Manager van partijbureau 50PLUS is ontslagen, omdat ze bereid was een gift van 15.000 euro in cash geld weg te moffelen. Partijvoorzitter Geert Dales spreekt van “een ernstige vertrouwensbreuk” en benadrukt dat dergelijke giften “volstrekt ontoelaatbaar” zijn.
De reactie van Dales werd getwitterd door fractievoorzitter Henk Krol:
De 50Plus-medewerker liep tegen de lamp door een onderzoek van De Telegraaf. De krant benaderde politieke partijen met een fictieve donateur die zei 15.000 euro in één keer te willen schenken aan de partij. Hij wilde alleen wel anoniem blijven.
De 50Plus-medewerker ging het verst door te adviseren het geld in een envelop vol contant geld af te leveren bij het partijbureau. Daarna zou de gift als anonieme donatie in de boeken worden opgenomen.
AD 12.03.2020
Telegraaf 20.07.2019
AD 17.10.2019
Dat is niet mogelijk, omdat partijen verplicht zijn schenkers die meer dan 4500 euro per jaar doneren te openbaren. In het onderzoek waren er slechts drie partijen (SP, Partij voor de Dieren, Forum voor Democratie) die de journalist van De Telegraaf, die via telefoon en mail onder een verzonnen naam met de partijen communiceerde, op die regel wezen.
„Integriteit heeft de laatste jaren niet meer de brede politieke prioriteit die het tien tot vijftien jaar geleden wél had”,zegt Jan Kleijssen, directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa.
De integriteitsexpert van de Raad van Europa benadrukt naar aanleiding van de onthulling van deze krant dat er nog veel ruimte is voor verbetering. „Integriteit lijkt nu eerder een voetnoot in de politieke agenda in plaats van het hoofdstuk dat het zou moeten zijn.”
50Plus-partijvoorzitter GeertDales wil daarom ’een fundamenteel debat’ voeren over geldgebrek in de politiek, volgens hem de wortel van wanpraktijken. „De democratie mag kennelijk niet veel kosten.”
AD 12.03.2020 50Plus-leider Henk Krol wil dat partijvoorzitter Geert Dales na de verkiezingen Tweede Kamerlid wordt. Die opmerkelijke oproep doet Krol in deze krant aan Dales.
Hij voelt zichzelf er niet toe geroepen, maar ik zou heel blij zijn als Geert in de Kamer gaat zitten voor 50Plus, aldus Partijleider Henk Krol (50Plus).
Het verzoek is saillant, omdat Dales als partijvoorzitter flink de bezem door de partij haalt. Hij heeft ook wel eens kritiek op hoe de politicus Henk Krol opereert. Volgens Krol is Dales’ rol als puinruimer bijna klaar, dus kan hij een andere functie vervullen namens de partij.
,,Ik betreur het dat één man, Geert Dales, zich nog niet heeft gemeld om op de lijst te staan”, vertelt Krol. ,,Dankzij zijn bestuurlijke ervaring is de partij tot rust gekomen. Hij voelt zichzelf er niet toe geroepen, maar ik zou heel blij zijn als Geert in de Kamer gaat zitten voor 50Plus.”
Heel Nederland weet dat Henk een aardige man is. Luchtige optredens zijn dus onnodig, aldus Partijvoorzitter Geert Dales (50Plus).
Momenteel staat 50Plus op zo‘n tien zetels in de peilingen richting de landelijke verkiezingen in maart 2021, nu hebben ze er vier. Volgens Krol zou Dales een waardevolle toevoeging zijn voor de toekomstige, grotere fractie. ,,En ik kan zeer goed met hem samenwerken.”
De partijvoorzitter en leider van 50Plus hebben bijna dagelijks contact. Toch doet Krol zijn oproep aan Dales nu via de krant. Krol: ,,Ik denk dat Geert Dales een beetje druk van buitenaf nodig heeft, want hij staat nu niet te springen.”
Dales zei zelf onlangs nog tegen deze krant dat lijsttrekker Krol wat serieuzer te werk moet gaan richting de verkiezingen. Dales: ,,Heel Nederland weet dat Henk een aardige man is. Luchtige optredens zijn dus onnodig. Nu moet hij louter de focus leggen op onze kernthema’s. Flink studeren, nieuwe ideeën ontwikkelen, inhoudelijk debat en op tijd naar huis.”
Door deze oproep van Krol voelt Dales zich overvallen: ,,Dit verrast me, al is het Kamerlidmaatschap wel eens geopperd binnen onze partij. Ook is intern het partijleiderschap wel eens genoemd als optie, maar ik ambieer die functie sowieso niet.”
Geen onenigheid
Volgens de voorzitter is er geen onenigheid tussen hem en de partijleider en ‘voelt het goed’ dat Krol hem erbij wil halen in de fractie. ,,We zitten niet op elkaars verjaardag maar zijn wel echt politieke vrienden.” Dales gaat nu nadenken over het verzoek en dat bespreken met ‘mensen die ik serieus neem’. ,,Ik wil zeker weten of ik deze stap kan maken. Want ik wil niet als een baantjesjager te boek staan.”
De termijn van Dales als partijvoorzitter loopt af in mei 2021. Hij heeft nog tot en met 20 maart de tijd om zichzelf kandidaat te stellen voor de kieslijst van 50Plus.
50Plus-voorman Geert Dales denkt dat geldgebrek de oorzaak is van de wanpraktijken in de politiek.
Telegraaf 22.07.2019 Vanuit de Raad van Europa klinkt dat de Nederlandse politiek meer aan integriteit moet doen. Dit is naar aanleiding van het Telegraaf-artikel van afgelopen zaterdag waaruit blijkt dat politieke partijen zich bereid tonen om de wet te omzeilen of te overtreden voor een donatie.
„Integriteit heeft de laatste jaren niet meer de brede politieke prioriteit die het tien tot vijftien jaar geleden wél had”, zegt Jan Kleijssen, directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa.
De integriteitsexpert benadrukt naar aanleiding van de onthulling van deze krant dat er nog veel ruimte is voor verbetering. „Integriteit lijkt nu eerder een voetnoot in de politieke agenda in plaats van het hoofdstuk dat het zou moeten zijn.”
Kleijssen hoopt dat het undercoverwerk van De Telegraaf zorgt voor verbetering. „Hopelijk helpt de onderzoeksjournalistiek om het thema weer de politieke prioriteit te geven die voor het publieke vertrouwen in het democratisch bestel zo belangrijk is.”
Anoniem
Meerdere partijen bleken bereid om de wet te omzeilen of te overtreden toen er zogenaamd door een tussenpersoon van een donateur die anoniem wilde blijven – een journalist van De Telegraaf – 15.000 euro werd geboden.
Dit terwijl het volgens de wet geopenbaard moet worden als iemand in een jaar meer dan 4500 euro aan een partij geeft. De manager van het partijbureau van 50Plus toonde zich zelfs bereid om een stapel cash weg te moffelen. VVD, D66, ChristenUnie en Denk raadden aan om het bedrag op te knippen en familieleden als tussenpersonen te gebruiken.
Voor de SP is dat aanleiding om sponsoring van politieke partijen maar helemaal te willen verbieden. „Veel te veel partijen maken zich afhankelijk van geldschieters en blijken niet bereid te zijn om de regels voor partijfinanciering te respecteren.” 50Plus-partijvoorzitter Dales wil ’een fundamenteel debat’ voeren over geldgebrek in de politiek, volgens hem de wortel van wanpraktijken. „De democratie mag kennelijk niet veel kosten.”
MSN 22.07.2019 Vanuit de Raad van Europa klinkt dat de Nederlandse politiek meer aan integriteit moet doen. Dit is naar aanleiding van het Telegraaf-artikel van afgelopen zaterdag waaruit blijkt dat politieke partijen zich bereid tonen om de wet te omzeilen of te overtreden voor een donatie. „Integriteit heeft de laatste jaren niet meer de brede politieke prioriteit die het tien tot vijftien jaar geleden wél had”, zegt Jan Kleijssen, directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa.
De integriteitsexpert benadrukt naar aanleiding van de onthulling van deze krant dat er nog veel ruimte is voor verbetering. „Integriteit lijkt nu eerder een voetnoot in de politieke agenda in plaats van het hoofdstuk dat het zou moeten zijn.” Kleijssen hoopt dat het undercoverwerk van De Telegraaf zorgt voor verbetering. „Hopelijk helpt de onderzoeksjournalistiek om het thema weer de politieke prioriteit te geven die voor het publieke vertrouwen in het democratisch bestel zo belangrijk is.”
Meerdere partijen bleken bereid om de wet te omzeilen of te overtreden toen er zogenaamd door een tussenpersoon van een donateur die anoniem wilde blijven – een journalist van De Telegraaf – 15.000 euro werd geboden. Dit terwijl het volgens de wet geopenbaard moet worden als iemand in een jaar meer dan 4500 euro aan een partij geeft.
De manager van het partijbureau van 50Plus toonde zich zelfs bereid om een stapel cash weg te moffelen. VVD, D66, ChristenUnie en Denk raadden aan om het bedrag op te knippen en familieleden als tussenpersonen te gebruiken.
Voor de SP is dat aanleiding om sponsoring van politieke partijen maar helemaal te willen verbieden. „Veel te veel partijen maken zich afhankelijk van geldschieters en blijken niet bereid te zijn om de regels voor partijfinanciering te respecteren.” 50Plus-partijvoorzitter Dales wil ’een fundamenteel debat’ voeren over geldgebrek in de politiek, volgens hem de wortel van wanpraktijken. „De democratie mag kennelijk niet veel kosten.”
NU 20.07.2019 De manager van het partijbureau van 50PLUS is weggestuurd omdat die een gift wilde aannemen van 15.000 euro van een donateur. Dat heeft de partijvoorzitter Geert Dales bevestigd naar aanleiding van een bericht in De Telegraaf.
De Telegraaf heeft aan alle politieke partijen undercover geld aangeboden. Volgens de wet moet het geopenbaard worden als iemand in een jaar meer dan 4.500 euro aan een partij geeft.
Volgens 50PLUS werd de gift op 3 mei aan de partij aangeboden. De bureaumanager heeft dit toen gemeld. De partijvoorzitter heeft daarna in een interne mail laten weten dat 50PLUS geen giften van onbekenden en donaties in contanten accepteert.
Uiteindelijk werd duidelijk dat de medewerker van het partijbureau toch bereid was het geld aan te nemen. Dales zegt de medewerker om uitleg te hebben gevraagd.
“De uitkomst is dat van deze medewerker afscheid zal worden genomen wegens ernstige vertrouwensbreuk”, aldus Dales. “De krant heeft, al dan niet undercover, geen enkele poging gedaan om te checken wat het bestuur van het ‘voorstel’ vond. Dan was meteen duidelijk geworden dat 50PLUS daar nooit aan zal meewerken.”
‘Meerdere partijen wilden helpen wet te omzeilen in ruil voor geld’
Volgens De Telegraaf wilden meerdere partijen helpen om de wet te omzeilen in ruil voor het geld. VVD, D66, ChristenUnie en DENK raadden aan om het bedrag op te knippen en familieleden als tussenpersoon te gebruiken, aldus de krant.
Henk Krol, de fractievoorzitter van 50PLUS in de Tweede Kamer, deelde de officiële reactie van Dales op Twitter.
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft gezegd de partijen om opheldering te gaan vragen. “Hoewel de wet in materiële zin niet is overtreden omdat er geen gift is gedaan, lijkt een aantal partijen niet in de geest van de wet te handelen”, aldus de minister tegen De Telegraaf.
Reactie van Geert Dales, partijvoorzitter van 50PLUS, op de publicatie in De Telegraaf over ‘anonieme giften’👇🏼
NOS 20.07.2019 De manager van het partijbureau van 50Plus is ontslagen, omdat ze bereid was een gift van 15.000 euro in cash geld weg te moffelen. Partijvoorzitter Geert Dales spreekt van “een ernstige vertrouwensbreuk” en benadrukt dat dergelijke giften “volstrekt ontoelaatbaar” zijn.
De reactie van Dales werd getwitterd door fractievoorzitter Henk Krol:
De 50Plus-medewerker liep tegen de lamp door een onderzoek van De Telegraaf. De krant benaderde politieke partijen met een fictieve donateur die zei 15.000 euro in één keer te willen schenken aan de partij. Hij wilde alleen wel anoniem blijven.
Telegraaf 20.07.2019
Dat is niet mogelijk, omdat partijen verplicht zijn schenkers die meer dan 4500 euro per jaar doneren te openbaren. In het onderzoek waren er slechts drie partijen (SP, Partij voor de Dieren, Forum voor Democratie) die de journalist van De Telegraaf, die via telefoon en mail onder een verzonnen naam met de partijen communiceerde, op die regel wezen.
Andere partijen gaven het advies het geld te doneren via een stichting, de donatie op te knippen over meerdere jaren of het geld via verschillende familieleden in kleinere bedragen over te maken.
De PVV heeft op geen enkele manier op het verzoek van de ‘donateur’ gereageerd.
De 50Plus-medewerker ging het verst door te adviseren het geld in een envelop vol contant geld af te leveren bij het partijbureau. Daarna zou de gift als anonieme donatie in de boeken worden opgenomen.
Opheldering
Van de partijen die bereid waren het geld aan te nemen, vroegen er slechts twee (CDA, Denk) naar de herkomst van het geld. Een woordvoerder van het CDA laat weten dat in het giftenreglement staat dat er geen giften worden aangenomen waarvan de herkomst onduidelijk is.
Wel zou een CDA-medewerker de Telegraaf-journalist geadviseerd hebben het geld te doneren via een speciale stichting. Volgens de woordvoerder ligt dat genuanceerder. “Hij drong heel erg aan. Toen hebben we gezegd dat hij het ook kan overmaken naar de Kuyperstichting, een stichting die volledig losstaat van het CDA.”
Minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) gaat de genoemde partijen in het artikel om opheldering vragen. “Hoewel de wet in materiële zin hierbij niet overtreden is, lijken partijen niet in de geest van de wet te handelen”, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Daarnaast is Ollongren bezig de wet voor financiering van politieke partijen aan te passen. “Meer transparantie staat daarbij centraal”, zegt de woordvoerder. De wet moet op z’n vroegst op 1 januari 2021 in werking treden.
De aanleg van het netwerk waarmee warmte vanuit de Rotterdamse haven naar Westlandse glastuinbouwers moet worden getransporteerd, loopt een jaar vertraging op.
Alliander zou de pijpleidingen aanleggen, maar heeft zich teruggetrokken. Het bedrijf zou het te duur vinden om de infrastructuur over te nemen.
Alliander heeft op een beetje een onverklaarbare wijze afscheid van ons genomen, aldus Gerard Hofman,
Warmtebedrijf Westland (WBW), eigenaar van het netwerk, zegt echter signalen te hebben dat er iets anders aan de hand zou zijn. Het bedrijf stapte naar de rechtbank. WBW-directeur Gerard Hofman denkt dat Alliander en Stedin, een andere netbeheerder, samen afspraken hebben gemaakt. Het leidingenproject zou komen op het grondgebied waar Stedin de gas- en elektriciteitsnetten beheert. Maar kartelafspraken zijn verboden.
,,Alliander heeft op een beetje een onverklaarbare wijze afscheid van ons genomen”, geeft Hofman aan. ,,Dat geeft op zich niet, maar er bereikten ons berichten dat dat afscheid misschien wel een hele andere reden had dan zij aangaven. En dáár gaat die rechtszaak over.‘’
Ook de rechtbank concludeert dat de gang van zaken een beetje vreemd is en geeft daarom Warmtebedrijf Westland gelijk. ,,De zaak moet nader onderzocht worden en daarom hebben we toestemming gekregen voor een voorlopig getuigenverhoor”, zegt Hofman.
Onder anderen Annemarie Jorritsma, president-commissaris bij Alliander en fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer, en de directie van Alliander zullen worden gehoord. En ook andere mensen die beweren dat het anders is gelopen dan dat Alliander zegt.
Kortom, eerste Kamerlid, oud-burgemeester en inwoner van Almere, Annemarie Jorritsma VVD, wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Alliander en concurrent Stedin. De VVD-prominent is namelijk ook president-commissaris van Alliander.
“Niks aan de hand”, zegt Jorritsma zelf.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
En notabene Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafspraken ook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
Die ernstige beschuldiging van kartelvorming door de netbeheerders blijkt uit processtukken die in handen zijn van De Telegraaf. De concurrenten zouden in 2018 afspraken gemaakt hebben over delen van Nederland waar ze elkaar niet zouden concurreren. Dat is bij wet verboden, want dat houdt de prijzen hoog. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes uitgedeeld.
Zo zou het Havenbedrijf in Rotterdam zorgen voor de contacten met de industrieën en voor de aanleg van de infrastructuur daar, en WBW zou zorg dragen voor het distributienet in het Westland. Het project is onderdeel van een veel groter project voor warmte-uitwisseling en CO2-handel: de Warmterotonde.
Telegraaf 23.03.2019
Restwarmte-project gestaakt Jorritsma en Alliander kwamen in beeld bij de rechtbank tijdens een rechtszaak die aangespannen is door het Westlandse bedrijf WBW tegen de netbeheerder. Sinds 2017 werkte WBW samen met Alliander aan een project om restwarmte van de Rotterdamse haven naar tuinders te transporteren.
AD 25.03.2019
Vorig jaar zomer trok Alliander zich ineens terug en dat wekte de verontwaardiging van WBW op, maar ook de verdenking dat er afspraken zouden zijn gemaakt met andere netbeheerders. De kantonrechter schrijft hierover: “Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”.
‘Jorritsma heeft kartelafspraken bevestigd’ Ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD) treedt op als onderhandelaar van het Westlandse bedrijf en zegt dat Jorritsma de kartelafspraken tegen hem heeft bevestigd. “In het bijzijn van haar echtgenoot heeft zij bevestigd dat er tussen netbeheerders op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt”.
Volgens hem zou twee dagen voor de beëindiging van de samenwerking door Stedin en Alliander zijn afgesproken dat Alliander de activiteiten in het Westland zou staken. “Bovendien zou de voltallige raad van commissarissen van Alliander van de afspraken op de hoogte zijn”, staat in het verslag van de ex-bankier.
‘Haar man kreeg alles mee’ De Telegraaf sprak met Zegering Hadders en deze bevestigt dit: “Haar man zat tijdens ons gesprek in een zijkamer met een open verbinding, dus hij kreeg alles mee. Mevrouw Jorritsma zei na het gesprek te begrijpen dat ze actie moest ondernemen. Wij hebben echter sindsdien niets meer gehoord van Alliander”, aldus de voormalig ING-bestuurder.
Annemarie Jorritsma wil zelf niet communiceren via de media, maar bevestigt dat er sprake is van een conflict. “Maar het klopt niet wat er wordt beweerd”. En ook de Raad van Commissarissen zou niet bij de zaak betrokken zijn: “Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden.”
De rechtbank in Arnhem bepaalde onlangs dat behalve Jorritsma ook de bestuurstop van Alliander als getuige onder ede gehoord moet worden over de veronderstelde kartelafspraken.
AD 25.03.2019 De aanleg van het netwerk waarmee warmte vanuit de Rotterdamse haven naar Westlandse glastuinbouwers moet worden getransporteerd, loopt een jaar vertraging op. Alliander zou de pijpleidingen aanleggen, maar heeft zich teruggetrokken. Het bedrijf zou het te duur vinden om de infrastructuur over te nemen.
Alliander heeft op een beetje een onverklaarbare wijze afscheid van ons genomen, aldus Gerard Hofman,
Warmtebedrijf Westland (WBW), eigenaar van het netwerk, zegt echter signalen te hebben dat er iets anders aan de hand zou zijn. Het bedrijf stapte naar de rechtbank. WBW-directeur Gerard Hofman denkt dat Alliander en Stedin, een andere netbeheerder, samen afspraken hebben gemaakt. Het leidingenproject zou komen op het grondgebied waar Stedin de gas- en elektriciteitsnetten beheert. Maar kartelafspraken zijn verboden.
,,Alliander heeft op een beetje een onverklaarbare wijze afscheid van ons genomen”, geeft Hofman aan. ,,Dat geeft op zich niet, maar er bereikten ons berichten dat dat afscheid misschien wel een hele andere reden had dan zij aangaven. En dáár gaat die rechtszaak over.‘’
Ook de rechtbank concludeert dat de gang van zaken een beetje vreemd is en geeft daarom Warmtebedrijf Westland gelijk. ,,De zaak moet nader onderzocht worden en daarom hebben we toestemming gekregen voor een voorlopig getuigenverhoor”, zegt Hofman.
Onder anderen Annemarie Jorritsma, president-commissaris bij Alliander en fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer, en de directie van Alliander zullen worden gehoord. En ook andere mensen die beweren dat het anders is gelopen dan dat Alliander zegt.
Op zoek naar partner
Ondertussen loopt de aanleg van de twee pijpleidingen voor warmte en CO2 vanuit Rotterdam naar Westland wel een jaar vertraging op. Het wordt nu naar verwachting 2023 voordat de eerste tuinders geleverd krijgen.
Volgens Hofman weten de tientallen contractanten dat inmiddels en komt er niemand in de problemen. ,,We moeten ons nu versterken met een nieuwe grote partner”, zegt hij. ,,Het project is te groot, dat kunnen we niet alleen.”
Maar die leiding komt er dus wél, belooft directeur Hofman. ,,De aanhouder wint, maar wij willen gewoon weten hoe het zit. Als bepaalde mensen denken Nederland in stukjes te kunnen hakken in een vrije markt en kartelvorming te doen, dan moet dat aan de kaak gesteld worden.”
AD 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Stedin en Alliander. Bij die laatste is Jorritsma president-commissaris. ,,Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf. Alliander en Stedin zouden in 2018 hebben afgesproken elkaar niet te beconcurreren en Nederland daarbij hebben verdeeld in gebieden. Stedin is netbeheerder voor gas en elektriciteit in Zuid-Holland, Utrecht, regio Amstelland, Kennemerland en Noordoost Friesland.
Rotterdam-Westland
Jorritsma, sinds 2016 voorzitter van de raad van commissarissen van Alliander, moet onder ede getuigen bij de rechtbank in Arnhem. Dit omdat het hoofdkantoor van het nutsbedrijf in de stad is gevestigd. Ook de rest van de bestuurstop wordt onder ede gehoord over veronderstelde afspraken.
De getuigenverhoren maken deel uit van een procedure over de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland. Via dat netwerk zou restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Alliander en het Westlandse bedrijf WBW werkten sinds 2017 intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding.
Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, citeert De Telegraaf uit de beschikking van de kantonrechter.
Jorritsma zou hebben bevestigd dat er op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt tussen de netbeheerders. Dat zou ze afgelopen najaar bij haar thuis in Almere hebben gedaan tegenover voormalig ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD). Hij treedt op als onderhandelaar namens WBW.
Jorritsma bevestigt dat er een conflict is met Stedin maar volgens haar werden geen afspraken gemaakt over verdeling van de markt. ,,Want dan moet je ook een markt hebben en daarvan is hier geen sprake. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden’’, zegt ze in De Telegraaf .
Boetes
Het maken van afspraken die concurrentie verhinderen, beperken of vervalsen is verboden. Dit omdat de gevolgen groot zijn. Door het ontbreken van concurrentie blijft de prijs hoog, hoeven bedrijven zich niet te onderscheiden door de kwaliteit van hun product en krijgen ze geen prikkels om hun aanbod uit te breiden.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) controleert of bedrijven de concurrentie beperken. Bij overtreding van de Mededingingswet kan de ACM boetes opleggen. Die bedragen maximaal 450.000 euro voor bestuurders en leidinggevenden.
Voor bedrijven geldt hetzelfde bedrag tenzij de jaaromzet hoger is dan 4,5 miljoen euro. Dan kan het boetebedrag oplopen tot 10 procent van die omzet. Het kabinet wil deze boetes verhogen om kartelvorming tegen te gaan, staat op rijksoverheid.nl
MSN 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Alliander – waar Jorritsma president-commissaris is – en concurrent Stedin. „Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf.
Zo bepaalde de rechtbank in Arnhem onlangs dat behalve Jorritsma ook de bestuurstop van Alliander als getuige onder ede gehoord moet worden over veronderstelde afspraken.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Telegraaf 23.03.2019 Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
De procedure waarin de rechtbank besloot tot het genoemde getuigenverhoor, draait om de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland, waar restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Sinds 2017 werkten Alliander en het Westlandse bedrijf WBW intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding.
Aanleiding
Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, schrijft de kantonrechter in zijn beschikking.
En Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafspraken ook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
„In het bijzijn van haar echtgenoot heeft zij bevestigd dat er tussen netbeheerders op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt. Twee dagen voor de abrupte beëindiging van de samenwerking zou een netbeheerdersoverleg hebben plaatsgevonden, waar onder anderen Marc van der Linden (bestuursvoorzitter Stedin) en Ingrid Thijssen (bestuursvoorzitter Alliander) aanwezig waren.
Bij die bespreking zou door Van der Linden en Thijssen zijn afgestemd dat Alliander haar activiteiten in het Westland zou staken. Bovendien zou de voltallige raad van commissarissen van Alliander van de afspraken op de hoogte zijn”, staat in het verslag van de ex-bankier te lezen.
Gevraagd naar de juistheid van dit verslag laat Zegering Hadders telefonisch weten dat het inderdaad zo is gegaan. „Het lijkt me niet handig om voorafgaand aan het getuigenverhoor inhoudelijke uitspraken te doen, maar haar man zat tijdens ons gesprek in een zijkamer met een open verbinding, dus hij kreeg alles mee.
Mevrouw Jorritsma zei na het gesprek te begrijpen dat ze actie moest ondernemen. Wij hebben echter sindsdien niets meer gehoord van Alliander”, aldus Zegering Hadders.
„Ik ga echt niet communiceren via De Telegraaf”, verzucht Annemarie Jorritsma als haar om commentaar wordt gevraagd. Wel wil ze bevestigen dat er sprake is van een conflict. „Ze hebben vast gedacht: ’er is een politicus bij betrokken, daar haal je de pers wel mee’.
Maar het klopt niet wat er wordt beweerd. Er is in ieder geval geen sprake van marktverdeling, want dan moet je ook een markt hebben en daar is hier geen sprake van. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden.”
Volgens hoogleraar regulering energiemarkten Machiel Mulder van de Rijksuniversiteit Groningen is er overigens wel degelijk een markt als het gaat om de ontwikkeling van de warmtenetwerken. „Daarvoor kunnen meerdere bedrijven zich inschrijven. Die markt valt weg zodra de infrastructuur er eenmaal is.”
Woordvoerders van Alliander en Stedin zeggen dat hun bedrijven zich niet herkennen in de beschuldiging. „Maar wij willen niet inhoudelijk reageren zolang de zaak onder de rechter is”, aldus de Alliander-zegsman. Kartelwaakhond ACM wil evenmin reageren. „Rechtbank Arnhem is nu aan zet”, aldus een ACM-woordvoerder.
De VVD erkent dat Kamerlid Han ten Broeke de reis naar een spreekbeurt op een bijeenkomst in Antwerpen ten onrechte niet heeft gemeld aan de Tweede Kamer. Kamerleden moeten bij het ‘reizenregister’ de vervoers- en verblijfskosten opgeven van reizen die door derden zijn betaald.
De buitenlandspecialist Han ten Broeke van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
Dat blijkt uit onderzoek van HP/De Tijd. Ten Broeke erkent tegenover het tijdschrift dat hij een fout heeft gemaakt. Ook VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff geeft toe dat zijn partijgenoot niet goed heeft gehandeld.
Ten Broeke, de ervaren buitenlandwoordvoerder van de VVD, richtte in 2017 het adviesbureau Piscean Advice op en had in dat jaar één opdrachtgever: het Vlaamse bedrijf Merkthuis met de handelsnaam Brandhome.
Bedrijf
Het Kamerlid kreeg ook een vergoeding voor de toespraak en voor een boekje dat hij schreef en op de bijeenkomst in Antwerpen uitdeelde. Ten Broeke is sinds vorig jaar eigenaar van het bedrijf Piscean Advice BV. Dat geeft adviezen op het gebied van public relations.
Dijkhoff wijst erop dat het is toegestaan om werkzaamheden te verrichten naast het Kamerlidmaatschap en dat Ten Broeke bij de Kamer heeft gemeld dat hij dat doet.
Kamerlid Han ten Broeke (VVD), treedt per direct af. In een verklaring op zijn eigen internetpagina erkent hij in 2013 een kortstondige seksuele relatie te hebben gehad met een jonge medewerkster van de fractie.
“Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.”
De vrouw heeft hem daarna tegenover toenmalig fractievoorzitter Zijlstra beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens Ten Broeke is er niets onoorbaars gebeurd, maar hij spreekt achteraf wel van een “ongelijkwaardige relatie“. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
Telegraaf 05.09.2018
‘Kwetsend en verdrietig’
De betrokken vrouw, tegenwoordig medewerker van EenVandaag, zegt dat ze niet blij is met de berichten die nu verschijnen. In een verklaring noemt ze het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal op deze manier in de publiciteit komt.
Ze zegt dat de versie die Ten Broeke vandaag geeft van de gebeurtenissen in 2013 haaks staat op haar lezing. Over de reden waarom ze destijds toch geen aangifte heeft gedaan wil ze niets zeggen. “Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
In zijn verklaring schrijft Ten Broeke dat de kwestie is voorgelegd aan de integriteitscommissie van de VVD en dat hij destijds met de medewerkster heeft afgesproken dat ze de kwestie zouden laten rusten. Ze deed uiteindelijk geen aangifte. “De afspraak hield vijf jaar stand. Tot vandaag.”
HP/De Tijd publiceert een artikel over de relatie. Daarmee is volgens Ten Broeke een situatie ontstaan die hij niet kan beheersen. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij niet aandoen.”
Zwijgovereenkomst
De vrouw meldde zich al in 2013 bij VVD-Kamerlid Matthijs Huizinga. In een vervolggesprek met fractievoorzitter Halbe Zijlstra in juni 2013 beschuldigde ze Ten Broeke van seksueel overschrijdend gedrag.
Zijlstra bevestigt tegen HP/De Tijd dat hij de vrouw destijds heeft geadviseerd om aangiftete doen. Ook kreeg zij op kosten van de VVD-fractie een advocaat. Volgens Zijlstra ontkende Ten Broeke de aantijgingen. Het ging volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijdse instemming. Hij zei dat ze enkele nachten in elkaars huizen hadden doorgebracht. Ten Broeke schrijft nu dat hij destijds een ‘kortstondige en intieme relatie’ met de vrouw had, die niet in een directe gezagsverhouding onder hem stond.
Aangifte
Zijlstra zou daarop de medewerkster hebben ‘voorzien van een advocaat’ en ‘haar hebben aangeraden aangifte te doen’. Ten Broeke heeft de aantijging ‘met kracht weersproken’.
Uiteindelijk wilde de medewerkster alsnog geen aangifte doen, stelt Ten Broeke. ,,Dat leidde vier weken later tot een juridische overeenkomst waarin we ‘agree to disagree’ afspraken en overeenkwamen de kwestie te laten rusten en erover te zwijgen. En zo is het de afgelopen vijf jaar gegaan.’’
Telegraaf 31.08.2018
Ieder zijn eigen waarheid
“Soms kan een situatie ontstaan in het leven van mensen waarin zij tegenover elkaar komen te staan”, schrijft Ten Broeke nu. “Ieder met zijn eigen waarheid. Waarna zij besluiten elkaar die waarheid te gunnen, er een streep onder te zetten en door te gaan met hun levens.”
Volgens Ten Broeke was zoiets in een andere werkomgeving waarschijnlijk werkbaar geweest. “Maar niet in ons glazen huis, waar oordelen en veroordelingen op de loer liggen.”
13 jaar
Een zetel in de Tweede Kamer was al een droom voor Ten Broeke toen hij 13 jaar oud was. Omdat hij te jong was voor een lidmaatschap van de jongerenafdeling JOVD, werd hij maar meteen lid van de grote VVD.
Uiteindelijk bracht hem dat inderdaad in het parlement, als gewaardeerd woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie. “Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.”
Ten Broeke werd opgevolgd door Tobias van Gent, universitair docent geschiedenis en politieke wetenschappen. Hij is nu nog lid van Provinciale Staten van Zeeland voor de VVD.
Integriteitsregels
De Tweede Kamer onderzoekt op het ogenblik of de eigen integriteitsregels moeten worden aangepast en ook of de fractie een veilige werkplek is. Dat onderzoek gebeurt “in het licht van de aanbevelingen” van het anticorruptiebureau van de Raad van Europa.
Het bureau concludeerde eerder dit jaar dat het toezicht op en de handhaving van de regels in Nederland nu tekortschieten. Het verwees als illustratie naar het appartement van D66-leider Alexander Pechtold, dat hij niet aan het geschenkenregister had gemeld. Pechtold beschouwt het appartement als een privézaak.
Terugblik
De registers voor parlementariërs zijn omstreden nadat een Europese integriteitswaakhond Den Haag op de vingers tikte omdat Alexander Pechtold zijn Scheveningse penthouse niet had aangemeld. Ten Broeke heeft zijn reis nu alsnog in het register gezet, waarmee de kous voor vvd-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff af is.
Boze tongen rond de GeenStijl-redactie vermoeden echter kwade opzet: zou Kamerlid Wybren van Haga VVD wellicht achter deze smeuïge HP/De Tijd-onthulling zitten? Eerder lekte via Ton F. van Dijk al uit dat Van Haga van de VVD-fractie zijn zieke vrouw niet mocht ondersteunen tijdens een zware operatie.
Al snel werd gesuggereerd dat Van Haga zelf verantwoordelijk was voor dit nieuws, vandaar de nieuwe verdenking. Van Haga, zo gaat de redenering, zou rancuneus zijn jegens Ten Broeke die van de fractieleiding wél mag ondernemen, terwijl hij zelf zijn huisjesmelkfirma op afstand moest zetten. Het bleef in ieder geval nog lang onrustigop de burelen van de vvd-fractie.
VVD nummer 1
In de VVD moet integriteit een hoofdthema worden en de partij moet werken aan haar moreel kompas. Partijvoorzitter Christianne van der Wal zei dat zaterdag tijdens een VVD-congres in Arnhem. Van der Wal verklaarde te “balen” dat haar partij steeds de lijstjes met integriteitskwesties aanvoert.
De liberalen hadden de afgelopen jaren te kampen met vele affaires rond Haagse en lokale politici die in opspraak kwamen. Van der Wal vindt dat niet kunnen. “Wij moeten van onbesproken gedrag zijn”, zei ze. Ze riep de leden op hieraan bij te dragen.
‘Het straalt af op ons en op de politiek’
“Tuurlijk kun je bij ieder integriteitsschandaal gaan uitleggen dat het een incident is en dat er veel brave mensen zijn bij de VVD die er niks mee te maken hebben. Dat is ook zo, maar wij staan toch voor paal als een partijgenoot zich misdraagt. Ik ben natuurlijk niet verantwoordelijk voor de daden van een ander, maar het straalt wel op ons af, en op de politiek.”
“We kunnen niet duidelijk genoeg zijn dat als iemand lid is van een partij en denkt de grens over te kunnen gaan, we vinden dat dat niet goed is en dat dat niet hoort.”, aldus de VVD-fractievoorzitter.
Het begint een trieste traditie te worden op de jaarlijkse Vrij Nederland Politieke Integriteits Index (PII): de VVD had in 2017 met een totaal van elf weer de meeste affaires én de ernstigste. Het CDA kende afgelopen jaar zes integriteitskwesties, de PvdA vier.
De 216 politieke affaires die de afgelopen dertig jaar plaatsvonden in Nederland zijn als volgt over de partijen verdeeld:
Telegraaf 05.09.2018 Politiek commentator Wouter de Winther over een opmerkelijk moment tijdens het afscheid dinsdag van Han ten Broeke. De buitenlandspecialist van de VVD besloot vorige week te vertrekken.
Telegraaf 04.09.2018 Mooie woorden en bloemen voor Han ten Broeke bij zijn afscheid van de Tweede Kamer. De VVD’er trad af nadat vorige week zijn affaire met een fractiemedewerkster bekend was geworden.
Telegraaf 04.09.2018 De Tweede Kamer heeft dinsdag afscheid genomen van Han ten Broeke. De buitenlandspecialist van de VVD besloot vorige week te vertrekken, nadat bekend was geworden dat hij in het verleden een in zijn eigen woorden ,,ongelijkwaardige relatie” had met een jonge fractiemedewerkster. De vrouw in kwestie heeft aangegeven dat Ten Broekes omschrijving haaks staat op haar ervaringen, maar wil verder weinig over de kwestie kwijt.
Ten Broeke was aanwezig in de Kamer, zijn afscheidsbrief werd voorgelezen door Kamervoorzitter Khadija Arib. ,,Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.” Hij vertrekt na twaalf jaar Kamerlidmaatschap met ,,pijn in het hart”.
,,En dat spijt me enorm. Want ik had er veel plezier in.” Over de reden voor zijn vertrek wil Ten Broeke weinig meer zeggen dan hij vorige week in een verklaring deed. ,,Het enige dat ik wil toevoegen is dat er soms situaties ontstaan in levens van mensen waarbij ze tegenover elkaar komen te staan, ieder met een eigen waarheid. Waarna ze besluiten elkaar die waarheid te gunnen, een streep eronder te zetten en door te gaan met hun leven.”
Volgens Ten Broeke was er met de fractiemedewerkster sprake van een ,,ongelijkwaardige relatie”. Zij zei tegen deze krant dat Ten Broekes verklaring ,,haaks’’ staat op haar eigen ervaringen, maar wil verder niet op de zaak ingaan. Toen de kwestie speelde sprak de fractiemedewerkster van ,,grensoverschrijdend seksueel gedrag”, zo berichtte maandblad HP/De Tijd vorige week.
Arib zei het ,,ontzettend jammer” te vinden dat Ten Broeke de Kamer verlaat. ,,Weer een afscheid van iemand die nog langer door had willen gaan. Maar in dit vak leef je in een glazen huis en is integriteit de hoogste norm waar alle Kamerleden aan moeten voldoen. En als die integriteit in twijfel wordt getrokken, raakt dat niet alleen jezelf, je omgeving en je partij maar ook de politiek als geheel.”
Arib prees Ten Broeke ook, om zijn kennis, diplomatie en de rol die hij speelde bij bemiddeling tussen Israël en de Palestijnen.
AD 04.09.2018 In de Tweede Kamer is vanmiddag afscheid genomen van VVD-Kamerlid Han ten Broeke, die opstapt vanwege het uitkomen van zijn ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ met een jongere fractiemedewerkster in 2013.
Dit is de brief waarvan ik hoopte die niet nu al – en zeker niet om deze reden – te moeten schrijven, aldus Han ten Broeke.
‘Dit is de brief waarvan ik hoopte die niet nu al – en zeker niet om deze reden – te moeten schrijven. Het is met pijn in het hart dat ik vandaag afscheid neem’, aldus Ten Broeke zijn afscheidsbrief, die werd voorgelezen door Kamervoorzitter Khadija Arib. Werkzaam zijn in het parlement was naar eigen zeggen een droom die hij al sinds zijn twaalfde jaar had.
Ten Broeke wilde niet veel meer kwijt over de ontstane situatie. ,,Het enige dat ik wil toevoegen is dat er soms situaties ontstaan in levens van mensen waarbij ze tegenover elkaar komen te staan, ieder met een eigen waarheid. Waarna ze besluiten elkaar die waarheid te gunnen, een streep eronder te zetten en door te gaan met hun leven.”
,,Ik heb me wel eens beter gevoeld”, zei Ten Broeke al voordat hij de plenaire zaal instapte. ,,Ik had graag willen blijven. Maar het zat er niet in.”
Ten Broeke stapte donderdag op, nadat bekend was geworden dat hij in 2013 een in zijn eigen woorden ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ had gehad met een destijds 25-jarige fractiemedewerkster.
De affaire is al die tijd stilgehouden, maar toen HP/De Tijd er vorige week een artikel over publiceerde, besloot Ten Broeke naar buiten te treden en op te stappen. Volgens de vrouw was er overigens geen sprake van een relatie, maar van ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Ze deed uiteindelijk echter geen aangifte.
Integriteit
In dit vak leef je in een glazen huis, en is integriteit de hoogste norm waar iedereen aan moet voldoen, aldus Kamervoorzitter Arib.
Arib richtte zelf ook nog wat woorden aan Ten Broeke. ,,Vandaag nemen we opnieuw afscheid van iemand die nog veel langer door had willen gaan. Van wie de ambities verder reikten. Maar in dit vak leef je in een glazen huis, en is integriteit de hoogste norm waar iedereen aan moet voldoen. Als die integriteit in twijfel wordt getrokken, dan raakt dat niet alleen jou zelf en je partij, maar ook de politiek als geheel.”
De Kamervoorzitter sloot haar speech af met een persoonlijk bedankje. ,,Ik weet dat je met pijn in je hart uit de Nederlandse politiek vertrekt. Ik ga je kennis, kunde en ervaring heel erg missen. Veel dank daarvoor en het ga je goed.”
Ten Broeke kreeg – onder applaus van de overige Kamerleden – bloemen en een stevige knuffel van VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff. Direct daarna vertrok hij. Historicus Tobias van Gent uit Zeeland volgt Ten Broeke waarschijnlijk op.
NOS 04.09.2018 Han ten Broeke (VVD) heeft afscheid genomen als Tweede Kamerlid. Voorzitter Arib las zijn afscheidsbrief voor, terwijl Ten Broeke zelf voor de laatste keer in de Kamerbankjes zat. Dat is de gebruikelijke manier van afscheid nemen in het parlement.
In zijn brief refereerde Ten Broeke maar zijdelings aan de kwestie die hem de politieke kop kostte. Vorige week werd bekend dat een medewerkster van de fractie hem in 2013 had beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Ten Broeke zei daar vorige week over dat er sprake was van een kortdurende intieme relatie, die ongelijkwaardig en fout was, maar waarbij niets onoorbaars is gebeurd. De twee hadden besloten de zaak te laten rusten, maar vorige week kwam het toch naar buiten.
Ieder zijn eigen waarheid
“Soms kan een situatie ontstaan in het leven van mensen waarin zij tegenover elkaar komen te staan”, schrijft Ten Broeke nu. “Ieder met zijn eigen waarheid. Waarna zij besluiten elkaar die waarheid te gunnen, er een streep onder te zetten en door te gaan met hun levens.”
Volgens Ten Broeke was zoiets in een andere werkomgeving waarschijnlijk werkbaar geweest. “Maar niet in ons glazen huis, waar oordelen en veroordelingen op de loer liggen.”
13 jaar
Een zetel in de Tweede Kamer was al een droom voor Ten Broeke toen hij 13 jaar oud was. Omdat hij te jong was voor een lidmaatschap van de jongerenafdeling JOVD, werd hij maar meteen lid van de grote VVD.
Uiteindelijk bracht hem dat inderdaad in het parlement, als gewaardeerd woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie. “Dit is de brief die ik niet hoopte te schrijven, en zeker niet om deze reden.”
Ten Broeke wordt morgen opgevolgd door Tobias van Gent, universitair docent geschiedenis en politieke wetenschappen. Hij is nu nog lid van Provinciale Staten van Zeeland voor de VVD.
NU 01.09.2018 De partijen in de Tweede Kamer laten uitzoeken of hun fractie wel een veilige werkplek is omtrent seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een woordvoerder van de CDA-fractie vertelt in Trouw dat naar aanleiding van de discussie over #metoo de partij nog eens goed naar de eigen werkomgeving is gaan kijken. De fractie overweegt een extern bureau in te huren voor het onderzoek.
Ook VVD, D66, SP en GroenLinks zouden intern bezig zijn met een eigen onderzoek, of zullen daar binnenkort mee beginnen, meldt de krant.
Donderdag stapte er nog een prominent VVD-Kamerlid op vanwege een “ongelijkwaardige relatie” met een 25-jarige medewerkster van de fractie van de partij. Han ten Broeke was door de vrouw in 2013 al beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar volgens Ten Broeke ging het om een relatie met wederzijds goedvinden. Uiteindelijk deed geen van beiden aangifte.
Een woordvoerder van de VVD vertelt aan Trouw dat de partij een extern onderzoeksbureau gaat inschakelen. Het onderzoek zal niet alleen kijken naar seksueel grensoverschrijdend gedrag maar ook naar de werkdruk.
In februari stelde D66 een algemeen onderzoek op het Binnenhof voor. Onder andere de VVD en de PVV waren tegen, waardoor het uiteindelijk niet heeft plaatsgevonden.
Trouw 30.08.2018 De partij waar de afgelopen jaren regelmatig politici vanwege integriteitskwesties sneuvelden, heeft er een smet op het blazoen bij. VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapte donderdag op vanwege een artikel in HP/De Tijd over een oude affaire tussen hem en een fractiemedewerkster.
De vrouw meldde zich in 2013 bij VVD-Kamerlid Matthijs Huizinga. In een vervolggesprek met fractievoorzitter Halbe Zijlstra in juni 2013 beschuldigde ze Ten Broeke van seksueel overschrijdend gedrag.
Zwijgovereenkomst
Zijlstra bevestigt tegen HP/De Tijd dat hij de vrouw destijds heeft geadviseerd om aangifte te doen. Ook kreeg zij op kosten van de VVD-fractie een advocaat. Volgens Zijlstra ontkende Ten Broeke de aantijgingen. Het ging volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijdse instemming. Hij zei dat ze enkele nachten in elkaars huizen hadden doorgebracht. Ten Broeke schrijft nu dat hij destijds een ‘kortstondige en intieme relatie’ met de vrouw had, die niet in een directe gezagsverhouding onder hem stond.
Toch erkent het Kamerlid dat hij destijds niet correct heeft gehandeld. Terugkijkend noemt hij de affaire ‘niet oké’, omdat er toch sprake was van een ‘ongelijkwaardige relatie’. Ten Broeke was destijds 43 en zeven jaar Kamerlid, de medewerkster was 25.
Na de ontkenning drong Zijlstra er bij beide partijen op aan om aangifte te doen; in het geval van Ten Broeke wegens smaad, en in het geval van de medewerkster wegens seksueel overschrijdend gedrag. Maar vier weken later tekenden beide partijen, die inmiddels allebei een advocaat hadden, een zwijgovereenkomst. De anonieme medewerkster liet donderdag aan De Telegraaf weten dat zij het niet met Ten Broeke eens is, maar niet inhoudelijk wil reageren.
Vervolgens leek de zaak jarenlang opgelost. Een toevallig in 2013 opgerichte integriteitscommissie van de VVD deed nog onderzoek, maar hield de resultaten geheim. Wel kwam er in de gedragsregels voor VVD-Kamerleden een verbod op relaties op de werkvloer te staan.
Ten Broeke schrijft dat hij met deze uitkomst de afgelopen vijf jaar als Kamerlid kon blijven functioneren. Maar nu de kwestie op straat ligt, wil hij voorkomen dat zijn integriteit onderwerp van publieke discussie wordt. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij, niet aandoen.”
Fractievoorzitter Klaas Dijkhoff duidt het besluit van Ten Broeke om op te stappen dan ook als een privébeslissing. Hij zei gisteren dat hij dacht dat de zaak vijf jaar geleden ‘tot ieders tevredenheid’ was opgelost. Hij wilde ook niet ingaan op de vraag waarom Ten Broeke nu toch aftreedt. “Dat moet u hem vragen.”
Kandidaat voor een kabinetspost
Ten Broeke vervulde de afgelopen jaren belangrijke posities bij de VVD. In 2014 was hij campagneleider voor de Europese verkiezingen, en vorig jaar stond hij negende op de lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zijn naam ging ook herhaaldelijk rond voor een kabinetspost. Sinds zijn entree in de Kamer in 2006 hield hij zich namelijk bezig met defensie en buitenlandse zaken, en op beide terreinen gold hij als een buitengewoon deskundig en welbespraakt Kamerlid.
Desondanks kwam Ten Broeke uiteindelijk niet in een kabinet. Vorig jaar werd Zijlstra, die hoger in de partijhiërarchie stond, minister van buitenlandse zaken. Nadat die begin dit jaar vanwege een verzonnen ontmoeting met de Russische president Poetin moest aftreden, trok Ten Broeke zich direct terug als mogelijke opvolger. Hij kampte met gezondheidsproblemen, waardoor hij maandenlang nauwelijks kon werken.
Ondertussen doken er ook geruchten op die raakten aan de kwestie uit 2013. Voormalig VVD-Kamerlid Ybeltje Berckmoes schreef vorig jaar dat er ‘in het verleden ‘iets’ was voorgevallen’ waardoor Ten Broeke geen minister kon worden, maar dat zij de details niet kende. Later schreef De Telegraaf dat volgens anonieme VVD’ers de interesse van Ten Broeke voor het andere geslacht soms ‘heeft geschuurd tegen het onbetamelijke’.
Nu deze interne roddel alsnog op straat ligt, en tot het opstappen van een prominent fractielid leidt, straalt dat ook niet best af op een fractieleiding die jarenlang meende dat er geen vuiltje meer aan de lucht was.
NU 30.08.2018 VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapt op vanwege een “ongelijkwaardige relatie” met een 25-jarige medewerkster van de fractie van de partij.
Dat laat hij donderdag weten in een verklaring. De relatie speelde in 2013, maar nu deze openbaar is geworden, besluit Ten Broeke de Tweede Kamer alsnog te verlaten. Dat doet hij na een publicatie van HP/De Tijd eerder op de dag.
“Dat was een ongelijkwaardige relatie”, stelt hij. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
Volgens Ten Broeke is er niets “onoorbaars” voorgevallen, maar omdat integriteit geen onderwerp van discussie mag worden, besluit hij toch zijn Kamerlidmaatschap neer te leggen, schrijft Ten Broeke.
De medewerkster in kwestie weerspreekt de versie van de VVD’er. De uitleg van Ten Broeke staat haaks op haar lezing van wat er destijds gebeurd is, schrijft ze in een verklaring op de site van De Telegraaf. “Er heeft inderdaad een voorval plaatsgevonden in 2013, waarvan ik melding heb gemaakt bij mijn leidinggevende.”
De vrouw noemt het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal nu zo in de publiciteit komt, zonder verder in details te treden.
VVD’er bereikte overeenkomst met medewerkster
Ten Broeke schrijft dat de voormalige VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra hem in het verleden op de hoogte heeft gesteld dat de medewerkster hem van seksueel grensoverschrijdend gedrag beschuldigde.
Zijlstra adviseerde de medewerkster om aangifte te doen en bood haar een advocaat aan. Omdat het volgens Ten Broeke om een relatie met wederzijds goedvinden ging, adviseerde Zijlstra ook aangifte te doen, in dit geval van smaad.
Uiteindelijk deed niemand aangifte. “Al snel bleek echter dat de medewerkster en ik deze kwestie het liefst achter ons wilden laten”, schrijft Ten Broeke. “Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan”, luidt de verklaring van de medewerkster.
Het werd uiteindelijk ‘agree to disagree‘. Zowel Ten Broeke als de medewerkster gaat niet verder in op wat er precies afgesproken is.
Fractieleider Dijkhoff had Ten Broeke uit fractie gezet
Voor Zijlstra was deze overeenkomst volgens Ten Broeke “onbevredigend” en liet de integriteitscommissie van de VVD de zaak onderzoeken. Die commissie sprak met beide partijen en met de fractieleiding. De partij maakt de uitkomst van dat onderzoek vooralsnog niet openbaar. Feit is wel dat Ten Broeke als Kamerlid kon aanblijven.
Opvallend is dat huidige fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die bij zijn aantreden over de zaak werd ingelicht, het heel anders aangepakt zou hebben. Hij laat donderdag weten dat Ten Broeke onder zijn leiding niet had kunnen aanblijven. “Kamerleden horen geen relaties te hebben met medewerkers. Dat is niet verenigbaar”, aldus Dijkhoff.
Integriteitskwesties blijven de VVD achtervolgen. Zo zou het Kamerlid Wybren van Haga zich nog te veel bemoeien met zijn vastgoedbedrijf, terwijl hij de werkzaamheden eigenlijk op afstand zou zetten. Ook overtrad hij de huurregels in Amsterdam.
Partijvoorzitter Christianne van der Wal maakt van integriteit een belangrijk punt. “Integriteit moet vanzelfsprekend zijn”, schreef ze vorig jaar november aan VVD’ers. “Ikzelf baal er iedere keer weer van als er een VVD’er in opspraak komt. Dat moet echt stoppen”, aldus Van der Wal.
Zij verving de opgestapte Henry Keizer. Hij legde zijn functie onder druk neer, omdat hij niet integer handelde bij een zeer omstreden zakendeal.
Ten Broeke werd genoemd als kandidaat voor ministerschap
De 49-jarige Ten Broeke was bij de VVD verantwoordelijk voor de buitenlandwoordvoering en zat sinds de verkiezingen van 2006 in de Kamer. Hij werd vorig jaar genoemd als kandidaat voor het ministerschap van Buitenlandse Zaken, maar schrijft dat Zijlstra, die de functie wel kreeg, voor hem in de rij stond.
Toen Zijlstra aftrad als minister, was Ten Broeke niet meer in beeld, omdat hij met gezondheidsproblemen kampte. Hij verliet de Kamer voor enkele maanden.
Vorige week kwam Ten Broeke ook in opspraak toen hij erkende ten onrechte pr-activiteiten niet te hebben gemeld aan de daarvoor bedoelde registers van de Tweede Kamer. Het gaat om een reis en betalingen voor een besloten bijeenkomst in september vorig jaar in Antwerpen.
NOS 30.08.2018 Kamerlid Han ten Broeke (VVD) treedt per direct af. In een verklaring op zijn eigen internetpagina erkent hij in 2013 een kortstondige seksuele relatie te hebben gehad met een jonge medewerkster van de fractie.
“Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.”
De vrouw heeft hem daarna tegenover toenmalig fractievoorzitter Zijlstra beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens Ten Broeke is er niets onoorbaars gebeurd, maar hij spreekt achteraf wel van een “ongelijkwaardige relatie”. “Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.”
‘Kwetsend en verdrietig’
De betrokken vrouw, tegenwoordig medewerker van EenVandaag, zegt dat ze niet blij is met de berichten die nu verschijnen. In een verklaring noemt ze het “kwetsend en verdrietig” dat dit verhaal op deze manier in de publiciteit komt.
Ze zegt dat de versie die Ten Broeke vandaag geeft van de gebeurtenissen in 2013 haaks staat op haar lezing. Over de reden waarom ze destijds toch geen aangifte heeft gedaan wil ze niets zeggen. “Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
In zijn verklaring schrijft Ten Broeke dat de kwestie is voorgelegd aan de integriteitscommissie van de VVD en dat hij destijds met de medewerkster heeft afgesproken dat ze de kwestie zouden laten rusten. Ze deed uiteindelijk geen aangifte. “De afspraak hield vijf jaar stand. Tot vandaag.”
HP/De Tijd publiceert vandaag een artikel over de relatie. Daarmee is volgens Ten Broeke een situatie ontstaan die hij niet kan beheersen. “Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij niet aandoen.”
Geruchten
Ten Broeke werd bij de afgelopen kabinetsformatie genoemd als bewindspersoon op Buitenlandse Zaken, maar toen waren er al geruchten dat hij voor zo’n functie niet in aanmerking kwam vanwege “een kwestie”.
De VVD’er ontkent ook vandaag dat dat een rol heeft gespeeld. Volgens hem was het duidelijk dat fractievoorzitter Zijlstra de gedoodverfde kandidaat was. Toen die als minister moest aftreden na zijn leugen over een ontmoeting met de Russische president Poetin, was Ten Broeke niet beschikbaar vanwege ziekte.
Han ten Broeke (Haaksbergen, 1969)
Kamerlid sinds 2006 voor de VVD
Woordvoerder Buitenlandse Zaken
Voorzitter Kamercommissie Defensie
Dijkhoff had het anders aangepakt
De huidige fractievoorzitter van de VVD, Klaas Dijkhoff, werd bij zijn aantreden op de hoogte gesteld van de kwestie. In een reactie zegt hij vandaag dat hij toen geen reden zag om in te grijpen. “De zaak was serieus opgepakt door de toenmalige fractieleiding. Het was een afgedane zaak. Het is dan niet mijn taak om het werk van mijn voorgangers te gaan uitpluizen.”
Toch had hij het zelf anders aangepakt. “Kamerleden horen geen relaties te hebben met medewerkers. Dat is niet verenigbaar.” Ten Broeke was er onder zijn leiding al vijf jaar geleden uit gevlogen als Kamerlid, bezweert Dijkhoff.
AD 30.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (49) stapt op als Kamerlid. Dat heeft hij laten weten in een verklaring. De reden is een ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ met een destijds 25-jarige medewerker van de fractie. ,,Dit had nooit mogen gebeuren.’’
De affaire is altijd stilgehouden, maar nu HP/De Tijd een artikel heeft gemaakt, besloot Ten Broeke naar buiten te treden en zijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Volgens de vrouw was er overigens geen sprake van een relatie, maar van ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Ze deed uiteindelijk echter geen aangifte.
In een eigen verklaring schrijft ze dat ‘de lezing’ dat de twee een relatie hadden ‘haaks staat’ op haar lezing. ,,Er heeft inderdaad een voorval plaatsgevonden,” schrijft ze.
Ongelijkwaardig
Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren, aldus Han ten Broeke.
Ten Broeke en de vrouw kregen volgens hem in 2013 een ‘kortstondige en intieme relatie’. Het ging om een ‘jongere medewerkster van de fractie’ die inmiddels niet meer bij de partij werkt. De VVD’er erkent dat het om ‘een ongelijkwaardige relatie’ ging. ,,Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.’’
Ten Broeke schrijft in een verklaring: ,,Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.’’
De VVD’er zegt dat hij toenmalig fractievoorzitter Halbe Zijlstra op de hoogte heeft gesteld. Ook ‘van het feit dat de medewerkster mij beschuldigde van seksueel grensoverschrijdend gedrag’.
Zijlstra zou daarop de medewerkster hebben ‘voorzien van een advocaat’ en ‘haar hebben aangeraden aangifte te doen’. Ten Broeke heeft de aantijging ‘met kracht weersproken’.
Uiteindelijk wilde de medewerkster ook geen aangifte doen, stelt Ten Broeke. ,,Dat leidde vier weken later tot een juridische overeenkomst waarin we ‘agree to disagree’ afspraken en overeenkwamen de kwestie te laten rusten en erover te zwijgen. En zo is het de afgelopen vijf jaar gegaan.’’
Zijlstra
Volgens Ten Broeke vond Zijlstra de ‘getroffen afspraak’ wel ‘onbevredigend’. De fractieleider zou daarop de kwestie hebben voorgelegd aan de integriteitscommissie. ,,De commissie heeft zowel met mij, de medewerkster, als ook de fractieleiding gesproken’’, schrijft Ten Broeke.
Het lijkt erop dat die commissie geen hard oordeel velde, want volgens Ten Broeke zou hij ‘met de gesloten overeenkomst’ door kunnen gaan als Kamerlid en kon hij ‘de afgelopen vijf jaar blijven functioneren’.
Volgens de vrouw maakte ze haar ‘leidinggevende’ melding van ‘een voorval’ in plaats van een relatie. ,,Na een intens proces van gesprekken tussen beide partijen, onze advocaten, gesprekken binnen de fractie en een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD, heb ik besloten om geen aangifte te doen. Over de reden daarvan kan en wens ik geen uitspraken te doen. Wel vind ik het kwetsend en verdrietig dat dit verhaal op deze wijze in de publiciteit komt. Vijf jaar geleden gold al: ‘we agree to disagree’. Daarom zou het buitengewoon onverstandig zijn om deze zaak nu alsnog over te doen in de media. Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”
Ministerschap
Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen
Over Ten Broeke ging het gerucht op het Binnenhof dat hij vanwege een affaire nooit in aanmerking zou kunnen komen voor een ministerschap of baan als staatssecretaris. Hij ontkent met klem dat dit zo is. ,,Bij de formatie was het glashelder dat Halbe Zijlstra vóór mij in de rij stond’’, schrijft de VVD’er.
Toen Zijlstra aftrad, zou Ten Broeke zelf de boot hebben afgehouden. ,,Niemand hoefde daarover na te denken, ik kon simpelweg geen minister worden. Want nog voordat de kwestie rond Halbe speelde, zat ik al in een medisch traject waardoor ik een paar maanden uit de roulatie ben geweest. Inmiddels gaat het beter.’’
Toch kan Ten Broeke niet langer aanblijven als Kamerlid, stelt hij in zijn verklaring. ,,Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen. Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij, niet aandoen.”
Onbeheersbare gevolgen
Hij schrijft: ,,Ik heb de afgelopen dagen goed nagedacht over de onbeheersbare gevolgen van deze publicatie. In dit vak leef je in een glazen huis en mag je integriteit geen onderwerp van discussie worden. Daarom heb ik, hoewel ik mijzelf en anderen recht in de ogen kan aankijken, toch besloten mijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Ik neem deze beslissing met pijn in mijn hart, want ik heb mij de afgelopen jaren met volle overtuiging en enthousiasme ingezet.”
Dijkhoff
Huidig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zegt het ‘besluit’ van Ten Broeke te ‘respecteren’. ,,Los van de fout die hij zelf ook onderkent, was Han een Kamerlid met veel gezag in de Kamer en in binnen- en buitenland. Voor velen in de fractie en de partij was hij een mentor en blijft hij een dierbare vriend.”
76 zetels
Het opstappen van Ten Broeke heeft waarschijnlijk geen gevolgen voor de stabiliteit van het kabinet. De coalitiepartijen hebben een kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer, 76 zetels, maar die komt niet in gevaar. Omdat Ten Broeke zijn zetel afstaat aan zijn partij, komt er een vervanger uit VVD-gelederen. Historicus Tobias van Gent uit Zeeland is de eerste die hiervoor in aanmerking komt.
HP/De Tijd stelt dat Halbe Zijlstra aan het tijdschrift heeft bevestigd dat ‘naar aanleiding van dit voorval’ de gedragsregels voor VVD-Kamerleden zijn aangepast. Sindsdien zou de regel gelden dat relaties op de werkvloer bij de VVD ‘niet zijn toegestaan’. Huidig fractieleider Dijkhoff zegt nu daarom ook dat als hij destijds fractievoorzitter was geweest ‘Ten Broeke niet had door had kunnen gaan’ als Kamerlid.
#Metoo
Opmerkelijk is overigens dat onlangs werd besloten geen onderzoek te laten doen naar #Metoo-affaires in de Tweede Kamer. Tweede Kamervoorzitter Arib wilde zo’n onderzoek, toen aan het licht kwam dat een medewerker van GroenLinks een stagiaire seksueel had geïntimideerd. De partijen in het parlement achtten het echter niet nodig, zo werd besloten in het bestuur van de Tweede Kamer. Zij vonden dat partijen fractiemedewerkers zelf hebben aangenomen en daarom kwesties zelf moeten oppakken.
GS 23.08.2018 Een opvallende onthulling van HP/De Tijd-scribent TON F. VAN DIJK vandaag: vvd-Kamerlid HAN TEN BROEKE heeft naast zijn werkzaamheden in het parlement plotseling een BV opgericht. Hij levert adviezen aan de Belg ERIC SAELENS en ontmoette daarvoor voor corruptie veroordeelde politicus CLAUDE GUÉANT in Antwerpen.
Vecht WYBREN VAN HAGA vete met vvd-fractie uit via TON F. VAN DIJK over rug HAN TEN BROEKE?
Deze reis meldde TEN BROEKE ten onrechte niet in het reizenregister van de Tweede Kamer. De registers voor parlementariërs zijn omstreden nadat een Europese integriteitswaakhond Den Haag op de vingers tikte omdat ALEXANDER PECHTOLD zijn Scheveningse penthouse niet had aangemeld. TEN BROEKE heeft zijn reis nu alsnog in het register gezet, waarmee de kous voor vvd-fractievoorzitter KLAAS DIJKHOFF af is.
Boze tongen rond de GeenStijl-redactie vermoeden echter kwade opzet: zou WYBREN VAN HAGA wellicht achter deze smeuïge HP/De Tijd-onthulling zitten? Eerder lekte via TON F. VAN DIJK al uit dat VAN HAGA van de vvd-fractie zijn zieke vrouw niet mocht ondersteunen tijdens een zware operatie.
Al snel werd gesuggereerd dat VAN HAGA zelf verantwoordelijk was voor dit nieuws, vandaar de nieuwe verdenking. VAN HAGA, zo gaat de redenering, zou rancuneus zijn jegens TEN BROEKE die van de fractieleiding wél mag ondernemen, terwijl hij zelf zijn huisjesmelkfirma op afstand moest zetten. Het bleef in ieder geval nog lang onrustigop de burelen van de vvd-fractie.
AD 23.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) heeft een reisje naar een optreden in Antwerpen waarvoor hij een vergoeding kreeg niet bij de Tweede Kamer gemeld. Ten Broeke en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff erkennen dat hij een ‘fout’ heeft gemaakt en dat wel had moeten opgeven.
De buitenlandspecialist van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
De Tweede Kamer kijkt op het ogenblik of de integriteitsregels strenger moeten. Dat is onder meer ingegeven door de ophef over de Scheveningse flat die D66-leider Alexander Pechtold cadeau kreeg van een Canadese vriend. Pechtold meldde dat niet, omdat hij het een privézaak vond.
TPO 23.08.2018 Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) heeft een reisje naar en optreden in Antwerpen waarvoor hij een vergoeding kreeg, niet bij de Tweede Kamer gemeld. Ten Broeke en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff erkennen dat hij een ‘fout’ heeft gemaakt en dat wel had moeten opgeven.
De buitenlandspecialist van de VVD reisde in september op kosten van de Vlaamse zakenman Erik Saelens naar Antwerpen, om daar te spreken op een bijeenkomst, bracht HP/De Tijd aan het licht. Voor die toespraak en het zelfgeschreven boekje dat hij daar uitdeelde, kreeg hij van Saelens bovendien een vergoeding. Over dat laatste hoefde hij volgens de VVD de Kamer niet in te lichten, omdat hij al eerder had gemeld dat hij wel eens voor Saelens werkt.
De Tweede Kamer kijkt op het ogenblik of de integriteitsregels strenger moeten. Dat is onder meer ingegeven door de ophef over de Scheveningse flat die D66-leider Alexander Pechtold cadeau kreeg van een Canadese vriend. Pechtold meldde dat niet, omdat hij het een privézaak vond.
NU 23.08.2018 VVD-Kamerlid Han ten Broeke heeft ten onrechte pr-activiteiten niet gemeld aan de daarvoor bedoelde registers van de Tweede Kamer. Het gaat om een reis en betalingen voor een besloten bijeenkomst in september vorig jaar in Antwerpen.
Dat blijkt uit onderzoek van HP/De Tijd. Ten Broeke erkent tegenover het tijdschrift dat hij een fout heeft gemaakt. Ook VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff geeft toe dat zijn partijgenoot niet goed heeft gehandeld.
Ten Broeke, de ervaren buitenlandwoordvoerder van de VVD, richtte in 2017 het adviesbureau Piscean Advice op en had in dat jaar één opdrachtgever: het Vlaamse bedrijf Merkthuis met de handelsnaam Brandhome.
Volgens Ten Broeke adviseert hij met name de baas van Brandhome, Erik Saelens. De VVD’er en Saelens hebben in het verleden beiden bij KPN gewerkt.
Saelens werkte in België onder andere succesvol als campagneadviseur voor N-VA, de Vlaams-nationalistische partij die momenteel in de Belgische regering zit.
‘Hij had de reis in het register op moeten nemen’
Op uitnodiging van Saelens sprak Ten Broeke op 17 september vorig jaar op een besloten bijeenkomst in Antwerpen. Die reis is tegen de regels in niet terug te vinden in het reizenregister van de Tweede Kamer. Pas toen HP/De Tijd de VVD’er hiermee confronteerde, besloot hij de gegevens alsnog op de site te zetten.
“Hij had de reis in het register op moeten nemen”, zegt VVD-leider Dijkhoff daarover. “Dat heeft hij nu alsnog gedaan, maar dat had direct moeten gebeuren.”
Ook was Ten Broeke in eerste instantie onduidelijk over of hij is betaald voor die bijeenkomst waar hij als spreker in de hoedanigheid van een Nederlandse politicus voor werd uitgenodigd. “Voor de lezing zelf ben ik niet betaald”, schreef hij eerst in een reactie. Wel zegt hij een vergoeding te hebben ontvangen voor een boekje dat hij heeft geschreven en daar heeft uitgedeeld aan zijn toehoorders.
Later kwam Ten Broeke deels terug op die verklaring. Hij liet weten welke werkzaamheden hij heeft verricht zoals studie en voorbereidingen. “Voor dat totaal heb ik een vergoeding ontvangen. In die zin kan je stellen dat ik ben betaald voor deze bijeenkomst”, luidt vervolgens de schriftelijke verklaring aan HP/De Tijd.
Die specifieke betalingen zijn in het register van de Tweede Kamer dus niet terug te vinden. Wel staat in algemene zin te lezen dat de geschatte inkomsten onder het maximaal toegestane bedrag van 14.000 euro zijn gebleven.
Ten Broeke vraagt vergoeding voor partijboekje
Het is verder opvallend dat het boekje waar Ten Broeke het over heeft en waarvoor hij een vergoeding van Brandhome heeft ontvangen, is uitgegeven door de TeldersStichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD. De titel luidt: ’10 vuistregels voor een realistisch buitenlands beleid’ en gaat over het buitenlandbeleid van de partij.
“Voor het boekje is aan mij, als auteur en rechthebbende, een vergoeding betaald, aldus Ten Broeke. De TeldersStichting zegt verrast te zijn over het feit dat Ten Broeke betaald kreeg voor het boek. Zij hebben het boek namelijk uitgegeven en hebben ook de kosten ervoor betaald.
Nevenactiviteiten zijn voor Kamerleden toegestaan, mits die in de daarvoor bedoelde registers worden vermeld en aan de voorwaarden voldoen. Ten Broeke kreeg destijds toestemming van de fractieleiding voor zijn extra werkzaamheden.
Dijkhoff laat verder in zijn reactie aan HP/De Tijd weten de overige zaken van Ten Broeke niet af te keuren.
VVD‘er Ten Broeke verzuimde betaalde reis te melden NOS 23.08.2018 De VVD erkent dat Kamerlid Ten Broeke de reis naar een spreekbeurt op een bijeenkomst in Antwerpen ten onrechte niet heeft gemeld aan de Tweede Kamer. Kamerleden moeten bij het ‘reizenregister’ de vervoers- en verblijfskosten opgeven van reizen die door derden zijn betaald.
Het VVD-Kamerlid sprak vorig jaar september op een bijeenkomst van de Belgische zakenman Saelens. Die is nauw betrokken bij de Vlaams-nationalistische partij politieke N-VA.
Hotelkosten
Ten Broeke kreeg een vergoeding voor zijn hotelkosten en hij vindt achteraf dat hij dat had moeten opgeven bij de Tweede Kamer. Het Kamerlid heeft dat inmiddels gedaan.
Het Kamerlid kreeg ook een vergoeding voor de toespraak en voor een boekje dat hij schreef en op de bijeenkomst in Antwerpen uitdeelde. Ten Broeke is sinds vorig jaar eigenaar van het bedrijf Piscean Advice BV. Dat geeft adviezen op het gebied van public relations.
Dijkhoff wijst erop dat het is toegestaan om werkzaamheden te verrichten naast het Kamerlidmaatschap en dat Ten Broeke bij de Kamer heeft gemeld dat hij dat doet.
Integriteitsregels
De Tweede Kamer onderzoekt op het ogenblik of de eigen integriteitsregels moeten worden aangepast. Dat onderzoek gebeurt “in het licht van de aanbevelingen” van het anticorruptiebureau van de Raad van Europa.
Het bureau concludeerde eerder dit jaar dat het toezicht op en de handhaving van de regels in Nederland nu tekortschieten. Het verwees als illustratie naar het appartement van D66-leider Pechtold, dat hij niet aan het geschenkenregister had gemeld. Pechtold beschouwt het appartement als een privézaak.
Er is een tijd van komen … en er is een tijd van gaan !!!
Uitstel onderzoek
De integriteitscommissie van de VVD schort het onderzoek naar de opgestapte partijvoorzitter Henry Keizer voorlopig op. Dat maakte de partij vorige week bekend.
De commissie heeft daartoe besloten omdat zich de ‘uitzonderlijke situatie’ voordoet dat Keizer is teruggetreden en er aangifte tegen hem is gedaan. De Commissie Integriteit van de VVD wil daarom eerst afwachten of er andere onderzoeken worden ingesteld door externe partijen met meer onderzoeksbevoegdheden.
De integriteitscommissie keek naar het handelen van Keizer bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve Groep in 2012. Hij heeft volgens journalisten van Follow the Money te weinig betaald. Hij zou bovendien een dubbele pet op hebben gehad.
AD 19.05.2017
Pieter Lakeman,
Hij is bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB. Hij deed deze week aangifte tegen Keizer. Hij verwijt de vertrokken VVD-voorzitter van o.a. oplichting. Keizer legde vervolgens zijn functie neer.
Volgens Lakeman heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie misleid bij zijn overname van de vereniging.
‘Onwenselijke situatie’
Keizer legde al eerder zijn functie neer. Keizer noemde het in zijn verklaring een ‘onwenselijke situatie’ dat hij komend weekend op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter. Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter al tijdelijk had neergelegd vanwege het integriteitsonderzoek dat naar hem liep.
De oud-voorzitter vindt dat hij onterecht aan de schandpaal is genageld. Keizer spreekt van een stroom ‘onware beschuldigingen en insinuaties’.
De integriteitscommissie van de VVD komt binnenkort bijeen om te bepalen of het onderzoek naar Keizers handelen doorgaat of wordt stopgezet, meldt een woordvoerder.
Keizer noemt het in zijn verklaring een ,,onwenselijke situatie” dat hij komend weekend op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter. Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter tijdelijk had neergelegd vanwege het onderzoek dat naar zijn handelen loopt. Keizer zou automatisch herkozen worden omdat hij de enige kandidaat was. Zijn voormalige uitdagers vroegen begin deze week al om uitstel van de herverkiezing.
De VVD stelde een integriteitsonderzoek in naar Keizer, die hangende het onderzoek al tijdelijk zijn werkzaamheden neerlegde. ,,Voor een aantal mensen was het vonnis onmiddellijk geveld: deze man deugt niet”, aldus Keizer. ,,Aan de andere kant heb ik van heel veel mensen, binnen en buiten de partij, warme steunbetuigingen en goede wensen mogen ontvangen. Daar ben ik zeer dankbaar voor.”
Volgens Follow The Money kocht Keizer in 2012 uitvaartbedrijf De Facultatieve voor een fractie van de werkelijke waarde zou leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie hebben misleid. ‘Ze hebben willens en wetens de vereniging voor miljoenen euro’s lichter gemaakt en dat komt dus in feite neer op oplichting’ De vereniging is ‘willens en wetens voor miljoenen euro’s lichter gemaakt’, zei Pieter Lakeman tegen het tv-programma EenVandaag.
,,Ik heb veel zwendels meegemaakt maar dit slaat echt alles.”
Pieter Lakeman is voorzitter van de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI). Hij is ondermeer bekend van zijn verbeten strijd tegen de failliete DSB Bank. Pieter Lakeman zegt tegen AD in dit geval op te treden ‘vanuit het algemeen belang‘.
Het is niet de eerste keer dat een VVD’er in opspraak komt. De laatste jaren kampt de partij met allerlei affaires. Juist Henry Keizer maakte een speerpunt van integriteit.
De VVD is ook weer in een ander schandaal verstrikt geraakt. De partij ligt onder vuur nu blijkt dat zij de belastingwet heeft overtreden. De partij had openheid moeten geven over vier organisaties die geld doneren aan de VVD.
Het betreft een aantal inzamelvehikels, die geld inzamelen om vervolgens te doneren aan de partij. Het is in strijd met de belastingwet om als stichting te verzuimen aan te geven hoeveel geld de organisatie doneert aan de partijen en hoeveel geld de stichting ontvangt.
De kwestie-Keizer is extra schrijnend omdat de partijvoorzitter zelf de integriteitsregels van de VVD aanscherpte. De ondernemer werd in 2014 aangewezen als nieuwe partijvoorzitter. Hij was als voorzitter van het VVD-hoofdbestuur tevens medeverantwoordelijk voor de Ivo Opstelten Foundation. En notabene hij moest juist korte metten maken met de integriteitsaffaires waardoor de VVD werd geplaagd.
Telegraaf 14.03.2018 Bij voormalig VVD-voorzitter Henry Keizer is een naheffing van 12 miljoen euro van de Belastingdienst op de mat gevallen. De mega-aanslag houdt verband met de omstreden overname van het Haagse crematiebedrijf De Facultatieve.
Ondertussen kijkt ook de fiscale opsporingsdienst FIOD naar de affaire rond de koop van het uitvaartbedrijf, waarbij bestuurder Keizer zichzelf bevoordeeld zou hebben. Dit blijkt uit onderzoek van De Telegraaf.
Keizer heeft inmiddels bezwaar aangetekend tegen de naheffing. Hij wil echter geen commentaar geven. De kwestie leidde vorig voorjaar al tot het aftreden van de VVD-preses.
AD 14.03.2018 Bij voormalig VVD-voorzitter Henry Keizer is een naheffing van 12 miljoen euro van de Belastingdienst op de mat gevallen. De aanslag heeft te maken met de omstreden overname van het Haagse crematiebedrijf De Facultatieve, meldt De Telegraaf.
Ondertussen kijkt ook de fiscale opsporingsdienst FIOD naar de affaire rond de koop van het uitvaartbedrijf, waarbij bestuurder Keizer zichzelf bevoordeeld zou hebben, meldt De Telegraaf.
Keizer heeft inmiddels bezwaar aangetekend tegen de naheffing. Hij wil echter geen commentaar geven. De kwestie leidde vorig voorjaar al tot het aftreden van de VVD-preses.
De nagekomen belastingaanslag van 12 miljoen heeft naar verluidt betrekking op de miljoenenwinst die Keizer zou hebben gemaakt bij de omstreden overname van De Facultatieve in 2012. Deze aanschaf van het crematiebedrijf, waar Keizer ook nu nog bestuurder is, zorgde vorig voorjaar voor een enorme publicitaire rel rond zijn persoon.
NU 29.01.2018 De accountant van voormalig VVD-partijvoorzitter Henry Keizer is vrijuit gegaan in een tuchtzaak bij de Accountantskamer over door hem goedgekeurde jaarrekeningen.
De aanklacht, aangespannen door door Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI) van Pieter Lakeman, werd ongegrond verklaard.
Keizer raakte vorig jaar in opspraak toen uit onderzoek van onderzoeksplatform Follow the Money bleek dat hij als begrafenisondernemer voor een prikje eigenaar was geworden van het uitvaartbedrijf De Facultatieve, waarbij hij bovendien dubbele petten droeg.
Hij legde zijn functie als VVD-voorzitter Keizer legde zijn functie uiteindelijk neer en stelde een commissie, na publicitaire druk, in om onderzoek naar zijn handelen uit te laten voeren.
Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB, vindt dat de betrokken accountant van kantoor EY onware verklaringen heeft afgelegd.
De klacht werd volgens Lakeman afgewezen vanwege een procedurele fout, waar een misverstand aan ten grondslag zou liggen. Lakeman laat weten in beroep te gaan. Accountantskantoor EY zegt ”tevreden” te zijn over de uitspraak.
Lakeman heeft ook aangifte gedaan tegen Keizer wegens oplichting. Het is nog niet duidelijk of het Openbaar Ministerie daarmee aan de slag gaat.
Telegraaf 29.01.2018 De accountant van voormalig VVD-partijvoorzitter Henry Keizer is vrijuit gegaan in een tuchtzaak bij de Accountantskamer over door hem goedgekeurde jaarrekeningen. De door Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI) van Pieter Lakeman aangespannen aanklacht werd ongegrond verklaard.
Keizer raakte vorig jaar in opspraak toen uit onderzoek van onderzoeksplatform Follow the Money bleek dat hij als begrafenisondernemer voor een prikje eigenaar was geworden van het uitvaartbedrijf De Facultatieve, waarbij hij bovendien dubbele petten droeg. Hij legde zijn functie als VVD-voorzitter neer om de partij niet verder in diskrediet te brengen.
Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB, vindt dat de betrokken accountant van kantoor EY onware verklaringen heeft afgelegd.
De klacht werd volgens Lakeman afgewezen vanwege een procedurele fout, waar een misverstand aan ten grondslag zou liggen. Lakeman laat weten in beroep te gaan. Accountantskantoor EY zegt „tevreden” te zijn over de uitspraak.
Lakeman heeft ook aangifte gedaan tegen Keizer wegens oplichting. Het is nog niet duidelijk of het Openbaar Ministerie daarmee aan de slag gaat.
AD 29.01.2018 Voormalig VVD-partijvoorzitter Henry Keizer haalt voorlopig opgelucht adem in het onderzoek naar zijn financiële handel en wandel. De klacht die Pieter Lakeman van de Stichting Onderzoek Bedrijfsinformatie (SOBI) tegen de accountant van Ernst en Young indiende, is ongegrond verklaard. Daarmee is de kans dat Keizer door het Openbaar Ministerie voor ‘oplichting’ wordt vervolgd, kleiner geworden.
Keizer trad vorig jaar af als partijvoorzitter van de VVD omdat hij in opspraak kwam door onderzoek van Follow The Money (FTM). Dit online medium stelde dat hij voor veel te weinig geld het miljoenenbedrijf Beheersmaatschappij De Facultatieve had overgenomen. De partijvoorzitter moest wijken omdat hij de verdenking zelf niet kon wegnemen en de VVD in een kwade reuk kwam te staan tijdens de kabinetsformatie. Volgens Lakeman had Keizer met zijn zakenpartners voor een te lage prijs het eigen vermogen en het bedrijf de Facultatieve Onderneming gekocht. Daarom begon SOBI een tuchtzaak bij de Accountantskamer.
Vanmiddag was de uitspraak: Lakeman heeft ‘niet aannemelijk gemaakt’ dat ‘ten onrechte goedkeurende verklaringen’ zijn afgegeven. Lakeman kondigt aan in hoger beroep te gaan, omdat hij het niet eens is met de uitspraak.
Ernst & Young is tevreden met de uitspraak: ,,Het bevestigt dat wij ons werk goed hebben uitgevoerd.’’ Keizer wilde vandaag niet reageren. Lakeman heeft ook nog aangifte gedaan bij het Openbaar Ministerie tegen Keizer wegens ‘oplichting’. Het is nog altijd niet duidelijk wat het OM gaat doen.
NU 25.09.2017 Het hoofdbestuur van de VVD wil dat Christianne van der Wal de in opspraak geraakte en afgetreden Henry Keizer opvolgt als voorzitter van de partij. De Harderwijkse wethouder is maandag voorgedragen.
Van der Wal zit sinds begin 2016 in het hoofdbestuur en was verantwoordelijk voor het opleiden van politici en bestuurders.
De veertiger is wethouder Economische Zaken en Werkgelegenheid en voert de VVD in Harderwijk aan bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Dat blijft ze doen. Het voorzitterschap van de VVD is geen betaalde baan, zoals bij sommige andere partijen, maar een vrijwilligersfunctie.
Van der Wal kreeg het vertrouwen van het hoofdbestuur door niet zelf met allerlei plannen te komen, maar lokale VVD’ers daarvoor de ruimte te willen bieden, zegt het bestuur. Dat verwacht ook dat ze zorgt dat in de partij nieuwe ideeën opborrelen en het debat opbloeit.
Afdelingen en andere netwerken in de VVD kunnen de komende tijd tegenkandidaten aandragen. De leden kiezen vervolgens wie van hen de partij moet gaan leiden. Oud-wethouder Bert Homan, die het in het verleden al eens opnam tegen Keizer, wil opnieuw een gooi doen. Ook ondernemer Bram Cool, die de partij onder meer wil ‘vergroenen’, wil zich in de strijd mengen.
De VVD moest op zoek naar een nieuwe voorzitter na onthullingen over omstreden zakendeals van Keizer. Het Openbaar Ministerie is er nog niet uit of het een gerechtelijk onderzoek naar die kwestie opent.
VK 23.08.2017 Een zestal (oud-)leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie (‘de Facultatieve’) eist het vertrek van bestuursvoorzitter Henry Keizer. Zijn benoeming in 2016 was in strijd met de statuten, stelt financieel activist Pieter Lakeman die namens de leden een brief aan de ledenraad heeft gestuurd. Half mei stapte Keizer al op als VVD-partijvoorzitter vanwege controverse rond zijn overname van de commerciële tak van de Facultatieve.
Keizer kwam in opspraak nadat onderzoeksplatform Follow the Money in het voorjaar bekendmaakte dat de VVD’er in 2012 voor een ogenschijnlijk zeer laag bedrag het miljoenenbedrijf Beheermaatschappij de Facultatieve had overgenomen van de ingedutte vereniging. Tijdens de ‘management buy-out’ betaalden Keizer en drie compagnons een half miljoen euro voor de uitvaartonderneming die volgens de jaarrekening ruim 31 miljoen waard was. Het bedrijf produceerde onder meer verbrandingsovens en had meerdere crematoria in bezit.
Volgens oud-lid Reinier van der Heijden ging de deal volledig buiten de tienduizenden leden van de vereniging om.
Ten tijde van de transactie had Keizer meerdere petten op. Hij was bestuurder van de beheermaatschappij en adviseur van het bestuur van de vereniging. De vijfkoppige ledenraad van de vereniging, met daarin partijgenoot Loek Hermans, stemde in met de overname. Volgens oud-lid Reinier van der Heijden, die het initiatief van Lakeman steunt, ging de deal volledig buiten de tienduizenden leden van de vereniging om. De laatste uitnodiging voor de ledenvergadering, uit mei 2012, vermeldde geen plannen voor verkoop van de beheermaatschappij later dat jaar. ‘De leden zijn bewust onwetend gehouden.’
Gelijktijdig met de verkoop van het bedrijf aan Keizer en compagnons werd de verzekeringstak van de Facultatieve verkocht. De 70.000 leden die via een Facultatieve-verzekering automatisch lid waren van de vereniging, raakten op dat moment hun lidmaatschap kwijt. Zo ook Van der Heijden: ‘Ik heb mijn lidmaatschap nooit opgezegd. Gevoelsmatig ben ik nog lid én mede-eigenaar van alle bezittingen. Ze hebben het gestolen.’
Dwingende taal
Via de brief aan de ledenraad ledenraad proberen de (oud-)leden alsnog invloed op het bestuur van de vereniging te krijgen. De uitgeklede vereniging, met naar verluidt nog zo’n drieduizend leden, richt zich momenteel op het ondersteunen van goede doelen. Keizer is sinds november vorig jaar voorzitter van het verenigingsbestuur. Zijn benoeming zou echterin strijd zijn met de statuten. Die schrijven voor dat bestuursleden niet ook werkzaam mogen zijn bij een onderneming ‘die zich bezighoudt met het verzorgen van uitvaarten’.
Lakeman, oprichter van Stichting onderzoek bedrijfsinformatie (SOBI), heeft de ledenraad ‘gesommeerd’ binnen twee weken Keizer uit het bestuur te zetten. Een woordvoerder van Keizer laat weten niet onder de indruk te zijn. ‘Lakeman gebruikt wel vaker dwingende taal, daar trekken we ons niets van aan. We gaan het rustig bekijken.’ Hij wil geen inhoudelijk commentaar geven.
Ze moeten hem wel wegsturen. Het was onrechtmatig. Die statuten verander je niet zomaar, aldus Oud-lid Martie Walst.
De oud-leden hopen dat Keizer vertrekt zodat de vereniging een voorzitter kan krijgen die alsnog hun belangen kan behartigen. Oud-lid Martie Walst, was 27 jaar lid: ‘Ze moeten hem wel wegsturen. Het was onrechtmatig. Die statuten verander je niet zomaar.’ Lid van de ledenraad Loek Hermans stelde woensdag dat hij de brief nog niet had gelezen en zodoende niet kon reageren. De andere vier leden waren niet bereikbaar.
Lakeman heeft in mei al aangifte van oplichting gedaan tegen Keizer en zijn compagnons en tegen de bestuursleden van de vereniging die in 2012 instemden met de verkoop. Ook heeft hij een tuchtklacht ingediend tegen de accountant van EY die destijds de transactie goedkeurde. Beide zaken lopen nog.
AD 19.05.2017 De integriteitscommissie van de VVD schort het onderzoek naar de opgestapte partijvoorzitter Henry Keizer voorlopig op. Dat maakte de partij vandaag bekend. De commissie heeft daartoe besloten omdat zich de ‘uitzonderlijke situatie’ voordoet dat Keizer is teruggetreden en er aangifte tegen hem is gedaan. De Commissie Integriteit van de VVD wil daarom eerst afwachten of er andere onderzoeken worden ingesteld door externe partijen met meer onderzoeksbevoegdheden.
De integriteitscommissie keek naar het handelen van Keizer bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve Groep in 2012. Hij heeft volgens journalisten van Follow the Money te weinig betaald. Hij zou bovendien een dubbele pet op hebben gehad.
Pieter Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB, deed deze week aangifte tegen Keizer. Hij verwijt de vertrokken VVD-voorzitter oplichting. Keizer legde gisteren zijn functie neer.
Volgens Lakeman heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie misleid bij zijn overname van de vereniging.
‘Onwenselijke situatie’
Keizer legde gisteren zijn functie neer. Keizer noemde het in zijn verklaring een ‘onwenselijke situatie’ dat hij komend weekend op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter. Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter al tijdelijk had neergelegd vanwege het integriteitsonderzoek dat naar hem liep.
De oud-voorzitter vindt dat hij onterecht aan de schandpaal is genageld. Keizer spreekt van een stroom ‘onware beschuldigingen en insinuaties’.
VK 19.05.2017 De integriteitscommissie van de VVD schort het onderzoek naar de opgestapte partijvoorzitter Henry Keizer voorlopig op. Dat heeft de VVD vrijdag bekendgemaakt. De commissie heeft daartoe besloten omdat zich de ‘uitzonderlijke situatie voordoet’ dat Keizer is teruggetreden en er een aangifte tegen hem is gedaan wegens oplichting.
VVD en verleiding
De VVD haalt de laatste jaren vaker dan andere partijen het nieuws met integriteitskwesties. Is het toeval of partijcultuur? Lees dit artikel van Robert Giebels en Sammie Peters over de VVD en de verleiding.
De Commissie Integriteit van de VVD wil daarom eerst afwachten of er andere onderzoeken worden ingesteld door externe partijen met meer bevoegdheden.
De integriteitscommissie keek naar het handelen van Keizer bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012. Hij heeft volgens journalisten van Follow the Money te weinig betaald. Hij zou bovendien een dubbele pet op hebben gehad. Pieter Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB, deed dinsdag aangifte tegen Keizer.
Hij verwijt de vertrokken VVD-voorzitter oplichting. Volgens Lakeman heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie misleid bij zijn overname van de vereniging. Keizer legde donderdag zijn functie neer. Hij noemde het in zijn verklaring een ‘onwenselijke situatie’ dat hij komend weekeinde op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter.
Lucratieve deal
Rutte en Keizer
VVD-leider Rutte is trouw tot aan de rand van de afgrond. Lijdt de minister-president onder een overschot aan loyaliteit? Lees dit artikel van Raoul du Pre over de opstelling van de premier in de zaak-Keizer.
Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter al tijdelijk had neergelegd vanwege het integriteitsonderzoek dat naar hem liep. De oud-voorzitter vindt dat hij onterecht aan de schandpaal is genageld. Keizer spreekt van een stroom ‘onware beschuldigingen en insinuaties’.
Keizer raakte in de verdrukking door een publicatie van het onderzoeksplatform Follow the Money over een uiterst lucratieve deal uit 2012. De VVD-voorzitter kocht destijds een internationaal uitvaartbedrijf dat voor 100 procent in handen was van de in 1874 opgerichte Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Keizer betaalde veel minder dan de boekwaarde en had bovendien meerdere petten op bij de transactie. Hij was niet alleen de koper, maar adviseerde ook de verkoper.
Volgens Keizer is er niemand benadeeld, maar ook na een toelichting bleven er vraagtekens over de deal die de ideële vereniging ogenschijnlijk miljoenen kostte. Keizer trad eerst tijdelijk terug in afwachting van een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD, maar donderdag kwam hij alsnog tot de conclusie dat een terugkeer er niet in zit.
NU 19.05.2017 De integriteitscommissie van de VVD schort het onderzoek naar de opgestapte partijvoorzitter Henry Keizer voorlopig op. Dat heeft de VVD vrijdag bekendgemaakt.
De commissie heeft daartoe besloten omdat zich de ”uitzonderlijke situatie voordoet” dat Keizer is teruggetreden en er aangifte tegen hem is gedaan.
De Commissie Integriteit van de VVD wil daarom eerst afwachten of er andere onderzoeken worden ingesteld door externe partijen met meer onderzoeksbevoegdheden.
De integriteitscommissie keek naar het handelen van Keizer bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012. Hij heeft volgens journalisten van Follow the Money te weinig betaald. Hij zou bovendien een dubbele pet op hebben gehad.
Pieter Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB, deed dinsdag aangifte tegen Keizer. Hij verwijt de vertrokken VVD-voorzitter oplichting. Volgens Lakeman heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie misleid bij zijn overname van de vereniging.
Keizer legde donderdag zijn functie neer. Keizer noemde het in zijn verklaring een ”onwenselijke situatie” dat hij komend weekend op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter. Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter al tijdelijk had neergelegd vanwege het integriteitsonderzoek dat naar hem liep.
De oud-voorzitter vindt dat hij onterecht aan de schandpaal is genageld. Keizer spreekt van een stroom ”onware beschuldigingen en insinuaties”.
De communicatie bij de VVD verdiende ”geen schoonheidsprijs”. Er zijn ”grote fouten gemaakt”, zei VVD-leider Mark Rutte vrijdag tijdens het VVD-congres in Arnhem.
Hij sprak nogmaals zijn waardering uit voor de eerder deze week afgetreden partijvoorzitter Henry Keizer.
VK 19.05.2017 Henry Keizer was een voorzitter naar Mark Ruttes hart: een man die problemen wegpoetste. Totdat de crematoriummiljonair zelf een probleem werd. Over een VVD-voorzitter met vijanden en een partij die geen vragen stelde.
Henry Keizer had de machtigste partij van het land achter zich staan. Premier Mark Rutte noemde hem een integer man. Henk Kamp had ‘groot vertrouwen’. Halbe Zijlstra bleef loyaal. Annemarie Jorritsma sprak recent nog van ‘een fantastische voorzitter’.
Nu is de fantastische voorzitter weg.
De storm over zijn omstreden zakendeal uit 2012 wilde maar niet gaan liggen; het gejammer over de ‘schade voor de partij’ zwol aan.
AD 19.05.2017 De opgestapte VVD-voorzitter Henry Keizer laat een partij achter die dringend op zoek moet naar een nieuw profiel. Vandaag komt de VVD bijeen voor een tweedaags congres op Papendal. De flamboyante Keizer wordt vandaag en morgen node gemist. De gevatte voorzitter slaagde er de afgelopen jaren in de doorgaans niet bijster opwindende VVD-congressen nog enige schwung te geven. Congresgangers droegen Keizer op handen, bij de thuisblijvers was hij niet altijd even populair.
Keizer trachtte een frisse wind te laten waaien door bestaande partijstructuren te doorbreken. De ooit zo machtige Kamercentrales werden ontmanteld en ingeruild voor regio’s. Lokale partijafdelingen werden gedwongen te fuseren. Er kwamen thematische netwerken waarin ook liberalen zonder partijkaart zouden mogen meepraten.
Vernieuwing
Het is hard nodig dat de VVD de luiken openzet. Een derde premierschap voor Mark Rutte mag dan voor het grijpen liggen, dat neemt niet weg dat de VVD op een moeilijk punt is beland. De partij is al zeven jaar aan de macht. De eeuwige kwaal van de grootste regeringspartij is dat ze verzuimt inhoudelijk te vernieuwen. Dan wordt de focus regeringsverlenging.
Dat bleek al tijdens de afgelopen campagne. Die was er uitsluitend op gericht om Rutte in het Torentje te houden, waar de VVD in 2010 en 2012 nog de boer op ging met de belofte orde op zaken te stellen en problemen niet door te schuiven maar aan te pakken.
Keizer was de man die de ideeënvorming moest aanzwengelen. De operatie die hij in gang zette, is halverwege. Insiders hebben hoge verwachtingen van het noodzakelijke nieuwe elan dat vooral de netwerken moeten gaan brengen. ,,Anders ben ik als de dood dat het sleets wordt”, aldus voorzitter Rutger de Ridder van jongerenorganisatie JOVD.
Gemeenteraadsverkiezingen
Het komende jaar moet blijken of de vernieuwingsslag echt gemaakt wordt, stelt Bert Homan, voormalig uitdager van Keizer om het voorzitterschap. Hij wijst op de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Een goede uitslag is belangrijk om de achterban tevreden en betrokken te houden. Homan: ,,Er zijn een hoop vrijwilligers afgehaakt. Het moet nu wel gaan functioneren.”
Keizer had deze klus graag zelf willen afmaken. Nu moet de partij op zoek naar een nieuwe voorzitter die het gezag heeft om de troepen aan te voeren én is opgewassen tegen politiek leider Rutte. ,,Als de tijd daar is, is het mijn taak om te zeggen dat zijn houdbaarheidsdatum is verstreken”, zei Keizer daar eerder over.
Hoe nu verder met de zaak-Keizer?
Keizer blijft erbij dat hij ongeacht zijn dubbele petten integer heeft gehandeld bij de lucratieve aankoop van zijn crematoriumbedrijf De Facultatieve Groep. De kans lijkt echter groot dat de VVD-commissie die hem zou hebben kunnen vrijpleiten, haar werkzaamheden staakt; Keizer is immers niet meer actief voor de partij. Een woordvoerder stelt dat de commissie zo snel mogelijk duidelijkheid wil scheppen. Mogelijk komt zij daarom vandaag nog bijeen.
De interne druk op Henry Keizer werd de afgelopen dagen zo groot, dat zijn omstreden herverkiezing het liberale feestje vandaag en morgen compleet dreigde te overschaduwen. Er ontstond een ‘onwenselijke situatie’, aldus Keizer, waarop hij besloot het voorzitterschap neer te leggen en zich te concentreren op ‘het weerleggen van de stroom van onware beschuldigingen en insinuaties’. Hoe dan ook heeft ‘Mister Integriteit’ van de VVD de liberalen een nieuwe kras op het toch al geschonden blazoen bezorgd.
VK 19.05.2017 De communicatie bij de VVD in de affaire-Keizer verdiende ‘geen schoonheidsprijs’. Er zijn ‘grote fouten gemaakt’. VVD-leider Mark Rutte zei dat vrijdag tijdens een VVD-congres in Arnhem. De afgetreden partijvoorzitter Henry Keizer was zelf niet aanwezig op het congres.
Door de affaire rond Keizer, die onder vuur is komen te liggen vanwege de omstreden aankoop van zijn crematoriumbedrijf, kwam de integriteit van de VVD de laatste weken weer in het geding. Rutte nam Keizer lang in bescherming. Daarover werd vrijdag tekst en uitleg verwacht.
Rutte zei diens besluit af te treden als voorzitter te respecteren. Hij noemde hem een man die veel voor de partij heeft gedaan. ‘Hij voerde de grootste reorganisatie sinds 1948 door.’ Ook Keizer kreeg veel applaus.
We gaan niemand laten vallen vanwege slechte publiciteit die nog niet bewezen is, aldus Mark Rutte over voormalig partijvoorzitter Henry Keizer.
De hamvraag was: waarom schoot Rutte in dezelfde reflex als bij Opstelten, Verheijen en andere VVD’ers die in opspraak kwamen? Hij beantwoordde die vraag door te verwijzen naar zijn speech over Dikke Ik, twee jaar eerder, waarin hij ongebreidelde zelfverrijking op de korrel nam. Dat ging ook over onszelf, zei Rutte. ‘Ik wil hier twee principes neerleggen. De eerste is: houd je aan de normen en waarden die we in de partij overeenkwamen. De tweede is: we gaan niemand laten vallen vanwege slechte publiciteit die nog niet bewezen is. Anders is deze partij onveilig. Alleen zo kunnen we de grootste partij blijven.’
GroenLinks
Een opmerkelijk moment kwam toen een zaal vol VVD’ers applaudisseerde voor de voorman van GroenLinks. Het gebeurde toen Mark Rutte vrijdagavond op het voorjaarscongres de formatie doornam met zijn partijgenoten. ‘Ik ben onder de indruk geraakt van Jesse Klaver. Niet van zijn idealen natuurlijk. Maar het is een goed politicus, hij deugt. Nederland is better off omdat mensen als Klaver voor de politiek kiezen.’
Of dat ook betekent dat een doorstart met GroenLinks wenselijk is, daarover zweeg Rutte.
Formatie
Formeren met vier partijen is exponentieel moeilijker dan met twee of drie, aldus Mark Rutte over de mislukte formatie.
Aan de bijval was te horen dat Rutte zijn achterban nog steeds aan een touwtje heeft. Terwijl dit een heel ander congres was dan dat van vorig najaar. Toen kon hij nog CDA, D66 en GroenLinks samen onder de poehpoeh-partijen scharen; Sombermansen die overal spoken en beren op de weg zien.
Inmiddels heeft Rutte twee maanden met die poehpoehers in de Stadhouderskamer gezeten. Is de formatie onder leiding van VVD’er Edith Schippers in de wachtstand gezet.
‘Formeren met vier partijen is exponentieel moeilijker dan met twee of drie’, hield Rutte zijn gehoor voor. Ruttiaans verwoord: ‘Het is pas af als het af is, dan kun je de plussen en minnen laten zien. Dat zag je bij het tweede kabinet-Den Uyl. Elke avond werden de vorderingen verteld. Dat kabinet is er nooit gekomen.’
Hij legde de zaal uit wat zijn inzet is: maak ruimte voor lastenverlichting, breng meer geld naar ouderenzorg. ‘En wij zijn ook van klimaatverandering. Maar we willen tegelijk kijken of we er economische groei mee kunnen bereiken.’ Ander punt: een herhaling van de ongecontroleerde asielstroom van 2015 voorkomen.
AD 18.05.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer hoefde van partijleider Mark Rutte niet weg. ,,Dat is zijn besluit. Ik vond niet dat hij weg hoefde. Keizer wil dat de VVD een voorzitter krijgt die zich weer fulltime op zijn taken kan richten.”
Hij respecteert de stap van Keizer om het partijvoorzitterschap van de VVD op te geven. Hij spreekt van een ,,moedig besluit” om het voorzitterschap ,,mede in het belang van de partij neer te leggen”.
Rutte zei dat ,,zijn enorme inzet” van grote waarde is geweest voor de VVD. ,,Daarvoor ben ik hem ontzettend dankbaar. Ook persoonlijk heb ik de afgelopen jaren met veel plezier met Henry samengewerkt. Ik wens hem veel sterkte in deze heftige tijd.”
Keizer lag onder vuur vanwege mogelijke malversaties bij de overname van het uitvaartbedrijf De Facultatieve. Hij kan zich nu volledig richten op zijn eigen verdediging, aldus Rutte. Hij benadrukte dat Keizer de aantijgingen onterecht vindt.
Integer
Henry heeft zijn beslissing genomen in het belang van onze partij, aldus Fractievoorzitter Halbe Zijlstra.
Rutte liet eerder al weten Keizer te kennen als een integere man. ,,Bij de VVD steunen we mensen zolang niet bewezen is dat er niet integer is gehandeld. Wij laten mensen niet zomaar vallen onder druk van beeldvorming.”
Ook fractievoorzitter Halbe Zijlstra ,,respecteert” het besluit van Keizer. Volgens Zijlstra betekent het niet dat Keizer nu ,,schuld bekent”, maar heeft hij nu wel zijn handen vrij om zich te verdedigen. ,,Henry heeft zijn beslissing genomen in het belang van onze partij”, aldus Zijlstra.
Vrijdag en zaterdag is er een congres van de VVD. Keizer had eigenlijk dan herbenoemd moeten worden als voorzitter. Begin deze maand legde hij al tijdelijk alle taken neer die bij het voorzitterschap van de partij horen in verband met een integriteitsonderzoek van de partij naar zijn doen en laten bij het crematoriumbedrijf.
Het is niet de eerste keer dat een VVD’er in opspraak komt. De laatste jaren kampt de partij met allerlei affaires. Juist Henry Keizer maakte een speerpunt van integriteit.
Trouw 18.05.2017 Henry Keizer, de VVD-voorzitter die onlangs al tijdelijk terugtrad zolang er een onderzoek liep naar zijn integriteit, legt definitief zijn functie neer.
De afgelopen tijd lag Keizer onder vuur vanwege de dubbelrol die hij gespeeld zou hebben bij de aanschaf van zijn bedrijf de Facultatieve, een firma in het crematoriumwezen. Keizer was zowel adviseur van de verkopende partij als koper van het bedrijf, wat hij met een flinke korting in bezit kreeg. Keizer ontkent dat hij iets verkeerd gedaan heeft.
Vóor hem spreekt dat de verkopende partij verklaart nog altijd tevreden te zijn met de verkoop, tegen hem zijn eigen strenge beleid op integriteit, waarmee hij nu zelf in de knoop lijkt te zijn geraakt. Keizer heeft de integriteitscommissie van de partij gevraagd om onderzoek te doen naar zijn handelen bij de aankoop van het bedrijf, in 2012.
Irritatie
Morgen, op het partijcongres van de VVD, zou Keizer opnieuw tot voorzitter worden benoemd. Dat leek een papieren maatregel, want tegen de populaire Keizer meldden zich geen kandidaten. Ook nadat de affaire losbarstte dachten zowel Keizer zelf als VVD-partijleider Mark Rutte in eerste instantie nog altijd dat het congres Keizer kon benoemen.
Zij redeneerden dat de vicevoorzitter zijn functie zou uitoefenen tot Keizers naam gezuiverd zou zijn. Dat leidde tot irritatie in de VVD. “Rutte gaat niet over aanblijven partijleider”, reageerde Eric Wetzels op twitter. Deze Wetzels wordt naar verwachting morgen gekozen tot vice-voorzitter. Dat hij zo openlijk een besluit van de partijtop in twijfel trok, wijst op grote ergernis.
Vandaag deed Keizer een verklaring uitgaan waarin hij zijn vertrek bekend maakte. “Het is nodig, ook in het belang van de medewerkers van het bedrijf, dat ik mij in de komende tijd concentreer op het weerleggen van de stroom van onware beschuldigingen en insinuaties die naar voren zijn gebracht”, zegt hij.
“Niet alleen voor mijzelf, maar ook voor mijn gezin zijn dit onvoorstelbaar zware dagen”, schrijft Keizer. “U kunt zich hopelijk voorstellen hoe het is om van het ene moment op het andere aan de schandpaal te worden genageld.”
Concluderend schrijft Keizer: “Onze partij heeft een voorzitter nodig die zich volledig kan concentreren op zijn taak.”
Moedig
Keizers vervanger, vicevoorzitter Jeanette Baljeu, zegt dat de VVD op een later moment bekend zal maken hoe er een nieuwe voorzitter wordt gekozen. De functie van VVD-voorzitter is onbezoldigd: iemand die het wil doen moet er nog een baan naast hebben. Waarschijnlijk wordt Baljeu als vice-voorzitter zaterdag opgevolgd door Wetzels, die eerder voorzitter was van de VVD-regio Brabant.
Wetzels is als Brabander een relatieve buitenstaander in de ‘Haagse’ VVD. In 2011 reageerde hij openlijk geërgerd over het aantal integriteitsaffaires in de VVD. Wetzels is ondernemer.
VVD-leider Rutte noemt het besluit van Keizer om op te stappen ‘moedig’. “Ik wens hem veel sterkte in deze heftige tijd”, zegt Rutte.
AD 18.05.2017 Henry Keizer treedt af als voorzitter van de VVD. Dat heeft de partij vanmiddag bekendgemaakt. Keizer raakte in opspraak vanwege mogelijke financiële malversaties rond zijn overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag, dat hij voor veel te weinig geld gekocht zou hebben. Partijleider Rutte respecteert zijn ‘moedige’ besluit.
De integriteitscommissie van de VVD komt binnenkort bijeen om te bepalen of het onderzoek naar Keizers handelen doorgaat of wordt stopgezet, meldt een woordvoerder.
Keizer noemt het in zijn verklaring een ,,onwenselijke situatie” dat hij komend weekend op het VVD-congres zou worden herbenoemd als voorzitter. Dit terwijl hij tegelijkertijd zijn taken als partijvoorzitter tijdelijk had neergelegd vanwege het onderzoek dat naar zijn handelen loopt. Keizer zou automatisch herkozen worden omdat hij de enige kandidaat was. Zijn voormalige uitdagers vroegen begin deze week al om uitstel van de herverkiezing.
Ik respecteer het moedige besluit van Henry Keizer om zijn voorzitterschap mede in het belang van de partij neer te leggen, aldus Mark Rutte.
,,Het is daarom dat ik heb besloten om mijn voorzitterschap van de VVD per direct neer te leggen”, aldus Keizer. ,,Dat was geen gemakkelijk besluit, omdat ik met hart en ziel aan onze partij verknocht ben.” Hij wil zich de komende periode bezighouden met het weerleggen van de ‘stroom van onware beschuldigingen en insinuaties die naar voren zijn gebracht’.
Zwaar
Het was geen gemakkelijk besluit, omdat ik met hart en ziel aan onze partij verknocht ben, aldus Henry Keizer.
De rechterhand van demissionair premier Mark Rutte zou in 2012 met een dubieuze overnameconstructie voor een schijntje De Facultatieve hebben gekocht, wat hem multimiljonair maakte, meldden onderzoeksjournalisten van Follow the Money (FTM), die stellen dat Keizer daarbij niet integer heeft gehandeld.
,,Hoezeer ik me ook realiseerde dat het voorzitterschap van onze partij van mij een publiek persoon zou maken, toch was ik niet voorbereid op wat er de laatste weken is losgebarsten”, aldus Keizer over alle ophef. ,, Niet alleen voor mijzelf, maar ook voor mijn gezin zijn dit onvoorstelbaar zware dagen.”
De VVD stelde een integriteitsonderzoek in naar Keizer, die hangende het onderzoek al tijdelijk zijn werkzaamheden neerlegde. ,,Voor een aantal mensen was het vonnis onmiddellijk geveld: deze man deugt niet”, aldus Keizer. ,,Aan de andere kant heb ik van heel veel mensen, binnen en buiten de partij, warme steunbetuigingen en goede wensen mogen ontvangen. Daar ben ik zeer dankbaar voor.”
Dankbaar
Partijleider Rutte zegt het ‘moedige besluit’ te respecteren. In een verklaring schrijft Rutte dat Keizer van grote waarde voor de VVD is geweest. ,,Daarvoor ben ik hem ontzettend dankbaar. Ook persoonlijk heb ik de afgelopen jaren met veel plezier met Henry samengewerkt. Ik wens hem veel sterkte in deze heftige tijd.”
Rutte liet eerder al weten Keizer te kennen als een integere man. ,,Bij de VVD steunen we mensen zolang niet bewezen is dat er niet integer is gehandeld. Wij laten mensen niet zomaar vallen onder druk van beeldvorming.”
Vicevoorzitter Jeannette Baljeu heeft de taken van Keizer voorlopig overgenomen. Zij laat weten dat Keizer veel voor elkaar heeft gekregen. ,,Zo was hij de motor achter de grootste partijvernieuwing sinds de oprichting in 1948”.
Zijn enorme inzet is van grote waarde voor de VVD geweest, daarvoor ben ik hem ontzettend dankbaar
NU 18.05.2017 Henry Keizer legt het voorzitterschap van de VVD definitief neer. Dat laat hij donderdag weten in een persverklaring. “Onze partij heeft een voorzitter nodig die zich volledig kan inzetten en concentreren op de uitoefening van zijn taak”, schrijft Keizer. Daarom heeft hij besloten per direct op te stappen.
De liberaal kwam in opspraak na publicaties van onderzoeksplatform Follow the Money. Daaruit bleek dat Keizer samen met drie zakenpartners voor “een schijntje” eigenaar werden van het miljoenenbedrijf De Facultatieve.
Het uitvaartbedrijf, waar Keizer adviseur was, bleek 31,5 miljoen euro waard te zijn. Keizer en zijn compagnons werden echter voor 12,5 miljoen euro eigenaar. Maar direct na de overname streken de vier een winstuitkering van 12 miljoen euro op. Van de overige 500.000 euro werd 470.000 euro gefinancierd door een lening. Omdat Keizer voor 51 procent aandeelhouder is, droeg hij zelf slechts 15.300 euro van de resterende 30.000 euro aan.
Integriteitsschandalen
De druk op Keizer om af te treden nam daarna toe. De VVD wordt al jaren achtervolgd door politici die in opspraak komen door integriteitsschandalen. Een interne integriteitscommissie zou het imago van de partij moeten verbeteren, maar wilde aanvankelijk geen onderzoek doen naar de eigen voorzitter.
Keizer legde zijn functie tijdelijk neer en stelde de commissie, na publicitaire druk, in staat alsnog onderzoek uit te laten voeren. Vrijdag zou hij worden herbenoemd tot voorzitter van de partij, omdat zich geen tegenkandidaten hadden gemeld. Keizer zou het voorzitterschap pas aanvaarden na uitkomst van het onderzoek.
Over de vraag of het onderzoek alsnog wordt afgerond, moet de commissie zich nog buigen.
Een dag voor de herbenoeming achtte Keizer het onwenselijk dat hij herkozen zou worden voor een nieuwe termijn, maar tegelijkertijd zijn taken niet kon uitoefenen.
Vicevoorzitter Jeannette Baljeu had begin mei al tijdelijk de taken van Keizer overgenomen. Er wordt nu een procedure gestart om een nieuwe voorzitter te benoemen.
Steun
De VVD-top heeft Keizer gedurende de affaire gesteund. De leider van de liberalen, Mark Rutte, noemde Keizer “een integere man”. Rutte zei dat Keizer zich adequaat heeft verweerd tegen de aantijgingen en hekelde het beeld dat in de media is geschetst. Na het aftreden zei Rutte donderdag dat Keizer wat hem betreft niet hoefde op te stappen. “Dat is zijn besluit. Ik vond niet dat hij weg hoefde.”
VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra: “Hij zal ongetwijfeld zelf doorgaan met de verdediging dat hij onschuldig is. Hij heeft verklaard dat hij dat blijft vinden.”
‘Het was geen gemakkelijk besluit, omdat ik met hart en ziel aan onze partij verknocht ben.’
VK 18.05.2017 De VVD kan op zoek naar een nieuwe partijvoorzitter. In een brief vol bittere woorden maakte de preses Henry Keizer donderdag zijn definitieve aftreden bekend. ‘Onze partij heeft een voorzitter nodig die zich volledig kan concentreren op de uitoefening van zijn taak’, concludeert Keizer, die al weken onder vuur ligt vanwege de omstreden aankoop van zijn crematoriumbedrijf. Met het vertrek van de in opspraak geraakte crematoriumondernemer verliest Mark Rutte een vertrouweling.
De uitvaartmagnaat gaat zich naar eigen zeggen richten ‘op het weerleggen van de stroom van onware beschuldigingen en insinuaties’.
Premier Rutte, die Keizer vorige week nog steunde, sprak gisteren van ‘een moedig besluit’. ‘Ik wens hem veel sterkte in deze heftige tijd.’
Keizer raakte in de verdrukking door een publicatie van het onderzoeksplatform Follow the Money over een uiterst lucratieve deal uit 2012. De VVD-voorzitter kocht destijds een internationaal uitvaartbedrijf dat voor 100 procent in handen was van de in 1874 opgerichte Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Keizer betaalde veel minder dan de boekwaarde en had bovendien meerdere petten op bij de transactie. Hij was niet alleen de koper, maar adviseerde ook de verkoper.
Volgens Keizer is er niemand benadeeld, maar ook na een toelichting bleven er vraagtekens over de deal die de ideële vereniging ogenschijnlijk miljoenen kostte. Keizer trad eerst tijdelijk terug in afwachting van een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD, maar nu is hij alsnog tot de conclusie gekomen dat een terugkeer er niet in zit.
Voor Rutte is het vertrek van de voorzitter een verlies, al zal hij hopen dat de rust nu terugkeert rond de partij. Keizer speelde de afgelopen jaren een rol bij alle belangrijke politieke discussies. Zo leidde hij op donderdag het wekelijkse topberaad – het bewindspersonenoverleg van zijn partij.
Ook nam hij deel aan de zogenoemde ‘Goult-sessies’, die Rutte gebruikt om samen met klein groepje vertrouwelingen de strategie te bepalen. Annemarie Jorritsma, fractievoorzitter in de Eerste Kamer, noemde hem vorige week nog ‘een fantastische voorzitter’.
Het dominante optreden van Keizer leidde ook tot enig gemor. Ex-Kamerlid Ton Elias hekelde in de Volkskrant al de aanwezigheid van de partijvoorzitter bij de functioneringsgesprekken van parlementariërs. Ook was er kritiek op de herstructurering die door Keizer is doorgevoerd, waarbij lokale afdelingen aan macht verloren. Volgens critici gebeurde dat om de invloed van de ‘centralistische’ Haagse top op de partij te vergroten.
Keizer trad ook hard op bij integriteitskwesties. Hij royeerde de voor ambtelijke corruptie veroordeelde Roermondse politicus Jos van Rey en kende weinig medegogen toen het Kamerlid Mark Verheijen in opspraak raakte. ‘Je kunt niet een beetje integer zijn,’ merkte Keizer zelf op. Die uitspraak achtervolgde hem toen zijn eigen zakelijke deal uit 2012 onder vuur kwam te liggen.
De ondergang van Keizer heeft zich binnen een paar weken voltrokken. Voor de eerste onthulling van Follow the Money leek zijn herverkiezing op het partijcongres vandaag en morgen in Arnhem niet meer dan een formaliteit. Er waren geen tegenkandidaten.
Nu moet de VVD alsnog op zoek naar een nieuwe partijvoorzitter.
VVD-voorzitter Keizer sloot een stiekeme deal (+)
Heeft Henry Keizer, ondernemer en VVD-voorzitter, zich verrijkt over de rug van een ideële vereniging die ooit is opgericht om het recht op crematie te bevechten?
AD 16.05.2017 Volgens luis in de pels Pieter Lakeman is VVD-voorzitter Henry Keizer een oplichter. Lakeman deed gisteren aangifte.
Henry Keizer, die in opspraak raakte en hangende een integriteitsonderzoek in de VVD op non-actief staat, zou leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie hebben misleid. De vereniging is ‘willens en wetens voor miljoenen euro’s lichter gemaakt’, zei Lakeman tegen het tv-programma EenVandaag. ,,Ik heb veel zwendels meegemaakt maar dit slaat echt alles.”
Lakeman is voorzitter van de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI). Hij is ondermeer bekend van zijn verbeten strijd tegen de failliete DSB Bank. Lakeman zegt tegen AD in dit geval op te treden ‘vanuit het algemeen belang‘.
Uitvaart
Onderzoeksplatform Follow The Money onthulde eerder dat de VVD-voorzitter in 2012 de uitvaartorganisatie De Facultatieve ver onder de feitelijke waarde kon overnemen. ,,Keizer heeft bewust onjuiste informatie verstrekt aan de deskundige die de waarde van het bedrijf moest bepalen,” aldus Lakeman. ,,Dit om de waarde zo laag mogelijk te krijgen.”
Op een VVD-partijcongres staat komende zaterdag de herbenoeming van Keizer op de agenda. Een aantal partijprominenten, onder wie ook Hans Wiegel, wil dat die stemming wordt uitgesteld.
NU 16.05.2017 Tegen de voorzitter van de VVD, Henry Keizer, is dinsdag aangifte gedaan door Pieter Lakeman, bekend van zijn strijd tegen de voormalige bank DSB. Hij verwijt Keizer oplichting.
Dat meldt Radio EenVandaag dinsdag op NPO Radio 1. Volgens Lakeman heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie misleid bij zijn overname van de vereniging. De vereniging is voor miljoenen euro’s lichter gemaakt, aldus Lakeman.
Keizer raakte onlangs in opspraak door onthullingen van onderzoeksjournalisten van Follow The Money. Hij kocht uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012 voor veel minder dan de werkelijke waarde. ”Keizer heeft bewust onjuiste informatie verstrekt aan de deskundige die de waarde van het bedrijf moest bepalen. Dit om de waarde zo laag mogelijk te krijgen”, aldus Lakeman.
De VVD besloot daarop de integriteit van Keizer te onderzoeken. Hij legde zijn taken tijdelijk neer.
Op een partijcongres van de VVD staat zaterdag de herbenoeming van Keizer op de agenda. Een aantal VVD’ers, onder wie partijprominent Hans Wiegel, vindt dat de partij de stemming van zaterdag moet uitstellen.
EenVandaag 16.05.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer raakt steeds verder in het nauw. Vandaag heeft Pieter Lakeman van de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie aangifte gedaan van oplichting door Keizer.
Volgens Lakeman, bekend geworden door zijn strijd tegen de voormalige DSB bank, heeft Keizer de leden van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie bij de overname van de vereniging bewust misleid. ‘Ik moet eerlijk zeggen dat… en ik heb toch heel wat zwendels meegemaakt in mijn leven, maar dit slaat toch echt alles wat hier is gebeurd,’ aldus Lakeman. Het is op dit moment nog niet duidelijk of justitie Keizer strafrechtelijk zal vervolgen.
Keizer raakte vorige maand in opspraak na een geruchtmakende publicatie van journalistiek onderzoeksplatform Follow The Money. Volgens Follow The Money kocht Keizer in 2012 uitvaartbedrijf De Facultatieve voor een fractie van de werkelijke waarde. Lakeman: ‘Ze hebben willens en wetens de vereniging voor miljoenen euro’s lichter gemaakt en dat komt dus in feite op oplichting neer.’
Daags na de publicatie van FTM hield Keizer vol niets fout te hebben gedaan.
De VVD gaf desondanks een interne integriteitscomissie de opdracht de handel en wandel van Keizer te onderzoeken. Keizer is gedurende het onderzoek op non-actief gezet.
De VVD wil niet reageren op de nieuwe ontwikkelingen in de affaire Keizer. De Facultatieve laat weten de aangifte nog niet te hebben gezien. EenVandaag heeft de aangifte wel in handen, bekijk die hier.
Het “Ouwe jongens krentenbrood-effect” raakt zijn kracht kwijt !!
Lobbyverbod
Er komt een lobbyverbod voor oud-ministers en staatssecretarissen. Gedurende twee jaar na hun vertrek blijven departementen voor hen gesloten als ze lobbyen op hun voormalige beleidsterrein. Het demissionaire kabinet heeft daartoe vrijdag besloten.
Demissionair PvdA-minister van Binnenlandse Zaken Plasterk wil met het verbod voorkomen dat bewindspersonen ‘hun kennis en positie op onwenselijke wijze benutten’ voor de belangen van organisaties waar ze na hun aftreden gaan werken. Plasterk deed zijn voorstel naar aanleiding van een initiatief van de PvdA-fractie in de vorige Tweede Kamer.
Plasterk deed zijn voorstel naar aanleiding van een initiatief van de PvdA-fractie in de vorige Tweede Kamer. De toenmalige Kamerleden Bouwmeester en Oosenbrug pleitten vorig jaar voor het aanscherpen van het ‘draaideurbeleid’ van bewindspersonen.
Die moeten weliswaar niet te lang van de wachtgeldregeling profiteren, maar ‘een snelle overstap naar een sector waar ze eerder de scepter over zwaaiden is eveneens ongewenst’. Dat is volgens de voormalige PvdA-Kamerleden slecht voor het vertrouwen in de politiek.
Netwerk
Uit onderzoek van de Volkskrant is gebleken dat een kwart van de oud-politici lobbyist wordt. Voor bedrijven of lobbykantoren zijn politici interessante nieuwe werknemers. Zij beschikken veelal over een relevant Haags netwerk en snappen hoe de besluitvorming op het Binnenhof werkt.
Voormalig CDA-minister Camiel Eurlings ging direct na zijn ministersschap (Verkeer en Waterstaat) aan de slag als topman bij KLM.
Ook Jack de Vries, voormalig CDA-staatssecretaris van Defensie, verliet het ministerie om vervolgens als lobbyist aan de slag te gaan bij de fabrikant van het nieuwe gevechtsvliegtuig de Joint Strike Fighter (JSF). Maxime Verhagen, oud-CDA-minister van Economische Zaken, werd voorzitter van Bouwend Nederland.
Terugblik
VVD-Kamerlid Bart de Liefde vertrok tussentijds uit de Tweede Kamer om te gaan werken voor taxidienst Uber. Maar in tegenstelling tot D66’er Wassila Hachchi nam hij wél de tijd voor een fatsoenlijk afscheid.
Minstens een kwart van alle oud-politici gaat aan het werk binnen het lobbycircuit. Dat blijkt uit onderzoek van de Volkskrant naar het carrièreverloop van Kamerleden, ministers en staatssecretarissen. Voor dit onderzoek zijn de carrières onderzocht van tweehonderd oud-politici uit de kabinetten na Paars (2002).
Het was zo’n moment waarop het deksel van lobbyland leek te worden opgetild: het bericht dat europarlementariër Hans van Baalen (VVD) twee betaalde bijbanen in de autobranche had. Lid van de Raad van Commissarissen bij Mercedes Benz Nederland – à 8 duizend euro per jaar – en lid van de Raad van Advies van autolobbyist RAI – à 4 duizend euro.
Ruim de helft van de eurocommissarissen die in 2014 nog in Brussel werkten, zet zich nu in voor lobbybedrijven in Brussel. Eenderde van de volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement werkt tegenwoordig voor bedrijven die geregistreerd staan in lobby-registers.
De anticorruptie-denktank Transparancy Internationalpubliceerde dinsdag een onderzoek waaruit blijkt dat veel voormalige politici en beleidsvormers in Brussel al snel de overstap maken naar het private bedrijfsleven. Niets mis mee, zolang er geen sprake is van belangenverstrengeling, aldus de onderzoekers van Transparancy International.
Lobby
Uit verschillende verslagen komt naar voren dat de inzet van het Ministerie is ‘om het eerst eens te worden met VNO’, nog voordat het in de Kamer wordt besproken. Begin 2012 besprak de staatssecretaris verschillende varianten voor de Bosal-reparatie met fiscale woordvoerders van de gedoogcoalitie, waarbij variant 1 als de ‘VNO-variant’ werd bestempeld.
Een ander voorbeeld van de intensieve samenwerking tussen het ministerie en VNO-NCW wordt duidelijk in een door deze laatste opgestelde agenda ter voorbereiding van een overleg: ‘Met de staatssecretaris zou kunnen worden besproken dat met een dergelijke gecombineerde aanpak wij gezamenlijk met het ministerie het hoofd zou moeten kunnen bieden aan de politieke druk uit de Tweede Kamer.’
Uit de stukken, die ze via een zogeheten Wob-verzoek los wisten te krijgen van de overheid, zou blijken dat werkgeverskoepel VNO-NCW, de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs en de American Chamber of Commerce in Nederland in de praktijk meebepalen welk belastingbeleid het kabinet voert.
,,De druk op Nederland, mede door grote bedrijven, om mee te doen aan de internationale belastingwedloop met onder meer tariefsverlagingen is duidelijk zeer groot,” zegt Esmé Berkhout, belastingexpert bij Oxam Novib.
VNO-NCW
Vooral met VNO-NCW zou het ministerie van Financiën intensief samenwerken. ,,VNO biedt graag haar diensten aan en vanuit het Ministerie wordt op actieve wijze voortdurend de meningen en soms zelfs instemming van VNO gevraagd,” aldus één van de onderzoekers.
SOMO en Oxfam zien hiermee opnieuw bevestigd dat Nederland een belastingparadijs is. De overheid gunt op basis van de verkeerde belangen belastingvoordelen aan grote internationale bedrijven, stellen ze.
De lobbyorganisaties van werkgevers komen, samen met individuele bedrijven, het vaakst over de vloer bij ministers. Dit blijkt uit onderzoek dat de Volkskrant deed naar de agenda-afspraken van alle bewindspersonen, vanaf het aantreden van Rutte II tot oktober 2015.
Bedrijven uit de voedingsmiddelensector staan bovenaan. Op de lijst bezoekers uit het bedrijfsleven staan ook diverse zorgenkinderen. NS (36) en ProRail (34) kwamen vaak naar Den Haag om de staatssecretaris van transport te bezoeken. Ook Air France-KLM (25) kwam geregeld. Shell (22 maal) was welkom op zeven verschillende ministeries.
In totaal werden 4.652 afspraken geteld. Staatssecretaris Jette Klijnsma (Sociale Zaken, 593 maal) en minister Jet Bussemaker (OCW, 558) kregen het vaakst bezoek. Na het bedrijfsleven zijn decentrale overheden – met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten op kop – de frequentste bezoekers van bewindspersonen.
Wie het Lobbygedrag om en op het Binnenhof in kaart wil brengen, moet de agenda van ministers kennen. Maar bij de bewindslieden van Rutte IIbestaat weinig animo om die publiek te maken – tot nu.
Wat deed Johan Remkes zo vaak in het Torentje? En welke belangengroep reist het vaakst af naar Den Haag? De agenda van ministers geopenbaard.
Belangenverstrengeling speelt in veel gevallen wel op. Tussen overheden in de Europese Unie en bijvoorbeeld techgigant Google zijn er 115 ‘voorbeelden van de banencarrousel’: politici die gingen werken bij het bedrijf, of hooggeplaatste werknemers die de politiek in gingen. Meer dan de helft van de lobbyisten die voor Google werken, zette zich daarvoor in voor instellingen van de Europese Unie.
Vooral Europarlementariërs komen snel aan een baan als ze de politiek uit gaan of hun zetel verliezen. Voor leden van het Europees Parlement gelden helemaal geen regels voor de overstap naar het bedrijfsleven, terwijl werknemers en assistenten van parlementariërs tot twee jaar moeten ‘afkoelen’ voordat ze voor lobby-firma’s aan de slag mogen.
Belangenverstrengeling, draaideurpolitici en andere vormen van corruptie staan steeds meer in de aandacht en dat is maar goed ook. Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie wil de wachttijd voor Europees commissarissen die via een nieuwe baan hun netwerk bij de Commissie willen exploiteren optrekken van anderhalf naar twee jaar en voor voormalige voorzitters van de Commissie naar drie jaar.
Dat is een reactie op twijfelachtige overstappen van Neelie Kroes (naar Amerikaanse bedrijven) en van voormalig voorzitter José Manuel Barroso (naar de eveneens Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs).
Voor eurocommissarissen geldt een afkoeltermijn van anderhalf jaar. Voorzitter Jean-Claude Juncker heeft al aangegeven deze te willen verlengen. Juncker hamert vaak op de ethische verantwoordelijkheid van eurocommissarissen. Hij wil de hoogste normen hanteren en een einde maken aan vriendjespolitiek in Brussel.
Beroemde zaken: Kroes en Barroso
Voormalige leden van de Europese Commissie kwamen onder meer terecht bij Volkswagen en Bank of America. Bekend is de overstap van VVD’er en voormalig eurocommissaris Neelie Kroes van Brussel naar Silicon Valley: zij zit in de adviesraad van taxidienst Uber. José Manuel Barroso, de voorzitter van de vorige Europese Commissie, ging aan de slag bij Goldman Sachs. Hij zou tijdens zijn termijn als voorzitter zelfs al contact hebben gehad met de Amerikaanse bank.
Amerika Trump mag dan een wat weinig vertrouwenwekkende bestrijder van de Amerikaanse lobbycratie lijken, het was wel een van de tickets waarop hij de presidentsverkiezingen won.
Van Hillary Clinton was bekend dat je toegang tot haar als minister van Buitenlandse Zaken kon krijgen als je maargrote bedragen in de Clinton Foundation stopte.
Het openbaar maken van agenda’s lost echt niets op
Twee niet al te prominente Tweede Kamerleden van de PvdA hebben de afgelopen jaren goed bedoelde, maar nogal naïeve pogingen gedaan om het belobbyen van ministers, Kamerleden en ambtenaren doorzichtiger te maken. Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken (ook PvdA) heeft nu toegezegd dat agenda’s van ministers en staatssecretarissen openbaar worden gemaakt.
Het is een lachertje, te denken dat het – selectief? – publiceren van agenda’s van bewindslieden iets oplost. Ministers als Melanie Schultz van Haegen (VVD) – die de politiek verlaat – vinden het nog altijd de gewoonste zaak dat er geen beperkingen zijn aan de overstap naar lobbyfuncties.
Ontmantel het ‘poldermodel’ en sluit geen ‘akkoorden’
Wat zou helpen, is het ontmantelen van het ‘poldermodel’ waarin particuliere deelbelangen ondemocratisch voorrang krijgen. Wat ook helpt, is nooit meer zulke ‘akkoorden’ sluiten als het Energie-akkoord, waarin allerlei firma’s afspreken giga-windparken te bouwen op kosten van de burgers.
Telegraaf 24.01.2018 De bewegingsvrijheid van lobbyisten in het gebouw van de Tweede Kamer wordt ingeperkt. Vanaf begin maart kunnen ze met hun toegangspas niet meer vrij in de wandelgangen en de werkkamers van Kamerleden komen.
Wel houden de lobbyisten toegang tot de Statenpassage, de centrale hal van het Tweede Kamergebouw, en de publieke tribunes. Voor toegang tot de beveiligde gebieden zullen zij een afspraak moeten maken. De lobbyisten hebben dat in een brief te horen gekregen.
Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib zegt dat het lobbyisten- en lobbypassenbeleid al een tijd onderwerp van gesprek is. Een evaluatie van het lobbypassenbeleid is een van de redenen om het beleid aan te passen. „Een andere reden heeft te maken met de veiligheid of beveiliging van het Tweede Kamergebouw”, aldus Arib.
Lobbyistenorganisatie Beroepsvereniging voor Public Affairs (BVPA) laat op de website weten vragen te hebben over het nieuwe beleid. „Het is een goede zaak dat in de brief gesproken wordt over een klantvriendelijke toegang voor lobbyisten tot de Tweede Kamer, maar daarmee is nog niet duidelijk gemaakt of de toegang wordt verruimd en of de aanvraag voor passen voor lobbyisten wordt vereenvoudigd”, aldus BVPA-voorzitter Jaap Jelle Feenstra.
„Voor de kwaliteit van de besluitvorming is een goed en eenvoudig te organiseren contact tussen de politieke besluitvormers en de belangen vanuit de samenleving van groot belang. Lobbyisten reiken deze belangen aan.”
NOS 24.01.2018 Lobbyisten in de Tweede Kamer mogen niet meer onbeperkt in de wandelgangen komen. Nu hebben veel lobbyisten, net als bijvoorbeeld journalisten, een pas waarmee ze permanent toegang hebben tot het hele Kamergebouw.
Vanaf begin maart krijgen lobbyisten alleen nog een pas voor de ‘semi-openbare’ ruimte. In de praktijk betekent dat dat ze alleen nog welkom zijn in de Statenpassage en op de publieke tribunes van het gebouw. Ze kunnen nog wel op andere plaatsen komen, maar dan moeten ze daarvoor per keer een afspraak maken.
Veiligheid
Er wordt al langer een discussie gevoerd over lobbyisten en hun invloed. Vorig jaar vroeg de Kamer het dagelijks bestuur van de Kamer het passenbeleid voor deze groep te evalueren. Dat verzoek was voor het bestuur een van de redenen om het beleid aan te passen.
Ook de veiligheid speelt een rol. De woordvoerder van Kamervoorzitter Arib zegt dat de Kamer een gelijk speelveld wil creëren voor grote en kleine belangenorganisaties.
Bizar en onhandig
Robbert Baruch, een van de lobbyisten die door de inperking worden getroffen, spreekt van een bizarre maatregel. Volgens hem is het voor lobbyisten een onhandig besluit, dat bovendien uit de lucht komt vallen. “Je komt hier om Kamerleden te ontmoeten, soms omdat je een afspraak hebt, maar soms ook om ze toevallig tegen het lijf te lopen en dat wordt een stuk moeilijker.”
Baruch vindt het ook belangrijk dat Kamerleden lobbyisten tegenkomen. “Dit moet niet een reservaat worden voor politici.”
Als een ijzeren ring omgeven ze het Binnenhof: de talloze belangenorganisaties die Nederland rijk is. Welke lobbyclubs hebben de beste toegang tot de politiek? En hoe groot is hun invloed?
VN 23.12.2017 Nederland kent talloze belangenorganisaties: van werkgeversvereniging VNO-NCW tot corporatiekoepel Aedes, van Bouwend Nederland tot het interprovinciaal Overleg, van de VSNU to Zorgverzekeraars Nederland, van boerenlobby LTO tot de vele onderwijsraden. Niet voor niets worden ze de ‘ijzeren ring’ rond het Binnenhof genoemd: de politiek en de ambtenarij hebben voortdurend met ze te maken.
Ook fysiek hebben de belangenorganisaties de politiek omsingeld. Vrijwel allemaal hebben ze hun hoofdkwartier of lobbykantoor in Den Haag. Zo kunnen de lobbyisten en bestuurders van de belangenclubs makkelijk binnenlopen bij Kamerleden, ministers en ambtenaren. De intensieve contacten tussen politici en belangenorganisaties zijn ongetwijfeld goed voor een soepel verloop van het landsbestuur, maar het overleg vindt grotendeels plaats in de achterkamers: alleen het eindresultaat is zichtbaar voor de burger. Bovendien duiken oud-politici regelmatig op als voorzitter van een van de vele belangenorganisaties. Daardoor wordt het beeld versterkt dat Nederland in de praktijk bestuurd wordt door een hecht netwerk van oud-politici die elkaar de bal toespelen, tot groeiende verontwaardiging van kiezers aan de linker- en rechterzijde van het politieke spectrum. Alle reden om een keer grondig uit te zoeken hoe de ijzeren ring van belangenorganisaties in elkaar zit.
Vorige maand presenteerden Vrij Nederland en Nieuwsuur de bevindingen van het grootschalige onderzoek dat politicoloog Joost Berkhout van de Universiteit van Amsterdam deed naar de Haagse ‘banencarrousel’, deze maand richten we ons op de lobbyclubs rond het Binnenhof. Welke belangenorganisaties hebben de beste toegang tot de politiek?
Wie staan er aan het roer? En hoe groot is hun invloed in de achterkamers van de macht? Om te identificeren welke tweehonderd van de duizenden belangenorganisaties in Nederland het belangrijkst worden gevonden door de Haagse politiek, onderzochten Berkhout en zijn team de agenda’s van alle ministers in de afgelopen kabinetsperiode: welke vertegenwoordigers van de belangenclubs komen het vaakst bij de ministers langs?
Daarnaast zetten de onderzoekers op een rij welke organisaties het vaakst werden uitgenodigd voor parlementaire hoorzittingen in dezelfde periode. En ze onderzochten de politieke kleur van de voorzitters van de tweehonderd meest toonaangevende belangenorganisaties: welke politieke partijen zijn het best in het lobbycircuit vertegenwoordigd?
SCHADUWMACHT
In een serie reportages onderzoeken Vrij Nederland en Nieuwsuur de werking van de democratie. Zie hier de vorige aflevering: de Haagse banencarrousel
Sterker door samen lobbyen
De lijst van tweehonderd belangrijkste lobbyclubs in Nederland wordt aangevoerd door een twintigtal organisaties die samen bijna meer toegang hebben tot de politiek dan alle 180 andere clubs op de lijst bij elkaar (zie figuur p. 46). ‘In Nederland zijn de belangenorganisaties veel centralistischer georganiseerd dan in andere westerse landen,’ zegt onderzoeker Berkhout. ‘VNO-NCW en MKB bijvoorbeeld vertegenwoordigen samen een enorm aantal ondernemingen en brancheorganisaties.
LTO Nederland behartigt de belangen van tienduizenden boeren, tuinders en agrarische verbanden. En de universiteiten lobbyen niet ieder voor zich, maar via de VSNU. Als je samen lobbyt, sta je veel sterker. Je ziet dat het werkt: zulke organisaties komen veel vaker langs bij ministers en in de Kamer dan kleinere belangenverenigingen of individuele bedrijven.’
Maar er kleven ook nadelen aan: ‘De macht is geconcentreerd bij een klein aantal organisaties. En welke belangen vertegenwoordigen ze? Van de tweehonderd clubs met de beste toegang tot de ministers en het parlement bestaat maar 20 procent uit lidmaatschapsorganisaties zoals ngo’s en patiëntenverenigingen die directe belangen van burgers vertegenwoordigen. Je kan je afvragen hoe goed dat is voor de democratie.’ Aanvoerder van de lijst is een afkorting die veel burgers weinig zal zeggen: de VNG.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vertegenwoordigt de ruim 380 gemeenten, van Vaals tot Winsum. Voorzitter is Jan van Zanen, oud-partijvoorzitter van de VVD en sinds 2014 burgemeester van Utrecht. Hij is herstellende van gezondheidsklachten, maar Annemarie Jorritsma, oud-VVD-minister, huidig Eerste Kamerlid en Van Zanens voorganger bij de VNG, neemt graag de honneurs waar.
‘Ik zou heel teleurgesteld zijn als ze níét op één stonden,’ zegt Jorritsma. ‘Want de VNG moet voortdurend met het Rijk overleggen.’ Die gesprekken gaan over een breed scala aan onderwerpen, van wetgeving en bezuinigingen door het Rijk tot wensen die de gemeenten uitgevoerd willen zien. Maar volgens Jorritsma is de VNG geen lobbyorganisatie: ‘De gemeenten zijn er, net als het Rijk, voor het algemeen belang.’ Er wordt vanuit de VNG weliswaar flink gelobbyd, geeft ze toe, maar daar is volgens de VVD-politica niks mis mee: ‘Ik vind dat lobbyen zo veel mogelijk moet gebeuren. Ieder Kamerlid, iedere minister, iedere ambtenaar moet vooral horen welke belangen er allemaal spelen alvorens een goed besluit te nemen.’
Dat het een schimmig overlegcircuit zou zijn, spreekt Jorritsma tegen. In het VNG-bestuur zijn vrijwel alle politieke partijen vertegenwoordigd, alle brieven aan het kabinet zijn openbaar. ‘Het is een heel transparant proces.’ Maar buiten die officiële gesprekken van de VNG hebben veel burgemeesters ook hun eigen lijntjes met politiek Den Haag om de belangen van hun gemeenten te laten gelden.
Een goede tweede op de lijst is VNO-NCW, de grootste werkgeversorganisatie, waarbij zo’n 155 brancheorganisaties zijn aangesloten en ruim vijfhonderd ondernemingen, van de multinationals Shell, Unilever en DSM tot kleinere bedrijven buiten de Randstad. Voorzitter Hans de Boer (CDA) is een van de belangrijkste gesprekspartners van het kabinet. Waar de VNG zichzelf niet als lobbyorganisatie wil beschouwen, doet VNO-NCW dat nadrukkelijk wél.
De werkgeversorganisatie staat al jaren bekend als de soepelste lobbymachine in de Haagse politiek. Dat is in belangrijke mate het werk van stille kracht Niek Jan van Kesteren, algemeen directeur van VNO-NCW van 1999 tot 2016, nu Eerste Kamerlid voor het CDA. In de Ben Pauwlezing in 2012 deed Van Kesteren de fijne kneepjes van het Haagse lobbywerk uit de doeken. Hij legde uit dat je onder het devies ‘ieder het zijne’ altijd oog moet hebben voor de tegenpartij en diens belang ook tot gelding moet laten komen in het uiteindelijke resultaat van de onderhandelingen: je moet altijd met elkaar verder kunnen.
Bovendien moeten lobbyclubs als VNO-NCW met zoveel mogelijk partijen samenwerken: ‘Elkaar tegensprekende organisaties zijn een gemakkelijke prooi voor anderen en een ijzersterk excuus voor politici om hun eigen gang te gaan.’ Om die reden werden onder verantwoordelijkheid van Van Kesteren en voormalig VNO-voorzitter Bernard Wientjes de banden aangehaald met MKB Nederland (achtste op de lijst van tweehonderd), de lobbyclub van het midden- en kleinbedrijf, die enkele jaren geleden introk bij VNO-NCW in de Malietoren aan de Bezuidenhoutseweg. Met haar behoedzame strategie weet VNO-NCW al decennia een groot stempel te drukken op het kabinetsbeleid. Ook deze keer weer.
De ambitieuze milieuparagraaf in het nieuwe regeerakkoord kwam tot stand na een jarenlange lobby van de werkgevers en ngo’s als Greenpeace voor een duurzaam energiebeleid, zoals Vrij Nederland in november reconstrueerde. Maar de bijbehorende lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven werden op aandrang van VNO-NCW, Shell en Unilever gecompenseerd met verlaging van de vennootschapsbelasting en afschaffing van de dividendbelasting. Tot onbegrip en woede van veel kiezers.
De derde plaats is voor de FNV. Volgens insiders is de invloed van het vakverbond de afgelopen jaren tanende geweest door reorganisaties en dalende ledentallen. En Han Busker (PvdA), voorzitter sinds begin 2017, moet zich nog bewijzen. Maar de FNV schuift nog steeds veelvuldig aan bij overleg. ‘De FNV is nu in rustiger vaarwater,’ zegt oud-FNV-voorzitter Ton Heerts, oud-Kamerlid voor de PvdA en huidig voorzitter van de MBO Raad. ‘Dat speelt zeker mee bij het versterken van de invloed. Maar de vanzelfsprekendheid van de macht van instituties, ook van de brancheorganisaties, is voorbij. Met schreeuwen alleen kom je niet ver. Als je voor de politiek geen inhoudelijke meerwaarde hebt, gaan de deuren dicht. Daarom moet je ervoor zorgen dat je op alle voor jou belangrijke beleidsterreinen blijft meepraten.’
Nog een invloedrijke speler is LTO Nederland, de land- en tuinbouworganisatie, op plaats zes. Onder voorzitterschap van Marc Calon, voorheen PvdA-gedeputeerde in Groningen en voorzitter van Aedes, de koepel van woningcorporaties, slaagde de boerenlobby erin bij de opstelling van het laatste regeerakkoord vrijwel haar hele inzet te verzilveren, van het herstel van een apart ministerie van Landbouw tot 200 miljoen voor een ‘warme’ sanering van de varkenshouderij. ‘Halverwege de formatie zeiden ze tegen me: het gaat niet lukken met dat ministerie.
Maar ik zeg altijd: je moet voetballen als een Duitser, je moet áltijd doorgaan.’ Volgens Calon heeft langskomen bij hoorzittingen in de Tweede Kamer of zomaar langsgaan bij de minister ‘geen zak’ te maken met effectief lobbyen. ‘Een goede lobby moet je eerst richten op de beleidsambtenaren. Ik zeg altijd: schaal acht tot tien, díé moet je overtuigen. Dan ga je naar de directeuren-generaal, dan pas naar de minister en de Kamerleden. Je moet ook heel goed weten: welk belang heeft een minister of Kamerlid? Als je daar tegenin gaat, wordt het niks. Je moet vooruitdenken en goed investeren in persoonlijke contacten.’
Daarom onderhoudt Calon niet alleen goede relaties met Kamerleden van de traditionele partijen, maar is hij laatst ook gaan praten met Thierry Baudet van Forum voor Democratie en met Léonie Sazias en Corrie van Brenk van 50Plus. ‘Straks hebben die partijen misschien acht zetels in de Kamer, en worden ze een factor van betekenis. En dan ken ik ze al. Als je effectief wilt lobbyen, moet je ervoor zorgen dat je met alle belangrijke spelers een vertrouwensband opbouwt. Dat is hoe het werkt.’
Voor critici van het Nederlandse bestuurlijke circuit zal het niet als verrassing komen: de belangenorganisaties worden gedomineerd door oudere blanke mannen. Van de tweehonderd voorzitters van de belangrijkste clubs zijn er maar 55 vrouw, en niet meer dan zes – te oordelen aan hun achternaam – van niet-westerse afkomst. Opmerkelijk is ook het grote aantal oud-politici onder de voorzitters van de top-200. Meer dan de helft van de kopstukken is verbonden aan een politieke partij (zie figuur hieronder). ‘Dat is een veel hoger percentage dan in bijvoorbeeld Amerika,’ zegt onderzoeker Joost Berkhout. ‘Uit vergelijkbaar onderzoek blijkt dat daar nog geen 5 procent van de voorzitters van belangenorganisaties aan een van de politieke partijen gelieerd is.’
De voorzitters van de belangenclubs die er door Nieuwsuur en Vrij Nederland naar worden gevraagd, ontkennen desgevraagd dat hun benoeming iets met hun politieke kleur te maken heeft gehad. Maxime Verhagen bijvoorbeeld, voormalig fractievoorzitter en minister voor het CDA en sinds 2013 voorzitter van Bouwend Nederland (nummer twintig op de lijst), wordt vaak genoemd als oud-politicus die door zijn partij op een bestuurlijke post zou zijn geparachuteerd. Maar volgens Verhagen zelf is zijn politieke kleur bij zijn benoeming nauwelijks ter sprake gekomen. ‘De rol van voorzitter van Bouwend Nederland wordt ook niet vergeven door de politiek. Ik heb een hele sollicitatieprocedure doorlopen voor een dagelijks bestuur vol kritische ondernemers.
Wat wél een rol heeft gespeeld, is mijn ervaring als minister van Economische Zaken en mijn netwerk. De bouw verkeerde op dat moment in een crisis, Bouwend Nederland had een ervaren bestuurder nodig die de organisatie ook in Den Haag een gezicht kon geven.’ Aanvankelijk werd er in de achterban gemord over Verhagens benoeming omdat hij weinig verstand zou hebben van ondernemen in de bouw. ‘Daarom heb ik heel veel tijd gestoken in het leren kennen van de leden en hun bedrijven. Onlangs ben ik herkozen als voorzitter. Dat zie ik als blijk van waardering voor mijn inzet.’
In de top-200 van de belangenclubs in Nederland is 19 procent van de voorzitters van PvdA-huize, 14 procent van de VVD en 12 procent van het CDA. ‘Een dominante rol dus voor de drie traditionele bestuurderspartijen,’ zegt Berkhout. ‘Dat is niet onlogisch. Belangenorganisaties willen graag een voorzitter met ervaring en goede contacten in Den Haag. Dan komen ze al snel bij oud-politici van een van die drie partijen uit: zij hebben nu eenmaal vaker geregeerd, hebben het grootste reservoir van ervaren bestuurders en zijn minder omstreden dan partijen op de linker-of rechterflank.’
Maar het benoemen van oud-politici heeft ook nadelen. ‘Het electorale landschap verandert: bij de laatste verkiezingen haalden VVD, CDA en PvdA samen nog maar 40 procent van de stemmen, terwijl bestuurders van die partijen nog wél het leeuwendeel van de voorzitterschappen bij de belangenorganisaties bezetten. Dat is niet goed voor het maatschappelijke draagvlak. Soms zijn zulke politieke kopstukken ook slecht thuis in de verhoudingen binnen de organisatie waar ze voorzitter van worden, en wegen de voordelen van zulke bestuurders, zoals hun netwerk in Den Haag, niet op tegen de nadelen.’
Doekle Terpstra, voormalig bestuursvoorzitter van het Christelijk Nationaal Vakverbond CNV, hogeschool InHolland en de HBO-raad en huidig voorzitter van Uneto-VNI, de koepel van installateurs (een van de grootste brancheorganisaties van Nederland: 5.000 aangesloten ondernemingen met 150.000 werknemers), stelt dat zijn lidmaatschap van het CDA in zijn bestuurlijke carrière van geen enkele betekenis is geweest: ‘Spelers van hetzelfde elftal weten elkaar sneller te vinden, dat is waar.
Maar bij mijn benoemingen heb ik nooit het idee gehad dat mijn CDA-achtergrond relevant was. Mijn functies zijn een gevolg van mijn inzet en mijn resultaten op eerdere posities in het maatschappelijk middenveld. Ik heb wel ontdekt hoe belangrijk het is dat je makkelijk kunt bellen met politici en bestuurders die je goed kent. Ik zeg weleens: mijn telefoon bepaalt mijn jaarsalaris. Maar ik heb het zelf verdiend.’
Ook volgens Ton Heerts, oud-PvdA-parlementariër en vakbondsbestuurder, heeft zijn politieke affiliatie bij zijn benoeming tot voorzitter van de MBO Raad in 2016 nauwelijks een rol gespeeld. ‘Wat wél heeft geholpen, is mijn Haagse ervaring als Kamerlid, de contacten met werkgevers en werknemers die ik als FNV-voorzitter heb opgedaan, en dat ik heb laten zien scherp aan de wind te kunnen opereren. Er is ook helemaal niks mis mee dat je als bestuurder mede vanwege je netwerk wordt gekozen. Daar is niks geheimzinnigs aan.’
Marc Calon zegt dat hij bij zijn benoeming tot voorzitter van LTO Nederland, traditioneel een bolwerk van het CDA, eerder last dan profijt heeft gehad van zijn PvdA-achtergrond. ‘Het bestuur wilde me zeker niet omdat ik van de PvdA ben, maar omdat ik zelf een akkerbouwbedrijf heb, omdat ik als bestuurder een track record heb opgebouwd en omdat ik als voorzitter van Aedes heb laten zien dat ik de zaak kan opschudden. Pas na mijn benoeming ging het blad Boerderij opeens melden dat ik een rooie was, en ontstond er even discussie over. Maar dat was snel voorbij. Ik heb er sowieso nooit veel aan gehad dat ik van de PvdA ben.
Als gedeputeerde heb ik me verzet tegen de splitsing van de elektriciteitsbedrijven, waar Wouter Bos juist vóór was, en toen ik bij Aedes zat, was Jacques Monasch van de PvdA mijn grote tegenstander in de Kamer. Als bestuurder is je politieke kleur niet zo belangrijk als mensen misschien denken. Als je goed wil lobbyen, heb je veel meer aan goede persoonlijke contacten met bestuurders en politici van ándere partijen. Maxime, Doekle, Ton, Hans de Boer en ik kennen elkaar bijvoorbeeld al jaren. Dat helpt als je snel iets voor elkaar wil krijgen.’
Touwtrekken om functies
Maar dat de topbestuurders in koor verkondigen dat ze op eigen kracht hun bestuurlijke strepen hebben verdiend, wil nog niet zeggen dat politieke partijen zich niet met bestuurlijke benoemingen bemoeien. De tijd is weliswaar voorbij dat in Den Haag burgemeesterschappen en andere bestuurlijke posities door de gevestigde partijen onderling werden verdeeld, maar alle grotere partijen, behalve de SP en de PVV, hebben een of meer coördinatoren die zich met de benoemingen bezighouden. Nog altijd is het voor jongere partijen als GroenLinks en D66 lastig ertussen te komen. Frans van Drimmelen, lobbyist bij het Haagse kantoor Dröge en Van Drimmelen, is bij D66 voorzitter van de scoutingcommissie die politieke talenten rekruteert.
Waar mogelijk geeft hij vertrekkende D66-politici ook een duwtje in de rug om op een bestuurlijke positie terecht te komen. ‘Je wilt mensen die hun ziel en zaligheid in de politiek hebben gestopt niet met lege handen laten gaan,’ zegt Van Drimmelen. ‘Wat de bestuurlijke posten in het middenveld betreft, winnen we geleidelijk terrein. Alexander Rinnooy Kan en Wiebe Draijer waren voorzitter van de SER, Thom de Graaf is voorzitter van de Vereniging van Hogescholen. Maar het is wel lastig. De PvdA, het CDA en de VVD hebben een veel groter bestand van ervaren bestuurders dan wij.’
Maar ook de VVD is nog altijd flink aan het touwtrekken om meer bestuurlijke functies binnen te halen. Toen de partij van Mark Rutte in 2010 voor het eerst de grootste van het land werd, vatte bij de liberalen het idee post dat ze nog een flinke achterstand op de PvdA en het CDA moesten inlopen, want die twee partijen zijn vanouds veel sterker vertegenwoordigd in het maatschappelijk middenveld dan de VVD – een erfenis van de verzuiling. In 2014 bekende toenmalig staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker in Vrij Nederland dat hij tot zijn frustratie opvallend vaak tegenover linkse bestuurders van de onderwijsraden aan tafel zat. ‘Als je kijkt naar de politieke voorkeur van de sleutelfiguren in het onderwijsveld, is dat geen goede afspiegeling van de Nederlandse samenleving,’ zei Sander Dekker.
Een aanname die blijkt te kloppen: volgens het onderzoek van de UvA is vooral de PvdA niet alleen in de gezondheidszorg maar ook in de onderwijsbesturen sterk vertegenwoordigd. Zo is ook de dominantie van de PvdA in de belangenorganisaties over all te verklaren. Vandaar dat VVD-Kamerleden Willibrord van Beek en later Tamara van Ark hun best deden meer VVD’ers in het maatschappelijk middenveld benoemd te krijgen. Tegelijkertijd nam Sander Dekker zelf vanuit het kabinet die taak op zich.
Toen we hem daar eind oktober op zijn eerste werkdag als minister voor Rechtsbescherming in het nieuwe kabinet over spraken, deed Dekker laconiek over het benoemingenoffensief van de VVD: ‘Daar is niets geheimzinnigs aan. Tien jaar geleden dachten we als liberalen nog: komt wel goed met die benoemingen.
Tegenwoordig pakken we het iets gestructureerder aan.’ Maar volgens betrokkenen bij de vorige coalitie is de VVD de afgelopen jaren ‘op het agressieve af’ met de benoemingen bezig geweest. En met resultaat: steeds vaker verschenen er VVD’ers op bestuurlijke posities rondom de politiek. Zo werd oud-staatssecretaris Bruno Bruins (huidig minister voor Medische Zorg) in 2012 bestuursvoorzitter van het UWV, oud-staatssecretaris Paul de Krom in 2015 bestuursvoorzitter van TNO en oud-wethouder Arno Visser in 2013 lid en in 2015 president van de Algemene Rekenkamer.
Ook in het lokaal en provinciaal bestuur is de VVD tegenwoordig sterker vertegenwoordigd, met Jan van Zanen als voorzitter van de VNG en oud-minister Johan Remkes als voorzitter van het Interprovinciaal Overleg. Pieter Duisenberg werd kort na aanvang van zijn nieuwe termijn als Kamerlid benoemd tot voorzitter van de VSNU. En oud-bewindsman Henk Kamp vond al snel een nieuwe betrekking als voorzitter van ActiZ, de brancheorganisatie voor zorgondernemers. ‘Zo werkt het,’ zegt Frans van Drimmelen. ‘Leden van partijen die in de regering zitten, worden sneller benoemd in bestuursfuncties, zeker als de partij hen een handje helpt.’
Teveel op consensus gericht
Soms gaat het ook mis met de benoemingen van oud-politici. In 2011 werd Guusje ter Horst, veelgeprezen oud-minister voor de PvdA, binnengehaald als voorzitter van de HBO-raad, maar haar tegendraadse optreden leidde al snel tot een bestuurscrisis. Een jaar later was Ter Horst alweer vertrokken. En VVD’er Pieter Duisenberg maakte dit jaar een ongelukkige start als VSNU-voorzitter: bijna vijfduizend mensen uit de academie ondertekenden een petitie tegen zijn benoeming omdat hij eerder had gepleit voor een onderzoek naar de politieke voorkeur van wetenschappers.
Naar aanleiding van een serie veel grotere schandalen, zoals de ondergang van zorgconcern Meavita en onderwijsgroep Amarantis, signaleerde de Commissie Advies Behoorlijk Bestuur (voorzitter: oud-Groen-Links-fractievoorzitter Femke Halsema, een van de leden: Doekle Terpstra) al in 2013 een vaak onderschat probleem bij bestuurlijke benoemingen in de semi-publieke sector: politieke coöptatie, een kwestie die ook speelt bij belangenorganisaties in andere sectoren. ‘Te vaak vindt selectie van nieuwe bestuurders en toezichthouders plaats via ondoorzichtige invitatie,’ luidde het oordeel van de commissie. ‘Hier functioneert een “old boys network” waarin men elkaar banen “toespeelt” en de politieke affiliatie een grotere rol speelt dan competenties.’
Volgens Halsema (die inmiddels via een open sollicitatieprocedure tot voorzitter is benoemd van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, ook genoemd in de lijst van tweehonderd) is het rapport goed ontvangen in de sector, maar bleef het in de politiek oorverdovend stil over het onderliggende probleem: de aansturing van de benoemingen vanuit Den Haag en de politieke coöptatie. ‘Daar heeft de zittende macht niets aan gedaan.’
Renske Leijten, Kamerlid voor de SP, ziet een ander groot probleem rond de benoemingen van oud-politici op bestuursposten bij belangenorganisaties: oud-politici zijn vaak teveel op consensus gericht. ‘Zo wilden de onderwijsbestuurders in de PO-Raad en de vakbonden eindeloos verder blijven praten, ondanks grote onvrede onder leraren in het basisonderwijs over hun salaris en hun werkdruk.
Toen hebben de leraren zelf de beweging PO in actie opgezet. Binnen de kortste keren stonden er tienduizenden leraren te demonstreren in het Zuiderpark. En omdat de zorgorganisaties niet in beweging kwamen, zijn de huisartsen zelf met het actiecomité Het roer moet om begonnen. De schaduwmacht van oud-politici in belangenorganisaties is altijd op zoek naar het compromis om vooral geen ruzie te krijgen met de minister en andere organisaties, terwijl hun taak óók zou moeten zijn echte alternatieven voor het beleid aan te dragen. Gevolg is dat steeds minder mensen zich door zulke belangenclubs vertegenwoordigd voelen.’
Die cultuur is alleen te doorbreken, denkt Leijten, als de belangenorganisaties de moed hebben vaker bestuurders met verstand van zaken uit de eigen sector te kiezen, en niet uit het circuit van oud-politici van de gevestigde partijen. ‘Dan voelen de burgers zich ook beter vertegenwoordigd. En dat is goed voor de democratie.’
Dit onderzoek is in opdracht van Vrij Nederland en Nieuwsuur uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam onder leiding van politicoloog Joost Berkhout, met medewerking van Patrick Statsch, Kas Woudstra en Ellemijke Donner. Zij hebben onderzocht welke organisaties, exclusief kennisinstellingen, de afgelopen kabinetsperiode hebben deelgenomen aan de hoorzittingen van de Tweede Kamer en welke organisaties in dezelfde periode genoemd werden in de agenda’s van de ministers.
In totaal betrof het 3663 belangenorganisaties, bestuurlijke organisaties, adviesorganen en bedrijven. Op basis daarvan is vastgesteld in welke mate ze toegang hebben tot de politiek via de hoorzittingen en bezoeken aan de ministers. De 200 meest genoemde organisaties zijn gecategoriseerd in beleidsterreinen en in de beroepsgroepen die ze vertegenwoordigen volgens de internationale ISIC-classificatie. Vervolgens is vastgesteld wie de voorzitters zijn, alsmede hun politieke affiliatie.
De schijn van belangenverstrengeling hangt in 144 gevallen rond de verdeling van subsidies voor medisch onderzoek, schrijft minister De Jong aan de Kamer. Commissies beoordelen soms voorstellen van eigen leden.
VK 29.11.2017 Bij de toekenning van medische onderzoekssubsidies hebben commissies veel vaker voorstellen van eigen leden beoordeeld dan onderzoeksfinancier ZonMW tot nog toe had bekendgemaakt. Dat blijkt uit een brief van zorgminister Hugo de Jong aan de Tweede Kamer.
Volgens de minister is in 144 gevallen ‘de schijn van belangenverstrengeling niet uitgesloten’maar is die belangenverstrengeling niet aangetoond. ZonMW in Den Haag verdeelt jaarlijks ongeveer 120miljoen euro over onderzoeksvoorstellen uit de medische sector. Dat gebeurt via commissies van deskundigen.
Kamervragen
Er worden steevast ook buitenlandse experts om hun oordeel gevraagd
Onafhankelijkheid van de beoordeling is in de onderzoekswereld soms lastig. Zeker in kleinere vakgebieden kennen de Nederlandse experts elkaar en elkaars groepen vrijwel zeker; om die reden worden steevast ook buitenlandse experts om hun oordeel gevraagd.
Eerder dit jaar bracht onderzoeksprogramma Argos op Radio 1 aan het licht dat in de beoordelingscommissies geregeld experts zitten van wie ook eigen voorstellen moeten worden beoordeeld. Formeel mogen zulke leden dan niet over hun eigen voorstel praten en oordelen; ze krijgen de stukken niet en moeten de zaal verlaten.
Dit leidde tot Kamervragen. Uit een feitenrelaas van ZonMW zelf, gemaakt in opdracht van minister Schippers, blijkt dat in de periode 2010-2015 in 144 gevallen wel commissieleden direct bij een voorstel betrokken waren. Dat is 3,5 procent van het totale toegekende subsidiebudget van 710miljoen euro, bijna 25 miljoen euro, afkomstig van het ministerie van Volksgezondheid.
Van die voorstellen werd de helft gehonoreerd, uitzonderlijk veel vergeleken met het normale succespercentage van een kwart of (veel) lager. ZonMW-voorzitter Jeroen Geurts: ‘Dat klinkt ernstig, maar is toch echt een denkfout. De mensen in een commissie zijn veelal uitstekende onderzoekers, die echt betere voorstellen doen dan gemiddeld.’ Volgens ZonMW en de minister heeft geen enkele betrokkene werkelijk zijn of haar eigen voorstel beoordeeld.
In die periode werden bijna 9.700 aanvragen beoordeeld, aldus ZonMW. Behalve de 144 gevallen van directe betrokkenheid zijn er nog eens ruim duizend gevallen van indirecte betrokkenheid, waarbij commissieleden voorstellen van een hun bekende collega bekeken. Dat gaat in totaal om 130 miljoen euro aan toegekende subsidies.
Experts met een direct of indirect belang mogen niet meer in commissies worden opgenomen
Volgens minister De Jong is niet gezegd dat de betrokkenheid van commissieleden met een eigen belang de beoordelingen echt heeft beïnvloed. Daarvoor heeft ZonMW nog tal van andere ‘checks-and-balances’, schrijft hij in de Kamerbrief. Wel gaat De Jong ZonMW vragen de regels verder aan te scherpen. Experts met een direct of indirect belang mogen niet meer in commissies worden opgenomen, ook niet als zij zich nu en dan afzijdig houden.
De regel dat ze de vergadering verlaten als er sprake is van een belang, zal worden geschrapt uit de reglementen. Ook ZonMW stelt dat voor in het feitenrelaas. Daarnaast moeten de medewerkers van de subsidiegever beter worden getraind, vindt de minister.
Spanning
Het zal moeilijker worden om de beste mensen voor een commissie te krijgen
ZonMW-voorzitter Jeroen Geurts zegt in een reactie de striktere regels te onderschrijven. ‘Alleen al voor de public eye is het goed om elke schijn van oneerlijkheid te vermijden. Maar het verscherpt de spagaat wel. Het zal moeilijker worden om de beste mensen voor een commissie te krijgen. En dan wordt de vraag of dat de kwaliteit van de beoordeling ten goede komt.’
In het rapport wordt voorgesteld de aanpassingen in de regels samen te doen met wetenschapsfinancier NWO, die geld verdeelt voor alle niet-medisch onderzoek. Daar gaat jaarlijks 800 miljoen aan subsidies om, vooral van het ministerie van Onderwijs en Wetenschap. In principe hanteerde NWO tot nog toe dezelfde regels over belangenverstrengeling als zijn buurman ZonMW.
Ook NWO gaat de regels aanscherpen, aldus een woordvoerder. Uit eigen onderzoek blijkt dat ook daar een enkele keer een commissie oordeelde over een voorstel van een lid. Dat gebeurde onder meer bij natuurkundefinancier FOM.
In 2016 werden de regels bij ZonMW volgens de minister al aangepast en is al geen enkele direct betrokkene meer in een commissie opgetreden. Dat gebeurde na een klacht uit 2015 van een afgewezen onderzoeker, die zich beriep op de Algemene Wet Bestuursrecht. Eerder oordeelde de Raad van State in een klachtenprocedure over kunstsubsidies dat de uitzonderingsregels niet toelaatbaar waren. Radioprogramma Argos haalde begin oktober na eigen onderzoek al 38 gevallen van belangenverstrengeling bij ZonMW boven water. Minister Schippers besloot daarop tot een eigen onderzoek. naar de praktijken bij ZonMW.
Zo verdeel je geld voor wetenschappelijk onderzoek op een eerlijke manier;
De beoordeling van subsidie-aanvragen mag geen vriendendienst of voor-wat-hoort-wat zijn. Hoe valt dat te voorkomen? (+)
VK 23.08.2017 De verwevenheid tussen lobbyclubs en politiek leidt opnieuw tot een omstreden overstap op het Binnenhof. Al vijf maanden na zijn herverkiezing tot VVD-Kamerlid vertrekt Pieter Duisenbergnaar de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Niet alleen vanwege de timing is de overstap opmerkelijk, maar ook omdat Duisenberg woordvoerder Hoger Onderwijs en Wetenschap was.
De overstap van politici naar belangenverenigingen op hun eigen beleidsterrein staat ter discussie. De indruk kan ontstaan dat iemand in de Kamer verborgen belangen had. Maar Duisenberg (50), nummer 15 op de VVD-lijst, is zich van geen kwaad bewust. Huidig VSNU-voorzitter Karl Dittrich gaat met pensioen. ‘Dit was een uitgelezen kans’, zegt Duisenberg. ‘Dat het moment ongelukkig is, kan ik alleen maar beamen. Maar het is mijn persoonlijke keuze. De fractie betreurt mijn vertrek.’
Dat de transfer bovendien op zijn eigen vakgebied plaatsvindt, noemt Duisenberg ook ‘een persoonlijke afweging’. Zijn carrièreswitch lijkt op die van partijgenoot Bart de Liefde, die overstapte naar taxibedrijf Über. In de Kamer was De Liefde onder meer woordvoerder Mededinging en liet hij blijken de Amerikaanse vervoerspionier een warm hart toe te dragen.
‘Draaideur’-overstappen
Kamerleden Lea Bouwmeester en Astrid Oosenbrug hebben eerder gepleit voor regels als politici willen overstappen naar lobbyclubs
‘Ik heb kennis van de politiek, van onderwijs en wetenschap, en ben voor mijn Kamerlidmaatschap twintig jaar in het bedrijfsleven werkzaam geweest’, zegt Duisenberg. ‘Ik denk dus dat ik voor de VSNU effectief kan zijn.’ Dat in de Kamer groeiende weerstand bestaat tegen deze ‘draaideur’-overstappen, heeft geen rol gespeeld in zijn besluit, zegt hij. ‘Mijn partij denkt daar anders over.’
De toenmalige Kamerleden Lea Bouwmeester en Astrid Oosenbrug (beiden PvdA) hebben de voorbije zittingsperiode gepleit voor regels als politici willen overstappen naar lobbyclubs. Zij stelden een ‘afkoelingsperiode’ voor van een jaar of twee, om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden.
Ik vind het jammer dat hij de Kamer zo vlak na de verkiezingen verlaat, aldus Kamervoorzitter Arib over vertrek Duisenberg.
Het schoolvoorbeeld van een betwiste overstap is CDA-politicus Camiel Eurlings. Eerst nog minister van Verkeer en Waterstaat, daarna directeur van de KLM – volgens velen slecht voor het aanzien van de politiek. Maar de VVD stelt zich op het standpunt dat persoonlijke integriteit doorslaggevend moet zijn.
‘Als je in een bepaald veld deskundigheid hebt opgebouwd en die goed kunt leveren in een volgende stap, waarom niet’, zei VVD-minister Melanie Schultz vorig jaar in de Kamer, toen het gerucht ging dat zij CEO van Schiphol zou worden. Ze ontkende, maar zei ook: ‘Ik vind niet dat je bij voorbaat een afkoelingstermijn moet realiseren.’
Duisenberg begint 1 oktober, maar heeft zijn afscheidsbrief aan Kamervoorzitter Khadija Arib al geschreven. Hij zal meteen in de eerste week na het zomerreces afscheid nemen van de Kamer. Arib zegt: ‘Ik vind het jammer dat hij de Kamer zo vlak na de verkiezingen verlaat. Daar ben ik in teleurgesteld en dat heb ik hem ook laten weten. Het is ook jammer voor de Kamer zelf, want hij was een goed en actief Kamerlid dat burgers bij de politiek probeerde te betrekken.’
Van regels is het nog niet gekomen en dat is ook ‘ingewikkeld’, zegt Arib. ‘Lea Bouwmeester was woordvoerder Gezondheidszorg en werkt inmiddels bij een patiëntenorganisatie. Want we willen ook dat Kamerleden maatschappelijk aan de slag gaan en niet afhankelijk zijn van wachtgeld.’ Volg en leesmeer over: NEDERLANDVVDPOLITIEK
Trouw 12.05.2017 Oud-ministers en oud-staatssecretarissen mogen voortaan niet meer lobbyen op hun eigen terrein. Er komt geen hard verbod, maar hun ministerie zal ze de eerste twee jaar niet als gesprekspartner ontvangen, mochten ze overstappen naar het bedrijfsleven of een andere organisatie op hun ‘oude’ beleidsterrein.
Het kabinet heeft vandaag besloten tot een ‘lobbyverbod’. Voor het ministerie van defensie gold al een dergelijke afspraak. Op andere ministeries was nog niets geregeld.
Het lobbyverbod moet voorkomen dat oud-bewindspersonen ‘hun kennis en positie op onwenselijke wijze benutten’, aldus het kabinet. De dertien huidige ministers en zeven staatssecretarissen hebben daarmee ook over zichzelf besloten. Zelfs al zouden ze willen overstappen naar een topbaan op hun eigen beleidsterrein, dan zijn de dichte deuren van hun oude ministerie een zware beperking. Voor grote bedrijven of lobbykantoren wordt het minder aantrekkelijk om oud-bewindslieden direct na hun vertrek te werven.
Het voorstel voor het verbod is afkomstig van PvdA-minister Ronald Plasterk van binnenlandse zaken. Het geldt ook voor ministers of staatssecretarissen die overstappen naar een non-profit organisatie in hun oude vakgebied. De enige uitzondering zijn handelsdelegaties naar het buitenland van het ministerie. Een oud-minister of staatssecretaris kan ‘vanwege zijn statuur of reputatie’ in het buitenland wel Nederland vertegenwoordigen.
Er was eerder ophef over de overstap van minister Camiel Eurlings (verkeer) naar de KLM, binnen een jaar na zijn aftreden. Staatssecretaris Jack de Vries (defensie) ging lobbyen voor de JSF en oud-minister Gerrit Zalm (financiën) kreeg een topfunctie bij ABN Amro.
‘Corruptiewaakhond’ Tranparency International Nederland vraagt al jaren om een lobbyverbod. Zij noemde een termijn van twee jaar, precies zoals nu is afgesproken. De organisatie ziet te vaak dat een oud-minister door de draaideur weer binnenkomt in een andere functie. Ook voor topambtenaren zijn regels nodig, aldus de organisatie.
Telegraaf 12.05.2017 Twee jaar lang mag een oud-bewindsman niet gaan lobbyen bij zijn oude departement. Dat heeft het kabinet vrijdag besloten. Op deze manier moet voorkomen worden dat een minister of staatssecretaris zijn of haar kennis en positie „op onwenselijke wijze” benut.
Er geldt al een dergelijk lobbyverbod voor bewindslieden van het ministerie van Defensie. Een oud-bewindspersoon mag wel gewoon mee met handelsmissies naar het buitenland georganiseerd door zijn oude ministerie. Ook kan de hoogste ambtenaar op het departement een uitzondering maken.
Het komt geregeld voor dat een voormalig minister of staatssecretaris aan de slag gaat bij een bedrijf of organisatie die ook onder zijn portefeuille viel als bewindspersoon. Een bekend voorbeeld is oud-minister Camiel Eurlings (CDA) van Verkeer en Waterstaat (het huidige Infrastructuur en Milieu). Die begon in 2011 bij de KLM, een jaar na zijn vertrek als minister.
RO 12.05.2017 Ministeries zullen niet in gesprek gaan met een oud-bewindspersoon als die gaat lobbyen voor een bedrijf, semipublieke organisatie of lobbyorganisatie op het beleidsterrein van de voormalige minister of staatssecretaris. Het gaat om een periode van twee jaar na aftreden. Dit zogenaamde lobbyverbod, dat nu al geldt voor het ministerie van Defensie, moet voorkomen dat bewindspersonen hun kennis en positie op onwenselijke wijze benutten voor de belangen van een organisatie waar zij na hun aftreden gaan werken. De ministerraad heeft daartoe besloten op voorstel van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Handelsdelegaties naar het buitenland vormen een uitzondering op het lobbyverbod. Een oud-bewindspersoon die na het aftreden werkzaam is in het bedrijfsleven mag vanwege zijn statuur en reputatie in het buitenland wel leiding geven of deel uitmaken van een handelsdelegatie die georganiseerd is door een ministerie. Ook is het mogelijk dat de secretaris-generaal van een ministerie een uitzondering op het lobbyverbod maakt.
NU 12.05.2017 Oud-bewindspersonen mogen twee jaar na het verlaten van hun ministerie geen lobbywerkzaamheden meer uitvoeren op hun oude departement.
De ministerraad stemde vrijdag in met dit voorstel van demissionair-minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken).
Het kabinet stelt dat het lobbyverbod, dat al geldt voor het ministerie van Defensie, “moet voorkomen dat bewindspersonen hun kennis en positie op onwenselijke wijze benutten voor de belangen van een organisatie waar zij na hun aftreden gaan werken.”
Netwerk
Uit onderzoek van de Volkskrant is gebleken dat een kwart van de oud-politici lobbyist wordt. Voor bedrijven of lobbykantoren zijn politici interessante nieuwe werknemers. Zij beschikken veelal over een relevant Haags netwerk en snappen hoe de besluitvorming op het Binnenhof werkt.
Voormalig CDA-minister Camiel Eurlings ging direct na zijn ministersschap (Verkeer en Waterstaat) aan de slag als topman bij KLM.
Ook Jack de Vries, voormalig CDA-staatssecretaris van Defensie, verliet het ministerie om vervolgens als lobbyist aan de slag te gaan bij de fabrikant van het nieuwe gevechtsvliegtuig de Joint Strike Fighter (JSF). Maxime Verhagen, oud-CDA-minister van Economische Zaken, werd voorzitter van Bouwend Nederland.
Effectief
Het is echter wel de vraag hoe effectief de afkoelperiode zal zijn. In het voorstel staat dat de secretaris-generaal van een ministerie uitzonderingen op het lobbyverbod kan maken. Ook mag een oud-bewindspersoon “vanwege zijn statuur en reputatie in het buitenland” leiding geven of deel uitmaken van handelsmissies.
Daarnaast geldt het verbod niet als een oud-bewindspersoon lobbywerkzaamheden uitvoert bij een ander ministerie. Ook doet het voorstel niets aan Tweede Kamerleden die lobbyist worden, laat staan aan Eerste Kamerleden die in sommige gevallen nu al optreden als belangenbehartigers van instellingen en organisaties.
Van het ministerie naar de bank? Dat mag dankzij lobbyverbod pas na twee jaar
PvdA-fractie vindt dat het ‘draaideurbeleid’ moet worden aangescherpt
VK 12.05.2017 Er komt een lobbyverbod voor oud-ministers en staatssecretarissen. Gedurende twee jaar na hun vertrek blijven departementen voor hen gesloten als ze lobbyen op hun voormalige beleidsterrein. Het demissionaire kabinet heeft daartoe vrijdag besloten.
Demissionair PvdA-minister van Binnenlandse Zaken Plasterk wil met het verbod voorkomen dat bewindspersonen ‘hun kennis en positie op onwenselijke wijze benutten’ voor de belangen van organisaties waar ze na hun aftreden gaan werken. Plasterk deed zijn voorstel naar aanleiding van een initiatief van de PvdA-fractie in de vorige Tweede Kamer.
Plasterk deed zijn voorstel naar aanleiding van een initiatief van de PvdA-fractie in de vorige Tweede Kamer. De toenmalige Kamerleden Bouwmeester en Oosenbrug pleitten vorig jaar voor het aanscherpen van het ‘draaideurbeleid’ van bewindspersonen. Die moeten weliswaar niet te lang van de wachtgeldregeling profiteren, maar ‘een snelle overstap naar een sector waar ze eerder de scepter over zwaaiden is eveneens ongewenst’. Dat is volgens de voormalige PvdA-Kamerleden slecht voor het vertrouwen in de politiek.
De afgelopen jaren zijn tal van voormalige bewindslieden na hun politieke carrière binnen de door Plasterk geïntroduceerde termijn van twee jaar overgestapt naar bedrijven of lobbyorganisaties met belangen en activiteiten die aanschurken tegen de ministeries waar de oud-ministers en oud-staatssecretarissen vandaan kwamen.
Zo werd minister van Verkeer Eurlings (CDA) vijf maanden na zijn aftreden KLM-bestuurder in 2011. Financiën-minister Wouter Bos (PvdA) deed in 2010 zeven maanden over zijn overstap naar accountant en advieskantoor KPMG, oud-premier Balkenende (CDA) had evenveel tijd nodig om naar Bos’ concurrent Ernst & Young te gaan.
CDA-minister van Economische Zaken Maxime Verhagen werd in 2013 na negen maanden belangenbehartiger van de bouw. Defensie-staatssecretaris Jack de Vries (CDA) trad een jaar en 3 maanden na zijn opstappen toe tot het lobbybureau met de JSF als klant. Minister van Financiën Gerrit Zalm (VVD) schoot in 2007 na vijf maanden de twijfelachtige bank van Dirk Scheringa (DSB) te hulp.
Minister Ben Bot (CDA) van Buitenlandse Zaken trok in 2007 een week uit om de overstap te maken naar een lobbykantoor. Volksgezondheidsminister Ab Klink (CDA) zat in 2011 binnen 8 maanden bij een consultant. Minister van Financiën Jan-Kees de Jager volgde Plasterks twee-jarenregel op 4 dagen na toen hij in 2014 de financiële man werd van telecombedrijf KPN.
Plasterk definieert het begrip ‘lobbyen’ niet, maar brengt het wel in verband met belangenbehartiging. Een oud-bewindspersoon die bestuurder wordt van een bedrijf heeft meer en diepere toegang tot ‘Den Haag’ dan een lobbyist. Omdat bedrijven en andere organisaties oud-bewindslieden juist daarom aannemen en de voormalige ministers en staatssecretarissen aan belangenbehartiging en beïnvloeding doen, scharen onderzoekers ze onder lobbyisten.
De huidige minister van Infrastructuur en Milieu, Melanie Schultz (VVD), wordt regelmatig in verband gebracht met een bestuursfunctie bij Schiphol – een voor haar ministerie belangrijke organisatie. Schultz weigert om principiële redenen uit te sluiten dat ze tot de directie van Schiphol zal toetreden, omdat ze vindt dat ze zelf het beste haar integriteit kan bewaken. Het lobbyverbod maakt het ogenschijnlijk
Ik denk dat we er ook deze keer wel uitkomen Henry !!
“De een zijn dood, de ander zijn brood !”
AD 03.05.2017
Zelfverrijking Henry Keizer VVD
VVD-kopstuk Henry Keizer ligt aan de vooravond van zijn herverkiezing volgende maand als partijvoorzitter onder vuur van Follow The Money (FTM). Zij voeren financieel experts op die vinden dat Keizer in 2012 voor een schijntje eigenaar is geworden van multinational de Facultatieve. Dat schrijft FTM dit weekend op zijn site.
Heren, het is allemaal uit te leggen … echt waar !!!
Partijvoorzitter Henry Keizer van de VVD werd in 2012 voor een schijntje eigenaar van een zeer succesvol miljoenenbedrijf. Hij kocht ver onder de marktwaarde alle aandelen van een vereniging waarbij Keizer zelf bestuursadviseur is. Dit blijkt uit onderzoek van Follow the Money.
Henry Keizer verschafte met drie zakenpartners voor 30 duizend euro het miljoenenbedrijf De Facultatieve, een uitvaartorganisatie die destijds minstens 31,5 miljoen euro waard was. Hij werd directeur-grootaandeelhouder en in een klap multimiljonair.
AD 22.04.2017
Deskundigen beschrijven de transactie als ’inhalig’, en ’een treffend voorbeeld van de graaicultuur’ en ’een ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’. Keizer zelf hield tegenover Follow the Money vol dat het om een ‘nette overname’ ging.
Fiscalist Christiaan Vos spreekt van een ‘ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’ waar de schijn van belangenverstrengeling tot een ‘opvallend lage koopprijs’ heeft geleid. Gepensioneerd analist Roel Gooskens: ‘Wanneer je deze transactie positief bekijkt, is er sprake van risicoloos ondernemen. Kijk je er met een neutrale blik naar, dan is dit regelrechte diefstal.’
VVD-coryfeeën in Raad voor Commissarissen gaven akkoord
De lucratieve deal werd eind 2012 gesloten. VVD-coryfee Loek Hermans en VVD-senator Anne-Wil Duthler gaven als lid van de raad van commissarissen hun goedkeuring. Beiden willen niet reageren op vragen over de transactie. Datzelfde geldt voor alle andere betrokkenen uit het bestuur van de vereniging en de ledenraad. Allemaal verwijzen ze naar Keizer, die volhoudt dat hier sprake is van ‘een nette overname’ maar verder alle relevante documenten en notulen geheim houdt.
Het komt helemaal goed !!!!
Reactie Henry Keizer
VVD-partijvoorzitter Henry Keizer heeft een ‘100 procent schoon geweten’ over zijn zakelijke activiteiten bij uitvaartorganisatie De Facultatieve. Hij ontkent dat hij het bedrijf in 2012 ver onder de marktwaarde in zijn bezit kreeg. ‘Dat is gewoon absoluut onjuist’, aldus de voorzitter.
De SP-fractie in de Tweede Kamer is niet overtuigd en wil dat het kabinet laat onderzoeken of de deal door de beugel kan.
Ik ben me van geen kwaad bewust !!
Henry Keizer, sinds 2014 VVD-voorzitter, reageert op berichtgeving van het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money. Dat schreef zaterdag hoe Keizer in 2012 samen met drie zakenpartners voor 30 duizend euro eigenaar werd van uitvaartorganisatie De Facultatieve, een bedrijf met 800 medewerkers dat op dat moment minstens 31,5 miljoen euro waard was.
Bijpraatsessie
De partij spreekt van een ‘bijpraatsessie’ maar diverse ingewijden bevestigden maandag 01.05.2017 dat Keizer de vragen over zijn functioneren als directeur van uitvaartbedrijf De Facultatieve nog niet heeft kunnen wegnemen.
We kunnen zeker nog wel wat ritselen toch beste vriendjes ??
De partijtop van de VVD ging dinsdag 02.05.2017opnieuw in conclaaf over de affaire-Keizer. Bij een gesprek dat op het partijbureau plaats zal hebben, zijn onder anderen Mark Rutte, Halbe Zijlstra en Annemarie Jorritsma aanwezig.
Volgens de VVD gaat het om een informele bijpraatsessie, en zullen er geen conclusies worden getrokken. Dat meldt RTL. Op aandringen van VVD-preses Henry Keizer wordt er door de integriteitscommissie onderzoek gedaan naar zijn zakendeal omtrent het uitvaartbedrijf de Facultatieve.
Reconstructie Follow the Money
Vorige week brachten Eric Smit en Kim van Keken van onderzoeksplatform Follow the Money naar buiten dat Keizer een miljoenenbedrijf voor slechts 30.000 euro zou hebben overgenomen. De onderzoeksjournalisten reconstrueerden hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve. Op het moment van verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen.
Saillant detail is dat VVD-prominenten Loek Hermans en Anne-Wil Duthler destijds in de raad van commissarissen zaten. Vandaag maakte televisieprogramma Nieuwsuur bekend dat Loek Hermans ook lid was van de ledenraad van de Facultatieve. Volgens stukken in handen van Nieuwsuur zou Hermans als lid van de ledenraad gepleit hebben voor een verkoop aan Keizer.
AD 02.05.2017
Tijdelijk geen voorzitter
Zolang er een onderzoek naar hem loopt, is Henry Keizer geen VVD-voorzitter. Dat is de uitkomst van urenlang overleg met alle partijkopstukken van dinsdagavond op het hoofdkantoor van de VVD. Het was al de tweede bijeenkomst in korte tijd, anderhalve week nadat er een publiciteitsstorm over de tot dat moment populaire voorzitter was opgestoken.
AD 04.05.2017
Het besef dat de ophef rond VVD-partijvoorzitter Henry Keizer niet zou wegebben, maakte zich de afgelopen dagen pas langzaam meester van de VVD-top. Zelfs nog vóór de bijeenkomst, heette het crisisberaad van Rutte, VVD fractievoorzitters uit Eerste en Tweede Kamer, regiobesturen en partijbesturen nog officieel ‘een bijpraatsessie’. Toch kan het niet anders dan dat ze vooral spraken over de vraag of en wanneer Henry Keizer, huidig en beoogd partijvoorzitter, zich zou moeten terugtrekken.
Ook Keizer zelf houdt vol dat hij niet fout zat. De partijvoorzitter zegt dat hij een ‘schoon geweten’ heeft. ‘We hebben alles volgens de regels laten verlopen.’ De bewering dat hij veel te weinig zou hebben betaald voor de Facultatieve, is ‘absoluut onjuist’, zegt Keizer. Hij ziet zichzelf vooral als slachtoffer. ‘Door Follow the Money is een sfeertje gecreëerd van “die dikke deugt niet”,’ zei de ondernemer vrijdag.
Integriteitskwesties bij de VVD
De VVD reageerde eerder laconiek op de beschuldigingen. De kwestie is nog niet door leden aangekaart en de integriteitscommissie wacht op meer bewijs voordat er een onderzoek wordt geopend naar Keizer. Voor de liberale partij is de zaak schrijnend: Keizer – bijnaam ‘mister integriteit’ – had juist de opdracht gekregen iets te doen aan eerdere schandalen bij de VVD.
De VVD screent volksvertegenwoordigers extra zwaar wegens een golf aan integriteitskwesties. ‘Je kunt niet een beetje integer zijn,’ zei Keizer onlangs in het tv-programma Politicologica van Human. ‘Je bent integer of je bent het niet.’
Als mijn dasje maar goed zit….!!!
Profiel Henry Keizer VVD – Ondernemer
Henry Keizer is sinds 2014 partijvoorzitter van de VVD. Hij behoort tot de groep vertrouwelingen van premier Mark Rutte en zetelt in het formatieteam van de partij. Ook is J.M.H.J. Keizer een Nederlandse ondernemer en actief voor de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Keizer is de voorzitter van de Raad van Bestuur van de Facultatieve Groep. Keizer is tevens sinds 1983 actief voor de VVD. WikipediaGeboren: 4 november 1960 (56 jaar), Amsterdam
Telegraaf 13.05.2017 Lokale VVD’ers volgen met pijn in hun buik de controverse rond de zakelijke activiteiten van hun voorzitter, de tijdelijk teruggetreden Henry Keizer. Een deel van hen vindt dat Keizer het voorzitterschap definitief moet neerleggen, schrijft de Volkskrant zaterdag.
Keizer heeft lopende het onderzoek van de integriteitscommissie zijn taken tijdelijk neergelegd. De interne commissie moet ophelderen of hij in 2012 integer heeft gehandeld bij de aankoop van uitvaartbedrijf De Facultatieve.
„Zo’n deal heb ik nog nooit voorbij zien komen”, zegt Bram Cool, bestuurslid van VVD-netwerk Liberaal Groen. Keizer moet volgens hem de eer aan zichzelf houden. Ook Margreet van Gastel, oud-wethouder in Arnhem, vindt dat de voorzitter moet opstappen. „Ik voel me er doodongelukkig bij”, zegt ze over de controverse.
VK 13.05.2017 Met het tijdelijk terugtreden van partijvoorzitter Henry Keizer is de onrust in de VVD nog niet bezworen. Lokale VVD’ers volgen met pijn in hun buik de controverse rond de zakelijke activiteiten van hun voorzitter. Een deel van hen vindt dat Keizer het voorzitterschap definitief moet neerleggen.
Eind volgende week vindt het landelijke voorjaarscongres plaats in Arnhem. Keizer wordt daar vervangen door een waarnemend voorzitter. Hij heeft lopende het onderzoek van de integriteitscommissie zijn taken tijdelijk neergelegd. De interne commissie moet ophelderen of Keizer in 2012 integer heeft gehandeld bij de aankoop van uitvaartbedrijf De Facultatieve.
De VVD’er was destijds zowel manager van het bedrijf dat hij overnam als adviseur van het bestuur van de vereniging waarvan hij het bedrijf kocht. Onderzoeksplatform Follow the Money bracht aan het licht dat Keizer een ogenschijnlijk zeer laag bedrag neertelde voor de commerciële poot van de vereniging. Keizer en twee compagnons betaalden 12,5 miljoen euro voor De Facultatieve terwijl de onderneming volgens het jaarverslag 31,5 miljoen euro waard was.
Deze transactie is niet ethisch geweest, aldus Bram Cool, bestuurslid Liberaal Groen.
‘Zo’n deal heb ik nog nooit voorbij zien komen’, reageert Bram Cool, bestuurslid van VVD-netwerk Liberaal Groen. Hij werkte enkele jaren bij een Londense bank op de afdeling bedrijfsovernames. Zijn conclusie op basis van wat tot nog toe bekend is: ‘Deze transactie is niet ethisch geweest.’ Keizer moet de eer aan zichzelf houden, vindt hij dan ook. ‘Als voorzitter van de grootste partij van het land moet je van onbesproken gedrag zijn.’ Als Keizer niet voor het congres vertrekt, is Cool van plan zijn stem daar te laten horen.
Ook Margreet van Gastel, oud-wethouder in Arnhem, vindt dat Keizer moet opstappen. ‘Ik heb met heel veel plezier met hem samengewerkt, maar ik verwacht dat hij het partijbelang boven zijn eigenbelang stelt en zich definitief terugtrekt. Ik word hier als VVD’er op aangesproken. Ik voel me er doodongelukkig bij.’
De voorzitter van jongerenvereniging JOVD, doorgaans een luis in de pels van de moederpartij, neemt het op voor de partijvoorzitter. ‘Mijn gevoel zegt dat Keizer als persoon heel integer is’, zegt Rutger de Ridder. ‘Henry is een van de betere VVD-voorzitters van de afgelopen tijd.’ Hij pleit ervoor het onderzoek van de integriteitscommissie af te wachten. Keizers vertrek zou een ‘verlies’ zijn voor de partij.
Ook Peter Ambagtsheer, voorzitter in Apeldoorn, erkent Keizers verdiensten. ‘Hij heeft veel nuttig werk gedaan, dat staat buiten kijf.’ Maar elke dag dat de controverse voortduurt neemt het ongemak toe. Keizers herbenoeming voor een volgende voorzitterstermijn moest een hamerstuk worden. ‘We hoefden alleen nog te klappen. Ik denk niet dat iedereen in de zaal zal klappen.’
Lees ook;
De VVD en integriteitskwesties
De VVD haalt de laatste jaren vaker dan andere partijen het nieuws met integriteitskwesties. Toeval of partijcultuur?
Wat Keizer laat zien? De dood is big business geworden
Als de VVD gisteravond heeft besloten om een integriteitscommissie in het leven te roepen die moet onderzoeken of partijvoorzitter Henry Keizer onethisch heeft gehandeld bij de buy out van het crematiebedrijf De Facultatieve, dan zou ik graag in die commissie zitting nemen, schrijft Max Pam in zijn column.
Trouw 13.05.2017 Recente schandalen in de politiek – de affaire-Keizer, het politiekorps, de politiemol Mark M. – en de zorg – angstcultuur bij UMC Utrecht – laten zien hoe moeilijk het is een organisatie goed te besturen.
Om de kans op corruptie, fraude, en andere integriteitsschendingen te verkleinen heb je een sterke organisatiecultuur nodig. De cultuur van een organisatie kun je grofweg omschrijven als ‘the way we do things here’ en bestaat uit de heersende normen en waarden binnen de organisatie en de groepsdynamiek, ofwel hoe leiding en medewerkers met elkaar omgaan.
Volgens De Nederlandsche Bank is de organisatiecultuur van cruciaal belang voor goed bestuur, omdat een sterke cultuur ethisch handelen beloont en onethische praktijken bestraft.
Organisatiepsycholoog Erik Essen van de Hogeschool van Amsterdam onderzocht twintig voorbeelden in de publieke sector (gemeenten, ziekenhuizen), en private sector (banken, voetbalclubs) waar integriteitsschendingen hebben plaatsgevonden. Hij identificeert een aantal ‘rode vlaggen’, factoren die integriteitsrisico’s vergroten.
Rode vlag
De eerste rode vlag is als de invloed sterk geconcentreerd is in een of meer bestuursleden en machthebbers geen tegenspraak dulden van elkaar of hun medewerkers.
Een andere rode vlag zijn verkeerde rolmodellen. Als leidinggevenden zelf weinig waarde hechten aan integriteit en niet ingrijpen bij misstanden wordt het verkeerde signaal afgegeven. Bij de DSB-bank van Dirk Scheringa stuurde de top van de bank op de verkoop van producten en werd de zorgplicht naar klanten van ondergeschikt belang geacht.
Een derde rode vlag is de zogeheten ring of silence die optreedt wanneer er wel signalen zijn van immorele praktijken, maar die binnen de organisatie niet worden besproken. Het gesjoemel met de emissietests bij Volkswagen is daarvan een goed voorbeeld.
Medewerkers durfden hun kritiek op de tests niet te delen met de top uit angst voor overplaatsing of ontslag. Andere rode vlaggen zijn een zwakke bedrijfsvoering en geheimhoudingsconstructies – denk bijvoorbeeld aan geheime overeenkomsten tussen ziekenhuizen en patiënten na de constatering van medische fouten.
Politieke wetenschapper Elinor Ostrom deed onderzoek naar de manier waarop lokale gemeenschappen hun gemeenschappelijke bronnen beheren, soms al eeuwenlang, zoals weidegronden, irrigatiesystemen, drinkwatervoorzieningen, en visserijen.
Ze verdiende voor haar baanbrekende werk in 2009 de Nobelprijs voor de economie. Aardig om te vermelden is dat veel economen verrast waren door haar onderscheiding, omdat ze haar onderzoek niet kenden of niet op waarde schatten.
De optimale condities voor goed bestuur zijn, volgens Ostrom, dat er duidelijke grenzen moeten zijn wie wel of geen toegang heeft tot de gemeenschappelijke voorziening, dat er een relatie moet zijn tussen de kosten die iemand maakt en de opbrengsten, dat men gezamenlijke beslissingen neemt, dat men elkaar goed in de gaten houdt en dat rotte appels worden bestraft of verwijderd.
Ook die succesfactoren komen niet uit de lucht vallen. Laten dat nu dezelfde condities zijn voor de evolutie van coöperatie in allerlei biologische systemen, die al miljoenen jaren oud zijn, van cellen tot organen, en van mierennesten tot jager-verzamelaarsculturen. Bij jager-verzamelaars zoals de Kung-San in Afrika of de Ache in Zuid-Amerika worden grote machts- en statusverschillen niet getolereerd, en als iemand gedrag vertoont dat de groep benadeelt – bijvoorbeeld vlees voor zichzelf houden – onderneemt de groep onmiddellijk actie.
Dat kan in de vorm van roddel, plagen of kritiek, en als zijn of haar gedrag niet verandert dan wordt die persoon uit de groep gestoten of, soms letterlijk, een kopje kleiner gemaakt. Integriteitsschendingen worden direct aangepakt omdat de overleving van de groep op het spel staat.
Een Hooijmaijers, Scheringa, Staal of Munsterman zou het waarschijnlijk in stamverband op de savanne niet lang hebben volgehouden.
Mark van Vugt is hoogleraar evolutionaire psychologie aan de Vrije Universiteit en verbonden aan de Universiteit van Oxford.
Telegraaf 12.05.2017 Henry Keizer, de onder vuur liggende VVD-voorzitter en topman van crematiebedrijf De Facultatieve, heeft crisismanager Charles Huijskens in de arm genomen.
Charles Huijskens Foto: ANP
Huijskens is partner van het Amsterdamse communicatiebureau HuijskensBickerton, dat naar eigen zeggen regelmatig wordt ingeschakeld door ’nationale en internationale ondernemingen, politici en overheden in crisissituaties waarbij de reputatie op het spel staat’.
Keizer is onder vuur komen te liggen na publicaties van onderzoeksplatform Follow the Money, dat enkele weken geleden onthulde dat hij het crematiebedrijf in 2012 voor ongeveer een half miljoen euro heeft gekocht, terwijl het destijds al een jaaromzet van meer dan 100 miljoen euro had. Omdat Keizer ook voorzitter van de VVD is, werd er door de partij een onderzoek ingesteld naar zijn integriteit. Zolang de integriteitscommissie onderzoek doet, heeft de crematie-ondernemer de voorzittershamer van de partij neergelegd.
Keizer zelf houdt vol dat hij niet fout zat en dat hij een schoon geweten heeft. De bewering dat hij veel te weinig zou hebben betaald voor de Facultatieve, is volgens hem „absoluut onjuist.” Hij ziet zichzelf eerder als slachtoffer: „Door Follow the Money is een sfeertje gecreëerd van ’die dikke deugt niet’”, aldus Keizer.
Tegen EY, de accountant van De Facultatieve, is deze week in dezelfde affaire een klacht ingediend door onderzoeker Pieter Lakeman. Volgens Lakeman heeft de accountant ’onware verklaringen’ afgelegd bij twee jaarrekeningen van het crematiebedrijf. Hij zou het eigen vermogen van de verkochte onderneming veel te laag hebben vastgesteld, waardoor de lage verkoopprijs ’een schijn van redelijkheid’ werd gegeven. EY heeft inmiddels een incidentmelding gedaan bij toezichthouder AFM en doet intern onderzoek naar de zaak.
Charles Huijskens wil niet reageren op zijn aanstelling bij Keizer. Bij De Facultatieve was niemand bereikbaar voor commentaar.
Telegraaf 10.05.2017 Een accountant van EY zou een kwalijke rol hebben gespeeld in de affaire waardoor VVD-voorzitter Henry Keizer in opspraak is geraakt.
Dat stelt voorzitter Pieter Lakeman van de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI). Hij liet woensdag weten dat hij een tuchtklacht heeft ingediend bij de Accountantskamer.
Te lage prijs
Keizer zou in 2012 samen met zakenpartners voor een veel te lage prijs de uitvaartonderneming De Facultatieve hebben gekocht. De integriteitscommissie van de VVD doet onderzoek naar de zaak. Keizer heeft voor de duur van dat onderzoek zijn taken als partijvoorzitter neergelegd.
Volgens Lakeman heeft EY meegewerkt aan de dubieuze deal door jaarrekeningen goed te keuren waarin de financiële situatie van De Facultatieve veel slechter werd voorgesteld dan die in werkelijkheid was. Daardoor kreeg de opvallend lage verkoopprijs ,,een schijn van redelijkheid”.
De accountant zou daarvoor geschorst moeten worden, vindt Lakeman.
Telegraaf 10.05.2017 Henry Keizer voldeed de eerste twee jaar dat hij bij crematiebedrijf de Facultatieve werkte niet aan de eisen van toezichthouder de Verzekeringskamer. Dat schrijft Follow the Money op basis van vertrouwelijke documenten. De huidige VVD-voorzitter gaf geen gehoor toen de toezichthouder hem vroeg gegevens te leveren.
De brief waar Follow the Money de hand op legde was onderdeel van een reeks meldingen over het gedrag van Keizer aan de raad van commissarissen. Een klokkenluider maakte ook melding van een claim ter waarde van honderdduizenden guldens die Keizers toenmalige vriendin en huidige vrouw Gabriele Neglein onterecht zou hebben ingediend. Een andere klokkenluider stapte daarover ook naar de rvc.
Follow the Money ontdekte ook dat Loek Hermans al in 1998 commissaris werd bij de Facultatieve. De VVD-coryfee claimde tot nu toe dat hij dat pas in 2006 was geworden.
Trouw 08.05.2017 De vrije markt krijgt overal de schuld van. Maar die kan juist bloeien mits de mens zijn moraal en deugden hooghoudt, betogen wetenschappers Govert Buijs en Marcel Canoy.
Naar aanleiding van de perikelen rond VVD-voorzitter Henry Keizer bekritiseerde Stevo Akkerman in een felle column de moraal van de markt. Zijn conclusie was dat een maatschappelijk betrokken vereniging door toedoen van de markt veranderde in een geldmachine. De auteur eindigt dramatisch met ‘De moraal van de vrije markt drukt zelfs bij de behandeling van onze doden elke andere moraal weg’.
Wij hebben begrip voor Akkermans verontwaardiging, alleen trekt hij de verkeerde conclusie. De markt wekt alleen immoreel gedrag op als men van de markt een karikatuur maakt. Keizer komt er bij de columnist makkelijk vanaf, want niet hij maar ‘de vrije markt’ is verantwoordelijk. Alsof de markt geen moraal nodig heeft en zelfs veronderstelt.
In haar boek ‘Bourgeois Virtue’ legt Deirdre McCloskey uit dat de markt voor goed functioneren juist allerlei deugden vraagt: eerlijkheid, bezonnenheid, zelfs liefde. Daar waar deze beoefend worden, kan de markt bloeien. Markten worden gekenmerkt door vrijheid (je kunt kiezen wat je wat koopt) en ‘prudentia’ (je kunt je euro maar één keer uitgeven). Die beide eigenschappen hebben door de eeuwen heen geleid tot innovatie, de noodzaak om samen te werken en tot majeure welvaartstijgingen voor de wereldbevolking.
Kwaadwillend gedrag
Door de vrijheid en innovatie worden markten ook gekenmerkt door risico’s. Ondernemers moeten risico’s nemen en als dat goed afloopt ontstaat er iets moois. Soms loopt het niet goed af, dan gaan bedrijven failliet.
Het risico bestaat dat dit gezonde mechanisme wordt verstoord door kwaadwillend gedrag. Zo kunnen consumenten misleid worden door valse voorstellingen van zaken en de spreekwoordelijke kat in de zak kopen. Ook kunnen bedrijven die eigenlijk niet goed functioneren door trucs toch overleven en bepaalde mensen onevenredig bevoordelen. Vroeg of laat komt dit vrijwel altijd uit. Op dramatische wijze kan dat zelfs tot een financiële crisis leiden, zoals we recentelijk hebben ondervonden.
Het misverstand dat het de markt zelf is die kwestieus gedrag aanwakkert, komt door de associatie die veel mensen hebben met markten. Het zou alleen over geld, winst en hebzucht gaan. Deze karikatuur van de markt doet geen recht aan de realiteit.
Markten zijn fundamenteel gebaseerd op samenwerking. In een markt voegt een ondernemer alleen waarde toe als die zich verdiept in de klant, samenwerkt met leveranciers en met allerlei partijen die kunnen helpen met het realiseren van waarde.
Langdurig succesvolle ondernemingen zorgen er voor dat het eigen belang en het maatschappelijke belang met elkaar in balans zijn. Op de lange termijn functioneert de markt niet alleen als economisch maar ook als moreel filter, omdat graaiers door het ijs zakken.
Snel scoren
De keerzijde is dat het filter op korte termijn niet altijd werkt omdat mensen even snel willen scoren. De Facultatieve waarbij Keizer is betrokken, is niet het eerste en zal ook niet het laatste voorbeeld zijn van een bedrijf dat de grenzen van het betamelijke opzoekt of overschrijdt. Maar duurzaam is dat niet. Vandaar dat Keizer nu in de problemen zit. Het is aan ondernemers zelf om moreel integer te handelen en niet alleen te kijken wat er wettelijk nog net mogelijk is. Daarnaast is het ook aan de media, politiek en de rechterlijke macht om misstanden op te sporen.
Om uit die misstanden de conclusie te trekken dat de markt als institutie niet deugt, spoort niet met vele eeuwen economische empirie. Het is bizar om een institutie waar het overgrote deel van onze samenleving dagelijks in actief is, van baan tot supermarkt, als intrinsiek immoreel af te schrijven. Beter is het grondig na te denken over hoe we de moraliteit van de markt voortdurend kunnen stimuleren.
De auteurs zijn betrokken bij het onderzoeksproject ‘What Good Markets Are Good For’, gefinancierd door Templeton World Charity Foundation (www.moralmarkets.org).
Telegraaf 07.05.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer heeft niet integer gehandeld bij de zakelijke deal die hem nu in de problemen heeft gebracht. Dat zegt een meerderheid (66 procent) van de ondervraagden zondag in de wekelijkse peiling van Maurice de Hond.
Keizer is in opspraak door een onderzoek van nieuwswebsite Follow the Money (FTM). Daaruit kwam naar voren dat hij uitvaartorganisatie De Facultatieve via een schimmige constructie kocht voor 30.000 euro terwijl het bedrijf was getaxeerd op 31,5 miljoen. De transactie maakte hem multimiljonair, aldus FTM.
Een kleine meerderheid van de ondervraagden (58 procent) denkt dat Keizer niet meer terugkomt als partijvoorzitter, van zijn eigen VVD-achterban is dat 61 procent.
Het rumoer rond Keizer heeft vooralsnog weinig effect op de positie van de VVD. Als er nu verkiezingen zouden zijn, zou de liberale partij van premier Mark Rutte een zetel kwijtraken en uitkomen op 32.
Ook de PVV, het CDA en de SP zouden een Kamerzetel moeten inleveren. Forum voor Democratie van Thierry Baudet zou er twee winnen en uitkomen op vier zetels. D66 en 50PLUS zouden er een zetel bij krijgen.
VK 06.05.2017 De VVD haalt de laatste jaren vaker dan andere partijen het nieuws met integriteitskwesties. Toeval of partijcultuur?
Alweer de VVD. Nu moet zelfs partijvoorzitter en integriteitsboegbeeld Henry Keizer tijdelijk terugtreden in afwachting van onderzoek naar zijn zuiverheid. De VVD staat voor het vijfde opeenvolgende jaar bovenaan de Politieke Integriteitsindex die Vrij Nederland maakt met hoogleraar bestuurskunde Leo Huberts van de Vrije Universiteit van Amsterdam en Muel Kaptein, hoogleraar integriteit van de Erasmus Universiteit van Rotterdam.
15 integriteitsaffaires rondom VVD‘ers haalden vorig jaar het nieuws op een totaal van 46.
D66 had er 5, het CDA4 en de PvdA had er maar 3.
Maar wie studie doet naar integriteit, naar de VVD of beide, nuanceert het beeld van de partij van belangenverstrengelaars en scheveschaatsrijders. ‘Het is niet te onderzoeken of de VVD de meeste integriteitskwesties heeft’, stelt Hans van den Heuvel, emeritus hoogleraar integriteit aan de VU, ‘want we zullen nooit weten of we die van andere partijen allemaal kennen, gezien het grote aantal gemeenten.’
Is het aantal integriteitskwesties statistisch toeval of is er iets met de partijcultuur of het type mens dat zich tot de VVD aangetrokken voelt? Of heeft de partij gewoon de pech dat het de grootste partij is in het ‘verkeerde’ tijdsgewricht?
Een zoektocht naar de VVD en de verleiding.
1. Is de VVD’er een bepaald type mens?
‘De VVD rekruteert vooral mensen uit het bedrijfsleven, of mensen die gevoel hebben voor het bedrijfsleven’, zegt Van den Heuvel. ‘Zij willen zich vrij voelen, dus niet gebonden aan regels, in ieder geval aan zo min mogelijk regels.’ Dat is een contradictie met de samenleving, stelt de onderzoeker naar bestuurlijke en ambtelijke integriteit, want die wordt juist sterker dan ooit bij elkaar gehouden door die regels.
Politici met een achtergrond in het bedrijfsleven handelen ook anders dan politici die een ambtelijke achtergrond hebben, zegt André Vermeulen, auteur van het boek De liberale opmars over de geschiedenis van de VVD.
Denk aan de zaak-Hooijmaijers, de Noord-Hollandse VVD-gedeputeerde die 30 maanden cel kreeg voor omkoping. Of Kathalijne de Kruif, VVD-fractievoorzitter in Stichtse Vecht, veroordeeld voor het lekken van vertrouwelijke informatie.
En zie de zaak Jos van Rey, de wegens corruptie veroordeelde Roermondse oud-wethouder.’Los van of hij strafbaar heeft gehandeld, is het duidelijk dat hij op ondernemende wijze bestuurlijk bezig is geweest.’ Mensen met een achtergrond in het bedrijfsleven hebben volgens Kaptein vaak een ‘even regelen’-mentaliteit, van onderhandelen en geven en nemen.
De liberale opvatting van integriteit lijkt te zijn: wij bepalen zelf wat goed is, zegt Kaptein. Zo blijft VVD-minister Schultz volhouden dat het geheel aan haar is om te besluiten of zij na haar ministerschap directeur van Schiphol kan worden. Zij kan heel goed zelf haar integriteit bewaken, vindt ze.
Die overtuiging gaat volgens Kaptein en Van den Heuvel lastig samen met een samenleving die gebonden wordt door regels en de meer principiële opvatting van integriteit; dat er normen en waarden zijn waar iedereen zich aan moet houden.
Volgens theoloog Job de Haan, van Integriteit.nl dat integriteitstraining geeft aan gemeenteraadsleden, wordt integriteit door VVD’ers meer vanuit een juridisch oogpunt benaderd en minder vanuit een moreel kompas. ‘De ondernemersmentaliteit is: binnen de randen van de wet ben je vrij om te doen wat je wilt.’
Een doorsnee VVD’er wordt niet minder integer geboren dan een SP’er, zegt bestuurskundige Huberts.’Een VVD’er heeft in dezelfde mate de neiging om te zwichten. Wat telt is welke functie ze bekleden en welke verleidingen dan gelden.’
2. Is het omdat de VVD de grootste is?
Dat de VVD statistisch de grootste kans heeft op affaires omdat de VVD nu eenmaal de grootste partij is, daarop valt wel iets af te dingen. Op het Binnenhof is de VVD weliswaar oppermachtig, maar lokaal zeker niet. In 2016 waren veruit de meeste wethouders (30 procent) afkomstig van lokale partijen, 22 procent kwam van het CDA en 13 procent van de VVD. Ook in het aantal raadsleden en burgemeesters is het CDA nog altijd groter.
Maar er speelt wel iets anders. Huberts wijst erop dat vooral het soort activiteiten van al die lokale VVD’ers van belang is. Vaak zitten zij dicht tegen het lokale bedrijfsleven aan. In 2016 was 24 procent van de wethouders met de portefeuille financiële en economische zaken een VVD’er: een sterke oververtegenwoordiging. ‘Dat zijn kwetsbare portefeuilles met meer verleidingen dan andere portefeuilles’, aldus Huberts.
‘We zien alles, we weten alles’, zegt emeritus hoogleraar integriteit Van den Heuvel. ‘Sinds kort leven we in bijna maximale transparantie.’ Gaat het nu een keer mis bij een grote partij zoals de VVD, dan ligt het ook meteen op straat.
Dat is volgens hem niet alleen een kwestie van veel snelle media en elektronica. Er is ook een sociaalpsychologische kant: ‘De mens als lid van de samenleving verandert razendsnel. Wij zijn heel erg kritisch geworden. Op elkaar, maar ook op hoe het land bestuurd wordt. ‘Ze moeten hun fatsoen houden’, is de eis van de burger. Onkreukbaarheid is een goudomrand woord voor de bestuurder tegenwoordig. Je moet je altijd kunnen verantwoorden en je staat altijd in de etalage. In de spiegel kijken is negentiende-eeuws: nu wórd je bekeken!’
Pakweg dertig jaar geleden kwam een politicus of bestuurder – vaak van het CDA, toen lokaal nog veruit de grootste partij – daar nog mee weg. Een Limburgse burgemeester die werd veroordeeld voor fraude, trad niet af en kreeg later zelfs eervol ontslag. Een staatssecretaris die zijn huis gratis liet opknappen door werknemers van de woningbouwvereniging waar hij commissaris was, kwam er zonder kleerscheuren af. ‘Nu is dat ondenkbaar’, zegt Job de Haan van Integriteit.nl.
Integriteit en belangenverstrengeling hebben een grijpbare en een ongrijpbare kant. En met die laatste lijkt de VVD veel moeite te hebben. Grijpbaar zijn de regels en wetten op grond waarvan iemand zich wel of niet aan belangenverstrengeling of integriteitschending schuldig maakt. Daar kunnen VVD’ers wat mee. Neem de zaak-Keizer. De partij gaat financieel specialisten vragen of de regels wel zijn nageleefd door Keizer bij de koop van een crematiebedrijf.
Maar er is ook nog zoiets als de schijn van belangenverstrengeling. De beeldvorming van een niet integer bestuurder. Daarvan krijgen de media de schuld. De schijn tegen hebben is volgens de VVD-cultuur onvoldoende reden om afscheid te nemen. Eerder om als een warme familie om de getroffen VVD’er heen te gaan staan en het vertrouwen in hem of haar uit te spreken.
‘Terwijl in allerlei integriteitscodes voor bedrijven, zoals de Code Tabaksblat, juist expliciet ook staat dat de schijn van belangenverstrengeling gemeden moet worden’, vergelijkt De Haan. ‘Dat is bij de VVD kennelijk moeilijk’, denkt Van den Heuvel. ‘Ze hebben niet in de gaten dat Keizer moet terugtreden wegens de pet van bestuurder, niet omwille van de pet van zakenman.’
‘De VVD benadert integriteit meer vanuit juridisch oogpunt en minder vanuit een moreel kompas’, vindt De Haan. ‘Keizer die als bewijs voor zijn integriteit aanvoert dat hij op het beslismoment even de kamer uit is gelopen zodat hij geen dubbele pet meer op had. Dat is speeltuinniveau.’
Doordat ‘de schijn tegen hebben’ bij de VVD reden is de beschuldigde partijgenoot in bescherming te nemen, duren affaires bij de VVD langer dan bij andere partijen. Zo hebben PvdA, SP en GroenLinks eerder de neiging om een lid met een vlekje of de schijn daarvan, snel buitenboord te zetten, waarna het onderzoek begint. Dat is niet de aanpak van de VVD, waardoor ‘hun’ zaken aldoor in het nieuws blijven, wat de beeldvorming weer versterkt, waartegen de partij zich nog harder gaat verzetten, waardoor het nog langer duurt, enzovoort. Denk aan de woorden van VVD-leider Mark Rutte over de steeds zwaarder onder vuur liggende minister Opstelten: ‘Ivo behoort tot de beste mensen die we hebben.’
Maar dat wil volgens de stellige indruk van Vermeulen niet zeggen dat de VVD minder zwaar tilt aan integriteit. ‘Toen er in 2013 even wat gerommel ontstond, hebben ze direct een integriteitscommissie ingesteld onder leiding van de meest zuivere VVD’er: Jan-Kees Wiebenga.’
En er is ontwikkeling. Enkele jaren geleden nog maar verwierpen de VVD-leden met overgrote meerderheid een motie die voorstelde dat partijgenoten tijdelijk moesten terugtreden zodra er een onderzoek naar hen liep. Keizers reactie toen op die motie: ‘Het getuigt niet van een buitengewoon opgeruimde plezierige natuur zal ik maar zeggen.’
Deze week maakte hij bekend dat hij gedurende het onderzoek zijn voorzitterstaken neerlegt.
5. Is het omdat goede raad niet wordt opgevolgd?
Als iemand voor de partij gaat werken, moet een betere overdracht plaatsvinden
‘Voor de VVD valt er veel te leren uit het bedrijfsleven; dat moet die partij toch aantrekken’, zegt hoogleraar Kaptein. De partij heeft nu wel een integriteitscommissie en een gedragscode ingesteld, maar in het bedrijfsleven gaan ze volgens Kaptein veel verder.
Het begint bij het binnenhalen van mensen. Als iemand zich kandidaat stelt voor de partij, moet een heel goede screening plaatsvinden. Van den Heuvel is daar wel kritisch op, omdat je een karakter nauwelijks kunt screenen. ‘Je zou mensen die in een machtspositie komen preventief op de divan moeten leggen, maar dat gaat te ver.’ Een screening kan volgens Van den Heuvel wel helpen om iemands belangen te achterhalen.
Als iemand voor de partij gaat werken, moet een betere overdracht plaatsvinden, zegt Kaptein. Wat betekent belangenverstrengeling? Hoe ontstaat de schijn daarvan en hoe voorkom je die schijn? De VVD zou er zichzelf en de politiek in het algemeen een grote dienst mee bewijzen. ‘Het is namelijk best triest dat dit soort kwesties ontstaan’, vindt de hoogleraar integriteit. ‘Want de meeste politici zitten er echt niet voor zelfverrijking.’
Trouw 06.05.2017 Henry Keizer, de teruggetreden voorzitter van de VVD, is de zoveelste in het treurige rijtje van directie/RvB-voorzitters die zichzelf en hun omgeving ervan wisten te overtuigen dat zij over bijzondere gaven beschikken, schrijft lezer Jan Verheij.
En, het moet gezegd, als je een keurige, oude vereniging ertoe weet te brengen dat zij haar bedrijf aan jou verkoopt en je aldus miljonair maakt, heb je iets bijzonders gedaan. Medewerkers, de raad van commissarissen, de verenigingsraad, Keizer had ze allemaal in zijn zak zitten. Een ondernemingsraad kende de onderneming niet ondanks wettelijke voorschriften. Een advies op grond van de Wet op Ondernemingsraden behoefde dus niet te worden gevraagd. Makkelijk.
De voor publiek toegankelijke jaarverslagen zijn heel summier. Maar met de door onderzoeksjournalisten van Follow the Money naar buiten gebrachte informatie valt een beeld te schetsen.
De waarde van het bedrijf was ruim 30 miljoen euro maar Keizer wist de vereniging en de accountants duidelijk te maken dat er wel voor een kleine 20 miljoen euro aan risico’s werd gelopen. Anders gezegd, tweederde van het eigen vermogen zou kunnen worden weggevaagd. Je zou denken dat een directie onmiddellijk zou worden ontslagen voor de in deze omvang aangegane risico’s. Niet bij de Facultatieve.
Forse risico’s
Maar stel dat die risico’s reëel zouden zijn, is het dan niet totaal onaanvaardbaar dat aandeelhouders – Keizer c.s. – een dividenduitkering wordt toegekend – nou ja, zichzelf toekenden – van 10 miljoen? Dat is maar liefst tachtig procent van de circa 12 miljoen die het bedrijf waard zou zijn. Dat is pas goed zorgen voor je aandeelhouders.
Overigens, de forse risico’s die bij de waardebepaling een enorme korting zouden rechtvaardigen hebben zich kennelijk niet voorgedaan. Het financiële resultaat over 2012 was positief.
Over het interne toezicht, de raad van commissarissen, kunnen wij kort zijn. Zij hebben jammerlijk gefaald. Maar waar waren De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten eigenlijk? De Facultatieve is een ‘onder toezicht staande instelling’. Hebben ze even zitten slapen op het Frederiksplein?
Wat de vereniging kan doen is even niet meer luisteren naar Keizer, een goede advocaat inhuren, de leden van de RvC persoonlijk aansprakelijk stellen voor het volstrekt ontoereikende toezicht en eisen dat de hele transactie wordt teruggedraaid.
NRC 05.05.2017 Ik had een leuke week. Louter lol. Kwam door Ajax, maar ook door onze premier die achter zijn integere partijvoorzitter ging staan. Dat beeld: de doofputlucht walmt uit de VVD-burelen, maar onze integere Mark staat monter te oreren dat die dikke lijkverbrander hartstikke integer is. Zo deed hij het trouwens ook bij de zacht verwarde, maar o zo integere Ivo Opstelten.
Net als bij de tragische doch ook zeer integere corpsbal Ard van der Steur en de totaal mislukte, maar desalniettemin uitzonderlijk integere reclamezuillimburger Fransje Weekers. Weet u nog? Integere Fransje is die jongen die gesponsord werd door de integere VVD-senator Jos van Rey, die ooit de integere burgemeesterskandidaat Ricardo Offermans met raad en daad bijstond.
Maar integere Mark staat dus nog vierkant achter integere uncle Henry van De Facultatieve. Dit uitvaartbedrijf wordt in kraaienkringen trouwens al jaren De Lucratieve genoemd.
Het geestigste vond ik de uitleg van integere Henry aan de door hem persoonlijk geselecteerde pers (alleen integere journalisten kwamen binnen!) en dat daar uitkwam dat de integere Loek Hermans niet alleen een integere commissaris was, maar ook nog een integer lid van de integere ledenraad van deze integere crematievereniging.
Als ik Loek spreek zal ik hem toch eens vragen hoe je aan dat soort integere schnabbels komt. Word je gebeld door een integer bestuurslid? Meld je jezelf aan bij zo’n crematievereniging? Word je getipt door integere vriendjes? Wie wil er nou in de ledenraad van een crematieclub? En wat krijg je als welkomstgeschenk? Ovenwanten?
Maar de uitleg van integere Henry vorige week was ronduit fascinerend. Iedereen die een beetje weet hoe het werkt in de financiële wereld heeft mij uitgelegd dat het meurt. En dat integere Loek en die integere Anne-Wil Duthler alles wisten. Of te dom zijn om het te snappen en daarom door integere Henry handig zijn misbruikt.
De door de integere Dirk Scheringa zeer gewaardeerde Pieter Lakeman heeft ons inmiddels uitgelegd dat het gewoon hartstikke strafbaar is wat die Keizer heeft gedaan. Een van mijn geslepen zakenvriendjes zei deze week: „Het klopt wel, maar het deugt niet.”
En nu? Ik vrees dat de zaak gezond doodbloedt. Ieder integer lid van de VVD weet dat deze integere uitvaartidioot niet te handhaven is en er zal een nette manier worden gevonden om hem te lozen. Er wordt te zijner tijd een communiqué uitgegeven waarin staat dat de integere crematiekeizer beschadigd is en zelf afziet van het voorzitterschap.
En dan? Dan duikt ’ie over een aantal jaren weer ergens anders op. Dit soort onkruid is te ijdel om te vergaan. Misschien krijgt hij een leuke bestuursfunctie bij Roda JC en mag hij met een commissie uitzoeken wat er toch misging met de integere mede-eigenaar Korotaev. Misschien handig om Jos, Ricardo, Loek en Anne-Wil ook in dat clubje te vragen. Of misschien melden ze zich zelf wel.
Door dit soort nieuws had ik dus een geweldige week. Ik lach me scheel. Vooral als politici dingen recht gaan lullen. Liefst door portierraampjes van hun veel te grote auto. Vlak voor ze ergens naar binnengaan of nadat ze uit een dampende vergadering komen. Die formuleringen die ze dan bezigen. Zo geestig als een politicus extra op zijn woorden moet letten. Bij de VVD was dat deze week smullen. Ze wonnen van Spekman in zijn donkerste dagen.
Ach ja, politiek. In mijn ogen al jaren een vrolijke kneuzenkermis. Jeroen Pauw geeft de laatste weken nieuwbakken Kamerleden een paar minuten zendtijd en zonder uitzondering zie je louter stuitende stotteraars. Onze volksvertegenwoordigers. En in het buitenland is het niet veel beter. Macron met zijn oma zien oefenen voor een lege zaal? Aandoenlijk.
Maar het hardst heb ik gelachen om het teletekstbericht van gisterochtend. Drieduizend mensen mogen op 3 juni op de vliegbasis Woensdrecht afscheid nemen van het verkochte regeringstoestel PH-KBX. Ze mogen de Fokker niet in, maar krijgen wel foto’s van de binnenkant te zien.
Dit is dus door iemand verzonnen. En ik vrees dat drieduizend randdebielen zich in Woensdrecht zullen melden. Ik hoop dat het een mooi afscheid wordt. Waardig vooral. Misschien is het leuk als de integere crematiekeizer het organiseert.
Die zit in de afscheidsbusiness. Afscheid van een vliegtuigje. Georganiseerd door de overheid. We zijn krankzinnig en toe aan een massale suïcide. En dat is dan ook weer handel voor integere Henry.
Trouw 03.05.2017 Het staat nog net niet in de vacatureteksten, maar ervaren partijgenoten zullen het nieuwbakken partijvoorzitters op het hart drukken: wees zo onzichtbaar mogelijk. Doe wat je moet doen, maar zoveel je kunt achter de schermen. Want een partijvoorzitter in de publiciteit, dat staat symbool voor heibel in de tent.
De VVD is zo’n partij waar dit adagium geldt. Henry Keizer, onbezoldigd partijvoorzitter die in deeltijd de liberalen aanstuurt, leidt bij voorkeur een mediaschuw leven. Mark Rutte is de politiek leider, Keizer zal hem geen mes in de rug steken in interviews of aanschuiven bij praatprogramma’s om het VVD-geluid kracht bij te zetten.
Keizer was die camera’s graag blijven mijden, ware het niet dat hij zich vorige week genoodzaakt voelde een persconferentie te beleggen. Daar weersprak hij de aantijging dat hij zijn crematiemultinational in 2012 onder de marktwaarde heeft overgenomen.
Huishoudelijke zaken
Het zijn precies deze beelden die Keizer en zijn VVD willen voorkomen: een partijvoorzitter in de verdediging die zijn handelen aan de integriteitscommissie van zijn partij voorlegt.
Het leidt af van Keizers bestuurstaken, het maakt zijn harde aanpak van niet-integere VVD’ers ongeloofwaardig en het trekt zijn partij weer in de sfeer van schimmige deals, net nu de gifbeker rondom de Teevendeal leek leeggedronken.
Niet voor niets horen buitenstaanders zelden van partijvoorzitters als Letty Demmers (D66), Marjolein Meijer (GroenLinks) of Piet Adema (ChristenUnie). Ze regelen de huishoudelijke zaken van de partij vanuit de gedachte: we hebben één politiek leider en die zitten we niet in de weg.
De grote uitzonderingen op die regel zijn PvdA en SP. In het verleden smolten het politieke en bestuurlijke leiderschap daar wel eens samen. Bekendste voorbeeld is SP’er Jan Marijnissen, die jarenlang het fractievoorzitterschap in de Tweede Kamer combineerde met de partijvoorzittershamer. Ver daarvoor was het Pieter Jelles Troelstra die bij de PvdA-voorloper SDAP beide petten droeg.
Dat juist deze stromingen bekend zijn met deze combinaties, is niet zo verbazend: veel meer dan bij andere partijen is het voorzitterschap bij de PvdA en SP een politieke functie.
Marijnissen behield na zijn vertrek uit de Kamer nog jaren zijn werkkamer in de buurt van zijn opvolger. En zoals dat voor Marijnissen gebruik was, is ook voor PvdA-voorzitter Hans Spekman de dinsdagochtendvergadering met de fractie vaste prik.
Onzinnig
Niet alleen intern hebben de PvdA- en SP-voorzitters veel in de melk te brokken, ook naar buiten toe. Ze geven interviews over de politieke koers en bekritiseren het kabinetsbeleid én hun eigen kopstukken als ze dat nodig achten. Berucht is inmiddels Spekmans uitspraak bij de aftrap van Rutte-II: ‘Nivelleren is een feest.’ Niet veel later noemde hij de participatiesamenleving ‘onzinnig’ – terwijl zijn PvdA tekende voor de Troonrede met die term erin.
Dat het moeilijk is om dat kritiek spuien op je partij af te leren, bewijst PvdA’er Felix Rottenberg. In 1993 moest fractievoorzitter Thijs Wöltgens in de krant lezen dat partijvoorzitter Rottenberg hem weg wilde hebben. Een kwart eeuw later deelde Rottenberg vanaf de zijlijn een linkse directe uit aan toenmalig fractieleider Diederik Samsom, die hij ‘de bedrijfsleider van het kabinet’ noemde.
Hoe politiek de voorzittersrol bij PvdA en SP ook mag zijn, toch geldt ook hier voor zittende én vertrokken voorzitters: zo lang je ze niet ziet, is het goed. Toen de SP dit voorjaar in de peilingen maar niet vooruit te branden was, dook voorzitter Ron Meyer op bij praatprogramma’s. Ook Marijnissen, anderhalf jaar geleden door de leden uitgezwaaid, stak als orakel van Oss ineens weer voor tv-camera’s zijn verhaal af.
De boodschap voor de kijker was duidelijk: bij de SP gaat het kennelijk niet helemaal lekker.
NU 03.05.2017 Huidig vicevoorzitter Jeannette Baljeu neemt tijdelijk de taken over van VVD-voorzitter Henry Keizer, die in opspraak is geraakt. Na het VVD-partijcongres zal Eric Wetzels als nieuwe vicevoorzitter de waarnemer worden.
De VVD maakte de namen woensdag bekend. Keizer legde zijn voorzitterstaken dinsdag neer omdat zijn partij een onderzoek is begonnen naar de manier waarop hij een omstreden zakendeal sloot.
Hij zegt dat hij zelf om dat onderzoek heeft gevraagd. Volgens nieuwswebsite Follow The Money kocht hij in 2012 voor een schijntje uitvaartbedrijf De Facultatieve. Hij droeg daarbij een dubbele pet.
De VVD-voorzitter wacht nu eerst de uitkomst van het onderzoek af. Hij was in feite al herbenoemd voor een nieuwe periode als voorzitter vanaf het VVD-congres. Op die partijbijeenkomst wordt Wetzels de nieuwe vicevoorzitter, als opvolger van Baljeu.
Baljeu was eerder jarenlang locoburgemeester van Rotterdam en wethouder van havenzaken en economie van de Maasstad.
Telegraaf 03.05.2017 Huidig vicevoorzitter Jeannette Baljeu neemt tijdelijk de taken over van VVD-voorzitter Henry Keizer, die in opspraak is geraakt. Na het VVD-partijcongres op 19 en 20 mei zal Eric Wetzels het als nieuwe vicevoorzitter van haar overnemen.
De VVD maakte de namen woensdag bekend. Keizer legde zijn voorzitterstaken dinsdag neer omdat zijn partij een onderzoek is begonnen naar de manier waarop hij een omstreden zakendeal sloot. Hij zegt dat hij zelf om dat onderzoek heeft gevraagd. Volgens nieuwswebsite Follow The Money kocht hij in 2012 voor een schijntje uitvaartbedrijf De Facultatieve. Hij droeg daarbij een dubbele pet.
De VVD-voorzitter wacht nu eerst de uitkomst van het onderzoek af. Hij was in feite al herbenoemd voor een nieuwe periode als voorzitter vanaf het VVD-congres. Op die partijbijeenkomst wordt Wetzels de nieuwe vicevoorzitter, als opvolger van Baljeu.
AD 03.05.2017 Het VVD-congres zal over ruim twee weken in Arnhem Eric Wetzels aanwijzen als vice-voorzitter van de VVD. De partijtijger die uiteenlopende vrijwilligersfuncties had, zal zo goed als zeker waarnemend partijvoorzitter zijn zolang de huidige praeses Henry Keizer onderwerp is van een integriteitsonderzoek.
Ook Wetzels is ondernemer. Hij is medeverantwoordelijk voor de kandidatenlijst van de Tweede Kamerfractie. Als voorzitter van de Kamercentrale Brabant stoorde hij zich in 2011 aan de talrijke affaires bij de VVD. ,,Het zijn er nu wel veel’’, zei Wetzels. ,,We moeten ons afvragen of we wel scherp genoeg zijn. Het zou helpen als Loek Hermans minder bijbanen had.’’
Dat neemt niet weg dat Keizer over twee weken wordt herbenoemd op de Algemene Ledenvergadering. Keizer zal de herbenoeming niet aanvaarden zolang het onderzoek loopt van de Commissie Integriteit naar zijn lucratieve zakendeal in 2012, waarin hij verschillende rollen had. Er is geen tegenkandidaat voor Keizer. De termijn voor tegenkandidaten sloot in het weekend dat de affaire ontbrandde.
Het VVD-congres heeft volgens de statuten geen middelen in handen om de herbenoeming aan of tegen te houden. In het scenario waarbij de Commissie Integriteit het handelen van Keizer laakbaar acht en een herbenoeming niet accepteert, is een ledenraadpleging via internet na een verkiezingscampagne met meerdere kandidaten optioneel.
Jeannette Baljeu
Tot het VVD-congres zal zo goed als zeker de huidige vice-voorzitter Jeannette Baljeu waarnemend voorzitter worden. Zij wordt niet herbenoemd. Op korte termijn wordt besloten of zij de laatste twee weken Keizer waarneemt. Later deze week vindt de eerste vergadering plaats van de Commissie Integriteit. Daaraan zullen externen worden toegevoegd met vereiste expertise om de handel en wandel van Keizer te kunnen beoordelen.
OmroepWest 02.05.2017 Henry Keizer legt tijdelijk zijn taken als voorzitter van de VVD neer. Dat heeft hij dinsdagavond laten weten. De Hagenaar kwam onlangs in opspraak over de overname van het Haagse uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012.
Onderzoeksjournalisten van Follow The Money beweerden dat er sprake was van een dubieuze overnameconstructie. Keizer, die eerder voorzitter was van de Haagse tak van de VVD, zou vijf jaar geleden voor een schijntje de nieuwe eigenaar zijn geworden van het uitvaartbedrijf in Den Haag. Hij zou daarbij aan beide kanten van de onderhandelingstafel hebben gezeten.
De VVD-voorzitter zei vrijdag dat hij vindt dat hij niets verkeerd heeft gedaan bij de overname van het bedrijf. Volgens hem is er integer gehandeld.
Onderzoek
De integriteitscommissie van de VVD doet onderzoek naar de zakendeal. Dat heeft Keizer vrijdag aan de commissie gevraagd. Hij kondigde toen ook aan volledige openheid van zaken te geven. Het bestuur kwam dinsdagavond bijeen op het partijkantoor in Den Haag om over de kwestie te praten. Na afloop kwam naar buiten dat Keizer zijn taken tijdelijk neerlegd.
‘Ik zie ook dat de onrust in de media niet is afgenomen. Dat is schadelijk voor de VVD en belemmert mij in mijn functioneren. Daarom heb ik besloten om mijn taken als voorzitter hangende het onderzoek tijdelijk neer te leggen’, aldus Keizer.
VK 02.05.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer legt voorlopig zijn taken binnen de partij neer in afwachting van het onderzoek naar zijn zakelijke activiteiten. Zijn aanstaande herbenoeming zal hij niet aanvaarden totdat het onderzoek hem heeft vrijgepleit. Zo wil hij voorkomen dat de onrust blijft afstralen op de VVD.
Daarmee zwicht de VVD-top voor de groeiende druk van kritische leden die vrezen dat de onrust over de voorzitter de partij schaadt. Partijleider Mark Rutte maakte dinsdagavond bekend dat de integriteitscommissie van de partij in het komende onderzoek wordt bijgestaan door ‘meerdere gezaghebbende externe experts’.
Keizers mededeling kwam dinsdagavond na urenlang beraad tussen Rutte, het landelijk hoofdbestuur, de regiobesturen en de fractievoorzitter in de Tweede Kamer, Halbe Zijlstra. Keizer moet officieel op het partijcongres van 20 mei worden herbenoemd als voorzitter. De kans is klein dat het onderzoek dan al is afgerond.
De inschakeling van de externe financiële experts moet voorkomen dat de indruk ontstaat dat de partij haar eigen vlees keurt. Het onderzoek wordt geleid door Willibrord van Beek, jarenlang financieel manager bij Philips, later Tweede Kamerlid en nu commissaris van de koning in Utrecht.
VVD-onwaardig
Veel afdelingen zitten met de kwestie-Keizer in hun maag, bleek in de loop van deze week: Keizer krijgt veel lof als partijvoorzitter, maar zijn optreden van de afgelopen dagen ontvangt kritiek. Met name het buitensluiten bij een persgesprek van journalisten van Follow the Money, die de zaak aan het rollen brachten, wordt als ‘VVD-onwaardig’ gezien.
Keizer kwam in opspraak nadat het platform vorige week details onthulde over de voor Keizer lucratieve overname van uitvaartorganisatie De Facultatieve in 2012. Dat bedrijf, waarvan Keizer al sinds 1998 bestuursvoorzitter was, komt voort uit de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie die in 1874 werd opgericht om cremeren in Nederland te legaliseren.
Deze vereniging, waaraan Keizer als adviseur van het bestuur verbonden was, was voor 100 procent aandeelhouder van het bedrijf, totdat de aandelen in 2012 werden verkocht aan Keizer en zijn zakenpartners.
‘Van geen kwaad bewust’
Er is niemand benadeeld en niemand bevoordeeld, aldus Henry Keizer.
Volgens de eigen accountant had het bedrijf, de B.V. Beheermaatschappij De Facultatieve, op het moment van de overname een waarde van 34 miljoen euro. Keizer en zijn partners betaalden slechts 12,5 miljoen voor alle aandelen. Het overgrote deel daarvan (ruim 12 miljoen) werd gefinancierd met het dividend dat aan de vereniging zou worden uitgekeerd en door een lening aan de beheermaatschappij. Keizer en zijn drie mededirectieleden financierden zelf slechts 30 duizend euro.
Keizer zegt sinds de eerste onthulling dat hij zich van geen kwaad bewust is: ‘Er is niemand benadeeld en niemand bevoordeeld.’ Zijn tijdelijke terugtreden was dinsdag niet het doel van de partijtop. Zoiets zou getuigen van gebrek aan vertrouwen in de eigen mensen, was toen de overtuiging.
Dinsdagavond, nog vóór het beraad met de regiobesturen, kwam het besluit er alsnog. Hoewel partijleider Rutte na afloop nogmaals benadrukte dat hij pal achter de voorzitter staat. Hij ziet geen aanleiding om Keizer op te roepen helemaal terug te treden. ‘Hij beweert bij hoog en laag dat de beschuldigingen onjuist zijn’, aldus de premier. ‘Hij kan dat ook onderbouwen. Wij steunen onze mensen zolang niet bewezen is dat er niet-integer is gehandeld. Ook dat hoort bij integer gedrag.’
De integriteitscommissie van de VVD stelt een onderzoek in naar partijvoorzitter Henry Keizer. Premier Mark Rutte zei zaterdag in Brussel dat Keizer voorzitter van de VVD kan blijven zolang het onderzoek duurt. Desgevraagd zei Rutte dat hij Keizer ‘zeker een integere man’ vindt.
Trouw 02.05.2017 Zolang er een onderzoek naar hem loopt, is Henry Keizer geen VVD-voorzitter. Dat is de uitkomst van urenlang overleg met alle partijkopstukken vanavond op het hoofdkantoor van de VVD.
Het was al de tweede bijeenkomst in korte tijd, anderhalve week nadat er een publiciteitsstorm over de tot dat moment populaire voorzitter was opgestoken.
Het besef dat de ophef rond VVD-partijvoorzitter Henry Keizer niet zou wegebben, maakte zich de afgelopen dagen pas langzaam meester van de VVD-top. Zelfs nog vóór de bijeenkomst, heette het crisisberaad van Rutte, VVD fractievoorzitters uit Eerste en Tweede Kamer, regiobesturen en partijbesturen nog officieel ‘een bijpraatsessie’. Toch kan het niet anders dan dat ze vooral spraken over de vraag of en wanneer Henry Keizer, huidig en beoogd partijvoorzitter, zich zou moeten terugtrekken.
Er gaat sinds vorige week zaterdag geen dag voorbij of er duikt weer een nieuw bericht op over de persoon van Keizer. In de partij zeiden steeds meer mensen dat Keizer zich in ieder geval tijdelijk zou moeten terugtrekken. Veel VVD-ers zagen de aanhoudende publiciteit als schadelijk.
Gaat het niet over de lage prijs die hij betaalde bij de overname van het crematoriumimperium De Facultatieve in 2012, dan wel over Keizers arbeidsverleden (‘cv onvindbaar’), over Loek Hermans, die maar liefst twee tegenstrijdige functies vervulde in Keizers bedrijf of over de vraag of de FIOD niet ook onderzoek moet doen.
Al die berichten veroorzaken onrust. Zo zei voormalig Kamervoorzitter Frans Weisglas gisteren: “Ik vind dat Keizer zijn voorzitterschap moet opschorten.” Hij kreeg meteen bijval van het Gelderse VVD-Statenlid Bert Meerburg: “Dat Keizer niet terugtreedt tijdens integriteitsonderzoek versterkt de indruk dat bij de VVD met twee maten gemeten wordt.” Als zulke dingen al in het openbaar worden gezegd, mag je er gevoeglijk van uitgaan dat de druk binnenskamers aanzwelt.
Zo was vanavond inderdaad ook tot de hoogste takken van de VVD-boom doorgedrongen dat het wel heel merkwaardig is als een voorzitter in functie blijft terwijl diens integriteit in twijfel wordt getrokken, zeker als het gaat om een partij die streng wil zijn op zelfverrijking of dubbele petten. Keizer heeft een probleem op beide punten. Hij fungeerde als adviseur bij een vereniging die het miljoenenbedrijf De Facultatieve aan hemzelf verkocht en hij betaalde wel heel weinig geld voor dat bedrijf. Zelf zegt hij dat ‘alles volgens de regels’ is verlopen.
Zaterdag zei premier Rutte nog dat Keizer kon aanblijven zolang een intern VVD-onderzoek naar zijn handelen in 2012 loopt, maar steun van Rutte is een relatief begrip. Eerder steunde de premier met net zoveel enthousiasme ministers als Teeven, Van der Steur of Opstelten of Kamerleden als Verheijen. Het voorkwam niet dat ze aftraden. “Rutte gaat niet over het aanblijven van de partijvoorzitter”, reageerde VVD-prominent Eric Wetzels zaterdag al meteen.
Wetzels staat op de nominatie om op het komende VVD-congres tot vice-voorzitter te worden verkozen. Dat congres wordt over twee weken gehouden. De waarschijnlijkheid dat de VVD-leden, zoals nu nog op het programma staat, die dag opnieuw Henry Keizer tot voorzitter kronen, wordt met de dag kleiner.
NU 02.05.2017 Henry Keizer legt zijn functie als voorzitter van de VVD tijdelijk neer. De top van de VVD kwam dinsdagavond opnieuw bij elkaar om zich te buigen over de kwestie-Keizer.
De druk om zich terug te trekken nam de afgelopen dagen toe. Zelf zegt Keizer tijdelijk afstand te nemen vanwege “de onrust in de media” na onthullingen van het journalistieke online-platform Follow the Money. De VVD’er noemt de onrust “schadelijk” voor zijn partij.
“Ik heb afgelopen vrijdag de Commissie Integriteit gevraagd onderzoek te doen. De commissie heeft vandaag aan mij laten weten de opdracht te zullen aanvaarden”, aldus Keizer. De onrust “belemmert mij in mijn functioneren. Daarom heb ik besloten om mijn taken als voorzitter hangende het onderzoek tijdelijk neer te leggen”.
Follow the Money
Onderzoeksjournalisten van Follow the Money brachten een dubieuze deal aan het licht waarbij Keizer samen met drie zakenpartners voor “een schijntje” eigenaar werden van het miljoenenbedrijf De Facultatieve.
Het uitvaartbedrijf, waar Keizer nota bene adviseur was, bleek 31,5 miljoen euro waard te zijn. Keizer en zijn compagnons werden echter voor 12,5 miljoen euro eigenaar. Maar direct na de overname streken de vier een winstuitkering van 12 miljoen euro op. Van de overige 500.000 euro werd 470.000 euro gefinancierd door een lening. Omdat Keizer voor 51 procent aandeelhouder is, droeg hij zelf slecht 15.300 euro van de resterende 30.000 euro aan.
Druk
De druk op Keizer neemt toe nadat hij vrijdag de zaak probeerde op te helderen, maar niet wist te overtuigen. De persbijeenkomst die hij had belegd was bovendien niet toegankelijk voor journalisten van Follow the Money. Dat de voorzitter van de grootste partij van Nederland pers weert kwam hem om felle kritiek te staan.
Ook het feit dat Keizer zich niet als voorzitter terugtrok gedurende het onderzoek van de interne integriteitscommissie deed in liberale kring de nodige wenkbrauwen fronsen.
Rutte
VVD-leider Mark Rutte blijft achter Keizer staan. Hij vindt dat de voorzitter openheid van zaken heeft gegeven en stoort zich aan het beeld dat er in de media gecreëerd wordt. Rutte zei het niet integer te vinden als de VVD op basis van het beeld hun voorzitter zou laten vallen.
De VVD-leden kiezen 20 mei een nieuwe voorzitter. Omdat Keizer de enige kandidaat is, is het statutair vastgelegd dat hij zal worden herbenoemd. Keizer zal na het onderzoek van de integriteitscommissie bepalen of hij de herbenoeming accepteert.
Integriteitsprobleem
Het tijdelijke vertrek van de voorzitter toont andermaal aan dat de VVD een integriteitsprobleem heeft. De VVD voert voor de vijfde maal op rij de jaarlijkse Politieke integriteit-index van Vrij Nederland aan met onder andere de zaak-Jos van Rey (corruptie), Ton Hooijmaijers (omkoping en witwassen) en Neelie Kroes (verzwijgen van bestuursfunctie bij vennootschap op belastingparadijs op de Bahama’s).
Na de vele schandalen riep de VVD in 2013 een interne integriteitscommissie in het leven. Later zei Keizer in het tv-programma Politicologica dat er sinds het bestaan van de commissie door de VVD zelf geen schendingen zijn geconstateerd.
AD 02.05.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer legt tijdelijk zijn functie neer. Politiek leider Mark Rutte deelde dit vanavond mee, na ruim vier uur crisisberaad in Den Haag. Keizer geeft toe aan groeiende druk vanuit de eigen achterban en uit media.
Op het moment loopt een integriteitsonderzoek naar het handelen van de voorzitter. Keizer raakte in opspraak na onthullingen door onderzoekssite Follow The Money over een schimmige zakendeal rond zijn crematoriumbedrijf De Facultatieve, dat hij in 2012 voor een schijntje overnam.
,,De onrust in de media is niet afgenomen,” zei Keizer. ,,Dat is schadelijk voor de VVD en belemmert mij in mijn functioneren. Daarom heb ik besloten om mijn taken als voorzitter hangende het onderzoek tijdelijk neer te leggen.”
Keizer wordt voor de tweede maal gedwongen een andere koers te varen. Eerder vond de partijvoorzitter het niet nodig een stap terug te doen. Eind vorige week vond hij ook een onderzoek naar de integriteit van zijn deal overbodig, maar hij zwichtte uiteindelijk na druk uit de partijtop.
Na het onderzoek van externe deskundigen neemt Keizer een beslissing of hij door kan gaan. Dit betekent dat hij over twee weken niet wordt herbenoemd tijdens de algemene ledenvergadering op Papendal. Het onderzoek zal langer duren.
Beeldvorming
Rutte: ,,Keizer beweert bij hoog en laag dat de beschuldigingen onjuist zijn. In het team ga je er vanuit dat die persoon integer heeft gehandeld. Als je op basis van beeldvorming zegt: hij moet weg omdat de beeldvorming niet prettig is, dan is dat niet integer.’’
Dinsdagavond was de voltallige partijtop – het hoofdbestuur, de regiovoorzitters en de adviseurs van het hoofdbestuur: in totaal 18 man – opnieuw bijeen op het partijkantoor aan de Haagse Mauritskade voor overleg. Waar de onthullingen over lucratieve aankoop van Keizers bedrijf eerst nog werden afgedaan als een privékwestie, dreigde inmiddels schade voor de gehele partij. Daarom is nu deze stap gezet. Partijgenoten verwijten Keizer inschattingsfouten en amateurisme.
Integriteit
Zo gaven leden aan niet goed te begrijpen waarom Keizer in functie bleef, hangende het onderzoek van de Commissie Integriteit. ,,Als je geschoren wordt, moet je stilzitten”, zei Fred de Graaf, voormalig voorzitter van de Eerste Kamer. ,,Ik zou zeggen: doe even een stap terug, ook al ben je overtuigd van je eigen gelijk.”
Volgens ex-Kamerlid Arend Jan Boekestijn heeft de voorzitter verzuimd de ‘Keizerlijke weg’ te bewandelen. ,,Als er zulke aantijgingen komen, die goed doortimmerd lijken, dan treed je terug en zet je een onafhankelijke commissie aan het werk.” Zijn politieke gevoel heeft Keizer in de steek gelaten, meent advocaat en VVD-lid Ben Arends. ,,Kom maar terug als er niets aan de hand is. Juist bij een partij die zo geraakt is door integriteitskwesties.” Ook bekende VVD’ers als Frans Weisglas en Ton Elias riepen de voorzitter al op een stap terug te doen.
Zijn politieke gevoel heeft Keizer in de steek gelaten, aldus Advocaat en VVD-lid Ben Arends.
Keizer heeft zichzelf een slechte dienst bewezen, menen partijgenoten. Aanvankelijk wilde hij niets van een onderzoek weten en vervolgens werden de journalisten van de onderzoekssite Follow The Money, die de zaak onthulden, geweerd bij een persbijeenkomst. ,,Zo ken ik hem niet”, zei Ewout Klok, voormalig voorzitter van de VVD in Drente. ,,Heel veel ongenoegen zou zijn weggenomen als we meteen hadden laten zien dat we integriteit serieus nemen, ook als het om de partijvoorzitter gaat”, stelde JOVD-voorzitter Rutger de Ridder. ,,Hier kijken 2,5 miljoen kiezers naar, die hier ook iets van vinden.”
Keizer had geen andere keuze dan de integriteitscommissie om een oordeel te vragen. ,,Hij is er wat laat achter gekomen, maar beter laat dan nooit”, vindt voorzitter Jan Rolfes van de VVD Eindhoven.
Leden maken een vergelijking met de zaak rond oud-parlementslid Mark Verheijen. Die werd door Keizer verordonneerd in de luwte te blijven gedurende een onderzoek naar zijn declaratiegedrag. Verheijen onthoudt zich van inhoudelijk commentaar. Het immer kritische VVD-raadslid Mijntje Pluimers uit Barneveld is uitgesproken: ,,Dit suggereert dat Keizer met twee maten meet.” Fred de Graaf zegt die kritiek wel te snappen. ,,Als je een maat oplegt voor een ander, moet je dat ook voor jezelf doen.”
Oud-partijvoorzitter Bas Eenhoorn was milder. Een zorgvuldige afweging is nodig. ,,Bij Verheijen was er een duidelijke relatie met diens politieke verantwoordelijkheid. Dat is hier niet het geval.” Wel stelde Eenhoorn dat hij anders op de zaken zou hebben gereageerd dan zijn opvolger. ,,Ik ben voor absolute openheid, al snap ik dat hij zich gekwetst voelt.”
Rutte is loyaal maar dit is onverstandig, Aldus Arend Jan Boekestijn.
Veel leden spreken desondanks hun waardering uit voor Keizers verdiensten voor de VVD. Dit verklaart volgens Eenhoorn waarom partijleider Mark Rutte openlijk zijn steun uitsprak voor de partijvoorzitter. ,,Dat is mooi en collegiaal van Mark. Maar laten we nu even afwachten wat er uit het onderzoek komt.” Meer dan dat had Rutte helemaal niet moeten zeggen, vindt JOVD’er De Ridder. Boekestijn is harder: ,,Rutte is loyaal, maar dit is onverstandig.”
Daar denkt oud-staatssecretaris Robin Linschoten weer heel anders over. Hij ergert zich aan de gretigheid waarmee Keizer ‘publiekelijk wordt opgehangen, zonder enig bewijs’. ,,Dat staat haaks op onze rechtstaat. Zo maak je eenieder die voor een politiek ambt kiest vogelvrij.”
Elsevier 02.05.2017 Henry Keizer heeft in overleg met de VVD-top besloten tijdelijk te stoppen als voorzitter. Dat maakte de partij vanavond bekend. De liberalen hielden vanavond topoverleg over de positie van Henry Keizer, die in opspraak kwam vanwege een deal met crematiebedrijf de Facultatieve.
‘Keizer vroeg afgelopen vrijdag een onderzoek aan de integriteitscommissie integriteit. Vandaag werd duidelijk dat de commissie het onderzoek niet af heeft voor de herbenoeming.’ Dit zegt premier Rutte in een verklaring. ‘Ook de onrust in de media is schadelijk voor de VVD en voor het functioneren van Keizer. Daarom legt hij zijn taken hangende het onderzoek neer,’ aldus de premier.
Henry Keizer beweert dat hij aan kan tonen dat de beschuldigingen van Follow the Money onjuist zijn. Rutte gaat er van uit dat hij integer heeft gehandeld, maar vindt het goed om deze beschuldigingen te weerleggen. Rutte meent ook dat de beschuldigingen niet bewezen zijn. ‘Als hij nu weggestuurd zou zijn, zou dat niet integer zijn van de VVD,’ zegt de demissionair premier.
‘Bijpraatsessie’
Maandag noemde een woordvoerder van de VVD de bijeenkomst een ‘informele bijpraatsessie’. Op aandringen van VVD-preses Henry Keizer wordt er door de integriteitscommissie onderzoek gedaan naar zijn zakendeal omtrent het uitvaartbedrijf de Facultatieve
Reconstructie Follow the Money
Vorige week brachten Eric Smit en Kim van Keken van onderzoeksplatform Follow the Money naar buiten dat Keizer een miljoenenbedrijf voor slechts 30.000 euro zou hebben overgenomen. De onderzoeksjournalisten reconstrueerden hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve. Op het moment van verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen.
Saillant detail is dat VVD-prominenten Loek Hermans en Anne-Wil Duthler destijds in de raad van commissarissen zaten. Maandag maakte televisieprogramma Nieuwsuur bekend dat Loek Hermans ook lid was van de ledenraad van de Facultatieve. Volgens stukken in handen van Nieuwsuur zou Hermans als lid van de ledenraad gepleit hebben voor een verkoop aan Keizer.
Keizer zelf houdt vol dat hij niet fout zat. De partijvoorzitter zegt dat hij een ‘schoon geweten’ heeft. ‘We hebben alles volgens de regels laten verlopen.’ De bewering dat hij veel te weinig zou hebben betaald voor de Facultatieve, is ‘absoluut onjuist’, zegt Keizer. Hij ziet zichzelf vooral als slachtoffer. ‘Door Follow the Money is een sfeertje gecreëerd van “die dikke deugt niet”,’ zei de ondernemer vrijdag.
De VVD reageerde eerder laconiek op de beschuldigingen. De kwestie is nog niet door leden aangekaart en de integriteitscommissie wacht op meer bewijs voordat er een onderzoek wordt geopend naar Keizer. Voor de liberale partij is de zaak schrijnend: Keizer – bijnaam ‘mister integriteit’ – had juist de opdracht gekregen iets te doen aan eerdere schandalen bij de VVD.
Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn eerste boek verschijnt in 2017 bij Uitgeverij Prometheus. Portefeuille Buitenland Politiek Fusies en overnames Onderwijs
Telegraaf 02.05.2017 Partijvoorzitter Henry Keizer van VVD legt zijn functie tijdelijk neer. Keizer zou niet integer hebben gehandeld bij een zakendeal. De liberalen lieten eerder al weten een integriteitsonderzoek te starten.
Premier Mark Rutte na afloop van een bijpraatsessie over de zaak rond partijvoorzitter Henry Keizer.
Foto: ANP
VVD partijvoorzitter Henry Keizer rijdt weg bij het partijkantoor.
Foto: ANP
De in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer in het hoofdkantoor van Facultatieve Media.
Foto: ANP
,,Ik heb afgelopen vrijdag de Commissie Integriteit gevraagd onderzoek te doen. De commissie heeft vandaag aan mij laten weten de opdracht te zullen aanvaarden”, aldus Keizer. ,,Daarnaast zie ik ook dat de onrust in de media niet is afgenomen. Dat is schadelijk voor de VVD en belemmert mij in mijn functioneren. Daarom heb ik besloten om mijn taken als voorzitter hangende het onderzoek tijdelijk neer te leggen.”
Rutte geërgerd
De verklaring van Keizer werd dinsdagavond in Den Haag voorgelezen door partijleider Mark Rutte. De demissionair premier liet weten dat hij nog steeds overtuigd is door Keizers verhaal.
Ook was Rutte duidelijk geërgerd over de rol van de media. Hij zou het ’niet integer’ vinden om iemand ’op basis van de beeldvorming’ te laten vallen.
Rutte liet ook weten dat ’het beter was geweest’ als journalisten van Follow the Money niet waren geweerd bij een eerdere persconferentie van Keizer. Volgens onderzoeksjournalisten werd Keizer, de rechterhand van Rutte, voor een schijntje multimiljonair met een dubieuze overnameconstructie voor De Facultatieve. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde. Deskundigen bestempelden de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur.
Keizer ziet dat anders. Hij wees op de toenmalige afspraken om de waarde van de onderneming vast te stellen. Daar gingen alle partijen mee akkoord. Volgens hem heeft het geen zin daar nu nog over te discussiëren: ,,Over waarde valt altijd te twisten.”
Het hoofdbestuur, de regiovoorzitters en de adviseurs van het hoofdbestuur onder wie fractievoorzitter Halbe Zijlstra – in totaal achttien man – kwamen dinsdagavond bijeen op het partijbureau in Den Haag om over de kwestie te praten. Binnen de partij is onrust over de zaak. ,,Er is nogal wat aan de hand”, zei regiovoorzitter Wouter Kolff uit Utrecht voor het begin van de vergadering.
Trouw 02.05.2017 Vanavond komt de top van de VVD weer bij elkaar om over de zaak-Keizer te praten. Nu Henry Keizer in opspraak is geraakt, komt zijn herbenoeming als VVD-voorzitter in gevaar.
De integriteitscommissie van de partij is een onderzoek begonnen naar de vraag of hij integer heeft gehandeld bij de verkoop van uitvaartonderneming de vereniging voor Facultatieve crematie. Keizer was daar verkoper, koper en adviseur. Door traag en onhandig opereren kan die zaak hem de kop gaan kosten, zegt politiek redacteur Romana Abels.
Romana, waar praat de VVD-top vanavond over?
“De agenda is niet openbaar, dus moeten we gissen. Maar het lijkt me dat de vraag op tafel ligt of Keizer gedurende dat onderzoek voorzitter kan blijven, of dat hij terug moet treden. En waarschijnlijk gaat het ook over de vraag of hij überhaupt weer kandidaat moet zijn voor het voorzitterschap.”
Het VVD-congres kiest 20 mei een nieuwe voorzitter. Zijn er tegenkandidaten?
“Nee, en dat is best gek. Keizer heeft voor de verkiezingen gezegd dat hij opstapt als de VVD geen 51 zetels haalt. Nou, ze zijn niet verder gekomen dan 31, maar Keizer is gebleven. Hij had beter kunnen gaan, dan had hij deze ellende niet gehad.”
Wat is precies de kern van die ellende?
“Hij heeft bij de verkoop van het uitvaartbedrijf een goede deal gesloten. Dat is niet verboden, tenzij er iemand wordt benadeeld, en dat lijkt hier niet het geval. De integriteitskwestie zit hem erin dat hij tegelijk koper, verkoper en adviseur van de uitvaartvereniging was.”
Sinds wanneer is integriteit van bestuurders bij de VVD een punt?
“Dat is een heel groot punt, en dat is het sinds de vorige voorzitter, Benk Korthals, heeft gezegd dat er hard wordt opgetreden tegen VVD-bestuurders die niet integer handelen. Keizer heeft een nog strengere lijn ingezet. Hij wil absoluut geen zelfverrijking. Weliswaar ging dat over publiek geld, maar toch, ook hij is er fel op. Juist omdat VVD’ers heel snel worden gezien als mensen die makkelijk deals sluiten waar ze zelf beter van worden, wil Keizer daar mee breken. VVD-leider Mark Rutte heeft zelf trouwens ook geageerd tegen mensen met een dikke-ik, die alleen maar aan zichzelf denken.”
Rutte staat achter Keizer, hij vindt dat die integer heeft gehandeld en hij vindt ook dat zijn uitleg vrijdag aan journalisten adequaat was. Wat heeft Keizer dan nog te vrezen, als de hoogste man achter hem staat?
“Stel je voor dat hij dat niet had gezegd, dat Rutte in het openbaar had getwijfeld aan Keizers integriteit. Dan was hij al weg geweest. Maar die steun van Rutte betekent niet zoveel. De premier heeft tot nu toe achter elke falende bestuurder gestaan. Hij was lovend over minister van justitie Ivo Opstelten, hij zei dat ons land mensen als Fred Teeven keihard nodig heeft, hij vond de ophef over de declaraties van Kamerlid Mark Verheijen maar overdreven. Die mensen moesten allemaal toch vertrekken. De steun van Rutte betekent hoogstens dat iemand diezelfde nacht nog goed kan slapen.”
Wat voor gevolgen heeft deze affaire voor de VVD?
“De berichten over VVD-bestuurders zijn steeds hetzelfde. De VVD wil graag een brede volkspartij zijn, ze wil af van het beeld dat het een club is voor rijke mensen die goed voor zichzelf zorgen. Dat lukt door dit soort dingen niet en dat is heel vervelend. In maart zijn er al weer verkiezingen.”
Maar maakt het de VVD-kiezer wat uit? Ondanks al die eerdere incidenten is de VVD toch de grootste partij geworden.
“Ze hebben nare geschiedenissen achter de rug, maar electoraal hebben die geen effect gehad. Dat kan ook dit keer meevallen. Maar ze moeten wel elke keer reageren, dat is niet fijn voor ze.”
En heeft het effect op de formatie van een nieuw kabinet?
“Rutte is een beetje afgeleid, maar hij is professioneel genoeg om daar mee om te gaan. Hij schaakt altijd op een paar borden tegelijk, zo’n dingetje in de partij kan hij er wel bij hebben. Maar hij is wel gehecht aan de mensen in zijn partij en Keizer deed het heel erg goed. Het is een leuke man, op congressen kan je echt vreselijk om hem lachen. Congressen werden voorheen pas gezellig bij de borrel, maar nu is het ook overdag leuk bij de VVD.”
Waarom treedt Keizer niet zelf terug, tot de integriteitscommissie de zaak heeft onderzocht?
“Dat zou mij logisch lijken. Maar ik heb de indruk – maar dat is echt niet meer dan een indruk – dat hij geen enkel idee heeft wat hij moet doen. Zijn voorlichter vanuit de VVD is met vakantie, hij laat zich nu adviseren door de woordvoerder van de uitvaartonderneming. Keizer heeft gedacht: ik krijg ze er wel onder. Hij is zo overtuigd van zijn onschuld dat hij er nu niet aan toe is om terug te treden, laat staan om af te treden. En er is kennelijk ook geen adviseur die nu tegen hem zegt dat hij dat het beste kan doen. Als hij sneller had gereageerd had hij nog een kans gehad. Maar hij heeft een week gewacht met een persconferentie, waar dan ook nog niet iedereen welkom was.”
En nu?
“Ook al is zijn verhaal prima, dan nog kan hij nu het best op een zijspoor gaan staan en zich ook niet meer herkiesbaar stellen. Misschien is er niet zoveel aan de hand, en dan is dat heel pijnlijk, maar nu is er volgens mij geen redden meer aan. Als hij dat zelf niet inziet, zal de top hem dat moeten vertellen.”
VK 02.05.2017 In de VVD groeien de zorgen over de onrust rond partijvoorzitter Henry Keizer. Vrijwel alle partijgeledingen worden dinsdagavond door Keizer en partijleider Rutte op de hoogte gesteld over de ontstane situatie. Het landelijk hoofdbestuur, de regiobesturen en de fractievoorzitters in beide Kamers, Halbe Zijlstra en Ankie Broekers-Knol, komen daartoe samen in Den Haag.
De partij spreekt van een ‘bijpraatsessie’ maar diverse ingewijden bevestigden maandag dat Keizer de vragen over zijn functioneren als directeur van uitvaartbedrijf De Facultatieve nog niet heeft kunnen wegnemen.
Keizer moet officieel op het partijcongres van 20 mei worden herbenoemd als voorzitter. De kans is groot dat het onderzoek van de VVD-integriteitscommissie naar zijn handelen bij de lucratieve overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve dan nog niet is afgerond.
Vrijdag openbaarde Keizer een aantal financiële stukken in de hoop de onrust weg te nemen, maar veel bleef ook daarna onduidelijk. De partij moet nu onder meer beslissen of de verkiezing dan doorgaat en of Keizer zonder restricties kan aanblijven zolang het onderzoek loopt. Veel afdelingen zitten met de kwestie in hun maag: Keizer krijgt veel lof als partijvoorzitter, maar zijn optreden van de afgelopen week ontvangt kritiek. Met name het buitensluiten bij een persgesprek van journalisten van Follow the Money, die de zaak aan het rollen brachten, wordt als ‘VVD-onwaardig’ gezien.
Het integriteitsonderzoek wordt geleid door Willibrord van Beek, jarenlang financieel manager bij Philips en nu commissaris van de koning in Utrecht.
VVD-praeses Henry Keizer ontkent zelfverrijking met uitvaartorganisatie: ‘honderd procent schoon geweten.’
Sheila Sitalsing over Keizer: ‘Een lucky buy, een gelukskoopje, zo noemen ze dat in kringen van financieel deskundigen wanneer iemand een onderneming weet te kopen voor een prikkie, ver onder de werkelijke waarde.’ (+)
NU 01.05.2017 De top van de VVD spreekt dinsdagavond op het partijbureau opnieuw over de zaak rond partijvoorzitter Henry Keizer. ”Het is een bijpraatsessie”, aldus een woordvoerder van de partij maandag. Daarmee bevestigt de woordvoerder berichtgeving van het AD en NOS.
Bij het gesprek zijn onder anderen partijleider Mark Rutte, de fractievoorzitters van de Tweede en Eerste Kamer, Halbe Zijlstra en Annemarie Jorritsma, en regiobestuurders aanwezig.
De integriteitscommissie van de VVD doet onderzoek naar een zakendeal van Keizer uit 2012. Hij heeft destijds met zakenpartners voor een schijntje uitvaartbedrijf de Facultatieve gekocht, meldde nieuwswebsite Follow The Money vorige week.
Integer
Keizer verklaarde vrijdag dat hij toen integer heeft gehandeld. Rutte reageerde een dag later. Hij zei Keizer ”zeker een integere man” te vinden die ”adequaat” heeft gereageerd op mediaberichten over de zakendeal.
Keizer wil later deze maand worden herkozen als partijvoorzitter !!!!
NOS 01.05.2017 De VVD-top wordt morgenavond op het partijbureau bijgepraat over wat de affaire-Keizer is gaan heten. Het overleg gaat over het onderzoek dat de eigen integriteitscommissie van de partij doet naar voorzitter Henry Keizer, die in opspraak is gekomen door de gang van zaken bij de aankoop van zijn crematoriumbedrijf.
Bij het overleg zijn leden van het hoofdbestuur en voorzitters van de regiobesturen, de VVD-fractievoorzitters in de Eerste en Tweede Kamer en partijleider Mark Rutte aanwezig.
De kans is volgens politiek verslaggever Wilco Boom klein dat de partijtop morgen te horen krijgt wanneer het integriteitsonderzoek onder leiding van commissaris van de koning Willibrord van Beek klaar zal zijn. “Daar is nog geen zicht op. De duur en de opzet van het onderzoek zijn nog niet bekend.”
Herkozen
De vraag is ook of op de ledenvergadering van de VVD op 19 en 20 mei de verkiezing van een nieuwe voorzitter doorgaat Keizer hoopt dat hij dan wordt herkozen, hij is de enige kandidaat. Zelf vindt hij dat hem inzake de koop van zijn crematoriumbedrijf niets te verwijten valt.
“Het lijkt niet uitgesloten dat de verkiezing wordt uitgesteld”, zegt Boom, “maar daar is nog geen besluit over genomen. Er is de partij veel aan gelegen om de zaak grondig en met expertise te onderzoeken, om te voorkomen dat er vragen over blijven komen.”
AD 01.05.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer raakt verder in het nauw nu er nieuwe vragen blijven rijzen over de omstreden aankoop van zijn crematoriumbedrijf. De kwestie dreigt ook leider Mark Rutte te raken. Morgenavond komt de partijtop opnieuw bijeen.
In de VVD-top houdt men er inmiddels rekening mee dat de lucratieve zakendeal uit 2012 Keizer de das om kan doen. Een partijprominent schat de kans op zijn aanblijven nog net iets groter in dan zijn vertrek, na gistermiddag vier uur lang te zijn bijgepraat op het partijbureau. Daarbij waren het hoofdbestuur, regionale afdelingsvoorzitters en de voltallige partijtop aanwezig, inclusief Mark Rutte.
De persconferentie van vrijdag waarmee Keizer de lucht dacht te klaren heeft vooral geleid tot nieuwe, onbeantwoorde vragen. Zo zou de verkoop van de verzekeringstak van De Facultatieve buiten de waardering van het crematoriumbedrijf zijn gehouden, meldt RTL Z. ,,Er komen steeds meer elementen op tafel”, stelt een tweede prominent bezorgd. ,,Het wordt steeds ingewikkelder, dit straalt af op de VVD.”
Beeldvorming
Partijgenoten nemen het Keizer kwalijk dat hij vrijdag journalisten van Follow The Money – die de lucratieve deal aan het licht brachten – de toegang ontzegde. ,,Dat is een beeld dat blijft hangen”, vervolgt de tweede partijprominent. Over de deal zelf gaf Keizer een ‘heldere’ uitleg, maar ook als die juridisch blijkt te kloppen blijft de vraag of hij geloofwaardig verder kan, meent de eerste prominent . ,,Heeft Keizer het gezag nog twee jaar de VVD voor te zitten?”
Tegelijkertijd mag Keizer niet enkel aan beeldvorming worden opgehangen. ,,Iemand is onschuldig tot het tegendeel vaststaat”, zegt Wouter Kolff, voorzitter van de VVD Midden-Nederland.
Partijleider Mark Rutte oogde zondag aangeslagen, stellen ingewijden. Keizer is een vertrouweling, ‘een politieke oom’, van wie hij niet hoeft te vrezen dat die uit is op zijn baan.
Herverkiezing
Naar buiten toe heeft Rutte zich inmiddels pal achter Keizer geschaard, door hem te kwalificeren als ‘integer’. Rutte noemde bovendien Keizers reactie op de onthullingen ‘adequaat’ en zei ‘blij’ te zijn dat alle feiten op tafel zijn gelegd. Door die uitspraken, nog voor de integriteitscommissie van de VVD een oordeel heeft geveld, maakt Rutte zich kwetsbaar, ook al omdat er nog altijd nieuwe berichten over de deal verschijnen die Keizers verweer ondergraven.
Vanavond staat de vraag centraal wat de precieze opdracht aan de integriteitscommissie zal zijn. Het staat niet vast of de drie leden over voldoende inhoudelijke kennis beschikken om de kwestie te toetsen en of er wellicht externe hulp ingeschakeld moet worden. Onduidelijk is bovendien hoe lang de commissie de tijd moet krijgen. Over tweeënhalve week is het partijcongres waarop Keizer herkozen hoopt te worden.
Elsevier 01.05.2017 Als de integriteitscommissie van de VVD partijvoorzitter Henry Keizer integer verklaart, is dat dan voldoende? Of moet Barbertje toch hangen? De mediahype rond Keizer is geëindigd in een hetze tegen Keizer, vindt Afshin Ellian.
In de Middeleeuwen was het gepeupel dol op de festiviteit rond de schandpaal. Nu is het anders. Serieuze media, columnisten, uiteraard hofnarren, en afgewezen politici doen ook mee aan de publieke schandpaal. Velen willen het niet missen. De schandpaal is een legale uitlaatklep voor de rancune. Hij heeft inderdaad ook een sociale functie.
De publieke schandpaal is succesvol als die minstens aan twee voorwaarden voldoet: een verhaal met enige mate van waarheid en het appelleren aan rancune. Zodra er aan deze voorwaarden is voldaan, mag het feest beginnen. Rotte appels, rotte tomaten, rotte eieren, alles mag naar de schandpaal worden gegooid. Dat overkomt ook Henry Keizer, de voorzitter van de VVD.
De vereniging verkocht het liefst aan de directie
Keizer is een ondernemer. Hij is nu in opspraak vanwege de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve. Het verhaal begon met een onderzoekartikel van de website Follow the Money. De Volkskrant wijdde een hoofdredactioneel commentaar aan deze affaire met een mooie beeldspraak: ‘Het beeld dringt zich op van de oude kinderloze weduwe die in de herfst van haar leven liefdevolle mantelzorg ontvangt.’ Wie is hier de oude kinderloze weduwe?
In 1874 richtte een aantal verlichte Nederlanders de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie op. Daarbij hoorde ook een commerciële tak. Die laatste was een groot succes en stond sinds 1998 van de vorige eeuw onder leiding van Henry Keizer. De ideële vereniging wilde de beheermaatschappij aan eigen mensen verkopen, om te voorkomen dat het bedrijf in verkeerde handen zou vallen. De vereniging koos voor de constructie van Management Buy Out. Dat gebeurt in de regel door de directie van het bedrijf. Wie was de weduwe? Nou, eigenlijk niemand. De vereniging beschouwde de directie als het eigene.
Een taxatie leverde een waardeschatting op van 12,5 miljoen euro. Hebben de accountants hun werk goed gedaan? Dat weet ik niet. En gesteld dat ze hun werk niet goed hebben gedaan, dan zijn ze daarvoor zelf verantwoordelijk, tenzij er sprake zou zijn van verkeerd geleverde inlichtingen of omkoperij. Er zijn vooralsnog voor beide zaken geen aanwijzingen. Het bedrijf is nu veel meer waard. Ook in 2012 was het bedrijf meer waard dan 12,5 miljoen euro.
Een bedrijf tegen een lagere waarde kopen, is niet strafbaar
De vereniging koos ervoor om haar bedrijf voor de genoemde waarde aan haar eigen mensen te verkopen. Wel hebben ze daaraan bepaalde voorwaarden gekoppeld. Een aantal van die voorwaarden is openbaar. Wellicht hebben ze ook ideële voorwaarden gesteld, die wij niet kennen. Volgens de journalisten heeft Keizer het bedrijf voor een lagere dan werkelijke waarde gekocht.
Daarvoor, zolang er geen sprake is van onwettigheden zoals het misbruik van omstandigheden of bedrog, verdient Keizer niet de schandpaal van de media. Dit gebeurt elke dag in de vrije markt. Soms ook in een omgekeerde richting: een bedrijf wordt te duur gekocht, met alle rampzalige gevolgen van dien.
Ook zou Keizer adviseur van de vereniging zijn geweest. Dat is niet onbegrijpelijk: de directie adviseerde de vereniging, de eigenaar. Maar volgens Keizer was hij niet betrokken bij het nemen van het besluit over de verkoop. Hij wilde er niet bij zijn. Dat staat volgens Keizer ook in de notulen. Toch is er volgens mijn ochtendkrant alle reden voor de integriteitscommissie van de VVD om dit verder te onderzoeken. Wat moet de VVD dan onderzoeken? Jammer genoeg eindigt hier het commentaar van de Volkskrant.
Wie is door deze transactie benadeeld?
De integriteit van politici hangt samen met twee vraagstukken: wettig en ethisch gedrag. De wettigheid van het gedrag van Keizer staat buiten discussie. Er zijn geen aanwijzingen om daaraan te twijfelen. Ook zie ik geen reden om aan zijn ethische integriteit te twijfelen. Daarvoor moet eerst een benadeelde partij worden gevonden. De vereniging wilde aan hem verkopen. Wie is door deze transactie op een onethische manier benadeeld? Er zijn veel suggesties gedaan, zonder objectieve onderbouwing.
De overname van het bedrijf had in 2012 plaats. Keizer was toen geen voorzitter van de VVD. Wat heeft de VVD met de ondernemende activiteiten van Keizer te maken? Niks, tenzij er illegaal en onethisch is gehandeld. Anders moeten de politieke partijen alle transacties van hun prominente leden en de omstandigheden waaronder ze plaatshadden, gaan onderzoeken.
Als de integriteitscommissie van de VVD Keizer integer verklaart, is dat dan voldoende? Of moet Barbertje toch hangen? De mediahype rond Keizer is geëindigd in een hetze tegen Keizer.
Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is momenteel hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Tags: Follow The MoneyHenry KeizerintegriteitVVD
Trouw 01.05.2017 In de Volkskrant van zaterdag stond een ingezonden brief die de nodige aandacht trok. Hilda Pater uit Zeegse beschreef daarin hoe haar moeder haar leven lang contributie betaalde aan crematoriumvereniging De Facultatieve, en hoe dat in 2012, toen zij op 92-jarige leeftijd overleed, leidde tot een uitkering van 70,34 euro.
Dat bedrag viel de briefschrijfster nogal tegen, maar De Facultieve zei dat het helemaal klopte; dit was wat het was.
Toen diezelfde Facultatieve afgelopen week het nieuws haalde vanwege de financiële capriolen van VVD-partijvoorzitter Henry Keizer, ging bij mevrouw Pater een lichtje branden: ‘Het verbaast me helemaal niet dat De Facultatieve inmiddels meer dan 30 miljoen euro waard is. Schaamteloos.’ Het steekt haar des te meer omdat het lidmaatschap van de vereniging voor haar moeder een ideële kwestie was geweest. ‘Moeder werd geboren in een rood, atheïstisch arbeidersmilieu en daarin werd het als een schande beschouwd als je je eigen crematie niet kon betalen, dus zorgde je dat je verzekerd was.’
Cliché
We zien dus dit: corpulente VVD’er in krijtstreep, beschikkend over een Mercedes-S die net zo glimt als zijn schoenen, harkt miljoenen binnen dankzij de moeizaam bijeen gespaarde contributies van eenvoudige arbeiders. Clichématiger kan het niet en een beetje columnist zal direct denken: dit kan niet waar zijn. Dat is ook wat Henry Keizer zelf zegt. De onderzoeksjournalisten van Follow the Money hebben volgens hem ‘een sfeertje gecreëerd van: die dikke deugt niet’, terwijl hij ‘100 procent integer is opgetreden’.
Maar wat als het cliché gewoon een keer de werkelijkheid is? De commerciële activiteiten van De Facultieve zijn voor een vriendenprijs overgegaan naar Keizer en zijn compagnons, mede dankzij een dividend van 12 miljoen dat de vereniging uitkeerde. Keizer was adviseur van de vereniging én directeur van het bedrijf dat die commerciële activiteiten (het exploiteren van crematoria) uitvoerde. Deze ‘hele goede deal’ kwam tot stand onder toezicht van de VVD’ers Loek Hermans en Anne-Wil Duthler.
“We hebben alles nauwkeurig volgens de regels laten verlopen”, zei Keizer vrijdag, voordat hij zich gedwongen zag alsnog akkoord te gaan met een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD. Die commissie kwam er juist onder zijn leiding, na eerdere schandalen rond VVD-figuren als de Roermondse wethouder Jos van Rey. “Wij reageren als partij heel alert en streng als het gaat om integriteit”, verklaarde Keizer in 2015. “Als iemand bewijsbaar niet deugt, gaat die er met kop en kont uit.”
Nu is de vraag natuurlijk wat integriteit betekent. Zelfs al zou de gang van zaken rond De Facultatieve voldoet aan de regels, dan nog is dit een typisch geval van ‘het klopt wel, maar het deugt niet’. Wat begon als een vereniging die een maatschappelijk belang wilde dienen, is een geldmachine geworden voor enkele heren die een slimme financiële constructie in elkaar hebben getimmerd.
Ziedaar de moraal van de vrije markt die, zelfs bij de behandeling van onze doden, elke andere moraal wegdrukt.
NU 29.04.2017 Henry Keizer kan voorzitter van de VVD blijven zolang het integriteitsonderzoek van de partij duurt. Dat zei premier Mark Rutte zaterdag in Brussel.
Desgevraagd zei Rutte dat hij Keizer “zeker een integere man” vindt.
Volgens de demissionaire premier heeft Keizer “adequaat” gereageerd op berichten over een zakendeal van Keizer in 2012. “Hier is sprake van privéactiviteiten. Ze hebben niets met de VVD te maken. Er is ook geen sprake van enige vorm van strafrechtelijke vervolging.”
Rutte verklaarde dat hij er niet op heeft aangedrongen om de integriteitscommissie van de VVD in te schakelen. Dat heeft Keizer zelf gedaan.
Uitvaartbedrijf
Volgens onderzoeksjournalisten van Follow the Money heeft Keizer via een dubieuze constructie voor een schijntje uitvaartbedrijf de Facultatieve gekocht. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde.
Rutte is in Brussel voor een top van EU-leiders over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
AD 29.04.2017 Henry Keizer kan voorzitter van de VVD blijven zolang het integriteitsonderzoek van de partij duurt. Dat heeft premier Mark Rutte vandaag gezegd in Brussel. Desgevraagd zei Rutte dat hij Keizer ‘zeker een integere man’ vindt.
Volgens de demissionaire premier heeft Keizer ‘adequaat’ gereageerd op berichten over een zakendeal van Keizer in 2012. ,,Hier is sprake van privéactiviteiten. Ze hebben niets met de VVD te maken. Er is ook geen sprake van enige vorm van strafrechtelijke vervolging.”
Rutte verklaarde dat hij er niet op heeft aangedrongen om de integriteitscommissie van de VVD in te schakelen. Dat heeft Keizer zelf gedaan.
Dubieus
Vorige week schreven onderzoeksjournalisten van de website Follow The Money dat het bedrijf van Keizer vijf jaar geleden, in de crisis, voor een prikkie een uitvaartorganisatie op de kop wist te tikken van een vereniging waarvan hij zelf adviseur was. Inmiddels draait het bedrijf zeer goed.
Vrijdag gaf Keizer op een persbijeenkomst aan dat de overnamesom van 12,5 miljoen in 2012 de uitkomst was van drie taxaties door onafhankelijke bureaus.
Rutte is in Brussel voor een top van EU-leiders over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
Telegraaf 29.04.2017 Henry Keizer kan voorzitter van de VVD blijven zolang het integriteitsonderzoek van de partij duurt. Dat zei premier Mark Rutte zaterdag in Brussel. Desgevraagd zei Rutte dat hij Keizer „zeker een integere man” vindt.
Volgens de demissionaire premier heeft Keizer „adequaat” gereageerd op berichten over een zakendeal van Keizer in 2012. „Hier is sprake van privéactiviteiten. Ze hebben niets met de VVD te maken. Er is ook geen sprake van enige vorm van strafrechtelijke vervolging.”
Rutte verklaarde dat hij er niet op heeft aangedrongen om de integriteitscommissie van de VVD in te schakelen. Dat heeft Keizer zelf gedaan.
Volgens onderzoeksjournalisten van Follow the Money heeft Keizer via een dubieuze constructie voor een schijntje uitvaartbedrijf de Facultatieve gekocht. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde.
Rutte is in Brussel voor een top van EU-leiders over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
VK 29.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD stelt een onderzoek in naar partijvoorzitter Henry Keizer. Premier Mark Rutte zei zaterdag in Brussel dat Keizer voorzitter van de VVD kan blijven zolang het onderzoek duurt. Desgevraagd zei Rutte dat hij Keizer ‘zeker een integere man’ vindt.
Aanleiding van het onderzoek is een zakendeal die Keizer in 2012 sloot. Daarover ontstond vorige week ophef nadat het onlineplatform voor onderzoeksjournalistiek Follow The Money op de zaak was gedoken.
Keizer probeerde vrijdag uit te leggen hoe de overeenkomst in elkaar zit en liet ’s ochtends de beslissing aan zijn partij of die daar onderzoek naar wilde doen. ‘Dit is voor mij nog niet aan de orde’, aldus Keizer vrijdagmorgen. ’s Middags besloot Keizer de integriteitscommissie van de VVD zelf te vragen te onderzoeken of hij integer gehandeld heeft rondom de deal uit 2012.
‘Vanmorgen heb ik tijdens een persbijeenkomst volledige openheid gegeven’, stelde de partijvoorzitter vrijdagmiddag in een verklaring. ‘Ik ben ervan overtuigd dat de overeenkomst op de juiste manier tot stand is gekomen en dat aan alle regels is voldaan. Ook de verkopende partij is tot op de dag van vandaag tevreden met het resultaat en de wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen.
Tegelijkertijd realiseer ik mij dat deze publiciteit vragen en onrust heeft opgeroepen over mijn functioneren als partijvoorzitter van de VVD. Om een einde te maken aan alle twijfel heb ik de Commissie Integriteit gevraagd om op zo kort mogelijke termijn onderzoek te doen.’
Volgens de demissionaire premier heeft Keizer ‘adequaat’ gereageerd op berichten over de zakendeal van Keizer. ‘Hier is sprake van privéactiviteiten. Ze hebben niets met de VVD te maken. Er is ook geen sprake van enige vorm van strafrechtelijke vervolging.’
Bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012 is volgens Keizer ‘niemand benadeeld en niemand bevoordeeld’. Hij zou juist ‘zeer integer’ hebben gehandeld en de firma zeker niet voor een ‘appel en een ei’ in handen hebben gekregen. Ja, het is achteraf een goede deal gebleken, maar nee, het was geen ‘prikkie’, zei Keizer vanochtend voor een zaal vol journalisten. Na een week van summiere antwoorden, gaf hij vandaag inzicht in de stukken achter de deal.
Alleen de auteurs van het nieuws, twee journalisten van onderzoeksplatform Follow the Money (FTM), waren niet welkom bij het ‘persgesprek’. De journalisten werden geweigerd bij de ingang van het statige pand van de Facultatieve Groep aan de Haagse Van Stolkweg. Andere journalisten maakten er bezwaar tegen, maar Keizer was niet te vermurwen. Hij had afgelopen dinsdag uitleg willen geven aan FTM, maar zag daarvan af omdat de website het artikel nog voor die afspraak publiceerde.
FTM onthulde afgelopen weekeinde dat Keizer in 2012 voor een ogenschijnlijk laag bedrag de commerciële poot van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie heeft overgenomen. Met enkele zakenpartners betaalde hij 12,5 miljoen euro, terwijl de huisaccountant de waarde op 31,5 miljoen euro taxeerde. Keizer had meerdere petten op bij die transactie.
Hij was de adviseur van de verkopende vereniging, de bestuurder van de beheermaatschappij van het te verkopen bedrijf en uiteindelijk de koper. Sinds 2016 is hij ook weer voorzitter van de nagenoeg lege vereniging.
Na eerdere weigeringen deze week openbaarde Keizer vrijdag de notulen van de toenmalige ledenraad van de vereniging, waaruit blijkt dat die in elk geval op de hoogte was van de transactie. De zaak is precies tegenovergesteld aan wat FTM beweerde, stelt Keizer. Hij kocht niet een bedrijf dat 19 miljoen euro meer waard was dan hij en zijn compagnons ervoor betaalden.
De drie kopers gingen met hun nieuwe bedrijf, Facultatieve Groep BV, een lening aan van 30,4 miljoen euro om de aankoop en de lopende schulden van het bedrijf te kunnen financieren, zei Keizer. Zelf legden ze 500 duizend euro in (waarvan het grootste deel eveneens een lening). ‘Het ondernemersrisico van de kopers bedroeg 30,9 miljoen euro.’
Uit het jaarverslag van 2012 blijkt dat de koop goeddeels was gefinancierd met 12 miljoen euro dividend. Dit was geen ‘sigaar uit eigen doos’, zei Keizer. Het dividend kwam niet uit ‘bestaande middelen van de beheermaatschappij’, maar werd mogelijk door de lening die het nieuwe bedrijf had afgesloten.
‘Zonder het krediet dat door kopers werd afgesloten was het bedrag er niet geweest.’ Keizer is vastbesloten om door te gaan als VVD-voorzitter. Hij is de enige kandidaat voor de volgende termijn. De leden stemmen hierover begin volgende maand.
Lees verder over de zaak-Keizer;
Door alle media-aandacht voor de verkoop van crematoriumorganisatie de Facultatieve aan VVD-voorzitter Henry Keizer komt ook de rol van de betrokken accountant van EYonder een vergrootglas te liggen.
Elsevier 29.04.2017 Henry Keizer kan voorzitter van de VVD blijven zolang het integriteitsonderzoek van de partij duurt, zegt premier Mark Rutte zaterdag. Ook springt hij op de bres voor Keizer: ‘Hij is zeker een integere man’.
Volgens Rutte heeft Keizer ‘adequaat’ gereageerd op berichten over de omstreden zakendeal die hij in 2012 sloot. ‘Hier is sprake van privéactiviteiten. Ze hebben niets met de VVD te maken. Er is ook geen sprake van enige vorm van strafrechtelijke vervolging’.
Rutte heeft er naar eigen zeggen niet op aangedrongen om de integriteitscommissie van de VVD in te schakelen. Dat heeft Keizer zelf gedaan.
Marktwaarde
Eerder deze week brachten journalisten van het onderzoeksplatform Follow The Money naar buiten dat Keizer voor 30.000 euro het miljoenenbedrijf een miljoenenbedrijf zou hebben overgenomen.
FTM reconstrueerde hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve. Op het moment van verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen.
‘Mister integriteit’
Ook Keizer zelf houdt vol dat hij niet fout heeft gezeten. De partijvoorzitter zegt een ‘schoon geweten’ te hebben. ‘We hebben alles volgens de regels laten verlopen,’ aldus Keizer. De bewering dat hij veel te weinig zou hebben betaald voor De Facultatieve, is ‘absoluut onjuist’, aldus Keizer. Keizer ziet zichzelf vooral als slachtoffer. ‘Door FTM is een sfeertje gecreëerd van “die dikke deugt niet”,’ zei de ondernemer vrijdag.
De VVD reageerde eerder laconiek op de beschuldigingen. De kwestie is nog niet door leden aangekaart en de integriteitscommissie wacht op meer bewijs voordat er een onderzoek wordt geopend naar Keizer. Voor de liberale partij is de zaak toch schrijnend: Keizer – bijnaam ‘mister integriteit’ – had juist de opdracht gekregen om iets te doen aan de schandalen bij de VVD.
Volgens Keizer is er geen reden voor de integriteitscommissie om zich over de kwestie te buigen. Mogelijk besluit de commissie of het bestuur van de VVD alsnog de zaak te onderzoeken. ‘Maar daarmee ga ik me natuurlijk niet bemoeien,’ aldus Keizer.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
Telegraaf 29.04.2017 VVD-leider Mark Rutte heeft erop aangedrongen dat er alsnog een integriteitsonderzoek wordt ingesteld naar de handel en wandel van de in opspraak geraakte partijvoorzitter Henry Keizer. Dat valt hoog in de partij te beluisteren.
Keizer ligt onder vuur vanwege een bedrijfsovername.
De aantijging is dat hij in het verleden een belachelijk laag bedrag heeft betaald voor een crematoriumbedrijf. De verkopende partij zou hij daarbij bewust in de luren hebben gelegd.
Werd Henry Keizers bedrijf hem gegund? Of gunde hij het zichzelf?
VK 29.04.2017 Sinds VVD-voorzitter Keizer in opspraak kwam wegens de wel erg lucratieve overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve, was hij uiterst summier in zijn verdediging. Toen hij vrijdag dan toch wat stukken deelde, waren de verslaggevers van Follow the Money, die de zaak boven water tilden, niet welkom. Voor de voorzitter van de grootste regeringspartij is dat een blamage waarop hij door partijleider Rutte dient te worden aangesproken.
Het beeld dringt zich op van de oude kinderloze weduwe die in de herfst van haar leven liefdevolle mantelzorg ontvangt
Voor wat betreft de omstreden deal: uit de stukken rijst het beeld op van de oude crematievereniging De Facultatieve die de commerciële tak van de hand wilde doen, maar daarbij aan meer dacht dan geld alleen. Het bedrijf mocht per se niet in ‘verkeerde’ handen vallen. Het bleek vooral van belang of de nieuwe eigenaren de aanstaande jubilea van de vereniging ordentelijk zouden laten verlopen.
Voorts moesten zij trouw blijven aan de vereniging en onder meer het secretariaat en de administratie blijven beheren, de eerste jaren gratis. Ook mocht de naam van het bedrijf niet veranderen. In dat licht is het niet gek dat er een sterke voorkeur was voor Keizer en zijn zakenpartners, die het bedrijf als bestuurders al jarenlang runden.
Het beeld dringt zich op van de oude kinderloze weduwe die in de herfst van haar leven liefdevolle mantelzorg ontvangt van een oude kennis aan wie zij ten slotte al haar bezittingen nalaat: er zal door de buren nog jaren over geroddeld worden, maar zolang niets onder dwang gebeurde, is niemand strafbaar.
Aangezien drie accountants de aandeelhouderswaarde van het bedrijf taxeerden tussen 6 en 19 miljoen euro, lijkt de uiteindelijke koopsom van 12,5 miljoen bovendien niet onredelijk. Er had wellicht meer in gezeten bij een vrije verkoop, maar dat was nu eenmaal niet de opzet.
Voor de integriteitscommissie van de VVD is er alle reden om dit verder te onderzoeken
Daarbij speelt wel het probleem van Keizers dubbelrol, als adviseur van de vereniging én als potentieel koper. Bekokstoofde hij zelf de gang van zaken? En wat te denken van VVD-coryfee Loek Hermans, die een rol had als commissaris van het bedrijf en in de ledenraad van de vereniging. Voor de integriteitscommissie van de VVD is er alle reden om dit verder te onderzoeken.
Ondanks alle eerdere incidenten zien zelfs top-VVD’ers kennelijk nog steeds niet in hoe kwetsbaar zij worden met zulk gedrag. De aanstaande strijd om het voorzitterschap – Keizer hoopt herverkiezing – wordt een uitstekende eerste gelegenheid voor de VVD-leden om te laten zien dat zij dit probleem wél serieus nemen.
Lees verder;
Drie aantijgingen in het onderzoek naar VVD-voorzitter
Heeft Henry Keizer, ondernemer en VVD-voorzitter, zich verrijkt over de rug van een ideële vereniging die ooit is opgericht om het recht op crematie te bevechten? Drie aantijgingen zullen in het onderzoek een rol spelen. Welke zijn dat en wat is het verweer van Keizer? (+)
Het rijk van Henry Keizer
Verkoopadviseur, bestuurder én uiteindelijk de koper, alle lijntjes lopen naar Henry Keizer. ‘Er is niemand genaaid.’ (+)
Telegraaf 28.04.2017 Voormalig VVD-Kamerlid Ybeltje Berkmoes-Duindam heeft het lidmaatschap van haar partij opgezegd. Zij doet dat, laat ze aan De Telegraaf weten, omdat ze vindt dat de liberalen te „halfslachtig” zijn omgesprongen met de in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer.
„Als voorzitter van de grootste partij van het land heeft Keizer een voorbeeldfunctie. Hij had er goed aan gedaan, direct nadat hij vorige week in opspraak kwam, tijdelijk terug te treden als voorzitter.”
Dat de VVD hem niet meteen terechtwees en een onderzoek instelde, vindt Berkmoes-Duindam reden genoeg om een streep door haar lidmaatschap te zetten.
’Diep teleurgesteld’
„Keizer geeft aan voor honderd procent integer te hebben gehandeld, maar het is aan anderen om die conclusie te trekken. Ik ben diep teleurgesteld in de VVD. Niets wijst erop dat er binnen de partij echt iets gaat veranderen.”
Henry Keizer ligt onder vuur vanwege een deal die hij in 2012 als zakenman sloot. Hem wordt verweten dat hij een crematoriumbedrijf voor een habbekrats op te kop tikte en dat hij daar de verkopende partij mee heeft bedot. Hij zou zichzelf hebben verrijkt en de verkopers bewust hebben benadeeld.
Alsnog integriteitsonderzoek
Inmiddels is bekend dat de VVD alsnog een integriteitsonderzoek gaat doen naar de crematoriumdeal. Daar is wel een kleine week overheen gegaan.
Berkmoes-Duindam was meer dan vijf jaar Kamerlid voor de VVD. Zij was redelijk onzichtbaar. De vraag is of meer VVD’ers vinden dat de partij te afwachtend is geweest wat betreft Keizer.
VK 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD stelt een onderzoek in naar partijvoorzitter Henry Keizer. Aanleiding is een zakendeal die Keizer in 2012 sloot. Daarover ontstond vorige week ophef nadat het onlineplatform voor onderzoeksjournalistiek Follow The Money op de zaak was gedoken.
Keizer probeerde vandaag uit te leggen hoe de overeenkomst in elkaar zit en liet vanochtend de beslissing aan zijn partij of die daar onderzoek naar wilde doen. ‘Dit is voor mij nog niet aan de orde’, aldus Keizer vrijdagmorgen. ’s Middags besloot Keizer de integriteitscommissie van de VVD zelf te vragen te onderzoeken of hij integer gehandeld heeft rondom de deal uit 2012.
‘Vanmorgen heb ik tijdens een persbijeenkomst volledige openheid gegeven’, stelde de partijvoorzitter vrijdagmiddag in een verklaring. ‘Ik ben ervan overtuigd dat de overeenkomst op de juiste manier tot stand is gekomen en dat aan alle regels is voldaan. Ook de verkopende partij is tot op de dag van vandaag tevreden met het resultaat en de wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen.
Tegelijkertijd realiseer ik mij dat deze publiciteit vragen en onrust heeft opgeroepen over mijn functioneren als partijvoorzitter van de VVD. Om een einde te maken aan alle twijfel heb ik de Commissie Integriteit gevraagd om op zo kort mogelijke termijn onderzoek te doen.’
Bij de overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012 is volgens Keizer ‘niemand benadeeld en niemand bevoordeeld’. Hij zou juist ‘zeer integer’ hebben gehandeld en de firma zeker niet voor een ‘appel en een ei’ in handen hebben gekregen. Ja, het is achteraf een goede deal gebleken, maar nee, het was geen ‘prikkie’, zei Keizer vanochtend voor een zaal vol journalisten. Na een week van summiere antwoorden, gaf hij vandaag inzicht in de stukken achter de deal.
Alleen de auteurs van het nieuws, twee journalisten van onderzoeksplatform Follow the Money (FTM), waren niet welkom bij het ‘persgesprek’. De journalisten werden geweigerd bij de ingang van het statige pand van de Facultatieve Groep aan de Haagse Van Stolkweg. Andere journalisten maakten er bezwaar tegen, maar Keizer was niet te vermurwen. Hij had afgelopen dinsdag uitleg willen geven aan FTM, maar zag daarvan af omdat de website het artikel nog voor die afspraak publiceerde.
FTM onthulde afgelopen weekeinde dat Keizer in 2012 voor een ogenschijnlijk laag bedrag de commerciële poot van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie heeft overgenomen. Met enkele zakenpartners betaalde hij 12,5 miljoen euro, terwijl de huisaccountant de waarde op 31,5 miljoen euro taxeerde.
Keizer had meerdere petten op bij die transactie. Hij was de adviseur van de verkopende vereniging, de bestuurder van de beheermaatschappij van het te verkopen bedrijf en uiteindelijk de koper. Sinds 2016 is hij ook weer voorzitter van de nagenoeg lege vereniging.
Op de hoogte
Na eerdere weigeringen deze week openbaarde Keizer vrijdag de notulen van de toenmalige ledenraad van de vereniging, waaruit blijkt dat die in elk geval op de hoogte was van de transactie. De zaak is precies tegenovergesteld aan wat FTM beweerde, stelt Keizer. Hij kocht niet een bedrijf dat 19 miljoen euro meer waard was dan hij en zijn compagnons ervoor betaalden.
De drie kopers gingen met hun nieuwe bedrijf, Facultatieve Groep BV, een lening aan van 30,4 miljoen euro om de aankoop en de lopende schulden van het bedrijf te kunnen financieren, zei Keizer. Zelf legden ze 500 duizend euro in (waarvan het grootste deel eveneens een lening). ‘Het ondernemersrisico van de kopers bedroeg 30,9 miljoen euro.’
Uit het jaarverslag van 2012 blijkt dat de koop goeddeels was gefinancierd met 12 miljoen euro dividend. Dit was geen ‘sigaar uit eigen doos’, zei Keizer. Het dividend kwam niet uit ‘bestaande middelen van de beheermaatschappij’, maar werd mogelijk door de lening die het nieuwe bedrijf had afgesloten.
‘Zonder het krediet dat door kopers werd afgesloten was het bedrag er niet geweest.’ Keizer is vastbesloten om door te gaan als VVD-voorzitter. Hij is de enige kandidaat voor de volgende termijn. De leden stemmen hierover begin volgende maand.
Lees verder over de zaak-Keizer;
Door alle media-aandacht voor de verkoop van crematoriumorganisatie de Facultatieve aan VVD-voorzitter Henry Keizer komt ook de rol van de betrokken accountant van EYonder een vergrootglas te liggen.
Trouw 28.04.2017 De voorzitter van de VVD is in opspraak vanwege de aankoop van een uitvaartbedrijf in 2012. De deal legde hem geen windeieren. Vandaag gaf hij uitleg.
VVD-voorzitter Henry Keizer heeft de integriteitscommissie van zijn partij gevraagd om onderzoek te doen naar zijn eigen handelen. Afgelopen week raakte hij in opspraak over de aankoop van een crematiefirma in 2012. Keizer zou het bedrijf voor een schijntje hebben gekocht, zo stelden journalisten van Follow the Money. “Ik realiseer mij dat de publiciteit vragen en onrust heeft opgeroepen”, zegt Keizer.
“Er is een sfeer ontstaan van ‘die dikke deugt niet’”, zegt VVD-voorzitter Henry Keizer. Onjuist, meent hij. Ja, hij kocht in 2012 een bedrijf, de Facultatieve. Ja, dat bedrijf heeft goed geboerd. “Was het een goede deal? Ja, het was een goede deal. Maar dat kan ik achteraf zeggen. Toen kon het ook nog fout gaan. Dan had ik met een schuld van 31 miljoen gezeten.”
Na een week waarin geen dag voorbijging zonder en nieuwe onthulling over de zaken van Keizer, was gisteren de dag waarop hij tekst en uitleg gaf. Voor journalisten had hij een soort syllabus samengesteld met notulen van vergaderingen, accountantsrapporten, verklaringen en bankgegevens. “Ik heb het niet voor een appel en een ei gekocht”, is kort gezegd de stelling van Keizer. “Er is niemand benadeeld. De verkoper en de koper zijn beiden nog altijd gelukkig met de overeenkomst.”
Actiegroep
De gegevens heeft hij ook aan Willibrord van Beek gestuurd, die tijdelijk de commissie Integriteit voorzit. Keizer wijst erop dat Nederland in 2012 ongeveer op het dieptepunt zat van de economische crisis. “De verwachtingen waren niet positief.” Uit zijn documenten valt te reconstrueren wat er destijds moet zijn gebeurd, in ‘Villa Austria’ aan de Haagse Van Stolkweg, waar hij gisteren ook een door hem geselecteerd gezelschap van journalisten ontving.
Het is 23 november 2012 als daar de leden van de Ledenraad van de vereniging ‘Koninklijke Facultatieve’ bijeenkomen. Ze bespreken één agendapunt: de toekomst. Er zijn veranderingen op til. Nadat besloten is om de verlieslijdende uitvaartverzekeringen van de Facultatieve in de verkoop te doen, ligt de vraag op tafel wat er met de vereniging moet gebeuren. Bijna alle leden kwamen immers voor die verzekering en het verenigingsdoel is verwezenlijkt.
Die Vereniging voor Facultatieve Crematie was een ruime eeuw eerder opgericht als een soort actiegroep om crematie in Nederland mogelijk te maken. De vereniging is in 2012 ook eigenaar van een beheermaatschappij, opgericht in 1990, waarin in de loop der jaren flink wat eigendommen terecht zijn gekomen. Het begon met een crematorium, maar breidde uit met allerlei activiteiten in het uitvaartwezen. De bedrijfspoot zet miljoenen om.
Het moet anders, vindt de vereniging. Er ligt een plan om een fonds op te richten dat zich richt op ondersteuning van projecten die gericht zijn op ‘vrijheid van keuze’. Het is de bedoeling dat de kas van dat fonds wordt gevuld met de opbrengst uit de verkoop van het bedrijf. Maar de vereniging wil niet zomaar verkopen: het bedrijf moet liefst één geheel blijven, het mag niet in buitenlandse handen komen en de vereniging moet er onderdak blijven houden. Eigenlijk is er dan maar één optie: verkoop aan het zittende management. Dat heet in bedrijfs- termen een management buy-out.
Die aanstaande verkoop staat die vrijdag in 2012 dus op de agenda. Aanwezig zijn vier leden van de vijfkoppige raad (de vijfde is ziek), vijf leden van het bestuur en de heer Keizer als adviseur van dat bestuur.
Over dat laatste is de afgelopen dagen nogal wat ophef geweest. Want Henry Keizer was ook de beoogde nieuwe eigenaar van de aandelen van de vereniging. Keizer was dus tegelijk zowel adviseur van de verkoper als de koper van het miljoenenbedrijf.
Het is vooral pikant omdat Henry Keizer als VVD-voorzitter nogal streng op integriteitskwesties is. De VVD riep in 2015 de integriteitscommissie in het leven toen Kamerlid Mark Verheijen in opspraak raakte. Alleen al de berichtgeving over zijn declaraties was voor Keizer aanleiding hem te vragen zijn Kamerzetel op te geven. Daarna moesten ook Kamerlid René Leegte, die een betaalde bijbaan niet had gemeld en Eerste Kamer-fractievoorzitter Loek Hermans het veld ruimen. Hermans had als toezichthouder verzuimd in te grijpen toen het geld van een thuiszorginstelling slecht werd beheerd.
Notulen
Terug naar die vergadering aan de Haagse Van Stolkweg in 2012. De verkoop wordt besproken en de ledenraad heeft er wel oren naar. Zo zegt het lid Loek Hermans dat de overeenkomst die wordt voorgesteld, waarin Keizer het bedrijf voor 12,5 miljoen kan overnemen, ‘de meest positieve kansen biedt voor alle betrokkenen’. Maar Hermans kent Keizer natuurlijk, want beide heren zitten hoog in de boom bij de VVD. Dus hoe onafhankelijk is die ledenraad eigenlijk?
“Ze kwamen unaniem tot dit besluit”, stelt Keizer. De notulen bewijzen het. En, zegt Keizer: hij was inderdaad in veel rollen betrokken, maar dat is juist een kenmerk bij een management-buy-out. Liepen ze te veel door elkaar, dan wandelde hij even weg. Zoals toen in 2012. In de vergadernotulen: “De heer Keizer stelt dat hij het juist acht om de zaal even te verlaten, gezien de onderwerpen die nu aan de orde komen.” Dan besluit de ledenraad om het bedrijf voor 12,5 miljoen te verkopen.
Dat bedrag was een gemiddelde van schattingen over de bedrijfswaarde die gedaan werden door drie accountantsfirma’s. De één zei 15 miljoen, de ander tien. Ook zat tussen zijn stukken een verklaring van de bank, waaruit bleek dat het bedrijf een krediet had van ruim dertig miljoen euro. De vraag die gisteren op tafel lag, was of 12,5 miljoen, gezien dat krediet, niet te weinig was.
Nee, zegt Keizer. “De waarde van een bedrijf wordt niet bepaald door de boekhoudkundige waarde, maar door de te verwachten winsten en kasstromen.” Dat de bank meent dat het bedrijf 30 miljoen kan lenen, maakt een verkoop van 12,5 miljoen nog niet verdacht. Met de koop nam de bv die hij voor dit doel had opgericht, ook zo’n twintig miljoen aan schulden over.
“Er is op integere wijze opgetreden in een complex proces”, zegt Keizer. Zelf zag hij eerst geen reden om zijn handelen te laten onderzoeken door de integriteitscommissie van zijn partij. Een belangrijk verschil met andere VVD-integriteitskwesties is dat het bij Keizer niet gaat om gemeenschapsgeld. Gistermiddag laat besloot hij toch een onderzoek te vragen. Hij blijft in ieder geval de komende weken in functie.
Telegraaf 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD gaat een onderzoek instellen naar een zakendeal die voorzitter Henry Keizer in 2012 sloot. Dat laat een woordvoerder van de partij weten. Keizer vroeg vrijdagmiddag zelf om het onderzoek.
Premier Mark Rutte reageerde positief op het onderzoek. ,,Het is goed dat Henry Keizer alle feiten op tafel heeft gelegd en een toelichting heeft gegeven”, liet Rutte via een woordvoerder weten. ,,Naar mijn oordeel heeft hij op adequate wijze gereageerd op eerdere berichtgeving. Daarnaast is het goed dat hij de integriteitscommissie heeft gevraagd deze zaak ook te bekijken.”
Over de deal ontstond vorige week ophef na diverse artikelen van Follow The Money. Volgens het onlineplatform voor onderzoeksjournalistiek heeft Keizer via een dubieuze constructie voor een schijntje uitvaartbedrijf de Facultatieve gekocht. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde. Deskundigen bestempelden de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur.
Keizer sprak eerder vrijdag met enkele media en verdedigde de deal toen. Hij zei dat hij ”integer had gehandeld” en dat hij partijvoorzitter wil blijven. FTM was overigens niet welkom bij dit gesprek.
De verkiezing voor het partijvoorzitterschap is volgende maand. Keizer is de enige kandidaat.
De VVD besloot in 2013 een permanente integriteitscommissie in te stellen. Een hard rapport van de commissie leidde in 2014 tot het vertrek van Tweede Kamerlid Mark Verheijen. Die zou met declaraties hebben gesjoemeld. De commissie concludeerde overigens een jaar later, na verder onderzoek, dat Verheijen niet in strijd met de regels had gehandeld.
AD 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD gaat een zakendeal uit 2012 onder de loep nemen van partijvoorzitter Henry Keizer, op zijn eigen verzoek. Dat heeft de liberale partij vanmiddag laten weten via een persbericht.
Om een einde te maken aan alle twijfel heb ik de Commissie Integriteit gevraagd om op zo kort mogelijke termijn onderzoek te doen, aldus Henry Keizer.
Vorige week schreven onderzoeksjournalisten van de website Follow The Money dat het bedrijf van Keizer vijf jaar geleden, in de crisis, voor een prikkie een uitvaartorganisatie op de kop wist te tikken van een vereniging waarvan hij zelf adviseur was. Inmiddels draait het bedrijf zeer goed.
Vanmorgen gaf Keizer op een persbijeenkomst aan dat de overnamesom van 12,5 miljoen in 2012 de uitkomst was van maar liefst drie taxaties door onafhankelijke bureaus. De deal kwam tot stand na stevige onderhandelingen met de verkoper, het bestuur van een uitstervende vereniging.
Lening
Om de transactie – die gedurende de recessie werd aangegaan – mogelijk te maken, brachten de kopers zelf een half miljoen in én regelden ze ook nog eens een lening voor 30,4 miljoen bij een bank, kwam pas gisteren naar boven. Keizer had vooralsnog geweigerd zelf de VVD-integriteitscommissie in te schakelen.
Nu meldt de partijvoorzitter echter: ,,Ik vond het van groot belang, ook voor de onderneming zelf, om allereerst vanuit de onderneming de feiten naar buiten te brengen. Tegelijkertijd realiseer ik mij dat deze publiciteit vragen en onrust heeft opgeroepen over mijn functioneren als partijvoorzitter van de VVD. Om een einde te maken aan alle twijfel heb ik de Commissie Integriteit gevraagd om op zo kort mogelijke termijn onderzoek te doen.”
NU 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD gaat een onderzoek instellen naar een zakendeal die voorzitter Henry Keizer in 2012 sloot. Keizer vroeg vrijdagmiddag zelf om het onderzoek.
Keizer kwam in opspraak na de onthulling van een omstreden zakendeal in 2012. Hij zou niet integer hebben gehandeld en zichzelf daarbij verrijkt hebben.
Volgens Keizer is er bij de deal “niemand bevoordeeld en benadeeld”. Hij houdt vrijdag in gesprek met de pers vol dat hij integer heeft gehandeld.
Volgens Follow the Money zouden Keizer en zijn zakenpartners “voor een schijntje” eigenaar zijn geworden van uitvaartbedrijf De Facultatieve.
Ze zouden het miljoenenbedrijf ver onder de marktprijs verkregen hebben. De waarde van het bedrijf werd geschat op 31,5 miljoen euro. Keizer en zijn compagnons kochten de crematoriumketen voor 12,5 miljoen euro. Keizer was ten tijde van de koop ook adviseur en bestuursvoorzitter van de verkopende partij. Hij adviseerde De Facultatieve bij de verkoop van het bedrijf aan de koper, zichzelf. Volgens Keizer heeft hij zich op het moment van besluitvorming teruggetrokken als adviseur.
Elsevier 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD gaat dan toch een onderzoek instellen naar een zakendeal die voorzitter Henry Keizer in 2012 sloot. Dat laat een woordvoerder van de partij weten.
Het was de geplaagde voorzitter zelf die vrijdagmiddag om een onderzoek vroeg. Opvallend, want eerder op de dag zei Keizer nog dat hij de indruk had integer te hebben gehandeld.
Voor een schijntje
Premier en VVD-leider Mark Rutte reageert positief op het onderzoek. ‘Het is goed dat Henry Keizer alle feiten op tafel heeft gelegd en een toelichting heeft gegeven,’ liet Rutte via een woordvoerder weten. ‘Naar mijn oordeel heeft hij op adequate wijze gereageerd op eerdere berichtgeving. Daarnaast is het goed dat hij de integriteitscommissie heeft gevraagd deze zaak ook te bekijken.’
Over de deal ontstond vorige week ophef na diverse artikelen van onderzoekwebsite Follow The Money. (FTM) Volgens het online platform voor onderzoeksjournalistiek heeft Keizer via een dubieuze constructie voor een schijntje uitvaartbedrijf de Facultatieve gekocht. Keizer zou voor 30.000 euro een miljoenenbedrijf hebben overgenomen. FTM reconstrueerde hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve.
Op het moment van verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen. Daarnaast werd het bedrag dat Keizer en zijn partners betaalden voor de aandelen in de Facultatieve opgebracht uit niet-uitgekeerde dividenden van de vereniging achter het bedrijf. Per saldo betaalden Keizer en zijn partners zelf een kleine 30.000 euro voor het bedrijf. Keizer en zijn zakenpartners zouden dus veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde. Critici spreken van een typisch gevalletje van ‘graaicultuur’.
Keizer sprak eerder vrijdag met een paar media en verdedigde de deal toen. Hij zei dat hij ‘integer had gehandeld’. De voorzitter zei een schoon geweten te hebben en vindt dat er ten onrechte ophef is ontstaan over de verkoop. Niet alle journalisten waren uitgenodigd. Zo was de aanstichter van dit verhaal, Follow the Money dus, niet welkom bij dit gesprek.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
Trouw 28.04.2017 De integriteitscommissie van de VVD gaat een onderzoek instellen naar een zakendeal die voorzitter Henry Keizer in 2012 sloot. Dat laat een woordvoerder van de partij weten. Keizer vroeg vrijdagmiddag zelf om het onderzoek.
Keizer is in opspraak geraakt doordat hij een omstreden zakendeal deed met uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag. In een gesprek met de pers sprak hij vanochtend overigens tegen dat hij niet integer zou hebben gehandeld bij de overname van het bedrijf.
“Er is niemand benadeeld en niemand bevoordeeld”, aldus Keizer. Volgens hem is er ‘heel integer’ gehandeld. Hij zou de onderneming niet voor een ‘appel en een ei’ hebben gekocht, zoals media hadden gemeld. Door die berichten was hij in opspraak geraakt.
Binnen de VVD gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van de voorzitter. Daarop kondigde Keizer aan volledige openheid van zaken te geven. Hij heeft alle stukken uit het archief erbij gezocht en een samenvatting daarvan uitgedeeld aan de bij de persconferentie aanwezige journalisten.
Overname
Volgens onderzoeksjournalisten van Follow the Money werd Keizer voor een schijntje multimiljonair met een dubieuze overnameconstructie voor De Facultatieve. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde.
Keizer ziet dat anders. Hij wees op de toenmalige afspraken om de waarde van de onderneming vast te stellen. Daar gingen alle partijen mee akkoord. Volgens hem heeft het geen zin daar nu nog over te discussiëren: “Over waarde valt altijd te twisten.”
Bij het persgesprek op het kantoor van De Facultatieve waren journalisten van Follow the Money (FTM) niet welkom. Keizer zei op dit moment ‘niet veel behoefte’ te hebben om met hen aan tafel te zitten. Hij verwijt FTM dat hij onvoldoende de kans kreeg te reageren.
Keizer gaf ook aan VVD-voorzitter te willen blijven. Hij is tijdens het voorjaarscongres op 20 mei de enige kandidaat voor de functie. De integriteitscommissie van de VVD besluit later of er een eigen onderzoek komt naar Keizer.
Telegraaf 28.04.2017 De hoofdredacteur van het journalistieke onderzoeksplatform ’Follow The Money’ (FTM) is verbolgen dat hij is geweigerd bij een persbijeenkomst van VVD-voorzitter Henry Keizer. „Ik vind het een schande.”
Afgelopen dagen kwam Keizer in het nieuws toen FTM berichtte over gesjoemel bij de overname van het uitvaartbedrijf Facultatieve in 2012. Volgens de publicaties werd Keizer voor een appel en een ei eigenaar van het bedrijf, waarbij hij zowel onderhandelde als koper en verkoper. Op die manier zou hij de ideële Vereniging voor Facultatieve Crematie voor miljoenen euro’s hebben benadeeld.
Vrijdagochtend werd er een bijeenkomst georganiseerd waarop Keizer tekst en uitleg zou geven. Maar hoofdredacteur Eric Smit, zijn collega Kim van Keken en een ploeg van PowNed moesten buiten blijven.. „Dit is een blamage voor Nederland”, reageert Smit tegen de NOS. „Ik vind het een schande. De VVD schaart zich in de rij bij DENK en Forum voor Democratie.”
Schandalig
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) noemt de actie ’VVD-onwaardig’. „Dit is schandalig”, zegt Rosa García López. „Dit moet niet kunnen, dit moet niet mogen. Het is onbegrijpelijk dat ze dit doen.”
Keizer liet vrijdag overigens weten niet op te zullen stappen. Hij verdedigde de omstreden zakendeal en zal geen aanzet geven tot een integriteitsonderzoek naar zijn handelen, hoewel hij daar in het verleden bij anderen in de VVD-gelederen altijd op hamerde. „Als de VVD daartoe besluit, werk ik daar vanzelfsprekend en volledig aan mee. Maar dat is wat mij betreft nog niet aan de orde”, aldus VVD-baas.
Telegraaf 28.04.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer denkt er niet aan om op te stappen als VVD-baas nu hij onder vuur ligt wegens een omstreden overname van uitvaartonderneming De Facultatieve door hemzelf en enkele anderen. „Ik hou van die gekke partij. Dat zou bovendien een verkeerd signaal zijn. Ik zie geen integriteitsprobleem”, zo liet hij vrijdagmorgen weten tijdens een persconferentie naar aanleiding van alle negatieve publiciteit over hem.
Afgelopen dagen kwam Keizer in het nieuws toen het journalistieke onderzoeksplatform ‘Follow The Money’ (FTM) berichtte over gesjoemel bij de overname van het uitvaartbedrijf Facultatieve in 2012. Volgens de FTM-publicaties werd Keizer voor een appel en een ei eigenaar van het bedrijf, waarbij hij zowel onderhandelde als koper en verkoper. Op die manier zou hij de ideële Vereniging voor Facultatieve Crematie voor miljoenen euro’s hebben benadeeld.
Maar hoewel Keizer de overname voor hemzelf als „een goeie deal” omschrijft, was er volgens hem geen sprake van onoirbare praktijken. „Op dat moment konden we niet weten dat het bedrijf zo goed zou gaan draaien. Over de waarde van iets kun je altijd twisten. Dat zie je al bij de verkoop van bijvoorbeeld een auto.”
Volgens VVD-Voorzitter zijn er in de eerdere publicaties over de deal drie onafhankelijke waardebepalingen van accountants die het bedrijf tussen de 6 en 19 miljoen euro waard vonden over het hoofd gezien en daarnaast een kredietfaciliteit bij ABN Amro van 30,4 miljoen euro die het bedrijf van Keizer aanging voor de koop van Facultatieve. Er is volgens hem door FTM niet afgewacht totdat een financieel deskundige uitleg kon geven. „Vervolgens is er een sfeertje gecreëerd van ‘die dikke deugt niet’.”
Zelf zal Keizer geen aanzet geven tot een integriteitsonderzoek naar zijn handelen, hoewel hij daar in het verleden bij anderen in de VVD-gelederen altijd op hamerde. „Als de VVD daartoe besluit, werk ik daar vanzelfsprekend en volledig aan mee. Maar dat is wat mij betreft nog niet aan de orde”, aldus VVD-baas.
Telegraaf 28.04.2017 De voorzitter van de VVD, Henry Keizer, heeft vrijdag een omstreden zakendeal verdedigd. In een gesprek met de pers sprak hij tegen dat hij niet integer zou hebben gehandeld bij de overname in 2012 van uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag. Bij het persgesprek op het kantoor van De Facultatieve waren journalisten van Follow the Money (FTM) niet welkom.
Het was duwen en trekken bij het hek. Keizer zei op dit moment ,,niet veel behoefte” te hebben om met hen aan tafel te zitten. Hij verwijt FTM dat hij onvoldoende de kans kreeg te reageren.
,,Er is niemand benadeeld en niemand bevoordeeld”, aldus Keizer. Volgens hem is er ,,heel integer” gehandeld. Hij zou de onderneming niet voor een ,,appel en ei” hebben gekocht, zoals media hadden gemeld. Door die berichten was hij in opspraak geraakt.
LIVE TWEETS: Verslaggever Bart Mos is aanwezig bij de persbijeenkomst van Henry Keizer. Volg het via zijn tweets onderaan dit artikel.
Binnen de VVD gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van de voorzitter. Daarop kondigde Keizer aan volledige openheid van zaken te geven. Hij overhandigde de journalisten kopieën van documenten over de transactie, en gaf hen inzage in andere gegevens.
Volgens onderzoeksjournalisten van Follow the Money werd Keizer, de rechterhand van demissionair premier Mark Rutte, voor een schijntje multimiljonair met een dubieuze overnameconstructie voor De Facultatieve. Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor het bedrijf hebben betaald dan de marktwaarde. Deskundigen bestempelden de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur.
Keizer ziet dat anders. Hij wees op de toenmalige afspraken om de waarde van de onderneming vast te stellen. Daar gingen alle partijen mee akkoord. Volgens hem heeft het geen zin daar nu nog over te discussiëren: ,,Over waarde valt altijd te twisten.”
NU 28.04.2017 De bewindslieden van de VVD wachten af wat de uitleg is van de in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer. Volgens journalisten van Follow the Money heeft Keizer niet integer gehandeld bij een zakendeal.
“Het lijkt mij heel goed om eerst eens naar Keizer te luisteren, voor daar commentaar op te leveren”, laat minister Henk Kamp (Economische Zaken) woensdag weten. Ook op de vraag of de integriteitscommissie van de VVD een onderzoek moet instellen, antwoordt Kamp dat er wat hem betreft eerst meer informatie op tafel moet komen. “Ik heb veel vertrouwen in de heer Keizer”, wil Kamp wel kwijt.
Ook de demissionaire VVD-ministers Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu), Edith Schippers (Volksgezondheid) en Jeanine Hennis (Defensie) vinden dat de partijvoorzitter eerst zelf zijn verhaal moet doen. “Voor mij is van belang dat de heer Keizer zelf reageert, en dat gaat hij doen”, aldus Hennis.
Uitvaartbedrijf
Keizer en zijn zakenpartners zouden een schijntje hebben betaald voor het uitvaartbedrijf De Facultatieve, schrijven journalisten van onderzoeksplatform Follow the Money. De partijvoorzitter zelf ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan. Hij wil vrijdag uitleg over de deal geven tegenover een aantal journalisten.
Telegraaf 28.04.2017 De voorzitter van de VVD, Henry Keizer, geeft vrijdagochtend tekst en uitleg over een zakendeal waardoor hij in opspraak is geraakt. Het gaat om zijn overname van het uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag. Volgens een woordvoerder van de onderneming wil Keizer in een gesprek met de pers volledige openheid van zaken geven.
De rechterhand van demissionair premier Mark Rutte zou met een dubieuze overnameconstructie voor De Facultatieve in 2012 voor een schijntje multimiljonair zijn geworden, meldden onderzoeksjournalisten van Follow the Money onlangs.
LIVE TWEETS: Verslaggever Bart Mos is aanwezig bij de persbijeenkomst van Henry Keizer. Volg het via zijn tweets onderaan dit artikel.
Binnen de liberale partij gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van Keizer. Maar VVD-bewindslieden zoals minister Henk Kamp zeiden dat er eerst meer informatie op tafel moet komen voordat de vraag beantwoord kan worden of de integriteitscommissie van de partij aan de slag moet.
Volgens Follow the Money betaalden Keizer en zijn zakenpartners veel minder voor De Facultatieve dan de marktwaarde. Deskundigen beschrijven de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur. Keizer noemt de aantijgingen onzin.
NU 28.04.2017 Volgens de in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer is er “niemand bevoordeeld en benadeeld” bij de omstreden zakendeal die hij in 2012 sloot.
Dat zei hij vrijdag in een gesprek met de pers. Keizer houdt vol dat hij “integer” heeft gehandeld.
Keizer kwam in opspraak na een onthulling van onderzoeksjournalisten van Follow the Money. Zij waren overigens niet welkom bij het persgesprek.
Keizer zou niet integer hebben gehandeld bij een zakendeal en zichzelf daarbij verrijkt hebben. Volgens Follow the Money zouden Keizer en zijn zakenpartners “voor een schijntje” eigenaar zijn geworden van uitvaartbedrijf De Facultatieve.
Ze zouden het miljoenenbedrijf ver onder de marktprijs verkregen hebben. De waarde van het bedrijf werd geschat op 31,5 miljoen euro. Keizer en zijn compagnons kochten de crematoriumketen voor 12,5 miljoen euro. Keizer was ten tijde van de koop ook adviseur en bestuursvoorzitter van de verkopende partij. Hij adviseerde De Facultatieve bij de verkoop van het bedrijf aan de koper, zichzelf. Volgens Keizer heeft hij zich op het moment van besluitvorming teruggetrokken als adviseur.
Bij de VVD neemt het ongemak over de integriteitskwestie toe. Met de kwestie-Keizer komt er opnieuw een VVD’er in opspraak en nu is het nota bene de partijvoorzitter. De liberalen staan er wat integriteit betreft al jaren slecht voor. De VVD voert dit jaar voor de vijfde maal op rij de jaarlijkse Politieke integriteit-index van Vrij Nederland aan.
Woensdag na afloop van de ministerraad wilden de VVD-ministers niet reageren op de onthullingen. Zij zeiden te wachten op een uitleg van hun partijvoorzitter. Oud-VVD-Kamerlid Ton Elias gaat verder. Op twitter roept hij Keizer op terug te treden en de bevindingen van de integritetiscommissie (die is opgericht na de vele integritetisschandalen binnen de VVD) af te wachten.
Die commissie ziet op dit moment nog geen aanleiding om de handelingen van de partijvoorzitter tegen het licht te houden. Keizer vindt dat hij zichzelf eerst moet mogen verdedigen. Hij sluit niet uit dat de commissie daarna alsnog een onderzoek start.
De VVD kiest 20 mei een nieuwe voorzitter. Keizer heeft aangegeven voorzitter te willen blijven. Hij zei zich gesteund te voelen door de top van de VVD.
OmroepWest 28.04.2017 – VVD-voorzitter Henry Keizer vindt niet dat hij iets verkeerd heeft gedaan bij de overname van het Haagse uitvaartbedrijf De Facultatieve in 2012. Dat zei Keizer vrijdag tijdens een gesprek met journalisten.
Hagenaar Henry Keizer is de rechterhand van demissionair premier Rutte. Onlangs kwam Keizer in opspraak nadat onderzoeksjournalisten van Follow The Money beweerden dat er sprake is geweest van een dubieuze overnameconstructie.
Keizer zou vijf jaar geleden voor een schijntje de nieuwe eigenaar zijn geworden van het uitvaartbedrijf in Den Haag. Hij zou aan beide kanten van de onderhandelingstafel hebben gezeten. Keizer zelf zegt dat alles volgens de regels is gegaan. ‘Er is niemand benadeeld en niemand bevoordeeld’, zegt hij in een reactie.
Integer gehandeld
Volgens hem is er integer gehandeld. De bewering dat hij het bedrijf voor een appel en een ei zou hebben gekocht, klopt volgens hem niet.
Binnen de VVD gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van de VVD-voorzitter. Keizer kondigde hierop aan volledige openheid van zaken te geven.
Elsevier 28.04.2017 Bij de verkoop van uitvaartbedrijf De Facultatieve hebben VVD-voorzitter Henry Keizer en zijn partners integer gehandeld, zegt Keizer zelf. De voorzitter zegt een schoon geweten te hebben en vindt dat er ten onrechte ophef is ontstaan over de verkoop.
Eerder deze week brachten journalisten van onderzoekswebsite Follow The Money naar buiten dat Keizer voor 30.000 euro een miljoenenbedrijf zou hebben overgenomen. FTM reconstrueerde hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve. Op het moment van verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen.
MBO
Volgens VVD-voorzitter Henry Keizer is de verkoop van uitvaartonderneming De Facultatieve vooral zo ingewikkeld omdat het een Management Buy Out (MBO) betreft. De kopers van de onderneming vormen tevens de directie ervan: ‘Ik zat aan beide kanten van de onderhandelingstafel.’ De kopers hebben veel meer informatie over de financiën van het te kopen bedrijf dan gebruikelijk is, en er zijn geen concurrerende biedingen van andere partijen geweest die met het verkoopbedrag te vergelijken zijn.
Keizer – rechterhand van demissionair premier Mark Rutte – legde vrijdag een verklaring af over het onderzoek en de verkoop. Voor de besloten persconferentie was FTM, net als diverse andere media, niet uitgenodigd. Bij het hek voor het gebouw waar Keizer ‘in gesprek’ wilde met een aantal media, werden de namen opgenoemd van de journalisten die wel naar binnen mochten.
Tijdens de persconferentie gaf Keizer toe de zaak ‘nogal ingewikkeld’ te vinden. In een verklaring stelt hij dat er door Follow The Money geen onderscheid is gemaakt tussen de boekhoudkundige waarde van het bedrijf en de waarde van de aandelen bij verkoop. ‘De waardering van een bedrijf wordt niet bepaald door de boekhoudkundige waarde, maar door de te verwachten winsten en kasstromen.’ De waardering van gebouwen en inventaris is niet van belang bij de waardering van de aandelen, aldus Keizer.
Belangrijk is volgens de partijvoorzitter dat het bedrijf uitging van externe waarderingen door drie financieel adviseurs: Borrie, BDO en Deloitte. Daaruit kwam een waardering van tussen de 6 en de 19 miljoen euro. De vereniging ging vervolgens met de managers akkoord over 12,5 miljoen euro, zegt Keizer.
Nog steeds onduidelijkheid over hoeveel persoonlijk risico Keizer nou liep met deal en waar de kredieten zijn terug te vinden in de boeken 10:49 – 28 Apr 2017
De partijvoorzitter houdt vol een ‘schoon geweten’ te hebben. ‘We hebben alles volgens de regels laten verlopen,’ aldus Keizer. De bewering dat hij veel te weinig zou hebben betaald voor De Facultatieve, is ‘absoluut onjuist’, aldus Keizer. Keizer ziet zichzelf vooral als slachtoffer. ‘Door FTM is een sfeertje gecreëerd van “die dikke deugt niet”,’ zegt de ondernemer.
De VVD reageerde eerder laconiek op de beschuldigingen. De kwestie is nog niet door leden aangekaart en de integriteitscommissie wacht op meer bewijs voordat er een onderzoek wordt geopend naar Keizer. Voor de liberale partij is de zaak toch schrijnend: Keizer – bijnaam ‘mister integriteit’ – had juist de opdracht gekregen om iets te doen aan de schandalen bij de VVD.
Volgens Keizer is er geen reden voor de integriteitscommissie om zich over de kwestie te buigen. Mogelijk besluit de commissie of het bestuur van de VVD alsnog de zaak te onderzoeken. ‘Maar daarmee ga ik me natuurlijk niet bemoeien,’ aldus Keizer.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
AD 28.04.2017 De overname van uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag is op een integere manier verlopen. Dat zegt de in opspraak geraakte voorzitter van de VVD en koper van het bedrijf, Henry Keizer, vanmorgen bij een ingelaste persconferentie. ,,Bij de deal is niemand benadeeld of bevoordeeld”, zegt hij. Hij voelt zich gesteund door de top van de VVD.
Follow the Money creëert mist en een sfeer van ‘die dikke deugt niet’, aldus Henry Keizer.
Verslaggever Edwin van der Aa is aanwezig bij de persconferentie en twittert live mee.
De rechterhand van demissionair premier Mark Rutte zou in 2012 met een dubieuze overnameconstructie voor een schijntje De Facultatieve hebben gekocht, wat hem multimiljonair maakte, meldden onderzoeksjournalisten van Follow the Money (FTM), die stellen dat Keizer daarbij niet integer heeft gehandeld. Deskundigen beschrijven de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur.
Keizer en zijn zakenpartners zouden veel minder voor De Facultatieve hebben betaald dan de marktwaarde. Het bedrijf van 31,5 miljoen euro zou ook makkelijk het dubbele waard kunnen zijn, citeert FTM deskundigen, waarvan sommigen spreken van ‘diefstal en zelfverrijking’. Onzin, zegt Keizer. Hij wijst op de toenmalige afspraken om de waarde van de onderneming vast te stellen. Uiteindelijk rolde daar een bedrag uit van 12,5 miljoen euro. Daar gingen alle partijen mee akkoord. Volgens hem heeft het geen zin daar nu nog over te discussiëren: ,,Over waarde valt altijd te twisten.”
FTM was vanmorgen, ondanks bezwaar van de voltallige pers in de zaal, niet welkom op de persconferentie. Keizer vindt dat hij gepiepeld is door de onderzoeksjournalisten. ,,Ik ben niet tegen onderzoeksjournalisten, maar in het artikel staan suggestieve delen. Het creëert mist en een sfeer van ‘die dikke deugt niet’.” Ook Powned mocht niet naar binnen.
Onderzoek
Ik ben heel streng als het gaat om integriteit, ook als het om mijzelf gaat, aldus Henry Keizer.
Binnen de liberale partij gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van Keizer. Maar VVD-bewindslieden zoals minister Henk Kamp zeiden dat er eerst meer informatie op tafel moet komen voordat de vraag beantwoord kan worden of de integriteitscommissie van de partij aan de slag moet.
,,Ik ben heel streng als het gaat om integriteit, ook als het om mijzelf gaat”, zegt Keizer daarover. Hij sluit een onderzoek niet uit. ,,Daar ga ik me natuurlijk niet mee bemoeien”, zegt hij kort. Hij wil graag aanblijven als VVD-voorzitter. Dat is goed mogelijk; Keizer is de enige kandidaat voor het voorzitterschap op het VVD-congres op 20 mei.
,,Mijn collega’s en ik hebben een 100 procent schoon geweten over de overname. We hebben alles volgens de regels laten verlopen’’, aldus Keizer eerder tegen deze redactie. Waar hij echt boos over wordt, is de suggestie dat hij maar een schijntje heeft betaald voor iets wat veel duurder was. ,,Dat is gewoon absoluut onjuist.’’
Zo zit de deal in elkaar volgens Keizer
Over waarde valt altijd te twisten, aldus Henry Keizer.
Om juist commotie zoals nu te voorkomen, zegt Keizer de waarde van het bedrijf door drie verschillende experts te hebben laten bepalen. Daar rolden bedragen tussen 6 en 19 miljoen euro uit. Uiteindelijk kocht de directie de boel voor 12,5 miljoen, het middelste bedrag dus. Volgens Keizer was de waarde destijds zeer lastig te bepalen vanwege de economische crisis. Die zorgde voor negatieve toekomstverwachtingen voor het bedrijf dat in meerdere landen actief was.
Drie partijen hebben dus gekeken hoeveel de crematie-activiteiten waard waren, stelt Keizer. De VVD-voorzitter zegt dat de vijf koppige Ledenraad van de VFC uiteindelijk zelfstandig heeft besloten in te stemmen met verkoop. Keizer zelf trok zich tijdelijk terug als adviseur om hun besluit niet te beïnvloeden. ,,Dat is in de notulen te zien.”
Keizer spreekt daarnaast nadrukkelijk tegen dat hij de koop met geld uit het bedrijf – een sigaar uit eigen doos dus – heeft gefinancierd. Weliswaar wordt de overnamesom met een dividend van de zakelijke BV voldaan, Keizer en de directie hebben daarvoor een lening van 30,4 miljoen euro bij de bank afgesloten waarvoor zij aansprakelijk zijn. Ook brachten ze ieder 500.000 euro in.
Uiteindelijk is iedereen beter geworden van de deal, stelt de VVD-baas. ,,Inclusief het kopende management.” De vereniging die zijn doel heeft bereikt om een grote charitatieve instelling te worden: ,,sinds de overname zijn aan goede doelen flinke bedragen gedoneerd.” Niemand is benadeeld, betoogt hij.
Telegraaf 28.04.2017 De voorzitter van de VVD, Henry Keizer, geeft vrijdagochtend tekst en uitleg over een zakendeal waardoor hij in opspraak is geraakt. Het gaat om zijn overname van het uitvaartbedrijf De Facultatieve in Den Haag. Volgens een woordvoerder van de onderneming wil Keizer in een gesprek met de pers volledige openheid van zaken geven.
De rechterhand van demissionair premier Mark Rutte zou met een dubieuze overnameconstructie voor De Facultatieve in 2012 voor een schijntje multimiljonair zijn geworden, meldden onderzoeksjournalisten van Follow the Money onlangs.
LIVE TWEETS: Verslaggever Bart Mos is aanwezig bij de persbijeenkomst van Henry Keizer. Volg het via zijn tweets onderaan dit artikel.
Binnen de liberale partij gingen al stemmen op voor een onderzoek naar de integriteit van Keizer. Maar VVD-bewindslieden zoals minister Henk Kamp zeiden dat er eerst meer informatie op tafel moet komen voordat de vraag beantwoord kan worden of de integriteitscommissie van de partij aan de slag moet.
Volgens Follow the Money betaalden Keizer en zijn zakenpartners veel minder voor De Facultatieve dan de marktwaarde. Deskundigen beschrijven de deal als treffend voorbeeld van de graaicultuur. Keizer noemt de aantijgingen onzin. Tweets door @BartMos
VK 28.04.2017 Door alle media-aandacht voor de verkoop van crematoriumorganisatie de Facultatieve aan VVD-voorzitter Henry Keizer komt ook de rol van de betrokken accountant van EY onder een vergrootglas te liggen. EY is een intern onderzoek begonnen naar de handelwijze van deze Marcel de Kimpe. Tevens heeft EY naar aanleiding van alle publiciteit een ‘incidentmelding’ gedaan bij de toezichthouder, de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
De zaak kwam aan het licht door een publicatie van Follow the Money (FTM). Dat platform voor onderzoeksjournalistiek constateerde dat Keizers omstreden aankoopdeal goedgekeurd was door EY-accountant De Kimpe. Hij zette in 2012 zijn handtekening onder de jaarrekening van het bedrijf van zowel de kopende partij (Keizer en drie zakenpartners) als de verkopende partij (de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie) én de verkochte partij (beheermaatschappij De Facultatieve).
Dit terwijl uit de financiële details van de transactie overduidelijk bleek dat de onderneming voor een veel te laag bedrag aan de nieuwe eigenaar werd overgedragen. Het verschil tussen de verkoopprijs en de werkelijke waarde van het bedrijf liep in de miljoenen euro’s. Een accountant moet er juist op letten dat zulke transacties eerlijk verlopen.
EY houdt De Kimpe nu onbereikbaar voor de pers. De media-aandacht ‘gaat hem niet in de koude kleren zitten’, legt een woordvoerder uit. EY zet De Kimpe niet op een zijspoor zolang het interne onderzoek loopt. ‘Ik zou niet weten waarom. Wij ondernemen alleen actie na een goed feitenonderzoek. En de feiten zitten in het dossier van vijf jaar geleden. We lopen dat hele dossier nu door.’ Wanneer het interne onderzoek is afgerond, kon de zegsman donderdag niet inschatten.
Vervolgonderzoek
Eerder deze week maakte EY Nederland bekend dat twee van zijn topfunctionarissen een stap terug doen..
Samen met Deloitte, KPMG en PricewaterhouseCoopers behoort EY (voorheen Ernst & Young) tot de grootste vier accountantsfirma’s ter wereld. In 2014 trof de AFM in ruim 40 procent van de onderzochte dossiers van deze Big Four-kantoren tekortkomingen aan. De AFM verordonneerde dat de kantoren dat aantal fouten in de jaren erna op z’n minst moesten halveren.
Momenteel loopt er bij de AFM een vervolgonderzoek naar de kwaliteit van de accountantscontrole. De uitslag daarvan wordt over ongeveer een maand verwacht. Daar wordt met spanning uitgekeken, want na een reeks boekhoudschandalen (Ahold, Imtech, SNS Reaal, Landis, Vestia, Ballast Nedam) ligt de accountancy onder vuur.
Eerder deze week maakte EY Nederland bekend dat twee van zijn topfunctionarissen een stap terug doen: Joep Heijster, verantwoordelijk voor het personeelsbeleid, en Michèle Hagers, voorzitter van de accountantspraktijk, vertrekken uit het bestuur.
‘In samenspraak met de raad van commissarissen heeft de raad van bestuur van EY Nederland geconcludeerd dat er onder partners en medewerkers een sterkere focus moet komen op kwaliteit’, aldus de accountantsfirma in een toelichting. Heijsters vertrek komt een maand nadat NRC had onthuld dat Heijster als accountant vaak slecht werk leverde.
Telegraaf 28.04.2017 VVD-voorzitter Henry Keizer speelt een vreemde rol bij de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Dat zeggen hoogleraren Tymen van der Ploeg en Marjan Olfers, die gespecialiseerd zijn in verenigingenrecht.
Dat meldt de Volkskrant. Keizer kocht in 2012 voor weinig geld de commerciële afdeling van de vereniging. Vorig jaar werd hij voorzitter van de hele vereniging. Daardoor kan hij nu zelf bepalen welke documenten over die deal naar buiten worden gebracht en welke niet. Hij is tegelijk de kopende èn de verkopende partij.
,,Het is heel vreemd dat deze meneer bestuurder is. Zijn benoeming is nietig. Het bestuur moet hier iets aan doen”, zegt Van der Ploeg. Olfers concludeert: ,,Dit mag niet, en dat had hij moeten weten. Het zijn volgens de statuten onverenigbare functies. Eén van beide posities moet hij opgeven.”
Accountantskantoor EY doet intern onderzoek naar de accountant die de verkoop goedkeurde. De zaak is ook gemeld bij de Autoriteit Financiële Markten.
VVD-VOORZITTER HENRY KEIZER SPEELT EEN VREEMDE ROL BIJ DE KONINKLIJKE VERENIGING VOOR FACULTATIEVE CREMATIE. DAT ZEGGEN HOOGLERAREN TYMEN VAN DER PLOEG EN MARJAN OLFERS, DIE GESPECIALISEERD ZIJN IN VERENIGINGENRECHT, TEGEN DE VOLKSKRANT.
Telegraaf 28.04.2017 Keizer kocht in 2012 voor weinig geld de commerciële afdeling van de vereniging. Vorig jaar werd hij voorzitter van de hele vereniging. Daardoor kan hij nu zelf bepalen welke documenten over die deal naar buiten worden gebracht en welke niet. Hij is tegelijk de kopende èn de verkopende partij.
„Het is heel vreemd dat deze meneer bestuurder is. Zijn benoeming is nietig. Het bestuur moet hier iets aan doen”, zegt Van der Ploeg. Olfers concludeert: „Dit mag niet, en dat had hij moeten weten. Het zijn volgens de statuten onverenigbare functies. Eén van beide posities moet hij opgeven.”
Accountantskantoor EY doet intern onderzoek naar de accountant die de verkoop goedkeurde. De zaak is ook gemeld bij de Autoriteit Financiële Markten.
‘Het is heel vreemd dat deze meneer bestuurder is. Zijn benoeming is nietig’
VK 28.04.2017 De benoeming van VVD-voorzitter Henry Keizer in het bestuur van een vereniging die een cruciale rol speelt bij een omstreden miljoenendeal, is in strijd met de statuten. Dat zeggen twee hoogleraren gespecialiseerd in verenigingenrecht. Keizer heeft zo ten onrechte de positie vergaard om te bepalen welke stukken vrijdag naar buiten komen over de deal, waarmee hij zijn crematoriumbedrijf in handen kreeg.
Het gaat om de statuten van de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie, waarvan Keizer zich in 2016 tot voorzitter heeft laten benoemen. In 2012 nam Keizer voor een ogenschijnlijk laag bedrag de commerciële poot van die vereniging over. Door het voorzitterschap kan Keizer nu mede bepalen welke documenten over de deal openbaar worden en welke niet.
Een van de vragen over de deal is of de verenigingsleden er destijds wel goed over geïnformeerd zijn. Dat kan alleen blijken uit de interne stukken van de vereniging. Keizer zelf wil vrijdag openheid van zaken geven. VVD’er kan daarbij spreken namens de kopende partij, maar óók namens de verkopende partij.
Dubbelrol
Zijn benoeming is nietig. Het bestuur moet hier iets aan doen, aldus Tymen van der Ploeg, emeritus hoogleraar rechtspersonenrecht.
De juristen baseren hun kritiek op artikel 9.6 van de verenigingsstatuten. Daarin staat dat een bestuurder niet tegelijkertijd een leidende rol mag vervullen bij een andere organisatie of onderneming die zich ‘in hoofdzaak met de verzorging van uitvaarten bezighoudt’.
Keizer leidt zijn eigen bedrijf, met onder andere zeven crematoria. ‘Het is heel vreemd dat deze meneer bestuurder is’, zegt emeritus hoogleraar rechtspersonenrecht Tymen van der Ploeg. ‘Zijn benoeming is nietig. Het bestuur moet hier iets aan doen.’
Hoogleraar Marjan Olfers, eveneens gespecialiseerd in verenigingenrecht, komt tot dezelfde conclusie. ‘Dit mag niet, en dat had hij moeten weten. Het zijn volgens de statuten onverenigbare functies. Eén van beide posities moet hij opgeven.’
Een woordvoerder van Keizer meent dat er niks mis is met de benoeming. Het bedrijf van de VVD’er zou zich niet ‘in hoofdzaak’ bezighouden met uitvaartdiensten, zoals in het statuut staat. Het merendeel van de medewerkers is volgens de woordvoerder betrokken bij andere activiteiten, zoals ovenbouw.
Keizer kocht destijds de commerciële poot van de vereniging voor 12,5 miljoen euro, terwijl de huis-accountant de waarde op 31,5 miljoen taxeerde
Koper én verkoper
Olfers is niet onder de indruk van dat argument, omdat er volgens haar ‘tegen de geest van het statuut’ wordt gezondigd. Van der Ploeg deelt dat standpunt.
Keizer kocht destijds de commerciële poot van de vereniging voor 12,5 miljoen euro, terwijl de huis-accountant de waarde op 31,5 miljoen taxeerde. Na onthullingen van het journalistieke platform Follow the Money zijn er twijfels ontstaan of de deal niet ten koste is gegaan van de ideële vereniging. Ondanks verzoeken om notulen van de cruciale ledenvergaderingen openbaar te maken, is dat vooralsnog niet gebeurd.
De kritiek op de dubbelfunctie van Keizer is illustratief voor de vele rollen die de VVD’er heeft vervuld bij de vereniging waarmee hij in 2012 zijn omstreden deal sloot. Keizer was in die tijd niet alleen de koper, maar óók adviseur van de verkopende vereniging. Hoogleraar accountancy Marcel Pheijffer noemde het eerder in Nieuwsuur dubieus dat Keizer ‘aan beide kanten van de tafel’ zat.
Keizer spreekt vrijdag dus als koper én verkoper – aangezien hij nu weer voorzitter is van de vereniging waarvan hij zijn bedrijf in 2012 kocht. De deal is volgens de VVD’er volledig volgens de regels verlopen. De waarde van het bedrijf is volgens Keizer vastgesteld op basis van drie accountantsrapporten.
De VVD hecht aan integriteit. Voorzitter Keizer is nu in opspraak vanwege zijn bedrijf. Vandaag geeft hij uitleg.
Trouw 28.04.2017 Weinig partijvoorzitters zijn zo populair als Henry Keizer. Ruim twee jaar bestiert deze charmante man nu de liberalen, waarin hij een volstrekt in zichzelf vastgedraaide cultuur van regiobestuurtjes en dito afdelingen wist open te breken.
“Die voorzitter van jullie is geweldig”, zei buitenstaander Hugo Borst afgelopen najaar op het VVD-congres, nadat hij een tijd had gadegeslagen hoe Keizer een publiek van duizenden wist te mennen met vrolijke, ontspannen kwinkslagen en de nodige relativering. Hugo Borst was met zijn strijdmakker Karin Gaemers te gast bij de VVD om er, zoals ook bij alle andere partijen, te pleiten voor meer geld voor de verpleeghuizen.
De VVD gaf voor het eerst actievoerders een podium. Ook vergaderen met wie maar wilde komen was nieuw. Niet-leden konden zelfs bij stemmingen met handopsteken hun mening geven. Het was een kleine revolutie. “Meneer de voorzitter, sommige van deze stemmen worden uitgebracht door niet-leden”, zei een bezorgde dame. Keizer: “Mevrouw, er hebben zich tweeduizend VVD-leden aangemeld voor vandaag. Sommige mensen hier zijn geen lid. Het zal wel meevallen denk ik.” En dat was het.
Crematoria
Keizer doet het VVD-voorzitterschap in zijn vrije tijd, onbezoldigd. Hij verdient sinds twintig jaar zijn brood met een bedrijf in crematorium-benodigdheden, dat de Facultatieve Groep heet. Het is de voortzetting van de ‘Koninklijke vereniging voor facultatieve crematie’, opgericht in 1874, toen cremeren in Nederland nog niet was toegestaan. De leden van de vereniging beijverden zich voor toestemming.
Na bijna anderhalve eeuw is dat vereniginkje uitgegroeid tot een imperium – een keizerrijk, zo wordt de laatste dagen wel gezegd. Het bedrijf heeft tentakels in grote delen van het internationale lijkbezorgingswezen. In Nederland bezit het onder andere crematorium Westerveld in Driehuis, in Frankrijk is een divisie die heel groot is op het gebied van vervoer van overledenen. De omzet van de onderneming loopt in de miljoenen.
Transactie
Tot vijf jaar geleden waren de leden van de vereniging eigenaar. Toen werd tot verkoop besloten. Alle aandelen gingen over naar de beheermaatschappij van het bedrijf, geleid door Keizer. Die transactie ligt nu onder vuur. Onderzoeksjournalisten van het online-platform ‘Follow the Money’ spitten door de financiële rapporten van het bedrijf en schreven afgelopen weekeinde een artikel. Onder de kop ‘de rücksichtslose zelfverrijking van een politiek zwaargewicht’ beschreven ze dat die aimabele Henry Keizer in 2012, met drie zakenpartners, het bedrijf ‘voor een schijntje’ wist te verwerven.
Uit de gepubliceerde jaarcijfers uit 2012 zou blijken dat Keizer en zijn kompanen geen 31 miljoen euro betaalden, wat de aandelen volgens dat jaarverslag waard waren, maar slechts 30.000 euro.
Hoogleraar accountancy Marcel Pheijffer onderzocht eerder deze week de jaarrekeningen op verzoek van het tv-programma ‘Nieuwsuur’. ‘Opmerkelijk’, concludeerde ook hij. “Keizer zat aan beide kanten van de tafel.”
‘Er is absoluut niets van waar’, zegt Keizer sindsdien. In de berichten van Follow the Money zouden schulden niet zijn meegenomen. Welke dat zijn, is nog niet opgehelderd, evenmin de vraag waarom die niet in de jaarrekening staan.
Integriteit
Intussen neemt de spanning in de VVD, de grootste partij van Nederland toe. De partij heeft wat betreft integriteit geen beste jaren achter de rug, flink wat VVD-bestuurders en volksvertegenwoordigers kwamen in opspraak. De vorige partijvoorzitter tuigde in 2012 zelfs speciaal een integriteitscode op, omdat duidelijk moest zijn dat de partij ‘zelfverrijking een schande vindt’. Met bestuurders en volksvertegenwoordigers die zelfs maar de schijn tegen hadden, werd korte metten gemaakt.
Nu de commotie partijvoorzitter Keizer zelf aangaat, reageert de partij als verlamd. Weinig VVD’ers willen iets kwijt over de zaak. Alleen het Drentse partijkopstuk Bert Homan, drie jaar geleden verliezer van Keizer in de strijd om het partijvoorzitterschap, uit zich. “Absolute openheid is geboden”, zegt hij. “Voor de VVD en zelfs de kabinetsformatie.” Over drie weken zal Keizer als voorzitter worden herkozen, zonder tegenkandidaten.
Vandaag probeert Keizer de beschuldiging van zelfverrijking te weerleggen. Enkele ‘geselecteerde journalisten’ zullen van hem en zijn financiële man Jaap de Bruin nadere uitleg krijgen.
VK 26.04.2017 Binnen de VVD groeit de roep om een onderzoek naar de zakelijke praktijken van partijvoorzitter Henry Keizer. Een omstreden deal waarmee de uitvaartondernemer in 2012 een miljoenenbedrijf inlijfde blijft nieuwe vragen oproepen.
Erelid Hans Wiegel meent dat het partijbestuur en de onafhankelijke intergriteitscommissie van de VVD snel duidelijk moet maken of er een intern onderzoek komt. ‘Ze kunnen niet weglopen voor die verantwoordelijkheid’, aldus Wiegel, die zelf niet wil zeggen of hij voorstander van zo’n onderzoek is.
Ex-VVD-Kamerlid Ton Elias gaat wel verder: ‘Keizer moet terugtreden in afwachting van de bevindingen van de integriteitscommissie’. Ook enkele lokale VVD’ers vragen publiekelijk om actie van de partijtop. Volgens ingewijden neemt de nervositeit toe.
Keizer wil desondanks pas vrijdag duidelijkheid verschaffen over zijn deal uit 2012. Volgens de VVD’er zal dan blijken dat alle verwijten ‘onzin’ zijn. Een woordvoerder van de partij zegt dat er ‘geen signalen’ zijn dat de integriteitscommissie een onderzoek naar de eigen voorzitter wil beginnen.
Keizer, een vertrouweling van premier Mark Rutte, kocht samen met drie compagnons in 2012 voor 12,5 miljoen euro een uitvaartbedrijf dat voor 100 procent in handen was van de uit 1874 stammende Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Van de overnamesom werd 12 miljoen betaald met dividend dat toch al toekwam aan de verouderde vereniging, onthulde onderzoeksplatform Follow the Money.
Onder de streep zouden Keizer en zijn compagnons daardoor voor slechts 500.000 euro het bedrijf hebben ingelijfd. Een groot deel daarvan was ook nog eens geleend, waardoor ze uit eigen zak slechts 30.000 euro betaalden.
Hogere marktwaarde
Keizer moet terugtreden in afwachting van de bevindingen van de integriteitscommissie, aldus Ex-VVD-Kamerlid Ton Elias.
Dat lijkt een uitermate lucratieve deal, zeker voor Keizer die 51 procent van de aandelen kreeg. Uit het jaarverslag valt op te maken dat het overgenomen bedrijf 31,5 miljoen waard was. Het Financieele Dagblad berekende gisteren dat de marktwaarde waarschijnlijk nog hoger lag.
De 79-jarige Jan van Maarschalkerweerd, een toenmalig lid van de ledenraad, zegt dat hij nooit toestemming heeft gegeven voor de verkoop. Ook verklaart hij dat binnen de vereniging bekend was dat de commerciële poot ’50 tot 60 miljoen euro’ waard was. Een ex-bestuurslid, dat anoniem wil blijven, zegt dat er zelfs nog hogere bedragen circuleerden.
Het blijft daardoor onduidelijk waarom Keizer, die de commerciële tak van ‘de Facultatieve’ sinds de eind jaren negentig in loondienst bestierde, er in 2012 toch in slaagde de onderneming voor een aanzienlijk lager bedrag te kopen. De VVD’er zelf verklaarde eerder dat het bedrijf gebukt ging onder grote schulden, wat de waarde drukte. Keizer, die ‘een 100 procent schoon geweten’ zegt te hebben, belooft morgen ‘alle stukken’ openbaar te maken. Tot die tijd onthoudt hij zich van commentaar.
Meerdere bronnen verklaren dat Keizer in het jaar van de overname grote invloed had binnen ‘de Facultatieve’. Niet alleen zaten twee partijgenoten, de VVD’ers Loek Hermans en Anne-Wil Duthler, in de raad van commissarissen, ook werden cruciale posities binnen de vereniging ingenomen door mensen die een hechte band onderhielden met de VVD’er.
Er zijn daarnaast twijfels over de rol van accountant EY. Eén accountant vertegenwoordigde bij de omstreden deal alle betrokken partijen: de vereniging, het verkochte bedrijf én de kopers. Volgens BNR Nieuwsradio is EY inmiddels een intern onderzoek begonnen naar de drie petten die de accountant bij de transactie ophad.
AD 26.04.2017 De bewindslieden van de VVD wachten af wat de uitleg is van de in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer. Dat antwoorden ze vandaag op vragen over de kwestie. Keizer zou volgens journalisten van Follow the Money (FTM) niet integer hebben gehandeld bij een zakendeal.
,,Het lijkt mij heel goed om eerst eens naar Keizer te luisteren, voor daar commentaar op te leveren”, aldus minister Henk Kamp van Economische Zaken vanmorgen. Kamp wil meer informatie op tafel zien voordat hij zich wil uitspreken over de vraag of de integriteitscommissie een onderzoek moet starten. ,,Ik heb veel vertrouwen in de heer Keizer”, aldus de minister kortaf.
Ook de demissionaire VVD-ministers Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu), Edith Schippers (Volksgezondheid) en Jeanine Hennis (Defensie) wachten nog af. ,,Voor mij is van belang dat de heer Keizer zelf reageert, en dat gaat hij doen”, aldus Hennis.
Schijntje
Keizer zou volgens FTM een schijntje (30.000 euro en een lening van 470.000 euro) hebben betaald voor het miljoenenbedrijf Facultatieve, dat nu wereldmarktleider is in de productie van verbrandingsovens en crematoria. Het bedrijf van 31,5 miljoen euro zou ook makkelijk het dubbele waard kunnen zijn, citeert FTM deskundigen, waarvan sommigen spreken van ‘diefstal en zelfverrijking’ door Keizer.
De partijvoorzitter zelf ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan. ,,Mijn collega’s en ik hebben 100 procent schoon geweten over de overname. We hebben alles volgens de regels laten verlopen’’ aldus Keizer eerder tegen deze redactie. Waar hij echt boos over wordt, is de suggestie dat hij maar een schijntje heeft betaald voor iets wat veel duurder was. ,,Dat is gewoon absoluut onjuist.’’ Hij wil vrijdag uitleg over de deal geven tegenover een aantal journalisten.
NU 26.04.2017 De bewindslieden van de VVD wachten af wat de uitleg is van de in opspraak geraakte VVD-voorzitter Henry Keizer. Volgens journalisten van Follow the Money heeft Keizer niet integer gehandeld bij een zakendeal.
“Het lijkt mij heel goed om eerst eens naar Keizer te luisteren, voor daar commentaar op te leveren”, laat minister Henk Kamp (Economische Zaken) woensdag weten. Ook op de vraag of de integriteitscommissie van de VVD een onderzoek moet instellen, antwoordt Kamp dat er wat hem betreft eerst meer informatie op tafel moet komen. “Ik heb veel vertrouwen in de heer Keizer”, wil Kamp wel kwijt.
Ook de demissionaire VVD-ministers Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu), Edith Schippers (Volksgezondheid) en Jeanine Hennis (Defensie) vinden dat de partijvoorzitter eerst zelf zijn verhaal moet doen. “Voor mij is van belang dat de heer Keizer zelf reageert, en dat gaat hij doen”, aldus Hennis.
Uitvaartbedrijf
Keizer en zijn zakenpartners zouden een schijntje hebben betaald voor het uitvaartbedrijf De Facultatieve, schrijven journalisten van onderzoeksplatform Follow the Money. De partijvoorzitter zelf ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan. Hij wil vrijdag uitleg over de deal geven tegenover een aantal journalisten.
Telegraaf 25.04.2017 Onder partijvoorzitter Henry Keizer wilde de VVD korte metten maken met telkens terugkerende affaires over integriteit. Nu moet ’mister integriteit’ zichzelf verdedigen voor een opmerkelijke overname uit 2012.
Keizer werd toen voor 30.000 euro met drie zakenpartners eigenaar van uitvaartbedrijf De Facultatieve, dat volgens onderzoekswebsite Follow the Money minstens 31,5 miljoen euro waard was. Keizer kocht de aandelen van een vereniging bestaande uit bejaarde idealisten, een vereniging waarvan Keizer nota bene adviseur was. Analisten die de website opvoert, zeggen dat de leden door de verkoop zwaar zijn benadeeld.
Tila zur Lage van de commissie integriteit van de VVD stelde gisteren dat de leden van de commissie nog geen contact met elkaar hebben gehad over het eventueel agenderen van de kwestie rond voorzitter Keizer.
VVD’ers kunnen kwesties aandragen, maar de commissie kan ook zelf een onderzoek beginnen. Een woordvoerder van het landelijk bureau bevestigde dat er bij de partij nog niets is aangekaart vanuit de integriteitscommissie. Vanuit de achterban kijkt men de ontwikkelingen aan. „Laat ze het eerst maar even goed uitzoeken”, klinkt het daar.
Integriteit
Bij eerdere integriteitskwesties bij de VVD was het partijvoorzitter Keizer die de regie naar zich toe trok. Onder zijn voorspraak scherpte de VVD de integriteitsregels aan. Nu hij zelf onder vuur ligt, staat hij er alleen voor, zeker nu partijleider Rutte vanwege het mei-reces niet in de buurt is om de leiding te nemen.
Pijnlijk voor de VVD is dat ook oud-minister en partijprominent Loek Hermans en senator Anne-Wil Duthler bij de kwestie betrokken zijn; ze waren toezichthouders bij De Facultatieve. De VVD wijst vooralsnog naar de verklaring die het bedrijf heeft laten uitgaan waarin wordt ontkend dat er van malversaties sprake is. Ook volgens Keizer zelf is alles volgens de procedures verlopen.
De publicatie over de uitvaartdeal komt op een gevoelig moment. Binnenkort is de verkiezing van de partijvoorzitter. Keizer is daarvoor de enige kandidaat.
Elsevier 25.04.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer is in opspraak geraakt nadat was uitgekomen dat hij voor 30.000 euro een miljoenenbedrijf zou hebben overgenomen. De partij grijpt nog niet in: er zijn nog geen klachten van VVD’ers gekomen. De commissie Integriteit is nog niet bijeengekomen voor een mogelijk onderzoek.
Het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money (FTM) reconstrueerde hoe Keizer met drie zakenpartners 12,5 miljoen euro betaalde voor uitvaartbedrijf de Facultatieve. Op het moment van de verkoop had het bedrijf een nettovermogenswaarde van 34 miljoen.
Daarnaast werd het bedrag dat Keizer en zijn partners betaalden voor de aandelen in de Facultatieve opgebracht uit niet uitgekeerde dividenden van de vereniging achter het bedrijf. Per saldo betaalden Keizer en zijn partners een kleine 30.000 euro voor het bedrijf.
Externe financiering
Keizer ontkent blaam en zegt dat de waardebepaling ten tijde van de overname in 2012 gebeurde op basis van drie onafhankelijke accountantsrapporten. ‘Follow the Money vergeet voor het gemak ook maar even dat de onderneming zwaar extern gefinancierd was en dat heeft natuurlijk ook invloed op de waarde van het bedrijf,’ aldus Keizer. ‘Die schuld hebben de nieuwe eigenaren wel meegenomen bij de overname.’
Maar tegenover de pers zegt de Facultatieve niet de juiste waardering te kunnen aantonen. Het bedrijf lijkt flink geschrokken van de onthullingen en de daaropvolgende ophef, en is voorlopig bezig ‘alle feiten op een rij te krijgen’.
‘Mister integriteit’
Het landelijke partijkantoor zegt tegen De Telegraaf dat de kwestie nog niet is aangekaart door VVD-leden. De commissie die doorgaans de integriteit van prominente partijleden onderzoekt, heeft nog geen aanstalten gemaakt om op eigen initiatief een onderzoek te openen. De kwestie-Keizer is extra schrijnend omdat de partijvoorzitter zelf de integriteitsregels van de VVD aanscherpte. De ondernemer werd in 2014 aangewezen als nieuwe voorzitter, en moest juist korte metten maken met de integriteitsaffaires waardoor de VVD werd geplaagd.
Keizer stond binnen de partij zelfs bekend als ‘mister integriteit’. Pijnlijk is ook dat Keizer niet de enige VVD’er is die in opspraak raakte door de onthullingen van FTM. Oud-minister Loek Hermans en Eerste Kamerlid Anne-Wil Duthler waren betrokken als toezichthouders bij het uitvaartbedrijf.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
VK 23.04.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer heeft een ‘100 procent schoon geweten’ over zijn zakelijke activiteiten bij uitvaartorganisatie De Facultatieve. Hij ontkent dat hij het bedrijf in 2012 ver onder de marktwaarde in zijn bezit kreeg. ‘Dat is gewoon absoluut onjuist’, aldus de voorzitter. De SP-fractie in de Tweede Kamer is niet overtuigd en wil dat het kabinet laat onderzoeken of de deal door de beugel kan.
Keizer, sinds 2014 VVD-voorzitter, reageert op berichtgeving van het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money. Dat schreef zaterdag hoe Keizer in 2012 samen met drie zakenpartners voor 30 duizend euro eigenaar werd van uitvaartorganisatie De Facultatieve, een bedrijf met 800 medewerkers dat op dat moment minstens 31,5 miljoen euro waard was.
De Facultatieve BV, waar Keizer als sinds 1998 bestuursvoorzitter was, komt voor uit de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie die in 1874 werd opgericht om cremeren in Nederland te legaliseren. Deze vereniging (toen nog ruim 65 duizend leden) waar Keizer als adviseur van het bestuur aan verbonden was, was voor 100 procent aandeelhouder van het bedrijf totdat de aandelen in 2012 werden verkocht aan Keizer en zijn zakenpartners.
FTM achterhaalde de bijbehorende balans, waaruit blijkt dat het bedrijf, de B.V. Beheermaatschappij ‘de Facultatieve’, volgens de accountant op het moment van de overname een nettovermogenswaarde had van 34 miljoen euro. Keizer en zijn partners betaalden slechts 12,5 miljoen voor alle aandelen. Het overgrote deel daarvan (ruim 12 miljoen) werd gefinancierd met het dividend dat aan de vereniging uitgekeerd zou worden en door een lening aan de beheermaatschappij. Keizer en zijn drie mede-directieleden financierden zelfs slechts 30 duizend euro. Pikant detail: Keizers partijgenoten Anne-Wil Duthler (Eerste Kamerlid) en Loek Hermans (oud-minister) waren toezichthouders bij het bedrijf.
Martine Frijlink, voormalig bestuurslid bij accountantskantoor KPMG, bekeek op verzoek van FTM de cijfers en vraagt zich af of de leden wel goed zijn geïnformeerd over de deal. ‘Want ik kan me voorstellen dat de leden die nog in leven zijn, inmiddels hoogbejaard, niet helemaal op de radar hebben wat de Vereniging bezit.’ Tweede Kamerlid Hijink zit met dezelfde vragen. ‘Het lijkt er op dat de leden hier voor miljoenen benadeeld zijn. In hoeverre zijn zij op de hoogte gesteld? Dat is een onderzoek waard.’
Van geen kwaad bewust
In zijn reactie zegt Keizer zich van geen kwaad bewust te zijn. ‘De waardebepaling heeft op basis van drie onafhankelijke accountantsrapporten plaatsgevonden en het overnamebedrag is door het management opgebracht en gefinancierd. Follow the Money vergeet voor het gemak ook maar even dat de onderneming zwaar extern gefinancierd was en dat heeft natuurlijk ook invloed op de waarde van het bedrijf. Die schuld hebben de nieuwe eigenaren wel meegenomen bij de overname.’
De SP wil van de ministers Kamp (Economische Zaken) en Dijsselbloem (Financiën) weten of de deal in hun ogen door de beugel kan en of er geen sprake is geweest van belangenverstrengeling. ‘Dat is belangrijk om te weten. Het gaat hier om de voorzitter van de grootste partij van Nederland.’
Telegraaf 22.04.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer zou met een dubieuze overnameconstructie in 2012 voor een schijntje multimiljonair zijn geworden. Dat schrijft Follow the Money op basis van eigen onderzoek.
De rechterhand van Mark Rutte kocht uitvaartorganisatie De Facultatieve, een succesvol miljoenenbedrijf, voor een bedrag dat ver onder de marktwaarde lag. De aandelen nam hij over van een vereniging waarvan hij zelf beleidsadviseur is. Deskundigen beschrijven de transactie als ’inhalig’, ’een treffend voorbeeld van de graaicultuur’ en ’een ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’.
AD 22.04.2017 VVD-kopstuk Henry Keizer ligt aan de vooravond van zijn herverkiezing volgende maand als partijvoorzitter onder vuur van Follow The Money (FTM). Zij voeren financieel experts op die vinden dat Keizer in 2012 voor een schijntje eigenaar is geworden van multinational de Facultatieve. Dat schrijft FTM dit weekend op zijn site.
,,Ik baal hier ontzettend van’’ zegt Keizer in een reactie aan deze krant. ,,We zouden dinsdag een gesprek hebben, waarbij ik FTM uitleg zou geven. Ik begrijp niet waarom zij hier niet op hebben gewacht.’’
Volgens FTM werd Keizer vijf jaar geleden voor 30.000 euro en een lening van 470.000 euro eigenaar van een miljoenenbedrijf. Het bedrijf produceert nu verbrandingsovens en crematoria en is wereldmarktleider. Twee VVD-senatoren keken naar de transactie, schrijft FTM: Loek Hermans en Anne Wil Duthler.
FTM voert van de vier deskundigen die kritisch zijn over de overname, er twee op die columnist zijn bij FTM. Roel Gooskens noemt het ,,regelrechte diefstal’’ en columnist Christian Vos waardeert de aandelentransactie van Keizer als ,,een ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking.’’
Schoon geweten
Mijn collega’s en ik hebben 100 procent schoon geweten over de overname
,,Mijn collega’s en ik hebben 100 procent schoon geweten over de overname. We hebben alles volgens de regels laten verlopen’’ stelt Keizer. Waar hij echt boos over wordt, is de suggestie dat hij maar een schijntje heeft betaald voor iets wat veel duurder was. ,,Dat is gewoon absoluut onjuist.’’
FTM citeert deskundigen die beweren dat het bedrijf van 31,5 miljoen makkelijk het dubbele waard kan zijn. ,,De waardebepaling heeft op basis van drie onafhankelijke accountantsrapporten plaatsgevonden en het overname bedrag is door het management opgebracht en gefinancierd,’’ laat Keizer weten. Hij stelt ook dat de nieuwe eigenaren de zware financiering als schuld hebben overgenomen.
FTM zegt daarop in een reactie de afgelopen weken vier keer te hebben gesproken met Keizer. Kim van Keken van FTM: ,,Hij gaf steeds de stukken niet die we wilden. Het gaat om de notulen van de ledenvergadering 2012 en drie onafhankelijke accountantsrapporten. Keizer wist dat we gingen publiceren, wat ons betreft staat onze afspraak voor komende week nog.’’
Telegraaf 22.04.2017 VVD-partijvoorzitter Henry Keizer zou met een dubieuze overnameconstructie in 2012 voor een schijntje multimiljonair zijn geworden. Dat schrijft Follow the Money op basis van eigen onderzoek.
De rechterhand van Mark Rutte kocht uitvaartorganisatie De Facultatieve, een succesvol miljoenenbedrijf, voor een bedrag dat ver onder de marktwaarde lag. De aandelen nam hij over van een vereniging waarvan hij zelf beleidsadviseur is. Deskundigen beschrijven de transactie als ’inhalig’, ’een treffend voorbeeld van de graaicultuur’ en ’een ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’.
DS 22.04.2017 Henry Keizer, de voorzitter van de partij VVD van de Nederlandse premier Mark Rutte, zou met een dubieuze overnameconstructie in 2012 voor erg weinig geld multimiljonair zijn geworden. Dat schrijft het platform voor onderzoeksjournalistiek ‘Follow the Money’, op basis van eigen onderzoek.
Henry Keizer, de rechterhand van Mark Rutte, kocht eind 2012 uitvaartorganisatie De Facultatieve, een succesvol miljoenenbedrijf, voor een bedrag dat ver onder de marktwaarde lag. De aandelen nam hij over van een vereniging waarvan hij zelf beleidsadviseur is.
Deskundigen beschrijven de transactie als ‘inhalig’, ‘een treffend voorbeeld van de graaicultuur’ en ‘een ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’. Keizer zelf hield tegenover Follow the Money vol dat het om een ‘nette overname’ ging.
Keizer is sinds 2014 partijvoorzitter van de VVD, en behoort tot de groep vertrouwelingen van premier Rutte. Door een reeks integriteitskwesties screent de VVD volksvertegenwoordigers extra zwaar. ‘Je kunt niet een beetje integer zijn’, zei Keizer daar onlangs over in het Nederlandse tv-programma Politicologica. ‘Je bent integer of je bent het niet.’
Rutte-vertrouweling deed dit met goedkeuring van VVD-coryfeeën
TPO 21.04.2017 Partijvoorzitter Henry Keizer van de VVD werd in 2012 voor een schijntje eigenaar van een zeer succesvol miljoenenbedrijf. Hij kocht ver onder de marktwaarde alle aandelen van een vereniging waarbij Keizer zelf bestuursadviseur is. Dit blijkt uit onderzoek van Follow the Money.
Henry Keizer verschafte met drie zakenpartners voor 30 duizend euro het miljoenenbedrijf De Facultatieve, een uitvaartorganisatie die destijds minstens 31,5 miljoen euro waard was. Hij werd directeur-grootaandeelhouder en in een klap multimiljonair.
‘Dit is inhaligheid en hebzucht’
Deskundigen reageren vol ongeloof als ze de financiële details van de transactie onder ogen krijgen. ‘Dit is geen liefdadigheid, dit is inhaligheid en hebzucht. Een treffend voorbeeld van de graaicultuur’, zegt Hester Bais, advocate in financieel recht. Fiscalist Christiaan Vos spreekt van een ‘ogenschijnlijke viertrapsraket van zelfverrijking’ waar de schijn van belangenverstrengeling tot een ‘opvallend lage koopprijs’ heeft geleid. Gepensioneerd analist Roel Gooskens: ‘Wanneer je deze transactie positief bekijkt, is er sprake van risicoloos ondernemen. Kijk je er met een neutrale blik naar, dan is dit regelrechte diefstal.’
Keizer was sinds 1998 bestuursvoorzitter van de beheermaatschappij De Facultatieve BV. Dat bedrijf kwam voort uit de Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie die in 1874 werd opgericht om cremeren in Nederland te legaliseren. Deze vereniging was, tot aan de verkoop van de aandelen aan Keizer en zijn zakenpartners, voor 100 procent aandeelhouder. Keizer was als adviseur van het bestuur jarenlang nauw betrokken bij deze vereniging. Eind 2012 werden alle aandelen verkocht aan Keizer c.s. De VVD-voorzitter is inmiddels ook voorzitter van de vereniging waarvan hij de aandelen overnam.
VVD-coryfeeën in Raad voor Commissarissen gaven akkoord
De lucratieve deal werd eind 2012 gesloten. VVD-coryfee Loek Hermans en VVD-senator Anne-Wil Duthler gaven als lid van de raad van commissarissen hun goedkeuring. Beiden willen niet reageren op vragen over de transactie. Datzelfde geldt voor alle andere betrokkenen uit het bestuur van de vereniging en de ledenraad. Allemaal verwijzen ze naar Keizer, die volhoudt dat hier sprake is van ‘een nette overname’ maar verder alle relevante documenten en notulen geheim houdt.
Martine Frijlink, voormalig bestuurslid en partner bij accountantskantoor KPMG, maakt zich zorgen of de leden wel goed zijn geïnformeerd over de deal. ‘Want ik kan me voorstellen dat de leden die nog in leven zijn inmiddels hoogbejaard, niet helemaal op de radar hebben wat de Vereniging bezit.’
Henry Keizer is sinds 2014 partijvoorzitter van de VVD. Hij behoort tot de groep vertrouwelingen van premier Mark Rutte en zetelt in het formatieteam van de partij. De VVD screent volksvertegenwoordigers extra zwaar wegens een golf aan integriteitskwesties. ‘Je kunt niet een beetje integer zijn,’ zei Keizer onlangs in het tv-programma Politicologica van Human. ‘Je bent integer of je bent het niet.’
Samen met journalist Bart de Koning (Vrij Nederland) en onderzoekers van de Erasmus maakt Huberts nu al vijf jaar een Integriteitsindex van affaires in de landelijke, provinciale en gemeentelijke politiek. Bij al deze bestuurslagen zijn zo’n twaalfduizend volksvertegenwoordigers actief. Het merendeel van hen gedraagt zich keurig.
In Radio EenVandaag was CDA’er en oud-burgemeester van Maastricht Gerd Leers te gast. Hij raakte in 2009 ook verwikkeld in een integriteitsaffaire. Er werd onderzoek naar hem gedaan door het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten naar aanleiding van een artikel in NRC Handelsblad over zijn vakantievilla in Bulgarije. Ook spreken we onderzoeksjournalist Theo Sniekers. Hij bracht de zaak rondom Jos van Rey aan het rollen.
Je verwacht het niet, maar net als voorgaande jaren is de vvd wéér de grote winnaar van de integriteitverlieswedstrijd. Dat de vvd nou eenmaal de grootste club met de meeste bestuurders is en mede daardoor de meeste aandacht krijgt, is geen reden voor de kakkineuze rechtskasteelheren een prachtvoorsprong te nemen op de rest.
“Dat kan, jammer genoeg voor de VVD, weer moeilijk als verklaring dienen voor het jaar in, jaar uit hoog scoren als het gaat om dit soort schandalen”,zegt hoogleraar bestuurskunde Leo Huberts.
Lokale vvd-politici die de boel verkloten, het zijn er inmiddels zo ontiegelijk veel, dat een digitale bulldozer wel een paar uur nodig heeft de rampdossiers van de laatste jaren op een extra servertje te schuiven.
Zoals Maasmaffiabaas Jos van Rey, die samen met consiglieri Piet van Pol een ministrafje kreeg voor zijn nevenfunctie als onderkoning van nederpalermo Roermond. Of Rolf Zincken, die volledig tegen vvd-principes in een ondernemer afbeukte. Of Ton Hooijmaijers, die ene met dat vuistdikke prachtdossier. En dit jaar piketdienstburgemeester JP Gebben, die een zeventienjarige deerntje nodig had om zichzelf tijdens een avondje lamstralen weer in de benen te helpen. Enfin, de vvd schaamt zich terecht kapot.
Vrij Nederland stelt de Politieke Integriteits-Index sinds 2013 op in samenwerking met Leo Huberts, hoogleraar bestuurskunde aan de VU en Muel Kaptein, hoogleraar integriteit aan de Erasmus Universiteit. Het totaal aantal affaires is met 46 over 2016 lager dan voorgaande jaren: 67 in 2015, 49 in 2014 en 64 in 2013. Het zou te ver gaan om daar een duidelijke trend in te zien, daarvoor bestaat de PI-Index nog te kort: vijf jaar.
Van alle geconstateerde soorten integriteitsschendingen kwamen misdragingen in de vrije tijd (zoals vechtpartijen) met 16 keer, laakbaar gedrag (zoals beledigingen via twitter) met 10 keer en misbruik van vertrouwelijke informatie (zoals lekken) met 8 keer het meest voor. Gemeten over de laatste tien jaar zijn misdragingen in de vrije tijd, belangenconflicten (zoals een raadslid met een vastgoedbedrijf) en misbruik van informatie de belangrijkste schendingen.
Hoe VVD’ers zichzelf in de nesten werken Lees verderDe VVD had in 2016 met vijftien politici in opspraak de meeste affaires. D66 had er vijf, het CDA had er vier, PvdA maar drie en PVV slechts maar één. Dit is het vijfde jaar op rij dat de VVD de meeste affaires telt. In 2016 werden drie VVD-politici strafrechtelijk veroordeeld.
9 typen integriteitsschendingen;
Corruptie
Dubieuze giften en beloften
Fraude
Laakbaar of onbehoorlijk gedrag
Misbruik en manipulatie van informatie
Misbruik van bevoegdheden
Misdragingen in de vrije tijd
Onverenigbare functies en bindingen
Verspilling en wanprestatie
De bekendste strafzaak is die tegen Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam veroordeelde hem in juli tot 240 uur taakstraf wegens het lekken van informatie bij de sollicitatieprocedure voor de burgemeester van Roermond en voor corruptie.
Zijn voormalige partijgenoot en collega-wethouder Tilman Schreurs werd ook schuldig bevonden, maar kreeg geen straf opgelegd. Beiden zijn in hoger beroep gegaan. In april werd Rolf Zincken (raadslid in Weert) tot 60 uur taakstraf veroordeeld wegens mishandeling. De Hoge Raad veroordeelde Ton Hooijmaijers deze maand definitief tot twee jaar en vier maanden cel wegens corruptie.
Inclusief deze drie vonnissen zijn er sinds 2008 21 VVD’ers strafrechtelijk veroordeeld, zo blijkt uit de PI-Index. Bij de PvdA waren dat er in die periode vijf, bij CDA en D66 maar drie.
Een aantal zaken voor u op een rijtje:
Jos van Rey (VVD), ook wel ‘de koning van Roermond’ genoemd door zijn opgebouwde macht en netwerk in de stad, wordt verdacht van omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Op 1 oktober 2011 werd Van Rey door Limburgse kranten beschuldigd van belangenverstrengeling. Twee dagen later gaf burgemeester Henk van Beers opdracht tot het uitvoeren van een integriteitsonderzoek. In de daaropvolgende jaren bleef het onderzoek lopen en heeft Van Rey veel media-aandacht gekregen. Het Openbaar Ministerie eist twee jaar cel. Op 12 juli is de uitspraak.
James Sharpe (PVV), behaalde in 2008 het voorpaginanieuws toen zijn bedrijf in Hongarije werd beboet voor het misleiden van klanten met sms-berichten. HetEindhovens Dagblad meldde in 2010 dat Sharpe in 1991 een topatleet zou hebben mishandeld. Sharpe heeft hierom een klacht ingediend tegen het blad. De Raad voor de Journalistiek heeft Sharpe in het gelijk gesteld dat het ED Sharpe ten onrechte heeft beschuldigd van geweld. Na alle commotie stapte Sharpe op als Tweede Kamerlid.
Mark Verheijen (VVD), trad op 27 februari 2015 terug als Tweede Kamerlid voor de VVD. De aanleiding hiervan dat er onverantwoorde declaraties aan het licht waren gekomen. Die declaraties bevatten onder meer flessen wijn van 127 euro per stuk. Elsevier berichtte in november vorig jaar over een bedelbrief van Verheijen aan het adres van de controversiële Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol stuurde, waarin hij vroeg om een bijdrage voor zijn verkiezingscampagne. Van Pol heeft Verheijen in totaal 6.750 euro betaald.
Willem van der Noort (PvdA), bijna 9 miljoen euro aan investeringen in windenergie is weggesluisd naar onder meer Portugal en de Filipijnen. Zeven verdachten hebben de afgelopen twee jaar een aantal beleggers voor miljoenen opgelicht. Het gaat onder meer om Hollandsche Wind een beleggingsproduct van de BV W. van der Noordt holding. Eigenaar en bestuurder van deze holding was Willem van der Noordt, een oud-PvdA-raadslid in Enschede. Van der Noordt is een van de zeven verdachten, meldt het FD. Hij is sinds 2009 niet meer actief bij de PvdA.
Eeuwit Klink (CDA) Volgens de officier van justitie heeft K. (33) misbruik gemaakt van zijn positie en overwicht in de verhouding met het meisje. Hij verdient volgens het Openbaar Ministerie dan ook een celstraf van anderhalf jaar, waarvan zes maanden voorwaardelijk.
De CDA’er was ten tijde van de affaire fractievoorzitter van zijn partij. Hij heeft toegegeven dat hij een korte seksuele relatie met het tienermeisje had. De politicus was indertijd ook getrouwd, en kende het meisje omdat ze naar dezelfde kerk gingen. Ook was zij de oppas van zijn kinderen.
Peter Moerenhout (PvdA), oud-wethouder van de gemeente Drimmelen, trad in 2007 af als wethouder nadat Omroep Brabant een anonieme brief publiceerde waarin hij van uitkeringsfraude werd beschuldigd. De rechter oordeelde dat de oud-wethouder bij zijn wachtgeldregeling opzettelijk had gefraudeerd en veroordeelde hem tot een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van vier maanden.
Henk Krol (50Plus), als voorman van de ouderenpartij, blijkt jarenlang geen werkgeversbijdrage voor de pensioenen van zijn werkgevers betaald te hebben. Het geld hield hij achter. Dat onthulde de Volkskrantin oktober 2013. Hij zou verder hebben gefraudeerd met subsidiegeld dat bedoeld was voor homo-emancipatie. Op 26 januari 2016 heeft het Openbaar Ministerie bekend gemaakt dat het onderzoek naar Krol wordt gestaakt omdat het onderzoek geen verdenking van subsidiefraude heeft opgeleverd.
De VVD kampt al enige tijd met integriteitsschandalen, waaronder de affaire rond de inmiddels tijdelijk teruggetreden partijvoorzitter Henry Keizer. Hij was als voorzitter van het VVD-hoofdbestuur medeverantwoordelijk voor de Ivo Opstelten Foundation.
Het partijbestuur van de VVD kwam recentelijk onder vuur te liggen vanwege voorzitter Heny Keizer, die via schimmige constructies voor 30.000 euro een miljoenenbedrijf heeft overgenomen. De kwestie-Keizer is extra schrijnend omdat de partijvoorzitter zelf de integriteitsregels van de VVD aanscherpte. De ondernemer werd in 2014 aangewezen als nieuwe voorzitter . Hij was als voorzitter van het VVD-hoofdbestuur medeverantwoordelijk voor de Ivo Opstelten Foundation. En notabene hij moest juist korte metten maken met de integriteitsaffaires waardoor de VVD werd geplaagd.
#magdat-toets
Doe hier de #magdat-toets van VN: test online hoe goed u weet wat wél en niet mag in de politiek.
VN 17.02.2018 Opstelten, Hennis, de Liefde, Zijlstra: bij de VVD stapelen de schandalen zich op. Er rest de partij nog maar één ontslag en het kabinet is zijn krappe meerderheid kwijt, schrijft Max van Weezel.
Benieuwd naar integriteit in de Nederlandse politiek? Op donderdag 22 februari publiceert Vrij Nederland de zesde Integriteits Index, het overzicht van alle politieke schandalen van het afgelopen jaar.
Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie en zijn staatssecretaris Fred Teeven waren afgetreden vanwege de deal met drugsbaron Kees H., waarover de minister de Kamer verkeerd had geïnformeerd. Ondanks het feit dat premier Rutte zijn politieke mentor Opstelten tot het allerlaatste moment had gesteund: ‘Hij zit er bovenop, full focus, ik zou hem zo weer benoemen’. Limburg was in de ban van het proces tegen Jos van Rey, de oud-VVD-wethouder van Roermond die van vriendjespolitiek, omkoping en corruptie werd verdacht. Tweede Kamerlid Mark Verheijen, oud-wethouder van Venlo, kwam in opspraak vanwege onjuist declaratiegedrag. De VVD-integriteitscommissie concludeerde dat ‘alles bij elkaar opgeteld de feiten en de dynamiek rondom de persoon van Verheijen niet passen in het integriteitskader van de partij.’ Vlak voor de Statenverkiezingen trad hij af. En dan was er nog Kathalijne de Kruif, VVD-fractievoorzitter in de Utrechtse gemeente Stichtse Vecht. Ze zat in de cel vanwege de verdenking van witwassen en contacten met een hennepbende.
Alles leek tegen te zitten voor de grootste regeringspartij. Maar de kiezers bleken niet onder de indruk van al die affaires. Op 18 maart wonnen de liberalen even veel Statenzetels als het CDA. Op de uitslagenavond van de VVD in café De Haagsche Kluis aan het Plein was het feest. Vele tientallen liberalen stonden elkaar vrolijk te verdringen bij de bar. De deejay draaide ‘Uptown Funk’ van Mark Ronson en Bruno Mars. Tegen halftwaalf ’s avonds stapte een zegevierende partijleider Rutte het café binnen. Hij riep spontaan ‘Hai!’ tegen journalisten en partijgenoten, schudde talloze handen en hield zijn overwinningsspeech. De val van Opstelten en Teeven en de affaires rond De Kruif en Verheijen hadden hem niet gedeerd. In een portret van de premier noemden Thijs en ik hem een politieke trapezewerker die altijd met de schrik vrijkwam. Zijn jeugdvriend Jort Kelder omschreef hem als een ‘nat zeepje waar niemand greep op kan krijgen’.
Zo is het sinds 2015 gebleven. Nog nooit in de de parlementaire geschiedenis stapten zoveel bewindslieden voortijdig op als tijdens het tweede kabinet-Rutte. Vaak waren het liberalen. In januari 2017 vertrok ook Opsteltens opvolger Ard van der Steur vanwege de Teeven-deal. In oktober van dat jaar leidde een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over een dodelijk ongeluk met een mortiergranaat in Mali tot het opstappen van Jeanine Hennis, de minister van Defensie. Staatssecretaris Frans Weekers van Financiën was hen voorgegaan. Hij had geen eind kunnen maken aan de chaos bij de belastingdienst. Ook de Tweede Kamerfractie bleef niet gevrijwaard van schandalen en schandaaltjes: na Johan Houwes (aangifte wegens valsheid in geschrifte, oplichting en witwassen), Matthijs Huizing (te veel drank op achter het stuur) en René Leegte (betaalde nevenfunctie per abuis niet opgegeven) vertrok in 2016 Bart de Liefde. Hij werd liever lobbyist voor Uber.
Er was niemand die er de sober levende premier op aankeek. Veel meer zonden dan een sateetje te veel bij zijn lievelingsrestaurant Soeboer had Rutte niet.Ondertussen bleef de VVD koploper in affaires in VN’s Politieke Integriteits-Index: veertien affaires in 2015, vijftien in 2016. Meestal ging het om wethouders, raadsleden en andere plaatselijke grootheden. Maar ook de VVD-top ging niet vrijuit. Loek Hermans, fractieleider in de Eerste Kamer, raakte in opspraak vanwege zijn grote aantal nevenfuncties (het COA, zorgbedrijf Meavita). Hij zag zich in 2015 gedwongen zijn lidmaatschap van de senaat neer te leggen. Twee jaar later volgde het aftreden van partijvoorzitter Henry Keizer, nadat de site Follow the Money had onthuld hoe hij zich verrijkt had bij uitvaartbedrijf de Facultatieve. Hermans en crematoriumkoning Keizer waren vertrouwelingen van Rutte maar niemand die er de sober levende premier op aankeek. Veel meer zonden dan een sateetje te veel bij zijn lievelingsrestaurant Soeboer had Rutte niet.
Het moet voor de VVD-leider dan ook een teken aan de wand zijn dat de Tweede Kamer tijdens het debat over het vertrek van de jokkebrokkende minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra ook zo tegen zijn persoon te keer ging. Het waren niet alleen usual suspects als Wilders en Baudet maar ook Lodewijk Asscher en Jesse Klaver die dat deden. Zijlstra was vijf jaar lang de rechterhand van Rutte als fractieleider in de Kamer (hij werd wel de rechterhersenhelft van de premier genoemd) en blijkt nu een fantast die de fabel verspreidde dat hij in de datsja van Poetin de Russische leider had horen zeggen dat hij Groot-Rusland terug wilde veroveren. Hoe kan Rutte die man zo lang de hand boven het hoofd hebben gehouden?
Intussen dient de volgende integriteitsaffaire binnen de VVD-Tweede Kamerfractie zich al aan. Het gaat om ex-commando Wybren van Haga die als pandjesbaas in Amsterdam de verhuurregels zou hebben overtreden. De integriteitscommissie van de partij doet sinds eind vorig jaar onderzoek naar de parlementariër die ook huisjesmelker is. Complicatie: als Van Haga uit de VVD wordt gezet maar als eenmansfractie in de Kamer blijft, is het kabinet zijn krappe meerderheid kwijt.
De vraag dringt zich op hoeveel affaires binnen zijn partij een premier kan overleven. Zelfs als het een ‘nat zeepje’ is.
Elsevier 17.05.2017 De VVD is weer in een schandaal verstrikt geraakt. De partij ligt onder vuur nu blijkt dat zij de belastingwet heeft overtreden. De partij had openheid moeten geven over vier organisaties die geld doneren aan de VVD.
Het betreft een aantal inzamelvehikels, die geld inzamelen om vervolgens te doneren aan de partij. Het is in strijd met de belastingwet om als stichting te verzuimen aan te geven hoeveel geld de organisatie doneert aan de partijen en hoeveel geld de stichting ontvangt.
De betreffende stichtingen hebben een ANBI-status, wat betekent dat ze minder belastingen hoeven te betalen over giften. In ruil voor de ANBI-status moeten stichtingen open zijn over hun financiën. Als dat niet gebeurt, kan de fiscus de ANBI-status ontnemen, zoals dat ook in het verleden is gedaan.
De belastingdienst kan organisaties hun ANBI-status zelfs met terugwerkende kracht ontnemen. In dat geval moeten de stichtingen de belasting alsnog betalen. Het is onduidelijk waarom de fiscus dat nog niet heeft gedaan.
NRC Handelsbladmeldt woensdag dat het onder meer gaat om de Ivo Opstelten Foundation, waarvoor het partijbestuur van de VVD zelf verantwoordelijk is. Naast de Ivo Opstelten Foundation noemt NRC lokale VVD-stichtingen in Utrecht, Amsterdam en Den Haag.
Schrijnende kwestie-Keizer
‘Gisteren is de VVD erop gewezen dat het publiceren van de vereiste informatie door enkele stichtingen niet is gebeurd,’ schrijft de partij woensdag in een statement. ‘De stichtingen zijn op de hoogte gebracht en gaan er nu direct voor zorgen dat de vereiste informatie beschikbaar is.’
Het partijbestuur van de VVD kwam recentelijk onder vuur te liggen vanwege voorzitter Heny Keizer, die via schimmige constructies voor 30.000 euro een miljoenenbedrijf heeft overgenomen. . De kwestie-Keizer is extra schrijnend omdat de partijvoorzitter zelf de integriteitsregels van de VVD aanscherpte. De ondernemer werd in 2014 aangewezen als nieuwe voorzitter, en moest juist korte metten maken met de integriteitsaffaires waardoor de VVD werd geplaagd.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
NU 17.05.2017 De VVD heeft geen openheid van zaken gegeven over enkele stichtingen die geld ophalen voor de partij. Zij heeft daarmee de wet overtreden.
De stichtingen lieten de afgelopen jaren na te openbaren hoeveel ze aan giften hebben ontvangen en hoeveel ze afdragen aan de VVD. Voor een van de inzamelvehikels, de Ivo Opstelten Foundation, is het partijbestuur verantwoordelijk. De andere hebben een eigen bestuur.
Volgens de partij is het verzuim, dat aan het licht werd gebracht door NRC Handelsblad, ”erdoorheen geglipt”. ”We vinden het ontzettend vervelend. Het is nu meteen in orde gemaakt. We vinden openbaarheid op dit punt heel belangrijk, dus dan is zoiets extra vervelend.”
Of de VVD moet vrezen voor consequenties weet een woordvoerder nog niet. Andere stichtingen die in gebreke bleven verloren hun liefddadigheidsstatus, waardoor donateurs weer belasting moesten betalen over giften.
De VVD kampt al enige tijd met integriteitsschandalen, waaronder de affaire rond de inmiddels tijdelijk teruggetreden partijvoorzitter Henry Keizer. Hij was als voorzitter van het VVD-hoofdbestuur medeverantwoordelijk voor de Ivo Opstelten Foundation.
AD 17.05.2017 De VVD heeft geen openheid van zaken gegeven over enkele stichtingen die geld ophalen voor de partij. Zij heeft daarmee de wet overtreden.
De stichtingen lieten de afgelopen jaren na te openbaren hoeveel ze aan giften hebben ontvangen en hoeveel ze afdragen aan de VVD. Voor een van de inzamelvehikels, de Ivo Opstelten Foundation, is het partijbestuur verantwoordelijk. De andere hebben een eigen bestuur.
Volgens de partij is het verzuim, dat aan het licht werd gebracht door NRC Handelsblad, ‘erdoorheen geglipt’. ,,We vinden het ontzettend vervelend. Het is nu meteen in orde gemaakt.”
Consequenties
Of de VVD moet vrezen voor consequenties weet een woordvoerder nog niet. Andere stichtingen die in gebreke bleven verloren hun liefddadigheidsstatus, waardoor donateurs weer belasting moesten betalen over giften.
De VVD kampt al enige tijd met integriteitsschandalen, waaronder de affaire rond de inmiddels tijdelijk teruggetreden partijvoorzitter Henry Keizer. Hij was als voorzitter van het VVD-hoofdbestuur medeverantwoordelijk voor de Ivo Opstelten Foundation.
Telegraaf 14.12.2017 Het Moerdijkse gemeenteraadslid Fred W. die maandag werd aangehouden voor witwassen en belastingfraude verlaat de lokale CDA-fractie. De partij en het raadslid hebben dat donderdag bekendgemaakt in een gezamenlijke verklaring. ,,De fractie, het bestuur en het raadslid zijn het er over eens dat deze situatie niet verenigbaar is met het uitvoeren van een functie in het openbaar bestuur”, laten ze weten.
Volgens het CDA wil W. voorkomen dat de partij imagoschade oploopt. Of hij in de toekomst nog plaats neemt in de raad, heeft hij nog niet besloten.
Volgens de FIOD heeft W. van 2012 tot 2017 als voorzitter van twee stichtingen met opzet verkeerde aangiften gedaan van de omzetbelasting. Bovendien zou hij belastingteruggaven aan beide stichtingen onmiddellijk hebben overgeboekt naar zijn privérekening. En mogelijk heeft de verdachte ook voor zichzelf onjuiste belastingaangiften gedaan. Naar schatting is de schatkist door de fraude minimaal 4 ton misgelopen.
Het 61-jarige raadslid uit Langeweg werd woensdag na twee dagen verhoor vrijgelaten. Volgens een woordvoerster van het Openbaar Ministerie blijft hij verdachte en gaat het onderzoek door.
BB 13.12.2017 Een fractielid van het CDA in Provinciale Staten van Gelderland stapt woensdag op omdat hij is veroordeeld voor het misleiden van een demente, bejaarde vrouw. De pachtkamer van de rechtbank in Zutphen heeft in november een pachtovereenkomst tussen het Statenlid en de vrouw uit Wehl vernietigd, omdat de man had kunnen weten dat de vrouw geestelijk in de war was.
Onheuse bejegening
De CDA’er kwam al eerder in opspraak omdat hij als fractievoorzitter in de Doetinchemse raad ambtenaren onheus zou bejegenen. Die klacht liep toen met een sisser af. In 2013 pachtte hij een stuk landbouwgrond van de bejaarde vrouw, die hij goed kende. Toen die voor het Statenlid voordelige overeenkomst in 2016 aan het licht kwam, deden familieleden namens de ondertussen overleden vrouw aangifte. Het vertrek van de CDA’er wordt woensdag aan het begin van de Statenvergadering meegedeeld. (ANP)
AD 13.12.2017 Het Gelderse CDA-Statenlid Martin Thus stapt op omdat de rechter heeft vastgesteld dat hij een dementerende vrouw heeft misleid. De rechtbank Gelderland oordeelt dat hij een pachtcontract met de vrouw heeft afgesloten dat voor haar zeer ongunstig was en dat hem veel geld had kunnen opleveren.
Thus zou misbruik van de omstandigheden hebben gemaakt.
De rechtbank verwijt het Statenlid dat hij geen pachtprijs heeft betaald, maar alleen betaald heeft op basis van zelf opgestelde afrekeningen. De nabestaanden van de inmiddels overleden vrouw spanden de rechtszaak aan.
Thus is al jarenlang actief binnen het CDA; voor hij Statenlid werd, was hij fractievoorzitter in Doetinchem. Hij gaat in hoger beroep. Thus zegt dat hij ‘flink ondersteboven’ is van de zaak, maar wil inhoudelijk niet reageren. CDA-fractieleider Harold Zoet wil niet zeggen of hij druk op Thus heeft uitgeoefend om op te stappen. ,,Hij is slim genoeg om zijn conclusies te trekken. Ik vind het een verstandig besluit.”
Pachtcontract
De kwestie draait om een pachtcontract voor zeven hectare grond in het Achterhoekse Wehl. Thus sloot dit contract met de vrouw af in 2013, toen ze al enkele jaren aan het dementeren was. Bij het sluiten van dat contract waren geen adviseurs aanwezig Ook is er later geen derde partij geweest die er nog naar gekeken heeft.
De deal was nadelig voor de vrouw. Op het moment dat ze de grond zou willen verkopen, zou deze namelijk een stuk minder waard zijn. Verpachte landbouwgrond is op de markt minder waard dan grond waarop geen pacht rust. Thus bedong in het contract ook een recht van eerste koop. Hij zou de grond in dat geval voor een veel lagere waarde kunnen kopen. Zijn voordeel zou anderhalve ton kunnen zijn. Tot een koop kwam het uiteindelijk niet.
Vernietigd
Voor de rechtbank was een cruciale vraag of Thus wist dat de vrouw niet helder meer was. Had hij zich gerealiseerd dat zij de gevolgen van de overeenkomst niet kon overzien? De rechtbank concludeert dat hij dat wist of had moeten weten. De rechters raadpleegden daarvoor buren en bekenden van de vrouw. Die zeggen dat al ver voor 2013 duidelijk was dat het niet goed ging met de vrouw. Het pachtcontract is door de rechters vernietigd. Thus mag de grond per direct niet meer gebruiken.
Ook de Gelderse commissaris van de koning Clemens Cornielje vindt het verstandig dat Thus opstapt. Hij heeft diverse malen met het Statenlid over de zaak gesproken. ,,Daarin is Thus zelf tot de conclusie gekomen dat hij zijn partij hiermee niet moest belasten. Ik begrijp dat hij tot die slotsom is gekomen.”
NU 12.12.2017 De fiscale opsporingsdienst FIOD heeft maandag CDA-raadslid Fred W. van de gemeente Moerdijk aangehouden voor witwassen en belastingfraude. Volgens de FIOD heeft de 61-jarige verdachte van 2012 tot 2017 voor twee stichtingen met opzet verkeerde aangiften gedaan van de omzetbelasting. Naar schatting is de schatkist door de fraude minimaal vierhonderdduizend euro misgelopen.
In samenwerking met De Bode
W. is voorzitter van twee stichtingen. Soms bleek dat de terug te vragen omzetbelasting hoger was dan de behaalde omzet in die jaren. Bovendien zou hij belastingteruggaven aan beide stichtingen onmiddellijk hebben overgeboekt naar zijn privérekening. Daarnaast heeft de verdachte mogelijk ook voor zichzelf onjuiste belastingaangiften gedaan. De FIOD begon met het strafrechtelijk onderzoek na een controle door de Belastingdienst.
De Moerdijkse CDA-fractievoorzitter Désirée Brummans bevestigde maandag de aanhouding van haar fractiegenoot. W. zit al meer dan tien jaar in de Moerdijkse gemeenteraad en maakte sinds anderhalf jaar deel uit van de CDA-fractie na een overstap vanuit een lokale partij. Het CDA beraadt zich in overleg met het landelijke partijbestuur op zijn plek binnen de fractie en op de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen, volgend jaar. “We zijn behoorlijk geschokt en echt verbijsterd”, zei Brummans.
Burgemeester Jac Klijs van Moerdijk laat weten dat hij maandagochtend is geïnformeerd door de hoofdofficier van het fraudeparket van justitie. Ook hij reageerde geschrokken. “Het is heel heftig. Elke schijn van persoonlijke bevoordeling moet je vermijden en daarom schrik ik van dit soort berichten. Als blijkt dat de verdenkingen kloppen dan is een raadslidmaatschap niet meer mogelijk.”
NU 22.02.2017 De VVD heeft in 2016 met vijftien politici opnieuw de meeste affaires achter haar naam. Dat blijkt uit de jaarlijkse Politieke integriteits-Index van Vrij Nederland.
Het is het vijfde jaar op rij dat de liberalen de lijst van het maandblad aanvoeren.
Van de vijftien affaires van de VVD leidden er drie tot strafrechtelijke vervolgingen.
De bekendste zaak is die tegen Jos van Rey. Hij werd in 2016 veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur voor het lekken van informatie aan kandidaten bij de burgemeestersbenoeming in Roermond, stempasfraude en omkoping door zijn bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol. Van Rey, die sinds 1964 lid was van de VVD, werd in 2015 uit de partij gezet.
Ton Hooijmaijers is een andere VVD’er die onlangs nog een veroordeling aan zijn broek kreeg. Deze maand hield de Hoge Raad de veroordeling voor omkoping, valsheid ingeschrifte en witwassen in stand. Hij zegde in 2013 zijn lidmaatschap op toen de zaak aan het rollen kwam.
Rolf Zincken is de derde VVD’er die vorig jaar werd veroordeeld. Hij kreeg een taakstraf van 60 uur voor mishandeling. Hij is uit de partij gezet en vormt nu in de gemeenteraad van Weert een eenmansfractie.
Vanaf 2008 zijn er tot nu toe 21 VVD’ers strafrechtelijk veroordeeld, blijkt uit Integriteitsindex.
Neelie Kroes
Andere geruchtmakende zaken zijn het opstappen van VVD-burgemeester Jean Paul Gebben wiens positie onhoudbaar werd toen hij in beschonken toestand gefotografeerd werd met een jong meisje terwijl hij die avond piketdienst had.
Ook bleek vorig jaar dat oud-Eurocommissaris Neelie Kroes (VVD) een bestuursfunctie bij een vennootschap op het belastingparadijs de Bahama’s had verzwegen voor de Europese Commissie. Hoewel zij hiermee de gedragscode heeft overschreden, is zij hier niet voor bestraft.
Minder schandalen
In totaal werden er vorig jaar 46 affaires geteld. Dat zijn er minder dan in 2015: 67. In 2014 waren er 49 integriteitsschendingen, het jaar daarvoor lag dat aantal weer hoger: 64.
Na de VVD volgt D66 met vijf affaires, het CDA telde er vier, de PvdA drie en de PVV had er één.
Bij CDA trad Eeuwit Klink af als wethouder in Gorinchem. Later zou blijken dat hij vervolgd wordt wegens ontucht met een minderjarig meisje.
D66’er en raadslid Harry Fisscher kreeg 120 uur taakstraf omdat hij in zijn dagelijks werk als directeur van een bouwmarkt twee minderjarige jongens op hun achterwerk had getikt.
Bij de PvdA kreeg René van Baren, kandidaat-lid voor de PvdA voor de Provinciale Staten van Zuid-Holland, acht jaar cel wegens seksueel misbruik van zijn kleindochters en hun vriendinnetjes.
De Politieke Integriteits-Index wordt sinds 2013 elk jaar opgesteld door Vrij Nederland in samenwerking met Leo Huberts, hoogleraar bestuurskunde aan de Vrije Universiteit en Muel Kaptein, hoogleraar integriteit aan de Erasmus Universiteit.
Telegraaf 22.02.2017 Politici van de VVD komen vaker in aanraking met justitie dan mensen van andere partijen. Dat meldt het tijdschrift Vrij Nederland woensdag op basis van zijn jaarlijkse Politieke Integriteits-Index.
Volgens de index waren er vorig jaar 46 affaires. Het ging onder meer om zestien misdragingen in de vrije tijd, zoals vechtpartijen, en om tien keer laakbaar gedrag, zoals beledigingen via Twitter. Acht keer maakte een politicus misbruik van vertrouwelijke informatie. De VVD is voor het vijfde jaar op rij koploper. Vijftien politici van de partij kwamen in opspraak. Drie VVD’ers werden door een rechter veroordeeld. Verder ging het om vijf D66’ers, vier CDA’ers, drie mensen van de PvdA en één van de PVV.
Sinds 2008 zijn al 21 VVD’ers veroordeeld door een rechter. Afgelopen jaar kwamen Jos van Rey, Tilman Schreurs en Rolf Zincken daarbij. Ton Hooijmaijers werd definitief veroordeeld door de Hoge Raad.
VN 22.02.2017 De nieuwe Politieke Integriteits-Index van Vrij Nederland telt 46 affaires over 2016, waaronder spraakmakende zaken. Koploper: opnieuw de VVD.
Vrij Nederland stelt de Politieke Integriteits-Index sinds 2013 op in samenwerking met Leo Huberts, hoogleraar bestuurskunde aan de VU en Muel Kaptein, hoogleraar integriteit aan de Erasmus Universiteit. Het totaal aantal affaires is met 46 over 2016 lager dan voorgaande jaren: 67 in 2015, 49 in 2014 en 64 in 2013. Het zou te ver gaan om daar een duidelijke trend in te zien, daarvoor bestaat de PI-Index nog te kort: vijf jaar.
Van alle geconstateerde soorten integriteitsschendingen kwamen misdragingen in de vrije tijd (zoals vechtpartijen) met 16 keer, laakbaar gedrag (zoals beledigingen via twitter) met 10 keer en misbruik van vertrouwelijke informatie (zoals lekken) met 8 keer het meest voor. Gemeten over de laatste tien jaar zijn misdragingen in de vrije tijd, belangenconflicten (zoals een raadslid met een vastgoedbedrijf) en misbruik van informatie de belangrijkste schendingen.
Hoe VVD’ers zichzelf in de nesten werken Lees verder ->De VVD had in 2016 met vijftien politici in opspraak de meeste affaires. D66 had er vijf, het CDA vier, PvdA drie en PVV één. Dit is het vijfde jaar op rij dat de VVD de meeste affaires telt. In 2016 werden drie VVD-politici strafrechtelijk veroordeeld.
De bekendste strafzaak is die tegen Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam veroordeelde hem in juli tot 240 uur taakstraf wegens het lekken van informatie bij de sollicitatieprocedure voor de burgemeester van Roermond en voor corruptie. Zijn voormalige partijgenoot en collega-wethouder Tilman Schreurs werd ook schuldig bevonden, maar kreeg geen straf opgelegd. Beiden zijn in hoger beroep gegaan. In april werd Rolf Zincken (raadslid in Weert) tot 60 uur taakstraf veroordeeld wegens mishandeling. De Hoge Raad veroordeelde Ton Hooijmaijers deze maand definitief tot twee jaar en vier maanden cel wegens corruptie.
Inclusief deze drie vonnissen zijn er sinds 2008 21 VVD’ers strafrechtelijk veroordeeld, zo blijkt uit de PI-Index. Bij de PvdA waren dat er in die periode vijf, bij CDA en D66 drie.
#magdat-toets
Doe hier de #magdat-toets van VN: test online hoe goed u weet wat wél en niet mag in de politiek.
De Europese Commissie onderzoekt of het nodig is maatregelen te treffen tegen oud-commissaris Neelie Kroes. Zij stond in haar Brusselse periode ingeschreven als bestuurder van een vennootschap op de Bahama’s en dat is in strijd met de regels. Kroes heeft al erkend de gedragscode te hebben geschonden en zegt de consequenties te aanvaarden.
Ik denk dat we er wel uitkomen Mark !!
“Mevrouw Kroes heeft ons ingelicht en we gaan nu de informatie analyseren voordat we verder commentaar geven”, aldus een woordvoerder van de commissie.
Verzwegen nevenfuncties
Neelie Kroes is gedurende haar termijn als eurocommissaris in strijd met Brusselse regels bestuurder van een vennootschap op de Bahama’s geweest. Dat blijkt uit onderzoek van Het Financieele Dagblad en Trouw.
Ze heeft die functie ondanks de Brusselse verplichting daartoe nooit gemeld bij de Europese Commissie !!!!
Kroes staat genoemd als bestuurder van Mint Holdings. Volgens documenten die in het bezit zijn van Süddeutsche Zeitung en het internationale consortium voor onderzoeksjournalisten ICIJ, waar ook de twee Nederlandse kranten deel van uitmaken, was zij bestuurder van 4 juli 2000 tot 1 oktober 2009.
Kroes erkent tegen de kranten dat ze formeel in overtreding was met de gedragscode voor eurocommissarissen. Haar advocaat heeft de voorzitter van de Europese Commissie ingelicht.
Administratieve fout
Kroes zegt tegen Het Financieele Dagblad en Trouw de verantwoordelijkheid voor de overtredingen te nemen en de gevolgen te accepteren. Wel zou ze er vanuit zijn gegaan dat ze al sinds 2002 was uitgeschreven op de Bahama’s. Dit zou door een administratieve fout pas zijn gebeurd in 2009.
Saillant detail is dat Kroes volgens de gedragscode voor eurocommissarissen bij aanvang van haar termijn niet alleen afstand moest doen van al haar bestuursfuncties, maar ook alle functies en belangen in de voorgaande tien jaar moest melden in een openbaar register. De eerste termijn als eurocommissaris ging in in 2004.
Achtergrond;
Na haar studie Economie werkte ze aan de Economische Hogeschool. Daarna werd ze het eerste vrouwelijke bestuurslid van de Kamer van Koophandel en zat zij in de gemeenteraad van Rotterdam. In 1971 werd ze voor de VVD gekozen in de Tweede Kamer. Ze werd al snel bekend wegens haar oppositie als Kamerlid tegen de Middenschool-plannen van minister Van Kemenade.
Kroes werd staatssecretaris van verkeerszaken in het kabinet-Van Agt I. In haar portefeuille zaten onder andere de PTT en de binnenvaart. Kroes was van 1982 tot 1989 minister van Verkeer en Waterstaat in het kabinet-Lubbers I en kabinet-Lubbers II. In die functie beijverde ze zich om de maximum rijsnelheid op rijkswegen te verhogen van 100 km/h tot 120 km/h. “Neelie plankgas” was een van haar vele bijnamen. Het openbaar vervoer werd in die periode getroffen door zware bezuinigingen. Kroes was ook verantwoordelijk voor de start van deBetuweroute. In haar optiek was deze lijn onmisbaar voor de uitbreiding van de vervoerscapaciteit van de Rotterdamse haven naar Duitsland.
Ze zette tevens de spreiding van de PTT door, die door het kabinet-Den Uyl was besloten; de hoofddirectie werd verhuisd van Den Haag naar Groningen. Maar tegelijk trof ze voorbereidingen voor de verzelfstandiging van de PTT; de Wet Verzelfstandiging PTT is op 26 oktober 1988 aangenomen.
Na haar ministerschap scheidde zij en in juli 1991 huwde zij met Bram Peper, voormalig PvdA-burgemeester van Rotterdam, van wie zij later ook gescheiden is.
Toen bleek dat ze deze functie had gebruikt om de zakelijke belangen van een persoonlijke vriend, de zakenman Joop van Caldenborgh, te dienen, werd ze door de overheid uit deze functie ontheven.
Pas in 2011 werd bekend dat ze ook prins Bernhard naar voren had geschoven als lobbyist in deze deal, in strijd met de afspraken die Bernhard na de Lockheed-affaire had gemaakt met het kabinet-Den Uyl.
De fregattenaffaire bracht Kroes in contact met de Jordaanse investeerder Amin Badr-El-Din, met wie ze enige jaren later het bedrijf Mint Holdings zou leiden dat van plan was een deel van Enron over te nemen.
Eurocommissaris
2010
Op 22 november 2004 werd Neelie Kroes EU-commissaris, met als portefeuille mededinging. De Europees commissaris voor Mededinging is onder meer verantwoordelijk voor de goedkeuring van grote fusies in het bedrijfsleven en beoordeelt aanvragen van regeringen die staatssteun willen geven aan bedrijven. De Commissaris kan ook onderzoek instellen naar geheime prijsafspraken tussen bedrijven.
Als commissaris voor Mededinging is Kroes de opvolgster van de Italiaan Mario Monti. Zij is de eerste vrouwelijke EU-commissaris voor Nederland. Neelie Kroes volgde op 22 november 2004 als Nederlands Europees commissaris Frits Bolkestein op, die sinds september 1999 de portefeuille Interne Markt & Douane-unie vervulde.
Kroes’ commissariaat was vanaf het begin omstreden, vanwege haar belangenverstrengeling in de fregattenaffaire, haar rol in de TRC-affaire (subsidie voor bedrijf van bevriende ondernemer) en haar ondoorzichtige zakelijke banden met Jan-Dirk Paarlberg, die ook in 2004 al verdacht werd van betrokkenheid bij de moord op Willem Endstra.Omdat Kroes als commissaris eerder bij een aantal bedrijven betrokken was, werd op voorhand besloten dat zij een aantal dossiers niet zou behandelen.
Bij haar aantreden werd Kroes door de Nederlandse Europarlementariër Paul van Buitenen beschuldigd van verwijtbaar handelen: volgens hem had zij het Nederlandse parlement voorgelogen in de TCR-affaire, was ze op de hoogte van of betrokken bij diverse dubieuze zakelijke deals en had ze een geheime bankrekening in Zwitserland. Kroes daagde hem uit met bewijzen te komen. Van Buitenen kwam na eigen onderzoek tot de conclusie dat zijn beschuldigingen onterecht waren.
Kroes maakte veelvuldig gebruik van de mogelijkheid om boetes op te leggen en hele sectoren door te lichten. Kroes’ voorganger Mario Monti legde tijdens zijn termijn voor 3,2 miljard euro aan boetes op. Kroes incasseerde 9 miljard. Microsoft kreeg een recordboete van 497 miljoen euro, vanwege de (verboden) koppelverkoop van Windows Media Player met Windows. Vier producenten van autoruiten kregen gezamenlijk een boete van 1,4 miljard euro vanwege prijsafspraken en het verdelen van de markt.
In 2005 deed Kroes een voorstel om het onderling vaststellen van prijzen van vliegtickets via de IATA af te schaffen. Verder dwong Kroes verschillende bedrijven, waaronder de Nederlandse bank ING om af te slanken, nadat zij tijdens de kredietcrisis staatssteun ontvingen. Ook dwong zij ABN AMRO bepaalde delen van de bank te verkopen, omdat zij anders een te groot monopolie zou krijgen. Hierover lag zij in de clinch met het Nederlandse ministerie van Financiën.
met premier Rutte bij de ministerraad
Er was lange tijd onzekerheid of Kroes door Nederland voor een tweede termijn zou worden voorgedragen als eurocommissaris. Hierbij speelde onder andere partijpolitieke belangen een rol – de VVD had al twee termijnen de Europese Commissaris namens Nederland geleverd en de VVD zat op dat moment niet in de Nederlandse regering – en de mogelijke ambities van Jan Peter Balkenende voor de functie van Voorzitter van de Europese Raad. Op 24 november 2009 werd zij toch voorgedragen. In de nieuwe commissie is ze belast met het beleid voor ICT en Telecommunicatie en is ze bovendien een van de vicevoorzitters.
Ze was in haar functie aanwezig op de Bilderbergconferentie in 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011.
In 2010 werd ze enkele malen genoemd als nieuwe minister-president van Nederland. Ze zou dan de eerste vrouwelijke premier van Nederland zijn geworden. Fractievoorzitter in de Tweede Kamer Mark Rutte gaf aan dat hij bij een minderheidskabinet in de Kamer zou blijven en Kroes of partijvoorzitter Ivo Opstelten naar voren zou schuiven als premier. Hier week hij later van af toen hij aangaf zelf premier te willen worden van het minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV.
Op 4 mei 2012 maakte Kroes bekend dat ze zich niet voor een derde termijn als eurocommissaris voor Nederland beschikbaar zou stellen. Als Nederlands eurocommissaris werd zij door Frans Timmermans opgevolgd. Haar portefeuille werd overgenomen door Günther Oettinger en Andrus Ansip.
Functies in het bedrijfsleven
Op 8 maart 2015 werd bekend dat Kroes, na toestemming van de Europese Commissie, als adviseur van de Amerikaanse Bank of America Merrill Lynch aan de slag gaat. Zij breekt hiermee een plechtige belofte die ze maakte op de hoorzitting naar aanleiding van haar aantreden als commissaris in 2004, waar ze verklaarde geen verantwoordelijkheden op te gaan nemen in de bedrijfswereld na haar mandaat als commissaris. Pas in 2016 werd bekend dat zij tijdens haar eurocommissariaat directeur was van de firma Mint Holdings, gevestigd op de Bahama’s, zonder deze functie bij het EC te melden.
Daarnaast is Kroes ambassadeur voor StartUp Delta en adviseur voor Uber, een bedrijf waarvoor zij het als eurocommissaris al diverse malen opnam.
Elsevier 21.12.2016 Neelie Kroes had als EU-commissaris geen bijbaan mogen houden, maar wordt door de Europese Unie alleen op de vingers getikt. Het blijft wat de Europese Commissie betreft bij een reprimande, hoewel ze verschillende keren in strijd met de gedragscode heeft gehandeld.
De EU geeft in een rapport aan dat de oud-politicus ‘in redelijkheid’ niet had kunnen weten dat ze officieel nog stond geregistreerd als directeur van het Amerikaanse bedrijf. Kroes had al toegegeven dat iets verkeerd was gegaan, en heeft dit jaar in twee verschillende brieven excuses gemaakt. De politicus zegt zelf de verantwoordelijkheid voor de overtredingen voor haar rekening te nemen en eventuele gevolgen te accepteren.
Naar eigen zeggen ging ze er vanuit dat ze al sinds 2002 was uitgeschreven op de Bahama’s. Door een administratieve fout zou dit pas in 2009 zijn gebeurd. Het nieuws over haar ‘foute bijbaantje’ kwam aan het licht bij de Bahama Leaks. 1,3 miljoen documenten over een aantal bedrijven werden gelekt aan deSüddeutsche Zeitung en gedeeld met een internationale organisatie voor onderzoeksjournalisten.
Kroes werkte tussen 2004 en 2014 als eurocommissaris voor Mededinging en daarna door Digitale Zaken. De voormalige politicus is nu nog steeds zeer actief in het zakenwereldje, onder meer in Silicon Valley, als hoofd van de adviesraad van taxibedrijf Uber.
VK 21.12.2016 Neelie Kroes krijgt van de Europese Commissie geen straf voor het niet melden van een bijbaan toen ze in 2004 eurocommissaris werd.
De Commissie schrijft in een rapport dat Kroes ‘in redelijkheid niet kon weten’ dat ze op papier nog steeds stond ingeschreven als directeur van Mint Holdings, een Amerikaanse onderneming, gevestigd op de Bahama’s. Kroes was hier sinds 2002 al niet meer actief als bestuurder en ging er naar eigen zeggen van uit dat het bedrijf haar al had uitgeschreven. Door een administratieve fout is dat pas in 2009 gebeurd.
Mint Holdings was opgericht om delen van de Amerikaanse energiereus Enron te kopen. Die deal ketste af in de zomer van 2000.
Kroes informeerde de Commissie in september van dit jaar pas over deze bijbaan. Dezelfde maand schreven het FD en Trouw hierover op basis van informatie die naar buiten kwam via de Bahama Leaks. Kroes bood twee maal haar excuses aan en de Commissie accepteert dat, zo blijkt nu uit het rapport.
Volgens de gedragscode had Kroes afstand moeten doen van al haar bestuursfuncties op het moment dat ze eurocommissaris werd, ‘zelfs al was ze niet meer actief en werd ze er niet voor betaald’, aldus het rapport. Daarnaast had zij alle functies en belangen in de voorgaande tien jaar moeten melden.
Op de vingers getikt
Kroes krijgt van de Europese Commissie wel een tik op de vinger omdat ze haar inkomen over 2015 niet had opgegeven, terwijl ze wel een toelage kreeg waar oud-commissarissen recht op hebben. Dat geld is direct teruggevorderd door de commissie.
Er volgt geen boete en ze wordt ook niet voor het Europees Hof van Justitie gesleept. Daarvoor zijn ‘onvoldoende wettelijke gronden’. Het blijft bij een reprimande.
Telegraaf 21.12.2016 Oud-EU-commissaris Neelie Kroes heeft volgens de Europese Commissie in strijd met de gedragscode gehandeld. Ze had haar inkomen over 2015 niet opgegeven, terwijl ze wel een toelage kreeg waar oud-commissarissen recht op hebben. Dat geld is direct teruggevorderd door de commissie.
Er volgt geen boete en ze wordt ook niet voor het Europees Hof van Justitie gesleept. Daarvoor zijn ,,onvoldoende wettelijke gronden’’. Het blijft bij een reprimande.
Kroes had in 2004 ook niet opgegeven dat ze directeur was van een bedrijf op de Bahama’s. Dat was ook een overtreding van de gedragscode.
Volgens de commissie kon ze echter ,,in redelijkheid’’ niet weten dat ze van 2000 tot 2009 als directeur stond ingeschreven. Kroes had eerder al erkend dat er iets verkeerd was gegaan en heeft in september in twee brieven excuses aangeboden. Ze heeft de functie overigens niet daadwerkelijk uitgeoefend en kreeg er ook niet voor betaald.
Trouw 13.11.2016 Europarlementariër Paul Tang (PvdA) heeft EU-ombudsvrouw Emily O’Reilly ingeschakeld voor de affaire rond oud-EU-commissaris Neelie Kroes (Mededinging). Hij wil dat O’Reilly zich uitspreekt over het feit dat Kroes in de tijd dat zij Eurocommissaris was ook stond ingeschreven als bestuurder van een vennootschap op de Bahama’s.
Tang doet dit omdat de Europese Commissie al een maand niet reageert op een klacht op Tangs initiatief van 45 sociaaldemocratische Europarlementariërs over Kroes.
“Uit de Bahama Leaks blijkt zonneklaar, dat Kroes van 2000 tot 2009 directeur was van een offshore vennootschap op de Bahama’s. Dat is volledig in strijd met de bestaande gedragscode van de Europese Commissie”, aldus Tang. “Nu de commissie die zaak op zijn beloop laat, willen wij graag het oordeel van de Europese Ombudsvrouw.”
Omdat het gevaar van belangenverstrengeling te groot is, moet de gedragscode voor huidige en voormalige EU-commissarissen flink worden aangescherpt, vinden de Europarlementariërs. ‘Grote bedrijven lijken nu met hun miljoenen politieke invloed te kopen. Hierdoor staat de geloofwaardigheid van de Europese Commissie op het spel”, zegt Tang.
Onvoldoende kritisch
Het interne ethische comité van de Europese Commissie heeft al een onderzoek lopen naar de zaak-Kroes. Eerder boog het zich over Kroes’ voormalige baas in Brussel, oud-commissievoorzitter José Manuel Barroso, die deze zomer bij de Amerikaanse bank Goldman Sachs is gaan werken. Volgens het comité, waarin onder anderen de Nederlandse oud-rechter Christiaan Timmermans zitting heeft, heeft Barroso onvoldoende ‘kritisch vermogen’ maar hij heeft de regels niet geschonden.
De huidige commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft onlangs beloofd dat hij met voorstellen zal komen om de gedragscode strenger te maken.
Kroes erkende bij de publicatie van de Bahama Leaks in het FD en Trouw dat ze de gedragscode voor eurocommissarissen had overtreden en de volledige verantwoordelijkheid daarvoor te nemen, al zou ervolgens haar sprake zijn geweest van een administratieve fout. Kroes zei nooit aandelen te hebben gehad in de vennootschap, en er bij aanvang van haar eerste termijn als eurocommissaris in 2004 van uit zijn gegaan dat zij al sinds 2002 was uitgeschreven op de Bahama’s. Door een administratieve fout zou dat pas in 2009 is gebeurd.
Telegraaf 13.11.2016 Europarlementariër Paul Tang (PvdA) heeft EU-ombudsvrouw Emily O’Reilly ingeschakeld voor de affaire rond oud-EU-commissaris Neelie Kroes (Mededinging). Hij heeft dit besloten omdat de Europese Commissie al een maand niet reageert op een klacht op Tangs initiatief van 45 sociaaldemocratische Europarlementariërs over Kroes.
,,Uit de Bahama Leaks blijkt zonneklaar, dat Kroes van 2000 tot 2009 directeur was van een offshore vennootschap op de Bahama’s. Dat is volledig in strijd met de bestaande gedragscode van de Europese Commissie. Nu de commissie die zaak op zijn beloop laat, willen wij graag het oordeel van de Europese Ombudsvrouw”, aldus Tang. Omdat het gevaar van belangenverstrengeling te groot is, moet de gedragscode voor huidige en voormalige EU-commissarissen flink worden aangescherpt, vinden de parlementariërs.
In het televisieprogramma Buitenhof bevestigde O’Reilly zondagmiddag de ontvangst van de klacht. ,,Ik wacht nu eerst af wat Jean-Claude Juncker, de huidige voorzitter van de Europese Commissie, gaat doen”, zei de Ierse. ,,Ik verwacht komende week een besluit van de commissie over Junckers voorganger, José Manuel Barroso. Ook heeft Juncker onlangs in een interview beloofd met voorstellen te komen om de gedragscode strenger te maken. De commissie moet haar verantwoordelijkheid nemen.”
Barroso was onderwerp van een onderzoek van het interne ethische comité van de Europese Commissie omdat hij deze zomer bij de Amerikaanse bank Goldman Sachs is gaan werken. Volgens het comité, waarin onder anderen de Nederlandse oud-rechter Christiaan Timmermans zitting heeft, heeft Barroso onvoldoende ‘kritisch vermogen’ maar hij heeft de regels niet geschonden. Een onderzoek naar het ethische gedrag van Kroes is gaande.
Het advies van het comité is niet bindend. De commissie kan besluiten een deel van de pensioenrechten van Barroso en/of Kroes te schrappen. Daarvoor moet ze wel naar het Europese Hof van Justitie.
,,Grote bedrijven lijken nu met hun miljoenen politieke invloed te kopen. Hierdoor staat de geloofwaardigheid van de Europese Commissie op het spel”, meent Tang.
Telegraaf 12.10.2016 De verontwaardiging over de ’draaideur’ tussen de Europese Commissie en grote bedrijven blijft groeien. In Brussel werden woensdag twee petities met in totaal ruim 210.000 handtekeningen overhandigd aan vertegenwoordigers van de EU.
Een online petitie van (ex-)commissiemedewerkers waarin wordt gevraagd om sancties tegen oud-commissievoorzitter José Manuel Barroso vanwege zijn overstap naar zakenbank Goldman Sachs is 150.000 keer ondertekend. De tweede petitie met ruim 63.000 handtekeningen vraagt om een einde aan de ’draaideurcultuur’ en verdubbeling van de ’afkoelingsperiode’ na beëindiging van de functie tot drie jaar.
Barroso stapte over naar zakenbank Goldman Sachs.
Foto: ANP
Bij de gebouwen van de commissie en de Europese Raad stonden activisten uitgedost als Barroso en de oud-commissarissen Karel De Gucht en Neelie Kroes. Haar overall was behangen met de logo’s van onder meer de bank Merrill Lynch en taxibedrijf Uber waarvoor ze aan de slag is gegaan.
„Het publiek heeft gesproken en heeft er genoeg van”, zei Dennis de Jong (SP), covoorzitter van de transparantiecommissie van het Europees Parlement. „Ethisch bewustzijn over dit onderwerp lijkt te ontbreken. Voor Kroes is genoeg kennelijk nooit genoeg. Dit kan zo niet doorgaan.”
De PVV vroeg woensdag aandacht voor een „verdachte carrièrestap” van de Griekse oud-EU-commissaris Maria Damanaki (Visserij en Maritieme Zaken). Zij trad vorig jaar, twee maanden na haar mandaat in Brussel, aan bij de Amerikaanse natuurbeschermingsorganisatie The Nature Conservancy (TNC).
„In het bestuur zitten topmannen van onder meer Goldman Sachs, Google en Alibaba”, schrijft PVV-Europarlementariër Olaf Stuger. „Het heeft er alle schijn van dat dit baantje is geregeld tijdens Damanaki’s zittingsperiode als eurocommissaris.”
AD 12.10.2016 De verontwaardiging over de ‘draaideur’ tussen de Europese Commissie en grote bedrijven blijft groeien. In Brussel werden vandaag twee petities met in totaal ruim 210.000 handtekeningen overhandigd aan vertegenwoordigers van de EU.
De tweede petitie met ruim 63.000 handtekeningen vraagt om een einde aan de ,,draaideurcultuur” en verdubbeling van de ,,afkoelingsperiode” na beëindiging van de functie tot drie jaar.
Bij de gebouwen van de commissie en de Europese Raad stonden activisten uitgedost als Barroso en de oud-commissarissen Karel De Gucht en Neelie Kroes. Haar overall was behangen met de logo’s van onder meer de bank Merrill Lynch en taxibedrijf Uber waarvoor ze aan de slag is gegaan.
,,Het publiek heeft gesproken en heeft er genoeg van”, zei Dennis de Jong (SP), co-voorzitter van de transparantiecommissie van het Europees Parlement. ,,Ethisch bewustzijn over dit onderwerp lijkt te ontbreken. Voor Kroes is genoeg kennelijk nooit genoeg. Dit kan zo niet doorgaan.”
Verdachte carrièrestap
De PVV vroeg woensdag aandacht voor een ,,verdachte carrièrestap” van de Griekse oud-EU-commissaris Maria Damanaki (Visserij en Maritieme Zaken). Zij trad vorig jaar, twee maanden na haar mandaat in Brussel, aan bij de Amerikaanse natuurbeschermingsorganisatie The Nature Conservancy (TNC).
,,In het bestuur zitten topmannen van onder meer Goldman Sachs, Google en Alibaba”, schrijft PVV-Europarlementariër Olaf Stuger. ,,Het heeft er alle schijn van dat dit baantje is geregeld tijdens Damanaki’s zittingsperiode als Eurocommissaris.”
VK 07.10.2016 Voormalig Europees Commissaris Benita Ferrero-Waldner heeft tegen de regels in verzwegen dat ze vrijwel direct na haar Brusselse werk in 2010 aan de slag ging bij een Spaanse exporteur van windturbines. Toenmalig Commissievoorzitter Barroso heeft de kwestie intern met de mantel der liefde bedekt. Barroso is recent in opspraak gekomen door zijn overstap naar de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs.
De onthulling dat de Oostenrijkse Ferrero-Waldner de gedragscode voor Commissarissen schond, komt op het moment dat het Europees Parlement, de Europese Ombudsman en organisaties als Corporate Europe Observatory grote druk op de huidige Commissie uitoefenen om de gedragscode aan te scherpen.
Parlementariërs oordeelden deze week snoeihard over de carrièreswitch van Barroso, maar ook over oud-Commissaris Kroes die haar betrokkenheid bij een vennootschap op de Bahama’s destijds heeft achtergehouden. Een Duitse europarlementariër stelde dat een Commissie geleid door geld net zo gevaarlijk is als een Commissie geleid door de maffia.
Europarlement woest om EU-‘maffia’
Oud-EU-Commissaris Ferrero-Waldner verzweeg haar overstap naar een Spaans bedrijf, gedekt door voorzitter Barroso. Kan Junckers Europese Commissie er nog een schandaal bij hebben? Lees hier verder.
Ferrero-Waldner was Europees Commissaris van 2004-2010. Ze had buitenlands beleid, nabuurschap en handel in haar portefeuille. Het weerhield haar er niet van vrijwel direct na haar vertrek uit Brussel aan de slag te gaan bij het Spaanse Gamesa, een grote exporteur van windmolens.
Ze legde deze baan niet voor aan de Commissie, zoals de gedragscode voorschrijft. De code verbiedt verder oud-Commissarissen de eerste 18 maanden na hun vertrek een nieuwe baan te accepteren die raakt aan hun vroegere portefeuille. Voor Ferrero-Waldner, die handel in haar pakket had, was de keuze voor Gamesa naar verwachting afgewezen.
De Europese Ombudsman dook in de kwestie nadat een anonieme bron het gewraakte arbeidscontract had opgestuurd. Het vernietigende rapport over de kwestie verscheen in juni maar Ferrero-Waldner dwong met een rechtszaak af dat het verslag geheel werd geanonimiseerd. Onderzoek door de Volkskrant leidde naar notulen van een Commissievergadering waarin de naam wel werd genoemd.
Volgens de Ombudsman ondermijnde Barroso de geloofwaardigheid van de EU
De Ombudsman oordeelt dat Barroso als Commissievoorzitter ‘wanbestuur’ heeft geleverd door Ferrero-Waldner niet te straffen voor haar handelwijze. Hij had naar de Europese rechter kunnen stappen om de Oostenrijkse haar pensioenrechten af te nemen. Volgens de Ombudsman ondermijnde Barroso de geloofwaardigheid van de EU met zijn zeer inschikkelijke opstelling.
NU 06.10.2016 De ‘Bahama-affaire’ van oud-commissaris Neelie Kroes is doorverwezen naar het ethisch comité van de Europese Commissie. Dat heeft een woordvoerder van de commissie woensdagavond in Brussel bevestigd.
Voorzitter Jean-Claude Juncker schakelt het interne adviesorgaan rond integriteitskwesties in omdat Kroes haar directeurschap bij een bedrijf op de Bahama’s bij haar hernieuwde aanstelling als commissaris in 2009 heeft verzwegen.
Hij had haar schriftelijke opheldering gevraagd en die gekregen, maar gaat in de kwestie nu een stap verder. De waakhond oordeelt of ex-commissarissen zich aan de gedragscodes houden.
Het comité is al een onderzoek begonnen naar mogelijke belangenverstrengeling van haar toenmalige baas, Junckers voorganger José Barroso. De Portugees is onlangs gaan werken bij zakenbank Goldman Sachs, maar lijkt al tijdens zijn hoge positie in Brussel nauwe banden met de bank te hebben onderhouden.
Juridische redenen
Om “juridische redenen” wil Brussel niets zeggen over de uitleg die Kroes Juncker heeft gegeven over de affaire. Maar ze heeft zelf eerder gezegd dat het om een administratieve vergissing op de Bahama’s gaat. Ook heeft ze erkend de gedragscode voor oud-commissarissen te hebben geschonden en de consequenties te aanvaarden.
Het Europees Parlement wil die gedragscode aanscherpen en bovendien de 75-jarige Kroes aan de tand voelen over de kwestie die vorige maand via de ‘BahamaLeaks’ naar buiten kwam.
Het parlement had zowel bij haar aanstelling in 2004 als commissaris voor Mededinging als in 2009 bij die als commissaris voor de Digitale Agenda zorgen geuit over haar banden met het bedrijfsleven.
Telegraaf 06.10.2016 De ‘Bahama-affaire’ van oud-commissaris Neelie Kroes is doorverwezen naar het ethisch comité van de Europese Commissie. Dat heeft een woordvoerder van de commissie woensdagavond in Brussel bevestigd.
Voorzitter Jean-Claude Juncker schakelt het interne adviesorgaan rond integriteitskwesties in omdat Kroes haar directeurschap bij een bedrijf op de Bahama’s bij haar hernieuwde aanstelling als commissaris in 2009 heeft verzwegen. Hij had haar schriftelijke opheldering gevraagd en die gekregen, maar gaat in de kwestie nu een stap verder. De waakhond oordeelt of ex-commissarissen zich aan de gedragscodes houden.
Het comité is al een onderzoek begonnen naar mogelijke belangenverstrengeling van haar toenmalige baas, Junckers voorganger José Barroso. De Portugees is onlangs gaan werken bij zakenbank Goldman Sachs, maar lijkt al tijdens zijn hoge positie in Brussel nauwe banden met de bank te hebben onderhouden.
Om ,,juridische redenen” wil Brussel niets zeggen over de uitleg die Kroes Juncker heeft gegeven over de affaire. Maar ze heeft zelf eerder gezegd dat het om een administratieve vergissing op de Bahama’s gaat. Ook heeft ze erkend de gedragscode voor oud-commissarissen te hebben geschonden en de consequenties te aanvaarden.
Het Europees Parlement wil die gedragscode aanscherpen en bovendien de 75-jarige Kroes aan de tand voelen over de kwestie die vorige maand via de ‘BahamaLeaks’ naar buiten kwam. Het parlement had zowel bij haar aanstelling in 2004 als commissaris voor Mededinging als in 2009 bij die als commissaris voor de Digitale Agenda zorgen geuit over haar banden met het bedrijfsleven.
VK 05.10.2016 Neelie Kroes moet verschijnen voor een ethische commissie in Brussel. Tijdens haar termijnen als Eurocommissaris was ze ook betrokken in het bestuur van een offshorebedrijf op de Bahama’s.
Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft een intern adviesorgaan rond integriteitskwesties ingeschakeld. Eerder had Kroes al schriftelijke opheldering gestuurd naar de leider van de Europese Commissie, maar dat blijkt nu niet genoeg. De ethische commissie moet uitwijzen of Kroes zich aan de integriteitsregels heeft gehouden.
Om ‘juridische redenen’ wil Brussel niets zeggen over de uitleg die Kroes Juncker heeft gegeven over de affaire. Maar ze heeft zelf eerder gezegd dat het om een administratieve vergissing op de Bahama’s gaat. Ook heeft ze erkend de gedragscode voor oud-commissarissen te hebben geschonden en de consequenties te aanvaarden.
Consequenties
Het Europees Parlement wil die gedragscode aanscherpen en bovendien de 75-jarige Kroes aan de tand voelen over de kwestie die vorige maand via de ‘BahamaLeaks’ naar buiten kwam. Het parlement had zowel bij haar aanstelling in 2004 als commissaris voor Mededinging als in 2009 bij die als commissaris voor de Digitale Agenda zorgen geuit over haar banden met het bedrijfsleven.
Ook de vroegere voorzitter van de Europese Commissie moet binnenkort voor de integriteitscommissie verschijnen. Hij kreeg een belangrijke functie bij de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs. De bank is omstreden omdat Goldman Sachs een belangrijke rol speelde in het begin van de financiële crisis in 2008.
Telegraaf 05.10.2016 De ’Bahama-affaire’ van oud-commissaris Neelie Kroes is doorverwezen naar het ethisch comité van de Europese Commissie. Dat heeft een woordvoerder van de commissie woensdagavond in Brussel bevestigd.
Voorzitter Jean-Claude Juncker schakelt het interne adviesorgaan rond integriteitskwesties in omdat Kroes haar directeurschap bij een bedrijf op de Bahama’s bij haar hernieuwde aanstelling als commissaris in 2009 heeft verzwegen. Hij had haar schriftelijke opheldering gevraagd en die gekregen, maar gaat in de kwestie nu een stap verder. De waakhond oordeelt of ex-commissarissen zich aan de gedragscodes houden.
Het comité is al een onderzoek begonnen naar mogelijke belangenverstrengeling van haar toenmalige baas, Junckers voorganger José Barroso. De Portugees is onlangs gaan werken bij zakenbank Goldman Sachs, maar lijkt al tijdens zijn hoge positie in Brussel nauwe banden met de bank te hebben onderhouden.
Om „juridische redenen” wil Brussel niets zeggen over de uitleg die Kroes Juncker heeft gegeven over de affaire. Maar ze heeft zelf eerder gezegd dat het om een administratieve vergissing op de Bahama’s gaat. Ook heeft ze erkend de gedragscode voor oud-commissarissen te hebben geschonden en de consequenties te aanvaarden.
Het Europees Parlement wil die gedragscode aanscherpen en bovendien de 75-jarige Kroes aan de tand voelen over de kwestie die vorige maand via de ’BahamaLeaks’ naar buiten kwam. Het parlement had zowel bij haar aanstelling in 2004 als commissaris voor Mededinging als in 2009 bij die als commissaris voor de Digitale Agenda zorgen geuit over haar banden met het bedrijfsleven.
AD 05.10.2016 Een interne integriteitscommissie van de Europese Commissie gaat onderzoek doen naar Neelie Kroes. Commissievoorziter Jean-Claude Juncker heeft daarom gevraagd. Het Financieele Dagblad meldt dat op basis van bronnen in Brussel.
Eerst Panama Papers, nu Bahama Leaks
Het ICIJ, een internationaal samenwerkingsverband van zo’n 300 onderzoeksjournalisten, dat zich eerder boog over de zogenaamde Panama Papers, heeft met de Bahama Leaks opnieuw een grootschalig financieel dossier aangeboord. Dat de Bahama’s geliefd zijn als belastingparadijs was al langer bekend, maar met dit dossier heeft het ICIJ 1,3 miljoen documenten in handen over meer dan 175.000 offshorebedrijven gevestigd op de eilandengroep. De bedrijven werden opgericht tussen 1990 en 2016.
In de tijd dat Kroes eurocommissaris was, was ze ook directeur van een offshorebedrijf op de Bahama’s. Kroes had die functie moeten melden, maar deed dit niet. Onderzoek van FD en dagblad Trouw onthulde dit als onderdeel van de zogenaamde Bahama Leaks.
In gelekte documenten staat Kroes te boek als bestuurder van Mint Holding Ltd. dat zich in 2000 vestigde op de Bahama’s. Kroes zou van 4 juli 2000 tot 1 oktober 2009 ‘director’ zijn geweest. de oud Eurocommissaris zegt dat Mint nooit operationeel is geweest.
Administratieve fout
Ook zou ze nooit aandelen in de firma hebben gehad. Kroes zou, naar eigen zeggen, al in 2002 bij Mint Holdings zijn uitgeschreven. Dat dat uiteindelijk pas in 2009 gebeurde, wijt ze aan een administratieve fout.
Telegraaf 03.10.2016 Ruim veertig sociaaldemocratische Europarlementariërs hebben een klacht ingediend bij de Europese Commissie naar aanleiding van de affaire rond oud-mededingscommissaris Neelie Kroes, op initiatief van PvdA-delegatieleider Paul Tang. Onlangs werd bekend dat zij in haar ‘Brusselse’ periode tegen de regels in niet had gemeld dat ze tussen 2000 tot 2009 directeur was van een offshorebedrijf op de Bahama’s.
Omdat het gevaar van belangenverstrengeling te groot is, moet de gedragscode voor huidige en voormalige EU-commissarissen flink worden aangescherpt, schrijven de Europarlementariërs. Tang kondigt aan dat als de commissie niet naar tevredenheid reageert op de klacht, hij de zaak aandraagt bij Europees ombudsman Emily O’Reilly. Zij trok vorige maand al aan de bel over oud-commissievoorzitter José Manuel Barroso, die een functie bij zakenbank Goldman Sachs heeft aanvaard.
Kroes is inmiddels onder meer adviseur van taxibedrijf Uber, wat op zich is toegestaan na de ‘afkoelingsperiode’ van achttien maanden. De sociaaldemocraten willen dat dat drie jaar wordt. ,,Het is onverteerbaar dat Europese toppolitici kort na hun vertrek in dienst treden bij bedrijven waarvoor zij eerder als politiek verantwoordelijken de regels opstelden’’, stelt Tang maandag. ,,Dat is onaanvaardbare belangenverstrengeling. Grote bedrijven lijken met hun miljoenen politieke invloed te kopen.”
Verder zouden pensioen- of overbruggingstoelages moeten worden teruggehaald bij (oud-)commissarissen die de regels overtreden. Daarnaast zouden ze als ‘gewone’ lobbyisten moeten worden behandeld als ze voor een bedrijf werken.
Het Europees Parlement debatteert dinsdag over het voorkomen van belangenconflicten bij commissarissen.
AD 03.10.2016 Ruim veertig sociaaldemocratische Europarlementariërs hebben een klacht ingediend bij de Europese Commissie naar aanleiding van de affaire rond oud-commissaris Neelie Kroes. PvdA-delegatieleider Paul Tang heeft daartoe het initiatief genomen.
Omdat het gevaar van belangenverstrengeling te groot is, moet de gedragscode voor huidige en voormalige EU-commissarissen flink worden aangescherpt, schrijven de Europarlementariërs. Kroes heeft al erkend de gedragscode te hebben geschonden en zegt de consequenties te aanvaarden. ,,Mevrouw Kroes heeft de regels kennelijk niet gerespecteerd”, zei een woordvoerder van de Europese Commissie eerder.
Tang kondigt aan dat als de commissie niet naar tevredenheid reageert op de klacht, hij de zaak aandraagt bij Europees ombudsman Emily O’Reilly. Die trok vorige maand al aan de bel over oud-commissievoorzitterJosé Manuel Barroso, die een functie bij zakenbank Goldman Sachs heeft aanvaard.
Kroes is inmiddels onder meer adviseur van taxibedrijf Uber, wat op zich is toegestaan na de ‘afkoelingsperiode’ van achttien maanden. De sociaaldemocraten willen dat dat drie jaar wordt. ,,Het is onverteerbaar dat Europese toppolitici kort na hun vertrek in dienst treden bij bedrijven waarvoor zij eerder als politiek verantwoordelijken de regels opstelden”, vindt Tang. ,,Dat is onaanvaardbare belangenverstrengeling. Grote bedrijven lijken met hun miljoenen politieke invloed te kopen.”
Verder zouden pensioen- of overbruggingstoelages moeten worden teruggehaald bij (oud-)commissarissen die de regels overtreden. Daarnaast zouden ze als ‘gewone’ lobbyisten moeten worden behandeld als ze voor een bedrijf werken.
Het Europees Parlement debatteert morgen over het voorkomen van belangenconflicten bij commissarissen.
NU 27.09.2016 De Europese Commissie wil ”om juridische redenen” niets zeggen over de uitleg die oud-EU-commissaris Neelie Kroes geeft over het verzwijgen van haar banden met een op de Bahama’s gevestigd bedrijf.
Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft volgens zijn woordvoerder een antwoord ontvangen op zijn verzoek om een nadere toelichting.
De correspondentie tussen Juncker en Kroes is ”vertrouwelijk”, aldus de woordvoerder dinsdag, die zei te vrezen dat hij voor de rechter wordt gesleept als hij eruit zou citeren. ”Wij zullen haar antwoord analyseren.”
Brussel onderzoekt of het nodig is maatregelen te treffen tegen de Nederlandse oud-commissaris voor Mededinging en de Digitale Agenda.
Aan de tand voelen
Het Europees Parlement heeft dinsdag besloten de 75-jarige Kroes aan de tand te gaan voelen over de kwestie.
Werner Langen, voorzitter van de enquêtecommissie die is opgericht na onthullingen over belastingontwijking in de Panama Papers, zei dinsdag haar als eerste van (oud-)commissarissen en politici op te roepen voor de zogeheten PANA-commissie.
Het parlement heeft haar aanstelling in 2004 schoorvoetend goedgekeurd uit bezorgdheid over haar belangenverstrengeling met het bedrijfsleven.
Onder vuur
Kroes ligt onder vuur sinds via de BahamaLeaks bekend werd dat zij een deel van haar Brusselse periode stond ingeschreven als bestuurder van een vennootschap in het belastingparadijs.
Ze heeft al erkend de gedragscode te hebben geschonden en zegt de consequenties te aanvaarden.
Telegraaf 27.09.2016 De Europese Commissie wil “om juridische redenen” niets zeggen over de uitleg die oud-EU-commissaris Neelie Kroes geeft over het verzwijgen van haar banden met een op de Bahama’s gevestigd bedrijf. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft volgens zijn woordvoerder een antwoord ontvangen op zijn verzoek om een nadere toelichting.
De correspondentie tussen Juncker en Kroes is “vertrouwelijk”, aldus de woordvoerder dinsdag, die zei te vrezen dat hij voor de rechter wordt gesleept als hij eruit zou citeren. “Wij zullen haar antwoord analyseren.” Brussel onderzoekt of het nodig is maatregelen te treffen tegen de Nederlandse oud-commissaris voor Mededinging en de Digitale Agenda.
Kroes ligt onder vuur sinds via de BahamaLeaks bekend werd dat zij een deel van haar Brusselse periode stond ingeschreven als bestuurder van een vennootschap in het belastingparadijs. Ze heeft al erkend de gedragscode te hebben geschonden en zegt de consequenties te aanvaarden.
Twee zorginstellingen zijn een onderzoek begonnen naar mogelijk frauduleuze praktijken van DENK-voorman Selçuk Öztürk, blijkt uit berichtgeving vanNRC. Het is niet bepaald voor het eerst dat een politicus in opspraak komt in de media en dat daaruit justitioneel integriteitsonderzoek volgt.
Aanval op media Dinsdag 14 juni valt DENK de Nederlandse media aan met een filmpje waarin zij het publiek waarschuwen voor hoe ‘de media zich als een rechter het vonnis velt en iemand monddood maakt’.
De partij die zich beklaagt over racisme, discriminatie en het wegzetten van groepen uit de samenleving bedient zich met het filmpje feitelijk van dezelfde tactiek als haar tegenstanders.
De Turkse politicus was zich al bewust dat het onderzoek naar zijn zakengeschiedenis werd gepubliceerd toen zijn partij de video op Facebook zette. DENK beticht de pers ervan mensen ‘monddood te willen maken’. ‘Jij bepaalt waar je wel of niet in gelooft,’ zegt partijgenoot Tunahan Kuzu. ‘Jij bent verstandig genoeg om door het spel heen te prikken.
In het filmpje op Facebook hekelden de politici de Nederlandse pers. ‘Trap er niet in,’ waarschuwde de tweemansfractie op dinsdag. De partij waarschuwde zijn achterban voor ‘de poortwachters van de gevestigde orde’: de media. Toen hadden deonderzoeksjournalisten vanNRCal om een reactie van Öztürk gevraagd.
Te danken
‘Denk heeft Nederland aan het denken gezet, wij worden nu overal gehoord,’ zegt Tweede Kamerlid Selcuk Ozturk in het filmpje. Dat DENK dit heeft bereikt, is juist te danken aan de media. Simons mocht samen met de andere DENK kopstukken aanschuiven bij De Wereld Draait Door nadat zij de overstap naar de politiek maakte.
Sterker nog, Simons was zelfs jarenlang tafeldame bij dit tv-programma, dat een van de best bekeken tv-programma’s van Nederland is. Geen woord daarover in het filmpje. De kijker wordt gevangen in het frame van DENK: de media vormen de vierde macht en maakt DENK monddood.
Cover
Op welke manier DENK monddood wordt gemaakt verklaren zij niet. Logisch, DENK is nooit monddood gemaakt. Twee weken terug zette Elsevier Simons nog op de cover met als titel: ‘Nederland is ook van Sylvana’. Die cover en de zendtijd van liefst 19 minuten en 14 seconden bij De Wereld Draait Door is de partij klaarblijkelijk vergeten.
Dat neemt niet weg dat Nederland ook van DENK is, ondanks de selectieve waarheid die de kopstukken verspreiden. Gelukkig spreekt Kamerlid Kuzu de kijkers nog met geheven vinger toe. Denk gaat er vanuit dat ‘jij wijs en verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken.’ Aan die boodschap kunnen wij slechts gehoor geven: Trap niet in de selectieve waarheden van DENK.
Woensdag 15 juni treedt NRCnaar buiten met een journalistiek onderzoek naar mogelijk frauduleuze zaken van Selçuk Öztürk. Nog voor het filmpje werd geplaatst, was Özturk op de hoogte van het lopende journalistieke onderzoek.
Frauduleus
Öztürks bedrijf, toen hij als raadslid in Roermond werkte, zou een een opdracht hebben gekregen van gehandicapteninstelling Reinaerde. Om die opdracht in de wacht te slepen zou de Turkse politicus een deal hebben gemaakt met een medewerker van de organisatie.
Bij een andere zorginstelling, Daelzicht in Limburg, kwamen ook geruchten over de ‘frauduleuze zaakjes’ van Öztürk naar buiten. De politicus werkte toentertijd als voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Roermond en kocht via zijn bedrijf twee panden van Daelzicht. De panden, een woonhuis en een groter gebouw, waren samen ongeveer 610.000 euro waard, aldusNRC. Toch werden de panden uiteindelijk voor 400.000 euro verkocht, veel minder dan eerst verwacht.
Öztürk zou ook nog eens met de omstreden wethouderJos van Reyhebben overlegd, waarna het college van Burgemeester en Wethouders bereid was het bestemmingsplan van het grotere gebouw te wijzigen, zodat Öztürk er een hotel in kon beginnen. De gelegenheid om het pand als horecagebouw te gebruiken zou de waarde flink doen stijgen, maar daarover werd niets gezegd tegen de toezichthouder, terwijl dat wel zou moeten.
Winst
Door de deal met het college en het verzwijgen van de bestemmingsplanwijziging heeft het gebouw Öztürk veel opgeleverd: het heeft hem uiteindelijk minder dan 10 procent gekost van de waarde waarvoor het pand is verzekerd bij Daelzicht, volgens NRC.
Vriendjespolitiek versus Clientelisme
Erzou sprake zijn van vriendjespolitiek, en hij wordt beschuldigd van mogelijke omkoping. Öztürk reageert op het nieuws dat de Limburgse zorginstelling Daelzicht een integriteitsonderzoek naar hem is begonnen. De in opspraak gerichte politicus spreekt over vele feitelijke onjuistheden in de berichtgeving. de berichtgeving zou een een ‘politieke achtergrond’ hebben: de ‘gevestigde orde’ zou hem ineen kwaad daglichtproberen te plaatsen.
Het is niet ondenkbaar’ dat de beweging van de ex-PvdA’ers Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk zo succesvol wordt dat zij zetels gaan halen bij de volgende verkiezingen. Dat zeggen oud-PvdA-Kamerlid Metin Çelik (eveneens met Turkse achtergrond) en opiniepeiler Maurice de Hond in gesprekken met NU.nl. “Met de onvrede onder met name hoogopgeleide Turken kan het zomaar zijn dat deze partij succesvol wordt”, zegt Çelik.
Maurice de Hond heeft de potentie van de beweging nog niet gepeild, maar stelt wel dat de twee ex-PvdA’ers 1 á 2 zetels zouden kunnen halen. De rumoer rondom de twee geroyeerde Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk leidde verrassend genoeg tot slechts één zetelverlies voor de PvdA. Volgens een peiling van Maurice de Hond staat de partij op dit moment op elf zetels, 27 minder dan ze nu daadwerkelijk in de Tweede Kamer hebben.
Turkije
De Turkse regering noemde al eerder de “ongegronde racistische aanvallen van de laatste tijd” onaanvaardbaar. Toen dat nieuws bekend werd, ontvingen ze grote steun vanuit de Turkse gemeenschap. Onder anderen de adviseur Religieuze Zaken van de Turkse ambassade in Den Haag feliciteerde het tweetal met hun ‘moedige besluit’. zie verder
Exodus stoppen
De Exodus kan volgens Al De’emeh tot staan worden gebracht door ‘de voedingsbodem, namelijk de mislukte integratiepolitiek van het Westen, weg te nemen’. ,,De socialisten hebben moslims misbruikt als stemvee, de populisten hebben onnodig veel olie op het vuur gegooid en de Imams moeten toegeven dat ze hebben gefaald,” aldus Al De’emeh.
Jos van Rey (VVD), ook wel ‘de koning van Roermond’ genoemd door zijn opgebouwde macht en netwerk in de stad, wordt verdacht van omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Op 1 oktober 2011 werd Van Rey door Limburgse kranten beschuldigd van belangenverstrengeling. Twee dagen later gaf burgemeester Henk van Beers opdracht tot het uitvoeren van een integriteitsonderzoek. In de daaropvolgende jaren bleef het onderzoek lopen en heeft Van Rey veel media-aandacht gekregen. Het Openbaar Ministerie eist twee jaar cel. Op 12 juli is de uitspraak.
James Sharpe (PVV), behaalde in 2008 het voorpaginanieuws toen zijn bedrijf in Hongarije werd beboet voor het misleiden van klanten met sms-berichten. HetEindhovens Dagblad meldde in 2010 dat Sharpe in 1991 een topatleet zou hebben mishandeld. Sharpe heeft hierom een klacht ingediend tegen het blad. De Raad voor de Journalistiek heeft Sharpe in het gelijk gesteld dat het ED Sharpe ten onrechte heeft beschuldigd van geweld. Na alle commotie stapte Sharpe op als Tweede Kamerlid.
Mark Verheijen (VVD), trad op 27 februari 2015 terug als Tweede Kamerlid voor de VVD. De aanleiding hiervan dat er onverantwoorde declaraties aan het licht waren gekomen. Die declaraties bevatten onder meer flessen wijn van 127 euro per stuk. Elsevier berichtte in november vorig jaar over een bedelbrief van Verheijen aan het adres van de controversiële Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol stuurde, waarin hij vroeg om een bijdrage voor zijn verkiezingscampagne. Van Pol heeft Verheijen in totaal 6.750 euro betaald.
Peter Moerenhout (PvdA), oud-wethouder van de gemeente Drimmelen, trad in 2007 af als wethouder nadat Omroep Brabant een anonieme brief publiceerde waarin hij van uitkeringsfraude werd beschuldigd. De rechter oordeelde dat de oud-wethouder bij zijn wachtgeldregeling opzettelijk had gefraudeerd en veroordeelde hem tot een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van vier maanden.
Henk Krol (50Plus), als voorman van de ouderenpartij, blijkt jarenlang geen werkgeversbijdrage voor de pensioenen van zijn werkgevers betaald te hebben. Het geld hield hij achter. Dat onthulde de Volkskrantin oktober 2013. Hij zou verder hebben gefraudeerd met subsidiegeld dat bedoeld was voor homo-emancipatie. Op 26 januari 2016 heeft het Openbaar Ministerie bekend gemaakt dat het onderzoek naar Krol wordt gestaakt omdat het onderzoek geen verdenking van subsidiefraude heeft opgeleverd.
Tubantia 07.06.2020 Er komt een tweede integriteitsonderzoek naar een zaak waarbij Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk betrokken was. Vanochtend bleek al dat de Limburgse zorginstelling Daelzicht onderzoek doet naar een transactie met Öztürk. Nu gaat ook de Utrechtse zorginstelling Reinaerde zijn handelswijze na.
Dat schrijft Reinaerde op de website. Aanleiding is de publicatie van NRC, waaruit blijkt dat er mogelijk sprake is van omkoping door Öztürk. Het gaat om een onderzoek dat hij deed in 2007, als ondernemer, naar de woonwensen van oudere allochtonen. Deze opdracht zou hij volgens NRC hebben gekregen door een medewerker van Reinaerde om te kopen.
,,Daar wisten wij niets vanaf. We gaan daarom onderzoek doen naar de gang van zaken,” zegt een woordvoerder van de zorginstelling. Met de opdracht zou 15.000 euro zijn gemoeid.
Opmerkelijk
Wat het onderzoek heeft opgeleverd is volgens Reinaerde niet meer te achterhalen. Daelzicht doet onderzoek naar de verkoop van een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk in 2011. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd.
Öztürk zegt een onderzoek naar hem toe te juichen. Hij zegt dat in een reactie op het nieuws dat Daelzicht het onderzoek heeft geopend. ,,Ik sta voor openheid en ben bereid om met volledige inzet mee te werken aan alle vormen van onafhankelijk onderzoek”, aldus Öztürk. Hij spreekt over vele feitelijke onjuistheden in de berichtgeving.
Politiek leider Tunahan Kuzu van DENK laat weten ,,het volste vertrouwen te hebben in de heer Öztürk”. Ook stelt hij dat de beweging ,,als één blok achter Öztürk staat en zal blijven staan.” Hij zegt dat DENK geen volksvertegenwoordigers veroordeelt op basis van mediaberichten. ,,Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet.” Ex-PvdA’er Öztürk zat in 2011 nog niet in de Kamer.
VK 07.02.2017 Selçuk Öztürk heeft er lang over nagedacht maar nu is het alsnog zover: het Tweede Kamerlid van Denk daagt NRC Handelsblad voor de rechter vanwege een publicatie uit juni 2016.
Toen meldde de krant na onderzoek dat twee zorginstellingen Öztürk ervan zouden verdenken laakbaar te hebben gehandeld bij zakelijke transacties, in de tijd dat hij nog geen Kamerlid was. Zo zou hij een medewerker van de Utrechtse zorginstelling Reinaerde 1.000 euro hebben gegeven omdat die zou hebben geholpen bij het binnenhalen van een adviesopdracht.
Karaktermoord
NRC Handelsblad heeft dan ook aantoonbaar gepoogd om karaktermoord te plegen op een volksvertegenwoordiger
Öztürk verweerde zich van meet af aan fel. Nu wijst hij erop dat uit onderzoeken niet is gebleken dat hij verkeerd heeft gehandeld. ‘NRC Handelsblad heeft dan ook aantoonbaar gepoogd om karaktermoord te plegen op een volksvertegenwoordiger, waarbij de naam en het imago van de politieke beweging Denk zijn beschadigd.’
Öztürk zegt nu naar de rechter te stappen omdat NRC niet zou willen verschijnen bij een zitting van de Raad voor de Journalistiek, waar de politieke beweging eerder een procedure tegen de krant aanspande. De hoofdredactie van NRC, die eerder al liet weten de zaak met vertrouwen tegemoet te zien, ontkende dinsdag die beschuldiging: de zitting is op verzoek van de krant slechts een maand uitgesteld. ‘De betreffende zitting was aanvankelijk op 24 februari, maar werd verplaatst naar 24 maart.’ De Raad voor de Journalistiek bevestigt dit en laat weten ‘not amused’ te zijn over de manier waarop Denk de gang van zaken voorstelt.
NU 07.02.2017 De politieke partij Denk sleept het NRC Handelsblad voor de rechter vanwege publicaties die de krant deed over voorzitter van de partij, Selçuk Öztürk.
Dat maakt de partij dinsdag bekend.
In juni berichtte de krant dat twee zorginstellingen Öztürk ervan zouden verdenken laakbaar te hebben gehandeld bij zakelijke transacties in de tijd dat hij nog geen Kamerlid was. Özturk noemt de berichtgeving ”onwaar en suggestief”.
In juli werd bekend dat de Utrechtse zorginstelling Reinaerde geen aanleiding zag voor nader onderzoek naar de gunning van een opdracht in 2007. In december bleek dat ook bij de verkoop van een pand door de instelling Daelzicht aan Öztürk geen verwijten werden gemaakt.
VerstekÖztürk zegt tegen NU.nl dat hij de zaak voor de Raad voor de Journalistiek wilde afhandelen, maar dat NRC verstek laat gaan waardoor de zitting niet kan plaatsvinden. “Ik heb ze de gelegenheid gegeven de zaak netjes af te handelen. Nu moet ik wel naar de rechter om mijn gelijk te halen”, aldus Öztürk.
Navraag bij NRC Handelsblad leert dat de Raad voor de Journalistiek de zitting heeft verschoven naar 24 maart. “Dat wij verstek laten gaan is echt onzin”, zegt NRC-journalist Joep Dohmen. “NRC Handelsblad onderschrijft de Raad voor de Journalistiek en wij laten nooit verstek gaan.”
De Raad voor de Journalistiek bevestigt dat de zitting is verplaatst. “Het kan voorkomen dat een van de beide partijen verhinderd is”, zegt de Raad die daaraan toevoegt dat Öztürk hierover is geïnformeerd.
Telegraaf 07.02.2017 DENK-voorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk daagt NRC Handelsblad voor de rechter, vanwege berichtgeving door NRC Handelsblad over hem. Dat heeft de politieke partij DENK dinsdag aangekondigd.
In juni berichtte de krant dat twee zorginstellingen Öztürk ervan zouden verdenken laakbaar te hebben gehandeld bij zakelijke transacties, in de tijd dat hij nog geen Kamerlid was. Öztürk noemt de berichtgeving onwaar en wijst erop dat uit onderzoeken niet is gebleken dat hij verkeerd heeft gehandeld.
„We kunnen als samenleving niet accepteren dat er geprobeerd wordt om gekozen volksvertegenwoordigers monddood te maken met valse berichten. Ik ben nu genoodzaakt om via de juridische weg mijn recht te halen”, aldus het Kamerlid. Hij heeft ook een procedure aangespannen bij de Raad voor de Journalistiek.
’Journalistiek prutswerk’
Volgens Öztürk weigert NRC te verschijnen voor de Raad voor de Journalistiek (RvdJ). „Het NRC weet dat zij ’journalistiek’ prutswerk geleverd hebben. Daarom durven ze niet te komen naar de zitting bij de Raad voor de Journalistiek”, aldus de parlementariër in een persbericht.
Klopt niet, stelt de hoofdredactie van NRC op de site van de krant. „Op verzoek van NRC besloot de Raad voor de Journalistiek de zaak een maand te verplaatsen van 24 februari naar 24 maart en heeft dat drie weken geleden aan Öztürk laten weten.”
Onjuist beeld
Een woordvoerster van de RvdJ bevestigt de uitleg van NRC. De raad vindt dat het persbericht Öztürk een onjuist beeld schetst van de gang van zaken. „We hadden de klacht van Öztürk ontvangen en hebben de behandeling tijdens de zitting van 24 februari ingepland. NRC liet weten die dag verhinderd te zijn. De raad wil partijen de gelegenheid geven hun zaak toe te lichten en we hebben de behandeling naar 24 maart verschoven. Dat hebben we Öztürk ook laten weten.”
Elsevier 07.02.2017 DENK-voorzitter Selçuk Öztürk sleept NRC Handelsbladvoor de rechter. Het gaat om eerdere berichtgeving van de krant over de politicus.
NRC berichtte in juni dat twee zorginstellingen Öztürk ervan zouden verdenken laakbaar te hebben gehandeld bij zakelijke transacties, in de tijd dat hij nog geen Kamerlid was. Öztürk noemt de berichtgeving onwaar, en benadrukt dat uit onderzoek niet is gebleken dat hij verkeerd heeft gehandeld.
Ook Kuzu waarschuwt voor NRC
‘We kunnen als Kamerlid niet accepteren dat er geprobeerd wordt om gekozen volksvertegenwoordigers monddood te maken met valse berichten. Ik ben nu genoodzaakt om via de juridische weg mijn recht te halen,’ aldus Öztürk.
Eerder op de dag kwam ook Tunahan Kuzu, de lijsttrekker van DENK, met een waarschuwing aan zijn achterban over een nieuw ‘kulverhaal’ van NRC. De krant beschikt vermoedelijk over gevoelige informatie over de partij. Kuzu waarschuwt zijn aanhang: ‘Trap er niet in.’
Omdat het goed gaat met DENK, maakt de ‘gevestigde politieke orde’ zich zorgen, aldus Kuzu. In een video op Facebook beweert hij dat ‘de poortwachters van deze orde’ worden ingezet: de media spannen samen tegen de jonge partij.
Ook ‘serieus medium’ stelt zich op als ‘poortwachter’
Kuzu noemt niet alleen De Telegraaf en omroep PowNed, maar ook NRCHandelsblad (‘een “serieus geacht” medium’) als ‘poortwachter’. ‘Meerdere journalisten van NRC Handelsblad zijn op dit moment aan het graven en aan het wroeten om iets te vinden over DENK. En binnenkort zullen ze vast en zeker weer met een kulverhaal komen,’ voorspelt Kuzu.
De waarschuwing aan de achterban van DENK – ‘Laat je niet misleiden, houd het in de gaten, trap er niet in’ – is opvallend. De dag voordat NRC Handelsblad in juni het stuk over het onderzoek naar partijvoorzitter Selçuk Öztürk publiceerde, kwam DENK ook met een video met een waarschuwing.
Toen de onderzoeksjournalisten vanNRC om een reactie van Öztürk vroegen, werd dit verzoek genegeerd. In plaats daarvan plaatste DENK, toen nog met presentatrice Sylvana Simons, een video op Facebook. Ook toen werd de schuld gelegd bij de ‘poortwachters van de gevestigde orde’.
‘De media bepalen voor een groot deel wat jij en ik als waarheid voorgeschoteld krijgen,’ aldus Simons in juni. De pers zou politici ‘monddood willen maken’. ‘Wij geloven erin dat jij wijs en verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken,’ zei lijsttrekker Kuzu. ‘Trap er dus niet in.’
NRC schreef in juni over de handelwijze van Öztürk bij de twee zorginstellingen. Hij zou onder meer achterkamerdeals hebben gesloten met lokale politici en hij werd beschuldigd van mogelijke omkoping. NRC berichtte alleen over het onderzoek dat werd gedaan naar Öztürks handelen, en velde daar geen oordeel over. Uit dat onderzoek bleek uiteindelijk dat er geen bewijs is dat Öztürk schuldig is.
AD 07.02.2017 DENK-voorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk daagt NRC Handelsblad voor de rechter, vanwege berichtgeving door NRC Handelsblad over hem. Dat heeft de politieke partij DENK dinsdag aangekondigd.
In juni berichtte de krant dat twee zorginstellingen Öztürk ervan zouden verdenken laakbaar te hebben gehandeld bij zakelijke transacties, in de tijd dat hij nog geen Kamerlid was. Öztürk noemt de berichtgeving onwaar en wijst erop dat uit onderzoeken niet is gebleken dat hij verkeerd heeft gehandeld.
,,We kunnen als samenleving niet accepteren dat er geprobeerd wordt om gekozen volksvertegenwoordigers monddood te maken met valse berichten. Ik ben nu genoodzaakt om via de juridische weg mijn recht te halen”, aldus het Kamerlid.
We wachten de stappen af en zien de uitkomst met vertrouwen tegemoet, aldus Egbert Kalse, NRC.
Vertrouwen
Adjunct-hoofdredacteur Egbert Kalse van NRC Handelsblad liet in december weten dat de krant achter de verhalen blijft staan. ,,We wachten de stappen af en zien de uitkomst met vertrouwen tegemoet”, aldus Kalse. Dat was toen Öztürk zei zich op juridische stappen te beraden.
In juli werd bekend dat de Utrechtse zorginstelling Reinaerde geen aanleiding zag voor nader onderzoek naar de gunning van een opdracht in 2007. In december bleek dat ook bij de verkoop van een pand door de instelling Daelzicht aan Öztürk geen verwijten worden gemaakt.
Elsevier 28.12.2016 DENK, de partij van Tunahan Kuzu en Selcuk Ozturk, is een hit bij internationale media. Vooral de speech in het Arabisch die Kuzu onlangs gaf in de Tweede Kamer, bleef niet onopgemerkt.
Kuzu nam vorige week het woord in het parlement om Syriërs in Aleppo een hart onder de riem te steken en ze als vluchtelingen welkom te heten. Dat deed hij in het Arabisch.
‘We steunen jullie drang naar vrijheid, gerechtigheid en veiligheid. We zullen jullie niet vergeten en jullie blijven voor altijd in onze harten. Jullie pijn is onze pijn, jullie verdriet is ons verdriet en jullie conflict is ons conflict,’ zei Kuzu.
Al-Jazeera maakt video over Kuzu
De actie van DENK bleef niet onopgemerkt, ook niet in het buitenland. Verscheidene websites uit het Midden-Oosten maken melding van Kuzu, maar vooral op het Engelstalige platform AJ+ is hij een grote hit.
Een video waarin Kuzu wordt bewonderd voor zijn daad – ‘een partij die het wantrouwen jegens vluchtelingen wil tegengaan’ – is ondertussen bijna een miljoen keer bekeken op Facebook. Ook op Twitter wordt het filmpje van een Arabisch sprekende Kuzu volop gedeeld.
AJ+ is onderdeel van Al-Jazeera, dat wereldwijd tv-uitzendingen maakt. De omroep wordt gefinancierd door de regering van Qatar, een land met shariawetgeving.
Lovende woorden vanuit Turkije
Kuzu, die in Turkije geboren is, wordt ook geloofd in Turkse media. De Turkse krant Yeni Akit – dat nauwe banden heeft met de AK-partij van Erdogan – heeft het over een ‘gastvrije boodschap’. Eerder was die krant al blij met de weigering van Kuzu om de hand te schudden van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.
Het was overigens niet de eerste keer dat DENK in een andere taal dan Nederlands communiceert. Eerder schreef Kuzu – die met zijn partij naar verbinding in de samenleving streeft – op zijn Facebook-pagina een bericht in het Turks, waarin hij zijn volgers ‘een gelukkige geboortedag van onze profeet Mohammed’ wenste.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Europese Unie Politiek Tech
AD 08.12.2016 Deze krant krijgt veel brieven en mails. De mooiste, ontroerendste en interessantste pikken wij eruit. Deze lezer reageert op de komst van de politieke partij Denk.
Wil je een strijd aangaan die niemand zal winnen, ga dan lekker zo door.
Ik ben 48 jaar en van Turkse afkomst. In de 45 jaren dat ik in Nederland woon is het onderwerp ‘discriminatie’ altijd actueel geweest. Het deed het goed bij talkshows, schreeuwende politici, gelegenheidsdemonstranten et cetera. Dit is geen moer veranderd.
Zelfbenoemde idealisten zoeken de weg van de minste weerstand en verklaren zichzelf en hun achterban tot slachtoffer. Een partij als DENK geeft dit aspect een extra dimensie. Het verwijt ‘discriminatie’ is makkelijk te maken, maar moeilijk te weerleggen. En daar maken sommigen dankbaar gebruik van. Ik heb mijn afkomst nooit als een handicap ervaren en deze zeker nooit verloochend.
Ik heb gewoon een carrière opgebouwd en heb een rijk sociaal leven. Ik heb nooit iets gemerkt van een afwijzende houding van m’n omgeving, zakenrelaties en schoonfamilie (Nederlands). Mijn overtuiging is dat dit komt door hoe je zelf in het leven staat. Je krijgt net zo veel kansen als ieder ander, het is maar net de vraag of je ze grijpt. Zonder dat je je identiteit hoeft op te geven of vergeet waar je vandaan komt. Dat verwacht niemand van je. En jazeker, een goede beheersing van de taal waar je woont doet veel en dwingt respect af.
Die dicht sowieso een kloof. Welke partij die roept dat ze voor de belangen van minderheden opkomt, heeft de ballen om de achterban te wijzen op zijn eigen verantwoordelijkheid? In plaats van de straatnamen in Nederland te willen veranderen en lok-sollicitaties te willen. Of is dit toch moeilijker dan de schuld steeds bij de ‘anderen’ leggen? Wil je een strijd aangaan die niemand zal winnen, ga dan lekker zo door. Wil je bruggen bouwen, wijs mensen dan op hun eigen verantwoordelijkheid. Of je Nederlander of Medelander bent, het begint bij jezelf en nergens anders.
Trouw 07.12.2016 Kamerlid Selcuk Öztürk van de groep Kuzu/Öztürk heeft woensdagavond een motie van wantrouwen ingediend tegen minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Het gaat om de eerste motie van wantrouwen tegen de minister.
Öztürk, kopstuk van de politieke beweging DENK en ex-PvdA’er, uitte met de motie zijn ongenoegen over het handelen van de PvdA-bewindsman de afgelopen tijd. De motie kon meteen op weinig steun rekenen. Zelfs leden van oppositiepartijen uitten hun ergernis over de stap en motieven van Öztürk.
Öztürk zei onder meer boos te zijn dat Asscher weigert excuses aan te bieden voor een onderzoek over terroristische sympathieën onder Turks-Nederlandse jongeren. De uitkomst van dat onderzoek greep Asscher aan om zijn zorg over deze jongeren uit te spreken, maar op de uitkomst bleek later veel af te dingen.
Ook zou de minister geld afpakken van mensen in Marokko, maar daarentegen ‘willens en wetens’ mensen in illegale Israëlische nederzettingen in bezet Palestijns gebied te veel geld geven. Öztürk verwees daarmee op het korten op uitkeringen van Marokkanen en naar een overgangsregeling voor uit Nederland vertrokken AOW’ers in door Israël bezet gebied. Het betrof elf gevallen, waarvan zeven de concentratiekampen van de nazi’s overleefden.
Telegraaf 20.10.2016 Zorginstelling Daelzicht in het Limburgse Heel krijgt per 1 november een nieuwe raad van toezicht. Die komt onder leiding van Antoinette Knoet-Michels, die afkomstig is uit het onderwijs. De oude raad van toezicht stapte deze zomer op om de „rust in de organisatie” te laten terugkeren.
Exterieur van een voormalig complex van zorginstelling Daelzicht.
Foto: ANP
Er loopt een onderzoek naar de vermeende angstcultuur en ook één naar procedures, vriendjespolitiek en belangenverstrengeling. Het eerste zal volgende maand resultaten opleveren, het tweede in december, aldus een woordvoerster van Daelzicht.
In alle onrust speelde een transactie uit 2011 met Selçuk Öztürk een rol, inmiddels Kamerlid van beweging DENK. De zorginstelling heeft toen een oud zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk verkocht en het verhaal ging dat dit voor een zeer lage prijs was.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) schreef later dat de toezichthouder de juiste procedure had gevolgd. Hieruit kon volgens hem echter niet worden geconcludeerd dat er niet onoorbaar is gehandeld
Trouw 03.08.2016 Wat doen politieke partijen met hun leden, vroeg parlementair verslaggever Romana Abels zich af. Zij meldde zich bij zes politieke partijen en werd lid. Ook van Denk, de partij die niet thuisgeeft als leden iets vragen.
Op de facebookpagina vraagt iemand waarom Denk toch zo bezig is met het verleden. Het is een comment onder het bericht dat de partij een ‘vijfpuntenplan’ onthult over Srebrenica. Denk wil een monument, wil dat het drama de Nederlandse geschiedschrijving haalt en wil betere relaties met Bosnië. ‘Ik heb het al eerder gevraagd, maar ik krijg nooit antwoord’, schrijft de vragensteller.
Romana Abels is behalve lid van de politieke redactie van Trouw lid van menig vereniging, maar nooit van een politieke partij. Dat komt door de tijdgeest, zeggen de partijen, maar zelf spelen ze ook een rol. Participerend onderzoek in zes bedrijven. Aflevering 3: Denk.
Gelukkig, zij ook niet. Ik ben al maanden lid van Denk, maar ik heb eigenlijk nog nooit iets gehoord. Er kwam alleen een mail om me voor mijn lidmaatschap te bedanken, verder niets. Er is geen afdeling waar ik bij hoor. Er is geen partijkantoor waar ik naar bijeenkomsten kan, er is geen post van de partijleider, geen ledenblad.
Beloften
‘Als lid van Denk’, zei de partij op de website, ‘kun je meedenken en meebeslissen op bijeenkomsten: politici spreken in greet & eat-sessies en actief meehelpen om de balans in Nederland te herstellen’. Het is bij beloften gebleven.
Denk heeft het niet op politieke journalisten. Op de Denk-pagina op Facebook werden onlangs de gezichten van twaalf van mijn collega’s uit de parlementaire journalistiek getoond. Diezelfde dag riep Denk-Kamerlid Tunahan Kuzu journalisten op tot het afleggen van een ambtseed. Het zou volgens hem de enige manier zijn om het vertrouwen in de pers te herstellen. Een paar dagen later volgden in NRC onthullingen over Denk-politicus Öztürk. Misschien ben ik geroyeerd, maar ook dat is me niet verteld.
Besloten bijeenkomst
Begin juni werd de eerste partij-afdeling opgericht, in Breda. Regionale kranten deden er melding van. De bijeenkomst was besloten – alleen toegankelijk voor leden. Ik hoorde niets. ‘Hou de website in de gaten’, stond er op Facebook, dus dat deed ik. Maar hoe vaak ik ook vernieuwde, hoe vaak ik keek op de facebookpagina, er kwam geen nieuws. Tot de oprichting voorbij was; ‘Vandaag is onze eerste afdeling gelanceerd’, meldde Denk op Facebook. Er was een foto van een enthousiaste groep mensen bij.
‘Wen er maar aan’, is het motto van Denk. Daar bedoelen ze mee: wen er maar aan dat wij, nieuwe Nederlanders, ons niet langer laten wegstoppen. We eisen onze plek op. Misschien gaat het ook wel over een nieuwe manier van politiek bedrijven. Wen er maar aan, Denk doet het niet zoals andere partijen.
De nieuwe democratie bevindt zich op Facebook. De nieuwe congresmotie is een like of een comment.
Facebook
Het kan simpelweg niet: het lidmaatschap van Denk kost twaalf euro. Voor zo’n bedrag is het lastig congressen organiseren of magazines te versturen. Het is het minimumbedrag dat de wetgever bedacht om een partij in aanmerking te laten komen voor subsidie. Heeft een partij duizend van die betalende leden, dan komt er subsidie. Op Facebook zag ik dat er inmiddels een partijkantoor in Rotterdam is – het zal wel betekenen dat die subsidie inmiddels binnen is.
Wie Denk wil volgen, lid of geen lid, moet op Facebook zijn. Daar verschijnt het ene na het andere bericht. ‘50.000 likes!’, juichte Denk er op 3 juli. De nieuwe democratie bevindt zich op Facebook. De nieuwe congresmotie is een like of een comment. Wen er maar aan.
DENK jubelt over Turkije: ‘Democratie wint het van tanks’ Elsevier 16.07.2016 Na de mislukte staatsgreep in Turkije gisteravond, hebben ook Nederlands-Turkse politici gereageerd op de coup. Vanuit de Tweede Kamer komt een mix van reacties binnen op de gebeurtenissen die gisteravond plaatshadden in Turkije.
De fractie Kuzu/Öztürk, onder de naam Beweging DENK, nam geen blad voor de mond op Facebook. ‘Democratie heeft overwonnen,’ schrijft de partij, waarvan Sylvana Simons ook een kopstuk is, op het sociale netwerk.
‘Democratie wint van geweld’
‘Turkije heeft sinds haar bestaan veel te lijden gehad onder militaire coups. Maar vannacht is het Turkse volk opgestaan en laten zien op te komen voor de democratie. Democratie heeft het gewonnen van de tanks en de wapens.’
DENK schrijft daarnaast dat het hoopt dat mensen in Turkije, maar ook Turkse Nederlanders, snel duidelijkheid krijgen over de politieke en militaire situatie. ‘Wij hopen dat de rust gauw terugkeert in Turkije. Nu is het tijd om de rust te bewaren en de democratie haar werk te laten doen.’
Hoewel de Turkse president Recep Tayyip Erdogan democratisch is verkozen, gedraagt hij zich volgens velen meer als alleenheerser dan als staatshoofd van een republiek. Zo gebruikt hij zijn macht en antiterreurwetten om critici de mond te snoeren, en staat hij bekend om zijn felle reacties richting mensen en bedrijven die hun ontevredenheid over de president openlijk uiten.
Erdogan sprak via Skype, vanuit de televisiezender CNN Türk, dat later werd binnengevallen door militairen, het volk toe. Hij riep daarbij de Turken op verzet te bieden tegen het leger en massaal de straat op te gaan.
‘Democratische’ Erdogan?
Niet iedereen was dan ook zo zeker van het ‘democratische’ aspect. SP-Kamerlid Sedat Karabulut schrijft op Twitter: ‘Dat je tegen een coup bent, betekent niet direct dat je vóór Erdogan bent. Wil geen coup, wil ook geen dictator. Wil vrijheid en democratie.’
VN 14.07.2016 Stephan Sanders kent de methode: je kiest iemand die weinig van je verschilt, om dan duidelijk te maken waarom deze pseudo-broeder juist het gevaarlijkst is. Want migranten moeten één kudde blijven, die zich letterlijk als stemvee gedraagt.
Grote woorden, je moet er voorzichtig mee zijn, maar ik heb er zin in, dit keer. DENK, de club van Özturk en Kuzu (en ja, van Sylvana Simons) doet aan sociale lynching. Aan schandpaalpolitiek. Nederlandse Kamerleden met een niet-westerse achtergrond lopen tegenwoordig niet alleen het gevaar bedreigd te worden door extreem rechts, maar ook door Nederlandse Turken van dezelfde gezindte. Die Kamerleden van niet-westerse komaf bezitten Nederlandse paspoorten, maar dat schijnt het erger te maken. En dat hebben we te danken aan de club die zichzelf tooit met de naam ‘emancipatiebeweging voor assertieve Nieuwe Nederlanders’.
Eat that, Orwell.
DENK denkt in onderdanen, zoals Erdogan doet, niet in individuele burgers. Je bent Turks, dus bestaat er geen genocide op de Armeniërs. Je bent Nederlands-Turks, dus bestaat er geen genocide…. Iedereen met dezelfde achtergrond die er toch anders over denkt is een VERRADER. DENK moet het hebben van de HOOFDLETTERS, net als de schandaalbladen.
Nederlands-Turkse Kamerleden die het waagden zich uit te spreken vóór erkenning van die genocide zijn de klos. Stemgedrag gefilmd en daarna met wat knip- en plakwerk, zoals Kamervoorzitter Arib terecht sneerde, op internet gegooid. Prooi voor de wilde dieren. De slechte Turk, de ‘nepper’, de ‘huismoslim’. Executie in eigen kring. En straks natuurlijk van niets weten, als zo’n man of vrouw bedreigd wordt. Schone handen, vingers fijn gemanicuurd.
Ik noem het: uitlokking. Wat is er gebeurd met de befaamde zin uit de Nederlandse grondwet, waarin staat dat Kamerleden stemmen ‘zonder last of ruggespraak’? In 1983 is die ‘ruggespraak’ geschrapt, omdat het leek alsof Kamerleden niet met hun partij mochten overleggen. Maar dat ‘stemmen zonder last’ staat er nog steeds.
Uiteindelijk is de individuele afweging van ieder Kamerlid grondwettelijk gegarandeerd. Maar niet als het aan DENK ligt. DENK weet een internetmeute te mobiliseren om die ‘last’ aanzienlijk te verzwaren. Het is ernstiger dan u denkt. Het is transnationale intimidatie die de witte vlag van het multiculturalisme heeft gehesen. Ahmed Aboutaleb en Ahmed Marcouch zijn de favoriete bêtes noires van deze zogenaamde emancipatiebeweging. Voorwaar, twee mensen die de grootst mogelijke bedreiging vormen voor multicultureel Nederland.
De tactiek is beproefd en bekend. Ik kwam laatst een speech tegen van een aanhanger van de Nation of Islam, de radicale zwarte beweging waar ooit Malcolm X aan gelieerd was, en die ook nog een tijdje onder leiding stond van de volmaakt krankzinnige Louis Farrakhan.
Deze Nation-mijnheer wist zijn Afro-Amerikaanse gehoor te verzekeren dat de grootste vijand van het zwarte ras (ja, zo spreken ze) ‘the mulatto’ was. De meng- of dubbelbloed. De zwart-wit variant. Ik.
Alles kwam voorbij: de vijand in eigen gelederen, de ongezonde huidskleur, de collaboratie met de Witman en ook de onuitroeibare bi-raciale neiging tot homoseksualiteit. Die toespraak had met één, twee aanpassingen zo in Berlijn afgestoken kunnen worden in de jaren dertig. Ook het applaus was voorbeeldig.
Dat is de methode: je kiest iemand die ogenschijnlijk niet veel van je verschilt (de Jood, de gemengde, de Turk met een andere mening), om vervolgens duidelijk te maken waarom deze pseudo-broeder juist het gevaarlijkst is. Want migranten moeten uiteraard één kudde blijven, die zich letterlijk als stemvee gedraagt. En de cowboys die dat stemvee bijeen gaan drijven, zijn Öztürk en Kuzu (en Sylvana Simons).
Dat wordt nog wat: die onafhankelijke Surinaams creoolse dames, zij aan zij met de mannetjesputters van Erdogan, die niet graag zien dat vrouwen opzichtig lachen in het openbaar, want dat is on-islamitisch. Ik hoor die zwarte lach nu al opborrelen, van heel diep uit de onderbuik.
Daarom is het zo belangrijk dat er EENHEID heerst bij DENK, en dat elke dissident wordt GE-OUT. DENK heeft het voorwerk gedaan. U mag het nu AFMAKEN.
AD 14.07.2016 De Haagse Partij van de Eenheid (PvdE) werkt samen met Denk, de politieke beweging van Tweede Kamerleden en ex-PvdA’ers Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk. Dat meldt Arnoud van Doorn, de Haagse fractievertegenwoordiger van de PvdE.
We voeren inhoudelijk overleg, aldus Arnoud van Doorn.
,,We gaan absoluut niet fuseren of samen kandidatenlijsten maken, maar we voeren inhoudelijk overleg. Als wij raadsvragen stellen, kan het goed zijn om die uit te wisselen”, aldus Van Doorn.
Volgens Van Doorn zou het goed zijn als ook andere partijen op islamitische grondslag meer samenwerken: ,,ieder met behoud van eigen visie en identiteit.”
Denk wil niet ingaan op vragen over de samenwerking.
RTVWEST 14.07.2016 De Partij van de Eenheid (PvdE) in de Haagse gemeenteraad doet toch niet mee aan de Tweede Kamerverkiezingen volgend jaar. De partij is een samenwerking aangegaan met de landelijke, politieke beweging DENK. Het gaat volgens PvdE-voorzitter Arnoud van Doorn om een informele samenwerking. Van Doorn: ‘Er is geen sprake van een fusie.’
De samenwerking is gekomen uit de behoefte om als partijen met islamitische grondslag eenheid uit te stralen, vertelt hij. ‘We hebben op hoofdlijnen dezelfde visie’, zegt Van Doorn. ‘Daarom willen we elkaar niet in de wielen rijden.’
Twee jaar geleden zei Van Doorn nog dat de PvdE mee zou doen aan de Tweede Kamerverkiezingenmaar daar is hij van teruggekomen. ‘Tijdens gesprekken tussen het PvdE-partijbestuur en DENK is afgesproken dat de partijen niet aan ‘elkaars’ verkiezingen meedoen. Van Doorn: ‘DENK doet niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag en wij doen niet mee aan de landelijke verkiezingen volgend jaar. Wij hebben een soort gentlemen’s agreement gesloten, een mondelinge afspraak.’
Samenwerking op hoofdlijnen
Van Doorn ziet het liefst een federatief verband, zoals hij het noemt. ‘Dat betekent geen fusie maar wel een samenwerking op hoofdlijnen. Zo zouden we in sommige kwesties bijvoorbeeld gezamenlijke persconferenties kunnen geven of gezamenlijke persberichten uit kunnen geven.’ Volgens Van Doorn is het niet aan de orde dat hij op de kieslijst van DENK komt. ‘Dat is niet ter sprake gekomen.’
DENK is een politieke beweging die is opgericht door de Tweede Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk. Zij werden in 2014 uit de PvdA-fractie gezet en gingen verder als de Groep Kuzu/Öztürk. Bij DENK hebben zich ook Tv-presentatrice Sylvana Simons en Farid Azarkan van het Samenwerkingsverband van Marokkaanse Nederlanders aangesloten. DENK was vanwege het zomerreces niet bereikbaar voor commentaar.
Den HaagFM 14.07.2016 Het hing al een tijdje in de lucht, maar is nu officieel. De Haagse Partij van de Eenheid (PvdE) en de partij Denk in de Tweede Kamer gaan samenwerken. Dat bevestigt PvdE-voorzitter Arnoud van Doorn (grote foto) tegen Omroep West.
“Er is geen sprake van een fusie”, zegt Van Doorn. “We hebben op hoofdlijnen dezelfde visie. Daarom willen we elkaar niet in de wielen rijden.” Twee jaar geleden zei Van Doorn nog dat de PvdE mee zou doen aan de Tweede Kamerverkiezingen maar daar is hij van teruggekomen. Met Denk is afgesproken dat de partijen niet aan ‘elkaars’ verkiezingen meedoen. “Denk doet niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag en wij doen niet mee aan de landelijke verkiezingen volgend jaar. Wij hebben een gentlemen’s agreement gesloten, een mondelinge afspraak.”
Denk is een politieke beweging die is opgericht door de Tweede Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk. Zij werden in 2014 uit de PvdA-fractie gezet. Volgens Van Doorn is het niet aan de orde dat hij op de kieslijst van Denk komt. “Dat is niet ter sprake gekomen.” …lees meer
VK 11.07.2016 Toen mijn zoon zomaar staande gehouden werd en hij dat zelf normaal vond, omdat hij er met zijn kleding ook wel erg Marokkaans uit had gezien, knapte er iets. Ik besloot politiek actief te worden.
De verinnerlijkte onderdrukking ben ik al jaren voorbij
Sinds mijn 8ste woon ik in Nederland. Mijn ouders zijn gevlucht uit Chili halverwege de jaren ’70. Nederland is niet mijn geboorteland, maar het is wel mijn thuis en het geboorteland van mijn kinderen. Ik ben een ‘allochtoon’ and proud to be. De verinnerlijkte onderdrukking ben ik al jaren voorbij.
Sinds ik hier woon heb ik de verschillende vormen van uitsluiting van dichtbij ervaren en gezien. Zowel de onbewuste ‘ik discrimineer niet, maar het is een feit dat…’ als het bewuste ‘jullie allochtonen kunnen dat niet, want…’
Als kind van vluchtelingen die geen Nederlands spraken heb ik gezien en gevoeld hoe het is om voor dom uitgemaakt te worden, zonder dat je je daar goed tegen kunt verweren. En ik heb gezien wat de gevolgen daarvan zijn geweest voor mijn ouders.
Als zus heb ik ervaren hoe het is als de disco’s vol zeggen te zitten omdat mijn broertje er naar binnen wil. Ik had geluk. Ik was namelijk niet alleen maar een meisje, maar ook nog eens een mondig én mooi meisje. En die zijn op vele plekken welkom, zelfs in praatprogramma’s.
Partij van de allochtoon
Toen mijn zoon zomaar staande gehouden werd, besloot ik politiek actief te worden
Toen kwam Wilders met zijn lege marketingsstrategie die populisme wordt genoemd en de ‘allochtonen’ werden ineens twee verschillende groepen: de moslim-allochtonen, die in de ogen van de PVV de schuld zijn van alles dat slecht is in Nederland, en de andere, ‘goede’ allochtonen. Dat maakte me woest.
En toen mijn zoon zomaar staande gehouden werd en hij dat zelf normaal vond omdat hij er met zijn kleding ook wel erg Marokkaans uit had gezien, knapte er iets. Ik besloot politiek actief te worden. Mijn voorzichtigheid, als kind van politieke vluchtelingen, liet ik varen.
De partij van de allochtoon werd het voor mij om vele redenen. Een daarvan is dat deze partij veel breder is dan een one issue-partij en ruimte geeft aan verscheidenheid – vandaar ook de vele interne strubbelingen.
Verkooppraatjes
Mijn voorzichtigheid, als kind van politieke vluchtelingen, liet ik varen
Maar de afgelopen tijd heeft allochtonen bashen een nieuw gezicht gekregen in Nederland. DENK heeft de lege verkooppraat van de PVV uitstekend weten over te nemen en heeft een nieuwe vijand gevonden: de ‘bounty-allochtoon’, die zwart van buiten en wit van binnen is.
Begrijp mij goed: ik vind het prima dat het allochtone populisme een reguliere weg heeft weten te vinden in onze samenleving, net zoals het eigen-volk-eerst-populisme dat succesvol heeft gedaan. Ik zie het zelfs als een vorm van emancipatie van allochtonen.
Maar ga geen lege verkooppraatjes houden over de rug van andere allochtonen, meneer Kuzu en Öztürk. Dat maakt de verwarring voor de multiculturelen onder ons namelijk nog groter. Voor de PVV ben je al snel te allochtoon, daar is maar één hoofddoek voor nodig. Voor DENK niet allochtoon genoeg als je andere politieke overtuigingen hebt dan zij. Die allochtonen zijn dan immers geen échte allochtonen, maar bounty’s. die zich in het bounty-keurslijf laten manoeuvreren.
Wanneer ben ik eigenlijk een ‘ware allochtoon’ volgens DENK? Als ik tegen de erkenning van de Armeense genocide stem? Als ik debatten wil laten verzetten vanwege het Ramadanfeest? Voorlopig is het net als bij de PVV veel roepgetoeter en weinig daden. En dat dan wel weten te verkopen als het DENK-effect.
Ik ben als allochtoon, als moeder, als PvdA’er, als professional (en al mijn andere identiteiten) de polarisatie in de wereld zat en verlang stevig naar meer duurzaamheid. Weggezet worden als bounty-allochtoon of als welke soort allochtoon dan ook, dat pik ik niet!
Lou Repetur, voorzitter bestuur PvdA Utrecht én van een nieuwe toon
Trouw 04.07.2016 De polarisatie in het Nederlandse politieke landschap wordt alleen maar erger en minderheden beseffen het gevaar daarvan niet. Dat zegt de woordvoerder van de Raad van Marokkaanse Moskeeën in Nederland, Saïd Bouharrou, maandag in een ingezonden opiniestuk in de Volkskrant. Net als de PVV draagt DENK volgens hem bij aan de toenemende tweedeling in de politiek.
‘Een stem op de PVV is een stem op polarisatie, een stem op DENK is geen stem op depolarisatie’, aldus Bouharrou. Hij waarschuwt ervoor dat als het politieke midden veel stemmen verliest aan DENK dat ook zal leiden tot meer stemmers op de PVV. ‘De polariserende tegenpolen worden groter ten koste van het middenveld.’
Het succes van DENK ligt in ‘haar depolarisatiepoging van het polarisatiesucces van de PVV.’ De schreeuw om ‘change’ wordt echter volstrekt verkeerd ingevuld door DENK, aldus Bouharrou. De beweging is volgens hem een strategische pr-denktank. Hoe zit het met veiligheid als straks de kemphanen DENK en PVV de samenleving splijten? Hoe zit het met de economie en welvaart? Hoe gaat DENK de werkgelegenheid stimuleren en hoe denkt zij over Europa?
Een oplossing voor problemen heeft DENK nog niet. Zij zal ‘eerst moeten werken aan een behoorlijk en geloofwaardig partijprogramma dat verder gaat dan alleen kansloze moties indienen ten behoeve van gratis publiciteit.’
VK 04.07.2016 Polariserende tegenpolen groeien ten koste van het middenveld. Daar wordt niemand beter van.
Tunahan Kuzu is een intelligente en sympathieke man die ik op 4 maart ontmoette tijdens een aflevering van De Nieuwe Maan op NPO 2. De oprichter van Denk wilde opkomen voor Youssef en Aïsha en neemt daarbij geen blad voor de mond. Opkomen voor de kleine man en vrouw, het wantrouwen van de media, het isoleren van de eigen partij, het regelmatig kritiek krijgen van de andere politieke partijen en het verkondigen van omstreden standpunten – bij wie zijn wij dat eerder tegengekomen?
Werd Kuzu vorig jaar nog belachelijk gemaakt door Jan Roos van Powned, momenteel houdt hij de gemoederen bezig van alle journalisten en Kamerleden. Een teken dat Denk haar podium heeft gevonden.
Opnieuw wordt de fout gemaakt dat er niet wordt geluisterd naar bevolkingsgroepen binnen onze samenleving. Ik herinner me de uitspraak uit 2013 van voormalig Nationaal Ombudsman Alex Brenninkmeijer dat ‘het politieke klimaat in Den Haag racistisch van aard is’. Hij riep de regering op om haar verantwoordelijkheid te nemen en een grote anti-discriminatiecampagne te beginnen om daar verandering in te brengen. Het bleef angstvallig stil, niemand voelde zich aangesproken in Den Haag.
Polariserende tegenpolen
Keer op keer zien Marokkaanse en Turkse Nederlanders zich geconfronteerd met populistische en discriminerende geluiden
Politieke partijen willen niet worden geassocieerd met Geert Wilders en zijn PVV maar kunnen hun electoraat ook niet negeren. Goedbedoeld willen de partijen hem de wind uit de zeilen halen door rechtser beleid te ontwikkelen en daarmee Henk en Ingrid te overtuigen om het vertrouwen in het politieke middenveld niet te verliezen. Het geluid binnen de samenleving van een grote minderheid Nederlanders met etnische achtergrond verschuift daarmee naar de achtergrond. Keer op keer zien Marokkaanse en Turkse Nederlanders zich geconfronteerd met populistische en discriminerende geluiden in de media, het onderwijs, op de werkvloer en in de politieke arena.
Het succes van Denk ligt in haar depolarisatiepoging van het polarisatiesucces van de PVV. De schreeuw om change wordt echter volstrekt verkeerd ingevuld door Denk. De verrechtsing van politiek Den Haag waar Alex Brenninkmeijer zich zo’n zorgen over maakte, kan op korte termijn worden afgeremd met een tegenovergesteld geluid aan dat van de PVV. Maar als het politieke midden straks veel stemmen verliest aan Denk zal de roep tot een tegenovergesteld geluid juist nog luider worden waardoor de PVV nog groter zal worden. De polariserende tegenpolen worden groter ten koste van het middenveld. Van dat gevaar zijn veel minderheden zich niet bewust. Denk heeft geen partijprogramma maar is een strategische pr-denktank, een machine om de teleurgestelde Youssef en Aïcha binnen te halen.
Maar hoe zit het met de veiligheid als straks de kemphanen Denk en de PVV de samenleving splijten? Hoe zit het met de economie en de welvaart? Gaat Denk zorgen voor oplossing en zelfs stimulering van werkgelegenheid en hoe stelt zij zich op jegens Europa? Hetzelfde geldt voor het onderwijsvraagstuk. Hoe gaat Denk om met bijvoorbeeld slecht islamitisch onderwijs, wat gevoelig ligt? En hoe wil Denk polarisatie tegengaan als allochtonenpartij, die zich ook niet verre weet te houden van buitenlandse standpunten en aangelegenheden?
De polariserende tegenpolen worden groter ten koste van het middenveld
Ik begrijp de zorgen van veel Nederlanders met een etnische achtergrond, die ik zeker elke dag ook deel. Maar Denk zal eerst moeten werken aan een behoorlijk en geloofwaardig partijprogramma dat verder gaat dan alleen kansloze moties indienen ten behoeve van gratis publiciteit.
Denk zal dat beeld moeten wijzigen en de partij aantrekkelijker moeten maken. Een stem op de PVV is een stem op polarisatie, een stem op DENK is geen stem op depolarisatie. Beide zullen mijn stem niet krijgen. Maar ik hoop dat het politieke middenveld stopt met haar persoonlijke aanvallen op Denk en de PVV en voortvarend gaat werken aan de zorgen van de Nederlandse bevolking.
Saïd Bouharrou is woordvoerder van de Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland.
Telegraaf 29.06.2016 Columniste Ebru Umar wacht in Nederland mogelijk een strafzaak wegens groepsbelediging, haatzaaien en discriminatie. Activist Frank van der Linde heeft dinsdag in Amsterdam aangifte gedaan, omdat Umar in zijn ogen aan het doorslaan is en ronduit racistische taal uitslaat op Twitter, meldt het AD.
Zondag twitterde Ebru Umar onder meer: ,,Kutmocro’s, ik haat jullie en ik haat jullie moslimbroeders en zusters ook”. Ze gebruikte eveneens de roemruchte quote ,,minder, minder, minder” van Geert Wilders. De boze tweets verschenen, nadat de telefoon van Ebru Umar was gestolen. Volgens Umar waren de daders Marokkanen die haar op straat aan het filmen waren.
Voor activist Frank van der Linde is de maar nu vol. ,,Ik heb zelf met Turkse activisten in Istanbul gedemonstreerd voor de vrijheid van meningsuiting, dus daar sta ik voor. Maar er is wel een grens aan die vrijheid. Niet alleen op Twitter, maar ook met haar column in Metro scheert ze alle Marokkanen over één kam.”
Elsevier 29.06.2016 Tweede Kamerlid en medeoprichter van de politieke beweging DENK Tunahan Kuzu vindt het een ‘geweldig gebaar’ dat op verschillende stadhuizen in Nederland de Turkse vlag halfstok is gehesen vanwege de aanslag in Istanbul. ‘Dat is het DENK-effect’.
Dat zegt Kuzu woensdagmiddag. ‘Waar een paar maanden geleden de Tweede Kamer de aanslag in Istanbul niet wenste te herdenken, zien wij dat de grote steden vandaag en de Tweede Kamer morgen wel willen herdenken’.
Bij de aanslag in op de Ataturk-luchthaven in Istanbul dinsdagavond kwamen tenminste 41 mensen om en raakten 240 mensen gewond. Verschillende steden in Nederland betuigden woensdag solidariteit met de slachtoffers door de Turkse vlag halfstok te hangen. Kuzu schrijft dit blijkbaar toe aan ‘het succes’ van zijn eigen partij.
Lyrisch
Bij de stadhuizen van onder meer Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag hing woensdag de Turkse vlag halfstok. Op Twitter laat Kuzu zich ook in dergelijke lyrische bewoordingen uit.
Het Tweede Kamerlid kan rekenen op een stortvloed aan negatieve reacties. ‘Misselijkmakend’ en ‘smakeloos’ is de strekking van de kritiek. Het wordt hem verweten dat hij zijn campagne voert over de rug van de slachtoffers van de aanslag.
@tunahankuzu wat een ziekelijke opmerking is dit. Het gaat om slachtoffers van terreur en jij probeert zieltjes te winnen. Schoft#denk5:30 PM – 29 Jun 2016
Kuzu reageert door te zeggen dat mensen die niet geloven in het DENK-effect ‘blijkbaar zijn vergeten’ dat de Tweede Kamer eerder geen minuut stilte wilde houden voor de slachtoffers van de bomaanslag in Ankara in maart, waarbij 37 mensen omkwamen. De reactie van de Tweede Kamer was toen dat Kuzu eerder met dat voorstel had moeten komen, in plaats van het ad hoc in de Kamer voor te stellen.
Cynisch
Dinsdag haalde Kamervoorzitter Khadija Arib fel uit naar DENK en hun beruchte video’s: ‘U knipt selectief stukjes uit en zet die op Youtube,’ zei ze dinsdag. ‘Dat doet u niet voor het eerst, dat doet u ook bij andere collega’s. Daar moet u echt mee ophouden. U maakt misbruik van de regels zoals we die hier met elkaar hebben afgesproken,’ was haar kritiek.
Kort daarvoor plaatste de beweging een video op haar Facebook-pagina met geknipte fragmenten uit Kamerdebatten, onder meer over het voorstel voor de minuut stilte om de aanslag in Ankara.
Arib wordt in de video meerdere keren kort aan het woord gelaten, Kuzu geeft er cynisch commentaar op. Volgens DENK moet er in Nederland meer rekening worden gehouden met de islam, de Kamer voorop. Een voorstel van Kuzu woensdag om een stemmingsronde aanstaande dinsdag te verplaatsen in verband met de viering van de ramadan, werd door de overige leden in de Kamer resoluut afgewezen.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
NU 28.06.2016 Kamervoorzitter Khadija Arib heeft dinsdagmiddag flink uitgehaald naar de twee Kamerleden van Denk Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu.
“U vraagt hoofdelijke stemmingen aan en zet collega’s met knip- en plakwerk op Youtube. Dat is niet chique en Kamerlid onwaardig”, zei Arib tegen de beide Kamerleden.
Kuzu vroeg in de Kamer om de stemmingen die voor volgende week dinsdag staan gepland te verzetten naar woensdag in verband met het suikerfeest, de laatste dag van de ramadan. De twee Denk-Kamerleden kunnen dan niet aanwezig zijn in Den Haag omdat ze dit willen vieren. Kuzu kreeg geen steun van de Kamer.
Kuzu noemde na afloop op zijn beurt het optreden van Arib Kamervoorzitter onwaardig. “Als je heel emotioneel reageert, laat je zien dat je niet boven de partijen staat. Je laat zien dat het je ook persoonlijk iets doet en dat zou een Kamervoorzitter niet moeten doen”, aldus Kuzu tegen NU.nl.
Pijnlijk
Maandag deed Öztürk eenzelfde verzoek aan Arib. Ook toen kreeg het Kamerlid nul op het rekest van de voorzitter. “Het staat u vrij om die dinsdag niet te komen, maar misschien zijn 149 Kamerleden wel bereid om op die dag in de Kamer aanwezig te zijn, te vergaderen en te stemmen”, aldus Arib.
Öztürk noemde dit een pijnlijk moment. Volgens hem kunnen de stemmingen best een dag worden uitgesteld zodat moslims in Nederland zien dat er rekening wordt gehouden met hun feestdag.
Denk publiceerde vervolgens een video op haar Facebookpagina met de geknipte fragmenten van Arib en Öztürk. “U knipt selectief stukjes uit en zet die op Youtube. Dat doet u niet voor het eerst, dat doet u ook bij andere collega’s. Daar moet u echt mee ophouden”, zei een zichtbaar geïrriteerde Arib dinsdag in de Kamer.
Bij Öztürk werd op een gegeven moment het geluid van de interruptiemicrofoon uitgezet omdat hij zich volgens Arib niet aan de regels zou houden. Öztürk liet daarop aan de griffier weten een klacht in te dienen.
Kuzu verbaasde zich vanachter het spreekgestoelte over de wending van het gesprek. “Ik vind het frappant dat een aanvraag voor het uitstel van stemmingen uitmondt in een discussie over de stijl van Kamerleden en over discriminatie en racisme”, zei Kuzu. “Dat moet u nodig zeggen”, onderbrak Arib hem vanuit de voorzittersstoel.
Arib kreeg steun van CDA-Kamerlid Mona Keijzer. Ze vindt het jammer dat Kuzu en Öztürk hun boodschap van verbinding op deze manier overbrengen. “Er is in onze samenleving absoluut sprake van discriminatie. Daar moeten we het zeker met elkaar over hebben, maar niet op de manier zoals dat door deze twee heren de afgelopen tijd gebeurt”, aldus Keijzer.
Facebookfilmpjes
Kuzu en Öztürk hebben in het verleden meerdere keren een hoofdelijke stemming aangevraagd. Op hun Facebookpagina werden vervolgens filmpjes over het stemgedrag van allochtone Kamerleden over de Armeense genocide en beveiliging van moskeeën gezet.
Volgens Denk doen zij dit om politici te “ontmaskeren”. Het stemgedrag wijkt in hun ogen af van het verhaal dat zij houden bij hun vaak allochtone achterban. De Kamerleden die op de Facebookfilmpjes komen voelen zich er ongemakkelijk bij.
Telegraaf 28.06.2016 Kamervoorzitter Khadija Arib heeft tijdens een vergadering in het parlement hard uitgehaald naar de Kamerleden van Denk. „U maakt misbruik van de regels zoals we die hier met elkaar hebben afgesproken”, zei ze tegen Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk.
Het voorval had plaats toen de twee bij de agenda-bespreking van het parlement probeerden om de stemmingen van volgende week dinsdag uit te stellen vanwege het einde van de Ramadan. Gisteren waagde Öztürk al in een ander debat een poging om uitstel te krijgen vanwege het Suikerfeest, maar net als toen moesten de overige Kamerleden nu niets van het voorstel hebben.
„Nederland is geen islamitisch land en dat gaan we niet worden ook”, zei VVD-Kamerlid Tamara van Ark. Ook andere parlementariërs keerden zich tegen het voorstel en wezen erop dat er meer mensen zijn die om uiteenlopende redenen soms niet bij stemmingen kunnen zijn. Voor hen wordt dan evenmin een uitzondering gemaakt.
Kuzu stond de reacties van zijn collega’s lachend aan te horen. Het voedde bij aanwezigen het vermoeden dat er weer een toneelstukje voor de camera werd opgevoerd, dat later in aangepaste vorm op de site van de Denk-beweging zou worden gezet.
De twee plaatsen voortdurend verknipte filmpjes van stemmingen en debatten op het internet, onder andere om collega-Kamerleden met een Turkse of Marokkaanse achtergrond weg te zetten als verraders van de Turkse, dan wel islamitische zaak. Sinds gisteren figureert de Kamervoorzitter zelf eveneens in één van deze filmpjes, waar Arib vandaag ook gewag van maakte. Ze noemde het ’niet chique’ dat de twee Kamerleden zo handelen.
Het is voor het eerst dat Arib de Denk-Kamerleden publiekelijk aanspreekt op hun gedrag. Eerder ontstond al opschudding, toen de twee voor het aspirant-Kamerlid Sylvana Simons een persontmoeting geregeld hadden in de wandelgangen van het Kamergebouw. Dit was tegen de regels en ze zouden hierover een gesprek krijgen met de griffier van de Tweede Kamer. De twee hielden zich echter lang onbereikbaar voor de griffier, zodat het gesprek niet snel kon plaatsvinden.
Elsevier 28.06.2016 Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, is niet te spreken over de knip-en-plakvideo’s van DENK-Kamerleden Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu. Daarin wordt veelvuldig het ‘onjuiste’ stemgedrag van hun collega-Kamerleden uitgelicht.
Maandag vroegen de DENK-voormannen om stemmingen van volgende week dinsdag te verplaatsen naar de dag erna, omdat dinsdag het einde van de ramadan is. Dan zijn Öztürk en Kuzu niet in de Kamer. Ze zeggen bovendien dat alle moslims in Nederland moeten zien dat er rekening wordt gehouden met hun feestdag.
DENK kreeg daarvoor geen steun uit de Kamer. ‘Nederland is geen islamitisch land en dat gaan we niet worden ook,’ zei VVD-Kamerlid Tamara van Ark. Ook andere Kamerleden wilden geen uitzondering maken voor het suikerfeest.
Knip-en-plakwerk Even later plaatste DENK een video op haar Facebookpagina met geknipte fragmenten uit Kamerdebatten, onder meer over een voorstel van DENK om een minuut stilte te organiseren na een aanslag in Ankara. Ook dat verzoek werd afgewezen. Arib wordt in de video meerdere keren kort aan het woord gelaten, Kuzu geeft er cynisch commentaar op. Volgens DENK moet er in Nederland meer rekening worden gehouden met de islam, de Kamer voorop.
De Kamervoorzitter is niet van de video gediend. ‘U knipt selectief stukjes uit en zet die op Youtube,’ zei ze dinsdag. ‘Dat doet u niet voor het eerst, dat doet u ook bij andere collega’s. Daar moet u echt mee ophouden. U maakt misbruik van de regels zoals we die hier met elkaar hebben afgesproken.’
In het verleden zette DENK meermaals video’s online, waarin allochtone Kamerleden worden uitgelicht om hun stemgedrag. Zo lieten ze bijvoorbeeld zien hoe Kamerleden stemden bij onderwerpen als de Armeense genocide en de beveiliging van moskeeën. DENK zegt dat het nodig is om allochtone politici ‘te ontmaskeren’ die zich niet inzetten voor de islamitische zaak.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
AD 28.06.2016 Voorzitter Khadija Arib van de Tweede Kamer heeft vandaag de Kamerleden Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu van de beweging DENK hard op de vingers getikt om de internetfilmpjes die zij maken van collega’s. ,,Niet chic” en een ”Kamerlid onwaardig”, noemt Arib de handelwijze.
Volgens Arib vragen Öztürk en Kuzu zogeheten hoofdelijke stemmingen aan om collega’s daarna met knip- en plakwerk te kijk te zetten in de video’s. Met een dergelijke stemming wordt namelijk duidelijk welke Kamerleden (met een islamitische achtergrond) voor of tegen een voorstel zijn, bijvoorbeeld over de omgang met de ramadan.
Voorzitter Arib figureerde gisteren zelf in een filmpje. Daarin is te zien dat zij er niet voor voelt om de stemmingen in de Tweede Kamer uit te stellen vanwege de islamitische vastenmaand. Kuzu en Özturk willen dat, maar de rest van de Tweede Kamer niet.
AD 28.06.2016 Columniste Ebru Umar wacht in Nederland mogelijk een strafzaak wegens groepsbelediging, haatzaaien en discriminatie. Activist Frank van der Linde heeft vandaag in Amsterdam aangifte gedaan omdat Umar in zijn ogen aan het doorslaan is en ‘ronduit racistische taal’ uitslaat op Twitter.
nog een keer: mocros will be mocros. MINDER MINDER MINDER. Zeg maar nul 9:57 PM – 26 Jun 2016
Zondag twitterde Ebru Umar onder meer: ‘kutmocros, ik haat jullie en ik haat jullie moslimbroeders en zusters ook’. Ze gebruikte eveneens de roemruchte ‘minder, minder, minder’ quote van Geert Wilders. Ze voegde daar ‘zeg maar nul’ aan toe. De boze tweets verschenen nadat de telefoon van Ebru Umar was gestolen toen zij aan het verhuizen was in Amsterdam.
Marokkanen
Volgens Umar waren de daders Marokkanen die haar op straat aan het filmen waren. Toen ze haar telefoon pakte en ook begon te filmen, werd naar eigen zeggen haar mobiel uit haar handen geslagen en gestolen. Een dag na de boze tweets nuanceerde de columniste haar woorden enigszins door een verklarende tweet te publiceren over het voorval: ‘Criminele mocro’s. Een vergeten detail dat de vraag oproept: is dat een pleonasme of een tautologie. Sorry. Vergeten’. In haar column in de gratis krant Metro schreef ze vanochtend dat ‘Mocro’s over het algemeen als volk bekend staan om crimineel gedrag’.
Vrijheid
Voor activist Frank van der Linde is de maat nu vol. ,,Ik heb zelf met Turkse activisten in Istanbul gedemonstreerd voor de vrijheid van meningsuiting, dus daar sta ik voor. Maar er is wel een grens aan die vrijheid. Ze slaat ronduit racistische taal uit. Niet alleen op Twitter, maar ook met haar column in de Metro scheert ze alle Marokkanen over één kam. Waar is deze dame mee bezig? Ze slaat volledig door.”
Van der Linde heeft op zich begrip voor de emotie bij Umar. ,,Ik begrijp haar woede als haar telefoon wordt gejat, maar dat mag niet doorslaan in gegeneraliseerde woede naar een groep mensen, in dit geval Nederlanders van Marokkaanse afkomst en of moslims.”
Serieus
Volgens Van der Linde werd zijn aangifte serieus genomen en hij heeft inmiddels begrepen dat het Openbaar Ministerie een onderzoek is gestart. ,,Ik heb gehoord dat meer mensen geprobeerd hebben om nu aangifte tegen Umar te doen, maar die werden weggestuurd.” Op internet krijgt Van der Linde al links en rechts de nodige kritiek en bedreigingen te verwerken. Hij is volgens GeenStijl ‘een lijkenpikker’.
Ebru Umar laat in een reactie weten de zaak af te wachten. ,,Als iemand aangifte wil doen, dan is dat zijn goed recht. De Nederlandse rechtsstaat is er voor iedereen. Ik weet niet of hij in zijn recht staat. Ik heb zelf nog niets van de politie gehoord.” Umar wil niet ingaan op de vraag of ze zelf meent dat ze deze keer te ver is gegaan.
Umar
Ebru Umar had van 23 april tot 10 mei landarrest in Turkije omdat ze op Twitter de Turkse president Erdogan zou hebben beledigd. Toen ze vastzat in Turkije werd er ingebroken in haar woning in Amsterdam. Ze verhuist nu voor haar eigen veiligheid naar Rotterdam, waar ze ook een huis bezit.
KUTMOCROS IK HAAT JULLIE IK HAAT JULLIE IK HAAT JULLIE IK HAAT JULLIE EN IK HAAT JULLIE MOSLIMBROEDERS EN ZUSTERS OOK> FUCK YOU ALL 9:23 PM – 26 Jun 2016
Telegraaf 27.06.2016 Columniste Ebru Umar is zondagavond in Amsterdam beroofd tijdens het verhuizen. Dat schrijft ze op Twitter. Ze is ervan overtuigd dat de dieven van Marokkaanse afkomst zijn.
Foto: Twitter Ebru Umar
De schrijfster deelt zondagavond met haar volgers dat ze haar laatste spullen aan het verhuizen is van Amsterdam naar Rotterdam. Even later volgt de tweet: „En drie seconden later door mocro’s van je iPhone beroofd worden. Het kan allemaal in Nederland. Kl**tzakken.”
Umar deelt een foto van de papieren aangifte, waarop te lezen valt wat er volgens haar is gebeurd. De columniste schrijft voor haar deur te zijn uitgescholden door ’een aantal Marokkaanse jongeren’ die op straat liepen en door een scooterrijder.
Toen zij door één jongen werd gefilmd, besloot ze terug te filmen. Toen ze dichter bij het groepje kwam om het gezicht van de filmer ook op haar eigen telefoon vast te leggen, werd de telefoon uit haar handen geslagen. Daar stopt de tekst van de aangifte. In meerdere tweets maakt Umar duidelijk dat haar telefoon is afgenomen en dat ze ’weer’ een nieuwe gaat kopen.
De schrijfster voelt zich genoodzaakt haar huis in de Amsterdamse wijk Bos en Lommer te verlaten. Ze gaat in Rotterdam wonen.
Umar zat van 23 april tot 10 mei vast in Turkije omdat ze viaTwitter de Turkse president Erdogan zou hebben beledigd. In de tijd dat ze vastzat werd door inbrekers haar woning overhoop gehaald. “Ik zie dit als een bewuste provocatie en intimidatie uit Nederturkse hoek”, zei ze toen.
De Nederlandse columniste van Turkse afkomst is vertrokken naar een geheim adres.
Trouw 25.06.2016 Wie verwacht dat de politiek voor Sylvana Simons (45) een bevlieging is, heeft het mis. Haar kwelgeesten krijgen er nog een keer van langs. ‘Ik verheug me op het Kamerlidmaatschap.’
‘Er stond niet in de geschiedenisboeken dat we die landen hebben veroverd en dat gepaard ging met plundering, roof, moord, verkrachting en heel veel bloedvergieten.’
In de wekelijkse rubriek ‘Levenslessen’ vertellen bekende en minder bekende Nederlands over de dingen die zij in het leven geleerd hebben.
Les 1: Elke Nederlandse school maakt van een kind een koloniaal
“Ik was anderhalf toen mijn ouders vanuit Suriname naar Nederland verhuisden. Ik heb er geen enkele herinnering aan. In mijn vroege jeugd heb ik in Amsterdam gewoond en ik was bijna elf toen we naar Hoorn verhuisden. Daar heb ik mijn puberteit doorgebracht. Het was een nieuwe wijk met veel kinderen, veel groen. Dus was ik met vriendjes aan het buitenspelen, kattekwaad uithalen, rondhangen, chillen zou je dat nu noemen. Een zorgeloze tijd.
Wel heb ik me er later over verwonderd dat ik in een VOC-bolwerk ben opgegroeid, Hoorn, met als middelpunt het grote beeld van Jan Pieterszoon Coen, waar de stad zo trots op is en haar bestaansrecht aan ontleent, en dat ik op school niets heb geleerd over de andere kant van dat verhaal. In mijn geschiedenis- en maatschappijleerboeken ging het over onze grote handelsnatie, het ontdekken van landen en het brengen van beschaving. Wat er niet stond, was dat die landen al eeuwen bewoond waren, dus we hebben ze veroverd en dat ging gepaard met plundering, roof, moord, verkrachting en heel veel bloedvergieten.
Het is belangrijk ook dat deel van onze identiteit mee te geven en het onderwijs te dekoloniseren. Het geeft meer inzicht in hoe het zo gekomen is dat Nederland eruitziet zoals het eruitziet. Waarom zijn hier Surinamers en Antillianen, waarom voelen zij zich Nederlander, maar ziet de maatschappij ze niet zo? Ik merk dat er een grens zit aan mijn Nederlanderschap als ik een mening heb die afwijkt van de norm.
Zolang ik het over entertainment gerelateerde zaken had, was het goed. Maar als ik nu iets zeg over Zwarte Piet moet ik dankbaar zijn voor de kansen die ik hier heb gekregen. Er wordt van mij verwacht dat ik kritiekloos leef, omdat ik geen recht zou hebben op kritiek. Daarachter schuilt nog steeds de onbewuste overtuiging dat ik op bezoek zou zijn.
Ik ben Nederlander omdat ik een Nederlands paspoort heb, hier woon en hier een toekomst heb. En ik wil dat ten volle uitdragen door in een Nederlandse partij in de Tweede Kamer te gaan zitten.”
Les 2: Hou de media in de gaten
“Ik heb de afgelopen vier weken bijna geen waar woord over mezelf gelezen. Ook niet in gerespecteerde media. Ik zou vier tot vijf keer getrouwd zijn geweest en alleen maar rijke witte mannen hebben gehad, van wie ik maandelijks ook nog flinke sommen geld ontvang. De werkelijkheid is dat ik één keer getrouwd ben geweest en ik toen hoofdkostwinner was. Ik heb altijd heel goed voor mezelf en mijn kinderen kunnen zorgen.
Laatst vertelde ik bij Humberto Tan over al die haatberichten die ik krijg. Ik weet vaak niet van wie, dus ik zei: ‘Wie weet is het wel degene die ik vrolijk goedemorgen zeg als ik ’s ochtends de bakkerswinkel uitloop.’ Wat staat er een half uur later op de website van de NOS? – en de NOS mogen we toch wel rekenen tot de gevestigde media, dat is de dokter in de witte jas, die jokt niet tegen ons. De NOS kopt: Sylvana Simons dubbele punt ‘Mijn bakker is waarschijnlijk ook een racist.’ Ik kom al zestien jaar bij die winkel, daar staat een heel lieve dame die twee dubbelbloedkleinkinderen heeft, en ik moet de volgende ochtend die winkel weer binnenlopen. Het is onwaar, het is polariserend, het is slordige journalistiek en ik zit met de gevolgen.
Nog een voorbeeld, een radiofragment van ‘De Nieuws BV’, radio 1 van vorige week. Max van Weezel maakt zich daarin druk over het filmpje dat we met Denk hebben gemaakt, waarin ik zeg dat de media de poortwachters zijn van de gevestigde orde. Hij zegt dat ik schijnheilig ben, omdat ik zelf weleens gesolliciteerd heb bij ‘Met het Oog op Morgen’ in een poging te kijken of er een presentatrice in mij zat – ik ben al twintig jaar presentator – maar dat ik toen ben afgewezen en dat daarom de gevestigde media het moeten ontgelden. Vlak daarna krijg ik een sms van de eindredacteur van ‘De Nieuws BV’, met excuses. Het klopt namelijk niet. Ik heb in 2004 een proefopname van ‘Met het Oog op Morgen’ gemaakt, daar was ik voor gevraagd, en het ging heel goed, ze kozen alleen voor Sacha de Boer. En dat zetten ze dan wel weer recht, maar de leugen is de wereld al in.
Nu ook weer met mijn Denk-collega Selçuk Öztürk. Elke aantijging in het NRC-artikel van vorige week kan weerlegd worden door feiten. Er wordt gezegd dat er een integriteitsonderzoek naar hem loopt. Niet waar. Er is een integriteitsonderzoek, daar komt zijn naam in voor, samen met nog vele anderen. Het lijkt een feitelijk bericht, maar staat vol met woorden als ‘mogelijk’, ‘volgens bronnen’, waarmee de suggestie wordt gewekt dat het waar is, het moet alleen nog even bewezen worden.”
Les 3: Werk met mensen die jou respecteren
“Ik heb heel bewust gekozen voor de politiek, omdat ik merk dat er behoefte is aan een nieuw geluid, genuanceerder, met een ander perspectief. De partij Denk sprak me meteen aan. Ik heb zelden mensen met zoveel passie en bezieling horen nadenken over de zorg, het onderwijs en een kernwapenvrij Nederland. Het zijn mensen die voor hun principes staan. Ik leer veel over het vak en de inhoud.
Twee dagen per week ben ik in Rotterdam bij het partijbureau, een dag per week in Den Haag, ik maak deel uit van het communicatieteam. We zijn een demo- cratische partij, dus we vergaderen veel. Ik verheug me er echt op in de Tweede Kamer te komen, ik heb zin om vragen te stellen, te porren, te controleren en te toetsen. Elke dag kom ik nu positief geladen thuis.
Hoe ik het vind om met drie van die conservatieve mannen te werken? Wie zegt dat ze conservatief zijn? Niemand vraagt mij hoe het is om met Matthijs van Nieuwkerk te werken, maar als het drie moslims zijn moet ik opeens oppassen voor mijn positie als vrouw.
Ik voel me nu bij Denk echt gelijkwaardig, gewaardeerd en gerespecteerd, en ik heb op heel veel verschillende plekken gewerkt, met verschillende mensen, mannen met macht.
Ik hoef geen enkele concessie te doen aan wie of wat ik ben en wat ik zeg. En dat geldt voor iedereen, want we zijn met veel meer. We hebben een heel gemêleerd team, van allerlei komaf. We zijn zoals wij Nederland graag zien.”
‘Het is te simpel om te zeggen dat alleen domme mensen zo denken, het zit in alle lagen van de bevolking.’
Les 4: Je hoeft je niet te verontschuldigen voor de misdaden van een ander
“Na de moordpartij in Orlando werd onze partij gevraagd zich uit te spreken tegen homofobie. Waarom? Denken ze soms dat wij het goedkeuren dat iemand in een homotent in het rond schiet, alleen omdat sommige leden een islamitische achtergrond hebben? Dat is een vreselijke gedachte. En het is hetzelfde als iedere blanke protestant aan de Ku-Klux-Klan verbinden. Ik vraag jou toch ook geen afstand te nemen van Anders Breivik alleen omdat je blond bent?
Toen Pim Fortuyn opkwam, dachten we nog: nou nou, wat zegt-ie allemaal. Maar sindsdien is het normaal, zelfs in de Kamer, de meest xenofobe dingen te roepen. Ja, vrijheid van meningsuiting, moet allemaal kunnen. We schamen ons er niet meer voor. Het is de laatste horde op de weg naar onbeschaafdheid.
Heel veel mensen vinden het oké om ‘Minder minder’ te roepen. Het is te simpel om te zeggen dat alleen domme mensen zo denken, het zit in alle lagen van de bevolking. Je moet die mensen ook niet wegzetten als Tokkies, alsof hun mening er niet toe doet. Je moet ze serieus nemen. Die woede komt ergens vandaan. Mensen maken zich zorgen over de zorg, het onderwijs, ons pensioenstelsel. Het zou die mensen verbazen als ze wisten in hoeveel dingen we het eens zijn. Maar er is ze verteld dat ze niet naar mij moeten luisteren, want ik ben een golddigger en vijf keer getrouwd en ik kom alleen naar de Kamer voor het wachtgeld. Zo werkt haatzaaien.”
Les 5: Zie mensen als individu
“Heb ik in mijn loopbaan genoeg kansen gekregen? Alleen al in die vraag zit het probleem. Ik zou hem niet aan jou stellen, want ik neem aan dat jij voldoende kansen hebt gekregen en gecreëerd, zoals ik ook genoeg kansen heb gekregen en gecreëerd. Maar jij neemt aan dat doordat ik zwart ben, ik een achtergestelde positie heb gehad. En daarin schuilt de angel. De maatschappij heeft andere verwachtingen van mij dan van jou.
Het systeem is niet ontworpen om mij te dienen, het is niet ontworpen om vrouwen te dienen, het is ontworpen om de heteroseksuele witte man te dienen. De ontwerper van het systeem. Nog maar zestig jaar geleden werden vrouwen niet eens als handelingsbekwaam gezien.
Ik ben er gekomen doordat ik hard heb gewerkt, talenten heb, intelligent ben, er leuk uitzie, mondig ben, gedreven en niet bang. Maar ik ben niet representatief voor een hele groep. Mijn succesverhaal mag niet gebruikt worden als bewijs dat het heus allemaal wel meevalt als je maar genoeg je best doet. Er wordt gediscrimineerd. Op de werkvloer, op scholen. Heb je een buitenlandse achternaam, dan word je minder snel uitgenodigd op een sollicitatiegesprek en heeft jouw kind op sommige scholen minder kans, omdat er ineens geen plek is. Terwijl een Sterre de Graaf een week later wel mag komen. Een witte man in pak wordt als betrouwbaar gezien en een moslimman in pak als conservatief, zo liggen de verhoudingen en daar moeten we vanaf. Zie mensen als individu.”
Les 6: Je moet je houden aan de wetten in een land
“Als je in Nederland ‘Fuck de koning’ zegt, word je vastgezet. Als je in een land wordt verkracht en je weet je niet beschermd door de wet, zoals in Qatar, dan is dat afschuwelijk. Maar dat is iets anders dan stelselmatig herrieschoppen, met als enige doel herrieschoppen. Ik weet niet wat opiniemaker Ebru Umar denkt bij te dragen aan verbinding, samenwerking en diplomatie. Het is roepen om te roepen. Elke klas heeft er een. Zo’n etter die alleen maar zuigt en treitert en andere kinderen pest en als het slachtoffer dan een keer wat terugdoet, begint te jammeren: ‘Juf!’
Les 7: Seksisme bestaat
“Er zijn mensen die mij niet meer serieus nemen omdat mijn haar elke keer anders zit. Dat vind ik leuk, mag ik? Ik heb de kappersschool gedaan, dus ik kan het zelf, ik soigneer mezelf. En dat zou dan iets zeggen over mijn intelligentie? Niemand twijfelt aan de intelligentie van een man als hij zich goed kleedt. Toen ik talkshows maakte op tv, vond menig regisseur dat ik te serieus keek, ik moest meer lachen tussendoor. Theo van Gogh, Ischa Meijer, Jeroen Pauw, ik vergelijk mezelf niet met hun ervaring en kennis, maar is er ooit iemand geweest die tegen hen heeft gezegd dat ze meer moeten lachen? Ik lúister tijdens een gesprek, dit is mijn gezicht, ik ben toch geen dolfijn?
En dan zeggen ze: vroeger vond ik je leuker, zo hip en vrolijk. Dat is twintig jaar geleden, ik huppelde nog over het scherm, en dat vond iedereen prima. Maar Martin Simek op zijn racisme aanspreken, dat hoort niet. Dan ben ik opeens een angry black woman. Nou, mijn kinderen lachen daarom. Die zeggen: de mensen moesten eens weten hoe je eruitziet als je echt boos wordt.”
We hebben de mond vol over het buitenland, we weten heel goed hoe ze het in Turkije moeten doen, in Qatar, in Rusland, maar laten we eerst zorgen dat we hier goede bestuurders krijgen, dat vrouwen beschermd worden en evenredig betaald krijgen en dat het seksisme wordt aangepakt dat we dagelijks in allerlei vormen over ons uitgestort krijgen. Ik kan hier in Nederland niet eens aangifte doen van seksisme omdat het niet apart wordt benoemd. Terwijl ik het een specifieke, discriminerende belediging vind.”
Sylvana Simons
Sylvana Simons (Paramaribo, 1971) is presentator, coach en aspirant-Kamerlid van politieke partij Denk. Ze is opgegroeid in Hoorn, deed de balletacademie van Lucia Marthas en de kappersopleiding. Ze danste in de Amsterdamse discotheek iT en bij het showballet van John de Mol. In 1995 werd ze vj bij TMF, ze presenteerde diverse radio-programma’s voor Radio 538, Radio Noordzee en Sublime FM en tv-programma’s voor RTL en SBS, ook is ze geregeld tafeldame bij ‘DWDD’ en heeft ze een eigen coaching-praktijk. Simons heeft twee kinderen, Salvatore (24) en Levi (19) en een relatie.
AD 23.06.2016 Sylvana Simons van de politieke beweging DENK heeft in Den Haag aangifte gedaan van racisme. Op videobeelden die woensdag door DENK op de website zijn geplaatst is te zien hoe de politica in spe samen met partijleider Tunahan Kuzu een politiebureau binnenloopt met een dik pak papier bij zich.
,,Het is een flinke stapel papier, maar het is slechts een deel, maar een groot deel van de aangifte die ik nu ga doen op het politiebureau in Den Haag. Inclusief de verse haat van vandaag”, zegt de voormalig TMF-vj voor de camera voordat ze naar het bureau gaat. Eenmaal voor de deur herhaalt ze ‘ik ga naar binnen met het pak huiswerk voor het Openbaar Ministerie’.
Eind mei kondigde Simons al aan aangifte te zullen doen na de talrijke negatieve reacties die ze over zich heen kreeg nadat ze zich had aangesloten bij DENK en wegens haar strijd tegen Zwarte Piet.
Trouw 22.06.2016 De velletjes A4 met de verklaring van partijvoorzitter Selçuk Öztürk van Denk werden opgerold door de tralies het hongerige persvolk aangereikt. Alsof de roofdieren hun stuk vlees kregen toegeworpen. En alsjeblieft dan ook niet verder vragen.
Normale omgangsvormen zijn niet meer nodig als het om journalisten gaat
Het is treffende symboliek hoe de nieuwe politiek en de media zich tot elkaar verhouden. De dames en heren in de nieuwe politiek kunnen het zich veroorloven hun neus op te halen voor de dames en heren van de pers. Het frame dat zij onderdeel zijn van de elite en in die hoedanigheid ook neerkijken op hen die het minder gemakkelijk hebben in de samenleving is de afgelopen jaren bijzonder succesvol en krachtig geweest. Normale omgangsvormen zijn niet meer nodig als het om journalisten gaat. Het is tuig van de richel, altijd tegen ons en de waarheid interesseert ze ook al niet.
Denk is de zoveelste loot aan de stam van de nieuwe politiek. Wellicht in niets te vergelijken met die andere loten, maar ook met de, op zich terechte, overtuiging dat de media niet nodig zijn voor hun opkomst. Omdat die media-aandacht zich vanzelf genereert en omdat hun analyse is dat de achterban ook de neus ophaalt voor de media. Het is wij tegen de rest van de wereld. Debat is niet nodig, het eigen gelijk staat a priori vast en elk tegenargument is niet meer dan bewijs van de eigen stellingen, want afkomstig van de poortwachters van de elite.
Terecht, ik zei het al. De analyse deugt. Het gedrag van mediamensen is in hoge mate voorspelbaar, zeker als je in je gelederen iemand hebt die zich mag rekenen tot het eerbiedwaardige gilde der Bekende Nederlanders. Vraag het maar aan VNL en Bram Moszkowicz.
Ook Wilders scoorde goed door alles en iedereen die hem in de weg stond weg te zetten als lid van de linkse grachtengordelkliek
Zwart schaap
De eigen achterban is ook al niet het probleem. Selçuk Öztürk en zijn mede-zetelrover Tunahan Kuzu doen dat niet slecht. Eén van de eerste vacatures die zij bij de nieuwe ‘fractie’ vervuld wilden zien was die van video-editor. Meer dan een stagiair kunnen ze vooralsnog niet financieren (zie de vacatures op hun website), maar een dergelijke functie is essentieel in hun strategie. Om te communiceren met je achterban heb je de media niet nodig. Je maakt je eigen filmpjes, podcasts en tweets. De pers is slechts relevant als zwart schaap.
Denk is eigenlijk wat strategie betreft een soort Geert Wilders 2.0. Ook Wilders scoorde goed door alles en iedereen die hem in de weg stond weg te zetten als lid van de linkse grachtengordelkliek met de afschuwelijke designbrillen die niet veel meer konden dan huilie-huilie doen.
Schop een taboe omver
Anders dan de voorlieden van Denk gebruikte hij de massamedia echter intensief in het begin van zijn solo-loopbaan. In dit geval leidde de observatie dat media slaafs gedrag vertonen tot een andere aanpak: schop een taboe omver en je bent verzekerd van maximale publiciteit. Dat ging zelfs zo ver dat een gerenommeerd ochtendblad de krant opende met zijn ingezonden stuk, waarin werd gepleit voor het verbranden van de Koran, terwijl in het hoofdredactioneel commentaar in dezelfde editie van die krant het hoofd werd geschud over zoveel onverantwoordelijkheid. We hebben het nieuws als enige, hoe onzinnig we het nieuws ook vinden. Wilders wist dat dat het resultaat zou zijn.
Toch was de analyse van de PVV-voorman, zeker in zijn beginjaren nog, dat hij de pers nodig had. Hij trad bovendien dermate buiten de platgetreden paden, dat zelfs het oplichten van een wenkbrauw wereldnieuws geweest zou zijn. Succes, of in ieder geval aandacht – toch een voorwaarde voor succes, verzekerd. Denk heeft zelfs dat niet meer nodig. Even daargelaten of ze straks ook gelijk blijken te hebben gehad.
VK 21.06.2016 Net als bankiers, rechters en advocaten zouden journalisten een eed moeten afleggen waarin zij beloven hun beroep te goeder trouw uit te oefenen. Dat wil de nieuwe politieke beweging DENK.
De boodschap van Denk: wantrouw de media
De beste verdediging is de aanval. Die strategie lijkt Denk toe te passen in haar nieuwste Facebookfilmpje. Kamerleden Kuzu en Öztürk (ex-PvdA) zochten al vaker de confrontatie met de media. Dit keer worden ze in hun eigen studiootje geflankeerd door hun nieuwste aanwinsten Farid Azarkan en Sylvana Simons. De boodschap aan de achterban luidt: wantrouw de pers. ‘Trap er niet in’.
Volgens de politiek leider van DENK, het Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu, schort het aan vertrouwen in de media. Een eedaflegging ‘zou kunnen helpen om de schijn van wantrouwen, die blijkens onderzoek bij een hoop mensen leeft, te voorkomen. En dat is uitermate belangrijk voor onze parlementaire democratie’, aldus Kuzu dinsdag in een verklaring. Hij benadrukt de noodzaak van goed functionerende media die onder meer informeren en controleren.
Kuzu vergelijkt journalisten met accountants, bankiers, rechters, advocaten, bestuurders, militairen, artsen en Kamerleden. Zij hebben ook een ‘grote maatschappelijke verantwoordelijkheid en daarom leggen ze al dan niet wettelijk verplicht een eed af’, aldus Kuzu.
Niet uit te voeren
Als een politicus dit zegt gaan de alarmbellen af, aldus De Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ).
De Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) ziet niets in een verplichte eed. ‘Als een politicus dit zegt gaan de alarmbellen af. Dit is in strijd met het uitgangspunt van de vrije pers. Journalistiek is een open beroepsgroep en niet te vergelijken met bijvoorbeeld artsen of advocaten. Het is ook niet uit te voeren, want wie gaat controleren of journalisten zich aan de de eed houden en wat zijn de consequenties als ze dat niet doen?’, zegt algemeen secretaris Thomas Bruning.
De NVJ kan zich wel vinden in een vrijwillige eed. ‘Dat is binnen de journalistiek al eerder bepleit, maar het moet een open vrije beroepsgroep blijven.’
Denk lag vorige week onder vuur na een kritische publicatie in NRC.Next. De krant lichtte twee zakelijke deals uit van Kamerlid Öztürk uit de tijd dat hij nog fractievoorzitter was voor de PvdA in Roermond. Een dag eerder had Denk een filmpje online gezet met een boodschap aan de achterban: ‘Wantrouw de pers. Trap er niet in.’
AD 21.06.2016 Journalisten zouden een eed moeten afleggen waarin zij bijvoorbeeld beloven hun beroep te goeder trouw uit te oefenen. Dat wil de nieuwe politieke beweging DENK.
Volgens de politiek leider van DENK, het Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu, schort het aan vertrouwen in de media. Een eedaflegging ,,zou kunnen helpen om de schijn van wantrouwen, die blijkens onderzoek bij een hoop mensen leeft, te voorkomen. En dat is uitermate belangrijk voor onze parlementaire democratie”, aldus Kuzu dinsdag in een verklaring.
Hij benadrukt de noodzaak van goed functionerende media die onder meer informeren en controleren. Kuzu vergelijkt journalisten met accountants, bankiers, rechters, advocaten, bestuurders, militairen, artsen en Kamerleden. Zij hebben ook een ,,grote maatschappelijke verantwoordelijkheid en daarom leggen ze al dan niet wettelijk verplicht een eed af”, aldus Kuzu.
Vrije pers
De Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) ziet niets in een verplichte eed. ,,Als een politicus dit zegt gaan de alarmbellen af. Dit is in strijd met het uitgangspunt van de vrije pers. Journalistiek is een open beroepsgroep en niet te vergelijken met bijvoorbeeld artsen of advocaten. Het is ook niet uit te voeren, want wie gaat controleren of journalisten zich aan de de eed houden en wat zijn de consequenties als ze dat niet doen?”, zegt algemeen secretaris Thomas Bruning.
De NVJ kan zich wel vinden in een vrijwillige eed. ,,Dat is binnen de journalistiek al eerder bepleit, maar het moet een open vrije beroepsgroep blijven.”
Gevestigde orde
Eerder publiceerde de beweging een video waarin ze een statement maken tegen de media. In her fimpje laten de aanhangers van DENK weten de onafhankelijkheid van de media te betwijfelen. ,,Media handelen als poortwachters voor de gevestigde orde en bepalen daardoor voor een groot deel wat jij en ik als waarheid voorgeschoteld krijgen. Dit heeft verstrekkende gevolgen”, zei Sylvana Simons in het filmpje.
Na kritiek vanuit de beroepsgroep nuanceerde Kuzu het statement door te beweren dat niet iedere journalist wordt bedoeld.
Geen antwoorden
DENK wil niet reageren tegenover AD.nl.
Trouw 18.06.2016 In de communicatiestrategie is de eerste klap een daalder waard. PVV-leider Geert Wilders en eerder Pim Fortuyn wisten steeds het goede moment te kiezen voor hun aanvallen op het politieke establishment, waarna de aangevallen partijen slechts in verdedigende zin konden reageren.
Het verband tussen het filmpje (‘Geloof ze niet’) en het nieuws een dag daarna is wat mij betreft zonneklaar
Wie verdedigt, komt altijd minder goed uit de verf dan degene die het debat start. Aanvallend voetbal wordt niet voor niets sinds jaar en dag geprezen.
Dat moeten ze bij de nieuwe politieke beweging Denk ook hebben gedacht. Wat mij betreft, is het geen samenloop van omstandigheden dat dinsdag op de site van deze beweging het filmpje verscheen waarin de vier prominentste leden (Öztürk, Azarkan, Simons en Kuzu) zich rechtstreeks tot hun kijkers richtten met de boodschap ‘de media willen niet dat je dit ziet’. Vervolgens lieten ze zien hoe reguliere media volgens hen bepalen wat ‘jij voorgeschoteld krijgt’. “Wij geloven dat jij verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken”, aldus Kuzu.
En de media, in dit geval NRC, dienden woensdag de schotel op: een van de vier, Selcuk Öztürk, had mogelijk laakbaar gehandeld bij enkele zakelijke transacties in een vroeger leven als zakenman. Het verband tussen het filmpje (‘Geloof ze niet’) en het nieuws een dag daarna is wat mij betreft zonneklaar. Ik ben benieuwd wat nu langer blijft hangen: geloof de media niet, of het verhaal over de zakelijke transacties van Öztürk. Het eerste, ben ik bang, vooral bij mensen die voor hun nieuws voornamelijk afhankelijk zijn van sociale media.
Dat is wat anders dan ‘De Media’ wegzetten als een club journalisten die er alleen maar op uit is de belangen van het establishment te dienen en nieuwkomers beentje te lichten
Reguliere media
Wat is dat toch met populistische bewegingen of populisten dat ze zo’n hekel hebben aan ‘reguliere media’? Voor Geert Wilders zijn media links en niet te vertrouwen. Donald Trump deed recent The Washington Post in de ban. ‘De krant heeft onwaarschijnlijk onjuist verslag gedaan van onze campagne’, stelde Trump op Facebook. Eerder wees hij de Huffington Post en Buzzfeed de deur.
Andere politieke partijen en bewegingen zijn ook niet altijd blij hoe kranten, radio, televisie en internetmedia over hen berichten. Doorgaans hebben zij communicatie-experts en spin doctors in dienst om controle te houden over met name de beeldvorming of om die te beïnvloeden. Maar dat is nog wat anders dan ‘De Media’ wegzetten als een club journalisten die er alleen maar op uit is de belangen van het establishment te dienen en nieuwkomers beentje te lichten.
Een hetze
Laat ik het anders formuleren: het komt de oprichters van Denk goed uit dat zij onderwerp worden van een onderzoek door een zeer gerespecteerde krant. Je kan dan in ieder geval tegen je achterban zeggen: Kijk, er wordt een hetze tegen ons gevoerd. En vervolgens zeg je tegen diezelfde achterban: Trap er niet in, want de media zijn niet te vertrouwen. Wij zijn slachtoffer van het establishment. Vertrouw alleen ons!
Deze strategie heeft de PVV van Geert Wilders geen windeieren gelegd. Ondanks een reeks affaires met sjoemelende of vechtende PVV’ers, en juridische vervolging van Wilders vanwege diverse uitspraken staat de partij hoog in de peilingen. Donald Trump die de ene na de andere politicus en journalist beledigde is zeer waarschijnlijk de Republikeinse presidentskandidaat.
Op deze plek heb ik eerder geschreven Denk ook als een emancipatiebeweging te zien van mensen afkomstig uit migrantenkringen. Daarbij maken de Denk-oprichters handig gebruik van de populistische wetten: zoek slachtofferschap, wees anti-establishment, val aan. En zorg vooral voor publiciteit in reguliere media.
NRC 17.06.2016 Eerder stapte de raad van bestuur van de Limburgse zorginstelling Daelzicht al op, nu ook de voltallige raad van toezicht. De bestuurscrisis is compleet compleet nadat de tweekoppige raad van bestuur ook al opstapte.
De voltallige raad van toezicht van de Limburgse zorginstelling Daelzicht (89 mln euro omzet) stapt op. De raad zegt dit besluit te nemen “om de rust in de organisatie terug te laten keren in het belang van de cliënten, ouders en vertegenwoordigers, en de medewerkers van Daelzicht.”
De raad van toezicht reageert op de oproep om af te treden, gedaan door de ondernemingsraad van de zorginstelling die 2.000 verstandelijk gehandicapten begeleidt en verzorgt. Met het opstappen van de raad van toezicht, die volgens de OR gefaald heeft in goed toezicht op de ex-bestuurders, is de bestuurscrisis compleet. Vorige maand legde de tweekoppige raad van bestuur onder grote druk zijn werk neer en trad een interim-bestuurder aan.
Daelzicht kwam deze week in het nieuws met een onderzoek naar een omstreden vastgoeddeal met Kamerlid Selçuk Öztürk. Het is een van de transacties die in opdracht van de interim-bestuurder worden onderzocht na berichten in NRC over vriendjespolitiek en belangenverstrengelingen onder de inmiddels afgetreden raad van bestuur.
Ook voorzitter van de raad van toezicht Annelie Stevens-Ruiters kwam in opspraak. Het bedrijf van haar echtgenoot bleek opdrachten gekregen te hebben van Daelzicht. In strijd met de governancecode had zij de opdrachten vooraf niet gemeld aan de raad van toezicht. In een brief aan de OR zeggen de toezichthouders zich bij hun besluit niet te hebben laten leiden door “volstrekt ongefundeerde publicaties in kranten”.
Pretpark voor ouderen
Daelzicht kwam eerder in het nieuws met plannen om een pretpark voor gehandicapten en ouderen te bouwen, het grootste in zijn soort in Europa. Tegelijkertijd voerde de toenmalige raad van bestuur een harde saneringsoperatie door waarbij locaties voor dagbesteding van de bewoners werden gesloten. Het afgelopen jaar werden meer dan honderd banen geschrapt. Na veel kritiek besloot de raad van bestuur in februari om het pretpark te schrappen.
Begin deze maand zegde de ondernemingsraad het vertrouwen op in de volledige raad van toezicht, nadat zij eerder het vertrouwen in de raad van bestuur opzegden. Het medezeggenschapsorgaan neemt het de toezichthouders kwalijk dat zij te weinig oog hadden voor klachten over de voormalige bestuurders. De klachten gingen over machtsmisbruik, niet-transparant handelen door het management en het creëren van een angstcultuur. Volgens de OR bleven de toezichthouders te veel de toenmalige raad van bestuur steunen.
In fases
De raad van toezicht schrijft in een brief aan de ondernemingsraad dat de verwijten niet terecht zijn. Maar ze stapt niettemin op in het belang van de organisatie.
“De raad realiseert zich echter dat de huidige situatie, de gespannen relatie vanuit de ondernemingsraad met de raad van toezicht, de interim-bestuurder in de weg kan staan in haar opdracht de continuïteit van Daelzicht te borgen. Het is voor alle leden van de raad enkel het belang van Daelzicht en haar cliënten dat leidend is voor dit besluit om voltallig de functie neer te leggen.”
Omwille van de bestuurbaarheid van de zorginstelling stappen de toezichthouders niet allemaal tegelijk op. Dit gebeurt gefaseerd “om de continuïteit van de organisatie te waarborgen”. Per 1 juli aanstaande zullen vier leden van de raad terugtreden. De overige drie leden, onder wie voorzitter Stevens-Ruiters, blijven nog enige maanden aan en zullen de procedure voor de werving van nieuwe toezichthouders opstarten.
VK 17.06.2016 De complete raad van toezicht van de Limburgse zorginstelling Daelzicht stapt op, naar eigen zeggen ‘om de rust in de organisatie terug te laten keren’. Dit meldt NRC Handelsblad. Daelzicht kwam deze week in het nieuws met een onderzoek naar een omstreden vastgoeddeal met Tweede Kamerlid Selcuk Öztürk. De raad van toezicht reageert op de oproep om af te treden, gedaan door de ondernemingsraad van de zorginstelling.
Öztürk zou in 2010 een ‘gouden deal’ hebben gesloten met de aankoop van twee panden van de Limburgse zorginstelling Daelzicht. De panden deden ooit dienst als tehuis voor gehandicapten, maar stonden in 2010 leeg. Öztürk was van plan een gebouw om te bouwen tot hotel, het aanpalende gebouw wilde hij doorverkopen als woonhuis. Na een gesprek met toenmalige VVD-wethouder Jos van Rey stemde de gemeente in met het aanpassen van het bestemmingsplan van zorg naar horeca.
Onderzoek naar Öztürks verleden
‘Wantrouw de media’
Denk-oprichter Selçuk Öztürk ligt onder vuur door omstreden zakelijke transacties uit het verleden. Lees hier waarom. (+)
De beste verdediging is de aanval. Die strategie lijkt Denk toe te passen in haar nieuwste Facebookfilmpje. Kamerleden Kuzu en Öztürk (ex-PvdA) zochten al vaker de confrontatie met de media. (+)
Ook schreef NRC dat Öztürk in 2007 de vergoeding voor een opdracht bij een Utrechtse zorginstelling onderhands verdeelde met een medewerker van de instelling en een bevriende ondernemer uit Eindhoven. Elk zouden ze een deel van de te verdienen 15 duizend euro opstrijken. Later ontstond ruzie over de afspraak en moest Öztürk voor de rechter verschijnen. Die zou hem in het gelijk hebben gesteld. De zorginstelling was niet op de hoogte van de afspraak en overweegt een onderzoek naar de zaak.
Öztürk wist dat NRC de afgelopen weken onderzoek deed naar zijn zakelijk verleden en dat publicaties op handen waren. Ook de lokale krant De Limburger stelde vragen aan het Kamerlid over zaken die speelden toen hij nog raadslid was in Roermond. Het Kamerlid is ervan overtuigd dat de media proberen hem en zijn beweging Denk ‘monddood’ te maken.
Denk
Denk is de politieke partij van Kamerleden Kuzu en Öztürk. Zij richtten de beweging op nadat ze eind 2014 met flinke ruzie vertrokken uit de PvdA. Denk richt zich op Nederlanders met een migrantenafkomst, mensen die zich als ‘tweederangs burgers’ behandeld voelen in het overwegend witte Nederland.
NU 17.06.2016 De raad van toezicht van de Limburgse zorginstelling Daelzicht is opgestapt. De raad deed dat om de “rust in de organisatie” te laten terugkeren.
Vier leden gaan op 1 juli weg, de andere drie blijven nog een paar maanden. Dat laat de instelling weten na berichtgeving in NRC.
Daelzicht is onlangs een integriteitsonderzoek gestart, onder meer naar een transactie met Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk (van beweging DENK) uit 2011. De zorginstelling heeft in 2011 een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk verkocht. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd.
De ondernemingsraad (OR) had al het vertrouwen in de raad opgezegd. In een brief aan de OR schrijft de raad vrijdag de motieven daarvoor niet te begrijpen en dat die elke grond ontberen. De raad van bestuur was ook al vertrokken. Een interim-bestuurder onderzoekt nu een aantal transacties op belangenverstrengeling, onder andere de deal met Öztürk.
Telegraaf 17.06.2016 De raad van toezicht van de Limburgse zorginstelling Daelzicht is opgestapt. De raad deed dat om de „rust in de organisatie” te laten terugkeren.
Vier leden gaan op 1 juli weg, de andere drie blijven nog een paar maanden. Dat laat de instelling weten na berichtgeving in NRC.
Daelzicht is onlangs een integriteitsonderzoek gestart, onder meer naar een transactie met Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk (van beweging Denk) uit 2011. De zorginstelling heeft in 2011 een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk verkocht. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd.
De ondernemingsraad (OR) had al het vertrouwen in de raad opgezegd. In een brief aan de OR schrijft de raad vrijdag de motieven daarvoor niet te begrijpen en dat die elke grond ontberen. De raad van bestuur was ook al vertrokken. Een interim-bestuurder onderzoekt nu een aantal transacties op belangenverstrengeling, onder meer de deal met Öztürk.
NU 17.06.2016 Premier Mark Rutte en minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) hebben er geen goed woord voor over dat de politieke partij Denk, van de ex-PvdA’ers Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk, de media als onbetrouwbaar bestempelt en over één kam scheert.
“De aanklacht tegen de journalistiek slaat natuurlijk nergens op”, zei Rutte vrijdag na afloop van de ministerraad. Hij vindt het verkeerd dat Denk suggereert dat de pers andere motieven heeft.
Hij herinnerde eraan dat Nederland na Finland het land is met de meeste persvrijheid.
Asscher vindt dat Denk, een partij die onder meer wil optreden tegen discriminatie, racisme en de dubbele maat, zelf met twee maten meet en generaliseert.
“Als je zegt dat je wil verbinden en vindt dat mensen niet over één kam moeten worden geschoren, dan moet je dat zelf ook niet met de pers doen”, zei hij.
Open democratie
“Zij [Denk, red.] zeggen dat de pers alleen maar bezig is met het verdedigen van de gevestigde orde. Ik heb dat nooit zo gemerkt. We hebben een vrije pers waar journalisten heel goed in staat zijn om kritische vragen te stellen. Dat is ook goed en goed voor politici”, aldus Asscher.
“Dat betekent dat je ook kritische vragen moet beantwoorden. Je moet er tegen kunnen dat er niet alleen maar wordt geapplaudisseerd, maar ook dat journalisten doorvragen.” Hij benadrukte dat een vrije pers hoort bij een open democratie.
‘Poortwachters’
Denk plaatste maandag een video op Facebook waarin de partij de parlementaire pers omschreef als “poortwachters van de gevestigde orde”.
De boodschap aan de achterban is dat de media moeten worden gewantrouwd, omdat die erop uit zijn de nieuwe politieke beweging kapot te maken. Media zouden dat doen omdat Denk racisme en discriminatie op de agenda heeft gezet.
Bekijk de video van Denk over de media:
Denk: ‘de media willen niet dat je dit weet…’
Voorbode
De video was een voorbode op de publicatie van NRC op woensdag waarin gemeld wordt dat er onderzoek wordt gedaan naar zakelijke handelingen van partijvoorzitter en Denk-Kamerlid Öztürk. Hij zou zich in zijn tijd als PvdA-fractievoorzitter in Limburg schuldig hebben gemaakt aan omkoping en vriendjespolitiek.
De partij wilde vervolgens de media niet te woord staan, maar stuurde wel eenpersverklaring en een video naar buiten waarin Öztürk de beschuldigingen van zich afwierp en nogmaals uithaalde naar de media.
“Wij veroordelen geen volksvertegenwoordigers op basis van mediaberichten, omdat het veroordelen van mensen op grond van suggestieve, beschuldigende en slecht onderbouwde berichten juist iets is dat wij hekelen in Den Haag”, liet fractievoorzitter Kuzu weten.
Telegraaf 17.06.2016 De kritiek van de politieke beweging Denk op de media slaat echt nergens op. Dat zei premier Mark Rutte vrijdag. Hij reageerde op een filmpje van Denk waarin de pers van vooringenomenheid wordt beschuldigd.
Rutte sprak over een onbegrijpelijke aanklacht. Hij verwierp de suggestie dat journalisten een ,,collectief machtsbolwerk” zouden zijn van aanklager, rechter en uitvoerder van de straf in één. ,,Dat slaat natuurlijk nergens op.”
De premier benadrukte dat ook hij niet geheel ,,kritiekloos” is op de journalistiek in Nederland. Maar als je de indruk hebt dat een journalist bijvoorbeeld uit eigenbelang handelt of niet eerlijk is, dan heb je daar contact over, zo stelde Rutte.
Asscher
Eerder vrijdag keurde ook minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) de handelwijze van Denk af. Als Denk ertegen is dat mensen over één kam worden geschoren, dan moet de beweging dat zelf ook niet doen met journalisten, zo zei de bewindsman.
Denk publiceerde deze week een filmpje over ’de media’, die de poortwachters van de gevestigde orde zouden zijn. Het kwam op Asscher over alsof hierin alle journalisten over één kam werden geschoren. „Als je staat voor verbinding, maak het dan ook waar”, aldus de vicepremier. Volgens Asscher is het de taak van de pers om politici te controleren en kritisch te volgen. Dat gebeurt volgens hem ook. ,,Dat maakt dat dit een vrij land is”, aldus Asscher.
De oprichters van Denk nuanceerden later deze week de boodschap van hun filmpje. Ze stelden dat de boodschap alleen geldt voor journalisten die zich aangesproken voelen.
Integriteitsonderzoek
Deze week werd bekend dat de Limburgse zorginstelling Daelzicht een integriteitsonderzoek instelt naar een deal die in 2011 werd gemaakt met Denk-Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk, die toen nog zakenman en PvdA’er in de Roermondse gemeenteraad was. Reden voor het onderzoek is het feit dat Öztürk destijds een zorgcomplex voor een opvallend lage prijs heeft kunnen kopen.
Elsevier 17.06.2016 Zowel premier Mark Rutte als vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA) heeft flinke kritiek op het inmiddels beruchte filmpje van DENK. De politieke beweging beschuldigt ‘de media’ daarin de waarheid te willen achterhouden.
Het slaat echt helemaal nergens op, is de mening van Rutte.
Poortwachter
De premier spreekt over een ‘onbegrijpelijke aanklacht’. Hij is het niet eens met de suggestie dat journalisten een ‘collectief machtsbolwerk’ zouden zijn van aanklager, rechter en uitvoerder in één. ‘Dat slaat natuurlijk nergens op,’ aldus Rutte. Zelf is hij ook niet geheel ‘kritiekloos’ op de journalistiek in Nederland, zegt hij erbij.
De beweging DENK publiceerde begin deze week een video over de media, die ‘de poortwachters van de gevestigde orde’ zouden zijn. ‘Trap er niet in’, zei medeoprichter van DENK Tunahun Kuzu met geheven vingertje.
Lodewijk Asscher kritiseerde het filmpje vrijdag ook. Hypocriet volgens hem: als DENK er zo op tegen is dat mensen over één kam worden geschoren, dan moet de beweging dat zelf ook niet doen bij journalisten. ‘Als je staat voor verbinding, maak het dan ook waar,’ aldus Asscher.
Het is de taak van de media om politici te controleren en kritisch te volgen, iets wat volgens Asscher ook gebeurt. ‘Dat maakt dat dit een vrij land is’.
Anticiperen
Een dag nadat de video uitkwam, publiceerde NRC Handelsblad een stuk over een integriteitsonderzoek naar de medeoprichter van DENK en Tweede Kamerlid Selcuk Ozturk. Het artikel zou frauduleuze zaken van Ozturk ten tijde van zijn positie als gemeenteraadslid in Roermond blootleggen.
De politieke beweging wordt er nu van beticht op dit onderzoek te anticiperen, en op voorhand alvast de aanval op de media te hebben geopend.
De oprichters van DENK Ozturk en Kuzu kwamen later deze week enigszins terug op de boodschap van hun filmpje: die geldt alleen voor journalisten die zich aangesproken voelen, zeiden zij.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
AD 17.06.2017 De kritiek van de politieke beweging DENK op de media slaat echt nergens op. Dat zei premier Mark Rutte vrijdag. Hij reageerde op een filmpje van DENK waarin de pers van vooringenomenheid wordt beschuldigd.
Rutte sprak over een onbegrijpelijke aanklacht. Hij verwierp de suggestie dat journalisten een ,,collectief machtsbolwerk” zouden zijn van aanklager, rechter en uitvoerder van de straf in één. ,,Dat slaat natuurlijk nergens op.”
De premier benadrukte dat ook hij niet geheel ,,kritiekloos” is op de journalistiek in Nederland. Maar als je de indruk hebt dat een journalist bijvoorbeeld uit eigenbelang handelt of niet eerlijk is, dan heb je daar contact over, zo stelde Rutte.
Eerder vandaag had minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) de handelwijze van DENK ook afgekeurd. Als DENK ertegen is dat mensen over één kam worden geschoren, dan moet de beweging dat zelf ook niet doen met journalisten, zo zei de bewindsman.
DENK publiceerde begin deze week een filmpje over ‘de media’, die de poortwachters van de gevestigde orde zouden zijn. Het kwam op Asscher over alsof hierin alle journalisten over één kwam werden geschoren. ,,Als je staat voor verbinding, maak het dan ook waar”, aldus de vicepremier.
NRC Handelsblad schreef deze week over een integriteitsonderzoek naar medeoprichter van DENK en Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk. Dat was een dag na de publicatie van de video van DENK. De oprichters van DENK nuanceerden later deze week de boodschap van hun filmpje. Ze stelden dat de boodschap alleen geldt voor journalisten die zich aangesproken voelen.
Elsevier 15.06.2016 Twee zorginstellingen zijn een onderzoek begonnen naar mogelijk frauduleuze praktijken van DENK-voorman Selçuk Öztürk, blijkt uit berichtgeving vanNRC. Het is niet bepaald voor het eerst dat een politicus in opspraak komt in de media en dat daaruit justitioneel integriteitsonderzoek volgt.
Aanval op media Dinsdag 14 juni valt DENK de Nederlandse media aan met een filmpje waarin zij het publiek waarschuwen voor hoe ‘de media zich als een rechter het vonnis velt en iemand monddood maakt’.
Woensdag 15 juni treedt NRCnaar buiten met een journalistiek onderzoek naar mogelijk frauduleuze zaken van Selçuk Öztürk. Nog voor het filmpje werd geplaatst, was Özturk op de hoogte van het lopende journalistieke onderzoek.
Elsevier zet een aantal zaken voor u op een rijtje:
Jos van Rey (VVD), ook wel ‘de koning van Roermond’ genoemd door zijn opgebouwde macht en netwerk in de stad, wordt verdacht van omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Op 1 oktober 2011 werd Van Rey door Limburgse kranten beschuldigd van belangenverstrengeling. Twee dagen later gaf burgemeester Henk van Beers opdracht tot het uitvoeren van een integriteitsonderzoek. In de daaropvolgende jaren bleef het onderzoek lopen en heeft Van Rey veel media-aandacht gekregen. Het Openbaar Ministerie eist twee jaar cel. Op 12 juli is de uitspraak.
James Sharpe (PVV), behaalde in 2008 het voorpaginanieuws toen zijn bedrijf in Hongarije werd beboet voor het misleiden van klanten met sms-berichten. HetEindhovens Dagblad meldde in 2010 dat Sharpe in 1991 een topatleet zou hebben mishandeld. Sharpe heeft hierom een klacht ingediend tegen het blad. De Raad voor de Journalistiek heeft Sharpe in het gelijk gesteld dat het ED Sharpe ten onrechte heeft beschuldigd van geweld. Na alle commotie stapte Sharpe op als Tweede Kamerlid.
Mark Verheijen (VVD), trad op 27 februari 2015 terug als Tweede Kamerlid voor de VVD. De aanleiding hiervan dat er onverantwoorde declaraties aan het licht waren gekomen. Die declaraties bevatten onder meer flessen wijn van 127 euro per stuk. Elsevier berichtte in november vorig jaar over een bedelbrief van Verheijen aan het adres van de controversiële Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol stuurde, waarin hij vroeg om een bijdrage voor zijn verkiezingscampagne. Van Pol heeft Verheijen in totaal 6.750 euro betaald.
Peter Moerenhout (PvdA), oud-wethouder van de gemeente Drimmelen, trad in 2007 af als wethouder nadat Omroep Brabant een anonieme brief publiceerde waarin hij van uitkeringsfraude werd beschuldigd. De rechter oordeelde dat de oud-wethouder bij zijn wachtgeldregeling opzettelijk had gefraudeerd en veroordeelde hem tot een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van vier maanden.
Henk Krol (50Plus), als voorman van de ouderenpartij, blijkt jarenlang geen werkgeversbijdrage voor de pensioenen van zijn werkgevers betaald te hebben. Het geld hield hij achter. Dat onthulde de Volkskrantin oktober 2013. Hij zou verder hebben gefraudeerd met subsidiegeld dat bedoeld was voor homo-emancipatie. Op 26 januari 2016 heeft het Openbaar Ministerie bekend gemaakt dat het onderzoek naar Krol wordt gestaakt omdat het onderzoek geen verdenking van subsidiefraude heeft opgeleverd.
Ariana Manduzai is sinds juni 2016 stagiair op de webredactie van Elsevier.
VK 15.06.2016 Met een Facebookfilmpje gericht tegen de media anticipeerde beweging Denk maandag op kritische publicaties die vandaag verschenen in NRC.Next. De krant licht twee zakelijke deals uit van Kamerlid Öztürk uit de tijd dat hij nog fractievoorzitter was voor de PvdA in Roermond. ‘Prik door de berichtgeving heen’, was de waarschuwing die Denk vooraf aan de eigen achterban gaf. NRC maakt zich schuldig aan suggestieve en schadelijke berichtgeving, laat de partij in een reactie weten.
Öztürk zou in 2010 een ‘gouden deal’ hebben gesloten met de aankoop van twee panden van de Limburgse zorginstelling Daelzicht. De panden deden ooit dienst als tehuis voor gehandicapten, maar stonden in 2010 leeg. Öztürk was van plan een gebouw om te bouwen tot hotel, het aanpalende gebouw wilde hij doorverkopen als woonhuis. Na een gesprek met toenmalige VVD-wethouder Jos van Rey stemde de gemeente in met het aanpassen van het bestemmingsplan van zorg naar horeca.
De panden waren samen getaxeerd op 610 duizend euro. Volgens NRC zouden de panden dankzij het gewijzigde bestemmingsplan mogelijk meer waard zijn, maar een tweede taxatie vond niet plaats. Nadat het grote pand door een inbraak schade opliep, kreeg Öztürk flinke korting. Hij kocht de gebouwen voor 400 duizend euro en verkocht het kleinste pand nog dezelfde dag voor 225 duizend euro. Het grote pand kostte hem uiteindelijk 175 duizend euro. Zorginstelling Daelzicht is een onderzoek naar de deal begonnen.
Monddood
‘Wantrouw de media’
De beste verdediging is de aanval. Die strategie lijkt Denk toe te passen in haar nieuwste Facebookfilmpje. Kamerleden Kuzu en Öztürk (ex-PvdA) zochten al vaker de confrontatie met de media.
Ook beschrijft de krant dat Öztürk in 2007 de vergoeding voor een opdracht bij een Utrechtse zorginstelling onderhands verdeelde met een medewerker van de instelling en een bevriende ondernemer uit Eindhoven. Elk zouden ze een deel van de te verdienen 15 duizend euro opstrijken. Later ontstond ruzie over de afspraak en moest Öztürk voor de rechter verschijnen. Die zou hem in het gelijk hebben gesteld. De zorginstelling was niet op de hoogte van de afspraak en overweegt een onderzoek naar de zaak.
Öztürk wist dat NRC de afgelopen weken onderzoek deed naar zijn zakelijk verleden en dat publicaties op handen waren. Ook de lokale krant De Limburger stelde vragen aan het Kamerlid over zaken die speelden toen hij nog raadslid was in Roermond. Het Kamerlid is ervan overtuigd dat de media proberen hem en zijn beweging Denk ‘monddood’ te maken.
Denk
Hij deelt die overtuiging met de andere Denk-kopstukken Tunahan Kuzu, Farid Azarkan en Sylvana Simons. In het filmpje, dat maandagavond op de Facebookpagina van Denk verscheen, legt Azarkan uit dat journalisten volgens een drietrapstactiek opereren: eerst als rechercheur, daarna als aanklager en tot slot als veroordelende rechter. Deze ‘vierde macht’ bepaalt voor een groot deel ‘wat jij en ik als de waarheid krijgen voorgeschoteld’, zegt Simons tegen de kijker. Denk-voorman Kuzu sluit het filmpje af: ‘Wij geloven dat jij wijs genoeg bent om door dit spel heen te prikken. Trap er niet in.’ Het filmpje deed het goed onder de achterban en werd meer dan 100 duizend keer bekeken.
Denk is de politieke partij van Kamerleden Kuzu en Öztürk. Zij richtten de beweging op nadat ze eind 2014 met flinke ruzie vertrokken uit de PvdA. Denk richt zich op Nederlanders met een migrantenafkomst, mensen die zich als ‘tweederangs burgers’ behandeld voelen in het overwegend witte Nederland. De provocerende emancipatiepolitiek van Kuzu en Öztürk werpt zijn vruchten af, hun Facebookpagina heeft ruim 45 duizend volgers. Die achterban is flink gegroeid nadat de Marokkaans-Nederlandse Azarkan en de Surinaams-Nederlandse Simons zich bij Denk aansloten.
Reactie Denk
DENK @Denk_NL Volledige verklaring in reactie op de smerige onderbuik-beschuldigingen aan het adres van onze voorzitter Öztürk. 5:34 PM – 15 Jun 2016
Rond 17.30 uur kwam vanmiddag alsnog de reactie van Denk, op opgerolde A4’tjes door de tralies van de poort voor het partijkantoor gevoerd aan de verzamelde pers. Denk zet de tegenaanval in. NRC maakt zich schuldig aan ‘suggestieve berichtgeving’ geschreven door een ‘bevooroordeelde journalist’. Öztürk roept op tot een onderzoek naar de schade die de berichtgeving hem berokkent. Denk ziet de onderzoeken van zorginstellingen Daelzicht (Limburg) en Reinaerde (Utrecht) ‘met vertrouwen’ tegemoet. Partijleider Kuzu laat weten dat ‘de beweging Denk als één blok achter de heer Öztürk staat en blijft staan’.
Trouw 15.06.2016 Hij zag het waarschijnlijk al aankomen. Selcuk Öztürk, voorzitter van de nieuwe politieke partij Denk, is in opspraak geraakt. Vandaag werd bekend dat er onderzoek wordt gedaan naar zijn handelen als zakenman vijf jaar geleden, in de tijd dat hij nog raadslid en fractievoorzitter van de PvdA in de gemeente Roermond was.
De Limburgse zorginstelling Daelzicht wil weten of er onregelmatigheden plaatsvonden toen Öztürk in 2011 twee panden van die instelling verwierf. In één wilde hij een hotel vestigen, de ander verkocht hij door.
Het onderzoek naar de rol van Öztürk maakt sinds kort deel uit van een al langer lopend groter onderzoek bij de instelling. Het werd toegevoegd toen een journalist van NRC stuitte op de vastgoedtransactie, waarbij twee panden van de zorginstelling voor 400.000 euro van eigenaar wisselden. Op het moment van aankoop was de bestemming van de panden nog zorg, maar die wijzigde kort daarna in horeca. In die voor Öztürk gunstige bestemmingswijziging zou de Limburgse wethouder Jos van Rey de hand hebben gehad.
Ook bij een andere zorginstelling, Reinaerde in Utrecht, zou Öztürk een dubieuze rol hebben gespeeld. Hier zou een medewerker van de instelling in 2007 1000 euro hebben ontvangen van de politicus voor het aannemen van een opdracht.
Onderzoek
In een schriftelijke persverklaring die woensdagmiddag werd verspreid betwist Öztürk zowel de feiten die NRC presenteert als de interpretatie daarvan. Hij zegt dat hij een onderzoek toejuicht. “Ik praat wel met onderzoekers, maar niet met bevooroordeelde journalisten.”
Öztürk kwam in 2012 voor de PvdA in de Tweede Kamer. Na een ruzie in de fractie stapte hij in 2014 samen met partijgenoot Tunahan Kuzu uit de PvdA. Samen richtten ze Denk op, een nieuwe politieke partij.
De afgelopen tijd hebben zich daar televisiepresentatrice Sylvana Simons en Farik Azarkan, de voorman van het samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders bij aangesloten. Met een confronterende mediastrategie weet de partij regelmatig het nieuws te halen.
Eerder deze week, waarschijnlijk al op de hoogte van de aankomende publicatie in NRC, haalde Denk fel uit naar de media, in een filmpje op Facebook. Die zouden als ‘vierde macht’ mensen verdacht maken en veroordelen. Denk zegt dat de media deel uitmaken van de gevestigde orde, waarin weerstand bestaat tegen het feit dat Denk ‘thema’s als racisme en ongelijkheid blijvend op de agenda zet’. Öztürk: “De weerstand die dat oproept maakt dat ze er alles aan doen om mij en mijn partij in een kwaad daglicht te stellen.”
NU 15.06.2016 Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk is bereid om volledig mee te werken aan een onafhankelijk onderzoek naar zijn vermeende integriteitsschendingen die woensdag via NRC naar buiten zijn gekomen.
Tegelijkertijd heeft de partij geen goed woord over voor de krant die door Öztürk wordt beticht van “karaktermoord” en staan er “feitelijke onjuistheden” en “schadelijke suggesties” in het artikel, zo schrijft de partij woensdag in een verklaring naar aanleiding van de berichtgeving van NRC.
De krant schrijft dat het Kamerlid onderwerp is van een integriteitsonderzoek. Twee zorginstellingen verdenken Öztürk van mogelijke omkoping en vriendjespolitiek. Volgens NRC zou Öztürk zich hier schuldig aan hebben gemaakt in de tijd voordat Öztürk PvdA-Kamerlid werd.
In de schriftelijke verklaring schrijft Öztürk dat de journalist in kwestie bevooroordeeld is. Hij verwerpt de suggesties van vriendjespolitiek en omkoping dan ook. Öztürk schrijft bereid te zijn mee te werken met een onafhankelijk onderzoek. “Want dat is de wijze waarop op een objectieve manier, niet door sensatiejournalistiek, zal blijken dat mijn handelswijze áltijd zuiver is.”
‘Dubieus’
Hij hekelt de werkwijze van de krant en noemt deze “dubieus”. “Eerst wordt er een poging tot karaktermoord gepleegd met paginagrote artikelen, waarna een onderzoek of bericht dat de onschuld van iets of iemand bewijst slechts een klein artikel op een achterafpagina verkrijgt. Maar dan is de schade door de suggestieve berichtgeving al aangericht.”
Hij verwijst naar een artikel in dezelfde krant van april dit jaar waarin de Hogeschool Utrecht het verwijt kreeg excessief te declareren. Ook zou daar sprake zijn van vriendjespolitiek. Volgens Öztürk bleek daarna ook dat de krant er naast zat.
Niet ter discussie
De partij benadrukt dat de integriteit van Öztürk niet ter discussie staat. Fractievoorzitter van Denk, Tunahan Kuzu, laat weten dat de partij als een blok achter Öztürk staat en zal blijven staan.
“Wij veroordelen geen volksvertegenwoordigers op basis van mediaberichten, omdat het veroordelen van mensen op grond van suggestieve, beschuldigende en slecht onderbouwde berichten juist iets is dat wij hekelen in Den Haag. Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet”.
Denk laat het bij een schriftelijke persverklaring, want Öztürk weigert “verantwoording af te leggen aan journalisten die hun oordeel al klaar hebben.” Öztürk ziet het artikel als een poging van “de gevestigde orde” om Denk in een kwaad daglicht te stellen, omdat zijn partij “racisme en ongelijkheid op een historische wijze blijvend op de agenda heeft gezet.”
Elsevier 15.06.2016 Het Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk van de Groep Kuzu/Öztürk – die zichzelf heeft omgedoopt tot de beweging DENK – zegt in een reactie een onderzoek naar hem toe te juichen. Maar alle ‘schadelijke suggesties’ van omkoping en vriendjespolitiek verwerpt hij.
Het DENK-Kamerlid is naar eigen zeggen bereid volledig mee te werken aan een onafhankelijk onderzoek naar zijn vermeende schendingen van integriteit, die NRCeerder op woensdag publiceerde.
Vriendjespolitiek
Er zou sprake zijn van vriendjespolitiek, en hij wordt beschuldigd van mogelijke omkoping. Öztürk reageert op het nieuws dat de Limburgse zorginstelling Daelzicht een integriteitsonderzoek naar hem is begonnen. De in opspraak gerichte politicus spreekt over vele feitelijke onjuistheden in de berichtgeving. de berichtgeving zou een een ‘politieke achtergrond’ hebben: de ‘gevestigde orde’ zou hem in een kwaad daglicht proberen te plaatsen.
Politiek leider Tunahan Kuzu van DENK laat weten ‘het volste vertrouwen te hebben in de heer Öztürk’. Ook zegt hij dat de beweging ‘als één blok achter Öztürk staat en zal blijven staan’. Hij zegt dat DENK geen volksvertegenwoordigers veroordeelt op basis van mediaberichten. ‘Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet.’
De persverklaring werd op een wel heel bijzondere manier uitgedeeld. Journalisten op Twitter tonen hoe de berichten door een rooster worden gestoken, zodat verslaggevers ze kunnen pakken.
Öztürks bedrijf, toen hij als raadslid in Roermond werkte, zou een een opdracht hebben gekregen van gehandicapteninstelling Reinaerde. Om die opdracht in de wacht te slepen zou de Turkse politicus een deal hebben gemaakt met een medewerker van de organisatie. De opdracht was in totaal 15.000 euro waard, die Öztürk zou delen met de medewerker, eveneens een PvdA-raadslid, genaamd Emin Karaaslan.
Bij een andere zorginstelling, Daelzicht in Limburg, kwamen ook geruchten over de ‘frauduleuze zaakjes’ van Öztürk naar buiten. De politicus werkte toentertijd als voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Roermond en kocht via zijn bedrijf twee panden van Daelzicht. De panden, een woonhuis en een groter gebouw, waren samen ongeveer 610.000 euro waard, aldus NRC. Toch werden de panden uiteindelijk voor 400.000 euro verkocht, veel minder dan eerst verwacht. Öztürk zou ook nog eens met de omstreden wethouder Jos van Rey hebben overlegd.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
Telegraaf 15.06.2016 Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk van de Groep Kuzu/Öztürk (beweging DENK) zegt een onderzoek naar hem toe te juichen. Hij maakte dat woensdagmiddag bekend in een reactie op het nieuws dat een stichting een onderzoek heeft geopend.
Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk, Foto: ANP
Het gaat om de Limburgse zorginstelling Daelzicht, die een integriteitsonderzoek is begonnen naar een transactie met Öztürk uit 2011. Volgens de beweging DENK staat de integriteit van Öztürk echter niet ter discussie, maar zou het gaan om een onderzoek binnen de organisatie.
Opmerkelijk lage prijs
De politicus kwam in beeld na vragen van NRC. De zorginstelling heeft in 2011 een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk verkocht. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd. Een andere zorginstelling, Reinaerde uit Utrecht, zegt onderzoek te doen naar mogelijke omkoping. Öztürk, die voorzitter is van DENK en parlementariër was voor de PvdA, zat in 2011 nog niet in de Kamer.
,,Ik sta voor openheid en ben bereid om met volledige inzet mee te werken aan alle vormen van onafhankelijk onderzoek”, aldus Öztürk. Hij spreekt over vele feitelijke onjuistheden in de berichtgeving.
Politiek leider Tunahan Kuzu van DENK laat weten ,,het volste vertrouwen te hebben in de heer Öztürk”. Ook stelt hij dat de beweging ,,als één blok achter Öztürk staat en zal blijven staan.” Hij zegt dat DENK geen volksvertegenwoordigers veroordeelt op basis van mediaberichten. ,,Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet.”
NU 15.06.2016 Het Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk is onderwerp van een onderzoek naar vriendjespolitiek bij de Limburgse zorginstelling Daelzicht. Dat schrijft NRC woensdag.
Ook een Utrechtse zorginstelling onderzoekt een integriteitskwestie rond Öztürk. De kwesties stammen uit de periode voordat hij Kamerlid werd in 2012.
De zaak in Limburg betreft de aanschaf van twee panden van Daelzicht in Swalmen met een taxatiewaarde van 610.000 euro: een woonhuis en een groot pand, door een bedrijf van Öztürk.
Om in één van de twee panden een hotel te kunnen beginnen, ging Öztürk voor aanpassing van het bestemmingsplan langs bij de in opspraak geraakte wethouder Jos van Rey, schrijft de krant.
De wijziging van het bestemmingsplan werd echter niet gemeld aan de instelling die toezicht houdt op vastgoedtransacties in de zorg en ook werd er geen nieuwe taxatie gedaan. Aangezien het pand een horecabestemming kreeg, kon het meer opleveren.
Schade
De panden gingen uiteindelijk voor 400.000 euro richting Öztürk, ruim twee ton onder de taxatiewaarde op basis van het oude bestemmingsplan. Hij zou de prijs hebben weten te verlagen doordat sprake zou zijn geweest van schade aan het pand.
Volgens een aannemer van Öztürk bedroeg de schade bijna drie ton. Uit een onderzoek door de opstalverzekeraar kwam echter een veel lager bedrag: 65.000 euro. Toch stemde Daelzicht in met een korting op de oorspronkelijke prijs van 110.000 euro en bovendien betaalde de instelling de kosten voor reparatie van het dak.
Het woonhuis verkocht Öztürk weer voor 225.000 euro, waardoor het grote pand hem slechts 175.000 euro kostte. Het pand zou echter voor 2,2 miljoen verzekerd zijn.
Het onderzoek is onderdeel van een breder integriteitsonderzoek binnen Daelzicht waarin onder meer een aantal vastgoedtransacties is opgenomen, laat een woordvoerder weten aan NU.nl. “Het onderzoek is niet expliciet gericht tegen dhr. Öztürk.”
Reinaerde
Bij de Utrechtse zorginstelling Reinaerde zijn daarnaast vermoedens van omkoping. Het huidige Denk-Kamerlid zou destijds een onderzoeksopdracht hebben binnengehaald bij Reinaerde, maar een deel van de opbrengst zou naar een medewerker van Reinaerde zijn overgemaakt.
Öztürk was woensdagochtend niet bereikbaar voor commentaar.
AD 15.06.2016 Er komt een tweede integriteitsonderzoek naar een zaak waarbij Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk betrokken was. Vanochtend bleek al dat de Limburgse zorginstelling Daelzicht onderzoek doet naar een transactie met Öztürk. Nu gaat ook de Utrechtse zorginstelling Reinaerde zijn handelswijze na.
Dat schrijft Reinaerde op de website. Aanleiding is de publicatie van NRC, waaruit blijkt dat er mogelijk sprake is van omkoping door Öztürk. Het gaat om een onderzoek dat hij deed in 2007, als ondernemer, naar de woonwensen van oudere allochtonen. Deze opdracht zou hij volgens NRC hebben gekregen door een medewerker van Reinaerde om te kopen.
,,Daar wisten wij niets vanaf. We gaan daarom onderzoek doen naar de gang van zaken,” zegt een woordvoerder van de zorginstelling. Met de opdracht zou 15.000 euro zijn gemoeid.
Opmerkelijk
Wat het onderzoek heeft opgeleverd is volgens Reinaerde niet meer te achterhalen. Daelzicht doet onderzoek naar de verkoop van een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk in 2011. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd.
Öztürk zegt een onderzoek naar hem toe te juichen. Hij zegt dat in een reactie op het nieuws dat Daelzicht het onderzoek heeft geopend. ,,Ik sta voor openheid en ben bereid om met volledige inzet mee te werken aan alle vormen van onafhankelijk onderzoek”, aldus Öztürk. Hij spreekt over vele feitelijke onjuistheden in de berichtgeving.
Politiek leider Tunahan Kuzu van DENK laat weten ,,het volste vertrouwen te hebben in de heer Öztürk”. Ook stelt hij dat de beweging ,,als één blok achter Öztürk staat en zal blijven staan.” Hij zegt dat DENK geen volksvertegenwoordigers veroordeelt op basis van mediaberichten. ,,Wij zien de onderzoeken met veel vertrouwen tegemoet.” Ex-PvdA’er Öztürk zat in 2011 nog niet in de Kamer.
Telegraaf 15.06.2016 De Limburgse zorginstelling Daelzicht stelt een integriteitsonderzoek in naar een deal die in 2011 werd gemaakt met Denk-Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk, die toen nog zakenman en PvdA’er in de Roermondse gemeenteraad was. Reden voor het onderzoek is het feit dat Selçuk Öztürk destijds een zorgcomplex voor een opvallend lage prijs heeft kunnen kopen. Daarnaast zou het College Sanering Zorginstelling, dat toezicht houdt op vastgoedtransacties in de zorg, onjuist en onvolledig zijn geïnformeerd.
De deal van Öztürk is één van de punten van aandacht in een breder onderzoek naar onder meer vriendjespolitiek door het interim-bestuur bij Daelzicht.
Vriendjespolitiek en Clientelisme
Daelzicht is een instelling met een omzet van 89 miljoen euro en verzorgt en begeleidt zo’n tweeduizend gehandicapten. Vorige maand trad er een tijdelijk bestuur aan om orde op zaken te stellen. Het vorige bestuur stapte op na beschuldigingen van vriendjespolitiek. „We nemen meerdere zaken onder de loep en de deal met Selçuk Öztürk is er één van. Inhoudelijk ga ik er nog niet op in”, aldus een woordvoerster van het interimbestuur van Daelzicht.
Van zorginstelling Reinaerde uit Utrecht zou de politicus daarnaast in 2007 een opdracht hebben gekregen marktonderzoek te doen. Met een medewerker van de instelling zou Öztürk hebben afgesproken de opbrengst van de opdracht van 15.000 euro te verdelen. Reinaerde beraadt zich nog op een onderzoek.
Video
De aantijgingen komen een dag nadat Denk met een opvallend filmpje naar buiten kwam, waarin de Nederlandse media er flink van langs krijgen. In de video die de Turkse Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, met hun aspirant-collega’s Sylvana Simons en Farid Azarkan op hun Facebookpagina plaatsten, zetten ze journalisten weg als „poortwachters voor de gevestigde orde”, terwijl een onheilspellend muziekje op de achtergrond klinkt.
Opvallend in het filmpje is de bewering dat de journalist ’zich als een rechercheur gedraagt en gaat graven in het verleden’ en ’zich als Openbaar Ministerie gedraagt en als het ware een strafeis gaat opstellen’ en ’zich als een rechter het vonnis velt en iemand monddood maakt’. Toen het filmpje dinsdag op internet verscheen, was Öztürk op de hoogte van journalistiek onderzoek naar zijn integriteit.
’Lachwekkend’
Staatssecretaris Sander Dekker (Media) veegt de vloer aan met de video van Denk. Hij verwijst de suggesties rechtstreeks naar het land der fabelen. „Iedere politicus leest wel eens iets onaardigs over zichzelf in de krant. Maar om nu te beweren dat het allemaal één groot complot is, vind ik ronduit lachwekkend”, zegt de staatssecretaris. „We hebben in Nederland een vrije en gevarieerde pers. Dat is iets om trots op te zijn.”
Selçuk Öztürk en Denk weigeren vooralsnog te reageren op de kwestie.
Elsevier 15.06.2016 Nog voordat een grootschalig onderzoek naar mogelijke frauduleuze zaken van DENK-voorzitter Selçuk Öztürk werd blootgelegd, zette de partij de aanval in op de media. In een filmpje op Facebook hekelden de politici de Nederlandse pers.
‘Trap er niet in,’ waarschuwde de tweemansfractie op dinsdag. De partij waarschuwde zijn achterban voor ‘de poortwachters van de gevestigde orde’: de media. Toen hadden de onderzoeksjournalisten van NRC al om een reactie van Öztürk gevraagd.
Bewust
Het gaat over artikelen van NRC die de ‘frauduleuze zaken’ van Öztürk bloot zouden leggen. Er zou sprake zijn van vriendjespolitiek, en hij wordt beschuldigd van mogelijke omkoping. Het is duidelijk dat de politicus niets moet weten van de artikelen en de schuld bij de journalistiek legt. Zijn advocaat stelt de krant bijvoorbeeld aansprakelijk ‘voor elke vorm van materiële en immateriële schade’ die Öztürk oploopt door het onderzoek.
De Turkse politicus was zich al bewust dat het onderzoek naar zijn zakengeschiedenis werd gepubliceerd toen zijn partij de video op Facebookzette. DENK beticht de pers ervan mensen ‘monddood te willen maken’. ‘Jij bepaalt waar je wel of niet in gelooft,’ zegt partijgenoot Tunahan Kuzu. ‘Jij bent verstandig genoeg om door het spel heen te prikken. Trap er dus niet in!’
Op donderdag kwam aan het licht dat Öztürks bedrijf, toen hij als raadslid in Roermond werkte, een opdracht kreeg van gehandicapteninstelling Reinaerde. Om die opdracht in de wacht te slepen zou de Turkse politicus een deal hebben gemaakt met een medewerker van de organisatie. De opdracht was in totaal 15.000 euro waard, die Öztürk zou delen met de medewerker, eveneens een PvdA-raadslid, genaamd Emin Karaaslan.
Frauduleus
Bij een andere zorginstelling, Daelzicht in Limburg, kwamen ook geruchten over de ‘frauduleuze zaakjes’ van Öztürk naar buiten. De politicus werkte toentertijd als voorzitter van de PvdA-fractie in de gemeenteraad van Roermond en kocht via zijn bedrijf twee panden van Daelzicht. De panden, een woonhuis en een groter gebouw, waren samen ongeveer 610.000 euro waard, aldus NRC.
Toch werden de panden uiteindelijk voor 400.000 euro verkocht, veel minder dan eerst verwacht. Öztürk zou ook nog eens met wethouder Jos van Rey hebben overlegd, waarna het college van Burgemeester en Wethouders bereid was het bestemmingsplan van het grotere gebouw te wijzigen, zodat Öztürk er een hotel in kon beginnen. De gelegenheid om het pand als horecagebouw te gebruiken zou de waarde flink doen stijgen, maar daarover werd niets gezegd tegen de toezichthouder, terwijl dat wel zou moeten.
Winst
Door de deal met het college en het verzwijgen van de bestemmingsplanwijziging heeft het gebouw Öztürk veel opgeleverd: het heeft hem uiteindelijk minder dan 10 procent gekost van de waarde waarvoor het pand is verzekerd bij Daelzicht, volgensNRC.
Öztürk heeft verder nog geen reactie gegeven na de publicatie van het artikel. Op Facebook scharen fans van de politieke partij zich volledig achter DENK. ‘Het is een feit dat de media ons dingen laten zien die hen goed uitkomen,’ schrijft een volger. ‘De waarheid wordt vaak achterwege gelaten.’
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
AD 15.06.2016 De Limburgse zorginstelling Daelzicht is een integriteitsonderzoek gestart naar een transactie met Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk uit 2011. De politicus van de beweging DENK kwam in beeld na vragen van NRC. De zorginstelling heeft in 2011 een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van Öztürk verkocht. Dit is volgens de krant tegen een opmerkelijk lage prijs gebeurd.
Het Limburgse Daelzicht laat onderzoek doen naar een zakelijke transactie uit 2011 met Öztürk, die in 2012 als PvdA’er in het parlement kwam en inmiddels voorzitter is van de beweging DENK.
Daelzicht kwam vorige maand in opspraak door vriendjespolitiek. Het betreft een reeks transacties, waarvan die met Öztürk er een is. In 2011 werd een voormalig zorgcomplex aan een bedrijf van hem verkocht tegen een opmerkelijk lage prijs, waarbij het College Sanering Zorginstelling onjuist en onvolledig werd geïnformeerd.
Het interim-bestuur heeft daarop besloten een onderzoek te starten. ,,We waren al bezig met een onderzoek om alle transacties te bekijken. Na de vragen die door het NRC zijn gesteld, nemen we de transactie met Öztürk in dit onderzoek mee.”
Spitten
Van zorginstelling Reinaerde uit Utrecht zou de politicus daarnaast in 2007 een opdracht hebben gekregen marktonderzoek te doen. Met een medewerker van de instelling zou Öztürk hebben afgesproken de opbrengst van de opdracht van 15.000 euro te verdelen. Reinaerde beraadt zich nog op een onderzoek.
Öztürk is vooralsnog onbereikbaar voor commentaar.
VK 14.06.2016 De beste verdediging is de aanval. Die strategie lijkt Denk toe te passen in haar nieuwste Facebookfilmpje. Kamerleden Kuzu en Öztürk (ex-PvdA) zochten al vaker de confrontatie met de media. Dit keer worden ze in hun eigen studiootje geflankeerd door hun nieuwste aanwinsten Farid Azarkan en Sylvana Simons. De boodschap aan de achterban luidt: wantrouw de pers. ‘Trap er niet in’.
De vier zitten op een rijtje op barkrukken tegen een witte achtergrond met Denk-logo’s. Kuzu legt aan de kijker de trias politica van Montesquieu uit – wetgevende macht, uitvoerende macht en rechterlijke macht. Waarop Simons het bestaan van een vierde macht onthult: de media. Of in Denk-terminologie: ‘De poortwachters van de gevestigde orde’. Hoe gaan de media te werk? Azarkan somt op: eerst als rechercheur, dan als aanklager, tot slot als rechter die een vonnis velt. Kuzu maakt het verhaal af: ‘Wij geloven dat jij wijs genoeg bent om door dit spel heen te prikken’.
PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch vindt juist dat ‘mainstream media’ te terughoudend zijn in hun kritiek op Denk, een partij die zegt te strijden tegen discriminatie en tweedeling maar zich volgens hem juist schuldig maakt aan ‘intimidatie en schofterig gedrag’. ‘Dat lees ik veel te weinig. Eerder lijkt het idee te bestaan dat “de allochtonen” ook recht hebben op een partij.’
Net als andere Kamerleden met een islamitische achtergrond is Marcouch meerdere keren door Denk op Facebook aan de schandpaal genageld, bijvoorbeeld omdat hij tegen een volgens hem ‘onzinnig voorstel’ stemde om alle moskeeën extra te beveiligen. ‘Ondertussen presenteert Denk zichzelf als slachtoffer van alles en iedereen. Nu weer van de media.’
Het filmpje doet het op Twitter goed onder journalisten. De reacties zijn veelal verontwaardigd of sarcastisch. ‘Welk land staat op 2 en welk land op 151 als het op persvrijheid aankomt?’, vraagt Carla Joosten van Elsevier zich af. Kustaw Bessems van de Volkskrant twittert: ‘Goedemorgen, lekker weer een dagje met mijn drietrapstactiek de poort van de gevestigde orde bewaken bij de mainstreammedia.’ Hein Bruinewoud van EenVandaag schaart Denk in het rijtje Pim Fortuyn en Geert Wilders, ook geen fans van de pers.
Ha goedemorgen, lekker weer een dagje met mijn drietrapstactiek de poort van de gevestigde orde bewaken bij de MSM. FTW! 8:30 AM – 14 Jun 2016
Maar om verontwaardigde pers is het Denk niet te doen. Veel belangrijker voor de nieuwe partij is de snaar die ze raakt bij de achterban.
Het filmpje is een kleine hit op internet – ook vanwege de vele sarcastische reacties (‘wat een geweldige persiflage van Koefnoen’) – maar Kuzu wil dinsdag niet veel kwijt over zijn j’accuse. ‘Wie zich aangesproken voelt, moet zich aangesproken voelen,’ zegt de beoogde Denk-lijsttrekker terwijl hij met zijn fractiegenoot Selçuk Öztürk langs de camera’s van Powned loopt.
De twee afgesplitste PvdA-Kamerleden en oprichters van Denk verdwijnen richting hun blauwe zetels op de achterste rij van de grote vergaderzaal, ingeklemd tussen de ‘zetelrovers’ Norbert Klein (ex-50Plus) en Johan Houwers (afgesplitst van de VVD). Anders dan hun gemarginaliseerde lotgenoten weten Kuzu en Öztürk wel aan de politieke vergetelheid te ontsnappen, nu dus weer dankzij een meer dan 100.000 keer bekeken facebook-filmpje.
Een kleine vierduizend digitale duimpjes gingen de lucht in. De meest gelikete reactie onder het filmpje: ‘Het is een feit dat de media ons dingen laten zien wat hen goed uitkomt.’
Sinds Kuzu en Öztürk eind 2014 met flinke ruzie de PvdA verlieten en hun zetels meenamen, bouwen de twee aan hun beweging voor Nederlanders met een migrantenafkomst. Ze pretenderen op te komen voor mensen die zich als tweederangs behandeld voelen door de witte meerderheid. Volgens Denk behoren de media tot die ‘gevestigde orde’ en dienen ze te worden gewantrouwd.
Dat gevoel delen ze met hun multiculturele Facebookvolgers. Tegelijkertijd voeden ze de gedeelde argwaan door te wijzen op een ‘hetze’ die tegen hen zou worden gevoerd: kijk hoe wij zonder enig bewijs worden afgeschilderd als ‘de lange arm van Ankara’, kijk hoe Sylvana wordt beschimpt om haar keuze voor Denk. Positieve commentaren laten ze in die analyse achterwege (Elsevier bijvoorbeeld, niet een blad dat veel opheeft met Denk, brak een lans voor Simons).
Het filmpje dient een tweede doel: de achterban waarschuwen voor toekomstige publicaties over Denk. De beweging groeit, sommige opiniepeilers geloven inmiddels dat Denk volgend voorjaar de PvdA-zetels kan inruilen voor minstens één eigen zetel. Met de populariteit groeit ook de interesse van journalisten in de achtergrond van de leden van Denk. Journalisten doen onderzoek, of, zoals Azarkan het formuleert: ‘Ze graven in het verleden om daarmee de verdenking te laden’.
Daarbij gaat het vooral over het politieke verleden van Selçuk Öztürk, die inmiddels al een trits vragen van het regionale dagblad De Limburger heeft gekregen. Volgens het Kamerlid verspreiden rancuneuze PvdA’ers valse geruchten over hem bij journalisten, maar ook uit andere hoek komen er verhalen los.
Jos van Rey, de van ambtsmisbruik en corruptie beschuldigde ex-wethouder van Roermond, zei recent tijdens zijn proces dat ook Öztürk als gemeenteraadslid in dezelfde stad niet vies was van ‘klankborden’. Öztürk zou in 2012 vertrouwelijke informatie hebben doorgesluisd aan een partijgenoot die in de race was voor het burgemeesterschap van Roermond. Voor een vergelijkbaar vergrijp staat Van Rey nu terecht.
Öztürk doet de beschuldiging af als ‘onzin’. In een ingezonden stuk op de website The Post Online schreef hij afgelopen weekend al dat tegenstanders Denk willen ‘kaltstellen’.
Reactie NVJ
Het filmpje van Denk, waarin de onafhankelijkheid van ‘de media’ wordt betwist, komt volgens de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) totaal niet overeen met de werkelijkheid. Algemeen secretaris Thomas Bruning kan er aan de ene kant om lachen, maar vindt het ook zorgelijk dat media in een democratie worden neergezet als een ‘bevooroordeeld monster’ of een ‘machtsmachine’. ‘Dit past meer bij landen als Turkije.’
Bruning noemt het filmpje een gemiste kans, omdat hij denkt dat de achterliggende boodschap van de partij is dat media meer zouden moeten doen met diversiteit. ‘Dat is op zichzelf best een opportune boodschap.’ Maar dat valt volgens de secretaris ‘volstrekt in het water door de ongenuanceerde beschouwing’ die ze in het filmpje te berde brengen. ‘Hiermee doe je de luxe van zo’n pluriform medialandschap in Nederland en de Nederlandse journalistiek absoluut tekort. Dat is wereldwijd in maar weinig landen zo goed geregeld.’
Elsevier 14.06.2016 Onder de titel ‘De media willen niet dat je dit ziet’ publiceerde politieke partij DENK een filmpje van anderhalve minuut op Facebook. De media worden, zonder enige nuance, op het strafbankje gezet. ‘De media handelen als poortwachters van de gevestigde orde’ vertelt de nieuwste aanwinst van de partij, Sylvana Simons, ons.
De partij die zich beklaagt over racisme, discriminatie en het wegzetten van groepen uit de samenleving bedient zich met het filmpje van dezelfde tactiek als haar tegenstanders.
Volgens DENK hebben ‘de media’ hen monddood gemaakt. Met een beroep op de Trias Politica van filosoof Montesquieu analyseert de partij de drietrapsraket waarmee de media, als zogenaamde vierde macht, bepalen hoe u, als burger, de ‘waarheid’ voorgeschoteld krijgt.
Te danken
‘Denk heeft Nederland aan het denken gezet, wij worden nu overal gehoord,’ zegt Tweede Kamerlid Selcuk Ozturk in het filmpje. Dat DENK dit heeft bereikt, is juist te danken aan de media. Simons mocht samen met de andere DENK kopstukken aanschuiven bij De Wereld Draait Door nadat zij de overstap naar de politiek maakte.
Sterker nog, Simons was zelfs jarenlang tafeldame bij dit tv-programma, dat een van de best bekeken tv-programma’s van Nederland is. Geen woord daarover in het filmpje. De kijker wordt gevangen in het frame van DENK: de media vormen de vierde macht en maakt DENK monddood.
Cover
Op welke manier DENK monddood wordt gemaakt verklaren zij niet. Logisch, DENK is nooit monddood gemaakt. Twee weken terug zette Elsevier Simons nog op de cover met als titel: ‘Nederland is ook van Sylvana’. Die cover en de zendtijd van liefst 19 minuten en 14 seconden bij De Wereld Draait Door is de partij klaarblijkelijk vergeten.
Dat neemt niet weg dat Nederland ook van DENK is, ondanks de selectieve waarheid die de kopstukken verspreiden. Gelukkig spreekt Kamerlid Kuzu de kijkers nog met geheven vinger toe. Denk gaat er vanuit dat ‘jij wijs en verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken.’ Aan die boodschap kunnen wij slechts gehoor geven: Trap niet in de selectieve waarheden van DENK.
Victor Pak (1995) is sinds februari 2016 stagiair op de redactie Nederland. Interesses Binnenland Politiek Actualiteiten Verenigde Staten Geboren in 1995 in Rotterdam. Studeert sinds 2013 Politicologie aan de Universiteit Leiden.
VK 14.06.2015 De beste verdediging is de aanval. Die strategie lijkt Denk toe te passen in haar nieuwste Facebookfilmpje. Kamerleden Kuzu en Öztürk (ex-PvdA) zochten al vaker de confrontatie met de media. Dit keer worden ze in hun eigen studiootje geflankeerd door hun nieuwste aanwinsten Farid Azarkan en Sylvana Simons. De boodschap aan de achterban luidt: wantrouw de pers. ‘Trap er niet in’.
De vier zitten op een rijtje op barkrukken tegen een witte achtergrond met Denk-logo’s. Kuzu legt aan de kijker de trias politica van Montesquieu uit – wetgevende macht, uitvoerende macht en rechterlijke macht. Waarop Simons het bestaan van een vierde macht onthult: de media. Of in Denk-terminologie: ‘De poortwachters van de gevestigde orde’. Hoe gaan de media te werk? Azarkan somt op: eerst als rechercheur, dan als aanklager, tot slot als rechter die een vonnis velt. Kuzu maakt het verhaal af: ‘Wij geloven dat jij wijs genoeg bent om door dit spel heen te prikken’.
PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch vindt juist dat ‘mainstream media’ te terughoudend zijn in hun kritiek op Denk, een partij die zegt te strijden tegen discriminatie en tweedeling maar zich volgens hem juist schuldig maakt aan ‘intimidatie en schofterig gedrag’. ‘Dat lees ik veel te weinig. Eerder lijkt het idee te bestaan dat “de allochtonen” ook recht hebben op een partij.’
Net als andere Kamerleden met een islamitische achtergrond is Marcouch meerdere keren door Denk op Facebook aan de schandpaal genageld, bijvoorbeeld omdat hij tegen een volgens hem ‘onzinnig voorstel’ stemde om alle moskeeën extra te beveiligen. ‘Ondertussen presenteert Denk zichzelf als slachtoffer van alles en iedereen. Nu weer van de media.’
Het filmpje doet het op Twitter goed onder journalisten. De reacties zijn veelal verontwaardigd of sarcastisch. ‘Welk land staat op 2 en welk land op 151 als het op persvrijheid aankomt?’, vraagt Carla Joosten van Elsevier zich af. Kustaw Bessems van de Volkskrant twittert: ‘Goedemorgen, lekker weer een dagje met mijn drietrapstactiek de poort van de gevestigde orde bewaken bij de mainstreammedia.’ Hein Bruinewoud van EenVandaag schaart Denk in het rijtje Pim Fortuyn en Geert Wilders, ook geen fans van de pers.
Maar om verontwaardigde pers is het Denk niet te doen. Veel belangrijker voor de nieuwe partij is de snaar die ze raakt bij de achterban.
Het filmpje is een kleine hit op internet – ook vanwege de vele sarcastische reacties (‘wat een geweldige persiflage van Koefnoen’) – maar Kuzu wil dinsdag niet veel kwijt over zijn j’accuse. ‘Wie zich aangesproken voelt, moet zich aangesproken voelen,’ zegt de beoogde Denk-lijsttrekker terwijl hij met zijn fractiegenoot Selçuk Öztürk langs de camera’s van Powned loopt.
De twee afgesplitste PvdA-Kamerleden en oprichters van Denk verdwijnen richting hun blauwe zetels op de achterste rij van de grote vergaderzaal, ingeklemd tussen de ‘zetelrovers’ Norbert Klein (ex-50Plus) en Johan Houwers (afgesplitst van de VVD). Anders dan hun gemarginaliseerde lotgenoten weten Kuzu en Öztürk wel aan de politieke vergetelheid te ontsnappen, nu dus weer dankzij een meer dan 100.000 keer bekeken facebook-filmpje.
Een kleine vierduizend digitale duimpjes gingen de lucht in. De meest gelikete reactie onder het filmpje: ‘Het is een feit dat de media ons dingen laten zien wat hen goed uitkomt.’
Sinds Kuzu en Öztürk eind 2014 met flinke ruzie de PvdA verlieten en hun zetels meenamen, bouwen de twee aan hun beweging voor Nederlanders met een migrantenafkomst. Ze pretenderen op te komen voor mensen die zich als tweederangs behandeld voelen door de witte meerderheid. Volgens Denk behoren de media tot die ‘gevestigde orde’ en dienen ze te worden gewantrouwd.
Dat gevoel delen ze met hun multiculturele Facebookvolgers. Tegelijkertijd voeden ze de gedeelde argwaan door te wijzen op een ‘hetze’ die tegen hen zou worden gevoerd: kijk hoe wij zonder enig bewijs worden afgeschilderd als ‘de lange arm van Ankara’, kijk hoe Sylvana wordt beschimpt om haar keuze voor Denk. Positieve commentaren laten ze in die analyse achterwege (Elsevier bijvoorbeeld, niet een blad dat veel opheeft met Denk, brak een lans voor Simons).
Het filmpje dient een tweede doel: de achterban waarschuwen voor toekomstige publicaties over Denk. De beweging groeit, sommige opiniepeilers geloven inmiddels dat Denk volgend voorjaar de PvdA-zetels kan inruilen voor minstens één eigen zetel. Met de populariteit groeit ook de interesse van journalisten in de achtergrond van de leden van Denk. Journalisten doen onderzoek, of, zoals Azarkan het formuleert: ‘Ze graven in het verleden om daarmee de verdenking te laden’.
Daarbij gaat het vooral over het politieke verleden van Selçuk Öztürk, die inmiddels al een trits vragen van het regionale dagblad De Limburger heeft gekregen. Volgens het Kamerlid verspreiden rancuneuze PvdA’ers valse geruchten over hem bij journalisten, maar ook uit andere hoek komen er verhalen los.
Jos van Rey, de van ambtsmisbruik en corruptie beschuldigde ex-wethouder van Roermond, zei recent tijdens zijn proces dat ook Öztürk als gemeenteraadslid in dezelfde stad niet vies was van ‘klankborden’. Öztürk zou in 2012 vertrouwelijke informatie hebben doorgesluisd aan een partijgenoot die in de race was voor het burgemeesterschap van Roermond. Voor een vergelijkbaar vergrijp staat Van Rey nu terecht.
Öztürk doet de beschuldiging af als ‘onzin’. In een ingezonden stuk op de website The Post Online schreef hij afgelopen weekend al dat tegenstanders Denk willen ‘kaltstellen’.
Reactie NVJ
Het filmpje van Denk, waarin de onafhankelijkheid van ‘de media’ wordt betwist, komt volgens de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) totaal niet overeen met de werkelijkheid. Algemeen secretaris Thomas Bruning kan er aan de ene kant om lachen, maar vindt het ook zorgelijk dat media in een democratie worden neergezet als een ‘bevooroordeeld monster’ of een ‘machtsmachine’. ‘Dit past meer bij landen als Turkije.’
Bruning noemt het filmpje een gemiste kans, omdat hij denkt dat de achterliggende boodschap van de partij is dat media meer zouden moeten doen met diversiteit. ‘Dat is op zichzelf best een opportune boodschap.’ Maar dat valt volgens de secretaris ‘volstrekt in het water door de ongenuanceerde beschouwing’ die ze in het filmpje te berde brengen. ‘Hiermee doe je de luxe van zo’n pluriform medialandschap in Nederland en de Nederlandse journalistiek absoluut tekort. Dat is wereldwijd in maar weinig landen zo goed geregeld.’
AD 14.06.2016 De politieke partij DENK heeft maandagavond een filmpje gepubliceerd waarin zij laten weten de onafhankelijkheid van de media te betwijfelen. Volgens de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) komen de uitspraken van DENK over de media totaal niet overeen met de werkelijkheid.
,,Media handelen als poortwachters voor de gevestigde orde en bepalen daardoor voor een groot deel wat jij en ik als waarheid voorgeschoteld krijgen. Dit heeft verstrekkende gevolgen”, zegt Sylvana Simons in het filmpje. ,,Jij bepaalt waar je wel en niet in gelooft. Wij geloven erin dat jij wijs en verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken. Trap er dus niet in”, besluit fractievoorzitter Tunahan Kuzu in hetzelfde filmpje.
Thomas Bruning, algemeen secretaris van de NVJ kan er de ene kant om lachen, maar vindt het ook zorgelijk dat media in een democratie worden neergezet als een ‘bevooroordeeld monster’ of een ‘machtsmachine’. ,,Dit past meer bij landen als Turkije.”
Gemiste kans
Bruning noemt het filmpje een gemiste kans, omdat hij denkt dat de achterliggende boodschap van de partij is dat media meer zouden moeten doen met diversiteit. ,,Dat is op zichzelf best een opportune boodschap.” Maar dat valt volgens de secretaris ,,volstrekt in het water door de ongenuanceerde beschouwing die ze in het filmpje te berde brengen.”
,,Hiermee doe je de luxe van zo’n pluriform medialandschap in Nederland en de Nederlandse journalistiek absoluut tekort. Dat is wereldwijd in maar weinig landen zo goed geregeld.”
Niet iedere journalist
Volgens Kuzu is de boodschap anders bedoeld dan de NVJ denkt. ,,Over diversiteit bij de media hebben wij onze zorgen. De boodschap van dit filmpje was een hele andere, namelijk de bevooroordeelde media. De heer Bruning bevestigt ons punt door het handelen van de media in Turkije erbij te halen.”
Kuzu nuanceert dat niet iedere journalist wordt bedoeld, maar dat ,,iedere journalist die zich aangesproken voelt, zich aangesproken zou moeten voelen”. Kuzu: ,,Het constant onjuist framen als ‘lange arm van Ankara’ creëert een beeld dat geen recht doet aan de werkelijkheid. Want wij zijn een Nederlandse partij, Nederlandse parlementariërs en komen op voor Nederlandse staatsburgers.”
Telegraaf 14.06.2016 In een bizar filmpje roepen de (aspirant) politici van Denk mensen op om niet in „de val van de media” te trappen.
Zittend op krukken en begeleid door onheilspellende muziek doen de vier hun ideeën over ’de media’ uit de doeken in het filmpje getiteld ‘De media willen niet dat je dit ziet’.
De media zijn na de drie machten van Montesquieu namelijk de vierde macht, zo legt Tunahan Kuzu uit. Zij „handelen als poortwachters van de gevestigde orde en bepalen daardoor voor een groot deel wat jij en ik als waarheid voorgeschoteld krijgen,” zegt Sylvana Simons. „Dat heeft verstrekkende gevolgen.”
Er wordt volgens de Denk-leden gebruik gemaakt van een ’drietrapsraket’. De journalist gedraagt zich als een rechercheur en gaat graven in het verleden „om daar de verdenking mee te laden,” legt Farid Azarkan uit. ’De journalist’ zou daarna ook voor OM en voor rechter spelen door een ’strafeis’ te bepalen en uiteindelijk een ’vonnis te vellen’ over iemand en daarmee iemand ’monddood te maken.’
„Wij geloven er in dat jij wijs en verstandig genoeg bent om door dit spel heen te prikken,” besluit Kuzu. „Trap er dus niet in.”
Zorgelijk
Volgens de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) komt het filmpje totaal niet overeen met de werkelijkheid. Algemeen secretaris Thomas Bruning kan er aan de ene kant om lachen, maar vindt het ook zorgelijk dat media in een democratie worden neergezet als een ,,bevooroordeeld monster” of een ,,machtsmachine”. ,,Dit past meer bij landen als Turkije.”
Bruning noemt het filmpje een gemiste kans, omdat hij denkt dat de achterliggende boodschap van de partij is dat media meer zouden moeten doen met diversiteit. ,,Dat is op zichzelf best een opportune boodschap.” Maar dat valt volgens de secretaris ,,volstrekt in het water door de ongenuanceerde beschouwing die ze in het filmpje te berde brengen”. ,,Hiermee doe je de luxe van zo’n pluriform medialandschap in Nederland en de Nederlandse journalistiek absoluut tekort. Dat is wereldwijd in maar weinig landen zo goed geregeld.”
Het OM verdenkt de politicus niet alleen van het sjoemelen met de burgemeestersbenoeming, maar ook van het aannemen van smeergeld van zijn vriend, ondernemer Piet van Pol, het ronselen van stemmen, en het witwassen van 175.000 euro.
Op de derde zittingsdag kijkt de rechtbank in de zaak-Van Rey naar de verdenking van corruptie en omkoming. Als Van Rey deze ambtsmisdrijven niet alleen als wethouder van Roermond, maar ook als senator zou hebben gepleegd, dan moet de Hoge Raad tot een oordeel komen.
Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) moet komen getuigen in de zaak tegen voormalig VVD-politicus Jos van Rey. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam na uitvoerig beraad besloten.
Plasterk mengde zich afgelopen week op Twitter in een discussie over de rechtszaak. De minister reageerde op uitspraken van Van Rey, die onder meer wordt verdacht van het lekken van geheime informatie naar een mede-VVD’er. Tegen de rechter zei Van Rey dat dit geen misdrijf is, maar een normale gang van zaken. Plasterk tweette daarop de tekst: ‘”Iedereen doet aan klankborden” is niet waar.’
Trias politica
Gitte Stevens, advocaat van de van corruptie verdachte Van Rey, beweerde maandag dat de minister zich op deze manier doelbewust met de zaak heeft bemoeid.
‘Hij zet zichzelf neer als een soort ervaringsdeskundige,’ aldus Stevens, maar daardoor schendt hij wel de scheiding der machten in Nederland. ‘Dat is ongehoord.’
Ongelukkig
De rechtbank noemde de timing van de tweet ‘niet gelukkig’, en honoreerde het verzoek om de minister te laten getuigen. Van Rey zou belang kunnen hebben bij de getuigenverklaring van Plasterk, omdat de minister kenbaar maakte veel te weten over hoe benoemingen van burgemeesters normaliter verlopen.
De minister reageerde tegenover RTL Nieuws dat hij met ‘alle plezier’ zijn tweet komt uitleggen. Plasterk hoeft niet te komen getuigen als de rechtbank concludeert niet bevoegd te zijn om te oordelen.
Telegraaf 10.07.2016 Dinsdag is D-day voor oud-VVD’er Jos van Rey. De Limburgse ex-politicus krijgt dan het oordeel van de rechtbank te horen. De eis is twee jaar cel voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Ook wil het Openbaar Ministerie dat hij drie jaar niet meer voor de overheid mag werken.
Het OM beschuldigt Van Rey ervan dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen en de juiste antwoorden hebben doorgespeeld naar zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Ook zou Van Rey smeergeld hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten. Tegen Van Pol is daarom ook twee jaar cel geëist. Ook hij hoort dinsdag de uitspraak.
Van Rey wordt er verder van verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en van het witwassen van 175.000 euro.
Hij was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey vanwege de verschillende verdenkingen tegen hem uit de partij gezet.
Van Rey zelf werpt alle beschuldigingen ver van zich. „Dit is te absurd voor woorden”, reageerde hij op de eis. „Ze hebben niks. Ik heb nooit uit eigen belang gehandeld, nooit!”
Profiel Jos van Rey
Naam: Jos van Rey
Geboren: 15 april 1945, in een Roermonds slagersgezin
Opleiding: mulo en hbs, niet afgemaakt
Politieke carrière: begon in 1974 als gemeenteraadslid in Roermond. Van 1979 tot oktober 1982 wethouder maatschappelijk welzijn en onderwijs. Daarna was hij afwisselend Tweede Kamerlid, lid van Provinciale Staten in Limburg, gemeenteraadslid in Roermond, opnieuw wethouder in die stad en Eerste Kamerlid.
Hij is eigenaar van Van Rey Vastgoed. In 1998 werd Van Rey Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij legde op 22 oktober 2012 zijn wethouderschap en lidmaatschap van de Eerste Kamer neer.
Vervolgd voor: onder meer corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Er is daarom twee jaar cel geëist tegen de oud-VVD’er.
BB 28.06.2016 De zestig uur werkstraf in hoger beroep voor de oud-burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermans, blijft in stand. Dat heeft de Hoge Raad dinsdag besloten.
Geheimhoudingsplicht
Het gerechtshof gaf Offermans in maart vorig jaar deze werkstraf. De politicus kreeg die straf voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht in de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012 .
Corruptie
Het hof sprak Offermans toen vrij van de zwaardere beschuldiging van corruptie. Zijn toenmalig VVD-partijgenoot en wethouder in Roermond, Jos van Rey, zou sollicitatievragen en goede antwoorden hebben doorgespeeld aan Offermans. Om van corruptie te kunnen spreken is een tegenprestatie nodig, maar volgens het hof was niet bewezen dat Van Rey iets van Offermans terug wilde.
Taakstraf
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde Offermans in eerste aanleg wel voor passieve ambtelijke corruptie. Dat kwam hem aanvankelijk op 120 uur taakstraf te staan. (ANP)
NU 28.06.2016 De Hoge Raad heeft een cassatieverzoek van VVD’er Ricardo Offermanns afgewezen. De taakstraf van zestig uur die hij kreeg, blijft daarom in stand.
Offermanns kreeg de taakstraf voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht door Jos van Rey.
In 2012 solliciteerde Offermanns, toen burgemeester van Meerssen, naar de vrijgekomen burgemeesterspost van Roermond.
Telefoontje
Van Rey was destijds wethouder in Roermond. Hij belde Offermanns op en speelde hem vertrouwelijke informatie toe over de sollicitatieprocedure. Het ging om twee vragen die Offermanns zou krijgen en de gewenste antwoorden.
De rechtbank gaf hem 120 uur taakstraf voor ambtelijke corruptie. Na hoger beroep bleef er 60 uur taakstraf over en werd hij vrijgesproken van ambtelijke corruptie. Volgens het hof stond het namelijk niet vast dat Van Rey voor zijn informatie een wederdienst verlangde van Offermanns.
De 60 overgebleven uur taakstraf was voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht van Van Rey. Twee weken na deze uitspraak tekende Offermanns beroep in cassatie aan tegen deze 60 uur.
De Hoge Raad heeft dinsdag beslist dat het verstrekken van informatie tijdens een sollicitatieprocedure inderdaad een schending van de geheimhoudingsplicht oplevert. De veroordeling van Offermanns blijft daarom in stand.
Offermanns heeft al eerder erkend dat hij het telefoontje met Van Rey had moeten afbreken op het moment dat de wethouder begon over de burgemeestersbenoeming: “Ik had moeten roepen: ‘Stop, stop, Jos!'”
Telegraaf 28.06.2016 De zestig uur werkstraf in hoger beroep voor de oud-burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermans, blijft in stand. Dat heeft de Hoge Raad dinsdag besloten.
Het gerechtshof gaf Offermans in maart vorig jaar deze werkstraf. De politicus kreeg die straf voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht in de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012 .
Het hof sprak Offermans toen vrij van de zwaardere beschuldiging van corruptie. Zijn toenmalig VVD-partijgenoot en wethouder in Roermond, Jos van Rey, zou sollicitatievragen en goede antwoorden hebben doorgespeeld aan Offermans. Om van corruptie te kunnen spreken is een tegenprestatie nodig, maar volgens het hof was niet bewezen dat Van Rey iets van Offermans terug wilde.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde Offermans in eerste aanleg wel voor passieve ambtelijke corruptie. Dat kwam hem aanvankelijk op 120 uur taakstraf te staan
AD 28.06.2016 De zestig uur werkstraf in hoger beroep voor de oud-burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermans, blijft in stand. Dat heeft de Hoge Raad vandaag besloten.
Het gerechtshof gaf Offermans in maart vorig jaar deze werkstraf. De politicus kreeg die straf voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht in de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012.
Het hof sprak Offermans toen vrij van de zwaardere beschuldiging van corruptie.
Jos van Rey
Zijn toenmalig VVD-partijgenoot en wethouder in Roermond, Jos van Rey, zou sollicitatievragen en goede antwoorden hebben doorgespeeld aan Offermans. Dat ‘lekken’maakt onderdeel uit van de strafzaak tegen Van Rey. Hij zei daarover dat het ‘zo altijd gaat in Nederland. Alle partijen doen het, op alle niveaus’.
Om van corruptie te kunnen spreken is een tegenprestatie nodig, maar volgens het hof was niet bewezen dat Van Rey iets van Offermans terug wilde.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde Offermans in eerste aanleg wel voor passieve ambtelijke corruptie. Dat kwam hem aanvankelijk op 120 uur taakstraf te staan.
Telegraaf 28.06.2016 De Hoge Raad oordeelt dinsdag of de uitspraak in hoger beroep over oud-burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermans, in stand blijft. Het gerechtshof gaf hem in maart vorig jaar een werkstraf van zestig uur. Hij kreeg die straf voor medeplichtigheid aan het schenden van de geheimhoudingsplicht in de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012 .
Het hof sprak Offermans vrij van de zwaardere beschuldiging van corruptie. Zijn toenmalig VVD-partijgenoot en wethouder in Roermond, Jos van Rey, zou sollicitatievragen en goede antwoorden hebben doorgespeeld aan Offermans. Om van corruptie te kunnen spreken is een tegenprestatie nodig, maar volgens het hof was niet bewezen dat Van Rey iets van Offermans terug wilde.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde Offermans in eerste aanleg wel voor passieve ambtelijke corruptie. Dat kwam hem aanvankelijk op 120 uur taakstraf te staan.
Telegraaf 26.06.2016 De tweet die minister Plasterk van Binnenlandse Zaken in april plaatste over de zaak-Van Rey, heeft minstens 5800 euro gekost. Dat is het bedrag dat de landsadvocaat in rekening bracht voor een mondeling advies.
RTL Nieuws meldt dat op basis van opgevraagde documenten van het ministerie. Plasterk plaatste zijn tweet, omdat de Roermondse oud-wethouder Jos van Rey had gezegd dat het delen van vertrouwelijke informatie over burgemeestersbenoemingen vaker voorkomt. Plasterk schreef: ,,’Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar.” Daarom moest hij als getuige verschijnen in de rechtszaak tegen Van Rey. Plasterk wilde van de landsadvocaat weten wat hij ,,tijdens de zitting mocht verwachten”.
Het ministerie liet ambtenaren uitzoeken hoe vaak er is gelekt bij benoemingen van burgemeesters. Sinds 2012 zijn 103 burgemeesters benoemd en bij elf daarvan waren onregelmatigheden. In twee gevallen ging het om het delen van vertrouwelijke informatie.
AD 26.06.2016 De tweet die minister Plasterk van Binnenlandse Zaken in april plaatste over de zaak-Van Rey, heeft minstens 5800 euro gekost. Dat is het bedrag dat de landsadvocaat in rekening bracht voor een mondeling advies. RTL Nieuws meldt dat op basis van opgevraagde documenten van het ministerie.
Plasterk plaatste zijn tweet, omdat de Roermondse oud-wethouder Jos van Rey had gezegd dat het delen van vertrouwelijke informatie over burgemeestersbenoemingen vaker voorkomt. Plasterk schreef: ,,’Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar.” Daarom moest hij als getuige verschijnen in de rechtszaak tegen Van Rey. Plasterk wilde van de landsadvocaat weten wat hij ,,tijdens de zitting mocht verwachten”.
Het ministerie liet ambtenaren uitzoeken hoe vaak er is gelekt bij benoemingen van burgemeesters. Sinds 2012 zijn 103 burgemeesters benoemd en bij elf daarvan waren onregelmatigheden. In twee gevallen ging het om het delen van vertrouwelijke informatie.
AD 02.06.2016 Oud-VVD’er Jos van Rey heeft vandaag tijdens de laatste dag van de rechtszaak tegen hem het laatste woord. Van Rey wordt verdacht van van corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. In mei hoorde de politicus in de rechtbank van Rotterdam twee jaar cel tegen zich eisen.
Naast Van Rey komt ook Piet van Pol aan het woord, de projectontwikkelaar die Van Rey zou hebben omgekocht door middel van diverse giften. Daarvoor komen de advocaten van Van Rey en Van Pol, Gitte Stevens en Peer Szymkowiak, nog aan het woord. Zij reageren voor een laatste keer op de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie tegen hun cliënten. Ook de vrouw, zoon en dochter van Van Rey en de echtgenote van Van Pol zijn aanwezig.
In mijn broek is nooit een onrechtmatige euro verdwenen, Jos van Rey.
,,Zondag heb ik tien A4’tjes volgetikt. Dat is wat veel, maar die bewaar ik voor mijn boek”, begint Van Rey zijn slotpleidooi meldt 1Limburg. Vervolgens haalt hij een stuk van De Limburger aan: ,,Het laatste woord kan je zaak maken of breken.” Dat stuk ging over berouw, maar dat heeft Van Rey niet, verklaart hij. ,,Want ik heb geen zonde begaan. In mijn broek is nooit een onrechtmatige euro verdwenen.”
Daarnaast zegt hij dat hij al vier jaar veroordeeld is, ,,sinds oktober 2012”. ,,”Ik ben altijd open geweest als wethouder. Net als ik was toen ik in de Kamer zat, in de Senaat, of nu in het Limburgs parlement. Maar ik ben niet de eerste waarmee zomaar wordt afgerekend. Zonder te weten waarom. Je zou er gek van kunnen worden. Maar dat is mij gelukkig niet gebeurd.” Ook haalt Van Rey uit naar de media en het OM. Hij verklaart dat de media verzwijgen dat de zaak tegen #VanRey is begonnen met de ,,rancuneuze informant Walraven”. ,,Het OM had mij moeten onderzoeken met een spiegel, en niet met een vergrootglas. De rest leest u wel in mijn boek.”
,,Zaken die je van een OM niet kan en mag verwachten waren mijn deel, met grote impact voor mij en familie tot gevolg”, verklaart Van Pol tijdens de rechtszaak. De beschuldiging dat er 5 tot 7 miljoen euro in de zakken van Van Pol was verdwenen, raakt volgens hem kant noch wal. Van Pol hoopt op een rechtvaardige uitspraak, zegt hij.
Corruptie en omkoping
Deze hechte vriendschap kende geen bijbedoelingen, Gitte Stevens, advocaat van Jos van Rey.
De oud-wethouder van Roermond belandde volgens het Openbaar Ministerie in een wereld van vriendjespolitiek, omkoping en corruptie. Hij zou onder meer zijn positie misbruikt hebben bij een burgemeestersbenoeming in 2012 en stemmen geronseld hebben bij verkiezingen. Daarnaast zou hij giften ter waarde van 107.814 euro hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol en 175.000 euro hebben witgewassen.
Voor de laatste beschuldiging vraagt advocaat Gitte Stevens vrijspraak. Hierover heeft de belastingrechter al in het voordeel van Van Rey besloten. ,,Leuker kan ik het niet maken, wel makkelijker”, aldus Stevens.
Van Rey ontving vooral giften van Van Pol, maar ook beveiligingsbedrijf Red Security en bouwbedrijf Meulen Groep zouden Van Rey het een en ander hebben toegestopt. Het ging met name om vakanties, waar de projectontwikkelaar tienduizenden euro’s aan besteedde. Van Rey betaalde soms wel wat terug, maar slechts een fractie. Van Rey stelde steeds dat hij en Van Pol al 30 jaar bevriend zijn en dat het meestal privéreizen betrof.
Szymkowiak zegt aan het begin van de zitting dat de beschuldigingen tegen Van Pol nog altijd onduidelijk zijn. Bovendien snapt de advocaat niet waarom het OM nog altijd denkt dat de giften bedoeld waren voor een wederdienst. ,,Een gemaskerde man in een bank kan een overvaller zijn, maar ook de vriend van de cassière die een grap uithaalt”, zegt Szymkowiak als voorbeeld. Daarnaast vraagt de advocaat van Van Pol zich af of hij de enige pleger is van het doen van giften, of dat er ook andere daders zijn.
De advocaat van Van Pol vindt het bovendien grof dat het OM de ontwikkelaar afschildert als iemand die alleen voor reclamedoeleinden goede doelen steunde. ,,En daarom pleit ik voor nietigverklaring en anders vrijspraak”, besluit de advocaat zijn verhaal. Ook advocaat Gitte Stevens benadrukt de vriendschap tussen Van Pol en Van Rey. ,,Deze hechte vriendschap kende geen bijbedoelingen.” Bovendien kan een wethouder niet alleen besluiten nemen, stelt de advocate.
Van Rey wordt er verder van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Advocate Gitte Stevens stelt in haar slotpleidooi dat de geheimhoudingsplicht een schending van de vrijheid van meningsuiting is. Daarnaast stelt Stevens dat het OM en de Rijksrecherche geen verstand hebben van lokaal bestuur. Dit zou uit de opnames van de verhoren blijken.
Ontzetting uit ambt
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van de Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De partij heeft hem vanwege de verschillende verdenkingen tegen hem, uit de partij gezet. De openbaar aanklager eist naast twee jaar cel ook drie jaar ontzetting uit een politiek ambt. ,,Ik hoop dat ik bij uw uitspraak op 12 juli hoor, dat ik nog niet met pensioen hoef”, zegt Van Rey hierover tijdens de rechtszaak.
Op 12 juli krijgen Van Rey en medeverdachten Piet van Pol en Tilman Schreurs het vonnis te horen. Tilman Schreurs, de derde verdachte, is oud-wethouder in Roermond en moest voor de rechtbank verschijnen voor zijn aandeel in de zaak. Het OM eist een taakstraf van 180 uur en twee jaar ontzetting uit een politiek ambt tegen hem.
Trouw 01.06.2016 Sommige bestuurders declareren niets meer: je zult maar in een bonnetjesaffaire verstrikt raken. “De toenemende aandacht voor het gebrek aan integriteit is een enorme bananenschil geworden.”
Bijna tachtig twijfelende burgemeesters hebben advies gevraagd aan een nieuw steunpunt voor integriteitsonderzoek. Een duidelijk vonnis in de zaak Van Rey moet helderheid bieden.
Jurist Hans Groot (56) was coördinator integriteit bij het ministerie van buitenlandse zaken. Hij werd in 2011 hoofd van het bureau integriteit van de gemeente Amsterdam en stelde orde op zaken bij de provincie Noord-Holland na het vertrek van gedeputeerde Ton Hooijmaijers, die later voor corruptie werd veroordeeld. Sinds 1 januari is hij verbonden aan het Steunpunt Integriteitsonderzoek Politieke Ambtsdragers.
Integritisme, noemt Hans Groot het: de overdreven angst van burgemeesters, wethouders en raadsleden om beschuldigd te worden van niet-integer handelen. Ze weten daardoor niet van welke tennisclub ze nog lid kunnen zijn en kopen hun auto buiten de gemeentegrens. Ze declareren niets meer: je zult maar in een bonnetjesaffaire verstrikt raken.
“Dat zogenaamde ‘gebrek aan integriteit’ is een enorme bananenschil aan het worden”, zegt Groot. “De toenemende aandacht voor dit begrip moet er niet toe leiden dat niemand meer zin heeft in bestuurlijk werk. We hebben in dit land bijvoorbeeld wel 1700 capabele wethouders nodig, en duizenden raadsleden die tegen een geringe vergoeding hun avonduren opofferen.”
Groot is de drijvende kracht achter het Steunpunt Integriteitsonderzoek Politieke Ambtsdragers, dat sinds 1 januari 2015 de commissarissen van de koning, burgemeesters en voorzitters van waterschappen adviseert over de aanpak van bestuurders en volksvertegenwoordigers die mogelijk een scheve schaats hebben gereden. Het steunpunt doet zelf géén onderzoek, maar begeleidt de hulpvrager bij diens eigen speurtocht.
Is er al met de ‘verdachte’ gesproken? Wie is de aangever? Doet de burgemeester zelf het onderzoek of besteedt hij dit uit? Wat mag het kosten? En is er gedacht aan nazorg en eventuele rehabilitatie als de melding geen grond blijkt te hebben?
Hoeders bestuurlijke integriteit
Burgemeesters worstelen steeds meer met zulke vragen, omdat de Gemeentewet hen sinds dit jaar opvoert als ‘hoeders van de bestuurlijke integriteit’. Dat vraagt om actief optreden. Uit het jaaroverzicht 2015 dat vandaag verschijnt, blijkt dat ze 76 keer formeel om advies van het steunpunt hebben gevraagd.
Er bestaat in Nederland grote onduidelijkheid over wat in het bestuur kan, en wat niet kan, zegt Groot. “De meeste schendingen bestaan uit naïef gedrag in een grijs gebied. Met opzet gepleegde criminele handelingen zijn echt uitzondering.”
Groot verwacht veel van het zogenoemde Van Rey-effect, dat zal optreden als straks het vonnis tegen deze van corruptie verdachte oud-wethouder wordt uitgesproken. “Die kwestie is de aanjager die we nodig hebben. Treurig, maar waar. In dat vonnis komen nieuwe definities te staan van integriteit en belangenverstrengeling. Daarop kan de vraag beantwoord worden wat in Nederland een acceptabele bestuurscultuur is.” Nadat de rechter heeft gesproken, is het volgens Groot hoog tijd voor de zogenoemde moresprudentie.
Het lokale bestuur hangt volgens Groot ‘aan elkaar van belangenverstrengeling’. Dat kan ook niet anders. “Het raadslidmaatschap is liefdewerk oud papier, dat naast een reguliere baan bestaat. Een raadslid heeft verbondenheid met allerlei organisaties, en vanwege die netwerken en specifieke kennis wordt hij of zij vaak ook gekozen. Het gaat pas fout als de zuiverheid van de besluitvorming in het geding is. Je bent als raadslid eindcontroleur, je kunt niet actief ambtenaren aansturen. Als je bemoeienis door de ambtenaar als druk wordt ervaren, is het al foute boel.”
Vadertje Drees
We hoeven niet allemaal als vadertje Drees te opereren, benadrukt Groot, die niet eens een pen van de zaak gebruikt voor zijn privé-correspondentie. “Maar als een gemeente een echte macher binnenhaalt om de stad eens ‘op de kaart’ te zetten, moet ze zich er wel van vergewissen dat deze geen dubieuze zaken doet.”
Diezelfde onduidelijkheid heerst bij gemeenteraadsleden die ánderen gebrek aan integriteit verwijten, aldus Groot. Soms wordt de term ‘schending van integriteit’ gebruikt als er slechts een politiek conflict is. Dit leidt nu eenmaal tot meer dynamiek. Die onterechte beschuldiging is een soort modder die moeilijk uitwasbaar is, waarschuwt hij. Raadsleden en bestuurders worden zo afgeserveerd, terwijl zij prima functioneren.
De schendingen, de verlammende angst daarvoor en het misbruik van het begrip integriteit, kunnen volgens Groot aanzienlijk worden teruggedrongen als er afspraken worden gemaakt in vredestijd, zoals hij dit noemt.
“Je zou alle dilemma’s op dit gebied moeten bespreken als de thema’s nog niet politiek actueel zijn, aan het begin van een raadsperiode bijvoorbeeld. Wat doen we met cadeaus en reisjes? Willen we als raad wel een gratis passe-partout voor de schouwburg? Als dit soort gesprekken normaal worden, neemt de kans op een uitglijder enorm af.”
Telegraaf 01.06.2016 Steeds meer burgemeesters, wethouders en raadsleden zijn bang om beschuldigd te worden van niet-integer handelen. Ze weten daardoor niet van welke tennisclub ze nog lid kunnen zijn en kopen hun auto buiten de gemeentegrens. Ze declareren niets meer: je zult maar in een bonnetjesaffaire verstrikt raken. Dat zegt jurist Hans Groot woensdag in Trouw. Hij is verbonden aan het Steunpunt Integriteitsonderzoek Politieke Ambtsdragers.
,,Dat zogenaamde ‘gebrek aan integriteit’ is een enorme bananenschil aan het worden”, zegt Groot. ,,De toenemende aandacht voor dit begrip moet er niet toe leiden dat niemand meer zin heeft in bestuurlijk werk. We hebben in dit land bijvoorbeeld wel 1700 capabele wethouders nodig, en duizenden raadsleden die tegen een geringe vergoeding hun avonduren opofferen.”
In totaal 76 twijfelende burgemeesters hebben vorig jaar advies gevraagd aan het nieuwe steunpunt voor integriteitsonderzoek. Een duidelijk vonnis in de zaak-Van Rey moet volgens Groot helderheid bieden. De oud-wethouder van Roermond wordt verdacht van corruptie.
VK 23.05.2016 De advocaat van Jos van Rey heeft maandag in haar pleidooi fel uitgehaald naar het onderzoek en de bewijsvoering van het Openbaar Ministerie tegen de oud-wethouder van Roermond. ‘Mijn cliënt wordt door het OM neergezet als een corrupte geldwolf die jarenlang zijn eigen zakken vulde ten koste van de gemeenschap. Niets is minder waar’, zei Gitte Stevens.
Ze pleit voor vrijspraak op alle punten: corruptie, witwassen, verkiezingsfraude en het lekken van vertrouwelijke informatie. ‘Hoe kapot kun je iemand maken? Hoe ver kun je iemand afbreken? Hoe onterecht is dit en hoe kun je dit volhouden op basis van een flinterdunne bewijsvoering?’
Ze spreekt van een politiek proces en trial by media. ‘Op meerdere plekken, ook in de media, is gesteld dat Van Rey niet reflectief is’, aldus Stevens. ‘Maar waarop moet hij reflecteren als hij niets fout heeft gedaan?’
Jos van Rey en projectontwikkelaar Piet van P. zijn al 35 jaar goede vrienden en ‘niet onbemiddeld’. Het is geenszins verboden, laat staan een vorm van omkoping, als deze vrienden reizen maken, beurzen of voetbalwedstrijden bezoeken, zegt Stevens. ‘Gezien de levensstandaard van de heren verbleven ze meestal in luxe hotels en aten ze in goede restaurants en dronken ze goede wijn.’
Het OM heeft mijn cliënt bedekt met een nietsontziende en allesverzengende lavastroom van verdachtmakingen, insinuaties en sfeerscheppende en tendentieuze omschrijvingen, aldus Gitte Stevens, advocaat Jos van Rey.
Volgens haar is door het OM het volstrekt verkeerde beeld gecreëerd dat Van Rey ‘zich liet paaien of omkopen door deze luxe reizen’. Het OM heeft berekend dat Van Rey ten minste 91 duizend euro aan giften en diensten heeft ontvangen van Van P. Volgens Stevens kloppen die berekeningen van geen kant. Van Rey zelf verklaarde in de pauze dat het zelfs ‘min 10’ is. ‘Van P. heeft van mij een gift van 10 duizend euro ontvangen’, kraaide de oud-wethouder.
De advocaat sprak van ‘een extreme toerekening van kosten’ in het nadeel van haar cliënt. Zo sliep Van Rey enkele malen in de suite in het vijfsterrenhotel in Cannes die Van P. al sinds 2002 elk jaar huurt. Ze citeerde de verklaring van Van P.: ‘Als Van Rey mee was, deelde ik mijn suite met hem. Het was een suite met twee slaapkamers. Als hij niet mee was, deelde ik mijn suite met niemand.’
Ze haalde ook stedentrips aan naar Berlijn, Parijs, Londen en Rome, die beide vrienden om en om betaalden. Op verzoek van de verdediging heeft een accountant een eigen berekening gemaakt van alle reisjes, die als bijlage naar de rechtbank is gestuurd. Daaruit zou blijken, aldus Stevens, dat Van Rey juist 10 duizend euro meer betaalde dan Van P.
‘Om een verband te leggen tussen de manier van reizen en de stand van zaken in projecten kan alleen verzonnen worden door iemand die nooit heeft deelgenomen aan het lokaal-politiek bestuur’, aldus Stevens. ‘Het succes van Roermond is te danken aan het feit dat alle ondernemers hetzelfde worden behandeld en dankzij een bestuurscultuur van aanpakken.’
‘Moreel kompas kwijt’
‘Lariekoek’
In een interview met de Volkskrant (+) eind vorige maand noemt de oud-wethouder het verwijt van omkoping ‘onzin’, de verkiezingsfraude ‘lariekoek ‘en het witwassen ‘een fiscale kwestie, die het OM bij gebrek aan beter heeft aangewend om de dagvaarding aan te dikken’. Hij erkent alleen dat hij gelekt heeft uit de vertrouwenscommisssie, ‘maar iedereen doet dat, de gemeentewet is achterhaald’.
Het hoofd van Jos van Rey staat op een spandoek, maar hij heeft niks met de ex-wethouder, zegt de initiatiefnemer van de protestmars die zaterdag plaatsvond in Roermond.‘We zijn de leugens in de media gewoon zat.’ (+)
Het OM, dat twee jaar celstraf heeft geëist, hekelde juist de bestuurscultuur in Roermond: een cultuur waarin een dominante bestuurder zijn zin kon doordrijven, van machtsbederf, vriendjespolitiek en corruptie. Van Rey zou zijn moreel kompas zijn kwijtgeraakt, het democratisch proces hebben gemanipuleerd en de stad financiële schade hebben berokkend. ‘Misselijkmakende termen voor mijn cliënt’, aldus Stevens.
Dat de gemeente twee gebouwen van Van P. voor een veel te hoog bedrag heeft aangekocht (schade 5 tot 7 miljoen euro, aldus het OM) noemt Stevens ‘quatsch’ en ‘grievend’. Stevens: ‘Nooit heeft hij de stad Roermond benadeeld, nooit heeft hij zich laten omkopen.’
Bij het begin van het pleidooi vroeg ze het OM niet ontvankelijk te verklaren, onder meer wegens ‘de verdwenen Teeven-tap’. Tijdens het onderzoek naar schending van het ambtsgeheim werd uitgerekend een telefoongesprek met toenmalig VVD-staatssecretaris Fred Teeven niet getapt. ‘We hebben voldoende aanwijzingen ingebracht om te kunnen beweren dat het tapsysteem bewust en opzettelijk is stilgelegd’, zegt ze. Daardoor zijn de rechten van de verdachte ‘doelbewust geschonden’.
Ook voor verwijt van lekken uit de vertrouwenscommissie vroeg ze vrijspraak. Volgens haar heeft Van Rey de wettelijke plicht tot geheimhouding niet geschonden en is ‘sparren rondom en met’ burgemeesterskandidaten heel gewoon.
NU 23.05.2016 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in de zaak tegen Jos van Rey “te grof geschut” gebruikt. Het bewijs tegen de van corruptie verdachte oud-VVD’er is bovendien flinterdun, stelt zijn advocaat maandag in de rechtszaal van Rotterdam.
Twee weken geleden eiste het OM een celstraf van twee jaar tegen de oud-wethouder van Roermond.
Van Rey staat onder meer terecht voor corruptie. Hij zou in zijn tijd als wethouder steekpenningen hebben aangenomen van een projectontwikkelaar die een goede vriend van hem is.
Daarnaast wordt Van Rey vervolgd voor witwassen, schending van geheimhoudingsplicht en stemfraude. Volgens de aanklager leefde hij in een zelfgecreëerde wereld waar alleen zijn eigen regels en wetten gelden.
Idioot
Volgens zijn advocaat Gitte Stevens is daar niks van waar. Ze denkt dat het OM de rechten van haar cliënt doelgericht heeft beschadigd. “De hele zaak is in één woord idioot”, zegt ze volgens de lokale nieuwszender L1.
Er zou amper bewijs zijn tegen Van Rey en daarom meent Stevens dat het OM geen poot heeft om op te staan. Toch is er volgens haar overgegaan tot vervolging, omdat justitie op een gegeven moment “niet meer kon of wilde stoppen”.
Telegraaf 17.05.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann neemt een time-out van een maand om te werken aan ,,een stuk zelfreflectie’’, zoals hij dat maandag omschrijft in een mail aan de burgemeester en de gemeenteraad.
Petermann kwam vorige week in opspraak na een tweet over officier van justitie Anja Janssen in de strafzaak tegen politicus Jos van Rey. In die tweet vergeleek hij haar met een kampbeul in Auschwitz. Hij kreeg een stortvloed van kritiek over zich heen en het Openbaar Ministerie deed aangifte tegen hem.
In de e-mail schrijft hij ,,dat de afgelopen dagen een grote impact hebben gehad op mij als politicus en mens. Ik heb derhalve besloten om het politieke en publieke leven een maand te verlaten en te werken aan een stuk zelfreflectie’’.
BB 17.05.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann neemt een time-out van een maand om te werken aan ,,een stuk zelfreflectie’’, zoals hij dat maandag omschrijft in een mail aan de burgemeester en de gemeenteraad.
Officier van justitie
Petermann kwam vorige week in opspraak na een tweet over officier van justitie Anja Janssen in de strafzaak tegen politicus Jos van Rey. In die tweet vergeleek hij haar met een kampbeul in Auschwitz. Hij kreeg een stortvloed van kritiek over zich heen en het Openbaar Ministerie deed aangifte tegen hem.
Zelfreflectie
In de e-mail schrijft hij ,,dat de afgelopen dagen een grote impact hebben gehad op mij als politicus en mens. Ik heb derhalve besloten om het politieke en publieke leven een maand te verlaten en te werken aan een stuk zelfreflectie’’. (ANP)
NU 13.05.2016 Politicus Jos van Rey is als raadslid in Roermond niet welkom in een nieuwe gemeentelijke commissie.
De liberaal, tegen wie het Openbaar Ministerie dinsdag twee jaar cel eiste wegens onder meer corruptie, kreeg donderdagavond niet het vertrouwen van de Roermondse gemeenteraad. Daarbij wordt verwezen naar “de actualiteit”, zonder dat dit verder gespecificeerd wordt.
De partij van Van Rey had hem als kandidaat voor de commissie naar voren geschoven, die het functioneren van de Roermondse burgemeester Rianne Donders (CDA) moet gaan evalueren. De commissie gaat nu aan de slag, maar dan zonder de inbreng van Van Rey’s fractie, oppositiepartij LVR.
Deze weigerde namelijk om nog deel van de nieuwe commissie uit te maken. De partij gaat nu een eigen evaluatie doen naar het functioneren van de burgemeester.
BB 13.05.2016 Politicus Jos van Rey is als raadslid in Roermond niet welkom in een nieuwe gemeentelijke commissie. De liberaal, tegen wie het Openbaar Ministerie dinsdag twee jaar cel eiste wegens onder meer corruptie, kreeg donderdagavond niet het vertrouwen van de Roermondse gemeenteraad. Daarbij wordt verwezen naar ‘de actualiteit’, zonder dat dit verder gespecificeerd wordt.
Functioneren burgmeester Donders
De partij van Van Rey had hem als kandidaat voor de commissie naar voren geschoven, die het functioneren van de Roermondse burgemeester Rianne Donders (CDA) moet gaan evalueren. De commissie gaat nu aan de slag, maar dan zonder de inbreng van Van Rey’s fractie, oppositiepartij LVR. Deze weigerde namelijk om nog deel van de nieuwe commissie uit te maken. De partij gaat nu een eigen evaluatie doen naar het functioneren van de burgemeester. (ANP)
BB 12.05.2016 Het landelijk parket van het Openbaar Ministerie (OM) heeft donderdag aangifte gedaan om een tweet van het Heerlense raadslid Christian Petermann. Die vergeleek officier van justitie Anja Janssen dinsdag op Twitter met een kampbeul in het Duitse concentratiekamp Auschwitz en wenste haar dood.
Nog vanavond verongelukken
Janssen formuleerde dinsdag de eis tegen het Roermondse raadslid Jos van Rey. Zij eiste twee jaar celstraf tegen Van Rey wegens corruptie, witwassen en lekken uit een vertrouwenscommissie. Petermann vergeleek haar op Twitter met Irma Grese, een kampbeul in Auschwitz. ‘Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer, oftewel ‘de Irma Grese van het OM’, nog vanavond verongelukt’, twitterde hij dinsdag. Vijf minuten later verwijderde hij die tweet weer.
Politieke vriend Van Rey
Het parket heeft aangifte gedaan bij de hoofdofficier in Limburg, die een onderzoek is begonnen. Het parket vindt de uitlatingen ‘ongepast en een grove belediging voor de officier van justitie in kwestie.’
Petermann is een politieke vriend van Jos van Rey. Hij zei donderdag desgevraagd de tweet in een emotionele bui gepost te hebben, om snel weer tot bezinning te komen. ‘Het was pure beeldspraak’, zei hij donderdag. ‘Ik reageerde op haar uitstraling, die vileine kilheid.’ Meer wilde hij er niet over kwijt.
Burgemeester Ralf Krewinkel van Heerlen noemde de tweet donderdag onacceptabel. Temeer omdat Petermann geen excuses aanbood. (ANP)
BB 10.05.2016 Politicus Jos van Rey belandde in een wereld van vriendjespolitiek, omkoping en corruptie. Dat concludeert het Openbaar Ministerie dinsdag in de aanloop naar het formuleren van de strafeis tegen de voormalig VVD’er. Er werd 2 jaar celstraf geëist.
Corruptie
‘Het lijkt erop dat de verdachte is meegesleurd in zijn eigen succes en het gevoel heeft verloren wat wel en niet kan’, concluderen de aanklagers. Van Rey staat bij de rechtbank in Rotterdam terecht voor corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Hij was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De partij heeft Van Rey vanwege de verschillende verdenkingen tegen hem uit de partij gezet.
Veel schade
Volgens het OM heeft Van Rey als wethouder van Roermond goede dingen gedaan ‘die niet ter discussie staan’. Maar hij heeft de stad ook veel schade toegebracht door zijn handelen. Van Rey wordt ervan beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Smeergeld
Verder staat Van Rey terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol en het witwassen van 175.000 euro. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen. (ANP)
Trouw 10.05.2016 Er is twee jaar cel geëist tegen politicus Jos van Rey. De oud-VVD’er staat bij de rechtbank in Rotterdam terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Het Openbaar Ministerie wil ook dat de rechtbank bepaalt dat hij drie jaar niet meer voor de overheid mag werken.
Het OM beschuldigt Van Rey ervan dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen en de juiste antwoorden hebben doorgespeeld naar zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Verder staat Van Rey terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten. Ook wordt hij ervan verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en van het witwassen van 175.000 euro.
Hij was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De partij heeft Van Rey vanwege de verschillende verdenkingen tegen hem uit de partij gezet.
“Het lijkt erop dat de verdachte is meegesleurd in zijn eigen succes en het gevoel heeft verloren wat wel en niet kan”, concluderen de aanklagers. Volgens het OM heeft Van Rey als wethouder van Roermond goede dingen gedaan “die niet ter discussie staan”. Maar hij heeft de stad ook veel schade toegebracht door zijn handelen.
AD 10.05.2016 Politicus Jos van Rey belandde in een wereld van vriendjespolitiek, omkoping en corruptie. Hij misbruikte zijn positie bij een burgemeestersbenoeming en ronselde stemmen bij verkiezingen. Het Openbaar Ministerie eist twee jaar cel en drie jaar ontzetting uit een publiek ambt tegen de voormalig VVD’er. ,,Het lijkt erop dat de verdachte is meegesleurd in zijn eigen succes en het gevoel heeft verloren wat wel en niet kan.”
Van Rey stond bij de rechtbank in Rotterdam terecht voor corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. ,,Dit is te absurd voor woorden”, reageerde Van Rey kwaad op de eis. ,, Ze hebben niks. Ik heb nooit uit eigen belang gehandeld, nooit!”
De zaak begon dinsdagochtend met enige vertraging. Van Rey stond in de file. Medeverdachten Piet van Pol (projectontwikkelaar) en Tilman Schreurs (oud-wethouder Roermond) waren afwezig. Tegen Van Pol werd twee jaar cel geëist, terwijl Schreurs 180 uur taakstraf tegen zich hoorde eisen.
Giften
Het OM startte zijn verhaal met de vermeende omkoping van Van Rey door Van Pol. De opsomming van de tripjes die het tweetal samen, en met hun vrouwen maakte, oogt eindeloos: vastgoedbeurzen, WK- en EK-voetbalwedstrijden, privévluchten en de twintig verblijven van de politicus in de Zuid-Franse vakantievilla van Van Pol. De ontwikkelaar betaalde tienduizenden euro’s die het OM beschouwt als giften. ,,Alsof Jos van Rey ergens zijn moreel kompas is kwijtgeraakt.” Hij betaalde soms wel wat terug, maar slechts een fractie.
Van Rey stelde steeds dat hij en Van Pol al 30 jaar bevriend zijn en dat het meestal privéreizen betrof. De opsomming deed Van Rey, in combinatie met de melding van de officier van justitie dat ‘bevriend zijn’ op zichzelf niet strafbaar is, besluiten de zaal kort te verlaten. Hij vindt het ‘verduveld moeilijk’ het verhaal van het OM – ‘vol met leugens’ – aan te horen.
Kinderen
Van Pol deed ook betalingen aan Liba, het bedrijfje op naam van de kinderen van de politicus. Liba trainde en ondersteunde jonge VVD’ers maar het OM stelt dat feitelijk Van Rey er de touwtjes in handen had. Ook door andere bedrijven en bedrijfjes uit de bouw- en vastgoedsector werden in totaal voor duizenden euro’s gedoneerd ‘aan de VVD’.
Het OM stelde de zakelijke en vriendschapsbanden tussen Van Rey en Van Pol voortdurend door elkaar lopen. De ‘giften’ van de projectontwikkelaar lopen op in de jaren dat hij de politicus zakelijk nodig heeft voor zijn projecten. Van Rey en Van Pol zouden een structureel geheim overleg hebben gevoerd over vastgoedprojecten in Roermond, onder meer om deze voor te koken.
Burgemeester
Het OM stelde het lekken van vertrouwelijke informatie door van Rey bij een burgemeesterbenoeming in 2012 dinsdagmiddag aan de orde. Hij zou op die manier een partijgenoot, Ricardo Offermans, aan de functie hebben geholpen. De politicus verdedigde zich eerder door te stellen dat het lekken van zulke informatie bij benoemingen ‘normaal is in Nederland‘.
In de rechtszaal werd een afgetapt telefoongesprek tussen Van Rey en Offermans geluisterd. Van Rey daarin: ‘niemand mag merken dat we contact hebben gehad’. Hij ondermijnde op deze manier het werk van de commissie. Bovendien zou Offermans – die de burgemeestersbenoeming binnenhaalde – hem volgens het OM zo een wederdienst schuldig zijn. Van Rey werd later als gedeputeerde voorgedragen door de VVD Limburg, waarvan Offermans voorzitter was. ,,Van Rey misbruikte zijn positie.”
Verkiezingsfraude
In het huis van Van Rey zijn ook veel blanco stempassen en volmachten gevonden. Daarmee kon de politicus op zichzelf stemmen. Stemmen bij volmacht is echter ‘bedoeld voor mensen die bijvoorbeeld ziek zijn, niet om in bulk stemmen binnen te harken’, legt het OM uit. ,,Ook hier heeft Van Rey zijn eigen interpretatie van de wet.”
Witwasen
De laatste aanklacht die wordt behandeld op dinsdag is witwassing. Van Rey zou zich schuldig hebben gemaakt aan witwassing via Liba, het bedrijf dat op naam stond van zijn kinderen. Het bedrijf zou bedoeld zijn om advies te verlenen aan jonge VVD’ers. De Officier van Justitie zet hier echter vraagtekens bij en stelt dat Van Rey het bedrijf gebruikte voor de meest uiteenlopende persoonlijke zaken zoals diners, cadeaus en bloemen. ,,Hij creeërde met Liba een papieren werkelijkheid en ontweek zo belastingen”, aldus het OM.
Stiekem
Van Rey heeft de aanklachten steeds ontkend: ,,Ik doe niks stiekem”. Hij krijgt op 23 en 24 mei de kans zijn verdere verdediging te voeren.
Trouw 10.05.2016 Hoe zal Jos van Rey vandaag reageren, als hij hoort welke straf het OM tegen hem eist voor corruptie, lekken en witwassen?
Zullen zijn ogen weer vuurspugen richting het bankje van de officieren van justitie? Waarschijnlijk heft hij in vertwijfeling zijn handen, en mompelt iets als ‘schandalig’ -net hard genoeg om verstaanbaar te zijn op de perstribune.
Na afloop zal hij opnieuw melden dat hij eigenlijk al veroordeeld is, en geen vertrouwen meer heeft in de rechtsstaat. “Barbertje moet hangen.” Misschien voegt hij er nog een andere Van Rey-klassieker aan toe: “Ik ben vermoord, maar ik leef nog.”
Zeker is dat er vandaag weer een forse Van Rey-fanclub op de tribune zit: familieleden en regionale en lokale politieke vrienden. De Roermondse oud-wethouder en oud-VVD-senator draait zich tijdens het proces om de haverklap naar hen om, met een knipoog of blik van verstandhouding. Of om demonstratief naar zijn keel te grijpen, en een pak Strepsils tevoorschijn te vissen uit zijn koffer met initialen ‘JVR’.
Misschien voegt hij er nog een andere Van Rey-klassieker aan toe: “Ik ben vermoord, maar ik leef nog.”
Explosief karakter versus nonchalante stijl
Het explosieve karakter van Van Rey paste tijdens de afgelopen weken wonderwel bij de nonchalante stijl van rechtbankvoorzitter Jacco Janssen, die de verhoren lardeerde met verhalen over zijn eigen sollicitaties, reizen en hockeyjeugd. Janssen is er duidelijk op uit om Van Rey zoveel mogelijk te laten praten, met zo min mogelijk ontploffingen. Op de eerste zittingsdag citeert hij Van Rey, die zich in een interview had voorgenomen ‘niet de eerste vijf minuten’ al ruzie te maken met het OM. “Ik ga u daarbij helpen.”
“Ik vind dat het heel plezierig verloopt, dit gesprek”, constateert Janssen later die dag. “Soms rijst in de media het beeld…” Van Rey: “Dat ik een wilde bruut ben? Dat is niet zo. Ik ben heel blij dat u dit zegt.”
“Daar zitten meestal de stoorzenders”, bromt Van Rey, als een technische hapering afkomstig blijkt van de microfoons van de officieren. De zaal lacht. “Dat was echt een hele goede grap”, reageert Janssen. “Zelfs de officieren moesten lachen.”
Dan voorzichtig berispend: “Maar het is de vraag of ze blijven lachen als u dat nog een keer doet, zo’n grap.” Na een korte stilte: “Het was echt precies goed getimed. Dat is belangrijk, dat de timing goed is. Niet veel mensen kunnen dat.” Janssens aanpak werkt. De sfeer in de zaal is over het algemeen goed.
Dapper worstelt de rechtbank zich door de uitgeschreven telefoontaps van Van Rey, vrijwel allemaal in plat Roermonds
Cultuur- en taalbarrière
En dat ondanks de cultuur- en taalbarrière. De Limburger staat in Rotterdam terecht, omdat zijn zaak is aangebracht door het landelijk parket van het OM. Het zorgt ervoor dat rechter Janssen af en toe komt met verbaasde bespiegelingen over de Limburgse volksaard – al is de vraag of dat verstandig is, op basis van dit corruptiedossier.
Dapper worstelt de rechtbank zich door de uitgeschreven telefoontaps van Van Rey, vrijwel allemaal in plat Roermonds. Zoals de gesprekken rond de Roermondse burgemeestersbenoeming, waarmee Van Rey gesjoemeld zou hebben door te lekken aan kandidaten. Janssen: “Excuseert u mijn Limburgs, maar u zegt hier: ‘Houd oe mond, maar de vertrouwenscommissie is unaniem vur dich’.” (‘Houd je mond, maar de vertrouwenscommissie is unaniem voor jou.’)
De grootste kloof tussen de rechtbank en Van Rey – die nog steeds geen kwaad ziet in het lekken – gaapt toch eerder op moreel dan op cultureel gebied. Zo blijkt ook weer als Van Rey op deze tap reageert. “Ik ben juist heel voorzichtig in dit gesprek. Ik zeg er nog netjes bij: ‘houd je mond’.” Het is een logica die de rechtbank zichtbaar ontgaat.
Na de strafeis vandaag zijn er nog zeven zittingsdagen gepland, met onder andere de pleidooien van Van Rey en zijn medeverdachten. Aan Van Rey de taak om nu te zwijgen in de rechtszaal, tot hij straks het laatste woord krijgt. Het zal moeilijk voor hem worden.
AD 19.04.2016 In de rechtbank van Rotterdam is dinsdag het proces tegen oud-wethouder Jos van Rey voortgezet. Vandaag kwamen de beschuldiging van witwassen en de ontvangst van giften aan de orde.
In het proces tegen Van Rey neemt de verdenking van corruptie een grote plaats in. Zo heeft de voormalig wethouder van Roermond volgens het Openbaar Ministerie (OM) ter waarde van 107.814 euro aan giften ontvangen. Het gaat daarbij om vakantiereizen en donaties aan Liba BV, een campagnebedrijfje op naam van zijn kinderen. Van Rey had tussen 1998 en 2012 onder andere volkshuisvesting en stadsontwikkeling onder zijn hoede.
#VanRey ontkent dat er ooit sprake is geweest van een voorkeurspositie voor de ene of de andere ontwikkelaar. “Nooit!”
12:01 PM – 19 Apr 2016
Het leeuwendeel van de giften zou afkomstig zijn geweest van projectontwikkelaar Piet van Pol, maar ook beveiligingsbedrijf Red Security en bouwbedrijf Meulen Groep zouden Van Rey het een en ander hebben toegestopt. De rechtbank stelde dinsdag vooral vragen over de oprichting van Liba en projecten die aan Meulen Groep werd toegekend.
Voorzitter Jacco Janssen wilde onder meer weten of het normaal was dat Van Rey intensief overleg pleegde met Meulen Groep, dat jarenlang regelmatig grond opkocht in Roermond om te ontwikkelen en vaak aan Liba doneerde. Volgens Limburg1, dat via Twitter verslag uitbrengt van de zaak, stelde Van Rey dat het inderdaad om heel normaal overleg ging. Er was volgens hem geen enkel verband tussen de gesprekken, de donaties van Meulen aan Liba en het werk van het bouwbedrijf in stad.
Was ik in 2010 maar gewoon opgehouden als wethouder. Dan was me dit bespaard, dan was ik fijn senator gebleven, aldus Jos van Rey.
Smeerolie
,,Had u dat niet op uw klompen kunnen aanvoelen dat u dat eigenlijk niet had moeten doen?”, wilde Janssen weten. Van Rey vindt van niet. De rechtbankvoorzitter drong aan: ,,Maar als Meulen de VVD en Van Rey sponsort, doen ze dat toch om u in het zadel te houden?” De verdachte ontkende echter stellig dat er sprake is geweest van een voorkeurspositie. ,,Nooit! Welke ontwikkelaar iets zou gaan doen is mij worst. Ik doe niks stiekem, zo zit ik niet in elkaar.”
Toch is dat wat de voormalige eigenaar van Meulen – het bedrijf is in 2014 overgenomen – eerder verklaarde. Van Rey was volgens hun ,,de smeerolie voor ondernemers in Roermond”, en daarom doneerden ze via Liba aan zijn partij. Van Rey wuifde deze opmerking weg door te zeggen dat de verklaring van Meulen onder grote druk is afgelegd.
Daarop raakt de ex-wethouder emotioneel; hij had, zo zegt hij, het idee dat hij na 7 dagen proces het idee van ‘voor wat hoort wat’ wel had weggenomen. ,,Was ik in 2010 maar gewoon opgehouden als wethouder. Dan was me dit bespaard, dan was ik fijn senator gebleven.”
“Als liberaal heb ik altijd gevochten voor de kleine burger tegen de grote overheid. En nu word ik zelf verpletterd” #VanRey — 4:28 PM – 19 Apr 2016
Witwassen
Daarna ging de rechtbank in op een ander verwijt: Van Rey zou tussen 2002 en 2012 175.000 euro hebben witgewassen. Ook deze beschuldiging verwees de oud-politicus naar het rijk der fabelen. ,,Politiek kunt u mij alles verwijten. Maar dat ik hier de zaak doelbewust… Nee, daar kan ik niet tegen.”
Van Rey wordt naast corruptie en witwassen ook beschuldigd van verkiezingsfraude en van lekken. Een deel van de aanklacht wordt mogelijk doorverwezen naar de Hoge Raad. Daarover beslist de rechtbank volgende week.
Een emotioneel slot
,,Wat heeft deze zaak voor u betekend?”, wilde voorzitter van de rechtbank dinsdag als laatste weten van Van Rey. De oud-wethouder van Roermond ging daar uitgebreid op in, zo laat Limburg1 weten in een Twitter-verslag.
,,19 oktober 2012 is mijn leven totaal verwoest. Ik ben vermoord, maar ik leef nog. Dankzij vrouw, kinderen familie, vrienden. Dankzij oude VVD-collega’s en Roermondenaren.”
Op die bewuste dag in 2012 zat hij in joggingbroek te thuis te werken toen de bel ging. Hij deed open, en werd overrompeld door de rechercheurs. Van Rey vertelde daarna dat hij nog even een nette broek mocht aantrekken, maar dat tandenpoetsen niet meer ging. Toen hij werd meegenomen voor verhoor, stond volgens hem de pers al in de straat. En na een broodje tijdens het verhoor kreeg hij buikloop. ,,Met open deur op het toilet, de rijksrecherche ernaast. Mensonterend”, zo twittert Limburg1.
De inval, het onderzoek en het proces zou bovendien flinke gevolgen hebben voor zijn familie. Van Rey zei dat zijn kleinkinderen niet meer bij hem durven te logeren, omdat ze bang zijn voor een inval. Zijn dochter zou bovendien geen hypotheek meer kunnen krijgen.
BB 18.04.2016 Het is niet normaal dat leden van een vertrouwenscommissie vertrouwelijke informatie delen met sollicitanten voor burgemeestersfuncties. Dat is volgens mij strafbaar, zei minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) maandag als getuige bij de rechtbank in Rotterdam. De rechtbank ondervroeg hem omdat Plasterk zich op 5 april heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
‘Klankborden’
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk twitterde in reactie daarop: ‘Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar’.
Onregelmatigheden
Volgens Plasterk krijgt hij bij voordrachten van burgemeestersbenoemingen een voorstel. Daarin staat ook een passage of er zich incidenten of onregelmatigheden hebben voorgedaan. Onder meer op basis daarvan baseert de minister zijn standpunt dat het niet normaal is dat er vanuit vertrouwenscommissies informatie wordt gelekt aan kandidaat-burgemeesters tijdens sollicitatieprocedures.
Informatie aan sollicitanten
Plasterk laat weten dat hij bij 103 benoemingen van burgemeesters betrokken is geweest. ‘Als het zo zou zijn dat vertrouwenscommissies allemaal informatie aan sollicitanten zouden verschaffen dan zou dat via, via echt wel bij mij terecht zijn gekomen.’ Dat is niet het geval, aldus Plasterk.
Geheimhoudingsplicht geschonden
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Smeergeld
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro. (ANP)
VK 18.04.2016 Het is niet normaal dat leden van een vertrouwenscommissie vertrouwelijke informatie delen met sollicitanten voor burgemeestersfuncties. ‘Dat is volgens mij strafbaar’, zei minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) maandag als getuige bij de rechtbank in Rotterdam. De rechtbank ondervraagt Plasterk omdat hij zich onlangs via Twitter uitliet over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk werd door de advocaat van Van Rey, Gitte Stevens, opgeroepen nadat hij op 5 april middels een tweet had gereageerd op Van Reys uitspraken. ‘Heb nu zeer veel burgemeesters en commissarissen van de Koning voorgedragen zien worden. “Iedereen doet aan klankborden” is niet waar’, schreef de minister over de zaak.
Daarmee zou de minister zich rechtstreeks met de strafzaak bemoeien, vindt de advocaat. De minister zou met zijn online bericht ‘de scheiding der machten schenden’. De verdediging ziet in de tweet het ‘zoveelste bewijs’ dat het een politiek geladen proces is. Vorige week was de rechtbank ook al kritisch op de reactie van Plasterk. Rechtbankvoorzitter Jacco Janssen noemde de timing van Plasterk ‘niet gelukkig’ en zei dat het beter was geweest als de minister het bericht niet had verstuurd.
Het ‘klankborden’ over bestuurlijke benoemingen, zoals de omstreden politicus Jos van Rey het noemt, is inderdaad gebruikelijk in bestuurlijk Nederland, zegt oud-partijvoorzitter van D66 Wim Vrijhoef.
Plasterk zei dinsdag tijdens de zitting dat klankborden wel voorkomt, maar de stelling dat iedereen het doet, is volgens hem niet juist: ‘Als iedereen zou klankborden, dan zou ik dat weten’, aldus de minister. Onder klankborden verstaat Plasterk ‘het preparen van kandidaten’.
Hij benadrukte dat hij bij de benoeming van 103 burgemeesters betrokken is geweest. Volgens Plasterk krijgt hij bij voordrachten van burgemeestersbenoemingen een voorstel. Daarin staat ook een passage of er zich incidenten of onregelmatigheden hebben voorgedaan. Onder meer op basis daarvan baseert de minister zijn standpunt dat het niet normaal is dat er vanuit vertrouwenscommissies informatie wordt gelekt aan kandidaat-burgemeesters tijdens sollicitatieprocedures.
Volgens Volkskrant-verslaggever Peter de Graaf is Plasterk tijdens de zitting achter zijn tweet blijven staan. ‘Hij voelde zich geroepen om de suggestie van Van Rey weg te nemen’, aldus De Graaf. ‘Dat Plasterk nu is gehoord kan in het nadeel van Van Rey werken omdat zijn eerdere uitspraken nu zijn weerlegd.’
Plasterk zei dat er wel lijstjes worden bijgehouden met kandidaten, maar dat is een verschil met de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad. Het is niet gebruikelijk dat iemand uit die commissie lekt. Als dat wel vaak gebeurt, dan zou dat volgens de minister via de Commissaris van de Koning uiteindelijk wel bij hem terechtkomen.
Geen opnames
Plasterk wilde niet dat er opnames van hem werden gemaakt tijdens de hoorzitting. De rechtbank heeft dat verzoek ingewilligd. Het is niet bekend waarom Plasterk dat verzoek heeft gedaan.
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Trouw 18.04.2016 Het Openbaar Ministerie voelde zich zichtbaar ongemakkelijk bij het vooruitzicht Ronald Plasterk op te moeten roepen als getuige in het proces tegen Jos van Rey. Hoeveel ruimte moest de minister inruimen in zijn agenda? Indien nodig de hele middag, reageerde rechtbankvoorzitter Jacco Janssen vorige week. “Zo lang als wij hem nodig hebben. Dit is dan wel een bijzondere getuige, maar ook weer niet helemaal.”
En zo zat Plasterk gisterenmiddag in het bankje waar ’s ochtends Jos van Rey nog zat. Van Rey, oud-wethouder van Roermond en oud-VVD-senator, wordt berecht voor (onder andere) corruptie en lekken uit een vertrouwenscommissie. Van Rey noemt dat zelf ‘klankborden’ met de VVD-kandidaten voor de burgemeesterspost – iets dat in elke partij zou gebeuren. “‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar”, zo reageerde Plasterk op Twitter. En daarover wilde Van Reys advocaat, Gitte Stevens, hem aan de tand voelen.
Wat Plasterk betreft is het helder. Binnen politieke partijen bestaat overleg over vrijkomende burgemeestersposten: dat mag. “Er zijn functionarissen in de Tweede Kamer die partijgenoten attenderen op interessante vacatures”, vertelde Plasterk. Hij sloot niet uit dat zijn kandidaten ook coachen. “Of dat je voorkomt dat drie zware kandidaten uit je partij op dezelfde post reageren.”
Maar het lekken van vertrouwelijke informatie vanuit een sollicitatiecommissie, dat mag niet. En dat gebeurt volgens Plasterk niet vaak. “Het aantal keren dat de vertrouwelijkheid wordt geschonden is betrekkelijk laag. Mijn ervaring is dat de mensen in het land zich heel scherp bewust zijn van de wetten die gelden.”
Klankborden
Van Rey zelf schaart beide activiteiten onder ‘klankborden’, maar Plasterk doelde met zijn tweet alleen op het ‘strafbare klankborden’. Hij reageerde op een tweet van een journalist. “Die presenteerde ‘iedereen doet aan klankborden’ als een feit. Ik vond het belangrijk voor het beeld van het openbaar bestuur om dat te weerspreken.” Ook wilde Plasterk voorkomen dat leden van andere vertrouwenscommissies in de verleiding komen om dan ook maar te gaan lekken.
Advocaat Stevens betwijfelde of de minister altijd weet heeft van lekken. “Laat u leden van vertrouwenscommissies 24 uur per dag volgen?”, vroeg ze. “Ik heb 103 burgemeestersbenoemingen gedaan”, reageerde de minister. “Als het waar zou zijn dat iedereen altijd zou klankborden, dan zou ik het weten. Dan zouden mij signalen bereikt hebben in het land of via de commissarissen van de Koning.”
Stevens onderwierp Plasterk aan een spervuur van voorbeelden van overleg over burgemeestersposten, maar Plasterk hield strikt vast aan zijn onderscheid tussen legaal en strafbaar. “Ik ga bijna antwoord geven voor de getuige. Die kant moeten we niet op”, verzuchtte rechter Jacco Janssen, om meer herhaling te voorkomen. Toch was Stevens na afloop tevreden. “De minister heeft zijn tweet genuanceerd.”
NU 18.04.2016 Het is niet normaal dat leden van een vertrouwenscommissie vertrouwelijke informatie delen met sollicitanten voor burgemeestersfuncties. Volgens minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) is dat zelfs strafbaar. Hij zegt dat maandag als getuige bij de rechtbank in Rotterdam tijdens de zaak tegen Jos van Rey.
De rechtbank ondervraagt hem omdat Plasterk zich op 5 april heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk twitterde in reactie daarop: ”Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar”.
Voorstel
Volgens Plasterk krijgt hij bij voordrachten van burgemeestersbenoemingen een voorstel. Daarin staat ook een passage of er zich incidenten of onregelmatigheden hebben voorgedaan.
Onder meer op basis daarvan baseert de minister zijn standpunt dat het niet normaal is dat er vanuit vertrouwenscommissies informatie wordt gelekt aan kandidaat-burgemeesters tijdens sollicitatieprocedures.
Plasterk laat weten dat hij bij 103 benoemingen van burgemeesters betrokken is geweest. ”Als het zo zou zijn dat vertrouwenscommissies allemaal informatie aan sollicitanten zouden verschaffen dan zou dat via, via echt wel bij mij terecht zijn gekomen.” Dat is niet het geval, aldus Plasterk.
Geheimhoudingsplicht
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012.
Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro.
Telegraaf 18.04.2016 Het is niet normaal dat leden van een vertrouwenscommissie vertrouwelijke informatie delen met sollicitanten voor burgemeestersfuncties. Dat is volgens mij strafbaar, zei minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) maandag als getuige bij de rechtbank in Rotterdam.
De rechtbank ondervroeg hem omdat Plasterk zich op 5 april heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk twitterde in reactie daarop: ,,Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar”.
Volgens Plasterk krijgt hij bij voordrachten van burgemeestersbenoemingen een voorstel. Daarin staat ook een passage of er zich incidenten of onregelmatigheden hebben voorgedaan. Onder meer op basis daarvan baseert de minister zijn standpunt dat het niet normaal is dat er vanuit vertrouwenscommissies informatie wordt gelekt aan kandidaat-burgemeesters tijdens sollicitatieprocedures.
Plasterk laat weten dat hij bij 103 benoemingen van burgemeesters betrokken is geweest. ,,Als het zo zou zijn dat vertrouwenscommissies allemaal informatie aan sollicitanten zouden verschaffen dan zou dat via, via echt wel bij mij terecht zijn gekomen.” Dat is niet het geval, aldus Plasterk.
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro.
Elsevier 18.04.2016 Het delen van vertrouwelijke informatie met burgemeesterskandidaten is strafbaar en geen ‘normale zaak’ in de politiek. Dat benadrukte minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) als getuige bij de rechtbank in Rotterdam.
Plasterk getuigde op maandag in de rechtszaak tegen Jos van Rey, die onder meer wordt verdacht van het lekken van informatie rondom de benoeming van de nieuwe burgemeester van Roermond. De rechter had Plasterk opgeroepen te getuigen in de zaak nadat de PvdA’er zich had uitgelaten over de opmerking van Van Rey dat ‘klankborden’ heel normaal is in de politiek.
Plasterk beweerde in een tweet dat dit niet het geval is. Door zijn opmerkingen schond Plasterk de scheiding der machten in de Trias Politica, beweerde de advocaat van Van Rey. De rechter wilde dat de minister getuigde omdat zijn tweet anders een rol zou blijven spelen in de rechtszaak.
Volgens Plasterk is het op de hoogte houden van kandidaten en het helpen bij een sollicitatiegesprek een normale zaak. Maar het oneerlijk bevoordelen van een kandidaat door het lekken van vertrouwelijke informatie absoluut niet. ‘Volgens mij is dat strafbaar,’ zei de minister. ‘Als het waar zou zijn dat iedereen bij benoemingen altijd zou klankborden, dan zou ik het weten,’ zei hij.
Plasterk benadrukte dat hij betrokken was bij de benoeming van 103 burgemeesters. Daarbij is vrijwel nooit sprake van incidenten of onregelmatigheden, volgens de minister.
Het strafproces tegen oud-VVD’er Van Rey ging op 4 april eindelijk van start, vier jaar nadat hij werd aangehouden. De ex-politicus wordt verdacht van het aannemen van smeergeld, het witwassen van 175.000 euro en het sjoemelen met de benoeming van partijgenoot Ricardo Offermans tot burgemeester van Roermond.
Achterhaald
Van Rey gaf volgens het OM sollicitatievragen door aan Offermans in 2012. Met zijn acties zou de voormalige VVD-wethouder de Gemeentewet hebben overtreden en zijn positie hebben misbruikt, maar Van Rey noemt die wet ‘achterhaald’. Ook zei hij dat iedereen in de politiek aanstellingen onderling overlegt.
‘Neemt u van mij nou maar aan dat het bij andere partijen ook zo gaat,’ zei Van Rey begin april tegen de rechter. ‘Het gebeurt bij alle politieke benoemingen. Lokaal, provinciaal en landelijk.’
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Elsevier 18.04.2016 Vandaag moet minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) getuigen in het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey. Waarom deze zaak volgens Arendo Joustra een schandvlek is voor de rechtsstaat >
Nederland is er altijd als de kippen bij om andere landen de les te lezen. Zeker als het gaat om mensenrechten en een eerlijke procesgang. Als land kun je dit natuurlijk alleen maar doen als je zelf van onbesproken gedrag bent.
Voormalig VVD-wethouder Jos van Rey – Foto: ANP
Helaas is dat niet zo als je kijkt naar de wijze waarop de Limburgse politicus Jos van Rey (70) is aangepakt. Drieënhalf jaar geleden, in oktober 2012, zijn rechercheurs zijn huis binnengevallen. Hij was destijds lid van de Eerste Kamer en locoburgemeester van Roermond.
Arendo Joustra (1957) is sinds 1 januari 2000 hoofdredacteur van Elsevier. Portefeuille
BB 16.04.2016 Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) moet maandagmiddag om 13.00 uur getuigen in het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam wil de bewindsman aan de tand voelen omdat Plasterk zich op 5 april heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Klankborden
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk twitterde in reactie daarop: ‘Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. “Iedereen doet aan klankborden” is niet waar’. Het is niet gebruikelijk dat politici en bewindslieden zich uitlaten over lopende strafzaken. Dit om de onafhankelijkheid van rechters niet in de weg te zitten.
Geheimhouding
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Smeergeld
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro. Plasterk heeft volgens de rechtbank geen toestemming gegeven om beeld- of geluidsopnames van zijn getuigenis te maken. Daarom geven de rechters hiervoor ook geen toestemming. (ANP)
NU 15.04.2016 Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) moet maandagmiddag om 13.00 uur getuigen in het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam wil de minister horen over zijn uitspraken over Van Rey.
Plasterk liet zich op 5 april uit over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting. De voormalig VVD’er zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’.
Plasterk twitterde in reactie daarop: ”Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar’.”
Het is ongebruikelijk dat politici en bewindslieden zich uitlaten over lopende strafzaken. Dit zou de onafhankelijkheid van rechters kunnen beïnvloeden.
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en smsjes hebben verstuurd naar zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro.
Plasterk heeft volgens de rechtbank geen toestemming gegeven om beeld- of geluidsopnames van zijn getuigenis te maken. Daarom geven de rechters hiervoor ook geen toestemming.
Telegraaf 15.04.2016 Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) moet maandagmiddag om 13.00 uur getuigen in het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam wil de bewindsman aan de tand voelen omdat Plasterk zich op 5 april heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Van Rey zei toen dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. Hij noemde dat ‘klankborden’. Plasterk twitterde in reactie daarop: ,,Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar”.
Het is niet gebruikelijk dat politici en bewindslieden zich uitlaten over lopende strafzaken. Dit om de onafhankelijkheid van rechters niet in de weg te zitten.
Van Rey wordt er in het proces onder meer van beschuldigd dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen hebben doorgespeeld naar en sms-verkeer hebben gevoerd met zijn favoriete kandidaat, VVD-partijgenoot en burgemeester van Meerssen, Ricardo Offermanns.
Verder staat de oud-VVD-politicus terecht voor het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook wordt hij verdacht stemmen te hebben geronseld voor verkiezingen en het witwassen van 175.000 euro.
Plasterk heeft volgens de rechtbank geen toestemming gegeven om beeld- of geluidsopnames van zijn getuigenis te maken. Daarom geven de rechters hiervoor ook geen toestemming.
AD 14.04.2016 In de rechtbank van Rotterdam ging donderdag het corruptieproces tegen oud-wethouder Jos van Rey weer verder. Dit keer werd de gang van zaken rond een aantal vastgoedprojecten besproken. Van Rey en de twee medeverdachten kozen opnieuw voor de aanval tegen het Openbaar Ministerie.
Wat hier is gebeurd, kent zijn weerga niet, aldus Jos van Rey.
Het OM stelt dat Van Rey bouwprojecten aan Van Pol toespeelde in ruil voor onder meer snoepreisjes en etentjes. Maar volgens de oud-wethouder en projectontwikkelaar waren die giften puur vriendschappelijk.
Van Pol zei dat justitie de indruk wekte dat hij alle klussen in Roermond kreeg toebedeeld. Dat klopt niet, zei de projectontwikkelaar. Hij vond dat het OM de feiten niet goed op orde had. ,,Wat een geklungel.”
De impact op mij en mijn vrouw. Het idee dat we zijn afgeluisterd, aldus Tilman Schreurs,
Werkwijze
Ook Van Rey beschuldigde justitie van onzorgvuldigheid. In een van de dossiers zou het OM een datum verkeerd hebben vermeld. Volgens de rechtbank een kleine fout, maar daar dacht de ex-politicus uit Roermond anders over. ,,Als een burger dit zou doen, zou hij worden vervolgd voor valsheid in geschrifte.”
Van Rey viel het OM opnieuw aan vanwege de werkwijze die justitie hanteerde bij het onderzoek naar de oud-wethouder. ,,Wat hier is gebeurd, kent zijn weerga niet”, zei de oud-wethouder over de telefoons die werden getapt bij verschillende politici in Roermond.
Schreurs
Ook medeverdachte en oud-wethouder Tilman Schreurs was ontdaan over de manier waarop justie hem heeft behandeld. ,,De impact op mij en mijn vrouw. Het idee dat we zijn afgeluisterd. Ik was wethouder, geen crimineel”, zei hij geëmotioneerd.
VK 13.04.2016 Het ‘klankborden’ over bestuurlijke benoemingen, zoals de omstreden politicus Jos van Rey het noemt, is inderdaad gebruikelijk in bestuurlijk Nederland, zegt oud-partijvoorzitter van D66 Wim Vrijhoef. In de Nieuwsbreak neemt hij het op voor de van corruptie verdachte ex-VVD’er. ‘Iedereen die op een hogere plek in een partij actief is, weet dat er over en met kandidaten wordt gepraat.’
Vrijhoef was van 1992 tot 1996 partijvoorzitter van D66. In 1997 was hij kandidaat voor het burgemeesterschap van Tilburg. Zijn partijleiding had hem verzekerd dat hij de enige kandidaat was. De functie ontglipte hem nadat ‘plotseling, tegen alle regels in’ de pers berichtte dat er nog twee kandidaten in de race waren. Het was voor hem een bevestiging van wat hij als partijvoorzitter al had ervaren: dat ‘in de partijlijn’ over benoemingen wordt gesproken.
Nu de Roermondse politicus Van Rey geen bijval krijgt van partijgenoten, vindt Vrijhoef, momenteel wethouder in het Gelderse Voorst, dat het zijn ‘burgerplicht’ is om zich uit te spreken. ‘Mensen die er verstand van hebben moeten op zo’n moment kunnen zeggen: luister eens, dit is niet abnormaal wat daar is gebeurd.’
Waarom voelt u de behoefte het voor de gevallen Roermondse wethouder op te nemen?
‘Ik zag Van Rey op televisie. Hij beschreef een praktijk die ik herken. Vervolgens zei hij dat hij totaal geen bijval krijgt omdat mensen vrezen voor hun goede naam. Daar voel ik me ongemakkelijk bij. Ik wil niet bij degenen horen die hun mond houden.’
Op dat moment weet je: het gesprek moet nog plaatsvinden, maar blijkbaar ligt elders al vast wat de richting wordt.
Van Rey wordt verdacht van het lekken van informatie uit een vertrouwenscommissie van de gemeenteraad naar een burgemeesterskandidaat.
Is ‘klankborden’ niet wat eufemistisch uitgedrukt?
‘Ik weet niet hoe binnen de VVD mensen worden begeleid. Ik weet wel dat er bij benoemingen, zoals bij mij destijds in Tilburg, met je wordt overlegd of je kansrijk bent en over wat je nodig hebt om de procedure te laten slagen.’
Tot aan het doorspelen van vragen uit de sollicitatiecommissie?
‘Dat heb ik binnen D66 zelf niet zo ervaren. Maar iedere partij heeft daar zo zijn eigen interne procedures voor, dus het verbaast mij niks dat Van Rey zegt: bij ons in de VVD is dit gebruikelijk. Toen ik kandidaat was voor Tilburg kreeg ik, nog voordat het kabinet zich erover boog, vanuit een andere partij te horen dat ik het niet zou worden. Op dat moment weet je: het gesprek moet nog plaatsvinden, maar blijkbaar ligt elders al vast wat de richting wordt.’
Welke ervaring had u met ‘klankborden’ als partijvoorzitter?
‘Een kandidaat voor de positie van commissaris van de koningin in Zuid-Holland belde mij met het verzoek om druk uit te oefenen op D66-bewindspersonen in het toenmalige kabinet. Kandidaten proberen op hun manier een benoeming te beïnvloeden. Ik heb dat toen afgewezen, maar per partij zal verschillen hoe daarmee wordt omgegaan.’
Vindt u het woord ‘klankborden’ goed gekozen?
‘Het heeft ook met de cultuur in een partij te maken. Dat kun je klankborden noemen, maar dat zal voor iedere partij anders liggen.’
Een van de meest beroerde Nederlandse uitspraken is: waar rook is, is vuur. Dan ben je dus eigenlijk al veroordeeld
Vindt u het goed dat het gebeurt?
‘Ik denk dat je er in een procedure niet aan ontkomt, wil je mensen op een goede manier kunnen begeleiden naar dit soort functies. Nogmaals, de manier waarop zal per partij verschillen, maar dat hoort ook binnen een partij te blijven.’
U trok in de jaren negentig aan het kortste end. Toch bent u voor ‘klankborden’.
‘Dat is zo, en in de tussentijd is een en ander veranderd. Wat niet te ontkennen valt is dat partijen zich op benoemingen moeten voorbereiden en daar met kandidaten mee bezig zijn.’
‘Niet waar’, twitterde minister Plasterk van Binnenlandse Zaken in reactie op Van Rey.
‘Ik weet niet over welke informatie de minister beschikt, maar ik denk dat er meer aan de hand is dan wat hij daarmee suggereert.’
U bent in 2003 veroordeeld voor het verduisteren van geld van een publieke instantie in Gelderland waar u in de jaren negentig leiding aan gaf. U heeft altijd ontkend.
Voelt u zich door die ervaring verwant met Van Rey?
‘Je zit televisie te kijken en herkent voor jezelf iets van meer dan tien jaar geleden. Destijds was het een complete overval. Je hele familie wordt erbij betrokken. Je wordt al veroordeeld voordat überhaupt een proces aan de gang is. Ik kan me emotioneel daar enorm mee verbinden. Hoge bomen mogen veel wind vangen, maar zóveel wind op deze manier? Hoe eerlijk is dat?
‘Een van de meest beroerde Nederlandse uitspraken is: waar rook is, is vuur. Dan ben je dus eigenlijk al veroordeeld. Dan doet het er niet eens meer toe wat wel en niet waar is.’
Vreest u niet dat vanwege uw verleden uw reactie nu weinig serieus zal worden genomen?
‘Dat weet ik niet. Ik zoek gewoon naar feiten. Ik denk niet dat hier een relatie ligt met mijn verleden.’
U bent geboren in Roermond. Kent u Van Rey persoonlijk?
‘Nee, nee. Ik heb alleen de kleuterklas nog meegemaakt in Roermond. Sindsdien heb ik in Brabant en Gelderland gewoond.’
Wat vindt u daarvan?
‘Dat kan ik op afstand moeilijk beoordelen. Het enige wat me is opgevallen is dat het blijkbaar transparant in het college van B&W gemeld is. Dan is het een kwestie van de mores in een gemeente hoe je daarmee omgaat. Ik ben ooit wethouder in Nijmegen geweest. Bij ons waren ook altijd afspraken over dat soort reisjes, dat betekent dat we een deel van de kosten voor onze rekening namen.
‘De mores’ kunnen gelden als verzachtende omstandigheid?
‘Het hangt zeer sterk af van wat je met elkaar als b&w en raad daarover hebt afgesproken.’
Telegraaf 12.04.2016 Het corruptieproces tegen de Limburgse ex-VVD’er Jos van Rey gaat dinsdag de vierde dag in. In de rechtbank in Rotterdam gaat de inhoudelijke behandeling verder.
Van Rey staat op meerdere zittingsdagen tot en met juni terecht wegens onder meer het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook zou de verdachte stemmen hebben geronseld voor verkiezingen, vertrouwelijke informatie over een burgemeestersbenoeming hebben doorgespeeld en 175.000 euro hebben witgewassen, stelt het Openbaar Ministerie.
Volg de zaak via de tweets van onze rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman. Tweets door @SaskiaBelleman
Trouw 12.04.2016 Piet van Pol spreekt, nadat hij jaren heeft gezwegen. In de rechtszaal in Rotterdam doet de Limburgse vastgoedman zijn mond open over de beschuldigingen dat hij de Roermondse wethouders Jos van Rey en Tilman Schreurs heeft omgekocht. Niet alleen zijn G, maar ook zijn L klinkt boterzacht als hij met doorrookte stem verzucht: “Belachelijk!”
Als ik me op mijn leeftijd nog dingen kon herinneren van tien jaar geleden, dan kon ik met dat kunstje op de markt gaan staan, aldus Piet van Pol.
Van Pol was betrokken bij tal van belangrijke bouwprojecten in Roermond: het Kazernevoorterrein, het retailpark en het nieuwe stadskantoor. Volgens het Openbaar Ministerie werd hij voorgetrokken door Schreurs en Van Rey (ook oud-VVD-senator).
Van Pol, Van Rey en Schreurs overlegden regelmatig met eten erbij, in een restaurant of in een kasteeltje in Hattem. Van Pol betaalde de rekening. “Het waren wat hapjes, geen uitgebreide diners”, stelt van Pol. Hij begrijpt niets van de verdenking van omkoping. “Het is alsof je op straat knipoogt naar een mooie vrouw op straat, en ze dan meteen zeggen: ‘Hij gaat vreemd.'”
Van Pol lijkt, met zijn gedrongen postuur, verweerde gezicht en zijn pak met dubbele rij gouden knopen en pochet, zo te zijn weggelopen uit Saint-Tropez. Daar heeft hij dan ook een tweede huis. Door zijn Limburgse tongval en zijn zachte stem heeft de rechtbank in Rotterdam moeite hem te verstaan.
Op vragen van de rechter reageert Van Pol (‘geen bouwer, maar projectontwikkelaar!’) met omhaal van woorden. “U kent mijn geboortejaar. Als ik me op mijn leeftijd nog dingen kon herinneren van tien jaar geleden, dan kon ik met dat kunstje op de markt gaan staan. Dan werd ik schatrijk”, zegt hij, over een etentje uit 2006. Onbemiddeld is hij ook nu niet: volgens het FD is zijn bedrijf Van Pol Beheer goed voor een eigen vermogen van 35 miljoen.
Buitenlandse reisjes
Maandag bleek al dat Van Pol de wethouders meenam op buitenlandse reisjes. Vandaag werd duidelijk dat de drie regelmatig overlegden. Ambtenaren van de gemeente Roermond hadden op die bijeenkomsten geen grip, blijkt uit het dossier.
Zo spraken de drie al in 2005 over het verplaatsen van de publiekswinkel van het gemeentehuis naar een pand van Van Pol. Dat was ver voordat er in de gemeente überhaupt werd nagedacht over een verhuizing. Later kwamen ambtenaren met een negatief advies. Het weerhield de gemeente niet het gebouw voor 14 miljoen aan te schaffen.
‘Niets geheimzinnigs’
De ambtelijke top ontraadde ook om een parkeergarage te kopen, die deels van Van Pol was. De garage zou onrendabel zijn. Toch nam Roermond die in 2005 voor ruim 6 miljoen over. Van Rey was daarbij ‘sturend, trekkend, allesbepalend’, verklaarde een ambtenaar. Volgens Van Rey en Schreurs gingen zij altijd in opdracht van het college met Van Pol praten, en waren daar vaak ook ambtenaren bij. Niets geheimzinnigs dus.
Van Pol doneerde volgens het OM ruim 16.000 euro aan Liba bv, een bedrijf van de zoon en dochter van Van Rey, opgericht om VVD-campagnes te voeren in Roermond. Rechtbankvoorzitter Jacco Janssen: “De gedachte dringt zich op dat het geld niet alleen bedoeld was om de VVD in het zadel te houden, maar ook om Jos van Rey in het zadel te houden.” Van Pol: “Dat is een absurde gedachte.”
Tilman Schreurs
Wie is Tilman Schreurs, de man die als derde verdachte terechtstaat in het proces Van Rey? Ook Schreurs was VVD-wethouder van Roermond, van 2002 tot 2010. Daarna werd hij directeur van de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg (OML), die voor de overheid bedrijventerreinen ontwikkelt en beheert. Dat is hij nu nog. Schreurs wordt ervan verdacht dat hij in zich als wethouder door Piet van Pol liet omkopen met onder andere etentjes, bezoeken aan het EK en WK voetbal ter waarde van ruim 7000 euro en donaties aan zijn fanfare (1000 euro) en carnavalsvereniging (7000 euro). Het gaat om veel kleinere bedragen dan in de zaak tegen Van Rey.
AD 12.04.2016 In de zaak tegen oud-wethouder Jos van Rey kwamen dinsdag verschillende ‘geschenken’ van projectontwikkelaar Piet van Pol aan de orde. De rechtbank van Rotterdam bekeek in hoeverre Van Rey reisjes, giften en etentjes aannam in ruil voor het geven van vastgoedopdrachten aan Van Pol. Ook werden verschillende Roermondse vastgoedprojecten bekeken. Justitie denkt dat de projecten mogelijk onder corrupte omstandigheden zijn gerealiseerd. Van Rey deed de beschuldigingen af als suggestief: ,,Barbertje moet hangen.”
Van Rey wordt verdacht van belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld, ronselen van stemmen, verstrekken van vertrouwelijke informatie aan partijgenoot en burgemeesterkandidaat Offermanns en het witwassen van 175.000 euro. Van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs zijn mede-verdachten.
In de ochtend zoomde de rechtbank in op de belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld. Reisjes naar Europese bestemmingen, giften, etentjes en presentjes, betaald door Van Pol kwamen aan de orde. Dinsdagmiddag werden verschillende vastgoedprojecten behandeld waarbij het OM vraagtekens plaatst, namelijk: het uitgaans- en kantoorcomplex op het Kazernevoorterrein en de bijbehorende parkeergarage, beide in Roermond. Van Rey, oud-wethouder Tilman Schreurs en projectontwikkelaar Piet van Pol werden hierover door de rechtbank aan de tand worden gevoeld, te beginnen met het kazernevoorterrein.
“Van mijn advocaat mag ik niet zeggen dat het overal zo gaat, maar ik doe het toch” #VanRey over de gang van zaken rond kazerrnevoorterrein 1:39 PM – 12 Apr 2016
Kazernevoorterrein
De kantoren op het terrein stonden leeg en waren van projectontwikkelaar Van Pol. Roermond kocht het terrein om er het ambtelijk apparaat onder te brengen. De ontwikkeling van het project werd aan Van Pol gegund, drie andere kandidaten vielen af. Bij die aanbesteding waren de vastgoedman en Van Rey samen op vakantie in Zuid-Frankrijk. Van Rey: ,,Van mijn advocaat mag ik niet zeggen dat het overal zo gaat, en het heel normaal is, maar ik doe het toch.”
Volgens de oud-bestuurder was de gunning aan Van Pol unaniem door het college gekomen. De vraag die justitie heeft, is of de voor Van Pol gunstige beslissing onder invloed van omkoping tot stand kwam.
Ook werd de waarde van het kazernevoorterrein aanvankelijk op 16 miljoen getaxeerd en later op 12. De gemeente kocht het terrein uiteindelijk voor 14 miljoen van Van Pol. De rechtbank wil weten of Van Rey een rol heeft gespeeld in de wisselende taxaties.
Volgens Van Rey wisten ook andere politici van de plannen met het terrein. Dat stond volgens hem op de geluidsbanden van verhoren, maar niet in de uitgewerkte verslagen daarvan. De oud-bestuurder noemt de uitwerkingen en zijn vervolging – niet voor het eerst – suggestief. ,,Barbertje moet hangen.” En: ,,De verhoren worden gemanipuleerd. Mag ik dat zeggen? Dat mag ik zeggen!”
Parkeergarage
In het kazernevoorweggebied werd ook een parkeergarage gerealiseerd, tegen het advies van de ambtenaren in. Qpark wees de koop van de garage met 400 plaatsen af omdat er grote twijfels bestonden over het exploiteren ervan. De garage zou onrendabel zijn. In de buurt kon voor 2 euro worden geparkeerd, gehandhaafd werd er nauwelijks. Van Pol: ,,Dat wist iedereen.”
Na een half jaar kocht de gemeente de parkeerplaatsen voor 17.000 euro per stuk. Het gaat om een probleem dat de gemeente zichzelf op de hals haalde, aldus Van Pol. ,,Als de gemeente normale parkeertarieven had gevraagd, had de gemeente de parkeergarage niet hoeven te kopen.”
De projectontwikkelaar, Schreurs en Van Rey bespraken de verhuizing van het ambtelijk apparaat naar het terrein op de wethouderskamer van de laatste, in sommige gevallen zonder dat daarbij ambtenaren aanwezig waren. Het was slechts één van de ideeën tussen vele andere, aldus Van Rey. ,,Er is nooit kritiek geweest van het college over de gang van zaken.”
Toch bleven Schreurs en Van Rey doorpraten over de verhuizing, terwijl de politiek in Roermond het terrein in 2007-2008 niet als een geschikte locatie zag. Schreurs benadrukt echter dat hij niks deed zonder dat het college het wist.
Andere politieke partijen hebben overigens ook zulke bedrijven of stichtingen om campagne te voeren, zegt #VanRey over Liba. 10:13 AM – 12 Apr 2016
Reisjes
Dinsdagochtend was eerst gestart met het chronologisch behandelen van de tripjes die de Limburgse bestuurder samen met Van Pol, en vaak hun echtgenotes, ondernam. In 2006 waren Lourdes en Berlijn de bestemming. Daarna volgden tweemaal München, een kerstborrel in Londen en Rome. Van Rey stelt dat het om privé-reizen ging. Hij declareerde ze niet bij de gemeente waar hij als wethouder actief was en Van Rey en Van Pol betaalden om en om.
Ook een betaling van Van Pol in 2006 aan adviesbureau Liba BV kwam aan de orde. De zoon en dochter van Van Rey leiden dat bureau. Liba hield zich bezig met het opleiden van jonge VVD’ers en het organiseren van campagnes. Van Pol stelt dat hij met zijn gift de VVD steunde en niet Jos van Rey.
Het OM verdenkt de oud-bestuurder van het witwassen van geld via het bedrijf en vraagt Van Pol waarom hij niet direct aan de politieke partij doneerde. Volgens de projectontwikkelaar en Van Rey zelf was de gang van zaken echter heel normaal. ,,Als dit niet mag, dan moet iedere politieke partij in Nederland in het beklaagdenbankje zitten”, aldus een felle Van Rey.
Net als tijdens eerdere dagen vraagt de rechtbank aan Van Rey of hij zelf niet inziet dat sommige feiten twijfels kunnen oproepen. Zaken en betalingen lopen door elkaar heen. ,,Nee, dat is toch normaal”.
Reclamezuil en etentjes
Andere ‘geschenken’ van Van Pol die aan de orde kwamen, waren een donatie voor de reclamezuil voor Frans Weekers aan de A73 en de vele etentjes die hij betaalde.
De etentjes waren aangelegenheden met zakelijke contacten, en gingen bijvoorbeeld over het kazernevoorterrein. Van Pol betaalde, Van Rey en anderen schoven aan. Van Pol zegt de rechter zich niet precies te herinneren wat er tien jaar geleden precies is gebeurd. Hij betaalde veel van de etentjes, maar ja, ‘die paar centen’. ,,Als ik iemand zou willen omkopen, dan doe ik dat toch niet met een ijsje. Ik vind het onnozel!” aldus Van Pol over het gespreksonderwerp.
Volgens ex-wethouder Schreurs waren etentjes met samenwerkende partijen in een project heel gebruikelijk in Roermond. Hij vindt het raar dat hij is aangeklaagd voor omkoping, terwijl ook andere wethouders regelmatig aanschoven. Schreurs vroeg nooit om rekeningen of om het betalen van zijn deel. ,,Ik ben naïef hè.”
In totaal zijn er veertien dagen uitgetrokken voor de rechtszaak, die vorige week begon, met daar bovenop vier reservedagen. De datum van de uitspraak is nog niet bekend.
AD 12.04.2016 In de zaak tegen oud-wethouder Jos van Rey kwamen dinsdag verschillende ‘geschenken’ van projectontwikkelaar Piet van Pol aan de orde. De rechtbank van Rotterdam bekeek in hoeverre Van Rey reisjes, giften en etentjes aannam in ruil voor het geven van vastgoedopdrachten aan Van Pol. Ook werden verschillende Roermondse vastgoedprojecten bekeken. Justitie denkt dat de projecten mogelijk onder corrupte omstandigheden zijn gerealiseerd. Van Rey deed de beschuldigingen af als suggestief: ,,Barbertje moet hangen.”
Van Rey wordt verdacht van belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld, ronselen van stemmen, verstrekken van vertrouwelijke informatie aan partijgenoot en burgemeesterkandidaat Offermanns en het witwassen van 175.000 euro. Van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs zijn mede-verdachten.
In de ochtend zoomde de rechtbank in op de belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld. Reisjes naar Europese bestemmingen, giften, etentjes en presentjes, betaald door Van Pol kwamen aan de orde. Dinsdagmiddag werden verschillende vastgoedprojecten behandeld waarbij het OM vraagtekens plaatst, namelijk: het uitgaans- en kantoorcomplex op het Kazernevoorterrein en de bijbehorende parkeergarage, beide in Roermond. Van Rey, oud-wethouder Tilman Schreurs en projectontwikkelaar Piet van Pol werden hierover door de rechtbank aan de tand worden gevoeld, te beginnen met het kazernevoorterrein.
Kazernevoorterrein
De kantoren op het terrein stonden leeg en waren van projectontwikkelaar Van Pol. Roermond kocht het terrein om er het ambtelijk apparaat onder te brengen. De ontwikkeling van het project werd aan Van Pol gegund, drie andere kandidaten vielen af. Bij die aanbesteding waren de vastgoedman en Van Rey samen op vakantie in Zuid-Frankrijk. Van Rey: ,,Van mijn advocaat mag ik niet zeggen dat het overal zo gaat, en het heel normaal is, maar ik doe het toch.”
Volgens de oud-bestuurder was de gunning aan Van Pol unaniem door het college gekomen. De vraag die justitie heeft, is of de voor Van Pol gunstige beslissing onder invloed van omkoping tot stand kwam.
Ook werd de waarde van het kazernevoorterrein aanvankelijk op 16 miljoen getaxeerd en later op 12. De gemeente kocht het terrein uiteindelijk voor 14 miljoen van Van Pol. De rechtbank wil weten of Van Rey een rol heeft gespeeld in de wisselende taxaties.
Volgens Van Rey wisten ook andere politici van de plannen met het terrein. Dat stond volgens hem op de geluidsbanden van verhoren, maar niet in de uitgewerkte verslagen daarvan. De oud-bestuurder noemt de uitwerkingen en zijn vervolging – niet voor het eerst – suggestief. ,,Barbertje moet hangen.” En: ,,De verhoren worden gemanipuleerd. Mag ik dat zeggen? Dat mag ik zeggen!” Parkeergarage
In het kazernevoorweggebied werd ook een parkeergarage gerealiseerd, tegen het advies van de ambtenaren in. Qpark wees de koop van de garage met 400 plaatsen af omdat er grote twijfels bestonden over het exploiteren ervan. De garage zou onrendabel zijn. In de buurt kon voor 2 euro worden geparkeerd, gehandhaafd werd er nauwelijks. Van Pol: ,,Dat wist iedereen.”
Na een half jaar kocht de gemeente de parkeerplaatsen voor 17.000 euro per stuk. Het gaat om een probleem dat de gemeente zichzelf op de hals haalde, aldus Van Pol. ,,Als de gemeente normale parkeertarieven had gevraagd, had de gemeente de parkeergarage niet hoeven te kopen.”
De projectontwikkelaar, Schreurs en Van Rey bespraken de verhuizing van het ambtelijk apparaat naar het terrein op de wethouderskamer van de laatste, in sommige gevallen zonder dat daarbij ambtenaren aanwezig waren. Het was slechts één van de ideeën tussen vele andere, aldus Van Rey. ,,Er is nooit kritiek geweest van het college over de gang van zaken.” Toch bleven Schreurs en Van Rey doorpraten over de verhuizing, terwijl de politiek in Roermond het terrein in 2007-2008 niet als een geschikte locatie zag. Schreurs benadrukt echter dat hij niks deed zonder dat het college het wist.
Reisjes
Dinsdagochtend was eerst gestart met het chronologisch behandelen van de tripjes die de Limburgse bestuurder samen met Van Pol, en vaak hun echtgenotes, ondernam. In 2006 waren Lourdes en Berlijn de bestemming. Daarna volgden tweemaal München, een kerstborrel in Londen en Rome. Van Rey stelt dat het om privé-reizen ging. Hij declareerde ze niet bij de gemeente waar hij als wethouder actief was en Van Rey en Van Pol betaalden om en om.
Ook een betaling van Van Pol in 2006 aan adviesbureau Liba BV kwam aan de orde. De zoon en dochter van Van Rey leiden dat bureau. Liba hield zich bezig met het opleiden van jonge VVD’ers en het organiseren van campagnes. Van Pol stelt dat hij met zijn gift de VVD steunde en niet Jos van Rey.
Het OM verdenkt de oud-bestuurder van het witwassen van geld via het bedrijf en vraagt Van Pol waarom hij niet direct aan de politieke partij doneerde. Volgens de projectontwikkelaar en Van Rey zelf was de gang van zaken echter heel normaal. ,,Als dit niet mag, dan moet iedere politieke partij in Nederland in het beklaagdenbankje zitten”, aldus een felle Van Rey.
Net als tijdens eerdere dagen vraagt de rechtbank aan Van Rey of hij zelf niet inziet dat sommige feiten twijfels kunnen oproepen. Zaken en betalingen lopen door elkaar heen. ,,Nee, dat is toch normaal”.
Reclamezuil en etentjes
Andere ‘geschenken’ van Van Pol die aan de orde kwamen, waren een donatie voor de reclamezuil voor Frans Weekers aan de A73 en de vele etentjes die hij betaalde.
De etentjes waren aangelegenheden met zakelijke contacten, en gingen bijvoorbeeld over het kazernevoorterrein. Van Pol betaalde, Van Rey en anderen schoven aan. Van Pol zegt de rechter zich niet precies te herinneren wat er tien jaar geleden precies is gebeurd. Hij betaalde veel van de etentjes, maar ja, ‘die paar centen’. ,,Als ik iemand zou willen omkopen, dan doe ik dat toch niet met een ijsje. Ik vind het onnozel!” aldus Van Pol over het gespreksonderwerp.
Volgens ex-wethouder Schreurs waren etentjes met samenwerkende partijen in een project heel gebruikelijk in Roermond. Hij vindt het raar dat hij is aangeklaagd voor omkoping, terwijl ook andere wethouders regelmatig aanschoven. Schreurs vroeg nooit om rekeningen of om het betalen van zijn deel. ,,Ik ben naïef hè.”
In totaal zijn er veertien dagen uitgetrokken voor de rechtszaak, die vorige week begon, met daar bovenop vier reservedagen. De datum van de uitspraak is nog niet bekend.
AD 12.04.2016 In de zaak tegen oud-wethouder Jos van Rey kwamen dinsdag verschillende ‘geschenken’ van projectontwikkelaar Piet van Pol aan de orde. De rechtbank van Rotterdam bekeek in hoeverre Van Rey reisjes, giften en etentjes aannam in ruil voor het geven van vastgoedopdrachten aan Van Pol. Ook werden verschillende Roermondse vastgoedprojecten bekeken. Justitie denkt dat de projecten mogelijk onder corrupte omstandigheden zijn gerealiseerd. Van Rey deed de beschuldigingen af als suggestief: ,,Barbertje moet hangen.”
Van Rey wordt verdacht van belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld, ronselen van stemmen, verstrekken van vertrouwelijke informatie aan partijgenoot en burgemeesterkandidaat Offermanns en het witwassen van 175.000 euro. Van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs zijn mede-verdachten.
In de ochtend zoomde de rechtbank in op de belangenverstrengeling en het aannemen van smeergeld. Reisjes naar Europese bestemmingen, giften, etentjes en presentjes, betaald door Van Pol kwamen aan de orde. Dinsdagmiddag werden verschillende vastgoedprojecten behandeld waarbij het OM vraagtekens plaatst, namelijk: het uitgaans- en kantoorcomplex op het Kazernevoorterrein en de bijbehorende parkeergarage, beide in Roermond. Van Rey, oud-wethouder Tilman Schreurs en projectontwikkelaar Piet van Pol werden hierover door de rechtbank aan de tand worden gevoeld, te beginnen met het kazernevoorterrein.
Kazernevoorterrein
De kantoren op het terrein stonden leeg en waren van projectontwikkelaar Van Pol. Roermond kocht het terrein om er het ambtelijk apparaat onder te brengen. De ontwikkeling van het project werd aan Van Pol gegund, drie andere kandidaten vielen af. Bij die aanbesteding waren de vastgoedman en Van Rey samen op vakantie in Zuid-Frankrijk. Van Rey: ,,Van mijn advocaat mag ik niet zeggen dat het overal zo gaat, en het heel normaal is, maar ik doe het toch.”
Volgens de oud-bestuurder was de gunning aan Van Pol unaniem door het college gekomen. De vraag die justitie heeft, is of de voor Van Pol gunstige beslissing onder invloed van omkoping tot stand kwam.
Ook werd de waarde van het kazernevoorterrein aanvankelijk op 16 miljoen getaxeerd en later op 12. De gemeente kocht het terrein uiteindelijk voor 14 miljoen van Van Pol. De rechtbank wil weten of Van Rey een rol heeft gespeeld in de wisselende taxaties.
Volgens Van Rey wisten ook andere politici van de plannen met het terrein. Dat stond volgens hem op de geluidsbanden van verhoren, maar niet in de uitgewerkte verslagen daarvan. De oud-bestuurder noemt de uitwerkingen en zijn vervolging – niet voor het eerst – suggestief. ,,Barbertje moet hangen.” En: ,,De verhoren worden gemanipuleerd. Mag ik dat zeggen? Dat mag ik zeggen!”
Parkeergarage
In het kazernevoorweggebied werd ook een parkeergarage gerealiseerd, tegen het advies van de ambtenaren in. Qpark wees de koop van de garage met 400 plaatsen af omdat er grote twijfels bestonden over het exploiteren ervan. De garage zou onrendabel zijn. In de buurt kon voor 2 euro worden geparkeerd, gehandhaafd werd er nauwelijks. Van Pol: ,,Dat wist iedereen.”
Na een half jaar kocht de gemeente de parkeerplaatsen voor 17.000 euro per stuk. Het gaat om een probleem dat de gemeente zichzelf op de hals haalde, aldus Van Pol. ,,Als de gemeente normale parkeertarieven had gevraagd, had de gemeente de parkeergarage niet hoeven te kopen.”
De projectontwikkelaar, Schreurs en Van Rey bespraken de verhuizing van het ambtelijk apparaat naar het terrein op de wethouderskamer van de laatste, in sommige gevallen zonder dat daarbij ambtenaren aanwezig waren. Het was slechts één van de ideeën tussen vele andere, aldus Van Rey. ,,Er is nooit kritiek geweest van het college over de gang van zaken.” Toch bleven Schreurs en Van Rey doorpraten over de verhuizing, terwijl de politiek in Roermond het terrein in 2007-2008 niet als een geschikte locatie zag. Schreurs benadrukt echter dat hij niks deed zonder dat het college het wist.
Reisjes
Dinsdagochtend was eerst gestart met het chronologisch behandelen van de tripjes die de Limburgse bestuurder samen met Van Pol, en vaak hun echtgenotes, ondernam. In 2006 waren Lourdes en Berlijn de bestemming. Daarna volgden tweemaal München, een kerstborrel in Londen en Rome. Van Rey stelt dat het om privé-reizen ging. Hij declareerde ze niet bij de gemeente waar hij als wethouder actief was en Van Rey en Van Pol betaalden om en om.
Ook een betaling van Van Pol in 2006 aan adviesbureau Liba BV kwam aan de orde. De zoon en dochter van Van Rey leiden dat bureau. Liba hield zich bezig met het opleiden van jonge VVD’ers en het organiseren van campagnes. Van Pol stelt dat hij met zijn gift de VVD steunde en niet Jos van Rey.
Het OM verdenkt de oud-bestuurder van het witwassen van geld via het bedrijf en vraagt Van Pol waarom hij niet direct aan de politieke partij doneerde. Volgens de projectontwikkelaar en Van Rey zelf was de gang van zaken echter heel normaal. ,,Als dit niet mag, dan moet iedere politieke partij in Nederland in het beklaagdenbankje zitten”, aldus een felle Van Rey.
Net als tijdens eerdere dagen vraagt de rechtbank aan Van Rey of hij zelf niet inziet dat sommige feiten twijfels kunnen oproepen. Zaken en betalingen lopen door elkaar heen. ,,Nee, dat is toch normaal”.
Reclamezuil en etentjes
Andere ‘geschenken’ van Van Pol die aan de orde kwamen, waren een donatie voor de reclamezuil voor Frans Weekers aan de A73 en de vele etentjes die hij betaalde.
De etentjes waren aangelegenheden met zakelijke contacten, en gingen bijvoorbeeld over het kazernevoorterrein. Van Pol betaalde, Van Rey en anderen schoven aan. Van Pol zegt de rechter zich niet precies te herinneren wat er tien jaar geleden precies is gebeurd. Hij betaalde veel van de etentjes, maar ja, ‘die paar centen’. ,,Als ik iemand zou willen omkopen, dan doe ik dat toch niet met een ijsje. Ik vind het onnozel!” aldus Van Pol over het gespreksonderwerp.
Volgens ex-wethouder Schreurs waren etentjes met samenwerkende partijen in een project heel gebruikelijk in Roermond. Hij vindt het raar dat hij is aangeklaagd voor omkoping, terwijl ook andere wethouders regelmatig aanschoven. Schreurs vroeg nooit om rekeningen of om het betalen van zijn deel. ,,Ik ben naïef hè.”
In totaal zijn er veertien dagen uitgetrokken voor de rechtszaak, die vorige week begon, met daar bovenop vier reservedagen. De datum van de uitspraak is nog niet bekend.
Trouw 11.04.2016 Twee dikke vrienden zaten gisteren in de rechtszaal in Rotterdam. “Dertig jaar vriendschap”, zei Jos van Rey herhaaldelijk. “Samen zagen we mijn huis in Saint-Tropez groeien”, schetste medeverdachte Piet van Pol. “Dan vlogen we van Brussel naar Nice. Daar zaten we dan tussen de Franssprekende bouwvakkers in een bouwkeet.”
Toen Van Rey wethouder werd, bleef projectontwikkelaar Van Pol reisjes met hem maken. Naar zijn huis in Saint-Tropez – dat inmiddels af was. Naar internationale voetbalwedstrijden. En naar een vastgoedbeurs in Cannes.
Van Pol nam naar die beurs alleen ‘vriendjes’ mee, geen zakelijke contacten, bezwoer hij gisteren. “Het is daar heel gezellig, en de zon schijnt. Ik heb graag mensen om me heen die ik leuk vind. Ik had Jos ook meegenomen als hij geen wethouder was.” Ze vlogen soms in een privévliegtuig, vaak met een man of zes, en verbleven in Cannes in een hotelsuite op kosten van Van Pol. De vraag is: was dat omkoping?
Horten en stoten
De corruptiezaak tegen Van Rey, Van Pol en Tilman Schreurs (eveneens een oud-wethouder van Roermond die zou zijn gefêteerd) kwam vandaag met horten en stoten op gang. De rechtbank besliste eerst over een verzoek van de advocaat van Van Rey om minister Ronald Plasterk te horen over een tweet over Van Rey (zie kader). Plasterk moet inderdaad komen getuigen De minister geeft ‘graag’ een toelichting, zo liet hij weten.
De rechters bekeken ook of ze wel bevoegd zijn in deze zaak. Omdat Van Rey ook senator was, hoort een deel van de verdenkingen misschien thuis bij de Hoge Raad. De rechtbank besloot gisteren om die lastige vraag vooruit te schuiven tot het vonnis, als alle feiten bekend zijn.
Daarna kwamen de corruptieverdenkingen aan bod. De reisjes die Van Pol aan Van Rey aanbood, kostten samen ruim 52.000 euro, zo heeft het Openbaar Ministerie uitgerekend. Van Rey spreekt dat tegen, en komt nog met een eigen rekensom.
Privéreisjes
Bovendien waren de tripjes niet zakelijk, maar privé, betoogden Van Rey en Van Pol gisteren. En als privégift vielen ze volgens Van Rey niet onder de toenmalige gedragscode van de gemeente Roermond, die het aannemen van geschenken van meer dan 50 euro verbood.
Regelmatig kwam Van Rey op zo’n reis toch zakelijke contacten tegen. In notulen van het bedrijf van Van Pol werd zelfs beschreven dat ‘de grootste beslisser van Roermond, Jos van Rey’, aanwezig zou zijn bij een lunch die Van Pol organiseerde rond een vastgoedbeurs in München.
“U zegt: ik ging als vriend mee, maar er lijkt toch ook een zakelijke kant te zijn. Er waren toch ontmoetingen”, zei rechter Jorien Koekebakker. “Als ik daar ben, en ik word aangesproken, zeg ik niet: ‘Komt u maar naar Roermond'”, reageerde Van Rey.
Tegemoetkoming vliegreis
Van Rey meldde de reizen vooraf in het college, zoals dat in Roermond was afgesproken. ‘De reiskosten betaal ik uiteraard zelf’, mailde Van Rey een keer aan de gemeentesecretaris. En inderdaad, Van Rey maakte meestal een bedrag van rond de 1500 euro over aan Van Pol. Gisteren sprak hij van een ‘tegemoetkoming’ voor de vliegreis. De werkelijke kosten waren volgens het OM veel hoger.
De grote vraag de komende dagen, wat rechtbankvoorzitter Jacco Janssen betreft: “Moest u op uw boerenklompen aanvoelen dat er mogelijk een bijbedoeling was?”
De rechtbank gaat tot maandag verder met de zwaarste beschuldigingen tegen Van Rey: die van corruptie. Met hem staan nu ook Piet van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs terecht. Waarschijnlijk volgende week moet minister Ronald Plasterk komen getuigen over zijn tweet over burgemeestersbenoemingen. Dat zou maandag kunnen zijn, of op de uitloopdagen volgende week dinsdag of donderdag.
Ging Plasterk over de schreef?
Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken moet volgende week een tweet uitleggen in de rechtszaal, in de zaak Van Rey. “Iedereen doet aan klankborden”, zei Van Rey vorige week, toen het ging over de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester van Roermond.
Van Rey zou vertrouwelijke informatie uit de sollicitatiecommissie hebben gelekt aan twee VVD-kandidaten. Dinsdag reageerde Plasterk. “Iedereen doet aan klankborden’ klopt niet”, schreef hij.
Ging Plasterk over de schreef? Volgens Van Reys advocaat Gitte Stevens wel. “Ongehoord”, zei ze gisteren in de rechtbank.
Over het algemeen bemoeien politici zich niet met zaken die onder de rechter zijn. Ook de rechtbank vindt de uitspraak onhandig. “Met zijn tweet reageert de minister op de kern van de verdediging”, zei voorzitter Jacco Janssen. “De timing is niet gelukkig. Het is eerst aan de rechtbank om daarover tot een oordeel te komen.” De rechtbank wil nu van Plasterk horen of ‘klankborden’ vaker voorkomt. Dat kan van invloed zijn op de hoogte van een eventuele straf voor Van Rey.
VK 11.04.2016 Hij nam de wethouder, al meer dan 30 jaar zijn vriend, mee naar dure voetbalwedstrijden tijdens EK en WK. Of naar vastgoedbeurzen in Cannes en München, waar ze in luxe hotels overnachtten. Maar met omkoping had dat helemaal niets te maken, bezweert de Roermondse projectontwikkelaar Piet van P. (72) maandag voor de rechtbank in Rotterdam.
‘Ik wou alleen gezellige mensen mee naar het voetbal’, zegt hij. ‘Er is een onderscheid tussen vriendschap en giften. Ook als Jos van Rey geen wethouder was geweest, had ik hem even goed meegenomen. Want hij kan best gezellig zijn.’ Van Rey: ‘Daar hoef ik niet eens mijn best voor te doen.’
Het tweetal wordt maandagmiddag eindelijk aan de tand gevoeld over het zwaarste verwijt in de zaak-Van Rey: liet de vastgoedwethouder zich omkopen door zijn vriend de projectontwikkelaar?
Van tevoren waarschuwt rechtbankvoorzitter Jacco Janssen dat voor passieve corruptie geen concreet bewijs behoeft te worden geleverd van een tegenprestatie: ‘Een ambtenaar kan op zijn boerenklompen aanvoelen dat giften niet worden gedaan omdat ‘ie zo’n leuke vent is, maar dat er ook iets wordt verwacht.’
Steekpenningen
Rechter Janssen: ‘Kon u niet vermoeden dat het giften waren met een bijbedoeling?’ Van Rey: ‘Geen sprake van. We zijn al meer dan 30 jaar bevriend. Ik ging als privépersoon.’
Hij wil daarom niet in detail ingaan op alle bouwprojecten in de stad waarbij Van P. wel of geen voordeel zou hebben genoten. ‘We hebben al die projecten doorgeakkerd’, aldus Janssen. Maar om het ‘behapbaar’ te maken wil hij die niet allemaal gaan bespreken tijdens de zitting. Zijn collega noemt slechts twee projecten die de rechtbank de komende dagen aan de orde wil stellen: de aankoop van het Stadskantoor en de gang van zaken rond de ECI Cultuurfabriek.
Dinsdag worden de steekpenningen omschreven waarmee Van P. de voormalige VVD-wethouder zou hebben omgekocht. Die bestaan vooral uit berekeningen die het Openbaar Ministerie heeft gemaakt van alle dure uitstapjes naar voetbalwedstrijden, vastgoedbeurzen en het vakantiehuis van Van P. in Saint-Tropez.
Financieel voordeel voor Van Rey bij bezoek aan vastgoedbeurs in Cannes in 2008, aldus het OM: ruim 13 duizend euro. In 2009: 9 duizend. In 2010: 6 duizend euro. Hetzelfde laken een pak voor vier bezoeken aan een vastgoedbeurs in München, en vier wedstrijden van Oranje.
Rechter Janssen: ‘Kon u niet vermoeden dat het giften waren met een bijbedoeling?’ Van Rey: ‘Geen sprake van. We zijn al meer dan 30 jaar bevriend. Ik ging als privépersoon.’ Het waren allemaal uitnodigingen ‘van vriend tot vriend’, die hij niettemin ‘in het kader van de transparantie’ meldde aan het college. Ook droeg hij uit eigen zak vaak 1500 euro bij aan de reiskosten, onderstreept hij.
‘Belangrijkste beslisser van Roermond’
Er zijn geen bijbedoelingen. Voor mij is er geen verschil tussen een weekendje Parijs met de families en deze reisjes. Het is allemaal privé, aldus Jos van Rey.
In interne notulen van het bedrijf van Van P. werd Van Rey aangeduid als ‘de belangrijkste beslisser van Roermond’, die ook aanwezig zou zijn tijdens de vastgoedbeurzen. Van P. daarover: ‘Dat zou niet handig kunnen zijn voor ons, maar voor anderen.’
Volgens het OM heeft Van Rey bijna een ton aan giften aangenomen van Van P. Van Rey bestrijdt niet alleen het doel van de reisjes, maar ook de berekeningen. Van P. vindt het ‘te belachelijk voor woorden’ dat het OM zelfs privéreisjes naar zijn vakantievilla aanmerkt als giften. Moet hij zijn vriend dan 150 euro gaan vragen voor een overnachting? Of 5 euro voor een gebakken eitje bij het ontbijt.
‘Ik vind het een grof schandaal’, fulmineert de projectontwikkelaar. Het bewijst volgens hem dat het OM geen enkel bewijs heeft gevonden van omkoping en daarvan zo gefrustreerd is geraakt dat het de privéreizen er maar bij heeft gesleept. ‘Het is allemaal zo gezocht’, aldus Van P. Van Rey: ‘Er zijn geen bijbedoelingen. Voor mij is er geen verschil tussen een weekendje Parijs met de families en deze reisjes. Het is allemaal privé.’
Plaster moet getuigen
Lees ook
Minister Plasterk moet getuigen in de zaak tegen Van Rey, omdat hij vorige week over de zaak heeft getwitterd. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam maandag bepaald. Lees hier meer.
Maandagmorgen boekt zijn advocaat Gitte Stevens een onverwachte overwinning als de rechter haar verzoek toestaat om minister Ronald Plasterk als getuige op te roepen. De PvdA-minister van Binnenlandse Zaken had vorige week via twitter gereageerd op Van Reys opmerking dat alle partijen lekken uit de vertrouwenscommissie en binnen de partijlijn ‘klankborden’ met en over burgemeesterskandidaten. ‘Niet waar’, aldus Plasterk.
Rechter Janssen noemt de timing van Plasterks tweet ‘niet gelukkig’ en onderstreept dat alleen de rechtbank kan oordelen in deze zaak. ‘De minister heeft gereageerd op de kern van het verweer’, aldus de rechtbankvoorzitter. Hij is een ervaringsdeskundige en weet bij uitstek hoe vaak dat lekken wel of niet voorkomt. Dat kan van belang zijn, aldus Janssen, bij het bepalen van de strafmaat. ‘Hoe we het ook wenden of keren, we ontkomen er niet aan.’
Plasterk zal volgende week als getuige worden opgeroepen in de rechtbank. Ook besluit de rechtbank om de vraag of de ambtsmisdrijven van ex-senator Van Rey niet door de Hoge Raad moeten worden vervolgd, nog even niet te beantwoorden. Dat zal pas bij het eindvonnis worden bepaald.
AD 11.04.2016 Het proces tegen oud-wethouder Jos van Rey is maandag hervat. De vraag die centraal stond, was of Van Rey giften heeft aangenomen van een bevriende projectontwikkelaar in ruil voor miljoenendeals. Het OM ging verder akkoord met het oproepen van minister Plasterk als getuige bij een andere beschuldiging.
Van Rey wordt naast corruptie beschuldigd van verkiezingsfraude,lekken uit de vertrouwenscommisie bij de benoeming van een burgemeester en witwassen. Vorige week ging Van Rey al in op die mogelijke fraude en het lekken. Nu staat de corruptie centraal.
De zitting begon maandag met de vraag of een deel van de aanklacht moest worden doorverwezen naar de Hoge Raad. De zaak kwam namelijk aan het licht in de tijd dat Van Rey lid was van de Eerste Kamer. De rechtbank neemt in het vonnis pas het besluit of ze bevoegd is om te oordelen over de verdenkingen die Van Rey als ambtsmisdrijf zou hebben gepleegd.
Plasterk als getuige
Vervolgens boog het OM zich over het verzoek van Van Rey’s advocate Gitte Stevens om minister Plasterk op te roepen als getuige in de zaak. Die weersprak vorige week dinsdag op Twitter dat het lekken van geheime informatie aan burgemeesterskandidaten gangbaar is in Nederland.
Van Rey bestempelde het delen van vertrouwelijke informatie, zoals hij zou hebben gedaan rond de benoeming van een burgemeester, in een eerdere zitting vorige week als ‘klankborden’. ,,Dat doen alle partijen op alle niveaus. Lokaal, provinciaal en landelijk. Tot aan de voorzitter van de Algemene Rekenkamer aan toe. Er is niemand in Nederland die daar van opkijkt.”
Het verzoek van Sanders is voorwaardelijk toegewezen. De woordvoerder van Plasterk liet weten dat de minister graag toelicht wat hij heeft getwitterd. De rechtbank in Rotterdam wil de bewindsman volgende week horen.
Omkoping
In het tweede deel van de zitting zocht de rechtbank antwoord op de vraag of Van Rey zich heeft laten omkopen als wethouder van Roermond. Volgens het Openbaar Ministerie zou hij reisjes aangenomen hebben van de bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor een paar miljoenenklussen. Van Rey had namelijk tussen 1998 en 2012 onder andere volkshuisvesting en stadsontwikkeling onder zijn hoede, waardoor de lijntjes erg kort waren. Ook ex-wethouder Tilman Schreurs staat daarvoor deze week voor de rechter.
Van Pol liet maandag in de rechtbank weten dat de reisjes een vriendendienst waren. ,,Als hij geen wethouder was, had ik hem ook meegenomen.” Toch stond Van Rey er wel op om zelf in ieder geval zijn reiskosten te betalen. ,,Ook al gingen we als vrienden.”
Emotioneel
Over de overnachtingen in de vakantievilla van Van Pol was Van Rey helder: ,,Ik zou me doodschamen als ik een vriend die bij me logeert een overnachting of gebakken eitje in rekening moet gaan brengen.” Schreurs werd tijdens zijn verhoor enigzins emotioneel: ,,Ik word hier twee jaar van beticht, van iets dat verre van mij is. Als die reis een voor wat, hoort wat verhaal was geweest, was ik nooit meegegaan.”
De zaak gaat dinsdag verder. In totaal zijn er veertien dagen uitgetrokken voor de rechtszaak, met daar bovenop vier reservedagen. De datum van de uitspraak is nog niet bekend.
Het proces tegen ex-VVD’er Jos Van Rey gaat zijn interessantste week in: vanaf vandaag draait het vooral om de corruptieverdenkingen van de oud-wethouder.
Hoe kon het dat Van Rey de door hemzelf zo verfoeide vriendjespolitiek zelf ging bedrijven? Lees hier een analyse.
Van Rey staat op maar liefst negentien zittingsdagen tot en met juni terecht wegens onder meer het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook zou de verdachte stemmen hebben geronseld voor verkiezingen, vertrouwelijke informatie over een burgemeestersbenoeming hebben doorgespeeld en 175.000 euro hebben witgewassen, stelt het Openbaar Ministerie.
Vorige week ontkende de oud-wethouder tijdens de eerste zittingsdag iets fout te hebben gedaan. Toen moest hij zich verantwoorden voor de beschuldiging dat hij geheime informatie uit een vertrouwenscommissie van de gemeenteraad zou hebben gelekt naar burgemeesterskandidaat en partijgenoot Ricardo Offermanns, vlak voor diens sollicitatiegesprek.
‘Klankborden’
Hij beschuldigde met name het CDA ervan eveneens politieke benoemingen te arrangeren. Die partij is naar zijn zeggen “wereldkampioen in benoemingen geweest”. Trouw-verslaggever Marten van de Wier tweet vandaag vanuit de rechtszaal over de derde zittingsdag in de rechtszaak tegen Jos van Rey.
Volgens van Rey is het volkomen normaal om binnen de partijlijn te ‘klankborden’ over kandidaten. “Dat doen alle partijen op alle niveaus, lokaal, provinciaal en landelijk, tot aan de voorzitter van de Algemene Rekenkamer aan toe. En niemand die daar van opkijkt”, aldus Van Rij, voormalig wethouder in Roermond.
Trouw-verslaggever Marten van de Wier tweet vandaag vanuit de rechtszaal over de derde zittingsdag in de rechtszaak tegen Jos van Rey.
Over het motief voor zijn handelen in de burgemeestersbenoeming in Roermond was hij helder: “Dat er na honderd jaar eindelijk een VVD-burgemeester in Roermond zou komen.” Om die reden klankbordde hij tevens met een andere sollicitant van VVD-huize. Daarna was het aan de kandidaten zelf. Die werkwijze verhoogde volgens de politicus de kwaliteit van de keuze.
BB 11.04.2016 Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) ´licht graag toe’ wat hij getwitterd heeft in reactie op het strafproces tegen VVD’er Jos van Rey. Dat zegt zijn woordvoerder.
Twitter
De rechtbank in Rotterdam zou de bewindsman volgens verschillende media willen horen, nu Plasterk zich op 5 april via twitter heeft uitgelaten over uitspraken die Van Rey deed tijdens een eerdere zitting.
Klankborden
Van Rey zei dat het gangbaar was om geheime informatie bij burgemeestersbenoemingen te delen. ´Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. “Iedereen doet aan klankborden” is niet waar’, twitterde Plasterk. Het is niet gebruikelijk dat politici zich uitlaten over lopende strafzaken.
Smeergeld
Van Rey staat tot en met juni terecht voor onder meer het aannemen van smeergeld van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol. Ook zou hij stemmen hebben geronseld voor verkiezingen, vertrouwelijke informatie over een burgemeestersbenoeming hebben doorgespeeld en 175.000 euro hebben witgewassen, stelt het Openbaar Ministerie.
Hoge Raad
De rechtbank neemt in het vonnis pas het besluit of ze bevoegd is om te oordelen over de verdenkingen die Van Rey als ambtsmisdrijf zou hebben gepleegd. Het is namelijk de vraag of de Hoge Raad die niet moet behandelen. Van Rey was toen zijn vervolging begon immers lid van de Eerste Kamer. In het onderzoek kwam onder meer een afgeluisterd telefoontje van Van Rey naar voren over de burgemeestersbenoeming in Roermond. De oud-wethouder van Roermond was toen ook lid van de Eerste Kamer. Leden van de Eerste en Tweede Kamer moeten voor ambtsmisdrijven voor de Hoge Raad terechtstaan als daarvoor een koninklijk besluit is of een besluit van de Tweede Kamer. (ANP)
Elsevier 11.04.2016 Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) moet komen getuigen in de zaak tegen voormalig VVD-politicus Jos van Rey. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam na uitvoerig beraad besloten.
Plasterk mengde zich afgelopen week op Twitter in een discussie over de rechtszaak. De minister reageerde op uitspraken van Van Rey, die onder meer wordt verdacht van het lekken van geheime informatie naar een mede-VVD’er. Tegen de rechter zei Van Rey dat dit geen misdrijf is, maar een normale gang van zaken. Plasterk tweette daarop de tekst: ‘”Iedereen doet aan klankborden” is niet waar.’
Trias politica
Gitte Stevens, advocaat van de van corruptie verdachte Van Rey, beweerde maandag dat de minister zich op deze manier doelbewust met de zaak heeft bemoeid.
‘Hij zet zichzelf neer als een soort ervaringsdeskundige,’ aldus Stevens, maar daardoor schendt hij wel de scheiding der machten in Nederland. ‘Dat is ongehoord.’
Ongelukkig
De rechtbank noemde de timing van de tweet ‘niet gelukkig’, en honoreerde het verzoek om de minister te laten getuigen. Van Rey zou belang kunnen hebben bij de getuigenverklaring van Plasterk, omdat de minister kenbaar maakte veel te weten over hoe benoemingen van burgemeesters normaliter verlopen.
De minister reageerde tegenover RTL Nieuws dat hij met ‘alle plezier’ zijn tweet komt uitleggen. Plasterk hoeft niet te komen getuigen als de rechtbank concludeert niet bevoegd te zijn om te oordelen.
Op de derde zittingsdag kijkt de rechtbank in de zaak-Van Rey naar de verdenking van corruptie en omkoming. Als Van Rey deze ambtsmisdrijven niet alleen als wethouder van Roermond, maar ook als senator zou hebben gepleegd, dan moet de Hoge Raad tot een oordeel komen.
VK 11.04.2016 Minister Plasterk moet getuigen in de zaak tegen de Roermondse politicus Jos van Rey. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam, waar het proces plaatsvindt, maandag bepaald.
De advocaat van de van corruptie verdachte Van Rey, Gitte Stevens, zei maandag tijdens de derde zittingsdag in het proces dat Plasterk zich rechtstreeks met deze strafzaak heeft bemoeid door er een bericht over op Twitter te plaatsen. Plasterk weersprak daarin dat het lekken van geheime informatie aan burgemeesterskandidaten (‘klankborden’) gangbaar is in Nederland, zoals Van Rey vorige week beweerde in de Rotterdamse rechtbank.
Een woordvoerder van de minister zegt tegenover het ANP dat Plasterk ‘graag komt toelichten’ wat hij heeft getwitterd.
Het Openbaar Ministerie (OM) zegt de tweet van Plasterk niet als bewijsmiddel te zien, en vindt daarom niet dat de minister moet worden opgeroepen. Stevens is het daarmee niet eens. ‘Als een minister iets beweert, kun je dat niet zomaar terzijde schuiven.’ Volgens haar schendt Plasterk met zijn tweet de zogenoemde trias politica, de scheiding der machten. ‘Hij zet zichzelf neer als een soort ervaringsdeskundige.’
Als intellectueel zwaargewicht werd Ronald Plasterk de politiek binnengehaald. Superslim, origineel, mediageniek en dan ook nog een bèta. Waar en waarom ging het mis? (+)
De rechtbank heeft veel kritiek op de tweet van de minister. Rechtbankvoorzitter Jacco Janssen noemt de timing ‘niet gelukkig’. ‘Het was beter geweest als hij het bericht niet had verstuurd.’ De rechtbank benadrukt niet inhoudelijk op de tweet te reageren, maar vindt dus wel dat de minister moet komen getuigen.
Op deze maandag, de derde zittingsdag van de zaak tegen Van Rey, richt de rechtbank zich op de verdenking van corruptie en omkoping. Pleegde hij die vermeende ambtsmisdrijven als wethouder, of ook als senator? Als dit laatste het geval is, is de rechbank mogelijk niet bevoegd om over deze zaak te oordelen. Ambtsmisdrijven door Eerste en Tweede Kamerleden moeten volgens de wet namelijk worden vervolgd door de procureur-generaal van de Hoge Raad. Op deze zittingsdag moet daarover meer duidelijkheid komen.
Over het verhoor van Plasterk werd aanvankelijk nog een slag om de arm gehouden: als zou blijken dat de rechtbank niet bevoegd is om de beschuldiging van corruptie te behandelen, zou Plasterk niet hoeven komen. Maar na beraad besloot de rechtbank dat er pas bij het eindberaad een oordeel over de bevoegdheid zal worden geveld. Het verhoor van Plasterk gaat dus hoe dan ook door.
Volgens Volkskrantverslaggever Peter de Graaf, aanwezig in de rechtszaal, ziet de verdediging in de tweet van Plasterk het zoveelste bewijs dat de zaak tegen Van Rey een politiek geladen proces is. ‘Maar een getuigenis van Plasterk kan zich ook tegen Van Rey keren. De rechtbank wil de minister vooral graag horen om zo te kunnen bepalen of de uitspraken van Van Rey over klankborden inderdaad onjuist waren, zoals Plasterk beweert. Mede op basis hiervan zal de strafmaat worden bepaald.’
Vorige week richtte de eerste zittingsdag van het proces zich op de vermeende schending van het ambtsgeheim waarvan Van Rey wordt verdacht. Hij zou geheime informatie uit de vertrouwenscommissie hebben gelekt naar twee Roermondse burgemeesterskandidaten van VVD-huize: Ricardo Offermanns en Vincent Zwijnenberg.
Volgens Van Rey heeft hij de normale gang van zaken gevolgd. ‘Er vindt geen politieke benoeming plaats zonder overleg binnen de partijlijn. Dat is ingeburgerd in Nederland. We doen alsof hier hel en verdoemenis is uitgebroken, maar zo gaat het met alle benoemingen. De gemeentewet is verouderd’, aldus de Roermondse politicus tegenover de rechter.
De medeverdachten van Van Rey, projectontwikkelaar Piet van P. en oud-wethouder Tilman Schreurs, schuiven maandagmiddag nog aan in de rechtbank.
Niet bevoegd
Vermeende verkiezingsfraude
Tijdens de verkiezingsstrijd in september 2012 plaatste Van Rey een reclamezuil langs de A73 bij Roermond met daarop een beeltenis van Weekers en de tekst ‘Stem Limburgs’. Later bleek dat Van Rey Weekers, die later staatssecretaris van Financiën zou worden, had benaderd met het idee. Weekers was akkoord gegaan.
Volgens advocate Stevens is de rechtbank bij een aantal tenlasteleggingen niet bevoegd om deze zaak te behandelen. De Graaf: ‘Het gaat onder andere over het klankborden tijdens de burgemeestersverkiezing. Dat heeft hij gedaan met de beveiligde telefoon van de Eerste Kamer. Ook tijdens de vermeende verkiezingsfraude in 2012 zou Van Rey in de hoedanigheid van senator hebben gehandeld.
Het OM vindt echter dat geen enkele vermeende overtreding is gepleegd als senator, en dat de hele zaak dus in de rechtbank moet worden behandeld.
NU 11.04.2016 Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk moet getuigen in de zaak tegen oud-wethouder Jos van Rey. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam maandag bepaald, melden bij de zaak aanwezige journalisten.
Van Rey wordt onder meer vervolgd voor het doorspelen van vertrouwelijke informatie aan oud-partijgenoot Ricardo Offermanns over de sollicitatieprocedure van het burgemeesterschap in Roermond.
Van Rey verdedigde zich door te stellen dat “klankborden” normaal is binnen de politiek als het gaat om burgemeestersbenoemingen. Plasterk twitterde vorige week dinsdag over het verweer van Van Rey dat het niet waar is dat iedereen aan klankborden doet.
“Heb nu zeer veel burgemeesters en CdKs voorgedragen zien worden. ‘Iedereen doet aan klankborden’ is niet waar”, stelde Plasterk. Hij reageerde daarmee op een tweet van een journalist van de Volkskrant.
De advocaat van Van Rey, Gitte Stevens, noemt de opmerking van Plasterk ongepast en vindt dat hij zijn commentaar moet duiden voor de rechtbank.
Toelichten
Plasterk “licht graag toe” wat hij getwitterd heeft. Dat zegt zijn woordvoerder. Het is niet gebruikelijk dat politici zich uitlaten over lopende strafzaken.
Plasterk moet volgende week verschijnen in de rechtbank. Dat wordt zeer waarschijnlijk maandag, dinsdag of donderdag.
Bevoegd
De rechtbank neemt nog geen beslissing of het bevoegd is om de zaak tegen Van Rey te behandelen. Van Rey was ten tijde van de start van de vervolging lid van de Eerste Kamer en vermeende ambtsmisdrijven die door “de leden van de Staten-Generaal, de ministers en de staatssecretarissen” worden begaan, moeten volgens de grondwet door de Hoge Raad worden behandeld.
Het Openbaar Ministerie laat weten geen beletsel te zien in het behandelen van deze zaak door de rechtbank omdat er geen verband was tussen de strafbare feiten en zijn werk als Eerste Kamerlid. Volgens Het OM pleegde hij de fraude als wethouder.
Telegraaf 11.04.2016 Minister Plasterk moet getuigen in het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey en twee medeverdachten. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam vanmorgen na uitvoerig beraad besloten.
Reden voor de opmerkelijke beslissing is een reactie die Plasterk vorige week twitterde, op de bewering van Van Rey dat over alle politieke benoemingen binnen de partijgelederen wordt “geklankbord”. Dat is niet waar, schreef Plasterk. Hij twitterde meerdere benoemingen van burgemeesters en commissarissen van de Koning te hebben meegemaakt waarbij van dat klankborden geen sprake was.
“Ongehoord en een flagrante schending van de trias politica”, noemde advocate Gitte Stevens de tweet van Plasterk. Volgens haar wordt het proces tegen Van Rey door de uitlating van Plasterk nu nog meer een politiek proces dan het al was. “Het gaat niet om de wethouder van Lutjebroek die dit zegt, het is een minister!” Stevens vroeg de rechtbank vervolgens om Plasterk op te roepen als getuige in het proces tegen haar cliënt.
De rechtbank vond dat Van Rey een duidelijk belang heeft bij een getuigenverklaring van Plasterk, die er volgens de rechtbank blijk van heeft gegeven dat hij als minister precies weet hoe de gang van zaken is bij benoemingen van burgemeesters en commissarissen van de Koning. Plasterk reageerde via zijn tweet op de kern van het verweer van Van Rey tegen de beschuldiging dat hij vertrouwelijke informatie zou hebben gelekt over de burgemeestersvacature in Roermond, aldus de rechtbank, die de tweet “qua timing niet gelukkig” noemde. “Een oordeel over dat verweer is aan de rechtbank.”
Minister Plasterk kan nog ontkomen aan de verplichting om te komen getuigen. Dat kan als de rechtbank vanmiddag concludeert niet bevoegd te zijn om te oordelen over het lekken van informatie over de burgemeestersbenoeming. Van Rey was in de periode dat hij verdachte werd, lid van de Eerste Kamer. Volgens de wet moet de Hoge Raad oordelen over ambtsmisdrijven die zijn gepleegd door ambtsdragers, zoals ministers, of Kamerleden. De rechtbank neemt vanmiddag een beslissing over de eigen bevoegdheid.
AD 11.04.2016 Het proces tegen oud-wethouder Jos van Rey wordt maandag hervat. De vraag die deze dag centraal staat, is of Van Rey giften heeft aangenomen van een bevriende projectontwikkelaar. Daarnaast bekeek de rechtbank of de zaak moest worden doorverwezen naar de Hoge Raad
Volgens het Openbaar Ministerie zou Van Rey als wethouder van Roermond reisjes aangenomen hebben van de bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor een paar miljoenenklussen. Van Rey had namelijk tussen 1998 en 2012 onder andere volkshuisvesting en stadsontwikkeling onder zijn hoede, waardoor de lijntjes erg kort waren. De oud-wethouder gaat maandag in de rechtbank in op de verdenkingen.
Beschuldigingen
Van Rey wordt naast corruptie ook beschuldigd van verkiezingsfraude, lekken uit de vertrouwenscommisie, en witwassen. Vorige week ging Van Rey al in op die mogelijke fraude en het lekken. Hij bestempelde het delen van vertrouwelijke informatie, zoals hij zou hebben gedaan rond de benoeming van een burgemeester, als ‘klankborden’. ,,Dat doen alle partijen op alle niveaus. Lokaal, provinciaal en landelijk. Tot aan de voorzitter van de Algemene Rekenkamer aan toe. Er is niemand in Nederland die daar van opkijkt.”
Minister Plasterk weersprak vorige week dinsdag op Twitter dat het lekken van geheime informatie aan burgemeesterskandidaten gangbaar is in Nederland. Om die reden vroeg de advocate van Van Rey maandag aan het OM om hem op te roepen als getuige. Dat verzoek is voorwaardelijk toegewezen. De woordvoerder van Plasterk liet weten dat de minister graag toelicht wat hij heeft getwitterd.
Hoge Raad
Het OM berraadde zich ook op de vraag of een deel van de aanklacht moest worden doorverwezen naar de Hoge Raad. De zaak kwam namelijk aan het licht in de tijd dat Van Rey lid was van de Eerste Kamer. Volgens de rechtbank zou Van Rey het ambtsmisdrijf echter hebben begaan als wethouder en dus is een doorverwijzing niet aan de orde. Dat houdt ook de optie voor een hoger beroep nog open.
In totaal zijn er veertien dagen uitgetrokken voor de rechtszaak, met daar bovenop vier reservedagen. De datum van de uitspraak is nog niet bekend.
Telegraaf 11.04.2016 Minister Plasterk heeft gezorgd voor commotie op de derde dag van het strafproces tegen ex-VVD’er Jos van Rey en twee medeverdachten.
Vorige week twitterde Plasterk dat de bewering van Van Rey dat over alle politieke benoemingen binnen de partijgelederen wordt „geklankbord” niet waar is. Hij schreef meerdere benoemingen van burgemeesters en commissarissen van de Koning te hebben meegemaakt waarbij van dat klankborden geen sprake was.
Ongehoord en een flagrante schending van de trias politica”, noemde advocate Gitte Stevens de tweet van Plasterk. Volgens haar wordt het proces tegen Van Rey door de uitlating van Plasterk nu nog meer een politiek proces dan het al was. „Het gaat niet om de wethouder van Lutjebroek die dit zegt, het is een minister!” Stevens wil dat Plasterk wordt opgeroepen als getuige in het proces tegen haar cliënt.
De rechtbank bleek eveneens onaangenaam verrast. Plasterk reageerde via zijn tweet op de kern van het verweer van Van Rey tegen de beschuldiging dat hij vertrouwelijke informatie zou hebben gelekt over de burgemeestersvacature in Roermond. De rechtbank noemde de tweet „qua timing niet gelukkig. Een oordeel over dat verweer is aan de rechtbank.”
Telegraaf 11.04.2016 Afgeluisterde telefoongesprekken die onderdeel vormen van politieonderzoek, zogenoemde tapgesprekken, gaan regelmatig verloren of komen pas later door vanwege technische problemen.
Daarover klagen gebruikers van de technische systemen die door de recherche worden ingezet bij vaak belangrijke strafrechtelijke onderzoeken. Het regelmatig haperen van de afluistertechniek zorgt volgens politiemensen niet alleen voor grote ongemakken, maar kan er ook toe leiden dat belangrijk bewijsmateriaal tegen een verdachte soms verloren gaat.
Uit onderzoek van deze krant en ict-deskundige Brenno de Winter lijkt aannemelijk te zijn dat het afgeluisterde telefoongesprek tussen oud-politicus Jos van Rey en toenmalig staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven ook door een technische storing is verdwenen. Vandaag zal de rechtszaak tegen de oud-VVD-politicus Van Rey inhoudelijk door de rechtbank Rotterdam worden behandeld.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/21a4ebd6-ac49-11e9-bf7c-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/54c2b57c-4ced-11e9-a17e-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/006d0efa-b0d5-11e8-aeba-a9c66972730a.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eebb49ec-b066-11e8-8da8-ddac1b74e5eb.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/50a97f1a-274c-11e8-950d-df7d8ed15f6d.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/688e701e-0527-11e8-8935-156c04c3bfa4.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d1850c8a-012c-11e8-95c5-2d5e55ec9e61.jpg)
Prof. mr. dr. 
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c5f0ae2a-e0f1-11e7-8abf-d120697b6b56.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.