘Nieuwe Zijderoute’. Het onder een schuldenlast gebukt gaande Griekenland is volgens Xi belangrijk op die route.
Telegraaf 05.05.2017 De Europese Commissie stelt haar groeiprognose voor 2017 voor Griekenland naar beneden bij van een eerdere 2,7 procent naar ‘dicht bij’ de 2 procent. Dat zei een hoge EU-functionaris vrijdag in Brussel.
De reden is dat de toch al fragiele economie de laatste maanden van 2016 en begin dit jaar te lijden heeft gehad onder de onzekerheid over het Griekse steunprogramma van 86 miljard euro. De onderhandelingen over de hervormingen en bezuinigingen die de regering moet uitvoeren om in aanmerking te kunnen komen voor de goedkope leningen van haar geldschieters hebben anderhalf jaar aangesleept. Er is nu een akkoord, maar tientallen wetten moeten nog door het parlement.
Zodra dat is gebeurd, beslissen de ministers van Financiën van de eurolanden of er vers geld naar Athene kan. Deze zomer heeft Athene zo’n 7 miljard euro nodig om aan schuldverplichtingen te voldoen. Over de hoogte van een lening uit het Europese noodfonds ESM is nog geen besluit genomen.
Ondanks de iets ingezakte economie is Brussel vol vertrouwen over Griekenland, dat het beter doet dan verwacht. Vorig jaar werd een spectaculair primair overschot (zonder de rentebetalingen op de staatsschuld mee te rekenen) van 4,2 procent geboekt, terwijl de kredietverleners van de EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) 0,5 procent hadden geëist.
Als Griekenland de gevraagde wetgeving heeft ingevoerd, komt de gevoelige kwestie van schuldverlichting aan de orde. Eurogroepvoorzitter en demissionair minister Jeroen Dijsselbloem zei dinsdag dat er ,,een geloofwaardige strategie” moet komen ,,die ervoor zorgt dat de Griekse schuld houdbaar is.”
Telegraaf 02.05.2017 Griekenland en zijn internationale schuldeisers hebben een deal bereikt over de nodige hervormingsmaatregelen die nodig zijn voor een nieuw deel van het financiële steunpakket.
Begin april bereikten het land, de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) na anderhalf jaar onderhandelen al een politiek akkoord. In Athene werden de afgelopen tijd de losse eindjes afgerond en het nu bereikte technische akkoord verder besproken. Het gaat daarbij om een scala aan hervormingen op arbeid, pensioenen en belastingen.
,,Er is witte rook. De onderhandelingen over een technische overeenkomst zijn afgerond op alle zaken. De weg is nu vrij voor gesprekken over schuldverlichting”, aldus de Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos.
De Griekse regering moet de deal nu goedkeuren, voordat de ministers van Financiën van de eurolanden de uitgifte van nieuwe leningen aan het land doorzetten. De volgende vergadering van de zogenoemde eurogroep staat gepland voor 22 mei.
Trouw 02.05.2017 Na anderhalf jaar onderhandelen hebben Griekenland en zijn internationale schuldeisers een deal bereikt over nieuwe hervormingsmaatregelen die nodig zijn voor een volgend deel van het financiële steunpakket. Athene wil onder meer de pensioenen verlagen en de belastingen verhogen.
Begin april sloten Griekenland, de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) al een politiek akkoord. In Athene zijn de afgelopen weken de technische details besproken en afgelopen nacht werden de laatste onderhandelingen daarover afgesloten tijdens een lange vergadersessie in een hotel in Athene.
“Er is witte rook. De onderhandelingen over een technische overeenkomst zijn afgerond op alle zaken. De weg is nu vrij voor gesprekken over schuldverlichting”, zei de Griekse minister van financiën Euklides Tsakalotos. “We hebben het al vaak gezegd, dit is een pijnlijk compromis”, voegde minister van binnenlandse zaken Panos Skourletis eraan toe.
In het akkoord is een scala aan hervormingen op het gebied van arbeid, pensioenen en belastingen opgenomen. Zo zegt Athene toe in 2019 de pensioenen met 18 procent te verlagen en in 2020 meer belasting gaan heffen. Om dat te bereiken gaat de belastingvrije voet – het bedrag dat van belasting is vrijgesteld – omlaag van ruim 8600 euro naar minder dan 6000 euro.
Begrotingsoverschot
Met de maatregelen wil Athene het begrotingsoverschot laten stijgen. Voor volgend jaar komen de overheidsinkomsten volgens de ramingen al 2,2 procent hoger uit dan de uitgaven en voor de jaren daarna wordt gerekend op een begrotingsoverschot van 3,5 procent. Griekenland moet komende zomer ruim 6 miljard euro schuld aflossen om in aanmerking te komen voor een nieuw leningdeel uit het Europese noodfonds voor Griekenland, het ESM.
Ruim een week geleden bevestigde de Europese Commissie al dat Griekenland zijn begroting veel eerder op orde heeft dan zijn geldschieters eisen. Dat moet de weg vrijmaken voor de voortzetting van het Griekse steunprogramma, het financiële infuus dat het land al sinds 2010 behoedt voor een faillissement.
Griekenland voerde de afgelopen jaren al een aantal pijnlijke bezuinigings- en belastingmaatregelen door, waardoor de werkloosheid is opgelopen tot bijna 24 procent en een derde van de bevolking in armoede leeft of tegen de armoedegrens aan zit.
Volgens bronnen bij de Griekse regering hebben de geldschieters wel enkele eisen aan Griekenland laten vallen, zoals de afschaffing van een lange lijst met gunstige arbeidsvoorwaarden. Ook gingen de EU- en IMF-onderhandelaars akkoord met een uitbreiding van het Griekse stelsel van uitkeringen aan werklozen en gezinnen met lage inkomens.
Het Griekse parlement moet het nu bereikte technische akkoord nog wel goedkeuren. De verwachting is dat dat zal gebeuren omdat de Griekse regering weliswaar over een kleine, maar werkbare meerderheid van drie zetels beschikt in de volksvertegenwoordiging.
Op steun van de grootste oppositiepartij hoeft de regering in elk geval niet te rekenen, zo bleek vandaag. Een woordvoerder van oppositiepartij Nieuwe Democratie zei niet in te zullen stemmen met maatregelen “die de pensioenen verlagen en de belastingen verhogen”.
Als het Griekse parlement akkoord gaat moeten de ministers van financiën van de eurolanden nog een besluit nemen over de vraag of de uitgifte van nieuwe leningen aan het land wordt doorgezet. De volgende vergadering van de zogenoemde eurogroep staat gepland voor 22 mei.
Telegraaf 27.04.2017 Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem verwacht dat er snel een akkoord zal komen over het steunprogramma van de internationale geldschieters IMF, ECB en EU voor Griekenland, zo stelde hij vandaag in het Europese Parlement.
De onderhandelingen tussen de kredietverleners van de EU, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en Athene over hervormings- en bezuinigingsmaatregelen in ruil voor geld verlopen al maanden stroef.
Athene heeft geld nodig om de komende tijd 6 miljard euro schuld te kunnen aflossen.
Vandaag is Dijsselbloem naar Brussel gekomen om uitleg te geven aan het Europese Parlement over het verloop van de onderhandelingen met Griekenland.
VK 21.04.2017 Griekenland heeft de verwachtingen van de kredietgevers overtroffen. Het land heeft in 2016 een primair begrotingsoverschot van 3,9 procent van het bbp kunnen realiseren. Dat is aanzienlijk hoger dan de 0,5 procent die door de EU was geëist en een enorme verbetering ten opzichte van het tekort van 2,5 procent dat in 2015 nog bestond.
Het cijfer werd door het eigen statistische bureau van het land bekendgemaakt en is een voorlopige schatting. Op middellange termijn zou Griekenland naar een primair overschot van 3,5 procent moeten gaan. Onder primair overschot of tekort wordt het verschil tussen de uitgaven en inkomsten van de staat verstaan zonder rekening te houden met de rentebetalingen op de uitstaande staatsschuld.
Zoals bekend heeft Griekenland een staatsschuld van 180 procent van het bbp (341 miljard), die het land niet kan herfinancieren op de gewone kapitaalmarkt. Daar zou een rente van 6,7 procent moeten worden betaald.
Sinds 2010 is Griekenland aangewezen op kredieten van de andere landen in de eurozone, de ECB en het IMF. De eurolanden willen Griekenland voorlopig blijven helpen, maar het IMF dreigt af te haken. Directeur Christine Lagarde noemde deze week de Griekse schuld ‘onhoudbaar’. Zij wil dat een deel van de schuld wordt kwijtgescholden, maar vooral Duitsland is daar faliekant tegen.
De meevallende cijfers uit Athene zal Duitsland en andere eurolanden sterken in het idee dat voor Griekenland de juiste koers is uitgezet en dat het bezuinigingsprogramma van de huidige regering zijn vruchten afwerpt. Het IMF vreest echter dat het primaire overschot op de begroting niet lang genoeg houdbaar zal zijn. Daarnaast loopt de staatsschuld in procenten van het bbp nog altijd op: van 177,5 procent eind 2015 tot 179 procent nu. Vrijdag voerde de Duitse minister Schäuble nog overleg met zijn Griekse collega Tsakalotos .
Griekenland accepteert onder druk EU extra lastenverzwaringen en bezuinigingen
VK 07.04.2017 Onder druk van zijn geldschieters accepteert Griekenland extra lastenverzwaringen en bezuinigingen op de pensioenen ter waarde van 3,6 miljard euro. Met dit politieke akkoord wendde de Eurogroep vrijdag een nieuwe escalatie van de Griekse crisis af die het prille economische herstel in Griekenland had kunnen wegvagen.
‘We hebben alle grote problemen opgelost’, zei Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem na afloop van het overleg met zijn de collega-ministers van Financiën. Ook de Griekse minister Tsakalotos toonde zich tevreden. Nachtelijk spoedoverleg eerder deze week in Brussel bracht geen doorbraak omdat het IMF meer bezuinigingen en hervormingen eiste.
Als gevolg daarvan dreigde het reddingsprogramma voor Griekenland vast te lopen. Onrust daarover afgelopen maanden leidde tot afwachtende investeerders, lagere groeicijfers en bange spaarders die hun geld van de Griekse banken haalden.
De Griekse regering heeft het geld in juli nodig om 6 miljard euro aan oude leningen af te lossen
Het pakket waarmee de geldschieters van Griekenland (eurolanden en IMF) vrijdag instemden voorziet in extra bezuinigingen van 2 procent van het bruto binnenlands product (3,6 miljard euro). De helft daarvan wordt in 2019 doorgevoerd door de pensioenuitgaven te verlagen. De andere helft volgt in 2020 via een wijziging van het belastingstelsel waardoor meer Grieken belasting gaan betalen. Nu is de helft van de werkende bevolking vrijgesteld van belasting.
Om het IMF aan boord te krijgen, is afgesproken dat de belastingherziening al in 2019 ingaat als eind 2018 blijkt dat de Griekse begroting dreigt te ontsporen. Een effectieve stok achter de deur want de Grieken gaan in 2019 naar de stembus.
Volgens Tsakalotos zijn de nieuwe bezuinigingen ‘budgettair neutraal’ omdat hij toestemming krijgt meer uit te geven aan armoedebestrijding, betere medische hulp voor ouderen en sociale huisvesting. Dit investeringspakket komt er alleen als de Griekse economie sneller groeit dan verwacht.
Met het bezuinigingspakket en een afspraak tot geleidelijke hervorming van de arbeidsmarkt, zijn twee horden genomen die de uitbetaling blokkeerden van de volgende tranche uit de noodlening van 86 miljard euro die Griekenland in 2015 van het Europees noodfonds ontving. De Griekse regering heeft dat geld in juli nodig om 6 miljard euro aan oude leningen af te lossen.
Stevige discussie
Voor die nieuwe tranche beschikbaar komt, wacht Dijsselbloem nog een stevige discussie met het IMF over de financiële toekomst van Griekenland. Het IMF vindt de begrotingseisen die de eurolanden aan Athene stellen niet realistisch en dringt aan op verdere schuldverlichting voor Griekenland. Pas dan zal het IMF bijdragen aan de noodlening, liet de woordvoerder vrijdag opnieuw weten. Nederland, Duitsland en Oostenrijk hechten zeer aan betrokkenheid van het IMF als waakhond tegen de Europese Commissie die volgens deze landen te soepel zou zijn.
De eurolanden staan echter huiverig tegenover verandering van de eisen en extra schuldverlichting. Vooral de Duitse minister Schäuble opereert hierin als een begrotingshavik. Duitsland gaat in september naar de stembus. Zowel Dijsselbloem als Tsakalotos benadrukte dat een besluit voor de zomer zeer gewenst is om het vertrouwen in de Griekse economie niet te schaden. Griekenland heeft sinds 2009 een kwart van zijn bruto binnenlands product verloren door de aanhoudende crisis.
Telegraaf 07.04.2017 Griekenland, de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben na anderhalf jaar onderhandelen een politiek akkoord bereikt over voortzetting van het steunprogramma voor Griekenland. Dat maakte eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vrijdag op Malta bekend.
De Griekse regering en haar geldschieters hebben verdere afspraken gemaakt over onder meer hervorming van de arbeidsmarkt, bezuinigingen in de pensioenen en belastingverhogingen. Die maken de weg vrij voor het verstrekken van vers geld uit het Europese noodfonds ESM waarmee Athene over drie maanden 6 miljard euro schuld kan aflossen.
De delegaties gaan nu terug naar Athene voor het afronden van de losse eindjes en het opstellen van een technisch akkoord. Daarna, waarschijnlijk in mei, kan de eurogroep het definitieve groene licht geven.
Volgens de woordvoerder van Dijsselbloem zal het technische werk ‘in de komende weken’ worden afgerond. ‘Er zijn nog een paar losse eindjes, maar de politieke hobbels zijn nu weg.’
Doet IMF mee?
Het IMF is akkoord over de hervormingen die de Grieken nu gaan doorvoeren. Maar de grote vraag is nog altijd om het IMF financieel gaat deelnemen aan dit derde steunpakket. ‘Die vraag komt later aan bod’, aldus Dijsselbloems zegsman. Pas als een definitief akkoord is komende maand over de nieuwe tranche aan noodsteun, beginnen de onderhandelingen over schuldverlichting voor Griekenland.
Het IMF heeft meermaals aangegeven alleen mee te willen doen als de eurolanden een deel van de Griekse schuld kwijtschelden. De eurolanden willen echter niet verder gaan dan eventuele verlenging van looptijden en verlaging van de rente. Voor Duitsland en Nederland is IMF-deelname van cruciaal belang.
Telegraaf 05.04.2017 De Griekse premier Alexander Tsipras heeft EU-president Donald Tusk gevraagd om de EU-leiders bijeen te roepen als er vrijdag geen akkoord is over het steunprogramma voor Griekenland. De ministers van Financiën van de eurolanden vergaderen er vrijdag over op Malta. Athene heeft geld nodig om over drie maanden 6 miljard euro schuld te kunnen aflossen.
De onderhandelingen tussen de kredietverleners van de EU, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en Athene over hervormings- en bezuinigingsmaatregelen in ruil voor geld verlopen al maanden stroef. “Er komen steeds weer nieuwe eisen. Dat spelletje moet ophouden”, zei Tsipras woensdag in Athene waar hij Tusk ontving. “De Griekse economie doet het beter dan verwacht. Er kunnen geen nieuwe opofferingen van het Griekse volk worden geëist.”
Intussen wordt er op hoog niveau hard aan getrokken om te voorkomen dat de onderhandelingen helemaal vast lopen. Zowel dinsdag als woensdag hadden eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem en EU-commissaris Pierre Moscovici (economische en financiële zaken) gesprekken met de Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos.
De Grieken hebben vooral moeite met de eis dat er extra bezuinigd wordt op pensioenen. Volgens een hoge EU-functionaris is een technisch akkoord gemakkelijk in elkaar te timmeren maar politiek ligt het erg gevoelig.
Tusk riep in juni 2015 al eens een ‘Griekse nood’-top bijeen. Nu lijkt hij optimistischer. “We zijn dichtbij een deal.” Athene kan tot 2018 maximaal 86 miljard euro lenen, uitgekeerd in delen als Athene gevraagde maatregelen treft.
NU 05.04.2017 Jeroen Dijsselbloem is bereid op 27 april, Koningsdag, naar het Europees Parlement te komen voor een plenair debat over Griekenland. Dat blijkt uit een brief die hij woensdag naar de voorzitter heeft gestuurd.
“Ik ben op 26 april beschikbaar in de late middag. De 27e is een nationale feestdag maar ik kan dan de hele dag.”
De demissionair minister van Financiën, tevens eurogroepvoorzitter, antwoordt daarmee op een ‘formele protestbrief’ van voorzitter Antonio Tajani die eerder woensdag openbaar is gemaakt.
Daarin haalt hij uit naar Dijsselbloem omdat die een uitnodiging voor een debat afgelopen dinsdag afsloeg vanwege andere verplichtingen. Het parlement vindt dat ”onaanvaardbaar”. Tajani wijst erop dat het de tweede keer binnen twee maanden is dat Dijsselbloem weigert naar het parlement te komen.
Respectloos
Volgens Tajani is de eurogroepvoorzitter, ”respectloos”. Zijn gebrek aan ”normale hoffelijkheid” is problematisch voor de samenwerking en zijn verantwoordingsplicht, schrijft hij. In zijn antwoord stelt Dijsselbloem dat hij zich ”volledig” inzet voor samenwerking met het parlement. Eind april is er een plenaire zitting in Brussel.
Tajani’s brief was het gevolg van de commotie maandag in het parlement over Dijsselbloems afzegging van het debat. ”Ik breng u hierbij de unanieme ontstemming en teleurstelling over uw oneerbiedwaardige opstelling over van het parlement.”
Gedachtenwisseling
Dijsselbloem schreef vorige week al aan Tajani dat hij op 4 april niet kon. Bovendien was hij op 21 maart nog in de commissie economische en monetaire zaken (ECON) van het parlement geweest.
Daarop antwoordde Tajani dat ”een gedachtenwisseling in ECON, hoe belangrijk ook, op geen enkele manier in de plaats kan komen van deelname aan een plenair debat.”
De Europese fractievoorzitters veegden maandag de vloer aan met Dijsselbloem die ook onder vuur ligt wegens een interview in een Duitse krant.
”Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen (‘Schnaps und Frauen’) uitgeven om daarna om hulp te vragen’’, zei hij daarin. In Zuid-Europa wordt dit opgevat als een sneer naar hun uitgavenpatroon vóór de financiële crisis.
Telegraaf 05.04.2017 STRAATSBURG – Jeroen Dijsselbloem is bereid op 27 april, Koningsdag, naar Straatsburg af te reizen voor een plenair debat over Griekenland. Dat blijkt uit een brief die hij woensdag naar de voorzitter van het Europees Parlement heeft gestuurd. „Ik ben op 26 april beschikbaar in de late middag. De 27e is een nationale feestdag maar ik kan dan de hele dag.”
De demissionair minister van Financiën, tevens eurogroepvoorzitter, antwoordt daarmee op een ’formele protestbrief’ van voorzitter Antonio Tajani die eerder woensdag openbaar is gemaakt. Daarin haalt hij uit naar Dijsselbloem omdat die een uitnodiging voor een debat afgelopen dinsdag afsloeg vanwege andere verplichtingen. Het parlement vindt dat „onaanvaardbaar.” Tajani wijst erop dat het de tweede keer binnen twee maanden is dat Dijsselbloem weigert naar het parlement te komen.
’Respectloos’
Volgens Tajani is de eurogroepvoorzitter, „respectloos.” Zijn gebrek aan „normale hoffelijkheid” is problematisch voor de samenwerking en zijn verantwoordingsplicht, schrijft hij. In zijn antwoord stelt Dijsselbloem dat hij zich „volledig” inzet voor samenwerking met het parlement.
Tajani’s brief was het gevolg van de commotie maandag in het parlement over Dijsselbloems afzegging van het debat. „Ik breng u hierbij de unanieme ontstemming en teleurstelling over uw oneerbiedwaardige opstelling over van het parlement.”
Dijsselbloem schreef vorige week al aan Tajani dat hij op 4 april niet kon. Bovendien was hij op 21 maart nog in de commissie economische en monetaire zaken (ECON) van het parlement geweest. Daarop antwoordde Tajani dat „een gedachtenwisseling in ECON, hoe belangrijk ook, op geen enkele manier in de plaats kan komen van deelname aan een plenair debat.”
Vloer aangeveegd
De Europese fractievoorzitters veegden maandag de vloer aan met Dijsselbloem die ook onder vuur ligt wegens een interview in een Duitse krant. „Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen (’Schnaps und Frauen’) uitgeven om daarna om hulp te vragen”, zei hij daarin. In Zuid-Europa wordt dit opgevat als een sneer naar hun uitgavenpatroon vóór de financiële crisis.
Telegraaf 05.04.2017 Jeroen Dijselbloems afwezigheid afgelopen dinsdag bij een plenair debat over Griekenland in het Europees Parlement ,,is onaanvaardbaar”. Volgens de voorzitter van het parlement Antonio Tajani is de demissionair minister van Financiën, tevens eurogroepvoorzitter, ,,respectloos”. Zijn gebrek aan ,,normale hoffelijkheid” is problematisch voor de samenwerking en zijn verantwoordingsplicht.
Dat schrijft Tajani in een formele protestbrief woensdag naar aanleiding van de commotie in het parlement over Dijsselbloems afzegging van het debat. ,,Ik breng u hierbij de unanieme ontstemming en teleurstelling over uw oneerbiedwaardige opstelling over van het parlement.”
Tajani wijst erop dat het de tweede keer binnen twee maanden is dat Dijsselbloem weigert met het parlement te discussiëren over Griekenland. De eurogroepvoorzitter beriep zich op andere verplichtingen.
Bovendien, zo schreef Dijsselbloem vorige week aan Tajani, was hij op 21 maart nog in de commissie economische en monetaire zaken (ECON) van het parlement. Daarop antwoordt Tajani nu dat ,,een gedachtenwisseling in ECON, hoe belangrijk ook, op geen enkele manier in de plaats kan komen van deelname aan een plenair debat.”
De Europese fractievoorzitters veegden maandag de vloer aan met Dijsselbloem die onder vuur ligt wegens een interview in een Duitse krant. ,,Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen (‘Schnaps und Frauen’) uitgeven om daarna om hulp te vragen’’, zei hij daarin. In Zuid-Europa werd dit opgevat als een sneer naar hun uitgavenpatroon vóór de financiële crisis.
AD 20.03.2017 Een meerderheid van de Grieken vindt dat het land lid van de eurozone moet blijven. Ongeveer 56 procent van de Grieken denkt namelijk dat het loslaten van de euro geen oplossing biedt voor de financiële problemen.
Bijna een derde (31 procent) van de bevolking meent dat afschaffing van de euro de problemen wél oplost. Het conservatieve dagblad Eleftheria in Athene publiceert vandaag de uitkomsten van de peiling.
Ondertussen vinden de schuldeisers van Griekenland dat er hardere maatregelen zijn vereist. Met name de spaarcenten van de Griekse consument zouden met belastingmaatregelen aangepakt moeten worden. Momenteel wordt er gesproken over het verlagen van het belastingvrije spaargeld van 8636 tot onder de 6000 euro.
De regering zegde in 2015 belangrijke hervormingen toe, in ruil voor een omvangrijk steunpakket. Daartoe behoren naast de aanpak van belastingvoordelen ook beperking van het stakingsrecht en versnelde doorvoering van de privatisering. Hoe verder de regering van premier Tsipras daarmee gaat, des te sneller slinkt zijn populariteit. Ook dat bleek uit de peiling.
Telegraaf 20.03.2017 Een meerderheid van de Grieken vindt dat het land lid van de eurozone moet blijven. Ongeveer 56 procent van de Grieken denkt namelijk dat het loslaten van de euro geen oplossing biedt voor de financiële problemen.
Bijna een derde (31 procent) van de bevolking denkt dat afschaffing van de euro de problemen wél oplost. Het conservatieve dagblad Eleftheria in Athene publiceerde maandag de uitkomsten van de peiling.
Ondertussen vinden de schuldeisers van Griekenland dat er hardere maatregelen zijn vereist. Met name de spaarcenten van de Griekse consument zouden met hardere belastingmaatregelen aangepakt moeten worden. Momenteel wordt er gesproken over het verlagen van het belastingvrije spaargeld van 8636 tot onder de 6000 euro.
Omvangrijk steunpakket
De regering zegde in 2015 belangrijke hervormingen toe, in ruil voor een omvangrijk steunpakket. Daartoe behoren behalve de aanpak van belastingvoordelen ook beperking van het stakingsrecht en versnelde doorvoering van de privatisering. Hoe verder de regering van premier Tsipras daarmee gaat, des te sneller slinkt zijn populariteit. Ook dat bleek uit de peiling.
Trouw 13.03.2017 Griekenland hoopte eindelijk eens goed nieuws te hebben van het economische front, maar dat bleek een illusie. In plaats daarvan wachten, opnieuw, harde onderhandelingen met de geldschieters.
Het was een gênante vertoning voor de Griekse premier Alexis Tsipras begin vorige week. “Na zeven jaar van catastrofale recessie, groeit de Griekse economie weer”, hield hij zijn ministers voor. Om er aan toe te voegen dat Griekenland een bladzijde heeft omgeslagen, en er in plaats van over bezuinigen over groei nagedacht moet worden.
Maar een paar uur later verstoorde het Griekse bureau voor de statistiek Elstat Tsipras’ feestje al. De economie kromp in het vierde kwartaal van vorig jaar onverwacht hard, met maar liefst 1,2 procent ten opzichte van het kwartaal ervoor. Eerder ging Elstat nog uit van 0,4 procent krimp. Ook ten opzichte een jaar eerder ging de economie fors achteruit, terwijl er juist op een bescheiden groei was gerekend. De fikse afname zorgt ervoor dat Griekenland over heel 2016 net in de min uitkomt, terwijl iedereen eigenlijk op een klein plusje had gerekend.
En zo is Griekenland het enige EU-land waar de economie in 2016 niet groeide. Daarnaast heeft het land de twijfelachtige eer nog een ander lijstje aan te voeren. De werkloosheid daalt tergend langzaam en staat nog steeds op een astronomische 23 procent, meldde Eurostat een dag later. Nergens in de EU zit zo’n groot deel van de beroepsbevolking zonder werk. Op gepaste afstand volgen de andere voormalige crisislanden Spanje (18 procent) en Cyprus (14), terwijl het EU-gemiddelde 8 procent bedraagt.
Optimistisch
Tsipras blijft echter optimistisch. “Voor 2017 zijn de voorspellingen dat de Griekse economie uitzonderlijk snel zal groeien, het snelst van het hele eurogebied”, zei hij tegen zijn ministers. Inderdaad verwachten de EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarvan Griekenland financieel afhankelijk is, voor 2017 een groei van 2,7 procent. Maar voorwaarde daarvoor is wel dat regering en haar geldschieters het snel eens worden over bezuinigingen, en vooral hervormingen.
Griekenland komt over heel 2016 net in de min uit, terwijl iedereen eigenlijk op een klein plusje had gerekend
Dit derde reddingsprogramma loopt, net als de eerste twee, hopeloos achter op schema
In februari sloten ze een akkoord op hoofdlijnen, waarna de geldschieters na lange tijd weer een afvaardiging naar Athene stuurden om te onderhandelen over de invulling. Dit weekend keerden ze voortijdig terug, omdat er toch weer een kink in de kabel zit. Een van de hete hangijzers is een verlaging van de belastingvrije voet, van ruim 8000 euro naar ongeveer 6000.
Het IMF, dat als de strengste geldschieter te boek staat, vindt het onverteerbaar dat minder dan de helft van de Grieken inkomstenbelasting hoeft te betalen. De organisatie wil verder dat er opnieuw wordt gesneden in de pensioenen die nog steeds als relatief genereus gelden – iets waar Tsipras na eerdere ingrepen mordicus op tegen is.
Achter op schema
De maatregelen moeten 2,5 miljard euro opleveren. Dit is geen bezuiniging, in ruil mogen de Grieken andere belastingen verlagen. Tsipras wil vooral de gehate onroerendzaakbelasting afbouwen met tot wel 40 procent. Maar de geldschieters zien liever dat de winstbelasting en de hoogste tarieven in de inkomstenbelasting omlaag gaan, omdat dat de economie zou stimuleren.
Dergelijke voordelen voor bedrijven en rijkere Grieken druisen echter weer in tegen de ideologie van de linkse regering. Die wil verder werknemers weer de mogelijkheid geven om cao’s af te sluiten, evenals een betere bescherming tegen collectief ontslag. Die rechten waren eerder juist afgeschaft om de arbeidsmarkt flexibeler te maken, maar in de ogen van Tsipras is de huidige situatie asociaal en bovendien niet in lijn met die in de rest van Europa.
En zo loopt ook dit derde reddingsprogramma uit de zomer van 2015, net als de eerste twee, hopeloos achter op schema. Echt nijpend zijn de problemen nog niet, aangezien Griekenland pas in juli weer een lening nodig heeft om een andere schuld af te lossen. De Grieken blijven optimistisch en zeggen dat een akkoord mogelijk is voor 20 maart, als de ministers van financiën van de eurolanden weer bij elkaar komen. Maar de geldschieters verwachten die overeenstemming op zijn vroegst in mei.
Elsevier 07.03.2017 Ondanks de zware bezuinigingsmaatregelen en economische steunpakketten groeit de Griekse economie niet. De staatsschuld loopt zelfs zo snel op dat er wordt gesproken over een nieuwe crisis.
Het bruto binnenlands product (bbp) – dat wat de burgers en bedrijven in een land in een jaar samen verdienen – is met 1,2 procent gekrompen in het vierde kwartaal van 2016. Dit komt doordat Griekenland nog steeds pensioenen uitkeert die het land niet kan veroorloven. Daarnaast is het belastingstelsel onderontwikkeld en ineffectief. Als de economische krimp doorzet, kan de economische stabiliteit van de eurozone in gevaar gekomen.
Economie ‘op instorten’
Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) staat de Griekse economie ‘op instorten’. De investeerders van het IMF staan niet te springen om de eindelozebailouts te financieren.
Ook in de Europese Unie is er weinig animo om de Grieken weer te hulp te schieten. De dreigende nieuwe crisisvalt samen met de opkomst van populistische en eurosceptische partijen. Zowel Nederland, Frankrijk en Duitsland houden dit jaar verkiezingen. Nog meer geld naar Griekenland kan daarom eurosceptische partijen in de kaart spelen.
Nieuwe leningen
In tegenstelling tot het IMF stelde minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, tevens voorzitter van de eurogroep, dat de berichtgeving over Griekenland te pessimistisch is. ‘Griekenland herstelt betrekkelijk goed,’ aldus Dijsselbloem in februari.
In juli moet Griekenland ongeveer 7 miljard euro aan zijn crediteuren betalen. Om deze schulden af te betalen, heeft het land nieuwe leningen nodig. De verkiezingsuitkomsten in de lidstaten zijn daarom van vitaal belang.
Milan Bruynzeel (1991) is sinds februari 2017 stagiair op de webredactie. Momenteel studeert hij European Studies aan de Haagse Hogeschool.
Telegraaf 06.03.2017 De Griekse economie is in het vierde kwartaal van 2016 sterk gekrompen. De neergang bedroeg 1,2 procent in vergelijking met de voorgaande periode, toen nog sprake was van een groei met 0,6 procent. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Griekse statistiekbureau.
Bij een voorlopige raming in februari werd nog gemeld dat de krimp in het afgelopen kwartaal 0,4 procent bedroeg. De economie van het land stond onder druk door lagere consumentenbestedingen en een afgenomen export. Het is de sterkste neergang van de Griekse economie sinds de zomer van 2015.
Elsevier 03.03.2017 Griekenland heeft de toekomst van het Europese financiële reddingspakket op losse schroeven gezet. Terwijl de schuldeisers van Griekenland hopen de schuld van het land te beteugelen, vraagt Athene de Wereldbank om ‘financiële hulp’.
Als de Wereldbank Griekenland een lening zou geven, waardoor de Griekse schuld toeneemt, zou dat voor flinke problemen kunnen zorgen. Immers, aan het reddingspakket doen niet alleen de geldschieters uit Brussel mee, maar ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Maar het IMF ziet de schuld van de Grieken nu al bijna als onhoudbaar. Wordt die schuld groter, dan is de kans groot dat het IMF afhaakt. Dat leidt tot nieuwe problemen: voor Duitsland en Nederland is deelname van het IMF aan het reddingsplan een voorwaarde.
Worden EU en IMF het eens?
Mocht het IMF besluiten niet mee te betalen aan volgende fases van het reddingspakket, dan kan dat betekenen dat de Grieken helemaal geen geld meer krijgen omdat ook EU-lidstaten zich zullen terugtrekken.
Despite the positive spin by the Greek govt, it looks like there is close to zero real progress in the review negotiations with creditors. 10:21 – 3 maart 2017
Het bericht dat Griekenland de Wereldbank om steun zou hebben gevraagd, is naar buiten gebracht door de website Politico. De timing van het nieuws is ongemakkelijk: afgevaardigden van de landen uit de eurozone en de Europese Commissie voeren deze week overleg met de Grieken en het IMF.
Het IMF en de EU bereikten eind februari na lang overleg een ‘gemeenschappelijk standpunt’ over de Griekse schuld. Toch blijft er verschil van mening bestaan. Het IMF wil koste wat het kost schuldverlichting. Veel eurolanden zien daar weinig in.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
VK 20.02.2017 Griekenland gaat akkoord met zware hervormingen van zijn belasting- en pensioenstelsel. In ruil daarvoor mag het van zijn geldschieters (de andere eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds) eventuele meevallers gebruiken voor investeringen in de economie en verbeteringen van de sociale zekerheid.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem zei maandagavond ‘erg gelukkig’ te zijn over deze principeafspraak met de Griekse minister van Financiën Tsakalotos. Volgens Dijsselbloem is Griekenland gebaat bij rust en stabiliteit nu zich daar een pril economisch herstel aftekent. ‘We schuiven van bezuinigen naar hervormen. Nog steeds is er een hoop werk aan de winkel.’
‘Erg gelukkig’
Europees Commissaris Moscovici (Economische Zaken) verklaarde dat Griekenland vanaf 2019 ‘netto geen euro’ meer hoeft te bezuinigen. ‘Er is licht aan het eind van de bezuinigingstunnel voor de Griekse burgers.’ Dijsselbloem zei ‘als financiënminister nooit te kunnen beloven’ dat bezuinigingen tot het verleden behoren. Maar ook volgens hem is er sprake van een ‘trendbreuk’ voor Griekenland.
Een nieuwe patstelling maandag tussen Griekenland en de rest van de eurozone, had tot onrust op de financiële markten en wantrouwen bij investeerders kunnen leiden. Voorafgaand aan de Eurogroepvergadering vond dan ook intensief overleg plaats tussen de hoofdrolspelers (Dijsselbloem, Tsakalotos, IMF, Europese Commissie, Europese Centrale Bank, Europees noodfonds), inclusief een geheime vergadering anderhalve week geleden.
Het resultaat was dat Tsakalotos nu hervormingen accepteert in het belastingstelsel en bij de pensioenfondsen. Meer Grieken moeten belasting gaan betalen (momenteel is de helft daarvan vrijgesteld) en er komen ingrepen in de pensioenen om de uitzonderlijk zwakke financiële basis van de pensioenfondsen te verbeteren. Verder zegt Griekenland toe zijn arbeidsmarkt open te gooien. Het zal cao’s afsluiten volgens ‘de beste voorbeelden in de EU’, aldus Dijsselbloem.
De omvang van het hervormingspakket moet volgens betrokkenen circa 3,6 miljard euro bedragen, 2 procent van het Griekse bruto binnenlands product (bbp). Dat komt overeen met de eis van het IMF waar Athene eerst tegen te hoop liep. Het precieze pakket zal de komende weken worden vastgesteld, de onderhandelaars van de geldschieters vertrekken op korte termijn naar Athene.
Ruil
De Grieken krijgen – bij een akkoord – de volgende tranche van de in 2015 verstrekte noodlening van 86 miljard
In ruil hiervoor krijgt Griekenland – als er definitief een akkoord ligt – de volgende tranche van de in 2015 verstrekte noodlening van 86 miljard. Athene heeft dat geld deze zomer nodig voor de afbetaling van zijn schulden. Verder kan Tsakalotos als ‘overwinning’ claimen dat de opbrengst van de hervormingen mag worden ingezet voor investeringen en maatregelen om de allerarmsten in Griekenland te helpen.
Belangrijk ook voor de Griekse minister is de belofte dat bij een definitief akkoord de eurolanden willen onderzoeken of de eerder geëiste begrotingsdiscipline versoepeld kan worden. Vooral Berlijn verzet zich hier tegen, maar de Duitse minister Schäuble zweeg maandagavond. Ook zegde Dijsselbloem toe dat zodra Griekenland zijn afspraken nakomt, verdere schuldverlichting mogelijk is. Volgens het IMF ruïneren de Europese begrotingseisen de Griekse economie.
‘Waar een wil is, is een weg en we hebben vandaag gezien dat de wil er is’, zei Moscovici na afloop van de Eurogroepvergadering. ‘Er is sprake van een nieuw elan en dat is uitstekend nieuws.’
Lees meer over de Griekse schuldencrisis
Griekenland bereid tot verdere bezuinigingen bij ontsporen begroting
Griekenland is bereid een noodpakket met bezuinigingen klaar te zetten dat het kan invoeren zodra de begroting dreigt te ontsporen.
Is alleen de schuld van Griekenland ‘onhoudbaar’?
De schuldberg in de wereld is volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) sinds begin deze eeuw verdubbeld tot 152 biljoen dollar (143 duizend miljard euro of 143 met nog twaalf nullen). Dat is 225 procent van het mondiale bbp.Peter de Waard onderzoekt de Griekse staatsschuld. (+)
EU houdt zijn hart vast voor 2017 2016 was een slecht jaar voor de EU en met verkiezingen in cruciale lidstaten voor de boeg belooft 2017 niet veel beter te worden. ‘De situatie is ernstiger dan we dachten. Steeds meer leiders vinden de unie te groot om te functioneren.’ (+)
Telegraaf 20.2.2017 De instellingen die nagaan of Griekenland voldoende hervormingen doorvoert sturen op heel korte termijn weer teams naar Athene. De partijen gaan ook onderhandelen over aanvullende maatregelen die minder zijn gericht op bezuinigingen en meer op hervormingen op het terrein van belastingen, arbeidsmarkt en pensioen, zoals het IMF heeft gevraagd.
Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden. Hij zei heel verheugd te zijn over de brede steun voor deze ,,goede stap”. ,,Maar er moet nog veel worden gedaan.”
De Grieken willen geen cent extra bezuinigen, en Dijsselbloem hoopt dat ze meer begrotingsruimte krijgen als de hervormingen voldoende omvang hebben en het economisch herstel versnelt.
Voorwaarde
Een positief oordeel van de beoordelingsteams van IMF, Europese Commissie en Europese Centrale Bank over de Griekse hervormingen is een voorwaarde voor een nieuw leningdeel aan de Grieken. Die hebben pas in juli geld nodig, maar het is volgens Dijsselbloem en zijn collega’s uit oogpunt van vertrouwen nu wel zaak de onderhandelingen met Athene snel te hervatten.
De eurolanden hopen dat de teams met cijfers terugkomen waardoor het IMF, dat vooral kijkt naar de houdbaarheid van de schuld, weer aan boord kan komen bij een nieuwe geldverstrekking. De eurogroep komt op 20 maart opnieuw bijeen, maar er hoeft dan nog niets te worden besloten.
,,We zullen tijdig een besluit nemen”, aldus Dijsselbloem. Hij wees op de complexe hervormingen die de Grieken tegelijkertijd moeten doorvoeren. ,,Dat is hard werken. Dus laten we realistisch zijn.”
Telegraaf 20.02.2017 Griekenland heeft aanzienlijk minder steun nodig dan gedacht. Athene kan met veel minder af van internationale kredietverstrekkers dan bij de opzet van de derde reddingsactie werd ingeschat.
Dat meldde het hoofd van het onderhandelingsteam van de eurozone maandag tegenover Bild. In augustus 2018 eindigt het pakket met steun voor Griekenland, de derde kapitaalronde.
Volgens Klaus Regling van het onderhandelingsteam zal het European Stability Mechanism (ESM) volgens dit pakket ,,waarschijnlijk veel minder hebben uitbetaald dan de afgesproken €86 miljlard.
De Griekse begrotingsdiscipline pakt beter uit dan was verwacht, aldus Regling.
Beter vooruitzicht
Maandag onderhandelen vertegenwoordigers in Brussel verder over de voortgang. Eurovoorzitter Dijsselbloem meldde eerder dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) veel te pessimistisch is over de voortgang van hervormingen in Griekenland. Het IMF dreigde niet aan een derde steunronde deel te nemen.
Afgelopen weken waren de zorgen over een nieuwe crisis in Griekenland opgelaaid. Binnen de eurozone zijn veel landen het onderling niet eens over het tempo van hervorming waaraan Griekenland zou moeten voldoen om in aanmerking tekomen voor steun.
AD 20.02.2017 Griekenland heeft vandaag een lening van 2 miljard euro afgelost die in 2015 was verstrekt door het ESM. Dat is het permanente noodfonds dat de eurolanden hebben opgetuigd om bij te springen als een land in geldnood komt.
De snelle terugbetaling toont aan dat Griekenland een betrouwbare contractpartner is, aldus ESM-directeur Klaus Regling.
De Grieken ontvingen destijds 5,4 miljard euro, bedoeld om een aantal noodlijdende banken van extra kapitaal te voorzien. In het geval van de Nationale Bank van Griekenland (NBG) werd daarbij de eis gesteld dat die een dochteronderneming zou verkopen en de opbrengst zou gebruiken om de lening af te lossen.
Dat dit nu gebeurd is, beschouwt het ESM als een positief signaal. ,,De snelle terugbetaling toont aan dat Griekenland een betrouwbare contractpartner is. Het is ook een teken dat de herstructurering van de Griekse bankensector goed vordert”, aldus directeur Klaus Regling.
Telegraaf 15.02.2017 Griekenland wordt het volgende land dat de Europese Unie de rug gaat toekeren. Dat verwacht 62% van de deelnemers aan een peiling op DFT.nl.
Griekenland zucht al jaren onder een combinatie van oplopende schulden en ingrijpende bezuinigingen. Volgens sommige economen zouden de Grieken beter af zijn door weer volledig op eigen benen te komen.
Brexit en Nexit
Vorig jaar besloot Groot-Brittannië al om uit de Europese Unie te stappen. De kans dat Nederland, Frankrijk of Italië het voorbeeld van de Britten gaan volgen, wordt echter klein geacht.
De ruim 2200 deelnemers aan de peiling op DFT.nl achten de kans op een zogenoemde Nexit (14%) wel iets groter dan op een Frexit (12%) of Italexit (12%).
Telegraaf 14.02.2017 De eurogroep van eurolanden besluit komende week nog niet over de volgende stap bij de financiële steun aan Griekenland. Eerst moeten er precieze afspraken met de Grieken worden gemaakt over verdere hervormingen.
Dat benadrukte de voorzitter van de eurogroep, minister Jeroen Dijsselbloem (Financïen) dinsdag. In de eurogroep aanstaande maandag worden de ministers van Financiën bijgepraat.
Op dit moment wordt het derde reddingsprogramma voor Griekenland uitgevoerd. “Dat vergt heel veel maatregelen”, aldus Dijsselbloem bij RTLZ. Zo zijn er nog ingrepen bij de pensioenen en op de arbeidsmarkt nodig en aanpassingen van het belastingstelsel. “We blijven daar gestaag aan werken.”
De maatregelen, onder meer nodig om het overheidstekort verder terug te dringen, zijn nodig voor nog meer financiële steun.
Trouw 10.02.2017 Het is geen ‘drama’ en ook geen ‘crisis’, zei Jeroen Dijsselbloem vanmorgen voordat hij aan een topoverleg begon over Griekenland. In Brussel spreekt hij met de Griekse minister van financiën en vertegenwoordigers van het Europese noodfonds ESM, het IMF en de Europese Centrale Bank.
Natuurlijk is er de staatsschuld die kan oplopen tot bijna 300 procent, zien Griekse banken wellicht de helft van hun leningen nooit meer terug en is de economie de afgelopen jaren met een kwart gekrompen. Maar een acute dreiging voor Griekenland, nee die is er volgens Dijsselbloem niet. Zorgen zijn er wel. Want als er niets gebeurt, gaat het de komende zomer geheid weer over een Grexit.
Net zoals dat in de zomer van 2015 het geval was toen het land bijna omviel. Onder hoge druk spraken de EU, ECB, ESM en het IMF af de Grieken voor een derde maal te steunen, dit keer met een lening van 85 miljard euro. Dat geld kreeg Athene niet in een keer, maar zou worden uitgekeerd in tranches.
De uitbetaling van het laatste deel wil niet vlotten. Dat zorgt, zoals Dijsselbloem al zegt, niet voor een acuut probleem, maar moet wel voor de zomer zijn opgelost. Dan moeten de Grieken namelijk ruim 7 miljard euro aan schulden aflossen. Lukt dat niet, dan komt de Grexit weer in zicht.
Dat het laatste deel van de noodlening nog niet is overgemaakt, heeft te maken met de trage hervormingen in Griekenland. De meerderheid van de Grieken betaalt te weinig belasting en de pensioenregeling is veel te duur. De regering van premier Alexis Tsipras moet eerst deze en andere problemen oplossen, anders willen de geldschieters niet betalen.
Onenigheid
Als Griekenland de hervormingen niet uitvoert, moet het de eurozone verlaten, aldus Wolfgang Schläube.
Om de zaak nog gecompliceerder te maken is er onenigheid tussen het IMF en Europa, is de directie van het IMF verdeeld en zit ook Europa niet op een lijn. Om bij het IMF te beginnen, daar bleek deze week dat de meerderheid van de directie voor verzachting van het financiële Griekse regime pleit, terwijl een minderheid vasthoudt aan de oorspronkelijke afspraken.
Ook binnen Europa zijn er strenge en toeschietelijke rekenmeesters. Nederland en Duitsland zijn streng. Zij zijn tegen kwijtschelding van schulden. Duitsland gaat nog een stapje verder. Als Griekenland de hervormingen niet uitvoert, moet het de eurozone verlaten, zei Wolfgang Schäuble deze week.
Aan afschrijven van schulden wil de Duitse minister van financiën al helemaal niet denken. En komt het wel zo ver, dan mogen de Grieken voortaan weer betalen met Drachmen, dreigt Schäuble. De Duitser is de enige in Europa die er zo over denkt, beweert de Griekse minister van Europese Zaken George Katrougalos. Volgens hem wil Dijsselboem de Grieken juist voor de eurozone behouden.
Onderhandelingsspel
De kapitaalmarkt kijkt met enige ongerustheid naar de oplopende spanning rond Griekenland
Europa en het IMF zijn ook in een onderhandelingsspel verwikkeld. De eurolanden willen dat het IMF meebetaalt aan de financiële steun. Specifieker: Nederland en Duitsland staan daar op. Maar het IMF stort geen geld in bodemloze putten. En dat is precies wat Griekenland is zolang de schuldenlast elk perspectief op economisch herstel vertroebelt.
Daarom moeten Nederland en Duitsland hun verlies nemen en accepteren dat Athene de leningen nooit kan terugbetalen. Dijsselbloem en Schäuble zeggen dat het IMF zwaar overdrijft met haar sombere analyse. Het gaat beter, benadrukken beiden in een poging het IMF binnenboord te halen.
De kapitaalmarkt ziet het met stijgende onrust aan. De rente die Athene nu moet betalen voor een lening steeg de afgelopen dagen tot boven de tien procent.
Alsof de directeur van noodfonds ESM Klaus Regling de bui al zag hangen, riep hij vandaag in de het lijfblad van vermogensbeheerders dat er geen enkele reden is voor paniek. In de Financial Times schreef hij in een ingezonden artikel dat de noodfondsen al 174 miljard euro aan steun hebben gegeven. Dat zouden de fondsen ‘nooit hebben gedaan als ze niet geloofden dat het geld ooit terugkwam’.
VK 10.02.2017 Ze waren even van de radar verdwenen, de spoedvergaderingen over Griekenland, maar vandaag is het toch weer raak. Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem, de Griekse minister van Financiën Tsakalotos, directeur Regling van het Europees noodfonds en vertegenwoordigers van het IMF, de ECB en de Europese Commissie spreken elkaar in het geheim in Brussel. Met als doel een herhaling van de panieksessies tussen 2010-2015 te voorkomen.
‘De tijd dringt’, zegt een betrokken EU-ambtenaar. Griekenland moet over de brug komen met eerder toegezegde pijnlijke hervormingen in zijn pensioenstelsel en arbeidsmarkt. Het liefst vóór 20 februari, als de Europese ministers van Financiën elkaar treffen. Die Eurogroep is de laatste voor de ‘historische’ reeks verkiezingen in Europa (Nederland, Frankrijk, Duitsland en vermoedelijk Italië) van start gaat. En met de stembus in zicht neemt de compromisbereidheid snel af, weet Dijsselbloem. Vandaar zijn poging de Griekse kwestie vanmiddag vlot te trekken.
Problematisch voor Dijsselbloem is dat de EU en het IMF niet op één lijn zitten én het IMF intern verdeeld is
Volgens Dijsselbloem is er geen sprake van een acute financiële crisis voor Griekenland, maar moeten de onderhandelaars van de Commissie, IMF en ECB snel weer naar Athene. Die zijn daar al enige tijd niet welkom wegens meningsverschillen over het door Griekenland te volgen begrotingspad. Als gevolg daarvan is een voortgangsrapportage over de derde noodlening (86 miljard euro) voor Griekenland nog steeds niet afgerond. Zonder rapportage krijgt Athene geen nieuwe tranche van de lening en beslist het IMF niet of het meebetaalt, wat Den Haag en Berlijn zenuwachtig maakt.
De situatie in Griekenland is allesbehalve rooskleurig, blijkt uit een deze week gepubliceerd IMF-rapport. Zonder ingrepen explodeert de Griekse staatsschuld naar 275 procent van het bruto nationaal product in 2060. Verder kampen de pensioenfondsen met ernstige tekorten (vier keer het EU-gemiddelde); is de helft van de werknemers vrijgesteld van inkomstenbelasting; bedraagt de belastingschuld van burgers en bedrijven 70 procent van het bnp; en dreigt de helft van de bankleningen niet te worden terugbetaald.
Problematisch voor Dijsselbloem is dat de EU en het IMF niet op één lijn zitten én het IMF intern verdeeld is. De meeste IMF-directeuren hekelen de Europese eis dat Griekenland de komende jaren fors meer inkomsten dan uitgaven moet hebben. Daarnaast is de Griekse staatsschuld volgens het IMF onhoudbaar, tenzij de eurolanden opnieuw schuldverlichting geven in de vorm van langere looptijden van de verstrekte leningen en lagere rentes. Een gevoelige kwestie voor landen als Nederland en Duitsland.
De Griekse minister Tsakalotos haalde deze week hard uit naar de onheilsprofeten van het IMF. Het laatste waarop hij zit te wachten is nervositeit bij investeerders die, net als in 2015, het Griekse eurolidmaatschap in gevaar brengt. Minstens zo zorgwekkend voor Dijsselbloem is een eventueel afhaken van het IMF. Niet eens financieel: het IMF wordt geacht 10- tot 15 miljard euro bij te dragen aan de noodlening van 86 miljard. Geen onoverkomelijk bedrag – het noodfonds kan het moeiteloos opbrengen – en mogelijk is het niet eens nodig. Van de toegezegde 86 miljard is na anderhalf jaar 31,7 miljard aan Athene overgemaakt. Betrokkenen verwachten dat Griekenland uiteindelijk 60- tot 65 miljard euro zal gebruiken.
Politiek is een vertrek van het IMF uit het Griekse hulpprogramma wel een serieus probleem. Nederland en Duitsland stemden in met de noodhulp onder voorwaarde dat het IMF aan tafel zit, als waakhond tegenover een te soepel geachte Europese Commissie. Zonder IMF moeten de Tweede Kamer en het Duitse parlement een gewijzigd programma goedkeuren, een riskante zaak tijdens de nationale verkiezingen.
Elsevier 10.02.2017 Het is weer alle hens aan dek voor Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na een somber rapport van het Internationaal Monetair Fond (IMF). De geldschieter dreigt het reddingspakket (86 miljard euro) niet te steunen als er geen schuldverlichting komt.
Vrijdag voerde Eurogroepvoorzitter en de Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem spoedoverleg over Griekenland in Brussel. Daarbij was zijn ambtsgenoot, de Griekse minister Euklides Tsakalotos.
Dijsselbloem (rechts) en zijn Griekse collega Tsakalotos – bron:AFP
Op het juiste spoor gezet
We hebben ‘aanzienlijke vooruitgang geboekt’, verklaarde Dijsselbloem na afloop, die de vergadering geen spoedoverleg wil noemen. De Grieken zouden weer op het juiste financiële en economische spoor zijn gezet. Volgens bronnen in Brussel hebben de Europese Unie en het IMF samen een pakket maatregelen voorgesteld dat moet leiden tot een begrotingsoverschot van 3,5 procent (exclusief de terugbetalingen en rente) in 2018 en daarna. Om dat te bereiken zou Athene nog voor medio 2018 – als het huidige steunprogramma van 86 miljard euro afloopt – 1,8 miljard euro extra moeten bezuinigingen.
Ook daarna zijn ingrepen nodig in de pensioenen en belastingen (eveneens 1,8 miljard euro extra). Dijsselbloem verwacht dat de trojka ((IMF, Europese Commissie en Europese Centrale Bank) die controleert of Griekenland zich aan de afgesproken hervormingen houdt volgende week kan afreizen naar Athene. Al weken worden onderhandelaars de deur gewezen, waardoor het hulpprogramma hapert.
Pensioenen zijn een groot probleem
Hoewel de Griekse problemen nog niet lang zijn opgelost, is er wel economische groei en sprake van een behoorlijk herstel, benadrukte Dijsselbloem dinsdag. De Griekse staatsschuld (dit jaar naar verwachting 180,8 procent van het nationaal inkomen) is echter nog veel te hoog, en daalt maar weinig. Het pensioenstelsel is feitelijk onbetaalbaar. De Zuid-Europeanen geven bergen met geld uit aan pensioenen. En met het innen van de belastingen wil het ook niet zo lukken.
Een recept voor meer toekomstige ellende. Het IMF is daar ook bang voor. In een rapport dat werd ingezien door de Britse krantFinancial Times pleit de instantie voor schuldverlichting, omdat de schulden als een molensteen om de Griekse nek hangen. Als dat niet gebeurt, dreigt de IMF de steun voor het miljardenpakket in te trekken. In juli moet Griekenland een betaling en aflossing van 7,5 miljard euro doen.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
Telegraaf 10.02.2017 Het is de bedoeling om bij een overleg over Griekenland later vrijdag in Brussel de hervormingen weer een zet te geven. Althans, dat hoopt minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën), die ook voorzitter is van de groep van eurolanden.
“De hervormingen in Griekenland gaan langzaam, maar het gaat wel de goede kant op. Zo nu en dan moet het een duw krijgen. Als ik het vandaag een zet kan geven, dan is dat welkom”, zei Dijsselbloem.
Volgens de minister is er geen grote haast. Zolang het de goede kant op gaat, zegt hij gerust te zijn: “De verhalen over crises zijn schromelijk overdreven.” Hij wijst erop dat Griekenland “pas in de zomer” de volgende grote betaling en aflossingen op leningen moet doen.
Die leningen hangen als een molensteen om de nek van de Grieken.
Elsevier 10.02.2017 Europese politici voeren vrijdag opnieuw overleg met de Grieken over de stand van zaken in het door schulden geteisterde land. Het Internationaal Monetair Fonds zet de hakken in het zand en de Duitse minister van Financiën zegt dat Griekenland beter uit de euro kan stappen.
Kan eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem een nieuwe crisis voorkomen?
Volgens Dijsselbloem valt het allemaal mee: ‘De verhalen zijn schromelijk overdreven.’ Toch doen in Brussel verhalen de ronde dat de Grieken in april alweer een fors bedrag nodig hebben uit het ESM-noodfonds. In de zomer staat Athene voor de eerstvolgende grote aflossingen van de schulden.
Hoewel de IMF-top verdeeld bleek over de positie van de Grieken, blijft de organisatie bij haar eis van schuldverlichting voor de Grieken. Uit een woensdag uitgebracht rapport blijkt dat de organisatie de perspectieven voor het land somber inziet. Schuldverlichting is noodzakelijk, anders is de schuldenlast van de Grieken niet houdbaar, stelt het IMF.
Toch willen de eurolanden het IMF aan boord houden. Deelname van het IMF, dat veel ervaring heeft met het redden van landen met veel schulden, wordt noodzakelijk geacht om het reddingspakket geloofwaardigheid te geven.
De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble wil juist niets weten van schuldverlichting. Als Griekenland zijn schulden niet terugbetaalt, leidt dat volgens Schäuble onmiddellijk tot een Grexit – het vertrek van de Grieken uit de eurozone. Het Verdrag van Lissabon staan niet toe dat een euroland schuldverlichting krijgt.
Schäuble zei in december al dat de Grieken vooruitgang moeten boeken met de beloofde hervormingen. De Grieken zijn niet onder de indruk. Volgens de Griekse minister van Europese Zaken George Katrougalos staat Schäuble ‘geïsoleerd’. Na gesprekken in Brussel liet Katrougalos weten dat de Duitse minister van Financiën de enige voorstander is van de strenge bezuinigingsmaatregelen.
Toch wil ook Dijsselbloem Griekenland ‘een zet geven’. De PvdA’er is de voorzitter van de eurogroep, de vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden. De eurogroep besluit onder meer over Europese leningen aan Griekenland.
‘De hervormingen in Griekenland gaan langzaam, maar het gaat wel de goede kant op,’ zegt Dijsselbloem. ‘Zo nu en dan moet het een duw krijgen. Als ik het land vandaag een zet kan geven, dan is dat welkom.’
IMF eist hervormingen en schuldverlichting
Ook het IMF eist hervormingen van Athene, maar dan wel in combinatie met schuldverlichting.
Het IMF houdt eraan vast dat het alleen blijft meedoen aan het reddingspakket van 86 miljard euro voor de Grieken als ook de Europese geldschieters akkoord gaan met schuldverlichting. De Europese Centrale Bank en de Europese Commissie sloten in augustus 2015 een deal met de Grieken.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
VK 10.02.2017 Het is geen ‘drama’ en ook geen ‘crisis’, zei Jeroen Dijsselbloem vanmorgen voordat hij aan een topoverleg begon over Griekenland. In Brussel spreekt hij met de Griekse minister van financiën en vertegenwoordigers van het Europese noodfonds ESM, het IMF en de Europese Centrale Bank.
Natuurlijk is er de staatsschuld die kan oplopen tot bijna 300 procent, zien Griekse banken wellicht de helft van hun leningen nooit meer terug en is de economie de afgelopen jaren met een kwart gekrompen. Maar een acute dreiging voor Griekenland, nee die is er volgens Dijsselbloem niet. Zorgen zijn er wel. Want als er niets gebeurt, gaat het de komende zomer geheid weer over een Grexit.
Net zoals dat in de zomer van 2015 het geval was toen het land bijna omviel. Onder hoge druk spraken de EU, ECB, ESM en het IMF af de Grieken voor een derde maal te steunen, dit keer met een lening van 85 miljard euro. Dat geld kreeg Athene niet in een keer, maar zou worden uitgekeerd in tranches.
De uitbetaling van het laatste deel wil niet vlotten. Dat zorgt, zoals Dijsselbloem al zegt, niet voor een acuut probleem, maar moet wel voor de zomer zijn opgelost. Dan moeten de Grieken namelijk ruim 7 miljard euro aan schulden aflossen. Lukt dat niet, dan komt de Grexit weer in zicht.
Dat het laatste deel van de noodlening nog niet is overgemaakt, heeft te maken met de trage hervormingen in Griekenland. De meerderheid van de Grieken betaalt te weinig belasting en de pensioenregeling is veel te duur. De regering van premier Alexis Tsipras moet eerst deze en andere problemen oplossen, anders willen de geldschieters niet betalen.
Onenigheid
Om de zaak nog gecompliceerder te maken is er onenigheid tussen het IMF en Europa, is de directie van het IMF verdeeld en zit ook Europa niet op een lijn. Om bij het IMF te beginnen, daar bleek deze week dat de meerderheid van de directie voor verzachting van het financiële Griekse regime pleit, terwijl een minderheid vasthoudt aan de oorspronkelijke afspraken.
Ook binnen Europa zijn er strenge en toeschietelijke rekenmeesters. Nederland en Duitsland zijn streng. Zij zijn tegen kwijtschelding van schulden. Duitsland gaat nog een stapje verder. Als Griekenland de hervormingen niet uitvoert, moet het de eurozone verlaten, zei Wolfgang Schäuble deze week.
Aan afschrijven van schulden wil de Duitse minister van financiën al helemaal niet denken. En komt het wel zo ver, dan mogen de Grieken voortaan weer betalen met Drachmen, dreigt Schäuble. De Duitser is de enige in Europa die er zo over denkt, beweert de Griekse minister van Europese Zaken George Katrougalos. Volgens hem wil Dijsselboem de Grieken juist voor de eurozone behouden.
Onderhandelingsspel
Europa en het IMF zijn ook in een onderhandelingsspel verwikkeld. De eurolanden willen dat het IMF meebetaalt aan de financiële steun. Specifieker: Nederland en Duitsland staan daar op. Maar het IMF stort geen geld in bodemloze putten. En dat is precies wat Griekenland is zolang de schuldenlast elk perspectief op economisch herstel vertroebelt.
Daarom moeten Nederland en Duitsland hun verlies nemen en accepteren dat Athene de leningen nooit kan terugbetalen. Dijsselbloem en Schäuble zeggen dat het IMF zwaar overdrijft met haar sombere analyse. Het gaat beter, benadrukken beiden in een poging het IMF binnenboord te halen.
De kapitaalmarkt ziet het met stijgende onrust aan. De rente die Athene nu moet betalen voor een lening steeg de afgelopen dagen tot boven de tien procent.
Alsof de directeur van noodfonds ESM Klaus Regling de bui al zag hangen, riep hij vandaag in de het lijfblad van vermogensbeheerders dat er geen enkele reden is voor paniek. In de Financial Times schreef hij in een ingezonden artikel dat de noodfondsen al 174 miljard euro aan steun hebben gegeven. Dat zouden de fondsen ‘nooit hebben gedaan als ze niet geloofden dat het geld ooit terugkwam’.
VK 10.02.2017 Ze waren even van de radar verdwenen, de spoedvergaderingen over Griekenland, maar vandaag is het toch weer raak. Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem, de Griekse minister van Financiën Tsakalotos, directeur Regling van het Europees noodfonds en vertegenwoordigers van het IMF, de ECB en de Europese Commissie spreken elkaar in het geheim in Brussel. Met als doel een herhaling van de panieksessies tussen 2010-2015 te voorkomen.
‘De tijd dringt’, zegt een betrokken EU-ambtenaar. Griekenland moet over de brug komen met eerder toegezegde pijnlijke hervormingen in zijn pensioenstelsel en arbeidsmarkt. Het liefst vóór 20 februari, als de Europese ministers van Financiën elkaar treffen. Die Eurogroep is de laatste voor de ‘historische’ reeks verkiezingen in Europa (Nederland, Frankrijk, Duitsland en vermoedelijk Italië) van start gaat. En met de stembus in zicht neemt de compromisbereidheid snel af, weet Dijsselbloem. Vandaar zijn poging de Griekse kwestie vanmiddag vlot te trekken.
Problematisch voor Dijsselbloem is dat de EU en het IMF niet op één lijn zitten én het IMF intern verdeeld is
Volgens Dijsselbloem is er geen sprake van een acute financiële crisis voor Griekenland, maar moeten de onderhandelaars van de Commissie, IMF en ECB snel weer naar Athene. Die zijn daar al enige tijd niet welkom wegens meningsverschillen over het door Griekenland te volgen begrotingspad. Als gevolg daarvan is een voortgangsrapportage over de derde noodlening (86 miljard euro) voor Griekenland nog steeds niet afgerond. Zonder rapportage krijgt Athene geen nieuwe tranche van de lening en beslist het IMF niet of het meebetaalt, wat Den Haag en Berlijn zenuwachtig maakt.
De situatie in Griekenland is allesbehalve rooskleurig, blijkt uit een deze week gepubliceerd IMF-rapport. Zonder ingrepen explodeert de Griekse staatsschuld naar 275 procent van het bruto nationaal product in 2060. Verder kampen de pensioenfondsen met ernstige tekorten (vier keer het EU-gemiddelde); is de helft van de werknemers vrijgesteld van inkomstenbelasting; bedraagt de belastingschuld van burgers en bedrijven 70 procent van het bnp; en dreigt de helft van de bankleningen niet te worden terugbetaald.
Problematisch voor Dijsselbloem is dat de EU en het IMF niet op één lijn zitten én het IMF intern verdeeld is. De meeste IMF-directeuren hekelen de Europese eis dat Griekenland de komende jaren fors meer inkomsten dan uitgaven moet hebben. Daarnaast is de Griekse staatsschuld volgens het IMF onhoudbaar, tenzij de eurolanden opnieuw schuldverlichting geven in de vorm van langere looptijden van de verstrekte leningen en lagere rentes. Een gevoelige kwestie voor landen als Nederland en Duitsland.
De Griekse minister Tsakalotos haalde deze week hard uit naar de onheilsprofeten van het IMF. Het laatste waarop hij zit te wachten is nervositeit bij investeerders die, net als in 2015, het Griekse eurolidmaatschap in gevaar brengt. Minstens zo zorgwekkend voor Dijsselbloem is een eventueel afhaken van het IMF. Niet eens financieel: het IMF wordt geacht 10- tot 15 miljard euro bij te dragen aan de noodlening van 86 miljard. Geen onoverkomelijk bedrag – het noodfonds kan het moeiteloos opbrengen – en mogelijk is het niet eens nodig. Van de toegezegde 86 miljard is na anderhalf jaar 31,7 miljard aan Athene overgemaakt. Betrokkenen verwachten dat Griekenland uiteindelijk 60- tot 65 miljard euro zal gebruiken.
Politiek is een vertrek van het IMF uit het Griekse hulpprogramma wel een serieus probleem. Nederland en Duitsland stemden in met de noodhulp onder voorwaarde dat het IMF aan tafel zit, als waakhond tegenover een te soepel geachte Europese Commissie. Zonder IMF moeten de Tweede Kamer en het Duitse parlement een gewijzigd programma goedkeuren, een riskante zaak tijdens de nationale verkiezingen.
Trouw 08.02.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft geen vrienden gemaakt in Europa. Jeroen Dijsselbloem noemde het rapport over de Griekse schulden achterhaald. Als Dijsselbloem zoiets zegt, haalt dat de internationale pers omdat hij niet spreekt als Nederlandse minister van financiën, maar als voorzitter van de eurogroep.
Dijsselbloem laat er geen misverstand over bestaan. Kwijtschelding van schulden is niet aan de orde
Gisteravond publiceerde het IMF een rapport waarin staat dat Griekenland weliswaar enige vooruitgang boekt, maar dat de schulden nog altijd onhoudbaar zijn. Wat het IMF daarmee zegt is dat Europese landen een deel van de schulden moeten kwijtschelden, omdat het land anders ten onder gaat aan de schuldenberg.
Niet terugbetalen van schulden ligt uiterst gevoelig in Nederland en Duitsland, de strengste rekenmeesters van de eurozone. Zeker in een verkiezingsjaar willen zij niet aan hun burgers verkopen dat een deel van de leningen aan Griekenland nooit terugkomen.
Dijsselbloem laat er geen misverstand over bestaan. Kwijtschelding van schulden is niet aan de orde. Wel is te praten over een verlichting van de schulden door de looptijd van de leningen te verlengen of de rentes te verlagen. “Dat scheelt op de langere termijn behoorlijk veel geld. We zijn bereid om half 2018 opnieuw te kijken wat er nog mogelijk is en nodig is.”
Volgens Dijsselbloem staat Griekenland er veel beter voor dan het IMF zegt. De economie groeit er al vier kwartalen op rij, de werkloosheid neemt af en de staatsschuld daalt.
Steunprogramma’s
Zij willen het IMF ervan overtuigen dat het allemaal best meevalt.
De Griekse minister liet zich ook niet onbetuigd en zei dat het IMF een ‘oneerlijk en misleidend’ beeld geeft van zijn land. Wat dat betreft is hij het dus eens met zijn Europese collega’s. Dat de Grieken en andere Europese ministers van financiën zo positief zijn over de Griekse economie, heeft een reden. Zij willen het IMF ervan overtuigen dat het allemaal best meevalt.
Het IMF doet namelijk alleen mee aan steunprogramma’s als er een reeële kans is op terugbetaling van de leningen. Dat is de vraag met een staatsschuld van maar liefst 180 procent van het bruto binnenlands product bedraagt. Het IMF verleent normaal gesproken geen steun aan landen met een schuld hoger dan 120 procent.
Daarom ook dat het IMF voorlopig niet meedoet met het reddingsprogramma, al gaat Europa er vanuit dat het fonds later dit jaar alsnog de portemonnee trekt. Doet zij dat niet, dan betekent dat ook het einde van de Europese steun, zo heeft onder meer Duitsland diverse malen laten weten.
Voorwaarden
Wat niet meehelpt is dat het IMF zelf ook is verdeeld in hardliners en een meer vergevingsgezind deel.
Al maanden zijn IMF en Europa (de EU, ECB en het Europese noodfonds ESM) in gesprek over de voorwaarden voor steun. Zij moeten het deze zomer eens worden. Dan moet Griekenland een paar miljard euro betalen om oude schulden af te lossen. Zonder steun zal de Griekse crisis ongetwijfeld het nieuws weer gaan beheersen en het voortbestaan van de euro onder druk zetten.
Wat niet meehelpt is dat het IMF zelf ook is verdeeld in hardliners en een meer vergevingsgezind deel. De meerderheid van de directie wil de eisen aan de begroting best versoepelen. Dat leidt tot blije gezichten bij de Griekse kasbeheerders. Een minderheid houdt vast aan de oorspronkelijke strenge eisen, wat op een instemmend knikje kan rekenen van de Duitse minister Wolfgang Schäuble en Dijsselbloem.
Het IMF bracht het nieuws over de verdeeldheid aan de bestuurstafel zelf naar buiten. Opmerkelijk, want normaal gesproken houdt de directie dat soort onenigheid liever binnenskamers.
AD 08.02.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) beoogde met zijn laatste rapport over Griekenland ,,genadeloos” de waarheid te vertellen. Dat zei IMF-voorzitter Christine Lagarde vandaag in reactie op kritiek van onder meer de Grieken op het rapport.
Het IMF zei maandag naar aanleiding van het rapport vooralsnog niet mee te doen aan nieuwe noodleningen aan Griekenland. Volgens zijn eigen regels mag het IMF geen geld lenen aan een land dat geen uitzicht heeft op een houdbare schuldenlast.
Griekenland vond dat het IMF ,,oneerlijk en misleidend” beeld schetste van de vorderingen die het land heeft gemaakt bij het hervormen van zijn economie, maar daar wilde Lagarde niets van weten. ,,We onderkennen dat sommige hervormingen zijn doorgevoerd, maar andere hervormingen staan nog gepland, zijn nog niet afgerond of hebben nog niet opgeleverd wat werd verwacht.”
Nederland
Eerder op de dag herhaalde minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem in de Tweede Kamer zijn standpunt dat Nederland zonder betrokkenheid van het IMF geen financiële steun meer geeft aan Griekenland. Die onzekerheid voor de bankensector leidde ertoe dat koersen van banken in heel Europa een stapje terug deden.
Zijn Duitse collega Wolfgang Schäuble benadrukte in een interview dat een kwijtschelding van schulden voor Griekenland geen optie is. ,,Dat is niet toegestaan door de regels van het verdrag van Lissabon. ,,Om dat te kunnen doen zou Griekenland de eurozone moeten verlaten.”
Telegraaf 08.02.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) beoogde met zijn laatste rapport over Griekenland “genadeloos” de waarheid te vertellen. Dat zei IMF-voorzitter Christine Lagarde woensdag in reactie op kritiek van onder meer de Grieken op het rapport.
Het IMF zei maandag naar aanleiding van het rapport vooralsnog niet mee te doen aan nieuwe noodleningen aan Griekenland. Volgens zijn eigen regels mag het IMF geen geld lenen aan een land dat geen uitzicht heeft op een houdbare schuldenlast.
Griekenland vond dat het IMF “oneerlijk en misleidend” beeld schetste van de vorderingen die het land heeft gemaakt bij het hervormen van zijn economie, maar daar wilde Lagarde niets van weten. “We onderkennen dat sommige hervormingen zijn doorgevoerd, maar andere hervormingen staan nog gepland, zijn nog niet afgerond of hebben nog niet opgeleverd wat werd verwacht.”
Telegraaf 08.02.2017 Nederland stopt met geldsteun aan de Grieken als het IMF zijn deelname aan het steunprogramma intrekt. Die uitspraak deed de Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem tegenover Kamerleden.
De minister van Financiën Dijsselbloem, tevens voorzitter van de Eurogroep, scherpte volgens Bloomberg woensdagmiddag zijn kritiek van dinsdag aan.
Afhaken
Het IMF meldde toen dat Griekenland niet aan de voorwaarden voor een nieuwe kapitaalronde van de Eurogroep kan voldoen. De eisen die Europa aan het land oplegde in ruil voor schuldafbouw zouden te scherp zijn. Het IMF dreigde af te haken.
,,De meerderheid in het parlement is heel duidelijk: als het IMF niet deelneemt of zich terugtrekt, dan zal de steun voor het programma verdwijnen”, aldus Dijsselbloem woensdag. ,,Datzelfde geldt voor het Duitse parlement en de Nederlandse regering.”
Handen af
Dijsselbloem vond dinsdag dat het IMF de handen probeerde schoon te wassen, terwijl het instituut zelf aan de voorwaarden voor de Griekse steun had meegeschreven.
De bewindsman benadrukte dat de betrokkenheid van het IMF noodzakelijk blijft voor een Griekse oplossing. De hervormingen die de Grieken doorvoeren zijn nog in volle gang, aldus Dijsselbloem. Hij vindt dat het IMF te kritisch is geweest over de voortgang die Athene boekt en ook resultaten negeert. Volgens de Grieken hanteert het IMF de verkeerde cijfers.
Dinsdag gaf Duitsland aan dat steun aan Griekenland zonder het IMF niet kan slagen.
Volg financieel nieuws direct met deze gratis app van DFT
AD 08.02.2017 Stort Griekenland zichzelf opnieuw in een crisis, en trekt het en passant de hele EU mee? Dat vraagt men zich niet alleen in Athene af, maar ook in andere Europese hoofdsteden. De hervormingen lopen immers weer ver achter op het schema.
Wat zeker niet helpt, is dat de internationale geldschieters, die Griekenland al sinds 2010 op de been houden, niet op één lijn zitten. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF), een van die geldschieters, bestempelt de Griekse staatsschuld in een uitgelekt rapport als ‘onhoudbaar en explosief’. Die zou oplopen tot 275 procent van het bruto binnenlands product in 2060.
Als vuistregel geldt dat een land een schuld van meer dan 180 procent nooit meer zal kunnen terugbetalen. Het IMF wil dan ook dat de eurolanden Griekenland een deel van de schuld kwijtschelden. Dan is het land minder kwijt aan aflossingen, en kan het investeren in de economie; daar profiteren uiteindelijk ook andere landen van.
Zonder kwijtschelding dreigt het IMF zijn handen van het laatste steunprogramma af te trekken. Maar de eurolanden peinzen er niet over zomaar schulden weg te strepen. Economisch mag het verstandig zijn, het is aan kiezers van bijvoorbeeld Nederland, Duitsland en Frankrijk niet uit te leggen dat hun belastinggeld onder de Griekse zon verdampt. En laten die landen nou net allemaal binnenkort naar de stembus gaan, te beginnen met Nederland in maart.
De landen eisen nog strengere hervormingen en bezuinigingen zodat Griekenland netjes kan blijven aflossen. Tegelijkertijd willen de eurolanden het IMF er wel bij houden, omdat de instelling als geen ander weet hoe je moet hervormen. ,,Uitbetaling van leningen kan alleen als het IMF deelneemt”, zo stelde Klaus Regling, directeur van het steunfonds voor eurolanden, vorige week. En zo heeft iedereen elkaar in de houdgreep.
Intussen ligt Griekenland ook weer te ver achter met bezuinigen en hervormen om in aanmerking te komen voor nieuwe leningen uit het pakket van 86 miljard euro, dat in de zomer van 2015 werd afgesproken. Nog maar een derde van de maatregelen die nodig zijn, zijn uitgevoerd, gaf de minister van Financiën onlangs toe. En nu eist het IMF dat er ook nog eens extra wordt ingegrepen in pensioenen, en dat de belastingvrije voet omlaag gaat.
Premier Alexis Tsipras heeft gezegd dat hij daar niet over peinst. Hij is nu ruim twee jaar aan de macht, maar zijn populariteit is in een vrije val terechtgekomen omdat ook hij, ondanks beloften het allemaal anders te zullen doen, niet onder bezuinigen uitkomt. In de laatste peilingen verliest hij ongeveer de helft van zijn aanhang en ligt de grootste oppositiepartij met zo’n tien procentpunt voor.
Informele deadline
Financieel kan Griekenland het nog wel even uitzingen. Pas in juli moet Athene weer een lening aflossen. Maar de informele deadline ligt op 20 februari. Dan komen de ministers van Financiën van de eurolanden bij elkaar onder leiding van Jeroen Dijsselbloem. Vlak daarna begint de verkiezingskoorts in de EU. En die eindigt pas in september als de Duitsers hun parlement kiezen. Zolang dat niet achter de rug is, lijkt de kans op compromissen klein.
Trouw 08.02.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft geen vrienden gemaakt in Europa. Jeroen Dijsselbloem noemde het rapport over de Griekse schulden achterhaald. Als Dijsselbloem zoiets zegt, haalt dat de internationale pers omdat hij niet spreekt als Nederlandse minister van financiën, maar als voorzitter van de eurogroep.
Gisteravond publiceerde het IMF een rapport waarin staat dat Griekenland weliswaar enige vooruitgang boekt, maar dat de schulden nog altijd onhoudbaar zijn. Wat het IMF daarmee zegt is dat Europese landen een deel van de schulden moeten kwijtschelden, omdat het land anders ten onder gaat aan de schuldenberg.
Niet terugbetalen van schulden ligt uiterst gevoelig in Nederland en Duitsland, de strengste rekenmeesters van de eurozone. Zeker in een verkiezingsjaar willen zij niet aan hun burgers verkopen dat een deel van de leningen aan Griekenland nooit terugkomen.
Dijsselbloem laat er geen misverstand over bestaan. Kwijtschelding van schulden is niet aan de orde. Wel is te praten over een verlichting van de schulden door de looptijd van de leningen te verlengen of de rentes te verlagen. “Dat scheelt op de langere termijn behoorlijk veel geld. We zijn bereid om half 2018 opnieuw te kijken wat er nog mogelijk is en nodig is.”
Volgens Dijsselbloem staat Griekenland er veel beter voor dan het IMF zegt. De economie groeit er al vier kwartalen op rij, de werkloosheid neemt af en de staatsschuld daalt.
Steunprogramma’s
De Griekse minister liet zich ook niet onbetuigd en zei dat het IMF een ‘oneerlijk en misleidend’ beeld geeft van zijn land. Wat dat betreft is hij het dus eens met zijn Europese collega’s. Dat de Grieken en andere Europese ministers van financiën zo positief zijn over de Griekse economie, heeft een reden. Zij willen het IMF ervan overtuigen dat het allemaal best meevalt.
Het IMF doet namelijk alleen mee aan steunprogramma’s als er een reeële kans is op terugbetaling van de leningen. Dat is de vraag met een staatsschuld van maar liefst 180 procent van het bruto binnenlands product bedraagt. Het IMF verleent normaal gesproken geen steun aan landen met een schuld hoger dan 120 procent.
Daarom ook dat het IMF voorlopig niet meedoet met het reddingsprogramma, al gaat Europa er vanuit dat het fonds later dit jaar alsnog de portemonnee trekt. Doet zij dat niet, dan betekent dat ook het einde van de Europese steun, zo heeft onder meer Duitsland diverse malen laten weten.
Voorwaarden
Al maanden zijn IMF en Europa (de EU, ECB en het Europese noodfonds ESM) in gesprek over de voorwaarden voor steun. Zij moeten het deze zomer eens worden. Dan moet Griekenland een paar miljard euro betalen om oude schulden af te lossen. Zonder steun zal de Griekse crisis ongetwijfeld het nieuws weer gaan beheersen en het voortbestaan van de euro onder druk zetten.
Wat niet meehelpt is dat het IMF zelf ook is verdeeld in hardliners en een meer vergevingsgezind deel. De meerderheid van de directie wil de eisen aan de begroting best versoepelen. Dat leidt tot blije gezichten bij de Griekse kasbeheerders. Een minderheid houdt vast aan de oorspronkelijke strenge eisen, wat op een instemmend knikje kan rekenen van de Duitse minister Wolfgang Schäuble en Dijsselbloem.
Het IMF bracht het nieuws over de verdeeldheid aan de bestuurstafel zelf naar buiten. Opmerkelijk, want normaal gesproken houdt de directie dat soort onenigheid liever binnenskamers.
Telegraaf 07.02.2017 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) moet als belangrijke geldschieter van Griekenland wel eerlijk zijn over de eisen die het aan het land heeft gesteld. Dat zei minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën dinsdag bij RTLZ.
Het IMF benadrukt al langere tijd dat de Grieken een te hoge prijs betalen voor alle hervormingen en bezuinigingen die ze de afgelopen jaren hebben moeten doorvoeren. Maar het IMF heeft die grote offers zelf ook van de Grieken gevraagd, stelde Dijsselbloem. “Daar wassen ze nu een beetje de handen van schoon. Dat vind ik niet erg sterk”, aldus de bewindsman, die ook voorzitter van de eurogroep van eurolanden is.
Dijsselbloem reageerde op het jongste rapport van het IMF over Griekenland. Volgens de minister is het rapport heel somber, terwijl er inmiddels sprake is van economische groei en behoorlijk goed herstel.
Het IMF vindt de schulden van Griekenland onhoudbaar. Zij hangen als een molensteen rond de nek van Athene. (Gedeeltelijke) kwijtschelding kan volgens het fonds soelaas bieden.
Telegraaf 07.02.2017 Binnen de top van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) bestaat verdeeldheid over de vraag of Griekenland de komende jaren verder moet bezuinigen of niet. Dat blijkt uit een dinsdag gepubliceerd rapport van de geldschieter over de Griekse economie.
Daarin staat dat de meeste IMF-bestuurders vinden dat Griekenland genoeg bezuinigingen heeft doorgevoerd. Sommige bestuurders zijn het daar echter niet mee eens. Zij vinden dat de Grieken zover moeten gaan als de eurolanden eisen in ruil voor hun noodleningen. Die onenigheid is opvallend, omdat het IMF de afgelopen tijd vooral benadrukte dat het vizier in Griekenland moet worden verlegd naar structurele hervormingen, in combinatie met schuldverlichting.
Het IMF-bestuur is wel unaniem van mening dat de Griekse schuldenlast onhoudbaar is, zoals eerder al uitlekte. Dat brengt de deelname van het IMF aan de noodleningen die Griekenland uit Europa krijgt in gevaar. Het fonds mag volgens de eigen regels namelijk geen geld lenen aan een land dat geen uitzicht heeft op een houdbare schuldenlast.
Elsevier 07.02.2017 De top van het Internationaal Monetair Fonds ruziet over de aflossing en mogelijke kwijtschelding van de Griekse schulden. Het IMF liet publiekelijk weten dat de topbestuurders het niet eens worden over schuldverlichting voor Griekenland.
Het IMF houdt eraan vast dat het alleen meebetaalt aan het reddingspakket van 86 miljard euro voor de Grieken als ook de Europese geldschieters akkoord gaan met schuldverlichting. De Europese Centrale Bank en de Europese Commissie sloten in augustus 2015 een deal met de Grieken. In ruil voor de nieuwe leningen beloofde de Griekse regering hervormingsmaatregelen door te voeren, om zo flink te bezuinigen.
Dilemma voor het IMF
Griekse schuld bedraagt volgens cijfers van de overheid meer dan 356 miljard euro (175 procent van het Bruto Binnenlands Product
Schuldverlichting is volgens het IMF noodzakelijk voor Griekenland. Uit een ongepubliceerd rapport van de organisatie – ingezien door het Britse dagblad Financial Times – blijkt dat het IMF de enorme schuldenlast van Griekenland onhoudbaar acht. Zonder ingrijpen zal de schuldenlast in 2060 drie keer zo hoog zijn als het Griekse nationale inkomen, zo verwacht het IMF.
De meerderheid van de IMF-top pleit voor schuldenverlichting, zo blijkt uit een persbericht. Omdat de Griekse schuldenlast ‘onhoudbaar’ is, mag het IMF volgens de eigen reglementen niet meebetalen aan het reddingspakket.
Verkiezingsthema?
Voor landen als Nederland en Duitsland – waar de financiële steun aan de Grieken een politiek gevoelig onderwerp is – was deelname van het IMF aan het reddingspakket (de bail-out) een voorwaarde. Maar juist omdat de leningen aan de Grieken zo gevoelig liggen, willen Duitse politici niets weten van het kwijtschelden van (een deel van) de Griekse schuld.
Als compromis wil een deel van de IMF-top de terugbetalingstermijn flink verlengen. Ook hoeven de Grieken, als het aan het IMF ligt, lange tijd geen rente te betalen.
Of de Europese geldschieters akkoord gaan met het voorstel van het IMF, moet nog blijken. In Duitsland en Nederland zijn verkiezingen in aantocht, waarbij ook de rol van deze landen in de Europese Unie een cruciale rol zal spelen.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Telegraaf 24.12.2016 De gesprekken met Griekenland over schuldverlichting worden binnenkort hervat. Dat liet de voorzitter van de Eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, vandaag weten.
Gepensioneerden
Medio december besloot de Eurogoep om de schuldverlichting voor Griekenland tijdelijk stop te zetten. De ministers van financiën van de eurolanden reageerden op deze manier op het besluit van de regering-Tsipras om zonder overleg een extra uitkering te geven aan gepensioneerden en mensen met een laag inkomen.
Dijsselbloem zei dat de schuldeisers van het land hebben afgesproken om verder te gaan met de schuldverlichting nadat de Griekse minister van Financiën hen een brief had gestuurd. In die brief bevestigt Griekenland haar inzet voor het hervormingsprogramma opnieuw.
De eurogroep besloot op 5 december Griekenland lucht te geven door een aantal aanpassingen in het schuldenpakket, zoals het verlengen van looptijden van leningen en het vastzetten van rentepercentages.
Telegraaf 14.12.2016 De eurolanden zetten een beloofde verlichting van de Griekse schuldenlast in de koelkast omdat de Griekse premier Alexis Tsipras 617 miljoen euro wil geven aan een miljoen gepensioneerden met een laag inkomen. De eenmalige uitkeringen komen in de plaats van een kerstbonus die Athene op last van zijn schuldeisers moest schrappen.
Volgens een verklaring woensdag van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem (Financiën) menen “sommige lidstaten” dat de actie van de Griekse regering mogelijk niet spoort met afspraken die zijn gemaakt in het steunprogramma voor Griekenland. Voor schuldverlichting is unanimiteit vereist, die er nu niet meer is.
De eurogroep besloot op 5 december Griekenland lucht te geven door een aantal aanpassingen in het schuldenpakket, zoals het verlengen van looptijden van leningen en het vastzetten van rentepercentages. In januari wordt bekeken hoe het verder moet.
AD 14.12.2016 De eurolanden zetten een beloofde verlichting van de Griekse schuldenlast in de koelkast omdat de Griekse premier Alexis Tsipras 617 miljoen euro wil geven aan een miljoen gepensioneerden met een laag inkomen. De eenmalige uitkeringen komen in de plaats van een kerstbonus die Athene op last van zijn schuldeisers moest schrappen.
Volgens een verklaring van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem (Financiën) menen ,,sommige lidstaten” dat de actie van de Griekse regering mogelijk niet spoort met afspraken die zijn gemaakt in het steunprogramma voor Griekenland. Voor schuldverlichting is unanimiteit vereist, die er nu niet meer is.
De eurogroep besloot op 5 december Griekenland lucht te geven door een aantal aanpassingen in het schuldenpakket, zoals het verlengen van looptijden van leningen en het vastzetten van rentepercentages. In januari wordt bekeken hoe het verder moet.
Telegraaf 13.12.2016 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft nog altijd een fundamenteel meningsverschil met de eurolanden over de verdere aanpak van de Griekse economie. Daarbij eisen de eurolanden meer bezuinigingen, terwijl het IMF juist vreest dat die opstelling het herstel van de Griekse economie de nek zal omdraaien.
Dat stellen topeconomen van het IMF in een artikel op de site van het fonds. Daarin benadrukken ze dat de vraag om extra bezuinigingen in Griekenland niet van het IMF komt. Het fonds zou liever zien dat er een minder ambitieus doel voor het overschot in de Griekse financiën wordt gesteld en dat de aandacht wordt verlegd naar hervormingen die de Griekse economie op termijn sterker maken.
Het huidige beleid in Griekenland bedreigt volgens het IMF de groei, omdat problemen op het gebied van belastingen en pensioenen niet worden aangepakt. Ruim de helft van de Griekse huishoudens is nog altijd vrijgesteld van inkomstenbelastingen, terwijl de uitgaven aan pensioenen vergelijkbaar zijn met die van de rijkste landen in Europa.
Noodleningen
Doordat die zaken niet worden aangepakt, moet Griekenland diep snijden in investeringen en andere uitgaven van de overheid. Daardoor komen basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg en infrastructuur steeds verder in het gedrang. Met het in de ogen van het IMF ongeloofwaardig ambitieuze doel voor het overschot op de Griekse begroting wordt dat probleem alleen maar groter, stellen IMF-hoofdeconoom Maurice Obstfeld en Europa-directeur Poul Thomsen in hun artikel.
De eurolanden beloofden Griekenland in mei een nieuw pakket noodleningen voor de komende jaren, in ruil voor extra bezuinigingen en hervormingen. Het IMF leverde de afgelopen jaren steevast een bijdrage aan de steun voor Griekenland, maar heeft nog altijd niet besloten om deel te nemen aan dit nieuwe pakket.
Het IMF blijft bij zijn standpunt dat Griekenland een flinke schuldverlichting én hervormingen nodig heeft om zijn economie weer op het juiste spoor te krijgen. Als de eurolanden en de Grieken besluiten hun bezuinigingsdoelen te handhaven, dan eist het fonds dat de bijbehorende maatregelen vooraf wettelijk worden vastgelegd.
Telegraaf 08.12.2016 Veerboten blijven aan de kade liggen, treinen staan stil in de remise en scholen en banken blijven dicht. Het openbare leven ligt donderdag grotendeels plat in Griekenland. De twee grootste vakcentrales hebben opgeroepen tot een algemene staking, uit protest tegen nog verdergaande bezuinigingen en belastingverhogingen. Ook zijn de bonden het niet eens met arbeidsmarkthervormingen die de regering wil doorvoeren.
De tegenstanders wijzen met een beschuldigende vinger naar de EU en het IMF, de geldschieters van de Griekse overheid, omdat zij maatregelen blijven eisen om de overheidstekorten terug te dringen. ,,De last is nu al ondraaglijk”, vindt vakbond GSEE. ,,De neergang moet eindelijk ophouden.”
Zowel werknemers in overheidsdienst als mensen die in het bedrijfsleven werken, doen mee aan de staking. Mensen die naar demonstraties willen gaan, kunnen wel met het openbaar vervoer hun bestemming bereiken. Een deel van de dag rijden er bussen en ook de metro van Athene is tussen 10.00 uur en 16.00 uur in bedrijf, schreef de Griekse krant Kathimerini.
Trouw 06.12.2016 Griekenland krijgt binnenkort eindelijk de zo vurig gewenste schuldverlichting, al zijn de eerste maatregelen vooralsnog cosmetisch. De negentien eurolanden gingen vanavond akkoord met de financieel-technische foefjes die het Europese noodfonds ESM heeft bedacht om de pijn voor Athene de komende jaren iets te verzachten.
Er is nu duidelijkheid over de korte termijn. Tot half 2018 zal er niet meer duidelijkheid komen, aldus Jeroen Dijsselbloem.
ESM-directeur Klaus Regling sprak van een ‘belangrijke stap om de houdbaarheid van de Griekse schulden te verbeteren’. Het gaat om kortetermijnmaatregelen die echter vele decennia lang effect moeten hebben. Zo worden afbetalingsregelingen versoepeld en bepaalde rentestanden voor langere tijd vastgezet.
De kosten voor de eurolanden van deze operatie zijn ‘zeer beperkt’, aldus Regling: volgens hem zien de lidstaten door de jaren heen feitelijk af van 200 miljoen euro aan renteinkomsten die ze volgens de oude afspraken wel zouden hebben gekregen. In totaal staat Griekenland inmiddels voor ruim 200 miljard euro in het krijt bij de geldschieters.
De eurolanden willen vooralsnog niets weten van gedeeltelijke kwijtschelding van die schulden: zij eisen nog steeds elke uitgeleende cent terug van Athene. Maar schuldverlichting is dit jaar noodgedwongen uit de taboesfeer gekomen.
Voor het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is een forse schuldverlichting voor Griekenland namelijk een harde voorwaarde om deel te nemen aan het derde Europese hulpprogramma, maximaal 86 miljard euro groot. Tot die nieuwe reddingsoperatie is vorig jaar zomer besloten.
Het IMF deed vanaf 2010 mee aan de eerste twee programma’s, maar heeft nog steeds geen knoop doorgehakt over deelname aan het derde. Het was steeds de bedoeling dat die beslissing nog dit jaar zou vallen, maar eurogroepvoorzitter Dijsselbloem zei vanavond dat dit niet meer gaat lukken. Een nieuwe, positieve evaluatie van de Griekse hervormingen, benodigd voor IMF-deelname, komt voor de jaarwisseling niet rond.
In mei sloten de EU-instituties en het IMF een schetsmatig akkoord over de schuldverlichting op zowel korte, middellange als lange termijn. Alleen de eerste portie heeft nu concrete vormen aangenomen: die maatregelen worden al binnen enkele weken van kracht. Maar van het tweede en derde gedeelte van de versoepeling kan pas sprake zijn als Griekenland het gehele derde steunprogramma met de bijbehorende hervormingen succesvol heeft afgesloten, en dat is op z’n vroegst halverwege 2018.
De laatste tijd was onduidelijk in hoeverre het IMF al Europese toezeggingen wilde over de toekomstige vormen van schuldverlichting, maar Dijsselbloem maakt aan alle twijfel een einde. “Er is nu duidelijkheid over de korte termijn. Tot half 2018 zal er niet meer duidelijkheid komen.”
Elsevier 05.12.2016 Brussel was nog zo te spreken over de Grieken, die hervormingen doorvoerden om het reddingspakket in stand te houden. Nu staan de geldschieters weer tegenover Athene, en de Griekse regering aast op schuldverlichting.
Maandag schuift de eurogroep aan om met de Grieken te overleggen over de voorwaarden die werden gesteld aan het verlengen van het reddingspakket. De Grieken willen wel hervormen, maar willen daar verlichting van de schuld voor in de plaats.
Eerst kijkt de eurogroep naar de volgende tranche van het reddingspakket. Daar hebben de Grieken voor gewerkt, maar de Europese Unie wil dat het Internationaal Monetair Fonds meebetaalt. Het IMF eist weer dat de EU belooft dat schuldverlichting een mogelijkheid is.
Begin november gaf de minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (tevens voorzitter van de eurogroep) aan dat hij niet kan beloven dat Griekenland in 2018 kan rekenen op schuldverlichting. Nederland, Duitsland en ook Finland zien deelname van hetIMF als belangrijke voorwaarde voor het meebetalen aan de volgende tranche.
Het IMF heeft altijd aangegeven dat de Griekse schuld volgens het fonds onhoudbaar is. Zonder schuldverlichting denkt de Europa-directeur Poul Thomsen niet aan meebetalen.
Volgens de Duitse minister van Financiën Wolgang Schäuble ligt schuldverlichting helemaal niet op tafel en moet Griekenland juist veel meer doen om überhaupt nog financiële steun te krijgen. De Griekse regering moet nu aan de slag om überhaupt nog in de eurozone te blijven, vindt Schäuble.
‘Athene moet nu de benodigde hervormingen invoeren,’ zegt de minister tegen het Duitse blad Bild dam Sonntag. ‘Als Griekenland nog deel wil blijven uitmaken van de euro, is er geen ontkomen aan, ongeacht de schuld van het land.’
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
VK 05.12.2016 De eurolanden zijn akkoord met verdere schuldverlichting voor Griekenland. Het aanbod van de eurolanden verlaagt de Griekse staatsschuld in 2060 met ruim 20 procent.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem toonde zich maandagavond na afloop van het overleg met de ministers van Financiën tevreden over het resultaat. Over de schuldverlichting is ruim een half jaar onderhandeld. Dijsselbloem benadrukte dat Griekenland nu niet kan ophouden met hervormen. Op korte termijn moet Athene onder meer zijn arbeidsmarkt aanpassen aan wat in de rest van Europa gangbaar is en dient er een onafhankelijk bestuur te zijn voor de organisatie die Griekse staatsbedrijven gaat verkopen.
De nieuwe schuldverlichting voor Griekenland gaat volgend jaar in. De rente op reeds verstrekte leningen wordt verlaagd, de looptijd wordt verlengd en een speciale renteopslag wordt afgeschaft. Volgens directeur Regling van het Europees noodfonds (dat de leningen beheert en verstrekt) leiden de maatregelen tot een ruim 20 procent lagere staatsschuld in 2060. Momenteel bedraagt de Griekse staatsschuld circa 180 procent. De jaarlijkse Griekse uitgaven voor de schuldaflossing zouden met 5 procent van het bruto binnenlands product verminderen. Regling waarschuwde dat ‘gezien de lange termijn, de ramingen over de effecten met onzekerheid zijn omgeven’.
In mei dit jaar spraken de eurolanden af dat Griekenland in aanmerking kwam voor schuldverlichting als het de beloofde bezuinigingen en hervormingen zou nakomen. Kwijtschelding van schulden (simpelweg afschrijven) gaat vrijwel alle eurolanden een stap te ver. Het verlagen van de rente en langere looptijden, kost de geldschieters echter ook geld. Ze krijgen minder rendement op hun leningen dan verwacht. Sinds 2010 leende Griekenland 226,4 miljard euro van de eurolanden (via het noodfonds) en 31,8 miljard van het IMF om een faillissement te voorkomen. Athene kan nog rekenen op 54,3 miljard euro uit het noodfonds waarmee de totale lening (EU en IMF) op ruim 300 miljard uitkomt.
De Eurogroep maakte verder korte metten met de aanbeveling van de Europese Commissie dat Nederland en Duitsland volgend jaar ruim 50 miljard extra investeren om de economie van de eurozone nieuw leven in te blazen. Dijsselbloem maakte duidelijk dat de teugels niet gevierd worden op verzoek van de Commissie. Hij benadrukte dat Nederland en Duitsland ‘bescheiden financiële ruimte’ hebben en die ook zullen gebruiken, maar wilde daar geen getal op plakken zoals de Commissie deed. Achter de schermen uitten Den Haag en Berlijn afgelopen weken scherpe kritiek op Europees Commissaris Moscovici (Economische en Financiële Zaken) die zei dat de Commissie moet optreden als ‘de Europese minister van Financiën’. De noordelijke eurolanden zijn mordicus tegen een Europese minister van Financiën met een eigen budget en beleid.
Moscovici is ‘teleurgesteld’ over het afwijzen van de Commissie-aanbeveling maar noemde het bemoedigend dat ‘het politiek-economisch denken’ in de eurogroep voortschrijdt. Hij noemde de 50 miljard doelstelling ‘niet zo belangrijk’ hoewel hij bij aanvang van de vergadering nogmaals hamerde op de noodzaak van die extra investeringen.
Telegraaf 29.11.2016 Het is nog te vroeg voor een “echte” verlichting van de schulden van Griekenland. Daar wordt pas in de tweede helft van 2018 naar gekeken, als het huidige hulpprogramma voor het noodlijdende land afloopt.
“We zijn bereid om Griekenland te helpen, te zorgen dat zij hun schuld kunnen afbetalen. Maar wat daar precies voor nodig is bekijken we pas bij afloop van dit programma”, aldus de voorzitter van de ministers van Financiën van de eurolanden, Jeroen Dijsselbloem, dinsdag.
Het belangrijkste is vooral dat de Grieken laten zien dat ze blijven hervormen en de begroting op orde brengen, aldus de bewindsman bij RTLZ. “Op basis daarvan gaan we kijken wat er nodig is aan schuldenverlichting.” Volgens de minister is nu al het een en ander mogelijk. De huidige leningen kunnen goedkoper door lagere rentes toe te passen.
Telegraaf 29.11.2016 Het is nog te vroeg voor een “echte” verlichting van de schulden van Griekenland. Daar wordt pas in de tweede helft van 2018 naar gekeken, als het huidige hulpprogramma voor het noodlijdende land afloopt.
“We zijn bereid om Griekenland te helpen, te zorgen dat zij hun schuld kunnen afbetalen. Maar wat daar precies voor nodig is bekijken we pas bij afloop van dit programma”, aldus de voorzitter van de ministers van Financiën van de eurolanden, Jeroen Dijsselbloem, dinsdag.
Het belangrijkste is vooral dat de Grieken laten zien dat ze blijven hervormen en de begroting op orde brengen, aldus de bewindsman bij RTLZ. “Op basis daarvan gaan we kijken wat er nodig is aan schuldenverlichting.” Volgens de minister is nu al het een en ander mogelijk. De huidige leningen kunnen goedkoper door lagere rentes toe te passen.
Telegraaf 29.11.2016 De Griekse economie is het afgelopen kwartaal sterker gegroeid dan verwacht. Dat bleek uit een nieuwe raming van het nationale statistiekbureau.
De Griekse economie groeide in het derde kwartaal met 0,8 procent op kwartaalbasis, waar eerder werd gerekend op groei met 0,5 procent. In het tweede kwartaal groeide de economie nog met een naar boven toe bijgestelde 0,4 procent. Op jaarbasis was sprake van een groei met 1,8 procent.
De Griekse export nam kwartaal op kwartaal met 3,7 procent toe, terwijl de invoer met 10 procent daalde.
Telegraaf 28.11.2016 Griekenland probeert zijn schuldeisers zover te krijgen dat zij de rente op staatsleningen aan het land vastzetten op het huidige, zeer lage niveau. Dat meldt persbureau Reuters maandag op gezag van bronnen in Athene en op de internationale obligatiemarkt.
De Grieken hebben de afgelopen jaren voor in totaal 228 miljard euro aan leningen ontvangen, van met name de overige eurolanden. Die hebben daarvoor twee noodfondsen in het leven geroepen, die geld lenen op de kapitaalmarkten. Zelf kunnen de Grieken dat niet door de slechte financiële situatie van hun land.
De variabele rente die de fondsen betalen op hun schuldpapier, wordt doorberekend aan Griekenland. De regering in Athene vreest dat de leenkosten de pan uit gaan rijzen als de rente weer stijgt. Daarom dringt zij nu de rente nog extreem laag is aan op vaste tarieven. Dat moet helpen de schuld draaglijker te maken.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stelde eerder dit jaar al voor de Grieken met een vaste, lage rente te helpen hun schuldenberg af te bouwen tot een houdbaar niveau. Het IMF kreeg daarvoor de handen evenwel niet op elkaar, omdat de eurolanden dan zelf op zouden moeten draaien voor eventuele verliezen bij de noodfondsen.
Telegraaf 23.11.2016 Het Duitse ministerie van Financiën ontkent dat er een topoverleg gepland staat om te praten over hulp aan Griekenland. Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Financiën wilde dinsdagavond nog niet reageren op berichten in de Duitse krant Süddeutsche Zeitung over een op handen zijnd overleg.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem, ministers van Financiën uit de grootste eurolanden en vertegenwoordigers van het IMF, de Europese Commissie en de ECB zouden volgens de krant komende vrijdag bijeenkomen, maar dat wordt nu weersproken. “Er staat geen meeting gepland.”
Op de agenda van de betrokkenen zou vooral de rol van het IMF staan. Het fonds wil vooralsnog niet meewerken aan een nieuw reddingsprogramma voor de Grieken, omdat de Griekse schuldenlast nog niet voldoende is verlaagd.
Telegraaf 22.11.2016 Ministers van Financiën uit de grootste eurolanden en vertegenwoordigers van het IMF, de Europese Commissie en de ECB praten vrijdag in Berlijn over de verdere invulling van de hulp aan Griekenland. Dat meldde de Duitse krant Süddeutsche Zeitung dinsdagavond.
Het topoverleg van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem met zijn collega’s uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje zou vooral gaan over de rol van het IMF. Het fonds doet vooralsnog niet mee aan het vorig jaar opgezette nieuwe reddingsprogramma voor Griekenland, omdat er nog geen zicht is op een verlaging van de Griekse schuldenlast tot een houdbaar niveau.
Vooral Duitsland en Nederland houden het IMF graag aan boord bij de steun aan Griekenland, maar daarvoor moeten de eurolanden waarschijnlijk eerst met initiatieven komen om de Griekse schuld verder terug te dringen. De eurolanden willen echter daar echter pas over praten als Griekenland de gewenste economische hervormingen heeft doorgevoerd.
De vooruitgang bij die hervormingen is de afgelopen weken onderzocht door de toezichthouders van het IMF, de ECB en de Europese Commissie. Zij brengen naar verwachting begin december verslag uit.
Het IMF beloofde eerder om voor het einde van het jaar een besluit te nemen over zijn rol bij de Griekse noodsteun.
Het Nederlandse ministerie van Financiën was dinsdagavond niet bereikbaar voor commentaar.
Telegraaf 22.11.2016 De vooruitzichten voor de Griekse bankensector worden eindelijk weer wat zonniger, na jaren van diepe crisis voor de banken in het land. Dat stelt kredietbeoordelaar Moody’s in een dinsdag gepubliceerd rapport.
Moody’s verhoogt zijn vooruitblik voor de kredietbeoordeling van het Griekse bankensysteem van negatief naar stabiel. Dat betekent dat er op dit moment geen verlaging van de kredietwaardigheid dreigt. Volgens het bureau verbeteren de financieringsmogelijkheden en de winstgevendheid van de Griekse banken, terwijl de problemen door leningen die waarschijnlijk niet meer worden afgelost wat minder worden. Slechte leningen blijven overigens wel een grote bron van zorg voor financiële concerns in Griekenland, aldus Moody’s.
De Griekse bankensector werd hard geraakt door de zware recessie in het land. De banken moesten op een gegeven moment kapitaalrestricties invoeren en werden met vele miljarden aan noodsteun van de ondergang gered.
AD 15.11.2016 President Barack Obama heeft tijdens een bezoek aan Athene de verbondenheid van zijn land met Griekenland en de rest van Europa onderstreept. Een sterk en welvarend Europa is ook goed voor de wereld en de VS, zei hij. Ook in de toekomst zal zijn land de Grieken helpen bij hun inspanningen om de financiële crisis te boven te komen.
,,De hervormingen waren niet makkelijk voor het Griekse volk, maar noodzakelijk”, zei Obama. Maar ,,soberheid alleen schept geen welstand”, schuldenverlichting en andere strategieën zijn nodig om Griekenland door deze fase heen te helpen.
Uitzonderingstoestand
In de Griekse hoofdstad heerste vandaag een uitzonderingstoestand in verband met het bezoek van Obama. Toegangswegen van het vliegveld naar het centrum waren afgesloten en ook in het centrum werd het verkeer omgeleid. In het centrum mocht niet gedemonstreerd worden, maar verschillende vakbonden hebben opgeroepen tot protesten in de directe omgeving.
NU 15.11.2016 President Obama is dinsdagochtend rond 11.00 uur aangekomen in Griekenland. Het is de eerste stop voor het laatste bezoek van Obama aan Europa als president van de Verenigde Staten.
De president heeft in Athene de verbondenheid van de VS met Griekenland en de rest van Europa onderstreept. Een sterk en welvarend Europa is ook goed voor de wereld en de VS, zei hij. Ook in de toekomst zal zijn land de Grieken helpen bij hun inspanningen om de financiële crisis te boven te komen.
“De hervormingen waren niet makkelijk voor het Griekse volk, maar noodzakelijk”, zei Obama. “Maar soberheid alleen schept geen welstand”, schuldenverlichting en andere strategieën zijn nodig om Griekenland door deze fase heen te helpen.
Obama bezoekt Griekenland om onder meer te spreken over de schuldverlichting van het Zuid-Europese land. De VS en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben eerder aangedrongen op herstructurering van de schulden van Griekenland.
Dit stuit echter op verzet van enkele Europese lidstaten, waaronder Duitsland. Na zijn bezoek aan Griekenland reist Obama in Europa daarom ook nog door naar Duitsland.
Laatste Europese reis voor Obama
Trump
De verwachting is dat Obama tijdens zijn laaste bezoek aan Europa ook veel zorgen zal proberen weg te nemen over de koers die zijn opvolger Trump zal gaan varen. Hij zal hierbij vooral benadrukken dat Trump waarde hecht aan het behouden van strategische relaties met partners van de VS.
Het bezoek aan Europa betekent niet het laatste buitenlandse bezoek van Obama als president. Deze week reist hij onder andere ook nog naar Peru.
Telegraaf 25.10.2016 Griekenland krijgt nog eens 2,8 miljard euro van de eerder aan het land toegezegde hulpleningen. Dat maakte het Europese steunfonds ESM dinsdag bekend.
De uitbetaling is het tweede en laatste deel van eerder dit jaar toegezegde leningen. Het eerste deel, van 7,5 miljard euro, werd in juni overgemaakt. De nieuwe uitbetaling is een teken dat Griekenland vooruitgang boekt bij de hervorming van zijn economie, stelde ESM-topman Klaus Regling. Hij wees daarbij op “mijlpalen” die zijn bereikt op het gebied van onder meer pensioenen en de belastingdienst.
Het ESM en voorganger EFSF hebben inmiddels in totaal 173,5 miljard euro geleend aan Griekenland.
Telegraaf 10.10.2016 Griekenland krijgt per direct 1,1 miljard euro uitgekeerd uit het Europese noodfonds. Maar Athene moet nog even wachten op 1,7 miljard euro voor het wegwerken van betalingsachterstanden.
Dat zijn de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) maandag in Luxemburg overeengekomen. Athene was in mei een tranche beloofd van 10,3 miljard euro, waarvan 7,5 miljard in juni daadwerkelijk werd betaald. Het restant van 2,8 miljard euro zou in september naar Athene worden gestuurd. Die uitbetaling stelden de ministers echter uit omdat ze vonden dat de Grieken in de zomer te laks waren geweest met de beloofde hervormingen en privatiseringen.
Tot volledige uitbetaling van de voorziene 2,8 miljard euro kwam het maandag dus ook niet. De eurogroep wacht op gegevens over hoe eerdere fondsen voor achterstallige betalingen zijn aangewend. Die komen naar verwachting nog deze maand.
Dijsselbloem zei “optimistisch en positief” te zijn over de ontwikkelingen in Griekenland. “Athene heeft de vijftien maatregelen die we hadden gevraagd geïmplementeerd.” In een gezamenlijke verklaring prijst de eurogroep de Griekse autoriteiten voor de hervormingen in het pensioenstelsel en de energiesector, voor het verbeterde bankbestuur, voor het opzetten van een onafhankelijke belastingdienst en verdere privatiseringen. En, aldus Dijsselbloem, “de Griekse economie groeit nu drie kwartalen achter elkaar.”
Eerder maandag zei hij er nog steeds van uit te gaan dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in het EU-reddingsprogramma zal stappen dat in 2015 werd opgezet. Het IMF doet niet mee omdat volgens topvrouw Christine Lagarde er eerst een oplossing voor de Griekse schulden moet komen. Dijsselbloem zei in Luxemburg dat het IMF deze herfst een nieuwe analyse van de schuldhoudbaarheid maakt.
De EU wil niet over schuldverlichting onderhandelen zolang Griekenland niet de gewenste hervormingen heeft doorgevoerd. Inmiddels bekijken specialisten achter de schermen wel naar mogelijkheden met looptijden en rentetarieven.
AD 10.10.2016 Griekenland krijgt per direct 1,1 miljard euro uitgekeerd uit het Europese noodfonds. Dat hebben de ministers van Financiën van de eurolanden vandaag besloten. Zij oordeelden ook dat Athene nog even moet wachten op 1,7 miljard euro voor het wegwerken van betalingsachterstanden.
Griekenland zou deze zomer een betaling van zo’n 7,5 miljard euro krijgen. Maar die transactie werd uitgesteld, omdat de ministers van de eurolanden vonden dat Athene te laks was geweest met de beloofde hervormingen.
Het Zuid-Europese land zou vandaag dus eigenlijk 2,8 miljard euro krijgen, maar ook die betaling werd nog even opgeschort. De eurogroep wacht op gegevens of het geld voor het wegwerken van betalingsachterstanden ook daadwerkelijk daarvoor is gebruikt.
Voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, zei ,,optimistisch en positief” te zijn over de ontwikkelingen in Griekenland. ,,Athene heeft de vijftien maatregelen die we hadden gevraagd geïmplementeerd. De Griekse economie groeit nu drie kwartalen achter elkaar.”
VK 02.09.2016 De Griekse economie begint na jaren van krimp weer groei te laten zien. Dat zei minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem in een interview met persbureau Bloomberg. Dijsselbloem gaf verder aan dat de Europese lidstaten klaarstaan om verdere steunbetalingen te doen aan Griekenland.
Eind vorige maand liet het Griekse statistiekbureau al weten dat in het tweede kwartaal de economie met 0,2 procent is gegroeid op kwartaalbasis, terwijl in de voorgaande periode nog sprake was van krimp. Griekenland verkeert al ongeveer acht jaar in een diepe crisis, met een kwart van de Grieken werkloos.
Dijsselbloem meldde verder dat het economisch herstel in Europa doorzet en dat meer moet worden gedaan om investeringen te vergroten. Dijsselbloem verwacht dat de inflatie en rente nog voor langere tijd laag zullen blijven.
Telegraaf 29.08.2016 De Griekse economie heeft in het tweede kwartaal een kleine groei laten zien, na de krimp in de eerste drie maanden van dit jaar. Dat maakte het Griekse statistiekbureau maandag bekend, op basis van definitieve cijfers.
De groei bedroeg 0,2 procent op kwartaalbasis, na een neergang met 0,2 procent in het eerste kwartaal. Bij een voorlopige raming werd voor de afgelopen periode een vooruitgang van 0,3 procent gemeld.
Ten opzichte van een jaar geleden kromp de economie van Griekenland echter met 0,4 procent. Dat is wel minder sterk dan in het eerste kwartaal, toen een krimp werd opgetekend van 0,9 procent. Het land zit al zo’n acht jaar in een diepe crisis, waardoor de economie nu ruim een kwart kleiner is dan in 2008. Daarbij is nog altijd bijna een kwart van de Grieken werkloos.
Griekenland werd vorig jaar door de andere eurolanden een nieuw pakket noodleningen toegezegd, onder de voorwaarde dat de economie verder wordt hervormd en de overheidsfinanciën verder op orde worden gebracht. Als het land daaraan voldoet, dan zou het mogen rekenen op een bepaalde vorm van schuldverlichting door de eurolanden. Zij zouden bijvoorbeeld de looptijd van leningen verder kunnen rekken of de rente op leningen kunnen verlagen.
De Griekse premier Alexis Tsipras riep Europa zondag op daar nog dit jaar een knoop over door te hakken. “Wij houden ons aan ons deel van de afspraken en we verwachten hetzelfde van onze partners. We eisen en verwachten specifieke maatregelen die onze schuld houdbaar maken, als onderdeel van de afspraken die we uitvoeren”, stelde hij.
Trouw 27.08.2016 De Griekse regering verwacht dat de Europese Unie zich aan haar belofte houdt om met schuldenverlichting te komen. Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras gezegd tegen de zondagskrant Realnews.
Volgens Tsipras “slaapwandelt de EU richting de afgrond” door vast te houden aan streng bezuinigingsbeleid, dat de kloof tussen de lidstaten groter heeft gemaakt.
De schuldeisers van Griekenland gaan in de herfst kijken hoe ver de regering in Athene is gevorderd met de geëiste hervormingen. “Griekenland heeft zich aan zijn deel van de afspraak gehouden en we verwachten van onze partners hetzelfde”, aldus de Griekse premier. “We vragen niet alleen specifieke maatregelen om de schuldenlast draaglijk te maken, we eisen dat.”
Het Internationaal Monetair Fonds, een van de schuldeisers, heeft aangegeven dat de eis van een begrotingsoverschot van 3,5 procent in 2018 niet reëel is. Het IMF wil de eisen versoepelen, maar onder meer de Duitse regering wil vasthouden aan de strenge voorwaarden die aan de noodleningen zijn gesteld.
VK 03.08.2016 De voormalige baas van het Griekse CBS hangt opnieuw een lange gevangenisstraf boven het hoofd. Statisticus Andreas Georgiou zou het Griekse begrotingstekort van 2009 hebben overdreven en daarmee ‘het nationale belang’ hebben geschaad, luidt de aanklacht. Georgiou, die tot wel tien jaar cel zou kunnen krijgen, heeft de beschuldigingen altijd tegengesproken.
Georgiou werd in 2010 weggeplukt bij het IMF om leiding te geven aan het vernieuwde statistische agentschap Elstat, de Griekse pendant van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vernieuwing was hard nodig, omdat Georgiou’s voorgangers jarenlang de deplorabele toestand van de Griekse staatsfinanciën hadden weggemoffeld. Nadat de fraude eind 2009 aan het licht kwam, moest Griekenland aankloppen bij de trojka (EU, ECB en IMF) voor financiële noodsteun. Opschoning van Elstat was een van de eisen van de trojka.
Georgiou probeerde de nauwe banden tussen Elstat en de Griekse regering te doorbreken, maar zijn poging om de onafhankelijkheid van de Griekse statistieken te vergroten, werd hem niet in dank afgenomen. In de ogen van veel Grieken is Georgiou een landverrader, omdat hij in 2010 het Griekse begrotingstekort over het jaar ervoor zou hebben opgeblazen, en daarmee Griekenland zou hebben overgeleverd aan de trojka, met draconische bezuinigingen als gevolg.
Onder leiding van Georgiou stelde Elstat het begrotingstekort over 2009 bij van een aanvankelijke 12,8 procent van het bbp naar 15,8 procent. Volgens de aanklacht diende Elstats verhoging van het begrotingstekort als een rechtvaardiging om Griekenland het reddingsprogramma van de schuldeisers in te moffelen. De beschuldiging is gebaseerd op de getuigenis van ex-Elstat-medewerker en econometrist Zoe Garganta. Volgens haar bedroeg het Griekse begrotingstekort in 2009 niet meer dan 4 procent.
Ontkend
Zelf heeft Georgiou altijd volgehouden dat de beslissing om financiële noodsteun aan te vragen al genomen was voordat hij aantrad als baas van Elstat. De in augustus vorig jaar afgetreden Georgiou heeft altijd ontkend dat hij met statistieken zou hebben geknoeid. Vlak voor zijn aftreden vorig jaar besloten de aanklagers nog om de zaak tegen Georgiou te laten vallen, nu sleept justitie Georgiou alsnog voor het gerecht.
De linkse regering van premier en Syriza-leider Alexis Tsipras steunt de vervolging van Georgiou, wat bij tegenstanders weer leidt tot beschuldigingen over politieke beïnvloeding van in naam onafhankelijke instituties als Elstat. Syriza-minister Nikos Pappas noemde de zaak-Georgiou een ‘open wond’ die nader onderzocht moet worden. Oppositiepartij Pasok, regeringspartij ten tijde van Georgiou’s aantreden bij Elstat, bekritiseert de vervolging. Niet de verantwoordelijken van de fraude met het begrotingstekort worden gepakt, maar de ontdekker van de fraude, aldus Pasok.
Hoe moet Europa met Athene omgaan? Volgens zeer kritische interne controleurs van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), bleek eind vorige week, had Griekenland er een stuk beter voor gestaan met een wat soepeler aanpak in de afgelopen jaren. In plaats daarvan liet het IMF de oren te veel hangen naar eurolanden, Nederland en Duitsland voorop, die erop hamerden dat de Grieken elke euro hulpgeld moeten terugbetalen.
Hoe gevoelig kwijtschelding ligt, blijkt uit een fel tweegesprek op uitnodiging van Trouw tussen de Nederlandse europarlementariërs Paul Tang (PvdA) en Cora van Nieuwenhuizen (VVD). Tang is voor gedeeltelijke kwijtschelding, Van Nieuwenhuizen vindt dat beloning van slecht gedrag.
Het gesprek vindt plaats in een periode dat het opvallend stil is rond Griekenland, een jaar geleden nog onderwerp van nachtelijk crisisoverleg in Brussel. Het derde leningenprogramma voor de Grieken, waarvoor vorig jaar in totaal 86 miljard euro is vrijgemaakt, loopt gestaag door. Betalingsproblemen heeft Athene de komende maanden niet.
Nieuwe tussentijdse evaluatie
Maar je kunt er vergif op innemen dat de Griekse kwestie dit najaar weer opduikt op de agenda van de Eurogroep, het machtige forum van de ministers van financiën van de eurozone. Want om de zoveel tijd is er weer een review van de geëiste hervormingen, een nieuwe tussentijdse evaluatie. Sinds de kredietkraan naar Athene in 2010 openging, is het nog nooit gebeurd dat zo’n proces zonder hobbels en wederzijdse irritaties verliep.
In al die jaren groeide de onvrede over het gebrek aan democratische controle op het werk van de ‘trojka’, de drie instituties die de baas waren (en deels nog zijn) over de hulppakketten aan Griekenland: de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF. Is er wel een parlement dat iemand kan wegsturen bij aantoonbaar falend beleid van die instituties? Nee dus.
Als doekje voor het bloeden werd in het Europees Parlement begin dit jaar een ‘Financial Assistance Working Group’ opgericht, die met name het hulpprogramma aan Griekenland kritisch volgt. Vertegenwoordigers van de drie instituties komen af en toe tekst en uitleg geven, maar echt tanden heeft de werkgroep niet.
Verantwoordelijkheid
“We hebben nauwelijks bevoegdheden”, verzucht Tang, lid van die werkgroep. “Het is eigenlijk vijf jaar niet goed gegaan met die Griekse programma’s. Daar krijgen Griekse politici de schuld van, maar wij zijn ook onderdeel van de afspraken. Hier is echter niemand verantwoordelijk. Dat is weer typisch Europa. Als je de vraag: ‘wie is verantwoordelijk?’ niet kunt beantwoorden, heb je het democratisch gewoon niet goed geregeld.”
Ook Van Nieuwenhuizen zit in de werkgroep, als een van de dertig Europarlementariërs. Als je de twee zo hoort bekvechten over Griekenland, kun je je niet voorstellen dat hun twee partijen samen al jarenlang een regeringscoalitie vormen in Den Haag. De vonken vliegen er soms vanaf.
We moeten wel de druk erop houden, want als je ook maar even achterover leunt, zakt de boel totaal weer in.
Cora van Nieuwenhuizen, Europarlementariër
In mei bereikten de eurolanden een akkoord over een nieuw leningdeel uit het derde pakket en werd Griekenland schuldverlichting in het vooruitzicht gesteld. Wat vindt u van die afspraken?
Van Nieuwenhuizen: “Ik probeer de zegeningen te tellen, er worden stappen gezet. Het glas is wat mij betreft half vol. Maar we moeten wel de druk erop houden, want als je ook maar even achterover leunt, zakt de boel totaal weer in. Wat die schuldverlichting betreft: het is goed dat er gekeken wordt naar de draaglijkheid van de Griekse schuld. Een lage rentestand en andere tegemoetkomingen helpen daarbij.”
Tang: “Het positieve is dat eindelijk is erkend dat de Griekse schuld onhoudbaar is, dat aan de draagkracht van Griekenland een grens zit.”
Paul Tang in de plenaire zaal van het Europees Parlement.
Meneer Tang, u heeft onlangs een pleidooi gehouden voor gedeeltelijke schuldkwijtschelding, geheel tegen de lijn in van Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem, uw partijgenoot. In de Eurogroep is er ook totaal geen draagvlak voor.
Tang: “Het pleidooi wordt ook gedaan door het IMF. Het is een gangbaar idee dat je schulden afschrijft als je een doorstart maakt. Ik vind dat niet alleen, Gerrit Zalm ook. Politieke leiders van de VVD worden pas eerlijk als ze uit dienst zijn.”
Van Nieuwenhuizen: “Nou ja, dat vind ik wel een héél wilde uitspraak.”
Tang: “Maar het is wel zo. De VVD heeft boter op het hoofd. Premier Rutte heeft gezegd: geen cent meer naar Griekenland, terwijl hij wist dat hij dat niet kon waarmaken.”
Van Nieuwenhuizen: “Dat heeft wel een enorme baard, die uitspraak waar je nu mee aankomt.”
Tang: “Het laat zien hoe ongemakkelijk jullie opereren op dit terrein. Ik pleit voor schuldkwijtschelding omdat we een verantwoordelijkheid hebben voor dat land. We hebben Griekenland leningen gegeven, misschien uit solidariteit, maar vooral uit eigenbelang. We hebben die leningen verstrekt om onze banken en pensioenfondsen overeind te houden.”
Iedereen weet: van een kale kip kun je niet plukken. De kans dat de Grieken gaan terugbetalen, is niet groot.
Paul Tang, Europarlementariër
Van Nieuwenhuizen: “Ik vind dit echt zo’n onzin. Alsof wij Griekenland in de shit hebben geduwd. Alsof ze niet hun eigen keuzes hebben gemaakt. Zij hebben grotere verantwoordelijkheden, voor hun eigen land. Zij zijn zelf met hun volle verstand die leningen aangegaan. Niemand heeft ze daartoe gedwongen, we hebben ze niet het mes op de keel gezet. Ze hebben zelf onverantwoorde risico’s genomen en de boel besodemieterd. Wie z’n billen brandt, moet op de blaren zitten.”
Tang: “Cora, daar ben ik het nog mee eens ook. Maar het is maar één kant van het verhaal. Ik heb die kwijtschelding om twee redenen aangekaart: ik vind dat we als doelstelling moeten hebben dat Griekenland weer op eigen benen komt te staan. Dat gaat niet lukken als we zo blijven voortmodderen. Van het nationaal inkomen is 25 procent afgegaan, er is een hoge werkloosheid en het is bepaald niet zeker dat het veel beter zal gaan.
“Ten tweede: ik vind dat we dat politieke debat veel eerlijker moeten voeren. Inderdaad: de Griekse bevolking én wij zijn groteskelijk bedonderd door de Griekse politici. Anderzijds: de Grieken krijgen van alles de schuld. Terwijl wij ook een verantwoordelijkheid hebben, omdat die leningen ook in ons eigen belang waren. Dat wil ik gewoon een keer terugzien in het debat. Iedereen weet: van een kale kip kun je niet plukken. De kans dat de Grieken gaan terugbetalen, is niet groot.”
Van Nieuwenhuizen: “Kwijtschelding is toch beloning voor slecht gedrag? Ten eerste voelt het als heel onrechtvaardig aan ten opzichte van de andere landen die ook leningen hebben gekregen en gewoon alles moeten terugbetalen. Natuurlijk kijk je naar wat de Grieken kunnen dragen, maar daar is al van alles aan gedaan: het rentepercentage is laag, de looptijd wordt uitgesmeerd, er zitten rentevakanties in. Ze worden met fluwelen handschoentjes behandeld. En je ziet dat als maar even de druk afneemt, de animo om te hervormen meteen wegzakt.”
Cora van Nieuwenhuizen in de plenaire zaal van het Europees Parlement.
Tang: “Ons verschil zit niet in onze beoordeling van de Griekse politiek. Je probeert het debat te ontlopen. Wat is onze verantwoordelijkheid, Cora?”
Van Nieuwenhuizen: “Als je kijkt naar die gepriviligeerde beroepen daar … Een kraanmachinist die een ton verdient. Als Lee Towers dat had verdiend, was hij nooit gaan zingen. Dat zijn toch belachelijke dingen?”
Tang: “Je duikt. Dit is oneerlijke politiek. Ik stel je een vraag: hebben wij een verantwoordelijkheid?”
Van Nieuwenhuizen: “Vooral voor Nederland.”
Tang: “Maar wij hebben er toch ook een aandeel in gehad? Zijn die leningen alleen maar verstrekt om Griekenland overeind te houden of zijn ze ook bedoeld om banken en pensioenfondsen overeind te houden? Om de euro te redden eigenlijk?”
Van Nieuwenhuizen: “Natuurlijk hebben we dat ook gedaan uit een gezond eigenbelang. Maar dat wil niet zeggen dat wij opeens de aanstichters zijn en medeverantwoordelijk voor het uit de hand lopen daar in Griekenland.”
Tang: “Je vergeet steeds dat het een tweezijdige transactie is. Je houdt de banken en de pensioenfondsen uit de wind. Jaag niet alleen op die Griekse politici, ga eens een keer tekeer tegen die bankiers. De Nederlandse politiek is op dit punt hypocriet en oneerlijk.”
Ik voel geen verantwoordelijkheid voor het Griekse falen. Wat heb ik er nou mee te maken dat die Grieken zo’n lage pensioenleefijd hebben?
Cora van Nieuwenhuizen, Europarlementariër
Inclusief het kabinet?
Tang: “Ik vind dat veel politici het wegmoffelen.”
Dan heeft u het ook over uw partijgenoot Dijsselbloem.
Tang: “Jullie beginnen daar altijd graag over. Maar ik zie hem opereren in omstandigheden waarin geen enkele Nederlandse politicus het eerlijke verhaal durft te vertellen, laat staan in Duitsland. Probeer dan maar eens als Eurogroepvoorzitter tot een akkoord te komen. Je kunt van hem ook niet het onmogelijke vragen.”
Van Nieuwenhuizen: “Het is onzin dat je het hebt over het ‘eerlijke verhaal’. Ik vind het gewoon oneerlijk als een land dat er een zooitje van heeft gemaakt schuldkwijtschelding krijgt en andere landen niet. Ik voel geen verantwoordelijkheid voor het Griekse falen en de gemiddelde Nederlander ook niet. Wat heb ik er nou mee te maken dat die Grieken zo’n lage pensioenleefijd hebben bijvoorbeeld? De kleine stapjes in de goede richting zijn mede dankzij Jeroen Dijsselbloem gezet, die zit er stevig in gelukkig. Op dat pad moet je doorgaan.”
Mevrouw Van Nieuwenhuizen, in hoeverre is Dijsselbloem eigenlijk niet gewoon een VVD-minister?
Van Nieuwenhuizen: “Nou … ik kan wel een hoop voorbeelden noemen waarin wij het niet helemaal met elkaar eens zijn. Als ik hem hoor over het Europese depositogarantiestelsel, dat hij in volle vaart wil doorzetten. Maar om nou de Griekse staatsobligaties op dezelfde manier te gaan waarderen als de Duitse of de Nederlandse … laten we die risico’s voorlopig maar niet delen zo lang ze niet op gelijk niveau zijn.”
En in welke mate zijn er voor u kantjes aan Jeroen Dijsselbloem waarvan u zegt, meneer Tang: dat zou wel wat meer PvdA mogen?
Tang: “Dat vind ik een beetje flauw. We zijn allebei PvdA’ers.”
Van Nieuwenhuizen (lacht): “Ik denk dat jij meer SP bent.”
Tang: “Ik vind echt dat het debat in Nederland wordt gesmoord door emoties en oneerlijke reacties. Mensen weten donders goed dat we nooit alles gaan terugkrijgen van Griekenland. Zeg dat dan gewoon eens een keer.”
Van Nieuwenhuizen: “Ik vind dat we Griekenland zo ver de duimschroeven moeten aandraaien, dat ze het kunnen dragen. We gaan de Grieken zeker geen gratis geld geven en problemen voor ze oplossen die ze zelf hebben veroorzaakt. En nog steeds veroorzaken.”
Tang: “Eén ding staat als paal boven water: wij gaan het niet eens worden.”
VN 30.07.2016 De interne waakhond van het Internationaal Monetair Fonds haalt keihard uit naar de manier waarop de organisatie tekeer is gegaan in Griekenland. Benieuwd hoe Jeroen Dijsselbloem zijn standpunt nu nog verdedigt.
Oei, wat haalt de interne waakhond van het Internationaal Monetair Fonds vandaag hard uit naar de manier waarop de crisis in Griekenland is aangepakt. De rapporteurs van de Independent Evaluation Office (IEO) van het IMF beschrijven ‘een cultuur van zelfgenoegzaamheid’, die zich schuldig maakt aan ‘oppervlakkige en mechanische’ analyses. Ook zou er sprake zijn van ‘groepsdenken’. De onderzoekers werden tegengewerkt door hun collega’s, documenten met gevoelige informatie werden niet gevonden, beslissingen bleken te zijn genomen door ‘ad-hoc-commissies’. ‘De IEO heeft enkele maar niet alle documenten die door deze groepen zijn voorbereid kunnen inzien.’
Griekenland werd opgeofferd aan het Euro-project, zo is het oordeel. Besmetting van het financiële systeem moest tegen elke prijs worden voorkomen. Het recept van extreme bezuinigingen dat Griekenland kreeg opgelegd maakte de situatie alleen maar erger. De kosten van de crisis werden afgewenteld op de Griekse burger, iets wat de onderzoekers het IMF zwaar aanrekenen. ‘Als het voorkomen van internationale besmetting (van het financiële systeem) een zo belangrijke zorg was, dan hadden de kosten hiervan in ieder geval voor een deel bij de internationale gemeenschap moeten worden gelegd.’
Het rapport is ingeslagen als een bom. ‘IMF in de fout met redding Griekenland,’ kopthet Financieel Dagblad. ‘IMF swayed by eurozone politics’, aldus de Financial Times.
De voormalige minister van Financiën van Griekenland Yanis Varoufakis, die het IMF beschuldigt van fiscale waterboarding van Griekenland, eiste na publicatie van het rapport via Twitter het onmiddellijke vertrek van Paul Thomsen, de IMF-directeur die leiding geeft aan het Griekse programma.
Grote vraag is de komende weken of er daadwerkelijk koppen gaan rollen. Varoufakis heeft namelijk gelijk; het rapport is zo verwoestend in zijn oordeel dat consequenties niet kunnen uitblijven.
Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem houdt zich vooralsnog stil. Hij is ongetwijfeld op vakantie. Maar ook hij heeft wat uit te leggen. Dijsselbloem ging de afgelopen jaren voorop als het gaat om het harde Griekenland-beleid, en ook steunde hij het IMF beleid onvoorwaardelijk. In februari vorig jaar had hij nog een flinke aanvaring met Varoufakis toen die luidkeels protesteerde tegen het beleid van het IMF, de Europese Bank en de Europese Commissie. Nu blijkt dat Varoufakis wel degelijk een punt had met zijn felle protesten.
Benieuwd wat Dijsselbloem daar nu nog op terug heeft te zeggen.
Trouw 29.07.2016 Griekenland zou er een stuk beter voor staan als het IMF niet zo volgzaam achter Europese politici had aangelopen. De woorden van de interne controleurs van het IMF waren iets verhullender, maar dat was de harde boodschap die de bestuurders van het IMF donderdagavond meekregen.
Op het gebied van de euro, zaten IMF-functionarissen vaak te dicht op de lijn van Europese ambtenaren.
De Grieken hadden schuldverlichting moeten krijgen. Het IMF wilde dat ook, maar de eurolanden niet. Dat het IMF boog voor de Europese politici, is een grove fout, stellen de kritische rapporteurs van het Internal Evaluation Office (IEO).
Het IMF leent normaal gesproken vooral geld aan ontwikkelingslanden die in de problemen komen. In ruil voor hervormingen, krijgen deze landen een financieel infuus van het IMF. Een regel is wel dat de landen in staat zijn hun schulden terug te betalen. Het lijkt er op dat het IMF die regel bij de crisis in Griekenland vergeten is, aldus de interne waakhond.
Schuldverlichting had Griekenland geholpen om de economie weer aan de praat te krijgen, geld te verdienen en de leningen terug te betalen. Maar dat ligt gevoelig in Nederland en Duitsland waar bewindslieden diverse keren herhaalden dat elke geleende euro terugkomt.
Politieke beïnvloeding
Waarom het IMF niet de eigen regels naleefde maar naar euro-politici luisterde? Het interne rapport heeft daar een antwoord op: Politieke beïnvloeding. “Op het gebied van de euro, zaten IMF-functionarissen vaak te dicht op de lijn van Europese ambtenaren”, schrijven de controleurs. De IEO beveelt het bestuur aan procedures te ontwikkelen om de “politieke interventie in de technische analyse van het IMF zo klein mogelijk te houden.”
IMF-directeur Christine Lagarde was niet gelukkig met de beschuldiging dat haar bestuur te veel onder invloed zou staan van euro-politici. Volgens haar komen de onderzoekers niet met bewijzen en was de betrokkenheid van het IMF bij de reddingsoperaties wel degelijk een succes.
Nieuwe injectie
De interne kritiek kan gevolgen hebben voor de derde lening aan Griekenland. De Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF maakten vorig jaar een afspraak met de regering van Alexander Tsipras over een nieuwe financiële injectie van 86 miljard euro.
Maar Lagarde heeft nog altijd haar handtekening niet gezet, wat cruciaal is voor de lening omdat anders Nederland en Duitsland niet meedoen. Anders dan bij de eerdere leningen, houdt Lagarde nu wel haar poot stijf en eist ze schuldverlichting, bijvoorbeeld door aflossingen uit te stellen of geen rente meer te vragen. In mei dit jaar gaven de eurolanden toe. Zij beloofden Griekenland wat financiële ruimte en Poul Thomsen, de Europa-directeur van het IMF, zei dat hij het reddingspakket met een positief advies zou voorleggen aan het bestuur van het monetair fonds.
Dubbele moraal
De vraag is nu of de Europese tegemoetkoming voldoende is. Vooral de Aziatische en Latijns-Amerikaanse landen storen zich al jaren aan de dubbele moraal binnen het bestuur van het IMF waarbij voor Europese landen andere regels gelden dan voor ontwikkelingslanden. Het interne rapport geeft munitie aan hun twijfels en wellicht ook aan hun verzet tegen de Europese invloeden binnen het IMF.
VK 29.07.2016 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft zich voor het karretje van de Europese Commissie laten spannen. Het fonds had alleen mogen deelnemen aan het reddingsplan voor Griekenland als de Europese landen een deel van de Griekse schulden hadden kwijtgescholden.
Dit blijkt uit een onderzoeksrapport van de Internal Evaluation Office (IEO). Het onderzoekrapport heeft de huidige IMF-directeur Christine Lagarde in grote verlegenheid gebracht. Zij heeft al herhaaldelijk het verwijt gekregen zich te veel te hebben ingespannen voor het redden van het europroject – iets wat absoluut niet tot de taken van het IMF behoort. Lagarde ligt ook al onder vuur omdat zij in Frankrijk voor de rechter is gesleept vanwege een corruptiezaak rond ondernemer Bernard Tapie. Die zaak gaat terug tot 2008 toen ze minister van Economische Zaken was.
In het interne onderzoeksrapport wordt gesproken van ‘politieke beïnvloeding’ van de economische analyses van het fonds. Dat vond plaats bij de steunverlening aan diverse landen die bij de eurocrisis geen geld meer konden lenen op de kapitaalmarkt. Griekenland kreeg van het IMF een lening van 30 miljard euro in 2010 en nog eens 28 miljard in 2012. Ierland kreeg ook een lening van 22,5 miljard, Portugal van 26 miljard en Cyprus van 1 miljard van het IMF – een totaal bedrag van 107 miljard.
‘De financiële crises in Griekenland, Portugal en Ierland hebben de verdenking laten ontstaan dat eurolanden een voorkeursbehandeling krijgen’, aldus het rapport. Zo wordt kritiek geuit op de ‘over-optimistische prognoses over de groei van de Griekse economie’.
Het IEO stelt dat het bestuur van het IMF in de toekomst maatregelen moet nemen om te voorkomen dat politieke motieven economische analyses kleuren. ‘De geloofwaardigheid van het IMF hangt samen met de kwaliteit en onafhankelijkheid van de analyses. De directeur moet ervoor zorgen dat deze analyses worden gevrijwaard voor politieke beïnvloeding’, aldus het onderzoek.
In 2010 sloot het IMF zich kritiekloos aan bij een reddingsplan voor Griekenland dat al was gesloten tussen de eurolanden onderling ‘en gokte erop dat de stabiliteit in Griekenland zou worden hersteld zonder herstructurering van de schuld’. De kritiek komt niet uit het niets. In 2012 stapte de econoom Peter Doyle al op bij het IMF vanwege de ‘Europese partijdigheid in de top van het IMF’. ‘Na 25 jaar dienstverband schaam ik mij diep iets met dit fonds te maken te hebben gehad’, stelde hij.
Het is voor het IMF moeilijk geworden om na deze vernietigende conclusie nog mee te werken aan een derde steunplan voor Griekenland zoals de Eurogroep onder leiding van Jeroen Dijsselbloem wil. Griekenland zou nog een keer 86 miljard euro aan leningen moeten krijgen, waaraan het IMF zo’n 12 miljard zou moeten bijdragen. Het IMF heeft dit keer wel kwijtschelding geëist van de Griekse schuld voordat het over de brug komt.
Deze schuld is volgens het IMF onhoudbaar, zodat het geld uiteindelijk in een bodemloze put eindigt. Maar met name de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble weigert over kwijtschelding na te denken. Volgens hem is dat in strijd met het EU-verdrag. Daarnaast worden landen gestraft die wel orde op zaken hebben durven stellen zoals Spanje en Ierland.
Lagarde zegt dat de onderzoekers onvoldoende hardmaken dat er te veel politieke invloed werd uitgeoefend op de analyses. Volgens haar is de betrokkenheid van het IMF bij de oplossing van de eurocrisis een ‘succes’ en is er geen reden de procedures aan te passen. Griekenland was volgens haar een uniek geval door ‘te ambitieuze doelstellingen, politieke crises, de weerstand van gevestigde belangen en grote uitvoeringsproblemen’.
NU 29.07.2016 Griekenland en Italië krijgen extra geld uit een Europees noodfonds voor het redden, opvangen en registreren van migranten. De Europese Commissie wees vrijdag bijna 8 miljoen euro toe aan Griekenland en ruim 3 miljoen aan Italië.
Griekenland mag het geld onder meer besteden aan medische zorg voor mensen die aankomen op de eilanden in de Egeïsche zee. Het land heeft sinds vorig jaar al ruim 350 miljoen euro aan Europese noodsteun ontvangen.
De Italiaanse kustwacht krijgt 2,2 miljoen euro voor zoek- en reddingsacties op de Middellandse Zee, vooral te besteden aan voedsel voor opgepikte bootvluchtelingen en personeelskosten.
De Italiaanse marine ontvangt 1 miljoen voor materiaal en beschermende kleding die de medische screening van migranten op zee veiliger moet maken. Italië kreeg sinds vorig jaar in totaal 24,5 miljoen aan noodsteun.
Telegraaf 22.06.2016 Griekse banken kunnen eind deze maand weer aanspraak maken op goedkope leningen van de Europese Centrale Bank (ECB). De beleidsmakers in Frankfurt gaven woensdag hun goedkeuring voor het opnieuw instellen van bepaalde minimumeisen, waardoor Grieks schuldpapier opnieuw als onderpand kan worden gebruikt bij het aangaan van leningen bij de centrale bank.
De zogeheten waiver die dit regelt, was in februari vorig jaar ingetrokken toen de spanningen tussen de Griekse overheid en schuldeisers hoog opliepen. Sindsdien konden Griekse banken alleen minder voordelige noodleningen aangaan bij de ECB.
De ECB merkt op dat in Griekenland inmiddels hard gewerkt wordt aan hervormingen en bezuinigingen. Onlangs werd in Brussel ook de uitbetaling goedgekeurd van nog eens 7,5 miljard euro aan steun voor de Grieken.
Telegraaf 21.06.2016 De regering in Athene is het goede pad ingeslagen om een nieuwe crisis te voorkomen, maar het is van belang dat het Zuid-Europese land zich houdt aan het akkoord met de internationale geldschieters. Deze boodschap bracht de voorzitter van Europese Commissie , Jean Claude Juncker.
Volgens Juncker zijn de recente resultaten die Griekenland heeft behaald bij het onder meer het terugdringen van begrotingstekort bemoedigend te noemen, zo meldt Reuters.
Wel benadrukte Juncker dat de regering en het parlement in Athene de hervormingsplannen moet blijven omarmen.
Eerder deze maand werd het licht op groen gezet door de eurogroep om €7,5 miljard over te maken naar Griekenland.
Telegraaf 17.06.2016 Christine Lagarde, topvrouw bij het IMF, heeft nog steeds twijfels over deelname aan het steunpakket van €86 miljard dat noodzakelijk is om de financiële nood in Griekenland te ledigen.
Lagarde stelde tijdens een speech in Oostenrijk de gang van zaken bij Griekenland in de gaten te houden voordat het IMF een definitieve beslissing neemt over een bijdrage in de financiële steun.
De IMF-topvrouw waarschuwde dat er nog vele bijeenkomsten kunnen volgen tussen de internationale geldverstrekkers en Griekenland, zolang er geen oplossing voor handen is om de Griekse schuldenlast deels kwijt te schelden en voor de toekomst houdbaar te maken.
Het Europese steunfonds ESM maakt vandaag bekend om €7,5 miljard over te maken aan Griekenland. Het Zuid-Europese land kan met het geld onder meer leningen aflossen.
Telegraaf 17.06.2016 Het Europese steunfonds ESM maakt 7,5 miljard euro over aan Griekenland. Het bestuur van het ESM heeft vrijdag groen licht gegeven voor de overboeking.
De ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) besloten in mei na lang beraad het geld vrij te maken voor Griekenland. Het land kan met het geld onder meer leningen aflossen. Zonder steun van zijn geldschieters zou Athene mogelijk in de financiële problemen zijn gekomen.
Als Griekenland aan een aantal voorwaarden heeft voldaan, zal later nog een extra uitbetaling van 2,8 miljard euro volgen. Inmiddels hebben de Europese steunfondsen ESM en EFSF al bijna 171 miljard euro aan noodsteun aan Griekenland uitgekeerd.
Donderdag besloot de eurogroep definitief de uitbetaling aan Griekenland goed te keuren. Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem voldoet Griekenland aan de voorwaarden voor een nieuwe tranche.
Telegraaf 16.06.2016 De Griekse regering kan begin volgende week 7,5 miljard euro op haar bankrekening tegemoet zien. De ministers van Financiën van de eurozone hebben daarvoor donderdag in Luxemburg het licht op groen gezet.
Het bedrag, uit het Europese noodfonds ESM, is onderdeel van een derde steunprogramma van maximaal 86 miljard euro. Het ESM, een permanent financieringssysteem voor EU-lidstaten in problemen, is de grootste geldschieter van het land.
Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem voldoet Griekenland aan de voorwaarden voor een nieuwe tranche. Het land moet zwaar hervormen en bezuinigen. De Griekse minister Eucleidis Tsakalotos zei in Luxemburg dat 2015 ,,een moeilijk jaar” is geweest, ,,vooral voor de Griekse burgers.”
EU-commissaris Pierre Moscovici (Economische en Financiële Zaken) hoopt dat het geld ,,zuurstof” zal brengen in de Griekse economie, die volgens hem in de tweede helft van dit jaar kan groeien met 3 procent.
AD 16.06.2016 De Griekse regering kan begin volgende week 7,5 miljard euro op haar bankrekening tegemoet zien. De ministers van Financiën van de eurozone hebben daarvoor donderdag in Luxemburg het licht op groen gezet.
Het bedrag, uit het Europese noodfonds ESM, is onderdeel van een derde steunprogramma van maximaal 86 miljard euro. Het ESM, een permanent financieringssysteem voor EU-lidstaten in problemen, is de grootste geldschieter van het land.
Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem voldoet Griekenland aan de voorwaarden voor een nieuwe tranche. Het land moet zwaar hervormen en bezuinigen. De Griekse minister Eucleidis Tsakalotos zei in Luxemburg dat 2015 ,,een moeilijk jaar” is geweest, ,,vooral voor de Griekse burgers.” EU-commissaris Pierre Moscovici (Economische en Financiële Zaken) hoopt dat het geld ,,zuurstof” zal brengen in de Griekse economie, die volgens hem in de tweede helft van dit jaar kan groeien met 3 procent.
VK 15.06.2016 Duizenden Grieken hebben zich woensdag verzameld voor het parlement om het vertrek van de regering te eisen. De demonstranten zijn boos over het jongste pakket bezuinigingsmaatregelen. De betoging was de grootste in maanden.
De links-populistische premier Alexis Tsipras, die veel stemmen trok met zijn uitgesproken verzet tegen de door internationale geldschieters afgedwongen bezuinigingen, heeft het Griekse volk voorgelogen, zei de zestigjarige betoger Ioannis Papadopoulos. Samen met haar nationalistische coalitiepartner zou Tsipras’ partij Syriza Griekenland hebben ‘verwoest’.
Het Griekse parlement stemde afgelopen weken in met een reeks nieuwe bezuinigingen en hervormingen. Het pensioenstelsel gaat deels op de schop en enkele belastingen worden verhoogd. In ruil kreeg Griekenland een nieuwe tranche van het met de Europese Unie afgesproken noodleningenpakket.
Schuldverlichting
Eind mei besloot de Eurogroep tot een schuldverlichting voor Griekenland. De ministers geven Athene volgend jaar een minimale renteverlaging (voordeel voor Athene: 220 miljoen). Verder wordt de looptijd van een deel van de verstrekte leningen iets verlengd. Pas in 2018 (als Griekenland financieel weer op eigen benen moet leren staan), kan er over grotere stappen gesproken worden, inclusief het omruilen van duurdere door het IMF verstrekte leningen door die van het Europees noodfonds.
Zonder schuldverlichting, werd eerder berekend, blijkt dat zelfs in het meest optimistische scenario Griekenland pas in 2060 zijn staatschuld richting het toegestane maximum voor eurolanden (60 procent van het bruto binnenlands product) terugdringt.
VK 15.06.2016 Duizenden Grieken hebben zich woensdag verzameld voor het parlement om het vertrek van de regering te eisen. De demonstranten zijn boos over het jongste pakket bezuinigingsmaatregelen. De betoging was de grootste in maanden.
De links-populistische premier Alexis Tsipras, die veel stemmen trok met zijn uitgesproken verzet tegen de door internationale geldschieters afgedwongen bezuinigingen, heeft het Griekse volk voorgelogen, zei de zestigjarige betoger Ioannis Papadopoulos. Samen met haar nationalistische coalitiepartner zou Tsipras’ partij Syriza Griekenland hebben ‘verwoest’.
Het Griekse parlement stemde afgelopen weken in met een reeks nieuwe bezuinigingen en hervormingen. Het pensioenstelsel gaat deels op de schop en enkele belastingen worden verhoogd. In ruil kreeg Griekenland een nieuwe tranche van het met de Europese Unie afgesproken noodleningenpakket.
Schuldverlichting
Eind mei besloot de Eurogroep tot een schuldverlichting voor Griekenland. De ministers geven Athene volgend jaar een minimale renteverlaging (voordeel voor Athene: 220 miljoen). Verder wordt de looptijd van een deel van de verstrekte leningen iets verlengd. Pas in 2018 (als Griekenland financieel weer op eigen benen moet leren staan), kan er over grotere stappen gesproken worden, inclusief het omruilen van duurdere door het IMF verstrekte leningen door die van het Europees noodfonds.
Zonder schuldverlichting, werd eerder berekend, blijkt dat zelfs in het meest optimistische scenario Griekenland pas in 2060 zijn staatschuld richting het toegestane maximum voor eurolanden (60 procent van het bruto binnenlands product) terugdringt.
NU 15.06.2016 Duizenden Grieken hebben zich woensdag verzameld voor het parlement om het vertrek van de regering te eisen. De demonstranten zijn boos over het jongste pakket bezuinigingsmaatregelen. De betoging was de grootste in maanden.
De links-populistische premier Alexis Tsipras, die veel stemmen trok met zijn uitgesproken verzet tegen de door internationale geldschieters afgedwongen bezuinigingen, heeft het Griekse volk voorgelogen, zei de zestigjarige betoger Ioannis Papadopoulos. Samen met haar nationalistische coalitiepartner zou Tsipras’ partij Syriza Griekenland hebben ”verwoest”.
Het Griekse parlement stemde afgelopen weken in met een reeks nieuwe bezuinigingen en hervormingen. Het pensioenstelsel gaat deels op de schop en enkele belastingen worden verhoogd.
In ruil kreeg Griekenland een nieuwe tranche van het met de Europese Unie afgesproken noodleningenpakket.
Telegraaf 15.06.2016 Duizenden Grieken hebben zich woensdag verzameld voor het parlement om het vertrek van de regering te eisen. De demonstranten zijn boos over het jongste pakket bezuinigingsmaatregelen. De betoging was de grootste in maanden.
De links-populistische premier Alexis Tsipras, die veel stemmen trok met zijn uitgesproken verzet tegen de door internationale geldschieters afgedwongen bezuinigingen, heeft het Griekse volk voorgelogen, zei de zestigjarige betoger Ioannis Papadopoulos. Samen met haar nationalistische coalitiepartner zou Tsipras’ partij Syriza Griekenland hebben ,,verwoest”.
Het Griekse parlement stemde afgelopen weken in met een reeks nieuwe bezuinigingen en hervormingen. Het pensioenstelsel gaat deels op de schop en enkele belastingen worden verhoogd. In ruil kreeg Griekenland een nieuwe tranche van het met de Europese Unie afgesproken noodleningenpakket.
Elsevier 13.06.2016 De Grieken zullen binnenkort weer op eigen benen staan. Er is intussen voldaan aan de meeste hervormingen die werden geëist door de internationale geldschieters.
Het in een schuldencrisis verkerende Griekenland is bezig om het vertrouwen van de markten beetje bij beetje terug te winnen, zei de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble vandaag volgens bijvoorbeeld de Griekse krant Ekathimerini.
Hardliner
Hij is vooral complimenteus over de verlaging van de arbeidskosten met 12 procent. Maar Schäuble, die zich tijdens de hoogtijdagen van de Griekse crisis een warehardliner toonde, blijft erbij dat verdere hervormingen noodzakelijk zijn, én dat de enorme schuldenberg van het land door Athene moet worden terugbetaald. De door de Grieken zo gewenste schuldenverlichting zit er wat hem betreft nog altijd niet in – al is hij wel bereid te onderzoeken hoe de last kan worden verminderd.
De begrotingscommissie in de Bondsdag – de Duitse Tweede Kamer is vandaagoverstag gegaan met de volgende tranche aan hulpgelden. De bezwaren tegen het nieuwe pakket – zo’n 10, 3 miljard euro, zijn weggenomen. CDU-woordvoerder Eckhardt Rehberg zegt dat de Grieken weliswaar aan 52 van de 56 voorwaarden hebben voldaan, maar dat structurele hervormingen nog altijd broodnodig zijn om het land toekomstbestendig te maken.
Voorbode
Schäuble liet zich heel wat dreigender uit over Groot-Brittannië, dat tijdens het referendum op 23 juni zomaar eens voor een Brexit zou kunnen kiezen. De Britten moeten bij een dergelijke beslissing niet denken dat zij opnieuw toegang krijgen tot de interne markt. ‘Eruit is eruit,’ waarschuwt hij. De minister van Financiën is bang dat het Britse vertrek een voorbode kan zijn van soortgelijke referenda in andere lidstaten. Een van die landen waar een debat over uittrede kan worden aangezwengeld, is Nederland.
Een kleine 40 procent van de Nederlandse stemgerechtigden wil een referendum over het Nederlandse lidmaatschap van de Europese Unie volgens de peiling, waarover het FDdeze week schreef. Maar als zo’n volksraadpleging op dit moment zou worden gehouden, kiest een ruime meerderheid ervoor om toch in de Unie te blijven. De meerderheid van de Nederlandse kiezers zou namelijk een ‘bescheiden tot sterke’ voorstander van de EU zijn.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
De eurogroep en het IMF zijn dinsdagavond tot een akkoord gekomen over verlichting van de Griekse schuld. De Europese ministers verzetten zich eerst fel, maar zwichtten voor de druk. Wat houdt de schuldverlichting precies in? Elsevier 25.05.2016
Elsevier 17 05.2016 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil ervoor zorgen dat Griekenland de komende 25 jaar geen rente en aflossingen betaalt op de uitstaande leningen. Ook daarna moet het land rustig de tijd krijgen om leningen af te betalen.
Dat meldt The Wall Street Journal. Het IMF moet de Europese Unie (EU) nog overhalen om het voorstel te accepteren. Dat zal niet makkelijk worden, omdat de meeste lidstaten helemaal geen schuldenverlichting willen voor de Grieken.
Yannis Koutsomitis, politiek analist en Griekenland-expert, zegt tegenelsevier.nl dat het IMF en de EU waarschijnlijk tot een compromis zullen komen. ‘Het IMF vraagt veel van de EU, maar lidstaten zullen zich ook deels bij het fonds aansluiten.’
De EU zal naar verwachting vooral protesteren tegen het voorstel van de IMF om de Grieken na 2040 nog zo’n veertig jaar een vaste rente van 1.5 procent te laten betalen op eurozone-leningen. ‘Dat is het echte probleem,’ aldus Koutsomitis. ‘Niemand weet wat er zal gebeuren met de rente in de komende jaren. Dat wil de EU echt niet vastzetten voor meer dan een decennium.’
Daarnaast wil de EU dat het IMF meebetaalt aan het reddingspakket dat vorige zomer werd verstrekt aan Griekenland. Het fonds heeft echter gezegd dat alleen wil meebetalen als de EU akkoord gaat met de schuldverlichting. Griekenland heeft eentotale schuld van zo’n 200 miljard euro aan het IMF en de Europese Unie. Daar komt nog eens het reddingspakket ter waarde van 60 miljard bij.
‘Als deze maatregelen niet worden geaccepteerd, zit Griekenland echt in de problemen,’ zegt Koutsomitis. ‘Griekenland heeft nu laten zien dat het wil hervormen en dat het echt wil voldoen aan de voorwaarden van de EU. Zo gek is het voorstel van het IMF dus niet.’
Volgens de politieke analist zal er tijdens het aankomende eurozone-overleg op 24 mei een doorbraak moeten komen. Griekenland heeft het geld uit het reddingspakket hard nodig en wil ook graag schuldverlichting zien. Premier Alexis Tsipras hoopt namelijk in 2017 al terug te keren op de kapitaalmarkt.
‘Dat is heel goed mogelijk, maar het zal afhangen van de politieke ontwikkelingen,’ aldus Koutsomitis. Als het euroscepticisme in Europa verder toeneemt, zal de schuldverlichting voorlopig uitblijven.
Buitenland Een demonstratie van duizenden Grieken tegen nieuwe bezuinigingen is zondag voor het parlementsgebouw in Athene ontaard in rellen. Honderden relschoppers gingen op de vuist met de politie. Het Griekse parlement heeft ondertussen ingestemd met nieuwe……
Elsevier 28.04.2016 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft een spoedtop aangevraagd met gedschieters over de noodsteun aan de Grieken. De geruchten over nieuwe verkiezingen zwellen aan: houdt Tsipras het nog wel vol?
NU 26.04.2016 De Griekse premier Alexis Tsipras wil een extra top van Europese leiders om de voorwaarden voor een nieuwe financiële injectie te bespreken. Hij zal daartoe woensdag contact opnemen met Europees president Donald Tusk, zei een regeringsbron dinsdag.
Enkele uren eerder was een ontmoeting tussen Griekenland en zijn internationale geldschieters over een pakket aanvullende hervormingen zonder conclusies geëindigd.
Dinsdagavond maakte de woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem op Twitter bekend dat er donderdag geen extra vergadering plaatsvindt van de Eurogroep over Griekenland.
Griekenland moet nog een aantal hervormingen doorvoeren waaronder in het pensioenstelsel. Het land onderhandelt hierover met zijn geldschieters. In ruil voor de hervormingen zou Athene dan weer een financiële injectie krijgen.
“Er is meer tijd nodig”, twittert de woordvoerder van Dijsselbloem. De onderhandelingen hebben al maanden vertraging opgelopen. Ze hadden eigenlijk al vorig jaar moeten zijn afgerond.
Dijsselbloem was eind vorige week nog optimistisch tijdens een overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden (de Eurogroep). Hij dacht toen dat een akkoord nabij was.
Elsevier 22.04.2016 De Europese Unie (EU) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaan het de Grieken misschien toch makkelijker maken. De partijen bespraken vrijdag voor het eerst schuldverlichting voor Griekenland.
De gesprekken over economische hervormingen in Griekenland gingen vrijdag van start in het Amsterdamse Scheepvaartmuseum. De eurogroep wil dat Griekenland laat zien dat het serieus aan het bezuinigen is, anders krijgt het land geen toegang tot de volgende vijf miljard euro uit het reddingspakket dat afgelopen zomer werd overeengekomen.
Het IMF weigert mee te betalen aan het volgende deel, tenzij er schuldverlichting komt voor de Grieken. De organisatie vreest dat zonder tegemoetkoming van de crediteuren de Griekse staatsschuld te hoog oploopt.
Veel EU-landen zijn daar juist tegen: vooral Duitsland heeft verlichting van de schuld ‘onbespreekbaar’ verklaard. Toch is het volgens minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) nu wel een optie.
‘Schuldkwijtschelding wordt door de ministers in de eurogroep echt niet gesteund,’ zegt hij in een interview met Nieuwsuur. ‘Maar schuldverlichting, als het echt nodig blijkt, is wel een optie.’
In het geval van schuldverlichting hoeft Griekenland minder of geen rente te betalen over het bedrag dat wordt uitgeleend door de geldschieters. Ook zouden de Grieken langer de tijd hebben om het geld terug te betalen.
De Griekse premier Alexis Tsipras hoopt dat het terugbetalen van de schuld makkelijker wordt gemaakt. In het Griekse parlement ondervindt Tsipras juist veel weerstand, voor pensioenhervormingen en belastingverhogingen is weinig steun.
Houdbaar
De crediteuren vinden wel dat eerst moet worden bewezen dat schuldverlichting echt nodig is voor Griekenland om te overleven. Volgens Dijsselbloem kan een faillissement worden voorkomen als voldoende bezuinigingen worden doorgevoerd.
‘Als de Grieken voldoende leveren, dan wordt die schuld al een stuk beter houdbaar,’ zei Dijsselbloem. De rente die Griekenland moet betalen over het leengedeelte van het reddingspakket is al heel laag, en Tsipras heeft eigenlijk al heel veel tijd van de geldschieters gekregen, aldus de minister.
De gesprekken worden volgende week donderdag hervat. Dan wordt er vooral kritisch naar de economische hervormingen van Griekenland gekeken, en hopen het IMF, de EU en Tsipras het eens te worden over de volgende betaling.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
VK 04.04.2016 IMF-directeur Christine Lagarde verwacht niet op korte termijn een akkoord te bereiken over een plan dat nieuwe steun aan Griekenland mogelijk kan maken. Ze schreef aan de Griekse premier Alexis Tsipras dat ‘we nog een flinke afstand zijn verwijderd’ van een overeenkomst waar het fonds mee akkoord kan……
Telegraaf 10.03.2016 De vluchtelingencrisis trekt een zware wissel op de economie van Griekenland en het land heeft forse hulp van buitenaf nodig om de gevolgen te ondervangen. Dat staat in een rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) over de staat van de Griekse economie.
De meeste vluchtelingen die het afgelopen jaar naar Europa trokken maakten vanuit Turkije de oversteek naar een van de Griekse eilanden. ,,Griekenland heeft aanzienlijke hulp nodig om deze nieuwe uitdaging het hoofd te bieden”, zei secretaris-generaal Angel Gurria van de OESO. ,,Geen enkel land kan deze uitdaging in zijn eentje aan.”
Griekenland kampte al met de gevolgen van de strenge bezuinigingen die de afgelopen jaren moesten worden doorgevoerd. Die bezuinigingen waren een voorwaarde voor de financiële noodhulp die de Grieken ontvingen van de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds.
Volgens de OESO beginnen de hervormingen hun vruchten af te werpen, maar moet er nu meer worden gedaan om de armsten in de samenleving te ondersteunen. De OESO pleit onder meer voor de invoering van een minimuminkomen voor arme huishoudens en maaltijden op scholen in arme regio’s op de korte termijn. Op de middellange termijn moet er ook sociale woningbouw komen, maar zolang dat nog niet is gebeurd, moet er gerichte hulp komen om daklozen te helpen en de druk van hoge woonlasten te verminderen.
Telegraaf 07.03.2016 Eurolanden gaan “in de nabije toekomst” praten over mogelijke schuldenverlichting voor Griekenland. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem maandag na afloop van de vergadering van ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep) in Brussel.
Een concrete datum noemde Dijsselbloem niet. Eerst moet een controle zijn afgerond over hoe ver de Grieken zijn met het nakomen van de afspraken die zijn gemaakt in ruil voor een derde steunpakket van circa 85 miljard euro. De experts van de geldschieters keren dinsdag terug naar Athene in de hoop deze zogeheten review af te ronden.
Dijsselbloem waarschuwde in ieder geval dat er “meer nog gedaan moet worden” door de Grieken om de gestelde doelstellingen te halen. Zo is de hervorming van het pensioenstelsel nog een heikel punt en moet het land werk maken met een privatiseringsfonds.
De baas van het Europees noodfonds ESM Klaus Regling zei te hopen dat er snel geschakeld gaat worden, omdat de beschikbare financiële middelen van Griekenland krapper worden. Een succesvolle review is ook een voorwaarde om weer geld overgemaakt te krijgen uit het steunprogramma.
Schuldenverlichting is altijd bespreekbaar geweest voor de eurolanden en ook voor Nederland. Het kwijtschelden van (een deel van) de schuldenberg ligt politiek veel gevoeliger. Opener staat de eurogroep over het eventueel aanpassen van de looptijden en van de rente van de leningen.
De eerstvolgende eurogroep staat gepland voor 22 april. Deze wordt gehouden in Amsterdam, omdat Nederland dit half jaar voorzitter is van de EU.
AD 07.03.2016 Eurolanden gaan ‘in de nabije toekomst’ praten over mogelijke schuldenverlichting voor Griekenland. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem maandag na afloop van de vergadering van ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep) in Brussel.
Een concrete datum noemde Dijsselbloem niet. Eerst moet een controle zijn afgerond over hoe ver de Grieken zijn met het nakomen van de afspraken die zijn gemaakt in ruil voor een derde steunpakket van circa 85 miljard euro. De experts van de geldschieters keren dinsdag terug naar Athene in de hoop deze zogeheten review af te ronden.
Waarschuwing
Dijsselbloem waarschuwde in ieder geval dat er ‘meer nog gedaan moet worden’ door de Grieken om de gestelde doelstellingen te halen. Zo is de hervorming van het pensioenstelsel nog een heikel punt en moet het land werk maken met een privatiseringsfonds.
De baas van het Europees noodfonds ESM Klaus Regling zei te hopen dat er snel geschakeld gaat worden, omdat de beschikbare financiële middelen van Griekenland krapper worden. Een succesvolle review is ook een voorwaarde om weer geld overgemaakt te krijgen uit het steunprogramma.
Kwijtschelden
Schuldenverlichting is altijd bespreekbaar geweest voor de eurolanden en ook voor Nederland. Het kwijtschelden van (een deel van) de schuldenberg ligt politiek veel gevoeliger. Opener staat de eurogroep over het eventueel aanpassen van de looptijden en van de rente van de leningen. De eerstvolgende eurogroep staat gepland voor 22 april. Deze wordt gehouden in Amsterdam, omdat Nederland dit half jaar voorzitter is van de EU.
Trouw 003.2016 Na maanden van pappen, nathouden en de ene halfslachtige EU-top na de andere hangt er in de Europese migratiecrisis zowaar een doorbraak in de lucht. Vandaag hopen de regeringsleiders op hun ingelaste bijeenkomst in Brussel zelfs op een dubbel succes: het ene heeft met Turkije te maken, het andere met Griekenland – al zal de Griekse regering het resultaat niet als een ‘succes’ beschouwen. Integendeel. De Grieken hebben een groot probleem.Tijdens de informele EU-top zal Griekenland worden omsingeld door de 27 andere landen, zoals het vorig jaar werd omsingeld door de achttien andere eurolanden.
De meeste aandacht gaat uit naar de ingelaste EU-Turkije-top, een lunchbijeenkomst waarbij de Turkse premier Davutoglu aanschuift. Daar worden harde afspraken verwacht over het indammen van de migratiestroom naar Griekenland, gekoppeld aan EU-toezeggingen over het rechtstreeks opnemen van erkende vluchtelingen uit Turkije.
Maar de verwachting is dat het er tijdens de tweede sessie, als de Turken zijn vertrokken, veel heter aan toe gaat. Tijdens die informele EU-top zal Griekenland worden omsingeld door de 27 andere landen, zoals het vorig jaar werd omsingeld door de achttien andere eurolanden. Premier Tsipras krijgt het weer zwaar.
Slotverklaringen op dergelijke EU-toppen zijn altijd unaniem, en ook in dat opzicht wordt deze top een bijzondere. Door het verwachte verzet van Tsipras komt er waarschijnlijk geen slotverklaring, hooguit een document met een minder formele status.
Balkan-route
Het belangrijkste ‘resultaat’ van deze bijeenkomst is dat de regeringsleiders de Balkan-route ritueel ten grave dragen. “De irreguliere stroom migranten langs de westelijke Balkanroute is ten einde”, zo staat het stellig in een uitgelekt document. “Deze route is vanaf nu gesloten.” Daarmee is het ook definitief gedaan met het ‘doorwuiven’, de praktijk dat landen langs de route migranten op hun weg naar vooral Duitsland geen strobreed in de weg legden.
De afgelopen weken namen enkele landen alvast eigenmachtig een voorschot op die afsluiting. Het meest zichtbaar was het besluit van niet-EU-lid Macedonië om de grens met Griekenland nagenoeg dicht te gooien, waardoor duizenden vluchtelingen strandden aan de Griekse kant. Vanaf vandaag krijgt dit beleid dus de officiële goedkeuring van de EU. Het doel heiligt de middelen: elke maatregel die de migrantenstroom tot staan brengt, wordt nu omarmd.
De uitspraak heeft grote gevolgen, allereerst voor migranten langs de route, maar ook voor potentiële migranten die nu nog in Turkije zitten.
De uitspraak heeft grote gevolgen, allereerst voor migranten langs de route, maar ook voor potentiële migranten die nu nog in Turkije zitten. Brussel hoopt hen vandaag duidelijk te maken dat de overtocht naar Europa geen zin meer heeft.
Opvangland
Voor Athene is de eensgezindheid van de andere landen dramatisch. Zij bepalen dat Griekenland nu geen transitland meer is maar een opvangland, in een noodlottige klem tussen Turkije en de rest van Europa. De 27 andere EU-landen hebben vandaag een dubbele boodschap voor Tsipras. Punt één: inderdaad, je zit diep in de problemen. Had je die ‘hotspots’ maar wat sneller moeten opzetten. Ten tweede: we staan volledig tot jullie beschikking om te helpen, met geld, materieel en mankracht.
Naast hulp bij de elementaire opvang heeft Athene ook ‘een bestuurlijke capaciteitsbehoefte’, zoals een EU-diplomaat het uitdrukt. “Dat vindt geen enkel land leuk om toe te geven. De Grieken moeten duidelijk aangeven waar die behoefte bestaat, zonder het beeld te creëren dat mannen in zwarte pakken de boel overnemen in Athene”, een verwijzing naar het trojka-trauma van de Grieken.
De Europese Commissie maakte vorige week al bekend voor de komende drie jaar 700 miljoen euro vrij te maken voor noodhulp aan vooral Griekenland. In de tussentijd kunnen individuele lidstaten al iets doen. Nederland stuurde gisteren een vrachtvliegtuig vol dekens, slaapzakken en veldbedden naar Athene.
Rol van Nederland als voorzitter beperkt
De EU-top begon eigenlijk gisteravond al. Toen was er in de Turkse ambassade in Brussel vooroverleg tussen premier Rutte (namens het EU-voorzittersland), de Duitse bondskanselier Merkel en de Turkse premier Davutoglu.Vanmiddag om 12.30 uur begint de EU-Turkije-top, gevolgd door een persconferentie van raadsvoorzitter Tusk en de Turkse premier Davutoglu.Om 15.00 uur zouden de 28 regeringsleiders aan hun tweede sessie moeten beginnen, zonder Turkije.De rol van Nederland als voorzittersland is vandaag beperkt. Donald Tusk zit beide vergaderingen voor.
Telegraaf 03.03.2016 De Europese Unie zal de druk op Griekenland opvoeren om snel tot een akkoord te komen over pensioenhervormingen en privatiseringen. Dat zei minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem donderdag in de Tweede Kamer.
Hij is niet al te pessimistisch over het overleg. ,,De Griekse regering wil er graag uitkomen.” De uitvoering van de plannen heeft vertraging opgelopen. Het akkoord had er afgelopen najaar al moeten liggen. Athene is wel op tijd met ,,serieuze” voorstellen gekomen, maar het overleg hierover is nog niet afgerond.
De Griekse regering ,,voelt de urgentie” om tot een oplossing te komen, zei Dijsselbloem. De regering van de Alexis Tsipras voelt volgens hem de pensioenhervorming en de privatisering ook als een ,,donkere wolk” boven zich hangen.
Dijsselbloem wilde geen deadline aan de onderhandelingen verbinden. ,,Des te sneller des te beter.” EU-Commissaris Pierre Moscovici (Economische Zaken) zei eerder dat er voor Pasen een akkoord zou zijn.
De vluchtelingencrisis speelt geen rol in het onderhandelingsproces, aldus de minister. Vele tienduizenden migranten overspoelen het land. Dat drukt wel op de Griekse begroting, maar hiervoor wil de Europese Commissie geld vrij maken.
Athene kreeg vorig zomer 86 miljard euro aan noodhulp toegezegd in ruil voor economische hervormingen en bezuinigingen. Het bulk van deze aanpassingen en besparingen zijn direct na de zomer al door het Griekse parlement geloodst.
Kredietbeoordelaar S&P meldde in januari dat de Griekse regering goede vorderingen heeft gemaakt bij het stabiliseren van de financiële sector en het terugdringen van de overheidsuitgaven.
VK 13.02.2016 De kapitaalpositie van de Griekse banken is voorlopig sterk genoeg. Dat stelt Danièle Nouy, het hoofd van de raad die namens de Europese Centrale Bank (ECB) toezicht houdt op de banken. Ze verwacht niet dat verdere herkapitalisatie nodig is.
Europees Commissaris; dat grote landen van Brussel meer mogen zondigen dan kleine, zal de nieuwe begrotingstsaar Valdis Dombrovskis altijd ontkennen. Met welke boodschap komt hij dinsdag naar Den Haag? Een interview met Valdis Dombrovskis,
De Griekse banken hebben hun eigen vermogen de afgelopen maanden met 14,4 miljard euro versterkt. Ze zijn in dat opzicht nu ‘in een goede vorm’, zei Nouy tegen de Griekse krant Agora.
De vier grootste Griekse banken ondergaan dit jaar geen zogenoemde stresstest van de ECB om te peilen hoe ze ervoor staan. Volgens Nouy zijn ze in oktober al onderworpen aan ‘rigoureuze” onderzoeken.
Telegraaf 13.02.2016 De kapitaalpositie van de Griekse banken is voorlopig sterk genoeg. Dat stelt Danièle Nouy, het hoofd van de raad die namens de Europese Centrale Bank (ECB) toezicht houdt op de banken. Ze verwacht niet dat verdere herkapitalisatie nodig is.
De Griekse banken hebben hun eigen vermogen de afgelopen maanden met 14,4 miljard euro versterkt. Ze zijn in dat opzicht nu “in een goede vorm”, zei Nouy tegen de Griekse krant Agora.
De vier grootste Griekse banken ondergaan dit jaar geen zogenoemde stresstest van de ECB om te peilen hoe ze ervoor staan. Volgens Nouy zijn ze in oktober al onderworpen aan “rigoureuze” onderzoeken.
VK 13.02.2016 De kapitaalpositie van de Griekse banken is voorlopig sterk genoeg. Dat stelt Danièle Nouy, het hoofd van de raad die namens de Europese Centrale Bank (ECB) toezicht houdt op de banken. Ze verwacht niet dat verdere herkapitalisatie nodig is.
Europees Commissarisat grote landen van Brussel meer mogen zondigen dan kleine, zal de nieuwe begrotingstsaar Valdis Dombrovskisaltijd ontkennen. Met welke boodschap komt hij dinsdag naar Den Haag? Een interview met Valdis Dombrovskis,
De Griekse banken hebben hun eigen vermogen de afgelopen maanden met 14,4 miljard euro versterkt. Ze zijn in dat opzicht nu ‘in een goede vorm’, zei Nouy tegen de Griekse krant Agora.
Telegraaf 12.02.2016 De Griekse politie heeft vrijdag traangas ingezet tegen boeren die het ministerie van Landbouw in Athene probeerden te bezetten. De boeren voeren al weken actie tegen verhogingen van de belastingen en pensioenpremies en willen vrijdag en zaterdag de hoofdstad op stelten zetten.
Ongeveer achthonderd boeren kwamen vrijdagochtend met de veerboot uit Kreta aan. Bij het ministerie van Landbouw gooiden ze met stenen en tomaten en raakten ze slaags met de politie, die traangas inzette om ze te verjagen.
Boeren uit heel Griekenland willen rond het middaguur met trekkers voor het parlementsgebouw in Athene demonstreren. Om een verkeerschaos te voorkomen heeft de politie elf grote toegangswegen naar het centrum afgesloten. Alleen boeren in bussen of auto’s worden doorgelaten, boeren met trekkers worden tegengehouden.
De boeren protesteren tegen plannen van de regering om hen en andere zelfstandigen meer pensioenpremies te laten betalen en bepaalde belastingvoordelen af te schaffen. De maatregelen zijn onderdeel van hervormingen die door de kredietverschaffers van Griekenland worden geëist.
Elsevier 11.02.2016 Zes maanden na het overeenkomen van een derde steunpakket voor Griekenland, groeien de zorgen dat de Grieken zich niet aan hun beloften houden. Er zijn amper bezuinigingen doorgevoerd, financiële gegevens worden niet gedeeld met de schuldeisers, en er doemt ook nog een regeringscrisis op.
In augustus 2015 werd afgesproken dat de noodsteun aan Griekenland kan oplopen tot 86 miljard euro. In ruil daarvoor beloofde Athene met een reeks bezuinigingen en hervormingen te komen. Het geld moet in drie keer worden overgemaakt, maar alleen als de Grieken weten aan te tonen vooruitgang te boeken.
De eerste evaluatie van de Griekse economie had eigenlijk in de najaar van 2015 al klaar moeten zijn. Toen vertegenwoordigers van de Eurogroep en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) afgelopen week opnieuw een poging wilden doen, waren de cijfers nog niet beschikbaar gemaakt, aldus de nieuwssitePolitico. De schuldeisers noemen het doorzichtige pogingen om het proces te rekken.
Weerstand
De Grieken zouden zo druk willen zetten op het IMF om de extra strenge bezuinigingseisen die het stelt, te heroverwegen. Griekse functionarissen ontkennen de evaluatie opzettelijk te vertragen, en zeggen dat landen als Duitsland onmogelijke eisen aan Griekenland stellen.
Van de beloofde hervormingen is nog weinig terechtgekomen. De Grieken zouden de hoge pensioenkosten aanpakken, maar tot dusver wilde Syriza, de partij van Alexis Tsipras, alleen de pensioenpremies voor werkenden verhogen. Bezuinigingen op de pensioenen liggen politiek gezien gevoelig, zoals een reeks landelijke stakingen afgelopen week opnieuw aantoonde.
De meerderheid van Syriza is flinterdun en een zoektocht naar nieuwe coalitiepartners is op niets uitgelopen. Volgens Griekse media is er een serieuze kans dat de regering van Tsipras in de komende maanden valt.
Tijd dringt
Veel tijd voor gesteggel is er eigenlijk niet, vindt de Griekse minister van Financiën Efklidis Tsakolotos. ‘Als de evaluatie er in mei of juni pas is, hebben we grote problemen,’ zei hij in het Griekse parlement. Griekenland heeft de volgende uitbetalingen van het derde steunpakket nodig om eerder afgesloten leningen terug te betalen.
De migratiecrisis, waar Griekenland een grote rol in speelt, zou nog een uitweg kunnen betekenen voor Tsipras. Achter de schermen zeggen diplomaten dat de regels verbonden aan het steunpakket wat kunnen worden versoepeld, in ruil voor een belofte van de Grieken om meer migranten tegen te houden.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier.
Trouw 10.02.2016 De Griekse boeren hebben hun blokkades uit protest tegen de pensioen- en belastinghervorming aan de Bulgaarse grens tijdelijk opgeheven, na gesprekken tussen beide landen. Bulgaarse vrachtwagens kunnen sinds dinsdagavond laat weer de belangrijkste grensovergang Kulata-Promachon passeren, aldus de Bulgaarse staatstelevisie.
Bulgarije en Griekenland zijn overeengekomen dat de controleposten overdag enkele uren moeten worden geopend, aldus de Bulgaarse minister van Transport Ivaylo Moskovski.
De spanningen aan de grensovergang die al drie weken geblokkeerd wordt door de Griekse boeren, escaleerden dinsdag nadat Bulgaarse vrachtwagenchauffeurs de blokkade hadden doorbroken, en later op de dag zelf de weg aan hun kant van de grens hadden versperd.
Strafzaak
De Bulgaarse minister van Buitenlandse Zaken Daniel Mitow kondigde aan dat de Europese Commissie na een brief uit Sofia een strafzaak tegen Griekenland zou opstarten. Volgens Bulgarije zou de blokkade leiden tot verliezen van 180.000 euro per dag voor de transportbedrijven.
De Griekse boeren hadden behalve grensovergangen ook verkeersknooppunten en spoorbanen geblokkeerd. Vrijdag willen zij optrekken naar het centrum van de hoofdstad Athene. De regering zegt dat zij welkom zijn als zij met de bus of trein komen, ‘maar trekkers zullen wij niet toestaan’, aldus een woordvoerder tegen de krant Kathimerini.
Telegraaf 08.02.2016 De impasse die vorige week ontstond tussen de Griekse overheid en zijn schuldeisers resulteerde maandag in een forse daling van de toonaangevende beursindex in Athene. Vooral bankaandelen werden gedumpt, uit vrees voor verdere negatieve gevolgen van het uitblijven van een akkoord over hervormingen.
De graadmeter van de aandelenbeurs in de Griekse hoofdstad, de ASE-index, daalde rond 14.20 uur Nederlandse tijd 7 procent. De index zelf is dit jaar al meer dan 26 procent aan waarde verloren, waarmee het de slechtst presterende index is onder 93 markten die persbureau Bloomberg bestudeerde.
De aandelen van Eurobank Egasias, Piraeus Bank en National Bank of Greece kelderden meer dan 22 procent. Het gesteggel over de te volgen economische koers, na jarenlange malaise, raakt de bankensector extra hard omdat geldschieters kampen met meer dan 100 miljard euro aan slechte leningen. Dat komt neer op de helft van het totaal dat de sector aan kredieten in de boeken heeft staan.
De trojka wil dat Athene de broekriem nog verder aanhaalt door onder meer te snijden in pensioenen. De onderhandelingen werden eind vorige week afgebroken zonder uitzicht op resultaat. Een datum voor een vervolg is nog niet geprikt.
Telegraaf 08.02.2016 Griekse boeren willen hun wekenlange protesten tegen geplande hervormingen deze week verscherpen. Behalve tientallen blokkades op belangrijke verkeerswegen willen ze volgens Griekse media ook het treinverkeer treffen. Komende vrijdag en zaterdag zijn ze van plan het verkeer in het centrum van de hoofdstad Athene lam leggen.
De boeren, maar ook beoefenaars van vrije beroepen als notarissen, advocaten en ingenieurs, worden door geplande hervormingen van de pensioenen en belastingverhogingen hard getroffen. De ingrepen zijn een voorwaarde van de internationale kredietverschaffers die Griekenland financieel ondersteunen.
Telegraaf 22.01.2016 De Griekse regering maakte goede vorderingen bij het stabiliseren van de financiële sector en het terugdringen van de overheidsuitgaven. De economie in het Zuid-Europese land blijkt bovendien beter tegen een stootje te kunnen dan verwacht. Dat schrijft Standard & Poor’s (S&P) in een vrijdag gepubliceerd rapport.
De bemoedigende ontwikkelingen zijn voor de kredietbeoordelaar aanleiding het rapportcijfer voor Griekse langlopende staatsleningen met een stapje te verhogen, van CCC+ naar B-. Dat betekent wel nog altijd dat S&P aanzienlijke risico’s ziet voor investeerders in Grieks schuldpapier. Het vooruitzicht voor de rating is stabiel.
Volgens S&P houden de Grieken zich tot dusver aan de voorwaarden die zijn verbonden aan het aanvullende steunprogramma van 86 miljard euro waarover afgelopen zomer overeenstemming werd bereikt. Vooral een naderend akkoord over herziening van het pensioenstelsel zal de druk op de overheidsfinanciën aanzienlijk verlichten.
S&P wijst er verder op dat de Griekse economie afgelopen jaar met niet meer dan 0,3 procent is gekrompen. Dit ondanks nieuwe belastingverhogingen en de onzekerheid die twee verkiezingen, een referendum over nieuwe hervormingen en wekenlange beperkingen van het geldverkeer met zich meebrachten.
Telegraaf 20.01.2016 Na maanden van relatieve rust op de Griekse obligatiemarkten belandde de rente op het langlopend Zuid-Europees schatkistpapier vandaag weer dicht in de buurt van de grens van 10%.
De rente op 10-jarige Griekse staatsobligaties steeg vandaag maar liefst 70 basispunten naar een stand van 9,5% , waarmee de opgaande lijn van begin dit jaar werd vervolgd. B
Beleggers namen massaal afscheid van Griekse overheidsobligaties vanwege de vrees dat het land weer in de financiële problemen kan geraken bij een economische verslechtering.
Halvewege vorig jaar steeg de rente op langlopend schatkistpapier in griekenland even ruim boven de 10% vanwege de angst dat Griekenland uit de eurozone zou vallen.
NU 17.01.2016 Enkele duizenden Grieken hebben zaterdag in de hoofdstad Athene geprotesteerd tegen de hervorming van het pensioenstelsel.
De linkse regering wil kortingen doorvoeren waarmee zij tegemoet komt aan de eisen van de vele internationale kredietverstrekkers.
Aan die motivering hebben veel gepensioneerde Grieken echter geen boodschap. Zij scandeerden leuzen als ‘over sociale zekerheid valt niet te onderhandelen’ en ‘handen af van onze pensioenen’.
De autoriteiten schatten het aantal demonstranten op drieduizend, uit zowel de private als de publieke sector. Veel studenten toonden zich solidair en deden mee aan de demonstratie bij het Griekse parlement.
De verontwaardigde Grieken vinden in elk geval de grote vakbond GSEE achter zich. De secretaris-generaal daarvan, Nikos Kioutsoukis, zei dat de vakbond zich hard zou verzetten tegen “de monsterlijke plannen” van de regering. De regering wil best zoeken naar een compromis, maar de miljardenlast van de leningen drukt loodzwaar op de Griekse economie.
Telegraaf 14.01.2016 Hoe gaat het met de Grieken nu ze een nieuwe lening hebben gekregen? De Eurogroep komt vandaag bijeen om dat te evalueren. Martin Visser geeft een voorbeschouwing. Presentatie: Maarten Steendam.
Telegraaf 17.12.2015 De werkloosheid in Griekenland is in het derde kwartaal van dit jaar onverwacht gedaald. De werkloosheid bedroeg 24 procent, tegen 24,6 procent in het tweede kwartaal. Economen hadden gemiddeld juist gedacht dat de werkloosheid licht zou stijgen.
In het derde kwartaal van vorig jaar bedroeg de Griekse werkloosheid nog 25,5 procent. Volgens het Griekse statistiekbureau is er een aanzienlijk verschil in de werkloosheid tussen vrouwen (28,1 procent) en mannen (20,7 procent).
De Griekse jeugdwerkloosheid ligt op 48,8 procent. Bij jonge vrouwen heeft 54,5 procent geen betaald werk.
Telegraaf 12.12.2015 Griekenland heeft een overeenkomst bereikt met zijn internationale schuldeisers over een volgende set hervormingen en bezuinigingen. Daarmee is de weg vrijgemaakt voor een uitbetaling van 1 miljard euro.
Het gaat onder meer om een nieuw privatiseringsfonds en een hervorming van de energiesector. Het Griekse parlement zal dinsdag over het akkoord stemmen, aldus de Griekse minister van Financiën Euclid Tsakalotos. Het extra geld zou dan voor 18 december aan Athene moeten worden overgemaakt.
Vorige maand werd al op hoofdlijnen overeenstemming bereikt over de nieuwe hervormingen en bezuinigingen. In de zomer sloten de Grieken met de eurolanden een deal over een nieuw steunprogramma ter waarde van maximaal 86 miljard euro. Dat bedrag wordt in schijven uitbetaald, afhankelijk van de voortgang die is geboekt.
Telegraaf 11.12.2015 Hoewel de zorgen over een vertrek van Griekenland uit de eurozone voorlopig van de radar zijn verdwenen, kan de vrees voor een Grexit volgend jaar weer komen bovendrijven. Dat stelt Rowena Macfarlane, analist bij Standish, een boutique van BNY Mellon in een vooruitblik over Europa.
De eurolanden kenden afgelopen zomer na moeizame onderhandelingen een derde steunpakket toe aan Griekenland om te voorkomen dat het Zuid-Europese land de eurozone zou moeten verlaten.
Volgens Macfarlane kunnen de perikelen rond Griekenland in 2016 weer terugkeren als er opnieuw onderhandeld moet worden over de uitbetaling van de volgende tranches uit het hulppakket.
Een ander gevaar is dat vooral in perifere EU-landen die zware economische hervormingen hebben moeten doorvoeren, politieke vleugelpartijen mede gedreven door nationalisme steeds meer aanhang krijgen, meent Macfarlane.
Daarnaast houdt de analist er rekening mee dat het aanstaande referendum in het Verenigd Koninkrijk over het lidmaatschap van de Europese Unie het komende jaar prominent op de agenda zal staan.
Elsevier 09.12.2015 Dat Griekenland een halfjaar geleden stopte met het betalen van zijn rekeningen lijkt in de rest van Europa alweer vergeten: er is vooral oog voor de honderdduizenden migranten die naar Europa komen. Maar hoe gaat het met de Grieken?
Het goede nieuws: de Griekse banken hebben 15 miljard euro minder Europese steun nodig. Aanvankelijk was gerekend op 25 miljard euro – dat blijkt nu maar 10 miljard euro te zijn.
Volgens minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) hebben de banken minder nodig omdat ze de laatste maanden goede resultaten lieten zien en meer private beleggers aan zich wisten te binden.
Gat
Verder is er weinig goeds te melden. Het privatiseren van 50 miljard euro staatsbezittingen, al vijf jaar een voortslepend dossier, gaat langzaam. De Griekse overheid moet havens, vliegvelden en nutsbedrijven afstoten om schulden af te lossen.
In 2016 moet het minimaal 3,7 miljard euro opleveren, maar Stergios Pitsiorlas – de baas van HRADF, het fonds waar Grieks staatsbezit in is ondergebracht – verwacht op hoogstens 3 miljard uit te komen. Dat betekent een gat van 700 miljoen euro.
Ook het op orde brengen van de overheidsuitgaven blijft problematisch. Afgelopen weekeinde werd in het Griekse parlement nipt gestemd vóór belastingverhogingen van zo’n 2 miljard euro en bezuinigingen van 5,7 miljard euro op onder meer de pensioenen. De maatregel is nodig omdat 25 procent van de Grieken werkloos is en dus geen premie afdraagt. Maar het is de vraag of het voldoende is.
Fragiel kabinet
In januari ging het Internationaal Monetair Fonds er nog van uit dat de Griekse economie in 2016 met 3,7 procent zou groeien. Door de politieke onrust van afgelopen zomer wordt nu krimp verwacht. Dit zorgt ervoor dat de Griekse overheid haar financiën in 2016 waarschijnlijk niet op orde krijgt.
Het kabinet van premier Alexis Tsipras is fragiel. Hij heeft een zeer krappe meerderheid en het is de vraag of zijn regering het overleeft als het land noodgedwongen nieuwe bezuinigingsmaatregelen moet nemen. De kans blijft levensgroot dat Griekenland in 2016 opnieuw steun nodig heeft van zijnEuropese geldschieters.
Telegraaf 07.12.2015 De vier grootste Griekse banken hebben veel minder steun nodig dan eerder was gedacht. Oorspronkelijk werd een bedrag van 25 miljard euro genoemd, maar tot op heden is ‘slechts’ 5,5 miljard nodig geweest.
De Griekse economie ontwikkelt zich beter en ook private investeerders zijn weer ingestapt, zo maakte eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem gisteren bekend na afloop van de Eurogroep-vergadering in Brussel.
Afgelopen zomer kregen de Grieken een derde hulpprogramma van 86 miljard, waarbinnen maximaal 25 miljard was uitgetrokken voor de banken. Daarvan was 10 miljard apart gezet op een rekening bij het ESM.
Omdat ook nog gekeken wordt naar de kleinere banken, is nog onduidelijk of de 4,5 miljard die nu over is van dat bij het ESM geparkeerde bedrag in zijn geheel kan terugvloeien naar de Europese begroting. ‘Voorlopig wordt het niet uitgekeerd’, aldus Dijsselbloem.
AD 07.12.2015 De steun aan de Griekse bankensector komt veel lager uit dan voorheen gedacht. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem maakte maandag na overleg in Brussel bekend dat er tot nu toe 5,5 miljard euro nodig is om de vier grootste banken van Griekenland van kapitaal te voorzien.
Afgelopen zomer kwamen de eurolanden met Griekenland een nieuw programma overeen voor maximaal 86 miljard euro voor de komende drie jaar. Daarbinnen was maximaal 25 miljard euro uitgetrokken voor de Griekse bankensector en daarvan was 10 miljard euro apart gezet voor directe steun.
Naar nu blijkt is hiervan voorlopig 5,5 miljard euro nodig. Dijsselbloem had het over een ,,goed succes”, mede door de betrokkenheid van privé-investeerders. Omdat er ook nog moet worden gekeken naar kleinere banken, is het nu nog niet duidelijk hoeveel geld er uiteindelijk nodig zal zijn, zei Dijsselbloem.
VK 06.12.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag met een nipte meerderheid de begroting voor 2016 goedgekeurd.
De begroting, die opgesteld werd door minister van Financiën Euclides Tsakalotos, voorziet in zware besparingen en nieuwe belastingen. Het gaat om een saneringsoefening van in totaal 5,7 miljard euro.
De stemming werd met een verschil van drie stemmen meer in het voordeel van de Griekse regering beslist. Enkel de leden van de twee regeringspartijen, het linkse Syriza en de nationalistische Onafhankelijke Grieken (Anel), keurden het voorstel goed.
Premier Alexis Tsipras (Syriza) gaf toe dat het opstellen van de begroting ‘een moeilijke oefening’ was. ‘Maar achter deze cijfers kan iedereen de wanhopige pogingen (van de regering) zien om de werkenden te ondersteunen’, zo klonk het.
Griekenland heeft in juli strenge voorwaarden moeten accepteren bij de onderhandelingen over een derde hulppakket, ter waarde van 86 miljard euro. Dat geld was toen dringend nodig om een Grieks bankroet te vermijden.
AD 06.12.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag met een nipte meerderheid de begroting voor 2016 goedgekeurd.
De begroting, die opgesteld werd door minister van Financiën Euclides Tsakalotos, voorziet in zware besparingen en nieuwe belastingen. Het gaat om een saneringsoefening van in totaal 5,7 miljard euro.
De stemming werd met een verschil van drie stemmen meer in het voordeel van de Griekse regering beslist. Enkel de leden van de twee regeringspartijen, het linkse Syriza en de nationalistische Onafhankelijke Grieken (Anel), keurden het voorstel goed.
Premier Alexis Tsipras (Syriza) gaf toe dat het opstellen van de begroting ‘een moeilijke oefening’ was. ‘Maar achter deze cijfers kan iedereen de wanhopige pogingen (van de regering) zien om de werkenden te ondersteunen’, zo klonk het.
Griekenland heeft in juli strenge voorwaarden moeten accepteren bij de onderhandelingen over een derde hulppakket, ter waarde van 86 miljard euro. Dat geld was toen dringend nodig om een Grieks bankroet te vermijden.
Trouw 04.12.2015 De Europese Commissie heeft vrijdag ingestemd met 2,7 miljard euro aan extra staatssteun voor de National Bank of Greece. De noodlening maakt deel uit van een breder herstructureringsplan voor de bankensector in het land.
Eind oktober bleek dat de vier grootste banken van Griekenland niet sterk genoeg waren om grote economische schokken het hoofd te bieden. Zij kregen opdracht hun balans te versterken. De National Bank of Greece kwam 4,6 miljard euro tekort.
De bank heeft bij private investeerders een bedrag van 1,8 miljard euro opgehaald, bijvoorbeeld door leningen om te zetten in nieuwe aandelen. Ook de goede financiële resultaten in het derde kwartaal hebben een handje geholpen. Daardoor bleef het bedrag aan overheidssteun beperkt tot 2,7 miljard euro.
Telegraaf 03.12.2015 Griekenland doet een beroep op Europese noodhulp in verband met de grote aantallen vluchtelingen die het land krijgt. De Europese Commissie maakte donderdag bekend dat het Zuid-Europese land een officieel verzoek heeft ingediend. EU-commissaris Christos Stylianides (Humanitaire hulp) riep de EU-lidstaten op ,,genereus” op het verzoek in te gaan.
Het is de eerste keer dat Griekenland noodhulp inroept in verband met de migratiecrisis. Hongarije, Servië en Slovenië deden dit al eerder dit jaar.
Het EU-mechanisme voor civiele bescherming voorziet in crisishulp, bij onder meer aardbevingen (Nepal) of overstromingen. Hulp kan worden geboden in de vorm van onder meer slaapzakken, dekens, bedden, tenten en medische goederen, maar ook in de vorm van expertise.
VK 02.12.2015 Griekenland heeft minder noodhulp nodig van Europa dan gedacht. Dat zei minister van Financiën en Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem woensdag in de Kamer.
Griekse tragedie afgewend
De EU en Griekenland lagen de eerste helf van dit jaar op ramkoers. Griekenland had nieuwe miljarden nodig, maar de linkse regering van Alexis Tsipras weigerde de Europese voorwaarden te slikken. De onderhandelingen zakten naar een dieptepunt toen de regering van Tsipras een referendum uitschreef over de Europese voorstellen.
De Griekse bevolking stemde op 5 juli in ruime meerderheid tegen de Europese eisen. Toch ging Tsipras terug naar de onderhandelingstafel en ging alsnog akkoord met een streng derde programma. Half juli werden het overleg over de inhoud van dat programma hervat, schreef correspondent Marc Peeperkorn in Brussel (+).
De beruchte voormalige Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis deed eind juli een boekje open: Griekenland had een plan klaarliggen om de drachme weer in te voeren, onthulde hij.
Athene kreeg in de zomer maximaal 86 miljard euro toegezegd door de landen van de eurozone voor de komende drie jaar. Er is minder geld nodig omdat onder meer de grote Griekse banken ,,veel minder” steun nodig hebben. Deze financiële instellingen halen meer geld op dan verwacht bij particulieren en beleggers.
Mogelijk komt de hulp aan de Grieken uit op ongeveer 70 miljard euro. Dijsselbloem hoopt dat ‘gaandeweg het programma’ dit bedrag nog verder omlaag zal gaan.
Voor kapitaalversterking van de Griekse banken is in het Europese hulppakket maximaal 25 miljard euro beschikbaar. Dat zal volgens de bewindsman ‘aanmerkelijk’ lager worden. Het komt ‘waarschijnlijk’ zelfs onder de 10 miljard uit.
Derde steunpakket voor Griekenland
Dijsselbloem is om twee redenen tevreden over de toestroom van privaat kapitaal. Ten eerste moet er nu minder publiek geld in de banken worden gepompt. En ten tweede zullen die private aandeelhouders zich ook gaan bemoeien met de kwaliteit van de bedrijfsvoering van de banken. ‘En dat lijkt ons uitstekend.’
Griekenland kreeg deze zomer voor de derde keer van de eurolanden een steunprogramma om de noodlijdende economie te steunen. Dat bedrag wordt in etappes verstrekt, telkens afhankelijk van de voortgang die het land boekt met de beloofde hervormingen en bezuinigingen.
Trouw 02.12.2015 Griekenland heeft minder noodhulp nodig van Europa dan gedacht. Dat zei minister van Financiën en Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem woensdag in de Kamer.
Athene kreeg in de zomer ruim 85 miljard euro toegezegd door de landen van de eurozone. Er is minder geld nodig omdat onder meer de Griekse banken minder steun nodig hebben. Ze halen meer geld op dan verwacht bij particulieren en beleggers.
Mogelijk komt de steun aan de Grieken uit op ongeveer 70 miljard euro. Dijsselbloem hoopt dat ‘gaandeweg het programma” dit bedrag nog verder omlaag zal gaan.
Voor kapitaalversterking van de Griekse banken is in het Europese hulppakket van deze zomer 25 miljard beschikbaar. ‘Dat zal allemaal niet nodig zijn”, aldus de bewindsman.
Telegraaf 02.12.2015 Griekenland heeft minder noodhulp nodig van Europa dan gedacht. Dat zei minister van Financiën en Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem woensdag in de Kamer.
Athene kreeg in de zomer maximaal 86 miljard euro toegezegd door de landen van de eurozone voor de komende drie jaar. Er is minder geld nodig omdat onder meer de grote Griekse banken “veel minder” steun nodig hebben. Deze financiële instellingen halen meer geld op dan verwacht bij particulieren en beleggers.
Mogelijk komt de hulp aan de Grieken uit op ongeveer 70 miljard euro. Dijsselbloem hoopt dat “gaandeweg het programma” dit bedrag nog verder omlaag zal gaan.
Voor kapitaalversterking van de Griekse banken is in het Europese hulppakket maximaal 25 miljard euro beschikbaar. Dat zal volgens de bewindsman “aanmerkelijk” lager worden. Het komt “waarschijnlijk” zelfs onder de 10 miljard uit.
Dijsselbloem is om twee redenen tevreden over de toestroom van privaat kapitaal. Ten eerste moet er nu minder publiek geld in de banken worden gepompt. En ten tweede zullen die private aandeelhouders zich ook gaan bemoeien met de kwaliteit van de bedrijfsvoering van de banken. “En dat lijkt ons uitstekend.”
Griekenland kreeg deze zomer voor de derde keer van de eurolanden een steunprogramma om de noodlijdende economie te steunen. Dat bedrag wordt in etappes verstrekt, telkens afhankelijk van de voortgang die het land boekt met de beloofde hervormingen en bezuinigingen.
Telegraaf 01.12.2015 De Griekse regering verwacht medio volgend jaar de beperkingen in het kapitaalverkeer volledig op te kunnen heffen. Dat zei de Griekse onderminister van Financiën, George Chouliarakis, dinsdag.
Het kapitaalverkeer in Griekenland werd afgelopen zomer aan banden gelegd, omdat Griekse banken ten onder dreigden te gaan aan de aanhoudende onzekerheid over de toekomst van het land in de eurozone. Volgens Chouliarakis kunnen de beperkingen de komende tijd geleidelijk worden verminderd.
Hij wees daarbij onder meer op het kapitaal van de Griekse banken, dat deze maand wordt versterkt. Verder verwacht hij dat Griekenland begin volgend jaar met de andere eurolanden kan gaan praten over mogelijke vormen van schuldverlichting.
AD 29.11.2015 De Europese Commissie is zondag akkoord gegaan met een aanvullende lening van 2,7 miljard euro voor de Piraeus Bank, de grootste bank van Griekenland. De noodhulp is onderdeel van het eerder ingediende herstructureringsplan voor de bankensector in het land.
Eind oktober bleek dat meerdere banken in het Zuid-Europese land niet door de diverse stresstesten heen kwamen en daarom hun kas moesten aanvullen. Piraeus Bank werd daarbij verplicht zijn reserves met 4,9 miljard euro aan te vullen. De bank wist op eigen kracht krap 2 miljard euro op te halen bij private investeerders. De rest van het benodigde bedrag wordt nu vanuit de staatskas aangevuld.
Volgens EU-commissaris Margrethe Vestager stelt de financiële hulp Piraeus Bank in staat om leningen te blijven verstrekken. Daarmee draagt de bank ook bij aan het herstel van de Griekse economie. Uiteindelijk moet de instelling weer volledig op eigen benen komen te staan.
NU 29.11.2015 De Europese Commissie is zondag akkoord gegaan met een aanvullende lening van 2,7 miljard euro voor de Piraeus Bank, de grootste bank van Griekenland.
De noodhulp is onderdeel van het eerder ingediende herstructureringsplan voor de bankensector in het land.
Eind oktober bleek dat meerdere banken in het Zuid-Europese land niet door de diverse stresstesten heen kwamen en daarom hun kas moesten aanvullen. Piraeus Bank werd daarbij verplicht zijn reserves met 4,9 miljard euro aan te vullen. De bank wist op eigen kracht krap 2 miljard euro op te halen bij private investeerders.
De rest van het benodigde bedrag wordt nu vanuit de staatskas aangevuld.
Leningen
Volgens EU-commissaris Margrethe Vestager stelt de financiële hulp Piraeus Bank in staat om leningen te blijven verstrekken. Daarmee draagt de bank ook bij aan het herstel van de Griekse economie.
Uiteindelijk moet de instelling weer volledig op eigen benen komen te staan.
Vorige week gaf Brussel al groen licht voor de herstructureringsplannen van twee andere Griekse banken, Eurobank en Alpha Bank. Die wisten daarbij de benodigde reserves zonder staatssteun aan te vullen. Alpha Bank kwam eerder 2,7 miljard euro te kort. Eurobank had 2,1 miljard euro extra nodig.
Telegraaf 27.11.2015 Griekenland heeft weer zicht op een nieuwe uitbetaling. De geldschieters en Griekenland zijn het op “grote lijnen” eens over een volgende set hervormingen en bezuinigingen die het noodlijdende land moet uitvoeren in ruil voor financiële steun. De puntjes worden nog op de i gezet, zei een woordvoerster van de Europese Commissie vrijdag.
Overeenstemming over de voorwaarden maakt de weg vrij voor de uitbetaling van 1 miljard euro aan Athene. In de zomer sloten de Grieken met de eurolanden een deal over een nieuw steunprogramma ter waarde van maximaal 86 miljard euro. Dat bedrag wordt in schijven uitbetaald, afhankelijk van de voortgang die is geboekt.
Telegraaf 26.11.2015 De Europese Commissie is donderdag akkoord gegaan met de herstructureringsplannen van twee Griekse banken. Eurobank en Alpha Bank wisten onder meer hun reserves aan te vullen via private investeerders, waardoor ze niet meer afhankelijk zijn van een kapitaalinjectie uit de staatskas.
Eind oktober bleek dat meerdere banken in het Zuid-Europese land niet door de diverse stresstesten heen kwamen en daarom hun kas moesten aanvullen. Alpha Bank kwam daarbij 2,7 miljard euro te kort. Eurobank had 2,1 miljard euro extra nodig.
Volgens EU-commissaris Margrethe Vestager is met het op eigen kracht ophalen van kapitaal een belangrijke stap gezet in het herstel van de Griekse economie. Ze sprak daarbij in een verklaring van een “duidelijk signaal” van versterkt vertrouwen.
Telegraaf 23.11.2015 De directie van het permanente steunfonds voor noodlijdende eurolanden ESM heeft maandag ingestemd met een betaling van 2 miljard euro aan Griekenland. Vorige week was al overeenstemming bereikt over de voorwaarden voor de lening.
Afgelopen zomer sloten de Grieken een deal met de eurolanden over een nieuw steunprogramma ter waarde van in totaal 86 miljard euro. Dat bedrag wordt in etappes verstrekt, telkens afhankelijk van de voortgang die het land boekt met de beloofde hervormingen en bezuinigingen.
De Eurogroep liet in een verklaring weten de eerste stappen die Griekenland heeft gezet te verwelkomen. ,,Dit is een belangrijke stap richting de aanpak van de belangrijkste problemen waar de Griekse economie mee kampt”, aldus de ministers van Financiën van de eurolanden.
De Grieken hebben onder meer voorbereidingen getroffen voor de herkapitalisatie van een aantal belangrijke banken. De financiële sector in het land heeft veel extra schade opgelopen doordat de onderhandelingen over een nieuw steunprogramma eerder dit jaar zo lang hebben geduurd.
Telegraaf 22.11.2015 Griekenland krijgt het volgende deel uit de miljardenlening aan het land. De regering heeft alle hervormingen die daarvoor nodig waren doorgevoerd, liet minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zaterdag weten. Hij leidt als voorzitter van de Eurogroep de gesprekken met Griekenland.
In de zomer werd Griekenland het met de eurolanden eens over een derde leningenprogramma van circa 86 miljard euro voor de komende drie jaar. De Griekse regering heeft in ruil voor financiële steun onder meer bezuinigingsmaatregelen genomen.
Volgens Dijsselbloem heeft Griekenland genoeg vooruitgang geboekt om de volgende tranche van de lening te krijgen. De Eurogroepvoorzitter zegt dat dat de weg vrijmaakt om maandag formeel akkoord te gaan met een lening van 2 miljard euro. Dan kunnen ook de leningen beginnen uit een potje van €10 miljard dat bedoeld is om de Griekse banken te versterken.
VK 22.11.2015 Griekenland krijgt opnieuw een miljardenlening. De regering heeft alle hervormingen die daarvoor nodig waren doorgevoerd, liet minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zaterdag weten. Hij leidt als voorzitter van de Eurogroep de gesprekken met Griekenland.
In de zomer werd Griekenland het met de eurolanden eens over een derde leningenprogramma van circa 86 miljard euro voor de komende drie jaar. De Griekse regering heeft in ruil voor financiële steun onder meer bezuinigingsmaatregelen genomen.
Volgens Dijsselbloem heeft Griekenland genoeg vooruitgang geboekt om een nieuwe lening te krijgen. De Eurogroepvoorzitter zegt dat dat de weg vrijmaakt om maandag formeel akkoord te gaan met een lening van 2 miljard euro.
Griekenland moest aan een aantal voorwaarden voldoen om de 2 miljard te krijgen, zo moest het bestuur bij de banken zijn aangepast en moesten er privatiseringen en hervormingen in de steigers staan.
Telegraaf 20.11.2015 De Griekse regering verwacht dat de economie van het land dit jaar groei noch krimp zal laten zien. Dat cijfer is aanzienlijk minder negatief dan aanvankelijk gedacht, want eerder werd op een neergang met 2,3 procent gerekend.
Voor 2016 zijn de vooruitzichten ook minder pessimistisch, zo werd vrijdag gemeld. Nu wordt voor volgend jaar een krimp van de Griekse economie voorspeld van 0,7 procent. Eerder werd een krimp van 1,3 procent verwacht.
VK 15.11.2015 De Griekse regering heeft vooruitgang geboekt bij de implementatie van maatregelen die nodig zijn om aanspraak te kunnen maken op verdere financiële steun. Dat stelde eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zondag.
‘Er is op veel onderwerpen overeenstemming bereikt’, aldus de minister van Financiën. Ambtenaren van de eurolanden zullen dinsdag trachten vast te stellen of de vooruitgang voldoende is om nieuwe leningen te kunnen verstrekken.
Begin vorige week bleek dat Griekenland nog niet aan de eisen voor verdere steun voldeed. Onder meer door de verkiezingen in het land is er vertraging opgelopen bij de invoering van de maatregelen die met de andere eurolanden werden afgesproken.
In de zomer werd Griekenland het met de eurolanden eens over een derde leningenprogramma van circa 86 miljard euro voor de komende drie jaar. Een eerste deel van 26 miljard euro werd vrijgegeven: 13 miljard euro werd direct overgemaakt en 10 miljard euro staat op een aparte rekening voor de eventuele versterking van de bankensector.
De resterende 3 miljard euro is in twee delen (een van 2 en een van 1 miljard euro) geknipt met daaraan specifiek gekoppelde eisen. Over de uitbetaling van 2 miljard euro werden vorige maand afspraken gemaakt, maar Griekenland heeft daar vooralsnog niet aan weten te voldoen.
NU 12.11.2015 Het openbare leven in Griekenland en vooral hoofdstad Athene is donderdag deels stilgelegd door een staking en demonstraties.
De acties zijn gericht tegen de bezuinigingen die Griekenland opgelegd krijgt van zijn internationale geldschieters.
Ambtenaren in heel het land legden het werk neer. Door de werkonderbreking moesten onder meer vluchten worden geschrapt en vertrokken veerboten niet. De staking is uitgeroepen door de grote vakbonden.
Staking en demonstraties in Griekenland
In Athene gingen zo’n 20.000 mensen de straat op voor een demonstratie tegen de bezuinigingen en tegen de regering van Alexis Tsipras.
Daarbij kwam het tot ongeregeldheden. De politie werd met brandbommen bestookt en beantwoordde dat met traangas.
Telegraaf 12.11.2015 Het openbare leven in Griekenland en vooral hoofdstad Athene is donderdag deels stilgelegd door een staking en demonstraties. De acties zijn gericht tegen de bezuinigingen die Griekenland opgelegd krijgt van zijn internationale geldschieters.
Ambtenaren in heel het land legden het werk neer. Door de werkonderbreking moesten onder meer vluchten worden geschrapt en vertrokken veerboten niet. De staking is uitgeroepen door de grote vakbonden.
In Athene gingen zo’n 20.000 mensen de straat op voor een demonstratie tegen de bezuinigingen en tegen de regering van Alexis Tsipras. Daarbij kwam het tot ongeregeldheden. De politie werd met brandbommen bestookt en beantwoordde dat met traangas.
Elsevier 12.11.2015 De eerste staking tegen premier Alexis Tsipras’ partij Syriza donderdag leidde tot brandbommen en traangas. Hoe is de situatie nu eigenlijk in Griekenland?
De nationale staking is een protest tegen Tsipras’ beleid. In navolging van het akkoord midden juli heeft hij de belastingen en de pensioenleeftijd verhoogd, maar de overheidsuitgaven verlaagd. Zijn kiezers beloofde hij juist een minder streng beleid.
Al vanaf het begin van de demonstratie zijn winkels en verkeerslichten vernield. Waarom de Grieken zo boos zijn? De gehele bevolking heeft simpel gezegd een stuk minder te besteden.
Pensioengerechtigden
Initiatiefnemers van de staking zijn de pensioenbonden ADEDY en GSEE. Tsipras heeft de pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar en toeslagen en uitzonderingen daarop geschrapt. Voor die aanpassing pensioneerden veel Grieken bijvoorbeeld al op vijftigjarige leeftijd.
De Grieken moeten zich nu behoorlijk aanpassen: van de Europese landen gaf Griekenland altijd het meeste uit aan pensioenen. Problemen kwamen vooral met de hoge werkloosheid in de crisis, want daardoor ontvingen pensioenfondsen minder geld van de werkende bevolking.
Beroepsbevolking
Vanzelfsprekend lijden ook de Grieken onder de 67 aan die werkloosheid, met name jongeren onder de 25. Volgens de nationale statistische service van Griekenland ELSTAT is een kwart van de totale beroepsbevolking werkloos. Van jongeren onder de 25 is de helft op zoek naar een baan.
Naast werkloosheid ervaart de beroepsbevolking dalende lonen. Zo concludeerde persbureau Reuters uit gegevens van ELSTAT dat de Grieken in 2013 40 procent armer waren dan in 2008. Nieuwe cijfers tonen aan dat die armoede nog meer is gestegen.
Arbeidsongeschikten
Arbeidsongeschikten worden het hardst geraakt. Griekenland heeft nooit een echte verzorgingsstaat gehad en voor de crisis steunden arbeidsongeschikten vooral op familieleden. Met de toenemende armoede wordt dat steeds moeilijker.
Nu de staat ook nog bezuinigt, zijn er helemaal weinig voorzieningen voor arbeidsongeschikten. Naast een verlaging van die uitkeringen, kort de regering bijvoorbeeld op de zorgkosten. Ook betalen burgers meer aan de overheid: de BTW is gestegen en de heffingskorting gedaald.
Volgens het afgesproken noodfonds in juli zou Griekenland dit jaar 26 miljard euro krijgen. In totaal bestaat het fonds uit een lening van 86 miljard euro, die de Grieken in de komende drie jaar ontvangen.
Als deel van die lening zou Tsipras op 9 november 2 miljard euro krijgen, maar dat geld is in de wacht gezet. Griekenland heeft door plotse verkiezingen vertraging opgelopen en is daarom niet alle afspraken nagekomen. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem gaf aan dat uiterlijk maandag een beslissing over de betalingen zal worden genomen.
De belangrijkste afspraak die Griekenland voor maandag moet nakomen, gaat over schulden van burgers. De Griekse regering wil Grieken niet hun huis uitzetten als ze teveel in de schulden zitten, maar Brussel vindt die aanpak te mild. De leiders denken dat de burgers sneller betalen bij strenge consequenties.
AD 10.11.2015 Premier Alexis Tsipras van Griekenland heeft zijn kabinet de opdracht gegeven om de lopende regelingen met schuldeisers snel af te ronden om zo een nieuwe uitgifte van internationale hulp mogelijk te maken. Behalve uit Europese leningen betrekt Athene geld van private financierders.
De ministers van Financiën van de eurozone hebben de Grieken ondertussen te kennen gegeven dat er pas weer geld naar Athene vloeit als tevens een serie financiële hervormingen wordt doorgevoerd, met name een strengere toewijzing van hypotheken. Momenteel is een van de grootste problemen dat veel mensen niet kunnen aflossen en Tsipras’ regering wil voorkomen dat mensen uit hun huis worden gezet. Het ministerie van Financiën is bezig een voor Brussel aanvaardbaar compromis hierover op te stellen.
Volgens de Europese Centrale Bank hebben de Griekse banken momenteel 14,4 miljard euro kapitaal nodig om de ongunstige economische voorspellingen te overleven.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem gaf in Brussel aan dat uiterlijk komende maandag een beslissing over de betalingen aan Athene genomen zal worden. ,,Hopelijk zijn daarvoor de laatste kwesties opgelost”, zo stelde hij.
Telegraaf 09.11.2015 De landen van de eurozone weigeren Griekenland maandagavond het volgende kredietpakket van €2 miljard te geven. De Grieken zijn niet alle afspraken met de eurolanden nagekomen.
Dat meldde de Wall Street Journal maandag op basis van gesprekken met eurozone-leden. In reactie schoot de risicopremie op Griekse staatsobligaties met 24 basispunten omhoog.
Griekenland wordt maandagavond afgerekend op vijftig beloften. Zondagmiddag werden de eurozoneleden op de hoogte gebracht van de vordering. Hoewel vooruitgang wordt geboekt, zoals met belastingheffing. is die onvoldoende om het totale steunpakket uit te keren, aldus de WSJ.
,,Het wordt irritant”, zegt een onderhandelaar over de houding van de Grieken.
Struikelblok voor de Grieken vormen onder meer de regels voor wanneer een bank een hypotheeknemer die zijn hypotheek niet meer betaalt uit zijn huis mag zetten. Regeringspartij Syriza wil dat banken eigenaren met een hypotheek van minder dan €300.000 van deze regeling wil uitsluiten. Volgens de kredietverstrekkers ligt die grens veel te hoog.
Elsevier 05.11.2015 Griekenland krijgt geen versoepeling van de schulden door de migratiecrisis. Het land moet zich houden aan de eisen die in het akkoord staan met de Europese schuldeisers.
‘Griekenland moet zich houden aan het hervormingsprogramma. De hervormingen mogen door niets in de weg worden gestaan,’ zei eurocommissaris Pierre Moscovici woensdag na overleg in Athene, meldt persbureau Reuters.
Excuus
De Grieken hadden hem gevraagd of ze versoepeling mochten in ruil voor het herbergen van migranten. Maar de migratiecrisis geeft de Grieken geen excuus om de afgesproken hervormingen niet door te voeren. Sinds het begin van het jaar kwamen ruim 590.000 migranten via Griekenland de Europese Unie binnen.
‘Griekenland moet zich gewoon aan de regels houden,’ zei Moscovici. ‘Niets moet ervoor zorgen dat we de hervormingen versoepelen’. Wel heeft de EU Griekenland geld geboden voor het huisvesten van 20.000 extra migranten. Het land krijgt daarnaast ook hulp van ngo’s: onder meer het Rode Kruis heeft Griekenland ruim 11 miljoen euro toegezegd in de komende zeven maanden.
Steun
Griekenland zegt al 1,5 miljard euro te hebben uitgegeven aan opvangcentra en medewerkers. Het land zou daarnaast nog 100 miljoen euro nodig hebben voor de identificatie en herplaatsing van asielzoekers.
Eerder dit jaar sloten de ministers van Financiën van de eurozone, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een akkoord met Griekenland, waarmee het land een noodpakket van 86 miljard euro in ontvangst mocht nemen, in ruil voor hervormingen. Woensdag demonstreerden pensionado’s in de Griekse hoofdstad Athene tegen de bezuinigingen die voortvloeien uit de hervormingsmaatregelen.
Het steunpakket wordt in termijnen uitbetaald. De hervormingen en bezuinigingen van Griekenland hebben met name betrekking op btw-maatregelen, pensioenen, privatisering van de energiemarkt, en modernisering van de arbeidsmarkt.
VK 05.11.2015 De Griekse en Italiaanse klachten dat de EU-landen hen in de kou laten staan met de migranten, leidt in Brussel tot gefronste wenkbrauwen. ‘Laat ze eerst orde op zaken stellen in eigen land’, is de reactie van betrokken EU-ambtenaren. ‘Er ligt genoeg geld op de plank voor beide landen.’
Om te beginnen met Griekenland: tot 2020 kan het rekenen op 474,2 miljoen euro voor de asielopvang en grensbewaking. Tot nog toe heeft Athene 33 miljoen uit die pot (7 procent van het totaal) daadwerkelijk ontvangen. Los daarvan kreeg het nog eens ruim 19 miljoen aan humanitaire noodsteun voor migratie. De snelheid waarmee het geld vrijkomt, hangt af van concrete en onderbouwde verzoeken die Griekse regering indient, en daar schort het nogal eens aan. En eenmaal gegeven blijft het geld volgens Brusselse ambtenaren ‘nogal eens hangen in Athene’ terwijl het naar uitvoerders op eilanden als Lesbos moet gaan.
Van de beloofde 160 duizend plekken zijn er 1.418 toegezegd, niet één nog door Nederland
Voor Italië is 560 miljoen euro gereserveerd tot 2020, waarvan het 39 miljoen (7 procent van het totaal) heeft ontvangen. Daarbovenop kreeg de regering in Rome nog eens 19 miljoen aan noodhulp voor de migrantenopvang. Ook hier geldt dat het lang wachten is op goede Italiaanse voorstellen.
Tsipras klacht dat de overige EU-landen weinig haast maken met de spreiding van vluchtelingen vanuit Italië en Griekenland over de rest van Europa, snijdt meer hout. Van de beloofde 160 duizend plekken zijn er 1.418 toegezegd, niet één nog door Nederland.
De EU-landen zijn sowieso niet bijster snel met het inlossen van hun beloften. Van de toegezegde 2,8 miljard euro om landen als Turkije, Libanon en Jordanië te helpen bij de vluchtelingenopvang en om te investeren in Afrika (migratie voorkomen) is 500 miljoen binnen. De Nederlandse bijdrage tot nog toe is 2 miljoen.
VK 31.10.2015 Griekenlands vier grote banken moeten hun kas aanvullen met bij elkaar 14,4 miljard euro, heeft de Europese Centrale Bank (ECB) zaterdag gezegd na het uitvoeren van diverse stresstesten. De banken hebben het extra kapitaal nodig omdat ze anders zouden kunnen omvallen.
Het gaat om de National Bank of Greece, de Piraeus Bank, de Eurobank en de Alpha Bank. In het basisscenario kwamen ze volgens de testen 4,4 miljard te kort. Bij het doorrekenen van de effecten van een mogelijke crisissituatie kwam daar 10 miljard bij. De ECB geeft de banken tot 6 november de tijd om plannen voor het herkapitaliseren in te dienen.
Het is belangrijk dat de Griekse geldverstrekkers snel weer voldoende buffers hebben, omdat voor hen een belangrijke rol is weggelegd bij het weer een beetje op de been helpen van de Griekse economie. Griekenland ging afgelopen zomer nog bijna bankroet. Pas op de valreep gingen de Grieken akkoord met afspraken met schuldeisers. Dat de banken in het land al die tijd overeind konden blijven, is mede te danken aan noodsteun van de ECB.
In de Italiaanse krant Il Sole 24 Ore werd ECB-president Mario Draghi zaterdag verder nog bevraagd over de stimulerende maatregelen die de centrale bank in Europa aan het doorvoeren is. Hij zei dat het ‘een open vraag’ blijft of het opkoopbeleid in december zal worden aangepast. Onlangs zorgde Draghi nog voor flinke koersstijgingen op de beurzen met zijn opmerking dat de bank bereid is meer maatregelen te treffen als dat nodig is.
Telegraaf 31.10.2015 Griekenlands vier grote banken moeten hun kas aanvullen met bij elkaar 14,4 miljard euro, heeft de Europese Centrale Bank (ECB) zaterdag gezegd na het uitvoeren van diverse stresstesten. De banken hebben het extra kapitaal nodig omdat ze anders zouden kunnen omvallen.
Het gaat om de National Bank of Greece, de Piraeus Bank, Eurobank Ergesias en de Alpha Bank. De ECB geeft hen tot 6 november de tijd om plannen voor het herkapitaliseren in te dienen.
Het is belangrijk dat de Griekse geldverstrekkers snel weer voldoende buffers hebben, omdat voor hen een belangrijke rol is weggelegd bij het weer een beetje op de been helpen van de Griekse economie. Griekenland ging afgelopen zomer nog bijna bankroet. Pas op de valreep gingen de Grieken akkoord met afspraken met schuldeisers. Dat de banken in het land al die tijd overeind konden blijven, is mede te danken aan noodsteun van de ECB.
VK 31.10.2015 De vluchtelingencrisis heeft de positie van de Griekse schuldencrisis overgenomen in de media. Hiermee zijn de problemen van Griekenland natuurlijk niet opgelost, maar de mogelijkheid bestaat om de ene crisis te bestrijden met de andere.
Griekenland zou net zo goed als en waarschijnlijk nog beter dan Turkije de rol van opvangland voor vluchtelingen in de regio kunnen zijn. Het land is al lang lid van de Europese Unie en hoeft niet meer te onderhandelen over toetreding.
Het heeft de beschikking over ontzettend veel eilanden en toeristische accommodaties die in de wintermaanden grotendeels leeg staan. Een reële schatting van het aantal opvangplaatsen ligt op 800 duizend tot 1 miljoen. Op zo’n manier kan de bestaande capaciteit volledig worden benut met Europees geld. En er heerst een aangenaam klimaat. Plus dat Griekenland er alle belang bij heeft zijn schulden te verminderen.
Telegraaf 28.10.2015 Door de enorme vluchtenlingencrisis zijn de problemen met Griekenland even naar de achtergrond verdrongen, maar de komende dagen lijkt Athene opnieuw op Europese miljarden te kunnen rekenen.
Binnen enkele dagen al kan het land het groene licht krijgen voor nog eens 2 miljard aan Europese steun, gevolgd door nog eens één miljard voor het eind van de volgende maand.
Dat heeft eurocommissaris Dombrovskis woensdagmiddag bekendgemaakt.
Voordat het geld definitief wordt overgemaakt moet Griekenland aan een aantal afspraken voldoen, maar volgens Brussel gaat dit de goede kant op.
De eurolanden besloten afgelopen zomer het land een derde steunpakket toe te kennen en zo te voorkomen dat Griekenland de eurozone zou moeten verlaten. Sindsdien lijkt in het land de financiele rust enigszins teruggekeerd en is de 10-jaars rente in enkele maanden van 13 naar minder dan 8 procent gedaald
Telegraaf 27.10.2015 Griekse burgers en ondernemers durven hun geld weer voorzichtig bij de banken te stallen. De banktegoeden in Griekenland stegen in september met €530 miljoen in vergelijking met de vorige maand.
Dat is een stijging met 0,4% maand-op-maand, meldt de Griekse centrale bank dinsdag. Nog steeds geen gigantische percentages dus, maar stukken beter dan de maandenlange uitstroom van geld die de banken voor hun kiezen kregen.
De Grieken verloren het vertrouwen dat hun spaarcentjes veilig waren bij de banken en haaldentussen december vorig jaar en afgelopen juli ruim €42 miljard van de bank. De Griekse overheid stelde onder meer pinlimieten in en Europa kwam met €86 miljard aan noodleningen over de brug.
In augustus stegen de banktegoeden ook al voorzichtig, waarmee een einde kwam aan een daling van tien maanden. De tegoeden staan echter nog altijd op het laagste niveau sinds 2003.
Telegraaf 21.10.2015 De Griekse economie krimpt dit jaar veel minder sterk dan verwacht. Ambtenaren ramen deze nu op 1,4 procent, waar eerder een terugval van 2,3 procent werd voorzien. Dat schreef persbureau Reuters woensdag op basis van ingewijden.
Volgens de bronnen zijn de internationale geldschieters van Griekenland het eens met de nieuwe raming. De doelstelling om de economische neergang volgend jaar terug te dringen naar 1,3 procent, zoals eerder dit jaar werd afgesproken, blijft staan.
Minister van Economische Zaken George Stathakis zei eerder deze maand al dat de neergang minder sterk zou zijn dan de geraamde 2,3 procent. Stathakis ging op 7 oktober zelf uit van 1,5 procent.
VK 17.10.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag een aantal besparingsmaatregelen goedgekeurd die opgelegd waren door de internationale schuldeisers. Dat gebeurde met een meerderheid van 154 stemmen op 300.
De goedkeuring van het pakket was een van de voorwaarden voor verdere financiële steun van de internationale schuldeisers. De maatregelen omvatten onder meer nieuwe belastingen, de verhoging van de pensioenleeftijd en strengere straffen voor belastingontduiking.
Alleen de parlementsleden van de regering-Tsipras stemden ‘ja’. De oppositie verwijt premier Tspiras dat hij met deze maatregelen de Griekse economie in een recessie duwt. Maar Tsipras wees de parlementsleden erop dat deze maatregelen niet nieuw zijn, maar deel uitmaakten van het ultieme reddingspakket van 13 juli, dat het parlement al heeft goedgekeurd. De premier gaf toe dat het moeilijke maatregelen betreft, maar verweet de oppositie geen alternatief voor te stellen.
Trouw 17.10.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag een aantal besparingsmaatregelen goedgekeurd die opgelegd waren door de internationale schuldeisers. Dat gebeurde met een meerderheid van 154 stemmen op 300.
De goedkeuring van het pakket was een van de voorwaarden voor verdere financiële steun van de internationale schuldeisers. De maatregelen omvatten onder meer nieuwe belastingen, de verhoging van de pensioenleeftijd en strengere straffen voor belastingontduiking.
Alleen de parlementsleden van de regering-Tsipras stemden ‘ja’. De oppositie verwijt premier Tspiras dat hij met deze maatregelen de Griekse economie in een recessie duwt. Maar Tsipras wees de parlementsleden erop dat deze maatregelen niet nieuw zijn, maar deel uitmaakten van het ultieme reddingspakket van 13 juli, dat het parlement al heeft goedgekeurd. De premier gaf toe dat het moeilijke maatregelen betreft, maar verweet de oppositie geen alternatief voor te stellen.
Protesten
De stemming was de eerste echte test voor de Griekse regering, die vorige week nog het vertrouwen van het parlement kreeg na de verkiezingen van 20 september. Buiten het parlement betoogden duizenden Grieken tegen de bezuinigingsmaatregelen. In november moet er nog een tweede pakket bezuinigingen worden goedgekeurd, waarbij de belastingvoordelen voor boeren worden afgeschaft. Verwacht wordt dat het protest dan groter zal zijn.
In dezelfde maand gaan de internationale schuldeisers de toestand van de openbare financiën en de hervormingen in Griekenland onder de loep nemen. Wanneer de evaluatie positief is, krijgt het land recht op een nieuwe financiering van 86 miljard euro.
NU 17.10.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag ingestemd met meerdere hervormingen.
Er komen onder meer nieuwe belastingen, de pensioenleeftijd gaat omhoog en de straffen voor belastingontduiking worden verhoogd. 154 van de 300 parlementsleden stemden voor, 140 tegen. De andere zes waren afwezig.
De goedkeuring van het pakket was een van de voorwaarden voor verdere financiële steun van de internationale schuldeisers. Maar met deze instemming is Griekenland er nog niet. Er moet ook nog een ander bezuiningspakket goedgekeurd worden.
AD 17.10.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag een aantal besparingsmaatregelen goedgekeurd die opgelegd waren door de internationale schuldeisers. Dat gebeurde met een meerderheid van 154 stemmen op 300.
De goedkeuring van het pakket was een van de voorwaarden voor verdere financiële steun van de internationale schuldeisers. De maatregelen omvatten onder meer nieuwe belastingen, de verhoging van de pensioenleeftijd en strengere straffen voor belastingontduiking.
Alleen de parlementsleden van de regering-Tsipras stemden ‘ja’. De oppositie verwijt premier Tspiras dat hij met deze maatregelen de Griekse economie in een recessie duwt. Maar Tsipras wees de parlementsleden erop dat deze maatregelen niet nieuw zijn, maar deel uitmaakten van het ultieme reddingspakket van 13 juli, dat het parlement al heeft goedgekeurd. De premier gaf toe dat het moeilijke maatregelen betreft, maar verweet de oppositie geen alternatief voor te stellen.
VK 16.10.2015 De Akropolis? Die is praktisch te geef, vinden de Grieken. Ook de minoïsche ruïnes in Knossos worden gewoon te grabbel gegooid. Toeristen kunnen voor een habbekrats genieten van de archeologische schatten van Hellas. De toegangsprijzen van de Griekse monumenten en musea liggen gemiddeld veel lager dan in de rest van Europa.
De prijs van een combiticket, dat toegang biedt tot de Akropolis en zes andere Atheense musea en monumenten, stijgt maar liefst 430 procent: van 12 naar 52 euro.
Maar dat gaat snel veranderen. Griekenland moet in het kader van het derde reddingsprogramma 4,3 miljard euro bezuinigen. Dat is geen gemakkelijke opgave voor de regering-Tsipras. Dus halen de Grieken een deel van het geld waar het te halen valt: bij de Duitsers en andere Europeanen die in Griekenland op vakantie gaan.
De prijzen van kaartjes voor Griekse bezienswaardigheden zullen volgend jaar exorbitant stijgen, hebben de Grieken deze week besloten. Premier Tsipras hoopt met deze maatregel circa 130 miljoen euro extra inkomsten voor de staat binnen te halen.
Telegraaf 06.10.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de beschikbare leenruimte voor Griekse banken voor het eerst in lange tijd verlaagd. De zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) werd op verzoek van de Griekse centrale bank met 1 miljard euro teruggeschroefd naar 87,9 miljard euro.
De verlaging, die in ieder geval tot 22 oktober van kracht blijft, is volgens de Griekse centrale bank het gevolg van een toegenomen liquiditeit in de Griekse bankensector en een stabilisering van de spaartegoeden.
NU 06.10.2015 De recent herkozen Griekse premier Alexis Tsipras belooft vaart te maken met de hervormingen die zijn afgesproken met de internationale schuldeisers van Griekenland. Dat heeft hij maandag gezegd in het Griekse parlement.
Tsipras verklaarde dat dit “de enige weg” is voor het land om uit de economische crisis te komen. Griekenland heeft van de schuldeisers in totaal 86 miljard euro aan extra noodsteun toegezegd gekregen.
Volgens Tsipras moet Griekenland zijn geloofwaardigheid terugwinnen. “De weg zal niet makkelijk zijn en we moeten op onze tanden bijten”, zei de premier.
Hij hamerde wederom op een schuldenverlichting voor zijn land, onder meer via langere looptijden en lagere rentes. Dat zou een essentiële voorwaarde zijn om weer te kunnen groeien en toegang te krijgen tot de financiële markten, aldus Tsipras.
Elsevier 05.10.2015 Griekenland maakt zich op voor een nieuwe miljardenlening van de eurogroep. De ministers van Financiën van de eurolanden controleren maandag een lijst met maatregelen die moeten zijn doorgevoerd, voordat het geld wordt overgemaakt.
De Grieken bereikten deze zomer een akkoord over de miljardenlening met de eurogroep. De komende drie jaar zalGriekenland voor 86 miljard euro lenen.
De eerste lening van 26 miljard is al voor een deel overgemaakt: 13 miljard euro werd direct overgemaakt en 10 miljard euro is gestald op een rekening voor eventuele versterking van debankensector. De 3 miljard euro die rest, zal in twee delen worden opgesplitst vanwege specifieke eisen die aan de leningen vastzitten.
Banken
De buffer voor de banken is volgens de eurogroep vrijgemaakt om de markten gerust te stellen. Het is niet de bedoeling dat het bedrag direct naar Athene wordt overgemaakt. In totaal is er 25 miljard euro apart gezet voor het saneren van de bankensector.
Michiel Dijkstra: De roep om kwijtschelding van Griekse schulden zal nog wel even blijven klinken. Maar de leenvoorwaarden van het nieuwe steunpakket aan Griekenland zijn al boterzacht. Lees het artikel van Michiel Dijkstra >
Een van de maatregelen waaraan Griekenland moet voldoen is het doorvoeren van hervormingen op het pensioenbeleid. De pensioenuitgaven moesten van Europa worden teruggeschroefd tot 1 procent van het nationaal inkomen van Griekenland.
Discussie
De regelgeving over de pensioenen vormde lang een heikeldiscussiepunt tijdens de onderhandelingen tussen de eurogroep en premier Alexis Tsipras. Hij was van mening dat er niet te tornen viel aan de pensioenen, omdat tweederde van de Griekse gepensioneerden al op of onder de armoedegrens zou leven.
Eerder sprak Dijsselbloem de verwachting uit dat de schuldenlast draagbaar blijft voor Griekenland. De minister zei dat de huidige voorwaarden voorschrijven dat de schuldenlast niet boven de 15 procent van het bruto binnenlands product van Griekenland uit zal komen.
VK 05.10.2015 Griekenland kan waarschijnlijk weer Europees geld tegemoetzien. De ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) zijn het maandag in Luxemburg eens geworden over een lijst met maatregelen die Griekenland moet doorvoeren voordat geld wordt overgemaakt. Als die worden nagekomen, moet de eurogroep nog wel formeel het licht op groen zetten voor uitbetaling.
In de zomer werd Griekenland het met de eurolanden eens over een derde leningenprogramma van circa 86 miljard euro voor de komende drie jaar. Een eerste deel van 26 miljard euro werd vrijgegeven.
Dertien miljard euro werd direct overgemaakt en 10 miljard euro staat op een aparte rekening voor de eventuele versterking van de bankensector. De resterende 3 miljard euro zal in twee delen (één van 2 en één van 1 miljard euro) worden geknipt met daaraan specifiek gekoppelde eisen.
VK 12.09.2015 Een nieuwe Griekse regering hoeft er niet op te rekenen om opnieuw te kunnen onderhandelen over het derde reddingspakket voor het noodlijdende land. Ook niet na de verkiezingen van volgende week. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem sloot dit alvast uit. ‘Er worden geen politieke onderhandelingen over het programma opgestart.’
Meer over Griekenland
Nu het derde steunpakket in kannen en kruiken is, staat de Griekse regering onder druk om de draad van de privatisering weer op te pakken. Maar dat stuit op veel obstakels. (+)
Waarom heeft Griekenland al die miljarden nodig? De 86 miljard is de som van de ‘geraamde financieringsbehoefte’ van Griekenland, schrijft minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën. Lees het hier.
NRC 10.09.2015 Waar de miljarden euro’s aan noodsteun die Griekenland en andere eurolanden krijgen precies terechtkomen, is onduidelijk. En op Europese beslissingen over de noodsteun is onvoldoende democratische controle. Dat zegt de Algemene Rekenkamer in een vanochtend gepubliceerd onderzoeksrapport.
Sinds 2010 zijn verschillende Europese noodfondsen opgetuigd om zwakke eurolanden op de been te houden. In totaal hebben deze fondsen een uitleencapaciteit van 850 miljard euro. Inmiddels is 440 miljard euro aan steun verstrekt, zo becijferde de Rekenkamer. Nederland staat garant voor 90 miljard en keerde bijna 8 miljard euro daadwerkelijk uit.
Elsevier 10.09.2015 De Algemene Rekenkamer schrijft in een onderzoeksrapport dat het onduidelijk is waar de miljarden euro’s aan noodsteun die de Grieken en andere eurolanden ontvangen, exact heen zijn gegaan.
De Rekenkamer publiceerde donderdag de uitkomsten van een onderzoek naar de inzet van Europese noodfondsen tussen 2010 en 2015.
Het onderzoek bracht een aantal zorgelijke conclusies naar buiten. Zo konden de onderzoekers er niet achter komen waar de geleende miljarden van de Europese noodfondsen precies terecht zijn gekomen. Er is onderzoek gedaan naar de steunprogramma’s voor Griekenland, Ierland en Spanje.
Ook wordt er niet onafhankelijk geëvalueerd naar de effectiviteit van de van de noodsteun aan de landen die in financiële nood zitten. Alleen het Internationaal Monetair Fonds (IMF) evalueerde de effectiviteit van de noodsteun een aantal keer.
Te weinig controle
De eurogroep verantwoordt zich onvoldoende over de noodsteun. De groep met ministers van Financiën uit de eurolanden is de belangrijkste besluitvormer over de Europese noodfondsen voeren ook te weinig democratische controle uit over de steunpakketten.
Minister van Financiën Jeroen Dijsslbloem (PvdA) zegt in een reactie dat hij de onderzoeksresultaten onder de aandacht zal brengen bij de Europese Commissie. Hij onderschrijft dat er meer toezicht moet komen op de kwaliteit van financiële informatie.
Trouw 22.08.2015 Speelt hij blufpoker of een strategisch schaakspel? Deze vraag zoemt al sinds zijn aantreden om de Griekse premier Tsipras heen. Ook nu hij zijn ontslag heeft aangeboden en aandringt op nieuwe verkiezingen.
De stembusgang stelt Tsipras vooral in staat om de rotzooi in zijn eigen partij eens goed op te ruimen.
Een verrassing was het zeker niet. Al weken werd in Griekse media gespeculeerd over een vervroegde stembusgang. Dat de dissidenten binnen Syriza een nieuwe partij zouden oprichten was ook een kwestie van tijd. Gisterochtend was het zo ver.
De voormalige minister van energie Panagiotis Lafazanis, die vorige maand aan de kant was gezet, lanceerde de partij Eenheid van het Volk. Hij kreeg 25 parlementariërs aan zijn zijde.
Andere motieven
De afgesplitste groep is het niet eens met de voorwaarden die Europa stelt aan nieuwe noodleningen en stemde tegen de afspraken die Tsipras met de geldschieters maakte. Dat het bezuinigingspakket uiteindelijk toch werd goedgekeurd had de premier voornamelijk aan de oppositie te danken en niet aan zijn eigen Syriza. Dat gaf hem naar de buitenwereld toe meteen een argument om aan te sturen op nieuwe verkiezingen. Maar op de achtergrond spelen wellicht andere motieven.
Telegraaf 22.08.2015 De inmiddels teruggetreden Griekse premier Tsipras hoefde niet lang te wachten op een reactie binnen zijn partij nadat hij nieuwe verkiezingen had aangekondigd. Zo’n 25 linkse parlementariërs hebben zich van de Syriza-partij afgescheiden en proberen het op eigen houtje.
De parlementsleden die opstappen zijn het absoluut niet eens met de afspraken die Tsipras met de geldschieters heeft gemaakt. Ze stemden tegen. Voor Tsipras was dat reden om nieuwe verkiezingen uit te schrijven voor 20 september, de derde in drie jaar.
De nieuwe partij krijgt de naam Eenheid van het Volk en is direct de derde partij in het parlement. Leider is volgens de Griekse televisie oud-minister van Energie Panagiotis Lafazanis, die vorige maand door de premier aan de kant werd gezet vanwege zijn verzet tegen het pakket bezuinigingen waar Tsipras zijn handtekening onder zette. Hij ziet er geen been in terug te keren naar de drachme.
NU 21.08.2015 Premier Mark Rutte voelt zich niet beschadigd door zijn optreden tijdens het debat over het derde steunpakket voor Griekenland. Dat zei hij vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie.
De premier kreeg het tijdens het debat fel aan de stok met de oppositie, omdat Rutte in de verkiezingscampagne van 2012 de belofte had gedaan dat er geen cent meer naar Griekenland zou gaan.
Rutte had weliswaar eerder al gezegd dat die belofte onhoudbaar was, maar leek tijdens het debat toch regelmatig geïrriteerd over de harde aanvallen vanuit de oppositie hierover.
Toch denkt Rutte niet dat dit zijn positie heeft beschadigd. “Ik had mij er vanuit mijn ragfijne politieke gevoel al op voorbereid dat de oppositie zou reflecteren op de uitspraken uit 2012. Dat leidde tot een robuuste gedachtenwisseling. Ik vond dat prima”, aldus de premier.
VK 21.08.2015 De afspraken die de eurolanden hebben gemaakt met de Griekse regering van Alexis Tsipras, gelden ook voor een volgende Griekse regering. ‘We hebben geen afspraken gemaakt met één regering, maar met dé Griekse regering’, zei premier Mark Rutte vrijdag na de wekelijkse ministerraad.
Tsipras vraagt opnieuw steun van kiezer
Veel sneller dan verwacht gaan de Grieken weer naar de stembus. Premier Alexis Tspiras kondigde donderdag nieuwe verkiezingen aan voor – waarschijnlijk – 20 september. De premier is volgens de grondwet gedwongen direct af te treden om plaats te maken voor een interim-regering. Lees het nieuws hier.
Rutte benadrukte dat de leningen die de Grieken zijn toegezegd alleen in delen worden uitbetaald als de Grieken de beloofde maatregelen nemen. Doet een volgende Griekse regering dat niet, ‘dan hebben ze een probleem’, aldus de premier.
Hij sprak tegen dat Europa zich weer door de Grieken ‘heeft laten beetnemen’, nu nieuwe verkiezingen zijn aangekondigd na het definitieve akkoord over het leningenpakket van 86 miljard euro. ‘Volgens mij is de Grieken nu een slikken- of stikkenpakket door de strot geduwd van een ongekende omvang. Dat past overigens in de werkwijze van de eurozone dat we bereid zijn elkaar te helpen als landen bereid zijn vergaande maatregelen te accepteren.’
Telegraaf 21.08.2015 De afspraken die de eurolanden hebben gemaakt met de Griekse regering van Alexis Tsipras, gelden ook voor een volgende Griekse regering. „We hebben geen afspraken gemaakt met één regering, maar met dé Griekse regering”, zei premier Mark Rutte vrijdag na de wekelijkse ministerraad.
Rutte benadrukte dat de leningen die de Grieken zijn toegezegd alleen in delen worden uitbetaald als de Grieken de beloofde maatregelen nemen. Doet een volgende Griekse regering dat niet, „dan hebben ze een probleem”, aldus de premier.
Hij sprak tegen dat Europa zich weer door de Grieken „heeft laten beetnemen”, nu nieuwe verkiezingen zijn aangekondigd na het definitieve akkoord over het leningenpakket van 86 miljard euro. „Volgens mij is de Grieken nu een slikken- of stikkenpakket door de strot geduwd van een ongekende omvang. Dat past overigens in de werkwijze van de eurozone dat we bereid zijn elkaar te helpen als landen bereid zijn vergaande maatregelen te accepteren.”
NU 21.08.2015 Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) heeft er vertrouwen in dat Griekenland zich ook na de aangekondigde verkiezingen zal houden aan de afspraken die de Griekse regering met de geldschieters heeft gemaakt.
Dat zei hij vrijdag voor aanvang van de ministerraad. “Er is al een zeer ruime meerderheid in het Griekse parlement die het pakket heeft gesteund en de verwachting is dat die steun misschien zelfs sterker zal worden”, aldus Dijsselbloem.
Nu er verkiezingen zijn aangekondigd liggen de hervormingsmaatregelen en bezuinigingen stil tot het einde van de volksraadpleging. Dijsselbloem hoopt dat de verkiezingen zo snel mogelijk gehouden worden “zodat er zo min mogelijk tijd verloren gaat”, zei hij.
Verkiezingen
Donderdag kondigde de Griekse premier Alexis Tsipras al aan af te treden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven, nadat bij een laatste stemming over het derde Griekse steunpakket er niet genoeg volksvertegenwoordigers uit zijn eigen partij voor de maatregelen stemden.
Vrijdag kondigden 25 partijgenoten van Tsipras zich af te splitsen van de regerende Syriza-partij, omdat zij het niet eens zijn met de hervormings- en bezuinigsopdracht.
Elsevier 21.08.2015 Ook een volgende Griekse regering zal zich aan de afspraken met de eurolanden moeten houden, belooft Rutte.
Het derde noodpakket is een deal die met de Griekse regering in het algemeen is gemaakt, niet specifiek met die van premier Alexis Tsipras. Dat zei premier Mark Rutte (VVD) vrijdag na afloop van de wekelijkse ministerraad.
Afspraken
‘We hebben geen afspraken gemaakt met één regering, maar met dé Griekse regering,’ zei Rutte. De premier benadrukte dat de Grieken alleen hun geld krijgen, wanneer zij zich aan deafspraken houden die verbonden zijn aan de uitbetalingen. Als een volgende Griekse regering besluit een andere koers te varen, ‘dan hebben ze een probleem’, verduidelijkte de premier.
‘Volgens mij is de Grieken nu een slikken- of stikkenpakket door de strot geduwd van een ongekende omvang. Dat past overigens in de werkwijze van de eurozone dat we bereid zijn elkaar te helpen als landen bereid zijn vergaande maatregelen te accepteren.’
Hoewel de steun van de Tweede Kamer in principe niet nodig was, ging ook het Nederlandse parlement woensdag akkoord met de nieuwe schuldendeal. Ondanks hevig protest onder een groot deel van de oppositie, bleek er bij de VVD-fractie slechts één dissident te vinden te zijn in de persoon van Joost Taverne.
Rutte zei zich ‘in het geheel niet beschadigd te voelen’ door de kritiek vanwege het breken van zijn verkiezingsbelofte. ‘Dat leidde tot een robuuste gedachtewisseling en dat vond ik prima.’
Nieuwe regering
Donderdag diende de Griekse premier Alexis Tsipras zijn ontslag in bij het parlement in Athene. Door nieuwe verkiezingen uit te schrijven hoopt de premier de kritische ‘dissidenten’ binnen zijn partij van zich af te schudden.
Zo’n 25 leden van zijn Syriza-partij kondigden vrijdag aan eeneigen partij op te richten. Dit radicale Linkse Platform zal zich op 20 september gaan melden in de strijd om de stem van het Griekse volk.
NU 21.08.2015 Nog nooit toonde premier Mark Rutte zich zo kwetsbaar en geïrriteerd tijdens een debat in de Tweede Kamer als afgelopen woensdag tijdens het Griekenlanddebat.
De premier staat op het Binnenhof bekend als een sterke debater die aanvallen moeiteloos van zich laat afglijden. NU.nl zet Ruttes goede momenten uit eerdere debatten, en zijn kwetsbare momenten van afgelopen woensdag op een rij.
Premier Rutte moest zich woensdag tijdens het debat over het derde steunpakket voor Griekenland verantwoorden voor zijn gebroken verkiezingsbelofte uit 2012. Toen stelde de VVD-leider dat er na twee eerdere steunpakketten geen “cent meer” naar de Grieken zou gaan.
Toen de geldschieters en de Griekse regering tot een nieuwe miljardendeal kwamen die de Grieken van de financiële ondergang moest behoeden, moest Rutte op zijn schreden terugkeren en erkennen dat hij zijn verkiezingsbelofte moest breken.
De vraag is of met het debat van afgelopen woensdag de oppositie eindelijk de zwakke plek van de premier heeft weten te vinden of dat hij zich weet te herpakken bij de politieke beschouwingen na Prinsjesdag.
Zelf vindt Rutte niet dat het debat hem beschadigd heeft, zei hij vrijdag.
Zeker is dat de premier gevoelig blijkt wanneer hij herinnerd wordt aan zijn verkiezingsbeloftes. Dan blijkt dat zelfs Rutte, die altijd vergeleken werd met teflon omdat alles van hem af leek te glijden, zijn zwakke plekken kent. Of in ieder geval weleens een mindere dag heeft.
Elsevier 21.08.2015 De houding van Sybrand Buma en zijn CDA is ongeloofwaardig en opportunistisch. De CDA-leider zal die stoerheid nooit gestand kunnen doen. Hij ondergraaft, net als de Griekse premier Tsipras, de geloofwaardigheid van de politiek.
Het Griekse debat is geen debat, het is een drama. De Tweede Kamer debatteerde op verzoek van PVV-leider Geert Wilders over het steunpakket aan Griekenland.
Het was een merkwaardig moment om dit debat te voeren, aangezien het steunpakket aan Griekenland al een feit is. Bovendien kan het Nederlandse parlement er niet aan morrelen. Het was dus vooral een mooie gelegenheid om standpunten uit te wisselen – vrijblijvende standpunten, die niets kosten.
In een vrijblijvend debat kan iedereen zeggen wat hij denkt. De regeringsleiders kwamen na een lange onderhandelingsronde met de Griekse overheid tot een overeenkomst, waarna de overeenkomst door het Griekse parlement moest worden goedgekeurd. En dat gebeurde.
Verrassend moment
De andere parlementen, althans de regerende meerderheden, aanvaardden de overeenkomst ook moeiteloos. Niet verwonderlijk, omdat ze anders hun eigen leiders hadden moeten wegsturen. Dat wilde niemand.
Syp Wynia: Politici zijn steeds banger om te pleiten voor steun aan Grieken. Het Kamerdebat over de nieuwe 86 miljard voor de Grieken kreeg niet voor niets de harde trekken van een verkiezingsdebat. Lees verder >
Het debat in de Tweede Kamer over Griekenland kende slechts één verrassend moment: het CDA-moment. De partij wees het steunpakket aan Griekenland af, wat leidde tot scherpe kritiek van enkele prominente partijleden.
Oud-premier Dries van Agt laat aan de Volkskrant weten de houding van zijn eigen partij verbijsterend te vinden: ‘Dit betreur ik ten diepste. Met de inspanningen van ook veel christen-democraten was men tot dit onderhandelingsresultaat gekomen. Dan moet de trouw aan het Europees ideaal boven al gaan.’
Verleden
Hier rijst de vraag waaraan het CDA zijn legitimiteit ontleent: aan de Europese christen-democraten of aan de Nederlandse kiezers?
CDA-leider Sybrand Buma motiveerde de afwijzing van het steunpakket voor Griekenland met een verwijzing naar het verleden. In 2000 stemde het CDA – toen ook oppositiepartij – tegen het toetreden van Griekenland tot de eurozone.
Ook zou het CDA tegen het toetreden van Bulgarije, Roemenië en Albanië tot de Europese Unie hebben gestemd. Dit is niet echt een geloofwaardige redenering, aangezien het CDA als regerende partij alle mogelijke Europese besluiten goedkeurde en uitvoerde.
Paria
En als het CDA nu aan de macht zou zijn, zou de partij het steunpakket hebben verdedigd. Anders zou Buma zich moeten keren tegen alle Europese leiders die het steunpakket goedvinden. Dat zie ik echt niet gebeuren.
De partijen die in Nederland aan de macht komen, hanteren een simpele redenering: Nederland mag niet de paria van de eurozone worden. Of ze zeggen dat het in het belang van Nederland is om iets goed te keuren.
CDA doet nu ontzettend stoer omdat de partij niet aan de macht is en de stem van deze partij in deze kwestie geheel onbelangrijk is. De handelwijze van Buma is ongeloofwaardig en getuigt van puur opportunisme. Dat geldt eigenlijk ook voor de meeste bestuurderspartijen.
Instabiel
De Griekse werkelijkheid is instabiel. Premier Alexis Tsipras is al afgetreden, op 20 september mogen de Grieken een nieuwe regering kiezen. Volgens elsevier.nl hoopt Tsipras door vervroegde verkiezingen uit te schrijven, te kunnen afrekenen met het radicale Linkse Platform binnen zijn Syriza-partij.
De Griekse premier Alexis Tsipras dient donderdag formeel zijn ontslag in aan de Griekse regering. Op 20 september mogen de Grieken een nieuwe regering kiezen. Wat heeft hem hiertoe bewogen?
Alle wetswijzigingen gingen door dankzij de steun van de rechtse oppositie. Tsipras wil bij de verkiezingen een nieuw mandaat krijgen om de bezuinigingen die hij met Europa en het IMF heeft afgesproken, te kunnen uitvoeren. Dat is de omgekeerde wereld.
Grieks drama
Minder dan één jaar geleden ging Tsipras de verkiezingen in met de belofte dat zijn partij een einde zou maken aan alle door Europa opgelegde bezuinigingen. En nu gaat hij het omgekeerde doen. En aan dit wispelturige Griekenland hebben de eurolanden miljarden gegeven.
Wij zijn dus weer aan het begin van het Griekse drama beland. Tsipras lijkt op een afvallige die zijn socialistische religie heeft ingeruild voor realisme. De geldschieters – wij, de burgers van de eurozone, lijken op fundamentalisten die hun religie ‘de euro is van ons allemaal’ ten koste van de realiteit willen verdedigen.
Failliet
Tsipras en Buma lijken in één opzicht op elkaar. Beide politici zijn niet in staat om dat wat ze zelf beweren, ooit uit te voeren. Als het CDA aan de macht komt, zal het een steunpakket voor Griekenland – wanneer dat door andere eurolanden wordt goedgekeurd – steunen, uitvoeren en verdedigen. En Tsipras zal elk steunpakket uiteindelijk goedkeuren en uitvoeren omdat anders zijn land failliet gaat.
En het Griekse drama gaat door, zoals velen eerder hadden voorspeld. De ongeloofwaardige politici ondergraven de geloofwaardigheid van de democratie.
Trouw 21.08.2015 De CDA-fractie in de Tweede Kamer verwierp afgelopen woensdag het derde hulppakket voor Griekenland, terwijl twee voorgaande reddingsoperaties wel het fiat kregen van de christen-democraten in de oppositie. PvdA-minister Dijsselbloem van financiën sprak gisteren zijn teleurstelling uit over de houding van het CDA.
In 2000 zeiden we dat Griekenland niet bij de euro moest !!!!
Ook CDA-prominenten zoals oud-premier Van Agt en oud-staatssecretaris René van der Linden hebben geen begrip voor de ‘ommezwaai’ van de CDA-fractie. De partij wijkt daarmee ook af van de lijn die christen-democraten elders in Europa hebben gekozen. CDA-fractieleider Sybrand van Haersma Buma bestrijdt dat zijn fractie inconsequent zou zijn geweest. “Er gaat een rechte lijn van het jaar 2000, toen het CDA tegen toelating van Griekenland tot de eurogroep was, naar nu.”
Onder partijgenoten in Nederland heeft u opzien gebaard. U moet trouw blijven aan het Europese ideaal, zei oud-premier Dries van Agt in de Volkskrant.
“De afweging die wij hebben gemaakt is precies in lijn met ons Europees verkiezingsprogramma. Daar staat dat we moeten gaan voor een sterk Europa met, waar nodig, een kopgroep van landen die de euro hebben en daaromheen een cirkel van landen die wel tot de Europese Unie behoren maar die niet in de eurogroep zitten. Achtergrond ervan is dat een Europa dat doormoddert om de lieve vrede te bewaren uiteindelijk niet een sterk Europa is.
Telegraaf 21.08.2015 Het heeft een haartje gescheeld of de VVD kende deze week niet één, maar twee dissidenten rond de steun aan Griekenland.
Naast backbencher Joost Taverne heeft Kamerlid Fred Teeven zich tot woensdagmiddag beraden of hij de meerderheid van zijn fractie zou volgen om akkoord te gaan met het reddingspakket.
Nadat de VVD-fractie voorafgaand aan het debat urenlang over de steun vergaderde, bleken dertien Kamerleden tegen het noodplan te zijn, ook als dat zou betekenen dat er een kabinetscrisis zou ontstaan. Een fors deel van de fractie zou in dat scenario partijleider Rutte afvallen en de kans was groot dat de Griekse steun dan door de Kamer zou worden verworpen.
Om een kabinetscrisis te voorkomen is de dertien toen gevraagd of ze zich wilden neerleggen bij de meerderheid. Alleen Taverne en Teeven weigerden dat en wilden zich beraden. Uiteindelijk legde Teeven zich woensdagmiddag bij de meerderheid neer en bleef Taverne als enige dissident over.
Telegraaf 21.08.2015 De vervroegde Griekse verkiezingen zijn niet in strijd met de afspraken die de Griekse premier Alexis Tsipras heeft gemaakt met de eurolanden over nieuwe leningen voor zijn land. Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zei dat vrijdag voor de wekelijkse ministerraad.
Tsipras kondigde donderdag zijn aftreden en nieuwe verkiezingen aan. „Dit is geen breuk met de afspraken. Als alle afspraken gestand worden gedaan, en daar zullen we strikt op letten – is het natuurlijk toegestaan verkiezingen te houden”, aldus Dijsselbloem.
Hij hoopt met Tsipras dat nieuwe verkiezingen een stabiele regering opleveren die de pro-Europese keuze van Athene kan voortzetten. Dijsselbloem zei dat hij donderdagmiddag door zijn Griekse collega was gebeld met de mededeling dat Tsipras waarschijnlijk later op de dag de nieuwe verkiezingen zou aankondigen.
VK 20.08.2015 Dijsselbloem van Financiën heeft kritiek op CDA en GroenLinks, die het Europese reddingspakket voor Griekenland woensdag in een Kamerdebat niet steunden.
Gepikeerde Rutte schiet tekort in Griekenlanddebat.
Het derde steunpakket voor Griekenland komt er, maar bij de VVD zit bloed op de blazer. Ook de virtuositeit van premier Rutte schoot tekort om de schade te beperken.
Dijsselbloem is teleurgesteld in die partijen, zei hij donderdag in een terugblik op het Griekenlanddebat. Volgens hem zijn CDA en GroenLinks partijen die traditioneel pro-Europees zijn, maar nu de Europese redding van Griekenland niet steunen. ‘Je mag altijd kritisch zijn. Ik begrijp dat het op dit moment aantrekkelijk is om tegen te zijn. Het is ook populairder. Maar ik ben daar wel teleurgesteld over.’
Hij betreurt het ook dat de steun in de Tweede Kamer om Griekenland onder strenge voorwaarden in de eurozone te houden en het herstel van de euro niet in gevaar te brengen, kleiner is geworden. ‘Ik vind dat als je zo’n reddingspakket afwijst, je ook onder ogen moet zien wat de alternatieven zijn. Ik vind dat daar in het debat erg weinig over gezegd is. Mogelijk dat men daar ook weinig over heeft willen nadenken.’
De Kamer was speciaal teruggekomen van reces voor het debat, dat ging over het derde pakket leningen voor Athene, met een omvang van 86 miljard euro. Alle andere eurolanden hebben er mee ingestemd.
Telegraaf 20.08.2015 Een jaar of twee geleden was Syriza, de radicaal-linkse partij van premier Alexis Tsipras, nog voor een exit uit de euro. Dat veranderde toen het regeringspluche in zicht kwam.
Maar toen Tsipras in januari van dit jaar aan de macht kwam, moest wel het hulpprogramma overboord. De nieuwe Griekse regering wilde geen verlenging van dat programma, want ze geloofde niet in de aanpak van de trojka.
In februari ging Tsipras door de pomp. Het schrappen van het woord ‘trojka’ en de introductie van de benaming ‘de instituties’ was inmiddels voldoende. De Grieken wilden nu toch onderhandelen over een nieuw pakket.
Telegraaf 20.08.2015 De Griekse premier Tsipras heeft zijn ontslag donderdagavond ingediend. De Grieken mogen op 20 september opnieuw naar de stembus. De regering heeft voor die datum vervroegde verkiezingen uitgeschreven, aldus de Griekse regering.
Tsipras moet flink bezuinigen en hervormen om de noodsteun te krijgen die Griekenland nodig heeft om het hoofd boven water te houden. Maar daar is veel verzet tegen in zijn eigen Syriza-partij. Met de verkiezingen wil Tsipras afrekenen met die rebellen. Hij hoopt vooral een nieuw mandaat te krijgen voor zijn maatregelen, aldus Griekse media.
Tsipras sloot onlangs een omstreden akkoord met de schuldeisers over bezuinigingen in ruil voor financiële steun. Dankzij de oppositie stemde het parlement ermee in, maar veel partijgenoten van Tsipras stemden tegen, waardoor hij in feite de meerderheid in het parlement kwijt was.
Binnen de Europese Commissie is verheugd gereageerd op de aankondiging. Volgens Martin Selmayr, de rechterhand van voorzitter Jean-Claude Juncker, kunnen vroege verkiezingen gunstig uitpakken voor de in Griekenland omstreden Europese steunprogramma’s. ,,Het kan een manier zijn om meer steun te krijgen voor het stabiliteitsplan”, meldde Selmayr op Twitter.
Trouw 20.08.2015 De Grieken gaan op 20 september naar de stembus, voor de derde keer dit jaar. De regering heeft vervroegde verkiezingen uitgeschreven. Premier Tsipras maakte vanavond zijn aftreden bekend in een toespraak op de Griekse televisie.
“Het huidige parlement kan geen meerderheid of een regering van nationale eenheid bieden”, aldus Tsipras. De reden van zijn aftreden is het grote verzet binnen zijn partij Syriza. Tsipras moet flink bezuinigen en hervormen om noodsteun te krijgen, maar dat stuit in zijn eigen politieke gelederen op weerstand. Met de verkiezingen hoopt Tsipras een nieuw mandaat te krijgen voor zijn maatregelen, meldt hij op Twitter.
De Griekse premier was bijna de hele dag in beraad met zijn ministers over de opstand binnen Syriza. Tsipras sloot vorige week een omstreden akkoord met de schuldeisers over bezuinigingen in ruil voor financiële steun. Dankzij de oppositie stemde het parlement daarmee in, maar veel partijgenoten van Tsipras stemden tegen, waardoor hij de meerderheid in het parlement in feite kwijt was.
Telegraaf 20.08.2015 Griekenland heeft een bedrag van €3,2 miljard aan de ECB afgelost. De aflossing was cruciaal om niet failliet te gaan. Het geld voor de aflossing kwam uit het derde steunpakket van €86 miljard, waar de eurolanden net mee hebben ingestemd. Dat meldt persbureau Reuters op basis van een medewerker van de Griekse overheid.
Gisteren stemden beleidsbepalers van het Europese noodfonds ESM in met het nieuwe steunpakket. Ook gaven de ministers van Financiën van de negentien eurolanden hun goedkeuring aan een eerste betaling van €26 miljard.
Voor Griekenland zijn de problemen nog niet achter de rug. Bijna een derde van de partij van premier Tsipras weigerde afgelopen vrijdag in te stemmen met de loodzware bezuinigingseisen. Dankzij steun van de oppositiepartijen kwam het pakket toch door het parlement.
Tsipras gaat het parlement een vertrouwensvraag stellen, die waarschijnlijk een inleiding vormt voor nieuwe verkiezingen in september. De kans is groot dat er dan een nieuwe regering komt, die alsnog de harde maatregelen uit moet voeren.
Telegraaf 19.08.2015 De beleidsbepalers van het Europese noodfonds ESM zijn woensdag akkoord gegaan met een nieuw steunpakket voor Griekenland. Ook gaven de ministers van Financiën van de negentien eurolanden hun goedkeuring aan een eerste betaling van 26 miljard euro, zo meldden Europese diplomaten woensdag in Brussel na een telefoonconferentie tussen de bewindslieden.
Griekenland zal in ruil voor de miljarden ingrijpende maatregelen moeten nemen. Zo moeten er hervormingen komen bij de belastingheffing en het openbaar bestuur.
Van de 26 miljard euro gaat de helft rechtstreeks naar Athene. Het geld wordt gebruikt voor onder meer lopende uitgaven en de terugbetaling van schulden. 10 miljard euro wordt gereserveerd voor verbetering van de financiële situatie van banken en op een aparte rekening gezet. 3 miljard euro wordt pas in de herfst uitbetaald.
Niet makkelijk
In een schriftelijke verklaring rept het noodfonds van leningen voor een maximumbedrag van 86 miljard euro in de komende drie jaar. Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, de voorzitter van de eurogroep, zegt daarin: „Deze overeenkomst zorgt voor perspectief voor de Griekse economie en een basis voor duurzame groei. De Griekse regering is gehouden om dit brede hervormingspakket voortvarend uit te voeren, en wij zullen nauwgezet toezicht houden op dat proces. Ik heb eerder gezegd dat dat niet makkelijk zal zijn. Wij zullen zeker met problemen te maken krijgen de komende jaren, maar ik vertrouw erop dat wij in staat zullen zijn om die aan te pakken.”
NRC 19.08.23015 Met het wegstemmen van de moties is er een einde gekomen aan het Kamerdebat over het nieuwe steunpakket aan Griekenland.
–DE HOOGEPUNTEN-
Nog even de hoogtepunten van het debat op een rij:
Er wordt niet gestemd over de derde lening aan de Grieken. Voorstellen daartoe werden allemaal afgeschoten.
Wel steunt een meerderheid van de Kamer het nieuwe steunprogramma. Naast regeringspartijen PvdA en VVD is ook D66 voor.
De oppositie viel met name premier Mark Rutte hard aan op het breken zijn verkiezingsbelofte in 2012. “Geen cent meer naar Griekenland”, zei hij toen.
Volgens Rutte is dat inderdaad “buitengewoon vervelend en heel onplezierig”, maar ook noodzakelijk. Mede door de houding van de Griekse regering is “de context” de afgelopen jaren veranderd.
Elsevier 19.08.2015 Dit zijn de partijen die zich tegen de schuldendeal verzetten, inclusief hun motieven.
Op D66 na verzette vrijwel de gehele oppositie zich tegen het plan om de Grieken een nieuwe miljardenlening te geven. Dit zijn de partijen die zich tegen de schuldendeal verzetten, inclusief hun motieven.
SP– ‘Dit is geen mooie dag voor de Nederlandse economie,’ zei SP-leider Emile Roemer die zich daarmee beklaagde over het feit dat Nederland toekijkt hoe er in Europa beslissingen worden genomen. ‘De burger voelt zich steeds verder vervreemd van de politiek,’ zei Roemer die vooral hard uithaalde naar de VVD. Vooral Rutte kreeg er van langs. Volgens Roemer wordt de premier ‘met de dag ongeloofwaardiger’ nu de VVD in Europa voor het steunpakket stemt, maar in eigen land net doet alsof dit ‘morrend’ gebeurt. De premier hoorde de bijdrage van Roemer onderuitgezakt aan.
De SP diende een motie in waarin de partij stelt ‘dat het nieuwe steunpakket voor Griekenland een voortzetting is van het neoliberale crisisbeleid dat de afgelopen vijf jaar gevoerd is’. Voor de motie bleek geen meerderheid te zijn.
CDA – Een vergelijkbaar standpunt heerst bij het CDA. Sybrand van Haersma Buma noemde de Tweede Kamer ‘een praathuis’ zonder enige bevoegdheid om beslissingen in Europa tegen te houden. ‘Het CDA heeft geen vertrouwen in de capaciteit van deze Griekse regering om de plannen uit te voeren. De financiële gevolgen voor Nederland zijn volstrekt onduidelijk, en de politieke instabiliteit in Griekenland is te groot. Het CDA kan dit pakket daarom niet steunen,’ zei Buma. Ook het CDA diende een motie in tegen het steunpakket die werd ondersteund door de partijen ChristenUnie, SGP, GroenLinks en SP. Bij de hoofdelijke stemming kreeg de motie 52 voorstemmers en 81 tegenstemmers, waarmee het parlement de facto de niet-noodzakelijke steun gaf aan de schuldendeal. VVD-Tweede Kamerlid Joost Taverne stemde als enige VVD’er voor de CDA-motie.
ChristenUnie – Arie Slob zei dat er met een mokkende VVD ‘een hele smalle basis’ is voor een nieuwe lening aan de Grieken. Slob constateert binnen, maar ook buiten de Tweede Kamer een groeiend gevoel van afkeuring voor het nieuwe steunpakket. In een motie roept de ChristenUnie, samen met de SGP, op om ‘in te zetten op uittreding van Griekenland uit de eurozone gekoppeld aan een (gedeeltelijke) schuldkwijtschelding en steunverlening via Europese Fondsen’. Alleen de SGP en ChristenUnie stemden voor deze motie.
GroenLinks – Volgens Jesse Klaver van GroenLinks staat ‘de geloofwaardigheid van de democratie’ op het spel nu Nederland niet bij machte is om beslissingen in Europa tegen te houden. De beweegredenen van de VVD om in te stemmen, omdat de andere eurolanden dit ook doen, noemde hij verkeerd. Volgens Klaver is de manier waarop Rutte zich gedraagt ‘een premier onwaardig’ die zijn geloofwaardigheid van de politiek op het spel zet, aldus Klaver
SGP – Sluit zich aan bij de ChristenUnie
Partij voor de Dieren – Esther Ouwehand gaf in een korte verklaring aan dat het verleden liet zien dat het maken van extra schulden Griekenland nooit heeft geholpen. De partij vraagt dan ook om hiermee te stoppen en steunt de moties die zich verzetten tegen de schuldendeal.
50Plus – Henk Krol riep het kabinet op te stoppen met het uitgeven van extra belastinggeld aan de Grieken. Volgens de partij lijdt de belastingbetaler, in het bijzonder ouderen, onder de miljardenlening aan Griekenland.
Groep Kuzu/Öztürk – Hield zich afzijdig in het debat.
Groep Bontes/Van Klaveren – Louis Bontes benadrukte dat Nederland ‘op geen enkele wijze akkoord moet gaan met schuldverlichting door het aanpassen van de looptijd en de rente van de leningen aan Griekenland’. De motie die hiertoe oproep kon alleen op de steun van de PVV rekenen.
Houwers – Oud-VVD-Kamerlid Houwers stemde tegen Grieks steunpakket
Klein – Deed niet mee aan het debat. Hij verblijft momenteel inIJsland.
Van Vliet – Stemde tegen steunpakket Grieken, maar ook tegen de motie van wantrouwen.
PVV – PVV-leider Geert Wilders zei het toe te juichen dat alle Nederlanders nu zien dat ‘Rutte volstrekt ongeloofwaardig is’. Wilders denkt, net als veel andere Kamerleden, dat de Grieken hun beloften van hervormingen en bezuinigingen ‘vergeten’ zodra het geld binnen is. Griekenland is volgens hem de ‘Europese junkie’. De PVV-leider noemde Rutte de ‘Pinokkio van de lage landen‘. De PVV diende een motie van wantrouwen (de 20ste) in tegen het kabinet én een motie tegen het Griekse steunpakket. Voor beide moties bleek geen meerderheid te zijn.
NRC 19.08.2015 De Tweede Kamer gaat zoals verwacht akkoord met nieuwe steunpakket aan Griekenland. Tijdens een debat in Den Haag lieten coalitiepartijen VVD en PvdA de lening van 86 miljard euro te steunen. Ook D66 steunt de nieuwe afspraken met de Griekse regering, waardoor een ruime meerderheid van de Kamer zich achter de deal schaart.
Afgezien van de regeringspartijen en D66 wezen alle andere partijen het derde steunpakket af. Tot een stemming kwam het echter niet. Verscheidene partijen dienden weliswaar moties in met het verzoek om voor of tegen het Griekse steunpakket te stemmen. Die kregen echter onvoldoende steun.
Dat een meerderheid van de Kamer het nieuwe steunprogramma steunt, komt allerminst als een verrassing. PvdA en D66 lieten eerder al weten de deal met de Grieken te steunen en ook de VVD-fractie besloot gisteren na een urenlange vergadering in te stemmen.
Eerder op de dag ging ook de Duitse Bondsdag al akkoord met het akkoord tussen Griekenland en de geldschieters. Van de aanwezige 585 parlementariërs stemden er 454 in. Afgezien van Duitsland en Nederland hadden alle andere nationale parlementen van de eurolanden al hun fiat gegeven voor de nieuwe lening gegeven. LEES VERDER›
Lees ookhet liveblog terug dat we vandaag over het Kamerdebat bijhielden.
VK 19.08.2015 Het kabinet lijkt vandaag zoals verwacht de benodigde meerderheid in de Tweede Kamer voor het nieuwe steunpakket voor Griekenland te zullen behalen. VVD, PvdA, D66 en onafhankelijk Kamerlid Norbert Klein hebben gezegd voor te stemmen en zijn samen goed voor 89 zetels. Desondanks is het debat vandaag fel. PVV-leider Geert Wilders heeft aangekondigd dat hij een motie van wantrouwen zal indienen. Volg het debat in ons liveblog.
Lees ook: De kloof tussen Rutte’s Griekse belofte en beleid
Het is de paradox van Ruttes uiterst offensieve verkiezingscampagne van 2012. De ramkoers en de soms groteske verkiezingsbeloften maakten de VVD groter dan ooit, maar daarna ging het schuren toen bleek dat Rutte zijn eerste toezegging (‘de hypotheekrenteaftrek staat als een huis’) al snel opgaf zodra hij met de PvdA om tafel zat. De tweede belofte (1000 euro belastingverlaging voor de werkenden) sneuvelde niet veel later. (+)
Elsevier 19.08.2015 De verwachting is dat de schuldenlast van Griekenland door het nieuwe noodkrediet draagbaar zal zijn voor het land. Pas als dit niet het geval is, wordt er over lastenverlichting gesproken. Dat zei minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) tijdens het debat in de Tweede Kamer over het derde schuldenpakket voor Griekenland.
15 procent
De minister gaf dit antwoord nadat meerdere fracties hadden geklaagd dat het onmogelijk is om een oordeel te vellen over de nieuwe lening als de voorwaarden voor die lening niet openbaarzijn.
Dijsselbloem zei uiteindelijk dat onder de huidige voorwaarden de verwachting is dat de schuldenlast niet boven de 15 procent van het bruto binnenlands product van Griekenland uit zal komen.
Sombere inschatting
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) maakte een sombere inschatting en pleit daarom voor lastenverlichting voor Griekenland. In de praktijk betekent dit lagere rentes over een langere looptijd en misschien zelfs afschrijven van leningen.
‘Het is een verschil in benadering,’ zei Dijsselbloem. ‘Het enige wat we daarom kunnen doen is een afspraak maken over wat we doen als we de grens van 15 procent overschrijden,’ zei de minister. Pas dan kan dus worden gesproken over het eventueel aanpassen van de looptijd van de leningen.
Daarmee gaf Dijsselbloem impliciet aan dat hij verwacht dat het IMF mee zal doen aan de redding van Griekenland. De instelling maakt daar in oktober een definitieve beslissing over. Dijsselbloem zei er alles aan te doen om het IMF binnen boord te houden.
De instelling liet eerder blijken niet mee te zullen doen wanneer de schulden voor Griekenland niet aanzienlijk worden verlicht. Het Nederlands kabinet is uit principe niet bereid om schulden voor Griekenland af te schrijven. Wel kan er worden gesproken over looptijden van leningen en de hoogte van de rente.
Telegraaf 19.08.2015 In het Kamerdebat over de nieuwe miljardensteun voor Griekenland is de VVD de gebeten hond. De oppositie haalt genadeloos uit naar de regeringspartij, die na wat intern gemor toch akkoord is gegaan met de overboeking voor Athene.
Een kleine meerderheid van coalitiepartijen VVD, PvdA en oppositiepartij D66 steunt het reddingspakket. De rest van de Kamer gelooft niet dat de 86 miljard die Europa richting het land stuurt daadwerkelijk effect zal sorteren. Ter linkerzijde vindt men dat Europa Griekenland voor onmogelijke opgaven heeft gesteld. Ter rechterzijde vermoedt men dat Athene de afspraken opnieuw niet na zal komen, waardoor het circus over een paar maanden weer van voren af aan begint.
Afspraken
Eerder vandaag maakte het CDA bekend dat het niet akkoord gaat met de nieuwe steun. Volgens partijleider Buma moeten Europa slecht gedrag niet belonen, door Griekenland steeds maar weer de helpende hand te beiden terwijl het land zich niet aan eerdere afspraken houdt. Daarmee is dit pakket „niet goed voor Europa en niet voor Nederland”, aldus Buma. PVV-leider Wilders spreekt van een derde feestpakket voor Griekenland en dient vandaag een motie van wantrouwen in een poging het kabinet naar huis te sturen. Die motie is overigens kansloos.
Opvallend is dat VVD-fractieleider Zijlstra en zijn coalitiegenoot Samsom (PvdA) het debat niet zelf voeren. Zij laten de confrontatie met de rest van de Kamer om de impopulaire maatregelen over aan hun financieel woordvoerders. Het kwam het duo op hoon te staan van de oppositie. „De VVD laat de fractievoorzitter thuis. Een zwakke vertoning. Kennelijk vindt de VVD dit debat niet belangrijk”, sneerde CDA-leider Buma richting de liberalen.
Draai verdedigen
Financieel woordvoerder Harbers heeft vandaag dus de ondankbare taak om de draai van zijn VVD te verdedigen. De liberalen sloegen de afgelopen maanden immers steeds stoere taal uit over de consequenties voor Griekenland als het land zich niet aan de afspraken zou houden. Nieuwe miljardensteun was eerder door partijleider Rutte uitgesloten. Hij ging deze zomer al door de pomp, gisteren ging de VVD-fractie hem achterna.
Inhoudelijk wordt het pakket door Harbers evenwel niet verdedigd. De voormalig politiek assistent van oud-minister Zalm (Financiën) verklaarde geen zin te hebben in „het gedoe” dat in Nederland zou ontstaan als zijn partij tegen zou stemmen. In een dergelijk scenario zou partijleider Rutte in zijn hemd komen te staan en zou Nederland in zijn eentje wel eens voor een nieuwe onzekere situatie in Europa kunnen zorgen. En daarom stemt de VVD maar in met het pakket, verdedigde Harbers zich, tot hoon van de oppositie. „U klinkt net als de Griekse premier Tsipras”, zei SGP-leider Van der Staaij: „We geloven er niet in. We vinden het niks. Maar we stemmen er toch mee in.”
De PvdA vindt het verstrekken van de miljarden aan Griekenland geen probleem. „Samen is beter dan alleen”, meent PvdA-Kamerlid Nijboer.
NRC 19.08.2015 In de Tweede Kamer wordt vanmiddag (na 12.00 uur) gedebatteerd over de nieuwe miljardensteun aan Griekenland. Want de regeringen van de eurolanden en de Griekse regering mogen dan akkoord zijn, de nationale parlementen moeten zich ook uitspreken. Komt het steunpakket erdoor? We praten je bij in drie minuten.
Waar wordt over gesproken?
Op het programma staat het steunpakket waarover Griekenland en de eurolanden recentelijk een akkoord bereikten. Brussel zegde Athene een lening van 86 miljard euro toe, maar in ruil daarvoor moet de Griekse regering een flink pakket met ingrijpende bezuinigingen en hervormingen doorvoeren. Zo gaat de pensioenleeftijd omhoog, wordt er harder ingegrepen bij belastingschulden en moeten de uitgaven aan sociale zekerheid omlaag.
Griekenland zelf is al akkoord met dat pakket aan eisen. Het Griekse parlement stemde vrijdagochtend in na een marathonoverleg dat een hele nacht doorging. Enkele uren daarnaging ook de eurogroep, de ministers van financiën van de eurozone, akkoord met het nieuwe steunprogramma. Alleen de nationale parlementen, waarvan de steun nodig is om het programma te kunnen laten doorgaan, moeten zich nog uitspreken.
Hoe staat de Tweede Kamer hierin?
In Den Haag is de weerstand tegen een nieuwe lening groot. De PVV en SP toonden zich eerder al fel tegenstander en gaandeweg slonk ook bij GroenLinks en ChristenUnie de steun voor een derde steunpakket. Het CDA steunt het pakket ook niet, bleek vandaag na de fractievergadering. Volgens CDA-leider Sybrand Buma kan wat het CDA betreft Griekenland beter uit de euro stappen.
geertwilderspvv Geert WildersAls Rutte tekent voor toch € 5 mrd van ons geld naar de Grieken dan vlg week motie van wantrouwen PVV en voltallige Kamer terug van reces!13 augustus 2015 @ 20:40
Maar er zijn ook voldoende voorstanders. PvdA en D66 hebben even geleden al laten weten dat zij de deal tussen Griekenland en de eurolanden zouden steunen. Gisteravond voegde de Tweede Kamerfractie van de VVD zich daar na vijf uur vergaderen bij. Door dat besluit zijn de voorstanders nu ruim in het voordeel.
Het debat van vanmiddag belooft, hoewel de uitslag van de stemming vaststaat, toch nog interessant te worden. Zo zal premier Rutte zich moeten verantwoorden voor zijn gebroken verkiezingsbelofte dat er “geen cent” meer naar de Grieken zou gaan.
En in de rest van Europa?
In veel eurolanden hoeft niet over de afspraken te worden gestemd. Als de regering daar akkoord is, dan is dat voldoende. Het gaat daarbij om onder meer Italië, Portugal en België. In sommige andere landen wordt niet beslist door het parlement, maar door een parlementaire commissie.
Van de landen waar wel wordt gestemd hebben veel parlementen zich de afgelopen dagen al uitgesproken over de Griekse deal. Zo schaarden Letland en Litouwen zich eergisteren al achter het steunpakket, terwijl Frankrijk en Finland eerder instemden. Oostenrijk en Estland gingen gisteren akkoord, meldt Die Zeit.
Waar kan het nog fout gaan?
Na het instemmen van zo veel eurolanden blijven er nog maar twee landen over waar het parlement kan struikelen over het Griekse steunpakket: Nederland en Duitsland. Maar zoals gezegd is in Nederland een meerderheid van de partijen voor. Bovendien hoeft de Tweede Kamer formeel geen goedkeuring te geven.
En ook Duitsland lijkt de afspraken, ondanks de kritische houding van de afgelopen jaren, niet te gaan torpederen. Bondskanselier Merkel kan namelijk rekenen op coalitiepartner SPD en De Groenen. Maar in haar eigen CDU/CSU is de weerstand groter. Toch is dat onvoldoende om het Griekse steunpakket tegen te kunnen houden.
Telegraaf 18.08.2015 De VVD-fractie in de Tweede Kamer gaat met flinke tegenzin akkoord met het nieuwe, derde steunpakket van 86 miljard euro aan Griekenland. De fractie moest dinsdagmiddag vijf uur vergaderen om tot dit standpunt te komen.
Volgens financieel woordvoerder Mark Harbers ligt de kwestie de partij „heel zwaar op de maag” en houdt zij „veel twijfels” over het geven van nieuwe steun aan de Griekse regering. „Maar misschien gaat het dit keer wel werken”, voegde hij eraan toe.
Door de steun van de VVD is er in de Kamer een meerderheid voor het pakket. PvdA en D66 spraken eerder al hun steun uit. De Tweede Kamer komt woensdag terug van reces om met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën over het pakket te praten.
De VVD gaat morrend akkoord omdat het niet wil dat ons land alleen komt te staan in Brussel. Met een ‘nee’ zou bovendien alle aandacht naar Nederland gaan, maar die moet volgens hem gericht zijn op Griekenland, aldus Harbers. „Het heeft niet zoveel zin als Nederland alleen komt te staan. Dan wil ik vooral dat Griekenland blijft wat het is, namelijk een paria.”
Bovendien voorziet hij dat andere EU-landen die voorheen negatief over nieuwe steun waren, de deal toch gaan steunen. „Op het moment dat één land tegen zou stemmen, dan weet ik onderhand voldoende met Europa, dan gaat linksom of rechtsom het geld toch naar de Grieken.”
Iedereen binnen de fractie staat achter dit standpunt, zei Harbers. Die heeft zich in het verleden steeds keihard uitgelaten over de Grieken die zich niet aan afspraken hielden. „Griekenland zal moeten gaan leveren om dit pakket waar te maken”, zegt Harbers nu. De Nederlandse bijdrage aan de hulp aan Griekenland is 5 miljard euro.
VVD-leider Mark Rutte zei kort voor de Tweede Kamerverkiezingen in september 2012 dat er geen geld meer naar de Grieken zou gaan. Rutte heeft al aangegeven dat hij met het steunpakket deze belofte breekt. Rutte zei dinsdag bij de NOS dat nieuwe miljardensteun aan de Grieken iedereen en niet alleen de liberalen bijzonder zwaar op de maag ligt. „Voor iedereen is dit een zware bevalling. Maar uiteindelijk in het belang van Griekenland en heel Europa nemen we dit soort besluiten”.
Elsevier 18.08.2015 De Tweede Kamerfractie van de VVD gaat niet voorkomen dat er extra geld aan de Grieken zal worden overgemaakt. De fractie heeft ‘twijfels’ maar stemt wel in met de noodsteun. Dat liet de partij dinsdagavond weten na een lang fractieberaad over de Griekse noodsteun.
Geen dwarsligger
Woensdag zullen de liberalen niet dwarsliggen tijdens het debat over de extra miljarden, voor Nederland ruim 4,5 miljard euro, die vanuit het noodfonds ESM aan Athene zullen worden overgemaakt.
Naar verwachting zal ook de PvdA met het noodplan instemmen, waarmee een meerderheid is gehaald. Daarmee wordt deverkiezingsbelofte van premier Mark Rutte (VVD) om geen extra euro meer over te maken aan de Grieken definitief gebroken.
VVD-Kamerlid Mark Harbers zei ‘veel twijfels’ te hebben over het noodplan dat ‘zwaar op de maag’ ligt bij de liberalen. ‘Maar het is niet aan bondgenoten om “nee” te zeggen,’ concludeerde het Kamerlid.
De VVD wil niet dat Nederland alleen komt te staan als euroland dat niet achter de deal met Griekenland staat en gaat dus zogenaamd ‘morrend’ akkoord.
Geheime voorwaarden
De oppositiepartijen staan woensdag tijdens het debat dus alleen in hun kritiek op het noodplan. Overigens doet zich de vreemde situatie voor dat de Kamerleden wel over de deal in z’n geheel mogen praten, maar niet in mogen gaan op de voorwaarden voor de lening. Die voorwaarden mochten de Kamerleden inzien, maar ze mogen er niet over praten ‘omdat dit in ESM-verband zo is afgesproken,’ liet minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) weten. Eerder lekten de voorwaarden al uit in Duitse media.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt noemde de situatie ‘bizar’. Hij hoopt woensdag alsnog een meerderheid te krijgen die het kabinet dwingt de plannen openbaar te maken.
Telegraaf 18.08.2015 De Tweede Kamerfractie van de VVD praat dinsdagmiddag al uren achter gesloten deuren over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. De fractievergadering, die om 13.00 uur begon, is een voorbereiding op het Kamerdebat woensdag met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën.
De nieuwe miljardensteun ligt de liberalen bijzonder zwaar op de maag. Rutte erkende dat dinsdag tijdens een stranddag van het kabinet. Tegen de NOS zei hij dat niet alleen de VVD-fractie maar iedereen een steen op de maag voelt als het gaat om Griekenland. De regering-Tsipras heeft daar „grote schade aangebracht door zolang te treuzelen” met hervormingen en bezuinigingen. Maar Rutte vindt wel dat Griekenland nu in ruil voor nieuwe leningen bereid is een „heftig pakket” aan zware maatregelen uit te voeren. „Voor iedereen is dit een zware bevalling. Maar uiteindelijk in het belang van Griekenland en heel Europa nemen we dit soort besluiten”.
De VVD was vorige maand nog bijzonder kritisch over het resultaat van een EU-top over Griekenland, maar zal nu met een definitief standpunt moeten komen. Het kabinet steunt de nieuwe leningen met een omvang van 86 miljard euro voor Griekenland. Rutte heeft eerder al toegegeven dat hij daarmee een verkiezingsbelofte breekt.
Politiek gezien zit de VVD-fractie onder leiding van Halbe Zijlstra in een lastig pakket. Zou de fractie het nieuwe pakket niet steunen, dan is er acuut een kabinetscrisis.
Behalve de VVD heeft ook het CDA nog geen standpunt bepaald. De CDA-fractie komt daarvoor woensdagochtend bijeen. De christendemocraten hebben grote bedenkingen bij het pakket. Ze willen ook dat meer informatie openbaar wordt.
Van de meeste andere partijen is het standpunt bekend. PvdA en D66 zijn de duidelijke voorstanders. SP, PVV, ChristenUnie, 50Plus en GroenLinks zijn zeker tegen. De afgelopen jaren kreeg het kabinet steun voor het Griekenlandbeleid van de de eigen coalitiepartijen en van D66 en CDA.
Trouw 19.08.2015 Premier Rutte en de VVD-fractie gaan vandaag een pijnlijk en moeilijk debat tegemoet over het derde Europese steunpakket ter grootte van 86 miljard euro aan Griekenland. Het Nederlandse aandeel daarin bedraagt bijna vijf miljard euro. Tijdens de verkiezingscampagne in 2012 beloofde premier Rutte nog dat er geen cent meer naar Griekenland zou gaan. “Genoeg is genoeg. Als Griekenland belt voor een derde steunpakket, dan ben ik daar tegen”, zei hij toen.
De VVD kwam dinsdag bijeen voor overleg over de nieuwe steun aan Griekenland.
Vorige maand maakte Rutte na het marathonberaad van de regeringsleiders van de eurolanden over het steunpakket al een vlucht naar voren door te erkennen dat hij ‘in de kern’ zijn verkiezingsbelofte brak. “Dit is niet leuk, een slechte zaak”, voegde hij er aan toe.
Dat de VVD-fractie zwaar in de maag zit met het akkoord bleek tijdens het daaropvolgende Kamerdebat vorige maand. Mark Harbers, de financieel woordvoerder, had wel veel vragen maar nam geen standpunt in. Nu de ministers van financiën van de eurogroep vorige week hebben ingestemd met het steunpakket komt de Tweede Kamer vandaag terug van reces om een definitief oordeel te vellen.
De VVD-fractie kwam gisteren ter voorbereiding al bij elkaar. De fractie ontkwam er niet aan een draai te maken en steun uit te spreken. Formeel om te voorkomen dat Nederland in Europa alleen zou komen te staan met een ‘nee’. “Dat geld gaat toch wel naar Griekenland”, zo redeneerde Harbers. Maar in feite konden de liberalen hun eigen premier niet in de kou laten. Dat zou een kabinetscrisis hebben betekend.
Telegraaf 18.08.2015 Het Duitse Fraport, exploitant van onder meer de luchthaven van Frankfurt, krijgt toestemming voor de overname van veertien regionale luchthavens in Griekenland. Het akkoord komt na lang gesteggel met de Grieken.
Fraport betaalt voor de veertien vliegvelden 1,2 miljard euro. Het is een van de grootste private investeringen sinds het uitbreken van de financiële crisis in Griekenland. In november was de overname al bijna rond, maar de nieuwe regering wilde de prijs in januari opnieuw onder de loep nemen.
Onder de vliegvelden die Fraport overneemt, zijn onder meer de luchthavens van de toeristeneilanden Kos en Rhodos. De exploitant neemt ook het vliegveld over van Thessaloniki, de tweede stad van Griekenland.
Elsevier 18.08.2015 De Duitse parlementsleden debatteren over het nieuwe Griekse steunpakket. Hoewel het nog officieel reces is in Duitsland, is er woensdag een debat ingelast.
Bondskanselier Angela Merkel is voor het steunpakket, maar de kans bestaat dat andere parlementsleden niet aan haar kant staan. Het is haar ‘laatste kans om Griekenland in de eurozone te houden’, schrijft persbureau Reuters.
Dinsdag spreken Merkel en minister van Financiën Wolfgang Schäuble de Duitse Bondsdag toe om steun te vergaren voor de derde bailout.
Veel weerstand komt uit Merkels eigen hoek: ongeveer een kwart van de leden van haar CDU-partij zouden overwegen ‘nee’ te stemmen tegen het steunpakket, dat ongeveer 86 miljard euro bedraagt.
Vorige maand zeiden 65 conservatieve parlementsleden dat ze ‘tegen’ zouden stemmen. Volgens peilingen van de Duitse krantBild zouden nu 120 van de 133 CDU- en CSU-leden tegen zouden stemmen. Uit eerdere peilingen blijkt ook dat de Duitse bevolking niet meer gelooft in Griekse hervormingen.
Merkel wordt wel grotendeels gesteund door haar coalitiepartner SPD en de Groenen (oppositie). Met die steun zou het pakket er wel doorheen komen. Mochten er echter toch meer parlementsleden tegen stemmen dan gedacht, dan zou de Duitse steun in het geding kunnen komen.
Schäuble, die vorige maand nog benadrukte dat het steunpakket echt ‘de laatste poging’ was om de Griekse crisis op te lossen en opperde dat Griekenland misschien tijdelijk de eurozone zou moeten verlaten, zei dinsdag dat ‘Athene klaar is voor hervormingen’.
Hij spreekt van een ‘dramatische verandering’ in de houding van de Grieken en zegt nu volledig achter het steunpakket te staan.
Sommige parlementsleden staan echter nog altijd achter zijn suggestie voor een tijdelijke Grexit. CDU-lid Christian von Stetten bijvoorbeeld, gaf aan dat dit plan wat hem betreft ‘de enige oplossing’ is.
Telegraaf 17.08.2015 Mocht het woensdag tot een stemming komen in de Tweede Kamer over een nieuw steunpakket voor Griekenland, dan is 50Plus sowieso tegen. Dat heeft Jan Nagel, fractievoorzitter in de Eerste Kamer voor de ouderenpartij, maandag laten weten. „De premier heeft nadrukkelijk beloofd dat er geen geld meer naar Griekenland gaat. Als wij in zouden stemmen met het tegenovergestelde, maakt dat de politiek te onbetrouwbaar”, aldus Nagel, die ook spreekt namens de fractievoorzitter in de Tweede Kamer, Henk Krol.
De Tweede Kamer debatteert woensdag met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. PVV-leider Geert Wilders kondigde al aan dat hij een motie van wantrouwen wil indienen als er opnieuw Nederlands belastinggeld naar Griekenland gaat. Als het zover komt, moeten de Kamerleden daarover meteen stemmen. 50Plus weet nu al dat het tegen het voorstel gaat stemmen.
NU 17.08.2015 Het kabinet moet de geheime leningsvoorwaarden van de nieuwe noodlening aan Griekenland voor het debat van woensdag openbaar maken. Dat zeggen oppositiepartijen CDA, SP, D66, ChristenUnie, GroenLinks en 50plus.
Eerder lekte via Duitse media een deel van de documenten uit waarin de voorwaarden staan voor het steunpakket van 86 miljard euro.
De Tweede Kamer kreeg de documenten vertrouwelijk toegezonden: de Kamerleden mogen de inhoud van de documenten niet openbaar maken en er niet over spreken.
Kamerdebat
Woensdag staat het debat in de Tweede Kamer over de nieuwe lening voor Griekenland gepland. Nu de voorwaarden, zoals de looptijd en rentepercentage van de lening, zijn uitgelekt, willen de oppositiepartijen dat het kabinet de stempel ‘vertrouwelijkheid’ van de documenten afhaalt zodat de Kamerleden deze punten ook in het debat kunnen behandelen.
Het steunpakket is een uitwerking van het akkoord waar de EU en Griekenland het in juli over eens werden. Vrijdag liet het kabinet weten achter het pakket te staan, maar had nog wel een aantal kanttekeningen.
Zo moeten de Grieken het privatiseringsprogramma versnellen en vindt het kabinet het cruciaal dat ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) betrokken blijft bij de steun voor de Grieken. Het IMF pleit echter voor een schuldenverlichting, wat Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem niet ziet zitten.
Verkiezingsbelofte
In de Kamer toonde de VVD zich tijdens het laatste debat sceptisch over een nieuwe miljardendeal. De liberalen deden meerdere malen de belofte geen cent meer naar de Grieken over te maken. Premier Mark Rutte erkende onlangs nog die verkiezingsbelofte uit 2012 te breken.
Elsevier 17.08.2015 Woensdag debatteert de Tweede Kamer over de nieuwe miljardenlening die aan Griekenland zal worden verstrekt. Maar over de leningsvoorwaarden mag in de Kamer niet worden gesproken.
Nu het Griekse parlement en de Europese instituties het eens zijn over de miljardenlening die vanuit het noodfonds ESM aan Griekenland zal worden verstrekt, is het aan de nationale parlementen van de eurolanden om zich over de deal uit te spreken.
Geheim
Maar gek genoeg kunnen de parlementen nauwelijks een oordeel over de deal vellen, aangezien de voorwaarden voor de lening officieel niet openbaar zijn.
De leden van de Tweede Kamer kregen het document met de voorwaarden in vertrouwen ter inzage toegestuurd, maar mogen de inhoud niet openbaar maken en er ook niet over praten.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt noemt de situatie ‘bizar’. ‘Hoe kun je debatteren over een lening, als de voorwaarden officieel geheim moeten blijven?’. Het CDA vraagt samen met oppositiepartijen SP, D66, ChristenUnie, GroenLinks en 50plus aan minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën, PvdA) om het document openbaar te maken. Maar Dijsselbloem zegt dat niet te kunnen doen omdat ‘geheim-houding in ESM-verband is afgesproken’.
De situatie wordt nog vreemder nu de voorwaarden in Duitse media zijn uitgelekt. Uit de documenten blijkt onder meer dat de Grieken en zeer laag rentetarief over de lening van 86 miljard euro zullen betalen en dat ze een zeer lange looptijd krijgen om de leningen terug te betalen. Maar zelfs nu de voorwaarden eigenlijk op tafel liggen, mogen de Kamerleden er niet over spreken.
Debat
De oppositiepartijen zullen andermaal een beroep doen op de minister, die ook eurogroep-voorzitter én voorzitter van het ESM-bestuur is, en hem vragen de voorwaarden openbaar te maken. Het is nog de vraag of de regeringspartijen PvdA en VVD die oproep gaan steunen.
De Tweede Kamer debatteert woensdag met premier Mark Rutte (VVD) en minister Dijsselbloem over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. PVV-leider Geert Wilders kondigde al aan dat hij een motie van wantrouwen zal indienen tegen het kabinet.
Elsevier 17.08.2015 De roep om kwijtschelding van Griekse schulden zal nog wel even blijven klinken. Maar de leenvoorwaarden van het nieuwe steunpakket aan Griekenland zijn al boterzacht. Eurolanden moeten Griekse schuld kwijtschelden, wordt steeds luider geroepen. Alleen zo kunnen de Grieken weer investeren, geld verdienen en hun economie weer laten groeien.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil alleen meedoen aan het nieuwste steunpakket als eurolanden een streep zetten door een deel van hun eerdere leningen aan Griekenland.
De roep om kwijtschelding zal de komende jaren wel blijven klinken. Europese leiders verwachten namelijk weinig heil van het steunpakket dat in juli is afgesproken en waarmee Griekenland nog eens 86 miljard euro te leen is beloofd.
Kunnen de Europese geldschieters nog wel rekenen op steun van het IMF voor het derde noodpakket van de Grieken? Angela Merkel heeft er alle vertrouwen in. Lees verder >
De Finse minister van Buitenlandse Zaken Timo Soini zei vorige week onomwonden dat die 86 miljard euro Griekenland niet gaat helpen. Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel is ‘sceptisch’ over het steunpakket. Ze zei zondag nog maar eens dat van kwijtschelding geen sprake kan zijn.
Uitgesmeerd
Die uitspraak was slechts voor de bühne. Griekenland heeft al voor tientallen miljarden aan schuldverlichting van andere eurolanden gehad – geen kwijtschelding, want Griekenland moet nominaal nog steeds even veel euro’s terugbetalen als het te leen kreeg.
Een sterke economie, de eurocrisis en de Oekraïnecrisis maakten Duitsland in tien jaar tijd leidend in Europa. Het is nog steeds getekend door de oorlog en de eerste om zijn macht te relativeren. Lees nu >
Maar de rente is sterk verlaagd en de looptijd over decennia uitgesmeerd. De euro’s die Griekenland de komende jaren aan zijn schuldeisers terugbetaalt, zijn in totaal veel minder waard dan de euro’s die het de afgelopen jaren te leen kreeg. Als het land ooit terugbetaalt.
Zo is de Griekse schuldenlast al met 40 procent verminderd. Het land is onderhand een kleiner deel van zijn nationale inkomen kwijt aan rentebetalingen dan Italië of Portugal. En nog is het niet genoeg.
Cadeau
De leenvoorwaarden van het nieuwe steunpakket zijn zo boterzacht dat Griekenland van de 86 miljard euro die het te leen krijgt, gemeten in euro’s van nu maar 45 miljard hoeft terug te betalen. De berekening is van Reuters-journalist Hugo Dixon. Zijn conclusie: Griekenland kreeg in juli 41 miljard euro cadeau van andere eurolanden.
En nog blijven Europese leiders volhouden dat er geen schuld wordt kwijtgescholden. Eén grote schijnvertoning. En het resultaat? Het IMF wil niet meedoen aan het steunpakket, en dus zijn Europese belastingbetalers nog meer geld kwijt aan Griekenland.
VK 16.08.2015 De Duitse bondskanselier Angela Merkel probeert met alle mogelijke middelen een grote revolte van haar partij CDU/CSU tegen het nieuwe steunplan van 86 miljard euro voor Griekenland af te wenden.
Ze heeft bezoeken aan Brazilië en Italië afgezegd om in de komende dagen zelf bij de speciale zitting van de Bondsdag aanwezig te zijn waar over het plan zal worden gestemd.
Merkel zei zondag op het Duitse televisiekanaal ZDF dat ze erop rekent dat ook het IMF financieel aan het steunpakket zal deelnemen. Ze wees erop dat IMF-directeur Christine Lagarde vrijdagavond – weliswaar telefonisch – aanwezig was bij de vergadering. ‘Het IMF nam deel aan de onderhandelingen, het steunt de deal met Griekenland. Ik twijfel er niet aan dat de woorden van Lagarde worden omgezet in daden.’
Ruimte voor aanpassingen
Lagarde herhaalde dit weekeinde alleen dat zij de totale schuldenlast van Griekenland onhoudbaar vindt en schuldverlichting wil. ‘Het fonds kan alleen geld lenen aan landen die uitzicht hebben op een houdbare staatsschuld. Zonder schuldverlichting is daarvan in Griekenland geen sprake.’
Merkel gaf zondag nogmaals aan dat er geen Griekse schulden worden weggestreept. Ze ziet wel ruimte voor aanpassingen aan de looptijd en rente van leningen aan Griekenland. Maar dat gaat niet ver genoeg voor het IMF.
Elsevier 16.08.2015 ‘Het IMF nam deel aan de onderhandelingen, het steunt de deal met Griekenland,’ zegt Merkel. Kunnen de Europese geldschieters nog wel rekenen op steun van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voor het derde noodpakket van de Grieken? De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft er alle vertrouwen in.
‘Het IMF nam deel aan de onderhandelingen, het steunt de deal met Griekenland,’ zegt Merkel in een interview met de Duitse zender ZDF. ‘Ik twijfel er niet aan dat de woorden van Lagarde worden omgezet in daden.’
Schuld
IMF-topvrouw Christine Lagarde heeft diverse keren gezegd dat de Grieken meer schuldenverlichting nodig hebben om er financieel bovenop te komen. Dit weekend nog benadrukte Lagarde dat verlichting van de schuld nodig is, omdat deze anders onhoudbaar wordt.
Lagarde roept Europa op ‘concrete toezeggingen’ te doen, om ‘significante schuldenverlichting te realiseren, dat verder gaat dan wat er tot nu toe is overwogen’. Het IMF zal pas in oktober bepalen of het zal deelnemen aan het noodpakket.
Maar een deel van de Griekse schuld wegstrepen, daar wil Merkel – nog – niet aan toegeven. De Duitse bondskanselier ziet wel ruimte om de looptijd van de lening te verlengen of de rente te verlagen. Of dat ver genoeg gaat voor het IMF, is nog maar de vraag.
Een sterke economie, de eurocrisis en de Oekraïnecrisis maakten Duitsland in tien jaar tijd leidend in Europa. Het is nog steeds getekend door de oorlog en de eerste om zijn macht te relativeren. Lees nu >
Eurozone
Intussen komt de Tweede Kamer woensdag terug van reces, om te debatteren over het nieuwe steunpakket voor Griekenland, meldt de NOS. PVV-leider Geert Wilders is tegen het nieuwe pakket en heeft aangekondigd woensdag een motie van wantrouwen te zullen indienen tegen het kabinet.
De ministers van Financiën van de eurozone gaven vrijdag hun zegen voor het nieuwe noodpakket, ter waarde van 86 miljard euro. Zij stemde in met een uitgewerkte versie van het pakket waar de Europese geldschieters het eerder over eens werden.
Voor Griekenland is het belangrijk dat ook parlementen snel instemmen met de plannen. Op 20 augustus moet het noodlijdende Zuid-Europese land weer een betaling doen en het land heeft daarvoor een lening nodig.
AD 16.08.2015 De Tweede Kamer debatteert waarschijnlijk woensdag met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) over het nieuwe steunpakket voor Griekenland.
Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg heeft voorgesteld om de vergadering om 12 uur te laten beginnen, meldt haar woordvoerster. Het debat vindt plaats in de plenaire zaal van de Tweede Kamer en niet zoals eerder de bedoeling was in een kleinere vergaderzaal.
PVV-leider Geert Wilders had hierom gevraagd, omdat hij vindt dat je niet in een achterkamertje in het gebouw van de Tweede Kamer moet beslissen over miljardensteun aan Griekenland. CDA, SP en ChristenUnie steunen dat verzoek.
Zaterdagochtend was de PVV nog de enige partij die vroeg of het Griekenland-debat in de grote vergaderzaal kon en daarom wees Van Miltenburg het verzoek eerst af. Wilders kondigde eerder al aan dat hij een motie van wantrouwen wil indienen als er opnieuw Nederlands belastinggeld naar Griekenland gaat. Als het zover komt, moeten de Kamerleden daarover meteen stemmen, in de plenaire zaal.
NU 16.08.2015 De Tweede Kamer debatteert woensdag over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. De parlementariërs komen hiervoor terug van reces. Dat meldt de NOS.
Het nieuwe akkoord over Griekenland betreft een steunpakket van 86 miljard euro. Het pakket is een uitwerking van het akkoord over steun waarover de EU en Griekenland het in juli eens werden.
Het kabinet liet vrijdag weten achter het derde steunpakket voor Griekenland te staan. Dat blijkt uit een brief van minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën aan de Tweede Kamer.
Garanties
De Grieken moeten van het kabinet wel een aantal garanties afgeven. Zo moeten de Grieken het privatiseringsprogramma versnellen en vindt het kabinet het cruciaal dat ook het Internationaal Monetair Fonds inhoudelijk en financieel betrokken blijft bij de steun voor de Grieken.
Voor een definitief Nederlandse ‘ja’ is een gewone meerderheid in de Kamer nodig. Oppositiepartij PVV is tegen het voorstel en zal woensdag een motie van wantrouwen indienen.
Steunpakket
Het nieuwe steunpakket heeft voor de Nederlandse begroting geen directe gevolgen. Nederland heeft eerder al 4,6 miljard euro in het Europese noodfonds ESM gestort en van daaruit komen nu de leningen voor Athene.
Aan Griekenland is in principe een driejarig steunprogramma toegezegd ter waarde van ongeveer 86 miljard euro. In ruil daarvoor moet de Griekse regering een aantal bezuinigingen en hervormingen doorvoeren.
Telegraaf 15.08.2015 De Tweede Kamer debatteert waarschijnlijk woensdag met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg heeft voorgesteld om de vergadering om 12 uur te laten beginnen, meldt haar woordvoerster.
Het debat vindt plaats in de plenaire zaal van de Tweede Kamer en niet zoals eerder de bedoeling was in een kleinere vergaderzaal. PVV-leider Geert Wilders had hierom gevraagd, omdat hij vindt dat je niet in een achterkamertje in het gebouw van de Tweede Kamer moet beslissen over miljardensteun aan Griekenland. CDA, SP en ChristenUnie steunen dat verzoek. Zaterdagochtend was de PVV nog de enige partij die vroeg of het Griekenland-debat in de grote vergaderzaal kon en daarom wees Van Miltenburg het verzoek eerst af.
Wilders kondigde eerder al aan dat hij een motie van wantrouwen wil indienen als er opnieuw Nederlands belastinggeld naar Griekenland gaat. Als het zover komt, moeten de Kamerleden daarover meteen stemmen, in de plenaire zaal.
Telegraaf 15.08.2015 Beslissen over miljardensteun aan Griekenland hoor je niet in een achterkamertje in het gebouw van de Tweede Kamer te doen, vindt PVV-leider Geert Wilders. Zijn verzoek om het Kamerdebat over Griekenland in de plenaire zaal van de Tweede Kamer te houden en niet in een kleine commissiezaal, wees Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg zaterdag af, omdat Wilders de enige was met deze vraag.
Maar als meer partijen dit debat met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) in de grote vergaderzaal willen houden, kijkt zij er opnieuw naar. Wilders hoopt dat de andere partijen alsnog steun geven aan zijn verzoek: „Het is toch ongelooflijk en onacceptabel als er geen plenair debat zou komen over de miljarden naar Griekenland.”
Wilders kondigde eerder al aan dat hij een motie van wantrouwen wil indienen als er opnieuw Nederlands belastinggeld naar Griekenland gaat. Als het zover komt, moeten de Kamerleden daarover meteen stemmen, in de plenaire zaal. Het is nog onduidelijk wanneer het debat plaatsvindt.
Telegraaf 14.08.2015 In de Tweede Kamer bestaat nog geen meerderheid voor het nieuwe steunpakket aan Griekenland. Cruciaal is de stem van regeringspartij de VVD. Die partij is de documenten eerst grondig aan het bestuderen.
PvdA en D66 steunen het pakket wel. De SP en de PVV doen dat zeker niet en het CDA heeft nog altijd grote bedenkingen bij het nieuwe pakket. De Kamer gaat er waarschijnlijk volgende week over in debat met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën. Daarna zal er naar verwachting ook over gestemd worden.
In beginsel geeft het Europese noodfonds ESM Griekenland alleen een nieuwe lening als alle achttien andere eurolanden er mee instemmen. Maar bij ‘zwaarwegende kwesties’ is een uitzondering mogelijk: dan is 85 procent van de stemmen voldoende. Dat zou betekenen dat de deal niet kan mislopen bij een veto van een kleiner land.
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer zegt over het pakket: „De komende tijd zal zwaar zijn, maar een dramatisch faillissement wordt hiermee voorkomen en dat is in het belang van de Griekse bevolking, Nederland en Europa.” CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft grote bedenkingen bij het nieuwe pakket.
Elsevier 14.08.2015 De ministers van Financiën van de eurogroep hebben ingestemd met het nieuwe Griekse steunpakket van 86 miljard euro. Het land zal in ruil daarvoor ingrijpende hervormingen moeten doorvoeren.
De eurogroep zette vrijdag tijdens een vergadering in Brussel het licht op groen voor het steunpakket.
Parlementen
In de nacht van donderdag op vrijdag stemde het Griekse parlement al in met de deal. Met de instemming van de eurogroep is het steunprogramma, dat uit het noodfonds ESM zal moeten worden gehaald, echter nog niet helemaal een feit. Een aantal parlementen zal nog instemming moeten geven aan het programma. Hieronder is ook de Tweede Kamer en de Duitse Bondsdag.
De debatten hiervoor zullen waarschijnlijk aan het begin van volgende week worden gehouden.
PVV-leider Geert Wilders dreigde Rutte donderdagavond via Twitter met een motie van wantrouwen als er meer Nederlands geld naar de Grieken gaat.
De premier reageerde daar vrijdag laconiek op: ‘Laat maar even’.
Vertrouwen
Donderdag bleek verder uit een peiling dat het Duitse volk niet gelooft in een nieuw steunpakket voor de Grieken. De meerderheid van de Duitse bevolking zou niet het vertrouwen hebben dat Griekenland de gevraagde hervormingen daadwerkelijk zal doorvoeren. De verwachting is echter dat ook de parlementen, zowel de Tweede Kamer als de Bondsdag, toch zullen instemmen met het steunpakket.
De Grieken hebben enige haast met het ontvangen van de steun. Op 20 augustus, volgende week donderdag, moet het land een flinke afbetaling doen aan de Europese Centrale Bank (ECB). Om dit te kunnen volbrengen, wil het land het nieuwe steunprogramma gebruiken.
Elsevier 14.08.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras hoeft niet langer te rekenen op de volledige steun van zijn eigen partij, Syriza. Er is veel onvrede over de concessies die de premier deed om tot een akkoord te komen met Europa over een nieuw steunpakket.
De linkervleugel van Syriza dreigt zelfs met het starten van een eigen beweging. Panagiotis Lafazanis, leider van de linkse vleugel, is vastbesloten een nieuwe partij te starten die verzet biedt tegen de bezuinigingen die Brussel heeft opgelegd. De verklaring waarin hij opriep tot een nieuwe beweging werd ondertekend door elf andere leden van Syriza.
Referendum
Tsipras hield begin vorige maand een referendum onder de Griekse bevolking over de hervormingen die het steunpakket met zich meebracht.
Zo’n 61 procent van alle Griekse stemmers stemde tegen. In totaal werd er door 58% van de Griekse bevolking gestemd; dit was voldoende voor rechtsgeldigheid van het referendum, omdat de opkomst hoger lag dan 40 procent.
Ondanks die uitkomst ging Tsipras uiteindelijk akkoord met een Europees noodpakket met nog strengere eisen voor de bevolking. Volgens de Griekse premier kon hij niet anders dan akkoord gaan. Tsipras beschreef het compromis als een keuze tussen ‘zelfmoord plegen of blijven leven’.
Vandaag ging het Griekse parlement akkoord met de Europese voorwaarden voor nieuwe noodsteun, waarbij het land het noodkrediet in delen zal ontvangen.
Het hervormingspakket van de nieuwe Europese noodsteun werd door 118 afgevaardigden van de coalitie goedgekeurd. Dat is een teken aan de wand voor Tsipras, aangezien hij minimaal 120 zetels nodig heeft om te kunnen overleven, mocht de voortgang van zijn coalitie in het beding komen. Er zijn 240 afgevaardigden nodig voor een eventuele stemming over een motie van wantrouwen.
Het gebrek aan vertrouwen van de eigen achterban is een zorgelijke zaak voor Tsipras, aangezien de oppositiepartij van Syriza, Nieuwe Democratie, de Griekse leider ook niet zal steunen. Het is niet de eerste keer dat Tsipras kritiek hoort vanuit eigen achterban. In september wil hij een referendum houden onder de parlementariërs van Syriza om zijn eigen beleid te laten beoordelen.
Elsevier 14.08.2015 Het parlement in Athene heeft ingestemd met het akkoord dat premier Alexis Tsipras met de Europese instituties heeft gesloten over een nieuwe miljardenlening. Een meerderheid stemde na een lange discussie in met het plan. Nu Athene akkoord is, komt het derde steunpakket voor de Grieken steeds dichterbij. Het steunpakket moet de Grieken in drie jaar ongeveer 86 miljard euro opleveren.
Bezuinigingen
In ruil moet het land ingrijpende bezuinigingen en hervormingen doorvoeren. Veel Grieken zijn niet blij met de aangekondigde bezuinigingen.
Duizenden actievoerders toonden donderdagavond hun woede bij het parlement in Athene waar de besprekingen toen nog bezig waren. Ondanks de weerstand koos een meerderheid toch voor de miljardenlening met bijkomende verplichtingen. De steun kwam als verwacht van de gematigde oppositiepartijen. Een deel van de regeringspartij Syriza stemde tegen het plan.
Vrijdag buigt de eurogroep zich over het akkoord. De ministers van Financiën van de eurolanden moeten het licht definitief op groen zetten.
Door de nieuwe miljardenlening neemt de totale schuld een bijna astronomische vorm aan. Volgens persbureau Reuters staan de Grieken nu al voor 242,8 miljard euro in het krijt bij de Europese instituties.
Wat de Grieken precies aan wie moeten terugbetalen, leest u hier.
Elsevier 13.08.2015 // Derde steunpakket Griekenland? De Duitsers geloven er niet in. Een meerderheid van de Duitsers is tegen een nieuw steunpakket voor Griekenland. De Duitsers hebben niet het vertrouwen dat de Griekse regering de noodzakelijke hervormingen zal uitvoeren.
Dat blijkt uit een peiling onder de Duitse bevolking van de Duitse krant Handelsblatt. De peiling werd onder ruim duizend mensen gehouden.
Steun
Slechts iets meer dan een derde van de geënquêteerden vindt dat Griekenland een nieuw steunpakket moet krijgen. Zo’n 57 procent is tegen verdere steun en 84 procent van de ondervraagden denkt dat de regering van de Griekse premier Alexis Tsipras niet de gevraagde hervormingen zal uitvoeren.
Uit dezelfde peiling blijkt dat de Duitsers de harde opstelling van minister van Financiën Wolfgang Schäuble meer waarderen dan de neutrale houding van bondskanselier Angela Merkel. Bijna 50 procent van de Duitsers stond achter Schäuble, terwijl 41 procent zich achter Merkel schaart. Het Duitse parlement moet ook voor het steunpakket stemmen, maar het is niet duidelijk wanneer dat precies gebeurt.
Donderdag lekten documenten uit waaruit blijkt dat ook de internationale geldschieters het vertrouwen in de Grieken zijn verloren, waardoor de kans dat Duitsland de schuld van Griekenland moet kwijtschelden steeds groter wordt.
Eerder deze week bereikten de Grieken en de internationale geldschieters een akkoord over het nieuwe steunpakket van 86 miljard euro. Duizenden Grieken togen donderdagavond opnieuw naar de hoofdstad Athene om weer te protesteren tegen de voorgenomen bezuinigingen. De acties zijn een initiatief van de communistische vakbond PAME.
De betogers verzamelden zich voor het parlementsgebouw, waar het Griekse parlement in de nacht van donderdag op vrijdag het voorlopige akkoord zal bespreken.
Elsevier 13.08.2015 De internationale geldschieters hebben weinig vertrouwen in de capaciteit van Griekenland om zijn schuld terug te betalen. De instituties voeren de druk op Duitsland op. Duitsland wordt onder druk gezet om de Griekse schuld kwijt te schelden, meldt persbureau Bloomberg op basis van documenten van de instituties.
Serieuze zorgen
Duitsland geldt als verreweg de grootse schuldeiser in de Griekse schuldencrisis en schuldenverlichting of complete kwijtschelding bij het volgende steunpakket zou de Grieken goed op weg helpen, vindt onder meer het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Er bestaan ‘serieuze zorgen’ over het vermogen van Griekenland om de schuld terug te betalen. De Griekse staatsschuld zal naar verwachting van de geldschieters volgend jaar een piek bereiken: hiermee zal de schuld 201 procent van het Griekse bruto binnenlands product (bbp) bedragen. In 2022 zou de schuld verminderd moeten zijn naar 160 procent van het Griekse bbp.
Het IMF pleitte al eerder voor schuldenverlichting: de instantie wilde dat het schuldenniveau zou dalen tot 120 procent, voordat het eigen geld ging inzetten als steun voor de Grieken. Tijdens de eerdere gesprekken voor de derde bailout van Griekenland, vroeg het IMF de Duitsers meerdere malen om schuldenverlichting.
De ministers van de eurozone komen vrijdag weer bij elkaar om het nieuwe steunpakket van ongeveer 85 miljard euro te bespreken. Er zouden alvast afspraken zijn gemaakt voor een nieuw overbruggingskrediet, voor het geval er verdeeldheid ontstaat over het gehele steunpakket.
De deadline voor de aflossing aan de Europese Centrale Bank (ECB) staat voor 20 augustus. Het overbruggingskrediet zou de Grieken moeten helpen om hieraan te voldoen. Het Griekse parlement stemt in de nacht van donderdag op vrijdag over het nieuwe steunpakket van 85 miljard euro.
Elsevier 12.08.2015 De onderhandelingen tussen de internationale geldschieters en de Grieken waren niet zo verlopen als de toenmalige Griekse van Financiën Yanis Varoufakis niet was opgestapt. Zijn aftreden was een ‘keerpunt’ bij de onderhandelingen.
Dit zeggen Europese bronnen woensdag tegen persbureau Reuters. Griekenland heeft met de deal opnieuw een bedrag van 85 miljard euro weten op te strijken.
Bescheiden
De toon van de gesprekken veranderde nadat Varoufakis begin vorige maand zijn aftreden aankondigde en de nieuwe minister van Financiën Euclid Tsakalotos aantrad.
‘De nieuwe Griekse minister heeft absoluut een andere houding in de gesprekken dan zijn voorganger. Voor het eerst in tijden waren de gesprekken constructief,’ verklaarden de bronnen. ‘Hij is veel beter dan Varoufakis. Bereidwilliger, constructiever en bescheidener’.
Varoufakis werd door het Griekse volk goed ontvangen, nadat Syriza de Griekse verkiezingen won in januari. Tijdens de gesprekken met Europese partners wist hij met zijn provocerende houding meerdere keren kwaad bloed te zetten.
Na zijn aftreden werd daarnaast bekend dat Varoufakis een geheim plan aan het voorbereiden was om de Griekse belastingdienst te hacken om toegang te krijgen tot de belastinggegevens van burgers, om zo een ‘parallel betalingssysteem op te zetten’. Het Griekse parlement inventariseert nog of Varoufakis strafrechtelijk vervolgbaar is voor het opzetten van dit plan.
NRC 11.08.2015 De eurogroep ontmoet elkaar vrijdag om te praten over de overeenkomst over het Griekse steunpakket. Dat heeft de Spaanse premier Mariano Rajoy gezegd. Het gaat volgens Rajoy om een bedrag van 85 miljard euro.
Premier Tsipras heeft het parlement aanstaande donderdag in een spoedzitting bijeengeroepen om te praten over het steunpakket.
Een Griekse functionaris noemde dat bedrag eerder ook, voor een periode van drie jaar. Verwacht werd dat het om een bedrag van 86 miljard euro zou gaan. De functionaris zei ook dat Griekse banken tien miljard euro krijgen voor herkapitalisatie, die aan het einde van dit jaar zou plaatsvinden. Volgens de Grieken is een akkoord in zicht.
Volgens berichten die in Athene de ronde doen, zijn de schuldeisers Griekenland deels tegemoet gekomen: minder bezuinigen en een sterke nadruk op hervormingen. Een greep uit de maatregelen:
afschaffing belastingvoordelen voor boeren;
hogere belasting voor de scheepvaart;
hardere ingrepen bij belastingschulden;
verhoging van de pensioenleeftijd;
jaarlijkse korting op de sociale zekerheid van 0,5 procent van het bbp;
liberalisering van de gasmarkt in 2018;
deregulering van gesloten beroepen als notarissen.
AKKOORD
Na maanden onderhandelingen en een vergadering van zeventien uur bereikten Griekenland en de eurolanden vorige maand een akkoord over een derde steunpakket voor de Grieken, in ruil voor hervormingen. Dat steunpakket moet een faillissement van het land en een Grexit voorkomen. Over de precieze invulling van dit pakket is de afgelopen tijd gesproken.
VK 11.08.2015 Griekenland en de internationale geldschieters hebben dinsdag een akkoord bereikt over een nieuwe miljardenlening voor het land. Dit heeft het Griekse ministerie van Financiën bekendgemaakt. Alleen de puntjes op de i ontbreken nog. ‘Er is een akkoord, enkele details moeten nog worden uitgewerkt’, stelde een woordvoerder.
De Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos zei dinsdagochtend, na marathononderhandelingen die de hele nacht duurden, dat de deal bijna rond is. ‘Ik denk dat we er bijna zijn, op twee of drie details na.’ Ook een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde dat de onderhandelingen rond zijn.
Er is ‘in principe’ een akkoord bereikt, zei de zegsvrouw. De Finse minister van financiën Alexander Stubb is terughoudender. ‘Akkoord is een groot woord’, zei hij in een reactie. Verder sluit de minister schuldkwijtschelding uit en wil hij alleen zijn goedkeuring geven als het IMF aan boord blijft voor nieuwe steun. Dit past binnen de eerdere houding van Finland, dat zich net als Nederland hard opstelde begin juli, toen de onderhandelingen met Griekenland bijna stukliepen.
Moeten nationale parlementen instemmen?
De negentien landen hebben elk hun eigen procedures om al dan niet aan het parlement toestemming te vragen voor voorgenomen ingrepen in het ESM. In het ene land geeft de regering opdracht aan de eigen vertegenwoordiger in het ESM-bestuur voor of tegen te stemmen, in het andere land komt die opdracht van het parlement. Lees hier hoe het precies zit.
NU 11.08.2015 Griekenland heeft een akkoord bereikt met de internationale schuldeisers. Dat meldt het Griekse ministerie van Financiën dinsdag. “Er is een akkoord bereikt. Enkele kleine details worden nog besproken”, zei minister van Financiën Euclid Tsakalotos na marathongesprekken die de hele nacht duurden.
Ook een woordvoerster van de Europese Commissie meldt dat er “in principe” een akkoord is bereikt. Details wilde ze nog niet geven, zolang er geen definitieve politieke overeenstemming is. De laatste details zullen naar verwachting dinsdag nog worden afgehandeld.
Met de deal blijft Griekenland in de eurozone en is een faillissement van het land afgewend !!!
Telegraaf 11.08.2015 Griekenland en de internationale geldschieters hebben een akoord bereikt over het derde steunpakket van €86 miljard. Dit heeft het Griekse ministerie van Financiën bekendgemaakt. Daarmee krijgt het noodlijdende Zuid-Europese land financieel weer lucht.
„Er is een akkoord bereikt. Enkele kleine details worden nu besproken’”, zei een functionaris van het ministerie na marathongesprekken die de hele nacht duurden.
Athene wil een driejarig leningenprogramma voor circa 86 miljard euro uit het Europees noodfonds ESM. Sinds half juli onderhandelde de Griekse regering met vertegenwoordigers van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het ESM over de voorwaarden voor de steun.
Sinds half juli heeft de Griekse regering met vertegenwoordigers van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het ESM onderhandeld over de voorwaarden voor de steun.
Elsevier 11.08.2015 Griekenland en de Europese instituties hebben afgelopen nacht een akkoord bereikt over een nieuw steunpakkek. Dat heeft de Griekse minister van Financiën dinsdagochtend bekendgemaakt, schrijft de Griekse krant Ekathimerini.
Laatste gesprekken
‘Er is een akkoord bereikt. Enkele kleine details worden nu besproken,’ zegt een functionaris van het ministerie na marathongesprekken die de hele nacht duurden.
De afgelopen nacht werden de laatste gesprekken over de nieuwe schuldendeal afgerond. De deal moet Griekenland zeker 86 miljard euro opleveren.
In ruil daarvoor heeft het land ingrijpende hervormingen beloofd. Zo belooft het land onder meer een einde te maken aan de vele vroegpensioenregelingen voor Griekse werknemers en zullen er in verschillende sectoren belastingverhogingen worden doorgevoerd.
Met het sluiten van de deal zijn de problemen voorlopig even vooruit geschoven en kan het land de komende betalingen aan onder meer de Europese Centrale Bank in ieder geval voldoen. Naar verwachting komt de eurogroep vrijdag bijeen om de deal definitief af te ronden.
NRC 11.08.2015 Griekenland en de internationale geldschieters hebben bijna een akkoord bereikt over een nieuwe miljardenlening voor het land. Dat heeft de Griekse minister van Financiën Euclid Tsakalotos vandaag gezegd, meldt persbureau Reuters.
Over kleine details wordt momenteel nog onderhandeld, zei Tsakalotos na een marathonvergadering van 23 uur. Hij zei tegen verslaggevers dat de onderhandelingen “zeer ver gevorderd” zijn en dat er “nog twee of drie details” zijn waarover moet worden overlegd. Meer informatie over wat die kleinigheden behelsden, gaf de minister niet.
‘GELDSCHIETERS INSCHIKKELIJK’
De crediteuren hebben nog geen uitspraken gedaan over of er al dan niet een akkoord in zicht is. Desondanks schoot de Griekse aandelenbeurs met ruim 2 procent omhoog. NRC-buitenlandredacteur Marc Leijendekker: “In het verleden bleek regelmatig dat wat de Grieken als kleine details presenteerden voor de schuldeisers juist grote zaken waren.”
‘PRINCIPEAKKOORD’
Zaterdagavond meldde de Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung al dat er een principeakkoord zou zijn bereikt tussen Athene en haar schuldeisers. Het dagblad zou een document in handen hebben waarin was afgesproken welke hervormingen Griekenland zou doorvoeren in ruil voor een nieuw hulppakket.
AKKOORD MET EUROPA EN REFERENDUM
Athene bereikte vorige maand een akkoord met de eurozone over maatregelen die het economisch noodlijdende land moet doorvoeren in ruil voor steun. Een week daarvoor stemden de Grieken juist tegen soortgelijke voorstellen van de schuldeisers.
Telegraaf 10.08.2015 De onderhandelingen over een nieuwe miljardenleningenpakket voor het noodlijdende Griekenland zijn in een eindfase beland. De gesprekken tussen de Griekse onderhandelaars en experts van de geldschieters lopen voorspoedig en een zogeheten Memorandum of Understanding (een intentieovereenkomst, MoU) kan al dinsdag of woensdag rondkomen, stellen bronnen.
Griekenland heeft opnieuw steun gevraagd. Athene wil een driejarig leningenprogramma voor circa 86 miljard euro uit het Europees noodfonds ESM. Sinds half juli onderhandelt de Griekse regering met vertegenwoordigers van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het ESM over de voorwaarden voor de steun.
Telegraaf 10.08.2015 De Griekse banken zaten maandag in de lift op de beurs in Athene, geholpen door de hoop dat dinsdag een definitief akkoord kan worden bereikt tussen Griekenland en zijn schuldeisers over een nieuw steunpakket.
Piraeus Bank ging aan kop met een plus van 7 procent. Ook Alpha Bank en National Bank of Greece lieten winsten zien. De beursindex in Athene stond 0,5 procent hoger. Vorige week kregen de Griekse bankenaandelen na het heropenen van de handel in Athene nog zware klappen, maar inmiddels tonen de fondsen gestaag wat herstel.
Naar verluidt wordt dinsdag een definitief akkoord getekend over een nieuw steunpakket van 86 miljard euro. De gesprekken tussen de partijen zouden zich in een afrondende fase bevinden.
Elsevier 09.08.2015 Het enige wat dit reddingspakket bereikt is dat het Europa meer geld gaat kosten. Het is onwaarschijnlijk dat Griekenland er met het beloofde derde steunpakket bovenop gaat komen. Het enige wat dit reddingspakket bereikt is dat de problemen verder vooruit worden geschoven. Dat zegt de Finse minister van Buitenlandse Zaken Timo Soini tegen Bloomberg.
Dit werkt niet
‘Eerlijkheid duur het langst,’ zei de minister. ‘We moeten toegeven dat dit gewoon niet gaat werken.’ De partij van Soini, de eurosceptische Ware Finnen, ziet dan ook liever dat de deal niet doorgaat.
‘Dit overbruggingskrediet is niet de oplossing,’ zegt de Fin. ‘Dus het wordt tijd dat we in de Europese Unie (EU) en de eurozone de feiten onder ogen zien en ons realiseren dat we iets anders moeten gaan doen.’
Soini zegt de nieuwe lening hoe dan ook noodgedwongen te moeten steunen. ‘Vier jaar lang hield ik mijn partij in de oppositie vanwege dit onderwerp. Maar in deze regering kunnen we het programma niet blokkeren, omdat we simpelweg zouden worden vervangen,’ zei Soini die sinds april zijn partij vertegenwoordigt in de Finse regering.
Daarnaast zouden de Finnen het extra steunpakket waarschijnlijk niet eens kunnen blokkeren, omdat het al eerder toestemming gaf aan het Europese Stabiliteitspact (ESM) waaruit de noodlening zal worden betaald. Om een greep uit dit noodfonds goed te keuren is een meerderheid nodig van 85 procent.
Einde EU
De Finse minister geeft in het interview wel aan dat met de noodleningen aan Griekenland een ‘rode lijn’ is bereikt.
Met een economische EU, met gedeeld budget en gedeelde schuld, zullen de Finnen absoluut nooit akkoord gaan. ‘Dat zou het einde betekenen van de Europese Unie’.
Elsevier 08.08.2015 Een nieuwe deal met Griekenland is ophanden. Waarschijnlijk wordt een concept-deal komende dinsdag al afgerond.
Dit zou betekenen dat de Grieken al op 20 augustus een eerste betaling van de geldschieters kunnen verwachten, zei een bron die dicht bij de Griekse onderhandelingen staat vrijdagnacht tegen persbureau Reuters.
Er zouden tijdens de gesprekken geen ‘grote meningsverschillen’ zijn tussen de regering van de Griekse premier Alexis Tsipras en de geldschieters, voornamelijk omdat er geen ‘onmiddellijke beslissingen’ moeten worden genomen, zegt de Europese bron.
Optimistisch
Griekenland onderhandelt met de Europese geldschieters en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over een nieuwe lening van maximaal 86 miljard euro. De meeste partijen zijn optimistisch over de onderhandelingen.
Bronnen melden dat de gesprekken dit weekeinde wellicht al ten einde zullen komen. Het Griekse parlement zou dan donderdag de plannen al kunnen goedkeuren.
Gratis geld
Duitsland vormt een uitzondering op het optimisme: de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble waarschuwde vrijdag voor ‘overhaaste beslissingen’. Duitsland wil dat er nu al specifieke hervormingen voor de langere termijn worden vastgelegd, naast de voorwaarden voor directe hervormingen.
Volgens Schäuble krijgt Griekenland zeker geen ‘gratis geld’. De minister wil liever nog een overbruggingskrediet voor het noodlijdende land dan een te snelle deal.
Schäuble deed al eerder een voorstel voor een tijdelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone. Het land zou dan de tijd hebben orde op zaken te stellen, zonder dat andere eurolanden hierdoor in de problemen zouden komen.
Het voorstel kreeg veel kritiek van andere Europese ministers: met name de Franse minister Michel Sapin sprak zich fel uittegen dit voorstel van Schäuble. Het plan zou in strijd zijn met de fundamenten van de Europese Unie.
Trouw 08.08.2015 Griekenland is het met zijn schuldeisers voorlopig eens geworden over nieuwe hervormingen. Het is een eerste stap naar nieuwe financiële steun voor het noodlijdende land. Dat meldde de krant Frankfurter Allgemeine Zeitung vandaag.
Volgens het dagblad telt het principe-akkoord 27 pagina’s en staan er plannen voor de komende drie jaar in. Als de Europese regeringen instemmen, zou het op 20 augustus kunnen ingaan. Dan moet Griekenland weer een flinke afbetaling doen bij een van zijn geldschieters, de ECB.
Naar verluidt wil Griekenland een half miljard euro bezuinigen op het leger. Sommige beroepen worden niet langer beschermd, wat concurrentie mogelijk moet maken. De precieze details van het akkoord zijn nog niet bekend.
NRC 08.08.2015 De Griekse regering heeft voorlopig overeenstemming bereikt met haar geldschieters over nieuwe hervormingen. Dat is een stap naar nieuwe financiële steun voor Griekenland. Dat meldt de Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung, die beweert het document in handen te hebben, vandaag.
In het 27 pagina’s tellende akkoord zou worden afgesproken dat er 500 miljoen euro wordt bezuinigd op de krijgsmacht en dat bepaalde beroepsgroepen niet langer worden beschermd. Zo moet meer concurrentie mogelijk worden en monopolievorming worden tegengegaan. Subsidies aan boeren moeten uiteindelijk helemaal worden afgeschaft. De plannen gelden voor de komende drie jaar.
Athene bereikte vorige maand een akkoord met de eurozone over maatregelen die het economisch noodlijdende land moet doorvoeren in ruil voor steun. Een week daarvoor stemden de Grieken juist tegen soortgelijke voorstellen van de schuldeisers. LEES VERDER
VK 08.08.2015 Griekenland is het met zijn schuldeisers voorlopig eens geworden over nieuwe hervormingen. Het is een eerste stap naar nieuwe financiële steun voor het noodlijdende land. Dat meldt de krant Frankfurter Allgemeine Zeitung zaterdag.
Volgens het dagblad telt het principe-akkoord 27 pagina’s en staan er plannen voor de komende drie jaar in. Als de Europese regeringen instemmen, zou het op 20 augustus kunnen ingaan. Naar verluidt wil Griekenland een half miljard euro bezuinigen op het leger. Sommige beroepen worden niet langer beschermd, wat concurrentie mogelijk moet maken.
Een nieuw steunpakket voor Griekenland bestaat mogelijk uit zo’n 80 miljard euro voor een periode van drie jaar. Eind juni liep een eerder noodprogramma af en leken de onderhandelingen tussen Athene en zijn Europese schuldeisers stuk te lopen. De linkse regering van premier Alexis Tsipras was niet langer bereid in te stemmen met de strenge Europese voorwaarden aan het noodkrediet.
Telegraaf 08.08.2015 Er is vandaag een akkoord bereikt tussen Griekenland en de schuldeisers. Er ligt nu een document van 27 pagina’s met hervormingen die Griekenland de komende drie jaar moet uitvoeren. De deal was nodig voordat Griekenland een derde steunpakket ter grootte van €86 miljard zou krijgen.
Dat meldt de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. Dit weekend overlegt de Griekse regeringen over het pakket aan maatregelen. Daarna moeten de Europese ministers van financiën nog instemmen met het pakket.
Naar verluidt wil Griekenland een half miljard euro bezuinigen op het leger. Sommige beroepen worden niet langer beschermd, wat concurrentie mogelijk moet maken.
Dat laastste kan nog spannend worden, want het is nog niet bekend of Duitsland instemt met de plannen. Eerder deze week waarschuwde de Duitse regering dat ze liever een paar weken langer zou onderhandelen en Griekenland via een brugfinanciering op de been wilde houden.
Telegraaf 07.08.2015 Het leven in Griekenland was vorige maand opnieuw aanzienlijk goedkoper dan een jaar eerder. Dat blijkt uit cijfers die het Griekse statistiekbureau vrijdag heeft gepubliceerd.
De inflatie, de maatstaf voor de prijsontwikkeling in een land, kwam in Griekenland in juli uit op min 1,3 procent. Dat betekent dat goederen en diensten gemiddeld 1,3 procent goedkoper waren dan een jaar eerder. Deze cijfers zijn gebaseerd op de Europese meetmethode voor de inflatie. Volgens de Griekse definities zakten de prijzen zelfs met 2,2 procent.
Griekenland kampt al sinds begin 2013 met deflatie, een periode van aanhoudende prijsdalingen. Enerzijds zijn die prijsdalingen goed voor de koopkracht van de Grieken. Aan de andere kant kan deflatie een rem zetten op de economische groei, doordat consumenten uitgaven uitstellen en het moeilijker wordt om schulden af te lossen.
AD 07.08.2015 Griekenland heeft een schuld van 186,3 miljoen euro terugbetaald aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het is de eerste keer sinds begin juni dat het land een terugbetaling binnen de voorziene termijn aflost. Griekenland is met zijn schuldeisers volop aan het onderhandelen over nieuwe financiële hulp.
Eind juni heeft Griekenland, dat met zware financiële moeilijkheden kampt, nog een miljardenkrediet van het IMF niet kunnen aflossen. Midden juli gebeurde hetzelfde: de uitstaande schuld was toen al opgelopen tot 2 miljard euro. Door een noodkrediet van Europa is dat bedrag op 20 juli terugbetaald.
Nu is een relatief kleine terugbetaling wel op tijd afgehandeld. Een volgende terugbetaling, van zo’n 306 miljoen euro, is voorzien voor 1 september.
Vertegenwoordigers van het IMF, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank zijn momenteel in Athene om de details over nieuwe steun voor Griekenland van 80 miljard euro vast te leggen. Dat plan zou voor 20 augustus moeten klaar zijn.
Telegraaf 07.08.2015 Na de enorme averij sinds begin deze week wisten de beursgenoteerde banken in Griekenland vrijdag het tij voorzichtig te keren, waardoor de beurs in Athene weer wat kleur kreeg.
De ASE steeg naar een plus van 1,3% tot een stand van 675,37.
Koopjesjagers betraden weer voorzichtig de markt na het bloedbad dat eerder deze week werd aangericht na het hervatten van de handel die op last van de Griekse regering een maand was stilgelegd.
De eerder hardgeraakte bankaandelen National Bank of Greece en Pireaus Bank krabbelden enigzins uit het dal met winsten van 5% en 4,9%.
Telegraaf 06.08.2015 De beurs in Athene is donderdag met winst gesloten, na de zware verliezen van de voorgaande dagen. De hard geraakte Griekse bankaandelen wisten wat terrein terug te winnen.
De Griekse ASE-beursindex eindigde donderdag met een winst van 3,7 procent. De beurs in Athene heropende maandag na vijf weken dicht te zijn geweest en ging daarna sterk omlaag, onder druk van de banken. Die stonden donderdag eindelijk weer eens in de plus. National Bank of Greece was daarbij de grootste winnaar met een winst van 27,5 procent.
Macro-economisch nieuws was er ook uit het noodlijdende land. Het Griekse statistiekbureau meldde dat de werkloosheid in mei is afgenomen tot 25 procent, van 25,6 procent een maand eerder. De jeugdwerkloosheid bedroeg 51,8 procent.
VK 05.08.2015 Alle Griekse banken die op de beurs van Athene zijn genoteerd, zijn te koop voor bij elkaar 4,7 miljard euro. Maar een dagje wachten met een bod op alles kan lonend zijn: de koersen van de bankaandelen dalen nog elke dag tegen de 30 procent.
Griekse crisis
Lees hier alle artikelen van de Volkskrant over de Griekse crisis nog eens terug.
Dat tempo houden de banken nu al drie dagen vol, sinds de beurs van Athene maandag weer openging. Twee banken, Piraeus Bank en Alpha Bank, boekten elk van de drie handelsdagen een verlies van de volle 30 procent. Van Alpha Bank werden gisteren 8 miljoen aandelen te koop aangeboden, van Piraeus Bank 2,6 miljoen. Maar er was niemand die ook maar één aandeel wilde hebben. Daarop dook de koers weer 30 procent, het maximum op de Griekse beurs, waarop de handel in die aandelen werd gestopt. De andere banken leden koersverliezen van net iets minder dan 30 procent.
Na drie dagen ‘handel’ (voor zover er door de marktmaatregel bij 30 procent verlies kon worden gehandeld) zijn banken als Piraeus Bank en Alpha Bank al tweederde van hun waarde kwijt. De andere banken verloren iets minder, maar in totaal zijn de vijf genoteerde banken in drie dagen tijds ruim 60 procent van hun toch al geringe waarde kwijtgeraakt.
Een van de verliezers is de Griekse staat. Die is via het reddingsfonds voor banken HFSF meerderheidsaandeelhouder in drie van de vier grote banken. Hoewel: eigenlijk is het een verliespost voor Europa. Het fonds HFSF werd in 2011 opgezet met 50 miljard euro van het Europees stabiliteitsfonds EFSF.
VK 05.08.2015 Griekenland en zijn geldschieters zijn dicht bij een deal over nieuwe miljardensteun, stelde de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag. Dinsdag sprak de Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos al de verwachting uit dat de gesprekken deze week worden afgerond.
Met een nieuw steunprogramma is een dreigende Grexit eindelijk afgewend, zei Tsipras tijdens een bezoek aan het Griekse ministerie van Landbouw. ‘We zijn in de afrondende fase van een deal met de instituties. Ondanks de problemen waar we mee kampen, hopen we dat dit akkoord een einde kan maken aan de onzekerheid over de toekomst van Griekenland.
Telegraaf 05.08.2015 Griekenland nadert een akkoord met zijn geldschieters over nieuwe financiële steun. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag.
Tsipras sprak van de laatste loodjes in de onderhandelingen met de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Die moeten leiden tot een akkoord dat Griekenland in totaal van zo’n 86 miljard euro voorziet in de komende drie jaar. Dat bedrag wordt niet in zijn geheel geleend, een deel moet worden opgebracht door privatisering van Griekse staatseigendommen.
De voorwaarden die worden gesteld aan nieuwe leningen stuiten op veel verzet in Griekenland, ook binnen de partij van Tsipras. De premier gaf aan te hopen dat het akkoord ondanks alle moeilijkheden een einde kan maken aan de twijfels over de toekomst van Griekenland en de eurozone.
Telegraaf 05.08.2015 Griekenland moet doorpakken met de onderhandelingen over een nieuw steunpakket. Dat stelde een woordvoerder van regeringspartij Syriza woensdag. Hij riep critici binnen zijn partij op zich achter de omstreden plannen te scharen.
Volgens hem zal de deal gepaard gaan met harde maatregelen. „Het is echter belangrijk dat de financiering van de Griekse economie weer begint”, zo zei hij op de Griekse staatstelevisie. Hij stelde dat een snel akkoord over een definitieve nieuwe financiering beter is dan een tijdelijk overbruggingskrediet.
Circa een kwart van de Syrizaleden zou tegen de voorstellen zijn. Volgens de woordvoerder moeten de partijleden nu juist het belang van Griekenland voorop stellen.
Telegraaf 05.08.2015 Aandelen van Griekse banken kregen woensdag opnieuw rake klappen op de maandag heropende beurs in Athene. Aan het begin van de middag hadden de aandelen van de vier grootste beursgenoteerde banken hun maximale dagelijkse verlies van 30 procent alweer bijna bereikt.
De Griekse banken staan er uitermate slecht voor, onder meer omdat spaarders de afgelopen maanden veel van hun tegoeden weghaalden. Door de fragiele positie van de banken zijn de aandelen voor beleggers een weinig aantrekkelijke investering.
Niet alleen de banken leveren in op de Athens Stock Exchange. De hoofdgraadmeter van de Griekse aandelenbeurs stond bij het begin van de middaghandel bijna 4 procent lager dan de slotstand van dinsdag. Sinds de heropening begin deze week leverde de Griekse beurs al 20 procent in.
NRC 05.08.2015 Het is dat aandelen op de beurs van Athene maar met maximaal 30 procent per dag kunnen dalen. Anders waren de aandelen Piraeus Bank, Eurobank, Alpha Bank en Nationale Bank gisteren en eergisteren waarschijnlijk nog verder gekelderd. Sinds maandag is de Griekse beurs weer open, na vijf weken dicht te zijn geweest.
Dat de banken in de problemen zitten, kan geen verrassing zijn: de leiders van de eurolanden zeiden na afloop van de slopende Griekenlandtop van 12 juli dat de nood van de Griekse financiële sector “acuut” is en dat er, als deel van een nieuwe hulppakket voor de Grieken, 10 to 25 miljard euro moet worden gereserveerd voor herkapitalisatie van de banken.
VK 04.08.2015 Hoewel beleggers dinsdag massaal bankaandelen bleven dumpen, heeft de Griekse bevolking heeft afgelopen weken honderden miljoenen aan spaargeld teruggebracht naar hun banken.
Persbureau Bloomberg meldde dinsdag op gezag van een anonieme bron bij de Griekse centrale bank dat de Grieken sinds de heropening van de banken op 20 juli netto rond de 1 miljard euro hebben teruggestort. Het is nog maar een fractie van de meer dan 100 miljard aan spaargeld die Grieken afgelopen jaren hebben opgenomen, maar toch een teken van hernieuwd vertrouwen.
Van dat vertrouwen was op de beurs weinig te merken. Binnen een uur liep het koersverlies van de banken alweer op tot circa 30 procent. Door maatregelen om een verdere ontregeling van de markten te voorkomen, is dat het maximale verlies dat op één dag kan ontstaan. Maandag was die grens ook al snel bereikt.
De Griekse banken zijn nog altijd zeer zwak. Hoe slecht ze ervoor staan, blijkt volgens de bron van Bloomberg uit onderzoeken en stresstests die eind oktober worden afgerond. Medio december zouden alle banken weer van voldoende kapitaal voorzien moeten zijn. Vervolgens zouden de restricties die nog altijd gelden in het kapitaalverkeer kunnen worden opgeheven.
Telegraaf 04.08.2015 De Griekse minister van Financiën Tsakalotos verwacht dat het land nog voor het weekend een overeenkomst kan bereiken met de schuldeisers. Momenteel wordt onderhandeld over een derde steunprogramma voor Griekenland.
Morgen zitten de schuldeisers opnieuw om de tafel met Tsakalotos en ministers van Economische Zaken Stathakis. Er is onder andere gesproken over de privatisering van staatsbedrijven en het herkapitaliseren van banken.
De Europese Comissie spreekt de planning van Tsakalotos niet tegen. Een woordvoerster laat aan persbureau Reuters weten dat er waarschijnlijk een deal is voor 20 augustus, als Griekenland een lening ter grootte van €3,5 miljard van de ECB moet aflossen. “De constructieve samenwerking met de Griekse autoriteiten moeten het mogelijk maken dat de onderhandelingen over een driejarig steunprogramma snel vorderen.”
Als de besprekingen niet op tijd worden afgerond, is er wellicht opnieuw een overbrugginskrediet van de Europese autoriteiten nodig.
Telegraaf 04.08.2015 Het EU-noodfonds EFSM, waar Griekenland onlangs een flinke lening uit kreeg, is aangepast om niet-eurolanden te beschermen. Dinsdag stemden de 28 landen van de EU in met de aanpassingen van de regels.
Het EFSM is een noodpotje waarin geld zit van alle EU-landen. Met de oprichting van het permanente noodfonds ESM voor de eurozone werd afgesproken dat het EFSM niet meer zou worden gebruikt om leningen aan eurolanden te verstrekken. Maar de financiële nood van Griekenland was zo acuut, dat er toch een beroep werd gedaan op dit EFSM.
Niet-eurolanden zoals Groot-Brittannië wilden daarom garanties dat zij beschermd zouden zijn als er sprake zou zijn van wanbetaling door het land dat de lening kreeg. Dat is nu formeel geregeld.
Griekenland kreeg onlangs 7,16 miljard euro uit het EFSM ter overbrugging terwijl onderhandelingen lopen over een derde steunpakket van circa 86 miljard euro.
Telegraaf 04.08.2015 In de nasleep van de schuldencrisis heeft de Griekse bevolking op grote schaal het digitale betalingsverkeer omarmd, waardoor in het afgelopen kwartaal circa 1 miljoen bankpassen zijn verstrekt, zo meldt Bloomberg.
Grieken die traditioneel zeer grote waarde hechtten aan contante betalingen, zijn van hun geloof gevallen nadat de Griekse banken een aantal weken de deuren en pinautomaten dicht hielden vanwege de vrees voor een escalatie van de schuldencrisis in het Zuid-Europese land.
De Alpha bank gaf in juli zo’n 220.000 betaalpassen uit, meer dan in het gehele vorig jaar mede doordat vooral gepensioneerden steeds meer de overstap maken naar digitaal betalen.
De restricties in Griekenland om een kapitaalvlucht te vermijden, zijn nog steeds van kracht, waardoor de bevolking wekelijks slechts €420 uit de muur kan halen, maar wel onbeperkt geld mag uitgeven.
VK 04.08.2015 Een dag nadat de Griekse beurs voor het eerst sinds vijf weken weer eens open was, normaliseren de aandelenkoersen. Dat zegt de baas van de Griekse beurs, Socrates Lazaridis, dinsdag tegen persbureau Reuters.
Vrije val
De beurs van Athene heeft gisteren na vijf weken gesloten te zijn geweest, de grootste koersdaling in tientallen jaren voor zijn kiezen gekregen. Lees hier het nieuwsbericht.
‘Alleen de banken hebben het nog zwaar te verduren’, zegt Lazaridis. Die banken kregen dinsdagochtend bij het openen van de Griekse beurs opnieuw flinke klappen. Net als maandag stonden ze al snel 30 procent in de min.
Maandag sloot de Griekse beurs met een verlies van 16,2 procent. De aandelen van banken daalden toen het hardst. Iedereen wilde ervan af, en kopers waren niet te vinden. Met het verlies van 30 procent was de limiet bereikt. Volgens de regels van de beurs worden aandelen die meer dan 30 procent op één dag verliezen, voor de rest van de dag uit de notering genomen. Dat overkwam de National Bank en Piraeus Bank.
Trouw 04.08.2015 Griekse banken hebben sinds hun heropening op 20 juli per saldo ongeveer 1 miljard euro aan nieuwe tegoeden kunnen bijschrijven. Dat meldde persbureau Bloomberg dinsdag op basis van een bron binnen de centrale bank van Griekenland.
De Griekse banken bleven in de eerste weken van juli gesloten uit vrees dat ze zouden omvallen door de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken haalden in de weken voor de sluiting van de financiële sector op 29 juni grote sommen geld van hun rekeningen, om zich in te dekken tegen een mogelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone.
De Griekse banken zijn nog altijd zeer zwak. Hoe slecht ze ervoor staan, blijkt volgens de bron van de centrale bank uit onderzoeken en stresstests die eind oktober worden afgerond. Medio december zouden alle banken weer van voldoende kapitaal voorzien moeten zijn.
NRC 04.08.2015 Nadat de onderhandelingen tussen Griekenland en de internationale schuldeisers eind juni compleet waren ingestort, sloten Griekse banken op 29 juni hun deuren. Kapitaalcontroles werden ingesteld en Grieken mochten maximaal 60 euro per dag opnemen. “Voor de banken sloten werden er miljarden euro’s per dag opgenomen”, schreven we in nrc.next toen er halverwege juli alsnog een akkoord werd gesloten. In anderen media werden vergelijkbare bedragen genoemd. Maar klopt dat wel?
Waar is het op gebaseerd?
Niet op officiële cijfers. De Griekse centrale bank deed in juni geen officiële mededelingen over de omvang van de bankrun die gaande was. Wel zongen er via de persbureaus en internationale media veel verschillende bedragen rond “op basis van bronnen”. Van 400 miljoen tot meer dan een miljard op een dag, tot 2 miljard in drie dagen tijd en vier miljard in een week. Dat er veel geld van de rekeningen werd gehaald was duidelijk, maar eigenlijk wist niemand precies hoeveel.
Die 7,58 miljard is het bedrag dat door Griekse particulieren en bedrijven werd opgenomen. Buitenlandse spaarders en lokale overheden haalden ook een paar miljard weg, waardoor de totale Griekse gelduitstroom in juni op 10,67 miljard uitkomt.
Dit is veel geld, maar zeker geen ‘miljarden per dag’. Het is te simpel om die tien miljard te delen door het aantal werkdagen in juni, legt econoom Manos Giakoumis uit, hoofdanalist van de Griekse website Macropolis.
Telegraaf 04.08.2015 Griekse banken hebben sinds hun heropening op 20 juli per saldo ongeveer 1 miljard euro aan nieuwe tegoeden kunnen bijschrijven. Dat meldde persbureau Bloomberg dinsdag op basis van een bron binnen de centrale bank van Griekenland.
De Griekse banken bleven in de eerste weken van juli gesloten uit vrees dat ze zouden omvallen door de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken haalden in de weken voor de sluiting van de financiële sector op 29 juni grote sommen geld van hun rekeningen, om zich in te dekken tegen een mogelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone.
De Griekse banken zijn nog altijd zeer zwak. Hoe slecht ze ervoor staan, blijkt volgens de bron van de centrale bank uit onderzoeken en stresstests die eind oktober worden afgerond. Medio december zouden alle banken weer van voldoende kapitaal voorzien moeten zijn.
Telegraaf 04.08.2015 Na de duikvlucht van een dag eerder vervolgde Griekse beurs vandaag de weg stevig omlaag, waarbij de bankaandelen het opnieuw moesten ontgelden.
In het eerste handelsuur liep het koersverlies van de banken alweer op tot circa 30 procent. Door maatregelen om een verdere ontregeling van de markten te voorkomen, is dat het maximale verlies dat op één dag kan ontstaan. De beursgraadmeter ASE moest nog eens 4,5% afstaan naar een stand van 640,51 punten.
Een aantal aandelen, zoals Eltech Anemos en Sarantis, wisten de malaise van de voorgaande dag van zich af te schudden met plussen van 13% respectievelijk 8,6%.
Afgelopen maandag deed de beurs in Athene na een maand verplichte rustpauze vanwege het Griekse schuldendrama de deuren open.
Beleggers zochten massaal de uitweg, waardoor er een duikeling van 16% voor de Griekse hoofdgraadmeter op de borden stond.
VK 03.08.2015 De beurs van Athene heeft gisteren na vijf weken gesloten te zijn geweest, de grootste koersdaling in tientallen jaren voor zijn kiezen gekregen. In de eerste minuten zakte de belangrijkste beursindex Athens General Composite met 23 procent, maar rond het middaguur was een kwart van dat verlies alweer goedgemaakt.
Vandaag moet blijken of deze aandelen hun vrije val weer voortzetten
Uiteindelijk sloten de aandelen met een verlies van 16,2 procent. De aandelen van banken daalden het hardst. Iedereen wilde ervan af, en kopers waren niet te vinden. De koersen van sommige banken duikelden in enkele minuten tot 30 procent, en daarmee was de limiet bereikt. Volgens de regels van de beurs worden aandelen die meer dan 30 procent op één dag verliezen, voor de rest van de dag uit de notering genomen. Dat overkwam de National Bank en Piraeus Bank.
VK 03.08.2015 De beurs van Athene heeft gisteren na vijf weken gesloten te zijn geweest, de grootste koersdaling in tientallen jaren voor zijn kiezen gekregen. In de eerste minuten zakte de belangrijkste beursindex Athens General Composite met 23 procent, maar rond het middaguur was een kwart van dat verlies alweer goedgemaakt.
Vandaag moet blijken of deze aandelen hun vrije val weer voortzetten.
Uiteindelijk sloten de aandelen met een verlies van 16,2 procent. De aandelen van banken daalden het hardst. Iedereen wilde ervan af, en kopers waren niet te vinden. De koersen van sommige banken duikelden in enkele minuten tot 30 procent, en daarmee was de limiet bereikt. Volgens de regels van de beurs worden aandelen die meer dan 30 procent op één dag verliezen, voor de rest van de dag uit de notering genomen. Dat overkwam de National Bank en Piraeus Bank.
VK 03.08.2015 De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zat fout toen hij vorige maand bij de eurotop over Griekenland opperde dat het beter zou zijn als Griekenland tijdelijk uit de Eurozone zou stappen. Dat zegt zijn Franse ambtsgenoot Michel Sapin maandag in een interview met de Duitse zakenkrantHandelsblatt.
Als we een tijdelijk vertrek uit de euro zouden toestaan, zal elk land proberen aan zijn problemen te ontsnappen door wijzigingen aan te brengen in zijn valuta, aldus Michel Sapin, minister van Financiën Frankrijk
‘Als we een tijdelijk vertrek uit de euro zouden toestaan, zal elk land proberen aan zijn problemen te ontsnappen door wijzigingen aan te brengen in zijn valuta’, bekritiseert Sapin het plan van zijn collega. ‘Het is juist het fundament van een monetaire unie dat je moeilijkheden niet uit de weg kunt gaan door valuta te manipuleren. Om de balans te hervinden moeten er structurele hervormingen worden doorgevoerd en moet de concurrentiepositie worden verbeterd.’
De Frankfürter Allgemeine schreef vorige week al dat Schäuble niet alleen kritiek op Griekenland zou hebben gehad, maar ook op de Europese Commissie. Tijdens een bijeenkomst van de eurogroep, de Europese ministers van Financiën, zou hij hebben gezegd dat de Commissie wat hem betreft veel te zalvend opereerde in de Griekse kwestie. In plaats van de boel bij elkaar proberen te houden zou de Europese Commissie strenger moeten controleren of de lidstaten zich aan de gemaakte afspraken houden.
Telegraaf 03.08.2015 De Duitse minister van Financiën Schäuble maakt een fout met zijn voorstel om een tijdelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone toe te laten. Dat zegt zijn Franse evenknie Sapin.
De Duitse schatkistbewaarder staat bekend als een hardliner in het Griekse dossier. Hij suggereerde eerder dat Griekenland best eens tijdelijk uit de eurozone zou kunnen stappen om zijn problemen op te lossen.
Sapin heeft hierover een “duidelijk verschil van mening” met de Duitser, zegt hij in een interview met Handelsblatt. “Ik denk dat Schäuble op deze manier ook ingaat tegen zijn eigen Europese overtuiging. Die overtuiging, die ik overigens deel, is dat de eurozone versterkt moet worden.”
De Franse minister wil niets weten van een ‘Grexit’ of welke ‘exit’ dan ook. “Als je een tijdelijke time-out toestaat, dan zullen andere landen ook proberen om hun problemen op te lossen via een aanpassing van hun munt.”
Elsevier 03.08.2015 De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble heeft een fout gemaakt door een tijdelijke Grexit voor te stellen. De Duitse minister stelde eerder voor dat Griekenland tijdelijk de eurozone zou kunnen verlaten om orde op zaken te stellen.
Geen goed idee, vindt de Franse minister van Financiën Michel Sapin. Hij zegt dit maandag in een interview met de Duitse krantHandelsblatt.
Eigen tempo
Hij reageerde hiermee op het voorstel van zijn Duitse ambtsgenoot Schäuble bij de eurotop over de Griekse crisis vorige maand, waarbij een nieuw tijdelijk akkoord met het noodlijdende Zuid-Europese land werd gesloten.
Daarbij stuurde Schäuble aan op een tijdelijke Grexit, zodat de Grieken op hun eigen tempo hun financiën weer op orde zouden kunnen brengen, zonder dat andere landen in de euro in de problemen zouden komen. Kwijtschelding is volgens de Duitse minister geen optie.
Sapin gelooft niet in zo’n plan: ‘Als we een tijdelijk vertrek zouden toestaan, zal elk land aan zijn problemen proberen te ontsnappen door wijzigingen aan te brengen in zijn valuta,’ zei hij. Dat zou voor totale chaos kunnen zorgen en is bovendien in strijd met ‘zijn diepe Europese overtuiging’. Sapin noemt zichzelf dan ook een ‘duidelijke dissident’ van het voorstel van zijn Duitse collega.
De geloofwaardigheid van de euro hangt af van de onomkeerbaarheid van de munt, vindt Sapin. Bij een succesvolle tijdelijke Grexit, zouden andere landen dus makkelijk kunnen volgen. Het fundament van de eurozone is volgens Sapin juist dat de valuta niet gemanipuleerd wordt, maar dat er structurele hervormingen worden gedaan waarmee de concurrentiepositie wordt versterkt.
Telegraaf 03.08.2015 De Amsterdamse beurs had aan het begin van de nieuwe handelsweek de wind gelijk in de rug, waarbij de belangrijkste graadmeter AEX bij het slot de magische grens van 500 punten weer wist te doorbreken.
De AEX sloot met een winst van 1,1% nipt boven de 500 punten op een stand van 500,43, waarmee de neergang na het oplaaien van de Griekse schuldencrisis weer werd goedgemaakt. Eerder dit jaar werd een top van nipt onder de 510 punten neergezet.
Beleggers in Amsterdam voelden zich gesteund door meevallende kwartaalcijfers van ondermeer Heineken. Positieve ontwikkelingen rond de Amerikaanse economie droegen ook bij aan het opgewekte sentiment.
Begin juli dook de hoofdgraadmeter nog naar een laagste niveau van 456 vanwege de vrees voor een escalatie van de Griekse schuldenproblematiek.
Telegraaf 03.08.2015 Bij de heropening van de Griekse beurs zochten beleggers direct de uitgang op. De hoofdgraadmeter in Athene eindigde uiteindelijk ruim 16% lager. Enige lichtpuntje was dat er kort na opening nog een verlies van 23% op de borden stond. Het waren met name de bankaandelen die het moesten ontgelden. Zo kachelden National Bank of Greece en Piraeus Bank allebei 30% achteruit. Dat is ook meteen het maximumpercentage dat een beursfonds mag dalen van de toezichthouder.
Analisten hadden eerder al verwacht dat de beurs flink zou inleveren. De vooruitzichten van Griekse banken zijn niet goed. Wat het sentiment ook niet hielp, waren sombere cijfers over de Griekse industrie. De bedrijvigheid in de Griekse industrie ging vorige maand van 46,9 naar 30,2. Een stand beneden de 50 betekent al een krimp.
Trouw 03.08.2015 Gaat de Griekse beurs vandaag zo hard naar beneden dat hij crasht? Dat was de vraag die elke belegger in Europa vandaag bezig hield. Tegen vier uur vanmiddag is het antwoord: nee, geen crash, wel een forse daling.
De koers van de National Bank of Greece. In 2010 nog boven de 45 euro. Nu is het een ‘centenaandeel’.
Vanmorgen konden beleggers na ruim vijf weken weer handelen op de beurs in Athene. Direct dook de koers met 20 procent. Dat was te voorzien. Vanwege een dreigende kapitaalvlucht was de beurs in Athene afgelopen maand weliswaar gesloten, op andere beurzen kon nog wel worden gehandeld in Griekse aandelen. De koersen van deze aandelen wezen al in de richting van een daling met 20 procent.
Toch kregen de beleggers na vanmorgen langzaam iets meer vertrouwen en begon een langzaam herstel. Tegen vier uur vanmiddag stond hij ruim 16 procent in de min.
Telegraaf 03.08.2015 Bij de heropening van de Griekse beurs zochten beleggers direct de uitgang op. De hoofdgraadmeter in Athene eindigde uiteindelijk ruim 16% lager. Enige lichtpuntje was dat er kort na opening nog een verlies van 23% op de borden stond.
Het waren met name de bankaandelen die het moesten ontgelden. Zo kachelden National Bank of Greece en Piraeus Bank allebei 30% achteruit. Dat is ook meteen het maximumpercentage dat een beursfonds mag dalen van de toezichthouder.
Analisten hadden eerder al verwacht dat de beurs flink zou inleveren. De vooruitzichten van Griekse banken zijn niet goed. Wat het sentiment ook niet hielp, waren sombere cijfers over de Griekse industrie. De bedrijvigheid in de Griekse industrie ging vorige maand van 46,9 naar 30,2. Een stand beneden de 50 betekent al een krimp.
Trouw 03.08.2015 Nadat de banken eerder al de loketten openden, is het vandaag de beurt aan de aandelenbeurs van Athene. De heropening is enkele keren uitgesteld. Vijf vragen over de aandelenhandel in de Griekse hoofdstad die vijf weken stil heeft gelegen.
Voor buitenlandse investeerders gelden geen beperkingen. Zij kunnen er juist voor zorgen dat er nieuw geld Griekenland binnen stroomt.
Waarom was de aandelenbeurs ook alweer gesloten?
Eind juni sloten de Griekse autoriteiten de banken en de beurs. De gehele financiële sector moest op slot omdat Griekse spaarders massaal hun geld van de bank haalden uit angst voor de onzekere economische toekomst.
De banken gingen twee weken geleden weer open. Maar voor de beurs wilde het Griekse ministerie van financiën nog geen goedkeuring geven. Nog altijd vreesde de regering in Athene dat er via de beurs alsnog veel geld Griekenland uit zou stromen.
NRC 03.08.2015 De Griekse aandelenbeurs in Athene is vanochtend na vijf weken weer opengegaan. De beurs was vijf weken gesloten op last van de overheid nadat Griekenland in een financiële crisis belandde vanwege de vastgelopen onderhandelingen met Europa. De beurskoers kelderde vanochtend na opening ruim twintig procent.
De banken, die eveneens eind juni werden gesloten om te voorkomen dat ze zouden omvallen, zijn sinds 20 juli weer open. De heropening van de beurs werd enkele keren uitgesteld. Het Griekse ministerie van Financiën heeft nu toestemming gegeven, al zijn aan de Griekse handelaren wel beperkingen opgelegd. Zij mogen alleen aandelen kopen met nieuw geld, zoals bijvoorbeeld geld uit buitenlandse fondsen. Voor buitenlandse handelaren gelden geen beperkingen.
In Europa is verder twijfel over de wil van de Griekse regering om de afgesproken hervormingen daadwerkelijk door te voeren. Premier Tsipras staat bovendien binnen zijn eigen Syriza-partij onder grote druk: veel leden willen Tsipras niet laten vallen, maar verzetten zich tegen de stringente afspraken over de begroting die de regering met Europa heeft gemaakt.
Telegraaf 03.08.2015 De bedrijvigheid in de Griekse industrie is in juli ongekend sterk gedaald. Dat maakte onderzoeksbureau Markit maandag bekend.
De zogeheten inkoopmanagersindex voor de Griekse industrie ging vorige maand van 46,9 naar 30,2. Aangezien een stand lager dan 50 al duidt op krimp, wijst de uitslag voor Griekenland op een enorme achteruitgang. Volgens Markit is het de laagste stand die ooit werd gemeten.
De krimp kwam onder meer doordat de nieuwe orders nagenoeg stilvielen, terwijl het bijzonder moeilijk was voor Griekse fabrieken om grondstoffen te kopen. Vorige maand waren Griekse banken lange tijd gesloten, vanwege de diepe economische crisis in het land.
Eurolanden
De Griekse crisis had geen zichtbaar effect op de industriële activiteit in de andere eurolanden. De graadmeter voor de hele eurozone kwam uit op hetzelfde, licht positieve niveau als in juni (52,4). Daarbij werd de groei in Duitsland en Nederland geconsolideerd, terwijl Italië verdere vooruitgang boekte. Ook in Spanje hield de groei aan, zij het in een matiger tempo dan in de voorgaande maand.
De activiteit in Franse industrie nam af, na enkele maanden van voorzichtig herstel. Die ontwikkeling kwam overeen met de eerste schatting die Markit bijna twee weken geleden al publiceerde.
Markit peilt de stemming in de industrie via een rondvraag onder managers die verantwoordelijk zijn voor de inkoop van bijvoorbeeld grondstoffen. Zij hebben doorgaans een goede blik op de vooruitzichten voor hun fabriek.
VK 02.08.2015 Griekenland vraagt voor een eerste betaling aan noodsteun zo’n 24 miljard euro. Daarmee wil het nog in augustus bijvoorbeeld zijn banken versterken en schulden afbetalen aan de Europese Centrale Bank (ECB). Dat meldt de Griekse krant Avgi zondag.
At hene voert op dit moment gesprekken met de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over een pakket financiële steun van in totaal 86 miljard euro. De Griekse overheid denkt de gesprekken daarvoor medio deze maand af te ronden, waarna het bedrag in verschillende delen vrij kan komen.
De eerste tranche zou volgens Avgi onder meer gebruikt worden voor het herkapitaliseren van banken (10 miljard) en terugbetalen van een overbruggingskrediet (meer dan 7 miljard). Voor de rente op Grieks staatspapier in handen van de ECB is ruim 3 miljard euro voorhanden.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) praat pas officieel mee over een derde steunpakket aan Griekenland als de Europese geldschieters overeenstemming bereiken over schuldverlichting voor het noodlijdende land.
De Griekse premier Tsipras heeft het niet makkelijk. Zijn partij Syriza is intern zeer verdeeld over nieuwe steun uit Brussel in ruil voor meer bezuinigingen. Om er zeker van te zijn dat een meerderheid van zijn achterban hem en het pakket van de eurolanden steunt, wil hij zondag een referendum houden binnen Syriza.
Telegraaf 02.08.2015 Griekenland vraagt voor een eerste betaling aan noodsteun zo’n 24 miljard euro. Daarmee wil het nog in augustus bijvoorbeeld zijn banken versterken en schulden afbetalen aan de Europese Centrale Bank (ECB). Dat meldde de Griekse krant Avgi zondag.
Athene voert op dit moment gesprekken met de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over een pakket financiële steun van in totaal 86 miljard euro. De Griekse overheid denkt de gesprekken daarvoor medio deze maand af te ronden, waarna het bedrag in verschillende delen vrij kan komen.
De eerste tranche zou volgens Avgi onder meer gebruikt worden voor het herkapitaliseren van banken (10 miljard) en terugbetalen van een overbruggingskrediet (meer dan 7 miljard). Voor de rente op Grieks staatspapier in handen van de ECB is ruim 3 miljard euro voorhanden.
Specialisten hebben eerder uitgerekend dat Griekse banken mogelijk zo’n 25 miljard euro nodig hebben. Zij staan zwaar onder druk omdat Grieken miljarden euro’s van hun rekeningen haalden. Eind juni gingen de banken dan ook dicht. Sinds 20 juli zijn ze weer open, maar er zijn nog altijd diverse restricties van kracht.
Avgi gaf aan dat als de gesprekken niet op tijd worden afgerond, er wellicht opnieuw tijdelijke financiering van de Europese autoriteiten moet komen. Die mogelijkheid, gelijk aan een overbruggingskrediet in juli, is naar verluidt nog niet formeel besproken.
NRC 02.08.2015 Griekenland vraagt voor een eerste betaling aan noodsteun zo’n 24 miljard euro. Dat meldde de Griekse krant Avgi zondag. Met dat geld wil het land deze maand onder meer zijn banken herkapitaliseren (10 miljard) en schulden – een overbruggingskrediet van ruim 7 miljard – afbetalen aan de Europese Centrale Bank (ECB).
GESPREKKEN OVER NOODSTEUN
De Griekse regeringspartij Syriza is vandaag bijeen om te praten over de crisis die in de partij is ontstaan over het akkoord met Europa. Op dit moment worden er gesprekken gevoerd met de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over een pakket financiële steun van in totaal 86 miljard euro.
MOGELIJK OPNIEUW TIJDELIJK KREDIET NODIG
Avgi gaf aan dat als de gesprekken niet op tijd worden afgerond, er wellicht opnieuw tijdelijke financiering van de Europese autoriteiten moet komen. Die mogelijkheid, gelijk aan een overbruggingskrediet in juli, is naar verluidt nog niet formeel besproken.
Op 24 juli vroeg Griekenland nog om nieuwe steun van het IMF. De Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos heeft een brief gestuurd met het verzoek om een nieuwe lening. LEES VERDER
VK 31.07.2015 De Griekse oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis heeft niet op eigen houtje gehandeld toen hij een plan opstelde voor een terugkeer naar de drachme. Hij had de uitdrukkelijke opdracht van de regering om de mogelijkheid van een Grieks vertrek uit de eurozone voor te bereiden, zo vertelde premier Alexis Tsipras vandaag aan het parlement.
Tispras nam het tegenover de oppositie op voor Varoufakis, die onder vuur is komen te liggen vanwege ‘zijn’ drachme-plan. Doel van het plan was volgens de premier niet om zelf uit de euro te stappen, maar om een alternatief betaalsysteem klaar te hebben voor het geval dat het land door andere landen uit de eurozone werd geduwd.
‘Meneer Varoufakis heeft misschien fouten gemaakt, net als wij allemaal’, aldus de premier, ‘maar u kunt hem niet beschuldigen van het stelen van het Griekse volk of voor het maken van een plan om Griekenland naar de afgrond te leiden’.
Telegraaf 31.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft vrijdag zijn voormalige minister van Financiën, Yanis Varoufakis, verdedigd over het maken van een noodplan in geval het land zonder geld zou komen te zitten. Tsipras zei tegen een parlementariër die er vragen over stelde dat Varoufakis uitdrukkelijk de opdracht had zo’n plan te maken.
Het was geen geheim plan van Varoufakis om uit de eurozone te stappen, maar een poging om een alternatief voor het betalingsverkeer te vinden, mocht Griekenland uit de eurozone worden gezet, zei Tsipras volgens de krant To Vima.
De in binnen- en buitenland fel omstreden Varoufakis was minister van Financiën van 27 januari tot 6 juli. In deze periode botsten de links-radicale Tsipras en Varoufakis met hun internationale geldschieters. Het was economisch een rampzalig halfjaar, meldde van de week een onderzoekscommissie van het parlement. Het land is in een diepe recessie beland. De beperking van het betalingsverkeer die eind juni werd ingesteld kostte Griekenland 2,8 miljard euro per week.
Telegraaf 31.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft vrijdag zijn voormalige minister van Financiën, Yanis Varoufakis, verdedigd over het maken van een noodplan in geval het land zonder geld zou komen te zitten. Tsipras zei tegen een parlementariër die er vragen over stelde dat Varoufakis uitdrukkelijk de opdracht had zo’n plan te maken.
Het was geen geheim plan van Varoufakis om uit de eurozone te stappen, maar een poging om een alternatief voor het betalingsverkeer te vinden, mocht Griekenland uit de eurozone worden gezet, zei Tsipras volgens de krant To Vima.
De in binnen- en buitenland fel omstreden Varoufakis was minister van Financiën van 27 januari tot 6 juli. In deze periode botsten de linksradicale Tsipras en Varoufakis met hun internationale geldschieters.
Telegraaf 31.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft vrijdag zijn voormalige minister van Financiën, Yanis Varoufakis, verdedigd over het maken van een noodplan in geval het land zonder geld zou komen te zitten. Tsipras zei tegen een parlementariër die er vragen over stelde dat Varoufakis uitdrukkelijk de opdracht had zo’n plan te maken.
Het was geen geheim plan van Varoufakis om uit de eurozone te stappen, maar een poging om een alternatief voor het betalingsverkeer te vinden, mocht Griekenland uit de eurozone worden gezet, zei Tsipras volgens de krant To Vima.
De in binnen- en buitenland fel omstreden Varoufakis was minister van Financiën van 27 januari tot 6 juli. In deze periode botsten de linksradicale Tsipras en Varoufakis met hun internationale geldschieters.
Elsevier 31.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras verdedigde vrijdag zijn oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis, die veel kritiek kreeg op zijn ‘geheime plan’ om de drachme te herintroduceren. Volgens Tsipras ging het om niet meer dan een noodplan.
‘Je kunt hem van alles verwijten: zijn opmerkingen, zijn politieke plannen, zijn slechte kledingstijl en zijn vakanties op het eiland Aegina,’ zei Tsipras vrijdag in het parlement.
‘Maar je kan niet zeggen dat hij een boef is, je kan niet zeggen dat hij geld heeft gestolen van de Griekse bevolking en je kan niet zeggen dat hij een geheim plan had om het land het ravijn in te storten.’
Plan
Tsipras zei vrijdag tegen een parlementariër die er vragen over stelde dat Varoufakis ‘net als iedereen fouten heeft gemaakt’ en dat de planen nooit waren bedoeld om Griekenland uit de eurozone te laten gaan.
‘We hebben nooit plannen gehad of gemaakt om de euro te verlaten. We hadden een plan voor noodsituatie, wat ook moet, en we zouden verantwoordelijk moeten worden gehouden als we zo’n plan niet hadden.’
Euro’s
Begin deze week lekte een plan uit met als voornemen een ‘parallel betalingssysteem’ te ontwikkelen, dat gebaseerd is op belastingregistratienummers.
Het systeem zou dan moeten opereren in euro’s maar ‘van de ene op de andere dag’ het geld kunnen converteren naar drachmen, mocht dat nodig blijken. Varoufakis bekende later dat er inderdaad een ‘Plan B’ in de maak was, maar dat het bijzonder ingewikkeld was om het daadwerkelijk uit te voeren.
Het plan is aanleiding voor het Openbaar Ministerie in Griekenland om te onderzoeken of Varoufakis wetten heeft overtreden toen hij het maakte. Een aanklager van het hooggerechtshof heeft twee klachten binnengekregen, waarvan een wegens hoogverraad.
Michiel Dijkstra: ‘Het Internationaal Monetair Fonds leent vooralsnog geen geld uit aan Griekenland. Dat gaat Europa hoe dan ook meer geld kosten.’Lees het commentaar nu >
IMF
Intussen gaan de onderhandelingen tussen Griekenland en de geldschieters door. Of het Internationaal Monetair Fonds (IMF) meewerkt aan een nieuw noodpakket, is nog onzeker. Het IMF hecht veel waarde aan schuldenverlichting, iets waar de Europese geldschieters geen heil in zien.
Het lijkt erop dat het fonds een beslissing over een nieuw noodpakket voor zich uitschuift. Pas als er overeenstemming is bereikt over een aantal hervormingen, zou het IMF willen deelnemen aan de ‘tweede fase’ van gesprekken.
Elsevier 31.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds leent vooralsnog geen geld uit aan Griekenland. Dat gaat Europa hoe dan ook meer geld kosten.
Dat had Europa kunnen zien aankomen: het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wil niet meedoen aan de derde noodlening aan Griekenland. Wat is er aan de hand? Op 13 juli, na een 26 uur durende vergadering, zegden eurolanden Griekenland nog eens 85 miljard euro aan noodleningen toe.
Het plan was dat 50 miljard euro zou komen uit het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM), het potje dat eurolanden hebben voor noodgevallen. De overige 35 miljard zou komen uit de verkoop van Griekse staatsbedrijven en van een extra lening van het IMF. Vooral van het IMF dus, want die staatsbedrijven brengen natuurlijk niets op.
Hopeloos
Dat was toen al optimistisch. Naïef zelfs. Het IMF had nog geld tegoed van Griekenland, dat begin juli een lening niet had terugbetaald. En het leent volgens zijn eigen regels niet meer geld uit aan landen die niet terugbetalen.
Staat de deal met Griekenland alsnog op losse schroeven, nu het Internationaal Monetair Fonds het intern oneens zou zijn over deelname aan het derde steunpakket voor Griekenland? Lees verder >
Griekenland betaalde die lening op 20 juli alsnog terug, met geld dat het te leen had gekregen van het ESM. Het land kan geld dus alleen maar terugbetalen door van anderen te lenen, een vrijhopeloze toestand. Bij het IMF denken ze er ook zo over.
Het wordt zo langzamerhand een beetje het refrein van de Griekse crisis: dit gaat de eurolanden – en Nederland dus ook – meer geld kosten.
Trucs
Het IMF wil alleen meedoen als de eurolanden een deel van de schuld kwijtschelden die Griekenland door alle noodleningen bij hen heeft. Zelf kan het IMF dit niet doen, alweer volgens zijn eigen regels.
Nu hoeft Griekenland door allerlei financiële trucs al veel minder aan de eurolanden terug te betalen dan het te leen kreeg. Maar het IMF vindt dit niet genoeg.
Dus moet de lening of doorgaan zonder het IMF – eurolanden moeten dan dus nog meer uitlenen dan die 50 miljard euro – óf eurolanden moeten een streep zetten door een deel van hun leningen aan Griekenland – en ook dat kost geld.
Elsevier 31.07.2015 De aandelenbeurs in de Griekse hoofdstad Athene opent vanaf maandag, na vijf weken te zijn gesloten, weer de deuren. Maar er zijn nog wel beperkingen van kracht voor lokale handelaren.
Dat meldt het bedrijf achter de Griekse aandelenmarkt, nadat het ministerie van Financiën vrijdag dan eindelijk toestemming had gegeven voor de heropening. Die werd de afgelopen tijd al diverse keren uitgesteld.
Beperkingen
De Athens Stock Exchange (ASE) is sinds eind juni dicht op last van de overheid. Dat gold ook voor de banken. De Griekse autoriteiten gooiden de financiële sector op slot om te voorkomen dat het noodlijdende Zuid-Europese land zou omvallen door de enorme uitstroom van kapitaal naar het buitenland.
In de week voor het sluiten van de Griekse beurs, op maandag 29 juni, steeg de ASE-index 16 procent, na een verlies van 18 procent in de voorgaande vier weken. Er zijn nog wel altijd beperkingen.
Zo mogen Griekse handelaren alleen aandelen kopen met nieuw geld, bijvoorbeeld uit buitenlandse fondsen. Overboekingen naar het buitenland mogen nog niet. Buitenlandse investeerders krijgen geen restricties opgelegd. De bedoeling is dat de beperkingen langzamerhand worden afgebouwd
Derde steunpakket
Het overleg tussen Griekenland en de internationale geldschieters gaan intussen een nieuwe ronde in. Een van die (cruciale) kredietverleners is het Internationaal Monetair Fonds (IMF), maar of deze steun zal verlenen aan het derde steunpakket voor Griekenland is nog maar zeer de vraag.
Volgens berichtgeving in The Financial Times bestaat daarovertwijfel. Medewerkers hebben het bestuur verteld dat Griekenland wat hen betreft veel te weinig onderneemt om de grote problemen waar het land mee kampt, aan te pakken.
Het lijkt erop dat het fonds een beslissing over een nieuw noodpakket voor zich uitschuift. Pas als er overeenstemming is bereikt over een aantal hervormingen, zou het IMF willen deelnemen aan de ‘tweede fase’ van gesprekken.
NRC 31.07.2015 De Griekse beurs mag aanstaande maandag de deuren weer openen, na vijf weken gesloten te zijn. Dat heeft het beursbedrijf achter de Athens Stock Exchange zojuist bekendgemaakt, nadat het ministerie van Financiën toestemming had gegeven.
De sluiting van de beurs op 26 juni kwam door de kapitaalrestricties die de Griekse regering die dag afkondigde, om zo de Griekse banken overeind te houden. De bevolking mocht hierna maar 60 euro per dag pinnen en de Atheense beurs moest dicht.
De eerste maatregel werd vorige week al iets versoepeld, toen de Griekse banken hun deurweer mochten openen. Nu volgen dus de maatregelen rond de beurs. Beurshandelaren die in Griekenland gevestigd blijven wel onderworpen aan restricties, omdat overboekingen naar het buitenland nog niet mogen. De bedoeling is dat alle restricties langzamerhand worden afgebouwd.
Telegraaf 31.07.2015 De Griekse beurs opent maandag weer haar deuren. Dat bevestigde een woordvoerder van de beurs van Athene na berichten in de media. Even leek het erop dat de beurshandel deze week al van start zou gaan, maar it-problemen hielden de beurs langer dicht.
Het enige dat nog roet in het eten kan gooien, is dat het Griekse ministerie van financiën schriftelijke toestemming moet geven. Maar alle partijen zouden hier hard aan werken. Dat heeft het hoofd van de Griekse beurswaakhond Costas Botopoulos gezegd tegen CNBC.
De beurs van Athene sloot op 29 juni zijn deuren, toen de overheid de banken sloot en stricte kapitaalbeperkingen oplegde. Die kapitaalbeperkingen gelden straks nog steeds voor Griekse beleggers.
VK 31.07.2015 De aandelenbeurs in Athene gaat maandag weer open. Dat maakte de uitbater van de Griekse aandelenmarkt vrijdag bekend.
De Athens Stock Exchange (ASE) is sinds eind juni dicht op last van de overheid. Ook de Griekse banken werden toen gesloten. De banken in Griekenland zijn sinds 20 juli weer open, maar er zijn nog altijd diverse restricties van kracht.
De heropening van de Griekse beurs werd deze week enkele keren uitgesteld. Het Griekse ministerie van Financiën heeft nu toestemming gegeven voor het heropenen van de beurshandel. Ook hier zijn wel bepaalde beperkingen voor lokale handelaren opgelegd.
De Griekse overheid gooide de financiële sector op slot om te voorkomen dat het land zou omvallen door de enorme uitstroom van kapitaal. In de week voor het sluiten van de Griekse beurs, op maandag 29 juni, steeg de ASE-index 16 procent, na een verlies van 18 procent in de voorgaande vier weken.
VK 30.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft voor aanstaande zondag een referendum binnen zijn eigen partij Syriza voorgesteld om het financiële reddingsplan voor zijn land in stemming te brengen. ‘We kunnen zo niet doorgaan, we moeten de beslissing van de meerderheid binnen Syriza respecteren’, aldus Tsipras tijdens een toespraak voor het centraal comité, het bestuur van zijn partij.
‘Athene had plan voor terugkeer Drachme klaar’
De ex-minister van Financiën Yanis Varoufakis biechtte eerder deze week op dat de Griekse regering een eventuele terugkeer naar de drachme tot in de puntjes had voorbereid. Volgens Varoufakis had premier Alexis Tsipras hierom gevraagd, zelfs al voor de verkiezingen in januari.
Een alternatief voor het referendum, zo zei de premier, is de organisatie van een partijcongres in september. Dat zou de verschillende kampen binnen Syriza nader tot elkaar kunnen brengen. Kan de uiterst linkse vleugel daar niet op wachten, dan is het referendum van zondag een mogelijkheid.
Trouw 30.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft donderdag voorgesteld zondag tijdens een speciale bijeenkomst van zijn Coalitie van Radicaal Links (Syriza) een referendum te houden over zijn politiek.
Tsipras wil zijn achterban zo in de gelegenheid stellen een oordeel te vellen over zijn beleid. Het centraal comité van zijn partij is vandaag al bijeen om te praten over de tegenstellingen binnen Syriza.
In een interview voor de Griekse radio beschuldigde de premier dissidenten in zijn partij van het manipuleren van het landelijk referendum eerder deze maand, toen vertrekken of blijven in de eurozone ter discussie stond.
Vervroegde verkiezingen zijn misschien nodig, gaf de premier te kennen. “Ik ben de laatste persoon die uit is op verkiezingen als ik een gegarandeerde meerderheid in het parlement heb”, aldus Tsipras. “Heb ik die niet, dan zullen we verkiezingen moeten houden.”
NU 30.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft donderdag voorgesteld zondag tijdens een speciale bijeenkomst van zijn Coalitie van Radicaal Links (Syriza) een referendum te houden over zijn politiek.
Zo kan zijn achterban een oordeel vellen. Het centraal comité van zijn partij is donderdag al bijeen om te praten over de tegenstellingen binnen Syriza.
“We kunnen zo niet doorgaan, we moeten de beslissing van de meerderheid binnen Syriza respecteren”, aldus Tsipras tijdens een bijeenkomst met het centraal comité, het bestuur van zijn partij.
In een interview voor de Griekse radio beschuldigde de premier dissidenten in zijn partij van het manipuleren van het landelijk referendum eerder deze maand, toen vertrekken of blijven in de eurozone ter discussie stond.
Tsipras benadrukt dat hij afwijkende meningen zal respecteren, daar waar het gaat om het besluit op 13 juli om de financiële reddingsactie te accepteren waarmee Griekenland binnen de eurozone bleef.
Telegraaf 30.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft donderdag voorgesteld zondag tijdens een speciale bijeenkomst van zijn Coalitie van Radicaal Links (Syriza) een referendum te houden over zijn politiek. Zo kan zijn achterban een oordeel vellen. Het centraal comité van zijn partij is donderdag al bijeen om te praten over de tegenstellingen binnen Syriza.
In een interview voor de Griekse radio beschuldigde de premier dissidenten in zijn partij van het manipuleren van het landelijk referendum eerder deze maand, toen vertrekken of blijven in de eurozone ter discussie stond. Vervroegde verkiezingen zijn misschien nodig, gaf de premier te kennen. „Ik ben de laatste persoon die uit is op verkiezingen als ik een gegarandeerde meerderheid in het parlement heb”, aldus Tsipras. „Heb ik die niet, dan zullen we verkiezingen moeten houden.”
Elsevier 30.07.2015 Een opmerkelijk voorstel van Alexis Tsipras: de Griekse premier stelt voor dat zijn partij een referendum houdt over zijn beleid. Op deze manier kan de achterban van Syriza een oordeel vellen.
Tispras zegt dat vervroegde verkiezingen een optie zijn: ‘Ik ben de laatste persoon die uit is op verkiezingen als ik een gegarandeerde meerderheid in het parlement heb.’
Hervormingen
In een interview op de Griekse radio haalde Tsipras uit naardissidenten binnen zijn partij. Hij beschuldigt hen van het manipuleren van het landelijke referendum begin deze maand. Toen mochten Grieken zich uitspreken over nieuwe bezuinigingen en hervormingen.
Tsipras zegt dat een haastige beslissing over de strategie van Syriza niet wenselijk is, maar een partijreferendum kan zondag al plaatshebben. De Griekse premier deed zijn voorstel aan het centraal comité van Syriza, dat donderdag praat over de tegenstellingen binnen de partij, meldt persbureau Reuters.
Michiel Dijkstra: ‘De financiële problemen in Athene houden de eurozone uit de slaap. Reken er niet op dat het goedkomt, het gaat al eeuwen zo.’Lees nu >
In het referendum zouden partijleden zich kunnen uitspreken over het feit of er een alternatief was geweest voor het noodpakket dat Griekenland krijgt, in ruil voor hervormingen. Binnen Syriza zou er namelijk een groep zijn die daarin gelooft. ‘Als dat het geval is dan stel ik voor een referendum te houden over deze cruciale vraag.’
Tsipras pleit ook voor een spoedcongres in september om duidelijk te krijgen of hij steun heeft en om prioriteiten te stellen.
Meerderheid
Dat er onvrede is binnen de partij over de beslissing van Tsipras om akkoord te gaan met het noodpakket, bleek al toen erover werd gestemd in het parlement in Athene. Niet alle Syriza-parlementariërs stemden voor de snelle hervormingen die Brussel eist. Tsipras kreeg toch een meerderheid voor de voorstellen dankzij de oppositie.
Het is nu belangrijk, zegt Tsipras, dat degenen die denken dat een ‘andere regering en een andere premier het beter zouden doen, van zich laten horen’.
Deze week zijn vertegenwoordigers van de geldschieters aangekomen in Athene om te onderhandelen over de nieuwe financiële situatie van het noodlijdende Griekenland De onderhandelaars moeten het erover eens worden wat Griekenland precies gaat doen om een derde noodpakket te krijgen.
Telegraaf 30.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds kan voorlopig niet meedoen aan een derde steunpakket voor Griekenland. Die boodschap hebben IMF-medewerkers meegegeven aan het bestuur van het fonds. Dat meldt de Financial Timesdonderdagmiddag op basis van een vertrouwelijk verslag van de IMF-bestuursvergadering van gisteren.
Volgens het document kan de staf van het IMF het op dit moment niet eens worden over deelname aan een nieuw hulppakket. Een definitieve beslissing over deelname van het IMF kan nog wel een paar maanden op zich laten wachten.
Overigens zullen stafleden van het IMF wel deelnemen aan de gesprekken tussen Griekenland en zijn geldschieters, die momenteel gaande zijn, maar alleen om te zorgen dat het nieuwe pakket “klopt met wat het IMF in gedachten heeft”, aldus de FT.
Als het IMF nog aan de zijlijn blijft, kan dat een probleem vormen in Duitsland. Deelname van een strenge scheidsrechter zoals het internationale fonds zou de acceptatie van een nieuw hulppakket makkelijker maken in Duitsland.
VK 30.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) praat pas officieel mee over een derde steunpakket aan Griekenland als de Europese geldschieters overeenstemming bereiken over schuldverlichting voor het noodlijdende land. Dit meldt de Financial Times op basis van vertrouwelijke notulen van een IMF-bestuursvergadering.
Tsipras wil partijreferendum
De Griekse premier Tsipras heeft het niet makkelijk. Zijn partij Syriza is intern zeer verdeeld over nieuwe steun uit Brussel in ruil voor meer bezuinigingen. Om er zeker van te zijn dat een meerderheid van zijn achterban hem en het pakket van de eurolanden steunt, wil hij zondag een referendum houden binnen Syriza.
Hoe hard deze voorwaarde van het IMF daadwerkelijk is, moet de komende periode blijken. Volgens de Britse krant was er discussie over het standpunt tijdens de vergadering.
Maar als dit het officiële standpunt van het fonds is en blijft, zou dit kunnen leiden tot grote vertraging in de onderhandelingen over nieuwe steun aan Griekenland. De eurolanden konden het tot nu toe niet eens worden over schuldenverlichting.
Tweespalt in trojka
De dwarse opstelling van het IMF ten opzichte van de ECB en de EU is niet nieuw. Lees er meer over in dit stuk (+) van economieredacteur Yvonne Hofs.
Elsevier 30.07.2015 Staat de deal met Griekenland alsnog op losse schroeven, nu het Internationaal Monetair Fonds volgens The Financial Times het intern oneens is over deelname aan het derde steunpakket voor Griekenland?
De enorme Griekse schuldenberg, de slechte resultaten als het gaat om het doorvoeren van hervormingen: voor het Internationaal Monetair Fonds (IMF) mogelijk reden om niet mee te doen aan het derde steunpakket (ter waarde van 86 miljard euro) voor Griekenland.
Bestuur
In een vertrouwelijk document, dat in handen is van The Financial Times, hebben medewerkers het bestuur laten weten dat het IMF vanwege de slechte situatie in Griekenland nog niet mee kan doen aan het reddingsplan.
Volgens de krant betekent dit dat het financiële instituut een besluit over deelname voor zich uitschuift. Het IMF zal pas beslissen over deelname aan een ‘tweede fase’ van gesprekken als er overeenstemming is bereikt over een uitgebreide reeks hervormingen, valt op te maken uit de betreffende notulen.
Schuldverlichting
Gesprekken over een nieuw steunpakket zouden tot ver in 2016 kunnen duren, waarbij het nog maar de vraag is of het IMF aan het einde van de rit ook echt participeert. Het is voor het fonds, naast de broodnodige hervormingen in Griekenland, erg belangrijk dat de kredietverleners het onderling eens worden over schuldverlichting voor het land.
Het reddingsplan is niet levensvatbaar als de andere eurolanden er geen schuldverlichting tegenover stellen, klonk het eerder vanaf de IMF-burelen. De Griekse schuldenberg is namelijk ‘onhoudbaar’. Deze week liet het IMF weten dat Griekenland een risico blijft vormen voor de eurozone, en dat het besmettingsgevaar nog altijd niet is geweken.
Repercussies
Het uitstel kan grote repercussies hebben, vooral in Duitsland. Steun van de Bondsdag – de Duitse Tweede Kamer – voor een nieuwe miljardenstroom naar Athene is nagenoeg onmogelijk als het IMF niet meedoet.
De nieuwe ontwikkelingen zijn vast koren op de molen van de Griekse ex-minister van Financiën Yanis Varoufakis. Die vermoedt dat zijn voormalige collega uit Duitsland, Wolfgang Schaüble, en het IMF ‘samenspannen’ om een Grexit te bewerkstelligen. Zij hebben een gemeenschappelijk belang, aldus stokebrand Varoufakis: allebei willen ze dat deze deal niet doorgaat.
Elsevier 29.07.2015 ‘Ik laat me niet chanteren,’ zegt de Griekse premier in een interview met een radiostation. Maar hij probeert partijleden ook gerust te stellen. De ultralinkse vleugel van Syriza keert zich luidruchtig tegen de opgelegde hervormingsmaatregelen, die volgens de Griekse premier sowieso zullen worden doorgevoerd, Maar ik laat me niet chanteren, zegt hij woensdag in een interview.
De Griekse premier Alexis Tsipras ligt onder vuur van kritische partijgenoten, die niets zien in het reddingsplan voor Griekenland. In ruil voor 86 miljard euro aan leningen moet fors moeten worden ingegrepen in diverse sectoren als het pensioenstelsel en de btw’s.
Boze leden
De ultralinkse vleugel van Syriza keert zich luidruchtig tegen de plannen, die verder gaan dan de voorstellen die werden voorgelegd in het referendum, met als uitkomst een duidelijk ‘nee’ van de kiezer. Op een partijbijeenkomst donderdag zullen boze leden hun boosheid hiervoor vast en zeker kenbaar maken. Eind juni werd door sommigen zelfs gesproken van een ‘sociale slachting‘.
‘Ik laat me niet chanteren,’ zegt Tsipras in een interview met een Grieks radiostation, schrijft Kathimerini. Hij waarschuwde de opstandelingen in zijn partij dat hij vervroegde verkiezingen kan uitroepen als hij de meerderheid in het Griekse parlementverliest. Er moet volgens hem in september een ingelast Syriza-congres komen, waar de grootste regeringspartij zich kan uitspreken over de koers, en om een nieuwe gang naar de stembus te voorkomen.
Afkeer
Hoewel Tsipras zijn afkeer van de bezuinigingen en hervormingen maar moeilijk kan verbergen, zegt hij de door de eurozone gewenste maatregelen wel door te voeren. Daarna kan het land namelijk rekenen op schuldhulp van de internationale geldschieters.
Dat gebeurt volgens hem na een eerste evaluatie van het hervormingsprogramma, in november. Er wordt gesproken over onder meer verlenging van de looptijd van leningen, iets dat ook wel ‘herprofilering’ van de schulden wordt genoemd. Kwijtschelding is volgens de andere leiders van de eurozone niet aan de orde. Vooral Duitsland is een fel tegenstander van dat idee, terwijl de Fransen er wel oren naar hebben.
Tsipras probeerde tijdens het interview de rebellerende partijgenoten, naast de belofte van schuldhulp, verder gerust te stellen. Verder dan deze hervormingen gaan we niet, zei hij, ‘tot hier en niet verder’.
Telegraaf 29.07.2015 Een aanklager van het Griekse hooggerechtshof heeft twee klachten van particulieren tegen toenmalig minister van Financiën Yanis Varoufakis, waaronder een wegens hoogverraad, aan het parlement voorgelegd.
De Griekse justitie gaat onderzoeken of Varoufakis, minister van Financiën van 27 januari tot 6 juli, wetten heeft overtreden toen hij plannen maakte voor een ‘Grexit’. Varoufakis wilde zich voorbereiden op een zwart scenario waarin het land zonder euro’s zou komen te zitten. Hij wilde met zijn ‘plan B’ met behulp van de rekeningen en identiteitsnummers van belastingbetalers kunstmatig betalingsverkeer op gang brengen. Als het zover kwam, moest hij de computersystemen van zijn eigen ministerie hacken.
Het Griekse gerechtshof heeft eerder vandaag het parlement gevraagd om zijn onschendbaarheid op te heffen, waardoor de weg vrij kan worden gemaakt om een onderzoek in te stellen naar de plannen van Varoufakis die Griekenland in gevaar hadden kunnen brengen, zo meldt de Britse krant The Telegraph.
AD 29.07.2015 Als het aan de openbaar aanklager in Athene ligt, wordt de voormalig Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis aangeklaagd voor zijn rol in het plan om de drachme weer in te voeren als munteenheid. Ook wordt hij verdacht van het beramen van een hackaanval op de computersystemen van zijn eigen ministerie.
De openbaar aanklager heeft twee aanklachten verstuurd naar het Griekse parlement. Dat moet nu bepalen of de voormalig minister ook daadwerkelijk vervolgd mag worden.
Varoufakis had een team samengesteld van vijf mensen waarmee hij de plannen voor de herinvoering van de drachme besprak. Door de systemen te hacken, wilde hij en zijn team toegang krijgen tot gegevens van belastingbetalers. Er waren vijf mensen bezig met het plan, maar om het uit te voeren zou zo’n duizend man nodig zijn, meldt de krant. Daarvoor gaf Tsipras geen toestemming aan Varoufakis en daarom ging het plan niet door. Dit zou bij hebben gedragen aan Varoufakis’ beslissing om onlangs op te stappen.
Trouw 29.07.2015 De voormalige Griekse minister van financiën Yanis Varoufakis wordt mogelijk vervolgd. De openbare aanklager in Athene wil hem voor de rechter zien vanwege zijn plannen voor de herinvoering van de drachme en zijn pogingen om het computersysteem van zijn eigen ministerie hacken, aldus de Griekse krant Kathimerini.
Of het daadwerkelijk zover komt is echter de vraag. Varoufakis is als parlementslid onschendbaar. De aanklager heeft daarom de toestemming van het parlement nodig om de ex-minister te kunnen vervolgen. Het parlement kan die onschendbaarheid opheffen, maar moet daarvoor eerst een strafrechtelijk onderzoek starten.
De aanklachten zijn afkomstig van Apostolos Gletsos, burgemeester van de gemeente Stylida, en Panayiotis Giannopoulos, een advocaat. De eerste vindt dat Varoufakis het land in gevaar heeft gebracht met zijn plannen voor de herinvoering van de drachme. De advocaat klaagt de oud-minister aan voor landverraad in zijn onderhandelingen met de geldschieters. Openbaar aanklager Efterpi Koutzamani heeft de twee aanklachten vandaag doorgestuurd naar het Griekse parlement. Die moet nu de knoop doorhakken.
Plot
Varoufakis stelde een team van vijf mensen samen waarmee hij de plannen voor de herinvoering van de drachme bekokstoofde. Onderdeel daarvan was het hacken van het computersysteem van zijn eigen ministerie. Het team wilde zo toegang krijgen tot gegevens van belastingbetalers. Die had het nodig om voor hen een rekening te openen in een nieuw op te richten betalingssysteem.
Het hacken was noodzakelijk omdat de Griekse overheid zelf geen toegang meer had tot het computersysteem. Volgens Varoufakis wordt dat volledig gecontroleerd door de trojka. Brussel spreekt dit tegen. “De Europese Commissie en het IMF geven alleen technische ondersteuning, ze beheren de systemen niet”, zegt een woordvoerder van de Europese Commissie.
Plan B
Varoufakis wast zijn handen ondertussen in onschuld. De plannen waren volgens hem slechts een alternatief voor het geval Griekenland uit de euro zou worden gezet. Het was volgens hem niet de bedoeling van de regering om zelf uit de euro te stappen.
De ex-minister zei tegen de Britse krant The Telegraph dat hij de aanklachten ziet als een politieke moord op hem en de regering van premier Tsipras, in wiens opdracht hij handelde. “Het is een poging om de eerste vijf maanden van deze regeringsperiode te vernietigen.”
Elsevier 29.07.2015 Het Griekse hooggerechtshof beoordeelt of de voormalige minister van Financiën Yanis Varoufakis strafrechtelijk vervolgd kan worden voor het opzetten van een parallel betalingssysteem. Openbaar aanklager Efterpi Koutzamani heeft een proces aangespannen tegen de ex-minister.
Dat meldt Kathimerini woensdag. Koutzamani handelt op basis van aanklachten van een aantal burgers tegen Varoufakis vorige week.. Ook laat ze een collega uitzoeken of niet-politieke personen mogelijk ook strafrechtelijk vervolgd kunnen worden in de zaak. Zij stuurde de twee aanklachten woensdag door naar het Griekse parlement.
Represailles
De aanklachten komen oorspronkelijk van Apostolos Gletsos, de burgemeester van de gemeente Stylida, en Panayiotis Giannopoulous, een advocaat. Die laatste klaagt Varoufakis aan voor landverraad tijdens de onderhandelingen met de internationale geldschieters. Gletsos beschuldigt Varoufakis van het in gevaar brengen van de Griekse staat met het parallelle belastingsysteem. Volgens de burgemeester zou de voormalige minister daar ‘internationale represailles’ mee uitlokken.
Volgens de Griekse wet genieten ministers strafrechtelijke immuniteit, waardoor er niet direct een strafrechtelijk proces tegen Varoufakis kan worden begonnen. Het Griekse parlement kan echter beslissen om die immuniteit op te heffen. Mocht dat gebeuren, moet er eerst een strafrechtelijk onderzoek worden gestart.
Daarnaast moet het parlement mogelijk uitzoeken of niet-politieke figuren ook strafrechtelijk vervolgbaar zijn in de Varoufakis-affaire. Een groep advocaten kondigde aan om aanklachten voor privacy-schending, plichtsverzuim en het opereren in crimineel verband in te dienen tegen personen die met Varoufakis samenwerkten.
Varoufakis schakelde onder meer een jeugdvriend, een hoogleraar ICT aan Columbia University, in om accounts van belastingbetalers hacken. Ze opereerden in het diepste geheim.
Maandag kwam het geheime belastingplan van Varoufakis aan het licht. Hij zou vorig jaar december, ruim een maand voor zijn aanstelling als minister, met toestemming van premier Alexis Tsipras werken aan een parallel betalingssysteem dat stapje voor stapje voor een terugkeer van de drachme moest zorgen.
Varoufakis beweerde zelf het beste voor te hebben met het Griekse volk: ‘ik werd van alle kanten aangevallen,’ schreef hij maandag in zijn blog. Hij zou ervan zijn beschuldigd geen noodplan te hebben voor het geval Griekenland gedwongen de eurozone zou moeten verlaten en zich hebben willen verweren met de openbaring van het geheime plan.
VK 29.07.2015 De Griekse oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis wordt mogelijk vervolgd omdat hij als minister zou hebben gewerkt aan de herinvoering van de drachme en het hacken van de Griekse belastingsdienst. De Griekse justitie gaat onderzoeken of de toenmalig minister wetten heeft overtreden toen hij plannen maakte voor een ‘Grexit’. Het Griekse Gerechtshof heeft het parlement gevraagd Varoufakis’ onschendbaarheid, die hij als parlementslid geniet, op te heffen.
Varoufakis’ plannen voor het herinvoeren van de drachme zouden volgens een van de aanklagers een gevaar hebben gevormd voor Griekenland. De aanklacht komt van een advocaat, een burgemeester en een groep conservatieve parlementariërs.
Varoufakis stelt zelf dat hij heeft gehandeld ‘binnen de wetten van het land en om Griekenland binnen de eurozone te houden’. Hij bevestigde eerder dat hij als minister met een kleine groep mensen in het geheim heeft gewerkt aan een parallel betalingssysteem, maar ontkent dat hij Griekenland uit de euro wilde. Het systeem diende volgens hem alleen als back-upplan mocht Griekenland de eurozone ‘worden uitgeduwd’ door andere landen.
NRC 29.07.2015 De openbaar aanklager in Athene wil voormalig minister van Financiën Yanis Varoufakis aanklagen voor zijn rol bij het opzetten van een parallel bankensysteem. Ze heeft daartoe twee aanklachten doorgestuurd naar het Griekse parlement, zo meldt de Griekse krant Kathimerini. Dat moet nu bepalen of Varoufakis vervolgd mag worden.
De aanklachten zijn ingediend door de voorzitter van een Griekse politieke partij en een advocaat. De politicus – Apostolos Gletsos – vindt dat Varoufakis het land in gevaar heeft gebracht met zijn plannen voor een nieuwe munteenheid. De advocaat klaagt de oud-minister aan voor landverraad in zijn onderhandelingen met de geldschieters. LEES VERDER
Telegraaf 29.07.2015 De voormalige Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, wordt mogelijk in eigen land vervolgd vanwege zijn plannen om het computersysteem van de Griekse belastingdienst te hacken en een nieuwe munteenheid in te voeren.
Het Griekse gerechtshof heeft het parlement gevraagd om zijn onschendbaarheid op te heffen, waardoor de weg vrij kan worden gemaakt om een onderzoek in te stellen naar de plannen van Varoufakis die Griekenland in gevaar hadden kunnen brengen, zo meldt de Britse krant The Telegraph.
Varoufakis wilde het computersysteem van de belastingdienst gebruiken om een alternatief betalingssysteem op te zetten en de drachme opnieuw in te voeren.
Daarnaast zou de Griekse ex-minister opdracht hebben gegeven om in te breken bij de computersystemen van zijn eigen ministerie.
Met vier anderen werkte Varoufakis in het geheim aan een ‘plan B’. Dat plan moest een alternatief vormen voor een overeenkomst met de Europese instanties over nieuwe noodsteun.
Telegraaf 29.07.2015 De Griekse beurs zal deze week nog niet de deuren openen. Waarschijnlijk wordt er deze week nog niet gehandeld vanwege it-problemen bij de banken.
Dat meldt Reuters op basis van een woordvoerder van de Athens Stock Exchange. “De markt opent morgen niet, en de kans is klein dat de beurs vrijdag opent. De Griekse banken moeten een aantal it-problemen oplossing vanwege de kapitaalrestricties.”
De handel op de beurs van Athene werd stilgelegd op 29 juni, toen de overheid de banken sloot en de Grieken strenge kapitaalcontroles oplegde.
Gisteren leek de hervatting van de handel een stap dichterbij te zijn, nadat de Europese Centrale Bank instemde met plannen die de heropening mogelijk maken. Een voorzitter van de Griekse beurswaakhond zei toen dat hij hoopte dat beleggers op woensdag of donderdag weer op de beurs terecht konden.
Maar zover is het nog niet. Wanneer de handel weer van start gaat, blijven er namelijk kapitaalcontroles van kracht. Zo mogen Grieken alleen beleggen met geld dat ze al op een beleggersrekening hadden staan. Geld opnemen van een bankrekening om hiermee te beleggen, mag dus niet. Die restricties zorgen echter nog voor problemen bij Griekse banken, waardoor de handel nog langer stil ligt.
VK 29.07.2015 De Griekse regering zal meewerken aan de invoering van de maatregelen die de andere eurolanden eisen in ruil voor nieuwe financiële steun. Daarna kan het land rekenen op schuldhulp van zijn geldschieters.
Dat stelde de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag in een interview op de Griekse radio. Tsipras stak zijn afkeer van de bezuinigingen en hervormingen die van Griekenland worden geëist opnieuw niet onder stoelen of banken. Volgens de premier doet dit echter niet ter zake, omdat zijn regering zich aan de afspraken zal houden die op de eurotop van eerder deze maand zijn gemaakt. In november zou Griekenland volgens Tsipras, na een eerste evaluatie van het programma, kunnen rekenen op schuldhulp.
Telegraaf 29.07.2015 De Griekse premier Tsipras zegt dat het land er niet bovenop kan komen zonder afschrijven op de enorme schuldenberg. Volgens Tsipras komt er in november schuldverlichting.
Momenteel wordt er onderhandeld tussen Griekenland en de schuldeisers over de toezeggingen die het land eerder deed in ruil voor een derde steunpakket ter waarde van zo’n €86 miljard.
Tsipras zei in een interview met een Grieks radiostation geen spijt te hebben van de afgelopen vijf maanden. De economische schade die daardoor ontstond, is wel weer in te halen.
Tsipras zei ook dat hij geen andere uitweg zag in de onderhandelingen dan het houden van een referendum, waarin de Griekse bevolking tegen door Europa geëiste bezuinigingen stemde. De Duitse bondskanselier Merkel bestempelde het referendum als een voor of tegenstem over de euro, maar de Griekse premier zei dat de volksstemming alleen was bedoeld om betere voorwaarden te krijgen.
Tsipras zegt nog steeds niet achter het akkoord te staan. Hij noemt de bailout verkeerd en wil de afspraken nog altijd aanvechten. Dat belooft weinig goeds voor de huidige onderhandelingen. De vorige twee steunpakketten liepen onder andere spaak omdat de Griekse politici zich te weinig hebben ingezet om bezuinigingen door te voeren.
Telegraaf 29.07.2015 Terwijl in Griekenland de onderhandelingen zijn gestart om de laatste plooien glad te strijken over het nieuwe steunpakket, laat de Duitse bondskanselier Angela Merkel de slopende besprekingen met de regering in Athene in de afgelopen weken van zich afglijden.
Merkel verblijft samen met haar echtgenoot in een viersterren-hotel in Zuid-Tirol, waar de hoogste politieke leider in Duitsland de voorlopig afgewende Griekse schuldencrisis naast zich neer kan leggen.
Na maandenlange gesteggel over de voorwaarden voor het verstrekken van de noodsteun aan de Grieken, kwam er eerder deze maand eindelijk een deal uit de bus.
Halverwege augustus zal Merkel terugkeren naar Berlijn en haar drukke werkzaamheden weer gaan opppakken.
Elsevier 27.07.2015 Griekenland blijft een risico vormen voor de eurozone. Het besmettingsgevaar voor andere eurolanden is nog niet geweken. Die waarschuwing uit het Internationaal Monetair Fonds in een maandag gepubliceerd rapport.
Kwetsbaar
‘De eurozone is evenwichtiger dan in de afgelopen jaren, stelt het IMF. ‘Maar de unie blijft blootgesteld worden aan kwetsbaarheden.’
Die ‘kwetsbaarheden’ worden onder meer veroorzaakt door de ‘bad bank loans’ in Griekenland. Het ‘opruimen’ van deze leningen behoort daarom tot de hoogste prioriteit.
De instelling stelt dat desnoods alle beschikbare instrumenten gebruikt moeten worden om de besmettingsrisico’s uit Griekenland te beheren. Ook benadrukt het IMF om te blijven werken aan ‘de architectuur’ van de monetaire unie en de Europese beveiligingsmechanismes blijvend te verbeteren.
Het rapport komt op het moment dat Griekenland zich voorbereidt op gesprekken met zijn schuldeisers over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld. Hoewel de reactie op de financiële markten op het hervormingspakket over het algemeen positief was, meent het IMF dat ook in de nabije toekomst ‘significante onzekerheid en volatiliteit als gevolg van de situatie’ niet kan worden uitgesloten.
Eerder waarschuwde het IMF in een rapport voor de gevaren van nieuwe leningen aan Griekenland. De schuldenlast zou op den duur onhoudbaar worden voor het noodlijdende land.
Telegraaf 28.07.2015 De heropening van de aandelenbeurs en andere financiële markten in Athene is een stap dichterbij gekomen. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft ingestemd met voorstellen die de heropening mogelijk moeten maken, zo liet een woordvoerster van de beurs in Athene dinsdag weten.
Het Griekse ministerie van Financiën beslist uiteindelijk op welk moment, en onder welke voorwaarden de handel wordt hervat. Naar verwachting zal de handel niet in een keer volledig worden vrijgegeven.
De Griekse financiële markten zitten al een maand op slot, nadat de banken in het land ten onder dreigden te gaan aan de grote onzekerheid over de toekomst van Griekenland. De Griekse banken zijn sinds 20 juli weer open, maar er zijn nog altijd diverse restricties van kracht.
Banken
De banken openden hun deuren nadat Griekenland na lange onderhandelingen een akkoord had weten te bereiken met de andere eurolanden over de voorwaarden voor mogelijke nieuwe financiële steun voor het land. De onderhandelingen over de definitieve invulling van dat nieuwe steunpakket werden dinsdag opgestart. Die gesprekken moeten Griekenland uiteindelijk voorzien van zo’n 86 miljard euro in de komende drie jaar.
Telegraaf 28.07.2015 De onderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters, over het derde steunpakket, zijn dinsdag begonnen met een geschil over toezeggingen die de Griekse regering eerder heeft gedaan. Zo was er onduidelijkheid over bepaalde maatregelen die al doorgevoerd zouden moeten zijn om in aanmerking te komen voor een nieuw noodkrediet.
Technische experts van onder meer de Europese Centrale Bank (ECB), het Internationaal Monetair Fonds (IMF), en de Europese Commissie zijn in Athene om te onderhandelen met hun Griekse collega’s.
Gesproken wordt over de bezuinigingen die het land de komende jaren moet doorvoeren in ruil voor een nieuw noodkrediet van maximaal 86 miljard euro. Zo zal het Griekse pensioenstelsel op de schop moeten en zijn verdere hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen noodzakelijk.
In de komende twee weken moet een voorlopig akkoord worden bereikt. Lukt dit niet, dan is waarschijnlijk een nieuw overbruggingskrediet nodig om het land van een faillissement te redden.
VK 28.07.2015 De onderhandelingen met Griekenland over een nieuwe miljardenlening zijn maandag onder grote tijdsdruk en politieke spanning begonnen. De start werd overschaduwd door onthullingen dat Athene maandenlang in het geheim werkte aan een plan om terug te keren naar de drachme.
Uit een maandagmiddag vrijgegeven bandopname van een gesprek op 16 juli tussen de dan net afgetreden Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis en investeerders, blijkt dat een ‘Plan B’ het vertrek van Griekenland uit de eurozone, de Grexit tot in detail door een klein groepje ambtenaren in Athene was doorgesproken. Volgens Varoufakis had premier Alexis Tsipras hierom gevraagd, zelfs al voor de verkiezingen in januari.
De Slowaakse minister van Financiën Peter Kazimir reageerde scherp op de onthullingen. Die tonen volgens hem aan hoe onvoorspelbaar Varoufakis was. Kazimir sprak over ‘dubbelspel’ en riep de onderhandelaars op extra alert te zijn bij de afspraken over nieuw geld voor Griekenland.
VK 27.07.2015 Een aantal onderhandelaars van de instituties (Europese Commissie, ECB, IMF) is maandag in Athene aangekomen voor gesprekken met de Griekse regering over een derde steunpakket. IMF-onderhandelaars arriveren op z’n vroegst donderdag. Dit melden woordvoerders van de Europese Commissie en de Griekse regering.
‘Kapitaalcontroles blijven van kracht’
Griekse regeringsofficials hebben tegen persbureau Reuters gezegd dat de kapitaalcontroles op Griekse banken voorlopig van kracht blijven. Pas als zeker is dat er opnieuw Europese noodsteun beschikbaar komt, kunnen de banken weer normaal functioneren. De pinlimiet is 420 euro per week. Dit heeft negatieve gevolgen voor de economie, die zwaarder wordt getroffen naarmate de controles langer duren.
Het wachten is nog op vertegenwoordigers van het IMF, aldus regeringswoordvoerder Olga Gerovasili. Daarom vinden pas later deze week de eerste officiële gesprekken plaats over een derde steunpakket, dat Griekenland in staat moet stellen zijn schulden terug te betalen. Voorgesprekken zijn al wel van start gegaan. ‘Het werk is begonnen’, aldus een Commissiewoordvoerder.
Aanvankelijk werd verwacht dat de vertegenwoordigers van de Europese Commissie, de ECB en het IMF afgelopen vrijdag zouden aankomen. Vervolgens meldde een Griekse ambtenaar dat dit werd uitgesteld tot maandag.
Het is de Griekse premier Alexis Tsipras, zij het met moeite, wel gelukt de door de instituties geëiste bezuinigingsvoorstellen door het parlement te loodsen. Een groot deel van zijn eigen kabinet en partij was daar niet blij mee. Dankzij steun van de pro-Europese oppositiepartijen To Potami, Nieuwe Democratie en Pasok lukte het alsnog.
Trouw 27.07.2015 De ontwikkelingen in Griekenland blijven een risico vormen voor de eurozone. Daarvoor waarschuwt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) maandag. De organisatie stelt in een rapport over de muntunie dat de autoriteiten niet zelfgenoegzaam over de omvang van de bedreigingen moeten worden.
‘De eurozone is evenwichtiger dan in de afgelopen jaren’, aldus het IMF. ‘Maar de unie blijft blootgesteld worden aan kwetsbaarheden.”
De instelling stelt dat desnoods alle beschikbare instrumenten gebruikt moeten worden om de besmettingsrisico’s uit Griekenland te beheren. Ook benadrukt het IMF om te blijven werken aan ‘de architectuur’ van de monetaire unie en de Europese beveiligingsmechanismes blijvend te verbeteren.
Derde steunpakket
Het rapport komt op het moment dat Griekenland zich voorbereidt op gesprekken met zijn schuldeisers over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld. Hoewel de reactie op de financiële markten op het hervormingspakket over het algemeen positief was, meent het IMF dat ook in de nabije toekomst ‘significante onzekerheid en volatiliteit als gevolg van de situatie’ niet kan worden uitgesloten.
Het IMF denkt dat eurozone dit jaar met 1,5 procent zal groeien, en met 1,7 procent in 2016. Volgens de instelling zal de economie profiteren van de gunstige wisselkoersen, lagere olieprijzen en stimuleringsmaatregelen van de Europese Centrale Bank. Dit jaar zal de inflatie nog rond het nulpunt blijven, maar daarna zal deze aantrekken tot 1,1 procent.
Telegraaf 27.07.2015 De ontwikkelingen in Griekenland blijven een risico vormen voor de eurozone. Daarvoor waarschuwt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) maandag. De organisatie stelt in een rapport over de muntunie dat de autoriteiten niet zelfgenoegzaam over de omvang van de bedreigingen moeten worden.
„De eurozone is evenwichtiger dan in de afgelopen jaren”, aldus het IMF. „Maar de unie blijft blootgesteld worden aan kwetsbaarheden.”
De instelling stelt dat desnoods alle beschikbare instrumenten gebruikt moeten worden om de besmettingsrisico’s uit Griekenland te beheren. Ook benadrukt het IMF om te blijven werken aan „de architectuur” van de monetaire unie en de Europese beveiligingsmechanismes blijvend te verbeteren.
VK 27.07.2015 De onderhandelingen met Griekenland over een nieuwe miljardenlening zijn maandag onder grote tijdsdruk en politieke spanning begonnen. De start werd overschaduwd door onthullingen dat Athene maandenlang in het geheim werkte aan een plan om terug te keren naar de drachme.
Uit een maandagmiddag vrijgegeven bandopname van een gesprek op 16 juli tussen de dan net afgetreden Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis en investeerders, blijkt dat een ‘Plan B’ het vertrek van Griekenland uit de eurozone, de Grexit tot in detail door een klein groepje ambtenaren in Athene was doorgesproken. Volgens Varoufakis had premier Alexis Tsipras hierom gevraagd, zelfs al voor de verkiezingen in januari.
NRC 27.07.2015 Het leest eigenlijk als een filmscript. Een minister die opdracht geeft om in het diepste geheim de computersystemen van zijn eigen ministerie te hacken. Een laptop die klaarstaat om op het uur u te worden ingeplugd, om met één druk op de knop een schaduwbanksysteem te creëren dat werkt via de smartphone.
Toch is dit een echt politiek draaiboek, afkomstig van de gewezen Griekse oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis, die de gemoederen ook na zijn vertrek op 6 juli blijft bezighouden. In een videogesprek met internationale hedgefondsen op 16 juli, waarvan gisteren de opnames werden vrijgegeven, doet Varoufakis zijn ‘plan B’ uit de doeken voor het geval dat Griekenland zou worden gedwongen de euro te verlaten. Varoufakis bevestigde het plan.
Elsevier 27.07.2015 De voormalige Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis reageert op de ‘Varoufakis-tapes’: ‘Ik deed wat het beste was voor het Griekse volk’.
Varoufakis heeft zijn geheime plan geopenbaard omdat hij van alle kanten werd aangevallen en ervan werd beschuldigd geen noodplan te hebben voor als er een onverhoopte Grexit zou komen, schrijft hij in een officiële verklaring op zijn weblog. Zo’n plan was er dus wel, zegt Varoufakis.
Kaping
Daarnaast beschuldigt hij de Griekse krant Kathimerini, die de tapes vrijgaf, van het zaaien van verwarring. De krant zou volgens hem geen contact met hemzelf hebben gemaakt om hem te citeren als bron, en zou de verkeerde aanname hebben gedaan door te concluderen dat hij ‘de belastingnummers van alle belastingbetalers wilde kapen’.
De voormalige minister zegt in zijn verklaring dat het plan deel uitmaakte van zijn ‘inspanningen om te doen wat het beste is voor het Griekse volk’. Het zal de media volgens hem niet lukken om deze inspanningen te ‘besmeuren’.
Ook James Galbraith, een Amerikaanse econoom die met Varoufakis samenwerkte aan het noodplan, neemt het op voor het plan. Volgens hem was er geen ‘vooropgezet plan om Griekenland de euro uit te dwingen’.
Het geheime plan van Varoufakis en zijn collega Panagiotis Lafazanis, minister van Milieu, werd begin december ontwikkeld, ruim een maand voordat de linkse Syriza-partij aan de macht kwam in Griekenland.
Varoufakis hield zich bezig met de ontwikkeling van een ‘parallel betalingssysteem’, waarbij het mogelijk zou moeten zijn om euro’s binnen een dag te converteren naar drachmen in geval van een Grexit. Uit opnames zou ook blijken dat Varoufakis het plan had om alle belastingaccounts te hacken en te koppelen aan nieuwe PINs, die exclusief voor transacties met de staat gebruikt hadden moeten worden.
Geen akkoord over Grieken na overleg eurogroep
Uitweg uit impasse rond Grieken donderdag? Weinig kans
Varoufakis geeft toe: ik zette beladen top stiekem op tape
Telegraaf 27.07.2015 De voormalige Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis was van plan het computersysteem van de Griekse belastingdienst te hacken. Dat wilde hij vervolgens gebruiken om een alternatief betalingssysteem op te zetten en de drachme opnieuw in te voeren.
Dat blijkt uit een geluidsopname van een telefoongesprek met Varoufakis, die maandagmiddag is vrijgegeven. De Griekse krant Kathimerini maakte zondagochtend al melding van Varoufakis’ plan.
Op donderdag 16 juli, ruim een week na zijn aftreden, had Varoufakis een telefoongesprek met het Omfif, een denktank van hedgefondsmanagers en centrale bankiers. Varoufakis beweerde in dat gesprek dat hij in december toestemming had gekregen van Tsipras om een alternatief betalingssysteem te onderzoeken. Dat was een maand voor de Griekse verkiezingen die overtuigend werden gewonnen door Syriza.
Afgeblazen
Uiteindelijk is het plan afgeblazen door premier Tsipras. Varoufakis had 1000 ambtenaren nodig om het plan echt uit te voeren. Daarvoor kreeg hij geen toestemming van Tsipras, ook niet toen de Griekse banken begin juli bijna geen geld meer hadden. De premier ging liever met Europa in zee, en voorkwam zo een Grexit.
Varoufakis heeft zojuist op zijn weblog gereageerd op de berichtgeving over zijn plan B. Hij schrijft onder meer dat de Griekse krant Kathimerini hem niet om wederhoor heeft gevraagd. Ook stelt hij dat zijn geheime ‘plan B’ los stond van de werkgroep die een alternatief betalingssysteem onderzocht. Varoufakis vindt dat zijn ministerie altijd het publieke belang heeft gediend. Hij spreekt van een lastercampagne.
NU 27.07.2015 De opgestapte Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zou in het geheim een plan hebben opgesteld om de euro te verlaten en terug te keren naar de vorige munt, de drachme.
Daarover bericht de Griekse krant Ekathimerini, die zich baseert op een uitgelekt telefoongesprek met fondsmanagers en investeerders op 16 juli waarin Varoufakis het verhaal uit de doeken doet.
De Britse denktank Omfif claimt het gesprek online te hebben gezet. Varoufakis bevestigt in een blog dat hij bezig was met gedetaileerd ontwerp van een nieuwe munt.
Het plan bestaat uit het opzetten van een parallel banksysteem waarmee de euro binnen de kortste keren kon worden omgezet naar de drachme. Door in te breken op de site van de belastingdienst, zou Varoufakis de financiële gegevens van particulieren en bedrijven in handen krijgen.
In eerste instantie ontkent Varoufakis dat hij de site van de belastingdienst wilde hacken om gegevens van de Grieken in handen te krijgen, zo laat de oud-minister op Twitter weten. In het uitgelekte telefoongesprek zegt hij dat dit wel degelijk onderdeel van de plannen was.
Elsevier 27.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras ligt onder vuur om een uitgelekt plan van een aantal Syriza-leden. Sommige leden van de linkse partij wilden reserves van de centrale bank plunderen en de Griekse belastingdienst hacken.
Dit meldt persbureau Reuters. Het plan zou deel uitmaken van een plot van de voormalige minister van Financiën Yanis Varoufakis en de voormalige minister van Milieu Panagiotis Lafazanis om een terugkeer van de drachme voor te bereiden.
Parallel belastingsysteem
De Griekse krant Kathimerini kreeg opnames in handen waaruit blijkt dat Varoufakis toestemming zou hebben gekregen van Tsipras om een ‘parallel betalingssysteem’ te ontwikkelen, dat gebaseerd is op getapte belastingregistratienummers.
Het systeem zou dan moeten opereren in euro’s maar ‘van de ene op de andere dag’ het geld kunnen converteren naar drachmen, mocht dat nodig blijken. Varoufakis zou al in december vorig jaar, een maand voordat Syriza aan de macht kwam, toestemming hebben gekregen van Tsipras om het systeem te ontwikkelen. Hiervoor liet hij onder meer een jeugdvriend, een hoogleraar ICT aan Columbia University in New York, het systeem van de trojka hacken.
Ook zouden de wachtwoorden van Griekse belastingbetalers zijn gekopieerd en gekoppeld aan nieuwe PIN-nummers, die elke belastingbetaler in het ‘parallelle systeem’ dan zou moeten gebruiken bij transacties met de staat. Hierdoor zou er ‘ademruimte ontstaan wanneer de Griekse banken moeten sluiten door het agressieve beleid van de Europese Centrale Bank (ECB)’, aldus Varoufakis in de opnames van de krant.
Recalcitrant
Het is niet duidelijk hoe serieus de huidige regering het plan zou hebben genomen. De Griekse oppositiepartijen eisen nu echter wel een verklaring van Tsipras.
Lafanzanis zei zondag al dat hij de Griekse regering had gevraagd om de reserves van de Griekse centrale bank aan te boren uit recalcitrantie naar de internationale geldschieters. Hij pleit al langer voor een terugkeer van de drachme. Volgens hem zou dat de ambtenarensalarissen en pensioenen in geval van een Grexitveilig stellen. Ook dit maakte deel uit van het plan van Varoufakis en Lanzanis.
NU 27.07.2015 Vertegenwoordigers van de geldschieters van Griekenland zijn maandag in Athene aangekomen voor de onderhandelingen over nieuwe financiële steun aan het noodlijdende land. Dat liet een woordvoerster van de Europese Commissie weten.
De gesprekken over de voorwaarden voor nieuwe steun zijn direct na aankomst van de vertegenwoordigers van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds begonnen. Zij moeten uiteindelijk tot overeenstemming zien te komen over een pakket dat Griekenland in totaal van zo’n 86 miljard euro voorziet om de komende drie jaar mee door te komen.
Dat bedrag zal niet alleen uit noodleningen bestaan. Ook de privatisering van Griekse staatseigendommen moet enkele tientallen miljarden euro’s in het laatje gaan brengen.
NU 27.07.2015 De Griekse beurs blijft dicht totdat de regering in Athene een besluit neemt om de index weer te openen. Dit zegt de Griekse beurstoezichthouder maandag, zo meldt Reuters.
Sinds 29 juni wordt er al niet meer gehandeld in de Athens Stock Exchange (ASE). De Griekse regering voerde toen kapitaalcontroles in om een val van het bancaire systeem te voorkomen na een bankrun.
Inmiddels worden de kapitaalcontroles licht versoepeld en lijkt de dreiging van een Grieks vertrek uit de eurozone geweken. Een woordvoerder van de beurstoezichthouder zegt dat de beurs maandag sowieso nog dicht blijft. Mogelijk wordt er dinsdag weer gehandeld.
VK 25.07.2015 De onderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld, zullen maandag definitief aanvangen. Dat meldde een Griekse ambtenaar zaterdag, nadat een eerdere afspraak om logistieke redenen niet door was gegaan.
De partijen, waaronder afgevaardigden van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), zouden in eerste instantie vrijdag al om tafel gaan, maar een geschikte locatie was toen nog niet bekend. Ook was de beveiliging nog niet afdoende geregeld.
Mogelijk wordt komende week bekend wanneer de beurs weer open kan.
Volgens bronnen zou het IMF hebben geëist dat Griekenland eerst een formeel verzoek doet om een nieuwe lening. Aan dat verzoek is vrijdag voldaan. De Griekse regering zou de onderhandelingen over een nieuw noodkrediet van maximaal 86 miljard euro uiterlijk op 20 augustus willen afronden.
NU 25.07.2015 De onderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld, zullen maandag definitief aanvangen. Dat meldt een Griekse ambtenaar zaterdag, nadat een eerdere afspraak om logistieke redenen niet door was gegaan.
De partijen, waaronder afgevaardigden van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), zouden in eerste instantie vrijdag al om tafel gaan, maar een geschikte locatie was toen nog niet bekend. Ook was de beveiliging nog niet afdoende geregeld.
Volgens bronnen zou het IMF hebben geëist dat Griekenland eerst een formeel verzoek doet om een nieuwe lening. Aan dat verzoek is vrijdag voldaan. De Griekse regering zou de onderhandelingen over een nieuw noodkrediet van maximaal 86 miljard euro uiterlijk op 20 augustus willen afronden.
Stresstest
De geldbehoefte bij de noodlijdende Griekse banken zal pas duidelijk worden na een stresstest die voor augustus op de rol staat, werd eerder bekend.
De banken waren eerder deze maand ruim twee weken dicht doordat de ECB weigerde meer geld te laten steken in de pot waaruit de instellingen noodsteun konden tappen. Al vrij snel volgde ook de sluiting van de aandelenbeurs in Athene. Mogelijk wordt komende week bekend wanneer de beurs weer open kan.
Telegraaf 25.07.2015 De onderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld, zullen maandag definitief aanvangen. Dat meldde een Griekse ambtenaar zaterdag, nadat een eerdere afspraak om logistieke redenen niet door was gegaan.
De partijen, waaronder afgevaardigden van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), zouden in eerste instantie vrijdag al om tafel gaan, maar een geschikte locatie was destijds nog niet bekend. Ook was de beveiliging nog niet afdoende geregeld.
Volgens bronnen zou het IMF hebben geëist dat Griekenland eerst een formeel verzoek doet om een nieuwe lening. Aan dat verzoek is vrijdag voldaan.
Trouw 25.07.2015 Het International Monetair Fonds (IMF) heeft bevestigd dat het een brief van Griekenland heeft ontvangen waarin het land om een nieuwe lening vraagt.
Het Griekse ministerie van Financiën had eerder op vrijdag gemeld dat het formeel om een nieuwe lening had gevraagd. Het verzoek wordt in overweging genomen, meldt het IMF in de nacht van vrijdag op zaterdag. Het IMF gaat met de Griekse autoriteiten en de Europese partners in gesprek over het verzoek.
Griekenland gaat nieuwe gesprekken voeren met de Europese Unie en het IMF over het hervormingsakkoord. Het is nog onduidelijk wat de rol van het IMF wordt als zijn programma volgend jaar afloopt.
De Grieken hadden het IMF uitgenodigd bij de besprekingen volgende week te zijn. Het land moet voor 20 augustus weer een betalingsdeadline halen. De start van de gesprekken is, na een vertraging, waarschijnlijk maandag.
NU 25.07.2015 Het International Monetair Fonds (IMF) heeft bevestigd dat het een brief van Griekenland heeft ontvangen waarin het land om een nieuwe lening vraagt. Het verzoek wordt in overweging genomen, meldde het IMF vrijdagavond Amerikaanse tijd.
Het IMF gaat met de Griekse autoriteiten en de Europese partners in gesprek over het verzoek. Het Griekse ministerie van Financiën had eerder op vrijdag gemeld dat het formeel om een nieuwe lening had gevraagd.
NRC 24.07.2015 Griekenland heeft officieel gevraagd om nieuwe steun van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos heeft een brief gestuurd met het verzoek om een nieuwe lening.
Met de brief komt de Griekse regering zoals verwacht tegemoet aan de eisen die zijn gesteld in het akkoord over een nieuw steunpakket van het Europese noodfonds ESM. De regering van premier Tsipras wilde aanvankelijk juist dat een nieuw akkoord met internationale schuldeisers niet gestoeld zou zijn op steun van het IMF.
IMF ALS MARY POPPINS
Het steunpakket dat in 2010 met de landen van de eurozone, de Europese Centrale Bank en het IMF overeen werd gekomen, en een herziening plus schuldsanering van 2012, kwamen vergezeld van eisen voor harde bezuinigingen en hervormingen. Nadat er op 13 juli toch een deal was gesloten, stelde het IMF in een memo dat de Griekse schuld “hoogst onhoudbaar’ is als er geen schuldverlichting komt. LEES VERDER
VK 24.07.2015 Nu de Griekse crisis voorlopig is afgewend, krijgen Nederlandse reizigers weer meer vertrouwen in Griekenland. Het aantal boekingen nam vorige week met 40 procent toe, signaleert de Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR).
De branchevereniging baseert zich op de gegevens van 1.350 reisbureaus. Bij een deel daarvan stond Griekenland afgelopen week zelfs in de topdrie van populaire vakantiebestemmingen. Eind mei stond het land ook hoog in de favorietenlijstjes, maar begin juni kwamen de boekingen in een vrije val terecht, ondanks de vele Griekse oproepen om het noodlijdende land te helpen door er juist wel op vakantie te gaan.
In de weken voorafgaand aan het zwaar bevochten akkoord van eerder deze maand werden volgens de ANVR 70 procent minder boekingen gedaan dan een jaar eerder. Vooral de last minute-boekingen voor het zomerseizoen bleven achterwege. Toeristen weken voornamelijk uit naar Spanje. Sinds Griekenland een akkoord bereikte waardoor het land in de eurozone kan blijven, krijgen touroperators weer meer boekingen. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar willen nu zelfs meer Nederlanders naar Griekenland, schrijft de ANVR.
Nieuwe hervormingen
Het Griekse parlement heeft donderdag in alle vroegte ingestemd met een reeks nieuwe hervormingen van de rechtspraak en het bancaire systeem. De hervormingen zijn een eis van de eurozone en tevens een voorwaarde om te onderhandelen over een nieuw financieel steunpakket.
Trouw 24.07.2015 Het is er zonnig, betaalbaar en het barst van de cultuur. Toch ging het aantal boekingen naar Griekenland in juni finaal onderuit, maar daar lijkt nu weer verandering in te komen. Nederlandse vakantiegangers boekten vorige week zo’n 40 procent meer Griekse vakanties dan de week ervoor, meldt reisbrancheorganisatie ANVR.
De lange rijen voor de pinautomaten en onheilspellende berichtgeving over een faillissement brachten het animo voor een vakantie naar Griekenland vorige maand in een ‘vrije val’, aldus ANVR.
Maar het uitblijven van een Grexit, dankzij het akkoord dat vorige week gesloten werd met de geldschieters, krikte het vertrouwen van vakantiegangers weer op. Kort daarna werden weer volop reisjes geboekt naar het economisch geplaagde land aan de Middellandse Zee, dat de inkomsten uit toerisme nu juist goed kan gebruiken.
Populaire bestemming
Volgens Travelscan, een onderzoek onder ruim 1350 reisorganisaties, staat Griekenland weer helemaal terug op de kaart als populaire vakantiebestemming. Tot eind mei had het land al niet te klagen over het aantal Nederlandse toeristen die een reis boekten bij een ANVR-organisatie. “Het aantal vluchten naar Griekenland is nog altijd 4 procent hoger dan vorig jaar”, zegt woordvoerster Mirjam Dresmé van ANVR.
Elsevier 24.07.2015 De afgetreden Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis steekt in een interview de hand in eigen boezem. Ik heb fouten gemaakt rond de Griekse crisis, zegt hij, maar beschuldigt toch ook weer de andere eurolanden.
Varoufakis is weliswaar al een paar weken geen Griekse minister van Financiën meer, maar laat toch nog regelmatig van zich horen in diverse media. De politicus zit nooit om stevige uitspraken verlegen, en heeft met zijn preken in vergaderingen menig collega in het harnas gejaagd.
Krachten
Maar in een interview met de Duitse tv-zender ZDF kijkt hij ook eens goed naar zichzelf. Ik heb fouten gemaakt, zegt hij, ‘en ik zou een gevaarlijke gek zijn als ik dat niet zou inzien’. Tegelijkertijd wijst hij met een beschuldigende vinger naar de andere eurolanden.
Er was geen sprake van een ‘eervolle overeenkomst’, zegt Varoufakis over de deal die met de internationale geldschieters werd gesloten. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schaüble krijgt opnieuw onder uit de zak.
Schaüble zou willen dat Griekenland vertrekt uit de eurozone. ‘Er zijn veel krachten aan het werk in Europa en de heer Schäuble is misschien wel één van de grootste die een Grexit wil.’ Desondanks ziet hij de Duitser niet als grootste vijand van Griekenland. De schuldencrisis is onze grootste vijand, die kan ons land kapot maken.’
Referendum
Waarom bent u eigenlijk afgetreden na het overduidelijke ‘nee’ inhet referendum over de voorstellen van de geldschieters?, vraagt de interviewer. Varoufakis was nota bene succesvol met zijn felle nee-campagne. ‘Ik ben tot de conclusie gekomen dat dit het beste was wat ik voor mijn premier kon doen,’ zegt hij.
Toch zijn er ook geluiden dat de Griekse premier Alexis Tsipras hem uit het onderhandelingsteam wilde hebben vanwege de ophef die hij tijdens de vele bijeenkomsten met de eurogroep veroorzaakte.
Van politieke verdeeldheid in Griekenland is volgens de ex-minister hoe dan ook geen sprake. ‘Ik sta nog volledig achter Tsipras en heb absoluut geen interesse om een eigen partij op te richten, dat zou het land alleen maar verzwakken.’
Telegraaf 23.07.2015 Griekenland begint vrijdag aan de onderhandelingen met zijn geldschieters over het derde steunpakket dat het land in het vooruitzicht is gesteld. Dat zei een Griekse ambtenaar donderdag tegen persbureau Reuters.
De Griekse regering zou de onderhandelingen uiterlijk op 20 augustus willen afronden. Volgens de ambtenaar zal de eis voor het primaire begrotingsoverschot, waarbij aflossingen van de rente op de staatsschuld buiten beschouwing blijven, voor dit jaar lager dan 1 procent zijn.
De geldbehoefte bij de noodlijdende Griekse banken zal pas duidelijk worden na een stresstest die voor augustus op de rol staat. De banken waren eerder deze maand ruim twee weken dicht doordat de Europese Centrale Bank weigerde meer geld te laten steken in de pot waaruit de instellingen noodsteun konden tappen. Al vrij snel volgde ook de sluiting van de aandelenbeurs in Athene. Volgens de ambtenaar wordt volgende week besloten wanneer de beurs weer open kan.
NU 23.07.2015 De Griekse regering neemt volgende week een beslissing over wanneer de aandelenbeurs in Athene weer opengaat.
Dat zegt een woordvoerder van de Griekse regering donderdag, meldt persbureau Reuters.
De Griekse aandelenbeurs sloot vier weken geleden toen de kapitaalrestricties werden opgelegd. De banken sloten de deuren en de Grieken konden beperkt geld opnemen om een faillissement van de financiële sector af te wenden toen een akkoord over nieuwe noodsteun uitbleef.
De banken zijn sinds maandag weer geopend, al blijven bepaalde restricties nog van kracht. De aandelenbeurs is sinds 29 juni gesloten.
De verdere uitwerking van het akkoord tussen Griekenland en de internationale geldschieters voor een derde noodpakket van ruim 80 miljard euro begint vrijdag.
Woensdagnacht nam het Griekse parlement nog twee wetten aan die noodzakelijk waren om de noodsteun te krijgen.
Zo stemde de Grieken in om het juridische systeem te vereenvoudigen en worden Europese richtlijnen voor de afwikkeling van banken omgezet in wetgeving.
NU 23.07.2015 Griekenland is begonnen aan een terugbetalingsprocedure van 6,8 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB). Dat meldt het Griekse ministerie van Financiën maandagochtend.
Griekenland voldoet maandag zijn uitstaande betalingen van in totaal 6,8 miljard euro bij de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het land moest een gecombineerde betaling aan het IMF doen van ongeveer 2 miljard euro.
Gerry Rice, woordvoerder van het IMF, bevestigt maandagmiddag dat de betaling daadwerkelijk is gedaan. “Griekenland heeft daarmee geen betalingsachterstand meer. Het Fonds staat klaar om Griekenland bij te staan in al haar inspanningen om terug te keren naar een situatie van financiële stabiliteit en groei.”
Overbruggingskrediet
Griekenland heeft vrijdag een overbruggingskrediet van ruim 7 miljard euro toegezegd gekregen van de Europese Unie. Het geld is afkomstig uit het EU-fonds EFSM en is gebaseerd op het volledige, nieuwe noodpakket van ruim 80 miljard euro.
Mocht Griekenland het overbruggingskrediet met een looptijd van drie maanden niet terugbetalen, dan wordt het afgetrokken van toekomstige gelden uit het noodpakket.
NU 23.07.2015 Na de tegenslagen die de Griekse economie heeft moeten ondergaan na het aan de macht komen van Syriza, zal het land waarschijnlijk weer in een recessie terecht komen.
Naar verwachting zal de economie dit jaar 2 tot 2,5 procent krimpen, zo voorspelt de Griekse denktank, IOBE, volgens persbureau Reuters.
In 2014 groeide de Griekse economie nog 0,7 procent en voor dit jaar werd afgelopen april nog een groei voorspeld van 1 procent. Ook volgend jaar krimpt de economie naar verwachting.
De denktank schrijft de krimp toe aan de kapitaalcontroles en het sluiten van de banken. Beide maatregelen werden ingesteld nadat premier Alexis Tsipras een referendum uitschreef en er een bankrun ontstond.
Door het instellen van kapitaalcontroles is het moeilijk voor Griekse bedrijven om handel te drijven met het buitenland. Griekse consumenten konden lang maar enkele tientallen euro’s per dag pinnen. Inmiddels is dit verhoogd tot enkele honderden euro’s per week.
IOBE verwacht dat hierdoor de consumptie, bedrijfsinvesteringen, export en het toerisme afneemt. De denktank adviseert de Griekse regering snel een derde steunpakket met de schuldeisers rond te krijgen.
Elsevier 23.07.2015 Met dank aan de oppositie is de het de Griekse premier Alexis Tsipras opnieuw gelukt een pakket hervormingen door het parlement in Athene te loodsen. Deze zijn noodzakelijk voor de onderhandelingen over het derde noodpakket.
Van de parlementariërs stemden 230 voor de hervormingen en 63 tegen. Vijf parlementariërs onthielden zich van stemming. Het duurde tot 04.00 uur (lokale tijd) voordat de stemming rond was.
Onder de tegenstemmers waren 31 leden van premier Tsipras’ Syriza-partij. Dit zijn minder tegenstemmers van de regeringspartij dan bij de maatregelen die vorige week door het parlement moesten worden geloodst.
Hervormingen
Maar waar stemden de parlementariërs afgelopen nacht precies over? Het gaat om drie hervormingen:
Civiele rechtszaken moeten sneller worden afgehandeld, zodat het minder geld kost.
Het geld van spaarders moet tot 100.000 euro veilig worden gesteld.
Regels die ervoor zorgen dat niet langer de belastingbetalers opdraaien voor problemen als Griekse banken omvallen. Eerst moeten aandeelhouders en schuldeisers betalen.
Pensioen
Andere maatregelen die Griekenland nog moet doorvoeren, zijn doorgeschoven naar augustus. Het gaat onder meer om het beëindigen van de mogelijkheid voor een vervroegd pensioen en het verhogen van belastingen voor boeren.
Vorige week stemde het parlement in met een verhoging van het btw-tarief naar 23 procent onder meer op eten. Het snelle doorvoeren van al deze maatregelen moet het vertrouwen van de Europese geldschieters in Griekenland herstellen.
Nu het parlement akkoord is gegaan met deze maatregelen, kan er in Brussel serieus worden onderhandeld over het nieuwe noodpakket van Griekenland, dat zo’n 86 miljard eurobedraagt. Griekenland heeft al een overbruggingskrediet geleend van 7,16 miljard euro, waardoor het land de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds kon betalen.
Niet alle Grieken zijn blij dat het parlement voor de hervormingen heeft gestemd. In Athene gingen duizenden Grieken de straat op om te demonstreren. Op bepaalde plekken ging het er gewelddadig aan toe.
Dit staat Griekenland vandaag te wachten
Eurotop bereikt akkoord over Griekenland
Tsipras tevreden met akkoord, boze reacties in Griekenland
NU 23.07.2015 Een meerderheid in het Griekse parlement heeft ingestemd met een reeks maatregelen die noodzakelijk zijn voor de onderhandelingen over het financiële steunpakket dat op de top van de eurozone overeen is gekomen.
Het parlement stemde in de nacht van woensdag op donderdag voor meer hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers in ruil voor dat het nieuwe noodkrediet.
Van de driehonderd parlementsleden moesten er 151 voor stemmen. Nog voor het eind van de stemming was die meerderheid al behaald. Uiteindelijk stemden 230 leden voor, 63 tegen en waren er vijf onthoudingen. Twee parlementariërs waren afwezig. 31 dissidenten zijn leden van Premier Tsipras’ partij Syriza.
Trouw 23.07.2015 Het Griekse parlement heeft vannacht ingestemd met een reeks hervormingen die onderdeel vormen van de afspraken die met de internationale schuldeisers zijn gemaakt. Griekenland kan nu gaan onderhandelen met de EU over een derde noodsteunpakket ter waarde van circa 86 miljard euro.
Deze hervormingen zijn de benodigde prijs die we moeten betalen om Griekenland levend te houden, aldus Alexis Tsipras, premier van Griekenland.
De schuldeisers wilden alleen praten over nieuwe financiële noodsteun voor de Grieken als Athene eerst hervormingen doorvoert. Vannacht stemden 230 van de 300 leden voor, 63 tegen en waren er vijf onthoudingen. Twee parlementariërs waren afwezig. 31 dissidenten zijn leden van Premier Tsipras’ partij Syriza.
Telegraaf 23.07.2015 Een meerderheid in het Griekse parlement heeft ingestemd met een reeks maatregelen die noodzakelijk zijn voor de onderhandelingen over het financiële steunpakket dat op de top van de eurozone overeen is gekomen.
Het parlement stemde in de nacht van woensdag op donderdag voor meer hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers in ruil voor dat het nieuwe noodkrediet.
Van de driehonderd parlementsleden moesten er 151 voor stemmen. Nog voor het eind van de stemming was die meerderheid al behaald. Uiteindelijk stemden 230 leden voor, 63 tegen en waren er vijf onthoudingen. Twee parlementariërs waren afwezig. 31 dissidenten zijn leden van Premier Tsipras’ partij Syriza.
Premier Alexis Tsipras drong er voorafgaand aan de stemming op aan voor de hervormingen te stemmen. Alleen op die manier kan worden voorkomen dat Griekenland uit de eurozone wordt gezet. Dat risico is hiermee uit de weg gegaan.
NRC 23.07.2015 Het Griekse parlement heeft vannacht ingestemd met het doorvoeren van een aantal hervormingen die onderdeel vormen van de afspraken die met de internationale schuldeisers zijn gemaakt. Griekenland kan nu gaan onderhandelen met de EU over een derde noodsteunpakket ter waarde van circa 86 miljard euro.
DUIZENDEN GRIEKEN DEMONSTREREN
Terwijl er binnen werd gestemd stonden buiten duizenden mensen te protesteren tegen het Europese hulppakket. De schattingen over de grootte van de menigte lopen uiteen van 6.000 tot 10.000. In tegenstelling tot vorige week, toen een demonstratie uit de hand liep, werd er gisteren vreedzaam gedemonstreerd.
Griekenland kreeg vorige week, nadat het instemde met het nieuwe Europese hulppakket, een overbruggingskrediet van 7 miljard euro. Daarmee konden het IMF en de ECB wordenterugbetaald. Ook werd het steunfonds ELA met 900 miljoen euro verhoogd, waardoor de Griekse banken weer open konden gaan. Wel gelden er nog steeds restricties. Grieken mogen per week 420 euro pinnen.
De Grieken moeten nog instemmen met het doorvoeren van de meest impopulaire hervormingen, zoals het afschaffen van het vervroegd pensioen en het verhogen van de belastingen voor boeren.
NU 22.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft woensdag besloten het bedrag dat als noodsteun aan Griekse banken kan worden verleend met 900 miljoen euro te verhogen. Dat meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden.
De ECB voegde het bedrag toe aan de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA), die daarmee op zo’n 91 miljard euro kwam.
NU 22.07.2015 De Grieken boeken snel vooruitgang bij het uitvoeren van afspraken die vorige week zijn gemaakt over hervormingen en besparingen.
De onderhandelingen over nieuwe financiële steun zijn begonnen. Het is de bedoeling in de tweede helft van augustus tot een akkoord te komen.
Dat verklaarde Europees Commissaris Pierre Moscovici (Economische en Financiële Zaken) woensdag in Brussel. Hij verwees naar de afspraken van de speciale top van de eurolanden begin vorige week in Brussel.
De regeringsleiders besloten toen dat het noodlijdende Griekenland kan rekenen op een nieuw hulppakket van maximaal 86 miljard euro voor drie jaar. De regering in Athene moest dan wel meteen beginnen met dringend noodzakelijke ingrepen om onder meer de staatskas te vullen, zoals een verhoging van de btw.
”Na maanden van stilstand maken we nu goede stappen voorwaarts”, aldus Moscovici. De Grieken weigerden de afgelopen tijd tegemoet te komen aan de eisen van de geldschieters. Zij vreesden een verdere verslechtering van de situatie in het Zuid-Europese land, dat kampt met een gigantische schuldenberg.
NU 22.07.2015 Het is van cruciaal belang dat het Griekse parlement de hervormingen doorvoert die de schuldeisers van het land verwachten, zodat de onderhandelingen over het noodpakket deze week nog kunnen beginnen. Dat zegt de Griekse minister van Financiën Euclid Tsakalotos woensdag, meldt persbureau Reuters.
“Het is extreem belangrijk om de benodigde hervormingen door te voeren, zodat we vrijdag kunnen beginnen met de onderhandelingen”, aldus Tsakalotos voorafgaand aan het debat in het Griekse parlement over de wetsvoorstellen die moeten worden goedgekeurd.
Het Griekse parlement stemt laat op woensdag (naar verwachting rond 23.00 uur onze tijd) voor de tweede keer sinds 12 juli over een pakket maatregelen die geldschieters eisen in ruil voor een nieuw noodkrediet. Dat bedraagt 86 miljard euro. Als het parlement akkoord gaat, kunnen de onderhandelingen over het verstrekken van de nieuwe noodkredieten serieus beginnen.
De parlementariërs moet hun goedkeuring verlenen aan verbeteringen van het rechtssysteem in wetgeving omzetten, zodat gerechtelijke procedures sneller gaan en de kosten worden beperkt. Daarnaast moet het Europese regels over het redden van banken omzetten in nationale wetgeving.
Telegraaf 22.07.2015 Duizenden Grieken zijn woensdagavond in Athene de straat op gegaan om te demonstreren tegen nieuwe bezuinigingen. De demonstratie is georganiseerd door de communistische vakbond PAME en de bond voor ambtenaren.
Het Griekse parlement praat en stemt woensdagavond over en nieuw pakket maatregelen die de internationale geldschieters eisen in ruil voor een nieuw noodkrediet. De demonstratie verloopt volgens ooggetuigen vredig.
NRC 22.07.2015 Enkele duizenden Grieken hebben zich vanavond in de straten van Athene verzameld om te demonstreren tegen de nieuwe bezuinigingen. De betogers verzamelden zich voor het Griekse parlement, waar vanavond gestemd wordt over het pakket maatregelen die Athene moet doorvoeren in ruil voor nieuwe steun uit Europa.
De betogers vinden dat de uit Brussel geëiste bezuinigingen en hervormingen “barbaars” zijn. Anders dan bij de demonstratie van vorige week verloopt de actie van vanavond vrij probleemloos. De vorige keer dat de betogers de straat op gingen liep het uit op rellen en moet de politie traangas inzetten tegen demonstranten. LEES VERDER
NU 22.07.2015 Duizenden Grieken zijn woensdagavond in Athene de straat op gegaan om te demonstreren tegen nieuwe bezuinigingen.
Volgens The Guardian zijn er twee verschillende demonstraties gaande. Een is georganiseerd door de communistische vakbond PAME en een door de Griekse unie voor ambtenaren, ADEDY.
Het protest is tot dusver minder groot dan dat van afgelopen week. Volgens ooggetuigen verloopt de demonstratie vredig.
Het Griekse parlement praat en stemt woensdagavond over een nieuw pakket maatregelen die de internationale geldschieters eisen in ruil voor een nieuw noodkrediet. Dat bedraagt 86 miljard euro. Als het parlement akkoord gaat, kunnen de onderhandelingen over het verstrekken van de nieuwe noodkredieten serieus beginnen.
Telegraaf 22.07.2015 Het Griekse parlement stemt woensdag (naar verwachting rond 23.00 uur onze tijd) voor de tweede keer sinds 12 juli over een pakket maatregelen die geldschieters eisen in ruil voor een nieuw noodkrediet. Dat bedraagt 86 miljard euro. Als het parlement akkoord gaat, kunnen de onderhandelingen over het verstrekken van de nieuwe noodkredieten serieus beginnen.
De Grieken boeken al snel vooruitgang bij het uitvoeren van afspraken die vorige week zijn gemaakt over hervormingen en besparingen, zei Europees Commissaris Pierre Moscovici woensdag in Brussel.
Dat er weer een noodkrediet komt, na 240 miljard euro aan kredieten eerder, is 12 juli met Europese geldschieters afgesproken na maandenlang onderhandelen. Premier Alexis Tsipras zag uiteindelijk van zijn ramkoers af, om te voorkomen dat Griekenland uit de eurozone zou worden gezet. Dat risico is nu voorlopig afgewend. De Europese Centrale Bank besloot woensdag het bedrag dat als noodsteun aan Griekse banken kan worden verleend met 900 miljoen euro te verhogen.
VK 22.07.2015 Het ontmantelen van de diaploki, het web aan machtsverhoudingen, zal een taaie klus worden. Het zijn altijd korte, krachtige namen, de namen van Griekse banken. Meestal vernoemd naar de plaats van vestiging, Athene, Piraeus of Kreta. Neutrale namen zijn het, die een begin of juist een eind suggereren, zoals Alpha Bank en Omega Bank.
Ook Proton Bank riep ooit een beeld op van soliditeit, van een bank waar je geld prudent wordt beheerd. Maar schijn bedriegt. Laten we eens inzoomen op Proton Bank, tot de nationalisatie in 2011 eigendom van de illustere magnaat Lavrentis Lavrentiadis.
VK 22.07.2015 In de aanloop naar weer een parlementsstemming over Europese hervormingen heeft de Griekse premier Tsipras de aanval geopend op critici in zijn eigen Syriza-partij. Het Griekse parlement moet de plannen uit Europa goedkeuren om aanspraak te maken op een derde hulpprogramma ter waarde van 86 miljard euro.
Noodsteun Griekse banken verhoogd
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft woensdag besloten het bedrag dat als noodsteun aan Griekse banken kan worden verleend met 900 miljoen euro te verhogen. Dat meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. De ECB voegde het bedrag toe aan de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA), die daarmee op zo’n 91 miljard euro kwam.
‘Houd je niet langer schuil en zeg het me als je uit de euro wilt stappen’, zei Alexis Tsipras vooruitlopend op de stemming. ‘Ik hoor alleen maar reacties en heroïsche statements, maar alternatieve voorstellen heb ik nog niet gehoord. De Griekse bevolking heeft zijn hoop om uit de schuldencrisis te komen gevestigd op deze regering.’
Meer lezen
Griekenland is niet het enige land in de euro met een enorme staatsschuld. Van alle eurolanden bij elkaar is de staatsschuld in het eerste kwartaal meer gegroeid dan de economie, en kwam uit op 92,9 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat is 0,9 procentpunt meer dan eind vorig jaar, meldt statistiekbureau Eurostat.
Trouw 22.07.2015 De Griekse regering neemt opnieuw een horde in de hoop op nieuwe miljardenleningen van de internationale geldschieters. Vanavond stemt het parlement in Athene over een tweede pakket aan hervormingen die de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds eisen. In ruil daarvoor kunnen de onderhandelingen over een pakket van minimaal 80 miljard euro aan noodsteun beginnen.
Door de hete aardappel door te schuiven naar augustus, bewaart Tsipras voor nu de stabiliteit.
Het staat vrijwel vast dat het parlement de maatregelen met grote meerderheid aanneemt. Net als bij de stemming over het eerste pakket vorige week kan premier Alexis Tsipras rekenen op de steun van het grootste deel van de oppositie.
De vraag is echter hoe de 149 parlementariërs van zijn eigen partij Syriza zich zullen opstellen. Bij de stemming vorige week stemden 32 van hen tegen nieuwe bezuinigingen, terwijl 7 zich van stemming onthielden. Sindsdien heeft Tsipras zijn regering herschikt en zich ontdaan van zijn felste tegenstanders, maar de rebellerende parlementariërs zitten nog altijd op hun plaats.
Elsevier 22.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras staat woensdag opnieuw voor een krachtmeting met het parlement. Hij moet een nieuw pakket maatregelen door de volksvertegenwoordiging zien te loodsen. Een spannende dag, ook in politiek opzicht.
Tsipras moet in elk geval een meerderheid zien te overtuigen van een nieuw pakket hervormingsmaatregelen. Het debat en de stemming gaat vandaag vooral over de hervorming van het civiele recht.
Niet zo controversieel
De lange, stroperige procedures en de immense bureaucratie moeten worden aangepakt, zodat de kosten worden beperkt. Daarnaast moest Griekenland de Europese regels over de redding van banken omzetten in nationale wetgeving. Niet zo controversieel allemaal als het eerste hervormingspakket – met de veelbesproken btw-verhoging en de maatregelen in het pensioenstelsel – maar het is toch ‘extreem belangrijk’ dat ook deze wetsvoorstellen worden gesteund, zegt de Griekse minister van Financiën Euclid Tsakalotos.
Het overleg over het reddingsplan kan in dat geval vrijdag worden hervat, schrijft de BBC. De schuldeisers zien de twee wetsvoorstellen als voorwaarden voor een derde noodpakket van zo’n 86 miljard euro aan leningen.
De voortekenen zijn gunstig. Donderdag wist hij al steun te vergaren voor het bereikte akkoord met de kredietverleners en eerste hervormingspakket. Een ruime meerderheid stemde toen voor, maar 38 partijgenoten van ‘zijn’ Syriza stemden tegen of trokken zich terug uit de stemming.
De verwachting is dat er opnieuw verzet uit eigen gelederen zal zijn tegen de maatregelen, maar dat ook nu de oppositiepartijen voor hem in de bres zullen springen. Het tweede pakket lijkt dus veilig. Maar in politiek opzicht loopt Tsipras wél gevaar.
Vier andere Syriza-parlementariërs hebben namelijk aangegeven zich bij de al 38 rebellerende partijgenoten te voegen. Dat betekent niet meteen dat het kabinet valt, maar het verhoogt wel de kans op vervroegde verkiezingen in oktober, schrijft The Financial Times op basis van bronnen bij de regering en de oppositie.
Mandaat
Tsipras’ coalitie wordt gesteund door 162 van de in totaal 300 parlementsleden – 149 van Syriza en 13 van de Onafhankelijke Grieken, de kleine, nationalistische partner.
Als de 42 ‘opstandelingen’ inderdaad tegenstemmen, valt de steun terug naar 120 zetels. In de Griekse politieke kringen is het een – weliswaar ongeschreven – regel dat een coalitie zijn mandaat verliest, als het niet meer dan 120 aanhangers kan mobiliseren tijdens een plenaire vergadering in het parlement, aldus de Britse krant.
In dat geval hangt een en ander af van hoe parlementsvoorzitter Zoi Konstantopoulou (Syriza) de uitkomst interpreteert. Zij staat bekend als ultralinks, en stemde vorige week tegen.
Telegraaf 22.07.2015 Vele Griekse bedrijven vallen om als er niet gauw een einde wordt gemaakt aan de kapitaalcontroles bij banken met betrekking tot de handel met het buitenland. Daarvoor waarschuwt de Griekse Kamer van Koophandel dinsdag.
Door de beperkingen zijn veel bedrijven niet in staat om rekeningen van buitenlandse leveranciers te betalen. De Kamer waarschuwt in een brief aan het ministerie van Financiën voor grote problemen in vele sectoren. Een overgrote meerderheid van de Griekse bedrijven zijn slechts één stap verwijderd van gedwongen bedrijfsbeëindiging, meent de instelling. ,,Zouden de kapitaalcontroles nog tot half augustus duren, dan zullen vele bedrijven hun deuren moeten sluiten.”
De Griekse banken zijn sinds maandag weer geopend. Wel blijven er diverse restricties van kracht. Onder meer is het nog niet mogelijk om zomaar geld naar het buitenland over te maken.
AD 21.07.2015 Ioanna Theodorakopoulou komt met een kar met boodschappen een supermarkt in het centrum van Athene uitgelopen. Ze kijkt op haar kassabon. ,,Ja kijk, de kip: 23 procent”, zegt ze tegen haar dochter. ,,Vroeger was de btw op kip 13 procent.”
Op de huishoudhandschoenen zit ook 23 procent, constateert Ioanna. Dochter Maria grist de bon uit haar handen. ,,Dat was altijd al zo”, zegt ze.
Maandag voelden de Grieken de eerste gevolgen in hun portemonee van het akkoord dat hun regering een week geleden met de internationale geldschieters sloot. In honderd categorieën producten en diensten ging de btw omhoog. Van 6,5 naar 13 procent of – zoals in de meeste gevallen – van 13 naar 23 procent.
Afbetalen
De Griekse regering betaalde volgens afspraak de termijnen af van leningen bij het IMF en Europa, samen 6,8 miljard euro. De banken in het land gingen na 3 weken weer open. De beperkingen op betalingen en geldopnames blijven bijna volledig van kracht, maar de dagelijkse pinlimiet van 60 euro mogen de Grieken nu een week opsparen.
VK 20.07.2015 Na een afgewende Grexit is het tijd voor een realistisch vergezicht voor een sterk en solidair Europa. Het in het openbaar geventileerde wantrouwen draagt niet bij aan een goede afloop.
Na drie emotionele weken ligt er een derde reddingsplan voor Griekenland. De lidstaten zijn akkoord, de Griekse premier Alexis Tsipras heeft dit weekeind zijn dissidente parlementariërs vervangen en de banken in Griekenland gaan vandaag weer gedeeltelijk open. Maar hiermee is de rust nog lang niet hersteld.
De komende weken moeten de Griekse hervormingen en bezuinigingen verder worden uitgewerkt, in ruil voor een nieuwe lening van 86 miljard euro. Het vertrouwen is van beide kanten echter volledig zoek. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schaüble bleef zelfs na het akkoord verkondigen dat een Grexit beter zou zijn. Daarop zag minister Dijsselbloem zich genoodzaakt zijn collega’s op te roepen ‘achter de overeenkomst’ te gaan staan.
Dit weekeind stookte de omstreden Griekse oud-minister van Financiën, Yanis Varoufakis, het vuurtje vanuit de andere kant op door voor de BBC te voorspellen dat de hervormingen gedoemd zijn te mislukken. Dit in het openbaar geventileerde wantrouwen draagt niet bij aan een goede afloop daarvan. Griekenland heeft met het mes op de keel ingestemd met bezuinigingen en privatiseringen die in eigen land omstreden zijn. Verdere bezuinigingen worden immers als een dolksteek ervaren voor de economie die al met een kwart is gekrompen sinds de crisis. Privatiseringen ter waarde van 50 miljard euro worden door de Grieken onhaalbaar geacht.
NRC 20.07.2015 Het IMF heeft de nog openstaande betaling van Griekenland ontvangen. Daardoor ligt Athene weer op schema met alle betalingen aan het IMF en is dus niet langer wanbetaler bij het Fonds. Dat liet het IMF vandaag weten in eenverklaring.
Doordat Griekenland alsnog de openstaande betaling van ongeveer 2 miljard euro heeft gedaan, kan het weer zaken doen met het IMF. Dat is belangrijk omdat het IMF op gebod van onder meer Duitsland een rol speelt in het oplossen van de Griekse schuldencrisis.
Tevens maakte het IMF bekend een nieuwe hoofdeconoom te hebben gevonden. Het wordt de Amerikaanse professor Maurice Obstfeld van de Universiteit van Berkeley, een adviseur van de Amerikaanse president Obama. Obstfeld wordt economisch adviseur bij het Fonds en gaat de researchafdeling leiden. LEES VERDER
Telegraaf 20.07.2015 Griekenland voldoet maandag zijn uitstaande betalingen van in totaal 6,8 miljard euro bij de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat meldde het Griekse ministerie van Financiën maandagochtend.
De betalingen hangen samen met het akkoord dat Griekenland een week geleden sloot met de andere eurolanden. Daardoor kan er worden onderhandeld over een nieuw pakket noodleningen en wordt Griekenland voorzien van een overbruggingskrediet voor de komende maanden. Daarmee kan het land voldoen aan de aflossingsverplichting bij onder meer de ECB.
Het IMF liet weten 2 miljard euro te hebben ontvangen van Griekenland, waarmee de betalingsachterstand van dat land volledig is ingelopen. De internationale geldschieters ,,staat nu weer klaar om Griekenland te helpen bij de terugkeer naar financiële stabiliteit en economische groei”, aldus een zegsman. De ECB bevestigde 4,2 miljard euro te hebben ontvangen uit Griekenland. Dit was een cruciale aflossing omdat de centrale bank zijn noodsteun aan Griekse banken had moeten stopzetten als Athene de betaling niet had gedaan.
Elsevier 20.07.2015 Nadat betalingen aan de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds uitblijven, heeft Griekenland die uitstaande betalingen maandag alsnog overgemaakt. De betalingen hangen samen met het akkoord over een nieuw noodpakket.
Griekenland betaalt ruim 4 miljard euro aan de ECB en ruim 2 miljard euro aan het IMF, maakte het ministerie van Financiën in Athene maandag bekend.
Betalingen
Behalve de ECB en het IMF, betaalt Griekenland ook een lening terug van 500 miljoen euro aan de Griekse centrale bank. Vorige week kreeg Griekenland 7,16 miljard euro vanuit het Europees Stabiliteits Mechanisme (ESM), zodat het land weer aan zijn betalingsverplichtingen kon voldoen.
In het Europa van na de oorlog deed Duitsland wat Frankrijk verlangde. De Griekse crisis lijkt hier een einde aan te maken. Dat Merkel een Grieks vertrek niet uitsluit, botst met Hollande. Hoog spel achter de schermen >
Het ESM leent geld van investeerders op de financiële markten en leent dit uit aan Griekenland, staat deze week in Elsevier. Met dat geld kan Griekenland alsnog de gemiste betalingen voldoen. Begin deze maand werd Griekenland de eerste Europese wanbetaler bij het IMF.
Banken
Intussen zijn de banken in Griekenland maandag na drie weken weer opengegaan. Bij verschillende banken in de hoofdstad Athene staan lange rijen. Grieken mogen maximaal 420 euro in één keer opnemen. Dat was in de afgelopen weken 60 euro per dag.
Ondanks dat Griekse banken een tijd gesloten waren, verwachten zij nu geen problemen. ‘Ons netwerk is er klaar voor,’ zegt een ingewijde van de Piraeus Bank. ‘Er zullen hoogstens lange rijen zijn, omdat mensen geld willen opnemen uit hun kluisjes.’
Schuldenverlichting
Het is de verwachting dat de eurogroep deze week verder praat over het nieuwe noodpakket voor Griekenland, nadat diverse parlementen vorige week hun goedkeuren hebben gegeven.
Een belangrijk onderwerp daarbij is schuldenverlichting. Hoewel eurolanden daar geen voorstander van zijn, is het volgens het IMF nodig omdat de schuld van Griekenland anders ondragelijk wordt. Het IMF moet deel uitmaken van een derde noodpakket.
Trouw 20.07.2015 Na drie weken kunnen Grieken weer geld van hun rekening halen. De banken in het land zijn vandaag heropend. Er gelden nog wel restricties.
In plaats van zestig euro per dag mag nu 420 euro per week worden opgenomen. Dit bedrag kan overigens wel in een keer worden gepind, om zo meerdere bezoeken aan de bank te vermijden. De beurs in Athene blijft wel nog dicht en het is nog niet mogelijk om geld naar het buitenland over te maken.
De situatie verschilt daarmee niet veel van de eerdere geldstop. Uit vrees dat Grieken in de harde confrontatie met Europa al hun geld van de bank zouden halen, werd afgesproken om een maximum te stellen aan het aantal euro’s dat kon worden opgenomen.
Het geld komt beschikbaar omdat de ECB donderdag besloot het noodsteunplafond (ELA) voor Griekenland met 900 miljoen euro te verhogen. Dat is gezien het feit dat er normaal gesproken aan miljarden werd opgenomen niet veel, maar het was wel genoeg om de gemoederen in Griekenland gedeeltelijk te laten bedaren.
Overbruggingskrediet
Brussel stemde vorige week in met een overbruggingskrediet van zeven miljard euro. Dit geld wordt gebruikt om de belangrijkste betalingen aan het IMF en de ECB te doen. De onderhandelingen over een nieuw steunprogramma aan de Grieken gaan de komende weken starten.
VK 20.07.2015 Het gros van de gretige bankklanten die maandag in Griekenland in lange rijen voor bankkantoren stonden, moet teleurgesteld huiswaarts zijn gekeerd. Dat de banken weer opengingen, voor het eerst sinds 29 juni, was namelijk vooral een symbolisch gebaar. De beperkingen op het Griekse betalingsverkeer blijven onverkort van kracht.
Waarom uren in de rij staan voor een bankfiliaal als je hetzelfde bedrag bij een pinautomaat kunt pinnen?
Reportage
De eerste maatregel uit het bezuinigingpakket: de btw-tarieven moesten omhoog. In de Griekse supermarkten zijn de verkoopsters druk bezig met het veranderen van de prijskaartjes (+).
Grieken mogen nog steeds maximaal 60 euro per dag opnemen, net als in de afgelopen drie weken. De enige versoepeling van de beperkingen op het betalingsverkeer (kapitaalcontroles) die gisteren werd ingevoerd is dat ze die daglimiet nu mogen bundelen tot één weekopname van 300 euro, mits ze de rest van de week geen geld hebben opgenomen. Vanaf volgende week is die weeklimiet 420 euro. Dat betekent dat ze minder vaak naar de pinautomaat hoeven, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Overboekingen naar het buitenland zijn nog steeds strict verboden.
Telegraaf 20.07.2015 De Griekse banken mogen vandaag hun deuren weer openen. Dat maakte het Griekse ministerie van Financiën zaterdag bekend. Wel blijven er diverse restricties van kracht. Zo mogen de Grieken nog maar 420 euro per week opnemen. De afgelopen weken gold een limiet van 60 euro per dag. Verder is het bijvoorbeeld nog niet mogelijk om zomaar geld naar het buitenland over te maken.
De Europese Centrale Bank (ECB) besloot donderdag om Griekenland te hulp te komen door de noodsteun voor Griekse banken op te voeren. Hierdoor lag het al in de verwachting dat de banken maandag weer open zouden kunnen.
Overbruggingskrediet
De Griekse financiële sector zit al bijna drie weken op slot. Naast de banken is ook de aandelenbeurs in Athene nog in ieder geval tot maandag gesloten.
In Brussel werd vrijdag ingestemd met een overbruggingskrediet van ruim zeven miljard euro om Griekenland voorlopig overeind te houden. Komende weken zal de Europese Commissie met de Griekse regering in onderhandeling gaan over het volledige derde leningenprogramma voor het noodlijdende Zuid-Europese land. Een aantal Griekse ministers heeft al laten weten stevig te zullen onderhandelen over alle voorwaarden.
Elsevier 20.07.2015 Na drie weken gesloten te zijn geweest, zijn de Griekse banken maandag weer open. Er zijn nog steeds diverse restricties van kracht. De Griekse bevolking zal ook merken dat veel producten duurder zijn geworden.
Hoewel de banken open zijn, mogen Grieken nog steeds maximaal 420 euro per week pinnen. Verschil is wel dat zij dit nu in één keer mogen doen, in plaats van maximaal 60 euro per dag zoals de afgelopen weken het geval was.
Noodsteun
Behalve het gestelde maximum, mogen de Grieken ook niet zomaar geld overmaken naar het buitenland. De banken in Griekenland zijn sinds eind juni gesloten. Vorige week besloot de Europese Centrale Bank om Griekenland te helpen door noodsteun voor Griekse banken op te voeren.
Naar verwachting staan er vandaag weer lange rijen voor de banken, vooral omdat klanten nu ook voor het eerst weer bij hun bankkluisjes kunnen. Klanten kunnen nu dus controleren of dat geld er nog steeds is. De Griekse vereniging van banken heeft de bevolking opgeroepen, niet alleen geld op te nemen maar ook weer geld te storten.
‘Als we ons geld wat thuis ligt – waar het in ieder geval niet veilig is – weer op onze bankrekening storten, versterken we de liquiditeit van de economie,’ zei Louka Katseli, voorzitter van de bankenvereniging, tijdens een interview op televisie.
Btw
De Grieken zullen al het geld nodig hebben nu het btw-tarief omhoog gaat. Voor een aantal goederen en diensten geldt nu een tarief van 23 procent in plaats van 13 procent. Dit was een van de voorwaarden van de Europese geldschieters voor een nieuw hulppakket.
Het hogere tarief geldt onder meer voor levensmiddelen, restaurants en het openbaar vervoer. Met deze maatregel moeten de Grieken het vertrouwen van de Europese geldschieters in Griekenland herstellen. Griekenland heeft eerder toezeggingen gedaan, maar kwam deze amper na.
Hoewel de Griekse banken maandag weer open zijn, blijft de aandelenbeurs in Griekenland gesloten. Een woordvoerder van de Athens Stock Exchange liet zondag weten dat er nog ‘verdere regulering’ nodig is voor de handel op de effectenbeurs kan worden hervat.
NRC 20.07.2015 De banken in Griekenland gaan vandaag voor het eerst in drie weken weer open. Wel blijven nagenoeg dezelfde restricties gelden: in plaats van 60 euro per dag mogen de Grieken nu 420 euro per week opnemen.
Wel gelden er nog beperkingen voor het overmaken van geld naar het buitenland, en blijft de beurs in Athene voorlopig nog gesloten. De bedoeling is dat de restricties langzamerhand worden afgebouwd, zo liet de Griekse staatssecretaris van Financiën Dimitris Mardas dit weekend weten.
Vorige week donderdag verhoogde de Europese Centrale Bank (ECB) het noodsteunplafond voor Griekenland met 900 miljoen euro. Dit houdt in dat Griekse banken deze week meer geld krijgen, waardoor geldautomaten kunnen worden bevoorraad. Over een week beoordeelt de ECB de situatie opnieuw. Ook maakte de Europese Commissie bekend dat er een overbruggingskrediet van 7 miljard euro komt, wat Athene in staat stelt om het IMF en de ECB terug te betalen.
VK 20.07.2015 Terwijl Grieken maandag in groten getale naar de bank trekken, voldoet Griekenland zijn uitstaande betalingen van in totaal 6,8 miljard euro bij de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat meldde het Griekse ministerie van Financiën maandagochtend.
De betalingen hangen samen met het akkoord dat Griekenland een week geleden sloot met de andere eurolanden. Daardoor kan er worden onderhandeld over een nieuw pakket noodleningen en wordt Griekenland voorzien van een overbruggingskrediet voor de komende maanden. Daarmee kan het land voldoen aan de aflossingsverplichting bij de ECB en kan de achterstand in betalingen aan het IMF worden weggewerkt.
VK 19.07.2015 De Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat ze bereid is om lastenverlichting voor de Grieken ‘te overwegen’ als eenmaal blijkt dat het land de opgelegde hervormingen goed heeft uitgewerkt.
In een tv-interview met de Duitse zender ARD zegt ze open te staan voor gesprekken over lagere rentes en het uitstellen van terugbetaling. Dit komt wat haar betreft echter pas op tafel nadat er is onderhandeld over een nieuwe noodlening. Die gesprekken gaan deze week van start. Merkel onderstreept in het interview dat er van kwijtschelding van de schuld geen sprake kan zijn.
Duitsland heeft zich altijd hard opgesteld in de onderhandelingen met Griekenland en het akkoord dat uiteindelijk in Brussel is gesloten, werd in Berlijn met tegenstrijdige gevoelens ontvangen. De Bondsdag is vorige week onder protest akkoord gegaan met de deal.
Premier Rutte
Afgelopen donderdag werd premier Rutte tijdens een Kamerdebat gevraagd naar zijn opvattingen over schuldsanering. ‘Later dit jaar zijn we bereid naar de houdbaarheid van de schuld te kijken, zegt de premier. ‘Onze inschatting is dat de schuld ‘te doen’ is.’
Daar denkt het Internationaal Monetair Fonds heel anders over. De toch al slechte financiële situatie van Griekenland is ‘dramatisch verslechterd’ door het sluiten van de banken de afgelopen weken, stelt het IMF in een rapport. Om het land weer financieel gezond te krijgen is verregaande schuldverlichting nodig.
Elsevier 19.07.2015 Een Grieks vertrek uit de eurozone? Discussies daarover zijn niet meer aan de orde, zegt de Duitse bondskanselier Angela Merkel. ‘De optie van een Grexit heeft op de tafel gelegen, maar we hebben een ander besluit genomen.’
‘We moeten nu kijken wat het resultaat van dit akkoord is,’ zegt Merkel in een interview met de Duitse televisiezender ARD.
Optie
De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zei deze week nog dat een Grexit voor het noodlijdende Zuid-Europese land misschien een betere optie zou zijn. Merkel denkt daar dus anders over.
Merkel spreekt tegen dat er een groot meningsverschil is tussen haar en Schäuble. ‘Niemand heeft bij mij zijn ontslag ingediend. En ik ben ook niet van plan hier langer over te discussiëren,’ zegt Merkel. Het is de bedoeling dat nu iedereen aan de slag gaat, in de coalitie en de Unie. ‘Daar hoeft niemand zich zorgen over te maken.’
Michiel Dijkstra: ‘De Griekse onwil is groter dan ooit, en dan kan er maar één conclusie zijn: Grexit.’ Lees het commentaar nu >
Binnen Merkels partij CDU was een onbekend aantal leden tegen verder onderhandelen met Griekenland. Toch stemde een meerderheid van de Bondsdag vrijdag voor onderhandelingen over het nieuwe steunprogramma. In totaal stemden 119 leden van de Bondsdag tegen.
Over de weerstand die binnen haar eigen partij leeft, zegt Merkel dat het gaat om het resultaat: ‘Dat is het enige wat telt.’ Het is belangrijk dat er snel wordt gehandeld en dat Griekenland weer op eigen benen kan staan.
Kritiek
Het is belangrijk dat Griekenland de gemaakte afspraken nakomt. Dat is in het verleden anders geweest, zegt Merkel. ‘Dat moet nu echt beter.’
Over alle kritiek waarmee Merkel te maken krijgt in het hele Griekenland-debat zegt de bondskanselier: ‘Ik doe dat, waarvan ik denk dat het moet worden gedaan.’ Op die momenten gaat het niet om ‘beleefdheid of een schoonheidsprijs, maar dat zaken op een juiste manier worden gedaan’.
Het is de bedoeling dat de Griekse banken maandag weer opengaan, maakte het Griekse ministerie van Financiën zaterdag bekend. Wel zijn er nog steeds een aantal restricties van kracht. Grieken mogen maximaal 420 euro per week in één keer opnemen en geld overmaken naar het buitenland gaat ook niet zomaar.
VK 19.07.2015 Een Grexit is niet uitgesloten, maar uittreden uit de eurozone is alleen een optie bij een positie van kracht. Dat hebben de Grieken al sinds 2010 niet.
Je kunt nog zo vaak uitleggen dat de Europese integratie een historisch proces is dat geen einde kent, maar dat zal de media nooit verhinderen om van een ‘eindspel’ te spreken. Zo ook afgelopen weekend in Brussel, toen voor de zoveelste keer de Griekse kwestie op de agenda stond. Volgens velen lag zelfs een ‘Grexit’ in het verschiet, een perspectief dat nog reëler werd doordat de grootste scherpslijper, de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble, de Grieken met een vertrek van vijf jaar uit de eurozone heeft gedreigd.
Niet dat de zaak met een sisser is afgelopen, want Alexis Tsipras is in Brussel wel degelijk het mes op de keel gezet en een aanbod gedaan dat hij niet kon weigeren. Wat niks zegt over hoe de ‘deal’ in Griekenland gaat uitpakken, want daar ziet de werkelijkheid er heel anders uit. Nog nooit heeft het economisch leven in een modern land in zo’n wurggreep gelegen. De Griekse premier gelooft zelf niet in de deal en heeft daarmee al verzet aangekondigd. Niks eindspel dus, het Griekse parlement stemde alleen maar in om een direct bankroet te voorkomen.
Trouw 19.07.2015 Waar de Griekse banken maandag weer de deuren openen, blijft de aandelenbeurs in Athene nog gesloten. Dat liet een woordvoerster van de Athens Stock Exchange zondag weten. Volgens haar is er nog ‘verdere regulering’ nodig alvorens de handel op de effectenbeurs kan worden hervat.
De Griekse financiële sector zit al bijna drie weken op slot. In de confrontatie met de Europese geldschieters besloot de regering eind juni de banken te sluiten uit vrees dat het beschikbare geld massaal zou worden opgenomen. Ook de beurzen bleven sindsdien dicht. Het is niet bekend wanneer er wel weer gehandeld kan worden op beurs in Athene.
Bij de banken blijven er wel diverse restricties van kracht. Zo mogen de Grieken maar 420 euro per week opnemen. Ook is het nog niet mogelijk om zomaar geld naar het buitenland over te maken.
NU 18.07.2015 in Athene zijn zaterdagochtend de nieuwe bewindslieden van de Griekse regering beëdigd. Dat heeft de Griekse staatsradio ERT gemeld.
De beëdiging volgde op een stoelendans eerder deze week. Premier Alexis Tsipras stuurde bewindslieden de laan uit die tegen het vervormingsakkoord hadden gestemd.
Minister Panagiotis Lafazanis (Energie) moest om die reden het veld ruimen voor Panos Skourletis. Ook staatssecretaris Dimitris Stratoulis (Arbeid) en staatssecretaris Costas Isychos (Defensie) werden weggestuurd.
Christoforos Vernadakis (Defensie) en Pavlos Chaikalis (Arbeid) namen hun plaatsen in. Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën, die eerder deze week opstapte, is opgevolgd door Tryfon Alexiadis.
Bij de stemming van het akkoord met de eurolanden in het parlement stuitte de links-radicale Tsipras op veel verzet vanuit zijn eigen partij, Syriza. Bijna veertig van de ongeveer 150 Syriza-parlementsleden hebben volgens Griekse media tegen het akkoord gestemd.
Telegraaf 18.07.2015 In Athene zijn zaterdagochtend de nieuwe bewindslieden van de Griekse regering beëdigd. Dat heeft de Griekse staatsradio ERT gemeld.
De beëdiging volgde op een stoelendans eerder deze week. Premier Alexis Tsipras stuurde bewindslieden de laan uit die tegen het hervormingsakkoord hadden gestemd. Minister Panagiotis Lafazanis (Energie) moest om die reden het veld ruimen voor Panos Skourletis. Ook staatssecretaris Dimitris Stratoulis (Arbeid) en staatssecretaris Costas Isychos (Defensie) werden weggestuurd. Christoforos Vernadakis (Defensie) en Pavlos Chaikalis (Arbeid) namen hun plaatsen in. Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën, die eerder deze week opstapte, is opgevolgd door Tryfon Alexiadis.
Bij de stemming van het akkoord met de eurolanden in het parlement stuitte de links-radicale Tsipras op veel verzet vanuit zijn eigen partij, Syriza. Bijna veertig van de ongeveer 150 Syriza-parlementsleden hebben volgens Griekse media tegen het akkoord gestemd. Dankzij de steun van oppositiepartijen was er toch een meerderheid in het parlement.
Vermoedelijk komen er vervroegde verkiezingen in Griekenland. De Griekse minister van Binnenlandse Zaken Voutsis suggereerde dat eerder deze week vanwege de scheuring binnen Syriza. Als de bevolking nu naar de stembussen zou gaan, zou Tsipras’ Syriza 42,5 procent van de stemmen krijgen, wijst een peiling zaterdag in de linkse krant Efimerida Ton Syntaknon uit. Dat is bijna twee keer zo veel als de conservatieve oppositiepartij Néa Dimokratia, die op 21,5 procent zou uitkomen.
NRC 18.07.2015 De nieuwe bewindslieden in het Griekse kabinet zijn vanochtend beëdigd. Gisterenzette premier Tsipras een aantal prominente leden uit zijn regering omdat ze tegen het akkoord met de eurolanden hebben gestemd.
Panos Skourletis, die tot nu toe minister van Werkgelegenheid was, krijgt de post van minister van Energie. Hij moet verschillende overheidsbedrijven gaan privatiseren, een gevoelige zaak in Griekenland. De eerder opgestapte staatssecretaris van Financiën Valavani wordt vervangen door Tryfon Alexiadis, een belastingsdeskundige. Ook de staatssecretaris van Europese Zaken Nikos Hountis stapte op; hij is vervangen door parlementariër Sia Anagnostopoulou.
De post van Skourletis wordt overgenomen door Giorgos Katrougalos, de voormalige staatssecretaris van Administratieve Hervormingen. Christoforos Vernardakis neemt op zijn beurt de oude baan van Skourletis over. De twee staatssecretarissen van Sociale Zekerheid en Defensie zijn ook vervangen, respectievelijk door de twee parlementariërs Pavlos Haikalis en Dimitris Vitsas.
WEERSTAND BIJ SYRIZA
Het Griekse parlement stemde in de nacht van woensdag op donderdag na een urenlang debat in met het in Griekenland zeer omstreden nieuwe Europese hulppakket ter waarde van zo’n 85 miljard euro. Een ruime meerderheid van 229 parlementariërs stemde voor de deal, maar binnen Tsipras eigen radicaal-linkse Syriza-partij bleek de weerstand tegen het akkoord groot. 39 van de 149 parlementariërs van Syriza verwierpen de nieuwe bezuinigingsronde. Volgens NRC-correspondent Marloes de Koning bedreigde die splitsing de geloofwaardigheid van het kabinet.
Maandag bereikte Griekenland een akkoord met de andere landen in de eurozone over het derde pakket noodsteun. Een aantal leden van de eurozone moet stemmen om verdere gesprekken over die bailout mogelijk te maken, waaronder Finland en Duitsland. De Duitse Bondsdag ging gisteren in grote meerderheid akkoord met het doorgaan van de gesprekken over de maandag bereikte deal met Griekenland.
Elsevier 18.07.2015 De voormalige Griekse minister van Financiën heeft weinig vertrouwen in de deal met de geldschieters. De hervormingen die van Griekenland gevraagd worden zullen er niet in slagen om de economie van het Zuid-Europese land te doen herleven. De hervormingen zullen ‘falen’.
Dit voorspelt de voormalige Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis, die inmiddels is opgestapt maar zich op afstand nog altijd bemoeit met de beslissingen van premier Alexis Tsipras, in een interview met BBC.
Ramp
Het hervormingspakket, met onder meer btw-verhogingen en pensioenverlagingen, zullen geschiedenis schrijven als ‘de grootste ramp ooit in macro-economisch management’, aldus de voormalige minister.
Hij deed zijn uitspraken nadat het Griekse parlement deze week met de deal met de geldschieters instemde, waarmee het land 86 miljard euro krijgt in ruil voor hervormingsmaatregelen.
De deal heeft in feite al gefaald, zegt Varoufakis. Eerdere bailoutshebben immers ook niet voor een economische groei in Griekenland gezorgd. Hij vindt echter wel dat Tsipras ‘weinig keuze’ had en de deal wel moest accepteren. ‘We hadden de keuze tussen executie en capitulatie. Tsipras heeft besloten dat capitulatie de ultieme strategie is.’
Tsipras is vastberaden de plannen door het parlement te loodsen: vrijdag ontsloeg hij nog een aantal ministers die deplannen probeerden te dwarsbomen door tegen te stemmen. Woensdag stemt het parlement opnieuw over de verdere hervormingsplannen. De onderhandelingen met de geldschieters zullen daarna naar verwachting ongeveer vier weken in beslag nemen.
Telegraaf 18.07.2015 Het leven in Griekenland kan goedkoper worden als gevolg van het hervormingsakkoord waar het land deze week mee instemde. Dat zegt eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem in een zaterdag gepubliceerd interview met het AD.
Dijsselbloem breekt in het interview een lans voor de gemaakte afspraken. ,,Veel mensen zeggen dat het programma zo hard is. Maar hoe hard is het om belastingontwijking aan te pakken of corruptie?”, vraagt hij zich hardop af. ,,Hoe hard is het om het pensioenstelsel zo te hervormen dat het ook betaalbaar kan zijn?”
Grieken kunnen volgens de PvdA’er bijvoorbeeld profiteren van de afspraken over het openbreken van zeer beschermde beroepen. ,,Neem apothekers. Gewone mensen in Griekenland betalen veel meer voor hun medicijnen dan in elk ander Europees land. Het leven kan er een stuk goedkoper worden”, aldus Dijsselbloem.
VK 18.07.2015 De Griekse banken mogen maandag hun deuren weer openen. Dat maakte het Griekse ministerie van Financiën zaterdag bekend. Wel blijven er diverse restricties van kracht.
Zo mogen de Grieken nog maar 420 euro per week opnemen. De afgelopen weken gold een limiet van 60 euro per dag. Verder is het bijvoorbeeld nog niet mogelijk om zomaar geld naar het buitenland over te maken.
De Europese Centrale Bank (ECB) besloot donderdag de Grieken te hulp te komen door de noodsteun voor Griekse banken op te voeren. De noodsteun werd vergroot met 900 miljoen euro, tot 90 miljard euro. Hierdoor lag het al in de verwachting dat de banken maandag weer open zouden kunnen.
Europa moet de Grieken veel meer schuldverlichting geven, want anders doet het IMF niet meer mee. Vanaf de eerste dag dat Griekenland aan het infuus ligt, is het IMF de grootste realist aan het de onderhandelingstafel. Het fonds heeft de grootste moeite zijn boodschap door te laten dringen tot de dovemansoren van Europese leiders.
Telegraaf 18.07.2015 De Griekse banken mogen maandag hun deuren weer openen. Dat maakte het Griekse ministerie van Financiën zaterdag bekend. Wel blijven er diverse restricties van kracht.
De Europese Centrale Bank (ECB) besloot donderdag de Grieken te hulp te komen door de noodsteun voor Griekse banken op te voeren. Hierdoor lag het al in de verwachting dat de banken maandag weer open zouden kunnen.
De Griekse financiële sector zit al bijna drie weken op slot. Naast de banken is ook de aandelenbeurs in Athene nog in ieder geval tot maandag gesloten.
Trouw 17.07.2015 Het is altijd al een buitenissig trio geweest. Dat er in de eurocrisis soms spanningen zijn tussen de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds, is geen geheim. De verschillen in opvattingen over Griekenland zijn nu groter dan ooit. Toch blijft het een onafscheidelijke drie-eenheid, die ‘trojka’.
De rol van het IMF was vijf jaar geleden, toen het allereerste noodpakket voor Athene nog moest beginnen, allesbehalve vanzelfsprekend.
Deze week bleek dat het IMF zeer kritisch staat tegenover een derde steunpakket voor Griekenland, waarover de komende weken moet worden onderhandeld. Volgens het Washingtonse fonds moet Europa erkennen dat Athene de schuldenberg nooit van z’n leven tot draagbare proporties zal kunnen terugbrengen.
VK 17.07.2015 Minister van Financiën en voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem vindt dat er een eind moet komen aan de discussie over een Grexit. Dat zei Dijsselbloem in Berlijn na een gesprek met politici van de sociaal-democratische SPD, meldt de NOS.
Ontspannen Rutte zoekt naar meerderheid
Premier Mark Rutte kan verder onderhandelen over het nieuwe noodpakket voor de Grieken. Zijn eigen partij spartelt tegen, maar dat komt de premier niet slecht uit,schrijven Frank Hendrickx en Robert Giebels.
Hij wil dat wordt gepraat over de manier waarop Griekenland weer terug op het goede spoor kan worden gekregen, zei Dijsselbloem in Berlijn, waar hij was voor een toelichting op het akkoord over de Griekse schuldencrisis.
‘Het is niet verstandig, nu dit akkoord er ligt, dat er politici zijn die zeggen, dat ze er niet genoeg vertrouwen in hebben. Of dat het nooit gaat lukken. En dat we onze belofte niet zullen nakomen. Dat gaan we wel doen. En dat is noodzakelijk. Het zal een succes worden. Het is noodzakelijk voor Griekenland.’
Telegraaf 17.07.2015 Minister van Financiën en voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem vindt dat er een eind moet komen aan de discussie over een Grexit. Hij wil dat wordt gepraat over de manier waarop Griekenland weer terug op het goede spoor kan worden gekregen.
Dat zei Dijsselbloem in Berlijn, waar hij was voor een toelichting op het akkoord over de Griekse schuldencrisis, aldus de NOS. „ Het is niet verstandig, nu dit akkoord er ligt, dat er politici zijn die zeggen, dat ze er niet genoeg vertrouwen in hebben. Of dat het nooit gaat lukken. En dat we onze belofte niet zullen nakomen. Dat gaan we wel doen. En dat is noodzakelijk. Het zal een succes worden. Het is noodzakelijk voor Griekenland.”
Premier Mark Rutte zei donderdagavond in Nieuwsuur juist nog dat een Grexit volgens hem nog steeds mogelijk is. Als er geen afspraken komen, gaat een reeks gebeurtenissen plaatsvinden die er mogelijk toe leiden dat de Grieken er zelf uit stappen, zei hij.
AD 17.07.2015 De onderhandelingen over een derde leningenprogramma voor Griekenland kunnen beginnen. Vrijdagmiddag zetten de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) in hun rol als bestuursleden bij het noodfonds ESM het licht definitief op groen.
De Europese Commissie heeft nu het mandaat om gesprekken te gaan beginnen over een driejarig programma van circa 86 miljard euro, zo werd bekendgemaakt.
De goedkeuring komt nadat een aantal parlementen hebben ingestemd met de plannen. Met name de instemming van de Duitse Bondsdag was nodig om te gaan beginnen met de onderhandelingen. Zodra er een akkoord is tussen de onderhandelaars wordt dat opnieuw voorgelegd aan parlementen.
Overbruggingskrediet
De onderhandelingen nemen naar verwachting enkele weken in beslag. Een overbruggingskrediet van 7,16 miljard euro moet Griekenland in de tussentijd overeind houden. Het land gebruikt het geld voor grote afbetalingen aan de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en om de Griekse bankensector draaiende te houden.
Eerder in de week stemde het Griekse parlement in met het omstreden financiële hulpplan. De Griekse regering moest voor donderdag een aantal hervormingen door het parlement loodsen om in aanmerking te komen voor geld.
AD 17.07.2015 Het Oostenrijks parlement is er vrijdag mee akkoord gegaan dat er een onder voorwaarden een nieuw Europees noodkrediet voor Griekenland komt. De regeringspartijen, de sociaal- en de christendemocraten, stemden voor.
Dat was voldoende om namens Wenen de deur naar nieuwe onderhandelingen met Athene open te zetten. De christendemocratische minister van Financiën, Hans Jörg Schelling, zei dat de regering nu een duidelijk mandaat heeft gekregen om die onderhandelingen te voeren.
Schelling beklemtoonde echter dat ,,we aan het begin van een proces staan, dat nog heel, heel erg moeilijk gaat worden. Maar er is nu voor het eerst duidelijk de wil om de moeilijke tocht samen met Griekenland tot een goed einde te brengen. We zetten Griekenland terug op de weg van succes”, aldus Schelling.
De oppositie stemde tegen. Die bestaat uit de Groenen, de rechtse Vrijheidspartij en de nieuwe liberale beweging Nieuw Oostenrijk.
Ook de Duitse regering stemde vrijdag in met de voorwaarden. De EU heeft Griekenland een overbruggingskrediet toegezegd. De 28 landen van de Europese Unie zijn het eens geworden om een EU-potje, EFSM genaamd, te gebruiken om het noodlijdende Zuid-Europese land te helpen.
Telegraaf 17.07.2015 Het Oostenrijks parlement is er vrijdag mee akkoord gegaan dat er een onder voorwaarden een nieuw Europees noodkrediet voor Griekenland komt. De regeringspartijen, de sociaal- en de christendemocraten, stemden voor.
Dat was voldoende om namens Wenen de deur naar nieuwe onderhandelingen met Athene open te zetten. De christendemocratische minister van Financiën, Hans Jörg Schelling, zei dat de regering nu een duidelijk mandaat heeft gekregen om die onderhandelingen te voeren.
Schelling beklemtoonde echter dat „we aan het begin van een proces staan, dat nog heel, heel erg moeilijk gaat worden. Maar er is nu voor het eerst duidelijk de wil om de moeilijke tocht samen met Griekenland tot een goed einde te brengen. We zetten Griekenland terug op de weg van succes”, aldus Schelling.
De oppositie stemde tegen. Die bestaat uit de Groenen, de rechtse Vrijheidspartij en de nieuwe liberale beweging Nieuw Oostenrijk.
AD 17.07.2015 De Duitse Bondsdag is vrijdag akkoord gegaan met de onderhandelingen over steunplannen voor Griekenland. De regering van Angela Merkel kreeg van een grote meerderheid van 439 leden het groene licht om over de steunplannen verder te praten.
Voorafgaand aan de stemming hield bondskanselier Merkel een vlammend betoog voor steun aan de Grieken. Het zou volgens haar van ,,grote nalatigheid” getuigen als niet eerst met steun wordt geprobeerd Griekenland te helpen.
Telegraaf 17.07.2015 De Duitse Bondsdag is vrijdag akkoord gegaan met de onderhandelingen over steunplannen voor Griekenland. De regering van Angela Merkel kreeg van een grote meerderheid van 439 leden het groene licht om over de steunplannen verder te praten. 119 leden stemden tegen en 40 onthielden zich.
Voorafgaand aan de stemming hield bondskanselier Merkel een vlammend betoog voor steun aan de Grieken. Het zou volgens haar van ,,grote nalatigheid” getuigen als niet eerst met steun wordt geprobeerd Griekenland te helpen.
De partij Die Linke toonde zich via fractievoorzitter Gregor Gysi fel tegenstander van de steunplannen die volgens hem voor de Grieken ,,ondraaglijk” zijn. Volgens Gysi brengt de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble het Europese idee en de Duitse staat ernstige schade toe. Coalitiepartner SPD en de Groenen waren voor.
Binnen Merkels eigen partij CDU waren een onbekend aantal leden tegen verder onderhandelen over een steunprogramma. Van tevoren hadden 48 CDU’ers aangegeven tegen te zullen stemmen.
NRC 17.07.2015 De Duitse Bondsdag is vandaag in grote meerderheid akkoord gegaan met het doorgaan van de gesprekken over de maandag bereikte deal met Griekenland. Het voorstel is in Duitsland zeer omstreden; bondskanselier Merkel ondervond tegenstand vanuit haar eigen CDU/CSU.
Een overgrote meerderheid van 439 leden stemde voor het voorstel, 119 tegen. Veertig Bondsdagleden onthielden zich van stemming.
De stemming bepaalde of er wel of niet verder wordt onderhandeld met Griekenland over de deal van maandag. Weliswaar bereikte het land toen een akkoord met de achttien andere leden van de eurozone over een derde steunpakket van 84 miljard euro, maar voor de verdere uitwerking daarvan was in sommige eurolanden nog een stemming vereist.
GRIEKS PARLEMENT STEMDE IN MET HERVORMINGEN
Maandag bereikte Griekenland een akkoord met de andere landen in de eurozone over een derde pakket noodsteun van ongeveer 85 miljard euro. Een aantal leden van de eurozone moet stemmen om verdere gesprekken over die bailout mogelijk te maken. Naast Duitsland zijn dat Estland, Letland, Spanje en Oostenrijk. Dat laatste land stemde rond het middaguur voor de deal. In Nederland hoefde niet gestemd te worden over het steunpakket. Wel werd er gisteren in de Tweede Kamer over de deal gedebatteerd.
Het Griekse parlement stemde eergisteren al in met een reeks ingrijpende hervormingen. De maatregelen waren nodig om het vertrouwen van de andere leden van de eurozone te winnen, aangezien er veel twijfels zijn gerezen over de bereidheid van de Grieken om de hervormingen door te voeren. LEES VERDER›
Telegraaf 17.07.2015 Een ruime meerderheid van het Duitse parlement heeft vrijdagmiddag ingestemd met meer miljarden voor Griekenland. Bondskanselier Merkel heeft daarmee het mandaat om verder te onderhandelen over het steunpakket voor de Grieken.
Van de 598 volksvertegenwoordigers stemden er 439 met ‘ja’. 119 parlementariërs waren tegen nieuwe hulp voor Athene, waaronder de socialisten en 65 ontevreden CDU’ers. En veertig politici van de Groenen bleven neutraal, zij werden bij het ja-kamp gevoegd.
Merkel zette vandaag alle zeilen bij voor een parlementaire meerderheid voor meer miljarden voor Griekenland. Bij een verhit debat in de Bondsdag waarschuwde de jarige kanselier (61) voor ‘chaos en geweld’ in het land.
De linkse oppositie waarschuwde nog voor een “Duits dictaat en Griekenland als een Europese kolonie”. Maar vooraf was al verwacht dat Merkel de meerderheid van de parlementariërs mee zou krijgen.
De strenge schatkistbewaarder nam eerder deze week nog enigszins afstand van de overeenkomst. “Er zijn heel wat mensen, ook in de Duitse regering, die een ‘Grexit’ een betere oplossing vinden voor Griekenland en de Grieken”, zei Schäuble.
Elsevier 17.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de bewindslieden uit zijn kabinet die tegen de hervormingsplannen stemden, op straat gezet. Daarmee is de eerste stap naar het ‘opschonen’ van zijn sceptische coalitie gezet.
Het gaat om minister Panagiotis Lafazanis van Energie, staatssecretaris Dimitris Stratoulis (Arbeid) en staatssecretaris Costas Isychos (Defensie). Zij werden vervangen door respectievelijk Panos Skourletis, Pavlos Chaikalis en Christoforos Vernadakis.
Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën, die eerder deze week opstapte, wordt opgevolgd door Tryfon Alexiadis. De minister van Financiën Euklides Tsakalotos, die de omstreden minister Yanis Varoufakis opvolgde, mag blijven.
Woensdag slaagde Tsipras erin om de hervormingsplannen door het parlement heen te loodsen, maar hij had daarbij de steun nodig van de oppositiepartijen. Maar liefst 32 van zijn eigen partijgenoten stemden tegen de plannen.
Met het vervangen van de bewindslieden is Tsipras er dus nog niet. De verwachting is dat Tsipras zal proberen een breuk te veroorzaken met het nog radicalere deel van zijn Syriza-partij. Ook de steun van coalitiepartner ANEL is nogal broos. ANEL steunde Tsipras uiteindelijk wel, maar dat ging niet van harte.
Verkiezingen
Om de door de schuldeisers gewenste plannen uit te kunnen voeren, zal Tsipras op zoek moeten gaan naar een nieuwe coalitie met een nieuw mandaat van de kiezer.
Naar verwachting zullen de Grieken in september of oktober naar de stembus moeten gaan om een nieuwe regering te kiezen.
NRC 17.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de ministers die tegen het akkoord met de eurolanden hebben gestemd uit zijn kabinet gezet, meldt persbureau Reuters. Hij verving minister Panagiotis Lafazanis van Energie, onderminister Costas Isychos van Defensie en staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën, die eerder deze week al opstapte. Minister van Financiën Euclides Tsakalotos blijft aan.
Het Griekse parlement stemde eergisteren na een urenlang debat in met het in Griekenland zeer omstreden nieuwe Europese hulppakket ter waarde van zo’n 85 miljard euro. De maatregelen waren nodig om het vertrouwen van de andere leden van de eurozone te winnen, aangezien er veel twijfels zijn gerezen over de bereidheid van de Grieken om de hervormingen door te voeren.
BEDREIGING GELOOFWAARDIGHEID
De weerstand binnen het Griekse kabinet – vier leden, die ook in het parlement zitten, stemden tegen – bedreigt de geloofwaardigheid, schrijft NRC-correspondent Marloes de Koning in NRC Handelsblad. Het verzet in eigen kring maakt het voor parlementen in andere EU-landen moeilijk vertrouwen te hebben in de Griekse intenties.
EUROLANDEN STEMMEN OVER AKKOORD
Maandag bereikte Griekenland een akkoord met de andere landen in de eurozone over het derde pakket noodsteun. Een aantal leden van de eurozone moest stemmen om verdere gesprekken over die bailout mogelijk te maken.
De Duitse Bondsdag is vandaag in grote meerderheid akkoord gegaan met het doorgaan van de gesprekken over de maandag bereikte deal met Griekenland. Het voorstel is in Duitsland zeer omstreden; bondskanselier Merkel ondervond tegenstand vanuit haar eigen CDU.LEES VERDER›
Trouw 17.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de ministers uit zijn kabinet die tegen het hervormingsakkoord hebben gestemd de laan uitgestuurd. Dat meldt Reuters.
Tsipras voert in totaal negen veranderingen door. De premier verving zijn minister Panagiotis Lafazanis (Energie) met Panos Skourletis. Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën moest het veld ruimen voor Tryfon Alexiadis. De minister van Financiën Euklides Tsakalotos, die de omstreden minister Yanis Varoufakis opvolgde, mag blijven.
Na het sluiten van een akkoord met de euroland, stuitte Tsipras binnen zijn eigen partij Syriza op veel verzet. Door de steun van oppositiepartijen wist hij het akkoord toch met een meerderheid door het parlement te loodsen.
Onderhandelingen kunnen beginnen
Ondertussen kunnen de onderhandelingen met Griekenland gaan beginnen. Dat heeft de eurogroep (de ministers van Financiën) vandaag besloten nadat diverse landen waaronder Duitsland en Oostenrijk voor het akkoord met de Grieken stemden. Ook werd een overbruggingskrediet van 7,16 miljard afgesproken.
VK 17.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de ministers uit zijn kabinet die tegen het hervormingsakkoord hebben gestemd de laan uitgestuurd.
IMF legt bom onder noodplan
Vanaf de eerste dag dat Griekenland aan het Europese infuus ligt, is het IMF de grootste realist aan de onderhandelingstafel,schrijft Yvonne Hofs in haar analyse van de Griekse situatie (+). Vanaf dag één heeft het fonds de grootste moeite zijn boodschap te laten doordringen tot de dovemansoren van Europese leiders.
De premier verving zijn minister Panagiotis Lafazanis (Energie) met Panos Skourletis. Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën moest het veld ruimen voor Tryfon Alexiadis. De minister van Financiën Euklides Tsakalotos, die de omstreden minister Yanis Varoufakis opvolgde, mag blijven.
Na het sluiten van een akkoord met de euroland, stuitte Tsipras binnen zijn eigen partij Syriza op veel verzet. Door de steun van oppositiepartijen wist hij het akkoord toch met een meerderheid door het parlement te loodsen.
In totaal wijzigde de premier zijn 35-koppige kabinet op negen posities.
Merkel verdedigde vandaag in de Bondsdag de afspraken die ze maandagochtend met Griekenland heeft gemaakt. Toen wisten Merkel en andere Europese regeringsleiders de Griekse premier Tsipras te bewegen toteen pakket aan draconische bezuinigingsmaatregelen, in ruil voor onderhandelingen over nieuwe noodhulp.
NU 17.07.2015 De Griekse premier Tsipras heeft de bewindslieden uit zijn kabinet die tegen het hervormingsakkoord hebben gestemd de laan uitgestuurd.
De premier verving zijn minister Panagiotis Lafazanis (Energie) door Panos Skourletis.
Ook staatssecretaris Dimitris Stratoulis (Arbeid) en staatssecretaris Costas Isychos (Defensie) moesten het veld ruimen. Daarvoor in de plaats komen Christoforos Vernadakis (Defensie) en Pavlos Chaikalis (Arbeid).
Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën, die eerder deze week opstapte, wordt opgevolgd door Tryfon Alexiadis. De minister van Financiën Euklides Tsakalotos, die de omstreden minister Yanis Varoufakis opvolgde, mag blijven.
Na het sluiten van een akkoord met de eurolanden, stuitte Tsipras binnen zijn eigen partij Syriza op veel verzet. Door de steun van oppositiepartijen wist hij het akkoord toch met een meerderheid door het parlement te loodsen.
Telegraaf 17.07.2015 De Griekse premier Tsipras heeft de ministers uit zijn kabinet die tegen het hervormingsakkoord hebben gestemd de laan uitgestuurd.
De premier verving zijn minister Panagiotis Lafazanis (Energie) met Panos Skourletis. Staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën moest het veld ruimen voor Tryfon Alexiadis. De minister van Financiën Euklides Tsakalotos, die de omstreden minister Yanis Varoufakis opvolgde, mag blijven.
Na het sluiten van een akkoord met de euroland, stuitte Tsipras binnen zijn eigen partij Syriza op veel verzet. Door de steun van oppositiepartijen wist hij het akkoord toch met een meerderheid door het parlement te loodsen.
AD 17.07.2015 Griekenland krijgt een overbruggingskrediet. De 28 landen van de Europese Unie zijn het eens geworden om een EU-potje, EFSM genaamd, te gebruiken om het noodlijdende Zuid-Europese land te helpen.
Dat maakte de vicevoorzitter van de Europese Commissie, Valdis Dombrovskis (de Euro) vrijdag bekend. Het geld kan al maandag in Griekenland zijn, zei de vicevoorzitter. Het gaat om een totaalbedrag van 7,16 miljard euro, dat in twee termijnen wordt overgemaakt.
,,Deze lening voorkomt een onmiddellijk wanbetaling van Griekenland.”
Het gebruik van het EFSM was omstreden bij niet-eurolanden, vooral bij het Verenigd Koninkrijk en Tsjechië. Zij stelden dat dit potje met geld van alle EU-landen niet mocht worden gebruikt voor het redden van een euroland. Maar daar is een oplossing voor gevonden.
Mocht Griekenland deze lening met een looptijd van drie maanden niet terugbetalen dan wordt het afgetrokken van toekomstige gelden die het land uit het Europees budget zou krijgen, zei Dombrovskis. Bovendien is er nog een extra garantie ingebouwd voor de niet-eurolanden om hun geld direct terug te krijgen in geval van wanbetaling.
Elsevier 17.07.2015 Griekenland krijgt een overbruggingskrediet. De 28 landen van de Europese Unie zijn het eens geworden om een speciaal potje te gebruiken om het noodlijdende Zuid-Europese land te helpen.
Het bedrag uit het zogenaamde EFSM-potje bedraagt 7 miljard euro en kan maandag al in Griekenland zijn, zei de vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis vrijdag.
Het gebruik van het EFSM was omstreden bij niet-eurolanden, vooral bij Groot-Brittannië en Tsjechië. Volgens hen mocht dit fonds niet worden aangebroken voor het redden van een eurolanden, maar dat wordt nu op een of andere manier omzeild.
Als Griekenland deze lening, die een looptijd heeft van drie maanden, niet terugbetaalt, wordt het afgetrokken van eventuele toekomstige leningen voor het land. Daarnaast zou er volgens Dombrovskis een extra garantie zijn ingebouwd voor de niet-eurolanden om hun geld direct terug te krijgen bij wanbetaling.
De Duitse Bondsdag heeft daarnaast vrijdag ingestemd met verdere onderhandelingen over extra steun aan Griekenland. De regering kreeg met een grote meerderheid van de stemmen het groene licht om verder te praten over de steunplannen.
Een verrassende 439 leden stemden voor, 119 tegen en 40 onthielden zich, schrijft onder meer de Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Nalatigheid
De stemming was spannend: voorafgaand werd nog gespeculeerddat Bondsdagleden de plannen zouden saboteren. Voorafgaand aan de stemming hield bondskanselier Angela Merkel eenwanhopig betoog voor Duitse steun aan de Grieken.
Volgens haar zou het van ‘grote nalatigheid’ getuigen wanneer er niet eerst met steun wordt geprobeerd Griekenland te helpen. Een Grexit zou volgens haar ‘chaos en geweld’ met zich meebrengen. Het steunprogramma van hoogstens 86 miljard euro beslaat drie jaar en is de derde die Griekenland zou krijgen in de afgelopen vijf jaar tijd.
IMF-chef Christine Lagarde waarschuwde vrijdagochtend dat schuldenverlichting voor de Grieken onvermijdelijk is: volgens haar moeten de eurolanden meer doen om de Griekse schulden te verlichten.
‘Tsipras zette met zijn plotse referendum, agressieve eisen en weigerachtige houding een pistool tegen het hoofd van de Griekse economie met het dreigement dat hij zou overhalen als hij zijn zin niet kreeg. De Griekse onwil is groter dan ooit, en dan kan er maar één conclusie zijn: Grexit.’ Lees het commentaar van Michiel Dijkstra >
Frustratie
Coalitiepartner SPD en de Groenen stemden voor de onderhandelingen. Binnen Merkels eigen partij CDU waren een aantal leden tegen het verder onderhandelen over een steunprogramma voor het noodlijdende land. Van tevoren hadden 48 partijgenoten van Merkel aangegeven gefrustreerd te zijn met de houding van Angela Merkel en tegen te zullen stemmen.
Ook de partij Die Linke toonde zich fel tegenstander van de plannen: volgens fractievoorzitter Gregor Gysi zouden de plannen ‘ondraaglijk’ zijn voor de Grieken. Hij verweet de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble de Europese orde te ‘vernietigen’. Schäuble stelde vorige week een tijdelijke terugtrekking van Griekenland uit de eurozone voor.
Merkel zei vrijdag dat een tijdelijke Grexit alleen op vrijwillige basis zou kunnen en dat Schäuble dat ook zo bedoeld had.
NRC 17.07.2015 Nog meer lucht voor Griekenland; nadat de ECB gisteren bekendmaakte het noodsteunplafond te verhogen, is de EU nu akkoord met het overbruggingskrediet van 7 miljard euro. Met deze noodfinanciering kan het IMF en de ECB worden terugbetaald.
Het geld voor het krediet komt uit het Europese Financiële Stabiliteits Mechanisme (EFSM). Daarvoor moesten ook de niet-eurolanden Groot-Brittannië, Zweden en Tsjechië instemmen. Volgens de vicevoorzitter van de Europese Commissie, Valdis Dombrovskis kan het geld maandag al in Griekenland zijn, bericht persbureau AFP.
Het verhogen van het steunfonds ELA met 900 miljoen euro houdt in dat de Griekse banken gedurende een week meer geld krijgen, zodat de Griekse geldautomaten kunnen worden bevoorraad en Griekse burgers geld kunnen blijven opnemen. Het land kondigde daarop aan dat maandag de banken weer open gaan. Wel blijven er voorlopig nog beperkingen aan de hoeveelheid geld die kan worden opgenomen. LEES VERDER
Telegraaf 17.07.2015 Het financiële reddingsplan voor Griekenland is niet levensvatbaar als de andere eurolanden er geen schuldverlichting tegenover stellen. Dat zei de topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Christine Lagarde, vrijdag tegen het Franse radiostation Europe1.
In welke mate de Griekse schuldenlast omlaag moet worden gebracht, is volgens Lagarde nog niet duidelijk. Het IMF waarschuwde eerder deze week al dat de Griekse staatsschuld de komende jaren veel sterker stijgt dan eerder werd aangenomen. Het fonds dringt er al lange tijd op aan dat de eurolanden meer doen om die schuld te verlichten, zodat hij op termijn weer houdbaar wordt.
De eurolanden zijn bereid de Grieken tegemoet te komen door bijvoorbeeld de looptijd van leningen te verlengen. Een directe afschrijving van de schulden is echter onmogelijk, zei de Franse minister van Financiën Michel Sapin vrijdagochtend. Hij herhaalde daarmee het standpunt dat zijn Duitse collega Wolfgang Schäuble de afgelopen dagen ook meerdere keren uitte.
Elsevier 17.07.2015 Het financiële reddingsplan voor Griekenland is niet levensvatbaar als de andere eurolanden daar geen schuldenverlichting tegenover stellen. Europese landen moeten meer doen om de Griekse schulden te verlichten.
Dat zei de directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) Christine Lagarde vrijdag tegen het Franse radiostationEurope1.
Houdbaar
In hoeverre de schuldenlast omlaag moet worden gebracht, is volgens de IMF-topvrouw nog niet duidelijk. Het IMF waarschuwde eerder deze week al dat de Griekse staatsschuld de komende jaren veel sterker stijgt dan eerder werd gedacht.
Het fonds dringt er al langere tijd op aan dat andere Europese landen meer doen om de schuld te verlichten, zodat hij houdbaarder wordt.
De eurolanden komen de Grieken al tegemoet door bijvoorbeeld de looptijd van de leningen te verlengen. Een directe afschrijving van de schulden is echter onmogelijk, zei de Franse minister van Financiën Michel Sapin vrijdagochtend na de uitspraken van Lagarde. Hij sluit zich hiermee aan bij het standpunt van zijn Duitse collega Wolfgang Schäuble. Ook minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zei donderdag dat schuldenverlichting en kwijtschelding ‘twee hele verschillende dingen’ zijn.
Lagarde sluit zich op haar beurt aan bij eerdere uitspraken van Mario Draghi, de president van de Europese Centrale Bank (ECB). Die zei donderdag dat er ‘niets controversieel is’ aan de Griekse oproep voor schuldenverlichting. Ook hij weet alleen niet in welke vorm dit zou moeten gebeuren.
De ECB besloot donderdag de Grieken opnieuw te hulp te schieten door weer noodsteun beschikbaar te stellen. Hierdoor kunnen de Griekse banken waarschijnlijk komende maandag weer open. Ook de aandelenbeurs in Athene is nog in ieder geval tot maandag gesloten.
Trouw 16.07.2015 Terwijl Europese leiders bezweren solidair te zijn met Griekenland, voelen de Grieken zelf zich vernederd en beroofd van hun soevereiniteit. Filosoof en econoom Paul Teule over de begrippen achter de crisis: ‘De Grieken willen bij de eurozone horen, dat is hun soevereine keuze.’
De Europese herverdeling stelt eigenlijk helemaal niets voor. De solidariteit binnen Europa is nationaal georganiseerd.
De cijfers lijken een koele taal te spreken. Als een land te veel geld uitgeeft en zich in de schulden moet steken, terwijl het er tegelijkertijd niet in slaagt nieuwe inkomsten te genereren, dan raakt de kas op een gegeven moment leeg. Een kwestie van simpel rekenwerk. Maar in het Europese debat rond Griekenland, waarin cijfers uiteraard niet ontbreken, spelen berekeningen niet de hoofdrol, maar geladen begrippen als ‘solidariteit’, ‘waardigheid’ en ‘verantwoordelijkheid’ – de discussie over de euro raakt aan de grondslagen van het Europese samenwerkingsideaal.
Niet verwonderlijk, vindt Paul Teule, docent politieke economie aan de Universiteit van Amsterdam. Teule is econoom én filosoof – het uit elkaar trekken van de cijfers en de wereldbeschouwing heeft hem nooit aangetrokken. Economie is niet waardenvrij, daarom lopen de gemoederen in Brussel en Athene ook zo hoog op. Of hebben we het niet meer over economie als de discussie draait om solidariteit? “Jawel, want het gaat over het gunnen van geld en tijd aan een ander – in dit geval leningen, met een rente en een looptijd – en dan gaat het dus om financiële handelingen. Ook de achtergrond is economisch: blijkbaar is de bestaande verdeling van middelen niet goed. Die is grofweg gebaseerd op marktverhoudingen, maar er zit is iets scheef, en solidariteit is de manier om dat te corrigeren.”
Trouw 16.07.2015 PvdA en D66 in de Tweede Kamer steunen de afspraken die maandagnacht werden gemaakt met de Grieken. De VVD geeft geen groen licht, maar houdt uitwerking van de regeling ook niet tegen. Daarmee kunnen premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (financiën) verder in Europa.
De regeringsleiders van de euro-landen spraken af dat Griekenland de komende drie jaar ruim 80 miljard euro kan lenen in ruil voor hervormingen van de economie en privatiseringen. De komende weken wordt dit pakket in een definitieve overeenkomst gegoten; er wordt gesproken over de details en de uitvoering. Daarover kan de Kamer zich later opnieuw buigen.
Trouw 16.07.2015 Nu het Griekse parlement heeft toegezegd de hervormingen en bezuinigingen uit het akkoord dat maandag werd gesloten te zullen uitvoeren, is de weg vrij om het land weer op de rit te krijgen. De eurogroep en de Europese Centrale Bank ondernamen vandaag de eerste stappen om het land van noodsteun te voorzien. De ministers van Financiën van de overige eurolanden gingen ‘in principe’ akkoord met de steunaanvraag van het land en de ECB maakte direct meer geld vrij voor noodsteun aan Griekse banken.
Het was de eerste verhoging van noodsteun in ruim twee weken. Door geldnood zijn de banken in Griekenland al enige tijd dicht en er geldt een dagelijks pinlimiet. De ECB voegde 900 miljoen euro toe aan de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA), die daarmee op ruim 90 miljard euro kwam.
De parlementen van een aantal landen moeten zich nog wel buigen over het verzoek om de komende drie jaar circa 86 miljard euro te mogen lenen van het noodfonds ESM. Als dat proces is afgerond, krijgen de experts van de geldschieters, waaronder de Europese Commissie, het mandaat om te gaan onderhandelen over het steunpakket. De eurolanden roepen Griekenland op voor 22 juli een andere reeks hervormingen door te voeren, zoals werd afgesproken tijdens de Europese top van afgelopen weekeinde.
Trouw 16.07.2015 Het is hem gelukt. De inmiddels vermoeid ogende Griekse premier Tsipras heeft het omstreden derde steunpakket als een marktkoopman aan zijn parlement weten te verkopen. Na uren debatteren werd gisteravond laat gestemd. 220 parlementariërs stemden voor, 64 tegen. De Europgroep overlegt in de loop van de ochtend over de Griekse stemming.
Tsipras is niet meer de vrolijke man met een missie. Hij maakt een gelaten indruk.
De uitslag van de stemming in het Griekse parlement is geen grote verrassing. Een groot deel van de oppositie gaf van te voren al aan hun premier te steunen. Van zijn eigen partij Syriza hebben 38 van de 149 parlementariërs tegen het akkoord gestemd, waaronder parlementsvoorzitter Konstantopoulou, minister van Energie Lafazanis, onderminister van Werkgelegenheid Stratoulis en de voormalig minister van Financiën Varoufakis. “De situatie binnen Syriza is slechter dan van te voren gedacht”, aldus Trouw-correspondent Thijs Kettenis vanuit Athene. “Verwacht werd dat er dertig parlementariërs tegen zouden stemmen, maar dat zijn er dus acht meer geworden.”
Ook onverwacht waren de rellen in de Griekse hoofdstad. Het ging er hard aan toe. Geldautomaten werden kapotgeslagen, en er moesten zelfs molotovcocktails aan te pas komen. Tenminste vijftig mensen werden gearresteerd.
’Grieks akkoord en eerste bezuinigingen goede eerste stap’
AD 16.07.2015 Het vertrouwen in de Grieken is ,,nog niet helemaal teruggekeerd”, aldus premier Mark Rutte donderdag in de Tweede Kamer. Dat vertrouwen heeft volgens hem de afgelopen maanden een ‘enorme’ schade opgelopen.
Waarschijnlijk ligt alles over een maand weer anders, aldus Mark Harbers,
Het vertrouwen moet echt worden teruggewonnen door de Griekse kant, aldus de premier. Het feit dat het Griekse parlement woensdagavond akkoord is gegaan met het akkoord en de eerste bezuinigingen en hervormingen heeft doorgevoerd, noemde hij een ‘belangrijke stap’.
Vanwege dat gebrek aan vertrouwen zal financiële steun aan de regering van premier Alexis Tsipras in stapjes gebeuren, zei Rutte. En de Grieken zullen steeds met ‘concrete stappen’ laten zien dat ze meewerken aan het programma.
De Eurozone is inmiddels akkoord met Griekse aanvraag voor noodsteun en de Europese Centrale Bank (ECB) heeft de hoeveelheid noodsteun die aan Griekse banken kan worden verleend vergroot.
Trouw 16.07.2015 Rutte vertrouwt de Grieken nog niet helemaal, de VVD weet nog niet wat zij van het Griekse reddingsplan moet vinden en het CDA is uiterst kritisch. Een overzicht van het debat vandaag in de Tweede Kamer.
Mark Rutte
Bij de premier zelf is het vertrouwen in de Grieken nog niet terug. Dat vertrouwen heeft volgens hem de afgelopen maanden ‘enorme’ schade opgelopen.
Het vertrouwen moet echt worden teruggewonnen door de Griekse kant, aldus de premier. Het feit dat het Griekse parlement woensdagavond akkoord is gegaan met het akkoord en de eerste bezuinigingen en hervormingen heeft doorgevoerd, noemde hij een belangrijke stap.
Vanwege dat gebrek aan vertrouwen zal financiële steun aan de regering van premier Alexis Tsipras in stapjes gebeuren, zei Rutte. En de Grieken zullen steeds met concrete stappen laten zien dat ze meewerken aan het programma.
In het najaar zullen de geldschieters van Griekenland volgens Rutte kijken of er lastenverlichting nodig is en of het mogelijk is. Hij wilde daar niet op vooruitlopen, maar sloot het ook niet uit.
NU 16.07.2015 De leiders van de eurozone hebben een akkoord bereikt over een derde steunpakket aan Griekenland. Dat betekent dat premier Markt Rutte zijn verkiezingsbelofte uit 2012 heeft gebroken. “Daar baal ik van”, zei de premier.
Het parlement in Athene heeft inmiddels ook ingestemd met het akkoord, de Tweede Kamer debatteert daar op dit moment over. De Europese Centrale Bank heeft besloten om de noodleningen te verhogen.
VK 16.07.2015 Nadat vannacht het reddingsplan is goedgekeurd door het Griekse parlement, bogen vanmiddag de Nederlandse politici zich over het voorstel. De financiële specialisten en woordvoerders Europa van de verschillende partijen debatteerden vier uur lang met elkaar en met premier Mark Rutte en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem.
Samenvatting
Het kabinet is vandaag zonder kleerscheuren uit het debat gekomen, premier Rutte sprak aan het einde over een ‘goede sfeer’ tijdens de vergadering. Hij en minister van Financiën Dijsselbloem benadrukten in het debat dat ze naar de Kamer zullen luisteren, maar dat het kabinet de Tweede Kamer niet nodig heeft in haar besluitvorming.
‘Wij informeren de Kamer. U oordeelt straks over een Memorandum of Understanding, een MoU.’ Dat is het document waarin het onderhandelingsresultaat staat hoe en met hoeveel miljarden Griekenland gered zal worden. Dat duurt nog weken, zegt Rutte. ‘De onderhandelingen over dat MoU (spreek uit: emmojoe) moeten nog beginnen!’
Mark Harbers kreeg het het zwaarst te verduren, hij zat namens de VVD in de Thorbeckezaal van de Tweede Kamer. Verschillende partijen, van D66 tot de PVV, probeerden een antwoord te krijgen op de vraag of de partij de premier steunt of niet, maar Harbers gaf niet toe. ‘Want er is in de verste verte nog geen eindakkoord met Griekenland,’ stelt de VVD’er. ‘Er is alleen een akkoord over hoe de onderhandelingen moeten beginnen. De ervaring leert dat het in Griekenland altijd weer net iets anders gaat dan de rest van Europa denkt
NU 16.07.2015 Premier Mark Rutte wil pas in het najaar beslissen of er sprake kan zijn van een verlichting van de Griekse schulden. Dat zei Rutte donderdag in het Kamerdebat over de ontwikkelingen in Griekenland.
Volgens de premier kan pas in het najaar worden beoordeeld hoe de hervormingen en bezuinigingen er voor staan. Dan kan er eventueel gekeken naar een herstructurering van de schuld. Daarbij is het belangrijk dat de regering Tsipras het vertrouwen van de eurolanden terugwint, zei Rutte.
Eurolanden kwamen dit weekeinde na urenlang beraad overeen opnieuw tientallen miljarden euro’s in het land te pompen in ruil voor hervormingen en bezuinigingen. De Grieken gingen in de nacht van woensdag op donderdag akkoord met de maatregelen.
Het IMF bevestigde dinsdagavond dat het nieuwe akkoord de Griekse schuld onhoudbaar maakt. Het fonds raadt aan de schulden verder te verlichten. Juist Nederland en Duitsland voelen daar niets voor. Voor de eurolanden kan van verlichting pas sprake zijn als aan alle voorwaarden van het pakket is voldaan.
Telegraaf 16.07.2015 Het kabinet kan doorgaan met voorbereidingen voor nieuwe steun aan Griekenland. Het moeizaam afgesloten akkoord hierover tussen de eurolanden en Athene maakte in de Tweede Kamer weinig warme gevoelens los, maar wel veel twijfels. De VVD weigerde als grootste regeringspartij zelfs een tussenoordeel uit te spreken, tot grote ergernis van de hele oppositie.
De overeenkomst houdt in dat Athene stevige bezuinigingen en hervormingen moet doorvoeren om orde op zaken te stellen. De eurolanden en andere geldschieters komen dan met een nieuwe lening van 80 miljard euro over de brug. Dit komt bovenop de 240 miljard euro die al eerder is geregeld. De komende weken wordt het programma verder ingevuld.
Een deel van de Tweede Kamer kwam donderdag van reces terug om over het akkoord te praten met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën. De Grieken hebben de afgelopen tijd het vertrouwen geschonden en dat is nog niet helemaal terug, zei Rutte. De financiële steun aan de regering van premier Alexis Tsipras zal daarom in stapjes gebeuren, zei hij.
Telegraaf 16.07.2015 Het vertrouwen in de Grieken is „nog niet helemaal teruggekeerd”, aldus premier Mark Rutte donderdag in de Tweede Kamer. Dat vertrouwen heeft volgens hem de afgelopen maanden een „enorme” schade opgelopen.
Het vertrouwen moet echt worden teruggewonnen door de Griekse kant, aldus de premier. Het feit dat het Griekse parlement woensdagavond overeenstemming bereikte over het akkoord en de eerste bezuinigingen en hervormingen heeft doorgevoerd, noemde hij een „belangrijke stap”.
Vanwege dat gebrek aan vertrouwen zal financiële steun aan de regering van premier Alexis Tsipras in stapjes gebeuren, zei Rutte. En de Grieken zullen steeds met „concrete stappen” moeten laten zien dat ze meewerken aan het programma.
Telegraaf 16.07.2015 Het CDA stelt twee voorwaarden wil zij steun geven aan een derde hulppakket voor Griekenland. Dat zei Pieter Heerma donderdag in een Kamerdebat met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën over extra financiële steun aan Athene.
De christendemocraten willen dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) betrokken blijft bij het steunpakket. Verder moet er een ‘plan b’ komen, dat is een scenario voor de mogelijkheid dat de Grieken toch nog uit de eurozone gaan stappen.
Heerma zei verder „grote twijfel” te hebben of de Griekse regering van premier Alexis Tsipras zich aan de afspraken zal houden. Tsipras zei deze week niet te geloven in de deal die hij sloot met de andere landen van de eurozone. Waarom hebben wij dan wel dat vertrouwen, vroeg Heerma zich af.
Telegraaf 16.07.2015 De PvdA is blij dat er een akkoord is gesloten tussen de Eurolanden en het noodlijdende Griekenland. Maar het is geen feestelijk akkoord en het vergt tal van ingrijpende maatregelen en hervormingen die de Griekse regering moet doorvoeren, zei PvdA-parlementariër Marit Maij donderdag in de Tweede Kamer.
SP en GroenLinks betichtten de sociaaldemocratische regeringspartij ervan niet solidair te zijn met de Griekse bevolking. De gewone Griek zou in de ogen van deze twee linkse oppositiepartijen zwaar te lijden hebben onder de harde maatregelen die Athene moet doorvoeren.
SP-Kamerlid Harry van Bommel sprak van een wurgakkoord. Maar volgens Maij kan de Griekse overheid straks juist meer doen aan de opbouw van een eigen verzorgingsstaat als ze meer belasting binnen krijgt. Ze wees erop dat grote rederijen in Griekenland, die miljarden verdienen, voortaan ook belasting moeten gaan betalen. Dat gebeurt nu nauwelijks.
Telegraaf 16.07.2015 De VVD wil nog geen oordeel geven over de nieuwe steun die Nederland samen met de Europese landen aan het noodlijdende Griekenland gaan verstrekken. Dat komt pas op het moment als het echte onderhandelingsakkoord er is, zei VVD-Tweede Kamerlid Mark Harbers donderdag in de Tweede Kamer.
De hele oppositie viel de grootste regeringspartij om deze opstelling hard aan. Ze wezen er op dat er al een akkoord ligt en dat hier wel degelijk een oordeel over te geven is, al is het op hoofdlijnen.
D66-leider Alexander Pechtold vindt dat de VVD een façade ophoudt en dat het eerlijker zou zijn als de VVD gewoon toegeeft dat het geld gaat kosten. De PVV vindt dat de liberalen wegduiken in de techniek, terwijl het erom gaat of ze akkoord gaan met extra geld voor Athene.
Elsevier 16.07.2015 Het is nog altijd niet duidelijk of het Internationaal Monetair Fonds (IMF) meewerkt aan een nieuwe schuldendeal voor Griekenland. Volgens minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) kan de instelling moeilijk ‘gedwongen worden’.
Een fundamenteel verschil van mening over het aanpakken van de Griekse schulden tussen het IMF en de andere Europese instituties dreigt de hoopvolle plannen van de afgelopen dagen te verstoren.
Schuldverlichting of kwijtschelding
In ruil voor ingrijpende hervormingen krijgt Griekenland extra geld (ongeveer 80 miljard) én soepele terugbetalingsregelingen. Wat Athene niet krijgt is kwijtschelding.
Dat maakte premier Mark Rutte (VVD) donderdag in het vier uur durende debat met financieel specialisten van de Tweede Kamerfracties nog eens duidelijk. ‘Schuldverlichting en kwijtschelding zijn twee verschillende dingen,’ verduidelijkte Rutte.
Onhoudbare schuld
In een nota van het IMF zou staan dat de schuld voor Griekenland zónder schuldsanering onhoudbaar wordt. De schuldenlast wordt zelfs zo zwaar dat het IMF volgens eigen regels niet mee kan doen aan de schuldendeal.
En dat is een heikel punt voor de schuldeisers. Zij hebben er altijd op gehamerd dat medewerking van het IMF essentieel is voor het akkoord. ‘We kunnen het IMF niet dwingen akkoord te gaan,’ zei Dijsselbloem in het debat.
De minister opperde dat de houding van het IMF mogelijk iets te maken heeft met het feit dat Griekenland de vorige lening nog niet heeft terugbetaald. ‘Ik kan niet voor het IMF spreken, maar als het IMF wordt betaald, onderhandelen ze verder mee over het MoU,’ zei Dijsselbloem.
Geld om het IMF te betalen heeft Griekenland niet. Daarom is er een overbruggingskrediet nodig dat uit het noodfonds EFSM zou moeten worden betaald. Dijsselbloem zei dat er een manier wordt gezocht om geld uit dit potje vrij te maken. Alle landen van de Europese Unie (EU) moeten immers toestemming geven en Groot-Brittannië heeft al aangegeven hier weinig zin in te hebben. Volgens Dijsselbloem is het hoe dan ook belangrijk dat Griekenland het tijdelijke krediet van ongeveer 7 miljard euro krijgt. Niet alleen het IMF moet worden betaald. Op 20 juli wacht alweer de volgende betaling aan de ECB.
Lees ook…
In het Europa van na de oorlog deed Duitsland wat Frankrijk verlangde. De Griekse crisis lijkt hier een einde aan te maken. Dat Merkel een Grieks vertrek niet uitsluit, botst met Hollande. Hoog spel achter de schermen >
Steun
Het debat met de woordvoerders van de Kamerfracties was verder informatief van aard. De VVD onderstreepte dat er nog niet over de deal kan worden geoordeeld, aangezien het nog niet rond is.
‘Wij informeren de Kamer. U oordeelt straks over een Memorandum of Understanding,’ zei Rutte. Er werden geen moties ingediend en het kabinet lijkt voorlopig de steun van de Kamer te hebben.
Telegraaf 16.07.2015 De Tweede Kamer boog zich vanmiddag over het nieuwe steunpakket aan het noodlijdende Griekenland. Premier Rutte en minister Dijsselbloem komen tekst en uitleg geven. Hoewel de partijen ver uit elkaar lagen, was een akkoord dichtbij, zei Dijsselbloem toen hij het debat vroegtijdig verliet.
Het debat van de commissies Financiën en Europese Zaken begint om 13:00 uur. Parlementair verslaggever Ruud Mikkers volgt het debat voor De Telegraaf, zijn tweets zijn hieronder te lezen.
Na een marathonoverleg kwamen de eurolanden afgelopen weekend de voorwaarden voor een nieuw steunpakket voor Griekenland overeen. Gisteren stemde ook een meerderheid van de Griekse parlementariërs vóór het akkoord.
Premier Mark Rutte zei in de Tweede Kamer dat het vertrouwen “nog niet helemaal is teruggekeerd“. Hij wil ook nog niet vooruit lopen op eventuele lastenverlichting voor Griekenland, zoals D66 en GroenLinks willen. Rutte houdt liever de druk op de Grieken.
Minsiters van Financiën Dijsselbloem, die het debat vroegtijdig verliet, zei dat er bijna een akkoord is over het overbruggingskrediet van €7 miljard voor Griekenland. “We zijn er bijna uit.”
Volghier het debat via de twitterfeed. Is de feed niet zichtbaar?Klik dan hier.
Telegraaf 16.07.2015 In de Tweede Kamer wordt donderdag gedebatteerd over nieuwe steun aan het in economisch zwaar weer verkerende Griekenland. Eurolanden kwamen dit weekeinde na urenlang beraad overeen opnieuw tientallen miljarden euro’s in het land te pompen in ruil voor hervormingen en bezuinigingen.
Alleen D66 en PvdA reageerden positief op het akkoord. De VVD heeft nog veel vragen en alle andere partijen in de Kamer staan kritisch of negatief tegenover het akkoord.
De VVD voerde de afgelopen maanden een harde lijn richting Griekenland en verklaarde Athene niet zomaar weer de helpende hand te willen toesteken. VVD-leider Mark Rutte beloofde eerder dat er geen nieuw geld naar Athene gaat. Hij erkende direct na de top van de eurolanden dat hij deze verkiezingsbelofte zal breken als er een nieuw steunpakket komt.
VK 16.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de hoeveelheid noodsteun die aan Griekse banken kan worden verleend donderdag vergroot met 900 miljoen euro, tot ruim 90 miljard euro. Tegelijkertijd heeft de eurzone ingestemd met onderhandelingen over nieuwe bezuinigingen en noodleningen voor de Grieken. Ook krijgt Griekenland een kortetermijnlening van de Europese Unie om tot half augustus aan zijn betalingsverplichtingen te kunnen voldoen.
Deze unie is imperfect, en imperfectie is fragiel, kwetsbaar en levert niet, aldus Mario Draghi.
Het besluit om de banken meer steun te verlenen hangt volgens Draghi samen met de nieuwe lening die Griekenland door de eurolanden in het vooruitzicht is gesteld. De banken in Griekenland zijn al ruim twee weken dicht, mede doordat de ECB het plafond voor de noodsteun niet verder wilde verhogen.
Telegraaf 16.07.2015 banken gaan maandag weer open. De banken kunnen hun deuren weer openen nadat de Europese Centrale Bank vandaag de noodkredietlijn verhoogde.
Dat heeft de Griekse regering bevestigd na berichten in de media. De ECB besloot de Grieken een helpende hand toe te steken nadat het parlement in Athene gisteravond instemde met een streng bezuinigingspakket. “Things have changed“, zei ECB-voorzitter Mario Draghi daarover.
De ECB maakte vandaag bekend de noodsteun ELA te verhogen met €900 miljoen. De kapitaalrestricties blijven nog wel van kracht, het bedrag van de ECB is veel te weinig om een bankrun te voorkomen. Grieken kunnen dus nog steeds maar €60 per dag pinnen.
Elsevier 16.07.2015 De banken kunnen weer open doordat de Europese Centrale Bank (ECB) het noodsteunplafond (ELA) weer heeft verhoogd.
Het bancaire systeem van Griekenland zal na het weekend worden hervat. De banken kunnen weer open doordat de Europese Centrale Bank (ECB) het noodsteunplafond (ELA) heeft verhoogd.
Na twee weken gesloten te zijn geweest, zullen de Griekse banken maandag de deuren weer openen. Daarmee wordt ook het digitale betalingsverkeer weer hervat, zodat de Griekse economie weer wat lucht kan krijgen. Dat liet een bankbestuurder donderdag weten aan persbureau Reuters.
Steun ECB
De beslissing om de banken weer te openen, kwam kort nadat ECB-president Mario Draghi tijdens een persconferentie bekendmaakte dat de ECB het plafond (ELA) aan noodsteun die de banken van de eigen nationale bank mogen krijgen, wordt verhoogd met 900 miljoen euro.
Dat plafond staat nu op 90 miljard euro. De verwachting is dat dit voldoende moet zijn, aangezien het Grexit-gevaar voorlopig is geweken nu Griekenland en de schuldeisers tot een deal lijken te zijn gekomen.
Het ‘ja’ van het Griekse parlement tegen de nieuwe schuldendeal gaf de ECB het vertrouwen om de Griekse banken te blijven steunen. Essentieel is daarbij overigens wel het overbruggingskrediet van 7 miljard euro dat Griekenland nodig heeft om aan de meest urgente betalingen te kunnen voldoen.
Eerder miste Griekenland immers de betaling aan het Internationaal Monetair Fonds en op 20 juli moet het land alweer 3,5 miljard euro overmaken aan de ECB. Als het niet aan die betaling zou kunnen voldoen, zou de ECB de geldkraan alsnog dicht moeten draaien en dan begint de malaise weer opnieuw.
De Grieken moeten dus snel wat geld lenen (7 miljard) om een eerdere schuld te kunnen aflossen. Hoewel een schuld met een nieuwe schuld aflossen over het algemeen wordt afgeraden, lijkt dit voor de Europese instituties de enige reële optie te zijn.
Twijfels
Intussen wordt er door steeds meer partijen getwijfeld aan de manier waarop Griekenland met een steeds groter wordende schuld overeind wordt gehouden. ECB-president Draghi denkt dat Griekenland een gezond lid van de eurozone kan worden, maar alleen wanneer er schuldenverlichting wordt toegepast. Hoe die schuldenverlichting wordt toegepast, daar verschillen de meningen over.
Het IMF liet in een analyse doorschemeren dat Griekenland alleen kan overleven als een deel van de schuld wordt kwijtgescholden. Maar de schuldeisers, aangevoerd door landen als Duitsland, Nederland en Finland, willen daar niets van weten.
De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zei donderdag dat kwijtschelding alleen kan gebeuren als Griekenland niet langer in de eurozone zit. Volgens Schäuble is een Grexit waarschijnlijk een betere optie voor het noodlijdende Griekenland.
Telegraaf 16.07.2015 Bij die stembusgang moeten de maatregelen om de schuldencrisis te bezweren het belangrijkste thema worden, aldus Voutsis. In januari kwam de Coalitie van Radicaal Links (Syriza) met vervroegde verkiezingen aan de macht. De partij beloofde op te houden met bezuinigingen en de pijnlijke hervormingen die schuldeisers eisten, terug te draaien.
Maandag wijzigde de links-radicale premier Alexis Tsipras deze koers en stemde na maandenlang verzet in met harde eisen van de Europese geldschieters. Het parlement ging hier donderdag in meerderheid mee akkoord. Maar de premier blijkt steeds meer aangewezen te zijn op de centrumrechtse oppositie in de volksvertegenwoordiging. Syriza dreigt in twee kampen uit elkaar te vallen, de felle tegenstanders van het bezuinigingsbeleid en dus van Tsipras’ nieuwe koers en de Syriza-aanhang die hem mopperend steunt.
NRC 16.07.2015 De Griekse minister van Binnenlandse Zaken, Nikos Voutsis, heeft vanmiddag gesuggereerd dat er vervroegde verkiezingen komen in dit najaar. Dit liet hij weten in een gesprek met radiostation Sto Kokkino. “Afhankelijk van hoe de zaken er voor staan, is het goed mogelijk dat er in september of oktober vervroegde verkiezingen worden gehouden”.
STEM VOOR HARDE BEZUINIGINGEN
Volgens minister Voutsis kan de regering deze verkiezingen uitschrijven met als belangrijkste thema de harde bezuinigingen om de schuldencrisis te bezweren. Andere Griekse partijen zullen ook bij dit besluit worden betrokken. Omdat veel leden van Syriza tegen het Brusselse akkoord stemden, was de regering aangewezen op de stemmen van leden van oppositiepartijen. LEES VERDER
NU 16.07.2015 De Griekse minister van Binnenlandse Zaken, Nikos Voutsis, heeft donderdag gesuggereerd dat er vervroegde verkiezingen in de herfst komen. ”Afhankelijk van hoe de zaken er voor staan, is het goed mogelijk dat er in september of oktober vervroegde verkiezingen worden gehouden”, opperde Voutsis in een gesprek met radiostation Sto Kokkino.
Bij die stembusgang moeten de maatregelen om de schuldencrisis te bezweren het belangrijkste thema worden, aldus Voutsis. In januari kwam de Coalitie van Radicaal Links (Syriza) met vervroegde verkiezingen aan de macht. De partij beloofde op te houden met bezuinigingen en de pijnlijke hervormingen die schuldeisers eisten, terug te draaien.
Maandag wijzigde de links-radicale premier Alexis Tsipras deze koers en stemde na maandenlang verzet in met harde eisen van de Europese geldschieters. Het parlement ging hier donderdag in meerderheid mee akkoord.
Maar de premier blijkt steeds meer aangewezen te zijn op de centrumrechtse oppositie in de volksvertegenwoordiging. Syriza dreigt in twee kampen uit elkaar te vallen, de felle tegenstanders van het bezuinigingsbeleid en dus van Tsipras’ nieuwe koers en de Syriza-aanhang die hem mopperend steunt.
NU 16.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) verhoogt het maximale bedrag aan liquiditeitssteun voor de Griekse bankensector met 900 miljoen euro. Dat maakt ECB-president Mario Draghi donderdagmiddag bekend.
De totale omvang van de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) komt met de verhoging uit op 86,8 miljard euro. Tot vandaag was het plafond van deze steun nog 85,9 miljard euro.
Dankzij het verhogen van de noodsteun aan de Griekse banken, kunnen deze maandag weer open, zegt een Griekse bankier tegen persbureau Reuters. Donderdag wordt nog een ministerieel besluit verwacht over het sluiten van de banken en het platleggen van de financiële sector in het land.
Gesloten
De Griekse banken zijn al sinds 29 juni dicht, onder meer doordat de ECB het plafond van steun niet verder wilde verhogen. Ook deze week werd dit plafond nog niet verhoogd, ondanks het akkoord dat Griekenland bereikte over een mogelijk nieuw steunpakket.
De Griekse minister van Economische Zaken, George Stathakis, zei zondag dat de banken de komende week weer geopend zouden kunnen worden mits er een akkoord zou komen met de schuldeisers en de noodsteun van ECB aan de Griekse banken verhoogd zou worden.
De verwachting is dat de beperking van het maximale bedrag dat opgenomen kan worden per persoon, 60 euro, voorlopig gehandhaafd blijft.
Trouw 16.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de hoeveelheid noodsteun die aan Griekse banken kan worden verleend donderdag vergroot. Dat zei ECB-president Mario Draghi tijdens een persconferentie.
Het besluit om de banken meer steun te verlenen hangt volgens Draghi samen met de nieuwe lening die Griekenland door de eurolanden in het vooruitzicht is gesteld. De banken in Griekenland zijn al ruim twee weken dicht, mede doordat de ECB het plafond voor de noodsteun niet verder wilde verhogen. Draghi gaf aan dat het plafond voor de steun op verzoek van de Griekse centrale bank met 900 miljoen euro is verhoogd, tot ruim 90 miljard euro.
Draghi wees beschuldigingen dat de ECB de bankencrisis in Griekenland in de hand heeft gewerkt van de hand. Hij wees op de ruime steun die de afgelopen maanden is verleend, waardoor de ECB nu een blootstelling van 130 miljard euro heeft ten opzichte van de Griekse bankensector.
Het akkoord dat de eurolanden maandagochtend met de Grieken sloten, kan er volgens Draghi voor zorgen dat Griekenland weer een gezond lid van de eurozone kan worden. Uiteindelijk is daarvoor ook schuldverlichting nodig, aldus de Italiaan. Het gaat daarbij volgens hem alleen om de vraag in welke vorm die hulp kan worden verleend.
De recente onrust rond Griekenland heeft volgens Draghi nog geen negatieve gevolgen voor de vooruitzichten voor de economische groei in de eurozone. Die trekt de komende tijd naar verwachting verder aan, verwacht de ECB. De bijzonder lage inflatie loopt daarbij in de laatste maanden van dit jaar licht op. Aan de steunmaatregelen om de inflatie te stimuleren wordt voorlopig niets veranderd.
Telegraaf 16.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft zijn noodsteunEmergency Liquidity Assistance (ELA) voor Griekenland verhoogd. Griekse banken krijgen €900 miljoen extra steun. Grieken kunnen vanwege het tekort aan kapitaal maar beperkt geld opnemen.
De ingreep door de ECB is nodig om de Griekse banken van voldoende kapitaal te voorzien en een bankrun door consumenten op hun geld te voorkomen, erkende president Mario Draghi in zijn toelichting op het besluit. Daarin liet hij de beleidsrente onveranderd.
‘Things have changed’
De duidelijke instemming van het Griekse parlement afgelopen nacht met het zware bezuinigingsprogramma hebben het ECB bij zijn besluit aanzienlijk geholpen, aldus Draghi. ”Things have changed.” Griekenland ”is en blijft lid van de eurozone”, aldus Draghi.
In reactie op het rentebesluit en de toelichting zakte de euro 0,6% tegen de dollar tot $1,0887, voor het eerst sinds 1 juni dit jaar.
NRC 16.07.2015 De Europese Centrale Bank heeft het noodsteunplafond voor Griekenland met 900 miljoen euro verhoogd.
Dat maakte bankpresident Mario Draghi vandaag bekend op een persconferentie in Frankfurt. Over een week zal de ECB de situatie opnieuw beoordelen. Het verhogen van het steunfonds ELA houdt in dat de Griekse banken gedurende een week meer geld krijgen, zodat de Griekse geldautomaten kunnen worden bevoorraad en Griekse burgers geld kunnen blijven opnemen.
NRC-economieredacteur Menno Tamminga ziet het als een rationele keuze van de ECB. “Wat de ECB in feite gezegd heeft, is dat het de waarde van het Griekse onderpand om noodsteun te ontvangen nu hoger inschat. Het overbruggingskrediet komt er en het akkoord uit Brussel is door het Griekse parlement. Dat zijn allemaal positieve signalen voor de kredietwaardigheid van de Grieken.” LEES VERDER›
NU 16.07.2015 Premier Mark Rutte wil pas in het najaar beslissen of er sprake kan zijn van een verlichting van de Griekse schulden. Dat zei Rutte donderdag in het Kamerdebat over de ontwikkelingen in Griekenland.
Volgens de premier kan pas in het najaar worden beoordeeld hoe de hervormingen en bezuinigingen er voor staan. Dan kan er eventueel gekeken naar een herstructurering van de schuld. Daarbij is het belangrijk dat de regering Tsipras het vertrouwen van de eurolanden terugwint, zei Rutte.
Eurolanden kwamen dit weekeinde na urenlang beraad overeen opnieuw tientallen miljarden euro’s in het land te pompen in ruil voor hervormingen en bezuinigingen. De Grieken gingen in de nacht van woensdag op donderdag akkoord met de maatregelen.
Het IMF bevestigde dinsdagavond dat het nieuwe akkoord de Griekse schuld onhoudbaar maakt. Het fonds raadt aan de schulden verder te verlichten. Juist Nederland en Duitsland voelen daar niets voor. Voor de eurolanden kan van verlichting pas sprake zijn als aan alle voorwaarden van het pakket is voldaan.
NRC 16.07.2015 Minister van Financiën en voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem geeft aan dat Griekenland een ‘brugfinanciering’ ontvangt van 7 miljard euro waarmee het IMF kan worden terugbetaald. Dit liet hij zojuist weten in het Kamerdebat over het nieuwe steunpakket aan Griekenland.
Deze noodfinanciering komt volgens Dijsselbloem uit het Europese Financiële Stabiliteits Mechanisme (EFSM). Daarvoor moeten ook de niet-eurolanden Groot-Brittannië, Zweden en Tsjechië instemmen. Dit is van belang omdat hiermee het IMF wordt betaald, waardoor zij ook mee onderhandelen over het steunpakket aan Griekenland. Als voorzitter van de eurogroep laat Dijsselbloem weten dat er brede steun is binnen de eurozone om IMF te betrekken bij het akkoord. “Maar we kunnen het IMF niet dwingen akkoord te gaan.” LEES VERDER›
NU 16.07.2015 De eurozone heeft ”in principe” een akkoord bereikt over de aanvraag van Griekenland voor een derde steunpakket.
Dat staat in een donderdagmiddag uitgegeven verklaring na het telefonische overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (de Eurogroep) in de ochtend.
De stap volgt op de goedkeuring van het omstreden financiële hulpplan door het Griekse parlement donderdagochtend vroeg. De Griekse regering moest voor donderdag een aantal hervormingen door het parlement loodsen om in aanmerking te komen voor geld. De eurogroep ”verwelkomt” deze stap.
Parlementen
Griekenland heeft een aanvraag gedaan voor een lening uit het noodfonds ESM van circa 86 miljard euro voor drie jaar. De eurogroep is akkoord met deze aanvraag, maar een aantal parlementen moet nog wel goedkeuring geven. Als dat is afgerond dan krijgen de experts van de geldschieters, waaronder de Europese Commissie, het mandaat om te gaan onderhandelen over dit derde steunpakket.
De eurolanden roepen Griekenland op voor 22 juli een andere reeks hervormingen door te voeren, zoals werd afgesproken tijdens de Europese top van afgelopen weekeinde.
Telegraaf 16.07.2015 De eurozone heeft ,,in principe” een akkoord bereikt over de aanvraag van Griekenland voor een derde steunpakket. Dat staat in een donderdagmiddag uitgegeven verklaring na het telefonische overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) in de ochtend.
De stap volgt op de goedkeuring van het omstreden financiële hulpplan door het Griekse parlement donderdagochtend vroeg. De Griekse regering moest voor donderdag een aantal hervormingen door het parlement loodsen om in aanmerking te komen voor geld. De eurogroep ,,verwelkomt” deze stap.
Griekenland heeft een aanvraag gedaan voor een lening uit het noodfonds ESM van circa 86 miljard euro voor drie jaar. De eurogroep is akkoord met deze aanvraag, maar een aantal parlementen moet nog wel goedkeuring geven. Als dat is afgerond dan krijgen de experts van de geldschieters, waaronder de Europese Commissie, het mandaat om te gaan onderhandelen over dit derde steunpakket.
NU 16.07.2015 De eurozone heeft ”in principe” een akkoord bereikt over het overbruggingskrediet voor Griekenland.
De ministers van Financiën van de eurolanden (Eurogroep) spraken in een donderdagochtend gehouden telefonische vergadering af dat Athene kan rekenen op 7 miljard euro uit een speciaal EU-potje, het EFSM genaamd. Dat stelt een anonieme betrokkene tegenover persbureau Bloomberg.
De stapt volgt op de goedkeuring van het omstreden financiële hulpplan door het Griekse parlement donderdagochtend vroeg.
De telefonische vergadering eindigde even na 12.30 uur. De woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem liet via Twitterweten dat er over de uitkomst aan het begin van de middag meer bekend wordt.
Athene heeft het overbruggingskrediet nodig om op korte termijn aan betalingsverplichtingen te voldoen. Zo moet er een flinke lening bij de Europese Centrale Bank worden afgelost en staat er nog een rekening open bij het Internationaal Monetair Fonds.
Telegraaf 16.07.2015 Een groot gedeelte van de conservatieve partij van kanselier Merkel wil morgen in de Bondsdag met ‚nein’ tegen de nieuwe hulp voor de Grieken stemmen. De openlijke opstand in de CDU wordt steeds groter.
Maar met de stemmen van regeringspartij SPD en de linkse oppositie lijkt een parlementaire meerderheid niet in gevaar.
,,Oorspronkelijk was geen enkel euroland aansprakelijk voor de schulden van een ander land. En nu zien we dat deze heilloze weg geen einde kent“, betreurt CDU-rebel Klaus-Peter Willsch.
Zijn voorstel: ,,Een Grexit, en de herinvoering van de drachme. Alleen zo worden de producten en dienstverlening van de Grieken goedkoper, zoals het toerisme.“
NU 16.07.2015 In de Tweede Kamer wordt donderdag gedebatteerd over nieuwe steun aan het in economisch zwaar weer verkerende Griekenland. Het is de tweede keer deze zomer dat de Kamerleden terugkomen van reces.
Eurolanden kwamen dit weekeinde na urenlang beraad overeen opnieuw tientallen miljarden euro’s in het land te pompen in ruil voor hervormingen en bezuinigingen. De Grieken gingen in de nacht van woensdag op donderdag akkoord met de maatregelen.
Het Nederlandse kabinet heeft geen goedkeuring nodig van het parlement voor het steunpakket.
In andere Europese landen, waaronder Frankrijk is dat wel het geval. Toch willen ook de Nederlandse partijen een debat over de kwestie.
De Kamer debatteert donderdag vanaf 13.00 uur met premier Mark Rutte en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem.
De Kamer wil verder opheldering over het gelekte IMF-rapport.
Een Kamermeerderheid heeft zich bij deze wens van CDA-Kamerlid Pieter Heerma aangesloten. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan wordt aangenomen, zo staat in een uitgelekte memo.
De nieuwe lening aan Griekenland uit het noodfonds kost Nederland geen extra geld.
De Grieken krijgen hoogstwaarschijnlijk een nieuw steunpakket van in totaal ruim 80 miljard euro, waarvan waarschijnlijk 40 tot 50 miljard euro uit het Europese noodfonds ESM komt.
De Nederlandse overheid heeft de 4,6 miljard euro die het volgens een verdeelsleutel moet bijdragen al overgemaakt. Een nieuwe lening voor Griekenland betekent dus niet dat er extra geld moet worden bijgestort.
NRC 16.07.2015 Na de instemming van het Griekse parlement vannacht met het steunpakket aan Griekenland, braken er rellen uit in Athene. Bij het parlementsgebouw verzamelden zich zo’n 12.000 demonstranten. De politie arresteerde vijftig mensen.
Er werd met molotov cocktails gegooid en stenen, auto’s werden in brand gestoken. De politie moest traangas inzetten tegen demonstranten.
Het Griekse parlement debatteerde gisteravond urenlang over het omstreden Europese hulppakket van 85 miljard euro. Premier Tsipras zei zelf niet in het akkoord te geloven, maar het in het belang van zijn land te moeten doorvoeren. Zijn radicaal-linkse Syriza-partij steunde hem in meerderheid. De Griekse minister van Economische Zaken zei vannacht op te stappen mocht Tsipras vertrekken.
NRC 16.07.2015 Het Griekse parlement heeft vannacht na een urenlang debat waarin de emoties hoog opliepen ingestemd met het in Griekenland zeer omstreden nieuwe Europese hulppakket ter waarde van zo’n 85 miljard euro. Een ruime meerderheid van 229 parlementariërs stemde voor de deal, 64 parlementariërs stemden tegen, zes onthielden zich van stemming. Nu het pakket is aangenomen, staat de regering van premier Tsipras voor de loodzware taak de maatregelen uit te voeren.
De driehonderd Griekse volksvertegenwoordigers waren vandaag de hele dag in conclaaf over een deel van het pakket aan bezuinigings- en hervormingsvoorstellen die Athene van Europa moet gaan doorvoeren en die uiterlijk vandaag door het parlement moesten zijn aangenomen. Het betreft afspraken uit het akkoord over onder meer de hervorming van het belasting- en pensioenstelsel, de oprichting van een Begrotingsraad en de instelling instelling van een mechanisme voor semi-automatische extra bezuinigingen als begrotingsdoelen worden gemist.
Binnen zijn eigen radicaal-linkse Syriza-partij is de weerstand tegen het akkoord groot. Bij de stemming bleek dat er zoals verwacht sprake is van een splitsing binnen de partij: 39 van de 149 parlementariërs van Syriza verwierpen de nieuwe bezuigingsronde, het grootste deel bleef loyaal aan Tsipras. De premier zelf zei gisteravond nog niet in het akkoord te geloven, maar het in het belang van zijn land te moeten doorvoeren.
De vraag is wat Tsipras doet nu zijn eigen partij ernstig verdeeld is geraakt over het akkoord met Europa. Hij kan aanblijven en steun zoeken bij oppositiepartijen die het akkoord steunen om zich zo te verzekeren van een meerderheid in het parlement. Maar Tsipras kan ook het ontslag van zijn kabinet indienen en plaatsmaken voor een regering van technocraten die het bezuigingspakket kan doorvoeren tot er bijvoorbeeld in het najaar nieuwe verkiezingen zijn gehouden. Die laatste optie lijkt voor Syriza echter niet heel aantrekkelijk, schreef onze correspondent Marloes de Koning deze week in NRC: Het besef van historisch momentum is binnen Syriza groot. Voor het eerst is ‘links’ in Griekenland aan de macht. Dat vecht tegen conservatieve machthebbers in heel Europa die een linkse regering bedreigend vinden. Syriza hoopt binnen Europa een revolutie teweeg te brengen en andere linkse partijen te inspireren. Als ze nu aftreden is dat voorlopig mislukt.
Elsevier 16.07.2015 Het is niet mogelijk om een deel van de Griekse schuld kwijt te schelden, zolang het land in de eurozone zit. Een Grexit zou wellicht een beter weg zijn voor het noodlijdende Griekenland.
De in Griekenland zo gehate Duitse minister Wolfgang Schäuble zegt in een gesprek met het Duitse radiostation Deutschlandfunkdat Griekenland nog een lange weg heeft te gaan.
Schuldsanering
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) concludeerde in een rapport dat de Griekse schuld zonder gedeeltelijke kwijtscheldingte hoog zou oplopen. De geldschieters willen niets van kwijtschelding weten, al krijgen de Grieken wel soepelere leenvoorwaarden.
Voor Schäuble is kwijtschelding geen optie: ‘Niemand weet of het zonder schuldsanering wel lukt. Maar dat is de situatie.’
In de nacht van woensdag van donderdag stemde het Griekse parlement in met het akkoord dat maandag in Brussel werd gesloten. ‘We zijn nu een stap verder,’ zegt Schäuble daarover. ‘Het zijn moeilijke debatten in Griekenland.’
In het Europa van na de oorlog deed Duitsland wat Frankrijk verlangde. De Griekse crisis lijkt hier een einde aan te maken. Dat Merkel een Grieks vertrek niet uitsluit, botst met Hollande. Hoog spel achter de schermen >
Hoewel de minister van Financiën een Grexit nog niet uitsluit, benadrukt hij dat het belangrijk is dat de Grieken doen wat zij hebben beloofd. ‘Wij moeten Europa bijeen houden en vooruit helpen. Daarbij hoort dat men zich aan afspraken houdt, anders ontbreekt het vertrouwen.’
Belangrijk is dat Griekenland zich in de toekomst zelf kan reddenen op eigen benen kan staan. ‘Het gaat erom dat Griekenland zich op eigen kracht de levensstandaard kan veroorloven die het zich wil veroorloven.’
Tijdens de onderhandelingen met Griekenland heeft Schäuble zich zo hard opgesteld, dat de Griekse premier Alexis Tsipras bang van hem werd. Voor een overleg met onder anderen bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande, vroeg Tsipras aan Merkel of zijn minister van Financiën Efklidis Tsakalotos ook kon aanschuiven.
‘Natuurlijk,’ antwoordde de bondskanselier, meldt de Volkskrant. ‘Dan haal ik Schäuble erbij.’ Toen trok Tsipras wit weg en zei ze snel: ‘Grapje.’
Rutte zou zich in Brussel ook hard hebben opgesteld, waarna hij een uitnodiging kreeg van voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad om bij het overleg aan te sluiten. ‘Rutte is de informele leider van de groep haviken,’ zegt een ingewijde tegen de krant.
Telegraaf 16.07.2015 Het Finse parlement heeft groen licht gegeven voor de onderhandelingen met Griekenland over de verstrekking van nieuwe financiële steun. Dat meldde de Finse minister van Financiën Alexander Stubb donderdag.
Afgelopen weekeinde dreigde een akkoord van de eurolanden met Griekenland, dat de deur naar onderhandelingen over nieuwe steun openzet, nog voor een regeringscrisis te zorgen in Finland. Regeringspartij De Ware Finnen zou hebben gedreigd met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland.
Trouw 16.07.2015 Het Finse parlement heeft groen licht gegeven voor de onderhandelingen met Griekenland over de verstrekking van nieuwe financiële steun. Dat meldde de Finse minister van Financiën Alexander Stubb vandaag. Vannacht ging het Griekse parlement al akkoord met het reddingsprogramma.
Afgelopen weekeinde dreigde een akkoord van de eurolanden met Griekenland, dat de deur naar onderhandelingen over nieuwe steun openzet, nog voor een regeringscrisis te zorgen in Finland.
Regeringspartij De Ware Finnen zou hebben gedreigd met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland. Dat is voooralsnog niet gebeurd. Na Finland komt het reddingsprogramma vandaag ook aan bod in de Nederlandse en Belgische parlementen.
Vandaag werd ook een akkoord bereikt over het overbruggingskrediet voor Griekenland. De ministers van Financiën van de eurolanden spraken vanmorgen af dat Athene kan rekenen op 7 miljard euro uit een speciaal EU-potje, het EFSM genaamd. De stapt volgt op de goedkeuring van het omstreden financiële hulpplan door het Griekse parlement donderdagochtend vroeg.
NU 16.07.2015 Het Finse parlement heeft groen licht gegeven voor de onderhandelingen met Griekenland over de verstrekking van nieuwe financiële steun. Dat meldde de Finse minister van Financiën Alexander Stubb donderdag.
Afgelopen weekeinde dreigde een akkoord van de eurolanden met Griekenland, dat de deur naar onderhandelingen over nieuwe steun openzet, nog voor een regeringscrisis te zorgen in Finland. Regeringspartij De Ware Finnen zou hebben gedreigd met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland.
VK 16.07.2015 Een meerderheid van het Griekse parlement heeft ingestemd met het reddingsplan dat maandag op de top van de eurozone is besproken. Daarmee gaat het parlement akkoord met hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers, in ruil voor een nieuw steunpakket. Het parlement stemde in de nacht van woensdag op donderdag, na een debat over de schuldencrisis.
229 parlementariërs stemden voor het reddingsplan, terwijl 64 tegenstemden. Zes parlementsleden onthielden zich van stemming. Bij de stemming moesten de parlementsleden na het zeggen van hun naam hardop ‘ja’ of ‘nee’ zeggen. Uit de zaal klonk boegeroep toen de ex-minister van Financiën Yanis Varoufakis tegen het akkoord stemde.
In de gelederen van de links-radicale premier Alexis Tsipras heerst woede dat hij nu het beleid gaat uitvoeren dat hij voor de verkiezingen beloofde af te schaffen. Van de 149 parlementariërs van zijn partij Syriza zouden er 39 tegen het plan hebben gestemd.
Elsevier 16.07.2015 Het Griekse parlement is woensdagavond kort na middernacht akkoord gegaan met het akkoord dat premier Alexis Tsipras overeen is gekomen met de schuldeisers. Uiteindelijk stemde een ruime meerderheid voor het reddingsplan.
Voorstellen door het parlement zien te loodsen waar zelfs je eigen partij helemaal niet achter staat. Dat was de zware taak die premier Tsipras woensdagavond moest zien te vervullen.
Tijdens het debat moest Tsipras dus niet alleen de oppositie zien te overtuigen, maar ook zijn eigen coalitiegenoten.
Dat ging niet altijd even makkelijk. De emoties liepen af en toe hoog op in het parlement. Onder anderen de voorzitter van het parlement, een partijgenoot van Tsipras, verzette zich fel tegen de plannen.
Tegenstemmers
Toch slaagde Tsipras erin om de eerste horde op weg naar het uiteindelijke reddingsplan te overwinnen. Met de schuldeisers had hij afgesproken dat het plan woensdag moest zijn goedgekeurd door het parlement.
Dat is in ieder geval gelukt, al gebeurde dit na middernacht en dus op donderdag. Uiteindelijk stemden 229 van de 300 parlementariërs voor de nieuwe schuldendeal. Daarmee werd een ruime meerderheid bereikt. Toch stemden 32 van Tsipras’ eigen partijgenoten tegen het plan, onder wie twee ministers.
De Griekse premier is er overigens nog niet. Ook zal nog over de wetsvoorstellen zelf moeten worden gestemd.
Coalitiepartner Onafhankelijke Grieken (ANEL) zei eerder tegen te zullen stemmen, maar draaide toch bij. Wel liet een woordvoerder van ANEL weten dat de steun alleen kan worden gegeven onder enkele strenge voorwaarden.
Los van de stemming over het reddingsplan in zijn geheel, zal er nog over vijf wetsvoorstellen moeten worden gestemd:
Hervorming van het pensioenstelsel
Versimpeling van het btw-systeem
Garantie voor onafhankelijkheid Griekse statisitiekbureau
Privatiseren overheidsbezittingen
Het terugdraaien van enkele wetten die in strijd zijn met eerdere afspraken
Dat lang niet alle Grieken blij zijn met hun politiek leiders wordt woensdag weer duidelijk buiten het parlement waar het onrustig is. Enkele actievoerders gooiden brandbommen bij het parlement naar agenten. De politie zette traangas in tegen de demonstranten.
Trouw 16.07.2015 Een meerderheid van het Griekse parlement heeft ingestemd met het reddingsplan dat maandag op de top van de eurozone is besproken.
Daarmee gaat het parlement akkoord met hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers. Het parlement stemde in de nacht van woensdag op donderdag, na een debat over de schuldencrisis.
Telegraaf 16.07.2015 Een overduidelijke meerderheid parlementariers heeft voor het akkoord van premier Tsipras en de eurogroep gestemd. Ondanks verhitte debatten wist de premier het akkoord met maatregelen waar hij zelf niet achter staat, toch vlekkeloos door het parlement te loodsen.
Uiteindelijk stemden 229 parlementsleden vóór het akkoord gestemd. 64 leden stemden tegen. Naar verluidt is de helft hiervan lid van Tsipras regeringspartij Syriza. Ook onthielden nog 6 Syriza-parlementariërs zich van stemming.
Eén van de parlementsleden was afwezig en stemde dus niet mee. Uit de zaal klonk boegeroep toen de ex-minister van Financiën Varoufakis tegen het akkoord stemde.
Steun van tegenstanders
Maar de premier wist zich wel gesteund door veel leden van drie oppositiepartijen. Tegenstand in zijn eigen partij leidt dus niet tot problemen voor het akkoord dat Tsipras sloot met de euroministers, maar het zal wel voor spanningen zorgen in zijn partij.
Een kwart van zijn partij (39 leden) stemde tegen. Hieronder waren prominente leden als de minister van Energie en de leider van het Linkse Platform.
Telegraaf 16.07.2015 Woensdagavond knalde het in de Griekse hoofdstad Athena. Bij protesten werd met molotovcocktails gegooid. De rust is inmiddels teruggekeerd op het plein en heeft het parlement in ruime meerderheid voor het akkoord van Tsipras en de eurolanden gestemd. Wel kreeg Tsipras veel tegenstand van eigen partijgenoten.
1:40 Krijgt regering Tsipras metamorfose?
De coalitiepartijen in Griekenland stemden niet in meerderheid voor het akkoord van premier Tsipras en de eurogroep. Gespeculeerd wordt over het aanblijven van de 39 Syriza-leden die tegen stemden. De regering heeft een officieel statement uitgestuurd waarin staat dat Tsipras’ regering gewoon aanblijft. Gesuggereerd wordt dat enkele ministerposten zullen wisselen de komende dagen.
In eerdere situaties dwong hij leden die van de partijlijn afweken tot aftreden. Nu lijken er te veel dwarsliggers om weg te sturen en te vervangen. Bovendien laat prominent nee-stemmer, de minister van Energie Lafazanis, weten dat hij ondanks ‘nee’ gewoon aanblijft en de regering zal blijven steunen op de weg uit deze crisis.
Wel zei Lafazanis dat hij zou opstappen als Tsipras hem daarom zou vragen.
00:52 Griekse parlementariërs stemmen in met akkoord voor steunpakket
Een overduidelijke meerderheid parlementariërs heeft voor het akkoord van premier Tsipras en de eurogroep gestemd. Minimaal 228 parlementsleden stemden voor. Ondanks verhitte debatten wist de premier het akkoord met maatregelen waar hij zelf niet achter staat, toch vlekkeloos door het parlement te loodsen. Wel kreeg hij tegenstand vanuit zijn partij Syriza. Maar hij wist zich gesteund door veel leden van de oppositie.
00:35 Stemming parlement op het punt van beginnen
De Griekse parlementariers kunnen na uren debat gaan stemmen over het akkoord dat Tsipras afgelopen weekend bereikte in Brussel. In het parlement zitten 300 leden, al zijn die misschien niet allemaal aanwezig. De regeringspartijen Syriza en de Onafhankelijke Grieken zijn met 162 leden, de oppositie met 138. Er bestaat goede kans dat Tsipras het akkoord door het parlement kan loodsen ondanks tegenstand vanuit zijn eigen partij Syriza. Drie oppositiepartijen hebben namelijk laten weten van plan zijn het akkoord te steunen.
23:10 Grieks parlement vecht met duivels dilemma
De stemming die live te volgen is komt dichterbij, parlementsleden zullen straks bij toenaam worden gevraagd wat hun oordeel wordt over het plan. De oppositie is faliekant tegen de deal die #Tsipras – niet in de bankjes in het parlement – heeft gesloten met de schuldeisers.
21:40 Parlement krijgt haast
Oppositieleider Theodorakis laat tijdens de al verhitte debatten – iedereen praat door elkaar, spreektijden worden genegeerd – de kans lopen om zijn stem toe te lichten, het parlement krijgt haast. De stemming over de omstreden deal met de schuldeisers is om twaalf uur.
21:15 Protesten zetten door
Hoewel de politie probeert de gemoederen te kalmeren, komt het tot heftige confrontaties met vooral anarchisten, een klein deel van de 10.000 demonstranten. Volg hier live beelden van het belangrijkste plein van Griekenland.
20:30 ‘Stemming voor twaalf uur’
In het Grieks parlement, waar de gemoederen hoog oplopen en het voorstel door een parlementslid werd verscheurd, volgt de stemming over het plan naar verluidt voor twaalf uur, zo heeft de voorzitter vastgesteld. De steun is volgens het IMF tebeperkt. Opvallend is de voorzitster, verklaard tegenstander van de deal, de hele procedure afwijst. Zij geeft de complete leiding nu over aan de vicevoorzitter.
20:00 Traangas en molotov-cocktails
De eerste rellen breken uit, de politie gebruikt traangas, demonstranten vluchten weg. Maar telkens hergroeperen demonstranten tegen de Griekse deal van hun regering zich. Premier Tsipras ontbreekt in de vergadering, die met drie uur vertraging is begonnen omdat de Syriza-fractie bleef vergaderen.
VK 15.07.2015 Het Griekse parlement heeft het akkoord van premier Tsipras met de geldschieters na een lang debat aangenomen. Een deel van Tsipras’ achterban heeft afstand genomen van de plannen: 39 van de 149 Syriza-parlementariërs zouden tegen hebben gestemd. Tsipras, die zelf geen ander alternatief zag dan akkoord gaan met de Europese hervormingseisen, kreeg steun van de oppositie.
Samenvatting liveblog;
Lees hier een samenvatting van ons liveblog terug.
– Een tweederde meerderheid van het Griekse parlement heeft ingestemd met het reddingsplan dat zondagnacht en maandagmorgen op de top van de eurozone is besproken. Daarmee gaat het parlement akkoord met hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers. Lees hier ons nieuwsbericht over de overtuigende ja-stem.
– Iets na half één wordt er gestemd over het reddingsplan van de geldschieters.
– Premier Tsipras verschijnt vlak voor middernacht voor het Griekse parlement. De deadline van middernacht in Athene is dan al verstreken, door het tijdsverschil in Brussel nog niet.
– To Potami, PASOK en de Nieuwe Democratie hebben toegezegd dat ze voor het akkoord zullen stemmen. De Communistische Partij en de Gouden Dageraad zullen tegen stemmen.
– De staatsschuld van Griekenland is door de lange looptijden van leningen en de beperkte rentelasten relatief laag. Dat stelt minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem woensdag.
– De politie in de Griekse hoofdstad Athene heeft traangas ingezet tegen demonstranten die woensdag de straat op zijn gegaan uit protest tegen het akkoord met de Eurotop.
– De Griekse premier Alexis Tsipras heeft laten weten dat het lastig voor hem wordt om te regeren als hij niet de steun heeft van zijn eigen parlementsleden.
– Meer dan de helft van het centraal comité van de Griekse regeringspartij Syriza wijst het akkoord dat de regering heeft gesloten met de eurozone af.
– De Griekse onderminister van Financiën, Nadia Valavani, is volgens Griekse media opgestapt uit protest tegen ‘de nutteloze maatregelen’ die de Europese schuldeisers haar land opleggen.
– Varoufakis: Griekenland wordt een vazal van de eurogroep als het parlement instemt met de voorwaarden aan verdere steun voor het land.
– Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft gisteravond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan nu wordt aangenomen.
VK 15.07.2015 Griekenland heeft op korte termijn 7 miljard euro nodig om de aflossingen aan het IMF en de ECB te voldoen. De banken wankelen, de situatie wordt steeds kritieker. Of Syriza de rijen gesloten houdt, is intussen zeer de vraag.
De Europese Commissie wil Griekenland op zeer korte termijn een lening van 7 miljard euro verstrekken waarmee het de aflossingen deze maand aan de ECB en het IMF kan voldoen. Het geld komt uit een speciaal fonds dat is gebaseerd op het EU-budget, een constructie die op fel verzet stuit van Groot-Brittannië.
‘De situatie in Griekenland is kritiek’, zei Europees Commissaris Dombrovskis (Euro) woensdag. De Griekse banken, die al twee weken dicht zijn, staan op instorten en Athene moet deze maand 3,5 miljard euro aan de ECB terugbetalen. Volgende maand wacht een nieuwe ECB-aflossing van 3 miljard en de betalingsachterstand bij het IMF is inmiddels 2 miljard.
Trouw 15.07.2015 Voor de derde keer in vijf jaar tijd heeft Griekenland financiële steun nodig. Veel hervormingen en nog eens 82 miljard euro aan leningen moeten het land uit de economische malaise tillen. Slagen de Grieken deze keer wel?
Griekenland kan een vliegende start maken, aangezien er nog altijd veel geld in het land aanwezig is.
Ja, want het is Ierland ook gelukt
De deal met Europa een ramp voor Griekenland? Integendeel. Eindelijk dwingt Europa het land zijn slepende economische problemen aan te pakken. En de Grieken weten, na jaren van mismanagement en liegende politici, dat dit hun laatste kans is om in de euro te blijven. Die kans gaat de huidige generatie jongeren met beide handen grijpen, in tegenstelling tot de generaties voor hen, die er een behoorlijke puinhoop van hebben gemaakt.
De eisen die Europa heeft gekoppeld aan nieuwe financiële steun voor Griekenland zijn keihard. Ze grijpen diep in in vrijwel alle facetten van de economie en de samenleving. Van het eindelijk opzetten van een functionerende belastingdienst tot het vrijmaken van beschermde beroepen. Van het ingrijpen in de pensioenen tot het privatiseren van vastgeroeste staatsbedrijven. En dat is precies wat het land nodig heeft. De afgelopen vijf jaar heeft het land, onder druk van zijn geldschieters, weliswaar keihard bezuinigd, maar nauwelijks hervormd. De economie is daardoor fors gekrompen, terwijl de maatregelen die bedoeld waren om de groeipotentie te verhogen achterwege bleven.
Waarom zou Griekenland niet kunnen wat Ierland bijvoorbeeld wel is gelukt? Na Griekenland was Ierland het tweede land in de eurozone dat om hulp moest vragen, nadat een enorme vastgoedzeepbel de banken en het land aan de rand van de afgrond hadden gebracht. Ook daar waren protesten tegen de strikte eisen aan de financiële steun. Maar het land greep in, de lonen en pensioenen werden verlaagd om de concurrentiekracht te verhogen. De zieltogende banken en bouwsector zijn gesaneerd en mensen vinden nieuw werk in sectoren die gedijen in de hervonden concurrentiekracht.
Trouw 15.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds publiceerdevandaag een vernietigend rapport over het derde steunpakket voor Griekenland. Al zou het land alle hervormingen doorvoeren, nog verdient het te weinig om terug te betalen. Wat betekent dat?
In 2053 hoopt de Duitse bondskanselier Angela Merkel 99 jaar te worden. En als zij die respectabele leeftijd inderdaad bereikt, dan zal zij nog meemaken dat de Griekse regering in dat jaar voor het eerst rente en aflossing gaat betalen op de enorme schuld die het land heeft uitstaan bij de overige landen in de eurozone. De kans dat Merkel ook de laatste euro van de schuld ziet terugkeren naar Berlijn is echter klein, dan praten we over nog eens tientallen jaren na 2053.
Bovenstaande is geen grap. Het is, volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de enige manier waarop Griekenland überhaupt nog zijn schulden kan aflossen. Het instituut publiceerde vandaag een vernietigend rapport over het te bereiken derde steunpakket voor Griekenland. Zelfs al zou Griekenland de vereiste hervormingen tot in perfectie uitvoeren, het land verdient simpelweg te weinig om zijn schulden te kunnen aflossen. De eurolanden zullen dus een groot deel van hun leningen aan Griekenland moeten kwijtschelden.
Trouw 15.07.2015 Is Europa sterker geworden of juist zwakker door de Griekse deal? Dat het belangrijk is om Griekenland te redden, staat buiten kijf, vinden Jaap de Hoop Scheffer en Jonathan Holslag. Maar een goed Europees verhaal is het niet geworden.
Ik weet niet beter dan dat Europa zich altijd van crisis naar crisis heeft gesleept
‘Er is misschien wel geen moment in de geschiedenis geweest dat het bijeenhouden van Europa belangrijker was’, aldus Jaap de Hoop Scheffer,voormalig secretaris-generaal Navo en minister van buitenlandse zaken.
Als zijn studenten over vijftien jaar terugkijken in de annalen van de Europese Unie, dan zal de Griekse crisis er zeker uitspringen. De Leidse hoogleraar internationale betrekkingen Jaap de Hoop Scheffer (67) was secretaris-generaal van de Navo en minister van buitenlandse zaken (CDA). Wat voor hem de Griekse crisis zo cruciaal maakt, “en dat punt wordt in Nederland veel te weinig aangeroerd”, is het belang van Griekenland op het wereldtoneel.
“Het land ligt op een cruciale plek, tussen instabiele gebieden als de westelijke Balkan, Rusland, het Midden-Oosten en het noorden van Afrika. En ondertussen hebben de Chinezen al delen van de Piraeus-haven opgekocht. Dat Griekenland in de eurozone moet blijven, spreekt, zo beschouwd, voor zich. Er is met de huidige onrust in de wereld en de oprukkende migratiestromen misschien wel geen moment in de geschiedenis geweest dat het bijeenhouden van Europa belangrijker was.”
VK 15.07.2015 De staatsschuld van Griekenland is door de lange looptijden van leningen en de beperkte rentelasten relatief laag. Dat stelt minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem woensdag in een brief aan de Tweede Kamer.
De schuldenlast is door de lange looptijd en de lage rente van de Griekse publieke schuld, relatief laag,aldus Jeroen Dijsselbloem
Daarin reageert Dijsselbloem op een rapport waarin het IMF juist waarschuwt voor de enorme verslechtering in de Griekse economie, waardoor de Griekse schuld de komende jaren veel hoger uitvalt dan eerder werd verwacht. Om de schuld houdbaar te maken, zouden de eurolanden veel meer schuldverlichting moeten verlenen dan waar men nu toe bereid is.
VK 15.07.2015 Het Griekse parlement heeft het akkoord van premier Tsipras met de geldschieters na een lang debat aangenomen. Een deel van Tsipras’ achterban heeft afstand genomen van de plannen: 39 van de 149 Syriza-parlementariërs zouden tegen hebben gestemd. Tsipras, die zelf geen ander alternatief zag dan akkoord gaan met de Europese hervormingseisen, kreeg steun van de oppositie.
Samenvatting liveblog
Lees hier een samenvatting van ons liveblog terug.
– Een tweederde meerderheid van het Griekse parlement heeft ingestemd met het reddingsplan dat zondagnacht en maandagmorgen op de top van de eurozone is besproken. Daarmee gaat het parlement akkoord met hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen die zijn afgesproken met de schuldeisers. Lees hier ons nieuwsbericht over de overtuigende ja-stem.
– Iets na half één wordt er gestemd over het reddingsplan van de geldschieters.
– Premier Tsipras verschijnt vlak voor middernacht voor het Griekse parlement. De deadline van middernacht in Athene is dan al verstreken, door het tijdsverschil in Brussel nog niet.
NU 15.07.2015 Protesten buiten het Griekse parlement in Athene zijn woensdagavond uitgelopen op rellen tussen de demonstranten en de politie. De Griekse volksvertegenwoordiging stemt woensdagavond over het omstreden Europese hervormingsplan. Dat meldt persbureau Reuters woensdag.
Duizenden mensen demonstreren tegen het akkoord dat Griekenland onlangs sloot met de eurolanden. Het parlement debatteert momenteel over het voorstel, waarover mogelijk pas na middernacht definitief een akkoord zal worden bereikt in Griekenland.
De rellen begonnen vlak voordat het debat over het voorstel zou gaan beginnen. Vanuit de boze menigte werden molotovcocktails en stenen gegooid naar de politie. Agenten zetten op hun beurt traangas in.
Telegraaf 15.07.2015 De politie in de Griekse hoofdstad Athene heeft traangas ingezet tegen demonstranten die woensdag de straat op zijn gegaan uit protest tegen het akkoord met de Eurotop. Dat gebeurde nadat betogers brandbommen naar agenten hadden gegooid.
De demonstratie verliep in eerste instantie rustig, tot zich een groep van ongeveer tweehonderd betogers bij de protestmars voegde met schijnbaar minder vreedzame bedoelingen.
Honderden betogers vluchtten toen de relletjes uitbraken.
In het parlementsgebouw debatteert het Griekse parlement woensdagavond over het Europees akkoord. Na het debat wordt er gestemd, mogelijk is dat pas na middernacht.
Trouw 15.07.2015 Een grote meerderheid in het Franse parlement heeft zich uitgesproken voor het nieuwe Europese akkoord met Griekenland over de aanpak van de schuldencrisis in dat land. 412 stemmen voor en 69 stemmen tegen.
Zowel de regerende Socialistische Partij als veel afgevaardigden van de centrumrechts oppositie toonden zich in een debat voorstander van het akkoord. Dat stelt voor de derde keer een serie noodkredieten in het vooruitzicht.
De Franse premier Manuel Valls beklemtoonde dat het akkoord geen blanco cheque voor Athene is. De stemming was geen noodzaak voor de regering, maar voor brede steun is er woensdag toch een debat met stemming gehouden.
NU 15.07.2015 Een grote meerderheid in het Franse parlement heeft zich woensdag uitgesproken voor het nieuwe Europese akkoord met Griekenland over de aanpak van de schuldencrisis in dat land.
Zowel de regerende Socialistische Partij als veel afgevaardigden van de centrumrechts oppositie toonden zich in een debat voorstander van het akkoord. Dat stelt voor de derde keer een serie noodkredieten in het vooruitzicht.
De Franse premier Manuel Valls beklemtoonde dat het akkoord geen blanco cheque voor Athene is. De stemming was geen noodzaak voor de regering, maar voor brede steun is er woensdag toch een debat met stemming gehouden.
Telegraaf 15.07.2015 Een grote meerderheid in het Franse parlement heeft zich woensdag uitgesproken voor het nieuwe Europese akkoord met Griekenland over de aanpak van de schuldencrisis in dat land.
Zowel de regerende Socialistische Partij als veel afgevaardigden van de centrumrechts oppositie toonden zich in een debat voorstander van het akkoord. Dat stelt voor de derde keer een serie noodkredieten in het vooruitzicht.
De Franse premier Manuel Valls beklemtoonde dat het akkoord geen blanco cheque voor Athene is. De stemming was geen noodzaak voor de regering, maar voor brede steun is er woensdag toch een debat met stemming gehouden.
Telegraaf 15.07.2015 Meer dan de helft van het bestuur van Syriza, de partij van de Griekse premier Alexis Tsipras, wijst het akkoord af dat de premier maandag met Europese geldschieters sloot. Van de 201 bestuursleden in het Centrale Comité hebben er 107 het akkoord woensdag als ,,een vernedering van het Griekse volk” afgedaan, meldde het Spaanse persbureau Europa Press.
Tsipras heeft zijn partijgenoten in het parlement woensdag te verstaan gegeven dat hij moeilijk premier kan blijven als zij hem niet steunen. Hij heeft betoogd zich verplicht te voelen het nare akkoord uit te voeren, omdat het land dan weer noodkrediet krijgt en hij over kwijtschelding van schulden kan gaan onderhandelen. Woensdagavond laat komt er een stemming over in het parlement.
De meerderheid van het partijbestuur vindt het echter een schandalig stuk. Het zou zijn opgesteld onder dreigementen en ,,vernederende en verwoestende bepalingen bevatten” over het toezicht op de financiële positie van het land.
Telegraaf 15.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras krijgt felle kritiek uit zijn eigen partij op het akkoord dat hij maandagochtend sloot met de overige eurolanden. Het ene na het andere Syriza-kopstuk keert zich tegen hem. Het is de vraag of het akkoord vanavond wel een meerderheid krijgt in het Griekse parlement.
De onderminister van Financiën, Nadia Valavani, is woensdag opgestapt uit protest tegen „de nutteloze maatregelen” die de Europese schuldeisers haar land opleggen.
Meer dan de helft van het bestuur van Syriza wijst het akkoord af. Van de 201 bestuursleden in het Centrale Comité hebben er 107 het akkoord woensdag als ,,een vernedering van het Griekse volk” afgedaan.
Woensdagavond stemt het Griekse parlement over de jongste plannen waarmee Griekenland in ruil nieuwe noodkredieten krijgt. Eerder liet de minister van Defensie, Panos Kammenos, al weten faliekant tegen de plannen van de geldschieters te zijn. Hij stapte echter niet op.
‘Wraakzucht’
Tsipras ziet het akkoord overigens zelf ook niet zitten, maar hij heeft dinsdagavond betoogd geen andere keuze te hebben dan de maatregelen uit te voeren om Griekenland binnen de eurozone te houden en om straks over kwijtschelding van schulden verder te praten.
Ook Varoufakis is fel tegen het akkoord. Hij verwijt de regering Tsipras het referendum van 5 juli te hebben genegeerd door enorme concessies te doen in plaats van voet bij stuk te houden. Varoufakis is afgetreden als minister, maar zit nog in het Griekse parlement voor Syriza.
IMF opent vuur
Intussen heeft het IMF het vuur geopend op het akkoord dat Griekenland maandagochtend sloot met de overige eurolanden. Volgens het IMF onderschat de eurozone de onhoudbaarheid van de Griekse staatsschuld. Het instituut vindt dat de overige eurolanden de Griekse schuld flink moeten verminderen. Maar onder meer Duitsland voelt daar weinig voor, omdat dat de andere eurolanden vele miljarden euro’s zou kosten.
Telegraaf 15.07.2015 De Europese Commissie heeft de EU-landen voorgesteld om Griekenland op korte termijn een overbruggingskrediet uit het noodfonds EFSM te geven.
De Grieken hebben de komende twee weken €7 miljard nodig, onder meer om de ECB af te lossen. Als de ECB vrijdag geen €3,5 miljard krijgt, kan de centrale bank in feite de Griekse banken niet meer van kapitaal voorzien. Ook heeft het IMF nog steeds €1,6 miljard te goed. Over enkele weken krijgt de ECB nieuwe miljarden voor aflopende Griekse leningen.
Zonde die ECB-geldkraan lijkt de Griekse economie helemaal in elkaar te storten omdat de banken niet meer open kunnen. Vandaar dat de Commissie haast heeft met een alternatief.
VK 15.07.2015 De Europese Commissie wil Griekenland een noodlening geven van maximaal 7 miljard euro. Met die lening zou Griekenland de periode kunnen overbruggen waarin wordt onderhandeld over een derde steunprogramma. Alle 28 landen van de Europese Unie zouden mee moeten betalen aan het overbruggingskrediet.
Meer over de deal
Als de wetten vanavond door het Griekse parlement zijn aangenomen, gaan de nationale parlementen van de andere eurolanden zich erover buigen. Robert Giebels legt helder uit hoe de verdere procedure werkt (+).
Correspondent Sarah Venema beschrijft hoe links Griekenland in de touwen hangt en boos is op Tsipras (+).
De banken in Griekenland blijven ook donderdag nog dicht. Dit maakte het ministerie van Financiën vandaag bekend.
De financiële sector van Griekenland zit sinds maandag 29 juni op slot om het omvallen van Griekse banken te voorkomen. De banken dreigen ten onder te gaan omdat Grieken massaal geld opnemen vanwege de economische onzekerheid.
Geld geparkeerd in een noodpotje bij de Europese Commissie, EFSM genaamd, is de ‘enige en beste oplossing’ om Griekenland op korte termijn te helpen. Dit stelt vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis woensdag.
Het noodpotje dat Brussel wil gebruiken, is gevuld door alle EU-landen. Toen de eurolanden het permanente noodfonds ESM oprichtten, werd afgesproken dat het noodpotje niet meer zou worden gebruikt om eurolanden financieel te helpen. Toch wordt nu onderhandeld over het gebruik van deze EU-pot.
Volgens het IMF is schuldverlichting noodzakelijk op een schaal die verder gaat dan waar de eurolanden tot nog toe bereid toe zijn, bleek gisteren uit een rapport van het monetair fonds. De eurolanden willen daar pas over praten als Athene serieus werk maakt van de beloofde bezuinigingen. Ook de Europese Commissie wil pas nadenken over schuldverlichting als Griekenland zijn afspraken nakomt. En zelfs dan sluit de Commissie kwijtschelding uit. Alleen herstructurering is een optie.
Tsipras gelooft zelf ook niet in de overeenkomst met de eurolanden die hij maandagochtend tekende. Dit zei hij dinsdag in een interview met de Griekse televisiezender ERT. Toch wil hij de benodigde wetten door het parlement loodsen en neemt hij daar de ‘volle verantwoordelijkheid’ voor. Er is gewoonweg geen alternatief volgens de premier.
Elsevier 15.07.2015 Nee, zegt de Europese Commissie tegen kwijtschelding van de Griekse schulden. Wel mogelijk: ‘herprofilering’. De Europese Commissie wil geen kwijtschelding van de Griekse schulden, maar houdt wel ‘schuldverzachtende maatregelen’ achter de hand. ‘Brussel’ reageert daarmee op het Internationaal Monetair Fonds.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waarschuwde dinsdagdat de financiële positie van Griekenland de afgelopen tijd enorm is verslechterd, en dat het eerder deze week gesloten akkoord daar niet veel verbetering in zal gaan brengen.
Flinke schuldenverlichting is er nodig om de schuld van het Zuid-Europese land enigszins binnen de perken te houden.
Verlenging
Maar kwijtschelding? Nee, dat zeker niet, meldt de Europese Commissie in een evaluatie van de gebeurtenissen rond de Griekse crisis, de afgelopen week, schrijft persbureau Reuters. In Brussel gaan ze voor ‘herprofilering’ van de schuld, oftewel ‘schuldverzachtende maatregelen’. Een van die maatregelen zou kunnen zijn een verlenging van de looptijden van de bestaande en nieuwe leningen.
Michiel Dijkstra: ‘Op papier is Griekenland de andere eurolanden 218,5 miljard euro schuldig, maar in de praktijk is de schuld door dit uitstel en toekomstige ontwaarding al met 40 procent verlaagd >
Die kunnen de Grieken alleen verwachten als er ‘geloofwaardig’ wordt hervormd, in overeenstemming met de wens van de internationale geldschieters. En niet alleen dat: de Griekse regering moet er als een blok achterstaan, en dat ook daadwerkelijk laten zien. De hervormingen moeten worden gedaan in onder meer het pensioen- en btw-stelsel.
Marathon
Rond het eindspel in de Griekse schuldenmarathon kwam ook het onderwerp ‘schuldenverlichting’ weer eens op tafel. De discussie werd vooral aangezwengeld door Frankrijk, dat daar wel iets in ziet.
Maar de Duitsers, onder aanvoering van minister van Financiën Wolfgang Schaüble, willen het niet, onder geen beding. Hoe is dit immers te verkopen aan de belastingbetaler die, net als in Nederland, mee heeft betaald aan het op de been houden van de Grieken? Maar uiteindelijk komt het allemaal op hetzelfde neer: de schuld van Griekenland wordt weliswaar niet kwijtgescholden, maar de Grieken hoeven wel minder te betalen.
Overbrugging
Intussen is er meer bekend over het overbruggingskrediet voor Griekenland. Alle 28 landen van de Europese Unie, dus ook de landen die geen lid zijn van de monetaire unie, zouden moeten meebetalen aan deze noodlening. Het geld dat is gestopt in een noodpotje bij de Europese Commissie (EFSM) is de enige en ‘beste’ oplossing om Griekenland op korte termijn te helpen, zei vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis (de Euro) woensdag op een persconferentie. Griekenland verkeert in enorme financiële en economische problemen nu de banken zijn gesloten.
Het bedrag dat is gemoeid met het overbruggingskrediet bedraagt vermoedelijk 7 miljard euro voor drie maanden, totdat er definitief een derde steunpakket is. Het Griekse parlement gaat vanavond al dan niet instemmen met de deal die premier Alexis Tsipras tegen zijn zin in Brussel sloot.
VK 15.07.2015 De Nederlandse regering moet het IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken voordat de Tweede Kamer er donderdag over vergadert. Een Kamermeerderheid heeft zich bij deze wens van CDA-Kamerlid Pieter Heerma aangesloten, aldus een woordvoerder van de partij.
Houdbaarheid Griekse schuld ‘dramatisch’
De toch al slechte financiële situatie van Griekenland is ‘dramatisch verslechterd’ door het sluiten van de banken de afgelopen weken, stelt het Internationaal Monetair Fonds in een uitgelekt rapport. Om het land weer financieel gezond te krijgen is verregaande schuldverlichting nodig.
De Kamercommissie die de vergadering voorbereidt, wil bovendien een oordeel van het kabinet over dat rapport, ook nog voor het debat. De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Het Internationaal Monetair Fonds(IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan wordt aangenomen. Ook zou er meer nodig zijn dan de 85 miljard euro noodhulp die maandag overeen is gekomen. De Kamer wil nu alles horen ‘ook voor zover dit niet openbaar is’, aldus het CDA.
NU 15.07.2015 De Nederlandse regering moet het IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken voordat de Tweede Kamer er donderdag over vergadert.
Een Kamermeerderheid heeft zich bij deze wens van CDA-Kamerlid Pieter Heerma aangesloten, aldus een woordvoerder van de partij woensdag.
De Kamercommissie die de vergadering voorbereidt, wil bovendien een oordeel van het kabinet over dat rapport, ook nog voor het debat. De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan wordt aangenomen, zo staat in een uitgelekte memo van het IMF.
Ook zou er meer nodig zijn dan de 85 miljard euro noodhulp die maandag overeen is gekomen. De Kamer wil nu alles horen ”ook voor zover dit niet openbaar is”, aldus het CDA.
Telegraaf 15.07.2015 De Nederlandse regering moet het IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken voordat de Tweede Kamer er donderdag over vergadert. Een Kamermeerderheid heeft zich bij deze wens van CDA-Kamerlid Pieter Heerma aangesloten, aldus een woordvoerder van de partij woensdag.
De Kamercommissie die de vergadering voorbereidt, wil bovendien een oordeel van het kabinet over dat rapport, ook nog voor het debat. De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan wordt aangenomen. Ook zou er meer nodig zijn dan de 85 miljard euro noodhulp die maandag overeen is gekomen. De Kamer wil nu alles horen ,,ook voor zover dit niet openbaar is”, aldus het CDA.
AD 15.07.2015 De Nederlandse regering moet het IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken voordat de Tweede Kamer er donderdag over vergadert.
Een Kamermeerderheid heeft zich bij deze wens van CDA-Kamerlid Pieter Heerma aangesloten, aldus een woordvoerder van de partij woensdag.
De Kamercommissie die de vergadering voorbereidt, wil bovendien een oordeel van het kabinet over dat rapport ontvangen, ook nog voor het debat.
De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Veel meer geld
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan wordt aangenomen. Ook zou er meer nodig zijn dan de 85 miljard euro noodhulp die maandag overeen is gekomen. De Kamer wil nu alles horen ,,ook voor zover dit niet openbaar is”, aldus het CDA.
Telegraaf 15.07.2015 Het IMF vindt de Griekse schulden te hoog, het muntfonds moet ongeveer €30 miljard van de €85 miljard nieuwe hulp financieren en lijkt dat niet te willen zonder schuldafschrijving. Daarmee ligt het pas bevochten akkoord nu al onder vuur van het IMF.
IMF bevestigde vannacht de details van het gisteren gelekte rapport.Daarin staat dat de Griekse staatsschuld de komende twee jaar stijgt tot 200% van het nationaal inkomen, tegen 170% nu. Volgens het IMF zijn de Griekse schulden alleen houdbaar als de Grieken dertig jaar geen rente en aflossing hoeven te betalen en een deel van de schuld wordt geschrapt. De eurolanden onder aanvoering van Duitsland willen van dat laatste niets weten.
De euroministers slaagden er gisteren ook niet in een voorschot voor de Grieken te regelen zodat ze volgende week €3,5 miljard aan de ECB kunnen betalen. Bij wanbetaling zou de ECB officieel de Griekse banken niet meer mogen steunen.
Trouw 15.07.2015 Zelf heeft premier Tsipras weinig vertrouwen in het hervormingsplan waar hij afgelopen maandag zijn handtekening onderzette. Vanavond spreekt het Griekse parlement zich er over uit. De meningen over de inhoud van het plan zijn verdeeld. Het plan bevat rigoureuze maatregelen, zoveel is duidelijk, maar het is de vraag of het de noodlijdende economie er weer bovenop zal helpen. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft zijn handen er vanaf getrokken.
Volgens het IMF is het plan desastreus voor het herstel van de Griekse economie. De staatsschuld van het land zal de komende twee jaar oplopen tot bijna twee keer de omvang van de economie en er is veel meer hulp nodig om de schuldenlast houdbaar te maken dan tot nu toe werd aangenomen. Bovendien zou de afgesproken 85 miljard euro noodhulp niet voldoende zijn.
Daarmee is er effectief een einde gekomen aan de trojka van de Europese Centrale Bank, Europese Commissie en het IMF die Griekenland moest redden.
NRC 15.07.2015 Wéér een cruciale dag voor Griekenland. Het parlement in Athene debatteert en stemt vandaag over het omstreden akkoord over een nieuw reddingsplan met Europa dat premier Tsipras maandagochtend sloot. In zijn eigen partij is veel kritiek: vanmiddag stapte de staatssecretaris van Financiën al op. De verwachting is desalniettemin dat het parlement Tsipras zal steunen. Op de achtergrond speelt de rol van het IMF, dat kwijtschelding van een deel van de Griekse schuld wil. Verder praten de EU-lidstaten over een overbruggingskrediet dat Athene nodig heeft om de komende weken, in afwachting van de nieuwe noodsteun, aan zijn verplichtingen te kunnen voldoen. LEES VERDER›
NU 15.07.2015 Meer dan de helft van het bestuur van Syriza, de partij van de Griekse premier Alexis Tsipras, wijst het akkoord af dat de premier maandag met Europese geldschieters sloot.
Van de 201 bestuursleden in het Centrale Comité hebben er 107 het akkoord woensdag als ”een vernedering van het Griekse volk” afgedaan, meldde het Spaanse persbureau Europa Press.
Tsipras heeft betoogd zich verplicht te voelen het nare akkoord uit te voeren, omdat het land dan weer noodkrediet krijgt en hij over kwijtschelding van schulden kan gaan onderhandelen. Er komt laat op woensdag een stemming over in het parlement.
De meerderheid van het partijbestuur vindt het echter een schandalig stuk. Het zou zijn opgesteld onder dreigementen en ”vernederende en verwoestende bepalingen bevatten” over het toezicht op de financiële positie van het land.
AD 15.07.2015 Nu de eurolanden een deal hebben gesloten met het noodlijdende Griekenland is een grexit voorlopig afgewend. Maar dan moet het Griekse parlement woensdagavond laat wel een aantal cruciale hervormingswetten goedkeuren. En dat is een moeilijke klus voor premier Alexis Tsipras, die steun moet zoeken bij oppositiepartijen omdat zijn eigen partijleden hem niet allemaal steunen. Vijf vragen.
Waar gaan de wetten over?
Tsipras gaf dinsdag toe dat hij niet achter de gesloten deal staat, maar hem toch gaat uitvoeren. Dat betekent dat hij direct na de ondertekening moest gaan hervormen. Het belangrijkste onderdeel daarvan is de goedkeuring van een viertal wetten door zijn parlement.
Trouw 15.07.2015 De Griekse onderminister van Financiën, Nadia Valavani, is volgens Griekse media vandaag opgestapt uit protest tegen ‘de nutteloze maatregelen’ die de Europese schuldeisers haar land opleggen. ‘Wat vandaag op tafel ligt, is zo deprimerend en het biedt geen oplossing voor de mensen of voor het land’, schreef de bewindsvrouw aan premier Alexis Tsipras over de economische koers die de regering zou moeten volgen.
De krant Kathimerini meldde dat ook de secretaris-generaal van het ministerie van Financiën, Manos Manousakis, vandaag zijn ontslag heeft ingediend.
Vangavond stemt het Griekse parlement over de jongste plannen waarmee Griekenland in ruil nieuwe noodkredieten krijgt. Eerder liet de minister van Defensie, Panos Kammenos, al weten faliekant tegen de plannen van de geldschieters te zijn. Hij stapte echter niet op.
NRC 15.07.2015 De Griekse staatssecretaris Nadia Valavani van Financiën stapt op. Ze kan niet leven met het akkoord dat maandag met de eurolanden is gesloten. Valavani geeft zowel haar post in het kabinet als haar zetel in het parlement op.
Haar paradepaardje was een ruimhartige betalingsregeling voor burgers en bedrijven met belastingschulden, schreef onze correspondent Marloes de Koning vanochtend in nrc.next. Het ziet ernaar uit dat die wordt teruggedraaid. LEES VERDER
NRC 15.07.2015 Herprofilering van de Griekse schuld is mogelijk, maar kwijtschelding is dat niet. Dat staat in de evaluatie die de Europese Commissie vorige week maakte van het Griekse verzoek voor een derde steunpakket, schrijft persbureau Reuters. Het standpunt over de houdbaarheid van de schuld verschilt van dat van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat gisteren meldde dat er schuldenverlichting moet komen.
Volgens de Commissie is herprofilering van de schuld wel alleen mogelijk als Griekenland de hervormingsmaatregelen invoert waar de schuldeisers om hebben gevraagd. Die hebben betrekking op onder meer de btw en de pensioenen.
‘NEDERLANDSE REGERING MOET VANDAAG NOG REAGEREN’
Morgen debatteert de Tweede Kamer over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. CDA-Kamerlid Heerma stelde gisteren dat de Nederlandse regering nog voor het Kamerdebat officieel moet reageren op het gisteren gepubliceerde IMF-rapport. De NOS meldt dat Kamermeerderheid zich inmiddels bij zijn wens aansluit.
VK 15.07.2015 De Griekse regering heeft de export van 25 soorten geneesmiddelen verboden, uit vrees voor een humanitaire crisis in het door medicijntekorten geplaagde land. Dat heeft het Griekse ministerie van Volksgezondheid bekend gemaakt.
Nog een week medicijnen, ‘daarna stopt alles’
Farmaciebedrijven willen niet meer leveren aan de apothekers in de Griekse stad Drama. Toch is dat niet hun enige probleem. ‘Patiënten zijn hier verwend.’ (+)
Volkskrant-verslaggever Ana van Es verhaalt dagelijks vanuit Drama over de gevolgen van de Griekse crisis. Lees hier de vorige afleveringen.
Griekenland is voor medicijnen vrijwel volledig aangewezen op import uit andere landen. Omdat de prijzen van medicijnen in Griekenland momenteel erg laag zijn, is het voor groothandelaren lucratief om ze door te verkopen aan andere landen, waar de prijzen hoger liggen. De laatste weken is de wederuitvoer van sommige medicijnen sterk gestegen, waarschuwen Griekse toezichthouders. Deze wederuitvoer is weliswaar toegestaan volgens Europese regels, maar onwenselijk nu Griekse apothekers klagen dat ze steeds moeilijker aan medicijnen kunnen komen, aldus het ministerie van Volksgezondheid. ‘Er zijn malversaties aan het licht gekomen van sommige spelers in de farmaceutische sector’, zei een woordvoerder van het ministerie.
NU 15.07.2015 Griekenland heeft de export van 25 soorten medicijnen stilgelegd. Het land is bang dat er een tekort ontstaat, met een humanitaire crisis tot gevolg. Dat meldt het Griekse ministerie van Volksgezondheid.
Medicijnen die Griekenland heeft geïmporteerd worden de laatste weken veel meer geëxporteerd dan normaal. Dat komt doordat de prijzen in Griekenland laag zijn en de geneesmiddelen voor meer geld in het buitenland kunnen worden verkocht.
Hoewel dit toegestaan is binnen Europa, wil Griekenland de export toch een halt toe roepen. Omdat de medicijnen steeds moeilijker verkrijgbaar zijn in het land zelf, gaat het ministerie strenger controleren op misbruik.
Het is onduidelijk om welke geneesmiddelen het precies gaat.
Telegraaf 15.07.2015 Griekenland heeft de export van 25 soorten medicijnen stilgelegd. Het Griekse ministerie van Volksgezondheid is bang dat er een tekort ontstaat, met een humanitaire crisis tot gevolg.
Medicijnen die Griekenland heeft geïmporteerd worden de laatste weken veel meer geëxporteerd dan normaal. Dat komt doordat de prijzen in Griekenland laag zijn en de geneesmiddelen voor meer geld in het buitenland kunnen worden verkocht. Dit is toegestaan binnen Europa.
Maar omdat medicijnen steeds moeilijker verkrijgbaar zijn in Griekenland, gaat het ministerie strenger controleren op misbruik. Het is onduidelijk om welke geneesmiddelen het precies gaat.
NRC 15.07.2015 Griekenland heeft de uitvoer van 25 soorten medicijnen aan banden gelegd. Het Griekse ministerie van Volksgezondheid vreest voor tekorten die kunnen uitmonden in een humanitaire crisis.
Er is een grote toename te zien in het aantal geïmporteerde medicijnen dat naar het buitenland wordt uitgevoerd. Deze medicijnen worden voor een lage prijs op de Griekse markt aangeboden, wat het voor sommige partijen aantrekkelijk maakt om de middelen op te kopen en vervolgens door te verkopen aan het buitenland.
Deze medicijnen komen dus niet op de Griekse markt terecht, wat kan leiden tot tekorten. Een woordvoerder van het Griekse ministerie van Volksgezondheid tegenover Reuters:
“We hebben misbruik geconstateerd door sommige spelers op de farmaceutische markt.”
VK 15.07.2015 Op een eiland tegenover Ithaca vertellen de nieuwe huizen en de glimmende auto’s een ander vehaal dan dat van de door Merkel geknevelde Grieken.
Mijn vrouw en ik doen nu ruim een week aan participerend observeren, op een Grieks eiland bij Odysseus om de hoek. Ook na de maandag van de onderhandelingsmarathon schijnt de zon hier nog steeds uitbundig, maar er is uiteraard maar één onderwerp: het nieuwe bailout-akkoord en de Grexit.
Taxichauffeur één rekende Amsterdamse prijzen, die op een geplastificeerde kaart stonden. Collega twee deed hetzelfde maar die gaf er zijn politieke visie bij. We reden in de bergen langs een bronzen adelaar, een monument. ‘Dat is vanwege de oorlog, mister’, zei hij half plechtig, half dreigend. ‘Veel doden hier. Door de Duitsers. Mevrouw Merkel is hier (wees op voorhoofd) en hier (wees op hart) nog precies hetzelfde als in 1941.’ En verder? ‘Gaan jullie in Holland met 67 met pensioen? Crazy. Dan ga ik dood.’
AD 15.07.2015 Met privatisering van staatseigendom moet Griekenland 50 miljard euro ophalen. Maar de onderhandelingspositie is beroerd. Voor een spotprijs zijn de kroonjuwelen over te nemen: van vliegvelden tot havens en oliebedrijven. Europese, Chinese en Russische bedrijven wrijven zich in de handen. Het Griekse parlement stemt woensdagavond over een reeks maatregelen die de schuldeisers hebben opgelegd.
Nederland zou ook op zijn achterste benen staan als premier Rutte en burgemeester Aboutaleb zouden besluiten het havenbedrijf van Rotterdam aan een Chinees bedrijf te verkopen
Zondag vroeg leek het nog een proefballonnetje, maar na het Brusselse marathonoverleg stond het er echt, zwart op wit. De Grieken moeten als de wiedeweerga 50 miljard euro aan staatseigendommen verkopen. Getalm wordt niet meer gepikt.
Op zich niet vreemd, vanuit het oogpunt van de geldschieters. Aan de verstrekking van het eerste steunpakket, in 2011, was ook de eis gekoppeld om (voor eind 2015) 50 miljard aan staatsdeelnemingen van de hand te doen. De teller stond 3 weken geleden op 3,2 miljard euro, becijferde het Internationaal Monetair Fonds bedroefd. De Grieken hebben slechts 6 procent van het afgesproken bedrag binnen.
AD 15.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft dinsdagavond laat bevestigd dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan nu wordt aangenomen.
Ook zou er meer nodig zijn dan de noodhulp die maandag overeen is gekomen. Volgens het IMF is er 85 miljard euro extra nodig en kwijtschelding van schulden. De economie kan op die manier herstellen en zichzelf op termijn redden.
Persbureau Reuters berichtte dinsdag al over een vertrouwelijk rapport waarin het IMF stelt dat de financiële positie van Griekenland de afgelopen tijd drastisch is verslechterd. Sinds de banken op 29 juni dicht zijn gegaan is de situatie erg achteruit gegaan.
Daardoor loopt de staatsschuld van het land de komende twee jaar op tot bijna twee keer de omvang van de Griekse economie. Om de schuld weer houdbaar te maken, is dan ook veel meer schuldenverlichting nodig dan de eurolanden nu willen bieden.
Elsevier 15.07.2015 Een spannende dag in Griekenland: het parlement stemt woensdag over een aantal belangrijke hervormingen die het land moet doorvoeren in ruil voor het nieuwe noodpakket. Intussen vreest het land voor een medicijnentekort.
Of er een meerderheid is voor de hervormingen in het parlement is nog onzeker. Een aantal parlementariërs van Tsipras’ Syriza hebben laten weten dat zij de maatregelen niet steunen. Zij willen geen nieuwe bezuinigingen en lastenverzwaringen.
Van de 149 Syriza-leden zouden al dertig hebben aangegeven dat zij tegen stemmen. Ook coalitiepartner Onafhankelijke Grieken is niet te spreken over het akkoord en heeft al laten weten dat desteun aan Tsipras grenzen heeft.
Maar naar verwachting stemt toch een meerderheid voor de hervormingen dankzij de centrumrechtse oppositie. Het duurt nog wel even voordat definitief bekend is of er een meerderheid is. De stemming duurt een uur en begint waarschijnlijk pas rond 23.00 uur Nederlandse tijd.
Michiel Dijkstra: ‘Tsipras zette met zijn plotse referendum, agressieve eisen en weigerachtige houding een pistool tegen het hoofd van de Griekse economie.’ Lees nu >
Minister George Stathakis (Economische Zaken) zegt dat kabinetsleden die tegen stemmen hun ontslag moeten indienen bij Tsipras.
Het Griekse parlement stemt vandaag over de volgende maatregelen:
Hervorming van het pensioenstelsel
Verhoging van het btw-tarief
Wetten die onafhankelijkheid van het Griekse bureau voor statistiek garanderen
Versnelling van het privatiseren van overheidsbezittingen
Hervorming van de arbeidsmarkt
Maatregelen die Syriza bij aantreden in januari heeft geschrapt, moeten opnieuw worden ingevoerd
Vernederend
Oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis ziet de plannen helemaal niet zitten. Als het parlement woensdag hiermee instemt, wordt Griekenland een vazal van de eurogroep, zegt Varoufakis tegen de Spaanse krant El País.
‘Het is zuiver en alleen een manifestatie van vernederend beleid en een voorbeeld van de volledige vernietiging van de nationale soevereiniteit.’
De banken in Griekenland zijn nog steeds gesloten en de Griekse bevolking mag maximaal 60 euro per dag pinnen. Griekenland heeft inmiddels de export van 25 soorten medicijnen stilgelegd, omdat het ministerie van Volksgezondheid vreest dat er tekorten ontstaan, met een humanitaire crisis tot gevolg.
Medicijnen die Griekenland importeert, worden de laatste weken vaker weer geëxporteerd. Dit gebeurt normaal gesproken ook omdat geneesmiddelen in het noodlijdende land goedkoper zijn en deze in het buitenland voor meer kunnen worden verkocht.
Medicijnen zijn nu steeds moeilijker verkrijgbaar. Reden voor de Griekse regering om de export een halt toe te roepen.
Eurotop bereikt akkoord over Griekenland
Tsipras tevreden met akkoord, boze reacties in Griekenland
Telegraaf 15.07.2015 De jongste deal met schuldeisers is een noodzakelijk kwaad volgens veel Grieken. In een dinsdag gepubliceerde opiniepeiling voor de krant To Vima stelt 51,5 procent dat de omstreden overeenkomst van afgelopen maandag positief is. Maar liefst 70 procent van de ondervraagden denkt dat het parlement maatregelen uit de overeenkomst woensdag moet goedkeuren.
Premier Alexis Tsipras die het akkoord van de overige eurolanden kreeg voorgeschoteld, zei in een tv-programma dinsdagavond niet in deze deal te geloven, maar die toch uit te moeten voeren. In de opiniepeiling steunt 58,8 procent van de ondervraagden Tsipras.
In eigen gelederen heerst woede over het feit dat Tsipras nu het beleid voert dat hij in de verkiezingen beloofde af te schaffen. Laat op woensdagavond stemt het parlement in Athene over de eerste pijnlijke maatregelen die in ruil voor extra noodkrediet genomen moet worden. Tsipras zou onder zijn eigen 149 parlementariërs mogelijk al dertig tegenstanders tellen. Maar de centrumrechtse oppositie schiet de premier naar verwachting met ruim voldoende stemmen te hulp.
Trouw 15.07.2015 Griekenland wordt een vazal van de eurogroep als het parlement instemt met de voorwaarden aan verdere steun voor het land. Dat zei voormalig minister van Financiën Yanis Varoufakis vandaag tegen de Spaanse krant El País.
Varoufakis, die ruim een week geleden opstapte, is faliekant tegen wat hij ‘het capitulatieverdrag’ noemt. De afspraken maken de Griekse schuldenlast in zijn ogen niet houdbaar, waardoor de economie amper herstel zal kunnen laten zien en een eindeloze crisis dreigt. “Het is zuiver en alleen een manifestatie van vernederend beleid en een voorbeeld van de volledige vernietiging van de nationale soevereiniteit”.
Het Griekse parlement stemt vanavond over een reeks maatregelen die de schuldeisers hebben opgelegd. Minister van Economische Zaken George Stathakis zei dat kabinetsleden die tegen stemmen hun ontslag moeten indienen bij premier Alexis Tsipras.
Telegraaf 15.07.2015 Griekenland wordt een vazal van de eurogroep als het parlement instemt met de voorwaarden aan verdere steun voor het land. Dat zei voormalig minister van Financiën Yanis Varoufakis woensdag tegen de Spaanse krant El País.
Varoufakis, die ruim een week geleden opstapte, is faliekant tegen wat hij het capitulatieverdrag noemt. De afspraken maken de Griekse schuldenlast in zijn ogen niet houdbaar, waardoor de economie amper herstel zal kunnen laten zien en een eindeloze crisis dreigt. „Het is zuiver en alleen een manifestatie van vernederend beleid en een voorbeeld van de volledige vernietiging van de nationale soevereiniteit”.
Het Griekse parlement stemt woensdagavond over een reeks maatregelen die de schuldeisers hebben opgelegd. Minister van Economische Zaken George Stathakis zei dat kabinetsleden die tegen stemmen hun ontslag moeten indienen bij premier Alexis Tsipras.
Telegraaf 15.07.2015 De banken in Griekenland blijven ook donderdag nog zeker dicht. Dat maakte het ministerie van Financiën woensdag bekend.
Maandag werd gemeld dat de banken zeker nog tot en met woensdag gesloten blijven. De financiële sector van Griekenland zit sinds maandag 29 juni op slot, om het faillissement van de banken te voorkomen. Zij dreigden ten onder te gaan omdat Grieken massaal hun geld van hun rekeningen haalden, vanwege de vrees dat Griekenland uit de eurozone zou worden gestoten.
De noodsteun die de banken met goedkeuring van de Europese Centrale Bank kunnen krijgen was niet voldoende om die uitstroom te compenseren. Ook de beurs is dicht.
Telegraaf 15.07.2015 Hoewel formeel geen toestemming is vereist, zal het Griekse reddingsplan ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Spaanse parlement. Dat maakte de Spaanse premier Mariano Rajoy woensdag bekend.
Volgens Rajoy worden er een hoop garanties geëist van de Spaanse belastingbetalers en is het daardoor niet meer dan logisch dat het parlement om goedkeuring wordt gevraagd.
Regeringspartij PP van Rajoy heeft overigens de absolute meerderheid in het parlement. Het is nog niet bekend wanneer het debat over het Griekse steunpakket zal plaatsvinden.
NU 14.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft het akkoord dat zijn land maandag bereikte met de Europese minister van Financiën (Eurogroep) verdedigd op de Griekse televisiezender ERT. Dat meldt Reuters.
De premier zei echter dat hij “niet gelooft in het akkoord”, maar is toch vastbesloten zijn verantwoordelijkheid te nemen en de hervormingen die in het akkoord zijn afgesproken, door te voeren.
In het akkoord staat onder meer dat het Griekse btw-tarief moet worden verhoogd van 13 naar 23 procent en dat Grieken voortaan moeten doorwerken tot 67 jaar.
Tsipras zei dat hij met het akkoord heeft ingestemd om te voorkomen dat Griekenland uit de eurozone zou worden gezet, het zogeheten Grexit. “Het is nooit mijn bedoeling geweest het Griekse lidmaatschap van de eurozone op het spel te zetten,” aldus de premier.
VK 14.07.2015 Afgelopen zondagnacht was ‘een slechte nacht voor Europa en voor Griekenland’. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras dinsdagavond in een interview met de Griekse televisiezender ERT. ‘Ik tekende een overeenkomst waar ik niet in geloof, maar ik wil de gemaakte afspraken wel doorvoeren. Daar neem ik de volle verantwoordelijkheid voor.’
Meer Griekenland
Volgens nauw betrokkenen in Brussel zal nieuwe lening voor Griekenland uit het Europees noodfonds 40 tot 50 miljard euro bedragen.
Tsipras gaf toe dat het Griekse referendum, waarbij de bevolking tegen de Europese bezuinigingsplannen stemde, zijn onderhandelingspositie niet heeft verbeterd – zoals hij eerder beweerde. ‘Daarover moet ik eerlijk zijn.’ Gevraagd naar ‘de coup’, die volgens sommige Grieken werd gepleegd op de Griekse regering, antwoordde Tsipras dat hij zeker weet dat sommige mensen, in binnenland en buitenland, hem graag zien aftreden. Toch zal hij dat niet doen, verzekerde hij.
VK 14.07.2015 De nieuwe lening voor Griekenland uit het Europees noodfonds zal 40 tot 50 miljard euro bedragen. Die schatting maken nauw betrokkenen, ervan uitgaande dat ook het IMF een bijdrage levert.
Volgens de regeringleiders heeft Griekenland de komende drie jaar 82 tot 86 miljard euro nodig om het hoofd boven water te houden
De precieze omvang van de lening wordt komende weken vastgesteld als Griekenland en de trojka (Europese Commissie, ECB, IMF) de afspraken voor een nieuw hulpprogramma opstellen. Het gaat om vergaande bezuinigingen en hervormingen in ruil waarvoor Athene het geld kan lenen. Het bestuur van het noodfonds – de ministers van Financiën van de eurolanden – moet de lening goedkeuren.
Volgens de regeringleiders heeft Griekenland de komende drie jaar 82 tot 86 miljard euro nodig om het hoofd boven water te houden. Tijdens de eurotop afgelopen zondag werden achter gesloten deuren zelfs bedragen tot 100 miljard genoemd. Een deel ervan (20-25 miljard) is bestemd voor de Griekse banken die dringend nieuw kapitaal nodig hebben. De baas van het noodfonds zei maandagavond dat de uiteindelijke lening voor Griekenland lager zal uitvallen dan de financieringsbehoeften.
Trouw 14.07.2015 Genoeg is dus toch nog niet genoeg. De premier geeft de breuk met zijn ferme campagnetaal over steun aan de Grieken nu eerlijk toe: ‘Dit is niet leuk. Een slechte zaak.’
De premier heeft inmiddels een geschiedenis van gebroken verkiezingsbeloftes, met als bekendste de duizend euro belastingverlaging voor werkenden uit 2012
Mark Rutte was er gisterochtend duidelijk over. Na een lange nacht onderhandelen over het lot van Griekenland, zei de minister-president: “In de kern breek in mijn verkiezingsbelofte.”
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 liet Rutte overduidelijk blijken dat hij helemaal klaar was met het noodlijdende Griekenland. “Genoeg is genoeg”, zei hij tijdens de campagne. Het land hoefde niet bij hem aan te kloppen voor een nieuwe lening. “Als Griekenland belt voor een derde steunpakket, dan ben ik daar tegen.”
NU 14.07.2015 Het debat in de Tweede Kamer over Griekenland is verplaatst van woensdag naar donderdag. Dat gebeurt op voordracht van regeringspartij VVD.
Het Griekse parlement moet woensdag al instemmen met de eerste maatregelen die met de eurolanden zijn afgesproken. De uitslag daarvan kan dan in het overleg worden meegenomen.
Het Kamerdebat duurt van 13.00 uur tot 16.00 uur. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zal nog voor het begin van het debat de Kamer een brief sturen waarin hij ingaat op de laatste ontwikkelingen.
Naast minister Dijsselbloem neemt ook premier Mark Rutte deel aan het debat. Rutte zal zich moeten verantwoorden voor een nieuw noodpakket van 80 miljard euro aan de Grieken. De premier zei in 2012 nog dat er geen extra geld meer naar Griekenland zou gaan: “Er zijn twee grote pakketten voor de Grieken afgesproken. Ik ben van mening dat het hiermee klaar is”.
Maandag erkende hij deze verkiezingsbelofte te breken. ”Als dit doorgaat, als dat programma er komt, dan kan ik die verkiezingsbelofte niet houden”, zei Rutte.
VK 14.07.2015 De Tweede Kamer debatteert pas donderdag over het nieuwe hulppakket voor Griekenland. Het debat is op verzoek van regeringspartij VVD een dag uitgesteld, zodat de uitslag van een stemming van het Griekse parlement kan worden meegenomen.
Elk euroland kan akkoord met Grieken nog blokkeren
De regeringsleiders uit de eurozone hebben maandag dan wel een akkoord bereikt, maar elk land heeft zijn eigen procedures om al dan niet toestemming aan het parlement te vragen. Hier leest uhet verslag van Robert Giebels over de resterende obstakels.
De volksvertegenwoordiging in Athene moet morgen al instemmen met de eerste maatregelen die maandagochtend met de eurolanden zijn afgesproken. Gebeurt dit niet, dan kan Griekenland fluiten naar nieuwe Europese leningen.
De Tweede Kamer debatteert donderdag van 13 tot 16 uur over het akkoord dat met Griekenland is gesloten. Voordat Nederland instemt met het Griekse akkoord, moet het kabinet eerst de Kamer consulteren. De procedure is vergelijkbaar met hoe een Nederlands kabinet tot inzet van de krijgsmacht besluit, bijvoorbeeld bij militaire missies. Formeel kan het kabinet daar op eigen houtje toe besluiten, in de praktijk is het volstrekt ondenkbaar dat het dat doet, zonder (ruime) steun van de Kamer.
Vooralsnog hebben alleen PvdA en D66 ‘ja’ tegen het onderhandelingsresultaat gezegd. De VVD – nodig voor een meerderheid – wacht de uitleg van minister van Financiën Dijsselbloem af.
Telegraaf 14.07.2015 Het debat in de Tweede Kamer over Griekenland is verplaatst van woensdag naar donderdag. Dat gebeurt op voordracht van regeringspartij VVD. Het Griekse parlement moet woensdag al instemmen met de eerste maatregelen die met de eurolanden zijn afgesproken. De uitslag daarvan kan dan in het overleg worden meegenomen.
Het Kamerdebat duurt van 13.00 uur tot 16.00 uur. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zal nog voor het begin van het debat de Kamer een brief sturen waarin hij ingaat op de laatste ontwikkelingen. Naast minister Dijsselbloem neemt ook premier Mark Rutte deel aan het debat.
Het is de tweede keer dat de Kamerleden terugkomen van vakantie om te praten over Griekenland.
Trouw 14.07.2015 In zeven A4’tjes spellen de leiders van de eurolanden kortweg uit wat Griekenland allemaal moet doen om nog in aanmerking te komen voor financiële steun. En dat is niet niets. Maar mocht het de Grieken lukken voor morgen alle vereiste maatregelen door te voeren, dan kan het land mogelijk een nieuw hulppakket krijgen van ruim 80 miljard euro.
Vóór morgen moet het Griekse parlement wetgeving aannemen die de btw verhoogt, het pensioenstelsel hervormt en een onafhankelijk statistiekbureau opzet.
80 miljard?!
Een paar weken geleden ging het nog om 7 miljard.
Dat klopt, maar de bedragen gaan niet over hetzelfde. De 7 miljard was het laatste restantje geld uit het vorige steunpakket voor Griekenland. Dat geld is nooit uitgekeerd, omdat de geldschieters en Griekenland het niet eens werden over de voorwaarden. Maar zelfs als Griekenland die 7 miljard euro wel had gekregen, dan was er een derde steunpakket nodig geweest.
Trouw 14.07.2015 Hoe dichtbij was een Grexit nou werkelijk? Volgens sommige Brusselse wandelgangbronnen die gisteren door onder meer de Financial Times en persbureau Reuters werden aangehaald, heeft het echt bijzonder weinig gescheeld.
Maandagochtend om zes uur, na 13 uur topoverleg in Brussel, schijnen de Griekse premier Tsipras en de Duitse bondskanselier Merkel op het punt te hebben gestaan om de handdoek in de ring te gooien en hun koffers te pakken. Maar een kleine vier uur later introduceerde voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad met zichtbaar genoegen een nieuw woord tijdens de afsluitende persconferentie. We waren geen getuige van een Grexit, maar van een ‘Agreekment’. In het Nederlands komt ‘Grakkoord’ vermoedelijk het dichtstbij.
Op naar plan B
Merkel nuanceerde na de marathontop overigens de wandelgangenpraat als zou de eurozone langs de randen van een Grexit hebben gescheerd. “Plan A is nu gerealiseerd. Over dat zogenaamde Plan B wil ik nog wel iets zeggen. Zo’n plan kan alleen van kracht worden als dat ook door Griekenland zou worden gewenst. Je hebt altijd de overeenstemming van negentien landen nodig.”
Trouw 14.07.2015 Europa stelt zich in de Griekse schuldenkwestie arrogant en weinig democratisch op, betoogt Piet Keizer, economisch filosoof.
In het dossier-Griekenland wordt door de machtige partijen, die het eens zijn met de trojka, zwaar tegen deze regel gezondigd.
De EU probeert een waardengemeenschap te zijn. Dat moet ook wel; het hebben van een gezamenlijke markteconomie kan niet zonder. Democratie is daarbij het sleutelwoord. Het duidt onder meer op een omgangsvorm waarin ieder mens en elke groep het recht heeft gehoord te worden. Dit impliceert dat ieder mens de plicht heeft serieus te proberen een ander mens te begrijpen, niet alleen mensen van de eigen groep.
‘Pokeraars en bluffers’
In het dossier-Griekenland wordt door de machtige partijen, die het eens zijn met de trojka, zwaar tegen deze regel gezondigd. Alleen de afgelopen week al leverde weer een aantal saillante voorbeelden op.
Ik noem er twee: premier Rutte maande de Grieken niet met een ‘flutverhaal’ te komen en het Financieele Dagblad (FD) van 4 juli schreef in het hoofdredactionele commentaar dat ‘iedereen de buik vol had van de politieke pokeraars en bluffers in het huidige (Griekse) kabinet’. Rutte liet zich van zijn menselijke kant zien door humanitaire hulp te bieden, indien dat nodig mocht blijken. Het FD vond dat ‘we’ de Grieken grootmoedig tegemoet moeten treden indien ze positief stemmen ten gunste van de voordtellen van de trojka.
NU 14.07.2015 De Nederlandse regering moet het geheime IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken. Dat vindt CDA-Kamerlid Pieter Heerma.
Het CDA heeft grote twijfels om onder strikte voorwaarden opnieuw 80 miljard euro over te maken aan Griekenland zoals maandag werd afgesproken in Brussel. Volgens het IMF-rapport zou Griekenland de eurolanden nog veel meer geld gaan kosten.
Dat nu nog geheime rapport lijkt belangrijke informatie te bevatten die voor de zorgvuldigheid van het proces niet mag ontbreken, aldus Heerma.
De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Telegraaf 14.07.2015 De Nederlandse regering moet het geheime IMF-rapport waarin wordt gesteld dat Griekenland veel meer hulp nodig heeft dan nu wordt aangenomen, openbaar maken. Dat vindt CDA-Kamerlid Pieter Heerma.
Het CDA heeft grote twijfels om onder strikte voorwaarden opnieuw 80 miljard euro over te maken aan Griekenland zoals maandag werd afgesproken in Brussel. Volgens het IMF-rapport zou Griekenland de eurolanden nog veel meer geld gaan kosten. Dat nu nog geheime rapport lijkt belangrijke informatie te bevatten die voor de zorgvuldigheid van het proces niet mag ontbreken, aldus Heerma.
SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, 50PLUS, Partij voor de Dieren en Groep Bontes/Van Klaveren hebben Heerma laten weten dat ze zich achter zijn verzoek scharen om het IMF-rapport openbaar te maken.
De Kamer debatteert donderdag met minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en premier Mark Rutte over Griekenland.
Telegraaf 14.07.2015 De Griekse staatsschuld is veel problematischer dan de laatste weken is aangenomen door de Europese instanties. Dat zou ertoe kunnen leiden dat het IMF niet meer mag deelnemen aan een steunprogramma voor Griekenland. Dat schrijft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in een geheim rapport, dat is ingezien door persbureau Reuters.
Voor het fonds zelf is het ook een ingewikkelde situatie. Want volgens de eigen regels mag het IMF niet meewerken aan een steunpakket als de overheidsschuld van een land als ‘onhoudbaar’ wordt gezien. Griekenland lijkt daar op af te koersen, en dan zou het fonds zich moeten terugtrekken.
In het akkoord dat maandagochtend vroeg met Griekenland is gesloten is wel wat ruimte voor het kwijtschelden van Griekse schuld. Maar uit het geheime IMF-rapport, dat maandagavond naar de regeringen van de eurolanden is gestuurd, zou blijken dat er veel meer op de Griekse schuld moet worden afgeschreven.
VK 14.07.2015 De toch al slechte financiële situatie van Griekenland is ‘dramatisch verslechterd’ door het sluiten van de banken de afgelopen weken, stelt het Internationaal Monetair Fonds in een gisteren uitgelekt rapport. Om het land weer financieel gezond te krijgen is verregaande schuldverlichting nodig.
Volgens het document, in handen van persbureau Reuters, is de Griekse staatsschuld over een paar jaar bijna twee keer zo groot als de nationale economie. De Europese schuldeisers van het land staan nu voor de keuze: óf ze accepteren verregaande schuldverlichting, of ze maken jaarlijks geld naar Griekenland over waarmee de schulden worden betaald.
Telegraaf 14.07.2015 De Duitse minister van Financiën Schäuble heeft dinsdag enigszins afstand genomen van de moeizaam bereikte voorlopige deal met Griekenland. Volgens de bewindsman hebben nog steeds veel Duitsers een voorkeur voor een ‘Grexit’.
Dat heeft Schäuble dinsdag tegen journalisten in Brussel gezegd, meldt Politico. De opmerkingen van de Duitse schatkistbewaarder zijn opvallend, want de Duitse bondskanselier Merkel heeft de Griekse overeenkomst juist verdedigd.
“Er zijn heel wat mensen, ook in de Duitse regering, die een ‘Grexit’ een betere oplossing vinden voor Griekenland en de Grieken”, aldus Schäuble. “Maar dat kunnen de Grieken alleen zelf beslissen.”
Als de Griekse premier Tsipras goedkeuring weet te krijgen in het Griekse parlement, gaat ook de Duitse Bondsdag zich er later deze week over buigen.
De teksten van de invloedrijke bewindsman kunnen Merkel ook parten spelen bij de stemming in het Duitse parlement, schrijft Politico. Als Schäuble het niet ziet zitten, zullen mogelijk ook verschillende conservatieve parlementsleden tegenstemmen.
Elsevier 14.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan niet meewerken aan de deal die nu op tafel ligt tussen Griekenland en de schuldeisers. Eigen regels van de instelling verbieden dat.
Dat schrijft de Financial Times op basis van een memo van het IMF dat eerder werd verspreid door persbureau Reuters.
Gigantische schuld
In de analyse van het IMF staat dat de deal ervoor zal zorgen dat de Griekse staatsschuld zal stijgen naar ongekende proporties. In twee jaar zal die schuld al twee keer zo groot zijn als de Griekse economie zelf.
Omdat Brussel weigert schulden kwijt te schelden, zullen de Grieken er heel lang over doen totdat ze überhaupt kunnen gaan aflossen. Volgens het IMF doet Griekenland er minstens dertig jaar over voordat het kan gaan beginnen met terugbetalen.
Het IMF kan niet meewerken aan een reddingsoperatie als de schuld niet draagbaar is en er geen aanwijzing is dat dit snel zal veranderen. Eigen regels van de instelling schrijven dit voor.
Bij vorige reddingsoperaties wist het IMF de regels nog zo om te buigen dat het mee kon werken, maar in de memo staat dat dit niet langer zal gaan.
Op losse schroeven
Als het IMF afhaakt, betekent dit dat het nog maar pas geslotenakkoord alweer op losse schroeven staat. Tijdens de onderhandelingen stond Duitsland erop dat het IMF betrokken zou zijn bij de deal.
De Griekse premier Alexis Tsipras wilde juist van het IMF af, maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel hield vol dat zonder het IMF de enige optie een ‘Grexit’ zal zijn. Nu het IMF, volgens de eigen regels, helemaal niet mee mag doen aan het steunpakket komt de Grexit-optie toch weer dichterbij.
Elsevier 14.07.2015 Europese leiders zijn het eens geworden over een noodpakket voor Griekenland ter waarde van 82 tot 86 miljard euro. Maar is dat wel genoeg? Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben de Grieken ook flinke schuldenverlichting nodig.
In een IMF-rapport dat in handen is van persbureau Reutersstaat dat de financiële positie van Griekenland de afgelopen periode drastisch is verslechterd.
Kwijtschelden
Om de schuld van Griekenland weer houdbaar te maken, is er veel meer schuldenverlichting nodig dan de eurolanden nu overwegen.
Brussel wil geen deel van de schuld kwijtschelden, zoals de Grieken graag zouden zien, maar wel de voorwaarden van de leningen versoepelen. Griekenland krijgt bijvoorbeeld langer de tijd om schulden terug te betalen.
Jelte Wiersma: ‘Tsipras negeert de uitslag van het referendum. De uitkomst van het marathonoverleg in Brussel is alles wat de regeringsleiders en bevolking niet wilden.’Lees nu >
Als de eurolanden daaraan vasthouden, schrijft het IMF volgens Reuters, dan is een dramatische verlenging noodzakelijk inclusief een periode van zo’n dertig jaar zonder aflossingen. Anders moet de Europese Unie grote, directe afschrijvingen op de schuld overwegen.
Schuldenlast
Het IMF publiceerde begin deze maand al een adviesrapport waarin staat dat een deel van de Griekse schuld zou moeten worden kwijtgescholden. Iets waar ook verschillende economen voor pleitten, stond eerder in weekblad Elsevier.
Vanwege de enorme schuldenlast duurt het decennia voordat Griekenland alles heeft terugbetaald. Risico daarbij is wel dat de Grieken in hun oude fouten vervallen. Het rapport van het IMF is niet bindend: de uiteindelijk keuze wordt gemaakt door Grieken en ‘zijn Europese partners’.
Parlement
Van de 82 tot 86 miljard euro voor Griekenland komt waarschijnlijk 40 tot 50 miljard euro uit het Europese noodfonds ESM. Dat is als de onderhandelingen hieroversuccesvol verlopen, en als het Griekse parlement uiterlijk woensdag instemt met een aantal hervormingen.
Het parlement moet het dan eens zijn met een verhoging van het btw-tarief, hervorming van het pensioenstelsel, met wetten die de onafhankelijkheid van het Griekse statistiekenbureau Elstat garanderen en de privatisering van overheidsbezittingen.
Of dat lukt, is nog maar de vraag. De Onafhankelijke Grieken, de kleine coalitiepartner van Syriza, hebben gezegd dat zij de regering blijven steunen maar dat daar grenzen aan zitten. De nationalistische partij is kritisch over het akkoord. Partijleider en minister van Defensie Panos Kammenos zei zondagavond nog dat het ‘genoeg’ is.
Telegraaf 14.07.2015 Het akkoord met Griekenland valt niet overal goed. Ook niet bij de bezoekers van DFT, die liever hadden gezien dat het land uit de euro zou stappen.
Bijna twee derde van de bezoekers van DFT geeft de voorkeur aan een Grexit, zo blijkt uit een peiling waarop bijna 19.000 keer gestemd is. Waarschijnlijk vooral omdat ze niet willen dat er opnieuw geld naar het land gaat. 14% vindt dat de geldschieters nog hardere maatregelen aan Griekenland had moeten opleggen.
De noodsteun vormt wel een steun in de rug voor de Europese en daarmee ook Nederlandse economie. Voor de financiële markten is deze eveneens positief. 22% van de bezoekers toont zich om deze redenen dan ook tevreden met het akkoord.
NRC 14.07.2015 Een Griekse uittreding uit de Europese Unie zou een betere uitkomst zijn van de huidige crisis dan uitwerking van het gisteren overeengekomen akkoord. Dat heeft de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schaüble vandaag opmerkelijk genoeg gezegd. Hij zette tegenover journalisten in Brussel publiekelijk vraagtekens bij de deal die Griekenland gisteren sloot met de internationale schuldeisers, meldt Politico.eu.
Schaüble neemt daarmee volgens Politico voor het eerst openlijk afstand van het standpunt van bondskanselier Angela Merkel, die na de marathonvergadering van afgelopen weekend juist tot de deal kwam met de Grieken. Volgens Schäuble geeft een deel van de Duitse bevolking de voorkeur aan een zogeheten Grexit.
NRC-correspondent Frank Vermeulen in Duitsland schreef vorige maand al dat de kwestie-Griekenland tussen Merkel en Schäuble geleid zou hebben tot grote spanningen. Schäuble stond uitdrukkelijk voor de harde aanpak en heeft het dreigen met Grexit nooit geschuwd. Merkel wilde de Grieken binnenboord houden. LEES VERDER
NRC 14.07.2015 Griekenland heeft veel meer hulp nodig om zijn schuldenlast houdbaar te maken dan nu wordt aangenomen. Dat stelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in een vertrouwelijk rapport dat in handen is van persbureau Reuters.
In het rapport stelt het IMF dat de financiële positie van Griekenland de afgelopen tijd drastisch is verslechterd. Daardoor loopt de staatsschuld van het land de komende twee jaar op tot bijna twee keer de omvang van de Griekse economie. Om de schuld weer houdbaar te maken, is dan ook veel meer schuldverlichting nodig dan de eurolanden nu overwegen te bieden.
DIRECTE AFSCHRIJVINGEN NOG NIET AAN DE ORDE
Het rapport van het IMF komt een dag nadat de eurolanden Griekenland akkoord wisten te laten gaan met strenge voorwaarden voor nieuwe financiële steun. Als aan alle voorwaarden wordt voldaan, zijn de eurolanden daarbij bereid de looptijd van hun kredieten te verlengen. Directe afschrijvingen zijn echter niet aan de orde.
Telegraaf 14.07.2015 De aandelenbeurs in Athene blijft in navolging van de Griekse banken in ieder geval tot en met woensdag gesloten. Dat werd dinsdag bekendgemaakt.
De beurs en de banken in Griekenland zijn al ruim twee weken dicht. Maandag werd al gemeld dat de banken zeker nog tot en met woensdag gesloten blijven.
De financiële sector van Griekenland zit sinds maandag 29 juni op slot, om het faillissement van de banken te voorkomen. Zij dreigden ten onder te gaan omdat Grieken massaal hun geld van hun rekeningen haalden, vanwege de vrees dat Griekenland uit de eurozone zou worden gestoten. De noodsteun die de banken met goedkeuring van de Europese Centrale Bank kunnen krijgen was niet voldoende om die uitstroom te compenseren.
Elsevier 14.07.2015 De Onafhankelijke Grieken, de kleine coalitiepartner van Syriza, blijven de regering steunen, maar daaraan zitten wel grenzen. Weet Tsipras hen te overtuigen, en het verzet in eigen partij tegen de hervormingen in de kiem te smoren?
Maandenlang werd er onderhandeld over de Griekse schuldenkwestie, tot er uiteindelijk op maandagmorgen een dealop tafel lag: een flink hervormingspakket, in ruil voor tientallen miljarden aan steun. Maar nu moet de Griekse premier Alexis Tsipras aan de bak om de deal door het parlement in Athene te krijgen.
Dat is geen eenvoudige klus. Er is flinke weerstand binnen Syriza, en de andere, kleinere regeringspartij roert zich ook.
De Onafhankelijke Grieken, de coalitiepartner van Syriza, blijven de regering steunen, maar daaraan zitten wel grenzen, zei een woordvoerder. Tegelijkertijd sloot ze uit dat haar partij een nieuwe regering zou willen vormen met twee oppositiepartijen.
De nationalistische Onafhankelijke Grieken zijn kritisch over het gesloten akkoord. Partijleider Panos Kammenos – en tevens minister van Defensie – twitterde zondagavond dat het ‘genoeg‘ is. ‘In het akkoord wordt gesproken van 50 miljard euro aan beloftes over publiek eigendom,’ zei hij.
‘Het wijzigen van de wet waaronder het in beslag nemen van huizen. Daar kunnen we het niet mee eens zijn.’ Toch zal hij niet uit de regering van Tsipras stappen, dus is het aan de premier zelf om dat eventuele besluit te nemen.
Eisen
Binnen de Syriza-gelederen is er flink wat verzet is tegen de gesloten deal. Een aantal partijgenoten is boos dat Tsipras is gezwicht voor de eisen die Duitsland stelde aan verdere steun.
Minister van Productieve Reconstructie, Milieu en Energie Panagiotis Lafazanis gaf al aan dat Tsipras niet op zijn steun hoeft te rekenen, want ‘deze deal is weer een nieuwe overeenkomst die is bedoeld om ons land te vernietigen‘.
De linkervleugel van de partij (het zogenoemde Linkse Platform) waar Lafazanis deel van uitmaakt, rebelleert openlijk tegen de hervormingsmaatregelen. Het partijbureau is sinds een uur of acht bijeen om de kwestie te bespreken.
Technocraten
Het heeft er alle schijn van dat Tsipras zijn regering zal herschikken, maar ook een regering van nationale eenheid lijkt niet uitgesloten. Het is volgens The Guardian zelfs niet ondenkbaar dat Tsipras en zijn regering aftreden om plaats te maken voor een overgangsregering van technocraten die nieuwe verkiezingen kan voorbereiden. Bij een herschikking moet in elk geval de opstandeling Lafazanis het veld ruimen.
De hoop van Tsipras is gevestigd op de oppositiepartijen. Om minimaal 151 stemmen van de 300 in het parlement vóór de nieuwe wetten te krijgen, heeft Tsipras de steun nodig van de gematigde linkse partijen Potami en Pasok óf van de centrumrechtse Nea Dimokratia dat in de regering zat totdat Syriza de macht overnam.
VK 14.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras zal waarschijnlijk morgenavond de samenstelling van zijn regering omgooien, voorspelt de minister van Economische Zaken George Stathakis op de zakenzender Bloomberg TV. Mogelijk wil de premier daarmee een einde maken aan de openlijke rebellie in zijn Syriza-partij over het maandag gesloten akkoord met de Europese schuldeisers.
Links Griekenland hangt in de touwen
De Grexit is voorkomen, maar van Tsipras’ verkiezingsbeloften is niets meer over. Nu de premier uit Brussel is teruggekomen met nog meer bezuinigingen, is de woede en verbijstering bij de linkse Grieken groot. Lees hier het verslag van Sarah Venema vanuit Griekenland.
Panagiotis Lafazanis, Tsipras’ minister van energie en de aanvoerder van Syriza’s linkervleugel, riep de premier vanochtend op om het akkoord in te trekken. Dit akkoord ‘vernietigt het mandaat en het trotse nee dat het Griekse volk bij het referendum heeft laten horen’, zei Lafazanis vandaag in een door The Guardianopgetekende verklaring. ‘Onze zogenaamde partners, onder leiding van het Duitse establishment, behandelen ons land als een kolonie en zijn niets minder dan chanteurs en financiële moordenaars’.
VK 14.07.2015 Door het opkoopprogramma van de ECB heeft Griekenland geen onderhandelingspositie meer. De markten weten dat Draghi ingrijpt als het nodig is.
President Mario Draghi van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft één en andermaal duidelijk gemaakt dat het lot van Griekenland in de eurozone in handen moet liggen van de Europese politici en niet van centrale bankiers. Maar ondanks Draghi’s succes als eerlijke bemiddelaar tussen Griekenland en zijn schuldeisers bij het toedelen van noodleningen kon hij niet verhinderen dat de ECB een beslissende rol ging spelen in de gisteren gesloten deal tussen Griekenland en zijn crediteuren over steunverlening.
Het enkele feit dat de ECB beschikt over een programma van kwantitatieve verruiming (QE) dat de centrale bank in staat stelt obligaties op te kopen om besmetting als gevolg van een Grexit te voorkomen, heeft de onderhandelingspositie van de Grieken ernstig ondermijnd.
Telegraaf 14.07.2015 Een akkoord over het overbruggingskrediet waarmee Griekenland zijn acute financiële problemen kan oplossen laat nog even op zich wachten. Dat zei minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem dinsdag, voorafgaand aan overleg met zijn collega’s uit de andere EU-lidstaten in Brussel.
Aan alle opties die op tafel liggen voor het overbruggingskrediet zitten nog haken en ogen, aldus Dijsselbloem. Maandag bleek uit berekeningen van de eurolanden dat Griekenland voor 20 juli al 7 miljard euro nodig heeft.
Daarmee moet onder meer een afbetaling van 3,5 miljard euro bij de Europese Centrale Bank (ECB) worden voldaan. Daarnaast moet de Griekse betalingsachterstand bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ermee worden weggewerkt.
Elsevier 13.07.2015 Ook als Griekenland er woensdag in slaagt aan alle voorwaarden te voldoen, gaat het nog weken duren totdat er een nieuw steunpakket op tafel ligt. Naast de Griekse spanningen moeten ook de nationale parlementen van de eurolanden hun fiat geven.
‘Het gaat eerder vier dan twee weken duren, en dan ben ik optimistisch,’ zei de maandag herkozen voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem (PvdA).
Goedkeuring
Allereerst zal het Griekse parlement de nieuwe hervormingsvoorstellen moeten goedkeuren. Dit zal niet makkelijk zijn aangezien de Griekse premier Alexis Tsipras een dertigtal ‘dissidenten’ in zijn eigen partij heeft die sowieso tegen de plannen gaan stemmen.
Ook coalitiepartner Onafhankelijke Grieken liet maandag weten Tsipras niet te steunen. Dat kwam niet als een verrassing. Minister van Defensie Panos Kammenos zei in reactie op de in Brussel gesloten deal dat Duitsland Griekenland ‘naar de knoppen wil helpen’.
Maar ook als Tsipras erin slaagt alle plannen door het parlement te loodsen, zullen ook de parlementen van alle eurolanden nog hun fiat moeten geven.
Om hulp vanuit het permanente noodfonds ESM te verstrekken is immers unanieme steun van de eurolanden nodig. In principe kan één euroland dus al roet in het eten gooien. Finland, dat zich eerder zeer kritisch uitliet over de Griekse schuldendeal, zal de plannen niet torpederen, beloofde de Finse minister van Financiën. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei dat ze het Duitse parlement in principe niet terug zal roepen van reces.
Overbruggingskrediet
Hoe dan ook zal het nog enkele weken duren totdat Griekenland toegang krijgt tot de toegezegde miljarden. Dat is problematisch omdat de Grieken acuut geld nodig hebben. De banken zullen in ieder geval tot woensdag dicht blijven. Ook het stilliggen van het betalingsverkeer kost Griekenland alweer extra miljarden euro’s. Op 20 juli moet Athene vervolgens weer een nieuwe lening terugbetalen aan de Europese Centrale Bank (ECB). Gebeurt dit niet dan zal de ECB vermoedelijk het bedrag dat de banken mogen bijdrukken (ELA) nog verder verlagen met alle gevolgen van dien.
Om dit te voorkomen, spraken de ministers van Financiën in de eurogroep maandag over een overbruggingskrediet. Griekenland heeft naar verwachting enkele miljarden nodig om het de komende weken uit te kunnen zingen.
NRC 13.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras begint vanochtend na de marathonvergadering in Brussel van afgelopen weekend aan twee lange dagen van onderhandelen in eigen land om zijn eigen coalitie en het parlement ervan te overtuigen dat het akkoord met Europa op dit moment de minst slechte optie voor zijn land is.
Gemakkelijk zal die klus niet worden, want Tsipras heeft te maken met openlijk verzet van onder meer zijn huidige ministersploeg. Zeker twee ministers zijn tegen een nieuwe ronde bezuinigingen en belastingverhogingen en ook twee staatssecretarissen hebben laten merken grote bezwaren te hebben. Mogelijk zal Tsipras gedwongen worden een aantal van zijn bewindslieden te vervangen. Het is volgens The Guardian zelfs niet ondenkbaar dat Tsipras en zijn regering aftreden om plaats te maken voor een overgangsregering van technocraten die nieuwe verkiezingen kan voorbereiden.
NRC 13.07.2015 Na een marathonvergadering werd vanochtend een cruciale deal bereikt tussen de Grieken en de Europese schuldeisers. De bal ligt nu bij het Griekse parlement, dat woensdag moet instemmen met een reeks vergaande wetsvoorstellen. De ECB verhoogde de noodsteun aan Griekenland niet, waardoor de Griekse banken tot en met woensdag dicht blijven. Op een vergadering van de eurogroep is voorzitter Dijsselbloem herkozen voor een nieuwe termijn. Lees hieronder het liveblog terug.
LIVEBLOG
DE BELANGRIJKSTE PUNTEN VOOR VANDAAG:
De hoofdpunten van een lange nacht en een bewogen dag op een rij:
Met enige schorsingen duren de onderhandelingen al sinds zondagmiddag 16.00 uur voort. Griekenland en Duitsland zouden op ramkoers liggen over een privatiseringsfonds voor staatseigendommen. Tsipras is het ook niet eens met inmenging van het IMF.
Rond de klok van negen is het zover: na negentien uur vergaderen presenteerden de Europese schuldeisers en de Griekse delegatie eenakkoord(pdf). De deal omvat keiharde bezuinigingen voor de Griekse regering, in ruil voor een steunpakket van 80 miljard euro.
De hoofdpunten uit het akkoord lekken al snel uit: de geëiste btw-, belasting- en pensioenhervormingen komen er. Ook wordt een fonds in het leven geroepen dat moet worden gebruikt om schulden af te betalen, investeringen te doen en banken te herkapitaliseren.Lees ook: Dit is wat we weten over het akkoord
De Griekse kranten openennietsontziend en keren zich vooral tegen de Duitse bondskanselier Merkel. Directe en indirecte verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog zijn daarbij niet van de lucht.
Na het akkoord volgen persconferenties. Ondertussen vertrekt de Griekse premier Tsipras naar Athene, waar hem de komende dagen een zware klus te wachten staat. Voor woensdag moet het Griekse parlement het akkoord hebben goedgekeurd.Lees ook van NRC Q: Er is een akkoord, hoe nu verder?
De Europese Centrale Bank maakt ’s middags bekend het steunplafond voor de Griekse banken niet te zullen verhogen. Voor de banken komt er dus geen extra geld vrij om Griekse burgers te helpen. Het ministerie van Financiën bevestigt dat de banken tot en met woensdag dicht blijven.
De eurogroep komt volgens planning bijeen om het akkoord te bespreken en om te stemmen voor een nieuwe voorzitter. Jeroen Dijsselbloem krijgt te horen dat hijeen tweede termijn krijgt als eurogroepvoorzitter.
Premier Tsipras is dan al aangekomen in Athene, waar hij met zijn ministerploeg en later met coalitiepartij Onafhankelijke Grieken spreekt. Die laatste geeft bij monde van partijleider Panos Kammenos aan het akkoord niet te zullen steunen, maar wel in de coalitie blijft.
In een persconferentie schetst eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem de agenda voor de komende dagen. Woensdag stemt het Griekse parlement over het akkoord, waarna de eurogroep per telefoon zal vergaderen. Als de Grieken het voorstel goedkeuren, stemmen donderdag en vrijdag zeven andere Europese parlementen over het akkoord – waaronder de Tweede Kamer. Dijsselbloem sprak de hoop uit om vrijdag een laatste telefonische eurogroepvergadering te houden.
Daarmee zijn de onderhandelingen nog niet voorbij. Dijsselbloem schat dat de onderhandelingen over het steunpakket op eerder vier dan twee weken konden duren. ‘En daarmee ben ik nog optimistisch’. Voor vandaag lijkt een definitieve Grexit dus afgewend, maar de onderhandelingen over een Griekse deal zijn voorlopig nog niet afgelopen.
VK 13.07.2015 Alle negentien eurolanden kunnen een veto uitspreken over het akkoord over Griekenland dat gisterenochtend is bereikt. De circa 80 miljard euro aan steun die na een marathonsessie is overeen gekomen geldt als een ‘reguliere procedure’ waarin een beroep op het permanente noodfonds ESM wordt gedaan. Omdat het voorbestaan van de euro niet in het geding is, geldt voor de steun aan Griekenland niet de zogenoemde ‘spoedstemprocedure’.
Bij de reguliere procedure waarvan nu sprake is, moeten de eurolanden unaniem instemmen, hetgeen elk land een veto geeft. Felle tegenstanders van het derde Griekse steunpakket, zoals Finland, kunnen eventueel na een parlementaire zitting het moeizaam bereikte onderhandelingsresultaat torpederen.
VK 13.07.2015 Nu er een akkoord met Griekenland op tafel ligt, is het tijd om te praten over de implementatie. De ministers van Financiën hebben in Brussel de aftrap gegeven met een vergadering over de brugfinanciering die nodig is voor de tijd dat het nieuwe steunpakket verder wordt uitgewerkt. Daarmee moeten financiële problemen worden voorkomen in de tijd die nodig is om het nieuwe steunpakket voor de Grieken in elkaar te zetten. Ook is Jeroen Dijsselbloem vandaag herkozen als voorzitter van de Eurogroep.
Samenvatting van vandaag
Een korte samenvatting van de ontwikkelingen van vandaag:
-De regeringsleiders van de eurolanden bereiken maandagmorgen een overeenkomst over een nieuw noodpakket voor Griekenland. ‘Je zou kunnen zeggen dat we een ‘agreekment’ hebben’, zei EU-president Dondald Tusk.
-Voor woensdag moeten de Grieken een aantal hervormingen voor het parlement brengen.
– Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem zei dat er sprake was van ‘wederzijds vertrouwen’.
-Premier Rutte erkent dat hij zich niet aan zijn verkiezingsbelofte – geen geld meer naar de Grieken – houdt met het reddingsprogramma. -Bondskanselier Merkel maakt bekend dat in drie jaar 82 tot 86 miljard wordt uitgetrokken voor Griekenland.
– ‘Griekenland bevindt zich in Auschwitz’. Met deze harde woorden vat de rechtse Griekse krant Dimokratia de situatie in het land samen.
-De Europese Centrale Bank (ECB) besluit het bedrag dat als noodsteun aan Griekse banken kan worden verleend niet te verhogen.
-De voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk zou volgens The Financial Times op het laatste moment een Grexit hebben voorkomen. Hij voorkwam dat premier Tsipras en bondskanselier Merkel de zaal verlieten.
-Minister Dijsselbloem wordt herkozen als voorzitter van de eurogroep. – De kleine coalitiepartij Onafhankelijke Grieken maakt bekend het akkoord niet te steunen.
-Athene maakt bekend dat de banken nog tot en met woensdag dicht blijven.
-Volgens minister Dijsselbloem gaan de onderhandelingen over een nieuw steunpakket nog weken duren.
Elsevier 13.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras keert terug naar Athene met een zwaarder hervormingspakket dan de deal waar het Griekse volk een week geleden nog ‘oxi’ tegen zei. Kan deze premier de beloofde hervormingen dan wel door zijn parlement loodsen?
‘Deze deal is weer een nieuwe overeenkomst die bedoeld is om ons land te vernietigen. We zullen ervoor vechten om het niet door te laten gaan.’ Aan het woord is niet een radicaal oppositielid, maar minister Panagiotis Lafazanis van ‘Productieve Reconstructie, Milieu en Energie.
Radicalen
Lafazanis is leider van de linksradicale afdeling van Syriza, het zogenoemde ‘Linkse Platform’. Dit platform vertegenwoordigt de radicale tak van de partij waartoe ongeveer twintig personen behoren. Deze afdeling botst wel vaker met de partijleider die in de ogen van het Linkse Platform veel te gematigd is.
Lafazanis ziet de Europese Unie als een totalitair regime dat bedoeld is om het kapitalisme in stand te houden. Hij wil dat Griekenland zo snel mogelijk uit de eurozone en de EU vertrekt.
Als Tsipras de aan Brussel beloofde hervormingen door het parlement wil krijgen, heeft hij hulp nodig van buiten zijn partij. Bij een eerdere stemming over toen nog Griekse voorstellen aan de schuldeisers stemden vorige week vijftien parlementariërs van zijn eigen partij, onder wie twee ministers, tegen de plannen. Vijftien anderen stemden voor in het belang van de meerderheid van de coalitie, maar zeiden eigenlijk tegen te zijn.
Omdat de opgestapte minister van Financiën Yanis Varoufakis zich helemaal niet meer in het parlement laat zien, heeft Tsipras eigenlijk geen meerderheid in het parlement meer. Van coalitiepartner ANEL hoeft Tsipras het ook niet hebben. Partijleider Panos Kammenos, tevens minister van Defensie, zei op Twitter dat Duitsland Griekenland ‘naar de knoppen wil helpen’. Een woordvoerder van de regeringscoalitie zei dat ‘Griekenland wordt gewaterboard door de Europese leiders’.
De hoop van Tsipras is dus gevestigd op de oppositiepartijen. Om minimaal 151 stemmen van de 300 in het parlement vóór de nieuwe wetten te krijgen, heeft Tsipras de steun nodig van de gematigde linkse partijen Potami en Pasok óf van de centrumrechtse Nea Dimokratia dat in de regering zat totdat Syriza de macht overnam.
Op de langere term zal deze gedoogsteun van oppositiepartijen geen werkbare situatie zijn. Tsipras heeft een aantal opties om dit te veranderen. Hij kan afscheid nemen van de rebellerende partijtak Links Platform en gematigde personen op hun plaats zetten. Hij moet de radicalen dan wel zo ver krijgen hun zetel op te geven.
Als dat niet lukt, kan hij een nieuwe coalitie vormen. De partijen Pasok en Potami komen dan in aanmerking voor een verbond. Ook kan hij nieuwe verkiezingen uitschrijven, maar voor dat plan lijkt nu geen tijd te zijn. Mogelijk zullen de Europese leiders Tsipras dan dwingen tijdelijk een technocratisch kabinet in te stellen, zoals eerder in Italië gebeurde. Alle genoemde opties zijn niet echt democratisch te noemen, vooral aangezien het Griekse volk vorige week nog ‘nee’ zei tegen plannen die milder waren dan het huidige voorstel.
Als Tsipras erin slaagt om voor woensdag vier belangrijke wettendoor het parlement te loodsen, zullen de ministers van de eurozone Griekenland weer toelaten aan de onderhandelingstafel voor een nieuwe lening van in totaal 86 miljard euro. De kans bestaat dat er ook andere landen zijn die nog over de nieuwe steun moeten stemmen, al heeft Angela Merkel laten weten dat ze haar parlement niet terug zal roepen van reces.
Vervolgens komt de echte test voor Griekenland op 20 juli. Op die dag moet het land de zaakjes financieel min of meer op orde hebben om de geleende 3,5 miljard euro terug te betalen aan de Europese Centrale Bank.
Lafazanis zit namens Syriza in de regering van Tsipras die afgelopen weekend akkoord ging met een ingrijpend hervormingspakket. Maar Lafazanis is geenszins van plan om zijn partijgenoot te steunen. En hij staat niet alleen.
Elsevier 13.07.2015De afgetreden Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis haalt in zijn eerste interview sinds zijn aftreden hard uit naar zijn voormalige onderhandelingspartners. Volgens Varoufakis is de eurogroep een rare club die zonder juridische grondslag in het geheim ingrijpende beslissingen neemt.
Onderhandelingen hebben nooit echt plaatsgevonden, zegt Varoufakis die voor het eerst sinds zijn aftreden zijn mond open doet tegen de Britse site newstatesman.com.
Zweeds volkslied
De onderhandelaars bleken ongevoelig voor de economische argumenten van Varoufakis voor een herstructurering van de schuldenlast.
‘Dan breng je een onderwerp naar voren waar je echt heel hard aan hebt gewerkt, om er zeker van te zijn dat het logisch coherent is, en het enige wat je dan kreeg waren uitdrukkingsloze blikken. Net alsof je helemaal niets had gezegd. Ik had net zo goed het Zweedse volkslied kunnen zingen. De reactie zou hetzelfde zijn geweest.’
Volgens Varoufakis had Duitsland van tevoren al bepaald dat het geen meter zou prijsgeven, aangezien de Griekse regering de schuldendeal al had geaccepteerd. En de rest van de eurogroep doet wat Duitsland zegt, meent Varoufakis.
‘De eurogroep van ministers van Financiën is als een goed afgestemd orkest en Schäuble is de dirigent.’
De maandag herkozen eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem (PvdA) maakte zich impopulair bij Varoufakis door de Grieken buiten te sluiten toen hij een statement naar buiten wilde brengen zonder Griekse consensus. Toen Varoufakis ambtenaren vroeg of dit eigenlijk wel kon, zei één van hen: ‘Nou, de eurogroep bestaat juridisch helemaal niet. Er is geen verdrag dat ten grondslag ligt aan deze groep’.
Varoufakis vindt het vreemd dat een groep die feitelijk niet bestaat zo veel invloed heeft: ‘We hebben hier dus een niet-bestaande groep die de grootste macht heeft over de levens van Europeanen. De groep hoeft aan niemand verantwoording af te leggen, aangezien de club juridisch niet bestaat; er worden geen notulen bijgehouden; alles is vertrouwelijk. Geen burger komt erachter wat er binnen deze groep wordt gezegd. Dit zijn bijna beslissingen op leven en dood en geen enkel lid hoeft daar verantwoording over af te leggen.’
Telegraaf 13.07.2015 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is bereid te helpen bij het uitvoeren van de akkoorden die in het weekend in Brussel over de Griekse schuldencrisis zijn bereikt. IMF-chef Christine Lagarde betitelde het akkoord van de eurolanden als een belangrijke stap voorwaarts.
De akkoorden tussen Griekenland en de overige eurolanden geven Athene uitzicht op een derde serie noodkredieten. In ruil moet de Griekse regering van de geldschieters snel met concrete maatregelen en wetgeving komen om het groeiende schuldenprobleem te bedwingen.
Volgens critici is de Griekse premier Tsipras onder grote druk bezweken door toe te geven aan draconische eisen. Volgens anderen is de grootste geldschieter, de Duitse bondskanselier Merkel, bezweken door toch in te stemmen met weer een reeks noodkredieten aan Athene.
VK 13.07.2015 Operatie geslaagd, patiënt overleden. Waarschijnlijk is dat de beste samenvatting van het akkoord van afgelopen weekend. Ik moet de eerste econoom nog tegenkomen die het nieuw afgesproken pakket voor Griekenland ziet werken.
De kans is groot dat we binnenkort weer concluderen dat Griekse economie er nog slechter voor staat, dat de schuldenberg verder is toegenomen en dat Griekenland nieuwe hulp nodig heeft om in de eurozone te blijven. Europa’s zogenaamde soft power is verworden tot een keihard economisch machtsspel. Het zijn moeilijke tijden voor mensen die geloven dat Europa gebaat is bij een sterke Europese Unie.
Een extreemlinkse partij heeft opgeroepen tot demonstraties
AD 13.07.2015 na het langste crisisoverleg ooit tot een akkoord over de toekomst van het noodlijdende Griekenland. Een grexit wordt daarmee voorkomen, maar Athene moet zich aan strikte voorwaarden houden en meteen beginnen met hervormen.
20.20 uur: De onderhandelingen over een nieuw steunpakket voor Griekenland zullen nog weken in beslag nemen. Dat zei de herkozen voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem maandag in Brussel. ,,Eerder vier dan twee weken”, zo liet Dijsselbloem optekenen. ,,En daarmee ben ik nog optimistisch.”
Nu de kaarten opnieuw zijn geschud is het aan het Griekse parlement om de nieuwe hervormings- en bezuinigingsvoorstellen goed te keuren. Daarnaast moet ook nog een reeks nationale parlementen akkoord geven. Pas daarna kunnen onderhandelingen over een nieuw pakket steunmaatregelen plaatsvinden.
VK 13.07.2015 De Griekse premier Tsipras heeft tot woensdagavond de tijd om vier wetsvoorstellen door het parlement te jagen. Binnen drie dagen, kan dat? ‘Op het hoogtepunt van de crisis deden wij het in één nacht’, zei de Litouwse president Grybauskaite gisteravond.
Het gaat om een nieuw btw-stelsel dat meer geld opbrengt, een versobering van het pensioenstelsel, het vastleggen van de wettelijke onafhankelijkheid van het Griekse statistisch bureau en de introductie van automatische uitgavenbeperkingen voor de overheid.
De Grieken hebben daarna nog een week om het justitiele apparaat te reorganiseren
De Grieken hebben daarna nog een week om het justitiele apparaat te reorganiseren (!) en het opzetten van een nationaal fonds om zwakke banken te liquideren. Tegelijk moet er op 20 juli ook een voorstel liggen hoe de vriendjespolitiek in staatsinstellingen zal worden bestreden.
Als het parlement in Athene voor woensdag slaagt voor de eerste test, kunnen de voorbereidingen voor het nieuwe steunpakket uit het Europese noodfonds ESM van maximaal 86 miljard beginnen. Zo’n pakket moet nog wel in een aantal eurolanden zoals Duitsland door het parlement worden goedgekeurd. De Bondsdag zou donderdag al bijeen kunnen komen om onderhandelingen over de nieuwe lening goed te keuren, zo lieten de Duitsers doorschemeren.
NU 13.07.2015 De onderhandelingen over een nieuw steunpakket voor Griekenland zullen nog weken in beslag nemen. Dat zei de herkozen voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem maandag in Brussel.
”Eerder vier dan twee weken”, zo liet Dijsselbloem optekenen. ”En daarmee ben ik nog optimistisch.”
Nu de kaarten opnieuw zijn geschud is het aan het Griekse parlement om de nieuwe hervormings- en bezuinigingsvoorstellen goed te keuren. Daarnaast moet ook nog een reeks nationale parlementen akkoord geven. Pas daarna kunnen onderhandelingen over een nieuw pakket steunmaatregelen plaatsvinden.
De ministers van de eurozone bespraken maandag een overbruggingskrediet, waarmee Griekenland aan haar acute financiële behoefte kan voldoen. Volgens EU-commissaris voor Monetaire Zaken Pierre Moscovici moet Athene deze maand 4,2 miljard euro betalen aan de schuldeisers. Het is geld dat het land niet op de plank heeft liggen.
Weerstand
Binnen Syriza heerst ook veel weerstand tegen de deal waar Tsipras mee is thuisgekomen, ondanks de toezegging dat de geldschieters voor de derde maal een reeks noodkredieten ter beschikking stellen.
De premier breekt de verkiezingsbeloften die hem in januari aan de macht brachten: geen bezuinigingen meer en pijnlijke maatregelen terugdraaien. Daar komt hij nu op terug om Griekenland in de eurozone te houden.
Trouw 13.07.2015 Er is een zwaar bevochten akkoord. Wat wordt er nu precies van de Grieken verwacht? In ruil voor onderhandelingen over financiële steun moest de Griekse premier Tsipras vanochtend akkoord gaan met harde voorwaarden. Het is een enorm eisenpakket, vooral wat betreft de snelheid waarmee de hervormingen moeten worden doorgevoerd. Tsipras heeft tot en met woensdag om vier wetsvoorstellen door het parlement te krijgen. “Waar het normaliter weken of maanden duurt om dit soort veranderingen te bewerkstelligen, hebben de Grieken drie dagen van de eurolanden gekregen”, zegt Trouw-correspondent Christoph Schmidt vanuit Brussel. “Het is maar de vraag of dat gaat lukken.”
Zo moet Griekenland de komende dagen een nieuw btw-stelsel introduceren, de pensioenleeftijd verhogen, automatische uitgavenbeperkingen voor de overheid invoeren en de wettelijke onafhankelijkheid van het Griekse statistisch bureau vastleggen. In eerste instantie werd er voor woensdag ook een reorganisatie van het justitiële apparaat geëist, alsmede de introductie van een nationaal fonds om zwakke banken te liquideren. Voor die twee punten heeft Tsipras vanochtend een week langer gekregen.
Nu 13.07.2015 Het lot van Griekenland ligt in handen van de Europese Centrale Bank en de eurolanden. Een akkoord laat op zich wachten en de banken zijn gesloten.
Wat is de huidige situatie?
De euro is onomkeerbaar. Dat betekent dat er bij de totstandkoming van de gezamenlijke munt, geen rekening is gehouden met een vertrek van een land.
Maar als Griekenland geen nieuw akkoord met de geldschieters (Europese Unie, Europese Centrale Bank en Internationaal Monetair Fonds) weet te sluiten, komt een vertrek uit de euro, ook wel Grexit genoemd, steeds dichterbij.
Het land staat al als wanbetaler te boek toen het op 30 juni een betaling aan het IMF liet schieten van 1,5 miljard euro. Het IMF zelf ziet deze misser vooralsnog als een betalingsachterstand.
Een Grexit begint bij de Griekse banken, zegt Teunis Brosens, econoom bij ING. Die krijgen nu nog volop noodsteun van de ECB, op dit moment is dat voor ongeveer 90 miljard euro. Als die noodsteun verdwijnt of niet wordt verhoogd, kunnen de banken ook niet aankloppen bij de Griekse overheid, want die heeft geen geld.
“Ongeveer 25 procent van de Griekse banken is op dit moment gefinancierd met noodsteun van de ECB”, zegt Brosens.
Vooralsnog handhaaft de ECB deze steun zoals die is verstrekt op 26 juni, maar verhoogt het bedrag niet. “Om de noodsteun te verhogen, moet de ECB zicht hebben op voldoende solvabiliteit van de Griekse banken. Zolang er niet wordt onderhandeld over een nieuw steunpakket, is dat niet het geval”, zegt de ING-econoom.
De ECB stelt zelfs hogere eisen aan de kwaliteit van het onderpand die de banken moeten hebben in ruil voor de noodkredieten.
VK 13.07.2015 Vanuit Europa klinkt opluchting over het bereiken van een akkoord over een nieuw hulpprograma voor Griekenland, de Nederlandse oppositie reageert vernietigend. Een overzicht van de reacties uit de politiek.
De Griekse premier Alexis Tsipras lijkt opgelucht dat het akkoord is bereikt. Hij zegt dat er ‘een zware strijd is gestreden, maar dat het best mogelijke resultaat is bereikt.’ Het akkoord zorgt volgens de bewindsman voor financiële stabiliteit en het creëert mogelijkheden voor economische groei. Door de deal heeft Griekenland zijn financiering voor de middellange termijn zeker gesteld. Het akkoord kan Griekenland uit zijn economische crisis halen en kan ervoor zorgen dat de bankensector niet in elkaar stort, aldus Tsipras.
RO 13.07.2015 De eurolanden hebben een akkoord bereikt over de voorwaarden voor verdere onderhandelingen over nieuwe financiële steun aan Griekenland. Griekenland moet daarvoor verder hervormen en bezuinigen.
Volgens minister-president Rutte moet Griekenland overeengekomen maatregelen snel omzetten in acties: “De financieel-economische situatie in Griekenland verslechtert van dag op dag. Voor het herstel van vertrouwen zijn harde waarborgen nodig”, aldus Rutte.
Het Griekse parlement heeft tot en met woensdag de tijd om met de afspraken in te stemmen. Rutte: “Dat betekent 3 dingen. Ten eerste dat Griekenland uiterlijk woensdag 4 wetten moet aannemen. Zoals btw-maatregelen en pensioenhervormingen. Ten tweede moet het Griekse parlement akkoord gaan met een aanscherping van de voorstellen die eerder deze maand op tafel lagen. Bijvoorbeeld over privatisering van de energiemarkt en de modernisering van de arbeidsmarkt. En ten derde moet een aantal extra maatregelen worden genomen. Namelijk de verkoop van Griekse staatsbezittingen door een onafhankelijke autoriteit. Met de opbrengst daarvan, die op termijn moet oplopen tot € 50 miljard, kan de Griekse staatsschuld sneller naar beneden worden gebracht. En ook kan Griekenland investeren in de economie.”
Telegraaf 13.07.2015 Premier Mark Rutte erkent dat hij zich niet aan zijn verkiezingsbelofte houdt als het reddingsprogramma voor Griekenland doorgaat. Hij had beloofd dat er geen geld meer naar de Grieken zou gaan. „In de kern lever ik mijn verkiezingsbelofte in”, zei Rutte maandag na een speciale eurotop in Brussel waar de noodlijdende Grieken onderhandelingen over een pakket maatregelen van ruim 80 miljard euro zijn beloofd.
Elsevier 13.07.2015 Premier Mark Rutte (VVD) erkent in Brussel dat hij met het nieuwe steunprogramma voor Griekenland een verkiezingsbelofte breekt. ‘Dat vind ik niet leuk, en een slechte zaak.’
Tijdens de verkiezingscampagne zei Rutte dat er geen cent meer naar de Grieken zou gaan. Maar Nederland zal 5,7 procent bijdragen aan het nieuwe reddingspakket voor het noodlijdende Zuid-Europese land.
Slecht
‘Als dit doorgaat, als dat programma er komt, dan kan ik die verkiezingsbelofte niet houden,’ zegt Rutte. ‘Want dan gaat er extra geld naar Griekenland. Zo simpel is het.’
Rutte zegt dat hij niet heeft kunnen voorzien dat het zo zou lopen. ‘Griekenland was op weg naar groei en het op orde brengen van overheidsfinanciën. Ik denk niet dat iemand had kunnen vermoeden dat de Griekse economie er zo slecht aan toe was.’ Bovendien zijn de Griekse politieke omstandigheden ‘dramatisch’ gewijzigd.
Ook had Rutte het over verzachtende omstandigheden voor het breken van zijn verkiezingsbelofte. Het nieuwe akkoord zal de Nederlandse begroting niet raken en het kabinet hoeft hierdoor niet extra te bezuinigen.
De premier sprak over ‘een verschrikkelijke grote som geld’ die de Grieken nodig hebben. Griekenland moet er alles aan doen om de schuld naar beneden te krijgen.
Is een Grexit met het nieuwe akkoord van de baan? Premier Rutte wil een vertrek van Griekenland uit de eurozone nog niet helemaal uitsluiten. ‘Ik doe daar geen voorspelling over.’ Hij wil eerst zien dat de Griekse politiek zich schaart achter de voorwaarden van de geldschieters.
Vertrouwen
Het vertrouwen in de Griekse regering is de afgelopen periode gedaald naar een dieptepunt. ‘Er is weinig vertrouwen in de regering, omdat deze schade heeft toegebracht aan de economie,’ zegt Rutte. Maar er worden strikte voorwaarden gesteld.
‘Er moet iedere keer, voor elke betaling, noodzakelijke maatregelen worden genomen.’ Daarover zei IMF-topvrouw Christine Lagarde dat het akkoord ‘een stap in de richting van vertrouwen’ is.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat de Griekse regering verantwoordelijkheid moet nemen en het vertrouwen van andere landen van de eurozone moet zien te herwinnen.
Elsevier 13.07.2015 De Griekse premier Tsipras negeert zijn verkiezingsbeloften en de uitslag van het referendum. De uitkomst van het marathonoverleg in Brussel is alles wat de regeringsleiders en bevolking niet wilden.
Griekenland heeft een geschiedenis van staatsgrepen en na een wilde Brusselse nacht kan er daar waarschijnlijk weer één aan worden toegevoegd. De Griekse premier Alexis Tsipras tekende voor totale overgave in zijn strijd om én in de euro te blijven én steungeld van de andere eurolanden te krijgen. Maar daarmee verliest iedereen.
De radicaal-linkse Alexis Tsipras werd op 26 januari premier nadat zijn partij Syriza de Griekse verkiezingen won. Gesouffleerd door adviseurs van linkse Zuid-Amerikaanse populisten, zoals de inmiddels overleden Hugo Chávez, wees hij alle hervormingen af die onder de voorgaande regering waren ingezet in ruil voor steungeld.
Onbeschoft
Tsipras draaide hervormingen zelfs terug. Daarmee werd de ontluikende groei van de Griekse economie in de knop gebroken. En het krediet dat hij nog had bij andere regeringsleiders verspeelde hij binnen enkele weken door zich onbeschoft te gedragen, daarin vaak overtroffen door zijn inmiddels ex-minister van Financiën Yanis Varoufakis.
Hij smeedde daardoor een zeldzaam eensgezind blok – van tegenstanders welteverstaan. De regeringsleiders en ministers van Financiën van de andere achttien eurolanden waren het nog nooit zo eens. Een collectieve vijand leidt wel vaker tot innige samenwerking. Griekenland stond plots helemaal alleen en dreigde economisch in te storten en uit de euro te vallen.
Desondanks bevestigde een meerderheid van de Grieken tijdens een inderhaast belegd referendum Tsipras‘ afwijzing van hervormingen in ruil voor leningen.
Maar met een nieuwe minister van Financiën en het kennelijke inzicht dat zijn strategie van powerplay faliekant was mislukt, brak Tsipras op de valreep al zijn verkiezingsbeloften en negeerde de uitslag van het referendum. Er komt een veelstrenger pakket met hervormingen op Griekenland af dan ooit was opgelegd tijdens de pre-Tsipras-periode.
Macht
Zo heeft Tsipras verloren en is de wens van het Griekse volk genegeerd. Maar ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel verliest.
Zij wilde voorkomen dat Duitsland zijn macht zou moeten aanwenden om andere landen zijn wil op te leggen.
Dat ligt historisch gevoelig – binnen en buiten Duitsland. Maar aangezien zij zichzelf heeft verbonden aan de eurozone met het huidige aantal leden, kon ze niet anders dan haar macht ten volle te gebruiken en een staatsgreepje te plegen om het onwillige Griekenland in de euro te houden. Athene moet precies doen wat Duitsland wil in ruil voor 53 miljard euro in drie jaar tijd.
Geld
Ook premier Mark Rutte (VVD) brak zijn zoveelsteverkiezingsbelofte. Hij bezwoer in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 dat er geen geld meer naar Griekenland zou gaan.
Zo is de uitkomst van het marathonoverleg zo’n beetje alles wat zowel de regeringsleiders als de bevolkingen niet wilden.
Elsevier 13.07.2015 Het is regeringsleiders na een marathonoverleg van zeventien uur gelukt om een akkoord te bereiken over Griekenland. Met het akkoord is een Grexit voorlopig afgewend.
Hoe ziet het akkoord eruit? En hoe gaat het nu verder?
Dit moet u weten over het akkoord met Griekenland.
* Griekenland leent nog eens ongeveer 53 miljard euro van Europa. In totaal gaat het om een noodpakket van 82 tot 86 miljard euro, wat voor een deel moet worden betaald door het IMF. Ook bestaat het voor een deel uit winsten en obligaties.
* Het gaat om een programma van drie jaar. De Grieken zijn verplicht om het IMF hierbij te betrekken.
* Vóór woensdag moet Griekenland het eigen parlement al over vier hervormingen laten stemmen. Daarbij gaat het om btw-maatregelen, pensioenhervormingen, privatisering van de energiemarkt en modernisering van de arbeidsmarkt.
Ook moet het parlement instemmen met het hele akkoord. ‘Dit moet het vertrouwen van eurolanden herstellen,’ zei voorzitter Jeroen Dijsselbloem van de eurogroep tijdens een persconferentie. Het vertrouwen van de andere eurolanden is de afgelopen periode naar een dieptepunt gedaald.
Arend Jan Boekestijn: ‘Waarom krijgt Athene geen schuldverlichting, maar kreeg Duitsland die na de oorlog wel?’ Lees nu >
* Griekenland moet gedwongen staatseigendom tot 50 miljard euro privatiseren. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om havens en elektriciteitsbedrijven. Dat geld zal terechtkomen bij een speciaal Europees fonds in Griekenland. Dat geld is bedoeld voor schuldverlichting en om de banken te herkapitaliseren.
* Brussel stelt bedragen voor Griekenland ‘heel strikt’ beschikbaar, zegt premier Mark Rutte (VVD). Elke keer als het land geld krijgt, moeten daar concrete maatregelen tegenover staan.
* De Europese Commissie zal toezien op versterking van het Griekse overheidsapparaat.
* Waarschijnlijk zal de Europese Centrale Bank (ECB) maandagnog een nieuw besluit nemen over noodsteun aan de Griekse banken, die inmiddels al twee weken gesloten zijn. Daarbij wordt rekening gehouden met het akkoord over financiële steun, inclusief geld om banken te versterken. * De eurogroep komt vandaag bijeen, niet alleen voor deverkiezing van de voorzitter, maar ook om een besluit te nemen over de 7 miljard euro aan overbruggingskrediet. Met dat geld kan Griekenland onder meer de ECB en het IMF betalen.
* Het parlement in Athene moet dus woensdag al instemmen met de hervormingen, en met het akkoord in zijn geheel.
* Daarna moeten de parlementariërs van andere lidstaten instemmen met het akkoord. Dat gebeurt naar verwachting eind deze week. De Tweede Kamer in Den Haag zal niet stemmen over het akkoord, maar wordt wel geïnformeerd door het kabinet.
* Woensdag debatteert de Tweede Kamer over het akkoord. Voor het debat stuurt minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën nog een brief naar de Kamer over de laatste ontwikkelingen.
* Hierna zullen onderhandelingen beginnen met ESM, het Europees noodfonds.
Elsevier 13.07.2015 EU-voorzitter Donald Tusk en de Franse president François Hollande wilden een Grexit simpelweg niet accepteren.
Maandagochtend om 6.00 uur leek het erop dat Griekenland de eurozone zou moeten verlaten. Maar EU-voorzitter Donald Tusk en de Franse president François Hollande wilden dat simpelweg niet accepteren. Dat blijkt uit een reconstructie van de Financial Times.
Dood spoor
Na ruim negen uur onderhandelen leken de Griekse premier Alexis Tsipras en de Duitse bondskanselier Angela Merkel op een dood spoor te zitten. Ze waren er niet uitgekomen en de enige conclusie leek een ‘grexit’ te zijn.
Maar toen Merkel en Tsipras naar de deur liepen, greep de Poolse voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, in. ‘Sorry, maar geen denken aan dat jullie deze kamer verlaten,’ zou hij hebben gezegd.
Tusk dwong de regeringsleiders weer om aan tafel te gaan zitten om een compromis te vinden in een punt dat voor beide partijen een breekpunt was.
Het ging over het privatiseringsfonds en de verkoop van Griekse staatsbezittingen. Merkel stond erop dat Griekenland 50 miljard euro zou halen uit de verkoop van staatsbezittingen, maar Tsipras zei dat hij deze ‘vernedering’ onmogelijk aan zijn volk kon verkopen.
Vernedering
Het was de Franse president Hollande die toen de kant van Tsipras koos. ‘Niets zou erger geweest zijn dan Griekenland zo te vernederen,’ zou de Franse socialist hebben gezegd. Dat Duitsland dan maar voor een Grexit koos, kon Hollande evenmin toestaan.
‘Vanuit Duitsland was er sterk de drang om tot een Grexit te komen. Ik weigerde die uitkomst.’ Hollande was er vervolgens verantwoordelijk voor dat ook de tijdelijke exit van Griekenland, een plan van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble, uit het plan werd gehaald.
Uiteindelijk werd er vlak voor het openen van de beurzen dan toch een akkoord bereikt. Tot onvrede van Duitsland is er een compromis bereikt over het privatiseringsfonds.
De Griekse premier Tsipras zou hoe dan ook het meest hebben geleden tijdens de gesprekken. Volgens een aanwezige bij het overleg hebben ze Tsipras ‘aan het kruis genageld’.
NRC 13.07.2015 Na een schorsing van ruim vier uur gingen de regeringsleiders van de eurozone om 4.15 uur vanmorgen wéér in bespreking over een compromisvoorstel voor verdere steun aan Griekenland. Gisteren hebben de eurolanden de duimschroeven nog verder aangedraaid bij de Griekse premier Alexis Tsipras. De vergadering leverde een eisenlijst op waaraan de Grieken moeten voldoen. Vanochtend werd een cruciale deal bereikt. De bal ligt nu bij het Griekse parlement, dat woensdag moet instemmen met een reeks vergaande wetsvoorstellen.
3 PUNTEN
Griekenland moet het volgende doen, zei premier Rutte tijdens een persconferentie:
· uiterlijk woensdag 4 wetten aannemen (bijvoorbeeld btw- en pensioenmaatregelen)
· het parlement moet akkoord gaan met het pakket aan maatregelen dat voor het Griekse referendum op tafel lag(privatisering energiemarkt, modernisering van arbeidsmarkt)
· Daarnaast moet zo snel mogelijk worden begonnen met de verkoop van staatsbezittingen met een uiteindelijke opbrengst van 50 miljard euro.
De Europese Commissie gaat toezien op versterking van het Griekse overheidsapparaat. Deze lijst met maatregelen is “zonder meer stevig”, maar wel noodzakelijk, zegt Rutte. Het is de enige manier om staatsfinanciën op orde te krijgen. Het is mogelijk om dit voor elkaar te brengen. We zijn niet bereid om te tornen aan de beginselen van onze muntuntie.
NRC 13.07.2015 De regeringsleiders van de eurozone hebben tot in de vroege uurtjes gesproken over een onderhandelingsakkoord met de Grieken (liveblog hier). Bij het ontbijt is het overleg nog steeds aan de gang, maar de eerste maandagkranten zijn inmiddels van de persen gerold. Hoe is de stemming in Europa? We zetten de voorpagina’s op een rij.
Telegraaf 13.07.2015 Merkel en Tsipras: ‘Jullie komen deze kamer niet uit’. Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, heeft vanochtend om zes uur een Grexit voorkomen. Dat schrijft de Britse zakenkrant Financial Times in een reconstructie.
De Griekse premier Alexis Tsipras en Angela Merkel zagen het volgens FT vanochtend om zes uur niet meer zitten. Ze concludeerden na veertien uur onderhandelen dat ze er niet uit kwamen.
Maar toen Tsipras en Merkel naar de deur liepen, hield Tusk hen tegen. ‘Sorry, maar jullie komen deze kamer niet uit’, zei Tusk volgens FT.
Elsevier 13.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is tevreden over het bereikte akkoord, maar in Griekenland wordt woedende gereageerd. Met name de houding van Duitsland valt slecht in Athene.
‘We vochten een zware strijd,’ zegt Tsipras. ‘We hebben het best mogelijke resultaat bereikt.’ De overeenkomst kan Griekenland uit zijn economische crisis halen en ervoor zorgen dat de bankensector niet in elkaar stort, zegt Tsipras.
Grexit
Premier Mark Rutte (VVD) wilde nog niet zeggen dat een Grieks vertrek uit de eurozone nu daadwerkelijk van de baan is, maar Tsipras zegt dat wel. Een Grexit is nu vermeden, zei de Griekse premier na afloop van het marathonoverleg.
Tsipras erkent dat Griekenland de komende jaren hard moet werken om aan de eisen van de geldschieters te voldoen. Dinsdag en woensdag moet het parlement al instemmen met vier hervormingen en het akkoord in zijn geheel.
In eigen land staat er dan ook nog een strijd te wachten, zegt Tsipras. Radicale veranderingen zijn nodig om Griekenland los te maken van de ‘oude oligarchie’. De premier is van plan de lasten op een rechtvaardige manier te verdelen over de samenleving.
Woedend
Maar kan Tsipras dat doen met de huidige bewindslieden? Griekse politici reageren woedend op de plannen. ‘Griekenland wordt gewaterboard door de Europese leiders,’ zei een woordvoerder van de regeringscoalitie tegen televisiezender ANT1.
Volgens de woordvoerder verscheurt Duitsland Europa voor de derde keer in stukken. De Griekse minister van Defensie richtte ook zijn pijlen op Duitsland en zegt dat het land ‘ons naar de knoppen wil helpen’.
In Griekse kranten wordt maandag verwezen naar de Tweede Wereldoorlog. ‘Griekenland in Auschwitz,’ schrijft Demokratia. Een andere krant schrijft dat Duitsland Europa opnieuw verwoest en er wordt gesproken van een ‘euro-horrorshow’.
In eigen land staat er dan ook nog een strijd te wachten, zegt Tsipras. Radicale veranderingen zijn nodig om Griekenland los te maken van de ‘oude oligarchie’. De premier is van plan de lasten op een rechtvaardige manier te verdelen over de samenleving.
Elsevier 13.07.2015 De eurolanden hebben met het noodlijdende Griekenland een akkoord bereikt over de voorwaarden voor nieuwe financiële steun in ruil voor een reeks strenge hervormingen en besparingen. Hoe dat akkoord er precies uitziet, is nog onduidelijk.
De beurzen reageerden maandag positief op het akkoord. De AEX-index op Beursplein 5 noteerde kort na opening van de markt 1,3 procent hoger op 487,86 punten. De MidKap klom 0,8 procent tot 714,35 punten. De beurzen in Londen, Frankfurt en Parijs gingen 0,8 tot 1,7 procent vooruit.
Voorzitter Jeroen Dijsselbloem van de eurogroep zegt dat het Griekse parlement snel moet instemmen met een aantal maatregelen. ‘Zo moet het vertrouwen van de lidstaten worden hersteld,’ zegt Dijsselbloem. Het hele akkoord moet woensdag al worden goedgekeurd door het Griekse parlement, inclusief een aantal nieuwe wetten.
Na zeventien uur onderhandelen zijn de regeringsleiders in Brussel er toch in geslaagd een akkoord te bereiken. Tusk meldde kort voor zijn bekendmaking al dat er een herzien compromisvoorstel op tafel ligt.
Regeringsleiders van de Europese Unie begonnen zondag 16.00 uur met de onderhandelingen. De Grieken zouden afgelopen nacht nog dwarsliggen op twee punten:
Athene wilde geen gedwongen privatisering van staatseigendom tot 50 miljard euro onder Europees toezicht
Verzet tegen de rol van het Internationaal Monetair Fonds
Of het de Griekse premier Alexis Tsipras lukt om het akkoord te verkopen aan het Griekse parlement is nog maar de vraag. Griekse kranten die op de hand zijn van Tsipras’ partij Syriza waren niet te spreken over de uitgelekte plannen.
Of de bewindslieden in Griekenland de afgesproken bezuinigingen en hervormingen zullen uitvoeren, is niet duidelijk. Wellicht moet er een regering van nationale eenheid komen of zijn nieuwe verkiezingen nodig. Al met al lijkt een Grieks vertrek uit de eurozone voorlopig niet meer aan de orde.
NRC 13.07.2015 Na meer dan 17 uur heeft de eurozone eindelijk een unaniem akkoord bereikt over de Griekse schuldencrisis. Dat laat president van de Europese Raad Donald Tusk weten:
FINANCIËLE STEUN IN RUIL VOOR HERVORMINGEN
Volgens Tusk is de EU klaar voor een nieuw steunpakket van het Europese noodfonds ESM voor het noodlijdende Griekenland. In ruil daarvoor zou Athene de nodige hervormingen doorvoeren. De eurozone en Griekenland lagen al weken met elkaar overhoop over een deal.
NRC 13.07.2015 De regeringsleiders van de eurozone hebben tot in de vroege uurtjes gesproken over een onderhandelingsakkoord met de Grieken (liveblog hier). Bij het ontbijt is het overleg nog steeds aan de gang, maar de eerste maandagkranten zijn inmiddels van de persen gerold. Hoe is de stemming in Europa? We zetten de voorpagina’s op een rij.
Elsevier 13.07.2015 Regeringsleiders op de speciale EU-top in Brussel buigen zich over een compromisvoorstel voor Griekenland. De top is tijdelijk onderbroken voor ‘finale consultaties’.
Het marathonoverleg werd afgelopen nacht ruim 4,5 uur geschorst, maakte voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad bekend. Hij zei eerder al dat hij wil door gaan met vergaderen tot er een akkoord is bereikt.
Compromis
Regeringsleiders van de Europese Unie begonnen zondag 16.00 uur met de onderhandelingen. De top werd eerder al even geschorst, zodat staatshoofden en regeringsleiders de mogelijkheid hadden in onderlinge gesprekken tot een compromis te komen.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zat samen met president François Hollande en premier Alexis Tsipras van Griekenland aan tafel. Merkel zou zich hard hebben opgesteld, terwijl Hollande soepeler was.
Na de schorsing van 4,5 uur lag er een compromisvoorstel op tafel, maar de Grieken zouden nog dwarsliggen op twee punten:
Athene wil geen gedwongen privatisering vanstaatseigendom tot 50 miljard euro onder Europees toezicht
Tsipras verzet zich tegen een rol van het Internationaal Monetair Fonds
Lenen
Zoals het er naar uitziet lenen de Grieken, als er een akkoord wordt bereikt, tussen de 80 en 82 miljard euro. Eerder werd er gesproken over een bedrag van rond de 50 miljard euro, maar de Griekse economie is de afgelopen dagen ernstig verslechterd.
Er zou deze maand al een tijdelijk overbruggingsfonds komen van 7 miljard euro.
Als er inderdaad een akkoord komt, is het nog maar de vraag of de Griekse bewindslieden dit gaan uitvoeren. Verschillende Syriza-ministers zitten niet te wachten op de plannen die nu in Brussel worden gesmeed. Het zou dus heel goed kunnen dat er nieuwe verkiezingen moeten plaatshebben.
Griekse kranten reageren maandagochtend ook niet bepaald positief of de plannen die al zijn uitgelekt. Kranten op de hand van Tsipras’ partij Syriza verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog met koppen als ‘Duitsland verwoest opnieuw Europa’.
De Grieken hoopten op kwijtschelding van een aanzienlijk deel van de schuld, maar het ziet er niet naar uit dat dat gaat gebeuren. De regeringsleiders zijn wel bereid in te stemmen met een vorm van verlichting. Zo zou de looptijd van de leningen kunnen worden verlengd of gaat de rente omlaag.
Bezoek
De Sloveens premier Miro Cerar verliet maandagochtend de EU-top, omdat hij terug moet naar Slovenië vanwege het bezoek van NAVO-topman Jens Stoltenberg. Premier Mark Rutte (VVD) vervangt Stoltenberg in Brussel, laat hij weten via Twitter.
Bij zijn vertrek wees Cerar erop dat de kwestie na zestien uur onderhandelen, nog niet is opgelost.
Elsevier 12.07.2015 De eurozone heeft Griekenland twaalf punten gegeven waaraan zij moeten voldoen indien ze gebruik willen maken van een derde steunpakket. Er is alleen één probleempje: dit moet voor woensdag in wetgeving worden vastgelegd.
Als de Grieken nog aanspraak willen maken op een nieuwe lening, zal de regering in Athene de komende dagen flink aan de bak moeten.
Website Politico heeft de lijst gezien waarop twaalf voorwaarden staan waaraan Griekenland moet voldoen om überhaupt weer toegelaten te worden aan de onderhandelingstafel voor een nieuw steunpakket. Deze twaalf zullen in drie dagen in wetten moeten worden vastgelegd. Het gaat om de volgende punten:
Verschillen in de BTW ‘stroomlijnen’.
Verbreden van de heffingsgrondslag van de belastingen.
Pensioenstelsel toekomstbestendig maken.
Het opstellen van een codex voor het burgerlijk procesrecht.
Volledige implementatie van automatische bezuinigingen.
Bankresolutiedoorvoeren waarmee ‘bail-in’ mogelijk wordt.
Privatiseren van de elektriciteitscentrale.
Actie ondernemen tegen noodlijdend krediet.
Garandeer onafhankelijkheid van privatiseringsorgaan TAIPED.
Depolitiseer de Griekse overheid.
De trojka komt terug in Athene.
Nieuwe miljarden
Als de Grieken zich houden aan deze afspraken, zijn de andere eurolanden bereid weer te praten over een noodlening. Dit noodpakket bestaat uit 82 tot 86 miljard euro.
Een deel van dit geld komt van het IMF, een deel uit obligaties en een deel uit de vorige lening. Er blijft dan ongeveer 50 miljard euro aan ‘nieuw geld’ dat door de eurolanden aan Athene zal worden overgemaakt.
Banken
De helft hiervan zal worden gebruikt om de Griekse banken weer gezond te maken. De Grieken moeten wel beloven dat ze ongeveer 50 miljard euro aan staatseigendommen privatiseren, waarmee de schuldenlast op lange termijn wordt verlaagd. Omdat Griekenland per direct geld nodig heeft, is er een overbruggingskrediet nodig van ongeveer 7 miljard euro. Dit zal door het IMF, de ECB en de Griekse Centrale Bank worden betaald.
Op dit moment praten de Griekse premier Alexis Tsipras, de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande in ‘kleine kring’ over het uitvoeren van bovenstaande voorstellen.
NRC 12.07.2015 De eurolanden praten vandaag verder over de positie van Griekenland binnen de eurozone. Een urenlange vergadering van de ministers van Financiën leverde gisteren nog geen overeenstemming op over de vraag of de nieuwe Griekse voorstellen voldoende zijn om onderhandelingen over nieuwe financiële steun te beginnen. De ministers, verzameld in de eurogroep, hervatten hun overleg vanochtend om 11.00 uur. Vervolgens is het vanaf 16.00 uur de beurt aan de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden. Zij moeten uiteindelijk de knoop doorhakken en bepalen of er verder met de Grieken kan worden gepraat.
Wat gebeurt er momenteel nu eigenlijk?
Er wordt nu door de EU-regeringsleiders gepraat over het document dat de Eurogroep, waarin de ministers van Financiën van de eurozone zitten, heeft opgesteld. Daarin staan snoeiharde eisen waaraan Griekenland moet voldoen, veelal al voor aankomende woensdag, om onderhandelingen over een nieuw noodpakket nog mogelijk te laten zijn. Het gaat onder meer om flinke hervormingen van het pensioenstelsel en de btw door het parlement krijgen. Ook interessant: de optie voor een tijdelijk Grexit, een ‘time-out’ uit de eurozone, is in het document als optie behouden mocht er geen akkoord komen.
Maar dit is geen definitief voorstel. Vooral in de marge zullen hoofdrolspelers met elkaar hierover overleggen, zodat er, is de hoop, een definitief onderhandelingsakkoord komt waarmee alle partijen vooruit kunnen.
Volledige eurogroepdocument van vier pagina’s
Ed Conway van Sky News maakte foto’s van het volledige document met eisen van de eurogroep aan de Grieken. Die zijn hier te vinden.
Voor wie foto’s van printjes niet echt heel duidelijk waren, de Financial Times heeft een duidelijke pdf van het eurogroepdocument op zijn site gezet. Lees het hier.
Persbureau Reuters publiceerde zojuist de lijst met de voorstellen die nu in de eurogroep besproken zouden worden. Het zouden aanvullende eisen van Europa aan de regering van Tsipras zijn. Het is de vraag of de Griekse premier nog verdergaande voorstellen in eigen land verkocht krijgt. Tsipras kreeg vrijdag het door zijn eigen regering opgestelde (en minder vergaande) reddingsplan al met moeite door het Griekse parlement. Lees verder›
Telegraaf 12.07.2015 De rekening van een nieuw Grieks steunprogramma kan uitkomen op €82 tot 86 miljard. Dat blijkt uit het document dat de eurogroep, de ministers van Financiën van de eurozone heeft opgesteld tijdens de vergadering van gisteren en vandaag.
Dat schrijft persbureau AFP. Op dit moment wordt het document besproken door de politiek leiders van de eurozone.
Griekenland moet voor aankomende woensdag een flink aantal bezuinigingen door het parlement loodsen, onder andere over de btw, pensioenen en fiscale administratie.
Op de lijst staan ook eisen op die het land eerder heeft afgewezen. Zo keert de trojka terug in Athene, de in Griekenland gehate combinatie van de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Comissie. Ook moet de btw gestroomlijnd worden, moet het pensioenstelsel worden hervormd en komen er meer privatiseringen.
Telegraaf 12.07.2015 Er wordt druk vergaderd in Brussel. Tijdens het overleg van de eurogroep is een lijst hervormingen opgesteld die Griekenland uiterlijk woensdag door het parlement moet loodsen. Pas dan komt er Europees geld vrij. Een nieuw steunpakket kan oplopen tot €86 miljard.
21:55 Wat wil Europa van Griekenland?
De Europese schuldeisers leggen de Grieken het vuur aan de schenen. Onze correspondent Ronald van Gessel somt op aan welke zes punten de Grieken moeten voldoen:
Ze moeten een reeks hervormingen, bezuinigingen en belastingverhogingen uiterlijk woensdag door het parlement jassen.
De Grieken wordt de aanslepende privatisering uit handen genomen, ze moeten voor 50 miljard staatseigendom bij de EU onderbrengen, die dan voor verkoop zorg gaat dragen
Ze kunnen dan maximaal €86 miljard uit het noodfonds ESM lenen, maar waarschijnlijk minder.
Schuldherschikking is ook mogelijk, geen afschrijving. Herschikken betekent langere looptijden en lagere rente.
Het IMF blijft aan boord als controleur en geldschieter.
Een Grexit blijft mogelijk, als het tussentijds mis gaat, wordt de Grieken alsnog de mogelijkheid geboden om tijdelijk uit de euro te stappen.
Het is weer tijd voor een tussenstand. Sinds 16.00 uur vanmiddag zijn de politiek leiders van de eurozone in gesprek over bezuinigingsplannen voor Griekenland. De ministers van Financiën hebben na anderhalve dag overleggen een lijst met eisen gemaakt, waar op de eurotop een akkoord over bereikt moet worden. De Grieken krijgen tot woensdag de tijd om een aantal essentiele hervormingen door de regering te loodsen, zoals strengere btw-regels.
VK 12.07.2015 De regeringsleiders van de eurolanden zijn vanavond bijeen om te beslissen over nieuwe financiële steun voor Griekenland. De schuldeisers hebben keiharde voorwaarden op tafel gelegd: privatiseringen moeten onder Europees toezicht komen en de Griekse regering moet binnen drie dagen nieuwe hervormingen door het parlement loodsen – nadat de crediteuren de wetgeving hebben goedgekeurd. Zal Griekenland dit accepteren?
De onderhandelingen tussen de regeringsleiders van de eurozone gaan nu over (de uitwerking van)een pakket draconische maatregelen dat de Eurogroep vandaag heeft voorbereid. In de vergadering van de Europese ministers van Financiën is de Griekse minister Euclides Tsakalotos akkoord gegaan met hervormingen die nog verder gaan dan de concessies die Griekenland eerder deze week deed.
De Eurogroep vergaderde het hele weekend over een akkoord met Griekenland. Tijdens het overleg bleek hoe verdeeld de eurolanden zijn over de te nemen stappen. Volkskrant-correspondent Marc Peeperkorn schreef vandaag deze reconstructie. ‘Het optimisme dat uit de vergaderzaal sijpelt wordt direct onderuit gehaald door een gelekt Duits voorstel.’
Telegraaf 12.07.2015 De vergadering in Brussel van de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) over het noodlijdende Griekenland is afgelopen. Voorzitter Jeroen Dijsselbloem stelde dat hij en zijn collega’s „ver zijn gekomen”.
Het is nu de beurt aan de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden om zich over de redding van Griekenland te buigen. Volgens Dijsselbloem zijn er nog wel een aantal grote kwesties onopgelost. Hij wilde niet zeggen welke zaken nog open zijn. Het is nu aan de leiders om definitief de knoop door te hakken, zo stelde hij. Dijsselbloem schuift ook aan bij het topoverleg in Brussel, dat kort na 16.00 uur begon.
De Grieken moeten nog aan de bak, voordat onderhandelingen over nieuwe financiële hulp kunnen beginnen. De Finse minister van Financiën, Alexander Stubb, zei dat de Grieken uiterlijk woensdag al een aantal hervormingen moeten hebben voorgelegd aan het eigen Griekse parlement.
Ook moeten de Grieken stappen zetten met de oprichting van een fonds voor de verkoop van overheidsbezittingen. En daarnaast moet Athene een aantal hervormingen verder aanscherpen. Stubb had het over een „goed voorstel”.
Telegraaf 12.07.2015 Een vertrek van Griekenland uit de eurozone heeft verregaande gevolgen. Als Duitsland druk uitoefent op Athene voor een Grexit zorgt dat voor een „rampzalige tweespalt met Frankrijk”. Die waarschuwing gaf de Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, zondag af aan Duitsland.
Zijn reactie volgde op een voorstel van de Duitse minister Wolfgang Schäuble. Die suggereerde zaterdag dat Griekenland voor minstens vijf jaar (dus tijdelijk) de eurozone zou moeten verlaten, als Athene niet met betere voorstellen komt voor financiële steun. „Het zou rampzalig zijn voor de reputatie van Duitsland in de Europese Unie en de rest van de wereld als Berlijn niet de kans grijpt die is ontstaan, nu de Grieken met hervormingsvoorstellen zijn gekomen”, zegt Asselborn in de Süddeutsche Zeitung. „Als Duitsland aanstuurt op een Grexit lokt het een diepgaand conflict uit met Frankrijk. Dat zou een catastrofe voor Europa zijn.”
Elsevier 12.07.2015 Het is onwaarschijnlijk dat er zondag een akkoord met Griekenland wordt gesloten over een noodzakelijke derde lening aan dat land. Politieke en technische obstakels én een gebrek aan vertrouwen staan dat in de weg.
Zondag zou echt de allerlaatste kans zijn voor Griekenland en de Europese Unie (EU) om eruit te komen, beweerden meerdere EU-leiders de afgelopen dagen. Het land heeft een ernstig tekort aan financiële middelen en kan het niet lang meer volhouden als de banken gesloten blijven.
Geen deal
Toch is het ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat de partijen er zondag uit gaan komen. Volgens de Duitse bondskanselier is het moeilijk om tot een akkoord te komen omdat ‘het vertrouwen is verdwenen’.
Dat zei Merkel zondag voordat ze met haar collega’s van de eurozone samenkwam in Brussel. Mocht er een akkoord komen, ‘dan moeten de voordelen opwegen tegen de nadelen’, zei Merkel.
Los van het gebrek aan vertrouwen staan politieke en economische obstakels ervoor dat het ‘onmogelijk is om vandaag tot een deal te komen,’ zei de Slovaakse minister van Financiën Peter Kazimir tegen Bloomberg.
Hij doelde daarmee onder meer op de tweespalt tussen Noord- en Zuid-Europa over de eisen die aan de Grieken moeten worden gesteld. Duitsland en Finland volgen de harde lijn en willen dat Griekenland zich houdt aan de afspraken en ingrijpende hervormingen doorvoert.
Vernedering
Maar Zuid-Europese landen vinden dat die harde lijn niet in het belang van de toekomst van de EU is. De Italiaanse premier Matteo Renzi zei zondag dat Europa moet stoppen met de ‘vernedering’ van de Grieken en zo snel mogelijk tot een akkoord moet komen ‘in belang van Europa’.
Los van de politieke verschillen vergt het implementeren van de maatregelen enige tijd. Griekenland heeft mogelijk enkele weken nodig om de lange lijst van gewenste maatregelen uit te voeren. In de tussentijd zal het land een overbruggingslening nodig hebben.
Finland
Het duurt kortom nog wel even voordat er duidelijkheid zal zijn over de Griekse toekomst. ‘Als dit een onderhandelingsfase was van 1 tot 10, dan staan we nog steeds ergens tussen de 3 en de 4,’ zei Finse minister van Financiën Alexander Stubb.
Volgens Stubb zijn we op dit moment ‘ver verwijderd van een deal’. De Finse minister ziet de Grieken liever vertrekken uit de eurozone, maar zei dat hij een eventuele deal niet zal blokkeren.
Rutte
Ook premier Mark Rutte (VVD) liet zondag voorafgaande aan de ontmoeting met regeringsleiders van de andere eurolanden van zich horen. Volgens Rutte zijn hervormingen en besparingen ‘de enige weg naar hulp’. ‘Voor Nederland geldt dat de enige weg naar hulp openstaat, als de Grieken bereid zijn alle noodzakelijke maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat de economie weer op eigen benen kan staan’, zei Rutte.
Rutte wilde geen commentaar geven op de inhoud van het Griekse verzoek en de door Athene voorgestelde hervormings- en bezuinigingsmaatregelen. ‘Wij zijn bereid te kijken naar de steunaanvraag, maar dat kan alleen als de Grieken in alle opzichten er blijk van geven alle noodzakelijk maatregelen te gaan nemen om Griekenland weer op eigen benen te laten staan.’
Geen vertrouwen
Rutte wil ook de grootst mogelijke zekerheid dat Griekenland de maatregelen gaat doorvoeren. Gebrek aan vertrouwen of Griekenland de plannen deze keer wél gaat uitvoeren, zorgt voor grote aarzeling bij de andere eurolanden. Over een eventueel overbruggingskrediet wilde premier Rutte zich niet uitlaten. De premier noemde een dergelijk krediet voorlopig ‘vijf stappen te ver’.
Ondanks alles blijft de Griekse premier Alexis Tsipras geloven in een overeenkomst. ‘Als alle partijen het willen, is het mogelijk,’ zei Tsipras zondag voor de ontmoeting met andere Europese collega’s. De Europeanen willen een verenigd, geen verdeeld Europa, zei hij.
VK 12.07.2015tekst die eerder door de Eurogroep is opgesteld. Een diplomaat meldt aan de Volkskrant dat een alliantie van ‘strenge’ landen (Nederland, Letland, Finland etc.) de frase over een mogelijke Grexit in het onderhandelingsakkoord wil houden, als een stok achter de deur.
De zin luidt: ‘Als er geen overeenstemming kan worden bereikt, moet Griekenland snel onderhandelingen aangeboden worden over een time-out van de eurozone.’
Volgens een andere diplomaat is de zin alleen bedoeld als stok achter de deur, als over het overige overeenstemming wordt bereikt, vliegt de zin over de grexit eruit.
De woordvoerder van EU-president Donald Tusk bevestigt dat de regeringsleiders nu in detail aan de onderhandelingstekst werken. ‘Dat is meestal een goed teken’, zegt hij, want dat betekent dat er in ieder geval zicht is op een resultaat. Wel zijn er nog grote verschillen over delen van de tekst en de woordkeuze.
Yanis Varoufakis is sinds zijn aftreden als minister van Financiën niet meer betrokken bij de onderhandelingen, maar geeft in de Britse krant The Guardianwel zijn visie op de laatste ontwikkelingen. ‘Op basis van maandenlang onderhandelen geloof ik dat de Duitse minister van Financiën Griekenland uit de eurozone wil duwen’. Duitsland zou, door te laten zien dat de invoering van de euro niet onomkeerbaar is, Frankrijk bang genoeg willen maken om het land tot meer begrotingsdiscipline te bewegen.
NU 12.07.2015 De Eurogroep heeft zondagmiddag het stokje doorgegeven aan de leiders van de eurozone. Zij praten in de avond verder over het noodlijdende Griekenland.
De andere achttien eurolanden stellen zeer scherpe eisen en voorwaarden aan de Griekse regering voordat er gepraat kan worden over verdere financiële steun. Het vertrouwen in de Griekse regering en de geloofwaardigheid van Athene is zo klein geworden, dat de eurozone niet anders kan. Alleen met forse Griekse maatregelen zijn de landen bereid weer diep in de buidel te tasten om de Griekse economie er bovenop te helpen.
Dat blijkt uit adviezen van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) aan hun regeringsleiders en staatshoofden. De leiders zijn zondagavond op een top in Brussel bijeen om knopen door te hakken.
De ministers van Financiën van de eurozone kwamen zondagochtend bijeen om te bespreken of de steunaanvraag van Griekenland geloofwaardig en voldoende onderbouwd is en of het de economie daadwerkelijk uit het slop haalt.
Frankrijk, dat zich soepeler opstelt richting Athene, zal er ”alles aan doen om een akkoord te bereiken dat Griekenland in de eurozone houdt”.
President Francois Hollande sprak zich nadrukkelijk uit tegen een tijdelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone, zoals van Duitse kant zou zijn gesuggereerd. “Dat is een Europa dat achteruit gaat en niet vooruit”, zei Hollande.
Volgens premier Mark Rutte is het accepteren van de hervormingen en besparingen voor Griekenland “de enige weg naar hulp”.
Telegraaf 12.07.2015 De chaos in Brussel en Athene is compleet. De vergadering van ministers van Financiën liep gisteren op niks uit, dus vandaag is er opnieuw een ‘ecofin’. Vanmiddag komen de politiek leiders van de eurzone bij elkaar. De top met alle EU-leiders is echter afgelast. Dat betekent dat Griekenland vandaag niet uit de eurozone gaat, want daar zijn alle 28 leiders voor nodig.
12:30 Toerist vieren gewoon vakantie
Toeristen lijken zich maar weinig aan te trekken van het dreigende grexit. Datschrijft onze correspondent op Kretta. “De ligstoelen aan de stranden stromen tijdens deze (zoveelste) D-Day voor Griekenland langzaam vol. En wat ook het gesprek is, de Eurotop in ieder geval niet! Slechts ondernemers maken zich druk om een eventuele Grexit.”
12:10 Kans op deal vandaag klein
De negentien eurolanden zijn sterk verdeeld over de aanpak van de crisis in Griekenland. Dat bleek zondagochtend opnieuw, voorafgaand aan het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep), nadat zij hun vergadering zaterdag opschorten zonder resultaat. Een paar ministers lieten iets los over de onderhandelingen, maar er werd vooral benadrukt dat het gebrek aan vertrouwen groot is, en de kans op resultaat met het uur kleiner.
11:30 ‘Finnen blokkeren deal niet’
“Niemand blokkeert een Griekse deal, iedereen werkt hard om een oplossing te vinden.” Dat zei de Finse minister van Financiën Alexander Stubb zondag voorafgaand aan het overleg met zijn collega-ministers in de eurogroep over Griekenland. Zaterdag kwam het bericht uit Finland dat er binnen de regeringscoalitie onenigheid is. De Ware Finnen zouden dreigen met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland.
Trouw 12.07.2015 De eurogroep is al enige tijd in overleg. En later vandaag komen de regeringsleiders bijeen. Gaan ze er vandaag uitkomen? Voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk lijkt wel die ambitie te hebben. Maar, zegt Trouw-correspondent Christoph Schmidt, het lijkt een zeer onvoorspelbare dag te worden.
Wat kunnen we vandaag verwachten?
De Slowaken zijn het meest pessimistisch. Die hebben vanochtend gezegd dat er geen akkoord komt. Maar dat is nog afwachten. Om vier uur vanmiddag komen de regeringsleiders bij elkaar. En bij die eurozone-top wordt misschien een definitieve beslissing genomen: Grexit of geen Grexit. De regeringsleiders willen nu echt harde toezeggingen van de Grieken.
Ze vinden de plannen van de Grieken dus niet toereikend genoeg.Precies. Maar het zit ‘m ook in het woord plannen. Vijf jaar geleden hebben de Grieken ook al plannen voorgesteld. Onder meer over privatiseringen, Op basis daarvan kregen ze een behoorlijke som geld, maar beloftes zijn toen niet nagekomen. Slechts sommige plannen zijn uitgevoerd. Premier Tsipras zal de komende dagen dus hard aan de slag moeten. Vanaf morgen zullen er al nieuwe wetten aangenomen moeten worden waarmee de bezuinigingen en hervormingen worden doorgevoerd.
Wie zijn de grote spelers hierin?
Het is vooral Frankrijk tegen Duitsland. De Fransen zijn altijd solidair geweest met de Zuid-Europese landen. Ze kunnen zich gewoon niet voorstellen dat Griekenland uit de euro wordt gezet. Maar Duitsland, het machtigste euroland, is er helemaal klaar mee. Duitsland betaalt het meest aan de crisis in Griekenland en dat is politiek niet meer houdbaar.
NRC 12.07.2015 Bij de eurogroepvergadering van vanmiddag zijn de onderhandelende partijen “ver gekomen”, maar een aantal “grote kwesties” rond Griekenland zijn nog onopgelost en moeten vanavond besproken worden door de regeringsleiders. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vanmiddag na afloop van de eurogroep.
Al het hele weekend wordt er in Brussel koortsachtig overleg gevoerd over de Griekse crisis. Urenlang overleg in de eurogroep leverde gisteravond niets op, waarna de ministers van Financiën van de eurolanden hun besprekingen vanochtend hervatten. De ministers hebben een concept-tekst naar de regeringsleiders gestuurd, die daarover vanavond verder praten op de speciale eurotop over Griekenland. LEES VERDER
Volghet laatste nieuws over de eurotop in Brussel inons liveblog.
AD 12.07.2015 Zondag is opnieuw een belangrijke dag voor Griekenland. In de middag komen de leiders van de 19 eurolanden bij elkaar. De top met alle EU-leiders is echter afgelast, wat betekent dat er nog geen besluit komt over een mogelijk Grexit. Volg de ontwikkelingen hieronder live.
De euro verloor maandagochtend (plaatselijke tijd) op de valutamarkten in het Verre Oosten licht terrein ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Maar van een vrije val was ondanks het vooralsnog uitblijven van een akkoord over de Griekse schuldencrisis geen sprake. De eenheidsmunt zakte in Sydney 0,4 procent tot 1,1117 dollar. ,,Het uitblijven van een overeenkomst en de zwaarte van de gestelde eisen zijn opvallend, maar beleggers wachten eerder op de uitkomst dan dat zij erop anticiperen,” verklaart valutastrateeg Steven Englander van de Amerikaanse bank Citigroup.
Telegraaf 12.07.2015 Misschien vindt er wel geen ’wondertje’ plaats tijdens de eurotop in Brussel. Daarvoor vreest Mark Rutte, die deelneemt aan de top van politiek leiders van de eurozone vanmiddag vanaf vier uur.
Dat meldt onze correspondent Ronald van Gessel op Twitter. Rutte zegt dat de Grieken alleen geholpen kunnen worden als ze alle noodzakelijke maatregelen nemen.
Gisteren en vanochtend wordt er door de ministers van Financiën, onder leiding van Jeroen Dijsselbloem, gewerkt aan een plan. De Grieken hebben deze week nieuwe bezuinigingen voorgesteld, maar de eurogroep wil harde garanties dat deze daadwerkelijk worden uitgevoerd.
Voorafgaand aan het nieuwe voorstel van de Grieken zei de Duitse bondskanselier Merkel nog dat de eurolanden solidair zouden zijn als Griekenland serieus werk maakt van de bezuinigingen. Toen zei Rutte dat daarvoor wel een ’wondertje’ moet gebeuren. Vandaag benadrukte de premier dat hervormingen en besparingen ’de enige weg naar hulp’ zijn.
NU 12.07.2015 Het is noodzakelijk de Grieken ervan te overtuigen maatregelen te nemen, zodat Griekenland weer op eigen benen kan staan.
Dat stelde premier Mark Rutte zondag in Brussel. Hij is daar voor de derde ingelaste top van eurolanden over de Griekse crisis in korte tijd.
Hervormingen en besparingen zijn “de enige weg naar hulp”, aldus Rutte.
Op tafel ligt deze keer het nieuwe steunverzoek van de Griekse regering. “Voor Nederland geldt dat de enige weg naar hulp openstaat, als de Grieken bereid zijn alle noodzakelijke maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat de economie weer op eigen benen kan staan”, zei Rutte.
Rutte wilde geen commentaar geven op de inhoud van het Griekse verzoek en de door Athene voorgestelde hervormings- en bezuinigingsmaatregelen. ,,Wij zijn bereid te kijken naar de steunaanvraag, maar dat kan alleen als de Grieken in alle opzichten er blijk van geven alle noodzakelijk maatregelen te gaan nemen om Griekenland weer op eigen benen te laten staan.” Rutte wil ook de grootst mogelijke zekerheid dat Griekenland de maatregelen gaat doorvoeren.
Onderhandelingen over een nieuw pakket zullen naar verwachting weken duren, maar ondertussen zijn de Griekse banken gesloten en verslechtert de financiële en economische situatie in het land. Rutte noemde het echter ,,vijf stappen te ver” om te praten over een overbruggingskrediet voor de Grieken.
Trouw 12.07.2015 De beslissende eurogroep-vergadering over Griekenland is rond middernacht zonder resultaat afgebroken. Vandaag om 11 uur wordt het overleg voortgezet. “Het was zeker een moeilijke vergadering”, zei voorzitter Jeroen Dijsselbloem gisteren. “Er zijn nog een aantal grote problemen die niet zijn opgelost, dus we gaan morgenochtend verder.” De problemen draaien vooral om de kwesties ‘geloofwaardigheid en vertrouwen’, aldus de eurogroep-voorzitter.
Minister Stubb zou de opdracht hebben gekregen om alleen met een Grexit genoegen te nemen.
De eurolanden zijn diep verdeeld over de vraag of Griekenland tientallen miljarden euro’s aan nieuwe noodleningen mag krijgen uit het noodfonds ESM. Veel ministers van financiën in de eurogroep hebben geen enkel vertrouwen meer in de beleidsvoornemens van de linkse regering in Athene om de economie weer in het gareel te krijgen. Zij zien een Grexit als onvermijdelijk: Griekenland is in hun ogen niet meer te handhaven in de eurozone.
NU 12.07.2015 Griekenland is bereid tot een ”eerlijk” compromis. Dat verklaarde de Griekse premier Alexis Tsipras zondag kort voor een Europese top over het jongste Griekse verzoek om internationale steun.
Tsipras acht een akkoord op de top mogelijk als “alle partijen dat willen.” De Europeanen willen een verenigd, geen verdeeld Europa, zei hij.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei zondag dat Duitsland geen akkoord wil over Griekenland tegen elke prijs.
Ze sprak over een extreem moeilijke situatie. Aan de ene kant is de economische situatie in Griekenland verslechterd. Aan de andere kant is elk vertrouwen in de Grieken verloren gegaan, zo benadrukte ze. Zij verwacht “hard overleg”.
De voordelen voor een akkoord over financiële steun moeten opwegen tegen de nadelen, zei Merkel. Het belangrijkste is namelijk verloren: vertrouwen, zei zij.
Volgens premier Mark Rutte is het accepteren van de hervormingen en besparingen voor Griekenland “de enige weg naar hulp”.
Volgens Reutersis de conclusie van de groep dat de huidige hervormingsvoorstellen van Griekenland niet ver genoeg gaan. Een verklaring van de Eurogroep wordt spoedig verwacht. Merkel liet voor aanvang van overleg met de Euroleiders al doorschemeren dat de Eurogroep niet tot een overeenkomst is gekomen.
De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn,noemde het voorstel van Schäuble een “catastrofe voor Europa” als het uitgevoerd zou worden. Het zou onder meer kunnen zorgen voor een conflict tussen Duitsland en Frankrijk.
Sterk verdeeld
De negentien eurolanden zijn nog altijd sterk verdeeld over de aanpak van de crisis in Griekenland. Dat bleek zondagochtend opnieuw, voorafgaand aan het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep), nadat zij hun vergadering zaterdag opschorten zonder resultaat. Pessimisme voert de boventoon.
NU 12.07.2015 Een vertrek van Griekenland uit de eurozone heeft verregaande gevolgen. Die waarschuwing gaf de Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, zondag af aan Duitsland.
Als Duitsland druk uitoefent op Athene voor een Grexit zorgt dat voor een “rampzalige tweespalt met Frankrijk”, aldus Asselborn.
Zijn reactie volgde op een voorstel van de Duitse minister Wolfgang Schäuble. Die suggereerde zaterdag dat Griekenland voor minstens vijf jaar (dus tijdelijk) de eurozone zou moeten verlaten, als Athene niet met betere voorstellen komt voor financiële steun.
“Het zou rampzalig zijn voor de reputatie van Duitsland in de Europese Unie en de rest van de wereld als Berlijn niet de kans grijpt die is ontstaan, nu de Grieken met hervormingsvoorstellen zijn gekomen”, zegt Asselborn in de Süddeutsche Zeitung. “
Als Duitsland aanstuurt op een Grexit lokt het een diepgaand conflict uit met Frankrijk. Dat zou een catastrofe voor Europa zijn.”
VK 12.07.2015 De Eurogroep vergaderde het hele weekend over een akkoord met Griekenland. Tijdens het overleg bleek hoe verdeeld de eurolanden zijn over de te nemen stappen. Volkskrant-correspondent Marc Peeperkorn schreef vandaag deze reconstructie. ‘Het optimisme dat uit de vergaderzaal sijpelt wordt direct onderuit gehaald door een gelekt Duits voorstel.’
Hoe reageert Griekenland?
De onderhandelingen tussen de regeringsleiders van de eurozone gaan nu over (de uitwerking van)een pakket draconische maatregelen dat de Eurogroep vandaag heeft voorbereid. In de vergadering van de Europese ministers van Financiën is de Griekse minister Euclides Tsakalotos akkoord gegaan met hervormingen die nog verder gaan dan de concessies die Griekenland eerder deze week deed.
Als Tsipras hierover vandaag een akkoord met de schuldeisers bereikt, is het de vraag hoe dit in Griekenland zal landen. De Griekse krantEkathirimini beschreef gisteren hoe de stemming dramatisch is omgeslagen, van euforie na het referendum naar verbittering toen de Tsipras’ capitulatie duidelijk werd.
AD 12.07.2015 Zondag is opnieuw een belangrijke dag voor Griekenland. In de middag komen de leiders van de 19 eurolanden bij elkaar. De top met alle EU-leiders is echter afgelast, wat betekent dat er nog geen besluit komt over een mogelijk Grexit. Volg de ontwikkelingen hieronder live.
NRC 12.07.2015 De eurolanden praten vandaag verder over de positie van Griekenland binnen de eurozone. Een urenlange vergadering van de ministers van Financiën leverde gisteren nog geen overeenstemming op over de vraag of de nieuwe Griekse voorstellen voldoende zijn om onderhandelingen over nieuwe financiële steun te beginnen. De ministers, verzameld in de eurogroep, hervatten hun overleg vanochtend om 11.00 uur. Vervolgens is het vanaf 16.00 uur de beurt aan de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden. Zij moeten uiteindelijk de knoop doorhakken en bepalen of er verder met de Grieken kan worden gepraat.
Er wordt nog verder gepraat in Brussel, wellicht nog wel uren, maar er moeten natuurlijk al kranten zakken. De voorpagina van The Guardian blijft in ieder geval qua kop wel actueel. Want dit is inderdaad wel een beetje de consensus over het pakket eisen dat Griekenland mee lijkt te krijgen. LEES VERDER›
Trouw 12.07.2015 De tweede ronde. Of eigenlijk de zoveelste ronde. Na een urenlange vergadering hebben de regeringsleiders hun ministers van financiën om 16.00 uur afgelost voor hun eurotop. Een gebrek aan vertrouwen en pessimisme voeren de boventoon.
16.50 uur: eurogroep heeft lijst voorwaarden opgesteld
Er komt geen officiële verklaring van de eurogroep, maar voorzitter Dijsselbloem zei dat er flinke vooruitgang is geboekt. Wel zijn er volgens hem nog een aantal heikele kwesties. “Daar mogen de regeringsleiders een knoop over doorhakken.”
De ministers van Financiën hebben een aantal voorwaarden geformuleerd waaraan een akkoord met Griekenland moet voldoen. Zo worden er zeer zware eisen gesteld aan de Griekse regering. Binnen een paar dagen (drie volgens de Finse minister van Financiën Stubb).
Als dat goed gaat, komt er wellicht een (acuut) overbruggingskrediet. Pas daarna kan worden begonnen met onderhandelingen over een eventueel derde steunpakket aan de Grieken.
Elsevier 12.07.2015 Het is onwaarschijnlijk dat er zondag een akkoord met Griekenland wordt gesloten over een noodzakelijke derde lening aan dat land. Politieke en technische obstakels én een gebrek aan vertrouwen staan dat in de weg.
Zondag zou echt de allerlaatste kans zijn voor Griekenland en de Europese Unie (EU) om eruit te komen, beweerden meerdere EU-leiders de afgelopen dagen. Het land heeft een ernstig tekort aan financiële middelen en kan het niet lang meer volhouden als de banken gesloten blijven.
Geen deal
Toch is het ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat de partijen er zondag uit gaan komen. Volgens de Duitse bondskanselier is het moeilijk om tot een akkoord te komen omdat ‘het vertrouwen is verdwenen’.
Dat zei Merkel zondag voordat ze met haar collega’s van de eurozone samenkwam in Brussel. Mocht er een akkoord komen, ‘dan moeten de voordelen opwegen tegen de nadelen’, zei Merkel.
Los van het gebrek aan vertrouwen staan politieke en economische obstakels ervoor dat het ‘onmogelijk is om vandaag tot een deal te komen,’ zei de Slovaakse minister van Financiën Peter Kazimir tegen Bloomberg.
Hij doelde daarmee onder meer op de tweespalt tussen Noord- en Zuid-Europa over de eisen die aan de Grieken moeten worden gesteld. Duitsland en Finland volgen de harde lijn en willen dat Griekenland zich houdt aan de afspraken en ingrijpende hervormingen doorvoert.
Vernedering
Maar Zuid-Europese landen vinden dat die harde lijn niet in het belang van de toekomst van de EU is. De Italiaanse premier Matteo Renzi zei zondag dat Europa moet stoppen met de ‘vernedering’ van de Grieken en zo snel mogelijk tot een akkoord moet komen ‘in belang van Europa’.
Los van de politieke verschillen vergt het implementeren van de maatregelen enige tijd. Griekenland heeft mogelijk enkele weken nodig om de lange lijst van gewenste maatregelen uit te voeren. In de tussentijd zal het land een overbruggingslening nodig hebben.
Finland
Het duurt kortom nog wel even voordat er duidelijkheid zal zijn over de Griekse toekomst. ‘Als dit een onderhandelingsfase was van 1 tot 10, dan staan we nog steeds ergens tussen de 3 en de 4,’ zei Finse minister van Financiën Alexander Stubb.
Volgens Stubb zijn we op dit moment ‘ver verwijderd van een deal’. De Finse minister ziet de Grieken liever vertrekken uit de eurozone, maar zei dat hij een eventuele deal niet zal blokkeren.
Rutte
Ook premier Mark Rutte (VVD) liet zondag voorafgaande aan de ontmoeting met regeringsleiders van de andere eurolanden van zich horen. Volgens Rutte zijn hervormingen en besparingen ‘de enige weg naar hulp’. ‘Voor Nederland geldt dat de enige weg naar hulp openstaat, als de Grieken bereid zijn alle noodzakelijke maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat de economie weer op eigen benen kan staan’, zei Rutte.
Rutte wilde geen commentaar geven op de inhoud van het Griekse verzoek en de door Athene voorgestelde hervormings- en bezuinigingsmaatregelen. ‘Wij zijn bereid te kijken naar de steunaanvraag, maar dat kan alleen als de Grieken in alle opzichten er blijk van geven alle noodzakelijk maatregelen te gaan nemen om Griekenland weer op eigen benen te laten staan.’
Geen vertrouwen
Rutte wil ook de grootst mogelijke zekerheid dat Griekenland de maatregelen gaat doorvoeren. Gebrek aan vertrouwen of Griekenland de plannen deze keer wél gaat uitvoeren, zorgt voor grote aarzeling bij de andere eurolanden. Over een eventueel overbruggingskrediet wilde premier Rutte zich niet uitlaten. De premier noemde een dergelijk krediet voorlopig ‘vijf stappen te ver’.
Ondanks alles blijft de Griekse premier Alexis Tsipras geloven in een overeenkomst. ‘Als alle partijen het willen, is het mogelijk,’ zei Tsipras zondag voor de ontmoeting met andere Europese collega’s. De Europeanen willen een verenigd, geen verdeeld Europa, zei hij.
Elsevier 12.07.2015 Binnen de eurogroep voert Finland een harde lijn ten opzichte van Griekenland. Maar volgens de Finse minister van Financiën zal ‘niemand een Griekse deal blokkeren’.
Er zijn geen media aanwezig tijdens de vergaderingen van de Eurogroep, maar volgens de berichten uit Brussel heeft Finland zich ontpopt als een land dat bijzonder fel tegen nieuwe leningen voor Griekenland ageert.
Grexit
De Finse minister van Financiën, Alexander Stubb, is lid van de liberale Kokoomus-partij. Deze partij zit in een coalitie met de Nationalistische Coalitiepartij, voorheen ‘de Ware Finnen’. Die partij wil dat Griekenland zo snel mogelijk de Eurogroep verlaat. De partij dreigt zelfs in eigen land de kersverse coalitie te laten vallen als Griekenland toch gesteund wordt.
De harde opstelling van Stubb zou één van de redenen zijn waarom de ministers van Financiën van de eurozone er zaterdag niet uit zijn gekomen. Enkele Zuid-Europese landen zouden, in het belang van de Europese Unie (EU), Griekenland tegemoet willen komen, maar Duitsland en dus ook Finland zien dat niet zitten.
Toch is het niet zo dat Finland een eventuele deal koste wat kost zal tegenhouden. ‘Niemand blokkeert een Griekse deal, iedereen werkt hard om een oplossing te vinden,’ zei Stubb zondag voor de vergadering van de Eurogroep die om 11.00 uur begon.
‘We zitten erg ver nog van het type voorwaarden dat wij zouden willen hebben’, zei Stubb. Volgens de minister zitten de onderhandelingen tussen een drie en vier op een schaal van tien. ‘Er is voortgang geboekt, maar we zijn er nog niet’, zei de Fin.
Geen vertrouwen meer
Volgens de Italiaanse minister van Financiën Pier Carlo Padoan is het grootste probleem op dit moment een gebrek aan vertrouwen. Landen als Finland en Duitsland geloven er niets van dat de Grieken dit keer hun afspraken wel na zullen komen. Toch denkt Padoan, voormalig hoofdeconoom van de OESO, dat het mogelijk is om zondag een besluit te nemen over nieuwe onderhandelingen. Hij wil dat de Grieken dan maandag al met de hervormingen beginnen.
Padoan heeft zich als OESO-econoom altijd een groot voorstander getoond van belastingverhogingen. Volgens de Italiaan is het snijden in de uitgaven niet genoeg en zal Griekenland ook belastingverhogingen moeten doorvoeren.
Noord-Europese landen zijn daar sceptisch over, aangezien belastingverhogingen weinig zin hebben, wanneer een land er niet in slaagt die belastingen adequaat te innen.
Telegraaf 12.07.2015 De top van regeringsleiders en staatshoofden van alle 28 EU-landen met Griekenland als thema is afgelast. EU-president Donald Tusk maakte dat zondagochtend bekend via Twitter. Wel komen de leiders van de negentien eurolanden bij elkaar om over Griekenland te praten.
In de ochtend praten eerst de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep) over Griekenland. Belangrijkste vraag daar is of er solide hervormings- en besparingsplannen zijn om de Griekse economie uit het slop te trekken en of de Griekse regering echt bereid is die door te voeren. Naar verwachting zet de eurogroep het licht om te gaan onderhandelen over een derde leningenprogramma nog niet op groen, maar wordt een aanbeveling gegeven aan de regeringsleiders.
De eurotop begint om 16 uur en ,,duurt totdat we een conclusie hebben over Griekenland”, meldde Tusk via Twitter.
VK 12.07.2015 Rusland overweegt om zeer binnenkort te beginnen met rechtstreekse energieleveranties aan Griekenland. Dit heeft minister van Energie Aleksandr Novak zondag gezegd. Het is het eerste concrete en openbare Russische hulpaanbod aan Griekenland. Moskou zou direct gas kunnen leveren aan het EU-land.
Tot nu toe had Rusland volgehouden dat de financiële crisis om Griekenland binnen de EU moet worden opgelost. Vrijdag al maakte president Vladimir Poetin een opening door te zeggen dat Rusland ondanks eigen economische problemen nog steeds in staat is om andere landen te helpen.
AD 12.07.2015 De top van regeringsleiders en staatshoofden van alle 28 EU-landen met Griekenland als thema is afgelast. EU-president Donald Tusk maakte dat zondagochtend bekend via Twitter. Wel komen de leiders van de negentien eurolanden bij elkaar om over Griekenland te praten.
In de ochtend praten eerst de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep) over Griekenland. Belangrijkste vraag daar is of er solide hervormings- en besparingsplannen zijn om de Griekse economie uit het slop te trekken en of de Griekse regering echt bereid is die door te voeren.
Naar verwachting zet de eurogroep het licht om te gaan onderhandelen over een derde leningenprogramma nog niet op groen, maar wordt een aanbeveling gegeven aan de regeringsleiders. De eurotop begint om 16 uur en ,,duurt totdat we een conclusie hebben over Griekenland”, meldde Tusk via Twitter.
Moeizaam
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem kondigde al aan dat het overleg moeizaam zou zijn. De meeste eurolanden vinden de ingediende Griekse voorstellen niet voldoende of zijn zeer kritisch over de haalbaarheid of het effect van de maatregelen. Bovendien ontbreekt het vertrouwen dat de Grieken nu echt gaan doen wat ze beloven.
NRC 12.07.2015 De EU-top over Griekenland die voor vanmiddag gepland stond, is afgelast. Het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurogroep over een nieuw pakket steunmaatregelen voor Griekenland gaat wel door, net als de aansluitende bijeenkomst tussen de regeringsleiders van de eurolanden.
Dat heeft de president van de Europese Raad Donald Tusk vanochtend gemeld op Twitter. Om 16.00 zullen de regeringsleiders van de eurogroep in overleg gaan, volgens Tusk totdat er “een conclusie is over Griekenland”. Daarmee bedoelt hij dat de eurolanden wat hem betreft eerst onderling de knoop moeten doorhakken over of er na vandaag nog onderhandeld zal worden met Griekenland. LEES VERDER
NRC 12.07.2015 De onderhandelingen tussen de eurogroep en Griekenland over nieuwe steun aan het land worden vandaag voortgezet nadat gisteren geen deal is bereikt. Later vandaag zullen de regeringsleiders van alle 28 EU-lidstaten samenkomen voor een Eurotop over de Griekse kwestie.
De vergadering van gisteren tussen de ministers van Financiën van de eurogroep werd rond middernacht geschorst. Voorzitter van de eurogroep, minister Dijsselbloem, laat tegenover AP weten dat de gesprekken zeer moeilijk gaan omdat er ernstige twijfels blijven over de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de Griekse onderhandelaars. Dat maakt het verstrekken van een nieuw steunpakket aan Griekenland van 54 miljard euro zeer lastig.
GRIEKS PARLEMENT VOERT HERVORMINGEN DOOR
Gevraagd naar wat er tijdens de gesprekken nog verder moet worden besproken, laat een hooggeplaatste functionaris weten dat het om “alles” gaat. Volgens de functionaris – die anoniem wil blijven – zijn de gisteren door de Grieken voorgestelde maatregelen niet specifiek en bindend genoeg. Daarnaast komen de maatregelen te laat.
Elsevier 12.07.2015 De Europese ministers van Financiën hebben zaterdagavond geen beslissing kunnen nemen over de toekomst van Griekenland. Zondag is het overleg hervat. Een overzicht van wat er vandaag op het programma staat in Brussel.
11.00 uur – Een urenlange vergadering van de ministers van Financiën leverde zaterdag nog geen overeenstemming op over de vraag of de nieuwe Griekse voorstellen voldoende zijn om onderhandelingen over nieuwe financiële steun te beginnen. Zondagochtend om 11.00 werd het overleg hervat.
Volgens Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem (PvdA) zijn ‘de grote problemen op tafel’ nog niet opgelost. Meerdere landen, waaronder Duitsland, Finland en Estland, willen geen nieuwe leningen verstrekken aan de Grieken. Ze twijfelen of het land de beloofde hervormingen überhaupt gaat uitvoeren. Ook is het nog maar de vraag of de plannen het gewenste effect zullen hebben.
16.00 uur – De kans is groot dat de Eurogroep er ook zondag niet uit gaat komen. Om 16.00 uur zullen de regeringsleiders van de eurolanden bijeen komen om de gevolgen voor de eurozone te bespreken. Duitsland zou het plan willen voorstellen om Griekenland tijdelijk uit de eurozone te plaatsen, zo werd zaterdag bekend.
18.00 uur – Het was de bedoeling dat de regeringsleiders van alle landen van de Europese Unie (EU) zondagavond bijeenkwamen om de situatie te bespreken. Maar dit werd zondag afgeblazen. Alleen de regeringsleiders van de eurolanden zullen zondag bijeenkomen.
Het is niet duidelijk waarom de extra top niet doorgaat en wat de gevolgen ervan zullen zijn. Mogelijk duidt dit erop dat er zicht is op een akkoord met Griekenland. Alleen bij een Grexit-scenario moet immers de hele EU bijeen worden geroepen. Volgens EU-voorzitter Donald Tusk zal er worden vergaderd totdat er een akkoord is.
Telegraaf 12.07.2015 De spanning rond Griekenland loopt in hoog tempo op. Vooral een aantal kleinere landen zijn het zat om weer nieuwe miljarden aan Athene over te maken en daardoor komt een ’Grexit’ een Griekse uittrede uit de eurozone steeds dichterbij. De euroministers kwamen er gisteravond niet uit, vandaag gaat het ’Griekse drama’ in het volgende bedrijf, dat mogelijk toch nog niet het laatste is.
Waar staan we nu?
De Grieken hebben min of meer hetzelfde plan ingediend dat de bevolking vorige week zondag verworp. Ze spreiden de maatregelen bovendien over drie jaar en willen ook geld voor drie jaar, met extra geld voor de banken en betalingen die ze hebben gemist alles bij elkaar 84 miljard euro. Dat is niet genoeg voor de euroministers, ze willen veel meer maatregelen en garanties van de Grieken voor zo veel geld. Ook is er geen vertrouwen, de Grieken hebben in het verleden overal een potje van gemaakt, waarom zouden ze nu wel opeens alles wat ze beloven braaf uitvoeren?
Trouw 12.07.2015 De beslissende eurogroep-vergadering over Griekenland is rond middernacht zonder resultaat afgebroken. Vandaag om 11 uur wordt het overleg voortgezet. “Het was zeker een moeilijke vergadering”, zei voorzitter Jeroen Dijsselbloem gisteren. “Er zijn nog een aantal grote problemen die niet zijn opgelost, dus we gaan morgenochtend verder.” De problemen draaien vooral om de kwesties ‘geloofwaardigheid en vertrouwen’, aldus de eurogroep-voorzitter.
Minister Stubb zou de opdracht hebben gekregen om alleen met een Grexit genoegen te nemen.
De eurolanden zijn diep verdeeld over de vraag of Griekenland tientallen miljarden euro’s aan nieuwe noodleningen mag krijgen uit het noodfonds ESM. Veel ministers van financiën in de eurogroep hebben geen enkel vertrouwen meer in de beleidsvoornemens van de linkse regering in Athene om de economie weer in het gareel te krijgen. Zij zien een Grexit als onvermijdelijk: Griekenland is in hun ogen niet meer te handhaven in de eurozone.
Telegraaf 12.07.2015 Strakblauwe lucht, een lekker windje en een turquoise zee met witte schuimkoppen erop. Op vakantie-eiland Kreta stromen tijdens deze (zoveelste) D-Day voor Griekenland de ligstoelen aan de stranden langzaam vol. En wat ook het gesprek is, de Eurotop in ieder geval niet!
Slechts ondernemers maken zich druk om een eventuele Grexit. De man in de straat haalt er de schouders over op. Ober Damianos snelt met een groot dienblad vol jus d’orange, ijskoffie én een eerste biertje over het terras in havenstadje Agios Nikolaos en roept: “Wat er ook gebeurt, slechter kan ik het toch niet krijgen!”
Een pas in Chersonissos gearriveerd groepje van zes Belgische toeristen kan het ook niet zoveel schelen. “We kunnen gewoon geld pinnen, we zien nergens toestanden en het is hier vakantie zoals altijd. Ook in de supermarkten ligt eten genoeg, niemand is aan het hamsteren,” zegt Luca. Over de uitkomst van de top in hun eigen Brussel halen ze de schouders op: “Ze zullen er wel weer niet uitkomen,” denkt Stephany. “Op ons verblijf hier zal het in ieder geval geen invloed hebben.”
Telegraaf 12.07.2015 De euroministers willen dat de Grieken nu meteen laten zien dat het ernst is, ze moeten extra maatregelen nemen en nog deze week bezuinigingen en btw-verhogingen door het parlement loodsen zodat het wetten worden. Dat kan niet in een dag, dus dan zouden de Europese ministers van Financiën eind deze week nog een keer bijeen moeten komen om te beoordelen of het voldoende is.
Wat is er nog mogelijk?
Wat kunnen de regeringsleiders van de Eurolanden vanmiddag nu doen?
Die zullen iets moeten doen. Als de financiële markten maandag open gaan en er is niets gebeurd, kan Griekenland maandag met stoffer en blik worden opgeveegd. Als de ministers van Financiën vandaag een beetje redelijk plan uitwerken, dus met uitloop naar eind deze week, zouden de regeringsleiders dat over kunnen nemen. Ze hoeven dan niet opnieuw bijeen te komen en de Grieken hebben uitzicht op nieuwe miljarden als ze hun huiswerk maken. Als de euroministers er niet uit komen, zouden de regeringsleiders ook nog kunnen onderhandelen over een kleiner bedrag over een kortere tijd. De Grieken zijn dan even gered.
NU 12.07.2015 ”Niemand blokkeert een Griekse deal, iedereen werkt hard om een oplossing te vinden.” Dat zei de Finse minister van Financiën Alexander Stubb zondag voorafgaand aan het overleg met zijn collega-ministers in de eurogroep over Griekenland.
Zaterdag kwam het bericht uit Finland dat er binnen de regeringscoalitieonenigheid is. De Ware Finnen zouden dreigen met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland.
Stubb legde uit dat het voorstel van de Grieken voor een derde steunpakket op dit moment niet voldoende is. Hij wil bewijs dat de Grieken zich echt vastleggen aan de plannen, en ze ook daadwerkelijk aan uitvoeren. ”We zitten erg ver nog van het type voorwaarden dat wij zouden willen hebben”, zei Stubb.
Volgens hem zitten de onderhandelingen tussen een drie en vier op een schaal van tien. ”Er is voortgang geboekt, maar we zijn er nog niet”, zei Stubb.
De top van regeringsleiders en staatshoofden van alle 28 EU-landen met Griekenland als thema is afgelast. Wel komen de leiders van de negentien eurolanden bij elkaar om “net zolang te praten tot er een conclusie is.”
Telegraaf 12.07.2015 ,,Niemand blokkeert een Griekse deal, iedereen werkt hard om een oplossing te vinden.” Dat zei de Finse minister van Financiën Alexander Stubb zondag voorafgaand aan het overleg met zijn collega-ministers in de eurogroep over Griekenland. Zaterdag kwam het bericht uit Finland dat er binnen de regeringscoalitie onenigheid is. De Ware Finnen zouden dreigen met opstappen als de andere partijen zouden instemmen met een nieuwe lening voor Griekenland.
Stubb legde uit dat het voorstel van de Grieken voor een derde steunpakket op dit moment niet voldoende is. Hij wil bewijs dat de Grieken zich echt vastleggen aan de plannen, en ze ook daadwerkelijk aan uitvoeren. ,,We zitten erg ver nog van het type voorwaarden dat wij zouden willen hebben”, zei Stubb. Volgens hem zitten de onderhandelingen tussen een drie en vier op een schaal van tien. ,,Er is voortgang geboekt, maar we zijn er nog niet”, zei Stubb.
NU 12.07.2015 Griekenland is bereid tot een ”eerlijk” compromis. Dat verklaarde de Griekse premier Alexis Tsipras zondag kort voor een Europese top over het jongste Griekse verzoek om internationale steun.
Tsipras acht een akkoord op de top mogelijk als “alle partijen dat willen.” De Europeanen willen een verenigd, geen verdeeld Europa, zei hij.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei zondag dat Duitsland geen akkoord wil over Griekenland tegen elke prijs.
Ze sprak over een extreem moeilijke situatie. Aan de ene kant is de economische situatie in Griekenland verslechterd. Aan de andere kant is elk vertrouwen in de Grieken verloren gegaan, zo benadrukte ze. Zij verwacht “hard overleg”.
De voordelen voor een akkoord over financiële steun moeten opwegen tegen de nadelen, zei Merkel. Het belangrijkste is namelijk verloren: vertrouwen, zei zij.
Volgens premier Mark Rutte is het accepteren van de hervormingen en besparingen voor Griekenland “de enige weg naar hulp”.
Volgens Reutersis de conclusie van de groep dat de huidige hervormingsvoorstellen van Griekenland niet ver genoeg gaan. Een verklaring van de Eurogroep wordt spoedig verwacht. Merkel liet voor aanvang van overleg met de Euroleiders al doorschemeren dat de Eurogroep niet tot een overeenkomst is gekomen.
De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, noemde het voorstel van Schäuble een “catastrofe voor Europa” als het uitgevoerd zou worden. Het zou onder meer kunnen zorgen voor een conflict tussen Duitsland en Frankrijk.
Sterk verdeeld
De negentien eurolanden zijn nog altijd sterk verdeeld over de aanpak van de crisis in Griekenland. Dat bleek zondagochtend opnieuw, voorafgaand aan het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep), nadat zij hun vergadering zaterdag opschorten zonder resultaat. Pessimisme voert de boventoon.
De Europese Commissie, Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben al een positieve beoordeling gegeven van de bezuinigingsplannen die Tsipras donderdag heeft ingediend.
Telegraaf 11.07.2015 Het overleg van ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) is zaterdagavond even voor middernacht afgelopen. Zondag gaat het overleg over een aanvraag van Griekenland voor financiële steun verder, zo liet de Finse minister Alexander Stubb via Twitter weten.
Griekenland hoeft er niet zomaar op te rekenen dat de andere eurolanden bereid zijn te gaan praten over een derde steunpakket. Het land zal met meer en betere voorstellen moeten komen voordat de ministers van Financiën van de eurozone (eurogroep) het licht op groen willen zetten. Het moet vooral specifieker, met daarbij ook een planning wanneer bepaalde hervormingen worden doorgevoerd.
De eurogroep werkt aan een gemeenschappelijke verklaring, waarin Griekenland wordt opgeroepen aankomende week al een aantal van de beloofde hervormingen daadwerkelijk om te gaan zetten in wetten. Zo moeten de Grieken aantonen van goede wil te zijn en het geschade vertrouwen terug te winnen.
Telegraaf 11.07.2015 Als de Griekse banken niet snel €25 miljard steun krijgen, vallen ze om. Dat heeft de Griekse delegatie in Brussel gemeld. Wat zijn de grootste banken, die maandag zeker dicht blijven, en hoeveel belang hebben buitenlandse investeerders daarin?
Griekenland kent vijf grotere banken. Maar naar omzet en marktwaarde gerekend tekenenen ze klein af bij ING, ABN Amro en Rabobank. Het bedrag van €25 miljard is daarbij zeer fors.
Hun val kan volgens analisten echter een onbekend domino-effect in de Europese bankensector teweeg brengen. De gevolgen daarvan werden door de ECB eerder als beperkt omschreven.
Telegraaf 11.07.2015 De kapitaalcontroles in Griekenland blijven zeker nog twee maanden van kracht, ook als er dit weekeinde een deal komt.
De banken van het Zuid-Europese land gaan dan maandag weer open, maar mensen kunnen dan nog steeds kleine bedragen pinnen en geen geld overmaken naar het buitenland, zo stelde de Griekse minister van Economische Zaken, George Stathakis.
Ook werd bekend dat van de vele miljarden noodsteun die de Grieken willen hebben, er 25 miljard nodig is om de banken voor omvallen te behoeden. De looptijden van hun leningen willen de Grieken verlengen van 30 naar 60 jaar.
Trouw 11.07.2015 De uitslag van het referendum in Griekenland was nog maar net bekend, of premier Tsipras bracht telefonisch verslag uit aan de Russische president Vladimir Poetin. De twee hebben vaker contact gehad, de laatste keer in juni op het prestigieuze economische forum in St Petersburg. Hoe innig zijn de banden tussen de twee charismatische leiders? Moet de EU zich zorgen maken over die band?
Zowel in Griekenland als in Rusland leiden tekorten en ontberingen niet tot ontnuchtering, maar tot consolidatie en euforie.
“Russen en Grieken hebben veel raakvlakken”, erkent de Russische analist Aleksander Baoenov, die zelf jarenlang in Griekenland woonde en werkte (zie blz. 13). En zeker, Poetin en de Griekse premier Tsipras hebben een goede band. Maar daarmee is Griekenland nog niet de belangenbehartiger van Rusland in de Europese Unie en de Navo, meent hij.
De klinkende overwinning van het nee-kamp in het referendum heeft Baoenov verbaasd. Tsipras en zijn marxistisch angehauchte Syriza waren begin dit jaar vooral in het zadel geholpen door proteststemmen, voert hij aan. “Wie organiseert protesten beter dan wie ook? De linkse partijen. De Grieken toonden met hun stem voor Tsipras hun ontevredenheid over hoe voorgaande regeringen (eerst van sociaal-democraten, en daarna van technocraten, red.) hen uit dit moeras van de crisis probeerden te trekken, samen met de Europeanen. Ik had verwacht dat de Grieken wel bereid waren te protesteren, maar niet om zich iets te ontzeggen, en tekorten, ja, echte armoede op de koop toe te nemen.
VK 11.07.2015 Na ruim acht uur vergaderen zijn de ministers van financiën van de negentien landen in de eurozone nog niet tot een overeenstemming gekomen. De ministers bogen zich over het jongste Griekse voorstel voor hervormingen en besparingen in ruil voor steun. Het overleg gaat zondagochtend om 11.00 uur verder.
Lees hieronder het liveblog terug dat de Volkskrant zaterdag bijhield over de Griekse schuldencrisis.
Meer bezuinigen en hervormen
Volkskrant-correspondent Marc Peeperkorn: De andere eurolanden willen dat Griekenland meer bezuinigt en hervormt dan het donderdag voorstelde. Volgens de trojka (EC, ECB, IMF) is dat nodig omdat sinds het aantreden van de regering-Tsipras de economische situatie is verslechterd, evenals die van de banken. Aangevoerd door Duitsland, Nederland, Finland, Oostenrijk en de Baltische staten vragen de eurolanden niet alleen meer ingrepen van Athene maar ook dat het op zeer korte termijn de beloften omzet in wetten die door het Griekse parlement worden aangenomen. Alleen dan zijn de eurolanden bereid de onderhandelingen te openen over een nieuwe lening voor Griekenland.
Finland ligt daarbij dwars, de Finse regering met daarin de nationalistische Ware Finnen, willen Griekenland geen nieuw geld geven. Ook hierover wordt zondag verder gesproken.
Elsevier 11.07.2015 De Grieken moeten hun beste beentje voorzetten, willen zij het vertrouwen van de andere eurolanden terugwinnen. Dat was de teneur voordat de ministers van Financiën de vergadering van de eurogroep betraden.
Het overleg tussen de negentien eurolanden (inclusief Griekenland) zal dan ook lastig zijn, zei voorzitter Jeroen Dijsselbloem toen hij arriveerde. De eurogroep begon met de onderhandelingen rond 15.30 uur.
De vraag is of de nieuwe Griekse minister Euklides Tsakalotos – de opvolger van Yanis Varoufakis – het vertrouwen kan herstellen. Gebeurt dat niet, dan is de kans heel klein dat het tot echte onderhandelingen komt over een derde steunpakket voor het Zuid-Europese land.
Gaan de Grieken nu eindelijk eens waarmaken wat ze beloven: namelijk flinke, ingrijpende hervormingen, en bezuinigingen op de staatsuitgaven?
* ‘Op papier zijn de voorstellen niet goed genoeg en als ze dat op papier al wel zijn, dan is de vraag of ze wel van de grond komen,’ zei Dijsselbloem. Hij vroeg zich dan ook hardop af of ‘de Grieken echt gaan doen wat ze beloven en of ze de maatregelen ook gaan doorvoeren’. Volgens Dijsselbloem zijn dat de belangrijkste hobbels die zaterdag genomen moeten worden. ‘Dit wordt een moeilijk overleg.’
* Het vertrouwen in de Grieken heeft bij de eurolanden een flinke deuk opgelopen, zei staatssecretaris Eric Wiebes (VVD), die Nederland vertegenwoordigt omdat Dijsselbloem de voorzitter is. ‘Dit gaat over voorstellen die massaal zijn afgewezen en waarover de Griekse regering zei dat het ook het beste was deze te verwerpen. Daar zijn grote zorgen over.’ Wiebes wil echt zeker weten dat de Griekse regering deze plannen ook daadwerkelijk van plan is uit te voeren. De Grieken zullen nog wel een aantal toezeggingen moeten doen voordat eurolanden bereid zijn verder te praten, zei hij.
* Ook de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäublehad het over ‘buitengewoon ingewikkelde gesprekken’. Ook hij uitte zijn zorgen of de Griekse regering wel van plan is de plannen uit te voeren. Eerder zou de christendemocraat nog hebben gezegd dat de voorstellen van Athene ‘inadequaat‘ zijn. Later werd dat ontkend door een woordvoerder.
* De Franse minister Michel Sapin toonde zich de grootste voorstander van Griekenland. Hij noemde de voorstellen een goede basis om onderhandelingen te gaan beginnen en hij riep de eurogroep op Griekenland te ondersteunen ‘als er voldoende vertrouwen is’. Komt ook het controversiële onderwerpschuldenverlichting op tafel – iets waar de Duitsers zich totaal niet in kunnen vinden? Als het aan de Fransen ligt wel. In een interview met de Duitse krant Die Welt zei de Franse minister van Economische Zaken Emmanuel Macron dat een reddingsplan voor Griekenland ook een vermindering van de schuldenberg moet inhouden.
VK 11.07.2015 Het Griekse parlement stemde vannacht in met het besparingsplan dat premier Tsipras donderdag inleverde in Brussel. In ruil voor allerlei bezuinigingen hoopt het land te kunnen onderhandelen over een nieuw noodsteunpakket van tientallen miljarden euro’s. Komt er dit weekeinde dan toch een akkoord? Volg alles rond de Griekse schuldencrisis via dit liveblog.
‘Overleg nog lang niet klaar’
Het ziet ernaar uit dat het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurozone voorlopig nog niet wordt afgerond. De ministers vergaderen sinds 15.30 uur in Brussel of ze wel of niet willen gaan onderhandelen over een derde steunpakket.
Volgens Europese diplomaten kan de bijeenkomst tot laat duren, zelfs tot in de vroege uren van zondag, meldt persbureau AP.
Telegraaf 11.07.2015 De eerste schoten voor de boeg van het voorstel van Griekenland tijdens de onderhandelingen zaterdag zijn kritisch. Hoe hoog wordt het spel gespeeld rond Griekenland? Het spoorboekje tot de laatste onderhandelingen zondag.
Donderdag 9 juli
Uiterlijk om middernacht moeten de Grieken een lijst met serieuze voorstellen inleveren bij de ministers van Financiën van de eurolanden. Die voorstellen moeten concreet zijn en de Griekse staatshuishouding de komende twee jaar met minimaal 8 miljard verbeteren. De Grieken zouden nu werken aan voorstellen voor 12 miljard, door alle ellende is de economie tot stilstand gekomen en krimpen ze dit jaar opnieuw. Hoe har en serieus de voorstellen voor bezuinigingen en hervormingen zijn is niet bekend.
Vrijdag 10 juli
Op vrijdag moeten de instituten EU, IMF en ECB bekijken of de Griekse plannen wat voorstellen of niet. De ambtenaren van de instituten geven dan een advies aan de ministers van Financiën van de eurolanden die de plannen zaterdag bekijken.
Zaterdag 11 juli
Dat is de belangrijkste dag voor de Grieken. Als de euroministers beslissen dat het onvoldoende is, is het over. Besluiten de ministers dat het serieus genoeg is om verder te praten, zullen ze de regeringsleiders adviseren om de onderhandelingen over een nieuw reddingspakket voor de Grieken te starten, ze krijgen dan meteen geld en er gaat de komende twee maanden worden gepraat over een nieuw pakket dat de Grieken drie jaar in de lucht moet houden. Dat pakket zal minimaal 50 miljard kosten en moeten worden gefinancierd uit een lening van het Europese noodfonds ESM.
Zondag 12 juli
De Europese regeringsleiders komen bijeen, eerst de 19 van de eurolanden, dan alle 28 van alle lidstaten. Als de ministers van Financien zijn opgeschoten, kunnen de regeringsleiders een klap geven op een akkoord. Ze zullen dan vermoedelijk nog wel moeten instemmen met enige schuldafschrijving voor de Grieken. Bij geen overeenkomst gaan alle regeringsleiders praten om de gevolgen van de dan onvermijdelijke Grexit voor de andere Europese landen zo klein mogelijk te maken. Ook moet dan worden gepraat over noodhulp aan de Grieken, te denken valt aan voedsel en medicijnen.
Maandag 13 juli
Dat kan een dag van totale chaos als de Grieken uit de euro zijn. De banken krijgen geen steun meer van de ECB en vallen om. De regering moet drachmes of schuldbewijzen gaan uitgeven, de Griekse economie implodeert. Bij een akkoord haalt iedereen opgelucht adem, de ECB gaat de banken weer voeden en de Grieken zijn weer drie jaar verder. Maar ook dan kan het nog mis gaan, de parlementen van onder andere Duitsland, Nederland en Finland moeten ook akkoord gaan. Als één euroland dat niet doet, is het akkoord alsnog niets waard.
VK 11.07.2015 Griekenland heeft de komende drie jaar 74 miljard euro nodig om zijn schulden en rekeningen te betalen. Dat zeggen de Europese Commissie en de ECB in een vertrouwelijke analyse over de Griekse financiële situatie. Volgens het IMF gaat het zelfs om 78 miljard, in tegenstelling tot Athene dat denkt dat 53,5 miljard genoeg is.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem voorspelde bij aanvang ‘een behoorlijk moeilijk en pittig debat’
De analyse van de trojka speelt een belangrijke rol tijdens het spoedberaad vanmiddag van de ministers van Financiën in de eurozone. Zij beslissen of de onderhandelingen gestart kunnen worden over een nieuwe (de derde) noodlening voor Griekenland. Zonder die hulp gaat Griekenland failliet. Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem voorspelde bij aanvang ‘een behoorlijk moeilijk en pittig debat’. Zijn Duitse collega Schäuble sprak over ‘zeer zware onderhandelingen’ met een ongewisse afloop.
Telegraaf 11.07.2015 De gesprekken in Brussel over een nieuw steunpakket en extra bezuinigingen door Griekenland verlopen uiterst stroef. Zicht op een snelle oplossing is verdwenen. Urenlang is er nu vergaderd. Berichten die naar buiten sijpelen tonen vooral kritiek op het ingediende Griekse plan, dat onvoldoende concreet en vergaand zou zijn. Volg hieronder het laatste nieuws.
21:55 ‘Fins regering bokt’
De Finse regering zou zich stellig hebben gekeerd tegen een nieuw financieringspakket dat nodig is terwijl het ingediende Griekse plan voor meer bezuinigingen wordt doorgevoerd. De Finse tegenstand voegt zich bij kritiek van andere Europese leiders dat Griekeland te weinig doet om te hervormen.
22:42 Euro steeds populairder bij Grieken
Een overgrote meerderheid van 84% van de Grieken wil in de eurozone blijven.Slechts 12% wil terug naar de drachme . Dat blijkt uit een poll van Metron Analysis in opdracht van de Griekse krant Parapolitika. Bij eerdere peilingen wilde een kleiner deel van de Grieken de euro houden.
22:15 Tsipras heeft het slim gespeeld
Grieks premier Tsipras heeft de laatste weken slim gehandeld in de onderhandelingen met de eurogroep en het IMF. Dat schrijft verslaggever Ronald van Gessel in een analyse over de Griekse kwestie. Tsipras heeft gehandeld als in een pokerspel, schrijft Van Gessel.
20:33 ‘Duitsers wilden ons euro uit duwen’
Wolfgang Schäuble, minister van Financiën van Duitsland, wil Griekenland uit de euro duwen, enkel en alleen omdat hij hiermee Frankrijk zal dwingen om zijn model van een gedisciplineerde eurozone te accepteren. Dat zegt de afgelopen maandag afgetreden Griekse minister Yanis Varoufakis in een opinierend artikelin the Guardian.
Telegraaf 11.07.2015 Als de Grieken uit de eurozone gaan en de eigen munt introduceren, dan zullen ze enigszins profiteren van een goedkope munt in hun export. Maar het effect op het bbp is zeer beperkt.
Dat concluderen ING-economen Daniel Bosgraaf en Raoul Leering in onderzoek naar de handelseffecten van een mogelijke terugkeer naar de Griekse drachme.
Het toerisme, dat volgens ING zo’n 5% van de Griekse economie uitmaakt, zal relatief weinig profiteren van de terugkeer naar de drachme.
Chemiesector profiteert meest
Wel zijn er enkele Griekse sectoren die winnen bij een gedevalueerde stabiele munt: de chemie (24% afhankelijk van export), machines (15%) maar ook electronica, metalen en transport apparatuur (allen 10%).
De schade voor de landen die exporteren naar Griekenland is bij zo’n nieuwe munt voor bijna alle landen beperkt.
Weinig groei
Maar de ING-economen zien dat het bbp van Griekenland niet substantieel zal groeien door de invoering van de drachme.
NRC 11.07.2015 De eurogroep praat vandaag over het Griekse voorstel voor een nieuw hulppakket. De ministers van Financiën moeten besluiten of verder praten met Griekenland zin heeft – een “zeer vergaande beslissing”, zei eurogroepvoorzitter Dijsselbloem daarover. Morgen is de deadline voor een akkoord. Lukt het niet, lijkt een Grexit onvermijdelijk. Volg hier de laatste ontwikkelingen.\
‘NOG TWEE MAANDEN KAPITAALCONTROLES GRIEKSE BANKEN’
De kapitaalcontroles (beperkingen van het betalingsverkeer) bij de Griekse banken blijven nog zeker twee maanden van kracht. Dat zei de Griekse minister van Economische Zaken George Stathakis eerder vanavond op de Griekse televisie. Volgens hem kunnen de banken volgende week weer open, maar dan moet er wel een deal liggen met de andere eurolanden. De Grieken mogen al bijna twee weken lang maar maximaal 60 euro per dag opnemen.
GREXIT OF BETER VOORSTEL?
De Duitse minister van Financiën, Schäuble, zou aansturen op een Grexit van 5 jaar, meldt de gezaghebbendeFrankfurter Allgemeine Zeitung. Ofwel de Grieken komen met een beter voorstel, ofwel ze gaan zeker vijf jaar uit de euro. Met een beter voorstel bedoelt Schäuble dat Athene 50 miljard aan staatsbezittingen moet gaan verkopen.
Onze correspondent Stéphane Alonso schrijft vandaag in NRC Weekend: Twee dagen voor zijn mogelijke herverkiezing tot Eurogroep-chef wacht Jeroen Dijsselbloem vandaag een loodzware vergadering. Zaterdag moeten ministers van Financiën uit de eurozone besluiten of verder praten met Griekenland zin heeft. Een „zeer vergaande beslissing”, zei Dijsselbloem vrijdag.
MAKKELIJK WORDT HET NIET
Hoewel de geluiden positief gestemd zijn na het Griekse voorstel voor een derde steunpakket, gaat het niet makkelijk worden, vanmiddag, als de eurogroep vergadert. Mocht er nog geen akkoord zijn, is er morgen een eurotop. Het worden twee “intense dagen”, schrijft onze correspondent Stéphane Alonso vandaag in NRC Weekend.
ADVIES TROJKA
Volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung oordeelt de trojka van IMF, ECB en EC positief over het Griekse voorstel, maar met de nodige mitsen en maren. De Griekse regering zou zaken helderder moeten maken en ook aan andere voorwaarden moeten voldoen. Het advies aan de eurogroep over het voorstel zou drie kantjes zijn.
WHAT’S IN IT FOR THE NETHERLANDS?
In The New York Times wordt de weerstand bij rijke landen voor een fiscale unie uitgelegd met Nederland als voorbeeld: The problem with a euro fix: what’s in it for the Dutch? Waarom ligt verdere Europese integratie gevoelig?
SCHULDVERLICHTING LIJKT ONVERMIJDELIJK
De Grieken willen graag dat een deel van de officiële staatsschuld van zo’n 175 procent van het bbp schulden wordt kwijtgescholden. Ook het IMF noemt dat onontkoombaar. Maar voor de eurozone is dit geen optie: landen beloofden zo stellig aan hun inwoners dat het geleende geld weer terug zou komen, dat dit tot een enorm gezichtsverlies zou leiden, vrezen ze. Maar je kunt schulden best kwijtschelden zonder het toe te geven, schrijft onze economieredacteur Maarten Schinkel.
WAT STAAT ER IN HET GRIEKSE VOORSTEL?
Dertien kantjes met voorstellen voor hervormingen en bezuinigingen dienden de Grieken donderdag in bij Dijsselbloem. In ruil daarvoor willen ze 53,5 miljard euro, hoewel er geluiden opgaan dat tientallen miljarden meer nodig zijn. De Grieken stellen onder meer voor:
Het standaard btw-tarief wordt 23 procent. Belangrijk is dat een korting op de btw-heffing op de eilanden wordt afgeschaft, “behalve voor de meest ver afgelegen eilanden”.
De nieuwe pensioengerechtigde leeftijd in Griekenland wordt 67 jaar. Voorzieningen voor prepensioen worden afgebouwd.
In 2018 is het Griekse begrotingsoverschot 3,5 procent.
Zonder compromis is de EU zichzelf niet meer, schrijft onze EU-columnist Caroline de Gruyter vandaag in NRC Weekend.
VAROUFAKIS: DUITSLAND SPAART ONS EXPRES NIET
In een lange verhandeling laat Varoufakis, tot maandag minister van Financiën in Griekenland, op zijn website zijn licht op de top van dit weekend schijnen. En op de machtsverhoudingen van de EU. Varoufakis wil dat de schulden van Griekenland worden verlicht. Duitsland blokkeert dat volgens hem, omdat het land belang heeft bij een Grexit. (The Guardian publiceerdeeen kortere versie).
Het Griekse parlement heeft tot diep in de nacht vergaderd. En uiteindelijkvóór het Griekse voorstel gestemd: bezuinigingen en hervormingen in ruil voor 53,5 miljard euro, tot 2018. Maar: vijftien parlementsleden van regerende partij Syriza hebben gezegd wel voor het voorstel, maar niet voor bezuinigingsmaatregelen te zijn. Er wordt gespeculeerd dat er daarom na een eventueel akkoord een nieuwe regering nodig is. LEES VERDER›
Trouw 11.07.2015 In Brussel is de allesbeslissende bijeenkomst aan de gang van de ministers van financiën van de eurozone over het lot van Griekenland. De eurogroep-vergadering zou wel eens lang kunnen duren gezien de vele twijfels die er nog zijn over het beleidsplan dat de Griekse regering heeft ingediend. Hiermee hoopt Athene een nieuw leningenpakket te krijgen en op het nippertje in de eurozone te blijven.
Het aannemen van wetten is niet altijd voldoende. Het vertrouwen in de Griekse regering heeft een enorme deuk opgelopen, aldus Staatssecretaris Eric Wiebes van financiën.
De geruchtenmolen rond de vergadering draait op volle toeren. Aan het begin van de avond meldde de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat de Duitse minister Schäuble van financiën een tijdelijk vertrek van Griekenland uit de eurozone zou hebben voorgesteld: een ‘Grexit’ van minimaal vijf jaar. In de tussentijd zouden de Grieken hun economie op orde moeten brengen en weer klaarstomen voor een terugkeer naar de euro.
Volgens de Duitse krant is Berlijn in het geheel niet tevreden met de hervormingsvoorstellen waarmee Athene een derde leningenpakket van tientallen miljarden euro’s hoopt te krijgen. Schäuble kondigde bij aankomst in Brussel ‘buitengewoon moeilijke onderhandelingen’ aan.
Telegraaf 11.07.2015 Het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden over het mogelijk beginnen van onderhandelingen over een steunpakket voor het noodlijdende Griekenland zal lastig zijn. Dat zei voorzitter van het overleg, minister Jeroen Dijsselbloem, zaterdag voorafgaand aan de zogenoemde eurogroep.
De Grieken deden deze week een formeel verzoek voor steun uit het Europese noodfonds ESM en onderbouwden deze met een lijst met hervormings- en besparingsmaatregelen. Dijsselbloem wees zowel op de inhoud van de voorstellen, die zorgen baren, als over het gebrek aan vertrouwen. Dijsselbloem vroeg zich hardop af of ,,de Grieken echt gaan doen wat ze beloven en of ze de maatregelen ook gaan doorvoeren”. Volgens Dijsselbloem zijn dat de belangrijkste hobbels die zaterdag genomen moeten worden. ,,Dit wordt een moeilijk overleg.”
NRC 11.07.2015 We vallen in herhaling als we zeggen dat het overleg in Brussel moeizaam verloopt. Het ziet ernaar uit dat een gezamenlijke verklaring van de Financiënministers nog lang op zich laat wachten. Daarom sluiten we dit liveblog voor vandaag, om morgenochtend om 7.00 uur weer bij u terug te zijn.
OVERLEG TOT DIEP IN DE NACHT.
Dit is wat we weten:
* Veruit de meeste eurolanden stellen meer eisen aan Griekenland.
* Vooral de Duitse minister Schäuble toonde zich vandaag niet tevreden. Volgens hem ontbreken in het Griekse voorstel belangrijke hervormingen. “Het kan dan ook niet de basis zijn voor een nieuw hulpprogramma”, zei hij.
* Vandaag circuleerde in de media een Grexit-voorstel van de Duitsers. Schäuble stelt hierin voor dat de Grieken 50 miljard euro aan staatsbezittingen verkopen. Zo niet, dan wacht ze een ‘time out’ uit de eurozone, een tijdelijke Grexit. In die tijd kan Griekenland zijn schuldenberg aanpakken. Dit voorstel zou zijn afgestemd met Merkel, melden verschillende media. Volgens Griekse bronnen is dit voorstel niet ter tafel gekomen.
* De Finnen zouden aansturen op een Grexit, meldden meerdere bronnen. LEES VERDER›
NRC 11.07.2015 Staatssecretaris Wiebes van Financiën, die het overleg van de eurogroep over Griekenland voor Nederland bijwoont, heeft zich kritisch uitgelaten over het Griekse voorstel voor een nieuw steunprogramma. Griekenland zal nog toezeggingen moeten doen om het vertrouwen te herstellen, vindt Wiebes.
Hij zei zich “grote zorgen” te maken over de bereidheid van de Grieken te hervormen.
“We hebben het over een voorstel dat erg lijkt op het voorstel dat minder dan een week geleden massaal is afgewezen, en waarover de Griekse regering zei dat het ook het beste was deze te verwerpen.”
Wiebes had het over het “gebrek aan implementatiekracht” van de Grieken – onder meer het privatiseren van overheidsbedrijven, wat niet is gebeurd. LEES VERDER
Trouw 11.07.2015 De Grieken zullen nog wel een aantal toezeggingen moeten doen voordat eurolanden bereid zijn te gaan praten over een derde steunpakket voor het noodlijdende land. Dat zei staatssecretaris Eric Wiebes zaterdag voor aanvang van de ingelast vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) over Griekenland.
Vertrouwen herstellen, daar draait het om.
Door een officiële aanvraag te doen en uitgewerkte hervormings- en besparingsplannen in te dienen hebben ‘de Grieken een stap gezet’, zei Wiebes. Volgens Wiebes is uit de toetsing van de voorstellen door de experts van de geldschieters gebleken dat er ‘nog wel wat voorwaarden ingevuld moeten worden voordat onderhandelingen begonnen kunnen worden’. Volgens de staatssecretaris, die Nederland vertegenwoordigt omdat minister Jeroen Dijsselbloem voorzitter is, zijn de experts kritisch over de plannen.
Telegraaf 11.07.2015 De Grieken zullen nog wel een aantal toezeggingen moeten doen voordat eurolanden bereid zijn te gaan praten over een derde steunpakket voor het noodlijdende land. Dat zei staatssecretaris Eric Wiebes zaterdag voor aanvang van de ingelast vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) over Griekenland. Vertrouwen herstellen, daar draait het om.
Door een officiële aanvraag te doen en uitgewerkte hervormings- en besparingsplannen in te dienen hebben ,,de Grieken een stap gezet”, zei Wiebes. Volgens Wiebes is uit de toetsing van de voorstellen door de experts van de geldschieters gebleken dat er ,,nog wel wat voorwaarden ingevuld moeten worden voordat onderhandelingen begonnen kunnen worden”. Volgens de staatssecretaris, die Nederland vertegenwoordigt omdat minister Jeroen Dijsselbloem voorzitter is, zijn de experts kritisch over de plannen.
Het vertrouwen in de Grieken heeft bij de eurolanden een flinke deuk opgelopen, zei Wiebes. ,,Dit gaat over voorstellen die massaal zijn afgewezen en waarover de Griekse regering zei dat het ook het beste was deze te verwerpen. Daar zijn grote zorgen over.” Wiebes wil echt zeker weten dat de Griekse regering deze plannen ook daadwerkelijk van plan is uit te voeren.
NRC 11.07.2015 Staatssecretaris Wiebes van Financiën, die het overleg van de eurogroep over Griekenland voor Nederland bijwoont, heeft zich kritisch uitgelaten over het Griekse voorstel voor een nieuw steunprogramma.
Griekenland zal nog toezeggingen moeten doen om het vertrouwen te herstellen, vindt Wiebes.
Hij zei zich “grote zorgen” te maken over de bereidheid van de Grieken te hervormen. “We hebben het over een voorstel dat erg lijkt op het voorstel dat minder dan een week geleden massaal is afgewezen, en waarover de Griekse regering zei dat het ook het beste was deze te verwerpen.” Wiebes had het over het “gebrek aan implementatiekracht” van de Grieken – onder meer het privatiseren van overheidsbedrijven, wat niet is gebeurd. LEES VERDER
Telegraaf 11.07.2015 De gesprekken in Brussel over een nieuw steunpakket en extra bezuinigingen door Griekenland verlopen uiterst stroef. Zicht op een snelle oplossing is verdwenen. Urenlang is er nu vergaderd. Berichten die naar buiten sijpelen tonen vooral kritiek op het ingediende Griekse plan, dat onvoldoende concreet en vergaand zou zijn. Volg hieronder het laatste nieuws.
21:55 ‘Fins regering bokt’
De Finse regering zou zich stellig hebben gekeerd tegen een nieuw financieringspakket dat nodig is terwijl het ingediende Griekse plan voor meer bezuinigingen wordt doorgevoerd. De Finse tegenstand voegt zich bij kritiek van andere Europese leiders dat Griekeland te weinig doet om te hervormen.
21:30 ‘Griekse banken hebben snel €25 miljard nodig’
Als de Griekse banken dit weekend geen zicht krijgen op €25 miljard steun, dan vallen ze om. Dat heeft de Griekse delegatie meegedeeld aan de onderhandelaars in Brussel.
20:40 Griekse banken blijven maandag dicht
De Griekse minister van Economische Zaken Tathakis bevestigt in Brussel dat de banken in het land in ieder geval komende maandag dicht blijven, maar voege er ook nog aan toe dat ze ‘enige tijd’ gesloten blijven. De financiële markten vrezen dat de banken kunnen omvallen als er onvoldoende steun komt. Die financiële steun hebben de schuldeisers zaterdagavond niet willen toezeggen.
Telegraaf 11.07.2015 Het overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden over het mogelijk beginnen van onderhandelingen over een steunpakket voor het noodlijdende Griekenland zal lastig zijn. Dat zei voorzitter van het overleg, minister Jeroen Dijsselbloem, zaterdag voorafgaand aan de zogenoemde eurogroep.
De Grieken deden deze week een formeel verzoek voor steun uit het Europese noodfonds ESM en onderbouwden deze met een lijst met hervormings- en besparingsmaatregelen. Dijsselbloem wees zowel op de inhoud van de voorstellen, die zorgen baren, als over het gebrek aan vertrouwen. Dijsselbloem vroeg zich hardop af of ,,de Grieken echt gaan doen wat ze beloven en of ze de maatregelen ook gaan doorvoeren”. Volgens Dijsselbloem zijn dat de belangrijkste hobbels die zaterdag genomen moeten worden. ,,Dit wordt een moeilijk overleg.”
Elsevier 11.07.2015 Zaterdag om 15.00 uur komt de eurogroep bijeen om te praten over de nieuwe Griekse hervormingsvoorstellen. De Europese Commissie, de ECB en het IMF zijn alvast positief gestemd over de Griekse plannen, maar wel met het nodige voorbehoud.
Een EU-functionaris zegt tegen persbureau Reuters dat ze ‘de voorstellen zien als een basis voor onderhandelingen’ over noodsteun en een reddingsplan voor de noodlijdende Zuid-Europeanen.
Volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung is het advies van de trojka inderdaad positief, maar zou de Griekse regering een aantal zaken helderder moeten maken en ook aan andere voorwaarden moeten voldoen. Het advies aan de eurogroep over het voorstel zou drie kantjes zijn, schrijft de Duitse krant.
Lening
De drie instellingen (de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) hebben een eerste gezamenlijke beoordeling van de Griekse hervormingsvoorstellen gedaan die donderdagavond zijn ingediend. Onder bepaalde voorwaarden zien zij de voorstellen als basis voor onderhandelingen voor steun uit het Europese noodfonds ESM.
De EU-functionaris zei dat de drie instellingen hun beoordeling gaven over de economische hervormingsvoorstellen van Griekenland, die voorwaarden voor het ontvangen van een lening zijn, en over de vraag of Athene kan voldoen aan de criteria voor hulp. De Grieken zouden liefst 74 miljard euro ontvangen, melden diverse bronnen.
Deze evaluatie is gisteravond naar de eurogroepvoorzitter gestuurd,’ aldus de functionaris. Dit positieve advies is een belangrijke stap voor de eurogroep – het overlegorgaan van de ministers van Financiën van de eurozone.
Onder leiding van voorzitter Jeroen Dijsselbloem zitten zij vanaf 15.00 uur in Brussel rond de tafel om te overleggen over de aanvraag van Athene voor een nieuw steunpakket. De eurogroep heeft de evaluatie van de experts inmiddels ontvangen, bevestigde een woordvoerder.
De uitkomst van de belangrijke vergadering is nog volkomen ongewis. De Franse president François Hollande noemde de voorstellen gisteren ‘serieus’ en ‘geloofwaardig’, terwijl de Duitsers heel wat gereserveerder reageerden.
De strenge minister van Financiën Wolfgang Schaüble zou de plannen ‘inadequaat‘ hebben genoemd, maar dat wordt nu ontkend. Het resultaat van de vergadering van de eurogroep ligt nog ‘helemaal open‘, zegt een woordvoerder van het Duitse ministerie van Financiën.
’Ernstige twijfel over Grieks verzoek voor noodsteun’
AD 11.07.2015 Griekenland zou voor minstens vijf jaar en dus tijdelijk de eurozone moeten verlaten (Grexit). Of Athene moet met betere voorstellen komen voor financiële steun. Volgens de Duitse krant Frankfurter Allgemeine op zondag heeft de Duitse minister Wolfgang Schäuble dat voorgesteld. De minister vergadert momenteel in Brussel met zijn collega-ministers van de eurozone over Griekenland.
Een Griekse regeringswoordvoerder ontkende tegenover persbureau Reuters dat Schäuble of iemand anders gesproken heeft over een (tijdelijk) vertrek van Griekenland uit de muntunie.
Naar verluidt zou Schäuble de plannen niet hebben besproken in de eurogroep, maar op papier hebben gezet. Dat stuk zou onder de eurolanden zijn verspreid.
Onvoldoende
De jongste voorstellen van Griekenland voor hervormingen en besparingen in ruil voor financiële steun zijn volgens Schäuble onvoldoende en zorgen niet op lange termijn voor economische groei. De minister wil dus betere voorstellen en stelt voor dat de Grieken voor 50 miljard euro staatsbezittingen verkopen. Anders is een ‘time out’ uit de eurozone de tweede optie, tijd waarbinnen Griekenland zijn schuldenberg kan aanpakken. Het land zou wel lid blijven van de EU en op ,,groeibevorderende, humanitaire en technische” ondersteuning kunnen rekenen.
NRC 11.07.2015 We vallen in herhaling als we zeggen dat het overleg in Brussel moeizaam verloopt. Het ziet ernaar uit dat een gezamenlijke verklaring van de Financiënministers nog lang op zich laat wachten. Daarom sluiten we dit liveblog voor vandaag, om morgenochtend om 7.00 uur weer bij u terug te zijn.
‘NOG TWEE MAANDEN KAPITAALCONTROLES GRIEKSE BANKEN’
De kapitaalcontroles (beperkingen van het betalingsverkeer) bij de Griekse banken blijven nog zeker twee maanden van kracht. Dat zei de Griekse minister van Economische Zaken George Stathakis eerder vanavond op de Griekse televisie. Volgens hem kunnen de banken volgende week weer open, maar dan moet er wel een deal liggen met de andere eurolanden. De Grieken mogen al bijna twee weken lang maar maximaal 60 euro per dag opnemen. LEES VERDER›
Telegraaf 11.07.2015 We vallen in herhaling als we zeggen dat het overleg in Brussel moeizaam verloopt. Het ziet ernaar uit dat een gezamenlijke verklaring van de Financiënministers nog lang op zich laat wachten. Daarom sluiten we dit liveblog voor vandaag, om morgenochtend om 7.00 uur weer bij u terug te zijn.
De ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) buigen zich zaterdag over het jongste Griekse voorstel voor hervormingen en besparingen in ruil voor steun. Woensdag deed Athene een formele aanvraag voor steun uit het Europese noodfonds ESM en donderdag stuurde het land uitgewerkte hervormingsmaatregelen. Deze zijn getoetst door de experts van de geldschieters. Die analyse is doorslaggevend voor veel eurolanden.
De eurogroep zal geen akkoord over een daadwerkelijke deal sluiten, maar kan wel het licht op groen zetten voor onderhandelingen over een nieuw steunpakket. Een aantal ministers, waaronder die van Nederland en Duitsland, moet wel nog langs zijn parlement voordat daadwerkelijke gesprekken begonnen kunnen worden.
Ondanks deze procedurele stappen is deze vergadering cruciaal. De geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) hebben Griekenland tot en met zondag de tijd gegeven om tot een gezamenlijke oplossing te komen. Komt die er niet, dan is de kans zeer groot dat Griekenland de eurozone moet verlaten. Het overleg begint om 15.00 uur.
Elsevier 11.07.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag met een overgrote meerderheid ingestemd met het hervormingsplan van premier Alexis Tsipras. De uitkomst werd al verwacht, omdat de grootste oppositiepartij Nieuwe Democratie steun had toegezegd.
In de nacht van vrijdag op zaterdag bleek er inderdaad een zeer ruime meerderheid achter de plannen van de premier te staan.
Uiteindelijk hebben 251 van de 300 volksvertegenwoordigers ‘ja’ gestemd, 32 parlementariërs waren tegen.
Nee-stemmers
Onder de ‘nee-stemmers’ waren twee leden van Tsipras’ eigen partij. Acht anderen van Syriza onthielden zich van een stem. Binnen de gelederen van de extreemlinkse regeringspartij bestaat groot verzet tegen nieuwe bezuinigingen – waar ook de Grieken zich in het referendum tegen uitspraken.
In ruil voor een pakket aan bezuinigingen hoopt het land te kunnen onderhandelen over een nieuw noodsteunpakket van tientallen miljarden euro’s. De bedragen lopen uiteen van in totaal 74 miljard euro, tot een eerder genoemd bedrag van 53,5 miljard euro over een periode van drie jaar.
Volgens de uitgelekte plannen verdwijnt onder meer het gunstige btw-tarief voor Griekse eilanden, gaan allerlei belastingen omhoog, wordt het pensioenstelsel hervormd en gaat het budget voor Defensie met 300 miljoen euro omlaag.
Griekse media meldden dat Tsipras met al die bezuinigingen en hervormingen zo’n 10 tot 12 miljard euro bij elkaar verwacht te sprokkelen. De internationale geldschieters, de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB) hebben een positief oordeel gegeven over het plan waarmee Athene hoopt op een nieuw noodsteunpakket, meldde een ingewijde vrijdag volgens persbureau Reuters.
Grexit?
Zaterdag buigen de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) zich over het voorstel. De eurogroep zal geen akkoord over een daadwerkelijke deal sluiten, maar kan wel het licht op groen zetten voor onderhandelingen over een nieuw steunpakket.
Bekijkdit routeplan op weg naar een mogelijke doorbraak in de Griekse crisis
Ondanks deze procedurele stappen is deze vergadering cruciaal. De geldschieters hebben Griekenland tot en met zondag de tijd gegeven om tot een gezamenlijke oplossing te komen. Komt die er niet, dan is de kans zeer groot dat Griekenland de eurozone moet verlaten, een zogenoemde Grexit.
NRC 11.07.2015 Het Griekse parlement steunt de voorgestelde hervormingen van premier Alexis Tsipras voor een nieuw steunprogramma, ter waarde van meer dan 53 miljard euro. Dit geeft de Griekse minister van Financiën het mandaat om het voorstel dit weekend te presenteren aan de Europese schuldeisers. Het geld van de banken in Griekenland raakt op en de veelbesproken en gevreesde exit uit de eurozone, de Grexit, dreigt.
UPDATE 7.00 UUR
Het Griekse voorstel voor hervormingen in ruil voor een nieuw steunprogramma is positief beoordeeld door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. De schuldeisers hebben aanbevelingen gedaan aan de ministers van Financiën van eurolanden, die vandaag besluiten of ze de onderhandelingen met de Griekse regering hervatten, zegt een goed ingevoerde bron tegenover persbureau Reuters.
WEL STEUN, MAAR NIET VAN HARTE
Ondanks de overweldigende meerderheid voor het plan van Tsipras – in totaal stemdenvolgens The Guardian 250 parlementsleden voor, 32 tegen, onthielden acht zich van stemming en waren er tien niet aanwezig – was er weinig enthousiasme bij de Griekse politici. Een aantal prominente leden van regeringspartij Syriza steunden Tsipras niet, zoals de invloedrijke minister van Energie Panagiotis Lafazanis.
In zijn voordracht aan het Griekse parlement vannacht, vroeg Tsipras nadrukkelijk om de steun van zijn collega’s voor zijn hervormingen. De premier gaf toe dat zijn voorstellen niet stroken met de beloftes die zijn partij heeft gedaan tijdens de vorige verkiezingen, schrijft de BBC. Maar Tsipras benadrukte dat het Griekse parlement de “plicht” had om het Griekse volk “in leven te houden” en “binnen de eurozone”.
VERREGAANDE HERVORMINGEN
Tsipras vraagt om 53,5 miljard euro aan noodsteun om de Griekse schulden tot 2018 te kunnen dekken. In ruil daarvoor is hij bereid om de pensioenhervormingen, belastingverhogingen en privatisaties door te voeren die de Europese Commissie, ECB en het Internationaal Monetair Fonds eerder dit jaar al eisten. Afgelopen vrijdag sprak het Griekse volk zich in een referendum nog fel uit tegen deze maatregelen. Volgens Reuters is de eerste beoordeling van het voorstel van Tsipras door de schuldeisers positief ontvangen.
Vanmiddag komt de eurogroep bij elkaar om de stemming in het Griekse parlement te bespreken. Zondag is er een eurotop – met de allerlaatste deadline voor Griekenland – tenzij er vandaag al een akkoord wordt gesloten met Griekenland.
Trouw 11.07.2015 De Europese Centrale Bank, de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds (de trojka), hebben een positieve beoordeling van de Griekse voorstellen die donderdag zijn ingediend naar Brussel gestuurd. Dat melden de persbureausReuters en Bloomberg op basis van anonieme bronnen. Aan de andere kant hebben ministers van Financiën van de eurozone die zaterdag in Brussel bijeenkomen ernstige twijfels over het Griekse verzoek voor noodsteun.
De Eurogroep heeft de beoordeling inmiddels binnen, twitterde de woordvoerder. Details van de doorrekening zijn niet bekendgemaakt, maar volgens de persbureaus becijferde de trojka dat een nieuwe lening aan Griekenland 74 miljard euro moet zijn. Tsipras had eerder om 53,5 miljard euro gevraagd.
Vanmiddag vanaf 15.00 uur praten de ministers van Financiën van de eurogroep met elkaar over het 13-pagina’s tellende voorstel van de Grieken. De ministers leunen daarbij sterk op de doorrekening van de trojka. Keuren de ministers vandaag de plannen van de Grieken goed, dan is de geplande eurotop van regeringsleiders zondag mogelijk niet eens meer nodig.
In het parlement werd Tsipras vrijdagnacht breed gesteund. 250 parlementsleden stemden voor, 32 tegen. Oud-minister Yanis Varoufakis onthield zich van stemming, net als andere leden van de Syriza-partij van Tsipras.
VK 11.07.2015 Het Griekse parlement heeft afgelopen nacht met een overgrote meerderheid ingestemd met het besparingsplan van premier Alexis Tsipras. In ruil voor allerlei bezuinigingen hoopt het land te kunnen onderhandelen over een nieuw noodsteunpakket van tientallen miljarden euro’s.
Volgens de uitgelekte plannen verdwijnt onder meer het gunstige btw-tarief voor Griekse eilanden, gaan allerlei belastingen omhoog, wordt het pensioenstelsel hervormd en gaat het budget voor Defensie met 300 miljoen euro omlaag.
Griekse media meldden dat Tsipras met al die bezuinigingen en hervormingen zo’n 10 tot 12 miljard euro bij elkaar kan sprokkelen. In ruil daarvoor wil Athene financiële steun die in totaal 74 miljard euro zou behelzen. Eerder spraken Griekse media nog van 53,5 miljard euro.
Twee scenario’s
Stel, er rolt morgen een akkoord met de Grieken uit de bus. Of niet. En dan? Bij een akkoord is de Griekse crisis nog niet verholpen. Een Grexit zou een grote klap zijn, maar wel voor duidelijkheid zorgen.Lees hier een en hier de twee scenario’s (+) die economieverslaggeefster Yvonne Hofs schetste.
Telegraaf 11.07.2015 De internationale geldschieters van Griekenland zijn tevreden over de besparingsvoorstellen van de Griekse premier Alexis Tsipras. De Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB) hebben een positief oordeel gegeven over het plan waarmee Athene hoopt op een nieuw noodsteunpakket. Dat meldt een ingewijde vrijdag, aldus persbureau Reuters. Het noodsteunverzoek zou circa 74 miljard euro behelzen. Eerder werd nog gesproken over 53 miljard euro.
De instituties, die ook wel de trojka worden genoemd, hebben de voorstellen op verzoek van het Europese noodfonds ESM doorberekend. Volgens de kredietverstrekkers vormt het besparingsplan, dat onder meer verhogingen van de btw en hervormen van de pensioenen behelst, „een basis voor onderhandelingen”.
Telegraaf 11.07.2015 Minister Dijsselbloem (Financiën) heeft als voorzitter van de eurogroep voldoende steun om de onderhandelingen met de Grieken te kunnen afronden.
Dat blijkt uit de enquête onder lezers van DFT.nl afgelopen dagen, nadat veel kritiek was gekomen op zijn optreden.
De voorgelegde vraag was of de minister nog voldoende steun heeft. Op de stelling ‘Laat Dijsselbloem de Griekse klus afmaken’ antwoordde 46% het daarmee eens te zijn, omdat de bewindsman afgelopen maanden vertrouwen heeft opgebouwd.
Weinig regie
Dijsselbloem moet aanblijven, omdat de Europese topfunctie op dit moment bovendien belangrijk is voor Nederland, vindt nog eens 13%.
Daarentegen vindt 32% dat de PvdA’er de regie rond de Griekse crisis als eurogroepvoorzitter niet meer in de hand heef.
Zijn Spaanse tegenstrever, de christendemocraat De Guindos en kandidaat-voorzitter van de eurogroep, heeft betere papieren, meent 9% van de lezers.
Nieuwe stelling: Griekse crisis voorbij
De huidige stelling: Met het nieuwe Griekse bezuinigingsplan komt dit weekend nog een einde aan de crisis in de eurozone. Reageer.
Zaterdagmiddag en zondag onderhandelt de Griekse delegatie in Brussel met de schuldeisers over het Griekse voorstel. Volg hier alle actuele ontwikkelingen.
Trouw 11.07.2015 Dit weekeinde moet de eurozone dan eindelijk kleur bekennen: duim omhoog of duim omlaag voor Griekenland? In een cascade van Europese topontmoetingen vandaag en morgen moet duidelijk worden of de eurozone intact kan blijven met negentien landen, of dat er toch eentje overboord slaat danwel wordt gegooid.
Het is een zeer vergaande beslissing die we moeten nemen, linksom of rechtsom, dus laten we het zorgvuldig doen, aldus Jeroen Dijsselbloem.
Welke lezing men kiest, hangt af van de politieke bril die men draagt. De ministers van financiën van de eurozone, verenigd in de eurogroep, luisteren vanmiddag naar het oordeel dat de instituties van EU en IMF hebben geveld over de Griekse hervormingsplannen.
Die zijn donderdagavond ingediend en moeten goed genoeg zijn voor een nieuw leningenpakket van tientallen miljarden euro’s voor de komende drie jaar. Het institutie-oordeel is financieeltechnisch. Het eurogroep-oordeel is politiek. Grexit of geen Grexit, dat is de vraag.
Het gewicht daarvan weegt ook op eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem, die vanmiddag – maar nu écht – de belangrijkste vergadering voorzit uit zijn loopbaan. “Het is een zeer vergaande beslissing die we moeten nemen, linksom of rechtsom, dus laten we het zorgvuldig doen”, zei hij gisteren in Den Haag.
Trouw 11.07.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag ingestemd met het besparingsplan van premier Alexis Tsipras. In ruil voor allerlei bezuinigingen hoopt het land te kunnen onderhandelen over een nieuw noodsteunpakket van tientallen miljarden euro’s.
Volgens de uitgelekte plannen verdwijnt onder meer het gunstige btw-tarief voor Griekse eilanden, gaan allerlei belastingen omhoog, wordt het pensioenstelsel hervormd en gaat het budget voor Defensie met 300 miljoen euro omlaag.
Niet alle parlementsleden brachten een stem uit, sommige leden van de regerende Syriza-partij weigerden te stemmen en uitten op die manier hun ongenoegen over de voorgestelde bezuinigingen.
Griekse media meldden dat Tsipras met al die bezuinigingen en hervormingen zo’n 10 tot 12 miljard euro bij elkaar kan sprokkelen.
VK 11.07.2015 Het is onzeker of de ministers van Financiën vandaag het licht op groen zetten voor een nieuwe (derde) noodlening voor Griekenland. Het hervormings- en bezuinigingspakket dat Athene op tafel heeft gelegd wordt gezien als een stap in de goede richting, maar niet voldoende.
Van euforie is geen sprake
Scepsis overheerste aan de vooravond van de belangrijkste vergadering van de Eurogroep uit haar geschiedenis: blijft een akkoord uit, dan gaat Griekenland failliet en zal het de eurozone vermoedelijk verlaten. ‘Van euforie is geen sprake’, concludeerde een nauw betrokken EU-ambtenaar vrijdag na bestudering van de Griekse voorstellen.
Telegraaf 11.07.2015 Griekenland heeft een sterk mandaat om de onderhandelingen met de internationale geldschieters voor nieuwe noodsteun af te ronden. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras vrijdagnacht nadat een ruime meerderheid van het parlement instemde met zijn besparingsplan.
Dat plan van stevige bezuinigingen en hervormingen was cruciaal om het verzoek tot nieuwe financiële steun, ter waarde van vele tientallen miljarden euro’s, te kunnen doen. Tsipras zei dat hij nu een sterk mandaat heeft om een „economisch levensvatbare en maatschappelijk eerlijk overeenkomst” te bereiken. Hij ging niet in op het feit dat bij de stemming voor het besparingsplan leden van zijn eigen partij, Syriza, geen steun gaven.„De prioriteit is nu om te zorgen voor een positieve uitkomst van de onderhandelingen. Al het andere komt daarna wel.”
Elsevier 10.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft vrijdag een noodoproep aan zijn Syriza-wetgevers gedaan. Hij vraagt ze nieuwe belastingplannen te steunen in ruil voor een deal met de internationale geldschieters.
Hij zou daarmee een ‘austerity U-turn’ willen maken, schrijft persbureau Reuters. Hij wil goedkeuring van zijn regering voor het voorstel dat hij heeft ingediend bij de eurogroep.
‘We worden geconfronteerd met cruciale beslissingen. We hebben een mandaat om een betere deal te regelen, maar zeker niet om Griekenland uit de eurozone te halen,’ zei Tsipras. Hij wordt al langere tijd bekritiseerd door zijn partijgenoten, omdat die vinden dat hij zich te inschikkelijk zou opstellen tegenover Europa.
Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem wilde zowel vrijdagochtend als vrijdagmiddag na het overleg met de geldschieters geen oordeel vellen over de nieuwe Griekse voorstellen. Hij vergaderde vrijdagmiddag met de Europese Centrale Bank (ECB), het Internationaal Monetair Fonds (IMF), en de Europese Commissie.
‘Ik wacht het eindoordeel van de instituties af om te horen of de voorstellen goed genoeg zijn. Dan gaan we er morgen met de eurogroep over praten,’ zei Dijsselbloem. Hij onderbrak de wekelijkse ministerraad om telefonisch overleg te voeren met Mario Draghi van de ECB, Christine Lagarde van het IMF en president Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie.
Oordeel
Dijsselbloem verwacht dat de instellingen vrijdagavond met een oordeel komen. Volgens de eurogroepvoorzitter moet er ‘wel voldoende vertrouwen zijn.’ Hij vindt dat het ‘over de intenties van de Griekse regering, maar zeker ook over de inhoud van de voorstellen’ gaat. Vrijdagochtend lekte een deel van het voorstel uit. Volgens Dijsselbloem bevat het nieuwe voorstel veel van de eerder door de Grieken afgewezen plannen.
De Franse president François Hollande noemde het voorstel ‘serieus en geloofwaardig’, maar in Europa is niet iedereen even enthousiast. Vooral de Duitsers zijn sceptisch over het vervolg van de beraadslagingen.
Telegraaf 10.07.2015 Het is precies zo gegaan als in een pokerspel, in het zicht van de totale vernietiging haalde de Griekse premier Tsipras bakzeil, uiteindelijk moest hij wel voldoende bezuinigingsmaatregelen inbrengen om de geldschieters EU en IMF tevreden te stellen. Hij had geen mandaat van kiezers om uit de euro te stappen, zo kleedde hij zijn knieval in.
De Griekse bevolking voelt zich gepakt én opgelucht, het referendum vorige week was voor niets, maar ze kunnen waarschijnlijk ook in de euro blijven, iets wat een meerderheid dolgraag wil. Alle exercities van Tsipras waren voor niets, hij had vijf maanden geleden ook kunnen meedenken, nu is de schade aan de Griekse economie zo groot dat er miljarden extra nodig zijn om het land op de rails te houden. In plaats van 0,5% groei komt er nu 3% krimp uit.
Dat is precies een punt voor de ministers van Financiën van de eurolanden, mogelijk zijn er meer miljarden nodig dan wat er nu op tafel ligt. Tsipras was ook zo slim weliswaar extra maatregelen te nemen, geen 8 maar 12 miljard, maar die lopen wel over drie jaar in plaats van enkele maanden. Zo gaat de pensioenleeftijd van 57 naar 67, maar wel pas in 2022. In ruil wil hij ook meer geld, ruim 50 miljard.
Elsevier 10.07.2015 Duizenden boze Grieken protesteren vrijdagavond bij het parlementsgebouw in Athene. De Grieken demonstreren tegen het bezuinigingsplan van premier Alexis Tsipras.
De demonstranten zouden aanhangers zijn van de Griekse communistische partij KKE, schrijft de Griekse krantKathimerini.
Groei
De demonstranten zouden het niet eens zijn met het plan, dat volgens hen ‘verdacht veel’ lijkt op het plan dat tijdens het Griekse referendum door de bevolking massaal werd afgewezen.
‘Syriza’s platform was er niet op gericht om Griekenland koste wat het kost in de euro te houden. Het nieuwe plan biedt geen vooruitzicht op groei, de bezuinigingen zullen ons vernederen,’ zegt Yannis Kourtakis, een Syriza-hardliner.
Kolonie
Demonstranten op het Syntagma-plein scandeerden leuzen en droegen spandoeken met teksten als ‘Griekenland is geen kolonie’, en ‘Wijs de bailout af’
Het Griekse parlement debatteerde vrijdagavond over het plan van de premier, waarmee hij 53 miljard euro van de geldschieters hoopt te krijgen. Later volgt een stemming. Eerder liet regeringspartij Syriza weten dat het voorstel wordt gesteund door het parlement. Tsipras deed eerder op vrijdag een wanhopige oproep aan de Syriza-wetgevers om zijn plan te steunen.
AD 10.07.2015 Nu het Griekse parlement met een overweldigende meerderheid akkoord is gegaan met de plannen die premier Alex Tsipras aan de Europese geldschieters wil voorleggen, is er kans op een nieuw noodsteunpakket voor Griekenland.
Volgens Tsipras is de regering gedwongen maatregelen te nemen die niet in het verkiezingsprogramma stonden. Hij ontkent met zijn nieuwe bezuinigingsplannen de bevolking te verraden die vorige week ‘nee’ stemde in een referendum over de crisis.
De Griekse oud-minister van financiën Yanis Varoufakis heeft laten weten het voorstel van zijn opvolger Euclides Tsakalotos te steunen. Ook de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB) hebben een positief oordeel gegeven over het plan waarmee Athene hoopt op een nieuw noodsteunpakket.
De nieuwe minister van Financiën, Euklides Tsakalotos, nam ook het woord. Hij zei dat als er maandag niks is veranderd, ,,we een enorm probleem hebben” .
Trouw 10.07.2015 Ondertussen in Griekenland staan communisten te joelen op het parlementsplein, terwijl het parlement de stemming over het voorstel uitstelt tot tot diep in de nacht. Varoufakis laat van zijn vakantieadresje iets horen: Duitsland heeft het op ons land gemunt.
Duitsland zal Griekenland niet sparen, ze hebben er belang bij ons te breken, aldus Varoufakis.
De rooie rakkers van Tsipras’ partij Syriza lijken de nieuwe, meegaande koers van hun leider te blieven, voorspellen Griekse media. Maar het is afwachten wat ze stemmen. De oppositiepartijen Nieuwe Democratie en To Potami zegden eerder al toe in te stemmen met de nieuwe maatregelen die momenteel in Brussel worden besproken.
Duizenden Grieken protesteerden vanavond tegen het voorstel dat op tafel ligt. Al weken zijn er soortgelijke demonstraties, maar ditmaal was de opkomst groot. De oproerpolitie ging de strijd aan met de protestanten, die borden met het inmiddels in geheel Europa bekend geworden Griekse woordje ‘Oxi’, ofwel: ‘nee’, in de lucht hielden.
VK 10.07.2015 Het is onzeker of de ministers van Financiën vandaag het licht op groen zetten voor een nieuwe (derde) noodlening voor Griekenland. Het hervormings- en bezuinigingspakket dat Athene op tafel heeft gelegd wordt gezien als een stap in de goede richting, maar niet voldoende.
Scepsis overheerste aan de vooravond van de belangrijkste vergadering van de Eurogroep uit haar geschiedenis: blijft een akkoord uit, dan gaat Griekenland failliet en zal het de eurozone vermoedelijk verlaten. ‘Van euforie is geen sprake’, concludeerde een nauw betrokken EU-ambtenaar vrijdag na bestudering van de Griekse voorstellen.
NU 10.07.2015 Duizenden boze Grieken hebben vrijdagavond bij het parlementsgebouw geprotesteerd tegen het besparingsplan dat Alexis Tsipras donderdag heeft ingediend bij de eurogroep.
Volgens de Britse zender BBC waren de demonstranten aanhangers van de Griekse communistische partij KKE.
Het Griekse parlement debatteert vrijdagavond over het plan van de premier. Later volgt een stemming. Eerder liet Tsipras’ partij Syriza weten dat het voorstel gesteund wordt door het Griekse parlement.
Telegraaf 10.07.2015 Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem wil ook na overleg met instellingen als de Europese Centrale Bank, het IMF en de Europese Commissie nog geen oordeel vellen over de nieuwe voorstellen van de Griekse regering.
„Ik wacht het eindoordeel van de instituties af, om te horen of deze voorstellen goed genoeg zijn. Dan gaan we er morgen in de eurogroep over praten”, zei Dijsselbloem vrijdag na de wekelijkse ministerraad. Hij had de ministerraad onderbroken voor het telefonisch overleg met Mario Draghi (Europese Centrale Bank), Christine Lagarde (IMF) en Jean-Claude Juncker (Europese Commissie).
Hij verwacht het oordeel van ECB, Commissie en IMF vrijdagavond. De voorstellen kunnen mogelijk een basis bieden voor nieuwe onderhandelingen over een nieuw steunpakket voor Griekenland. „Voor we formeel beginnen met onderhandelingen moet er wel voldoende vertrouwen zijn. Het gaat over de intenties van de Griekse regering, maar zeker ook over de inhoud van de voorstellen.”
Telegraaf 10.07.2015 De ECB heeft vorige maand druk uitgeoefend op de landen van de eurozone om een oplossing voor de Griekse crisis te vinden. Dat heeft de Griekse minister van Financiën Tsakalotos gezegd, meldt persbureau Reuters. Dit weekend gaat Griekenland om de tafel met de schuldeisers om nieuwe bezuinigingsvoorstellen te bespreken. Op de financiële markt wordt er al van uitgegaan dat er dit weekend een akkoord komt.
23:50 Het Griekse parlement stemt over voorstellen van Tsipras
In de loop van de nacht is er een stemming waarbij het Griekse parlement zich achter de hervormingsvoorstellen van premier Tsipras kan scharen waarmee hij een nieuw reddingsakkoord en dus extra Europees geld probeert te behalen. Volgens Tsipras’ regeringspartij Syriza zal een meerderheid in het parlement voor stemmen.
Nea Dimokratia, de grootste oppositiepartij, liet bij monde van Evangelos Meimarakis in het parlement weten dat de partij achter de premier staat om de noodzakelijke beslissingen voor zware maatregelen te nemen om de Griekse economie te redden. aan het begin van zijn speech zei Meimarakis wel dat de oorzaak van de huidige paniek bij premier Tsipras ligt. “Niemand wist het voor elkaar te krijgen om binnen drie dagen bijna uit de euro gegooid te worden.”
Telegraaf 10.07.2015 Premier Mark Rutte van een „heel nieuwe situatie” omdat de Grieken geld willen van een „nieuw instrument”. Met dat laatste doelde hij op het Europese noodfonds ESM.
Rutte wil, net als minister en eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem, het oordeel van de ECB, IMF en Europese Commissie afwachten.
Hij zei wel dat gezien de recente ervaringen er sprake zal moeten zijn van „tastbare waarborgen en maatregelen, herstel van vertrouwen”. Hij voegde eraan toe: „Tot nu toe is de Griekse regering daar nog niet in geslaagd. En de gang van zaken van de afgelopen maanden dwingt mij tot terughoudendheid”.
Telegraaf 10.07.2015 Europese beleggers hebben vertrouwen in de goede afloop van het ultieme overleg over nieuwe financiële noodsteun voor Griekenland, komend weekeinde in Brussel. Griekenland lijkt alsnog bereid door te gaan met hervormen, en dat nieuws leidde op de aandelenmarkten tot fikse koerswinsten.
Behalve optimisme over Griekenland gaf het herstel op de Chinese markten de beurshandel steun. In Amsterdam sloot AEX-hoofdindex 2,4 procent hoger op 481,39 punten. De MidKap steeg 1,7 procent naar 708,76 punten. De belangrijkste graadmeters in Londen, Frankfurt en Parijs gingen met winsten tot 3,1 procent het weekeinde in.
Alle 25 hoofdfondsen in Amsterdam eindigden met winst. ING was de sterkste stijger met een winst van 3,9 procent, gevolgd door verfproducent AkzoNobel die er 3,6 procent bijkreeg. Maar liefst veertien andere AEX-fondsen gingen er 2 procent of meer op vooruit.
Ook elders in Europa gingen vooral bankaandelen omhoog. In Parijs wonnen BNP Paribas, Crédit Agricole en Société Générale tussen de 3 en 4 procent. Deutsche Bank en Commerzbank kregen er in Frankfurt respectievelijk 4,1 en 2,5 procent bij.
NU 10.07.2015 Uit vrijdag gepubliceerde cijfers van het Europees statistiekbureau Eurostat blijkt dat de Griekse bevolking vorig jaar met 1 procent is gekrompen.
Dat komt voornamelijk door emigratie. Griekenland is daarmee op Cyprus na het land met de grootste bevolkingsafname van Europa.
De komst van vele migranten uit het Midden-Oosten en Afrika naar het door de schuldencrisis geplaagde land heeft het vertrek van Grieken naar andere landen niet kunnen compenseren, aldus Eurostat.
Een andere oorzaak voor de krimp is dat het Griekse geboortecijfer lager ligt dan het aantal overleden personen. Dat is overigens al vier jaar het geval.
Telegraaf 10.07.2015 De Grieken zitten klem. De bezuinigingen die ze moeten uitvoeren zal het land niet helpen, toch moeten ze ‘ja’ stemmen. Dat vinden Bas Jacobs, Valentijn van Nieuwenhuijzen en Allard Bruinshoofd. Bekijk het DFT Debat over Griekenland. ‘Ik schaam mij voor de manier…
Telegraaf 10.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras ondervindt veel weerstand in eigen gelederen over zijn besparingsplan, maar dankzij de oppositie zou hij het vrijdagmiddag zonder problemen door het parlement kunnen loodsen.
De grootste oppositiepartij, Nieuwe Democratie (ND), steunt het voorstel, zei een topman van deze centrumrechtse partij, Nikitas Kaklamanis. Ook de nieuwe partij To Potami (De Rivier) zal de premier steunen aldus partijwoordvoerder Dimitris Tsiodras.
Twee ministers van Tsipras hebben hun steun geweigerd. Het zijn de ministers van Defensie, Panos Kammenos, en van Productieherstel, Panagiotis Lafazanis. Lafazanis klaagde dat het voorstel volkomen in strijd is met het partijprogramma van Tsipras’ Coalitie van Radicaal Links (Syriza). Die won in januari de verkiezingen met de belofte niet meer te bezuinigen en pijnlijke hervormingen terug te draaien. Lafazanis leidt een groep Syriza-parlementariërs, het Links Platform, die niet wil toegeven aan de eisen van de schuldeisers.
NU 10.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras ondervindt veel weerstand in eigen gelederen ten aanzien van zijn besparingsplan, maar dankzij de oppositie zou hij het vrijdagmiddag zonder problemen door het parlement kunnen loodsen.
De grootste oppositiepartij, Nieuwe Democratie (ND), steunt het voorstel, zei een topman van deze centrumrechtse partij, Nikitas Kaklamanis.
Twee ministers van Tsipras hebben hun steun geweigerd. Het zijn de ministers van Defensie, Panos Kammenos, en van Productieherstel, Panagiotis Lafazanis. Tsipras drong tijdens partijberaad van zijn Coalitie van Radicaal Links (Syriza) aan op eenheid: ”Of we gaan allemaal samen verder of we vallen allemaal”, aldus de Griekse premier.
Volgens Griekse media krijgt zijn voorstel aan de schuldeisers ook steun van de sociaaldemocratische Pasok en de nieuwe partij To Potami (De Rivier). Volgens schattingen van Griekse media zijn tussen de tien en veertig Syriza-parlementariërs fel tegen concessies aan de schuldeisers.
NRC 10.07.2015 Gisteravond heeft Griekenland een nieuw voorstel gedaan voor hervormingen, in ruil voor een lening van ruim 53 miljard. Vandaag stemt het Griekse parlement daarover en zullen hoofdrolspelers in de Europese crisis vermoedelijk op het nieuwste voorstel reageren. Nog twee dagen, dan is de absolute deadline die de schuldeisers Griekenland hebben gesteld voor een akkoord. Lees hier ons liveblog van vandaag terug.
We sluiten het liveblog nu af. Blijf je nog wakker? Dan kun je het debat hier meekijken. Voor wie ons vanavond volgde: hartelijk dank. Voor wie nu pas inschakelt: hieronder nog een korte samenvatting van de gebeurtenissen.
– De Grieken hebben gisteren een voorstel gestuurd voor een nieuw steunprogramma. Ze vragen om een hulppakket met een hoger bedrag van 53,5 miljard euro.
– In het centrum van Athene waren grote demonstraties tegen de geplande bezuinigingen.
– Het Griekse parlement debatteert over het voorstel, waarna een stemming volgt. De uitslag moet rond drie uur vannacht bekend worden.
– Morgenmiddag komt de eurogroep bij elkaar en zondag is er een eurotop, tenzij er morgen al een akkoord is met Griekenland. LEES VERDER›
NU 10.07.2015 Het Griekse parlement stemt vrijdag in met de bezuinigings- en hervormingsvoorstellen die premier Alexis Tsipras heeft voorgelegd aan de schuldeisers van Griekenland. Dat zegt een woordvoerder van regeringspartij Syriza vrijdagochtend.
De Griekse regering diende donderdagavond haar voorstellen in bij eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem. In ruil voor onder meer hogere belastingen en pensioenhervormingen zou Griekenland zo’n 53 miljard euro aan leningen vragen, verspreid over drie jaar.
Het Griekse parlement is vrijdag gevraagd in te stemmen met maatregelen die direct worden genomen, om de andere eurolanden te overtuigen van de Griekse wil om daadwerkelijk tot een akkoord te komen.
De Griekse minister van Binnenlandse Zaken Nikos Voutsis zei vrijdagochtend optimistisch te zijn over de kansen op ”een goede deal”. ”We zullen de voorstellen bespreken en ik verwacht dat het goed zal gaan”, zei hij voor een bijeenkomst met de ministers van Syriza.
Steun geweigerdTwee ministers van Tsipras hebben hun steun geweigerd. Het zijn de ministers van Defensie, Panos Kammenos, en van Productieherstel, Panagiotis Lafazanis. Lafazanis klaagde dat het voorstel volkomen in strijd is met het partijprogramma van Tsipras’ Coalitie van Radicaal Links (Syriza).
Die won in januari de verkiezingen met de belofte niet meer te bezuinigen en pijnlijke hervormingen terug te draaien. Lafazanis leidt een groep Syriza-parlementariërs, het Links Platform, die niet wil toegeven aan de eisen van de schuldeisers.
Critici stellen dat Tsipras het voorstel dat afgelopen weekeinde in een referendum is afgewezen, nu met zijn handtekening eronder naar de geldschieters heeft gestuurd. Tsipras heeft uiteindelijk zijn confrontatiekoers omgegooid en is op de valreep de schuldeisers tegemoet gekomen. Hij zei vrijdag dat hij dat moet doen, omdat het land anders uit de eurozone wordt gestoten en hij heeft van de kiezers geen mandaat om daar op aan te sturen.
Tegen concessies
Volgens schattingen zijn tussen de tien en veertig Syriza-parlementariërs faliekant tegen concessies aan de schuldeisers.Tsipras drong tijdens partijberaad van zijn Coalitie van Radicaal Links (Syriza) aan op eenheid: “Of we gaan allemaal samen verder of we vallen allemaal”, aldus de Griekse premier.
Syriza heeft 149 zetels in het parlement van 300 zetels. Steun van de kleine coalitiepartner met dertien zetels, de Onafhankelijke Grieken van Kammenos, is lang niet zeker. Maar de drie oppositiepartijen die welwillend staan tegenover Tsipras’ voorstel (ND,To Potami en Pasok) maken mogelijk met hun 106 zetels de weerzin in Tsipras eigen gelederen goed.
Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) zegt dat mogelijke brede steun van het Griekse parlement voor de ingeleverde plannen “zeker helpt”.
”Als er brede steun voor is in Griekenland geeft dat natuurlijk meer geloofwaardigheid”, zei de bewindsman. Op de vraag of er weer hoop gloort, reageerde hij met: ”Dat kan ik nog niet zeggen”.
Grieks parlement stemt over hervormingen
Deal
Volgens ING-econoom Carsten Brzeski zijn de kansen op een deal tussen Griekenland en de andere eurolanden gegroeid dankzij de voorstellen die de Griekse regering heeft gedaan. Gezien alle verrassingen van de afgelopen weken, waarschuwt hij echter voor al teveel optimisme. De grote vraag is volgens hem of de plannen voldoende zijn om het vertrouwen in de intenties van de Griekse regering te herstellen.
Brzeski wees erop dat de Grieken alsnog veel voorstellen hebben overgenomen die al in de plannen stonden die in het referendum van afgelopen zondag nog door de Griekse bevolking werden afgeschoten. Zo zou de pensioenleeftijd al in 2022 naar 67 jaar worden verhoogd en belooft de regering de speciale, lage btw-tarieven voor eilanden te schrappen.
Eurogroep
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem heeft de ontvangst van de stukken bevestigd, meldt zijn woordvoerder.
In het nieuwe plan verdwijnt de toeslag op de laagste pensioenen vanaf eind 2016 en gaat de pensioengerechtigde leeftijd in 2022 omhoog naar 67 jaar. Daarnaast verdwijnen de gunstige btw-tarieven voor de Griekse eilanden.
Verder gaat de belasting omhoog in restaurants en hotels en verdwijnt het gunstige belastingtarief voor rederijen. Ook de uitgaven aan Defensie worden teruggedrongen.
Over 2015 wordt het budget met 100 miljoen euro gekort en over 2016 met 200 miljoen euro. Volgens Griekse media leveren de voorgestelde hervormingen de regering van Tsipras 10 tot 12 miljard euro op.
Deskundigen
Nu gaan deskundigen zich over de inhoud van de voorstellen buigen. Experts van de drie geldschieters, de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), moeten kijken of de Grieken aan de eisen voor financiële steun voldoen.
Athene kwam met de maatregelen om geld te kunnen krijgen uit het Europese noodfonds ESM. Dat fonds mag alleen maar geld verstrekken onder strenge voorwaarden. De geldschieters eisen concrete en realistische voorstellen. Griekenland deed de nieuwe aanvraag voor steun afgelopen woensdag.
Megaschuld
Mocht vrijdag doorsijpelen dat de deskundigen tevreden zijn met de aangekondigde stappen van de Griekse regering, dan groeit de kans dat Griekenland met zijn megaschuld in de eurozone kan blijven.
De ministers van Financiën van de eurolanden (Eurogroep) kunnen dan zaterdag het licht op groen zetten voor onderhandelingen over het nieuwe, derde steunpakket voor Griekenland. Ook komt er mogelijk een overbruggingskrediet. Als blijkt dat de experts ontevreden zijn, wordt een goedkeuring door de Eurogroep onwaarschijnlijk.
Eurotop
De Eurogroep onder leiding van Dijsselbloem komt zaterdag vanaf 15.00 uur bij elkaar. Vervolgens moet op een top van de Europese leiders zondag in Brussel dan de knoop worden doorgehakt over de toekomst van de Grieken in de eurozone.
Bij deze eurotop zijn de regeringsleiders en staatshoofden van alle 28 lidstaten aanwezig. De bijeenkomst begint om 16.00 uur in Brussel.
NRC 10.07.2015 De maatregelen die Griekenland voorstelt in het gisteravond ingediende reddingsplan, zijn onder meer een belastingverhoging voor rederijen, het beëindigen van belastingvoordelen voor de eilanden en een btw-verhoging op restaurants. Dat meldt persbureau Reuters.
Ook wil Griekenland de pensioenen hervormen en een duidelijk tijdspad vaststellen voor privatiseringen. Daarvoor terug wil Athene een bedrag van 53,5 miljard euro om de schulden tot eind 2018 te kunnen terugbetalen, en een herziening van de doelstelling voor de komende vier jaar voor het Griekse primaire begrotingsoverschot.
De Financial Times heeft de gelekte documenten gepubliceerd: een brief van de Griekse premier Tsipras (pdf), een brief van de nieuwe Griekse minister van Financiën, Euclid Tsakalotos, (pdf), en een dertien pagina’s tellend document met hervormingsmaatregelen (pdf).
Hier staan de Griekse voorstellen uitgeschreven.
Onze correspondent in Brussel Stéphane Alonso zegt dat het Griekse voorstel strikter is dan het Europese voorstel, waar Griekenland afgelopen zondag nee tegen zei tijdens het referendum.
Elsevier 10.07.2015 De hervormingsvoorstellen van de Griekse regering zijn serieus en geloofwaardig, zegt de Franse president François Hollande. Duitsland is gereserveerder.
Hoe gaat het nu verder?
De hervormingsvoorstellen van de Griekse regering zijn serieus en geloofwaardig, zegt de Franse president François Hollande. Gelukkig maar, want Franse ambtenaren hebben er zelf aan meegewerkt. De Grieken laten zien dat ze vastberaden zijn in de euro te blijven, aldus Hollande, maar er kan nog wel van alles gebeuren de komende dagen.
De Duitsers kijken er wat gereserveerder tegenaan, wellicht omdat de voorstellen wel erg sterk lijken op de voorstellen die de Griekse kiezer zondag nog verwierp bij het referendum, zegt een bron binnen de Duitse regering tegen persbureau Bloomberg. Wat er de komende dagen – naar verwachting – staat te gebeuren.
Vrijdag
De lijst met hervormingen is ingeleverd. De financiële experts van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds gaan de plannen nu aandachtig bekijken en doorrekenen. Is het allemaal wel voldoende voor een steunpakket van liefst 50 miljard euro, dat door de geldschieters moet worden opgehoest? Het Griekse parlement buigt zich er ook nog over, maar dat oordeel wordt niet gevreesd. Volgens diverse media is er steun van de voornaamste oppositiepartij Nieuwe Democratie. De stemming is vanavond.
De eurolanden komen samen om de Griekse plannen te bespreken. Dat is volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem ook het moment waarop mogelijk een knoop wordt doorgehakt over het lot van Griekenland. Dan moeten de minister van Financiën van de eurozone het natuurlijk wel unaniem eens worden. Er is de afgelopen tijd zoveel gebeurd – zie de hoogoplopende irritaties rond het optreden van de Griekse ex-minister Yanis Varoufakis – dat nog maar de vraag is of iedereen wel voldoende vertrouwen heeft in de Zuid-Europeanen.
Zondag
Eerst komen de leiders van de negentien eurolanden bijeen op deze ‘cruciale’ dag. Een paar uur later voegen dan de leiders van de overige EU-lidstaten zich bij het overleg. Officieel is de toestemming van deze regeringsleiders niet nodig, schrijft Die Zeit, maar het is voor de stemming binnen Europa wel erg belangrijk en politiek onvermijdelijk.
Is het in sommige eurolanden aan de parlementen. Toestemming is noodzakelijk in Duitsland, Estland, Slowakije, Finland, Oostenrijk en in Nederland.
Als de landen hebben gestemd, stelt de Europese Commissie samen met de ECB en het IMF een zogenoemde Memorandum of Understanding op. Daarin staan de voorwaarden waaraan de Grieken moeten voldoen, willen zij in aanmerking komen voor steun. Ook die moet weer worden goedgekeurd door de ministers van Financiën, aldus de Duitse krant.
Telegraaf 10.07.2015 Mogelijk is er zondag geen eurotop nodig als de Europese ministers van Financiën het morgen al met elkaar eens worden over nieuwe hulp aan Griekenland. Minister Dijsselbloem zei dat er mogelijk zaterdag een ‘belangrijke beslissings wordt genomen’. Dat melden verschillende persbureaus op Twitter.
Zaterdag komen de ministers van Financiën bij elkaar om de Griekse bezuinigingsplannen te keuren. Wanneer zij op basis hiervan beslissen dat Griekenland in de eurozone blijft, is de kans heel klein dat een dag later de politiek leiders van de EU dat besluit weer terugdraaien.
Vanavond vormt de trojka, bestaande uit de EU, het IMF en de ECB een mening over de voorstellen van Griekenland die gisteravond zijn ingediend, zegt een EU-mederwerker tegen Bloomberg. De bezuinigingsplannen worden nu doorgerekend.
Telegraaf 10.07.2015 Het Griekse parlement stemt vrijdag in met de bezuinigings- en hervormingsvoorstellen die premier Alexis Tsipras heeft voorgelegd aan de schuldeisers van Griekenland. Dat zei een woordvoerder van regeringspartij Syriza vrijdagochtend.
De Griekse regering diende donderdagavond haar voorstellen in bij eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem. In ruil voor onder meer hogere belastingen en pensioenhervormingen zou Griekenland zo’n 53 miljard euro aan leningen vragen, verspreid over drie jaar.
Het Griekse parlement wordt vrijdag gevraagd in te stemmen met maatregelen die direct worden genomen, om de andere eurolanden te overtuigen van de Griekse wil om daadwerkelijk tot een akkoord te komen.
‘Kansen deal gegroeid’
Volgens ING-econoom Carsten Brzeski zijn de kansen op een deal tussen Griekenland en de andere eurolanden gegroeid dankzij de voorstellen die de Griekse regering heeft gedaan. Gezien alle verrassingen van de afgelopen weken, waarschuwt hij echter voor al teveel optimisme. De grote vraag is volgens hem of de plannen voldoende zijn om het vertrouwen in de intenties van de Griekse regering te herstellen.
Telegraaf 10.07.2015 Griekenland heeft bezuinigingsvoorstellen per e-mail om 21.30 uur naar eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem verstuurd. In ruil voor de plannen willen de Grieken de komende drie jaar nog eens ruim 50 miljard euro noodsteun.
De Griekse hervormingsvoorstellen zijn donderdagavond op tijd ontvangen door Dijsselbloem. Hij is onder meer voorzitter van de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep), die zich over de plannen gaat buigen.
„Binnen”, bevestigde de woordvoerder van Dijsselbloem donderdagavond de ontvangst. Dat was net geen twee uur voor afloop van een deadline die Athene was gesteld.
In de inmiddels uitgelekte plannen komt de Griekse premier Tsipras de schuldeisers deels tegemoet. Zo wordt de belasting voor de rederijen verhoogd. Ook worden de belastingvoordelen voor de eilanden en de lagere btw voor restaurants en hotels geschrapt. Verder moet een begin worden gemaakt met pensioenhervorming, zoals een verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar in 2022. Ook staat in het plan een schema voor het privatiseren van staatsbedrijven en een bezuiniging van 300 miljoen euro op Defensie.
Telegraaf 10.07.2015 De ECB heeft vorige maand druk uitgeoefend op de landen van de eurozone om een oplossing voor de Griekse crisis te vinden. Dat heeft de Griekse minister van Financiën Tsakalotos gezegd, meldt persbureau Reuters. Dit weekend gaat Griekenland om de tafel met de schuldeisers om nieuwe bezuinigingsvoorstellen te bespreken. Op de financiële markt wordt er al van uitgegaan dat er dit weekend een akkoord komt.
02:35 Steun Grieks parlement voor nieuwe bezuinigingen
Het Griekse parlement heeft vannacht ingestemd met het besparingsplan van premier Alexis Tsipras.
02:05 Voorstel goed ontvangen
De internationale geldschieters van Griekenland tonen zich tevreden over de besparingsvoorstellen van de Griekse premier Alexis Tsipras.
22:42 Euro steeds populairder bij Grieken
Een overgrote meerderheid van 84% van de Grieken wil in de eurozone blijven.Slechts 12% wil terug naar de drachme . Dat blijkt uit een poll van Metron Analysis in opdracht van de Griekse krant Parapolitika. Bij eerdere peilingen wilde een kleiner deel van de Grieken de euro houden.
22:15 Tsipras heeft het slim gespeeld
Grieks premier Tsipras heeft de laatste weken slim gehandeld in de onderhandelingen met de eurogroep en het IMF. Dat schrijft verslaggever Ronald van Gessel in een analyse over de Griekse kwestie. Tsipras heeft gehandeld als in een pokerspel, schrijft Van Gessel.
20:33 ‘Duitsers wilden ons euro uit duwen’
Wolfgang Schäuble, minister van Financiën van Duitsland, wil Griekenland uit de euro duwen, enkel en alleen omdat hij hiermee Frankrijk zal dwingen om zijn model van een gedisciplineerde eurozone te accepteren. Dat zegt de afgelopen maandag afgetreden Griekse minister Yanis Varoufakis in een opinierend artikelin the Guardian.
00:57 Griekenland wil ruim 50 miljard aan steun
In de inmiddels uitgelekte plannen komen de Grieken de schuldeisers deels tegemoet. Daaruit blijkt dat premier Tsipras de belastingen wil verhogen en wil korten op pensioenen, in ruil voor noodsteun van ruim 53 miljard euro. Dat geld is bedoeld voor de komende drie jaar.
18.52: Zondag ultieme Europese top over Griekenland
De speciale Europese top over de toekomst van het noodlijdende Griekenland begint zondag om 16.00 uur in Brussel. Eerst komen de leiders van de negentien eurolanden bijeen. Twee uur laten voegen zich daar de leiders van de overige negen EU-lidstaten bij. De ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) willen zich zaterdag vanaf 15.00 uur over de Griekse plannen buigen. De onderhandelingen moeten leiden tot een Grexit of een redding van Griekenland.
13:46 ‘Plan in aantocht’
Rond twee uur een Grieks hervormingsplan bekend worden gemaakt, zo melden Griekse analisten. Dat plan zou de steun hebben van het Griekse parlement. Premier Tsipras zou met allerlei voorstellen €10 tot €12 miljard bij elkaar sprokkelen, is de schatting. De Europese beurzen veerden verder op na dit gerucht. De AEX koerst inmiddels dik 2% hoger.
13:50 Donderdag ‘geloofwaardige’ voorstellen
Griekenland presenteert donderdag voorstellen met “geloofwaardige” hervormingen om een duurzaam akkoord te bereiken. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag in het Europees Parlement in Straatsburg.
12:02 Griekenland leent kort
Griekenland heeft met een uitgifte van kortlopend staatspapier ruim €1,6 miljard opgehaald. Dat meldde de Griekse publieke omroep woensdag op gezag van het nationale agentschap voor staatsleningen. Op de obligaties met een looptijd van een halfjaar wordt 2,97 procent rente betaald, net zoveel als bij een vergelijkbare veiling vorige maand.
10:40 Tsipras wil niet verder bezuinigen
Griekenland wil een oplossing voor de enorme financiële problemen, zonderverdere bezuinigingen die het land naar de rand van de afgrond hebben gebracht. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras vanochtend in het Europees Parlement in Straatsburg.
10:30 Grieken werken niet aan eigen munt
Het Griekse ministerie van Financiën ontkent bezig te zijn met de voorbereiding van een parallelle munteenheid, naast de euro. Daar berichtte de Griekse krant Kathimerini over. Volgens anonieme bronnen zou de overheid werken aan het uitgeven van schuldbewijzen om zo de ambtenarensalarissen en pensioenen uit te betalen. Daarmee zou een nieuwe munteenheid ontstaan.
10:15 Griekse economie op rand van de afgrond
De ECB heeft vanochtend gewaarschuwd voor het instorten van de Griekse economie. Als er zondag geen overeenstemming wordt bereikt over een nieuw hulpprogramma, dreigt het land in te storten. Dat zei de Franse ECB-bestuurder Christian Noyer vanochtend op radiozender Europe 1.
23:00 ‘Eindbesluit’ komt zondag
Europese leiders komen zondag opnieuw bij elkaar voor een top over de Griekse crisis. Het zou dan gaan om een ,,eindbesluit”, zo liet de Italiaanse premier Matteo Renzi na afloop van de eurotop weten. Het gaat om een top met alle 28 EU-landen, niet alleen met de eurolanden, zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel.
Telegraaf 10.07.2015 Zilveren munten raken overal uitverkocht. Makers van zilver munten kunnen ze niet meer leveren vanwege de enorme vraag door de problemen in Griekenland en de daling van zilverkoers.
Beleggers vluchten bij dalende aandelenbeurzen in goud en zilver. Vooral zilver is sterk in prijs gedaald.
Grote producenten zijn compleet door hun voorraden met munten heen, merktMarketUpdate, dat over de eldelmetaalmarkt bericht.
Te grote vraag
De Amerikaanse producent US Mint accepteert sinds dinsdag tijdelijk geen nieuwe bestellingen meer van zijn populaire Silver Eagle-munten. Volgens MarketUpdate hebben ook Canadese producenten moeite om te leveren vanwege de grote vraag.
Begin deze week bleek volgens de site dat de Nederlandse smelterij die Umicore-goudbaren produceert langere levertijden van twee tot drie weken hanteert.
Elsevier 10.09.2015 Het hervormings- en bezuinigingsplan dat de Griekse premier op de valreep heeft ingediend, lijkt de schuldeisers tegemoet te komen. Vraag is wat er van alle beloften terecht gaat komen.
De extreemlinkse Griekse premier heeft onder zware druk van de schuldeisers, en met een dreigend faillissement van zijn land in het vooruitzicht, alsnog ingebonden. De schuldeisers buigen zich nu over voorstellen uit Athene die 12 miljard euro moeten opleveren.
Als zij daar voldoende vertrouwen in hebben, zijn zij bereid nieuwe miljarden over te maken. Maar Tsipras heeft de schijn tegen. Een week geleden riep hij zijn burgers nog in tv-toespraken op bij het referendum tegen een vergelijkbaar Europees pakket met maatregelen te stemmen.
Sterker, zijn hele premierschap heeft hij te danken aan zijn harde campagne tegen de door de schuldeisers gevraagde hervormingen en bezuinigingen. Een week geleden beschuldigde zijn (inmiddels vervangen) minister van Financiën Yanis Varoufakis Europa nog van terrorisme.
Kloof
En nu belooft deze club dus alsnog de maatregelen uit te voeren die ze vijf maanden lang uit alle macht heeft geprobeerd tegen te houden? Wie dat gelooft is naïef. Waarschijnlijker is dat Tsipras, zodra het gevaar van een faillissement is afgewend, weer op de rem trapt.
De ervaring met voorgaande, minder radicale Griekse regeringen, leert dat de kloof tussen plannen en werkelijkheid groot is. Ook de nieuwe voorstellen bieden, zo valt tussen de regels door te lezen, allerlei ontsnappingsmogelijkheden.
Als de geldschieters van Athene hiermee akkoord gaan, dragen ze niet bij aan een oplossing van het probleem, maar zetten ze juist een stap dieper in het moeras. Griekenland hoort niet thuis in de eurozone.
Trouw 09.07.2015 De Griekse regering heeft dan toch een nieuwe steunaanvraag ingediend bij Europa. Zondag is de dag des oordeels. Gisteren kreeg premier Tsipras alvast het Europees Parlement over zich heen. En in de hoofdsteden van de eurolanden wordt berekend wat een Grexit kost.
De schade van een eventueel vertrek van Griekenland uit de euro is lastig te becijferen. Athene staat in ieder geval voor 18 miljard bij Den Haag in het krijt. Of dat bedrag terug komt hangt onder meer af van het treffen van een betalingsregeling na een Grexit.
Drie elementen
De leningen aan Griekenland bestaan uit drie elementen. Ten eerste leenden Europese landen rechtstreeks en via het steunfonds EFSF 183,8 miljard euro. Het aandeel van Nederland hierin is 17,8 miljard.
Deel twee is het krediet van het IMF aan de Grieken: 21 miljard staat er nog uit. Hiervan komt 2 tot 3 procent voor rekening van Nederland, ongeveer een half miljard.
Een derde element is het bedrag dat de Europese Centrale Bank in de Griekse financiële sector heeft gestoken.
Trouw 09.07.2015 Breekt de eurozone of niet? De nieuwste hervormingsplannen die de Grieken gisteravond naar Brussel hebben gestuurd, zijn cruciaal. Of die de goedkeuring van de Europese leiders krijgen, blijkt uiterlijk zondag. De Amerikanen kijken toe. Ze zijn verbaasd over de steeds verder escalerende crisis. Waarom zo’n toestand over een land dat economisch niet verschrikkelijk veel voorstelt? “Dit moet gemakkelijk op te lossen zijn”, zegt Bruce Ackerman door de telefoon vanuit de VS.
Europa heeft veel overwonnen en is in staat geweest belangrijke democratische waarden te introduceren. Waarom hebben de leiders met dit probleem zo veel moeite?, aldus Bruce Ackerman.
Hij is bijzonder hoogleraar rechten en politicologie aan Yale University en net terug uit Berlijn. Daar was hij een jaar verbonden aan de American Academy, een cultureel centrum dat Duits-Amerikaanse uitwisselingen promoot. “Ik was daar ook in 1991. Bijzonder om te zien hoeveel welvarender de stad is geworden.” Dat is volgens hem onder meer te danken aan de Europese samenwerking.
De hoogleraar heeft een boodschap voor de Europese politici, met name voor de Duitse bondskanselier Merkel, minister van financiën Schäuble en eurogroepvoorzitter Dijsselbloem: “Stap over je eigen schaduw heen en wees een beetje flexibel”.
Het is dezelfde boodschap die president Obama zijn Europese collega’s de afgelopen dagen meegaf. Na het Griekse referendum belde hij met Merkel en de Griekse premier Tsipras om te zeggen dat pragmatisme in deze crisis vereist is. Want een stabiel Europa is ook in het belang van de VS. Niet alleen vanwege de economische verwevenheid. De Amerikanen denken ook dat een verdeeld Europa Rusland in de kaart speelt.
Trouw 09.07.2015 De regering van Griekenland heeft vanavond haar ultieme hervormingsplan ingeleverd bij eurogroepvoorzitter Dijsselbloem. Dat voorstel moet doortimmerd genoeg zijn om het land in de euro te houden. Onbevestigde berichten spreken van een bezuinigingspakket van 13 miljard euro.
Met dit plan hoopt Athene een derde steunpakket binnen te slepen en een ‘Grexit’ te voorkomen. De hervormingen zullen veel ingrijpender moeten zijn dan de voorstellen uit een eerder stadium, waartegen de Griekse bevolking per referendum ‘nee’ heeft gezegd. Toen draaide het om de laatste 7,2 miljard euro uit het tweede programma. Nu hopen de Grieken op een nieuwe kredietlijn voor drie jaar van naar verluidt 50 miljard.
‘EU-president’ Donald Tusk riep vandaag zowel Athene als de geldschieters op om deze laatste kans te grijpen. Die laatste partij moet het Griekse plan volgens Tusk beantwoorden met een ‘realistisch voorstel over de schuldhoudbaarheid’.
NRC 09.07.2015 De Griekse regering van premier Tsipras heeft vanavond een voorstel voor een derde steunprogramma opgestuurd naar de schuldeisers (EU, IMF en ECB). Dat heeft de woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem bevestigd. De komende dagen moet blijken of de schuldeisers met de Griekse plannen genoegen nemen en of het land wel of niet in de eurozone kan blijven.
De regering van Tsipras had van de schuldeisers tot vanavond laat de tijd gekregen om de details van een nieuw reddingsplan in te dienen. Gisteren diende Athene al formeel een nieuw verzoek om noodsteun in bij het Europese noodfonds ESM (European Stability Mechanism), maar de concrete invulling van het reddingsplan moest nog naar de schuldeisers en eurogroepvoorzitter Dijsselbloem worden opgestuurd. Dat gebeurde vanavond, meldde de woordvoerder van Dijsselbloem, Michel Reijns, op Twitter.
GUARDIAN: 13 MILJARD AAN NIEUWE BEZUINIGINGEN
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zou woensdag tegen de nieuwe Griekse minister van Financiën hebben gezegd dat de nieuwe voorstellen “in één keer goed moeten zijn”. Wat er precies in de nieuwe voorstellen staat is nog onduidelijk, maar The Guardianmeldde eerder vanavond dat de regering-Tsipras in belangrijke mate zou buigen voor de eisen van Europa door voor 13 miljard aan nieuwe bezuinigingen en hervormingen voor te stellen. Wel zouden de Grieken een vorm van schuldenverlichting willen, een onderwerp dat tot nu toe onbespreekbaar was voor de meeste eurolanden.
Het Financieele Dagbladmeldde vanavond op basis van bronnen rond de onderhandelingen dat eurogroepvoorzitter Dijsselbloem wil dat de Europese Commissie, ECB en het IMF het nieuwe Griekse voorstel in zijn geheel gaat toetsen op haalbaarheid en geloofwaardigheid. Door de EC, de ECB en het IMF te vragen het voorstel geheel te bekijken, wijkt Dijsselbloem af van het ESM-verdrag. Daarin staat alleen maar dat het noodfonds ESM de drie instellingen een formeel onderzoek laat instellen naar risico’s voor financiële stabiliteit, financieringsbehoefte en schuldhoudbaarheid.
NRC 09.07.2015 Premier Tspiras was gisteren in Brussel, waar hij zich door tientallen Europarlementariërs uit alle politieke richtingen vermanend liet toespreken. Vandaag is hij weer in Athene en moet hij met zijn onderhandelaars echt resultaat boeken. De tijd dringt. Voor zondag moét er een akkoord op tafel liggen een Brussel, zo hebben de Europese instellingen duidelijk gemaakt. Als voor maandag geen overeenstemming wordt bereikt, worden de onderhandelingen gestaakt. Er is dus nog hoop, maar de kans op een Grexit blijft reëel. Volg de laatste ontwikkelingen ook vandaag in dit liveblog.
Hierbij sluiten we het liveblog af. De Grieken hebben hun ‘ultieme’ hervormingsplan, opgesteld met behulp van Frankrijk, ruim voor de deadline van middernacht opgestuurd naar de EU. Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem heeft bevestigd de plannen te hebben ontvangen. Het plan, waarover nog weinig bekend is, wordt morgen voorgelegd aan het Griekse parlement. Daarna gaat Brussel dit weekend kijken de plannen goed genoeg zijn om Griekenland van een faillissement te redden. Dat wordt spannend: volgens Dijsselbloem moeten de plannen nu “in één keer goed zijn”.
THE GUARDIAN: VOORSTEL IS 13 MILJARD WAARD
Volgens The Guardian heeft Griekenland een hervormingsplan opgestuurd waarin hervormingen en kostenbesparingen ter waarde van 13 miljard euro staan. De Griekse regering is akkoord met het voorstel, waarin Athene volgens de Britse krant tegemoet zou komen aan bijna alle eisen van de schuldeisers. Ook van het Griekse parlement wordt verwacht dat het instemt met het voorstel. Het parlement zou morgen gaan stemmen over het nieuwe hervormingsplan.
GRIEKEN SCHRIJVEN NIEUW VOORSTEL MET HULP VAN FRANKRIJK
Volgens Bloomberg heeft Tsipras met steun van Frankrijk een nieuw voorstel opgesteld waarin economische hervormingen en kostenbesparingen staan. Het voorstel is nog niet ingediend, dat moet gebeuren voor middernacht. Op zondag zal het voorstel dan besproken worden tijden een EU-top.
NU 09.07.2015 Het voorstel van de Grieken dat premier Alexis Tsipras donderdag zal overhandigen aan de Europese geldschieters, bevat ook maatregelen die waarschijnlijk niet goed zullen vallen bij zijn aanhang.
Dat is de verwachting van de Griekse kranten Naftemporiki en To Vimadonderdag. Zij schatten dat premier Alexis Tsipras met de nieuwe hervormingsvoorstellen 10 tot 12 miljard euro bij elkaar wil sprokkelen.
De maatregelen die Tsipras vrijdag aan de schuldeisers zou overhandigen, zullen naar verwachting een deel van de aanhang van de links-radicale premier teleurstellen. Tsipras kwam in januari aan de macht met de verkiezingsbelofte op te houden met bezuinigen en pijnlijke maatregelen terug te draaien.
Het jongste Griekse voorstel is mede gebaseerd op een voorstel dat Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, zou hebben gedaan.
De speciale Europese top over de toekomst van het noodlijdende Griekenland begint zondag om 16.00 uur in Brussel. Eerst komen de leiders van de negentien eurolanden bijeen. Twee uur laten voegen zich daar de leiders van de overige negen EU-lidstaten bij.
Europees president Donald Tusk noemt zondag de ultieme deadline om een oplossing te vinden voor de Griekse crisis. De afgelopen weken waren er al twee ingelaste toppen van de eurolanden over de aanhoudende Griekse crisis.
De Griekse regering heeft financiële steun nodig, maar krijgt die uitsluitend als zij met geloofwaardige en omvattende voorstellen voor hervormingen en besparingen komt. Athene heeft nog tot deze donderdag middernacht de tijd. Zonder oplossing dreigen de Griekse banken om te vallen.
Griekse banken blijven in ieder geval tot maandag geslotenen consumenten kunnen tot maximaal 60 euro per dag opnemen van hun bankrekening.
NRC 08.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras verscheen vandaag voor het eerst in het Europees Parlement om te praten over de Griekse schuldencrisis en het werd een tafereel dat door journalist Kustaw Bessems wel goed samengevat werd. Tsipras kon eerst uitleggen hoe hij in de kwestie staat, beloven dat er snel een specifiek voorstel komt, en ontkrachten dat hij ook maar enigszins zou aansturen op een gevreesd Grexit, het verlaten van de eurozone. Vervolgens moest hij, vaak druk schrijvend, soms glimlachend, toehoren hoe tientallen Europarlementariërs uit alle politieke richtingen en windstreken al dan niet tegen hem van leer trokken. Het vurigste betoog kwam van Guy Verhofstad, leider van de Europese liberalen en oud-premier van België, die woedend tot de Griekse premier sprak. Lees meer
NRC 08.07.2015 Stereconoom Thomas Piketty is voor. De Griekse regeringspartij Syriza hamert er op. En als de Griekse premier Alexis Tsipras vandaag voor het Europees Parlement spreekt, is de kans groot dat hij ernaar zal vragen: een gedeeltelijke kwijtschelding van de staatsschuld. Het is dé oplossing voor de Griekse crisis, volgens linkse politici en economen. Want de nationale schuld zou zo hoog zijn opgelopen, dat Griekenland hem nooit meer kan afbetalen.
Verrassing. In vergelijking met andere EU-lidstaten is de Griekse staatsschuld niet bijzonder hoog. Griekenland is zelfs een van de weinige Europese landen dat er de afgelopen jaren in is geslaagd de staatsschuld iets terug te dringen. Lees meer
Trouw 08.07.2015 “Beide partijen moeten een compromis vinden om een historische breuk te voorkomen. Ons land is vijf jaar lang gebruikt als bezuinigingslaboratorium. Maar dat experiment heeft gefaald.” Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras vandaag in het Europees Parlement in Straatsburg gezegd. Een opening in de onderhandeling, of een staaltje verfijnde retoriek?
Tijdens zijn speech zei een ontspannen ogende Tsipras dat morgen een gedetailleerd plan in Brussel ligt en dat hij vandaag nog een formeel verzoek voor een nieuwe lening stuurt aan het noodfonds ESM. Dat verzoek is inmiddels ontvangen, meldde het ESM.
Tsipras zei verder dat het referendum van zondag zijn regering het mandaat heeft gegeven om een ‘levensvatbare oplossing te vinden, zonder fouten uit het verleden.’
Details nieuw verzoek aan ESM
Hoewel er geen details worden gegeven over het nieuwe verzoek, heeft persbureau Bloomberg wel een aantal hoofdlijnen ingezien. Volgens Bloomberg betreft het een aanvraag voor een driejarige lening. In ruil daarvoor zou Griekenland volgende week al hervormingen van het belasting- en pensioenstelsel doorvoeren. De Griekse regering zou die voorstellen uiterlijk donderdag verder toelichten. De aanvraag wordt woensdagmiddag telefonisch besproken door de ambtenaren die de eurogroep voorbereiden.
Kritische reacties
Op de speech van Tsipras volgden veelal kritische reacties uit de zaal. Volgens Manfred Weber, de voorzitter van de christendemocratische Europese Volkspartij, splijt Tsipras met zijn gedrag Europa. “U vernietigt bovendien het vertrouwen in Europa. U zegt uw volk niet de waarheid. Dat is een doodzonde in de politiek.”
De Belg Guy Verhofstadt, leider van de liberalen in het Europees Parlement, toonde zich woedend. “Kom toch met wetgeving”, riep hij tegen Tsipras. “We zijn aan het slaapwandelen naar een Grexit, de laatste tijd zelfs aan het rennen.”
De Franse Marine le Pen en de Brit Nigel Farage riepen Griekenland op de eurozone te verlaten. Bovendien is de ‘euro’ niet onomkeerbaar, aldus de Franse leider van het Front National.
VK 08.07.2015 ‘Ik heb geen geheim plan om Griekenland uit de euro te leiden. Ik leg al mijn kaarten op tafel.’ Zo reageerde de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag tijdens een plenaire vergadering in het Europees Parlement op beschuldigingen dat hij te weinig zou hebben gedaan om hervormingen door te voeren.
‘In de afgelopen vijf maanden zijn we vooral bezig geweest met onderhandelingen over de akkoorden. Hoe slagen we erin de economie beter te maken? We hebben dus wel degelijk iets gedaan. We zijn erin geslaagd meer veiligheid te bieden. We hebben de douanecontrole verbeterd om smokkel tegen te gaan. We hebben het belastingsysteem verbeterd. Natuurlijk is het onze verplichting om nog veel meer te doen. Maar dat is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid. We moeten onze politieke krachten bundelen.’
VK 08.07.2015 Griekenland vraagt het Europees noodfonds een nieuwe lening waarmee het de komende drie jaar zijn schulden kan afbetalen. Hoeveel miljard Athene nodig denkt te hebben zal het vanavond bekend maken, alsook welke hervormingen en bezuinigingen het daar tegenover stelt.
In het officiële leenverzoek dat het noodfonds woensdag ontving, belooft de Griekse minister van Financiën Tsakalotos een ‘lijvig pakket maatregelen’ dat de begroting op orde moet brengen de economie versterken. Het is de laatste kans voor Griekenland: overtuigt het plan niet dan zetten de Europese regeringsleiders zondag een punt achter de onderhandelingen en gaat het land failliet.
Naast lange termijn hervormingen, zegt Tsakalotos op korte termijn een begin te willen maken met veranderingen in het belasting- en pensioenstelsel. De geldschieters (eurolanden en IMF) dringen daar al jaren op aan: de pensioenuitgaven door de staat zijn in Griekenland bijna de helft hoger dan elders in de eurozone en de inning van belastingen, sociale premies en BTW vertoont grote gebreken. Athene vreest echter verarming van de ouderen en schade aan de economie.
NRC 08.07.2015 We sluiten het liveblog af voor vandaag. De belangrijkste gebeurtenissen van vandaag:
– Griekenland heeft vanochtend officieel een verzoek ingediend tot een nieuwe lening vanuit het ESM, het speciale noodfonds van de eurozone. In de brief vragen de Grieken om een driejarig programma. De regering heeft beloofd om volgende week met concrete hervormingen te komen wat betreft de belastingen en de pensioenen.
– Naar verwachting vindt eind deze week een nieuwe eurogroep plaats. Vandaag zou het gremium van ministers van Financiën van de eurolanden telefonisch met elkaar spreken, maar dat is afgelast.
– De banken in Griekenland blijven nog langer dicht. Hoe lang, is nog niet duidelijk. De banken kunnen alleen open als ze extra liquiditeit krijgen, en dat is niet gebeurd. Naar verluidt heeft de Europese Centrale Bank namelijk vandaag besloten de noodliquiditeit ELA niet verder te verhogen. Ondernemers in Griekenland hebben de regering ondertussen gewaarschuwdvoor een ‘golf van werkloosheid’ als de banken niet snel opengaan.
En tot slot: er kwam niet veel nieuws uit, maar het werd wel een veelbesproken optreden. De Griekse premier Tsipras was vandaag op bezoek bij het Europees Parlement. Hij moest toehoren hoe tientallen Europarlementariërs uit alle politieke richtingen en windstreken tegen hem van leer trokken. Meest opvallend was het optreden van de leider van de liberale fractie, de Belg Guy Verhofstadt. Bekijk zijn boze speech op nrc.nl. — LEES VERDER›
Elsevier 08.07.2015 De Grieken hebben een nieuw verzoek voor financiële steun gestuurd naar het Europees noodfonds ESM. De aanvraag is ook gestuurd naar de eurogroep, het overleg van ministers van Financiën van de eurolanden.
‘Aanvraag voor ESM-steun ontvangen Griekse regering,’ meldt de woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem op Twitter.
Athene vroeg vorige week al om 29 miljard euro aan leningen, verspreid over twee jaar, uit het noodfonds. Door het referendumvan afgelopen zondag, waarbij de Griekse kiezer ‘nee’ stemde, is de situatie rond het land volgens de andere eurolanden zodanig veranderd, dat een nieuw verzoek noodzakelijk werd geacht.
Ultimatum
Wat er precies in de plannen staat, is niet bekendgemaakt. Volgens persbureau Bloomberg gaat het om een aanvraag voor een driejarige lening. In ruil daarvoor zou Griekenland volgende week al hervormingen van het belasting- en pensioenstelsel doorvoeren. Athene zou die voorstellen uiterlijk donderdag verder toelichten. Over de hoogte van het bedrag is nog niets bekend.
De aanvraag wordt woensdagmiddag telefonisch besproken door de ambtenaren die de eurogroep voorbereiden. Er is vooralsnog geen overleg gepland tussen de ministers, aldus Dijsselbloems woordvoerder.
Griekenland kreeg dinsdagavond een ultimatum. Het land heeft tot uiterlijk donderdag de tijd om een officiële aanvraag te doen voor steun én met concrete voorstellen te komen voor bezuinigingen en hervormingen.
Lot
Die voorstellen worden vervolgens doorgerekend door de experts van de geldschieters van Griekenland, waarna de eurogroep zich er zaterdag over buigt. Bezuinigingen en hervormingen zijn de voorwaarde voor nieuwe leningen. Of die voorstellen ook echt concreet zijn, moet dus nog even worden afgewacht.
Dat er bezuinigingsvoorstellen zijn opgenomen in het nieuwe Griekse verzoek, lijkt onwaarschijnlijk. Premier Alexis Tsipras gaf eerder vandaag aan dat hij weliswaar naar een oplossing zoekt, maar niet meer wil besparen.
Maar als zijn regering niet aan de voorwaarden voldoet van de eurogroep, worden de kansen op een Grexit steeds groter. Op zondag komen de EU-regeringsleiders bijeen om (vermoedelijk) over het lot van Griekenland te beslissen.
NRC 08.07.2015 Griekenland heeft vanochtend officieel een verzoek tot een nieuwe lening vanuit het speciale noodfonds van de eurozone ingediend. Dat heeft een woordvoerder van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) gezegd. De eurogroep (de ministers van Financiën) gaat nu naar het verzoek kijken.
In het nieuwe document dat bij de ESM ligt, waarin Griekenland vraagt om nieuwe noodsteun, staat onder meer dat Griekenland een driejarige leningconstructie
wil en het belooft mogelijk volgende week al hervormingen door te voeren wat betreft de belastingen en de pensioenen. LEES VERDER
Elsevier 08.07.2015 Maandag was het chagrijn al af te lezen van het gezicht van premier Mark Rutte (VVD) en ook dinsdagavond, vlak voor de top met regeringsleiders van de eurozone, toonde hij zich somber over de houding van Griekenland.
De ingelaste top in Brussel over de aanhoudende problemen rond Griekenland heeft daar geen verandering in gebracht.
Wegtikkende tijd
Hij hoopt nog op een ‘wondertje’: dat de Grieken alsnog met een serieus voorstel komen voor hervormingen en bezuinigingen, want anders zal de situatie in Griekenland stap voor stap verslechteren.
Een A4-tje met wat punten volstaat niet: het moet gaan om goed uitgewerkte voorstellen inclusief hervormings- en besparingsmaatregelen. Dat Athene gisteren met lege handen naar de speciale Europese top in de Belgische hoofdstad kwam, noemde hij ‘buitengewoon teleurstellend’. ‘De tijd is volkomen weggetikt,’ sprak de zichtbaar geïrriteerde premier.
‘De Griekse regering speelt hoog spel met de belangen van de eigen bevolking.’ Na de bijeenkomst met zijn collega’s werd duidelijk dat de komende dagen beslissend zullen zijn voor de Zuid-Europeanen. Het geduld is nu echt op, klinkt het. Uiterlijk donderdag moet er een nieuw plan voor de redding van het in grote financiële problemen verkerende land op tafel liggen.
Zwart scenario
Zondag wordt een laatste top over de Griekse situatie georganiseerd. Het zou dan gaan om een ‘eindbesluit’, een ultieme deadline, liet de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk weten. ‘Ik heb nog nooit gesproken over een deadline,’ zei hij, ‘maar nu hebben we nog maar vijf dagen om een oplossing te vinden. De deadline eindigt deze week.’
Dit is volgens hem de meest kritische situatie in de geschiedenis van Europa en de eurozone. ‘Helaas kunnen we een zwart scenario niet langer uitsluiten.’ Het Griekse bankensysteem staat, nu de financiële instellingen al dagen zijn gesloten en de Europese Centrale Bank geen noodkredieten meer wil verstrekken, op instorten.
Hervormingen
Het is een top met alle 28 EU-landen, niet alleen de eurolanden aangezien er ‘belangrijke beslissingen’ worden genomen, voegde de Duitse bondskanselier Angela Merkel toe.
Daarvoor is er eerst een vergadering waar alleen de leiders van de eurozone om de tafel gaan zitten. ‘Ik merk bij iedereen: dit weekend moet er een punt achter gezet kunnen worden,’ aldus Rutte.
Hij richtte zich tot de Griekse premier Alexis Tsipras en zijn ministers. ‘Er is geen alternatief voor bezuinigen, hervormen, zorgen dat de economie gaat groeien en er banen bij komen.’
Dat zegt de Griekse premier Alexis Tsipras woensdag in het Europees Parlement in Straatsburg. Hij wil een oplossing zonder verdere bezuinigingen die het land eerder naar de afgrond hebben gebracht.
De premier zegt een mandaat van het Griekse volk te hebben om een sociaal rechtvaardige oplossing van het Griekse probleem te zoeken, zonder de fouten uit het verleden.
Hij zei dat als er geen groei komt Griekenland nooit uit de crisis kan komen. Daarvoor moet ”zonder taboes” worden gekeken naar de enorme publieke schuld. Ook moeten de kartels in Griekenland worden aangepakt, en moet er meer controle komen op de overheidsuitgaven.
Het Griekse belastingsysteem is volgens Tsipras volledig ingestort, mede omdat ”nergens zo hard en lang” is bezuinigd als in Griekenland. Hij wil dat de belastingontduiking eindelijk wordt aangepakt.
Het Europese Noodfonds ESM bevestigt rond het middaguur dat het een nieuw verzoek voor financiële steun heeft ontvangen, een aanvraag die Tsipras woensdag ook al aankondigde bij het Europees Parlement.
In het Europees Parlement begon hij zijn toespraak door te stellen dat hij in de uitkomst van Griekse referendum, geen keuze ziet voor een breuk met Europa.
Ook zegt hij, met het oog de staat van de Griekse economie, alleen verantwoordelijk te zijn voor de laatste vijf maanden. De aanpak van de laatste vijf jaar heeft volgens hem niet gewerkt. De staatsschuld steeg van 120 naar 180 procent van het bruto binnenlands product en de werkloosheid is toegenomen.
Elsevier 08.07.2015 Het Griekse volk heeft de Griekse premier een mandaat gegeven om ‘een sociaal rechtvaardige oplossing’ voor het Griekse probleem te zoeken. Nog verder bezuinigen? Dat wil hij niet meer.
De Griekse regering wil een oplossing voor de enorme financiële problemen, zonder dat er verder wordt bezuinigd. Want de ingrijpende besparingen hebben ons land aan de rand van de afgrond gebracht, zei de Griekse premier Alexis Tsipras in een toespraak tot het Europees Parlement in Straatsburg, woensdag.
Explosie
De bezuinigingsprogramma’s van de afgelopen jaren hebben in zijn ogen gezorgd voor een ‘explosie van armoede en werkloosheid’. ‘We willen een uitweg, we willen akkoord met onze partners en een waardige uitweg uit de crisis,’ vervolgde Tsipras. ‘Er moet licht zijn aan het eind van de tunnel.’ Maar de internationale geldschieters willen juist dat hij wel doorgaat met bezuinigen.
Hij kwam opnieuw met een belofte: er komt vandaag nog een formeel verzoek voor een nieuwe lening. Het Europese noodfonds ESM bevestigt dat het inmiddels een nieuw verzoek voor financiële steun heeft ontvangen van Griekenland.
De andere EU-regeringsleiders van de eurozone gaven hem een waarschuwing dat er uiterlijk donderdag een serieus voorstel op tafel moet liggen. Zondag komen dezelfde leiders bijeen voor een top, en later is het de beurt aan alle achtentwintig EU-landen om zich te buigen over de Griekse crisis. Het zou dan gaan om een ‘eindbesluit’, een ultieme deadline, zei de voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk.
Ik heb een mandaat gekregen van de Griekse bevolking om een ‘sociaal rechtvaardige oplossing’ voor alle problemen te zoeken, zei Tsipras, waarbij hij refereerde aan het referendum. Als er geen groei komt, kan Griekenland nooit uit de crisis raken. Daarvoor moet ‘zonder taboes’ worden gekeken naar de enorme publieke schuld. Ook moeten de kartels in Griekenland worden aangepakt, en moet er meer controle komen op de overheidsuitgaven, aldus de premier.
Het Griekse belastingsysteem is volgens Tsipras volledig ingestort, mede omdat ‘nergens zo hard en lang’ is bezuinigd als in Griekenland. Hij wil dat de belastingontduiking – een hardnekkig probleem in het Zuid-Europese land – eindelijk wordt aangepakt.
Elsevier 08.07.2015 Het woord zoemt weer rond, nu de onderhandelingen met Griekenland zijn vastgelopen: schuldverlichting. Het is een vurige wens van Athene. Voor de Fransen is het geen taboe meer, maar de Duitse bondskanselier Angela Merkel ziet daar niets in – en ze is niet de enige.
‘Voor de Griekse regering is het elke dag mañana, voor ons kan het niet elke dag mañana zijn,’ sprak de Litouwse president Dalia Grybauskaité geërgerd na het zoveelste debacle in de Griekse crisis.
Rode lijn
De Slowaakse minister van Financiën Peter Kazimir is duidelijk: schuldverlichting is voor hem een ‘rode lijn‘. Dat Griekenland de eurozone gaat verlaten, is volgens hem een realistisch scenario.
Eurolanden Litouwen, Estland, Letland en Slowakije zijn misschien wel het felst tegen schuldverlichting. De landen, die eind jaren tachtig nog onder het juk van de Sovjet-Unie zaten en in 2004 toetraden tot de Europese Unie, zijn vaak armer dan Griekenland.
Ze hebben dus niet veel zin tegemoet te komen aan de eisen van Athene. De Grieken hebben zich maar gewoon te houden aanausterity (ofwel strengheid, soberheid), zoals weggelegd in een eerdere bailout – goed voor 240 miljard euro.
Het pensioen van een Griek is nog altijd hoger dan dat van een inwoner van bijvoorbeeld Litouwen. Toen de (toenmalige) Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis tijdens een eerdere overlegronde aangaf dat de pensioenen in zijn land écht niet verder konden worden teruggebracht, werd hij er door de Litouwse afvaardiging fijntjes aan herinnerd dat de pensioenen daar toch echt lager liggen, ongeveer een derde van wat de Zuid-Europeanen uitgeven aan hun gepensioneerden.
‘Ik weiger te betalen voor hun schuld terwijl zij grof geld verdienen in vergelijking met mijn salaris,’ zegt een inwoner van de Slowaakse hoofdstad Bratislava tegen persbureau AFP. Het gemiddelde maandsalaris ligt er op 880 euro.
Hervormingen
Janis Reirs, de minister van Financiën van Letland, zegt dat zijn land zich in 2008 in een soortgelijke positie bevond als Griekenland nu. Maar waar de Griekse regering onder leiding van premier Alexis Tsipras weigert om nog langer te hervormen en te bezuinigen, deden wij dat wel degelijk, aldus Reirs.
‘Deze structurele hervormingen hebben Letland geholpen om een van de snelst groeiende economieën te worden tussen 2012 en 2013,’ zegt hij. De Letten wijzen erop dat ze de publieke sector met 30 procent hebben doen krimpen – en dat binnen afzienbare tijd, meldt de BBC.
Elsevier 08.07.2015 De levensvatbaarheid van een gezamenlijke munt staat of valt met het bestaan van een ultieme macht die op een cruciaal moment knopen doorhakt. Ziedaar de fundamentele zwakte van de eurozone.
Ze zouden met een voorstel komen, echt waar. Ze kwamen wel, maar zonder voorstel. Het nee-volk uit Griekenland doet mij denken aan wijlen Hugo Chávez, de oud-president van Venezuela.
Ook hij was een exotische communist: hij startte met het streven naar rechtvaardigheid en eindige als dictator. De dictator van de rechtvaardigheid beroept zich altijd op de wil van het volk; 61 procent van de Grieken schreef een blanco cheque uit voor de communisten, de internationale broeders van de SP.
Extreem-links
Zet even uw afkeer van de euro en de EU opzij. Ook ik ben zeer kritisch, maar het gaat nu even om meer dan het lot van de euro. De vraag wat het einddoel van de extreem-linkse regering van Griekenland is, werd kortgeleden in The Guardian verhelderd door oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis:
‘A Greek or a Portuguese or an Italian exit from the Eurozone would soon lead to a fragmentation of European capitalism, yielding a seriously recessionary surplus region east of the Rhine and north of the Alps, while the rest of Europe would be in the grip of vicious stagflation.
‘Who do you think would benefit from this development? A progressive left, that will rise Phoenix-like from the ashes of Europe’s public institutions? Or the Golden Dawn Nazis, the assorted neofascists, the xenophobes and the spivs? I have absolutely no doubt as to which of the two will do best from a disintegration of the Eurozone.
‘I, for one, am not prepared to blow fresh wind into the sails of this postmodern version of the 1930s. If this means that it is we, the suitably erratic Marxists, who must try to save European capitalism from itself, so be it.
‘Not out of love for European capitalism, for the Eurozone, for Brussels, or for the European Central Bank, but just because we want to minimise the unnecessary human toll from this crisis.’
Waarschuwing
U ziet: ik zat niet te fantaseren toen ik het huidige Griekenland vergeleek met de Weimarrepubliek. Maar in werkelijkheid denkt Syriza dat de communisten of andere antikapitalistische krachten dwars door de politieke instabiliteit heen aan de macht zouden komen.
Alleen al dit besef moet een ernstige waarschuwing zijn voor de Grieken en andere Europeanen. Onze regeringen hebben inderdaad een romantische fout gemaakt door enkele zuidelijke landen tot de eurozone toe te laten.
Opsplitsing
Een munt, een monetaire unie, sterft niet zomaar. Met een stervende munt raakt een politieke ordening, een politieke ruimte in staat van ontbinding. Daarom schreef ik voortdurend over een gecontroleerde Grexit of de opsplitsing van euro in twee zones. Dat is dan een transformatie, geen ontbinding.
De moderne democratie – en dus ook de open samenleving – wordt continu bedreigd door twee interne krachten: utopische internationale socialisten (het communisme) en utopische nationaal-socialistische krachten.
Hardnekkig
De rechtvaardigheid die zij zoeken, zal eindigen in een totalitair regime. Daarom beschouwen democraten rechtvaardigheid als een evenwicht tussen menselijke waardigheid en vrijheid.
En de utopische eurocraten? Door hun anti-politieke elitaire aard wakkeren zij bij het volk het verlangen naar directe machtsuitoefening aan. Pas aan het eind van dit proces ontdekt het volk het bedrog van simpele oplossingen.
De kern van het probleem dat door de eurocraten over het hoofd werd gezien, is een hardnekkig politiek vraagstuk: een munt berust op een onvervreemdbare en soevereine macht. Negentien landen met hun leiders en parlementen moeten gezamenlijk een soevereine macht vormen als basis voor een monetaire eenheid.
Cliëntelisme
Er zijn negentien talen, negentien culturen, negentien belangen, negentien nationale tegenstellingen en – het belangrijkste – negentien manieren van denken over intermenselijke verhoudingen.
Het zuiden van Europa gelooft bijvoorbeeld in cliëntelisme. De socialistische Griekse regering weet dat in Brussel geen soevereine macht zetelt. Een soevereine macht beschikt immers over middelen om een definitieve beslissing af te dwingen en te handhaven.
Op het cruciale moment blijkt nu dat de eurozone is gefundeerd in geklets. De oprichters van de eurozone namen het model van de EEG en later de EU over voor de eurozone of Europese Monetaire Unie (EMU).
Ultieme macht
De EU is juist gefundeerd in de afwezigheid van een soevereine macht. Ze is gebaseerd op wederzijds vertrouwen en een permanente dialoog. Het is, om het filosofisch te zeggen, het Habermas-model voor een democratische ordening.
Een levensvatbare munt functioneert met de idee van een ultieme macht die op een cruciaal moment de knoop doorhakt en die daarna in stand houdt, desnoods met geweld. De dreiging van geweld is de latente, maar nog altijd aanwezige mogelijkheid in dienst van een soevereine macht: het beslissingsmoment en het handhavingsmoment.
Revolutie
Er zijn negentien landen met negentien – vaak tegengestelde – extreme krachten. En wanneer een van deze krachten aan de macht komt en niet wil onderhandelen, wankelt de muntunie.
Syriza wil een linkse Zuid-Europese revolutie ontketenen en heel Europa destabiliseren. De Griekse revolutie moet vreedzaam worden geaborteerd.
VK 08.07.2015 De net benoemde Griekse minister van Financiën Euklidis Tsakalotos zal zijn eerste Eurogroep vooral herinneren door een klassieke beginnersfout: bij aankomst bij de Eurogroep droeg hij zijn spreekpunten – op het briefpapier van zijn hotel – duidelijk zichtbaar in zijn linkerhand. Iets later kon iedereen meelezen op Twitter en via de foto’s van persfotografen.
Heel veel nieuws leverde dat overigens niet op. De enige aantekening die duidelijk te lezen is luidt: ‘Niet te triomfantelijk doen.’ Vermoedelijk verwijst dat naar het feit dat een ruime meerderheid van de Grieken afgelopen zondag tegen de Europese bezuinigingsvoorstellen stemde.
Euklidis Tsakalatos
Yanis Varoufakis is maandag opgevolgd door Euklidis Tsakalatos. Hoe verschillend zijn de twee? Een analyse.
VK 08.07.2015 De regeringsleiders van de eurolanden geven Griekenland nog één kans. Uiterlijk donderdag dient premier Tsipras een ingrijpend hervormingsplan op tafel te leggen dat zondag door de EU-leiders moet zijn goedgekeurd. Lukt dit niet dan gaat de geldkraan naar Griekenland definitief dicht en is een bankroet onafwendbaar.
‘Ik heb het nooit willen zeggen maar doe het nu luid en duidelijk: de laatste deadline voor Griekenland eindigt zondag’, zei EU-president Tusk dinsdagavond na spoedoverleg met de euroleiders over Griekenland. ‘We bevinden ons op het kritiekste moment in de geschiedenis van de EU en de eurozone.’ Het vier uur durende overleg met Tsipras verliep volgens betrokkenen in een ‘emotionele en gespannen sfeer’.
NRC 07.07.2015 De leiders van de eurozone komen zondag voor de laatste maal bijeen om over een akkoord met Griekenland te praten. Als dan geen overeenstemming bereikt wordt, worden de onderhandelingen gestaakt. Dat hebben Donald Tusk, president van de Europese Raad, en voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker vanavond in een gezamenlijke persconferentie gezegd.
Trouw 07.07.2015 De regeringsleiders van de eurozone geven de Griekse regering nog een paar dagen om zichzelf van een ‘Grexit’ te redden. “De finale deadline is echt eind deze week”, zei ‘EU-president’ Donald Tusk gisteren na opnieuw een ingelaste top over de Griekse crisis. “Helaas kunnen we het slechtste scenario niet langer uitsluiten.” Zondag moet er een beslissende top plaatsvinden.
Uiterlijk donderdag moet er een geloofwaardig Grieks pakket voorstellen liggen waarmee Athene aanspraak zou kunnen maken op het Europese noodfonds ESM. Dat verzoek om hulp wordt vervolgens op waarde geschat door de instituties die de geldschieters vertegenwoordigen. Vervolgens komt er in het weekeinde weer een reeks ingelaste spoedvergaderingen aan.
Op zondag komen niet alleen de 19 eurozone-leiders bijeen, maar de regeringsleiders van alle 28 EU-landen. Daar worden de gevolgen besproken van ófwel de ultieme reddingsboei die Griekenland zal worden toegeworpen, ófwel een onvermijdelijk vertrek van het land uit de eurozone.
Trouw 07.07.2015 De bal ligt bij de Grieken, vinden de eurolanden. Maar de nieuwe Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos heeft geen nieuwe voorstellen meegenomen naar de ingelaste top in Brussel vandaag. Het is dus maar de vraag of er vandaag wel iets valt te bespreken.
Voorafgaand aan de ingelaste eurogroep zeiden meerdere bewindslieden de voorstellen van de Grieken af te wachten voor de oplossing van de financiële crisis in het land. Eerdere voorstellen van de geldschieters werden door de Grieken massaal afgewezen.
Tussenoplossing
Een bron binnen de Griekse regering zou vandaag tegen persbureau Reuters hebben gezegd dat Griekenland eerst heeft gevraagd om een tussenoplossing. “Het Griekse voorstel betreft een akkoord tot en met het einde van de maand”, aldus de bron. “In die periode kan dan een omvangrijk, levensvatbaar akkoord worden voorbereid.” Inmiddels verkeren de Griekse overheid en banken in acute geldnood en heeft het land daardoor sinds deze maand een achterstand van betalingen bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Trouw 07.07.2015 Varoufakis haalt nog een keer uit: Angela Merkel kan de crisis beëindigen. Drukt ze vandaag op de rode of de gele knop?
Volgens Gianis Varoufakis zetelt er een minotaurus in Wall Street. De Griekse ex- minister greep zijn vertrek aan voor een heruitgave van zijn boek uit 2001, onder de nieuwe titel ‘The Global Minotaur: America, Europe and the future of the Global Economy’. Hierin ontleedt hij – in ronkende metaforen – de crisis in de eurozone, vanaf de grote beurskrach van 1929 via de geboorte van de wereldminotaurus in 1970 tot aan de huidige wereldcrisis waarin de minotaurus wankelt en Europa met zich mee dreigt te sleuren in z’n val.
Vandaag haalde de Griekse ex-minister nog één keer uit in The Guardian met zijn visie op de crisis en de oplossing. Varoufakis noemt het ‘Bankroetocratie’. En dat is volgens hem evenzeer een Europees probleem als een Amerikaanse ‘uitvinding’. Maar de Amerikanen hoeven tenminste niet te zwoegen onder de ontwerpfouten van de eurozone. “Stel je hun chagrijn eens voor als de inwoners van zwaar getroffen staten (bijvoorbeeld Nevada of Ohio) zich zorgen zouden moeten maken over de dodelijke omhelzing tussen de schulden van hun staat en de verliezen van de banken die er gevestigd zijn.”
Telegraaf 07.07.2015 Hoe zit het met geld in Griekenland? Kan ik als toerist nog pinnen en als ondernemer nog betalingen doen? Tien vragen én tien antwoorden.
Onderstaande informatie is afkomstig van Betaalvereniging Nederland, een samenwerkingsverband tussen banken, betaalinstellingen en elektronisch geld-organisaties.
Vraag: Hoe kan ik mij vóór vertrek voorbereiden op een eventuele Grexit of bankroet tijdens mijn verblijf in Griekenland?
Antwoord: Neem vanuit Nederland ten minste genoeg contant geld mee naar Griekenland om de belangrijkste uitgaven contant te kunnen betalen. Houd er rekening mee dat u het risico loopt op diefstal of verlies van uw contante geld, in Griekenland of elders. Contant geld wordt meestal tot een maximum bedrag vergoed door reisverzekeringen. Controleer dit goed in uw eigen reisverzekering.
Neem ook een creditkaart mee naar Griekenland. Als u niet meer met uw betaalpas kunt betalen, kunt u wellicht nog wel met uw creditkaart betalen.
Tot slot adviseren wij u om vlak voor vertrek contact op te nemen met uw reisorganisatie en de adviezen van de Rijksoverheid te raadplegen.
NU 07.07.2015 Griekenland heeft op tijd betaald voor de levering van gas door Gazprom. Dat maakte het Russische staatsbedrijf dinsdag bekend.
Volgens een woordvoerder van Gazprom heeft Griekenland zijn import deze maand nog niet verlaagd ten opzichte van een jaar geleden. Er werd niet vermeld hoe hoog de rekening was.
Gazprom leverde in juli tot dusver 5 à 6 miljoen kubieke meter gas per dag aan het noodlijdende land. Volgens de zegsman wordt er vooralsnog niet met Griekenland gesproken over aanpassingen van het gascontract.
De Russische minister van Economische Zaken Alexei Oeljoekajev stelde dat Griekenland Moskou niet om financiële steun heeft gevraagd. Wel hebben beide landen gesproken over gezamenlijke investeringen. Onduidelijk is waar de twee staten mogelijk geld in willen steken.
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland heeft op tijd betaald voor de levering van gas door Gazprom. Dat maakte het Russische staatsbedrijf dinsdag bekend. Volgens een woordvoerder van Gazprom heeft Griekenland zijn import deze maand nog niet verlaagd ten opzichte van een jaar geleden. Er werd niet vermeld hoe hoog de rekening was.
Gazprom leverde in juli tot dusver 5 à 6 miljoen kubieke meter gas per dag aan het noodlijdende land. Volgens de zegsman wordt er vooralsnog niet met Griekenland gesproken over aanpassingen van het gascontract.
De Russische minister van Economische Zaken Alexei Oeljoekajev stelde dat Griekenland Moskou niet om financiële steun heeft gevraagd. Wel hebben beide landen gesproken over gezamenlijke investeringen. Onduidelijk is waar de twee staten mogelijk geld in willen steken.
Telegraaf 07.07.2015 Giorgos Chatzifotiadis, de Griek die gefotografeerd werd door een fotograaf van AFP terwijl hij huilend tegen een bank aanzat, krijgt steun van een steenrijke Australische zakenman.
Chatzifotiadis kon zijn pensioen van 120 euro niet pinnen en barstte daarop in huilen uit. De foto, die de hele wereld overging, beroerde ook zakenman James Koufos. ,,Toen ik de foto zag… ik werd heel emotioneel. Het raakte me echt.” Koufos niet wist wie de man was, maar kwam er na een zoektocht achter dat de Griek een vroegere vriend van zijn inmiddels overleden vader was.
Koufos, vastberaden om de man financieel bij te springen, plaatste een oproep op Facebook om te achterhalen waar Chatzifotiadis woont. En met succes. De Australiër stapt binnen enkele dagen op het vliegveld naar Athene om zijn vaders oude vriend te kunnen helpen. “Zo lang als het nodig is om hem er weer bovenop te helpen. Het is een geweldige en zeldzame kans om echt iets voor iemand te kunnen doen.”
Koufos wil een deel van de erfenis van zijn vader gebruiken om de man te helpen. De bejaarde Griek kan bovendien op meer steun rekenen: Koufos kreeg spontaan mailtjes van mensen die ook wat geld konden missen.
De Australiër: ,,Ik heb een goed leven hier in Sydney. Het doet pijn om iemand te zien die zijn hele leven hard heeft gewerkt en nu niet eens zijn pensioen krijgt om zijn vrouw en familie te kunnen voeden.”
Telegraaf 07.07.2015 De nieuwe Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos heeft geen voorstellen gepresenteerd voor een nieuw Grieks reddingsplan tijdens zijn eerste vergadering met zijn Europese collega’s (eurogroep) dinsdagmiddag in Brussel. Dat meldt de Griekse krant Ekathimerini en wordt bevestigd door bronnen.
Voorafgaand aan de ingelaste eurogroep zeiden meerdere bewindslieden de voorstellen van de Grieken af te wachten voor de oplossing van de financiële crisis in het land. De Grieken hadden eerdere voorstellen van de hand van de geldschieters massaal afgewezen. „Praten heeft alleen zin als de Grieken een serieus voorstel in hun bagage hebben” zei staatssecretaris Eric Wiebes.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei dat het aan de Grieken is om duidelijk te maken hoe zij een weg zien uit de situatie.
VK 07.07.2015 Na een Grieks nee in het referendum van zondag is dinsdag in Brussel de laatste week van onderhandelen aangebroken voor Griekenland. De Euroleiders en Europese geldschieters maakten Athene duidelijk dat er binnen vijf dagen een doorwrocht Grieks plan moet liggen om nog in aanmerking te komen voor nieuw noodkrediet. Lukt het premier Alexis Tsipras niet, dan houden de gesprekken op en behoort een Grexit tot de mogelijke gevolgen. De Volkskrant deed live verslag vanuit Brussel. Lees de ontwikkelingen hieronder terug.
De Eurogroepvergadering en de daaropvolgende eurotop van regeringsleiders hebben de volgende resultaten opgeleverd:
– De Griekse premier Tsipras zal een nieuw steunprogramma aanvragen bij het Europese noodfonds ESM. Athene moet daarvoor uiterlijk donderdag een stevig hervormings- en bezuinigingspakket presenteren.
– De Eurogroep en de Europese instituties buigen zich de komende dagen over de Griekse voorstellen.
– Zondag komen de regeringsleiders van de 28 lidstaten bijeen om te beslissen of de Griekse plannen stevig genoeg zijn voor een nieuw steunprogramma. Zo niet, dan houden de onderhandelingen op en wacht Griekenland waarschijnlijk een bankroet. ‘De harde realiteit is dat we nog vijf dagen hebben om een akkoord te bereiken’, zei EU-president Donald Tusk.
VK 07.07.2015 Griekenland heeft dinsdag in Brussel gevraagd om een brugkrediet voor de maand juli. Met dat geld wil Athene de meest prangende schulden aflossen. Ondertussen hoopt het land onderhandelingen te starten over een nieuw Europees steunprogramma. Dat melden Brusselse ambtenaren betrokken bij het overleg.
De Griekse overheid en banken verkeren in acute geldnood door het uitblijven van een akkoord over verdere noodsteun voor het land. Griekenland heeft sinds een week een achterstand van betaling bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Om een verdere bankrun te voorkomen zijn de Griekse banken sinds vorige week gesloten. De Griekse bevolking kan maximaal zestig euro per dag pinnen.
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland wil niet verder bezuinigen, maar hoopt wel op een oplossing voor de gigantische financiële problemen. Dat zei premier Tsipras vanochtend in het Europees Parlement in Straatsburg. Zondag vergaderen alle 28 EU-landen om hopelijk tot een, al dan niet tijdelijke, oplossing te komen. Een ECB-bestuurder heeft al gezeg dat het land anders instort.
11:30 ‘Worst-case scenario’
Het enige positieve dat gisteren uit het Europees overleg kwam, is dat de deur nog altijd open staat. Maar een worst-case scenario komt steeds dichterbij en het geduld van Europese leiders raakt op. Dat zegt ING-econoom Carsten Brzeski. ”We moeten beginnen met ons voorbereiden op het ergste”, schrijft Brzeski in een rapport. De top van zondag is namelijk niet alleen voor eurolanden, maar voor alle EU-landen. President van de Europese Commissie Juncker hintte er al op dat ”er een Grexit scenarion in detail is voorbereid”.
10:40 Tsipras wil niet verder bezuinigen
Griekenland wil een oplossing voor de enorme financiële problemen, zonderverdere bezuinigingen die het land naar de rand van de afgrond hebben gebracht. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras vanochtend in het Europees Parlement in Straatsburg.
10:30 Grieken werken niet aan eigen munt
Het Griekse ministerie van Financiën ontkent bezig te zijn met de voorbereiding van een parallelle munteenheid, naast de euro. Daar berichtte de Griekse krant Kathimerini over. Volgens anonieme bronnen zou de overheid werken aan het uitgeven van schuldbewijzen om zo de ambtenarensalarissen en pensioenen uit te betalen. Daarmee zou een nieuwe munteenheid ontstaan.
10:15 Griekse economie op rand van de afgrond
De ECB heeft vanochtend gewaarschuwd voor het instorten van de Griekse economie. Als er zondag geen overeenstemming wordt bereikt over een nieuw hulpprogramma, dreigt het land in te storten. Dat zei de Franse ECB-bestuurder Christian Noyer vanochtend op radiozender Europe 1.
Telegraaf 07.07.2015 De deadlines met Griekenland blijken van elastiek. Zegt columnist Martin Visser. Wie durft het hardst te dreigen met een Grexit: Europa of Griekenland?
Telegraaf 07.07.2015 De Europese munt kreeg in de loop van de middag een stevig verlies voor de kiezen te verwerken in reactie op het nieuws dat de noodlijdende Grieken met lege handen naar de extra eurotop zijn gekomen.
De euro dook tegenover de dollar 1% omlaag naar een niveau van net onder de $1,10, het laagste sinds mei van dit jaar.
Beleggers reageerden teleurgesteld dat de de nieuwe Griekse minister zonder concrete voorstellen tot hervormingen is afgereisd naar Brussel waardoor een vertrek van het land uit de eurozone
Om18.00 staat een bijeenkomst van de Europese regeringsleiders op het programma, waarbij de Griekse premier Tsipras over de brug moet komen om zijn land uit de financiële nood te redden.
Telegraaf 07.07.2015 Europa wil geen ’Grexit’ en wil Griekenland koste wat kost binnen de euro houden. Ondanks het ’nee’ bij het referendum, het vorige week gestopte steunprogramma en het niet betalen van het IMF zit de Griekse premier Tsipras vanavond weer aan de onderhandelingstafel in Brussel.
Terwijl iedereen dacht dat de Grieken linea recta op een euro-exit aankoersten, willen de Europese leiders daar niets van weten. Alsnog wordt daarom de komende tijd alles in het werk gesteld een akkoord met het land te bereiken en het europroject overeind te houden. Tsipras beloofde al met nieuwe plannen te komen.
Telegraaf 07.07.2015 Frankrijk en Commissie-voorzitter Juncker hebben een front gevormd om Griekenland in de euro te houden. Voor Frankrijk is ook het wegstrepen van Griekse schulden niet langer taboe. De overige eurolanden zijn een stuk sceptischer en willen eerst gedegen nieuwe bezuinigingsvoorstellen van de Grieken zien.
Bij aankomst zei minister Dijsselbloem nog geen voorstellen te hebben gezien. Die moeten vanmiddag worden ingebracht in de vergadering van de eurogroep, waar de nieuwe Griekse minister van Financiën Tsakalotos zijn entree maakt.
Als de regeringsleiders van de eurolanden om zes uur in Brussel aankomen, verwachten ze wel dat er iets op tafel ligt om over te praten. “Ze gaan echt niet zelf onderhandelen over de hoogte van de btw of het vrijmaken van de arbeidsmarkt”, aldus een diplomaat.
‘Instant-oplossing’ niet mogelijk
Frankrijk heeft zich opgeworpen als advocaat voor de Grieken en Jean-Claude Juncker zei vandaag in het Europarlement in Straatsburg zich te blijven verzetten tegen een vertrek van de Grieken uit de eurozone. Het was de eerste maal sinds de uitkomst van het referendum dat hij openlijk stelling nam.
Telegraaf 07.07.2015 De Griekse regering neemt op dit moment een groot risico met de belangen van het Griekse volk. Athene moet met vergaande voorstellen komen om de problemen in het land aan te pakken, „anders loopt het snel af”.
Dat zei premier Mark Rutte dinsdag in Brussel kort voor een ingelaste top met leiders van de andere eurolanden over de slepende Griekse crisis. Het is de tweede speciale top in korte tijd die zich uitsluitend met de problemen van Griekenland bezighoudt. Rutte zei „zeer somber” te zijn over de bijeenkomst. Hij vroeg zich af of Griekenland wel met voorstellen wil komen.
NU 07.07.2015 Griekenland doet de EU een voorstel voor een “tijdelijke oplossing” voor de maand juli. Tot het einde van de maand zou dan gewerkt kunnen worden aan een akkoord voor de lange termijn. Dat meldt een vertegenwoordiger van de Griekse regering dinsdag volgens persbureau Reuters.
De Griekse regering presenteert volgens AFP een verzoek voor nieuwe Europese noodhulp en houdt daarbij “de zorgen van de schuldeisers” in het achterhoofd.
In Brussel zijn dinsdagavond de Europese leiders bijeengekomen om te praten over de problemen met Griekenland.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem stelde eerder op de dag, na afloop van een ingelast overleg met de Eurogroep, dat de Grieken opnieuw en formeel om steun moeten gaan vragen.
Vorige week dinsdag moest Griekenland ook een gecombineerde aflossing van 1,5 miljard euro betalen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Maar door het verlopen van het steunprogramma konden de Grieken deze betaling niet doen. Normaal gesproken krijgt een land dan 30 dagen respijt om alsnog aan de betalingsverplichting te voldoen.
Op 20 juli moet Griekenland ook nog een bedrag van bijna 3,5 miljard euro aflossen aan de Europese Centrale Bank (ECB). Als de Grieken deze betaling missen, kan de ECB geen liquiditeit meer verschaffen om de Griekse bankensector overeind te houden.
Los van deze betalingsverplichtingen verwacht de Griekse overheid de salarissen van zijn ambtenaren deze maand gewoon te kunnen betalen.
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland wil niet verder bezuinigen, maar hoopt wel op een oplossing voor de gigantische financiële problemen. Dat zei premier Tsipras vanochtend in het Europees Parlement in Straatsburg. Zondag vergaderen alle 28 EU-landen om hopelijk tot een, al dan niet tijdelijke, oplossing te komen. Een ECB-bestuurder heeft al gezeg dat het land anders instort.
11:30 ‘Worst-case scenario’
Het enige positieve dat gisteren uit het Europees overleg kwam, is dat de deur nog altijd open staat. Maar een worst-case scenario komt steeds dichterbij en het geduld van Europese leiders raakt op. Dat zegt ING-econoom Carsten Brzeski. ”We moeten beginnen met ons voorbereiden op het ergste”, schrijft Brzeski in een rapport. De top van zondag is namelijk niet alleen voor eurolanden, maar voor alle EU-landen. President van de Europese Commissie Juncker hintte er al op dat ”er een Grexit scenarion in detail is voorbereid”.
10:40 Tsipras wil niet verder bezuinigen
Griekenland wil een oplossing voor de enorme financiële problemen, zonderverdere bezuinigingen die het land naar de rand van de afgrond hebben gebracht. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras vanochtend in het Europees Parlement in Straatsburg.
Telegraaf 07.07.2015 Tijdens de eurotop in Brussel heeft Griekenland voorgesteld een tijdelijke oplossing te zoeken zodat het land tot eind juli het hoofd boven water kan houden. Dat zou het land ademruimte geven terwijl er onderhandeld wordt over een langetermijnoplossing, die het land de komende twee tot drie jaar op de been moet houden.
Dat meldt persbureau Reuters. ,,Het Griekse voorstel betreft een akkoord tot en met het einde van de maand”, aldus de bron. ,,In die periode kan dan een omvangrijk, levensvatbaar akkoord worden voorbereid.”
De sfeer op de eurotop is ondertussen somber. Griekenland slaagde er vandaag niet in met een nieuw voorstel te komen. De andere eurolanden hebben daarom gewaarschuwd dat zij zonder een concreet plan niets kunnen doen. De regeringsleiders zijn dus naar een eurotop gekomen waar nauwelijks stappengezet kunnen worden.
De Griekse overheid en banken verkeren in acute geldnood door het uitblijven van een akkoord over verdere noodsteun voor het land. Griekenland heeft daardoor sinds deze maand een achterstand van betalingen bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF), terwijl de banken al ruim een week dicht zijn.
Elsevier 07.07.2015 Griekenland vraagt de andere eurolanden om een overbruggingsperiode, die financiële problemen in juli zou voorkomen. Zondag wordt een laatste top over de Griekse situatie ingelast.
Europese leiders komen zondag opnieuw bij elkaar voor een top over de Griekse crisis. Het zou dan gaan om een ‘eindbesluit’, zo liet de Italiaanse premier Matteo Renzi dinsdagavond na afloop van de eurotop in Brussel weten. Het is een top met alle 28 EU-landen, niet alleen de eurolanden aangezien er ‘belangrijke beslissingen’ worden genomen, voegde de Duitse bondskanselier Angela Merkel toe. De Grieken moeten wel eerst een formeel verzoek doen voor steun uit het noodfonds ESM.
Eerder vroegen de Grieken de andere eurolanden om een overbrugginsperiode . ‘Het Griekse voorstel betreft een akkoord tot en met het einde van de maand. In die periode kan dan een omvangrijk, levensvatbaar akkoord worden voorbereid,’ zei een Griekse bron tegen persbureau Reuters.
Het eerdere voorstel zou pas woensdag komen, meldt NOS-correspondent Arjan Noorlander op Twitter. De ministers van Financiën kwamen daarmee in feite voor niks naar Brussel. De Grieken zouden steeds meer irritatie oproepen bij de andere eurolanden.
Plan
De Griekse premier Alexis Tsipras zal woensdag deelnemen aan het debat over Griekenland in het Europees Parlement, liet voorzitter Martin Schulz weten. De liberalen in het parlement hadden gevraagd om de aanwezigheid van Tsipras zodat hij kan uitleggen wat hij van plan is met het geld van de Europese belastingbetaler.
In eerste instantie wees Tsipras dit verzoek af, waarna de leider van de liberalen Guy Verhofstadt op Twitter uit zijn slof schoot tegen de Griekse premier. ‘Het is schandalig dat u weigert naar het Europees Parlement te komen. U bent de minister-president van Griekenland, de wieg van de democratie,’ zo luidde de provocatieve tweet.
Hierna bevestigde Tsipras zijn aanwezigheid. Volgens Minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloemmoeten de Grieken nu opnieuw een formeel verzoek om steun indienen. Het verzoek zal worden beoordeeld, maar meerdere Europese leiders hebben al gewaarschuwd dat er strenge voorwaarden voor hervormingen aan eventueel nieuwe steun zullen kleven.Dijsselbloem zei dinsdag al voorafgaand aan de vergadering nog dat we de nieuwe Griekse voorstellen moeten afwachten voordat er nieuwe conclusies getrokken kunnen worden.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel benadrukte dinsdag na afloop van het eurogroepoverleg dat er nog geen basis is voor onderhandelingen over nieuwe hulp aan de Grieken. Het gaat volgens haar ‘niet meer om weken, maar om dagen’. Ze eist dat de Grieken nu hun verantwoordelijkheid nemen: ‘solidariteit is onlosmakelijk verbonden met eigen verantwoordelijkheid, prestatie met tegenprestatie’.
Griekenland moet snel stappen ondernemen als het land niet nog verder de financiële afgrond in wil storten. Maandag werd bekend dat de Europese Centrale Bank (ECB) geen extra noodsteun aan de Grieken beschikbaar zal stellen. Ook zou het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geen nieuwe steun aan de Zuid-Europeanen kunnen verlenen.
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland dient naar verwachting morgen een nieuwe aanvraag in voor steun uit het Europese noodfonds ESM.
Dat bleek tijdens de eurotop, waar de Europese regeringsleiders bijeen kwamen om over de Griekse impasse te praten. Tot grote verbazing van de verzamelde politici hadden de Grieken nog geen nieuw bezuinigingsplan bij zich.
Die worden naar verwachting later deze week ingediend. Er zou dan mogelijk zondag een nieuwe eurotop worden ingelast om de plannen alsnog te bespreken.
Volgens Financial Times maakte de nieuwe minister van Financiën Euclid Tsakalotos, die deze week brokkenmaker Yanis Varoufakis opvolgde, een goede indruk. Zijn presentatie wekte de hoop dat er een akkoord kan worden bereikt voordat de regering in Athene een lening van €3,5 miljard aan de ECB moet aflossen.
Die aflossing is al over twee weken. Wanneer Griekenland die niet voldoet, is dat het moment dat het land de eurozone uit moet. Tsakalotos was voorzichtig positief over zijn eerste eurotop. ”De politieke wil om er tegenaan te gaan is er.”
Elsevier 07.07.2015 In tegenstelling tot eerdere berichtgeving, zou het nieuwe Griekse voorstel nu pas woensdag komen. Griekenland vraagt de andere eurolanden om een overbruggingsperiode, die financiële problemen in juli zou voorkomen. Zondag wordt een laatste top over de Griekse situatie ingelast.
Europese leiders komen zondag opnieuw bij elkaar voor een top over de Griekse crisis. Het zou dan gaan om een ‘eindbesluit’, zo liet de Italiaanse premier Matteo Renzi dinsdagavond na afloop van de eurotop in Brussel weten. Het is een top met alle 28 EU-landen, niet alleen de eurolanden aangezien er ‘belangrijke beslissingen’ worden genomen, voegde de Duitse bondskanselier Angela Merkel toe. De Grieken moeten wel eerst een formeel verzoek doen voor steun uit het noodfonds ESM.
Eerder vroegen de Grieken de andere eurolanden om een overbrugginsperiode . ‘Het Griekse voorstel betreft een akkoord tot en met het einde van de maand. In die periode kan dan een omvangrijk, levensvatbaar akkoord worden voorbereid,’ zei een Griekse bron tegen persbureau Reuters.
Het eerdere voorstel zou pas woensdag komen, meldt NOS-correspondent Arjan Noorlander op Twitter. De ministers van Financiën kwamen daarmee in feite voor niks naar Brussel. De Grieken zouden steeds meer irritatie oproepen bij de andere eurolanden.
Plan
De Griekse premier Alexis Tsipras zal woensdag deelnemen aan het debat over Griekenland in het Europees Parlement, liet voorzitter Martin Schulz weten. De liberalen in het parlement hadden gevraagd om de aanwezigheid van Tsipras zodat hij kan uitleggen wat hij van plan is met het geld van de Europese belastingbetaler.
In eerste instantie wees Tsipras dit verzoek af, waarna de leider van de liberalen Guy Verhofstadt op Twitter uit zijn slof schoot tegen de Griekse premier. ‘Het is schandalig dat u weigert naar het Europees Parlement te komen. U bent de minister-president van Griekenland, de wieg van de democratie,’ zo luidde de provocatieve tweet.
Hierna bevestigde Tsipras zijn aanwezigheid. Volgens Minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloemmoeten de Grieken nu opnieuw een formeel verzoek om steun indienen. Het verzoek zal worden beoordeeld, maar meerdere Europese leiders hebben al gewaarschuwd dat er strenge voorwaarden voor hervormingen aan eventueel nieuwe steun zullen kleven.Dijsselbloem zei dinsdag al voorafgaand aan de vergadering nog dat we de nieuwe Griekse voorstellen moeten afwachten voordat er nieuwe conclusies getrokken kunnen worden.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel benadrukte dinsdag na afloop van het eurogroepoverleg dat er nog geen basis is voor onderhandelingen over nieuwe hulp aan de Grieken. Het gaat volgens haar ‘niet meer om weken, maar om dagen’. Ze eist dat de Grieken nu hun verantwoordelijkheid nemen: ‘solidariteit is onlosmakelijk verbonden met eigen verantwoordelijkheid, prestatie met tegenprestatie’.
Griekenland moet snel stappen ondernemen als het land niet nog verder de financiële afgrond in wil storten. Maandag werd bekend dat de Europese Centrale Bank (ECB) geen extra noodsteun aan de Grieken beschikbaar zal stellen. Ook zou het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geen nieuwe steun aan de Zuid-Europeanen kunnen verlenen.
NRC 07.07.2015 In Brussel praat de Griekse regering voor het eerst sinds het referendum met de ministers van Financiën van de eurolanden. De meeste ministers benadrukken dat Brussel de Grieken niet tot een Grexit zal dwingen, maar dat die beslissing aan de Griekse regering zelf is. Volg de laatste ontwikkelingen in dit liveblog.
De vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden, de eurogroep, is zojuist afgelopen. Voorzitter Dijsselbloem geeft naar verwachting binnen enkele minuten een statement af, meldt de correspondent van de Griekse krant Kathimirini in Brussel.
Zondag komen de regeringsleiders opnieuw bijeen in Brussel. Griekenland heeft tot vrijdagochtend 8.30 uur om een nieuw voorstel in te dienen, zei Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie. LEES VERDER›
NRC 07.07.2015 De nieuwe Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos is vanmiddag naar de eurogroep gekomen zonder een nieuw voorstel voor een reddingsplan. Dat meldt de Griekse krant Ekathimerini en wordt door bronnen rond de onderhandelingen bevestigd aan onder meer The Financial Times.
Dat de Grieken zonder nieuw plan naar de eurogroepvergadering zijn gekomen is opmerkelijk omdat de meeste eurolanden na het ‘nee’ in het referendum van zondag hebben gesteld dat de bal nu bij Athene ligt. De Grieken hebben eerdere voorstellen van de geldschieters afgewezen, dus is het nu aan hen om met een voorstel voor een uitweg uit de crisis te komen, zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vanmiddag. LEES VERDER
Elsevier 07.07.2015 Het is kiezen of delen. De leiders van de euro moeten het Griekse probleem isoleren. Anders verspreidt de betonrot zich door het hele eurogebied.
Zondagavond gingen Grieken dansend de straat op, uit vreugde over de afwijzing van de voorwaarden voor voortgezette eurosteun. Woensdagochtend kunnen diezelfde Grieken tot de slotsom komen dat ze met hun vreugdedans verdere deelname aan de euro hebben verspeeld.
Het is dinsdagavond aan de Griekse premier Alexis Tsipras om bij de regeringsleiders van de eurolanden met ‘geloofwaardige’ voorstellen voor hervormingen en bezuinigingen te komen en geen nieuwe uitvluchten te zoeken.
Bedrog
De Franse president Francois Hollande schoof gisteravond achter de Duitse bondskanselier Angela Merkel. En Merkel kan het thuis niet meer kan verkopen als ze nog meer Grieks bedrog en nog meer Griekse beledigingen door de vingers ziet.
Daarmee staat nog niet vast dat Griekenland woensdagochtend uit de euro is, al zou dat voor alle partijen wel beter zijn.
De marxisten die sinds januari in Athene aan de macht zijn, hebben de afgelopen maanden laten zien dat het praatcircus rond de euro maanden gaande kan worden gehouden. Het is dan ook niet ondenkbaar dat er vannacht in Brussel weer een waterig compromis en extra tijd voor Tsipras uitkomt.
Pinautomaten
Toch is er ook goede reden om aan te nemen dat het deze keer anders is. Niet eerder was de druk op Griekenland zo hoog: banken zijn al anderhalve week dicht en het omvallen van die banken is nabij.
Ook de Europese Centrale Bank doet niets extra’s meer om de Griekse pinautomaten te vullen. Traineren en sarren zal ditmaal niet helpen voor Tsipras: het water staat zijn land aan de lippen.
Eigenlijk is te hopen dat Tsipras in Brussel weer zijn anti-kapitalistische plaatje draait en de andere eurolanden oproept solidair te zijn, zonder zelf verantwoordelijkheid te nemen. Dan kan er een einde komen aan vijf maanden tijdverlies, vijf jaar en honderden miljarden euro’s en vijftien jaar desastreuze Griekse deelname aan de euro.
Het land kan gewoon in de Europese Unie blijven en, net als sinds 1981, de naar verhouding grootste subsidiespons van Brussel blijven.
Eindigheid
Griekenland had nooit toegelaten moeten worden tot de euro. Het bezorgde het land acht mooie jaren, op basis van geleende welvaart tegen lage, Duitse rente. Maar dat ook Griekenland de euro kreeg, was de vooraankondiging van de eindigheid van de muntunie.
Het is denkbaar dat een bescheiden aantal landen die niet onder centraal gezag staan samen een solide munt voeren. Met de euro is er in de praktijk voor gekozen om veel, zeer verschillende landen samen een munt te geven die logischerwijs nooit solide kan zijn. De door Griekenland aangevuurde eurocrisis van de afgelopen vijf jaar illustreert dat.
Veel Grieken lijken het de gewoonste zaak van de wereld te vinden dat (soms veel armere) landen solidair zijn, zonder dat die solidariteit verder ook maar tot iets verplicht.
Heldere keuze
Als dat de opvatting wordt in euroland, en wangedrag systematisch wordt beloond, dan staat de ontploffing van de gezamenlijke munt voor de deur.
De angst dat Russen en Chinezen zich meester zouden maken van Griekenland is ook zwaar overdreven. Russen noch Chinezen willen de honderden miljarden aan schuld overnemen en jaarlijks miljarden aan subsidie naar Athene overmaken.
En dus ligt Merkel, Hollande, Rutte en hun collega’s een heldere keuze voor. Isoleren ze de kwaal door Griekenland op weg naar de uitgang te zetten? Of willen ze Griekenland erbij houden en zo de betonrot in staat stellen zich verder te verspreiden in euroland?
VK 07.07.2015 Op de dag die duidelijk moet maken of Griekenland in de eurozone kan blijven (dixit: Jeroen Dijsselbloem) voeren de eurolanden de druk op het land op.
Een vertrek uit de eurozone is niet uitgesloten als Griekenland niet met geloofwaardige hervormingen aan komt zetten, laat de Europese Commissie bij monde van vicevoorzitter Valdis Dombrovskis weten.
Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem is er in het Zuid-Europese land sprake van een ‘penibele situatie’ nu het geld van de banken snel opraakt.
‘De druk ligt bij de Grieken.’ ‘De tijd dringt’, zei de Belgische minister Johan Van Overtveldt. ‘De Griekse economie is in vrije val en het bankensysteem zo goed als.’ Een grexit ‘is een beslissing die in Athene wordt genomen, niet in Brussel’, stelde hij.
En ook de Franse eurocommissaris Pierre Moscovici liet weten dat ‘complete, geloofwaardige en efficiënte voorstellen’ noodzakelijk zijn.
De nieuwe Griekse minister van Financiën Euklides Tsakalotos zei niets tegen de pers bij het binnengaan van de vergadering.
Trouw 07.07.2015 Griekenland moet vandaag zijn uiterste best doen om de landen van de eurogroep weer achter zich te krijgen. Brussel-correspondent Christoph Schmidt loopt vandaag rond in Brussel, wat zijn zijn verwachtingen?
“Uit de Euro gaan wordt steeds minder als iets rampzaligs gezien.”, aldus Brussel-correspondent Christoph Schmidt.
Volgens Schmidt staan de eurolanden erg kritisch tegenover Griekenland. Mark Rutte zei gisteren dat hij niet meer met de Grieken om de tafel wil gaan zitten als ze weer met “flutvoorstellen” zouden komen. “En hij is lang niet de enige”. Griekenland zal volgens hem vandaag dus zijn uiterste best moeten doen wil het de Eurozone weer achter zich krijgen.
Volgens Schmidt houden veel landen namelijk al serieus rekening met een ander scenario: “Uit de Euro gaan wordt steeds minder als iets rampzaligs gezien”. Frankrijk stelt zich nog op als bemiddelaar “maar het land staat daar praktisch alleen voor”, aldus Schmidt.
Volgens hem willen veel landen nu vooral actie zien van de Grieken. “Vooral Duitsland wil dat Griekenland zijn plannen nu écht gaat uitvoeren. Er hebben inmiddels al zoveel hervormingsplannen voor Griekenland op tafel gelegen die het land niet heeft uitgevoerd, nu moet het land echt overgaan tot actie”, zegt Schmidt.
Trouw 07.07.2015 Er viel gisterochtend heel wat na te praten in de rij voor de pinautomaten. Over het nee van de avond ervoor en over minister van financiën Varoufakis die zojuist was afgetreden. Toch was het stil in de rijen. De opwinding van het referendum maakt plaats voor de dagelijkse zorgen. Hoeveel geld zit er nog in de pinautomaten? Hoeveel voorraden hebben de winkels nog?
De leveranciers hebben nauwelijks tijd. Omdat consumenten meer kopen, willen heel veel winkels hun voorraden aanvullen.
Op Twitter circuleren foto’s van halflege supermarkten, met alarmerende teksten over Grieken die weldra de geeuwhonger wacht. Inderdaad, er zijn supermarkten waar grote hoeveelheden ingeblikt voedsel en andere lang houdbare levensmiddelen snel in de karretjes verdwijnen. Toch kunnen ze de voorraden nog altijd aanvullen. Dat geldt zowel voor de grote ketens als Carrefour als voor het kleine Galaxias, zeg maar de Griekse Spar.
Telegraaf 07.07.2015 Een oplossing voor Griekenland is er niet zomaar. Dat zei de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, dinsdag in het Europees Parlement in Straatburg. Hij zei dat dat een vertrek van het land uit de eurozone, of zelfs uit de Europese Unie, geen optie is. „Dat zou een makkelijke oplossing zijn, en die bestaan niet. Het gaat om het sluiten van een compromis.”
Dinsdag komen de regeringsleiders en staatshoofden van de negentien eurolanden naar Brussel voor overleg na aanleiding van het referendum in Griekenland. Een oplossing moet niet worden verwacht.
De top is vooral bedoeld om met elkaar te praten, zei Juncker, en „om de orde te herstellen in de situatie”. Hij riep op tot gezond verstand. „We moeten onze ego’s, en in mijn geval is dat een groot ego, opzij zetten.”
Het is aan de Griekse regering om duidelijk te maken hoe zij een weg uit de crisis ziet, zei Juncker.
Elsevier 07.07.2015 Het is onwaarschijnlijk dat Europese leiders snel een oplossing hebben voor Griekenland. Een Grieks vertrek uit de eurozone of uit de Europese Unie, moeten we niet willen. ‘Dat zou een makkelijke oplossing zijn, en die bestaan niet. Het gaat om het sluiten van een compromis.’
Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei dat dinsdag in het Europees Parlement. Regeringsleiders van de negentien landen van de eurozone komen vandaag bij elkaar in Brussel, maar het ziet er niet naar uit dat zij meteen een akkoord bereiken.
Terrorisme
Juncker zegt dat de top vooral is bedoeld om met elkaar te praten en ‘om de orde te herstellen in de situatie’. ‘Griekenland is nu aan zet. Het land moet een plan presenteren om uit deze situatie te komen.’
Hij roept op tot gezond verstand. ‘We moeten onze ego’s, en in mijn geval is dat een groot ego, opzij zetten.’ De Europese Commissie is bereid ‘om een akkoord te bereiken in een redelijk tijdsbestek’.
Juncker reageerde ook op de beschuldiging van oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis. Varoufakis beschuldigde deschuldeisers van terrorisme. ‘Het is onacceptabel voor de Commissie om door de Grieken te worden uitgemaakt voor terroristen.’
Het is dan ook tijd om te stoppen met ‘uitbarstingen’ en ‘tolerantie’ voor elkaar te hebben. Een hoewel de roep om het vertrek van Griekenland uit de eurozone steeds luider klinkt, is Juncker niet overtuigd. ‘Ik heb altijd geloofd dat we een Grexit moeten vermijden.’
Schuldenverlichting
Vorige week zei Juncker nog in een toespraak dat als een meerderheid van de Grieken ‘nee’ zou stemmen bij het referendum van afgelopen zondag, dat een ‘nee’ zou zijn tegen Europa. Nu zegt Juncker dat het duidelijk moet worden waar Griekenland precies tegen heeft gestemd.
In het voorstel dat de Griekse premier Alexis Tsipras dinsdag zal doen, zou hij pleiten voor een schuldenverlichting van 30 procent, meldt BBC News. In een advies van het Internationaal Monetair Fonds stond eerder al dat schuldenverlichting nodig is.
Bondskanselier Angela Merkel benadrukte maandag dat Griekenland met ‘gedetailleerde suggesties’ moet komen dat leidt naar ‘welvaart en groei’. Premier Mark Rutte (VVD) zei dat de Grieken niet met een ‘flutverhaal’ moeten komen. ‘We willen elk land erbij houden, maar dan moet het bereid zijn moeilijke maatregelen te nemen.’
Telegraaf 07.07.2015 De achttien overige eurolanden moeten niet toegeven aan de Griekse eisen tot schuldverlichting, vindt CDA-leider Buma. „Het referendum is voor die vraag eigenlijk irrelevant, want hier staat iets anders op het spel: of landen onderling nog wel afspraken met elkaar kunnen maken.”
In een vraaggesprek met De Telegraaf vreest hij dat het toch tot uitstel zal komen, omdat minister Dijsselbloem (Financiën) zijn stoere woorden van dit weekend nauwelijks een etmaal later al leek af te zwakken. In een brief aan de PvdA-leden schreef de eurogroepvoorzitter dat het referendum dat de Grieken organiseerden ging „over de vraag of Griekenland in de eurozone blijft of niet”.
Maandag voor een korte crisisvergadering met het kabinet klonk Dijsselbloem alweer heel anders. „Het wordt moeilijker om tot oplossingen te komen.” Over een ’grexit’, een Grieks vertrek uit de eurozone, had de bewindsman het niet meer.
Is een grexit onvermijdelijk geworden?
„Ik vind dat een vreemde term, omdat er officieel helemaal geen manier is om uit de euro te treden. We moeten er ook alles aan doen om dat te voorkomen, anders wordt het drama voor de Grieken nog groter. Maar voorop staat dat er afspraken gemaakt zijn. Die moeten worden nagekomen.”
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland heeft op tijd betaald voor de levering van gas door Gazprom. Dat maakte het Russische staatsbedrijf dinsdag bekend. Volgens een woordvoerder van Gazprom heeft Griekenland zijn import deze maand nog niet verlaagd ten opzichte van een jaar geleden. Er werd niet vermeld hoe hoog de rekening was.
Gazprom leverde in juli tot dusver 5 à 6 miljoen kubieke meter gas per dag aan het noodlijdende land. Volgens de zegsman wordt er vooralsnog niet met Griekenland gesproken over aanpassingen van het gascontract.
De Russische minister van Economische Zaken Alexei Oeljoekajev stelde dat Griekenland Moskou niet om financiële steun heeft gevraagd. Wel hebben beide landen gesproken over gezamenlijke investeringen. Onduidelijk is waar de twee staten mogelijk geld in willen steken.
Telegraaf 07.07.2015 Griekenland moet in de eurozone blijven en juist Nederland moet de door een continue crisis geteisterde muntunie verlaten. Daarbij zullen we tegelijk echter wel moeten accepteren dat we de 18 miljard euro die ons land via de steunprogramma’s aan de Grieken geleend heeft definitief kwijt zijn.
Dat komt naar voren in een uitgebreid onderzoek onder bijna duizend Nederlanders dat in opdracht van De Telegraaf is uitgevoerd door Bureau Consumentenonderzoek.
Geen gulden
Terwijl de helft vindt dat Griekenland al dan niet na concessies de euro kan behouden, kiest tegelijk bijna 60 procent voor een vertrek van Nederland uit de eurozone. Wel wil ruim de helft van deze groep niet terug naar de gulden, maar in plaats daarvan een nieuwe muntunie met landen als Duitsland starten.
Telegraaf 07.07.2015 Meerdere grote bedrijven betalen hun personeel in Griekenland uit in contanten, als gevolg van de sluiting van de banken. Daarmee bieden ze de werknemers de mogelijkheid om volledig over het loon te beschikken. Onder meer supermarktconcern Delhaize, dat onlangs een fusieakkoord sloot met Ahold, betaalt zijn werknemers in Griekenland contant uit.
,,Daar zijn we deze week mee begonnen”, zo bevestigde een woordvoerder van Delhaize desgevraagd. Naast het bankenprobleem wil de supermarktketen ook de onzekerheid bij de werknemers wegnemen. Ook Kotsovolos, de Griekse dochteronderneming van het Britse Dixons Carphone en andere internationale bedrijven keren het loon ‘handje contantje’ uit.
In de confrontatie met de Europese geldschieters besloot de Griekse regering een week geleden de banken te sluiten uit vrees dat het beschikbare geld massaal zou worden opgenomen. De banken blijven nog zeker tot en met woensdag dicht. Het maximum bedrag dat rekeninghouders er kunnen opnemen blijft 60 euro per dag.
Volgens bronnen in de bankensector zal de sluiting van de instellingen zeker nog tot en met vrijdag duren.
Telegraaf 07.07.2015 Beleggers reageren teleurgesteld op het uitblijven van een nieuw Grieks voorstel voor bezuinigingen in Brussel. De AEX zakte naar het laagste punt in een half jaar.
Begin februari dit jaar raakte de AEX de stand van 460 punten. De Amsterdamse hoofdindex zakte vanmiddag terug tot 460,53 punten. ,,De markten reageren negatief omdat er, ondanks alle beloften, nog geen concreet Grieks voorstel ligt dat serieus genomen kan worden”, zegt macro-econoom Emile Cardon van Rabobank.
Geen oplossing
,,Alle verhalen ten spijt, beleggers op de financiële markten moeten concrete voorstellen hebben om het serieus te kunnen nemen. Nu denkt iedereen: de oplossing komt niet”, aldus de econoom.
,,De markt reageert erg nerveus”, verklaart ook Cees Smit van Today’s Vermogensbeheer de schommelingen.
Trouw 07.07.2015 Europese eenheid, een gezonde euro, solidariteit en de prijs daarvan. Dat zijn de gespreksonderwerpen vandaag op de extra eurotop van regeringsleiders na het Griekse ‘nee’ van zondag. De aanleiding: de redding van Griekenland van de financiële ondergang.
Het rijke noorden moet nu over de brug komen.
De Grieken doen een zwaar beroep op solidariteit bij de andere eurolanden. Nog meer bezuinigingen en hervormingen kan het land niet meer aan, zo vindt minimaal 61 procent van de Grieken, het percentage nee-stemmers in het referendum van zondag. Het rijke noorden moet nu over de brug komen. Die solidariteit toont volgens de Grieken de eenheid en de verbondenheid van de eurozone en daar zou het bij de euro allemaal om begonnen zijn.
Hoe verhoudt die solidariteit zich tot de basisprincipes van de EU en de latere eurozone? Uittreding uit de EU of de euro is niet voorzien. Het kan ook eigenlijk niet. Het zou stevig afbreuk doen aan het gedachtegoed van één Europa en één munt. Griekenland zet nu al zijn kaarten op een solidaire eurogroep.
Elsevier 07.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras reist dinsdag af naar Brussel om te overleggen met zijn collega’s van de eurozone. Dat doet hij samen met de nieuwe minister van Financiën, Euclid Tsakalotos, de opvolger van de maandag opgestapte Yanis Varoufakis.
Weet hij regeringsleiders als de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande te overtuigen?
De banken blijven dicht, en extra noodsteun van de Europese Centrale Bank komt er niet. De financiële nood in Griekenland wordt steeds groter. Tsipras moet nu bewegen, wil hij zijn land niet verder zien afglijden.
Want als hij daar niet in slaagt, zit Griekenland op korte termijn echt zonder geld. Merkel waarschuwde gisteren nog dat de Zuid-Europeanen voorlopig niet hoeven te rekenen op nieuwe leningen van de eurolanden.
Het is wachten op ‘gedegen en geloofwaardige’ voorstellen van Athene, zei Hollande. Hij voerde gisteren met de Duitse bondskanselier overleg over wat te doen, nu de Griekse kiezer zich in referendum had uitgesproken tegen de voorstellen van de internationale geldschieters.
Flutverhaal
Later vandaag gaat het crisisoverleg verder, als ook de andere EU-regeringsleiders naar Brussel komen. Volgens premier Mark Rutte (VVD) moeten de Grieken niet met een ‘flutverhaal’ komen. Kan Griekenland in de eurozone blijven? Dat hangt volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem, en tevens PvdA-minister van Financiën, helemaal af van wat het land op de bijeenkomsten van de eurogroep en Europese regeringsleiders zegt.
Het moet vandaag blijken of een ‘herstart’ van de Europese steun aan de Grieken mogelijk is. Maar dat kan volgens Dijsselbloem alleen als de Grieken echt werk gaan maken van de hervormingen en bezuinigingen. Als het geschonden vertrouwen niet wordt hersteld, dan groeit de kans op een vertrek van Griekenland uit de eurozone – een zogenoemde Grexit.
De afgelopen maanden bekoelden de relaties tussen Griekenland en de andere eurolanden, doordat beloftes niet werden nagekomen en minister van Financiën Yanis Varoufakis grote ergernis opriep bij zijn collega’s. Hij is inmiddels vervangen door de in Nederland geboren Euclid Tsakalotos (55), die net als Varoufakis een wetenschappelijke carrière had, en lid is van de linkse regeringspartij Syriza.
VK 07.07.2015 Eurolanden weinig toeschietelijk na het duidelijke Griekse nee. De Griekse premier Tsipras overlegt dinsdag, twee dagen na het nee van zijn kiezers, in Brussel met zijn EU-collega’s. Hoe kunnen de partijen elkaar nog tegemoetkomen?
De voorwaarden zijn niet vervuld om de onderhandelingen te starten, aldus Merkel.
De Griekse premier Tsipras moet vandaag zijn EU-collega’s ervan overtuigen dat hij bereid is tot ingrijpende hervormingen om zijn land in de eurozone te houden. Slaagt hij daar niet in, dan komt Griekenland op korte termijn tot stilstand door geldgebrek.
Trouw 07.07.2015 Ontspannen leun ik in de kappersstoel achterover. Eindelijk even tijd om mijn haar te laten knippen. “Wat kun je ons vertellen? Gaan we nu echt uit de euro?”, vraagt Nikos, mijn 22-jarige vaste kapper, terwijl hij mijn haren insopt met shampoo. “Ik weet het niet”, zeg ik met mijn ogen dicht. “Wanneer is het beste moment om weg te gaan uit Griekenland?” is de volgende vraag. “Gisteren”, hoor ik een vrouw in de stoel naast me zeggen. Alledrie schieten we in de lach. Daarna zwijgen we.
Nikos wrijft mijn haar droog met een handdoek. Ik doe mijn ogen weer open. Dan valt het me op hoe rustig het is. Er zijn nog drie andere klanten in de kapsalon die tegelijk dienst doet als nagelstudio. Normaal is het hier één grote kakofonie van zoemende tondeuses, knippende scharen, blazende föhns en vooral dames op middelbare leeftijd die kakelend het laatste nieuws doornemen. Maar nu is het stil.
“Vijf collega’s in de kapsalon en vijf van de nagelstudio zijn vandaag met onbetaald verlof gestuurd”, zegt Nikos op fluistertoon. Hij zet de schaar in mijn lokken. “Niemand die nog zijn haar of nagels komt doen. Normaal is mijn agenda vol; vandaag heb ik twee afspraken.” Nikos heeft geluk – hij is de enige hier die mannen knipt, dus zijn baan lijkt voorlopig veilig.
VK 07.07.2015 Premier Mark Rutte vertrekt geharnast naar de top vandaag in Brussel. Formeel wil het kabinet nog steeds dat Griekenland binnen de euro blijft. De premier lijkt er niet meer in te geloven. ‘We horen het wel’.
Rutte heeft de Grieken vandaag niets te bieden. Het overtuigende Griekse ‘oxi’ bij het referendum van afgelopen zondag heeft hem niet milder gestemd. Integendeel. De Grieken moeten nu ‘eerder meer dan minder’ bezuinigen en hervormen. Gelaten: ‘En anders loopt het vast.’
De premier zei nog wel dat het kabinet niet het doel heeft om Griekenland uit de euro te duwen.
Wie Rutte gisteren aan het werk zag tijdens het spoedoverleg in de Tweede Kamer over de Griekse crisis, kan weinig hoop koesteren dat een Grexit te vermijden is. In navolging van coalitiepartner PvdA en oppositiepartij D66 zei de premier nog wel dat het kabinet niet het doel heeft ‘om Griekenland uit de euro te duwen’. Maar alleen een wonderbaarlijke bekering van de ‘persoonlijk overigens zeer gewaardeerde’ Alexis Tspiras kan dat volgens Rutte voorkomen.
Dat is ook de mening van de VVD. Als Tsipras vandaag aankondigt harder te gaan saneren dan ooit, is er misschien nog iets te redden. ‘Maar dat is dus volstrekt theoretisch’, aldus VVD-Kamerlid Mark Harbers.
Brief Bolkestein;
Bolkestein: Nederland moet aandringen op vertrek van Griekenland uit eurozone
NRC 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) verhoogt de liquiditeitssteun voor de Griekse banken niet. Dat betekent dat er via de Griekse centrale bank geen nieuw geld voor Griekse commerciële banken beschikbaar komt.
Dat heeft de ECB zojuist bekendgemaakt in een verklaring. De liquiditeitssteun aan de Griekse banken wordt gehandhaafd op het niveau van afgelopen 26 juni: 89 miljard euro. De Griekse centrale bank had om een verhoging van het plafond voor de noodkredieten gevraagd. Steeds meer pinautomaten in Griekenland zijn leeg.
GRIEKSE CENTRALE BANK MAG NIET MEER GELD AAN BANKEN GEVEN
De ECB stond de Griekse centrale bank keer op keer toe de banken van extra geld te voorzien om te voorkomen dat zij niet meer uit konden keren. Dat komt nu ten einde. Met de zogenoemde ELA (Emergency Liquidity Assistance) konden Griekse banken bij de nationale centrale bank terecht voor geld, als zij daar onderpand voor teruggeven. Deze operatie is voor risico van de Griekse centrale bank, niet voor de ECB, schreef economieredacteur Maarten Schinkel vorige week.
’Wat is-ie opgeknapt! Vroeger was het een dikkig mannetje’
AD 07.07.2015 De nieuwe Griekse minister van Financiën Euclides Tsakalotos (55) is hoogopgeleid, een beetje bekakt én hij heeft zijn roots in Rotterdam. ‘Tante Jo’ kan daar nog smakelijk over vertellen. ‘Wat is-ie opgeknapt! Vroeger was het nog een dikkig mannetje.’
Heel even heeft Euclides Tsakalotos, die als de beoogde nieuwe minister van Financiën van Griekenland straks de ogen van de wereld op zich gericht weet, in Rotterdam gewoond. Vanaf 1960. Met zijn ouders. Van zijn eerste stappen tot zijn 5de levensjaar.
VK 06.07.2015 De dag na het referendum waarop de Grieken ‘nee’ zeiden tegen nieuwe hervormingen begon spectaculair: minister van Financiën Yanis Varoufakis stapte op. Daarna ging het al snel over het crisisoverleg van dinsdag in Brussel. Het was een dag waarop Europa worstelde met de uitslag van het referendum en de Griekse regering zelfverzekerd naar de toekomst keek. Lees hieronder het liveblog terug.
Een samenvatting van de gebeurtenissen op de dag na het referendum:
-De aandelenbeurs in Tokio start maandag in de min. Beleggers reageren pessimistisch op de overwinning van het nee-kamp.
-De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis stapt op, dat maakte hij in de ochtend bekend op zijn website. ‘Ik zie het als mijn plicht om Alexis Tsipras te helpen om het kapitaal dat de Griekse bevolking ons gisteren bij het referendum heeft gegeven te verzilveren’, schrijft hij.
-De Europese beurzen openen maandag met stevige verliezen.
NU 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) geeft geen nieuw geld aan de Griekse banken. Dat meldt de ECB maandagavond op haar website. De noodsteun, Emergency Liquidity Assistance (ELA), blijft gehandhaafd op het niveau dat op 26 juni werd vastgesteld: 88,6 miljard euro.
Athene klopte eerder bij de ECB aan om de Griekse banken met meer geld te steunen. Zonder nieuwe afspraken over noodkrediet dreigt het land geen enkele rekening meer te kunnen betalen. Franse media meldden maandag al dat het ECB-bestuur maandagavond zou vergaderen over het Griekse verzoek.
De steun wordt door de Griekse centrale bank gegeven aan de Griekse banken, met goedkeuring van de ECB. De ECB mag die goedkeuring alleen geven als er voldoende zicht is op de solvabiliteit van de Griekse banken. Zolang er niet wordt onderhandeld over een nieuw steunpakket, is dat niet het geval.
De Griekse vereniging van banken kondigde eerder op maandag al aan dat de Griekse banken net als vorige week dinsdag en woensdag gesloten blijven. Het maximum bedrag dat rekeninghouders er kunnen opnemen blijft 60 euro per dag.
Zonder een verhoging van de noodsteun, komen de banken zonder geld te zitten.
VK 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de noodsteun die maximaal aan Griekse banken mag worden verstrekt, niet te verhogen. Dat maakte de ECB vanavond bekend. De Griekse centrale bank had om een verhoging van het plafond voor de noodkredieten gevraagd.
Liveblog
De dag na het referendum waarbij Griekenland nee zei tegen de hervormingseisen van de Europese geldschieters is het wederom onrustig. Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
De ECB gaat bovendien het onderpand dat Griekse banken stellen tegenover noodkredieten van de eigen centrale bank, strenger beoordelen. Daardoor wordt het moeilijker voor de banken om gebruik te maken van het vangnet dat hen met toestemming van de ECB wordt geboden.
Telegraaf 06.07.2015 De Europese centrale bank (ECB) handhaaft de bestaande noodsteun voor de Griekse banken en heeft tegelijkertijd de eisen van het onderpand waaraan de banken moeten voldoen verder aangescherpt.
De zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) staat al op €88,6 miljard. Ondanks de financiële problemen bij de banken in Griekenland heeft de ECB dit bedrag al meer dan een week niet verhoogd.
De Griekse banken die al ruim een week zijn gesloten, komen steeds meer in nood doordat klanten hun tegoeden van de banken halen vanwege de vrees voor een Grexit.
De Griekse centrale bank had eerder om een verhoging van het plafond voor de noodkredieten gevraagd.
Telegraaf 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de noodsteun die maximaal aan Griekse banken mag worden verstrekt, niet te verhogen. Dat maakte de ECB maandagavond bekend. De Griekse centrale bank had om een verhoging van het plafond voor de noodkredieten gevraagd.
De ECB gaat bovendien het onderpand dat Griekse banken stellen tegenover noodkredieten van de eigen centrale bank, strenger beoordelen. Daardoor wordt het moeilijker voor de banken om gebruik te maken van het vangnet dat hen met toestemming van de ECB wordt geboden.
Door de crisis is het onderpand dat de banken bieden volgens de ECB eenvoudigweg minder waard geworden. Hoeveel meer banken aan bezittingen moeten meebrengen om nog voor noodsteun in aanmerking te komen, is niet niet bekendgemaakt.
Elsevier 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de noodsteun die maximaal aan Griekse banken mag worden verstrekt, niet te verhogen. De Griekse regering vroeg om verhoging van het plafond voor de noodsteun.
De ECB gaat niet in op dat verzoek. Maandag werd bekend dat de Griekse banken tenminste nog op dinsdag en woensdag dicht blijven.
De ECB gaat bovendien het onderpand dat Griekse banken stellen tegenover noodkredieten van de eigen centrale bank, strenger beoordelen. Daardoor wordt het moeilijker voor de banken om gebruik te maken van het vangnet dat hen met toestemming van de ECB wordt geboden.
Door de crisis is het onderpand dat de banken bieden volgens de ECB eenvoudigweg minder waard geworden. Hoeveel meer banken aan bezittingen moeten meebrengen om nog voor noodsteun in aanmerking te komen, is niet bekendgemaakt.
Toch geen steun
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan Griekenland geen steun meer verlenen omdat het land heeft verzuimd eerdere leningen terug te betalen. IMF-directeur Christine Lagarde, die eerder op maandag zei de Grieken te willen steunen, sprak maandagavond met de Griekse premier Alexis Tsipras.
Zij zou hem hebben uitgelegd dat het met de arrears-status van het land niet mogelijk is ze verdere hulp te verstrekken, meldt persbureau Reuters. Hiermee refereerde ze naar de bundeling van terugbetalingen die Griekenland vorige maand wist te regelen.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaf kort voor de aankondiging van het ECB aan bereid te zijn om Griekenland steun te verlenen als ‘blijkt dat het nodig is’. Het IMF is de situatie na afloop van het Griekse referendum aan het ‘monitoren’.
Dat zei IMF-directeur Christine Lagarde maandag in een verklaring.
Ondertussen waarschuwen verschillende Europese regeringen de Grieken na afloop van het referendum op zondag, waarbij de Griekse bevolking een overtuigend ‘nee’ stemde tegen de eerdere voorstellen van de internationale geldschieters. Als de Grieken financiële steun willen, zullen ze hoe dan ook eerst met duidelijke voorstellen moeten komen.
Terwijl de vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis vindt dat de Grieken nu een verslechterde positie aan de onderhandelingstafel hebben, is de Griekse premier Alexis Tsipras er na afloop van het referendum overtuigd een betere onderhandelingspositie te hebben.
De Griekse oppositiepartijen gaven maandagmiddag aan zich achter de premier te scharen. ‘De regering neemt de verantwoordelijkheid op zich om de gesprekken voort te zetten, en elke politieke leider zal zijn eigen bijdrage leveren binnen de kaders van zijn of haar institutionele en politieke rol,’ zo luidt de gezamenlijke verklaring van de Griekse partijen.
Steun
Griekenland kan hoe dan ook financieel gezien niet op eigen benen staan en heeft dan ook om een nieuw steunpakket gevraagd voor twee jaar, gefinancierd uit het noodfonds ESM. Tsipras wil zijn nieuwe voorstellen dinsdag presenteren tijdens de eurotop.
Ook eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem uitte zich maandag pessimistisch over de Griekse situatie. Volgens hem hebben de Grieken het vinden van een oplossing ‘alleen maar moeilijker gemaakt’.
Dijsselbloem waarschuwt Griekenland dat er ‘geen makkelijke oplossingen zijn’. Hij wilde niet ingaan op de vraag of Griekenland op noodsteun van de andere eurolanden kan rekenen om de Griekse bankensector overeind te houden: ‘we gaan de komende dagen kijken wat nodig is en mogelijk is,’ zei hij.
Maandag laat in de middag is ook bevestigd dat Euclid Tsakalatos de nieuwe Griekse minister van Financiën wordt. Hij volgt daarmee Yanis Varoufakis op, die eerder op maandag op aandringen van Tsipras opstapte. Tsakalatos onderhandelde al eerder met de geldschieters, toen die weigerden om verder te praten met Varoufakis.
NRC 06.07.2015 Dit ‘nee’ geeft alle partijen ruimte, ook de crediteuren. Een ‘ja’ zou de andere eurolanden moreel hebben verplicht tot een akkoord in de onderhandelingen, schrijft hoogleraar Europees recht Luuk van Middelaar.
Zoals we in Nederland op de avond van de Tweede Kamerverkiezingen niet altijd weten wie in het Torentje belandt, zo zijn in Athene de stemmen wel geteld maar wordt de politieke uitslag pas de komende uren en dagen bepaald. Dat gebeurt ook in Frankfurt, Brussel, Berlijn, Parijs, Madrid en Den Haag. Behalve 11 miljoen Grieken wonen in de eurozone nog 320 miljoen mensen. De zaak gaat allen aan.
Trouw 06.07.2015 ‘Playboy’ Yanis Varoufakis is niet meer in de Europese politiek. Hij maakte vanochtend zijn aftreden bekend, in geheel eigen stijl. Halverwege zijn afscheidsrede voegde hij nog een trap na toe: “De minachting van de schuldeisers zal ik met trots ondergaan.”
Dat hij ook in zijn laatste bericht als minister nog een ongezouten mening optekent, kenmerkt de motorrijdende professor in de speltheorie. Tijdens zijn half jaar als minister maakte hij een onuitwisbare indruk van een politicus die de stoffige politiek in Brussel maar niks vond en zich regelmatig in diverse media daarover uitsprak. Daarom, een korte terugblik op de beste uitspraken van de motormuis, die in eigen land veel lof oogstte met zijn gedurfde tactiek.
Juli 2012, een Titanic-vergelijking (Bloomberg)
“De positie waar Griekenland in verkeert is zoals de laatste regel in het nummer van de Eagles, Hotel California. ‘Je kan er elk moment uitchecken, maar je kunt nooit vertrekken.'”
26 januari, de eurozone als bootje op de oceaan (Channel 4 News)
“De eurozone is een rivierboot die in 2000 de open oceaan opvoer. De eerste grote storm die dat bootje tegenkwam, in 2008, zorgde voor grote structurele problemen. We maakten water. En uiteraard kregen de mensen die in de derde klas reisden, net als in de Titanic, het eerst te maken met de verdrinkingsdood.”
2 juli, over een nieuw plan van de crediteuren (Trouw).
“Ik zou nog liever mijn arm afhakken”.
4 juli, geldschieters en terrorisme (El Mundo)
De geldschieters zaaien paniek. Waarom hebben ze ons gedwongen de banken te sluiten? Om angst in te boezemen bij mensen. Het gaat erom terreur te verspreiden en daar is een woord voor: terrorisme.”
Bloomberg best of
Persbureau Bloomberg heeft een video gemaakt met de beste interviews met Varoufakis. Kijk hieronder:
NRC 06.07.2015 Yanis Varoufakis is een kleurrijk figuur. Niet alleen vanwege zijn losse voorkomen, maar ook door de opmerkelijke uitspraken die hij deed. Vanmorgen stapte de Griekse minister van Financiën op, en ook dat deed hij ‘Varoufakis-style’:
“Ik zal de hoon van de geldschieters met trots dragen. Wij, linkse politici weten hoe we in het algemeen belang kunnen handelen zonder dat we aan het pluche willen blijven plakken.”
De econoom staat sinds zijn ministerschap bekend om zijn quotes waarin hij geen blad voor de mond nam. Bij de eurogroep was hij als onderhandelingspartner dan ook niet bij iedereen even populair, zo zei Varoufakis vandaag; reden voor hem om te vertrekken en zo de onderhandelingen soepeler te laten verlopen. Maar in zijn eigen land was Varoufakis zeer geliefd.
NU 06.07.2015 Het kabinet blijft open staan voor samenwerking met Griekenland. Maar de Griekse regering zal de verantwoordelijkheid moeten nemen om de overheidsfinanciën op orde te brengen en de noodzakelijke hervormingen door te voeren.
Dat heeft minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën maandag aan de Tweede Kamer geschreven in de aanloop naar een debat later op de avond.
Aanleiding voor de brief en het debat is het ‘nee’ van de Griekse bevolking tegen de eisen van de internationale geldschieters. De Kamer wil weten wat de inzet van het kabinet is tijdens de vergaderingen dinsdag in Brussel van de eurolanden.
”De inzet van het kabinet is en blijft om tot een geloofwaardige oplossing te komen voor zowel Griekenland als de Eurozone als geheel. Nederland blijft derhalve open staan voor samenwerking met Griekenland, mede in het belang van de Griekse bevolking zelf.” Hervormingen zijn nodig om terug te komen op een een pad naar duurzame groei, aldus de minister.
VK 06.07.2015 De dag na het referendum waarop de Grieken ‘nee’ zeiden tegen nieuwe hervormingen begon spectaculair: minister van Financiën Yanis Varoufakis stapte op. Daarna ging het al snel over het crisisoverleg van dinsdag in Brussel. Het was een dag waarop Europa worstelde met de uitslag van het referendum en de Griekse regering zelfverzekerd naar de toekomst keek. Lees hieronder het liveblog terug.
Een samenvatting van de gebeurtenissen op de dag na het referendum:
-De aandelenbeurs in Tokio start maandag in de min. Beleggers reageren pessimistisch op de overwinning van het nee-kamp.
-De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis stapt op, dat maakte hij in de ochtend bekend op zijn website. ‘Ik zie het als mijn plicht om Alexis Tsipras te helpen om het kapitaal dat de Griekse bevolking ons gisteren bij het referendum heeft gegeven te verzilveren’, schrijft hij.
-De Europese beurzen openen maandag met stevige verliezen.
Elsevier 06.07.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de noodsteun die maximaal aan Griekse banken mag worden verstrekt, niet te verhogen. De Griekse regering vroeg om verhoging van het plafond voor de noodsteun.
De ECB gaat niet in op dat verzoek. Maandag werd bekend dat de Griekse banken tenminste nog op dinsdag en woensdag dicht blijven.
De ECB gaat bovendien het onderpand dat Griekse banken stellen tegenover noodkredieten van de eigen centrale bank, strenger beoordelen. Daardoor wordt het moeilijker voor de banken om gebruik te maken van het vangnet dat hen met toestemming van de ECB wordt geboden.
Door de crisis is het onderpand dat de banken bieden volgens de ECB eenvoudigweg minder waard geworden. Hoeveel meer banken aan bezittingen moeten meebrengen om nog voor noodsteun in aanmerking te komen, is niet bekendgemaakt.
Toch geen steun
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan Griekenland geen steun meer verlenen omdat het land heeft verzuimd eerdere leningen terug te betalen. IMF-directeur Christine Lagarde, die eerder op maandag zei de Grieken te willen steunen, sprak maandagavond met de Griekse premier Alexis Tsipras.
Zij zou hem hebben uitgelegd dat het met de arrears-status van het land niet mogelijk is ze verdere hulp te verstrekken, meldt persbureau Reuters. Hiermee refereerde ze naar de bundeling van terugbetalingen die Griekenland vorige maand wist te regelen.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaf kort voor de aankondiging van het ECB aan bereid te zijn om Griekenland steun te verlenen als ‘blijkt dat het nodig is’. Het IMF is de situatie na afloop van het Griekse referendum aan het ‘monitoren’. Dat zei IMF-directeur Christine Lagarde maandag in een verklaring.
Ondertussen waarschuwen verschillende Europese regeringen de Grieken na afloop van het referendum op zondag, waarbij de Griekse bevolking een overtuigend ‘nee’ stemde tegen de eerdere voorstellen van de internationale geldschieters. Als de Grieken financiële steun willen, zullen ze hoe dan ook eerst met duidelijke voorstellen moeten komen.
Terwijl de vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis vindt dat de Grieken nu een verslechterde positie aan de onderhandelingstafel hebben, is de Griekse premier Alexis Tsipras er na afloop van het referendum overtuigd een betere onderhandelingspositie te hebben.
De Griekse oppositiepartijen gaven maandagmiddag aan zich achter de premier te scharen. ‘De regering neemt de verantwoordelijkheid op zich om de gesprekken voort te zetten, en elke politieke leider zal zijn eigen bijdrage leveren binnen de kaders van zijn of haar institutionele en politieke rol,’ zo luidt de gezamenlijke verklaring van de Griekse partijen.
Steun
Griekenland kan hoe dan ook financieel gezien niet op eigen benen staan en heeft dan ook om een nieuw steunpakket gevraagd voor twee jaar, gefinancierd uit het noodfonds ESM. Tsipras wil zijn nieuwe voorstellen dinsdag presenteren tijdens de eurotop.
Ook eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem uitte zich maandag pessimistisch over de Griekse situatie. Volgens hem hebben de Grieken het vinden van een oplossing ‘alleen maar moeilijker gemaakt’.
Dijsselbloem waarschuwt Griekenland dat er ‘geen makkelijke oplossingen zijn’. Hij wilde niet ingaan op de vraag of Griekenland op noodsteun van de andere eurolanden kan rekenen om de Griekse bankensector overeind te houden: ‘we gaan de komende dagen kijken wat nodig is en mogelijk is,’ zei hij.
Maandag laat in de middag is ook bevestigd dat Euclid Tsakalatos de nieuwe Griekse minister van Financiën wordt. Hij volgt daarmee Yanis Varoufakis op, die eerder op maandag op aandringen van Tsipras opstapte. Tsakalatos onderhandelde al eerder met de geldschieters, toen die weigerden om verder te praten met Varoufakis.
NU 06.07.2015 Griekenland zal dinsdag bij de ingelaste Eurogroep-vergadering over de Griekse crisis niet met een “flutverhaal” moeten aankomen en bereid moeten zijn om “moeilijke maatregelen te nemen” om nog aanspraak te maken op een eventueel steunpakket. Dat zei premier Mark Rutte maandagavond in een ingelast Kamerdebat over Griekenland.
“Het is niet ons doel de Griekenland uit de eurozone te duwen”, aldus Rutte.
Aanleiding voor het debat is het ‘nee’ van de Griekse bevolking tegen de voorwaarden van de internationale geldschieters voor een steunpakket aan Griekenland. De Kamer wil weten wat de inzet van het kabinet is tijdens de vergaderingen dinsdag in Brussel waar om 13.00 uur eerst de ministers van Financiën van de eurolanden bijeenkomen.
Vervolgens komen dinsdagavond om om 18.00 uur de Europese regeringsleiders bijeen. Dan moet duidelijk zijn of een ‘herstart’ van de Europese steun aan de Grieken mogelijk is.
VK 06.07.2015 Een ingezonden brief van Frits Bolkestein, voormalig lid van de Europese Commissie aan de minister-president Mark Rutte.
Zeer geachte heer minister-president, beste Mark,
Griekenland is destijds op volstrekt ondeugdelijke gronden door de Europese Raad tot de eurozone toegelaten. Dat land is zich daarop te buiten gegaan aan buitensporig veel leningen die in geen verhouding staan tot de kracht van zijn economie.
Die economie is namelijk doorschoten met cliëntelisme en kent veel beschermde sectoren. De Europese Unie heeft het verstrekken van nieuwe leningen afhankelijk gesteld van hervorming van de economie.
Een duidelijke meerderheid van de Griekse bevolking en haar regering hebben die nu geweigerd. De Griekse regering plaatst zich daarmee buiten de eurozone waartoe het nooit had mogen behoren.
VK 06.07.2015 Nederland moet op de Europese top van dinsdag in Brussel aandringen op een spoedig vertrek van Griekenland uit de eurozone. Hiertoe roept voormalig VVD-leider Frits Bolkestein premier Rutte vandaag op in een ingezonden brief aan de Volkskrant. ‘Dat zal uiteindelijk het beste zijn voor de Europese Unie en voor Griekenland zelf’, schrijft Bolkestein, oud-lid van de Europese Commissie.
Die Grexit zal her en der rampzalige gevolgen hebben, aldus Frits Bolkestein.
De oproep van Bolkestein komt aan de vooravond van een debat in de Tweede Kamer met Rutte en minister Dijsselbloem van Financiën over de uitkomst van het Griekse referendum. De Kamer komt maandagavond hiervoor van reces terug. Ook de inzet van Nederland dinsdag bij de top van Europese regeringsleiders in Brussel zal aan de orde komen.
Telegraaf 06.07.2015 De Griekse pinautomaten zijn bijna leeg. Daarom staan de Griekse banken te springen om nieuwe noodsteun. Krijgen ze dat ook? Dat bepaalt de Europese Centrale Bank vandaag.
De Griekse centrale bank heeft aan de ECB gevraagd de noodsteun te verhogen. Deze Emergency Liquidity Assistance (ELA) staat al op €88,6 miljard. Ondanks de financiële problemen in Griekenland heeft de ECB dit bedrag al meer dan een week niet verhoogd.
Wat doet de ECB vandaag? DFT vroeg het een aantal experts.
Dat laat PvdA-Kamerlid Henk Nijboer aan NU.nl weten. De vaste Kamercommissie van Finaniën overlegt 19.30 uur in de Tweede Kamer met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën).
De situatie is een stuk ingewikkelder geworden nu de Grieken de laatste voorstellen van de geldschieters hebben verworpen in een zondag gehouden referendum.
Minister van Financiën en Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem liet alweten dat een oplossing met deze uitslag alleen maar moeilijker is geworden.
Volgens de VVD heeft onderhandelen met de Grieken juist geen zin meer. “Om in de euro te blijven moeten de Grieken voldoen aan verregaande hervormingen. Daar hebben de Grieken nee tegen gezegd. Hiermee wordt het niet mogelijk om verdere steun te geven aan Griekenland”, zei VVD-Kamerlid Mark Harbers tegen RTL Nieuws.
SP-leider Emile Roemer vindt dat minister Dijsselbloem moet aftreden als Eurogroep-voorzitter na het ‘nee’ van de Grieken. “Het moest per se een ‘ja’ worden. Hoe ondemocratisch kun je zijn, hij zegt dat een ‘nee’ betreurenswaardig is. Dat vind ik ongepast”, aldus Roemer tegen RTL Nieuws.
Volgens de SP’er moet er nu worden gestopt met het “keiharde bezuinigingsklimaat”.
Trouw 06.07.2015 De euro is opgezet om zwakke economieën zich te laten aanpassen aan de Duitse exportmachine, stelt Kees van der Pijl. Nu het misgaat, krijgen gewone mensen de rekening.
Na de val van de kolonels schortte Griekenland zijn lidmaatschap van de militaire tak van de Navo op en richtte zich op Europa
De strijd om Griekenland los te maken van het Ottomaanse Rijk dateert van de jaren twintig van de negentiende eeuw en maakte in Europa veel solidariteit los. De dichter Lord Byron, die met zijn eigen brigade de onafhankelijkheidsbeweging versterkte, waarschuwde de Grieken dat ze door onderlinge verdeeldheid hun zelfstandigheid weer konden verspelen. En zo ging het. Maar ondanks bezetting, dictatuur, en nu een economisch wurgregime, is de geest van verzet nooit gedoofd.
De Syriza-regering heeft met haar eis tot schadevergoeding voor de Duitse bezetting deze geschiedenis er weer bij gehaald. Ook wees zij erop dat West-Duitsland in 1953 de helft van de uitstaande schulden en herstelbetalingen van twee wereldoorlogen mocht wegstrepen. Maar dat was om de Bondsrepubliek in de Koude Oorlog mee te krijgen. Voor links gelden andere regels.
Dat bleek toen van 1967 tot 1974 een kolonelsregime aan de macht was. Coupleider Giorgios Papadopoulos was een nazicollaborateur die na de oorlog door de CIA was gerekruteerd. Duizenden van linkse sympathieën verdachte Grieken werden gearresteerd en velen gemarteld. Honderdduizenden emigreerden.
Telegraaf 06.07.2015 Een Rotterdammer moet de Griekse economie wegleiden van de rand van de afgrond.
Euclid Tsakalotos, in 1960 geboren in de stad aan de Maas, volgt de omstreden Yanis Varoufakis op als minister van Financiën. Dat heeft de Griekse regering bevestigd.
Varoufakis vertrok maandagochtend, een dag nadat de Griekse kiezers hun steun hadden uitgesproken voor hun regering in de onderhandelingen met Europa.
De nieuwe baan is eigenlijk al vertrouwd terrein voor Tsakalotos, nu nog minister voor Internationale Economische Zaken. Hij is sinds april de belangrijkste onderhandelaar voor de Grieken in de gesprekken met de geldschieters. Hij verving Varoufakis, met wie de anderen niet meer wilden praten.
Tsakalotos woonde niet lang in Rotterdam. Vijf jaar na zijn geboorte verhuisde de familie naar Groot-Brittannië. Daar is hij opgegroeid. Hij studeerde economie, politiek en filosofie in Oxford, dezelfde opleiding als de Britse premier David Cameron. In 1989 promoveerde hij in Oxford. Tsakalotos kan dus worden beschouwd als een Grieks lid van de Britse elite.
Hij werkte een paar jaar als econoom in Groot-Brittannië en verhuisde in 1994 naar Athene. Sinds 2010 is hij hoogleraar economie op een universiteit in de Griekse hoofdstad.
Tsakalotos heeft zes boeken geschreven. Ook schreef hij artikelen in wetenschapsbladen, kranten en tijdschriften. Hij heeft gezegd dat hij niet per se tegen hervormingen is, maar dat zijn prioriteiten ergens anders liggen.
Hij werd in 2012 gekozen in het parlement voor de linkse partij Syriza. Bij de verkiezingen in januari van dit jaar werd hij herkozen. Hij is ook actief in het bestuur van de partij.
Telegraaf 06.07.2015 De kans dat Griekenland de eurozone verlaat is na de verassende overwinning van het Griekse nee-kamp en de zorgwekkende situatie bij de banken in het Zuid-Europese land toegenomen tot 70%. Dat stelt vermogensbeheerder Robeco.
“Het gezegde luidt: hoogmoed komt voor de val. Het overtuigende ‘Nee’ was wel enigszins verrassend en zal Tsipras ontzettend sterken in zijn beleid, maar het betekent ook dat de kans op een ‘de facto Grexit’ aanzienlijk toeneemt, stelt Léon Cornelissen, hoofdeconoom bij Robeco.
Hij wijst er op dat de Europese leiders Griekenland niet vallen. “Daarvoor zijn de bredere geopolitieke gevolgen te groot. Als de Grieken dwars gaan liggen, kunnen ze heel wat problemen veroorzaken en een ongeleid projectiel binnen Europa kan de besluitvorming ernstig belemmeren.”
Telegraaf 06.07.2015 De Griekse premier Tsipras heeft een Pyrrhus-overwinning behaald. Hij wist te appelleren aan de trots van de Grieken en raakte daarmee een gevoelige snaar. De Grieken hebben nu hun trots behouden, maar staan verder met lege handen en dreigen in Europa geheel geïsoleerd te raken. Nadat alle stemmen waren geteld, bleek dat 61 procent van de stemmers ‘nee’ hadden gestemd. De linkse regering Tsipras heeft succes gehad met de campagne tegen verdere bezuinigingen, opgelegd door EU en IMF. De Grieken zitten al vijf jaar in een recessie en lijken voor een vlucht naar voren te hebben gekozen. Maar dat betekent niet dat ze vandaag weer bij hun geld kunnen.
De banken blijven dicht uit vrees voor een stormloop, ze willen dat de ECB €3 miljard overmaakt om die eerste stormloop het hoofd te kunnen bieden, maar het is onzeker of de ECB dat doet. In dat geval zullen de banken helemaal niet meer open kunnen en op dezelfde manier moeten worden gesaneerd als dat op Cyprus is gebeurd, dat betekent dat rekeninghouders ook de klos zijn.
Vandaag kan al blijken of Tsipras gelijk heeft gehad en een ’nee’ van de bevolking zijn onderhandelingspositie in Europa heeft versterkt of niet. Tsipras belde meteen met de Franse president Hollande.
Bondkanselier Merkel en Hollande praten vanavond in Parijs om tot ’een blijvende oplossing voor Griekenland te komen’.
De euroministers hebben de Grieken in wekenlang aanslepende onderhandelingen gewaarschuwd, het lopende hulpprogramma bestaat niet meer. Er moet opnieuw worden onderhandeld. De volgende deadline is 20 juli, als de Grieken de ECB €3,5 miljard moeten terugbetalen. Op 30 juni betaalden ze al geen €1,6 miljard aan het IMF.
Telegraaf 06.07.2015 De eurocrisis is ook Angela Merkel niet in de koude kleren gaan zitten. De Duitse bondskanselier arriveerde maandagochtend na een waarschijnlijk zeer kort nachtje dodelijk vermoeid bij de bondskanselarij in Berlijn om daar te vergaderen over de gevolgen van het Griekse ‘nee’ tegen verdere bezuinigingen.
Voorlopig krijgt Merkel ook geen rust. Later vandaag vliegt ze naar Parijs om de situatie met de Franse president Hollande te bepraten. Beide leiders willen morgen een Europese top over de crisis.
In Brussel en Berlijn zit men met de handen in het haar. Immers, het europroject werd zestien jaar geleden gestart als voor de eeuwigheid en nu moet wellicht het eerste land al afhaken. Daarmee wordt de deur opengezet voor meerdere zwakke broeders. Hollande wil nog steeds de Griekse premier Tsipras binnen boord houden.
Merkel staat nu voor de keus om daarin mee te gaan of de stekker uit Griekenland te trekken. Dan wordt zij degene die aan de wieg staat van de eerste ’exit’ uit de eurozone. Die druk weegt zwaar, zo is te zien.
Telegraaf 06.07.2015 De Duitse bondskanselier Merkel ziet geen reden om na het Griekse ‘nee’ tegen het bezuinigingsvoorstel opnieuw te onderhandelen met de Griekse delegatie. Dat meldt de Financial Timesmaandagmiddag.
Ruim 60% van de Griekse bevolking stemde tegen de bezuinigingen die nodig zijn voor nieuwe financiële steun.
Wachten op de Grieken
Merkel hield wel de deur voor verdere gesprekken open. Haar woordvoerder beperkte de hoop dat gesprekken tussen Merkel en de Franse president Hollande tot nieuwe voorstellen zouden kunnen leiden.
Duitsland wacht wat de Grieken aan nieuwe voorstellen op tafel leggen. Die moeten de trojka met schuldeisers tegemoet komen, is al gezegd.
Later vandaag besluit de ECB na een telefonische vergadering over een verzoek van de Grieken om extra noodsteun voor de banken.
Geringe kans
ABN Amro-econoom Kounis schat de kans dat de ECB vandaag positief op dat verzoek zal reageren als ‘onwaarschijnlijk’ zolang er geen politieke deal op tafel licht. Daarmee wordt de druk op de economie verder vergroot.
Trouw 06.07.2015 De Grieken stemden nee. En dus is Europa een dag later redelijk in paniek. Bondskanselier Merkel vloog vandaag naar Parijs voor een onderonsje met Franse president François Hollande, Nederlandse kamerleden moesten hun vakantie onderbreken voor een spoedoverleg, en de Russische president Poetin stak Griekenland al een hand toe. Hoe gaat het nu verder met Griekenland?
Premier Tsipras zal het sterke tegengeluid van de Grieken ongetwijfeld de komende tijd gaan inzetten in Brussel. Morgen is Brussel het toneel van crisisoverleg over Griekenland. Zo komen in de middag de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) bijeen, waarna om 18.00 uur de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden vergaderen. “We gaan proberen of we het proces stap-voor-stap nog kunnen redden”, zei voorzitter van de Eurogroep Jeroen Dijsselbloem.
Een nieuwe deal met de schuldeisers moet in ieder geval zorgen dat het land voldoende geld heeft om aan lopende verplichtingen te kunnen voldoen. Ook geloofwaardige hervormingen, een groeiplan en de houdbaarheid van de Griekse overheidsschuld moeten aan bod komen.
Elsevier 06.07.2015 Onzekerheid bij de Nederlandse kranten: hoe gaat de Europese Unie (EU) reageren op de nee-stem van de Grieken? De Zuid-Europeanen hebben de EU voor een dilemma geplaatst.
Met het duidelijk nee van ruim 60 procent tegen verdere bezuinigingen hebben de Grieken niet alleen totale chaos over zichzelf afgeroepen, ze dwingen ook Europa in geheel nieuwe situatie, schrijft De Telegraaf over de onverwachte uitkomst bij het Griekse referendum zondag.
Volgens de krant hebben de Grieken ‘alle waarschuwingen in de wind’ geslagen, en nemen zij een dreigende Grexit voor lief. Niemand weet meer precies wat er moet gebeuren en wat de gevolgen zijn van de overduidelijke ‘nee’- stem. Athene stort de Europese in crisis en chaos, aldus De Telegraaf.
Groot dilemma
Volgens Het Financieele Dagblad plaatst het Griekse ‘nee’ Europa voor een groot dilemma. Frankrijk en Italië sluiten in hun eerste reacties op de uitslag verder onderhandelen over de Griekse schuldenproblematiek niet uit, terwijl noordelijke lidstaten als Duitsland – een van de grootste geldschieters – de houding ten opzichte van Athene juist hebben verhard.
Het is veelbetekenend dat de Griekse premier Alexis Tsipras, na het voor het gewenste behaalde resultaat, meteen aan de telefoon hing met de Franse president François Hollande, schrijft de krant. Het is nog volstrekt onduidelijk in hoeverre het Griekse nee een vertrek uit de eurozone dichterbij brengt.
Onzekerheid
Die onzekerheid klinkt ook door bij Trouw. Hoe nu verder, is de vraag die het dagblad opwerpt. Want gaat deze uitslag nu ook echt een doorbraak forceren in de onderhandelingen met kredietverleners – de eurozone, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. Griekenland heeft een grote stap naar een afscheid van de euro gezet, meldt AD.
Brussels grootste nachtmerrie lijkt werkelijkheid geworden. De schuldeisers krijgen binnenkort te maken met een zelfbewuste en opnieuw gemandateerde premier Tsipras aan de onderhandelingstafel.
De Griekse crisis is nu pas echt begonnen, schrijft de krant. Is een Grexit nog wel te voorkomen, vraagt de Volkskrant zich af? Wie wil nog pogingen wagen om de Grieken binnen de EU te houden? Ook deze krant spreekt van een lastig dilemma voor de Unie. ‘De EU-leiders staan nu voor de keuze water bij de wijn te doen, of het te laten aankomen op een Grexit’ – een vertrek van de Zuid-Europeanen uit de eurozone.
Elsevier 06.07.2015 De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis is opgestapt, na aandringen van premier Alexis Tsipras. Laatstgenoemde zou tijdens de EU-top dinsdag met nieuwe voorstellen komen.
Dit zijn de laatste ontwikkelingen na het Griekse referendum;
* 15.53 – De Tweede Kamer gaat maandagavond nog in debat over de uitkomst van het Griekse referendum. Daarbij zijn ook premier Mark Rutte en minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem aanwezig. Dat gebeurt op verzoek van de SP, die wil weten met welke inzet het kabinet dinsdag de eurotop ingaat.
* 14:37 – De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft telefonisch overleg gevoerd met Tsipras. Hij heeft toegezegd met nieuwe voorstellen te komen tijdens de belegde EU-top, dinsdag, meldt persbureau Reuters.
* 13:41 – Ook eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem heeft officieel gereageerd op de uitslag van het Griekse referendum. Een oplossing is zeker niet dichterbij gekomen, zei hij. Sterker, met de afwijzing van de voorstellen wordt het ‘alleen maar moeilijker’. De Grieken willen in de eurozone blijven. ‘Dat is ook mijn doel. Maar of het lukt, gaan we kijken.’
* 12:58 – Merkel is niet optimistisch over een hervatting van de onderhandelingen. Ze ziet vooralsnog geen basis voor nieuw overleg, zegt haar woordvoerder. De deur voor nieuwe gesprekken staat ‘altijd open’. Maar ‘de voorwaarden voor onderhandelingen over een nieuw steunprogramma zijn momenteel niet ingevuld‘.
* 12:05 – De andere achttien eurolanden verwachten nieuwe voorstellen van de Griekse autoriteiten om de crisis in het land te bezweren. Dinsdag komen de ministers van Financiën van de eurozone (de eurogroep) bijeen om te praten over de situatie in Griekenland. De Finse minister van Financiën Alexander Stubb schreef maandag in een blog dat ‘de bal bij de Grieken ligt’. Hij riep Athene op samen te werken. Stubb onderstreepte dat ‘wat er ook gebeurt’ de Griekse economie alleen kan groeien met hervormingen. Volgens zijn Oostenrijkse collega Hans Jörg Schelling is er nog maar weinig speelruimte voor de Grieken.
* 10:53 – Griekenland is onderdeel van Europa en nu het Griekse volk heeft gesproken mag de solidariteit van de andere lidstaten niet wegvallen, zei de Italiaanse president Sergio Mattarella maandag. Volgens de president moet de beslissing van het Griekse volk worden gerespecteerd en resteren voor de EU-lidstaten nu ‘onbekende scenario’s’.
* 09:49 – De opvolger van de weggestuurde Varoufakis is bekend, meldt persbureau Reuters. Het zou gaan om Euclid Tsakalotos. Hij wordt volgens bronnen voorgedragen als de nieuwe minister van Financiën. De huidige onderminister van Buitenlandse Zaken kreeg eind april de leiding over het Griekse team dat onderhandelde met de toezichthouders van de Europese Commissie, de ECB en het IMF. Die promotie volgde op de stevige kritiek die Varoufakis kreeg na een naar verluidt tumultueus verlopen bijeenkomst van de eurogroep in Riga.
* 09:10 – De AEX is maandag geopend met een verlies van 2,1 procent. Ook andere Europese beurzen zijn de dag begonnen met stevige verliezen. Beleggers reageerden op het Griekse ‘nee’ bij het referendum zondag, over meer hervormingen in ruil voor extra steun.
* 07:59 – De Griekse minister van Financien is opgestapt. Volgens Varoufakis vindt de Griekse premier Alexis Tsipras dat zijn vertrek beter kan zijn voor de onderhandelingen. Het heeft er dus alle schijn van dat Tsipras Varoufakis de laan uit heeft gestuurd. Wie de 54-jarige Varoufakis, die eind januari aantrad, zal opvolgen, is onduidelijk.
‘Ik zie het als mijn plicht om Alexis Tsipras te helpen om het kapitaal dat de Griekse bevolking ons gisteren bij het referendum heeft gegeven te verzilveren, op de manier die hem goed acht,’ schreef Varoufakis op zijn blog.
‘En ik zal de minachting van de schuldeisers met trots ondergaan. Ik zal premier Tsipras, de nieuwe minister van Financiën en onze regering voluit steunen.’
Telegraaf 06.07.2015 De eurogroep verwacht nieuwe voorstellen van de Griekse regering voor de eurogroepvergadering van dinsdagmiddag.
Dat meldt de eurogroep in een persbericht. De Spaanse minister van Financiën Luis de Guindos zei vanochtend dat hij bereid is opnieuw te onderhandelen over een nieuwe noodlening voor Griekenland.
Mogelijk probeert hij zich zo te profileren als kandidaat voor het voorzitterschap van de eurogroep. Deze maand wordt een nieuwe voorzitter gekozen.
Varoufakis
Het lijkt er dus op dat er na het Griekse ‘nee’ toch weer onderhandeld wordt. Het vertrek van Varoufakis heeft dat waarschijnlijk mogelijk gemaakt. De afgetreden minister van Financiën had het bezuinigingsvoorstel van de Europese instanties een ‘daad van terrorisme’ genoemd.
Varoufakis maakte vanochtend bekend dat hij opstapt. Als reden voor zijn vertrek noemde Varoufakis dat de Europese leiders niet meer met hem om de tafel wilden. Het leek premier Tsipras daarom beter als de minister zou opstappen.
Elsevier 06.07.2015 Hoewel de beurzen maandagochtend negatief reageerden op de laatste ontwikkelingen in Griekenland, blijft de vooraf gevreesde klap vooralsnog uit. Het is wachten op de Europese Centrale Bank.
Het verlies blijft beperkt. Op de Amsterdamse beurs opende de AEX met een verlies van 2,1 procent, maar rond 11.35 uur stond de index met 0,9 procent al weer wat hoger.
De Duitse DAX-index zakte weg tot een verlies van 1,6 procent. Parijs stond 1,9 procent in de min. Fondsbeheerders van een aantal van de grootste banken ter wereld waarschuwdenzondagavond voor een duikvlucht van de aandelenmarkten.
Speelruimte
Maar toen zij eenmaal openden, viel dat reuze mee. In Azië, waar de handelsdag er inmiddels op zit, sloten de beurzen vanochtend (Nederlandse tijd) met verliezen van 2 tot 4 procent. De Japanse Nikkei verloor ruim 2 procent, de beurs in Hongkong 4,5 procent. De euro daalde ten opzichte van de dollar maar staat nog wel boven de 1,10 dollar.
Beleggers lijken te wachten op een belangrijke beslissing van deEuropese Centrale Bank (ECB). De centrale bank in Griekenland heeft de ECB gevraagd om de noodkredieten te verhogen. Dan kunnen de banken in het noodlijdende Zuid-Europese land mogelijk weer open gaan, en zit de Griekse bevolking deze week niet meer zonder geld.
Draait de financiële instelling in Frankfurt de geldkraan niet open, dan heeft Griekenland een groot probleem – en de politieke leiders in Athene heel wat minder speelruimte. De angst onder de Griekse bevolking neemt intussen niet af, getuige het aantal Grieken dat zich voor de geldautomaten verzamelt. Later vanmiddag vergadert de ECB over de ontstane situatie.
Staatsleningen
De toegenomen onzekerheid over de (economische en financiële) toekomst van Griekenland binnen de eurozone zet druk op de staatsleningen van andere Zuid-Europese landen. De vraag naar die leningen nam af, waardoor de rentes op de obligaties stegen.
De rente op tienjarige Spaanse en Italiaanse staatsleningen liep op naar 2,3 procent, tegen 2,2 procent op vrijdag. De Duitse en Nederlandse obligaties worden veiliger geacht en zijn daarom populair.
Het is de vraag of het broze vertrouwen in landen als Spanje, Italië en Portugal overeind blijft. Want hoe hoger de rente op staatsleningen van deze eurolanden, hoe meer zij moeten betalen als zij geld op willen halen op de kapitaalmarkt.
Tijdens de economische en financiële crisis kwamen deze landen in grote problemen, waardoor zij werden genoodzaakt tot diepgaande hervormingen – daartoe aangezet door Brussel.
Telegraaf 06.07.2015 ABN Amro schat de kans dat Griekenland de eurozone verlaat op 60%. Econoom Nick Kounis noemt de introductie van een eigen munt ‘waarschijnlijk’.
In een nieuwe notitie naar aanleiding van de uitslag van het Griekse referendum, zegt Kounis dat de kans op een deal over een nieuw steunprogramma tussen Griekenland en de schuldeisers is ‘afgenomen’. In deze zeer onzekere omstandigheden, zo benadrukt Kounis, schat de bank de kans op een Grieks vertrek uit de euro groter in dan dat ze in de muntunie blijven (60% tegen 40%).
Bodem van bankkluizen
Ondertussen verslechterd de economische situatie in Griekenland met de dag.
De banken zijn inmiddels al een week dicht en cashopnames voor Grieken zijn gelimiteerd, omdat de Europese Centrale Bank (ECB) het plafond voor noodsteun aan de Griekse banken niet wil vehogen. Dat betekent dat de bodem van de bankkluizen steeds dichterbij komen, als ze al niet bereikt zijn. Steeds meer pinautomaten in Griekenland zijn inmiddels al leeg aan het raken.
ECB besluit over steun
Later vandaag besluit de ECB na een telefonische vergadering op een verzoek van de Grieken om extra noodsteun voor de banken.
ABN Amro-econoom Kounis vindt het ‘onwaarschijnlijk’ dat de ECB vandaag positief op dat verzoek zal reageren zolang er geen politieke deal op tafel ligt. Daarmee wordt de druk op de economie verder vergroot.
Bovendien neemt ook de druk op de Griekse schatkist toe. En met een lege schatkist is het bijvoorbeeld lastig ambtenarensalarissen en pensioenen betalen.
Schuldbewijzen als ‘munt’
En die druk neemt nog verder toe. Na het missen van een aflossing van €1,6 miljard aan het IMF, vorige week, staat er een nieuwe relatief kleine aflossing van een klein half miljard gepland op 14 juli. De volgende grote aflossing staat gepland voor 20 juli. Dan moeten de Grieken €3,5 miljard terugbetalen aan de ECB.
Mocht de financiële en maatschappelijke druk onhoudbaar worden, dan kan Griekenland tijdelijk voor binnenlands gebruik een ‘parallelle munt’ invoeren in de vorm van schuldbewijzen (IOU’s), vermoedt Kounis.
‘Geen Lehman-moment’
Mocht Griekenland de euro verlaten, dan verwacht de ABN Amro-econoom negatieve reacties op de financiële markten, maar geen nieuw ‘Lehman-moment’, omdat de blootstelling van banken uit de rest van de eurozone beperkt is. Ook staan andere eurolanden er niet zo slecht voor als Griekenland.
In het geval van een Grexit, zal de Griekse economie op korte termijn instorten met alle maatschappelijke gevolgen van dien. Daarna krijgt het land juist weer de kans zich aan te passen en op te krabbelen, zo verwacht ABN Amro.
Telegraaf 06.07.2015 Jeroen Dijsselbloem, eurogroepvoorzitter en minister van Financiën, was gisteren kraakhelder. In een brief aan PvdA-leden schreef hij: „Hoewel de regering in Athene anders wil doen geloven, gaat het over de vraag of Griekenland in de eurozone blijft of niet.”
Andere Europese politici verkondigden eerder al een vergelijkbare boodschap. Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei zelfs dat een nee bij het Griekse referendum een ’nee tegen Europa’ zou zijn.
Dat gevreesde nee is er gekomen. En nogal overtuigend ook. De Griekse premier Alexis Tsipras en diens controversiële minister Yanis Varoufakis hebben hun campagne glansrijk gewonnen. Een week geleden was er bijna een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters, nu zijn de harde voorwaarden over bezuinigingen en hervormingen aan flarden geschoten.
De grote vraag is: houden de Europese leiders hun poot stijf?
Elsevier 06.07.2015 De Grieken hebben zondag duidelijk gemaakt dat zij geen zin meer hebben in ingrijpende hervormingen. Europa moet daaruit de consequenties trekken en werk maken van het vertrek van Griekenland uit de eurozone.
Wie goed had opgelet, had kunnen zien dat sinds het aantreden van de nieuwe Griekse regering van de extreem-linkse premier Alexis Tsipras de verhoudingen tussen Griekenland en de overige eurolanden snel verslechterden.
De uitslag van het referendum bevestigt dat de Grieken genoeg hebben van hervormen. Ze willen niet meer aan ongemakkelijke Europese eisen voldoen, ze willen dat een deel van hun schuld wordt kwijtgescholden én ze willen in de euro blijven.
Te grote voet
Die houding is onrealistisch. Griekenland heeft jarenlang op te grote voet geleefd. Europa is het land vaak en ruimhartig genoeg te hulp geschoten. Sinds het ontstaan van de crisis is al 248 miljard euro steun toegezegd.
Tsipras wil nu opnieuw onderhandelen over de maatregelen die de Grieken moeten nemen om extra geld te krijgen. Dat heeft geen enkele zin. Er lag een eindbod waarvoor hij had kunnen tekenen. Dat heeft hij geweigerd.
In plaats daarvan schreef de Griekse premier een referendum uit. Dat de Grieken hem in meerderheid steunen, verandert niets aan de situatie. Doormodderen, met nieuwe slepende discussies tot gevolg, is geen optie meer.
Blok aan het been
Vaststaat: Griekenland in de eurozone houden gaat veel geld kosten. Een vertrek van de Grieken is ook niet gratis, maar het voorkomt dat het land tot in lengte van jaren een blok aan het been van de andere eurolanden blijft.
Enkele jaren geleden had een vertrek van de Grieken nog tot een domino-effect kunnen leiden, omdat andere zwakke eurolanden hadden kunnen omvallen. Dat gevaar lijkt nu geweken.
Een eigen munt stelt het land op termijn in staat weer concurrerend te worden. Die kans moet het worden gegund. De wederzijdse wurggreep is funest voor Griekenland en de eurozone.
NRC 06.07.2015 De Griekse bevolking heeft gisteren met een meerderheid van ruim 61 procent “nee” gezegd tijdens het referendum over het steunpakket van de schuldeisers. De gevolgen zijn ongewis. Hou ook vandaag de laatste ontwikkelingen in de gaten op onze liveblog.
Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, heeft ECB-voorzitter Draghi en eurogroepvoorzitter Dijsselbloem uitgenodigd morgen de top van leiders uit de eurolanden bij te wonen.
Telegraaf 06.07.2015 Beurzen in heel Europa schoten maandagochtend onderuit op zorgen over Griekenland, nadat de Grieken tegen nieuwe bezuinigingsmaatregelen stemden. Maar de verwachte zware koersdreun bleef uit.
De AEX noteerde om kwart voor tien 1,3% verlies bij 468,21 punten. De AMX-index stond toen op 0,8% verlies bij 697,49 punten. De Duitse DAX-index zakte tot 1,6% verlies weg, Parijs verloor 1,9%. De Griekse beurs was gesloten. Volgens analisten is deze daling in lijn met verwachtingen.
Varoufakis vertrekt
Het vertrek van de Griekse minister Varoufakis geldt als meevaller. Vooral financiële waarden als banken en verzekeraars verloren terrein. ING stond rond tien uur op 2,2% verlies.
In Azië gingen de meeste beurzen in reactie op het Griekse besluit al achteruit. De future voor de Amerikaanse S&P500 stond ook ruim 2% in het rood.
Duits staatspapier gewild
Voor staatsobligaties in Italië, Spanje en Portugal moesten overheden 10 basispunten extra bieden om ze kwijt te raken. De Duitse en Nederlandse staatsobligaties wonnen als veilige belegging aan terrein.
NRC 06.07.2015 De aandelenbeurs in Tokio staat vanmorgen in de min. Beleggers reageerden op de overwinning van het nee-kamp bij het referendum in Griekenland, waardoor de toekomst van het land binnen de eurozone nog onzekerder is geworden. Ook de andere indices in het Verre Oosten kleurden rood.
VK 06.07.2015 Plotseling stond hij op het wereldtoneel: een Griekse hoogleraar met een robuuste kaaklijn en een leren jasje die bekend stond om zijn ongezouten mening (de opgelegde besparingsmaatregelen had hij ‘fiscale waterboarding’ genoemd). Een profiel over de man die trots is op de weerzin die hij oproept.
In het begin werd er vooral over zijn verschijning geschreven: hij was een minister die weigerde om zijn overhemd in zijn broek te stoppen en geen stropdas droeg (zelfs niet als hij op bezoek ging bij de Britse premier). Varoufakis zou Bruce Willis kunnen opvolgen in Die Hard 6 en de Duitse krant Die Welt kopte: ‘Wat Varoufakis tot een sekssymbool maakt’. Zijn naam leidde tot een nieuw Grieks woord, Varoufitses, waar de vrouwen mee bedoeld worden die hem idoliseren.
De minister stelde de volgers vanzijn blog ondertussen gerust: ook als minister zou hij blijven schrijven. ‘Mogelijk wordt de frequentie wat minder en de tekst wat korter, maar dat wordt straks gecompenseerd met sappigere inzichten, meningen en commentaren’, beloofde Varoufakis.
Lezen over Varoufakis
De Groene Amsterdammer had in 2011 een interview met Varoufakis, waarin hij al waarschuwde voor‘het zwarte gat’ van de crisis. De Independent heeft ‘de beste quotes’ van Varoufakis op een rij gezet.
Opgelucht adem halen
Te veel verkeerde passes, te vaak spugen naar de tegenstander, te veel verongelijkte discussies met de scheidsrechter, aldus Sheila Sitalsingh
Zelf zal hij niet meer aan die onderhandelingstafel zitten want ‘ik ben me bewust van een zekere voorkeur van sommigen deelnemers van de Eurogroep en haar partners (…) voor mijn ‘afwezigheid”, zoals Varoufakis maandagmorgen op zijn blog schreef. ‘Daarom treed ik vandaag af als minister van Financiën.’
In Brussel zal vanmorgen opgelucht adem zijn gehaald. ‘Te veel verkeerde passes, te vaak spugen naar de tegenstander, te veel verongelijkte discussies met de scheidsrechter’, schreef Sheila Sitalsing eind april al over Varoufakis toen hij even niet mee mocht doen aan de onderhandelingen in Brussel.
Varoufakis zelf is tevreden over zijn werk van de afgelopen maanden. ‘Ik zal de weerzin van de geldschieters met trots dragen’, schrijft hij.
VK 06.07.2015 Varoufakis legt uit waarom hij opstapt: De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis heeft zijn functie neergelegd. Dat maakte hij maandag bekend op zijn blog. Lees hier de vertaalde versie van zijn verklaring.
‘Het referendum van 5 juli zal de geschiedenis ingaan als een uniek moment waarop een klein Europees land in opstand kwam tegen schuldslavernij.
‘Zoals bij elke strijd voor democratische rechten komt ook deze historische afwijzing van het eurogroep-ultimatum van 25 juni met een groot prijskaartje. Het is daarom van essentieel belang dat het grote kapitaal dat aan onze regering is geschonken door de prachtige nee-stem onmiddellijk wordt geïnvesteerd in een ‘ja’ voor een goed voorstel – tot een akkoord dat schuldsanering, minder bezuinigingen en herverdeling omvat ten voordele van de behoeftigen, en echte hervormingen.
VK 06.07.2015 De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis legt zijn functie neer. Dat maakte hij maandag bekend op zijn blog. Wie morgen de nieuwe hervormingsplannen van Griekenland presenteert aan de Eurogroep, dat is nog onduidelijk. De naam Euclid Tsakalotos wordt het meest genoemd als opvolger van Varoufakis, maar dit is nog niet officieel gemaakt.
Wie Varoufakis opvolgt wordt bekend gemaakt na het overleg van Griekse politici dat om 9 uur start. Dat maakte een woordvoerder van de regering bekend.
Persbureau Reuters meldt op basis van een bron in de regering dat Euclid Tsakalotos de nieuwe minister van Financiën wordt. De huidige onderminister van Buitenlandse Zaken kreeg eind april de leiding over het Griekse team dat onderhandelde met de toezichthouders van de Trojka.
VK 06.07.2015 Het merendeel van de Grieken heeft zich gisteren in een referendum tegen de voorstellen van de Europese geldschieters uitgesproken. Dat blijkt uit de einduitslag die vannacht rond 2.00 uur door het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken bekend werd gemaakt. Het nee-kamp won met 61 procent van de stemmen. De opkomst was met 62 procent erg hoog.
De Grieken hebben de Europese Unie voor een lastig dilemma geplaatst. Ondanks waarschuwingen uit Brussel dat Griekenland uit de eurozone dreigt te vallen, kwam een verrassend ruime meerderheid van de Grieken in opstand tegen de hervormingseisen van de EU en het IMF. In een referendum over de voorstellen, stemde 61 procent ‘nee’, terwijl 39 procent ‘ja’ stemde. De EU-leiders staan nu voor de keuze water bij de wijn te doen of het te laten aankomen op een Grexit, een vertrek van Griekenland uit de eurozone.
De uitslag is een zege voor premier Alexis Tsipras, die de Grieken had opgeroepen zich tegen de ‘vernederende’ afslanktherapie van Brussel te keren. Aanvankelijk werd verwacht dat het kantje boord zou worden voor Tsipras en zijn linkse Syriza-partij. Veel Grieken leken op het laatste moment bedenkingen te krijgen over zijn onderhandelingstactiek uit vrees dat Griekenland de eurozone zou moeten verlaten. Maar uiteindelijk had de afkeer van het EU-beleid, dat zware offers van de Grieken heeft gevraagd, toch de overhand.
VK 06.07.2015 De hakken in het zand blijven zetten, of met een nieuw voorstel komen. Dat zijn de opties voor de Griekse premier Tsipras na het ferme Nee van zijn burgers. Ondertussen is de Griekse minister Varoufakis van Financiën opgestapt en is er dinsdag een Eurotop. Vandaag telefoneren de regeringsleiders elkaar de hele dag door en maakt de ECB bekend of het de noodsteun verhoogt. Volkskrant-correspondent in Brussel Marc Peeperkorn verwacht al met al een lang, slepend proces.
Cliffhanger-marathon
Zes jaar lang al doet Marc Peeperkorn in Brussel voor de Volkskrant verslag van de verwikkelingen rond Griekenland. Hij kwam terecht in een ongekende ‘cliffhangermarathon’. Lees hierzijn terugblik op de bewogen jaren.
Tijdens de Eurotop van dinsdag ligt de bal bij de Griekse premier Tsipras, vermoedt Peeperkorn: ‘Ze zullen zeggen: jij wilde een referendum, de uitslag is duidelijk, dus zeg het maar. Maar weet wel; wat op tafel lag, ligt nog steeds op tafel. Het voorstel van Tsipras van vorige week, met minimale voorwaarden wat betreft bezuinigingen en een nieuwe lening van ongeveer 30 miljard euro, zal het ook nu niet halen.’
Trouw 06.07.2015 Hoe nu verder? Opnieuw is dat de grote vraag in het Griekse schuldendrama nadat de Grieken gisteren een duidelijk ‘nee’ hebben laten horen in het referendum over een bezuinigingsvoorstel van de internationale geldschieters. 61,3 procent stemde voor en 38,7 tegen, bleek gisteravond na telling van alle stemmen.
De overwinning, bij een opkomst van 62 procent, was groter dan vooraf voorspeld. In geen enkele regio behaalde ‘ja’ een meerderheid. Overal in het land gingen Grieken gisteravond laat de straat op om de overwinning van het nee-kamp te vieren. Op het centrale Syntagmaplein voor het parlement, waar duizenden feestvierden, kleurde zelfs de fontein rood – de kleur van het ‘nee’.
Maar na de overwinningsroes van gisteravond moet de Griekse regering vandaag meteen flink aan de bak. Minister van financiën Gianis Varoufakis, die de geldschieters eerder het weekend nog had beschuldigd van terrorisme, sloeg gisteravond een milde toon aan. “Morgen steken we een hand van samenwerking uit naar de Europese partners”, zei hij in een korte verklaring.
Varoufakis stapt op
De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis is maandag opgestapt. Lees hier waarom.
Elsevier 06.07.2015 De Griekse kiezer heeft zich zondag tijdens het referendum luid en duidelijk uitgesproken tegen de voorstellen van de internationale geldschieters. Nadat alle stemmen waren geteld, bleek dat 61 procent van de kiezers ‘nee’ had gestemd.
De opkomst lag uiteindelijk rond de 62 procent, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarmee is het referendumrechtsgeldig, aangezien de Griekse kieswet voorschrijft dat de opkomst hoger dan 40 procent moet zijn om rechtsgeldigheid te garanderen.
Toen er zich een duidelijk ‘nee’ aftekende, stroomde het Syntagma-plein in Athene vol met ‘oxi’-stemmers die alvast de overwinning wilden vieren. Ook in andere steden als Thessaloniki gingen mensen de straat op om de uitkomst te vieren.
Nieuwe situatie
De Griekse regering onder leiding van premier Alexis Tsipras kondigde meteen na het sluiten van de stembussen opnieuw te willen gaan onderhandelen met de kredietverleners over het sluiten van een deal.
Tsipras zei in een eerste reactie bereid te zijn te praten over nieuwe hervormingen.’We gaan nu om tafel om het bankensysteem weer op poten te krijgen. De premier wil maandag eerst met de belangrijkste politieke leiders in Griekenland praten over hoe hij dat voor zich ziet.
Hij heeft de president opgeroepen een vergadering te organiseren. Tsipras benadrukte dat de Grieken met hun nee-stem niet hebben aangegeven uit de euro te willen stappen. ‘Daar moeten we het helemaal niet meer over hebben. We moeten het nu hebben over onze schuldenlast.’
Tegenstem
De tegenstem van de Grieken is ‘een groot ja voor een democratisch Europa’, zei de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis. Hij denkt op korte termijn een akkoord met de geldschieters te kunnen sluiten. Volgens Varoufakis heeft de Griekse regering inmiddels een tegenvoorstel ingediend.
Hierin staat dat de leningen die onder het inmiddels afgelopen steunprogramma moeten worden geherstructureerd voordat er nieuwe leningen worden opgetuigd.
Dinsdag komen de regeringsleiders van de eurozone bijeen om over de nieuwe situatie te praten. Het verzoek voor de top werdingediend door de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande.
Elsevier 06.07.2015Een meerderheid van de Grieken heeft gehoor gegeven aan de oproep van premier Alexis Tsipras om de voorstellen van de internationale geldschieters af te wijzen. Na het tellen van de meerderheid van de stemmen lopen de nee-stemmers ruim voorop.
Zo’n 61 procent van de stemgerechtigden zou tegen de voorstellen hebben gestemd. De opkomst bij het referendum ligt op 58 procent. Dit maakt het referendum rechtsgeldig: de Griekse wet stelt dat de opkomst hoger dan 40 procent moet zijn om rechtsgeldigheid te garanderen.
De uitkomst is ‘uiterst betreurenswaardig’ voor de toekomst van Griekenland. Voor herstel van de Griekse economie zijn moeilijke maatregelen en hervormingen onvermijdelijk, zegt eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na afloop van het referendum.
‘Overwinning’
Het Syntagma-plein in de hoofdstad Athene stroomde zondagavond vol met nee-stemmers die de overwinning wilde vieren. Ook in andere steden zoals Thessaloniki gingen mensen de straat op om de uitkomst te vieren. Er waren geen noemenswaardige incidenten.
De Griekse regering heeft onmiddellijk na het sluiten van de stembussen aangekondigd opnieuw te willen gaan praten met de financiers over het sluiten van een alternatief akkoord. Komende dinsdag om 18.00 uur overleggen de leiders van de negentien eurolanden in Brussel over de uitslag van het Griekse referendum. Het verzoek voor de top werd ingediend door de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande.
Nieuwe steun
De Duitse minister van Economische Zaken Sigmar Gabriel gaf aan dat het ‘ondenkbaar’ is om een nieuw steunprogramma voor de Grieken te bespreken als dat land zo duidelijk tegen nieuwe hervormingen is. ‘Tsipras en zijn regering hebben het Griekse volk een pad van bittere eenzaamheid en hopeloosheid op geleid’, aldus Gabriel.
De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zegt juist dat de tegenstem van de Grieken ‘een groot ja is voor een democratisch Europa’. Hij denkt op korte termijn een akkoord met de geldschieters te kunnen sluiten. Volgens Varoufakis heeft de Griekse regering inmiddels een tegenvoorstel ingediend. Hierin staat dat de leningen die onder het inmiddels afgelopen steunprogramma moeten worden geherstructureerd voordat er nieuwe leningen worden opgetuigd.
Martin Schulz, de voorzitter van het Europees Parlement, luidde na de verkiezingsuitslag de noodklok. Hij pleit voor ‘onmiddellijke humanitaire hulp’ voor de Grieken. Hij wees op de problemen voor bijvoorbeeld Griekse gepensioneerden. Zij kunnen geen geneesmiddelen meer kopen omdat zij door de gedwongen sluiting van de banken geen geld meer hebben.
De Grieken staan in de rij voor pinautomaten om hun spaargeld veilig te stellen. De bankrun zou – als er niets gebeurt – waarschijnlijk leiden tot een faillissement van het hele land. Ingewijden zeggen tegen persbureau Reuters dat de ECB extra steun gaat verlenen. Vrijdag hield de ECB een spoedberaad, naar verluidt over het verzoek van de Griekse centrale bank om het maximale bedrag aan noodsteun met drie miljard euro te verhogen.
De extra financiële steun is nodig omdat anders de banken in Griekenland zouden omvallen. Gevreesd werd dat de banken maandag al niet meer open zouden kunnen, omdat de Griekse bevolking massaal geld aan het opnemen is.
In de eerste drie dagen van deze week hebben de Grieken al 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald. Dat is normaal gesproken zo’n 200 tot 300 miljoen euro per dag.
Noodsteun
Griekse banken hebben nu – naar verluidt succesvol – een beroep gedaan op het noodfonds van de ECB. Alle Europese landen kunnen daar in geval van nood terecht voor noodsteun.
In totaal staan de Grieken voor 358 miljard euro in het krijt bij het Internationaal Monetair Fonds, de Europese landen en de ECB. 85 miljard euro hiervan is verstrekt aan de Griekse banken.
Extra eurotop
De tijd dringt voor Griekenland: het land moet aan het einde van de maand 1,6 miljard euro overmaken aan het IMF. Maandag komen regeringsleiders en staatshoofden bij elkaar voor een extra ingelaste eurotop over de Griekse crisis.
Donderdag lukte het de internationale geldschieters voor de zoveelste keer niet een deal te sluiten met premier Alexis Tsipras. De ontknoping wordt nu over het weekend heen getild. Athene mag de maatregelen vervangen door andere hervormingen en besparingen als het effect onder de streep hetzelfde blijft. Maar volgens eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselboem (PvdA) komen de Grieken vooralsnog met ‘te weinig geloofwaardige en serieuze voorstellen’.
Weinig vertrouwen
Het gekibbel tussen Griekenland en de geldschieters duurt al maanden voort. De Grieken wijzen de bezuinigingseisen van de crediteuren consequent af, terwijl Tsipras zelf niet met houdbare en sterke voorstellen komt.
Premier Mark Rutte (VVD) zei vrijdagmiddag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat de risico’s van een Grieks faillissement voor de rest van Europa zijn volgens Rutte kleiner dan in 2012. Toen was er een veel grotere vervlechting van de Griekse bancaire sector met de rest van Europa, zei hij. ‘Ik hoop dat het niet gebeurt, maar als het gebeurt, gebeurt het. Niemand wil het, maar het is aan de Grieken.’
De Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) waarschuwde eerder dat een Grieks vertrek uit de eurozone het einde van de muntunie zou betekenen.
Vier dingen die u moet weten over het vervolg van de onderhandelingen met Griekenland.
1. Spoedberaad
De Europese Centrale Bank (ECB) zou vrijdag 19.06.2015 een spoedberaad houden, omdat het donderdag 18.06.2015 niet is gelukt om overeenstemming te bereiken, meldt persbureau Bloomberg. Ingewijden zeggen dat er vrijdag rond 12.00 uur een spoedberaad zal zijn met leden van de raad van bestuur van de ECB.
De raad vreest dat Griekse banken maandag al niet meer open kunnen, omdat de Griekse bevolking massaal geld aan het opnemen is. In de eerste drie dagen van deze week hebben de Grieken al 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald, meldde persbureau Reuters eerder. Dat is normaal gesproken zo’n 200 tot 300 miljoen euro per dag.
Mogelijk praat de ECB over de mogelijkheid om meer geld te reserveren om Griekse banken te voorzien van genoeg contact geld en er zo voor te zorgen dat ze volgende week gewoon open kunnen.
Grieken nemen massaal hun spaargeld op (foto: EPA)
2. Maandag
Omdat er snel overeenstemming moet worden bereikt, komen regeringsleiders en staatshoofden maandag 22.06.2015 bij elkaar in Brussel. ‘In het licht van de uitkomst van de Eurogroep-vergadering van vandaag, heb ik besloten een Eurotop te organiseren,’ zei voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad donderdag. ‘Het is tijd om met spoed de situatie in Griekenland te bespreken op het hoogste politieke niveau.’
3. Oplossing
Ondanks alle tegenslagen, blijft de Griekse premier Alexis Tsipras geloven dat er op tijd een oplossing komt. Hij gelooft in een oplossing waarbij Griekenland in de eurozone blijft en de economie weer gaat groeien, laat de premier vrijdag weten.
Volgens Tsipras betekent een Grieks vertrek uit de eurozone, het einde van de muntunie. Hij is blij dat er maandag een EU-top is, omdat hij graag onderhandelt op het hoogste politieke niveau. ‘Er komt een oplossing gebaseerd op het respect voor de Europese regels en democratie.’
Syp Wynia: ‘Griekenland wordt niet het vel over de oren getrokken. Als de voorwaarden van de Griekse lening verder worden versoepeld, is het bijna een gift.’Lees nu >
Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat een akkoord tussen de verschillende partijen nog steeds mogelijk is, ook al groeit het pessimisme hierover.
4. Risico’s
Hoewel het overleg met Griekenland moeizaam verloopt en er veel onzekerheid is, zijn de risico’s die de onzekerheid over Griekenland met zich meebrengt volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) beheersbaar.
‘Het acute besmettingsgevaar is al sterk gereduceerd, onder meer met de steunmaatregelen die de ECB heeft getroffen. Op de wat langere termijn kunnen de risico’s rond Griekenland goed worden opgevangen zo lang in samenspraak wordt besloten de monetaire unie hechter te maken,’ heeft het IMF laten weten.
Chronologie van de crisis in Griekenland – Telegraaf 21.06.2015 De ontwikkelingen rondom Griekenland naderen een climax. Maandag staat er een vergadering van de eurogroep op de agenda, gevolgd door een Eurotop, waarbij de crisis rondom het Zuid-Europese land moet worden vlotgetrokken.
Een overzicht:
2009: Griekse economie raakt in de zwaarste crisis sinds het einde van de militaire dictatuur in 1974.
2010: Griekenland blijkt er financieel veel slechter voor te staan dan eerder toegegeven.
Mei 2010: De eurolanden, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) worden het eens over een eerste hulppakket van 110 miljard euro.
VK 06.07.2015 Een overgrote meerderheid van de Grieken stemde gisteren tijdens het referendum tégen de Europese hervormingsvoorstellen. Een sterk tegengeluid, dat premier Tsipras de komende tijd zal inzetten in Brussel. Dit doet hij zonder minister van Financiën Yanis Varoufakis, hij is maandagochtend opgestapt om het onderhandelingsproces te bespoedigen. Volg hier alle ontwikkelingen.
Varoufakis stapt op
De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis stapt op, dat maakte hij vanmorgen bekend in een blogpost op zijn website. In de blog met de duidelijke kop ‘Minister No More’ doet hij zijn beweegredenen uit de doeken; ‘Kort na de bekendmaking van de resultaten van het referendum is het mij duidelijk geworden dat een aantal deelnemers aan de eurogroep mij liever niet bij de vergaderingen ziet; de minister-president ziet de potentiële voordelen hiervan in. Om deze reden verlaat ik het ministerie van Financiën vandaag.
Wie Varoufakis opvolgt, is nog onduidelijk.
In een andere blogpost die Varoufakis vlak ervoor publiceerde was hij nog vol enthousiasme over de duidelijke nee-stem van het Griekse volk.
‘Ons nee is een indrukwekkend grote ja voor een democratisch Europa. Het is een nee tegen de dystopische visie van een Eurozone die functioneert als een stalen kooi voor zijn inwoners. Het is een luide ja voor een sociaal en rechtvaardige Eurozone met gedeelde welvaart voor alle Europeanen.’
VK 05.07.2015 ‘We hebben geschiedenis geschreven’, reageert de Griekse premier Alexis Tsipras nadat ruim 61 procent van de Grieken vandaag ‘nee’ heeft gezegd tegen een akkoord met de internationale geldschieters. Het is nog volstrekt onduidelijk wat de gevolgen hiervan voor Griekenland zullen zijn. De Volkskrant heeft ontwikkelingen de hele dag bijgehouden in een liveblog, dat u hier terug kunt lezen.
Samenvatting gebeurtenissen
Een samenvatting van een dag waarop ‘geschiedenis werd geschreven’, zoals de Griekse premier Tsipras het omschreef.
– De Grieken hebben met overduidelijke meerderheid ‘nee’ gestemd in een referendum over de voorwaarden van de geldschieters in ruil voor financiële hulp. Ruim 61 procent van de kiezers voelt hier niets voor.
– Duizenden ‘nee’- stemmers zijn zondagavond naar buiten gegaan om de overwinning te vieren.
– ‘We hebben bewezen dat de democratie niet gechanteerd kan worden’, zei de Griekse premier Alexis Tsipras in een toespraak. Hij wil ‘morgen terug naar de onderhandelingstafel’. Tsipras benadrukte dat de Grieken met hun nee-stem niet hebben aangegeven uit de euro te willen stappen. ‘Daar moeten we het helemaal niet meer over hebben. We moeten het nu hebben over onze schuldenlast.’ Zijn eerste prioriteit is het herstel van het Griekse banksysteem.
– De Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, prees de Grieken voor hun ‘dappere beslissing’ en noemde de uitslag ‘een grote ‘ja’ voor een democratisch Europa. Volgens de Griekse minister van Werkgelegenheid (Panos Skourletis) heeft Griekenland hiermee goede kaarten in handen om een betere deal te krijgen.
– Dat wordt niet overal zo gezien. Vice-bondskanselier Sigmar Gabriel waarschuwde dat nieuwe onderhandelingen nu ‘vrijwel onvoorstelbaar zijn’. ‘Tsipras en zijn regering hebben de Grieken op een pad van bittere verlatenheid en hopeloosheid gebracht.’
– Komende dinsdag overleggen de leiders van de negentien eurolanden in Brussel over de uitkomst van het Griekse referendum. Europees president Donald Tusk heeft zondagavond laten weten dat de eurotop om 18.00 uur begint.
– De Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Hollande komen maandag al bijeen in Parijs om te praten over de uitslag.
– Jeroen Dijsselbloem noemde de uitslag van het referendum ‘spijtig voor de toekomst van Griekenland’. De Eurogroep zal de situatie dinsdag bespreken.
– De Griekse regering komt vannacht waarschijnlijk nog bijeen met de Griekse Centrale Bank en de belangrijkste commerciële banken. De Griekse banken zijn nog gesloten en er gelden al een week kapitaalcontroles. Vermoedelijk wordt de Europese Centrale Bank om grotere liquiditeit gevraagd maar vermoedelijk wordt dit niet gegeven.
– De Europese financiële markten zullen maandag vermoedelijk sterk dalen. Het Griekse ‘nee’ zorgde al voor een flinke waardedaling van de euro: in Sydney, een van de eerste markten die openden na het referendum, daalde de eenheidsmunt ruim 1 procent tot 1,0987 dollar.
VK 05.07.2015 Het merendeel van de Grieken heeft zich gisteren in een referendum tegen de voorstellen van de Europese geldschieters uitgesproken. Dat blijkt uit de einduitslag die vannacht rond 2.00 uur door het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken bekend werd gemaakt. Het nee-kamp won met 61 procent van de stemmen. De opkomst was met 62 procent erg hoog.
De Grieken hebben de Europese Unie voor een lastig dilemma geplaatst. Ondanks waarschuwingen uit Brussel dat Griekenland uit de eurozone dreigt te vallen, kwam een verrassend ruime meerderheid van de Grieken in opstand tegen de hervormingseisen van de EU en het IMF. In een referendum over de voorstellen, stemde 61 procent ‘nee’, terwijl 39 procent ‘ja’ stemde. De EU-leiders staan nu voor de keuze water bij de wijn te doen of het te laten aankomen op een Grexit, een vertrek van Griekenland uit de eurozone.
Trouw 05.07.2015 Het zou de dag zijn waarop de democratie terugkeert bij het volk. In plaats daarvan ziet de 35-jarige econoom Simos Zervas hoe Griekenland in tweeën scheurt en een stank uit het verleden opborrelt. Straks gaat hij stemmen. Maar drinkt hij koffie met ijs in een park aan de rand van Athene, en vertelt hij over het morele gelijk van links.
Een biljet met daarop nee en ja. In die volgorde, want premier Alexis Tsipras wil graag een negatief antwoord van zijn bevolking.
Dat morele gelijk van het nee-kamp is niet de zijne. Vorige week dinsdag nog stond hij voor het parlement bij de demonstratie van het ja-kamp. Een beetje achteraan, met zijn vriendin, schuilend tegen de regen. Toch, zo triest als hij nu is, was hij toen niet. Afgelopen dagen zag hij de toon in het debat verharden met termen als verrader, collaborateur, lafaard.
Trouw 05.07.2015 Een meerderheid van de Grieken steunt premier Alexis Tsipras in zijn afwijzing van het reddingsplan voor het land. Na het tellen van circa twee derde van de stemmen bij het referendum waren de nee-stemmers ruim in de meerderheid. Volgens cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben zo’n 61 procent van de stemmers tegen de voorstellen van de internationale geldschieters gestemd.
Het Syntagma-plein in de hoofdstad Athene stroomde zondagavond vol met nee-stemmers die de overwinning wilden vieren. De opkomst bij het referendum ligt op 58 procent. Iets minder dan 5 procent van de stemmen was ongeldig, 0,75 procent van de mensen stemden blanco.
NU 05.07.2015 De mensen die zondag ‘nee’ stemden bij het referendum in Griekenland weten het zeker: zij komen als de grote winnaar uit de bus.
Volg hier ons liveblog over het Griekse referendum.
Het Syntagma-plein in de Griekse hoofdstad Athene stroomt vol, nu tweederde van de stemmen is geteld. Daaruit blijkt dat ruim 61 procent van de Grieken die naar de stembus togen tegen de voorstellen van de Europese geldschieters hebben gestemd.
Ook in andere steden zoals Thessaloniki gingen de mensen de straat op om de uitkomst te vieren. Vooralsnog zijn er geen noemenswaardige incidenten gemeld.
Bankiers
De Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, spreekt later op zondag met Griekse bankiers. Het is de vraag of de banken überhaupt nog middelen hebben om het tot 20 juli uit te zingen. Het wordt dan feitelijk een land zonder de euro.
Een regeringswoordvoerder zei zondag dat het land om meer steun van de ECB vraagt en niet over een andere munteenheid piekert. Het gaat dan om de zogeheten ELA, wat staat voor ‘emergency liquidity assistance’.
De voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, suggereerde zondag dat ook Brussel noodhulp aan Grieken kan bieden om te overleven.
Telegraaf 05.07.2015 Griekenland koerst op een nieuwe confrontatie met Europa af nu het land ‘nee’ heeft gestemd bij het cruciale referendum. Om weer met de Europese leiders om de tafel te kunnen, heeft de Griekse premier Tsipras minister Varoufakis van Financiën gevraagd op te stappen. Varoufakis maakte zijn vertrek vanochtend bekend op Twitter. Zijn vertrek is een slimme zet van Tsipras, aldus onze columnist Martin Visser. Na de talrijke provocaties van Varoufakis – hij noemde het Europese bezuinigingsvoorstel bijvoorbeeld ‘een daad van terrorisme’ – vormde hij een onoverkomelijke hindernis. Europese leiders wilden absoluut niet meer met hem aan tafel.
Premier Alexis Tsipras heeft via Twitter zijn eerste reacties verspreid. `Dit referendum is een grote overwinning en geeft me een sterk mandaat om met kracht in Europa te gaan praten over een oplossing van de Griekse problemen. Er zullen geen makkelijke oplossingen zijn, maar als beide partijen de wil hebben om er uit te komen dan kan het lukken´
22:17 Poll De Telegraaf: Grieken moeten uit de euro
De Grieken hebben zich met een krachtig nee duidelijk uitgesproken, maar dit betekent dan ook dat ze voor een vertrek uit de euro hebben gekozen. Dat vindt 91% van de Telegraaf-lezers . In de poll geeft 7% aan dat de uitslag voor Europa juist een reden moet zijn snog met de Grieken in gesprek te gaan om te kijken of een akkoord over de financiele problemen kan worden bereikt. 2% heeft geen mening.
Telegraaf 05.07.2015 Fondsbeheerders van een aantal van ’s werelds grootste banken voorspellen een flinke duikeling van de aandelenmarkten nu de Griekse bevolking zich lijkt te hebben uitgesproken tegen de voorwaarden rond verdere noodsteun. Afgelopen maandag, de eerste handelsdag na de aankondiging van de volksraadpleging, liepen de verliezen op de Europese beurzen op tot 5,2 procent. De Amerikaanse beurzen leverden tot 2,4 procent in.
De AEX in Amsterdam sloot vrijdag 0,6 procent lager op 474,14 punten en de MidKap verloor 0,4 procent op 703,09 punten. De beurzen in Frankfurt, Londen en Parijs boekten verliezen tot 0,7 procent. Wall Street was vrijdag gesloten.
Met het ‘nee’ is de positie van het land binnen de eurozone in feite onhoudbaar geworden, maar ook een ‘ja’ had niet vanzelf geleid tot een akkoord met de geldschieters. Een woordvoerder van de Griekse regering zei dat nu alles op alles moet worden gezet om snel tot een akkoord te komen. ,,De Griekse bevolking wil, hoe men ook gestemd heeft, dat de banken weer open gaan”.
Telegraaf 05.07.2015 De mensen die zondag ‘nee’ stemden bij het referendum in Griekenland weten het zeker: zij komen als de grote winnaar uit de bus. Het Syntagma-plein in de Griekse hoofdstad Athene stroomt vol, nu tweederde van de stemmen is geteld. Daaruit blijkt dat ruim 61 procent van de Grieken die naar de stembus togen tegen de voorstellen van de Europese geldschieters hebben gestemd. Ook in andere steden zoals Thessaloniki gingen de mensen de straat op om de uitkomst te vieren. Vooralsnog zijn er geen noemenswaardige incidenten gemeld.
NU 05.07.2015 De fracties in de Tweede Kamer reageerden zondagavond verdeeld op de uitslag van het Griekse referendum. De SP wil de Kamer terugroepen van reces voor een debat over de Griekse uitslag.
Uit de exitpolls lijkt op te maken dat een ruime meerderheid van de Grieken premier Tsipras steunt. Hij wees de strenge voorwaarden af die de Europese schuldeisers stellen aan een verlenging van de financiële steun aan het noodlijdende land.
De SP wil de commissie Financiën van de Tweede Kamer zo snel mogelijk van reces terugroepen om in een debat met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem te horen welke gevolgen de uitslag zal hebben voor het Nederlandse beleid ten aanzien van Griekenland.
“Het Griekse volk heeft massaal van haar democratische recht gebruik gemaakt en ‘nee’ gestemd tegen het harde en contraproductieve bezuinigingsbeleid van de trojka”, stelt partijleider Emile Roemer. “De Griekse economie staat er na vijf jaar snoeien een stuk slechter voor. Griekenland heeft investeringen nodig om de economie op gang te brengen en een sociale uitweg uit de crisis te vinden.”
VK 05.07.2015 Jeroen Dijsselbloem is ervan overtuigd dat Griekenland er alleen bovenop komt als de diep gewortelde problemen van het land worden aangepakt. ‘Ik hoop zeer dat er eerlijke politici naar voren treden die bereid zijn die verantwoordelijkheid te nemen’, schrijft hij in een brief die zondag is rondgestuurd aan PvdA-leden.
Hij stelt dat het referendum van vandaag beslissend is voor de toekomst van Griekenland, ‘hoewel de regering in Athene anders wil doen geloven’. Een vertrek uit de eurozone zal ‘voor de gewone Grieken dramatische gevolgen hebben’, aldus Dijsselbloem.
De voorzitter van de Eurogroep schrijft dat hij een helder beeld wil stellen van de situatie in Griekenland. ‘Veel mensen vinden het moeilijk uit alle mediaberichten nog een helder beeld te krijgen. Waar ligt nu de oorzaak van de problemen en hoe kunnen die worden opgelost?’
Telegraaf 05.07.2015 De Tweede Kamer vindt dat Griekenland niet onder hervormingen en bezuinigingen kan en mag uitkomen, ook al wil de Griekse bevolking dat niet. Dat blijkt uit de eerste reacties op het Griekse referendum zondag over de maatregelen die Athene van de Europese geldschieters moet doorvoeren.
De SP vindt het bezuinigingsbeleid echter niet effectief en wil de Tweede Kamer terugroepen van reces voor een debat met premier Mark Rutte en minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën. Het is nog niet duidelijk of het verzoek van de SP voldoende steun krijgt.
De VVD denkt dat het ‘nee’ de situatie voor Griekenland nog veel moeilijker maakt. VVD’er Mark Harbers vindt dat de Griekse economie de afgelopen week nog veel verder achteruit is gegaan. Verdere hulp is volgens hem alleen mogelijk als er nog meer bezuinigd wordt.
Telegraaf 05.07.2015 Het omstreden referendum in Griekenland over de vraag of het onder een schuldenlast gebukt gaande land moet voldoen aan de eisen die Europese geldschieters stellen, lijkt rechtsgeldig. Volgens de wet moet de opkomst hoger dan 40 procent zijn. Griekse media schatten dat aan het begin van de middag al meer dan 40 procent van de stemgerechtigden zijn stem heeft uitgebracht.
De stemlokalen sluiten om 18.00 uur Nederlandse tijd. Daarna worden exit-polls verwacht. De eerste betekenisvolle uitslagen worden rond 20.00 uur verwacht. De einduitslagen mogelijk rond middernacht.
Telegraaf 05.07.2015 De economische toekomst van Griekenland blijft onzeker, ongeacht de uitslag van het referendum van zondag. Een nee-stem lijkt de positie van het land binnen de eurozone verder op het spel te zetten. ‘Ja’ houdt de deur naar onderhandelingen met de andere eurolanden makkelijker open, maar zorgt er niet vanzelf voor dat er daadwerkelijk een akkoord komt dat een einde maakt aan alle onzekerheid.
De Grieken stemmen zondag over de vraag of de voorwaarden die worden gesteld aan verdere noodsteun moeten worden geaccepteerd. De vraag draait om een voorstel dat inmiddels al van tafel is verdwenen en nooit in een definitieve vorm door de schuldeisers aan Griekenland is voorgelegd. Maar de volksraadpleging zegt veel over de bereidheid van de Grieken om zich te blijven onderwerpen aan bezuinigingen en economische hervormingen om hun positie in de eurozone te behouden.
De Griekse regering betoogde afgelopen week dat een nee-stem Griekenland een sterkere positie zal geven aan de onderhandelingstafel in Brussel. Voorlopig lijkt de kans echter groter dat een tegenstem de partijen alleen maar verder uit elkaar drijft. De voorspelling van de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis dat er ook bij ‘nee’ maandag al een akkoord kan worden gesloten, lijkt vooralsnog uitermate onrealistisch.
Telegraaf 05.07.2015 Een exit uit de euro is het meest waarschijnlijke scenario voor Griekenland. En dat is slecht nieuws voor het land, aldus econoom Bas Jacobs.
Dat schrijft de hoogleraar Economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op de website van economenblad ESB. ‘Wat is nu het meest waarschijnlijke scenario? Ik vrees dat het slechtste scenario – Grexit – het meest waarschijnlijk is geworden.’
Jacobs denkt dat de Grieken zowel bij een nee als bij een weinig overtuigend ja afstevenen op een Grexit. Die zal volgens de Rotterdamse prof leiden tot ‘de moeder aller crises voor Griekenland’.
Nek-aan-nek
Volgens de laatste opiniepeilingen is het een nek-aan-nek-race in het referendum vandaag tussen een ‘ja’ voor de bezuinigingen en hervormingen die de geldschieters van Griekenland eisen en een ‘nee’. Ook bij een krappe overwinning voor het ja-kamp houdt Jacobs rekening met een verdere escalatie tussen de eurozone en Griekenland.
Jacobs schetst het Grexit-scenario alsvolgt: ‘De eurolanden willen de Griekse regering geen nieuw steunpakket meer aanbieden, want alle vertrouwen in de Griekse overheid is vervlogen. De Europese Centrale Bank ziet geen goede reden om de Griekse banken te redden om de financiële stabiliteit van de eurozone te garanderen. De ECB zal de euroleiders vragen om een mandaat de Griekse banken te laten omvallen en dat zullen ze ook krijgen. De Griekse overheid en de Griekse banken krijgen dan geen geld meer.’
Telegraaf 05.07.2015 Topman Jens Weidmann van de Bundesbank, de centrale bank van Duitsland, waarschuwde dat de bank in het geval Griekenland uit de euro stapt geen winst af zal kunnen dragen aan Berlijn. Dat meldde de krant Handelsblatt zondag zonder bronvermelding.
Volgens de krant rekent het Duitse ministerie van Financiën vooralsnog op een winstuitkering van 2,5 miljard euro op jaarbasis. Weidmann zou hebben gezegd dat de winst van zijn bank bij een Grexit zal verdampen door de hoge kosten die het Griekse vertrek met zich meebrengt.
De ECB bezit onder meer voor 20 miljard euro aan Griekse staatsobligaties. Winsten of verliezen op die bezittingen komen voor een kwart op het conto van de Bundesbank vanwege de positie van Duitsland als grootste Europese economie
Telegraaf 05.07.2015 Het referendum in Griekenland lijkt vooralsnog rustig en probleemloos te verlopen. Volgens het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn er tot nu toe geen noemenswaardige incidenten geweest. In sommige stembureaus in Athene ontbraken aanvankelijk stemenveloppen, maar dat probleem was gauw verholpen.
Legertroepen en politie-eenheden in Griekenland staan zondag paraat om eventuele ongeregeldheden in grote steden snel in de kiem te smoren, schrijft de Britse krant The Sunday Times.
Bijna tien miljoen Grieken zijn opgeroepen om hun mening te geven over hervormingsvoorstellen van schuldeisers van het land. Ze kunnen kiezen tussen ‘niet mee eens/nee’ of ‘ja/mee eens’. Peilingen laten zien dat de twee kampen min of meer gelijk opgaan.
VK 05.07.2015 ‘We hebben geschiedenis geschreven’, reageert de Griekse premier Alexis Tsipras nadat ruim 61 procent van de Grieken vandaag ‘nee’ heeft gezegd tegen een akkoord met de internationale geldschieters. Het is nog volstrekt onduidelijk wat de gevolgen hiervan voor Griekenland zullen zijn. De Volkskrant heeft ontwikkelingen de hele dag bijgehouden in een liveblog, dat u hier terug kunt lezen.
Dijsselbloem: spijtig voor Griekenland
Jeroen Dijsselbloem heeft als hoofd van de Eurogroep gereageerd op de uitslag van het Griekse referendum. ‘Het resultaat is spijtig voor de toekomst van Griekenland. Voor het herstel van de Grieksse economie, zijn de moeilijke maatregelen en hervormingen onvermijdelijk. We wachten nu op initaitief van de Griekse autoriteiten. De Eurogroep zal de situatie op dinsdag 7 juli bespreken.’
VK 05.07.2015 Jeroen Dijsselbloem is ervan overtuigd dat Griekenland er alleen bovenop komt als de diep gewortelde problemen van het land worden aangepakt. ‘Ik hoop zeer dat er eerlijke politici naar voren treden die bereid zijn die verantwoordelijkheid te nemen’, schrijft hij in een brief die zondag is rondgestuurd aan PvdA-leden.
De voorzitter van de Eurogroep schrijft dat hij een helder beeld wil stellen van de situatie in Griekenland. ‘Veel mensen vinden het moeilijk uit alle mediaberichten nog een helder beeld te krijgen. Waar ligt nu de oorzaak van de problemen en hoe kunnen die worden opgelost?’
Vervolgens zet hij uiteen hoe Griekenland aan zulke hoge schulden is gekomen en stelt dat ‘de echte vraag’ op dit moment is, hoe er weer economische groei kan komen in Griekenland. ‘En deze keer niet op krediet, maar door daadwerkelijk de economie te versterken.’
VK 05.07.2015 Jeroen Dijsselbloem is ervan overtuigd dat Griekenland er alleen bovenop komt als de diep gewortelde problemen van het land worden aangepakt. ‘Ik hoop zeer dat er eerlijke politici naar voren treden die bereid zijn die verantwoordelijkheid te nemen’, schrijft hij in een brief die zondag is rondgestuurd aan PvdA-leden.
Hij stelt dat het referendum van vandaag beslissend is voor de toekomst van Griekenland, ‘hoewel de regering in Athene anders wil doen geloven’. Een vertrek uit de eurozone zal ‘voor de gewone Grieken dramatische gevolgen hebben’, aldus Dijsselbloem.
De voorzitter van de Eurogroep schrijft dat hij een helder beeld wil stellen van de situatie in Griekenland. ‘Veel mensen vinden het moeilijk uit alle mediaberichten nog een helder beeld te krijgen. Waar ligt nu de oorzaak van de problemen en hoe kunnen die worden opgelost?’
Vervolgens zet hij uiteen hoe Griekenland aan zulke hoge schulden is gekomen en stelt dat ‘de echte vraag’ op dit moment is, hoe er weer economische groei kan komen in Griekenland. ‘En deze keer niet op krediet, maar door daadwerkelijk de economie te versterken.’
VK 05.07.2015 Volgens een officiële voorspelling wint het ‘nee’-kamp het referendum. 61 procent van de stemmen zal ‘nee’ luiden. Dat meldt het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken. De opkomst bij het referendum ligt op bijna 58 procent. Bijna 5 procent van de mensen bracht een ongeldige stem uit, 0,75 procent stemde blanco. De officiële uitslag zal echter rond middernacht naar buiten komen.
Drie scenario’s
Welke uitslag het referendum zondag ook oplevert, de Grieken zijn voorlopig niet verlost van chaos en onzekerheid. De rest van de eurozone evenmin. Er zijn drie scenario’s mogelijk, volgens EU-correspondent Marc Peeperkorn van de Volkskrant.
Van minuut tot minuut op de hoogte blijven van het referendum in Griekenland? Volg hier ons liveblog.
In Athene ging het ‘nee’-kamp al gauw de straten en pleinen op om hun overwinning vast te vieren.
Ook de Griekse premier Alexis Tsipras en zijn minister van Financiën Yanis Varoufakis hebben zondag in Athene hun stem uitgebracht. Zondagochtend stemde ook oud-premier Antonis Samaras, die nu de oppositiepartij Nieuwe Democratie leidt, in een stembureau in de plaats Pylos.
NRC 05.07.2015 Grieken stemmen vandaag ‘nee’ of ‘ja’ – in die volgorde staan de opties op het stembiljet – in een referendum dat cruciaal is voor de toekomst van Griekenland binnen de eurozone en de Europese Unie. Als een meerderheid van de Grieken vandaag ‘nee’ zegt, “,dan is er geen basis voor een nieuw programma, maar dan is het zeer de vraag of er een basis is voor Griekenland in de eurozone”, waarschuwde eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem donderdag. Hij is alles behalve het enige EU-kopstuk dat er zo over denkt.
Als het ja-kamp vandaag wint, betekent dit waarschijnlijk dat er nieuwe verkiezingen moeten komen. Maandag zei Tsipras dat zijn regering zal aftreden als de meerderheid van de Grieken in de eurozone wil blijven. LEES VERDER›
NRC 05.07.2015 Twee scenario’s voor Griekenland. Plus: leuke weetjes. Want je dácht misschien dat je alles wel wist inmiddels, over Griekenland. Maar hoe zit het met de feta, die borden en al die geiten?
Als de Grieken JA stemmen…
…dan treedt de huidige Griekse regering, die het ‘nee’- kamp aanvoerde, waarschijnlijk af – geheel of gedeeltelijk. Minister van Financiën Yannis Varoufakis kondigde zijn vertrek vorige week al aan bij een ‘ja’, maar premier Alexis Tsipras heeft alle opties opengelaten. Denkbaar is dat gematigde leden van de huidige regering, zoals vicepremier Yannis Dragasakis, aanblijven, in een coalitie met de centrum-rechtse oppositiepartij Nieuwe Democratie die campagne heeft gevoerd voor een ‘ja’. MEER OP Q
NRC 05.07.2015 “De Griekse crisis is een Europese crisis, niet enkel een nationale kwestie. Het is een Europees probleem en het zal een Europees probleem blijven. De EU moet alle beschikbare middelen inzetten om de Griekse economie een impuls te geven.” Dat schrijven Jacques Delors, Pascal Lamy en António Vitorino in een open brief, die NRC als eerste Nederlandse krant mag publiceren.
WIE ZIJN DEZE DRIE?
De Fransman Jacques Delors was tien jaar (van 1985 tot 1995) voorzitter van de Europese Commissie. Pascal Lamy, ook Frans, was Europees Commissaris tussen 1999 en 2004 en de directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) tussen 2005 en 2013. António Vitorino is een Portugees politicus en Europees commissaris voor Justitie van 1999 tot 2004. LEES VERDER
NU 05.07.2015 In Griekenland zijn zondag om 6.00 uur (Nederlandse tijd) de stembussen opengegaan. De regering houdt een referendum over een akkoord met de internationale geldschieters.
Als de Grieken tegen de voorstellen stemmen, krijgt het land geen nieuwe noodlening en wordt de huidige hulp stopgezet. Als ze voor stemmen, krijgen ze te maken met nieuwe hervormingen.
De Griekse premier Alex Tsipras is faliekant tegen het akkoord en stuurt aan op een nee-stem. Zowel hij als de Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën denkt dat een akkoord ook mogelijk is als de Grieken ‘nee’ zeggen tegen de overeenkomst.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem waarschuwde vorige week dat het bij een ‘nee’ maar zeer de vraag is of Griekenland in de eurozone kan blijven.
Legertroepen en politie-eenheden in Griekenland staan zondag paraat om eventuele ongeregeldheden in grote steden snel in de kiem te smoren, schrijft de Britse krant The Sunday Times.
Tot 18.00 uur
De tien miljoen stemgerechtigde Grieken kunnen tot 18.00 uur (Nederlandse tijd) hun stem uitbrengen. Daarna worden exit-polls verwacht. De eerste betekenisvolle uitslagen worden rond 20.00 uur verwacht. De einduitslagen mogelijk rond middernacht.
De stemmers kunnen naar verluidt kiezen tussen ‘niet mee eens/nee’ of ‘ja/mee eens’. De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet.
De eerste zin van die tekst luidt: ”Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?”
De volksraadpleging geldt zowel binnen als buiten Griekenland als omstreden. Zo klaagde de burgemeester van Athene vrijdag dat veel kiezers de vraagstelling niet begrijpen.
De Raad van Europa oordeelde deze week dat het referendum niet voldoet aan internationale maatstaven, omdat kiezers ten minste twee weken de tijd zouden moeten krijgen om een mening te vormen.
Tsipras
Onder grote belangstelling van de media heeft de Griekse premier Alexis Tsipras zondag rond 09.30 uur Nederlandse tijd gestemd in een stemkantoor in Athene.
VK 05.07.2015 De dag van de waarheid is aangebroken in Griekenland. De 10 miljoen kiezers gaan vandaag naar de stembus voor het referendum over een akkoord met de internationale geldschieters. Peilingen wijzen in de richting van een ja, maar het verschil met het nee-kamp is gering. De regering-Tsipras hoopt dat de bevolking ‘nee’ stemt. De Volkskrant doet live verslag van de laatste ontwikkelingen.
De voorzitter van het Europese Parlement, Martin Schulz, vindt dat Athene een nieuwe munt moet invoeren als de Grieken vandaag in meerderheid ‘nee’ stemmen. Schulz zei dit zondag tegen de Duitse radio. ‘De euro is dan niet meer beschikbaar als wettig betaalmiddel’, waarschuwde Schulz in een gesprek met Deutschlandfunk.
Trouw 05.07.2015 De opkomst bij het referendum in Griekenland is hoog. Vanmiddag had al 35 procent van de stemgerechtigden gestemd, meldde de Griekse zender Mega-tv. Er is 40 procent nodig om de volksraadpleging geldig te maken. Officieel stemmen de Grieken alleen over de vraag of ze het Europese reddingsplan, inclusief de bijbehorende bezuinigingen, aanvaarden. Maar bij een ‘nee’ dreigen ze de euro kwijt te raken en bij een ‘ja’ stappen hun regeringsleiders waarschijnlijk op.
Volgens eurocommissaris Dombrovskis is de vraag feitelijk en juridisch onjuist, omdat er geen concreet financieel reddingsplan op tafel ligt.
De tekst van het referendum
Referendumvragen moeten bondig, helder en toegankelijk zijn. Wat de Grieken krijgen voorgelegd, voldoet in de verste verte niet aan die eisen. De vraag is lang en ingewikkeld, en ze vereist veel voorkennis. De tekst staat bovendien vol met afschrikwekkend financieel jargon, door sommigen aangeduid als ‘financialees’. Hier komt-ie dan:
VK 05.07.2015 Volgens een officiële voorspelling wint het ‘nee’-kamp het referendum. 61 procent van de stemmen zal ‘nee’ luiden. Dat meldt het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken. De opkomst bij het referendum ligt op bijna 58 procent. Bijna 5 procent van de mensen bracht een ongeldige stem uit, 0,75 procent stemde blanco. De officiële uitslag zal echter rond middernacht naar buiten komen
Drie scenario’s
Welke uitslag het referendum zondag ook oplevert, de Grieken zijn voorlopig niet verlost van chaos en onzekerheid. De rest van de eurozone evenmin. Er zijn drie scenario’s mogelijk, volgens EU-correspondent Marc Peeperkorn van de Volkskrant.
Van minuut tot minuut op de hoogte blijven van het referendum in Griekenland? Volg hier ons liveblog.
In Athene ging het ‘nee’-kamp al gauw de straten en pleinen op om hun overwinning vast te vieren.
Ook de Griekse premier Alexis Tsipras en zijn minister van Financiën Yanis Varoufakis hebben zondag in Athene hun stem uitgebracht. Zondagochtend stemde ook oud-premier Antonis Samaras, die nu de oppositiepartij Nieuwe Democratie leidt, in een stembureau in de plaats Pylos.
Elsevier 05.07.2015 Zondag is het dan eindelijk zo ver: de Grieken mogen naar de stembus voor het referendum over een akkoord met de internationale geldschieters. Er wordt al echter veel geklaagd over de onduidelijkheid van het referendum.
Aan het begin van de middag zou al 40 procent van de stemgerechtigden een stem hebben uitgebracht in het referendum over de voorstellen van de internationale geldschieters. Daarmee lijkt het referendum officieel rechtsgeldig: de opkomst moet volgens de Griekse wet minstens 40 procent zijn om rechtsgeldigheid te bereiken.
Welke vraag het referendum nu precies wil beantwoorden, komt uit de bewoording niet duidelijk naar voren. De tekst zou te vaag zijn. Volgens Elseviers Jean Dohmen, zondag in Athene, klagen veel kiezers bovendien dat er geen lijst met EU-voorstellen aanwezig is in de stemlokalen. De Grieken weten dus niet precies waar ze nu ‘ja’ of ‘nee’ tegen zouden moeten stemmen.
Onbegrijpelijk
De stemmers zouden kunnen kiezen tussen de opties ‘niet mee eens/nee’ of ‘ja/mee eens’. De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet, ook is het volledige voorstel van de geldschieters niet uiteengezet.
De eerste zin van de referendumtekst, die er wel op staat, luidt: ‘Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?’
De Griekse premier Alexis Tsipras is tegen het akkoord en roept de bevolking op tot een nee-stem. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem waarschuwde de Grieken vorige week dat het bij een ‘nee’ zeer de vraag is of ze in de eurozone kunnen blijven. Het spant erom: het ja-kamp en nee-kamp bleven elkaar afgelopen week afwisselen.
De Griekse stembussen gingen zondag om 07.00 uur (lokale tijd) open. Griekenland telt op dit moment tien miljoen stemgerechtigden. Ze kunnen tot 19.00 uur hun stem uitbrengen. De uitslag komt naar verwachting rond middernacht.
Rond 9.15 (Nederlandse tijd) had de Griekse oppositieleider en voormalige premier Antonis Samaras van de Nieuwe Democratie in de plaats Pylos zijn stem al uitgebracht. Niet verrassend stemde de oud-premier voor het akkoord. Samaras bekritiseerde Tsipras deze week al flink over zijn optreden tegenover het Griekse volk en zijn oproep om nee te stemmen.
Elsevier 05.07.2015 In het Griekse referendum van zondag lijkt het nee-kamp vooralsnog de overhand te hebben. Het lijkt erop alsof het Griekse volk gehoor geeft aan de oproep van premier Alexis Tsipras. Halverwege de telling van de stemmen bij het referendum in Griekenland zijn de nee-stemmers nog steeds ruim in de meerderheid.
Lot
Volgens cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben zo’n 61,26 procent van de stemmers tegen de voorstellen van de Europese geldschieters gestemd. De cijfers zijn van 20.52 uur (Nederlandse tijd). Op dat moment was ruim 51 procent van de stemmen geteld. Iets minder dan 5 procent van de stemmen was ongeldig, 0,75 procent van de mensen stemden blanco.
‘Niemand kan de wil van het volk negeren om hun lot in eigen handen te nemen,’ zei Alexis Tsipras zondag, terwijl hij zelf zijn stem uitbracht.
Grexit
Econoom Bas Jacobs van de Erasmus Universiteit stelt zondag dat een Grexit het meest waarschijnlijke scenario is na het referendum van zondag. In dat geval moet het land het zien te redden zonder nieuw steunpakket en ECB-geld voor de banken.
Jacobs stelt dat wanneer de stemmen geteld zijn er twee sleutelvragen resten: hebben de eurolanden voldoende vertrouwen om nieuwe onderhandelingen te beginnen wanneer de uitslag binnen is? Voor nu lijken de eurolanden in ieder geval niet vol vertrouwen te zitten. De tweede vraag is: zal de ECB de Griekse banken steunen of redden als dat nodig is?
Wanneer de referendumuitslag een nee of weinig overtuigend ja laat zien, zouden de overige eurolanden Griekenland uit de euro willen manoeuvreren, aldus Jacobs.
NRC 05.07.2015 In Griekenland zijn vanochtend om 6.00 uur Nederlandse tijd de stembussen geopend. Dat meldt persbureau AP. De Grieken mogen stemmen over een nieuw akkoord met de internationale geldschieters in ruil voor extra noodkrediet.
WAT EISEN DE GELDSCHIETERS?
De Grieken stemmen voor of tegen een voorstel van IMF, ECB en Eurogroep. Die eisen hervormingen, waarna Griekenland in staat moet zijn schulden af te lossen.
De belangrijkste hervormingen zijn: btw-verhoging en andere fiscale lasten, verhoging pensioenleeftijd naar 67, minder ambtenaren, aanpak belastingontduiking, privatisering banken, regionale vliegvelden, havens en spoorbedrijf.
WAT STAAT ER OP HET STEMBILJET?
De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet. De eerste zin is: “Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?” LEES VERDER›
AD 05.07.2015 Het referendum in Griekenland lijkt vooralsnog rustig en probleemloos te verlopen. Volgens het Griekse ministerie van Binnenlandse zaken zijn er tot nu toe geen noemenswaardige incidenten geweest. De stembussen gingen om 06.00 uur vanochtend open. In sommige stembureaus in Athene ontbraken aanvankelijk stemenveloppen, maar dat probleem was gauw verholpen.
Je kunt de wens van een regering negeren, maar niet de wens van een volk, aldus Premier Tsipras.
De regering houdt een referendum over een akkoord met de internationale geldschieters. Als de Grieken tegen de voorstellen stemmen, krijgt het land geen nieuwe noodlening en wordt de huidige hulp stopgezet. Als ze voor stemmen, krijgen ze te maken met nieuwe hervormingen.
De Griekse premier Alexis Tsipras is faliekant tegen het akkoord en stuurt aan op een nee-stem. Zowel hij als de Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën denkt dat een akkoord ook mogelijk is als de Grieken ‘nee’ zeggen tegen de deal. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem waarschuwde vorige week dat het bij een ‘nee’ maar zeer de vraag is of Griekenland in de eurozone kan blijven.
NRC 05.07.2015 In Griekenland zijn vanochtend om 6.00 uur Nederlandse tijd de stembussen geopend. Dat meldt persbureau AP. De Grieken mogen stemmen over een nieuw akkoord met de internationale geldschieters in ruil voor extra noodkrediet.
WAT EISEN DE GELDSCHIETERS?
De Grieken stemmen voor of tegen een voorstel van IMF, ECB en Eurogroep. Die eisen hervormingen, waarna Griekenland in staat moet zijn schulden af te lossen.
De belangrijkste hervormingen zijn: btw-verhoging en andere fiscale lasten, verhoging pensioenleeftijd naar 67, minder ambtenaren, aanpak belastingontduiking, privatisering banken, regionale vliegvelden, havens en spoorbedrijf.
WAT STAAT ER OP HET STEMBILJET?
De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet. De eerste zin is: “Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?”
VK 04.07.2015 Zaterdag was de ‘day before’, de dag vooraf aan het beslissende referendum in Griekenland. Peilingen wijzen in de richting van een ja, maar het verschil met het nee-kamp is klein. Griekenland hield vandaag de adem in, morgen laat het zich horen. De Volkskrant deed live verslag van de laatste ontwikkelingen. Lees het hier terug.
‘De Verenigde Staten zullen alles doen wat we kunnen om in de komende dagen, weken en jaren de banden tussen de VS en Griekenland te behouden en te versterken.’ Dat schrijft de Amerikaanse ambassadeur in Griekenland David D. Pearce op Twitter. De boodschap is duidelijk: ongeacht de uitkomst van het referendum morgen willen de VS de relatie met Griekenland warmhouden.
Het is niet voor het eerst dat de Amerikanen hun mening uiten over de Grieks-Europese crisis. Onlangs riep president Obama de Europese regeringsleiders op om het gesoebat te staken en een ‘pragmatisch compromis’ te sluiten. Een Grexit zou niet alleen effect hebben op de Europese economie, maar ook op die van de Verenigde Staten, zo liet Obama weten aan de leiders van Frankrijk en Duitsland, Hollande en Merkel.
Trouw 05.07.2015 De Grieken zijn zaterdag in de aanloop naar het referendum aan het hamsteren geslagen. Volgens persbureau AFP zijn de schappen in veel supermarkten leeg.
De Grieken hebben zaterdag massaal basisbenodigdheden ingeslagen. Volgens AFP waren vooral suiker, bloem en pasta favoriet. Ook andere niet-bederfelijke waren als chocolade, ingeblikte melk en rijst waren uitverkocht. Veel hadden de supermarktklanten niet te besteden, want de Griekse banken geven al dagen mondjesmaat geld uit.
Zondag kunnen de Grieken hun stem uitbrengen in een referendum over het reddingsplan voor de economie dat de schuldeisers hebben voorgesteld. Volgens opiniepeilingen is het onduidelijk wat de uitslag wordt. Als de Grieken ‘nee’ stemmen is hun toekomst in de eurozone onzeker. De Griekse minister van Financiën heeft beloofd dat de banken na het referendum weer open gaan.
Trouw 04.07.2015 Trots en angst, door deze twee emoties laten de Grieken zich morgen leiden als zij voor een dilemma staan dat de toekomst van Griekenland bepaalt. Ruim acht miljoen Grieken stemmen bij het referendum over de voorstellen van de Europese Commissie, Europese Centrale Bank en IMF. Bij een nee gebeurt het ondenkbare en komt het lidmaatschap van de eurozone in gevaar. Het gewicht van een eenvoudig ja of nee drukt zwaar en splijt de samenleving, politieke partijen, vriendenkringen, families en geliefden.
Dat begint al bij de vraag zelf. Gaat het over de voorstellen van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF? Gaat het over de toekomst binnen of buiten de euro, en daarmee buiten de Europese Unie? Of gaat het over de voortzetting van de regering van premier Alexis Tsipras? In een land waar nu alles politiek is, heeft iedereen een andere interpretatie, wat tot nog meer verwarring in de discussies leidt.
Telegraaf 04.07.2015 De Grieken staan op het punt in een referendum over hun eigen lot te beslissen. Volgens de peilingen is er een nipte meerderheid van ’ja’-stemmers, voor bezuinigingen en behoud van de euro.
De ’nee’- stemmers, het op goed geluk proberen te rooien met de drachme, liggen er vlak achter. Alles is echter binnen de foutenmarge, dus is er geen peil op te trekken.
Maar is dat ook zo? De objectiviteit van de Griekse media is al lange tijd een gevoelig thema. De markt wordt gedomineerd door kranten en tv-stations in private handen, uiteraard in handen van de rijkste families van Griekenland, met hun vermogen ver buiten de lansgrenzen.
Teruggeworpen
Die moeten niets hebben van een ’Grexit’ en onderhouden nauwe banden met de centrum-rechtse vorige premier Samaras. Die was overigens op de goede weg, Griekenland was dicht bij het punt dat het land weer zelf kon lenen op de kapitaalmarkt, het linkse Syriza heeft de Grieken in zes maanden tijd weer vijf jaar teruggeworpen.
En dan is er de publieke omroep ERT, met nog geen 10% marktaandeel, dat is de roeptoeter voor premier Tsipras. Deze onbalans zorgt ervoor dat de Grieken voordurend beelden krijgen voorgeschoteld van rijen gepensioneerden zonder bankkaart die aan het loket 120 euro moeten afhalen.
Telegraaf 04.07.2015 De Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën vindt het Europese optreden tegen zijn land „terrorisme”. Dat heeft hij gezegd tegen de Spaanse krant El Mundo. In het zaterdag gepubliceerde interview zegt hij ook dat 1 biljoen euro verloren gaat als Griekenland crasht.
„Wat ze doen met Griekenland heeft een naam: terrorisme”, aldus Varoufakis. „ Waarom hebben zij ons gedwongen de banken te sluiten? Om mensen bang te maken. En als het gaat om het aanjagen van angst, dan staat dat bekend als terrorisme.”
Varoufakis is er nog altijd zeker van dat een nieuwe akkoord kan worden bereikt met de geldschieters (eurolanden en IMF), ook als de Grieken bij het referendum ‘nee’ zeggen tegen nieuwe hervormingen en bezuinigingen in ruil voor extra steun.
Op de vraag waarom hij daar zo zeker van is, zegt hij: „Omdat er te veel op het spel staat, zowel voor Griekenland als Europa. Als Griekenland crasht gaat 1 biljoen euro verloren. Dat is heel veel geld en ik geloof niet dat Europa zich dat kan veroorloven.”
Elsevier 04.07.2015 Een dag voor het referendum in Griekenland haalt minister Yanis Varoufakis (Financiën) nog even flink uit naar de geldschieters. ‘Wat ze Griekenland aandoen heeft een naam: terrorisme.’
‘Waarom hebben ze ons gedwongen de banken te sluiten? Om in te spelen op de angst van mensen. Als je op deze manier angst aanjaagt, heet dat terrorisme,’ zegt Varoufakis in een interview met de Spaanse krant El Mundo.
Akkoord
Ondanks dat er sprake is van ‘terrorisme’ is Varoufakis niet bang dat ‘angst zal overwinnen’. Varoufakis is er nog steeds van overtuigd dat wat de uitslag van het referendum ook zal zijn, er maandag er een akkoord komt omdat ‘er te veel op het spel staat‘.
Syp Wynia: ‘Het was beter geweest Griekenland in 2010 meteen al failliet te laten gaan en niet wanbeleid te belonen door te hulp te schieten.’ Lees nu >
‘Wat het resultaat ook is, maandag komt er een akkoord, daar ben ik absoluut van overtuigd. Europa heeft een akkoord nodig, Griekenland heeft een akkoord nodig, daarom zal die er komen. Bij een “ja” hebben we alleen slechter akkoord, een akkoord dat niet duurzaam is.’
Als de Grieken ‘nee’ stemmen, kan premier Alexis Tsipras onderhandelen over een beter akkoord, zegt Varoufakis. ‘Begrijp me niet verkeerd, als “nee” wint, krijgen we geen geweldige overeenkomst. Maar het zal minder slecht zijn dan het voorstel dat nu op tafel ligt.’
Banken
Varoufakis zegt dat Tsipras in dat geval maandag naar Brussel zal reizen om te onderhandelen. Dinsdag zijn de Griekse banken dan weer gewoon geopend.
Grieken mogen nu maximaal 60 euro per dag pinnen. De banken zijn gesloten uit angst voor een bankrun. Dinsdag klinkt dan ook nogal optimistisch, maar voor Varoufakis niet. ‘Dinsdag gaan de banken open, geloof me,’ zegt hij tegen de Spaanse krant.
Democratie
Met het opdringen van akkoorden, laat Europa zien dat het ‘de democratie’ niet respecteert. ‘Wij hebben niet het mandaat van de bevolking om deze voorstellen te accepteren,’ zegt Varoufakis.
‘Democratie is, als ik het goed heb, een systeem waarbij het volk hele ingewikkelde beslissingen neemt. Europa, de plek waar democratie is uitgevonden, heeft zich veranderd in een vijand van de democratie.’
NRC 04.07.2015 Hoe de Europese Unie zich opstelt tegenover Griekenland valt als “terrorisme” te bestempelen. Dat vindt althans de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis, die in een interview met de Spaanse krant El Mundo hard uithaalt naar Europa. Volgens de bewindsman gaat er bij een Grieks bankroet een biljoen euro verloren.
Dat bedrag is ruwweg gelijk aan het hele Spaanse bbp. Volgens Varoufakis staat er veel op het spel voor zowel Griekenland als de rest van de eurozone. Daarom is hij ervan overtuigd dat de partijen er uiteindelijk wel uitkomen. Wel was hij woedend over hoe Athene is behandeld: “Wat ze Griekenland aandoen heeft een naam: terrorisme. Waarom dwongen ze ons de banken te sluiten? Om mensen de stuipen op het lijf te jagen. En als het om het verspreiden van terreur gaat, plachten wij dat terrorisme te noemen.”
Telegraaf 04.07.2015 De Europese Centrale Bank claimt dat het binnen de eurozone iedere regionale onrust kan opvangen als de gevolgen van het Griekse referendum zondag tegenvallen. De Griekse banken blijven echter een zwak punt.
Volgens Bloomberg heeft de ECB een serie noodprogramma’s gereed staan, specifiek voor als de financiële markten maandagochtend openen.
Als de Grieken zondag duidelijk tegen het noodplan met nieuwe bezuinigingen voor meer noodkredieten stemmen, dan zal dat zijn negatieve neerslag op de beurskoersen kunnen krijgen.
Banken gestut
Daarmee komt allereerst de stabiliteit van de Griekse banken in gevaar, aldus experts tegenover Bloomberg.
Mochten de financiële markten in paniek raken, dan zal de ECB direct ingrijpen, meldde de centrale bank zaterdag nog eens expliciet tegenover Bloomberg.
Maandag komt het bestuur van de ECB opneiuw bijeen om over de liquiditeit van de Griekse banken te overleggen.
Telegraaf 04.07.2015 Een compromis met Griekenland blijft mogelijk, ook als de Grieken zondag de voorwaarden voor verdere noodsteun verwerpen. Dat zei de Franse minister van Economische Zaken Emmanuel Macron zaterdag bij de Tourstart in Utrecht.
„Ik ben er volledig van overtuigd dat de Grieken het beste ja kunnen stemmen”, zei Macron. „Maar ik denk ook dat er solidariteit moet zijn, ongeacht de uitkomst.”
„We moeten onze verantwoordelijkheid nemen en blijven werken aan een nieuw programma voor de Grieken”, stelde de minister. „We zijn daarbij niet naïef: er moet eerst duidelijkheid komen over hervormingen en de aanpak van de belastingen. We bieden geen schuldverlichting op voorhand.”
Het is volgens Macron vooral noodzakelijk om de angel uit de politieke discussie te halen. Hij voorziet daarbij een belangrijke rol voor de Fransen, als intermediair tussen de Grieken aan de ene kant en Duitsland en de toezichthouders van de instituties aan de andere kant.
Hoe de onderhandelingen volgende week kunnen of zullen verlopen, valt volgens Macron niet te voorspellen. „Daar wil ik niet op vooruitlopen. Maar ik wil ook geen angstgevoelens verder aanjagen. Er moet hoe dan ook een discussie op politiek niveau worden gevoerd. Ik ben redelijk optimistisch.”
Telegraaf 04.07.2015 Het bepalen van een keuze in het referendum van zondag zal menig Griek hoofdbrekens bezorgen, omdat de tekst met technisch jargon is doorspekt. ,,De mensen begrijpen de vraagstelling niet eens’’, zei Giorgios Kaminis, burgemeester van Athene, vrijdag tijdens een betoging van voorstanders van samenwerking met Europa.
Naar verluidt kunnen de Grieken in de stembureaus kiezen tussen ‘niet mee eens/nee’ of ‘ja/mee eens’. De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet. De eerste zin van die tekst luidt: ,,Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?’’
Vicevoorzitter Valdis Dombrovskis van de Europese Commissie noemt de vraagstelling in het referendum feitelijk onjuist. De voorstellen waarover wordt gestemd, verwijzen naar een leningenprogramma dat inmiddels is verlopen. Bovendien was van een akkoord nog helemaal geen sprake toen de Griekse premier Tsipras de volksraadpleging uitschreef, zei Dombrovskis tegen de Duitse krant Die Welt.
Btw
Ook de Belgische minister Johan Van Overtveldt benadrukt dat er geen definitief reddingsplan voor de Grieken lag. ,,Dus weten ook wij eigenlijk niet goed wat de Griekse regering zondag in het referendum zal voorleggen’’, zei de bewindsman tegen de Belgische zender Radio 1 ,,We betreuren die onduidelijkheid voor de Griekse bevolking.’’
NU 04.07.2015 Het bepalen van een keuze in het referendum van zondag zal menig Griek hoofdbrekens bezorgen, omdat de tekst met technisch jargon is doorspekt.
“De mensen begrijpen de vraagstelling niet eens”, zei Giorgios Kaminis, burgemeester van Athene, vrijdag tijdens een betoging van voorstanders van samenwerking met Europa.
Naar verluidt kunnen de Grieken in de stembureaus kiezen tussen ‘niet mee eens/nee’ of ‘ja/mee eens’. De volledige tekst van de vraag in het referendum staat niet op het stembiljet.
De eerste zin van die tekst luidt: “Moeten we het ontwerpakkoord dat door de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in de Eurogroep van 25 juni naar voren is gebracht, accepteren?”
NRC 04.07.2015 “Om te begrijpen wat er aan de hand is met Griekenland in de eurozone, moet je denken aan het organiseren van een groot diner.” Met deze en andere tot de verbeelding sprekende voorbeelden legt Vox in een video van nog geen drie minuten uit hoe en waardoor de huidige Griekse schuldencrisis tot stand kwam.
Griekenland kampt met een forse werkloosheid, problemen met de economie en gigantische schulden. Omdat het land lid is van de eurozone, kan het deze problemen niet zomaar in zijn eentje oplossen. Zo kan Athene bijvoorbeeld niet zomaar op eigen houtje beslissen om geld bij te drukken.
Een bekend probleem met de eurozone is dat deze bestaat uit allerlei zeer verschillende economieën en economische situaties, allemaal met een eigen begroting. In Griekenland en Spanje zit meer dan een kwart van de bevolking zonder werk, in Duitsland is dat nog geen vijf procent. Landen willen wel geld steken in hun eigen problemen, maar zijn terughouden om bijvoorbeeld armen in andere lidstaten te hulp te schieten.
Volgens Vox ging het vooral mis bij de invoering van de euro en de daaropvolgende jaren. De gemeenschappelijke munt was een politiek project, maar de economische integratie van de eurozone werd slechts gedeeltelijk en halfslachtig doorgevoerd “op een manier die niet echt werkt”. Of, om er weer een etensmetafoor tegenaan te gooien: “Het was een fout om al deze totaal verschillende gasten op een etentje uit te nodigen met slechts één gerecht op het menu.”
Telegraaf 04.07.2015 Tussen de drieduizend en vijfduizend mensen zijn vrijdag in Brussel de straat opgegaan om de Grieken op te roepen ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum van zondag. Een vertegenwoordiger van regeringspartij Syriza kreeg een grote kaart aangeboden met 1500 handtekeningen.
De betoging was georganiseerd door het platform Samen met de Grieken, waarin politici, vakbonden en culturele organisaties deelnemen. Volgens de organisatoren is het „belangrijk dat we aan het Griekse volk tonen dat er ook buiten Griekenland mensen voorstander zijn van een ‘nee’ op het referendum”.
NRC 04.07.2015 “Om te begrijpen wat er aan de hand is met Griekenland in de eurozone, moet je denken aan het organiseren van een groot diner.” Met deze en andere tot de verbeelding sprekende voorbeelden legt Vox in een video van nog geen drie minuten uit hoe en waardoor de huidige Griekse schuldencrisis tot stand kwam. LEES VERDER
VK 03.07.2015 Nederland is medeplichtig aan kapitaalvlucht uit en de erosie van de belastinggrondslag in Griekenland.
De Griekse bevolking heeft het democratische recht om bezuinigingsbeleid af te wijzen en gelijktijdig wel onderdeel te blijven van de eurozone. De Nederlandse overheid zou dit recht moeten respecteren in plaats van ondermijnen, zoals momenteel gebeurt.
Samen met vele economen, zoals Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz, en talloze Europese burgerbewegingen benadrukken wij dat de enige oplossing voor de economische crisis in Griekenland het kwijtschelden van de Griekse schuld is, dat democratische principes bij de onderhandelingen moeten worden gerespecteerd en dat Nederland haar eigen belastingsysteem moet hervormen om een einde te maken aan erosie van de belastinggrondslag in Griekenland.
Het bezuinigingsbeleid dat Griekenland de afgelopen vijf jaar opgelegd heeft gekregen leidt niet tot economisch herstel, maar tot een humanitaire ramp en grote ongelijkheid. Veel onderzoeken tonen aan dat de Griekse terugbetaling van schulden vooral naar Europese banken is gesluisd ten koste van publieke diensten en investeringen.
Trouw 03.07.2015 Het Griekse referendum van komende zondag is niet alleen politiek omstreden vanwege de ingewikkelde vraagstelling, ook de organisatie ervan is controversieel. En het kost veel geld, minimaal 20 miljoen euro en mogelijk meer dan 100 miljoen, afhankelijk van hoe je telt. Geld dat Griekenland eigenlijk niet heeft.
Het armlastige Griekenland gaat komende zondag naar de stembus voor een referendum over de vraag of de laatste voorstellen van de geldschieters van Griekenland geaccepteerd moeten worden of niet.
Een ja-stem wordt gezien als een stem voor het standpunt dat Griekenland in de eurozone moet blijven, en dat de Grieken akkoord gaan met de verdere bezuinigingen en hervormingen die de geldschieters voorstellen. Een nee-stem – de voorkeur van de linkse Griekse regering – zal algemeen worden opgevat als een keuze voor het verlaten van de eurozone, een ‘grexit’.
NRC 03.07.2015 In Griekenland zijn vanavond tienduizenden mensen de straat op gegaan in de aanloop naar het referendum van aanstaande zondag. In de hoofdstad Athene demonstreren voor- en tegenstanders van de bezuinigingsmaatregelen. Premier Tsipras heeft zich aangesloten bij een grote manifestatie van het ‘nee’-kamp.
Persbureau AP meldt dat op het Syntagmaplein in het centrum van Athene zo’n 25.000 betogers van het ‘nee’-kamp zich verzameld hebben, onder leiding van de Griekse premier Tsipras, die vanaf zijn kantoor door de menigte naar het podium liep voor een speech.
Tijdens zijn toespraak riep Tsipras de bevolking nogmaals op om zondag tegen de bezuinigingsmaatregelen te stemmen. De premier zei dat een ‘trotse nee-stem’ zondag betekent dat Griekenland op een waardige manier in Europa wil blijven. Hij noemde het referendum een ‘viering van de democratie’.
VK 03.07.2015 Het Griekse referendum over nieuwe hervormingen in ruil voor financiële steun nadert. Het is een nek-aan-nek-race: uit de laatste peiling blijkt dat het ja-kamp met 1 procent verschil leidt. Lees hier alle gebeurtenissen van vrijdag terug. Gisterenavond gingen de Grieken massaal de straten op om hun stem te laten horen. Van geweld was nauwelijks sprake, toch liepen de emoties hoog op. Volkskrant hield gedurende de hele vrijdag een liveblog bij, lees hier alle gebeurtenissen terug.
Ook in Brussel nee-demonstranten
Tussen de drieduizend en vijfduizend mensen zijn vrijdag in Brussel de straat opgegaan om de Grieken op te roepen ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum van zondag. Dat meldt persbureau ANP. Een vertegenwoordiger van regeringspartij Syriza kreeg een grote kaart aangeboden met 1500 handtekeningen.
AD 03.07.2015 De Griekse politie is vrijdagavond in het centrum van Athene slaags geraakt met groepen demonstranten. Tienduizenden Grieken staan tegenover elkaar op straat en zijn verdeeld in twee groepen: ja- en nee-stemmers voor het referendum van aankomende zondag. Premier Alex Tsipras sprak een menigte van tienduizenden nee-stemmers toe.
De schermutselingen begonnen vroeg in de avond, aan het begin van een grote demonstratie van het nee-kamp waaraan duizenden mensen deelnemen. De actievoerders die de confrontatie met de politie zochten, droegen over het algemeen zwarte kleding en helmen. Er werden onder meer flitsgranaten afgevuurd die actievoerders moesten afschrikken en verblinden.
NU 03.07.2015 De Griekse politie is vrijdag aan begin van de avond in het centrum van Athene slaags geraakt met groepen demonstranten. Er werden onder meer flitsgranaten afgevuurd die actievoerders moesten afschrikken en verblinden.
De schermutselingen waren aan het begin van een grote demonstratie van nee-stemmers van het referendum van aanstaande zondag, waaraan duizenden mensen deelnamen.
De actievoerders die met de politie in de problemen kwamen droegen over het algemeen zwarte kleding en helmen. De rust keerde snel terug.
Elders in de stad verzamelden zich duizenden aanhangers van het ja-kamp.
Griekenland stemt zondag over een pakket een steunmaatregelen van internationale geldschieters. Uit recente peilingen blijkt dat het ja- en nee-kamp ongeveer gelijk opgaan.
Griekenland stemt zondag over een pakket een steunmaatregelen van internationale geldschieters. Uit recente peilingen blijkt dat het ja- en nee-kamp ongeveer gelijk opgaan.
Telegraaf 03.07.2015 De Griekse politie is vrijdag aan begin van de avond in het centrum van Athene slaags geraakt met groepen demonstranten. Er werden onder meer flitsgranaten afgevuurd die actievoerders moesten afschrikken en verblinden. De schermutselingen waren aan het begin van een grote demonstratie van het nee-kamp waaraan duizenden mensen deelnemen. De actievoerders die met de politie bakkeleiden droegen over het algemeen zwarte kleding en helmen. De rust keerde snel terug.
Elders in de stad verzamelden zich duizenden aanhangers van het ja-kamp.
NRC 03.07.2015 NRC-journalist René Moerland schreef een open brief aan het Griekse volk, dat zondag in een historisch referendum over de toekomst van haar land zal beslissen. De Engelse vertaling van de brief is hier te lezen. De Nederlandse brief verschijnt in de zaterdageditie van NRC Handelsblad.
Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας NRC, René Moerland, γράφει μια ανοιχτή επιστολή στον ελληνικό λαό στη Σαββατιάτικη έκδοση της NRC Handelsblad.
Ακολουθεί η ελληνική μετάφραση του κειμένου.
Προς τους Έλληνες,
Πώς αναγνωρίζεις τους Ευρωπαίους; Κατά τη γνώμη μερικών, από το κούρεμα: όποιος έχει αυστηρά ολλανδικές μπούκλες αλά Γερούν Ντάιζελμπλουμ, είναι Ευρωπαίος. Καλά εντάξει, είδαμε τον δικό σας Βαρουφάκη σε photoshop με μαλλιά Ντάιζελμπλουμ που έκανε θραύση στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης – και γελάσαμε. Και στην Ολλανδία ο Ντάιζελμπλουμ είναι μια ειδική περίπτωση, με την υποθερμική, αυστηρή συμπεριφορά του. Κι έναν επαναστάτη με ακτινοβολία σταρ σαν τον Τσίπρα δεν έχουμε καθόλου, ούτε και κανέναν, ας πούμε, Ζαν Κλόντ Γιούνκερ, στον οποίον το βάρος από τριάντα χρόνια Ευρώπη διαφαίνεται σε κάθε φράση. LEES VERDER›
NRC 03.07.2015 Landen uit de eurogroep hebben gisteren tevergeefs geprobeerd om de publicatie van een IMF-rapport te blokkeren. Dat melden ingewijden aan persbureau Reuters.
In het rapport schetste het IMF een somber beeld van de Griekse schuldenberg. Volgens het rapport krijgen de Grieken hun rekeningen zonder een flinke schuldenverlaging niet onder controle. Het is volgens het IMF aan de landen van de eurogroep om de Griekse staatsschuld draaglijk te maken; een van de opties zou zijn om de looptijd van tal van leningen te verdubbelen.
NU 03.07.2015 Het euro-referendum van zondag leeft ook onder Grieken die allang niet meer in Griekenland wonen. Ze zijn bereid om de hele wereld over te vliegen om hun stem uit te brengen. Er worden zelfs extra vliegtuigen ingezet naar Athene.
Een van de kiezers is Konstantinos Dimitriou, een consultant in Singapore. Hij pakt zaterdag het vliegtuig naar Athene, een vlucht van ongeveer negentien uur. Hij stemt voor de maatregelen die de geldschieters eisen in ruil voor noodsteun, en dus tegen de huidige regering.
”Alle groeimogelijkheden in mijn leven heb ik mede te danken aan de band van Griekenland met Europa, niet alleen aan mijn Griekse paspoort”, zegt hij. Zijn vrienden vliegen ook naar de stembureaus, vanuit New York, Dublin en Zweden.
Telegraaf 03.07.2015 Het euro-referendum van zondag leeft ook onder Grieken die allang niet meer in Griekenland wonen. Ze zijn bereid om de hele wereld over te vliegen om hun stem uit te brengen. Er worden zelfs extra vliegtuigen ingezet naar Athene.
Een van de kiezers is Konstantinos Dimitriou, een consultant in Singapore. Hij pakt zaterdag het vliegtuig naar Athene, een vlucht van ongeveer negentien uur. Hij stemt voor de maatregelen die de geldschieters eisen in ruil voor noodsteun, en dus tegen de huidige regering. „Alle groeimogelijkheden in mijn leven heb ik mede te danken aan de band van Griekenland met Europa, niet alleen aan mijn Griekse paspoort”, zegt hij. Zijn vrienden vliegen ook naar de stembureaus, vanuit New York, Dublin en Zweden.
NU 03.07.2015 Een Grieks ‘nee’ bij het referendum van zondag maakt de situatie ”buitengewoon veel ingewikkelder”, zei premier Mark Rutte vrijdag op de vraag of dit het einde van Griekenland binnen de euro betekent. ”Maar ik ga verder geen apocalyptische voorspellingen doen.”
Rutte noemde het referendum een interne Griekse aangelegenheid. ”Het is strikt genomen niet iets wat ons vreselijk bezighoudt. De vraag is wat de Griekse regering op basis van het referendum gaat doen.”
Als de Grieken weer aankloppen om steun, gaat het er volgens Rutte niet om of er bereidheid bestaat weer met hen te praten, maar schrijven de regels voor dat er op zijn minst verkennende gesprekken met Griekenland moeten worden gevoerd. ”Je kunt dat niet weigeren. Maar dan ligt er nog geen pakket, geen deal. Dan is er nog niks.”
Rutte benadrukte nog eens dat hij geen zorgen heeft over de Nederlandse economie als Griekenland afhaakt en dat de stabiliteit van de euro ook niet in gevaar is.
Maandag praten de meest betrokken ministers in het kabinet weer over de situatie rond Griekenland. Ook president van De Nederlandsche Bank Klaas Knot is dan van de partij. Eerder deze week kwam dit gezelschap ook al bijeen.
Trouw 03.07.2015 Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem heeft zijn Griekse collega van financiën Yanis Varoufakis een stevige veeg uit de pan gegeven. Varoufakis zei vanochtend dat een akkoord tussen Griekenland en de andere eurolanden dichtbij is, maar volgens Dijsselbloem kraamt hij onzin uit.
“Dat is volstrekt uit zijn duim gezogen. Er zijn geen nieuwe voorstellen naar Athene gegaan”, aldus Dijsselbloem, na de ministerraad. “En we zijn niet dichtbij een oplossing”, voegde hij eraan toe. Er wordt pas weer met de Griekse regering gesproken na het referendum van zondag.
Varoufakis zei eerder op de dag tegen het Ierse radiostation RTE Radio dat een oplossing dichtbij was en dat die ongeacht de uitslag van het referendum kan worden bereikt. “Ik kan je verzekeren dat we deze week heel behoorlijke voorstellen van Europa hebben ontvangen en dat een deal zo goed als rond is”, verklaarde hij.
Telegraaf 03.07.2015 De opmerking van de Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, dat er een akkoord in het verschiet ligt tussen Griekenland en de andere eurolanden is ,,volstrekt onjuist”. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vrijdag na de ministerraad.
,,Dat is volstrekt uit zijn duim gezogen. Er zijn geen nieuwe voorstellen naar Athene gegaan”, aldus Dijsselbloem. ,,En we zijn niet dichtbij een oplossing”, voegde hij eraan toe. Er wordt pas weer met de Griekse regering gesproken na het referendum van zondag.
Varoufakis zei eerder op de dag tegen het Ierse radiostation RTE Radio dat een oplossing dichtbij was en dat die ongeacht de uitslag van het referendum kan worden bereikt. ,,Ik kan je verzekeren dat we deze week heel behoorlijke voorstellen van Europa hebben ontvangen en dat een deal zo goed als rond is”, verklaarde de Griek.
Elsevier 03.07.2015 De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zei vrijdag dat er een deal ophanden is tussen zijn land en de andere eurolanden. Volstrekt onjuist, klinkt het uit de mond van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem.
‘Dat is volstrekt uit zijn duim gezogen,’ waren zijn letterlijke woorden na afloop van de ministerraad vanmiddag. ‘Er zijn geen nieuwe voorstellen naar Athene gegaan. En we zijn niet dichtbij een oplossing.’
ReferendumOp dit moment zijn er geen onderhandelingen meer tussen de Zuid-Europeanen en de eurozone. Er wordt pas weer gesproken met de Griekse regering na het veelbesproken referendum van zondag.
Het is ‘een route die buitengewoon riskant is’, zei Dijsselbloem. Bij een ‘nee’ is het volgens hem nog maar zeer de vraag of de Grieken wel in de eurozone kunnen blijven.
Europese leiders hebben ook al laten weten dat een ‘nee’ ook een nee tegen de eurozone is. Het advies is om toch vooral ‘ja’ te stemmen. Maar Athene heeft kennelijk de overtuiging dat ze een beter onderhandelingsresultaat kunnen krijgen als de bevolking zich uitspreekt tegen de huidige plannen van de kredietverleners.
Oplossing
Varoufakis vertelde het Ierse radiostation RTE Radio dat een oplossing voor de Griekse schuldenkwestie ophanden is, en dat die ongeacht de volksraadpleging kan worden bereikt.
Varoufakis zegt dat afgelopen week nieuwe voorstellen zijn gedaan. ‘Ik kan je verzekeren dat we deze week heel behoorlijke voorstellen van Europa hebben ontvangen en dat een deal zo goed als rond is.’
Athene wil dat de Grieken zondag ‘nee’ stemmen tegen de voorstellen van de geldschieters. Om dat stemadvies kracht bij te zetten, hing er deze week een groot spandoek met ‘oxi’ (Grieks voor ‘nee’) aan de voorgevel van het ministerie van Financiën.
Bron: AFP
Waar de kiezers precies voor naar de stembus gaan, is nog altijd niet duidelijk: de meeste plannen uit het voorstel zijn nooit in de openbaarheid gebracht. Volgens de laatste peilingen houden de voor- en tegenstanders elkaar ongeveer in evenwicht. De Griekse premier Alexis Tsipras zal vrijdagmiddag een verklaring afleggen, melden Griekse media.
Telegraaf 03.07.2015 Een Grieks ‘nee’ bij het referendum van zondag maakt de situatie „buitengewoon veel ingewikkelder”, zei premier Mark Rutte vrijdag op de vraag of dit het einde van Griekenland binnen de euro betekent. „Maar ik ga verder geen apocalyptische voorspellingen doen.”
Rutte noemde het referendum een interne Griekse aangelegenheid. „Het is strikt genomen niet iets wat ons vreselijk bezighoudt. De vraag is wat de Griekse regering op basis van het referendum gaat doen.” Als de Grieken weer aankloppen om steun, gaat het er volgens Rutte niet om of er bereidheid bestaat weer met hen te praten, maar schrijven de regels voor dat er op zijn minst verkennende gesprekken met Griekenland moeten worden gevoerd. „Maar dan ligt er nog geen pakket, geen deal. Dan is er nog niks.”
Telegraaf 03.07.2015 D e opmerking van de Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, dat er een akkoord in het verschiet ligt tussen Griekenland en de andere eurolanden is „volstrekt onjuist”. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vrijdag na de ministerraad.
„Dat is volstrekt uit zijn duim gezogen. Er zijn geen nieuwe voorstellen naar Athene gegaan”, aldus Dijsselbloem. „En we zijn niet dichtbij een oplossing”, voegde hij eraan toe. Er wordt pas weer met de Griekse regering gesproken na het referendum van zondag.
Varoufakis zei eerder op de dag tegen het Ierse radiostation RTE Radio dat een oplossing dichtbij was en dat die ongeacht de uitslag van het referendum kan worden bereikt. „Ik kan je verzekeren dat we deze week heel behoorlijke voorstellen van Europa hebben ontvangen en dat een deal zo goed als rond is”, verklaarde de Griek.
VK 03.07.2015 De uitspraken van de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis over een naderende deal tussen Griekenland en de andere eurolanden zijn ‘volstrekt onjuist’. Dit heeft eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem vandaag op het Binnenhof gezegd na de wekelijkse ministerraad.
Varoufakis heeft vandaag gezegd dat een deal dichtbij is. ‘Dat is volstrekt uit zijn duim gezogen. Er zijn geen nieuwe voorstellen naar Athene gegaan’, reageerde Dijsselbloem. ‘En we zijn niet dichtbij een oplossing.’ Pas na het referendum van zondag wordt er verder gepraat met de Grieken, aldus de eurogroepvoorzitter.
‘We praten gewoon niet meer. Het is klaar. Alle voorstellen zijn van tafel’, zei Dijsselbloem gisteren al in een gesprek met de Volkskrant.
Dijsselbloem heeft gezegd dat bij een nee verder overleg vrijwel zeker is uitgesloten. ‘Eén illusie moet van tafel: bij een ‘nee’ is het niet mogelijk om opnieuw te onderhandelen over soepelere maatregelen. Dat kan gewoon niet. Als je Griekenland op orde wilt brengen – de begroting, de economische structuur, het doorbreken van vriendjespolitiek – dan zul je ingrijpende maatregelen moeten nemen. Als de bevolking dat type maatregelen fundamenteel afwijst, dan kúnnen we geen steun verlenen. Dan heeft het gewoon geen zin’, aldus de bewindsman.
De Volkskrant sprak met Dijsselbloem
‘Er zijn cynici die zeggen dat de Grieken proberen te bewijzen dat de onderhandelingen gewoon doorgaan en het referendum hun positie daarin verstevigt. Om die illusie weg te nemen hebben we besloten niet meer in te gaan op Griekse voorstellen.’ Dat zei Dijsselbloem gisteren tegen de Volkskrant. ‘We praten gewoon niet meer. Het is klaar. Alle voorstellen zijn van tafel.’
NRC 03.07.2015 De uitspraken van de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis dat een akkoord met de geldschieters bijna rond is, zijn volledig uit de lucht gegrepen. Dat heeft eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem vandaag gezegd na de ministerraad. Hij voegde hieraan toe dat Griekenland ongeacht de uitkomst van het referendum zondag een “extreem moeilijke” toekomst tegemoet gaat.
Dat meldt persdienst Reuters. Dijsselbloem zei dat de geldschieters helemaal geen nieuwe voorstellen naar Griekenland hebben gestuurd. Volgens de PvdA-bewindsman heeft de Griekse regering “een zeer riskant pad” gekozen: “Iedere politicus die zegt dat ingrijpende fiscale maatregelen niet nodig zijn in het geval van een neestem maakt zijn bevolking te schande” LEES VERDER
Elsevier 03.07.2015 Het referendum zondag is volgens de linkse leider niet meer dan een keuze voor chantage door de eurolanden die met ultimatums komen en geen oplossing bieden, of voor een rustige toekomst van Griekenland. En hij voelt zich gesterkt door het IMF-advies.
Tsipras herhaalde in een verklaring op de Griekse tv zijn eerdere oproep om toch vooral tegen de voorstellen van de kredietverleners te stemmen. Maar waar de inwoners van zijn land nu precies een kruisje voor gaan zetten, maakte hij opnieuw niet duidelijk.
Veel Grieken hebben geen enkel idee welke plannen ze moeten beoordelen. Volgens de premier gaat het in elk geval niet over het al dan niet uit de eurozone stappen.
Een ‘nee’ als uitkomst – zijn nadrukkelijke stemadvies – betekent niet het einde van het lidmaatschap, maar juist een voortzetting van de onderhandelingen. Daar wordt in Europa heel anders over gedacht.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei eerder deze week dat met een ‘oxi’ een Grexit wel heel dichtbij komt. Maar blijf vooral kalm in aanloop naar het referendum, zei Tsipras.
Hij voelt zich gesterkt door een advies van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gisteren, waarin staat dat de Grieken de komende drie jaar 50 miljard euro nodig hebben om de schuldenlast te verlichten.
Volgens Tsipras rechtvaardigt de IMF-analyse de beslissing van zijn regering om een steunpakket van de schuldeisers (onder wie ook het IMF) te weigeren als die niet gepaard gaat met schuldenverlichting. Uit het rapport zou blijken dat de Griekse schuld onhoudbaar is – dat is althans hoe Tsipras het ziet.
Mocht Griekenland uiteindelijk de vereiste hervormingen doorvoeren, dan moeten de overige eurolanden volgens het IMF stappen zetten om de schuldenlast van Griekenland dragelijk te maken.
Een van de opties zou dan zijn de looptijd van tal van leningen te verdubbelen. Volgens Tsipras moet de schuld met 30 procent worden gekort, met daarbij een aflossingsvrije periode van twintig jaar om de oplossing ‘duurzaam’ te laten zijn.
Telegraaf 03.07.2015 Een Grieks ‘nee’ bij het referendum van zondag maakt de situatie „buitengewoon veel ingewikkelder”, zei premier Mark Rutte vrijdag op de vraag of dit het einde van Griekenland binnen de euro betekent. „Maar ik ga verder geen apocalyptische voorspellingen doen.”
Rutte noemde het referendum een interne Griekse aangelegenheid. „Het is strikt genomen niet iets wat ons vreselijk bezighoudt. De vraag is wat de Griekse regering op basis van het referendum gaat doen.”
Als de Grieken weer aankloppen om steun, gaat het er volgens Rutte niet om of er bereidheid bestaat weer met hen te praten, maar schrijven de regels voor dat er op zijn minst verkennende gesprekken met Griekenland moeten worden gevoerd. „Je kunt dat niet weigeren. Maar dan ligt er nog geen pakket, geen deal. Dan is er nog niks.”
Telegraaf 03.07.2015 Volgens de Griekse premier Alexis Tsipras is het referendum zondag niets meer dan kiezen tussen of chantage door de eurolanden die met ultimatums komen die geen oplossing vormen, of voor rust voor de toekomst van Griekenland. Dat meldde hij vrijdag in een verklaring op de Griekse televisie.
Volgens hem rechtvaardigt een analyse door het IMF de beslissing van zijn regering om een steunpakket van de schuldeisers te weigeren als die niet gepaard gaat met schuldenverlichting. Volgens het rapport is de Griekse schuld onhoudbaar, zei hij.
Mocht Griekenland uiteindelijk de vereiste hervormingen doorvoeren, dan moeten de overige eurolanden volgens het IMF stappen zetten om de schuldenlast van Griekenland dragelijk te maken. Een van de opties zou dan zijn de looptijd van tal van leningen te verdubbelen. Volgens Tsipras moet de schuld met 30 procent worden gekort, met daarbij een aflossingsvrije periode van twintig jaar om de oplossing ,,duurzaam” te laten zijn.
Telegraaf 03.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras zal vrijdagmiddag een verklaring afleggen. Dat heeft de omroep Mega TV aangekondigd. Het is niet bekend wat de premier gaat zeggen.
Griekenland gaat zondag naar de stembus. In een referendum mogen de kiezers zeggen hoe ze denken over de hervormingen en bezuinigingen die het land moet doorvoeren in ruil voor noodsteun.
Telegraaf 03.07.2015 Het Europese noodfonds EFSF maakt nog geen gebruik van zijn recht om zijn leningen aan Griekenland op te eisen, maar geeft dat recht ook niet op. Dat maakte het EFSF vrijdag bekend.
Het besluit van het noodfonds van de eurolanden hangt samen met de achterstand van betalingen die Griekenland sinds deze week heeft bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het EFSF ziet dat als een vorm van wanbetaling, waardoor het recht ontstaat om alle leningen aan Griekenland direct op te eisen.
Binnen het deze week afgelopen programma leende het EFSF 130,9 miljard euro aan Griekenland. Daarmee is het veruit het grootste programma van het fonds. Het EFSF blijft de ontwikkelingen in Griekenland scherp volgen en blijft zich op zijn positie beraden.
Telegraaf 03.07.2015 Als de Grieken zondag bij een referendum nee zeggen tegen reddingsplannen voor hun noodlijdende land, dan verzwakt dat hun positie bij onderhandelingen dramatisch. Dat benadrukte de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, vrijdag in Luxemburg.
Maar zelfs als de Grieken ja stemmen, zullen de onderhandelingen moeilijk zijn, aldus Juncker. De Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB) proberen al maanden tot overeenstemming te komen met de Griekse regering over een plan om het land van de ondergang te redden.
De commissie, het IMF en de ECB eisen hervormingen en besparingen in ruil voor financiële steun. Athene vreest echter dat door de ingrepen de Grieken nog meer verarmen. De regering adviseert het volk bij het referendum ‘nee’ te stemmen.
Trouw 03.07.2015 Voor- en tegenstanders van meer hervormingen in ruil voor extra steun houden elkaar vrijwel exact in evenwicht in Griekenland. Dat blijkt uit een peiling die persbureau Bloomberg heeft laten uitvoeren, vooruitlopend op een referendum over de kwestie komende zondag.
Van de ruim duizend deelnemers aan het onderzoek, waarvan de resultaten vrijdag werden gepubliceerd, zegt 43 procent tegen een nieuwe deal met de schuldeisers te zullen stemmen. Het ja-kamp is goed voor 42,5 procent, 14,5 procent, weet het nog niet. Er is een foutmarge van 3 procent.
Voor behoud van de euro als wettig betaalmiddel is wel een overduidelijke meerderheid: ruim vier op de tien Grieken vindt dat de beste keuze voor de toekomst van het land. Van de ondervraagden wil 12 procent terug naar de drachme of een andere nationale munt, 7 procent gaf geen mening.
Telegraaf 03.07.2015 Voor- en tegenstanders van meer hervormingen in ruil voor extra steun houden elkaar vrijwel exact in evenwicht in Griekenland. Dat blijkt uit een peiling die persbureau Bloomberg heeft laten uitvoeren, vooruitlopend op een referendum over de kwestie komende zondag.
Van de ruim duizend deelnemers aan het onderzoek, waarvan de resultaten vrijdag werden gepubliceerd, zegt 43 procent tegen een nieuwe deal met de schuldeisers te zullen stemmen. Het ja-kamp is goed voor 42,5 procent, 14,5 procent, weet het nog niet. Er is een foutmarge van 3 procent.
Telegraaf 03.07.2015 Nederlandse gepensioneerden in Griekenland krijgen steun van pensioenfonds ABP nu zij niet meer bij hun bankrekening kunnen.
Veel Griekse banken sloten hun loketten de afgelopen dagen in opdracht van de regering Tsipras. Ook werd een limiet gesteld op het bedrag dat mensen mogen pinnen.
Het wachten is totdat er zicht is op een oplossing voor de schuldenproblemen tussen Griekenland en zijn schuldeisers, maar de onderhandelingen slepen al weken voort.
De Griekse regering stelt dat de banken op 6 julli weer open zullen gaan, maar dat is niet zeker. Voor rond 160 gepensioneerden die bij het ABP zijn aangesloten probeert het fonds hulp te bieden.
Telegraaf 03.07.2015 Voor daarna zijn de banken afhankelijk van de steun van de Europese Centrale Bank (ECB) en is het nog maar de vraag of ze dinsdag weer open kunnen.
De banken in Griekenland zijn sinds maandag gesloten, nadat onderhandelingen met de schuldeisers op niets uitliepen. ,,Liquiditeit is tot maandag gegarandeerd”, aldus Louka Katseli van de bankenvereniging.
Telegraaf 03.07.2015 Minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem onthoudt zich van een stemadvies aan de Grieken over het referendum. „De Grieken moeten zelf beslissen, het is hun toekomst en hun land”, zei Dijsselbloem vrijdag voorafgaande aan de ministerraad. „Het is voor de Grieken ongelofelijk belangrijk.”
Donderdag zei Dijsselbloem in de Tweede Kamer nog dat Griekenland in een „buitengewoon lastig parket” terechtkomt als de Grieken ‘nee’ zeggen tegen een nieuw herstelplan. Een Grieks ‘nee’ leidt niet per definitie tot een ‘Grexit’, zei Dijsselbloem, maar het zal wel „buitengewoon moeilijk“ worden om het land dan in de eurozone te houden.
Telegraaf 03.07.2015 De Griekse minister van Financiën Yanis Varioufakis begrijpt helemaal niets meer van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Volgens hem probeert het IMF de regering in Athene ‘te verwoesten’ door fout economisch beleid op te dringen.
Dat schrijft Varoufakis op zijn weblog. De Griekse minister is enthousiast over de analyse van het IMF dat Griekenland een schuldsanering nodig heeft. Dat staat in een gisteren gepubliceerd document. Maar Varoufakis begrijpt er niets van waarom het IMF niet volgens zijn eigen analyse handelt.
‘Gigantische bezunigingen’
‘Gek genoeg verdwijnt dit uitstekende onderzoek van de goede mensen van het IMF als een IMF-functionaris samenwerkt met de Europese Centrale Bank en de Europese Commissie om onze regering hun beleid op te leggen’, aldus de Griekse minister op zijn blog.
Elsevier 03.07.2015 Bereiken de Grieken toch nog een akkoord met de schuldeisers? De Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) zegt dat een akkoord in het verschiet ligt, ongeacht de uitslag van het referendum zondag.
Een deal is zo goed als rond, zegt Varoufakis tegen het Ierse RTE Radio. Dit terwijl de onderhandelingen deze week zijn stilgelegd in afwachting van het referendum.
Banken
Varoufakis zegt dat afgelopen week nieuwe voorstellen zijn gedaan. ‘Ik kan je verzekeren dat we deze week heel behoorlijke voorstellen van Europa hebben ontvangen en dat een deal zo goed als rond is.’
Momenteel zijn de banken in Griekenland gesloten, om een bankrun te voorkomen. Maar volgens Varoufakis kunnen de banken dinsdag weer open. Grieken mogen nu maximaal 60 euro per dag pinnen.
Minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA, Financiën) benadrukt vrijdag het belang van het referendum voor de toekomst van Griekenland. ‘Het is voor de Grieken ongelofelijk belangrijk.’ Een stemadvies geeft hij niet.
‘De Grieken moeten zelf beslissen, het is hun toekomst en hun land,’ zegt Dijsselbloem voorafgaand aan de ministerraad. Hij zei donderdag in de Tweede Kamer dat Griekenland in een ‘buitengewoon lastig parket‘ komt als de uitkomst van het referendum zondag ‘nee’ is.
Onberekenbaar
Intussen haalt voorzitter Martin Schulz van het Europees Parlement uit naar de Griekse premier Alexis Tsipras. In een interview met de Duitse krant Handelsblatt zegt hij dat Tsipras onberekenbaar is, demagogische trekjes vertoont en zijn eigen bevolking manipuleert.
Tsipras schuift het mislukken van de onderhandelingen volledig af op de tegenpartij, zegt Schulz. ‘Op dit moment is er eigenlijk geen basis meer voor gesprekken.’ Hij roept de Grieken op bij het referendum in te stemmen met verdere hervormingen, zodat Griekenland noodsteun kan blijven ontvangen. ‘Daarmee zou het volk de regering een rode kaart tonen.’
Elsevier 03.07.2015 Het Griekse referendum zal hoe dan ook leiden tot onzekerheid. Er is slechts één scenario waarbij de gevolgen op de lange termijn draaglijk zullen zijn voor zowel Griekenland als de eurozone.
De Grieken willen het allemaal: nee tegen de voorstellen van de geldschieters, maar wel binnen euro blijven. En ja, maar zonderde regels van de eurozone. Aanstaande zondag gaan ze naar de stembus.
In Griekenland wordt ernstig getwijfeld aan de legaliteit van het referendum. Eén ding staat vast: de Griekse regering kan het referendum dat door het parlement is goedgekeurd, niet intrekken. Bovendien is ook de geloofwaardigheid van de Griekse regering in het geding.
Kapitaalcontrole
Ook binnen de Europese Unie staat de legaliteit van dit referendum ter discussie. De Grieken brengen immers hun stem uit over de toelaatbaarheid van een pakket van voorstellen van de zijde van de eurozone dat niet meer bestaat.
De situatie is intussen grondig gewijzigd. Griekse banken zijn al sinds maandag dicht en de regering voerde maatregelen uit voor kapitaalcontrole. Er kan niet zomaar geld worden gepind.
Het Griekse referendum gaat niet meer over een specifiek pakket van maatregelen – dat bestaat niet meer. Het referendum gaat over de vraag of Griekenland binnen de eurozone wil blijven. En dat is precies het pijnpunt voor de Griekse regering.
Referendum
De Griekse premier Alexis Tsipras beloofde de Grieken dat hij het land binnen de eurozone zou houden. En nu schrijft hij een referendum uit dat kan resulteren in een Grexit. Volgens alle peilingen groeit het ja-kamp met de dag. En ook dat is een probleem voor de Griekse regering, die het volk immersadviseerde om ‘nee’ te stemmen.
Grieken kunnen ook ‘nee’ stemmen. De gevolgen van die uitkomst zijn markant geformuleerd door de eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem: ‘Eén illusie moet van tafel: bij een nee is het niet mogelijk om opnieuw te onderhandelen over soepelere maatregelen. Dat kan gewoon niet. Als je Griekenland op orde wilt brengen – de begroting, de economische structuur, het doorbreken van vriendjespolitiek – dan zul je ingrijpende maatregelen moeten nemen. Als de bevolking dat type maatregelen fundamenteel afwijst, dan kúnnen we geen steun verlenen. Dan heeft het gewoon geen zin.’
Schuldpapieren
Als een meerderheid oxi (nee) zegt, betekent dat een Grexit. De Griekse regering verzwakte de Griekse onderhandelingspositie. De schuldpapieren van de Griekse regering zijn bijna niets meer waard.
Als de Grieken toch ja zeggen tegen de eurozone, zal de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis liever zijn eigen arm afhakken dan onderhandelen onder de voorwaarden van de eurozone. Voor het afhakken van ledematen moet je doorgaans zijn in sharia-gebieden als Iran, het IS-kalifaat of Saudi-Arabië.
Triomfantelijk
Volgens de Europese politieke normen zou de Griekse regering moeten aftreden in het geval van een ‘ja’. Wat hebben we daarmee bereikt? Niet afhakken maar aftreden!
Als de uitslag ‘ja’ is, zal de eurozone triomfantelijk beweren dat de Grieken met hun ziel achter de EU en de euro staan. Dat is fijn – maar wat dan? Er is dan naar mijn mening geen reden voor feestvreugde in Brussel.
De Griekse regering moet aftreden. Er moeten nieuwe verkiezingen worden gehouden, wat weer een paar maanden duurt. Intussen zal de Europese Centrale Bank weer geld overboeken naar de Grieken, terwijl de Griekse toekomst nog steeds ongewis is.
Verzwakking
In dit verdeelde Griekenland is de kans zeer groot dat ook na de verkiezingen geen daadkrachtige regering aantreedt. Daarnaast is de vraag wat de afspraken met Griekenland waard zijn.
De vorige regering van Griekenland had fundamentele afspraken gemaakt met Europa, maar na de verkiezingen wilde de nieuwe regering deze afspraken niet nakomen. En deze toestand kan zich in de komende jaren herhalen.
Een meerderheid voor nai (ja) betekent geleidelijke verzwakking van eurozone.
Instabiel
De Telegraaf meldde dat de financiële behoeften van Griekenland worden geschat op 50 miljard euro van oktober 2015 tot eind 2018. De eurozone moet over een periode van drie jaar minstens 36 miljard euro overmaken aan de Grieken. De rest wordt bijeengebracht door het Internationaal Monetair Fonds.
Het Griekse vraagstuk kan op den duur leiden tot een nog groter probleem, als de eurozone juist nu de Grieken binnen de eurozone houdt.
Griekenland is immers een weimarrepubliek: een instabiele politieke orde die technisch gezien failliet is. Bovendien is het maar de vraag of Griekenland ooit aan voorwaarden van de eurozone kan voldoen zonder ernstige onrust te veroorzaken bij een deel der bevolking. Het antwoord staat nu al vast: nee.
Katalysator
Wie nog steeds niet begrijpt hoe groot het probleem Griekenland is, moet weekblad Elsevier van deze week lezen: ‘De Griekse schuldenmarathon in 42 vragen’. Het is een buitengewoon helder en op feiten gebaseerd artikel.
De eurozone kan de gemaakte fout, namelijk de toetreding van Griekenland tot de eurozone, herstellen door Griekenland op gecontroleerde en humane wijze buiten de eurozone te plaatsen.
Dat kost ook geld, maar dan komt er tenminste duidelijkheid voor de Grieken en voor de rest van de wereld.
Zo krijgen de Grieken de gelegenheid om te bouwen aan een post-euro tijdperk. Anders wordt de eurozone een gevaarlijke katalysator voor voortdurende instabiliteit in Griekenland.
Als de Griekse instabiliteit te lang duurt, blijft dat niet beperkt tot Griekenland.
Elsevier 03.07.2015 Griekenland heeft de komende drie jaar 50 miljard euro nodig om de schuldenlast dragelijk te maken. Ook zouden de voorwaarden voor uitstaande leningen minder streng moeten worden.
Verder moet een deel van de schulden worden kwijtgescholden, staat in een rapport van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dit zijn de belangrijkste adviezen van het IMF.
1. Kwijtschelding
In het adviesrapport van het IMF, dat donderdag is vrijgegeven omdat een deel van de inhoud was gelekt, staat dat ruim 55 miljard euro van de Griekse schuld zou moeten worden kwijtgescholden.
De Griekse economie is sinds eind vorig jaar verder verslechterd vanwege overheidsbeleid, meldt het IMF. De huidige regering van premier Alexis Tsipras trad aan in januari. De Griekse regering pleit al langer voor schuldenverlichting, maar de Europese geldschieters willen eerst zien dat het land hervormingen doorvoert.
Veel economen pleiten ook voor de kwijtschelding van een deel van de schuld, staat deze week in Elsevier. Vanwege de enorme schuldenlast duurt het decennia voordat Griekenland weer op eigen benen kan staan.
2. Lenen
Om het de komende jaren financieel te redden, zou er opnieuw geld aan Griekenland moeten worden geleend. Volgens het IMF heeft Griekenland voor de periode oktober 2015 tot eind 2018 zeker 50 miljard euro nodig.
Dat zou betekenen dat eurolanden opnieuw in de buidel moeten tasten voor Griekenland. Nederland zou 3 tot 5 miljard euro moeten lenen aan de Grieken, meldt De Telegraaf vrijdag. Het IMF zou eenderde van de lening verstrekken.
3. Versoepeling
De voorwaarden die gelden voor lopende leningen, moeten de schuldeisers versoepelen, staat in het advies. Een voorbeeld kan zijn dat de looptijd van de leningen wordt verdubbeld. De laatste betaling zou dan pas zijn in 2055.
Wat ging er mis na de toetreding van Griekenland? Zijn Grieken lui? En: kan een staat wel failliet gaan? Deze vragen en meer beantwoordt de economie-redactie deze week in Elsevier. Lees meer over de Griekse schuldenmarathon >
Voorstellen
Het advies van het IMF komt op een gevoelig moment. Zondag gaat de Griekse bevolking naar de stembus, om zich uit te spreken over voorstellen van de geldschieters. Tsipras roept de Grieken op om tegen de voorstellen te stemmen, die volgens hem slecht zijn voor het land.
Het IMF-advies ondermijnt in zekere zin het standpunt van de Europese Unie, dat Griekenland eerst moet hervormen voor de verschillende partijen kunnen onderhandelen over schuldenverlichting.
Tsipras zei deze week dat Athene bereid is om compromissen te accepteren van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF, maar dat schuldenverlichting daartegenover moet staan.
Telegraaf 03.07.2015 Het aantal vakantieboekingen naar Griekenland is de laatste weken flink gedaald. Was het marktaandeel van Griekenland tot en met mei van dit jaar nog 10,5 procent, momenteel is het gedaald tot 6,5 procent. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van de Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR). „Het is behoorlijk hard omlaag gegaan de laatste paar weken”, zegt directeur Frank Oostdam.
Afgelopen week lag het aantal boekingen naar de Griekse bestemmingen 9,5 procent lager dan in dezelfde week vorig jaar. 2014 was een erg goed jaar voor Griekenland qua aantal boekingen.
Overigens is er van omboekingen of annuleringen geen sprake, benadrukt Oostdam. „Iedereen die heeft geboekt, gaat. Je kan ook gewoon prima op vakantie naar Griekenland, op de eilanden merk je niets van de financiële crisis.” Alleen in Athene moeten vakantiegangers voorzichtig zijn in verband met demonstraties.
Vorige week werd al duidelijk dat het aantal boekingen voor pakketreizen naar Griekenland drastisch was afgenomen. Andere populaire vakantielanden, zoals Spanje en Turkije, profiteren daarvan.
Telegraaf 03.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is onberekenbaar, manipuleert zijn eigen bevolking en vertoont demagogische trekjes. Dat zegt voorzitter Martin Schulz van het Europees Parlement in een vrijdag gepubliceerd interview met de Duitse krant Handelsblatt.
Volgens Schulz probeert Tsipras bovendien de verantwoordelijkheid voor het mislukken van de onderhandelingen met de schuldeisers, volledig af te schuiven op de tegenpartij. ,,Op dit moment is er eigenlijk geen basis meer voor gesprekken”, meent de Duitser.
Schulz roept de Grieken dan ook op om zondag in een referendum voor verdere hervormingen te stemmen, zodat Griekenland financiële hulp van de eurozone kan blijven ontvangen. ,,Daarmee zou het volk de regering de rode kaart tonen”, aldus de sociaaldemocraat.
Telegraaf 03.07.2015 Naast de lastenverlichting van 5 miljard euro voor alle Nederlanders moet het kabinet ook 3 tot 5 miljard euro aan de noodlijdende Grieken schenken.
Dat dringende advies doet het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Volgens de monetaire organisatie is een miljardendonatie uit de andere eurolanden de enige manier om Griekenland uit de financiële afgrond te trekken.
Dit moet gebeuren door ruim 55 miljard euro aan schuld kwijt te schelden. Ook moeten de eurolanden samen, boven op alle eerdere steuntoezeggingen, nog eens voor 50 miljard euro extra aan de Grieken lenen.
Het opmerkelijke advies van het IMF is koren op de molen van de Griekse premier Tsipras, die een sanering van de Griekse schulden wil en al maanden om kwijtschelding schreeuwt.
Telegraaf 03.07.2015 Naast de lastenverlichting van 5 miljard euro voor alle Nederlanders moet het kabinet ook 3 tot 5 miljard euro aan de noodlijdende Grieken schenken.
Dat dringende advies doet het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Volgens de monetaire organisatie is een miljardendonatie uit de andere eurolanden de enige manier om Griekenland uit de financiële afgrond te trekken.
Dit moet gebeuren door ruim 55 miljard euro aan schuld kwijt te schelden. Ook moeten de eurolanden samen, boven op alle eerdere steuntoezeggingen, nog eens voor 50 miljard euro extra aan de Grieken lenen.
Het opmerkelijke advies van het IMF is koren op de molen van de Griekse premier Tsipras, die een sanering van de Griekse schulden wil en al maanden om kwijtschelding schreeuwt.
VK 02.07.2015 7 alternatieven voor de Grexit – Een ‘Grexit’ is rampzalig voor Griekenland en stort de eurozone in grote onzekerheid. Welke andere mogelijkheden zijn er? Zeven plannen die verdergaan dan wat de beleidsmakers nu voorstellen.
Voorwaardelijke kwijtschelding
Plan gesteund door: European Shadow Financial Regulatory Committee, onder wie de Tilburgse hoogleraar Harald Benink
Griekenland kan kwijtschelding krijgen van schulden, maar alleen nadat bepaalde hervormingen zijn doorgevoerd. Dit plan gaat ervan uit dat de Griekse staat, zoals iedereen verwacht, zijn schulden van in totaal 320 miljard euro nooit zal afbetalen. De crediteuren – de Griekse banken, de Europese instituten (EU-noodfondsen en ECB) en private schuldeisers zoals pensioenfondsen – kunnen daardoor beter nu al eieren voor hun geld kiezen. Elk jaar wordt vastgesteld of de Griekse regering aan bepaalde eisen heeft voldaan, waarna een deel van de schulden wordt kwijtgescholden. De Europese instituten moeten daarbij de beslissende rol spelen. Zij hebben nog 240 miljard tegoed van de Griekse staat.
VK 02.07.2015 De interpretaties van een ‘nee’ bij het referendum in Griekenland aanstaande zondag kunnen onmogelijk verder uit elkaar liggen. In Brussel ziet men een ‘nee’-stem als een nee tegen Europa en de euro, terwijl veel Grieken een ‘nee’ zien als hun laatste kans op een betere deal.
De Griekse premier Tsipras benadrukte vandaag opnieuw dat hij hoopt dat de Grieken ‘oxi’ (nee) aanvinken in het stemhokje. Hij is er nog altijd van overtuigd dat zijn onderhandelingspositie door een tegenstem wordt versterkt.
In Brussel hopen ze juist op een ‘nai’ (ja). Want bij een ‘nee’, zo zei eurogroepvoorzitter Dijsselbloem vandaag, is verder overleg uitgesloten. Bij een ‘ja’ treedt zijn ambtsgenoot in Griekenland, financiënminister Varoufakis, af.
Trouw 02.07.2015 Woensdagochtend vroeg krijg ik mijn huisbaas aan de telefoon. “Je hebt de huur toch nog niet overgemaakt?”, vraagt ze opgewonden. “Want ik wil die contant. Niet op mijn rekening!”
In de rubriek ‘Standplaats’ schrijven de correspondenten van Trouw over persoonlijke indrukken en ervaringen uit het dagelijks leven in hun gebied. Deze keer: Thijs Kettenis uit Griekenland.
We zijn zojuist allebei wakker geworden in een land dat sinds vandaag officieel een betalingsachterstand heeft bij het IMF. En waar de bankrestricties – die sinds deze week gelden – steeds meer invloed krijgen op het dagelijks leven.
“Ik weet niet hoeveel ik kan pinnen”, zeg ik. “De pinlimiet van zestig euro geldt niet voor buitenlandse passen, maar mijn eigen Nederlandse bank heeft ook een limiet. En hoe moet ik dat geld dan aan u geven?”, vraag ik. “U woont niet in Athene.”
Telegraaf 02.07.2015 Griekenland heeft nog eens €50 miljard nodig én schuldafschrijving. Dat schrijft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in een analyse van de houdbaarheid van de Griekse schuld die vandaag is gepubliceerd.
„Al met al, onder het door de instellingen aan de Griekse autoriteiten voorgestelde pakket, worden de financiële behoeften geraamd op circa €50 miljard vanaf oktober 2015 tot eind 2018, waarbij nieuw Europees geld minstens €36 miljard zal zijn over een periode van drie jaar”, zo stelt het IMF.
In deze analyse wordt verondersteld dat het IMF nog altijd bereid is eenderde van de leningen te verstrekken. En de financiering tot oktober moet komen van gelden die al waren toegezegd. Omdat het huidige programma op 30 juni is verlopen, is dat inmiddels problematisch.
Telegraaf 02.06.2015LIVEBLOG Europa wil pas na zondag weer onderhandelen met de Grieken. De ministers van Financiën van de eurozone willen eerst de uitslag van het referendum afwachten voordat er verder wordt gesproken. De Griekse minister Varoufakis stapt op bij een ‘ja’-stem zondag.
11:55 Dijsselbloem: Griekenland de euro uit bij tegenstem referendum
Wat minister Dijsselbloem betreft kan Giekenland uit de eurozone vertrekken als zondag tegen de voorgestelde bezuinigingen stemt. Dat zei hij zojuist in de Tweede Kamer. Dijsselbloem noemde de gekozen koers van de Grieken ’dramatisch’. Hij gelooft niet dat de regering kan garanderen dat er geld uit de pinautomaten blijft komen.
11:15 Griekse klanten van DeGiro stemmen ja
Uit een peiling onder Griekse klanten van broker DeGiro blijkt dat 60,8% ‘ja’ zal stemmen bij het referendum zondag. 29,5% stemt ‘nee’ en de rest weet het nog niet. Verder wil maar liefst 79,2% van de Griekse klanten dat premier Tsipras opstapt na een ‘ja’.
10:45 Varoufakis: ‘bij steun referendum stap ik op’
De Griekse minister van Financiën Varoufakis stapt op als de Grieken zich bij een referendum uitspreken voor behoud van het lidmaatschap van de eurozone. Dat meldde hij bij Bloomberg TV.
VK 02.07.2015 De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis treedt af als de Griekse bevolking zondag voor de voorwaarden stemt die aan de noodsteun voor Griekenland worden gesteld. Dat zei hij donderdag in een interview met persbureau Bloomberg. In de Tweede Kamer toonde een openhartige minister Dijsselbloem zich bijzonder somber over de crisis die nu Athene en Brussel in de greep houdt.
Liveblog
Helemaal op de hoogte blijven? De Volkskrant houdt een liveblog bij over de laatste ontwikkelingen omtrent de Griekse crisis.
Varoufakis benadrukte dat de eisen die de Europese Commissie, het IMF en de ECB stellen de problemen van Griekenland alleen maar verlengen. ‘Daar teken ik niet voor’, stelde hij. Zijn aftreden bij een overwinning van het ja-kamp hoeft echter niet het einde te beteken van de huidige Griekse regering, bleek uit zijn woorden. Die zal zich ‘eventueel met andere mensen’ achter de wil van het volk scharen, aldus Varoufakis.
NU 02.07.2015 Er is mogelijk geen plaats voor Griekenland in de eurozone als de Griekse bevolking zondag in het referendum tegen de Europese plannen stemt.
Dat blijkt donderdat uit de woorden van Minister Dijsselbloem (Financiën) over de Griekse situatie. Hij vraagt zich in de Tweede Kamer hardop af op de Grieken wel in de eurozone willen blijven.
“Een nee-scenario brengt ons, maar vooral Griekenland, in een buitengewoon lastig parket”, aldus Dijsselbloem. Hij blijft bereid de Grieken verder te helpen, maar het land zit met de rest van de EU “op inhoud ver uit elkaar”.
De kloof tussen de geldschieters (Europese Commissie, Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) moet volgens Dijsselbloem worden beslecht. De manier voor de Griekse bevolking om dit te doen is ”maatregelen te accepteren die onvermijdelijk zijn”.
Onderhandelingen
Dijsselbloem gaf ook inzicht in de onderhandelingen van de afgelopen tijd. Op momenten waren Griekenland en de eurozone op onderdelen dicht bij elkaar, maar telkens liep het weer mis.
De Grieken wilden bijvoorbeeld uitzonderingen op een btw-verhoging op restaurants en hotels. Dat zou honderden miljoenen euro’s kosten. De Grieken wilden ook een uitzondering voor alle eilanden. ”Weet u hoeveel eilanden er zijn? Dat kost honderden miljoenen”, zei Dijsselbloem in de Kamer.
Elsevier 02.07.2015 Als Griekenland zondag ‘nee’ stemt bij het referendum, is het volgens minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA, Financiën) de vraag of er nog een basis is voor het land om in de eurozone te blijven. Een ‘nee’ brengt het land in een ‘buitengewoon lastig parket’.
Eurogroep-voorzitter Dijsselbloem zei dat donderdag in de Tweede Kamer. Een ‘ja’ biedt ‘meer perspectief’ om verder te onderhandelen.
Stemmen
Een ‘ja’ biedt voor Dijsselbloem meer perspectief om verder te praten, maar met wie? De Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) zegt dat hij zal vertrekken als de Grieken zondag ja stemmen bij het ‘Greferendum’.
Wat er precies gaat gebeuren als de Grieken zondag tegen de voorstellen van de schuldeisers stemmen, blijft onduidelijk. Dijsselbloem zegt dat een ‘nee’ niet zal leiden tot een beter hulppakket. De bevolking van Griekenland moet ‘ingrijpende maatregelen’ accepteren.
Fred Sengers: ‘Gedoe in de Europese Unie komt China heel slecht uit. En de Chinezen zitten al helemaal niet te wachten op chaos in Griekenland.’ Lees nu >
De minister blijft bereid om Griekenland verder te helpen, maar het land zit met de rest van de Europese Unie ‘op inhoud ver uit elkaar’. Het is aan de Griekse bevolking om deze kloof te overbruggen door ‘maatregelen te accepteren die onvermijdelijk zijn’.
Bankrun
Dijsselbloem was in de Tweede Kamer erg somber over de situatie in Griekenland, die hij ‘buitengewoon ernstig’ noemt. De banken zijn nog steeds gesloten en Grieken kunnen maximaal 60 euro per dag pinnen, maar veel pinautomaten zijn leeg.
De banken weer openen, is niet verstandig, zegt Dijsselbloem. Het risico op een bankrun is ‘heel erg groot’. ‘Als ze open zouden gaan, zouden ze praktisch meteen weer dicht moeten, want er is geen geld.’
Drachme
Hoe een Grieks vertrek uit de eurozone eruit ziet, is onduidelijk. Formeel kan het niet, want daar is geen procedure voor, staat deze week in Elsevier. De Grieken zouden de drachme opnieuw moeten invoeren.
Dat zal in eerste instantie zorgen voor een schok, waardoor de munt 30 tot 40 procent minder waard wordt. Maar na verloop van tijd kan de Griekse economie weer concurrerend worden, doordat de prijzen van Griekse producten dalen. De staatsschuld in euro’s zal in dit geval wel ondraaglijk worden en een deel daarvan zal moeten worden kwijtgescholden.
Telegraaf 02.07.2015 Wanneer Griekenland zondag ’nee’ stemt in het referendum, wordt het volgens minister Dijsselbloem ‘buitengewoon moeilijk’ het land in de euro te houden. Hij wil echter niet definitief van een Grexit spreken. Dat zei de minister van Financiën zojuist in de Tweede Kamer.
Dijsselbloem is wel klaar met de houding van Griekenland, zo twittert onze politiek verslaggever Ruud Mikkers. Dijsselbloem noemde de gekozen koers van de Grieken ’dramatisch’. Hij gelooft niet dat de regering kan garanderen dat er geld uit de pinautomaten blijft komen.
Vanochtend verbond Dijsselbloems Griekse collega Varoufakis zijn politieke lotaan de uitslag van het referendum. Wanneer de Grieken vóór de bezuinigingen stemmen, stapt hij op. Volgens minister Dijsselbloem zal ook premier Tsipras vertrekken bij een ‘ja’ van de Griekse bevolking.
NRC 02.07.2015 Als de Grieken zondag tijdens het referendum tegen het laatste aanbod van de schuldeisers stemmen, dan zal dat het land in een “buitengewoon lastig parket” brengen. Dat zei minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën, PvdA), tevens voorzitter van de eurogroep, vandaag in de Tweede Kamer. Een ‘ja’ biedt de Grieken “meer perspectief”.
Dijsselbloem voegde daaraan toe dat het afwijzen van het laatste bod niet zal leiden tot een beter hulppakket, meldt ANP. De minister vindt dat de Griekse bevolking nu “ingrijpende maatregelen” moet accepteren. Tot nu toe zit het land “op inhoud ver uit elkaar” ten opzichte van de andere eurolanden. LEES VERDER›
Telegraaf 02.07.2015 Als Griekenland de euro vaarwel zegt, leidt dat tot een krimp van de Griekse economie met zo’n 20 procent in vier jaar tijd. Dat schrijft kredietbeoordelaar Standard & Poor’s (S&P) in een donderdag gepubliceerd rapport.
Volgens S&P zullen de Griekse banken het zonder steun van de Europese Centrale Bank (ECB) niet redden. Bovendien zal de nieuwe Griekse munt snel waarde verliezen ten opzichte van de euro. Daardoor stijgen zowel publieke als private schulden die in het buitenland uitstaan explosief, wat de situatie verder verergert.
De effecten van een Grieks vertrek op de rest van de eurozone schat S&P relatief laag in. Wel wordt rekening gehouden met onrust op de kapitaalmarkt, waardoor landen met een zwakke financiële positie de rentes op hun staatsleningen kunnen zien oplopen.
NRC 02.07.2015 Stel dat het inderdaad tot een Grexit komt, dan raakt Griekenland de euro mogelijk kwijt. Kan het land dan overstappen op een andere munt, de dollar bijvoorbeeld?
De Grieken zouden niet de eersten zijn
Het korte antwoord: ja, dat kan. Neem de Amerikaanse dollar. Griekenland zou niet het eerste land zijn dat die als officiële munt invoert: onder meer El Salvador, Oost-Timor, Ecuador en Zimbabwe deden het.
Waarom landen ‘dollariseren’, dat verschilt. Zimbabwe stapte in 2009 over op de Amerikaanse munt om een eind te maken aan de hyperinflatie van de eigen Zimbabwaanse dollar: er werden op een gegeven moment briefjes van 100 triljoen gedrukt. Voor Ecuador was het een manier om strikt monetair beleid in te voeren: dat van de Amerikaanse centrale bank (de Fed), de baas van de dollar.
Trouw 02.07.2015 Nu Varoufakis het steeds benauwder krijgt, heeft hij een besluit genomen: hij verbindt zijn lot aan het referendum van zondag. Stemt Griekenland in met de voorwaarden die Europa aan de noodsteun heeft gesteld, dan treedt hij af, meldt persbureau Bloomberg.
Varoufakis – die volgens de één momenteel geniaal strateeg is en volgens de ander een prutser – heeft een duidelijke mening: de eisen aan de noodhulp gaan de problemen van Griekenland alleen maar verlengen. “Daar teken ik niet voor”, zei hij.
De minister is ervan overtuigd dat de Grieken tegen gaan stemmen.
Gisteren hing hij zelfs een groot spandoek op Griekse ministerie van Financiën dat de bevolking opriep om ‘nee’ te stemmen.
Varoufakis voorspelt dat Griekenland na een ‘nee’ wéér met de eurolanden om tafel kan gaan zitten, om tot een nieuw akkoord te komen. Een akkoord dat er volgens hem alleen kan komen als Europa de schuldenlast verlaagt. Anders, zei de minister vol zelfvertrouwen, ‘hak ik nog liever mijn eigen arm af’.
Telegraaf 02.07.2015 De Griekse minister van Financiën Varoufakis treedt af als er zondag vóór de bezuinigingen wordt gestemd. Wanneer de tegenstanders winnen, zegt hij dat Griekenland opnieuw gaat onderhandelen met de eurolanden.
Dat stelde Varoufakis tegenover Bloomberg TV. Varoufakis zei dat de banken in Griekenland dinsdag weer open gaan. Volgens hem kan de Europese Centrale Bank de noodsteun aan de Griekse banken verhogen. “De ECB past het beleid aan op de ontwikkelingen.” Tot nu toe weigerde de ECB de steun te verhogen boven het plafond van ongeveer €89 miljard.
Griekse banken zitten hierdoor in geldnood, waardoor Grieken per dag maar een beperkt bedrag mogen opnemen.
Griekenland en zijn geldschieters waren afgelopen weekend zeer dicht genaderd. Het ‘gat’ tussen de voorstellen van beide partijen was ‘slechts’ €60 miljoen. Dat heeft Commissievoorzitter Juncker aan enkele partijgenoten verteld, schrijftPolitico. “We waren zo dicht bij”, zou Juncker hebben gezegd, maar volgens de Luxemburger wilden de Grieken toch geen overeenkomst vanwege ‘ideologische redenen’.
23:03 Griekenland verder afgewaardeerd
Kredietbeoordelaar Moody’s ziet steeds minder kansen voor schuldeisers om nog geld terug te krijgen van leningen aan Griekenland. Het bureau verlaagt zijn oordeel van Caa2 naar Caa3. Eerder deze week schroefden ook kredietbeoordelaars Fitch en S&P hun rating al naar beneden.
22:48 ‘Tsipras heeft zich vergist’
Correspondent Ronald van Gessel, die het schaakspel tussen de Grieken en de geldschieters deze weken van dichtbij heeft gevolgd, stelt dat de Griekse premier Tsipras een zware gok neemt met zijn opstelling. “Wat hem is aan te rekenen is dat hij het volk voorhoudt dat een ’nee’ de Griekse onderhandelingspositie versterkt. Athene heeft geen onderhandelingspositie meer”, schrijft hij in een analyse. En ook: “De overige zwakke landen hebben hun huiswerk wel gemaakt en daardoor is de eurozone minder kwetsbaar geworden. Daar heeft Tsipras zich vergist, hij is geen noodzakelijke schakel meer en kan worden gemist.”
20:59 Noodsteun ECB bevroren
De Europese Centrale Bank heeft de toegang van Griekse banken tot noodleningen bevroren op €89 miljard. Dat meldt de Financial Times. Er is geen beslissing genomen over eventuele grotere haircuts op Griekse overheidsschulden.
20:34 Deur is dicht
Met de mededeling dat de kopstukken van de eurozone willen wachten met onderhandelen tot in elk geval na zondag, lijkt het even rustig te worden op het Griekse dossier. De Grieken blijven in de tussentijd bungelen, en ook voor premier Tsipras breekt een onzekere periode aan. Hoewel hij zelf stelt dat het referendum zondag niet over een ‘euro-exit’ gaat, zit dat bij veel Grieken wel zo in het hoofd. Intussen heeft correspondent Ronald van Gessel nog eens op een rijtje gezet hoe het zit met de Griekse schuldenberg. Zijn analyse ‘Griekse schuld is olievlek’ is hier te lezen.
20:12 Proces tegen referendum
Twee Grieken hebben een juridische procedure aangespannen tegen het referendum. Naar verwachting is er vrijdag een zitting.
19:10 Blog Varoufakis
Minister van Financiën Yanis Varoufakis heeft weer een blogpost gepubliceerd. Daarin zet hij uiteen waarom het Griekse kabinet adviseert ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum van aanstaande zondag. Een van de redenen is het feit dat de Europese instanties de Griekse schuld niet willen herstructureren – lees: kwijtschelden.
Telegraaf 02.07.2015 Hoewel de Grieken er alles aan lijken te doen om de onderhandelingen over de benodigde hervormingen te beïnvloeden, moet Brussel geen duimbreed meer gaan toegeven aan de regering in Athene. Althans dat is de mening van bijna alle DFT-bezoekers.
De Grieken staan met de rug tegen de muur nadat de eurogroep een streep zette door een ultieme poging van Griekse premier Tsipras om er nog een akoord over de noodsteun uit te slepen.
Bijna 60% meent dat Brussel een harde lijn moet gaan volgen om de Grieksen tot rede te brengen bij het bewerkstelliggen van een deal. Ruim een kwart wijst er op dat standvastigheid de beste manier is om de vertragingstechniek van de Grieken te doorbreken.
Slechts 15% denkt dat beide partijen nog wat meer water bij de wijn doen of schuldenkwijtschelding moet gaan toepassen om de zaak vlot te trekken.
NU 02.07.2015 De Griekse minister van Financiën, Yanis Varoufakis, treedt af als de Grieken in het referendum van zondag voor de voorstellen van de EU stemmen. De minister zou in dat geval maandag aftreden.
Een mogelijk aftreden van premier Alexis Tsipras is volgens Varoufakis niet aan de orde, omdat de twee dat in een onderling gesprek niet hebben besproken. Varoufakis en Tsipras verwachten, zo benadrukt Varoufakis in een interview met Bloomberg, dat het Griekse volk tegen de voorwaarden van de schuldeisers te stemmen. “Wij gaan ervan uit dat we winnen”, aldus de Griekse premier.
Zijn aftreden bij een overwinning van het ja-kamp hoeft echter niet het einde te beteken van de huidige Griekse regering, bleek uit zijn woorden. Die zal zich “eventueel met andere mensen” achter de wil van het volk scharen, aldus Varoufakis.
Referendum
De Eurogroep, de vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone, minus Varoufakis, besloten woensdag niet meer met Griekenland te onderhandelen vóór het referendum van zondag.
Tsipras stelde woensdag vast te houden aan het voornemen een referendum te houden over de noodsteun voor zijn land.
Hij adviseerde zijn bevolking in een toespraak op de Griekse televisie daarbij onveranderd om zondag ‘nee’ te stemmen, tegen de voorwaarden die de schuldeisers van Griekenland eerder stelden in ruil voor hulp.
De Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, haalde dinsdag nog uit naar de Griekse premier. De situatie in Griekenland is volgens Schäuble ernstig verslechterd sinds Tsipras aan de macht is.
“Deze regering heeft nog niets gedaan sinds haar aanstellen. Ze is alleen maar teruggekomen op eerdere afspraken”, aldus de Duitse minister.
De financiële markten reageren vooralsnog amper op de uitspraken van de minister van Financiën.
Elsevier 02.07.2015 Yanis Varoufakis is geen minister van Financiën meer als de Griekse bevolking zondag ‘ja’ stemt bij het referendum over hervormingen. Varoufakis zou nog liever zijn ‘arm afsnijden’ dan een deal ondertekenen zonder schuldenverlichting.
IMF-topvrouw Christine Lagarde zegt juist tegen persbureau Reuters dat schuldenverlichting pas aan de orde kan komen als Griekenland hervormt.
Varoufakis zegt verder in een interview met de Australische publieke radio ABC dat Griekenland niet in staat is om drachmes te drukken. ‘Een van de maatregelen die we hebben genomen toen we in 2000 toetraden tot de eurozone was dat we ons hebben ontdaan van al onze geldpersen’. Volgens hem is de muntunie dan ook ‘onomkeerbaar’.
Akkoord
Als de Grieken zondag ‘nee’ stemmen bij het referendum, kan er binnen twee uur een akkoord zijn met de schuldeisers, zegt Varoufakis tegen Bloomberg TV. ‘Als er “ja” wordt gestemd bij het referendum ben ik vanaf maandag geen minister meer.’
Jean Dohmen: ‘Het is een pokerspel zonder weerga. De Griekse regering en de schuldeisers staan nog steeds lijnrecht tegenover elkaar.’ Lees nu >
Eerder liet premier Alexis Tsipras al doorschemeren dat hij niet degene zal zijn die de EU-voorstellen, waarover wordt gestemd in het referendum, zal uitvoeren. De eisen die de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie stellen, verlengen de problemen van Griekenland alleen maar, zegt Varoufakis. ‘Daar teken ik niet voor.’
Dit terwijl onder anderen voorzitter Jean-Claude Juncker heeft laten weten dat een ‘nee’ bij het referendum een ‘nee’ tegen Europa is.
HervormingenVolgens Varoufakis hebben de schuldeisers tot nu toe nog geen geloofwaardig voorstel gedaan voor verlichting van de schuld. Hij zegt bereid te zijn om hervormingen te accepteren die niet prettig voor de Grieken zijn.
Wat de uitkomst van het referendum ook is, Varoufakis’ partij Syriza zal ook na het referendum actief blijven. ‘Wat er ook gebeurt, ik zal hier zijn. Ik ben nog steeds volksvertegenwoordiger, als ik geen minister van Financiën ben.’
Wat ging er mis na de toetreding van Griekenland? Zijn Grieken lui? En: kan een staat wel failliet gaan? Deze vragen en meer beantwoordt de economie-redactie deze week in Elsevier. Lees meer over de Griekse schuldenmarathon >
Onzekerheid
Voor het referendum van zondag zullen de schuldeisers en Griekenland niet meer onderhandelen over een akkoord. Lagarde zegt in een interview met persbureau Reuters dat de Griekse regering eerste een stap richting hervormingen moet zetten, ‘daarna kan de andere kant reageren’.
Ook voor Lagarde is de volgende stap van de Grieken onzeker. ‘We hebben zoveel “laatste” voorstellen gekregen, die dan weer zijn veranderd en aangepast de afgelopen dagen, waardoor het nogal onzeker is wat nu het laatste voorstel is.’
De IMF-topvrouw hoopt dat het referendum zorgt voor een doorbraak. ‘Het democratische proces dat komt, zal hopelijk wat duidelijkheid scheppen, minder onzekerheid over wat de Griekse bevolking wil en de Griekse regering.’
Trouw 02.07.2015 Speelt de Griekse premier Alexis Tsipras een geniaal strategisch spel, of is hij een kat in het nauw? Velen hopen het eerste, maar het ziet er naar uit dat ze ongelijk hebben.
Degenen die het meeste lijden onder de situatie zijn vooralsnog niet de geldschieters, maar de eigen bevolking
Zelfs voor ervaren volgers is het de afgelopen week lastig een lijn te ontdekken in de daden van de Griekse premier. Volkomen onverwacht kondigde hij vrijdagavond een referendum aan over het laatste voorstel van de internationale geldschieters. Door er een negatief stemadvies bij te geven, joeg hij diezelfde geldschieters tegen zich in het harnas.
Dinsdag kwam hij dan toch weer met een tegenvoorstel, dat werd afgewezen. Daardoor verliep het hulpprogramma en had het land geen geld om zijn lening bij het Internationaal Monetair Fonds af te lossen, waardoor het nu officieel in gebreke is. Gisterochtend kwam er weer een brief, waarin Tsipras verregaande concessies leek te doen.
Elsevier 02.07.2015 Gedoe in de Europese Unie komt China heel slecht uit. En de Chinezen zitten al helemaal niet te wachten op chaos in Griekenland.
Deze week is de Chinese premier Li Keqiang op bezoek in Europa. Hoogtepunt van zijn reis had zijn kennismaking met de nieuwe Europese topfunctionarissen EU-president Donald Tusk en voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker moeten zijn. Maar die hadden deze week hele andere dingen aan hun hoofd.
De Griekenland-crisis overschaduwde het bezoek volledig. Wat een feestelijk hoogtepunt had moeten worden – de officiële banden tussen de Europese Unie en China bestaan veertig jaar – werd uiteindelijk een plichtmatig vluggertje.
Goede redenen
Er was wat tijd vrijgemaakt voor een ontmoeting, er werden wat samenwerkingsovereenkomsten getekend en er was een gezamenlijke persconferentie. De geplande bekendmaking van een Chinese miljardenbijdrage aan het Europese Fonds voor Strategische Investeringen werd stilletjes vooruitgeschoven. Over een Chinees-Europees vrijhandelsverdrag sprak helemaal niemand meer.
Toch zal Li hebben meegeleefd met Tusk en Juncker. China moet niets hebben van een mogelijke Grexit. En daar hebben ze goede redenen voor.
In deze luxe uitgave komt de geschiedenis van China en haar dynastieën aan de orde, rijk geïllustreerd met kaarten en beelden van het land, de belangrijkste steden en rivieren én de biografieën van 20 belangrijke Chinezen. Bestel nu >
De Europese Unie is de belangrijkste handelspartner van China. De 28 lidstaten importeerden vorig jaar goederen met een waarde van 302,6 miljard euro uit de Volksrepubliek. Dat is 18 procent van de totale import van de EU.
Andersom exporteerden de EU-landen vorig jaar voor 164,7 miljard euro naar China. Dat is 9,7 procent van de totale export vanuit de unie.
Slecht nieuws
Gedoe in de EU komt China heel slecht uit, net nu de Europese economieën na zeven jaren van crisis eindelijk weer opkrabbelen. Een zwakke euro is slecht nieuws in het kwadraat voor de Chinese export.
Niet alleen wordt Made in China relatief duur voor de Europese klant; Chinese fabrikanten zullen op hun beurt meer concurrentie ondervinden van Europese producenten op de wereldmarkt.
Er is nog een reden voor Chinees chagrijn. Peking zag in Griekenland een ideale toegang tot Centraal- en Midden-Europa. Griekenland is het eerste EU-land voor Chinese containerschepen die het Suezkanaal verlaten.
China-deskundige Fred Sengers publiceert op blogaap.nl dagelijks over het belangrijkste nieuws uit en over China.
Al in 2008 verwierf de Chinese staatsrederij Cosco een concessie om twee containerterminals in Piraeus te exploiteren tot 2043. Sindsdien groeide de overslag daar met 15 procent per jaar en de terminal leverde Piraeus meer dan duizend nieuwe banen op.
Vliegveld
China wilde meer. Precies een jaar geleden bezocht premier Li Griekenland. De vorige Griekse regering wilde een belang van 67 procent in de haven van Piraeus verkopen aan Cosco. Chinese bedrijven hebben ook belangstelling getoond in de haven van Thessaloniki en het Griekse spoorwegbedrijf Trainose.
China bracht een bid uit voor de aanleg van een nieuw vliegveld op Kreta, had belangstelling het Atheense internationale vliegveld te kopen en overwoog het Griekse energienetwerk over te nemen.
Vooruitlopend op de nieuwe Gateway to Europe, sloot de Chinese overheid alvast contracten in de Balkan en Oost-Europa voor de aanleg van treinverbindingen, snelwegen en vliegvelden.
Maar alles veranderde toen het nieuwe Griekse kabinet onder leiding van de linkse partij Syriza een streep haalde door alle voorgenomen privatiseringen. Alle Chinese investeringen in de regio dreigen daardoor waardeloos te worden.
Schuldpapieren
Onnodig te zeggen dat de Chinese leiders geen vrienden zijn van de Griekse premier Alexis Tsipras. Geen wonder dat Li maandag tijdens een persconferentie zei dat hij graag ziet dat Griekenland in de eurozone blijft en hoopt op een verenigd Europa en een sterke euro.
Mocht iemand zich afvragen of China de Grieken te hulp schiet of bij de Russen aandringt dat te doen. Ik denk het niet. Hooguit koopt China wat schuldpapieren om de ergste nood te ledigen.
China’s belang is dat Griekenland bij Europa blijft. Tsipras staat er alleen voor.
Telegraaf 02.07.2015 De wereldwijde vraag naar vliegtickets blijft stevig aantrekken, maar de crisis rond Griekenland vormt een serieuze bedreiging voor de groei in Europa. Dat stelde de internationale brancheorganisatie van luchtvaartmaatschappijen IATA donderdag.
Naar Air France-KLM detailpagina > Uit de vervoersstatistieken van IATA blijkt dat de wereldwijde vraag naar vliegtickets in mei 6,9 procent hoger lag dan een jaar eerder, bij een 6,5 procent grotere capaciteit. Daarmee groeide de sector sterker dan in april, toen de ticketverkoop op jaarbasis met 5,7 procent steeg.
,,De resultaten in mei bevestigen dat de vraag naar vervoer robuust blijft”;, zei IATA-topman Tony Tyler. ,,Maar er vormen zich mogelijke stormwolken aan de horizon.” Naast de Griekse schuldencrisis noemde hij de recente economische terugval in Azië als een bron van zorg.
Trouw 01.07.2015 Europa wil eerst de uitslag van het Griekse referendum afwachten voordat het ingaat op het verzoek om een nieuw steunpakket. De uitkomst en de gevolgen van het referendum, dat in de ogen van Europese politici gaat over de vraag of Griekenland de euro wil houden of niet, zijn volgens hen niet te overzien. Daarom hebben onderhandelingen nu nog geen zin.
Na de chaos eind vorig jaar waren de Grieken wel een beetje klaar met politiek. Maar met Tsipras’ referendum in zicht is dit weer hét onderwerp waarover de bevolking praat, vertelt economieredacteur Marco Visser aan de telefoon vanuit Athene. Grieken die eerder wars waren van de bestuurders van het land hebben er nu weer de mond van vol.
Toerisme
De grootste zorg van de Grieken is op dit moment het toerisme. Het is één van de belangrijkste inkomstenbronnen van het land. In totaal 17,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp), grofweg 35 miljard euro, komt uit de toeristische sector.
De Griekse regering doet zijn best de toeristen geen strobreed in de weg te leggen, maar volgens Visser zegt de lokale bevolking dat er nu al minder Amerikanen zijn. “Waarschijnlijk omdat die denken dat ze niet meer met plastic kunnen betalen. Toch wordt er ook door de bevolking in winkels gewoon nog gepind. De pinlimiet van zestig euro per dag voor Grieken zelf, is trouwens symbolisch. Voor 1800 euro per maand kun je in Griekenland heel veel boodschappen krijgen. Er zijn wel rijen voor de pinautomaten, maar veel meer dan tien mensen staan er niet in”, aldus Visser.
Abstract
Vandaag zijn voor de gewone Griek de gevolgen van het aflopen van het noodprogramma vannacht, nog te abstract. Het blijft vooral een politiek verhaal. Volgens een peiling van de Griekse krant Efsyn is 46 procent van de ondervraagden van plan tegen een deal met de schuldeisers te stemmen bij het referendum van aankomende zondag. 36 procent is voor en 17 procent weet het nog niet.
Telegraaf 01.07.2015 De eurolanden willen pas na zondag weer verder onderhandelen met griekenland. Ze willen eerst de uitslag van het referendum afwachten, en doen daarmee de deur voorlopig dicht. De Griekse premier Alexis Tsipras zet het omstreden referendum van zondag toch door, zo liet hij vanmiddag al weten.
Tsipras hield woensdagmiddag in een speciale toespraak op de Griekse tv, waarin hij benadrukte dat zijn land in de eurozone wil blijven en met Europa wil blijven onderhandelen. Tsipras riep zijn volk opnieuw op om zondag ‘nee’ te zeggen tegen de laatste Europese plannen.
De Grieken staan echter met de rug tegen de muur nu de Duitse bondskanselier Merkel en ook de andere lidstaten geen behoefte voelen om met de Grieken in gesprek te treden nu het land een volksraadpleging gaat houden. Indien Tsipras daar de steun van zijn bevolking krijgt en de Europese plannen worden afgewezen lijkt een vertrek uit de eurozone onafwendbaar te worden.
Trouw 01.07.2015 Opnieuw kijkt de Europese Commissie naar een aanvraag voor financiële steun van de Griekse regering. De aanvraag voor een derde steunpakket die Tsipras vandaag indiende moet eerst worden getoetst voor er over gepraat kan worden. Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter van het Europees Parlement zal de eerste voorlopige conclusies presenteren tijdens de telefonische vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden later vanmiddag.
Het is aan deze eurogroep om te besluiten of de onderhandelingen over een derde pakket kunnen gaan beginnen, zei Dombrovskis. De Griekenwillen een tweejarig pakket gefinancierd uit het permanente noodfonds ESM.
De vicevoorzitter wees op de ‘veel slechtere omstandigheden’ waaronder dit pakket vorm moet krijgen. Zo zijn de banken in Griekenland dicht en heeft het land een belangrijke betaling aan een van zijn geldschieters niet gedaan. “Er is veel meer nodig om weer tot groei te komen.”
Telegraaf 01.07.2015 Twee Grieken, een jurist en een ingenieur, hebben een juridische procedure aangespannen tegen het referendum dat premier Alexis Tsipras zondag wil houden. De publieke omroep ERT meldde woensdagavond dat de klacht wordt beoordeeld door het hoogste rechtscollege, de Staatsraad. Die komt naar verwachting vrijdag in een speciale zitting bijeen voor een oordeel over de klacht.
De klagers stellen dat het referendum niet tot stand komt volgens de regels en dat de Staatsraad het daarom moet tegenhouden. Griekse media schatten dat ze weinig kans maken.
De links-radicale Tsipras is al bijna een halfjaar op confrontatiekoers met Europese geldschieters die de enorme Griekse schuldenlast financieren en daar economische hervormingen en bezuinigingen voor terugvragen. Tsipras vindt dat de schuldeisers onaanvaardbare eisen stellen. Hij besloot plotseling het laatste voorstel voor een akkoord in een referendum voor te leggen. Hij vindt dat de kiezers het moeten afwijzen en herhaalde dat woensdag in een televisietoespraak. Griekse media meldden overigens dat er fouten zouden staan in de vertaling van het voorstel dat de regering voor het referendum in het Grieks verspreidt. Meer over Griekenland in ons liveblog.
Elsevier 01.07.2015 De nervositeit in de Griekse gelederen neemt toe. Ministers van Tsipras’ partij zijn bang voor de gevolgen van een ‘nee’ bij het referendum zondag. Er is niet veel tijd meer om daarvóór nog een akkoord te sluiten.
Het is een pokerspel zonder weerga. De Griekse regering en de schuldeisers staan nog steeds lijnrecht tegenover elkaar. Het referendum van komende zondag in Griekenland lijkt zo bepalend te worden voor de toekomst van het land.
Drachme
De extreemlinkse premier Alexis Tsipras herhaalde in zijn televisietoespraak vanmiddag vooral wat hij eerder al zei. De door Europa voorgestelde bezuinigingen zijn te ingrijpend.
Hij hoopt zondag op een duidelijk ‘nee’ van de kiezers tegen die voorstellen, zodat hij sterker staat bij nieuwe onderhandelingen.
De vraag is of er nog veel onderhandelingsruimte is na het referendum, als de Grieken inderdaad nee zeggen.
De Italiaanse premier Matteo Renzi waarschuwde dat het referendum een keuze is tussen behoud van de euro of terugkeer van de drachme.
Enorme gevolgen
Herinvoering van de drachme zou op de korte termijn enorme gevolgen hebben voor het land. De munt zou snel in waarde dalen, met alle gevolgen voor de resterende banktegoeden van de Grieken van dien. Ook import wordt veel duurder. Op de lange termijn kan een goedkope drachme leiden tot herstel van de Griekse economie.
Het zwartepieten is inmiddels in volle gang. De voorstellen die Tsipras de laatste dagen deed, zijn volgens de geldschieters vooral voor de bühne. Om bij zijn achterban de indruk te wekken dat hij er alles aan heeft gedaan om alsnog tot een akkoord te komen. Hij dwong de andere eurolanden in feite om hem keer op keer ‘nee’ te verkopen.
Toegevingen
Vooral de Duitsers stellen momenteel zich hard op. Zij hebben genoeg van de confronterende en onvoorspelbare manier waarop de Grieken onderhandelen, en vinden bovendien dat er genoeg toegevingen zijn gedaan.
Tegelijkertijd neemt de nervositeit in de Griekse gelederen toe. Ministers van Tsipras’ partij vrezen, ogenschijnlijk meer dan de premier zelf, de gevolgen van een ‘nee’ bij het referendum zondag. De tijd om daarvóór nog een akkoord te sluiten, tikt snel weg.
VK 01.07.2015 Vandaag kwam de Griekse president Alexis Tsipras bijna alle eisen van zijn kredietverstrekkers tegemoet, toch heerst er wantrouwen onder de ministers van Financiën in de eurozone. Bij monde van Jeroen Dijsselbloem heeft de eurogroep laten weten dat de Trojka (eurogroep, ECB, IMF) pas weer na het referendum op zondag om de tafel wil met de Grieken.
In dit liveblog leest u de laatste ontwikkelingen rond de Griekse crisis.
Teruglezen
De Grieken hebben vandaag weeer een plan gepresenteerd. Het omvat een verzoek voor een nieuwe lening uit het Europees noodfonds van 29 miljard euro. Daarmee kan Athene de komende twee jaar zijn schulden aan de ECB en het IMF aflossen.
De hervormingen en bezuinigingen die Athene in ruil aanbiedt, gaan de eurolanden op het eerste gezicht echter niet ver genoeg. Na een korte vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone maakten de ministers bekend dat ze pas na het referendum het plan eventueel zullen bespreken, afhankelijk van de uitslag van de stemming.
De bewindslieden hadden weinig trek premier Tsipras tegemoet te komen na diens harde woorden eerder op de dag aan het adres van de EU en de ECB. Die zouden Griekenland chanteren door de geldkraan dicht te draaien.
Lees hier het nieuwsbericht van Brussel correspondent Marc Peeperkorn.
Telegraaf 01.07.2015 Europa wil pas na zondag weer onderhandelen met de Grieken. De ministers van Financiën van de eurozone willen eerst de uitslag van het referendum afwachten voordat er verder wordt gesproken.
01:30 Tsipras: ‘Grieken, verzet je tegen chantage’
De Griekse premier Tsipras roept volgens Reuters Grieken op zich te verzetten tegen ‘chantage’ door de internationale gemeenschap. Die roept Grieken op voor behoud van Griekenland in de eurozone te stemmen, Tsipras vindt dat een ‘nee’ Griekenland een veel betere uitgangspositie geeft bij de onderhandelingen.
23:46 ‘Gat slechts €60 miljoen’
Griekenland en zijn geldschieters waren afgelopen weekend zeer dicht genaderd. Het ‘gat’ tussen de voorstellen van beide partijen was ‘slechts’ €60 miljoen. Dat heeft Commissievoorzitter Juncker aan enkele partijgenoten verteld, schrijft Politico. “We waren zo dicht bij”, zou Juncker hebben gezegd, maar volgens de Luxemburger wilden de Grieken toch geen overeenkomst vanwege ‘ideologische redenen’.
23:03 Griekenland verder afgewaardeerd
Kredietbeoordelaar Moody’s ziet steeds minder kansen voor schuldeisers om nog geld terug te krijgen van leningen aan Griekenland. Het bureau verlaagt zijn oordeel van Caa2 naar Caa3. Eerder deze week schroefden ook kredietbeoordelaars Fitch en S&P hun rating al naar beneden.
Elsevier 01.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras zet zijn hakken in het zand, met zijn oproep om tijdens het referendum zondag toch vooral ‘nee te stemmen tegen de voorstellen van de geldschieters. Lees hieronder de laatste ontwikkelingen.
21:22 – De Europese Centrale Bank heeft het plafond voor de noodsteun aan Griekse banken woensdag ongewijzigd gelaten, meldt persbureau Bloomberg. De ECB handhaafde daarmee het besluit van zondag, toen het steunniveau ook niet werd opgeschroefd. Vervolgens besloten de Griekse financiële autoriteiten om de Griekse banken in elk geval tot en met volgende week maandag gesloten te houden.
18.58 – De eurolanden staken voorlopig de onderhandelingen met Griekenland. De uitslag van het voor zondag aangekondigde referendum wordt eerst afgewacht. Volgens eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem ziet intussen weinig kans op vooruitgang in het overleg over de Griekse schuldenproblematiek.
16.32 – De Griekse premier Alexis Tsipras geeft een publieke toespraak. Hij herhaalt wederom dat een ‘nee’ van het Griekse volk tijdens het referendum op zondag niet automatisch leidt tot een Grexit. Hij roept het Griekse volk wederom op om ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum en zegt alle verantwoordelijkheid te nemen voor de uitkomst.
‘Iedereen die beweert dat ik een geheim plan heb om Griekenland uit de eurozone te krijgen, liegt,’ aldus Tsipras. Hij zet hiermee het referendum door.
16.08 – De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft samen met de vicekanselier Sigmar Gabriel een bericht naar Alexis Tsipras gestuurd. De Grieken moeten aan gestelde voorwaarden voldoen om meer steun te krijgen en Griekenland heeft niet de macht om een ‘economische catastrofe’ te veroorzaken, zo luidde de boodschap.Merkel geeft aan open te staan voor verdere onderhandelingen met de Grieken, maar dat een deal niet ‘zomaar’ gemaakt wordt. Eerder op woensdag zeiden de Duitsers pas weer verder te willen praten na het Griekse referendum van zondag. De Franse president François Hollande wil zo snel mogelijk weer aan de onderhandelingstafel met de Grieken.
14.00 – De Raad van Europa heeft geoordeeld dat het Griekse referendum niet aan internationale standaarden voldoet, meldt persbureau AP.Eerder op de dag zei de president van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker al dat het referendum ‘technisch gesproken’ ongeldig was, omdat de Grieken zouden stemmen over een voorstel van afgelopen zaterdag, dat inmiddels is vervallen.
13.52 – De Europese Commissie heeft de aanvraag voor hetderde steunpakket goedgekeurd en wacht nu op instemming van de eurogroep, meldt de vicevoorzitter van de commissie Valdis Dombrovskis.
13.43 – De Europese Commissie buigt zich momenteel over de Griekse aanvraag voor een derde steunpakket. Dat zei Dombrovskis woensdagmiddag. De voorlopige conclusies zal hij later op woensdagmiddag presenteren aan de ministers van Financiën van de eurogroep.
Hierna ligt de bal bij hen om te besluiten of verdere onderhandelingen kunnen worden gevoerd. De kans dat dit gebeurd is niet erg groot. De Duitsers hebben al aangegeven te willen wachten tot na zondag, wanneer het Griekse referendum is.
13.11 – Gepensioneerde Grieken protesteren voor het gebouw van het ministerie van Financiën tegen het korten op hun pensioen. Eerder op de dag stonden de pensionado’s in de rij om hun zogenoemde ‘pensioenrantsoen’ op te halen, een deel van het pensioen dat ze normaal gestort krijgen. Ze mogen in totaal 120 euro pinnen.
Hij haalt verder hard uit naar de Grieken: ‘wij hebben altijd gedaan wat we beloofden. Als iedereen dat had gedaan, dan zat Griekenland nu niet in zo’n benarde situatie’.
12. 38 – Volgens Schäuble bevat het nieuwe voorstel van Tsipras ‘geen basis’ om serieuze onderhandelingen te beginnen. Ook zou de brief van Tsipras nog altijd geen duidelijkheid scheppen over wat de Grieken nu precies willen. De wijzigingen die ze voorstellen zouden een duidelijke afzwakking zijn van de voorstellen van de geldschieters. De eerste reacties uit de eurolanden op de Griekse toenadering zijn sceptisch.
12.14 – Aangezien de Grieken opnieuw om aanpassingen vragen, is het nog veel te vroeg om te juichen: de punten waar de Grieken het niet mee eens zijn zouden alsnog een gat van honderden miljoenen achterlaten.
Ook zouden de Grieken pas in oktober willen beginnen met het stapsgewijs verhogen van de pensioenleeftijd tot 67 jaar, in plaats van onmiddellijk. Het is nog onduidelijk of het referendum, dat zondag wordt gehouden, nu wordt afgeblazen of niet. Het voorstel van Tsipras zal waarschijnlijk later op woensdag worden besproken door de eurogroep.
12.00 – Het oorspronkelijke voorstel zou elementen bevatten die de Griekse ministers moeilijk te accepteren zouden vinden. Dat maakte persbureau Bloomberg bekend op basis van een brief van de Griekse regering aan de schuldeisers.
Tsipras zou dinsdagavond laat de brief hebben gestuurd naar de schuldeisers waarin de veranderingen worden aangestipt.12.02 – De aanpassingen zijn vooral gericht op de btw: Tsipras zou willen dat een speciale btw-korting van 30 procent voor de Griekse eilanden overeind blijft en dat een speciale toelage voor arme gepensioneerden minder snel wordt afgeschaft.12. 47 – Volgens de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble heeft het geen zin voor de eurogroep om nog voor het referendum van aanstaande zondag bij elkaar te komen. Volgens hem zou er inmiddels een tweede brief zijn verstuurd, die nog op inhoud beoordeeld moet worden.13.15 – De Duitse bondskanselier Angela Merkel sluit zich aan bij Schäuble en zegt ook dat de eurogroep pas bij elkaar moet komen, nadat het Griekse referendum is geweest.
Telegraaf 01.07.2015 LIVEBLOGDeur is dicht – Met de mededeling dat de kopstukken van de eurozone willen wachten met onderhandelen tot in elk geval na zondag, lijkt het even rustig te worden op het Griekse dossier. De Grieken blijven in de tussentijd bungelen, en ook voor premier Tsipras breekt een onzekere periode aan. Hoewel hij zelf stelt dat het referendum zondag niet over een ‘euro-exit’ gaat, zit dat bij veel Grieken wel zo in het hoofd. Intussen heeft correspondent Ronald van Gessel nog eens op een rijtje gezet hoe het zit met de Griekse schuldenberg. Zijn analyse ‘Griekse schuld is olievlek’ is hier te lezen.
20:12 Proces tegen referendum
Twee Grieken hebben een juridische procedure aangespannen tegen het referendum. Naar verwachting is er vrijdag een zitting.
19:10 Blog Varoufakis
Minister van Financiën Yanis Varoufakis heeft weer een blogpost gepubliceerd. Daarin zet hij uiteen waarom het Griekse kabinet adviseert ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum van aanstaande zondag. Een van de redenen is het feit dat de Europese instanties de Griekse schuld niet willen herstructureren – lees: kwijtschelden.
18:51 ‘Overleg gestaakt’
De eurolanden wachten eerst het referendum van zondag af, voordat ze opnieuw gaan onderhandelen met Griekenland. Dat hebben de ministers van Financiën van de eurozone afgesproken na een telefonisch overleg. Daarmee lijkt de deur voorlopig dus even gesloten, ook wat betreft een nieuw Europees steunprogramma voor Griekenland.
14:41 Belegger danst Sirtaki
De stemming op de beurs is nog steeds opperbest. De AEX stond kort voor drie uur liefst 2,4% hoger en ook elders in Europa stijgen de koersen.
14:00 EC toetst Grieks voorstel
De Europese Commissie toetst momenteel de Griekse aanvraag voor een nieuw, derde steunpakket voor financiële steun. Dat zei vicevoorzitter Valdis Dombrovskis (euro) woensdag tijdens een persconferentie. De eerste voorlopige conclusies zal hij presenteren tijdens de telefonische vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden later woensdagmiddag
13:26 EC buigt zich over derde Grieks steunpakket
De Europese Commissie is de Griekse aanvraag voor een nieuw, derde steunpakket voor financiële steun aan het analyseren. Dat zei vicevoorzitter Valdis Dombrovskis (euro) woensdag tijdens een persconferentie. De eerste voorlopige conclusies zal hij presenteren tijdens de telefonische vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden later vanmiddag.
13:15 Merkel spreekt het Duitse parlement toe
De Duitse bondskanselier Merkel hield tegenover de Bundestag haar poot stijf. Ze zei niet te willen onderhandelelen met Griekenland voordat het referendum is gehouden. Pas daarna wil ze kijken of de voordelen van Griekenland binnen de eurozone houden opwegen tegen de nadelen. Ze benadrukte nog eens dat de toekomst van Europa niet op het spel staat. “De Griekse schulden zijn geen onoverkomelijk probleem, Europa is sterk en robuust.”
11:10 Tsipras buigt voor eisen Europa
De Griekse premier Tsipras is bereid de eisen van de eurolanden te accepteren, op een paar kleine wijzigingen na. Dat zou blijken uit een briefdie Tsipras gisteravond laat heeft gestuurd, zo meldt Financial Times.
1e pakket leningen – stand per 25-6-2015
Herkomst leningen
Directe leningen van landen (in €)
IMF (in €)***
Totaalbedrag leningen
52,9 miljard
21,9 miljard
Al uitgeleend
52,9 miljard
21,9 miljard
Nog uit te lenen
0
0
Nederlands aandeel
3,2 miljard
Niet bekend *
Afgelost
0
13,7 miljard
Uitstaand
52,9 miljard
8,2 miljard
2e pakket leningen – stand per 25-6-2015
Herkomst leningen
Europees Noodfonds EFSF (in €)
IMF (in €)***
Totaalbedrag leningen
143,6 miljard
29,7 miljard
Al uitgeleend
130,9 miljard
12,8 miljard
Nog uit te lenen
12,7 miljard**
16,9 miljard
Nederlands aandeel
14,6 miljard
Niet bekend *
Afgelost
0
0
Uitstaand
130,9 miljard
12,8 miljard
* Het aandeel van Nederland in een lening van het IMF is niet exact te bepalen. Aan het geld dat het IMF ter beschikking heeft, draagt Nederland 2 à 3% bij.
17:55 Damrak sluit lager
De AEX is zojuist lager gesloten. De index schommelde mee op hoopvolle en minder hoopvolle berichten uit Griekenland. Uteindelijk sloot de AEX 1% lager op 472,6 punten, de AMX ging 0,5% onderuit op 707,9 punten.
Trouw 01.07.2015 De Griekse regering is bereid het voorstel van de schuldeisers vrijwel geheel te accepteren, met enkele aanpassingen van het bod. Dat schrijven persbureau Bloomberg en de Financial Times, die een brief van de Griekse regering aan de schuldeisers hebben ingezien.
Alexis Tsipras stelt een handvol kleine aanpassingen voor in de brief van twee pagina’s die hij gisteravond verstuurde aan de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank.
De Griekse premier wil dat de btw-korting van 30 procent voor de Griekse eilanden in stand wordt gehouden. Ook verzoekt hij dat niet direct, maar pas in oktober wordt begonnen met het stapsgewijs uitstellen van de pensioengerechtigde leeftijd tot 67 jaar in 2022. Daarnaast wil Tsipras financiële steun voor arme gepensioneerden langzamer afbouwen dan de trojka eist.
“Zoals u ziet zijn onze aanpassingen concreet en respecteren zij de degelijkheid en geloofwaardigheid van het totale programma volledig”, laat Tsipras de geldschieters weten.
NRC 01.07.2015 Griekenland heeft om middernacht twijfelachtige geschiedenis geschreven. Het werd het eerste ontwikkelde land dat een lening aan het Internationaal Monetair Fonds niet op tijd terugbetaalde. Het is echter nog niet over de Grieken. Vandaag wordt weer door de eurogroep gesproken, en ook de Grieken zelf zitten niet stil: premier Tsipras kwam vandaag met een nieuwe brief.
Jeroen Dijsselbloem heeft in een brief aan de Griekse premier Tsipras de conclusies van de telefonische eurogroepvergadering samengevat. In de brief staat dat de eurogroep geen verlenging van de steun aan Griekenland steunt en dat er niet meer gesproken wordt tot het referendum van aanstaande zondag.
De verklaring van het IMF, bij monde van het hoofd communicatie Gerry Rice, luidde als volgt: “I confirm that the SDR 1.2 billion repayment (about EUR 1.5 billion) due by Greece to the IMF today has not been received. We have informed our Executive Board that Greece is now in arrears and can only receive IMF financing once the arrears are cleared.
“I can also confirm that the IMF received a request today from the Greek authorities for an extension of Greece’s repayment obligation that fell due today, which will go to the IMF’s Executive Board in due course.” LEES VERDER›
Telegraaf 01.07.2015 De Europese Commissie is de Griekse aanvraag voor een nieuw, derde steunpakket voor financiële steun aan het analyseren. Dat zei vicevoorzitter Valdis Dombrovskis (euro) woensdag tijdens een persconferentie. De eerste voorlopige conclusies zal hij presenteren tijdens de telefonische vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden later woensdagmiddag.
Het is aan deze eurogroep om te besluiten of de onderhandelingen over een derde pakket kunnen gaan beginnen, zei Dombrovskis. De Grieken willen een tweejarig pakket gefinancierd uit het permanente noodfonds ESM.
De kans is klein dat de eurolanden nu al zullen instemmen om te gaan praten over een derde steunprogramma, vóór het voor zondag aangekondigde referendum over de redding van Griekenland mét het negatieve stemadvies van de Griekse regering.
NRC 01.07.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is toch bereid de belangrijkste voorwaarden te accepteren die schuldeisers afgelopen weekend in een reddingsplan hebben gesteld. Hij zou het bod met aanpassingen accepteren, meldden de Financial Timesen Bloomberg op basis van een brief van Tsipras.
Journalist Peter Spiegel van de Financial Times heeft het document ingezien, en concludeerde na gesprekken met betrokkenen dat er toch nog veel hobbels moeten worden weggenomen.
Tsipras stuurde de twee pagina’s tellende brief gisteravond naar de trojka bestaande uit de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank. De Griekse premier gaat onder meer dieper in op zijn onverwachte verzoek, gisteren, voor een verlenging van het Europese hulpprogramma en een derde steunpakket ter waarde van 29,1 miljard euro. In het voorstel vroeg de Griekse regering de eurolanden om nog twee jaar lang bij te springen. Dat geld zou afkomstig zijn uit het noodfonds ESM.
ZET OP HET SCHAAKBORD?
De woordvoerder van eurogroepvoorzitter Dijsselbloem bevestigt tegenover NRC dat de brief is ontvangen. De inhoud ervan wordt vanmiddag om 17.30 uur besproken tijdens het overleg van ministers van Financiën van de eurozone.
Het is nog niet gezegd dat hiermee een akkoord in zicht is tussen schuldeisers en Griekenland. Tot afgelopen vrijdag, toen Tsipras een referendum uitschreef, dachten de partijen dat ze steeds dichter bij elkaar kwamen. Het verschil tussen de geëiste hervormingen en bezuinigingen en wat de regering bereid was te doen, bleek uiteindelijk toch te groot.
Zondag mogen de Grieken hun stem laten horen over de voorgestelde deal van de internationale geldschieters. De resultaten van de eerste peilingen verschenen woensdag.
Voorspelbaar genoeg zou de meerderheid van de Grieken het aanbod voor nieuwe bezuinigingen in ruil voor extra geld afslaan, meldt persbureau Reuters op basis van een peiling van de Griekse krant Efimerida ton Syntakton.
Het is tot nog toe nog steeds niet precies bekend wat voor hervormingen in het plan zijn opgenomen. Maandagnacht lieten de Grieken na een betaling van 1,6 miljard euro over te maken aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het land deed eerder op de dag een verzoek voor een derde steunpakket, iets dat resoluut werd afgewezen door de eurogroep.
Zondag gaan de Grieken naar de stembus om te beslissen over een eerder voorstel van de internationale crediteuren. Volgens de eerste peiling, die tussen 28 en 30 juni werd gehouden, stemt 54 procent van de Grieken tegen het aanbod van de geldschieters, terwijl 33 procent voor zou stemmen.
De resultaten laten echter zien dat het verschil tussen ja- en nee-stemmers kleiner was na zondag, toen werd besloten om deGriekse banken minstens een week lang te sluiten om te voorkomen dat er nog meer geld naar het buitenland verdwijnt.
Voordat bekend werd dat de banken dicht gingen, stemde nog 57 procent tegen en 30 procent voor. Hierna daalde het percentage nee-stemmers naar 46 procent en steeg het aantal ja-stemmers naar 37 procent.
Jean Dohmen: ‘De Grieken staan op het punt failliet te gaan. Een harde confrontatie tussen de extreem-linkse Griekse regering en de rest van de eurozone was onvermijdelijk. Europa moet voet bij stuk houden.’ Lees verder >
Werklozen
Het aantal nee-stemmers was het hoogste onder de kiezers van de rechtse partij de Gouden Dageraad: 80 procent van hen stemt tegen het voorstel. Hierna komen de kiezers van Syriza, de partij van de Griekse premier Alexis Tsipras, met 77 procent en de communistische KKE-partij met 57 procent.
Bij de ja-stemmers was de steun met 68 procent het grootst bij kiezers de pro-Europese partij To Potami met 68 procent van de kiezers, daarna bij die van de centrumrechtse Nieuwe Democratie en de centrumlinkse Pasok-partij, beiden met 65 procent.
Het is daarnaast niet verrassend dat het percentage nee-stemmers het hoogste was onder werklozen, ambtenaren, gepensioneerden en huisvrouwen. Zij zouden immers het meeste lijden onder extra bezuinigingen. Volgens de peilingen is 86 van de stemgerechtigden van plan deel te nemen aan het referendum.
Elsevier 01.07.2015 Zoals verwacht heeft Griekenland niet voldaan aan zijn betalingsverplichtingen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Het is daarmee de eerste Europese wanbetaler.
De Griekse regering moest voor middernacht 1,6 miljard euroovermaken aan het IMF, maar omdat het land geen akkoord bereikte met de Europese geldschieters, kon Griekenland niet aan de betalingsverplichtingen voldoen.
Wanbetalers
Het is de eerste keer dat een Europees land niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Andere landen die het IMF niet konden terugbetalen, zijn Afghanistan, Haïti en Argentinië. Maar de 1,6 miljard euro van de Grieken is het hoogste bedrag dat niet is voldaan.
Griekenland heeft bij het IMF om uitstel van betaling gevraagd. Het fonds heeft laten weten dat naar het verzoek zal worden gekeken. Als Griekenland binnen twee jaar niet betaalt, loopt het land risico om het lidmaatschap van het IMF te verliezen, schrijftThe Wall Street Journal.
De hoop is natuurlijk dat er ruim voor die tijd alsnog een overeenkomst wordt bereikt over hervormingen en bezuinigingen. Het verstrijken van de deadline heeft niet meteen grote gevolgen voor de Grieken.
Impasse
Intussen zal in Brussel verder worden gesproken over manieren om de impasse te doorbreken. Zondag staat in Athene nog een referendum gepland over de voorstellen van Brussel om te hervormen en te bezuinigen. Deze voorstellen liggen officieel niet meer op tafel, nu Griekenland het IMF niet heeft betaald.
Eurogroep-voorzitter en minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA, Financiën) zegt dat Griekenland woensdag nieuwe voorstellen moet doen om deze kritieke toestand te doorbreken. Maar echt onderhandelen is lastig, vanwege het referendum zondag.
Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei maandag dat de stembusgang een ‘ja’ of ‘nee’ tegen Europa is. Als het aan premier Alexis Tsipras ligt, stemmen de Grieken tegen de voorstellen. Mocht de Griekse bevolking toch ja stemmen, dan zal hij niet degene zijn die de bezuinigingen en hervormingen doorvoert, zei hij eerder.
De al kwetsbare kredietwaardigheid van Griekenland, zakt inmiddels verder weg. Kredietbeoordelaar Fitch zegt dat de kans groot is dat het Zuid-Europese land de komende maanden niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. Het kredietoordeel gaat daarom omlaag van CCC naar CC.
Telegraaf 01.07.2015 Ondanks de Griekse crisis is het vandaag feest op de beurs. Beleggers dansen de Sirtaki en de AEX staat ruim 2,5 procent hoger.
Niet alleen denken veel beleggers dat er alsnog een oplossing voor het Griekse probleem gevonden gaat worden, maar daarnaast is ook duidelijk geworden dat – in tegenstelling tot enkele jaren geleden – de kans zeer klein is dat ook andere landen als Italië en Spanje in de problemen komen.
Al de hele dag worden daarom volop aandelen gekocht en is ook geen sprake van rentepaniek of een vrije val van de euro. Grote uitscieter is Aalberts dat bijna 10 procent in waarde stijgt. Ook elders in Europa en in New York stijgen de koersen stevig.
Telegraaf 01.07.2015 Talloze Grieken stonden woensdag in de rij bij banken om een fractie van hun reguliere pensioenuitkering in ontvangst te nemen. Dinsdag gelastte de Griekse overheid dat duizend filialen hun deuren moesten openen om gepensioneerden zonder pinpas van geld te voorzien. De banken in het land werden afgelopen weekeinde voor minstens een week gesloten om te voorkomen dat nog meer geld naar het buitenland verdwijnt.
De Griekse pensionado’s krijgen maximaal 120 euro, terwijl ze normaliter circa 600 euro per maand ontvangen. Bij een filiaal van National Bank of Greece in het centrum van Athene liep de rantsoenering spaak. De manager wilde alleen geld meegeven aan mensen waarvan de achternaam begint met de letters A tot en met K. Veel gepensioneerden werden derhalve met lege handen weggestuurd.
Telegraaf 01.07.2015 Griekenland mist zijn afbetaling van €1,6 mrd aan het Internationaal Monetair Fonds. Hoe zal de ECB reageren op die default?
Kredietbeoordelaars beschouwen de wanbetaling formeel niet als een default (wanbetaling), want het gaat om een wanbetaling van een overheid ten opzichte van een andere publieke instelling. Je kunt oeverloos discussiëren of het nu wel of niet een default is (zie dit artikel), erg relevant is dat niet.
De grootste schuld van Griekenland staat uit bij publieke crediteuren: het IMF, de Europese Centrale Bank en de eurolanden. Het gaat er dus alleen maar om wat zij van de wanbetaling vinden en welke consequentie ze eraan verbinden.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem stelde vanavond op CNN al duidelijk dat Griekenland morgen in default is. Niet alleen op het IMF, ook vanwege een lening van de Griekse centrale bank die niet kan worden terugbetaald. (Video hier.)
Weinig kans op coulance
De interne procedure bij het IMF duurt een tijdje. IMF-baas Christine Lagarde heeft niet de indruk gewekt dat ze coulant zal zijn als Griekenland een afbetaling mist. Integendeel. Maar dan nog leidt de default niet meteen tot concrete actie. Het IMF kan moeilijk beslag komen leggen op het Parthenon. (Lees hier hoe die procedure werkt en wat de sancties zijn.)
Waarde staatsleningen nihil
Griekse banken hebben liquiditeitssteun gekregen in ruil voor onderpand. Voor een belangrijk deel betreft dat Griekse staatsleningen. En wat is de waarde van een lening van een staat die failliet is? Nul. Of op z’n best nagenoeg nul. Als de waarde van een groot deel van het onderpand is verdwenen, hoe kan de ELA-steun dan overeind gehouden worden?
Dat belooft een pittige discussie tussen de hardliners en de milde ECB-bestuurders. Afgelopen weekend besloot de ECB de hoogte van de ELA-steun te handhaven. Daarmee trok ze niet zelf het kleedje onder de bankensector vandaan. Via een faillissement zorgt de Griekse staat zelf voor een nieuwe situatie. De facto heeft Griekenland zijn eigen banken failliet gemaakt.
Het is echter de vraag of de hardliners gaan winnen. Ewald Nowotny, president van de Oostenrijkse centrale bank, zet in op de softe lijn: “Today, when a payment to the IMF was due, the payment was not made. That is not immediately a case of default. Rather, it is a delay in the repayment.”
Trouw 01.07.2015 Nu Griekenland weigert het Internationale Monetaire Fonds een schuld van 1,6 miljard terug te betalen, is het land hard op weg om officieel te boek te worden gesteld als wanbetaler. Daarbij bevindt het zich in een schraal groepje Afrikaanse landen.
‘Nee’, was het simpele antwoord gisteren van Gianis Varoufakis op de vraag of hij voornemens is de schuld van 1,6 miljard euro aan het IMF te voldoen. Daarmee bevestigde de Griekse minister van financiën wat de afgelopen dagen al gedacht werd: de Griekse staat heeft simpelweg de middelen niet om het IMF terug te betalen. De deadline voor die betaling was vanochtend om zes uur. Als Griekenland inderdaad niet betaalt, voegt het zich in een illuster rijtje van landen die ooit een betaling aan het IMF hebben gemist.
Wie staan er zoal op dat lijstje?
Minder landen dan je misschien zou verwachten. Momenteel zijn er maar drie landen met nog openstaande rekeningen bij het IMF: Soedan, Somalië en Zimbabwe. Er zijn wel meer voorbeelden in het verleden van landen die leningen niet hebben terugbetaald: Cuba, Vietnam, Congo, Irak, Bosnië en Afghanistan, om er een aantal te noemen. Meestal gaat het om landen die te maken hebben met grote sociale onrust, of openlijke oorlogen in het eigen land of de regio.
Sowieso zijn de landen allemaal veel armer dan Griekenland. Het land staat, gemeten naar bbp per hoofd van de bevolking, op de 44ste plek op een recent lijstje van de IMF met een gemiddeld inkomen van 25.859 dollar. Nederland staat veertiende met 47.355 dollar, de Centraal Afrikaanse Republiek sluit de lijst op de 187ste plek met 607 dollar per hoofd van de bevolking. Dat laatste land miste begin jaren negentig overigens ook een betaling aan het IMF.
Eigenlijk lijkt Griekenland in vrijwel niets op de landen die al op de lijst van IMF-wanbetalers staan.
Trouw 30.06.2015 Griekenland was tot eind vorig jaar Europees kampioen hervormen, en lag op koers voor een sterk economisch herstel. De weigering van de huidige radicaal-linkse Syriza-regering om ook de laatste benodigde hervormingen door te voeren, brengt de positieve resultaten van het hulpprogramma in gevaar.
Dat stelt Klaus Regling, de baas van het tijdelijke noodfonds voor zwakke eurolanden (het EFSF), in een vandaag gepubliceerde verklaring. Daarin bevestigt het noodfonds ook dat het steunprogramma voor Griekenland vanavond om middernacht afloopt, zonder dat vervolgafspraken zijn gemaakt.
VK 30.06.2015 De eurolanden hebben het Griekse verzoek om een derde steunpakket afgewezen en minister van Financiën Yanis Varoufakis zei vandaag dat Griekenland niet zou betalen. Daardoor blijft Griekenland voor het eerst in gebreke jegens een van zijn publieke schuldeisers. Volg de laatste ontwikkelingen met dit liveblog. Griekenland is vanaf twaalf uur vannacht niet alleen in gebreke bij het IMF, maar ook bij zijn eigen centrale bank. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem vanavond in een interview met CNN waarin hij het besluit om het nieuwste Griekse voorstel af te wijzen nader toelicht. ‘Een nieuw voorstel zal strikte voorwaarden moeten bevatten. Dit is geen gemakkelijke weg.’
VK 30.06.2015 De eurolanden wezen dinsdagavond een last minute voorstel van Griekenland om nieuwe financiële noodhulp vooralsnog van de hand. Athene vroeg om een korte verlenging van het bestaande hulpprogramma, een nieuwe (de derde) noodlening van 30 miljard euro en kwijtschelding van oude schulden maar wilde niet ingaan op bezuinigingen en hervormingen in ruil daarvoor.
Ook weigerde premier Tsipras het voor zondag aangekondigde referendum – over het laatste bod van de geldschieters – van een positief advies te voorzien. Veel ministers van financiën van de eurolanden zagen het voorstel als onderdeel van Tsipras’ Nee-campagne bij het referendum en wilde daar niet in meegaan.
NRC 30.06.2015 En met de afwaardering van Fitch sluiten wij het liveblog voor vandaag. Belangrijkste nieuws van vandaag was het plotse voorstel van de Griekse regering om een nieuw, derde steunpakket af te sluiten. Maar tot verlenging van het huidige hulpprogramma leidde dat niet, zo besloten de eurolanden vanavond tijdens een speciaal ingelaste vergadering van de eurogroep.
Met nog een uur te gaan tot middernacht is Griekenland dus niet in staat om de geëiste 1,6 miljard euro over te maken aan het Internationaal Monetair Fonds. Het land heeft inmiddels uitstel van betaling aangevraagd en komt mogelijk morgen met een nieuw voorstel, wederom gericht op het afsluiten van een derde steunprogramma. En ook voor de ministers van Financiën van de eurolanden is het weer vroeg dag: zij hebben om 11.30 uur al weer een volgend overleg gepland. LEES VERDER›
Trouw 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden afgewezen.
Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk, lieten meerdere ministers na afloop van het gesprek via Twitter weten. ‘Het programma is over om middernacht’, twitterde de Slowaakse minister Peter Kazmir.
Vanavond vergaderden de ministers van financiën van de eurolanden (de eurogroep) telefonisch met elkaar. Het overleg zou ruim een uur hebben geduurd.
Tijdens het overleg kwam de Griekse minister van financiën Yanis Varoufakis met de mededeling dat er nieuwe Griekse voorstellen zijn, maar die brief was niet op tijd om te bespreken. Een woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem liet weten dat er woensdagochtend een nieuwe telefonische vergadering zal zijn.
Vanavond loopt het steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland af, en moet het land financieel op eigen benen staan.
Elsevier 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden van de hand gewezen. Dinsdagavond vergaderden de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) telefonisch met elkaar.
Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk, lieten diverse ministers na afloop van het gesprek via Twitter weten.
Grote problemen
Eerder op de avond verschenen er al berichten dat ‘er geen sprake’ van kon zijn dat de eurolanden vandaag nog geld beschikbaar zouden stellen voor de in grote problemen verkerende Zuid-Europeanen.
Daarmee zouden zij nog middernacht een aflossing hebben kunnen doen aan het Internationaal Monetair Fonds, een van de geldschieters, meldden bronnen aan persbureau Reuters.
Maar volgens Dijsselbloem was het praktisch niet meer mogelijk om met een verlenging van het programma in te stemmen. Ook zijn de politieke omstandigheden in Griekenland niet gewijzigd, zei hij. Hij wees op het aangekondigde referendum over de redding van Griekenland én het negatieve stemadvies van de Griekse regering. ‘In die omstandigheden is het gek om het programma te verlengen. Dus loopt het vannacht af.’
In de brief van de Griekse premier Alexis Tsipras aan eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem stond dat zijn regering een tweejarig steunpakket (29,1 miljard euro) wil dat loopt via het Europese noodfonds ESM om de financiële behoeften van het land volledig af te dekken, in combinatie met een herstructurering van de Griekse schuldenlast.
Eerder beweerde Tsipras geen nieuw steunpakket te willen. Terwijl de ministers van Financiën van de eurolanden vanavond via de telefoon met elkaar in gesprek waren, zijn in Athene voorstanders van een akkoord met Brussel de straat opgegaan. Komende zondag is het door Tsipras uitgeschreven referendum over de voorstellen van de geldschieters. Hij wil dat de Griekse bevolking ‘nee’ stemt tegen de in zijn ogen ‘vernederende’ plannen.
NU 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden afgewezen.
Dinsdagavond vergaderden de ministers van Financiën van de eurolanden (de Eurogroep) telefonisch met elkaar over het voorstel van Griekenland.
Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk, lieten meerdere ministers na afloop van het gesprek via Twitter weten.
Voor een verlenging was de goedkeuring nodig van een aantal parlementen, waaronder het Duitse en Nederlandse. Dat was op deze korte termijn niet meer te regelen. ”Het programma is over om middernacht”, twitterde de Slowaakse minister Peter Kazmir.
Telegraaf 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden afgewezen. Dinsdagavond vergaderden de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) telefonisch met elkaar. Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk, lieten meerdere ministers na afloop van het gesprek via Twitter weten.
Voor een verlenging was de goedkeuring nodig van een aantal parlementen, waaronder het Duitse en Nederlandse. Dat was op deze korte termijn niet meer te regelen. ,,Het programma is over om middernacht” twitterde de Slowaakse minister Peter Kazimir.
Bovendien zijn de politieke omstandigheden in Griekenland niet veranderd, zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem. Hij wees op het aangekondigde referendum over de redding van Griekenland én het negatieve stemadvies van de Griekse regering. ,,In die omstandigheden is het gek om het programma te verlengen. Dus loopt het vannacht af.”
NRC 30.06.2015 De speciaal ingelaste eurogroep van vanavond is afgelopen en besloten is dat Griekenland geen uitstel krijgt van betaling of een schuldsanering. De Griekse regering deed eerder vandaag een nieuw voorstel, maar daar gaan de andere landen niet mee akkoord.
De vergadering van ministers van Financiën staan overigens niet afwijzend tegenover een derde steunpakket, zo meldt minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën, PvdA) na afloop van de eurogroep aan persbureau Reuters. Maar voor er over zo’n pakket wordt onderhandeld willen de eurolanden eerst de uitkomst van het referendum van zondag afwachten. LEES VERDER
VK 30.06.2015 Een meerderheid van het Nederlandse parlement is niet meer zo bang voor een grexit als vier jaar geleden. De Kamer vindt het nadrukkelijk niet de meest wenselijke optie dat Griekenland binnenkort vertrekt uit de eurozone, maar als het dan toch gebeurt, dan wordt het besmettingsgevaar voor de Nederlandse economie veel kleiner geacht dan in 2011. Toen stond Griekenland ook aan het randje van faillissement.
Dat blijkt dinsdag uit een rondgang van de Volkskrant langs de financiële woordvoerders in de Tweede Kamer. De angst voor een grexit was in 2011 groot, omdat de regering vreesde dat Nederlandse banken zouden worden meegezogen in het bankroet van de Grieken. Reden voor Premier Mark Rutte om destijds vurig te verdedigen dat Nederland miljarden in de Griekse overheid moest pompen. Volgens het CBS kwam het bonnetje uit op bijna 12 miljard euro, ofwel 700 euro per Nederlander. Diverse politici komen zelfs uit op 25 miljard euro.
Telegraaf 30.06.2015 Een nieuw voorstel om Griekenland te helpen, krijgt niet zomaar het groene licht van de VVD. Dat zei financieel woordvoerder Mark Harbers dinsdag in de Tweede Kamer. Hij denkt dat een Grieks uittreden uit de euro „een heel waarschijnlijk scenario” is.
Voorzitter Jeroen Dijsselbloem van de eurogroep overlegt dinsdagavond nog met andere eurolanden over een verzoek van Griekenland voor een nieuw steunpakket. „Ik ga niet meedoen als we snel nog iets moeten verlengen vanavond”, waarschuwde de VVD’er.
Ook als de Grieken zondag in het referendum voor het steunpakket van afgelopen weekend stemmen „kun je het steunpakket niet zomaar weer oppakken. Harbers sprak over een „schijnreferendum”. Hij denkt dat in de toekomst hooguit nog humanitaire hulp richting Griekenland zal gaan.
Marit Maij van de PvdA sloeg een andere toon aan dan de liberale coalitiepartner. Maij benadrukte dat er een oplossing moet komen voor Griekenland. Maij zei dat de regering in Athene meer moet doen aan de bestrijding van corruptie en de ontwijking van de belastingen.
VK 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden afgewezen. Dat hebben de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) dinsdagavond telefonisch met elkaar besloten. Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk.
Het verzoek om een nieuwe lening van 30 miljard wordt nog wel nader bestudeerd, maar dat kan volgens de eurolanden niet ingewilligd worden zonder hervormingen en bezuinigingen. Het verzoek dat Griekenland vandaag indiende is dus van tafel.
Telegraaf 30.06.2015 Een Brit is een crowdfundingsactie gestart om Griekenland financieel te helpen. Niet zonder succes, op de eerste dag heeft hij al ruim twee ton opgehaald. Volgens de oprichter is het streefbedrag van 1,6 miljard bereikt als iedere Europeaan drie euro doneert. De 29-jarige Thom Feeney wil volgende week uiteindelijk 1,6 miljard hebben opgehaald. ,,Er zijn 500 miljoen Europeanen. Als iedereen drie euro doneert, dan hebben we het bedrag bij elkaar.” Het geld gaat echter niet naar de Griekse overheid, maar zal worden geïnvesteerd in de Griekse economie.
Natuurlijk krijg je ook iets voor je donatie terug. Als je drie euro doneert kun je een ansichtkaart van de Griekse premier Alex Tsipras verwachten. Doneer je zes euro, ontvang je een bakje Griekse feta en olijvensalade. Wie 5000 euro doneert, gaat op vakantie naar Griekenland.
Telegraaf 30.06.2015 LIVEBLOGLIVEBLOG Europa wacht een razendspannende dag nadat Griekenland vannacht eenzijdig de schuldrelatie met Europa en het IMF heeft opgezegd. Daarmee is het land in feite failliet, omdat de Grieken het IMF niet hebben terugbetaald en er geen nieuw Europees steunprogramma is. Woensdag wordt er koortsachtig vergaderd door de eurogroep en de ECB over hoe het nu verder moet.
Trouw 30.06.2015 Vannacht loopt de steun aan Athene officieel af, uren later moeten de Grieken 1,6 miljard euro aflossen aan het IMF. Gisteren verklaarde een regeringswoordvoerder dat het land niet zal betalen. Is er een oplossing? Veel hangt af van het referendum waarin de Grieken zich zondag moeten uitspreken. Premier Tsipras riep gisteren opnieuw op tot een nee-stem, die de Griekse onderhandelingspositie zou versterken. Wat zijn de gevolgen van een ‘ja’of ‘nee’?
Een ja-stem betekent feitelijk dat het volk wil dat de regering opnieuw gaat onderhandelen met de geldschieters.
JA
De laatste peilingen in Griekenland geven het ‘ja’-kamp een kleine voorsprong in de peilingen. Maar waarover stemmen de Grieken precies? Het voorstel van de eurolanden en het IMF van afgelopen donderdag, zegt de regering. Nee, stellen de geldschieters, dat is van tafel sinds de Grieken wegliepen bij de onderhandelingen. Volgens Europese regeringsleiders is de vraag simpelweg: wilt u binnen de euro blijven of niet?
Trouw 30.06.2015 In een telefonische vergadering gaat de Eurogroep vanavond vanaf 19:00 toch nog een ultieme poging doen om tot een oplossing van de Griekse crisis te komen. Dat maakte eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem via Twitter bekend.
De ministers zullen dan praten over het voorstel dat de Griekse premier Alexis Tsipras vandaag ingediend heeft over de aanpak van de financiële situatie in het land. De Grieken willen een nieuw 2-jarig steunpakket en herstructurering schuld. Over de rest van de inhoud van het voorstel is nog weinig bekend.
Eerder vandaag werd bekend dat er toch nog gezocht wordt naar een uitweg uit de impasse waarin het overlg sinds vrijdagavond verkeert. Alle partijen werken hard om toch op het allerlaatste moment een deal te sluiten. Vandaag om middernacht (Amerikaanse tijd) loopt het steunprogramma voor Griekenland af en dan moet het land financieel op eigen benen staan.
Telegraaf 30.06.2015 LIVEBLOG Vanavond om 19.00 houden de Europese ministers van Financiën een telefonisch overleg over het nieuwe Griekse voorstel. Het telefonisch overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) wordt verschoven. Nu begint de vergadering om 17.30 uur, terwijl oorspronkelijk 11.30 uur was gepland. De vergadering wordt „op verzoek van meerdere ministers” uitgesteld naar het latere tijdstip. Dat meldt een woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem op Twitter.
NRC 30.06.2015 De Griekse regering wil een nieuw tweejarig steunpakket om de financiële behoeften van het land volledig af te dekken. Dat heeft Tsipras zojuist bekend gemaakt, schrijft persbureau Reuters.
In het nieuwste voorstel vraagt Tsipras de eurolanden om nog twee jaar lang geld bij te passen. Dat geld zou moeten komen uit het ESM, een permanente geldpot waarmee Europa noodlijdende lidstaten kan redden.
NU 30.06.2015 Enkele uren voordat de deadline van het huidige steunprogramma afloopt, heeft de Griekse regering een plan gepresenteerd voor een nieuw steunprogramma.
Dit nieuwe programma, het derde inmiddels, moet de Grieken twee jaar lang van financiering voorzien. Dit blijkt dinsdag uit een verklaring van de Griekse premier Alexis Tsipras.
Vanavond om 19.00 uur Nederlandse tijd houdt de Eurogroep een extra vergadering om de voorstellen van Tsipras te bespreken.
Als onderdeel van het steunprogramma willen de Grieken financiering van het permanente Europese noodfonds ESM. Dit geld zou alleen worden gebruikt om bestaande leningen van de Griekse staat te herfinancieren. In totaal wil Griekenland 29,1 miljard euro voor de komende twee jaar.
Ook stelt Tsipras voor dat de schulden van Griekenland vanuit het EFSF, het tijdelijke noodfonds, worden geherstructureerd. Dit betekent dat de schuld simpelweg deels wordt geschrapt, waardoor de schuldenlast van Griekenland moet dalen naar een “duurzaam” niveau.
In het dinsdag gepresenteerde voorstel zegt de Griekse overheid zich verder te blijven inzetten voor een “levensvatbaar akkoord” tussen Griekenland en de schuldeisers van het land. Naar verluidt is Tsipras ook naar Brussel onderweg voor onderhandelingen.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem schrapte dinsdag al een interview bij RTL Z om ‘acute verplichtingen’, zonder op details in te gaan.
Telegraaf 30.06.2015 Griekenland wil twee jaar extra hulp uit het Europese noodfonds. In die tijd wil het land zijn schulden herstructureren.
De Griekse wanbetaling brengt vertrek uit eurozone dichterbij.
Dat hebben de Grieken dinsdag voorgesteld aan de geldschieters, aldus de Griekse premier Tsipras.
Met het steunpakket van twee jaar kunnen de Grieken financieel vooruit, aldus de premier. De Griekse overheid blijft tot op het laatste moment zoeken naar “een levensvatbare oplossing”, aldus de woordvoerder. Het doel blijft ook om in de euro te blijven.
De ministers van Financiën van de eurozone komen vanavond om 19:00 uur bijeen om het nieuwe voorstel te bespreken.
VK 30.06.2015 De eurolanden hebben het verzoek van Griekenland voor een derde steunpakket en een herstructurering van de schulden afgewezen. Dat hebben de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) dinsdagavond telefonisch met elkaar besloten. Ook een verlenging van het nog tot middernacht lopende programma is niet meer mogelijk.
Volg de laatste ontwikkelingen over Griekenland in ons liveblog.
Het verzoek om een nieuwe lening van 30 miljard wordt nog wel nader bestudeerd, maar dat kan volgens de eurolanden niet ingewilligd worden zonder hervormingen en bezuinigingen. Het verzoek dat Griekenland vandaag indiende is dus van tafel.
Ook verzocht Griekenland om ‘herstructurering’ van eerdere leningen uit het steunprogramma dat vandaag afloopt. Herstructurering betekent een langere aflossingstermijn zodat de Griekse schuld ‘op termijn houbaar wordt’. Totdat overeenstemming over een nieuwe lening is bereikt, zou het huidige programma om een faillissement te voorkomen moeten worden verlengd.
Telegraaf 30.06.2015 DFT DEBAT De Grieken zitten klem. De bezuinigingen die ze moeten uitvoeren zal het land niet helpen, toch moeten ze ‘ja’ stemmen. Dat vinden Bas Jacobs, Valentijn van Nieuwenhuijzen en Allard Bruinshoofd. Bekijk het DFT Debat over Griekenland. ‘Ik schaam mij voor de manier waarop Europa te werk gaat… Lees meer in het bijbehorende artikel
Telegraaf 30.06.2015 ‘‘Premier Tsipras is een kat in het nauw die zijn verkiezingsbeloftes niet kan waarmaken.’ Komt er nu een Grexit? En wie besluit dat? Economen Bas Jacobs, Allard Bruinshoofd en Valentijn van Nieuwenhuijzen gaan in debat. ‘Griekenland tegen zijn zin uit de euro gooien, is juridisch…lees meer in het bijbehorende artikel
Telegraaf 30.06.2015 Een nee-stem van de Grieken bij het referendum over de noodsteun voor hun land komt neer op een nee-stem tegen de euro. Dat stelde de Spaanse premier Mariano Rajoy dinsdag in een interview op de Spaanse radio.
Volgens Rajoy zou het goed zijn voor de Grieken als premier Alexis Tsipras bij een ‘ja’ voor Europa op zondag zijn conclusie trekt. Dat zou de weg vrijmaken voor gesprekken met een „andere regering” in Athene.
Eerder maakten regeringsleiders van Duitsland, Frankrijk en Italië al duidelijk dat het referendum op zondag uiteindelijk zal uitwijzen of de Grieken al dan niet in de eurozone willen blijven.
Elsevier 30.06.2015 Ankara staat klaar om het al het mogelijke te doen om Griekenland te steunen bij de financiële malaise waarin het land verkeert. De Turken willen daarover snel overleg met het buurland.
‘We zijn bereid om alles wat mogelijk is te doen om samen te werken, zoals het op het gebied van toerisme, energie en handel, want we willen een sterk Griekenland en willen dat land helpen de crisis te overwinnen,’ zei premier Ahmet Davutoglu dinsdag op een bijeenkomst van de regerende AK-partij, meldt de Turkse krant Hürriyet.
Een Turkse delegatie zal binnenkort afreizen naar Griekenland voor een ontmoeting op hoog niveau, om de samenwerking te bespreken.
Stevige tik
De islamistische partij, die een stevige tik kreeg te verwerken tijdens de parlementsverkiezingen begin deze maand, is niet de enige partij die het ogenschijnlijk goed voor heeft met de Grieken.
Ook de pro-Koerdische HDP, de grote winnaar van de stembusgang, drong eerder al aan op solidariteit met het Griekse volk. De HDP voelt zich verwant met de regerende partij Syriza van Alexis Tsipras, omdat deze ook een linkse politieke agenda heeft.
De laatste ontwikkeling in de crisis rond het Griekse schuldenprobleem is dat Athene een nieuw verzoek heeft ingediend bij de eurogroep voor een tweejarig steunpakket. De ministers van Financien van de eurozone zullen dit voorstel nu telefonisch gaan bespreken.
Lees onze liveblog met de laatste ontwikkelingen over de Griekse crisis
Bloedige strijd
De oproep van Davutoglu is opvallend, aangezien de relatie tussen beide landen van oudsher slecht is. Turkije en Griekenland voerden een bloedige strijd met elkaar uit, afgewisseld door periodes van verzoening.
De twee landen gingen met elkaar op de vuist in onder meer de Eerste Balkanoorlog (1912 tot 1913), tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) en tijdens de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog (1919-1923). Griekenland ontworstelde zich aan de voorganger van het huidige Turkije, het Ottomaanse Rijk, in de jaren twintig van de negentiende eeuw.
En dan zijn er nog de Turkse claims op Griekse en Cypriotische wateren en grondgebied. Na de Turkse militaire invasie in 1974 is het land verdeeld in een Grieks en Turks gedeelte. Dat levert – vanzelfsprekend – spanningen op tussen beide landen.
Telegraaf 30.06.2015 Turkije is bereid al het mogelijke te doen om Griekenland in zijn financiële crisis te helpen. Dit zei de Turkse premier Ahmet Davutoglu dinsdag op een bijeenkomst van zijn partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AK). „We zijn bereid alles wat mogelijk is te doen om samen te werken, zoals op het gebied van toerisme, energie en handel, want we willen een sterk Griekenland en willen dat land helpen de crisis te overwinnen”, verklaarde Davutoglu.
Turkije wil daar snel op hoog niveau overleg over met de aartsrivalen in Athene, meldde de Turkse krant Hürriyet. De AK-partij is niet de enige in Turkije die stelt het beste met de Griekse buren voor te hebben. De links-radicale pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) die in juni na de verkiezingen met tachtig zetels zijn entree in het parlement maakte, heeft eerder aangedrongen op solidariteit met het Griekse volk. Dat wordt sinds januari geregeerd door de Coalitie van Radicaal Links (Syriza) van premier Alexis Tsipras. De HDP heeft veel gemeen met het antikapitalistische gedachtegoed van Syriza. Davutoglu’s AK verloor de absolute meerderheid en heeft nu nog 258 van de 550 parlementszetels over.
De relatie tussen Turkije en Griekenland wordt overschaduwd door de bloedige onderlinge strijd en de Turkse claims op Griekse en Cypriotische wateren en grondgebied. Griekenland ontworstelde zich aan Turkije’s voorganger, het Ottomaanse Rijk, in de jaren twintig van de negentiende eeuw. De onafhankelijkheidsoorlog werd met in Londen geleend geld gefinancierd. Dat leidde tot de Griekse onafhankelijkheid en tot het eerste Griekse faillissement in 1826.
NRC 30.06.2015 En met de afwaardering van Fitch sluiten wij het liveblog voor vandaag. Belangrijkste nieuws van vandaag was het plotse voorstel van de Griekse regering om een nieuw, derde steunpakket af te sluiten. Maar tot verlenging van het huidige hulpprogramma leidde dat niet, zo besloten de eurolanden vanavond tijdens een speciaal ingelaste vergadering van de eurogroep.
Met nog een uur te gaan tot middernacht is Griekenland dus niet in staat om de geëiste 1,6 miljard euro over te maken aan het Internationaal Monetair Fonds. Het land heeft inmiddels uitstel van betaling aangevraagd en komt mogelijk morgen met een nieuw voorstel, wederom gericht op het afsluiten van een derde steunprogramma. En ook voor de ministers van Financiën van de eurolanden is het weer vroeg dag: zij hebben om 11.30 uur al weer een volgend overleg gepland. LEES VERDER›
Elsevier 30.06.2015 Griekenland staat bij verschillende partijen in het krijt. Maar hoeveel is het land, dat op de rand van de afgrond staat, zijn crediteuren nu precies schuldig?
Volgens persbureau Reuters, dat een berekening maakte van de officiële data van de verschillende schulden van Griekenland, staat de Griekse totaalschuld nu op 242,8 miljard euro.
Het totaalbedrag is inclusief de twee bailouts die de Grieken kregen van Europese regeringen, en leningen die het Internationaal Monetair Fonds (IMF) sinds 2010 aan het Zuid-Europese land uitvaardigde. Ook zit het geld dat de Europese Centrale Bank (ECB) en verschillende centrale banken in de eurozone tot nu toe in de Griekse economie hebben gepompt hierbij.
Wat is de Griekse regering schuldig en aan wie?
Een overzicht:
* Het IMF
Griekenland zou in eerste instantie 48,1 miljard euro in totaal krijgen van het IMF. Griekenland zou daarvan zo’n 16,3 miljard ontvangen voor maart 2016, wanneer Athene het tweede hervormingsprogramma succesvol zou hebben geïmplementeerd. Zoals we allemaal weten, is dat niet gebeurd.
Griekenland heeft tot aan juni van dit jaar, weliswaar via een obscure constructie, alle betalingen aan het IMF netjes voldaan. Voor juni gebruikte het land een bundelingsprovisie van het IMF om onder een betaling van 1,6 miljard euro uit te komen, die dan eind juni (dinsdag) betaald zou moeten worden.
De ECB heeft ongeveer 18 miljard euro aan Griekse staatsobligaties in handen. De obligaties zouden na een Grexit, een mogelijkheid die steeds realistischer lijkt, echter slechts een fractie waard zijn van hun nominale waarde. Mocht Griekenland uit de eurozone vertrekken, dan wordt de ECB opgezadeld met een enorme rekening voor verloren krediet.
De ECB-president Mario Draghi zei onlangs dat Griekse banken 89 miljard euro aan Emergency Liquidity Assistance (ELA) – oftewel noodsteun – hebben ontvangen.
ELA-geld valt in principe onder de verantwoordelijkheid van de centrale bank van het land in kwestie, maar voorwaarde hiervoor is wel dat Griekenland in de eurozone blijft. Vandaar dat de ECB een Grexit koste wat het kost wil vermijden. Mocht Griekenland onverhoopt toch vertrekken, dan mogen de overige eurolanden de rekening betalen.
Regeringen van eurolanden hebben de Grieken in totaal 52,9 miljard euro aan bilaterale leningen gegeven bij de eerste Grieksebailout in 2010. Bij de tweede bailout, die in 2012 tot stand kwam, kregen de Grieken daar nog eens 141,8 miljard euro bij.
Net als bij de leningen van het IMF, zouden de Grieken in eerste instantie nog meer geld (1,8 miljard euro) krijgen op 30 juni wanneer zij zich aan afgesproken hervormingsplannen hadden gehouden.
Van de landen die de Grieken geld hebben gegeven voor debailouts, is Duitsland verreweg de grootste schuldeiser: onze oosterburen hebben een totaalbedrag van 57,23 miljard euro overgemaakt.
Frankrijk staat op de tweede plaats, met een bedrag van 42.98 miljard euro. Hierna komt Italië met 37,76 miljard euro en Spanje met 25,1 miljard euro. Deze bedragen komen bovenop de standaard-contributies aan IMF-leningen die elk lid moet betalen.
Daarnaast hebben de eurolanden de betaaltermijnen voor de Grieken al verlengd van 15 naar 30 jaar, en zijn de rentes verlaagd. Ook krijgen de Grieken 10 jaar uitstel voor de rentebetalingen voor de tweede bailout-leningen.
Zondag mag de Griekse bevolking haar stem laten horen in een referendum over het voorstel voor hervormingen van de geldschieters. De Griekse regering onder leiding van premier Alexis Tsipras hoopt dat de bevolking ‘nee’ zal stemmen: wanneer de Grieken ‘ja’ stemmen zegt hij niet degene te zijn die de geëiste bezuinigingen en hervormingen door zal voeren.
Telegraaf 30.06.2015 Een vertrek van Griekenland uit de euro zou een fikse financiële strop betekenen voor koning Willem-Alexander. Vakantiehuizen zullen naar verwachting op slag in waarde dalen. Buitenhuizen in het hoogste segment, zoals de koninklijke villa in de gemeente Kranidi, al helemaal.
„We zitten met de prijzen bijna op de bodem”, zegt ondernemer Joop Derksen, van Pelops Greek Houses uit Nijmegen. Hij bemiddelt in vakantiehuizen in de Peleponnesos, het deel van Griekenland waar ook de koning en koningin Máxima al drie jaar uitblazen. „Sinds het topjaar 2007 zijn de prijzen met 30 tot 40 procent gedaald. Toch verwacht ik dat er nog meer gaat gebeuren als Griekenland uit de euro stapt.””
Paradijsje
Weliswaar is de belangstelling voor een Grieks paradijsje in de Peleponnesos gegroeid sinds de Oranjes er neerstreken in het paleisje van een Duitse glamourfotograaf. Hij vroeg enkele miljoenen voor het huis. „Het is een van de mooiste delen van Griekenland”, weet Derksen. „Er staan prachtige villa’s. Maar de grootste klad zit juist in de duurdere huizen.”
NRC 30.06.2015 De afgelopen weken stonden grotendeels in het teken van de onderhandelingen met Griekenland, en nu die mislukt zijn is zeker bijna alles Grieks wat de klok slaat. Vandaag is er druk overleg tussen de verschillende hoofdrolspelers, om mogelijk toch nog een deal te sluiten. Heb je vragen over de Griekse crisis? Stel ze aan de redacteuren van NRC!
Je kan je vragen stellen aan onze correspondenten Stéphane Alonso (Brussel) en Marloes de Koning (normaal Istanbul, nu Athene) en onze redacteuren in Amsterdam, onder wie Mark Beunderman (macro-economie) en Chris Hensen (banken).
Trouw 30.06.2015 Griekenland zal niet schromen om gerechtelijke stappen te ondernemen tegen de Europese Unie, als het land uit de eurozone of de EU wordt gezet. Dat stelt de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis vandaag in een interview met de Britse krant Daily Telegraph.
‘In de verdragen van de Europese Unie is niets voorzien voor een euro-exit en wij weigeren om die te accepteren’, aldus Varoufakis. ‘Over het lidmaatschap van Griekenland van de eurozone kan niet onderhandeld worden’, gaf hij verder aan.
Athene wint momenteel juridisch advies in, volgens Varoufakis, en zal zeker overwegen naar het Europese Hof van Justitie te stappen als dat noodzakelijk is . ‘De Griekse regering zal gebruikmaken van al haar rechten’, zo zei hij.
NU 30.06.2015 Griekenland zal niet schromen om gerechtelijke stappen te ondernemen tegen de Europese Unie, als het land uit de eurozone of de EU wordt gezet. Dat stelt de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis dinsdag in een interview met de Britse krant Daily Telegraph.
”In de verdragen van de Europese Unie is niets voorzien voor een euro-exit en wij weigeren om die te accepteren”, aldus Varoufakis.
”Over het lidmaatschap van Griekenland van de eurozone kan niet onderhandeld worden”, gaf hij verder aan.
Athene wint momenteel juridisch advies in, volgens Varoufakis, en zal zeker overwegen naar het Europese Hof van Justitie te stappen als dat noodzakelijk is . ”De Griekse regering zal gebruikmaken van al haar rechten”, zo zei hij.
Telegraaf 30.06.2015 Europa wacht een razendspannende dag nadat Griekenland vannacht eenzijdig de schuldrelatie met Europa en het IMF heeft opgezegd. Daarmee is het land in feite failliet, omdat de Grieken het IMF niet hebben terugbetaald en er geen nieuw Europees steunprogramma is. Woensdag wordt er koortsachtig vergaderd door de eurogroep en de ECB over hoe het nu verder moet.
09.33 Overleg eurogroep verschoven
Het telefonisch overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) wordt verschoven. Nu begint de vergadering om 17.30 uur, terwijl oorspronkelijk 11.30 uur was gepland. De vergadering wordt „op verzoek van meerdere ministers” uitgesteld naar het latere tijdstip. Dat meldt een woordvoerder van eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem op Twitter.
Elsevier 30.06.2015 Het steunprogramma voor Griekenland loopt dinsdagavond om middernacht af. Hoe gaat het nu verder met Griekenland? Volg hier de laatste ontwikkelingen over de Griekse schuldencrisis.
Wat u moet weten…
* Onrust op de beurzen door de onzekere situatie van Griekenland * Juncker zei dat Grieks referendum een stem voor of tegen Europa was * Grieken maakten officieel bekend niet aan betalingsverplichting IMF te voldoen Lees hier wat er maandag is gebeurd >
19:31 uur – – Er is ‘geen sprake van’ dat de eurolanden dinsdag nog geld beschikbaar stellen waarmee Griekenland een aflossing kan voldoen aan het Internationaal Monetair Fonds, die om middernacht binnen moet zijn. Dat hebben betrokkenen bij het overleg gezegd tegen persbureau Reuters.
16:33 uur – De eurogroep houdt vanavond om 19.00 uur een overleg via de telefoon over het nieuwe voorstel van de Grieken, meldt eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem.
15.59 uur – De Griekse regering wil een nieuw tweejarig steunpakket dat loopt via het Europese noodfonds ESM om de financiële behoeften van het land volledig af te dekken, in combinatie met een herstructurering van de Griekse schuldenlast. Eerder heeft de Griekse premier Alexis Tsipras altijd beweerd geen nieuw steunpakket te willen.
14.55 uur – Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem zegt zijn wekelijkse gesprek op RTL Z af, vanwege andere ‘dringende zaken’.
11.44 uur – Premier Tsipras heeft laatste aanbod van Juncker afgewezen, maar hij komt mogelijk met een tegenvoorstel.
11.15 uur – Ook de Spanjaarden waarschuwen Griekenland. De Spaanse premier Mariano Rajoy zegt dat een nee-stem van de Grieken bij het referendum over noodsteun, een nee-stem tegen de euro is.10.17 uur – De CSU, de zusterpartij van de CDU van bondskanselier Angela Merkel, pleit voor een ‘ordentelijk’ vertrek van Griekenland uit de eurozone, meldt persbureauReuters.
09.28 uur – De Europese beurzen openden dinsdag opnieuw lager vanwege de onduidelijkheid over Griekenland.
Na een half uur handelen stond de AEX-index in Amsterdam 0,9 procent lager op 472,95 punten en daalde de MidKap-index 1 procent tot 704,95 punten. De graadmeters in Frankfurt, Londen en Parijs verloren tot 1,2 procent. De beurs in Athene blijft ook dinsdag dicht.
08.01 uur – Griekse banken zijn officieel nog steeds gesloten, maar duizend filialen openen woensdag hun deuren voor gepensioneerden die geen pinpas hebben, maakte het Griekse ministerie van Financiën vandaag bekend. Grieken mogen maximaal 60 euro per dag pinnen.
11.49 uur – Bronnen ontkennen tegenover The Financial Timesdat Griekse regering laatste voorstel van Juncker zou heroverwegen, maar Griekse media melden dat dat wel het geval is. Als Grieken akkoord gaan, zou er een Europese top kunnen worden belegd, waarbij alle partijen moeten toezeggen campagne te voeren voor een ‘ja’ bij het referendum in Griekenland.
NRC 30.06.2015 De Griekse regering wil een nieuw tweejarig steunpakket om de financiële behoeften van het land volledig af te dekken. Dat heeft Tsipras zojuist bekend gemaakt, schrijft persbureau Reuters.
In het nieuwste voorstel vraagt Tsipras de eurolanden om nog twee jaar lang geld bij te passen. Dat geld zou moeten komen uit het ESM, een permanente geldpot waarmee Europa noodlijdende lidstaten kan redden.
Ook wil Tsipras dat de Griekse schuld wordt geherstructureerd. Griekenland blijft aan de onderhandelingstafel en zal tot het laatste moment in gesprek blijven over een schuldendeal, zo meldt het kantoor van de Griekse premier. LEES VERDER
NU 30.06.2015 De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, heeft nog een laatste aanbod gedaan aan Griekenland voordat een deadline voor een deal met de schuldeisers dinsdag afloopt.
Dit melden bronnen bij de Europese Unie en de Griekse regering dinsdag aan persbureau Reuters.
De regering van de Griekse premier Alexis Tsipras zou uiterlijk dinsdag schriftelijk moeten instemmen met het voorstel dat de geldschieters van Griekenland vrijdag op tafel legden.
Vervolgens zou er een Europese topvergadering kunnen worden belegd, waarbij zou worden afgesproken om campagne te voeren voor een ‘ja’ bij het referendum in Griekenland over een schuldendeal komende zondag.
De Griekse regering heeft de bevolking juist opgeroepen om ‘nee’ te stemmen, omdat Athene dan sterker zou staan in de onderhandelingen met de crediteuren.
‘Niet uit eurozone’
Tsipras zei maandag nog dat Griekenland niet uit de eurozone zal wordengegooid, omdat de kosten van een vertrek van een lid van de muntunie enorm zijn. Volgens Tsipras is een Grieks vertrek dan ook niet de opzet van de schuldeisers.
Zijn minister van Financiën Yanis Varoufakis voegde daar dinsdag aan toe dat Griekenland niet zal schromen om gerechtelijke stappen teondernemen tegen de EU, als het land uit de eurozone of de Unie wordt gezet.
NRC 30.06.2015 De voorzitter van de Europese Commmissie Jean-Claude Juncker heeft de Griekse regering nog een laatste aanbod gedaan om uit de impasse in de schuldencrisis te komen. Dat meldt persbureau Reuters op basis van bronnen in Brussel en Athene. Het aanbod is door de Grieken echter al weer afgeslagen.
Juncker heeft premier Alexis Tsipras aangeboden dat als hij vandaag schriftelijk instemt met de versie van de voorstellen van de schuldeisers van zondag én belooft zijn stemadvies voor het referendum op 5 juli te wijzigen in “ja”, Griekenland alsnog verlenging van de steun kan krijgen tot en met oktober. Een vertegenwoordiger van de Griekse regering heeft Reuters echter laten weten “dat Tsipras nee stemt zondag”.
Afgelopen vrijdag besloot Tsipras, volgens Juncker zeer onverwacht, een referendum uit te schrijven over het aanbod van de schuldeisers, waarvoor hij bovendien een negatief stemadvies geeft. Tijdens het referendum ligt echter niet het laatste aanbod van de schuldeisers van zondag voor, maar van een paar dagen eerder voor de laatste onderhandelingen.
Elsevier 30.06.2015 Voorzitter Jean-Claude Juncker zou nog een last minute voorstel hebben gedaan aan de Griekse regering om een akkoord te bereiken voordat het steunprogramma afloopt. Premier Alexis Tsipras wilde hier niet mee instemmen.
Tsipras wuift de voorstellen van Brussel weg als ‘vernedering’ van Griekenland, meldt persbureau Reuters. Dinsdagavond om middernacht verloopt het reddingspakket waarmee Griekenland overeind werd gehouden.
Stemmen
Als Tsipras bereid was het aanbod van Juncker te accepteren, zou hij dinsdag een acceptatiebrief moeten sturen, op tijd voor een spoedberaad van de eurogroep.
Afshin Ellian: ‘De Griekse tragedie legt een pijnlijke waarheid bloot: de euro is een gesloten kasteel, waarvan de uitgang ontbreekt. Wat moeten we hiervan leren?’Lees nu >
Een Griekse regeringsbron zegt dat de regering met interesse kennis heeft genomen van het voorstel, maar: ‘Alexis Tsipras zal zondag “nee” stemmen.’ Zondag is het Griekse referendum over het voorstel voor hervormingen van de geldschieters.
De regering van Griekenland roept de bevolking op zondag ‘nee’ te stemmen tegen de voorstellen. Premier Tsipras zegt dat als de Grieken ‘ja’ stemmen, hij niet degene zal zijn om de geëiste bezuinigingen en hervormingen uit te voeren.
Een Grieks vertrek uit de eurozone, is volgens Tsipras niet de opzet van de schuldeisers, maar Griekenland heeft er alles aan gedaan om een overeenkomst te bereiken, zegt Tsipras. Zijn boodschap: Griekenland zal hoe dan ook overleven, ook als er geen schuldendeal komt.
Rechter
Intussen dreigt de Griekse premier Yanis Varoufakis met juridische stappen. Als Griekenland uit de Europese Unie of de eurozone wordt gezet, zal het niet schromen om gerechtelijke stappen te nemen, zegt Varoufakis tegen The Daily Telegraph.
‘In de verdragen van de Europese Unie is niets voorzien voor een euro-exit en wij weigeren om die te accepteren,’ zegt Varoufakis. ‘Over het lidmaatschap van Griekenland van de eurozone kan niet onderhandeld worden.’
De regering in Athene wint momenteel juridisch advies in, en overweegt naar het Europees Hof van Justitie te stappen als dat nodig is. ‘De Griekse regering zal gebruikmaken van al haar rechten,’ zegt Varoufakis.
VK 30.06.2015 De Griekse crisis heeft maandag tot forse verliezen op de aandelenbeurzen geleid, maar er brak nergens echt paniek uit. De enige beurs waar daadwerkelijk een kans op een crash was (die in Athene) bleef maandag gesloten, net zoals de banken in het land.
Grexit is nooit een optie geweest en nu nog steeds niet, aldus Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie.
Beleggers hopen nog altijd op een goede afloop. Niettemin kelderden de koersen bij de opening van de beurs op maandagochtend met 4 procent. In de loop van de ochtend werd dit voor een deel goedgemaakt. Dat had er mee te maken dat veel van de hoofdrolspelers in Brussel ondanks alle verwijten aan het adres van de Griekse regering toch de mogelijkheid openhouden voor nieuwe onderhandelingen. Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei op een persconferentie ‘dat een Grexit nooit een optie is geweest en nu nog steeds niet is’. Ook bondskanselier Merkel en president Hollande verklaarden dat de deur nog open staat. De euro hield ook stand boven de 1,10 dollar. Dat betekent dat beleggers niet anticiperend op een grote crisis massaal de eurozone verlaten.
Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras maandag gezegd.
Volgens Tsipras is een Grieks vertrek dan ook niet de opzet van de schuldeisers. Maar hun voorstellen komen neer op een ultimatum aan de Grieken en is een deal geboden die geen oplossing biedt voor de crisis, aldus Tsipras. Griekenland heeft volgens hem alles gedaan om een overeenkomst te bereiken.
Het referendum over de voorstellen van de schuldeisers moet de Griekse onderhandelingspositie versterken, aldus de premier. Hoe sterker de afwijzing door de Griekse bevolking, hoe sterker de Grieken staan in de onderhandelingen, meldde Tsipras. Het uiteindelijke doel is om de onderhandelingen voort te zetten.
NU 29.06.2015 Kredietbeoordelaar Standard & Poor’s (S&P) heeft de kredietwaardigheid van Griekenland opnieuw verlaagd. Dat maakte S&P maandag bekend.
De rating ging van CCC naar CCC-, met een negatief vooruitzicht. Eerder deze maand schroefde S&P de kredietwaardigheid ook al met één stap terug.
Volgens S&P is het onvermijdelijk dat Griekenland binnen zes maanden in gebreke zal blijven met het nakomen van zijn commerciële financiële verplichtingen, tenzij er onverwacht gunstige veranderingen in de situatie optreden. Het bureau is van mening dat er een kans van 50 procent is dat Griekenland uit de eurozone gaat.
Maandag werd bekend dat Griekenland een aflossing van in totaal bijna 1,6 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) die voor dinsdag stond, niet zal nakomen. Ook zal een referendum worden gehouden over een deal met de schuldeisers. S&P stelt dat Athene daarmee voorkeur geeft aan binnenlandse politiek boven financiële en economische stabiliteit.
Telegraaf 29.06.2015 De eurolanden hadden na de toetreding van Griekenland tot de eurozone in 2001 strenger moeten zijn tegen het land. Dat zei oud-president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink maandag in EenVandaag. „Achteraf kijkend hadden we misschien minder gul moeten zijn.”
Wellink leidde DNB toen Griekenland de euro invoerde en heeft altijd gezegd dat het uitgeleende geld volledig zou worden terugbetaald. Nu denkt hij dat het wellicht nodig is de Griekse schulden te „herstructureren”, volgens hem een vorm van kwijtschelding.
Toch denkt Wellink dat de partijen er nog uit kunnen komen, hoewel dan nog „een hele moeilijke weg” volgt. Hij denkt dat het goed is om te bespreken „of we ’t allemaal wel goed hebben gedaan”. „De vraag is of het juist is dat de patiënt zo ziek wordt”, zei Wellink, verwijzend naar de enorme werkloosheid in Griekenland.
Elsevier 29.06.2015 Met oog op de naderende deadline van aanstaande dinsdag lijken de Grieken hun laatste hand verspeeld te hebben nu de gesprekken met de schuldeisers zijn stukgelopen. Maar in werkelijkheid zal het verstrijken van de deadline schadelijker zijn voor het IMF dan voor Griekenland.
‘Als Griekenland niet voor het einde van de maand 1,5 miljard euro terugbetaalt aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF), stevent het land af op een faillissement,’ is een veelgehoorde opmerking in de laatste weken. IMF-baas Christine Lagarde wil het u en de Grieken graag doen geloven, maar de werkelijkheid ligt zeer waarschijnlijk anders.
Alarmfase 1
Nu de partijen er niet uit zijn gekomen, zou men verwachten dat het alarmfase 1 is in Griekenland. Maar gek genoeg valt het met de nervositeit in Athene wel mee.
In werkelijkheid zal de schade voor Griekenland waarschijnlijk niet zo groot zijn als gedacht, terwijl een niet terugbetaalde lening een flinke kras betekent op het blazoen van het IMF.
‘Het is niet waarschijnlijk dat, als Griekenland het IMF niet betaalt, dit catastrofale gevolgen zal hebben voor de andere leningen,’ zegt Barclays-strateeg Zoso Davies tegen Bloomberg. Er zit namelijk een verschil tussen een lening die wordt verstrekt door private investeerders en leningen van publieke instellingen als het IMF.
Als Griekenland niet betaalt, krijgt het de status ‘in arrears’(achterstand van betaling) van het IMF. Dat is een status die normaal gesproken alleen is weggelegd voor landen als Zimbabwe en Soedan, maar het is niet hetzelfde als de gevreesde ‘default’ die het land zou krijgen als er niet aan private schuldaflossingen werd voldaan.
Zorgen voor IMF
Het niet terugbetalen aan het IMF heeft dus geen directe, ‘catastrofale’ consequenties voor Griekenland. Het uitblijven van betalen is zorgelijker voor het IMF zelf, zegt de directeur van de afdeling Internationale Economie bij de Raad voor Internationale Relaties in New York, Benn Steil, tegen Bloomberg.
Volgens Steil zal het de geloofwaardigheid van het IMF, dat zo veel in Griekenland heeft geïnvesteerd, in landen als China en India verder ondermijnen. Daarbij is het missen van een betaling voor de Grieken alleen maar een aanleiding om ook de rest van de ruim 23 miljard euro die het IMF de Grieken leende niet meer terug te betalen. Als Athene ziet dat het missen van een betaling zonder grote consequenties blijft, zal er weinig motivatie zijn om ook de rest terug te betalen. Al wil de eurogroep onder leiding van Jeroen Dijsselbloem (PvdA) de Grieken graag anders doen geloven.
Het wordt pas anders als Griekenland straks op 20 juli ook verzuimt 3,5 miljard euro aan de Europese Centrale Bank (ECB) terug te betalen. De ECB heeft via het zogenoemde Emergency Liquidity Assistance (ELA) een machtig middel in handen. De ELA is het door de ECB bepaalde plafond aan euro’s die de Griekse banken mogen bijdrukken. Dit plafond staat nu op circa 90 miljard euro.
De ECB besloot zondag om dit plafond voorlopig te handhaven, maar als de Griekse regering de deadline van 20 juli mist, zal de ECB dit plafond vermoedelijk naar beneden bijstellen. De Griekse banken kunnen dan in de problemen komen doordat veel Grieken hun rekeningen aan het plunderen zijn. Deze situatie zou wél catastrofale gevolgen kunnen hebben voor Griekenland. De echte deadline voor de Grieken is dus niet op 30 juni, maar op 20 juli.
Elsevier 29.06.2015 Er is nog veel onduidelijkheid over de financiële toekomst van Griekenland. Bereikt het land alsnog een akkoord met de geldschieters? Of is een Grieks vertrek uit de eurozone een waarschijnlijker scenario?
Dit gebeurde vandaag
* De onzekere situatie van Griekenland zorgde voor onrust op de beurzen. Overal in de wereld begonnen beurzen met een daling en sloten ze met een flinke min af. De AEX-index in Amsterdam eindigde 3,5 procent lager op 477,15 punten. De MidKap daalde 2,7 procent tot 711,78 punten. De graadmeters in Frankfurt en Parijs koersten tot 3,7 procent lager en de beurs in Londen daalde 2 procent. In Milaan en Madrid stonden minnen op de borden tot 5,2 procent. Ook de staatsobligaties van landen als Italië en Spanje hadden het zwaar maar door ingrijpen van de ECB bleef de schade daar beperkt.
* Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker heeft de Grieken geadviseerd voor het Europese voorstel te stemmen. Angela Merkel zei ‘iedere uitslag’ te accepteren.
* Griekenland maakte officieel bekend niet aan de betalingsverplichting van het IMF te voldoen. Dit betekent dat Griekenland woensdagochtend door de instelling in gebreke zal worden gesteld. Hiermee komt het land terecht op een lijst van landen als Zimbabwe en Soedan.
* 22.52 uur – De beurzen in New York zijn maandag fors lager gesloten, in navolging van de stevige verliezen in Europa en Azië. Ook op Wall Street was er ongerustheid over de toenemende kans op een Grieks vertrek uit de eurozone.
De Dow-Jonesindex eindigde 2 procent lager op 17.596,35 punten en de S&P 500 verloor 2,1 procent tot 2057,64 punten. Daarmee leverde de S&P de winst van dit jaar in. De technologiebeurs Nasdaq daalde 2,4 procent tot 4958,47 punten.
* 21.30 uur – Griekenland zal niet uit de eurozone worden gegooid, want de kosten van een vertrek van een lid van de muntunie zijn enorm. Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras maandag gezegd.
Volgens Tsipras is een Grieks vertrek dan ook niet de opzet van de schuldeisers. Maar hun voorstellen komen neer op een ultimatum aan de Grieken en is een deal geboden die geen oplossing biedt voor de crisis, aldus Tsipras. Griekenland heeft volgens hem alles gedaan om een overeenkomst te bereiken.
* 19.01 uur – De gevolgen van de huidige crisis in Griekenland voor de Nederlandse economie zijn beperkt. Dat zei premier Mark Rutte (VVD) maandag na kabinetsberaad met een aantal ministers en met president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank over de Griekse schuldencrisis.
Het overleg was volgens Rutte bedoeld om de situatie rond Griekenland door te spreken. ‘We hebben met elkaar vastgesteld dat de situatie in Griekenland buitengewoon moeilijk is. En dat raakt in de eerste plaats de Griekse bevolking zelf, die elke dag de gevolgen ervaart en we realiseren ons dat dat zwaar is. We hebben ons ook afgevraagd wat dit betekent voor Nederland. De Nederlandse export naar Griekenland is beperkt, een half procent. Dus de directe gevolgen voor de Nederlandse economie van de situatie op dit moment zijn beperkt.’
* 18.34 uur – Waar iedereen al van uit was gegaan, is nu officieel. Griekenland betaalt de lening van 1,6 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds niet terug. Dat heeft de Griekse regering maandag laten weten. De leningen moeten officieel op woensdagochtend om 6.00 uur zijn betaald. Die deadline gaan de Grieken niet halen.
Dat betekent dat het land op een lijstje wordt geplaatst van landen die ‘achterstand van betaling’ hebben bij het IMF. Op dat lijstje staan onder meer landen als Soedan, Zimbabwe en Somalië. Het is nog niet duidelijk of en met welke sancties het IMF gaat komen.
* 18.32 uur – De Europese aandelenbeurzen zijn maandag met stevige verliezen de handel uitgegaan. Wederom zorgde de Griekse schuldencrisis voor onrust onder beleggers. De AEX-index in Amsterdam eindigde 3,5 procent lager op 477,15 punten. De MidKap daalde 2,7 procent tot 711,78 punten. De graadmeters in Frankfurt en Parijs koersten tot 3,7 procent lager en de beurs in Londen daalde 2 procent. In Milaan en Madrid stonden minnen op de borden tot 5,2 procent.
* 16.21 uur – De Grieken moeten terugkomen naar Brusselom de onderhandelingen over de aanpak van de financiële situatie in het land te bespreken. Die oproep deed de voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz maandag na overleg met alle fractievoorzitters. Er moet volgens Schulz een oplossing komen voor het feit dat het steunprogramma dinsdagavond verloopt en het referendum dat Griekenland zondag over de reddingplannen voor het land wil gaan houden. Een concrete oplossing heeft hij niet, maar hij riep alle politieke leiders in Europa op mee te denken.
* 16.17 uur – Een vertrek van Griekenland uit de eurozone is volgens minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA,Financiën) nog te vermijden. Hij zei dat maandag in Den Haag. Op de vraag of eenGrexit nog te voorkomen is, zei hij: ‘Er is nog veel denkbaar. Ik blijf zeggen dat de deur bij ons nog open staat, hoewel de mogelijkheid en tijd wel heel beperkt zijn.’
Dijsselbloem zei ‘teleurgesteld’ te zijn in het gedrag en handelen van de Grieken. ‘Dit gaat echt over de toekomst van Griekenland en terwijl de onderhandelingen nog niet waren afgerond, liepen zij weg van de onderhandelingstafel. Daar ben ik teleurgesteld over.’
* 15.59 uur – De Europese aandelenbeurzen lieten maandagmiddag flinke verliezen zien. Wederom zorgde de Griekse schuldencrisis voor onrust onder beleggers.
De AEX-index in Amsterdam noteerde in de middaghandel 2,5 procent lager op 482,44 punten. Bij opening ging de Amsterdamse hoofdindex 4 procent omlaag. De MidKap daalde 1,8 procent tot 718,43 punten. De graadmeters in Frankfurt en Parijs koersten tot 2,6 procent lager en de FTSE in Londen daalde 1,4 procent. De beurs in Griekenland blijft de komende week gesloten, net als de Griekse banken.
* 15.51 uur – De Duitse bondskanselier Angela Merkel houdt de deur op een kier voor de Grieken. Mochten de Grieken na het referendum van aankomende zondag opnieuw in gesprek willen gaan, dan staat ze daarvoor open. Dat zei ze maandag na een bijeenkomst met de leiders van verschillende partijen. Volgens Merkel heeft ieder land het recht om een referendum te houden. Wat de Grieken ook kiezen, de bondskanselier zal de uitslag accepteren. Merkel zou verder hebben gezegd dat de situatie rond Griekenland zo onvoorspelbaar is, dat beslissingen van dag tot dag moeten worden genomen. Woensdag debatteert de Bondsdag over Griekenland.
* 14.36 uur – Nederlandse ondernemers kunnen gewoon zaken doen met leveranciers of klanten in Griekenland, zeggen woordvoerders van ABN AMRO en ING tegen Het Financieele Dagblad. Volgens de ABN AMRO-woordvoerder is er veel aan de hand, ‘maar betalingstechnisch gezien nog niet’.
* 14.06 uur – Inmiddels is ook duidelijk hoe de vraagstelling tijdens het referendum eruit zal zien. Juncker heeft in Brussel een persconferentie gegeven. Hij haalde daarin fel uit naar de Griekse regering. Lees meer over persconferentie Juncker >
* 13.03 uur – De Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt op een partijcongres: als Griekenland uit de huidige impasse rond de aanpak van zijn financiële problemen wil komen, het zelf zal moeten bewegen. De situatie rond Griekenland is verder zo onvoorspelbaar, dat beslissingen van dag tot dag moeten worden genomen.
*12.25 uur – De Griekse politie vreest ongeregeldheden naar aanleiding van de ingrijpende beperking van het betalingsverkeer, meldt de krant Tathimerini. Ook verwacht de politie meer diefstal vanwege de grote hoeveelheid contanten die in omloop zijn.
* 11.34 uur – Franse president François Hollande zegt dat een deal met Griekenland nog steeds mogelijk is. En: ‘De Franse economie heeft niets te vrezen.’
* 11.26 uur – Premier Alexis Tsipras zou in een brief opnieuw om uitstel hebben gevraagd voor het aflopen van de noodhulp, meldt The Financial Times. De extra tijd moeten Grieken de ruimte geven om zondag een referendum te houden over de eisen van de geldschieters.
* 10.37 uur – Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie geeft om 12.45 uur een persconferentie.
* 09.43 uur – De Britse premier David Cameron benadrukte maandag dat het belangrijk is dat de Grieken en de geldschieters een akkoord bereiken. Een akkoord is nodig voor de stabiliteit van Europa.
Cameron hoopt dat het gezond verstand de overhand krijgt en de Griekse crisis toont volgens Cameron dat de Europese Unie flexibel moet zijn.
* 09.10 uur – Na enkele minuten handelen stond de AEX 3,7 procent lager op 476,07 punten en daalde de MidKap-index 3,8 procent tot 703,90 punten. De graadmeters in Frankfurt en Parijs verloren respectievelijk 4,2 en 4,4 procent, terwijl de FTSE in Londen het met een min van 2,2 procent iets beter deed. De beurs in Athene blijft maandag dicht.
* 9.02 uur – De escalatie van de Griekse schuldencrisis heeft ervoor gezorgd dat de Europese beurzen maandag onderuit gingen. De AEX zakte bij opening 4 procent.
* 08.44 uur – Er is ondanks alles nog ruimte om te manoeuvreren en te onderhandelen met Griekenland, zegt Europees Commissaris Pierre Moscovici (Economie en Financiën). Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker zal maandagmiddag nieuwe voorstellen doen aan Athene, zegt Moscovici.
* 08.35 uur – De Aziatische beurzen sloten maandag met forse verliezen als gevolg van de escalatie van de Griekse crisis. Vooral bedrijven die een groot deel van hun omzet uit Europa halen werden hard geraakt.
* 08.21 uur – Beleggers doken maandagochtend op Duitse staatsobligaties, die onder onzekere marktomstandigheden als veilig worden gezien. De rente op tienjarige staatsleningen daalde van 0,9 naar 0,7 procent.
* 7.42 uur – Griekse ouderen hebben moeite met pinnen. Sommige ouderen hebben geeneens een bankpas of weten niet hoe ze contant geld moeten opnemen bij een pinautomaat
NU 29.06.2015 Griekenland zal de leningen van in totaal bijna 1,6 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) die dinsdag afgelost moeten worden niet betalen. Dat heeft een woordvoerder van de Griekse regering maandag gezegd.
De leningen moeten dinsdag om middernacht Washington-tijd worden afgelost. Dat is woensdagochtend 06.00 uur Nederlandse tijd. Het IMF heeft eerder al aangegeven dat er geen sprake zal zijn van een verlenging van de deadline of een uitstelperiode. Als de leningen niet op tijd worden afbetaald, zal Griekenland bij het IMF formeel in gebreke blijven bij het nakomen van zijn financiële verplichtingen.
Er waren al grote twijfels of Athene wel de financiële middelen heeft om de leningen aan het IMF af te lossen. IMF-directeur Christine Lagarde heeft aangegeven dat ze hoopte dat de Grieken wel over de brug zouden komen met het geld.
Andere landen die momenteel in gebreke zijn bij het nakomen van hun financiële verplichtingen aan het IMF zijn Sudan, Somalië en Zimbabwe.
Het IMF heeft eerder al aangegeven dat er geen sprake zal zijn van een verlenging van de deadline of een uitstelperiode. Als de leningen niet op tijd worden afbetaald, zal Griekenland bij het IMF formeel te boek staan als wanbetaler.
Er waren al grote twijfels of Athene wel de financiële middelen heeft om de leningen aan het IMF af te lossen. IMF-directeur Christine Lagarde zei eerder dat ze hoopte dat de Grieken over de brug zouden komen met het geld.
Eerder op maandag liet Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem nog weten dat een vertrek van Griekenland uit de eurozone nog te vermijden is. “Er is nog veel denkbaar. Ik blijf zeggen dat de deur bij ons nog open staat, hoewel de mogelijkheid en tijd wel heel beperkt zijn”, aldus Dijsselbloem.
Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker zei zich verraden te voelen door de Griekse regering. Hij roept het Griekse volk op voor het reddingspakket van de geldschieters te stemmen. Het Griekse volk mag zich daar aanstaande zondag over uitspreken.
Zaterdag zijn de onderhandelingen tussen Griekenland en de ministers van Financiën van de eurolanden (Eurogroep) voortijdig afgebroken. De partijen werden het niet eens over een reddingsplan.
Eerder werd al bekend dat de Griekse regering het Griekse volk per referendum wil laten stemmen over het voorstel van de geldschieters. De Griekse minister van Binnenlandse Zaken en premier Alexis Tsipras hebben daarbij een negatief stemadvies gegeven.
Ondertussen loopt het huidige steunprogramma voor Griekenland dinsdag om middernacht af. Tot en met het referendum moet Griekenland het zonder verdere steun doen.
Telegraaf 29.06.2015 Griekenland gaat de leningen ter waarde van bijna €1,6 miljard morgen niet terugbetalen. Dat heeft een woordvoerder van de Griekse regering maandag gezegd.
De Grieken hadden tot morgennacht de tijd om de IMF-lening af te betalen. Het besluit van Griekenland komt niet als een verrassing. Het land slaagde er in de afgelopen dagen immers niet in een akkoord met de geldschieters te sluiten.
De leningen moeten dinsdag om middernacht Washington-tijd worden afgelost. Dat is woensdagochtend 06.00 uur Nederlandse tijd. Het IMF heeft eerder al aangegeven dat er geen sprake zal zijn van een verlenging van de deadline of een uitstelperiode. Als de leningen niet op tijd worden afbetaald, zal Griekenland bij het IMF formeel te boek staan als wanbetaler.
NRC 29.06.2015 Dit weekend ontspoorde de Griekse crisis. Deze hele week blijven de Griekse banken dicht. Vandaag is er in verschillende landen crisisoverleg, onder meer in Nederland en Griekenland. In Azië reageren de beurzen negatief op het nieuws. Volg alle ontwikkelingen hier live.
TSIPRAS GEEFT WEER INTERVIEW
Premier Tsipras heeft zojuist aangekondigd dat hij weer een interview geeft vanavond.
CCC-
Kredietbureau Standard & Poor’s heeft de Griekse staatsschuld verlaagd naar CCC–, de zogeheten ‘junk’-status. De kans dat Griekenland de euro verlaat wordt door de kredietbeoordelaar geschat op 50 procent.
VK 29.06.2015 Griekenland zal niet uit de eurozone worden gegooid, want de kosten van een vertrek van een lid van de muntunie zijn enorm. Dat heeft de Griekse premier Alexis Tsipras maandag gezegd.
Liveblog
De Volkskrant houdt een liveblog bij over de laatste ontwikkelingen in Griekenland.Volg het hier.
Volgens Tsipras is een Grieks vertrek dan ook niet de opzet van de schuldeisers. Maar hun voorstellen komen neer op een ultimatum aan de Grieken en is een deal geboden die geen oplossing biedt voor de crisis, aldus Tsipras. Griekenland heeft volgens hem alles gedaan om een overeenkomst te bereiken.
Het referendum over de voorstellen van de schuldeisers moet de Griekse onderhandelingspositie versterken, aldus de premier. Hoe sterker de afwijzing door de Griekse bevolking, hoe sterker de Grieken staan in de onderhandelingen, meldde Tsipras. Het uiteindelijke doel is om de onderhandelingen voort te zetten.
VK 29.06.2015 Na een bewogen weekend houdt Europa de adem in voor het Griekse referendum van aanstaande zondag. Vooralsnog lijkt de onzekerheid niet tot chaos te leiden. De beurskoersen daalden vandaag, maar stortten niet in. Griekse banken sloten hun deuren, maar burgers met een pinpas konden zestig euro per persoon opnemen om in hun levensbehoeften te voorzien.
Supermarkten deden goede zaken met de verkoop van blikken bonen, maar klanten vechten niet om voedingswaren. Ook de mensen die de straat op gingen om vóór dan wel tegen de euro te demonstreren, deden dat in een vredige en vaak zelfs feestelijke sfeer. In de aanloop naar het referendum hebben de verschillende partijen alvast stelling genomen. De Europese Commissie gaf de Grieken een expliciet stemadvies bij monde van voorzitter Jean-Claude Juncker, die hen opriep om ‘voor de euro’ te kiezen.
Trouw 29.06.2015 De gevolgen van de Griekse crisis voor Nederland zijn beperkt, stelt premier Rutte. Niettemin weet niemand weet hoe het nu verder moet. Nadat Griekenland is weggelopen uit de onderhandelingen en Tsipras heeft bedacht dat eerst het volk moet worden geraadpleegt is de situatie onzeker. Wie is er aan zet, wat doet de Griekse regering en zijn de Grieken al in paniek?
De Nederlandse export naar Griekenland is beperkt, een half procent.
Volgens bondskanselier Angela Merkel is het nu aan de Grieken om te bewegen om uit de huidige impasse te komen. Na de escalatie van de Griekse situatie afgelopen weekend, ‘is de situatie zo onvoorspelbaar geworden dat beslissingen van dag tot dag moeten worden genomen’, aldus Merkel. Aandelenbeurzen reageerden vanmorgen onverdeeld negatief op de onduidelijke situatie die is ontstaan na het afgelopen weekend.
Gevolgen voor Nederland vallen mee
De gevolgen van de huidige crisis in Griekenland voor de Nederlandse economie zijn beperkt, zei premier Mark Rutte maandag na kabinetsberaad met een aantal ministers en met president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. “De Nederlandse export naar Griekenland is beperkt, een half procent. Dus de directe gevolgen voor de Nederlandse economie van de situatie op dit moment zijn beperkt.”
Telegraaf 29.06.2015LIVEBLOG Griekenland zal de €1,6 miljard aan leningen morgen niet gaan afbetalen aan het IMF, heeft het land al laten weten. In Athene gaan Grieken de straat voor een ‘nee’-stem komende zondag. Ondertussen blijven diverse kopstukken benadrukken dat de deur nog altijd op een kier staat. Beleggers nemen echter een ‘eerst-zien-dan-geloven’-houding aan.
Volg onderaan dit artikel de laatste nieuwsontwikkelingen ook via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
‘Desnoods naar Europees Hof’
Griekenland stapt desnoods naar het Europese Hof van Justitie om te voorkomen dat het land door andere eurolanden uit de eurozone wordt gezet. “We winnen nu advies in”, zei de Griekse minister van Financiën Varoufakis tegen de Daily Telegraph. “De Griekse overheid zal gebruikmaken van al zijn wettelijke rechten.”
Telegraaf 29.06.2015 LIVEBLOG Weinig sussende woorden van Jean-Claude Juncker. De voorzitter van de Europese Commissie zegt zich een beetje ’bedrogen’ te voelen. Hij heeft het over tactische spelletjes en populisme. “Ik heb alles gedaan om een overeenkomst te bereiken.” Hij verdedigt de bezuinigingsplannen van de EU, maar sloot zijn toespraak met “de deur staat nog steeds open”. Ook prees hij minister Dijsselbloem: “Het was geen makkelijke taak, maar hij heeft het uitstekend gedaan.”
VK 29.06.2015 De Griekse crisis heeft maandagmorgen zoals verwacht de beurzen in heel Europa laten kelderen. De Duitse DAX-index en de Franse CAC zakten net als de AEX ruim vier procent. De Portugese beurs opende zelfs met bijna zes procent verlies.
Beleggers deden massaal aandelen van de hand en gingen op zoek naar veilig geachte beleggingen als goud en staatsobligaties van onder meer Duitsland en Nederland. De beurs in Athene blijft maandag dicht.
Bankaandelen daalden nog verder. De aandelenkoers van de Portugese bank Banco Comercial zakt 9,6 procent, van het Franse BNP Paribas 7 procent, van Credit Agricole 8 procent en van de Deutsche Bank 6,3 procent. Raiffeisen spande de kroon met een verlies van 14,4 procent.
Volgens handelaren speculeerde een flink aantal beleggers vorige week op een ‘last minute’ akkoord over de Griekse financiën. Vrijdagavond kwam Athene echter met een verzoek om een referendum en waren de kansen op een deal snel verkeken.
Trouw 29.06.2015 De aandelenbeurzen reageren behoorlijk negatief na de escalatie van de Griekse situatie in het weekend. De Amsterdamse AEX ging bij de opening ruim 4 procent onderuit en elders op het continent liepen de verliezen op tot bijna 5 procent.
Na enkele minuten handelen stond de AEX 3,7 procent lager op 476,07 punten en daalde de MidKap-index 3,8 procent tot 703,90 punten. De graadmeters in Frankfurt en Parijs verloren respectievelijk 4,2 en 4,4 procent, terwijl de FTSE in Londen het met een min van 2,2 procent iets beter deed. De beurs in Athene blijft maandag dicht.
Volgens handelaren speculeerde een flink aantal beleggers vorige week op een ‘last minute’ akkoord over de Griekse financiën. Vrijdagavond kwam Athene echter met een verzoek om een referendum en waren de kansen op een deal snel verkeken. “Beleggers willen momenteel en masse uit aandelen en zijn op zoek naar zogeheten veilige havens als goud en staatsobligaties van economische grootmachten als Duitsland”, aldus een handelaar.
Trouw 29.06.2015 De Griekse regering heeft onder leiding van haar premier Tsipras besloten om de Grieken als lemmingen in de financiële afgrond te laten springen. Geen akkoord over noodzakelijke economische hervormingen van de Griekse economie en dus geen 7,2 miljard aan noodsteun die op de plank ligt, brengt onoverzichtelijke risico’s met zich mee.
Een eigen munteenheid naast de euro, een nieuwe drachme, zou bij een faillissement verstandig zijn.
De situatie waar de euro en de eurozone op afstevenen, is er een die nog nooit is voorgekomen. Terra incognita, zoals dat heet: niemandsland waar niemand de spelregels kent en de consequenties precies kan inschatten.
Trouw 29.06.2015 Volgens bondskanselier Angela Merkel is het nu aan de Grieken om te bewegen om uit de huidige impasse te komen. Na de escalatie van de Griekse situatie afgelopen weekend, ‘is de situatie zo onvoorspelbaar geworden dat beslissingen van dag tot dag moeten worden genomen’, aldus Merkel. Aandelenbeurzen reageerden vanmorgen onverdeeld negatief op de onduidelijke situatie die is ontstaan na het afgelopen weekend.
Gevolgen voor Nederland vallen mee
De gevolgen van de huidige crisis in Griekenland voor de Nederlandse economie zijn beperkt, zei premier Mark Rutte maandag na kabinetsberaad met een aantal ministers en met president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. “De Nederlandse export naar Griekenland is beperkt, een half procent. Dus de directe gevolgen voor de Nederlandse economie van de situatie op dit moment zijn beperkt.”
NU 29.06.2015 VVD en PvdA vinden dat de Grieken genoeg tijd hebben gehad om te hervormen en hebben daarom begrip voor het standpunt van de eurozone om niet toe te geven aan de Griekse eisen. Dat zeggen de partijen tegen NU.nl.
“Het is schandalig hoeveel tijd Griekenland heeft verspeeld om hervormingen door te voeren. Griekenland kan niet eeuwig boven haar stand leven”, zegt VVD-Kamerlid Mark Harbers.
PvdA’er Henk Nijboer: “De Griekse regering handelt onverantwoord. We zien al pinautomaten die het niet doen. De Grieken gaan de ellende voelen en dat is schrijnend.”
NU 29.06.2015 De gevolgen van de huidige crisis in Griekenland voor de Nederlandse economie zijn beperkt. Dat zei premier Mark Rutte maandag na kabinetsberaad met een aantal ministers en met president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank over de Griekse schuldencrisis.
Het overleg was volgens Rutte bedoeld om de situatie rond Griekenland door te spreken. “We hebben met elkaar vastgesteld dat de situatie in Griekenland buitengewoon moeilijk is. En dat raakt in de eerste plaats de Griekse bevolking zelf, die elke dag de gevolgen ervaart en we realiseren ons dat dat zwaar is”, aldus Rutte.
“We hebben ons ook afgevraagd wat dit betekent voor Nederland. De Nederlandse export naar Griekenland is beperkt, 0,5 procent. Dus de directe gevolgen voor de Nederlandse economie van de situatie op dit moment zijn beperkt.”
Telegraaf 29.06.2015 Hoewel de Griekse schuldenproblematiek sinds afgelopen weekeinde het vertrouwen van beleggers in een goede afloop sterk heeft aangetast, zullen de kwantitatieve verruiming van de Europese Centrale Bank en de huidige waarderingen als buffer fungeren voor Europese aandelenmarkten. Dat stelt Rory Bateman, specialist in Europese aandelen bij Schroders.
Volgens Bateman is weliswaar de kans op een Grexit aanzienlijk toegenomen na de mislukte onderhandelingen, maar zal de impact op de rest van de eurozone beperkt blijven.
Hij wijst er op dat vooral onduidelijkheid heerst over de impact van de crisis op het economisch herstel in de eurozone op de middellange termijn, waarbij onbekende factoren zoals de angst voor de besmetting van de rest van de de periferie en de mogelijke binnenlandse rust in Griekenland daarbij een rol spelen.
Toch gaat Bateman er van uit dat Europese aandelen veel opwaarts potentieel bieden mede vanwege de aanhoudende monetaire steun van de ECB en de verwachte margeverbetering bij bedrijven in de eurozone.
Telegraaf 29.06.2015 Terwijl de bodem van de schatkist in Griekenland steeds meer in zicht komt vanwege het ontbreken van Europese noodsteun, moet het Zuid-Europese land in de komende maanden met miljarden over de brug komen om een wanbetaling het hoofd te bieden. DFT.nl zet de komende terugbetalingen op een rijtje.
Dinsdag 30 juni – Griekenland moet op korte termijn het IMF terugbetalen ter waarde van €1,6 miljard euro. Griekenland zou dit bedrag in eerste instantie in vier termijnen betalen, maar heeft gebruik gemaakt van een clausule om alles in één keer terug te mogen betalen.
10 juli – Griekenland staat voor de uitdaging om voor €2 miljard aan schatkistleningen af te lossen.
17 juli – Het Zuid-Europese land heeft een nieuwe heet hangijzer met hetaflossen op schatkistleningen, deze keer €1 miljard.
20 juli – De Europese centrale bank (ECB) lopt aan de deur bij Griekenland om €3,5 miljard aan aflossingen te ontvangen.
20 augustus – De ECB verwacht dat Griekenland nog eens met circa € 3,2 miljard aan aflossingen op de proppen komt.
NRC 29.06.2015 Dit weekend ontspoorde de Griekse crisis. Deze hele week blijven de Griekse banken dicht. Vandaag is er in verschillende landen crisisoverleg, onder meer in Nederland en Griekenland. In Azië reageren de beurzen negatief op het nieuws. Volg alle ontwikkelingen hier live. Merkel liet zich opvallend vriendelijk uit over het Griekse referendum: ze noemde het legitiem. Gabriël koos daarentegen hardere woorden.
Hij zei dat het referendum neerkomt op een ja of nee tegen de euro. Onze economieredacteur Mark Beunderman: “Wie had verwacht dat Angela Merkel de Griekse regering met een groot gebaar tegemoet zou komen, kwam bedrogen uit. Merkel kwam na het overleg met de voorzitters van de fracties in de Bondsdag niet met nieuwe voorstellen. Ze deed haar best om niet de indruk te wekken dat ze het Griekse referendum wilde beïnvloeden.
De conclusies:
Het Sociaal Cultureel Planbureau publiceerde vandaag een rapport over onder meer de Nederlandse opvattingen over de Europese Unie. 49 procent van de Nederlanders denkt dat Griekenland beter af zou zijn buiten de EU; 15 procent denkt van niet. 36 procent is neutraal.
Telegraaf 29.06.2015 De Griekse soap die afgelopen week een onverwachtse wending kreeg doordat de regering in Athene met een referendum over de Europese hervormingsplannen op de proppen kwam, kan bij een positieve uitlag voor Europa vervroegde Griekse verkiezingen in de hand gaan werken. Dat stellen economen van de Rabobank.
Volgens de economen komt uit opinie-peilingen naar voren dat een krappe meerderheid in lijkt te stemmen met de voorstellen tot hervoromingen die de internationale geldschieters aan Griekenland hebben voorgelegd.
Zij wijzen erop dat de Griekse premier Alexis Tsipras, die een negatief stemadvies heeft gegeven over het aanvaarden van de Europese plannen, bij een uitslag na het referendum op 5 juli die hem niet goed gezind is, kan aanzetten tot vervroegde verkiezingen in het Zuid-Europese land.
Afgelopen weekeinde hield de voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, de deur voor Tsipras nog steeds open om tot een dela te komen over de noodsteun.
Elsevier 29.06.2015 In de kranten van maandag volop aandacht voor Griekenland. Nederlanders die naar het Zuid-Europese land met vakantie gaan, wordt op het hart gedrukt voldoende contant geld mee te nemen en de kranten spreken van ‘totale chaos’ die dreigt.
Op de voorpagina van De Telegraaf staat in grote letters dat de Grieken ‘platzak’ zijn. De krant schrijft dat een Grexit onvermijdelijk is als de Grieken zondag in een referendum tegen de geëiste bezuinigingen en hervormingen stemmen.
‘De chaos heeft de linkse regering aan zichzelf te wijten door de hulp van Europa af te wijzen,’ staat in het commentaar. ‘Natuurlijk waren aan die hulp strenge én pijnlijke maatregelen verbonden. Maar ook de regering had zich moeten realiseren dat ingrepen in de Griekse economie nodig zijn om het land financieel weer gezond te maken.’
De Volkskrantvraagt zich op de voorpagina af of Griekenland bankroet zal gaan. ‘De crisis loopt uit de hand en niemand weet hoe het verder gaat.’ In het commentaar van de krant staat dat de verschillende partijen, ondanks de mislukte onderhandelingen, toch weer rond de tafel moeten gaan zitten.
‘Het is spijtig om te zien dat het onderlinge vertrouwen tussen Griekenland en zijn geldschieters de afgelopen maanden per dag verder verslechterde en dat de politici daarbij werden gegijzeld door hun eigen achterban.’
Vakantie
Het AD waarschuwt voor de ‘totale chaos’ die dreigt voor Griekenland. Ondanks alles, zijn er toch weinig Nederlanders die hun reis omboeken. ‘Ik heb 1.300 euro bij me voor elf dagen, dat moet genoeg zijn,’ zegt een vakantieganger tegen de krant.
‘We gaan wat geld brengen, haha. Dan komt het tenminste bij die mensen terecht. We gaan al jaren naar de Griekse eilanden. Het is er fantastisch.’
Onomkeerbaar
‘Het Griekse volk verdient beter,’ staat bovenaan het commentaar van Het Financieele Dagblad. ‘Portugal, Ierland, Spanje en hun verwanten op Cyprus laten zien dat er een weg vooruit is waar een politieke wil is,’ schrijft de krant.
‘Ze vormen ook het bewijs dat de euro in meer dan 98 procent van de eurozone wel degelijk onomkeerbaar is.’
NRC 29.06.2015 Dit weekend ontspoorde de Griekse crisis. Deze hele week blijven de Griekse banken dicht. Vandaag is er in verschillende landen crisisoverleg, onder meer in Nederland en Griekenland. In Azië reageren de beurzen negatief op het nieuws. Volg alle ontwikkelingen hier live.
Griekenland is een betrekkelijk kleine handelspartner voor Nederland. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was het Zuid-Europese land vorig jaar goed voor ongeveer een half procent van de totale goederenuitvoer. Voor de kredietcrisis, in 2008, was dat nog 0,8 procent.
Nederlandse bedrijven exporteerden vorig jaar voor krap 2,3 miljard euro aan goederen naar het Zuid-Europese land, op een totale uitvoer van ruim 432 miljard euro. Het aandeel in de import is nog een stuk kleiner. Nederland kochten in 2014 voor 458 miljoen euro aan Griekse goederen. In totaal voerde Nederland in dat jaar voor een slordige 383 miljard euro aan goederen in.
Nederland exporteert vooral landbouwproducten naar Griekenland, zoals zuivel en vlees. Voedingsmiddelen zijn goed voor ongeveer een derde van de totale uitvoer. Daarnaast zijn chemische producten en machines belangrijke exportproducten. Ook bij de import uit Griekenland is voeding de belangrijkste categorie, naast farmaceutische producten. (ANP)
NRC 29.06.2015 We sluiten dit liveblog voor vandaag weer af. Het was vooral een dag waarop de retoriek tussen de Grieken en de schuldeisers duidelijk harder werd. We sommen de gebeurtenissen en opvallendste uitspraken op:
De Griekse banken en aandelenbeurs bleven vandaag dicht. Er zijn meerdere onbevestigde berichten dat zo’n 850 banken donderdag weer opengaan, zodat gepensioneerden uitbetaald kunnen worden.
De Europese Raad van regeringsleiders heeft vanavond een brief gestuurd waarin een Grieks verzoek tot verlenging van het Europese steunpakket tot na 1 juli wordt afgewezen.
Griekenland is niet voornemens morgen 1,6 miljard euro aan leningen terug te betalen aan het Internationaal Monetair Fonds. Dat bevestigde premier Tsipras vanavond.
Telegraaf 29.06.2015 Een vertrek van Griekenland uit de eurozone is volgens minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) nog te vermijden. Hij zei dat maandag in Den Haag.
Op de vraag of een vertrek van Griekenland uit de eurozone (een Grexit genaamd) nog te voorkomen is, zei hij: ,,Er is nog veel denkbaar. Ik blijf zeggen dat de deur bij ons nog open staat, hoewel de mogelijkheid en tijd wel heel beperkt zijn.”
Dijsselbloem zei ,,teleurgesteld” te zijn in het gedrag en handelen van de Grieken. ,,Dit gaat echt over de toekomst van Griekenland en terwijl de onderhandelingen nog niet waren afgerond, liepen zij weg van de onderhandelingstafel. Daar ben ik teleurgesteld over.”
Telegraaf 29.06.2015 Als Griekenland uit de huidige impasse rond de aanpak van zijn financiële problemen wil komen, zal het zelf moeten bewegen. Dat heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel maandag gezegd op een partijbijeenkomst, zeiden bronnen die daarbij aanwezig waren tegen persbureau Reuters.
Merkel zou verder hebben gezegd dat de situatie rond Griekenland zo onvoorspelbaar is, dat beslissingen van dag tot dag moeten worden genomen. Een woordvoerder van de Duitse regeringsleider liet overigens maandag weten dat zij nog altijd bereid is tot nieuwe gesprekken met de Griekse regering.
Telegraaf 29.06.2015 Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, voelt zich „een beetje verraden” door de Grieken en in het bijzonder de Griekse regering. Dat zei hij maandag tijdens een persconferentie in Brussel naar aanleiding van het mislukken van een deal met Athene en de geldschieters over de aanpak van de Griekse schulden.
De aankondiging van de Griekse premier Alexis Tsipras in de nacht van vrijdag op zaterdag om een referendum uit te schrijven over een financieel reddingsplan van de geldschieters, én tegelijkertijd een negatief stemadvies mee te geven, is niet goed gevallen. „In één nacht heeft Europa een zware klap gekregen.”
„Europa kan alleen werken als we in een dialoog verschillen kunnen overbruggen”, zei Juncker. „Geen democratie staat boven een andere.” Juncker herhaalde dat niet alleen hij, ook eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem er alles aan hebben gedaan om tot een compromis te komen.
„Een grexit is nooit een optie geweest, en nog steeds niet”, zei Juncker.
Elsevier 29.06.2015 Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie haalde maandag stevig uit naar de Griekse regering. Juncker zegt dat hij zich ‘een beetje verraden’ voelt en toch wil Juncker blijven praten.
‘Europa kan alleen werken als we in een dialoog verschillen kunnen overbruggen,’ zei Juncker maandag in een persconferentie in Brussel, naar aanleiding van het uitblijven van een deal met de Grieken en de geldschieters.
Compromis
Juncker benadrukte dat Griekenland deel uitmaakt van ‘de Europese familie’ en dat dat wat hem betreft zo moet blijven. Hij adviseert de Griekse regering om de bevolking de waarheid te vertellen. ‘Elke burger verdient het om het hele verhaal te weten. Aan onze kant, is de deur nog steeds open.’
Jean Dohmen: ‘De Grieken staan op het punt failliet te gaan. Een harde confrontatie tussen de extreem-linkse Griekse regering en de rest van de eurozone was onvermijdelijk. Europa moet voet bij stuk houden.’Lees nu >
Tijdens de persconferentie benadrukte Juncker dat hij en eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem (PvdA) er alles aan hebben gedaan om tot een compromis te komen. Dat lukte afgelopen weekend niet en de Griekse regering kondigde een referendum aan over voorstellingen voor hervormingen.
‘Een Grexit is nooit een optie, en nog steeds niet,’ zegt Juncker. Hij verdedigde zich tegen Griekse beschuldigingen over het laatste voorstel van de geldschieters.
‘We hebben geen stom bezuinigingspakket op tafel gelegd. Wij hebben niet gevraagd om loonsverlagingen of het korten op pensioenen. In ons voorstel zou Griekenland 12 miljard minder moeten besparen dan in het oorspronkelijke voorstel.’
Volgens Juncker hebben de Grieken de onderhandelingstafel ‘op het slechtste moment’ verlaten. Het belangrijkste doel is de Griekse economie stabiel en competitief maken: ‘Ja dit pakket is zwaar, maar rechtvaardig. Ik hoef vandaag niet met nieuwe voorstellen te komen.’
Juncker is ‘teleurgesteld’ over het Griekse referendum dat gepland staat. ‘Ik ben hierover niet geïnformeerd door de heer Tsipras. Maar ik neem het hem niet kwalijk.’ Wat de precieze vraag tijdens het referendum ook zal zijn, een ‘nee’ betekent volgens Juncker een ‘nee’ tegen Europa. Juncker roept de Grieken dan ook op ‘ja’ te stemmen: ‘Ja tegen Europa.’
Telegraaf 29.06.2015 Griekenland is een betrekkelijk kleine handelspartner voor Nederland. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het Zuid-Europese land goed voor ongeveer een half procent van de totale goederenuitvoer. Het aandeel in de import is nog een stuk kleiner.
Nederlandse bedrijven exporteerden vorig jaar voor krap 2,3 miljard euro aan goederen naar het Zuid-Europese land, op een totale uitvoer van ruim 432 miljard euro. De import van Griekse goederen was in 2014 goed voor 458 miljoen euro. In totaal voerde Nederland in dat jaar voor een slordige 383 miljard euro aan goederen in.
Het belang van Griekenland als handelspartner was voor de crisis groter. In 2008 was het land nog goed voor 0,8 procent van de totale Nederlandse export.
Nederland exporteert vooral landbouwproducten naar Griekenland, zoals zuivel en vlees. Voedingsmiddelen zijn goed voor ongeveer een derde van de totale uitvoer. Daarnaast zijn chemische producten en machines belangrijke exportproducten. Ook bij de import uit Griekenland is voeding te belangrijkste categorie, naast farmaceutische producten.
Elsevier 29.06.2015 De Grieken staan op het punt failliet te gaan. Een harde confrontatie tussen de extreem-linkse Griekse regering en de rest van de eurozone was onvermijdelijk. Europa moet voet bij stuk houden.
De Griekse premier Alexis Tsipras doet al tijden alsof Griekenland het slachtoffer is van buitenlandse banken die het land met goedkope leningen naar de rand van de afgrond hebben gevoerd.
Dat is onzin. Dankzij het lidmaatschap van de eurozone konden opeenvolgende Griekse regeringen goedkoop lenen. Die verleiding konden ze niet weerstaan. Athene heeft jarenlang te veel geld uitgegeven. Dat kon niet goed gaan.
Toen het land in 2010 failliet dreigde te gaan, schoten andere eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds de Grieken te hulp. Ze kregen in totaal ruim 240 miljard euro om schuldeisers te betalen.
Luidkeels
Dat gebeurde onder de strikte voorwaarde dat het land de begroting op orde zou brengen en de economie zou hervormen. Het hielp allemaal onvoldoende. Europa eiste nieuwe maatregelen. De Grieken waren de bezuinigingen begin dit jaar beu en stemden bij de verkiezingen massaal op het extreem-linkse Syriza, dat zich luidkeels tegen de schuldeisers keerde.
Premier Alexis Tsipras spiegelde zijn burgers maandenlang voor dat zij aan nieuwe maatregelen kunnen ontkomen, Europees geld kunnen blijven ontvangen én binnen de euro kunnen blijven.
Zo werkt het niet, maar aan de onderhandelingstafel in Brussel stelden de Grieken zich onverzoenlijk en betweterig op, waardoor de laatste restjes goodwill als sneeuw voor de Griekse zon smolten.
Escalatie
Tsipras rekende erop dat de eurolanden, die de Grieken jarenlang tegemoetkwamen, wel weer over de brug zouden komen. Immers, bij een ‘Grexit’ zien de schuldeisers een groot deel van het geleende geld niet meer terug. Wat hij zich niet voldoende realiseerde, is dat andere eurolanden de machinaties van de extreem-linkse Grieken zat zijn.
De huidige escalatie hebben de Grieken volledig aan zichzelf te wijten. De andere eurolanden willen de Grieken nog steeds bij de euro houden, maar niet tot elke prijs. De Grieken kunnen niet zonder Europa, Europa wel zonder de Grieken.
Telegraaf 29.06.2015 Nederlandse vakantiegangers in Griekenland moeten rekening houden met dieven en plunderaars. De Griekse politie vreest het ergste en waarschuwt voor chaos en wetteloosheid nu het hele land leeft op contant geld. Criminelen ruiken hun kans. Agenten op vakantie moeten onmiddellijk terugkomen. Alle verloven zijn ingetrokken en het aantal patrouilles wordt verhoogd.
Het afgelopen weekeinde was er volgens de krant Kathimerini overleg tussen politie en overheid. De politie gaat extra op banken letten.
Toen duidelijk werd dat de onderhandelingen tussen de links-radicale regering van premier Alexis Tsipras en de Europese geldschieters zouden mislukken, volgde in het weekeinde opnieuw een run op banken en pinautomaten. De regering laat de banken ruim een week sluiten en het betalingsverkeer beperken.
Telegraaf 29.06.2015 Om te voorkomen dat beleggers massaal aandelen gaan verkopen vanwege de escalatie van de Griekse schuldencrisis houdt de beurs in Athene de gehele handelsweek de deuren gesloten.
De Griekse beurs zweefde de afgelopen tijd al tussen hoop en vrees over een uitweg voor de financiële problemen in het Zuid-Europese land, maar is na de chaos van afgelopen weekeinde vandaag op slot gegaan om een kapitaaluitstroom tegen te gaan.
Op de andere Europese aandelenmarkten had het Griekse drama een verkoopgolf tot gevolg, waarbij de AEX maar liefst bij opening ruim 3% kwijt raakte.
Telegraaf 29.06.2015 De banken in Griekenland zijn dicht en pinnen wordt mogelijk steeds lastiger. Tien geldtips indien u op vakantie naar Griekenland gaat:
Neem voldoende contant geld mee
Hoewel het voor toeristen nu nog mogelijk is om te pinnen en elektronisch te betalen is het verstandig extra contant geld mee te nemen zodat u, indien nodig, alle nodige uitgaven ook contant kunt doen. Besef bijvoorbeeld dat er een reeele kans is dat u zaken als autohuur, borg en excursies contant moet betalen.
Ook kleine coupures
Doordat Grieken mogelijk extra geld gaan oppotten zullen briefjes van vijftig euro kunnen gaan verdwijnen. Probeer daarom vooral ook kleinere coupures van vijf en tien euro mee te nemen, want daar zal bij een stilvallende economie of afnemende service van de banken waarschijnlijk steeds meer behoefte aan komen.
Telegraaf 29.06.2015 Van de mogelijkheid die reisorganisatie Corendon aan reizigers in Griekenland biedt om contant geld op te nemen via een lokale reisagent, heeft tot nu toe niemand gebruikgemaakt. Als de Griekse pinautomaten leeg zijn, kunnen ze via de website of het callcenter van de reisorganisatie 100 of 250 euro opnemen. Maar Nederlandse vakantiegangers in Griekenland lijken zich financieel prima te redden.
„Veel van onze klanten zitten in all-inclusiveresorts en omdat eten en drinken dan al betaald zijn, hebben ze veel minder cash nodig”, zei een woordvoerster maandag. Op dit moment verblijven 6000 Nederlandse vakantiegangers in Griekenland die hun reis bij Corendon hebben geboekt. De meeste zitten in hotels op Kreta, Kos en Rhodos. „Voor de komende week staan dertig vluchten gepland. Er zijn geen annuleringen.” Andere grote aanbieders van reizen naar Griekenland zijn onder meer Sunweb en TUI.
Telegraaf 29.06.2015 Zuivelbedrijf FrieslandCampina heeft de salarissen van werknemers in Griekenland uit voorzorg vervroegd uitbetaald.
Ook houdt het bedrijf hogere voorraden van bewaarproducten als kindervoeding aan in het land, meldt het Financieele Dagblad. FrieslandCampina is met enkele honderden miljoenen euro’s omzet het grootste zuivelbedrijf in Griekenland.
Een woordvoerder laat weten dat alles wat het bedrijf doet gericht is op continuïteit van de activiteiten van de onderneming in het land. „We kijken met enige zorg naar de ontwikkelingen en we houden met alle scenario’s rekening, ook een eventuele Grexit.”
Telegraaf 29.06.2015 Bedrijven die in Griekenland werken, moeten hun contracten daar goed nakijken om te controleren wat er gebeurt als Griekenland de eurozone verlaat. Dat adviseert verladersorganisatie EVO maandag.
Als Griekenland de eurozone verlaat, de zogeheten Grexit, krijgt het land de drachme misschien terug. In dat geval kunnen Nederlandse bedrijven beter eisen dat de Griekse collega’s blijven betalen in euro’s of dollars. Als Griekenland ook uit de EU stapt, zijn de gevolgen nog groter. Dan verandert het vrije verkeer van mensen, goederen en diensten waarschijnlijk, verwacht de EVO.
Een ander probleem in Griekenland is de positie van de banken. Die dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid, Grieken halen massaal hun geld van de rekening.
VK 28.06.2015 Griekenland schiet in een financiële achtbaan na het afbreken dit weekeinde van de onderhandelingen tussen Athene en zijn geldschieters. De Griekse banken gaan dicht om een stormloop van spaarders te voorkomen, geldtransfers worden aan banden gelegd en geldopname via geldautomaten wordt mogelijk beperkt tot 60 euro per dag. De overige achttien eurolanden hebben noodplannen klaarliggen om de kans op ‘crisisbesmetting’ te minimaliseren.
EU-president Tusk en voorzitter Juncker van de Europese Commissie belden zondag met diverse Europese regeringsleiders over de nakende chaos in Griekenland en mogelijk andere eurolanden. In een telefoongesprek drong de Amerikaanse president Obama er bij bondskanselier Merkel op aan dat Griekenland geholpen wordt.
EU-ambtenaren sluiten niet uit dat op korte termijn nieuw overleg met Athene wordt gestart om een faillissement op het nippertje af te wenden. ‘Griekenland is en zal lid van de eurozone blijven’, liet Tusk via Twitter weten.
Trouw 28.06.2015 Het loopt tegen half vier op zaterdagmiddag als Gianis Varoufakis zijn stoel naar achteren schuift en opstaat. Zonder enig misbaar te maken, zonder een woord van afscheid verlaat de Griekse minister de eurogroep-vergadering, ‘alsof hij naar de wc liep’, aldus een bron dichtbij het overleg.
Is dit nou hoe een ‘Grexit’ er in het echt uitziet? Nee, dat zou een overdramatisering zijn. Maar een ‘Varoufexit’ is het zeker.
Het gebeurt wel vaker dat een minister stilletjes de zaal uitloopt voor een sanitaire stop. Maar alles is anders op deze zoveelste ingelaste eurogroep-bijeenkomst over de Griekse crisis. Korte tijd nadat Varoufakis is opgestaan, begrijpen de andere achttien ministers dat hij niet meer terugkomt. Niet vandaag, althans.
Is dit nou hoe een ‘Grexit’ er in het echt uitziet? Nee, dat zou een overdramatisering zijn. Griekenland zit ook vandaag, morgen en overmorgen nog in de eurozone. Maar een ‘Varoufexit’ is het zeker. De minister loopt naar de uitgang omdat zijn ambtgenoten unaniem weigeren in te gaan op zijn verzoek om het EU/IMF-leningenprogramma, dat dinsdagavond afloopt, met een maand te verlengen.
Die verlenging zou ruimte geven aan het Griekse volk om zich komende zondag per referendum uit te spreken over het laatste aanbod van de geldschieters. Premier Tsipras heeft de volksraadpleging de avond ervoor aangekondigd in een verhitte tv-toespraak vol beschuldigingen aan de drie instituties die de schuldeisers vertegenwoordigen.
NU 28.06.2015 Premier Mark Rutte heeft maandag overleg met de meest betrokken ministers en president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank over de situatie rond Griekenland.
Rutte overlegt maandag met de ministers Jeroen Dijsselbloem (Financiën), vicepremier Lodewijk Asscher, Henk Kamp (Economische Zaken) en Bert Koenders (Buitenlandse Zaken).
Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) is ook van de partij. Ze praten over de stand van zaken en kijken vooruit naar de komende week.
Telegraaf 28.06.2015 Premier Mark Rutte heeft maandag overleg met de meest betrokken ministers en president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank over de situatie rond Griekenland. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst zondag laten weten. Rutte overlegt maandag met de ministers Jeroen Dijsselbloem (Financiën), vicepremier Lodewijk Asscher, Henk Kamp (Economische Zaken) en Bert Koenders (Buitenlandse Zaken). Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) is ook van de partij. Ze praten over de stand van zaken en kijken vooruit naar de komende week.
Telegraaf 28.06.2015 Griekenland kan vele maanden vooruit met de huidige olievoorraad. Dat heeft de grootste olieraffinaderij van Griekenland, Hellenic Petroleum, zondagavond gezegd. Volgens het oliebedrijf is er genoeg olie om aan de vraag van de markt te voldoen en zijn de raffinaderijen gewoon in bedrijf.
Er wordt gevreesd voor onrust en chaos in Griekenland omdat het land de komende week hoogstwaarschijnlijk in gebreke gaat blijven bij zijn schuldeisers, met alle gevolgen van dien.
VK 28.06.2015 ‘Alsof er een bom op de onderhandelingskamer werd gegooid.’ Zo omschrijft een van de onderhandelaars het moment dat alle Atheense gesprekspartners per sms werden weggeroepen tijdens de ultieme gesprekken om een faillissement van Griekenland te voorkomen. Dat blijkt uit een reconstructie van de Volkskrant van de laatste vijf dagen van onderhandelingen in Brussel.
Even later bleek waarom de onderhandelaars op stel en sprong de kamer moesten verlaten: de Griekse premier Tsipras kondigde een referendum aan over het laatste voorstel van de geldschieters met het heldere advies deze ‘vernedering’ van het Griekse volk af te stemmen. Einde onderhandelingen.
Griekse crisis
Blijf van minuut tot minuut op de hoogte van de Griekse crisis in ons liveblog
Achtergronden, opinie, analyses en al het nieuws vindt u in ons dossier
Versie Varoufakis
De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis heeft zijn visie op wat er is gebeurd online gezet. Zijn verslag is hier te lezen.
Trouw 28.06.2015 Eerder vandaag slaakten de Grieken nog een diepe zucht van opluchting. De Europese Centrale Bank (ECB) maakte bekend dat zij het noodkrediet aan de Griekse banken blijft verstrekken. Maar door de grote bedragen die door pinnende Grieken worden weggesluisd, hebben de banken die buffer echter al zo goed als volledig opgesoupeerd. Daarom blijven de banken maandag dicht, zo liet premier Alexis Tsipras vanavond weten tijdens een persconferentie.
Ook nu de ECB de noodleningen blijft verstrekken, kunnen de Griekse banken niet even achterover leunen.
Volgens de Griekse Raad voor Financiële Stabiliteit zouden de Grieken dinsdag weer geld moeten kunnen opnemen bij de pinautomaten, maar met een limiet van 60 euro, meldt persbureau Reuters.’ De banken zouden in ieder geval tot en met volgende week maandag dicht blijven. Volgens ingewijden houdt de aandelenbeurs in Athene maandag ook de deuren gesloten.
Telegraaf 28.06.2015 De banken in Griekenland gaan niet open op maandag en blijven dicht tot het referendum van 5 juli over het laatste voorstel van de schuldeisende instellingen. Dat is het belangrijkste nieuws van een hectische zondag, de dag nadat de Grieken wegliepen van de onderhandelingstafel.
Voor de rest van de avond houden we het lopende nieuws uit de hele wereld voor u in de gaten en updaten dit Liveblog tot omstreeks middernacht.
Morgenochtend beginnen we weer vroeg als heel Europa gespannen uitkijkt naar hoe de financiële markten gaan reageren op de dramatische ontwikkelingen van dit weekend. De opening van de Aziatische beurzen lijkt weinig hoopgevend.
Volg onderaan dit artikel de laatste nieuwsontwikkelingen ook via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
Telegraaf 28.06.2015 De Griekse banken blijven maandag dicht. Dat heeft de topman van Piraeus Bank, Anthimos Thomopoulos, zondag gezegd na een bijeenkomst van financiële autoriteiten in Athene.
Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Afgelopen maanden haalden Grieken al tientallen miljarden euro’s van hun rekeningen. Dit weekeinde nam de uitstroom verder toe door de mislukte onderhandelingen tussen Griekenland en de andere eurolanden over verdere noodsteun voor het land.
Het besluit om de banken in ieder geval maandag gesloten te houden volgt op de aankondiging van de Europese Centrale Bank (ECB) dat de noodsteun die aan de Griekse banken kan worden verleend niet verder wordt uitgebreid. Die steun is noodzakelijk om de enorme uitstroom bij de banken te compenseren. Door de grote bedragen die worden weggesluisd, hebben de banken die buffer echter al zo goed als volledig opgesoupeerd,
Telegraaf 28.06.2015 De Griekse banken blijven tot en met volgende week maandag dicht. Pinautomaten functioneren maandag niet, waarna er vanaf dinsdag slechts 60 euro per dag kan worden opgenomen. Dat meldde persbureau Reuters zondagavond op basis van een betrokkene bij de besluitvorming over de Griekse financiële sector. Eerder maakte de topman van Piraeus Bank al bekend dat de banken in ieder geval maandag de deuren gesloten houden. De limiet van 60 euro geldt volgens de bron van Reuters voor Griekse rekeninghouders. Voor buitenlanders blijven de limieten gelden die hun banken hanteren.
De aandelenbeurs in Athene houdt volgens ingewijden maandag ook de deuren gesloten.
Onzekerheid
Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Afgelopen maanden haalden Grieken al tientallen miljarden euro’s van hun rekeningen. Dit weekeinde nam de uitstroom verder toe door de mislukte onderhandelingen tussen Griekenland en de andere eurolanden over verdere noodsteun voor het land.
Zondag besloot de Europese Centrale Bank om de noodsteun aan de Griekse banken te handhaven op het peil van afgelopen vrijdag. Dat klinkt mooi, maar het tegendeel lijkt eerder waar, omdat de bankkluizen ondertussen wel steeds harder leeglopen.
Telegraaf 28.06.2015 De Griekse schuldencrisis vraagt om een evenwichtige aanpak, die zorgt voor economische groei en een houdbare schuldenlast in Griekenland. Dat stelde de topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Christine Lagarde, zondag in een reactie op de mislukte onderhandelingen tussen Griekenland en de andere eurolanden.
Het IMF blijft bereid om met de Griekse autoriteiten en de Europese partners aan zo’n oplossing te werken, aldus Lagarde. Ze sprak in de verklaring verder haar teleurstelling uit over het uitblijven van een resultaat in de onderhandelingen. Daardoor worden de komende dagen ,,duidelijk belangrijk”, gaf ze verder aan.
De Griekse overheid moet uiterlijk dinsdag 1,5 miljard euro overmaken aan het IMF, maar lijkt zonder nieuwe leningen niet aan die verplichting te kunnen voldoen. Doordat er geen akkoord werd gesloten over verlenging loopt het huidige steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland dinsdag af.
Telegraaf 28.06.2015 De onderhandelingen met Griekenland zijn op een mislukking uitgelopen. Hoewel er wellicht nog een konijn uit de hoge hoed te voorschijn getoverd kan worden, is de kans hierop uiteraard gering. Dit betekent dat de belangrijkste geldschieters (de EU, de ECB en het IMF) geen extra geld aan Griekenland zullen overmaken, dan wel geen kwijtschelding zullen aanbieden. Op zich niet zo’n probleem, ware het niet dat Griekenland dinsdag het IMF 1,5 miljard euro moet terug betalen. Zonder kwijtschelding of nieuw krediet kunnen zij dit niet. Na Zimbabwe is Griekenland dan het eerste land dat het IMF niet terug kan betalen.
Hoewel er nog veel onduidelijk is en ook ik op zo’n korte termijn nog niet alles kan overzien, wil ik in deze column proberen u toch iets meer duidelijkheid te geven.
NU 28.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) houdt de financiële steun voor Griekse banken ongewijzigd. Dat maakt de ECB zondag bekend.
Het plafond voor de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) stond vrijdag volgens ingewijden op circa 89 miljard euro. Dat is het bedrag dat de Griekse centrale bank met toestemming van de ECB mag lenen aan Griekse banken. Die komen zonder die steun in geldnood, omdat Grieken massaal hun geld hebben opgenomen.
Doordat de steun zondag niet werd uitgebreid, lijkt de kans groot dat het bedrag dat nu kan worden geleend alsnog tekortschiet.
Persbureau Bloomberg meldde zondag op basis van bronnen dat daar binnen de ECB inmiddels op wordt gerekend. Volgens de centrale bankiers zou het daarom noodzakelijk zijn dat de banken tijdelijk dicht gaan.
Banken
De Griekse banken blijven maandag dus dicht. Dat heeft de topman van Piraeus Bank zondag gezegd na een bijeenkomst van financiële autoriteiten in Athene.
Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland.
Intussen heeft de Europese Commissie zondag het laatste voorstel voor noodsteun aan Griekenland gepubliceerd. Over dat voorstel werd volgens de commissie vrijdagavond nog onderhandeld, toen de Griekse delegatie eenzijdig besloot de gesprekken af te breken.
Het voorstel komt in grote lijnen overeen met documenten rond de onderhandelingen die eerder in de week al uitlekten.
In ruil voor verdere noodsteun vroegen de toezichthouders van de Europese Commissie, het International Monetair Fonds en de ECB onder meer om hervormingen van het Griekse pensioenstelsel. Daarnaast moest het gat in de Griekse overheidsfinanciën onder meer worden gedicht met een verhoging van de btw.
De Griekse premier Alexis Tsipras maakte in de nacht van vrijdag op zaterdag bekend volgende week zondag een referendum te willen houden over de voorstellen.
Telegraaf 28.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) voert de omvang van de noodsteun voor Griekse banken niet verder op, maar bevriest het plafond voor de steun voorlopig op het niveau van afgelopen vrijdag. Dat maakte de ECB zondag bekend.
Het plafond voor de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) stond vrijdag volgens ingewijden op circa 89 miljard euro. Dat is het bedrag dat de Griekse centrale bank met toestemming van de ECB mag lenen aan Griekse banken. Die komen zonder die steun in geldnood, omdat Grieken massaal hun geld opnemen.
Doordat de steun zondag niet werd uitgebreid, lijkt de kans groot dat het bedrag dat nu kan worden geleend alsnog tekortschiet. Persbureau Bloomberg meldde zondag op basis van bronnen dat daar binnen de ECB inmiddels op wordt gerekend. Volgens de centrale bankiers zou het daarom noodzakelijk zijn dat de banken tijdelijk dicht gaan.
VK 28.06.2015 De Griekse banken blijven maandag dicht, nadat de ECB vandaag besloot de noodsteun aan Griekse banken te bevriezen. Aangezien de Grieken massaal hun geld van de bank halen, zouden de banken zonder sluiting onherroepelijk omvallen. Het referendum over het reddingsplan gaat volgende week wel door, maar het steunprogramma verloopt aanstaande dinsdag al. De ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op, volg ze hier.
Telegraaf 28.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) handhaaft de omvang van de noodsteun voor Griekse banken op het niveau van afgelopen vrijdag. Dat maakte de ECB zondag bekend. De centrale bank staat paraat om het besluit ten aanzien van de noodsteun opnieuw onder de loep te nemen, als dat noodzakelijk is. De ECB houdt de situatie in Griekenland naar eigen zeggen nauwgezet in de gaten.
Daarbij wordt onverminderd samengewerkt met de centrale bank van Griekenland, zei ECB-president Mario Draghi. Hij benadrukte verder dat de eurolanden zaterdag hebben beloofd al het mogelijke te zullen doen om de kracht van hun muntunie te verdedigen.
De Griekse centralebankpresident Yannis Stournaras zei in het persbericht van de ECB dat zijn centrale bank alle maatregelen zal treffen die noodzakelijk zijn om de financiële stabiliteit voor Griekse burgers te garanderen. Die stabiliteit is in gevaar gekomen door de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland.
Grieken nemen daardoor massaal geld op bij de banken, die op hun beurt volledig afhankelijk zijn geworden van noodsteun. Die steun wordt verleend door de centrale bank van Griekenland, maar dat kan alleen als de ECB er het groene licht voor geeft. Als twee derde van de 25 ECB-bestuurders de steun niet meer ziet zitten, dan kan die mogelijkheid worden beperkt of ingetrokken.
Het plafond voor de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) stond vrijdag volgens ingewijden op circa 89 miljard euro.
Elsevier 28.06.2015 Volg hier de laatste ontwikkelingen rond de Griekse schuldencrisis. De klok tikt voor de Grieken: dinsdagnacht verloopt de deadline van het IMF en een kans op een akkoord lijkt te zijn verkeken. Volg hier de laatste ontwikkelingen rond de Griekse schuldencrisis.
Dit waren de hoofdpunten van zondag 28 juni
*De ECB heeft besloten om het plafond voor wat de Griekse banken maximaal mogen bijdrukken ongewijzigd te laten. Dit betekent dat het plafond op ongeveer 90 miljard euro blijft staan. Dat is vermoedelijk niet genoeg om de huidige bankrun tegen te gaan.
* De Griekse regering heeft daarom besloten om de banken vanaf maandag gesloten te houden. De banken zullen enkele dagen dicht blijven om een opnamequotum voor te kunnen bereiden. Volgens Griekse media kunnen de Grieken straks ongeveer 50 euro per dag opnemen.
* De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de Europese schuldeisers nogmaals om een verlenging van het huidige steunprogramma gevraagd. De Europese Commissie heeft op zijn beurt het voorstel dat vrijdag afketste, gepubliceerd. Dit document zal ook in het Grieks worden vertaald, zodat de Griekse burgers een afgewogen keuze kunnen maken bij het aanstaande referendum over het voorstel.
22.05 uur – Honderden Grieken zijn zondagavond de straten van Athene opgegaan om te demonstreren tegen de eisen die schuldeisers aan het land stellen. Ze hebben zich verzameld bij het parlementsgebouw en roepen leuzen tegen de Europese Unie en het IMF. Ook delen ze folders uit met de tekst ‘beter de drachme dan onderwerping’. De demonstratie was kleiner dan de gebruikelijke protesten. Eerder kwamen er duizenden mensen af op soortgelijke betogingen.
Griekse activisten protesteren tegen het voorstel van de Europese schuldeisers
21.34 UUR – Volgens Griekse media kunnen Griekse burgers straks 50 tot 60 euro per dag opnemen. De banken hebben enkele dagen nodig om het opnamequotum voor te bereiden.
21.02 uur – Ook in Nederland wordt maandag overlegd over de situatie in Griekenland. Premier Mark Rutte (VVD) heeft maandag overleg met de meest betrokken ministers en president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst zondag laten weten. Rutte overlegt maandag met de ministers Jeroen Dijsselbloem(PvdA,Financiën), vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA),Henk Kamp (VVD,Economische Zaken) en Bert Koenders(PvdA,Buitenlandse Zaken). Staatssecretaris Eric Wiebes (VVD,Financiën) is ook van de partij. Ze praten over de stand van zaken en kijken vooruit naar de komende week.
20.30 uur – Premier Alexis Tsipras heeft zondag op de nationale tv het Griekse volk toegesproken. Hij zei dat de Griekse centrale bank zich door het besluit van de ECB gedwongen zag maatregelen te nemen. Daarbij is volgens hem besloten de banken voorlopig gesloten te houden en restricties voor banktransacties in te stellen. Hij ging verder niet concreet in op de maatregelen die worden genomen om de financiële sector overeind te houden. Tsipras riep de Grieken op kalm te blijven en verzekerde dat spaartegoeden veilig zijn. De premier gaf verder aan dat hij de eurolanden nogmaals om een verlenging van het steunprogramma heeft gevraagd, maar dat hij op dat verzoek geen antwoord heeft ontvangen. Pogingen om het Griekse referendum over de noodsteun van volgende week zondag te dwarsbomen noemde hij ‘een belediging’ en een schande voor de democratische tradities in Europa.
20.01 uur – Griekenland kan vele maanden vooruit met de huidige olievoorraad. Dat heeft de grootste olieraffinaderij van Griekenland, Hellenic Petroleum, zondagavond gezegd. Volgens het oliebedrijf is er genoeg olie om aan de vraag van de markt te voldoen en zijn de raffinaderijen gewoon in bedrijf.
18.55 uur – Griekse banken zullen maandag gesloten blijven. Dat zegt de CEO van de Piraeus Bank tegenBloomberg. Zondag kwamen de financiële autoriteiten in Griekenland bijeen met de grootste banken van het land voor een spoedoverleg. Tijdens dit overleg werd besloten om de banken op maandag gesloten te houden. Het is de bedoeling dat de banken wel weer opengaan, maar dat er dan een limiet zal worden gesteld aan het maximaal op te nemen of over te maken bedrag.
18.17 uur – Griekse media maken melding van rijen vol bezorgde Grieken die uit voorzorg hun spaargeld van de bank willen halen. Bij sommige pinautomaten kan dit al niet meer. Ook de supermarkten zijn zondag overvol. Veel Grieken slaan een noodvoorraad aan levensmiddelen in. Het Griekse kabinet komt zondag in een spoedberaad bijeen om over de crisis te praten. Besloten moet onder meer worden of maandag de banken wel open kunnen. Ook in het Europees Parlement is er maandag een spoedberaad.
17.33 uur – De Europese Commissie heeft zondag het laatste voorstel voor noodsteun aan Griekenland gepubliceerd. Over dat voorstel werd volgens de commissie vrijdagavond nog onderhandeld, toen de Griekse delegatie eenzijdig besloot de gesprekken af te breken. Het voorstel komt in grote lijnen overeen met documenten rond de onderhandelingen die eerder in de week al uitlekten. In ruil voor verdere noodsteun vroegen de toezichthouders van de Europese Commissie, het International Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank onder meer om hervormingen van het Griekse pensioenstelsel. Daarnaast moest het gat in de Griekse overheidsfinanciën onder meer worden gedicht met een verhoging van de btw.
16.35 uur – De Griekse financiële autoriteiten houden zondag een spoedberaad over de banken. Tijdens het overleg, dat waarschijnlijk nachtwerk wordt, zal worden besloten of de banken tijdelijk de deuren moeten sluiten. Dit zou de banken de tijd kunnen geven om aan een tijdelijk opnamequotum te werken.
16.22 uur – Volgens financiële experts zullen de Griekse banken hoogstwaarschijnlijk een tijdlang de deuren sluitenom te voorkomen dat ze ten onder gaan aan de huidige onrust in het land. De ECB besloot zondag het plafond voor de steun aan de banken te handhaven op het niveau van vrijdag. Daarmee zou de steun, die door de Griekse centrale bank wordt verleend om de uitstroom bij de banken te compenseren, volgens experts onvoldoende zijn om ervoor te zorgen dat de banken kunnen openblijven. Doordat Grieken massaal hun geld opnemen, zouden de Griekse banken de hele buffer al nagenoeg hebben opgesoupeerd. Binnen de ECB wordt er daarom op gerekend dat de Griekse banken in ieder geval maandag dichtblijven, meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Ondertussen zou er dan worden gewerkt aan kapitaalcontroles. Daarbij wordt het bedrag dat kan worden opgenomen, of kan worden overgeschreven van rekeningen, mogelijk drastisch beperkt.
15.31 uur – Als Griekenland niet voor de deadline 1,5 miljard euro betaalt aan het IMF, zullen de gevolgen voor Griekenland waarschijnlijk meevallen. Wel zal dit een flinke deuk zijn in het imago van het IMF, zeggen analisten tegen Bloomberg.
14.51 uur – De ECB staat paraat om het besluit ten aanzien van de noodsteun opnieuw onder de loep te nemen, als dat noodzakelijk is. De ECB houdt de situatie in Griekenland naar eigen zeggen nauwgezet in de gaten. Daarbij wordt onverminderd samengewerkt met de centrale bank van Griekenland, zei ECB-president Mario Draghi. Hij benadrukte verder dat de eurolanden zaterdag hebben beloofd al het mogelijke te zullen doen om de kracht van hun muntunie te verdedigen.
14.27 uur – De ECB blijft de Griekse banken voorlopig steunen, zo maakte de instelling zondagmiddag bekend. Eerder meldden anonieme bronnen aan Reuters en de BBC dat ECB die steun zou afbouwen of zelfs staken. ‘Gezien de huidige omstandigheden besluit de raad van bestuur om het huidige plafond voor de Emergency Liquidity Assistance (ELA) aan Griekse banken te houden op het niveau zoals werd vastgesteld op vrijdag 26 juni,’ laat de ECB weten. Dit betekent dat de Griekse banken niet worden gekort, maar ook niks extra’s krijgen. Het plafond voor de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) stond vrijdag volgens ingewijden op circa 89 miljard euro.
14.18 uur – De Griekse financiële autoriteiten houden zondagmiddag een crisisoverleg over de precaire situatie bij de Griekse banken. De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zou om 16.00 uur plaatselijke tijd bijeenkomen met onder meer de centralebankpresident Yannis Stournaras om de situatie van de banken te bespreken. Zondag vormden zich weer lange rijen bij de pinautomaten in Griekenland. Vanwege de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland halen veel Grieken hun geld van de bank.
14.15 uur – Persbureau Reuters stelde op basis van bronnen dat de ECB overweegt om zwaardere eisen te stellen aan het onderpand dat Griekse banken moeten leveren voor noodsteun. Daarmee wordt de totale hoeveelheid steun die aan de banken kan worden verleend ingeperkt, maar zou de hulp in ieder geval maandag nog niet volledig worden ingetrokken. Later op zondag doet de ECB uitspraak over het lot van Griekenland.
12.37 uur – De Europese Centrale Bank (ECB) maakt zondag naar verwachting een einde aan de noodsteun voor Griekse banken. Dat stelde de BBC zondagochtend op basis van een ingewijde. Het ECB-bestuur neemt naar verwachting later op de dag een besluit over de steun aan Griekse banken. Die zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) wordt met goedkeuring van de ECB verstrekt door de Griekse centrale bank. Door het aflopen van het steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland zou er nu echter ook een einde aan de bankensteun komen. Volgens de BBC blijven de Griekse banken maandag dicht, in afwachting van maatregelen die het kapitaalverkeer in Griekenland aan banden leggen. Dat kan onder meer betekenen dat de hoeveelheid geld die bij banken kan worden opgenomen wordt beperkt.
12.31 uur – Als de Grieken bij hun referendum volgende week de voorwaarden voor verdere noodsteun verwerpen, dan bestaat er een reële kans dat Griekenland de eurozone verlaat. Dat zei de Franse premier Manuel Valls zondag op de Franse radio. Volgens Valls heeft de Griekse regering het recht om de vraag over verdere noodsteun aan de bevolking voor te leggen. Maar die moet dan wel helder voor ogen hebben waar de keuze om draait, zei hij. ‘Het is duidelijk dat bij een negatief antwoord de exit uit de eurozone een reëel risico is.’
11.02 uur – Mensen die een reis naar Griekenland hebben geboekt, gaan daar gewoon naartoe. Reisorganisatie Corendon heeft tot nog toe geen enkele annulering binnengekregen, meldt de NOS. Zondagochtend zijn drie vluchten naar drie Griekse eilanden vertrokken en later op de dag staan ook nog twee vluchten gepland. Reizigers krijgen wel het advies voldoende contant geld mee te nemen voor het geval er in Griekenland ineens geen geld meer uit de pinautomaten komt.
10.59 uur – Ongeveer 45 procent van de Nederlanders is voor een Grexit en 38 procent is ertegen. Dat blijkt uit een peilingvan Maurice de Hond. Bij PVV-kiezers is 83 procent voorstander en bij D66-aanhangers een op de vijf. Bijna 60 procent van de Nederlanders heeft medelijden met de Grieken.
10.12 uur – De Griekse regering verwacht dat de Europese Centrale Bank (ECB) de mogelijkheid voor noodsteun aan Griekse banken overeind houdt, ook als het huidige steunprogramma voor Griekenland dinsdag verloopt. Dat zei de Griekse staatssecretaris van Financiën, Nadia Valavani, zondag op de Griekse televisie. De Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken halen massaal geld van hun bankrekeningen en de banken kunnen die uitstroom alleen compenseren met noodsteun van hun centrale bank. Die steun kan alleen met instemming van de ECB worden verleend.
3.12 uur – Bijna de helft van de Grieken overweegt ‘ja’ te stemmen bij het referendum over het reddingsplan van het land. Uit een opiniepeiling van een landelijke krant blijkt dat 47 procent voor het plan overweegt te stemmen, tegenover 33 ‘nee-stemmers’. Ook andere peilingen geven aan dat de Grieken positiever over de deal zijn dan de eigen regering.
2.00 uur – Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag ingestemd met het plan een referendumte houden over het financiële reddingsplan voor het land. De volksraadpleging zou op 5 juli moeten plaatsvinden. De Griekse premier Alexis Tsipras heeft zijn landgenoten opgeroepen tegen het ‘beledigende’ plan te stemmen. Dit zettekwaad bloed bij de de schuldeisers waarna de onderhandelingen zaterdag vastliepen. Volgens de premier geeft een ‘nee’ zijn land een sterkere onderhandelingspositie.
NRC 28.06.2015 Het hulpprogramma voor Griekenland wordt niet verlengd, werd gisteren bekend. Daarmee betreedt de eurozone onbekend terrein. Vandaag is weer een belangrijke dag. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft vanmiddag besloten de emergency liquidity assistance aan Griekse banken te handhaven. Met dit noodinstrument wordt het geld bij de banken weer aangezuiverd. De hulp wordt echter niet verhoogd, waarna is besloten de Griekse banken dicht te houden.
Vandaag besloot de Europese Centrale Bank om Griekenland niet meer te helpen met een verhoging van de financiële steun aan banken. Na een bijzondere vergadering liet het bestuur van de ECB weten dat de liquiditeitssteun aan de Griekse banken wel wordt gehandhaafd op het niveau van afgelopen vrijdag (89 miljard euro), maar niet wordt opgehoogd. Kan Griekenland failliet gaan?
Verder heeft een paar dagen respijt gevraagd om de IMF 1,6 miljard euro terug te betalen. Athene moet dit bedrag uiterlijk dinsdag terugbetalen aan het IMF, en het IMF wil dat “koste wat kost” terug, legde onze economieredacteur Maarten Schinkel eerder uit. “Het IMF loopt een reputatierisico. Het IMF wordt altijd terugbetaald, en wil dat nu ook.”
NRC 28.06.2015 Reisorganisaties krijgen nog weinig annuleringen voor vakanties in Griekenland. De ANVR verwacht dat tienduizenden Nederlanders de komende weken naar Griekenland op vakantie gaan, ondanks de onzekere financiële situatie in het land.
Reisorganisaties als TUI, Sunweb en Corendon bieden all-in vakanties aan, waarbij toeristen hun hotel en maaltijden vooraf betalen. TUI krijgt “enkele tientallen” verzoeken voor omboekingen, laat het weten aan NRC, maar geeft geen volledige boekingsaantallen. Pas als er sprake is van een negatief reisadvies kan de reis kosteloos worden geannuleerd.
BUITENLANDSE ZAKEN: NEEM GENOEG CASH MEE
Vakantiegangers naar Griekenland doen er goed aan om contant geld voor de hele vakantie mee te nemen, adviseren het ministerie van Buitenlandse Zaken en reisbranchevereniging ANVR sinds vanochtend. Ze dienen rekening te houden met een situatie waarin geen geld meer kan worden opgenomen uit pinautomaten, en er niet meer kan worden betaald met creditcards.
Toeristen kunnen zich tijdens hun vakantie informeren over de laatste ontwikkelingen via Twitter @BZReisadvies of via de app BZ Reisadvies. Het ministerie waarschuwt voor demonstraties die tot geweld kunnen leiden in het centrum van Athene. LEES VERDER
Elsevier 28.06.2015 Met oog op de naderende deadline van aanstaande dinsdag lijken de Grieken hun laatste hand verspeeld te hebben nu de gesprekken met de schuldeisers zijn stukgelopen. Maar in werkelijkheid zal het verstrijken van de deadline schadelijker zijn voor het IMF dan voor Griekenland.
‘Als Griekenland niet voor het einde van de maand 1,5 miljard euro terugbetaalt aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF), stevent het land af op een faillissement,’ is een veelgehoorde opmerking in de laatste weken. IMF-baas Christine Lagarde wil het u en de Grieken graag doen geloven, maar de werkelijkheid ligt zeer waarschijnlijk anders.
Alarmfase 1
Nu de partijen er niet uit zijn gekomen, zou men verwachten dat het alarmfase 1 is in Griekenland. Maar gek genoeg valt het met de nervositeit in Athene wel mee.
In werkelijkheid zal de schade voor Griekenland waarschijnlijk niet zo groot zijn als gedacht, terwijl een niet terugbetaalde lening een flinke kras betekent op het blazoen van het IMF.
‘Het is niet waarschijnlijk dat, als Griekenland het IMF niet betaalt, dit catastrofale gevolgen zal hebben voor de andere leningen,’ zegt Barclays-strateeg Zoso Davies tegen Bloomberg. Er zit namelijk een verschil tussen een lening die wordt verstrekt door private investeerders en leningen van publieke instellingen als het IMF.
Als Griekenland niet betaalt, krijgt het de status ‘in arrears’(achterstand van betaling) van het IMF. Dat is een status die normaal gesproken alleen is weggelegd voor landen als Zimbabwe en Soedan, maar het is niet hetzelfde als de gevreesde ‘default’ die het land zou krijgen als er niet aan private schuldaflossingen werd voldaan.
Zorgen voor IMF
Het niet terugbetalen aan het IMF heeft dus geen directe, ‘catastrofale’ consequenties voor Griekenland. Het uitblijven van betalen is zorgelijker voor het IMF zelf, zegt de directeur van de afdeling Internationale Economie bij de Raad voor Internationale Relaties in New York, Benn Steil, tegen Bloomberg.
Volgens Steil zal het de geloofwaardigheid van het IMF, dat zo veel in Griekenland heeft geïnvesteerd, in landen als China en India verder ondermijnen. Daarbij is het missen van een betaling voor de Grieken alleen maar een aanleiding om ook de rest van de ruim 23 miljard euro die het IMF de Grieken leende niet meer terug te betalen. Als Athene ziet dat het missen van een betaling zonder grote consequenties blijft, zal er weinig motivatie zijn om ook de rest terug te betalen. Al wil de eurogroep onder leiding van Jeroen Dijsselbloem (PvdA) de Grieken graag anders doen geloven.
Het wordt pas anders als Griekenland straks op 20 juli ook verzuimt 3,5 miljard euro aan de Europese Centrale Bank (ECB) terug te betalen. De ECB heeft via het zogenoemde Emergency Liquidity Assistance (ELA) een machtig middel in handen. De ELA is het door de ECB bepaalde plafond aan euro’s die de Griekse banken mogen bijdrukken. Dit plafond staat nu op circa 90 miljard euro.
De ECB besloot zondag om dit plafond voorlopig te handhaven, maar als de Griekse regering de deadline van 20 juli mist, zal de ECB dit plafond vermoedelijk naar beneden bijstellen. De Griekse banken kunnen dan in de problemen komen doordat veel Grieken hun rekeningen aan het plunderen zijn. Deze situatie zou wél catastrofale gevolgen kunnen hebben voor Griekenland. De echte deadline voor de Grieken is dus niet op 30 juni, maar op 20 juli.
Telegraaf 28.06.2015 Als de Grieken bij hun referendum volgende week de voorwaarden voor verdere noodsteun verwerpen, dan bestaat er een reële kans dat Griekenland de eurozone verlaat. Dat zei de Franse premier Manuel Valls zondag op de Franse radio.
Volgens Valls heeft de Griekse regering het recht om de vraag over verdere noodsteun aan de bevolking voor te leggen. Maar die moet dan wel helder voor ogen hebben waar de keuze om draait, zei hij. „Het is duidelijk dat bij een negatief antwoord de exit uit de eurozone een reëel risico is.”
De Oostenrijkse krant Die Presse paste zondag een artikel aan, waaruit eerder naar voren leek te komen dat de Oostenrijkse minister van Financiën het vertrek van de Grieken uit de muntunie als onvermijdelijk bestempelde. De minister gaf op de vraag of de Grexit nog kan worden vermeden aan dat het vertrek van de Grieken door de opzet van de muntunie juist onmogelijk is.
„Men kan niet uit de muntunie treden”, aldus minister Hans Jörg Schelling. „Men kan uit de EU treden. Daarvoor zou Griekenland dan een aanvraag moeten indienen, waar de andere EU-landen mee moeten instemmen. Pas dan kan Griekenland vermoedelijk ook de eurozone verlaten.”
Elsevier 28.06.2015 Nu de gesprekken tussen Griekenland en de schuldeisers zijn stukgelopen, verkeert het Griekse volk in grote onzekerheid over de toekomst van het land. Welke opties hebben de Grieken nog?
De Grieken hebben de gesprekken in de eurogroep verlaten. Waar Athene had gehoopt op het bereiken van een politiek akkoord, hielden de technici in Brussel hun poot stijf. Ze wilden niet instemmen met het verlengen van het huidige programma met een maand, waarna de Grieken de gesprekken lieten klappen.
Gaat Griekenland nu failliet?
Niet direct. Athene heeft nog reserves uit lokale overheden en staatsinstellingen om het een tijdje mee uit te zingen. Maar als Griekenland 30 juni inderdaad niet niet de geleende 1,5 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zal overmaken, zullen de problemen zich in razendsnel tempo gaan opstapelen.
Het land voldoet dan namelijk niet langer aan de betalingsverplichtingen en valt daarmee automatisch buiten het hulpprogramma. Technisch gezien is Griekenland voor de Europese instellingen dan officieel geen ‘land in nood’ meer en zullen de normale regels weer gaan gelden. Het IMF kan een snellere uitbetaling van de Griekse staatsobligaties die de instelling kocht gaan opeisen en de Europese Centrale Bank (ECB) kan de Griekse banken geen extra noodsteun meer geven door de reserves op te vullen. De Griekse staatssecretaris van Financiën zei zondag op tv dat ze erop rekent dat de ECB de steun overeind houdt. Maar op 20 juli moeten de Grieken een bedrag van 3,5 miljard euro overmaken en op 20 augustus weer hetzelfde bedrag. Als dit niet gebeurt, zal het voor de ECB steeds lastiger worden om de Griekse banken te blijven steunen. De Grieken zullen, voor zover zij dit nog niet deden, al hun geld van de banken halen en beleggers halen massaal hun investeringen weg uit het land. Het scenario van een Grieks bankroet lijkt dan onvermijdelijk te zijn.
De Griekse regering hoopt nog altijd dat Europa door de knieën gaat en het huidige voorstel nog gaat aanpassen. Maar dit is als een bluf van een pokerspeler die met waardeloze kaarten toch all-in gaat. Er bestaat hoe dan ook een optie dat het Griekse volk de eigen regering buitenspel zet. Op 5 juli mogen de Grieken ineen referendum stemmen over het huidige voorstel. Als de Grieken instemmen, zal de Griekse premier Alexis Tsipras dat oordeel volgen. Het is dan wel te laat, maar waarschijnlijk zullen de schuldeisers dan enige coulance tonen.
Maar een ‘ja’ tegen het voorstel van het Griekse volk zou een zeer onverwachte plotwending zijn. De radicaal-linkse Syriza-partij won de verkiezingen juist met de belofte een einde te maken aan de harde bezuinigingen waartoe de schuldeisers het land dwongen. Als ook de Grieken het Europese voorstel afwijzen, blijven er geen andere opties over dan de schade zo veel mogelijk te beperken.
Het grootste gevaar voor Griekenland is een massale bankrun. Als de ECB geen steun meer verleent aan de Griekse banken, zullen de Grieken hun centen niet langer aan de banken toevertrouwen. Griekenland heeft twee opties om een bankrun te voorkomen. De eerste is een ‘bank holiday’: alle banken gaan dicht. De Grieken kunnen dan geen geld meer opnemen, maar ook niet meer overmaken. Dit is desastreus voor bedrijven en dus heel slecht voor de economie.
De andere optie is een maximum stellen aan het op te nemen bedrag. Deze maatregel is in de praktijk echter lastig uit te voeren. Bovendien duurt het enkele dagen voordat dit technisch gezien kan worden uitgevoerd. Daarbij moeten de banken wel het geld in kas hebben om deze beperkte opnamen uit te kunnen betalen. Dit laatste zal steeds lastiger worden.
Grexit
Als alle bovengenoemde opties geen resultaat opleveren dan zal het land uiteindelijk geen andere keuze hebben dan de ‘reset-knop’ indrukken. Griekenland zal de eurozone en, waarschijnlijk ook de Europese Unie (EU), verlaten en weer de oude Drachme invoeren. Dit zou een uniek scenario opleveren voor Europa en analisten zijn dan ook verdeeld over de gevolgen. Zullen beleggers zich massaal afkeren van de eurozone dat als een veilig gebied werd beschouwd, of zullen zij juist waarderen dat het gebied in staat is de rotte appelen eruit te vissen.
Zeker is dat het ten goede zal komen aan de Griekse export: Griekse producten zullen voor eurolanden een stuk goedkoper zijn. Maar het zal voor de Grieken onmogelijk worden om de huidige producten uit andere landen te blijven importeren. Wat er werkelijk met Griekenland en de eurozone zal gebeuren bij een Grexit, kan alleen de werkelijkheid uitwijzen.
NU 28.06.2015 Het steunprogramma van de Europese geldschieters aan Griekenland verloopt dinsdagnacht, waarna verdere financiële steun aan het land wordt stopgezet.
Dat zei Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zaterdagmiddag tijdens een persconferentie na overleg met de Europese ministers van Financiën in Brussel.
Daarbij werd ook een officieel statement uitgedeeld, ondertekend door alle eurolanden behalve Griekenland.
Griekenland heeft de onderhandelingen volgens Dijsselbloem zaterdag onderbroken terwijl deze “nog niet voltooid waren”. Het land wil eerst een referendum houden en zal daarbij het volk vragen te stemmen over de meest recente voorstellen vanuit de Eurogroep.
Tweede overleg
Dijsselbloem liet verder weten dat er zaterdagavond een tweede overleg plaatsvindt, maar dan zonder Griekse minister van Financiën Yaris Varoufakis, waarin besproken is “wat nodig is om de stabiliteit van de eurozone te handhaven”.
Trouw 28.06.2015 Een meerderheid van het Griekse parlement heeft zaterdagnacht voor een referendum over het Europese reddingsplan gestemd. De Grieken mogen op 5 juli naar de stembus. Het referendum wordt vooral gezien als een stemming over het EU-lidmaatschap van Griekenland en de deelname van het land aan de Euro.
Oppositieleider Antonis Samaras noemde het referendum ‘zelfmoord’ voor Griekenland.
Het was te verwachten dat het referendum erdoor zou komen. Van de 300 leden moesten 151 voor stemmen. Premier Alexis Tsipiras’ partij Syriza alleen al heeft 149 zetels in het parlement.
Het ging er op zijn zachtst gezegd niet zachtzinnig aan toe in het parlement, dat nog tot diep in de nacht nodig had om tot een besluit te komen. Veel parlementsleden schreeuwden en joelden en het overleg moest zelfs tijdelijk stil worden gelegd toen een deel van de oppositie vertrok na een ruzie met de voorzitter van het parlement Konstantopoulou. Konstantopoulou is lid van Syriza en is er vaker van beschuldigd niet onpartijdig te blijven in debatten.
Telegraaf 28.06.2015 De Griekse regering verwacht dat de Europese Centrale Bank (ECB) de mogelijkheid voor noodsteun aan Griekse banken overeind houdt, ook als het huidige steunprogramma voor Griekenland dinsdag verloopt. Dat zei de Griekse staatssecretaris van Financiën, Nadia Valavani, zondag op de Griekse televisie.
De Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken halen massaal geld van hun bankrekeningen en de banken kunnen die uitstroom alleen compenseren met noodsteun van hun centrale bank. Die steun kan alleen met instemming van de ECB worden verleend.
De kans bestaat dat de ECB zijn goedkeuring voor de steun intrekt als het huidige steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland dinsdag verloopt. Om de ineenstorting van de Griekse banken te voorkomen moeten zij vervolgens mogelijk een tijdlang de deuren sluiten, of moeten er restricties worden opgelegd aan het kapitaalverkeer in Griekenland.
Telegraaf 28.06.2015 Het reisadvies voor Griekenland van het ministerie van Buitenlandse Zaken is gewijzigd. Reizigers wordt nu geadviseerd het verblijf daar extra goed voor te bereiden en alert te zijn op veranderingen in de situatie.
Net als reisbrancheorganisatie ANVR waarschuwt het ministerie ervoor dat het wellicht niet mogelijk is om in Griekenland te pinnen en dat mogelijk ook niet meer met creditcards kan worden betaald. „Zorg daarom voor voldoende contant geld om alle kosten van uw verblijf in Griekenland tot uw terugkeer te dekken, ook onverwachte kosten”, luidt het advies. Ook is het verstandig om een goede verzekering af te sluiten zodat onverwachte uitgaven zijn gedekt.
Buitenlandse Zaken adviseert de toerist in Griekenland verder om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen en de adviezen, die steeds worden bijgewerkt, te volgen.
Telegraaf 28.06.2015 Toeristen die op vakantie gaan naar Griekenland doen er goed aan voldoende geld mee te nemen om hun hele vakantie mee door te komen. Dat adviseert reisbrancheorganisatie ANVR sinds zondag.
De ANVR riep reizigers eerder al op extra cash mee te nemen naar Griekenland, maar door de problemen bij de Griekse banken is dat advies verzwaard. Naast de voorzorgsmaatregel op het gebied van contant geld hoeven reizigers zich verder geen zorgen te maken, stelde ANVR-directeur Frank Oostdam. „We hebben de stellige overtuiging dat alles verder prima verloopt in Griekenland”, zei hij zondagochtend.
Volgens de ANVR gaan er de komende weken tienduizenden Nederlanders richting Griekenland. De reisorganisatie heeft geen indicaties dat toeristen hun reizen annuleren door de onrust rond het land.
Telegraaf 28.06.2015 De banken in Griekenland gaan niet open op maandag en blijven dicht tot het referendum van 5 juli over het laatste voorstel van de schuldeisende instellingen. Dat is het belangrijkste nieuws van een hectische zondag, de dag nadat de Grieken wegliepen van de onderhandelingstafel.
Voor de rest van de avond houden we het lopende nieuws uit de hele wereld voor u in de gaten en updaten dit Liveblog tot omstreeks middernacht.
Morgenochtend beginnen we weer vroeg als heel Europa gespannen uitkijkt naar hoe de financiële markten gaan reageren op de dramatische ontwikkelingen van dit weekend. De opening van de Aziatische beurzen lijkt weinig hoopgevend.
NU 28.06.2015 Ongeveer 45 procent van de Nederlanders is voor een Grexit en 38 procent is ertegen. Bij PVV-kiezers is 83 procent voorstander en bij D66-aanhangers een op de vijf. Bijna 60 procent van de Nederlanders heeft medelijden met de Grieken.
Het vertrek van Griekenland uit de eurozone (Grexit) heeft negatieve gevolgen voor de Nederlandse economie, denkt 42 procent.
Een en ander blijkt uit de wekelijkse peiling van Maurice de Hond. Vooral D66’ers vinden de Grieken zielig (71 procent). PVV’ers met 42 procent het minst. De meeste ondervraagden (54 procent) vinden dat Griekenland de meeste schuld heeft aan de situatie. Vooral VVD, CDA en D66-stemmers denken daar zo over: van hen geeft bijna tweederde de Grieken de schuld.
Tweederde is tegen kwijtschelding van een groot deel van de Griekse schulden. Ruim 80 procent verwacht dat van het geld dat Nederland aan de Grieken heeft geleend slechts een klein deel of niets terugkomt.
Telegraaf 28.06.2015 Ongeveer 45 procent van de Nederlanders is voor een Grexit en 38 procent is ertegen. Bij PVV-kiezers is 83 procent voorstander en bij D66-aanhangers een op de vijf. Bijna 60 procent van de Nederlanders heeft medelijden met de Grieken.
Het vertrek van Griekenland uit de eurozone (Grexit) heeft negatieve gevolgen voor de Nederlandse economie, denkt 42 procent.
Een en ander blijkt uit de wekelijkse peiling van Maurice de Hond. Vooral D66’ers vinden de Grieken zielig (71 procent). PVV’ers met 42 procent het minst. De meeste ondervraagden (54 procent) vinden dat Griekenland de meeste schuld heeft aan de situatie. Vooral VVD, CDA en D66-stemmers denken daar zo over: van hen geeft bijna tweederde de Grieken de schuld.
Tweederde is tegen kwijtschelding van een groot deel van de Griekse schulden. Ruim 80 procent verwacht dat van het geld dat Nederland aan de Grieken heeft geleend slechts een klein deel of niets terugkomt.
Telegraaf 28.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) maakt zondag naar verwachting een einde aan de noodsteun voor Griekse banken. Dat stelde de BBC zondagochtend op basis van een ingewijde.
Het ECB-bestuur neemt naar verwachting later op de dag een besluit over de steun aan Griekse banken. Die zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) wordt met goedkeuring van de ECB verstrekt door de Griekse centrale bank. Door het aflopen van het steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland zou er nu echter ook een einde aan de bankensteun komen.
Volgens de BBC blijven de Griekse banken maandag dicht, in afwachting van maatregelen die het kapitaalverkeer in Griekenland aan banden leggen. Dat kan onder meer betekenen dat de hoeveelheid geld die bij banken kan worden opgenomen wordt beperkt.
Telegraaf 28.06.2015 De Oostenrijkse minister van Financiën Hans Jörg Schelling ziet een Grexit, na gisteren, als “bijna onvermijdelijk”. Dat zegt Schelling vandaag in een interview met de Oostenrijkse krant Die Presse.
Na het weglopen van de Grieken van de onderhandelingen, gisteren, met de schuldeisers zegt Schelling: ,,Nu lijkt een Grexit bijna onvermijdelijk. Terwijl een Grexit helemaal niet kan. Men kan niet uit de munteenheid stappen. Men kan uit de Europese Unie stappen. Daartoe moet Griekenland een aanvraag doen. De andere EU-landen zouden dan met die aanvraag moeten instemmen. Pas dan kan Griekenland vermoedelijk uit de euro stappen.”
Elsevier 28.06.2015 Volg hier de laatste ontwikkelingen in de Griekse schuldencrisis. De klok tikt voor de Grieken: dinsdagnacht verloopt de deadline van het IMF en een kans op een akkoord lijkt te zijn verkeken. Volg hier de laatste ontwikkelingen rond de Griekse schuldencrisis.
Dit waren de hoofdpunten van zondag 28 juni
*De ECB heeft besloten om het plafond voor wat de Griekse banken maximaal mogen bijdrukken ongewijzigd te laten. Dit betekent dat het plafond op ongeveer 90 miljard euro blijft staan. Dat is vermoedelijk niet genoeg om de huidige bankrun tegen te gaan.
* De Griekse regering heeft daarom besloten om de banken vanaf maandag gesloten te houden. De banken zullen enkele dagen dicht blijven om een opnamequotum voor te kunnen bereiden. Volgens Griekse media kunnen de Grieken straks ongeveer 50 euro per dag opnemen.
* De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de Europese schuldeisers nogmaals om een verlenging van het huidige steunprogramma gevraagd. De Europese Commissie heeft op zijn beurt het voorstel dat vrijdag afketste, gepubliceerd. Dit document zal ook in het Grieks worden vertaald, zodat de Griekse burgers een afgewogen keuze kunnen maken bij het aanstaande referendum over het voorstel.
22.05 uur – Honderden Grieken zijn zondagavond de straten van Athene opgegaan om te demonstreren tegen de eisen die schuldeisers aan het land stellen. Ze hebben zich verzameld bij het parlementsgebouw en roepen leuzen tegen de Europese Unie en het IMF. Ook delen ze folders uit met de tekst ‘beter de drachme dan onderwerping’. De demonstratie was kleiner dan de gebruikelijke protesten. Eerder kwamen er duizenden mensen af op soortgelijke betogingen.
Griekse activisten protesteren tegen het voorstel van de Europese schuldeisers
21.34 UUR – Volgens Griekse media kunnen Griekse burgers straks 50 tot 60 euro per dag opnemen. De banken hebben enkele dagen nodig om het opnamequotum voor te bereiden.
21.02 uur – Ook in Nederland wordt maandag overlegd over de situatie in Griekenland. Premier Mark Rutte (VVD) heeft maandag overleg met de meest betrokken ministers en president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst zondag laten weten. Rutte overlegt maandag met de ministers Jeroen Dijsselbloem(PvdA,Financiën), vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA),Henk Kamp (VVD,Economische Zaken) en Bert Koenders(PvdA,Buitenlandse Zaken). Staatssecretaris Eric Wiebes (VVD,Financiën) is ook van de partij. Ze praten over de stand van zaken en kijken vooruit naar de komende week.
20.30 uur – Premier Alexis Tsipras heeft zondag op de nationale tv het Griekse volk toegesproken. Hij zei dat de Griekse centrale bank zich door het besluit van de ECB gedwongen zag maatregelen te nemen. Daarbij is volgens hem besloten de banken voorlopig gesloten te houden en restricties voor banktransacties in te stellen. Hij ging verder niet concreet in op de maatregelen die worden genomen om de financiële sector overeind te houden. Tsipras riep de Grieken op kalm te blijven en verzekerde dat spaartegoeden veilig zijn. De premier gaf verder aan dat hij de eurolanden nogmaals om een verlenging van het steunprogramma heeft gevraagd, maar dat hij op dat verzoek geen antwoord heeft ontvangen. Pogingen om het Griekse referendum over de noodsteun van volgende week zondag te dwarsbomen noemde hij ‘een belediging’ en een schande voor de democratische tradities in Europa.
20.01 uur – Griekenland kan vele maanden vooruit met de huidige olievoorraad. Dat heeft de grootste olieraffinaderij van Griekenland, Hellenic Petroleum, zondagavond gezegd. Volgens het oliebedrijf is er genoeg olie om aan de vraag van de markt te voldoen en zijn de raffinaderijen gewoon in bedrijf.
18.55 uur – Griekse banken zullen maandag gesloten blijven. Dat zegt de CEO van de Piraeus Bank tegenBloomberg. Zondag kwamen de financiële autoriteiten in Griekenland bijeen met de grootste banken van het land voor een spoedoverleg. Tijdens dit overleg werd besloten om de banken op maandag gesloten te houden. Het is de bedoeling dat de banken wel weer opengaan, maar dat er dan een limiet zal worden gesteld aan het maximaal op te nemen of over te maken bedrag.
18.17 uur – Griekse media maken melding van rijen vol bezorgde Grieken die uit voorzorg hun spaargeld van de bank willen halen. Bij sommige pinautomaten kan dit al niet meer. Ook de supermarkten zijn zondag overvol. Veel Grieken slaan een noodvoorraad aan levensmiddelen in. Het Griekse kabinet komt zondag in een spoedberaad bijeen om over de crisis te praten. Besloten moet onder meer worden of maandag de banken wel open kunnen. Ook in het Europees Parlement is er maandag een spoedberaad.
17.33 uur – De Europese Commissie heeft zondag het laatste voorstel voor noodsteun aan Griekenland gepubliceerd. Over dat voorstel werd volgens de commissie vrijdagavond nog onderhandeld, toen de Griekse delegatie eenzijdig besloot de gesprekken af te breken. Het voorstel komt in grote lijnen overeen met documenten rond de onderhandelingen die eerder in de week al uitlekten. In ruil voor verdere noodsteun vroegen de toezichthouders van de Europese Commissie, het International Monetair Fonds en de Europese Centrale Bank onder meer om hervormingen van het Griekse pensioenstelsel. Daarnaast moest het gat in de Griekse overheidsfinanciën onder meer worden gedicht met een verhoging van de btw.
16.35 uur – De Griekse financiële autoriteiten houden zondag een spoedberaad over de banken. Tijdens het overleg, dat waarschijnlijk nachtwerk wordt, zal worden besloten of de banken tijdelijk de deuren moeten sluiten. Dit zou de banken de tijd kunnen geven om aan een tijdelijk opnamequotum te werken.
16.22 uur – Volgens financiële experts zullen de Griekse banken hoogstwaarschijnlijk een tijdlang de deuren sluitenom te voorkomen dat ze ten onder gaan aan de huidige onrust in het land. De ECB besloot zondag het plafond voor de steun aan de banken te handhaven op het niveau van vrijdag. Daarmee zou de steun, die door de Griekse centrale bank wordt verleend om de uitstroom bij de banken te compenseren, volgens experts onvoldoende zijn om ervoor te zorgen dat de banken kunnen openblijven. Doordat Grieken massaal hun geld opnemen, zouden de Griekse banken de hele buffer al nagenoeg hebben opgesoupeerd. Binnen de ECB wordt er daarom op gerekend dat de Griekse banken in ieder geval maandag dichtblijven, meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Ondertussen zou er dan worden gewerkt aan kapitaalcontroles. Daarbij wordt het bedrag dat kan worden opgenomen, of kan worden overgeschreven van rekeningen, mogelijk drastisch beperkt.
15.31 uur – Als Griekenland niet voor de deadline 1,5 miljard euro betaalt aan het IMF, zullen de gevolgen voor Griekenland waarschijnlijk meevallen. Wel zal dit een flinke deuk zijn in het imago van het IMF, zeggen analisten tegen Bloomberg.
14.51 uur – De ECB staat paraat om het besluit ten aanzien van de noodsteun opnieuw onder de loep te nemen, als dat noodzakelijk is. De ECB houdt de situatie in Griekenland naar eigen zeggen nauwgezet in de gaten. Daarbij wordt onverminderd samengewerkt met de centrale bank van Griekenland, zei ECB-president Mario Draghi. Hij benadrukte verder dat de eurolanden zaterdag hebben beloofd al het mogelijke te zullen doen om de kracht van hun muntunie te verdedigen.
14.27 uur – De ECB blijft de Griekse banken voorlopig steunen, zo maakte de instelling zondagmiddag bekend. Eerder meldden anonieme bronnen aan Reuters en de BBC dat ECB die steun zou afbouwen of zelfs staken. ‘Gezien de huidige omstandigheden besluit de raad van bestuur om het huidige plafond voor de Emergency Liquidity Assistance (ELA) aan Griekse banken te houden op het niveau zoals werd vastgesteld op vrijdag 26 juni,’ laat de ECB weten. Dit betekent dat de Griekse banken niet worden gekort, maar ook niks extra’s krijgen. Het plafond voor de zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) stond vrijdag volgens ingewijden op circa 89 miljard euro.
14.18 uur – De Griekse financiële autoriteiten houden zondagmiddag een crisisoverleg over de precaire situatie bij de Griekse banken. De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zou om 16.00 uur plaatselijke tijd bijeenkomen met onder meer de centralebankpresident Yannis Stournaras om de situatie van de banken te bespreken. Zondag vormden zich weer lange rijen bij de pinautomaten in Griekenland. Vanwege de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland halen veel Grieken hun geld van de bank.
14.15 uur – Persbureau Reuters stelde op basis van bronnen dat de ECB overweegt om zwaardere eisen te stellen aan het onderpand dat Griekse banken moeten leveren voor noodsteun. Daarmee wordt de totale hoeveelheid steun die aan de banken kan worden verleend ingeperkt, maar zou de hulp in ieder geval maandag nog niet volledig worden ingetrokken. Later op zondag doet de ECB uitspraak over het lot van Griekenland.
12.37 uur – De Europese Centrale Bank (ECB) maakt zondag naar verwachting een einde aan de noodsteun voor Griekse banken. Dat stelde de BBC zondagochtend op basis van een ingewijde. Het ECB-bestuur neemt naar verwachting later op de dag een besluit over de steun aan Griekse banken. Die zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) wordt met goedkeuring van de ECB verstrekt door de Griekse centrale bank. Door het aflopen van het steunprogramma van de eurolanden voor Griekenland zou er nu echter ook een einde aan de bankensteun komen. Volgens de BBC blijven de Griekse banken maandag dicht, in afwachting van maatregelen die het kapitaalverkeer in Griekenland aan banden leggen. Dat kan onder meer betekenen dat de hoeveelheid geld die bij banken kan worden opgenomen wordt beperkt.
12.31 uur – Als de Grieken bij hun referendum volgende week de voorwaarden voor verdere noodsteun verwerpen, dan bestaat er een reële kans dat Griekenland de eurozone verlaat. Dat zei de Franse premier Manuel Valls zondag op de Franse radio. Volgens Valls heeft de Griekse regering het recht om de vraag over verdere noodsteun aan de bevolking voor te leggen. Maar die moet dan wel helder voor ogen hebben waar de keuze om draait, zei hij. ‘Het is duidelijk dat bij een negatief antwoord de exit uit de eurozone een reëel risico is.’
11.02 uur – Mensen die een reis naar Griekenland hebben geboekt, gaan daar gewoon naartoe. Reisorganisatie Corendon heeft tot nog toe geen enkele annulering binnengekregen, meldt de NOS. Zondagochtend zijn drie vluchten naar drie Griekse eilanden vertrokken en later op de dag staan ook nog twee vluchten gepland. Reizigers krijgen wel het advies voldoende contant geld mee te nemen voor het geval er in Griekenland ineens geen geld meer uit de pinautomaten komt.
10.59 uur – Ongeveer 45 procent van de Nederlanders is voor een Grexit en 38 procent is ertegen. Dat blijkt uit een peilingvan Maurice de Hond. Bij PVV-kiezers is 83 procent voorstander en bij D66-aanhangers een op de vijf. Bijna 60 procent van de Nederlanders heeft medelijden met de Grieken.
10.12 uur – De Griekse regering verwacht dat de Europese Centrale Bank (ECB) de mogelijkheid voor noodsteun aan Griekse banken overeind houdt, ook als het huidige steunprogramma voor Griekenland dinsdag verloopt. Dat zei de Griekse staatssecretaris van Financiën, Nadia Valavani, zondag op de Griekse televisie. De Griekse banken dreigen ten onder te gaan aan de grote onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken halen massaal geld van hun bankrekeningen en de banken kunnen die uitstroom alleen compenseren met noodsteun van hun centrale bank. Die steun kan alleen met instemming van de ECB worden verleend.
3.12 uur – Bijna de helft van de Grieken overweegt ‘ja’ te stemmen bij het referendum over het reddingsplan van het land. Uit een opiniepeiling van een landelijke krant blijkt dat 47 procent voor het plan overweegt te stemmen, tegenover 33 ‘nee-stemmers’. Ook andere peilingen geven aan dat de Grieken positiever over de deal zijn dan de eigen regering.
2.00 uur – Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag ingestemd met het plan een referendumte houden over het financiële reddingsplan voor het land. De volksraadpleging zou op 5 juli moeten plaatsvinden. De Griekse premier Alexis Tsipras heeft zijn landgenoten opgeroepen tegen het ‘beledigende’ plan te stemmen. Dit zettekwaad bloed bij de de schuldeisers waarna de onderhandelingen zaterdag vastliepen. Volgens de premier geeft een ‘nee’ zijn land een sterkere onderhandelingspositie.
Telegraaf 28.06.2015 Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag ingestemd met het plan een referendum te houden over het financiële reddingsplan voor het land. De volksraadpleging zou op 5 juli moeten plaatsvinden.
Het voorstel werd door een ruime meerderheid van de parlementariërs goedgekeurd. Er werd 178 keer voor het referendum gestemd, 120 parlementariërs waren tegen.
De Griekse premier Alexis Tsipras heeft zijn landgenoten opgeroepen tegen het „beledigende” reddingsplan te stemmen. Volgens de premier geeft een ‘nee’ zijn land een sterkere onderhandelingspositie. „Het referendum zal plaatsvinden, of onze partners dat willen of niet”, zei de premier.
Telegraaf 28.06.2015 Hoewel eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem de deur nog steeds op een kier heeft staan om verder te praten met de regering in Athene, dreigt Griekenland snel af te stevenen op een bankroet. DFT.nl legt uit wat de gevolgen kunnen zijn als Griekenland geen noodsteun krijgt en niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen.
Ziet de Nederlandse belastingbetaler nog wat terug van de leningen aan Griekenland?
Elsevier 28.06.2015 Nu de gesprekken tussen Griekenland en de schuldeisers zijn stukgelopen, verkeert het Griekse volk in grote onzekerheid over de toekomst van het land. Welke opties hebben de Grieken nog?
De Grieken hebben de gesprekken in de eurogroep verlaten. Waar Athene had gehoopt op het bereiken van een politiek akkoord, hielden de technici in Brussel hun poot stijf. Ze wilden niet instemmen met het verlengen van het huidige programma met een maand, waarna de Grieken de gesprekken lieten klappen.
Gaat Griekenland nu failliet?
Niet direct. Athene heeft nog reserves uit lokale overheden en staatsinstellingen om het een tijdje mee uit te zingen. Maar als Griekenland 30 juni inderdaad niet niet de geleende 1,5 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zal overmaken, zullen de problemen zich in razendsnel tempo gaan opstapelen.
Het land voldoet dan namelijk niet langer aan de betalingsverplichtingen en valt daarmee automatisch buiten het hulpprogramma. Technisch gezien is Griekenland voor de Europese instellingen dan officieel geen ‘land in nood’ meer en zullen de normale regels weer gaan gelden. Het IMF kan een snellere uitbetaling van de Griekse staatsobligaties die de instelling kocht gaan opeisen en de Europese Centrale Bank (ECB) kan de Griekse banken geen extra noodsteun meer geven door de reserves op te vullen. De Griekse staatssecretaris van Financiën zei zondag op tv dat ze erop rekent dat de ECB de steun overeind houdt. Maar op 20 juli moeten de Grieken een bedrag van 3,5 miljard euro overmaken en op 20 augustus weer hetzelfde bedrag. Als dit niet gebeurt, zal het voor de ECB steeds lastiger worden om de Griekse banken te blijven steunen. De Grieken zullen, voor zover zij dit nog niet deden, al hun geld van de banken halen en beleggers halen massaal hun investeringen weg uit het land. Het scenario van een Grieks bankroet lijkt dan onvermijdelijk te zijn.
De Griekse regering hoopt nog altijd dat Europa door de knieën gaat en het huidige voorstel nog gaat aanpassen. Maar dit is als een bluf van een pokerspeler die met waardeloze kaarten toch all-in gaat. Er bestaat hoe dan ook een optie dat het Griekse volk de eigen regering buitenspel zet. Op 5 juli mogen de Grieken ineen referendum stemmen over het huidige voorstel. Als de Grieken instemmen, zal de Griekse premier Alexis Tsipras dat oordeel volgen. Het is dan wel te laat, maar waarschijnlijk zullen de schuldeisers dan enige coulance tonen.
Maar een ‘ja’ tegen het voorstel van het Griekse volk zou een zeer onverwachte plotwending zijn. De radicaal-linkse Syriza-partij won de verkiezingen juist met de belofte een einde te maken aan de harde bezuinigingen waartoe de schuldeisers het land dwongen. Als ook de Grieken het Europese voorstel afwijzen, blijven er geen andere opties over dan de schade zo veel mogelijk te beperken.
Het grootste gevaar voor Griekenland is een massale bankrun. Als de ECB geen steun meer verleent aan de Griekse banken, zullen de Grieken hun centen niet langer aan de banken toevertrouwen. Griekenland heeft twee opties om een bankrun te voorkomen. De eerste is een ‘bank holiday’: alle banken gaan dicht. De Grieken kunnen dan geen geld meer opnemen, maar ook niet meer overmaken. Dit is desastreus voor bedrijven en dus heel slecht voor de economie.
De andere optie is een maximum stellen aan het op te nemen bedrag. Deze maatregel is in de praktijk echter lastig uit te voeren. Bovendien duurt het enkele dagen voordat dit technisch gezien kan worden uitgevoerd. Daarbij moeten de banken wel het geld in kas hebben om deze beperkte opnamen uit te kunnen betalen. Dit laatste zal steeds lastiger worden.
Grexit
Als alle bovengenoemde opties geen resultaat opleveren dan zal het land uiteindelijk geen andere keuze hebben dan de ‘reset-knop’ indrukken. Griekenland zal de eurozone en, waarschijnlijk ook de Europese Unie (EU), verlaten en weer de oude Drachme invoeren. Dit zou een uniek scenario opleveren voor Europa en analisten zijn dan ook verdeeld over de gevolgen. Zullen beleggers zich massaal afkeren van de eurozone dat als een veilig gebied werd beschouwd, of zullen zij juist waarderen dat het gebied in staat is de rotte appelen eruit te vissen.
Zeker is dat het ten goede zal komen aan de Griekse export: Griekse producten zullen voor eurolanden een stuk goedkoper zijn. Maar het zal voor de Grieken onmogelijk worden om de huidige producten uit andere landen te blijven importeren. Wat er werkelijk met Griekenland en de eurozone zal gebeuren bij een Grexit, kan alleen de werkelijkheid uitwijzen.
NRC 28.06.2015 Het hulpprogramma voor Griekenland wordt niet verlengd, werd gisteren bekend. Daarmee betreedt de eurozone onbekend terrein. Vandaag wordt weer een belangrijke dag. De Europese Centrale Bank (ECB) vergadert om 12.00 uur over of de Emergency Liquidity Assistance aan Griekse banken mag worden verlengd. Met dit noodinstrument wordt het geld bij de banken weer aangezuiverd. Mocht de ECB besluiten om de ELA niet te verlengen, betreden we voor de tweede keer in 24 uur onbekend terrein.
VK 28.06.2015 Het referendum over het reddingsplan voor Griekenland gaat door, maar het steunprogramma verloopt aanstaande dinsdag al. Zaterdag besloten de eurolanden zonder de Grieken door te vergaderen, om te spreken over de vraag hoe de schade van dit debacle te beperken. Vandaag vergadert de ECB over de vraag of het de noodsteun aan Griekse banken voortzet. Gooit de centrale bank de reddingsboei nog één keer uit?
Volg de laatste ontwikkelingen in dit liveblog.
Correspondente Sarah Venema zat vannacht tot laat in het parlement in Athene, bij de stemming voor het Griekse referendum. Volgens Venema was de sfeer veelal enthousiast en opgewekt. ‘Zelfs veel journalisten zijn erg blij met de keuze voor een referendum over het financiële reddingsplan voor Griekenland. Veel Grieken zijn opgelucht dat ze mogen stemmen over de toekomst van hun land. Hier leeft heel erg de gedachte dat Europa hen tot allerlei maatregelen dwingt. Nu kunnen ze zelf meebeslissen.’
Het referendum, voorgesteld door premier Tsipras, zal op 5 juli worden gehouden. Het steunprogramma voor Griekenland zal echter al op 30 juni verlopen.
VK 27.06.2015 Ondanks het feit dat de onderhandelingen tussen Griekenland en diens geldschieters zaterdag definitief is mislukt, blijft voor de eurozone de deur naar Griekenland open staan. Dat heeft eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem aan het einde van de dag gezegd. Maar niemand weet hoe het nu verder moet. Vervolgafspraken zijn niet gemaakt.
Dijsselbloem hield het bij: ‘We komen bij elkaar wanneer dat nodig is.’ Verder benadrukte hij dat er geen einde is gekomen aan de samenwerking met Griekenland.’Er zijn nu vele mogelijke scenario’s en alle opties blijven open. Het proces is nog niet afgelopen en zal waarschijnlijk nooit eindigen.’
Desalniettemin lijkt een Grexit, het vertrek van Griekenland uit de eurozone, dichterbij dan ooit. De ministers van Financiën van de negentien eurolanden (de eurogroep) hebben zaterdagmiddag geen gezamenlijk akkoord kunnen bereiken over de aanpak van de Griekse schuldenkwestie. De eurogroep heeft zaterdagavond verder gesproken zonder Griekenland erbij.
De gevreesde Grexit lijkt nu dus toch echt voor de deur te staan. Wat zijn de gevolgen van een vertrek van Griekenland uit de Eurozone? Economieredacteur Peter de Waard schreef daar recent deze analyse over. (+)
Premier Tsipras gokt in Brussel, zijn landgenoten in het chique casino op de berg Parnitha. Correspondente Sarah Venema bracht een bezoek aan het Regency Casino. Een reportage. (+)
VK 27.06.2015 De eurozone stevent af op een onrustige zomer nu de onderhandelingen tussen Griekenland en de andere landen zijn afgebroken. De Grieken willen een referendum over de voorstellen van de schuldeisers, de eurogroep wil daar niet op wachten. De eurozone betreedt onbekend terrein. Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Oppositieleider en oud-premier van Griekenland Antonis Samaras heeft de spreekstoel weer beklommen. ‘We zijn allemaal bang hoe Griekenland er morgen als we wakker worden uit zal zien’, zegt hij. Samaras vindt dat het referendum niet gehouden moet worden. ‘Maar als het wel wordt gehouden is het niet een referendum over een voorstel, maar over of Griekenland in de euro moet blijven. En niet alleen dat, het gaat over een exit uit Europa.’
Telegraaf 27.06.2015 Eindelijk toont de EU ballen: het eindeloze getraineer van de Grieken wordt niet meer geaccepteerd. Ze hebben vijf maanden de tijd gehad mee te denken en konden weken eerder een referendum houden. Premier Tsipras dacht als ik het op het laatste moment laat aankomen, binden ze wel in.
Niet dus, de eurozone kon in 2012 geen Grexit hebben, maar inmiddels staan ook de zwakkere landen er zo goed voor dat het verlies van nog geen 2% van de eurozone geen probleem moet zijn. Dat verklaart de moed van de eurolanden nu een scherpe lijn in het zand te trekken.
Foutje bedankt, maar de Grieken moeten er nu aan wennen dat hun nieuw verkozen regering misgegokt heeft. De €240 miljard die aan de Grieken is geleend was toch al ’down the drain’, zonder serieuze tegenprestatie komt er nu geen miljard meer bij.
Telegraaf 27.06.2015 Terwijl in Griekenland de pinautomaten leger en leger raken, vergaderen de Europese ministers over een reddingspakket, de daarvoor vereiste hervormingen en het Griekse referendum. Volg hier de ontwikkelingen live.
Volg onderaan dit artikel de laatste nieuwsontwikkelingen ook via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
‘Griekse bevolking overweegt ‘ja’ bij referendum’
Bijna de helft van de Grieken zou bij het referendum volgende week voor de plannen van de Europese schuldeisers stemmen. Bij een opiniepeiling in opdracht van de Griekse krant To Vima kiest 47% voor ‘ja’, 33% voor ‘nee’ en de rest onbeslist. Bij een peiling voor de krant Proto Thema kiest zlefs 57% voor een overeenkomst met de schuldeisers en 33% tegen.
Telegraaf 27.06.2015 Op de avond dat een Grexit steeds dichterbij komt en het overleg met de eurolanden geklapt is, benadrukt europresident Dijsselbloem wie weg is gelopen bij de onderhandelingen. De Grieken. Maar hij gooit de deur nog niet dicht.
Dijsselbloem benadrukt: “Wij zijn niet weggelopen als schuldeisers, dat waren de Grieken. De eurogroep zal altijd mogelijkheden open houden, maar als de Grieken de ingeslagen weg van gisteravond vervolgen, dan loopt de noodsteun dinsdag wel af. Als zij zo helder zijn, moeten wij dat ook zijn.”
NRC 27.06.2015 De vergadering van de eurogroep is voorbij, de kans op een akkoord dit weekend verkeken. Wij sluiten het liveblog af. De belangrijkste gebeurtenissen van vandaag op een rij: Het vijfde overleg van de eurogroep van deze week over de Griekse schuldenkwestie is geklapt. De Griekse regering heeft het voorstel van de eurogroep om de schuldenkwestie op te lossen, afgewezen, en wil er ook eerst een referendum over houden, zo bleek gisteravond. Daarop stopten de onderhandelingen.
Daaruit volgt dat het steunprogramma niet wordt verlengd. De geldschieters maken geen geld meer over. En dat terwijl het bijna failliete Griekenland dinsdag 1,6 miljard euro aan het IMF moet terugbetalen.
Het steunprogramma van de eurolanden zelf (ESM) en de ECB lenen mogelijk nog wel geld aan Griekenland. De ECB praat daar morgen over. Het is maar de vraag of de ECB dat zal doen, nu een Grexit iets dichterbij is gekomen.
Dijsselbloem gaf na dat gesprek een persconferentie waarin hij benadrukte dat de eurogroep nog altijd negentien leden heeft (met Griekenland dus). Hij zei dat de eurogroep in gesprek blijft met Griekenland.
VK 27.06.2015 Een Grexit, het vertrek van Griekenland uit de eurozone, lijkt dichterbij dan ooit. De ministers van Financiën van de negentien eurolanden (de eurogroep) hebben zaterdagmiddag geen gezamenlijk akkoord kunnen bereiken over de aanpak van de Griekse schuldenkwestie. De eurogroep zal nu meteen verder praten zonder Griekenland erbij.
Het zal dan vooral gaan over plan B: het beperken van de schade voor andere landen als Griekenland geen financiële steun meer krijgt.
Sinds 14.30 uur zaterdagmiddag zijn de Europese ministers bijeen om over de schuldenkwestie van Griekenland te praten. De Griekse premier Alexis Tsipras had in de nacht van vrijdag op zaterdag al een referendum aanaangekondigd over een financieel reddingsplan voor het land. Daarmee sloot hij voor de geldschieters de deur voor verdere onderhandelingen over het afronden van het steunprogramma van Griekenland. Dat loopt aanstaande dinsdag om 12 uur af. De hoop was dat er dit weekeinde een akkoord zou komen.
De gevreesde Grexit lijkt nu dus toch echt voor de deur te staan. Wat zijn de gevolgen van een vertrek van Griekenland uit de Eurozone? Economieredacteur Peter de Waard schreef daar recent deze analyse over. (+)
Premier Tsipras gokt in Brussel, zijn landgenoten in het chique casino op de berg Parnitha. Correspondente Sarah Venema bracht een bezoek aan het Regency Casino. Een reportage. (+)
Trouw 27.06.2015 Op een even dramatische als historische zaterdagmiddag in Brussel hebben achttien landen van de eurozone een opstandig Griekenland de wacht aangezegd. Van een ‘Grexit’ is zeker nog geen sprake, maar het fysieke vertrek van de Griekse minister Varoufakis uit het eurogroep-overleg vormde de climax van enkele koortsachtige weken.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem zette vervolgens tijdens een korte persconferentie uiteen dat de Griekse delegatie de avond ervoor eenzijdig het lopende overleg met de geldschieters in Brussel had verlaten, toen bekend werd dat premier Tsipras in Athene een referendum ging aankondigen. Daarmee was voor Dijsselbloem en zijn euro-ambtgenoten de kous af. Het leningenprogramma van EU en IMF, dat al twee keer is verlengd, loopt dinsdagavond om middernacht onherroepelijk af.
NU 27.06.2015 De eurolanden blijven in gesprek met Griekenland, dat nog altijd deel uitmaakt van de eurogroep. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zaterdag na afloop van extra overleg tussen de ministers van Financiën van de achttien eurolanden zonder Griekenland. Ook vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis (euro) onderstreepte dat Griekenland nog steeds een euroland is.
Echte conclusies over de gevolgen van het mislukte overleg van de onderhandelingen met Griekenland hebben de overige eurolanden nog niet getrokken, bleek uit de toelichting van Dijsselbloem. ”We hebben niet over specifieke risico’s gesproken, alleen in algemene termen”, zei de minister. ”We houden de ontwikkelingen nu van dag tot dag nauwgezet bij en komen weer bijeen zodra dat noodzakelijk is.”
Trouw 27.06.2015 Op een even dramatische als historische zaterdagmiddag in Brussel hebben achttien landen van de eurozone een opstandig Griekenland de wacht aangezegd. Van een ‘Grexit’ is zeker nog geen sprake, maar het fysieke vertrek van de Griekse minister Varoufakis uit het eurogroep-overleg vormde de climax van enkele koortsachtige weken.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem zette vervolgens tijdens een korte persconferentie uiteen dat de Griekse delegatie de avond ervoor eenzijdig het lopende overleg met de geldschieters in Brussel had verlaten, toen bekend werd dat premier Tsipras in Athene een referendum ging aankondigen. Daarmee was voor Dijsselbloem en zijn euro-ambtgenoten de kous af. Het leningenprogramma van EU en IMF, dat al twee keer is verlengd, loopt dinsdagavond om middernacht onherroepelijk af.
NU 27.06.2015 Het steunprogramma van de Europese geldschieters aan Griekenland verloopt dinsdagnacht, waarna verdere financiële steun aan het land wordt stopgezet.
Dat zei Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zaterdagmiddag tijdens een persconferentie na overleg met de Europese ministers van Financiën in Brussel. Daarbij werd ook een officieel statement uitgedeeld, ondertekend door alle eurolanden behalve Griekenland.
Griekenland heeft de onderhandelingen volgens Dijsselbloem zaterdag onderbroken terwijl deze “nog niet voltooid waren”. Het land wil eerst een referendum houden en zal daarbij het volk vragen te stemmen over de meest recente voorstellen vanuit de Eurogroep.
Tweede overleg
Dijsselbloem liet verder weten dat er zaterdagavond een tweede overleg plaatsvindt, maar dan zonder Griekse minister van Financiën Yaris Varoufakis, waarin besproken is “wat nodig is om de stabiliteit van de eurozone te handhaven”.
De Eurogroep kwam zaterdagmiddag bijeen vanwege het referendum dat Griekse premier Alexis Tspiras vrijdagnacht voorstelde.
Telegraaf 27.06.2015 Nederland moet een referendum houden over de vraag of er meer geld naar Griekenland moet gaan. Dat vindt PVV-leider Geert Wilders. „Zij een referendum, wij een referendum!” twitterde Wilders zaterdag. Hij is tegen meer steun voor de Grieken.
Wilders reageerde op de aankondiging van de Griekse premier Alexis Tsipras dat hij op 5 juli een referendum wil houden over het financiële reddingsplan voor zijn land. Zaterdag komen de ministers van Financiën van de eurozone weer bijeen in Brussel om hier verder over te praten.
Telegraaf 27.06.2015 Er is een grote kans dat het Griekse volk bij een referendum wél zou hebben ingestemd met de voorstellen van de geldschieters van Griekenland. Dat zei de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zaterdag na afloop van mislukte onderhandelingen in de eurogroep (het overleg van ministers van Financiën van de eurozone) over een mogelijk reddingsplan voor Griekenland.
Door geen steun te geven aan het verzoek van de Griekse regering om het huidige steunprogramma te verlengen zodat het referendum kon worden gehouden, heeft de eurogroep grote schade toegebracht aan zijn eigen geloofwaardigheid als democratisch instituut, stelde Varoufakis. ,,Ik vrees dat die schade blijvend zal zijn.”
Volgens Varoufakis boden de eisen die de geldschieters van Griekenland stelden aan hun noodhulp, geen enkel uitzicht op verbetering voor de Griekse economie. Zijn regering vond dat alleen het Griekse volk zou mogen bepalen of er wel of niet met die eisen wordt ingestemd.
Telegraaf 27.06.2015 De Grieken vertrokken en de eurogroep wilde niet instemmen met een referendum en een verlenging van het programma met een maand. Daarmee is het overleg in Brussel geklapt en komt een Grexit dichterbij.
Het overleg tussen de ministers van Financiën van de negentien eurolanden (de eurogroep) is afgelopen. Een gezamenlijk akkoord over de aanpak van de Griekse schuldenkwestie tussen de geldschieters en Griekenland is er niet, zo stellen bronnen in Brussel. De euroministers gaan nu samen verder praten zonder de Grieken.
‘Er lag nog geen compleet plan klaar’
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem gaf een persconferentie na de bijeenkomst van de euroministers. Hij zegt dat de Griekse regering gisteravond is weggelopen.
“Dit terwijl het overleg met de schuldeisers nog niet was afgelopen. De Grieken laten de bevolking een reactie geven op een onvoltooid plan en geven daar direct het advies bij om ´nee´ te stemmen. Dat is oneerlijk”, zegt Dijsselbloem.
Telegraaf 27.06.2015 De Griekse bevolking is er niet gerust op dat haar regering en de schuldeisers tot een oplossing komen. Ze vrezen dat banken komende week niet meer open gaan en pinnen daarom zoveel ze kunnen.
Waren het de laatste maanden vooral gepensioneerden die hun geld wilden veilig stellen door het elke maand direct op te nemen, nu verschijnen ook jongere Grieken in de lange rijen bij geldautomaten.
Sinds september 2014 is er geen dag meer geweest waarop Grieken meer geld stortten dan opnamen. Dagelijks wordt ruim een miljard euro gepind, zeker vijf keer zoveel als normaal. Omdat de Europese Centrale Bank vorige week meer geld beschikbaar stelde bleven automaten nog een tijdje gevuld.
VK 27.06.2015 De eurozone stevent af op een onrustige zomer nu de onderhandelingen tussen Griekenland en de andere landen zijn afgebroken. De Grieken willen een referendum over de voorstellen van de schuldeisers, de Eurogroep wil daar niet op wachten. De eurozone betreedt onbekend terrein. Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Vanavond rond elf uur Nederlandse tijd stemt het Griekse parlement over de vraag of het door premier Tsipras aangekondigde referendum wel of niet door moet gaan. Tsipras wil aan het Griekse volk voorleggen of Griekenland alsnog in moet stemmen met de voorstellen van de geldschieters. ‘Het wordt erg spannend’, aldus Volkskrantcorrespondente Sarah Venema vanuit Athene. ‘Binnen de regering was er steeds meer steun voor het voorstel.
NRC 27.06.2015 Het hulpprogramma voor Griekenland wordt niet verlengd. Dat zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zojuist op een persconferentie. Hij noemde het “spijtig” dat Griekenland zomaar uit het overleg is gestapt. De eurogroep praat nu verder zonder Griekenland over “de consequenties”.
Het huidige steunpakket voor Griekenland verloopt dinsdag om middernacht. Dan moet het vrijwel failliete land ook 1,6 miljard euro aan leningen terugbetalen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dijsselbloem: “De komende weken, het spijt me om dat te zeggen, zijn vol risico’s. Het Griekse parlement heeft het recht om dat te weten.”
‘DRAMATISCHE WENDING’
Onze correspondent Stéphane Alonso: “Dijsselbloem maakt een gespannen indruk. Dit is niet wat hij zich had voorgesteld. Men ging er gisteren eigenlijk nog van uit dat er nog onderhandeld werd. Maar opeens werden onderhandelaars teruggeroepen, en daarna begrepen ze vrij snel waarom: de Griekse regering heeft het voorstel afgewezen, en wil ook nog eens een referendum houden. Dat wordt ervaren als verraad; men voelt zich bedonderd. Griekenland had het eerst niet over een referendum, dat kwam opeens, als een duveltje uit een doosje. En belangrijker: de onderhandelingen stopten.”
Volgens Dijsselbloem was de Griekse premier Tsipras zo negatief over het Europese voorstel dat het nog maar de vraag zou zijn of hij het zou implementeren als het Griekse volk ‘ja’ zou stemmen bij het referendum van volgende week. De Griekse regering geeft een negatief stemadvies voor dit volgens de Duitse bondskanselier Merkel “zeer genereuze” voorstel. Dat kan volgens Griekenland alleen een positief advies worden als het voorstel verandert. Maar het is überhaupt de vraag wat er de komende dagen zal gebeuren. LEES VERDER›
Trouw 27.06.2015 In Brussel is rond 14.00 uur de allesbeslissende eurogroep-bijeenkomst over Griekenland begonnen. Voorzitter Jeroen Dijsselbloem zei bij aankomst dat hij ‘zeer teleurgesteld’ is over het referendumplan dat premier Tsipras gisteravond aankondigde.
De deur staat bij ons nog open, maar blijkbaar is de deur nu aan de Griekse kant dichtgegaan, aldus Jeroen Dijsselbloem, voorzitter Eurogroep.
“Ik ben teleurgesteld over de negatieve beslissing van de Griekse regering”, zei Dijsselbloem. “Men heeft blijkbaar besloten om de voorstellen van de drie instituties af te wijzen, en vervolgens besloten om met een negatief advies een referendum te organiseren. De deur staat bij ons nog open, maar blijkbaar is de deur nu aan de Griekse kant dichtgegaan.”
Telegraaf 27.06.2015 Het overleg tussen de ministers van Financiën van de negentien eurolanden (de eurogroep) is afgelopen. Een gezamenlijk akkoord over de aanpak van de Griekse schuldenkwestie tussen de geldschieters en Griekenland is er niet, zo stellen bronnen in Brussel. Na een persconferentie door eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem praten de andere achttien eurolanden verder zonder Griekenland. Dan zal er nadrukkelijk gesproken worden over een plan B.
De extra vergadering in Brussel begon rond 14.30 uur. De Griekse premier Alexis Tsipras legde in de nacht van vrijdag op zaterdag een bommetje onder het overleg door een referendum aan te kondigen over een financieel reddingsplan voor het land. Voor de geldschieters (eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) sloot Tsipras met die actie de deur voor verdere onderhandelingen over een afronding van het lopende steunprogramma voor Griekenland, dat dinsdag om middernacht afloopt.
Telegraaf 27.06.2015 Grieks debat over referendum, bevolking neigt naar ‘ja’.Terwijl in Griekenland de pinautomaten leger en leger raken, vergaderen de Europese ministers over een reddingspakket, de daarvoor vereiste hervormingen en het Griekse referendum. Volg hier de ontwikkelingen live.
Volg onderaan dit artikel de laatste nieuwsontwikkelingen ook via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
Griekse parlement stemt in met referendum.
Het Griekse parlement heeft in de nacht van zaterdag op zondag ingestemd met het plan een referendum te houden over het financiële reddingsplan voor het land. De volksraadpleging zou op 5 juli moeten plaatsvinden.
Trouw 27.06.2015 De ministers van financiën van de eurozone hebben definitief de hoop op een akkoord met Griekenland opgegeven en zijn deze middag druk aan het overleggen over ‘Plan B’: alle noodscenario’s die kunnen voortvloeien uit een Grieks faillissement.
Het ziet er naar uit dat Plan B Plan A is geworden, aldus ministers Luis de Guindos (Spanje) en Alexander Stubb (Finland).
Voorzitter Dijsselbloem zei ‘zeer teleurgesteld’ te zijn in de aankondiging van de Griekse premier Tsipras dat hij het laatste voorstel van de instituties op 5 juli per referendum wil voorleggen aan het volk. Tsipras liet zich daarbij zeer denigrerend uit over dat voorstel, dat volgens hem neerkomt op ‘chantage’ en een ‘vernedering’ voor het Griekse volk.
Tal van ministers zeiden dat ze deze referendumaankondiging en het bijbehorende negatieve stemadvies opvatten als eenzijdige beëindiging door Athene van de onderhandelingen, die juist in hun eurogroep van vandaag afgerond hadden moeten worden. “Men heeft blijkbaar besloten om de voorstellen van de drie instituties af te wijzen, en vervolgens besloten om met een negatief advies een referendum te organiseren”, zei Dijsselbloem. “De deur staat bij ons nog open, maar blijkbaar is de deur nu aan de Griekse kant dichtgegaan. Een zeer trieste situatie. We zullen van de Griekse minister horen of dit allemaal klopt en dan zullen we gaan praten over de gevolgen.”
Elsevier 27.06.2015 Griekenland neemt niet langer deel aan het overleg tussen de eurogroep, de ministers van Financiën van de eurozone. Dat betekent dat de deadline dinsdagavond – als het huidige steunprogramma eindigt – niet zal worden gehaald.
De eurogroep wilde niet instemmen met een door Griekenland gevraagde verlenging van het programma met een maand, zeggen bronnen in Brussel zaterdag.
Zonder geld
De achttien overgebleven landen praten vanavond verder, zonder de Griekse afgevaardigden. Dan zal er nadrukkelijk gesproken worden over een alternatief plan. Hoe en wat moet de komende uren, wellicht de komende nacht, duidelijk worden.
Komende dinsdagavond loopt het steunprogramma af, en zit Griekenland dus zonder geld. Dijsselbloem zei in een persconferentie dat deze deadline niet zal worden gehaald. Athene heeft de voorstellen van de internationale kredietverleners afgewezen. ‘Zeer spijtig,’ zei hij. De Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis bevestigde die lezing.
Pessimisme
Hij noemde het reddingsplan, waarover maar heel weinig bekend is, ‘vernederend’ voor de Griekse bevolking. Het referendumvoorstel werd met grote ergernis ontvangen door de geldschieters. De ministers van Financiën waren zeer pessimistisch gestemd voordat zij het eurogroep-overleg betraden.
Zo zei Dijsselbloem dat Griekenland met het referendumvoorstel de deur had dichtgegooid. Zijn Duitse collega Wolfgang Schaüble meldde dat niemand meer oplossingen ziet.
De Griekse premier Alexis Tsipras kwam in de nacht van vrijdag op zaterdag met een verrassende mededeling: hij wil op zondag 5 juli een referendum organiseren, waarin de bevolking van zijn land zich kan uitspreken voor of tegen het reddingsplan van de geldschieters. Stem vooral ‘nee’ zei hij op tv, maar als de Grieken voor stemmen, zal hij dat ook accepteren.
Telegraaf 27.06.2015 Tot op heden heeft geen enkele eurominister zich uitgesproken om de Grieken meer tijd te geven. Daarmee moeten de Grieken ofwel nu toegeven, of het steunprogramma verloopt dinsdag en dan staan ze zonder geld. Naar verwachting kunnen de banken maandag al niet meer open zonder steun van de ECB.
De ministers, inclusief voorzitter Dijsselbloem zijn ‘not amused’ over de Griekse plannen voor een referendum. Tot aan de aankondiging van het referendum onderhandelden de experts van de geldschieters met de Grieken over een akkoord over bezuinigings- en hervormingsmaatregelen in ruil voor financiële steun. ,,De Grieken hebben eenzijdig de onderhandelingen beëindigd. Het heeft geen zin meer om te praten”, zei de Duitse minister Wolfgang Schäuble bij binnenkomst. ,,Er is een duidelijke meerderheid tegen een verlenging”, zei de Finse minister Stubb zelfs. ,,Plan B wordt plan A.” Daarmee bedoelt hij dat de ministers nu gaan praten over manieren om de gevolgen van een Grexit voor de rest van de eurozone zo minimaal mogelijk te maken.
NRC 27.06.2015 Voor de vijfde keer deze week zit Griekenland deze week om tafel met zijn schuldeisers om te onderhandelen over de hervormingen die het land moet doorvoeren in ruil voor nieuwe steun. Maar eerst wordt in het Griekse parlement gestemd over het voorstel van Tsipras om een referendum te houden. Volg alle ontwikkelingen hier live. LEES VERDER›
Telegraaf 27.06.2015 Een negatief stemadvies van de Griekse regering voor het referendum over de oplossing van de Griekse financiële situatie betekent dat er geen akkoord is tussen Athene en de geldschieters.
Dat zei staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) zaterdag voorafgaand aan het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep). De eurogroep komt bijeen in Brussel om te praten over de Griekse schuldenkwestie.
‘Dan geen deal’
„Als er een negatief advies is over het referendum, denk ik dat we dat moeten beschouwen als geen deal”, zei Wiebes.
De Griekse premier Alexis Tsipras kondigde in de nacht van vrijdag op zaterdag aan een referendum te organiseren over het financiële reddingsplan voor het land. Hij riep de Grieken op tegen te stemmen, maar voegde ook toe bij een ja-stem de plannen te zullen uitvoeren.
Elsevier 27.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft onverwacht een referendum uitgeschreven. Maar waarover precies gaat worden gestemd, weet eigenlijk niemand, en de eurogroep reageert ronduit negatief.
In het voorgenomen referendum op zondag 5 juli zal de vraag worden voorgelegd: bent u voor of tegen het eindbod, dat op tafel is gelegd door de internationale geldschieters? Wat er precies in dat ‘reddingsplan’ staat, is onbekend.
Vermoedelijk gaat het om flinke hervormingen en besparingen in ruil voor miljarden aan steun. Tsipras spreekt zelf van ‘een ultimatum dat indruist tegen de waarden van Europa’. Een aantal van die voorstellen kan volgens hem worden beschouwd als de ‘vernedering van een heel volk’.
De oppositiepartijen in het Griekse parlement zijn uitgesproken negatief over het plotselinge besluit van de linkse premier. Ze zijn bang dat Tsipras het land ‘de afgrond induwt’.
De volksvertegenwoordigers zullen overigens pas in de nacht van zaterdag op zondag stemmen over Tsipras’ voorstel – in afwachting van wat er uit het zoveelste overleg komt van de eurogroep, waarin alle ministers van Financiën van de eurozone zitting nemen.
De voorzitter van die groep, Jeroen Dijsselbloem, reageerde eerder vandaag geërgerd. Het lijkt erop alsof de Grieken met het referendum-besluit de deur dichtgooien. ‘We horen vandaag van de Griekse minister wat dit betekent.’
Zijn Oostenrijkse collega Hans Jörg Schelling verwoordt het zo: ‘Dit is een dramatische situatie. Wat nu gebeurt, had nooit mogen gebeuren. Maar het is de Griekse verantwoordelijkheid dat we in deze situatie zijn beland. ‘ Volgens de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schaüble ziet ‘niemand meer een oplossing‘. Een Grexit komt met de laatste ontwikkelingen wel heel dichtbij.
Opvallend mild
De Duitse vicekanselier Sigmar Gabriel (een sociaaldemocraat) is opvallend mild gestemd. Zijn land – een van de grootste geldschieters – staat niet afwijzend tegenover het referendum, mits de vragen wel ‘begrijpelijk en neutraal verwoord’ zijn, zei hij eerder.
Intussen zijn er heel wat Grieken die zich, na het nieuws over de volksraadpleging – verdringen voor de geldautomaten.Persbureau Bloomberg tekent op dat sinds vanmorgen zeker vijfhonderd van de meer dan zevenduizend bankautomaten leeg zijn. Voor veel automaten staan lange rijen van soms wel honderd mensen.
Grieken halen geld af bij de bank – bron: AFP
Er staan onder anderen veel gepensioneerden in de rij. Ze nemen het zekere voor het onzekere, en nemen hun pensioen dat net is gestort, meteen op.
Trouw 27.06.2015 De Grieken slaan harde taal uit over de Europese partners en hun harde bezuinigingseisen. Maar een Grexit is voor velen niet aan de orde. Waar komt die ambivalente houding vandaan?
“Onze regering buigt niet en zal zich niet overgeven.”, Panagiotis Lafazanis, minister van energie, 29 april
“Als onze partners volledige overgave willen – dat krijgen ze niet. Als Europa gek is, kan het Griekse volk voor zichzelf beslissen en zal de regering luisteren naar de Griekse maatschappij.” Thodoros Dritsas, staatssecretaris van scheepvaart, 4 juni
“Dit betekent complete afschaffing van de democratie in Europa. Ze creëren een technocratisch monstrum (…) met een superminister in de eurozone die begrotingen kan verwerpen van soevereine landen die zich niet houden aan de doctrines van extreem neoliberalisme.” Alexis Tsipras, premier, 31 mei.
Wie de uitspraken van Griekse politieke kopstukken van de afgelopen maanden achter elkaar leest, krijgt bijna het vermoeden dat Griekenland in oorlog verkeert met de rest van Europa. Overgave en onderwerping zijn termen die in het land bijna dagelijks vallen als het gaat over onderhandelingen met de geldschieters.
Nogal misplaatst lijkt het, als je financieel compleet afhankelijk van ze bent, en graag deel uit wilt blijven maken van de club. Want dat laatste staat buiten kijf – op enkele radicale leden na wil ook regeringspartij Syriza dat Griekenland lid blijft van de Europese Unie. De achttien andere eurolanden mogen in de ogen van Syriza verantwoordelijk zijn voor de ‘humanitaire crisis’ waarin het land verkeert, het blijven wel ‘de Europese partners’.
NRC 27.06.2015 Griekse oppositiepartijen zijn erg negatief over de plannen van premier Alexis Tsipras om een referendum te houden. Ze vrezen dat Tsipras hun land “de afgrond induwt”, zo laten ze vanochtend aan persbureau Reuters weten. Leider Fofi Gennimata van de socialistische PASOK-partij wil nu dat de Griekse premier aftreedt.
Volgens Gennimata is Tsipras “niet in staat om verantwoordelijke beslissingen te nemen”, schrijft persbureau Reuters. De leider van Pasok – onder de vorige premier nog onderdeel van het kabinet –is van mening dat het volk nu zelf over de toekomst van Griekenland moet beslissen. En niet in een referendum, maar bij verkiezingen.
EEN LOBBY VOOR DE DRACHME
Ook centrumpartij To Potami is weinig enthousiast over de plannen van Tsipras om het volk te laten stemmen over het meest recente voorstel van de schuldeisers van Griekenland. Partijvoorzitter Stavros Theodorakis vreest dat een Grieks ‘nee’ tegen de voorstellen ertoe leidt dat het land uit de euro en de Europese Unie drijft.
Trouw 27.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is van plan op zondag 5 juli een referendum te houden over het financiële reddingsplan voor zijn land. Dat heeft hij vanavond rond middernacht gezegd tijdens een tv-toespraak die live werd uitgezonden.
Tsipras had zijn kabinet vrijdagavond bijeen geroepen voor spoedberaad. Na afloop trok hij tijdens zijn toespraak opnieuw fel van leer tegen de Europese Unie en vooral de eurogroep.
Volgens Tsipras hebben de partners binnen de eurogroep – de ministers van financiën van de eurolanden – Griekenland een ultimatum gesteld. Hij zei dat de geldschieters de Grieken met ‘ondraagbare lasten’ willen opschepen en dat de bedoeling van een aantal eurolanden is om het Griekse volk ‘te vernederen’.
Een referendum is volgens de Griekse premier nodig om de Grieken op een ‘soevereine en trotse manier’ te laten beslissen over hun toekomst. Tsipras zei de wil van het volk te zullen respecteren. Meteen na de toespraak riep de Griekse minister van ontwikkeling Lafazanis de Grieken op ‘nee’ te stemmen tijdens het referendum.
NRC 26.06.2015 Premier Alexis Tsipras heeft zojuist op de Griekse televisie aangekondigd dat er volgende week zondag een referendum wordt gehouden over het laatste voorstel van de schuldeisers. Zijn regering geeft geen positief stemadvies.
Het Griekse parlement komt morgen bijeen om het besluit over het referendum te bekrachtigen. Om tijd te hebben voor een volksraadpleging heeft hij de kredietverstrekkers gevraagd om een aantal dagen uitstel. In principe verloopt de deadline van het reddingspakket van de andere eurolanden en het IMF op 30 juni af.
Telegraaf 26.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras gaat een referendum uitschrijven over het financiële reddingsplan voor zijn land. Dat heeft Tsipras aangekondigd in een televisietoespraak. Het referendum wordt al op 5 juli aanstaande gehouden.
Tsipras was in zijn toespraak bijzonder negatief over het reddingsplan. Dat is volgens hem een vernedering van het Griekse volk en het druist in tegen de Europese waarden. De premier riep de Grieken dan ook op om ‘nee’ te stemmen op 5 juli. Mocht een meerderheid echter ‘ja’ zeggen tegen het plan, dan zal hij die uitslag ook respecteren.
Tsipras gaat de Europese Commissie, de ECB en het IMF vragen om een uitstel van het ultimatum dat aan de Grieken was gesteld. Dat loopt af op 30 juni.
Trouw 26.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is van plan op zondag 5 juli een referendum te houden over het financiële reddingsplan voor zijn land. Dat heeft hij vanavond rond middernacht gezegd tijdens een tv-toespraak die live werd uitgezonden.
Tsipras had zijn kabinet vrijdagavond bijeen geroepen voor spoedberaad. Na afloop trok hij tijdens zijn toespraak opnieuw fel van leer tegen de Europese Unie en vooral de eurogroep.
Volgens Tsipras hebben de partners binnen de eurogroep – de ministers van financiën van de eurolanden – Griekenland een ultimatum gesteld. Hij zei dat de geldschieters de Grieken met ‘ondraagbare lasten’ willen opschepen en dat de bedoeling van een aantal eurolanden is om het Griekse volk ‘te vernederen’.
NU 26.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras is van plan een referendum te houden over het financiële reddingsplan voor zijn land. Het referendum moet op 5 juli gehouden worden. Dat heeft de premier in de nacht van vrijdag op zaterdag gezegd op de Griekse televisie.
Vanwege het referendum wil Tsipras de geldverstrekkende instanties vragen om een verlenging van de deadline. Die werd eerder vastgesteld op 30 juni.
Volgens Tsipras hebben de geldverstrekkers een ultimatum voorgelegd dat indruist tegen de waarden van Europa. Het raadplegen van de soevereine wil van het Griekse volk kan daarop de enige reactie zijn, aldus de Griekse premier.
Een aantal voorstellen van de Europese instanties kunnen volgens de premier enkel worden gezien als een “vernedering van een heel volk”.
Tsipras riep zijn kabinet vrijdagavond bijeen voor spoedberaad. Zaterdag komen de EU-ministers van Financiën (eurogroep) bijeen in Brussel voor hernieuwd beraad over Griekenland.
Bronnen in Brussel stelden dat bovendien een nieuw steunpakket in de maak is waarmee Griekenland de komende drie jaar het hoofd boven water kan houden.
De banken in Griekenland gaan maandag gewoon weer open, zei een Griekse onderminister na de toespraak van Tsipras. De regering heeft geen plannen om kapitaalstromen aan banden te leggen. Tsipras heeft zijn kabinet en de oppositiepartijen tijdens een spoedberaad ingelicht over zijn beslissing.
Telegraaf 26.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras gaat een referendum uitschrijven over het financiële reddingsplan voor zijn land. Dat heeft Tsipras aangekondigd in een televisietoespraak. Het referendum wordt al op 5 juli aanstaande gehouden.
Tsipras was in zijn toespraak bijzonder negatief over het reddingsplan. Dat is volgens hem een vernedering van het Griekse volk en het druist in tegen de Europese waarden. De premier riep de Grieken dan ook op om ‘nee’ te stemmen op 5 juli. Mocht een meerderheid echter ‘ja’ zeggen tegen het plan, dan zal hij die uitslag ook respecteren.
Tsipras gaat de Europese Commissie, de ECB en het IMF vragen om een uitstel van het ultimatum dat aan de Grieken was gesteld. Dat loopt af op 30 juni.
Elsevier 26.06.2015 Premier Alexis Tsipras van Griekenland wil een referendum houden over het financiële reddingsplan voor zijn land. Dat heeft hij in de nacht van vrijdag op zaterdag gezegd. De volksraadpleging zou op 5 juli moeten plaatsvinden. Tsipras wil de geldverstrekkende instanties vragen om een verlenging van de deadline. Die werd eerder vastgesteld op 30 juni.
Volgens Tsipras hebben de geldverstrekkers een ultimatum voorgelegd dat indruist tegen de waarden van Europa. Het raadplegen van de soevereine wil van het Griekse volk kan daarop de enige reactie zijn, aldus de Griekse premier.
NRC 26.06.2015 Premier Alexis Tsipras heeft zojuist op de Griekse televisie aangekondigd dat er volgende week zondag een referendum wordt gehouden over het laatste voorstel van de schuldeisers. Zijn regering geeft geen positief stemadvies.
Het Griekse parlement komt morgen bijeen om het besluit over het referendum te bekrachtigen. Om tijd te hebben voor een volksraadpleging heeft hij de kredietverstrekkers gevraagd om een aantal dagen uitstel. In principe verloopt de deadline van het reddingspakket van de andere eurolanden en het IMF op 30 juni af.
VIJF MAANDEN RESPIJT
Eerder op de avond werd bekend dat Tsipras zijn kabinet had bijeengeroepen om te praten over het voorstel van de internationale geldschieters. LEES VERDER
NRC 26.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft vanavond het kabinet bijeengeroepen om te praten over een akkoord met de internationale geldschieters. Dat laat een van zijn ministers weten aan persdienst Reuters.
Eerder liet een anonieme regeringsfunctionaris weten dat de crediteuren Athene hadden voorgesteld om vijf maanden geld te verstrekken in ruil voor fikse bezuinigingsmaatregelen. Hij noemde dit ongepast: “De regering heeft geen mandaat bij het volk en ook moreel het recht niet om hiermee akkoord te gaan.”
VK 26.06.2015 Griekenland, keer terug naar de drachme en herover de zeggenschap over je eigen samenleving.
Alexis Tsipras werd premier van Griekenland met een kansloze belofte: stoppen met de bezuinigingen die de eurogroep dicteerde, maar doorgaan met de euro. Inmiddels heeft de Eurogroep duidelijk gemaakt dat doorgaan met de euro betekent buigen voor de wil van de politieke as Berlijn-Parijs-Brussel, gesteund door de immer politiek opererende ECB.
De Eurogroep en de ECB hebben Griekenland een gemene streek geleverd. Het ‘reddingspakket’ in 2010 lenigde de nood van Franse en Duitse banken, niet de nood van Griekenland. Daarom is het begrijpelijk dat de huidige Griekse regering eist dat een deel van de schuld uit dat pakket wordt kwijtgescholden. Terecht concludeerde een commissie van het Griekse parlement onlangs dat de leningen die vorige Griekse regeringen afsloten bij het IMF en de Europese Unie niet het belang van de natie dienden en daarom niet legitiem en niet afdwingbaar zijn. De schuld is even ongeldig als een contract dat een burger onder dwang tekent.
VK 26.06.2015 De druk op Griekenland om er dit weekend uit te komen wordt steeds groter. De Duitse eurocommissaris Günther Oettinger (Digitale Economie) nam vanochtend het woord ‘Grexit’ in de mond. En in Den Haag zei Minister Dijsselbloem (Financiën) stellig: ‘Morgen moet het echt gebeuren.’
Laat duidelijk zijn dat een ‘Grexit’ niet het doel is, maar dan moet er wel een akkoord worden bereikt in de komende dagen, aldus EU-commissaris Günther Oettinger (Digitale Economie).
Morgen om 17:00 uur komt de Eurogroep opnieuw samen. Het debat gisteren tussen de Europese regeringsleiders liep wederom op niks uit. De verschillen zijn ‘veel te groot’, zei de Griekse premier Alexis Tsipras na afloop van het gesprek over het maatregelenpakket, samengesteld door de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie.
VK 26.06.2015 De eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds bieden Athene vijf maanden verlenging van het huidige steunprogramma, blijkt uit documenten ingezien door persbureaus Reuters en AFP. Met het nieuwe aanbod aan de Grieken proberen de geldschieters van het noodlijdende land een akkoord over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland mogelijk te maken.
Daarnaast stellen ze financiële hulp van ruim 15 miljard euro in het vooruitzicht voor de komende drie jaar. Oftewel, een derde steunpakket. Dat stellen bronnen in Brussel. Athene moet dan wel instemmen met een lijst bezuinigings- en hervormingsmaatregelen.
Trouw 26.06.2015 Eigenlijk werkt hij aan een boek over een Amsterdamse familiegeschiedenis, maar af en toe wordt het gekreun van een bibberende patiënt op zijn zolderkamertje hem te veel. “Dus dan stommel ik maar weer naar boven”, lacht Geert Mak (68). Europa – want zo heet die patiënt – gaat hem nu eenmaal aan het hart. De schrijver van ‘In Europa’ uit 2007 gelooft in Europese eenwording. Nog steeds. Maar met de patiënt gaat het slecht: “Er zijn vier crises tegelijk. Griekenland, Oekraïne, vluchtelingen. En onder dit alles: een vertrouwenscrisis.”
Om even bij Griekenland te blijven, moet het land uit de euro?
“Ja. Een Grexit lijkt me niet alleen onvermijdelijk, maar ook wenselijk, hoe groot en onvoorspelbaar de geopolitieke gevolgen ook kunnen zijn. Griekenland kan domweg niet meedoen met de toppers. De eurozone moet sterk en stabiel zijn. En Griekenland moet kunnen ademhalen.”
Elsevier 26.06.2015 Merkel en Hollande hebben Griekenland een financiële ontsnappingsmogelijkheid geboden in ruil voor pensioenhervormingen.
Zaterdag komt de eurogroep opnieuw bijeen in Brussel voor een beraad over Griekenland, nadat vrijdag wederom geen akkoord werd bereikt over de aanpak van de huidige financiële situatie. Op tafel ligt nu een nieuw voorstel voor noodhulp in ruil voor pensioenhervormingen.
Met het nieuwe aanbod aan de Grieken proberen de EU-ministers van Financiën alsnog een akkoord te bereiken over de hervormings- en besparingsplannen die al maanden de gemoederen bezighouden.
Verlenging
De landen uit de eurozone, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) boden Athene vrijdag een verlenging aan van het huidige steunprogramma met vijf maanden, schrijft persbureau Reuters.
Daarnaast stellen ze ruim 15 miljard euro aan ‘hulpgeld’ ter beschikking voor de komende drie jaar. Dat is een derde van het huidige steunpakket, dat 1 juli afloopt. Dat stellen bronnen in Brussel.
Het voorstel geldt als een drukmiddel voor de Griekse premier Alexis Tsipras: in ruil voor het vullen van Athene’s schatkist, moet Griekenland de omstreden pensioenhervormingen in laten gaan. Griekenland heeft het geld nodig om een afbetaling aan het IMF te doen van 1,6 miljard euro.
Toezichthouders van de Europese Unie en het IMF willen dat de pensioenleeftijd in Griekenland sneller omhoog gaat dan de Grieken voorstellen. De Griekse regering wil deze in 2025 verhogen naar 67, terwijl de geldschieters willen dat dit al in 2022 gebeurt.
De pensioenkosten bedragen in Griekenland 16 procent van het bruto binnenlands product (alles wat burgers en bedrijven in een jaar verdienen). Het IMF wil dat Griekenland dit met minstens 1 procentpunt verlaagt.
Daarnaast moeten pensioenhervormingen die al in 2010 door de Grieken werden beloofd alsnog worden doorgevoerd. Ook zou de eigen bijdrage van gepensioneerden aan kosten voor de gezondheidszorg moeten worden opgekrikt.
Hoopvol
Het voorstel voor extra financiële hulp werd ingebracht door regeringsleiders Angela Merkel en François Hollande tijdens een extra vergadering van de ministers voordat de Eurogroep zaterdag opnieuw in gesprek gaat.
Het is de bedoeling dat het akkoord dan wordt beklonken, zodat het Griekse parlement zondag zijn instemming kan geven aan de deal. Maandag kan het dan worden voorgelegd aan onder meer het Duitse parlement. De parlementaire goedkeuring zou dan nog precies op tijd zijn, voordat het huidige programma op dinsdag 30 juni middernacht afloopt.
Mogelijke scenario’s bij het mislukken van een deal, zou een faillissement zijn – technisch gezien is Griekenland al failliet – of een ‘Grexit’: het vertrek van Griekenland uit de eurozone. Maar juridisch gezien kan Griekenland niet zomaar de eurozone of de Europese Unie verlaten. Beide partijen hebben evenveel machtsmiddelen, wat een akkoord bijzonder lastig maakt. Op dit moment is er ook niets geregeld over een vertrek uit de euro en staat er niets op papier.
Het eurogroep-overleg van vrijdag wordt een opmaat naar de EU-top, die om 16.00 uur in Brussel begint. Die top, met de leiders van alle 28 EU-lidstaten, stond al langer op de agenda. Eigenlijk zouden de hoofdthema’s de vluchtelingenproblematiek en de relatie met Rusland zijn, maar de top zal nu vrijwel zeker in het teken staan van de Griekse schuldenproblemen.
Telegraaf 26.06.2015 „Morgen moet het echt gebeuren.” Dat zei minister van Financiën en voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem vrijdag in Den Haag over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland. Voorafgaand aan de ministerraad wees hij erop dat de parlementen ook nog moeten beslissen en dat „de maand gewoon ophoudt, dinsdagnacht, geloof ik.”
Er moet dringend een pakket maatregelen komen dat Griekenland weer op de been brengt. Dat vraagt flinke ingrepen, meer nog op het gebied van hervormingen dan op dat van bezuinigingen, aldus Dijsselbloem. Maar dat moet Griekenland volgens hem zelf ook wel beseffen, anders is een oplossing niet mogelijk.
Dijsselbloem zei dat Griekenland een „land met veel lagen” is, waarbij er een laag is „die geen belasting betaalt en zeer vermogend is.” Zo blijven bijvoorbeeld rederijen fiscaal buiten schot. Daar moet eerst maar eens naar worden gekeken, aldus de voorzitter van de eurogroep.
Telegraaf 26.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft het plafond voor de noodsteun aan Griekse banken vrijdag voor de tweede achtereenvolgende dag niet verder verhoogd. Dat meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden.
De ECB verhoogde afgelopen week meerdere keren het bedrag dat maximaal aan Griekse banken ter beschikking kan worden gesteld in de vorm van Emergency Liquidity Assistance (ELA). Die steun, die met goedkeuring van de ECB door de Griekse centrale bank wordt verleend, moet voorkomen dat Griekse banken omvallen.
De Griekse banken zijn bijzonder kwetsbaar, door de aanhoudende onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland. Grieken hebben dit jaar naar schatting al ongeveer een vijfde van hun spaartegoeden weggehaald bij de banken. Die zijn daardoor volledig afhankelijk geworden van de noodsteun van hun centrale bank.
Telegraaf 26.06.2015 Met een nieuw aanbod aan de Grieken proberen de geldschieters van het noodlijdende land een akkoord over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland mogelijk te maken. De eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds bieden Athene een verlenging aan van het huidige steunprogramma met vijf maanden.
Daarnaast stellen ze financiële hulp van ruim 15 miljard euro in het vooruitzicht voor de komende drie jaar. Of te wel, een derde steunpakket. Dat stellen bronnen in Brussel.
Het voorstel ligt op tafel tijdens de extra vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep), die zaterdag om 17.00 uur in Brussel begint.
Het is de bedoeling dat het akkoord dan wordt beklonken, zodat het Griekse parlement zondag zijn instemming kan geven aan de deal. Maandag kan het dan worden voorgelegd aan onder meer het Duitse parlement. De parlementaire goedkeuring zou dan nog precies op tijd zijn, voordat het huidige programma op dinsdag 30 juni middernacht afloopt.
Telegraaf 26.06.2015 De Grieken houden de Europese Unie in een wurggreep in de impasse rond het schuldenprobleem. Terwijl Griekenland amper 2% van de euro-economie uitmaakt, slaagt het land er inmiddels wel in de complete Europese Unie te gijzelen.
Europese regeringsleiders willen niet zelf gaan onderhandelen, dat moeten de ambtenaren nu doen en zaterdag komen de ministers van Financiën van de eurolanden weer bijeen in een laatste poging.
In de wandelgangen wordt al gerept van ’Zimbabwaanse toestanden’, verwijzend naar de jaren tachtig, toen Zimbabwe zijn schuld aan het IMF niet afloste. Tot nu toe is het Afrikaanse land het enige land ooit dat het zo bont maakte met de financiële huishouding, maar de Grieken steken Zimbabwe steeds nadrukkelijker naar de kroon.
Telegraaf 26.06.2015 Komende zaterdag is het erop of er onder voor het noodlijdende Griekenland. Gaat het licht op groen voor de regering in Athene of staat een Grexit voor de deur? DFT.nl legt uit wat de gevolgen kunnen zijn als Griekenland geen noodsteun krijgt en niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen.
Ziet de Nederlandse belastingbetaler nog wat terug van de leningen aan Griekenland?
De Griekse schulden kunnen niet zomaar worden weggestreept bij een bankroet van een land. Wel is het aannemelijk dat aflossingen door de regering in Athene aan het IMF en de ECB op korte termijn niet voldaan gaan worden en uiteindelijk met alle geldschieters mogelijk afspraken worden gemaakt over gedeeltelijke afschrijvingen op de schulden. We moeten er zelfs rekening mee houden dat het geld dat Nederland uitleende aan Griekenland waarschijnlijk niet meer terug komt, wat recent Kees Vendrik, lid van de Algemene Rekenkamer al stelde.
Telegraaf 26.06.2015 Griekenland en zijn schuldeisers hebben ,,een morele plicht” om een deal te bereiken. Dat zei de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis vrijdag op de Ierse radiozender RTE. Vanuit de Grieken is er volgens de minister een ,,absolute toewijding” om deel uit te blijven maken van de eurozone.
Maar een overeenkomst die ,,niet levensvatbaar” is voor het land zal hij niet tekenen, voegde hij toe. Daarbij gaf Varoufakis aan dat de Grieken zich al in allerlei bochten hebben gewrongen om tegemoet te komen aan de ,,vreemde eisen” van de schuldeisers.
Zo is het volgens Varoufakis absurd om de Griekse pensioenen verder te verlagen. Hij noemde juist de door Griekenland ingeleverde voorstellen ,,gebalanceerd”. Donderdag eindigde overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) zonder akkoord over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland. De gesprekken gaan zaterdag verder.
Elsevier 26.06.2015 Er is nog veel onduidelijkheid over de toekomst van Griekenland, maar de Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) vindt dat het land en zijn schuldeisers ‘een morele plicht’ hebben om er samen uit te komen.
In een gesprek met de Ierse radiozender RTE zegt Varoufakis dat er bij de Grieken ‘absolute toewijding‘ is om in de eurozone te blijven.
Schuldeisers
Varoufakis zegt dat de Grieken niet zomaar een overeenkomst zullen tekenen. Een akkoord dat ‘niet levensvatbaar’ is voor Griekenland, komt er niet. Volgens de minister van Financiën hebben de Grieken zich in allerlei bochten gewrongen om tegemoet te komen aan de ‘vreemde eisen’ van de schuldeisers.
Hij vindt het bijvoorbeeld absurd om de Griekse pensioenen nog verder te verlagen. De Griekse voorstellen zijn zeer ‘gebalanceerd’, zegt Varoufakis.
Remko Nods: ‘Als Griekse politici geen akkoord bereiken met andere eurolanden, zal de Europese Centrale Bank het noodloket voor Griekse banken sluiten.’ Lees nu >
Minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA, Financiën) zegt dat er nu echt een akkoord moet komen. ‘Morgen moet het echt gebeuren,’ zei de eurogroep-voorzitter voorafgaand aan de ministerraad. Hij wijst erop dat de parlementen ook nog moeten beslissen en dat ‘de maand gewoon ophoudt, dinsdagnacht, geloof ik’.
Griekenland is ‘een land met veel lagen’, waarbij er een laag is ‘die geen belasting betaalt en zeer vermogend is’. Zo blijven bijvoorbeeld rederijen fiscaal buiten schot. Daar moet eerst maar eens naar worden gekeken.
Overleg
Donderdag eindigde het overleg van de eurogroep zonder akkoord over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland. De ministers van Financiën van de eurozone komen zaterdag opnieuw bij elkaar. In de tussentijd praten vertegenwoordigers van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Europese Centrale Bank en de eurolanden verder met elkaar.
Tijdens de eurogroep bogen de ministers zich over twee voorstellen: een van de Grieken zelf, en een van de eurogroep. Varoufakis zei na afloop van het overleg dat er bij beide voorstellen bezwaren zijn. ‘De pijn zit hem in veel onderwerpen.’
Ondanks het uitblijven van een akkoord verwacht het IMF dat Griekenland volgende week aan zijn betalingsverplichtingen zal voldoen. Dinsdag moeten de Grieken 1,5 miljard euro betalen aan het fonds.
VK 25.06.2015 Blijft een vergelijk zaterdag uit, dan ziet het er somber uit voor de Grieken. Niettemin lijken de verschillen overbrugbaar, maar wie doet de eerste concessie?
Zaterdag moet er een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters liggen. Lukt dat niet dan zetten de overige landen het plan-B in gang dat de schade van een Grieks faillissement voor de rest van de eurozone moet minimaliseren.
Bondskanselier Merkel, de Franse president Hollande en premier Rutte maakten hun Griekse collega Tsipras donderdagavond duidelijk dat hun geduld op is. ‘Het spel is bijna voorbij. Het is tijd dat Griekenland nu ja zegt tegen de voorstellen van de geldschieters’, concludeerde ook EU-president Tusk tijdens de Europese topontmoeting van de regeringsleiders, zo blijkt uit een vertrouwelijk verslag van de EU-top.
‘Nog een groot gat met de Grieken’
Hoe ging het eraan toe aan de onderhandelingstafel in Brussel gisterenavond? De Volkskrant hield een liveblog bij. Lees het hier terug.
VK 25.06.2015 Als de Eurogroep zaterdag geen akkoord bereikt met Griekenland, dan is het aan de Europese regeringsleiders om na te denken over ‘plan B’. Dit is het standpunt van premier Mark Rutte, zo blijkt uit een vertrouwelijk verslag van het debat op de eurotop. De minister-president lijkt hiermee te doelen op een Grieks faillissement. Rutte maakte duidelijk dat het geduld op is; er is geen onderhandelingsruimte meer om te sleutelen aan de voorstellen die er liggen. De Oostenrijkse kanselier Werner Faymann sloot zich aan bij Nederland. Hij vindt dat het bij een mislukt overleg op zaterdag tijd is voor de regeringsleiders om na te gaan denken over de gevolgen van een ‘Grexit’.
Het debat tussen de Europese regeringsleiders vond plaats na de Eurogroepvergadering van donderdagmiddag, waar twee documenten op tafel lagen: één pakket Europese eisen, samengesteld door de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie en het bod van de Griekse premier Alexis Tsipras.
VK 25.06.2015 De Griekse eilanden staan bekend als witte, aardse paradijsjes, waar bewoners de honderd halen met hun dagen vol zon, zee, gezelschap en werk in de buitenlucht. Maar daar dreigt een einde aan te komen.
De Griekse eilandbewoners bereiden protesten voor als premier Alexis Tsipras met de voorwaarden van de geldschieters akkoord gaat. In het uitgelekte document met maatregelen dat de basis moet worden van de miljardeninjectie die een Grieks faillissement moet voorkomen, staat een bijzinnetje dat de Griekse eilandbewoners heel slecht uitkomt: de speciale btw-status van de Griekse eilanden wordt geschrapt.
Lager tarief
Op bijna alle Griekse eilanden geldt een btw-tarief dat lager is dan de 23-procent van het vasteland. Op het eiland Thasos is de btw bijvoorbeeld 22 procent, maar op eilanden als Lesvos, Chios en Samos is de btw slechts 16 procent. De uitzonderingspositie is bedoeld als compensatie voor de hoge transportkosten voor goederen en levensmiddelen én als bevordering van het toerisme.
Trouw 25.06.2015 Weer een nieuw voorstel, weer een nieuwe vergadering. De vermoeidheid slaat toe en na enig optimisme eerder deze week, voert opnieuw het pessimisme de boventoon. Het is maar zeer de vraag of het toch nog gaat lukken om tot een akkoord te komen in Brussel.
Vanmiddag buigen de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) zich over nieuwe voorstellen van de geldschieters dan moet er worden afgewacht wat de reactie daarop is van Athene.
Volgens Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem ‘zit de pijn in heel veel onderwerpen’. Om welke onderwerpen het dan gaat, wilde hij niet zeggen. Duidelijk is wel dat de Grieken en de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) het op veel punten nog niet eens zijn.
Vanmorgen was er eerst overleg tussen onder meer de Griekse premier Alexis Tsipras en de kopstukken van de ECB en het IMF, Mario Draghi en Christine Lagarde. Ook Dijsselbloem zat daarbij aan tafel.
Rond 12.00 uur brak dit overleg op, zonder akkoord. “De Grieken wijzen alles af”, klonk het in Brussel. “De Grieken hebben alleen achterwaartse bewegingen gemaakt”, concludeerde de Duitse minister Wolfgang Schäuble. Premier Mark Rutte noemde de voortekenen ‘niet gunstig’. Alleen Europees Commissaris Pierre Moscovici (Economische en monetaire zaken) zag een vaag licht aan de horizon: “een akkoord is binnen handbereik”. Volgens hem zijn de partijen elkaar al op een aantal punten zijn genaderd. “Het voorstel van de geldschieters is solide en geloofwaardig en heeft als doel het land binnen de eurozone te houden”, voegde hij toe.
Telegraaf 25.06.2015 De experts van de geldschieters gaan de jongste plannen van Griekenland voor een oplossing van de noodlijdende situatie in het land doorberekenen. De nieuwste voorstellen uit Athene kwamen donderdag te laat om er tijdens het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) een oordeel over te kunnen vellen. De eurogroep eindigde dan ook zonder akkoord.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem liet na afloop van de vergadering weten dat er nog „op een aantal punten” een „groot gat” zit tussen de eisen van de geldschieters en Athene. Hij gaf niet aan op welke punten. Voorafgaand aan de vergadering had Dijsselbloem al gezegd dat „de pijn in heel veel onderwerpen zit”. Daarom zijn de onderhandelingen ook zo moeilijk.
Dijsselbloem nodigde de Grieken ook uit om de voorstellen van de geldschieters te accepteren. „De deur staat nog steeds open.”
Waarschijnlijk komt de eurogroep zaterdag opnieuw bij elkaar.
De eurogroep boog zich over voorstellen om een doorbraak te forceren. Er lagen niet alleen Griekse plannen op tafel, maar ook van de geldschieters. Volgens de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis stuitten niet alleen de Griekse voorstellen op bezwaren. Maar ook andere landen dan Griekenland kunnen zich niet in alle onderdelen van de voorstellen van de geldschieters vinden, zei hij. Naar verluidt zou het gaan om Duitsland, dat vindt dat er te veel toezeggingen zijn gedaan aan Athene.
Telegraaf 25.06.2015 Hoewel de onderhandelingen in Brussel tussen Griekenland en de internationale geldschieters moeizaam verlopen, zal een deal over de noodzakelijke hervormingen in het Zuid-Europese land de zon op het Damrak laten schijnen. Althans dat is de mening van een nipte meerderheid van DFT-bezoekers.
Hoewel de onderhandelingen in Brussel tussen Griekenland en de internationale geldschieters moeizaam verlopen, zal een deal over de noodzakelijke hervormingen in het Zuid-Europese land de zon op het Damrak laten schijnen. Althans dat is de mening van een nipte meerderheid van DFT-bezoekers.
Vanavond komen de hoofdrolspelers in de Griekse onderhandelingen bijeen, waarbij een goede afloop nog moeilijk valt te voorspellen vanwege de onenigheid over de invulling van de hervormingen. De aanhoudende onzekerheid houdt de aandelenmarkten al geruime tijd bezig.
Telegraaf 25.06.2015 Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) verwacht dat Griekenland volgende week aan zijn betalingsverplichtingen zal voldoen. Dat zei een woordvoerder van het fonds donderdag op een persconferentie in Washington.
De Griekse overheid moet dinsdag in totaal 1,5 miljard euro betalen aan het fonds. Het gaat daarbij om gebundelde verplichtingen, die eerder deze maand met goedkeuring van het IMF tot 30 juni werden uitgesteld.
„Wij verwachten dat de betaling zal worden voldaan”, zei IMF-woordvoerder Gerry Rice. Hij herhaalde verder dat Griekenland in dit verband geen uitstel van betaling wordt verleend.
Zonder nieuwe noodsteun van de eurolanden en het IMF is het echter de vraag waar Griekenland het geld voor de afbetaling vandaan kan halen. Donderdag slaagden de eurolanden er opnieuw niet in tot overeenstemming te komen over de aanpak van de Griekse crisis.
Telegraaf 25.06.2015 De experts van de geldschieters gaan de jongste plannen van Griekenland voor een oplossing van de noodlijdende situatie in het land doorberekenen. De nieuwste voorstellen uit Athene kwamen donderdag te laat om er tijdens het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) een oordeel over te kunnen vellen. De eurogroep eindigde dan ook zonder akkoord.
Telegraaf 25.06.2015 Het optimisme over een oplossing voor Griekenland van eerder deze week is inmiddels aardig weggesmolten. Stel dat de partijen er toch niet uitkomen, hoe ziet de gevreesde Grexit er dan uit?
De Grieken hebben in enkele dagen zo’n €2 miljard van de bank gehaald. Die sluipende bankrun zet de komende dagen ongetwijfeld door. Politici en centrale bankiers betwijfelen of de banken in Griekenland maandag wel open kunnen.
Telegraaf 25.06.2015 Het vertrek van Griekenland uit de euro zou niet het einde van de eurozone betekenen. Dat zei topman Martin Blessing van de Duitse bank Commerzbank donderdag.
Volgens de topbankier zijn de gevolgen van een zogenoemde Grexit te overzien, omdat de Europese Centrale Bank (ECB) in dat geval als ‘achtervang’ de grootste klap kan opvangen. Mocht er geen akkoord komen, dan moet de rest van de eurolanden door, zei Blessing. ,,De eurozone moet competitiever worden”, voegde hij toe.
VK 25.06.2015 Opnieuw kwamen Griekenland en zijn Europese geldschieters er niet uit. Dat was ook te verwachten, er is immers nog tijd. Pas dinsdag verloopt de kans op een laatste noodlening van 7,2 miljard. Zolang er tijd is, kan er worden onderhandeld. En dat doen de Grieken dan ook.
Liveblog Eurotop
Hier houden we u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de Eurotop van vandaag in Brussel.
Urenlang sprak de Griekse premier Alexis Tsipras woensdagavond en donderdagochtend met Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem en met de bazen van ‘trojka’: de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie. Op verzoek van de Grieken wordt inmiddels in Brussel gesproken over‘the institutions’. Een andere naam kan niet verhullen dat Griekenland bij deze instanties een schuld van ruim 230 miljard euro heeft openstaan.
Elsevier 25.06.2015 De onderhandelingen tussen de ministers van Financiën van de eurolanden, ook wel bekend als de eurogroep, is donderdagmiddag afgerond, zonder een akkoord over de Griekse schuldenproblematiek. Vermoedelijk komen de ministers zaterdag opnieuw bij elkaar.
De financiële deskundigen van de kredietverleners – de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) – en het noodlijdende Griekenland praten in de tussentijd verder met elkaar, zeggen bronnen in Brussel.
Voorafgaand aan het overleg met de eurogroep zei voorzitterJeroen Dijsselbloem al dat Athene en de crediteuren het op veel punten nog niet eens zijn. ‘De pijn zit hem in heel veel onderwerpen,’ zei hij toen, zonder echt duidelijk te maken om welke punten het precies gaat.
Aanpak
Een deal over de aanpak van de voortslepende problemen rond het Zuid-Europese land blijft dus voorlopig uit. Premier Mark Rutte (VVD) sprak vanmiddag al zijn zorgen uit over de voortgang. ‘De voortekenen zijn niet gunstig, maar ik hoop natuurlijk dat de eurogroep er uitkomt,’ zei hij.
De eurogroep boog zich over voorstellen om een doorbraak te forceren. Er lagen niet alleen Griekse plannen op tafel, maar ook van de geldschieters.
Bezwaren
Volgens de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis zijn er niet alleen bezwaren over de Griekse voorstellen, maar zijn er ook andere landen die bepaalde onderdelen uit de voorstellen van de geldschieters afwijzen.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft de Europese regeringsleiders met klem laten weten dat er voor het openen van de beurzen op maandag een deal met de Grieken moet liggen.
De leiders uit de 28 EU-lidstaten gaan vanavond nog met elkaar in overleg. Er moet in elk geval voor 1 juli een akkoord zijn. Over zes dagen moet Griekenland namelijk een afbetaling van 1,6 miljard euro doen aan het IMF, maar het land heeft het geld daarvoor niet in kas. Als er nu geen deal wordt bereikt, wacht het land een faillissement en een Grexit: het vertrek van de Zuid-Europeanen uit de eurozone.
NRC 25.06.2015 De vierde poging deze week van de Eurogroep van ministers van Financiën om een akkoord te sluiten en een bankroet van Griekenland te voorkomen, is op niets uitgelopen. De ministers komen zaterdag weer bijeen, zo staat op de site van de Raad van Ministers.
Correspondent Peter Spiegel van de Financial Times meldt dat de Griekse premier Tsipras wil dat de Griekse crisis wordt besproken op de tweedaagse top van Europese leiders in Brussel. Op de overvolle agenda van de EU-leiders staan echter ook moeilijke thema’s als immigratie en de Britse roep om ‘substantiële hervorming’ van Europa, teneinde een Brexit te voorkomen. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem gaat de EU-regeringsleiders wel bijpraten over de vorderingen van de onderhandelingen.
PLAN NA PLAN
Vandaag werd een nieuwe poging gedaan na het mislukken van een doorbraak gisteravond. Eurolanden, Europese Centrale Bank (ECB) en Internationaal Monetair Fonds (IMF) onderhandelen nu al vijf maanden met Athene over maatregelen die het moet nemen om in aanmerking te komen voor 7,2 miljard euro noodsteun. Maandag leek er sprake van een doorbraak, toen Tsipras met voorstellen kwam die tegemoet kwamen aan wensen van de schuldeisers.
In de plannen stond onder meer:
■ Dat in 2015 en 2016 in totaal 7,9 miljard euro wordt bezuinigd;
■ Dat de pensioenuitgaven in 2016 met 1,8 miljard euro worden beperkt. Meer dan Europa had geëist;
■ Dat de btw- verhoging iets lager wordt: 0,74 procent van het bbp (eis was 1 procent).
Gisteren bleek echter dat de geldschieters ontevreden zijn over hoe Tsipras die bezuiniging wil realiseren, schrijft onze correspondent in Brussel Stéphane Alonso vandaag in NRC. In plaats van de gewenste pensioenkortingen moesten er lastenverzwaringen (lees: meer belastinginning) komen. En daar had vooral het IMF moeite mee. Er zijn immers al grote problemen met belastinginning in Griekenland. LEES VERDER›
NRC 25.06.2015 De Eurogroep is voorbij, en gaat zaterdag verder. In Brussel is vandaag ook een tweedaagse top begonnen van Europese leiders. Twee belangrijke agendapunten:
David Cameron wil zijn 27 Europese collega’s overtuigen van het nut van ‘substantiële hervorming’ van Europa, teneinde een Brexit te voorkomen.
Nieuws dat met deze of andere agendapunten te maken heeft, zullen we melden in losse nieuwsberichten.
STATEMENT DIJSSELBLOEM
Op de site van de Raad van Ministers staat een verklaring van Dijsselbloem, waarin staat dat de Eurogroep ‘waarschijnlijk’ zaterdag weer bijeen komt. LEES VERDER›
NRC 25.06.2015 Het overleg tussen de ‘hoofdrolspelers’ is vanmorgen later dan gepland hervat doordat de Griekse delegatie te laat was. De hoop is dat er voor de nieuw gestelde deadline van 13.00 uur een akkoord ligt. Dat is het moment waarop de ministers van financiën van de eurogroep weer bijeen komen.
De groep sleutelfiguren bestaat uit de Griekse premier Alexis Tsipras, voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem.
Gisteren kwam de eurogroep in een twee uur durende vergadering niet tot een akkoord. Volgens onze correspondent in Brussel Stéphane Alonso kwam dat omdat er tijdens een vooroverleg tussen de hoofdrolspelers geen overeenstemming was bereikt over een uitweg uit de Griekse crisis.
Telegraaf 25.06.2015 Pessimisme voert de boventoon in Griekenland over de kansen om snel tot een akkoord te komen over de aanpak van de financiële situatie in het Zuid-Europese land. De ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) buigen zich donderdagmiddag over voorstellen van de geldschieters en moeten afwachten wat de reactie daarop is van Athene. Of het tot een deal komt, is de grote vraag.
Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei voorafgaand aan het overleg dat de Grieken en de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) het op veel punten nog niet eens zijn. „De pijn zit hem in heel veel onderwerpen” zei hij, zonder concreet te maken om welke punten het gaat.
Telegraaf 25.06.2015 Een Grieks satirisch weekblad vergelijkt de Griekse reddingspogingen in een cartoon met de Holocaust.
Op de cartoon is een arm Grieks gezin te zien dat voor de poort van vernietigingskamp Auschwitz staat. De Duitse minister van Financiën Schäuble is afgebeeld met een Duitse helm. Hij houdt zijn pistool (een Luger 08) tegen het hoofd van de regering, afgebeeld als een man in roze. Boven de poort van het kamp staan niet de beruchte woorden ‘Arbeit macht frei’, maar ‘There is no alternative’ (Er is geen alternatief). Uit de schoorstenen komt rook in de vorm van eurotekens.
De cartoon verscheen in het satirische weekblad To Pontiki, schrijft de Duitse krant Bild, die de cartoon ‘onbegrijpelijk’ noemt.
Telegraaf 25.06.2015 Een door alle geldschieters unaniem goedgekeurd voorstel voor een oplossing van de Griekse schuldencrisis gaat nu voor goedkeuring naar de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep). Dat stellen bronnen in Brussel. Het zijn dus geen Griekse voorstellen, noch voorstellen waar Athene en de geldschieters het beiden over eens zijn.
Deze voorstellen van de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) kunnen een basis vormen tot een akkoord, stellen de bronnen.
Al dagen wordt er in Brussel gesproken om een doorbraak te forceren in de al maanden slepende onderhandelingen over bezuinigingen en hervormingen in ruil voor financiële steun. Het is donderdagmiddag eerst de beurt aan de eurogroep. Later op de dag staat er ook nog een Europese top met regeringsleiders en staatshoofden van de EU gepland.
Telegraaf 25.06.2015 „De voortekenen zijn niet gunstig, maar ik hoop natuurlijk dat de Eurogroep er uitkomt vanmiddag”. Dat zei premier Mark Rutte in Brussel, waar naarstig wordt gezocht naar een oplossing voor de slepende Griekse schuldencrisis.
Deze donderdagmiddag is er opnieuw een Eurogroep (vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden) gepland, gevolgd door een top van Europese leiders met Rutte. „We blijven er natuurlijk op aansturen dat er vandaag besluiten genomen worden, en als het enigszins kan door de Eurogroep.”
Elsevier 25.06.2015 Bereiken de geldschieters en Griekenland tijdens de EU-top in Brussel een akkoord? Dat kan nog moeilijk worden, zegt premier Mark Rutte (VVD). ‘De voortekenen zijn niet gunstig, maar ik hoop natuurlijk dat de eurogroep er uitkomt vanmiddag.’
Rutte zei dat donderdag in Brussel voorafgaand aan de Europese top. De premier hoopt nog steeds dat de onderhandelende partijen overeenstemming bereiken. ‘We blijven er natuurlijk op aansturen dat er vandaag besluiten genomen worden, en als het enigszins kan door de eurogroep.’
Voorstel
Vertegenwoordigers van Griekenland en de geldschieters hebben donderdag opnieuw overlegd, nadat zij woensdagavond geen akkoord konden bereiken. Volgens bronnen is er nu een door alle geldschieters unaniem goedgekeurd voorstel naar de eurogroep gestuurd.
Deze voorstellen van de Europese Centrale Bank (ECB), het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank zouden de basis kunnen vormen voor een akkoord. Het gaat dus niet om voorstellen waar zowel de Grieken als de geldschieters het over eens zijn.
Het zou onder meer gaan om aanpassingen van de inkomstenbelasting, een verhoging van belasting voor bedrijven en hervorming van de pensioenen. Vooral met dat laatste hebben de Grieken nogal moeite.
Griekenland zou ook een voorstel naar de eurogroep hebben gestuurd, meldt een verslaggever van persbureau Bloomberg. Er liggen dus twee aparte voorstellen op tafel.
Pessimisme
Bij het overleg eerder vandaag waren onder anderen de Griekse premier Alexis Tsipras, ECB-president Mario Draghi en IMF-topvrouw Christine Lagarde. Ingewijden zeggen dat pessimisme de boventoon is in Brussel. ‘De Grieken wijzen alles af.’ Of er daadwerkelijk een akkoord komt, is nog maar zeer de vraag.
Het is belangrijk dat er snel een akkoord is, omdat aan het eind van deze maand het huidige steunprogramma van Griekenland afloopt. Dan zou het land niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kunnen voldoen.
VK 25.06.2015 De slotonderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters laveren tussen afgrond en akkoord. De crediteuren eisten woensdag verdere bezuinigingen en hervormingen die door Athene als ‘armageddon’ werden afgeserveerd. Ook vannacht kwamen de Griekse premier Tsipras en de belangrijkste geldschieters er niet uit. Om 9.00 uur wordt verder gepraat.
Bij de onderhandelingen in Brussel zaten woensdagavond laat behalve Tsipras ook de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem aan tafel. Onduidelijk is of er vorderingen zijn gemaakt, en zo ja welke.
De bedoeling is om straks de gesprekken te hervatten, voorafgaand aan de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep). Die begint om 13.00 uur.
Elsevier 25.06.2015 Cruciale onderhandelingen tussen Griekenland en Europese schuldeisers worden donderdag voortgezet. In de nacht van woensdag op donderdag wisten de partijen wederom geen akkoord te bereiken.
In Brussel gaan onder anderen de Griekse premier Alexis Tsipras en de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker in gesprek in een poging het eindelijk eens te worden over de Griekse hervormings- en besparingsplannen.
Deadline
Over zes dagen moet Griekenland een afbetaling aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) doen van 1.6 miljard euro, maar het land heeft het geld daarvoor niet in kas. Als er nu geen deal wordt bereikt, wacht het land een faillissement en een Grexit: het vertrek van Griekenland uit de eurozone.
Het ultimatum van 1 juli zou harder zijn dan eerdere deadlines doordat niet alleen de honderden miljoenen euro’s moeten terugbetalen, maar op die dag ook formeel het hulpprogramma van de Europese Unie (EU) voor het land afloopt.
Zonder akkoord over de bezuinigingen en hervormingen die Athene moet doorvoeren, vervalt de 7,2 miljard euro die het kan krijgen.
Het gekibbel tussen Griekenland en de geldschieters duurt al maanden. De Grieken wijzen de bezuinigingseisen van de crediteuren consequent af, terwijl zij zelf niet met houdbare voorstellen komen.
Ook de president van de Europese Centrale Bank, Mario Draghi, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zitten vrijdag aan tafel. Bronnen in Brussel spreken over ‘constructieve’ gesprekken, maar verzuchten ook dat er nog veel werk moet worden verzet.
De politieke leiders proberen met de voortdurende gesprekken een doorbraak te forceren zodat later donderdag de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) hun zegen kunnen uitspreken over een akkoord.
Het probleem betreft nu vooral de Griekse pensioenhervormingen. Die zouden volgens de geldschieters tekortschieten, blijkt uit een uitgelekt onderhandelingsdocument dat The Financial Times woensdag op zijn website publiceerde.
Uit het document blijkt onder meer dat de toezichthouders van de Europese Unie en het IMF willen dat de pensioenleeftijd in Griekenland sneller omhoog gaat dan de Grieken voorstellen. De Griekse regering wil deze in 2025 verhogen naar 67, terwijl de geldschieters willen dat dat al in 2022 gebeurt.
De pensioenkosten bedragen in Griekenland liefst 16 procent van het bruto binnenlands product (alles wat burgers en bedrijven in een jaar verdienen). Het IMF wil dat Griekenland dit met minstens 1 procentpunt verlaagt.
Daarnaast moeten pensioenhervormingen die al in 2010 door de Grieken werden beloofd alsnog worden doorgevoerd. Ook zou de eigen bijdrage van gepensioneerden aan kosten voor de gezondheidszorg moeten worden opgekrikt.
De ECB gelastte vrijdag al een spoedberaad in over de noodtoestand bij de Griekse banken. Inwoners nemen massaal geld op uit de Griekse pinautomaten uit vrees voor een naderend faillissement.
Elsevier 24.06.2015 Een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters is er nog niet. Overleg om een oplossing te vinden voor de financiële situatie in het land gaat op het hoogste politieke niveau verder.
De vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden is geschorst tot donderdagmiddag 13.00 uur, maakte eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem bekend.
Bij het weggaan zei hij dat hij de eurogroep geïnformeerd heeft over de voortgang, maar dat er nog geen akkoord is. Er is meer tijd nodig voor de gesprekken. Daarom heeft hij de ministers gevraagd donderdag terug te komen.
Het probleem lijkt zich nu te richten op de Griekse pensioenhervormingen. Die zouden volgens de geldschieters tekortschieten.
Dat blijkt uit een uitgelekt onderhandelingsdocument, dat The Financial Times woensdag op zijn website publiceerde.
De eurogroep-bijeenkomst is inmiddels geschorst en Griekenland vergadert verder met de Europese regeringsleiders.
Eigen bijdrage
Uit het document blijkt onder meer dat de toezichthouders van de Europese Unie en het IMF willen dat de pensioenleeftijd in Griekenland sneller wordt verhoogd dan de Grieken voorstellen. De Griekse regering wil deze in 2025 verhogen naar 67, terwijl de geldschieters willen dat het al in 2022 gebeurt.
De pensioenkosten bedragen in Griekenland maar liefst 16 procent van het bruto binnenlands product. Het IMF wil dat Griekenland dit met minstens 1 procentpunt verlaagt.
Daarnaast moeten pensioenhervormingen die al in 2010 door de Grieken werden beloofd alsnog worden doorgevoerd. Ook zou de eigen bijdrage van gepensioneerden aan kosten voor de gezondheidszorg opgekrikt moeten worden.
Ambitieus
In het tegenvoorstel opperen de geldschieters onder meer ook een ambitieuzer doel voor de opbrengsten van de btw-verhoging. Ook willen ze dat de vennootschapsbelasting verder wordt verhoogd dan de regering van Tsipras van plan was. Tsipras maakte eerder op de dag al bekend dat zijn aangepaste voorstellen niet werden aangenomen door de schuldeisers. Hij beschuldigde hen op Twitter van onwil om tot een deal te komen.
Tsipras sprak over de plannen met ECB-directeur Mario Draghi,Christine Lagarde van het IMF en eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem. Eerder leek het erop dat de schuldeisers een basiszagen voor het bereiken van een deal, maar daar werd blijkbaar te vroeg gejuicht.De ministers van Financiën van de eurolanden praten woensdagavond in Brussel opnieuw over de Griekse voorstellen. In aanloop naar die bijeenkomst zou nog altijd gewerkt worden aan een akkoord.
NU 25.06.2015 Het overleg tussen de Griekse premier Alexis Tsipras en de belangrijkste geldschieters over een oplossing voor de Griekse schuldencrisis is woensdagnacht afgebroken.
Donderdagochtend wordt verder gepraat, aldus een ingewijde.
Bij de onderhandelingen in Brussel zaten woensdagavond laat behalve Tsipras ook de voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem aan tafel. Onduidelijk is of er vorderingen zijn gemaakt, en zo ja welke.
De bedoeling is om donderdagochtend om 9.00 uur de gesprekken te hervatten, voorafgaand aan de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (de Eurogroep). Die begint om 13.00 uur.
Volgens mediaberichten vinden de experts van de geldschieters de jongste Griekse voorstellen te zwak als het gaat om de hervormingen van het pensioenstelsel. Maar de Grieken lijken op hun beurt niets te voelen voor de scherpere eisen van de geldschieters. Bronnen bestempelen de gesprekken als moeizaam en moeilijk.
NU 25.06.2015 Een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters is er nog niet. Overleg om een oplossing te vinden voor de financiële situatie in het land gaat op het hoogste politieke niveau verder.
De vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) is geschorst tot donderdagmiddag 13.00 uur, maakte de Finse minister Alexander Stubb woensdagavond via Twitter bekend.
De Eurogroep was in Brussel bijeen om mogelijk tot een akkoord te komen. Maar tijdens vooroverleg tussen onder meer de Griekse premier Alexis Tsipras en de belangrijkste geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) kwam het nog niet tot een akkoord.
Volgens mediaberichten vinden de experts van de geldschieters de jongste Griekse voorstellen te zwak als het gaat om de hervormingen van het pensioenstelsel. Maar de Grieken lijken op hun beurt niets te voelen voor de scherpere eisen van de geldschieters. Bronnen bestempelen de gesprekken als moeizaam en moeilijk.
Trouw 24.06.2015 De ingelaste eurogroep-vergadering van woensdagavond was opnieuw kort en vruchteloos, voor de tweede keer deze week. Vanmiddag om één uur komen de negentien ministers van financiën opnieuw bijeen.
Het voorzichtige optimisme dat sinds maandag overheerste over een Griekse oplossing werd woensdag enkele seconden tenietgedaan door twee explosieve tweets van de Griekse premier Tsipras. Kort voor hij naar Brussel vertrok voor nieuw spoedoverleg haalde hij daarin hard uit naar de instituties waarmee Athene al maandenlang in de clinch ligt.
Intussen bungelt Athene met negen tenen boven de financiële afgrond: dinsdag 30 juni loopt het leningenprogramma van EU en IMF af. Diezelfde dag dienen de Grieken 1,5 miljard euro af te lossen aan het IMF, geld dat ze niet hebben.
Telegraaf 24.06.2015 De Grieken en hun geldschieters hebben vandaag opnieuw een lange dag van onderhandelen voor de boeg. Nadat gesprekken vannacht niets opgeleverd hebben, is er om 9:00 uur opnieuw topoverleg gestart.
Volg hier de laatste nieuwsontwikkelingen live via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
09:45 Overleg gaat verder
Om 09:00 zijn de Griekse premier Tsipras en andere kopstukken weer aangeschoven voor nieuwe topoverleg. Naar verluidt zijn het nog altijd ‘constructieve’ gesprekken, maar een doorbraak lijkt nog ver weg.
08:03 ‘Lagere opening’
De Europese beurzen zullen naar verwachting met verlies openen, zo geven de indexfutures aan. Het uitblijven van een Griekse deal maakt beleggers onzeker. “Het ziet er niet goed uit voor de beurzen”, zegt analist Jos Versteeg (Theodoor Gilissen) in een vooruitblik op de beursdag.
Al met al staat een deal met Griekenland opnieuw op springen. Tsipras zit klem tussen de nieuwe eisen en de ‘hardliners’ in zijn Syriza-partij. De rechtse coalitiepartner van Tsipras wil geen akkoord steunen zonder schuldverlichting. Verwacht wordt dat de onderhandelingen de hele nacht gaan duren.
Tsipras maakte rond half twaalf zelf bekend dat de Griekse voorstellen mogelijk worden afgewezen. Op de effectenbeurzen daalden de koersen direct fors en ook in Amsterdam ging de AEX binnen enkele minuten met bijna 5 punten omlaag.
Leeselke werkdag om 20 uur verhalen en achtergronden over Griekenland en ander belangrijk financieel nieuws inDFT Avond.
Elsevier 24.06.2015 Een akkoord tussen de internationale geldschieters en de regering van Alexis Tsipras lijkt nog altijd ver weg.
Een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters is er nog niet. Overleg om een oplossing te vinden voor de financiële situatie in het land gaat op het hoogste politieke niveau verder. De vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden is geschorst tot donderdagmiddag 13.00 uur, maakte eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem bekend.
Bij het weggaan zei hij dat hij de eurogroep geïnformeerd heeft over de voortgang, maar dat er nog geen akkoord is. Er is meer tijd nodig voor de gesprekken. Daarom heeft hij de ministers gevraagd donderdag terug te komen.
Het probleem lijkt zich nu te richten op de Griekse pensioenhervormingen. Die zouden volgens de geldschieters tekortschieten. Dat blijkt uit een uitgelekt onderhandelingsdocument, dat The Financial Times woensdag op zijn website publiceerde.
De eurogroep-bijeenkomst is inmiddels geschorst en Griekenland vergadert verder met de Europese regeringsleiders.
Eigen bijdrage
Uit het document blijkt onder meer dat de toezichthouders van de Europese Unie en het IMF willen dat de pensioenleeftijd in Griekenland sneller wordt verhoogd dan de Grieken voorstellen. De Griekse regering wil deze in 2025 verhogen naar 67, terwijl de geldschieters willen dat het al in 2022 gebeurt.
De pensioenkosten bedragen in Griekenland maar liefst 16 procent van het bruto binnenlands product. Het IMF wil dat Griekenland dit met minstens 1 procentpunt verlaagt.
Daarnaast moeten pensioenhervormingen die al in 2010 door de Grieken werden beloofd alsnog worden doorgevoerd. Ook zou de eigen bijdrage van gepensioneerden aan kosten voor de gezondheidszorg opgekrikt moeten worden.
Ambitieus
In het tegenvoorstel opperen de geldschieters onder meer ook een ambitieuzer doel voor de opbrengsten van de btw-verhoging. Ook willen ze dat de vennootschapsbelasting verder wordt verhoogd dan de regering van Tsipras van plan was. Tsipras maakte eerder op de dag al bekend dat zijn aangepaste voorstellen niet werden aangenomen door de schuldeisers. Hij beschuldigde hen op Twitter van onwil om tot een deal te komen.
Tsipras sprak over de plannen met ECB-directeur Mario Draghi,Christine Lagarde van het IMF en eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem. Eerder leek het erop dat de schuldeisers een basiszagen voor het bereiken van een deal, maar daar werd blijkbaar te vroeg gejuicht.De ministers van Financiën van de eurolanden praten woensdagavond in Brussel opnieuw over de Griekse voorstellen. In aanloop naar die bijeenkomst zou nog altijd gewerkt worden aan een akkoord.
NRC 24.06.2015 De vergadering van ministers van Financiën van de eurozone over Griekenland was vanavond snel voorbij. Na nog geen twee uur werd debijeenkomst opgeschort, nadat er tijdens een vooroverleg tussen de hoofdrolspelers geen overeenstemming was bereikt over een uitweg uit de Griekse crisis.
De sleutelfiguren praten vanavond vanaf 23.00 uur verder. Morgenochtend is een deadline gesteld voor een akkoord. Om 13.00 uur vindt dan weer een vergadering van de eurogroep plaats. Ondertussen nadert de deadline van 30 juni, wanneer Griekenland 1,6 miljard euro moet terugbetalen aan het IMF en waarna het nieuwe noodsteun nodig heeft. We sluiten dit liveblog nu af. LEES VERDER›
NRC 24.06.2015 De vergadering van ministers van Financiën van de eurozone over Griekenland was vanavond snel voorbij. Na nog geen twee uur werd de bijeenkomst opgeschort, nadat er tijdens een vooroverleg tussen de hoofdrolspelers geen overeenstemming was bereikt over een uitweg uit de Griekse crisis. Dat bevestigt onze correspondent in Brussel Stéphane Alonso.
Een nieuwe deadline voor een akkoord verstrijkt morgenochtend, meldt de Griekse journalist Eleni Varvitsiotis op Twitter. De eurogroep moet dan om 13.00 uur weer bijeen komen. LEES VERDER
NRC 24.06.2015 Het lijkt vrijwel zeker: het overleg van ministers van Financiën van de eurozone wordt vanavond ‘gepauseerd’, zodat de hoofdrolspelers (van de ECB, het IMF, Griekenland en de Europese Commissie) vanavond verder kunnen overleggen. Een nieuwe ontmoeting van premier Tsipras en de rest zou gepland staan voor 23.00 uur vanavond. De eurogroep vindt dan morgen plaats. LEES VERDER›
VK 24.06.2015 Een extra ingelaste Eurogroepvergadering over Griekenland is woensdagavond al na een uur gestaakt. Vanaf 23.00 uur onderhandelt de Griekse premier Tsipras verder met de ‘trojka’: de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds. Ook Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem neemt deel aan dat gesprek.
Die instituties pogen overeenstemming te bereiken met de Griekse regering over hervormingen en bezuinigingen in ruil voor een nieuwe miljardenlening. Donderdag om 13.00 uur komt de Eurogroep opnieuw bijeen in de hoop op resultaat uit het nachtelijk overleg.
Enig optimisme
Afgelopen maandag klonk er enig optimisme in Brussel nadat die dag zowel de ministers van Financiën als de regeringsleiders van de eurolanden hadden vergaderd met Griekenland. Athene had die ochtend een nieuw hervormings- en bezuinigingsplan ingediend dat de wensen van de Europese geldschieters aanzienlijk benaderde.
NU 24.06.2015 Een akkoord tussen Griekenland en zijn geldschieters is er nog niet. Overleg om een oplossing te vinden voor de financiële situatie in het land gaat op het hoogste politieke niveau verder.
De vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) is geschorst tot donderdagmiddag 13.00 uur, maakte de Finse minister Alexander Stubb woensdagavond via Twitter bekend.
De Eurogroep was in Brussel bijeen om mogelijk tot een akkoord te komen. Maar tijdens vooroverleg tussen onder meer de Griekse premier Alexis Tsipras en de belangrijkste geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) kwam het nog niet tot een akkoord.
Stroef
Onderhandelingen tussen Athene en de geldschieters lopen al maanden zeer stroef, maar kwamen de laatste weken in een stroomversnelling.
De tijd dringt namelijk: het Griekse noodprogramma loopt aan het einde van de maand af, een verlenging ervan of een nieuw akkoord moet langs een aantal parlementen ter goedkeuring én Griekenland moet een flinke afbetaling doen en heeft daar het geld niet voor.
Trouw 24.06.2015 De extra vergadering tussen de ministers van Financiën van de eurolanden (eurogroep) over de aanpak van de Griekse financiële situatie zal woensdagavond niet lang duren. Dat stellen bronnen in Brussel. Vooroverleg op het hoogste politieke niveau heeft niet tot een doorbraak geleid. Naar verluidt zijn het met name de Grieken die dwars liggen.
Athene had maandag nieuwe voorstellen ingediend, die de afgelopen dagen door de experts van de geldschieters zijn getoetst en doorberekend. Woensdagmiddag was er overleg in Brussel tussen de Griekse premier Alexis Tsipras, voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem om tot een oplossing te komen. Die lijkt er niet te zijn.
Trouw 24.06.2015 De Griekse premier Tsipras heeft de onderhandelingen met Europa vandaag op scherp gesteld. Nog voordat hij afreisde naar Brussel verkondigde zijn woordvoerder dat de geldgevers niet akkoord zijn met de Griekse hervormingsvoorstellen.
De beurzen reageerden gelijk, maar of er hiermee nu een eerste stap richting een ‘Grexit’ is gezet, dat is de vraag. Dat er vandaag nog flink wat obstakels uit de weg te ruimen zijn voordat er een definitieve deal ligt, dat was immers al bekend. Al is de toon van de Griekse premier wel onheilspellend.
NU 24.06.2015 Nadat eerder al een deel van de Griekse hervormingsvoorstellen zijn afgekeurd, heeft de Griekse regering op haar beurt voorstellen van de schuldeisers afgeschoten. Dit meldt persbureau AFP woensdag op basis van een anonieme bron
De Griekse premier Alexis Tsipras verklaarde al eerder woensdag dat de schuldeisers van Griekenland de voorstellen van Griekenland hebben afgewezen. Dat zijn onder andere de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Dit zou betekenen dat steun voor Griekenland vanuit Europa weer een stap verder weg is.
Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de Eurogroep, wilde voorafgaand aan gesprekken in Brussel niet bevestigen dat de voorstellen waren afgeschoten. “Wij zijn druk bezig. Er is nog werk te doen.” Hij wilde verder niet ingaan op vragen.
Noodoverleg
Tsipras moest woensdag voor noodoverleg naar Brussel komen. Hij spreekt daar met onder andere Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem en Christine Lagarde van het IMF.
Voorstel
De Griekse overheid stelde maandag enkele nieuwe maatregelen voor om de economie te hervormen. In ruil hiervoor moet noodsteun vrijkomen, waarmee Griekenland ook een lening van 1,5 miljard euro van het IMF wil terugbetalen.
De reacties op de voorstellen waren positief. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, zei er toen vanuit te gaan dat er deze week een overeenkomst met Griekenland zou zijn. “Een goede basis om mee te werken, noemde Pierre Moscovici, eurocommissaris voor Economische Zaken, de plannen.
Voor het einde van deze maand moet de schuld aan het IMF zijn afgelost. IMF-directeur Lagarde heeft al eerder gezegd dat ze Griekenland geen uitstel gaat geven.
Aandelenhandelaren schrokken woensdag van de uitspraken van de Griekse premier. In heel Europa stonden beurzen in de min. De AEX-index daalde 0,6 procent. De beurs in Athene verloor 3,8 procent
Volgens de Süddeutsche Zeitung groeit er verdeeldheid over de aanpak van de regering van premier Alexis Tsipras tussen de schuldeisers. Het IMF) laakt de toegeeflijkheid van de Europese Commissie, die op haar beurt meent dat het IMF met zijn harde opsteling een akkoord over de Griekse schuldencrisis in de weg zit.
Het is niet voor het eerst dat ingewijden melding maken van onenigheid binnen wat voorheen de trojka werd genoemd. Twee weken geleden zou het IMF ook al een compromis met de Grieken hebben getorpedeerd, al sprak het die verhalen zelf tegen. Ook nu houden de geldschieters naar de buitenwacht toe de rijen gesloten.
Telegraaf 24.06.2015 De Grieken en hun geldschieters hebben vandaag opnieuw een lange dag van onderhandelen voor de boeg. Nadat gesprekken vannacht niets opgeleverd hebben, is er om 9:00 uur opnieuw topoverleg gestart.
Volg hieronder de laatste nieuwsontwikkelingen live via de twitterfeed van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam.
09:45 Overleg gaat verder
Om 09:00 zijn de Griekse premier Tsipras en andere kopstukken weer aangeschoven voor nieuwe topoverleg. Naar verluidt zijn het nog altijd ‘constructieve’ gesprekken, maar een doorbraak lijkt nog ver weg.
08:03 ‘Lagere opening’
De Europese beurzen zullen naar verwachting met verlies openen, zo geven de indexfutures aan. Het uitblijven van een Griekse deal maakt beleggers onzeker. “Het ziet er niet goed uit voor de beurzen”, zegt analist Jos Versteeg (Theodoor Gilissen) in een vooruitblik op de beursdag.
Telegraaf 24.06.2015 De bordjes lijken geheel verhangen nu de regering in Athene waarschijnlijk vanavond in Brussel over de brug moet komen van de internationale geldschieters met aangepaste hervormingsplannen om de onderhandelingen vlot te trekken.
De Griekse premier Tsipras zorgde voor een flinke schrikreactie na de melding dat het IMF op de rem is gaan staan over het laatste voorstel van Griekenland, waar eerder deze week nog optimisme over naar buiten kwam van andere EU-landen.
De voormalige trojka heeft inmiddels tegenvoorstellen gepresenteerd waar de Grieken nog moeten peilen hoe ver ze met de bijgestelde plannen kunnen meegaan.
Telegraaf 24.06.2015 Tussen de schuldeisers van Griekenland groeit de verdeeldheid over de aanpak van de regering van premier Alexis Tsipras. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) laakt de toegeeflijkheid van de Europese Commissie, die op haar beurt meent dat het IMF met zijn harde opsteling een akkoord over de Griekse schuldencrisis in de weg zit. Dat meldde de Duitse krant Süddeutsche Zeitung woensdag.
Het is niet voor het eerst dat ingewijden melding maken van onenigheid binnen wat voorheen de trojka werd genoemd. Twee weken geleden zou het IMF ook al een compromis met de Grieken hebben getorpedeerd, al sprak het die verhalen zelf tegen. Ook nu houden de geldschieters naar de buitenwacht toe de rijen gesloten.
Telegraaf 24.06.2015 Griekenland heeft tot het einde van de maand om een faillissement af te wenden. Dat zei de Italiaanse premier Matteo Renzi woensdag in aanloop naar de Europese top op donderdag.
Volgens hem kunnen de onderhandelingen over een akkoord ook na de top van donderdag worden voortgezet. Renzi neemt daarmee alvast een voorschot op het uitblijven van een akkoord deze week. ,,De deadline ligt op het einde van de maand”, benadrukte hij.
Griekenland dreigt in gebreke te blijven bij de afbetaling van bijna 1,6 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) op 30 juni, mocht een deal uitblijven. Renzi zei eerder nog optimistisch te zijn over een oplossing in de Griekse kwestie.
Telegraaf 24.06.2015 De voorstellen van de Griekse regering en haar schuldeisers voor de aanpak van de financiële problemen van Griekenland lopen nog altijd uiteen. Vooral bij de aanpak van het Griekse pensioenstelsel lijkt overeenstemming nog ver weg. Dat bleek woensdagmiddag uit een uitgelekt onderhandelingsdocument, dat onder meer op de website van de Financial Times werd gepubliceerd.
Daaruit blijkt onder meer dat de toezichthouders van Europa en het IMF willen dat de pensioenleeftijd in Griekenland sneller wordt verhoogd dan Athene voorstelt. Die moet daarbij in 2022 moeten zijn opgekrikt naar 67 jaar, terwijl de Griekse regering inzette op 2025.
Bovendien moeten pensioenhervormingen die al in 2010 werden beloofd alsnog worden doorgevoerd. Ook zou de eigen bijdrage van gepensioneerden aan de kosten voor gezondheidszorg omhoog moeten.
NRC 24.06.2015 Weer doen Griekenland en de eurolanden vandaag een poging om tot een oplossing voor de Griekse crisis te komen. Om 19.00 uur begint weer een vergadering van de eurogroep. Volg de ontwikkelingen hier live.
Ook persbureau ANP meldt nu op basis van bronnen dat de extra vergadering tussen de ministers van Financiën van de eurolanden waarschijnlijk niet lang zal duren. Vooroverleg tussen onder anderen de Griekse premier Alexis Tsipras, voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, de baas van het Internationaal Monetair Fonds Christine Lagarde en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem op het hoogste politieke niveau heeft weinig opgeleverd. Het zouden de Grieken zijn die dwarsliggen.
Dijsselbloem, Lagarde en Yanis Varoufakis spraken niet met de pers. Vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovkis (Euro) zei dat er “intensieve gesprekken” worden gevoerd. “We boeken vooruitgang, maar we zijn er nog niet.” LEES VERDER›
NRC 24.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft uitgehaald naar de schuldeisers, die twijfels hebben geuit over de meest recente voorstellen van het land om in aanmerking te komen voor verdere financiële steun. Dat melden persbureaus AFP en AP.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou gekant zijn tegen de voorstellen, die te veel gestoeld zouden zijn op het verhogen van belastingen, wat de economie schade zou berokkenen. Tsipras heeft tegenover collega’s gesproken over “het erop aandringen van zekere instellingen om gelijkwaardige maatregelen niet te accepteren”. Daarmee bedoelt hij volgens AP maatregelen die dezelfde bezuinigingen opleveren als maatregelen die door de schuldeisers zijn voorgesteld.
Bloomberg meldde in eerste instantie dat de schuldeisers de Griekse voorstellen hebben afgewezen, maar komt daar nu op terug en meldt nu dat “sommige” schuldeisers de voorstellen niet hebben geaccepteerd.
VK 23.06.2015 Griekenland lijkt eindelijk met een voorstel te zijn gekomen dat acceptabel is voor de geldschieters (eurolanden, ECB en IMF). Donderdag en vrijdag zijn de leiders wederom in Brussel om tot een akkoord te komen met Athene. Lees in dit dossier wat er de afgelopen weken vooraf ging aan de ogenschijnlijke doorbraak. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft dinsdag het plafond voor de noodsteun aan Griekse banken verder verhoogd. De ECB verruimde de mogelijkheid voor steun voor de vierde keer binnen een week.
De verhoging volgt op de bijeenkomst van gisterenavond waar de Griekse premier Tsipras onder druk werd gezet door Europese collega’s om op de valreep een faillissement van zijn land af te wenden. Nieuwe voorstellen van Athene om het pensioen- en btw-stelsel te hervormen, vielen alvast in goede aarde bij de geldschieters van Griekenland, schrijft EU-correspondent Marc Peeperkorn. Uit het vertrouwelijke 11-pagina’s tellende plan van Tsipras blijkt dat hij toegeeft aan de belangrijke eis van de crediteuren om volgend jaar 1,8 miljard euro te bezuinigen op de pensioenen.
Verder teruglezen?
Lees hier de liveblogs en geüpdate nieuwsberichten van vorige week:
VK 23.06.2015 Als het Griekse parlement niet akkoord gaat met de deal die Griekenland vermoedelijk deze week sluit met de geldschieters, stapt de regering van het land op. Parlementariërs worden opgeroepen hun ‘verantwoordelijkheid te nemen’ en akkoord te gaan. Deze boodschap bracht de Griekse regeringswoordvoerder Gabriel Sakellardis dinsdag op de Griekse televisiezender Mega. Hij zei verder dat een vervroegde stembusgang of een referendum geen reële optie is, omdat hij verwacht dat het parlement akkoord zal gaan. De Griekse regering had volgens hem geen andere keus dan zware hervormingen van de schuldeisers (EU, ECB, IMF) te accepteren. ‘Maar als het aan ons lag waren we niet zover gegaan’, voegde hij eraan toe.
De jongste voorstellen van Athene om het pensioen- en btw-stelsel te hervormen vielen maandagavond in goede aarde bij de geldschieters van Griekenland. Donderdag en vrijdag hopen de Europese leiders tot definitieve overeenstemming te komen met het land.
Akkoord nabij?
Leesin dit dossier hoe Griekenland de afgelopen week steeds dichter bij een overeenkomst kwam.
VK 23.06.2015 Dat de EU of de euro uit elkaar vallen als Griekenland vertrekt, is onwaarschijnlijk. Hou daarom op met apocalyptische retoriek.
In 2005 probeerde toenmalig minister van Economische Zaken in Nederland, Laurens Jan Brinkhorst, de bevolking te motiveren om vóór de Europese grondwet te stemmen door te dreigen met ‘anders gaat het licht uit’.
Trouw 23.06.2015 Het Europese spoedberaad over Griekenland had zelf weinig om het lijf gisteravond, maar de urgentie die uitging van het organiseren ervan, heeft de Grieken dan toch in beweging gekregen. Een lange dag van overleg in Brussel eindigde in optimisme over een akkoord, mogelijk donderdag.
De nieuwste Griekse voorstellen zijn de eerste realistische in vele weken, aldus Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad..
Aanvankelijk overheerste de gebruikelijke scepsis over de ‘definitieve oplossing’ die de Griekse regering aan de vooravond van de top presenteerde aan Berlijn, Parijs en Brussel. Maar in de loop van de dag werd duidelijk dat Athene een serieus document op tafel heeft gelegd, al moeten de EU- en IMF-instituties die de geldschieters vertegenwoordigen de cijfers nog doorrekenen.
Telegraaf 23.06.2015 Naarmate de Griekse premier Tsipras in Brussel meer toegeeft om zijn land van de afgrond weg te trekken, groeit in eigen huis de weerstand.
Vooral ongeveer 20 ultralinksen van Tsipras’ eigen Syriza-partij kunnen zich slecht vinden in hogere eigen bijdragen voor gezondheidszorg en hogere btw.
De regering dreigt nu op te stappen als het parlement niet akkoord gaat met een eventuele deal die Tsipras later deze week in Brussel hoopt te sluiten, zo liet regeringswoordvoerder Gabriel Sakellardis weten.
Mogelijk kan Tsipras dan steun vinden bij de oppositie, politieke waarnemers gaan ervan uit dat er sowieso een parlementaire meerderheid komt, omdat alle partijen bang zijn voor het alternatief dat terug naar de drachme betekent.
Griekse premier zou te veel afwijken van verkiezingsbeloften
AD 23.06.2015 De bezuinigingsplannen die de Griekse regering maandag presenteerde, zijn positief ontvangen door de zogenaamde ‘trojka’ van schuldeisers: de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Ook de aandelenbeurzen zijn zeer optimistisch. In eigen land zijn de commentaren wat minder lovend. Zowel in de Griekse media als in de partij van premier Alexis Tsipras overheerste dinsdag de kritiek.
‘ECB verruimt Griekse bankensteun verder’
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft dinsdag opnieuw het plafond voor noodsteun aan Griekse banken verder verhoogd.
De banken zien hun rekeningen al geruime tijd leegstromen, omdat Grieken massaal hun spaargeld opnemen of overboeken uit angst dat het verdampt of geblokkeerd wordt. De ECB verruimde de mogelijkheid voor steun dinsdag voor de vierde keer binnen een week. In totaal is daarmee inmiddels zo’n 88 miljard euro aan noodsteun verleend. De nieuwste verhoging volgt op de eurotop van maandag, waarbij werd aangegeven dat er mogelijk deze week eindelijk een akkoord komt over de verdere aanpak van de Griekse schuldencrisis.
Grieken hebben dit jaar naar schatting al ongeveer een vijfde van hun spaartegoeden weggehaald bij de banken. Die zijn daardoor volledig afhankelijk geworden van de noodsteun van hun centrale bank. Volgens ingewijden kan de steun worden doorgezet zolang er sprake is van een hulpprogramma voor Griekenland. Het huidige programma van de eurolanden en het IMF loopt eind deze maand echter af, waardoor de tijd voor een nieuw akkoord dringt.
,,Tsipras moet nu eerst ons volk uitleggen waarom we gefaald hebben in de onderhandelingen”, zei bijvoorbeeld zijn prominente partijgenoot Alexis Mitropoulos, de vicevoorzitter van het parlement. ,,Ik geloof dat deze maatregelen niet in lijn zijn met de principes van links.”
Telegraaf 23.06.2015 De aandelenbeurzen mogen dan zeer positief zijn over de bezuinigingsplannen van de Griekse regering, thuis heeft premier Alexis Tsipras heel wat uit te leggen. Zowel in de Griekse media als in zijn eigen partij overheerste dinsdag de kritiek.
„De premier moet nu eerst ons volk uitleggen waarom we gefaald hebben in de onderhandelingen”, zei bijvoorbeeld Tsipras’ prominente partijgenoot Alexis Mitropoulos, de vicevoorzitter van het parlement. „Ik geloof dat deze maatregelen niet in lijn zijn met de principes van links.”
Ook de kleine coalitiegenoot van Tsipras’ linkse blok Syriza, de Onafhankelijke Grieken, is niet tevreden. „De regering is in een val getrapt”, constateerde parlementslid Pavlos Haikalis.
De krant Kathimerini vroeg zich af hoe de minister-president het parlement gaat uitleggen waarom de bezuinigingsplannen die hij aan de geldschieters heeft voorgelegd „zo afwijken van zijn verkiezingsbeloften”. De premier zit in een spagaat: zijn kiezers zijn bezuinigingsmoe, Europa en het IMF eisen juist meer „hervormingen”.
NRC 23.06.2015 Donald Tusk, voorzitter van de ingelaste top, zei vannacht na afloop van de speciale Eurotop over de Griekse schuldencrisis dat hij “een compromis mogelijk acht”. Tusk noemde de nieuwste voorstellen van Griekenland “een positieve stap”.
De Griekse premier Alexis Tsipras werd maandagavond zwaar onder druk gezet door Europese collega’s om een faillissement van zijn land te voorkomen. De eurolanden en andere geldschieters eisen “voldoende en duurzame stappen” van de regering in Athene, voordat zij met verdere financiële steun over de brug willen komen.
Griekenland presenteerde vervolgens nieuwe voorstellen om het pensioen- en btw-stelsel te hervormen. Die plannen vielen alvast in goede aarde bij de geldschieters van Griekenland.
JUNCKER OOK POSITIEF
Ook Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, noemde de nieuwe Griekse voorstellen een zeer grote stap in de richting van de verwachtingen van de geldschieters. Juncker: “Ik heb er alle vertrouwen in dat de Eurogroep van woensdagavond resultaat zal opleveren en dat dat resultaat donderdag voorgesteld zal kunnen worden op de Europese top.”
GRIEKSE PARLEMENT NIET ZO POSITIEF
Het kan lastig worden om het voorstel van de Griekse regering door het Griekse parlement te krijgen. Dat zegt de Griekse vicevoorzitter van het parlement Alexis Mitropoulos tegen de zender Greek Mega TV.
Lees het liveblog over de onderhandelingen van gisteravond terug.
Telegraaf 23.05.2015 Terwijl de aandelenmarkten juichend de naderende deal met Griekenland omarmen, heeft de verminderde onrust over de schuldenlast van het Zuid-Europese land de prijs van goud geen goed gedaan.
De goudprijs viel vandaag nog eens 0,7% terug naar 1176 per troy ounce, waarmee de neergang sinds halverwege juni een vervolg kregen.
Beleggers trokken zich terug uit de goudmarkt nadat de Griekse premier Tsipras met zijn laatste voorstel voor de benodigde hervormingen de koude bij de onderhandelingen uit de lucht heeft gehaald.
Begin dit jaar kwam de goudprijs even boven de $1300 uit, maar een opleving halverwege mei ten spijt lijkt de dalende trend van het edelmetaal voorlopig niet te stoppen.
Telegraaf 23.06.2015 Na de koopgolf op de beurs in Athene vanwege het optimisme over een Griekse deal een dag eerder namen beleggers actief in het Zuid-Europese land vandaag wat gas terug.
De Griekse beurs steeg naar een plus van 3,8% naar 777,43 punten. De voorgaande dag stond er nog een sprong van 9% op het koersbord voor de hoofdgraadmeter.
Beleggers hielden er vertrouwen in dat een deal tussen Griekenland en de andere EU-landen deze week rond komt, waardoor een mogelijke wanbetaling wordt voorkomen.
De nieuwe steun die de Griekse banken waarschijnlijk krijgen van de Europese centrale bank, gaf de koersen ook een steuntje in de rug.
VK 23.06.2015 De Griekse premier Tsipras werd maandagavond zwaar onder druk gezet door Europese collega’s om op de valreep een faillissement van zijn land af te wenden. Nieuwe voorstellen van Athene om het pensioen- en btw-stelsel te hervormen, vielen alvast in goede aarde bij de geldschieters van Griekenland.
Uit het vertrouwelijke 11-pagina’s tellende plan van Tsipras blijkt dat hij toegeeft aan de eis van de crediteuren om volgend jaar 1,8 miljard euro te bezuinigen op de pensioenen. Tot nog toe wenste Athene niet verder te gaan dan een besparing van 71 miljoen. Verder verhoogt Tsipras de btw-opbrengst met 1,36 miljard en accepteert hij de begrotingsdiscipline waarom de eurolanden en het IMF vroegen tot en met 2018.
Elsevier 23.06.2015 In het oude Griekenland hadden tragedies dikwijls een treurige afloop, maar de financiële markten lijken in het huidige treurspel rond Griekenland toch te rekenen op een positieve ontknoping.
De politici in Brussel spreken nog met gefronste wenkbrauwen over een ‘mogelijke Griekse deal’, maar de beleggers weten het eigenlijk al: deze tragedie gaat niet eindigen in de ondergang van ‘de held’ (Grexit).
Vertrouwen
Dat is althans af te lezen aan het gedrag van de beleggers op debeursvloer. De Griekse aandelenbeurs eindigde maandag 9 procent hoger en kwam daarmee op een eindstand die al sinds februari dit jaar niet meer was gezien.
Andere beurzen in Europa volgden een vergelijkbare trend. DeAEX-index sloot 3 procent hoger waarmee het Damrak zelfs de beste dag van het jaar beleefde. Ook andere beurzen, zoals de Duitse Dax die steeg met 3,8 procent, lieten soortgelijke winsten zien.
Ook uit cijfers op de obligatiemarkten bleek vertrouwen in de Griekse schuldendeal. Niet alleen de rentes op de Griekse staatsleningen, maar ook die op de Italiaanse, Spaanse en Portugese ‘bonds’ daalden flink. De Duitse rentes op staatsleningen schoten juist omhoog met 13 punten.
ING-Hoofdeconoom Carsten Brezeski spreekt in het Financieele Dagbladvan een onlogische ontwikkeling. ‘De conclusie is inderdaad dat beleggers vertrouwen hebben terwijl politici twijfelen.’ De econoom noemt het getoonde vertrouwen ‘zeer opmerkelijk’.
Het meest opmerkelijk noemen financiële analisten het vertrouwen in de Griekse ‘zombiebanken’. Nu de Grieken miljarden euro’s van de banken halen, wist de Europese Centrale Bank (ECB) deze banken met moeite overeind te houden. Toch waren de vier grootste banken van het land maandag de grootste stijgers op de beurs van Athene.
Geen Grexit
Uit de woorden van de voorzitter van de Europese Commissie, Jean Claude Juncker, bleek eigenlijk ook wel dat een Grexit helemaal geen optie is. ‘We hebben hier geen verlenging zoals bij het voetbal,’ zei Juncker. ‘We moeten deze week tot een deal komen’.
De partijen lijken er deze week wel uit te komen. Maar daarmee is de toekomst van Griekenland nog niet zeker. Griekenland zal ongeveer 50 procent van zijn schuld moeten afschrijven, om de staatsschuld te kunnen dragen, zei Jonathan Loynes, chef-econoom Europa voor Capital Economics. En dan nog zijn de vooruitzichten somber: ‘We zijn niet overtuigd dat Griekenland bij zo’n afschrijving uiteindelijk in de muntunie kan blijven,’ zei Loynes. Ook als er deze week een deal wordt bereikt, zal het einde van de tragedie, en daarmee de ‘katharsis’ van de hoofdrolspeler, nog wel even op zich laten wachten.
Telegraaf 23.06.2015 De Europese Centrale Bank (ECB) heeft dinsdag het plafond voor de noodsteun aan Griekse banken verder verhoogd. Dat meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden.
De zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) wordt met goedkeuring van de ECB door de Griekse centrale bank verleend. De steun is bedoeld om te voorkomen dat Griekse banken omvallen. Zij zien al geruime tijd veel geld wegstromen door de aanhoudende onzekerheid over de economische toekomst van Griekenland.
De ECB verruimde de mogelijkheid voor steun dinsdag voor de vierde keer binnen een week. De nieuwste verhoging volgt op de eurotop van maandag, waarbij werd aangegeven dat er mogelijk deze week eindelijk een akkoord komt over de verdere aanpak van de Griekse schuldencrisis.
Telegraaf 23.06.2015 ‘De Griekse arbeidsmarkt wordt beheerst door elites. Belastingfraude en corruptie moeten keihard worden aangepakt. Columnist Martin Visser vreest dat Griekenland opnieuw het oude medicijn krijgt voorgeschreven terwijl het land structureel moet hervormen.
Telegraaf 23.06.2015 Terwijl alles in gereedheid lijkt te worden gebracht om Griekenland in de eurozone te houden met het verstrekken van de noodsteun, moest de euro vandaag tegenover de dollar flink terrein prijsgeven.
De Europese munt heeft de neergang ingezet met een verlies van 1% naar €1,122. Beleggers lijken daarmee de zorgen over Griekenland aan de kant te schuiven en de nadruk weer te leggen op de monetaire divergentie tussen Europa en Amerika.
Telegraaf 23.06.2015 Hoewel alle signalen er op wijzen dat het noodlijdende Griekenland en de andere EU-landen elkaar deze week gaan vinden met een deal over de benodigde hervormingen, is het lot van Griekenland nog steeds onzeker. Athans dat is de mening van bijna de helft van DFT-bezoekers.
Het laatste voorstel van de regering in Athene waarbij de nadruk lag op de aanpak van pensioenen en het verhogen van de btw lijkt de doorslag te geven bij de andere Europese regeringsleiders om Griekenland binnenboord te houden en over de brug te komen met de laatste tranche van noodsteun.
Elsevier 23.06.2015 De Grieken en de Europese schuldeisers lijken er deze week uit te gaan komen. Uit de woorden van Jean Claude Juncker blijkt dat er eenvoudigweg geen andere optie is.
‘Er zijn geen verlengingen zoals in het voetbal,’ zei de Luxemburgse voorzitter van de Europese Commissie maandagavond na de extra ingelaste eurotop over de situatie van Griekenland.
Blessuretijd
Als er geen verlengingen bestaan in Brussel, dan zitten de Grieken intussen wel diep in de blessuretijd. En het lijkt erop dat beide partijen het niet op de onvoorspelbare strafschoppen willen laten aankomen.
‘We gaan de gesprekken met de Grieken op een goede manier afronden,’ beloofde Juncker die daarmee hoopvol sprak over het bereiken van een Griekse deal. Maar uit zijn woorden bleek ook dat er eigenlijk geen serieuze andere optie is. Zowel Griekenland als Europa wil een Grexit koste wat kost zien te vermijden.
Het voorstel dat de Grieken zondagavond deden, waarin zij deelstegemoetkomen aan de geëiste bezuinigingen, lijkt een goede basis te zijn voor een akkoord dat later deze week gesloten zal moeten worden.
De Grieken beloven onder meer de btw te verhogen en een extra rijkenbelasting te heffen. Donald Tusk, die als EU-voorzitter de onderhandelingen leidt, noemde de nieuwe voorstellen ‘de beste tot nu toe’. ‘De EU, ECB en het IMF zien daarin een goede basis om te kijken of we eruit kunnen komen.’ Volgens Tusk zou dat woensdag al kunnen gebeuren. De plannen zullen nog wel moeten worden doorgerekend in de eurogroep.
De meeste regeringsleiders reageerden gematigd positief op de Griekse plannen. Volgens de Duitse bondskanselier Angela Merkel is er ‘een goede stap’ gezet, maar moet er nog altijd ‘veel werk worden verricht’.
De woorden van premier Mark Rutte (VVD) leken één op één te zijn gekopieerd van zijn collega’s. Ook Rutte vindt dat de plannen ‘verder gaan dan voorheen’ en ziet ‘een goede basis om verder te gaan’.
Telegraaf 23.06.2015 De aandelenbeurzen mogen dan zeer positief zijn over de bezuinigingsplannen van de Griekse regering, thuis heeft premier Alexis Tsipras heel wat uit te leggen. Zowel in de Griekse media als in zijn eigen partij overheerste dinsdag de kritiek.
„De premier moet nu eerst ons volk uitleggen waarom we gefaald hebben in de onderhandelingen”, zei bijvoorbeeld Tsipras’ prominente partijgenoot Alexis Mitropoulos, de vicevoorzitter van het parlement. „Ik geloof dat deze maatregelen niet in lijn zijn met de principes van links.”
Trouw 23.06.2015 Op een speciale Eurotop over de Griekse schuldencrisis is een positieve stap gezet. Dat stelde de voorzitter van de ingelaste top, Donald Tusk, maandagavond laat na afloop van de bijeenkomst in Brussel. Hij verwees naar de jongste voorstellen van Griekenland voor bezuinigingen en hervormingen. Hij acht een compromis mogelijk.
Tusk benaderde dat de komende ‘uren’ nog veel werk moet worden verzet. De onderhandelingen zouden uiterlijk woensdagavond zijn afgerond, zodat de Eurogroep van ministers van Financiën van de eurolanden zich dan over het compromis kan buigen.
De eurolanden en andere geldschieters eisen voldoende en duurzame stappen van de regering in Athene, voordat zij met verdere financiële steun over de brug willen komen.
Telegraaf 22.06.2015 Griekenland kan in de eurozone blijven, nu een akkoord met het land bijna rond is. Donderdag kan het al zover zijn. De hoofdrolspelers in het Griekse drama zien licht aan het einde van de tunnel.
,,We gaan de gesprekken met de Grieken deze week op een goede manier afronden”, zo stelde Europees commissievoorzitter Juncker maandagavond na afloop van een ingelaste top met de leiders van de eurolanden.
‘Donderdag resultaat’
Aanstaande woensdagavond zullen de ministers van Financiën van de eurolanden in Brussel bijeenkomen om een voorlopig akkoord met de Grieken te bewerkstelligen, dat vervolgens donderdag tijdens de EU-top van regeringsleiders kan worden beklonken. ,,Ik ben er van overtuigd dat daar een goed resultaat zal worden bereikt”, aldus Juncker.
Trouw 22.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de Europese geldschieters voorgesteld dit jaar ter waarde van 1,51 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te besparen en volgend jaar een bedrag met een omvang van 2,87 procent van het bbp. Dit meldde maandagavond de Griekse krant Kathimerini, die stelt de laatste pagina van Tsipras’ voorstellen te hebben gezien.
Alles bij elkaar stelt Tsipras 7,9 miljard euro uit te kunnen sparen, volgens de krant.
Tsipras heeft volgens de krant maatregelen voorgesteld om de overheidsfinanciën te verbeteren, zoals hervormingen in het pensioenstelsel, sommige btw-verhogingen, een hogere belasting op hoge winsten (winst van meer dan 500.000 euro), betere bestrijding van belastingontduiking en vermindering van defensie-uitgaven. Alles bij elkaar stelt Tsipras 7,9 miljard euro uit te kunnen sparen volgens Kathimerini.
Telegraaf 22.06.2015 Terwijl in Athene opnieuw duizenden mensen de straat opgingen vergaderen de EU-leiders maandagavond koortsachtig over een oplossing voor de Griekse schuldencrisis. Hier een verslag.
Lees ook de livetweets van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam of klikHIERvoor het DFT Dossier met al het nieuws over Griekenland
Griekenland blijft in de eurozone, stelt Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie. Hij en EU-president Donald Tusk waren na afloop van de EU-top optimistisch gestemd. Ze verwachten woensdagavond een voorlopig akkoord, dat dan donderdag beklonken kan worden door de regeringsleiders. Bondskanselier Merkel benadrukt in een reactie dat er nog veel werk te doen is in een zeer korte tijd.
Trouw 22.06.2015 Voor de derde keer in een week heeft de Europese Centrale Bank (ECB) het plafond voor de noodsteun aan Griekse banken verhoogd. De dagen vóór het weekend werd er voor circa 4,5 miljard euro van de Griekse banken gehaald. Vorige week woensdag werd de limiet voor Griekse banken door de ECB verhoogd met 1 miljard euro en vrijdag nog eens met 1,8 miljard. Hoe lang blijven de Griekse banken nog overeind? En wat is het risico voor buurlanden?
Sinds begin dit jaar haalden de Grieken al 30 miljard euro van de eigen banken.
Het was onvoldoende want vanochtend moest er weer geld bij. Inmiddels staat er ruim 86 miljard euro van de ECB uit bij de Griekse banken als gevolg van een sluipende stille bankrun.
Hoezo is er sprake van een bankrun in Griekenland?
Er zijn geen lange rijen bij pinautomaten, maar dat is tegenwoordig ook niet nodig. Het geld wordt vooral online overgemaakt naar buitenlandse rekeningen. Ook wordt er al maanden extra geld getrokken om meer cash in huis te hebben voor als er een Grexit komt en er geen geld meer uit de flappentap stroomt. Dat geld gaat in de spreekwoordelijke oude sok of onder het matras. Maar sinds begin dit jaar haalden de Grieken al 30 miljard euro van de eigen banken. Daar is vorige week zeker 5 miljard bijgekomen.
NU 22.06.2015 Europees president Donald Tusk is voorzichtig positief over de jongste voorstellen van de Griekse regering om tot een akkoord te komen met zijn geldschieters. Hij noemt het “de eerste echte sinds weken”.
Dat zei Tusk maandagavond voorafgaand aan een top van regeringsleiders en staatshoofden van de negentien eurolanden in Brussel over Griekenland.
Kort daarvoor diende Athene nieuwe voorstellen in met besparingen en hervormingen in ruil voor financiële steun. De voorstellen moeten nog getoetst worden en dus is er nog werk te verzetten, aldus Tusk.
Ook voorzitter van de Eurogroep Jeroen Dijsselbloem zei datmaandagmiddag na een vergadering met de ministers van Financiën van de eurolanden.
Griekenland onderhandelt al sinds februari met haar geldschieters over bezuinigingen en hervormingen in ruil voor het laatste deel van 7,2 miljard euro uit het tweede hulppakket.
Dat geld heeft het land hard nodig om aan zijn financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Dinsdag 30 juni hebben de Grieken een harde deadline voor het terugbetalen van 1,6 miljard euro aan het IMF. Voorzitter Christine Lagarde heeft laten weten dat het instituut niet van plan is de deadline te verschuiven.
De beurzen in Europa en op Wall Street hebben optimistisch gereageerd op de ontwikkelingen.
NU 22.06.2015 Een overeenkomst tussen Griekenland en zijn geldschieters is mogelijk, maar volgt waarschijnlijk pas later deze week.
Dat laat de voorzitter van de Eurogroep Jeroen Dijsselbloem maandagmiddag weten na afloop van de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden.
De instituten (het Internationaal Monetair Fonds, de Europese Centrale Bank en de Europese Commissie) moeten de nieuwe Griekse voorstellen nader onderzoeken om te kijken of de plannen voldoende zijn om economisch herstel te bewerkstelligen.
Trouw 22.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft de Europese geldschieters voorgesteld dit jaar ter waarde van 1,51 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te besparen en volgend jaar een bedrag met een omvang van 2,87 procent van het bbp. Dit meldde maandagavond de Griekse krant Kathimerini, die stelt de laatste pagina van Tsipras’ voorstellen te hebben gezien.
Alles bij elkaar stelt Tsipras 7,9 miljard euro uit te kunnen sparen, volgens de krant.
Tsipras heeft volgens de krant maatregelen voorgesteld om de overheidsfinanciën te verbeteren, zoals hervormingen in het pensioenstelsel, sommige btw-verhogingen, een hogere belasting op hoge winsten (winst van meer dan 500.000 euro), betere bestrijding van belastingontduiking en vermindering van defensie-uitgaven. Alles bij elkaar stelt Tsipras 7,9 miljard euro uit te kunnen sparen volgens Kathimerini.
Eerder op maandag suggereerden Griekse media dat Tsipras met ingang van komend jaar ook vervroegde pensionering wil afschaffen, elk jaar 160 miljoen euro minder aan defensie wil uitgeven en gepensioneerden meer premie wil laten betalen voor hun gezondheidsverzekering. Met dat laatste wordt via een omweg toch op pensioenen gekort.
Trouw 22.06.2015 Er komt vandaag nog geen akkoord over de Griekse schulden. De Europese ministers van financiën, die vandaag bijeenkwamen, bereikten geen overeenstemming, en hopen nu dat die er later in de week wel komt.
Weer een ontmoeting, en weer geen duidelijke Griekse voorstellen, verzuchtte de Duitse minister van financiën Wolfgang Schäuble vandaag, voorafgaand aan de topontmoeting die eigenlijk op het affiche stond als de definitieve oplossing voor de Griekse schuldencrisis.
Nieuw voorstel
De Griekse minister-president Tsipras had, voorafgaand aan de top van vandaag, een nieuw voorstel ingediend. Volgens Griekse media wordt het vervroegde pensioen grotendeels afgeschaft, komt er een btw-verhoging en kunnen de rijke Grieken een extra belastingaanslag verwachten.
Telegraaf 22.06.2015 Beleggers waren maandag hoopvol over een ‘Griekse deal’, maar de Grieken zelf lijken er nog niet echt in te geloven. Ze haalden vandaag nog eens €1,6 miljard van de bank.
Dat meldt de Financial Times maandagavond. De afgelopen dagen hebben de Grieken miljarden euro’s van de bank gehaald, wat ook de zorgen doet toenemen over de banken. De financiële instellingen hebben er eerder op gezinspeeld om bijvoorbeeld een dag dicht te blijven.
Elsevier 22.06.2015 Er zou niet genoeg tijd zijn om de voorstellen waar Griekenland zondagavond mee kwam te beoordelen. Op een speciale Eurotop over de Griekse schuldencrisis is een positieve stap gezet, stelde de voorzitter van de ingelaste top, Donald Tusk. Hij verwees naar de jongste voorstellen van Griekenland voor bezuinigingen en hervormingen. Hij acht een compromis mogelijk.
Tusk benaderde dat de ‘komende uren’ nog veel werk moet worden verzet. De onderhandelingen zouden uiterlijk woensdagavond zijn afgerond, zodat de Eurogroep van ministers van Financiën van de eurolanden zich dan over het compromis kan buigen.
Eerder op maandag toonden de ministers zich pessimistisch. ‘Ik heb zeer lage verwachtingen voor vandaag. Ik verwacht geen doorbraak,’ zei de Finse minister Alexander Stubb voorafgaand aan de vergadering. ‘Een verkwisting van onze airmiles,’ vindt hij het bezoek aan Brussel van alle ministers en regeringsleiders.
Ook zijn Ierse ambtsgenoot Michael Noonan toonde zich somber. Ondanks het feit dat de Grieken zondagavond nog met nieuwe voorstellen op de proppen kwamen, denkt hij dat er donderdag een extra overleg ingelast zal moeten worden. ‘Er was vannacht veel onduidelijkheid over de voorstellen en of de Grieken wel de goede hadden gestuurd’. Slechte voorbereiding, vindt Noonan.
De Duitse minister Wolfgang Schäuble toonde zich wederom kritisch op het handelen van de Grieken: ‘Ik zie niet in hoe wij fatsoenlijk de eurotop van leiders kunnen voorbereiden zonder serieuze voorstellen’. Volgens de voorzitter van de eurogroepJeroen Dijsselbloem, zou er maandag waarschijnlijk geen eindoordeel kunnen worden geveld omdat de ‘Griekse voorstellen pas net binnen zijn’. Er is nog tijd nodig om ze te beoordelen.
Wel hoopt hij dat de experts van de internationale geldschietersmaandag al met een eerste oordeel kunnen komen. ‘Een deal moet wel stand houden,’ vindt hij, ‘we moeten hier over drie maanden niet opnieuw zitten’. Maandagavond om 19.00 uur wordt het Griekse voorstel aan de Europese regeringsleiders gepresenteerd.
EU-vicevoorzitter Valdis Dombrovski noemde de voorstellen van Griekenland een ‘welkome stap’ maar verwacht ook dat de eurogroep deze week nog vaker bij elkaar zal moeten komen.
Premier Mark Rutte wilde voorafgaand aan de top met de Europese regeringsleiders nog niets zeggen over de kansen op een deal over de Griekse schuldencrisis. Ook hij wil eerst het oordeel afwachten van de geldschieters op de jongste Griekse voorstellen.
Tsipras zou maatregelen hebben voorgesteld om de overheidsfinanciën te verbeteren, zoals hervormingen van het pensioenstelsel, een aantal btw-verhogingen, een hogere belasting op hoge winsten (winst van meer dan 500.000 euro), betere bestrijding van belastingontduiking en een beperking op defensie-uitgaven. Alles bij elkaar zou Tsipras hiermee 7,9 denken te kunnen besparen.
Miljarden
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft maandagochtend opnieuw noodsteun moeten verlenen aan de Griekse banken. Het bedrag dat als zogenoemde Emergency Liquidity Assistance (ELA) kan worden verleend werd voor de derde keer binnen een week verhoogd. De extra steun is nodig omdat Griekse banken de afgelopen dagen miljarden euro’s zagen wegstromen: Grieken nemen en masse geld op bij de banken vanwege de onzekerheid over hun economische toekomst.
Volgens de voorzitter van de Oostenrijkse centrale bank Ewald Nowotny wordt per dag gekeken naar welke steun de Griekse banken nodig hebben. Aan de hand van de uitkomsten van de eurotop maandag zal dus worden bepaald of nog verdere uitbreiding van de steun noodzakelijk is.
Wat staat er in het aangepaste voorstel van Tsipras? Volgens de Griekse krant Kathimerini, die de laatste pagina van het document zou hebben ingezien, heeft Tsipras de geldschieters voorgesteld dit jaar ter waarde van 1,51 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te besparen en volgend jaar een bedrag met een omvang van 2,87 procent van het bbp.
Telegraaf 22.06.2015 Terwijl in Athene opnieuw duizenden mensen de straat opgingen vergaderen de EU-leiders maandagavond koortsachtig over een oplossing voor de Griekse schuldencrisis. Hier een verslag.
Lees onderaan ook de livetweets van onze verslaggevers in Athene, Brussel en Amsterdam of klikHIERvoor het DFT Dossier met al het nieuws over Griekenland
Griekenland blijft in de eurozone, stelt Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie. Hij en EU-president Donald Tusk waren na afloop van de EU-top optimistisch gestemd. Ze verwachten woensdagavond een voorlopig akkoord, dat dan donderdag beklonken kan worden door de regeringsleiders. Bondskanselier Merkel benadrukt in een reactie dat er nog veel werk te doen is in een zeer korte tijd.
Telegraaf 22.06.2015 Duizenden mensen zijn maandagavond in de Griekse hoofdstad Athene de straat opgegaan om te betogen voor het behoud van de euro. De oppositie, vooral de voormalige regeringspartners Nieuwe Democratie en de socialistische Pasok, hadden tot de demonstratie opgeroepen.
De betogers hadden Europese en Griekse vlaggen meegenomen en riepen „Griekenland, Europa, Democratie”. Ze eisen dat de links-radicale premier Alexis Tsipras tot een akkoord komt met de Europese geldschieters. Een groepje van circa honderd extreemlinkse tegenbetogers probeerde de demonstratie voor het parlementsgebouw te verstoren, maar dat werd door de politie verhinderd.
Zondag gingen in Griekenland veel aanhangers van Tsipras’ partij Syriza (Coalitie van Radicaal Links) de straat op om de betogen tegen concessies aan de geldschieters.
Telegraaf 22.06.2015 De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, is er niet zeker van dat er tijdens topoverleg maandag in Brussel een deal kan worden gesloten over de Griekse schuldenkwestie. Dat zei Juncker maandagochtend, net nadat hij de Griekse premier Alexis Tsipras verwelkomd had.
De twee leiders hebben vooroverleg. „We hebben de afgelopen dagen vooruitgang geboekt, maar we zijn er nog niet”, zei Juncker. Tsipras benadrukte dat nu de tijd rijp is voor een substantiële deal. Hij benadrukte dat Griekenland in de eurozone wil blijven.
Rond 12.30 uur begint een vergadering van ministers van Financiën van de eurozone, waarna in de avond een top wordt gehouden tussen regeringsleiders en staatshoofden van de negentien eurolanden.
Telegraaf 22.06.2015 De beurs in Athene is maandagmiddag liefst 9% hoger gesloten door de positieve geluiden uit Brussel en de hoop dat een Grexit kan worden vermeden.
De beurs in Athene is maandagmiddag liefst 9% hoger gesloten door de positieve geluiden uit Brussel en de hoop dat een Grexit kan worden vermeden.
De Griekse bankaandelen spoten zelfs met gemiddeld 19% omhoog.
Telegraaf 22.06.2015 Beleggers in Griekenland reageerden verheugd p de vooruitgang die afgelopen weekeinde is geboekt in de discussies tussen Griekenland en zijn schuldeisers, waardoor de beurs in Athene een forse sprong maakte.
De Griekse beurs kreeg er maar liefst 7% bij, waarmee de recente duikeling van de koersen aardig werd goedgemaakt. Eerder deze maand zorgden de vrees voor een wanbetaling van Griekenland nog voor een verkoopgolf.
Vooral aandelen in de bankensector werden door beleggers omarmd vanwege de hoop dat een esclatie van de Griekse schulden zal worden afgewend. Alpha Bank kreeg er ruim 18 procent bij, Piraeus Bank en National Bank of Greece wonnen allebei 15 procent.
Trouw 22.06.2015 De nieuwe voorstellen die Griekenland aan zijn schuldeisers heeft voorgelegd, vormen een ‘goede basis’ voor het overleg van de eurogroep dat vandaag plaatsvindt. Dat heeft Martin Selmayr, kabinetschef van de Europese Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker, laten weten via Twitter.
Griekenland heeft de nieuwe voorstellen voorgelegd aan de zogenaamde ‘trojka’ van schuldeisers: de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Selmayr bevestigde in zijn tweet dat ook het IMF en de ECB de voorstellen hebben ontvangen. Over de inhoud van de voorstellen is nog niets bekend.
De ministers van Financiën van de eurolanden overleggen maandagmiddag in Brussel over de Griekse schuldenkwestie. Later op de dag komen ook de staatshoofden en regeringsleiders van de landen van monetaire unie samen. Ze proberen te vermijden dat Griekenland eind deze maand gedwongen wordt de eurozone te verlaten.
Voorafgaand aan het overleg van de eurogroep zal de Griekse premier Alexis Tsipras ook nog een ontmoeting hebben met de Europese commissievoorzitter Jean-Claude Juncker, IMF-topvrouw Christine Lagarde, ECB-voorzitter Mario Draghi en de voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem. De ontmoeting in Brussel wordt gezien als een van de laatste mogelijkheden om een akkoord te bereiken en een bankroet van Griekenland af te wenden.
Trouw 22.06.2015 Wordt dit dan de dag dat achttien landen van de eurozone besluiten dat lid nummer twaalf, Griekenland, niet meer in hun club is te handhaven? Of durven zij dat toch niet aan en loopt hun spoedberaad vanavond weer uit op zo’n typisch Brusselse oplossing, van uitstel en nieuwe deadlines?
Gisteren presenteerde de Griekse premier Tsipras de ‘definitieve oplossing’ van de crisis aan de Duitse bondskanselier Merkel, de Franse president Hollande en voorzitter Juncker van de Europese Commissie. Details ontbraken gisteravond. Niets wijst er echter op dat de kloof tussen Athene en de geldschieters in een paar uur tijd opeens is gedicht. Daarvoor is er de afgelopen weken ook te veel gebeurd en vooral gezegd.
Langste dag van het jaar
Het wordt de langste dag van het jaar in Brussel, niet alleen in aantal uren daglicht. Tsipras gaat eerst om de tafel zitten met de leiders van de in Athene zo gehate ‘trojka’: Juncker (Europese Commissie), Draghi (ECB) en Lagarde (IMF). Die laatste instantie draagt volgens Tsipras ‘criminele verantwoordelijkheid’ voor de economische ellende in zijn land, zoals hij vorige week zei. Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem schuift ook aan bij dat gesprek.
NRC 22.06.2015 – KLAAR VOOR NU, WOENSDAG WEER VERDER – En met de laatste reacties van de Europese regeringsleiders maken wij een einde aan dit liveblog. Het belangrijkste nieuws vandaag waren – naast het uitblijven van een akkoord – de nieuwe Griekse voorstellen. Die hebben volgens regeringsleiders de deur naar een schuldendeal opengezet. Toch staat er de komende 48 uur, in de aanloop naar een speciaal ingelaste eurogroep, nog een hoop werk op het programma.
Voordat de vergadering van de ministers van Financiën van de eurolanden begint moet er namelijk een plan op tafel liggen. Als de eurogroep instemt, worden de plannen een dag later behandeld op de Europese Raad. Ook de komende dagen en maandag brengen we al het laatste nieuws rond Griekenland op nrc.nl.
De Duitse bondskanselier Merkel zei gisteren dat die bijeenkomst in de avond uitdrukkelijk niet meer bedoeld is om te onderhandelen, maar dat er dan al op hoofdlijnen een akkoord moet liggen. De kabinetschef van Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, heeft het gisteren door Tsipras gestuurde voorstel een “goede basis” genoemd voor het akkoord dat er moet komen. Vorige week kwam het niet tot een akkoord. LEES VERDER›
NRC 22.06.2015 Het nieuwe voorstel van Griekenland is een “goede basis” voor de Eurotop die vandaag wordt gehouden over de Griekse schuldencrisis. Dat heeft de kabinetschef van Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, vannacht gezegd.
De Griekse premier Alexis Tsipras liet gisteren weten dat hij een “definitief voorstel” had neergelegd bij de trojka, die bestaat uit de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB). Hij omschreef het als een “wederzijds voordelige overeenkomst” om uit de impasse te komen tussen het land en zijn geldschieters.
Vorige week donderdag lukte het de eurolanden en Griekenland niet om tot een oplossing te komen. De Griekse minister van Financiën Varoufakis had geen nieuwe voorstellen bij zich betreffende pensioenkortingen en verhoging van BTW-tarieven. Merkel en Hollande zouden Tsipras duidelijk hebben gemaakt dat de noodtop van vandaag niet is om te onderhandelen en dat er vooraf aan de meeting al een akkoord op hoofdlijnen zou moeten zijn met het IMF, de Europese Commissie en de ECB.
Elsevier 22.06.2015 Komt het toch goed met Griekenland? Premier Alexis Tsipras zegt de definitieve oplossing op zak te hebben. De aandelenbeurzen lijken hem te geloven: zij laten aan het begin van deze cruciale dag positieve cijfers zien.
De AEX opende maandagmorgen flink hoger, net als andere Europese en Aziatische beurzen. De AEX-index noteerde kort na opening van de markt 2,2 procent hoger op 485,82 punten. De beurzen in Frankfurt, Parijs en Londen gingen tot 2,6 procent vooruit.
Eurotop
In de financiële wereld zijn alle ogen gericht op Brussel waar politieke leiders maandag vergaderen over de Griekse schuldencrisis. Afgelopen weekend diende premier Tsipras eennieuw voorstel in dat op een speciaal ingelaste eurotop wordt besproken. De top wordt gezien als een van de laatste mogelijkheden om een akkoord te bereiken waarmee eenfaillissement en Grexit worden voorkomen.
Beleggers hopen op een schuldenakkoord nu de Griekse regering bereid lijkt te zijn tot flinke concessies om de financiële hulp veilig te stellen. Volgens Griekse media heeft de regering voorgesteld het vervroegde pensioen grotendeels af te schaffen. Ook zou er een btw-verhoging komen en gaan rijke Grieken extra belasting betalen. Eerder liet Athene nog weten niet in pensioenen te willen snijden.
De kabinetschef van Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, zei op Twitter dat het voorstel van de Grieken een ‘goede basis’ vormt voor de eurotop:
Bankrun
De afgelopen week haalden de Grieken zo’n 4 miljard euro van hun bankrekening in de hoop hun spaargeld veilig te stellen. Dat is normaal gesproken zo’n 200 tot 300 miljoen euro per dag. Vrijdag zou de Europese Centrale Bank (ECB) al drie miljard euroextra hebben uitgetrokken voor een extra lening aan de bijna failliete Griekse banken.
In totaal staan de Grieken voor 358 miljard euro in het krijt bij het Internationaal Monetair Fonds, de Europese landen en de ECB. Al maanden onderhandelen de Grieken met deinternationale geldschieters over de toekomst van Griekenland, maar vooralsnog zonder resultaat. Het land kan binnenkort niet meer aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Het land moet aan het einde van de maand 1,6 miljard euro overmaken aan het IMF.
Elsevier 22.06.2015De Griekse regering zou bereid zijn concessies te doen om tot een akkoord te komen met de schuldeisers. Maar om welke eerdere ‘breekpunten’ gaat het hier eigenlijk?
‘Een goede basis voor progressie,’ zo omschreef de chef de kabinet van Jean Claude Juncker het nieuwe voorstel dat de Grieken Europa zondag deden.
Ultieme poging
Maandag zullen de partijen om de tafel zitten in een ultieme poging om tot een akkoord te komen. Als er niets gebeurt, zijn de Grieken tegen het einde van de maand failliet.
Aangezien eerdere pogingen om nader tot elkaar te komen zinloos bleken te zijn, is het de vraag tot welke concessies de Grieken nu bereid zijn. In Griekse media staan maandagochtend enkele voormalige ‘breekpunten’ die Athene nu zou willen inruilen tegen extra steun.
Hogere btw
Zo is Griekenland bereid om de btw op basisvoedsel als rijst en noten te verhogen van 13 naar 23 procent. De toeristenbelasting voor hotelovernachtingen wordt verdubbeld van 6,5 naar 13 procent en de omzetbelasting voor de horeca gaat eveneens van 13 naar 23 procent.
Daarnaast kunnen vermogende Grieken een extra belastingheffing tegemoet zien en wordt het vervroegde pensioen grotendeels afgeschaft.
Op de beurzen wordt intussen enigszins hoopvol gereageerd op de Griekse concessies. De aandelenbeurs in Tokio is maandag met winst aan de nieuwe handelsweek begonnen.
Beleggers hopen dat het topoverleg van de politieke leiders van de eurozone eindelijk een akkoord zal opleveren tussen Griekenland en zijn schuldeisers. De Nikkei eindigde 1,3 procent hoger op 20.428,19 punten. Elders in het Verre Oosten stonden de belangrijkste beursgraadmeters ook in de plus. De Hang Seng-index in Hongkong klom 0,4 procent en de All Ordinaries in Sydney steeg 0,2 procent. De Kospi in Seoul dikte 0,4 procent aan.
Maandag om 12.30 uur komen de ministers van Financiën bijeen in de eurogroep. Om 19.00 uur zal dan het voorstel aan de regeringsleiders moeten worden gepresenteerd.
Er moet een akkoord uitkomen, omdat het ook nog moet worden geratificeerd door enkele eurolanden. Aan het einde van de maand moeten de Grieken 1,6 miljard euro betalen aan het IMF. Dat geld heeft Griekenland niet. Als er geen akkoord wordt gesloten, zal het land de facto failliet zijn.
Telegraaf 22.06.2015 De ministers van Financiën van de eurolanden, verenigd in de eurogroep, gaan maandag opnieuw praten over de Griekse schuldencrisis. Later op de dag volgt een ingelaste Eurotop, waar de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden de kwestie rondom het noodlijdende Zuid-Europese land bespreken.
De bijeenkomst van de eurogroep staat voor 12.30 uur op de agenda, de Eurotop begint om 19.00 uur pas aan het begin van de avond.
De druk op Griekenland nam de afgelopen dagen fors toe. De klok tikt: het Griekse noodprogramma loopt aan het einde van de maand af, een verlenging ervan of een nieuw akkoord moet langs een aantal parlementen ter goedkeuring én Griekenland moet een flinke afbetaling doen en heeft daar het geld niet voor. De Griekse premier Alexis Tsipras liet zondag weten een voorstel te hebben neergelegd bij de leiders van de Europese Unie dat hij omschrijft als „definitieve oplossing” voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Telegraaf 22.06.2015 Hoewel er vooral op de financiële markten veel optimisme overheerst dat Griekenland over de brug komt met de benodigde hervormingen, is het niet uit te sluiten dat er nog een kink in de kabel komt in de onderhandelingen met de andere EU-landen. Hoe ziet de gevreesde Grexit er dan uit?
De Grieken hebben in enkele dagen zo’n €2 miljard van de bank gehaald. Die sluipende bankrun zet de komende dagen ongetwijfeld door. Politici en centrale bankiers betwijfelen of de banken in Griekenland maandag wel open kunnen. De banken kunnen overleven zolang ze steun krijgen van de ECB. Vrijdag bepaalde de ECB dat de bankensteun met nog eens €1,7 miljard mag worden verhoogd. Inmiddels ontvangen de banken voor €118 miljard steun van de ECB en van de Griekse centrale bank.
Telegraaf 22.06.2015 Het nieuwe voorstel van Griekenland is een „goede basis” voor de Eurotop die maandag wordt gehouden over de Griekse schuldencrisis. Dat heeft de kabinetschef van Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, in de nacht van zondag op maandag gezegd. De Griekse premier Alexis Tsipras liet eerder weten dat hij een voorstel had neergelegd bij de trojka, die bestaat uit de Europese Commissie, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB). Hij omschreef dat als de „definitieve oplossing” voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Kabinetschef Martin Selmayr liet op Twitter weten dat Juncker en de bazen van het IMF (Christine Lagarde) en de ECB (Mario Draghi) het voorstel hebben ontvangen. Ook schreef hij „In het Duits: een zware bevalling”. Selmayr maakte geen details van het voorstel bekend, Tsipras deed dat eerder ook niet.
De ministers van Financiën van de eurozone, vanaf 12.30 uur, en later de Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van de eurolanden die om 19.00 uur van start gaat, komen in Brussel bijeen om te praten over de financiële crisis in Griekenland.
Telegraaf 22.06.2015 Het laatste voorstel van de Griekse premier Tsipras afgelopen weekeinde heeft de hoop op een akkoord met de andere EU-landen over de benodigde hervormingen flink aangewakkerd, al is het onduidelijk welke maatregelen de regering in Athene precies wil invoeren om de besprekingen vlot te gaan trekken.
Vanavond vanaf 19.00 uur gaan de Europese regeringsleiders aan tafel zitten om de praten over de Griekse schuldenperikelen die al maanden voortslepen zonder dat er een akkoord is bereikt over de benodigde hervormingen noodzakelijk voor de regering in Athene om in aanmerking te komen voor noodsteun.
Economen van de Rabobank menen dat het laatste voorstel van Tsipras waarschijnlijk te maken heeft met een aanpassing van de pensioenen in Griekenland die een heethangijzer zijn in de onderhandelingen. Zij wijzen er op dat de Griekse plannen het waarschijnlijk moeilijker maakt om vervroegd met pensioen te gaan en bedrijven iets meer moeten gaan betalen.
Telegraaf 21.06.2015 Nederland heeft net als andere eurolanden Griekenland de afgelopen jaren flink geld geleend. Tegelijk staan we garant voor leningen van het tijdelijke Europese noodfonds EFSF en via het Internationaal Monetair Fonds. In totaal gaat het om 3,2 miljard euro aan leningen en rond de 16 miljard aan garanties. Een overzicht:
De Griekse schuldenproblemen werden eind 2009 goed duidelijk. In mei 2010 besloten de eurolanden Griekenland 53 miljard euro te lenen. Het Nederlandse aandeel daarin was 3,2 miljard. Dat geld is dus rechtstreeks door ons aan de Grieken geleend. Tegelijk leende het Internationaal Monetair Fonds (IMF) Athene 20 miljard. Nederland staat binnen het IMF aan de lat voor 2 tot 3 procent. Dat is dus nog eens 400 tot 600 miljoen euro.
Vanaf de zomer van 2011 wakkerde de schuldencrisis verder aan, met het risico van besmetting naar andere eurolanden. In februari 2012 werd besloten de Grieken opnieuw te helpen met een nog veel grotere lening van 144 miljard uit het inmiddels opgerichte noodfonds EFSF en nog eens 28 miljard van het IMF. Nederland staat binnen het EFSF garant voor een bedrag van 14,6 miljard en bij deze IMF-lening voor nog eens 560 tot 840 miljoen euro.
AD 21.06.2015 Op de Dam in Amsterdam hebben zondagmiddag honderden betogers hun solidariteit met Griekenland betuigd. Tot de sprekers behoorden Ewout van de Berg van de Internationale Socialisten en Tweede Kamerlid Arnold Merkies namens de SP.
Onder de Griekse aanwezigen was Manolis Glezos, Europarlementariër van regeringspartij Syriza van premier Alexis Tsipras. Volgens de organisatoren waren er op het hoogtepunt van de manifestatie zo’n 500 aanwezigen.
Het thema van de betoging, vooruitlopend op de speciale Eurotop over Griekenland maandag, was ,,Solidariteit met het Griekse volk, NEE tegen de bezuinigingsmaatregelen”.
Volgens de organisatoren is er geen sprake van ,,onderhandelingen tussen gelijkwaardige partners”, maar ,,van brute maandenlange chantage door de eurogroep tegen de Griekse regering”. De trojka van EU, Europese Centrale Bank en IMF heeft het Griekse volk jarenlang ,,ondragelijke bezuinigingen” opgelegd. Het volk is daardoor ,,naar armoede geleid”, aldus de oproep tot de betoging.
Telegraaf 21.06.2015 Op de Dam in Amsterdam hebben zondagmiddag honderden betogers hun solidariteit met Griekenland betuigd. Tot de sprekers behoorden Ewout van de Berg van de Internationale Socialisten en Tweede Kamerlid Arnold Merkies namens de SP. Onder de Griekse aanwezigen was Manolis Glezos, Europarlementariër van regeringspartij Syriza van premier Alexis Tsipras. Volgens de organisatoren waren er op het hoogtepunt van de manifestatie zo’n 500 aanwezigen. Het thema van de betoging was „Solidariteit met het Griekse volk, NEE tegen de bezuinigingsmaatregelen”.
VK 21.06.2015 Duizenden Grieken hebben zondag bij het parlementsgebouw in Athene geprotesteerd tegen nieuwe bezuinigingen. Ze riepen premier Alexis Tsipiras de druk te weerstaan die de geldschieters op hem leggen om nog meer strenge maatregelen door te voeren. De betogers droegen spandoeken bij zich met teksten als ‘Nee tegen de euro’ en ‘het land is niet te koop’.
NU 21.06.2015 Duizenden Grieken hebben zondag bij het parlementsgebouw in Athene geprotesteerd tegen nieuwe bezuinigingen. Ze riepen premier Alexis Tsipiras de druk te weerstaan die de geldschieters op hem leggen om nog meer strenge maatregelen door te voeren.
De betogers droegen spandoeken bij zich met teksten als ”Nee tegen de euro” en ”het land is niet te koop”.
Het is de tweede keer in een week dat aanhangers van de regeringspartij Syriza en tegenstanders van de euro in Athene demonstreren.
Zondag werd bekend dat Tsipiras een nieuw voorstel naar de leiders van de Europese Unie heeft gestuurd. Volgens hemzelf gaat het om een ”definitieve oplossing” voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Telegraaf 21.06.2015 Dat gebeurde aan de vooravond van een mogelijk ‘Grexit’. Het land staat aan de rand van de financiële afgrond: een faillissement was nog nooit zo dicht bij.
Billen
Ook in Amsterdam werd zondag gedemonstreerd uit solidariteit met de Grieken. Morgenmiddag, volgens de Grieken ‘Grote Maandag’, komen de leiders van de eurolanden bijeen om te spreken over het lot van Griekenland. De Zuid-Europeanen moeten wat Brussel betreft met de billen bloot: nieuwe bezuinigingen moeten worden doorgevoerd om opnieuw miljardensteun te krijgen. Griekse kranten koppen met “Uur U voor Griekenland en Tsipras”.
Telegraaf 21.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft naar eigen zeggen een voorstel neergelegd bij de leiders van de Europese Unie dat hij omschrijft als de ,,definitieve oplossing” voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Dat werd zondag bekend, vooruitlopend op de bijeenkomst maandag van de ministers van Financiën van de eurozone en later de Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van de eurolanden.
Telegraaf 21.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft naar eigen zeggen een voorstel neergelegd bij de leiders van de Europese Unie dat hij omschrijft als de „definitieve oplossing” voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Dat werd zondag bekend, vooruitlopend op de bijeenkomst maandag van de ministers van Financiën van de eurozone en later de Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van de eurolanden.
Tsipras heeft de regeringsleiders van Duitsland en Frankrijk, en ook voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, telefonisch ingelicht. Details van het nieuwe voorstel zijn vooralsnog niet bekend.
NRC 21.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft naar eigen zeggen een ‘definitieve oplossing’ voor de onderhandelingen tussen Griekenland en zijn geldschieters gepresenteerd aan bondskanselier Merkel, de Franse premier Hollande en EU-commissievoorzitter Juncker. Dat staat in een verklaring die is uitgegeven door Tsipras’ ambtenaren.
Tsipras zou het voorstel in telefoongesprekken hebben voorgelegd aan de regeringsleiders en Juncker. In de verklaring staat dat het voorstel “een wederzijds voordelige overeenkomst” is en dat het niet een tijdelijke oplossing is. Meer details van het Griekse voorstel zijn niet vrijgegeven.
MORGEN NOODTOP
Morgenavond staat een noodtop van Europese regeringsleiders op het programma om een oplossing te vinden voor de Griekse geldproblemen. Athene kan eind deze maand niet meer aan zijn betalingsverplichtingen voldoen.
GRIEKEN NEMEN 4 MILJARD OP
Een top van de eurogroep van afgelopen donderdag was bijzonder snel afgelopen zonder resultaat omdat bleek dat de Griekse minister Varoufakis geen nieuwe voorstellen bij zich had betreffende pensioenkortingen en verhoging van BTW-tarieven.
VK 21.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft naar eigen zeggen een voorstel neergelegd bij de leiders van de Europese Unie dat hij omschrijft als de ‘definitieve oplossing’ voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.Dat werd zondag bekend, vooruitlopend op de bijeenkomst maandag van de ministers van Financiën van de eurozone en later de Eurotop van regeringsleiders van de eurolanden.
Tsipras heeft de regeringsleiders van Duitsland en Frankrijk, en ook voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, telefonisch ingelicht. Details van het nieuwe voorstel zijn vooralsnog niet bekend. In een verklaring gaf Tsipras aan dat het ‘definitieve voorstel’ voor alle partijen het beste en het voordeligste is en ‘het probleem niet verder uitstelt’. Tsipras vliegt zondagavond al naar Brussel.
‘Griekse drama gaat niet over economie, maar over moralisme’
Telegraaf 21.06.2015 De verwachtingen waren eind januari dit jaar hooggespannen toen Alexis Tsripras (41) aantrad als nieuwe premier van Griekenland. De charismatische Syrizaleider had een grote overwinning geboekt bij de verkiezingen met de belofte het strenge bezuinigingsbeleid dat door internationale geldschieters aan Athene was opgelegd de nek om te draaien.
De oude machtsblokken van de conservatieve Nieuwe Democratie en de sociaaldemocratische Pasok waren vernederd. Griekenland zou een betere tijd tegemoet gaan, onder aanvoering van de slagvaardige jeugdige Tsipras. Geheel in lijn met de nieuwe politiek treedt hij op met een open hemd en draagt nooit een stropdas. Die zou hij naar eigen zeggen pas gaan dragen, als hij de schulden van zijn land heeft teruggebracht.
Telegraaf 21.06.2015 De beurshandel zal deze week wederom in het teken staan van de ontwikkelingen rond Griekenland. Beleggers richten zich daarbij in eerste instantie op Brussel, waar op de eerste handelsdag van de week belangrijke vergaderingen op de rol staan.
Een mogelijke oplossing voor de Griekse crisis, of het ontbreken daarvan, zal de marktrichting voor de dagen erna waarschijnlijk voor een belangrijk deel bepalen.
Maandag aan het begin van de middag komen eerst de ministers van financiën van de eurozone bijeen. Aan het begin van de avond volgt een ingelaste Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van eurolanden. Beleggers zullen waarschijnlijk de hele dag elk signaal proberen te vangen over de stand van zaken.
VK 21.06.2015 Misschien moeten wij het idee loslaten dat Griekenland ooit nog op eigen benen zal staan. Griekenland, is dat nog actueel? De Griekse crisis duurt nu al vijf jaar en de ene na de andere ‘deadline’ is verstreken. Ondertussen is er al voor meer dan tweehonderd miljard aan het land uitgeleend en zijn er geruisloos miljardenschulden weggestreept. Over de gevolgen van een Grexit is eindeloos gespeculeerd. De verwachting is dat de eurozone een failliet van Griekenland nu wel zal kunnen dragen, maar de verwachting is ook dat we na een Grexit nog lang niet van de Grieken af zijn. Erger, dan beginnen de problemen pas echt.
VK 21.06.2015 De vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone, maandag in Brussel, is iets vervroegd. Voorzitter Jeroen Dijsselbloem maakte zaterdagavond via Twitter bekend dat de vergadering start om 12.30 uur in plaats van 15 uur. Een verklaring gaf hij niet. De vergadering staat in het teken van de Griekse schuldencrisis: dat land heeft dringend nieuw geld nodig maar moet in ruil met een hervormingsplan komen.
Na de bijeenkomst van de Europese ministers is er maandagavond vanaf 19 uur een vergadering in Brussel van de staats- en regeringsleiders. Daarbij zijn onder anderen Merkel en Tsipras aanwezig.
AD 21.06.2015 De vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone, maandag in Brussel, is iets vervroegd. Voorzitter Jeroen Dijsselbloem maakte zaterdagavond via Twitter bekend dat de vergadering start om 12.30 uur in plaats van 15 uur.
Een verklaring gaf hij niet. De vergadering staat in het teken van de Griekse schuldencrisis: dat land heeft dringend nieuw geld nodig maar moet in ruil met een hervormingsplan komen.
Na de bijeenkomst van de Europese ministers is er maandagavond vanaf 19 uur een vergadering in Brussel van de staats- en regeringsleiders. Daarbij zijn onder anderen Merkel en Tsipras aanwezig.
Telegraaf 21.06.2015 De vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone, die maandag voor de ingelaste Eurotop zal plaatsvinden, is een paar uur vervroegd. Dat maakte de voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, via twitter bekend.
De bijeenkomst, die in het teken staat van Griekenland, begint nu om 12.30 uur in plaats van 15.00 uur. Een reden voor het vervroegen gaf Dijsselbloem niet.
De Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van de eurolanden begint maandag om 19.00 uur.
Elsevier 21.06.2015 Het Griekse kabinet komt zondag bijeen om te praten over de EU-top maandag, die gaat over de financiële toekomst van het land. Leden van het kabinet zullen de strategie uiteenzetten voor de top.
De bewindslieden zullen onder meer bespreken in hoeverre zij op verkiezingsbeloften willen inleveren, meldt persbureau Bloomberg zondag. Dat is nodig als Griekenland nieuwe hervormingen wil doorvoeren, om noodsteun te ontvangen van de internationale geldschieters.
Vergadering
Al maanden onderhandelen de Grieken met de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds over de toekomst van Griekenland, maar zonder resultaat. Het land kan binnenkort niet meer aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Wanneer dat precies is, blijft onduidelijk.
Maandag komen de regeringsleiders bij elkaar in Brussel. Minister Jeroen Dijsselbloemtwitterde zaterdagavond laat dat de vergadering om 12.30 uur begint in plaats van 15.00 uur. Waarom de begintijd is vervroegd, is niet duidelijk.
Grieken die zenuwachtig zijn over de uitslag van de nieuwe top, haalden de afgelopen week al zo’n 4 miljard euro van hun bankrekening. Reden voor de Amerikaanse minister van Financiën Jacob Lew om te reageren op de situatie in Europa.
‘Er moet een eind komen aan de starheid. Er is een ander Europa nodig, een ander Europa is mogelijk,’ liet Lew weten via zijn woordvoerder.
Oplossing
Iets wat het Griekse kabinet absoluut niet zou willen doen is snijden in de pensioenen en lonen. Het kabinet heeft wel laten weten bereid te zijn een eerder voorstel aan te passen. ‘We zullen proberen om ons voorstel aan te vullen, zodat we dichter bij een oplossing komen,’ zei minister van Staat Alekos Flabouraris zaterdag. Hij geldt als een van de naaste adviseurs van premierAlexis Tsipras.
Minister Yanis Varoufakis van Financiën haalde zaterdag in The Irish Times nog wel even uit naar de eurogroep. De vergadering van ministers van Financiën van de eurozone, is volgens Varoufakis een vreemd forum dat slecht is uitgerust om goede, harde beslissingen te nemen als Europa die echt nodig heeft.
Griekenland zou ‘voor de wolven’ worden gegooid, en moet Ierland zich afvragen of de eurozone wel een betere unie is om lid van te zijn.
VK 21.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras heeft naar eigen zeggen een voorstel neergelegd bij de leiders van de Europese Unie dat hij omschrijft als de ‘definitieve oplossing’ voor de impasse tussen het land en zijn geldschieters.
Dat werd zondag bekend, vooruitlopend op de bijeenkomst maandag van de ministers van Financiën van de eurozone en later de Eurotop van staatshoofden en regeringsleiders van de eurolanden.
Tsipras heeft de regeringsleiders van Duitsland en Frankrijk, en ook voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie, telefonisch ingelicht. Details van het nieuwe voorstel zijn vooralsnog niet bekend.
In een verklaring gaf Tsipras aan dat het ‘definitieve voorstel’ voor alle partijen het beste en het voordeligste is en ‘het probleem niet verder uitstelt’. Tsipras vliegt zondagavond al naar Brussel.
‘Griekse drama gaat niet over economie, maar over moralisme’
Telegraaf 20.06.2015 Griekenland zal proberen met aanpassingen te komen op zijn voorstel om uit de schuldencrisis te komen. Dat heeft de Griekse minister Alekos Flabouraris zaterdag gezegd tegen de Griekse tv-zender Mega.
„We zullen proberen om ons voorstel aan te vullen, zodat we dichter bij een oplossing komen”, aldus Flabouraris, die geldt als een van de naaste adviseurs van de Griekse premier Alexis Tsipras.
Maandag
„We gaan er niet heen met het oude voorstel. Er wordt aan gewerkt om te zien waar we kunnen samenkomen, zodat we een voor beide partijen gunstige oplossing bereiken”, lichtte hij verder toe. Flabouraris maakte niet duidelijk aan welke aanpassingen Athene denkt.
Maandag is er in Brussel een ingelaste top van regeringsleiders van de eurolanden over de Griekse kwestie. Tsipras moet met een voorstel voor hervormingen en bezuinigingen komen dat voldoet aan de eisen van de geldschieters (eurolanden en IMF) in ruil voor verdere financiële steun. Blijft een deal uit, dan dreigt een faillissement voor Griekenland en een vertrek uit de eurozone.
AD 20.06.2015 Het ministerie van Financiën houdt rekening met een ‘Grexit’, de uittreding van Griekenland uit de Monetaire Unie. Het departement heeft ‘de boel extra opgeschaald’, zo laat een betrouwbare bron weten.
Het Nederlandse kabinet is op het ergste voorbereid waar het de Griekse eurocrisis betreft. Of er een gedetailleerd scenario klaarligt voor een eventueel vertrek van Griekenland uit de eurozone, wilde premier Rutte evenwel niet zeggen. ,,Dat zou meteen alle internationale media halen.”
Rutte hoopt dat de Grieken en de Europese Unie er aanstaande maandag alsnog uitkomen tijdens de extra eurotop, maar aan voorspellingen waagt hij zich niet. ,,We zijn nu al 5 maanden bezig. Als er nog een akkoord komt, moet dat stevig en geloofwaardig zijn. Dit kost allemaal te veel tijd en geeft te veel onrust. De bal ligt nu echt bij de Grieken.”
Trouw 20.06.2015 Griekenland zal proberen met aanpassingen te komen op zijn voorstel om uit de schuldencrisis te komen. Dat heeft de Griekse staatsminister Alekos Flabouraris vandaag gezegd tegen de Griekse tv-zender Mega.
We gaan er niet heen met het oude voorstel. Er wordt aan gewerkt om te zien waar we kunnen samenkomen, zodat we een voor beide partijen gunstige oplossing bereiken, aldus Alekos Flabouraris, staatsminster Griekenland.
“We zullen proberen om ons voorstel aan te vullen, zodat we dichter bij een oplossing komen”, aldus Flabouraris, die geldt als een van de naaste adviseurs van de Griekse premier Alexis Tsipras.
“We gaan er niet heen met het oude voorstel. Er wordt aan gewerkt om te zien waar we kunnen samenkomen, zodat we een voor beide partijen gunstige oplossing bereiken”, lichtte hij verder toe. Flabouraris maakte niet duidelijk aan welke aanpassingen Athene denkt.
VK 20.06.2015 Griekenland belooft te proberen om maandag, wanneer de regeringsleiders van de eurolanden in Brussel bijeenkomen, met aanpassingen te komen op zijn voorstel om uit de schuldencrisis te komen. Dat heeft de Griekse minister Alekos Flabouraris zaterdag gezegd tegen de Griekse tv-zender Mega.
We zullen proberen om ons voorstel aan te vullen, zodat we dichter bij een oplossing komen’, aldus Flabouraris, die geldt als een van de naaste adviseurs van de Griekse premier Alexis Tsipras.
‘We gaan er niet heen met het oude voorstel. Er wordt aan gewerkt om te zien waar we kunnen samenkomen, zodat we een voor beide partijen gunstige oplossing bereiken’, lichtte hij verder toe. Flabouraris maakte niet duidelijk aan welke aanpassingen Athene denkt.
NRC 20.06.2015De Grieken claimen niet met lege handen naar de eurotop te komen maandag. Volgens een naaste medewerker van Alexis Tsipras, staatsminister Alekos Flabouraris, komt de Griekse regering met extra voorstellen naar de ingelaste vergadering van de Europese regeringsleiders.
Flabouraris zei tegenover de Griekse zender Mega: “We zullen ons voorstel uitbreiden zodat we dichter bij een oplossing komen. We komen niet met het oude voorstel. We kijken waar we kunnen samenkomen, zodat er een wederzijds voordelige oplossing kan komen”
Afgelopen donderdag slaagden de partijen er niet in om tot een compromis te komen. Omdat de tijd voor de Grieken tikt – eind deze maand moet er genoeg geld beschikbaar zijn om de rekeningen bij het IMF te betalen – werd daarom een extra eurotop ingelast. Men hoopt door de regeringsleiders bijeen te laten komen, in plaats van de minister van financiën in de eurogroep, sneller tot een afspraak te kunnen komen. LEES VERDER
Trouw 20.06.2015 Een vreemde club die niet in staat is de noodzakelijke beslissingen te nemen. Zo omschrijft de Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën de eurogroep. Dat is het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden, onder het huidige voorzitterschap van Jeroen Dijsselbloem.
De eurogroep is een vreemd forum, aldus Varoufakis.
‘Een onpartijdige toeschouwer van de beraadslagingen in onze eurogroep, zou tot de veilige conclusie komen dat het een vreemd forum is, slecht uitgerust om goede, harde beslissingen te nemen als Europa die echt nodig heeft’, schrijft Varoufakis vandaag in een opiniestuk in de Ierse krant Irish Times.
Telegraaf 20.06.2015 Een vreemde club die niet in staat is de noodzakelijke beslissingen te nemen. Zo omschrijft de Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën de eurogroep. Dat is het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden, onder het huidige voorzitterschap van Jeroen Dijsselbloem.
Slecht uitgerust
„Een onpartijdige toeschouwer van de beraadslagingen in onze eurogroep, zou tot de veilige conclusie komen dat het een vreemd forum is, slecht uitgerust om goede, harde beslissingen te nemen als Europa die echt nodig heeft”, schrijft Varoufakis in een zaterdag in de Ierse krant Irish Times gepubliceerd opiniestuk.
Afgelopen donderdag slaagde de eurogroep er opnieuw niet in een deal te sluiten over de Griekse schuldenkwestie. Maandag is het de beurt aan de regeringsleiders van de eurogroep om tijdens een ingelaste top alsnog een doorbraak te forceren. Daarbij staat het Griekse lidmaatschap van de eurozone op het spel.
Elsevier 19.06.2015 Drie miljard euro extra zou de Europese Centrale Bank (ECB) uittrekken voor een extra lening aan de bijna failliete Griekse banken. Het hogere noodkrediet is nodig omdat de Grieken hun geld massaal bij de banken weg halen.
Vier dingen die u moet weten over het vervolg van de onderhandelingen met Griekenland.
Spoedberaad
De Europese Centrale Bank (ECB) zou vrijdag een spoedberaad houden, omdat het donderdag niet is gelukt om overeenstemming te bereiken, meldt persbureau Bloomberg. Ingewijden zeggen dat er vrijdag rond 12.00 uur een spoedberaad zal zijn met leden van de raad van bestuur van de ECB.
Syp Wynia: ‘Griekenland wordt niet het vel over de oren getrokken. Als de voorwaarden van de Griekse lening verder worden versoepeld, is het bijna een gift.’ Lees nu >
Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel zegt dat een akkoord tussen de verschillende partijen nog steeds mogelijk is, ook al groeit het pessimisme hierover.
VK 19.06.2015 De Europese ministers van Financiën betwijfelen of Griekenland nog gered kan worden. Ze achten de kans minimaal dat Athene dit weekend met wezenlijke concessies komt waardoor de financiële markten en de aanzwellende kapitaalvlucht het land volgende week onderuit zullen halen. De Griekse premier Tsipras daarentegen is overtuigd dat de regeringsleiders maandagavond een akkoord met hem bereiken.
Ik ben zeer sceptisch’, zei de Duitse minister Schäuble vrijdag na afloop van overleg met zijn EU-collega’s. ‘Ik zie niet dat we maandag verder komen dan nu.’ Donderdagavond gingen de financiënministers uiteen zonder akkoord met Griekenland. Daarop besloot EU-president Tusk tot een speciale top maandagavond van de regeringsleiders om een doorbraak te forceren. Volgens Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem is het allerminst zeker of dit gaat lukken.
Vrijdag hield de ECB Griekenland voorlopig nog het hoofd boven water. De ECB verhoogde het plafond voor de noodsteun voor Griekse banken naar verluidt met 3 miljard euro. Dat compenseert de miljarden die Griekse spaarders en bedrijven afgelopen dagen van hun banken haalden.
NU 19.06.2015 Premier Mark Rutte heeft er weinig vertrouwen in dat er een akkoord met het noodlijdende Griekenland wordt bereikt.
Rutte maakte dat vrijdag duidelijk in zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad.
”Ik zie geen enkele reden om vertrouwen te hebben. We zijn al vijf maanden bezig.” Volgens Rutte is voor de Grieken heel duidelijk wat de grenzen zijn voor de andere eurolanden. ”Daarbinnen moet de oplossing worden gevonden.”
Wel zijn de risico’s van een Grieks faillissement voor de rest van Europa nu kleiner dan in 2012, benadrukt Rutte.
Volgens Rutte is onduidelijk of het land dan ook uit de Europese Unie moet. Het EU-verdrag ”lijkt daar op te hinten”, maar juristen zijn het er niet over eens. Als Griekenland onverhoopt uit de eurozone zou stappen lijkt het Rutte verstandig dat het land in de EU blijft, maar of dat kan is aan juristen, aldus de premier.
Trouw 19.06.2015 De top van de Europese Centrale Bank (ECB) komt vrijdag om 12.00 uur bij elkaar voor spoedoverleg over de situatie bij de Griekse banken, meldt persbureau Bloomberg. Het persbureau baseert zich op ingewijden. Een woordvoerder van de ECB wilde niet reageren.
Grieken hebben in de eerste drie dagen van deze week 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald, schreef persbureau Reuters donderdag op basis van bronnen in de Griekse bankensector. Dat bedrag is het dubbele van wat de Europese Centrale Bank extra opzij legde voor hulp aan Griekse banken.
NU 19.06.2015 Als voorbereiding voor de ingelaste Eurotop over de Griekse crisis maandagavond in Brussel, wordt maandagmiddag in Brussel nog een extra Eurogroep-vergadering gehouden.
Dat maakte de voorzitter van de groep ministers van Financiën van de eurozone, Jeroen Dijsselbloem, vrijdag bekend op Twitter.
Tijdens de jongste Eurogroep donderdag in Luxemburg was het niet gelukt om de problemen met Griekenland op te lossen. De internationale geldschieters van het noodlijdende land eisen hervormingen en bezuinigingen in ruil voor verdere financiële steun.
Tijdens de extra Eurogroep maandag is het de bedoeling om een aantal scenario’s te schetsen van wat er kan gaan gebeuren. Zo loopt aan het einde van de maand het steunprogramma van Griekenland af en zonder een verlenging ervan vervalt nog op de plank liggend geld.
Telegraaf 19.06.2015 De top van de Europese Centrale Bank (ECB) komt vrijdag om 12.00 uur bij elkaar voor spoedoverleg over de situatie bij de Griekse banken, meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Een woordvoerder van de ECB wilde niet reageren. Grieken hebben in de eerste drie dagen van deze week 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald, schreef persbureau Reuters donderdag op basis van bronnen in de Griekse bankensector. Dat bedrag is het dubbele van wat de Europese Centrale Bank extra opzij legde voor hulp aan Griekse banken.
NRC 19.06.2015De Griekse premier Tsipras houdt vertrouwen in een oplossing voor de Griekse schuldencrisis en denkt dat een Grieks faillissement voorkomen kan worden. Dat zei hij vanmorgen in een verklaring aan persbureau Reuters. Gisteren lukte het op een vergadering van de eurogroep in Luxemburg niet om tot een deal te komen met Griekenland.
Telegraaf 19.06.2015 Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, begrijpt Tsipras niet. Terwijl de situatie rond Griekenland nijpender lijkt dan ooit, haalt Juncker in een interview met het Duitse blad Der Spiegel hard uit naar de Griekse premier.
Juncker toont zich gefrustreerd en teleurgesteld. ‘Het vertrouwen dat ik in hem heb gesteld, was niet altijd wederzijds’, zegt Juncker over Tsipras. ‘Ik begrijp Tsipras niet.’
In plaats van zich laatdunkend uit te laten over de Europese Commissie, zou Tsipras volgens Juncker eens in Athene moeten vertellen dat de Commissie een investeringsprogramma van €35 miljard heeft toegezegd. ‘Als ik de Griekse premier was, zou ik het als een succes verkopen’, aldus Juncker.
VK 19.06.2015 Jean-Claude Juncker heeft in een interview met Der Spiegel gezegd dat de Griekse premier Tsipras er niet op moet rekenen dat hij als Europese Commissie-voorzitter voor een omwenteling in de gesprekken met de geldschieters kan zorgen. De ECB verhoogde ondertussen de noodsteun van de Griekse bankensector, melden diverse media op basis van bronnen binnen de bank.
Juncker, die fungeert als bemiddelaar, zegt verder dat hij Tsipras niet begrijpt en dat het vertrouwen dat hij in hem stelde niet altijd is beantwoord. De EC-voorzitter belde vandaag met premier Mark Rutte vanwege de slepende crisis rond Griekenland. In het wekelijkse persconferentie na de ministerraad zei Rutte dat hij ‘niet zo bevreesd’ is voor een Grexit dat hij zegt: ‘Dan maar een slappere deal sluiten’.
Tsipras is verder verheugd over de noodtop die maandag wordt gehouden. Griekenland kreeg donderdag, nadat het geen centimeter dichter tot de andere eurolanden was gekomen, nog drie dagen om een akkoord met zijn geldschieters te bereiken. Blijft een akkoord maandag uit dan hebben de eurolanden noodplannen klaarliggen om de gevolgen van een ‘Grexit’ op te vangen. Een medewerker van bondskanselier Angela Merkel zei op de Duitse radio dat Berlijn tot de ‘laatste minuut’ zal dooronderhandelen met Griekenland.
Elsevier 19.06.2015 Drie miljard euro extra zou de Europese Centrale Bank (ECB) uittrekken voor een extra lening aan de bijna failliete Griekse banken. Het hogere noodkrediet is nodig omdat de Grieken hun geld massaal bij de banken weg halen.
De Grieken staan in de rij voor pinautomaten om hun spaargeld veilig te stellen. De bankrun zou – als er niets gebeurt – waarschijnlijk leiden tot een faillissement van het hele land. Ingewijden zeggen tegen persbureau Reuters dat de ECB extra steun gaat verlenen. Vrijdag hield de ECB een spoedberaad, naar verluidt over het verzoek van de Griekse centrale bank om het maximale bedrag aan noodsteun met drie miljard euro te verhogen.
De extra financiële steun is nodig omdat anders de banken in Griekenland zouden omvallen. Gevreesd werd dat de banken maandag al niet meer open zouden kunnen, omdat de Griekse bevolking massaal geld aan het opnemen is.
In de eerste drie dagen van deze week hebben de Grieken al 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald. Dat is normaal gesproken zo’n 200 tot 300 miljoen euro per dag.
Noodsteun
Griekse banken hebben nu – naar verluidt succesvol – een beroep gedaan op het noodfonds van de ECB. Alle Europese landen kunnen daar in geval van nood terecht voor noodsteun.
In totaal staan de Grieken voor 358 miljard euro in het krijt bij het Internationaal Monetair Fonds, de Europese landen en de ECB. 85 miljard euro hiervan is verstrekt aan de Griekse banken.
Extra eurotop
De tijd dringt voor Griekenland: het land moet aan het einde van de maand 1,6 miljard euro overmaken aan het IMF. Maandag komen regeringsleiders en staatshoofden bij elkaar voor een extra ingelaste eurotop over de Griekse crisis.
Donderdag lukte het de internationale geldschieters voor de zoveelste keer niet een deal te sluiten met premier Alexis Tsipras. De ontknoping wordt nu over het weekend heen getild. Athene mag de maatregelen vervangen door andere hervormingen en besparingen als het effect onder de streep hetzelfde blijft. Maar volgens eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselboem (PvdA) komen de Grieken vooralsnog met ‘te weinig geloofwaardige en serieuze voorstellen’.
Weinig vertrouwen
Het gekibbel tussen Griekenland en de geldschieters duurt al maanden voort. De Grieken wijzen de bezuinigingseisen van de crediteuren consequent af, terwijl Tsipras zelf niet met houdbare en sterke voorstellen komt.
Premier Mark Rutte (VVD) zei vrijdagmiddag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat de risico’s van een Grieks faillissement voor de rest van Europa zijn volgens Rutte kleiner dan in 2012. Toen was er een veel grotere vervlechting van de Griekse bancaire sector met de rest van Europa, zei hij. ‘Ik hoop dat het niet gebeurt, maar als het gebeurt, gebeurt het. Niemand wil het, maar het is aan de Grieken.’
De Griekse minister Yanis Varoufakis (Financiën) waarschuwde eerder dat een Grieks vertrek uit de eurozone het einde van de muntunie zou betekenen.
Telegraaf 19.06.2015 Griekse banken krijgen extra steun van de ECB. In een telefonisch overleg is besloten de noodfaciliteiten te verhogen. De afgelopen week zijn er miljarden van Griekse bankrekeningen gehaald. Zonder extra steun zouden banken maandag misschien zelfs niet open kunnen.
Om twaalf uur vandaag werd er telefonisch crisisberaad gehouden, over het verzoek van de Griekse centrale bank om het maximale bedrag dat als noodsteun kan worden verleend aan Griekse banken, met 3 miljard euro op te voeren.
De zogeheten Emergency Liquidity Assistance (ELA) staat op dit moment al op 84,1 miljard euro. Dat was in februari nog 60 miljard euro. De steun via het ELA wordt door de centrale bank van Griekenland verleend en moet voorkomen dat Griekse banken omvallen. Door de grote onzekerheid over de economische toekomst van het land halen veel Grieken hun geld van de bank.
Het leegtrekken van de rekeningen toonde de afgelopen dagen een flinke versnelling. Volgens bronnen in de Griekse bankensector namen de Grieken de afgelopen dagen zo’n 2 miljard euro op. De teller staat sinds begin deze maand al op 4 miljard euro.
Elsevier 18.06.2015 Voor de zoveelste keer is het de internationale geldschieters niet gelukt een deal te sluiten over de Griekse schuldenkwestie. De ontknoping wordt nu over het weekend heen getild. Er is spijtig genoeg te weinig vooruitgang geboekt, zei eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem na afloop. ‘Een akkoord is nog niet in zicht’.
Geloofwaardig
Dijsselbloem benadrukte dat de andere eurolanden Griekenland toestaan maatregelen te vervangen voor andere hervormingen en besparingen als onder de streep het effect hetzelfde blijft.
De geldschieters van de eurogroep, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) houden rekening met de verslechterde Griekse economie en hebben zij de doelstellingen aangepast, maar de Grieken komen met te weinig ‘geloofwaardige en serieuze voorstellen’, aldus Dijselbloem. Op donderdag gebeurde dit wederom.
Nu echt
De klok blijft doortikken voor Griekenland: het land moet aan het einde van de maand een afbetaling van 1.6 miljard euro doen aan het IMF. Christine Lagarde, de chef van het IMF, gaf donderdag, voorafgaand aan het overleg van de eurogroep, nog aan dat de Grieken dit keer écht moeten betalen.
Telegraaf 18.06.2015 De situatie rond Griekenland wordt nijpend. Opnieuw heeft overleg tussen Griekenland en zijn geldschieters niet geleid tot een akkoord over besparingen en bezuinigingen in ruil voor financiële steun. EU-president Donald Tusk heeft daarom een spoedvergadering gepland voor de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden op maandag in Brussel.
Donderdag waren de ministers van Financiën van de eurolanden in Luxemburg voor overleg. Ook de andere geldschieters, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds, waren erbij. Er is ,,spijtig genoeg” te weinig vooruitgang geboekt, zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na afloop. ,,Een akkoord is nog niet in zicht.” Een deal, bijvoorbeeld tijdens de Eurotop, kan alleen als er nieuwe voorstellen uit Griekenland komen.
NRC 18.06.2015 Het is onzeker of de Griekse banken maandag opengaan, nu steeds meer Grieken spaargeld van hun rekening halen. Dat heeft de ECB volgens persbureau Reuters vandaag gezegd in de vergadering van de eurogroep in Luxemburg. De ECB wilde dit na de persconferentie niet bevestigen.
Sinds vorig najaar nemen steeds meer Grieken hun spaartegoeden op. Gisteren maakte de Griekse Centrale Bank bekend dat Griekse burgers en ondernemers sinds 1 januari 29,4 miljard euro hebben opgenomen.
VK 18.06.2015 Yannis Stournaras zit tussen hamer en aambeeld. De president van de centrale bank van Griekenland zou graag concessies doen om een akkoord te bereiken, maar moet het compromisloze standpunt van zijn premier Tsipras en diens minister van Financiën Varoufakis uitdragen.
Dat blijkt hij soms met openlijke tegenzin te doen. Woensdag kwam hij hard in aanvaring met de regering toen hij in het Griekse parlement het jaarverslag van de Bank van Griekenland moest presenteren. In zijn speech waarschuwde hij ‘dat het mislukken van de onderhandelingen met de EU het begin van een pijnlijke weg zal zijn die leidt tot een bankroet en het vertrek van Griekenland uit de eurozone en waarschijnlijk ook de EU’.
‘Griekenland zal hierdoor wegzakken tot een arme natie in het diepe zuiden van Europa’, waarschuwde hij. Parlementsvoorzitter Zoi Konstantopoulou van de regerende Syriza weigerde het jaarverslag vervolgens te accepteren en beschuldigde hem ‘het democratische proces in het parlement te ondermijnen’.
Trouw 18.06.2015 Duizenden mensen zijn donderdagavond in de Griekse hoofdstad Athene de straat op gegaan om te demonstreren voor de euro. Onder het motto ‘Wij blijven in Europa’ eisen ze dat de regering een akkoord sluit met de geldschieters om het land voor de euro te behouden.
Sympathisanten van de conservatieve oppositiepartij Nea Dimokartia en de socialistische Pasok waren de drijvende krachten achter de betoging. Een dag eerder demonstreerden tegenstanders van de euro in Athene. Analisten zien de groeiende tweespalt in de samenleving als gevaarlijk.
De demonstraties ten spijt, zijn Griekenland en zijn internationale kredietverstrekkers er vandaag opnieuw niet in geslaagd om tot een vergelijk te komen over een pakket leningen dat een Grieks bankroet moet voorkomen.
Telegraaf 18.06.2015 Duizenden mensen zijn donderdagavond in de Griekse hoofdstad Athene de straat op gegaan om te demonstreren voor de euro. Onder het motto ‘Wij blijven in Europa’ eisen ze dat de regering een akkoord sluit met de geldschieters om het land voor de euro te behouden.
Sympathisanten van de conservatieve oppositiepartij Nea Dimokartia en de socialistische Pasok waren de drijvende krachten achter de betoging. Een dag eerder demonstreerden tegenstanders van de euro in Athene. Analisten zien de groeiende tweespalt in de samenleving als gevaarlijk.
Telegraaf 18.06.2015 Duizenden mensen zijn donderdagavond in de Griekse hoofdstad Athene de straat op gegaan om te demonstreren voor de euro. Onder het motto ‘Wij blijven in Europa’ eisen ze dat de regering een akkoord sluit met de geldschieters om het land voor de euro te behouden.
Sympathisanten van de conservatieve oppositiepartij Nea Dimokartia en de socialistische Pasok waren de drijvende krachten achter de betoging. Een dag eerder demonstreerden tegenstanders van de euro in Athene. Analisten zien de groeiende tweespalt in de samenleving als gevaarlijk.
Trouw 18.07.2015 De Griekse crisis is in een fase van totale onvoorspelbaarheid beland. In Griekenland zelf dreigt de financiële sector ineen te storten doordat bezorgde burgers massaal hun geld van de bank halen. Op EU-niveau loopt de spanning de komende dagen op tot het kookpunt, eveneens met ongewisse afloop.
Verscheidene ministers spraken openlijk over ‘plan B’, de verzamelnaam voor alle noodscenario’s die in werking kunnen treden als het leningenprogramma van EU en IMF op 1 juli abrupt stopt.
Voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad heeft, direct na het mislukken van de eurogroep-bijeenkomst vanavond in Luxemburg, de negentien regeringsleiders van de eurozone bijeengeroepen voor een spoedbijeenkomst op maandagavond. Premier Tsipras zal daar onder extreme druk komen te staan om te buigen voor de geldschieters.
De vergadering van de ministers van financiën van de eurozone leverde zoals verwacht niets op. De Griekse minister Varoufakis sprak een half uur over hoe zijn regering de impasse denkt te doorbreken, maar zijn verhaal vond geen enkele weerklank.
Telegraaf 18.06.2015 De situatie rond Griekenland wordt nijpend. Opnieuw heeft overleg tussen Griekenland en zijn geldschieters niet geleid tot een akkoord over besparingen en bezuinigingen in ruil voor financiële steun. EU-president Donald Tusk heeft daarom een spoedvergadering gepland voor de regeringsleiders en staatshoofden van de eurolanden op maandag in Brussel.
Donderdag waren de ministers van Financiën van de eurolanden in Luxemburg voor overleg. Ook de andere geldschieters, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds, waren erbij. Er is „spijtig genoeg” te weinig vooruitgang geboekt, zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem na afloop. „Een akkoord is nog niet in zicht.” Een deal, bijvoorbeeld tijdens de Eurotop, kan alleen als er nieuwe voorstellen uit Griekenland komen.
Elsevier 18.06.2015 Voor de zoveelste keer is het de internationale geldschieters niet gelukt een deal te sluiten over de Griekse schuldenkwestie. De ontknoping wordt nu over het weekend heen getild.
Er is spijtig genoeg te weinig vooruitgang geboekt, zei eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem na afloop. ‘Een akkoord is nog niet in zicht’.
Geloofwaardig
Dijsselbloem benadrukte dat de andere eurolanden Griekenland toestaan maatregelen te vervangen voor andere hervormingen en besparingen als onder de streep het effect hetzelfde blijft.
De geldschieters van de eurogroep, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) houden rekening met de verslechterde Griekse economie en hebben zij de doelstellingen aangepast, maar de Grieken komen met te weinig ‘geloofwaardige en serieuze voorstellen’, aldus Dijselbloem. Op donderdag gebeurde dit wederom.
EU-president Donald Tusk heeft nu voor komende maandag een Eurotop uitgeroepen. Het overleg tussen de leiders van de negentien eurolanden begint om 19.00 uur. ‘Het is tijd om met spoed de situatie in Griekenland te bespreken op het hoogste politieke niveau,’ luidde de boodschap van Tusk.
De ECB zou vrijdag al een spoedberaad inlassen over de noodtoestand bij de Griekse banken. Inwoners nemen massaal geld op uit de Griekse pinautomaten uit vrees voor een naderend faillissement.
Nu echt
De klok blijft doortikken voor Griekenland: het land moet aan het einde van de maand een afbetaling van 1.6 miljard euro doen aan het IMF. Christine Lagarde, de chef van het IMF, gaf donderdag, voorafgaand aan het overleg van de eurogroep, nog aan dat de Grieken dit keer écht moeten betalen.
Desondanks denkt Dijsselbloem nog steeds dat het mogelijk is om op tijd een deal te sluiten. Een verlenging van het steunprogramma, dat op 1 juli verloopt, is volgens hem ook een mogelijkheid.
Het gekibbel tussen Griekenland en de geldschieters duurt al maanden voort. De Grieken wijzen de bezuinigingseisen van de crediteuren consequent af, terwijl de Grieken zelf niet met houdbare en sterke voorstellen komen.
NU 18.06.2015 Er wordt maandag een Europtop gehouden tussen de regeringleiders nadat het opnieuw niet is gelukt om een overeenkomst te sluiten over de Griekse schuldenkwestie.
EU-president Donald Tusk riep de zogeheten Eurotop uit. Het overleg tussen de leiders van de negentien eurolanden begint om 19.00 uur.
”In het licht van de uitkomst van de Eurogroep-vergadering van vandaag, heb ik besloten een Eurotop te organiseren”, aldus Tusk in het persbericht. ”Het is tijd om met spoed de situatie in Griekenland te bespreken op het hoogste politieke niveau”, vervolgde het bericht.
Overleg donderdag in Luxemburg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden (de Eurogroep) leverde geen akkoord op over besparingen en bezuinigingen in ruil voor financiële steun. Vicevoorzitter van de Europese Commissie Valdis Dombrovskis (euro) liet dit via Twitter weten.
De tweet vervolgde met: ”sterk signaal naar Griekenland om zich serieus te betrekken in onderhandelingen.” De eurogroep is bereid om ”op elk moment” weer bij elkaar te komen, zo sloot hij de tweet af.
VK 18.06.2015 Griekenland krijgt nog drie dagen om een akkoord met zijn geldschieters te bereiken. Maandagavond komen de regeringsleiders van de eurolanden speciaal bijeen om de Griekse premier Tsipras indien nodig de laatste duw te geven. Blijft een akkoord uit dan hebben de eurolanden noodplannen klaarliggen om de gevolgen van een ‘Grexit’ (vertrek Griekenland uit de eurozone) op te vangen.
Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem sprak donderdagavond over ‘een laatste kans’ voor Griekenland, nadat overleg met de ministers van Financiën geen doorbraak had opgeleverd. ‘Het ziet er zeer somber uit.’ IMF-voorzitter Lagarde riep de Griekse politici op zich eindelijk eens als ‘volwassenen’ te gedragen. Europees Commissaris Moscovici (economische en financiële zaken) zei dat het de hoogste tijd is dat Tsipras en zijn financiënminister Varoufakis ‘serieus gaan onderhandelen’.
Liveblog
De Volkskrant hield gedurende de hele dag een liveblog bij over de ontwikkelingen omtrent Griekenland. Lees het blog hier terug.
Telegraaf 18.06.2015 De gesprekken tussen de Europese Unie en Griekenland zitten volledig vast. Komende maandag moeten de EU-leiders proberen tijdens een extra Eurotop in Brussel vlot te trekken.
,,We hebben helaas geen enkele vooruitgang geboekt”, zo stelde Eurogroep-voorzitter Dijsselbloem na afloop van de EU-vergadering in Luxemburg.”Het spijt me, maar er is heel weinig vooruitgang en er is ook geen zicht op een akkoord”, aldus de Nederlandse bewindsman.
Volgens Dijsselbloem bewegen de Grieken niet en zijn de maatregelen die ze voorstellen niet serieus en niet voldoende. ,,Daardoor zitten de gesprekken al een aantal weken vast. Terwijl de tijd opraakt. Al denk ik dat het nog steeds mogelijk is een akkoord te bereiken”.
Dijsselbloem en zijn collegaministers riepen Griekenland gisteren opnieuw op de komende dagen alsnog met voorstellen te komen om voortzetting van het steunprogramma mogelijk te maken. ,,Het is echt aan de Grieken om met voorstellen te komen. En dat moeten ze echt in de komende dagen doen.”
Komende maandag gaan de EU-leiders dus zelf proberen de impasse te doorbreken tijdens een extre Europese top in Brussel. Grote vraag is of dat lukt, omdat de Grieken dan nog steeds een dag of tien voor de finale deadline van eind juni staan.
NRC 18.06.2015 Griekenland en de eurolanden doen vanmiddag een ultieme poging om een oplossing te vinden voor de Griekse schuldenberg. De Grieken moeten binnenkort een grote betaling doen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en hopen daarom op nieuwe steun. Die krijgen ze echter alleen als Athene instemt met de door Brussel geëiste hervormingen. De vergadering van de eurogroep van vanmiddag (begin: 15.00 uur) wordt gezien als de laatste kans om tot een akkoord te komen. Komt het vanmiddag tijdens de eurogroep tot een compromis of dreigt de Griekse schuldencrisis uit te lopen in een vertrek uit de euro? Volg de ontwikkelingen hier live.
NRC 18.06.2015 De vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden is vandaag zonder akkoord over Griekenland geëindigd. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem heeft dat in een persconferentie bevestigd. De eurogroepvoorzitter meldde dat er “geen akkoord in zicht is” over Griekenland. Er is “helaas te weinig vooruitgang geboekt”, aldus Dijsselbloem. Voor NRC is Stéphane Alonso aanwezig bij de persconferentie.
VERWACHTINGEN WAREN NIET HOOGGESPANNEN
De zogeheten eurogroep boog zich vandaag onder meer over de Griekse schuldenkwestie. Het beraad begon om 15.30 uur. De Duitse krant Die Zeit meldde rond zes uur dat er onderhandeld zou worden over een “laatste aanbod” dat de EU Athene zou hebben gedaan, maar die berichten bleken niet te kloppen.
De verwachtingen voor de eurogroep van vandaag waren al niet hooggespannen. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei voor aanvang van de bijeenkomst vanmiddag dat hij “vrij somber” was over de kansen op een akkoord. “Voor een deal hadden de Grieken hier nu voorstellen onder hun arm mee moeten brengen, maar die heb ik niet gezien.” LEES VERDER›
Lees al het nieuws van vandaag terug in onsliveblog.
Telegraaf 18.06.2015 Terwijl de bevolking in Griekenland zich steeds meer begint te roeren en de regering in Athene na de bijeenkomst van de eurogroep nog met lege handen staat, komt een escalatie van de Griekse schuldencrisis met rasse schreden naderbij. DFT.nl legt uit wat de gevolgen kunnen zijn als Griekenland geen noodsteun krijgt en niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen.
Ziet de Nederlandse belastingbetaler nog wat terug van de leningen aan Griekenland?
De Griekse schulden kunnen niet zomaar worden weggestreept bij een bankroet van een land. Wel is het aannemelijk dat aflossingen door de regering in Athene aan het IMF en de ECB op korte termijn niet voldaan gaan worden en uiteindelijk met alle geldschieters mogelijk afspraken worden gemaakt over gedeeltelijke afschrijvingen op de schulden. We moeten er zelfs rekening mee houden dat het geld dat Nederland uitleende aan Griekenland waarschijnlijk niet meer terug komt, wat recent Kees Vendrik, lid van de Algemene Rekenkamer al stelde.
Trouw 18.06.2015 Uit vrees voor een Grexit en een faillissement van Griekse banken halen steeds meer Grieken het geld van hun rekeningen. Gisteren werd in een dag 950 miljoen euro opgenomen, melden Griekse media. Vanmiddag overleggen de Europese ministers van financiën over de vastgelopen onderhandelingen met de Griekse regering.
De afgelopen weken was er volgens de Griekse media al sprake van opnames van zo’n 100 miljoen euro per dag. In totaal zou dit jaar al zo’n 30 miljard euro van Griekse bankrekeningen zijn gehaald. Grieken krijgen nu het gevoel dat een faillissement van Griekenland en een mogelijk uittreden van hun land uit de euro – een Grexit, onvermijdelijk is. Het overleg tussen de Griekse regering en de Europese Unie en het IMF is de afgelopen tijd volledig vastgelopen.
Dat moment dreigt eind deze maand, als het land 1,6 miljard euro moet overmaken aan het Internationale Monetaire Fonds IMF. Als Griekenland dit bedrag niet bij elkaar kan krijgen, dreigt het failliet te gaan.
Telegraaf 18.06.2015 Grieken hebben in de eerste drie dagen van deze week 2 miljard euro van hun bankrekeningen gehaald. Dat meldde persbureau Reuters donderdag op basis van bronnen in de Griekse bankensector. Het opgenomen bedrag is het dubbele van wat de Europese Centrale Bank extra opzij legde voor hulp aan Griekse banken.
De massale pintransacties lijken aan te geven dat de Griekse bevolking niet meer in een schuldenakkoord gelooft. Het Internationaal Monetair Fonds sprak klare taal. De verschuldigde 1,6 miljard euro moet op 30 juni door Athene zijn overgeboekt. Die deadline zal niet verlegd worden en van uitstel zal evenmin sprake zijn, aldus directeur Christine Lagarde.
De 2 miljard euro die tussen maandag en woensdag is opgenomen, staat gelijk aan ongeveer 1,5 procent van de 133 miljard euro aan spaartegoeden van huishoudens op Griekse rekeningen.
Telegraaf 18.06.2015 De risico’s die de onzekerheid over Griekenland met zich meebrengt is voor de overige eurolanden te behappen. Voorwaarde daarbij is wel dat er tijdig een effectief beleid wordt gevoerd. Dat stelde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) donderdag.
,,Het acute besmettingsgevaar is al sterk gereduceerd, onder meer met de steunmaatregelen die de ECB heeft getroffen. Op de wat langere termijn kunnen de risico’s rond Griekenland goed worden opgevangen zo lang in samenspraak wordt besloten de monetaire unie hechter te maken”, aldus het IMF.
Volgens de internationale geldschieter zijn de vooruitzichten voor de eurozone op de middellange termijn ,,bedrukt”. Het economisch herstel is nog altijd broos, onder meer door een ,,chronisch gebrek aan vraag, verzwakte balansen en een trage voortgang van hervormingen”.
Telegraaf 18.06.2015 Het belang van de eurozone als handelspartner van Griekenland is dit jaar sterk toegenomen, na jaren van afname of lichte groei. Dat maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag bekend.
Duitsland, de grootste economie in de eurozone, heeft Rusland ingehaald als belangrijkste goederenleverancier, terwijl nummer drie Italië Turkije afloste als voornaamste afzetmarkt.
Nederland is als handelsland belangrijker voor Griekenland dan omgekeerd, constateerde het statistiekbureau. Ons land stond vorig jaar op de zestiende plek als exportland voor de Grieken, en qua import op de zevende plaats. Griekenland zelf was op de Nederlandse exportranglijst nummer 33, en nummer 67 bij de import. „De reden is dat een groot handelsland meer invloed heeft op een kleiner handelsland dan andersom”, aldus het CBS. De Nederlandse goederenhandel was in 2014 bijna 13 keer groter dan de Griekse handel.
Telegraaf 18.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras wil een oplossing voor de Griekse schuldenproblematiek, maar wacht nog op de reacties van de Europese Unie op de voorstellen die zijn gedaan om de crisis op te lossen. Dat heeft Tsipras gezegd in de Oostenrijkse media.
Daarmee spreekt Tsipras tegen dat zijn regering geen concrete voorstellen zou hebben ingediend. Volgens Brussel is het juist nog wachten op nieuwe Griekse plannen voor een oplossing van de schuldencrisis. Tsipras brengt donderdag een bezoek aan het Russische Sint-Petersburg om een economisch forum bij te wonen.
Donderdag vergadert de eurogroep, de ministers van Financiën van de eurozone, in Luxemburg over Griekenland. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem heeft al laten weten niet te verwachten dat dit overleg resultaat zal opleveren.
De Franse minister van Financiën Michel Sapin zei donderdag tegen de Franse radio dat Frankrijk tot het einde zal blijven vechten voor een oplossing voor Griekenland. Volgens Sapin is de situatie verontrustend, vooral voor de Grieken. Een vertrek van Griekenland uit de euro zou een ,,totale catastrofe” zijn voor het land, aldus de minister.
Telegraaf 18.06.2015 Meer Griekse burgers lijken zich voor te bereiden op een exit uit de euro. Inwoners van het land hebben alleen woensdag al bijna een miljard euro van hun rekening gehaald. Die flappen worden waarschijnlijk voorlopig in een oude sok bewaard. Dat meldt de Duitse krant Handelsblattdonderdag. In totaal hebben de Grieken dit jaar al voor bijna €30 miljard van hun rekeningen gehaald, zo maakte de Griekse centrale bank gisteren al bekend.
De sfeer in het land wordt steeds koortsachtiger, want de deadline voor de Grieken komt steeds dichterbij. Aan het eind van de maand moet het land een grote betaling doen aan het Internationaal Monetair Fonds.
De beurs in Athene ging aanvankelijk hard onderuit. Rond kwart voor twaalf stond de Griekse graadmeter 4,2% in de min. Maar inmiddels is het verlies geheel weggewerkt.
De Grieken en hun geldschieters praten al tijden over een oplossing. Vandaag komen de ministers van Financiën van de eurozone bijeen om verder te praten. Mocht dat niets opleveren, dan zou er zondag nog nieuw overleg kunnen plaatsvinden tussen Europese regeringsleiders.
Telegraaf 18.06.2015 ‘Ik wil nog wel zien of premier Tsipras zo stoer is als Griekenland straks failliet gaat.’ Volgens Martin Visser helpt het land zichzelf om zeep.
Telegraaf 18.06.2015 Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem verwacht niet dat er tijdens het overleg van de ministers van Financiën van de eurolanden grote stappen worden gezet in de Griekse schuldenkwestie. Dat zei hij donderdag voorafgaand aan de vergadering in Luxemburg.
Onderhandelingen tussen Athene en de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) over hervormingen en besparingen in ruil voor financiële steun slepen al maanden aan zonder resultaat. Ook nu ligt er nog geen (tegen)voorstel van de Grieken op tafel.
Dijsselbloem sloot niet helemaal uit dat er tijdens het overleg alsnog een deal wordt gesloten, maar dan moeten de Grieken met plannen komen. „En die heb ik nog niet gezien. De tekenen zijn somber.”
Telegraaf 18.06.2015 De deadline voor de aflossing van leningen van in totaal bijna 1,6 miljard euro door Griekenland aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) blijft staan op 30 juni. Er zal geen sprake zijn van een verlenging van de deadline of een uitstelperiode. Dat heeft IMF-voorzitter Christine Lagarde donderdag gezegd.
Als de Grieken de deadline missen, is het land in gebreke bij het nakomen van zijn financiële verplichtingen aan het IMF, aldus Lagarde. ,,Ik hoop echt dat dat niet het geval zal zijn”, zei ze.
De IMF-directeur is in Luxemburg voor een bijeenkomst van de ministers van Financiën van de eurozone, verenigd in de eurogroep, om over Griekenland te praten. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem liet vooraf al weten dat er waarschijnlijk geen deal wordt bereikt over de Griekse crisis bij dit overleg, dat om 15.00 uur begint.
Telegraaf 18.06.2015 Griekenland kan het nog met haar geldschieters eens worden. Daarvan is de Duitse kanselier Angela Merkel overtuigd, zei ze vanmorgen in de Bondsdag in Berlijn. ,,Als de verantwoordelijken het in Athene willen, dan is het nog steeds mogelijk dat ze het met de instituties EU, ECB en IMF eens worden.“
Wel moet Athene alle kredieten zoals beloofd terug betalen en eindelijk de aangekondigde hervormingen doorvoeren om het laatste geld uit het tweede hulpprogramma, dat eind juni verstrijkt, te ontvangen. Merkel gaf aan dat Duitsland wil dat Griekenland in de eurozone blijft.
Tijdens een regeringsverklaring in het parlement stelde Merkel dat Griekenland de afgelopen jaren ‚ongekende hulp van de partners heeft gekregen‘. ,,Andere landen als Spanje, Portugal en Ierland staan volgens het principe ‚hulp in ruil voor eigen prestaties’ weer op eigen benen. Ook Cyprus is op de goede weg. Die landen hebben hun kans benut.“
Telegraaf 18.06.2015 Griekenland heeft niet bij Rusland aangeklopt voor financiële steun. Dat liet de Russische onderminister van Financiën, Sergei Storchak, donderdag weten.
Volgens Storchak heeft Rusland niet de budgettaire middelen om Griekenland te helpen. De Russische overheid is volgens de bewindsman meer geïnteresseerd in normale verstandhoudingen tussen Griekenland en al zijn partners. Moskou wil de spanningen niet verder vergroten.
De Griekse premier Alexis Tsipras bracht in april een bezoek aan president Vladimir Poetin in Moskou. Destijds werd gemeld dat Tsipras niet om economische hulp heeft gevraagd. Tsipras is donderdag bij een economisch forum in Sint-Petersburg, waar hij Poetin zal ontmoeten.
Poetin liet op het forum weten dat Rusland zuinig moet zijn met zijn voorraden aan buitenlandse valuta en goud en deze niet moet verspillen. Die voorraden vormen volgens hem ,,een veiligheidsnet” dat kan helpen de politieke stabiliteit in Rusland te behouden. De Russische economie heeft veel last van de westerse sancties vanwege de crisis in Oekraïne en de sterk gedaalde olieprijs.
Trouw 18.06.2015 Alle schijnwerpers staan vandaag op de eurogroepbijeenkomst in Luxemburg. Zet die een Grexit in gang? De dreiging verschilt nogal van die in 2011/2012.
Alles wijst erop dat de toch al moeizame relatie tussen Athene en de internationale geldschieters deze maand op de klippen loopt
De premier van Griekenland staat te glunderen op het Brusselse asfalt. Geef hem eens ongelijk: de ministers van financiën van de eurozone, verzameld in de eurogroep, zijn zojuist akkoord gegaan met het vrijgeven van een enorme portie noodleningen aan Athene: ruim 34 miljard euro, binnen enkele dagen over te maken.
“De solidariteit in onze unie leeft”, zegt de premier. “Grexit is dood. Griekenland is weer op de been. De offers die de bevolking heeft gebracht, zijn niet voor niets geweest. Dit is niet alleen een nieuwe dag voor Griekenland, maar ook een nieuwe dag voor Europa.”
Zou Alexis Tsipras zoiets over zíjn lippen kunnen krijgen, in juni 2015? De woorden kwamen op 13 december 2012 uit de mond van de toenmalige conservatieve premier Antonis Samaras; bezwerende woorden die nu geheel lijken losgezongen van de werkelijkheid. De ‘Grexit’, een vertrek van de Grieken uit de inmiddels negentien landen tellende eurozone, is weer springlevend.
Trouw 17.06.2015 Als Griekenland op korte termijn geen akkoord bereikt met zijn geldschieters, staat het land aan de vooravond van een ongekende economische crisis. Dat zegt de Griekse centrale bank in een rapport aan het Griekse parlement. Het uittreden uit de euro betekent volgens het instituut het ‘begin van een pijnlijke route’, die uitmondt in een dramatische val van de welvaart, torenhoge inflatie en nog verdere stijging van de werkloosheid.
Tussen oktober vorig jaar en eind april haalden de Grieken ruim 30 miljard euro van hun rekeningen !!!
De felle bewoordingen van de Bank of Greece geven aan dat het instituut serieus rekening houdt met het mislukken van de onderhandelingen tussen Griekenland en de eurolanden en het IMF. Zonder akkoord kan Griekenland eind deze maand een schuld van 1,5 miljard aan het IMF niet voldoen, en waarschijnlijk ook niet langer de pensioenen en ambtenarensalarissen betalen. Het gevolg is een exit uit de euro, voorspelt de Griekse centrale bank. Maar hoe ziet zo’n scenario er eigenlijk uit voor het land? Een Grexit in vier stappen.
VK 17.06.2015 Donderdag komt de Eurogroep bijeen om over een naderend faillissement van Griekenland te spreken. Noodvergaderingen staan voor het weekeinde gepland. Wat gebeurt er als het misgaat?
De Griekse nationale bank heeft woensdag gewaarschuwd dat Griekenland uit de eurozone en mogelijk ook uit de EU moet vertrekken als het niet op zeer korte termijn een akkoord sluit met zijn geldschieters. Andere euro- en niet-eurolanden (Groot-Brittannië) hebben noodplannen klaarliggen om de gevolgen van een ‘Grexit’ op te vangen.
Donderdagavond buigen de ministers van Financiën van de eurolanden zich opnieuw over het naderende faillissement van Griekenland. De verwachting is dat Griekse minister Varoufakis hard door zijn collega’s zal worden aangepakt, niet voor de eerste keer overigens. De hoop is dat Varoufakis, geconfronteerd met de eensgezinde kritiek, alsnog bereid is concessies te doen. Varoufakis sprak woensdagavond nog over ‘de morele plicht’ om een akkoord te bereiken.
Trouw 17.06.2015 De kans is zeer klein dat er donderdag tijdens overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden een deal wordt bereikt over Griekenland. Dat zei minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem woensdag in debat in de Tweede Kamer.
Een akkoord dat niet geloofwaardig is, zal in ons gezicht ontploffen, aldus Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem.
Het is wachten op Griekse voorstellen. Aangezien die voorstellen er nog niet zijn, én de experts van de geldschieters die nog niet hebben getoetst, is niet aannemelijk dat de ministers besluiten kunnen nemen.
Athene onderhandelt al maanden met de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) over besparingen en hervormingen in ruil voor financiële steun. Het land moet aan het einde van de maand een grote aflossing doen zonder daar de financiële middelen voor te hebben.
Telegraaf 17.06.2015 Het Griekse bedrijfsleven heeft premier Alexis Tsipras opgeroepen alles te doen om Griekenland in de eurozone te houden en een breuk met de schuldeisers te voorkomen. Dat blijkt uit een open brief van belangrijke werkgevers- en brancheverenigingen in de Griekse media.
Volgens de organisaties is het van ,,het grootste belang” dat wordt voorkomen dat Griekenland uit de euro zou moeten. ,,Zonder een deal met de schuldeisers zullen de werklozen geen werk vinden. Griekenland heeft meer Europa nodig om vooruit te komen”, aldus de brief. De oproep werd ondertekend door de voorzitters van industrieverenigingen en organisaties voor handel en toerisme.
De onderhandelingen tussen de Grieken en de schuldeisers lijken muurvast te zitten. Donderdag vindt weer Europees topoverleg over de kwestie plaats.
Telegraaf 17.06.2015 Overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden donderdag in Luxemburg lijkt niet te leiden tot een akkoord over steun aan Griekenland in ruil voor hervormingen. Daarvoor ontbreekt het gewoon aan concrete Griekse voorstellen. Minister en voorzitter van dit overleg Jeroen Dijsselbloem zei dat de kans ,,zeer klein” is dat een akkoord aanstaande is.
Het is wachten op Griekse tegenvoorstellen. Aangezien die er nog niet zijn is het niet aannemelijk dat de ministers zullen besluiten geld over te maken aan Griekenland. Toch zal ‘Griekenland’ een van de belangrijkste thema’s van de eurogroep zijn.
Onderhandelingen tussen Athene en haar crediteuren (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) slepen al maanden aan zonder resultaat. Voorstellen voor besparingen en hervormingen van de kant van de geldschieters worden steevast in Athene afgewezen.
Telegraaf 17.06.2015 De kans is zeer klein dat er donderdag tijdens overleg tussen de ministers van Financiën van de eurolanden een deal wordt bereikt over Griekenland. Dat zei minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem woensdag in debat in de Tweede Kamer. Het is wachten op Griekse voorstellen. Aangezien die voorstellen er nog niet zijn, én de experts van de geldschieters die nog niet hebben getoetst, is niet aannemelijk dat de ministers besluiten kunnen nemen.
Athene onderhandelt al maanden met de geldschieters (de eurolanden, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds) over besparingen en hervormingen in ruil voor financiële steun. Het land moet aan het einde van de maand een grote aflossing doen zonder daar de financiële middelen voor te hebben.
Telegraaf 17.06.2015 Griekenland heeft de economieprofessor Michalis Psalidopoulos aangesteld als zijn nieuwe vertegenwoordiger bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat maakte het Griekse ministerie van Financiën woensdag bekend.
De hoogleraar aan de Universiteit van Athene was niet de eerste keus van de Grieken. De overheid kwam eerder met een andere kandidaat op de proppen, Elena Panaritis, een vertrouweling van minister van Financiën Yanis Varoufakis. Maar zij kreeg niet de steun van de regerende Syriza-partij, omdat haar visie niet aansloot bij die van de partij. Ze trok zich daarom op het laatste moment terug.
Griekenland is momenteel met het IMF en de Europese schuldeisers in cruciale onderhandelingen verwikkeld over de schuldenproblemen van het land.
Psalidopoulos begint op 29 juni op zijn nieuwe post. Hij volgt Thanos Catsambas op die in april terugtrad.
Telegraaf 17.06.2015 De spanningen rond Griekenland zijn nog nooit zo hoog opgelopen als nu. De Griekse regering stuurt misschien wel moedwillig aan op een mislukking.
Dat zegt Tom de Bruijn, jarenlang ambassadeur van Nederland in Brussel en tegenwoordig D66-wethouder in Den Haag, tegen de Financiële Telegraaf. Volgens hem is het gebruikelijk dat beide partijen de spanning opvoeren. „Maar nu wordt er toch met vuur gespeeld en lijken de emoties de overhand te krijgen boven het verstand.”
Eerder dit jaar was De Bruijn nog optimistisch. Hij zat namens de Europese Commissie in de Taskforce for Greece en hoopte dat de nieuwe regering in Athene corruptie en fraude echt te lijf zou gaan. Maar nu constateert hij dat Griekenland geen millimeter is opgeschoten met de nieuwe premier.
Telegraaf 17.06.2015 Als Griekenland failliet gaat, is een vertrek uit de eurozone onvermijdelijk. Een Grexit betekent hoogstwaarschijnlijk ook dat Griekenland uit de Europese Unie stapt. Dat schrijft de Griekse centrale bank in een rapport dat ze naar het Griekse parlement en de Griekse regering heeft gestuurd. Het is zeer opmerkelijk dat de centrale bank zich zo expliciet uitlaat over dergelijke scenario’s.
‘Als er geen akkoord wordt bereikt, is dat het begin van een pijnlijke route die in eerste instantie leidt tot een Grieks faillissement en uiteindelijk tot het vertrek van het land uit de euro en – zeer waarschijnlijk – uit de Europese Unie’, zo schrijft de Griekse centrale bank.
‘Een beheersbare schuldencrisis, zoals we die nu samen met onze partners aanpakken, zou zich in rap tempo ontwikkelen tot een oncontroleerbare crisis, met grote risico’s voor het bancaire systeem en de financiële stabiliteit’, aldus de centrale bank. ‘Een euro-exit zou de slechte omstandigheden alleen maar verder verergeren. De daaruit voortvloeiende wisselkoerscrisis zal dan leiden tot torenhoge inflatie.’
De centrale bankiers schrijven dat Griekenland in dit doemscenario in een diepe recessie terecht komt. Dat leidt tot snel stijgende werkloosheid, dalende inkomens en daarmee ‘een ineenstorting van de Griekse economie’.
Oud-Navo-chef Jaap de Hoop Scheffer waarschuwde afgelopen weekend voor een dergelijk scenario. Volgens hem is het om geopolitieke redenen heel erg slecht als Griekenland uit de euro stapt.
Telegraaf 17.06.2015 Als je deze zomer op vakantie gaat naar Griekenland loop je risico: het land zakt in chaos weg als het failliet gaat. Daar waarschuwt oud-Europarlementariër Derk Jan Eppink voor. Ook vragen we hem of QE van de ECB nou wel nodig was.
Trouw 17.06.2015 Een meerderheid van de Duitsers is voor een ‘Grexit’, waarbij Griekenland uit de eurozone treedt. Uit een rondvraag van het instituut YouGov blijken er 58 procent voorstanders.
Amper 28 procent van de ondervraagde Duitsers wil Griekenland in de eurozone houden. Veertien procent heeft geen mening.
Bijna de helft van de ondervraagden (49 procent) denkt dat een uitstap ‘waarschijnlijk’ is, terwijl 42 procent het ondenkbaar acht.
De rondvraag werd afgenomen tussen 12 en 16 juni, bij 1.286 burgers ouder dan 18 jaar.
Elsevier 17.06.2015 Terwijl verschillende landen, en vooral hun burgers, steeds kritischer worden over Griekenland, neemt de Oostenrijkse bondskanselier Werner Faymann het juist op voor de Grieken. Het land moet meer steun krijgen.
De socialist zegt tegen de Oostenrijkse zender ORF dat de Griekse bevolking al veel voor zijn kiezen heeft gekregen sinds het begin van de schuldencrisis.
Begrijpen
Faymann is kritisch over de eisen die de geldschieters, de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie, stellen aan Griekenland. ‘Ik weet dat er een aantal voorstellen is, ook van de instituties, die ik niet in orde vind,’ zegt de bondskanselier.
Faymann verwijst daarbij naar de hoge werkloosheid, en daarbij het ontbreken van een zorgverzekering en verhoging van de btw op medicijnen, waarvoor de geldschieters zouden pleiten. ‘Mensen in zo’n moeilijke situatie kunnen dit niet begrijpen.’
Tijdens een bezoek aan Griekenland, benadrukte Faymann dat hij de Griekse bevolking steunt: ‘Ik sta aan de kant van de Griekse bevolking, die in deze moeilijke situatie zitten en met nog meer nadelige gevolgen te maken krijgen.’
Hervormingen
Het lukt Griekenland en de geldschieters maar niet om een akkoord te bereiken over de financiële toekomst van het Zuid-Europese land. De Griekse regering heeft meer geld nodig om aan zijn betalingsverplichtingen te voldoen, maar de geldschieters willen dat de regering meer hervormt.
De Griekse minister Yanis Varoufakis van Financiën heeft in de Duitse krant Bild opnieuw aangedrongen op gedeeltelijkekwijtschelding van de schulden. Verder pleit hij voor langere betaaltermijnen. Alleen op die manier zou Griekenland aflossing van de grote schulden garanderen.
Vernederen
Intussen zegt voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie dat de Griekse regering de bevolking misleidt. Premier Alexis Tsipras zegt dat de geldschieters zijn land ‘vernederen’.
Niets van waar, zegt Juncker: ‘Ik neem het de Grieken kwalijk dat zij de Griekse bevolking dingen vertellen die niet overeenkomen met wat ik tegen de Griekse premier heb gezegd.’ Zo zegt Tsipras dat de geldschieters willen, dat hij het btw-tarief op elektriciteit en medicijnen verhoogt.
Volgens Juncker klopt dat niet: ‘Ik ben daar helemaal niet voor en de premier weet dat… over verhoging van de btw op medicijnen en elektriciteit. Dat zou een enorme fout zijn. Het debat in Griekenland en daarbuiten zou makkelijker zijn als de Griekse regering precies vertelt wat de Commissie daadwerkelijk voorstelt.’
Telegraaf 16.06.2015 De Griekse premier Alexis Tsipras die zich nog steeds lijkt te verzetten tegen het laatste EU-voorstel, is door Amerika gemaand om zo snel mogelijk tot een compromis te komen met de internationale geldschieters, zo meldt The Financial Times op basis van een woordvoerder bij het Amerikaanse ministerie.
Jack Lew, de minister van Financiën in de VS, zou een gesprek hebben gevoerd met Tsipras, waarbij de Griekse politiek leider werd gevraagd om een handreiking te doen om de onderhandelingen met de andere EU-landen vlot te trekken.
Ook waarschuwde Lew dat het mislukken van het overleg over de benodigde hervormingen in Griekenland een harde schok zal veroorzaken in het Zuid-Europese land en tot grote onzekerheid gaan leiden in Europa.
Komende donderdag zullen de Europese ministers van Financiën zich opnieuw gaan buigen over de Griekse schuldenperikelen, waarbij alles uit de kast moet worden gehaald om een wanbetaling van de regering in Athene te voorkomen.
NRC 16.06.2015 De Amsterdamse AEX-index is vandaag, na dalingen, toch met winst gesloten. Ook elders in Europa gingen de beurzen overwegend omhoog. Vanmiddag sprak de Griekse premier Tsipras sussende woorden tegen het parlement. Hij zei dat Griekenland blijft werken aan een oplossing.
De AEX-index eindigde 0,5 procent hoger op 475,17 punten. De MidKap steeg 0,7 procent tot 712,58 punten. De beurs in Parijs steeg 0,5 procent. In Londen sloot de FTSE-index nagenoeg vlak. De DAX in Frankfurt ging 0,5 procent vooruit.
Het vertrouwen van Duitse beleggers bleek deze maand verder te zijn gedaald door de aanhoudende onrust rond Griekenland. De hoofdindex in Athene leverde 4,8 procent in. De Griekse beurs raakte in de afgelopen twee handelsdagen al ruim 10 procent aan waarde kwijt.
GESPREKKEN LOPEN OP NIETS UIT
Gesprekken tussen Griekenland en zijn geldschieters lopen steeds op niets uit. Athene weigert akkoord te gaan met hervormingen en bezuinigingen die de eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) eisen in ruil voor noodsteun.
De vergadering van de zogenoemde Eurogroep van ministers van Financiën (onder leiding van minister Dijsselbloem), aanstaande donderdag, is cruciaal. Als er geen akkoord bereikt wordt, overwegen Europese regeringsleiders dit weekend een noodtop te houden.
Telegraaf 16.06.2015 De Griekse overheid heeft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) niet verzocht om uitstel voor de aflossing van 1,55 miljard euro die het land de geldschieter over juni verschuldigd is. Dat zei een regeringsfunctionaris die anoniem wenste te blijven dinsdag.
De ambtenaar reageerde daarmee op een bericht in het Duitse blad Bild dat Athene om zes maanden uitstel zou hebben gevraagd. Volgens Bild wilde Griekenland van een ,,technische optie” gebruik maken om de betaling voor zich uit te schuiven.
Eerder deze maand kreeg Griekenland toestemming om zijn vier aflossingen, van in totaal 1,55 miljard euro, te mogen bundelen. Destijds werd afgesproken dat het bedrag uiterlijk op 30 juni op de rekening van het IMF is bijgeschreven.
Telegraaf 16.06.2015 Het is cruciaal dat Griekenland en zijn geldschieters een levensvatbaar akkoord bereiken voor de lange termijn zodat beide partijen niet elke paar maanden terug hoeven te keren naar de onderhandelingstafel. Dat zei de Griekse premier Alexis Tsipras dinsdag.
Het grootste struikelblok in de al maanden voortslepende onderhandelingen is volgens Tsipras het verschil van mening tussen de Europese crediteuren en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over de herstructurering van de Griekse schuldenlast. ,,De grootste tegenstrijdigheid is dat het IMF maatregelen en een herstructurering wil, terwijl Europa de nadruk legt op maatregelen zonder herstructurering. Griekenland wil een ,,IMF a la carte”, aldus de premier.
Telegraaf 16.05.2015 De Europese effectenbeurzen stonden dinsdagochtend opnieuw in het rood. Beleggers namen geen risico’s meer vanwege de Griekse schuldencrisis. Ook werd gewacht op de Federal Reserve (Fed), die dinsdag begint aan zijn tweedaagse beleidsvergadering.
De AEX-index op Beursplein 5 noteerde aan het einde van de ochtend 1,1 procent lager op 467,87 punten. De MidKap zakte 1,3 procent tot 698,12 punten. De beurzen in Londen en Parijs verloren 0,5 en 0,8 procent.
De DAX in Frankfurt ging 1,1 procent achteruit, nadat was gebleken dat het vertrouwen van Duitse beleggers in juni verder is gedaald door de aanhoudende onrust rond Griekenland. De hoofdindex in Athene leverde 2,4 procent in. De Griekse beurs raakte in de afgelopen twee handelsdagen al ruim 10 procent aan waarde kwijt.
Telegraaf 16.05.2015 Bezoekers van DFT zien kwijtschelding van een deel van de torenhoge schulden van Griekenland totaal niet zitten. Met een Grexit kunnen ze beter leven, zo blijkt uit een peiling op DFT waarop maar liefst zo’n 33.000 keer is gestemd.
Griekenland wil slechts extra hervormingen doorvoeren als de geldschieters een deel van de schulden kwijtschelden. Deze bedraagt nu maar liefst 175% van de Griekse economie en zal dus nooit terugbetaald kunnen worden. Slechts 10% van de bezoekers van DFT zien dit zitten.
Volgens twee derde geeft een schuldenkwijtschelding een verkeerd voorbeeld aan andere EU-landen. Bijna een kwart vindt dat de geldschieters sowieso hun poot stijf moeten houden. Omdat Griekenland nooit bereid zal zijn alleen water bij de wijn te doen, leidt dit onherroepelijk tot een Grexit.
Telegraaf 16.06.2015 Het vertrouwen van Duitse beleggers in de economie is in juni verder gedaald door de aanhoudende onrust rond Griekenland. Dat maakte het gerenommeerde onderzoeksinstituut ZEW dinsdag bekend.
De ZEW-index, die het vertrouwen in de komende drie tot zes maanden weerspiegelt, daalde naar 31,5, van 41,9 een maand eerder. Daarmee staat de index op het laagste niveau sinds november vorig jaar. Economen rekenden in doorsnee op een daling tot een stand van 37,3.
Het is de derde maand op rij dat het vertrouwen van Duitse beleggers afneemt. In mei was ook al sprake van een forse daling van het beleggersvertrouwen.
Hervormingen
Een vooraanstaande parlementariër van regeringspartij CDU, Michael Grosse-Brömer, liet dinsdag weten dat als Griekenland niet over de brug komt met een sterke set hervormingen een Grieks vertrek uit de eurozone onvermijdelijk is. Volgens het Duitse parlementslid lijken de Grieken de problemen niet onder ogen te willen zien.
Econoom Aline Schuiling van ABN AMRO meldde in een reactie dat het cijfer aangeeft dat de gehele eurozone de negatieve effecten voelt van de spanningen rond Griekenland.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1d41eb70-0805-11eb-8de0-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9bed6596-06cd-11eb-a79a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9ffe1198-071e-11eb-bd6e-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ff2b781e-04d4-11eb-86c5-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eaa53146-04b6-11eb-bc1b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7290bbe-fe7f-11ea-a1ab-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46e91b42-fd60-11ea-8310-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/68bcd728-fc1a-11ea-8a27-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6594b92e-e62d-11ea-9404-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/585c4d5c-637f-11ea-b88a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/58a0b938-61ef-11ea-935b-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3b2b6c3c-63a6-11ea-9015-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/369d0286-62c8-11ea-81cf-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0b1ffcca-6157-11ea-9f31-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/28282efe-605e-11ea-9f31-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6285e4ce-6068-11ea-ad4e-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8448717e-5f84-11ea-9dce-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8a022e2e-5ef4-11ea-9a7b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/23a37940-5f16-11ea-a6f4-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8d562632-5ed8-11ea-a21a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/921e7a1c-5ecd-11ea-a0b2-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9242a78e-5ecd-11ea-a0b2-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5ac132e6-5eb2-11ea-b0dc-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a345a78a-5e31-11ea-b030-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b695da2e-5e15-11ea-ad4e-02d2fb1aa1d7.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/098d7c24-5e10-11ea-ae6d-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/77f586f8-5d83-11ea-8350-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e92a9aec-5d6b-11ea-a21a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c7902500-5d39-11ea-b7b8-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ea1c2a9a-5d18-11ea-9c25-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/204a99ac-5c8e-11ea-800a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/522e7980-5bd4-11ea-800a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/62c117ee-5bc0-11ea-a21a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eeec65c2-5b41-11ea-b53c-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1602d2ae-5ae3-11ea-ad4e-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2a08cb1c-5adb-11ea-ad4e-02d2fb1aa1d7.jpg)
Patrick Kingsley @PatrickKingsley
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0c0d340a-5ad5-11ea-b767-02d1dbdc35d1.jpg)
Marc Guillet @MarcGuillet1
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cc06cf54-5a2c-11ea-b0c1-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/293f3c7e-5a23-11ea-800a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a98c1334-5a2d-11ea-abf8-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6f2343b0-5a1a-11ea-8b78-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/43e7f4ae-59ff-11ea-abf8-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9fbcda28-5a0a-11ea-a21a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a59f7052-5a0c-11ea-800a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/44c28e8c-5a29-11ea-a10d-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d53d929a-59f7-11ea-8fae-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2692ecb0-6401-11e8-a52b-3da3abd77110.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c9cd5fb4-637a-11e8-a781-c1023be9e278.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/345ef168-5f88-11e8-bbf7-636a045188ef.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a7883942-fa39-11e7-bdb8-7dbce15285cd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0aaf3a54-d80f-11e7-90d1-43191602f60d.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.