Op 24 december 2020 was er eindelijk een akkoord. Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst 2020 is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
De Tweede Kamer maakt zich zorgen over de onmacht van het parlement over de Brexit-deal die er sinds een paar dagen ligt. Verschillende partijen zijn kritisch over het feit dat de Kamer en andere nationale parlementen geen goedkeuring hoeven te geven aan het akkoord.
De Tweede Kamer voelt zich hierdoor namelijk voor het blok gezet met de brexit-deal die het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben gesloten. De Kamer heeft als nationaal parlement eigenlijk niets te zeggen over het handelsakkoord dat op Kerstavond werd gesloten. In plaats daarvan moet het Europees Parlement ermee instemmen.
Telegraaf 17.03.2021
AD 16.02.2021
Telegraaf 06.02.2021
AD/Telegraaf 01.02.2021
AD 26.01.2021
Telegraaf 29.12.2020
Terwijl de ambassadeurs van EU-lidstaten besloten de procedure te beginnen om het donderdag 24.12.2020 op het nippertje gesloten handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie morgen goed te keuren, tonen Kamerleden zich kritisch over de deal. Zij zetten vraagtekens bij het feit dat de nationale parlementen zich niet hoeven te buigen over het akkoord. want zij hebben hierover totaal geen inspraak.
AD 29.12.2020
Toch sprak de Tweede Kamer maandag 28.12.2020, tijdens het kerstreces, over de deal van meer dan duizend pagina’s. In het debat konden de Kamerleden alleen nog opdrachten meegeven aan minister Blok van Buitenlandse Zaken, die morgen 29.12.2020 namens het kabinet in Brussel het definitieve Nederlandse ‘ja’ moet geven. Dat lijkt een formaliteit, want de EU-ambassadeurs stemden vandaag al unaniem in. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari 2021, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter.
Sneltreinvaart
De afspraken over de toekomstige samenwerking tussen het VK en de EU zijn in sneltreinvaart gemaakt. Normaal duren dergelijke onderhandelingen jaren, dit keer moest het binnen één jaar omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afliep. In de oorspronkelijke plannen zou het akkoord eind oktober af moeten zijn zodat het VK en de EU genoeg tijd hadden om het akkoord te bespreken en ermee in te stemmen.
Nu gebeurt dat met stoom en kokend water: vandaag gaven de ambassadeurs van de lidstaten het groene licht om met de schriftelijke procedure te beginnen die zou moeten leiden tot de goedkeuring van het verdrag en woensdag 30.12.2020 buigt het Britse parlement zich in één dag over de deal. Op 1 januari 2021 treedt het dan alvast in werking, in afwachting van goedkeuring van het Europees Parlement. Die heeft daar nog tot 28 februari 2021 de tijd voor.
Kortom,het Nederlandse parlement heeft niets te zeggen over het akkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag te elfder ure sloten. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken noemt dat ‘heel ongemakkelijk’, maar stelt dat het in economisch belang van Nederland is dat er snel wordt ingestemd met de deal.
In een technische briefing hielden ambtenaren van Buitenlandse Zaken kritische Kamerleden van coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks, PVV en SGP eerder op de dag voor dat er op 1 januari ‘een gat’ zou ontstaan als de afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden goedgekeurd. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
AD 28.01.2021
AD 18.01.2021
Telegraaf 09.01.2021
Versgoederen
,,Wij willen dat op 1 januari onze vissersboten kunnen uitvaren. Wij hebben veel exporteurs van versgoederen – bloemen, fruit – voor wie elke dag telt.” Volgens minister Blok zou het desastreus zijn als met de inwerkingtreding van de deal gewacht moet worden tot de 27ste lidstaat instemt. Nederlandse vissers zouden dan ‘met een knoop in de maag’ langs de kade staan, aldus de VVD-bewindsman.
De onderhandelaars konden ervoor kiezen om een gemengd akkoord te sluiten, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een zogeheten EU-only-akkoord. Op het laatste moment werd voor de laatste optie gekozen omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afloopt en snelheid geboden was. ,,Ik had graag meer tijd gehad”, stelde Blok. ,,Dat is ons niet gegeven.”
Telegraaf 31.12.2020
Brexit-vergoeding voor vissers
Blok noemt de deal “het maximaal haalbare onder de omstandigheden”. Toch is hij op drie punten niet gelukkig. Zo moeten de Nederlandse vissers een kwart van hun visrechten in Britse wateren opgeven. Om de verliezen daarvan te compenseren zet hij in op een flinke brexit-vergoeding voor de getroffen vissers.
Die moet komen uit een speciaal ‘aanpassingsfonds’, waar landen of sectoren een beroep op kunnen doen als ze onevenredig hard getroffen worden door de brexit. Op voorhand is uit dat fonds al 600 miljoen euro gereserveerd voor de Europese Noordzeevissers. De komende tijd wordt dat geld verdeeld en Blok hoopt dat een behoorlijk bedrag naar Nederlandse vissers gaat.
Daarnaast vindt Blok het heel jammer dat het VK uit het studentenuitwisselingsprogramma Erasmus stapt. Daardoor wordt het voor Nederlandse studenten veel moeilijker om een tijdje aan de andere kant van de Noordzee te studeren, en andersom.
Blok is ook teleurgesteld dat er in het akkoord niets is afgesproken over een gezamenlijk buitenlands en defensiebeleid. In het verleden trok Nederland daarin vaak gezamenlijk op met de Britten.
Telegraaf 15.01.2021
Race naar de bodem
Ook in de Kamer zijn er zorgen over de details van de overeenkomst. Kamerleden willen voorkomen dat Groot-Brittannië de EU-landen kan wegconcurreren, omdat het zich niet meer aan bepaalde Europese regels hoeft te houden.
PvdA-Kamerlid Liliane Ploumen noemde als voorbeeld de regels voor arbeidsvoorwaarden. “De brexit moet niet leiden tot een race naar de bodem, waar werknemers het slachtoffer van worden.”
‘Geen recht aan democratie’
SP-Kamerlid Renske Leijten was ‘niet overtuigd’ door Bloks argumenten. Ze benadrukte dat er normaal gesproken vier maanden wordt uitgetrokken voor ratificatie van handelsverdragen. ,,Dat moet nu in minder dan een week. Dat doet geen recht aan het verdrag en geen recht aan de democratie.”
Veel partijen zijn bang dat de komende weken blijkt dat er in het 1246 pagina’s tellende document (exclusief bijlagen) fouten zitten en dat straks sprake is van oneerlijke concurrentie tussen het VK en de EU omdat regels anders worden uitgelegd. ,,Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, vroeg CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zich af.
SGP-Kamerlid Roelof Bisschop vergeleek het langdurige proces van de brexit met de korte tijd waarmee het akkoord met stoom en kokend water moet worden goedgekeurd. ,,Het VK was 47 jaar lid van de EEG dan wel de EU, de brexitonderhandelingen duurden zo ongeveer 4 jaar en 7 maanden. Wij krijgen twee keer 47 uur de tijd om ons standpunt te bepalen en nu krijgen we in dit debat 4,7 minuten om onze visie te geven.”
“Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Juridisch ingewikkeld
Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: deels gaan de lidstaten daar zelf over, deels de EU.
De Kamer vreest daarom dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord, de nationale parlementen opnieuw buitenspel kunnen worden gezet. Volgens de juridische dienst van de Europese Raad is dat niet zo. Voor Blok is dat ‘cruciaal’. ,,Dit schept geen precedent, want dat is onwenselijk.”
De lidstaten van de EU beslissen morgen over goedkeuring van de deal, nadat de EU-ambassadeurs daarvoor vandaag al het groene licht gaven, en het Britse parlement doet dit woensdag. Op 1 januari treedt het akkoord dan voorlopig in werking. Het Europees Parlement stemt uiterlijk 28 februari over het brexitakkoord.
Akkoord of niet, het brexitbeest blijft (nog even)
Het brexitbeest verdwijnt niet nu er een akkoord is over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie en de gevreesde no deal waar het kabinet al tijden voor waarschuwt is afgewend. Het blauwe pluizige monster, dat in februari 2019 voor het eerst opdook, zal na 1 januari nog te zien zijn. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil ‘Brexie’ gebruiken om burgers en bedrijven te informeren over wat er na januari verandert. De campagnes lopen door tot zeker ‘medio februari’, zegt een woordvoerder. Of het brexitbeest daarna ook nog wordt ingezet, wordt pas na die datum besloten.
Europese regeringen akkoord met Brexit-deal, nu Europees Parlement en Britse Lagerhuis nog
De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de Brexit, meldde een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari 2021 van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
Telegraaf 31.12.2020
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari 2021 voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
Maandag debatteerde De Tweede Kamer over het Brexit-akkoord. Die was op zich positief over het handelsakkoord met de Britten. Maar de Kamer vindt het niet prettig dat er een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten niet officieel mee hoeven in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?”
Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen het Europees Parlement dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
Hieronder volgen 5 belangrijke punten uit het akkoord:
1. Goederen: geen importtarieven, afhankelijk van herkomst goederen
De Europese Unie en het VK heffen in principe geen invoertarieven op elkaars producten. Hierbij is de herkomst van producten wel van belang.
Bedrijven die goederen exporteren vanuit de EU of het VK moeten bepalen of een product geproduceerd is op een locatie die onder de regels van de handelsovereenkomst valt. De grens ligt op 60 procent van de productinhoud. Als het gaat om pure wederuitvoer van producten die buiten de EU of het VK zijn geproduceerd kunnen afwijkende regels gelden.
Dit alles betekent sowieso: extra papierwerk en administratiekosten voor importeurs en exporteurs die kostprijsverhogend werken.
Voor specifieke sectoren als landbouwproducten, medicijnen en chemische producten komen er aanvullende bepalingen met betrekking tot certificatie en labels die gebruikt moeten worden om producten onder de tariefvrije bepalingen te laten vallen.
2. Staatssteun en gelijk speelveld
Als er onenigheid is over mogelijke oneerlijke concurrentie, bijvoorbeeld vanwege staatssteun, dan mogen van beide kanten invoerbeperkingen worden doorgevoerd.
Daarnaast zijn er minimumafspraken over regels met betrekking tot arbeidsomstandigheden en milieueisen. Over vier jaar komt er een herevaluatie waarbij gekeken wordt of de afspraken voor beide partijen werkbaar zijn.
3. Oplossing van conflicten: arbitragepanel
Als één van beide partijen het idee heeft dat er sprake is van oneerlijke handelspraktijken kan dit worden aangekaart bij een arbitragecomité dat door de EU en het VK samen wordt opgezet.
4. Visserij: kwart minder voor Europese vissers
Gedurende een overgangsperiode van 5,5 jaar mogen vissers uit de EU 25 procent minder vis vangen in Britse wateren. Daarna moet een nieuwe quota-systeem worden afgesproken.
Dienstverlening is goed voor ruim 40 procent van de Britse export naar de EU, waarbij vooral de financiële sector van groot belang is. Hierover zijn geen aparte afspraken gemaakt.
Gevolg is dat financiële instellingen die vanuit het VK werken, geen automatische toegang meer hebben tot de Europese markt. Om bepaalde activiteiten te kunnen uitvoeren, moeten financiële instellingen operaties hebben binnen EU-landen.
Ook is er geen automatische wederzijdse erkenning meer van diploma’s voor bijvoorbeeld artsen, ingenieurs en architecten. Dit werpt extra obstakels op voor arbeidsmigranten.
AD 27.05.2021 Den Haag gaat ondernemers die hun activiteiten willen uitbreiden naar Groot-Brittanië de komende maanden actief ondersteunen. De brexit biedt namelijk ook kansen voor Nederlandse bedrijven, is het idee. Eerder hielp de gemeente zo al met succes ondernemers die in Duitsland actief wilden worden. ,,Het Verenigd Koninkrijk is een grote markt met ruim 65 miljoen inwoners.’’
Den Haag heeft de afgelopen drie jaar ruime ervaring opgedaan met het begeleiden van ondernemers die hun activiteiten naar Duitsland wilden uitbreiden. Meerdere bedrijven zijn ook daadwerkelijk aan de slag gegaan bij de oosterburen. Sommigen zijn erg succesvol. Die ervaring wordt nu meegenomen bij de begeleiding van ondernemers naar Groot-Brittannië.
Heel proces
Volgens projectleider Marijn Leijten van The Hague Business Agency en InnovationQuarter zijn er meerdere initiatieven die ondernemers helpen met de stap naar het buitenland. Die geven informatie of organiseren een handelsmissie. ,,Maar de ondernemer moet daarna nog door een heel proces. Wij gaan negen maanden lang aan de zijde staan van die ondernemer en helpen die met alle facetten. Bij juridische vragen koppelen we hem bijvoorbeeld aan een jurist en bij andere vragen aan een andere deskundige.”
Naast workshops en informatiebijeenkomsten die algemeen van aard zijn, bijvoorbeeld over cultuurverschillen, krijgt elke ondernemer 40 uur individuele begeleiding. De deelnemers hoeven hier niets voor te betalen. ,,Maar we verwachten wel dat bedrijven serieus mee doen en er tijd insteken.’’
Kans
Dit jaar is er ruimte voor twintig ondernemers, tien gericht op Duitsland en tien op Groot-Brittannië. Bedrijven die mee willen doen, kunnen zich nog inschrijven tot 31 mei. Daarna volgt er een selectie. ,,We kijken onder meer naar de kans van een product op die markt en of het bedrijf voldoende middelen en ambitie heeft.’’ Daarna wordt er een plan opgesteld waarmee de ondernemer aan de slag gaat.
Het Haags initiatief, dat mogelijk wordt gemaakt door een samenwerking met het ministerie van Economische Zaken, biedt kansen aan bedrijven in verschillende sectoren. ,,Dat levert hele leuke dingen op’’, weet Leijten van eerdere sessies. ,,Je ziet dat ondernemers van elkaar leren.’’
Innovatiever
,,Zo’n uitbreiding levert onze bedrijven vaak een betere concurrentiepositie op en maakt ze minder afhankelijk van de lokale markt. Daarnaast zijn internationale bedrijven vaak innovatiever en beter in staat om zich aan te passen aan een veranderende wereld. En de winst vloeit uiteindelijk terug naar het moederbedrijf in Den Haag, is de bedoeling. Het levert ook werkgelegenheid op.’’
Sjoerd Trompetter van het Haagse bedrijf Naïf, die aan een eerder traject meedeed, kan het iedereen aanraden. ,,Wij maken natuurlijke verzorgingsproducten die we met veel succes in Nederland verkochten. We hadden nog geen business op de Duitse markt en wilden daar graag starten. We hebben het individuele traject gebruikt om marktonderzoek te doen en die markt beter te begrijpen. Zo hebben we winkels bezocht, panels met moeders gehouden en ons verdiept in de cultuurverschillen en de Duitse taal.’’
Uitwisselen
De producten van Naïf zijn inmiddels in een paar honderd winkels te verkrijgen. ,,Het heeft ons veel gebracht. Het leuke is dat je met andere Haagse ondernemers zit en dat je ervaringen kan uitwisselen. Het geeft je ook de gelegenheid om een goede start te maken.’’
Wethouder Saskia Bruines (economie) wijst erop dat er, ook in deze moeilijke tijden, nog Haagse ondernemers zijn die groeien en de stap naar het buitenland maken. Zij is blij dat ze die ondernemers deze hoogwaardige begeleiding kan bieden.
NU 06.05.2021 In Schotland worden donderdag parlementsverkiezingen gehouden. Er is veel over te doen, omdat er – afhankelijk van de winnaar – mogelijk een nieuw referendum over afsplitsing van het Verenigd Koninkrijk uit voortkomt. Wat moet je weten over deze stembusgang?
Eerst even het geheugen opfrissen, want hoe verhouden de Schotten zich ook alweer tot de rest van het Verenigd Koninkrijk? Daarvoor moeten we eerst even driehonderd jaar terug in de tijd. In 1707 sloten Engeland en Schotland een verbond en sindsdien wordt er gesproken van Groot-Brittannië. Honderd jaar later kwam Ierland erbij en ontstond het Verenigd Koninkrijk (het zuiden van Ierland splitste zich later weer af).
Enkele jaren geleden was er al een referendum over Schotse onafhankelijkheid. De wens om los te komen van het Verenigd Koninkrijk is er al langer. Voorstanders vinden dat de Schotten helemaal zelf moeten kunnen beslissen over bijvoorbeeld het buitenlandbeleid, defensie en nucleaire wapens. Ook zou een onafhankelijk Schotland meer geld kunnen verdienen met olie- en gasvelden.
Toen de Scottish National Party (SNP) van eerste minister Nicola Sturgeon in 2014 een meerderheid in het parlement behaalde, gaf de toenmalige Britse premier David Cameron de Schotten – met tegenzin – toestemming voor een onafhankelijkheidsreferendum. Als een meerderheid voor afsplitsing had gestemd, had hij de Schotten moeten uitzwaaien. 55 procent van de deelnemers aan het referendum stemde echter tegen en dus bleef Schotland lid van het VK.
Waarom staat de Schotse onafhankelijkheid nu opnieuw op de agenda? Dat heeft te maken met de Brexit. 62 procent van de Schotten stemde in 2016 namelijk tegen de Brexit. Maar aangezien het Verenigd Koninkrijk als geheel wel voor de Brexit stemde, moest ook Schotland de EU verlaten.
Sindsdien pleit de SNP voor een nieuw onafhankelijkheidsreferendum. Want als Schotland niet meer bij het VK hoort, kan het misschien terug in de EU.
In december 2019 verzocht Sturgeon de Britse premier Boris Johnson om een referendum. Johnson ging hier niet mee akkoord, omdat het referendum van 2014 volgens hem “de kans van een generatie” was en hij niet van plan was de Schotten een tweede kans te geven.
Tijd voor poging drie. Wat zijn de kansen? De peilingen lopen nogal uiteen. Zo is er een YouGov-peiling die voorspelt dat de SNP er drie zetels op vooruitgaat en een ruime meerderheid behaalt, terwijl onderzoeksbureau Savanta ComRes juist verwacht dat de partij er drie zetels op achteruitgaat.
Final YouGov/Times Scottish Parliament voting intention (2-4 May) CONSTITUENCY SNP 52% (+3 from 16-20 April) Con 20% (-1) Lab 19% (-2) LD 6% (nc) Green 2% (+1) REGIONAL LIST SNP 38% (-1) Con 22% (nc) Lab 16% (-1) Green 13% (+3) LD 5% (nc) Alba 3% (+1) https://t.co/ycvK0ZAOdl
🏴Final Holyrood Constituency VI for @TheScotsman SNP 42 (-3) Conservative 25 (+2) Labour 22 (-1) LD 8 (+1) Other 3 (+2) 30 April – 4 May (chg from 23-27 April)
Maar zelfs als de SNP een meerderheid in het Schotse parlement behaalt, is dat nog geen garantie voor een onafhankelijkheidsreferendum. Volgens de wet moet de Britse premier daar eerst toestemming voor geven en Johnson heeft eerder al gezegd dat hij dat niet zal doen. De SNP kan wel politieke, morele of juridische druk zetten om een referendum af te dwingen. Ondanks de nu onbereidwillige houding van Johnson is de kans op een referendum dus nog niet helemaal verkeken.
Volgens een poll van Sky News lijkt het erop dat inmiddels minder Schotten voor onafhankelijkheid zijn. Hoewel de Schotten altijd pro-Europeser dan de rest van het VK zijn geweest, bevinden ze zich geografisch wel op hetzelfde eiland. Daardoor zijn ze met handen en voeten gebonden aan het VK, zegt Brexit-expert Hylke Vandenbussche daarover in de podcast van NU.nl. “Nog veel meer dan aan de EU.”
Wat staat de Schotten te wachten? Erg veelbelovend ziet het er volgens Vandenbussche niet uit. Persoonlijk gelooft ze niet dat Schotland voor onafhankelijkheid zal gaan. Simpelweg omdat de Brexit inmiddels een feit is en het voor de Schotten dus niet langer interessant of haalbaar is om zich af te splitsen van het VK.
Wanneer weten we meer? De eerste resultaten komen naar verwachting vrijdagmiddag binnen. Op die dag wordt de meerderheid van de stemmen geteld. Op zaterdag worden de overige zetels en de regionale parlementsleden bekendgemaakt. Hoe snel de SNP bij winst een referendum bij Johnson wil aanvragen, is nog niet bekend.
RTL 06.05.2021 De populaire Schotse premier Nicola Sturgeon staat op het punt een meerderheid in het parlement te winnen. Dat bezorgt de regering in Londen flinke hoofdpijn, want de Schotse Nationalisten hebben maar één doel voor ogen: een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid. En de steun voor zo’n zelfstandig Schotland is het afgelopen jaar alleen maar gegroeid.
MSN 16.04.2021 Meer dan 400 financiële bedrijven in Groot-Brittannië hebben activiteiten, personeel en ongeveer duizend miljard pond (1,15 biljoen euro) aan kapitaal verplaatst richting de EU. Dat meldt de Britse denktank New Financial op basis van eigen onderzoek.
“We denken dat het een onderschatting is en we verwachten dat de aantallen in de loop van de tijd zullen toenemen: we zijn pas aan het einde van het begin van de brexit”, aldus de studie.
Het totaal van 440 verhuizingen is hoger dan verwacht. New Financial denkt dat het werkelijke aantal zelfs ruim boven de 500 bedrijven ligt. Ongeveer 7400 banen uit het Verenigd Koninkrijk zijn overgebracht naar de EU of daar gecreëerd.
Frankfurt en Parijs
De Ierse hoofdstad Dublin heeft het meest geprofiteerd met 135 verplaatsingen, gevolgd door Parijs met 102, Luxemburg 95, Frankfurt 63 en Amsterdam 48.
“We verwachten dat Frankfurt de ‘winnaar’ zal zijn in termen van activa op de langere termijn, en dat Parijs uiteindelijk de grootste begunstigde zal zijn in termen van banen”, staat in het onderzoek.
RTL 16.04.2021 Meer dan 400 financiële bedrijven in Groot-Brittannië hebben activiteiten, personeel en ongeveer duizend miljard pond (1,15 biljoen euro) aan kapitaal verplaatst richting de EU. Dat meldt de Britse denktank New Financial op basis van eigen onderzoek.
“We denken dat het een onderschatting is en we verwachten dat de aantallen in de loop van de tijd zullen toenemen: we zijn pas aan het einde van het begin van de brexit”, aldus de studie.
Het totaal van 440 verhuizingen is hoger dan verwacht. New Financial denkt dat het werkelijke aantal zelfs ruim boven de 500 bedrijven ligt. Ongeveer 7400 banen uit het Verenigd Koninkrijk zijn overgebracht naar de EU of daar gecreëerd.
Frankfurt en Parijs
De Ierse hoofdstad Dublin heeft het meest geprofiteerd met 135 verplaatsingen, gevolgd door Parijs met 102, Luxemburg 95, Frankfurt 63 en Amsterdam 48.
“We verwachten dat Frankfurt de ‘winnaar’ zal zijn in termen van activa op de langere termijn, en dat Parijs uiteindelijk de grootste begunstigde zal zijn in termen van banen”, staat in het onderzoek.
MSN 04.04.2021 Molotovcocktails, auto’s in brand en 27 gewonde agenten: het was de afgelopen twee nachten onrustig in Noord-Ierland. Spanningen tussen Noord-Ierse katholieken en protestanten stijgen door grenscontroles die zijn ingevoerd vanwege de Brexit. Maar ook een omstreden massabegrafenis speelt een rol.
Twee nachten op rij is er in Noord-Ierland gevochten. Vrijdag liepen protesten uit op rellen met de politie. Zaterdag staken demonstranten auto’s in brand om een rotonde te blokkeren.
De betogers zijn protestantse Noord-Ieren. Die zijn bang dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door de Brexit-afspraken wordt verzwakt. Ze zijn ook boos: omdat een kopstuk van de Noord-Ierse katholieken een massabegrafenis kreeg, in weerwil van de coronaregels.
Hoe zit het ook alweer in Noord-Ierland? Het is een oud conflict dat teruggaat tot 1921. Toen werd Ierland officieel onafhankelijk, maar Noord-Ierland bleef wel bij het Verenigd Koninkrijk horen. Dit tot vreugde van de overwegend protestantse Noord-Ieren die willen dat hun land bij het Verenigd Koninkrijk blijft. Zij worden de ‘unionisten’ genoemd.
Tegelijkertijd bestaat 40 procent van de bevolking in Noord-Ierland uit katholieken. De meesten van hen willen liever bij Ierland horen: de ‘republikeinen’. Protestantse unionisten en katholieke republikeinen hebben de afgelopen honderd jaar veel geweld tegen elkaar gebruikt, zoals schietpartijen en bomaanslagen.
Het geweld eiste ruim 50.000 levens, vooral in de zogeheten ‘Troubles’, de periode die duurde van de jaren 60 tot de jaren 90. Het meeste geweld stopte na het ‘Goede Vrijdag Akkoord’ in 1998. Sindsdien wordt Noord-Ierland bestuurd door protestantse unionisten en katholieke republikeinen samen.
Wat daarbij meehielp, is dat het Verenigd Koninkrijk en Ierland inmiddels allebei lid waren geworden van de Europese Unie. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland was daardoor sowieso open, wat een aantal gevoeligheden wegnam.
Onvrede over Brexit
Die gevoeligheden steken door de Brexit nu weer de kop op. Het Verenigd Koninkrijk verliet de Europese Unie in 2020, wat normaliter zou betekenen dat er weer grenswachters bij de Ierse grens zouden staan.
Dat vond men in Londen en Brussel niet zo’n goed idee en daarom werd er een speciale afspraak voor Noord-Ierland gemaakt: goederen zouden tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland (‘op zee’) gecontroleerd worden. Voordeel: er komt zo geen ‘harde’ Ierse landgrens.
Nadeel: de protestantse unionisten zijn boos. Zij voelen immers dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door die nieuwe grenscontroles wordt verzwakt.
Woede na massabegrafenis
De woede aan protestantse zijde werd deze week al helemaal groot toen de autoriteiten besloten om niemand te vervolgen voor een massabegrafenis in juni vorig jaar. Er kwamen toen 2000 man opdagen bij de uitvaart van een IRA-kopstuk. De IRA is de militante tak van de Ierse katholieken. De massabegrafenis was in strijd met de coronamaatregelen, maar de autoriteiten besloten geen actie te ondernemen.
De vijand wordt voorgetrokken en we worden bij de Brexit in de steek gelaten: dat is het sentiment in het protestantse kamp nu. Een aantal ontevreden protestanten greep afgelopen Goede Vrijdag (vanwege de akkoorden) aan om de straat op te gaan.
Opvallend: de relschoppers waren nogal jong. Van de acht mensen die vrijdag werden gearresteerd, zijn drie jongens nog maar 13, 14 en 17 jaar oud.
Ondertussen wijzen de protestanten (de DUP-partij) en de katholieken (Sinn Féin) elkaar aan als schuldigen. Sinn Féin zegt dat de jongeren door uitspraken van de DUP zijn opgehitst. De DUP zegt op zijn beurt dat het geweld onacceptabel is, maar dat ze de frustraties bij de jongeren begrijpen.
RTL 04.04.2021 Molotovcocktails, auto’s in brand en 27 gewonde agenten: het was de afgelopen twee nachten onrustig in Noord-Ierland. Spanningen tussen Noord-Ierse katholieken en protestanten stijgen door grenscontroles die zijn ingevoerd vanwege de Brexit. Maar ook een omstreden massabegrafenis speelt een rol.
Twee nachten op rij is er in Noord-Ierland gevochten. Vrijdag liepen protesten uit op rellen met de politie. Zaterdag staken demonstranten auto’s in brand om een rotonde te blokkeren.
De betogers zijn protestantse Noord-Ieren. Die zijn bang dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door de Brexit-afspraken wordt verzwakt. Ze zijn ook boos: omdat een kopstuk van de Noord-Ierse katholieken een massabegrafenis kreeg, in weerwil van de coronaregels.
Noord-Ierland ligt op het Ierse eiland, maar hoort bij Groot-Brittannië. Noord-Ierland en Groot-Brittannië vormen samen het Verenigd Koninkrijk.
Hoe zit het ook alweer in Noord-Ierland? Het is een oud conflict dat teruggaat tot 1921. Toen werd Ierland officieel onafhankelijk, maar Noord-Ierland bleef wel bij het Verenigd Koninkrijk horen. Dit tot vreugde van de overwegend protestantse Noord-Ieren die willen dat hun land bij het Verenigd Koninkrijk blijft. Zij worden de ‘unionisten’ genoemd.
Tegelijkertijd bestaat 40 procent van de bevolking in Noord-Ierland uit katholieken. De meesten van hen willen liever bij Ierland horen: de ‘republikeinen’. Protestantse unionisten en katholieke republikeinen hebben de afgelopen honderd jaar veel geweld tegen elkaar gebruikt, zoals schietpartijen en bomaanslagen.
Het geweld eiste ruim 50.000 levens, vooral in de zogeheten ‘Troubles’, de periode die duurde van de jaren 60 tot de jaren 90. Het meeste geweld stopte na het ‘Goede Vrijdag Akkoord’ in 1998. Sindsdien wordt Noord-Ierland bestuurd door protestantse unionisten en katholieke republikeinen samen.
Wat daarbij meehielp, is dat het Verenigd Koninkrijk en Ierland inmiddels allebei lid waren geworden van de Europese Unie. De grens tussen Noord-Ierland en Ierland was daardoor sowieso open, wat een aantal gevoeligheden wegnam.
Onvrede over Brexit
Die gevoeligheden steken door de Brexit nu weer de kop op. Het Verenigd Koninkrijk verliet de Europese Unie in 2020, wat normaliter zou betekenen dat er weer grenswachters bij de Ierse grens zouden staan.
Dat vond men in Londen en Brussel niet zo’n goed idee en daarom werd er een speciale afspraak voor Noord-Ierland gemaakt: goederen zouden tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland (‘op zee’) gecontroleerd worden. Voordeel: er komt zo geen ‘harde’ Ierse landgrens.
Nadeel: de protestantse unionisten zijn boos. Zij voelen immers dat de band tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk door die nieuwe grenscontroles wordt verzwakt.
De woede aan protestantse zijde werd deze week al helemaal groot toen de autoriteiten besloten om niemand te vervolgen voor een massabegrafenis in juni vorig jaar. Er kwamen toen 2000 man opdagen bij de uitvaart van een IRA-kopstuk. De IRA is de militante tak van de Ierse katholieken. De massabegrafenis was in strijd met de coronamaatregelen, maar de autoriteiten besloten geen actie te ondernemen.
De vijand wordt voorgetrokken en we worden bij de Brexit in de steek gelaten: dat is het sentiment in het protestantse kamp nu. Een aantal ontevreden protestanten greep afgelopen Goede Vrijdag (vanwege de akkoorden) aan om de straat op te gaan.
Opvallend: de relschoppers waren nogal jong. Van de acht mensen die vrijdag werden gearresteerd, zijn drie jongens nog maar 13, 14 en 17 jaar oud.
Ondertussen wijzen de protestanten (de DUP-partij) en de katholieken (Sinn Féin) elkaar aan als schuldigen. Sinn Féin zegt dat de jongeren door uitspraken van de DUP zijn opgehitst. De DUP zegt op zijn beurt dat het geweld onacceptabel is, maar dat ze de frustraties bij de jongeren begrijpen.
NU 04.04.2021 In pro-Britse delen van Noord-Ierland zijn zaterdag opnieuw rellen uitgebroken vanwege oplopende spanningen in de regio na de Brexit. Auto’s werden in brand gestoken en gemaskerde mensen bekogelden een politiebusje met benzinebommen.
Veel pro-Britse inwoners zijn fel gekant tegen de nieuwe handelsbarrière die tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk is ingevoerd als onderdeel van het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Politieke leiders, onder wie de Britse minister van Noord-Ierland, hadden zaterdag opgeroepen tot kalmte. Maar aan de rand van de Noord-Ierse hoofdstad Belfast braken volgens de politie toch ongeregeldheden uit.
Op een video die de politie op Twitter plaatste is te zien hoe vier gemaskerde mensen benzinebommen naar een gepantserde politiebus gooien. Ook slaan en schoppen ze tegen het voertuig.
— Police Federation for Northern Ireland (@PoliceFedforNI) April 3, 2021
What is the point in this? Destroying your own communities is not the way to protest or vent. Why is it always our @PoliceServiceNI colleagues who face the brunt of this pointless violence? @naomi_long@NIPolicingBoard
Vrijdag raakten vijftien agenten gewond toen relschoppers hen in een ander deel van Belfast te lijf gingen met stenen, metalen staven, vuurwerk en putdeksels. De politiemannen liepen onder meer brand- en hoofdwonden op. Zeven mensen zijn aangehouden, twee van hen waren dertien en veertien jaar.
In Londonderry raakten twaalf agenten gewond. Het was daar voor de vijfde opeenvolgende nacht onrustig.
MSN 04.04.2021 In pro-Britse delen van Noord-Ierland zijn zaterdag opnieuw rellen uitgebroken vanwege oplopende spanningen in de regio na de Brexit. Auto’s werden in brand gestoken en gemaskerde mensen bekogelden een politiebusje met benzinebommen.
Veel pro-Britse inwoners zijn fel gekant tegen de nieuwe handelsbarrière die tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk is ingevoerd als onderdeel van het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Politieke leiders, onder wie de Britse minister van Noord-Ierland, hadden zaterdag opgeroepen tot kalmte. Maar aan de rand van de Noord-Ierse hoofdstad Belfast braken volgens de politie toch ongeregeldheden uit.
Op een video die de politie op Twitter plaatste is te zien hoe vier gemaskerde mensen benzinebommen naar een gepantserde politiebus gooien. Ook slaan en schoppen ze tegen het voertuig.
Vrijdag raakten vijftien agenten gewond toen relschoppers hen in een ander deel van Belfast te lijf gingen met stenen, metalen staven, vuurwerk en putdeksels. De politiemannen liepen onder meer brand- en hoofdwonden op. Zeven mensen zijn aangehouden, twee van hen waren dertien en veertien jaar.
In Londonderry raakten twaalf agenten gewond. Het was daar voor de vijfde opeenvolgende nacht onrustig.
NU 31.03.2021 De Spaanse autoriteiten hebben tientallen Britten teruggestuurd die met het vliegtuig naar kustplaats Alicante waren gevlogen. Britten die in Spanje wonen, hebben vanwege de Brexit een speciaal verblijfsdocument nodig: de Tarjeta de identidad de extranjero (TIE). Op de luchthaven stond volgens expatkrant Olive Press een bord met het opschrift: “Geen TIE. Geen toegang.”
Zo’n veertig Britten beschikten maandag niet over de juiste papieren en zouden met hetzelfde vliegtuig zijn teruggestuurd naar het Engelse Manchester.
Een 47-jarige man deed daar zijn beklag over. Hij vertelde de krant dat sommige reizigers tevergeefs een brief lieten zien met het verzoek om hun TIE-kaart op te halen in Spanje. “Wat voor bewijs heb je nog meer nodig dat mensen hier wonen?”
Dat de vlucht naar het Verenigd Koninkrijk vervolgens vertraging opliep, zorgde voor nog meer ergernis. Ook kregen reizigers te horen dat hun bagage pas dagen later zou worden nagestuurd. De Britse ambassade in Spanje liet weten op de hoogte te zijn van de problemen. Een woordvoerder zei tegen de krant dat reizigers ervoor moeten zorgen dat ze aan alle eisen voldoen.
Spanje heeft het internationale reisverkeer aan banden gelegd vanwege de coronacrisis. Daarom moesten de Britten bewijzen dat ze in het Zuid-Europese land wonen.
Telegraaf 31.03.2021 De Spaanse autoriteiten hebben tientallen Britten teruggestuurd die met het vliegtuig naar kustplaats Alicante waren gevlogen. Britten die in Spanje wonen hebben vanwege de Brexit een speciaal verblijfsdocument nodig, de Tarjeta de Identidad de Extranjero (TIE). Op de luchthaven stond volgens expatkrant Olive Press een bord met het opschrift „Geen Tie. Geen toegang.”
Zo’n veertig Britten beschikten maandag niet over de juiste papieren en zouden met hetzelfde vliegtuig zijn teruggestuurd naar het Engelse Manchester. Een 47-jarige man deed daar zijn beklag over.
Hij vertelde de krant dat sommige reizigers tevergeefs een brief lieten zien met het verzoek hun TIE-kaart op te halen in Spanje. „Wat voor bewijs heb je nog meer nodig dat mensen hier wonen?”
Volgens de Britten is sprake van een Catch-22: zij moeten het land in om een TIE te halen, maar om het land in te kunnen, hebben zij eerst een TIE nodig.
Bagage
Dat de terugvlucht naar Engeland vervolgens vertraging opliep, maakte de Britten nog bozer. Ook kregen reizigers te horen dat hun bagage pas dagen later zou worden nagestuurd. De Britse ambassade in Spanje liet weten op de hoogte te zijn van de problemen.
Spanje heeft het internationale reisverkeer aan banden gelegd vanwege de coronacrisis. Daarom moesten de Britten bewijzen dat ze wonen in het Zuid-Europese land.
Britse media dol
De Spanjaarden zorgen voor veel tumult in de Britse media. De krant Daily Mail kopte dat de autoriteiten in de kustplaats „weigeren tientallen Britten Spanje in te laten vanwege de Brexit.”
De reisproblemen waar Britten sinds de Brexit mee te maken krijgen, worden vaker breed uitgemeten in Britse media. Zo zorgde het eerder voor chagrijn dat de Nederlandse douane broodjes met vlees van een automobilist in beslag nam omdat vanwege het Britse vertrek uit de Europese Unie strengere regels gelden.
NU 18.03.2021 Ierland importeerde in januari 65 procent minder goederen vanuit het Verenigd Koninkrijk dan in dezelfde periode vorig jaar. Door de Brexit en de coronacrisis lag de handel tussen de twee landen een stuk lager dan normaal, aldus het Ierse statistiekbureau.
In januari importeerden de Ieren voor 497 miljoen euro vanuit het VK, een jaar eerder was dat in dezelfde periode nog ruim 1,4 miljard euro. Volgens handelaren heeft de afname meerdere oorzaken. De handel lag op een lager pitje door de beperkingen vanwege de coronacrisis, maar de Brexit is een nog belangrijkere oorzaak, zeggen ze.
Voordat de overgangsperiode van de Brexit op 1 januari afliep, bouwden handelaren al een voorraad van goederen op, waardoor er in januari minder verscheept hoefde te worden. Daarnaast is het sinds het aflopen van die overgangsperiode moeilijker geworden om goederen over de grens te vervoeren en zijn Ierse ondernemers op zoek gegaan naar vervangende goederen uit andere landen.
De import vanuit Noord-Ierland steeg in januari juist vergeleken met januari vorig jaar. Toen werd er voor 161 miljoen euro aan goederen over de Ierse grens verscheept, afgelopen januari was dat 177 miljoen euro. Noord-Ierland wordt beschouwd als onderdeel van de interne markt van de EU, waardoor de handel tussen Noord-Ierland en Ierland eenvoudiger is dan die tussen het VK en Ierland.
De export vanuit Ierland naar het VK viel ook iets terug, met 14 procent naar 946 miljoen euro. De export naar Noord-Ierland steeg van 170 miljoen euro naar 199 miljoen euro.
NU 13.03.2021 David Frost, die vorig jaar nog namens het Verenigd Koninkrijk onderhandelde in het Brexit-proces, heeft zondag uitgehaald naar de Europese Unie. Frost, die nu EU-adviseur is voor de regering van Boris Johnson, noemt de EU in The Sunday Telegraph kwaadwillend en zegt dat Brussel het nieuwe conflict over Noord-Ierland volledig aan zichzelf te wijten heeft.
Reden voor de kritiek is de juridische stap die Brussel momenteel overweegt. Woensdag besloten de Britten op eigen houtje om douanecontroles voor Britse producten die naar Noord-Ierland gaan een half jaar uit te stellen. Dit gaat volgens de EU tegen het Brexit-akkoord in, waarmee de Britten dus internationaal recht zouden schenden.
Frost draait het om en schrijft dat het VK geen andere keuze had, nadat de EU vorige maand overwoog om douanecontroles in het leven te roepen op de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Na een storm van kritiek werd de maatregel toch geschrapt. “Dat gedrag van de EU heeft het vertrouwen in het Noord-Ierland protocol (dat de Ierse grens openhoudt, red.) flink geschaad”, aldus Frost.
In de nieuwe situatie na de Brexit behoort Noord-Ierland tot de Europese douane-unie, waardoor vrij verkeer op het Ierse eiland mogelijk blijft. Producten die vanuit Groot-Brittannië Noord-Ierland binnenkomen, moeten wél gecontroleerd worden.
De nieuwe situatie heeft onder meer geleid tot lege schappen in Noord-Ierse supermarkten, waardoor het VK zich genoodzaakt voelde de grenscontroles verder uit te stellen. “De stap is genomen om het dagelijks leven van Noord-Ieren te beschermen, zodat ze pakketjes kunnen blijven ontvangen en boodschappen kunnen blijven doen”, schrijft Frost.
“Ik hoop dat zij (de EU, red.) de kwaadwillendheid richting het VK van zich af willen schudden en ervoor kiezen een vriendschappelijke relatie op te bouwen als twee soevereine mogendheden”, sluit de Britse EU-adviseur af.
NU 12.03.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft in januari, de eerste maand van de nieuwe handelsrelatie met de Europese Unie, ruim 40 procent minder geëxporteerd naar de EU dan in de maand ervoor. Omgerekend werd er 5,7 miljard pond (6,66 miljard euro) minder vervoerd, blijkt uit vrijdag gepubliceerde cijfers van het Britse statistiekbureau ONS.
Sinds januari is er een eind gekomen aan de vrijhandel tussen beide het VK en de EU, omdat de Britten kozen voor een zogeheten ‘harde Brexit’.
Het statistiekbureau zegt niet volledig zeker te zijn over de oorzaak van de exportterugval, maar wijst wel naar de nieuwe handelsrelatie. “Extern bewijs laat zien dat een deel van de vertraagde goederenhandel in januari te wijten is aan verstoring door het einde van de transitieperiode (waarin nog vrij gehandeld kon worden, red.).”
ONS wijst onder meer naar het gehamster van Britse bedrijven in de laatste maanden van 2020, om zo voldoende Europese producten achter de hand te hebben. Door de nieuwe handelsrelatie moesten EU-georiënteerde bedrijven de juiste douanepapieren in handen hebben, documenten die ze sinds de jaren negentig niet meer nodig hadden.
De lage exportcijfers komen niet geheel als een verrassing: eerder werd al duidelijk dat het vrachtwagenverkeer dat vanuit het VK het water naar de EU oversteekt in januari was ingestort. Het vrachtverkeer zou toen met zo’n twee derde zijn afgenomen. In februari naderden deze cijfers alweer het oude niveau.
NU 05.03.2021 De spanningen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn donderdag en vrijdag verder opgelopen. Woensdag besloten de Britten op eigen houtje de periode te verlengen waarin Britse bedrijven geen importheffingen betalen voor goederen die Noord-Ierland binnenkomen. Dat schoot Brussel in het verkeerde keelgat, omdat de EU niet was ingelicht over het besluit.
Sinds januari is Noord-Ierland geen lid meer van de EU, maar het land bleef wel onderdeel van de Europese douane-unie om een harde grens op het Ierse eiland te voorkomen. Dit betekent dat Noord-Ierland zich wat betreft onder meer voedselveiligheid moet houden aan Europese regels. En dus moeten producten die vanuit Groot-Brittannië naar Noord-Ierland worden vervoerd gecontroleerd worden.
Om de overgang naar de nieuwe situatie soepel te laten verlopen, werd afgesproken om tot eind maart de nieuwe regels nog niet streng te handhaven. De Britten besloten woensdag die termijn te verlengen tot oktober, zonder daarover met de EU te overleggen.
Volgens de EU hebben de Britten daarmee voor de tweede keer het internationaal recht geschonden, Brussel overweegt nu juridische stappen. “Als we de Britten niet kunnen vertrouwen, omdat ze eenzijdig actie ondernemen, dan laat Londen de EU geen keus”, aldus de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney.
De mogelijke gang naar de rechter schoot de Noord-Ieren in het verkeerde keelgat. “De EU is alleen geïnteresseerd in het beschermen van haar handelsblok. Ze is niet geïnteresseerd in het beschermen van het Goedevrijdagakkoord, zoals de EU wel beweert”, aldus de unionistische premier van Noord-Ierland Arlene Foster. “Als de EU wel in vrede geïnteresseerd was, dan zou ze nu niet deze juridische stappen nemen.”
Het zogeheten Noord-Ierlandprotocol werd juist in het leven geroepen om het Goedevrijdagakkoord overeind te houden. Met het in 1998 gesloten akkoord kwam er een eind aan jarenlange conflicten in Noord-Ierland. En met het protocol hopen beide kampen een harde grens en mogelijke escalaties op het Ierse eiland te voorkomen.
MSN 05.03.2021 De Noord-Ierse premier Arlene Foster zegt dat de Europese Unie niet geïnteresseerd is in het vredesverdrag van Belfast, maar alleen in het beschermen van haar handelsblok. Ze noemt de aangekondigde juridische stappen van de EU tegen het verlengen van soepele controle- en inspectie-eisen aan de grens niet de juiste stap voor de vrede.
“De Europese Unie is alleen geïnteresseerd in het beschermen van haar handelsblok, ze zijn niet geïnteresseerd in het beschermen van het Goedevrijdagakkoord, wat ze wel claimen”, aldus Foster. “Als de EU wel geïnteresseerd was in de vrede, dan zou ze nu niet deze juridische stappen nemen.”
De EU kondigde woensdag aan het besluit van de Britse overheid om de periode van soepele grenscontroles aan de Iers-Britse grens te verlengen aan te vechten. In Noord-Ierland bestaat ondertussen veel onvrede over de afspraken met de EU. Foster vindt deze stappen “totaal buiten proportie”. Ze wil dat er een nieuwe en blijvende oplossing komt. “Het protocol steeds weer verlengen is een pleister plakken op dit probleem.”
Noord-Ierse paramilitairen hebben uit protest hun steun voor het Goedevrijdagakkoord ingetrokken. Dat historische akkoord stamt uit 1998. Het maakte een einde aan de gewelddadigheden tussen de republikeinen of Ierse nationalisten die aansluiting bij Ierland willen en de loyalisten die de banden met het Verenigd Koninkrijk juist zo nauw mogelijk willen hebben.
NU 04.03.2021 Noord-Ierse paramilitaire organisaties trekken hun steun aan het Goedevrijdagakkoord tijdelijk in. Dat staat volgens Belfast Telegraph in een brief die de overkoepelende organisatie LCC (Raad Loyalistische Gemeenschappen) aan de Britse premier Boris Johnson stuurde.
De pro-Britse paramilitairen verzetten zich op die manier tegen afspraken die premier Johnson heeft gemaakt over de Brexit. Noord-Ierland heeft daardoor een aparte status gekregen binnen het Verenigd Koninkrijk.
De LCC benadrukt wel dat het verzet tegen het zogeheten Noord-Ierland-protocol “vreedzaam en democratisch” moet verlopen.
In het vredesakkoord van 1998 is afgesproken dat de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek openblijft. Het bestand maakte een einde aan drie decennia van geweld tussen de republikeinen of Ierse nationalisten die aansluiting bij Ierland willen en de loyalisten die de banden met het VK juist zo nauw mogelijk willen hebben.
Het Goedevrijdagakkoord werd aangenomen na referenda in Ierland en Noord-Ierland. De republiek Ierland erkende dat Noord-Ierland tot het VK behoort, tot meerderheden van de Ierse en Noord-Ierse bevolkingen anders bepalen. Het akkoord legde ook de regionale regeringsvorm van Noord-Ierland vast.
MSN 24.02.2021 Beraad tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om brexitperikelen die Noord-Ierland raken op te lossen is “enorm teleurstellend” verlopen, zei de Noord-Ierse premier Arlene Foster. Verantwoordelijk EU-commissaris Maroš Šefčovič hield het na het overleg met zijn Britse gesprekspartner Michael Gove op “constructief”.
Foster mocht de vergadering bijwonen. Noord-Ierse supermarkten hebben als gevolg van de brexit problemen met hun bevoorrading omdat het Britse landsdeel in feite nog onder de EU-regels valt. De controles die daardoor nodig zijn op goederen uit de rest van het VK zorgen voor leveringsproblemen, vertragingen en ander gedoe.
De Britse regering wil dat de EU langer soepel omgaat met controle- en inspectie-eisen, als het even kan tot 2023. Maar de EU wil daar niet zomaar mee instemmen en had gevraagd om uitleg over hoe het dan tot die tijd gaat.
Šefčovič weigerde een korte verlenging van de periode waarin niet te moeilijk wordt gedaan, klaagde Foster. De Britse regering komt met een nieuw plan om de problemen van supermarkten en hun leveranciers op te lossen, melden Londen en Brussel in een gezamenlijke verklaring. Ook wordt verder gekeken naar digitale oplossingen voor ondernemers. Beide partijen spraken af dat bij een volgende bijeenkomst mogelijk besluiten vallen.
MSN 24.02.2021 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk proberen opnieuw de onrust over de Noord-Ierse grens weg te nemen. Ze gaan om de tafel om de gevolgen van de brexit voor bijvoorbeeld de klant van de Noord-Ierse supermarkt zoveel mogelijk te verlichten.
Noord-Ierland hoort bij het VK, maar maakt nog wel deel uit van de EU-markt. Zo blijft de grens tussen Ierland en Noord-Ierland onzichtbaar. Dat is een hoeksteen van de vrede op het eiland en is daarom heilig. Maar er zijn voor bijvoorbeeld vlees dat van Engeland naar Noord-Ierland wordt vervoerd, wel allerlei controles en paperassen nodig. Tot groot ongenoegen van sommige Noord-Ieren, die eerder deze maand zelfs controleurs intimideerden.
De Britse regering wil dat de EU langer coulant blijft met controle- en inspectie-eisen, liefst zelfs tot 2023. Haar brexitman Michael Gove overlegt daarover woensdag opnieuw met verantwoordelijk Eurocommissaris Maroš Šefčovič. Die maakte dinsdag al wel duidelijk dat Brussel daaraan voorwaarden verbindt. De Britten moeten in ieder geval toelichten hoe ze “alle flexibiliteit en de respijtperiodes” van de EU dan willen gebruiken, zei hij. Het zou ook helpen als de EU bijvoorbeeld kan meekijken in de computers van de Britse douane.
NOS 23.02.2021 Vanuit de controletoren in de haven van Rosslare ziet Glenn Carr de veerboot uit Duinkerke aankomen. Pal daarnaast ligt een schip klaar dat op het punt staat te vertrekken naar de Franse haven Cherbourg. Carr, die bedrijfsleider is van Europort Rosslare, laat het schema van die dag zien: zes veerboten varen uit, waarvan drie richting Frankrijk en Spanje.
Nog niet zo lang geleden vertrokken er maar drie veerdiensten per week uit het dorp, maar in korte tijd is Rosslare uitgegroeid tot een belangrijke speler in Ierland. Carr somt op: “In januari is ons vrachtvolume vervijfvoudigd in vergelijking met januari in het jaar ervoor. We hebben nu 32 veerdiensten per week. In Ierland zijn we de nummer 1 geworden voor het rechtstreekse zeetransport van vrachtwagens en trailers naar Europa.”
Van alle Ierse havens ligt Rosslare, gelegen aan zuidoostpunt van Ierland, hemelsbreed het dichtst bij het Europese vasteland.
Toch leverde dat jarenlang weinig strategisch voordeel op. Rosslare kon nooit concurreren met de zogeheten Britse landbrug. De snelste en goedkoopste route voor Iers vrachtverkeer liep altijd via Groot-Brittannië.
De haven van Rosslare en de routes van de veerboten NOS
De meeste Ierse vrachtwagens namen in Dublin de veerboot naar de haven van Holyhead in Wales. Van daar reden ze naar Dover, waar je via de Kanaaltunnel in het Franse Calais arriveerde. In totaal duurde de reis tien uur. Elk jaar maakten zo 150.000 Ierse vrachtwagens de oversteek naar Europa. Ter vergelijking: een oversteek met de veerboot van Rosslare naar het Franse Cherbourg duurt achttien uur.
Nieuwe handelsbarrières
Maar de brexit heeft alles op zijn kop gezet. Over de Ierse Zee ligt een douanegrens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië en ook in Calais en Dover zijn douaneposten verschenen. Britse bedrijven die exporteren naar de Europese Unie en Noord-Ierland moeten sinds 1 januari een stapel papieren invullen. Voor voedselproducten gelden strenge hygiëne- en kwaliteitscontroles.
De afgelopen weken ging dat verre van vlekkeloos. Veel bedrijven bleken niet goed voorbereid op de nieuwe situatie, waardoor honderden vrachtwagens werden teruggestuurd of dagenlange vertragingen opliepen.
“Dat we na de brexit zouden groeien, daar was geen twijfel over. De grote vraag was: hoeveel vrachtverkeer zou gebruikmaken van de nieuwe route?, aldus Glenn Carr, bedrijfsleider Europort Rosslare.
Carr: “We hebben op alle niveaus een fundamentele verschuiving gezien in de aanvoerroutes. Zeker de grote Ierse ondernemingen hebben een strategisch besluit genomen. Ze willen alle gedoe door brexit omzeilen. Ze vermijden zo alle papierwerk en mogelijke vertragingen die de aanvoer van hun producten in gevaar brengen.”
Die ondernemingen hebben nu een alternatief gevonden in Rosslare. Carr was verrast door de sterke stijging van het vrachtverkeer. “Dat we na de brexit zouden groeien, daar was geen twijfel over. De grote vraag was: hoeveel vrachtverkeer zou gebruikmaken van de nieuwe route? We hebben het zeker onderschat. Dit is een ongekende verschuiving.”
Economische boom
Niemand heeft daarvan meer van geprofiteerd dan de transportonderneming Perennial Freight, dat in het nabijgelegen Wexford gevestigd is. Het bedrijf specialiseert zich al twintig jaar in rechtstreeks vervoer naar het Europese vasteland. Toen het Verenigd Koninkrijk op 1 januari voorgoed de interne markt van de Europese Unie verliet, stond Perennial Freight in de startblokken.
“Brexit is goed voor ons”, zegt commercieel directeur Chris Smyth. Hij laat de gloednieuwe opslagloods zien die zijn bedrijf even buiten de haven heeft bijgebouwd met het oog op de brexit. Dat was een slimme zet, want sinds 1 januari is het drukker dan ooit. “We hebben veel klanten die de Britse landbrug hebben ingewisseld voor de directe route vanuit Rosslare naar Europa. We hebben een toename gezien van 30 procent.”
“Er arriveren nu honderd vrachtwagens meer per dag in Rosslare. De plaatselijke economie is daar zeker beter van geworden”, aldus Chris Smyth, commercieel directeur van Perennial Freight.
Het zijn niet alleen de haven en transportondernemingen als Perennial Freight die stevig groeien. In korte tijd heeft brexit een economische boom teweeggebracht in de regio rond Rosslare. “Er arriveren nu honderd vrachtwagens meer per dag in Rosslare”, vertelt Smyth. “Plaatselijke winkels en tankstations profiteren daarvan. Er zijn meer banen in de haven. Transportbedrijven zoals wij nemen extra personeel aan. De plaatselijke economie is daar zeker beter van geworden.”
De grote vraag is alleen: zijn dit structurele verschuivingen in de transportroutes? Of kiezen Ierse bedrijven over een half jaar weer gewoon voor de Britse landbrug, als de kinderziektes aan de nieuwe douanegrenzen rond Groot-Brittannië zijn overwonnen?
Gamechanger
Volgens Carr is het nog te vroeg om harde conclusies te trekken, maar hij kijkt vol vertrouwen naar de toekomst. Verschillende bedrijven hebben hem gevraagd nog meer veerdiensten naar het Europese vasteland op te starten. Europort Rosslare investeert het komende jaar 35 miljoen euro in verdere uitbreiding van de haven, zodat nog grotere schepen kunnen aanmeren.
Ook Smyth van Penennial Freight is optimistisch. Hij noemt brexit een “gamechanger”. Net als de haven heeft zijn bedrijf plannen om verder uit te breiden. “Er zijn ongetwijfeld bedrijven die straks terugkeren naar de Britse route. Maar ik denk dat de veranderingen structureel zijn. Dit is de toekomst: een rechtstreekse verbinding vanuit Ierland naar het Europese vasteland.”
NOS 16.02.2021 Tientallen vrachtwagens die rechtsomkeert moeten maken. Dagenlang oponthoud in de Noord-Ierse havens. Pakketjes van Amazon die niet aankomen. Lege schappen in de Noord-Ierse supermarkten. Dreigementen aan het adres van inspecteurs.
De start van de brexit is allesbehalve vlekkeloos gegaan voor Noord-Ierland. Onder toeziend oog van EU-waarnemers controleren inspecteurs Britse voedselproducten die in de Noord-Ierse havens van Larne en Belfast arriveren. Sinds 1 januari ligt er namelijk een douanegrens tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië en dat zorgt voor de nodige strubbelingen.
De douanegrens is een gevolg van het Noord-Ierland Protocol, een van de kernafspraken van de brexit. Om de Noord-Ierse vrede te beschermen is er afgesproken dat er geen harde landsgrens komt tussen Noord-Ierland en de republiek Ierland. Noord-Ierland blijft daarom deels de handelsregels van de Europese Unie volgen.
Broze vrede
De problemen zorgen voor nieuwe onrust in Noord-Ierland, waar sinds de vredesakkoorden van 1998 een broze vrede bestaat tussen de katholieke en protestantse gemeenschap. Die onvrede gaat veel dieper dan lege schappen in supermarkten. Vooral de protestantse gemeenschap voelt zich bedreigd door de nieuwe situatie.
In havenstad Larne, dat geldt als een bolwerk van protestantse unionisten, verschenen de afgelopen weken dreigende teksten op de muren. “All bets are off”. De inspecteurs in de haven voelden zich niet langer veilig, waarna ze tijdelijk de controles stopzetten.
“Er ligt nu een grens dwars door het land waartoe we behoren.”, aldus Sammy Wilson, lid van het Lagerhuis namens de DUP.
“Je begrijpt wel waarom de mensen boos zijn”, zegt Sammy Wilson, die het kiesdistrict van Larne in het Lagerhuis vertegenwoordigt. Wilson is lid van de DUP, de grootste protestants-unionistische partij in Noord-Ierland. “Er ligt nu een grens dwars door het land waartoe we behoren. Dit ondermijnt Noord-Ierland als deel van het Verenigd Koninkrijk.”
Sinds 2007 vormt de DUP in Noord-Ierland een coalitieregering met de eens gezworen vijanden van Sinn Féin, de politieke tak van de paramilitaire organisatie IRA. Die coalitie heeft met vallen en opstaan standgehouden, maar de verschillen tussen beide coalitiepartners lijken dit jaar groter dan ooit.
Het katholieke Sinn Féin voerde in 2016 campagne voor lidmaatschap van de EU, terwijl de DUP juist een voorstander is van de brexit. Sinn Féin denkt dat droom van een verenigd Ierland dichterbij is dan ooit. Voor de DUP en de protestantse gemeenschap is dat juist een gruwelscenario. Zij willen koste wat het kost bij het Verenigd Koninkrijk blijven.
De unionisten voelen zich dan ook dubbel verraden. Ze hebben geen vertrouwen in de EU, maar ze geven ook de Britse regering de schuld. Sammy Wilson: “Londen had de grens nooit mogen accepteren als het wil dat Noord-Ierland deel blijft van het Verenigd Koninkrijk.”
‘Bereid de wapens weer op te pakken’
Nergens is die protestantse ‘siege mentality’ zo tastbaar als in de arbeiderswijk Castlemara in Carrickfergus, een stadje dat ingeklemd ligt tussen de havens van Larne en Belfast. Op de huizen staan levensgrote muurschilderingen van jonge mannen met bivakmutsen en AK47’s in hun handen. Dit is het territorium van de Ulster Defense Association, een van de vele protestantse paramilitaire groepen die Noord-Ierland rijk is.
De 55-jarige Spacer is de plaatselijke UDA-commandant in deze wijk. Hij vertolkt de diepgewortelde angst die bij veel inwoners leeft. “Wij zijn uitverkocht door de Britse regering. De Europese Unie vertegenwoordigt alleen de belangen van Dublin, dat naar een verenigd Ierland streeft.”
In Noord-Ierland rijst altijd de vraag of de spanningen tot nieuw geweld kunnen leiden. De UDA-commandant draait er niet omheen. “Ik ben bereid de wapens weer op te pakken als het nodig is. De douanegrens over de Ierse Zee moet verdwijnen en er moet een harde grens komen tussen Noord-Ierland en de republiek. Alleen zo maak je duidelijk dat Noord-Ierland Brits is en blijft.”
Paramilitaire muurschildering in Carrickfergus NOS/ARJEN VAN DER HORST
In Noord-Ierland nemen ze dit soort geluiden bloedserieus. Achter de schermen is er de afgelopen weken druk onderhandeld met de diverse groepen. Eind januari werd de beruchte paramilitaire leider Michael Stone vrijgelaten samen met vier andere leden van gewapende protestantse groeperingen. Volgens de officiële verklaring kwamen ze in aanmerking voor vervroegde vrijlating, maar Noord-Ierse commentatoren zien het vooral als een gebaar om protestants-unionistische gemoederen te bedaren.
De actie lijkt vooralsnog zijn vruchten af te werpen. Reach UK, een organisatie die voormalige paramilitairen uit de protestantse gemeenschap vertegenwoordigt, riep afgelopen weekend op tot “kalme en rationele besprekingen”.
Maar de vraag is hoe lang die relatieve rust stand houdt. Reach UK schaart zich namelijk achter het voorstel van de DUP om het een einde te maken aan het Noord-Ierland Protocol om zo de douanegrens over de Ierse Zee uit te wissen. Dublin en Brussel gaan daarmee nooit akkoord. Zo blijft er een voedingsbodem bestaan voor een sluimerende onrust.
MSN 15.02.2021 Hoewel het de eerste maand na de brexit relatief soepel verliep aan de grenzen, waarschuwt demissionair minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) dat het ergste misschien nog komt. Door de coronacrisis was er veel minder grensverkeer dan daarvoor, maar als dat weer aantrekt kunnen er alsnog “verdere verstoringen” komen, schrijft Blok in een brief aan de Tweede Kamer.
Een punt van zorg is de strengere grenscontrole voor landbouwproducten die in het Verenigd Koninkrijk gaat gelden. Nu hoeven bijvoorbeeld bloemen, vlees, groenten, eieren en fruit nog geen gezondheidscertificaat te hebben, maar vanaf 1 april wel. Blok vreest dat nog te veel bedrijven denken dat de controles voor hen wel zullen meevallen en zij zich daardoor niet goed voorbereiden.
Ook kunnen problemen ontstaan als mensen na corona weer meer gaan reizen en met paspoort- en bagagecontroles te maken krijgen. Op het moment geldt er door corona een inreisverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Nederland, waardoor er amper reizigers zijn. Daardoor verliepen grenscontroles “tot dusverre goed en zonder noemenswaardige vertragingen”, maar dit kan veranderen als de reisbeperkingen zijn opgeheven.
De visserij, waarop de brexit grote invloed heeft, moest enige tijd wennen aan de nieuwe situatie schrijft Blok. Britse vissersboten die hun vangst in Nederland willen afleveren, worden nu vaker gecontroleerd. Ondanks dat hier van tevoren volgens Blok veel over is gesproken, bleek de praktische uitvoering hiervan onbekend bij een deel van de vissers.
De minister hamert wederom op goede voorlichting de aankomende tijd. Hij verwacht dat het zeker nog enkele maanden duurt voordat de “aanpassingsfrictie” is opgelost.
MSN 08.02.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft in totaal 4,3 miljoen burgers van de Europese Unie vanwege de brexit een vaste verblijfsvergunning verleend. Daarmee wonen er dus meer EU-burgers in Groot-Brittannië dan in sommige EU-lidstaten zelf, benadrukte de Britse minister van brexitzaken Michael Gove. Londen ziet het cijfer als bewijs dat het Britse vertrek uit de EU niet heeft geleid tot een enorme uittocht van EU-burgers.
Na het brexitreferendum van 2016 waarschuwden veel bedrijven en universiteiten nog dat veel mensen het Verenigd Koninkrijk de rug zouden toekeren en dat Europeanen massaal naar het continent zouden terugkeren. Maar EU-burgers en ook Zwitsers konden nog een vaste verblijfsvergunning aanvragen om na 30 juni 2021 in het Verenigd Koninkrijk te kunnen blijven wonen. Daar is flink gebruik van gemaakt.
Volgens Gove zijn er in totaal 4,9 miljoen aanvragen binnengekomen, waarvan de overheid er dus 4,3 miljoen heeft toegekend. “Het is een geweldige reclame voor dit land”, aldus Gove. “Mensen hebben ervoor gekozen om in ongekende aantallen te blijven.”
EU-lidstaten als Slovenië, Malta, Luxemburg en Litouwen hebben minder EU-burgers. Maar volgens eerdere Britse cijfers zijn er ook veel Europeanen die besloten om toch niet in Groot-Brittannië te blijven. Er zouden netto nog steeds meer mensen zijn vertrokken dan er achterblijven.
NU 05.02.2021 De Brexit-onderhandelingen mogen dan officieel afgelopen zijn, de discussies zijn dat nog niet helemaal. Nieuwe ontwikkelingen op het Ierse eiland bracht het VK en de EU opnieuw op gespannen voet. Drie vragen.
Wat is er aan de hand?
Een week geleden wilde de Europese Commissie controles instellen op de grens tussen de Europese lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat onderdeel is van het VK. De aanleiding daarvoor was het nieuws dat de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca minder vaccins aan de EU zal leveren dan was beloofd.
Dat was niet naar de zin van de EU en die verdacht het bedrijf ervan voorrang te geven aan de Britten. Daarop plande ze uitvoercontroles op vaccins die in Europa gemaakt worden. “Maar de Commissie had er even niet bij stilgestaan dat die vaccins via Noord-Ierland het VK wel zouden binnenkomen. De douanegrens geldt namelijk alleen van het VK naar Noord-Ierland, maar niet in de andere richting”, zegt Brexit-expert Rem Korteweg van het Instituut Clingendael.
Daarom was de EU van plan artikel 16 van het Brexit-verdrag, waarin staat dat in uitzonderlijke omstandigheden één partij alle afspraken op de schop kan gooien, te activeren. Daarmee dreigde ze een harde grens te creëren tussen Ierland en Noord-Ierland, tot grote onvrede van zowel de Britten als de Ieren. Vier uur later kwam de Commissie er al op terug, maar het vertrouwen was toen al verdwenen.
Waarom is een harde grens zo’n probleem?
In 1998 werd in het zogenoemde Goedevrijdagakkoord afgesproken dat er geen fysieke grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen. “Bij de Brexit-onderhandelingen is lang gediscussieerd over de status van Noord-Ierland, maar uiteindelijk besliste de Britse premier Boris Johnson om er een soort schemerzone van te maken. Noord-Ierland is geen lid van de EU, maar is wel onderdeel van de Europese douane-unie, waardoor het land aan Europese regels moet voldoen wat betreft voedselveiligheid en dergelijke”, legt Korteweg uit.
“Als de EU dan plots beslist om artikel 16 te activeren, gooit die na iets meer dan een maand alles weer overhoop. En het gevolg is turbulentie. De Noord-Ieren denken dat de EU niet meer om ze geeft en komen in opstand. Er moesten zelfs Europese douanebeambten van het eiland worden verwijderd, omdat er aanwijzingen waren voor een aanslag op hun leven.”
Maar er is nog een ander probleem. Doordat Noord-Ierland aan andere regels gebonden is dan de rest van het VK, is het voor Britse supermarkten een hele klus om filialen in Noord-Ierland te bedienen. “Ze moeten een enorme papierwinkel door voor gewoon een pakje worstjes of wat brood”, zegt Korteweg. “De Noord-Ierse supermarkten worden dus steeds leger en de hele toeleveringsketen staat onder druk.”
Wat nu?
“De Britse regering stuurde een paar dagen geleden een brief naar de EU met een soort van ultimatum”, weet Korteweg. “Het komt erop neer dat de regering, in het kader van de aangerichte schade, wil dat er een implementatieperiode loopt tot januari 2023. In die periode gelden er dus nog Britse douaneregels in Noord-Ierland. Maar de EU gaat zoiets nooit goedkeuren. Ze zal de implementatieperiode wellicht wel iets verlengen, maar nooit tot 2023.”
Er is nu een aantal mogelijke scenario’s, legt Korteweg uit. In het beste geval weten de partijen de gemoederen te bedaren en volgen de supermarkten gewoon Britse regels wat voeding en potgrond betreft, maar in het slechtste geval activeert Johnson zelf artikel 16 en ontstaat er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. “En dan zijn we eigenlijk weer bij de situatie van no deal-Brexit, waarbij er geen handelsdeal tussen het VK en de EU is.” Volgende week gaan de Britse Brexit-minister Michael Gove en EC-vicevoorzitter Maros Sefcovic praten over de kwestie, laten ze weten in een gezamenlijke mededeling.
MSN 05.02.2021 De Brexit-onderhandelingen mogen dan officieel afgelopen zijn, de discussies zijn dat nog niet helemaal. Nieuwe ontwikkelingen op het Ierse eiland bracht het VK en de EU opnieuw op gespannen voet. Drie vragen.
Wat is er aan de hand?
Een week geleden wilde de Europese Commissie controles instellen op de grens tussen de Europese lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat onderdeel is van het VK. De aanleiding daarvoor was het nieuws dat de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca minder vaccins aan de EU zal leveren dan was beloofd.
Dat was niet naar de zin van de EU en die verdacht het bedrijf ervan voorrang te geven aan de Britten. Daarop plande ze uitvoercontroles op vaccins die in Europa gemaakt worden. “Maar de Commissie had er even niet bij stilgestaan dat die vaccins via Noord-Ierland het VK wel zouden binnenkomen. De douanegrens geldt namelijk alleen van het VK naar Noord-Ierland, maar niet in de andere richting”, zegt Brexit-expert Rem Korteweg van het Instituut Clingendael.
Daarom was de EU van plan artikel 16 van het Brexit-verdrag, waarin staat dat in uitzonderlijke omstandigheden één partij alle afspraken op de schop kan gooien, te activeren. Daarmee dreigde ze een harde grens te creëren tussen Ierland en Noord-Ierland, tot grote onvrede van zowel de Britten als de Ieren. Vier uur later kwam de Commissie er al op terug, maar het vertrouwen was toen al verdwenen.
Waarom is een harde grens zo’n probleem?
In 1998 werd in het zogenoemde Goedevrijdagakkoord afgesproken dat er geen fysieke grens tussen Ierland en Noord-Ierland zou komen. “Bij de Brexit-onderhandelingen is lang gediscussieerd over de status van Noord-Ierland, maar uiteindelijk besliste de Britse premier Boris Johnson om er een soort schemerzone van te maken. Noord-Ierland is geen lid van de EU, maar is wel onderdeel van de Europese douane-unie, waardoor het land aan Europese regels moet voldoen wat betreft voedselveiligheid en dergelijke”, legt Korteweg uit.
“Als de EU dan plots beslist om artikel 16 te activeren, gooit die na iets meer dan een maand alles weer overhoop. En het gevolg is turbulentie. De Noord-Ieren denken dat de EU niet meer om ze geeft en komen in opstand. Er moesten zelfs Europese douanebeambten van het eiland worden verwijderd, omdat er aanwijzingen waren voor een aanslag op hun leven.”
Maar er is nog een ander probleem. Doordat Noord-Ierland aan andere regels gebonden is dan de rest van het VK, is het voor Britse supermarkten een hele klus om filialen in Noord-Ierland te bedienen. “Ze moeten een enorme papierwinkel door voor gewoon een pakje worstjes of wat brood”, zegt Korteweg. “De Noord-Ierse supermarkten worden dus steeds leger en de hele toeleveringsketen staat onder druk.”
Wat nu?
“De Britse regering stuurde een paar dagen geleden een brief naar de EU met een soort van ultimatum”, weet Korteweg. “Het komt erop neer dat de regering, in het kader van de aangerichte schade, wil dat er een implementatieperiode loopt tot januari 2023. In die periode gelden er dus nog Britse douaneregels in Noord-Ierland. Maar de EU gaat zoiets nooit goedkeuren. Ze zal de implementatieperiode wellicht wel iets verlengen, maar nooit tot 2023.”
Er is nu een aantal mogelijke scenario’s, legt Korteweg uit. In het beste geval weten de partijen de gemoederen te bedaren en volgen de supermarkten gewoon Britse regels wat voeding en potgrond betreft, maar in het slechtste geval activeert Johnson zelf artikel 16 en ontstaat er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. “En dan zijn we eigenlijk weer bij de situatie van no deal-Brexit, waarbij er geen handelsdeal tussen het VK en de EU is.” Volgende week gaan de Britse Brexit-minister Michael Gove en EC-vicevoorzitter Maros Sefcovic praten over de kwestie, laten ze weten in een gezamenlijke mededeling.
NOS 03.02.2021 Het Verenigd Koninkrijk heeft de EU gevraagd voor een langere versoepeling van handelscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Op die manier moeten de negatieve gevolgen van de brexit worden verzacht, schrijft de BBC.
Michael Gove, de Britse minister voor Kabinetszaken, heeft een brief gestuurd aan de Europese Commissie waarin hij vraagt om een politieke oplossing.
Als onderdeel van het brexithandelsakkoord werd een transitieperiode afgesproken van drie maanden. In die ‘gewenningsperiode’ zouden onder meer voedsel en dierlijke producten vanuit Engeland naar Noord-Ierland gemakkelijker doorgelaten worden. De Britten willen nu, ruim een maand nadat de afspraken werden gemaakt, dat er ook na maart soepelere regels blijven gelden. Ze willen naar verluidt een verlenging tot 2023.
Harde verwijten
Afgelopen tijd waren er allerlei problemen bij de controle van goederen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. De Noord-Ierse autoriteiten trokken grenscontroleurs terug vanwege intimidaties en bedreigingen, en niet veel later trok ook de EU inspecteurs terug.
En vorige week kondigde de EU tot ergernis van de Britten aan dat er mogelijk een uitvoerverbod van coronavaccins komt, dat ook zou gaan gelden voor Noord-Ierland. Omdat daarmee alsnog controles zouden komen tussen Ierland en Noord-Ierland klonk felle kritiek vanuit Londen, waarna de EU het plan deels introk.
Premier Johnson verweet de EU gisteravond nog de transitie-afspraken die zijn gemaakt te ondermijnen:
Minister Gove liet zich in vergelijkbare bewoordingen uit. Hij zei dat de EU het vertrouwen heeft beschadigd en riep Brussel op tot snelle actie. Gove had eerder in het Lagerhuis gezegd dat supermarktgoederen en ook andere spullen consumenten moeten kunnen bereiken. De Britse minister gaat vandaag in gesprek met Maros Sefcovic, vicevoorzitter van de Europese Commissie.
Die liet vanochtend op Twitter weten dat de afspraken over controles tussen het VK en Noord-Ierland die vorige maand zijn gemaakt cruciaal zijn voor het brexit-handelsakkoord en voor de vrede op het Ierse eiland:
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney heeft gezegd voorstander te zijn van verlenging.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn benadrukt dat de interne markt voor de EU heilig is. “Die mag niet aangetast worden, die is het verdienmodel van de Europese Unie.” Hij schat dan ook in dat de Europese Commissie welwillend naar het Britse voorstel zal kijken, maar vooral ook de boodschap zal overbrengen dat de Britten hun zaakjes op orde moeten krijgen.
Van Hoorn kan zich voorstellen dat de EU wel te porren is voor verlenging, maar niet zo lang, niet tot 2023. “De Britten zullen dan moeten laten zien hoe ze hun zaken gaan regelen, en vooral per wanneer. Anders is het een probleem vooruitschuiven, en dat is riskant. Als de Britten het niet voor elkaar krijgen, dan rest er voor de EU niets anders dan alsnog controles uitvoeren bij de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Dat hoeft niet te betekenen dat je elk busje stopt maar als de interne markt gaat lekken wil je meer steekproeven.”
Correspondent Tim de Wit zegt vanuit Londen dat duidelijk is dat alle partijen de incidenten in elk geval heel serieus nemen en een oplossing zullen willen vinden. “De spanning met Noord-Ierland sluimert al een tijdje onder de oppervlakte, en is nooit weggeweest.” Nieuw geweld tussen pro-Britse unionisten, loyalisten enerzijds en katholieke splintergroeperingen die voortkomen uit de IRA anderzijds, is volgens hem nog altijd goed voorstelbaar. ” Er hoeft maar iets te gebeuren en die militante bewegingen worden wakker.”
Achtergrond van de Noord-Ierse handelsafspraken
Door bij de grens tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk alvast handelswaar te controleren, zoals vastgelegd in het Northern Ireland Protocol, zou er geen ‘harde’ grens komen tussen Noord-Ierland en Ierland (EU). De open grens was een van de belangrijkste overeenkomsten in het Goedevrijdagakkoord uit 1998, waarmee decennia van geweld in de regio werden afgesloten. Als er weer een harde grens zou ontstaan, wordt gevreesd voor nieuwe conflicten en geweld.
NOS 02.02.2021 500 Britse bedrijven hebben onlangs serieuze interesse getoond om zich in Nederland te vestigen, zegt de Netherlands Foreign Affairs Investment Agency (NFIA). Dat is de overheidstaskforce die buitenlandse bedrijven begeleidt bij het investeren in Nederland.
De snelgroeiende interesse heeft alles te maken met het eind vorig jaar gesloten brexitakkoord. Hoewel het handelsakkoord voorkwam dat de Britten en de EU met een zeer chaotische no-dealbrexit uit elkaar gingen, blijkt de realiteit voor veel bedrijven toch ontzettend weerbarstig.
Sinds 1 januari kampen Britse bedrijven die exporteren naar de Europese Unie met langere wachttijden bij de grens, eindeloos veel papierwerk en gedoe met btw. Een vestiging openen in de EU is voor velen van hen de enige manier om deze muur van bureaucratie te ontlopen.
“We zien een doorlopende toename van het aantal bedrijven dat zich meldt bij ons. Zij kijken of ze zich in Nederland kunnen vestigen”, zegt Jeroen Nijland namens de NFIA. “Na 1 januari is in de praktijk duidelijk geworden wat die deal inhoudt en het betekent in de praktijk vaak meer tijd en meer kosten. Daarom overwegen ze een overstap.”
‘Allerlei rompslomp’
Ook het Engelse Stewart Superior, een handelaar in kantoorartikelen, heeft besloten een vestiging in Nederland te openen. “40 procent van onze export gaat naar de Europese Unie”, zegt directeur Geoffrey Betts. “Dus wij zijn als bedrijf ontzettend afhankelijk van een goede doorstroom van onze producten. Maar omdat veel van wat wij verkopen oorspronkelijk uit China komt, hebben we te maken met allerlei extra papieren rompslomp waardoor we onze spullen heel moeilijk de grens over krijgen.”
Vanwege de strenge oorsprongsregels in het handelsakkoord met de EU, kan alleen alles wat voor het merendeel in het Verenigd Koninkrijk is geproduceerd zonder tarieven naar de Europese Unie geëxporteerd worden. Voor alles wat oorspronkelijk elders in de wereld tot stand is gekomen, zijn geen uitzonderingen gemaakt in het brexit-akkoord. “Wij moeten extra importtarieven betalen, elk product dat we exporteren heeft een aparte barcode nodig en we moeten ineens BTW rekenen op elke transactie, waardoor onze producten duurder worden. Het is een bureaucratische nachtmerrie.”
“Je zou toch denken dat in die iets van 497 pagina’s van dit akkoord er wel één pagina zou zijn besteed aan onze situatie. Maar nee, daar is niks over afgesproken. En hier hebben echt honderden, zo niet duizenden bedrijven last van”, zegt Betts.
Voor Betts is het zelfs zo problematisch dat hij amper nog transporteurs kan vinden die bereid zijn om zijn kantoorartikelen het Kanaal over te brengen. “Ik krijg mails van ze waarin ze zeggen: we doen het niet. Het is teveel gedoe. Het risico dat we vast komen te staan is te groot. Dat geeft wel aan hoe ernstig de situatie is.”
Van VK naar Waalwijk
Betts heeft daarom besloten om een vestiging in Nederland te openen. Hij is druk bezig om een grote loods in Waalwijk vast te leggen, zodat hij voortaan zijn goederen rechtstreeks de EU in kan importeren. “We zochten een plek dichtbij de haven van Rotterdam, de belangrijkste haven van Europa. Daarnaast heeft Nederland een prettig vestigingsklimaat, is het belastingtechnisch interessant en zijn we ontzettend goed begeleid. Binnen een paar weken was alles geregeld. Ik heb al heel wat andere Engelse bedrijven gesproken die hetzelfde van plan zijn.”
Die trend herkent ook de Nederlands Britse Handelskamer, de NBCC. Die organisatie wordt overladen met telefoontjes.
“We zijn vrijwel dag en nacht bezig Britse bedrijven te helpen bij het openen van een vestiging in Nederland”, zegt Lyne Biewinga namens de NBCC. “Vooral Britse MKB-bedrijven kijken naar Nederland vanwege onze goeie infrastructuur, snelle digitale verbindingen en hoogopgeleide en goed Engelssprekende beroepsbevolking. Dat maakt Nederland tot één van de favoriete vestigingslanden.”
NOS 02.02.2021 De Europese Unie heeft vanwege aanhoudende intimidaties personeel teruggetrokken dat de controles uitvoert tussen de Noord-Ierse grens en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Eerder besloten de Noord-Ierse autoriteiten al grenscontroleurs terug te trekken, waardoor de goederenstroom tussen het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland in ieder geval in de havens van Belfast en Larne deels niet meer wordt gecontroleerd.
De afgelopen tijd meldden de controleurs verdacht gedrag. Zo werden er kentekens genoteerd, zijn havenmedewerkers bedreigd, was er volgens een lokale burgemeester “zorgwekkende graffiti” op de muren gespoten en nemen spanningen in gemeenschappen toe.
De acties zijn zowel vanuit de EU, het VK als Ierland veroordeeld. Het is niet duidelijk wie er achter de intimidatie zit.
Brexitafspraak
De controles werden afgesproken in de handelsovereenkomst over de brexit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Door bij de grens tussen Noord-Ierland en het VK alvast producten te controleren, zou er geen ‘harde’ grens komen tussen Noord-Ierland en Ierland, dat bij de EU hoort.
De open grens was een van de belangrijkste overeenkomsten in het Goedevrijdagakkoord uit 1998, waarmee decennia van geweld in de regio werden afgesloten.
Het Noord-Ierse conflict
Tussen 1969 en 1998 was Noord-Ierland het toneel van een bloedige strijd, een periode die wordt aangeduid als The Troubles. Republikeinse wijken, waar veelal nationalistische katholieken woonden die een verenigd Ierland wilden, waren indertijd een no-go-area voor de politie. Het Ierse Republikeinse Leger (IRA) nam hun taak over. Criminelen en mensen die werden beschuldigd van asociaal gedrag werden met kogels afgestraft.
In loyalistische buurten, waar juist protestanten woonden die wilden dat Noord-Ierland deel van het Verenigd Koninkrijk zou blijven, gebeurde dat ook. Na het staakt-het-vuren van 1994 gebruikten de loyalistische strijdgroepen als de UFF, de UDA en de UVF geen kogels meer, maar honkbalknuppels, hamers en andere wapens.
Pro-Britse unionisten ergeren zich in Noord-Ierland al langer aan de afspraak, omdat ze vinden dat de EU een wig drijft tussen Noord-Ierland en de rest van het VK. Verder leiden de controles tot vertragingen.
Volgens de Britse minister van Kabinetszaken Gove zijn er “ernstige problemen” rond de brexitafspraken over de Noord-Ierse grens. Hij wil snel met de EU om tafel om oplossingen te bedenken.
Tegelijk wil hij de periode verlengen waarin aan de Noord-Ierse grens nog niet op alle EU-regels wordt gecontroleerd.
Vaccinperikelen
Dat de situatie in Noord-Ierland broos is, bleek vorige week nog toen de EU aankondigde de uitvoer van vaccins naar niet-EU-landen strenger te willen controleren.
Aanvankelijk gold die maatregel ook voor Noord-Ierland. Daar kwam meteen forse kritiek op vanuit Londen, Belfast en Dublin, omdat er zo alsnog controles aan de grens zouden komen tussen Noord-Ierland en Ierland.
De EU schrapte vervolgens het plan, maar volgens minister Gove is er wel “vertrouwen geschaad”.
AD 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient morgen een aanvraag in om lid te worden van handelsblok CPTPP, heeft de Britse regering bekendgemaakt. ,,Een jaar na ons vertrek uit de EU smeden we nieuwe partnerschappen die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus premier Boris Johnson in een verklaring.
De regering zei dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere leden rond de Stille Oceaan liggen, de tarieven voor eten en drinken en auto’s zal opheffen en tegelijkertijd de technologie- en dienstensector zou helpen stimuleren. De Britse minister van Handel Liz Truss spreekt morgen met zijn collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
,,Door ons aan te melden om het eerste nieuwe land te zijn dat zich bij de CPTPP aansluit, getuigt van onze ambitie om op de beste voorwaarden zaken te doen met onze vrienden en partners over de hele wereld en een enthousiaste voorvechter van wereldwijde vrijhandel te zijn”, zei Johnson.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot Donald Trump echter dat de VS deelname niet door zouden zetten.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog ratificeren. Truss noemde de CPTPP-landen eerder ‘een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld’.
NOS 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van een handelsblok met onder meer Canada, Australië en Japan. Dat heeft de Britse regering bekendgemaakt.
Het is maandag precies een jaar geleden dat de Britten uit de Europese Unie stapten. Volgens premier Johnson toont de aanvraag de Britse ambitie om zaken te doen met “onze vrienden en partners over de hele wereld”.
Het handelsblok waar het Verenigd Koninkrijk straks bij wil horen, het CPTPP, is ontstaan als een soort doorontwikkeling van het Trans-Pacific Partnership (TPP). Over dat handelsverdrag, bedoeld om tegenwicht te bieden aan China, was jaren onderhandeld door twaalf landen rond de Grote Oceaan. De Verenigde Staten deden ook mee aan die onderhandelingen, maar oud-president Trump zette bij zijn aantreden in 2016 een streep door het verdrag.
Eerste ‘nieuwe’ deelnemer
De andere elf landen zijn verdergegaan in het CPTPP. Behalve Canada, Australië en Japan gaat het om Mexico, Nieuw-Zeeland, Vietnam, Singapore, Brunei, Chili, Maleisië en Peru. Het Verenigd Koninkrijk zou het eerste ‘nieuwe’ land zijn dat sinds de oprichting tot het handelsblok toetreedt.
Premier Johnson verwacht dat deelname aan het verdrag grote economische voordelen zal opleveren voor de Britse bevolking. Door de handelsovereenkomst kunnen straks bijvoorbeeld de exporttarieven van whisky en auto’s omlaag, zegt de regering. Overigens moeten de Britten na hun aanvraag nog wel over hun deelname aan het verdrag onderhandelen met de andere CPTPP-landen. Dat gebeurt later dit jaar.
Andere handelsverdragen
Eind december sloot het Verenigd Koninkrijk al vrijhandelsovereenkomsten met Turkije en Vietnam. Kort daarvoor waren de Britten en de Europese Unie het op het nippertje eens geworden over een onderling handelsakkoord, waarmee een no-deal-brexit werd voorkomen.
NU 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van het handelsblok CPTPP, zo heeft de Britse regering zaterdag laten weten. Volgens premier Boris Johnson zal deelname daaraan economische voordelen opleveren voor de Britse bevolking.
“Een jaar na ons vertrek uit de EU zetten we nieuwe samenwerkingsverbanden op die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus Johnson in een verklaring.
De regering stelt dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere deelnemende landen rond de Stille Oceaan liggen, de importheffingen voor voedsel en auto’s wegneemt. Tegelijkertijd stimuleert het ook de technologie- en dienstensector.
De Britse minister van Handel, Liz Truss, spreekt maandag met haar collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag, waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump echter dat de VS toch niet zou deelnemen.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog bekrachtigen. Truss noemde het CPTPP-gebied eerder “een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld”.
MSN 31.01.2021 Het Verenigd Koninkrijk dient maandag een aanvraag in om lid te worden van het handelsblok CPTPP, zo heeft de Britse regering zaterdag laten weten. Volgens premier Boris Johnson zal deelname daaraan economische voordelen opleveren voor de Britse bevolking.
“Een jaar na ons vertrek uit de EU zetten we nieuwe samenwerkingsverbanden op die enorme economische voordelen zullen opleveren voor de Britse bevolking”, aldus Johnson in een verklaring.
De regering stelt dat toetreding tot het vrijhandelsakkoord, waarvan alle andere deelnemende landen rond de Stille Oceaan liggen, de importheffingen voor voedsel en auto’s wegneemt. Tegelijkertijd stimuleert het ook de technologie- en dienstensector.
De Britse minister van Handel, Liz Truss, spreekt maandag met haar collega’s in Japan en Nieuw-Zeeland over een formeel verzoek om lid te worden van de CPTPP, staat in de verklaring.
Het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) werd in 2018 gesloten. Het is ontstaan als doorontwikkeling van het TPP-verdrag, waar ook de Verenigde Staten aan mee zouden doen. In 2017 besloot de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump echter dat de VS toch niet zou deelnemen.
Momenteel is het CPTPP-akkoord van kracht in Mexico, Japan, Singapore, Nieuw-Zeeland, Canada, Australië en Vietnam. Brunei, Chili, Maleisië en Peru moeten het verdrag nog bekrachtigen. Truss noemde het CPTPP-gebied eerder “een van de meest dynamische vrijhandelsgebieden van de wereld”.
NU 31.01.2021 Belgische vissers zijn voor het eerst sinds de nieuwe handelsafspraken met het Verenigd Koninkrijk weer welkom in Britse wateren, zo meldt de Belgische minister Hilde Crevits zaterdag op Twitter. De minister van Landouw en Visserij schrijft dat de benodigde licenties zijn verleend voor zeventien van de achttien vissers die hun vissen vangen voor de Britse kust.
De zeventien vissers kunnen met de nieuwe licenties hun netten weer uitgooien in de twaalfmijlszone voor de kust van het Britse eiland. Ze waren de toegang hiertoe verloren op 1 januari, toen de Britten officieel afscheid namen van het Europese stelsel van regels.
De Britse wateren zijn voor levensbelang voor Belgische vissers. Ongeveer de helft van door Belgen gevangen vissen komt uit wateren van de overburen. De Belgische vissersvloot vangt daar met name tongen en schollen.
Met de vernieuwde handelsafspraken is de toegang tot Britse wateren verzekerd voor een periode van ruim vijf jaar. Wel mag er minder gevangen worden dan voorheen. Het VK krijgt in totaal ongeveer 1,6 miljard euro extra aan visvangstwaarde door de nieuwe handelsrelatie met de EU.
De licenties voor de Belgische vissers betekent niet dat Nederlandse vissers dit ook mogen. Vissers uit ons land mogen al zo’n veertig jaar niet meer in de zes-tot-twaalfmijlszone van het VK vissen. Alleen Franse en Belgische vissers mogen dat. Nederlandse vissers die onder een Belgische vlag varen mogen, mits ze de benodigde licentie hebben, wel in die zone vissen.
MSN 30.01.2021 De Franse president Emmanuel Macron heeft zaterdag in een interview met de Britse krant The Guardian en enkele andere media het Verenigd Koninkrijk opgeroepen duidelijkheid te scheppen over de vriendschapsbanden met de Europese Unie. Macron spreekt in dat interview over ‘half-friends’, een beetje vrienden.
Hij waarschuwt in dat vraaggesprek de Britse premier Boris Johnson dat hij moet kiezen wie zijn bondgenoten zijn. “Een beetje vrienden zijn is geen concept”, aldus Macron.
“Welke politieke koers wil Groot-Brittannië kiezen? Het kan niet de beste bondgenoot van de Verenigde Staten zijn, de beste bondgenoot van de EU en tevens het nieuwe Singapore zijn. Het moet een model kiezen”, zegt de Franse president in het interview.
Vrienden en bondgenoten
Begin deze maand prees Macron in zijn nieuwjaarstoespraak de Britten als vrienden en bondgenoten, ondanks de brexit. Volgens Macron maakt dat niet uit voor de goede relaties tussen de twee landen die sterk en vriendschappelijk zullen blijven.
Macron zegt de indruk te hebben dat het Britse leiderschap de diverse modellen over samenwerking aan de bevolking heeft “verkocht”. “Als de Britten een volledig trans-Atlantisch beleid willen voeren, dan willen we als EU verduidelijking, want dan zal er een afwijking van de afgesproken regels en de toegang tot de markten zijn.”
De Franse president voegde eraan toe het Verenigd Koninkrijk erg te waarderen, “maar ik denk dat brexit een fout is”. “Ik respecteer de soevereiniteit van het volk en het volk heeft gestemd, dus het moest gebeuren, maar ik denk dat de uitslag gebaseerd was op een hoop leugens en nu zien we dat zaken op veel terreinen veel ingewikkelder zijn geworden.”
NU 30.01.2021 De Europese Unie ziet af van het schrappen van een deel van het Noord-Ierlandprotocol, waarmee werd voorkomen dat coronavaccins naar het Verenigd Koninkrijk werden geëxporteerd. Eerder op de dag stelde de Europese Commissie nog controles in bij de Noord-Ierse grens, uit boosheid vanwege het hoogopgelopen conflict tussen de EU en de Zweeds-Britse farmaceut AstraZeneca.
De EU wilde daarmee voorkomen dat de farmaceut vaccins die in de EU gemaakt zijn aan niet-EU-lidstaten levert, met uitzondering van landen als Noorwegen en IJsland.
AstraZeneca deelde ruim een week geleden mee in het eerste kwartaal van dit jaar veel minder doses te kunnen leveren dan aanvankelijk was toegezegd, tot woede van de Europese Commissie. Brussel verdenkt AstraZeneca ervan het Verenigd Koninkrijk voorrang te geven bij de vaccinleveringen, omdat dat land eerder een contract had gesloten. De EU wilde daarom de hele productielijn van het bedrijf doorlichten.
Volgens het in het Brexit-akkoord afgesproken Noord-Ierlandprotocol moeten alle producten zonder controles vanuit de EU naar Noord-Ierland vervoerd kunnen worden. De EU beriep zich vrijdag echter op artikel 16 van het protocol, waarmee delen van de overeenkomst in bepaalde omstandigheden eenzijdig terzijde kunnen worden geschoven. Hiermee werd een harde ‘grens’ voor even werkelijkheid, wat jarenlang een spil was in de Brexit-onderhandelingen tussen het VK en de EU.
De EU heeft later op vrijdag besloten de exporttoets aan te passen, waardoor de uitvoer van vaccins van Ierland naar Noord-Ierland niet in gevaar zal komen. De Commissie kwam eerder met de toets om sterker te staan in de wereldwijde vaccinrace die is uitgebroken. Vaccinfabrikanten waarmee Brussel een contract heeft, mogen alleen nog vaccins naar buiten de EU uitvoeren als de leveringen aan de EU zelf niet in de knel komen. Als ze willen exporteren, moeten ze voortaan toestemming vragen.
EU werkt aan ‘transparant mechanisme’ rondom vaccinexport
De Ierse premier Micheál Martin reageerde vrijdagavond verheugd op het besluit van de Europese Commissie om toch af te zien van het inzetten van artikel 16. Hij had vrijdag meerdere keren contact met Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen. Die liet vrijdagavond via Twitter weten dat de EU werkt aan een transparant mechanisme waarmee vaccinexports beter kunnen worden gecontroleerd.
Veel EU-landen, waaronder Nederland, hebben zwaar ingezet op het vaccin van AstraZeneca. Nederland hoopte in februari en maart al miljoenen vaccins te ontvangen, maar zou het met wat nu op tafel ligt, moeten doen met ongeveer 1,2 miljoen tot 1,5 miljoen doses.
AD 26.01.2021 Schotten én Noord-Ieren betwijfelen ten zeerste of hun toekomst nog langer in het Verenigd Koninkrijk ligt. De brexit en de coronapandemie hebben de ziel uit de Unie geslagen.
Het recente dreigement van premier Nicola Sturgeon van Schotland om desnoods zonder toestemming van Westminster een referendum uit te schrijven over een afsplitsing van het Verenigd Koninkrijk, kon op geen slechter moment komen. Immers, ook de Noord-Ieren loeren nadrukkelijk naar de uitgang. 51 procent van de Noord-Ierse bevolking wil binnen vijf jaar stemmen over een hereniging met Ierland. Onvrede over de brexit werkt als brandstof.
Sturgeon stak niet zomaar een staaf dynamiet in de Unie. Haar Scottish National Party (SNP) gebruikt voor de verkiezingen in mei onafhankelijkheid als leidend thema. Nu uit polls naar voren komt dat haar partij afstevent op een monsterzege, slaat ze met haar vuist op tafel. Als premier Boris Johnson blijft weigeren Schotland een volksraadpleging toe te staan, dan pookt Sturgeon eigenhandig het vuur op.
De SNP wil niet in dezelfde val trappen als Catalonië door een ‘illegaal’ referendum uit te schrijven. Juristen denken dat dit kan door de vraagstelling enigszins aan te passen. Sturgeon zou de kiezers bijvoorbeeld kunnen voorleggen of ze willen dat Schotland moet proberen te onderhandelen met Westminster over onafhankelijkheid. Bij winst, zeer aannemelijk op dit moment, zet de SNP Johnson zodoende alsnog voor het blok.
De Schotse wens om zich af te scheiden van het Verenigd Koninkrijk en als zelfstandig land aansluiting te zoeken bij de Europese Unie is niet nieuw. Nog maar zeven jaar geleden vond een onafhankelijkheidsreferendum plaats. Toen moesten de voorstanders van afsplitsing bakzeil halen. De SNP vindt dat de situatie door de brexit – een ruime meerderheid van de Schotten is hier fel tegen – zodanig is veranderd dat de bevolking een tweede kans moet krijgen.
‘Populisme’
Johnson kon de opstandigheid van de SNP lang afdoen als ‘populisme van een nationalistische beweging’, maar sinds zondag lukt dat niet meer. Uit een groots opgezette enquête van The Times kwam naar voren dat ook Noord-Ierland de uitgang opzoekt. Op dit moment wil 47 procent van de bevolking nog in de Unie blijven. Maar 11 procent van de Noord-Ieren heeft inmiddels serieuze twijfels, terwijl 42 procent zich onomwonden uitspreekt voor een hereniging met Ierland. De 11 procent twijfelaars kan het gat van 5 procent in een keer tenietdoen.
Van de Noord-Ieren onder de 45 jaar is reeds een meerderheid voor aansluiting met het buurland. Als meer Noord-Ierse jongeren straks stemrecht krijgen, neemt dit aantal alleen maar toe. De jeugd heeft de eerdere strubbelingen niet actief meegemaakt. De terreur van de IRA kennen ze alleen uit de geschiedenislessen. En ze zijn niet, zoals de vorige generaties, getekend door de bloedige conflicten en vastgeklonken aan protestantse dan wel katholieke kampen.
Zodra ‘aannemelijk’ is dat een meerderheid van de Noord-Ieren voor hereniging voelt, moet er een referendum worden gehouden
De brexit lijkt dit proces te versnellen. Noord-Ierland wilde net als Schotland deel blijven uitmaken van de Europese Unie. De deal met Brussel raakt het land nu hard. Door de talloze procedures – ingevoerd om de ‘zachte’ grens met Ierland te waarborgen – komen schappen in de supermarkten leeg te staan. De prijs van het respecteren van het Goedevrijdagakkoord, waarmee in 1998 een einde kwam aan een bloedige strijd tussen katholieke ‘Nationalists’ en protestantse ‘Unionists’ die trouw aan de Britse kroon bleven, is hoog.
In het Goedevrijdagakkoord is een bepaling opgenomen over een mogelijke hereniging met Ierland. Zodra ‘aannemelijk’ is dat een meerderheid van de Noord-Ieren hiervoor voelt, moet er een referendum worden gehouden. De poll in The Times laat zien dat dit moment zo goed als bereikt is.
,,Het is tijd om de voorbereidingen voor een hereniging met Ierland te beginnen”, reageerde Michelle O’Neil, leider van Sinn Féin, een vurige voorstander van aansluiting bij Ierland. Eerste minister Arlene Foster van de DUP, die bij het VK wil blijven, waarschuwde juist voor nieuwe onlusten en sprak van een ‘roekeloos’ voorstel midden in een pandemie, maar schoot het voornemen niet af.
MSN 20.01.2021 Problemen door grensformaliteiten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie door de brexit blijven toenemen. Nu dreigt een belangrijk Brits douanesysteem overbelast te raken. Britse exporteurs melden dat ze steeds meer moeite hebben om de juiste papieren te verkrijgen waarmee ze hun goederen zonder vertraging naar de EU kunnen vervoeren.
Dat komt doordat er volgens hen te weinig personeel is met de bevoegdheid om ze te verstrekken.
Het is volgens sommige Britse exporteurs nu bijna onmogelijk om de doorvoerdocumenten te krijgen. “Niemand krijgt nog formulieren”, zegt een vrachtvervoerder uit Liverpool die onder meer auto’s en machines exporteert. “We hebben al honderden aanvragen moeten afwijzen.”
Achterstand inlopen
De Britse douane is zich bewust van het probleem. De moeilijkheden zouden worden veroorzaakt door een recente upgrade van een computersysteem. Volgens de douane kan de achterstand binnen een week worden ingehaald.
De EU is de grootste handelspartner van Groot-Brittannië en goed voor 43 procent van de export van het land in 2019. Voor de brexit kostte het veel minder moeite om goederen te exporteren omdat er bijna nooit papierwerk nodig was. Nu worden bedrijven geconfronteerd met vertragingen door ontbrekende of verkeerd ingevulde formulieren.
Gewaarschuwd
De afgelopen jaren is er veelvuldig gewaarschuwd voor opstoppingen aan de grens als gevolg van de brexit. Zelfs met een vrijhandelsakkoord zoals dat is gesloten, moeten transporteurs veel meer papierwerk regelen om spullen van de EU naar het VK te vervoeren en omgekeerd.
Dat kost tijd en geld en vergt meer mensen om alles in goede banen te leiden.
NOS 18.01.2021 Zeker twintig vrachtwagens van Britse visbedrijven hebben in hartje Londen gedemonstreerd tegen de vertragende, administratieve rompslomp waarmee ze te maken hebben nu de brexit definitief is afgerond.
De voertuigen stelden zich op in straten rond de ambtswoning van premier Johnson aan Downing Street en bij het parlementsgebouw.
Met name exporteurs van schaal- en schelpdieren worden getroffen. De dieren gaan vaak levend in de vrachtwagen. Hoe langer ze onderweg zijn, hoe minder er voor ze wordt betaald. De exporteurs zien hun bedrijven door de brexit-bureaucratie naar eigen zeggen vernietigd worden. Op hun vrachtwagens hadden de vissers leuzen geschreven met kritiek op Johnsons regering.
Britse vissers zetten vrachtwagens uit protest voor Downing Street 10
Veel vissers uit het Verenigd Koninkrijk hebben sinds de definitieve afronding van de brexit met de handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU moeite om hun vangst naar Europa te exporteren.
Door de toegenomen bureaucratie met onder meer vangstcertificaten en extra kwaliteits- en douanecontroles zijn leveringen geregeld flink vertraagd. Met als gevolg dat Europese kopers de vangst weigeren of aanzienlijk minder betalen.
Agenten spraken de vrachtwagenchauffeurs aan:
AFP
AFP
AFP
AFP
Gary Hodgson, directeur van visbedrijf Venture Seafoods, zegt tegen persbureau Reuters dat er in zijn branche serieus mee rekening wordt gehouden “dat het systeem mogelijk instort”.
Door de administratieve rompslomp moest hij sinds december al meerdere keren leveringen aan de EU annuleren. Een exploitant had vorige week 400 pagina’s aan documenten nodig om aan boord van een veerboot naar Europa te mogen, zegt Hodgson.
De vissers pleiten voor een “werkbaarder” systeem. Hodgson: “Premier Johnson moet eerlijk zijn tegenover ons, zichzelf en het Britse volk over de problemen voor de industrie”.
NU 13.01.2021 Nederland ontvangt mogelijk 757,4 miljoen euro aan Europees geld ter compensatie van de schade die uit de Brexit voortvloeit. Alleen Ierland kan aanspraak maken op een hoger bedrag, blijkt uit het voorstel waarover de EU-lidstaten en het Europees Parlement het eens proberen te worden.
Uit het Brexit-fonds, waarmee de Europese Unie bijvoorbeeld de transportsector, de visserij en andere slachtoffers van de Brexit wil helpen, kan dit jaar 4,24 miljard euro worden geput.
De lidstaten hebben de verdeling die de Europese Commissie voorstelt woensdag voor het eerst besproken. Nog niet alle landen zijn echter tevreden, en ook het Europees Parlement buigt zich er nog over.
Nederland zou dus alleen Ierland, dat een landsgrens met het Verenigd Koninkrijk deelt en van alle lidstaten het zwaarst is getroffen door het vertrek van de Britten, voor moeten laten gaan. Na Nederland volgen Duitsland, Frankrijk en België.
Volgend jaar komt er nog eens ruim 1 miljard euro vrij uit het fonds.
RTL 13.01.2021 Nederland krijgt een flink deel van het geld dat de Europese Commissie heeft gereserveerd om landen te compenseren voor brexitschade. Van de eerste 4 miljard die wordt uitgekeerd, krijgt Nederland zoals het er nu naar uitziet 713,3 miljoen.
Dat is bijna 18 procent van het totaal. Dat heeft de Commissie vanochtend bekendgemaakt in een overleg met de vertegenwoordigers van de EU-landen in Brussel.
5 miljard voor getroffen economieën
De pot met geld bedraagt in totaal 5 miljard euro, het laatste miljard wordt pas over een paar jaar verdeeld. Het geld is bedoeld om landen deels te compenseren voor kosten die zij maken om bedrijven en sectoren te ondersteunen die lijden onder de brexit.
Denk daarbij bijvoorbeeld aan vissers die minder mogen vangen in de Britse wateren, transporteurs die tegen extra kosten aanlopen of bijvoorbeeld vleesproducenten die met andere regels te maken krijgen die nadelig uitpakken.
In een eerste reactie laat een woordvoerder van de Nederlandse vertegenwoordiging in Brussel weten het ‘positief’ te vinden dat de Europese Commissie de bedragen per land heeft gepubliceerd en daarbij heeft gekeken naar de economische verwevenheid van landen met het VK en de verwachte impact.
Dat heeft ervoor gezorgd dat Nederland een behoorlijk groot deel van de te verdelen taart toebedeeld heeft gekregen. Alleen Ierland, dat als enige EU-land een landgrens heeft met het VK, krijgt meer. De Ieren krijgen 991,2 miljoen uit Brussel.
België en Frankrijk moeten het voorlopig doen met respectievelijk 305,5 miljoen en 396,5 miljoen euro.
Of deze bedragen ook definitief worden uitgekeerd, is nog niet helemaal zeker. De lidstaten en het Europees Parlement moeten nog akkoord gaan met de verdeling.
Werkelijke schade veel groter
Overigens is de compensatie uit Brussel bij lange na niet genoeg om de totale economische schade voor Nederland te compenseren. Het Centraal Planbureau berekende eerder dat een brexit mét een vrijhandelsakkoord de Nederlandse economie jaarlijks miljarden kost.
De schatting is dat structurele kosten in 2030 kunnen oplopen tot zo’n 8 miljard euro per jaar.
NOS 10.01.2021 Britse bedrijven en ondernemers luiden de noodklok vanwege de chaos in de exporthandel, veroorzaakt door de “verbijsterende” hoeveelheid aan nieuwe regels door de brexit.
In de eerste week nadat het handelsakkoord van kracht werd, schortte bezorgdienst DPD een deel van de leveringen aan het Europese vasteland op, stopte boekhandelketen Waterstones de verkoop aan klanten in de EU en waarschuwden Britse vissers dat ze hun verse producten niet op de EU-markten kunnen verkopen vanwege vertragingen aan de grenzen.
Premier Johnson beloofde een tariefvrije handelsdeal na de brexit, die vrije en eenvoudige toegang tot de Europese markt zou toestaan. Maar in werkelijkheid worden handelaren geconfronteerd met allerlei kosten voor de uitvoer van goederen naar Europa, zeggen ze in The Guardian.
Lege schappen bij Marks en Spencer in Parijs wegens leveringsproblemen AFP
Volgens de Britse brancheorganisatie Food and Drink Federation zorgen de administratieve rompslomp en grenscontroles voor 3,3 miljard euro aan extra kosten voor de detailhandel. Goederen en etenswaren dreigen daardoor duurder te worden, waarschuwt de sector.
Overhaaste deal
Veel van de problemen worden toegeschreven aan de overhaaste deal, die op Kerstavond werd bezegeld. “De reden waarom het Verenigd Koninkrijk en de EU oorspronkelijk een implementatieperiode van elf maanden overeenkwamen, was om bedrijven de tijd te geven orde op zaken te stellen en klaar te zijn voor de overgang. Maar die tijd hadden we niet”, zegt Stephen Kelly, directeur van een Noord-Ierse bedrijfsorganisatie. “We hadden zeven dagen voordat iedereen klaar moest zijn, en een daarvan was Eerste Kerstdag.”
“Er zijn nog steeds belangrijke kwesties die moeten worden gladgestreken”, aldus Stephen Phipson, directeur Make UK.
“De industrie verwelkomde de handelsovereenkomst die de catastrofe van no-deal heeft voorkomen, omdat tarieven en quota een ramp zouden zijn geweest voor exporteurs. Maar dit is slechts een uitgangspunt, want er zijn nog steeds belangrijke kwesties die moeten worden gladgestreken”, zegt Stephen Phipson, directeur van werkgeversorganisatie Make UK inThe Guardian. Hij denkt dat daar maanden, zo niet jaren, voor nodig zouden zijn.
Het is nog maar de vraag of die wil er is, na al die maanden van onderhandelen, zegt Dominic Goudie, hoofd van de Food and Drink Federation. Hij waarschuwde eerder deze week voor dreigende leveringsproblemen van voedingsmiddelen door de nieuwe regels. Zo worden voedingsmiddelen die via een Brits distributiecentrum naar Ierland of Europa worden vervoerd, als Brits bestempeld, ook als ze in de EU gemaakt zijn. Dat leidt tot extra kosten, papierwerk en vaak ook vertraging.
Vertegenwoordigers van Britse productie- en handelsorganisaties voerden afgelopen donderdag spoedoverleg met minister Gove van Buitenlandse Zaken. Gove gaf toe dat er problemen waren die de komende weken voor “aanzienlijke extra verstoringen” aan de Britse grens zouden leiden.
Ook vanuit Europese zijde vragen bedrijven om een aanpassingsperiode, zodat ze tijd krijgen om de regels in het 1200 pagina’s tellende handelsverdrag te begrijpen en ze te implementeren.
Pandemie
Het Verenigd Koninkrijk koopt ongeveer de helft van zijn voedsel uit het buitenland, met de meerderheid afkomstig uit de Europese Unie. Al voor de brexit ontstonden er problemen aan de grens, toen door de coronapandemie vrachtwagens het land niet meer in en uit konden.
NOS 04.01.2021 Londen, van oudsher een van de belangrijkste financiële centra in de wereld, verliest een deel van zijn financiële handel aan de Europese Unie. Dat blijkt op de eerste handelsdag in het nieuwe jaar. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) meldt “een flinke toename van activiteiten” op de platforms van financiële instellingen die zich in de aanloop naar de brexit in Nederland hebben gevestigd.
Volgens de Financial Timesis voor bijna 6 miljard euro aan aandelenhandel verschoven van Londen naar hoofdsteden in de EU. Hierdoor mist het VK belastinginkomsten. In het handelsakkoord dat eind vorig jaar werd gesloten, zijn nauwelijks voorzieningen opgenomen om beperkingen in financiële handel op te heffen.
In Nederland heeft de AFM 54 handelsvergunningen verleend die voor de Brexit zijn aangevraagd. Het gaat onder meer om handelsplatformen die zich bezighouden met handel op de aandelen- en obligatiemarkt.
AD 01.01.2021 Vanaf vandaag geldt er in het Verenigd Koninkrijk niet langer een btw-tarief van 5 procent op tampons en maandverband. Sanitaire producten worden in de Europese Unie belast, omdat ze niet op de lijst van essentiële goederen staan.
Britse activisten zijn blij met het verdwijnen van de ‘seksistische belasting’, die in de volksmond ook wel de ‘tamponbelasting’ werd genoemd. ,,Deze verandering stelt een negatief beeld over vrouwen dat de belasting met zich meebrengt aan de kaak”, vertelt de 27-jarige Laura Coryton aan de BBC. Coryton begon zes jaar geleden met actievoeren tegen de maatregel en zegt op Twitter het bijna niet te kunnen geloven dat de ‘tamponbelasting’ geschrapt wordt.
Lots of exciting things happening today! Can’t believe that as of midnight tonight, tampon tax will finally be axed. Feeling very lucky to have been a part of this with so many others including the amazing @paulasherriff
Mary-Ann Russon
@concertina226
Hi @LauraCoryton, do you have time to give me a quick comment this afternoon for @BBCBusiness on the Tampon tax abolishment coming into effect from tomorrow please? Let me know!
In november werd Schotland het eerste land ter wereld dat sanitaire producten gratis beschikbaar stelt aan inwoners. Hierop zei Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen (PvdA) maandverband en tampons ook gratis beschikbaar te willen maken voor Nederlandse vrouwen en meisjes die deze middelen niet zelf kunnen betalen. ,,In een gezin met meerdere dochters dat van 50 euro per week moet rondkomen telt die paar euro toch op’’, zei Ploumen toen. Ze baseerde zich op een onderzoek over menstruatie-armoede in Nederland.
De Britse premier Boris Johnson is meer dan tevreden met de gesloten handelsdeal met de Europese Unie voor na de brexit. Hij ziet het als een triomf.
MSN 0101.2021 Met het definitieve vertrek uit de Europese Unie wordt in het Verenigd Koninkrijk vanaf deze vrijdag geen belasting meer geheven op producten zoals tampons en maandverband. Volgens Europese regels moeten EU-lidstaten tot 2022 minimaal 5 procent btw heffen op dergelijke artikelen, meldt BBC News. Maar nu de Britten uit de EU zijn gestapt, mogen ze de regels met ingang van dit jaar al aanpassen. De belasting was activisten een doorn in het oog.
Om 23.00 uur (Britse tijd) werd de interne Europese markt verlaten en – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – staat het VK daadwerkelijk op eigen benen.
De Britse Laura Coryton, die al ruim zes jaar tegen de omstreden belasting strijdt, vertelt in gesprek met BBC News dat de verdwijning van de “seksistische belasting” belangrijk is in de strijd tegen armoede. “Deze verandering gaat leiden tot een lagere prijs van menstruatieproducten.”
BBC News schrijft op basis van een schatting van het Britse ministerie voor Economische Zaken dat iedere Britse vrouw gemiddeld 40 pond (zo’n 45 euro) gaat besparen. Een doos met twintig tampons wordt zo’n 8 cent goedkoper, terwijl de prijs van pakken maandverband zo’n 6 cent daalt.
Schotland is overigens al een stap verder. Het land introduceerde vorig jaar als eerste land ter wereld een wet om dameshygiëneproducten gratis te maken, eveneens om zogeheten ongesteldheidsarmoede te bestrijden. In het land zijn tampons en maandverband op plekken als buurtcentra, jeugdclubs en apotheken gratis verkrijgbaar.
MSN 01.01.2021 De Brexit is een feit; om middernacht verliet het Verenigd Konkrijk de interne Europese Markt. “Een geweldig moment voor dit land”, noemde premier Boris Johnson de veranderingen donderdagavond. Kort na de jaarwisseling passeerden de eerste trucks de nieuwe douanegrens.
In Noord-Frankrijk overhandigden na middernacht de eerste chauffeurs hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan op de trein die door de Kanaaltunnel rijdt. Dat lijkt vooralsnog goed te verlopen.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. “Ik denk niet dat het lastig wordt”, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken.
De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Uiteindelijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag al 200 vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Volgens Getlink voldeden alle vrachtwagens aan de nieuwe vereisten en zijn er geen combinaties geweigerd.
Op vrijdag staan ook al de eerste vluchten en afvaarten vanuit de EU naar het Verenigd Koninkrijk en vice versa gepland. De verwachting is dat eventuele problemen per maandag meer zullen opspelen, als de handel meer als normaal verloopt.
Nederlandse douane heeft negenhonderd extra medewerkers
De eerste vrachtauto’s die per veerboot de overtocht maken worden in de loop van de ochtend in de haven van Calais verwacht. Voorzitter van de haven Jean-Marc Puissesseau zei op oudejaarsdag dat er drie jaar lang hard is gewerkt om de impact van de brexit op onder meer het afhandelen van vervoersstromen in de haven zo beperkt mogelijk te houden.
Of de nieuwe grens nu wel of niet voor veel extra problemen zal zorgen, Nederlandse douane krijgt het hoe dan ook drukker. In de afgelopen twee jaar heeft de douane circa negenhonderd nieuwe medewerkers aangenomen om al het extra werk te verzetten.
Eerder gaf de instantie aan in de eerste vier tot zes weken vertragingen te verwachten in de Rotterdamse haven als gevolg van de brexit.
Ook op Schiphol zal het wennen zijn, omdat reizigers echt te maken krijgen met een grens. Ook mogen bijvoorbeeld niet meer zomaar bepaalde bederfelijke producten het land worden binnengebracht.
Johnson wil van VK een ‘wetenschappelijke supermacht’ maken
In zijn nieuwjaarsboodschap beloofde Boris Johnson dat het Verenigd Koninkrijk een wetenschappelijke supermacht zal worden.
De premier zei dat hij de nieuwe mogelijkheden die brexit biedt, wil gebruiken om pionierswerk te verrichten op het gebied van biowetenschappen, kunstmatige intelligentie en batterij- en windenergietechnologie. Daarbij moeten miljoenen hooggekwalificeerde banen worden gecreëerd.
Johnson noemde het een ‘geweldig moment’ en stelde dat de Britten hun vrijheid weer terug hebben, “het is aan ons om er het beste van te maken.” Hij beloofde tegelijkertijd dat het Verenigd Koninkrijk “open, genereus en naar buiten gericht” zal zijn.
Verder hoopt de Britse premier de Britten die zich van de Brexit hebben afgewend weer bijeen te brengen en het land te verenigen in plaats van uiteen te laten vallen. Noord-Ierland en Schotland hadden tijdens het referendum in meerderheid tegen de Brexit gestemd. “Ik denk dat het instinct van het volk van dit land zal zijn om zich in een Verenigd Koninkrijk te verenigen. Daar waar Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland samenwerken om onze waarden over de hele wereld uit te dragen”, aldus Johnson.
NU 01.01.2021 De eerste uren na de Brexit was er weinig hinder voor het verkeer van en naar het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn in de nacht van donderdag op vrijdag bijna tweehonderd vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Dat meldt tunnelexploitant Getlink. Ook Schiphol meldt dat er weinig problemen waren bij de eerste vluchten richting het VK.
Door het Britse vertrek uit de Europese Unie is het sinds vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het VK. De extra douanecontroles hebben op de luchthaven echter niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend gingen onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder bevestigde dat er geen problemen waren.
Rustig in Rotterdamse haven
In de haven van Rotterdam is het vrijdag rustig wat betreft het verkeer richting het VK. Er staan slechts twee ferryafvaarten gepland op Nieuwjaarsdag. Havenbedrijf Rotterdam liet eerder deze week weten op de eerste dag van het nieuwe jaar weinig problemen te verwachten. In het weekend is het ferryverkeer tussen Rotterdam en het VK eveneens beperkt.
Ook de douane denkt dat er vrijdag niet of nauwelijks hinder is, meldt een woordvoerder. Pas na het weekend, als het weer drukker is, houdt de douane rekening met oponthoud.
Vrachtwagens verlaten de eerste ferry die na de Brexit aankomt in Dover. Foto: ANP
Douaneformaliteiten leidden bij Kanaaltunnel niet tot vertraging
Bij de Kanaaltunnel waren er in de Nieuwjaarsnacht en -ochtend geen noemenswaardige opstoppingen. Daardoor konden vrachtwagens hun weg zonder problemen vervolgen. Door de Brexit moeten logistieke bedrijven weer douaneformaliteiten doorlopen. Volgens Getlink voldeden alle trucks aan de nieuwe vereisten en zijn er geen voertuigen geweigerd.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk. Dit zou een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigen te onderbreken. De directeur van Getlink liet enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Circa 70 procent van de handel tussen het VK en de EU verloopt via de Franse havens van Calais en Duinkerken. Gemiddeld passeren dagelijks 60.000 mensen en twaalfduizend vrachtwagens deze havens.
MSN 01.01.2021 De eerste uren na de Brexit was er weinig hinder voor het verkeer van en naar het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn in de nacht van donderdag op vrijdag bijna tweehonderd vrachtwagens “zonder problemen” door de Kanaaltunnel vervoerd. Dat meldt tunnelexploitant Getlink. Ook Schiphol meldt dat er weinig problemen waren bij de eerste vluchten richting het VK.
Door het Britse vertrek uit de Europese Unie is het sinds vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het VK. De extra douanecontroles hebben op de luchthaven echter niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend gingen onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder bevestigde dat er geen problemen waren.
Rustig in Rotterdamse haven
In de haven van Rotterdam is het vrijdag rustig wat betreft het verkeer richting het VK. Er staan slechts twee ferryafvaarten gepland op Nieuwjaarsdag. Havenbedrijf Rotterdam liet eerder deze week weten op de eerste dag van het nieuwe jaar weinig problemen te verwachten. In het weekend is het ferryverkeer tussen Rotterdam en het VK eveneens beperkt.
Ook de douane denkt dat er vrijdag niet of nauwelijks hinder is, meldt een woordvoerder. Pas na het weekend, als het weer drukker is, houdt de douane rekening met oponthoud.
Douaneformaliteiten leidden bij Kanaaltunnel niet tot vertraging
Bij de Kanaaltunnel waren er in de Nieuwjaarsnacht en -ochtend geen noemenswaardige opstoppingen. Daardoor konden vrachtwagens hun weg zonder problemen vervolgen. Door de Brexit moeten logistieke bedrijven weer douaneformaliteiten doorlopen. Volgens Getlink voldeden alle trucks aan de nieuwe vereisten en zijn er geen voertuigen geweigerd.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk. Dit zou een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigen te onderbreken. De directeur van Getlink liet enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
Circa 70 procent van de handel tussen het VK en de EU verloopt via de Franse havens van Calais en Duinkerken. Gemiddeld passeren dagelijks 60.000 mensen en twaalfduizend vrachtwagens deze havens.
NOS 01.01.2021 Omdat vandaag de brexit-afspraken tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ingaan, is er voor chauffeurs en transportbedrijven een nieuwe werkelijkheid aangebroken. Bij de haven van Calais is het nog rustig, ziet correspondent Frank Renout.
Iets voor 06.30 uur vertrok vanaf daar de eerste veerboot naar Dover. “Met een handjevol vrachtwagens aan boord. Ook op de weg naar de haven is het ontzettend stil”, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
Maar problemen zouden nog kunnen komen. “Dit is nu de buitengrens van de Europese Unie en daar horen allerlei controles bij. Er zijn formaliteiten bij gekomen en veranderd.”
Bij de ingang van de Eurotunnel is het uitgestorven. “Ik sta bij de A16, hier rijdt helemaal niets. Ook het parkeerterrein is helemaal leeg”, zegt Renout. Dat kan doordat het vandaag een vrije dag is. “De voorspelling is dat de drukte vanaf maandag, de eerste werkdag, langzaam zal toenemen.”
Rustig in Calais en Dover, ondanks grenscontroles door brexit
Peter Vinke van Neele Vat Logistics, dat bouwmaterialen en geur- en smaakstoffen voor vooral bier en wijn naar het Verenigd Koninkrijk vervoert, is opgelucht. “Eigenlijk zijn wij blij dat het zo ver is. Het is natuurlijk echt een aanloop geweest om hieraan te beginnen.”
Het bedrijf heeft extra personeel aangenomen, processen aangepast en geïnvesteerd om allerlei zaken digitaal te kunnen verwerken. “We denken dat we er klaar voor zijn, maar het is spannend. Maandag gaan we echt live.” Omdat de transporteur voor elke scheepslading documenten moet regelen en extra transacties moet uitvoeren, worden de transporten duurder, wat wordt doorberekend aan de klant. “Dat kan niet anders.”
Obstakel
In de stad Calais, waar geld wordt verdiend aan reizigers van en naar het Verenigd Koninkrijk, vragen ondernemers en inwoners zich af wat de brexit voor hen gaat betekenen. “Het kan zijn dat klanten minder gaan komen omdat ze de douane en grens een obstakel vinden”, zegt hoteluitbaatster Rachel Lannoy. “Of ze komen juist vaker om van de lagere tarieven te profiteren.” Ze hoopt dat Calais een duty free-zone zal worden. De burgemeester heeft daar een verzoek voor gedaan.
MSN 01.01.2021Kort na middernacht waarop het Verenigd Koninkrijk officieel uit de interne markt van de Europese Unie hebben de eerste vrachtwagens in Noord-Frankrijk de nieuwe douanegrens overgestoken. Chauffeurs overhandigden hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan op de trein die door de Kanaaltunnel rijdt.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. “Ik denk niet dat het lastig wordt”, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken. De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
MSN 01.01.2021 De eerste vluchten in het nieuwe jaar van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk hebben op Schiphol niet voor noemenswaardige problemen gezorgd. Door de brexit is het per vrijdag niet meer mogelijk om vrij te reizen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Extra douanecontroles hebben niet tot vertragingen geleid.
In de ochtend vertrokken onder meer vluchten naar Londen, Manchester en Newcastle. Deze vluchten vertrokken volgens de site van Schiphol op tijd. Een woordvoerder van Schiphol bevestigde dat er geen problemen waren.
Wel moet worden aangetekend dat door de coronacrisis reizen op dit moment wordt afgeraden. Daarbij komt dat in het Verenigd Koninkrijk een gemuteerd coronavirus rondwaart. De nieuwe coronavariant kan aanzienlijk besmettelijker zijn. Toen de mutatie bekend werd, besloten de meeste EU-landen om het reizen van en naar Groot-Brittannië grotendeels te beperken om de verspreiding ervan te voorkomen.
AD 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn om middernacht ingegaan. De Britten hebben om 23.00 Engelse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu, vier jaar na het brexitreferendum, daadwerkelijk op eigen benen.
In havensteden Dover en Calais gelden de nieuwe regels voor personen en vrachtvervoerders die willen im- of exporteren naar Groot-Brittannië. Het Verenigd Koninkrijk liet zelf weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie, die om middernacht zijn ingaan. Premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de ,,vrijheid in eigen handen’’ heeft en er het beste van moet maken.
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht aan Europa weten snel terug te keren. ,,Schotland zal snel weer terug zijn’’, meldde ze op Twitter. ,,Houd het licht aan.’’ De Schotse premier wil dit jaar een tweede referendum houden over Schotse onafhankelijkheid.
Met klokslagen van de Big Ben in Londen werd om 23.00 uur plaatselijke tijd het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese handelszone aangekondigd. Het Britse Lagerhuis en Hogerhuis hadden afgelopen woensdag het akkoord tussen Groot-Brittannië en de EU goedgekeurd. De Big Ben ondergaat een grote restauratie sinds 2017, maar voor deze historische dag was het klokkenspel teruggehangen.
Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eind januari al, maar was tot het einde van dit jaar gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Door het uitblijven van nieuwe afspraken over handel dreigden grote chaos en kostbare handelsbelemmeringen na de jaarwisseling. Vlak voor kerst sloten Groot-Brittannië en de EU alsnog een handelsovereenkomst.
Kort na middernacht zijn de eerste vrachtwagens in Noord-Frankrijk de nieuwe douanegrens overgestoken. Chauffeurs overhandigden hun douanepapieren om vervolgens aan boord te gaan van de trein die door de Kanaaltunnel rijdt.
Een Roemeense chauffeur zag zijn papieren in enkele seconden goedgekeurd worden. ,,Ik denk niet dat het lastig wordt’’, zei hij tegen persbureau Reuters. In de eerste uren van het nieuwe jaar was er weinig vrachtvervoer door de Eurotunnel in Calais.
Britse en Europese bedrijven hadden eerder gewaarschuwd voor chaos aan de grens vanwege het vele papierwerk, die een soepele handelsstroom van jaarlijks bijna 1 biljoen euro dreigt te onderbreken. De directeur van Getlink, dat het vervoer door de kanaaltunnel verzorgt, liet donderdag enkele uren voordat de nieuwe regels ingingen weten dat het risico op chaos klein is. Er zullen volgens hem de komende dagen en weken wat aanpassingen nodig zijn.
NU 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten voor verkeer tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag ingegaan. De Britten hebben om 23.00 uur Britse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – daadwerkelijk op eigen benen.
In de Engelse havenstad Dover en de Franse havenstad Calais gelden nu nieuwe regels voor de import en export. Het Verenigd Koninkrijk liet eerder weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de “vrijheid in eigen handen” heeft en er het beste van moet maken.
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht weten dat het land naar verwachting snel terugkeert in de EU. “Schotland zal snel weer terug zijn”, meldde ze op Twitter. “Hou het licht aan.”
Sturgeon wil dit jaar een tweede referendum over Schotse onafhankelijkheid houden.
MSN 01.01.2021 De nieuwe douane- en grensformaliteiten voor verkeer tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn in de nacht van donderdag op vrijdag ingegaan. De Britten hebben om 23.00 uur Britse tijd de interne Europese markt verlaten en staan nu – 4,5 jaar na het Brexit-referendum – daadwerkelijk op eigen benen.
In de Engelse havenstad Dover en de Franse havenstad Calais gelden nu nieuwe regels voor de import en export. Het Verenigd Koninkrijk liet eerder weten klaar te zijn voor de grote veranderingen aan de grens met de Europese Unie.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdagavond dat het Verenigd Koninkrijk de “vrijheid in eigen handen” heeft en er het beste van moet maken.
Schotse premier wil weer in de EU
De Schotse premier Nicola Sturgeon liet om middernacht weten dat het land naar verwachting snel terugkeert in de EU. “Schotland zal snel weer terug zijn”, meldde ze op Twitter. “Hou het licht aan.”
Sturgeon wil dit jaar een tweede referendum over Schotse onafhankelijkheid houden.
NOS 31.12.2020 De Britse koningin Elizabeth heeft haar handtekening gezet onder de handelsovereenkomst met de Europese Unie. Dat deed ze nadat zowel het Hogerhuis als het Lagerhuis met de deal had ingestemd. Nu kunnen de Britten op 1 januari de Europese interne markt verlaten, zoals afgesproken.
Eerder op de dag stemde het Lagerhuis met grote meerderheid in met de deal die op Kerstavond werd gesloten. Laat op de avond volgde het Hogerhuis. Het parlement was voor de zittingen teruggeroepen van kerstreces.
Het akkoord werd vorige week donderdag gesloten, na lange onderhandelingen. Er zijn onder meer afspraken gemaakt over visserij en een gelijk speelveld voor bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU.
Afgelopen maandag gingen de EU-lidstaten al akkoord met de deal. De enige goedkeuring die nu nog nodig is, is die van het Europees Parlement. Dat duurt waarschijnlijk nog een maand, maar tot die tijd is er een voorlopige regeling waarin geen handelstarieven gelden.
NU 31.12.2020 Het had wat voeten in de aarde, maar in de nacht van donderdag op vrijdag om 0.00 uur (Nederlandse tijd) neemt het Verenigd Koninkrijk na 48 jaar echt afscheid van de Europese Unie. Op 31 januari van dit jaar werd al half afscheid genomen, maar volgde nog een overgangsperiode van elf maanden.
Na negen maanden van moeizaam onderhandelen was er vorige week eindelijk witte rook over een handelsovereenkomst, de Brexit-deal. Daarmee wordt de handel tussen het grootste deel van het vasteland van Europa en het eiland vormgegeven, zonder het VK als onderdeel van de EU.
“Brexit is geen eind, maar een begin”, zei de Britse premier Boris Johnson vlak nadat zijn parlement de Brexit-deal goedkeurde.
Toen het VK zich in 1973 aansloot bij de EU ging het economisch gezien dramatisch slecht met het land. De eigenzinnige Britten zijn nooit lid geweest van de eurozone, de EU-landen die de euro als munteenheid hebben. De Britten hebben hun pond.
Vanaf 1 januari 2021 maken ze ook geen deel meer uit van de interne markt, of douane-unie van de EU. Dat zal ongetwijfeld leiden tot gedoe aan de grenzen en meer administratie leidt doorgaans tot hogere kosten, aan beide zijden van de grens.
Net als toen het VK zich aansloot bij de EU, staat het land er ook nu economisch gezien niet florissant voor. Het is een van de Europese landen waarvan de economie de grootste klappen heeft gekregen in de huidige coronacrisis.
AD 31.12.2020 Het Britse Hogerhuis heeft groen licht gegeven voor de handelsovereenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie die vorige week na lang onderhandelen werd gesloten. Eerder op woensdag stemde ook het Lagerhuis al met grote meerderheid in met de brexitdeal.
Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis (House of Lords), werd voor een speciale zitting teruggeroepen van de kerstvakantie. Koningin Elizabeth zal nu haar zegen geven aan de handelsdeal.
Het Verenigd Koninkrijk verliet eind januari de EU, maar was tot het einde van dit jaar gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Door het uitblijven van nieuwe afspraken over handel dreigden grote chaos en kostbare handelsbelemmeringen na de jaarwisseling. Er werden door Londen en Brussel onder meer afspraken gemaakt over visserijrechten, gelijk speelveld voor Britse bedrijven en ondernemingen uit EU-landen en naleving van afspraken.
Overigens heeft zowel het Schotse parlement als dat van Noord-Ierland het verdrag woensdag afgewezen. Hun stemmingen hadden echter geen invloed op het wetgevende proces in Londen. De Schotten benadrukten nogmaals dat ze de brexit maar niks vinden, en in Noord-Ierland leeft onvrede omdat wordt gevreesd dat het Britse vertrek uit de EU alsnog voor economische schade in het gebied zal zorgen.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord nog wel goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er in Brussel een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er op 1 januari niet opeens handelstarieven zouden gaan gelden. Dat is eerder deze week geregeld. De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om de deal goed door te nemen.
NU 31.12.2020 Het Britse parlement, de senaat en koningin Elizabeth hebben de vorige week bereikte Brexit-overeenkomst goedgekeurd. Binnen de overeenkomst is de handel geregeld voor het tijdperk dat het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uitmaakt van de interne markt van de Europese Unie.
“Het is nu aan ons om er het beste van te maken met onze herwonnen macht”, zei premier Boris Johnson. Ook de Britse koningin Elizabeth gaf haar zegen, waarmee de overeenkomst geratificeerd kan worden.
De zogenoemde ‘Royal Assent’ bestaat uit een stempel. Het duurde bijna tot het allerlaatste moment voor de Britten en de EU om tot overeenstemming over de Brexit te komen.
Om het akkoord toch op 1 januari 2021 te kunnen laten ingaan, hebben de Europese lidstaten een voorlopig akkoord tot 28 februari 2021 goedgekeurd. Woensdag hebben voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel hier hun handtekening onder gezet.
Of het Europees Parlement daadwerkelijk akkoord gaat met de deal is nog onduidelijk, maar waarschijnlijk.
NOS 31.12.2020 Europese vissers weten, ondanks de brexit-deal, nog niet of ze vanaf 1 januari in Britse wateren mogen vissen. Vanwege de brexit hebben ze daarvoor vanaf morgen vergunningen nodig, maar die zijn nog niet afgegeven.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) waarschuwt vissers dat ze niet zonder de juiste papieren in Britse wateren mogen vissen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit houdt de posities van Nederlandse vissersboten vanaf morgen extra in de gaten en laat weten waarschuwingen en boetes te kunnen uitdelen als boten zich niet aan de regels houden.
Wat staat er in de brexit-deal over visserij?
De visserij was tot op het laatste moment een van de belangrijkste twistpunten in de brexit-onderhandelingen. Uiteindelijk kwamen ze eruit: Europese vissers mogen nog in Britse wateren vissen, maar wel zo’n 25 procent minder vangen. Die visrechten gaan naar de Britse vissers. De Britse vissers zijn niet blij met deze deal, zij wilden veel meer visrechten hebben. De overeenkomst geldt voor 5,5 jaar, daarna wordt er opnieuw onderhandeld.
De Europese lidstaten hebben in aanloop naar de brexit een lijst opgesteld met boten die in Britse wateren vissen, zodat bij een deal het papierwerk snel in orde kon worden gemaakt. “Het is wachten op het Verenigd Koninkrijk”, laat een woordvoerder van de RVO weten. “Vanuit alle niveaus wordt druk uitgeoefend voor een spoedige afhandeling, maar zolang er geen akkoord is op deze lijst, kan geen enkele Europese visser in Brits water vissen.”
Ook de Noorse wateren zijn zonder vergunning verboden terrein. Noorwegen is geen lid van de Europese Unie en maakt daarom jaarlijks aparte afspraken over de visserij. De Noren stelden hun vergunningen uit, omdat ze de brexit-deal wilden afwachten.
‘Ik durf het niet aan’
De vissersbonden balen. “De lijsten met vissersboten liggen al heel lang in Brussel. Je hoopt dat na al die jaren onderhandelen iedereen de knop omdraait en elkaar helpt”, zegt Gerard van Balsfoort van de redersvereniging voor zeevissers. “Het wordt spannend en ik houd mijn hart vast.”
Op dit moment zijn er weinig vissers op het water, de meeste blijven binnen vanwege Oud en Nieuw. Wel zijn vissers van plan om dit weekend en maandag uit te varen. De vissersbonden verwachten niet dat er toch boten zonder vergunning naar Britse wateren gaan.
“Ik ga dan dichtbij wat vangen, of naar de Franse kust”, laat kottervisser Job Schot uit Tholen weten. “Het zal dan wel heel moeilijk worden om wat te verdienen.”
“Je positie wordt constant doorgegeven, dus ik durf het niet aan”, zegt kottervisser Jurie Post uit Urk. “Ik hoop vooral dat het allemaal niet te lang duurt.”
NU 30.12.2020 Een zeer ruime meerderheid in de Britse House of Commons heeft woensdag groen licht gegeven voor het Brexit-akkoord. In het Lagerhuis stemden 521 parlementariërs voor en 72 tegen. Daarmee is de invoering van de deal een stap dichterbij gekomen. Later op woensdag stemt het Britse Hogerhuis over het akkoord.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sloten de dag voor Kerst een akkoord over regels voor de toekomstige onderlinge handel. Voor de invoering ervan was toestemming nodig van onder meer de Britse volksvertegenwoordiging.
Na de overweldigende steun vanuit het Lagerhuis is nu het Hogerhuis aan zet. De verwachting is dat die ook akkoord gaat met de deal. Daarna moet nog het Europees Parlement zijn fiat geven. Die stemt er pas na de jaarwisseling over.
Om het akkoord toch op 1 januari 2021 in te kunnen laten gaan, hebben de Europese lidstaten een voorlopig akkoord tot 28 februari 2021 goedgekeurd. Woensdag hebben voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel hier hun handtekening onder gezet.
Of het Europees Parlement daadwerkelijk akkoord gaat met de deal is nog onduidelijk. Wel heeft parlementsvoorzitter David Sassoli vorige week gezegd “verantwoord” met de deal om te gaan.
NOS 30.12.2020 Het Britse Lagerhuis heeft ingestemd met de brexitdeal die vorige week werd gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
Het handelsakkoord werd op Kerstavond gepresenteerd. Maandag gaven alle EU-lidstaten al groen licht voor de deal. Het Britse Hogerhuis moet het akkoord ook nog goedkeuren. Daarna zal koningin Elizabeth de overeenkomst ondertekenen.
Als alles volgens planning verloopt, worden deze stappen vandaag nog doorlopen. Vervolgens kan het akkoord net voor het einde van de transitieperiode, morgen, geratificeerd worden.
AD 30.12.2020 Het Britse Lagerhuis heeft met grote meerderheid ingestemd met het handelsakkoord dat vorige week werd gesloten tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
De handelsovereenkomst moet ook nog worden goedgekeurd door het Britse Hogerhuis. Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis werd voor een speciale zitting teruggeroepen van de kerstvakantie. Het debat in het Hogerhuis, het House of Lords, kan volgens Britse media tot middernacht (Nederlandse tijd) duren. Vervolgens zal koningin Elizabeth haar zegen geven aan de deal.
De overeenkomst werd gesteund door brexit-hardliners in de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson. De belangrijkste oppositiepartij Labour stemde eveneens in met de brexitdeal. Labour-leider Keir Starmer wilde zo een no-dealbrexit voorkomen. Hij vindt wel dat het akkoord niet perfect en op verschillende punten nog onvolledig is.
Schade
De Scottish National Party (SNP) stemde tegen omdat de handelsovereenkomst schade zou toebrengen aan de Schotse visindustrie. De SNP zegt dat door de brexitdeal de Schotse wens voor onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk wordt versterkt.
Johnson zei bij aanvang van de stemming dat met de brexitdeal het Verenigd Koninkrijk kan blijven handelen en samenwerken met EU-landen, maar dat de controle van eigen wetgeving en toekomst nu in Britse soevereine handen is. Hij spreekt van het begin van een nieuwe relatie met de EU.
,,Dit is niet het einde van Groot-Brittannië als Europees land”, zo heeft Johnson benadrukt tegen omroep BBC. ,,We zijn in veel opzichten de typische Europese beschaving, of hoe je het ook wilt zeggen, en dat zullen we blijven.”
Handelsakkoord
Eerder op de dag werd in Brussel het handelsakkoord ondertekend door voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en EU-president Charles Michel. Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om de deal goed door te nemen.
RTL 30.12.2020 Een volgende hobbel richting goedkeuring van het handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is genomen. Het Britse Lagerhuis, onderdeel van het parlement, heeft woensdag ingestemd met de brexitdeal.
Dat gebeurde met een grote meerderheid. Het akkoord werd met 521 stemmen voor en 73 stemmen tegen aangenomen.
De verwachting is dat ook het ongekozen Hogerhuis, het House of Lords, later vandaag nog goedkeuring geeft. De stemmingen zijn volgens Johnson een formaliteit.
EU al akkoord
Eerder vandaag tekenden Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, en EU-president Charles Michel namens de EU al voor het akkoord. Op dinsdag gaven de 27 EU-lidstaten al hun fiat.
Het ruim 1200 pagina’s tellende akkoord ging vandaag per vliegtuig richting Londen voor een handtekening van de Britse premier Boris Johnson. Het Britse parlement debatteert vandaag over de deal.
Nu moet ook het Europees Parlement nog groen licht geven voordat het akkoord echt is beklonken. Zij krijgen officieel tot 28 februari de tijd, maar vinden dat niet lang genoeg. Ze mikken op een stemming in maart, zo maakte het Parlement deze week bekend.
De deal gaat op 1 januari al wel voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
‘EU-only’
Om de snelheid te waarborgen werd het goedkeuringsproces in de EU versimpeld en konden de nationale parlementen hun zegje niet doen. Dit tot grote teleurstelling van verschillende partijen in de Tweede Kamer, zoals de SP.
De deal is bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. Dat is een ‘politieke keuze’ geweest, vanwege de tijdsdruk, schreef minister Blok dit weekend al aan de Kamer.
NU 30.12.2020 Veel Britse vissers zijn teleurgesteld over het handelsakkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben bereikt. Vooral het gegeven dat Europese vissersboten in de Britse kustwateren mogen blijven vissen, stuit hen tegen de borst.
Europese vissers mogen tot 10 kilometer uit de Britse kust vis blijven vangen, terwijl hun Britse tegenhangers hen liever op 20 kilometer afstand gehouden hadden. “Een klap in het gezicht”, zo wordt een Britse visser woensdag door Reuters geciteerd. Weer andere vissers voelen zich gebruikt, verraden of bekocht.
Veel Britse vissers hadden hoge verwachtingen van de handelsgesprekken tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk, temeer omdat zij in 2016 een van de drijvende krachten achter het zogeheten leave-kamp waren.
De visserij was tijdens die handelsgesprekken een heet hangijzer. Het vissen in elkaars wateren mag nog wel, zij het onder voorwaarden. Vissers uit EU-landen mogen in Britse wateren 25 procent minder vis vangen (met name minder haring). De Britten mogen juist meer vangen in Europese wateren, vooral schol.
Deze afspraken gelden voor 5,5 jaar en vóór eind 2026 zal er opnieuw onderhandeld moeten worden. De vissers vrezen dat de Europese visboten ook in de toekomst nog in de Britse kustwateren terecht kunnen, iets dat wat hen betreft haaks staat op de belofte van het terugnemen van de controle en het terugkrijgen van de soevereiniteit.
De vissersvloot van het Verenigd Koninkrijk is de afgelopen dertig jaar bijna gehalveerd tot zesduizend schepen, die bovendien verouderd zijn. Mede hierdoor
RTL 29.12.2020 Vrijdag is het zover. Vrachtwagens kunnen dan niet langer zonder extra controles doorrijden van het Verenigd Koninkrijk naar het Europese vasteland. Hoewel er op het laatste moment toch een brexitakkoord is gekomen, komt bij import en export een hele papierwinkel kijken.
Bereid u voor op de brexit, roept de douane al maanden, met een waslijst aan zaken die bedrijven moesten regelen. Toch hebben lang niet alle bedrijven hun zaakjes op orde, vreest Evofenedex, de brancheorganisatie die vervoerders en producerende bedrijven als lid heeft.
Vóór de brexit was er geen speciale douanevergunning nodig voor de handel met het Verenigd Koninkrijk (VK). Dat verandert. “Maar we zien dat er relatief weinig douanevergunningen zijn aangevraagd”, zegt beleidsadviseur Godfried Smit van Evofenedex.
Voorbereiding
Van uitstel komt afstel. Vanwege de lange periode van onzekerheid hebben sommige bedrijven maatregelen uitgesteld. “Er zijn bedrijven die heel goed zijn voorbereid, maar ook bedrijven die dat niet hebben gedaan.”
We hoeven niet meteen bang te zijn voor lege schappen. Voor de Britten geldt hetzelfde: veel bedrijven hebben een grote voorraad ingeslagen. Ze kunnen dus even vooruit. Dat geldt onder meer voor een Engelse importeur van toiletrollen, die voor weken voorraad heeft liggen.
“Ondernemers die geen verswaren exporteren of importeren zullen de maand januari rustig afwachten”, verwacht Smit. Bij versproducten en medicijnen met een korte houdbaarheid is dat anders.
“Die moeten wel, maar we verwachten dat er de eerste twee maanden nog opstroping is bij de logistieke knooppunten zoals bij de ferry’s. Dan moet iedereen nog aan de nieuwe situatie wennen.”
Bedrijven moeten vanaf 1 januari goederen die via de ferry naar het VK gaan vooraf aanmelden via een digitaal systeem. Geen documenten ingestuurd? Dan geen overtocht.
Ongeveer 6 procent van de goederen wordt nu nog niet aangemeld, aldus het Havenbedrijf Rotterdam. En bij een deel van de aangemelde goederen ontbreken momenteel mogelijk nog gegevens.
Bufferparkeerplaatsen
In het havengebied zijn verschillende afsluitbare parkeerplaatsen ingericht, om vrachtwagens op te vangen als chauffeurs de papieren niet in orde hebben. Die chauffeurs krijgen geen toegang tot de ferryterminals van DFDS en P&O en Stena Line.
Met behulp van bewegwijzering en verkeersregelaars worden de chauffeurs naar de dichtstbijzijnde bufferparkeerplaats gestuurd.
Files
Daar zou genoeg plek moeten zijn, maar als het lokale verkeer op de N15 en daardoor het verkeer op de A15 toch vast dreigt te lopen, is er een backup.
In de verkeerscentrales in Rhoon (Rotterdam) en Velsen houden medewerkers van Rijkswaterstaat het verkeer in de gaten. De verkeerscirculatieplannen liggen klaar. Bij Venlo kan het vrachtverkeer al een andere route opgestuurd worden.
Door het net voor Kerstmis getekende vrijhandelsakkoord is een deel van de rompslomp voorkomen. Europa en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken dat er wederzijds geen invoerrechten op goederen komen.
Zonder akkoord zou handel moeten plaatsvinden volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Lading naar de Engelsen wordt dan net zo behandeld als lading naar pakweg China. Exportbedrijven zouden dan douaneheffingen moeten gaan betalen
Europees genoeg?
Er is nog wel een probleem, zegt Godfried Smit. “Het is voor de Britten heel moeilijk om te zien of een product wel Europees genoeg is om door te mogen.”
De nul procent-regeling is duidelijk bij bijvoorbeeld appels die in Nederland zijn geteeld en geplukt. Maar veel producten bestaan uit onderdelen uit verschillende landen. Smit: “In een auto zitten bijvoorbeeld onderdelen uit negentig landen. Dat maakt het ingewikkeld. En de afnemer weet nu ook niet hoe iets beoordeeld wordt en hoe duur het dus wordt.”
Vrijdag gaan de nieuwe regels in. De Britten hebben beloofd er soepel mee om te gaan. Op nieuwjaarsdag ligt de handel grotendeels stil, dus de eerste echte test wordt op maandag 4 januari verwacht.
Wat verandert er voor jou?
Niet alleen voor ondernemers verandert veel. Ook consumenten gaan de effecten van de brexit merken. Wat gevolgen op een rij.
– Shop till you drop, maar nu niet meer. Je mag nog maar voor 430 euro aan goederen uit het Verenigd Koninkrijk meenemen. Als je voor meer geld hebt geshopt in een stad als Londen, moet je dat melden bij de douane.
– Vanaf oktober heb je een paspoort nodig om naar het VK te reizen. Een identiteitskaart is dan niet meer genoeg.
– KPN, VodafoneZiggo en T-Mobile hebben beloofd voorlopig niets te veranderen. Maar ze kunnen roamingkosten gaan rekenen voor internet-en belverkeer als je in een niet-EU land bent.
NU 29.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk en Turkije hebben dinsdag een akkoord getekend waarin afspraken staan over de onderlinge handel, meldt de Britse overheid. Het is het 62e handelsakkoord dat de Britten hebben gesloten in de afgelopen twee jaar.
In de deal met Turkije zijn onder meer afspraken gemaakt over staal, de automotive sector, andere industrie en kleding. Het land is voor het Britse bedrijfsleven een belangrijke afzetmarkt.
Tegelijkertijd kunnen Britse bedrijven door de deal gemakkelijk textiel importeren uit Turkije. De totale onderlinge handel had vorig jaar een waarde van 18,6 miljard pond (20,5 miljard euro). Het akkoord gaat meteen al op 1 januari in.
De nieuwe deal komt kort na het Brexit-akkoord dat het VK en de Europese Unie donderdag sloten. Door het vertrek van de Britten uit de EU moeten ze zelf handelsakkoorden sluiten met tal van landen.
De Britse overheid heeft daar de afgelopen jaren vaart achter gezet. Inclusief de deal met Turkije en de EU zijn er al 62 Britse handtekeningen gezet in twee jaar tijd. Daarmee zijn afspraken gemaakt voor in totaal 885 miljard pond (975 miljard euro) aan jaarlijkse handel.
NOS 29.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft vrijhandelsovereenkomsten gesloten met Turkije en Vietnam. Het zijn de eerste Britse handelsdeals sinds de Europese Unie en het VK het eens werden over een handelsakkoord.
De deal met Turkije werd vandaag door de ministers van Handel getekend via een videoconferentie en gaat in per 1 januari. De landen kwamen overeen dat er niks verandert aan de huidige goederenstroom wanneer de Britten de gemeenschappelijke markt van de EU verlaten. Het VK is de op een na grootste exportmarkt van Turkije, volgens The Guardian.
De nieuwe overeenkomst met Vietnam wordt van kracht op 31 december en vervangt voor het VK de overeenkomst tussen de EU en Vietnam. Die werd in augustus bekrachtigd en zorgde ervoor dat vrijwel alle douanetarieven zullen worden afgeschaft het aankomende decennium.
Zeevruchten
De handel tussen Vietnam en het VK is het afgelopen decennium met zo’n 12 procent gestegen. De deal zou de Vietnamese export van kleding, schoeisel, rijst, zeevruchten en houten meubels helpen stimuleren.
De deal met Turkije is de op vier na grootste vrijhandelsovereenkomst die het VK heeft gesloten, na die met Japan, Canada, Zwitserland en Noorwegen. De Britten hebben nu met 62 landen een overeenkomst gesloten ter voorbereiding op het verlaten van de Europese markt.
Vorige week werden de onderhandelaars van de EU en het VK het eens over een handelsakkoord. Zo werd een no-deal-brexit voorkomen.
Von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, benadrukte dat de EU en het Verenigd Koninkrijk in de toekomst nauw blijven samenwerken.
Von der Leyen over Brexit: ‘Eindelijk is er een overeenkomst’
NU 29.12.2020 Michel Barnier, de Brexit-onderhandelaar namens de Europese Unie, vindt dat de deal die vorige week overeengekomen werd met het Verenigd Koninkrijk rust en stabiliteit geeft aan mensen en bedrijven. Dat zei hij dinsdag op de Franse radiozender Franceinfo.
“We hebben een ordelijke Brexit geleverd”, stelde Barnier. Op het nippertje bereikten de EU en het VK vorige week overeenstemming over de onderlinge handel na 31 december, wanneer de overgangsperiode ten einde komt.
Volgens Barnier geeft de nieuwe regeling “een beetje stabiliteit”. Hij voegde eraan toe dat de Brexit-werkzaamheden nog niet achter de rug zijn. Zo moeten er nog zaken geregeld worden met betrekking tot de toekomstige verhoudingen tussen de EU en het VK, zoals op het gebied van buitenlandse samenwerking.
De Fransman ziet voor zichzelf een rol weggelegd in de vaderlandse politiek nu zijn taak in de Brexit-onderhandelingen erop zit.
RTL 29.12.2020 Alle 27 EU-lidstaten hebben het Brexit-akkoord goedgekeurd. De regeringsleiders gaven dinsdagmiddag groen licht aan het ruim 1200 pagina’s tellende handelsakkoord.
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, en president van de Europese Raad Charles Michel kunnen dus woensdag samen met de Engelse premier Johnson hun handtekening zetten.
Voor de diverse lidstaten zoals Nederland is het onderhandelaarsakkoord dat Michel Barnier namens de Europese Unie met de Britten sloot nu dus ook een definitief akkoord. EU-ambassadeurs kwamen maandag al in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken.
De goedkeuring leek misschien een formaliteit omdat Europa baat heeft bij het akkoord dat regelt dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het over een paar dagen (1 januari) de Europese interne markt verlaat.
Maar in het verleden waren er bij scheidingsdeals toch opstandige landen. Zo hield Spanje het in november 2018 bij de ‘scheidingsdeal’ het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar. Het zuidelijkste puntje van het Iberisch schiereiland is sinds 1713 Brits.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven. De Britten buigen zich morgen over de deal; hun Europese evenknie pas volgend jaar.
RTL 29.12.2020 Met pijn en moeite werd vlak voor kerst een akkoord bereikt over een handelsdeal voor na brexit. Vanaf 1 januari verandert er veel in de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Toch is de deal nog steeds niet officieel beklonken.
De deal waarin de handelsrelatie tussen het VK en de EU is vastgelegd, gaat op 1 januari voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
Om die te voorkomen, gelden de afspraken uit de deal dus al wel. Maar er moet nog wel een officieel fiat komen van drie kanten.
Het eerste vinkje wordt vandaag verwacht. De overgebleven EU-lidstaten hebben tot 14 uur vanmiddag om het akkoord goed te keuren. Dat lijkt een kwestie van een handtekening, aangezien de EU-ambassadeurs van de lidstaten in Brussel gisteren al hebben ingestemd.
EU-only
Het ratificatieproces is bovendien een stuk eenvoudiger dan bij andere handelsdeals, zoals met Canada. Daar mogen parlementen normaal gesproken ook hun zegje over doen, maar dat is bij de brexithandelsdeal niet het geval.
De deal is namelijk bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. De lidstaten zijn dat niet, waardoor nationale parlementen er niet over hoeven te stemmen. In de Tweede Kamer is veel kritiek op dit besluit, waardoor het niet mogelijk is om ‘democratische controle’ uit te oefenen.
Wat Blok betreft, zou het ‘onder normale omstandigheden’ wel een ‘gemengd akkoord’ zijn geweest. Dat is het geval als er in het akkoord ook afspraken gemaakt worden waar landen zelf over mogen beslissen, zoals luchtvaart of politiesamenwerking.
Dat zou betekend hebben, dat in alle lidstaten nog een parlementaire stemming gehouden zou moeten worden. Dat zou niet lukken, waardoor het afschrikkende ‘no deal-scenario’ alsnog werkelijkheid zou worden.
Dat scenario kan overigens nog steeds werkelijkheid worden, als het Britse parlement de deal niet goedkeurt. Morgen wordt daarover gestemd, maar volgens premier Boris Johnson is dat ‘een formaliteit’.
Dat vertrouwen lijkt terecht. Keit Starmer, leider van oppositiepartij Labour, heeft al aangegeven dat ook zijn partij voor de deal zal stemmen.
De laatste hobbel, in het Europees Parlement, zal een stuk minder makkelijk te nemen zijn. Om de parlementariërs genoeg tijd te geven om de 1.246 pagina’s van de deal door te nemen, geldt het akkoord voorwaardelijk tot 28 februari.
De parlementariërs vinden die periode overigens niet lang genoeg, ze willen een verlenging en mikken op een stemming in maart, maakte het Parlement gisteren bekend.
MSN 29.12.2020 Met pijn en moeite werd vlak voor kerst een akkoord bereikt over een handelsdeal voor na brexit. Vanaf 1 januari verandert er veel in de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Toch is de deal nog steeds niet officieel beklonken.
De deal waarin de handelsrelatie tussen het VK en de EU is vastgelegd, gaat op 1 januari voorwaardelijk in. Dat is nodig omdat er anders gehandeld zou moeten worden volgens de meest basale regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat zou leiden tot veel oponthoud aan de grens, vanwege douanecontroles.
Om die te voorkomen, gelden de afspraken uit de deal dus al wel. Maar er moet nog wel een officieel fiat komen van drie kanten.
Het eerste vinkje wordt vandaag verwacht. De overgebleven EU-lidstaten hebben tot 14 uur vanmiddag om het akkoord goed te keuren. Dat lijkt een kwestie van een handtekening, aangezien de EU-ambassadeurs van de lidstaten in Brussel gisteren al hebben ingestemd.
EU-only
Het ratificatieproces is bovendien een stuk eenvoudiger dan bij andere handelsdeals, zoals met Canada. Daar mogen parlementen normaal gesproken ook hun zegje over doen, maar dat is bij de brexithandelsdeal niet het geval.
De deal is namelijk bestempeld als ‘EU-only’-afspraak, waarbij de Europese Commissie als enige namens de EU partij is. De lidstaten zijn dat niet, waardoor nationale parlementen er niet over hoeven te stemmen. In de Tweede Kamer is veel kritiek op dit besluit, waardoor het niet mogelijk is om ‘democratische controle’ uit te oefenen.
Wat Blok betreft, zou het ‘onder normale omstandigheden’ wel een ‘gemengd akkoord’ zijn geweest. Dat is het geval als er in het akkoord ook afspraken gemaakt worden waar landen zelf over mogen beslissen, zoals luchtvaart of politiesamenwerking.
Dat zou betekend hebben, dat in alle lidstaten nog een parlementaire stemming gehouden zou moeten worden. Dat zou niet lukken, waardoor het afschrikkende ‘no deal-scenario’ alsnog werkelijkheid zou worden.
Brits parlement
Dat scenario kan overigens nog steeds werkelijkheid worden, als het Britse parlement de deal niet goedkeurt. Morgen wordt daarover gestemd, maar volgens premier Boris Johnson is dat ‘een formaliteit’.
Dat vertrouwen lijkt terecht. Keit Starmer, leider van oppositiepartij Labour, heeft al aangegeven dat ook zijn partij voor de deal zal stemmen.
De laatste hobbel, in het Europees Parlement, zal een stuk minder makkelijk te nemen zijn. Om de parlementariërs genoeg tijd te geven om de 1.246 pagina’s van de deal door te nemen, geldt het akkoord voorwaardelijk tot 28 februari.
De parlementariërs vinden die periode overigens niet lang genoeg, ze willen een verlenging en mikken op een stemming in maart, maakte het Parlement gisteren bekend.
NOS 28.12.2020 De Tweede Kamer voelt zich voor het blok gezet met de brexit-deal die het Verenigd Koninkrijk en de EU hebben gesloten. De Kamer heeft als nationaal parlement eigenlijk niets te zeggen over het handelsakkoord dat op Kerstavond werd gesloten. In plaats daarvan moet het Europees Parlement ermee instemmen.
Toch sprak de Tweede Kamer vandaag, tijdens het kerstreces, over de deal van meer dan duizend pagina’s. In het debat konden de Kamerleden alleen nog opdrachten meegeven aan minister Blok van Buitenlandse Zaken, die morgen namens het kabinet in Brussel het definitieve Nederlandse ‘ja’ moet geven. Dat lijkt een formaliteit, want de EU-ambassadeurs stemden vandaag al unaniem in.
“Een piet snot-debat”, vond SP’er Renske Leijten de bijeenkomst van vandaag, omdat het een zogeheten “EU-only-akkoord” is, waar de nationale parlementen geen zeggenschap over hebben. Officieel is daartoe besloten om het proces niet te vertragen, maar volgens Leijten is dat uit angst voor de nationale parlementen afgesproken.
Minister Blok had uit democratisch oogpunt ook liever gezien dat de nationale parlementen het akkoord zouden ratificeren, maar vindt de gekozen aanpak te verdedigen omdat het in het Nederlandse economische belang is dat de deal zo snel mogelijk in werking treedt. “Het zijn onze vissers en vrachtwagens die aan de kade liggen of staan”, betoogde hij.
Nauwelijkstijd
Veel partijen zouden het liefst de mogelijkheid houden om op afspraken terug te komen, als de komende weken blijkt dat daar grote fouten in zitten. Omdat het akkoord al op 1 januari ingaat, is daar nu nauwelijks tijd voor.
“Het VK heeft 47 jaar deel uitgemaakt van de EU, het brexit-proces heeft ruim 4 jaar geduurd en wij krijgen nu per partij ongeveer 4 minuten de tijd om onze mening over de deal te geven”, mopperde Roelof Bisschop van de SGP.
Uiteindelijk zijn alle partijen toch wel blij dat er op de valreep een handelsakkoord ligt, omdat een no-deal-brexit veel slechter zou zijn voor ons land. De PVV ziet in de deal vooral een aansporing voor Nederland om ook uit de EU te stappen. “Dit kunnen wij ook”, zei Kamerlid Emiel van Dijk.
Brexit-vergoeding voor vissers
Blok noemt de deal “het maximaal haalbare onder de omstandigheden”. Toch is hij op drie punten niet gelukkig. Zo moeten de Nederlandse vissers een kwart van hun visrechten in Britse wateren opgeven. Om de verliezen daarvan te compenseren zet hij in op een flinke brexit-vergoeding voor de getroffen vissers.
Die moet komen uit een speciaal ‘aanpassingsfonds’, waar landen of sectoren een beroep op kunnen doen als ze onevenredig hard getroffen worden door de brexit. Op voorhand is uit dat fonds al 600 miljoen euro gereserveerd voor de Europese Noordzeevissers. De komende tijd wordt dat geld verdeeld en Blok hoopt dat een behoorlijk bedrag naar Nederlandse vissers gaat.
Daarnaast vindt Blok het heel jammer dat het VK uit het studentenuitwisselingsprogramma Erasmus stapt. Daardoor wordt het voor Nederlandse studenten veel moeilijker om een tijdje aan de andere kant van de Noordzee te studeren, en andersom.
Blok is ook teleurgesteld dat er in het akkoord niets is afgesproken over een gezamenlijk buitenlands en defensiebeleid. In het verleden trok Nederland daarin vaak gezamenlijk op met de Britten.
Race naar de bodem
Ook in de Kamer zijn er zorgen over de details van de overeenkomst. Kamerleden willen voorkomen dat Groot-Brittannië de EU-landen kan wegconcurreren, omdat het zich niet meer aan bepaalde Europese regels hoeft te houden.
PvdA-Kamerlid Liliane Ploumen noemde als voorbeeld de regels voor arbeidsvoorwaarden. “De brexit moet niet leiden tot een race naar de bodem, waar werknemers het slachtoffer van worden.”
Telegraaf 28.12.2020 De Tweede Kamer maakt zich zorgen over de onmacht van het parlement over de Brexit-deal die er sinds een paar dagen ligt. Verschillende partijen zijn kritisch over het feit dat de Kamer en andere nationale parlementen geen goedkeuring hoeven te geven aan het akkoord.
Een deel van de Tweede Kamer kwam maandag terug van reces voor een debat met minister Blok (Buitenlandse Zaken) over de Brexit-deal. Het gaat hier om een zogenoemde ’EU only-deal’. Dat betekent dat nationale parlementen gepasseerd worden bij het goedkeuren van het akkoord. Dat recht is voorbehouden aan de nationale regeringen en het Europees Parlement. Blok geeft dinsdag schriftelijk formeel akkoord namens Nederland.
Het feit dat de Kamer hierin geen stem heeft, zit CDA, SGP, 50Plus, CU en SP niet lekker. „Het EU only-akkoord lijkt te zijn ingegeven door angst”, zegt SP-Kamerlid Renske Leijten. „Angst voor parlementen, die de goedkeuring aan het akkoord zouden kunnen vertragen.”
’4 minuten om onze mening te geven’
Ook de snelheid waarmee het akkoord, dat op kerstavond werd aangekondigd en de dag erna gepubliceerd en verspreid, stuit op weerstand. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt spreekt van „het meest vervelende kerstcadeautje dat ik ooit heb gehad.” Ook SGP’er Roelof Bisschop is ontevreden. „Het VK heeft 47 jaar deel uitgemaakt van de EU, het Brexitproces ruim 4 jaar geduurd en wij krijgen nu per partij ongeveer 4 minuten om onze mening te geven.”
Verschillende partijen willen de optie openhouden om nog op afspraken terug te kunnen komen. Een voorwaardelijke inwerkingtreding van het verdrag bijvoorbeeld, zodat er later nog aan de details gesleuteld kan worden.
Handel is een exclusieve bevoegdheid van de EU. Maar andere sectoren, zoals transport, milieu en visserij, vallen onder de zogenoemde ’gemengde bevoegdheid’. Dat betekent dat het per situatie kan verschillen of de nationale parlementen erover gaan, of de EU. Er had hier ook voor een gemengd akkoord gekozen kunnen worden, houden Kamerleden Blok voor.
Haast
De minister erkent dat het niet de meest ideale uitkomst is. Hij noemt het huidige akkoord het ’maximaal haalbare onder de omstandigheden’, en wijst erop dat er unanimiteit door regeringen en Europees Parlement nodig is. Maar de kans dat er inhoudelijk nog iets verandert, is niet groot, „omdat je dan het hele breiwerk uit elkaar trekt”, aldus Blok.
Verschillende partijen willen van de minister weten hoe hij tegenover een gemengd akkoord had gestaan. „De democraat in mij zegt dat als er instemming kan zijn van alle 27 parlementen, dat je dat altijd moet doen”, aldus Blok. Maar omdat de Brexit vanaf 1 januari al een feit is, is er haast geboden, stelt hij. „Voor Nederland, voor onze bloemensector, voor onze vissers, telt elke dag.”
Omdat ons land de derde handelspartner is van het Verenigd Koninkrijk is ons belang veel groter dan dat van andere landen, meent Blok. Omdat het een EU only-verdrag is, kan het op sommige punten vanaf januari al tijdelijk in werking treden. „Was het geen EU only-deal geweest, dan was er op die punten een harde Brexit geweest”, aldus Blok.
AD 28.12.2020 Terwijl de ambassadeurs van EU-lidstaten besloten de procedure te beginnen om het donderdag op het nippertje gesloten handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie morgen goed te keuren, tonen Kamerleden zich kritisch over de deal. Zij zetten vraagtekens bij het feit dat de nationale parlementen zich niet hoeven te buigen over het akkoord.
De Tweede Kamer onderbreekt het reces vandaag om zich urenlang over de nieuwe afspraken te buigen. In een technische briefing met ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken bleek al dat een aantal partijen zich voor het blok gezet voelt. In elk geval regeringspartijen VVD, CDA, ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks en SGP willen opheldering over de gang van zaken.
Het gesloten akkoord is een zogeheten EU-only-akkoord, wat wil zeggen dat alleen de lidstaten via de Europese Raad en het Europees Parlement ermee in moeten stemmen. Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: soms gaan de lidstaten daar zelf over, soms de EU.
Snelheid
De onderhandelaars hadden volgens ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken het mandaat om te kiezen tussen een gemengd akkoord, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een EU-only-akkoord – ook nog op het laatste moment. Er is voor het laatste gekozen omdat op 1 januari 2021 de overgangstermijn afloopt en snelheid geboden was.
De Kamer wilde weten wat er anders wordt als er toch voor zo’n gemengd akkoord wordt gekozen. Dat zou betekenen, zei juridisch adviseur Thomas Beukers van Buitenlandse Zaken, dat het VK en de EU terug moeten naar de onderhandelingstafel om het akkoord aan te passen. Als afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden uitgevoerd, zou er daarbij op 1 januari een ‘gat vallen’, stelde hij. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
De Kamer is bang dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord de nationale parlementen weer buitenspel gezet kunnen worden. Uit een advies van de juridische dienst van de Europese Raad zou blijken dat zo’n akkoord dat door de EU wordt gesloten niet zorgt voor de verplichting om dat bij volgende akkoorden weer te doen. Dat advies is echter alleen mondeling gegeven en dat Kamer wil dat dit juridische advies op schrift gezet wordt. ,,Het is een politieke keuze die in dit unieke geval is gemaakt”, aldus Jochem Wiers, hoofd van de brexittaskforce.
Sneltreinvaart
De afspraken over de toekomstige samenwerking tussen het VK en de EU zijn in sneltreinvaart gemaakt. Normaal duren dergelijke onderhandelingen jaren, dit keer moest het binnen één jaar omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afliep. In de oorspronkelijke plannen zou het akkoord eind oktober af moeten zijn zodat het VK en de EU genoeg tijd hadden om het akkoord te bespreken en ermee in te stemmen.
Nu gebeurt dat met stoom en kokend water: vandaag gaven de ambassadeurs van de lidstaten het groene licht om met de schriftelijke procedure te beginnen die zou moeten leiden tot de goedkeuring van het verdrag en woensdag buigt het Britse parlement zich in één dag over de deal. Op 1 januari treedt het dan alvast in werking, in afwachting van goedkeuring van het Europees Parlement. Die heeft daar nog tot 28 februari 2021 de tijd voor.
AD 28.12.2020 Het Nederlandse parlement heeft niets te zeggen over het akkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag te elfder ure sloten. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken noemt dat ‘heel ongemakkelijk’, maar stelt dat het in het economisch belang van Nederland is dat er snel wordt ingestemd met de deal.
De Tweede Kamer is blij met het akkoord, maar toonde zich vandaag in een ingelast brexitdebat – middenin het kerstreces – kritisch dat alléén de lidstaten en het Europees parlement het akkoord over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU moeten goedkeuren. De 27 nationale parlementen hoeven niet in te stemmen. ,,Het voorkomen van een no deal gaat ten koste van het democratisch proces in nationale parlementen”, concludeerde ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf. Een ‘ordinaire machtsgreep’ van de EU, vond PVV’er Emiel van Dijk.
In een technische briefing hielden ambtenaren van Buitenlandse Zaken kritische Kamerleden van coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie en oppositiepartijen SP, GroenLinks, PVV en SGP eerder op de dag voor dat er op 1 januari ‘een gat’ zou ontstaan als de afspraken niet door de EU, maar door de lidstaten zelf moeten worden goedgekeurd. Dat zou hetzelfde effect hebben als een no deal-brexit.
Versgoederen
,,Wij willen dat op 1 januari onze vissersboten kunnen uitvaren. Wij hebben veel exporteurs van versgoederen – bloemen, fruit – voor wie elke dag telt.” Volgens minister Blok zou het desastreus zijn als met de inwerkingtreding van de deal gewacht moet worden tot de 27ste lidstaat instemt. Nederlandse vissers zouden dan ‘met een knoop in de maag’ langs de kade staan, aldus de VVD-bewindsman.
De onderhandelaars konden ervoor kiezen om een gemengd akkoord te sluiten, waarbij nationale parlementen ook inspraak hebben, of een zogeheten EU-only-akkoord. Op het laatste moment werd voor de laatste optie gekozen omdat de overgangstermijn op 1 januari 2021 afloopt en snelheid geboden was. ,,Ik had graag meer tijd gehad”, stelde Blok. ,,Dat is ons niet gegeven.”
De deal had eind oktober al af moeten zijn om genoeg tijd te hebben voor instemming. Maar deadlines ‘vergleden’ telkens, stelde Blok. ,,En dan werd besloten toch door te onderhandelen.” Dat was ‘verstandig’. ,,Dit is zoveel beter dan het alternatief van geen akkoord.”
‘Geen recht aan democratie’
SP-Kamerlid Renske Leijten was ‘niet overtuigd’ door Bloks argumenten. Ze benadrukte dat er normaal gesproken vier maanden wordt uitgetrokken voor ratificatie van handelsverdragen. ,,Dat moet nu in minder dan een week. Dat doet geen recht aan het verdrag en geen recht aan de democratie.”
Veel partijen zijn bang dat de komende weken blijkt dat er in het 1246 pagina’s tellende document (exclusief bijlagen) fouten zitten en dat straks sprake is van oneerlijke concurrentie tussen het VK en de EU omdat regels anders worden uitgelegd. ,,Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, vroeg CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zich af.
SGP-Kamerlid Roelof Bisschop vergeleek het langdurige proces van de brexit met de korte tijd waarmee het akkoord met stoom en kokend water moet worden goedgekeurd. ,,Het VK was 47 jaar lid van de EEG dan wel de EU, de brexitonderhandelingen duurden zo ongeveer 4 jaar en 7 maanden. Wij krijgen twee keer 47 uur de tijd om ons standpunt te bepalen en nu krijgen we in dit debat 4,7 minuten om onze visie te geven.”
“Wat gebeurt er als we morgen of overmorgen iets ontdekken waar wij enorm veel last van krijgen?”, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Juridisch ingewikkeld
Het is gebruikelijk dat handelsakkoorden door de EU worden gesloten, maar de brexitdeal gaat over meer dan alleen handel. Daarin worden ook afspraken gemaakt over milieu, vervoer, justitie- en politiesamenwerking en industrie. Bij die onderwerpen is het juridisch ingewikkelder: deels gaan de lidstaten daar zelf over, deels de EU.
De Kamer vreest daarom dat deze deal zorgt voor precedentwerking: dat bij een volgend akkoord, de nationale parlementen opnieuw buitenspel kunnen worden gezet. Volgens de juridische dienst van de Europese Raad is dat niet zo. Voor Blok is dat ‘cruciaal’. ,,Dit schept geen precedent, want dat is onwenselijk.”
De lidstaten van de EU beslissen morgen over goedkeuring van de deal, nadat de EU-ambassadeurs daarvoor vandaag al het groene licht gaven, en het Britse parlement doet dit woensdag. Op 1 januari treedt het akkoord dan voorlopig in werking. Het Europees Parlement stemt uiterlijk 28 februari over het brexitakkoord.
Akkoord of niet, het brexitbeest blijft (nog even)
Het brexitbeest verdwijnt niet nu er een akkoord is over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie en de gevreesde no deal waar het kabinet al tijden voor waarschuwt is afgewend. Het blauwe pluizige monster, dat in februari 2019 voor het eerst opdook, zal na 1 januari nog te zien zijn. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wil ‘Brexie’ gebruiken om burgers en bedrijven te informeren over wat er na januari verandert. De campagnes lopen door tot zeker ‘medio februari’, zegt een woordvoerder. Of het brexitbeest daarna ook nog wordt ingezet, wordt pas na die datum besloten.
MSN 28.12.2020 Dat de Europese Unie een handelsakkoord heeft gesloten met de Britten is goed nieuws, vindt de Tweede Kamer. Maar de manier waarop dit is gebeurd, verdient volgens veruit de meeste partijen geen schoonheidsprijs. Het is bijvoorbeeld tegen het zere been van de Kamer dat er tot een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten (zoals de Kamer zelf) niet officieel mee hoeft in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?” Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen de EU dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
Ook de ChristenUnie, SGP en GroenLinks balen van de “politieke keuze” voor zo’n overeenkomst. Een brexit zonder handelsafspraken moest koste wat het kost voorkomen worden, en dat ging “ten koste van de democratische controle vanuit de nationale parlementen”, zegt CU-Kamerlid Stieneke van der Graaf. Ze baalt ervan dat de Kamer nu “onder stoom en kokend water” bijeen moet komen omdat voor een andere procedure is gekozen.
Angst
“Dat lijkt te zijn ingegeven uit angst”, zegt SP-Kamerlid Renske Leijten over de ‘EU only’-vorm. “Angst voor parlementen van lidstaten die mogelijk zouden vertragen. Welke reden zou er anders voor kunnen zijn dan angst voor nationale democratieën?” Zij vraagt zich af waarom niet is gekozen om het verdrag bijvoorbeeld voorwaardelijk in werking te laten treden, om nationale parlementen zo meer tijd te geven zich over het akkoord te buigen.
Net als Bosman vreest Leijten dat de Kamer bij de invulling en verdere uitwerking van het akkoord niet altijd iets te zeggen heeft. “Staan we dan buitenspel?” vraagt ze aan minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken. “Want ja, u heeft getekend bij het kruisje.”
Ongemakkelijk
Blok vindt het “heel ongemakkelijk” dat het parlement niet alle details van het omvangrijke akkoord kan doorgronden, zeker omdat ‘nee’ zeggen “heel grote consequenties” heeft. De minister had liever gezien dat eerst de parlementen van alle 27 lidstaten eerst instemming zouden geven. Maar vanwege de tijdsdruk is dat nu niet mogelijk en gaat het akkoord voorlopig in werking.
Nadat het Europees Parlement akkoord is gegaan, komt er nog een tweede moment voor instemming. Blok erkent wel dat er dan waarschijnlijk geen mogelijkheid meer is tot “substantiële wijzigingen”. Het gaat dan meer om eventuele technische aanpassingen.
Hoewel de partijen positief zijn dat er een deal is, blijven er ook inhoudelijk nog veel vragen over. De ChristenUnie en SGP vroegen naar de gevolgen voor Nederlandse vissers. Ook over de spelregels voor EU-bedrijven ten opzichte van Britse bedrijven waren nog veel vragen.
MSN 28.12.2020 Maandag wordt in de Tweede Kamer gedebatteerd met minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) over de brexitdeal waar het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie afgelopen donderdag overeenstemming over bereikten. Voorafgaand worden de Kamerleden die deelnemen aan het debat bijgepraat over de details van het akkoord tijdens een technische briefing.
Er is haast geboden voor de Tweede Kamer. Aanstaande dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend kan worden. Blok schreef in een brief aan de Tweede Kamer van zondag het te betreuren dat de overeenstemming tussen het VK en de EU pas zo laat bereikt werd. Daardoor is er nu weinig tijd om het goedkeuringsproces voor te bereiden. Op 31 december loopt de overgangsperiode af en als er voor die tijd geen akkoord is, wordt een ‘no-deal’ scenario werkelijkheid.
De minister schreef dat de deal die er nu ligt “het hoogst haalbare” is, maar dat de inzet in eerste instantie toch echt ambitieuzer was. Wel zijn de Nederlandse belangen “goed afgedekt”, aldus Blok.
Een grote horde bleek uiteindelijk de visserij. Daar werd tot op het laatst moeizaam over onderhandeld. Volgens Blok heeft het VK zich hierin hard opgesteld. Door de gemaakte afspraken mogen Nederlandse vissers nog maar een kwart minder vissen in Britse wateren dan eerder. Dit leidt tot waarschijnlijk honderden miljoenen euro’s schade voor hen. De minister begrijpt de teleurstelling hierover in de vissector.
Donderdag was Blok net als premier Mark Rutte en minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel) blij met het bereikte akkoord. Ook in het Europees Parlement werd met opluchting gereageerd, hoewel verschillende parlementariërs benadrukten dat veel details uit het ruim 2000 pagina’s tellende document nog niet bekend zijn. Die moeten dus eerst grondig bestudeerd worden, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring, zei onder meer de Nederlandse PvdA-Europarlementariër Kati Piri toen.
NU 28.12.2020 Met nog maar een paar dagen te gaan voordat de overgangsperiode is afgelopen, roept de Britse overheid bedrijven maandag op zich nu toch echt voor te bereiden op de Brexit. De meerderheid van de bedrijven zou er al wel klaar voor zijn.
Op 31 december om 23.00 uur (lokale tijd) is de transitieperiode ten einde en is de Brexit ook economisch gezien een feit. Ondanks de afspraken in de Brexit-deal die afgelopen donderdag rondkwam, betekent dit dat er veel administratie gedaan moet worden bij bedrijven die handel drijven over de grens.
“De deal is een feit, maar grote veranderingen gaan gepaard met uitdagingen en kansen”, zei de Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove in een verklaring. Britse bedrijven moeten zich opmaken voor het echte vertrek uit de douane-unie van de Europese Unie, vervolgde hij. Gove: “Bedrijven en burgers moeten zich voorbereiden en er is nog heel weinig tijd om dat te doen.”
MSN 28.12.2020 Met nog maar een paar dagen te gaan voordat de overgangsperiode is afgelopen, roept de Britse overheid bedrijven maandag op zich nu toch echt voor te bereiden op de Brexit. De meerderheid van de bedrijven zou er al wel klaar voor zijn.
Op 31 december om 23.00 uur (lokale tijd) is de transitieperiode ten einde en is de Brexit ook economisch gezien een feit. Ondanks de afspraken in de Brexit-deal die afgelopen donderdag rondkwam, betekent dit dat er veel administratie gedaan moet worden bij bedrijven die handel drijven over de grens.
“De deal is een feit, maar grote veranderingen gaan gepaard met uitdagingen en kansen”, zei de Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove in een verklaring. Britse bedrijven moeten zich opmaken voor het echte vertrek uit de douane-unie van de Europese Unie, vervolgde hij. Gove: “Bedrijven en burgers moeten zich voorbereiden en er is nog heel weinig tijd om dat te doen.”
MSN 28.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk wil na het sluiten van een handelsovereenkomst met de Europese Unie de komende tijd nog meer handelsdeals gaan tekenen. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab staan nu de Verenigde Staten, Australië en landen in de Aziatische regio op de agenda.
Volgens Raab biedt die laatste regio enorme groeikansen voor de toekomst. De Britse premier Boris Johnson gaat volgens hem in januari ook op bezoek in India om de economische banden met het land aan te halen.
Op dinsdag moet een vrijhandelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en Turkije worden getekend, verklaarde handelsminister Liz Truss zondag. Vorig jaar was de handel tussen beide landen omgerekend bijna 21 miljard euro waard.
MSN 28.12.2020 De handelsdeal die vorige week werd gesloten met de Europese Unie is een nieuw begin van de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en het landenblok. Dat zei de Britse premier Boris Johnson, na afloop van een telefonisch gesprek met EU-president Charles Michel.
Londen en Brussel bereikten vorige week donderdag een handelsakkoord. Johnson sprak van soevereine gelijkheid tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk en zei uit te kijken naar ratificatie van de overeenkomst en samenwerking bij gezamenlijke prioriteiten zoals klimaatverandering.
Eerder op de dag werd bekend dat de EU-ambassadeurs van de 27 lidstaten hebben ingestemd met de brexitdeal.
NU 28.12.2020 Ambassadeurs van de lidstaten van de Europese Unie hebben maandag goedkeuring gegeven aan de voorlopige versie van de Brexit-deal. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter. Het akkoord gaat op 1 januari 2021 in.
Volgens de woordvoerder hebben de ambassadeurs unaniem beslist om het voorlopige akkoord groen licht te geven. Dinsdagmiddag moet de formele goedkeuring van de EU-lidstaten volgen.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om de donderdag gesloten Brexit-deal goed door te nemen.
Het parlement stemt er pas in het nieuwe jaar over, terwijl de Britten al op 1 januari de EU verlaten. Met de tijdelijke regeling moeten onnodige problemen worden voorkomen. Het Verenigd Koninkrijk moet het akkoord zelf ook nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december bijeen.
Donderdag werd na negen maanden onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Daarin zijn regels vastgelegd voor de handel tussen beide partijen.
Het moet zorgen voor een soepel vertrek van de Britten uit de EU. Weliswaar is het VK al op 31 januari 2020 uit de EU gestapt, maar tot 31 december is nog sprake van een overgangstermijn.
Brexit-deal bereikt: Von der Leyen opgelucht, Johnson vol lof
NOS 28.12.2020 Alle EU-lidstaten staan achter het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk na de brexit. De lidstaten werden het eens tijdens een bijeenkomst van EU-ambassadeurs, zegt een woordvoerder van Duitsland dat nu voorzitter is van de Unie.
“Groen licht”, zei de woordvoerder. “De ambassadeurs hebben unaniem hun goedkeuring gegeven aan de handelsovereenkomst tussen de EU en het VK die op 1 januari 2021 ingaat.” Nu hebben de ministers van de EU-landen tot morgenmiddag 15.00 uur om de afspraken goed te keuren.
Met dat akkoord kan er tijdelijk tariefvrij worden gehandeld tussen de EU en het VK nadat de Britten de Europese interne markt hebben verlaten.
Akkoord zonder kritiek
“De lidstaten zijn zonder enig punt van kritiek akkoord gegaan”, zegt correspondent Sander van Hoorn op NPO Radio 1. “Ze hebben zonder blikken of blozen getekend. Dat is vooral de verdienste van Michel Barnier, die de onderhandelingen voor de EU deed. Hij heeft het Europees Parlement en alle hoofdsteden op de hoogte gehouden van de onderhandelingen. Daardoor kwamen ze niet voor verrassingen te staan.”
Het Britse Lagerhuis moet nog instemmen met het akkoord. De verwachting is dat dat woensdag gebeurt. Ook het Europees Parlement (EP) moet nog goedkeuring geven. Dat gebeurt waarschijnlijk in februari. Tot die tijd is er een voolopige regeling zodat er geen handelstarieven gaan gelden.
De Europese Commissie heeft die voorlopige regeling tot 28 januari voorgesteld zodat het EP de tijd heeft om het handelsakkoord goed door te nemen. De EU en het VK zijn het op 24 december eens geworden over het handelsakkoord zonder dat het EP de tijd had om het meer dan tweeduizend pagina’s tellende document te kunnen doornemen.
Ook hier verwacht Van Hoorn niet dat het EP voor verrassingen komt te staan en het akkoord gewoon zal ondertekenen.
MSN 28.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de Brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
Maandag debatteerde De Tweede Kamer over het Brexit-akkoord. Die was op zich positief over het handelsakkoord met de Britten. Maar de Kamer vindt het niet prettig dat er een type akkoord is gekomen waar de parlementen van lidstaten niet officieel mee hoeven in te stemmen.
“Op het einde hebben we een deal waarbij we ons afvragen: hoe ga je in de toekomst verder met die zaken die in het verdrag zijn vastgelegd”, zegt VVD’er André Bosman hierover. “Waar komt het Nederlandse parlement nog aan bod om daarover te spreken?”
Het besluit om voor een ‘EU only’-deal te kiezen, waarbij alleen het Europees Parlement dus moet instemmen en niet de nationale parlementen, is onder tijdsdruk genomen. Bosman wil meer zekerheid dat dit in toekomstige gevallen niet nog eens zomaar gebeurt.
1. Goederen: geen importtarieven, afhankelijk van herkomst goederen
De Europese Unie en het VK heffen in principe geen invoertarieven op elkaars producten. Hierbij is de herkomst van producten wel van belang.
Bedrijven die goederen exporteren vanuit de EU of het VK moeten bepalen of een product geproduceerd is op een locatie die onder de regels van de handelsovereenkomst valt. De grens ligt op 60 procent van de productinhoud. Als het gaat om pure wederuitvoer van producten die buiten de EU of het VK zijn geproduceerd kunnen afwijkende regels gelden.
Dit alles betekent sowieso: extra papierwerk en administratiekosten voor importeurs en exporteurs die kostprijsverhogend werken.
Voor specifieke sectoren als landbouwproducten, medicijnen en chemische producten komen er aanvullende bepalingen met betrekking tot certificatie en labels die gebruikt moeten worden om producten onder de tariefvrije bepalingen te laten vallen.
2. Staatssteun en gelijk speelveld
Als er onenigheid is over mogelijke oneerlijke concurrentie, bijvoorbeeld vanwege staatssteun, dan mogen van beide kanten invoerbeperkingen worden doorgevoerd.
Daarnaast zijn er minimumafspraken over regels met betrekking tot arbeidsomstandigheden en milieueisen. Over vier jaar komt er een herevaluatie waarbij gekeken wordt of de afspraken voor beide partijen werkbaar zijn.
3. Oplossing van conflicten: arbitragepanel
Als één van beide partijen het idee heeft dat er sprake is van oneerlijke handelspraktijken kan dit worden aangekaart bij een arbitragecomité dat door de EU en het VK samen wordt opgezet.
4. Visserij: kwart minder voor Europese vissers
Gedurende een overgangsperiode van 5,5 jaar mogen vissers uit de EU 25 procent minder vis vangen in Britse wateren. Daarna moet een nieuwe quota-systeem worden afgesproken.
Dienstverlening is goed voor ruim 40 procent van de Britse export naar de EU, waarbij vooral de financiële sector van groot belang is. Hierover zijn geen aparte afspraken gemaakt.
Gevolg is dat financiële instellingen die vanuit het VK werken, geen automatische toegang meer hebben tot de Europese markt. Om bepaalde activiteiten te kunnen uitvoeren, moeten financiële instellingen operaties hebben binnen EU-landen.
Ook is er geen automatische wederzijdse erkenning meer van diploma’s voor bijvoorbeeld artsen, ingenieurs en architecten. Dit werpt extra obstakels op voor arbeidsmigranten.
MSN 28.12.2020 Ambassadeurs van de lidstaten van de Europese Unie hebben maandag goedkeuring gegeven aan de voorlopige versie van de Brexit-deal. Het gaat om een tijdelijke goedkeuring tot 28 februari, zo meldt de woordvoerder van het Duitse EU-voorzitterschap op Twitter. Het akkoord gaat op 1 januari 2021 in.
Volgens de woordvoerder hebben de ambassadeurs unaniem beslist om het voorlopige akkoord groen licht te geven. Dinsdagmiddag moet de formele goedkeuring van de EU-lidstaten volgen.
De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het Europees Parlement de tijd te geven om de donderdag gesloten Brexit-deal goed door te nemen.
Het parlement stemt er pas in het nieuwe jaar over, terwijl de Britten al op 1 januari de EU verlaten. Met de tijdelijke regeling moeten onnodige problemen worden voorkomen. Het Verenigd Koninkrijk moet het akkoord zelf ook nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december bijeen.
Donderdag werd na negen maanden onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Daarin zijn regels vastgelegd voor de handel tussen beide partijen.
Het moet zorgen voor een soepel vertrek van de Britten uit de EU. Weliswaar is het VK al op 31 januari 2020 uit de EU gestapt, maar tot 31 december is nog sprake van een overgangstermijn.
MSN 28.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
De regeringsleiders hebben nog niet officieel ingestemd met het akkoord. De EU-ambassadeurs hebben in feite het startschot gegeven voor een schriftelijke procedure die dinsdagmiddag om 15.00 uur afloopt. Als de Raad (van regeringsleiders) dan ook instemt met het akkoord, wordt ook besloten tot voorlopige toepassing aan Europese zijde.
Voorlopige regeling
Het Europees Parlement (EP) moet het akkoord namelijk ook nog goedkeuren. Omdat dat pas volgend jaar gebeurt, was er een voorlopige regeling nodig om te verzekeren dat er geen handelstarieven zouden gaan gelden. De Europese Commissie heeft een voorlopige regeling tot 28 februari voorgesteld om het EP de tijd te geven om het handelsakkoord goed door te nemen.
Ook de Britten moeten het akkoord nog ratificeren. Het Britse parlement komt daarvoor op 30 december weer bijeen.
MSN 29.12.2020 De lidstaten van de Europese Unie hebben groen licht gegeven voor het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk voor na de brexit, meldt een woordvoerder. Dat akkoord zal vanaf 1 januari van kracht zijn.
EU-ambassadeurs kwamen maandag in Brussel bij elkaar om het akkoord te bespreken. Het akkoord voorziet erin dat er tijdelijk tariefvrij gehandeld kan blijven worden tussen de EU en het VK nadat het per nieuwjaar de Europese interne markt verlaat.
MSN 28.12.2020 Het Brexit-akkoord dat er nu ligt is volgens minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken “het hoogst haalbare”, hoewel hij niet ontkent dat de inzet van Nederland “ambitieuzer” was. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Toch zijn de Nederlandse belangen wel “goed afgedekt”, aldus Blok.
Deels door de harde opstelling van het Verenigd Koninkrijk tijdens de onderhandelingen, zat er niet meer in dan dit akkoord.
Vooral over de visserij werd tot het laatste moment hard onderhandeld, met als resultaat dat Nederlandse vissers minder mogen vangen in Britse wateren. Blok snapt dat de visserijsector hierover teleurgesteld is.
Tegenover Het Financiële Dagblad raamt de organisatie van Nederlandse kottervissers, VisNed, de schade van de Brexit-deal op 300.000 tot 400.000 euro per kottervisser.
Voor de komende tien jaar komt dat neer op een een schadepost van “minstens 320 miljoen euro” voor Nederlandse vissers, schat de Redersvereniging voor de Zeevisserij. Belangrijk punt voor de vissers is ook dat het Brexit-akkoord voor de visserij maar voor vijfeneenhalf jaar geldt. Daarna moet er weer onderhandeld worden en dat kan leiden tot extra verlies van visquota aan de Britten.
De vissersorganisaties geven tegenover het FD aan al te kijken naar schadevergoedingen, waarvoor de EU een fonds van 5 miljard euro beschikbaar stelt.
Overigens zijn Britse vissers evenmin tevreden over het Brexit-akkoord, zo bleek afgelopen zondag. Zij vinden de termijn van 5,5 jaar voor het behoud van toegang voor vissers uit de Europese Unie te lang.
Blok tevreden over Brexit-afspraak over gelijk speelveld
Minister Blok geeft verder aan wel tevreden te zijn over verschillende andere punten van het Brexit-akkoord, zoals het gelijke speelveld op de markt. Ook vindt hij het positief dat de EU en het VK blijven samenwerken om criminaliteit te bestrijden en ze samen blijven optrekken op het gebied van onderzoek en innovatie.
In de Tweede Kamer wordt maandag gedebatteerd over de Brexitdeal, ondanks het kerstreces. Dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend mag worden. Voor het debat maandag wordt de Kamer bijgepraat tijdens een technische briefing.
MSN 28.12.2020 Volgens de Nederlandse kottervissers draagt de net voor Kerst rond gekomen Brexit voor €1,6 miljard aan visrechten over van de Europese Unie naar het Verenigd Koninkrijk.
Dat kost de Nederlandse vissers vermoedelijk ruim €300 miljoen. Per kotter komt het neer €300.000 tot €400.000 minder vangstrechten, zeg maar omzet. Volgens de Nederlandse vissers zijn de Europese visserijbelangen in de eindspurt ‘voor de bus gegooid’. Vis is maar een klein onderdeel van de economie (een tiende procent in Nederland) en premier Johnson kon er thuis mooi mee schitteren. Maar de vissers kan zoveel omzetverlies – en over 5 jaar vermoedelijk nog meer – de kop kosten.
Europese Unie en Verenigd Koninkrijk bereiken akkoord over Brexit
Na jarenlange onderhandelingen zijn de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk akkoord over de onderlinge betrekkingen na de Brexit. Vanaf 1 januari 2021 treed het akkoord in werking. Daarmee is een zogenoemde ‘No Deal-Brexit’ op het nippertje afgewend. Het land verlaat de Europese interne markt.
Volgens voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen (CDU), is het akkoord ‘goed en eerlijk’. In een persconferentie donderdagmiddag lichtte zij het akkoord toe, samen met onderhandelaar namens de Europese Commissie, Michel Barnier. Het onderhandelingsproces noemde Von Der Leyen ‘taai maar eerlijk’. In het akkoord zouden Europese regels en standaarden zijn gewaarborgd.
Yes, we have done it !!
Juichende Johnson
Het akkoord werd op donderdagochtend voorafgaand aan Kerstmis al verwacht, maar witte rook bleef lang uit. Over afspraken rondom de visserij werd tot op het laatste moment gesteggeld.
Op Twitter reageerde de Britse premier Boris Johnson (Conservatives) euforisch. Hij plaatste een foto waarin hij juichend was te zien met twee opgestoken duimen:
In juni 2016 koos 51.89 procent van de Britse kiezers in een speciaal referendum ervoor de Europese Unie te verlaten. Op 31 januari 2020 trad het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Sindsdien was een transitieperiode van kracht die tot eind 2020 liep. In de afgelopen maanden werd druk onderhandeld over een handelsakkoord.
Volgens een woordvoerder van de Britse regering zijn de beloftes aan de Britten nagekomen met het akkoord. Premier Boris Johnson zei in een persconferentie dat zijn land weer de macht terug heeft over zijn wetten en toekomst. Zowel het Britse parlement als het Europese Parlement moeten nog akkoord gaan met het akkoord.
Kortom, na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag 24.12.2020 eindelijk een brexit-handelsdeal gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen.
Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen;
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
28.12.2020
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
MSN 27.12.2020 Het brexitakkoord dat er nu ligt is volgens minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) “het hoogst haalbare”, hoewel hij niet ontkent dat de inzet van Nederland “ambitieuzer” was. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Toch zijn de Nederlandse belangen wel “goed afgedekt”, aldus Blok.
Deels door de harde opstelling van het Verenigd Koninkrijk tijdens de onderhandelingen, zat er niet meer in dan dit akkoord. Vooral over de visserij werd tot het laatste moment hard onderhandeld, met als resultaat dat Nederlandse vissers minder mogen vangen in Britse wateren. Blok snapt dat de visserijsector hierover teleurgesteld is.
Wel is hij tevreden over verschillende andere punten, zoals het gelijke speelveld op de markt of het Europees fonds ter waarde van 5 miljard euro waar getroffen sectoren een beroep op kunnen doen. Ook vindt hij het positief dat de EU en het VK blijven samenwerken om criminaliteit te bestrijden en ze samen blijven optrekken op het gebied van onderzoek en innovatie.
In de Tweede Kamer wordt maandag gedebatteerd over de brexitdeal, ondanks het kerstreces. Dinsdag moeten alle regeringsleiders van de EU-lidstaten namelijk laten weten of het akkoord namens hen ondertekend mag worden. Voor het debat maandag wordt de Kamer bijgepraat tijdens een technische briefing.
MSN 27.12.2020 De EU blies iets minder hoog van de toren, maar in de woorden van voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen klonk wel degelijk triomf door: „We hebben een eerlijke en evenwichtige overeenkomst gesloten, die onze Europese belangen zal beschermen.”
De vraag is natuurlijk wie er gelijk heeft, Boris of Ursula. Helaas is het antwoord op die vraag vrij saai: Geen van beiden. Want voor zoiets groots als een handelsakkoord is het onvermijdelijk dat beide partijen water bij de wijn doen.
De Britten wilden bijvoorbeeld zelf beslissen hoeveel staatssteun ze bedrijven geven. Dat zag de EU niet zitten, en bedong dat de Britten daar straks niet alleen openheid over moeten geven, maar dat er bovendien sancties komen als er te veel geld van de overheid wordt uitgedeeld.
Op haar beurt moesten de EU-onderhandelaars accepteren dat de Britten het Europees Hof van Justitie niet meer accepteren als rechter die uitspraak kan doen in geschillen over de naleving van het akkoord.
Een compromis betekent ook dat iedereen die wil, ook wel iets te mopperen heeft. Kijk bijvoorbeeld naar hoe het akkoord is ontvangen in de visserij. „We zijn in de uitverkoop gedaan”, briesten de Britse vissers nadat het akkoord werd onthuld. Zij vinden dat zij straks veel te weinig vis mogen vangen. Op hun beurt noemde de Nederlandse vissers het akkoord „een grote aderlating”, omdat zij een kwart van hun visquotum moeten inleveren om na 31 december in Britse wateren te blijven vissen.
Hebben Boris Johnson en Ursula von der Leyen dan ongelijk wanneer ze zeggen dat het akkoord een overwinning is? Nee, want zonder akkoord zou de economische schade nog veel groter zijn. En voor de verhouding tussen Brussel en Londen was het ook heel slecht nieuws geweest.
Want hoe je het ook wendt of keert, ook na Brexit ligt het Verenigd Koninkrijk bij de EU om de hoek. De Britten importeren ongeveer de helft van hun voedsel uit de EU, en 45 % van de de Britse export gaat naar EU-landen. Niemand was dus gebaat bij een vechtscheiding. Dan nog liever een regeringsleider die een bescheiden akkoord mooier probeert te verkopen, om de lieve vrede te bewaren.
MSN 27.12.2020 Voor Nederland exportland is het ergste Brexitscenario voorkomen, met het handelsakkoord tussen Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk dat op kerstavond werd gesloten. Dure importtarieven zijn in principe van de baan en verdere chaos aan de Britse grens is minder waarschijnlijk geworden.
Maar van business as usual is in de handel met het VK geen sprake na 1 januari, wanneer het akkoord voorlopig in werking treedt – formele ratificatie door onder meer het Europees Parlement volgt later. Formaliteiten bij invoer, uitvoer en bij zakelijk verkeer keren terug. En een ingewikkeld systeem van geschillenbeslechting tussen EU en VK maakt de economische relatie met de Britten minder voorspelbaar dan nu.
Dat is de conclusie na ruwe lezing van het akkoord van 1.246 pagina’s (exclusief losse verklaringen) dat zaterdag werd gepubliceerd. Welke precieze effecten de deal zal hebben op de handel, is nog niet met zekerheid te zeggen. De details van de zogeheten ‘Handels-en Samenwerkingsovereenkomst’ zullen de komende dagen druk worden bestudeerd en geïnterpreteerd, ook door ondernemersorganisaties. En veel hangt af van de praktische omgang met de nieuwe regels door Britse en EU-autoriteiten.
Voor het Nederlandse bedrijfsleven staat veel op het spel, zoveel is zeker. 22.500 grotere Nederlandse bedrijven exporteerden vorig jaar goederen naar het VK, volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Een op de drie bedrijven die goederen van eigen makelij exporteren, kent het VK als afzetmarkt. Nederland verdiende vorig jaar 28,3 miljard euro aan de export van goederen naar het VK, aldus het CBS. Dat is 3,5 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product. Alleen aan de export naar Duitsland verdient Nederland meer.
Wat biedt het akkoord Nederlandse bedrijven wel – en wat niet – op basis van wat we nu kunnen overzien?
1 Handel met het VK blijft tariefvrij, tenzij er conflicten komen
„Invoerrechten op alle goederen met oorsprong uit de andere partij [in het verdrag] worden verboden”, staat in de tekst. Dat is goed nieuws voor Nederlandse bedrijven die exporteren naar of importeren uit het VK. Zonder vrijhandelsakkoord tussen EU en VK zou handel gaan plaatsvinden onder de minimale regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Exportbedrijven zouden dan Britse douaneheffingen moeten gaan betalen.
Bijvoorbeeld: 8 procent op verse cherrytomaten uit het Westland, 44 Britse pond per 100 kilo bevroren karkassen van varkens. In sommige gevallen zouden daar bovendien quota bij komen: een maximum aan het totale volume dat de EU mag afzetten in de VK. Importbedrijven zouden EU-heffingen zouden gaan betalen, bijvoorbeeld zo’n 10 procent op textiel.
EU en VK kiezen nu voor ‘nul tarieven, nul quota’. Er is alleen één ‘maar’: als de geschillen tussen EU en VK hoog oplopen, kan één van de partijen bij wijze van straf „eenzijdig” tijdelijk invoerheffingen of quota invoeren, staat in het akkoord. Een voorbeeld daarvan is als één van de partijen de andere partij benadeelt met oneerlijke douanecontroles, of wanneer de ene partij de andere verdenkt van ongeoorloofde staatssteun. Een nieuw te vormen ‘arbitragetribunaal’ moet achteraf bepalen of tijdelijke herinvoering van tarieven geoorloofd is.
Dit soort onzekerheid voor bedrijven is binnen de EU-landen geheel uitgebannen – en komt nu dus terug door de Brexit. Hoe vaak dergelijke handelsconflicten tussen EU en VK zullen voorkomen, weten we niet. Dat hangt af van de politiek.
De EU is groter en machtiger dan het VK – maar heeft zij ook ‘gewonnen’ in dit akkoord?
2 Rompslomp aan de grens moet beperkt blijven, maar wordt niet nul
Binnen de Europese Unie is het de combinatie van de interne markt (die productregels binnen de EU gelijktrekt) en douane-unie (die importheffingen in de EU afschaft) die de handel tussen de lidstaten probleemloos maakt. Of je een komkommer of een auto-onderdeel levert aan Oldenzaal of aan Oxford, maakt niets uit.
Tot 1 januari. Want een vrijhandelsakkoord is níét hetzelfde als EU-lidmaatschap. Er komen nieuwe formaliteiten. Hoe dan ook zullen bedrijven na 1 januari bij de douane aangifte moeten doen van uitvoer en invoer, bijvoorbeeld. Daar zitten kosten aan vast. „Elke partij dient spoedig alle vergoedingen en tarieven te publiceren die zij oplegt in verband met invoer of uitvoer”, aldus het akkoord. Hoe streng zal worden gecontroleerd aan de grens, of bij vertrek of aankomst van transporten, zal in de praktijk moeten blijken. De Britten hebben gezegd in het eerste halfjaar soepel te zullen zijn met controles.
EU en VK proberen het bedrijven die regelmatig in-en-uitvoeren in het akkoord makkelijker te maken. Bedrijven met status van Authorised Economic Operator (AEO) hoeven niet steeds langs de douane. EU en VK zullen elkaars AEO-labels erkennen, beloven ze. Veiligheidschecks voor vee en groenten komen in principe terug – al mogen EU en VK eenzijdig besluiten deze niet bij elke zending te doen.
Een lastig punt in de hedendaagse internationale handel vormen zogeheten oorsprongsregels. Als een product deels bestaat uit onderdelen van buiten de EU en/of van buiten de VK, dan mag het voortaan niet zomaar tariefvrij de grens tussen EU en VK over. Denk aan Britse of Duitse auto’s met onderdelen uit Japan. In het akkoord zijn de regels hierover gestroomlijnd, maar of dit in de praktijk soepel zal verlopen, valt te bezien.
3 Garanties tegen oneerlijke Britse concurrentie worden wankeler
VNO-NCW, de belangenclub voor Nederlandse bedrijven, wilde heel graag een handelsakkoord met de Britten – maar niet tegen elke prijs. Het ‘gelijke speelveld’ dat Nederlandse bedrijven in Europa hebben, zou op het spel komen als de Britten wel markttoegang tot de EU zouden krijgen, maar ook de vrijheid om eigen regels te bepalen, vond de koepelorganisatie. Denk aan milieunormen, klimaatregels en arbeidsvoorwaarden. Britse deregulering zou de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven schaden, net als de mogelijkheid van het VK om na 1 januari meer staatssteun te gaan geven.
Het akkoord probeert aan die zorgen – die breed leefden in de EU – tegemoet te komen. Beide partijen beloven bijvoorbeeld arbeids- en sociale bescherming „niet te reduceren” en willen die zelfs „verhogen”.
Gaan de Britten niettemin in de toekomst te ver afwijken van de EU-normen, dan mag de EU terugslaan (of vice versa). Ook als de EU strengere regels opstelt, en de Britten gaan daarin niet mee, dan heeft de EU het recht om „de balans te herstellen” (rebalancing) met restricties op de handel, zoals importtarieven. Het ‘arbitragetribunaal’ moet voorkomen dat dit willekeurig gaat gebeuren, maar hoe dit gaat uitpakken, moet in de praktijk gaan blijken. In elk geval is duidelijk: de garantie van een ‘gelijk speelveld’ voor Nederlandse bedrijven wordt onzekerder door de Brexit.
4 Minder quota en meer onzekerheid voor Nederlandse vissers
Geen sector was de voorbije jaren zo bezorgd over de Britse EU-uittreding als de visserij. Vissers uit Nederland en andere EU-landen mogen nu nog tot 12 mijl (22 kilometer) voor de Britse kust actief zijn, in sommige gevallen mogen ze dichterbij komen. Maar Britse visserijorganisaties en pro-Brexit-politici wilden, als de ‘ketenen van Brussel zijn afgeschud’, vissers uit de EU weren uit een zone tot 200 mijl (370 kilometer). Dit is het gebied dat landen op grond van het zeerecht mogen claimen en dat het VK zonder akkoord ook waarschijnlijk had geclaimd.
Het akkoord verzacht dit Brexit-effect behoorlijk. Onder het akkoord mogen EU-vissers de komende 5,5 jaar in Britse wateren blijven vissen. Wel worden quota stapsgewijs gereduceerd. EU-vissers mogen bijvoorbeeld nu nog 30 procent van de kabeljauw ten westen van Schotland vangen, in 2026 nog maar 19 procent. Daarna bekijken EU en VK elk jaar gezamenlijk de visquota. Dat betekent: elk jaar nieuwe onzekerheid voor de Nederlandse vissers.
MSN 27.12.2020 Het werd gepresenteerd als hét kerstcadeau voor zowel de Europese Unie (EU) als het Verenigd Koninkrijk (VK): het Brexit-akkoord dat net voor kerstavond gesloten werd. Eindelijk kwam er wat meer duidelijkheid over hoe de relatie tussen de EU en de Britten er vanaf 1 januari uit komt te zien.
De inkt van de handtekeningen was nog niet opgedroogd, of iedereen begon te claimen dat ze het onderste uit de kan hadden gekregen. „We hebben de controle over onze wetten en ons lot weer terug” zei de Britse premier Boris Johnson. Voor hem is het extra belangrijk om dit akkoord als winst verkopen. Een deel van zijn achterban zit in het zeer overtuigde Brexit-kamp, en daarvoor moet het niet lijken alsof het Verenigd Koninkrijk te veel heeft toegegeven aan de onderhandelingstafel. Bovendien verandert er voor Britten meer dan voor EU-landen. Wij verliezen 1 handelspartner, zij 27.
De EU blies iets minder hoog van de toren, maar in de woorden van voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen klonk wel degelijk triomf door: „We hebben een eerlijke en evenwichtige overeenkomst gesloten, die onze Europese belangen zal beschermen.”
De vraag is natuurlijk wie er gelijk heeft, Boris of Ursula. Helaas is het antwoord op die vraag vrij saai: Geen van beiden. Want voor zoiets groots als een handelsakkoord is het onvermijdelijk dat beide partijen water bij de wijn doen.
De Britten wilden bijvoorbeeld zelf beslissen hoeveel staatssteun ze bedrijven geven. Dat zag de EU niet zitten, en bedong dat de Britten daar straks niet alleen openheid over moeten geven, maar dat er bovendien sancties komen als er te veel geld van de overheid wordt uitgedeeld.
Op haar beurt moesten de EU-onderhandelaars accepteren dat de Britten het Europees Hof van Justitie niet meer accepteren als rechter die uitspraak kan doen in geschillen over de naleving van het akkoord.
Een compromis betekent ook dat iedereen die wil, ook wel iets te mopperen heeft. Kijk bijvoorbeeld naar hoe het akkoord is ontvangen in de visserij. „We zijn in de uitverkoop gedaan”, briesten de Britse vissers nadat het akkoord werd onthuld. Zij vinden dat zij straks veel te weinig vis mogen vangen. Op hun beurt noemde de Nederlandse vissers het akkoord „een grote aderlating”, omdat zij een kwart van hun visquotum moeten inleveren om na 31 december in Britse wateren te blijven vissen.
Hebben Boris Johnson en Ursula von der Leyen dan ongelijk wanneer ze zeggen dat het akkoord een overwinning is? Nee, want zonder akkoord zou de economische schade nog veel groter zijn. En voor de verhouding tussen Brussel en Londen was het ook heel slecht nieuws geweest.
Want hoe je het ook wendt of keert, ook na Brexit ligt het Verenigd Koninkrijk bij de EU om de hoek. De Britten importeren ongeveer de helft van hun voedsel uit de EU, en 45 % van de de Britse export gaat naar EU-landen. Niemand was dus gebaat bij een vechtscheiding. Dan nog liever een regeringsleider die een bescheiden akkoord mooier probeert te verkopen, om de lieve vrede te bewaren.
MSN 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het resultaat van de Brexit-overeenkomst dat deze week werd behaald.
Britse vissers zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen “uitverkoop heeft gehouden.”
Europese vissers krijgen volgens het akkoord nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, maar mogen wel een kwart minder vis vangen dan voorheen. De Britse vissers vinden dat hun vangstquota echter veel te laag zijn.
Tijdens de Brexit-campagne in 2016 beloofden de voorstanders van Brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
“In de eindfase van de onderhandelingen deed de premier grote concessies, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag,” aldus de zegsman van de Britse vissers.
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal.
“De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal,” aldus directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van de kottervissers vertegenwoordigt.
MSN 27.12.2020 Alle vissers van Europa zijn boos. De EU-vissers omdat ze de komende vijfenhalf jaar 25 procent minder vis mogen vangen in Engelse wateren. De Britse vissers omdat de Europese vissers 75 procent mogen blijven vangen
Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen. Daar blijkt nu weinig van te kloppen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
,,In de eindfase van de onderhandelingen heeft de premier grote concessies gedaan, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag’’, aldus voorzitter Barrie Deas tegen de Britse krant The Guardian.
NOS 27.12.2020 De belangen van Nederland zijn “in voldoende mate afgedekt” in het handelsakkoord dat de Europese Unie heeft gesloten met de Britten. Dat schrijft minister Blok van Buitenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer.
Nederland had een ambitieuzere inzet, aldus de bewindsman. “Maar dit is de hoogst haalbare uitkomst, mede gezien de opstelling van het Verenigd Koninkrijk in de onderhandelingen.” Op de valreep sloten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk afgelopen donderdag een deal over de handelsbetrekkingen na de brexit. Na enkele dagen de tekst te hebben bestudeerd laat Blok vandaag weten wat de regering ervan vindt.
Een positief punt dat wordt genoemd is het hoofdstuk over een gelijk speelveld: “De afspraken in dit akkoord zijn zonder precedent en bieden een goede basis om oneerlijke concurrentie tegen te gaan”. Verder noemt Blok het voor Nederland goed nieuws dat wegtransport beide kanten op “een open markt blijft”.
Visserij
Minder opgetogen is de regering over de visserij-afspraken die “pas op het allerlaatste moment” konden worden gesloten. Nederlandse vissers kunnen voortaan flink minder vis vangen in Britse wateren. In Bloks brief is te lezen dat de Britten zich hard hebben opgesteld in dit dossier.
Blok schrijft dat hij teleurstelling bij vissers begrijpelijk vindt, maar noemt de gemaakte afspraken onvermijdelijk. “Ook voor de visserij is het van belang dat een no-deal is afgewend, omdat zij daarbij gedwongen zou zijn te vissen op een aanzienlijk kleiner oppervlak in enkel de EU-wateren.” De minister schrijft verder dat hij Europese compensatie voor de getroffen vissers verwacht.
Een ander punt dat wordt aangestipt is het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit het Erasmus-uitwisselingsprogramma voor studenten. “Het kabinet betreurt net als verschillende andere lidstaten dat het VK ervoor gekozen heeft niet deel te nemen.” Britse studenten kunnen nu minder makkelijk in de EU gaan studeren en vice versa.
Op het laatste moment
In het algemeen schrijft Blok nog dat hij het betreurt dat de deal pas zo laat is gekomen (enkele dagen voor de deadline). “Liever had het kabinet gezien dat het akkoord ruim voor het einde van de overgangsperiode was bereikt.”
Het Europees Parlement moet het akkoord nog ratificeren, maar kan dat niet meer doen voor 1 januari, als de nieuwe regels in werking treden. Waarschijnlijk stemt het parlement er later in januari over. Tot die tijd is er sprake van een voorlopige toepassing van de regels.
Waarschijnlijk wordt het handelsakkoord morgen besproken in Tweede Kamer.
Telegraaf 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het resultaat van de brexit-overeenkomst over die sector dat deze week werd behaald. Britse vissers zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen ’uitverkoop heeft gehouden.’
Europese vissers krijgen volgens het akkoord nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, maar mogen wel een kwart minder vis vangen dan voorheen. De Britse vissers vinden dat hun vangstquota echter veel te laag zijn. Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
„In de eindfase van de onderhandelingen deed de premier grote concessies, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag”, aldus de zegsman van de Britse vissers.
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat er een brexitdeal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal. „De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal”, aldus directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van de kottervissers vertegenwoordigt.
AD 27.12.2020 Niet alleen de Europese vissers, maar ook de Britse vissers zijn ontevreden met het eindresultaat van de brexit-onderhandelingen. Ze zijn woedend op hun premier Boris Johnson omdat hij in hun ogen ‘uitverkoop heeft gehouden’.
Volgens het akkoord krijgen Europese vissers nog zeker 5,5 jaar toegang tot de Britse wateren, hoewel ze een kwart minder vis mogen vangen dan voorheen. Tijdens de brexitcampagne in 2016 beloofden de voorstanders van brexit nog dat de Britse vissers volledige soevereiniteit over de Britse wateren zouden krijgen. De vissers vinden hun eigen vangstquota nog steeds veel te laag.
De Britse Nationale Federatie van Vissersorganisaties zegt dat de sector is opgeofferd door Johnson. Als voorbeeld noemt de woordvoerder het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de schelvisvangst in de Keltische Zee, waar 80 procent van de vangst in handen van de EU-vloot blijft voor nog eens vijf jaar.
,,In de eindfase van de onderhandelingen heeft de premier grote concessies gedaan, ondanks de retoriek en zijn toezeggingen. Er zal natuurlijk een uitgebreide public relations-oefening plaatsvinden om de overeenkomst af te schilderen als een fabelachtige overwinning, maar het zal door de visserij-industrie gezien worden als een forse nederlaag’’, aldus voorzitter Barrie Deas tegen de Britse krant The Guardian.
Teleurgesteld
Ook de Nederlandse visserijsector reageerde al teleurgesteld over het visserijakkoord. Ze zijn weliswaar opgelucht dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zijn niet gelukkig met de nieuwe vangstquota. Volgens brancheorganisatie VisNed betalen de Europese visserij en zeker de Nederlandse tongvissers een hoge prijs om de komende jaren toegang tot de Britse wateren te behouden.
In totaal wordt voor de gehele Europese Unie zo’n 1,6 miljard euro aan vangstrechten overgedragen aan het Verenigd Koninkrijk. ,,Door de omvang van de Nederlandse visserijsector betekent dit honderden miljoenen verlies aan vangstrechten voor Nederland”, stelt de brancheorganisatie.
NOS 26.12.2020 Het handelsverdrag tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan een soortgelijk verdrag dat de EU met Canada heeft gesloten. Dat heeft de BBC gemeld. De Britse omroep zegt een exemplaar van de deal te hebben ingezien.
De Britse premier Johnson beschreef het last-minute-akkoord donderdag als een vrijhandelsverdrag dat vergelijkbaar is met dat tussen de EU en Canada. Maar de BBC stelt dat de tekst van het volledige akkoord, die nog niet is gepubliceerd, op het eerste gezicht verder gaat dan een deal in “Canadese stijl”.
Het document bestaat uit 1246 pagina’s, inclusief zo’n 800 pagina’s met bijlagen en voetnoten. Een van die bijlagen onthult een compromis over elektrische auto’s, meldt de BBC. De EU wilde alleen van importheffingen afzien voor Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. De invoering van die afspraak wordt nu over zes jaar gefaseerd, en Londen heeft inhoudelijk moeten inleveren.
Natuurrampen
In de deal staan duidelijke toezeggingen om de Britse normen op het gebied van milieu, arbeidsrecht en klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de EU-normen. Maar er is ook afgesproken dat beide partners de overeenkomst “opnieuw in evenwicht mogen brengen” als er in de toekomst “aanzienlijke afwijkingen optreden die de handel kunnen beïnvloeden”.
Ook staat in de deal dat bedrijven in geval van natuurrampen overheidssteun mogen ontvangen. Daarmee kan het huidige coronasteunpakket van de EU voor de luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s overeind blijven.
In de komende dagen zal de hele tekst van de deal worden gepubliceerd. Het Britse parlement debatteert en stemt op 30 december over het akkoord, één dag voor het aflopen van de overgangsperiode.
AD 26.12.2020 Het handelsakkoord na de brexit dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada. Dat meldt de BBC, die zegt te beschikken over de volledige tekst van het akkoord dat Groot-Brittannië en de EU donderdag sloten.
Het document beslaat 1246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijden aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen elk aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
De Britse premier Boris Johnson had donderdag de last-minute overeenkomst omschreven als een ‘jumbo’ vrijhandelsovereenkomst in de trant van die tussen de EU en Canada. De BBC bericht dat op het eerste gezicht de volledige post-brexit-deal verder lijkt te gaan dan een deal in ‘Canadese stijl’.
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. Brussel had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Toezeggingen
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldt de BBC. Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige omvangrijke steunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s, dat is vrijgemaakt vanwege de coronacrisis, intact.
Vandaag, op eerste kerstdag, komen de EU-ambassadeurs bij elkaar om de deal te bespreken. De lidstaten moeten voor 31 december hun goedkeuring afgeven. Het Britse parlement zal op 30 december over de overeenkomst stemmen. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Michael Gove zal de brexitdeal het VK in staat stellen een ‘speciale relatie‘ met de EU te onderhouden.
De handelsovereenkomst maakt het nu mogelijk om het moeilijke en ‘soms lelijke’ brexitproces achter zich te laten en een nieuw, hoopvoller tijdperk in te gaan, aldus Gove in een opiniestuk in The Times vanochtend.
Visserij was tot het laatst één van de grote struikelblokken. Volgens brancheorganisatie VisNed betalen de Europese visserij en zeker de Nederlandse tongvissers een hoge prijs om de komende jaren toegang tot de Britse wateren te behouden. In totaal wordt voor de gehele Europese Unie zo’n 1,6 miljard euro aan vangstrechten overgedragen aan het VK. ,,Door de omvang van de Nederlandse visserijsector betekent dit honderden miljoenen verlies aan vangstrechten voor Nederland”, stelt de brancheorganisatie.
De visserijdeal geldt slechts voor 5,5 jaar, dan moet er opnieuw onderhandeld worden over verdeling en toegang. Dat is een te korte periode, vindt VisNed. Daarmee sluit het zich aan bij de Europese visserijkoepel Eufa die wil dat visserij een vast onderdeel wordt van een groot handelsakkoord.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord na de brexit dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada (CETA).
Dat meldt de BBC die zegt te beschikken over de volledige tekst van het akkoord dat Groot-Brittannië en de EU donderdag sloten.
Het document beslaat 1246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijdes aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen ieder aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
Jumbo
De Britse premier Boris Johnson had donderdag de last-minute overeenkomst omschreven als een „jumbo” vrijhandelsovereenkomst in de trant van die tussen de EU en Canada. De BBC bericht dat op het eerste gezicht de volledige post-brexitdeal verder lijkt te gaan dan een deal in „Canadese stijl.”
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. De EU had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Werknemersrechten
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldde de BBC.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst „opnieuw in evenwicht te brengen” als er in de toekomst „aanzienlijke verschillen” zijn die „de handel kunnen beïnvloeden.”
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige omvangrijke steunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s, dat is vrijgemaakt vanwege de coronacrisis, in tact.
Speciale relatie
Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Michael Gove zal de brexitdeal waarover op het laatste moment is onderhandeld, Groot-Brittannië in staat stellen een „speciale relatie” met de EU te onderhouden. Zo omschrijft het land van oudsher ook zijn nauwe relatie met de VS.
De handelsovereenkomst maakt het nu mogelijk om het moeilijke en „soms lelijke” brexitproces achter zich te laten en een nieuw, hoopvoller tijdperk in te gaan, schreef Gove in een opiniestuk in The Times van zaterdag. Toch, schrijft hij, zullen er vanaf januari nogal wat dingen veranderen en zullen bedrijven zich moeten aanpassen.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben bereikt, gaat verder dan de handelsovereenkomst die de EU heeft met Canada. Dat meldt de Britse omroep BBC, die zou beschikken over de volledige tekst van het akkoord, zaterdag.
Het document bestaat uit 1.246 pagina’s waarvan ongeveer 800 bladzijdes aan bijlagen en voetnoten, aldus de BBC. De pagina’s met juridische tekst bepalen ieder aspect van de handel tussen de Britten en de EU.
Een bijlage onthult een laat compromis over elektrische auto’s, aldus de Britse omroep. De EU had getracht alleen tariefvrije toegang te bieden aan Britse auto’s die voornamelijk met Europese onderdelen zijn gemaakt. Dat zal nu over zes jaar worden gefaseerd, maar is minder genereus dan het VK had gevraagd, stelt de BBC.
Er is een duidelijke toezegging om de normen op het gebied van het milieu, de rechten van werknemers en de klimaatverandering niet te verlagen ten opzichte van de huidige normen en mechanismen om deze te handhaven, meldde de BBC. Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst “opnieuw in evenwicht te brengen” als er in de toekomst “aanzienlijke verschillen” zijn die “de handel kunnen beïnvloeden”.
In het akkoord staat dat bedrijven in geval van natuurrampen financieel ondersteund mogen worden. Daarmee blijft het huidige coronasteunpakket van de EU voor luchtvaart, ruimtevaart, klimaatverandering en elektrische auto’s intact.
MSN 26.12.2020 Het handelsakkoord tussen de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan standaardhandelsovereenkomsten zoals die tussen de EU en Canada, schrijft de Britse publieke omroep BBC.
Het volledige handelsakkoord tussen de EU en de Britten bestaat uit 1246 pagina’s en is pas net online beschikbaar. De BBC zegt dat het al eerder over een kopie beschikte en haalde er een aantal punten uit.
Tweederde van het akkoord bestaat uit bijlagen. De overeenkomst gaat over de onderlinge verhoudingen na 1 januari. Afgelopen februari vertrok het VK uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Coronasteun mag
Volgens de BBC is er onder meer afgesproken dat de beperking om bedrijven staatssteun te geven niet geldt in het geval van bijzondere situaties, zoals natuurrampen.
Dat zou de EU-steun voor onder meer de luchtvaart, ruimtevaart en elektrische auto’s om de effecten van de coronapandemie te bestrijden niet belemmeren.
Gelijke regels voor milieu en werknemers
Belangrijk voor de interne Europese markt is dat er zou zijn afgesproken dat het VK de normen op het gebied van milieu, werknemersrechten en klimaatverandering niet verlaagt.
De EU wil namelijk voorkomen dat bedrijven die in het VK zijn gevestigd een concurrentievoordeel hebben in vergelijking met bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met onder meer milieuregels of het beschermen van werknemers. Bedrijven in de EU moeten zich immers wel aan die regels houden. Dat punt lijkt de EU te hebben binnengehaald.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
Elektrische auto’s
Verder zou de EU alleen elektrische auto’s uit het VK zonder invoerheffing op de markt willen laten komen die voor het grootste deel uit onderdelen uit de EU zijn gemaakt. Dat zou nu geleidelijk in zes jaar moeten worden bereikt.
Wat is afgesproken gaat wel minder ver dan de Britten hadden gevraagd, aldus de BBC.
RTL 26.12.2020 Het handelsakkoord tussen de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk gaat verder dan standaardhandelsovereenkomsten zoals die tussen de EU en Canada, schrijft de Britse publieke omroep BBC.
Het volledige handelsakkoord tussen de EU en de Britten bestaat uit 1246 pagina’s en is pas net online beschikbaar. De BBC zegt dat het al eerder over een kopie beschikte en haalde er een aantal punten uit.
Tweederde van het akkoord bestaat uit bijlagen. De overeenkomst gaat over de onderlinge verhoudingen na 1 januari. Afgelopen februari vertrok het VK uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Volgens de BBC is er onder meer afgesproken dat de beperking om bedrijven staatssteun te geven niet geldt in het geval van bijzondere situaties, zoals natuurrampen.
Dat zou de EU-steun voor onder meer de luchtvaart, ruimtevaart en elektrische auto’s om de effecten van de coronapandemie te bestrijden niet belemmeren.
Belangrijk voor de interne Europese markt is dat er zou zijn afgesproken dat het VK de normen op het gebied van milieu, werknemersrechten en klimaatverandering niet verlaagt.
De EU wil namelijk voorkomen dat bedrijven die in het VK zijn gevestigd een concurrentievoordeel hebben in vergelijking met bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met onder meer milieuregels of het beschermen van werknemers. Bedrijven in de EU moeten zich immers wel aan die regels houden. Dat punt lijkt de EU te hebben binnengehaald.
Maar er is ook een wederzijds recht om de overeenkomst ‘opnieuw in evenwicht te brengen’ als er in de toekomst ‘aanzienlijke verschillen’ zijn die ‘de handel kunnen beïnvloeden’.
Elektrische auto’s
Verder zou de EU alleen elektrische auto’s uit het VK zonder invoerheffing op de markt willen laten komen die voor het grootste deel uit onderdelen uit de EU zijn gemaakt. Dat zou nu geleidelijk in zes jaar moeten worden bereikt.
Wat is afgesproken gaat wel minder ver dan de Britten hadden gevraagd, aldus de BBC.
NOS 25.12.2020 Sinead McLaughlin staat midden op de Peace Bridge in de Noord-Ierse stad Londonderry. Ze wijst naar de overkant van het water. “Zie de heuvels daar? Dat is het graafschap Donegal. Drie kanten van deze stad grenzen aan de republiek Ierland. De economieën aan beide zijde van de grens zijn volledig met elkaar vervlochten.”
De plek is vol symboliek. De Peace Bridge over de rivier de Foyle verbindt het protestantse en katholieke gedeelte van de stad. De elegante brug werd in 2011 geopend om de prille Noord-Ierse vrede te bestendigen. “Die brug is met Europees geld gefinancierd”, vertelt McLaughlin, die de stad Derry in het Noord-Ierse parlement vertegenwoordigt. “Onze plaatselijke spoorlijn is met Europese fondsen uitgebreid. We hebben immens geprofiteerd van onze relatie met de Europese Unie. Het is belangrijk geweest voor de vrede.”
Ze heeft dan ook gemengde gevoelens over 1 januari, het moment dat het Verenigd Koninkrijk definitief afscheid neemt van de Europese Unie. “Ik ben opgelucht, omdat er een handelsdeal is. Ik ben ook blij dat de afspraak over de grens overeind is gebleven. Er komt geen harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland.”
Sinead McLaughlin NOS
Als onderdeel van de Goede Vrijdagakkoorden van 1998 besloten Ierland en het Verenigd Koninkrijk de grens open te gooien en elke vorm van grenscontrole af te schaffen. Het was een cruciaal onderdeel van het vredesakkoord, dat een einde maakte aan the Troubles, de bloedige strijd tussen de katholieke paramilitaire organisatie IRA en de Britse overheid.
Brexit dreigde het hele vredesproces te verstoren met de terugkeer van een harde grens. Lange tijd vormde de grens het grootste obstakel in de onderhandelingen. Vorig jaar bereikten Brussel en Londen na moeizame besprekingen een akkoord. Noord-Ierland krijgt een aparte status binnen het Verenigd Koninkrijk en zal deels de handelsregels van de Europese Unie blijven volgen. De grens verschuift daarmee naar de Ierse Zee, tussen Noord-Ierland en Groot-Brittannië.
Maar ook al blijft de grens tussen Noord-Ierland en Ierland open, McLaughlin maakt zich geen enkele illusie. “Dit is nog altijd een harde brexit. Noord-Ierland is enigszins beschermd, maar vergis je niet. Er is niet zoiets als een goede brexit. We proberen alleen de ergste schade in deze nieuwe handelsrelatie te voorkomen.”
Het parlementslid maakt zich vooral zorgen over de economie. “De handel met de republiek Ierland zal nagenoeg zonder frictie blijven. Maar Noord-Ierse bedrijven die bijvoorbeeld met Engeland handelen, krijgen obstakels in de vorm van controles en extra papierwerk. We gaan hoe dan ook economisch pijn lijden.”
In Derry speelt er meer dan zorgen over economische schade. Dit is de stad van Bloody Sunday, de zondag in 1972 waarop Britse militairen 26 ongewapende burgers neerschoten. Veertien mensen kwamen om het leven. Na Bloody Sunday laaide het Noord-Ierse conflict op, dat aan duizenden mensen het leven zou kosten. In de wijk Bogside, dat tijdens the Troubles een bolwerk was van de IRA, herinneren grote muurschilderingen nog altijd aan die bloedige strijd.
Een muurschildering in de katholieke wijk Bogside in de Noord-Ierse grensstad Derry NOS
Volgens Michael Doherty maken mensen een vergissing als ze denken dat het conflict voorbij is in Noord-Ierland. “We zijn er alleen in geslaagd het conflict minder gewelddadig te maken. Dat is het en niets anders. Er is minder geweld, maar het conflict bestaat nog steeds.”
Doherty treedt al dertig jaar op als vredesbemiddelaar tussen katholieke en protestantse groepen in Derry. Hij weet hoe kwetsbaar de balans is in het Noord-Ierse vredesproces. Anno 2020 heerst er nog altijd diep wantrouwen tussen katholieke republikeinen, die streven naar hereniging met de republiek Ierland, en protestantse unionisten, die onderdeel van het Verenigd Koninkrijk willen blijven. Er is niet veel nodig om de verhoudingen op scherp te zetten.
Volgens de vredesbemiddelaar heeft de brexit die balans verstoord en verandert een handelsdeal daar weinig aan. “Protestantse unionisten waren voor een brexit, terwijl de katholieken tegen waren. De brexit heeft de twee groepen zo verder uit elkaar gedreven. Zeker bij de protestanten is de angst gegroeid. Met de speciale status voor Noord-Ierland zien ze hun band met de rest van Groot-Brittannië zwakker worden.”
Katholieke nationalisten grijpen de brexit aan om hereniging met de Ierse republiek te forceren, wat een nachtmerriescenario is voor de protestanten. Overal in de katholieke wijken van Derry zie je de laatste tijd grote posters die oproepen tot een herenigingsreferendum.
Zo slaat Noord-Ierland op 1 januari een nieuw hoofdstuk open in zijn roerige geschiedenis. Een brexit-hoofdstuk met een historische handelsdeal, maar ook een hoofdstuk met nieuwe kopzorgen.
NOS 25.12.2020 De Franse staatssecretaris voor Europese Zaken, Clément Beaune, zegt dat Frankrijk vanaf 1 januari nauwgezet gaat controleren of Britse goederen die het land binnenkomen aan de Europese eisen voldoen. Hij noemt die controles “essentieel”.
De Britse premier Johnson presenteerde het handelsakkoord dat gisteren met de EU werd gesloten als een triomf. Beaune zet daar vraagtekens bij. “Geen land ter wereld is om te exporteren aan zo veel regels onderworpen als het Verenigd Koninkrijk”, zei hij tegen de Franse nieuwszender Europe 1. “Dat was een absolute voorwaarde om toegang tot onze markt te krijgen.”
Volgens het Duitse persbureau DPA loopt 70 procent van de Britse export voor de EU via Frankrijk. Voor de controle daarop heeft Frankrijk 1300 douaniers en diergeneeskundigen aangenomen.
Andere nadelen
Beaune wees erop dat de Britten zich door het vertrek uit de EU op meer punten in de voet hebben geschoten. Zo zouden ze veel duurder uit zijn geweest bij de aanschaf van coronavaccins. “Wij kochten de vaccins met 27 landen gezamenlijk in, bijna twee keer zo goedkoop als de Engelsen. Dat is niet niks.”
Het Verenigd Koninkrijk benadeelt ook de eigen studenten die in een EU-land willen studeren en dat is slecht voor de universiteiten, de jeugd en de toekomst van het VK, zei Beaune. Hij voegde eraan toe dat op dit vlak naar een oplossing wordt gezocht.
EU-onderhandelaar Barnier (r) bij de briefing met EU-ambassadeurs EU
EU-brexitonderhandelaar Barnier heeft vanochtend de ambassadeurs van de 27 lidstaten over het, volgens DPA, 1246 pagina’s tellende handelsakkoord bijgepraat. Het is nu aan de afzonderlijke lidstaten, het Britse en het Europese parlement om het akkoord goed te keuren.
De verwachting is dat dit geen problemen oplevert, maar dat dit proces pas na 1 januari wordt afgerond. Dat staat de praktische inwerkingtreding met ingang van het nieuwe jaar niet in de weg.
AD 24.12.2020 Met een handelsdeal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk wordt voorkomen dat er vanaf 1 januari grote handelsbarrières worden opgeworpen tussen de Britten en het landenblok. Bovendien komt er een einde aan jarenlange onderhandelingen en politiek gesteggel over het vertrek van de Britten.
Het Verenigd Koninkrijk was niet een van de oprichters van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de eerste voorloper van de huidige EU. In 1961 wilde het land wel lid worden van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), maar een Frans veto voorkwam toetreding in 1963 en nogmaals vier jaar later. In 1973 trad het Verenigd Koninkrijk wel toe, gelijk met Ierland en Denemarken.
Twee jaar later was er al een referendum over het Britse lidmaatschap. De Labour-regering vroeg toen of de Britten lid wilden blijven en ruim 67 procent stemde daar voor. Onder premier Margaret Thatcher ontstonden er barstjes in de band tussen de Britten en het Europese vasteland. Thatcher meende dat het Verenigd Koninkrijk te veel moest betalen aan de EEG en eiste in 1979 “haar geld terug”. In 1984 kreeg het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk een korting.
Met het Verdrag van Maastricht werd in 1992 een stap gezet naar verdere integratie van de EEG, maar de Britten regelden dat ze niet hoefden mee te doen aan bijvoorbeeld een nieuwe Europese munt. Onder premier Tony Blair herhaalden de Britten dat standpunt nog maar eens en toen de euro werd ingevoerd, zaten de Britten bij sommige belangrijke beslissingen daarom niet meer aan de hoofdtafel in de EU.
De Britse eurosceptici werden in de jaren erna steeds invloedrijker, met onder meer de UK Independence Party (UKIP) van Nigel Farage. Premier David Cameron beloofde, om UKIP-stemmers naar zijn Conservative Party te lokken, in de aanloop naar de parlementsverkiezingen in 2015 dat er een referendum zou komen over een langer lidmaatschap van de EU. Toen hij die herverkiezing won, schreef Cameron dat referendum ook uit. Zelf zou hij campagne voeren om in de EU te blijven, het Remain-kamp.
Op 23 juni 2016 stemden de Britten met een klein verschil, 52 procent tegen 48 procent, voor de brexit, een vertrek uit de EU. Cameron nam de volgende dag ontslag en werd opgevolgd door Theresa May. Zij beriep zich in maart 2017 op artikel 50 van het Verdrag betreffende de EU, dat vertrek mogelijk maakt. Daarmee werd de datum voor de brexit op 29 maart 2019 gesteld.
May sloot na lang onderhandelen in november 2018 een deal met de EU over een scheidingsverdrag. In de maanden daarna werd dat verdrag drie keer weggestemd in het Lagerhuis en de brexitdatum werd doorgeschoven naar 31 oktober 2019. In juni van dat jaar stapte May, wiens positie verzwakt was, op als premier en Boris Johnson werd haar opvolger. De voormalige burgemeester van Londen was een groot voorstander van de brexit.
Johnson onderhandelde met de EU over een iets aangepaste versie van het brexitverdrag, maar had ook problemen om dat door het Lagerhuis goedgekeurd te krijgen. Uiteindelijk besloot hij tot een vervroegde verkiezing waarmee hij een meerderheid in het parlement verkreeg en kon de brexit na een tweede uitstel op 31 januari dit jaar alsnog plaatsvinden.
In het brexitverdrag was een overgangsperiode tot eind 2020 afgesproken met mogelijke verlengingen van enkele jaren waarin de Britten de Europese regels zouden blijven volgen. Daarmee werd de tijd geregeld voor onderhandelingen over een handelsverdrag voor na de overgangsperiode.Johnson liet al snel weten dat van verlengingen geen sprake kon zijn en dat het Verenigd Koninkrijk op 1 januari 2021 op eigen benen zou staan, met of zonder deal.
In maart begonnen vervolgens de onderhandelingen over een handelsdeal met het idee dat zo’n akkoord er voor eind oktober moest zijn om tijdig vertaald en goedgekeurd te kunnen worden. Door onder meer het coronavirus verliepen die onderhandelingen moeizaam. De deadline in oktober werd niet gehaald en ook een aantal andere deadlines in de afgelopen weken gingen zonder deal voorbij, maar telkens werd besloten door te praten in de hoop toch nog een deal te kunnen sluiten.
NU 24.12.2020 Na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag eindelijk een Brexit-akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen. Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen.
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
NOS 24.12.2020 Ruim 1644 dagen nadat de Britten hadden gestemd voor brexit ligt er eindelijk een handelsakkoord met de EU. De afspraken lossen niet alle problemen op en de NOS-correspondenten benadrukken dat er veel gaat veranderen. Maar de overeenkomst zorgt wel voor opluchting aan beide kanten van Het Kanaal.
“Dit proces heeft de Britse politiek natuurlijk 4,5 jaar lang gegijzeld”, zegt correspondent Verenigd Koninkrijk Tim de Wit. Het hoofdpijndossier kostte twee Britse premiers de kop en telde talloze ingewikkelde stemmingen in het Lagerhuis. “Dat het eindelijk tot een einde is gekomen na al die jaren, dat zorgt zeker voor de Britse politiek voor veel opluchting. Maar ook voor veel Britten zelf, want mensen zijn er zó vreselijk klaar mee.”
De details van het 2000-paginatellende dossier zullen de komende dagen duidelijk worden. In dit artikel kun je lezen wat er in hoofdlijnen is afgesproken.
De Europese leiders moeten formeel nog akkoord gaan met de tekst. Evenals het Britse parlement, dat er op 30 december over zal stemmen. Maar aangezien de Conservatieve Partij van Johnson een meerderheid heeft in het Lagerhuis is de verwachting dat het in grote lijnen de deal wordt zoals hij vandaag is gepresenteerd.
Premier Johnson hamerde in er zijn toespraak op dat er nu eindelijk stabiliteit en zekerheid komt. “We hebben de controle over ons land en over onze toekomst per 1 januari terug”, zei hij. Von der Leyen spreekt van een “eerlijk en gebalanceerd” akkoord en voegt er aan toe: “We kunnen brexit nu eindelijk achter ons laten.”
‘Harde brexit’
In hun toespraken onderstreepten de Britse premier en de Commissievoorzitter dat de twee partijen innig zullen blijven samenwerken. Maar het akkoord gaat toch veel veranderen, zegt De Wit. “Dit is nog steeds een harde brexit te noemen. De Britten komen straks economische behoorlijk ver van de EU af te staan en daar zal iedereen de consequenties van merken.”
Want de Britten nemen afscheid van de interne EU-markt en de douane-unie. Als gevolg daarvan komen er controles, extra papierwerk en vertragingen voor bedrijven die goederen exporteren of importeren. “Vanaf 1 januari gaan we dat zien aan de grenzen bij Dover en Calais, waar nu al vrachtwagens staan”, zegt de correspondent. Hij verwijst naar de lange file van vrachtwagens, omdat chauffeurs verplicht getest moeten worden voordat ze naar Frankrijk mogen rijden.
“Johnson verkoopt het als overwinning, maar het wordt interessant wat de reacties zijn als de details van het akkoord duidelijk zijn”, aldus Correspondent Tim de Wit.
Voor EU-burgers die op bezoek of vakantie gaan, verandert er weinig, legt EU-correspondent Sander van Hoorn uit. “Maar zomaar gaan werken in het Verenigd Koninkrijk is er niet meer bij.” Daar zal veel meer papierwerk bij komen kijken en dat zal ook gevolgen hebben voor werknemers.
Von der Leyen zei in haar toespraak dat de deal niet alle problemen zal oplossen. Daarom wordt er vijf miljard euro vrijgemaakt voor landen die door brexit zwaar getroffen worden. Het gaat om landen als Ierland, Frankrijk, België, “maar ook Nederland dat bijvoorbeeld qua visserij veel banden heeft met het Verenigd Koninkrijk”, zegt Van Hoorn. In het akkoord is vastgelegd dat Europese vissers de komende jaren een kwart minder vis mogen vangen in Britse wateren.
Water bij de wijn
Misschien wel de grootste winst voor de Britten is dat er geen importheffingen of invoerquota komen. Dat betekent dat bedrijven evenveel mogen handelen als nu het geval is, zonder extra kosten. “Op het eerste gezicht heeft Johnson dus wel degelijk een aantal beloftes waargemaakt”, zegt De Wit. “Zoals het heffingsvrij handelen, geen bemoeienis meer van het Europees Hof van Justitie. En dat het toch gelukt is voor de deadline van 1 januari een deal te sluiten, ondanks de pandemie.”
Toch heeft de premier wel degelijk water bij de wijn gedaan volgens de correspondent. “De Britten wilden eigenlijk een groter aandeel van de visserij, en ze moeten uiteindelijk toch aan EU-standaarden houden. Johnson verkoopt het als een overwinning, maar het wordt interessant wat de reacties hier zijn als de details van het akkoord de komende dagen duidelijk worden.”
NOS 24.12.2020 Op de valreep hebben de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk afspraken gemaakt over de handelsbetrekkingen na de brexit. Er is dus een akkoord, maar wat staat er in?
Om te beginnen de vis, waar de laatste dagen veel over is gesproken. Er is een overeenkomst voor 5,5 jaar afgesloten. De Europese vissers mogen 25 procent minder vangen. In de praktijk mogen Nederlandse vissers minder haring vangen, maar ook schol en tong zullen minder in Nederlandse netten terechtkomen.
In ruil daarvoor mogen ze wel blijven vissen in Britse wateren. Het aandeel voor de Britse vissers gaat omhoog. Zo mogen de Britten veel meer makreel vangen en ook het aandeel schol zal omhooggaan.
Voor de afspraken eind 2026 aflopen, moet er opnieuw onderhandeld worden. Om te voorkomen dat de Britten onredelijke eisen stellen, is afgesproken dat de Europese Unie in dat geval strafmaatregelen mag nemen.
Britten houden zich aan EU-standaard
Op het andere terrein waar de gesprekken de laatste tijd vastzaten, het gelijke speelveld, is afgesproken dat de Britten zich aan de Europese standaarden houden. Bedrijven mogen niet ongelimiteerd door de overheid in Londen gesteund worden en als er vermoedens zijn van staatssteun moeten de boeken op tafel, zodat de EU ze kan controleren.
Bij een verschil van mening zal niet meer het Europees Hof van Justitie zich over de zaak buigen, maar een apart tribunaal. Zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk heeft gezegd dat ze de uitspraken van deze nieuwe instelling zullen respecteren.
De Britten volgen ook de Europese regels op gebied van milieu en arbeid. Zo is afgesproken dat het Verenigd Koninkrijk alle afspraken van het klimaatakkoord van Parijs zal nakomen.
Controles aan de grens
Er zullen douaneformaliteiten zijn, zoals ze dat in Brussel noemen. Er komen controles op voeding, dieren en planten. En er is geen vrij verkeer meer van personen. Studenten kunnen niet meer een paar maanden studeren in het Verenigd Koninkrijk via het Erasmus-programma. Maar de Britten blijven wel meedoen aan het wetenschapsprogramma Horizon.
De vrachtwagens kunnen gewoon blijven rijden, als ze de juiste papieren bij zich hebben. En Britten mogen zelfs beperkt vracht tussen landen in de EU vervoeren, zogenoemde cabotage. Dat is wel beperkt tot maximaal twee ritjes.
Verder is afgesproken dat er geen handelsquota komen over en weer. Het Verenigd Koninkrijk kan dus net zo veel exporteren naar de Europese Unie (en omgekeerd) als nu het geval is. De Britten hebben wel beloofd dat ze zich houden aan de EU-normen als het gaat om voedselveiligheid.
Investeringen en veiligheid
In het akkoord staan ook afspraken over toekomstige investeringen. Britse bedrijven mogen gewoon meedingen naar Europese opdrachten en staan niet bij voorbaat op achterstand.
Ook zijn er afspraken gemaakt om elkaar op de hoogte te houden over veiligheidskwesties. Niet alleen de grote dreigingen, maar ook politiesamenwerking. Een aparte paragraaf is er over kernenergie, waarbij plechtig beloofd wordt om niet te morrelen aan de veiligheidseisen.
Meer lezen over de EU? Neem een abonnement op de nieuwsbrief Brussel Inside.
NOS 24.12.2020 Weinig mensen die op 29 maart 2016 in het brexit-referendum Leave stemden, zullen hebben gedacht dat het proces zo lang zou duren. Handelsminister Liam Fox noemde het sluiten van een handelsakkoord in 2017 nog ‘een van de gemakkelijkste deals uit de geschiedenis’. Het werd een slepend proces waarbij de verwachtingen en benaderingen van beide partijen mijlenver uit elkaar lagen. Uiteindelijk lukte het pas vanmiddag om het eens te worden.
Premier Theresa May gaf in maart 2017 het startschot voor het sluiten van een scheidingsovereenkomst. Volgens het Verdrag van de Europese Unie heeft het vertrekkende land hier twee jaar voor. “Dat deed ze onder druk van brexiteers in haar partij al zo vroeg”, zegt correspondent Tim de Wit. “Achteraf gezien was dat een enorm kostbare fout: de Britten hadden nog geen idee wat voor toekomstige relatie ze met de EU wilden.”
Ondertussen speelde in Brussel een spannende kwestie: was het mogelijk om alle 27 overgebleven staten, allemaal met eigen belangen, op één lijn te krijgen in de onderhandelingen? “Dat dat is gelukt, is mogelijk nog het meest verrassende”, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn. “Hierdoor kwamen de Europeanen goed beslagen ten ijs.”
De Brusselse (links) en Britse onderhandelingsteams in 2017AFP
De manier waarop de Britten de onderhandelingen ingingen, sprak boekdelen. “Bij de eerste gesprekken namen de Europeanen een vuistdik dossier met wat er besproken moest worden mee. Het Britse team had alleen een blocnoteje voor zich. Dat verschil in hoe de onderhandelingen werden benaderd, is niet veranderd.”
Scheuren
De eerste grote scheuren in het Britse optimisme ontstonden in de zomer van 2018. May’s eerste voorstel voor een scheidingsakkoord werd afgewezen. Grote namen als Boris Johnson en brexit-minister David Davis stapten uit de regering, de EU keurde het voorstel af en May overleefde de crisis nauwelijks.
Ook het vertrouwen van de EU kreeg in die periode een klap. Aan de Britse zijde werd een EU-top in Salzburg gezien als dé kans voor May om haar doelstellingen te behalen. Alleen: brexit stond helemaal niet op de agenda. “Vanaf dat moment zagen de Europese leiders brexit als een achtbaan waar zij geen controle over hadden”, zegt Van Hoorn. “Ze dachten: het enige wat je kunt doen is standvastig zijn, want met ratio en vertrouwen heeft dit niet te maken.” Dit soort onverwachte wendingen werden kenmerkend voor de Britse strategie.
In oktober 2018 lag er dan eindelijk een eerste versie van het scheidingsakkoord. Het werd het einde van May’s premierschap: het voorstel werd drie keer weggestemd, de eerste keer met een recordaantal tegenstemmen. May nam op 24 juli 2019 ontslag – bijna vier maanden na de oorspronkelijke deadline van de brexit.
Premier Johnson die figuurlijk probeert de brexit-patstelling te doorbrekenPA MEDIA
Opvolger Boris Johnson voerde campagne met de slogan Get Brexit Done, en maakte die belofte ook waar. Het uiteindelijke scheidingsakkoord werd door beide partijen goedgekeurd in januari 2020. “Dat lukte omdat Johnson Noord-Ierland aan de EU opofferde”, zegt De Wit. “Dat krijgt een aparte status, waardoor het in de praktijk meer bij de EU hoort dan bij het Verenigd Koninkrijk. De EU ging hiermee akkoord, omdat hiermee een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland werd voorkomen.”
Transitie
En zo was daar op 31 januari 2020, twee jaar en tien maanden na het startschot, eindelijk de brexit. In het Europees Parlement werd hand in hand met gezang afscheid genomen van Britse collega’s. “Voor sommige parlementariërs was dit een brute breuk”, zegt Van Hoorn. “Tot op de dag van vandaag zullen velen zeggen: als ze morgen terug willen, dan mag dat.”
De scheiding stond vast, maar een handelsakkoord moest er nog komen. Tot 1 januari 2021 werd een transitieperiode ingesteld, waarin het vrije verkeer van mensen en goederen door kon gaan. De Britten hadden de mogelijkheid om de periode te verlengen tot december, maar deden dat niet.
Normaal gesproken gaan er jaren over het sluiten van een handelsverdrag – nu moest het in elf maanden gebeuren, in een jaar waarin de onderhandelingen door corona vaak stillagen. Daarbij botsten beide partijen tot het laatste moment op een paar principepunten: toegang tot de Europese markt, oneerlijke concurrentie en visrechten. Vooral over het laatste werd tot vlak voor kerstavond nog onderhandeld
Zoals verwacht verkocht Johnson het akkoord dat vanmiddag werd gesloten als een overwinning: het VK heeft eindelijk weer zelfbeschikking over de eigen regels, wetten en grenzen. EC-voorzitter Ursula von der Leyen benadrukte juist dat er genoeg mogelijkheden voor samenwerking zijn, maar de Britten zullen geen oneerlijke concurrentie kunnen voeren. Maar het gevoel dat overheerst is opluchting: na vier jaar lang onderhandelen op het scherpst van de snede is een no deal voorkomen, en kunnen beide partijen eindelijk weer ademhalen.
AD 24.12.2020 De Britse overheid heeft een handelsovereenkomst met de Europese Unie gesloten voor na de brexit. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson lichtten de deal vanmiddag toe in een persconferentie. Die laatste toonde zich op Twitter al zeer gelukkig met de deal. Hij viert het als een triomf. ,,Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en tijdens de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst’’, zei hij tijdens de persconferentie.
Ook Von der Leyen is tevreden. ,,We hebben eindelijk een overeenkomst’’ ,, We hebben een goede deal gesloten: eerlijk, gebalanceerd en het juiste om te doen voor beide kanten.’’ Ze waarschuwde tegelijkertijd dat er instrumenten zijn ingebouwd in de deal om de naleving van de gemaakte afspraken af te dwingen. Zo kunnen partijen aan beide kanten van het Kanaal elkaar quota’s of invoerheffingen opleggen als de overeenkomst wordt geschonden, antwoordde ze op vragen van een journalist.
,,Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild’’, stelt een woordvoerder van de Britse regering. ,,Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.’’
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier is vooral opgelucht dat er een akkoord ligt, dat nu nog door EU-lidstaten en het Europees Parlement moet worden beoordeeld. “De klok tikt niet langer”, zo zei de Fransman, die het akkoord ongeëvenaard noemde.
Helemaal definitief is de deal nog niet. Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. In het nieuwe jaar wordt de knoop doorgehakt, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond.
Vanochtend werd aangekondigd dat Johnson en Von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Het duurde echter nog uren voordat Johnson of Von der Leyen een brexitdeal aankondigde. Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn ontstaan over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag. Tot laat in de morgen was de enige beweging bij Downing Street 10 die van huiskat Larry.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt het akkoord een mijlpaal. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, eerst wil hij het rapport ‘nauwkeurig’ bestuderen. ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’
Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Moeizaam
De onderhandelingen tussen Londen en Brussel liepen al maanden moeizaam maar leken de laatste dagen meer te zijn gaan vlotten. De grote twistappels warem vooral welke concurrentieregels van de Europese interne markt van kracht blijven voor de Britten en visserijrechten.
De Britten verlieten eind januari de EU maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel kwam, viel die terug op de basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
AD 24.12.2020 Prominente politici in het Verenigd Koninkrijk hebben gemengde gevoelens over het brexitakkoord met de EU. ,,Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang.”
“Geen deal zal ons teruggeven, wat de brexit van ons weghaalt”, aldus De Schotse premier Nicola Sturgeon.
Premier Boris Johnson begroette het bereikte principeakkoord met de EU met trompettergeschal. ‘Deal done’, schreef hij op Twitter onder een foto van hem met een triomfantelijke lach op zijn gezicht en twee opgestoken duimen naast een Britse vlag. Zijn persconferentie klonk als een overwinningsspeech, waarin hij het verdrag omschreef als een glimmende diamant. Lang niet alle politici in het Verenigd Koninkrijk deelden zijn lezing.
,,Voor het mooipraten begint, is het goed om te beseffen dat de brexit tegen de wil van het Schotse volk plaatsvindt”, stelde premier Nicola Sturgeon van Schotland ijzig, een kwartier voor er witte rook uit Brussel en Londen kwam. ,,Geen deal zal ons teruggeven wat de brexit van ons weghaalt. Het is tijd om ons te richten op een toekomst als onafhankelijke, Europese staat.”
Sturgeon liet daarmee grimmig weten, dat haar Scottish National Party (SNP) blijft afkoersen op een afscheiding van het VK via een referendum. Schotse aardappelboeren steunden haar hierin, toen duidelijk werd dat een bepaald soort piepers geen onderdeel uitmaakt van het handelsakkoord.
In Wales klonken mildere geluiden van eerste minister Mark Drakeford, al was hij evenmin tevreden over de ‘lastig te verteren deal’. ,,Het is niet het akkoord dat ons was beloofd, maar het biedt een platform waarop we in de toekomst kunnen werken aan verbeteringen.” Daarmee doelde hij op de mogelijkheid met de hulp van een meer EU-gezinde regering op termijn de banden met Europa aan te halen. Helaas voor Drakeford koos het Britse volk Johnson vorig jaar met een ruime meerderheid juist om zijn belofte zich los te maken van Brussel.
Jacob Reese-Mogg, een van de meest fanatieke voorstanders van een harde brexit, klonk om die reden een stuk optimistischer. ,,We zijn weer een soevereine natie”, klonk het opgetogen. De European Research Group (ERG), waarin de hardliners binnen de Conservatieve Partij zich hebben verenigd, zit voorlopig op dezelfde lijn, maar liet weten het akkoord van ruim 2000 pagina’s door een ‘star chamber’ van juridische specialisten te laten napluizen.
Vooruitgang
De oorlog is voorbij. Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang, aldus Nigel Farage, Brexit Party.
,,Ik hoop dat ik hoopvol kan zijn”, vertelde ERG-lid en parlementariër Craig Mackinlay. ,,We moeten de details nog zien, maar dit is het einde van een heel lang spel.” Leider Nigel Farage van de Brexit Party, de drijvende kracht achter de campagne om uit de EU te stappen, sprak zijn voorlopige steun uit. ,,Boris zal als de man worden gezien die de klus klaarde”, zei hij. ,,De oorlog is voorbij. Het is niet perfect, maar ‘goodness me’, het is vooruitgang.”
Voormalig premier David Cameron die het EU-referendum uitschreef, reageerde opgelucht. ,,Het is goed om een lastig jaar te eindigen met wat positief nieuws”, schreef hij op Twitter. ,,Een handelsakkoord is zeer welkom en een essentiële stap om een nieuwe relatie op te bouwen met de EU als vrienden, buren en partners. Mijn felicitaties gaan uit naar de onderhandelaars van het Verenigd Koninkrijk.”
Cynisme
Ik kijk er naar uit om in de komende dagen de details te zien, aldus Ex-premier Theresa May.
Over de ronkende geluiden vanuit Downing Street gooide ex-premier Theresa May cynisch een glas koud water. ,,Ik kijk er naar uit om in de komende dagen de details te zien”, meldde de vrouw, die na een revolte van fanatieke voorstanders van een ‘harde’ brexit binnen de partij plaats moest maken voor Johnson. Aan May, loyaal aan het regeringsbeleid, zal goedkeuring van de deal door het parlement op 30 december niet liggen.
Ook de ERG, eens een gevreesd machtsblok, en de Schotse SNP kunnen het akkoord niet meer tegenhouden, nadat de grootste oppositiepartij Labour later op de middag aangaf vóór te gaan stemmen. ,,We accepteren deze deal, maar de gevolgen zijn voor jullie”, waarschuwde leider Keir Starmer de regering. ,,Maar ‘no deal’ is simpelweg geen optie. Ook al schiet deze ruimschoots tekort.”
NOS 24.12.2020 Het Nederlandse bedrijfsleven reageert in de eerste instantie opgelucht op het nieuws over de brexit-handelsdeal. Na jaren van onderhandelingen wordt nu eindelijk duidelijk aan welke regels bedrijven moeten voldoen wanneer zij handelen met het Verenigd Koninkrijk. Maar het is nog afwachten wat de gevolgen precies zullen zijn.
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij met het handelsakkoord. “Met deze overeenkomst is in ieder geval een deel van de uittredingsproblematiek ondervangen. Desondanks zullen de gevolgen van de brexit vanaf januari direct voelbaar zijn voor ondernemers.” Ze gaan de exacte inhoud en omvang van de deal de komende dagen bestuderen om de effecten voor Nederlandse ondernemers beter in kaart te brengen.
De belangrijkste twistpunten zijn volgens VNO-NCW en MKB Nederland met het akkoord opgelost. Zo gelden er om voor een gelijk speelveld te zorgen straks strengere eisen dan bij andere vrijhandelsakkoorden van de EU. Maar “scheiden doet lijden”, zeggen de organisaties. De visserij moet inleveren en hoe dan ook wordt handel met het VK vanaf 1 januari een stuk moeilijker met extra kosten aan de grens.
De vissers
Toch zijn de vissers blij met de handelsovereenkomst, “We zijn opgelucht dat er een deal is, al is de prijs die betaald wordt enorm hoog”, zegt Pim Visser van Visned. “De Britten hebben het keihard gespeeld omdat visserij hun enige winstpunt in brexit is. Het is willens en wetens tot het laatste bewaard.”
De Europese vissers moeten volgens Visned gemiddeld 25 procent van hun visquota inleveren. “Het verschilt per vissoort, het ziet ernaar uit dat we 30 procent visquotum voor haring en makreel moeten inleveren en 10 procent voor tong”, zegt Visser. “Dat verandert ook de verhoudingen tussen Europese visserslanden en dat kan in de toekomst tot spanningen leiden.”
De afspraken over visserij zijn nu gemaakt voor 5,5 jaar, daarna moet er opnieuw worden onderhandeld. Volgens Visned is dat te kort, omdat het ingewikkelde onderhandelingen zijn. De deal betekent verder dat Nederlandse vissers honderden miljoenen aan gekochte visrechten verliezen. Visned is van plan om na Kerst te kijken hoe de sector gecompenseerd moeten worden.
Goederenexport
Ook bij de boeren is de opluchting groot. “Voor boeren en tuinders is de deal belangrijk”, zegt LTO Nederland. De land- en tuinbouworganisatie vindt het wel spannend of alles na 1 januari loopt zoals het hoort. “Een vracht kip, tomaten of tulpen kan niet een paar dagen aan de grens wachten vanwege gedoe met douaneformulieren, vertraagde keuringen of andere problemen.”
De brancheorganisatie van exportbedrijven, Evofenedex is opgelucht dat ze dankzij de deal de komende jaren gewoon kunnen blijven handelen met het Verenigd Koninkrijk. “Het is voor het eerst en hopelijk voor het laatst dat er een handelsakkoord wordt gesloten dat voor het bedrijfsleven een stap terug is ten opzichte van de huidige situatie. Maar gelukkig is het no-deal-scenario op de valreep voorkomen.”
Transportbedrijf Freight Line, dat een van de grotere vervoerders is naar het VK, vindt het ontzettend goed nieuws. Hoewel de details van het handelsakkoord nog bekend moeten worden, geeft het eindelijk duidelijkheid. “Er zullen genoeg concurrenten zijn die hun handen niet meer willen branden aan het transport naar Groot-Brittannië. Dus voor ons is het eigenlijk sowieso goed nieuws”, zegt directeur Chris Hans van der Hout.
AD 24.12.2020 De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een brexitdeal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. ,,Ze krijgen elk jaar duizend ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van de brexit ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. ,,Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beide vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Boeren en tuinders
Voor boeren en tuinders is de brexitdeal belangrijk. Een no-dealbrexit zou namelijk al snel tot 800 miljoen euro per jaar extra belastingkosten hebben veroorzaakt in de vorm van importheffingen, zegt branchevereniging LTO. De boerenorganisatie meent dat ook de Britse consument “opgelucht adem kan halen”. Die houden dankzij de open grenzen “toegang tot gezond en vers voedsel en bloemen, planten en bomen van Nederlandse bodem”.
Volgens LTO blijven er alsnog logistieke en administratieve obstakels en de organisatie vindt het spannend hoe het er direct na Nieuwjaar uitziet aan de Britse grens. “Een vracht kip, tomaten of tulpen kan niet een paar dagen aan de grens wachten vanwege gedoe met douaneformulieren, vertraagde keuringen of andere problemen.”
De Nederlandse landbouwsector exporteerde vorig jaar voor 8,7 miljard euro naar het Verenigd Koninkrijk. LTO gaat nu nader bestuderen wat de precieze gevolgen voor die handelsstroom zijn van de afspraken die zijn gemaakt in het akkoord.
Ook telers en exporteurs van groenten en fruit zijn blij met de deal, maar kunnen zonder nauwkeurige bestudering van de afspraken niet meteen zeggen wat de consequenties zijn. Het vermijden van invoerheffingen en -quota is positief, vindt belangenorganisatie GroentenFruithuis. Maar voor vervoerders van versproducten is een soepele grensovergang ook van belang, en de brexit heeft door douaneformaliteiten wel degelijk invloed op het handelsproces.
Transportsector
De brexitdeal schept duidelijkheid over de toekomstige handelsrelaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, maar verandert weinig aan de toekomstige situatie voor de transportsector. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post van Transport en Logistiek Nederland (TLN). De organisatie gaat het akkoord goed bestuderen om de gevolgen van de afspraken voor de transportsector in beeld te brengen.
Transportbedrijven kunnen nu niet achteroverleunen, aldus Post. Als ze dat nog niet gedaan hebben, moeten ze de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden op de brexit. Ook moeten ze binnen de eigen keten navragen of zakenpartners klaar zijn. ,,Uiteindelijk is de keten niet sterker dan de zwakste schakel: als één partij zich niet heeft voorbereid, kom je met de vrachtwagen niet langs de douane en mis je alsnog letterlijk de boot.”
Haven Rotterdam
Het Havenbedrijf Rotterdam laat weten dat het ‘goed is dat er nu eindelijk meer duidelijkheid is’. Het betekent volgens de beheerder van de grootste haven van Europa niet dat bedrijven zich niet meer moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het Verenigd Koninkrijk na Brexit. In het havengebied zijn extra parkeerterreinen aangelegd om te voorkomen dat opstoppingen ontstaan door de extra formaliteiten bij de terminals
Technologische industrie
De gevolgen van de brexit voor de technologische industrie zijn iets minder erg geworden door de handelsdeal, maar nog altijd enorm. Dat zegt branchevereniging FME die daarvoor vooral wijst op de toegenomen douaneformaliteiten. Ook zullen de regels in het Verenigd Koninkrijk af gaan wijken van die in de Europese Unie en zijn nieuwe vergunningen nodig.
De positieve zaken uit het handelsakkoord zijn volgens FME afspraken over het vrije verkeer van goederen, waarmee importheffingen zijn voorkomen, en over een gelijk speelveld. Daarmee wordt voorkomen dat Britse bedrijven plotseling heel veel staatssteun krijgen of aan veel minder strenge regels hoeven te voldoen zodat ze daarna oneerlijk kunnen concurreren in Europa. Op de langere termijn zal een economische neergang in het Verenigd Koninkrijk zorgen voor minder vraag, verwacht FME-voorzitter Ineke Dezentjé. “Bedrijven in onze sector handelen vaak in kapitaalgoederen, waarop het eerst bezuinigd zal worden.”
FME wil dat er een periode van coulance komt waarin bedrijven niet meteen gestraft worden als alle formaliteiten nog niet direct volledig duidelijk zijn. “De ‘devil is namelijk in the details’. Door de razendsnelle onderhandelingen en de korte tijd die er nog is voor Europarlementariërs om de teksten te controleren en het verdrag te ratificeren, is de kans groot dat er na verloop van tijd nieuwe apen uit de mouw komen.’’
Werkgeversorganisaties
Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij dat er een deal is maar waarschuwen wel dat de gevolgen van de brexit vanaf januari direct voelbaar zijn voor ondernemers. Om voor een gelijk speelveld te zorgen, gelden er straks strengere eisen dan bij andere vrijhandelsakkoorden van de EU. Een belangrijke vereiste, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland. “Toch moeten we ons niet rijk rekenen. Scheiden doet lijden. Zo is het voor de visserij een hard gelag dat zij hebben moeten inleveren, al waren de gevolgen van een no-deal nog vele malen groter geweest. Hoe dan ook: vanaf 1 januari zal handel met het Verenigd Koninkrijk een stuk moeilijker worden, met extra kosten aan de grens. De werkelijke kosten van de brexit zullen volgend jaar duidelijk worden.”
De organisaties gebruiken de komende dagen om de precieze effecten van het akkoord te bestuderen en staan in nauw contact met hun leden om de situatie te bespreken. “Het Verenigd Koninkrijk blijft ook na de brexit een zeer belangrijke handelspartner voor Nederland. VNO-NCW en MKB-Nederland zullen daarom vanaf dag één aan de slag gaan om ondernemers zo goed mogelijk voor te bereiden op de nieuwe situatie.”
NU 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageerde donderdag verheugd op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een deal hebben gesloten. “Dat is van groot belang voor ons allemaal”, zei Rutte. Ook buitenlandminister Stef Blok vindt het positief dat er een akkoord is. Belangenvereniging voor kottervissers VisNed is minder enthousiast.
Rutte meldt op Twitter dat hij de inhoud van het akkoord goed gaat bestuderen. Tevens geeft hij complimenten aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
Blok laat weten de conceptteksten nauwkeurig te gaan bestuderen. Hierbij zal volgens hem speciale aandacht uitgaan naar onder meer “de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren”. Visserij was een belangrijk twistpunt tijdens de onderhandelingen. Hoe de nieuwe afspraken er precies uitzien, is nog niet duidelijk.
De buitenlandminister wijst erop dat Nederland, de andere lidstaten van de EU en het Europees Parlement “zeer beperkt” de tijd hebben om nog naar de concepttekst te kijken. Per 1 januari 2021 gelden namelijk al de nieuwe regels in de relatie met het VK.
Vertraging door afspraken over visserij
Donderdag is tot het allerlaatste moment nog onderhandeld, waarbij vooral visserij onderwerp van gesprek was. Het VK wil namelijk vanaf volgend jaar als soevereine natie gezien worden en daarbij hoort volgens het land meer zeggenschap over hun eigen wateren.
Nederland is net als andere Europese landen juist afhankelijk van deze wateren. Blok wijst er daarom op dat hij goed wil kijken naar dit onderdeel in de Brexit-deal.
Volgens Von der Leyen is de EU erin geslaagd voor 5,5 jaar aan afspraken over de visserij te maken. Die afspraken zouden moeten zorgen voor een overgangsperiode naar de uiteindelijk volledige controle van de Britten over de wateren, zo heeft de Britse premier Boris Johnson uitgelegd.
Vissers zijn niet gelukkig met de deal
De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar ze zijn zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. “Ze krijgen elk jaar 1.000 ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van het Britse vertrek ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. “Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beiden vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Havenbedrijf Rotterdam is blij dat er een akkoord is, maar meldt ook dat bedrijven zich nog altijd moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het VK.
Het havenbedrijf werkt al ruim twee jaar samen met bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, douane en transporteurs om het goederenvervoer zo soepel mogelijk te laten verlopen en de kans op verkeershinder door opstoppingen te minimaliseren.
Zo is er een verplicht digitaal aanmeldsysteem en voor de vrachtauto’s zijn in de buurt tijdelijke parkeerplaatsen beschikbaar. Maar bedrijven zullen moeten wennen aan de nieuwe praktijksituatie, zegt het bedrijf. “Ondanks alle voorbereidingen en voorzorgsmaatregelen bestaat de kans dat het logistieke proces in de eerste dagen van het nieuwe jaar minder soepel verloopt dan normaal.”
Ook transporteursvereniging Transport en Logistiek Nederland (TLN) zegt dat er voor de logistieke sector weinig verandert. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post. Volgens haar moeten transportbedrijven de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden, als ze dat nog niet gedaan hebben.
Telegraaf 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat er „een akkoord bereikt is over een nieuw partnerschap tussen de EU en het VK”, zo laat hij weten op Twitter.
„Dat is van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen. Mijn complimenten voor het onverzettelijke werk van Michel Barnier en Ursula von der Leyen.”
Minister Blok (Buitenlandse Zaken) is zeer te spreken over de Brexit-deal die na jaren steggelen is bereikt met het Verenigd Koninkrijk. Nederland en de andere Europese lidstaten zullen de concepttekst nu ’nauwkeurig gaan bestuderen’, laat de minister weten.
„Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord”, aldus Blok.
De visserij vormde de laatste maanden het grote struikelblok. Onder de donderdag bereikte deal mogen vissers uit onder andere Nederland naar verluidt 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan een norm van 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Ook is er een transitieperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Voordat er in Brussel een besluit wordt genomen, komt het kabinet eerst met een eerste evaluatie van het conceptakkoord. Dat wordt naar de Tweede Kamer gestuurd voor debat.
Blok roept ondernemers nogmaals op de nieuwe regels over handel met de Britten goed te bestuderen. Die gaan per 1 januari in: „Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
AD 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageert opgetogen op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een brexitdeal hebben gesloten. ,,Uitstekend nieuws dat na moeilijke onderhandelingen een akkoord is bereikt over een nieuw partnerschap’’, laat hij weten.
De deal is ‘van groot belang voor ons allemaal’, aldus Rutte. ,,We gaan het nu goed bestuderen.’’ Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt de brexitdeal ‘een mijlpaal’. Over de inhoud laat het Nederlandse kabinet zich nog niet uit. Het akkoord dat donderdagmiddag werd aangekondigd moet nog worden gelezen.
,,Ik wil EU-hoofdonderhandelaar Barnier, voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen en hun teams bedanken voor hun onvermoeibare inzet’’, laat Blok weten. Hij en Rutte gaan de teksten nu ‘nauwkeurig’ bestuderen.
Dit is ook belangrijk nieuws voor ondernemers, aldus Sigrid Kaag, minister voor Buitenlandse Handel.
Blok: ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’ Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen, zo meldt Blok.
De minister benadrukt dat de tijd dringt. ,,Per 1 januari 2021 gaan sowieso nieuwe regels gelden in de relatie met het Verenigd Koninkrijk. Dit gaan ook ondernemers en burgers merken. Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.’’
Ook minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel) is ‘blij dat er een brexitdeal is’. ,,Dat geeft duidelijkheid over de weg vooruit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Dit is ook belangrijk nieuws voor ondernemers.’’
Honderden pagina’s
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ‘opgelucht’ te zijn dat er op het allerlaatste moment een akkoord is bereikt. Maar of het een goed akkoord is, kan ze nog niet zeggen. ,,Het Europees Parlement staat klaar om details van honderden pagina’s wetteksten te bestuderen vóór goedkeuring.’’
Ook CDA-Europarlementariër Esther de Lange zegt ‘grondig’ te gaan kijken naar het akkoord. ,,Voor het CDA staan een gelijk speelveld, het beschermen van de interne markt en een werkbare oplossing voor de visserij voorop.’’
,,Nu is het Europees Parlement aan zet’’, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. ,,Waar we de tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten. Wij gaan hier zo snel mogelijk mee aan de slag.’’
,,Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, aldus CDA’er De Lange. ,,Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no-deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen. Het is daarom goed dat de deal al voorlopig ingaat.’’
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat de EU en het Verenigd Koninkrijk een akkoord hebben bereikt over een handelsakkoord voor na de brexit. Hij complimenteert EU-onderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen “voor het onverzettelijke werk”.
“Uitstekend nieuws”, laat Rutte op Twitter weten. Hij noemt het akkoord “van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen”.
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte is blij dat er „een akkoord bereikt is over een nieuw partnerschap tussen de EU en het VK”, zo laat hij weten op Twitter.
„Dat is van groot belang voor ons allemaal. We gaan het nu goed bestuderen. Mijn complimenten voor het onverzettelijke werk van Michel Barnier en Ursula von der Leyen.”
Minister Blok (Buitenlandse Zaken) is zeer te spreken over de Brexit-deal die na jaren steggelen is bereikt met het Verenigd Koninkrijk. Nederland en de andere Europese lidstaten zullen de concepttekst nu ’nauwkeurig gaan bestuderen’, laat de minister weten.
„Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord”, aldus Blok.
De visserij vormde de laatste maanden het grote struikelblok. Onder de donderdag bereikte deal mogen vissers uit onder andere Nederland naar verluidt 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan een norm van 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Ook is er een transitieperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Voordat er in Brussel een besluit wordt genomen, komt het kabinet eerst met een eerste evaluatie van het conceptakkoord. Dat wordt naar de Tweede Kamer gestuurd voor debat.
Blok roept ondernemers nogmaals op de nieuwe regels over handel met de Britten goed te bestuderen. Die gaan per 1 januari in: „Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
MSN 24.12.2020 Premier Mark Rutte reageerde donderdag verheugd op het nieuws dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een deal hebben gesloten. “Dat is van groot belang voor ons allemaal”, zei Rutte. Ook buitenlandminister Stef Blok vindt het positief dat er een akkoord is. Belangenvereniging voor kottervissers VisNed is minder enthousiast.
Rutte meldt op Twitter dat hij de inhoud van het akkoord goed gaat bestuderen. Tevens geeft hij complimenten aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
Blok laat weten de conceptteksten nauwkeurig te gaan bestuderen. Hierbij zal volgens hem speciale aandacht uitgaan naar onder meer “de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren”. Visserij was een belangrijk twistpunt tijdens de onderhandelingen. Hoe de nieuwe afspraken er precies uitzien, is nog niet duidelijk.
De buitenlandminister wijst erop dat Nederland, de andere lidstaten van de EU en het Europees Parlement “zeer beperkt” de tijd hebben om nog naar de concepttekst te kijken. Per 1 januari 2021 gelden namelijk al de nieuwe regels in de relatie met het VK.
Vertraging door afspraken over visserij
Donderdag is tot het allerlaatste moment nog onderhandeld, waarbij vooral visserij onderwerp van gesprek was. Het VK wil namelijk vanaf volgend jaar als soevereine natie gezien worden en daarbij hoort volgens het land meer zeggenschap over hun eigen wateren.
Nederland is net als andere Europese landen juist afhankelijk van deze wateren. Blok wijst er daarom op dat hij goed wil kijken naar dit onderdeel in de Brexit-deal.
Volgens Von der Leyen is de EU erin geslaagd voor 5,5 jaar aan afspraken over de visserij te maken. Die afspraken zouden moeten zorgen voor een overgangsperiode naar de uiteindelijk volledige controle van de Britten over de wateren, zo heeft de Britse premier Boris Johnson uitgelegd.
Vissers zijn niet gelukkig met de deal
De Nederlandse kottervissers zijn opgelucht dat er een Brexit-deal is en dat ze toegang houden tot de Britse wateren, maar ze zijn zeker niet blij met de gesloten deal. Dat zegt directeur Pim Visser van VisNed, dat de belangen van die vissers vertegenwoordigt. “De visserij betaalt een hoge prijs voor deze deal.”
Als toelatingsprijs voor Europese vissers in de Britse wateren krijgen de Britse vissers een deel van de Europese visquota toegekend, legt Visser uit. “Ze krijgen elk jaar 1.000 ton tong, wat schol en kabeljauw, maar ook veel haring en makreel. Dat is heel veel geld dat definitief weg is.”
Visser denkt dat de gevolgen van het Britse vertrek ook op een andere manier nog jaren te voelen zijn. “Er mag minder vis gevangen worden in het Kanaal, waar Nederlandse en Franse vissers nu beiden vissen. Dat zal de spanningen doen oplopen.”
Havenbedrijf Rotterdam is blij dat er een akkoord is, maar meldt ook dat bedrijven zich nog altijd moeten voorbereiden. Ondanks het akkoord gelden vanaf 1 januari 2021 douaneformaliteiten voor het goederenverkeer met het Verenigd Koninkrijk.
Het Havenbedrijf werkt al ruim twee jaar samen met bijvoorbeeld Rijkswaterstaat, douane en transporteurs om het goederenvervoer zo soepel mogelijk te laten verlopen en de kans op verkeershinder door opstoppingen te minimaliseren.
Zo is er een verplicht digitaal aanmeldsysteem en voor de vrachtauto’s zijn in de buurt tijdelijke parkeerplaatsen beschikbaar. Maar bedrijven zullen moeten wennen aan de nieuwe praktijksituatie, zegt het Havenbedrijf. “Ondanks alle voorbereidingen en voorzorgsmaatregelen bestaat de kans dat het logistieke proces in de eerste dagen van het nieuwe jaar minder soepel verloopt dan normaal.”
Ook transporteursvereniging TLN zegt dat er weinig verandert voor de logistieke sector. Die zal namelijk hoe dan ook te maken krijgen met douaneformaliteiten en controles op in- en uitgaande goederen, stelt voorzitter Elisabeth Post. Volgens haar moeten transportbedrijven de tijd die resteert tot 1 januari gebruiken om zich voor te bereiden, als ze dat nog niet gedaan hebben.
MSN 24.12.2020 Een mijlpaal. Zo omschrijft minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) het brexit-akkoord dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overeen zijn gekomen. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, het akkoord dat donderdagmiddag werd aangekondigd moet nog worden bestudeerd.
“Ik wil EU hoofdonderhandelaar Barnier, Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen en hun teams bedanken voor hun onvermoeibare inzet”, laat Blok weten. Zaak is nu om de teksten “nauwkeurig” te bestuderen.
“Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.” Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Blok benadrukt dat de tijd dringt. “Per 1 januari 2021 gaan sowieso nieuwe regels gelden in de relatie met het VK. Dit gaan ook ondernemers en burgers merken. Het is daarom van belang dat iedereen zich hier zo goed mogelijk op voorbereidt.”
AD 24.12.2020 Het is vandaag 1645 dagen geleden dat de Britten stemden voor een vertrek uit de Europese Unie. Bastiaan van Apeldoorn, hoogleraar Mondiale politieke economie en geopolitiek aan de Vrije Universiteit én senator voor de SP, blikt terug op de roerige onderhandelingsperiode. ,,Misschien had de EU iets flexibeler moeten zijn.”
Wat heeft u zien gebeuren sinds het referendum van 2016?
,,Dat heeft echt gezorgd voor een schokgolf. Niet alleen in Europa, maar ook internationaal. Het was een totaal onverwachte klap voor het systeem, een crisismoment. De brexit heeft laten zien dat de Europese integratie niet onomkeerbaar is. En het tekent ook de kracht van het populisme en het nationalisme in deze geglobaliseerde wereld. De EU is in feite een langjarig experiment met globalisering op een regionale schaal. Daar zitten dus grenzen aan. Het Britse vertrek uit de unie heeft veel elites aan het denken gezet.”
Is de EU erdoor veranderd?
,,Het heeft in elk geval gezorgd voor een nieuw moment van analyse. Waar staan we? Waar willen we naartoe? Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk is natuurlijk een gevoelig verlies. Het is de grootste militaire macht van Europa. De brexit biedt tegelijkertijd nieuwe kansen voor Duitsland en Frankrijk. Hun rol is nu nog groter geworden.”
Kun je zeggen dat de brexit de eenheid in de EU heeft vergroot?
,,Jazeker. De lidstaten zijn er vanaf 2016 tot nu in geslaagd één front in de onderhandelingen te vormen. Ze zijn er sterker uitgekomen door als een eenheid te opereren. Maar we moeten het ook weer niet overdrijven. Er zijn genoeg andere crises waarbij de eenheid soms ver te zoeken is. Kijk naar corona, of de discussie rond de rechtsstaat, de relatie met China, de tegenstellingen tussen oost en west, en noord en zuid.”
Wat kan de EU leren van de brexit?
,,Dat dit drama te voorkomen was geweest. De houding van de EU ten opzichte van David Cameron (de Britse premier die meer onafhankelijkheid binnen de unie wilde en in 2016 het referendum uitschreef) was veel te rigide. Hoe onredelijk waren zijn eisen eigenlijk? De EU wil per se als één geheel opereren en geen enkele uitzondering maken wat haar vier vrijheden betreft: vrij verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal.
Maar misschien zou je dat wel moeten doen. Aan de ene kant begrijp ik het wel, want de interne markt heeft veel welvaart gebracht. Maar waarom zou je niet wat meer ruimte geven aan de diversiteit van de lidstaten? Natuurlijk moeten er bepaalde basisregels zijn, maar met wat meer flexibiliteit was de brexit mogelijk niet gebeurd. Misschien vonden de Britten het in principe wel prima in de EU, maar niet op deze manier. Dat gevoel leeft natuurlijk wel in meer landen. In Nederland en Frankrijk werd in 2005 in een referendum de Europese Grondwet afgewezen.”
De Britten willen de controle terug, zeggen ze. Gaat ze dat lukken?
,,Nee, dat is een illusie. Voor complete controle zou je een soort Noord-Korea moeten worden en dat lijkt me niet verstandig. We hebben nu eenmaal te maken met Europese integratie. Landen zijn wederzijds afhankelijk van elkaar. We hebben elkaar nodig. De Britten proberen nu bijvoorbeeld met zoveel mogelijk landen individueel handelsafspraken te maken. Ik ben niet altijd van dat soort deals, maar je bent echt beter af als blok dan in je eentje.
Sommigen in het VK zijn er nog steeds niet overheen dat ze geen wereldrijk meer zijn waarin de zon nooit ondergaat. ‘Wij zijn het VK en wij moeten soeverein zijn.’ Dat is een kwestie van arrogantie, ja. In feite is het allang een neergaande macht. Bovendien kun je ook in de EU blijven en toch een grote speler zijn. Kijk maar naar Duitsland en Frankrijk. Ik denk dat de Britten buiten de EU eerder zwakker komen te staan.”
Wat heeft u het meest verbaasd?
,,Nou, in de eerste plaats het gedrag van de Britse regering. Premier David Cameron had om te beginnen het referendum helemaal niet hoeven uitschrijven, maar hij deed het toch. Hij wist zeker dat de Britten in de EU wilden blijven, maar dat was dus niet zo. Daarna kwam de tragische Theresa May, die een paar keer hard onderuitging in het parlement. En nu zit er Boris Johnson. Die is vooral een incompetent figuur gebleken.
Maar er is ook nog iets anders. Twee jaar geleden ging ik als lid van de Eerste Kamer op werkbezoek in het Verenigd Koninkrijk. Wat me opviel was dat iedereen, zowel de regeringspartij als de oppositie, echt supervriendelijk en beleefd was. Maar er was totaal geen belangstelling voor onze kant van het verhaal. ‘Wat betekent de brexit nou voor jullie?’ Die vraag is geen enkele keer gesteld. Dat is misschien wel karakteristiek. Ze zijn heel erg met zichzelf bezig.”
Worden de Britten de verliezers van de brexit?
,,Ik denk dat iedereen moet bloeden, en dan met name het bedrijfsleven. Maar de verliezen zijn vooral voor het VK. Volgens schattingen gaat de schade meerdere procenten van het Bruto Nationaal Product bedragen. Dat is niet te onderschatten, al vinden sommige brexiteers die prijs de moeite waard. De grootste tragiek is dat de mensen die voor de brexit stemden, de laag opgeleide en minder verdienende Britten, zeker niet tot de winnaars gaan behoren.”
AD 24.12.2020 De kogel is dan toch door de kerk: vier jaar nadat de Britten in een referendum besloten de Europese Unie te verlaten is het zover. Vandaag werden de laatste plooien gladgestreken van de scheidingsvoorwaarden die de Britten ‘de controle terug moeten geven’ over hun eigen zaken, zoals de slogan van de brexiteers luidde.
De symboliek was duidelijk. Boris Johnson maakte het historische moment bekend tussen Union Jacks, Britse vlaggen. Geen Europese vlaggen meer. In de uitleg van Boris Johnson heeft hij het beste van twee werelden uit de onderhandelingen gesleept: de Britten hebben hun dierbare controle en soevereiniteit terug én ze hebben toegang gehouden tot de Europese markt, zonder tarieven en quota’s. Sommige Tabloids vierden dat al als een kerstcadeau van kerstman Johnson.
De optimistische draai die de Britse premier aan het historische akkoord geeft is begrijpelijk. Veel Britten zullen opgelucht zijn al was het alleen maar omdat het nu over andere zaken kan gaan dan brexit. Op zijn persconferentie moest Johnson erkennen dat de weg niet zonder hobbels zal zijn en er wél tarieven kunnen komen mochten de Britten zich niet houden aan afspraken over eerlijke concurrentie.
Er zullen nog veel vragen worden gesteld over de uitwerking van de brexit, de kwestie die het land als nooit tevoren verdeelde. De Schotten bijvoorbeeld zijn helemaal niet blij met een brexit en zinnen op hun beurt op een exit uit het Verenigd Koningrijk. Voor de Engelsen wordt de grote vraag hoeveel beter de eilandeconomie uiteindelijk zal worden van een brexit?
Johnson belooft welvaart waar ook de EU beter van kan worden. Het antwoord kan pas de komende jaren worden gegeven maar weinig analisten voorspellen dat vanaf 1 januari meteen de zon gaat schijnen boven de Britse eilanden. Er worden eerder wat moeilijke jaren van aanpassing aan de nieuwe status voorspeld.
Het nu gesloten akkoord omvat zo’n 2000 pagina’s. Politici van alle partijen en juristen zullen de teksten nu gaan spellen. Daarna zullen mogelijke tegenvallers toch moeten worden uitgelegd aan de Britten, die vooral voorspoed is beloofd als Londen zijn eigen zaakjes gaat regelen. Daarbij blijft er een harde kern brexiteers actief binnen de Conservatieve Partij die nog steeds helemáál wil breken met de Europese Unie.
Dat Johnson hoe dan ook kritiek gaat krijgen staat vast: het het land blijft intens verdeeld over de kwestie. De zwaar aangezette Britse soevereiniteit in de eigen, Britse, territoriale wateren, is belangrijk voor de premier.
Wie zijn producten in de EU wil verkopen moet zich houden aan Europese regels, dus ook de Britten, aldus Ursula von der Leyen, EU-voorzitter.
Gisteren zouden juist daarover nog de laatste hobbels worden genomen. Aanvankelijk eisten de Britse onderhandelaars dat 80 procent van de waarde van vis gevangen door niet-Britse vissers zou worden overgemaakt naar Londen. De EU wilde niet verder gaan dan 25 procent. Feit is dat de Britten flink hebben moeten toegeven. De afdracht zou nu inderdaad 25 procent zijn, wat slecht gaat vallen bij Britse vissers.
Maar die zwaar bevochten soevereiniteit over de Britse wateren en visgronden verandert weinig aan een blijvende Britse afhankelijkheid van veel Europese regels voor de export naar het vaste land. Om de verhoudingen aan te geven: de Britse onderhandelingstriomf over de visserijrechten gaat om circa dertig procent van ongeveer 650 miljoen euro, de waarde van de totale handel tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese unie zit rond de 500 miljard euro en daar waren het toch vooral de Britten die water bij de wijn moesten doen.
Wie zijn producten in de EU wil verkopen moet zich houden aan Europese regels, dus ook de Britten, benadrukte EU-voorzitter Ursula von der Leyen. De droom van hardline-brexiteers om aan de rand van de EU een soort handelsparadijsje en vrijhaven voor de wereldhandel als het bedrijfsvriendelijke Singapore te runnen, gaat niet uitkomen.
Of de Britten buiten de EU zo’n positie kunnen opbouwen is de vraag. De komende jaren zal steeds weer over onderdelen van de afspraken moeten worden onderhandeld. ‘Brexit never quite goes away ever’, aldus een commentator op Sky News. De Britten zitten nog wel even vast aan de EU als ze daarmee zaken willen blijven doen.
Johnson zei dat hij nu alle prioriteit kan geven aan het bestrijden van de pandemie. Het laatste duwtje dat de premier, volgens ingewijden, zou hebben aangezet toch maar niet in te zetten op een harde brexit was de laatste dagen uitgebreid te zien op de Britse televisie. Duizenden vrachtwagens die nog altijd vaststaan in Dover. Woordvoerders van winkelketens die zich zorgen maken over de bevoorrading. Niet vanwege brexit maar vanwege Covid-19.
Veel Britse ondernemers – die veelal conservatief stemmen- zijn geschrokken van de kwetsbaarheid van het eiland. Als dit een voorproefje was van wat het land riskeerde met een harde brexit en de dan geldende basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (ongunstige invoertarieven aan de grens) dan was dat niet het ideale plaatje dat door een aantal Conservatieve kopstukken was geschilderd. Dus kon premier Johnson maar beter water bij de wijn doen. Het gaat immers ook om zijn eigen hachje.
Aftimmeren
Hoe nu verder? De knoop is doorgehakt maar de zaak moet nog juridisch worden afgetimmerd en daarna beklonken in de diverse parlementen. Van het Europarlement tot het Lagerhuis tot de parlementen in de 27 lidstaten. Uiteindelijk zal dat wel gebeuren, denken waarnemers. Niemand was echt gebaat bij een harde brexit, de door een nieuwe variant van het coronavirus zwaar getroffen Britten het minst.
MSN 24.12.2020 Het Britse pond heeft donderdag de wind in de zeilen dankzij de Brexit-deal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De Britse munt wordt 0,4% duurder tegenover de euro. Het pond wint ook terrein op de Amerikaanse dollar.
Met een Brexit-deal is de vrees voor een turbulent vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie aan het begin van het nieuwe jaar weggenomen. De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met de unie.
RTL 24.12.2020 Er leek geen eind aan te komen, maar ruim vierenhalf jaar na het referendum waarin de Britten besloten dat zij uit de Europese Unie wilden, is er een deal over hoe de twee nu verdergaan. Dat betekent dat een no-dealscenario op het nippertje is voorkomen.
Door de deal gelden vanaf 1 januari nieuw afgesproken regels over handel tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Dat betekent een zogenoemde ‘zachte’ brexit.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden.
Het alternatief, geen handelsakkoord, had gezorgd voor controles bij de grens, extra papierwerk en daarmee hogere kosten om handel te drijven.
Op de valreep
Daarmee komt op de valreep een eind aan jaren vol bekvechten en voortslepende onderhandelingen. Hoe kon het toch zo lang duren? Een terugblik in drie stappen.
Dat het Verenigd Koninkrijk echt uit de EU zou stappen, geloofde lange tijd niemand. Want hoewel de Britten al tientallen jaren bekend stonden als buitenbeentje in Europa was een vertrek nooit aan de orde. Dat veranderde plots toen David Cameron, toenmalig premier, op 23 januari 2013 een beruchte toespraak gaf.
In deze toespraak beloofde Cameron dat er een referendum zou komen over het (ook binnen zijn eigen partij omstreden) Britse lidmaatschap van de EU, als hij zelf in 2015 maar zou worden herkozen als premier. Niet wetende dat brexit ook zijn eigen ondergang zou betekenen.
Want dat referendum kwam er. Cameron werd herkozen en op 23 juni 2016 gingen de Britten naar de stembus. Nog steeds was de algehele verwachting: dat referendum haalt het nooit. Maar een krappe meerderheid bleek vóór, en in de vroege uurtjes van 24 juni 2016 sprak BBC-presentator David Dimbleby de legendarische woorden: “We’re Out” (We zijn weg).
Nog diezelfde ochtend stapte Cameron, zelf uitgesproken tegenstander van de brexit, op als premier.
Stap 2: Het bekvechten
Een lange en onzekere periode vol geruzie brak aan. Want een volksstemming houden met slechts twee opties – blijven of vertrekken – is één ding, daadwerkelijk vertrekken uit een statenverband waar je al sinds 1973 in zit, is een tweede.
Er lag geen enkel draaiboek klaar. Toen de Britten op 29 maart 2017 de procedure voor hun vertrek uit de EU in gang zetten, was het VK zelfs de eerste lidstaat ooit die dat deed.
Maar het grootste probleem bleek wel de verdeeldheid in het land zelf. Zo stemden de ouderen overwegend voor een vertrek, en de meeste jongeren juist tegen. Ook werden de verschillen tussen Engeland (meerderheid anti-EU) en Schotland (alle kiesdistricten pro-EU) nog eens pijnlijk blootgelegd.
Dat gold ook zeker voor het traditionele debat tussen de linkse, sociaaldemocratische kiezers (van de Labour Party) en de rechtse, meer conservatieve kiezers (Conservative Party).
En zelfs binnen de twee grootste partijen van het land waren er ellenlange discussies over welke relatie het VK na de brexit zou moeten onderhouden met de EU. Vandaag is daar dus meer duidelijk over geworden.
Na verschillende concept- en tussenakkoorden die soms onverbiddelijk werden weggestemd – het kostte Camerons opvolger Theresa May in juni 2019 de kop – was op 17 oktober 2019 de kogel door de kerk. Het VK en de 27 EU-landen waren het eindelijk met elkaar eens over de uittreding, al was dat op hoofdlijnen. Desondanks konden de Britten op 31 januari 2020 middernacht definitief uittreden.
Voor burgers en bedrijven veranderde in feite niets. Er was namelijk een overgangsperiode tot eind dit jaar afgesproken. In de tussentijd bleven alle EU-regels en wetten gewoon gelden. Dat was bedoeld ter voorbereiding op de nieuwe voorwaarden, waarover dus nog onderhandeld moest worden.
Ook dat duurde natuurlijk weer lang. Terwijl het coronavirus in rap tempo om zich heen sloeg, werd noodgedwongen per videoverbinding onderhandeld. Maandenlang konden beide partijen maar geen deal sluiten over grote twistpunten zoals wie waar mag vissen, de grens tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (onderdeel van het VK) en welke vormen van staatssteun straks geoorloofd zijn om de concurrentie tussen bedrijven eerlijk te houden.
Die sluimerende onzekerheid betekende slecht nieuws voor belangrijke handelspartners van de Britten, zoals Nederland. Afgelopen maand bleek dat ons land, bij welk akkoord dan ook, miljarden euro’s misloopt door langere wachtrijen aan de grens, papieren rompslomp en het verlies van banen.
Bovendien was volledig onduidelijk wat zou gebeuren als een van de twee zich vanaf 2021 niet aan de afgesproken regels houdt. Nu ook dat is afgetimmerd, is het VK op papier volledig uitgetreden. Maar als je kijkt naar alle economische en militaire banden (in de NAVO), zal het nooit echt los komen van de EU.
MSN 24.12.2020 Na 4,5 jaar ruziemaken, onderhandelen en politieke spelletjes is er donderdag eindelijk een Brexit-akkoord gesloten tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Wat begon met een referendum, draaide uit op een boeiend politiek drama waar geen eind aan leek te komen. Een overzicht van 4,5 jaar Brexit-perikelen.
23 juni 2016: Het Brexit-referendum
Een langgekoesterde wens van anti-EU’er Nigel Farage gaat in vervulling. De Britten mogen stemmen of ze wel of niet in de Europese Unie willen blijven. Een meerderheid van 51,89 procent stemt voor een Brits vertrek. Reden voor de toenmalige premier David Cameron om een maand later zijn functie neer te leggen. Hij wordt opgevolgd door Theresa May.
29 maart 2017: VK doet officieel verzoek tot uittreding
De Britse premier May legt in Brussel een officieel verzoek neer voor een artikel 50-procedure. Daarmee wordt het Britse vertrek uit de Europese Unie in gang gezet, nadat het koninkrijk in 1973 aansloot bij de voorloper van de EU.
13 november 2018: EU en VK sluiten terugtrekkingsakkoord
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk sluiten een overeenkomst voor de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Hierin staan de voorwaarden voor de terugtrekking. De onderlinge handel is hiermee niet geregeld. Daarover moet nog overeenstemming worden bereikt.
12 maart 2019: Brits parlement stemt plan May weg
May legt een voorstel voor het vertrek uit de EU voor aan het Britse parlement. Dat stemt tegen. Aanvankelijk zou het VK op 29 maart 2019 vertrekken, maar dit wordt uitgesteld naar 12 april 2019. Dit blijkt ook niet haalbaar en de nieuwe vertrekdatum wordt vastgesteld op 31 oktober 2019.
29 oktober 2019: Vertrek wordt voor de derde keer uitgesteld
Twee dagen voor de derde vertrekdatum wordt de Brexit opnieuw uitgesteld. Deze keer naar 31 januari 2020. Ondertussen heeft Theresa May plaatsgemaakt voor een nieuwe premier: Boris Johnson. Op 12 december zijn er verkiezingen in het VK, die worden gewonnen door de Conservatieve Partij van Johnson.
31 januari 2020: VK stapt officieel uit de EU
Eind januari 2020 is het eindelijk zover: de Britten stappen officieel uit de Europese Unie. Wel is afgesproken dat tot eind 2020 de regels voor de onderlinge handel hetzelfde blijven. Voor de handel na eind december moeten beide partijen nog een akkoord zien te sluiten. De eerste onderhandelingsronde hiervoor start op 2 maart. Vrij snel komt er een kink in de kabel. COVID-19 maakt face-to-faceonderhandelen onmogelijk. De gesprekken gaan digitaal verder.
6 september 2020: Johnson wil delen van terugtrekkingsakkoord verwerpen
De Britse regering komt met voorstellen die strijdig zijn met delen van het al eerder afgesloten terugtrekkingsakkoord. De Europese Commissie is boos en dreigt met juridische stappen.
16 oktober 2020: Johnson schort onderhandelingen op
Premier Johnson vindt dat de Brusselse onderhandelaars de gesprekken niet serieus genoeg nemen en schort de onderhandelingen op. Zes dagen later gaan beide partijen toch weer om de tafel zitten. Gedurende de maand november komen diverse keren berichten naar buiten dat een deal dichtbij is. Deze berichten worden afgewisseld met uitspraken dat beide partijen toch nog relatief ver verwijderd zijn van een deal. Vooral over visserij, gelijk speelveld en toezicht kunnen de partijen het maar niet eens worden.
10 december 2020: Brussel komt met noodplan
De Europese Commissie komt met een noodplan, voor het geval er niet op tijd een akkoord wordt gesloten. Dit plan moet zorgen dat het onderlinge vaar- en vliegverkeer kan doorgaan, evenals de visserij. Weliswaar zijn de problemen rond het terugtrekkingsakkoord inmiddels opgelost, maar nog altijd is er geen deal. Dat de tijd begint te dringen, is een understatement. De onderhandelaars hebben nog drie weken.
24 december 2020: Eindelijk een akkoord
Brussel en Londen zijn eruit. Vlak voor Kerst is een akkoord gesloten. De volksvertegenwoordigers van de EU en het VK zijn nu aan zet.
NU 24.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben na lang onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten over de toekomstige handelsrelatie. Dat meldt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdag tijdens een persconferentie. Ook de Britse premier Boris Johnson meldt dat er een overeenkomst ligt.
Tot het allerlaatste moment is er onderhandeld en zelfs op de dag van het akkoord ontstond nog vertraging. Met name afspraken over de visserij in Britse wateren vormden een struikelblok. Hierover zijn voor 5,5 jaar afspraken gemaakt in het nieuwe akkoord, meldt Von der Leyen.
Ze noemde de onderhandelingen een “long and winding road” (“een lange en bochtige weg”), maar sprak wel van een “goede deal”. Deze is volgens haar eerlijk, uitgebalanceerd en het is de “juiste en meest verantwoorde keuze voor beide kanten”. De commissievoorzitter zei ook opgelucht te zijn dat er een deal is en dat het Britse vertrek een nieuw begin kan zijn.
“De klok tikt niet langer”, voegde EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier daaraan toe. Ook hij meldt opgelucht te zijn over het akkoord.
De Britse premier Boris Johnson meldt eveneens dat er een deal is gesloten. “Deal is done“, juicht hij op Twitter.
Johnson zei donderdag op een persconferentie dat er goede deal ligt, ter waarde van 660 miljard pond (733 miljard euro), die is te vergelijken met de deal die het land sloot met Canada. De deal met de EU is de grootste die het VK ooit sloot en volgens Johnson zorgt het ervoor dat bedrijven juist meer handel kunnen drijven met de EU.
“We krijgen de controle weer terug over ons lot, kunnen onze standaarden weer zelf bepalen en ook zelf besluiten over hoe we werkgelegenheid stimuleren en hoe we ons landschap koesteren”, aldus de Britse premier.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild”, voegde een woordvoerder van de Britse regering eraan toe. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
‘Nog weinig bekend over details van deal’
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ook opgelucht te zijn, maar waarschuwt tegelijkertijd dat de details van het zeer omvangrijke akkoord nog niet bekend zijn.
Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. Op een later moment zal worden gestemd over het gehele pakket, maar niet voordat alle onderdelen goed zijn bestudeerd, benadrukt Piri, die tevens Brexit-rapporteur van het Europees Parlement is.
“Dit tweeduizend pagina’s tellend document gaat onze toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk op vele niveaus bepalen”, zegt de politica. “Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet. Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring van het verdrag.”
‘Bescherming van interne markt is prioriteit’
“Nu is het Europees Parlement aan zet”, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. “Waar we tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten.”
“Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, zegt Esther de Lange, die namens het CDA in het Europees Parlement zit. Ze reageert tegelijk opgelucht. “Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen.”
Akkoord komt zeven dagen voor aflopen deadline
De Britten maken sinds 1 februari al geen deel meer uit van de Unie, maar voor de handel gold een overgangstermijn tot het eind van dit jaar. Tot die tijd gelden de vrijhandelsregels zoals ze binnen de douane-unie van de Europese landen gelden. Nu, zeven dagen voor de deadline, ligt er eindelijk een overeenkomst.
Vooral op het gebied van visserij, staatstoezicht en gelijk speelveld konden de partijen het lange tijd niet eens worden. Uiteindelijk is het toch gelukt om hierover overeenstemming te bereiken. Het woord is nu aan de volksvertegenwoordiging van zowel de EU als het VK om het akkoord goed te keuren. De Britten stemmen op 30 december over het akkoord.
Het Europees Parlement hakt in het nieuwe jaar de knoop door over de deal, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond. Volgens hem zal het parlement verantwoord reageren, om de overlast voor burgers en bedrijven tot een minimum te beperken en de chaos en negatieve gevolgen van een no deal-scenario te voorkomen.
Als het Europees Parlement besluit de overeenkomst goed te keuren, zal het nauwlettend toezien op de uitvoering ervan, stelt Sassoli verder. Hoewel hij het besluit van het Verenigd Koninkrijk om de EU te verlaten nog steeds ten zeerste betreurt, noemt hij het bereiken van een regeling in het beste belang van beide partijen. “Deze deal kan voor ons nu de basis vormen om een nieuw partnerschap op te bouwen.”
No deal-Brexit lijkt van de baan
Door de overeenkomst lijkt een no deal-Brexit, een vertrek zonder akkoord, van de baan. Een dergelijk vertrek zou zorgen voor een hoop chaos, omdat handel over en weer plotseling een stuk lastiger en ook veel duurder zou zijn.
Met het nieuwe handelsakkoord lijkt er op 1 januari ook een einde te komen aan de Brexit-perikelen die sinds de uitslag van het Brexit-referendum in 2016 al voortduren. Sinds het referendum gooiden twee Britse premiers de handdoek in de ring, waren er drie verschillende Brexit-ministers en vonden er twee keer verkiezingen plaats in het VK.
NOS 24.12.2020 Het is de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gelukt om onder grote tijdsdruk een no-deal-brexit te voorkomen. De onderhandelaars zijn het eens geworden over een handelsakkoord.
“We hebben eindelijk een overeenkomst”, zei voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen op een persconferentie. “Het was een lange weg, maar we hebben een eerlijk en gebalanceerd akkoord.”
Ze benadrukt dat de EU en het Verenigd Koninkrijk in de toekomst nauw blijven samenwerken.
Von der Leyen: ‘Samen bereiken we nog altijd meer’
Ook de Britse premier Johnson presenteert het als een goede deal. “Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en in de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst”, stond in zijn eerste verklaring na de bekendmaking.
In zijn toespraak voegde hij daar aan toe: “Deze deal betekent stabiliteit en zekerheid in wat soms een moeilijke relatie is geweest”, verwees hij naar de jarenlange, harde brexit-onderhandelingen tussen de EU en de de Britten.
Volgens Johnson is met het handelsverdrag jaarlijkse een bedrag van 660 miljard pond gemoeid.
Premier Johnson: we hebben het grootste handelsakkoord tot nu toe bereikt
“We hebben de controle over ons land en over onze toekomst per 1 januari terug”, zei hij. “We kunnen weer zelf beslissen over onze wetten, we hebben weer volledige zeggenschap over onze landbouw.”
Hij sloot af door te benadrukken dat de twee partijen ondanks brexit verbonden blijven. “Dit land blijft emotioneel, cultureel en strategisch gehecht aan Europa.”
Minister Blok van Buitenlandse Zaken is positief over het akkoord. Nederland gaat de conceptteksten nu nauwkeurig bestuderen, zegt hij. “Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.”
Vanochtend waren er al vroeg berichten dat Johnson om 09.00 uur een persconferentie zou geven over de deal, maar dat tijdstip verstreek zonder dat de premier naar buiten was gekomen. Dat er vandaag een deal zou komen, was wel duidelijk, maar het moment waarop werd aldoor naar achteren geschoven. Tot op het laatste moment praatten beide kampen over hoe het na 1 januari verder moet met de visserij, een van de grootste twistappels.
Formeel heeft het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie al verlaten, op 31 januari 2020. Om te bepalen hoe het VK en de EU in de toekomst met elkaar zaken zouden doen, werd besloten een overgangsperiode in te stellen tot 1 januari 2021.
Gelijk speelveld
De onderhandelingen over het handelsakkoord verliepen moeizaam, met name vanwege drie grote struikelblokken. Zo is er lang gesproken over het zogenoemde ‘gelijke speelveld’ en onder welke voorwaarden Britse bedrijven vrij met de EU kunnen blijven handelen. De EU wil oneerlijke concurrentie voorkomen.
Ook waren de meningen verdeeld over hoe er toezicht gehouden moest worden op de gemaakte afspraken, bijvoorbeeld via sancties. En de onderhandelaars botsten dus over de visserij; de Britten willen de vis in hun eigen wateren grotendeels voor zichzelf houden.
Maar op al die punten is nu dus na zo’n negen maanden praten overeenstemming bereikt, waarmee de reuzentaak van de hoofdonderhandelaars – Michel Barnier namens de EU en David Frost namens het VK – is voltooid. Nooit eerder werd er zo snel zo’n veelomvattend handelsakkoord gesloten.
Premier Johnson met voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen REUTERS
Voor 1 januari moest er een akkoord op tafel liggen. Anders dreigde er een no-deal, waarmee de bestaande vrijhandelsafspraken zouden vervallen en de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar zouden gaan handelen. Dat zou beide economieën veel geld kosten.
Daarnaast zouden er in zo’n situatie tal van praktische problemen ontstaan: vliegtuigen en vrachtwagens zouden stil komen te staan vanwege grenscontroles en vissers zouden niet meer kunnen vissen.
Geen rustige Kerst
In Brussel werd deze maand daarom alvast begonnen met het voorbereiden van een sterk afgeslankt brexit-akkoord, dat de zwaarste klappen van een no-deal-brexit moest opvangen. Dat noodplan is nu dus niet meer nodig.
Maar het akkoord betekent allesbehalve een rustige Kerst in Brussel en Londen. Het moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en het Britse Lagerhuis. Verder moeten de juridische teksten in de deal, die naar verluidt vele honderden pagina’s telt, worden vertaald in alle 24 officiële talen van de EU. Overigens kan het Europees Parlement de deal na 1 januari ook met terugwerkende kracht nog goedkeuren.
MSN 24.12.2020 De EU en het VK hebben eindelijk een akkoord bereikt over een handelsdeal die vanaf 1 januari al in moet gaan. De onderhandelingen zaten maandenlang muurvast en een no-deal-scenario was dichtbij.
Maar nu is er dan toch een akkoord. Lang leek het erop dat er gisteravond al witte rook zou komen, maar de onderhandelaars hebben toch nog een dag en een nacht extra nodig gehad om de puntjes op de i te zetten.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden. Dat beperkt de noodzaak tot controles aan de grens, scheelt papierwerk en het zorgt er vooral voor dat handel drijven niet aanzienlijk duurder wordt.
Details volgen
Omdat de onderhandelingen ook vandaag weer langer duurden dan verwacht, zullen de details ook pas later bekend worden. De lidstaten moeten de afspraken die zijn gemaakt nog goedkeuren.
Dat had vandaag best gekund, maar tijdelijk EU-voorzitter Duitsland heeft besloten de EU-ambassadeurs in Brussel niet meer vandaag hierover te laten vergaderen.
Stroef
De onderhandelingen verliepen het hele jaar al uiterst stroef en deadline na deadline werd overschreden. Het is zelfs al te laat om het akkoord nog voor 1 januari goed te laten keuren door het Europees Parlement. Er is een kunstgreep nodig om de afspraken toch al per 1 januari in te laten gaan.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten de regeringsleiders instemmen met zogenoemde voorwaardelijke inwerkingtreding. De daadwerkelijke parlementaire goedkeuring moet dan later nog plaatsvinden.
Visserij
Het laatste heikele punt waarop de onderhandelingen bleven steken was de visserij. De partijen konden het lange tijd niet eens worden over hoeveel vissers uit de EU na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en tegen welke voorwaarden. Op het laatste moment is hier toch overeenstemming over bereikt.
‘Kerstcadeautje op het allerlaatste moment’
“Dit is een kerstcadeau voor de Britten en de EU, op het allerlaatste moment”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Ook in Den Haag voor het Nederlandse kabinet een zeer gewenst kerstcadeautje, want Nederland hoort tot de landen die veel economische schade ondervinden van een no-deal, maar dat is nu afgewend.”
De opluchting zal dan ook overheersen, in Europese hoofdsteden en in Den Haag. “Al viel de laatste weken ook aan Nederlandse zijde te horen of de EU-onderhandelaars niet teveel hebben toegegeven.”
Nederlandse vrees
De vrees blijft voor oneerlijke concurrentie vanuit het Verenigd Koninkrijk, waar de Nederlandse visser, transporteur of bloemenhandelaar dan de dupe van kan worden.” Om dat te voorkomen zullen de Britten in de pas moeten lopen met Europese regels om hun toegang tot de Europese markt niet te verliezen. Als een oneerlijke situatie ontstaat tussen het VK en de EU, moet een onafhankelijke partij in beeld komen om het geschil te beslechten.
Achter de schermen in Den Haag viel gemor te horen: is deze afspraak wel hard genoeg? Een ander heikel punt waren de staatssteunregels. Ook daar is nu een oplossing bedacht, al zijn de details nog niet duidelijk.
Wantrouwen
“Het akkoord is een recordtijd in elkaar gezet, maar was vooral een botsing tussen twee tegenstelde wensen”, vervolgt Lambie. “De Britse wens om zo onafhankelijk mogelijk te zijn en de Europese wens om zoveel mogelijk gemeenschappelijk vast te leggen, want de EU is gebouwd op gezamenlijke afspraken over handel en over visserij.”
Aan Britse zijde ontbrak het aan voorbereiding, aan Europese zijde viel het wantrouwen richting Londen te horen. “Een goed ingevoerde diplomaat van een Europees land omschreef het proces ‘het trouwen op huwelijkse voorwaarden, maar dat Britten heel graag vreemd willen gaan’.”
No-deal afgewend
Maar let op: dit is nog een onderhandelaarsakkoord. De 27 EU-lidstaten moeten het nog goedkeuren en daar kan nog een kink in de kabel komen. Bij de ‘scheidingsdeal’ in november 2018 hield Spanje het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven, maar een no-deal-scenario is in ieder geval afgewend voor het nieuwe jaar.
Werd na het brexit-referendum nog gevreesd voor een kettingreactie (een ‘nexit’, een ‘frexit’), blijkt die vrees nu ongegrond. Na vier jaar vol onzekerheid en soms politieke chaos in Londen is er geen lidstaat meer die hetzelfde traject wil doorstaan. In Nederland wordt zelfs gesproken over een initiatiefwet om het EU-lidmaatschap in de Grondwet te verankeren.
RTL 24.12.2020 De EU en het VK hebben eindelijk een akkoord bereikt over een handelsdeal die vanaf 1 januari al in moet gaan. De onderhandelingen zaten maandenlang muurvast en een no-deal-scenario was dichtbij.
Maar nu is er dan toch een akkoord. Lang leek het erop dat er gisteravond al witte rook zou komen, maar de onderhandelaars hebben toch nog een dag en een nacht extra nodig gehad om de puntjes op de i te zetten.
Veel details zijn nog niet bekend, maar zo’n handelsverdrag betekent in ieder geval dat er (bijna) geen importheffingen over en weer geheven worden. Dat beperkt de noodzaak tot controles aan de grens, scheelt papierwerk en het zorgt er vooral voor dat handel drijven niet aanzienlijk duurder wordt.
Details volgen
Omdat de onderhandelingen ook vandaag weer langer duurden dan verwacht, zullen de details ook pas later bekend worden. De lidstaten moeten de afspraken die zijn gemaakt nog goedkeuren.
Dat had vandaag best gekund, maar tijdelijk EU-voorzitter Duitsland heeft besloten de EU-ambassadeurs in Brussel niet meer vandaag hierover te laten vergaderen.
Stroef
De onderhandelingen verliepen het hele jaar al uiterst stroef en deadline na deadline werd overschreden. Het is zelfs al te laat om het akkoord nog voor 1 januari goed te laten keuren door het Europees Parlement. Er is een kunstgreep nodig om de afspraken toch al per 1 januari in te laten gaan.
Om dat voor elkaar te krijgen moeten de regeringsleiders instemmen met zogenoemde voorwaardelijke inwerkingtreding. De daadwerkelijke parlementaire goedkeuring moet dan later nog plaatsvinden.
Visserij
Het laatste heikele punt waarop de onderhandelingen bleven steken was de visserij. De partijen konden het lange tijd niet eens worden over hoeveel vissers uit de EU na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en tegen welke voorwaarden. Op het laatste moment is hier toch overeenstemming over bereikt.
“Dit is een kerstcadeau voor de Britten en de EU, op het allerlaatste moment”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Ook in Den Haag voor het Nederlandse kabinet een zeer gewenst kerstcadeautje, want Nederland hoort tot de landen die veel economische schade ondervinden van een no-deal, maar dat is nu afgewend.”
De opluchting zal dan ook overheersen, in Europese hoofdsteden en in Den Haag. “Al viel de laatste weken ook aan Nederlandse zijde te horen of de EU-onderhandelaars niet teveel hebben toegegeven.”
Nederlandse vrees
De vrees blijft voor oneerlijke concurrentie vanuit het Verenigd Koninkrijk, waar de Nederlandse visser, transporteur of bloemenhandelaar dan de dupe van kan worden.” Om dat te voorkomen zullen de Britten in de pas moeten lopen met Europese regels om hun toegang tot de Europese markt niet te verliezen. Als een oneerlijke situatie ontstaat tussen het VK en de EU, moet een onafhankelijke partij in beeld komen om het geschil te beslechten.
Achter de schermen in Den Haag viel gemor te horen: is deze afspraak wel hard genoeg? Een ander heikel punt waren de staatssteunregels. Ook daar is nu een oplossing bedacht, al zijn de details nog niet duidelijk.
Wantrouwen
“Het akkoord is een recordtijd in elkaar gezet, maar was vooral een botsing tussen twee tegenstelde wensen”, vervolgt Lambie. “De Britse wens om zo onafhankelijk mogelijk te zijn en de Europese wens om zoveel mogelijk gemeenschappelijk vast te leggen, want de EU is gebouwd op gezamenlijke afspraken over handel en over visserij.”
Aan Britse zijde ontbrak het aan voorbereiding, aan Europese zijde viel het wantrouwen richting Londen te horen. “Een goed ingevoerde diplomaat van een Europees land omschreef het proces ‘het trouwen op huwelijkse voorwaarden, maar dat Britten heel graag vreemd willen gaan’.”
No-deal afgewend
Maar let op: dit is nog een onderhandelaarsakkoord. De 27 EU-lidstaten moeten het nog goedkeuren en daar kan nog een kink in de kabel komen. Bij de ‘scheidingsdeal’ in november 2018 hield Spanje het tot het laatste moment spannend vanwege Gibraltar.
Naast de lidstaten moeten ook het Britse parlement en het Europees Parlement nog groen licht geven, maar een no-deal-scenario is in ieder geval afgewend voor het nieuwe jaar.
Werd na het brexit-referendum nog gevreesd voor een kettingreactie (een ‘nexit’, een ‘frexit’), blijkt die vrees nu ongegrond. Na vier jaar vol onzekerheid en soms politieke chaos in Londen is er geen lidstaat meer die hetzelfde traject wil doorstaan. In Nederland wordt zelfs gesproken over een initiatiefwet om het EU-lidmaatschap in de Grondwet te verankeren.
Telegraaf 24.12.2020 Er was een ongekende hoeveelheid drama – met tal van gemiste deadlines – voor nodig maar met Kerstmis in zicht is er alsnog een Brexit-deal. Daarmee hebben zowel de EU als het Verenigd Koninkrijk zichzelf een enorm kerstcadeau gegeven aangezien geen van de twee partijen zin had in een ongecontroleerd vertrek van de Britten uit het Europese handelsblok.
„We hebben eindelijk een akkoord. Het was een lange weg, maar het is een goede deal. We kunnen Brexit eindelijk achter ons laten”, aldus voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen.
Maar niet iedereen zal blij zijn met het uiteindelijk na veel bloed, zweet en tranen gesloten compromis. De vis vormde het laatste grote struikelblok en hoewel de Europeanen lang niet zoveel inleveren van hun vangsten als de Britten lang eisten, gaan de gevolgen voor de sector groot zijn. In totaal mogen vissers uit onder andere Nederland 25 procent minder in Britse wateren vangen. Het VK hield lang vast aan 35 procent, maar bond uiteindelijk in. Er is een overgangsperiode afgesproken van 5,5 jaar, waar de Britten aanvankelijk lang vasthielden aan drie jaar en de EU tien jaar wilde.
Het betekent dat er over die periode van 5,5 jaar wordt afgebouwd naar -25 procent vangst in Britse wateren. Daarna moet jaarlijks worden vastgesteld hoeveel vis er mag worden gevangen. Is dit niet voldoende, dan volgen er repercussies voor de Britten wat betreft hun markttoegang tot Europa.
Oneerlijke concurrentie
Waar vis vooral geldt als een symbolisch heel belangrijk dossier (op de totale economie is de impact te verwaarlozen) is de grote strijd vooral gestreden op het terrein van het zogeheten gelijke speelveld. Daarbij geldt dat de EU de Britten toegang geeft tot de Europese interne markt (het grootste handelsblok ter wereld met 450 miljoen consumenten) zonder quota en tarieven maar dat daarbij wel harde garanties worden geëist om oneerlijke concurrentie te voorkomen.
Het betekent dat Britse bedrijven zich moeten houden aan Europese standaarden, maar ook dat Britse bedrijven niet door de overheid ongelimiteerd gesteund kunnen worden. Willen de Britten in de toekomst afwijken van Europese regels dan kan dat, maar dat heeft wel gevolgen voor hun markttoegang.
Op ’t nippertje
Met het akkoord is een no deal Brexit per 1 januari op het nippertje voorkomen. Omdat er niet meer voldoende tijd is voor ratificatie door het Europees Parlement zullen (delen) van het akkoord op voorlopige basis moeten worden ingevoerd. Het wordt allemaal niet fraai gevonden door de parlementariërs, maar het Europarlement zal zich hier waarschijnlijk niet tegen verzetten. Formele goedkeuring kan dan in januari volgen.
Parlementariërs moeten eerst 2000 pagina’s tekst doorakkeren. „Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet”, aldus PvdA-Eurparlementariër en Brexit-rapporteur Kati Piri. „Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd voordat het Europees Parlement over gaat tot ratificatie.”
Ook de 27 EU-lidstaten moeten nog officieel akkoord gaan met het onderhandelingsresultaat waarmee hun onderhandelaar Michel Barnier is teruggekomen. Waarschijnlijk gebeurt dat volgende week. Ook het Britse parlement moet nog instemming geven.
Zou er geen akkoord zijn dan zouden de EU en het VK per 1 januari op basis van regels van de Wereldhandelsorganisatie moeten handelen. Daarbij zouden tarieven en quota over en weer gaan gelden, evenals uitgebreide grenscontroles. Aangezien de Britten sinds hun toetreding tot de EU in 1973 in de interne markt zitten zou dit een enorme verandering betekenen met grote economische impact. Die gevolgen zijn er nu ook, maar met een handelsverdrag worden die zeker minder hevig. Een val zonder parachute is als het ware voorkomen.
Vertrek bijna definitief
Het definitieve vertrek van het VK uit de EU is nu echt bijna afgerond. De Britten stemden in juni 2016 in een referendum nipt voor afscheiding. Daarna begonnen eindeloze onderhandelingen. Het eerste deel bestond uit het regelen van de formele boedelscheiding waarbij afspraken werden gemaakt over de rekening, de rechten van wederzijdse burgers en de Iers/Noord-Ierse grens die open moest blijven.
Nadat dit allemaal na veel soebatten was geregeld vertrokken de Britten formeel op 31 januari 2020 uit de EU. Maar daarmee was nog niet alles geregeld. Fase twee betroffen de onderhandelingen over een handelsakkoord. Tot en met 31 december zit het VK in een overgangsfase waarbij het weliswaar geen EU-lid meer is, maar het zich nog wel houdt aan de rechten en plichten die horen bij een lidmaatschap. Dat betekent dat burgers al die tijd nog vrij konden reizen en goederen nog probleemloos over en weer konden worden vervoerd.
Van de coronapandemie tot een nieuw pensioenakkoord, en het voortbestaan van KLM tot de Brexit. In de speciale eindejaars-aflevering van de podcast Kwestie van Centen blikken Martin Visser en Herman Stam terug op de grote economische thema’s van 2020.
AD 24.12.2020 De Britse overheid heeft een handelsovereenkomst met de Europese Unie gesloten voor na de brexit. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson lichtten de deal vanmiddag toe in een persconferentie. Die laatste toonde zich op Twitter al zeer gelukkig met de deal. Hij viert het als een triomf. ,,Alles wat het Britse volk was beloofd tijdens het referendum in 2016 en tijdens de verkiezingen vorig jaar, wordt geleverd met deze overeenkomst’’, zei hij tijdens de persconferentie.
Ook Von der Leyen is tevreden. ,,We hebben eindelijk een overeenkomst’’ ,, We hebben een goede deal gesloten: eerlijk, gebalanceerd en het juiste om te doen voor beide kanten.’’ Ze waarschuwde tegelijkertijd dat er instrumenten zijn ingebouwd in de deal om de naleving van de gemaakte afspraken af te dwingen. Zo kunnen partijen aan beide kanten van het Kanaal elkaar quota’s of invoerheffingen opleggen als de overeenkomst wordt geschonden, antwoordde ze op vragen van een journalist.
,,Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild’’, stelt een woordvoerder van de Britse regering. ,,Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.’’
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier is vooral opgelucht dat er een akkoord ligt, dat nu nog door EU-lidstaten en het Europees Parlement moet worden beoordeeld. “De klok tikt niet langer”, zo zei de Fransman, die het akkoord ongeëvenaard noemde.
Helemaal definitief is de deal nog niet. Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. In het nieuwe jaar wordt de knoop doorgehakt, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond.
Vanochtend werd aangekondigd dat Johnson en Von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Het duurde echter nog uren voordat Johnson of Von der Leyen een brexitdeal aankondigde. Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn ontstaan over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag. Tot laat in de morgen was de enige beweging bij Downing Street 10 die van huiskat Larry.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) noemt het akkoord een mijlpaal. Over de inhoud laat de bewindsman zich nog niet uit, eerst wil hij het rapport ‘nauwkeurig’ bestuderen. ,,Nederland zal deze toetsen aan de Nederlandse belangen. Hierbij zal speciale aandacht uitgaan naar de afspraken over een gelijk speelveld tussen de EU en het VK, de toegang van Nederlandse vissers tot de Britse wateren en de governance van het akkoord.’’
Het kabinet zal zo snel mogelijk een oordeel over het akkoord aan de Tweede Kamer sturen.
Moeizaam
De onderhandelingen tussen Londen en Brussel liepen al maanden moeizaam maar leken de laatste dagen meer te zijn gaan vlotten. De grote twistappels warem vooral welke concurrentieregels van de Europese interne markt van kracht blijven voor de Britten en visserijrechten.
De Britten verlieten eind januari de EU maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel kwam, viel die terug op de basisregels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
MSN 24.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben na lang onderhandelen eindelijk een akkoord gesloten over de toekomstige handelsrelatie. Dat meldt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdag tijdens een persconferentie. Ook de Britse premier Boris Johnson meldt dat er een overeenkomst ligt.
Tot het allerlaatste moment is er onderhandeld en zelfs op de dag van het akkoord ontstond nog vertraging. Met name afspraken over de visserij in Britse wateren vormden een struikelblok. Hierover zijn voor 5,5 jaar afspraken gemaakt in het nieuwe akkoord, meldt Von der Leyen.
Ze noemde de onderhandelingen een “long and winding road” (“een lange en bochtige weg”), maar sprak wel van een “goede deal”. Deze is volgens haar eerlijk, uitgebalanceerd en het is de “juiste en meest verantwoorde keuze voor beide kanten”. De commissievoorzitter zei ook opgelucht te zijn dat er een deal is en dat het Britse vertrek een nieuw begin kan zijn.
“De klok tikt niet langer”, voegde EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier daaraan toe. Ook hij meldt opgelucht te zijn over het akkoord.
De Britse premier Boris Johnson meldt eveneens dat er een deal is gesloten. “Deal is done”, juicht hij op Twitter.
Johnson zei donderdag op een persconferentie dat er goede deal ligt, ter waarde van 660 miljard pond (733 miljard euro), die is te vergelijken met de deal die het land sloot met Canada. De deal met de EU is de grootste die het VK ooit sloot en volgens Johnson zorgt het ervoor dat bedrijven juist meer handel kunnen drijven met de EU.
“We krijgen de controle weer terug over ons lot, kunnen onze standaarden weer zelf bepalen en ook zelf besluiten over hoe we werkgelegenheid stimuleren en hoe we ons landschap koesteren”, aldus de Britse premier.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, een die we altijd hebben gewild”, voegde een woordvoerder van de Britse regering eraan toe. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
‘Nog weinig bekend over details van deal’
PvdA-Europarlementariër Kati Piri zegt ook opgelucht te zijn, maar waarschuwt tegelijkertijd dat de details van het zeer omvangrijke akkoord nog niet bekend zijn.
Het Europees Parlement moet zich nog buigen over de vraag of de overeenkomst of delen hiervan voorlopig goedgekeurd kunnen worden. Op een later moment zal worden gestemd over het gehele pakket, maar niet voordat alle onderdelen goed zijn bestudeerd, benadrukt Piri, die tevens Brexit-rapporteur van het Europees Parlement is.
“Dit tweeduizend pagina’s tellend document gaat onze toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk op vele niveaus bepalen”, zegt de politica. “Tot dusver hebben we geen enkel woord gezien dat op papier is gezet. Het is dus van belang dat de komende weken alle onderdelen goed worden bestudeerd, voordat het Europees Parlement overgaat tot goedkeuring van het verdrag.”
‘Bescherming van interne markt is prioriteit’
“Nu is het Europees Parlement aan zet”, zegt ook Europarlementariër Liesje Schreinemacher van de VVD. “Waar we tijdens de onderhandelingen voortdurend op hebben ingezet, wil ik nu terugzien in het akkoord. De bescherming van onze interne markt is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten, naast goede afspraken over visrechten.”
“Het Europees Parlement zal er zo snel mogelijk over stemmen”, zegt Esther de Lange, die namens het CDA in het Europees Parlement zit. Ze reageert tegelijk opgelucht. “Het werd afgelopen week met het verbieden van reizen uit het Verenigd Koninkrijk nogmaals pijnlijk duidelijk tot wat voor doemscenario’s een no deal had kunnen leiden. Nu wordt een onnodige chaos aan de grens voorkomen.”
Akkoord komt zeven dagen voor aflopen deadline
De Britten maken sinds 1 februari al geen deel meer uit van de Unie, maar voor de handel gold een overgangstermijn tot het eind van dit jaar. Tot die tijd gelden de vrijhandelsregels zoals ze binnen de douane-unie van de Europese landen gelden. Nu, zeven dagen voor de deadline, ligt er eindelijk een overeenkomst.
Vooral op het gebied van visserij, staatstoezicht en gelijk speelveld konden de partijen het lange tijd niet eens worden. Uiteindelijk is het toch gelukt om hierover overeenstemming te bereiken. Het woord is nu aan de volksvertegenwoordiging van zowel de EU als het VK om het akkoord goed te keuren. De Britten stemmen op 30 december over het akkoord.
Het Europees Parlement hakt in het nieuwe jaar de knoop door over de deal, aldus parlementsvoorzitter Sassoli, die liever alles nog dit jaar had afgerond. Volgens hem zal het parlement verantwoord reageren, om de overlast voor burgers en bedrijven tot een minimum te beperken en de chaos en negatieve gevolgen van een no deal-scenario te voorkomen.
Als het Europees Parlement besluit de overeenkomst goed te keuren, zal het nauwlettend toezien op de uitvoering ervan, stelt Sassoli verder. Hoewel hij het besluit van het Verenigd Koninkrijk om de EU te verlaten nog steeds ten zeerste betreurt, noemt hij het bereiken van een regeling in het beste belang van beide partijen. “Deze deal kan voor ons nu de basis vormen om een nieuw partnerschap op te bouwen.”
No deal-Brexit lijkt van de baan
Door de overeenkomst lijkt een no deal-Brexit, een vertrek zonder akkoord, van de baan. Een dergelijk vertrek zou zorgen voor een hoop chaos, omdat handel over en weer plotseling een stuk lastiger en ook veel duurder zou zijn.
Met het nieuwe handelsakkoord lijkt er op 1 januari ook een einde te komen aan de Brexit-perikelen die sinds de uitslag van het Brexit-referendum in 2016 al voortduren. Sinds het referendum gooiden twee Britse premiers de handdoek in de ring, waren er drie verschillende Brexit-ministers en vonden er twee keer verkiezingen plaats in het VK.
Telegraaf 24.12.2020 De handelsovereenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk voldoet aan alle beloftes die tijdens het Brexit-referendum en de verkiezingen van vorig jaar zijn gemaakt. Door het vertrek uit de interne markt krijgen de Britten controle over de eigen wetten en het Europees Gerechtshof controleert die wetten niet langer. Dat is de boodschap van de Britse premier Boris Johnson. „De deal is rond.”
Hij twitterde het bericht van het sluiten van de overeenkomst voorzien van een foto waarop hij juichend achter zijn bureau zat. „Van een situatie waar we overgeleverd waren aan harmonisatie van wetten, komen we nu in een relatie terecht waarbij sprake is van wederzijds respect.”
Volgens Johnson is er met het sluiten van de overeenkomst ’zekerheid’ gecreëerd voor het Britse bedrijfsleven. Deze wordt vanaf volgende week niet geconfronteerd met nieuwe tarieven en quota’s. Dat wil niet zeggen dat er niets verandert. Als gevolg van het vertrek uit de interne markt moeten bedrijven voldoen aan tal van extra voorwaarden.
Vissers
Johnson gaf tijdens de persconferentie toe dat de Britten concessies hadden gedaan op het gebied van vissersrechten. Waar de Britten hadden gewenst dat er vanaf dag een controle was over de visvangst in de Britse wateren is geaccepteerd dat de EU de komende 5,5 jaar nog het grootste deel van de voormalige Britse quota mogen claimen.
Dat is precies de reden waarom Nigel Farage, leider van de voormalige Brexit Party, nu Reform Party, vreest dat de Britten uiteindelijk te veel concessies hebben gedaan. Hij heeft de details van de overeenkomst nog niet kunnen bestuderen, maar hij denkt dat de Franse vissers en de Duitse autofabrikanten uiteindelijk het meeste voordeel hebben behaald, zo verklaarde hij tegenover radiozender LBC.
Nigel Farage Ⓒ ANP/ HH
Farage maakte duidelijk dat hij de stoere taal van premier Boris Johnson van de afgelopen weken, dat een No Deal het meest waarschijnlijk was, nooit had geloofd. Hij vond het ’cynisch’ dat er een overeenkomst op kerstavond werd gesloten. „De kerstdagen van mijn juridisch adviseur, die de details zal bestuderen, zijn in ieder geval verpest.”
Details
Johnson maakte duidelijk dat het Lagerhuis volgende week woensdag de details van de overeenkomst zal bespreken. Daarna is het de bedoeling dat de wet in sneltreinvaart door het Hogerhuis en wellicht opnieuw het Lagerhuis wordt geloodst zodat hij voor Oudejaarsdag ondertekend kan worden door koningin Elizabeth.
De persconferentie over de overeenkomst werd talloze uren uitgesteld. Dat was voor een deel het gevolg van de onderhandelingen. Maar volgens ingewijden gebruikte Johnson de tijd ook om telefoongesprekken te voeren met de meest verwoede Brexiteers in zijn Conservatieve fractie.
Deze zijn verzameld binnen de European Research Group. Deze maakte duidelijk dat een commissie onder leiding van Brexit-veteraan Bill Cash de details de komende dagen zal bestuderen.
Hoezeer de Brexiteers ook zullen sputteren, de kans dat zij kunnen voorkomen dat de wet een meerderheid krijgt is klein. Dat komt deels als gevolg van de grote meerderheid die de Conservatieven hebben. Daarnaast heeft oppositiepartij Labour laten doorschemeren dat het zich zal onthouden van stemming of zelfs voor de overeenkomst zou stemmen. Dit om te voorkomen dat de Britten de EU zonder overeenkomst definitief zouden verlaten.
MSN 24.12.2020 De Britse premier Boris Johnson viert de handelsdeal voor de periode na de brexit als een overwinning. Op Twitter zette hij donderdagmiddag een foto van zichzelf met de handen juichend in de lucht. Daarbij schreef hij: “De deal is rond.” Even later benadrukte hij in een persconferentie hoe goed het is dat de Britten de controle over hun eigen wetten, grenzen en viswateren hebben teruggenomen.
“Ik ben erg blij u vanmiddag te kunnen vertellen dat we de grootste handelsovereenkomst tot nu toe hebben gesloten, ter waarde van 660 miljard pond per jaar, een uitgebreide vrijhandelsovereenkomst in Canadese stijl”, aldus de Britse regeringsleider.
Johnson benadrukte dat de deal zal helpen om Britse banen veilig te stellen. Ook zullen Britse bedrijven volgens hem straks nog meer met de Europese Unie kunnen handelen dan nu al het geval is. Hij wees er ook op dat er in het akkoord een clausule is opgenomen die beide partijen in staat stelt om op een gegeven moment alsnog handelstarieven in te stellen. Dit is volgens de premier bedoeld voor het geval dat er later toch nog onenigheid ontstaat over het gelijke speelveld voor bedrijven.
Het Britse parlement stemt op 30 december over de deal. De grootste oppositiepartij, het linkse Labour, heeft al laten weten groen licht te geven. Labourleider Starmer noemt het wel een mager akkoord, en anders dan Johnson had beloofd. Maar omdat de problemen zonder deal veel groter zouden zijn, gaat Labour voor stemmen.
MSN 24.12.2020 De Europese Commissie en de Britse regering hebben na bijna tien maanden moeizaam onderhandelen een principeakkoord bereikt over het verdrag dat de handelsbetrekkingen moet regelen na 1 januari. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen donderdagmiddag bekendgemaakt tijdens een persconferentie. „Het was een lange weg”, zei Von der Leyen. Maar „we hebben eindelijk een overeenkomst bereikt.” Ze noemde de overeenkomst een „eerlijke en gebalanceerde overeenkomst”
Omdat de transitieperiode over een week afloopt, zal het waarschijnlijk niet lukken het akkoord nog op tijd te laten ratificeren. Waarschijnlijk besluiten de Europese lidstaten daarom nog deze week over een ‘voorlopige toepassing’. Daarmee zullen de nieuwe afspraken alvast vanaf 1 januari gaan gelden, waarna het daadwerkelijke ratificeren door het Europees Parlement en sommige EU-lidstaten pas begin volgend jaar zal gebeuren.
Volg het laatste nieuws over het akkoord in het liveblog
De grootste obstakels voor het akkoord betroffen de mate waarin het VK in de toekomst EU-regels dient te volgen, de wijze waarop conflicten over het handelsakkoord worden beslecht en de toegang die vissers uit de EU krijgen tot Britse visgronden.
De Britten verlieten de EU 31 januari al, maar bevinden zich tot 31 december in een overgangsfase waarin ze nog gebonden zijn aan bestaande afspraken in EU-verband. Als voor het nieuwe jaar geen nieuwe handelsafspraken zouden zijn gemaakt, valt de handel tussen EU en VK terug op basisregels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Daardoor zouden invoertarieven gaan gelden op de goederenstroom tussen de 27 lidstaten enerzijds en het VK anderzijds.
MSN 24.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben een overeenkomst bereikt over hun toekomstige handelsrelatie. Dat maakte de Britse regering bekend. Onderhandelaars van beide kanten hebben maanden over zo’n overeenkomst gepraat.
Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen geeft op dit moment een persconferentie over de deal.
“Deze overeenkomst maakt een nieuwe relatie mogelijk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europse Unie, een die we altijd hebben gewild”, stelt een woordvoerder van de Britse regering. “Een florerende handelsrelatie tussen een soeverein Verenigd Koninkrijk met zijn Europese partners.”
Visrechten
Woensdagavond doken de eerste geruchten over een deal de kop op, maar witte rook kwam er niet. Wel werd er door EU-functionarissen gezinspeeld op een bericht in de vroege ochtend donderdag. Later lieten aangekondigde persconferenties van Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie herhaaldelijk op zich wachten.
Oorzaak van het uitstel bleken de details van een akkoord over visrechten. Daarbij werd volgens bronnen op het niveau van afzonderlijke vissoorten gekeken. Uiteindelijk kwam de bekendmaking van de deal donderdag vlak voor 15.00 uur.
MSN 24.12.2020 De Britse politicus Nigel Farage hoopt dat het naderende brexitakkoord het “begin van het einde” betekent voor de Europese Unie. Farage is een groot voorstander van een harde brexit en een tegenstander van de EU.
In gesprek met Talk Radio zei Farage dat hij niet tevreden is met de brexitdeal. “Ik vermoed dat we met deze overeenkomst nog te dicht tegen de EU-regels aanzitten de komende jaren.” Toch vindt hij de situatie beter dan vijf jaar geleden, voor de brexit. “Maar het is niet goed genoeg om een dynamisch economisch centrum als Singapore te worden.”
Donderdagochtend werd aangekondigd dat de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen de afspraak telefonisch zouden bezegelen. Volgens ingewijden zijn er op het laatste moment nog kinken in de kabel gekomen. Volgens de BBC gaan de twee leiders snel met elkaar in gesprek.
Telegraaf 24.12.2020 De EU en het Verenigd Koninkrijk lijken starend in de afgrond van 31 december toch nog een handelsakkoord te sluiten. Na een avond en nacht waarin de puntjes nog op de i moesten worden gezet, is er voor donderdag een persconferentie gepland waarop het grote moment wordt aangekondigd.
De Britse tabloids namen donderdagochtend op hun eigen wijze alvast een voorschot op een akkoord. ’The night before Brexmas’, kopte The Sun bijvoorbeeld, met daarbij een foto van een als kerstman uitgedoste premier Johnson die een Brexit-cadeautje door de schoorsteen schuift.
Het nakende compromis zorgt voor een zucht van verlichting in beide kampen aangezien een chaotisch Brits afscheid op 1 januari is voorkomen. Maar het betekent ook dat Nederlandse vissers fors minder vis uit de Britse wateren zullen mogen halen, al hebben vooral de Britten de afgelopen twee dagen nog fors wat water bij de wijn gedaan.
Het doemscenario van een no deal Brexit, waarbij de Britten per 1 januari uit de Europese interne markt zouden vallen zonder enige vorm van regeling, is echter afgewend. Zou dat werkelijkheid zijn geworden dan zouden Nederlandse vissers überhaupt niet meer in Britse wateren mogen vissen.
Het VK voegt zich naar Europese regels en krijgt in ruil daarvoor vrije toegang tot de Europese interne markt. Dat betekent dat er over en weer gehandeld kan worden zoals nu nog het geval is: zonder quota en tarieven. Mocht het VK in de toekomst toch gaan afwijken van EU-standaarden, bijvoorbeeld op milieugebied, dan kan dat gevolgen hebben voor hun toegang tot de Europese markt.
NOS 24.12.2020 Volgens Britse media geeft premier Johnson in de loop van de ochtend een persconferentie over een brexit-akkoord. In de aanloop daarnaartoe heeft hij nog eens telefonisch overleg met de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen.
Aanvankelijk meldde de BBC dat de persconferentie was gepland om 09.00 uur Nederlandse tijd, maar later meldde de omroep dat dat moment is uitgesteld. De deal is nog niet beklonken omdat de gesprekken over visrechten nog lopen. Daarbij wordt volgens bronnen elke vis afzonderlijk besproken, van haring tot makreel.
Een woordvoerder van Johnson zei eerder dat de deal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over de brexit “binnen handbereik” is. Britse media schrijven dat er een document op tafel ligt van 2000 pagina’s.
“Johnson zal de deal aan het volk verkopen met bombastische teksten”, zegt correspondent Suse van Kleef in het NOS Radio 1 Journaal. “Hij zal zeggen dat het Verenigd Koninkrijk met deze afspraken een geweldige toekomst tegemoet gaat en dat de Britten vrij zullen zijn om hun eigen koers te varen.”
Nachtelijke onderhandelingen
Johnson zou gisteravond kopstukken in zijn regering en in de Conservatieve Partij hebben ingelicht over het akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Na negen maanden onderhandelen zijn Brussel en Londen dichter bij een akkoord dan ooit.
Gisteren leek een deal nog een kwestie van uren. In de loop van de avond doken er geruchten op dat een persconferentie van Johnson naderde, maar hij verscheen niet. Hoofdonderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) zouden de hele nacht hebben doorgewerkt om de laatste hand te leggen aan de definitieve tekst.
Vissen in Britse wateren
Het visrecht in Britse territoriale wateren is de laatste maanden een van de belangrijkste struikelblokken. Vissers uit de EU zouden volgens het nieuwe akkoord in het Britse water veel minder mogen vangen. Ook afspraken over het zogenoemde ‘gelijke speelveld’, de voorwaarden waaronder Britse bedrijven nog zaken kunnen doen in de EU, kwamen uiterst moeizaam tot stand.
Het Britse parlement en de 27 EU-lidstaten moeten het brexit-akkoord nog wel goedkeuren. Regeringsleiders van lidstaten van de Europese Unie worden geacht vandaag beschikbaar te zijn voor het geval er een handelsakkoord komt, zo schreef persbureau Reuters gisteren.
De laatste weken werd er door de EU en het VK vooral onderhandeld over drie grote thema’s. Hieronder leggen we ze kort uit:
NOS
NOS
NOS
NOS
Het Verenigd Koninkrijk heeft de EU formeel op 31 januari 2020 verlaten, maar zit sindsdien in een ‘transitieperiode’ waardoor onder andere wetgeving en voorschriften over handel en reizen dit jaar intact zijn gebleven. Vanaf 31 december loopt die transitieperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijehandelsafspraken.
MSN 24.12.2020 Inmiddels zijn er 1.645 dagen verstreken sinds het moment dat het Verenigd Koninkrijk de knoop doorhakte en besloot te vertrekken uit de EU. In januari namen ze afscheid van Europa, maar tot 31 december doen ze nog mee met de handelsregels. De toekomst daarna was onzeker, maar nu lijkt er toch een deal te komen.
Puntjes op de i
Volgens politiek verslaggever Iain Watson van de BBC wordt er alleen nog gewacht op het moment dat Boris Johnson de telefoon oppakt voor een gesprek met de hoge heren van de Europese Unie. Zodra hij EU-president Von der Leyen aan de telefoon krijgt, kunnen de puntjes op de i worden gezet, waarna Johnson een toespraak aan het Britse volk zou gaan geven.
Deal or no deal?
Als het Verenigd Koninkrijk en de EU vóór 31 december geen deal weten te sluiten, komt er automatisch een no-deal Brexit. Dat zou betekenen dat EU-landen mogelijk extra belastingen of tarieven zouden vragen voor Britse goederen.
Stel dat er wel een deal komt, dan krijgt elk land in de Europese Unie nog een kopietje toegestuurd om lekker te gaan lezen tijdens de kerstdagen. Iedereen heeft vervolgens de optie om het verdrag te vetoën, waardoor het alsnog niet doorgaat.
Komt er wel een deal, zoals nu verwacht wordt, dan gaat die meteen op 1 januari in effect. Waarschijnlijk geeft Boris Johnson tijdens zijn toespraak meer inhoudelijke informatie over de deal.
AD 24.12.2020 De Britse premier Boris Johnson is meer dan tevreden met de gesloten handelsdeal met de Europese Unie voor na de brexit. Hij viert het als een triomf.
Over de grote lijnen zijn we het eens. We kunnen er allebei beter van worden, aldus Boris Johnson.
,,De deal gaat banen beschermen en geeft ons mogelijkheid om producten in Europa te verkopen zonder tarieven en quota’s. We kunnen meer zaken doen”, aldus Johnson tijdens een persconferentie vanmiddag.
Johnson legde de nadruk op de soevereiniteit die hij had teruggehaald naar het Verenigd Koninkrijk. De deal is gedaan. De Britse premier zei dat hij belofte had ingelost en de Britten de weer controle had gegeven over hun financiën, de grenzen grenzen, de handel en de visserij. De handel met de EU kon doorgaan zonder dat de Britten tarieven werd opgelegd of ze zich aan quota’s moesten houden. Ook had het Europese Hof van Justitie geen zeggenschap meer in Britse aangelegenheden.
,,Vanaf 1 januari worden Britten wetten alleen door het Britse parlement gemaakt’’, aldus Johnson. ,,Het is geen slecht nieuws voor de EU om een welvarend Verenigd Koninkrijk voor de deur te hebben. Het is niet slecht als wij dingen anders doen. Over de grote lijnen zijn we het eens. We kunnen er allebei beter van worden. Als een partij zich benadeeld kunnen we dat voorleggen aan een derde partij.”
MSN 24.12.2020 De Britse regering claimt in een eigen analyse de grote winnaar te zijn van het handelsakkoord met de Europese Unie. Volgens de uitgelekte analyse, die door het blog Guido Fawkes werd gepubliceerd, heeft het Verenigd Koninkrijk op 28 punten gewonnen, tegen elf punten waar de EU de overwinning binnensleepte. Op 26 punten is het een compromis geworden, stelt de regering Johnson.
Op die puntsgewijze analyse van de deal valt nogal wat af te dingen. Bij verscheidene onderwerpen die het Verenigd Koninkrijk naar eigen zeggen heeft binnengesleept in de onderhandelingen worden de oorspronkelijke standpunten van beide kampen niet goed weergegeven.
De analyse geeft wel goed weer hoe belangrijk het voor Johnson is om de deal als een overwinning te presenteren. Hij heeft de steun van streng in de leer zijnde brexitvoorstanders nodig om het handelsakkoord goedgekeurd te krijgen in het Lagerhuis. Die hardliners hebben jaren gewacht tot het Verenigd Koninkrijk zich kon losmaken van de EU en zullen ieder compromis zeer kritisch bekijken, zeker als dat de toekomstige vrijheid van hun land kan inperken.
MSN 24.12.2020 Het kan nog uren duren voordat de Britse premier Boris Johnson of Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een brexitdeal aankondigt. Dat meldden bronnen aan persbureau Reuters.
Op het laatste moment zou er nog onenigheid zijn over de laatste afspraken over visserij. De toegang van vissers uit EU-lidstaten tot Britse wateren is een van de lastigste thema’s in de onderhandelingen over een nieuw handelsverdrag.
NU 24.12.2020 Het kan nog een paar uur duren voordat er een Brexit-akkoord ligt, zeggen officials van zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk donderdag. Het belangrijkste struikelblok is nog altijd de visserij, waarover beide partijen al maanden steggelen.
In de loop van woensdag werd steeds vaker gemeld dat een deal tussen het VK en de EU aanstaande was. Bronnen sloten niet uit dat op woensdagavond een akkoord zou worden bereikt.
Dat bleek te voorbarig. Ook een persconferentie die donderdagochtend zou plaatsvinden, is verschoven naar later op de dag. De afrondende gesprekken zouden best nog “enkele uren kunnen duren”, aldus een functionaris van de Britse overheid.
Volgens de Britse krantThe Guardian is er vertraging ontstaan doordat Brusselse onderhandelaars verouderde cijfers over visvangst gebruikten. De cijfers worden gebruikt om te bepalen hoeveel vis de Europese vissers mogen vangen in Britse wateren.
Het VK is stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot het einde van dit jaar is er nog een overgangsperiode waarin oude regels gelden. De partijen onderhandelen nu over hoe de onderlinge handel eruit moet zien na de jaarwisseling.
Visserij lijkt het belangrijkste twistpunt. Brussel wil dat Europese vissers, onder wie veel Nederlanders, na 1 januari nog steeds in Britse wateren mogen vissen. Londen wil daar zelf over kunnen beslissen.
MSN 24.12.2020 Het kan nog een paar uur duren voordat er een Brexit-akkoord ligt, zeggen officials van zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk donderdag. Het belangrijkste struikelblok is nog altijd de visserij, waarover beide partijen al maanden steggelen.
In de loop van woensdag werd steeds vaker gemeld dat een deal tussen het VK en de EU aanstaande was. Bronnen sloten niet uit dat op woensdagavond een akkoord zou worden bereikt.
Dat bleek te voorbarig. Ook een persconferentie die donderdagochtend zou plaatsvinden, is verschoven naar later op de dag. De afrondende gesprekken zouden best nog “enkele uren kunnen duren”, aldus een functionaris van de Britse overheid.
Volgens de Britse krantThe Guardian is er vertraging ontstaan doordat Brusselse onderhandelaars verouderde cijfers over visvangst gebruikten. De cijfers worden gebruikt om te bepalen hoeveel vis de Europese vissers mogen vangen in Britse wateren.
Het VK is stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot het einde van dit jaar is er nog een overgangsperiode waarin oude regels gelden. De partijen onderhandelen nu over hoe de onderlinge handel eruit moet zien na de jaarwisseling.
Visserij lijkt het belangrijkste twistpunt. Brussel wil dat Europese vissers, onder wie veel Nederlanders, na 1 januari nog steeds in Britse wateren mogen vissen. Londen wil daar zelf over kunnen beslissen.
RTL 24.12.2020 Het blijft tot het allerlaatste moment spannend of er een brexitdeal komt. Persconferenties van premier Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen werden vanochtend vroeg al verwacht, maar dat bleek te voorbarig. Er wordt nog steeds onderhandeld. Dat bevestigt de Europese Commissie aan RTL Nieuws.
Te optimistisch
Aan het begin van de ochtend gonsde het van de geruchten dat inmiddels alle plooien waren gladgestreken en de deal was beklonken. Een telefoongesprek tussen de Britse premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stond voor 8 uur op de planning. Daarna zou een persconferentie volgen met het goede nieuws om 9 uur.
Maar zoals zo vaak in de brexitsaga bleek die planning te optimistisch. Het is niet precies duidelijk welk probleem er nu nog op het laatste moment opgelost moet worden en hoe lang dat gaat duren.
Vis
De laatste dagen hebben de onderhandelaars vooral zeer intensief gesproken over een oplossing voor het probleem van de visserij. De EU wil toegang houden voor zijn vissers tot de Britse wateren, omdat anders een groot deel van de sector buiten hun schuld om flink in de problemen dreigt te raken. De Britten willen juist zo veel mogelijk zeggenschap over wie er wat mag vangen in hun zee.
De vertraging van vandaag heeft volgens ingewijden ook weer te maken met de details van de afspraken over visserij. Onduidelijk is wat nu precies het probleem is.
Dat het geen kwestie is van wat puntjes op de i zetten, is inmiddels wel duidelijk. Rond 13.00 uur gaf een woordvoerder van de Britse regering aan dat de onderhandelingen nog wel ‘enkele uren’ in beslag konden nemen.
Extra uitzending
Op het moment dat duidelijk is dat er een deal is beklonken, is alles live te volgen in een extra uitzending van RTL Z Nieuws.
MSN 24.12.2020 Het blijft tot het allerlaatste moment spannend of er een brexitdeal komt. Persconferenties van premier Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen werden vanochtend vroeg al verwacht, maar dat bleek te voorbarig. Er wordt nog steeds onderhandeld. Dat bevestigt de Europese Commissie aan RTL Nieuws.
Te optimistisch
Aan het begin van de ochtend gonsde het van de geruchten dat inmiddels alle plooien waren gladgestreken en de deal was beklonken. Een telefoongesprek tussen de Britse premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stond voor 8 uur op de planning. Daarna zou een persconferentie volgen met het goede nieuws om 9 uur.
Maar zoals zo vaak in de brexitsaga bleek die planning te optimistisch. Het is niet precies duidelijk welk probleem er nu nog op het laatste moment opgelost moet worden en hoe lang dat gaat duren.
Vis
De laatste dagen hebben de onderhandelaars vooral zeer intensief gesproken over een oplossing voor het probleem van de visserij. De EU wil toegang houden voor zijn vissers tot de Britse wateren, omdat anders een groot deel van de sector buiten hun schuld om flink in de problemen dreigt te raken. De Britten willen juist zo veel mogelijk zeggenschap over wie er wat mag vangen in hun zee.
De vertraging van vandaag heeft volgens ingewijden ook weer te maken met de details van de afspraken over visserij. Onduidelijk is wat nu precies het probleem is.
Dat het geen kwestie is van wat puntjes op de i zetten, is inmiddels wel duidelijk. Rond 13.00 uur gaf een woordvoerder van de Britse regering aan dat de onderhandelingen nog wel ‘enkele uren’ in beslag konden nemen.
Extra uitzending
Op het moment dat duidelijk is dat er een deal is beklonken, is alles live te volgen in een extra uitzending van RTL Z Nieuws.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij een akkoord over hun handelsrelatie na 1 januari. Britse media meldden dat zo’n overeenkomst al woensdag kan worden aangekondigd. Persbureau Reuters meldde bovendien dat lidstaten van de Europese Unie voorbereidingen treffen om de gemaakte afspraken na de jaarwisseling toe te passen.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. „Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters een bron. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat over de laatste punten van een Brexit-deal nog geen finale overeenkomst is. „De lucht is zwanger van verwachting. Maar we zijn er nog niet”, meldt een EU-bron aan het ANP.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten meldden ook dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
MSN 23.12.2020 De Amsterdamse beurs is woensdag met een fraaie winst gesloten. Berichten dat een Brexit-akkoord in aantocht was, stemden beleggers positief. Winkelvastgoedfonds Unibail was de grootste winnaar in de AEX. De bankaandelen ABN Amro en ING waren ook gewild.
De AEX-index eindigde 0,8% hoger op 622,42 punten. De AMX ging 0,6% vooruit naar 932,08 punten. De koersenborden in Londen (+0,7%), Parijs (+1,1%) en Frankfurt (+1,3%) kleurden eveneens groen.
Optimistische berichten dat er een Brits-Europees handelsverdrag voor na de Brexit in aantocht is, stuwden de koers van het pond. De munt werd bijna 1% meer waard ten opzichte van de euro. Britse media meldden dat zo’n Brexit-akkoord mogelijk al woensdagavond kon worden aangekondigd. Dit nieuws maakte ook aandelenbeleggers opgewekt.
„Het optimisme overheerst op de beurzen. Begin deze week was er nog schrik vanwege de nieuwe coronavariant, maar dat is weggeëbd”, zei beleggingsstrateeg Wim Zwanenburg (Stroeve & Lemberger). Naast de groeiende kans op een Brexit-akkoord putten beleggers ook vertrouwen uit aankondigingen dat coronavaccins eveneens werken tegen de nieuwe besmettelijkere variant van het virus.
Volgens analist Corné van Zeijl (Actiam) reageerden de financiële markten kalm op de onverwachte actie van de Amerikaanse president Donald Trump, die het akkoord over een noodsteunpakket van $900 miljard terugstuurde naar het Congres in Washington. Trump wil dat de financiële steun voor de meeste Amerikanen wordt verhoogd van $600 naar $2000. „De situatie wordt voor sommige Amerikanen nu wel nijpend. Maar iedereen weet ook dat er over een maand een andere president zit”, aldus Van Zeijl.
Op Wall Street koerste de Dow Jones-index aan het einde van de middag circa 0,7% hoger. Techbeurs Nasdaq gaf echter 0,1% prijs. Een uur voordat de beurshandel in New York van start ging, werd bekend dat 803.000 Amerikanen de voorbije week een WW-uitkering hebben aangevraagd. Dat was een meevaller, want analisten hadden gerekend op 880.000 steunaanvragen.
Unibail koploper in AEX, Takeaway achterblijver
In de AEX was winkelvastgoedfonds Unibail de koploper met een plus van 4,4%. De financiële waarden ABN Amro (+3,9%), Aegon (+3,6%) en ING (+3,4%) waren eveneens in trek.
Biotechnologiebedrijf Galapagos (+2,5%) krabbelde op na de koersdreun van vorige week. De AEX werd eveneens vooruit geholpen door zwaargewicht Royal Dutch Shell (+2,9%).
Just Eat Takeaway (-1,4%) was de grootste achterblijver onder de hoofdfondsen. Het maaltijdenbestelbedrijf was begin deze week nog de smaakmaker in de AEX door de verwachting dat de lockdowns in Europa wellicht iets langer gaan duren en thuisblijvers meer bestellingen zullen plaatsen.
Philips sloot onveranderd. Topman Frans van Houten zei woensdag in een interview met De Telegraaf dat het zorgtechnologieconcern op het juiste pad zit.
In de AMX was Air France KLM de grootste stijger met een plus van 4,5%. Het luchtvaartconcdern zat in de lift dankzij de hervatting van de vluchten naar het Verenigd Koninkrijk.
Pharming won 0,2%. De aandelen van het Nederlandse biotechnologiebedrijf zijn sinds vandaag ook verhandelbaar op de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq.
Basic-Fit (-2,3%) was de grootste daler bij de middelgrote fondsen. De sportschoolketen is met de banken soepelere regels voor zijn leenfaciliteit overeengekomen. Basic-Fit hoeft door de nieuwe afspraken eind dit jaar en in juni volgend jaar niet aan de halfjaarlijkse test voor de verhouding tussen geleend geld en eigen vermogen te voldoen. Voor de test eind volgend jaar gelden soepelere regels dan normaal.
In de speciale eindejaars-aflevering van de podcast Kwestie van Centen blikken Martin Visser en Herman Stam terug op een heftig jaar.
NU 24.12.2020 De onderhandelingen over de Brexit-deal, die volgens bronnen bijna rond is, zijn in de nacht van woensdag op donderdag tot in de late uren doorgegaan. Britse media, waaronder BBC News, melden dat de Europese Commissie naar verwachting donderdagochtend met een verklaring komt. De Britse regering zal dan op haar beurt op dezelfde ochtend een persconferentie houden.
De Europese Unie en de Britse regering zijn momenteel “bezig met de details” van een eventueel handelsakkoord, aldus een Europese functionaris. Er is volgens hem nog geen overeenstemming bereikt. Woensdag werd in de loop van de dag duidelijk dat onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk dicht bij een akkoord over de handelsrelatie na 1 januari zijn.
De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk lopen al maanden moeizaam, maar lijken in de laatste dagen te zijn gaan vlotten. De grote twistappels zijn visserijrechten en welke concurrentieregels voor de Europese interne markt voor de Britten blijven gelden.
Een handelsakkoord moet voorkomen dat er na 1 januari handelstarieven gaan gelden. Vanaf die datum krijgt het goederenverkeer vanaf beide kanten van de Noordzee en het Kanaal te maken met douaneformaliteiten, ongeacht of er een akkoord wordt gesloten.
Een journalist van BBC News meldt dat donderdag om 8.00 uur (Nederlandse tijd) een telefoongesprek tussen de partijen staat gepland. Een uur later volgt mogelijk een persconferentie.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zouden dicht bij het sluiten van een deal zijn. Het akkoord zou woensdagavond of donderdag kunnen worden aangekondigd en lidstaten van de EU zou zijn gevraagd om voorbereidingen te treffen om de deal na de jaarwisseling in werking te stellen.
Een EU-diplomaat zegt tegen persbureau Reuters dat de deal al zo concreet is dat het een kwestie is van “vandaag of morgen aankondigen”. Volgens een andere bron binnen de Europese Commissie bevinden de gesprekken zich nog in de “laatste fase”.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, blijven de voor beide partijen zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie van toepassing. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten melden eveneens dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
EU en VK niet dichter bij Brexit-akkoord, Johnson donderdag 10.12.2020 naar Brussel
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn nog altijd ver verwijderd van een akkoord over de toekomstige handelsrelatie, zo melden beide partijen maandagavond 07.12.2020 in een gezamenlijke verklaring. De Britse premier Boris Johnson gaat daarom naar Brussel, voor een fysiek gesprek over de nog altijd bestaande twistpunten.
Telegraaf 23.12.2020
Telegraaf 21.12.2020
AD 15.12.2020
AD 11.12.2020
Telegraaf 10.12.2020
Eerder op maandagavond was er een telefonisch Brexit-overleg tussen Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Het gesprek, dat volgens een bron zo’n anderhalf uur duurde, heeft geen noemenswaardige resultaten opgeleverd.
Telegraaf 14.12.2020
AD 14.12.2020
Johnson en Von der Leyen spraken over de slagingskans van verder overleg over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Von der Leyen zei na het gesprek dat de standpunten van beide partijen over cruciale onderwerpen – visserij, toezicht en een gelijk speelveld – nog steeds ver uit elkaar liggen.
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Telegraaf 09.12.2020
AD 09.12.2020
AD 08.12.2020
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
“We hebben onze hoofdonderhandelaars en hun teams gevraagd om een overzicht te maken van de belangrijkste standpunten waarover we van mening verschillen en deze bespreken we in de komende dagen tijdens een fysieke vergadering in Brussel”, is te lezen in de gezamenlijke verklaring.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Als er op 1 januari 2021 geen goedgekeurd akkoord ligt, dan loopt de huidige overgangsfase af zonder deal. Dat betekent dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met ingang van volgend jaar over en weer importheffingen op goederen zullen instellen.
Donderdag 10.12.2020 komen de EU-leiders bijeen in Brussel. De Brexit-onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk staan hoog op de agenda. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei daarom dat woensdag de uiterste deadline is voor de EU en het VK om een akkoord te kunnen sluiten. “Als er donderdag geen akkoord ligt, gaan leiders in de EU nadenken over noodplannen voor een no deal-Brexit.”
Terugblik
De onderhandelingen over de Brexitdeal zijn op het Kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari 2021 vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
AD 23.12.2020 De EU en Groot-Brittannië lijken het vrijwel eens over een brexitdeal. Een overeenkomst zou nog voor Kerstmis en misschien zelfs nog komende avond gepresenteerd kunnen worden, meldt persbureau Reuters.
Diplomaten kregen vandaag tijdens een meeting van de Europese Commissie te horen dat ze klaar moeten staan om donderdag bijeen te komen. Dit om de eventuele brexit-overeenkomst te bespreken, die wellicht vandaag al wordt bereikt.
De Europese Commissie onderhandelt namens de 27 lidstaten al maanden over een deal met de Britten. Reuters baseert zich op drie diplomaten. ,,Het lijkt erop dat de deal vrijwel gereed is. Het is een kwestie van vandaag of morgen”, zegt een EU-diplomaat. De Europese Raad, die de lidstaten in Brussel vertegenwoordigt, zou al formele voorbereidingen gestart zijn voor een snelle implementatie van de overeenkomst. Die zou op 1 januari in moeten gaan.
Terughoudender
Verschillende Britse kranten meldden eveneens dat een akkoord aanstaande is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment wel nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
Zowel Groot-Brittannië als de EU hebben afgelopen dagen aangegeven dat overeenstemming snel dichterbij komt. Wel zijn de Britse onderhandelaars en premier Johnson terughoudender. Ondertussen staan hij en Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen constant in contact. Ook vandaag stond er weer een overleg tussen hen gepland.
Er is zowel Europa als Downing Street dan ook veel aan gelegen om economische chaos na 1 januari te voorkomen. De EU en zeker het VK hebben hun handen meer dan vol aan de coronapandemie. Groot-Brittannië meldde vandaag een recordaantal van bijna 40.000 Covid-besmettingen. 744 Britten bezweken aan het virus.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
De positieve berichten uit Brussel hadden een positief effect op de Europese effectenbeurzen. De AEX op het Damrak eindigde vandaag 0,8 procent hoger, de beurzen in Londen, Parijs en Frankfurt stegen tot 1,3 procent. De koers van het Britse pond ging omhoog, net als de euro.
NOS 23.12.2020 Regeringsleiders van lidstaten van de Europese Unie hebben te horen gekregen dat ze morgen beschikbaar moeten zijn in het geval dat er een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk komt. Dat meldt persbureau Reuters op basis van diplomatieke bronnen in Brussel.
De EU-lidstaten hebben procedures in gang gezet waarmee het handelsakkoord kan intreden, zeggen de bronnen tegen Reuters. De deal zou bijna rond zijn. “Het is een kwestie van bekendmaken, vandaag of morgen.”
EU-bronnen melden aan de NOS dat het gaat om een formele mededeling en dat het niet per se betekent dat een handelsakkoord bijna rond is.
Een belangrijke politieke verslaggever van de BBC schrijft dat de onderhandelingen richting een overeenkomst gaan. Ze benadrukt dat er nog altijd gesproken wordt. “Het zijn duidelijk de laatste loodjes, maar het zit er nog niet op en vanmiddag wordt er nog wat afgedongen.”
Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want in 2021 komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
De laatste weken werd er door de EU en het VK vooral onderhandeld over drie grote thema’s. Hieronder leggen we ze kort uit;
NOS
NOS
NOS
NOS
Visserij is en blijft een belangrijk struikelblok. De discussie gaat nu over de hoeveelheid makreel die EU-vissers in Britse wateren mogen vangen. Vooral de Ieren vinden dat ze te weinig krijgen.
Tabloid The Sun schrijft dat er nu ook gedoe is over accu’s. De EU zou niet willen dat Britse autofabrikanten Chinese accu’s in hun elektrische voertuigen stoppen.
MSN 23.12.2020 Lidstaten van de Europese Unie treffen voorbereidingen om een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk in te voeren op 1 januari. Dat meldt persbureau Reuters op basis van ingewijden.
EU-lidstaten moeten ook klaarstaan om donderdag bijeen te komen, om een eventuele Brexitdeal te bespreken die al woensdag kan worden gesloten.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters de bron.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met bet landenblok.
Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Von der Leyen spreekt weer met Boris Johnson
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson, aldus bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen.
Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
MSN 23.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij een akkoord over hun handelsrelatie na 1 januari. Britse media meldden dat zo’n overeenkomst al woensdag kan worden aangekondigd. Persbureau Reuters meldde bovendien dat lidstaten van de Europese Unie voorbereidingen treffen om de gemaakte afspraken na de jaarwisseling toe te passen.
Volgens een EU-diplomaat is een overeenkomst over de toekomstige handelsrelatie tussen de Britten en de EU nabij. “Het is een kwestie van dit vandaag of morgen aankondigen”, citeert Reuters een bron. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd dat over de laatste punten van een brexitdeal nog geen finale overeenkomst is. “De lucht is zwanger van verwachting. Maar we zijn er nog niet”, meldt een EU-bron aan het ANP.
De Europese Raad, die de leiders van alle lidstaten vertegenwoordigt, zou nu voorbereidingen treffen voor een voorlopige invoering van de handelsafspraken. Daardoor zou het verdrag al kunnen ingaan voordat bijvoorbeeld het Europees Parlement dit heeft behandeld.
Overgangsfase
De Britten verlieten eind januari de EU, maar zijn in de overgangsfase tot 31 december nog gebonden aan bestaande afspraken met het landenblok. Als er voor die tijd geen overeenkomst over handel is, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Daardoor zouden tijdrovende douaneprocedures en hoge invoertarieven aan de grens gaan gelden.
Verschillende Britse kranten meldden ook dat een akkoord in zicht is. Volgens een politiek verslaggever van The Sun is er op het laatste moment nog onenigheid ontstaan rond afspraken over accu’s voor elektrische auto’s. Zakenkrant Financial Times meldt op basis van ingewijden aan Britse zijde dat er nog steeds discussies zijn over visserij en eerlijke concurrentie, maar dat een deal op woensdagavond mogelijk is.
MSN 23.12.2020 Nederlandse exporteurs van groenten en fruit zijn bang dat hun goederen zullen verrotten als er geen Brexit-deal wordt gesloten. Op dit moment staan er voor de haven van Dover al veel vrachtwagenchauffeurs vast en in het geval van een no deal-Brexit zouden die rijen nog veel langer kunnen worden.
Nederland exporteert ieder jaar voor ongeveer 2 miljard euro aan groenten en fruit naar het Verenigd Koninkrijk. Als er geen Brexit-deal wordt gesloten, moeten verse goederen bij de grens worden onderworpen aan tijdrovende douanecontroles. Daardoor kan veel vertraging ontstaan.
“Als onze vrachtwagens in die rijen moeten wachten, is dat een ramp voor onze verse producten”, zegt logistiek manager Daco Sol van het GroentenFruit Huis. “Vertraging drukt de prijs van onze producten. Ieder klant wil verse producten.”
Ook in het VK bestaan er zorgen over verse producten. Hoewel de grens tussen het VK en Frankrijk weer open is voor vrachtverkeer, zorgt de grote vertraging van goederen er in het VK waarschijnlijk voor dat er een stuk minder verse producten in de schappen terechtkomen.
“Het is essentieel dat de vrachtwagens zo snel mogelijk de grens oversteken”, zegt de directeur voedingswaren van de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel. “Totdat de achterstand is weggewerkt en de levering weer op gang is gekomen, verwachten we dat verse goederen minder beschikbaar zijn.”
MSN 23.12.2020 Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie gaat woensdag of donderdag opnieuw bellen met de Britse premier Boris Johnson over de brexitonderhandelingen. Dat zeggen bronnen in Brussel tegen persbureau Reuters.
Maandag hadden Von der Leyen en Johnson ook al telefonisch contact over de slepende gesprekken rond een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste struikelblok in de onderhandelingen draait om afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU.
Maandag deed Londen nog een concessie rond visserij aan Brussel, maar die werd verworpen. Daarbij werd voorgesteld dat de hoeveelheid vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen, gemeten in waarde, in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent van die visquota. De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren.
Overgangsfase
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben. Dat moet hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen voorkomen.
Naar verluidt zijn onderhandelaars van de EU bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat liet de EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, aldus ingewijden tegen Reuters.
Bronnen zeggen tegen persbureau Bloomberg dat er waarschijnlijk nog niet spoedig een deal zal worden gesloten. Er wordt wel weer verder gepraat in Brussel.
NOS 22.12.2020 De Europese Unie doet nog “een laatste inspanning” om een handelsakkoord met de Britten te bereiken, en er zijn wat stappen gemaakt, maar de verschillen blijven groot. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vandaag gezegd. De gesprekken verkeren volgens hem in een cruciale fase.
Beide partijen zijn het nog altijd oneens over de afspraken voor het vissen in de Britse wateren door Europese vissers. Barnier heeft achter gesloten deuren diplomaten van de 27 lidstaten bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. Persbureau Reuters meldt op basis van anonieme diplomaten dat hij daar een Brits voorstel over de visserij “volstrekt onacceptabel” heeft genoemd.
“Barnier moet koorddansen tussen Londen en Parijs”, zei een diplomaat tegen Reuters, verwijzend naar de vissers in Noord-Frankrijk die zwaar zouden lijden onder afspraken die in het nadeel zijn van de Europese vissers.
Ierse premier voorzichtig positief
Ook voor Nederlandse vissers hebben de afspraken grote gevolgen. Een Europees voorstel voor 25 procent vangstreductie voor de komende vijf jaar zou voor Nederlandse vissers tot een omzetverlies kunnen leiden van zo’n 30 tot 40 miljoen euro. De Britten zouden eisen dat er nog veel minder vis uit Britse wateren in EU-netten terechtkomt.
De Ierse premier Martin is ondanks de aanhoudende onenigheid over visserij en een gelijk speelveld voor Britse en Europese bedrijven voorzichtig positief over de kansen van een handelsdeal. Het is volgens hem “eerder waarschijnlijk dan onwaarschijnlijk” dat er een akkoord wordt gesloten.
“Ik zou het graag zien gebeuren voor Kerst, maar het kan ook duren tot daarna. Er spelen veel politieke factoren”, aldus Martin, die benadrukt dat de onenigheid over de visserij verder gaat dan het percentage vis dat gevangen mag worden in de Britse wateren.
Na 1 januari blijven praten
Er moet op 31 december een deal liggen, want dan komt de brexit-overgangsperiode ten einde en vervallen de bestaande vrijhandelsafspraken. In dat geval zouden de Britten en de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie met elkaar gaan handelen, wat beide economieën veel geld kost.
Ook als er voor het einde van het jaar geen deal ligt, zullen de partijen met elkaar in gesprek blijven. “De EU zal de deur niet sluiten voor het Verenigd Koninkrijk, en blijft er klaar voor om te onderhandelen, ook na 1 januari”, zei een anonieme diplomaat tegen Reuters.
NU 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
MSN 22.12.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk. Dat heeft de Brusselse hoofdonderhandelaar Michel Barnier laten weten in een toelichting aan de 27 EU-lidstaten, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven.
Na 31 december eindigt de overgangsfase voor het Verenigd Koninkrijk na de brexit, waarin de Britten nog grotendeels gebonden zijn aan de bestaande afspraken met de EU. Het doel was daarom om voor die tijd een nieuw verdrag over onder meer de onderlinge handel klaar te hebben, zodat hoge invoertarieven, tijdrovende douaneprocedures en andere belemmeringen worden voorkomen.
Barnier en zijn Britse evenknie David Frost zouden het op de meeste punten al eens zijn geworden. De onderhandelingen blijven steken op afspraken over visserij in Britse wateren door vissers uit de EU, aldus een diplomaat. Volgens een andere diplomaat zien beide onderhandelaars er evenwel niets in de gesprekken af te breken.
Voorafgaand aan zijn update achter gesloten deuren, zei Barnier dat hij een “laatste inspanning” zou doen om een akkoord over de toekomstige handelsrelatie met het Verenigd Koninkrijk te bereiken.
NOS 22.12.2020 De Europese brexit-onderhandelaar Michel Barnier zal afgevaardigden van de 27 lidstaten vanmiddag in Brussel bijpraten over de ontwikkelingen rond een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk. Dat melden verschillende persbureaus op basis van ingewijden.
Een belangrijk struikelblok blijft de visserij. Volgens persbureau Bloomberg is een nieuw voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond de visserijafspraken door de Europese Unie verworpen. De Britten zouden de eis op tafel hebben gelegd dat de EU-lidstaten de visvangst in Britse wateren met 30 procent verminderen. Vorige week werd nog een daling van 60 procent geëist.
Niet zorgelijk
De Europese Unie wil de Britten tegemoet komen met een visreductie van 25 procent. Dat zou voor de Nederlandse visserij een jaarlijks verlies betekenen van zo’n 30 tot 40 miljoen euro.
Volgens EU-correspondent Thomas Spekschoor is de wederzijdse afwijzing van compromisvoorstellen vooralsnog niet zorgelijk. “Dit is hoe onderhandelingen in z’n werk gaan.”
Formeel moet er op 31 december een deal worden bereikt, omdat er dan een einde komt aan de brexit-overgangsperiode. Maar mogelijk gaan de onderhandelingen over een handelsakkoord langer door.
RTL 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 Er is nog altijd geen handelsakkoord tussen de EU en Groot-Brittannië. “We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, aldus de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier dinsdag na de zoveelste lange dag vol onderhandelingen.
De Britten hebben de EU per 1 februari verlaten, maar houden zich tot 1 januari 2021 nog aan de EU-regels. Als er voor die datum geen akkoord is, kan de handel tussen beide partijen compleet vastlopen.
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. De vraag is of Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen straks toegang nog krijgen tot Britse wateren. En zo ja: in hoeverre gelden er dan beperkingen?
Minder vissen
Johnson ging niet inhoudelijk in op de stand van de onderhandelingen, maar volgens persbureau Bloomberg zijn de twee partijen de laatste dagen wel iets dichterbij een compromis gekomen. Maandag deed het VK een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-landen mag worden gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent.
De EU zou 25 procent in gedachten hebben. Al hebben landen zoals Frankrijk en Denemarken volgens Bloomberg al moeite om überhaupt een verlaging te accepteren.
Terug naar basisregels?
Een compromis zou ook de Nederlandse vissers wat lucht geven. Nu wordt ongeveer zestig procent van de Nederlandse vis daar gevangen.
Als op 1 januari geen afspraken over de onderlinge handel zijn, valt die terug op de zeer ongunstige basisregels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat heeft onder meer hoge invoerheffingen op veel producten en uitgebreide douanecontroles aan de grens tot gevolg.
Onderhandelaars van de Europese Unie zijn bereid om ook na 1 januari verder te praten over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk, meldt persbureau Reuters op basis van EU-diplomaten die anoniem willen blijven. Ook de Britten zouden de gesprekken niet af willen breken. Hoe het dan in de tussenliggende periode met de WTO-regels zit, is onduidelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie doet nog een “laatste inspanning” om voor de periode na 31 december tot een handelsovereenkomst met het Verenigd Koninkrijk te komen, zegt hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Eerder op de dag verwierp de EU volgens ingewijden een compromisvoorstel van de Britten over de visserij.
“We zitten in een cruciale fase. We doen nog een laatste inspanning”, zei Barnier voorafgaand aan een bijeenkomst met diplomaten van de 27 lidstaten.
Het VK heeft volgens bronnen van persbureau Bloomberg voorgesteld om de waarde van de vis die EU-lidstaten in Britse wateren vangen met 30 procent te verminderen, maar de EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van 25 procent. De Britten waren al omlaaggegaan ten opzichte van hun eerdere eis van 60 procent.
De EU en het VK onderhandelen momenteel over hoe de onderlinge handel eruit moet zien per 1 januari, als de Britten ook technisch de EU hebben verlaten. Tot de jaarwisseling geldt nog een overgangstermijn waarin handel wordt gedreven volgens oude afspraken.
De visserij is een van de voornaamste twistpunten die nog op tafel liggen. De EU wil dat Europese vissers toegang blijven houden tot Britse wateren, maar de Britten willen daar zelf over kunnen beslissen. Daarnaast is er nog altijd onenigheid over toezicht en staatssteun.
Trouw 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van Brusselse ingewijden.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zal vanmiddag de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk.
MSN 22.12.2020 De Europese Unie heeft een voorstel van het Verenigd Koninkrijk rond visserij als concessie in het slepende brexitoverleg verworpen. Dat meldden ingewijden in Brussel aan persbureau Bloomberg.
Maandag deed het Verenigd Koninkrijk een voorstel waarbij de waarde van de vis die door de EU-lidstaten wordt gevangen in Britse wateren met 30 procent zou dalen. Vorige week eiste Londen nog een daling van 60 procent op dit gebied. Visserij is een van de grootste struikelblokken in het overleg over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
De EU zou niet verder willen gaan dan een verlaging van de waarde van de vis die wordt gevangen in Britse wateren met 25 procent. Landen als Frankrijk en Denemarken zouden al moeite hebben om deze verlaging te accepteren. Londen beschouwt controle over eigen visserijwateren als een van de belangrijkste punten van de brexit, maar Brussel wil de Britten geen toegang geven tot de Europese eenheidsmarkt zonder visserijrechten te behouden in Britse wateren.
Grote problemen
De Britse premier Boris Johnson zei maandag dat er nog grote problemen zijn in het brexitoverleg. De tijd voor een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU begint steeds meer te dringen, want als de partijen er niet voor 31 december uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier gaat dinsdagmiddag nog de EU-lidstaten bijpraten over de ontwikkelingen rond de handelsgesprekken met de Britten, waaronder dus rond visserij. Volgens bronnen blijft een compromis nog steeds mogelijk. Later zou Barnier dan ook gaan praten met de brexitwerkgroep van het Europees Parlement over de stand van zaken.
Johnson had maandag nog telefonisch overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie, over onder meer visserij en het coronavirus, zeggen bronnen in Brussel.
MSN 21.12.2020 Het lijkt er toch van te komen: een Brexit zonder handelsakkoord. Per 1 januari maakt het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uit van de interne Europese markt en zal de handel verlopen volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Wat betekent dat concreet?
Formeel kan er nog tot en met 31 december een handelsakkoord op tafel komen. Gebeurt dat niet, dan is het Verenigd Koninkrijk daarna vanuit Europa bezien opeens een zogeheten derde land, zoals de Verenigde Staten, waarmee geen verdere afspraken bestaan.
De WTO vertegenwoordigt momenteel ruim 160 landen. Ieder lid heeft een lijst van heffingen en quota’s die per product van toepassing zijn voor ieder ander land waarmee geen handelsakkoord bestaat. Volgens die tarievenlijst moeten de Britten over bijvoorbeeld de import van Nederlands gehakt een heffing van 48 procent betalen.
Premier Boris Johnson en anderen in het kamp van de scherpslijpers in de Brexit-discussie hebben het vaak over Australië als ze de situatie na 1 januari schetsen. Met dat land heeft de EU immers ook geen handelsakkoord en dat loopt verder prima, is de redenatie.
Geen handelsakkoord, wel losse afspraken
Wat daarbij wel moet worden aangetekend, is dat er dan wel geen algeheel handelsakkoord is, maar dat er wel losse afspraken bestaan tussen de EU en Australië. Daaronder vallen bijvoorbeeld richtlijnen over de kwaliteit van de producten.
Dat soort deelafspraken liggen er niet tussen de EU en het VK, die weer vanaf nul moeten beginnen met het opbouwen van een handelsrelatie.
Zoals gezegd hebben de WTO-tarieven betrekking op specifieke producten en de hoogte van de heffingen loopt nogal uiteen. Gemiddeld hanteert de EU een heffing van 2,8 procent op Britse producten. Voor auto’s is dat tarief echter al 10 procent en voor sommige landbouwproducten loopt het op naar 35 procent.
Importheffingen kunnen uiteenlopen
Omgekeerd zullen ook de Britten vooral op auto’s en op voeding forse importheffingen gaan doorberekenen. Dat vooral deze producten hoog belast worden heeft te maken met protectionistische motieven. Het gaat om industrieën die voor de binnenlandse economie van de Britten van groot belang zijn.
Daar staat tegenover dat de heffingen op producten die het VK minder, of helemaal niet, zelf produceert lager kunnen uitvallen. Het gaat dan onder meer om rozen.
Daar zit wel weer een addertje onder het gras: de WTO-regels staan niet toe dat het VK in dit geval alleen voor Europese exporteurs een lager tarief hanteert. Dat moet dan ook voor alle andere WTO-lidstaten gebeuren.
Nog meer veranderingen in de handelsrelatie
Los van de importtarieven verandert er nog veel meer in de handelsrelatie tussen de EU en het VK.
Nu gelden bijvoorbeeld nog dezelfde afspraken over de kwaliteit van producten en over veiligheids- en gezondheidseisen. Straks is dat zonder deal niet meer zo. Dan zou het kunnen gebeuren dat bedrijven apart voor het VK gaan produceren, omdat daar bijvoorbeeld bepaalde ingrediënten in voedsel niet zijn toegestaan.
Wat dit alles zal betekenen voor de omvang van de handel tussen de EU en het VK is nog onzeker. Het Britse Centre for Economic Performance schat dat de wederzijdse handel in de komende tien jaar met 40 procent zal teruglopen.
Telegraaf 21.12.2020 Een zoveelste deadline in de Brexit-onderhandelingen, ditmaal door het Europees Parlement neergelegd, is gepasseerd. Een eventuele handelsdeal tussen het VK en de EU komt daardoor niet meer tijdig genoeg om nog dit jaar goedgekeurd te worden door het Europees Parlement.
Zondag om middernacht liep een door het Europarlement gestelde deadline af en het zag er in de uren daaraan voorafgaand niet naar uit dat er witte rook zou komen. Donderdag hadden de parlementariërs gewaarschuwd: uiterlijk zondag moest er een akkoord met de Britten liggen.
Vertaald
De onderhandelingsteksten moeten namelijk nog vertaald worden in officiële wetsteksten. „Het gaat waarschijnlijk om 700 tot 800 pagina’s tekst. We moeten wel de kans hebben daar goed naar te kijken”, zegt PvdA-Europarlementariër Kati Piri die in de Brexit-commissie van het parlement zit. „Dit gaat voor decennia onze relatie met het VK bepalen. Dat kun je er niet even doorheen jagen.”
Het Europees Parlement zou vervolgens tussen kerst en Oud&Nieuw kunnen stemmen was het idee, maar waarschijnlijk gaat die ballon dus niet meer op. Mocht er de komende dagen toch nog een akkoord uit de bus rollen dan willen lidstaten dit al voorlopig in werking laten treden, waarna achteraf parlementaire goedkeuring volgt.
Maar bij het Europees Parlement ligt dit gevoelig. „Er ligt een politieke afspraak met de Europese Commissie dat een handelsverdrag niet in werking kan treden zonder parlementaire goedkeuring”, stelt Piri vast. Commissie-president Von der Leyen heeft ook al gezegd dat zij dit zeer onwenselijk vindt. Ze zal het voor moeten leggen aan het Europarlement als ze onder druk van de lidstaten toch deze route wil gaan bewandelen.
Noodmaatregelen
Volgens Piri zou het beter zijn om pakketten noodmaatregelen in te voeren, totdat parlementaire goedkeuring van een akkoord alsnog is afgerond, bijvoorbeeld in de eerste week van januari. Op het gebied van transport, de luchtvaart en visserij heeft het Europees Parlement al door de Europese Commissie voorgestelde noodverbanden goedgekeurd. Hiermee moet worden voorkomen dat in het geval van een no deal op 1 januari bijvoorbeeld landingsrechten vervallen. Voorwaarde is wel dat de Britten dezelfde maatregelen ook omarmen.
De onderhandelingen spitsen zich nu vooral toe op visserij. De EU heeft de Britten aangeboden 25 procent van de visquota in Britse wateren in te leveren, maar het VK wil 60 procent reductie. Als overgangsperiode bood de EU aanvankelijk tien jaar aan, waarna het zakte naar zes jaar. De Britten willen niet verder gaan dan drie jaar.
Speelveld
Op het gebied van het zogeheten gelijke speelveld lijken de partijen elkaar een heel eind genaderd, al zijn er nog problemen met staatssteunregels.
Het VK verliet eind januari de EU, maar zit tot en met 31 december in een overgangsperiode waarin het de Europese regels nog moet volgen. Wordt er geen handelsakkoord gesloten dan gelden vanaf 1 januari de regels van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
Hoofd-onderhandelaar namens de EU Barnier hield er zondag aan het einde van de dag de moed in. „De EU blijft zich inzetten voor een eerlijke, wederkerige en evenwichtige overeenkomst”, twitterde hij..
NOS 20.12.2020 De Britse en Europese brexitonderhandelaars hebben de deadline voor een handelsakkoord niet gehaald. Het Europees Parlement had geëist dat er uiterlijk voor middernacht een akkoord zou komen. Alleen dan zou er genoeg tijd zijn om de tekst in alle EU-talen te vertalen zodat het parlement er voor 1 januari een besluit over kon nemen.
Er wordt de komende dagen vrijwel zeker wel verder gepraat door de onderhandelaars van beide partijen.
Het VK stapte op 31 januari uit de Europese Unie, maar bestaande handelsafspraken zijn tot 1 januari van kracht. Zijn er dan geen nieuwe, dan gaan de regels van de Wereldhandelsorganisatie gelden en die gaan beide economieën veel geld kosten.
Al bijna een jaar proberen onderhandelaars tot een nieuwe deal te komen, maar minder dan twee weken voor 1 januari is dat dus nog altijd niet gelukt. Beide partijen vinden dat de ander flexibeler moet zijn en dat de ander zich onredelijk opstelt.
Vis
Een groot knelpunt zijn de visserijrechten van EU-vissers, onder wie de Nederlanders, in Britse wateren en de termijn waarin die rechten worden afgebouwd. Het VK heeft een compromisvoorstel van de EU van de hand gewezen, schrijft het Duitse persbureau DPA.
De EU-lidstaten zouden niet bereid zijn om nog meer aan de Britse wensen tegemoet te komen. Vooral Frankrijk tilt er zwaar aan als Franse vissers niet meer in Britse wateren mogen vissen.
Ook over andere punten wordt nog gestreden; swipe om te zien wat de knelpunten zijn:
NOS
NOS
NOS
NOS
“Natuurlijk willen we een akkoord”, zei de Britse minister van Volksgezondheid Hancock tegen Sky News. “Helaas heeft de EU onredelijke eisen gesteld. Een akkoord is zeker mogelijk, maar het is duidelijk dat de EU dan in beweging moet komen.”
EU-onderhandelaar Barnier zei op zijn beurt dat de EU op een eerlijk en evenwichtig akkoord uit is en dat hij de wens tot zelfbeschikking van de Britten begrijpt. “En wij verwachten hetzelfde van hen.”
‘Tijdige ratificatie onmogelijk’
Het Europees Parlement had zondag als uiterste deadline gesteld. Nu die is verstreken, wordt het onmogelijk om een eventueel akkoord voor het einde van het jaar te beoordelen, zei Kati Piri, brexit-rapporteur in het Europees Parlement, zondagavond in Nieuwsuur.
“Het hele proces verdient geen schoonheidsprijs”, zegt Piri. “Normaal duurt het vier of vijf maanden om zo’n groot handelsakkoord te beoordelen. We zijn flexibel en bereid om tijdens Kerst extra te vergaderen, maar ook als er in de komende dagen een akkoord komt kunnen we het niet op tijd ratificeren.” Dat betekent wat haar betreft dat er noodmaatregelen getroffen moeten worden voor januari.
‘Gewoon’ verder praten
In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen de komende dagen gewoon verdergaan, mogelijk ook nog na Kerst. “Zolang er nog enig zicht is op een deal, praten beide partijen door”, zegt correspondent Sander van Hoorn. “Al was het maar om niet de schuld te krijgen van het mislukken.”
De deadline van het Europees Parlement zal in het achterhoofd van Barnier een rol hebben gespeeld, denkt Van Hoorn. “Maar uiteindelijk kan hij er niet zoveel mee, want dat zou betekenen dat hij vanavond, als er geen deal is, namens de EU een eind zou moeten maken aan de gesprekken.”
Noodplan
De EU heeft een noodplan klaarliggen voor het geval het voor 1 januari niet lukt, maar er wel zicht is op een overeenkomst kort na 1 januari.
“De tijd zonder regels die dan overbrugd moet worden, moet zo ordelijk en pijnloos mogelijk zijn om de laatste fase in de onderhandeling niet te frustreren”, zegt Van Hoorn.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor ze hebben besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn zondag opnieuw niet gelukt. Het Europees Parlement had een deadline voor maandag 0.00 uur gesteld, zodat het akkoord nog voor de jaarwisseling goedgekeurd kon worden. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit en daarom is besloten maandag verder te gaan.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat het nu te doen staat, meldt Europarlementariër David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. De afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement zou kunnen worden voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
RTL 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame is uitgebleven, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd heeft om een eventuele overeenkomst goed te keuren.
Toch gaan de onderhandelaars morgen verder.
De onderhandelingen ‘blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten’, zegt een anonieme Britse bron. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had vanavond middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
MSN 20.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk overschrijden opnieuw een deadline. Een doorbraak in het moeizame overleg bleef zondag uit, waardoor het Europees Parlement niet genoeg tijd meer heeft om een eventuele overeenkomst tijdig goed te keuren, zegt de brexitcommissie van het parlement. De onderhandelaars gaan niettemin maandag verder.
De commissie komt maandagochtend bijeen om de toestand te bespreken en na te denken over wat haar nu te doen staat, twittert voorzitter David McAllister. “We hebben net vernomen dat er vandaag geen akkoord komt. Daardoor zal het Europees Parlement geen gelegenheid hebben om een overeenkomst dit jaar zijn goedkeuring te geven.”
De onderhandelingen “blijven moeilijk en er blijven belangrijke twistpunten”, zei een hooggeplaatste Britse bron eerder op de avond al. “De teams hebben de hele dag onderhandeld en verwachten morgen verder te gaan.”
Het Europees Parlement had zondag middernacht als eindstreep gesteld, maar dat wordt dus niet gehaald. Omdat de instemming van het parlement nodig is voor een akkoord, leek deze deadline serieuzer dan eerdere, die even zo vaak werden overschreden als gesteld. Maar de afgelopen dagen werd steeds vaker geopperd dat een akkoord op 1 januari ook voorlopig zou kunnen ingaan en pas nadien aan het parlement voorgelegd.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf de jaarwisseling op controles, heffingen en administratieve rompslomp. De Britten hebben de EU begin dit jaar al verlaten, maar houden zich tot 1 januari nog aan de EU-regels.
NU 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft zondag herhaald dat de gesprekken over een handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk in een “cruciale fase” zijn beland. Barnier onderstreepte op Twitter het belang dat beide partijen aan de eigen soevereiniteit hechten.
Het VK hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase waarin de EU-regels worden gevolgd voorbij is, bijvoorbeeld eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in de wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen, willen ze het eens worden. Gezondheidsminister Matt Hancock herhaalde die boodschap eerder op de dag.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie.
Deadline van Europees Parlement niet gehaald
Het Europees Parlement had 0.00 uur in de nacht van zondag op maandag als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren. Deze deadline is niet gehaald, maandag gaan de gesprekken verder.
Dat is voor een eventueel akkoord overigens geen onoverkomelijk obstakel. Bij overeenstemming tussen de EU en het VK na middernacht kunnen de lidstaten individueel hun voorlopige goedkeuring aan een deal geven.
MSN 20.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd dringt om een oplossing te bereiken en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Afgelopen donderdag kregen we een voorproefje van wat ons mogelijk te wachten staat als het Verenigd Koninkrijk en de EU er samen niet uit komen: een kilometerslange file van vrachtwagens bij de Britse havenplaats Dover.
Die file was op donderdag zo’n 30 kilometer lang, maar kan nog veel langer worden in een no deal-scenario. De Britse overheid verwacht in dat geval rijen bij de grens van wel zevenduizend vrachtwagenchauffeurs die zonder de juiste papieren de EU in willen. De chauffeurs zouden dan ongeveer twee dagen moeten wachten voor ze de grens over kunnen.
De douane rekent erop dat oponthoud en opstoppingen ook in de Rotterdamse haven in de eerste vier tot zes weken van 2021 onvermijdelijk zullen zijn door de Brexit. Naar verwachting beschikt een op de vier vervoerders die naar het VK gaan niet over de juiste documenten.
“Ondanks de gerealiseerde voorzieningen en het vele voorbereidende werk van de douane en andere partijen in de haven zal er oponthoud zijn”, zei Nanette van Schelven, directeur-generaal van de douane, eerder deze week in gesprek met NU.nl.
De douane gaat in de eerste weken van januari in crisismodus werken. Dat betekent dat de help- en servicedesks rekening houden met een toename van het aantal vragen.
Op één punt wel overeenstemming
De EU en het VK zijn het in de handelsgesprekken nog altijd niet eens over visserij, eerlijke concurrentie en toezicht. Op één punt waren de partijen de afgelopen week echter eensgezind: het wordt moeilijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, ook al wordt een voortzetting van de gesprekken deze week niet uitgesloten.
De Britse premier Boris Johnson zei donderdag na een telefoontje met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie dat de onderhandelingen “in een ernstige toestand” verkeerden. Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen zei op haar beurt dat het “een grote uitdaging” wordt om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, deed vrijdag ook een duit in het zakje door te stellen dat de EU en het VK “nog maar een paar uur” over hebben om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen.
Het net sluit zich
Barnier deed zijn uitspraak na telefonisch contact op vrijdag tussen Johnson en Von der Leyen.
Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uit komen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier. Anders gezegd, het net rond de onderhandelingsruimte lijkt zich te sluiten.
MSN 20.12.2020 De Britse regering verwijt de Europese Unie “onredelijke eisen” te stellen in de onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord voor na 1 januari. Minister van Volksgezondheid Matt Hancock verwoordde zondag de Britse problemen met de opstelling van de EU.
De onderhandelingen slepen zich intussen voort. Het Europees Parlement heeft een deadline vastgesteld voor zondag middernacht: uiterlijk dan moet er een akkoord liggen.
“We willen dat deze gesprekken leiden tot een positieve uitkomst”, benadrukte Hancock. “Natuurlijk wil ik een deal, ik denk dat iedereen een deal wil. Maar helaas heeft de EU een aantal onredelijke eisen op tafel gelegd. Ze respecteren de uitkomst van het referendum niet”, verwees de minister naar de stemming waarmee een kleine meerderheid van de Britse kiezers besloot dat hun land de EU moest verlaten.
Vooral visserij en concurrentieregels zijn nog grote twistpunten. Hancock denkt dat de twee kampen er toch nog uit zullen komen. “Ik ben ervan overtuigd dat een deal kan worden gemaakt, maar het is duidelijk dat de EU moet bewegen”, aldus de Britse minister.
MSN 20.12.2020 Ook de Europese Unie verwacht van het Verenigd Koninkrijk respect voor haar soevereiniteit, zegt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Dat moet volgens hem in de onderhandelingen over een handelsakkoord met de Britten, die op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaten, wederzijds zijn.
Of er zondag nog een doorbraak te verwachten valt, liet Barnier in het midden. “We zetten het harde werk met David Frost en zijn team voort op dit voor de onderhandelingen cruciale moment”, zei Barnier over zijn Britse evenknie. Het Europees Parlement heeft zondag middernacht als deadline gesteld, omdat het anders een akkoord niet meer voor de jaarwisseling kan goedkeuren.
Het Verenigd Koninkrijk hamert op zijn soevereine recht om straks, als de overgangsfase voorbij is waarin het de EU-regels nog volgt, bijvoorbeeld zijn eigen regels voor bedrijven te maken en zelf te kiezen wie er in zijn wateren mag vissen. Maar dat geldt voor beide partijen, twittert Barnier. “We eerbiedigen de soevereiniteit van het VK. En wij verwachten hetzelfde.”
“De EU blijft toegewijd aan een eerlijke, gelijkwaardige en evenwichtige overeenkomst”, voegt Barnier toe. De Britten waarschuwden de afgelopen dagen dat Brussel concessies zou moeten doen willen ze het eens worden.
Als de EU en het VK er niet uitkomen, stuiten de onderlinge handel en verkeer vanaf 1 januari op controles, heffingen en administratieve rompslomp.
MSN 20.12.2020De onderhandelaars die koortsachtig werken aan een handelsakkoord voor het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie wacht zondag weer eens een deadline. Als er om middernacht geen akkoord ligt, kan het Europees Parlement het niet meer goedkeuren, heeft het duidelijk gemaakt. Maar vooral over visserij worden ze het maar niet eens.
Beide zijden hebben al meermaals deadlines genoemd. Die verstreken even zo vaak weer, zonder dat een van beiden het bijltje er definitief bij neer gooide. De eindstreep die het Europees Parlement afgelopen week trok, leek echter serieuzer. Voor een akkoord is de instemming van het parlement nodig.
Maar de onderhandelingen kunnen wel degelijk ook na zondag doorgaan, liet onder meer Frankrijk weten. Worden ze het eens maar ontbreekt de tijd voor goedkeuring van het Europees Parlement, dan moet het akkoord maar voorlopig ingaan in afwachting van diens zegen, opperen ook anderen. Ook al verzet het parlement zich daar fel tegen en zou ook de Europese Commissie er niets voor voelen.
Ook de Britse regering houdt het er volgens de BBC op dat de komende dagen, vóór Kerstmis, overeenstemming moet worden bereikt. “Nu de laatste dagen en uren voor de besprekingen zijn aangebroken, lijkt het steeds waarschijnlijker” dat het VK de EU zonder een akkoord verlaat, meent Londen volgens een Britse bron. De EU zou “aanzienlijke” concessies moeten doen over visrechten. De EU wil veel minder opgeven van de vis die Europese vissers in Britse wateren mogen vangen dan Londen eist, en wil bovendien langer de tijd om daaraan te wennen.
De onenigheid over visserij zal Londen en Brussel als het erop aankomt niet van een akkoord weerhouden, verzekerden diplomaten de afgelopen maanden. De sector is maar klein en de belangen zijn dus beperkt. Maar het lot van de vissers heeft in zowel het VK als in landen als Frankrijk wel een grote symbolische waarde. En het is een van de weinige twistpunten waar de EU vooral wat te verliezen heeft.
NOS 10.12.2020 Nederlandse vissers zullen minimaal 25 procent minder vis kunnen vangen in Britse wateren na de brexit. De Europese Unie heeft de Britten een voorstel gedaan waarin de vangstreductie van 25 procent voor de komende vijf jaar staat. De Britten zullen waarschijnlijk vandaag of morgen met een tegenvoorstel komen. Dat bevestigen Haagse en Brusselse bronnen na berichtgeving van de Ierse publieke omroep RTE.
Op het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij is vannacht lang doorgerekend wat de gevolgen zouden zijn van het voorstel voor Nederlandse vissers. Die vangen nu een groot deel van hun vis in Britse wateren en dus zullen er zeker zware financiële klappen vallen. Voor de hele Europese vloot zou het gaan om 160 miljoen euro per jaar. Volgens de visserijsector komt daarvan zo’n 30 tot 40 miljoen euro verlies in Nederland terecht.
Maar bronnen in Den Haag stellen dat de visserij uiteindelijk een relatief kleine sector is. Als onenigheid over de visserij een handelsakkoord tussen de Britten en de EU in de weg staat, dan kost dat Nederland alleen al miljarden euro’s aan export van landbouwproducten als vlees, groenten en fruit. De visserijwaarde is niet groter dan enkele honderden miljoenen euro’s.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Tegelijkertijd hebben de vissers van EU-hoofdonderhandelaar Barnier altijd de toezegging gekregen dat de visserij niet zou worden opgeofferd om een deal mogelijk te maken. Om te voorkomen dat de Britten de EU op het laatste moment onder druk konden zetten wilde Barnier eigenlijk al juli een visserij-akkoord sluiten. Maar dat lukte toen niet, waardoor de visserij alsnog het sluitstuk van de onderhandelingen is geworden.
Volgens Gerard van Balsfoort, voorzitter van de Europese visserij-organisatie EUFA, bewijst dat dat de EU het onderhandelingsspel niet slim heeft gespeeld. “Ik kan niet ontkennen dat de omvang van de visserij-sector klein is, maar langs die lijn redenerend had je elke kleine sector weg kunnen zetten. Wat ik niet begrijp: iedereen zegt dat een handelsakkoord voor de Britten veel belangrijker is dan voor de EU. Waarom kun je dan geen concessies krijgen op de visserij? Zij hebben de grote prijs, een handelsakkoord, straks binnen en wij gooien er nog een stuk visserij-omzet achteraan. Dat begrijp ik gewoon niet.”
Volgende grote klap
Nog meer dan het verlies van 25 procent van de vangst, baart de tijdelijkheid van het akkoord de vissers zorgen. “Die vijf jaar zijn zo voorbij en daarna is er nog steeds onduidelijkheid. Dan moet er opnieuw worden onderhandeld. Nu is er een grote klap, maar we moeten ons dan al voorbereiden op een volgende grote klap.”
Het Europees Parlement wil dat er ten laatste morgen een brexit-akkoord ligt, zodat de parlementariërs het nog goed kunnen bestuderen, voordat ze ermee instemmen. Dat lijkt inmiddels onwaarschijnlijk. De Britten zullen waarschijnlijk nog met een tegenvoorstel komen op het gebied van visserij en ook over gelijke handelsvoorwaarden zijn de partijen het nog niet helemaal eens.
AD 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender.
,,Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender”, aldus Beaune. Het Europees Parlement had er op aangedrongen om uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
We willen niet koste wat het kost een akkoord, aldus Clément Beaune, Franse staatssecretaris van Europese Zaken
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. ,,We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
Visquota
Eergisteren zijn de ministers van visserij van de EU-landen het in Brussel eens geworden over de visquota voor de komende drie maanden. Normaliter sluiten ze een akkoord voor een heel jaar af, maar de periode is nu korter omdat nog onduidelijk is wat er met het Verenigd Koninkrijk valt af te spreken.
Nederlandse vissers mogen in januari, februari en maart in ieder geval 25 procent van de jaarquota van afgelopen jaar vangen, hebben visserijminister Carola Schouten en haar collega’s afgesproken. Van vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals makreel, horsmakreel en blauwe wijting, mag 40 tot 65 procent worden opgevist.
MSN 19.12.2020 Onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsakkoord kunnen ook na dit weekend doorgaan, zei de Franse staatssecretaris van Europese Zaken Clément Beaune zaterdag op een Franse radiozender. “Het is nodig om de tijd te nemen en onze belangen niet op te offeren onder druk van een kalender.”
Het Europees Parlement had er op aangedrongen uiterlijk zondag een akkoord te sluiten, zodat het parlement nog tijd heeft om het voor 1 januari te behandelen. De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei vrijdag ook al dat er nog maar enkele uren zijn om tot een akkoord te komen.
Maar Beaune waarschuwt dat de onderhandelaars geen overhaaste beslissingen moeten nemen. “We willen niet koste wat het kost een akkoord. We zijn aan het onderhandelen over de grootste overeenkomst die de EU ooit heeft gesloten.”
De EU en het Verenigd Koninkrijk worden het maar niet eens over onder meer de visserij. Veel Europese landen willen toegang tot Britse viswateren, maar daar is nog geen overeenstemming over. Ook moeten er afspraken komen voor een gelijk speelveld tussen Britse en Europese bedrijven.
NU 18.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben “nog maar een paar uur over” om een no deal-scenario aan het eind van het jaar te voorkomen. Dat heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vrijdag gezegd. De paar uur zijn symbolisch bedoeld, maar met nog minder dan twee weken tot de deadline van 1 januari is het één voor twaalf voor de onderhandelingen. Lukt het niet om tot een deal te komen, dan volgt een Brits vertrek zonder handelsafspraken.
De uitspraak van Barnier volgt na een overleg op het hoogste niveau tussen de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen op donderdag. Laatstgenoemde zei na het telefoongesprek dat er “substantiële vooruitgang” was geboekt, maar beide leiders benadrukten dat de partijen nog erg ver uit elkaar liggen op het gebied van visserij.
Barnier benadrukte de problemen met de visserij ook vrijdag in het Europees Parlement. “Visserij is momenteel het heetste hangijzer van de onderhandelingen”, aldus de Franse onderhandelaar.
In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die situatie vervalt over twee weken. De Britten willen die afspraken vervangen en daarmee meer zeggenschap over de eigen wateren krijgen. “Wij respecteren de Britse soevereiniteit, maar als zij onze vissers weren, moet de EU daarop kunnen reageren”, aldus Barnier.
De twee partijen zouden het inmiddels al eens zijn over ruim 95 procent van de materie in de onderhandelingen, maar breken hun hoofd al tijden over de visserij en concurrentieregels. Op dat laatste gebied zou er inmiddels al voldoende vooruitgang geboekt zijn. Nu 2021 om de hoek ligt is het nog maar de vraag of de partijen er op tijd uitkomen. “Een deal is mogelijk, maar het pad daarnaartoe is erg nauw”, aldus Barnier.
NOS 18.12.2020 EU-hoofdonderhandelaar Barnier zegt dat het “moment van de waarheid” is aangebroken voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. De tijd is bijna op, zei hij in het Europees Parlement.
Nog steeds kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk het niet eens worden over een aantal belangrijke zaken. De afgelopen dagen zijn ze wel wat dichter tot elkaar gekomen, liet Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen weten, maar onder meer de visserij is nog altijd een groot pijnpunt.
Europese vissers vrezen dat ze volgend jaar de toegang tot Britse wateren verliezen. Nederlandse vissers halen bijna de helft van hun vangst uit Britse wateren. Dat is mogelijk dankzij het EU-lidmaatschap van beide landen.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
“We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari willen laten ingaan”, zei Barnier. Eerder deze week vertrouwde hij erop dat er een akkoord komt, maar volgens Barnier zijn er nog altijd aanzienlijke obstakels.
De Britse premier Johnson zei gisteren dat de onderhandelingen stuklopen als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Het Europees Parlement zegt dat beide partijen het uiterlijk zondag eens moeten zijn, anders is er geen tijd meer om de afspraken op 1 januari in praktijk te brengen.
In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
MSN 18.12.2020 De tijd voor het bereiken van een handelsakkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is bijna op.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft vrijdag tegen het Europees Parlement gezegd dat “het moment van de waarheid” is aangebroken, maar dat er nog altijd aanzienlijke obstakels zijn. “We hebben nog maar enkele uren om te onderhandelen als we een verdrag op 1 januari in willen laten gaan.”
Het wordt moeilijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, gaven de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie donderdagavond aan.
Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de Brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
MSN 18.12.2020 Als Nederlandse vissersboten en die van andere EU-landen geen toegang krijgen tot Britse wateren, dan krijgt het Verenigd Koninkrijk op zijn beurt geen volledige toegang tot de interne markt van de EU. Met deze harde eis van de EU wordt het eindspel van de brexitonderhandelingen verder op de spits gedreven.
Toegang van Europese vissers – naast Nederlanders vooral Denen en Fransen – tot grote delen van de Noordzee, de Ierse Zee en een stuk van de Atlantische Oceaan is voor de EU cruciaal voor het sluiten van een handelsakkoord.
Dat heeft Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, vrijdagochtend gezegd in een toespraak tot het Europees Parlement in Brussel. Volgens Barnier is ‘het moment van de waarheid aangebroken’.
Minder dan twee weken
Visserij geldt als een van de laatste grote struikelblokken op weg naar een handelsdeal tussen de EU en het VK. De onderhandelingen komen tot een kookpunt met nog minder dan twee weken te gaan voor de absolute deadline van 31 december.
Binnen die tijd moet een eventuele deal ook nog geratificeerd worden door alle landen. Daarom stelde het Europees Parlement gisteren een deadline: zondag moet er deal zijn, willen de parlementariërs er überhaupt nog over kunnen stemmen.
Maar de vraag is of de soep zo heet gegeten wordt. Mocht ook die deadline niet gehaald worden, dan zullen de regeringsleiders ingrijpen en het Parlement tijdelijk terzijde schuiven om een ‘no deal’ te voorkomen, schrijft de Britse krant The Telegraph vrijdagmiddag op basis van anonieme diplomatieke bronnen.
0,1 procent
Een akkoord over visserij lijkt voor een belangrijk deal symbolisch. De regering van Boris Johnson ziet de controle over hun wateren als teken van soevereiniteit. Terwijl de visindustrie met 0,1 procent van het Britse bruto binnenlands product economisch gezien nauwelijks meetelt, becijferde Bloomberg.
De Britse premier belde gisteravond met Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Nadien waren beiden niet bepaald optimistisch over de kans op een deal, bleek uit summiere verklaringen van zowel de Britten als de EU.
Achteraf zal blijken of dit onderdeel is van het onderhandelingsspel, of dat we echt afstevenen op een Brits vertrek uit de EU zonder afspraken.
MSN 18.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk blijven spannend. De Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen hebben donderdagavond gebeld over de laatste ontwikkelingen, en geen van beiden uit zich optimistisch.
Johnson zegt in een verklaring dat de gesprekken zich in een moeilijke fase bevinden en dat het „zeer waarschijnlijk” is dat er geen handelsakkoord komt als de EU niet flink van koers verandert. De premier zou tegen Von der Leyen hebben gezegd dat de tijd dringt en dat als er géén akkoord komt, het Verenigd Koninkrijk „op Australische wijze” met de EU zal handelen. Hiermee verwijst hij naar de samenwerking tussen Australië en de EU die geen vrijhandelsakkoord hebben.
Von der Leyen zegt dat er wel degelijk „substantiële vooruitgang” is geboekt tijdens de handelsgesprekken, maar ook zij zegt dat er nog „grote verschillen overbrugd moeten worden”. Vooral op het gebied van de visserijrechten kunnen de EU en het VK het niet eens worden, zo schrijft de politica. Vrijdag zullen de gesprekken hervat worden.
Donderdag was er nog enige ruimte voor optimisme: Eindelijk lijkt er toch iets mogelijk tussen de Britten en de EU
Twistpunten
Eerder op donderdag stelde het Europees Parlement een deadline op aanstaande zondag voor een mogelijk handelsakkoord. De parlementariërs willen ervan verzekerd zijn dat zij genoeg tijd hebben om het akkoord goed te beoordelen alvorens erover te stemmen. Overigens zou Von der Leyen in samenspraak met de 27 EU-regeringsleiders ertoe kunnen besluiten deze eis naast zich neer te leggen als er zondag nog steeds geen zicht is op een deal. Hoe dan ook zal op 31 december duidelijk zijn of er een handelsakkoord komt of niet: dan loopt de overgangsperiode van de Brexit af.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie verschillen sterk van mening over de visserijrechten. Vissers uit de Europese Unie halen momenteel 45 procent van hun vangst uit Britse wateren. De Britten willen echter de controle terug over de 200 zeemijl aan zee voor hun kust – die aanzienlijke delen van de Noordzee, Ierse Zee en de noordoostelijke Atlantische Oceaan beslaat. Het VK wil daarom dat er jaarlijkse onderhandelingen komen over quota voor vissers uit de EU.
Ook wringt het omtrent de onderhandelingen over het zogenoemde gelijke speelveld tussen bedrijven. Hieronder vallen regels over staatssteun, milieu en werknemersrechten. Een derde belangrijk twistpunt was de manier waarop toekomstige conflicten tussen het VK en de EU beslecht moeten worden, maar daar lijkt deze week overeenstemming over te zijn gekomen.
MSN 18.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om nog tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson zijn de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij na een telefoontje met Von der Leyen. De onderhandelingen lopen volgens hem stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Von der Leyen en Johnson belden elkaar om te kijken hoe de onderhandelingen, die ervoor moeten zorgen dat handel en verkeer geen grote hinder ondervinden zodra het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat, ervoor staan. De gesprekken gaan vrijdag verder, hebben ze afgesproken.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om meningsverschillen in het handelsoverleg met het VK op te lossen. In de brexitgesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Sombere toon
Johnson sloeg een nog wat somberder toon aan. “De tijd is heel kort en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar positie substantieel wijzigt.”
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag tussen de EU en het VK is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden aan de grens.
Het Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen een eventueel akkoord uiterlijk zondag binnen hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
NU 17.12.2020 Het wordt moeilijk voor de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om tijdig een handelsakkoord te sluiten, denken de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Volgens Johnson verkeren de onderhandelingen zelfs “in een ernstige toestand”, zei hij donderdag na een telefoontje met Von der Leyen.
Als de EU geen aanzienlijke concessies wil doen, lopen de onderhandelingen volgens hem stuk.
Von der Leyen en Johnson spraken met elkaar om te bekijken hoe de onderhandelingen ervoor staan. De gesprekken over een akkoord worden vrijdag hervat. Een overeenkomst moet ervoor zorgen dat de handel en het verkeer geen grote hinder ondervinden als het VK op 1 januari de EU ook in de praktijk verlaat.
Maar volgens Von der Leyen wordt het “een grote uitdaging” om in de handelsgesprekken met het VK alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. In de Brexit-gesprekken is weliswaar vooruitgang geboekt, maar vooral op het vlak van visserij blijven Britse en EU-onderhandelaars het volgens haar nog oneens.
Johnson sloeg een nog somberdere toon aan. “We hebben heel weinig tijd en het lijkt nu heel waarschijnlijk dat overeenstemming uitblijft, tenzij de EU haar standpunt substantieel wijzigt.” Het EU-standpunt over visserij is volgens hem “simpelweg onredelijk”. “Wil de EU tot een akkoord komen, dan moet dat significant veranderen.”
Von der Leyen en Johnson hebben afgesproken nauw contact te blijven onderhouden.
Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen geeft verklaring over Brexitonderhandelingen
De tijd begint te dringen
De tijd om tot een akkoord te komen dringt. Als er op 1 januari geen verdrag is, valt de wederzijdse handel terug op zeer ongunstige regels van handelsorganisatie WTO. Dit betekent onder meer dat er voor veel goederen hoge invoertarieven gaan gelden.
Hoofdonderhandelaar namens de EU Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost onderhandelen sinds zondag vrijwel onafgebroken. Onder andere het Europees Parlement moet bij een principeovereenkomst nog instemmen met de afspraken. Leden van het parlement willen de tekst van een eventueel akkoord uiterlijk zondag hebben, zodat ze het nog dit jaar kunnen behandelen.
I spoke to @vonderleyen this evening on UK-EU negotiations, stressing time is short and the EU position needed to change substantially. Read here: https://t.co/FJsfdFAX2z
NOS 17.12.2020 In de onderhandelingen over de brexit zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk dichter bij elkaar gekomen, maar een akkoord is nog altijd ver weg. Dat valt op te maken uit de reacties van Europese Commissie-voorzitter Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een telefoontje dat ze vanavond hadden over de kwestie.
Von der Leyen twitterde na afloop dat er “wezenlijke vooruitgang” is geboekt, maar dat er nog grote verschillen zijn te overbruggen, vooral op het gebied van visserij. Johnson was nog iets somberder: volgens hem lopen de onderhandelingen stuk als de EU niet aanzienlijke concessies doet.
Naast visserij zijn er nog twee belangrijke punten waar de EU en het VK het niet over eens worden. Swipe naar rechts voor meer uitleg:
NOS
NOS
NOS
NOS
Er is steeds minder tijd om te komen tot een handelsovereenkomst. De deadline ligt op 31 december, maar een deal moet dan ook al zijn goedgekeurd door het Europees Parlement. Het parlement eiste vandaag dat de onderhandelaars daarom uiterlijk zondag een akkoord hebben bereikt; alleen dan zou er nog tijd genoeg zijn om de tekst te bespreken.
De partijen hebben afgesproken om morgen verder te onderhandelen.
MSN 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari 2021 van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
Telegraaf 17.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben de echtscheiding formeel afgerond. Het terugtrekkingsakkoord wordt daardoor per 1 januari van kracht.
Het geeft volgens EU-commissaris Maroš Šefčovič zekerheden over de rechten van EU-burgers die in het VK wonen en omgekeerd aan Britten in de unie. Ook biedt het de garantie dat het Goede Vrijdag-vredesakkoord niet wordt geschonden, doordat er geen harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt.
Šefčovič en zijn Britse tegenhanger Michael Gove hebben de zaak donderdag per videosessie afgehandeld. De Slowaak noemde dat „een mijlpaal.”
Eerder deze maand werd op de valreep nog een conflict over Britse wetgeving die tegen afspraken in het terugtrekkingsverdrag druisten uit de weg geruimd. Šefčovič en Gove hebben afgesproken elkaar volgend jaar elk kwartaal een keer te spreken over de implementatie van de regelingen.
RTL 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
MSN 17.12.2020 Als een eventueel handelsakkoord tussen de Europese Commissie en het Verenigd Koninkrijk pas na aanstaande zondagavond gesloten wordt, zal het Europees Parlement er niet meer over stemmen. Dit op initiatief van de Spaanse Europarlementariër Iratxe García Pérez en haar collega Manfred Weber uit Duitsland. García Pérez: „We eisen zo snel mogelijke inzage van onderhandelingspapieren.”
Met nog twee weken te gaan, is een handelsdeal nog altijd geen uitgemaakte zaak. Maar geloof dat er ‘iets’ mogelijk is, groeit.
Een akkoord met de Britten is te belangrijk om door het parlement te jagen, tweet Weber. Hij acht het na zondag niet meer haalbaar een handelsakkoord nog voldoende te wegen en te ratificeren. Het Europees Parlement denkt voor dat proces een week nodig te hebben. Voor maandag 28 december staat een stemming op de agenda. García Pérez: „Wij eisen volledige medewerking van de Europese Commissie en dezelfde mate van toegang tot informatie als gebruikelijk.”
Parlement passeren
Het parlementaire ultimatum zal in elk geval verdere druk op de onderhandelingen zetten, die nog altijd worden gevoerd door vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk en de Europese Commissie. Garantie op een uitkomst biedt het echter niet. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zou er in samenspraak met de 27 Europese regeringsleiders voor kunnen kiezen het parlement al dan niet tijdelijk buitenspel te zetten, als er volgens haar ook nog na zondagavond geen zicht is op een deal. In zo’n geval kan het parlement in januari worden gevraagd over het akkoord te stemmen.
Aan het einde van dit kalenderjaar loopt de transitieperiode af waarin het Verenigd Koninkrijk al geen lid meer is van de Europese Unie, maar nog wel regels volgt op het gebied van handel en veiligheid. Als Brussel en Londen binnen nu en twee weken geen afspraken maken over de toekomstige handelsbetrekkingen, treden de handelsregels van de Wereldhandelsorganisatie in werking. De Europese delegatieleider Michel Barnier heeft donderdagochtend het Europees Parlement bijgepraat over de vorderingen. Die zijn er, schreef de Fransman, „maar struikelblokken blijven er ook nog”.
MSN 17.12.2020 Er is goede vooruitgang met de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de Britten, maar de laatste punten waarover nog wordt onderhandeld, zijn nog altijd niet opgelost. De tijd begint te dringen. Het Europees Parlement eist dat er deze zondag een deal ligt.
Michel Barnier, hoofdonderhandelaar van de EU, praatte vanmorgen de fractieleiders van het Europees Parlement bij over de voortgang van de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk. Er wordt nog altijd onderhandeld over hoe de onderlinge verhoudingen na 1 januari zullen zijn.
Barnier laat er geen twijfel over bestaan dat hij alleen een akkoord zal tekenen ‘dat de Europese belangen en principes beschermt.’
Twee voor twaalf
De deadline voor een akkoord werd al meerdere keren uitgesteld, maar nu begint de tijd echt te dringen. Een akkoord moet namelijk door alle nationale parlementen van de lidstaten van de EU worden goedgekeurd én door het Europees Parlement (EP).
Het laatste heeft nu besloten dat het een eventueel akkoord alleen vóór het eind van de maand kan ratificeren als de deal uiterlijk zondag is gesloten.
Drie discussiepunten
De Britse bevolking koos er in een referendum in juni 2016 voor om uit de EU te stappen. Afgelopen februari vertrok het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de EU, maar tot het eind van dit jaar is er nog sprake van een overgangsperiode, waarbij de Britten de regels van de EU volgen.
Over de periode daarna zijn de twee partijen het nog steeds niet eens. Het hangt nog op drie punten. In de eerste plaats zijn visserijrechten een struikelblok. De Britten willen dat vissers uit EU-lidstaten niet meer in Britse wateren vissen.
Onoverkomelijker lijken de punten van een gelijk speelveld voor Britse bedrijven die zaken willen doen met de EU en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Interne markt
De EU wil ten koste van alles de interne markt beschermen en voorkomen dat bedrijven uit het VK een betere concurrentiepositie hebben dan bedrijven uit de EU door het minder nauw te nemen met bijvoorbeeld milieuregels of het beschermen van werknemers.
Dat zou voor de Britten immers een oneerlijk concurrentievoordeel opleveren, omdat bedrijven uit de EU zich wel aan de regels moeten houden.
Lastig voor bedrijven
Omdat ondernemers nog steeds niet weten waar ze vanaf 1 januari aan toe zijn, is een deel van hen nog altijd niet goed voorbereid op de gevolgen van brexit. Volgens de Kamer van Koophandel gaat het om bijna 20 procent van de Nederlandse ondernemers.
De douane in de Rotterdamse haven vreest dat er in de eerste vier tot zes weken vertragingen zullen zijn door brexit. Ze denken dat 25 procent van de vrachtwagens en busjes die naar de andere kant van de Noordzee willen, niet over de juiste papieren beschikt.
NOS 17.12.2020 In Brussel zijn afgelopen nacht afspraken gemaakt over de visquota voor de komende drie maanden. Normaal gesproken sluiten de EU-landen een akkoord voor een heel jaar, maar vanwege de ontwikkelingen rondom de nog lopende brexit gaat het nu om een kortere periode.
Nederlandse vissers mogen volgend jaar in januari, februari en maart sowieso 25 procent van hun quota van afgelopen jaar vangen. Van de vis die vooral dit seizoen wordt gevangen, zoals onder meer blauwe wijting, makreel en horsmakreel, mag 40 tot 65 procent worden gevangen.
“Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, zegt minister Schouten (Landbouw). “Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koningrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Vispopulaties onderzoeken
Het is nog wel onduidelijk waar gevist mag worden: alleen in Europese en internationale wateren, of ook in de Noorse of Britse wateren. De komende weken wordt met deze twee landen besproken of Europese vissers ook in hun wateren hun quota kunnen opvissen.
Verder wil Nederland dat vissers een deel van hun niet gebruikte visquota van 2020 mee kunnen nemen naar volgend jaar. Nederland stelde daarom voor om onderzoeksorganisatie ICES te laten adviseren of de vispopulaties dit aan zouden kunnen. De Europese Commissie stemde in met dit verzoek.
Vanwege de coronacrisis en de sluiting van de horeca konden vissers minder verkopen. Daarom is er dit jaar uiteindelijk minder gevist dan verwacht.
MSN 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
Houvast
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
Telegraaf 17.12.2020 Nederlandse vissers kunnen in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar een kwart van hun quota opvissen. Seizoensgebonden visserij kan 40 tot 65 procent opvissen. Die zekerheid is er nu de Europese visserijministers en Brussel afgelopen nacht een akkoord hebben bereikt.
Door de Brexit-perikelen is er grote onzekerheid ontstaan in de visserijsector. Als het aan de Britten ligt zijn onze vissers niet meer welkom. Dat kan gevolgen hebben voor de Europese visquota. Om duidelijkheid te geven is er nu in Brussel een akkoord bereikt voor het eerste kwartaal van 2021.
De komende weken wordt met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen besproken of Europese vissers alsnog in hun wateren hun Europese quota kunnen opvissen.
„Ik ben tevreden dat we voor een beetje zekerheid in onzekere tijden voor de vissers hebben kunnen zorgen”, reageert minister Carola Schouten (Landbouw) opgelucht. „Het is wel van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over een akkoord met het Verenigd Koninkrijk. Als dat helder is, kan de Europese Commissie ook handelen en waar nodig maatregelen nemen om de vissers te steunen en helpen.”
OmroepWest 15.12.2020 De Brexit komt steeds dichterbij. Op 31 december eindigt de overgangsperiode van de Britten, met of zonder deal met de Europese Unie. En dus zijn het opnieuw spannende weken en dagen, vooral voor ondernemers in de regio die veel exporteren naar Engeland. Potplantkweker Aad Scheffers uit Poeldijk: ‘Het vervelende is vooral dat we nog steeds niet écht weten waar we aan toe zijn.’
De overgangsperiode waarin Britten en bedrijven zich konden voorbereiden, loopt per 31 december op zijn einde. Vanaf 1 januari stapt het Verenigd Koninkrijk uit de EU, maar voor die tijd moeten de EU en de Britten het nog wel over een aantal zaken eens worden. Dat gaat dan met name over de in- en uitvoer van goederen waarbij procedures gevolgd moeten worden, er douaneformaliteiten zijn en misschien heffingen komen.
‘Eigenlijk is er niets veranderd ten opzichte van vorig jaar,’ zegt kweker Aad Scheffers uit Poeldijk, hij exporteert zo’n 30 tot 40 procent van zijn planten naar het Verenigd Koninkrijk. De kweker doelt op het feit dat er nog steeds geen akkoord is tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. En de vrees neemt inmiddels toe dat deze er per 1 januari ook niet is. Met als gevolg: grote chaos waarbij het vrachtverkeer vastloopt en vliegtuigen niet meer kunnen landen in Londen of de Europese hoofdsteden.
Files
Die chaos is volgens de Westlandse kweker nu al begonnen. ‘De Engelsen zijn massaal aan het inslaan, omdat niemand weet wat er na 1 januari gebeurt. Daardoor staan er bij de Calais Tunnel al enorme files van vrachtwagens vanuit Europa. Die langere wachttijd bij de douane is voor mijn plantjes, die zo vers mogelijk in de winkel moeten liggen, natuurlijk alles behalve goed.’
Daarnaast wordt de kweker geconfronteerd met contracten die naar voren worden gehaald. ‘Ik heb bijvoorbeeld een deal staan met een grote Engelse retailer die in week 1 geleverd moest worden. Gisteren ben ik gebeld of het week 53 kan worden, om die datum van 1 januari te ontlopen.’ Maar Aad zijn plantjes zijn daar eigenlijk nog helemaal niet klaar voor. ‘Er moeten drie bloemen aanzitten; dat ga ik lang niet met allemaal redden. Het vergt veel uitzoekwerk voor ons om de juiste plantjes eruit te halen. Maar ik heb het er wel voor over, want ook ik ben onzeker over wat ons na 31 december te wachten staat. Dus ik denk vooral: weg is weg.’
Papierwinkel
De kweker vreest vooral dat zijn omzet richting Engeland gaat dalen. ‘Daar ben ik om twee redenen bang voor. Ten eerste verwacht ik problemen door allerlei aangescherpte regels bij de douane. Enerzijds omdat producten lang in de wagen blijven staan. Maar ook geldt: als de papierwinkel niet in orde is, dan komen je producten Engeland gewoon niet in.’
‘Daarnaast houd ik mijn hart vast wat er met de Engelse pond gaat gebeuren. Als die gaat devalueren, worden mijn plantjes een stuk duurder en dat heeft ongetwijfeld gevolgen voor mijn afzet. De wereld is groot, dus we gaan uiteraard op zoek naar andere afzetgebieden, maar die zullen er niet één, twee, drie zijn.’
Onzeker
Toch zijn er ook Westlandse kwekers die de Brexit positiever tegemoet gaan. Lugt Lisianthus in Monster bijvoorbeeld. ‘Wij exporteren 15 procent naar Engeland,’ vertelt Marcel van der Lugt. ‘Dat is serieus veel. Maar we verwachten dat dit zo blijft. De eerste maanden zal het exportproces wat meer tijd in beslag nemen en er zullen aanpassingen zijn in de procedures, maar ik denk niet dat mensen uiteindelijk minder bloemen zullen kopen.’
Lugt Lisanthus heeft als voordeel dat zij een vrij exclusief product verkopen. ‘Voor andere kwekers kan er meer onzekerheid zijn,’ geeft kweker Marcel toe. Aad Scheffers hoopt vooral dat er snel duidelijkheid komt: deal of no deal. ‘Want we weten nog steeds niets. Daar kan ik me echt over opwinden. Dat ze mensen die het direct aangaat, zo lang in onzekerheid laten zitten.’
De komende dagen worden essentieel voor de Brexit. De voorzitter van de Europese Commissie ziet nog een pad naar een brexitdeal. Dat pad is volgens Ursula von der Leyen wel erg smal. Ze benadrukte dat de komende dagen cruciaal zijn in de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
NOS 15.12.2020 Vandaag en morgen onderhandelen de lidstaten van de EU in Brussel over de verdeling van de visquota voor komend jaar. Het zijn bijzondere onderhandelingen, omdat nog niet duidelijk is hoeveel vis Europese vissers mogen vangen in Britse wateren. Vooral Nederlandse vissers vangen daar een groot deel van hun vis.
De jaarlijkse afspraken over de verdeling van de visquota over de verschillende landen gelden bij wijze van uitzondering maar voor drie maanden. Zolang er onduidelijkheid bestaat over de vraag of en de mate waarin er na 1 januari gevist kan worden in de wateren van het Verenigd Koninkrijk heeft het geen zin om langer vooruit te kijken.
Eventuele afspraken over de wederzijdse vangstrechten tussen het VK en de EU zijn onderdeel van de gesprekken over een nieuwe handelsrelatie na de brexit. Het gaat daarin onder meer over de vraag in hoeverre vissers uit de EU toegang hebben tot de ‘exclusieve economische zone’ van het VK en hoeveel vis ze daar mogen vangen. De exclusieve economische zone is een strook van 370 kilometer voor de kust van een land waarin dat land recht heeft op de aanwezige vis en grondstoffen.
Ook met Noorwegen, geen lid van de Europese Unie, zijn de jaarlijkse onderhandelingen nog niet afgerond. Met name in en rond de Noordzee heerst dus nog veel onduidelijkheid.
No-deal-brexit
Voor een aantal vissoorten ligt het voorstel op tafel om na 1 januari de quota voor dit jaar door te trekken naar het nieuwe jaar totdat de onderhandelingen met het VK en Noorwegen zijn afgerond. In dat geval zijn de gevolgen voor Nederlandse vissers vooralsnog beperkt.
Anders wordt het wanneer als gevolg van een nieuwe handelsovereenkomst of door een no-deal-brexit de vangstrechten van Europese vissers in Britse wateren grotendeels of geheel vervallen. In dat geval wordt de Nederlandse visserij zwaar getroffen. Nederlandse vissers vangen 60 procent van de vis in de exclusieve economische zone van het VK.
Overbevissing
Als Nederlandse en andere vissers uit de EU geen of minder toegang meer hebben tot Britse vis, dreigt volgens een betrokken diplomaat overbevissing in de kustwateren van de EU. Meer vissers zullen dan in een beperkter gebied genoeg vis willen vangen om van rond te kunnen komen.
Maar dat betekent niet dat Nederland voor de komende drie maanden al vraagt om meer vangstrechten voor de kust van andere EU-lidstaten. Eerst wordt de uitkomst van de brexit-onderhandelingen afgewacht. De echt spannende en voor Nederland misschien moeilijke onderhandelingen over visquota beginnen daarna.
NOS 14.12.2020 EU-toponderhandelaar Michel Barnier is ervan overtuigd dat er nog altijd een brexit-handelsdeal mogelijk is. Volgens hem hebben de Europese Unie en de Britten twee grote twistpunten, die gaan over eerlijke handelsconcurrentieregels en visrechten.
Er zouden kleine stapjes zijn gezet. Een topdiplomaat verwoordde het tegenover persbureau Reuters als: “De patiënt leeft nog, maar houd de grafdelver onder de sneltoets.”
Barnier deed zijn uitspraken vanochtend voor overleg met de 27 EU-ambassadeurs, die worden bijgepraat over de gesprekken die dit weekend plaatsvonden. Beide partijen, maar met name de Britten, hadden gisteren eigenlijk als deadline gesteld; als er dan geen akkoord zou zijn, zou een no-dealbrexit volgen.
Maar er werd besloten door te praten. De Britten zullen niet weglopen, luidde de uitleg van premier Johnson, die verder unisono met voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen aangaf “de extra mijl te willen afleggen”, oftewel nog een ultieme poging ondernemen.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben tot 1 januari om een overeenkomst te sluiten over hoe de handel tussen de twee blokken er moet uitzien als de brexit daadwerkelijk in de praktijk gebracht gaat worden. In januari van dit jaar traden de Britten al formeel uit de EU, maar tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode.
Staatssteun
Op het vlak van eerlijke concurrentie benadrukt de EU dat de Britten zich dienen te houden aan EU-handelsregels, als ze vrije toegang willen houden tot de grote Europese interne markt. De Britse premier Johnson wil juist zoveel mogelijk vrijheid om zelf het economische beleid te bepalen.
Daarbij hamert hij erop dat de brexit de bedoeling heeft om Britse soevereiniteit terug te krijgen. De EU vreest bijvoorbeeld dat Londen bedrijven staatssteun gaat geven, waardoor oneerlijke concurrentie ontstaat.
Qua visrechten wil Londen de toegang tot Britse wateren voor Europese vissers, waaronder Nederlandse, beperken. De Britten willen zo een veel groter aandeel vangen dan tot nu toe. Het onderwerp heeft in de brexit-campagne een grote betekenis gekregen en heeft daarom ook veel symbolische waarde.
In Britse tabloids is ‘Brextra Time’ weer van stal gehaald, zag correspondent Tim de Wit vanochtend in Londen. Hij constateert dat Johnson de stekker er toch niet uit wil trekken, om te voorkomen dat de schuld bij hem komt te liggen.
Volgens De Wit is de deadline hiermee verplaatst naar 31 december. “Dat is de enige deadline die we nu serieus kunnen nemen, daar kan niet zo heel veel meer aan veranderd worden. De EU zei tot nu toe dat er ruim voor de 31e een akkoord moet zijn, omdat het Europees Parlement het moet bestuderen, erover moet stemmen en de tekst moet dan vertaald worden in alle 24 talen van de Europese Unie. Maar nu wordt er gekeken naar manieren om dat anders op te lossen, zodat ze toch tot het eind van het jaar kunnen dooronderhandelen.”
Het Europees Parlement praat vandaag verder over hoe het moet met de goedkeuring. De verwachting is dat ze extra tijd gaan vrijmaken tussen Kerst en Oud en Nieuw, maar het zal krap worden, zegt Brussel-correspondent Bert van Slooten.
NOS 14.12.2020 Al ruim vier jaar wordt er onderhandeld over de Brexit en hoe de relatie tussen de EU en het VK eruit moet gaan zien. Vier jaar van cruciale stemmingen, stekkers die eerst wel en dan toch weer niet uit de onderhandelingen getrokken worden en deadlines die geen deadlines blijken. Ook dit weekend werd besloten om tóch nog door te praten, al liggen de partijen ‘mijlenver’ uit elkaar. In podcast De Dag een (hopelijk) laatste tussenstand in het Brexit-dossier om al het nieuws dat de komende weken gaat komen beter te kunnen plaatsen.
Correspondenten Tim de Wit en Bert van Slooten vertellen vanuit Londen en Brussel wat er de afgelopen jaren bereikt is, welke stappen er vanuit Brits en Europees perspectief zijn gezet en waar het nu nog op hangt. Hoe komen twee partijen die zo verschillen op inhoud én stijl (zowel uiterlijk als in de manier waarop ze onderhandelen) toch nader tot elkaar?
Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!
MSN 14.12.2020 Wie de tel inmiddels is kwijtgeraakt zij vergeven; zondag verliep het zoveelste ‘make or break’-moment in de onderhandelingen over de voorwaarden waaronder het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat. Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson lieten weten dat er nog perspectief is om te onderhandelen voordat Brexit vanaf 31 december definitief ingaat.
Er zijn sinds het Britse referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie al 4,5 jaar verstreken. Het land had al tweemaal verkiezingen en is, inclusief David Cameron, aan zijn derde premier bezig. Er is al die tijd onderhandeld en nóg komt het neer op de aller-, allerlaatste krijtrotshanger.
Dat is riskant. Niet alleen weet het bedrijfsleven nu tot op drie weken, of straks misschien maar één week, één dag of zelfs de laatste luttele minuten van Oudejaarsdag niet waar het aan toe is: een afscheid met goede afspraken of een harde Brexit zónder.
De eindeloze reeks van uitgestelde deadlines kan bij ondernemers ook hebben gezorgd voor Brexit-moeheid. Terwijl de autoriteiten aan beide kanten met hun havens, douanefaciliteiten, keuringen en parkeergelegenheid al moeite genoeg hebben om de deadline te halen, is het begrijpelijk dat vooral kleinere bedrijven in de wachtstand zijn gegaan. Het is lastig de spanningsboog zo lang vast te houden, temeer omdat de coronacrisis zelf al zoveel energie en financiële reserves heeft opgeëist. Zo kan het straks zomaar gebeuren dat iedereen alsnog verrast is, en de chaos groot. Zelfs áls er een deal komt.
De overeenkomst hangt nu, naast visserij, vooral op het handhaven van een ‘gelijk speelveld’ voor het bedrijfsleven. De eis van de EU dat Britse bedrijven zich zullen moeten houden aan de Europese normen voor bijvoorbeeld milieu, arbeidsvoorwaarden en staatssteun om volledig toegang te houden tot de gemeenschappelijke markt, is redelijk en begrijpelijk.
Dat betekent ook dat het VK in de toekomst noodzakelijkerwijs mee moet doen met veranderingen in die normen en regels. Ja, dit kan vanuit Londen worden gezien als een inbreuk op de Britse soevereiniteit. Maar juist de weerzin tegen het mee moeten doen met beleid waar het land geen invloed op had, was nu nét de voornaamste reden waarom het Verenigd Koninkrijk in 1973 tot de Europese Gemeenschap toetrad.
Johnson heeft intussen onnodig twijfel gezaaid over zijn betrouwbaarheid door een, inmiddels weer ingetrokken, wetsvoorstel waarin het VK zich in de toekomst niet gehouden acht aan de gemaakte afspraken rond Noord-Ierland. Het gevolg is dat een argwanend Brussel de deal nu extra goed dichttimmert.
De economische schade wordt groot. Brexit mét een deal kost het VK volgens verschillende berekeningen op termijn zo’n 5 procent van zijn welvaart. Een No Deal kost 8 procent. Daarmee komt de schade vermoedelijk veel hoger uit dan die van de pandemie – en komt daar dus nog bovenop.
De hele gang van zaken onderstreept niet alleen dat Brexit een onverstandig project is. Dat is onfortuinlijk, maar is het goede recht van het VK. Maar de lange duur en wispelturigheid van de onderhandelingen geven ook aan hoe ondoordacht en ongeleid het avontuur van begin af aan was, hoe wankel het politieke en maatschappelijke fundament, en hoe verrast Londen telkens is geweest over de consequenties. Dat is en blijft, ook tegenover de Britse burgers, onvergeeflijk.
NU 13.12.2020 Na bijna een jaar aan moeizame gesprekken over een handelsakkoord, zijn de onderhandelaars weer aan zet. Zondag besloten de Britse premier Boris Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen dat de twee kampen, “ondanks afmattende onderhandelingen”, verder blijven praten om een deal te sluiten. Wat houdt een akkoord eigenlijk tegen?
Dit zijn de drie struikelblokken;
Hoeveel vissers in Britse wateren
Ongetwijfeld het probleem waar het meest over bericht is, is de visserij. In de huidige situatie mogen alle Europese vissers in alle EU-wateren vissen. Die afspraken vervallen over een kleine drie weken.
“Zonder nieuwe afspraken komt er een harde grens, midden op de Noordzee. Wanneer de Britten dan zeggen dat wij niet meer in hun wateren mogen vissen, dan hebben wij samen met de Fransen en zelfs de Spanjaarden nog maar een postzegel over om in te vissen”, zei voorzitter Johan Nooitgedagt van de Nederlandse Visserijbond eind oktober tegen NU.nl.
Voor de Britten is de visserij vooral van symbolisch belang. Met slogans als Take back control hameren de Brexit-voorstanders in het VK al langer op hun soevereiniteit. Zij zien de controle terugnemen over Britse wateren als onderdeel van het zijn van een soevereine staat.
Het woord soevereiniteit komt ook vaak terug als het gaat om afspraken over concurrentieregels. Nu houden alle EU-lidstaten, maar ook het VK, zich aan dezelfde regels op het gebied van staatssteun, maar ook qua milieu-, veiligheids- en arbeidsstandaarden. Ook deze afspraken vervallen per 1 januari.
Wil het VK weer vrij met de EU willen handelen, dan wil Brussel dat de Britten zich weer aan diezelfde regels houden. Zo wordt voorkomen dat de Britten toegang krijgen tot de Europese interne markt, zonder dat zij lagere standaarden hanteren en Europese lidstaten eruit concurreren.
Het VK wordt verweten van beide walletjes te willen eten: aan de ene kant wil het weer volledige toegang tot de interne markt, maar weigert het zich vooralsnog te binden (of ketenen, zoals de Britten zeggen) aan de Europese standaarden. De Britten vinden juist dat ze als soevereine natie hun eigen regels moeten kunnen bepalen.
De saaiste van de drie. Dit pijnpunt gaat over hoe de gemaakte afspraken in de toekomst zullen worden gehandhaafd.
De EU wil sancties kunnen opleggen als het VK bijvoorbeeld afwijkt van die eerder genoemde standaarden. Dit zou uiteraard ook andersom gelden. Dan speelt er nog de vraag welke instelling zich uit moet gaan spreken over potentiële geschillen. De Britten willen bijvoorbeeld niet dat het Europees Hof van Justitie (HvJ) dat zal doen.
Kilometerslange files voor haven van Dover in aanloop naar Brexit
NOS 13.12.2020 Volg hier het laatste nieuws over de onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
38 MINUTEN GELEDEN
Geen doorbraak, onderhandelingen gaan morgen verder
Het zal vandaag niet tot handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk komen. De onderhandelingen daarover zijn nog niet voorbij en het is duidelijk dat er vandaag geen doorbraak meer komt. Eerder hadden Brussel en vooral Londen zichzelf het ultimatum gesteld vandaag tot een akkoord te komen.
De hoofdonderhandelaar namens de Europese Unie, Michel Barnier, zal morgen de stand van zaken van de onderhandelingen delen met de Europese ambassadeurs in Brussel. Zij zullen dat op hun beurt weer terugkoppelen naar de regeringsleiders. “Dat is een normale procedure”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Ondertussen praat Barnier gewoon verder.”
Ook een delegatie van het Europees Parlement zal worden bijgepraat. Het gaat om onder meer PvdA-Europarlementariër Kati Piri, die als EP-brexitrapporteur is aangesteld. Het Europees Parlement moet bij het behalen van een akkoord goedkeurig geven voor de deal.
3 UUR GELEDEN
Boris Johnson over het verlengen van de onderhandelingen
Of er nu wel of geen akkoord komt “het zal heel erg goed gaan met het Verenigd Koninkrijk”, zei de Britse premier vandaag tegen de Britse pers.
Johnson: er is nog hoop maar we moeten ons voorbereiden op een no-deal
4 UUR GELEDEN
Brexit-rapporteur Piri na vandaag weer iets optimistischer geworden
Kati Piri, de brexit-rapporteur van het Europees Parlement, is na vandaag iets optimistischer geworden. Ze begrijpt dat er her en der hele kleine stapjes worden gezet, maar hoort nog niks officieel. “Voor het Europees Parlement is er eigenlijk niet genoeg tijd om een afspraak goed te keuren.”
Komende week was voor de Brusselse parlementariërs eigenlijk de laatste week om een akkoord te bespreken. Er is nog een mogelijkheid om een extra vergadering te organiseren net voor 31 december, zodat een deal nog net op tijd goedgekeurd kan worden, maar het is ook mogelijk dat het parlement pas (met terugwerkende kracht) in januari met de handelsovereenkomst kan instemmen.
4 UUR GELEDEN
Europese politici voorzichtig positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat de onderhandelingen tussen Brussel en Londen worden voortgezet. De Duitse bondskanselier Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met “iedere mogelijkheid om tot een deal te komen”.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken ziet nog licht aan de horizon. “Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. “Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
4 UUR GELEDEN
Johnson: Britten moeten voorbereid zijn op een no-deal
Volgens premier Boris Johnson liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
Eerder deze week heeft de Europese Commissie ook al plannen gepresenteerd om voorbereid te zijn op een no-deal.
‘Inhoudelijk weinig nieuws, maar doorpraten wordt gezien als lichtpuntje’
“Het was een heel kort statement”, zegt correspondent Thomas Spekschoor op NPO Radio 1. “Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat.”
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgrordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoend basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Spekschoor noemde het verder opvallend dat Von der Leyen geen nieuwe deadline heeft genoemd. “En dat lijkt me verstandig, want iedere deadline is tot nu toe gemist.”
“Maar”, zo waarschuwt hij, “die is er natuurlijk eigenlijk wel, want 31 december 2020 is de overgangsfase voorbij en dan moet er toch echt een akkoord liggen”.
5 UUR GELEDEN
Nog geen brexit-deal, onderhandelingen gaan door
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie heeft in een korte verklaring aan het begin van de middag gezegd dat de EU en het VK verder onderhandelen over een handelsakkoord. Ze heeft in “een nuttig telefoongesprek” met premier Johnson besloten dat het “ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen” verantwoord is “een extra mijl te gaan.
Ze noemde geen deadline. Eerder stelde Johnson dat de deadline. Velen gingen ervan uit dat het tot een no-deal-brexit zou komen, maar er blijft nu toch kans op een akkoord.
Ursula von der Leyen
@vonderleyen
We had a useful call with @BorisJohnson this morning. We agreed that talks will continue. https://t.co/rZpN4PmS1i
6 UUR GELEDEN
Merkel wil alles proberen om tot een resultaat te komen
In de onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over een brexit-handelsakkoord moet volgens Bondskanselier Angela Merkel alles worden geprobeerd om tot een resultaat te komen. “Elke gelegenheid om tot een resultaat te komen is zeer welkom”, zei Merkel zondag in Berlijn na overleg met de federale en deelstaatregeringen over de coronacrisis.
Britse kranten meldden eerder vandaag dat Merkel vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
De Britse tv-zender ITV meldt dat het Britse kabinet bijeen is geroepen. Dat lijkt te wijzen op een doorbraak in de onderhandelingen.
6 UUR GELEDEN
Wel vooruitgang, geen doorbraak
De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben sinds vrijdag wel enige vooruitgang geboekt, maar er is volgens EU-bronnen geen doorbraak geweest op het gebied van eerlijke concurrentie of de visserijrechten.
NOS 13.12.2020 Voorzitter Ursula Von der Leyen heeft in Brussel in een korte verklaring gezegd dat er met het Verenigd Koninkrijk verder onderhandeld wordt over een handelsovereenkomst. Ze heeft een telefoongesprek gehad met premier Johnson. Die zal ook zijn kabinet bijpraten.
“We hebben besloten om die extra mile te gaan”, zei Von der Leyen in haar korte toespraak. Ze noemde verder geen deadline voor het aflopen van de onderhandelingen.
“Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat er keer op keer deadlines zijn gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, aldus Von der Leyen.
Bekijk hier de hele verklaring van Von der Leyen.
Von der Leyen: nog geen akkoord, onderhandelingen gaan door
Ook premier Johnson kwam met een verklaring. Volgens hem liggen de standpunten van de EU en het Verenigd Koninkrijk “nog steeds erg ver uit elkaar over belangrijke zaken” en moeten de Britten voorbereid zijn op een no-deal op 31 december. Dat zei hij na overleg met zijn kabinet.
Maar “we zullen blijven praten om te zien wat er mogelijk is. Het VK zal zeker niet weglopen van de gesprekken.” Ook herhaalde hij zijn aanbod om met andere EU-leiders te spreken.
‘Lichtpuntje’
“Von der Leyen zei inhoudelijk maar heel weinig, maar wat ze zei was positiever dan we de afgelopen tijd hebben gehoord, want ze wil dat er wordt doorgepraat”, concludeert EU-correspondent Thomas Spekschoor.
Ook correspondent Tim de Wit in Londen vindt het positief dat de onderhandelingen vandaag niet geklapt zijn. “Deze dag is door de Britse tabloids opgepompt tot no-deal-dag. Al die retoriek is toch vooral een rookgordijn gebleken en het blijkt dat er toch voldoende basis is om door te praten. Dat wordt hier uitgelegd als een lichtpuntje.”
Lange weg
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab zei vanochtend dat “nog een lange weg te gaan” is. Hij sloot niet uit dat de gesprekken ook na vandaag nog verder gaan.
Het belangrijkste knelpunt in de gesprekken is hoe nauw het VK zich in de toekomst aan de economische regels van de EU moet houden. De Britten willen toegang houden tot de Europese interne markt, maar tegelijkertijd een mate van soevereiniteit verwerven. De EU staat op het standpunt dat de voordelen van toegang met zich meebrengen dat landen zich aan Europese regels houden.
Concurrentievoordeel
Volgens Raab is de EU bang dat de brexit voor het VK goed zal uitpakken en een concurrentievoordeel oplevert. De EU wil voorkomen dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Ook de visserijrechten zijn nog steeds punt van onenigheid. De Britten willen de viswateren rond het Verenigd Koninkrijk afsluiten voor Europese vissers, die daar juist een heel groot deel van hun vangst uit het water halen.
‘Kruipen over gebroken glas’
De Britse krant Daily Mail had vanochtend nog weinig vertrouwen in een goede afloop van dat gesprek en kopte “de boodschap is dat het een no-deal-brexit wordt”.
Volgens de krant hebben supermarkten al te horen gekregen dat ze zich moeten voorbereiden op massaal hamstergedrag als er geen deal wordt gesloten. De angst bestaat dat er een paar maanden lang een tekort aan groenten zal zijn als er een harde brexit komt. De groente in Britse supermarkten komt voor een groot deel van het Europese continent.
Daily Mail wijt het uitblijven van een akkoord vooral aan de Duitse bondskanselier Angela Merkel die volgens een bron van de krant vastbesloten is om “het Verenigd Koninkrijk over gebroken glas te laten kruipen in plaats van een compromis te sluiten”.
Telegraaf 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
NOS 13.12.2020 De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zitten nog altijd in een impasse. Britse en Europese onderhandelaars hebben vannacht doorgepraat over een brexit-deal, melden bronnen in het Britse onderhandelingsteam. Een handelsakkoord voor na de brexit blijft vooralsnog uit, omdat de verschillen te groot zijn.
Er is eerder afgesproken dat tot zondagavond wordt onderhandeld. De Britten noemen het zelfs D-Day en willen op “enig moment” de knoop doorhakken. Vanuit het Europese team worden zulke stevige woorden niet gebruikt, zegt EU-correspondent Bert van Slooten. “Maar ze zien het wel als een belangrijke dag.”
De verwachting is dat de Britse premier Johnson en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen morgen met een verklaring naar buiten komen. Johnson zou graag met Europese regeringsleiders willen praten, maar zij wijzen erop dat het aan de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier is om de onderhandelingen te voeren.
De Britse onderhandelaars hebben herhaald dat het aanbod dat er nu ligt onaanvaardbaar is.
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
In Brussel zijn topdiplomaten somber over een goede uitkomst, zegt Van Slooten. Ook premier Rutte zei gisteren dat de verschillen aanzienlijk zijn, onder meer op het gebied van visserij.
Gisteren kwam naar buiten dat de Britse marine zich voorbereidt op extra patrouilles in de Britse territoriale wateren bij een no-deal-brexit om buitenlandse vissers te arresteren. Frankrijk reageerde daar op met vijf historische woorden: “Keep calm and carry on”, de slogan die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Britten werd gebruikt voor een bekende propagandaposter.
Het marine-dreigement heeft in eigen land tot kritiek op Johnson geleid. Oud-eurocommissaris Patten zegt dat Johnson zich te nationalistisch opstelt. Volgens de Conservatieve politicus Ellwood zal het VK door zijn NAVO-bondgenoten worden uitgelachen als de marine daadwerkelijk wordt ingezet voor de visserij.
NU 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan tóch verder onderhandelen om voor het eind van het jaar tot een handelsakkoord te komen. Dat maakten de Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondag bekend.
De twee partijen zouden zondag kijken of het nog zin had om door te gaan met praten na negen maanden aan moeizame onderhandelingen. Eerder in de week leek het erop dat de onderhandelingen zouden uitlopen op een no deal-scenario, maar de laatste 24 uur lijkt er een positievere wind te waaien rondom de onderhandelingen.
“Hoewel we inmiddels meerdere deadlines gemist hebben, denken we dat doorpraten het meest verantwoordelijke is dat we kunnen doen”, zei Von der Leyen op een korte persconferentie. De voorzitter van de Europese Commissie noemde haar telefoongesprek met Johnson “nuttig”.
Johnson benadrukte op Twitter dat de verschillen tussen beide kampen groot blijven. Hij herhaalde dat wat hij eerder deze week al zei: “We kunnen nog steeds een deal bereiken, maar de kans is het grootst dat we een Australië-deal (zonder handelsafspraken, dus no deal red.) sluiten met de EU.
De gesprekken zullen maandag verder gaan in Brussel. De onderhandelaars buigen zich dan voor de zoveelste keer over de nog openstaande problemen: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
Nog geen akkoord EU en VK: ‘Onderhandelingen gaan door’
Vijf voor twaalf voor Brexit-akkoord
Door te blijven praten, blijft er een kans bestaan dat de EU en het VK alsnog tot het zo gewenste handelsakkoord te komen. Jaarlijks wordt er voor honderden miljarden euro’s aan goederen verhandeld tussen beide partijen. Een no deal-Brexit zou de handel minder aantrekkelijk maken, vanwege de terugkeer van handelsbarrières.
Von der Leyen noemde op haar korte persconferentie geen nieuwe deadline, waardoor 31 december de nieuwe en ook meteen ultieme deadline lijkt te zijn. Hierdoor zullen de betrokken landen, bedrijven en inwoners tot de laatste seconde van dit jaar in twijfel blijven zitten over hoe de toekomstige EU-VK-relatie eruit zal zien.
AD 13.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan door met hun onderhandelingen over een handelsverdrag. ,,We hebben besloten de extra mile af te leggen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Von der Leyen las de verklaring persoonlijk voor na een telefoongesprek met Johnson. De twee hadden woensdag in Brussel na een werkdiner besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen. ,,Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. Ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, en hoewel we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra stap te zetten”, aldus Von der Leyen.
EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost hebben opdracht gekregen verder te praten en te ‘bekijken of een overeenkomst zelfs in dit late stadium bereikt kan worden’, zei Von der Leyen. In de verklaring wordt geen volgende deadline genoemd.
Volgens ingewijden is er sinds woensdag vooruitgang geboekt om de verschillen te overbruggen. Brussel en Londen steggelen onder meer over de toegang van Europese en Britse vissers tot elkaars wateren, gelijke concurrentieregels voor de bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december.
De Britse premier Boris Johnson denkt nog altijd dat er een grote kans is dat er geen handelsakkoord komt met de Europese Unie. Hij liet weten dat de verschillen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op enkele belangrijke onderwerpen nog altijd aanzienlijk zijn. Zijn land moet zich daarom ,,met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal.”
Het Verenigd Koninkrijk wil zich volgens Johnson wel in blijven zetten voor een deal, maar er zijn nog aanzienlijke verschillen. Daarbij legt de Britse premier de bal bij Europa. ,,Er is een deal te maken als onze partners dat willen. Wij kunnen geen compromis sluiten op onze rode lijnen.”
Verder liet Johnson weten er veel aan te hebben willen doen om een deal te bereiken, maar zijn voorstel om direct met Europese regeringsleiders te praten werd genegeerd. De 27 landen van de Europese Unie houden vast aan de structuur waarbij de onderhandelingen via Michel Barnier en de Europese Commissie verlopen. Zo willen ze voorkomen dat ze uit elkaar worden gespeeld.
Positief
Europese politici hebben voorzichtig positief gereageerd op het nieuws dat Brussel en Londen hun handelsoverleg voortzetten. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei op een persconferentie blij te zijn met ‘iedere mogelijkheid om tot een deal te komen’.
Ook de Ierse minister van Buitenlandse Zaken hoopt nog op een overeenkomst. ,,Het is tijd om het hoofd koel te houden en de onderhandelaars de gelegenheid te geven om vooruitgang te boeken, zelfs in dit late stadium”, zei Simon Coveney. ,,Het is duidelijk erg moeilijk om een deal te sluiten, maar het is wel mogelijk.”
Coveney zei dat een deal wel in de ,,komende paar dagen” gesloten moet worden. ,,De onderhandelingsteams zullen onder enorme druk staan om dit af te ronden”, voorspelde hij bij omroep RTE.
De Britse oppositie volgt het handelsoverleg in Brussel eveneens op de voet. ‘We hebben absoluut een deal nodig’, schreef Labourprominent Ed Miliband op Twitter. Hij zei dat premier Boris Johnson ‘moet opkomen voor het landsbelang’ door een handelsdeal met de EU te regelen.
NU 13.12.2020 Het is voor de zoveelste keer deadline day op Brexit-gebied. Zondag besluiten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk, als er in de tussentijd geen deal wordt gesloten, of het nog zin heeft om door te gaan met onderhandelen. Zo niet, dan verlaten de Britten het handelsblok zonder akkoord, het economische rampscenario voor beide kampen.
De Europese en Britse onderhandelaars hebben zaterdag het klokje rond gewerkt om tot een oplossing te komen voor de pijnpunten in de onderhandelingen. Sinds begin maart gaat het om drie twistpunten: afspraken over hoeveel vissen Europese hengelaars mogen vangen in Britse wateren, gelijke concurrentieregels voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de gemaakte afspraken.
De eerste berichten na de onderhandelingen van zaterdag en afgelopen nacht klonken niet erg hoopgevend. De Britse minister Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) zei zondag tegenover de camera’s van Sky News dat er nog “een lange weg te gaan is” voordat er een deal op tafel ligt.
De onderhandelingen zullen nog tot zondag in de loop van de dag doorgaan. Daarna zullen de twee leiders van beide blokken, Ursula von der Leyen namens de EU en Boris Johnson namens het VK, contact met elkaar zoeken om de balans op te maken en een knoop door te hakken.
Gezien de berichtgeving over de onderhandelingen van afgelopen nacht lijkt de kans op een deal voor het eind van de dag zeer onwaarschijnlijk. Dan resten er nog twee opties: de stekker eruit en voorbereiden op een no deal per 1 januari of toch nog wat extra uitstel om verder te praten.
NU 13.12.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd daarvoor dringt en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Ook in de tweede week van december lijken de EU en het VK niet nader tot elkaar te zijn gekomen. De kans dat de partijen voor het einde van het jaar tot een handelsakkoord komen lijkt inmiddels kleiner dan ooit. Bij veel Britse gokkantoren krijg je sinds deze week zelfs minder inleg terug bij een no deal-Brexit dan wanneer de machtsblokken wél tot een akkoord komen.
Inmiddels schatten ook de hoge functionarissen aan beide kanten de kansen op een handelsakkoord laag in. En de gesprekken die woensdag, onder meer tijdens een diner, plaatsvonden tussen Ursula von der Leyen en Boris Johnson deden het vertrouwen op een goede afloop geen goed. Ook de kopstukken konden de impasse niet doorbreken tijdens misschien wel het laatste diner in de onderhandelingsperiode tussen beide leiders.
“Het lijkt zeer, zeer waarschijnlijk dat we voor een oplossing moeten gaan die geweldig zal zijn voor het VK”, zei de Britse premier Johnson vrijdag over het no deal-scenario. “We kunnen dan vanaf januari precies doen wat we willen.”
Terwijl de Commissievoorzitter Von Der Leyen de 27 Europese regeringsleiders diezelfde dag opriep om serieus rekening te houden met een no deal.
Overigens ging het in Brussel tijdens de Europese top meer over corona en klimaatverandering dan over Brexit. Regeringsleiders als Macron en Merkel bemoeien zich bewust niet direct met de onderhandelingen. Johnson zou zijn Duitse en Franse collega’s deze week voor een telefoongesprek hebben uitgenodigd, maar kreeg van beiden nul op rekest. De Brexit-onderhandelingen laten zij over aan de Europese Commissie en een select gezelschap topambtenaren onder leiding van Michel Barnier. Ook nu een no deal in de lucht hangt, lijkt een bezoek van Merkel of Macron aan Londen uitgesloten.
Terugkeer naar de tijd van tolhuisjes?
Met nog iets meer dan twee weken te gaan lijkt een compromis over lastige kwesties als de visserij, concurrentieregels en het toezicht op een (eventueel) akkoord, een brug te ver. Indien er geen akkoord op tafel ligt op 31 december dan gelden vanaf het nieuwe jaar de regels van handelsorganisatie WTO. Dit zou een radicale verandering betekenen in de wijze waarop het VK en de EU handeldrijven. Dit zou bijvoorbeeld de terugkeer van tolhuisjes en hoge importheffingen kunnen betekenen.
Als de Britten bijvoorbeeld Nederlands gehakt willen importeren, zou daar volgens de WTO-tarieven een importheffing van 48 procent over moeten worden betaald. Dit zou dan wel eens voor duurdere boodschappen kunnen zorgen, zo meldde de Britse brancheorganisatie voor de detailhandel vrijdag. Een Duitse denktank kondigde in september al aan dat bij een no deal-Brexit mogelijk 700.000 banen op de tocht staan.
EU komt met gerichte noodmaatregelen
Is er dan helemaal geen reden meer tot hoop voor de voorstanders van een handelsakkoord? Dit weekend voeren onderhandelaars nog gesprekken en in de loop van zondag is er waarschijnlijk meer duidelijkheid over het eventuele vervolg van de onderhandelingen. Ondertussen heeft de EU een pakket gerichte noodmaatregelen aangekondigd voor het geval er geen handelsovereenkomst wordt bereikt.
De plannen zien er onder meer op toe dat er ook na 31 december nog sprake is van wederzijdse lucht- en wegverbindingen tussen de EU en het VK. Zo zouden beide machtsblokken ook bij een no deal nog tot een jaar toegang hebben tot elkaars viswateren. Dit biedt Brussel en Londen de kans om in 2021 alsnog tot een (deel)akkoord te komen over bepaalde heikele kwesties.
MSN 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
RTL 13.12.2020 Het is bijna 4,5 jaar geleden dat de Britten voor een Brexit kozen, maar het land is nog steeds niet van de Europese Unie af. Vandaag leek de dag van de waarheid te worden, maar er is toch besloten om de onderhandelingen langer door te laten gaan.
In heel Europa werd reikhalzend naar vandaag uitgekeken, want onderhandelaars hebben tot deze dag de tijd gekregen om een Brexit-akkoord te sluiten. Maar zoals wel vaker tijdens deze Brexit-onderhandelingen is besloten om de deadline op te schuiven. Vanmorgen stonden beide partijen nog ver uit elkaar, waardoor een Brits vertrek zonder akkoord (‘no deal-Brexit’) steeds dichterbij leek te komen.
“We hebben besloten de extra mile te nemen”, zei de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in een verklaring namens haar en de Britse premier Boris Johnson. De onderhandelingen worden voortgezet in Brussel.
Anderhalf jaar geleden sprak de Britse premier Boris Johnson nog van een kans van ‘1 op een miljoen’ dat de Britten zonder akkoord uit de EU zouden vertrekken (een ‘no deal-Brexit’), maar dat scenario is in de loop van de tijd steeds waarschijnlijker geworden. Johnson heeft al vaker gezegd dat dit mogelijk is, en herhaalde dat vandaag na overleg met zijn kabinet. Zijn land moet zich ‘met veel zelfvertrouwen voorbereiden op een no deal’, zei hij.
De Britten stapten op 1 februari officieel uit de EU. Sindsdien is er een overgangsperiode waarin ze nog wel de EU-regels volgen, maar die periode eindigt op 31 december. De vrees is dat het economisch slecht uit zal pakken voor beide partijen als er geen duidelijke afspraken zijn gemaakt voor de periode daarna.
Flinke struikelblokken
Er zijn drie belangrijke thema’s waar de onderhandelaars maar niet uitkomen: visserij, de concurrentieregels en de toezicht op gemaakte afspraken. Bij die eerste is het de vraag hoeveel Britse en Europese vissers straks uit elkaars water mogen halen. Dat zal ook direct gevolgen hebben voor Nederlandse vissers uit bijvoorbeeld Urk.
Sommige Britse vissers willen graag snel af van hun concurrenten uit het buitenland. Zoals visser Mike, die we eerder dit jaar spraken voor een reportage:
Vissers zoals Mike Sharp vinden dat het er oneerlijk aan toegaat in de visindustrie. Concurrenten uit Spanje, Frankrijk en ook Nederland halen veel van hun inkomsten uit de Britse zeeën.
Een ‘gelijk speelveld’
Aan de onderhandelingen over visserij lijkt nog wel een mouw te passen, maar nog veel ingewikkelder zijn de onderhandelingen over de concurrentieregels die straks moeten gaan gelden en de toezicht op de gemaakte afspraken. De EU wil voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk een oneerlijke handelspositie krijgt, dus is de inzet dat de Britten grotendeels dezelfde regels voor bedrijven volgen als de EU.
Volgens brexiteers heeft het dan geen zin, omdat het juist de bedoeling is dat Britten zelf hun regels gaan bepalen. Datzelfde probleem is er bij het houden van toezicht op de gemaakte afspraken: de vraag is wat er moet gebeuren als een van de partijen zich niet aan die afspraken houdt.
Boris Johnson en Ursula von der Leyen hadden afgelopen woensdag al besloten dat zondag de balans zou worden opgemaakt over de kans van slagen van de onderhandelingen. “Onze onderhandelteams hebben de afgelopen dagen dag en nacht gewerkt. En ondanks de uitputting na bijna een jaar onderhandelen, ondanks het feit dat we keer op keer deadlines hebben gemist, vinden we het verantwoord op dit moment om die extra mijl af te leggen”, zei Von der Leyen vandaag.
In haar verklaring zei ze te willen onderzoeken of er ook in dit late stadium nog een akkoord mogelijk is, maar ze noemde nog geen deadline. En ook als de Brexit straks rond is, zijn de EU en het Verenigd Koninkrijk nog lang niet van elkaar af. De twee zijn simpelweg te veel met elkaar verweven op het gebieden als handel, politiek en veiligheid. Mogelijk wordt binnenkort meer duidelijk over hoe de nieuwe relatie tussen beide partijen er ongeveer uit gaat zien.
MSN 13.12.2020 De kansen op een Brexit-akkoord zijn nog altijd niet verkeken. Ondanks de grote meningsverschillen en een naderende deadline, zullen de EU en het Verenigd Koninkrijk toch nog een ultieme poging wagen om er gezamenlijk uit te komen.
Dat hebben president van Europese Commissie Von der Leyen en de Britse premier Johnson na een belletje zondag besloten. In een verklaring wordt gerept van een ’nuttig telefoongesprek’ waarbij is gesproken over de ’grote onopgeloste kwesties’ die een handelsakkoord blokkeren.
„Ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar van onderhandelen en ondanks het feit dat deadlines telkens weer zijn gemist, denken we dat het van verantwoordelijkheid getuigd om nog een ultieme poging te wagen”, aldus de verklaring die zondagmiddag werd uitgegeven.
No Deal
Afgelopen woensdagavond werd nog besloten dat op zondag het oordeel geveld zou worden of verder praten nog zin zou hebben. Aangezien een overeenkomst nog niet in het verschiet lag, zou het mogelijk zijn geweest dat er nu al geconcludeerd zou worden dat het een no deal Brexit wordt op 1 januari.
De kans is nog steeds groot dat er geen overeenkomst komt. Vooral het gelijke speelveld voor bedrijven, zodat Britse bedrijven in ruil voor toegang tot de EU-markt zich wel aan bepaalde Europese standaarden moeten houden, is nog een groot probleem. De Britten vinden dat toezeggingen hierbij ten koste gaat van hun soevereiniteit. Ook visserij en het toezicht op de regels liggen nog open.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Kort dag
Aangezien het Europees Parlement zich ook nog moet uitspreken over een deal wordt het wel heel kort dag. Eventueel zou een akkoord voorlopig in werking kunnen treden, maar daar zitten ook weer allerlei juridische lastige haken en ogen aan. Hoe lang de partijen nog de tijd willen nemen voor een akkoord is nog onduidelijk.
Als er geen akkoord komt vallen de Britten op 31 december om middernacht zonder parachute uit de Europese interne markt. Vanaf dan zou er alleen nog maar handel kunnen worden gedreven op basis van voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie met quota en tarieven.
MSN 13.12.2020 De onderhandelingen tussen Brussel en Londen over een handelsakkoord worden weer verlengd. Dat heeft de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zondagmiddag bekendgemaakt na telefonisch overleg met de Britse premier Boris Johnson. Eerder hadden Johnson en Von der Leyen zondag als deadline gesteld om tot een akkoord te komen, maar omdat het afgelopen weekend „vooruitgang” is geboekt, hebben de partijen besloten de onderhandelingen te verlengen en niet over te gaan tot een No Deal.
Johnson en Von der Leyen hadden een „nuttig telefoongesprek” waarin „de grootste struikelblokken” zijn besproken, aldus Von der Leyen. Daarom is het volgens de voorzitter van de Europese Commissie verantwoord om nog een extra stap te zetten, „ondanks de vermoeidheid na bijna een jaar onderhandelen en het feit dat deadlines steeds maar weer zijn gemist”. Ook de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zei dat alles op alles moet worden gezet om tot een goed akkoord te komen.
Johnson zei zondag volgens persbureau Reuters dat de EU en het VK op een aantal fundamentele onderwerpen nog zeer van elkaar van mening verschillen, maar dat er nog hoop is op een overeenkomst. „We blijven onderhandelen om te zien wat we kunnen doen, het VK zal zeker niet weglopen uit de gesprekken.” Hij benadrukte dat de meest waarschijnlijke uitkomst nog altijd een No Deal is.
Het Verenigd Koninkrijk en de EU verschillen van mening over onder meer de visserij en regels voor staatssteun. Vrijdag gaf zowel Johnson als Von der Leyen aan dat de kans op een No Deal groter is dan een akkoord. Dat zou betekenen dat de transitiefase per januari verloopt zonder een overeenkomst over een toekomstige handelsrelatie. De Britten hebben de EU al verlaten, maar er geldt een transitieperiode van een jaar waarin het Verenigd Koninkrijk zich moet houden aan de EU-regels en wetten.
NOS 12.12.2020 De Britse marine bereidt zich voor op het extra patrouilleren in hun territoriale wateren als er geen handelsakkoord met de EU gesloten wordt. De politiedienst van de marine mag vanaf 1 januari buitenlandse vissers arresteren die zich in Britse wateren bevinden, schrijft The Times.
De marine heeft daarvoor vier extra patrouilleschepen van 80 meter lang stand-by staan, bevestigt het Britse ministerie van Defensie vandaag. Er is wetgeving in de maak om de bevoegdheden van de marine uit te breiden. Zo zouden ze bijvoorbeeld vanaf 1 januari boten uit EU-landen in beslag kunnen nemen die ongeoorloofd in Britse wateren vissen.
Dit weekend zijn er cruciale handelsbesprekingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Beide partijen hebben zichzelf tot en met morgen de tijd gegeven om te kijken of doorpraten over een handelsakkoord nog zin heeft.
Zo niet, dan zullen de Britten op 1 januari zonder deal de interne markt van de EU verlaten. Het VK is sinds februari al geen lid meer van de EU, maar tot nu toe geldt er een overgangsperiode. Die was bedoeld als zachte landing voor beide partijen en om extra tijd te creëren om een handelsakkoord te sluiten.
Kritiek op Johnson
Een van de struikelblokken in het overleg is de visserij. De Britse regering zou nu dus werken aan wetgeving om de marine ruimere bevoegdheden te geven. Volgens Sky News staan vier patrouilleboten klaar om de Britse wateren te beschermen.
De Britse premier Boris Johnson krijgt bijval maar ook veel kritiek vanuit zijn eigen Conservatieve Partij. Tobias Ellwood, parlementslid en voorzitter van de Defensiecommissie, noemt het plan onverantwoord. Chris Patten, lid van het Hogerhuis, noemt Johnson een ‘Engelse nationalist.’
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen kondigde eerder deze week nog een noodplan aan voor als er een no-deal-brexit komt. Dat moet onder meer garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen bevaren.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
AD 12.12.2020 De Britse premier Johnson meent dat de kans groot is dat het handelsoverleg mislukt. De marine krijgt, als het brexitoverleg met de EU op niets uitloopt, daarom mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, berichten Britse kranten.
De Britse regering werkt volgens deThe Times aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgens de BBCal bevestigd dat er vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg. Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam, waarin mariniers in ‘levensbedreigende’ situaties vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
Kabeljauwoorlog
Vanaf 1 januari liggen vier patrouilleschepen van de Koninklijke Marine paraat om de viswateren van het Verenigd Koninkrijk te ‘verdedigen’ tegen Europese vissers, meldt ook de krant The Guardian, verwijzend naar de ‘Kabeljauwoorlog’ tussen Groot-Brittannië en IJsland in de jaren zeventig.
De 80 meter lange en zwaarbewapende schepen hebben de bevoegdheid om vissersschepen te stoppen, te enteren, te inspecteren en eventueel in beslag te nemen, zodra ze binnen de Britse exclusieve economische zone varen. Die zone strekt zich uit tot zo’n 200 zeemijlen uit de kust. Dit is zo’n 370 kilometer.
Bronnen binnen de marine vertellen tegen de krant dat de inzet van de marineschepen al langere tijd gepland stond, maar nu werkelijkheid wordt omdat conservatieve ministers de patrouillevloot ‘stilletjes’ hebben uitgebreid van vier naar acht schepen. Vooruitlopend op een crisis is de marine ‘klaar voor alles’, klinkt het.
Tijdelijk visserijakkoord
De berichten over de vergaande marineplannen komen een dag na het voorstel van de Europese Commissie aan Londen om Britse en Europese vissers nog een jaar lang toegang te geven tot elkaars wateren. Volgens voorzitter Ursula von der Leyen ligt een juridisch raamwerk dat zoiets mogelijk maakt al klaar in Brussel.
Ook Von der Leyen is van mening dat de kans op een no-deal brexit groter is dan op een overeenkomst. Eind december vervallen daarmee de visrechten, vergunningen en quotaregels. ,,Maar hoe dan ook’’, zei ze, ,,in minder dan drie weken is er een nieuw begin voor oude vrienden.’’
Als de Britse regering ingaat op het EC-voorstel zijn de Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand. Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal, Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel. In elk geval tot er een visserijakkoord is gesloten.
MSN 12.12.2020 De Britse marine krijgt mogelijk meer bevoegdheden om op te treden tegen Europese vissers als het handelsoverleg met de EU op niets uitloopt. De politiedienst van de marine mag dan buitenlandse vissers arresteren die zich illegaal in Britse wateren bevinden, bericht The Times.
De Britse regering werkt volgens de krant aan de benodigde wetgeving om de marine die ruimere bevoegdheden te geven. Het Britse ministerie van Defensie heeft volgende de BBC al bevestigd dat vier patrouilleboten klaarstaan om de Britse wateren te bewaken.
Die mededeling komt op een gevoelig moment. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie praten ook dit weekend nog over een handelsakkoord. Visserij wordt gezien als een van de grote struikelblokken in dat overleg.
Het Verenigd Koninkrijk stapte dit jaar uit de EU, maar houdt zich tot het eind van het jaar nog aan EU-regels. De afgelopen maanden is onderhandeld over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel. De Britse premier Boris Johnson heeft duidelijk gemaakt dat de kans groot is dat die onderhandelingen mislukken.
Bij topoverleg binnen de Britse overheid zou vorige maand zijn gesproken over de mogelijkheid dat Franse vissersboten onderschept moeten worden. The Times schrijft dat toen ook een scenario ter sprake kwam waarbij in „levensbedreigende” situaties mariniers vanuit helikopters aan boord gaan van die vaartuigen.
MSN 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
“Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen”, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel “een beperkt aantal uitzonderingen” zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. “Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap”, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
AD 12.12.2020 Groot-Brittannië zal de overheidsfinanciering voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland stopzetten. Dat heeft de Britse premier Boris Johnson vrijdag, aan de vooravond van een internationale klimaattop, bekendgemaakt. De top wordt zaterdag gehouden door het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Naties en Frankrijk.
,,Ik ben verheugd vandaag te kunnen zeggen dat het VK zo snel mogelijk de steun van de belastingbetaler voor fossiele brandstofprojecten in het buitenland zal beëindigen’’, zei Johnson in een verklaring die naar buiten is gebracht.
Groot-Brittannië is bekritiseerd omdat het miljarden ponden in het buitenland besteedt om fossiele brandstoffen te winnen en produceren en krachtcentrales te bouwen. Het heeft beloofd hier binnenkort een einde aan te maken, al zal er wel ,,een beperkt aantal uitzonderingen’’ zijn.
Britse klimaat- en milieuorganisaties zijn blij met het besluit van de regering. ,,Het stoppen met financieren van buitenlandse projecten voor fossiele brandstoffen is echt een welkome stap’’, zei Doug Parr, beleidsdirecteur bij Greenpeace UK.
Downing Street zei dat het van plan is het beleid in november volgend jaar uit te voeren, wanneer Groot-Brittannië gastheer zal zijn van de VN-top over klimaatverandering COP26 in Glasgow.
NOS 11.12.2020 Het is 1632 dagen geleden dat de Britten ervoor kozen om uit de EU te stappen. En het Verenigd Koninkrijk mag dan sinds februari geen lid meer zijn van de EU, het land volgt dit jaar nog wel de EU-regels. Een overgangsperiode, waarin de EU en het VK bepalen hoe hun relatie na de brexit eruit komt te zien.
De twee partijen rekken die echter op tot het uiterste. Als er voor 1 januari geen handelsakkoord gesloten is, volgt een no-deal-brexit. Ze hebben zichzelf tot zondag de tijd gegeven om te kijken of doorpraten nog zin heeft. Ook omdat voor 1 januari een mogelijk akkoord nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis geloodst moeten worden. Vier vragen en antwoorden over wat er op het spel staat.
1. Wat is het programma dit weekend?
Boris Johnson, de Britse premier, vloog deze week naar Brussel voor een werkdiner met Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie. Daar volgde volgens Von der Leyen “een levendige en interessante discussie” waarbij de partijen aangaven “elkaars standpunt te begrijpen”, maar ook dat ze “ver uit elkaar” blijven liggen.
Vrij vertaald: de kloof tussen de EU en het VK is zo groot dat Het Kanaal daarbij vergeleken een slootje is waar simpel overheen te fierljeppen valt. Dit weekend moet met verder praten duidelijk worden of de middelen er zijn om die kloof toch te overbruggen.
Het doorpraten gebeurt door hoofdonderhandelaars Michel Barnier van de EU en David Frost van het VK. In het slechtste geval komen ze tot de conclusie dat verder onderhandelen nutteloos is. In het beste geval spreken ze af dat er wel aanknopingspunten zijn. Maar in ieder geval lijkt er dit weekend geen definitief akkoord te komen.
De deadline van zondag is dus niet zozeer do or die, maar do later if we don’t die just yet.
2. Waar is precies onenigheid over?
Britten en Europeanen vissen in dezelfde vijver. Of nou ja, dezelfde zee. Binnen de EU is afgesproken hoeveel vis er mag worden gevangen. De Britten willen nu dat vissers uit de andere EU-landen niet, of zeer beperkt, in Britse wateren vissen. De EU stelt daar tegenover dat de Britten dan geen voorkeursbehandeling krijgen bij het handelen met de interne markt van de EU.
Nederlandse vissers leggen uit waarom het zo belangrijk is om te kunnen blijven vissen in Britse wateren.
‘We hebben 400 jaar gevist op de Noordzee en willen dat blijven doen’
Het tweede hete hangijzer is het zogenoemde ‘gelijke speelveld’. De EU wil niet dat de Britten voordelige handelsvoorwaarden hebben met de EU en tegelijk hun eigen bedrijven bevoordelen met bijvoorbeeld subsidies.
Er moeten dus strenge afspraken komen om oneerlijke concurrentie tegen te gaan, vindt de EU. Maar de Britten beschouwen het als een schending van hun soevereiniteit als daar al te gedetailleerde afspraken over gemaakt worden.
Maar wat als er dan afspraken gemaakt zijn en die worden geschonden? Dat is het derde punt van onenigheid in de onderhandelingen. De EU wil dat overtredingen in de ene sector bestraft kunnen worden met heffingen op een andere sector.
Stel, de Britten geven hun kaasboeren oneigenlijke subsidie, dan wil de EU heffingen op kunnen leggen op bijvoorbeeld auto’s. Het VK wil dan dat er alleen heffingen op kaas gelegd kunnen worden.
3. Wat als er geen akkoord bereikt wordt?
Dan volgt er een no deal-brexit. En dat betekent dat de handelsrelatie tussen het VK en de EU zal zijn zoals elke handelsrelatie tussen partijen die geen handelsakkoord met elkaar gesloten hebben. Dan worden de regels van de Wereldhandelsorganisatie gevolgd (de WTO).
Beide landen rekenen dan vastgestelde importheffingen op producten van de ander. Daardoor worden EU-producten duurder voor het VK en andersom. Daarnaast kunnen er problemen ontstaan met bepaalde standaarden. Dat voedsel in het VK veilig wordt bevonden, betekent niet automatisch dat de EU het ook als veilig beschouwt. Dat kan vertraging opleveren bij de import van producten.
Ook zullen er meer grenscontroles zijn, die behoorlijke vertragingen op kunnen leveren. Het schrikbeeld is gigantische rijen vrachtwagens die wachten tot ze Het Kanaal aan weerszijden kunnen oversteken.
4. Wat is een reële uitkomst?
Een no-deal brexit is nog nooit zo dichtbij geweest. De Europese Unie wil blijven praten, omdat alle landen zich realiseren dat de economie een enorme extra klap krijgt als er geen overeenstemming wordt bereikt. Voor een handelsland als Nederland is dat rampzalig, zei premier Rutte eerder al.
Beide partijen hebben wel een doosje pleisters klaar om de grootste no-deal-wonden te stelpen. Het VK heeft aangekondigd tot minstens 1 juli niet alle EU-goederen al te grondig te controleren.
EC-voorzitter Ursula von der Leyen kondigde gisteren een noodplan aan. Dat moet garanderen dat vissers ook na 1 januari nog een jaar lang elkaars wateren kunnen betreden. Ook moeten vrachtwagens zowel in de EU als het VK kunnen blijven rijden in het eerste half jaar van 2021.
Hetzelfde geldt voor vliegtuigen. Die moeten te allen tijde kunnen blijven opstijgen en landen in de EU en in het Verenigd Koninkrijk. Het lijkt er op alsof het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie het daar wel over eens kunnen worden, maar dat zijn tijdelijke maatregelen om zo chaos op 1 januari te voorkomen.
Uiteindelijk zullen de EU en de Britten het alsnog eens moeten worden over permanente afspraken. En dat blijkt al 1632 dagen erg moeizaam te gaan.
AD 11.12.2020 Britten schrikken drie weken voor de brexit wakker van de harde realiteit. Zorgeloosheid maakt plaats voor paniek. ,,Waar moet ik me in hemelsnaam op voorbereiden?”
Een kwartier voor sluitingstijd rinkelt de telefoon onafgebroken in de kelder van Northern Flower, een bloemist in het Northern Quarter van Manchester. Tot vreugde van eigenares Lucy Thorniley heeft de pandemie de vraag naar sierplanten doen exploderen. Kerstbomen doen het beter dan ooit. ,,Mensen bestellen er twee dit jaar”, vertelt ze. ,,De ene voor de woonkamer, de andere voor hun thuiskantoor.”
De lockdowns zorgden nauwelijks voor stress bij Thorniley. Een halfjaar voor de pandemie had ze haar website toevallig een lik verf gegeven. De klandizie klopte massaal online aan. ,,Als je de deur amper uit kan, wil je juist naar iets moois kijken”, geeft ze aan. De regering hielp de klappen opvangen met een scheutig steunpakket. Zich prepareren voor de brexit doet ze vreemd genoeg niet.
,,Waar moet ik me hemelsnaam op voorbereiden?” vraagt Thorniley. ,,Ik heb werkelijk geen idee. Premier Boris Johnson beloofde ons een ‘oven ready’ deal. Geen vuiltje aan de lucht zou er zijn. En nu dreigen de onderhandelingen in het honderd te lopen. De meerderheid van mijn waar koop ik bij een Britse groothandel. Maar ik bestel ook rechtstreeks bij een Nederlandse exporteur. Mogelijk komt die samenwerking in gevaar. Ik weet het niet.”
Thorniley steekt haar hoofd niet in het zand. Liefst 80 procent van het Britse bedrijfsleven is niet voorbereid op een ‘no deal’. En de rest ligt door het virus ver achter op schema. De regering verwijt ondernemers laksheid, maar het probleem ligt genuanceerder. De speciale website van de overheid schiet tekort, vindt Thorniley. ,,Ik heb de vragenlijst keurig ingevuld, maar de vaagheid van de antwoorden zorgde juist voor meer onduidelijkheid.”
In de ochtendshow van Emma Barnett op BBC Radio 5 Live werd maandag duidelijk dat ze lang niet alleen staat. Ondernemers uit alle hoeken van het land belden met verhalen als die van Thorniley. Ze wachtten tevergeefs op gedetailleerde informatie. Drie weken voor het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt, sloeg de paniek hoorbaar toe. En tot hun ergernis gaf een Conservatief parlementslid in de uitzending hen de schuld van de ontstane chaos.
Een enquête van bureau YouGov waarschuwde hier enkele maanden geleden al voor. Liefst 48 procent van de ondervraagden liet weten niet of nauwelijks toelichting van de overheid te hebben gekregen. Uit onderzoek van Yorkshire Bylines kwam de gebrekkige communicatie vanuit de ministeries op pijnlijke wijze naar voren. Meer dan de helft van het bedrijfsleven wist in augustus niet dat het Verenigd Koninkrijk in een transitieperiode met de EU zat.
De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde
De almaar verschuivende deadlines en de ronkende geluiden van partijgenoten van Johnson stompten de mensen af. Alarmerende berichten in de kranten werden schouderophalend opzij gelegd. De pandemie leidde de aandacht nog meer af, waardoor de brexit in de publieke opinie van een storm in een briesje veranderde. Totdat de ernst van de situatie zich ineens in alle hevigheid presenteerde. Zelfs mét een deal verandert er heel veel.
,,De vertragingen zijn de laatste twee weken al desastreus en dat blijft zo tot het einde van het jaar”, vertelde Sebastien Rivera aan The Telegraph. De directeur van de federatie van vrachtvervoerders wees naar opstoppingen bij de havens van Dover en Felixstowe, waar de vrees bestond dat voedsel in duizenden containers wegrotte. Nu de kans aanzienlijk is dat het VK geen handelsverdrag sluit met Brussel, slaan bedrijven massaal spullen in.
,,Het volume is in geen dertig jaar zo groot geweest”, stelde Rivera. Supermarktketen Tesco trok het gordijn verder open. Als Johnson de plooien met Brussel niet gladstrijkt, betalen de Britten daarvoor een hoge rekening. De prijzen voor boodschappen stijgen als gevolg van importtarieven minimaal met 5 procent. ,,En veel meer voor specifieke producten”, gaf directeur John Allan aan. Brie wordt onbetaalbaar.
Meer dan een deuk
Bloemist Thorniley maakt zich vooral zorgen over de vertragingen van leveringen. ,,Bij stukken voor huwelijken en begrafenissen komt de tijd heel nauw”, geeft ze aan. De wachttijden zijn door de crisis met illegalen al enige tijd onvoorspelbaar. ,,Migranten bedreigen chauffeurs met messen, soms met zwaardere wapens. Dat zorgt voor veel oponthoud. De brexit maakt dat straks vast veel erger.”
Miljardair Sir Jim Ratcliffe, een fanatieke voorstander van de brexit, trok de Britten verder van hun roze wolk. De eigenaar van Ineos maakte deze week bekend niet in Wales, maar in Frankrijk een autofabriek te gaan bouwen. Nissan, in Sunderland goed voor zevenduizend banen, herhaalde het dreigement om bij een ‘no deal’ naar het Europese vasteland te verhuizen. En ministers gaven schoorvoetend toe dat de economie meer dan een deuk gaat oplopen.
Achter de toonbank van kledingzaak Oi Polloi, om de hoek van Northern Flower, weigert Nigel Lawson zijn humeur te laten verzieken. ,,We zijn al ‘to hell and back’ gegaan tijdens de pandemie”, zegt de eerste manager van de band Oasis. De broers Liam en Noel Gallagher zijn nog altijd zijn beste klanten. ,,Brexit gaat mijn leven niet op zijn kop zetten, ook al raakt het mij financieel behoorlijk. Het is weinig rock-‘n-roll allemaal.”
Nigel Lawson laat zijn humeur niet verzieken door de brexit.
Lawson, die in een vorig leven in een hippiecommune woonde in de VS, barst in lachen uit. ,,Van iemand die vroeger in een wigwam zeverde over de god van de cactus, kan je geen paniek verwachten.” Thorniley staat meer symbool voor de rest van het land, waar de onrust wel degelijk toeneemt. ,,Als ik maar wist waar ik me zorgen over moest maken”, besluit ze. ,,Het is vijf voor twaalf en ik tast in het duister.”
MSN 11.12.2020 De Europese Commissie stelt de Britse regering voor om Europese en Britse vissers nog een jaar toegang te geven tot elkaars wateren als de EU en het VK op 31 december geen akkoord hebben bereikt over de visserij. Een verordening om dat te regelen ligt in Brussel al klaar, zei voorzitter Ursula von der Leyen na afloop van de EU-top in Brussel.
Ingewijden in Brussel denken dat in geval van een no-deal Londen wel oren heeft naar een dergelijke tijdelijke noodmaatregel, meldt persbureau ANP.
Eind december vervallen de visrechten, vergunningen en quotaregels omdat de overgangsperiode dan eindigt. Die periode gold na het vertrek van het VK uit de EU en was bedoeld om nieuwe afspraken te maken. Dat is tot nu toe nog niet gelukt.
Tot zondag
En de kans dat het gaat lukken wordt steeds kleiner. Onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (VK) hebben tot zondag de tijd gekregen om eruit te komen. Dan moet er een ‘ferm besluit’ genomen kunnen worden, besloten Von der Leyen en premier Boris Johnson nadat zij er zelf níet uitkwamen op woensdag.
Ondertussen heeft de Commissie al wel een noodplan opgesteld, voor als de onderhandelingen niks opleveren en er vanaf 1 januari gehandeld moet worden volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO.
Een van de pijnpunten waar nog geen deal over is, gaat over de visserij. En de commissie heeft daarom een oplossing verzonnen. Er is een juridisch raamwerk opgezet dat het mogelijk maakt dat de Europese en Britse vissersboten een vergunning kunnen krijgen tot uiterlijk 1 januari 2022.
Daarmee zijn Europese vissers in elk geval nog een jaar uit de brand.
Huidige regels
Op dit moment gelden de regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren ’70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren ’70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen.
Maar nu de Britten uit de EU zijn, willen zij die wateren voor zichzelf hebben. Er moeten dus nieuwe afspraken gemaakt worden wie waar mag vissen en hoeveel er gevangen mag worden.
Telegraaf 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
MSN 11.12.2020 EU-leiders hebben van de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, te horen gekregen dat het gevreesde No Deal-scenario het meest waarschijnlijk is voor de Brexit. Dat meldt The Guardian.
Terwijl de Britse premier Johnson altijd met de No Deal gedreigd heeft, werd in Europa steeds beklemtoond dat een vertrek van de Britten uit de Unie zonder akkoord over handel en veiligheid nooit een serieuze optie zou mogen zijn.
Maar tijdens een briefing van slechts tien minuten, aan het eind van een lange nacht in Brussel, heeft Von der Leyen de leiders van alle lidstaten een No Deal in het vooruitzicht gesteld. Ze weigerde een percentage te noemen maar noemde de kans op geen deal ’groter dan wel een deal’.
Europese leiders waren niet blij. De Spaanse premier Pedro Sánchez benadrukte dat de Europese landen één lijn moesten kiezen in de onderhandelingen, die tot nu toe falen. De Ierse premier Micheál Martin benadrukte de mogelijke schade. Ierland zou mogelijk het hardst worden geraakt door een No Deal-Brexit.
Wat ligt er nu op tafel en wat zijn de gevolgen voor Nederland als het uitdraait op No Deal? Brexit-expert Dorinde Meuzelaar weet precies wat er voor en achter de schermen gebeurt en vertelt erover in de podcast Kwestie van Centen:
Ongemakkelijk…
De onderhandelingen verlopen moeizaam. Een diplomaat bevestigt tegenover The Guardian dat ’geen deal waarschijnlijker lijkt dan wel een deal’. „Maar we moeten zondag afwachten.” Eerder schreven Britse media smeuïge details op over pesterijen en hoogst ongemakkelijke momenten op de Brusselse burelen.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
MSN 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een “grote kans” is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken. Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden. Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
“Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
Struikelblokken
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een “ferme” beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
AD 10.12.2020 De Britse premier Boris Johnson waarschuwt dat er een ‘grote kans’ is dat onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een handelsverdrag mislukken.
Bedrijven in het Verenigd Koninkrijk doen er daarom goed aan zich voor te bereiden op zo’n no-dealscenario, zei hij tegen Britse media.
Op 1 januari 2021 eindigt de overgangsfase na de brexit waarin de Britten nog grotendeels aan afspraken van de Europese Unie zijn gebonden.
Ongunstige regels
Als de EU en het Verenigd Koninkrijk voor die datum geen handelsverdrag hebben, valt de wederzijdse handel terug op de zeer ongunstige regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).
,,Ik denk dat we heel, heel duidelijk moeten zijn dat er een grote kans bestaat dat we tot een oplossing komen die lijkt op die tussen Australië en de EU”, zei Johnson. De Conservatieve premier verwijst vaker naar een “Australisch model” als hij een no-dealbrexit bedoelt, aangezien Australië geen handelsverdrag met de EU heeft.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken om tot en met zondag door te onderhandelen, om daarna een ‘ferme‘ beslissing te nemen over de zin van verdere gesprekken. De grootste struikelblokken zijn visserij, afspraken over eerlijke concurrentie tussen Britse en EU-bedrijven en het toezicht op de naleving van die afspraken.
Vooral over de Europese opstelling op het vlak van die laatste twee punten was Johnson kritisch. Als Londen zou instemmen met de Brusselse eisen, vreest hij dat het Verenigd Koninkrijk ook in de toekomst gedwongen blijft wetten van de Europese Unie te volgen. Zijn politieke belofte was juist dat het Verenigd Koninkrijk na de brexit volledig autonoom van Brussel zou kunnen opereren.
NOS 10.12.2020 Premier Johnson vraagt de bevolking en het bedrijfsleven in zijn land om zich voor te bereiden op een no-deal-brexit; de situatie dat er op 1 januari geen handelsakkoord met de Europese Unie is gesloten. Er wordt nog verder gepraat, maar de kans is groot dat de onderhandelingen mislukken, zei hij. “We zijn er nog lang niet.”
Johnson hield de Britten voor dat ze zich moeten voorbereiden op een relatie met de EU zoals Australië die heeft. Dat betekent dat er voor veel producten invoerrechten moeten worden betaald. Johnson heeft liever een vrijhandelsakkoord zoals de EU dat met Canada sloot.
De deadline voor het wel of niet doorgaan met onderhandelen is zondag. Dan wordt bekeken of het nog zin heeft om verder te praten. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei hij.
Johnson en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie spraken gisteren in Brussel drie uur met elkaar, maar bereikten geen enkele toenadering. Op drie punten zijn ze het nog altijd niet eens: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
De stekker eruit trekken
Bij een no-deal-brexit wordt een aantal economische sectoren onmiddellijk hard geraakt; vliegtuigen en vrachtwagens mogen de Noordzee en Het Kanaal niet meer over en vissers kunnen hun visgronden niet meer bereiken.
Von der Leyen kwam vandaag met een noodplan. Dat is bedoeld om de EU en het Verenigd Koninkrijk meer tijd te geven om alsnog tot een volledig handelsakkoord te komen. Von der Leyen heeft daar wel de medewerking van de Britten voor nodig.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zei na de ontmoeting tussen Von der Leyen en Johnson dat de verschillen nog erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Correspondent Tim de Wit in Londen schetst het dilemma van Johnson: “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
NOS 10.12.2020 Brussel bereidt een sterk afgeslankt brexit-akkoord voor dat de zwaarste klappen van een no-deal-brexit moet opvangen. Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen heeft daarvoor plannen gepresenteerd. Londen en Brussel willen voor 31 december een veelomvattend handelsakkoord, maar ze worden het maar niet eens over de voorwaarden.
Gisteren hebben Johnson en Von der Leyen afgesproken dat ze zondag aanhouden als deadline. Dan bepalen ze of de gesprekken kunnen doorgaan. Volgens de Britse minister van Buitenlandse Zaken is er op bepaalde punten nog “flink wat beweging” nodig vanuit de EU. “Zondag wordt een belangrijke dag”, zei Dominic Raab tegen Sky News.
Komt zo’n handelsakkoord er niet, dan heeft dat volgens Von der Leyen buitenproportionele gevolgen voor een aantal sectoren. Zo zouden vliegtuigen en vrachtwagens stil komen te staan en zouden vissers niet meer kunnen vissen. De Brusselse plannen moeten dat voorkomen.
Openbare orde in gevaar
Een deel van de plannen is afhankelijk van instemming van de Britten. De Europese Commissie wil bijvoorbeeld dat de EU en het Verenigd Koninkrijk met elkaar afspreken dat vliegtuigen op en neer kunnen blijven vliegen. Lukt dat niet, dan is het Britse luchtruim in principe gesloten voor vliegtuigen uit EU-landen en andersom.
Voor wegverkeer geldt hetzelfde: komen er helemaal geen afspraken, dan mogen Britse vrachtwagens geen goederen meer vervoeren in EU-landen en andersom. Dat zou zulke ingrijpende consequenties hebben dat volgens de Commissie zelfs de openbare orde in gevaar kan komen. Ook kunnen bussen niet meer via de tunnel of op schepen het Kanaal oversteken.
Daarom wil Brussel een uitzondering maken: de komende zes maanden zouden vrachtwagens en bussen toch moeten kunnen blijven rijden, op voorwaarde dat Londen daarmee instemt.
Vissen buiten eigen wateren
Het laatste probleem dat de Commissie wil oplossen is het moeilijkst: als er op 1 januari geen afspraken liggen, mogen Europese en Britse vissers niet meer in elkaars wateren vissen. Brussel wil dat oplossen door vissersboten van beide partijen het komende jaar toch nog toe te staan aan de andere kant van de Noordzee te komen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Britten daarmee instemmen: zij vissen bijna niet buiten hun eigen wateren, de Europese vissers juist wel.
De Commissie benadrukt dat deze maatregelen niet alle problemen oplossen die ontstaan als de EU en Groot-Brittannië zonder akkoord uit elkaar gaan. Daarom zijn de maatregelen tijdelijk en niet definitief. Ze geven beide partijen wat meer tijd om toch nog tot een volledig akkoord te komen.
Een akkoord voor 1 januari is steeds onwaarschijnlijker aan het worden. Gisteren zaten de Britse premier Johnson en Commissievoorzitter Von der Leyen nog drie uur bij elkaar in Brussel, maar Johnson vertrok weer zonder noemenswaardige vooruitgang.
AD 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een noodplan gepresenteerd dat de grootste chaos moet beteugelen als het niet lukt een brexitakkoord te sluiten. Het betreft met name maatregelen voor de luchtvaart, het vrachtvervoer en de visserij. De Britten moeten hier nog wel mee instemmen.
De plannen komen op een moment waarop het vertrouwen in een goede uitkomst van de brexitonderhandelingen op een heel laag pitje staat. Het duurt nog maar drie weken totdat het Verenigd Koninkrijk alle banden met de EU verbreekt. Het noodplan van de Europese Commissie moet in werking treden als er op 1 januari aanstaande nog geen akkoord ligt.
Het gaat om verordeningen die het eerste halfjaar van 2021 de luchtvaartdiensten, het vrachtverkeer en het passagiersvervoer moeten garanderen. De Commissie wil duidelijk maken dat ze bereid is te voorkomen dat alles op 1 januari tot stilstand komt. Voorwaarde is wel dat de Britten aan hun kant hetzelfde willen doen. De verwachting dan wel de hoop is dat ze willen meewerken, omdat de schade en de verwarring anders aanzienlijk zullen zijn.
Ook voor de visserij wil de Commissie zulke afspraken. Het voorstel is om over en weer schepen toe te laten in elkaars wateren. Alleen zo kan ervoor worden gezorgd dat de vissers en de vissersgemeenschappen niet te veel schade ondervinden. Maar ook hier geldt weer: alleen als de Britten meewerken. Die kans lijkt iets kleiner, omdat Europese vissers veel meer in Britse wateren vissen dan andersom.
Zondag deadline
,,De onderhandelingen gaan nog steeds door”, zegt Von der Leyen in een verklaring. ,,Maar omdat de deadline zeer dichtbij is, kan niet gegarandeerd worden dat het akkoord op tijd van kracht is. Het is onze verantwoordelijkheid om op alles voorbereid te zijn. Ook op de mogelijkheid dat er op 1 januari geen deal met het VK ligt.”
De nieuwste deadline is nu komende zondag. Dat hebben Von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson gisteravond afgesproken tijdens hun diner in Brussel. ,,We hebben vóór het einde van dit weekeinde een besluit genomen”, zei de Commissievoorzitter. In Brussel wordt er inmiddels hardop aan getwijfeld of dit besluit ook inhoudt dat er een akkoord ligt.
MSN 10.12.2020 De Europese Commissie heeft een pakket noodmaatregelen gepubliceerd om het vervoer over de weg en via de lucht te beschermen in geval de onderhandelingen over een handelsverdrag tussen Brussel en Londen mislukken. Per 1 januari worden dan verordeningen van kracht die luchtvaartdiensten, vrachtverkeer en passagiersvervoer voor zes maanden moeten garanderen.
Per 1 januari zijn de Britten definitief uit de EU en vervallen alle EU-regels voor het Verenigd Koninkrijk. Als niet snel een handelsakkoord wordt bereikt, dreigt chaos bij de grenzen. Onder meer Nederland had gevraagd om snelle publicatie van ‘plan B’, zodat vooral ondernemers weten waar ze aan toe zijn bij een no-dealscenario.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen sprak woensdagavond drie uur met de Britse premier Boris Johnson tijdens een werkdiner in Brussel over een uitweg uit de impasse. De verschillen blijven groot, constateerden ze, maar de onderhandelingsteams gaan toch weer aan de slag. Zondag moet dan “een ferm besluit” worden genomen, liet Johnson na afloop weten.
“De onderhandelingen lopen nog. Maar het einde van de transitieperiode is heel dichtbij. Er is geen zekerheid of en wanneer er een overeenkomst wordt gevonden “, stelt Von der Leyen. “Wij zijn verantwoordelijk om voorbereid te zijn op alle mogelijke gebeurtenissen.”
NOS 10.12.2020 Een gesprek van zo’n drie uur in Brussel tussen de Britse premier Johnson en EU-Commissievoorzitter Von der Leyen heeft geen doorbraak opgeleverd. Er is afgesproken dat er tot zondag verder wordt gesproken over een handelsakkoord voor na de brexit, maar er zijn nog grote verschillen, klinkt het van beide kanten.
Von der Leyen liet op Twitter weten dat sprake was van “een levendig en interessant gesprek”:
De Britten verlieten de Europese Unie formeel al in januari, maar tot eind dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin er weinig verandert. Als er voor 1 januari geen akkoord is, een no deal, wordt gevreesd voor een chaotische handelssituatie.
Een akkoord over de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK loopt tot nu toe vast op een drietal onderwerpen: de rechten van Britse vissers in Europese wateren en vice versa, eerlijke concurrentie en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
Economische belangen versus soevereiniteit
Brussel-correspondent Sander van Hoorn zegt dat de verschillen erg groot zijn. “De Britten willen alles zelf bepalen, maar wel toegang tot de interne markt houden. Brussel zegt: als je die toegang wilt, moet je onze regels overnemen. Zie dat maar eens bij elkaar te brengen.”
Volgens Van Hoorn zien beide partijen dat een deal ver weg is en dat het misschien beter is om de stekker er al uit te trekken. Dat is nog niet gebeurd omdat beide kanten niet de schuld willen dragen, zegt Van Hoorn. Hij stelt dat een wonder nodig is om nog tot een akkoord te komen deze week.
Spagaat
VK-correspondent Tim de Wit schetst dat Johnson in een spagaat zit. Hij staat op het standpunt dat de Britten niet nog meer soevereiniteit willen inleveren, maar om toegang tot de interne markt te behouden wordt dat wel gevraagd.
“Hij zal een keer kleur moeten bekennen”, zegt De Wit over Johnson. “Of hij gaat voor een deal met het risico dat hij te veel concessies doet en zijn eigen partij over zich heen krijgt, dan kan zelfs zijn eigen positie in gevaar komen. Ofwel, hij besluit om de stekker eruit te trekken en te zeggen: de EU wil niet onze kant op bewegen, dit heeft geen zin meer.”
Volgens De Wit moet Johnson een keuze maken tussen het beschermen van de economie, die gebaat is bij een deal, en het beschermen van de Britse soevereiniteit en zijn eigen positie. “En als we één ding geleerd hebben over Boris Johnson de afgelopen jaren: hij kiest bijna altijd voor Boris Johnson.”
NOS 08.12.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal zich gewoon houden aan de scheidingsakte die het land vorig jaar overeenkwam met de EU. Daarover bereikten het VK en de EU vandaag een akkoord. Met de overeenkomst is een belangrijk obstakel weggenomen voor het sluiten van een handelsakkoord tussen de twee partijen voor het eind van het jaar. Onenigheid over andere dossiers blijft echter bestaan.
In september veroorzaakte de Britse premier Boris Johnson voor ergernis bij de EU door een wet waarin wordt gemorreld aan de afspraken die het VK en de EU vorig jaar maakten. Formeel maakt het VK sinds 1 januari geen deel meer uit van de EU, maar op 1 januari 2021 verlaten de Britten ook de interne markt van de EU. Johnson wilde af van delen van de scheidingsakte waarin dat geregeld werd. Daarbij ging het bijvoorbeeld over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
Het VK trekt nu enkele belangrijke artikelen van de omstreden wet in. Toch is inhoudelijke overeenkomst over het handelsakkoord dat er voor het eind van het jaar moet zijn, nog niet in zicht. Johnson kondigde gisteren aan om deze week zelf naar Brussel te komen. Direct overleg met voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie moet de onderhandelingen over het handelsakkoord vlottrekken.
Op Twitter zegt Von der Leyen uit te kijken naar een gesprek met Johnson morgen in Brussel. “Dan gaan we verder met de discussies over de overeenkomst.”
De onenigheid over het handelsakkoord gaat bijvoorbeeld over staatssteun aan Britse bedrijven. De EU vindt dat daarmee oneerlijk concurrentie in de hand gewerkt wordt. Ook is er geen overeenstemming over hoe er omgegaan moet worden met straffen, als voorwaarden uit het akkoord overtreden worden. Stel dat er problemen zijn op het gebied van de kaashandel, dan wil de EU heffingen op producten uit andere sectoren op kunnen leggen. De Britten willen dat in zo’n geval er alleen gereageerd mag worden met heffingen op kaas.
Er moet deze week een akkoord zijn om de deal nog op tijd door het Europees Parlement te kunnen loodsen. Goedkeuring van het EP is formeel nodig. Van alle kanten wordt er echter rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren.
MSN 08.12.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben hun meningsverschillen over het terugtrekkingsakkoord voor het VK opgelost. De Britse regering belooft wetgeving die inbreuk maakte op dat akkoord in te trekken. De wetgeving had de woede van Brussel gewekt.
Het conflict over de scheidingsakte hinderde de al zo moeizame onderhandelingen over een toekomstig vrijhandelsverdrag tussen de EU en het VK. Dat verdrag moet belemmeringen voor handel en verkeer verlichten nadat de Britten op 1 januari ook in de praktijk de gemeenschappelijke markt van de EU achter zich laten.
Nu is er “principe-overeenstemming over alle kwesties” uit het terugtrekkingsverdrag, zei verantwoordelijk Britse minister Michael Gove. Ook over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland, waarover de EU en het VK botsten. Dat zou ook goed nieuws kunnen zijn voor de onderhandelingen over een handelsakkoord, denkt vicevoorzitter van de Europese Commissie Maroš Šefčovič, die namens de EU optrad. “Ik hoop dat dit positief momentum zal scheppen, ook voor de besprekingen over de vrijhandelsovereenkomst.” Er is nu in ieder geval een “groot obstakel uit de weg geruimd”.
Terugtrekkingsakkoord
De Britse regering en de EU sloten het terugtrekkingsakkoord een jaar geleden, maar Londen vond het bij nader inzien niet voldoen. Zodra het VK vanaf 1 januari de EU-regels niet langer volgt, zou het handelsverkeer tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland op obstakels stuiten, vreesden de Britten. Daar zou het VK niet aan ontkomen, omdat de scheidingsovereenkomst bepaalt dat tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland geen harde grens mag ontstaan om de zwaarbevochten vrede niet in de waagschaal te stellen.
Londen wilde daarom in een nieuwe wet vastleggen dat het onder meer eenzijdig goederen zou mogen uitzonderen van invoerheffingen en controles. Zo wilde de regering van premier Boris Johnson voorkomen dat bijvoorbeeld de aanvoer van Noord-Ierse supermarkten vanaf de jaarwisseling in het gedrang zou komen.
Oplossing
Maar daarmee zou het VK het scheidingsverdrag en dus het internationaal recht aan de laars lappen, protesteerde de EU. Dat zou het vertrouwen in Londen ook ernstig schaden. Brussel zette een strafprocedure in gang, maar ondertussen onderhandelden Gove en Šefčovič over een oplossing – met succes.
De Ierse regering toont zich verheugd dat nu is gegarandeerd dat er na 1 januari geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland. In dat Britse gebiedsdeel blijven in de praktijk de EU-regels voor de interne markt en de douane-unie gelden. “Goede vooruitgang”, twitterde de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney. Het akkoord zorgt volgens hem voor “enige zekerheid” voor burgers en bedrijven.
Telegraaf 07.12.2020 In een ultieme poging om toch nog tot een Brexit-akkoord te komen vliegt de Britse premier Boris Johnson ergens de komende dagen naar Brussel. Daar hoopt hij onder vier ogen met de president van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, een Brexit-wonder te creëren.
De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zitten muurvast. Niet alleen over visserij, maar vooral wat betreft de regels die moeten voorkomen dat Britse bedrijven ondernemingen uit de EU gaan wegconcurreren omdat zij aan andere regels moeten voldoen, is er onenigheid. Johnson en Von der Leyen spraken elkaar maandagavond, nadat zij zaterdag ook al met elkaar hadden getelefoneerd.
Ze kwamen na hun tweede gesprek tot de gezamenlijke conclusie dat er nog een te groot verschil van inzicht is. De onderhandelaars Barnier voor de de EU en Frost namens het VK is gevraagd een overzicht van de uitstaande punten te maken. Die zal Johnson dan met Von der Leyen bespreken.
Compromis
Het hoeft volgens ingewijden geen slecht nieuws voor een Brexit-deal te betekenen. Pas na veel druk kan Johnson waarschijnlijk instemmen met een compromis, klinkt het in Brussel. Daarbij is drama nodig, zodat het in ieder geval overkomt alsof een deal voor de poorten van de hel is weggesleept. Maar daarmee is zeker niet gezegd dat er ook echt een overeenkomst uit de bus zal rollen. Serieuze beweging aan met name Britse kant is nog nodig.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken wil desnoods tot eind deze maand nemen om tot een akkoord te komen met de Britten. Hij wil niet dat tijdsdruk tot te veel concessies leidt, een boodschap die hoofdonderhandelaar Barnier vorige week ook heeft meegekregen van onder andere Nederland. „Wat mij betreft gebruiken we de tijd die nodig is. Laten we de tijd tot en met 31 december goed gebruiken en ons niet laten opjagen door een Europese top”, aldus Blok.
Donderdag en vrijdag staat een EU-top gepland. Barnier zelf noemde woensdag als uiterste dag voor een akkoord. Als er langer nodig is, komt parlementaire goedkeuring in de knel. Maar een akkoord kan ook met voorlopige inwerkingtreding van kracht worden, waarna het Europees Parlement pas in actie komt.
NOS 07.12.2020 De Britse premier Boris Johnson gaat deze week naar Brussel in een poging een doorbraak te forceren in de onderhandelingen over de brexit. Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spraken elkaar vanavond telefonisch en kwamen daarna met een gezamenlijke verklaring.
De twee zeggen dat er nog steeds grote verschillen van mening zijn en dat een akkoord nog ver weg is.
Wanneer Johnson naar Brussel gaat, is niet bekendgemaakt. Wel is zeker dat alle EU-regeringsleiders daar donderdag en vrijdag ook zijn, vanwege een EU-top.
Sander van Hoorn @svhoorn
Ohhhh. Wat slim. Gesprekken tussen deze twee leveren nooit wat op. Kan ook niet, want niet VDL maar de lidstaten gaan erover. En laten die nu net ‘in the coming days’ ook ‘in person’ in Brussel zijn. Zo creëert men het dramamoment dat nodig is om verder te komen? https://t.co/r5UnD3295r
een dag geleden
De verschillen van mening gaan vooral over de visserij, eerlijke concurrentie tussen Europese en Britse bedrijven en het toezicht daarop. De EU en het VK zijn in de onderhandelingen nog steeds niet nader tot elkaar gekomen. EU-onderhandelaar Michel Barnier vatte het vanochtend kort samen: “Wat de Britten vragen kan niet.”
Haast
Voor beide kampen dringt de tijd. Nog deze maand moeten de EU en het VK niet alleen tot een akkoord zijn gekomen; die deal moet voor die tijd ook nog langs het Europees Parlement en het Lagerhuis worden geloodst.
Als dat niet lukt, dan zullen beide partijen zich aan de regels van de Wereldhandelsorganisatie moeten houden. In de praktijk betekent dat onder meer dat er op veel producten importheffingen zullen komen.
RTL 07.12.2020 Het is de onderhandelaars van de EU en het Verenigd Koninkrijk niet gelukt om het eens te worden over een handelsdeal die vanaf 1 januari van kracht moet worden. De afgelopen dagen werd onder grote druk een uiterste poging gedaan, maar dat heeft nog niet mogen baten.
Dat hebben EU-voorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson vanavond bekendgemaakt.
De onderhandelingen over een handelsakkoord zijn in een cruciale fase beland. Op 1 januari eindigt de overgangsperiode die inging nadat het VK de EU had verlaten. Op dat moment komen alle regels en afspraken te vervallen die golden toen het VK nog lid was van de EU.
De intensieve gesprekken in de afgelopen tijd hebben nog steeds niet genoeg opgeleverd. De partijen verschillen nog te veel van mening en dat moet goed in kaart worden gebracht, zegt Von der Leyen op Twitter. “Er is geen basis voor een overeenkomst.”
With @BorisJohnson we took stock of the negotiations. The conditions for an agreement are not there due to remaining differences on critical issues. We asked our Chief Negotiators to prepare an overview of the remaining differences to be discussed in person in the coming days.
De EU hamert erop dat Britse bedrijven geen oneerlijk voordeel mogen hebben ten opzichte van Europese bedrijven als zij vergaande toegang tot de Europese markt willen behouden.
Dat betekent dat in het VK dezelfde, of in ieder geval gelijkwaardige, regels moeten gelden over staatssteun, milieu-eisen en werknemersbescherming. Zo wil de EU de gemeenschappelijke markt beschermen.
Meer zeggenschap
Maar de Britten willen juist na de brexit zoveel mogelijk zeggenschap over hun eigen regels, en kunnen het in Londen niet verkopen dat zij akkoord gaan met het langdurig blijven volgen van Europese standaarden.
Het andere grote probleem is de manier waarop handelsgeschillen beslecht moeten worden. De EU zou het liefst zien dat ruzies over de interpretatie van de regels worden beslecht door het Europees Hof, maar daarvan is al lang duidelijk dat de Britse onderhandelaar daar niet mee instemmen.
Rem Korteweg (Clingendael): Brexitdeal is dubbeltje op zijn kant
NOS 07.12.2020 De spanning tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over de brexit loopt verder op. Vanochtend heeft onderhandelaar Michel Barnier de ambassadeurs van de 27 EU-landen bijgepraat en de toon was volgens betrokkenen niet optimistisch. “Kort samengevat: wat de Britten vragen kan niet.”
De meningsverschillen lijken onoverbrugbaar en gaan nog steeds over de spelregels voor de interne markt. De Europese Unie wil niet dat Britse bedrijven oneerlijke staatssteun krijgen en daarmee Europese bedrijven wegconcurreren. Het Verenigd Koninkrijk daarentegen gruwt van de gedachte dat de EU nog steeds iets te zeggen heeft over de manier waarop het het Britse bedrijfsleven steunt.
Daar komt een verschil van mening bij over de strafmaatregelen die genomen mogen worden als de spelregels toch worden overtreden. Europa wil de regels van de wereldhandelsorganisatie WTO hanteren, dus bijvoorbeeld extra heffingen op kaas opleggen, terwijl het verschil van mening gaat over vliegtuigen of auto’s. De Britten daarentegen willen dat strafmaatregelen alleen gelden voor de sector waar problemen zijn. Dus bij een verschil van mening over kaas mogen er alleen sancties op het gebied van kaas worden opgelegd.
“De Britten willen het beste van twee werelden. Ze doen net alsof ze lid zijn en willen daar de voordelen van en willen eveneens de voordelen van het geheel zelfstandig zijn”, aldus een hoge Europese diplomaat.
De Britse delegatieleider David Frost na zijn gesprek met Michel Barnier EPA
Nadat er in het weekend berichten naar buiten waren gekomen over een mogelijke deal op het terrein van de vis, blijkt dat vandaag toch weer anders te zijn. Voorlopig is er ook op dat terrein geen afspraak, zo heeft Barnier de ambassadeurs laten weten.
Vandaag gaan de gesprekken verder. “We zijn heel dicht bij de rode lijnen die we als Europese Unie hebben gesteld. Het scheelt nog maar een paar millimeter. Verder kunnen we echt niet gaan”, liet de eerder genoemde EU-diplomaat weten. Vanavond spreken de Britse premier Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen met elkaar.
De hoop is dat de twee een doorbraak kunnen forceren, zodat de regeringsleiders komende donderdag tijdens de EU-top hun fiat aan de afspraken kunnen geven. Ondertussen wordt er ook al rekening mee gehouden dat de onderhandelingen tot 31 december duren. “Pas tegen de deadline wordt er bewogen”, zo is de verwachting in kringen van het Nederlandse kabinet.
De deadline voor het Europees Parlement is eigenlijk deze week. Volgende week vergadert het Parlement in Brussel voor de laatste keer dit jaar en strikt formeel moet het EP een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk in die week goedkeuren. De politici kunnen er overigens alleen maar over spreken als de juridische teksten zijn vertaald in alle EU-talen. De Franse president Macron heeft al laten weten dat de tekst hoe dan ook in het Frans moet zijn opgeschreven voordat hij er een oordeel over kan geven.
Telegraaf 07.12.2020 De onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn dicht bij overeenstemming over visserij, al maanden een van de drie belangrijkste twistpunten in hun moeizame overleg over een handelsakkoord.
Het is vooral de onenigheid over de regels voor eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven die een overeenkomst nog in de weg staat, zeggen bronnen in beide kampen.
Londen en Brussel denken heel verschillend over of Europese vissers na 1 januari nog in Britse wateren mogen vissen en hoeveel ze daar mogen vangen, maar zouden nu toch ’langzaam aan een landingszone naderen’, zegt een bron aan EU-zijde. ’Dit is niet het voornaamste struikelblok.’
De onderhandelaars, die na tussenkomst van de Britse premier Boris Johnson en voorzitter Ursula von der Leyen zaterdagavond op zondag de draad weer hebben opgepakt, worstelen vooral nog met het zogenoemde ’eerlijke speelveld’. Ze worden het maar niet eens over of de EU tegenmaatregelen mag nemen als de Britten straks de regels voor bedrijven versoepelen of staatssteun verlenen.
RTL 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 De onderhandelingen over de brexitdeal zijn op het kookpunt aanbeland. De EU en het VK doen een uiterste poging om nog net op tijd een nieuw handelsakkoord te sluiten. Maar het gaat er chaotisch aan toe.
Vanaf 1 januari vervallen alle regels en afspraken zoals die golden toen het VK nog lid was van de EU. Als de partijen niet op tijd tot een nieuw akkoord komen, heeft dat grote gevolgen.
Handel wordt bijvoorbeeld duurder en lastiger, omdat er importheffingen worden ingesteld over en weer. Bovendien zijn er veel meer controles nodig, wat vermoedelijk tot lange rijen aan de grens gaat zorgen.
Ook voor de luchtvaart, klimaatbeleid, samenwerking op het gebied van veiligheid, visserij en tal van andere thema’s kan de impact groot zijn.
De belangen zijn dus groot, maar de verschillen ook. De onderhandelingen zitten al maanden vast op drie thema’s. Visserijrechten, gelijke regels voor bedrijven en de manier waarop eventuele geschillen worden beslecht.
Vooral op de laatste twee punten lijkt het nu te blijven haken. De EU hamert erop dat Britse bedrijven aan vergelijkbare standaarden moeten voldoen (op het gebied van milieueisen, werknemersbescherming en staatssteun) als bedrijven uit de EU, in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt. Als de eisen voor Britse bedrijven losser zouden zijn, hebben zij een oneerlijk voordeel, is het idee.
Decisive hours for the future of EU-UK relations: EU Chief negotiator @MichelBarnier has started to brief EU Ambassadors about the current state of play of #Brexit negotiations. #COREPER
Ook kunnen de EU en het VK het maar niet eens worden over hoe zij handelsconflicten, als die zich voor zouden doen, gaan oplossen. Volgens insiders is visserij inmiddels niet meer het grootste struikelblok, en lijkt daarvoor een oplossing in zicht. Maar ook dat blijkt nog geen gelopen race.
Doorbraak of niets bereikt?
Juist op dat front ontstond gisteravond namelijk een rel. Meerdere media berichtten dat er een deal zou zijn over hoeveel vissers uit EU-landen nog uit Britse wateren mogen vissen straks. Maar de Britten reageerden daarop als door een wesp gestoken. “Er is geen doorbraak geweest op het gebied van visserij. Er is niets nieuws bereikt op dit gebied”, liet een Britse overheidsbron weten.
Vanochtend heeft EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier de EU-ambassadeurs bijgepraat over de stand van zaken. De rest van de dag zal er weer koortsachtig onderhandeld worden en ook premier Boris Johnson en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bellen later vandaag nog.
De druk op de onderhandelingen wordt nog verder vergroot door de behandeling van een zeer controversiële wet in het Lagerhuis deze week. De Internal Market Bill heeft als doel om ervoor te zorgen dat handel binnen het Verenigd Koninkrijk zonder problemen verloopt na de brexit, maar kent ook een clausule die de afspraken die de EU en het VK vorig jaar maakten over de Noord-Ierse grens onderuit haalt.
Dat is funest voor het vertrouwen van de EU in het VK als onderhandelingspartner. De verwachting is dat de Britse regering de gewraakte wetsartikelen laat vallen als er een deal komt, maar tot die tijd maakt de dreiging van die wet het behalen van een deal alleen maar moeilijker.
MSN 07.12.2020 Voorlopig lijkt er nog geen einde te komen aan de Brexit-overleggen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Haast is er wel geboden, want per 1 januari 2021 is er bij geen akkoord een harde Brexit. Dan vervallen ook veel regelingen en komen er importheffingen op tal van producten. Deze week gaan de onderhandelingen verder. Hoe het er op dit moment voor staat bespreken we met Tim de Wit, correspondent in het VK voor de NOS, Nieuwsuur en Trouw.
MSN 07.12.2020 De Ierse premier Micheal Martin, die gesprekken over een handelsovereenkomst na de brexit van uur tot uur volgt, heeft zondag gezegd dat de kans op een deal tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk 50 procent is. Over de stand van zaken voegde hij er nog aan toe dat de situatie momenteel erg moeilijk is.
“Mijn onderbuikgevoel zegt dat het nu fiftyfifty is en ik denk niet dat men al te optimistisch kan zijn over een opdoemende oplossing”, zei Martin op tv-zender RTE. Hij sloeg daarmee een aanzienlijk pessimistischer toon aan dan toen hij onlangs zei dat er binnen enkele dagen een akkoord zou kunnen liggen.
“Gesproken hebbend met enkele sleutelfiguren, is mijn gevoel dat er een heel groot probleem ligt om op te lossen, vooral wat betreft het gelijke speelveld… Het is allemaal heel onzeker en het is ernstig”, aldus Martin. Hij zei niet raar te zullen opkijken als de onderhandelingen nog doorgaan tot de EU-top van 10 en 11 december.
De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen dat de EU een wapenembargo instelt tegen NAVO-bondgenoot Turkije. Het is een strafmaatregel voor de betrokkenheid van Turkije bij diverse conflicten in de regio, waaronder de strijd om Nagorno-Karabach tussen Armenië en Azerbeidzjan.
Telegraaf 11.11.2020
De vier partijen diende woensdag 11.11.2020 bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken een motie in met die strekking. De regering in Ankara schendt volgens hen het internationaal recht door zijn betrokkenheid bij de gewapende conflicten in Libië en de oostelijke Middellandse Zee. Daar boort Turkije naar olie in gebied dat bij Griekenland hoort.
Het kabinet moet in EU-verband ijveren voor een wapenembargo, vinden de coalitiepartners. “Keer op keer gaat Turkije over de schreef. Het is tijd voor stevige maatregelen”, zegt Kamerlid Joël Voordewind van de ChristenUnie.
Turkije heeft volgens hem Syrische jihadstrijders overgebracht naar Nagorno-Karabach om daar te vechten !!!
Telegraaf 12.11.2020
‘Schurkenstaat’
Voor Sjoerd Sjoerdsma van D66 is de maat vol. “Als Erdogan militaire conflicten aanwakkert in plaats van stabiliteit bevordert, moeten we een duidelijke lijn trekken: geen wapens meer naar Turkije zolang dit doorgaat.”
Martijn van Helvert van het CDA vindt dat Erdogan zijn land “naar de rand van een schurkenstaat laat afglijden”. “Het is erg dat het moet, maar we willen dat de EU een wapenembargo tegen onze NAVO-bondgenoot instelt. We moeten onschuldige burgers beschermen.”
2017
De relatie tussen Nederland en Turkije is al jaren moeizaam. De acties van Turkije in buurland Syrië, in Libië en de inmenging in het conflict over Nagorno-Karabach vallen slecht bij Kamer en kabinet. Ook is er al jaren kritiek op de schending van de mensenrechten in Turkije. Zo werden tal van rechters, journalisten en politieke tegenstanders van Erdogan en zijn AK-partij de afgelopen jaren opgepakt.
Het is niet voor het eerst dat ook Nederland in de clinch ligt met Turkije. In maart 2017 ontstond er ook al een hoogoplopende ruzie tussen Nederland en Turkije, toen het kabinet Turkse ministers belette in Nederland campagne te voeren voor een referendum dat president Erdogan meer macht zou geven. Ook toen maakte Erdogan Nederlandse politici uit voor ‘nazi-overblijfselen’ en ‘fascisten’. Die diplomatieke rel duurde tot de zomer van 2018.
Telegraaf 05.12.2020
EU-sancties Turkije
Reactie Turkije
Turkije verwerpt de nieuwe sancties die de Europese Unie op 11.12.2020 het land oplegt vanwege illegale gasboringen in de Middellandse Zee bij Griekenland en Cyprus. Volgens het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken zijn de maatregelen “illegaal en bevooroordeeld” en zou de EU moeten optreden als onafhankelijke bemiddelaar.
EU-lidstaten Griekenland en Cyprus drongen al langere tijd aan op strengere sancties tegen Turkije. Tot nu toe heeft de EU tegen slechts twee functionarissen van het Turkse staatsoliebedrijf strafmaatregelen ingesteld, zoals een inreisverbod in de EU. De ministers van Buitenlandse Zaken zullen een lijst met nieuwe namen van personen en bedrijven samenstellen.
Turkije noemt een overleg tussen alle landen die grenzen aan het oostelijke deel van de Middellandse Zee “een goed idee”. Zo kunnen belangrijke geschillen worden opgelost, zegt het ministerie. Het land is ook bereid met Griekenland te praten, als de EU daar als onafhankelijke bemiddelaar zou optreden.
Uitbreiding sancties
De EU-leiders zijn het in de nacht van donderdag op vrijdag 11.12.2020 eens geworden over uitbreiding van sancties tegen Turkije vanwege illegale gasboringen in de Middellandse Zee bij Griekenland en Cyprus. Die twee EU-lidstaten dringen al langer aan op maatregelen tegen Ankara.
Tot nu toe heeft de Europese Unie tegen slechts twee functionarissen van het Turkse staatsoliebedrijf strafmaatregelen ingesteld, zoals een inreisverbod in de EU. De ministers van Buitenlandse Zaken zullen een lijst met nieuwe namen van personen en bedrijven samenstellen.
De moeizame en politiek gevoelige relatie van de EU met Turkije werd langdurig besproken op de top in Brussel. Turkije is officieel nog steeds kandidaat-lidstaat van de EU, een NAVO-bondgenoot en een belangrijke partner in het beheersen van de vluchtelingen- en migrantenstromen.
De afgelopen maanden gedroeg Turkije zich meermaals provocerend richting de EU. Griekenland stelde het leger afgelopen augustus in staat van paraatheid vanwege oplopende spanningen.
Erdogan hoopt op betere betrekkingen met EU en VS in 2021
Turkije hoopt in het nieuwe jaar een “pagina om te slaan” in de relatie met EU en VS in 2021. Dat zei de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, die klaagde dat zijn land op oneerlijke wijze is behandeld door zijn westerse partners.
Turkije ligt momenteel over uiteenlopende kwesties in de clinch met zowel NAVO-bondgenoot VS als de EU. Washington legde sancties op omdat Turkije het Russische luchtafweersysteem S-400 heeft gekocht. Met de EU wordt geruzied over de zoektocht naar grondstoffen in de oostelijke Middellandse Zee.
Erdogan klaagde dat westerse mogendheden “met twee maten meten” in die dossiers. “We hopen dat de EU zich zo snel mogelijk ontdoet van zijn strategische blindheid”, zei hij tegen parlementariërs van zijn AK-partij. Erdogan sprak ook de verwachting uit dat de aankomende Amerikaanse president Joe Biden het belang zal inzien van de relatie tussen zijn land en Turkije.
,,Turkije buigt niet voor dreigementen en chantage”, zei president Erdogan maandag 07.12.2020 in een toespraak aan het Turkse volk. De boodschap was helder: als er deze week in Brussel wordt besloten dat Turkije gestraft moet worden met sancties tegen het land, zal de Turkse regering de poot stijf houden.
Naast de brexit en de corona-begroting is het één van de lastigste dossiers op het gebied van EU-buitenlandbeleid op dit moment: een oplopende ruzie met Turkije die zich grotendeels afspeelt rond betwiste maritieme grenzen in de oostelijke Middellandse Zee.
Turkije heeft zich de afgelopen maanden aan “te veel provocaties” bezondigd om de spanningen tussen Turkije en de EU te doen afnemen. De ministers van Buitenlandse Zaken van de EU buigen zich over de vraag welke “gevolgen” dat moet hebben, zegt de Duitse minister Heiko Maas van Buitenlandse Zaken.
Duitsland zit dit halfjaar de Europese Unie voor, maar manoeuvreert als vanouds behoedzaam in de roerige relatie met Turkije. EU-lidstaten Griekenland en Cyprus hebben het al maanden met Turkije aan de stok over onder andere gasboringen van Turkije in Griekse en Cypriotische wateren. De beide buurlanden vragen de EU om sancties. Ook Frankrijk dringt al langer aan op een hardere opstelling.
De Europese Unie moet overwegen strenger op te treden tegen Turkije, vindt EU-president Charles Michel. “Het kat-en-muisspel moet stoppen”, zei hij in de aanloop naar de EU-top, waar onder meer zal worden gesproken over het gedrag van Turkije.
“We staan klaar om alle middelen waarover we beschikken in te zetten” om de regering in Ankara tot de orde te roepen, herhaalde Michel, met een verwijzing naar de sancties waar lidstaten als Griekenland op aandringen.
De EU heeft afgesproken op de top van donderdag te beslissen of Turkije zijn confrontatiegerichte koers genoeg heeft verlegd of dat het tijd is voor strafmaatregelen.
“In oktober hebben we Turkije een heel positief aanbod gedaan”, zegt Michel. Op voorwaarde dat Turkije zou stoppen met “eenzijdige provocaties en vijandige uitspraken. Nou, sinds oktober zijn de zaken niet beter gegaan.”
De afgelopen dagen sprak de Turkse president Recep Tayyip Erdogan wel positiever over de EU dan hij de maanden ervoor deed.
Volgens de Belg is de situatie sinds de EU-top van oktober, toen werd afgesproken er in december op terug te komen, zeker niet verbeterd terwijl de Turken daar wel toe waren opgeroepen. Turkije tart de Grieken en Cyprioten in het oostelijke deel van de Middellandse Zee met proefboringen naar gas in betwiste wateren.
„De EU is bereid haar samenwerking met Turkije op te voeren, maar de voorwaarde is dan wel dat het zijn unilaterale initiatieven en zijn vijandelijke retoriek stopt’, aldus Michel vrijdag op een persconferentie. De Unie heeft een heel scala aan mogelijkheden om in te grijpen, waarmee hij overduidelijk suggereerde dat ook sancties daartoe behoren.
Voor de EU-top van donderdag en vrijdag spreken maandag eerst de ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel nog over Turkije. Nederland geldt zeker niet als een uitgesproken voorstander van sancties en er zijn meer landen die koudwatervrees hebben.
Dit heeft alles te maken met de moeilijke maar verweven relatie die er nou eenmaal is met Turkije, dat lid is van de NAVO en een cruciale vluchtelingendeal met de EU heeft gesloten.
Wapenembargo tegen Tukije
Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen dat de Europese Unie met wapenembargo komt tegen Turkije. De coalitie stoort zich aan de inmengingen van de NAVO-bondgenoot in buitenlandse conflicten en dient een motie in. Komt er straks een Europees wapenembargo en hoe zijn de Europese banden met Turkije? Vier vragen en antwoorden.
1.Waarom willen de regeringspartijen een wapenembargo tegen een NAVO-bondgenoot?
De belangrijkste reden voor de maatregel is de Turkse betrokkenheid bij het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan om de regio Nagorno-Karabach. Maar dat is slechts de spreekwoordelijke druppel.
Turkije mengt zich ook in de Libische Burgeroorlog en is betrokken bij de oorlog in Syrië. Daarnaast staan Turkije en Griekenland op gespannen voet met elkaar wegens boringen naar gas in de Middellandse Zee. Turkije bevindt zich met deze activiteiten soms lijnrecht tegenover EU-lidstaten.
De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie dienen daarom een motie in om EU-breed een wapenembargo in te stellen tegen het land. Het ministerie van Buitenlandse Zaken moet dan binnen de Europese Unie regelen dat er zo’n embargo komt. Europese landen mogen dan geen wapens meer verhandelen met de NAVO-bondgenoot. De maatregel zou hoogst ongebruikelijk zijn.
Tegen de NOS zegt CDA-Tweede Kamerlid Martijn van Helvert dat Turkije bijna een ‘schurkenstaat’ is. ChristenUnie-Tweede Kamerlid Joël Voordewind vindt dat Turkije keer op keer over de schreef gaat: ‘Het is tijd voor stevige maatregelen’.
2.Hoe groot is de kans dat er een wapenembargo komt?
Vorig jaar al zeiden Europese lidstaten de wapenverkoop aan Turkije af te zullen bouwen, wegens de Turkse inval in Noord-Syrië. Maar tot een officieel wapenembargo kwam het niet. Ook Nederland scherpte in 2019 zijn wapenexportbeleid ten aanzien van Turkije aan.
Spanje en Italië zijn grootste Europese leveranciers van wapens aan Turkije. Het is de vraag of deze landen hun winsten willen opgeven en zullen instemmen met een wapenembargo. Tijdens het conflict in de Middellandse Zee dit jaar bleek al dat deze twee landen liever de dialoog met Turkije aangaan dan dat ze strenge sancties eisen, zoals Griekenland en Frankrijk doen.
Bovendien is Turkije de laatste jaren zelf ook veel meer wapens gaan produceren. Het is onduidelijk wat het effect zal zijn van een Europees wapenembargo. De drones die Turkije leverde in het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan, zijn van eigen makelij. Een Europees embargo had hier dus niets uitgericht.
3.Heeft Turkije nog steeds invloed in Europa?
Na de aanslag op Samuel Paty en de kerk in Nice nam de Franse president Emmanuel Macron islamitische organisaties onder de loep. Enkelen werden zelfs verboden, zoals de Grijze Wolven. Dat zijn militante leden van de Turkse politieke partij MHP (Partij van de Nationalistische Beweging), die eind jaren zestig is opgericht door ex-legerofficier Alparslan Türkes. Aanhangers noemen zich ülkücüler – idealisten die streven naar herstel van het Ottomaanse Rijk.
Turkse immigranten in West-Europa hebben overal afdelingen opgericht. De Grijze Wolven zijn in verband gebracht met politiek geweld, maar ook met drugshandel en afpersing. Ook in Nederland is de groepering actief.
AD 05.11.2020
Grijze wolven
Turkije ziet het Franse besluit om de Turkse ultranationalistische organisatie Grijze Wolven in Frankrijk te ontbinden als „provocatie”, Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Ankara waarschuwde woensdag dat er een „zo stevig mogelijke” reactie zal volgen.
„We benadrukken dat het noodzakelijk is om de vrijheid van meningsuiting en vergadering van Turken in Frankrijk te beschermen”, aldus het ministerie.
Frankrijk gaat de ultranationalistische Turkse groepering Grijze Wolven verbieden. Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin kondigde maandag in het parlement aan dat de ontbinding van de extreemrechtse beweging woensdag wordt besproken in de ministerraad. „Om het zacht uit te drukken: we praten hier over een bijzonder agressieve groep”, zegt de minister.
De Franse regering wil een verbod instellen op de Turks-nationalistische beweging Grijze Wolven. Volgens minister Gérald Darmanin van Binnenlandse Zaken is de beweging “een bijzonder agressieve groep”. Hij kondigt aan de organisatie morgen in de ministerraad te ontbinden.
De afgelopen dagen vonden in Frankrijk verschillende incidenten plaats die gelinkt worden aan de Turkse groepering. Zo werd in Lyon een monument ter nagedachtenis aan de Armeense genocide beklad. Op een snelweg ten zuiden van die stad gingen Franse Turken en Armeniërs vorige week met elkaar op de vuist.
De Grijze Wolven is gelieerd aan de Turkse rechts-nationalistische partij MHP. In het buitenland heeft de organisatie verschillende afdelingen, waarvan de omvang niet geheel duidelijk is. In 2016 liepen aanhangers van de Grijze Wolven mee in een demonstratie in Rotterdam tegen de couppoging in Turkije.
In het verleden vochten sympathisanten van de groepering mee met het Azerbeidzjaanse leger in de oorlog in Nagorno-Karabach. Als gevolg van het opleven van dat conflict zijn in meerdere Franse steden de afgelopen tijd Turkse nationalisten de straat op gegaan, waarbij anti-Armeense teksten werden gezongen.
Onder meer het Armeens consulaat in Lyon werd beklad met de initialen van de Turkse president Erdogan:
Het verbod komt op een moment dat de relatie tussen Frankrijk en Turkije gespannen is. De Turkse president Erdogan verweet zijn Franse ambtgenoot Macron een heksenjacht tegen moslims, nadat hij had aangekondigd strenger op te treden tegen islamitische organisaties als reactie op de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty door een 18-jarige moslim.
Minister Darmanin kondigde naast het verbod op de Grijze Wolven aan dat hij komend weekend Tunesië en Algerije gaat bezoeken om het uitzetten van geradicaliseerde Tunesiërs en Algerijnen te bespreken, schrijft Le Figaro. Ook wil hij voor een soortgelijke reis naar Rusland, waar de aanslagpleger op Paty vandaan kwam.
In Kazachstan is de groepering al verboden. Oostenrijk verbood vorige jaar symbolen van vlaggen van de Grijze Wolven.
4.Hoe staat Turkije er binnenlands voor?
Turkije zal de komende tijd weinig geld hebben voor het kopen van nieuwe wapens. Het land verkeert economisch in zwaar weer. De Turkse lira is sinds begin dit jaar met meer dan 35 procent in waarde gedaald. Het land gaat gebukt onder hoge inflatie.
Ook rommelt het bij het financiële bestuur van Turkije. Zondag 8 november kwam het onverwachte besluit van de minister van Financiën Berat Albayrak om zich terug te trekken. Dat maakte hij bekend via Instagram. Naast partijgenoot is Albayrak de schoonzoon van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Door sommigen werd hij zelfs gezien als diens mogelijke opvolger.
Kort voor het aftreden van Albayrak stelde Erdogan oud-minister van Financiën Naci Ağbal aan als hoofd van de Turkse centrale bank. Onduidelijk blijft of die aanstelling de reden is voor het opstappen van Albayrak.
Nasleepmislukte coup in 2016
In Turkije hebben 38 ex-militairen een levenslange gevangenisstraf gekregen voor hun rol bij de mislukte coup in 2016 tegen president Erdogan. Onder de veroordeelden is een voormalige luitenant-kolonel die destijds op een Turkse televisiezender een verklaring over de staatsgreep liet voorlezen.
Zes veroordeelden kregen levenslang zonder kans op eerdere vrijlating opgelegd. Ze moeten hun straf uitzitten in een gevangenis met een zwaar regime.
Ontslagen
In eerdere processen kregen meer dan 2500 Turkse militairen en burgers levenslange straffen voor hun betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep. In Turkije zijn sinds 2016 tienduizenden mensen gevangengezet, omdat ze banden zouden hebben met de beweging van de islamitische prediker Fethullah Gülen, die er door president Erdogan van wordt beschuldigd achter de mislukte coup te zitten.
Bij de overheid zijn naar schatting 130.000 mensen ontslagen wegens banden met Gülen. De geestelijke, die is uitgeweken naar de VS, ontkent elke betrokkenheid bij de couppoging.
Kritiek
Mensenrechtenorganisaties en westerse bondgenoten van Turkije zijn uiterst kritisch over de aanpak van de vermeende Gülen-aanhangers in Turkije, waarmee politieke tegenstanders van de president worden uitgeschakeld. De Turkse regering houdt vol dat het opsporen van aanhangers van de geestelijke nodig is voor de veiligheid in het land.
Er lopen in Turkije nog verschillende rechtszaken in verband met de staatsgreep, waarbij meer dan 250 doden vielen.
Na drie slapeloze nachten neemt de Europese Raadsvoorzitter Charles Michel ‘zijn deel van de verantwoordelijkheid’ op voor de zogenoemde ‘sofagate’ bij de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Die ontving hem en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie dinsdag in Ankara, maar had voor laatstgenoemde geen stoel klaarstaan. ,,Vernederend en betreurenswaardig’’, zegt de Belg in een interview met een aantal Europese kranten.
De vrouwonvriendelijke ontvangst veroorzaakte een storm van kritiek in Europa. Vooral omdat het bezoek van Von der Leyen en Michel aan de Turkse president mede in het teken stond van de eerbiediging van mensen- en vrouwenrechten. De Turkse terugtrekking uit de Istanboel-conventie, die geweld tegen vrouwen bestrijdt, was een belangrijk punt op de agenda. Turkije en de EU geven elkaar de schuld voor het incident. De Turken beweren dat er op aanwijzing van de EU geen stoel voor Von der Leyen was klaargezet, maar volgens de EU mochten ze de ontvangstruimte vooraf niet zien.
Charles Michel hield zich tot nu toe stil in de hoop dat de storm over zou waaien, maar veranderde van gedachten. ,,Ik neem mijn deel van de verantwoordelijkheid op voor het incident’’, tekende De Tijdop uit zijn mond. ,,De beelden zijn schokkend. De opstelling van de stoelen was vernederend en dat is zeer betreurenswaardig. Ik slaap niet goed meer sinds het sofa-incident. De film blijft constant door mijn hoofd spelen.’’
Niet alle argumenten klinken volgens de Vlaamse zakenkrant even overtuigend. ,,Ursula von der Leyen maakte de Turken de boodschap over vrouwen- en mensenrechten over. Als ik tussenbeide was gekomen om een stoel aan te bieden, was dat mogelijk paternalistisch overgekomen.’’
Ursula von der Leyen bracht onze boodschap over vrouwen- en mensenrechten over. Als ik tussenbeide was gekomen om een stoel aan te bieden, was dat mogelijk paternalistisch overgekomen, aldus Charles Michel.
Michel legt een deel van de verantwoordelijkheid bij de Turken. Het protocol van de Europese Raad kreeg de dag voor de ontmoeting geen toegang tot de zaal en ontving ook geen gedetailleerde informatie over de opstelling van de stoelen, staat in een nota van zijn protocoldiensten.
Pikorde
Pittig detail is volgens de krant dat Von der Leyen vanwege het coronavirus geen eigen protocoldiensten zond en daardoor aangewezen was op de afspraken die de medewerkers van Michel maakten. Die protocoldienst zette de Europese Raadsvoorzitter ‘hoger in de pikorde’ dan Von der Leyen, terwijl bij zulke bilaterale ontmoetingen nooit een protocollair onderscheid wordt gemaakt tussen de twee topfuncties. Voor de voorgangers van Michel en Von der Leyen – Donald Tusk en Jean-Claude Juncker – stonden wel gelijke stoelen klaar, aldus de krant.
Achteraf is het makkelijk om te zeggen dat het fout was niet te reageren, geeft Michel toe. ,,Ik was bang een incident te creëren. We hebben maanden hard gewerkt om een positieve boodschap over te brengen in Turkije. Als ik op een zichtbare manier voor de camera had gereageerd, zou ik die inspanningen en voorbereidingen teniet hebben gedaan.’’
Als ik op een zichtbare manier voor de camera had gereageerd, zou ik de maandenlange inspanningen en voorbereidingen teniet hebben gedaan, aldus Charles Michel.
De Europese Raadsvoorzitter moest naar eigen zeggen ‘heel snel’ zijn houding bepalen toen hij geconfronteerd werd met de situatie. Volgens de krant menen diplomaten niettemin dat Erdogan niet negatief zou hebben gereageerd op de vraag de stoelen aan te passen. ‘Turkije is de vragende partij voor een deal: het land kreunt onder corona en de economie is in vrije val, onder meer door het wegblijven van toeristen’, luidt het.
Dictator
Erdogan én Michel, die niet tussen beide kwam maar ogenschijnlijk onbewogen plaatsnam naast Erdgan, wordt onder meer seksisme verweten. De Italiaanse premier Draghi noemde Erdigan vrijdagavond een van de ‘dictators’ bij wie je geen blad voor de mond moet nemen. Ook de Franse minister van Europese Zaken en de Oostenrijkse buitenlandminister reageerden verontwaardigd.
NOS 21.01.2021 Na maanden van spanningen tussen Turkije en de Europese Unie, lijkt Turkije toch weer toenadering te zoeken. Minister Cavusoglu van Buitenlandse Zaken is op bezoek in Brussel om te praten over de toekomst van de relatie tussen de EU en Turkije.
In december beslisten EU-leiders dat Turkije meer sancties opgelegd krijgt vanwege de aanhoudende gasboringen in betwiste wateren in de Middellandse Zee. De sancties richtten zich alleen op topmanagers van oliebedrijven en dat ging een aantal EU-landen niet ver genoeg.
Turkije kwam er met een waarschuwing vanaf. Gasboringen en andere activiteiten in de oostelijke Middellandse Zee moeten helemaal stoppen, was de boodschap, anders zouden er alsnog zwaardere maatregelen volgen.
Plaats van VK innemen
Het Turkse bezoek aan Brussel wordt gezien als een verzoeningspoging. Hier ging een reeks uitspraken van hoge Turkse regeringsfunctionarissen aan vooraf.
Cavusolgu zei in de eerste week van januari dat zijn land met een “positieve agenda” richting de EU gaat. “Turkije wil een bladzijde omslaan in de relatie met de EU in het nieuwe jaar”, zei president Erdogan in een videoconferentie met EU-commissievoorzitter Von der Leyen.
En vorige week ging Erdogan nog verder door te suggereren dat Turkije het gat kan opvullen dat het Verenigd Koninkrijk achterlaat. “Onzekerheden die zijn toegenomen door de brexit kunnen alleen worden weggenomen als Turkije zijn rechtmatige plek in de Europese Unie inneemt”, zei hij. Turkije is kandidaat-lidstaat van de unie, maar onderhandelingen daarover liggen al jaren stil.
Terugtrekken boorschip
Maandag bracht de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Maas een bezoek aan Ankara. Hij prees Turkije voor goede stappen in de juiste richting, “niet alleen met woorden, maar ook met daden”. Daarbij noemde hij het terugtrekken van het boorschip de Barbaros uit Cypriotische wateren. Dat schip boorde naar olie en gas. Dat leverde stevige kritiek op vanuit de EU, die achter zijn lidstaat Cyprus staat.
Of het terughalen van het schip ook betekent dat de Turkse oliemissie definitief is gestopt, valt te betwijfelen. Het schip zou in eerste instantie vanwege slecht weer zijn teruggekeerd naar de haven. Turkije haalde eerder ook al eens een onderzoeksschip terug, vlak voor een EU-top waar sancties tegen Turkije werden besproken. Later werd het schip toch weer teruggestuurd naar zee.
Beterschapswensen voor Macron
Erdogan heeft ook toenadering gezocht tot de landen waar het de grootste conflicten mee heeft, zoals Frankrijk. Toen president Macron eind december positief testte op het coronavirus, schreef Erdogan hem een brief om hem beterschap te wensen. Erdogan nodigde hem ook uit om weer te gaan praten met elkaar.
Met Griekenland gaat Turkije volgende week om tafel om te praten over maritieme grenzen en onenigheid in de oostelijke Middellandse Zee. Die gesprekken lagen vijf jaar lang stil.
Zowel Turkije als de EU hebben er belang bij de relatie te verbeteren. De EU heeft Turkije nodig voor het migratiebeleid, een voortzetting van de EU-Turkijedeal uit 2016. De Europese Unie is de grootste handelspartner van Turkije. Het land heeft moeite buitenlandse investeerders aan zich te binden en kampt met flinke economische problemen.
Toenadering geen garantie afzien van sancties
Er is geen garantie dat de toenaderingspoging ertoe zal leiden dat de EU afziet van zwaardere sancties tegen Turkije. De EU heeft niet alleen problemen met Turkije vanwege illegale olie- en gasboringen; ook het slepende Cyprus-conflict weegt zwaar.
Turkije steunt de Turks-Cyprioten in Noord-Cyprus. Erdogan herhaalde in november dat Cyprus moet worden opgedeeld in twee afzonderlijke staten. Dat viel niet goed bij EU-lidstaten Cyprus en Griekenland.
Europa NU 21.01.2021 De sfeer tussen Turkije en de Europese Unie is verbeterd, zegt de EU. Ook al blijft Brussel erg bezorgd over de Turkse omgang met de mensenrechten. Turkije klinkt ook monterder en heeft de voorzitters van de Europese Commissie en de raad van EU-regeringsleiders uitgenodigd voor een bezoek aan Ankara.
De EU verwelkomt de hervatting maandag van de besprekingen tussen Turkije en Griekenland over hun botsende aanspraken op de wateren in hun buurt, zei EU-buitenlandchef Josep Borrell donderdag bij aankomst van de Turkse buitenlandminister Mevlut Cavusoglu in Brussel. Hij heeft “een verbetering gezien in de algehele atmosfeer”.
Ook Borrells Turkse gast spreekt van een “positieve sfeer”. Maar om die te behouden, zijn er “concrete stappen” van beide partijen nodig, aldus Cavusoglu. Borrell vindt eveneens dat na woorden daden moeten volgen.
De EU “wenst vurig” dat het tot “een duurzame de-escalatie in de oostelijke Middellandse Zee” komt, onderstreept Borrell. Turkije heeft het in die regio aan de stok met Griekenland en Cyprus over de onderlinge zeegrenzen en de winning van bodemschatten uit de zee.
De betrekkingen tussen de EU en Turkije, een NAVO-bondgenoot en formeel nog altijd kandidaat-lid, naderden vorig jaar het nulpunt. De EU besloot vorige maand strafmaatregelen te nemen en waarschuwde dat het daar zo nodig niet bij blijft. Maar sindsdien is de toon in Ankara en ook in Brussel wat milder geworden.
Maar Cavusoglu’s bezoek aan Brussel betekent niet dat de EU nu tevreden is over bijvoorbeeld de Turkse omgang met de mensenrechten, zegt een woordvoerder van Borrell. Het is er juist op gericht de relatie weer op het goede spoor te krijgen. En “we schrikken er niet voor terug” om aanmerkingen te maken.
De Turkse minister en de hoogste diplomaat van de EU bespreken onder andere het bij de tijd brengen van de zogenoemde ‘Turkije-deal’ over de opvang van migranten en vluchtelingen.
Knack 21.01.2021 ‘Breekt het ijs tussen Turkije en de Europese Unie’, vraagt Dirk Rochtus bij het bezoek van de Turkse minister van Buitenlandse Zaken aan Brussel.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan laat zich de laatste weken naar de Europese Unie (EU) toe van zijn aardige kant zien. De man die in de loop van achttien jaar heerschappij van pro-Europese hervormer tot vogelschrik van mensenrechtenactivisten muteerde, heeft een charmeoffensief geopend.
Aan de ambassadeurs van de EU-lidstaten in Ankara vertelde hij een ‘nieuwe bladzijde’ in de relaties tussen Turkije en de EU te willen openslaan en een ‘positieve agenda’ genegen te zijn. Het ‘format’ was op zich al een verrassing. Voor hij president werd in 2014 had hij hen als premier nog regelmatig ontmoet en nu pikte hij weer de draad op.
Turkije heeft Europa nu meer nodig dan omgekeerd.
Turkije had vorige week ook laten weten de dialoog met Griekenland te willen hervatten. Van 2002 tot 2016 hadden er 60 van die gesprekken plaatsgevonden; daarna waren ze in het slop geraakt.
De sfeer tussen beide landen was bekoeld nadat Turkije afgelopen jaar begonnen was met gasboringen met als argument dat de zeegebieden rond Cyprus tot zijn continentaal plat zouden behoren. De EU had zich gepositioneerd aan de zijde van Griekenland en Cyprus en had in december 2020 zelfs sancties uitgevaardigd tegen Turkse functionarissen en firma’s. Turkije zond een positief signaal uit door het onderzoeksschip Oruç Reis terug te trekken in de wateren rond Antalya.
Gespreksbereid
Vandaag komt Mevlut Cavusoglu, de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, naar Brussel voor een gesprek met Josep Borrell, de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid. Ook Frankrijk en Duitsland hebben al gespreksbereidheid getoond. De Franse president Emmanuel Macron stuurde onlangs een vriendelijke brief naar Erdogan en Heiko Maas, de Duitse collega van Cavusoglu, was deze week in Ankara.
Het lijkt wel alsof het ijs tussen de EU en Turkije aan het breken is. ‘Europa heeft Turkije nodig!’, plegen Turkse machthebbers en hun journalistieke spreekbuizen wat graag te zeggen. Uiteraard is Turkije een belangrijke economische en strategische partner voor de EU.
Vergeten we ook niet dat de Europese regeringsleiders, de Duitse bondskanselier Angela Merkel op de eerste plaats, er als de dood voor zijn dat Turkije het vluchtelingenakkoord van maart 2016 zou opblazen. De Turkse regering heeft daar soms wel eens mee gedreigd als de kritiek vanuit ‘Brussel’ haar te veel werd.
Wrijvingen
Op de keper beschouwd heeft Turkije Europa nu meer nodig dan omgekeerd. De Turkse economie doet het niet goed; een uitbreiding van de douane-unie met de EU en meer buitenlandse investeringen, niet alleen vanuit Europa, zijn meer dan welkom. Ontevredenheid onder de eigen bevolking zou ook het draagvlak voor Erdogan kunnen aantasten.
Ook op buitenlandpolitiek vlak kan Turkije best een ruggensteun gebruiken. Het heeft met zijn directe of indirecte militaire en/of politieke acties in Syrië, Nagorno-Karabach en Libië en door de spanningen met Griekenland en Cyprus heel wat wenkbrauwen doen fronsen en her en der zelfs aan diplomatiek krediet ingeboet. Op de Europese Raad van maart 2021 overwegen de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten zelfs verdere sancties als er geen beterschap intreedt. Ankara is ook beducht voor de nieuwe Amerikaanse president.
Joe Biden was als vicepresident onder zijn voorganger Barack Obama ‘bevoegd’ voor Turkije. Hij heeft als kenner van het land de Turkse politiek al vaak gehekeld. Een concreet wrijvingspunt is de aanschaf door Turkije van de Russische S-400 luchtafweerraketten. Anthony Blinken, de gedesigneerde Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, noemde Turkije daarom een ‘zogenaamde strategische partner’. Erdogan wil met zijn charmeoffensief de wrevel in Brussel en langs dat kanaal ook in Washington afbouwen en zoete broodjes bakken.
Rechtsstaat
Erdogan kan rekenen op Merkel. De Duitse bondskanselier gelooft dat Turkije nodig is voor de geopolitieke stabiliteit van de EU. Nu moet Erdo?an nog de banden nauwer aanhalen met Macron, die hij enkele weken geleden nog de huid had vol gescholden omwille van de wrijvingen rond Libië en de Mohamed-cartoons als inzet van de vrije meningsuiting. Ankara heeft alvast met Ali Onaner een oude studievriend van Macron tot ambassadeur in Frankrijk benoemd.
Die persoonlijke vriendschap kan als balsem werken. Maar bij dit alles, bij al wat hier draait rond economie en buitenlandpolitiek, mag de EU de democratie en de rechtsstaat in Turkije niet uit het oog verliezen. De toestand ervan blijft zorgwekkend. De EU moet op haar strepen blijven staan en de ‘civil society‘, het voor vrijheid strijdende middenveld, in Turkije hoop en perspectief bieden.
Erdo?an bevindt zich in het defensief; de EU moet die kans benutten, niet alleen omwille van eigenbelang dat gediend is met goede economische en diplomatieke betrekkingen met Ankara, maar ook ten bate van de Turkse bevolking en het potentieel dat in haar sluimert.
Dirk Rochtus doceert internationale politiek aan de KU Leuven. ?
MSN 23.12.2020 Turkije hoopt in het nieuwe jaar een “pagina om te slaan” in de relatie met de Verenigde Staten en de Europese Unie. Dat zei de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, die klaagde dat zijn land op oneerlijke wijze is behandeld door zijn westerse partners.
Turkije ligt momenteel over uiteenlopende kwesties in de clinch met zowel NAVO-bondgenoot VS als de EU. Washington legde sancties op omdat Turkije het Russische luchtafweersysteem S-400 heeft gekocht. Met de EU wordt geruzied over de zoektocht naar grondstoffen in de oostelijke Middellandse Zee.
Erdogan klaagde dat westerse mogendheden “met twee maten meten” in die dossiers. “We hopen dat de EU zich zo snel mogelijk ontdoet van zijn strategische blindheid”, zei hij tegen parlementariërs van zijn AK-partij. Erdogan sprak ook de verwachting uit dat de aankomende Amerikaanse president Joe Biden het belang zal inzien van de relatie tussen zijn land en Turkije.
NOS 13.11.2020 Minister Blok van Buitenlandse Zaken wil binnen de Europese Unie steun zoeken voor een Europees wapenembargo tegen NAVO-bondgenoot Turkije. De vier regeringspartijen hebben dit gevraagd vanwege de betrokkenheid van Turkije bij diverse conflicten in de regio, waaronder de strijd om Nagorno-Karabach tussen Armenië en Azerbeidzjan.
VVD, CDA, D66 en ChristenUnie kwamen deze week bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken met een motie met die strekking.
De regering in Ankara schendt volgens hen het internationaal recht door de betrokkenheid bij de gewapende conflicten in Libië en de oostelijke Middellandse Zee. Daar boort Turkije naar olie in gebied dat bij Griekenland hoort.
Graag
Minister Blok zei vanavond laat op het verzoek van de Kamer dat hij het “graag gaat doen”, doelend op het zoeken van steun bij zijn Europese collega’s.
Het kabinet moet in EU-verband zijn best doen voor een wapenembargo, vinden de coalitiepartners. “Keer op keer gaat Turkije over de schreef. Het is tijd voor stevige maatregelen”, zegt de opsteller van de motie, ChristenUnie-Kamerlid Voordewind. Volgens hem heeft Turkije Syrische jihadstrijders overgebracht naar Nagorno-Karabach om daar te vechten.
Elsevier 11.11.2020 Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen dat de Europese Unie met wapenembargo komt tegen Turkije. De coalitie stoort zich aan de inmengingen van de NAVO-bondgenoot in buitenlandse conflicten en dient een motie in. Komt er straks een Europees wapenembargo en hoe zijn de Europese banden met Turkije? Vier vragen en antwoorden.
1.Waarom willen de regeringspartijen een wapenembargo tegen een NAVO-bondgenoot?
De belangrijkste reden voor de maatregel is de Turkse betrokkenheid bij het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan om de regio Nagorno-Karabach. Maar dat is slechts de spreekwoordelijke druppel.
Turkije mengt zich ook in de Libische Burgeroorlog en is betrokken bij de oorlog in Syrië. Daarnaast staan Turkije en Griekenland op gespannen voet met elkaar wegens boringen naar gas in de Middellandse Zee. Turkije bevindt zich met deze activiteiten soms lijnrecht tegenover EU-lidstaten.
De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie dienen daarom een motie in om EU-breed een wapenembargo in te stellen tegen het land. Het ministerie van Buitenlandse Zaken moet dan binnen de Europese Unie regelen dat er zo’n embargo komt. Europese landen mogen dan geen wapens meer verhandelen met de NAVO-bondgenoot. De maatregel zou hoogst ongebruikelijk zijn.
Tegen de NOS zegt CDA-Tweede Kamerlid Martijn van Helvert dat Turkije bijna een ‘schurkenstaat’ is. ChristenUnie-Tweede Kamerlid Joël Voordewind vindt dat Turkije keer op keer over de schreef gaat: ‘Het is tijd voor stevige maatregelen’.
2.Hoe groot is de kans dat er een wapenembargo komt?
Vorig jaar al zeiden Europese lidstaten de wapenverkoop aan Turkije af te zullen bouwen, wegens de Turkse inval in Noord-Syrië. Maar tot een officieel wapenembargo kwam het niet. Ook Nederland scherpte in 2019 zijn wapenexportbeleid ten aanzien van Turkije aan.
Spanje en Italië zijn grootste Europese leveranciers van wapens aan Turkije. Het is de vraag of deze landen hun winsten willen opgeven en zullen instemmen met een wapenembargo. Tijdens het conflict in de Middellandse Zee dit jaar bleek al dat deze twee landen liever de dialoog met Turkije aangaan dan dat ze strenge sancties eisen, zoals Griekenland en Frankrijk doen.
Bovendien is Turkije de laatste jaren zelf ook veel meer wapens gaan produceren. Het is onduidelijk wat het effect zal zijn van een Europees wapenembargo. De drones die Turkije leverde in het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan, zijn van eigen makelij. Een Europees embargo had hier dus niets uitgericht.
3.Heeft Turkije nog steeds invloed in Europa?
Na de aanslag op Samuel Paty en de kerk in Nice nam de Franse president Emmanuel Macron islamitische organisaties onder de loep. Enkelen werden zelfs verboden, zoals de Grijze Wolven. Dat zijn militante leden van de Turkse politieke partij MHP (Partij van de Nationalistische Beweging), die eind jaren zestig is opgericht door ex-legerofficier Alparslan Türkes. Aanhangers noemen zich ülkücüler – idealisten die streven naar herstel van het Ottomaanse Rijk.
Turkse immigranten in West-Europa hebben overal afdelingen opgericht. De Grijze Wolven zijn in verband gebracht met politiek geweld, maar ook met drugshandel en afpersing. Ook in Nederland is de groepering actief.
4.Hoe staat Turkije er binnenlands voor?
Turkije zal de komende tijd weinig geld hebben voor het kopen van nieuwe wapens. Het land verkeert economisch in zwaar weer. De Turkse lira is sinds begin dit jaar met meer dan 35 procent in waarde gedaald. Het land gaat gebukt onder hoge inflatie.
Ook rommelt het bij het financiële bestuur van Turkije. Zondag 8 november kwam het onverwachte besluit van de minister van Financiën Berat Albayrak om zich terug te trekken. Dat maakte hij bekend via Instagram. Naast partijgenoot is Albayrak de schoonzoon van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Door sommigen werd hij zelfs gezien als diens mogelijke opvolger.
Kort voor het aftreden van Albayrak stelde Erdogan oud-minister van Financiën Naci Ağbal aan als hoofd van de Turkse centrale bank. Onduidelijk blijft of die aanstelling de reden is voor het opstappen van Albayrak.
NU 11.11.2020 Regeringspartijen D66, ChristenUnie en CDA willen dat minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) zich gaat inzetten voor een Europees wapenembargo tegen NAVO-bondgenoot Turkije. Dat staat in een motie die woensdag wordt ingeleverd bij de minister.
Het wapenembargo zou een strafmaatregel moeten zijn voor de Turkse betrokkenheid bij onder meer het recente geweld tussen Azerbeidzjan en Armenië in de regio Nagorno-Karabach. Ook willen de partijen niet dat Turkije Europese wapens kan inzetten in Libië en de oostelijke Middellandse Zee.
De drie regeringspartijen willen dat de regering binnen de EU steun gaat verwerven voor het wapenembargo en dienen daarvoor woensdag tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Buitenlandse Zaken een motie in.
“Keer op keer gaat Turkije over de schreef. Ze schenden het wapenembargo in Libië en boren illegaal naar gas en olie in de zee van Griekenland”, zegt Joël Voordewind van de ChristenUnie.
Martijn van Helvert van het CDA zegt dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn land “naar de rand van een schurkenstaat laat afglijden”. “Het is erg dat het moet, maar we willen dat de EU een wapenembargo tegen onze NAVO-bondgenoot instelt. We moeten onschuldige burgers beschermen.”
Ook voor Sjoerd Sjoerdsma van D66 is de maat vol: “Als Erdogan militaire conflicten aanwakkert in plaats van stabiliteit bevordert, moeten we een duidelijke lijn trekken: geen wapens meer naar Turkije zolang dit doorgaat.”
NOS 11.11.2020 De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen dat de EU een wapenembargo instelt tegen NAVO-bondgenoot Turkije. Het is een strafmaatregel voor de betrokkenheid van Turkije bij diverse conflicten in de regio, waaronder de strijd om Nagorno-Karabach tussen Armenië en Azerbeidzjan.
De vier partijen dienen vandaag bij de behandeling van de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken een motie in met die strekking. De regering in Ankara schendt volgens hen het internationaal recht door zijn betrokkenheid bij de gewapende conflicten in Libië en de oostelijke Middellandse Zee. Daar boort Turkije naar olie in gebied dat bij Griekenland hoort.
Het kabinet moet in EU-verband ijveren voor een wapenembargo, vinden de coalitiepartners. “Keer op keer gaat Turkije over de schreef. Het is tijd voor stevige maatregelen”, zegt Kamerlid Joël Voordewind van de ChristenUnie. Volgens hem heeft Turkije Syrische jihadstrijders overgebracht naar Nagorno-Karabach om daar te vechten.
‘Schurkenstaat’
Voor Sjoerd Sjoerdsma van D66 is de maat vol. “Als Erdogan militaire conflicten aanwakkert in plaats van stabiliteit bevordert, moeten we een duidelijke lijn trekken: geen wapens meer naar Turkije zolang dit doorgaat.”
Martijn van Helvert van het CDA vindt dat Erdogan zijn land “naar de rand van een schurkenstaat laat afglijden”. “Het is erg dat het moet, maar we willen dat de EU een wapenembargo tegen onze NAVO-bondgenoot instelt. We moeten onschuldige burgers beschermen.”
Telegraaf 04.11.2020 Turkije ziet het Franse besluit om de Turkse ultranationalistische organisatie Grijze Wolven in Frankrijk te ontbinden als „provocatie.” Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Ankara waarschuwde woensdag dat er een „zo stevig mogelijke” reactie zal volgen.
„We benadrukken dat het noodzakelijk is om de vrijheid van meningsuiting en vergadering van Turken in Frankrijk te beschermen”, aldus het ministerie.
De regering in Parijs stemde woensdag in met het verbod op activiteiten van de extreemrechtse beweging op Frans grondgebied. Afgelopen weekend werd bij Lyon een centrum ter nagedachtenis aan de massamoord op Armeniërs beklad met pro-Turkse slogans. Eerder waren bij confrontaties tussen vermoedelijk Turkse nationalisten en Armeniërs in de buurt van Lyon gewonden gevallen.
De relatie tussen Frankrijk en Turkije is al langer gespannen. De recente aankondiging van de Franse president Macron om strenger op te treden tegen extreme islamitische organisaties na recente aanslagen viel ook slecht in Ankara. President Erdogan heeft opgeroepen tot een boycot van Franse producten omdat hij Macron een islamvijandige houding verwijt.
NOS 02.11.2020 De Franse regering wil een verbod instellen op de Turks-nationalistische organisatie Grijze Wolven. Volgens minister Gérald Darmanin van Binnenlandse Zaken is de beweging “een bijzonder agressieve groep”. Hij kondigt aan de organisatie morgen in de ministerraad te ontbinden.
De afgelopen dagen vonden in Frankrijk verschillende incidenten plaats die gelinkt worden aan de Turkse groepering. Zo werd in Lyon een monument ter nagedachtenis aan de Armeense genocide beklad. Op een snelweg ten zuiden van die stad gingen Franse Turken en Armeniërs vorige week met elkaar op de vuist.
De Grijze Wolven is gelieerd aan de Turkse rechts-nationalistische partij MHP. In het buitenland heeft de organisatie verschillende afdelingen, waarvan de omvang niet geheel duidelijk is. In 2016 liepen aanhangers van de Grijze Wolven mee in een demonstratie in Rotterdam tegen de couppoging in Turkije.
In het verleden vochten sympathisanten van de groepering mee met het Azerbeidzjaanse leger in de oorlog in Nagorno-Karabach. Als gevolg van het opleven van dat conflict zijn in meerdere Franse steden de afgelopen tijd Turkse nationalisten de straat op gegaan, waarbij anti-Armeense teksten werden gezongen.
Onder meer het Armeens consulaat in Lyon werd beklad met de initialen van de Turkse president Erdogan:
Het verbod komt op een moment dat de relatie tussen Frankrijk en Turkije gespannen is. De Turkse president Erdogan verweet zijn Franse ambtgenoot Macron een heksenjacht tegen moslims, nadat hij had aangekondigd strenger op te treden tegen islamitische organisaties als reactie op de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty door een 18-jarige moslim.
Minister Darmanin kondigde naast het verbod op de Grijze Wolven aan dat hij komend weekend Tunesië en Algerije gaat bezoeken om het uitzetten van geradicaliseerde Tunesiërs en Algerijnen te bespreken, schrijft Le Figaro. Ook wil hij voor een soortgelijke reis naar Rusland, waar de aanslagpleger op Paty vandaan kwam.
In Kazachstan is de groepering al verboden. Oostenrijk verbood vorige jaar symbolen van vlaggen van de Grijze Wolven.
Het teken van de Grijze Wolven, een extreemrechtse Turkse groepering bij een demonstratie van Turkse Nederlanders bij het consulaat in Rotterdam. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Telegraaf 02.11.2020 Frankrijk gaat de ultranationalistische Turkse groepering Grijze Wolven verbieden. Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin kondigde maandag in het parlement aan dat de ontbinding van de extreemrechtse beweging woensdag wordt besproken in de ministerraad. „Om het zacht uit te drukken: we praten hier over een bijzonder agressieve groep”, zegt de minister.
Het verbod komt er nadat afgelopen weekend bij Lyon een centrum ter nagedachtenis aan de massamoord op Armeniërs was beklad met pro-Turkse slogans, waaronder ’Grijze Wolven’ en ’RTE’, de afkorting van de naam van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Bij confrontaties tussen vermoedelijk Turkse nationalisten en Armeniërs die protesteerden tegen het door Turkije gesteunde offensief van Azerbeidzjan vielen vorige week woensdag in de buurt van Lyon vier gewonden.
De spanningen tussen Armenen en Turken in Frankrijk zijn de laatste tijd toegenomen vanwege het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan over Nagorno-Karabach.
Gespannen relatie
De maatregel zal de gespannen relatie tussen Frankrijk en Turkije vermoedelijk geen goed doen. De Franse president Macron heeft strenger optreden aangekondigd tegen extreme islamitische organisaties na de onthoofding van een geschiedenisleraar door een 18-jarige moslim. Zijn Turkse ambtgenoot Erdogan heeft opgeroepen tot een boycot van Franse producten omdat hij Macron een islamvijandige houding verwijt.
De Grijze Wolven worden in Turkije politiek vertegenwoordigd door de rechts-nationalistische MHP, die in het Westen bekendstaat als een extreemrechtse of fascistische partij. In meerdere Europese landen, ook in Nederland, houden inlichtingendiensten sympathisanten in de gaten.
Het Hogerhuis verwierp maandag 09.11.2020 de fel omstreden Brexitwet
De handelsbesprekingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie worden naar verluidt volgende week in Brussel voorgezet. Dat melden bronnen rond de onderhandelingen aan persbureau Bloomberg.
Telegraaf 04.12.2020
Ondanks dat een akkoord nog niet is bereikt, zouden de onderhandelaars voldoende aanknopingspunten zien om verder te praten.
Sinds maandag wordt in Londen hard gewerkt om tot een akkoord te komen. Als het deze week tot een akkoord zou komen, hebben beide kampen nog voldoende tijd om de benodigde goedkeuringen te krijgen voordat het Verenigd Koninkrijk op 31 december 2020 de interne Europese markt definitief verlaat.
Telegraaf 03.12.2020
26.11.2020
AD 24.11.2020
Telegraaf 19.11.2020
AD 18.11.2020
Het Britse Hogerhuis heeft maandagavond 09.11.2020 de omstreden omstreden brexitwet van premier Johnson verworpen. Een meerderheid stemde ervoor om de delen van de wet te verwijderen.
Althans, die delen die indruisen tegen het internationaal recht. Het gaat vooral over afspraken over Noord-Ierland die Londen en de EU hebben vastgelegd in het uittredingsverdrag.
Eerder eiste de EU al dat de wet van tafel gaat. De lords stemden met 433 stemmen tegen165 voor het schrappen van de clausule in het wetsvoorstel die Britse ministers in staat stelt om eenzijdig regelgeving over handel met Noord-Ierland te wijzigen, zonder zeggenschap van de EU.
AD 16.11.2020
Internemarktwet
Volgens Johnson is de zogeheten internemarktwet nodig om het interne goederenverkeer in het Verenigd Koninkrijk te beschermen. Hij ziet het als een ‘vangnet’ en ‘verzekeringspolis’ om de politieke en economische integriteit van het VK te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Johnson heeft erkend dat de wet het internationale recht schendt, terwijl veel van zijn partijgenoten vrezen daarmee de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk op het spel te zetten. Het Lagerhuis gaf de wet eerder wel voorlopig groen licht. Het Hogerhuis zegt nu dat de passages die het verdrag met de EU schenden moeten worden geschrapt, zoals Brussel heeft geëist.
Telegraaf 18.11.2020
Ondermijnen van vrede
Het wetsvoorstel dreigt volgens critici de vrede in Noord-Ierland te ondermijnen, een vrees die ook de nieuwe Amerikaanse president Joe Biden heeft uitgesproken.
De Amerikaanse presidentskandidaat Joe Biden waarschuwt het Verenigd Koninkrijk dat zij de vrede in Noord-Ierland moet bewaken in het brexitproces. Anders komt er geen handelsovereenkomst met de Verenigde Staten.
,,We kunnen niet toestaan dat het Goedevrijdagakkoord, dat vrede bracht in Noord-Ierland, slachtoffer wordt van de brexit,’’ .
,,Elke handelsovereenkomst tussen de VS en het VK moet afhangen van het respect voor deze overeenkomst en het voorkomen van het terugkeren van een harde grens. Punt.’’aldus Biden in een tweet
Goedevrijdagakkoord
Het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een eind aan het sektarische geweld in Noord-Ierland. Om te voorkomen dat de spanning daar weer toeneemt na het Britse vertrek uit de EU, spraken Brussel en Londen in hun scheidingsakkoord af dat de grens tussen die Britse regio en EU-lidstaat Ierland open zal blijven.
Dat heeft wel tot gevolg dat Noord-Ierland zich aan sommige EU-regels blijft houden die straks niet meer gelden in andere delen van het Verenigd Koninkrijk. De Britse regering probeert met de nieuwe brexitwet die afspraken eigenhandig aan te passen.
We can’t allow the Good Friday Agreement that brought peace to Northern Ireland to become a casualty of Brexit. Any trade deal between the U.S. and U.K. must be contingent upon respect for the Agreement and preventing the return of a hard border. Period.
House Foreign Affairs Committee
@HouseForeign
Chair @RepEliotEngel leads bipartisan effort calling on UK to honor Good Friday Agreement while negotiating Brexit. In a letter to @BorisJohnson, they warned that Congress will not support a free trade agreement if Britain fails to uphold commitments with Northern Ireland.
Johnson kan er nu dus voor kiezen de bewuste passages te schrappen of ze in stand houden als het Lagerhuis het wetsvoorstel volgende maand opnieuw behandelt. Hij zei eerder maandag dat de betreffende clausules een ‘vitaal’ veiligheidsnet vormen.
Mochten de EU en het VK een deal over een handelsverdrag sluiten, dan zijn de passages mogelijk niet langer nodig. De onderhandelingen daarover verkeren in een eindfase, er klinken enige optimistische geluiden.
De Britten zijn vanaf 1 januari 2021 niet meer gebonden aan EU-wetten. In het uittredingsverdrag blijft de EU zeggenschap houden over handel met Noord-Ierland, mede om te voorkomen dat er controles komen aan de grens met EU-lidstaat Ierland.
Lees allesover hetvertrekvan de Britten uit de EUin het Brexit-dossier
RTL 06.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigde Koninkrijk gaan vandaag weer verder in Brussel. Dat hebben voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson afgesproken in een telefonisch overleg. Von der Leyen en Johnson hebben ook afgesproken elkaar maandag weer te bellen.
De twee leiders belden elkaar nadat de hoofdonderhandelaars gisteren een pauze in de onderhandelingen hadden afgekondigd. Ze gaven daarbij aan dat er grote verschillen bleven tussen de twee partijen op met name de vlakken van visserij, eerlijke concurrentie tussen bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU en het toezicht op de afspraken.
Von der Leyen en Johnson verwezen ook weer naar deze gebieden. Zonder overeenkomsten op die drie knelpunten is een handelsakkoord niet haalbaar, laten ze in een gezamenlijke verklaring weten.
Het Verenigd Koninkrijk verliet eind januari de Europese Unie. Tot het einde van dit jaar geldt een overgangsperiode waarin de Britten zich nog aan de Europese regels moeten houden. Als er op 1 januari geen handelsakkoord is gesloten, gaan de regels van wereldhandelsorganisatie WTO gelden. Dat betekent in de praktijk dat er over en weer importheffingen op producten worden ingesteld.
MSN 06.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigde Koninkrijk gaan vandaag weer verder in Brussel. Dat hebben voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson afgesproken in een telefonisch overleg. Von der Leyen en Johnson hebben ook afgesproken elkaar maandag weer te bellen.
De twee leiders belden elkaar nadat de hoofdonderhandelaars gisteren een pauze in de onderhandelingen hadden afgekondigd. Ze gaven daarbij aan dat er grote verschillen bleven tussen de twee partijen op met name de vlakken van visserij, eerlijke concurrentie tussen bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU en het toezicht op de afspraken.
Drie knelpunten
Von der Leyen en Johnson verwezen ook weer naar deze gebieden. Zonder overeenkomsten op die drie knelpunten is een handelsakkoord niet haalbaar, laten ze in een gezamenlijke verklaring weten.
Het Verenigd Koninkrijk verliet eind januari de Europese Unie. Tot het einde van dit jaar geldt een overgangsperiode waarin de Britten zich nog aan de Europese regels moeten houden. Als er op 1 januari geen handelsakkoord is gesloten, gaan de regels van wereldhandelsorganisatie WTO gelden. Dat betekent in de praktijk dat er over en weer importheffingen op producten worden ingesteld.
AD 05.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Koninkrijk gaan morgen verder in Brussel. Dat hebben voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Boris Johnson afgesproken in een telefonisch overleg. Ze hebben ook afgesproken elkaar maandag weer te bellen.
De twee leiders belden elkaar nadat de hoofdonderhandelaars gisteren een pauze in de onderhandelingen hadden afgekondigd. Ze gaven daarbij aan dat er grote verschillen bleven tussen de twee partijen op met name de vlakken van visserij, eerlijke concurrentie tussen bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk en de EU en het toezicht op de afspraken.
Von der Leyen en Johnson verwezen ook weer naar deze gebieden. Zonder overeenkomsten op die drie knelpunten is een handelsakkoord niet haalbaar, laten ze in een gezamenlijke verklaring weten.
‘Cruciale fase’
We zitten momenteel in de zoveelste ‘cruciale fase’ van de brexitonderhandelingen. Het Verenigd Koninkrijk verbreekt op 1 januari alle banden met de EU, maar er is nog geen zicht op een deal. En mocht die er toch komen, dan is er nauwelijks tijd voor het parlement om deze al dan niet goed te keuren.
Op nieuwjaarsdag gaat het Verenigd Koninkrijk (VK) alleen verder. De Britten zijn al sinds 31 januari van dit jaar geen lid meer van de EU, maar zijn gedurende de overgangsperiode nog steeds gebonden aan haar regels. Het was de bedoeling dat die elf maanden gebruikt zouden worden om afspraken te maken over de toekomstige relatie tussen Londen en de overgebleven 27 EU-lidstaten.
Als er op 1 januari geen handelsakkoord is gesloten, gaan de regels van wereldhandelsorganisatie WTO gelden. Dat betekent in de praktijk dat er over en weer importheffingen op producten worden ingesteld.
NOS 05.12.2020 De Britse premier Boris Johnson en Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, hebben ruim een uur met elkaar telefonisch gesproken over de gepauzeerde brexit-onderhandelingen. Von der Leyen zei in een kort persmoment na het gesprek dat de onderhandelaars zondag weer met elkaar om de tafel gaan.
Ze sprak verder over “een beslissende fase”. Gisteravond lasten de onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (Verenigd Koninkrijk) een pauze in nadat ze het niet eens waren geworden over de voorwaarden voor een handelsakkoord.
Maandagavond gaan Johnson en Von der Leyen zelf weer overleggen, lieten ze verder weten in een gezamenlijke verklaring. Er zijn volgens de twee nog “aanzienlijke verschillen” tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU als het gaat om eerlijke concurrentie, bestuur en de visserij. Eerder was al duidelijk dat de onderhandelingen op deze gebieden in een patstelling zitten.
Johnson en Von der Leyen benadrukken dat er geen deal mogelijk is als de twistpunten niet worden opgelost.
Tijdsdruk
Er staat veel tijdsdruk op de gesprekken, omdat er voor 1 januari een akkoord moet zijn. Vanaf die datum is het Verenigd Koninkrijk definitief geen lid meer van de Europese Unie. Ook als er op korte termijn een deal komt, dan is er nauwelijks tijd voor het parlement om deze al dan niet goed te keuren.
Als er geen deal ligt, moeten beide partijen zich aan de handelsregels van de Wereldhandelsorganisatie WTO houden. Dat betekent onder meer dat er op veel producten importheffingen komen.
NOS 05.12.2020 De Britse premier Boris Johnson en Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen spreken elkaar vanmiddag over de voortgang van de brexit-onderhandelingen. Gisteravond lasten de onderhandelaars, Michel Barnier en David Frost, een pauze in nadat ze het niet eens waren geworden over de voorwaarden voor een handelsakkoord. Er zijn “aanzienlijke verschillen” op het vlak van eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven, toezicht op die afspraken en visserij.
“De moeilijkste knopen moeten worden doorgehakt door de regeringsleiders”, zegt correspondent Thomas Spekschoor in het NOS Radio 1 Journaal. Hij verwacht niet dat het gesprek tussen Johnson en Von der Leyen voor een doorbraak zal zorgen. “Daar wordt weinig van verwacht. Ze hebben al eerder met elkaar gesproken en komen dan over het algemeen met vrij obligate statements als ‘we hebben een goed gesprek gehad’ en ‘we kijken hoe we hier verder uitkomen’.”
Eerder deze week was er nog hoop dat er dit weekend een deal zou komen over de toekomstige relatie tussen Londen en de overgebleven 27 EU-lidstaten. “Zover komt het dus niet”, aldus Spekschoor. “Ze zullen ongetwijfeld in de komende dagen doorpraten en kijken of er nog onderhandelingsruimte is, maar nu even niet.”
Hoge tijdsdruk
Er staat veel tijdsdruk op de gesprekken, omdat er voor 1 januari een akkoord moet zijn. Vanaf die datum is het Verenigd Koninkrijk definitief geen lid meer van de Europese Unie. Ook als er op korte termijn een deal komt, dan is er nauwelijks tijd voor het parlement om deze al dan niet goed te keuren.
Als er geen deal ligt, moeten beide partijen zich aan de handelsregels van de Wereldhandelsorganisatie WTO houden. Dat betekent onder meer dat er op veel producten importheffingen komen.
AD 05.12.2020 Er wordt geen extra EU-top ingelast over de stand van zaken rond de brexitonderhandelingen, meldt persbureau Reuters op basis van een functionaris van de Europese Unie. Die wijst er verder op dat er komende donderdag en vrijdag al een bijeenkomst over de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk is geagendeerd.
De Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse tegenhanger David Frost maakten gisteren bekend dat er ondanks een week intensief onderhandelen geen directe kans op een akkoord is en kondigden een pauze aan. Dit weekeinde overleggen de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson daarom telefonisch over hoe het verder moet richting een mogelijk handelsakkoord.
Als er voor het einde van het jaar geen handelsakkoord ligt, dan gaan de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO met elkaar om. Dat betekent dat er over en weer importheffingen zullen worden ingesteld. De Britten verlieten de EU al eind januari, maar er is nog een overgangsperiode tot eind december waarin zij zich aan de Europese regels houden.
VK 04.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zijn in de alles-of-nietsfase beland. Zaterdag proberen voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson alsnog een doorbraak te bereiken, nu hun onderhandelaars vrijdag de gesprekken hebben gestaakt.
De twee politici moeten nagaan of het nog zin heeft verder te onderhandelen. Om een deal mogelijk te maken zullen beide partijen water bij de wijn moeten doen. Mogelijk komen zondag de EU-ambassadeurs bijeen om te bepalen welke extra onderhandelingsruimte voor de lidstaten nog acceptabel is. ‘Het gaat nu om de laatste momenten’, stelt een betrokken EU-ambtenaar.
Vrijdagavond lasten EU-onderhandelaar Barnier en zijn Britse tegenpool een ‘pauze’ in. De voorwaarden voor een handelsakkoord ‘zijn niet vervuld’, stelden de twee in een gezamenlijk bericht op Twitter. ‘Grote verschillen’ blijven bestaan bij afspraken over eerlijke concurrentie, controle op die afspraken en de toegang van EU-vissers tot Britse wateren.
Terug naar politieke bazen
De ‘pauze’ volgde op twee weken van zeer intense onderhandelingen. Vrijdagochtend nog gonsde het van de geruchten dat die avond een deal mogelijk zou zijn. Dat Barnier en Frost nu teruggaan naar hun politieke bazen is omdat de hun eerder gegeven onderhandelingsruimte niet meer voldoet.
Von der Leyen en Johnson kunnen die ruimte oprekken. Johnson moet daarvoor zijn Tory-partij achter zich krijgen, Von der Leyen de lidstaten. Meerdere EU-landen, waaronder Nederland en Frankrijk, waarschuwden Barnier eerder deze week dat hij niet te veel mocht toegeven aan Londen.
De voornaamste knelpunten zijn al lange tijd bekend. De EU wil graag een brede handelsdeal met het Verenigd Koninkrijk, waarbij Britse en Europese bedrijven zonder heffingen en quota over en weer kunnen exporteren. De voorwaarde die de EU stelt is dat het Verenigd Koninkrijk niet Britse bedrijven gaat bevoordelen met staatssteun of lagere milieu- en sociale standaarden. De Britten eisen dat EU-vissers straks aanzienlijk minder vangen in de Britse wateren.
Dreigende chaos
Zonder handelsakkoord dreigt er vanaf 1 januari chaos aan de grenzen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU, met zware gevolgen voor de economie, vooral die van de Britten. Vanaf die dag valt de handel (zonder akkoord) terug op de basale internationale handelsregels. Dat betekent zware douanecontroles, quota, importheffingen, zeer beperkte luchtvaart en transport en grote problemen op de financiële markten.
Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU op 1 februari. Tot eind dit jaar geldt een overgangsregeling, waarin de Britten nog gewoon toegang hebben tot de EU-markt. Vanaf 1 januari is de transitieperiode voorbij en ze kan niet meer worden verlengd.
‘Een mooier bestaan is er niet’, maar de Britse schapenboer vreest voor zijn 9.000 schapen
MSN 04.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zijn opnieuw stilgelegd. Dat hebben de onderhandelaars bekendgemaakt.
Ze gaan nu hun meerderen inlichten over de stand van de onderhandelingen. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson spreken elkaar morgen telefonisch.
‘Aanzienlijke verschillen’
“Na een week intensief onderhandelen in Londen zijn de twee hoofdonderhandelaars het eens dat niet aan de voorwaarden voor een akkoord is voldaan”, schrijven Michel Barnier en David Frost in een verklaring die ze ieder afzonderlijk verspreidden. Volgens de hoofdonderhandelaars komt dat door ‘aanzienlijke verschillen’ op de vlakken van eerlijke concurrentie en visserij.
De Britten hebben de EU al begin dit jaar verlaten, maar zijn daarbij een overgangsperiode overeengekomen tot 31 december. Tot die tijd houden de Britten zich nog aan de EU-regels.
Als er voor het einde van dit jaar dus geen deal is, valt de handel met Europa onder de internationale handelsregels. Dat betekent dat er op veel producten importheffingen komen.
MSN 04.12.2020 De onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn stilgelegd. Dat hebben de Europese onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost via Twitter bekendgemaakt. Volgens hen zijn er nog steeds grote verschillen.
„Na een week intensief onderhandelen in Londen zijn de twee hoofdonderhandelaars het eens dat niet aan de voorwaarden voor een akkoord is voldaan”, schrijven Barnier en Frost in een verklaring die ze ieder afzonderlijk verspreidden. Volgens de hoofdonderhandelaars komt dat door „aanzienlijke verschillen” op de vlakken van eerlijke concurrentie tussen Britse en Europese bedrijven, toezicht op de afspraken en visserij.
Barnier en Frost gaan hun bazen inlichten over de stand van de onderhandelingen. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Britse premier Boris Johnson spreken elkaar vervolgens zaterdagmiddag telefonisch.
De afgelopen dagen kwamen er verschillende signalen dat de brexitonderhandelingen voor een doorbraak zouden staan. Telkens waren er echter ook berichten dat dit niet klopte en dat er nog altijd aanzienlijke verschillen te overbruggen waren.
Er staat de nodige druk op de onderhandelingen voor een nieuw handelsakkoord. Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eind januari, maar houdt zich nog tot het einde van dit jaar aan de EU-regels. Als die overgangsperiode afloopt zonder dat een nieuw akkoord is gesloten, vallen de EU en de Britten terug op de handelsregels van wereldhandelsorganisatie WTO. Dat betekent dat op veel producten importheffingen komen.
NOS 04.12.2020 Als het bij de Eurotunnel in Calais zo druk blijft als nu, moeten transportbedrijven misschien meer goederen via veerbootterminals in Nederland en België naar Groot-Brittannië vervoeren. Dat zegt brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) in reactie op de verkeersproblemen rond de Franse havenstad Calais.
In de aanloop naar het nieuwe jaar zijn in Calais en andere Franse havensteden lange files ontstaan van vrachtwagens met goederen voor Groot-Brittannië. Veel Britse bedrijven gebruiken de laatste maand dat de Britten nog onder de douane-unie vallen om zoveel mogelijk spullen het Kanaal over te brengen.
Veel vrachtwagens gaan via de Eurotunnel met de trein naar Groot-Brittannië. Maar er staan al weken lange files richting de tunnel. Gisteren was het extreem druk. “Het zijn geen mooie berichten. Er stonden 8000 vrachtwagens stil. Sommige chauffeurs hebben vijf tot zes uur stilgestaan”, zegt Bart van Pagée van TLN. “Een file van zestig kilometer maken we niet elke dag mee.”
Wachten, wachten, wachten: vrachtwagens in de rij bij Calais
De grote drukte kost de transportsector veel geld. “Een stilstaande vrachtwagen kost vijftig euro per uur, dus dat heeft een enorme economische impact”, zegt Van Pagée.
Vanuit Calais gaan ook wel veerboten naar Groot-Brittannië, maar chauffeurs kunnen er niet op het laatste moment voor kiezen om de boot te pakken, omdat de treinreserveringen al lang van tevoren zijn gemaakt.
Als het de komende tijd zo druk blijft in Calais, is het mogelijk verstandiger voor transportbedrijven om met een veerboot uit Nederland of België naar Groot-Brittannië te gaan, zegt TLN. “Maar dat is nu nog niet een algemeen advies.”
Migranten lopen tussen files door
Volgens correspondent Frank Renout is de situatie op de snelweg bij Calais ronduit gevaarlijk. “Op de A16 staan vrachtwagens stil en daar tussendoor lopen migranten die aan boord proberen te komen.”
Op 31 december loopt de overgangsperiode af die geldt sinds de Britten begin dit jaar officieel de Europese Unie verlieten. Over de manier waarop de handel vanaf januari verloopt, is nog altijd geen akkoord bereikt. Veel Britse bedrijven zijn bang dat het zeker de eerste maanden een moeizame situatie wordt en willen daarom nu vast extra voorraad aanleggen.
NOS 03.12.2020 In Franse havenplaatsen als Calais zijn in de aanloop naar nieuwe brexitbeperkingen lange files ontstaan van vrachtwagens met goederen voor Groot-Brittannië. Veel Britse bedrijven gebruiken de laatste maand dat de Britten nog onder de douane-unie vallen om zoveel mogelijk spullen het Kanaal over te brengen.
Op 31 december loopt de overgangssituatie af die geldt sinds de Britten begin dit jaar officieel de Europese Unie verlieten. Over de manier waarop de handel vanaf januari verloopt, is nog altijd geen akkoord bereikt. Veel Britse bedrijven zijn bang dat het zeker de eerste maanden een moeizame situatie wordt en willen daarom nu vast extra voorraad aanleggen.
De drukte in de Franse doorvoerhavens en bij de Eurotunnel is volgens de Vlaamse omroep VRT tot in België te voelen. Om een verkeerschaos in Calais te voorkomen, wordt al ver voor de havenplaats het verkeer tegengehouden.
Een regionale transportfederatie zegt tegen Franse media dat de drukte al twee weken aan de gang is en dat vervoerders die al jaren met Groot-Brittannië werken nog nooit zo veel goederen in zo’n korte tijd hebben vervoerd. De transportfederatie klaagt dat het verkeersplan rond de Franse havens niet voldoet.
Telegraaf 03.12.2020 Er wordt goede vooruitgang geboekt in de onderhandelingen over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie inzake de Brexit. Dat zei de Britse minister Gavin Williamson (Onderwijs).
Ook bronnen in Brussel zeggen tegen persbureau Reuters dat de gesprekken de goede kant opgaan en dat mogelijk de komende dagen een Brexit-akkoord kan worden gesloten door EU-onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse collega David Frost.
Williamson zei dat hij verwacht dat de onderhandelingen tot het uiterste gevoerd gaan worden, maar dat dit kenmerkend is als het gaat om gesprekken met de EU. Hij verklaarde wel dat de regering van premier Boris Johnson geen Brexitdeal zal tekenen die indruist tegen de Britse belangen. „Wat ik heb gehoord is dat er goede vooruitgang wordt geboekt, maar we sluiten alleen een deal die goed is voor het Verenigd Koninkrijk. Als die deal er niet komt, gaan we ook niet tekenen”, aldus Williamson.
Aanzienlijke verschillen
De Brusselse bronnen zeiden dat mogelijk al vrijdag of dit weekend een overeenkomst bereikt kan worden tussen Barnier en Frost. De komende 24 tot 48 uur worden volgens de ingewijden dan ook cruciaal in de brexitgesprekken. Daar staat tegenover dat een EU-diplomaat ook tegen Reuters zei dat er nog aanzienlijke verschillen te overbruggen zijn in de onderhandelingen en dat het nog lang niet zeker is dat snel een deal bereikt kan worden.
De Ierse minister Simon Coveney (Buitenlandse Zaken) denkt dat Brussel en Londen binnen enkele dagen een Brexitakkoord zouden kunnen bereiken. „We moeten even onze zenuwen in bedwang houden en vertrouwen op Michel Barnier. Als we dat doen denk ik dat er een goede kans is dat een deal binnen een paar dagen over de streep kan worden getrokken.”
Eerder deze week werd door bronnen aan persbureau Bloomberg gemeld dat de belangrijkste struikelblokken bij de onderhandelingen nog niet uit de weg waren geruimd. Het gaat dan om de toegang van Europese vissers tot Britse wateren, gelijke kansen voor Britse en Europese bedrijven en de manier waarop toezicht moet worden gehouden of beide kanten zich aan de gemaakte afspraken houden. Barnier zou dat hebben gezegd tegen EU-ambassadeurs in een besloten bijeenkomst.
De Britten verlieten eind januari de EU. Tot het einde van het jaar geldt een overgangsperiode waarin ze de Europese regels nog volgen. Zonder handelsakkoord gaan vanaf 1 januari allerlei restricties gelden zoals importheffingen over en weer.
MSN 03.12.2020 Bij de Brexit-onderhandelingen wordt vooruitgang geboekt, zei de Britse minister van Onderwijs Gavin Williamson donderdag tegen nieuwszender Sky. Volgens Europese diplomaten zou zelfs al komend weekend een deal kunnen worden gesloten.
Williamson benadrukte wel dat het Verenigd Koninkrijk niet zal instemmen met een deal die indruist tegen de Britse belangen. “We ondertekenen alleen een akkoord dat goed is voor het VK”, zei hij. “Als zo’n deal er niet is, tekenen we niet.”
Hoewel de twee partijen een akkoord naderen, zijn er nog steeds belangrijke struikelblokken. Dat zou Michel Barnier, de Brexit-onderhandelaar namens de EU, hebben gezegd. Het gaat dan om de toegang van Europese vissers tot Britse wateren, gelijke kansen voor Britse en Europese bedrijven en het toezicht op de naleving van de gemaakte afspraken.
Donderdag of vrijdag beoordelen de Brexit-onderhandelaars naar verluidt de vooruitgang die ze hebben geboekt. Volgens een bron dicht bij de onderhandelingen zijn de komende 24 tot 48 uur “cruciaal” voor het sluiten van een deal.
Het VK verlaat de Europese interne markt op 31 december. De transitieperiode die op het vertrek uit de EU volgde, loopt dan ten einde. Als er dan geen deal is, vallen de twee partijen terug op de regels van handelsorganisatie WTO, met invoerheffingen op veel producten als gevolg. Deskundigen beschouwen dat als een economisch rampscenario.
MSN 03.12.2020 Er wordt goede vooruitgang geboekt in de onderhandelingen over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie inzake de Brexit. Dat zei de Britse minister Gavin Williamson (Onderwijs).
Ook bronnen in Brussel zeggen tegen persbureau Reuters dat de gesprekken de goede kant opgaan en dat mogelijk de komende dagen een Brexit-akkoord kan worden gesloten door EU-onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse collega David Frost.
Williamson zei dat hij verwacht dat de onderhandelingen tot het uiterste gevoerd gaan worden, maar dat dit kenmerkend is als het gaat om gesprekken met de EU. Hij verklaarde wel dat de regering van premier Boris Johnson geen Brexitdeal zal tekenen die indruist tegen de Britse belangen. „Wat ik heb gehoord is dat er goede vooruitgang wordt geboekt, maar we sluiten alleen een deal die goed is voor het Verenigd Koninkrijk. Als die deal er niet komt, gaan we ook niet tekenen”, aldus Williamson.
Aanzienlijke verschillen
De Brusselse bronnen zeiden dat mogelijk al vrijdag of dit weekend een overeenkomst bereikt kan worden tussen Barnier en Frost. De komende 24 tot 48 uur worden volgens de ingewijden dan ook cruciaal in de brexitgesprekken. Daar staat tegenover dat een EU-diplomaat ook tegen Reuters zei dat er nog aanzienlijke verschillen te overbruggen zijn in de onderhandelingen en dat het nog lang niet zeker is dat snel een deal bereikt kan worden.
De Ierse minister Simon Coveney (Buitenlandse Zaken) denkt dat Brussel en Londen binnen enkele dagen een Brexitakkoord zouden kunnen bereiken. „We moeten even onze zenuwen in bedwang houden en vertrouwen op Michel Barnier. Als we dat doen denk ik dat er een goede kans is dat een deal binnen een paar dagen over de streep kan worden getrokken.”
Struikelblokken
Eerder deze week werd door bronnen aan persbureau Bloomberg gemeld dat de belangrijkste struikelblokken bij de onderhandelingen nog niet uit de weg waren geruimd. Het gaat dan om de toegang van Europese vissers tot Britse wateren, gelijke kansen voor Britse en Europese bedrijven en de manier waarop toezicht moet worden gehouden of beide kanten zich aan de gemaakte afspraken houden. Barnier zou dat hebben gezegd tegen EU-ambassadeurs in een besloten bijeenkomst.
De Britten verlieten eind januari de EU. Tot het einde van het jaar geldt een overgangsperiode waarin ze de Europese regels nog volgen. Zonder handelsakkoord gaan vanaf 1 januari allerlei restricties gelden zoals importheffingen over en weer.
MSN 03.12.2020 Er wordt goede vooruitgang geboekt in de onderhandelingen over een handelsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Dat zei de Britse minister van Onderwijs Gavin Williamson tegen nieuwszender Sky. Ook bronnen in Brussel zeggen tegen persbureau Reuters dat de gesprekken de goede kant opgaan en dat mogelijk de komende dagen een akkoord kan worden gesloten door EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse collega David Frost.
Williamson zei dat hij verwacht dat de onderhandelingen tot het uiterste gevoerd gaan worden, maar dat dit kenmerkend is als het gaat om gesprekken met de EU. Hij verklaarde wel dat de regering van premier Boris Johnson geen brexitdeal zal tekenen die indruist tegen de Britse belangen. “Wat ik heb gehoord is dat er goede vooruitgang wordt geboekt, maar we sluiten alleen een deal die goed is voor het Verenigd Koninkrijk. Als die deal er niet komt, gaan we ook niet tekenen”, aldus Williamson.
De Brusselse bronnen zeiden dat mogelijk al vrijdag of dit weekend een overeenkomst bereikt kan worden tussen Barnier en Frost. De komende 24 tot 48 uur worden volgens de ingewijden dan ook cruciaal in de brexitgesprekken.
Ierland
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, denkt dat Brussel en Londen binnen enkele dagen een brexitdeal zouden kunnen bereiken. “We moeten even onze zenuwen in bedwang houden en vertrouwen op Michel Barnier. Als we dat doen denk ik dat er een goede kans is dat een deal binnen een paar dagen over de streep kan worden getrokken.”
Eerder deze week werd door bronnen aan persbureau Bloomberg gemeld dat de belangrijkste struikelblokken bij de onderhandelingen nog niet uit de weg waren geruimd. Het gaat dan om de toegang van Europese vissers tot Britse wateren, gelijke kansen voor Britse en Europese bedrijven en de manier waarop toezicht moet worden gehouden of beide kanten zich aan de gemaakte afspraken houden. Barnier zou dat hebben gezegd tegen EU-ambassadeurs in een besloten bijeenkomst.
De Britten verlieten eind januari de EU. Tot het einde van het jaar geldt een overgangsperiode waarin ze de Europese regels nog volgen. Zonder handelsakkoord gaan vanaf 1 januari allerlei restricties gelden zoals importheffingen over en weer.
NOS 01.12.2020 De klok tikt, de tijd dringt, het is vijf voor twaalf. De taal om de brexitonderhandelingen te beschrijven heeft vele woorden om te zeggen dat de druk hoog is. Op 31 december eindigt de transitieperiode van de Britten, met of zonder deal met de Europese Unie.
En dus zijn het opnieuw cruciale dagen, weken en uren, want het verdrag moet nog door de regeringsleiders worden goedgekeurd en ook het Europees Parlement moet er voor die tijd mee instemmen. In de laatste maand voor de brexit moet er nog altijd veel gebeuren.
Volgende week komen de 27 EU-leiders in Brussel bij elkaar voor een fysieke top. Ze willen elkaar in de ogen kunnen kijken, want er zijn een groot aantal problemen die opgelost moeten worden. De brexit is er één van.
Sinds premier Johnson in oktober de boel op de spits dreef door te dreigen zonder deal uit de Europese Unie te stappen, is het stil geworden rondom de onderhandelingen. De medewerkers van de Britse hoofdonderhandelaar Frost en de EU-gezant Michel Barnier hebben vooral veel wetsteksten geschreven. Afspraken waarin de scheiding op allerlei terreinen juridisch werd geregeld.
“Vertrouwen is goed, maar wetgeving is beter.”, aldus EC-voorzitter Ursula von der Leyen.
Maar er zijn drie terreinen waarop nauwelijks vooruitgang wordt geboekt. De viswateren, de regels die voor bedrijven in de Europese Unie hetzelfde moeten zijn als in het Verenigd Koninkrijk en de vraag welke maatregelen je mag nemen om de ander te straffen als de regels worden overtreden.
De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen wil best creatief zijn als het op de drie heikele onderwerpen aankomt, zo liet ze weten. “Maar we hebben wel regels nodig. Vertrouwen is goed, maar wetgeving is beter.”
Het zijn beslissende dagen, zo klinkt het in Brussel. Er wordt opnieuw gesproken over deadlines. De eerste is die van de regeringsleiders volgende week. Op zich is dat een flexibele deadline, want de leiders kunnen een akkoord zelfs op 31 december goedkeuren. Het Europees Parlement, dat minder flexibel is, wil het liefst in de laatste vergaderweek (half december) van dit jaar het akkoord bespreken. De onderhandelingstekst moet vervolgens in alle EU-talen worden omgezet en dus moeten er in het Sinterklaas-weekend teksten zijn.
Er wordt ondertussen rekening gehouden met een extra vergadering van het parlement tijdens het kerstreces. Zelfs goedkeuring (met terugwerkende kracht) na 1 januari behoort tot de mogelijkheden.
Noodplannen
De vrees dat er uiteindelijk geen akkoord tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie wordt afgesloten, begint toe te nemen. Nederland wil dat de Europese Commissie de noodplannen alvast van stal haalt, want zonder akkoord wordt het op 1 januari een chaos, waarbij het vrachtverkeer vastloopt en vliegtuigen niet meer kunnen landen in Londen of de Europese hoofdsteden.
Van de drie geschilpunten tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk zijn de visgebieden het meest beladen. De Europese vislanden (gelegen aan de Noordzee) willen toegang blijven houden tot de Britse wateren. Frankrijk staat pal voor z’n vissers en dit weekend liet ook de Vlaamse minister Crevits weten dat de Belgische vissers toegang moeten houden tot de Britse wateren.
En dat is voor de Britten absoluut onbespreekbaar. Het terugkrijgen van de zeggenschap over de Britse wateren is voor veel brexit-aanhangers het symbool van de nieuwe onafhankelijkheid. Volgens mediaberichten zou Barnier een bod hebben gedaan voor het teruggeven van 15 tot 18 procent van de visrechten, terwijl de Britten naar verluidt willen dat de EU 80 procent van de rechten inlevert. Een flink gat om te overbruggen dus.
Hieronder is in kaart gebracht hoe de brexit de verdeling van viswateren zal veranderen.
Momenteel is het visgebied vrij toegankelijk voor EU-leden NOS
Na brexit wordt het gebied rondom Groot-Brittannië afgebakend NOS
Boris Johnson heeft al meerdere keren herhaald dat in zijn ogen de Britten ook zonder deal een ‘florissante toekomst’ tegemoet gaan. In tegenstelling tot zijn voorganger Theresa May wil hij aan de EU duidelijk maken dat hij niet terugdeinst voor het gevreesde no-dealscenario.
Bovendien wil Johnson een relatief dun handelsakkoord met de EU. “Er is nog altijd goede kans op een deal”, zei landbouwminister George Eustice tegen Sky News. “Maar dan moet het wel deze week gebeuren. De tijd raakt op.”
De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Coveney schoof de schuld voor deze tijdsdruk in de schoenen van de Britten. “De Britten hebben de kans gekregen om deze overgangsperiode te verlengen, maar die kans hebben ze niet gegrepen. Ook ik denk dat een deal mogelijk is. De consequenties van no deal zijn kostbaar. Er is alle reden om er uit te komen.”
MSN 29.11.2020 De onderhandelingen over een handelsverdrag tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaan ook op zondag door. Dat zei EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier in Londen tegen verslaggevers. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab toonde zich in een reeks interviews optimistisch over de voortgang van de onderhandelingen.
Volgens hem is visserij het grootste obstakel. Raab riep de Europese Unie op zich pragmatisch op te stellen op dat punt. “Het is voor het Verenigd Koninkrijk een kwestie van soevereiniteit om de controle terug te krijgen over de Britse wateren”, zei hij. Volgens Raab is er de laatste dagen “te goeder trouw onderhandeld” en “kan er deze week een deal worden gesloten”.
De brexitonderhandelingen werden dit weekend in Londen in persoon hervat. Barnier en zijn naaste brexitmedewerkers zijn uit de quarantaine waar ze volgens de Belgische regels in moesten nadat een van de teamleden vorige week het coronavirus onder de leden bleek te hebben. Daarna werd er onderhandeld via een videoverbinding.
Hoofdthema’s
De drie hoofdthema’s waarover nog geen overeenstemming is bereikt zijn visserij, concurrentieregels en het toezicht op de afspraken. Barnier heeft volgens ingewijden vrijdagmorgen tijdens een bijpraat-sessie tegen de EU-ambassadeurs gezegd dat hij niet kan zeggen dat er een deal komt maar als een akkoord binnen bereik ligt er “enkele dagen meer” nodig zijn.
De lidstaten hebben de Europese Commissie dringend gevraagd een noodplan te presenteren in geval de onderhandelingen mislukken. Bij een ‘no-deal’-situatie dreigt er chaos aan de grenzen en een verstoring van de handel tussen EU en VK.
MSN 29.11.2020 Brexit is terug. De Britten hebben de Europese Unie inmiddels verlaten, maar de twee partijen bakkeleien nog altijd over hun toekomstige relatie. De tijd daarvoor dringt en het nieuws stapelt zich snel op, dus we praten je snel even bij over wat er deze week is gebeurd.
Waar er de afgelopen periode binnenskamers regelmatig werd gesproken over een deal binnen handbereik, was de toon deze week een stuk minder optimistisch. Diplomaten zeggen dat de toponderhandelaar achter gesloten deuren “geen rooskleurig beeld schetste van de onderhandelingen”. Ook zou Barnier eerder deze week gedreigd hebben niet meer naar Londen te komen, als de Britten zich niet wat flexibeler zouden opstellen.
Zaterdag hervatten vertegenwoordigers van beide kampen de fysieke onderhandelingen in Londen echter wel. EU-hoofdonderhandelaar Barnier liet weten dat hij “blij” was weer terug te zijn in de Britse hoofdstad, zo meldde Reuters. Volgens de Fransman draait het in de laatste weken voor 31 december om “geduld en vastberadenheid”. Nu december voor de deur staat lijkt er alleen weinig ruimte meer voor geduld.
Barnier en zijn Britse collega David Frost zouden het vooral nog over drie kwesties eens moeten worden: staatsteun, het oplossen van toekomstige (handels)conflicten en de visserij.
Drie heikele kwesties
Op het gebied van staatssteun ziet de EU graag dat er een onafhankelijke toezichthouder in het leven wordt geroepen. Al hebben de Britten hier nog zo hun twijfel over. De regering-Johnson is vooral tegen een mechanisme dat Brussel in staat stelt om het VK sancties op te leggen in het geval van onrechtmatige staatssteun. Het VK is wel voorstander van een onafhankelijke toezichthouder, maar wil koste wat kost voorkomen dat de EU zich nog met Brits overheidsbeleid kan bemoeien.
Zorgen over het oplossen van toekomstige conflicten lijken er met name aan de EU-kant te bestaan. Het vertrouwen in het VK heeft door Boris Johnson’s Brexit-wet, waarin verschillende eerder gemaakte afspraken tussen Brussel en Londen werden ondermijnd, een flinke deuk gekregen. De EU wil dan ook vergeldingsmaatregelen kunnen treffen wanneer de Britten het eventuele handelsverdrag schenden. De Britse premier wil echter dat het visserij- en veiligheidsbeleid buiten deze afspraken komen te vallen.
De meest heikele kwestie is en blijft de visserij. Al maanden lang kunnen de machtsblokken het niet eens worden over passende regelgeving. Op 1 januari maakt het VK geen deel meer uit van het gemeenschappelijke visserijbeleid. Zo bestaat er onder meer onenigheid over de visquota. Deze wordt door de EU vastgesteld op basis van wat verantwoord is voor de verschillende vissoorten. Bij een no-deal dreigt het scenario dat de Britten geen Europese vissers meer toelaten in hun visrijke wateren.
Als de partijen het niet eens kunnen worden over deze lastige kwestie dan zou er nog de mogelijkheid bestaan om de onderhandelingen over dit specifieke onderwerp naar volgend jaar te verplaatsen. Maar ook over de looptijd van deze speciale clausule zou veel onenigheid bestaan.
AD 26.11.2020 We zitten in de zoveelste ‘cruciale fase’ van de brexit-onderhandelingen. Het Verenigd Koninkrijk verbreekt op 1 januari alle banden met de EU, maar er is nog geen zicht op een deal. En mocht die er toch komen, dan is er nauwelijks tijd voor het parlement om deze al dan niet goed te keuren.
Je kunt het bijna niet verzinnen, maar het gebeurde toch. Op het moment dat bijna alle deadlines zijn overschreden, en die ene stip op de horizon (1 januari) inmiddels een enorme loden bal is geworden, gooit ook corona nog eens roet in het eten. Een lid van het onderhandelingsteam van de EU bleek besmet met het virus, waardoor de gesprekken op het allerhoogste niveau zijn stilgelegd.
Dat betekent dat Michel Barnier (namens de EU) en zijn Britse gesprekspartner David Frost elkaar even niet in de ogen kunnen kijken. ,,De gezondheid van onze teams komt op de eerste plaats”, zei Frost. Het betekent ook dat er op dit moment alleen digitaal onderhandeld wordt. En dat heeft niemands voorkeur. Het is beter als je elkaar in de ogen kunt kijken, klinkt het. Zeker in deze fase van de onderhandelingen.
Op Nieuwjaarsdag gaat het Verenigd Koninkrijk (VK) alleen verder. De Britten zijn al sinds 31 januari van dit jaar geen lid meer van de EU, maar zijn gedurende de overgangsperiode nog steeds gebonden aan haar regels. Het was de bedoeling dat die elf maanden gebruikt zouden worden om afspraken te maken over de toekomstige relatie tussen Londen en de overgebleven 27 EU-lidstaten. Met ingang van 1 januari zit het VK niet langer in de douane-unie en de interne markt, en als er dan geen akkoord ligt, gelden er douanetarieven voor de handel over het Kanaal.
Er zijn nog drie grote struikelblokken. Barnier spreekt zelfs van ‘fundamentele meningsverschillen’. Zo liggen er nog geen afspraken over het ‘level playing field’. De EU wil bijvoorbeeld niet dat Britse bedrijven staatssteun krijgen, omdat er dan sprake is van oneerlijke concurrentie.
Dat zou ook het geval zijn als Britse producten goedkoper uitvallen, omdat ze aan minder milieueisen hoeven te voldoen of omdat de arbeidsvoorwaarden anders zijn. Een volgend probleem dat maar blijft voortslepen, is de visserij. De Europese vissers willen dat ze kunnen blijven vissen waar ze dat nu ook al doen, en dat is voor een belangrijk deel in Britse wateren.
De Britten willen dat er zo ongeveer per vissoort vangstafspraken worden gemaakt. Ook is er nog onenigheid over wat te doen bij eventuele conflicten. Wat de EU betreft, is daar het Europese Gerechtshof voor, maar de Britten willen daar nu juist van af. Of zoals de onvermoeibare brexiteer Nigel Farage het zei: ,,Wij willen geen kolonie van de EU zijn.”
Inmiddels is een nieuw probleem opgedoemd: het Europees parlement. Dat heeft het laatste woord over een akkoord, maar er is bijna geen tijd meer. PvdA-Europarlementariër Kati Piri zei eerder tegen deze krant dat er eigenlijk op 31 oktober een deal had moeten zijn. Dan zou er volgens haar nog tijd zijn om een extra top van EU-leiders te organiseren, en daarna het parlement de gelegenheid te geven er naar te kijken.
,,Zelfs een minimaal akkoord telt vijfhonderd pagina’s, die ook nog eens in alle verschillende talen vertaald moeten worden. En let op: het is geen hamerstuk, hè. Omdat wij het enige parlement zijn dat zich over het akkoord uitspreekt, zijn we verplicht er zeer serieus naar te kijken.”
Die vertaling is een behoorlijk probleem. Alle documenten moeten vertaald worden in 23 talen, en letterlijk elke komma moet goed staan. Normaal duurt dat enkele maanden. Volgens Europese regels hoef je iets niet te onderteken als het niet in je eigen taal is opgesteld.
Een andere oplossing zou zijn om het akkoord voorlopig van kracht te laten worden, dan kan het parlement er ergens begin volgend jaar over stemmen. Het parlement voelt zich nu een beetje in de hoek gedrukt. Niemand wil verantwoordelijk zijn voor een no deal-brexit. Maar, zoals Piri zei, dit mag ook geen hamerstuk worden.
Enkele landen hebben vorige week de Europese Commissie gevraagd om het noodplan voor een no deal in werking te stellen. ,,We kunnen niet blijven hopen op een goede uitkomst”, zei de Belgische premier Alexander De Croo. ,,Die is er misschien wel, maar hopen alleen is niet genoeg.” De Commissie is nog niet ingegaan op dit verzoek.
NOS 22.11.2020 Deadlines en brexit, een gelukkig huwelijk is het nooit geweest. Weer ging er een week voorbij zonder doorbraak.
Er klonken enkele positieve geluiden uit Brussel deze week. Dat een deal voor 95 procent rond is en dat beide kampen nog steeds progressie boeken. Maar die laatste 5 procent blijken al heel lang de lastigste. “We zijn nog steeds aardig wat meters van de finishlijn verwijderd”, zei commissievoorzitter Ursula von der Leyen afgelopen vrijdag.
Het blijft maar vastlopen op de dossiers waar het al maanden over gaat: hoeveel toegang houden vissers uit EU-landen straks tot de Britse wateren? En in hoeverre zijn de Britten bereid om EU-regels te volgen in ruil voor toegang tot de Europese interne markt? Beide dossiers liggen zo gevoelig dat er zowel in Brussel als in Londen nog altijd geen bereidheid is om de ander tegemoet te komen.
In blessuretijd
Afgelopen week zaten de onderhandelingen al in de blessuretijd om alles nog voor 1 januari rond te maken. Het akkoord moet nog in alle 23 EU-talen vertaald worden, in nauw overleg met juristen en advocaten om te zorgen dat de deal in elke lidstaat juridisch gezien hetzelfde betekent. En omdat het akkoord zeker 600 (en waarschijnlijk meer) pagina’s zal bevatten, is dat nog een gigantische klus.
Daarnaast moet ook het Europees parlement erover stemmen, iets wat nu gepland staat in de week van 14 december. En ook dat lijkt met de dag moeilijker te worden nu een doorbraak langer en langer op zich laat wachten. Er wordt al gekeken naar een ingelaste zitting van het Europees parlement tussen kerst en oud en nieuw. Of zelfs naar mogelijkheden om de ratificatie over 1 januari heen te tillen: allemaal erg ingewikkeld.
Weinig aandacht voor
Opvallend genoeg is er in Groot-Brittannië weinig aandacht voor brexit, juist nu deze cruciale slotfase is aangebroken. De uiteindelijke deal maakt duidelijk hoe de toekomst er buiten de EU uit zal komen te zien, iets waar de afgelopen 4,5 jaar over gestreden is. En nu de climax nadert, domineert corona de voorpagina’s.
Dat kan aan de ene kant een voordeel zijn voor Boris Johnson. Hoe minder zout op elke brexit-slak, hoe beter. Zeker nu het moment van de waarheid voor de deur staat. Johnson heeft zich de afgelopen weken in de openbaarheid amper met brexit bemoeid. Hij kwam met een nieuw tienpuntenplan voor het klimaat, met een nieuwe defensiebegroting en morgen kondigt hij een nieuwe coronaroutekaart aan. Maar brexit-vergezichten? Daar waagt Johnson zich al maanden niet meer aan.
Maar aan de andere kant kan hij niet blijven weglopen voor een beslissing. Zelfs insiders in Downing Street zeggen dat Johnson nog altijd niet voor zichzelf de knoop heeft doorgehakt of hij nou wel of geen deal wil. Aan elke keuze kleven immers gigantische nadelen.
Kiest hij voor een akkoord, dan zal hij hoe dan ook een compromis moeten sluiten met de EU. En elk compromis zal door de fanatieke brexit-vleugel in zijn Conservatieve partij uitgelegd worden als een knieval. Zij zullen het zien als verraad en Johnson voorhouden dat het akkoord ‘geen echte brexit’ is. Hoewel Johnson een meerderheid heeft van 80 zetels, is deze groep groot genoeg om het hem serieus moeilijk te maken. Zeker ook omdat een groot deel van deze groep zeer kritisch is op zijn coronabeleid; de relatie met z’n fractie is al behoorlijk bekoeld.
‘No deal’ serieuze optie
Alsnog voor een no-deal-brexit gaan blijft daarom een serieuze mogelijkheid. Zeker omdat Johnson dan verlost is van elke Brusselse bemoeienis. En economisch gezien is de klap van dat scenario niet eens zoveel zwaarder dan wanneer er wel een deal komt. Omdat de Britten onder Johnson slechts een relatief dun akkoord nastreven, staat er hoe dan ook veel te veranderen op 1 januari. De Britse regering rekende uit dat een no-deal-brexit de komende tien jaar de economie 8 procent kleiner maakt, terwijl dit akkoord 5 procent minder groei betekent . Op lange termijn een klein verschil.
Alleen kleven daar weer grote geopolitieke nadelen aan. Een no-deal-brexit zal de relatie met de EU ernstig verslechteren. En daarnaast zal het ook Johnsons band met aankomend president Biden, een uitgesproken tegenstander van brexit, alleen maar bemoeilijken. Biden vreest voor de gevolgen voor Noord-Ierland in zo’n scenario, iets wat hem mede vanwege zijn Ierse roots na aan het hart gaat.
Zonder deal zal Johnson dus verder geïsoleerd raken op het internationale toneel. Juist op een moment dat hij in 2021 de G7 en de klimaattop mag organiseren. Momenten waarop hij graag wil laten zien dat de Britten ook na brexit nog steeds een rol van betekenis spelen.
Het is een duivels dilemma. Toch zal Johnson uit één van deze twee mogelijkheden moeten kiezen. En snel.
MSN 22.11.2020 De Britse minister van Financiën Rishi Sunak is optimistisch gestemd dat er een handelsakkoord zal worden bereikt tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Hij zei in een interview met de BBC te hopen dat de brexitonderhandelingen constructief zullen eindigen.
Sunak gaf verder aan dat er als er geen handelsakkoord wordt bereikt dat dit op de korte termijn problematisch kan zijn. Het is volgens hem wel moeilijk om te zeggen wat dan de exacte gevolgen van het mislukken van een brexitdeal op korte termijn zouden zijn. Sunak denkt overigens dat de coronacrisis voorlopig zwaarder zal wegen op de Britse economie dan de brexitperikelen.
Vrijdag werd door bronnen nog gemeld dat onderhandelaars van het Verenigd Koninkrijk en de EU positief zijn over het bereiken van een brexitdeal. Naar verluidt kan in de komende twee weken een definitief akkoord worden behaald. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei vrijdag al dat er veel vooruitgang is geboekt in het brexitoverleg.
MSN 21.11.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft zaterdag een handelsdeal ondertekend met Canada, laat het Britse ministerie van Handel weten. Het Noord-Amerikaanse land is daarmee de tweede grote natie waar het VK een handelsakkoord mee sluit na de Brexit. Begin september sloten de eilandbewoners al een handelsdeal met Japan.
Met de deal wordt voorkomen dat er per januari, wanneer de Britten de EU definitief verlaten, ineens handelsbarrières verschijnen tussen het VK en Canada. Zonder akkoord zouden er importtarieven komen op de 20 miljard pond (22,4 miljard euro) aan producten, zoals zalm en gin, die over en weer gaan tussen de landen.
De Britse premier Boris Johnson reageerde verheugd op het nieuws. “Dit is een fantastisch akkoord voor het VK dat de transatlantische handel met een van onze grootste vrienden veiligstelt”, aldus Johnson.
Het akkoord betekent niet dat er een eind komt aan de gesprekken tussen de twee landen. Volgens de Britse handelsminister Liz Truss blijven de partijen met elkaar praten om volgend jaar tot een nog omvangrijker akkoord te komen. “Het akkoord van vandaag stelt handel ter waarde van 20 miljard pond veilig en helpt bij het behouden van duizenden banen. We kijken ernaar uit om volgend jaar een ambitieuzer handelsakkoord te sluiten, met als doel om meer kansen voor onze bedrijven te creëren en het leven van onze bevolking te verbeteren”, aldus Truss.
De deal met Canada is alweer het tweede handelsakkoord dat het Verenigd Koninkrijk sluit sinds het de Europese Unie heeft verlaten in januari. In september sloten de Britten al een handelsakkoord met Japan. De mogelijkheid om zelf handelsakkoorden te kunnen sluiten met verschillende landen was een van de drijfveren van de Brexit-campagne in het VK.
RTL 20.11.2020 Tot gisteravond werd er koortsachtig en intensief onderhandeld tussen de EU en het VK over een handelsdeal die al op 1 januari in moet gaan. Een corona-uitbraak in team-EU dwingt de onderhandelaars om weer op afstand verder te gaan, en het ging al zo moeizaam. Is er nog genoeg tijd voor een deal?
De onderhandelingen over de handelsdeal en de toekomstige relatie verlopen al het hele jaar net zo moeizaam als de onderhandelingen in de voorgaande jaren over de uittredingsdeal.
Op grote lijnen zijn de partijen het wel eens: belangrijk is om handel met zo min mogelijk barrières mogelijk te maken. Voorop staat daarbij om af te spreken dat er over en weer geen importheffingen zullen zijn. Dat zorgt niet alleen voor goedkope handel onderling, maar scheelt ook een hoop papierwerk en controles.
Eerlijk handelen en eigen regels
Het probleem zit hem erin hoe je dat voor elkaar krijgt zonder dat je elkaar oneerlijk gaat beconcurreren. Daarom moeten er afspraken gemaakt worden over geschillenbeslechting, staatssteun en het zogenoemde ‘gelijke speelveld’. Dat laatste betekent dat de regels voor bedrijven, bijvoorbeeld op het gebied van milieuwetgeving en werknemersbescherming, aan beide kanten van de Noordzee zo goed als gelijk moeten zijn.
En dat wil tot nu toe maar niet lukken. De EU wil voorkomen dat Britse bedrijven aan laksere of minder strenge regels hoeven te voldoen dan bedrijven op het vaste land, waardoor ze oneerlijk voordeel hebben. De Britten willen op hun beurt zich niet blijven committeren aan Europese regels.
Ook wil het maar niet lukken om een deal te smeden over de visserij. De EU wil dat vissers uit landen als Nederland en Frankrijk toegang houden tot de Britse waren. Het VK wil helemaal zelf kunnen besluiten wie er in de Britse wateren vist.
Onafhankelijk
En zo kan het zijn dat een no deal weer serieus dreigt. “Hoewel er wat vooruitgang is geboekt in de afgelopen dagen, is er nog steeds veel werk te doen en de tijd dringt”, zegt een Britse diplomaat tegen RTL Nieuws die alleen wilde spreken op voorwaarde van anonimiteit.
“Als we meer progressie willen boeken in de komende dagen moeten we meer realisme zien van de EU over wat het betekent voor het VK om een onafhankelijk land te zijn.”
Maar de tijd voor progressie is wel zo’n beetje op. Langer uitstel is namelijk allang uitgesloten door de Britse premier Johnson. En een deal – als die er komt – moet in principe ook nog goed worden gekeurd door de lidstaten van de EU, het Europees Parlement en het Britse parlement. Dat kost allemaal tijd.
Druk opgevoerd
Premier Rutte is er in ieder geval niet gerust op dat het gaat lukken. “Hier geldt: degene die haast heeft, betaalt”, zegt hij tegen RTL Nieuws. Daarmee bedoelt hij dat de prijs van een no deal voor het VK groter is dan die voor de EU en dat het dus aan de Britten is om te bewegen.
Om de druk verder op te voeren en om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op een no deal, heeft Rutte de Europese Commissie gevraagd om de voorbereidingen voor een scenario zonder handelsdeal op te schroeven.
En dat is niet onverstandig, want het bereiken van een deal wordt echt lastig, zegt ook brexitexpert van Instituut Clingendael Rem Korteweg. “Dat wordt nog eens extra bemoeilijkt omdat een van de onderhandelaar in het team van Barnier Corona heeft.”
Dat betekent namelijk dat de teams weer op afstand moeten onderhandelen en juist op de gevoeligste punten helpt het enorm als je elkaar soms in de ogen kunt kijken, legt Korteweg uit.
5 voor 12
In het allergunstigste geval, als er een politieke draai komt in Londen, zou het misschien nog net mogelijk zijn om dinsdag of woensdag een akkoord te hebben, is zijn verwachting. Dan zou ook het Europees Parlement nog op tijd goedkeuring kunnen geven. “Maar daar moeten we misschien niet meer vanuit gaan.”
Het alternatief betekent hoe dan ook een nog rommeliger verloop. De EU is bereid te blijven onderhandelen, waardoor het in theorie ‘tot 5 voor 12 op 31 december kan duren’ voor we weten of er wel of niet een deal is, zegt Korteweg. Maar dat brengt wel andere problemen met zich mee.
Improviseren
Want dat zou hoe dan ook betekenen dat het Europees Parlement nog geen toestemming verleend heeft als de boel op 1 januari in zou gaan, laat staan de parlementen van de lidstaten.
Of dat laatste echt nodig is, is ook nog niet helemaal zeker. Zo bestaat de mogelijkheid dat er een truc wordt verzonnen om de nationale parlementen buiten de besluitvorming te houden, maar gezien de gevoeligheid acht Korteweg het onwaarschijnlijk dat dat gepikt wordt.
1 januari
Het belangrijkste – als harde deadline van 31 december niet wordt gehaald – is wat Korteweg betreft hoe dat gebeurt. Ligt er een akkoord, maar is er iets te weinig tijd voor de formaliteiten? Dan is de verwachting dat daar linksom of rechtsom wel een mouw aan kan worden gepast.
Diplomaten houden toch weer rekening met de mogelijkheid van een ‘technisch uitstel’. Dat kan alleen als een politiek akkoord is, maar er is nog wat extra tijd nodig, bijvoorbeeld voor ratificatie in het Europees Parlement.
Vertrekken de partijen met slaande deuren, dan is het een heel ander verhaal.
Ondertussen lijkt Mark Rutte inmiddels ook al zijn vizier op de jaarwisseling te hebben gericht. “Het zou mooi zijn als het voor 1 januari een heel eindje is”, antwoordt hij op de vraag hoe lang hij de onderhandelingen nog geeft.
MSN 20.11.2020 De laatste dagen is meer vooruitgang geboekt bij de onderhandelingen over een handelsdeal tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. “Er is meer beweging op de drie hoofddossiers, namelijk het toezicht, visserij en gelijk speelveld”, zei Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in Brussel. “Met name op het gebied van staatssteun voor Britse bedrijven is vooruitgang”, zei ze.
De Britten zouden toenadering hebben gezocht over het opzetten van een regelgevende instantie voor Britse subsidies voor bedrijven. De EU vraagt Londen om een onafhankelijke instantie, maar het voorstel zou volgens EU-bronnen nog niet ver genoeg gaan. Von der Leyen wou er tijdens een persconferentie verder niets over kwijt. “Er zijn nog meters te maken”, zei ze.
Ze wees ook op de tijdsdruk om nog tot een akkoord te komen voor de Britten op 31 december helemaal los komen van de EU. De onderhandelingen gaan weer per video verder omdat een medewerker van EU-onderhandelaar Michel Barnier Covid-19 onder de leden blijkt te hebben. De EU-ambassadeurs zijn vrijdagmorgen bijgepraat over de stand van zaken. Volgens betrokkenen zitten de onderhandelingen over de toekomstige toegang van ook de Nederlandse vissers tot Britse wateren nog muurvast.
Nederland, Frankrijk en België hebben het dagelijks EU-bestuur intussen opgeroepen meer duidelijkheid te verschaffen over Europese noodmaatregelen mocht er geen akkoord komen. Premier Mark Rutte zei donderdag na een videotop van de EU-leiders nog steeds “hoopvol” te zijn, maar het is ook tijd dat ondernemers weten wat hen te wachten staat als er geen akkoord komt, zei hij.
MSN 20.11.2020 Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, meldt dat er de afgelopen dagen vooruitgang is geboekt tijdens de onderhandelingen over een Brexit-akkoord. Ze zei vrijdag tijdens een persconferentie in Brussel dat vooral op het gebied van Britse staatssteun stappen zijn gezet.
Volgens Von der Leyen is er toenadering vanuit de Britten op het gebied van de oprichting van een instantie die toezicht houdt op staatssteun die de Britten de eigen bedrijven geven. Brussel wil graag een onafhankelijke toezichthouder, maar vooralsnog is daar met het Verenigd Koninkrijk geen akkoord over bereikt. Wel zijn beide partijen nader tot elkaar gekomen op dit onderwerp.
Het is een van de drie heikele punten tijdens de onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn beide partijen het ook nog steeds oneens over visserij, waarbij de vraag is of onder anderen Nederlandse vissers na de Brexit toegang krijgen tot Britse wateren.
De Britten zijn op 31 januari van dit jaar officieel uit de Europese Unie gestapt. Momenteel is nog sprake van een overgangsfase, waarin voor de handel tussen Europa en het VK dezelfde regels gelden als vóór de uittreding. Deze fase loopt eind dit jaar af.
Over minder dan anderhalve maand moeten beide partijen dus tot een akkoord zijn gekomen. Diverse malen zijn al deadlines gesteld voor dit akkoord, maar die deadline is telkens niet gehaald. Bovendien kwam er deze week nog een kleine kink in de kabel bij, doordat een van de onderhandelaars besmet bleek met het coronavirus.
MSN 19.11.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben hun onderhandelingen opgeschort over een handelsakkoord voor zodra de Britten ook in de praktijk de EU hebben verlaten. Een onderhandelaar uit het team van EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft het coronavirus opgelopen.
“We hebben besloten de onderhandelingen voor korte tijd stil te leggen”, twittert Barnier. De teams zullen hun werk “geheel binnen de richtlijnen” ondertussen wel voortzetten. De tijd raakt op om een overeenkomst te bereiken over de betrekkingen tussen de EU en Groot-Brittannië voor wanneer de Britten op 1 januari de EU-regels niet langer volgen.
“De gezondheid van onze teams staat voorop”, reageert Barniers Britse evenknie David Frost. Hij onderhoudt “nauw contact met Barnier” over de ontwikkelingen.
Voortgang onderhandelingen
De onderhandelaars zijn deze week bijeen in Brussel. Frost dankt “de Europese Commissie voor haar onmiddellijke hulp en steun”.
Het is onduidelijk wat het nieuws betekent voor de voortgang van de onderhandelingen. Wie in België in nauw contact is geweest met een besmet persoon, moet tien dagen in quarantaine. Als dat voor sommige of zelfs alle onderhandelaars zou gelden, zou dat het overleg danig kunnen hinderen. Juist als het er bij precaire onderhandelingen op aankomt, is het belangrijk elkaar in de ogen te kunnen kijken, klinkt het vaak in Brussel.
Er zat ook de afgelopen dagen nog weinig schot in het overleg tussen Brussel en Londen, melden ingewijden. Ze blijven het grondig oneens over gelijke kansen voor Britse en Europese bedrijven, over het toezicht op eventuele afspraken en over de toegang van Europese vissers tot Britse wateren. Vooral de eerste twee zijn voor beide kampen principekwesties.
Goedkeuring akkoord
Barnier praat vrijdag de ambassadeurs van de EU-landen bij over zijn vorderingen. Pas als een akkoord echt in zicht is gaan vermoedelijk de luiken dicht en kondigen de onderhandelaars radiostilte af.
Voor een akkoord is de goedkeuring van het Europees Parlement nodig. Dat heeft daarvoor naar schatting vier weken nodig.
MSN 19.11.2020 De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over een handelsakkoord zijn donderdag opgeschort vanwege een coronabesmetting binnen het team van EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Zijn Britse tegenhanger David Frost bevestigt de pauze.
Volgens Barnier zijn de gesprekken “voor een korte tijd” onderbroken. Frost benadrukte in een reactie dat de veiligheid en gezondheid van de onderhandelingsteams boven alles gaan. Achter de schermen zullen de beide teams overigens doorwerken.
Een woordvoerder zegt dat de Britse regering in contact met de EU staat om de gevolgen van de opschorting van de onderhandelingen te bespreken. De Britten benadrukken zich te allen tijde aan de coronaregels gehouden te hebben.
In een reactie op het opschorten van de onderhandelingen hebben Nederland, Frankrijk, België en Spanje opgeroepen om aan de noodplannen voor een zogeheten harde Brexit te werken.
“Nu we al zo ver in november zitten, is het hoog tijd dat we de commissie vragen met noodplannen te komen, omdat we voorbereid moeten zijn op een scenario waarin we niet op tijd een deal dichtgetimmerd krijgen”, zo verklaarde een hooggeplaatste ambtenaar tegenover Reuters.
AD 19.11.2020 Het overleg over de Brexit tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk is vanmiddag stilgelegd nadat er iemand in het EU-onderhandelteam besmet bleek te zijn met het coronavirus. Dat meldden de onderhandelaars vanmiddag.
Het gaat om een medewerker van EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk onderhandelen over een handelsakkoord voor zodra het VK ook in de praktijk de EU heeft verlaten.
update: one of the negotiators in my team has tested positive for COVID-19. With @DavidGHFrost we have decided to suspend the negotiations at our level for a short period. The teams will continue their work in full respect of guidelines.
‘We hebben besloten de onderhandelingen voor korte tijd stil te leggen’, aldus Barnier op Twitter. De teams zullen hun werk ‘binnen de richtlijnen’ ondertussen wel voortzetten.
De hoofdonderhandelaar van het Verenigd Koninkrijk, David Frost, laat weten in nauw contact te staan met Barnier over de situatie. ‘De gezondheid van onze teams staat voorop.’
De onderhandelaars zijn deze week bijeen in Brussel. Frost dankt ‘de Europese Commissie voor hun onmiddellijke hulp en steun’. De tijd raakt op om een overeenkomst te bereiken over de betrekkingen tussen de EU en het VK voor wanneer de Britten op 1 januari de EU-regels niet langer volgen.
AD 19.11.2020 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken haalt het brexitbeest weer van zolder om bedrijven en ondernemers te waarschuwen. Over krap anderhalve maand loopt de overgangstermijn van een jaar af. Nu er nog geen nieuwe handelsdeal is – er wordt nog koortsachtig overlegd – kan er na 1 januari chaos ontstaan.
Blok lanceerde vanochtend een filmpje waarop te zien is dat ‘Brexie’ wakker wordt en uit zijn bedje stapt. Na een full English breakfast met eieren, bacon, worstjes, bonen én thee met melk springt hij onder de douche, trekt een T-shirt met ‘brexit’ erop aan en gaat de deur uit.
Toen de brexit op 1 januari 2020 een feit was, zei Blok in een interview met deze site dat het blauwe brexitkarakter, zoals het beest officieel wordt genoemd, ‘bij de kerstversiering op zolder gaat’. ,,Maar als het nodig is, halen we ’m daar weer vanaf.” Dat moment is nu aangebroken, zegt Blok. ,,Hij is inderdaad weer terug en zijn boodschap is duidelijk: wacht niet met voorbereiden, want over ruim een maand wordt de relatie met het Verenigd Koninkrijk hoe dan ook anders.”
Op Twitter heeft de VVD-bewindsman ook zijn profielfoto aangepast. Daar staat behalve een foto van Blok nu ook het brexitbeest op de achtergrond.
Uit een onderzoek van onderzoeksbureau Kantar, dat het kabinet rond de brexit periodiek laat uitvoeren, blijkt dat een derde van de Nederlandse bedrijven wacht op de gevolgen van de brexit voor zij maatregelen nemen. Onverstandig, vindt minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel). ,,Ik kan me voorstellen dat veel bedrijven, ook door corona, met andere zaken bezig zijn. Maar de brexit is een realiteit. Veel is nog onzeker. Maar onderschat niet dat er vanaf 1 januari een andere werkelijkheid aanbreekt.” Zij roept bedrijven op niet te wachten met hun voorbereidingen.
Aan het onderzoek deden 572 bedrijven mee die direct of indirect zakendoen met het Verenigd Koninkrijk. Zij krijgen op 1 januari hoe dan ook te maken met formaliteiten aan de grens en nieuwe regels. Welke dat zijn, hangt er van af of de overgebleven EU-lidstaten en het Verenigd Koninkrijk een deal bereiken.
Iets minder dan de helft van de bedrijven stelt ‘redelijk tot zeer goed’ op de hoogte te zijn van de brexit. Bij het vorige onderzoek, in april van dit jaar, was dat percentage bijna hetzelfde. Ook het aantal bedrijven dat zegt zich te hebben voorbereid op de gevolgen van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is met 57 procent nagenoeg hetzelfde gebleven.
Onderschat niet dat er vanaf 1 januari een andere werkelijkheid aanbreekt, aldus Minister Sigrid Kaag.
Deal
Bedrijven die niet direct zaken doen met het land, maar bijvoorbeeld Britse toeleveranciers hebben, bereiden zich niet voor. Een kleine 75 procent van die ondernemers denkt niet dat de brexit gevolgen heeft voor hun bedrijf. De meeste bedrijven (54 procent) hopen dat de EU en het Verenigd Koninkrijk alsnog een deal sluiten. Een kwart van de bedrijven verwacht geen akkoord.
Het brexitbeest debuteerde in februari 2019 in een reclamecampagne die bedrijven erop attendeerde zich voor te bereiden op de brexit. Het beest zorgde in binnen- en buitenland voor hilariteit. De Britten noemden het de ‘brexit muppet’. Begin oktober riep D66 Blok al op om het brexitbeest weer van stal te halen.
NOS 19.11.2020 Een derde van de Nederlandse bedrijven die zakendoen met het Verenigd Koninkrijk wil zich pas echt voorbereiden op de brexit als de uitkomst van de onderhandelingen bekend is. De gesprekken tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk daarover lopen al maanden, maar het is lang niet zeker dat er binnenkort een akkoord is.
De ministeries van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken hebben het bureau Kantar onderzoek laten doen naar de houding van het Nederlandse bedrijfsleven ten opzichte van de brexit. En daar komt dus uit dat veel bedrijven die zakendoen met de Britten wachten met het nemen van maatregelen.
Vooral ondernemingen met een ‘indirecte handelsrelatie’ bereiden zich nog niet voor. Volgens het onderzoek verwachten die dat de brexit geen gevolgen voor hen zal hebben.
Grensformaliteiten
Maar de ministeries wijzen erop dat per 1 januari hoe dan ook nieuwe regels gaan gelden voor het zakendoen met het Verenigd Koninkrijk. Aan het eind van dit jaar loopt de overgangsperiode voor de brexit af. En of er dan een akkoord is of niet: er zullen dan sowieso grensformaliteiten komen.
Buitenlandse Zaken en Economische Zaken benadrukken dat ondernemers nu al veel kunnen doen en dat dat zal helpen om oponthoud te voorkomen als de regels ingaan. Dat kan bijvoorbeeld door te overleggen met toeleveranciers en afnemers en het transport goed te regelen. Verder kunnen de bedrijven vast een douanenummer aanvragen.
MSN 19.11.2020 Hard of zacht: de brexit gaat de Nederlandse economie hoe dan ook pijn doen. Hoeveel miljarden euro’s schade de extra handelsbelemmeringen precies opleveren, daar heeft ABN Amro twee scenario’s voor geschetst.
Dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie de Nederlandse economie keihard treft, is al langer duidelijk.
Duizenden banen
Een harde brexit, zonder handelsdeal, zou een schadepost van bijna 5 miljard euro op kunnen leveren, becijferde kredietverzekeraar Euler Hermes. Na het Verenigd Koninkrijk zelf is Nederland de grootste verliezer in het no-dealscenario.
Maar ook als onderhandelaars Michel Barnier (EU) en David Frost (VK) wél tot een overeenstemming komen, kost dat de Nederlandse economie miljarden euro’s en duizenden banen. Dat stelt ABN Amro in een nieuw rapport, dat de bank schreef in samenwerking met de Universiteit Leuven.
Nederland zou ook mét een vrijhandelsverdrag meer dan 4,5 miljard euro mislopen ten opzichte van het bbp in 2019. Als bedrijven niet een aantal praktische voorbereidingen treffen, zoals een registratienummer voor de export, verwacht de bank zelfs dat het bedrag nog hoger uitvalt.
Brexit met deal: indirecte effecten
De schade zou deels op het conto komen van praktische handelsbelemmeringen, zoals langere wachtrijen door grenscontroles en extra documentatielast. Die belemmeringen leveren extra kosten op, die hoogstwaarschijnlijk weer worden doorberekend in de keten. Dat maakt producten uit de EU minder aantrekkelijk voor de Britten.
En wat moeten ook rekening houden met indirecte keteneffecten, stelt ABN Amro. Valt de vraag naar Duitse auto’s in het VK terug, dan raakt dat ook de Nederlandse toeleveranciers van de autofabrikanten. Ruim de helft van de 4,5 miljard euro schade zou door dit keteneffect berokkend worden.
Tot slot staan bij een zachte brexit bijna 18.000 voltijdsbanen op de tocht in Nederland. Bijvoorbeeld de chemische en de machine-industrie zouden hard worden geraakt; net als de (financiële) dienstverlening.
No-deal? Schade vele malen groter
Mocht het ‘doemscenario’ plaatsvinden, dan is het ABN-scenario nog veel donkerder. In het geval van zo’n harde brexit gaan de EU en het VK importtarieven heffen op een deel van elkaars producten.
Daarnaast komen er extra handelsbelemmeringen: langere grenscontroles en meer onduidelijkheid over bijvoorbeeld veiligheid en certificering. Die extra belemmeringen gelden bovendien voor alle goederenstromen tussen de EU en het VK, niet alleen voor de producten die belast worden met een importtarief.
Samen zouden deze effecten ervoor zorgen dat de Nederlandse economie bijna vier keer zoveel schade lijdt als in het zachte brexitscenario: zo’n 17,5 miljard euro. Ook het aantal banen dat daardoor kan verdwijnen, is met 70.000 vele malen groter.
Concurrentiepositie versterken
ABN Amro wijst erop dat in dit rapport de eventuele positieve effecten van een brexit niet zijn meegenomen. Denk aan Britse bedrijven die zich in Nederland vestigen. Ook ziet de bank kansen voor Nederland in het extra werk dat de brexit met zich meebrengt.
Administratief dienstverleners kunnen bijvoorbeeld profiteren van de toegenomen documentatielast. Advocaten zouden zich in de veranderde wet- en regelgeving kunnen specialiseren. Bedrijven doen er kortom goed aan om hun concurrentiepositie te versterken.
AD 19.11.2020 Nederlandse vissers verkeren al jaren in grote onzekerheid. De kans dat ze volgend jaar niet meer in Britse wateren mogen vissen vanwege de brexit, wordt met de dag groter. De Haagse Hiske Ridder, die bezig is met haar tweede documentaire over Noordzeevissers, maakt zich grote zorgen. ,,Die enorme verbondenheid met de zee raakt me.’’
Het zijn bepaald niet de beste tijden voor vissers in Nederland. Vorig jaar werden ze al geconfronteerd met een pulsverbod vanuit de Europese Unie, door de aanleg van grote windmolenparken in de Noordzee gaat er veel visgrond verloren en door corona is de visprijs gedaald. En dan heb je ook nog die nare brexit, waarvan niemand weet wat voor gevolgen die zal hebben. De onzekerheid over de toekomst is groter dan ooit bij Nederlandse Noorzeevissers. ,,Het is iedere dag D-day voor ze’’, zegt Ridder.
De Haagse komt weliswaar niet uit een vissersfamilie, maar voelt zich wel erg verbonden met deze beroepsgroep. ,,Ik raakte geïnteresseerd toen ik in Scheveningen kwam te wonen. Ik ben me er toen meer in gaan verdiepen. Het vakmanschap, de lange lijnen (het vak wordt van generatie op generatie doorgegeven, red.) en de enorme verbondenheid met de zee. Dat raakt mij. Als ik daarover met ze praat, krijg ik gewoon kippenvel.’’
De buitenwereld heeft vaak een negatief beeld van vissers, merkt Ridder. Dat komt ook een beetje omdat het een gesloten groep is, met een eigen cultuur. ,,Het zijn ondernemers en ze zijn eigenwijs. Het zijn echte einzelgängers. Maar het karakter van die vissers, die vrijheid, dat intense, dat is magnifiek. Ik ben heel blij dat ik daar als vrouw zo dicht bij mocht komen.’’
Sommige vissers vangen 80 procent van hun vis in Engelse wateren. Als dat dadelijk niet meer mag en al die vissers op het Nederlandse deel worden gezet, dan houdt het gewoon op, aldus Hiske Ridder.
Ridder mocht zelfs met de mannen mee de zee op. Dat ligt normaal erg gevoelig omdat het vaak christelijke families zijn. Het leidde vorig jaar zomer tot haar documentaire over de gevolgen van de brexit voor Nederlandse vissersfamilies. Binnenkort komt deel twee van deze documentaire uit.
Een jaar later is de situatie er namelijk niet bepaald beter op geworden. De visser die Ridder volgt, dreigt bij een no deal zelfs failliet te gaan. Hij heeft, net als veel collega’s flink geïnvesteerd in zijn kotter. ,,Dan praten we over miljoenen. Op het moment dat de visserij naar de klote gaat, kunnen die schepen naar de schroothoop. Sommige vissers vangen 80 procent van hun vis in Engelse wateren. Als dat dadelijk niet meer mag en al die vissers op het Nederlandse deel worden gezet, dan houdt het gewoon op. De verwachting is dat 60 procent van de kotters intens tot 100 procent wordt geraakt bij een no deal.’’
Wat volgens Ridder vooral triest is voor de vissers, is dat ze zelf niets kunnen doen om hun situatie te veranderen of te verbeteren. Bij de brexitonderhandelingen zijn ze namelijk geen partij. Ze kunnen alleen maar afwachten, en hopen op het beste. ,,Ik zat deze week nog met ze op de app. Er is weer niets bekend geworden. Er zijn wel twee kleine houvasten’’, vertelt ze.
Zo heeft een Belgische parlementariër een historisch document opgedoken waarin met de Britten is afgesproken dat vissers uit Nederland, België en Frankrijk altijd mogen vissen in Britse wateren. En het andere goede nieuws is dat een akkoord over de visserij wellicht wordt losgekoppeld van de rest van de onderhandelingen. Hierdoor zouden vissers in ieder geval nog een jaartje in Britse wateren kunnen vissen.
Duurzaam
Ridder hoopt dat er alsnog een deal komt voor de Nederlandse Noordzeevissers. Dat is ook in het belang van de Nederlandse consument. De vis uit de Noordzee is immers erg gezond, aldus de documentairemaakster. ,,Het is fantastisch voedsel. Het is wild en duurzaam.’’
De opbrengsten uit de visserij zijn overigens flink afgenomen, blijkt uit cijfers van de Universiteit van Wageningen. Zo sloot de Nederlandse kottersector af met een geschat resultaat van 13 à 20 miljoen euro. Een jaar eerder werd er nog 48 miljoen euro winst in de boeken geschreven. De totale aanvoer van de kottersector nam in 2019 met 20 procent af tot zo’n 64 miljoen kilo. De belangrijkste reden hiervoor is de afname in de garnalenaanvoer met maar liefst 43 procent.
Ook de aanvoer van tong daalde sterk met 22 procent naar 6,7 miljoen kilo. Er werd bovendien 3,1 miljoen kilo minder schol aangevoerd, een daling van 13 procent. De aanvoerprijs van schol daalde van 2,43 euro per kilo naar 2,38 euro per kilo. De aanvoer van consumptiemosselen in het seizoen 2019/2020 was met 33 miljoen kilo de laagste aanvoer in de laatste tien jaar, en een derde lager dan in het voorgaande seizoen.
Een groot deel van de opbrengst van de Nederlandse kottervloot, een vijfde, ging op aan brandstofkosten. De verwachting is dat door het pulsverbod overgeschakeld zal worden naar vismethoden die meer brandstof verbruiken, waardoor het brandstofverbruik van de vloot weer zal stijgen. Bij sommige grotere kotters gaat het om 75 procent.
Emotioneel
Het aandeel van de visserij op de totale Nederlandse economie stelt niet heel veel voor, weet Ridder. ,,Maar toch is er veel discussie over omdat het zo emotioneel is voor die vissers.’’ Zij zou het heel jammer vinden als deze oeroude sector uit Nederland verdwijnt. Het is ook een manier van leven, weet zij. ,,In zo’n kotter zitten vaak hele families dag en nacht op zee. Die willen alleen maar vissen. Het is voor hen ook genieten.’’
En ondanks de sombere toekomstperspectieven is er nog genoeg animo voor het vak van visser in Nederland. ,,Er is geen gebrek aan jonge vissers. De visserijscholen doen het goed. Maar als dit mis gaat, is dat voorbij.’’
MSN 17.11.2020 Iedere keer als Brexit-onderhandelaars Michel Barnier en David Frost in de Eurostar stappen, op weg naar een week taaie gesprekken in afwisselend Brussel en Londen, nemen ze hun aktetas mee. Daarin zit hun arsenaal. Zo kunnen ze een informele zogenoemde ‘non-paper’ op tafel smijten om een draai te maken in een standpunt. Of ze komen aanzetten met een concept-wetstekst vol juridische formuleringen,die duidelijk moet maken dat het tijd is om spijkers met koppen te slaan. En als ze het echt niet meer weten, kunnen ze dreigen met een deadline die opeens keihard is.
Dat gebeurt dezer dagen weer. „De tijd is bijna op. We moeten deze week een akkoord bereiken”, zei Simon Coveney, de Ierse minister van Buitenlandse Zaken. De EU-top op 19 november is het allerlaatste moment waarop de regeringsleiders een akkoord kunnen goedkeuren, waarschuwde een anonieme hooggeplaatste EU-functionaris vorige week in The Guardian. En Barnier zegt het al jaren: ‘De klok tikt.’
Dat klinkt alarmerend, maar wie de gesprekken vanaf het begin volgt, weet dat keiharde deadlines uiteindelijk zo zacht zijn als boter uit Normandië of Cornwall. Het zijn onderhandelingstrucs.
Drie keer verlengen
Tijdens de scheidingsfase zat de deadline ingebakken. Het inmiddels beruchte artikel 50 van het EU-verdrag bepaalt dat lidstaten die weg willen, twee jaar de tijd hebben om tot een uittredingsakkoord te komen. Maar zelfs een verdragsrechtelijke deadline bleek rekkelijk.
Drie keer werd de Brexit-datum opgeschoven, van 29 maart 2019 naar 12 april, van 12 april naar 31 oktober en van 31 oktober naar 31 januari 2020.
Zelfs de belofte van premier Boris Johnson in oktober 2019 dat hij „liever dood werd aangetroffen in een greppel” dan de deadline te verschuiven, bleek hol. De Britse premier werd door het Lagerhuis vakkundig klemgezet en moest net als voorganger Theresa May verlenging aanvragen bij de EU.
Johnson schermde ook met harde deadlines. In september meldde de premier dat het geen zin had verder te praten als er geen akkoord was in oktober. Uiteindelijk deed de premier even moeilijk, maar zette hij de onderhandelingen onverdroten voort.
Een deadlinedreigement tracht een gecontroleerde explosie te ontketenen. Pas als politici denken dat er geen ontsnappingsmogelijkheid is, zoals tijd kopen, zullen ze bereid zijn de moeilijkste concessies te doen die vereist zijn om tot een akkoord te komen. Maar onderhandelaars willen tegelijkertijd niet de controle verliezen door te dicht langs de werkelijke afrond te scheren. Ze trachten dus via het opleggen van een kunstmatige deadline de tegenstander tot beweging te dwingen.
Zijn de waarschuwingen dat de deadline nadert dan niets waard? Nee. Dat ook weer niet. Op 1 januari verstrijkt de transitiefase van de Brexit. De overgangsperiode verlengen kan niet meer. Een toekomst zonder handelsakkoord betekent nog grotere economische puinhopen.
Vóór die tijd moeten onderhandelaars Barnier en Frost het akkoord inhoudelijk rond hebben, moeten hun politieke bazen instemmen, en dient het boekwerk behandeld en goedgekeurd te worden door in ieder geval het Europese Parlement. De ware deadline is niet vandaag, morgen of per se volgende week. We blijven praten tot het gaatje, zeggen Europese betrokkenen. Maar de tijd dringt wel.
MSN 17.11.2020 De Britse premier Boris Johnson ligt onder vuur vanwege opmerkingen over Schotland. Hij heeft volgens Britse media tegen partijgenoten gezegd dat het overhevelen van bevoegdheden naar dat noordelijke gebied de “grootste fout” was van zijn voorganger Tony Blair en is uitgelopen op een “ramp”.
Schotland heeft binnen het Verenigd Koninkrijk veel autonomie en heeft sinds eind jaren negentig een eigen parlement. Uit recente peilingen komt naar voren dat inmiddels een meerderheid van de Schotten voor volledige onafhankelijkheid zou zijn.
Johnson zou in een Zoom-bijeenkomst met Engelse parlementariërs van zijn Conservatieve Partij hebben opgemerkt dat “devolutie een ramp is ten noorden van de grens”. Devolutie heeft betrekking op het overhevelen van macht van de centrale overheid naar een lager bestuursniveau, in dit geval de Schotse autoriteiten.
Verkeerd uitgelegd
De Schotse eerste minister Nicola Sturgeon zei op Twitter dat het “de moeite waard is om deze uitspraken van de premier te bookmarken voor de volgende keer dat de Tories beweren dat ze geen bedreiging zijn voor de bevoegdheden van het Schotse parlement. Of, nog opvallender, beweren dat ze meer bevoegdheden willen afstaan.”
Bronnen binnen de regering zeggen volgens de BBC dat de opmerkingen van Johnson verkeerd worden uitgelegd. Hij zou vooral kritisch zijn geweest over de wijze waarop de SNP-partij van Sturgeon Schotland heeft bestuurd.
“De premier is altijd een voorstander geweest van devolutie, maar Tony Blair heeft de opkomst van separatisten in Schotland niet voorzien”, zegt een bron. “Devolutie is geweldig, maar niet als separatisten en nationalisten het gebruiken om het Verenigd Koninkrijk uit elkaar te doen vallen.”
Get brexit done, maar hoe? That’s the question voor Boris Johnson.Beeld AFP
Trouw 15.11.2020 Na de dramatische aftocht van Johnsons topadviseur Dominic Cummings lijkt het veld open te liggen voor meer bewegingsvrijheid voor de premier, ook in de onderhandelingen met de EU. De tijd van de ramkoers is voorbij. Maar Johnson kan zich in de cruciale slotfase van de brexit niet zo maar een ommezwaai permitteren.
Het is een beeld dat op ieders netvlies bleef hangen. Cummings die in de herfstschemer op de vroege vrijdagavond iets voorovergebogen naar zijn telefoon staart, wachtend op een taxi bij Downing Street. Voor zich op de grond een kartonnen doos met spullen.
Hij heeft zojuist voor het laatst de beroemde deur van nummer 10 achter zich dichtgetrokken, waar een leger aan fotografen hem opwachtte. De man die zo bepalend is geweest in de Britse politiek de afgelopen vier jaar wilde niet via de achterdeur naar buiten.
Met zijn vertrek neemt hij ook zijn botte manier van werken mee. Cummings, de architect van de brexit-campagne in 2016, zocht met alles en iedereen de confrontatie. Van het ambtenarenapparaat tot de Conservatieve fractie. Van de oppositie in het Lagerhuis tot de EU.
Hij deinsde absoluut niet terug voor een no-dealbrexit, al was het maar om aan Brussel duidelijk te maken dat deze Britse regering niet over zich heen laat walsen. En lang volgde Johnson zijn beleid braaf op; hij had immers zijn magistrale verkiezingsoverwinning vorig jaar aan zijn strategie te danken.
Alleen begon het de laatste tijd steeds meer te schuren. In Downing Street waren veel medewerkers de autoritaire Cummings zat, niet in de laatste plaats Johnsons eigen verloofde Carrie Symonds. Zij klaagde bij Johnson over de machocultuur onder Cummings’ leiding, waar veel vrouwen zich onprettig bij voelden. De premier moest een andere kant van zichzelf laten zien. Een gematigdere kant. Meer de man die acht jaar burgemeester van Londen was geweest.
Bij hun afscheidsgesprek afgelopen vrijdag zou Johnson Cummings hebben geconfronteerd met WhatsAppberichten die door hem over zijn verloofde zijn verspreid. Hij noemde haar ‘Princess Nut Nuts’, volgens verschillende kranten. ‘Prinses’, omdat ze zich volgens Cummings hautain gedroeg, gek – ‘nuts’- vanwege haar ideeën en ‘nut’ – nootje – slaat op het feit dat Symonds in de ogen van Cummings een eekhoornuitstraling heeft.
Johnson heeft hem volgens de Sunday Times na dat gesprek verteld dat hij z’n spullen kon pakken. “Dit was een huwelijk dat bestond uit drie personen”, schreef de krant, “Boris, Carrie en Dominic. Dat huwelijk gaat nu zonder Dominic verder.”
De Britse kranten op zaterdagochtend openden allemaal met de exit van Cummings.Beeld AFP
Nigel Farage, de voormalig leider van de Brexit-party, twitterde direct na Cummings’ ontslag dat hij vreest voor een knieval van Johnson in de brexit-onderhandelingen. “Ik heb Cummings nooit gemogen, maar dat hij nu weg is laat zien dat we onze ziel verkopen met brexit”, schreef Farage.
En de nervositeit bij Farage is verklaarbaar. Johnson voelt immers aan dat het speelveld, mede dankzij de komst van president Biden, verandert. Een harde no-dealbreuk met de EU zal de relaties met de Europese hoofdsteden én het Witte Huis ernstig vertroebelen. Op het internationale toneel staat hij er dan alleen voor.
It is well documented that I have never liked Dominic Cummings but he has backed Brexit. Seeing him leave Number 10 carrying a cardboard box tells me a Brexit sell-out is close.
Een no-dealbrexit zal hoe dan ook voor chaos zorgen, iets wat Johnson in deze pandemie absoluut niet kan gebruiken. Hij wil het liefst dat de brexit van de agenda verdwijnt, zodat hij zich kan richten op grote internationale dossiers waarop hij kan scoren. De Britten organiseren volgend jaar de COP26, de internationale klimaattop. Ook is de G7-top volgend jaar in Groot-Brittannië. Ideale momenten om zich te profileren, met het liefst Biden aan zijn zijde.
Maar toch kan Johnson zich een enorme verschuiving in de brexit-gesprekken niet veroorloven. Hij heeft te maken met een fractie vol uitgesproken hardliners. Als een compromis betekent dat de Britten nog voor jaren aan allerlei EU-regels zijn verbonden, kan er een opstand uitbreken in z’n partij. En hij ligt al ontzettend onder vuur binnen zijn fractie vanwege zijn coronabeleid.
Het is voor hem, ook zonder Cummings, kiezen tussen twee kwaden. Aan elke optie kleven levensgrote nadelen. Maar de tijd van uitstellen is voorbij: de brexit-klok eist de komende tien dagen een antwoord.
Dominic Cummings verlaat Downing Street 10 met een doos met persoonlijke spullen.Beeld AP
AD 11.11.2020 De handelsbesprekingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie worden naar verluidt volgende week in Brussel voorgezet. Dat melden bronnen rond de onderhandelingen aan persbureau Bloomberg. Ondanks dat een akkoord nog niet is bereikt, zouden de onderhandelaars voldoende aanknopingspunten zien om verder te praten.
Sinds maandag wordt in Londen hard gewerkt om tot een akkoord te komen. Als het deze week tot een akkoord zou komen, hebben beide kampen nog voldoende tijd om de benodigde goedkeuringen te krijgen voordat het Verenigd Koninkrijk op 31 december de interne Europese markt definitief verlaat.
De tijd voor een handelsakkoord dringt, omdat het Verenigd Koninkrijk en het Europees Parlement gesloten overeenkomsten nog voor het einde van het jaar moeten ratificeren. Het Britse parlement heeft hier naar verwachting een paar dagen voor nodig.
Onderzoek
De EU-landen hebben meer tijd nodig. Europese beleidsmakers zouden graag zien dat de tekst in verschillende commissies wordt onderzocht alvorens tot stemming over te gaan. Dit laatste kan tijdens de laatste plenaire vergadering dit jaar. Die begint op 14 december.
Afgelopen weekend zeiden de Britse premier Boris Johnson en de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen dat er nog steeds verschillen zijn die overbrugd moeten worden. Zo wordt nog gesteggeld over de toegang tot Britse viswateren en een gelijk speelveld voor het bedrijfsleven.
Premier Boris Johnson op maandag, na een persconferentie over corona AFP
NOS 10.11.2020 Het Britse Hogerhuis heeft maandagavond de omstreden brexitwet van premier Johnson verworpen. Een meerderheid stemde ervoor om de delen van de wet te verwijderen die indruisen tegen het internationaal recht.
Het gaat vooral over afspraken over Noord-Ierland, die Londen en de EU hebben vastgelegd in het uittredingsverdrag. Eerder eiste de EU al dat de wet van tafel gaat. De lords stemden met 433 stemmen tegen165 voor het schrappen van de clausule in het wetsvoorstel die Britse ministers in staat stelt om eenzijdig regelgeving over handel met Noord-Ierland te wijzigen, zonder zeggenschap van de EU.
Volgens Johnson is dit nodig om het interne goederenverkeer in het Verenigd Koninkrijk te beschermen. Hij ziet het als een “vangnet” en “verzekeringspolis” om de politieke en economische integriteit van het VK te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Johnson heeft erkend dat de wet het internationale recht schendt, en veel van zijn partijgenoten vrezen dat het de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk zal schaden. Het Lagerhuis heeft de wet eerder voorlopig groen licht gegeven. Het Hogerhuis zegt nu dat de passages die het verdrag met de EU schenden moeten worden geschrapt, zoals Brussel heeft geëist.
‘Brexitwet risico voor vrede in Ierland’
Het wetsvoorstel dreigt volgens critici de vrede in Noord-Ierland te ondermijnen, een vrees die ook de volgende Amerikaanse president Joe Biden heeft uitgesproken. Johnson kan er nu voor kiezen de bewuste passages te schrappen of ze in stand houden als het Lagerhuis het wetsvoorstel volgende maand opnieuw behandelt. Hij zei maandag dat de betreffende clausules een “vitaal” veiligheidsnet vormen.
Mochten de EU en het VK voor het eind van het jaar een deal over een handelsverdrag sluiten, dan zijn de passages mogelijk niet langer nodig. De onderhandelingen daarover verkeren in een eindfase, er klinken enige optimistische geluiden.
De Britten zijn vanaf 1 januari niet meer gebonden aan EU-wetten, maar in het uittredingsverdrag staat dat de EU zeggenschap blijft houden over handel met Noord-Ierland. Hiermee moet voorkomen worden dat er weer grenscontroles nodig zijn tussen EU-lidstaat Ierland en Noord-Ierland, onderdeel van het Verenigd Koninkrijk. Volgens de EU en de Ierse regering is dat essentieel voor blijvende vrede op het eiland.
Telegraaf 10.11.2020 Het Britse Hogerhuis heeft maandag de omstreden brexitwet van premier Johnson verworpen. Althans, die delen die indruisen tegen het internationaal recht. Het gaat vooral over afspraken over Noord-Ierland die Londen en de EU hebben vastgelegd in het uittredingsverdrag.
De lords stemden met 433 tegen 165 leden voor het schrappen van de clausule in het wetsvoorstel, die Britse ministers in staat stelt om eenzijdig delen uit het uittredingsverdrag met de EU teniet te doen.
Volgens Johnson is de zogeheten internemarktwet nodig om het interne goederenverkeer in het Verenigd Koninkrijk te beschermen. Hij ziet het als een „vangnet” en „verzekeringspolis” om de politieke en economische integriteit van het VK te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Johnson heeft erkend dat de wet het internationale recht schendt, terwijl veel van zijn partijgenoten vrezen daarmee de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk op het spel te zetten.
Het Lagerhuis heeft de wet eerder voorlopig groen licht gegeven. Het Hogerhuis zegt nu dat de passages die het verdrag met de EU schenden moeten worden geschrapt, zoals Brussel heeft geëist.
Het wetsvoorstel dreigt volgens critici de vrede in Noord-Ierland te ondermijnen, een vrees die ook de volgende Amerikaanse president Joe Biden heeft uitgesproken.
Johnson kan er nu voor kiezen de bewuste passages te schrappen of ze in stand houden als het Lagerhuis het wetsvoorstel volgende maand opnieuw behandelt. Hij zei eerder maandag dat de betreffende clausules een „vitaal” veiligheidsnet vormen.
Mochten de EU en het VK een deal over een handelsverdrag sluiten, dan zijn de passages mogelijk niet langer nodig. De onderhandelingen daarover verkeren in een eindfase, er klinken enige optimistische geluiden.
De Britten zijn vanaf 1 januari niet meer gebonden aan EU-wetten. In het uittredingsverdrag blijft de EU zeggenschap houden over handel met Noord-Ierland, mede om te voorkomen dat er controles komen aan de grens met EU-lidstaat Ierland.
AD 10.11.2020 Het Britse Hogerhuis heeft maandag de delen uit de omstreden brexitwet van premier Johnson verworpen die indruisen tegen het internationaal recht. Het gaat daarbij vooral over afspraken over Noord-Ierland die Londen en de EU hebben vastgelegd in het uittredingsverdrag.
De lords stemden met 433 tegen 165 leden voor het schrappen van de clausule in het wetsvoorstel, die Britse ministers in staat stelt om eenzijdig delen uit het uittredingsverdrag met de EU teniet te doen. Volgens Johnson is de zogeheten internemarktwet nodig om het interne goederenverkeer in het Verenigd Koninkrijk te beschermen. Hij ziet het als een ‘vangnet’ en ‘verzekeringspolis’ om de politieke en economische integriteit van het VK te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Johnson heeft erkend dat de wet het internationale recht schendt, terwijl veel van zijn partijgenoten vrezen daarmee de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk op het spel te zetten. Het Lagerhuis gaf de wet eerder wel voorlopig groen licht. Het Hogerhuis zegt nu dat de passages die het verdrag met de EU schenden moeten worden geschrapt, zoals Brussel heeft geëist.
Ondermijnen van vrede
Het wetsvoorstel dreigt volgens critici de vrede in Noord-Ierland te ondermijnen, een vrees die ook de nieuwe Amerikaanse president Joe Biden heeft uitgesproken. Johnson kan er nu voor kiezen de bewuste passages te schrappen of ze in stand houden als het Lagerhuis het wetsvoorstel volgende maand opnieuw behandelt. Hij zei eerder maandag dat de betreffende clausules een ‘vitaal’ veiligheidsnet vormen.
Mochten de EU en het VK een deal over een handelsverdrag sluiten, dan zijn de passages mogelijk niet langer nodig. De onderhandelingen daarover verkeren in een eindfase, er klinken enige optimistische geluiden.
De Britten zijn vanaf 1 januari 2021 niet meer gebonden aan EU-wetten. In het uittredingsverdrag blijft de EU zeggenschap houden over handel met Noord-Ierland, mede om te voorkomen dat er controles komen aan de grens met EU-lidstaat Ierland.
De Britse regering werkte aan een wetsvoorstel dat eerder gemaakte brexitafspraken teniet zou doen. Daarmee legt de regering van Boris Johnson een bom onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Dat melden drie anonieme bronnen aan de Financial Times. Zij vertellen aan de krant dat gemaakte brexitafspraken door de nieuwe wetgeving juridisch ‘overschreven’ worden. Het zou onder meer gaan om afspraken over staatshulp voor bedrijven en douanecontroles aan de Noord-Ierse grens.
Nieuwe wet
De Britse regering van premier Boris Johnson zet met een nieuwe wet een streep door de brexitdeal die na ruim drie jaar onderhandelen werd gesloten. Daarmee lijkt een nieuwe brexitcrisis onafwendbaar, omdat er nog geen handelsdeal is gesloten.
Telegraaf 09.11.2020
Telegraaf 07.11.2020
Telegraaf 05.11.2020
Telegraaf 04.11.2020
AD 02.11.2020
Telegraaf 28.10.2020
Handelsdeal na Brexit stapje dichterbij
Verenigd Koninkrijk, is weer iets vergroot. Er zou bijna akkoord zijn over visserij in Britse wateren. Dat is één van de grootste struikelblokken bij de gesprekken.
Volgens persbureau Bloomberg kan er medio november een compromis zijn over de toegang die Europese vissers krijgen tot het Britse water. Details over het compromis zijn nog niet bekend.
Een woordvoerder van de Europese Unie wil de berichtgeving bevestigen noch ontkennen, omdat de onderhandelingen nog gaande zijn. “We hebben geen verder commentaar op dit punt”.
Verkiezingbelofte Johnson
De afspraak zou de Engelsen in staat stellen te beweren dat het de controle over zijn zeeën heeft teruggewonnen – een belangrijke belofte van premier Johnson – en de weg vrijmaken voor de visserijsector van het land om meer te vangen dan momenteel het geval is.
De Europese leiders zijn morgen 15.10.2020 bij elkaar in Brussel om te praten over de brexit-onderhandelingen. De deadline nadert met rasse schreden, en er zit niet bepaald schot in. ,,Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty”, zegt Kati Piri (PvdA), die namens het Europarlement de gesprekken volgt.
AD 29.10.2020
Wat is de stand van zaken?
,,Dat is een goede vraag. Er wordt in elk geval nog gepraat. En dat is al heel wat, sinds de Britten vorige maand met hun brexitwet kwamen. Die gaat over de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De Britten willen dat voor Noord-Ierland dezelfde regels gelden als voor andere delen van het VK. Maar dat gaat lijnrecht in tegen wat tien maanden geleden al is vastgelegd in het scheidingsakkoord met de Europese Unie (namelijk aparte regels voor Noord-Ierland, omdat dat grenst aan EU-lidstaat Ierland en er een zekere controle moet zijn op wat er de EU binnenkomt).
Dit is echt een vertrouwensbreuk. Je kunt niet onderhandelen over het ene akkoord en tegelijkertijd een ander akkoord schenden. Tot twee weken geleden is er dan ook niet echt verder onderhandeld. Al lag dat natuurlijk niet alleen hieraan. De coronacrisis vraagt natuurlijk ook heel erg veel aandacht.”
Telegraaf 19.10.2020
Noodkreet britse bedrijven
Ruim zeventig grote Britse brancheorganisaties hebben een laatste appèl gedaan op politici om een deal te sluiten met de Europese Unie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en dat daarmee een harde brexit wordt vermeden, meldt The Financial Times.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van boeren, de retailsector en de auto-industrie. De organisaties die de oproep hebben gedaan vertegenwoordigen samen ruim zeven miljoen werknemers.
Banenbehoud
Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord. De bedrijven zeggen dat de deal nodig is om banen te behouden.
“Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een uitweg te vinden”, staat in een verklaring.
Johnson: EU doet te weinig concessies
Vrijdag zei de Britse premier Johnson dat zijn land zich erop moet voorbereiden dat het zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie stapt. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
Wat zijn de belangrijkste punten nu nog?
,,Er moeten nog afspraken gemaakt worden over Britse staatssteun aan de eigen bedrijven. Die moeten straks gaan concurreren met bedrijven uit de EU, en er mag geen sprake zijn van oneerlijke concurrentie.
Datzelfde geldt voor arbeidsvoorwaarden of milieu- en klimaateisen. Het kan niet zo zijn dat Britse producten goedkoper zijn, omdat de eisen daar minder streng zijn. Dat is oneerlijk.
Ook de visserij is nog een heet hangijzer. De EU wil dat haar vissers gewoon volgens lopende afspraken kunnen blijven vissen op de plaatsten waar ze dat nu ook al doen, en dat is voor een belangrijk deel in Britse wateren. De Britten willen zo ongeveer per vissoort, en dat zijn er meer dan 100, aparte afspraken maken voor quota.
Iers-Noord-Ierse grens
De wet is bedoeld om handel tussen Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland soepel te laten verlopen na 31 december van dit jaar. Nu gelden nog Europese regels voor onderlinge handel tussen de Britse staten, dat verandert vanaf 1 januari.
Telegraaf 24.09.2020
AD 23.09.2020
Om te voorkomen dat Schotten ineens problemen krijgen bij het kopen van mout uit Engeland of dat Welsh staal ineens niet meer naar een buurland mag, komt deze wet er.
Tot zover is er weinig aan de hand. Het gaat mis bij de wetsartikelen die betrekking hebben op Noord-Ierland. Die raken aan het gevoeligste deel uit de brexitdeal, waarin met veel moeite geregeld is dat er geen harde grens komt tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (VK).
In het wetsvoorstel van de regering Johnson krijgen Britse ministers het voor het zeggen als het gaat om beslissingen over staatssteun en goederentransport tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Vooral dat laatste ligt uitermate gevoelig, omdat het de weg vrijmaakt voor controles op deze goederenstroom, wat neerkomt op een harde grens.
In het wetsvoorstel zelf staat ook dat deze bepalingen in strijd zijn met Europees recht, waar de brexitdeal in is vastgelegd. De zet van de Britse regering zorgt voor stevige reacties in Brussel.
Telegraaf 11.09.2020
‘Afspraak is afspraak’
“Het breken van internationale wetgeving is onacceptabel”, tweet Charles Michel vanuit zijn rol als voorzitter van de Europese Raad, waarin alle regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten zitten. De stap van de Britten ondermijnt het vertrouwen dat zo hard nodig is bij de lopende onderhandelingen, zegt hij.
“Pacta sunt servanda”, voegt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, toe. Dat is Latijn voor ‘afspraak is afspraak’ en de basis van internationale wetgeving, schrijft persbureau Reuters.
Er moet zo snel mogelijk een topoverleg over de kwestie komen, vindt Maroš Šefčovič, vice-voorzitter van de Europese Commissie. “Daar kunnen onze Britse partners uitleg geven en reageren op onze zorgen na deze bekendmaking.”
Een woordvoerder van de Britse regering verklaart volgens Sky News dat de afspraken over Noord-Ierland destijds in grote haast zijn gemaakt en daardoor vaagheden bevatten. Downing Street blijft trouw aan het het uittredingsakoord, aldus de woordvoerder. Johnson zal vandaag nog met de Ierse premier Micheal Martin spreken.
Nederlandse Visserij onder druk
Brexit komt eraan, maar de EU en de Britten zijn het absoluut nog niet eens over de scheiding. Zo liggen ze over de Toekomst van de visserij nog mijlenver uit elkaar. En dat heeft grote gevolgen voor zowel Nederlandse als Britse vissers. “Het gaat om de toekomst van onze dorpen.”
De door de Britse premier Boris Johnson gestelde deadline van 15 oktober 2020 nadert. Er wordt nog druk onderhandeld. En in die onderhandelingen hebben vissers een prominente rol.
Voor de Britse economie is de visvangst maar een klein percentage. “Het is een stuk symboolpolitiek geworden”, legt Pim Visser uit. Hij is directeur van belangenbehartiger VisNed. “Bij de Britse vissers denken ze nu dat er echt iets te winnen valt en daardoor is het voor Johnson iets om mee met een overwinning thuis te komen. Dat komt echt door de lobby die onder andere Schotse vissers ervan gemaakt hebben.”
Onderhandelingen handelsdeal
Op 1 januari 2021 is de overgangsperiode voorbij die op dit moment geldt en is afgesproken in het Brexitakkoord dat vorig jaar is gesloten. De overgangsperiode is bedoeld om te onderhandelen over een handelsdeal na 31 december 2020. Zonder handelsdeal gelden de meest simpele regels, wat voor administratieve rompslomp bij de grenzen zal zorgen.
Er wordt al maanden onderhandeld over een deal, maar de twee kampen komen er niet uit. Deze week is een nieuwe ronde van onderhandelingen.
Pond gedaald
Inmiddels is het Britse pond sterk in waarde gedaald na de uitspraken van Boris Johnson over de nog steeds bestaande optie van een no-dealbrexit. De Britse premier zei dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om de handelsgesprekken met de EU desnoods te stoppen.
VK 09.09.2020
Telegraaf 09.09.2020
Trouw 09.09.2020
Terugblik
De Britten stoken het vuur flink op in aanloop naar opnieuw een cruciale fase in de vier jaar waarin onderhandeld wordt over brexit. “Het brexitschaakspelzal nu uitgespeeld moeten worden.”
Dinsdagochtend 07.09.2020 meldde de Britse krant Financial Times dat de Britse regering woensdag 08.09.2020 een wetsvoorstel presenteert waarin cruciale afspraken uit de uittredingsdeal met de Europese Unie overboord worden gezet.
De Britse regering ontkent noch bevestigt de inhoud van het wetsvoorstel, dat woensdag wordt gepresenteerd.
“Ik vertrouw erop dat de Britse regering het uittredingsakkoord uitvoert, omdat het een wettelijke verplichting is en een voorwaarde voor elke soort toekomstige relatie”, reageert Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in een tweet. Die werd dan weer geretweet door Michel Barnier, de belangrijkste brexitonderhandelaar aan EU-zijde.
“Die berichten zijn natuurlijk niet geruststellend”, zegt premier Mark Rutte, die constateert dat ‘het moeizaam gaat’, maar wel vertrouwen heeft in het sluiten van een handelsdeal.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
In Brussel en de Europese regeringssteden wordt met verbazing op het bericht gereageerd, constateert Fons Lambie, politiek verslaggever voor RTL Nieuws. “Premier Rutte en Commissievoorzitter Von der Leyen reageren redelijk rustig en kalm en wijzen de Britten er fijntjes op dat ze zich aan hun afspraken moeten houden”, zegt hij.
AD 12.10.2020
“Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde.”
“Stel dat Londen echt kiest voor de ramkoers, dan is dat allereerst in het nadeel van de Britten, want wat is een afspraak met Londen dan nog waard? Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde”, vertelt Lambie.
Waarom ineens dit bericht?
De timing is geen toeval. Dinsdag 08.09.2020 start de laatste ronde van onderhandelingen tussen Barnier en zijn Britse tegenstander David Frost. Zij zijn al maanden bezig om een deal over de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te sluiten, tot nu toe zonder resultaat.
Als het niet lukt om een deal te sluiten, gelden vanaf 1 januari de meest basic regels voor handel tussen landen, die van de WTO. Dat betekent veel extra administratieve rompslomp aan de grens en mogelijk lange files.
“Kijk eens wat wij durven!”
Het zou goed kunnen dat het lekken van deze explosieve delen uit het wetsvoorstel onderhandelingstactiek is van de regering-Johnson, vertelt Anne Saenen, RTL Nieuws-correspondent in Londen. “Door de druk op te voeren met deze ‘kijk eens wat wij durven’-instelling hoopt de regering wellicht iets binnen te halen op het gebied van visrechten.”
AD 08.09.2020
Britten leggen bom onder brexit, ‘lijkt onderhandelingstactiek’
Een ander opzetje van de regering-Johnson kan zijn om de onderhandelingen op te blazen en de schuld voor het mislukken bij de EU te leggen. “Johnson weet dat de EU nooit akkoord zal gaan met gemorrel aan het akkoord. Met dit voorstel kan hij de komende onderhandelingen laten klappen en dan de schuld geven aan Europese leiders en z’n eigen handen in onschuld wassen”, legt Saenen uit.
“Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen.”
Een derde reden voor de Britten om met dit voorstel te komen is partijpolitiek. Een deel van Johnson’s Conservatieve Partij is niet tevreden met de brexitdeal. “Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen”, vertelt Saenen.
‘Britse ketelmuziek’
Dat laatste is hoe men in Brussel achter de schermen naar de kwestie kijkt, hoort politiek verslaggever Fons Lambie. “Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
“De stampij lijkt vooral bedoeld om een politiek punt in eigen land te scoren”, legt Lambie uit. De regering Johnson staat onder grote druk in de peilingen, er is veel kritiek op de corona-aanpak.
“Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
Start steekspel
Wat de reden ook is en wie er ook gelekt heeft, het incident is de start van een steekspel dat ons dit najaar te wachten staat, duidt Saenen. Boris Johnson heeft laten weten dat er 15 oktober 2020 een handelsdeal moet zijn en ‘de spanning zal weer oplopen’. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden”, zegt Saenen.
“Het beweegt richting het eindspel, in dat licht moet je de ontwikkelingen van vandaag ook zien”, beaamt Lambie.
Knelpunten
Dan moeten de partijen het nog wel eens worden over drie heikele kwesties.
Staatssteun. De EU heeft strenge regels, waar Britse bedrijven aan moeten blijven voldoen in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt.
Gelijk speelveld voor het bedrijfsleven. Britse bedrijven moeten zich blijven houden aan Europese regels op gebied van milieu en arbeidsrechten. Ook weer in ruil voor toegang tot de Europese markt.
Visserij. Dit heeft hoge symbolische waarde voor de Britten. Crux van de onderhandelingen is of Europese vissers nog in Britse wateren mogen vissen en vice versa.
RTL 02.11.2020 Verenigd Koninkrijk, is weer iets vergroot. Er zou bijna een akkoord zijn over visserij in Britse wateren. Dat is één van de grootste struikelblokken bij de gesprekken.
Volgens persbureau Bloomberg kan er medio november een compromis zijn over de toegang die Europese vissers krijgen tot het Britse water. Details over het compromis zijn nog niet bekend.
Een woordvoerder van de Europese Unie wil de berichtgeving bevestigen noch ontkennen, omdat de onderhandelingen nog gaande zijn. “We hebben geen verder commentaar op dit punt”, laat zij RTL Z weten.
Verkiezingbelofte Johnson
De afspraak zou de Engelsen in staat stellen te beweren dat het de controle over zijn zeeën heeft teruggewonnen – een belangrijke belofte van premier Johnson – en de weg vrijmaken voor de visserijsector van het land om meer te vangen dan momenteel het geval is.
Tegelijkertijd mogen ook Europese vissers er nog wel komen en worden nieuwe vangstquota vastgesteld.
Oude regels
Op dit moment gelden de regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren ’70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren ’70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen.
Maar nu de Britten uit de EU gaan willen zij die wateren voor zichzelf hebben en willen ze nieuwe afspraken over hoeveel vis er gevangen mag worden.
Met name de Fransen zouden gedupeerd zijn als ze minder in Britse wateren mogen vissen, maar ook sommige Nederlandse vissers gaan er veel last van krijgen.
Zo vangen Nederlanders tachtig procent van de haring en makreel in Brits water en ook de blauwe wijting wordt voor zeventig procent in Britse wateren gevangen. Het volledig sluiten daarvan zou dus een immense impact hebben op vissersdorpen in Nederland.
Vissersdorpen
Arnemuiden en Goedereede bijvoorbeeld zijn voor 40 procent van hun opbrengst afhankelijk van de vangst uit Britse wateren. Bij Texel is dit zelfs de helft.
Beslissingen over de exacte toewijzingen voor Europese vissers zouden volgens Bloomberg worden uitgesteld tot een latere datum – wat betekent dat de vissers niet onmiddellijk toegang zouden verliezen. Eventuele meningsverschillen over hoe de vangst in de toekomst wordt verdeeld, zouden het handelsakkoord niet noodzakelijkerwijs torpederen volgens het persbureau.
NOS 31.10.2020 31 oktober, op deze datum had er een brexit-deal moeten liggen. Althans, dat was de boodschap de afgelopen weken. Zo zouden alle Europese leiders en het Europees Parlement de tijd hebben om het akkoord te behandelen voordat de Britten op 31 december definitief de banden met de Europese Unie verbreken.
Maar er is vandaag nog altijd geen overeenkomst. En dit is niet de eerste deadline die gemist is. “Johnson heeft eerder ook de deadline van 15 oktober genoemd”, vertelt correspondent Tim de Wit. “Als er dan geen akkoord zou zijn, verwachtte hij geen akkoord meer en zou hij de onderhandelingen stopzetten.”
Ook die deadline werd niet gehaald. Ergens in september had er al een keer een handelsdeal moeten liggen, maar ook dat bleek onhaalbaar. “Maar op dit moment heeft ook dat nog geen echte consequenties”, zegt EU-correspondent Bert van Slooten.
De enige datum die wel wettelijk is vastgelegd is 31 december. Dan breken de Britten definitief met de Europese Unie. Het is aan onderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) om het voor die tijd eens te worden over de toekomstige relatie tussen beide partijen.
Vertalingen in alle 25 talen
Volgens Van Slooten hopen EU-leiders en het Europees Parlement zich in december over een eventuele deal te kunnen buigen. Dat is nog wel een karwei, want de EU is een gemeenschap met 25 talen.
“De uiteindelijke teksten zullen in het Engels worden opgesteld, maar zullen voor het parlement in alle 25 talen vertaald moeten worden. Die vertalingen luisteren heel nauw”, legt Van Slooten uit. “In alle talen moet de tekst precies hetzelfde betekenen, ruimte voor interpretatie mag er niet zijn.” Pas als dat gebeurd is kan het Europees Parlement de deal bestuderen.
Zo’n 80 tot 90 procent is al uitonderhandeld, denkt Van Slooten. Wel zijn er nog altijd twee hardnekkige knelpunten in de onderhandelingen. “Vissers uit verschillende EU-landen willen na de brexit dezelfde toegang hebben tot de Britse wateren als nu, maar dat vinden de Britten onbespreekbaar.”
Daarnaast is het gelijke speelveld van regels om oneerlijke concurrentie te voorkomen een knelpunt. “De EU zegt: als jullie toegang willen houden tot onze markt, moeten jullie al onze regels volgen. Dat willen de Britten niet.”
Verkiezingen in de VS
Johnson kijkt met grote belangstelling naar de verkiezingen in de VS. Wie daar wint, maakt nogal wat uit voor de Britten. De Britse premier wil graag een handelsdeal met de VS sluiten. Hij ziet dat als een van de hoofdprijzen van brexit en Donald Trump lijkt een goede onderhandelingspartner.
De Amerikaanse president is een groot voorstander van de brexit en heeft niet veel met de EU. Maar hij staat wel bekend als een harde onderhandelaar, eentje die het onderste uit de kan zal halen. Hij zal zeker kijken naar de omvang van de Britse economie in vergelijking met die van de VS en op basis daarvan zijn conclusies trekken. De Amerikanen zullen in onderhandelingen altijd de bovenliggende partij zijn.
Als Joe Biden wint wordt het voor Johnson allemaal wat gecompliceerder. Biden – zelf van Ierse afkomst – is tegen de brexit. Hij was zelf zijdelings betrokken bij de Goede Vrijdag-akkoorden en hij was verontwaardigd toen Johnson een omstreden wetsvoorstel indiende waarmee hij een bom legde onder de afspraken die gemaakt zijn met de EU over Noord-Ierland. Mocht die wet er komen, dan zal er wat Biden betreft geen handelsdeal tussen de VS en het VK komen.
Deze week is EU-onderhandelaar Barnier in Londen geweest, vervolgens gingen de onderhandelingen verder in Brussel. “Er lekt niks uit, politici bemoeien zich er niet meer mee; er wordt dus in alle rust en stilte onderhandeld”, vertelt De Wit. “Belangrijke voorwaarden om echt tot een akkoord te kunnen komen.”
Basis voor compromis
Toch zal het uiteindelijk vooral afhangen van de regeringsleiders of er een deal komt of niet. Volgens De Wit houdt het op een gegeven moment op voor de onderhandelaars. “Barnier en Frost hebben een mandaat gekregen om te onderhandelen binnen een bepaalde speelruimte. Ze kunnen een basis creëren voor een compromis, vervolgens is het aan de regeringsleiders om dat compromis daadwerkelijk te sluiten.”
31 december komt steeds dichterbij, dat voelen de regeringsleiders ook. “Het is voor Johnson vooral de vraag hoe belangrijk hij het nou vindt om een deal te sluiten”, vertelt De Wit. “Hij heeft de Britten al een keer opgeroepen zich voor te bereiden op een mislukking van de gesprekken, met alle gevolgen van dien. Hij houdt de no-dealoptie dus zeker open.”
De komende negen weken moeten dus uitwijzen in hoeverre Johnson bereid is een knieval te maken. “Johnson is ‘mister brexit’. Hij kan niet thuiskomen met een deal waaruit blijkt dat hij te veel heeft toegegeven.” Mocht dat niet lukken, dan zullen de Britten op 31 december zonder enig houvast de EU definitief verlaten. 31 december. Een dure deadline dus, eentje die wél consequenties heeft.
RTL 22.10.2020 Wordt het over iets meer dan twee maanden een zachte brexit, of toch een harde scheiding tussen de Europese Unie of het VK? Voor bedrijven maakt dat veel uit, maar hoe moet je je voorbereiden, als je niet weet waar je je precies voor moet klaarmaken?
Al zo’n vier jaar wordt er gesproken tussen de landen van de Europese Unie en de Britten. Het is echter nog altijd niet duidelijk hoe beide over nog maar iets meer dan twee maanden uit elkaar gaan.
Voor bedrijven die handel drijven met het VK (Verenigd Koninkrijk) is dat lastig. Bij een zogeheten zachte brexit, dus met een handelsdeal, worden er bepaalde afspraken gemaakt over onder welke voorwaarden bedrijven vanaf 2021 producten kunnen in- of uitvoeren.
Zonder handelsdeal, een harde brexit, gaan de veel ongunstigere regels van de Wereldhandelsorganisatie WTO gelden, met onder meer hogere importheffingen.
De Britse premier Boris Johnson dreigde onlangs weer eens met die WTO-regels. “Een keiharde brexit, ik denk niet dat iemand daar op gerekend had”, zegt Hans Biesheuvel, oprichter en bestuurder van Ondernemend Nederland, dat opkomt voor de belangen van het MKB in Nederland.
Waarop voorbereiden?
Het is logisch dat bedrijven vanwege de coronacrisis in de afgelopen maanden ook andere dingen aan hun hoofd hadden, zegt Kees Bakhuis, woordvoerder van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Toch is het volgens hem goed om je ook te focussen op brexit.
“Het is dan echter wel handig als je weet waarop je je moet voorbereiden”, zegt hij.
Over grotere bedrijven maakt Biesheuvel zich niet zoveel zorgen. “Die kunnen zich beter wapenen dan kleinere bedrijven, ze hebben de slagkracht om hun systemen op orde te krijgen”, aldus Biesheuvel.
Het gaat er echter vooral ook om of bedrijven al ervaring hebben met internationaal ondernemen, zegt hij. Biesheuvel vreest dat vooral kleinere bedrijven het lastiger zullen vinden om onder ongunstiger voorwaarden met meer regels handel te drijven.
Slechtste scenario
Het slechtste scenario is dat er geen handelsdeal komt. Bedrijven die al zaken doen met andere landen waarmee geen handelsdeal is, weten hoe ze daar mee moeten omgaan, vult Birgit Oosterhuis, woordvoerder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, aan.
“Je moet het allemaal een keer gedaan hebben om het te weten”.
Concreet kunnen bedrijven als er geen handelsdeal komt oponthoud aan de grens verwachten, terwijl ze ook met hogere importheffingen te maken kunnen krijgen, aldus Biesheuvel.
Er speelt echter meer, geeft hij aan. Zo zullen standaarden over onder meer de kwaliteit van producten en dienstverlening mogelijk gaan afwijken.
Misschien moeten bedrijven dan apart voor het VK gaan produceren, omdat er niet iets andere ingrediënten in bijvoorbeeld voedsel mogen zitten. Dat zal het duurder maken om zo’n product te maken, denkt Biesheuvel.
Ruzie over whisky en vis: Schotten dreigen Britse Unie op te blazen
NOS 21.10.2020 De gesprekken tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk om te komen tot een handelsdeal worden waarschijnlijk morgen hervat. De Britse onderhandelaar Frost eiste eerder dat de EU moest bewegen. Vandaag zei de EU-onderhandelaar Barnier dat hij bereid is om op “een constructieve manier compromissen te sluiten”.
De Britten studeren nog op de betekenis van de woorden, maar in Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen morgen weer verdergaan.
De gesprekken lagen sinds vorige week stil, nadat premier Johnson had gezegd dat een brexit zonder deal onvermijdelijk was geworden, omdat de EU niet bereid was om haar standpunten bij te stellen. Hij riep de Britten op om zich voor te bereiden om een mislukking van de gesprekken, met alle gevolgen van dien.
Toen de EU-leiders, die afgelopen week in Brussel bij elkaar waren voor een top, verklaarden dat ze het mandaat van hun onderhandelaar niet zouden verruimen en niet tot elke prijs een akkoord wilden, leek een no-deal dichterbij dan ooit. De Britten zegden daarop de volgende onderhandelingsronde, die maandag zou beginnen, af.
Telefoongesprek
In plaats daarvan voerden Frost en Barnier een telefoongesprek, waar niks uitkwam. Ook een tweede gesprek gisteren zorgde niet voor een doorbraak. Maar de Britten zien vandaag in de woorden van Barnier een soort handreiking.
Belangrijk is dat de EU-onderhandelaar heeft gezegd dat hij bereid is om de afspraken in formele wetsteksten op te nemen. Tot op heden waren de onderhandelaars daar nog niet aan begonnen, om te voorkomen dat delen van die teksten zouden uitlekken.
Niet meteen een akkoord
Waarschijnlijk worden de gesprekken morgen hervat, maar dat betekent niet dat er meteen een akkoord op tafel zal liggen. De grote geschilpunten over de vraag of de Britten de Europese regels moeten volgen voor de interne markt en hoe de visgronden worden verdeeld, blijven als een zwaard van Damocles boven de onderhandelingstafel hangen.
De Britten willen zelf bepalen of en onder welke voorwaarden ze bedrijven steunen. De EU vindt dat producten van ondernemingen die staatssteun ontvangen niet op de Europese markt thuishoren, omdat het dan oneerlijke concurrentie voor de Europese bedrijven is. Het gelijke speelveld, wordt het in het Brusselse jargon genoemd.
Vis
Barnier liet aan het Europees Parlement weten dat er geen handelsdeal kan komen zonder afspraken over de vis. De EU wil toegang houden tot de rijke Britse visgronden en in ruil daarvoor mogen de Britten hun vis op de Europese markt verkopen.
Volgens Kati Piri, de brexit-rapporteur van het Europees Parlement, is een akkoord nog steeds mogelijk. “Maar gezien de tijdsdruk wordt het wel steeds moeilijker. Ik zie nog steeds grote verschillen als het gaat over het gelijke speelveld.”
In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de wetsteksten half november klaar zijn. Ze moeten daarna in alle EU-talen worden vertaald, waarna het Europees Parlement z’n goedkeuring moet geven. Ook het Britse Lagerhuis moet ermee instemmen.
AD 21.10.2020 Groot-Brittannië en de Europese Unie gaan morgen verder met onderhandelen over een handelsakkoord. Dat heeft de Britse onderhandelaar David Frost bekendgemaakt na een telefoontje met EU-gespreksleider Michel Barnier.
,,We waren het erover eens dat er een nieuwe basis is voor onderhandelingen met de EU en Michel Barnier”, liet Forst weten via Twitter. ,,Iedere dag zullen er intensieve gesprekken zijn, die morgenmiddag in Londen beginnen.” De onderhandelingen lagen sinds eind vorige week stil nadat een door Johnson gestelde deadline was gepasseerd zonder deal.
We have agreed that a basis for negotiations with the EU & @michelbarnier has been re-established. Intensive talks will happen every day & begin tomorrow afternoon, 22 October, in London. Here is the UK statement & link to the agreed working methodology.
Een woordvoerder van premier Johnson liet in een aparte verklaring weten dat er geen garantie op succes is, maar dat Groot-Brittannië een deal als de beste optie ziet. ,,Een overeenkomst komt van twee kanten”, aldus de woordvoerder. ,,Het is goed mogelijk dat de onderhandelingen niet zullen slagen. Als dat zo is, dan zal het Verenigd Koninkrijk de overgangsperiode beëindigen onder Australische voorwaarden en zal daar wel bij varen.”
Een brexit onder Australische voorwaarden betekent een vertrek uit de EU zonder handelsakkoord. Dit zou strenge controles en vastgelegde invoertarieven tot gevolg hebben voor de import naar en export uit het Verenigd Koninkrijk.
Nog steeds mogelijk
Eerder vandaag liet Barnier aan het Europese parlement weten dat de EU bereid is aan de ontwerpteksten van het akkoord te gaan werken en dat de soevereiniteit van het Verenigd Koninkrijk niet in gevaar is. Ook zei Barnier dat een akkoord nog steeds mogelijk is als beide zijden hard werken en bereid zijn compromissen te sluiten.
Ingewijden hadden aan persbureau Bloomberg laten weten dat dat de opmerkingen waren waar Johnson op had gewacht. Met het hervatten van de onderhandelingen zou gemikt worden op een akkoord half november.
Eerder was toegang van Europese vissers tot de Britse visgronden nog een groot struikelblok. Barnier waarschuwde wel dat wat de EU betreft er geen handelsakkoord komt zonder afspraken over de visserij.
RTL 21.10.2020 Mogelijk komt het op het laatste moment tot een compromis tussen de EU en het VK over een handelsdeal. Bij kredietverzekeraar Euler Hermes schatten ze die kans op bijna 50 procent. Maar als het niet zover komt, dan wordt de Nederlandse export keihard getroffen.
In de Brexitonderhandelingen spelen de Schotten, die niet blij zijn met de brexit, een cruciale rol. Ze bepalen de speelruimte van premier Boris Johnson: is hij te aardig voor Europa, dan speelt hij de Schotse nationalisten in de kaart. Is Johnson te streng, dan doet hij dat ook. En die nationalisten dreigen de Britse unie op te blazen. Johnson kan geen kant op, zegt Rem Korteweg van Instituut Clingendael.
Een harde brexit, dus zonder handelsdeal, zou ook Nederland veel geld gaan kosten, zegt Johan Geeroms, Risk Director bij Euler Hermes Nederland. Het zal ons land 10,5 procent van de huidige export naar het VK kunnen schelen, oftewel 4,8 miljard euro.
Ook Duitsland en Frankrijk zullen worden getroffen, maar uitgedrukt in harde euro’s zal Nederland na Duitsland het meest lijden, aldus Geeroms.
Vooral bedrijven die actief zijn in machinebouw, elektrische apparatuur, chemie en minerale producten, textiel en transportmiddelen zullen worden geraakt, denkt hij.
Daarbij gaat het ook om onder meer de verstoring van de logistiek. “Veel ondernemers hebben geen idee van de logistieke verstoring die ontstaat. Door de coronacrisis hebben ze nu andere zorgen aan hun hoofd.”
Ongelijk speelveld
Bij een zogeheten no deal-brexit gaat de hele export naar het VK op de schop, stelt Euler Hermes. Niet alleen zijn er nieuwe afspraken nodig voor het transport over de weg, door de lucht en over zee, maar er ontstaat ook een ongelijk speelveld, zegt Geeroms.
Hij is bang voor oneerlijke concurrentie als er voor bedrijven in het VK mogelijk minder strenge regels op het gebied van arbeid, milieu, staatssteun en belastingbeleid zullen gaan gelden.
Geeroms vreest bij een harde brexit een moeizame overbruggingsperiode waarin per sector eindeloze onderhandelingen gevoerd zullen worden.
Ook bij een zachte brexit zal de Nederlandse export overigens ook worden getroffen. Dan kan onze export naar het VK bijna 2,6 miljard euro lager uitvallen, voorspelt Euler Hermes.
Vooral Britten lijden
Voor de Britten zal een harde brexit eveneens pijnlijk zijn. De economie zal volgend jaar dan 4,8 procent krimpen, de Britse export zal 15 procent dalen en de inflatie zal minstens een half jaar meer dan 5 procent zijn.
Die hogere prijzen waar inwoners en bedrijven in het VK mee te maken zullen krijgen komen door invoerheffingen. Andere invoerbelemmeringen zoals hogere administratieve- en transportkosten en een waardedaling van het pond met 10 procent.
Als er wel een deal komt, dan zal de economie in het VK in 2021 met 2,5 procent kunnen groeien.
RTL 19.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie liggen niet op een lijn over de mogelijkheid van een handelsovereenkomst. Brussel en Londen roepen elkaar op concessies te doen om tot een deal te kunnen komen. De EU is hoopvol dat zo’n deal mogelijk is, maar de Britten zien dat toch anders.
Aan beide partijen van de onderhandelingstafel is de wil er om de boel in beweging te krijgen, zei EU-commissaris Maroš Šefčovič vandaag nog hoopvol op Twitter na een nieuwe ronde van brexit-gesprekken.
Maar aan de andere kant van de tafel klinkt gemor. De Britten willen niet verder praten, tenzij de EU een fundamenteel andere houding aanneemt.
“Het moet een eerlijk akkoord zijn voor beide partijen”, zei Šefčovič vanmiddag na een ontmoeting met de Britse brexitminister Michael Gove. Šefčovič benadrukt dat de EU tot de allerlaatste minuut wil werken aan zo’n deal. Hij herhaalde vandaag dat de EU nog steeds een handelsdeal wil, maar niet tegen elke prijs, meldt persbureau Reuters.
Britten denken er anders over
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zet de EU juist verder onder druk. Hij spreekt op Twitter over een constructief gesprek met zijn Europese evenknie Michel Barnier.
Maar hij voegt eraan toe dat de EU met een andere insteek aan tafel moet komen. Brexitminister Gove spreekt wel van een constructieve stap van de EU in de gesprekken. Maar dat wil niet zeggen dat er verder gepraat wordt, nuanceert een woordvoerder.
Voor 1 januari 2021
Brussel en Londen hebben tot 1 januari 2021 om tot definitieve handelsafspraken te komen. Lukt dat niet, dan volgt een no-deal-brexit. Dan gelden de handelsregels waar alle leden van wereldhandelsorganisatie WTO zich aan moeten houden. En dat zou de economie in het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie flink schaden.
De twee partijen komen er niet uit met de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU. Het Verenigd Koninkrijk en de EU beschuldigen elkaar ervan geen concessies te willen doen.
Premier Rutte zei vorige week dat het Verenigd Koninkrijk ‘in beweging moet komen’ in de onderhandelingen. Maar de Britten zeiden vorige week op hun beurt al dat zij juist rekenen op een signaal vanuit Brussel.
Daarnaast hebben de Britten ook haast. Want de regering benadrukt het belang van een handelsakkoord voor het einde van dit jaar. Londen is niet van plan om volgend jaar weer brexit-onderhandelingen te voeren met de EU, liet een woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson vandaag weten.
“We moeten duidelijkheid bieden aan onze burgers en bedrijven en eindeloos verlengde onderhandelingen zullen dit niet teweeg brengen”, zei de woordvoerder.
NOS 18.10.2020 Ruim zeventig grote Britse brancheorganisaties hebben een laatste appèl gedaan op politici om een deal te sluiten met de Europese Unie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en dat daarmee een harde brexit wordt vermeden, meldt The Financial Times.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van boeren, de retailsector en de auto-industrie. De organisaties die de oproep hebben gedaan vertegenwoordigen samen ruim zeven miljoen werknemers.
Banenbehoud
Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord. De bedrijven zeggen dat de deal nodig is om banen te behouden.
“Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een uitweg te vinden”, staat in een verklaring.
Johnson: EU doet te weinig concessies
Vrijdag zei de Britse premier Johnson dat zijn land zich erop moet voorbereiden dat het zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie stapt. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
Het Verenigd Koninkrijk, dat de Europese Unie in januari officieel verliet, heeft nog tot 1 januari 2021 om tot een definitieve handelsafspraken te komen. De Britse brancheorganisaties vrezen dat het zonder akkoord moeilijker wordt om goederen naar de EU te exporteren door onder meer “administratieve rompslomp”.
AD 18.10.2020 Meer dan zeventig belangenbehartigers van Britse bedrijfssectoren, die gezamenlijk meer dan zeven miljoen werknemers in dienst hebben, doen een laatste poging om politici over te halen terug te keren naar de onderhandelingstafel over de brexit. Ze willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie vertrekt zonder handelsakkoord, schrijft The Financial Times zondag.
Het gaat onder meer om vertegenwoordigers van de boeren, de retailsector en de auto-industrie. Ze hopen dat er alsnog een compromis wordt gesloten en daarmee een harde brexit wordt vermeden. ,,Met een compromis en vasthoudendheid kan een deal worden gesloten. Bedrijven roepen leiders van beide kanten op om een weg te vinden’’, citeerde de krant de groepen uit een verklaring.
Of de moeizame brexitonderhandelingen doorgaan, is erg onzeker. De Britse premier Boris Johnson zei vrijdag dat het Verenigd Koninkrijk zich moet voorbereiden op een no-dealscenario. Zijn woordvoerder voegde daar aan toe dat de moeizame onderhandelingen wat Londen betreft voorbij zijn, tenzij de Europese Unie een fundamenteel andere houding aanneemt bij de gesprekken.
Deadline
Johnson stelde aanvankelijk afgelopen donderdag als deadline waarop er zicht op een akkoord moest zijn over een nieuwe handelsdeal. Zo niet, dan zou hij de stekker uit de onderhandelingen trekken. De 27 EU-leiders riepen na afloop van hun top de Britse regering op om ‘de noodzakelijke stappen te nemen om een akkoord mogelijk te maken’, omdat anders het no-dealscenario zou uitkomen.
Het Verenigde Koninkrijk verliet de Europese Unie op 31 januari, maar is in de overgangsfase tot de jaarwisseling nog aan de meeste regels van het landenblok gebonden. Als er voor 31 december geen akkoord is over de toekomstige relatie, valt de wederzijdse handel terug op de zeer basale regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat levert extra belemmeringen op, waardoor wordt gevreesd voor aanzienlijke economische schade.
Voor veel goederen worden dan aan de grens weer importheffingen ingesteld, en douanecontroles zorgen naar verwachting voor files van vrachtwagens aan de grens. De handel tussen Australië en de EU komt in principe ook op die WTO-regels neer.
Johnson wil het liefst een handelsverdrag zoals de EU met Canada heeft gesloten, maar concludeert nu ‘dat dit niet zal werken’. Belangrijke twistpunten blijven de toegang tot Britse wateren voor vissers uit EU-lidstaten en het zogeheten gelijke speelveld.
Met dat laatste wordt bedoeld dat Britse bedrijven zich aan Europese regels voor bijvoorbeeld het milieu, concurrentie en werknemersrechten moeten houden, willen ze vrije toegang tot de EU-markt behouden. Dat ligt in Londen gevoelig, omdat het Verenigd Koninkrijk dan nog altijd gebonden is aan EU-regels waar het met de brexit juist van af wilde.
Telegraaf 16.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk moet zich voorbereiden op een vertrek uit de Europese Unie zonder handelsakkoord. Dat heeft premier Boris Johnson gezegd, nadat brexitonderhandelaar David Frost donderdag al teleurgesteld was in de Europese houding bij de recentste gespreksronde.
Als de EU niet „fundamenteel” van houding verandert, zal het Verenigd Koninkrijk zich voorbereiden op een handelsrelatie naar „Australisch model”, zei Johnson in een korte persconferentie. Australië en de EU hebben op dit moment geen akkoord over vrijhandel. Op de vraag of Johnson met deze aankondiging nu ook wegloopt van verdere onderhandelingen met de EU, antwoordde de premier ontwijkend.
NOS 16.10.2020 De Britse premier Johnson zegt dat zijn land zich moet opmaken om zonder handelsovereenkomst uit de Europese Unie te stappen. Hij vindt dat onderhandelaars van de EU te weinig concessies doen om tot overeenstemming te komen.
“Het lijkt erop dat ze het idee van een vrijhandelsovereenkomst hebben opgegeven”, zei hij in Londen nadat op een EU-top in Brussel was gebleken dat de onderhandelingen nog altijd muurvast zitten. “Mijn conclusie is dat we ons erop moeten voorbereiden dat we op 1 januari handelen volgens de regels van de vrije wereldhandel.”
Johnson had in de onderhandelingen ingezet op een handelsovereenkomst zoals de EU die ook met Canada heeft. Hij noemt het vreemd dat “de EU ons na 45 jaar lidmaatschap niet eens hetzelfde aanbod wil doen als Canada”.
De Britse premier richtte zich rechtstreeks tot kijkers en riep hen op zich voor te bereiden op een brexit zonder akkoord in januari.
‘Bedrijven, transporteurs en reizigers moeten voorbereidingen treffen’
De partijen hebben op veel punten al overeenstemming bereikt, maar groot struikelblok in de nieuwe relatie zijn de visrechten. Frankrijk en Nederland willen graag de toegang houden die ze nu hebben, terwijl de Britten hun vissers meer voordeel gunnen. Het is een kleine, maar politieke gevoelige kwestie voor de Noordzeelanden.
Ook wil de EU harde afspraken maken over een gelijk speelveld wat betreft staatssteun, kwaliteitscontroles en arbeidsrechten voor bedrijven die producten exporteren uit Groot-Brittannië. Dat moet voorkomen dat Britse bedrijven ineens een veel betere concurrentiepositie krijgen omdat ze zich aan minder regels hoeven te houden.
Het Verenigd Koninkrijk, dat de Europese Unie in januari officieel verliet, heeft nog tot 1 januari om tot een definitieve handelsovereenkomst te komen. Omdat daarvoor echter nog veel geregeld moet worden, heeft de EU het liefst alles voor 31 oktober uitonderhandeld. Johnson had zelfs al gezegd het liefst alles uiterlijk gisteren uitgesproken te willen hebben, maar die deadline werd niet gehaald.
Rutte
Premier Rutte is niet zo pessimistisch. Volgens hem is het goed dat zowel de Europese Unie als het Verenigd Koninkrijk heeft uitgesproken dat ze meer verwachten van de andere partij. “Het kan helpen dat je het op deze manier uitspreekt.”
Volgens de Nederlandse premier kunnen de onderhandelingen maandag gewoon verder gaan. “Ook de Europese Unie is bereid om tot een compromis te komen. Dat is in ieders belang, want de economische belangen zijn zo groot dat ik me niet kan voorstellen dat het fout kan gaan.”
Maar hij waarschuwde dat het natuurlijk altijd kan misgaan “en dan moeten we ook aan Nederlandse kant voorbereid zijn”.
RTL 16.10.2020 Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU blijft de gemoederen in Brussel en Londen nog wel even bezighouden. De komende weken zijn, opnieuw, cruciaal. De belangrijkste deadlines op een rij.
De eerste deadline lag gisteren, 15 oktober 2020. Althans, die deadline had premier Boris Johnson zich gesteld voor het bereiken van een handelsdeal met de EU. Die handelsdeal vervangt de Europese regels die gelden tot en met 31 december 2020, als de overgangsfase afloopt.
Geen deal op 15 oktober 2020, ook best, dreigde Johnson op 7 september 2020. Dan gaan we op 1 januari over op de handelsregels die gelden voor alle leden van wereldhandelsorganisatie WTO, aldus de Britse premier. Ferme taal, maar de onderhandelingen gaan volgende week toch gewoon weer verder.
Wat de Europese leiders betreft ligt het initiatief nu dan ook in de Britse hoofdstad, zei premier Mark Rutte vannacht. De onderhandelingen zitten in een impasse en het is aan de Britten om de EU tegemoet te komen, vindt hij.
Johnson dreigt
Maar Johnson kaatst de bal vandaag vakkundig terug naar de Europese Unie. Hij denkt niet dat het nog gaat lukken om een deal te sluiten, volgens hem weigert Europa om ‘serieus te onderhandelen’. “Het is duidelijk dat na 45 jaar lidmaatschap de EU niet bereid is om ons dezelfde voorwaarden te geven als Canada”, zegt hij.
Wie er ook buigt, dat zal in de komende twee weken moeten gebeuren. Anders is er niet genoeg tijd om het akkoord tot in de puntjes uit te werken en alle overleggremia hun goedkeuring te laten geven.
Allereerst is de Europese Raad aan zet, waar alle EU-landen in vertegenwoordigd zijn. Die moet de deal die hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft binnengehaald namens de Commissie goedkeuren, als er een deal komt.
Parlementen
Als dit is gelukt, moet het handelsverdrag nog worden goedgekeurd in het Europees en het Britse parlement.
De Europarlementariërs hebben als uiterste datum om te stemmen 26 november gesteld. Dat is nodig om de stemming goed voor te kunnen bereiden. Europarlementariër Kati Piri (PvdA) noemt in het AD 31 oktober daarom als deadline voor het bereiken van een deal.
In het parlement zal de deal eerst door de handelscommissie worden beoordeeld. Deze commissie stemt voor of tegen én schrijft een rapport. Dat dient als stemadvies voor als het gehele parlement erover stemt. Dat zou in theorie ook nog later kunnen, tussen 14 en 17 december staan er ook nog plenaire vergaderingen gepland.
Uiteindelijk moeten ook de nationale parlementen van de EU-staten hun goedkeuring geven, maar dat hoeft niet per se dit jaar. De toestemming is alleen nodig voor onderdelen van het akkoord waar de Commissie geen onderhandelmandaat voor heeft.
Dat geldt bijvoorbeeld voor regels over wat er gebeurt als de EU en het VK een handelsgeschil hebben waar ze niet uitkomen. Voor afspraken die hierover worden gemaakt, moeten de lidstaten nog afzonderlijk goedkeuring geven. De delen van de handelsdeal waar de Commissie wel mandaat voor heeft, zoals handelstarieven, treden al wel in werking.
RTL 16.10.2020 Opnieuw is een deadline in de brexit-onderhandelingen niet gehaald. De Britse premier Johnson had 15 oktober gesteld als deadline, maar dat is niet gelukt. De Britse regering moet in beweging komen in de onderhandelingen met de Europese Unie, vindt premier Rutte.
Voor het einde van dit jaar moet er een nieuwe handelsdeal liggen. “Het is in ieders belang dat er een deal komt, maar niet tegen elke prijs”, zei premier Rutte bij de EU-top in Brussel.
Dat de 15-oktober-2020-deadline is gemist, vindt premier Rutte geen probleem. De premier is naar eigen zeggen geen ‘datum-fetisjist’.
Drie heikele punten
Belangrijke struikelblokken zijn de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU. De Britten en de EU beschuldigen elkaar ervan geen concessies te willen doen.
De Britten hadden gehoopt op een signaal van de EU in Brussel. De Britse hoofdonderhandelaar David Frost mort, omdat in zijn ogen de EU vindt dat ‘alle toekomstige stappen van het Verenigd Koninkrijk moeten komen’. Dat is ‘een ongebruikelijke manier om te onderhandelen’, twittert de Britse minister.
Vrees aan Europese zijde
Aan Europese zijde wordt gevreesd dat de Britten zoeken naar een mogelijkheid om de onderhandelingen te laten mislukken. EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier zei dat hij juist intensief wil verder onderhandelen de komende twee of drie weken.
De EU blijft inzetten op een akkoord. Barnier zei Frost vrijdag te spreken en dan te zullen voorstellen maandag met zijn team naar Londen te komen om een week lang verder te werken aan een akkoord.
De Britse premier Johnson reageert later vandaag op de ontwikkelingen.
Trouw 16.10.2020 De Britse premier Johnson zegt dat zijn land zich voorbereidt op een no-deal-brexit, maar trekt de stekker niet uit het handelsoverleg met de EU. Brussel reageert laconiek.
Het valt niet mee om de juiste beeldspraak te vinden voor de huidige stand van brexit-zaken. ‘It takes two to tango’, zeggen ze vaak bij onderhandelingen, maar Brussel en Londen zijn eerder verzeild geraakt in een ‘danse macabre’. Nee, ook dat beeld klopt niet, want alle deelnemers leven nog en bovendien: dansen is beweging.
Dat is het: de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn vastgelopen in een surplace, zoals in het baanwielrennen. Ze staan stil, balancerend op de pedalen, wachtend tot de ander in beweging komt.
Dat was donderdag de boodschap van de 27 EU-regeringsleiders tijdens hun najaarstop in Brussel. De Britse premier Boris Johnson kaatste de bal vrijdag terug, maar maakte zijn eerdere dreigement niet echt waar.
Als er 15 oktober 2020 geen handelsakkoord zou liggen met de EU, zo waarschuwde hij begin vorige maand, dan had verder praten geen zin meer en ging zijn land zich met opgeheven hoofd opmaken voor een no-dealbrexit per 1 januari. Op die dag loopt de overgangsperiode af waarin het VK de facto nog EU-lid is.
Rutte hoort positiviteit
Het was in bedekte termen (de woorden ‘no deal’ nam hij niet in de mond) dat de Britse premier zei dat zijn land zich klaar moet maken voor zo’n exit zonder akkoord. “Ze (de EU, red.) hebben geweigerd om serieus te onderhandelen.”
Hij herhaalde de lang geleden al door de EU afgewezen eis om tot een soort EU-Canada-overeenkomst te komen. “Ik heb geconcludeerd dat we ons moeten voorbereiden op 1 januari met regelingen zoals die met Australië, gebaseerd op de simpele principes van mondiale vrijhandel.”
De EU heeft geen handelsakkoord met Australië, dus Johnson bedoelt de regels van de Wereldhandelsorganisatie, met bijbehorende douanetarieven en quota. “Nu is het tijd voor onze bedrijven, transporteurs en reizigers om zich voor te bereiden.”
Dat klinkt als die gevreesde breuk met de EU-onderhandelaars. Maar Johnson nuanceerde dat. “Als er een fundamenteel andere benadering komt, zijn we bereid om te luisteren.”
De in Brussel verzamelde EU-leiders reageerden laconiek. “Ik interpreteer Johnsons verklaring positief”, zei premier Rutte zelfs. “Zij willen namelijk ook de gesprekken voortzetten. Als iedereen zegt dat er bewogen moet worden, is er kans dat dat ook gebeurt.”
Visserij, eerlijke concurrentie en straks toezicht
De volgende onderhandelingsronde tussen de EU en het VK zou maandag moeten beginnen in Londen. Wat Brussel betreft veranderen Johnsons woorden daar niets aan. “Ons onderhandelingsteam zal volgende week zoals gepland naar Londen gaan om deze onderhandelingen te intensiveren”, tweette voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie.
Even later zorgde James Slack, woordvoerder van Johnson, voor nieuwe verwarring. “Het handelsoverleg is voorbij”, liet hij weten. “De EU heeft dat in feite beëindigd door te zeggen dat zij haar onderhandelingspositie niet wil veranderen.”
De 27 EU-landen blijven verenigd in hun opvatting dat Londen concessies moet doen op de drie probleemthema’s: visserij, eerlijke concurrentie en strak toezicht op de gemaakte afspraken. Londen liet weten ‘teleurgesteld’ te zijn in die conclusies van de EU-top.
Vrijdag hield iedereen in Brussel het gezicht in de plooi. Alleen de Franse president Macron kon zijn irritatie niet verbergen. “Het geval wil dat het gelukkig maken van de Britse premier niet de roeping is van de soevereine leiders van de 27 lidstaten die ervoor kozen in de EU te blijven.”
Wat gaat er nou maandag gebeuren, als het EU-onderhandelingsteam onder leiding van Michel Barnier inderdaad volgens plan in de Eurostartrein naar Londen stapt? Komen ze daar voor een dichte deur te staan? Of heeft iedereen de voorbije donderdag en vrijdag uit de geheugens gewist onder het motto ‘keep calm and carry on’?
Eén ding is zeker: de baanwedstrijd met die surplace is nog gewoon bezig, alle deadlines ten spijt.
Lees ook:
Schijnwerpers op Boris Johnson na ‘teleurstellende’ EU-brexit-top
Brussel legt bal in Londen: Britten moeten bewegen in moeizame onderhandelingen. Die boodschap wordt aan Britse kant slecht verteerd.
AD 15.10.2020 Populaire Britse producten als cheddar, bacon en Schotse zalm mogen met ingang van volgend jaar niet zomaar meer meegenomen worden uit het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor waarschuwt de Nederlandse Douane. Vanwege de brexit gelden dan andere douaneregels, maar veel mensen zouden daarvan nog niet goed op de hoogte zijn.
De douane roept reizigers op om op tijd de gewijzigde douaneregels te checken. ,,Oók als je oud en nieuw viert in Londen en daarna terugreist naar Nederland. Zo voorkom je dat je afstand moet doen van etenswaar als cheddar en bacon”, zegt Arno Kooij, directeur Handhavingsbeleid bij de douane.
,,En als je sterke drank als gin of whisky meeneemt, dan kun je maar 1 liter belastingvrij meenemen. Het is ook goed je te realiseren dat je over aankopen boven de 430 euro btw moet betalen.”
Een peiling onder bijna 1300 reizigers die affiniteit hebben met de Britse eilanden, wees uit dat veel Nederlanders nog weinig kennis hebben over de douaneregels na het vertrek van de Britten uit de Europese Unie. Vooral bij vragen over het meenemen van zuivelproducten, vlees en vis ging het mis, aldus de douane.
Onterecht dachten veel mensen dat deze etenswaren volgend jaar nog gewoon in je bagage mee naar Nederland mogen. De vraag over het meenemen van cheddarkaas beantwoordde bijna 54 procent van de overvraagden onjuist. Bij Schotse zalm ging een kleine 43 procent de fout in.
Brexit
Het brexitproces is nog in volle gang, maar opnieuw dreigt een belangrijke deadline niet gehaald te worden. Donderdag verstrijkt het moment waarvoor volgens de Britse premier Boris Johnson een akkoord moet zijn bereikt over een handelsverdrag met de EU voor na het vertrek van de Britten.
Beide partijen zijn tijdens maandenlange onderhandelingen echter nauwelijks bij elkaar gekomen. Belangrijke struikelblokken zijn de regels voor staatssteun, het toezicht op het naleven van de afspraken en de toegang tot de Britse viswateren voor vissers uit de EU.
NOS 15.10.2020 De Britten moeten nu eindelijk in beweging komen, zodat er een finaal brexit-akkoord kan worden gesloten. Volgens de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, is nu het moment om concessies te doen.
Michel deed de uitspraak op een persconferentie tijdens een pauze van de Europese top in Brussel. Maar hij was nog niet uitgesproken of het antwoord uit Londen kwam per kerende tweet. “Teleurgesteld over de conclusies van de Europese top”, twitterde de Britse hoofdonderhandelaar David Frost.
De teleurstelling draait om de formele conclusies van de top. Aanvankelijk stond in de tekst dat EU-onderhandelaar Michel Barnier de komende weken de besprekingen met de Britten zou intensiveren. Maar die zin sneuvelde vandaag. Er staat nu dat de EU de gesprekken met het Verenigd Koninkrijk voortzet.
Bovendien is Frost boos over het feit dat alleen de Britten stappen moeten zetten. Met een onderkoelde toon twittert hij dat het een ongebruikelijke manier is om op deze manier te onderhandelen.
Gelijk speelveld
De EU-leiders spraken vandaag voor het eerst sinds lange tijd over de brexit. De onderhandelingen zijn de afgelopen tijd overgelaten aan Barnier, die herhaaldelijk heeft laten weten dat het niet goed gaat.
Vooraf waren de regeringsleiders eensgezind in hun commentaren. Zo noemde de Franse president Macron de brexit niet de schuld van Europa, maar van het Britse volk. “Wij hebben niet voor brexit gekozen.” Ook premier Rutte zit op die lijn: “Het ligt niet aan Europa, wij doen er alles aan.”
Een van de hoofdproblemen op de vergadering is het gelijke speelveld dat er moet komen voor Europese en Britse bedrijven. De bedoeling van de EU is te voorkomen dat Europese ondernemingen worden weggeconcurreerd.
Maandag gaan de onderhandelingen daarover verder, liet Barnier weten. Hij heeft geen nieuw mandaat gekregen van de regeringsleiders en moet dus roeien met de riemen die hij al bijna een jaar heeft. “Het is prima dat het Verenigd Koninkrijk soeverein wil zijn op 1 januari, maar dat mag niet ten koste van onze bedrijven gaan”, zo sprak hij strijdvaardig op de persconferentie.
Hoe gaat het met de vis?
Een ander probleem, met nog minder dan honderd dagen te gaan tot 1 januari, is vis. Hoewel het om een kleine sector gaat, is het een van de grootste struikelblokken. En dat is al tijden zo. “Er zit geen meter beweging in de vis”, verzuchtte een hoge EU-diplomaat.
Voorlopig verzetten met name de landen aan de Noordzee, waaronder Nederland en Frankrijk, zich tegen een deal. De EU blijft eisen dat de vissers ook in Britse wateren mogen vissen. Bovendien willen ze niet elk jaar gesteggel over hoeveel quota er van welke vissoort in die wateren gevangen mogen worden.
Morgen reageert de Britse premier Johnson vanuit Londen. Hij noemde eerder deze EU-top een laatste kans op een akkoord.
NOS 15.10.2020 Er is opnieuw een brexit-deadline in zicht en een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk lijkt voorlopig nog niet binnen handbereik. Op 31 oktober moet er een brexit-deal liggen, zodat het Europees Parlement de tijd heeft om het akkoord te behandelen voordat de Britten op 31 december definitief alle banden met de EU verbreken. Vandaag begint in Brussel een EU-top met regeringsleiders, waar ook de brexit op de agenda staat.
Om de druk op de onderhandelingen wat op te voeren, zette premier Johnson vorige maand zijn eigen deadline op 15 oktober, vandaag. Als er dan geen akkoord zou zijn, zei hij, dan verwachtte hij geen akkoord meer en zou hij de onderhandelingen stopzetten.
“Met die uitspraak wilde Johnson zich hard opstellen”, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Laten zien aan zijn achterban dat hij niet met zich laat sollen. Toch is hij de afgelopen tijd beroemd geworden door het stellen van deadlines waar hij zich vervolgens niet aan houdt. Zo zei hij vorig jaar dat hij liever in een greppel eindigt dan de brexit weer uit te stellen, om vervolgens de brexit weer uit te stellen.”
Johnson heeft intussen van zijn onderhandelaar David Frost gehoord dat er nog altijd uitzicht is op een akkoord binnen twee weken, zegt De Wit. “Frost zal hem adviseren de stekker er nog niet uit te trekken. Johnson lijkt met dat advies mee te buigen.”
Bom onder onderhandelingen
Johnson boekte vorige maand een overwinning in het Britse Lagerhuis, waar een grote meerderheid instemde met een wetsvoorstel dat indruist tegen de afspraken die met de EU zijn gemaakt. Het stuit de premier vooral tegen de borst dat Noord-Ierland zich volgens de afspraken aan EU-regels moet blijven houden, zodat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open kan blijven.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen sprak haar zorgen uit over het wetsvoorstel en zei dat de wet het internationaal recht zou schenden. Volgens De Wit maakt het wetsvoorstel duidelijk dat Johnson op ramkoers is. “Hij vindt dat de EU zijn kant op moet bewegen.”
Besluit na EU-top
De Britse premier heeft Von der Leyen gisteren laten weten dat hij teleurgesteld is over de progressie die de afgelopen twee weken is geboekt in de gesprekken. Volgens zijn woordvoerder neemt hij na de EU-top een besluit over de voortgang van de onderhandelingen: “De premier is benieuwd naar de uitkomst van de Europese Raad en zal dat meewegen voordat hij de volgende stappen van het Verenigd Koninkrijk bekendmaakt.”
De Wit denkt dat Johnson weer zal wegkomen met het negeren van zijn eigen deadline. “Er is weer een coronagolf en brexit staat al lang niet meer op de voorpagina’s in Groot-Brittannië, dus hij kan het zich permitteren om zich er niet aan te houden. Er is ook nog genoeg tijd: pas op 1 januari moet de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ingaan.”
Wel zijn er nog altijd twee hardnekkige knelpunten in de onderhandelingen. “Het belangrijkste is de visserij: economisch stelt het nauwelijks iets voor, maar politiek ligt het heel gevoelig. De Nederlandse en Franse vissers willen na de brexit dezelfde toegang hebben tot de Britse wateren als nu, dat vinden de Britten onbespreekbaar. Op de tweede plaats is er het gelijke speelveld van regels. De EU zegt: als jullie toegang willen houden tot onze markt, moeten jullie onze regels volgen. Dat willen de Britten niet.”
Veel hangt dus af van wat er op de EU-top wordt besloten.“De regeringsleiders moeten daar besluiten of ze bereid zijn om water bij de wijn te doen, of dat ze zich hard blijven opstellen met de kans dat alles alsnog misgaat.”
EU-leiders: doorgaan met gesprekken
De Europese leiders bespreken de brexit vanavond tijdens het diner. Tot op heden hebben ze de onderhandelingen aan Michel Barnier overgelaten, die ook verslag komt uitbrengen. In de voorlopige conclusies van de leiders staat dat Barnier moet doorgaan met de gesprekken en ze moet intensiveren. De verwachting onder diplomaten is niet dat Barnier mandaat krijgt om de Britten meer tegemoet te komen.
Vooralsnog zitten de onderhandelingen muurvast, is de conclusie aan Europese kant. Wel wordt er voorzichtig gesproken over een extra EU-top ergens halverwege november om de onderhandelingen alsnog vlot te trekken.
AD 14.10.2020 De Europese leiders zijn morgen bij elkaar in Brussel om te praten over de brexit-onderhandelingen. De deadline nadert met rasse schreden, en er zit niet bepaald schot in. ,,Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty”, zegt Kati Piri (PvdA), die namens het Europarlement de gesprekken volgt.
Wat is de stand van zaken?
,,Dat is een goede vraag. Er wordt in elk geval nog gepraat. En dat is al heel wat, sinds de Britten vorige maand met hun brexitwet kwamen. Die gaat over de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De Britten willen dat voor Noord-Ierland dezelfde regels gelden als voor andere delen van het VK. Maar dat gaat lijnrecht in tegen wat tien maanden geleden al is vastgelegd in het scheidingsakkoord met de Europese Unie (namelijk aparte regels voor Noord-Ierland, omdat dat grenst aan EU-lidstaat Ierland en er een zekere controle moet zijn op wat er de EU binnenkomt).
Dit is echt een vertrouwensbreuk. Je kunt niet onderhandelen over het ene akkoord en tegelijkertijd een ander akkoord schenden. Tot twee weken geleden is er dan ook niet echt verder onderhandeld. Al lag dat natuurlijk niet alleen hieraan. De coronacrisis vraagt natuurlijk ook heel erg veel aandacht.”
Wat zijn de belangrijkste punten nu nog?
,,Er moeten nog afspraken gemaakt worden over Britse staatssteun aan de eigen bedrijven. Die moeten straks gaan concurreren met bedrijven uit de EU, en er mag geen sprake zijn van oneerlijke concurrentie.
Datzelfde geldt voor arbeidsvoorwaarden of milieu- en klimaateisen. Het kan niet zo zijn dat Britse producten goedkoper zijn, omdat de eisen daar minder streng zijn. Dat is oneerlijk.
Ook de visserij is nog een heet hangijzer. De EU wil dat haar vissers gewoon volgens lopende afspraken kunnen blijven vissen op de plaatsten waar ze dat nu ook al doen, en dat is voor een belangrijk deel in Britse wateren. De Britten willen zo ongeveer per vissoort, en dat zijn er meer dan 100, aparte afspraken maken voor quota.
Maar dat is echt niet realistisch. Aan de andere kant heeft EU-onderhandelaar Michel Barnier vorige week laten doorschemeren dat de EU ook wat moet gaan bewegen. In dat stadium zitten we nu, het zit dus echt vast. Ik denk dat ze uiteindelijk, áls ze eruit komen, alles op hetzelfde moment aan elkaar knopen. Als, inderdaad. Ik schat de kans op een akkoord fiftyfifty.”
Het Europees parlement is het enige parlement dat een eventueel akkoord uiteindelijk moet goedkeuren. Hebben jullie invloed en zicht op de onderhandelingen?
,,Jazeker! Michel Barnier doet dat natuurlijk niet op eigen houtje. De verschillende EU-lidstaten hebben hun invloed, maar het parlement ook. Er hebben zich liefst 21 commissies met de uitgangspunten en de inhoud van de onderhandelingen bemoeid, een heel circus.
En we zitten nu totaal op één lijn met de lidstaten. Maar een eventueel akkoord is altijd een compromis, dus wellicht veranderen de meningen dan. Het kan dus nog spannend worden. In de tussentijd worden we bijna wekelijks bijgepraat door Barnier.”
Hoeveel haast is er?
,,Op 31 december loopt de overgangsperiode van een jaar af, die gebruikt had moeten worden om de toekomstige relatie met het VK te regelen. Akkoord of geen akkoord, de Britten zijn op 1 januari definitief weg uit de EU.
Om alles vóór die datum rond te hebben, moet er eigenlijk al op 31 oktober een akkoord liggen. Dan is er nog tijd om een extra top van EU-leiders te organiseren, en om daarna het parlement de gelegenheid te geven ernaar te kijken.
Dat duurt ook nog even. Zelfs een minimaal akkoord telt 500 pagina’s, die ook nog eens in alle verschillende talen vertaald moeten worden. En let op: het is geen hamerstuk, hè. Omdat wij het enige parlement zijn dat zich over het akkoord uitspreekt, zijn we verplicht er zeer serieus naar te kijken. Maar zo ver zijn we dus nog niet.”
Telegraaf 14.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft verschillende veerbootmaatschappijen ingehuurd om noodgoederen, zoals medicijnen, naar het eiland te vervoeren in het geval van een no-dealbrexit.
De Britse regering sloot contracten voor in totaal 77,6 miljoen pond (86 miljoen euro) met Brittany Ferries, DFDS, P&O Ferries en Stena Line voor de eerste zes maanden na het einde van de overgangsfase van de brexit, zei het ministerie van Transport dinsdag.
De contracten moeten ervoor zorgen dat cruciale goederen „naar het VK afgeleverd blijven worden, ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen met de EU”, aldus het ministerie.
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben moeite om overeenstemming te bereiken over een handelsovereenkomst nu het einde van de brexitovergangsfase aan het einde van het jaar dichterbij komt.
Als beide partijen het niet eens worden over een deal, zouden handelsbarrières zoals tarieven in werking treden. Daardoor kunnen mogelijk tekorten aan goederen zoals medicijnen of bepaalde voedingsmiddelen in het Verenigd Koninkrijk ontstaan vanwege bottlenecks aan de grens.
AD 13.10.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft verschillende veerbootmaatschappijen ingehuurd om noodgoederen, zoals medicijnen, naar het eiland te vervoeren in het geval van een no-dealbrexit.
De Britse regering sloot contracten voor in totaal 77,6 miljoen pond (86 miljoen euro) met Brittany Ferries, DFDS, P&O Ferries en Stena Line voor de eerste zes maanden na het einde van de overgangsfase van de brexit, zei het ministerie van Transport dinsdag.
De contracten moeten ervoor zorgen dat cruciale goederen “naar het VK afgeleverd blijven worden, ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen met de EU”, aldus het ministerie.
Handelsbarrières
Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben moeite om overeenstemming te bereiken over een handelsovereenkomst nu het einde van de brexitovergangsfase aan het einde van het jaar dichterbij komt.
Als beide partijen het niet eens worden over een deal, zouden handelsbarrières zoals tarieven in werking treden. Daardoor kunnen mogelijk tekorten aan goederen zoals medicijnen of bepaalde voedingsmiddelen in het Verenigd Koninkrijk ontstaan vanwege bottlenecks aan de grens.
RTL 09.10.2020 Brexit komt eraan, maar de EU en de Britten zijn het absoluut nog niet eens over de scheiding. Zo liggen ze over de toekomst van de visserij nog mijlenver uit elkaar. En dat heeft grote gevolgen voor zowel Nederlandse als Britse vissers. “Het gaat om de toekomst van onze dorpen.”
De door de Britse premier Boris Johnson gestelde deadline van 15 oktober nadert. Er wordt nog druk onderhandeld. En in die onderhandelingen hebben vissers een prominente rol.
Voor de Britse economie is de visvangst maar een klein percentage. “Het is een stuk symboolpolitiek geworden”, legt Pim Visser uit. Hij is directeur van belangenbehartiger VisNed. “Bij de Britse vissers denken ze nu dat er echt iets te winnen valt en daardoor is het voor Johnson iets om mee met een overwinning thuis te komen. Dat komt echt door de lobby die onder andere Schotse vissers ervan gemaakt hebben.”
Iedereen mag overal vissen
Op dit moment gelden de oude regels van voor de brexit nog. Een van die regels is gemaakt in de jaren 70 en gaat over de toegang tot zogeheten territoriale wateren. Dat zijn stukken van de zee die bij een specifiek land horen.
In de afspraken uit de jaren 70 is toegezegd dat Europese vissers toegang hebben tot elkaars territoriale wateren om te vissen. Aan de hand van die afspraken wordt jaarlijks ook bepaald hoeveel elk land dan van elke vissoort mag vangen. Maar nu de Britten uit de EU gaan willen zij die wateren voor zichzelf hebben en willen ze nieuwe afspraken over hoeveel vis er gevangen mag worden.
De Britse wateren
Slecht nieuws voor Nederlandse vissers
“Dat is heel slecht nieuws voor Nederlandse vissers”, legt de directeur van de belangenbehartiger van kottervisserij Visned Pim Visser uit. “Een groot deel van de opbrengst van Nederlandse vissers komt uit Britse wateren.”
Visser is bang dat de visserij uitgeruild wordt in de onderhandelingen. “Wij proberen heel erg te voorkomen dat de visserij een soort troef wordt. Het gaat hier echt om de toekomst van onze vissersdorpen en de mensen die daarvan afhankelijk zijn.”
Tot wel tachtig visvangst procent uit Britse wateren
Dat is per vissoort ook wel te zien. Nederlanders vangen zo’n tachtig procent van de haring en makreel in Brits water en ook de blauwe wijting wordt voor zeventig procent in Britse wateren gevangen.
“Het sluiten heeft daardoor ook een immense impact op de vissersdorpen van Nederland. Arnemuiden en Goedereede zijn voor 40 procent van hun opbrengst afhankelijk van de vangst uit Brits water. Bij Texel is dit zelfs de helft”, vertelt Visser.
“Mijn vaders’ vader viste al in die wateren en ik wil dat de kinderen van mijn kinderen dat ook nog kunnen.”
Honderden mensen zonder werk
Die afhankelijkheid ziet Diek Parlievliet maar al te goed. De boten van zijn bedrijf vangen veel in het Britse water. “Als we die toegang verliezen dan kan ik een groot deel van mijn boten aan de kant houden. Dat betekent dat ook onze verwerkingsplekken zonder vis komen te zitten. Direct verliezen dan 500 medewerkers hun baan, tel je daar de mensen van het transport en verdere verkoop bij op dan kom je tot misschien wel 2500 mensen waarvan hun baan op het spel staat. En dat is alleen ons bedrijf.”
Parlievliet wil dan ook het liefst dat er zo min mogelijk verandert aan de regels zoals ze nu zijn. “Mijn vaders’ vader viste al in die wateren en ik wil dat de kinderen van mijn kinderen dat ook nog kunnen.”
Aan de overkant
Maar aan de andere kant van de Noordzee willen ze die verandering dus wel. Visser Mike Sharp uit het dorp Brixham kan niet wachten op brexit. “We willen controle over onze zeeën terug. De manier waarop de quota nu worden verdeeld is niet eerlijk. We krijgen veel te weinig.”
Zijn dorp Brixham is weliswaar het grootste vissersdorp van het VK. Toch staat het al tijden onder druk door onder andere concurrentie uit Frankrijk, Spanje en Nederland en EU-regels rondom overbevissing. Hij is daardoor een groot voorstander van de brexit.
“Ik haat Europa niet, maar wel de Europese Unie.” Door de eigen zeggenschap terug te krijgen over de zeeën hoopt hij weer oude tijden te herleven. “De vrijheid die we hadden veertig jaar geleden, mijn zoon wil ook gaan vissen. Ik gun hem diezelfde tijden.”
Oude tijden keren niet terug
Pim Visser denkt echter dat de Brit zich daarop verkijkt. “De tijden waar ze naar terug willen met brexit komen niet opeens terug. Britten eten de vis niet die je daar kan vangen en importeren juist de vis die ze eten. Dus je zult de gevangen vis dan weer aan de EU moeten verkopen. En omdat je geen lid meer bent van de EU, wordt dat duur.
Als het aan visser Parlievliet ligt gebeurt dat zelfs helemaal niet. “Dat zie ik als broodroof. Eerst tegen ons zeggen dat wij daar niet meer mogen vissen om ons dan diezelfde vis te gaan verkopen. Omdat zij zo nodig de EU uit willen. Zonder toegang tot dat water, wat mij betreft ook geen handelsdeal over de vis.”
Toch blijft Mike Sharp in Brixham kansen zien. Er zijn zo’n 700 miljoen inwoners in de EU maar wel 7,5 miljard in Azië. En nu onze handen niet meer gebonden zijn door de EU kunnen we die markten gaan verkennen.”
Overgangsperiode
Op dit moment ligt er een overgangsperiode op tafel in de onderhandelingen. Daar zijn eigenlijk beide partijen niet heel blij mee. “Na vier jaar onderhandelen hadden ze er wel al uit mogen zijn maar ik ben hoopvol”, vertelt Sharp. “Alleen zolang het niet allemaal vastligt kan er nog van alles gebeuren.”
Pim Visser ziet voor de Nederlandse vissers niks in een overgangsperiode. “Of je dan nu neergeschoten wordt of over 4 jaar, dat maakt dan ook niet meer uit. We moeten gewoon de toegang tot die wateren behouden.”
AD 07.10.2020 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken moet het blauwe brexitbeest weer inzetten om ondernemers te waarschuwen nu de gevreesde harde brexit steeds waarschijnlijker wordt. ,,Desnoods met gele sterretjes erop”, verwees D66-Kamerlid Achraf Bouali naar de Europese vlag.
Regeringspartij D66 zei in een Kamerdebat over de brexit ‘nog meer van Blok te willen zien’ nu er nog geen deal in zicht is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over hun toekomstige relatie. Bouali roemde het succes van het brexitbeest. ,,Dat blauwe pak stond u goed.”
In een interview met deze krant zei Blok eerder dat ‘brexit’ opgeborgen was op zolder, maar dat het figuur een comeback maakt als er geen akkoord komt over de toekomstige handelsrelatie. In het debat zegde Blok toe dat het kabinet binnenkort met een nieuwe campagne komt. Hij wilde niet zeggen of daar het brexitbeest weer in opduikt. ,,We gaan de spanning nog even opbouwen.”
SP-Kamerlid Renske Leijten begrijpt niet waarom de twee partijen nog geen deal hebben. ,,We zijn vier jaar bezig en nóg geen akkoord.” Al in 2016 gaf het Verenigd Koninkrijk per referendum aan de EU te willen verlaten. Uiteindelijk deden zij dat pas op 1 januari 2020. Dit jaar geldt als een overgangstermijn waarin er nog weinig verandert.
Coronavirus
De onderhandelingen tussen de EU en het VK verliepen de afgelopen maanden moeizaam, ook door het coronavirus, dat onder beide onderhandelingsteams rondging en dat fysieke onderhandelingsronden onmogelijk maakte.
Het akkoord zou uiterlijk deze maand klaar moeten zijn, zodat het Europees parlement het nog voor het einde van het jaar – als de overgangstermijn afloopt – kan ratificeren. Maar over een aantal kwesties, zoals het voor Nederland belangrijke onderwerp visserij, is nog geen overeenstemming.
Voor Nederland, dat een sterke handelsrelatie heeft met de Britten, is een brexit zonder deal een nachtmerriescenario. Maar Blok houdt hoop en ziet nog wel tijd voor de EU en het VK om tot een deal te komen. ,,Er is ook niet een heel precieze datum vastgelegd.” Eerder werd 15 oktober genoemd, maar dat is ‘niet keihard’.
Kerst
In theorie, stelde Blok, kunnen de twee partijen nog wat langer dooronderhandelen en zou het akkoord voorlopig in werking kunnen treden op 1 januari 2021. De lidstaten en het Europees parlement zouden zich er in dat scenario in het nieuwe jaar over gaan buigen. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt noemt dat ‘niet wenselijk’. ,,Ik kom liever in de week voor kerst terug voor een debat.”
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën, die over de douane gaat, noemde de brexit ‘een unieke situatie’ waar ondanks ‘het pak van de minister of de minister in het pak’ niet alle ondernemers op voorbereid zijn.
AD 03.10.2020 Topoverleg tussen voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Boris Johnson moet het brexitoverleg uit een impasse halen. Zaterdag praten de twee via een videoverbinding met elkaar over de stand van zaken in de onderhandelingen en mogelijke vervolgstappen.
Tot nu toe is er nog altijd geen zicht op een akkoord over de handelsrelatie na dit jaar, als de overgangsperiode na het Britse vertrek afloopt. Onder meer de toegang tot Britse wateren voor vissers uit de EU blijft naar verluidt voor veel verdeeldheid zorgen. Mogelijk leidt het topoverleg tussen Von der Leyen en Johnson tot intensievere gesprekken over compromissen rond de grootste knelpunten.
Brussel maakte deze week bekend een zogeheten inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk te beginnen vanwege de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen. Deze internemarktwet is volgens de Europese Commissie in strijd met afspraken in het met de EU gesloten terugtrekkingsverdrag. Londen heeft een maand om te antwoorden op de waarschuwing.
NOS 01.10.2020 De Europese Commissie neemt juridische stappen tegen het Verenigd Koninkrijk. Aanleiding is de nieuwe brexitwet in dat land. Die is in strijd met de eerder gemaakte afspraken met de EU, zegt voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie in een brief waarin een zogeheten inbreukprocedure wordt aangekondigd.
Brussel had van premier Johnson geëist dat hij de wet voor vandaag zou intrekken, maar die legde dat dreigement naast zich neer. Dinsdag bracht hij het voorstel met succes in stemming in het Lagerhuis.
Als de wet ook wordt aangenomen door het Hogerhuis, treedt hij in werking. De Britten hopen er onder meer mee te voorkomen dat er een schifting ontstaat tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Hof van Justitie
Volgens Von der Leyen is de wet “een schending van de verplichting van goed vertrouwen die is vastgelegd in het terugtrekkingsverdrag”. In de brief aan de Britten eist ze opheldering binnen een maand. Als het antwoord onbevredigend is, kan Brussel naar het Europees Hof van Justitie stappen.
De regering in Londen zegt in een eerste reactie dat in een eerder stadium duidelijk is aangegeven wat de redenen zijn geweest voor het opstellen van de wet. Het gaat volgens een woordvoerder om “een wettelijk vangnet om de integriteit van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk te beschermen”.
Premier Rutte zegt dat we niet te veel waarde moeten hechten aan de inbreukprocedure. Volgens hem is het eerder een “administratief noodzakelijke” dan een politieke stap. “Door die stap te zetten houdt de Europese Commissie zich alle rechten voor met het oog op het vervolg. Ik zou er niet te veel achter zoeken.”
AD 01.10.2020 De Europese Commissie begint een zogeheten inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk vanwege de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen.
Die interne marktwet is volgens voorzitter Ursula von der Leyen in strijd met afspraken in het met de Europese Unie gesloten terugtrekkingsverdrag, zei ze vanmorgen in een verklaring.
De EU eiste eerder dat Londen de omstreden wetgeving voor 1 oktober zou intrekken en dat is niet gebeurd, aldus Von der Leyen. ,,Daarom heeft de commissie vanmorgen besloten om een formele brief te sturen. Dit is de eerste stap in een inbreukprocedure.’’
De inbreukprocedure begint met een bief waarin het dagelijks EU-bestuur de Britse regering om opheldering vraagt. Het VK heeft een maand om daarop te reageren. Als het antwoord onbevredigend is, volgt een soort aanmaning en als ook daar niets mee gedaan wordt kan de commissie besluiten naar het Europees Hof van Justitie te stappen.
,,Beide partijen zijn gebonden aan de verplichting om in goed vertrouwen samen te werken bij de uitvoering van het terugtrekkingsverdrag’’, aldus Von der Leyen.
Harde grens
Delen van het Britse wetsvoorstel, Internal Market Bill geheten, ondergraaft volgens Brussel de afspraken over Noord-Ierland. Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen de republiek Ierland en het Britse Noord-Ierland verrijst zodra de EU en het Verenigd Koninkrijk volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. In de clausules van de Britse interne marktwetgeving wordt getornd aan afspraken daarover, meent de commissie.
RTL 01.10.2020 De Europese Commissie begint een inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk wegens de omstreden brexitwet die het land heeft aangenomen. Die wet maakt de gemaakte afspraken met de Europese Unie ongedaan. De EU dreigde al eerder met stappen om de wet van tafel te krijgen.
De interne marktwet is volgens Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen in strijd met afspraken in het met de Europese Unie gesloten terugtrekkingsverdrag, zegt ze in een verklaring.
De EU eiste eerder dat Londen de omstreden wetgeving voor 1 oktober zou intrekken en dat is niet gebeurd, aldus Von der Leyen. “De deadline is gisteren verlopen. De problematische bepalingen zijn niet verwijderd.”
Opheldering
De Europese Commissie heeft daarom een brief aan de Britse regering gestuurd waarin het om opheldering vraagt. “Het is de eerste stap in de inbreukprocedure”, licht Von der Leyen toe.
Als het antwoord onbevredigend is volgt een soort aanmaning en als ook daar niets mee gedaan wordt kan de Commissie nog naar het Europees Hof van Justitie stappen.
Reactie komt op gepast moment
De Britse regering reageert op een “gepast moment” op de inbreukprocedure. Dat heeft een woordvoerder van de Britse premier Boris Johnson laten weten in een reactie.
“We hebben duidelijk aangegeven wat de redenen zijn voor de maatregelen die te maken hebben met het protocol voor Noord-Ierland”, aldus de woordvoerder.
“We moeten een wettelijk vangnet creëren om de integriteit van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk te beschermen.” De nieuwe wet zou ook noodzakelijk zijn om de vrede in Noord-Ierland te beschermen.
AD 01.10.2020 Hij werd in eigen land ‘mal’, toegankelijk’ en ‘gemoedelijk’ genoemd. Volgens politicoloog Jasper Laros hield de Britse premier Johnson er dubieuze praktijken op na. ‘De voorbeelden liggen voor het oprapen.’
Stel. Er duikt een opgenomen telefoongesprek uit 1993 op dat Mark Rutte voerde met een goede vriend. Deze vriend en ondernemer dreigt in de problemen te komen door mogelijke onthullingen door een journalist en vraagt Rutte om de adresgegevens van de man.
Rutte: ‘Hoe erg ga je deze man behandelen?’ Vriend: ‘Niet heel erg.’ (…) ‘Hij krijgt waarschijnlijk een paar blauwe ogen en een gebroken rib.’ Rutte: ‘Een gebroken rib.’ (…) Vriend: ‘Je moet vertrouwen in me hebben, Mark.’
Rutte: ‘Oké, ik heb gezegd dat ik het zal doen. Ik zal het doen, maak je geen zorgen.’
Na het gesprek onderneemt Rutte toch geen actie, de journalist blijft ongedeerd, maar de vriend belandt in de gevangenis (om andere feiten).
En stel: een populaire Nederlandse journalist leest in een rapport dat er asbest in het gebouw van de Europese Commissie aanwezig is en schrijft voor een landelijk dagblad: ‘EU-hoofdkwartier wordt opgeblazen’. Hij verzint bovendien talloze verhalen over ‘plannen’ van de EU, bijvoorbeeld dat komkommers krom moeten zijn en bananen recht. En dan wordt de man in 2041 premier.
In het eerste voorbeeld weten we niet wat er zou gebeuren.
Hij verzon verhalen, zoals komkommers die in de EU krom zouden moeten zijn
In het tweede voorbeeld weten we dat in 2014 een Nederlandse journalist is ontslagen omdat dagblad Trouw ‘voor de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van ruim 10 procent (van zijn 1224 artikelen) niet langer (kon en wilde) instaan.’ Uiteraard weten we niet hoe het deze journalist verder zal vergaan, maar zijn carrière is zeker geschaad.
Zo niet in de Britse context: Boris Johnson (auteur van: ‘Euro headquarters to be blown up’) kon gewoon journalistiek actief blijven en een bloeiende politieke carrière opbouwen. Belastende telefoongesprekken (de inhoud van bovenstaand gesprek is letterlijk afkomstig van Johnson en zijn vriend Darius Guppy) deerden hem niet.
Johnson prees bovendien de moordenaar van een gekozen volksvertegenwoordiger indirect, nam zijn woorden niet terug (hij zei: ‘De beste manier om Jo Cox te eren is brexit gedaan krijgen’ – wat zij juist niet wilde) en ook daar bleef het bij.
Adviseur Dominic Cummings bedacht twee uiterst succesvolle politieke slogans voor Johnson: ‘We send the EU £350 million a week – let’s fund our NHS instead’ en ‘Let’s take back control’. Maar volgens experts droeg het VK wekelijks minstens 100 miljoen pond minder bij dan luidkeels werd beweerd.
Toch kwam Johnson als winnaar uit de strijd in het brexitreferendum om 3,5 jaar later ook een verkiezingsoverwinning in de wacht te slepen. Bij die gelegenheid werd hij in de pers betiteld als ‘mal’, ‘toegankelijk’ of ‘gemoedelijk’.
Voorbeelden zoals hierboven liggen echter voor het oprapen, ook nu Johnsons regering weinig moeite lijkt te doen om een no deal-brexit af te wenden. ‘Control’ zal straks misschien geen leugen blijken, de prijs voor de Britten zeker wel.
NOS 29.09.2020 Premier Johnson heeft de omstreden wet die aan de brexit-afspraken tussen Brussel en Londen morrelt definitief door het Lagerhuis gekregen. Vandaag was de laatste stemming en die leverde een comfortabele 340-256 overwinning voor de voorstemmers op.
De wet moet nu nog door het Hogerhuis, maar een datum daarvoor is nog niet bekend. Als de wet ook daar wordt aangenomen, geeft dat Johnson de mogelijkheid om delen van de brexitafspraken naast zich neer te leggen, met name waar het gaat om de grens tussen Ierland (lid van de Europese Unie) en Noord-Ierland (onderdeel van het Verenigd Koninkrijk).
De Europese Commissie wijst erop dat de Britse wet internationaal recht schendt. Londen spreekt van “een beperkte schending”.
Afdrijft
Johnson heeft er vooral moeite mee dat Noord-Ierland volgens de huidige afspraken ‘afdrijft’ van de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat dat zich aan EU-regels moet blijven houden om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. Het wetsvoorstel verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
De omstreden wet heeft de verhoudingen met Brussel verder verslechterd. Europa had van Johnson geëist dat hij de wet voor het eind van deze maand zou terugtrekken, anders zouden er maatregelen volgen. Nu blijkt dus dat Johnson zich niets van dat dreigement aantrekt.
Kille atmosfeer
In deze kille atmosfeer begon vandaag de officieel laatste ronde van onderhandelingen tussen Brussel en Londen over een handelsakkoord voor na de brexit. Die onderhandelingen moeten vrijdag klaar zijn, maar de verwachting is dat ze doorgaan tot de EU-top half oktober.
De Britten willen dat er na 1 januari vrij gehandeld kan worden met EU-landen, zonder dat Britse bedrijven zich moeten houden aan dezelfde regels als Europese bedrijven. De Europese Unie noemt dat onaanvaardbaar: wie handel met ons drijft, moet zich aan de regels houden.
NU 29.09.2020 Een omstreden Britse wet die bepaalde Brexit-afspraken met de Europese Unie schendt, heeft een eerste meerderheid in het Britse parlement. Ondanks waarschuwingen uit Brussel ging het Lagerhuis met 340 tegen 256 stemmen akkoord, melden Britse media. Nu moet het voorstel van premier Boris Johnson naar het Hogerhuis.
Op 15 september stemde het parlement al in met het voorlopige wetsvoorstel. Daarna volgden meerdere dagen waarin gedebatteerd werd over het voorstel. De premier heeft enige toezeggingen gedaan aan kritische Conservatieve partijgenoten om ze toch over de streep te trekken. Een deel van de kritische leden vindt dat de regering in Londen geen internationaal recht mag schenden.
In het compromisvoorstel staat onder meer dat eerst toestemming aan het parlement wordt gevraagd, voordat bepaalde onderdelen uit het Noord-Ierland protocol worden verworpen. Daarbij moet uitsluitend zijn vastgesteld dat de EU zich niet aan de afspraken houdt en daarmee zelf het protocol “ondermijnt”.
Het wetsvoorstel van Johnson raakte in opspraak omdat daarmee belangrijke bepalingen in het geldende akkoord over het Britse vertrek uit de EU terzijde worden geschoven. In de clausule geeft Londen zichzelf de macht om afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te veranderen.
Die afspraken waren echter met de EU gemaakt om een harde grens met Noord-Ierland te voorkomen. Brussel spreekt er schande van, maar de Britse premier vindt zijn wet nodig om een scheuring van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland te voorkomen. Johnson wil niet dat Noord-Ierland gaat afwijken van de rest van het VK.
RTL 28.09.2020 Hoewel het VK in januari 2020 officieel de EU heeft verlaten dreigt er toch weer een brexitfiasco. De onderhandelingen over een handelsdeal zitten muurvast en opnieuw ligt een no-deal-scenario op tafel.
No deal? We hadden toch al een deal?
Dat klopt. Tegenwoordig hoor en lees je weer veel over een dreigende no deal, maar dat is eigenlijk verwarrend. Toen men het vorig jaar over een no-deal-scenario had, ging het over of er wel of niet een uittredingsakkoord zou komen. Dat akkoord kwam er uiteindelijk, waardoor niet van de ene op de andere dag alle Europese regels vervielen in het VK.
In dat akkoord werd een overgangsperiode afgesproken om tot nieuwe handelsafspraken te komen voor de lange termijn. Ook werden er afspraken gemaakt over de rekening die Londen nog moet betalen. Daarnaast werden rechten van burgers en het openhouden van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland geregeld.
Op dit moment zitten we in die overgangsperiode en moet er een handelsdeal worden uitonderhandeld. En snel ook, want de overgangsperiode stopt op 1 januari. Op dat moment vervallen de bestaande afspraken. Als we het nu over een no-deal-scenario hebben, wordt bedoeld dat er niet op tijd een handelsdeal ligt.
Voor bedrijven die zakendoen met het VK is zo’n deal heel erg belangrijk. Toen het VK lid was van de EU waren er geen handelsbelemmeringen. Aan beide kanten van de Noordzee golden dezelfde regels over productstandaarden. Goederen en diensten konden vrij worden verhandeld zonder belastingen aan de grens.
Tijdens de overgangsperiode gelden die voordelen nog steeds, maar per 1 januari vervallen de EU-handelsregels voor het VK. Dat betekent dat er zonder deal van de ene op de andere dag weer importheffingen komen over en weer.
Dat betekent dat Nederlandse importeurs van Britse goederen een paar procent belasting af zullen moeten dragen. Omgekeerd geldt hetzelfde. Handel wordt dus duurder.
Handel wordt ook veel ingewikkelder. Met of zonder deal zullen er sowieso extra formulieren worden ingevuld bij handel over de grens. Maar de mate waarin dat nodig is, hangt sterk af van wat er afgesproken wordt.
Papierwinkel
Denk bijvoorbeeld aan de export van dieren of planten. Nu is dat geen probleem, maar straks moet eerst worden gecontroleerd of een zending aan de regels van het exportland voldoet. Hoeveel werk dat is, hangt af van de afspraken die hierover worden gemaakt én in hoeverre de Britse regels gaan afwijken van die in de EU.
Controles, mogelijk aan beide kanten van de grens, kosten veel geld en tijd. En dit soort problemen kunnen voor heel veel sectoren ontstaan.
Wat is de oplossing?
De oplossing voor veel problemen zou dus zijn om afspraken te maken met elkaar. Bijvoorbeeld over hoe er zo min mogelijk controles nodig zijn en om over en weer geen importheffingen in te voeren. Maar dat blijkt verschrikkelijk moeilijk.
Dat betekent namelijk dat beide partijen moeten afspreken dat ze op heel veel fronten dezelfde of zeer vergelijkbare eisen stellen aan producten. Alleen dan kun je zonder veel formaliteiten en controles handel drijven en erop vertrouwen dat wat je importeert of exporteert ook naar jouw eigen maatstaven veilig is.
Die afspraken kun je vastleggen in zo’n akkoord, maar het lukt dus voorlopig niet om dat voor elkaar te boksen.
Waarom lukt dat dan niet?
De onderhandelingen zitten al tijden muurvast. Dat komt doordat het op een aantal fronten maar niet lukt om afspraken te maken. Het eerste grote struikelblok is het ‘gelijke speelveld’. De crux is dat de EU alleen bereid is om het VK gratis toegang tot de Europese markt te verlenen als bedrijven in het VK geen oneerlijk voordeel hebben.
Daarom moeten de regels in het VK over staatssteun aan bedrijven, mededinging, werknemersrechten en bijvoorbeeld milieueisen in grote lijnen gelijk zijn aan die in de EU.
Daar waren de Britten het op papier volmondig mee eens, maar nu blijkt dat dit in de praktijk erg moeilijk is. Het VK wil immers juist graag zelf regels maken nu het geen EU-lid meer is.
Het andere grote struikelblok: visserij. Nu mogen vissers uit andere EU-landen vissen in de Britse wateren. Hoeveel ieder land precies mag opvissen is vastgelegd in allerlei Europese besluiten over quota. Daar willen de Britten maar wat graag vanaf. Zij willen zelf de volledige zeggenschap over wie wat mag wegvissen uit hun wateren.
De EU wil, ook als het VK geen lid meer is, in feite net als nu blijven vissen in de Britse wateren. Toegang tot de Britse vis wordt als eis gesteld aan een handelsakkoord.
Alsof het allemaal nog niet ingewikkeld genoeg was, heeft de Britse regering ook een wetsvoorstel ingediend, dat indruist tegen de afspraken die zijn gemaakt in de eerste brexitdeal, over het openhouden van de Noord-Ierse grens.
Dat heeft tot grote woede in het EU-kamp geleid. Als de brexitdeal niet wordt nageleefd dan staat ook eventuele handelsdeal helemaal op losse schroeven, dreigt de EU.
Hoe lang nog?
Deze week wordt er weer onderhandeld, voor de negende keer dit jaar. En er is haast geboden. Een eventueel handelsakkoord moet worden goedgekeurd door de lidstaten van de EU, het Europees parlement en door het Britse parlement. De verwachting is dat dat niet op tijd gaat lukken als er niet voor het einde van oktober een akkoord ligt.
De onderhandelaars hebben dus nog maar een maand de tijd om op tijd klaar te zijn. Maar het is allerminst zeker dat dit gaat lukken. Na iedere onderhandelingsronde zegt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier pessimistisch te zijn over de kansen.
NOS 24.09.2020 Britse banken hebben klanten in onder meer Nederland een brief gestuurd met de mededeling dat hun bankrekening wordt opgeheven. Het gaat voor het overgrote deel om particuliere rekeninghouders met een betaal- of spaarrekening, maar ook om een aantal zakelijke klanten.
Zo heeft Lloyds Banking Group, de moedermaatschappij van Halifax en Bank of Scotland, 13.000 rekeninghouders aangeschreven in Nederland, Duitsland, Ierland, Italië en Portugal. Lloyds bevestigt tegenover de NOS dat ze de dienstverlening “helaas” moet stoppen vanwege het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
Lloyds vraagt klanten hun rekening na 2 november niet meer te gebruiken. Geld dat er dan nog op staat wordt door middel van een cheque opgestuurd. Klanten wordt gevraagd hun pas door te knippen. Ook Barclays en Coutts Bank hebben klanten in Europa aangeschreven, schrijft de Britse krant The Guardian.
“Dit kwam zeker onverwacht”, zegt Onno Jol, een Nederlander die tien jaar in Oxford woonde en werkte. Hij heeft nog een huis met hypotheek in het Verenigd Koninkrijk. De betalingen lopen via een bankrekening bij Lloyds.
Een brief van de bank NOS
“Als de hypotheekbetalingen niet blijven binnenkomen, kun je je eigendom verliezen,” schrijft Lloyds ook in de brief. “Dat klinkt heel dreigend”, reageert Jol. “Ik hoop dat het niet zo’n vaart loopt.” Hij hoopt het op te kunnen lossen met Lloyds of misschien een andere bank. Maar een nieuwe bankrekening in ponden openen is moeilijk, zegt hij.
Ook de Britse Sharon Clarke, die in Nederland woont, zag het nieuws niet aankomen. Ze bankiert al 52 jaar bij Lloyds, “en dan dit”, zegt ze. Ze liet haar pensioen juist op aanraden van de Britse overheid op een Britse rekening storten. Clarke zegt dat haar Facebookgroepen met Britten in Nederland explodeerden toen de brieven binnenkwamen.
Sharon Clarke met de brief van haar bank NOS
Het is Clarke inmiddels gelukt om haar aanvullende pensioen op een Nederlandse rekening te krijgen. Voor haar Britse AOW geldt dat nog niet. Vanwege het coronavirus gaat alles een stuk trager, denkt ze. “Dat levert me veel stress op.”
Geen vergunning
Bij een no-deal-brexit raken Britse banken na 1 januari hun vergunning kwijt om vanuit het Verenigd Koninkrijk betaal- en spaarrekeningen aan te bieden aan klanten in Nederland, bevestigt De Nederlandsche Bank (DNB).
Vorige week plaatste DNB een update op de site, waarin staat welke diensten Britse banken, verzekeraars en betaalinstellingen vanaf 1 januari niet meer mogen aanbieden. DNB waarschuwt banken: “DNB verwacht dat partijen tijdig de noodzakelijke maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat zij ook na afloop van de overgangsperiode voldoen aan Europese en Nederlandse wetgeving.”
Europees paspoort
Een aantal Britse banken heeft de afgelopen jaren wel een kantoor gevestigd op het Europese vasteland, en een zogenoemd ‘Europees paspoort’ verkregen om ook in het geval van een no-deal-brexit de dienstverlening te kunnen voortzetten.
Maar dat betekent wel dat klanten overgeheveld moeten worden naar die Europese vestiging. Lloyds en Barclays hebben zo’n Europees paspoort, maar kiezen er niet voor om de klanten in Nederland tijdig over te zetten.
“Waar mogelijk willen banken hun diensten blijven aanbieden aan klanten die in de Europese Economische Ruimte wonen”, zegt een woordvoerder van UK Finance, een vereniging van Britse banken. “De impact op een klant hangt af van hoe de bank werkt, welk product of dienst ze leveren en de wet- en regelgeving in het land waarin de klant woont.”
Dat niet in alle EU-landen de regels hetzelfde zijn komt doordat de wetgeving verschilt. DNB benadrukt dat strengere regels in Nederland niets met de brexit te maken hebben. De regels waren er al voor duidelijk werd dat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie zou verlaten.
Hoe zit het andersom?
Nederlandse banken met klanten in het Verenigd Koninkrijk hebben dit probleem niet. Banken die voor de brexit-datum actief waren in het VK konden zich aanmelden voor een tijdelijke vergunning. Daarmee mogen ze maximaal drie jaar op dezelfde manier actief blijven in het Verenigd Koninkrijk.
In die periode moeten ze een traject doorlopen om een Britse vergunning te krijgen. De Nederlandse banken waarvoor dit relevant is hebben zich daarvoor aangemeld.
Stroef
De onderhandelingen over de brexit tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk lopen stroef. De kans dat het niet lukt een akkoord te sluiten waardoor een harde brexit op 1 januari niet meer is te voorkomen, wordt steeds groter.
NOS 18.09.2020 De Amerikaanse speciaal gezant voor Noord-Ierland waarschuwt de Britse premier Johnson dat hij niet “per ongeluk een harde grens moet laten ontstaan” tussen Ierland en Noord-Ierland. Mick Mulvaney, Trumps voormalige chefstaf, zegt tegen de Financial Times dat de VS controles op de Ierse grens wil voorkomen.
De waarschuwing volgt op een omstreden wetsvoorstel van premier Johnson waarmee de Britten delen van het uittredingsakkoord uit de EU eenzijdig teniet kunnen doen. Het gaat dan onder meer over afspraken tussen Londen en Brussel over het handelsverkeer en de grensbewaking tussen Ierland en Noord-Ierland. Hoewel die afspraken al gemaakt zijn, wil Johnson ervan kunnen terugkomen.
Met het plan heeft Johnson een bom gelegd onder de onderhandelingen over een handelsakkoord met de EU. En de vrees is dat het Goede Vrijdagakkoord, waarmee een einde werd gemaakt aan het jarenlange geweld tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland, ermee in gevaar komt. In dat vredesakkoord uit 1998 is bepaald dat er geen harde grens komt tussen Noord-Ierland en Ierland.
Joe Biden
“De regering-Trump, het ministerie van Buitenlandse Zaken en het Congres van de Verenigde Staten delen de wens om het Goede Vrijdagakkoord en het ontbreken van een grens in stand te houden”, zegt Mulvaney. De Verenigde Staten hadden een grote rol in de onderhandelingen die na jaren van gesprekken leidden tot het vredesakkoord.
Eerder waarschuwden de Democratische presidentskandidaat, Joe Biden, en de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, de Britse premier al. Biden zei gisteren dat het Goede Vrijdagakkoord “geen slachtoffer mag worden van de brexit” als de Britten een handelsakkoord met de VS willen sluiten.
‘Niet onvermijdelijk, wel risico’s’
Mulvaney, een vooraanstaande Republikein die korte lijntjes heeft met het Witte Huis, zegt dat hij over Johnsons wetsvoorstel heeft gesproken met de Ierse regering. Hij heeft niet het idee dat Johnsons voorstel een harde grens onvermijdelijk maakt. “Maar ik vind het van belang dat iedereen zich bewust is van de potentiële risico’s.” Mulvaney kiest geen kant tussen de EU en de Britten, zegt hij.
Het Conservatieve Britse Lagerhuislid Tugendhat, die in de parlementscommissie zit die het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken controleert, zegt tegen de Financial Times dat het Amerikaanse commentaar de Britse regering niet onbewogen moet laten. “Er zijn maar twee zaken die in de VS door beide partijen worden gedeeld: waarschuwingen voor China en toewijding aan Ierland.”
NOS 17.09.2020 De Amerikaanse presidentskandidaat Joe Biden heeft zich gemengd in de discussie over de Britse plannen om eerdere brexit-afspraken met de EU los te laten. De Democratische politicus waarschuwt dat het Goedevrijdagakkoord, dat een einde maakte aan het jarenlange geweld in Noord-Ierland, “geen slachtoffer mag worden van de brexit”.
Biden reageert op een omstreden wetsvoorstel van premier Johnson. Om te voorkomen dat na de brexit een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland ontstaat, was met Brussel afgesproken dat Noord-Ierland zich na de scheiding zou blijven houden aan bepaalde EU-regels. Omdat de eerdere afspraken zonder nieuw handelsakkoord met de EU zouden leiden tot douanecontroles en heffingen, wil Johnson er nu vanaf.
In Groot-Brittannië wordt al de hele week over het voorstel gesproken, zei correspondent Tim de Wit in het NOS Radio 1 Journaal. “Als de Britten doorgaan met die wet, wordt het wat Biden betreft wel heel ingewikkeld om onder zijn presidentschap nog een handelsdeal te sluiten tussen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.”
Dat Johnson probeert terug te komen van eerder gemaakte afspraken, leidt onder meer bij de gesprekspartners in Brussel tot grote zorgen over de kansen van een nieuw handelsakkoord. En nu valt het dus zelfs bij de Amerikaanse presidentskandidaat helemaal verkeerd”, aldus De Wit.
De Britten willen graag een handelsdeal met de VS. De uitspraken van Biden komen dan ook hard aan achter de schermen in Downing Street. “Ze moeten toch niet hebben dat het kamp-Biden straks echt gaat zeggen: we willen geen handelsdeal meer met jullie. Maar zolang die wet in omloop is, zal Biden niet zomaar terugschrikken.”
De Amerikaanse presidentskandidaat heeft Ierse roots, dus dit dossier ligt hem na aan het hart, weet De Wit. Mocht Biden president worden, zal het voor de Britse regering een lastig dossier worden. “Zeker als ze doorgaan met de wet, die momenteel in het Lagerhuis wordt behandeld.” Waarschijnlijk wordt de komende weken duidelijk of de wet er daadwerkelijk komt.
AD 17.09.2020 De Amerikaanse presidentskandidaat Joe Biden waarschuwt het Verenigd Koninkrijk dat zij de vrede in Noord-Ierland moet bewaken in het brexitproces. Anders komt er geen handelsovereenkomst met de Verenigde Staten.
De afgelopen dagen is er onrust in de Britse politiek ontstaan omdat premier Boris Johnson een omstreden brexitwet wil doorvoeren. Dat voorstel druist in tegen het verdrag dat de Britten vorig jaar met de EU sloten over hun uittreding. Daarmee schenden de Britten het internationaal recht.
,,We kunnen niet toestaan dat het Goedevrijdagakkoord, dat vrede bracht in Noord-Ierland, slachtoffer wordt van de brexit,’’ aldus Biden in een tweet. ,,Elke handelsovereenkomst tussen de VS en het VK moet afhangen van het respect voor deze overeenkomst en het voorkomen van het terugkeren van een harde grens. Punt.’’
We can’t allow the Good Friday Agreement that brought peace to Northern Ireland to become a casualty of Brexit. Any trade deal between the U.S. and U.K. must be contingent upon respect for the Agreement and preventing the return of a hard border. Period.
House Foreign Affairs Committee
@HouseForeign
Chair @RepEliotEngel leads bipartisan effort calling on UK to honor Good Friday Agreement while negotiating Brexit. In a letter to @BorisJohnson, they warned that Congress will not support a free trade agreement if Britain fails to uphold commitments with Northern Ireland.
Het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een eind aan het sektarische geweld in Noord-Ierland. Om te voorkomen dat de spanning daar weer toeneemt na het Britse vertrek uit de EU, spraken Brussel en Londen in hun scheidingsakkoord af dat de grens tussen die Britse regio en EU-lidstaat Ierland open zal blijven.
Dat heeft wel tot gevolg dat Noord-Ierland zich aan sommige EU-regels blijft houden die straks niet meer gelden in andere delen van het Verenigd Koninkrijk. De Britse regering probeert met de nieuwe brexitwet die afspraken eigenhandig aan te passen.
NOS 15.09.2020 Het Britse Lagerhuis heeft met grote meerderheid voor een wetsvoorstel gestemd dat indruist tegen de brexit-afspraken die vorig jaar zijn gemaakt met de Europese Unie. Het is een eerste overwinning voor premier Johnson; er komen nog wijzigingen, amendementen op de wet in stemming en daarna moet het Hogerhuis er nog een standpunt over innemen.
De uitslag was royaal (340 tegen 262) in het voordeel van Johnson, die af wil van een deel van de brexit-deal die hij zelf sloot met de EU. Hij heeft er vooral moeite mee dat Noord-Ierland volgens de afspraken ‘afdrijft’ van de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat dat zich aan EU-regels moet blijven houden om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden. Het wetsvoorstel verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
Weerstand vooralsnog beperkt
Dat de eerste stemming in het voordeel van Johnson zou uitpakken werd al verwacht, zegt correspondent Tim de Wit in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. “Er wordt vooral gekeken naar de weerstand die er is binnen de Conservatieve Partij van Johnson. Het lijkt erop dat 20 tot 25 Lagerhuisleden zich hebben onthouden van stemmen. Dat is wel een duidelijk signaal, maar brengt hem niet in de problemen. Daarvoor heb je er zeker 45 of meer nodig.”
De EU reageerde deze maand met verbazing en woede op de voornemens van Johnson om een streep te zetten door de afspraken. Brussel heeft gewaarschuwd dat als het wetsvoorstel niet voor het eind van de maand wordt ingetrokken er sancties volgen en juridische stappen. Ook zal de EU dan mogelijk stoppen met onderhandelen.
No deal-scenario
“Het lijkt erop dat Johnson op ramkoers is”, zegt De Wit. “Hij wil gewoon door met deze wet, en zijn voet op het gaspedaal houden. Johnson kan ook niet meer terug. Hij vindt dat de EU zijn kant op moet bewegen. Als dit zo doorgaat is de kans echt reëel dat de onderhandelingen kunnen klappen en eindigen met een no deal-scenario.”
De Wit vermoedt dat de Britse premier chaos wil creëren en de brexit weer bovenaan de agenda wil zien. “Jullie zijn aan zet, zegt hij tegen de EU. En zo niet, dan zijn de consequenties voor jullie rekening.”
AD 15.09.2020 De Britse parlementsleden hebben maandagavond hun goedkeuring gegeven aan het controversiële wetsvoorstel van Boris Johnson waardoor hij, in strijd met het internationaal recht, bepaalde bepalingen van de vorig jaar ondertekende Brexit-deal kan terugdraaien.
De concepttekst, die zelfs op bezwaren botste van de conservatieve meerderheid, werd goedgekeurd met 340 stemmen voor en 263 tegen. Het proces van goedkeuring door het parlement gaat volgende week voort. Eerder op de avond strandde een poging van Labour om de brexitwet van de regering-Johnson via een vroege stemming te blokkeren met 213 tegen 349 stemmen.
Veel oppositieleden en ook partijgenoten van Johnson zijn het niet eens met het huidige wetsontwerp. Zij vrezen voor de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk als het in strijd met het internationaal recht handelt door op het eerder gesloten verdrag met de Europese Unie terug te komen.
De wet zal nog vier dagen lang worden behandeld tot op detailniveau, waardoor zowel de inhoud als de geest van het voorstel nog kunnen veranderen. Johnsons partijgenoten die niets in het ontwerp zien, kunnen in een latere fase in het wetgevingsproces nog roet in het eten van de premier gooien.
Noord-Ierland
Premier Johnson staat vierkant achter het omstreden wetsvoorstel. Hij riep parlementariërs in het Lagerhuis maandag op zich achter de wet te scharen. De Internal Market Bill (Interne Markt Wet) is volgens Johnson weliswaar in strijd met het internationaal recht, maar bedoeld om de handel tussen verschillende delen van het koninkrijk in goede banen te leiden als EU-wetgeving straks niet meer van kracht is.
Johnson noemde de wet een ‘vangnet’ en ‘verzekeringspolis’ om de politieke en economische eenheid van het Verenigd Koninkrijk te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten. Met de wet kunnen Britse ministers maatregelen nemen om het vrije verkeer van goederen van en naar Noord-Ierland te garanderen.
De premier zei overigens wel dat het niet zijn wens is dat de wet wordt ingeroepen. Volgens hem kan een goed vrijhandelsakkoord met de EU snel worden gesloten, en dan hoeven de bevoegdheden waarin de wet voorziet niet meer worden ingezet.
Telegraaf 15.09.2020 Een meerderheid van de Britse parlementariërs heeft maandagavond voor een conceptversie van de omstreden Brexitwet gestemd. Onder meer oppositiepartij Labour en enkele Conservatieve partijgenoten van premier Boris Johnson hebben moeite met die brexitwet omdat het voorstel in strijd is met het verdrag dat de uittreding uit de EU regelt. En Johnson is nog niet van de tegenstand af.
Een poging van Labour om de Brexitwet van de regering-Johnson via een vroege stemming te blokkeren strandde met een uitslag van 213 tegen 349 stemmen. Vervolgens won de regering de stemming rond de zogenoemde Internal Market bill (Wet interne markt) met 340 tegen 263 stemmen, waardoor het wetsontwerp door gaat naar de commissiefase in het wetgevingsproces. Dat houdt in dat de komende dagen opnieuw gedebatteerd wordt over de meest omstreden delen van het wetsontwerp.
Premier Johnson staat vierkant achter het omstreden wetsvoorstel. Hij riep parlementariërs in het Lagerhuis maandag op zich achter de wet te scharen. Volgens Johnson is de wet een „vangnet” en „verzekeringspolis” om de politieke en economische integriteit van het Verenigd Koninkrijk te bewaren als er geen handelsakkoord met de EU wordt gesloten.
Maar voor veel oppositieleden en ook partijgenoten van Johnson is het huidige wetsontwerp ’not done’. Zij vrezen voor de internationale reputatie van het Verenigd Koninkrijk als het in strijd met het internationaal recht handelt. Onder anderen de prominente oud-minister van Financiën Sajid Javid, die eerder onder Johnson diende, keerde zich ertegen. Johnsons partijgenoten die niets in het ontwerp zien, kunnen in een latere fase in het wetgevingsproces nog roet in het eten van de premier gooien.
AD 14.09.2020En weer is de kans op een brexit met een no deal levensgroot. Met angst en beven kijken transporteurs naar de onderhandelingen; komen er lange rijen voor de douane en mogen ze straks nog wel ritten in het Verenigd Koninkrijk rijden?
Je merkt het nu eigenlijk niet eens. De vrachtwagencombinatie rijdt de veerboot op, de chauffeur stelt aan overkant zijn spiegels bij voor het links rijden, en hij gaat door. Niemand houdt de vrachtwagen tegen.
Dat gaat, deal or no deal, veranderen in 2021. De Nederlandse douane heeft inmiddels ruim negenhonderd mensen extra in dienst genomen om de extra douane-afhandelingen bij de ferry’s aan te kunnen. ,,We zijn voorbereid op het ergste, een no deal”, zegt Roul Velleman van de Douane. De dienst dringt er bij ondernemers op aan om gebruik te maken van Portbase, een digitale manier om de in- en uitvoer te regelen.
Nog voor de chauffeur vertrekt moeten alle formaliteiten digitaal geregeld zijn. Wie dat niet vooraf doet komt de veerboot niet op en wordt resoluut verwezen naar een speciale parkeerplaats. Bij Hoek van Holland is een parkeervlakte aangelegd voor driehonderd vrachtwagens. Vrachtwagens zonder ‘papieren’ mogen daar voorlopig wachten.
Tot dusver heeft 20 procent van de transporteurs en exporteurs zich nog niet aangemeld voor Portbase. Als na 31 december de overgangsperiode tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie voorbij is, is de vrees dat er honderden vrachtwagens zonder digitale papieren zich tóch bij de veerboten melden.
Ook Poolse, Roemeense en alle andere vrachtwagens die via Nederland van en naar Engeland willen, moeten hun goederen via Portbase inklaren. Alleen al de Nederlandse transporteurs zijn goed voor 650 ritten per dag.
Horrorscenario’s
Aan de andere kant van de Noordzee werken de Britten aan een soortgelijk landelijk systeem maar dat is nog niet opgeleverd. Laat staan dat er al ondernemers zijn die zich aangemeld hebben. Eerder kwam de Britse overheid al met horrorscenario’s: als de Britse douane per vrachtwagen 70 seconden werk heeft, dan ontstaat er een file tot wel 2700 vrachtwagens met een wachttijd van zes dagen. Het móét wel digitaal.
,,Wij gaan uit van een harde brexit. Ik zie het niet gebeuren dat er nog een akkoord komt”, zegt Paul van Lier, financieel directeur bij Heebink Logistic Services. Het transportbedrijf in Veenendaal is gespecialiseerd in vervoer naar het Verenigd Koninkrijk. Hij ‘hoopt’ dat chaos uitblijft. ,,Op een ferry gaan honderd trailers, als er bij vijf de papieren niet in orde zijn, dan houden die de boel op. Daarom willen wij alle douaneformaliteiten in eigen hand houden en niet overlaten aan de klant.”
,,Wij verwachten dat de Britten in de laatste maanden van het jaar gaan hamsteren en dat er in de eerste maanden van volgend jaar minder vervoer is. Dan zou het kunnen dat het de eerste maanden meevalt. En ik hoop dat de Britten er pragmatisch en soepel mee omgaan. Niemand is gebaat bij stilstaande vrachtwagens”, zegt van Lier.
Oplawaai
Heebink, dat honderd vrachtwagens per week naar het Verenigd Koninkrijk stuurt, heeft zelf douanespecialisten in Nederland en Engeland in dienst genomen om zo goed mogelijk voorbereid te zijn. ,,In Nederland is het met Portbase wel goed geregeld. Maar in Engeland heeft nog iedere haven een eigen digitaal systeem. We zijn nu bezig met koppelingen tussen die systemen.”
Het is niet alleen de digitale douane waar de sector zich druk om maakt. Een no deal betekent importheffingen en een oplawaai van jewelste voor de handel. Minder handel is minder transport.
Grotere Nederlandse transportbedrijven openen vestigingen in het Verenigd Koninkrijk en gaan met trucks op Brits kenteken rijden
De logistieke sector vreest bovenal dat de zogeheten cabotage-regeling, die zorgt dat een buitenlandse vervoerder een binnenlandse rit mag rijden, sneuvelt. Bijna al het transport over zee gaat nu onbegeleid. De oplegger met container wordt bij de veerboot afgezet en de chauffeur gaat naar zijn volgende rit. In het Verenigd Koninkrijk pikt een collega van het bedrijf de oplegger op en rijdt die naar de klant. De dure chauffeur en vrachtwagen hoeft dan niet een halve dag te verdoen met varen.
EU-regels stellen dat een buitenlandse vrachtwagen drie cabotage-ritten per week mag doen. In de praktijk rijdt bijvoorbeeld één chauffeur naar Engeland en pikt hij in de dagen daarna drie keer een oplegger van een collega van de boot om die naar de Britse klant te brengen. Bij een no deal vervalt die mogelijkheid.
De Britten willen de regeling graag houden, ook omdat het voordeel biedt voor de eigen chauffeurs op Europees vasteland. Maar bij een no deal komt er zeer waarschijnlijk ook een einde aan die regeling. ,,Een rit wordt dan tientallen procenten duurder”, aldus Elmer de Bruin van ondernemersorganisatie Transport en Logistiek Nederland.
De grotere Nederlandse transportbedrijven spelen erop in door in het Verenigd Koninkrijk vestigingen te openen en met trucks op Brits kenteken te gaan rijden. ,,Maar kleinere bedrijven haken af. Wie maar een handjevol ritten op Engeland heeft, neemt de moeite niet.”
Hek
Van Lier van transportbedrijf Heebink ziet ook kansen. ,,Engeland wordt een specialistische niche-markt en wij gaan daar juist mee door.” Het bedrijf had al twee Britse distributiepunten en heeft de mogelijkheid om met Britse kentekens te gaan rijden als het nodig is.
Van Lier begrijpt nog steeds niet goed wat de Britten bezielt. ,,Het land zal niet verarmen, maar ik denk ook niet dat de Britten beter worden van de brexit. Als je ergens in Europa een hek neerzet waar iedereen zijn paspoort moet laten zien dan wordt het nooit gemakkelijker.”
NOS 13.09.2020 De Britse oud-premiers Tony Blair en John Major roepen via een open brief in The Sunday Times parlementsleden op de nieuwe brexit-wet van premier Johnson af te wijzen.
Volgens de voormalige premiers zet Johnson met zijn poging eenzijdig het brexit-akkoord aan te passen het Verenigd Koninkrijk voor schut. Ze noemen het voorstel van Johnson “onverantwoord, principieel verkeerd en in de praktijk gevaarlijk”.
Blair en Major vrezen met de aanpassingen onder meer voor de situatie in Noord-Ierland en voor de onderhandelingen met de EU over een handelsovereenkomst. “Het stelt de integriteit van onze natie ter discussie”, schrijven ze. Labour-politicus Blair en de Conservatief Major spraken zich eerder al uit tegen de brexit.
Eenzijdige aanpassingen
In januari sloot het Verenigd Koninkrijk de brexitdeal met de EU. Woensdag presenteerde premier Johnson een wet waarmee eenzijdige aanpassingen worden toegevoegd aan die overeenkomst.
Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland. Johnson wil dat het goederenverkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk niet wordt belast met extra controles of andere beperkingen. Dat gaat in tegen het akkoord met de EU, waarin staat dat juist het grensverkeer tussen Noord-Ierland en Ierland ongehinderd doorgang moet vinden.
Volgens de EU betekent dit dat aan de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk moet worden gecontroleerd.
Dreigende chaos
Morgen 14.09.2020 wordt er over de brexit-aanpassingen gesproken in het Britse parlement.
De EU heeft Johnson gewaarschuwd de brexit-wijzigingen voor het einde van de maand in de prullenbak te gooien. Anders dreigen er sancties, aldus Brussel, aangezien de Britten dan contractbreuk plegen. Het scheidingsakkoord tussen de EU-landen en het Verenigd Koninkrijk is immers door beide partijen ondertekend en dus bindend.
De nieuwe ruzie zet het overleg over een handelsakkoord dat op 1 januari zou moeten ingaan op scherp. Mochten de partijen er niet uitkomen, dan scheiden zich de wegen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder handelsakkoord. Velen vrezen voor chaos aan de grenzen.
Telegraaf 10.09.2020 De bom die de Britten hebben gelegd onder de Brexit-onderhandelingen door onder eerder gemaakte afspraken uit te willen komen moet zo snel mogelijk worden ontmanteld. De Europese Commissie geeft het VK tot het einde van de maand om passages te schrappen uit een wet die ingaat tegen het Terugtrekkingsakkoord dat een jaar geleden werd gesloten.
Dat akkoord kwam na heel veel moeizaam onderhandelen tot stand. Maar premier Johnson wil nu onder bepaalde voorwaarden uit, ondanks dat het Britse parlement er na eindeloos gepalaver mee instemde.
Daarmee staat de vrede op het Ierse eiland onder druk omdat Noord-Ierland niet – zoals afgesproken – de Europese douaneregels blijft volgen en waardoor er een harde grens zal ontstaan op het eiland.
De Britse regering gaf woensdag toen het de omstreden wet indiende grif toe internationaal recht te schenden. De sfeer van de gesprekken, er wordt momenteel onderhandeld over de toekomstige relatie en een handelsverdrag, is daardoor nog slechter dan die al was.
Juridische middelen
De EU zal niet aarzelen met juridische middelen af te dwingen waarvoor Johnson eerder zijn handtekening heeft gezet, was de boodschap van Eurocommissaris Sefkovic in Londen.
Ondertussen heeft EU-hoofdonderhandelaar Barnier in Londen een onderhandelingsronde gevoerd met zijn Britse evenknie Frost. Voor eind oktober moet er een hoofdlijnenakkoord liggen over handel. Op 1 januari eindigt de transitiefase waar de Britten nu nog in zitten. Ligt er niks dan hebben zij geen toegang meer tot de Europese interne markt.
Vertrouwen
Het vertrouwen op een goede afloop lijkt door het gesteggel nog verder gekelderd. „Maar we zullen blijven proberen om tot iets te kunnen komen. Onze belangen zijn te zeer verstrengeld om op te geven”, aldus een hoge EU-diplomaat. Groot probleem is dat het VK zich niet wil houden aan regels voor staatssteun waardoor de EU oneerlijke concurrentie voor het Europese bedrijfsleven vreest. Dat kan niet als het toegang wil tot de interne markt stelt de Unie.
Ook over visserij is nog lang geen overeenstemming. Het VK wil jaarlijks zelf beslissen wie er vis mag vangen in haar wateren.
NOS 10.09.2020 De plannen van de Britse premier Johnson om het brexit-akkoord aan te passen moeten zo snel mogelijk de prullenbak in, in elk geval voor het einde van de maand. Dat heeft Eurocommissaris Maros Sefcovic gezegd na overleg in Londen met de Britse brexit-minister Michael Gove.
Met het wetsvoorstel dat gisteren bekend werd heeft de Britse regering het vertrouwen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk ernstig aangetast, verklaarde Sefcovic verder. Het is nu aan Londen om die breuk te herstellen.
Steen des aanstoots is het wetsontwerp waarin Londen zich het recht voorbehoudt om de afspraken die zijn gemaakt over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland (dat in het VK blijft) eenzijdig aan te passen.
Obstakels
Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland komt zodra de EU en het VK volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. De Britten willen van die clausule af, omdat dat bij een no-deal brexit leidt tot extra douanecontroles en heffingen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk.
Als Londen de wet niet terugtrekt, dreigen er sancties vanuit Brussel, aangezien de Britten dan contractbreuk plegen. Het scheidingsakkoord tussen de EU-landen en het Verenigd Koninkrijk is immers door beide partijen ondertekend en dus bindend.
De nieuwe ruzie zet het overleg over een handelsakkoord dat op 1 januari zou moeten ingaan op scherp. Mochten beide partijen er niet uitkomen, dan scheiden zich de wegen van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op 1 januari zonder handelsakkoord. Velen vrezen voor chaos aan de grenzen.
MSN 10.09.2020 De onderdelen van de Britse brexitwet die ingaan tegen het met de Europese Unie gesloten scheidingsverdrag moeten nog deze maand van tafel, eist de EU. De EU zal anders niet aarzelen om de sancties in te zetten waarin het verdrag voorziet, zegt de Europese Commissie.
EU-commissaris Maroš Šefčovič en de Britse brexitminister Michael Gove, die samen toezien op het terugtrekkingsverdrag, voerden donderdag spoedoverleg over het wetsvoorstel, dat in het Britse parlement en Brussel grote opschudding heeft veroorzaakt. Met het voorstel heeft de Britse regering het onderlinge vertrouwen “ernstig geschaad”, zegt Šefčovič. “Het is aan Londen om dat te herstellen.”
Šefčovič heeft Gove er nog eens op gewezen dat de handtekening van de Britse regering onder de zwaarbevochten scheidingsakte staat en het Verenigd Koninkrijk eraan gebonden is. Geen van beide partijen kan daaraan eenzijdig morrelen. Als de nieuwe wet wordt aangenomen, zou dat een “extreem ernstige schending” van het verdrag en van het internationaal recht zijn, onderstreepte de EU-commissaris.
De omstreden elementen van de wet moeten daarom zo snel mogelijk worden geschrapt, stelt de commissie, in ieder geval nog deze maand. Gebeurt dat niet, dan zal de EU “er niet voor terugdeinzen” om de mogelijkheden te gebruiken die het verdrag biedt tegen schendingen van de afspraken. Het zou kunnen gaan om een hoge boete, maar ook om het opschorten van voor de Britten gunstige verdragsbepalingen of om importheffingen of – beperkingen.
Cruciaal belang om tot overeenkomst te komen
Gove maakte na het overleg duidelijk dat het omstreden wetsvoorstel niet van tafel gaat. “Vicevoorzitter Šefčovič verzocht het VK om de interne markt-wetgeving in te trekken. Ik legde uit dat we dat niet kunnen en zullen doen”, zei de minister. “Ik benadrukte dat het van cruciaal belang is om via het gezamenlijke comité tot een overeenkomst te komen over dit soort essentiële vraagstukken.”
Het Britse wetsvoorstel raakt een open zenuw, omdat het de afspraken over Noord-Ierland zou ondergraven. Om te voorkomen dat er weer een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland verrijst zodra de EU en het VK volgend jaar definitief uit elkaar zijn, is afgesproken dat de EU-regels blijven gelden voor Noord-Ierland. Als Brussel en Londen er niet in slagen een handelsakkoord te sluiten, stuit het economisch verkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het VK vanaf 1 januari op allerlei obstakels. Die wil Londen eenzijdig wegnemen.
MSN 10.09.2020 De EU eist dat de Britse regering onderdelen uit een nieuwe wet die afspraken uit het uittredingsakkoord schendt voor het einde van de maand intrekt. Na afloop van een ingelast crisisoverleg tussen vertegenwoordigers van de EU en het Verenigd Koninkrijk liet Eurocommissaris Marios Šefčovič een opvallend scherpe verklaring uitgaan, waarin hij sprak over een „extreme en ernstige schending” van het akkoord en van „ernstig beschadigd vertrouwen”. Schrapt het VK de wetsonderdelen niet, dan zal de EU juridische stappen overwegen.
Het overleg van het comité, dat toeziet op de vorig jaar gemaakte afspraken, werd donderdag in alle haast in Londen bijeengeroepen op verzoek van Brussel, in reactie op het woensdag gepubliceerde wetsvoorstel. Dat voorstel druist op bepaalde punten recht in tegen afspraken die de EU en het VK vorig najaar vastlegden in het uittredingsakkoord. Zo wil de Britse regering af van de verplichting dat bedrijven die van Noord-Ierland naar andere delen van het VK exporteren speciale formulieren moeten invullen. Ook wil het VK zich kunnen onttrekken aan afspraken over het verlenen van staatssteun aan bedrijven die actief zijn in Noord-Ierland.
Overleg escaleert
In Brussel is geschokt gereageerd op de plannen, in een week dat de twee partijen eigenlijk hadden moeten overleggen over hun toekomstige relatie na 31 december. Die onderhandelingen verliepen al moeizaam, maar het overleg is nu geëscaleerd door de presentatie van het nieuwe wetsvoorstel. „Het schenden van afspraken uit het uittredingsakkoord is in strijd met het internationaal recht, ondermijnt vertrouwen en kan een risico vormen voor de lopende onderhandelingen over de toekomstige relatie”, aldus Šefčovič donderdag.
In een interne nota onderstrepen EU-juristen vandaag dat het VK alleen al door de presentatie van de nieuwe wet de ‘te goeder trouw-verplichtingen’ uit het uittredingsakkoord schendt. Daarom alleen al zou de EU een inbreukprocedure kunnen starten. De nota somt verschillende juridische opties op die zouden kunnen leiden tot boetes voor het VK.
De Britse regering kwam donderdagmiddag zelf met een juridische onderbouwing van de plannen, waarin ze het voornemen uitspreekt „verdragsverplichtingen te goeder trouw na te komen”, maar tegelijk stelt dat het parlement wetgeving kan aannemen die breekt met verdragsverplichtingen van het VK. „In de moeilijke en zeer uitzonderlijke omstandigheden waarin we ons bevinden, is het belangrijk om het fundamentele beginsel van parlementaire soevereiniteit te erkennen”, aldus de verklaring.
RTL 10.09.2020 Afspraak is afspraak en de Britten moeten zich aan het brexitakkoord houden zoals dat met de EU is afgesproken. Dat zegt de Europese Commissie na spoedoverleg over een Britse wet, die een streep door de brexitdeal zet. De Britten moeten de nieuwe wet dan ook voor het einde van de maand van tafel halen, vindt Europa.
Gisteren werd de United Kingdom Internal Market Bill gepubliceerd. Premier Johnson wil af van afspraken die zijn gemaakt over de positie van Noord-Ierland.
Geen grenscontroles
Tijdens de lange onderhandelingen over de brexitdeal is afgesproken dat er geen harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland. Beiden kunnen dus zonder strenge controle goederen vervoeren naar elkaars land. Ook kunnen Ieren en Noord-Ieren zonder grenscontroles naar elkaars land reizen.
Er zijn echter wel controles tussen de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk. Johnson wil nu dat die controles er niet komen.
Dit is tegen het zere been van de Europese Commissie. Met het wetsvoorstel heeft de Britse regering het onderlinge vertrouwen ernstig geschaad, zegt EU-commissaris Maroš Šefčovič die vandaag overleg had met de Britse brexitminister Michael Gove.
Johnson moet de wet van tafel halen, anders zal de EU niet aarzelen om de sancties in te zetten waarin het verdrag voorziet, zegt Šefčovič. Hij benoemt niet welke sancties er opgelegd zijn maar de EU kan verschillende maatregelen nemen. Zo kunnen er import-of exportbeperkingen opgelegd worden.
Vertrouwen aangetast
“De tijdige en de volledige uitvoering van het terugtrekkingsakkoord, inclusief het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland, is een wettelijke verplichting. Het schenden van het akkoord is in strijd met het internationale recht en ondermijnt het vertrouwen tussen de landen”, zegt de Europese Commissie in een verklaring.
Op haar beurt stelt de Britse overheid dat de Europese Commissie niets te zeggen heeft, omdat het om ‘soevereiniteit van het parlement gaat’.
NOS 10.09.2020 Premier Rutte heeft de Britse regering opgeroepen het akkoord met de Europese Unie te respecteren. “Ik roep de Britten op te blijven handelen in de geest van het terugtrekkingsakkoord dat juridisch bindend is en niets te doen wat daarmee in tegenspraak is”, zei hij in de Tweede Kamer.
Hij gaat ervan uit dat de Britten zich aan hun afspraken houden. De regering van premier Johnson kwam gisteren met een wetsvoorstel dat in strijd is met de afspraken die hij had gemaakt met de EU. Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland.
Johnson wil toch geen grenscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk, zoals wel is afgesproken. Volgens het akkoord komt de grens in zee te liggen en niet tussen Noord-Ierland en Ierland, waar het grensverkeer en de economie door controles ernstig gehinderd zou worden.
Ondermijnen
Gisteravond zei Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen al dat ze zeer bezorgd was. “Dit zou het internationale recht schenden en het vertrouwen ondermijnen.”
MSN 10.09.2020 Het omstreden wetsvoorstel over de Britse interne markt van de regering van Boris Johnson “is een absoluut dieptepunt” in vier jaar Brexit-onderhandelingen. Dat zegt een ervaren EU-diplomaat tegen The Guardian.
Met de woensdag gepresenteerde nieuwe wet wil de Britse regering onbeperkte toegang van Britse goederen tot Noord-Ierland vastleggen en dat is in strijd met het scheidingsverdrag dat de EU en Londen vorig jaar hebben gesloten.
Johnson ging er toen mee akkoord om de grens tussen Noord-Ierland en de Republiek Ierland ongemoeid te laten, maar dat betekende wel dat de Britse premier accepteerde dat er controles komen bij het goederenvervoer tussen Noord-Ierland en het Britse hoofdeiland.
Het akkoord over de scheidingsovereenkomst waar Johnson zijn handtekening onder zette, betekent de facto dat Noord-Ierland niet meer volledig onder hetzelfde handelsregime komt te vallen als de rest van het VK, na de Brexit.
Johnson deed hiermee een grote concessie, maar wil nu terugkomen op eerdere afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Het VK wil met een eigen wet vastleggen dat het eenzijdig kan bepalen dat goederen ongehinderd tussen het Britse hoofdeiland en Noord-Ierland verscheept kunnen worden, als daar onenigheid over is in een gezamenlijk comité van het VK en de EU dat over deze kwestie moet gaan beslissen.
Johnson wordt ervan verdacht niet meer serieus te willen onderhandelen, maar rechtstreeks af te koersen op een no deal-Brexit. Daarbij komen er wederzijds importtarieven en ontstaat er automatisch een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
“Dit is schokkend”, zegt een EU-diplomaat tegen Politico. “Het is altijd moeilijk om een rationele analyse te maken van het gedrag van een populistische regering, maar dit is geen politieke strategie meer om tot een compromis te komen. Dit is een duidelijke poging om de weg vrij te maken voor een no-deal.”
Londen erkent zelf ook dat het nieuwe wetsvoorstel voor de interne markt deels in strijd is met de afspraken uit het scheidingsakkoord.
Minister voor Noord-Ierland Brandon Lewis zei dinsdag in het Lagerhuis dat het internationale recht met de nieuwe wet “op een heel specifieke en beperkte manier” geschonden wordt.
Premier Boris Johnson stelt dat de nieuwe wet nodig is om banen en vrede te behouden in Noord-Ierland. De Ierse premier vreest juist dat een harde grens met Noord-Ierland kan leiden tot grotere politieke spanningen in de regio.
EU stelt harde eisen aan Londen
Juristen van de Europese Commissie stellen in een naar The Guardian uitgelekt stuk dat alleen al het indienen van het Britse wetsvoorstel een schending is van het scheidingsakkoord, waarin een verplichting is opgenomen “te goeder trouw” te handelen.
Volgens hen moeten de 27 overgebleven EU-lidstaten met boetes en sancties komen tegen het Verenigd Koninkrijk.
Zover is het ondanks de woede die er binnen de EU heerst nog lang niet, maar de nieuwe opstelling van Londen maakt de kans van slagen van de toch al moeizaam verlopende onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie nog kleiner.
Eurocommissaris Maroš Šefčovič trok donderdag na een ontmoeting met zijn Britse collega Michael Gove een duidelijke streep in het zand: als het Britse parlement de wet van Johnson aanneemt, beschouwt de EU dat als een grove schending van het internationale recht.
Šefčovič eiste dat de Britse regering de wet van Johnson voor het eind van deze maand intrekt. Anders zal de EU tot juridische actie overgaan.
Intussen moet er moet voor het eind van het jaar handelsakkoord zijn tussen de EU en het VK, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de formele Brexit op 31 januari.
RTL 09.09.2020 De Britse regering van premier Boris Johnson zet met een nieuwe wet een streep door de brexitdeal die na ruim drie jaar onderhandelen werd gesloten. Daarmee lijkt een nieuwe brexitcrisis onafwendbaar, omdat er nog geen handelsdeal is gesloten.
De wet is bedoeld om handel tussen Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland soepel te laten verlopen na 31 december van dit jaar. Nu gelden nog Europese regels voor onderlinge handel tussen de Britse staten, dat verandert vanaf 1 januari.
Om te voorkomen dat Schotten ineens problemen krijgen bij het kopen van mout uit Engeland of dat Welsh staal ineens niet meer naar een buurland mag, komt deze wet er.
Tot zover is er weinig aan de hand. Het gaat mis bij de wetsartikelen die betrekking hebben op Noord-Ierland. Die raken aan het gevoeligste deel uit de brexitdeal, waarin met veel moeite geregeld is dat er geen harde grens komt tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (VK).
In het wetsvoorstel van de regering Johnson krijgen Britse ministers het voor het zeggen als het gaat om beslissingen over staatssteun en goederentransport tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Vooral dat laatste ligt uitermate gevoelig, omdat het de weg vrijmaakt voor controles op deze goederenstroom, wat neerkomt op een harde grens.
In het wetsvoorstel zelf staat ook dat deze bepalingen in strijd zijn met Europees recht, waar de brexitdeal in is vastgelegd. De zet van de Britse regering zorgt voor stevige reacties in Brussel.
‘Afspraak is afspraak’
“Het breken van internationale wetgeving is onacceptabel”, tweet Charles Michel vanuit zijn rol als voorzitter van de Europese Raad, waarin alle regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten zitten. De stap van de Britten ondermijnt het vertrouwen dat zo hard nodig is bij de lopende onderhandelingen, zegt hij.
“Pacta sunt servanda”, voegt Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, toe. Dat is Latijn voor ‘afspraak is afspraak’ en de basis van internationale wetgeving, schrijft persbureau Reuters.
Er moet zo snel mogelijk een topoverleg over de kwestie komen, vindt Maroš Šefčovič, vice-voorzitter van de Europese Commissie. “Daar kunnen onze Britse partners uitleg geven en reageren op onze zorgen na deze bekendmaking.”
Een woordvoerder van de Britse regering verklaart volgens Sky News dat de afspraken over Noord-Ierland destijds in grote haast zijn gemaakt en daardoor vaagheden bevatten. Downing Street blijft trouw aan het het uittredingsakoord, aldus de woordvoerder. Johnson zal vandaag nog met de Ierse premier Micheal Martin spreken.
Onderhandelingen handelsdeal
Op 1 januari 2021 is de overgangsperiode voorbij die op dit moment geldt en is afgesproken in het Brexitakkoord dat vorig jaar is gesloten. De overgangsperiode is bedoeld om te onderhandelen over een handelsdeal na 31 december 2020. Zonder handelsdeal gelden de meest simpele regels, wat voor administratieve rompslomp bij de grenzen zal zorgen.
Er wordt al maanden onderhandeld over een deal, maar de twee kampen komen er niet uit. Deze week is een nieuwe ronde van onderhandelingen.
NOS 09.09.2020 De Britse premier Johnson heeft het Lagerhuis opgeroepen het wetsvoorstel te steunen dat afwijkt van de brexitovereenkomst die hij in januari sloot met de EU. Het wetsvoorstel, dat vandaag werd gepresenteerd, verzekert volgens Johnson de eenheid van de interne markt van het Verenigd Koninkrijk.
Het gaat daarbij vooral om de status van Noord-Ierland. Johnson wil dat het goederenverkeer tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk niet wordt belast met extra controles of andere beperkingen. Dat gaat in tegen het akkoord met de EU, waarin staat dat juist het grensverkeer tussen Noord-Ierland en Ierland ongehinderd doorgang moet vinden. Volgens de EU betekent dit dat aan de grens van Noord-Ierland met de andere delen van het Verenigd Koninkrijk moet worden gecontroleerd.
Destijds was Johnson over de deal met de EU uitstekend te spreken en noemde hij deze “ovenvast”. Nu zegt een woordvoerder van de premier dat het scheidingsakkoord destijds in grote haast en onder grote druk geschreven is, en daardoor onduidelijkheden bevat die “opgehelderd” moeten worden.
Schurkenstaat
Gisteren gaf de minister voor Noord-Ierland, Brandon Lewis, in het Lagerhuis toe dat de nieuwe Britse brexitwet het internationale recht schendt, zij het dat dit volgens hem gebeurt “op een zeer specifieke en beperkte manier”. Dat leidde tot geschokte reacties en felle kritiek. De Schotse Nationale Partij stelde vandaag zelfs dat de premier en zijn vrienden denken dat ze boven de wet staan en een schurkenstaat aan het creëren zijn.
Johnson toonde zich niet onder de indruk, en zei dat de wet banen zal beschermen, welvaart zal zekerstellen en de eenheid van de Britse binnenmarkt mogelijk zal maken. “Natuurlijk moet iedereen in Groot-Brittannië zich aan de wet houden”, voegde hij eraan toe, zonder verder op de verwijten in te gaan.
Bouwen op het Britse woord
Vandaag voegde de Conservatieve oud-premier John Major zich bij het koor van critici. “Generaties lang konden vriend en vijand bouwen op het plechtig gegeven Britse woord”, zei hij. “Onze handtekening onder elk verdrag was heilig. Als we de reputatie verliezen dat we ons houden aan onze beloften, verliezen we iets van onschatbare waarde dat we misschien nooit meer terugkrijgen.”
De Europese reacties zijn tot nu toe afwachtend en gematigd. Het meest uitgesproken was nog Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen, die zei dat ze zeer bezorgd was. “Dit zou het internationale recht schenden en het vertrouwen ondermijnen. De grondslag van welvaart brengende relaties is pacta sunt serva“, Latijn voor ‘verdragen moeten worden nageleefd’.
MSN 08.09.2020 Nog 113 dagen voor de Britten voorgoed de Europese interne markt verlaten. 113 dagen voor een nieuwe relatie tussen 27 lidstaten van de Europese Unie en hun voormalige medelidstaat begint. Op 31 december eindigt de zogeheten transitieperiode, het post-Brexitjaar waarin de Britten nog even meededen terwijl er werd onderhandeld over een handelsakkoord.
Voor wie de afgelopen dagen een déjà-vu had: dat klopt. Voorafgaand aan iedere onderhandelingsronde sinds David Cameron in 2013 beloofde tot een „nieuwe relatie” met de EU – toen nog binnen de EU – te komen, worden van beide zijden de piketpaaltjes geslagen. Daarbij roepen de Britten om meer flexibiliteit van Brussel en werpt de EU tegen dat er sprake moet blijven van eerlijke concurrentie.
Ditmaal moet het gekrakeel echter serieuzer genomen worden. Wil een akkoord op tijd ingaan, dan moet er eind oktober een deal zijn.
Maar als de verwijten van de afgelopen dagen een voorteken zijn, is de kans op een No Deal-Brexit groot. Dat de onderhandelingen die dinsdag werden hervat ergens toe gaan leiden, geloven weinigen. Visserij en staatssteun (en daaraan gekoppeld de positie van Noord-Ierland) blijven de heikele punten. Het optimisme van voor de zomer is verdwenen, toen de Duitse bondskanselier Angela Merkel in haar rol als roulerend voorzitter van de EU werd gezien als dealmaker en de Britse premier Boris Johnson zei dat er slechts een beetje „oomph” nodig was.
Nu lijkt Johnson de vorig jaar moeizaam uitonderhandelde scheidingsakte te willen opblazen, met name waar het gaat om Noord- Ierland, het gevoeligste onderdeel. Hij zou werken aan een wetsvoorstel dat de gemaakte akkoorden omzeilt (of vanuit Brits gezichtspunt „wat losse einden straktrekt”). Áls er half oktober geen handelsakkoord is.
Aan dergelijke dreigementen heeft niemand iets, ook niet als tactiek om de vastgelopen onderhandelingen vlot te trekken. Als één partij terugkomt op eerder gemaakte afspraken, al is het alleen maar bluf, hoe zijn dan vervolgafspraken te maken? Akkoorden worden alleen gesloten tussen partners die elkaar vertrouwen.
Na vier jaar onzekerheid is iedereen gebaat bij een deal. Beide partijen zijn het verplicht, helemaal te midden van een coronacrisis die de economie nog tijden zal beïnvloeden. Een No Deal, hoe stellig Johnson zijn achterban ook meldt dat ook dat „een goede uitkomst” is, zal een wintercrisis boven op de coronacrisis veroorzaken. Met beelden van chaotische taferelen van vrachtwagens die aan beide zijden van de grens vaststaan.
Het zal de vraag oproepen: als onderhandelen met de buren al niet lukt, met wie dan wel? Een No Deal zal niet alleen twijfels oproepen aan de bekwaamheid van het kabinet-Johnson, maar ook aan die van de Europese Unie. Een tijdlang zullen beschuldigingen over en weer ieder verder contact bemoeilijken.
Het is daarom in ieders belang om de komende maand te benutten. Dat kan: vorig jaar rond deze tijd leek een scheidingsakte ook vrijwel onmogelijk, een aantal weken later waren de Britten en de EU ex-partners. Wat van die oomph kunnen ook deze onderhandelingen gebruiken.
NOS 08.09.2020 Een belangrijke juridische adviseur van de Britse premier Johnson is opgestapt. Dat meldt de Financial Times. Jonathan Jones zou het niet eens zijn met het wetsvoorstel dat de regering zou willen indienen dat belangrijke delen van het uittredingsakkoord met de EU tenietdoet.
Bronnen laten aan de krant weten dat Jones “erg ongelukkig” is met de plannen om de afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te herzien. Die afspraken moesten vastleggen dat een harde grens tussen beide landen voorkomen wordt in de toekomst. Maar met het wetsvoorstel van de Britse regering zouden die afspraken deels aan de kant worden gezet.
Morgen wordt bekend wat er precies in het wetsvoorstel staat. De regering ontkende gisteren dat ze van eerder gemaakte afspraken terug wil komen en zegt het akkoord te respecteren.
Jones niet de eerste topambtenaar die opstapt
Jones is al de zesde hoge ambtenaar die de regering-Johnson dit jaar uit onvrede verlaat. Volgens correspondent Tim de Wit is het opmerkelijk dat hij opstapt. “Dit geeft wel aan dat lang niet iedereen achter de schermen bij de regering-Johnson het eens is met deze koers. Het is weliswaar geen minister, maar wel een topambtenaar en een belangrijke juridisch adviseur van de premier.”
De veronderstelde plannen van de Britse regering worden gezien als een bom onder de brexit-onderhandelingen. In oktober vorig jaar werden de EU en de Britten het eens over de voorwaarden voor de brexit. Begin dit jaar vertrok het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Nu geldt een overgangsperiode waarin het land zich nog aan EU-regels houdt. Aan het eind van dit jaar moet er een nieuw handelsakkoord liggen, maar de gesprekken daarover verlopen moeizaam.
RTL 08.09.2020 Een belangrijke jurist van de Britse overheid heeft vandaag ontslag genomen. Zijn besluit komt vlak na het bericht dat premier Boris Johnson cruciale delen uit de brexitdeal met de Europese Unie wil halen. Het is al de zesde hooggeplaatste ambtenaar die opstapt dit jaar uit onvrede over het beleid van Johnson.
De reden voor het ontslag is een conflict met 10 Downing Street, meldt Financial Times op basis van twee anonieme ambtenaren. Het kantoor van premier Johnson is namelijk van plan delen uit de brexitdeal met de Europese Unie (EU) opzij te schuiven met een nieuwe wet in het Verenigd Koninkrijk en daar is Jones het niet mee eens.
Jones zou volgens mensen uit zijn omgeving ‘zeer ongelukkig’ zijn over het besluit om de afspraken over de Iers-Noord-Ierse grens uit de brexitdeal te schrappen.
Het uitlekken van dit plan veroorzaakte gisteren reuring. Door dit te doen, zet Johnson in feite een streep door de hele brexitdeal, want dat is onacceptabel voor de Europese Unie. Bovendien zijn de afspraken uit de uittredingsdeal al verankerd in wetgeving in zowel het Verenigd Koninkrijk als de Europese Unie.
Vraagtekens bij plannen Johnson
Vanuit zijn rol als onafhankelijke adviseur op gebied van wetgeving zou Jones vraagtekens hebben gezet bij dit plan. Volgens hem zou het terzijde schuiven van de wetgeving uit de brexitdeal in strijd zijn met de regels waar ministers zich aan moeten houden.
Jones zou hierover al maanden in de clinch liggen met het hoofd van het Openbaar Ministerie in het Verenigd Koninkrijk, Suella Braverman. Uiteindelijk koos Downing Street de kant van de laatste, volgens de bronnen van de krant.
Eerder dit jaar vertrokken al vijf topambtenaren van onder meer de ministeries van binnen- en buitenlandse zaken en Justitie.
Onderhandelen over handelsdeal
Vandaag onderhandelen de EU en het VK opnieuw over een handelsdeal. Ze moeten het er voor 31 december over eens zijn, anders gelden de meest simpele regels voor handel die er zijn. En dat betekent dat alle goederen die van het Europese vasteland naar het VK gaan – en omgekeerd – gekeurd moeten worden. Ondernemers vrezen dan voor lange files, vanwege de administratieve rompslomp.
AD 08.09.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft na een zomer lang ‘nietsnutten’ een bom gelegd onder de brexitonderhandelingen die vandaag worden hervat. ‘Een no deal is een goed resultaat.’
Diplomaten van de EU zaten gisteren in de Eurostar op weg naar Londen voor de achtste ronde van de brexitonderhandelingen toen leden van de Conservatieve Partij rond lunchtijd een e-mail van premier Boris Johnson ontvingen. ‘Er moet op 15 oktober een akkoord zijn bereikt met onze Europese vrienden’, stond er in vetgedrukte letters. ‘Als we het dan nog niet eens zijn, dan moeten we ieder onze eigen weg gaan.’
Een no deal-scenario, zo baste Johnson verder, ‘zou een goed resultaat voor het Verenigd Koninkrijk zijn’. In de hogesnelheidstrein vanuit Brussel zorgde een bericht in de Financial Times voor meer tumult. De Britse regering werkt volgens de krant aan een wet waarin reeds gemaakte afspraken met de EU over Noord-Ierland terzijde geschoven kunnen worden, mocht de deadline niet worden gehaald.
Schaduwboksen
Was het schaduwboksen of een sterk staaltje bluf om de EU te dwingen haar eisen te versoepelen? Of voldoet de regering van premier Johnson simpelweg aan de belofte die het deed aan fanatieke voorstanders van de brexit om te weigeren concessies te doen aan Brussel? Deze groep wil het Verenigd Koninkrijk zijn soevereiniteit teruggeven. En hoe kan dat beter dan door een middelvinger op te steken naar de Brusselse bemoeizucht?
De Europese afgezanten moeten net zo gissen naar de ware redenen van het vertoon van spierballen als zijn politieke medestanders. Parlementsleden van zijn partij vroegen zich een paar weken geleden bezorgd af waarom hun leider de zomer had zitten ‘lanterfanten’. Johnson stelde een deal met de EU zo goed als uitgewerkt te hebben. Aan tafel met onderhandelaars uit Brussel bleek dat telkens niet het geval te zijn.
Woordvoerders van Johnson haastten zich om de ‘bomwet’ te ontkrachten. De regering wilde slechts ‘losse eindjes aan elkaar knopen’. Niettemin sluit het voorstel aan bij de handelswijze van Johnson. Daags voor de vorige gespreksronde maakte hij plotseling kabaal over de vluchtelingen die vanuit Calais in rubberbootjes Het Kanaal oversteken om asiel te kunnen aanvragen in het VK.
De opgeblazen verontwaardiging kwam over als een verkapte campagnestunt om de kiezers binnenboord te houden. Uit peilingen kwam naar voren dat het vertrouwen in ‘Bojo’ daalt. Niet langer zien Britten in hem een sterke voorman. In oppositieleider Keir Starmer wordt meer vertrouwen gesteld. De voorsprong op Labour slonk zienderogen. En het land zat in een economische crisis.
Schokgolf
De implicaties van de wet zorgden ‘thuis’ al voor een schokgolf. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, was nog stelliger. Als het VK een loopje neemt met het scheidingsakkoord, kan het land een deal vergeten.
Von der Leyen doelde met name op het mogelijk in gevaar brengen van het Goedevrijdagakkoord. Om een ‘harde’ grens te voorkomen, blijft Noord-Ierland deels binnen de EU. Goederen vanuit het VK worden in de Ierse Zee ingeklaard. Over de praktische uitvoering hiervan moeten de EU en het VK samen tot overeenstemming komen. Johnson zou deze afspraak eenzijdig willen wijzigen.
De kern van de consternatie draait echter om staatssteun, toch al één van de meest heikele kwesties. Het VK moet volgens het scheidingsverdrag subsidies aan bedrijven melden aan Brussel als de mogelijkheid bestaat dat die de handel tussen Noord-Ierland en de EU nadelig beïnvloeden. Het VK wil volgens de Financial Times een minister in Westminster laten beslissen of dat noodzakelijk is.
In het slechtste scenario zou het VK Noord-Ierland kunnen misbruiken om Britse goederen tegen lagere prijzen de Europese markt op te brengen. De EU wil juist een gelijk speelveld creëren. Als het VK tarief- en quotavrij handel wil drijven met Europa, kan van ongelimiteerde staatssteun geen sprake zijn. Johnson lijkt met het ‘gelekte’ voorstel de EU te willen dwingen de teugels te laten vieren.
Voor de pandemie en de lockdown gaf het VK minder subsidie aan industrieën dan de EU. De crisis veranderde alles
De coronacrisis speelt hierin een aanzienlijke rol. Voor de pandemie en de lockdown gaf het VK minder subsidie aan industrieën dan de EU. De crisis veranderde alles. Het Ministerie van Financiën betaalt de salarissen van miljoenen Britten. Leningen houden het gehavende bedrijfsleven overeind. De economische krimp van ruim 20 procent in het tweede kwartaal werpt een schaduw over de toekomst. Groot-Brittannië ligt aan het infuus.
Zonder substantiële injecties van de overheid dreigt een verdere kaalslag. Schaduwminister Haigh erkent dit ook. ,,Het is in het belang van alle partijen om de druk op het bedrijfsleven en de economie van Noord-Ierland te verlagen”, zei ze.
Pragmatisme
Achter het machtsvertoon van Johnson gaat zonder meer pragmatisme schuil. De oplopende staatsschuld moet worden terugbetaald zonder beloftes aan de kiezer te verbreken. Mensen aan de onderkant van de samenleving mogen na de bezuinigingen na de bankencrisis in 2008 onder geen beding worden uitgewrongen. En met een golf aan werklozen in het verschiet, moet de zwaarste klap nog komen.
De EU is de grootste handelspartner van het VK. Zonder deal wacht de economie een vrije val. Bovendien brengt een no deal het voortbestaan van het VK in gevaar. Politici in de Conservatieve Partij gaven vorige week voor het eerst toe dat de roep van de Schotse premier Nicola Sturgeon om een tweede onafhankelijkheidsreferendum straks niet meer kan worden genegeerd.
Het zet de onderhandelingsronde met de EU onder stroom. Om uitzicht te houden op een akkoord moet eerst overeenstemming worden bereikt over staatssteun en visserij. Of de ‘bom’ van Johnson een doorbraak forceert, wordt snel duidelijk.
Het land en de premier, zelf zwaar getroffen door het virus, zijn door de coronacrisis niet meer hetzelfde. De kans op een brexit zonder deal is daarom groter dan ooit. Een scherpe daling van het pond vormde daarvan gisteren een pijnlijke indicatie.
NU 07.09.2020 Als het Verenigd Koninkrijk een deal wil met de EU, zal het zich aan eerder gemaakte Brexit-afspraken moeten houden. Dat zei voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen maandag.
Daarmee reageert ze op het nieuws uit de Britse zakenkrant Financial Times dat de Britse regering plannen heeft om eerder gemaakte Brexit-afspraken niet na te komen. Het gaat dan onder meer om afspraken over de grens tussen EU-lidstaat Ierland en Noord-Ierland, dat bij het VK hoort.
In een reactie op dat nieuws zei Von der Leyen erop te vertrouwen dat de Britse regering zich houdt aan het eerder overeengekomen terugtrekkingsakkoord. Als het dat niet doet, is een deal met de overige 27 lidstaten van de EU niet mogelijk.
Volgens een woordvoerder van de Europese Commissie zorgt een no deal-Brexit onvermijdelijk voor extra handelsbarrières en hinder voor grensverkeer. “We zijn volledig gefocust om zoveel mogelijk te halen uit de Brexit-onderhandelingen van deze week. We delen de wens van premier Boris Johnson om snel een deal te sluiten en zullen alles doen om dat voor elkaar te krijgen”, aldus de woordvoerder.
Zaterdag werd al bekend dat de Europese Unie een veto wil over elk besluit dat het VK in de toekomst neemt en van invloed is op de handel met de EU. De Britten zouden daar weinig in zien, waarmee de verhoudingen tussen beide partijen nog verder op scherp zijn komen te staan.
Mocht er geen deal komen, dan voeren de EU en het VK vanaf 1 januari 2021 handel volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO. Het Verenigd Koninkrijk is officieel al uit de EU gestapt, maar er is nu nog sprake van een overgangstermijn. Deze loopt aan het einde van dit jaar af.
NOS 07.09.2020 De Europese Commissie is niet onder de indruk van de dreigementen uit het Verenigd Koninkrijk over de brexit-onderhandelingen. Vanochtend schreef de Financial Times dat de Britse regering van plan is om met een wetsvoorstel te komen dat belangrijke delen van het eerder afgesloten uittredingsakkoord intrekt.
Voorzitter Von der Leyen zegt dat ze alle vertrouwen heeft dat de Britten zich aan de eerdere afspraken houden. Het gaat dan met name over de grens tussen de Europese Unie en Noord-Ierland. “De afspraken over Noord-Ierland zijn essentieel”, zegt Von der Leyen.
Ook onderhandelaar Barnier heeft vertrouwen in de afspraken die eerder zijn gemaakt. Morgen begint een nieuwe ronde van onderhandelingen in Londen.
Betrouwbaarheid
In het Europees Parlement zijn er wel zorgen. Kati Piri (PvdA), de brexit-onderhandelaar namens het Europarlement, vindt dat de Britten een heel gevaarlijke kaart trekken. “Het is normaal dat er in de laatste fase van onderhandelingen hard gespeeld wordt, maar nu staat de betrouwbaarheid van het Verenigd Koninkrijk op het spel.”
“Als ze hun handtekening intrekken van een eerder afgesloten akkoord, hoe ga je dan in de toekomst nog überhaupt handelsakkoorden afsluiten?”, vraagt ze zich af.
No-deal
Premier Rutte zegt dat hij “de geruchten” ook heeft gehoord en niet weet wat waar is. “Ik kan wel zeggen dat ik in algemene zin vertrouwen heb in Boris Johnson en ervan uitga dat Britten fatsoenlijke mensen zijn die zich aan afspraken houden.”
Dat laatste is volgens Rutte ook in het belang van de Britten zelf, omdat de economische schade anders groot kan zijn. Ondertussen moet Nederland zich ook blijven voorbereiden op een no-deal, erkent de premier, die dat een “enorme logistieke operatie” noemt.
Het handelsakkoord waar nu over gesproken wordt, moet voor 31 oktober klaar zijn, omdat het Europees Parlement het anders niet op tijd behandelen. “We hebben tijd nodig, want alleen het handelsdeel beslaat nu al 500 pagina’s”, zegt brexit-onderhandelaar Piri.
Spelregels
De gesprekken zitten volgens diplomaten muurvast. “We zijn het zelfs niet eens of dit nu de achtste of de negende onderhandelingsronde is”, vertelt een nauw bij de onderhandelingen betrokken diplomaat. “Brussel denkt dat we aan de achtste ronde bezig zijn, terwijl Londen het op ronde negen houdt.
“Het belangrijkste verschil van mening gaat over de vraag of de Britten zelf mogen bepalen of bedrijven gesteund mogen worden, terwijl de Europese Unie vindt dat ze daar ook over gaan, omdat in de rest van de EU staatssteun ook verboden is. “Als je toegang wilt hebben tot de interne markt moet je ook de spelregels respecteren”, is de stelling van het onderhandelingsteam onder leiding van Barnier.
Verder is de verdeling van de visgronden een groot probleem. Het Verenigd Koninkrijk wil de Britse vis zelf vangen en ook bepalen hoeveel vis er mag worden gevangen.
RTL 07.09.2020 De Britten stoken het vuur flink op in aanloop naar opnieuw een cruciale fase in de vier jaar waarin onderhandeld wordt over brexit. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden.”
Vanochtend meldde de Britse krant Financial Times dat de Britse regering woensdag een wetsvoorstel presenteert waarin cruciale afspraken uit de uittredingsdeal met de Europese Unie overboord worden gezet.
De Britse regering ontkent noch bevestigt de inhoud van het wetsvoorstel, dat woensdag wordt gepresenteerd.
“Ik vertrouw erop dat de Britse regering het uittredingsakkoord uitvoert, omdat het een wettelijke verplichting is en een voorwaarde voor elke soort toekomstige relatie”, reageert Commissievoorzitter Ursula von der Leyen in een tweet. Die werd dan weer geretweet door Michel Barnier, de belangrijkste brexitonderhandelaar aan EU-zijde.
“Die berichten zijn natuurlijk niet geruststellend”, zegt premier Mark Rutte, die constateert dat ‘het moeizaam gaat’, maar wel vertrouwen heeft in het sluiten van een handelsdeal.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
In Brussel en de Europese regeringssteden wordt met verbazing op het bericht gereageerd, constateert Fons Lambie, politiek verslaggever voor RTL Nieuws. “Premier Rutte en Commissievoorzitter Von der Leyen reageren redelijk rustig en kalm en wijzen de Britten er fijntjes op dat ze zich aan hun afspraken moeten houden”, zegt hij.
“Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde.”
“Stel dat Londen echt kiest voor de ramkoers, dan is dat allereerst in het nadeel van de Britten, want wat is een afspraak met Londen dan nog waard? Prettige wedstrijd, ook in het maken van handelsafspraken met de rest van de wereld, zo klinkt het aan Europese zijde”, vertelt Lambie.
Waarom ineens dit bericht?
De timing is geen toeval. Dinsdag start de laatste ronde van onderhandelingen tussen Barnier en zijn Britse tegenstander David Frost. Zij zijn al maanden bezig om een deal over de nieuwe relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te sluiten, tot nu toe zonder resultaat.
Als het niet lukt om een deal te sluiten, gelden vanaf 1 januari de meest basic regels voor handel tussen landen, die van de WTO. Dat betekent veel extra administratieve rompslomp aan de grens en mogelijk lange files.
“Kijk eens wat wij durven!”
Het zou goed kunnen dat het lekken van deze explosieve delen uit het wetsvoorstel onderhandelingstactiek is van de regering-Johnson, vertelt Anne Saenen, RTL Nieuws-correspondent in Londen. “Door de druk op te voeren met deze ‘kijk eens wat wij durven’-instelling hoopt de regering wellicht iets binnen te halen op het gebied van visrechten.”
Britten leggen bom onder brexit, ‘lijkt onderhandelingstactiek’
Een ander opzetje van de regering-Johnson kan zijn om de onderhandelingen op te blazen en de schuld voor het mislukken bij de EU te leggen. “Johnson weet dat de EU nooit akkoord zal gaan met gemorrel aan het akkoord. Met dit voorstel kan hij de komende onderhandelingen laten klappen en dan de schuld geven aan Europese leiders en z’n eigen handen in onschuld wassen”, legt Saenen uit.
“Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen.”
Een derde reden voor de Britten om met dit voorstel te komen is partijpolitiek. Een deel van Johnson’s Conservatieve Partij is niet tevreden met de brexitdeal. “Zo laat Johnson hen zien dat hij niet met zich laat sollen”, vertelt Saenen.
‘Britse ketelmuziek’
Dat laatste is hoe men in Brussel achter de schermen naar de kwestie kijkt, hoort politiek verslaggever Fons Lambie. “Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
“De stampij lijkt vooral bedoeld om een politiek punt in eigen land te scoren”, legt Lambie uit. De regering Johnson staat onder grote druk in de peilingen, er is veel kritiek op de corona-aanpak.
“Het wordt eerder gezien als ketelmuziek dan als briljante onderhandelingstactiek van de Britten.”
Start steekspel
Wat de reden ook is en wie er ook gelekt heeft, het incident is de start van een steekspel dat ons dit najaar te wachten staat, duidt Saenen. Boris Johnson heeft laten weten dat er 15 oktober een handelsdeal moet zijn en ‘de spanning zal weer oplopen’. “Het brexitschaakspel zal nu uitgespeeld moeten worden”, zegt Saenen.
“Het beweegt richting het eindspel, in dat licht moet je de ontwikkelingen van vandaag ook zien”, beaamt Lambie.
Knelpunten
Dan moeten de partijen het nog wel eens worden over drie heikele kwesties.
Staatssteun. De EU heeft strenge regels, waar Britse bedrijven aan moeten blijven voldoen in ruil voor vergaande toegang tot de Europese markt.
Gelijk speelveld voor het bedrijfsleven. Britse bedrijven moeten zich blijven houden aan Europese regels op gebied van milieu en arbeidsrechten. Ook weer in ruil voor toegang tot de Europese markt.
Visserij. Dit heeft hoge symbolische waarde voor de Britten. Crux van de onderhandelingen is of Europese vissers nog in Britse wateren mogen vissen en vice versa.
Telegraaf 07.09.2020 Het Verenigd Koninkrijk stevent steeds sneller af op een harde Brexit. Dat komt omdat het land werkt aan een wet waarmee het land zich niet meer houdt aan eerdere Brexit-afspraken. Daarmee dreigt Londen een nieuwe ronde onderhandelingen, die vandaag van start gaat, op te blazen.
Dat schrijft de Britse zakenkrant Financial Times. In reactie ging het Britse pond 1% in waarde achteruit tegen de dollar en verloor 0,8% tegen de euro.
De Britse wet wordt woensdag gepubliceerd. Daarin staan onder meer nieuwe regels rond staatssteun en de grens met Noord-Ierland, en die staan haaks op wat de Britten vorig jaar met de Europese Unie hebben afgesproken.
Voorwaarden
Vorig jaar oktober bereikte Brussel en Londen namelijk na moeizame onderhandelingen een akkoord over de voorwaarden waartegen de Britten vertrekken uit de EU. Daarin zijn onder meer afspraken gemaakt over het bedrag dat de Britten nog aan de EU betalen en over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Maar de regering van Boris Johnson wil zich daar nu niet meer aan houden, en dat legt een bom onder de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel. Die gesprekken, die ook al heel moeilijk verlopen, gaan net deze week de achtste ronde in.
Wapengekletter
Het laatste wapengekletter vanuit Londen wordt in Brussel met zorg gadegeslagen. Achter de schermen wordt gesteld dat het het de kans op een handelsovereenkomst zeker niet vergroot, maar dat eerst maar eens moet worden gezien of de soep echt zo heet wordt opgediend door de Britse regering als werd geschetst door de Financial Times.
„Ik vertrouw erop dat de Britse regering de terugtrekkingsovereenkomst implementeert, een verplichting die voortvloeit uit het internationaal recht en een voorwaarde voor een toekomstige relatie”, twitterde president van de Europese Commissie Von der Leyen in een reactie. De Duitse noemde het zogeheten protocol voor Noord-Ierland „essentieel voor vrede en veiligheid” op het Ierse eiland en waakt ook voor de integriteit van de interne markt.
Hoofdonderhandelaar namens de EU Barnier vertrekt dinsdag naar Londen voor een nieuwe onderhandelingsronde waarvoor de verwachtingen onder diplomaten bijzonder laag zijn. „We zijn het er niet eens over eens of het de achtste of negende onderhandelingsronde is”, grapt een Brusselse diplomaat.
Vooral de regels voor een gelijk speelveld liggen de Britten zwaar op de maag. De EU wil het VK alleen toegang geven tot de Europese interne markt (zonder quota en zonder tarieven) als het Britse bedrijfsleven min of meer aan dezelfde spelregels is gebonden als hun EU-collega’s.
Het gaat daarbij om sociale en milieustandaarden maar ook om regels voor staatssteun. Een tweede hoofdpijndossier is de vangst van is in Britse wateren. Het VK wil daarover ieder jaar opnieuw onderhandelen wie in haar wateren mag vissen en quota vaststellen, maar dat is voor de EU onwerkbaar.
Met de nieuwe wet waar de Britten aan werken, is een harde Brexit nog een stap dichterbij gekomen. Dat zou betekenen dat er geen akkoord komt over hoe er na het Britse vertrek gehandeld wordt. Voor bedrijven die exporteren naar het Verenigd Koninkrijk komen er dan tarieven en quota op producten, wat de handel moeilijker maakt.
Vorige week waarschuwde Barnier nog dat een ’precieze implementatie van het vertrekakkoord’ van essentieel belang is voor de gesprekken over handel na het Britse vertrek. Zonder scheidingsakkoord met de EU kunnen de Britten geen handelsakkoord met de EU sluiten, waarschuwt de Europese Commissie vandaag.
AD 07.09.2020 Kort voor de volgende gespreksronde over een brexit-handelsakkoord heeft de Britse premier Boris Johnson de Europese Unie een deadline gesteld. Midden oktober moet er een akkoord zijn, zodat de deal nog goedgekeurd kan worden. Anders komt er geen vrijhandelsakkoord tussen Groot-Brittannië en de EU, zei Johnson zondagavond in Londen.
In dat geval wil Londen dan een akkoord met de EU naar Australisch voorbeeld. De EU heeft met Australië tot nu toe slechts een raamakkoord, over onder meer technische obstakels. In het algemeen vindt de handel tussen Europa en Australië plaats op basis van de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Toegepast op Groot-Brittannië wordt dat dus de gevreesde ‘No Deal’. Volgens Johnson zou zijn land daar ‘prima bij gedijen’.
Johnson zei verder dat een overeenkomst alleen mogelijk is als de EU-onderhandelaars bereid zijn ‘hun huidige standpunten te heroverwegen’. De EU op haar beurt beschuldigt Groot-Brittannië ervan niet serieus te onderhandelen.
Overgangsfase
Groot-Brittannië stapte eind januari uit de EU. Maar in een overgangsfase tot eind dit jaar behoort het land nog tot de Europese interne markt en de douane-unie, zodat er in de praktijk nog bijna niets veranderd is. Als er geen verdrag komt over de toekomstige relaties, kan het begin 2021 tot een harde economische breuk komen met toltarieven en andere handelsbelemmeringen.
De belangrijkste knelpunten zijn de toegang van Europese boten tot Britse viswateren en staatssteun aan industrieën. De EU is vastbesloten om te zorgen voor een ‘gelijk speelveld’ voor de concurrentie, zodat Britse bedrijven niet de milieunormen kunnen ondermijnen of overheidsgeld in Britse industrieën kunnen pompen. Groot-Brittannië beschuldigt de EU ervan eisen te stellen die het niet heeft opgelegd aan andere landen waarmee het vrijhandelsovereenkomsten heeft, zoals Canada.
15 oktober deadline
In een verklaring die door het kantoor van de premier zondag naar buiten is gebracht staat dat Johnson vandaag aan de EU mededeelt dat 15 oktober wat hem betreft de deadline is voor het sluiten van een akkoord. ,,Als we het tegen die tijd niet eens kunnen worden, dan zie ik niet dat er een vrijhandelsovereenkomst tussen ons komt, en dat moeten we allebei accepteren en verder gaan’’, zal hij zeggen.
,,We kunnen en willen geen compromis sluiten over de basisprincipes van wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn. Als regering bereiden we ons voor, aan onze grenzen en in onze havens, om er klaar voor te zijn. We zullen de volledige controle hebben over onze wetten, onze regels en onze viswateren.’’
MSN 07.09.2020 Het Britse pond is sterk in waarde gedaald na uitspraken van Boris Johnson over de nog steeds bestaande optie van een no-dealbrexit. De Britse premier zei dat het Verenigd Koninkrijk bereid is om de handelsgesprekken met de EU desnoods te stoppen.
De Britse regering zou van plan zijn met een nieuw wetsvoorstel te komen dat belangrijke onderdelen van de terugtrekkingsovereenkomst met de Europese Unie teniet zal doen. Londen zou daarmee een bom leggen onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Het pond leverde maandagmiddag bijna 1 procent aan waarde in ten opzichte van de dollar. Het is daarmee de grootste daling van het pond sinds juni dit jaar. Kenners menen dat het pond in de komende tijd wel eens flink aan waarde kan gaan verliezen. Ze spreken van het begin van een “pijnlijke correctie”.
Handelsovereenkomst
Het Verenigd Koninkrijk stapte eerder dit jaar uit de EU. Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
NOS 07.09.2020 De Britse regering is van plan om met een wetsvoorstel te komen dat belangrijke delen van het uittredingsakkoord met de EU tenietdoet. Dat schrijft de Financial Times op basis van drie anonieme bronnen. De regering-Johnson zou daarmee een bom leggen onder de huidige onderhandelingen over een handelsovereenkomst, waarvoor de tijd begint te dringen.
Een van de bronnen van de krant zegt dat het voorstel, dat woensdag wordt verwacht, “welbewust” de afspraken over de grens met Ierland kan ondermijnen. Die maakte premier Johnson vorig jaar over het voorkomen van een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland na de brexit. Met dit voorstel zou de regering ruimte creëren om die afspraken deels te overrulen met eigen regels.
Sinds de EU en de Britse regering het in oktober vorig jaar eens werden over de voorwaarden voor de brexit, wordt er druk onderhandeld. De Britten zijn begin dit jaar vertrokken en er is nu een overgangsperiode waarin het land zich nog houdt aan de EU-regels. Die periode loopt eind dit jaar af en dan moet er een nieuw handelsakkoord zijn, maar de gesprekken daarover gaan zeer moeizaam.
Ierland: zeer onverstandig
Regeringsbronnen zeggen tegen de BBC dat het wetsvoorstel er alleen komt om eventueel op terug te vallen, mochten de onderhandelingen met de EU definitief stranden. Het zou niet de bedoeling zijn om het proces op te blazen, maar een vooraanstaande EU-diplomaat zegt anoniem tegen de Britse omroep dat het voorstel wel degelijk het einde van de onderhandelingen kan inluiden.
Wow… Boris Johnson is volgens @FT van plan om delen uit het vorig jaar gesloten uittredingsakkoord met een nieuwe wet te overrulen. En dan met name de afspraken die over Noord-Ierland zijn gemaakt. Als dit klopt is dit bewust aansturen op enorme vertrouwensbreuk met EU. https://t.co/JIpd46ZJ4M
Ook de Ieren, voor wie het extreem gevoelig ligt hoe de grens met Noord-Ierland eruitziet, zijn niet te spreken over het geplande wetsvoorstel. “Dit zou een zeer onverstandige manier zijn om verder te gaan”, schrijft de Ierse minister van Buitenlandse Zaken, Simon Coveney, op Twitter. Vanuit de links-nationalistische partijen Sinn Féin en de SDLP klinkt ook felle kritiek.
Het nieuws over het geplande wetsvoorstel komt kort voor een nieuwe onderhandelingsronde over een handelsakkoord, op het moment dat premier Johnson de druk al opvoert met een eigen deadline: 15 oktober. Volgens zijn kantoor zal hij later vandaag aankondigen dat hij geen handelsakkoord met Brussel meer verwacht als het voor die datum niet is gelukt om er samen uit te komen.
Overigens wordt er in Brussel ook al langer rekening gehouden met die dag als uiterste datum waarop een conceptakkoord klaar zou moeten zijn. Daarna moet het akkoord worden omgezet in wetten, moet de deal nog door het Europees Parlement en stemmen sommige nationale parlementen nog over de overeenkomst.
Australië
Zonder akkoord zet het Verenigd Koninkrijk in op een handelsrelatie met de EU volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Johnson wil liever een relatie met de EU zoals bijvoorbeeld ook Australië heeft. De Britse premier zou dat “een goed resultaat” vinden, al vrezen critici de gevolgen van zo’n harde breuk met de EU zonder verdere afspraken.
NOS-correspondent Tim de Wit bezocht een vissersdorp in het zuidoosten van Engeland. Vissers daar hopen dat zij na 1 januari weer zoveel in Britse wateren mogen vissen als ze maar willen en dat oude, gouden tijden zullen herleven, vertelt hij in podcast De Dag. Maar hoe realistisch is dat? Deze aflevering van podcast De Dag kun je hier beluisteren.
NU 07.09.2020 De Britse regering is van plan belangrijke onderdelen van het uittredingsakkoord met de EU teniet te doen, meldt de Financial Times maandag. Daarmee hebben de onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU een nieuw kookpunt bereikt.
Met deze zet legt de Britse premier Boris Johnson een bom onder de onderhandelingen die inmiddels al vier jaar duren. Naar verwachting presenteert de Britse regering het wetsvoorstel woensdag.
Mogelijk druisen de plannen ook in tegen de afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
De EU kan de invoering van de wet alleen voorkomen door voor 15 oktober akkoord te gaan met een vrijhandelsakkoord tussen beide blokken.
Zonder een handelsakkoord zal er grote onzekerheid over regelgeving ontstaan. Hierdoor kunnen verschillende sectoren in totaal circa 1 biljoen dollar (845 miljard euro) aan handel mislopen.
Als er voor de deadline geen deal wordt gesloten, moet er volgens de Britse premier een handelsrelatie komen zoals die tussen de EU en Australië. De handel tussen deze twee economiën is momenteel grotendeels gebaseerd op de regels van handelsorganisatie WTO.
RTL 07.09.2020 De Britse regering werkt aan een wetsvoorstel dat eerder gemaakte brexitafspraken teniet zal doen. Daarmee legt de regering van Boris Johnson een bom onder de huidige onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord.
Dat melden drie anonieme bronnen aan de Financial Times. Zij vertellen aan de krant dat gemaakte brexitafspraken door de nieuwe wetgeving juridisch ‘overschreven’ worden. Het zou onder meer gaan om afspraken over staatshulp voor bedrijven en douanecontroles aan de Noord-Ierse grens.
Noord-Ierse grens
Een van de bronnen zegt dat de stap ‘duidelijk en bewust’ de gemaakte afspraken over het voorkomen van een harde grens bij Noord-Ierland zal ondergraven. Het Britse wetsvoorstel wordt volgens de bronnen later deze week openbaar gemaakt.
Premier #Rutte over #brexit: “De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend.” Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan “moeizaam”, “volledige steun voor Barnier” en no-deal blijft rampscenario.
Premier #Rutte over #brexit: "De berichten, geruchten in the Financial Times zijn niet geruststellend." Rutte gaat ervanuit dat Britse regering zich aan gemaakte afspraken houdt. Onderhandelingen gaan "moeizaam", "volledige steun voor Barnier" en no-deal blijft rampscenario. pic.twitter.com/r6FbZe6hG7
Vorig jaar oktober bereikten de Europese Unie (EU) en Groot-Brittannië een akkoord over de voorwaarden voor het Britse vertrek uit de EU. Zo kwamen ze overeen dat er geen harde grens met Noord-Ierland zou ontstaan.
Handelsovereenkomst
Groot-Brittannië verliet de EU begin dit jaar, maar houdt zich voorlopig nog aan de Europese afspraken. Londen en Brussel onderhandelen intussen over een handelsovereenkomst, maar die onderhandelingen zitten muurvast.
In een verklaring die gisteren door het kantoor van premier Boris Johnson naar buiten is gebracht staat dat Johnson vandaag aan de EU mededeelt dat 15 oktober wat hem betreft de deadline is voor het sluiten van een akkoord over een toekomst met de EU. Die moet dan ingaan vanaf 31 december.
“Als we het tegen die tijd niet eens kunnen worden, dan zie ik niet dat er een vrijhandelsovereenkomst tussen ons komt, en dat moeten we allebei accepteren en verder gaan”, zal hij zeggen. “We kunnen en willen geen compromis sluiten over de basisprincipes van wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn.”
Handelsrelatie zoals met Australië
Als er geen akkoord wordt bereikt, zou Groot-Brittannië een handelsrelatie hebben met de EU zoals die met Australië, wat volgens Johnson ‘een goed resultaat’ zou zijn.
“Als regering bereiden we ons voor, aan onze grenzen en in onze havens, om er klaar voor te zijn. We zullen de volledige controle hebben over onze wetten, onze regels en onze viswateren.”
Brexitsoap: Verenigd Koninkrijk in scheiding met EU
De Brexit-onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen.
Telegraaf 20.08.2020
Waar zitten de knelpunten !!!
“Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
AD 22.08.2020
Telegraaf 03.07.2020
Telegraaf 01.07.2020
VK 30.06.2020
Geen handelsdeal indien geen compromissen –> Harde Brexit
De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag 07.07.2020 gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit’.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week 30.06.2020 verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december 2020 aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari 2021 zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
31 december 2020
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december 2020 definitief alle banden met de EUverbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
NO DEAL ???
Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost 06.09.2020 duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
Telegraaf 05.09.2020
Vetorecht EU
De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag 05.09.2020.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 24.07.2020
Telegraaf 24.07.2020
AD 29.06.2020
Telegraaf 24.06.2020
Overleg 16.06.2020
In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering 16.06.2020 tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar ’nieuw momentum’ om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Telegraaf 06.06.2020
Geen verzoek om brexit-uitstel
Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen.
Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag 12.06.2020 na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel brexit-uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober 2020 klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar maandag 15.06.2020 in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Telegraaf 08.06.2020
Hervatting na Corona
De Britse premier Boris Johnson hervatte de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vloog voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldde de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari 2020 uit de EU, maar tot 31 december 2020 van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni 2020 moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december 2020 wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
BEKIJK OOK;
Meer over de Britse verkiezingen: In ons liveblog volgt u de uitslagenvan minuut tot minuut.
Lees alles over het vertrekvan de Britten uit de EU in het Brexit-dossier
MSN 06.09.2020 Het Verenigd Koninkrijk is bereid desnoods zonder deal weg te lopen van het handelsoverleg met de Europese Unie. Dat maakte de Britse hoofdonderhandelaar David Frost duidelijk in een interview met de krant Mail on Sunday.
Het Verenigd Koninkrijk stapte eerder dit jaar uit de EU. Londen en Brussel proberen nu om het eens te worden over een handelsovereenkomst. Er moet voor het eind van het jaar een deal liggen, want dan verloopt de overgangsperiode die begon na de brexit. Tijdens die overgangsperiode houdt het Verenigd Koninkrijk zich nog aan EU-regels.
De partijen hebben in principe tot eind oktober de tijd om een deal te sluiten. Loopt het overleg stuk, dan dreigt alsnog een zogeheten no-deal brexit. De EU en het Verenigd Koninkrijk moeten dan handel gaan drijven volgens de regels van de Wereldhandelsorganisatie.
Europese topfunctionarissen hebben de afgelopen tijd herhaaldelijk laten blijken dat er weinig schot zit in de onderhandelingen. De Britse onderhandelaar waarschuwde op zijn beurt dat Brussel er niet op hoeft te rekenen dat zijn land alsnog compromissen gaat sluiten over kwesties die het als breekpunten ziet.
“We accepteren geen bepalingen waarmee ze controle krijgen over ons geld of de manier waarop we dingen regelen in het Verenigd Koninkrijk”, aldus Frost, die zei dat zijn land geen “satellietstaat” van Brussel mag worden. “Dat zou niet omstreden moeten zijn. Dat is wat het betekent om een onafhankelijk land te zijn.”
Frost uitte ook kritiek op de onderhandelaars en regering van premier Theresa May, die vorig jaar is vervangen door haar partijgenoot Boris Johnson. Zij probeerden volgens de onderhandelaar te bluffen op “cruciale momenten” in het brexitoverleg, maar daar zou doorheen zijn geprikt.
De EU leerde daardoor volgens Frost dat het de harde opstelling van de Britten met een korreltje zout kon nemen. Londen probeert de EU nu te doen inzien “dat we menen wat we zeggen en dat ze onze positie serieus moeten nemen”, aldus de Britse hoofdonderhandelaar.
MSN 05.09.2020 De Europese Unie (EU) eist een vetorecht over wet- en regelgeving van het Verenigd Koninkrijk na de Brexit, meldt het Britse dagblad The Times zaterdag.
EU-onderhandelaar Michiel Barnier zou zich tijdens de gesprekken van deze week hard hebben gemaakt voor een Europees vetorecht over alle Britse regelgeving die de handel met de EU zou kunnen verstoren.
In de praktijk zou dat betekenen dat ieder besluit van de Britse regering met betrekking tot de handel met de EU eerst ook door Brussel moet worden goedgekeurd.
De Britse hoofdonderhandelaar David Frost zou echter weinig zien in de plannen van Barnier.
De gesprekken over een handelsakkoord tussen beide blokken verlopen al lange tijd stroef. Zo maakte Barnier donderdag wederom zijn zorgen over de onderhandelingen kenbaar. De Fransman riep Britse onderhandelaars dan ook op om mee te bewegen in de Brexit-onderhandelingen, om zo alsnog tot een deal te komen voor het einde van oktober.
AD 25.08.2020 Met een stapel hoofdpijndossiers onder de arm maken de Britse onderhandelaars zich op voor cruciaal overleg met de Europese Unie over een brexitdeal.
Weinig vleiend typeerde EU-onderhandelaar Michel Barnier vorige week het tweedaagse overleg in Brussel met het Verenigd Koninkrijk over een brexitakkoord als ‘teleurstellend’ en ‘een verspilling van kostbare tijd’. De kans op het sluiten van een deal voor de deadline van 31 oktober slonk volgens hem aanzienlijk. Achter de schermen lijken beide partijen wel degelijk nader tot elkaar te komen, zij het noodgedwongen.
Premier Micheál Martin van Ierland verwoordde deze zweem van optimisme na een ontmoeting met zijn Britse ambtsgenoot Boris Johnson. Aan de vooravond van de zevende ronde van onderhandelingen meende hij een lichte verschuiving in de opstelling van het Verenigd Koninkrijk (VK) te zien. Nu de tijd begint te dringen verandert de Britse vuist langzaam in een open hand.
De coronacrisis raakt de economie van Groot-Brittannië bijzonder hard. Met een krimp van 20,4 procent in het tweede kwartaal verkeert het land in een depressie. Martin constateerde dat de financiële effecten van de pandemie het uitzicht op een akkoord vergroten. ,,We zitten niet te wachten op een tweede mokerslag, veroorzaakt door een ‘no deal’ of een halfbakken akkoord”, gaf hij aan.
Obstakel uit de weg
In juli kwamen beide kampen al nader tot elkaar. De EU accepteerde na lang verzet de eis van het VK om het Europese Hof van Justitie geen rol te laten spelen in de toekomstige relatie. Het wegnemen van dit obstakel stemde de Britten positiever. Hoofdonderhandelaar David Frost sprak de hoop uit in september met de EU een akkoord te presenteren.
Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft
De gesprekken van vorige week, door een diplomaat vergeleken met ‘schaduwboksen’, moesten een stevige basis leggen voor de komende periode. Getuige de barse woorden van Barnier en Frost (‘weinig progressie’) lukte dit nauwelijks. De hoofdpijndossiers waren te talrijk om in 48 uur plooien glad te strijken. Zo onbuigzaam als beide topambtenaren overkwamen, lijkt de situatie echter niet te zijn.
Aan de horizon gloort een akkoord over de visserij. De EU eist dat Europese vloten dezelfde toegang behouden tot Britse wateren. Het VK wil dat alleen toestaan als de EU jaarlijkse evaluaties van de quota inbouwt. Het land wil data van de locatie van de vispopulatie als graadmeter gebruiken. De EU staat hiervoor open, mits andere factoren worden meegewogen.
Staatssubsidie vormt een heter hangijzer. Groot-Brittannië wil vanaf 1 januari, als de brexit officieel van kracht wordt, zelf bepalen hoeveel financiële steun het aan het bedrijfsleven geeft. De EU wil dat daarbij niet wordt afgeweken van de Europese regelgeving. Anders bestaat volgens Barnier het risico dat Westminster Europese concurrenten uit de markt prijst. Om voortgang te boeken moet het VK op dit punt terrein prijsgeven.
Vrachtwagens
Een minstens zo lastig vraagstuk is het Britse verzoek om vrachtwagenchauffeurs die de EU binnenrijden, geen strobreed in de weg leggen. De regering van Johnson wil dat ze het recht behouden om zonder procedurele hindernissen de oversteek naar Turkije te maken. Ook willen ze twee keer vracht kunnen lossen in een specifiek Europees land en in totaal drie stops in de EU kunnen maken.
De EU gaat het eisenpakket in deze vorm niet accepteren, omdat het te veel lijkt op de voordelen van het lidmaatschap van de unie. Barnier waarschuwde in juli al dat de EU hierover geen compromissen sluit. Om de kans op een deal in leven te houden moet het VK beseffen dat aan de brexit negatieve consequenties kleven.
Tijdens wekelijkse gespreksrondes in september worden de buigzaamheid en de wil om de impasse te doorbreken bij beide partijen echt getest. Johnson leek lang geen water bij de wijn te willen doen. Zelfs vanaf zijn ziekbed in St Thomas’ Hospital, waar hij vocht tegen het coronavirus, liet hij weten niet te zullen afwijken van zijn harde lijn. Als zijn Ierse collega Martin gelijk heeft, ligt dat nu toch anders.
Brexit-onderhandelaar Michel Barnier en woordvoerder Daniel Ferrie van de Europese Commissie na hun gesprek met de Britse onderhandelaar David Frost vrijdag.Beeld EPA
Trouw 21.08.2020 En weer eindigde een onderhandelingsweek over de toekomstige relatie tussen de Britten en de EU zonder doorbraak. In korte verklaringen lieten beide partijen vrijdag weten dat er ‘weinig vooruitgang’ is geboekt. Met nog slechts enkele maanden te gaan, neemt de kans dat het misgaat verder toe.
Hoofdonderhandelaars David Frost en Michel Barnier ontmoetten elkaar meerdere keren deze week. Woensdagavond dineerden ze samen, vrijdagochtend was er een gezamenlijk ontbijt. Een iets informelere setting, wellicht zou dat de vastgelopen gesprekken goed doen.
Helaas. Weer brachten de slotverklaringen van een week onderhandelen niets. En dat terwijl er dit najaar toch echt een akkoord moet liggen, wil het niet alsnog op een harde breuk tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie uitdraaien.
Onder druk van de Britten besloten beide partijen extra onderhandelingsrondes in de zomer toe te voegen om de tijd die nog rest tot eind dit jaar zo efficiënt mogelijk te benutten. De Britse premier Boris Johnson besloot in het voorjaar dat, ondanks de coronacrisis, de Britten geen uitstel wilden van de onderhandelingstermijn met de EU. De deadline van 31 december bleef 31 december, met als gevolg dat de uiterst gecompliceerde onderhandelingen in moordend tempo moeten worden afgerond.
Van onderhandelen is nauwelijks sprake
Maar ondanks de vele gespreksrondes komen beide partijen amper dichter tot elkaar. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar David Frost komt dat omdat de EU eist dat het Verenigd Koninkrijk op de meest gevoelige dossiers – visserij en het verlenen van staatssteun – veel EU-regels blijft volgen. Zolang die hobbels niet zijn genomen, valt er ook over andere onderwerpen niet te praten. Dat maakt het volgens Frost ‘onnodig ingewikkeld’ om progressie te boeken.
De Brusselse lezing is, niet verrassend, geheel anders. Al weken beklaagt Barnier zich over de stugge houding van de Britten, die amper met nieuwe voorstellen komen. Daardoor is er van onderhandelen nauwelijks sprake, aldus Barnier. “De gesprekken komen zo niet vooruit.”
De volgende onderhandelingsronde staat gepland in de week van 7 september. De EU heeft aangegeven dat er uiterlijk eind oktober een akkoord moet liggen om te zorgen dat er nog voldoende tijd is voor ratificatie, bijvoorbeeld in het Europees parlement. En omdat er nog geen compromis in zicht is, zijn de komende maanden cruciaal. Een nieuwe brexit-soap is in aantocht.
Lees ook:
Via een achterdeurtje kúnnen Londen en Brussel tijd winnen voor de brexit
RTL 23.07.2020 Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich zorgen om het stukgelopen overleg tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over een handelsdeal. Ze vrezen voor ‘chaos en gedoe’ als de overgangsperiode waarin de Britten zich aan de Europese regels houden na de brexit eind dit jaar afloopt.
Als dat gebeurt, kan dat volgens de werkgeversorganisaties tot grote schade voor Nederlandse en Britse ondernemers leiden. “Dit komt bovendien bovenop de huidige economische malaise en kunnen we echt niet gebruiken.”
Stugge Britten
VNO-NCW en MKB-Nederland reageren op uitspraken van EU-onderhandelaar Michel Barnier. De Fransman zei na afloop van de laatste onderhandelingsronde dat het ‘onwaarschijnlijk’ is dat de Europese Unie met de Britten een akkoord bereikt. Barnier vindt dat de Britten zich stug opstellen.
De Nederlandse ondernemersorganisaties zijn nu bang dat er ondanks alle eerdere inspanningen om een no-dealbrexit te vermijden, alsnog zo’n scenario opdoemt. Tegelijkertijd zijn Nederlandse ondernemers minder goed voorbereid op die mogelijkheid dan de laatste jaren.
Voorbereidingen treffen
“Door de coronacrisis hebben veel ondernemers logischerwijs andere zorgen aan hun hoofd gehad”, stellen de belangenorganisaties. Zij roepen ondernemers op te zorgen klaar te zijn voor douaneformaliteiten en andere veranderingen ‘die er hoe dan ook aankomen’.
NOS 12.07.2020 De Britse regering trekt bijna 790 miljoen euro uit voor de nieuwe douanefaciliteiten die na 1 januari nodig zijn. Het grensverkeer met de EU valt dan niet meer onder de regels die binnen de EU zijn afgesproken.
Dat betekent dat de Britse douane strenger gaat controleren op goederen die vanuit de EU het Verenigd Koninkrijk binnenkomen.
Terreinen, software en douaniers
Van het gereserveerde bedrag gaat zo’n 525 miljoen euro naar de bouw van douaneterreinen in het binnenland voor de controle van vrachtwagens. In havens is daar geen plaats voor. De rest van het geld is bestemd voor software, apparatuur, gebouwen en de aanstelling van 500 extra douaniers.
De bekendmaking volgt op het uitlekken van een vertrouwelijke brief van minister Truss voor Internationale Handel. Ze spreekt daarin haar zorg uit over het voornemen van de regering om de controles op goederen uit de EU weliswaar op te voeren, maar slechts geleidelijk. Pas vanaf 1 juli wordt nauwgezet gecontroleerd. Truss vreest onder meer dat smokkelaars daar misbruik van maken.
Noord-Ierland
Over het gevoelige punt van de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het VK is nog geen besluit genomen. Iedereen is het erover eens dat er tussen Ierland en het Britse Noord-Ierland geen grenscontroles mogen komen.
Maar de Noord-Ierse autoriteiten willen ook geen controles tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk, omdat ze daar volledig bij willen blijven horen.
Corona
De voorbereiding op de nieuwe situatie wordt verder bemoeilijkt door de coronacrisis. Het VK is sinds 31 januari geen lid meer van de EU, maar voor de regels van het grensverkeer geldt een overgangsregeling die op 1 januari afloopt. De deadline om bij de EU uitstel te vragen is al gepasseerd.
De EU en de Britse regering zijn het nog niet eens over de regels die vanaf 1 januari moeten gelden. Als de onderhandelaars het niet eens worden, betekent dat onder meer dat de EU-landen belasting gaan heffen op de import van Britse goederen en diensten en andersom.
AD 12.07.2020 De Britse regering trekt honderden miljoenen uit voor nieuwe infrastructuur aan de grens, zoals controleposten. Het land moet zo worden klaargestoomd voor het einde van de overgangsperiode na de brexit, berichten Britse media.
De regering wil 470 miljoen pond (525 miljoen euro) steken in fysieke infrastructuur en nog eens 235 miljoen pond in computersystemen en personeel. Daarvan gaat volgens de nieuwszender BBC bijvoorbeeld 10 miljoen pond naar het werven van 500 nieuwe medewerkers voor grensbewakingsdienst Border Force.
Het zou onder meer de bedoeling zijn om sommige grensposten verder in het binnenland te plaatsen. Dat moet gebeuren op plaatsen waar in de havens zelf geen ruimte is voor de uitgebreidere controles die straks nodig kunnen zijn. Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eerder dit jaar, maar houdt zich nog tot eind december aan EU-regels.
Moeizaam
Het staat nog niet vast wat daarna gaat gebeuren, omdat Brussel en Londen nog onderhandelen over de toekomstige relatie. Die gesprekken verlopen echter moeizaam en de Britse regering wil ook de overgangsperiode niet verlengen.
Minister Michael Gove van Kabinetszaken zei dat het investeringspakket van 705 miljoen pond (787 miljoen euro) moet zorgen dat zijn land klaar is voor de toekomst, ongeacht de uitkomst van het overleg met de EU. Hij zei dat de basis wordt gelegd voor de ‘meest effectieve en veilige grens ter wereld’.
MSN 08.07.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft de Duitse bondskanselier Angela Merkel dinsdag gewaarschuwd dat Groot-Brittannië geen handelsdeal met de Europese Unie zal sluiten als Brussel niet bereid is tot compromissen. Dat meldt persbureau Bloomberg woensdag. Johnson zei tegen Merkel dat Groot-Brittannië klaar is voor een harde brexit.
Dinsdag vond informeel overleg plaats tussen Britse en EU-onderhandelaars. De Britten zijn begin dit jaar uit de EU gestapt maar zijn tot eind dit jaar nog gebonden aan de EU-regels. De onderhandelingen over een handelsakkoord verlopen stroef, onder meer vanwege meningsverschillen rond visserijrechten en de invloed van Europese gerechtshoven op Britse wetgeving.
Het kantoor van Johnson verklaarde later dat de Britse regering toegewijd is aan het bereiken van een handelsovereenkomst, maar tegelijkertijd ook klaar is voor een harde brexit, dus zonder handelsdeal.
Merkel waarschuwde vorige week woensdag, de dag dat Duitsland het roterende EU-voorzitterschap op zich nam, nog dat de EU zich erop moet voorbereiden dat de onderhandelingen met de Britten kunnen mislukken.
Trouw 06.07.2020 Verder uitstel van de brexit leek onmogelijk, maar nu kan het misschien toch.
Vorige week verstreek, bijna onopgemerkt, een nieuwe brexit-deadline. De Britten hadden tot 30 juni 2020 de tijd om verlenging te vragen van de overgangsperiode die tot 31 december 2020 duurt. Die aanvraag kwam niet.
Dus zal het nu echt gebeuren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat op 31 december aanstaande de interne markt van de Europese Unie, met of zonder deal. Of toch niet? Volgens Georgina Wright, die werkt bij het Britse adviesbureau Institute for Government, is het nog altijd mogelijk dat brexit wéér een andere datum krijgt.
“Door corona was het maandenlang onmogelijk om te onderhandelen. Partijen zijn pas nu begonnen aan gesprekken over een akkoord. Normaal gesproken neemt zo’n proces jaren in beslag, nu zijn er maar een paar maanden.
Er klonken geluiden dat die tijd te kort zou zijn.” Wright zocht uit wat de juridische mogelijkheden zijn als beide partijen alsnog langer willen onderhandelen. Ze ontdekte: uitstel kan, ook al zeggen beide partijen nu nogal stellig dat het onmogelijk is.
Een paar creatieve manieren
“Het zou verreweg het eenvoudigst zijn geweest als de Britse regering uitstel had gevraagd voor 30 juni 2020, maar de kans dat ze dat zou doen, was heel klein. Er is zelfs in een wet vastgelegd dat ze dat niet zou doen. Toch zijn er ook nu nog een paar creatieve manieren.”
Enkelen daarvan zijn puur theorie, maar twee zijn echt mogelijk. “Als ze op het allerlaatste moment wel een akkoord bereiken dan kunnen de EU en het Verenigd Koninkrijk een implementatiefase invoeren. Dan gaat het niet om verlenging zozeer, maar om een gefaseerde overgang naar de nieuwe situatie.”
Die implementatiefase, die op 1 januari zou ingaan, is ook mogelijk in het scenario waarin er nog geen akkoord is. “Partijen kunnen dan iets langer de tijd nemen om de nieuwe grens-infrastructuur op zijn plek te krijgen.
In beide gevallen is het geen gemakkelijke opgave. Mocht er wel een akkoord komen, dan vereist zo’n implementatiefase een nieuw mandaat. Lopen de onderhandelingen af zonder akkoord, dan is het moeilijk voorstelbaar dat beide partijen het wel eens worden over een tijdelijke regeling.”
Toch gelooft Wright dat de houding nog kan veranderen. “Ik kan me voorstellen dat het bedrijfsleven in het najaar zegt: het wordt ons te veel. We hebben al Covid-19, we kunnen brexit er niet bij hebben. We hebben meer tijd nodig om de uittreding te implementeren. Daar zouden beide partijen mogelijk wel aan tegemoet willen komen.”
Maar dat zou slikken zijn voor de Britse overheid. “De EU zal dan alsnog van alles opleggen. Die zal zeggen: goed, maar in de implementatiefase moeten jullie alsnog voldoen aan de wetten van de EU. Misschien zegt ze zelfs: een implementatiefase zal jullie extra geld kosten. Op dit moment staat de regering van het Verenigd Koninkrijk daar bepaald niet voor open.”
Lees ook:
Brexit-top kan weinig meer doen dan concluderen dat het slecht gaat
Telegraaf 30.06.2020 Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk kunnen een dubbele nationaliteit aannemen als de Britse uittreding uit de Europese Unie in de praktijk onvoldoende geregeld wordt door de Britse regering. De Eerste Kamer ging dinsdag akkoord met het initiatiefwetsvoorstel hiertoe.
Nederlanders die vrijwillig een andere nationaliteit aannemen, verliezen normaal automatisch hun Nederlands staatsburgerschap. Het voorstel van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en 50PLUS voorkomt dit. Circa 100.000 Nederlanders behouden daardoor hun rechten en kunnen daardoor bijvoorbeeld zonder problemen langdurig naar Nederland komen.
Critici zoals het CDA menen dat het voorstel overbodig is omdat door het terugtrekkingsakkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk de burgerrechten voldoende worden gerespecteerd. De indieners zien het voorstel als een vangnet. Uiteindelijk steunden elf van de veertien partijen in de senaat het voorstel.
AD 29.06.2020 Vanaf woensdag is het onafwendbaar: uitstel van de brexit is dan niet langer mogelijk en dus zullen we over een half jaar de gevolgen gaan merken. Met of zonder deal.
Ondernemers die zaken doen met of via het Verenigd Koninkrijk hebben het al zó vaak gehoord: bereid je voor op de brexit. Tot vervelens toe. Maar, zo waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken nu, op 1 januari 2021 gaat zakendoen met de buren aan de andere kant van de Noordzee hoe dan ook veranderen.
De brexit is een feit, het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie op 31 januari 2020 al verlaten. Maar omdat er dit hele jaar nog een overgangsperiode geldt, is alles nu nog nagenoeg hetzelfde. De overgangsperiode kan vóór 1 juli nog worden verlengd, maar de Britse premier Boris Johnson is absoluut niet van plan om dat zelfs maar te overwegen. Hij heeft de Britten beloofd dat er na alle eerdere vertragingen nu geen uitstel meer zal zijn.
Campagne
En dus komt er wéér een campagne om Nederlandse ondernemers erop te wijzen dat er volgend jaar toch echt een grens komt tussen Nederland en het VK. ,,Je kijkt de deadline nu echt in de ogen”, waarschuwt Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland. ,,We vragen ook geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt.” Op die speciale site kunnen bedrijven checken hoe de brexit hen raakt.
Volgens Oosterhuis hebben veel bedrijven zich bij eerdere deadlines-die-werden-verschoven en no deal-bangmakerij al goed voorbereid. Andere ondernemers besloten vanwege de voortdurende onzekerheid hun handelspartner in het VK al te verruilen voor eentje in een ander land.
We vragen geen abracadabra van bedrijven: vul de Brexit Impact Scan in en kijk wat je nodig hebt, aldus Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Er komen vanaf 1 januari 2021 grenscontroles en bedrijven die goederen naar het VK im- of exporteren hebben een zogeheten EORI-nummer nodig, een identificatienummer dat de Douane gebruikt voor bedrijven die zaken doen met landen buiten de EU. Een Brits btw-nummer is nodig voor bedrijven die voor meer dan 80.197 euro verkopen in het VK. En als er geen akkoord wordt gesloten tussen de EU en het VK, is dat nummer mogelijk ook bij lagere bedragen nodig.
Ambitieus plan
Het no deal-scenario is niet denkbeeldig. De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het VK en de EU gaan niet van een leien dakje. Het was altijd al een ambitieus plan: binnen een jaar een akkoord bereiken over de toekomstige relatie terwijl er doorgaans járen over handelsakkoorden wordt onderhandeld. En dan is er niet eens écht een jaar de tijd: als het akkoord voor het eind van het jaar nog moet worden geratificeerd door het Europees parlement, moet er in oktober uiterlijk een deal liggen.
Een eerdere – weliswaar zachte – deadline werd al niet gehaald. Voor de zomer had er eigenlijk al een deal moeten zijn over visserij, een voor Nederland een belangrijk onderwerp. Maar de standpunten van de Britten en de EU liggen nog mijlenver uit elkaar. Zo het uitgangspunt van de Britten zijn om helemaal geen toegang te geven aan vissers uit andere landen.
Onderhandelaars ziek
Maar dat is niet het enige struikelblok: het coronavirus steekt ook een spaak in de wielen. De EU-hoofdonderhandelaar, Michel Barnier, was bijna een maand ziek door het coronavirus. Zijn Britse collega, David Frost, ging met ‘milde symptomen’ in thuisisolatie. Zes weken lagen de onderhandelingen stil – een eeuwigheid gezien de krappe tijd. Sindsdien gaan de besprekingen per videoverbinding.
Ideaal is die afstand niet. Diplomaten weten hoe belangrijk het bij spannende onderhandelingen is om je onderhandelingspartner in de ogen te kijken, je even terug te trekken in een kamertje om de laatste dingen door te spreken. Dat was lange tijd onmogelijk.
Uitzondering voor diplomaten
Bij de komende onderhandelingsronde, die vandaag begint, kan dat wel. In Londen komen een aantal onderhandelaars en petit comité bij elkaar. Formeel moet iedereen die naar het VK reist twee weken in quarantaine, maar voor diplomaten kan een uitzondering worden gemaakt. De hoop is dat deze onderhandelingsronde, die een maand duurt, een doorbraak zal opleveren.
Nederlandse diplomaten zien het somber in. De Britten zouden weinig meewerkzaam zijn en vinden het op een aantal punten niet nodig om iets vast te leggen. De EU wil dat wel en wil ook een akkoord over het totaalpakket. Impliciete boodschap: liever geen deal dan een deal op bepaalde punten. ,,Het is voor ons alles of niets”, zegt een ingewijde. ,,Het moet geen pick and choose-model worden.”
MSN 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
“Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. “Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: “We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen, “Ik ben weer fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
AD 28.06.2020 De Britse premier Boris Johnson belooft tientallen miljarden te steken in de bouw van ziekenhuizen, scholen, woningen, wegen en spoorlijnen. Zo wil hij de Britse economie, die zwaar te lijden heeft van de coronacrisis, een oppepper geven.
,,Als corona een bliksemflits was, dan krijgen we nu de donderslag van de economische gevolgen. Maar we zullen er klaar voor zijn”, bezweert Johnson in de zondagse editie van de Daily Mail. ,,Dit is een enorme schok voor het land geweest, maar we gaan er heel goed van herstellen. We willen veel bouwen om weer gezond te worden.”
Komende dinsdag maakt Johnson zijn plannen officieel bekend. Hij zou onder meer willen investeren in veertig nieuwe ziekenhuizen en 10.000 extra gevangeniscellen. De bouwplannen moeten veel banen opleveren voor jongeren en voor mensen die door de crisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Waar het investeringskapitaal vandaan moet komen maakt de premier niet duidelijk, maar bezuinigen is er niet bij: ,,We gaan absoluut niet terug naar het soberheidsbeleid van tien jaar geleden.” Hij doelt op de kredietcrisis van 2008 tot 2011, waardoor Groot-Brittannië, net als veel andere landen, fors moest snijden in de uitgaven.
Over zijn eigen conditie zei Johnson, die met een coronabesmetting in het ziekenhuis heeft gelegen: ,,Ik ben weer zo fit als een hoentje. Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld.”
Telegraaf 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel te verdwijnen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, zo meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
In 2018 wilde nog precies de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een behoorlijke klap moet incasseren door de coronacrisis, die in het land harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
Vier jaar geleden viel een Brits referendum nipt uit in het voordeel van de brexit. Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de toekomstige relatie. Over de ’scheidingsvoorwaarden’ was al overeenstemming.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt stug vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel.
Economen vrezen dat zonder deal volgend jaar grote problemen in de onderlinge handel zullen ontstaan. Vanaf maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
AD 27.06.2020 In Groot-Brittannië lijkt het enthousiasme voor het verlaten van de Europese Unie snel af te nemen. Iets meer dan een derde van de Britten (35 procent) staat nog achter de brexit, 57 procent wil in de EU blijven, meldt zakenwebsite Business Insider op basis van een onderzoek van European Social Survey.
Twee jaar geleden wilde nog de helft van de Britten in de EU blijven. Een verklaring voor de stijging wordt niet gegeven. Wel wijst Business Insider erop dat de Britse economie een flink klap heeft moeten incasseren door de coronacrisis, die in het Verenigd Koninkrijk harder heeft toegeslagen dan in veel andere Europese landen.
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) voorspelde eerder al dat het land een van de zwaarste recessies te wachten staat in de westerse wereld. De Britse toezichthouder, de Bank of England, voorspelde voor heel 2020 een economische krimp van 14 procent.
Sinds 31 januari maakt het Verenigd Koninkrijk officieel geen deel meer uit van de Europese Unie. Tot het eind van dit jaar geldt een overgangsperiode, waarin wordt onderhandeld over de ‘scheidingsvoorwaarden’ en de toekomstige relatie.
De kans dat de Britten toch weer deel zullen gaan uitmaken van de EU is niet erg groot. De regering-Johnson houdt vol dat de overgangsperiode niet zal worden verlengd, ongeacht of er afspraken op tafel liggen of niet. En voor oppositiepartij Labour is terugkeer naar de EU ook geen beleidsdoel. Maandag begint een maand van intensieve onderhandelingen.
European Social Survey voert elke twee jaar een representatief onderzoek uit onder de bevolking van tientallen landen, waaronder Nederland.
NU 17.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Europese Unie (EU) hebben deze week gezegd de onderhandelingen over hun relatie na de Brexit te zullen opvoeren. Tot nu toe zit er weinig schot in. Dit zijn de vier grootste knelpunten.
Op onderstaande vier gebieden moeten de onderhandelaars zich nog een weg vinden voorbij grote meningsverschillen. Dat moet formeel gezien gebeuren voor 31 december, het einde van de transitieperiode die in werking trad na de Britse uittreding, begin dit jaar.
1. Gelijk speelveld voor bedrijven
Na die transitieperiode is het VK niet meer gebonden aan EU-regels over staatssteun aan bedrijven en de Europese standaarden voor het milieu en arbeidsrechten.
Als de Britten die standaarden laten verslappen, zouden Britse bedrijven die zakendoen in EU-landen een oneerlijk concurrentievoordeel hebben ten opzichte van Europese bedrijven, die zich nog wel aan die regels moeten houden, zegt Brussel.
De EU wil dat het VK zich vastlegt op regels en standaarden die overeenkomen met de Europese, als Britse bedrijven hun toegang tot de Europese markt willen behouden. De Britten zien dat echter als een schending van hun soevereiniteit.
2. Visserij
Het VK wil vissen in eigen wateren en die vangsten verkopen aan de 450 miljoen consumenten binnen de Europese markt.
Europese vissers willen echter ook toegang tot die Britse wateren, met afspraken vooraf over hoeveel vis zij daar kunnen vangen, zodat ze hun bedrijfsvoering kunnen plannen.
Een compromis tussen toegang tot de Europese markt voor Britse vissers aan de ene kant, en toegang tot Britse wateren voor Europese vissers aan de andere kant, blijkt moeilijk te vinden.
3. Politiesamenwerking
De Britse politie wil toegang tot verschillende EU-databases die vertrouwelijke informatie bevatten, zoals DNA-gegevens. De EU wil juridische garanties dat die gegevens zullen worden behandeld met de vertrouwelijkheid die de Europese wet vereist.
Brussel wil ook dat het VK zich houdt aan het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens (ECHR). Dat beschermt de mensenrechten en politieke vrijheden in Europa en stelt elke persoon die vindt dat hun rechten zijn geschaad in staat om een landsregering voor het Europees Hof voor de Mensenrechten te dagen.
4. Bestuursrechtspraak
De EU en het VK moeten een manier vinden om toekomstige geschillen op te lossen. Hoewel er mogelijkheden zijn om een internationaal arbitrageorgaan op te richten, is er voor de EU geen hogere rechter mogelijk dan het Europees Hof.
De Britten willen op hun beurt niet dat de uitspraken van een EU-rechtbank straks leidend zijn in geschillen tussen het VK en de EU. Ze accepteren niet dat het Europees Hof het laatste woord heeft wat betreft de interpretatie van EU-wetgeving.
Telegraaf 16.06.2020 In een vloek en een zucht – ongeveer een uur – was de videovergadering tussen premier Johnson en de president van de Europese Commissie Von der Leyen en president van de Europese Raad Michel voorbij. De conclusie was te voorspellen, namelijk dat ze het nog lang niet eens zijn met elkaar.
De partijen gaan op zoek naar „nieuw momentum” om de onderhandelingen weer leven in te blazen, stond in een gezamenlijke verklaring. Vast staat nu dat de Britten geen verzoek zullen doen om de transitieperiode te verlengen. Het betekent dat het VK op 31 december om middernacht de Europese interne markt en de douane-unie verlaat.
Of een harde Brexit – zonder handelsdeal – nog te voorkomen is, wordt de komende maanden duidelijk. Beide partijen erkenden dat er veel werk aan de winkel is. In juli zullen de gesprekken worden geïntensiveerd, zo werd aangekondigd.
Op twee terreinen zitten de onderhandelingen muurvast. Op visserij willen de Britten controle over wie er toestemming krijgt om in hun wateren te vissen, terwijl de EU alles zoveel mogelijk bij het oude wil laten. Een tweede probleem is het gelijke speelveld. De EU wil de Britten toegang geven tot de interne markt zonder quota en heffingen, maar is bang dat de Britten op gebied van sociale wetgeving en milieu onder Europese standaarden gaan zitten, wat een ongewenst concurrentievoordeel geeft.
AD 15.06.2020 Het lijkt misschien niet zo in al het corona-geweld, maar er wordt nog steeds onderhandeld over de brexit. En dat overleg wordt alleen nog maar intensiever, nu de Britten de overgangsperiode niet willen verlengen. Voor Nederland is vooral de visserij een belangrijk punt.
De belangrijkste spelers in dit ingewikkelde, bijna eindeloze dossier troffen elkaar vanmiddag in een videovergadering. De Britse premier Boris Johnson herhaalde tegen EU-voorzitters Ursula von der Leyen (Europese Commissie), Charles Michel (Europese Raad) en David Sassoli (Europees Parlement) nog maar eens wat vorige week al bekend werd: hij wil geen seconde langer dan nodig vast zitten aan de Europese Unie.
Bij het vertrek van de Britten uit de EU, op 31 januari, ging een overgangsperiode in die tot en met 31 december 2020 duurt. Deze wordt gebruikt om de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU te regelen. Er is ook afgesproken dat ongeveer nu – uiterlijk vóór het einde van deze maand – gekeken zou worden of die periode verlengd moet worden. De EU wil dat wel; ze staat open voor een verlenging van één of twee jaar. Johnson vindt dus echter dat het welletjes is geweest. Vanaf 1 januari volgend jaar zijn de Britten definitief helemaal weg.
Veel is al geregeld, maar een aantal belangrijke zaken nog niet. De visserij blijft bijvoorbeeld een heet hangijzer. Met name de Nederlandse, Franse, Belgische en Ierse vissers halen een groot deel van hun vangst uit de Britse wateren.
Als de Britten die afsluiten, en daar hebben ze al eens mee gedreigd, dan hebben de concurrenten van het vasteland een groot probleem. De Britten willen de controle terug, zo heeft Johnson meermaals gezegd, en dat geldt ook voor de visserij. De Britse vissers waren ook massaal voor de brexit.
Tegelijkertijd wordt 75 procent van de Britse vis geëxporteerd naar de overkant. Dat is dan weer een belangrijk onderhandelingswapen van de EU: als wij niet bij jullie mogen vissen, dan zullen we nog eens gaan bekijken of jullie bij ons je vis mogen verkopen.
Een bron dichtbij de gesprekken zei onlangs dat de Britten pas vorige maand een tegenbod hebben gedaan, in plaats van halsstarrig een compromis tegen te houden. ,,Maar een akkoord is nog heel ver weg”, aldus de bron. Haast is geboden, want de visquota voor volgend jaar moeten worden vastgesteld.
Nieuw momentum
Andere dossiers die nog steeds midden op tafel liggen, gaan over wie de gemaakte afspraken gaat controleren en over eerlijke concurrentie. Wat dat laatste betreft: de EU wil bijvoorbeeld dat Britten zich aan Europese milieuregels houden bij het produceren van goederen. Als ze dat niet doen, zijn de productiekosten lager dan in de EU en hebben Britse bedrijven dus een voordeel. De Britten zijn faliekant tegen. Ze willen juist uit de EU, omdat ze hun eigen regels willen maken.
Nog genoeg te doen, dus. Daarom is vanmiddag afgesproken om deze zomer volle bak door te onderhandelen. ,,Er is een nieuw momentum nodig”, zei parlementsvoorzitter Sassoli. Het lijkt er op dat de druk voor de zoveelste keer zo hoog wordt opgevoerd dat er op het aller-, allerlaatste wel een akkoord uit moet rollen. Dat is hoe het in Brussel altijd gaat, hoor je dan. Tegelijkertijd zullen er weinig mensen zijn die er een weddenschap op willen afsluiten.
NOS 12.06.2020 Het Verenigd Koninkrijk zal de EU definitief niet vragen de overgangsfase voor de brexit te verlengen. Dat twitterde minister Gove (Kabinetszaken) vandaag na een videogesprek met EU-commissaris Sefcovic, waarbij Gove benadrukte dat de deadline om eventueel uitstel te vragen sowieso al is verstreken.
“Op 1 januari 2021 krijgen we onze politieke en economische onafhankelijkheid terug”, aldus Gove.
EU-onderhandelaar Barnier zegt in een reactie dat de EU altijd bereid is geweest om de overgangsfase te verlengen. Nu de Britten dat niet willen, moeten we vooruitgang gaan boeken, zei hij. Om de kans op succes te vergroten, worden de onderhandelingen de komende weken en maanden geïntensiveerd.
Als er ook de komende maanden weinig resultaat wordt geboekt, stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
Nauwelijks vooruitgang
De afgelopen weken boekten de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nauwelijks vooruitgang in de gesprekken over het vertrek van het VK uit de Europese Unie en de nieuwe handelsbetrekkingen. Ook zijn de onderhandelingen vertraagd door de coronacrisis.
“Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte EU-onderhandelaar Barnier vorige week nog.
De Britten zijn sinds eind januari geen lid meer van de EU. Maar als het gaat om de handel en het vrije verkeer van personen en goederen is er tot en met 31 december sprake van een zogenoemde overgangsperiode, waarin afspraken gemaakt kunnen worden over hoe het Verenigd Koninkrijk en de EU in de toekomst onder meer handel drijven.
Verlenging onbespreekbaar
Er zou een mogelijkheid op tafel hebben gelegen om de overgangsperiode eenmalig met een of twee jaar te verlengen. Maar eerder bleek al dat met name vanuit de Britse regering verlenging onbespreekbaar was.
In het land zelf gingen de afgelopen tijd juist steeds meer stemmen op om de periode wel te verlengen. Veel Britse bedrijven en ondernemers moeten er alles aan doen om het hoofd boven water te houden in de coronacrisis. Ze vrezen veel nieuwe problemen als aan het einde van het jaar alweer de volgende onzekere periode wacht.
Telegraaf 05.06.2020 De onderhandelingen tussen Europa en Groot-Brittannië zitten weer muurvast, en de tijd begint te dringen. Correspondent Ruud Mikkers vertelt waar de knelpunten zitten.
NOS 05.06.2020 “Er is geen enkele vorm van vooruitgang geboekt bij de brexit-onderhandelingen.” EU-onderhandelaar Michel Barnier zei na afloop van de vierde onderhandelingsronde met de Britten dat er nog steeds veel blokkades zijn.
Ook de Britse onderhandelaar David Frost erkende dat ze niet veel opschieten, maar hij gebruikte er andere woorden voor: “Er is weinig vooruitgang, maar de toon is positief.”
Maar Barnier sloeg dus een andere toon aan. “Zo kan het niet eeuwig doorgaan”, verzuchtte de Fransman, die namens de 27 EU-landen een handelsovereenkomst moet afsluiten met de Britten.
31 december
Het Verenigd Koninkrijk wil op 31 december definitief alle banden met de EU verbreken en hoopt voor die tijd een overeenkomst te hebben waarin wordt geregeld hoe de handel moet gaan verlopen. Uitstel, zodat er meer tijd is om het vertrek ordentelijk te regelen, is wat de Britten betreft niet aan de orde.
Barnier denkt dat het beter zou zijn om minstens twee jaar te nemen voor een handelsovereenkomst. Hij toonde zich vanmiddag teleurgesteld over de houding van de Britten. “Er is geen enkele wil aanwezig om afspraken te maken over de verdeling van de visrechten in de Noordzee.”
Barnier beschuldigt de Britten ervan zich niet aan de afspraken te houden. “We hebben met Boris Johnson afspraken gemaakt in wat de ‘politieke verklaring’ is gaan heten. Die is in alle EU-talen gepubliceerd inclusief het Engels, dus hij weet wat we hebben afgesproken en dan geeft het geen pas om daar steeds van terug te komen.”
Verder onderhandelen
Nu verlenging van de onderhandelingen van de baan is, is er volgens Barnier nog maar één mogelijkheid. “Verder onderhandelen en kijken wat er nog wel mogelijk is.” Frost is het met hem eens, alleen heeft hij meer vertrouwen in een goede afloop. “We willen een goede uitkomst”, liet hij weten vanuit Londen.
De onderhandelaars moeten hoe dan ook voor eind oktober klaar zijn, omdat zowel het Britse als het Europees Parlement de tekst nog moet goedkeuren.
NOS 05.06.2020 Na een periode van relatieve rust is het vandaag opnieuw een belangrijke dag voor de brexit-onderhandelingen. De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk onderhandelen via maar liefst elf videoschermen over een nieuw handelsverdrag. Als er onvoldoende vooruitgang wordt geboekt dan stevenen de EU en het VK alsnog af op een brexit zonder deal.
De Britten, die sinds eind januari al geen lid meer zijn van de EU, moeten voor 1 juli verlenging van de onderhandelingen aanvragen, anders vertrekken ze op 31 december met of zonder handelsdeal uit de Unie. Aangezien de onderhandelingen moeizaam verlopen, voorspellen veel diplomaten in Brussel dat het afsluiten van een handelsdeal voor het eind van dit jaar niet gaat lukken. De EU wil de gesprekken wel oprekken, maar aan Britse kant is verlenging niet bespreekbaar.
Sinds dit voorjaar zijn de onderhandelaars Barnier (EU) en Frost (VK) bezig om een handelsakkoord af te sluiten. Deze week gaat het vooral over de vis; wie mag waar vissen en onder welke voorwaarden? Verder bespreken ze het gelijke speelveld; regels om oneerlijke concurrentie tegen te gaan door bijvoorbeeld staatssteun of minder strenge milieuwetgeving, zodat het Britse bedrijfsleven niet bevoordeeld wordt ten opzichte van bedrijven in de EU.
Verwijten over en weer
De sfeer is grimmig, prikkelbaar. Na de vorige onderhandelingsronde werden over en weer brieven gestuurd met verwijten. Frost ergert zich aan de Europese opstelling en vraagt zich af of zijn land “slaafs de EU-standaarden moet volgen en onder het juk moet blijven van het Europese Hof van Justitie”. De Britse onderhandelaar zegt dat de EU dit niet aan een democratisch land kan opleggen.
Barnier reageerde per brief kalm, volgens Brusselse diplomaten bijna Brits, door te zeggen dat onderhandelen via een brief en de media niet bijdraagt aan een oplossing. Bovendien moet Frost ophouden met elke keer de kers van de taart te willen eten. Maar daar zit wel een fundamenteel verschil van inzicht tussen de twee blokken. De Britten willen zoveel mogelijk verdragen, waarbij ze aparte arbitragecommissies willen, terwijl Brussel voorstander is van een zo breed mogelijk handelsverdrag met het Europees Hof als scheidsrechter.
Alle problemen lijken samen te komen in de gesprekken over de vis. De Britten willen over alle soorten vis (en dat zijn er nogal wat) aparte afspraken, een beetje zoals met Noorwegen. Maar de EU en Noorwegen hebben afspraken over zes vissoorten (kabeljauw, schelvis, schol, wijting, haring en koolvis). Bovendien eist het team van David Frost dat er elk jaar opnieuw wordt gesproken over wie hoeveel op welke plek in de Noordzee mag vangen.
De botsing over het gelijke speelveld, eerlijke concurrentie (het level playing field) is deze week nog fundamenteler geweest. Het gaat niet alleen over staatssteun, maar ook over belastingen, milieuregels en arbeidsrechten van werknemers. Het Verenigd Koninkrijk wil zo min mogelijk belemmeringen, maar de EU vindt dat ze zich ook in de toekomst aan de Europese regels moeten houden, omdat het anders oneerlijke concurrentie wordt voor de overige 27 EU-landen.
Naar Londen
Zonder uitstel zullen de onderhandelingen ook tijdens de zomermaanden gewoon doorgaan. Diplomaten verwachten dat als er iets gaat bewegen het pas in september zal zijn. “De Britten komen pas in actie als het bijna te laat is”, verzucht een ervaren diplomaat. “Ze hopen nog steeds dat er onenigheid tussen de lidstaten ontstaat en ze iedereen tegen elkaar kunnen uitspelen.”
Maar voorlopig lijkt dat nog niet het geval. In een poging om de zaak te redden is de Europese Unie van plan om naar Londen te reizen. De voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zal binnenkort, waarschijnlijk samen met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen op bezoek gaan bij Boris Johnson. De verwachting is dat de twee Europese leiders dat doen nog voor de EU-top van half juni.
NU 05.06.2020 De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk zijn er tijdens de Brexit-onderhandelingen van deze week niet in geslaagd enige vooruitgang te boeken, zo laten beide partijen vrijdag weten. Zo lijkt het gevreesde no deal-scenario nog een stap dichterbij te komen.
“Deze week zijn er geen noemenswaardige vorderingen gemaakt. We kunnen niet zo door blijven gaan”, aldus EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier tijdens een persconferentie vrijdag.
Het Verenigd Koninkrijk kwam vrijdag naar buiten met een soortgelijke boodschap. “De vooruitgang blijft beperkt, maar onze gesprekken waren positief van toon”, aldus Britse onderhandelaar David Frost.
De EU heeft voorgesteld eind juni nog een extra onderhandelingsronde in te plannen. Het is nog niet bekend of het Verenigd Koninkrijk daarop ingaat.
Vóór 1 juli moeten de Britten beslissen of ze de transitieperiode willen verlengen tot na december en dus langer de Europese regels willen vasthouden. De regering-Johnson heeft alleen keer op keer gezegd de transitieperiode niet te willen verlengen en vanaf 2021 de Brexit helemaal rond te willen hebben.
Beide partijen geven elkaar de schuld van vastlopen onderhandelingen
De absolute deadline voor een Brexit-deal staat gepland op 31 oktober, maar zolang de onderhandelingen muurvast zitten, lijkt die deadline niet te worden gehaald.
De EU en het VK staan op veel fronten, zoals de visserij en concurrentie, nog altijd mijlenver uit elkaar. Barnier verwijt de Britten dat ze wel de lusten van de EU willen, maar niet de lasten. Aan de overkant van Het Kanaal vindt Frost juist dat Brussel onbeweeglijk is.
Naar verwachting zullen de Britse premier Johnson, Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel deze maand nog in overleg gaan om te proberen hun standpunten dichter bij elkaar te brengen. Maar als dat niet lukt, dan lijkt een harde Brexit zonder deal onvermijdelijk.
NOS 28.05.2020 De Britse premier Boris Johnson hervat volgende maand de onderhandelingen over de brexit met de Europese Unie. Hij vliegt dan voor het eerst in vier maanden naar Brussel om met de Europese leiders te praten, meldt de krant The Times.
Volgens de hoofdonderhandelaar van Johnson, David Frost, zal de premier dan de voortgang van de onderhandelingen bespreken met de Europese Commissie en de Europese Raad. Die onderhandelingen hadden door de coronapandemie vertraging opgelopen.
De tijd dringt
Het Verenigd Koninkrijk stapte op 31 januari uit de EU, maar tot 31 december van dit jaar geldt er een overgangsperiode voor het sluiten van een nieuwe handelsovereenkomst. Tot die tijd blijven voor de Britten alle EU-regels en -wetten van kracht.
Eind juni moet duidelijk zijn of de deadline van 31 december wordt gehaald. Volgens de Britse hoofdonderhandelaar Frost is het uitgesloten dat zijn land om uitstel zal vragen. De brexit-onderhandelaar van de Europese Unie, Michel Barnier, liet eerder nog weten dat Brussel openstaat voor een verlenging tot twee jaar, zolang het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begrotingen blijft meebetalen.
Het Verenigd Koninkrijk verliet vrijdagavond 31.01.2020 na bijna een halve eeuw lidmaatschap de EU. Voor- en tegenstanders van de brexit kwamen op meerdere plaatsen in het land bijeen om stil te staan bij dat historische moment.
De brexit vond om 23.00 uur lokale tijd plaats (middernacht in Nederland), ruim 3,5 jaar na het brexitreferendum in 2016. Toen stemden 17,4 miljoen kiezers voor een vertrek uit de EU en 16,1 miljoen voor blijven.
Telegraaf 28.02.2020
AD 24.02.2020
Telegraaf 03.02.2020
EU Standaarden
De Europese Unie heeft met een korte ceremonie afscheid genomen van de Britten. Een dag met een traan en een stevige waarschuwing. “Als de Britten afwijken van onze standaarden krijgen ze minder toegang tot de interne markt”, aldus Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad.
De voorzitters van de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement hebben de afgelopen 24 uur intensief met elkaar gesproken over de toekomst van de EU zonder de Britten.
Ondanks het definitieve afscheid is op papier nog lang niet alles geregeld. Het komende jaar gaat het Verenigd Koninkrijk een transitieperiode in. Deze duurt in elk geval tot 31 december 2020 en is bedoeld voor onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
Vanaf zaterdag 01.02.2020, als de Britten echt Brussel hebben verlaten, is het vol gas vooruit voor de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Binnen een jaar moet een handelsovereenkomst worden gesloten. Maandag 03.02.2020 laat de Europese Commissie weten waar ze op gaat inzetten.
Deze inzet moet nog wel worden goedgekeurd door de 27 lidstaten, maar onderhandelaar Michel Barnier is al druk bezig met de voorbereidingen. Hij heeft de ambassadeurs al bijgepraat.
Telegraaf 19.02.2020
Politieke verklaring
De basis voor de gesprekken is de politieke verklaring die vorig jaar is aangenomen als bijlage bij de scheiding.
Barnier wil haast maken. Hij heeft een strak schema opgesteld met een week onderhandelen, daarna een week om alle hoofdsteden (en parlementen) bij te praten, en vervolgens een week om de nieuwe onderhandelingsronde voor te bereiden. Hij hoopt op die manier iedereen aan boord te houden.
De verwachting is dat de onderhandelingen net zo stroef zullen verlopen als die over het uittredingsakkoord. Zo zijn er geen concrete handelsafspraken en moeten er plannen komen voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Ook zijn de Britten de EU geld verschuldigd. Zo moeten ze nog bijdragen aan de lopende EU-begroting.
Telegraaf 06.02.2020
Tijdens de transitieperiode hebben de Britten niks meer te zeggen in Brussel, maar zijn ze nog wel gebonden aan de EU-regelgeving – ook zijn alle 73 Britse Europarlementariërs vertrokken. Nederland krijgt daardoor drie extra zetels in het Parlement, maar verliest wel een trouwe bondgenoot.
Komend jaar zal het Verenigd Koninkrijk ook onderhandelen over nieuwe douaneregels. Nu kunnen Britten in andere EU-lidstaten een verblijfsvergunning aanvragen. Ook kunnen ze tijdens de transitieperiode nog vrij door de EU reizen. Het ziet ernaar uit dat als ze geen EU-paspoort hebben van een ander land, dit vanaf 1 januari 2021 niet meer mogelijk is.
Telegraaf 30.01.2020
Refendum Schotland
Het Schotse parlement heeft zoals verwacht voor het houden van nóg een referendum over onafhankelijkheid gestemd. De krant The Scotsman berichtte vanuit het parlementsgebouw in Edinburgh dat 64 parlementariërs voor en 54 tegen stemden.
De Schotse premier Nicola Sturgeon wil nog een referendum, omdat het Verenigde Koninkrijk eind deze week uit de Europese Unie stapte. De Schotten stemden in meerderheid (55 procent) tegen onafhankelijkheid in 2014 en in grote meerderheid (62 procent) tegen de brexit in 2016.
Juridisch gezien kan de Schotse regering echter niet op eigen houtje een referendum houden. De Britse regering moet daar ook voorstander van zijn en die is dat niet.
Deal zoals EU Canada
De Britse premier Boris Johnson is bereid om een handelsakkoord met de EU te accepteren dat al op de plank ligt en eerder al was voorgesteld door Michel Barnier, de onderhandelaar van de Europese Unie. Dat meldt The Times op basis van de fragmenten uit een speech die Johnson aanstaande maandag zal houden.
Het handelsakkoord is vergelijkbaar met dat tussen de EU en Canada. Het zorgt grotendeels voor handel zonder tarieven, maar zorgt wel voor grenscontroles. Het model geldt niet voor de grote Britse dienstensector.
AD 26.02.2020
Geen Europese rechter
Premier Johnson is niet bereid een handelsovereenkomst met de Europese Unie te sluiten als Europese rechters daarin het laatste woord houden over conflicten. In dat geval kiest hij liever voor een lossere relatie, melden Britse media.
Johnson zal maandag 03.02.2020 een veelomvattende toespraak houden waarin hij zijn visie op de handelsrelatie met de EU uiteenzet. Het is het Britse openingssalvo in de onderhandelingen over de toekomstige samenwerking met Europa na de brexit. Enkele Britse media schrijven al over de inhoud van de speech.
Nu Groot-Brittannië de EU heeft verlaten, is er een overgangsperiode van elf maanden waarin het land nog onder de Europese regels valt. Het land zal de komende maanden onderhandelen over de definitieve overeenkomst.
Canada of Australië
Regeringsbronnen zeggen dat Johnson twee opties zal voorleggen: een handelsrelatie zoals met Canada, of een iets losser verband zoals de EU met Australië heeft. In beide gevallen zal Groot-Brittannië zelf zeggenschap houden over milieu- en arbeidsregels, overheidsbemoeienis en productiestandaards.
12 december 2019 – De Britten gingen naar de stembus voor nieuwe parlementsverkiezingen. Die monden uit in een triomf voor premier Boris Johnson.
24 januari 2020 – Op deze datum zetten de EU-president Charles Michel en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen hun handtekening al onder de deal waarin het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is vastgelegd.
31 januari 2020 – De Europese Unie is bereid om Groot-Brittannië drie volle maanden tot 2020uitstel geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober 2019 de uitonderhandelde deal door het Britse parlement te loodsen.
Tot 31 december 2020 hebben ze de tijd om een handelsverdrag te sluiten, waarmee ze afspraken kunnen maken over onder meer invoerrechten en douanechecks. Als dat niet lukt, gaan de Britten op die datum uit de interne markt, de douane-unie en het Europese hof van justitie.
Telegraaf 27.02.2020
Telegraaf 14.02.2020
25 februari 2020 – De komende weken overleggen de 27 EU-landen om hun positie over de toekomstige relatie met Londen te bepalen. Naar verwachting op 25 februari 2020 geven zij dan een nieuw mandaat aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier.
02 maart 2020 – De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie beginnen met een schot voor de boeg door premier Boris Johnson. Hij zegt dat er binnen vier maanden duidelijkheid moet komen over een toekomstige deal, anders verlaat hij de onderhandelingstafel.
De Britten gaan er hard in. Johnson benadrukt – zoals hij eerder ook al deed – dat de overgangsperiode die loopt tot 31 december 2020 niet zal worden verlengd.
Sterker nog: als Johnson in juni nog geen zicht heeft op de door hem gewenste uitkomst, stopt hij met onderhandelen en zal het VK zich voorbereiden op het aflopen van de overgangsperiode. Dan komt er eind dit jaar dus geen deal met de Europese Unie.
CETA-achtig handelsakkoord
In de onderhandelingsaanpak van het VK, die werd gepubliceerd, wordt duidelijk dat het doel van de onderhandelingen het sluiten van een ‘uitgebreid vrijhandelsakkoord’ is. Dat akkoord moet lijken op de afspraken die we met Canada hebben gemaakt in CETA.
Wat te verwachten ??
De brexitonderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zijn vandaag opnieuw begonnen. Voor het eind van het jaar moet er een akkoord liggen, maar de kans op mislukking is groot.
Groot-Brittannië trad op 31 januari officieel uit de Europese Unie. Tot het eind van dit jaar is er een transitieperiode, met tijd voor onderhandelingen.
Wat is de inzet van beide partijen bij de onderhandelingen? En wat zijn de belangrijkste struikelblokken?
Brexit-onderhandelingen: wat willen Brussel en Londen?
Beide partijen hebben elkaar al gewaarschuwd. De Britten willen zo min mogelijk regels blijven volgen en dreigen weg te lopen als ze hun zin niet krijgen. EU-onderhandelaar Barnier zegt dat de huidige EU-regels het uitgangspunt moeten zijn.
Waar gaan de gesprekken over?
De agenda van de onderhandelingen wordt vandaag formeel vastgesteld. Daarna wordt aan elf onderhandeltafels gesproken over visserij, justitie, energie, mobiliteit, diensten, en de manier waarop de twee partijen voortaan omgaan met meningsverschillen.
De visserij is misschien wel de grootste achilleshiel van de EU. Economisch gaat het om een kleine sector, maar politiek ligt de visserij zeer gevoelig.
Voor de Britse regering zijn de vissers het levende bewijs van het motto “Take back control”, oftewel: baas in eigen zee, en geen onvoorwaardelijke toegang meer voor vissers uit EU-landen. Vooral Nederland en Frankrijk wordt verweten de Britse zee leeg te vissen. Maar tegelijk eten de Britten ook veel vis die in EU-wateren wordt gevangen.
Duitsland is minder geïnteresseerd in afspraken over vis. Voor de Duitsers zijn de auto-industrie en financiële sector belangrijker. Bij Polen, Hongarije en Kroatië ligt de prioriteit bij migratie, omdat die landen veel werknemers hebben die in het Verenigd Koninkrijk werken.
Daarom wordt het interessant om te zien of de EU net zo’n eenheid zal blijven als de afgelopen jaren un de brexit-gesprekken.
Wat zijn de struikelpunten?
Voor de Britten is er één ding cruciaal. Aan het einde van het jaar willen ze de volledige controle hebben over hun eigen regels, grenzen en standaarden. Het mag volgens hen niet zo zijn dat ze nog allerlei EU-richtlijnen moeten volgen, zonder dat ze daar iets over te zeggen hebben.
AD 02.03.2020
Onderhandelingen
Michel Barnier, die namens de EU de onderhandelingen voert, laat op Twitter weten kennis te hebben genomen van het onderhandelingsmandaat van de Britten. Daarnaast benadrukt hij aan alle eerdere toezeggingen te willen voldoen.
Maandag 02.03.2020 begonnen de onderhandelingen officieel met de eerste gesprekken.
Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk begonnen maandagmiddag in Brussel met de eerste gespreksronde over de toekomstige relatie. De eerste week van onderhandelingen wordt donderdag afgesloten met een persconferentie. Later in maart volgt een tweede sessie in Londen. Afwisselend in beide steden staan in april twee rondes gepland en in mei een.
Beide partijen stelden vorige week hun inzet vast. De opdrachten die EU-onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost kregen, tonen aan dat het niet eenvoudig zal zijn om overeenstemming te bereiken. Ze ontmoeten elkaar maandag om 14.00 uur in het gebouw van de Europese Commissie
Overeenstemming
Hun taak is niet alleen over de handelsrelatie een akkoord te bereiken. De in totaal elf onderhandelingsgroepen moeten ook overeenstemming opleveren over zaken als visserij, justitiesamenwerking, energie, mobiliteit, diensten en geschillenbeslechting.
Meer over de Britse verkiezingen: In ons liveblog volgt u de uitslagenvan minuut tot minuut.
Lees alles over het vertrekvan de Britten uit de EU in het Brexit-dossier
AD 06.03.2020 De voorbereidingen voor het vertrek uit de Europese Unie hebben de Britse belastingbetaler al meer dan 4,4 miljard pond (5 miljard euro) gekost. Dat meldt het Britse National Audit Office (NAO) vandaag.
Volgens de Britse rekenkamer werd dat bedrag uitgegeven sinds het brexitreferendum in 2016. Het gaat om 1,9 miljard pond aan personeelskosten, 1,5 miljard voor de installatie van nieuwe systemen en infrastructuur en 288 miljoen voor externe consultants.
Op het hoogtepunt van de voorbereidingen, in oktober vorig jaar, werkten maar liefst 22.000 mensen aan de naderende brexit. Het NAO stelt overigens dat het slechts om een ‘minimale schatting’ gaat, omdat de ministeries maar een beperkt aantal gegevens vrijgeven.
Meg Hillier, lid van oppositiepartij Labour en voorzitter van de parlementaire commissie voor overheidsfinanciën, meent dat de regering de bevolking ‘in het ongewisse’ heeft gelaten over de kosten. Ze vindt dat er te weinig gegevens zijn en dat er een gebrek aan transparantie is.
Telegraaf 05.03.2020 De meningsverschillen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over de vraag hoe de handel in de toekomst moet verlopen zijn enorm. Dat stelt EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier na afloop van een eerste onderhandelingssessie in Brussel deze week.
Een van de gebieden waar de Fransman grote problemen voorziet, is visserij, voor onder andere Nederland een zeer belangrijk punt. De EU wil geen handelsdeal sluiten zonder een akkoord over vis, terwijl de Britten dit juist willen loskoppelen. Het VK wil voor iedere vissoort apart jaarlijks deals met EU-landen afsluiten, maar dat is totaal onwerkbaar, vindt Barnier. „Onze vissers hebben voorspelbaarheid nodig”, zei hij op een persconferentie in Brussel.
De EU wil dat Europese vissers net als nu toegang blijven houden tot Britse wateren. De Britten op hun beurt zijn afhankelijk van toegang tot de EU-markt voor de afzet van hun vangsten. Maar visserij ligt zeer gevoelig in het VK. Het onderwerp speelde een grote rol in het Brexit-referendum waarbij het sentiment om toegang tot de eigen wateren weer te controleren hoog opspeelde.
Gelijk spelveld
Een andere belangrijke horde die moet worden genomen, is het zogeheten gelijke speelveld. De EU wil niet dat de Britten onder Europese standaarden gaan zitten waardoor de EU een concurrentienadeel ondervindt. Vooral regels voor (ongeoorloofde) staatssteun liggen gevoelig. Het VK heeft gezegd zich aan hoge standaarden te zullen houden, maar wil zich niet vastleggen op de controle ervan. Tot verbazing van Barnier.
“Het wordt geen business as usual”
Ook de rol van Europees recht en geschillenbeslechting ligt zeer gevoelig. Het VK wil het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens niet formeel erkennen omdat de toetsing daarvan door Europese rechters in Straatsburg geschiedt.
Douanechecks
Eind dit jaar loopt de overgangsperiode af waarin de Britten nu nog zitten. Barnier waarschuwde dat januari 2021 er voor het VK heel anders uit zal zien dan januari van dit jaar, toen er aan het einde van de maand weliswaar een formeel vertrek uit de EU volgde, maar dit in de praktijk nog geen gevolgen had.
„Het wordt geen business as usual”, stelde de Franse EU-hoofdonderhandelaar. Want de Britten verlaten onherroepelijk de Europese douane-unie en de interne markt, of er nou een akkoord ligt of niet. Daardoor zullen er direct weer douanechecks voor goederen zijn.
Als er geen akkoord komt, wat erg lastig lijkt gezien de verschillen en de grote tijdsdruk, vallen de twee blokken terug op regels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat betekent dat hoge tarieven en quota onvermijdelijk zijn.
NOS 02.03.2020 De onderhandelingen over brexit tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zijn vandaag opnieuw begonnen. Voor het eind van het jaar moet er een akkoord liggen, maar de kans op mislukking is groot.
Groot-Brittannië trad op 31 januari officieel uit de Europese Unie. Tot het eind van dit jaar is er een transitieperiode, met tijd voor onderhandelingen.
Wat is de inzet van beide partijen bij de onderhandelingen? En wat zijn de belangrijkste struikelblokken?
Brexit-onderhandelingen: wat willen Brussel en Londen?
Beide partijen hebben elkaar al gewaarschuwd. De Britten willen zo min mogelijk regels blijven volgen en dreigen weg te lopen als ze hun zin niet krijgen. EU-onderhandelaar Barnier zegt dat de huidige EU-regels het uitgangspunt moeten zijn.
Waar gaan de gesprekken over?
De agenda van de onderhandelingen wordt vandaag formeel vastgesteld. Daarna wordt aan elf onderhandeltafels gesproken over visserij, justitie, energie, mobiliteit, diensten, en de manier waarop de twee partijen voortaan omgaan met meningsverschillen.
De visserij is misschien wel de grootste achilleshiel van de EU. Economisch gaat het om een kleine sector, maar politiek ligt de visserij zeer gevoelig.
Voor de Britse regering zijn de vissers het levende bewijs van het motto “Take back control”, oftewel: baas in eigen zee, en geen onvoorwaardelijke toegang meer voor vissers uit EU-landen. Vooral Nederland en Frankrijk wordt verweten de Britse zee leeg te vissen. Maar tegelijk eten de Britten ook veel vis die in EU-wateren wordt gevangen.
Duitsland is minder geïnteresseerd in afspraken over vis. Voor de Duitsers zijn de auto-industrie en financiële sector belangrijker. Bij Polen, Hongarije en Kroatië ligt de prioriteit bij migratie, omdat die landen veel werknemers hebben die in het Verenigd Koninkrijk werken.
Daarom wordt het interessant om te zien of de EU net zo’n eenheid zal blijven als de afgelopen jaren un de brexit-gesprekken.
Wat zijn de struikelpunten?
Voor de Britten is er één ding cruciaal. Aan het einde van het jaar willen ze de volledige controle hebben over hun eigen regels, grenzen en standaarden. Het mag volgens hen niet zo zijn dat ze nog allerlei EU-richtlijnen moeten volgen, zonder dat ze daar iets over te zeggen hebben.
De Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove zei eerder deze week dat over de Britse soevereiniteit niet valt te onderhandelen.
De Britse premier Boris JohnsonAFP
Maar tegelijkertijd is het voor de EU onmogelijk om de Britten met zo weinig mogelijk handelsbarrières toegang te geven tot de Europese interne markt, als ze niet bereid zijn om EU-regels te volgen. “Dat betekent dat er grenscontroles zullen komen”, zegt Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar namens de EU.
De Britten op hun beurt zeggen: als in juni al blijkt dat we onze zin niet krijgen, lopen we weg van tafel. Dan maar geen deal.
Hoe wordt de sfeer aan tafel?
Het zal hard tegen hard zijn, zoveel is duidelijk. Beide partijen hebben nog geen enkel zicht geboden op een mogelijk compromis.
Brussel is geïrriteerd door de opstelling van de Britten. Hoofdonderhandelaar Barnier is niet gediend van ‘achteruit onderhandelen’, oftewel terugkomen van eerdere afspraken.
De Nederlandse buitenlandminister Stef Blok is er niet gerust op dat de onderhandelingen tot een goed einde zullen komen. “De kans is levensgroot dat de gesprekken mislukken”, zegt hij. “De tijd dringt.”
En als de gesprekken mislukken dreigt alsnog een brexit zonder deal (de no-deal-brexit). Met alle gevolgen van dien.
Telegraaf 02.03.2020 Onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk beginnen maandagmiddag in Brussel met de eerste gespreksronde over de toekomstige relatie. De eerste week van onderhandelingen wordt donderdag afgesloten met een persconferentie. Later in maart volgt een tweede sessie in Londen. Afwisselend in beide steden staan in april twee rondes gepland en in mei een.
Beide partijen stelden vorige week hun inzet vast. De opdrachten die EU-onderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse evenknie David Frost kregen, tonen aan dat het niet eenvoudig zal zijn om overeenstemming te bereiken. Ze ontmoeten elkaar maandag om 14.00 uur in het gebouw van de Europese Commissie
Overeenstemming
Hun taak is niet alleen over de handelsrelatie een akkoord te bereiken. De in totaal elf onderhandelingsgroepen moeten ook overeenstemming opleveren over zaken als visserij, justitiesamenwerking, energie, mobiliteit, diensten en geschillenbeslechting.
De EU wil „solide garanties” dat de Britten niet te veel afwijken van Europese standaarden op het vlak van gezondheid, milieu, arbeid, staatssteun en mededinging, zodat geen oneerlijke concurrentie ontstaat. Brussel wil ook dat afspraken over visserij in een handelsakkoord worden opgenomen. Londen stelt volledige controle over de eigen wetten en regels te willen houden en wil een apart verdrag over visserij. Ook over tal van andere punten verschilt de inzet.
Overgangsperiode
De Britten verlieten de EU op 1 februari, maar zijn gedurende een overgangsperiode nog tot 1 januari gebonden aan EU-regelgeving. In juni wordt bekeken hoe de onderhandelingen vorderen. Als een overeenkomst dan niet in zicht is, dreigt de regering van premier Boris Johnson zich uitsluitend te richten op een no-dealscenario. Ook de EU-landen bereiden zich daarop voor.
MSN 27.02.2020 De onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie beginnen met een schot voor de boeg door premier Boris Johnson. Hij zegt dat er binnen vier maanden duidelijkheid moet komen over een toekomstige deal, anders verlaat hij de onderhandelingstafel.
De Britten gaan er hard in. Johnson benadrukt – zoals hij eerder ook al deed – dat de overgangsperiode die loopt tot 31 december 2020 niet zal worden verlengd.
Sterker nog: als Johnson in juni nog geen zicht heeft op de door hem gewenste uitkomst, stopt hij met onderhandelen en zal het VK zich voorbereiden op het aflopen van de overgangsperiode. Dan komt er eind dit jaar dus geen deal met de Europese Unie.
CETA-achtig handelsakkoord
In de onderhandelingsaanpak van het VK, die vandaag werd gepubliceerd, wordt duidelijk dat het doel van de onderhandelingen het sluiten van een ‘uitgebreid vrijhandelsakkoord’ is. Dat akkoord moet lijken op de afspraken die we met Canada hebben gemaakt in CETA.
De Britse onderhandelaars denken dat er in een aantal onderhandelingsrondes genoeg voortgang kan worden geboekt om in juni de basis klaar te hebben. In september kan het dan afgerond worden, is het optimistische uitgangspunt.
Over CETA is echter onderhandeld van 2009 tot en met 2017, dus de kans lijkt klein dat er binnen vier maanden een vergelijkbaar handelsakkoord met de Britten is.
‘Australië-model’
Als er in juni geen basis staat, zal het VK zich slechts focussen op het aflopen van de overgangsperiode eind december 2020. Er zijn dan geen afspraken met de Europese Unie. De Britten schrijven wel dat ze dan het liefst gaan voor een ‘handelsrelatie zoals de EU met Australië heeft’.
De Europese Unie heeft alleen geen handelsakkoord met Australië. Er wordt gehandeld met heffingen op basis van regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De EU is midden 2018 begonnen met onderhandelen over een vrijhandelsakkoord met Australië.
Onafhankelijke scheidsrechter
Volgens de Europese Unie, die twee dagen geleden de eigen aanpak publiceerde, is een verdrag zoals dat met Canada is gesloten niet haalbaar. Het Verenigd Koninkrijk ligt erg dichtbij het Europese vasteland en de EU wil de eigen markt beschermen tegen concurrentie.
Daarnaast willen de Britten zich niet aan EU-wetgeving moeten houden. Ze willen ook niet dat het Europese Hof van Justitie iets te zeggen krijgt in het VK. Dat is nu juist een eis van de Europese Unie; zij willen een aangewezen scheidsrechters voor eventuele conflicten tussen de EU en het VK.
Michel Barnier, die namens de EU de onderhandelingen voert, laat op Twitter weten kennis te hebben genomen van het onderhandelingsmandaat van de Britten. Daarnaast benadrukt hij aan alle eerdere toezeggingen te willen voldoen.
Komende maandag 02.03.2020 beginnen de onderhandelingen officieel met de eerste gesprekken.
AD 25.02.2020 De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk over de toekomstige relatie kunnen beginnen. Ministers van de 27 EU-landen hebben vandaag in Brussel de opdracht vastgesteld voor EU-onderhandelaar Michel Barnier.
Uitgangspunt is een zo nauw mogelijke samenwerking. Hoe meer de Britten bereid zijn zich te houden aan Europese regels, hoe gunstiger hun toegang tot de Europese markt, is het centrale punt in het mandaat van de Fransman.
Om oneerlijke concurrentie te voorkomen vragen de lidstaten de Britten dicht bij de EU-standaarden op gebieden als veiligheid, gezondheid en milieu te blijven. Van Londen wordt ook verwacht dat het zich op het vlak van staatssteun en mededinging zoveel mogelijk aan de Europese regels verbindt, ook als die in de toekomst strikter worden.
Een ‘gelijk speelveld’ is nodig vanwege de geografische nabijheid en onderlinge economische afhankelijkheid, aldus de ministers. Op visserijgebied wil de EU dat de bestaande toegang tot elkaars wateren behouden blijft, met stabiele quota. Het is de bedoeling dat er ook over terreinen als veiligheid en defensie afspraken worden gemaakt.
Vrijhandelsverdrag
De EU is bereid een vrijhandelsverdrag te sluiten zonder quota en heffingen mits bedrijven eerlijk kunnen concurreren. Het is aan de Britse premier Boris Johnson of hij dit ‘bijzondere aanbod’ aanneemt , zei Barnier eerder. Johnson, die donderdag het mandaat van zijn hoofdonderhandelaar David Frost vaststelt, heeft gezegd zelf te willen bepalen welke regels er gelden.
Mochten de Britten in de ogen van de EU bijvoorbeeld ongeoorloofde steun geven aan hun staalindustrie, dan wil de EU afspraken kunnen opschorten of tijdelijk heffingen kunnen opleggen. Geschillen zouden kunnen worden voorgelegd aan een arbitragepanel, bestaande uit onafhankelijken en vertegenwoordigers van beide partijen.
Overgangsperiode
De onderhandelingen gaan wellicht volgende week van start in Brussel. De overgangsperiode waarin de Britten gebonden zijn aan de Europese regelgeving loopt eind dit jaar af. De gesprekken moeten in de loop van het najaar worden afgerond zodat er genoeg tijd is voor goedkeuring van de afspraken.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) zei dat de tijdsdruk op de ‘heel ingewikkelde’ onderhandelingen ‘immens’ is.
MSN 25.02.2020 De brexit is een feit. De onderhandelaars aan Britse en Europese zijde hebben ieder een duidelijke opdracht meegekregen. Wat zijn de struikelblokken in het opstellen van het vrijhandelsakkoord? We vragen het hoogleraar internationale economie Steven Brakman.
Michel Barnier mag de onderhandelingen leiden voor de Europese Unie. De Fransman heeft vandaag een hele trits voorschriften en aanwijzingen gekregen van de Europese Raad waar hij in de gesprekken rekening mee moet houden.
Begin maart zitten beide partijen voor het eerst sinds de brexit weer met elkaar om tafel. Als het aan Johnson ligt, worden die gesprekken over pak ‘m beet tien maanden afgerond. Vóór het einde van 2020.
“Daarmee speelt Johnson hoog spel”, zegt hoogleraar internationale economie en handel aan de Rijksuniversiteit Groningen, Steven Brakman. “Het gaat hem niet lukken. Alle onderhandelingen over dit soort verdragen, ook gaan ze soepel, duren jaren. Kijk maar naar bijvoorbeeld CETA.”
Over een aantal onderwerpen zullen de EU en het VK het wel snel eens zijn, is de verwachting. Beide partijen willen een vrijhandelsverdrag, zonder importheffingen en zonder quota’s. Brakman denkt dat ook gezamenlijk beleid rondom de douane snel rond komt.
Apart en onafhankelijk beleid
Maar veel andere onderwerpen zijn hete hangijzers. Staatssteun bijvoorbeeld, milieuregels en hoe er toezicht moet worden gehouden op het verdrag.
Het Verenigd Koninkrijk is niet voor niets uit de EU gestapt, zegt Brakman. “Zij willen geen verdrag dat als twee druppels water lijkt op hun situatie binnen de EU. Andersom wil de EU juist vasthouden aan de afspraken die toen zijn gemaakt: we kennen elkaars eisen, we hebben goede regels afgesproken, laten we dat aanhouden.”
Een van de beleidsgebieden die gedonder op gaan leveren, is het voorkomen van oneerlijke concurrentie. “Hoe definieer je dat? Zaken als kinderarbeid en staatssteun mogen niet gebeuren, vindt de EU en die zet daar zwaar op in. Ook voorwaarden aan arbeidsomstandigheden en milieubeleid moeten vergelijkbaar zijn”, zegt Brakman.
Boris Johnson voelt daar niks voor. Hij wil voor het VK apart en onafhankelijk beleid van de EU maken, onder andere op het gebied van concurrentie, overheidssubsidiëring en sociale zaken. Dat hoeft van hem niet in een internationaal verdrag vastgelegd te worden.
Wie wordt de scheidsrechter?
En stel dat de beide partijen het eens worden over wat bijvoorbeeld staatssteun is, dan is dat volgens Brakman nog niet genoeg. “Hoe ga je dat dan controleren? En als de EU en het VK het oneens zijn, hoe ziet een geschillencommissie er dan uit? Welke rechter heeft zeggenschap over het geschil?”
In een handelsverdrag heb je immers te maken met grensoverschrijdende zaken. “Hier heb je grensoverschrijdend toezicht voor nodig, vindt de EU. Johnson en het Verenigd Koninkrijk willen daar juist niet aan”, aldus Brakman.
De onderhandelingsrichtlijnen botsen zeker op dit punt. Barnier moet aan de man brengen dat het Europees Hof van Justitie de aangewezen scheidsrechter is bij conflicten onder het vrijhandelsverdrag.
Johnson stelt dat het verdrag de autonomie en soevereiniteit van beide partijen moet waarborgen. Juist daarom zou het Europees Hof niet boven de wetgeving in het VK zelf mogen gaan.
Emotioneel conflictpunt
Een ander conflictpunt zijn de Britse visgronden. De EU wil koste wat kost voorkomen dat de Europese vissers niet meer in deze gebieden kunnen vissen.
Premier Johnson heeft al gezegd dat hij best wil onderhandelen over Europese toegang tot die wateren – maar wel vooropgesteld dat ze allereerst en vooral bedoeld zijn voor de Britse vissersvloot.
Al is het economisch belang van de visserij aan beide kanten verwaarloosbaar – in het VK maken die activiteiten minder dan 1 procent uit van de economie. Toch is het altijd een emotioneel beladen onderwerp: kustgemeenschappen aan beide kanten van het Kanaal afhankelijk van de vis.
Kortom, zegt hoogleraar Brakman, het wordt een heel lang proces. “Het zou me echt verbazen als ze daar binnen tien maanden uitkomen. Zeker omdat Johnson altijd expliciet heeft gezegd dat hij iets heel anders wil bereiken voor het VK dan het land in de EU had.”
Telegraaf 23.02.2020 De Britse regering zoekt naar mogelijkheden om onder afspraken met de EU over Noord-Ierland uit te komen. Dat bericht de krant Sunday Times, die zich baseert op anonieme bronnen.
Het Verenigd Koninkrijk en de EU sloten vorig jaar een nieuwe overeenkomst over de Brexit. Londen en Brussel spraken onder meer af dat Noord-Ierland juridisch in een douane-unie met Groot-Brittannië blijft, maar in de praktijk de EU-regels voor de handel volgt.
De zogeheten Taskforce Europe van premier Boris Johnson zou inmiddels in het geheim werken aan voorstellen om het zogeheten protocol over Noord-Ierland te omzeilen. De experts zouden een manier zoeken om afspraken over controles op het goederenverkeer tussen Groot-Brittannië en het overzeese Noord-Ierland niet te hoeven uitvoeren.
’Uitermate serieus’
Een anonieme topfunctionaris zegt in de krant dat er „uitermate serieus wordt gewerkt” aan de plannen. Die vereisen mogelijk dat de nieuwe juridische topadviseur van de regering, Suella Braverman, met een juridisch advies komt om die te rechtvaardigen.
Braverman trad eerder deze maand aan als procureur-generaal. Haar voorganger Geoffrey Cox moest volgens ingewijden het veld ruimen omdat hij niet wilde meewerken aan maatregelen die door de EU gezien zouden worden als een schending van de gemaakte afspraken.
Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eind januari, maar blijft tijdens een overgangsperiode van 11 maanden nog wel gebonden aan EU-wetgeving. De Franse president Emmanuel Macron waarschuwde zaterdag dat hij „niet zeker weet” of voor het eind van het jaar al een handelsakkoord kan worden gesloten met de Britten.
MSN 23.02.2020 De Britse regering zoekt naar mogelijkheden om onder afspraken met de EU over Noord-Ierland uit te komen. Dat bericht de krant Sunday Times, die zich baseert op anonieme bronnen.
Het Verenigd Koninkrijk en de EU sloten vorig jaar een nieuwe overeenkomst over de Brexit. Londen en Brussel spraken onder meer af dat Noord-Ierland juridisch in een douane-unie met Groot-Brittannië blijft, maar in de praktijk de EU-regels voor de handel volgt.
De zogeheten Taskforce Europe van premier Boris Johnson zou inmiddels in het geheim werken aan voorstellen om het zogeheten protocol over Noord-Ierland te omzeilen. De experts zouden een manier zoeken om afspraken over controles op het goederenverkeer tussen Groot-Brittannië en het overzeese Noord-Ierland niet te hoeven uitvoeren.
’Uitermate serieus’
Een anonieme topfunctionaris zegt in de krant dat er „uitermate serieus wordt gewerkt” aan de plannen. Die vereisen mogelijk dat de nieuwe juridische topadviseur van de regering, Suella Braverman, met een juridisch advies komt om die te rechtvaardigen.
Braverman trad eerder deze maand aan als procureur-generaal. Haar voorganger Geoffrey Cox moest volgens ingewijden het veld ruimen omdat hij niet wilde meewerken aan maatregelen die door de EU gezien zouden worden als een schending van de gemaakte afspraken.
Het Verenigd Koninkrijk verliet de EU eind januari, maar blijft tijdens een overgangsperiode van 11 maanden nog wel gebonden aan EU-wetgeving. De Franse president Emmanuel Macron waarschuwde zaterdag dat hij „niet zeker weet” of voor het eind van het jaar al een handelsakkoord kan worden gesloten met de Britten.
NOS 18.02.2020 De Europese Unie zal alleen een handelsakkoord met de Britten tekenen als er ook een deal is over visserij. Dat zegt brexit-onderhandelaar Michel Barnier tegen de NOS. “Tot het einde is het visserijakkoord een deel van het grotere handelsakkoord. Die twee zijn niet uit elkaar te trekken.”
Nederlandse en andere Europese vissers vrezen dat ze volgend jaar de toegang tot Britse wateren verliezen, als de brexit-overgangsperiode voorbij is. Nederlandse vissers halen bijna de helft van hun vangst uit Britse wateren. Dat is mogelijk dankzij het EU-lidmaatschap van beide landen.
Visserij was een belangrijk thema in de brexitcampagne. Britse vissers zagen met lede ogen aan hoe buitenlandse vissers veel meer in Britse wateren vangen dan zijzelf. Ze stemden in overgrote meerderheid voor de brexit.
“Als de Britten het keihard gaan spelen en het zou ze lukken, dan hebben we echt een mega-probleem,” zegt Gerard van Balsfoort van de Europese visserij-organisaties. Hij was vanochtend met Nederlandse vissers op bezoek bij Barnier.
Barnier twitterde een foto met de visserij-delegatie:
De toezegging van Barnier om visserij te koppelen aan een handelsakkoord is een belangrijke voor vissers, zegt Van Balsfoort. “Dat zet druk op de Britten. Zij zijn natuurlijk afhankelijk van de grote EU-markt en wij zijn afhankelijk van de toegang tot Britse wateren. Als visserij een losstaande onderhandeling wordt, heb je uiteindelijk te weinig slagkracht.”
Van Balsfoort verwacht trouwens niet dat Nederlandse vissers de volledige toegang tot de Britse wateren zullen verliezen. “Dat kun je je gewoon niet voorstellen. Het zullen harde onderhandelingen zijn, maar de uitkomst zal zijn dat wij door kunnen blijven vissen. De vraag is vooral hoeveel en met hoeveel schepen?”
Het doel is om nog voor de zomer een visserij-akkoord te hebben, maar dat lijkt wel erg kort dag. Een akkoord aan het eind van het jaar is waarschijnlijker.
Telegraaf 14.02.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft vrijdag zijn nieuwe kabinet verwelkomd. Hij beloofde als dank voor het vertrouwen van de kiezers onder meer de infrastructuur te verbeteren, de criminaliteit te verminderen en meer ziekenhuizen te bouwen.
„Het is geweldig om jullie allemaal hier te zien”, zei Johnson tegen zijn ministers. „Gefeliciteerd met het bereiken of behouden van jullie belangrijke functies binnen de overheid. We moeten het vertrouwen van de mensen die op ons hebben gestemd dubbel en dwars terugbetalen.”
Donderdag vond binnen het kabinet van Johnson een grote schoonmaak plaats. De premier had die eerder al aangekondigd, omdat hij een zo sterk mogelijk team wil met het oog op de naderende brexit-onderhandelingen. Sommige ministers bleven op hun posten, anderen werden door Johnson ontslagen.
Plaats maken
Zo moesten onder anderen de ministers Julian Smith (Noord-Ierland) en Andrea Leadsom (Economische Zaken) het veld ruimen, net als Esther McVey (onderminister voor Volkshuisvesting) en Theresa Villiers (minister voor Milieu).
Verrassend was dat Sajid Javid (voorheen minister van Financiën) zelf zijn ontslag indiende, terwijl werd verwacht dat hij mocht blijven zitten. Volgens Britse media weigerde hij naaste medewerkers de laan uit te sturen in opdracht van Johnson. Javid is vervangen door Rishi Sunak, die de voormalige brexitminister Steve Barclay onder zich krijgt op het ministerie.
NU 13.02.2020 De Britse minister van Financiën, Sajid Javid, heeft donderdag aangekondigd per direct op te stappen. Zijn vertrek gaf een schokkende wending aan een herschikking van het Britse kabinet door premier Boris Johnson, waarbij op voorhand niet veel verrassingen werden verwacht.
De aankondiging van Javid kwam onverwacht. Herschikkingen binnen het Britse kabinet zorgen vaak voor een gespannen sfeer onder bewindspersonen, maar een woordvoerder van premier Johnson kondigde woensdag aan dat de naderende wijzigingen “niet spannend” zouden zijn.
Volgens Britse media kreeg Javid donderdag te horen dat hij zijn eigen team van adviseurs diende te ontslaan en voortaan gebruik moest maken van een team dat zou worden gedeeld met Downing Street 10. “De minister zei dat een bewindspersoon met zelfrespect die voorwaarden nooit zou accepteren”, aldus een bron uit Javids naaste omgeving.
Andere prominente leden van het kabinet, zoals ministers Priti Patel (Binnenlandse Zaken), Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) en Michael Gove (geen portefeuille, belast met de Brexit) blijven op hun plek. Verschillende mindere goden, zoals ministers Andrea Leadsom (Zaken en Energie) en staatssecretaris Julian Smith (Noord-Ierse Zaken) moesten ook het veld ruimen.
Javid lag regelmatig overhoop met politiek adviseur van premier
Downing Street 10 lijkt de directe invloed op verschillende ministeries te willen uitbreiden. Dat past in de plannen van Johnsons politieke adviseur (en de facto chef-staf) Dominic Cummings, die weinig opheeft met de Britse ambtelijke top.
In de afgelopen weken schreven verschillende media over de gespannen relatie tussen Cummings en Javid. Eerstgenoemde ontsloeg vorig jaar augustus de woordvoerder van Javid, die zou hebben gelekt, zonder de minister op voorhand op de hoogte te stellen. Ook zouden Cummings en Javid met elkaar overhoop hebben gelegen over de begroting, die volgende maand moet worden gepresenteerd.
De minister wordt opgevolgd door zijn voormalige rechterhand op het ministerie, Rishi Sunak. Die wilde kort nadat het nieuws bekend werd nog niet publiekelijk reageren op zijn promotie, maar insiders melden dat hij wel populair is bij Downing Street 10.
‘Stroman van Cummings’ volgt Javid op
Labours schaduwminister voor Financiën, John McDonnell, zei dat Cummings “duidelijk het gevecht heeft gewonnen om de absolute controle over Financiën over te nemen en zijn stroman te installeren als minister. Dit moet een historisch record zijn: een regering in crisis na slechts twee maanden aan de macht te zijn.”
Javid zit sinds 2010 in het Lagerhuis voor het district Bromsgrove. Hij werd in april 2018 minister van Binnenlandse Zaken en was de eerste man van Aziatische afkomst in een Brits kabinet. Javid werd in juli 2019 door Johnson aangesteld als minister van Financiën, de belangrijkste post na de premier.
NOS 13.02.2020 De Britse minister van Financiën, Sajid Javid, is per direct opgestapt. Javid kreeg van premier Johnson te horen dat hij al zijn adviseurs moest ontslaan om zijn baan te kunnen behouden. Dat accepteerde de minister niet en nam vervolgens zelf ontslag.
Het gebeurde allemaal op de dag van de cabinet reshuffle: het moment dat Boris Johnson meerdere ministers vervangt. Dat is een terugkerend fenomeen in de Britse politiek, waarbij de premier een stoelendans doorvoert om zijn positie te verstevigen en ministers die in zijn ogen niet goed functioneren te ontslaan. Normaal gesproken gebeurt dat direct na de verkiezingen, maar Johnson wilde er in dit geval even mee wachten vanwege het Britse vertrek uit de EU op 31 januari.
Deze reshuffle leek op voorhand relatief overzichtelijk en daarmee weinig spannend te worden. Johnson wilde vooral enkele minder prominente ministers vervangen door nieuwe gezichten, zo was de verwachting.
Onverwachte breuk
Maar dat zijn belangrijkste minister op zou stappen, had bijna niemand verwacht. De premier en de minister van Financiën fungeren in Groot-Brittannië doorgaans als een tandem. In Downing Street wonen ze ook naast elkaar: de premier op nummer 10, de minister van Financiën op nummer 11. Dat maakt deze onverwachte breuk zo opmerkelijk.
Het was al wel langer duidelijk dat Javid en Johnson regelmatig botsten. Zo wil Johnson flink meer geld pompen in de economie, met name door veel investeringen te doen in het midden en noorden van Engeland. Dat zijn regio’s die bij de verkiezingen in december voor het eerst in de geschiedenis door de Conservatieven gewonnen werden.
Javid wilde juist meer de begroting op orde houden en geen grote extra investeringen toezeggen. Hij vreest dat het laten oplopen van het begrotingstekort schadelijk zal zijn voor de economie.
Onervaren opvolger
Het vertrek van Javid was nog niet officieel bevestigd of zijn opvolger was al bekend: de 39-jarige Rishi Sunak. Hij was staatssecretaris voor Wonen. De relatief onervaren Sunak maakt hiermee een gigantische sprong in de kabinetshiërarchie.
Dat laat tegelijk zien dat Johnson per se een loyale minister naast zich wil hebben. Sunak zal na de carrièresprong die hij aan Johnson te danken heeft, voorlopig weinig tegen de premier in gaan. Hij zal vooral de agenda van Johnson uitvoeren.
Daarnaast werd bekend dat de adviseurs van Sunak zullen bestaan uit een gezamenlijk team van adviseurs die zowel de premier als de minister van Financiën zullen bijstaan. En zo trekt Johnson door deze stap nog meer macht naar zich toe binnen zijn regering om zijn eigen agenda te kunnen uitvoeren.
Telegraaf 11.02.2020 De Britse premier Boris Johnson neemt zijn kabinet deze week op de schop. Hij maakt volgens zijn woordvoerder op donderdag bekend welke ministers het veld moeten ruimen of andere posten krijgen.
De wijziging van het kabinet wordt al weken verwacht. Johnson volgde vorig jaar zijn partijgenoot Theresa May op als premier. Hij boekte later een monsterzege bij de verkiezingen in december en loodste zijn land een maand later de EU uit. Dat heeft zijn positie veel sterker gemaakt.
In Britse media wordt al volop gespeculeerd over welke ministers in de gevarenzone zitten. De rechterhand van Johnson, Dominic Cummings, gooide vrijdag olie op het vuur tijdens een bijeenkomst met topadviseurs van ministers, die hun baan dreigen te verliezen als hun bazen worden ontslagen. Cummings zou volgens de Britse krant The Guardian hebben gezegd dat hij „de helft van jullie volgende week weer zie.”
De belangrijke ministers Priti Patel (Binnenlandse Zaken), Dominic Raab (Buitenlandse Zaken) en Sajid Javid (Financiën) hoeven vermoedelijk niet te vrezen voor hun baan. De positie van Brexit-hardliner Jacob Rees-Mogg, die de regering vertegenwoordigt in het Lagerhuis, lijkt minder zeker.
Rees-Mogg kreeg vorig jaar een storm aan kritiek over zich heen na uitspraken over de verwoestende Grenfell-brand in Londen. Hij suggereerde tijdens een radio-interview dat mensen met „gezond verstand” het brandende gebouw zouden hebben verlaten, in plaats van te wachten op de brandweer.
MSN 11.02.2020 Tien jaar nadat nota bene een Labour-regering de voorzet gaf, heeft Boris Johnson de knoop doorgehakt: er komt een netwerk van hogesnelheidslijnen in Engeland, dat het midden en noorden beter moet verbinden met het zuiden (Londen).
De Britse premier noemde het project in de verkiezingscampagne eind vorig jaar al van ‘groot nationaal belang’, dus zijn besluit komt niet onverwacht. In het Lagerhuis zei hij dinsdag dat het Verenigd Koninkrijk ‘het lef moet hebben’ om beslissingen te nemen die – hoe controversieel en ingewikkeld ook – ‘welvaart zullen brengen naar alle uithoeken van het land’.
Johnson lost met HS2 (High Speed 2) in zijn optiek de verkiezingsbelofte in om te investeren in Midden- en Noord-Engeland, waar hij in december veel stemmen won. Medio 2030 moet er een verbinding liggen tussen Londen en Birmingham, die de reistijd halveert naar 45 minuten. In het decennium daarna moeten Manchester en Leeds ontsloten worden door een trein die 300 kilometer per uur rijdt, als onderdeel van een grotere upgrade van het spoor in Noord-Engeland.
De premier weet dat er grote bezwaren bestaan tegen het project. De aanvankelijk geraamde kosten zijn nu al ruim verdrievoudigd, van 32 miljard pond naar circa 100 miljard pond (120 miljard euro). Daarmee is HS2 in kosten uitgedrukt het grootste infrastructurele project van Europa.
Kritiek is er ook vanwege de lamentabele staat van het openbaar vervoer in (Noord-)Engeland. Als een meerderheid van de bevolking met slechte busdiensten of een lokale trein reist die duur en onbetrouwbaar zijn, is het dan niet logisch om vooral dáárin te investeren? De geplande oplevering van HS2 is bovendien meermalen opgeschoven en er zijn veel mensen in de Midlands boos over bossen en woningen die moeten wijken voor de aanleg.
Dit alles leidt ook tot rebellie binnen de Conservatieve fractie. Daar hebben volgens Britse media tot zestig leden grote bezwaren tegen het voornemen, waarover het Lagerhuis zich nog moet buigen. De huidige Conservatieve meerderheid is groter dan die vermeende groep opposanten, maar het verzet maakt wel een einde aan de wittebroodsweken van de nieuwe regering en legt een hypotheek op toekomstige tegenvallers.
Johnson wil de bezwaren wegnemen door onder meer de organisatie achter HS2, die nu al geen beste reputatie heeft, op de schop te nemen. Bovendien komt er 5 miljard pond beschikbaar voor betere busdiensten en fietspaden, die volgens Johnson ware ‘mini-Hollands’ zullen worden.
Telegraaf 10.02.2020 Het Verenigd Koninkrijk wil na de Brexit-overgangsperiode dit jaar grenscontroles instellen op goederen die vanuit de Europese Unie worden ingevoerd. Dat zei de Britse minister Michael Gove, die onder meer belast is met de speciale taak de voorzorgsmaatregelen bij een eventuele no-deal Brexit te coördineren.
De Britten zijn nog tot eind dit jaar aan Europese regels gebonden. In de overgangsperiode die sinds de Brexit op 31 januari is aangebroken, is het aan Britse en Europese onderhandelaars om tot een handelsakkoord te komen. De EU is voor de Britten de grootste handelspartner.
Volgens Gove zal het Verenigd Koninkrijk buiten de interne markt en buiten de douane-unie vallen. „Dus zullen we klaar moeten zijn voor douaneprocedures en de wettelijke controles die onvermijdelijk volgen”, zo zei hij in een toespraak op maandag. Plannen om de goederenstroom bij een no-deal Brexit te vereenvoudigen worden volgens Gove niet uitgevoerd. Volgens hem hebben bedrijven genoeg tijd om zich aan te passen aan de veranderingen.
MSN 10.02.2020 Het Verenigd Koninkrijk wil na de brexit-overgangsperiode dit jaar grenscontroles instellen op goederen die vanuit de Europese Unie worden ingevoerd. Dat zei de Britse minister Michael Gove, die onder meer belast is met de speciale taak de voorzorgsmaatregelen bij een eventuele no-dealbrexit te coördineren.
De Britten zijn nog tot eind dit jaar aan Europese regels gebonden. In de overgangsperiode die sinds de brexit op 31 januari 2020 is aangebroken, is het aan Britse en Europese onderhandelaars om tot een handelsakkoord te komen. De EU is voor de Britten de grootste handelspartner.
Volgens Gove zal het Verenigd Koninkrijk buiten de interne markt en buiten de douane-unie vallen. “Dus zullen we klaar moeten zijn voor douaneprocedures en de wettelijke controles die onvermijdelijk volgen”, zo zei hij in een toespraak op maandag. Plannen om de goederenstroom bij een no-dealbrexit te vereenvoudigen worden volgens Gove niet uitgevoerd. Volgens hem hebben bedrijven genoeg tijd om zich aan te passen aan de veranderingen.
NOS 03.02.2020 Er zal geen handelsakkoord zonder quota en heffingen komen tussen het Verenigd Koninkrijk en Europese Unie, als de Britten niet instemmen met EU-voorwaarden over eerlijke concurrentie.
EU-onderhandelaar Barnier zei vandaag bij de presentatie van een conceptmandaat voor de onderhandelingen dat hij bereid is een “ambitieus” handelsakkoord met de Britten te sluiten, maar wel op voorwaarde dat eerlijke concurrentie met de Europese interne markt niet in het geding komt.
Barnier wil onder meer vastleggen dat alle goederen die de EU binnenkomen aan Europese veiligheids- en gezondheidsregels moeten voldoen en aan de sociale- en milieunormen van de EU. Het is volgens Barnier aan premier Johnson of de Britten daarmee akkoord gaan.
Het Europees Parlement en de lidstaten moeten nog instemmen met de uitgangspunten die Barnier heeft gepresenteerd voordat de onderhandelingen kunnen beginnen.
Handelsrelatie met Canada als voorbeeld
Ook premier Johnson hield vandaag een toespraak waarin hij zijn visie op de handelsrelatie met de EU uiteenzette. Daarin zei hij te hopen op een akkoord zoals de EU dat heeft met Canada: “We willen een veelomvattend vrijhandelsverdrag met de EU zoals Canada.” Als dat niet lukt, is een lossere relatie zoals de EU heeft met Australië voor hem een mogelijkheid.
Gisteren meldden regeringsbronnen dat Johnson twee opties zou voorleggen: een handelsrelatie zoals met Canada, of een verband zoals de EU met Australië heeft. In beide gevallen houdt het Verenigd Koninkrijk zelf zeggenschap over milieu- en arbeidsregels, overheidsbemoeienis en productiestandaarden.
In zijn speech toonde Johnson zich een fel voorstander van vrijhandel, die volgens hem meer dan welk economisch systeem heeft bijgedragen aan de bestrijding van armoede. Volgens de premier wordt de “magie van vrijhandel de keel dichtgeknepen” en “wint protectionisme terrein”. Spanningen in de internationale handel laten volgens hem “de banden van de wereldeconomie leeglopen”.
Johnson ziet een rol voor het Verenigd Koninkrijk als een ‘Superman van de vrije handel’, die het recht op internationale handel zonder regulering verdedigt.
Johnson: VK moet ‘Superman van de vrije handel’ worden
De premier ziet geen noodzaak voor de Britten om zich vast te leggen met een akkoord met de EU. “De Britse soevereiniteit zal worden hersteld. We zullen met de EU samenwerken op het gebied van buitenland- en defensiepolitie als onze belangen overeenkomen.” Ook zonder een verdrag zal het Verenigd Koninkrijk de hoogste standaarden hanteren, aldus Johnson.
Zoals gisteren al uitlekte eist Johnson in de overeenstemming “volledige juridische autonomie”. Johnson zei gisteren al niet van plan te zijn een handelsakkoord af te sluiten als Europese rechters daarin het laatste woord houden in het geval van een conflict.
Ook deelde Johnson een sneer uit aan de EU. “Het Verenigd Koninkrijk is geen Europese macht door een verdrag, maar door de geschiedenis.”
Visserij
Ook moet een akkoord worden gesloten over de visvangst in Britse wateren. “We zijn klaar om daarover te praten”, zei Johnson vandaag. Hij stelt jaarlijkse onderhandelingen voor. Uit het akkoord moet volgens hem respect blijken voor het Verenigd Koninkrijk, “een onafhankelijke kuststaat”. Ook zei hij op het gebied van luchtvaart op een overeenkomst te hopen.
Barnier liet weten dat de gesprekken over de visserij tot moeilijkheden kunnen leiden. “Er zal geen deal komen met de Britten als er niet een akkoord is over wederzijdse toegang voor de vissers. We zullen de toegang tot de Britse territoriale wateren op hetzelfde moment bespreken als de toegang van Britse visproducten tot de Europese markt. Ik hoop dat ik duidelijk ben.”
De Britten verlieten afgelopen weekend officieel de EU. De onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk moeten op 31 december zijn afgerond. Daarna hebben de Britten geen toegang meer tot de Europese interne markt en de douane-unie. Barnier waarschuwde dat aan het eind van het jaar ook met een no-deal-scenario rekening moet worden gehouden.
Telegraaf 03.02.2020 De EU is bereid een ’ambitieus’ vrijhandelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk te sluiten, zonder quota en heffingen, op voorwaarde van open en eerlijke concurrentie. Alle goederen die in de toekomst de EU binnenkomen moeten voldoen aan de veiligheids- en gezondheidsregels van de EU, en aan de Europese sociale en milieunormen en standaarden. De sleutel voor dit ’bijzondere aanbod’ ligt bij de Britse premier Boris Johnson, aldus EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier.
De Fransman zei dit bij de presentatie van het conceptmandaat voor de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen Londen en Brussel die op 31 december moeten zijn afgerond. Door de brexit hebben de Britten na de transitieperiode die eindigt op 31 december geen toegang meer tot de Europese interne markt en douane-unie. Er moet ook een akkoord over de visvangst in Britse wateren komen.
Volgens Barnier moet het toekomstige verdrag op drie pijlers rusten, met de economische relatie als de centrale pijler. Daarnaast wil de EU nauw samenwerken op het gebied van veiligheid. De derde pijler is het beheer en het toezicht op de afspraken. De EU houdt vast aan het Europees Hof van Justitie als scheidsrechter. „Het gaat om de belangen van de Europese burgers.”
Hij waarschuwde dat, met of zonder verdrag, de handelsrelatie tussen de 27 EU-landen en Groot-Brittannië niet meer hetzelfde zal zijn. „Er komen douaneformaliteiten, oorsprongsbepalingen, certifcaties. Het zijn straks twee markten. Ondernemers moeten zich daar op voorbereiden.”
De lidstaten en het Europese Parlement moeten eerst instemmen met de voorstellen van Barnier voordat de onderhandelingen kunnen beginnen.
NU 03.02.2020 Alle aanwezige journalisten zijn maandag uit protest weggelopen bij een persconferentie van de Britse regering over de Europese Unie, nadat het journalisten van een aantal media verboden werd de bijeenkomst bij te wonen, meldt The Guardian.
De persconferentie vond plaats na een speech van Johnson over de Europese Unie, waar het Verenigd Koninkrijk vrijdag officieel is uitgestapt.
De regering van de Britse premier Boris Johnson maakte maandag bekend dat het verslaggevers van The Mirror, Huffington Post, PoliticsHome, Independent en verschillende andere media niet toe zou laten bij de persconferentie op 10 Downing Street, de ambtswoning van de premier.
Voor de aanvang van de persconferentie moesten de journalisten die niet welkom waren van de beveiliging aan één kant van een tapijt staan. De rest moest aan de andere zijde staan.
Later meldde een hooggeplaatste adviseur van Johnson dat de geweerde verslaggevers het gebouw moesten verlaten. Op dat moment besloot de rest van de journalisten uit protest te vertrekken. Onder de vertrekkende verslaggevers waren onder anderen journalisten van de BBC News, Daily Mail, Telegraph, the Sun en Financial Times en The Guardian.
Downing Street: Bijeenkomst was voor select gezelschap
Een bron binnen 10 Downing Street vertelt de krant dat er eerder een “normale” persconferentie was voor alle journalisten. Dit zou gaan om een kleinere persconferentie voor “specialistische en ervaren journalisten”.
Volgens de bron zouden meerdere journalisten die niet uitgenodigd waren de ruimte binnengestormd zijn en hebben geëist dat ze bij de persconferentie mochten zijn. Zij werden vervolgens verteld dat ze weg moesten.
The Guardian schrijft dat zowel de uitgenodigde als onuitgenodigde journalisten ervaren waren en gelden als specialisten voor het betreffende onderwerp.
Het voorval doet denken aan tactieken die de Amerikaanse president Donald Trump gebruikt om bepaalde journalisten die zich kritisch over hem uitlaten te weren uit persconferenties.
NOS 02.02.2020 Premier Johnson is niet bereid een handelsovereenkomst met de Europese Unie te sluiten als Europese rechters daarin het laatste woord houden over conflicten. In dat geval kiest hij liever voor een lossere relatie, melden Britse media.
Johnson zal morgen een veelomvattende toespraak houden waarin hij zijn visie op de handelsrelatie met de EU uiteenzet. Het is het Britse openingssalvo in de onderhandelingen over de toekomstige samenwerking met Europa na de brexit. Enkele Britse media schrijven al over de inhoud van de speech.
Nu Groot-Brittannië de EU heeft verlaten, is er een overgangsperiode van elf maanden waarin het land nog onder de Europese regels valt. Het land zal de komende maanden onderhandelen over de definitieve overeenkomst.
Canada of Australië
Regeringsbronnen zeggen dat Johnson twee opties zal voorleggen: een handelsrelatie zoals met Canada, of een iets losser verband zoals de EU met Australië heeft. In beide gevallen zal Groot-Brittannië zelf zeggenschap houden over milieu- en arbeidsregels, overheidsbemoeienis en productiestandaards.
“Nu de brexit een feit is, willen we gelijkwaardig worden behandeld”, zegt een woordvoerder tegen The Sun. “We zijn volledig onafhankelijk en willen in de onderhandelingen over een vrijhandelsverdrag niet gehouden worden aan oude verplichtingen.”
Terwijl de gesprekken met de EU lopen, zal Johnson ook overeenkomsten proberen te sluiten met de VS, Australië en Japan.
Telegraaf 01.02.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft plannen voor het instellen van volledige douane- en grenscontroles voor goederen uit de Europese Unie naar Groot-Brittannië.
Dat schrijft de Engelse krant Daily Telegraph. Het gaat om een ’radicale ommezwaai’ met wat vóór de Brexit steeds werd gezegd, namelijk dat de EU en het VK in een no-dealscenario een zachte overgang wilden.
Chantage?
Reden van het nieuwe voornemen is volgens de Daily Telegraph dat Groot-Brittannië de druk wil opvoeren op Europa in de gesprekken over handelsovereenkomsten tussen de EU en de Britten na definitieve afhandeling van Brexit.
Zo moeten de barrières voor munitie zorgen die de onderhandelaars kunnen gebruiken.
„We zijn van plan om alle EU-importen volledig te controleren – uitvoeraangiften, veiligheidsverklaringen, diergezondheidscontroles en alle supermarktgoederen om door de grensinspectieposten te gaan”, aldus een hooggeplaatste overheidsbron in de krant.
Brexit-feest
Het Verenigd Koninkrijk (VK) heeft de Europese Unie vrijdag om 23:00 uur plaatselijke tijd, middernacht in Nederland, verlaten. Duizenden Britten verzamelden zich op het Parliament Square in Londen om dat te vieren. Ze zwaaiden met Britse vlaggen, zongen het volkslied en schreeuwden dat het ’fantastic’ is.
Premier Boris Johnson hield zich tijdens de feestelijkheden op de achtergrond. Hij vierde de Brexit in zijn ambtswoning in Downing Street. Wel sprak hij het land toe in een videoboodschap. Johnson zei dat de Brexit voor veel mensen „een ongelofelijk moment vol hoop” is.
Tonight we have left the EU – an extraordinary turning point in the life of this country. Let us come together now to make the most of all the opportunities Brexit will bring – and let’s unleash the potential of the whole UK. 128K12:00 AM – Feb 1, 202037.2K people are talking about this
Zo is een van de grootste nieuwsgebeurtenissen van deze eeuw een feit, na jaren van geruzie over de precieze voorwaarden. Nog steeds is onduidelijk hoe de afscheiding wordt geregeld. De komende tijd wordt spannend – zowel voor Europa als voor de Britten.
AD 01.02.2020 Sinds middernacht is het Verenigd Koninkrijk geen lid meer van de Europese Unie. Na 47 jaar stapten de Britten uit de Europese samenwerking. Maar, het afronden van de scheiding is pas het begin. Experts zeggen: het moeilijkste moet nog komen.
Hè?! De brexit was nu toch geregeld?
Ja en nee. Officieel zijn de Britten geen lid meer van de EU. Toch verandert er voor de gewone burger nu verder nog niet zo veel. Dat komt omdat we tot 31 december 2020 in de zogenoemde transitieperiode zitten, een overgangsfase waarin het Verenigd Koninkrijk zich nog blijft gedragen als een lidstaat: het betaalt mee aan het EU-budget, blijft lid van de interne markt en de douane-unie en houdt zich aan alle EU-regels. Die transitieperiode is bedacht om het VK en de EU de kans te geven een akkoord over de toekomstige relatie te sluiten. Dat moet in de komende elf maanden gebeuren.
2020 geldt als een overgangsperiode. Alle regels en verdragen blijven geldig. De EU en het Verenigd Koninkrijk zullen die tijd gebruiken om afspraken te maken over de toekomst. Denk bijvoorbeeld aan: hoe verdelen we het viswater op de Noordzee? Hoe hoog worden de invoerheffingen?
Vanaf 2021: wel buren, geen familie.
Op 1 januari 2021 is als het goed is alles netjes geregeld en verlaat het VK definitief de Europese familie. Voortaan is het land een buurman, zoals bijvoorbeeld Noorwegen en, nog wat verder, IJsland.
Bedrijven: meer gedoe.
Nederlandse ondernemers zullen vanaf 2021 last krijgen van de brexit. Vrij verkeer van goederen tussen de EU en het VK is niet meer mogelijk. Dat betekent aansluiten bij de douane en invoerheffingen.
Nederlanders in het VK: verblijf verzekerd.
Nederlanders die aan de overkant van de Noordzee wonen en werken, kunnen gewoon blijven. Dat is een van de hoekstenen van het gesloten brexitakkoord tussen de EU en het VK. Hoe het permanent verblijf administratief precies geregeld wordt, is nog niet duidelijk.
Vakantiegangers: geen zorgen.
Je kunt ook na 2020 lekker op vakantie naar Londen of Schotland. Voor een verblijf dat korter duurt dan drie maanden, heb je ook straks geen visum nodig.
Hoe zien die onderhandelingen eruit?
47 jaar aan Europese samenwerking betekent dat we op eindeloos veel vlakken afspraken met elkaar hebben. Die moeten nu allemaal tegen het licht worden gehouden. Omdat de Britten op 31 december uit zowel de interne markt als de douane-unie stappen, moeten er nieuwe afspraken komen. De doelstelling is een ambitieus allesomvattend akkoord, waarin zaken als landbouw, visserij, diensten, data en financiële diensten moeten worden afgehamerd.
Ook moet er worden gesproken over samenwerkingen op gebieden als veiligheid, transport en luchtvaart. Het wordt een race tegen de klok, want alleen het sluiten van een handelsakkoord met de EU is normaliter al een lang proces.
Het VK is nog niet duidelijk over wat ze precies wil, en ook Brussel is er nog niet helemaal klaar voor: de principes zijn duidelijk, maar hoofdonderhandelaar Michel Barnier is al druk bezig met de voorbereidingen. Er is nog geen gedetailleerd mandaat dat is ondertekend door alle lidstaten. De verwachting is dat er eind februari een goedgekeurd strijdplan ligt. De echte gesprekken tussen Brussel en Londen beginnen dan waarschijnlijk pas in maart.
Waarom is dat zo ingewikkeld?
Beide partijen willen veel en gemakkelijk zaken met elkaar blijven doen, zonder importtarieven, quota en andere handelsbarrières. Dat gaat prima als je je aan dezelfde regels houdt, zoals binnen de EU gebeurt. Maar de Britten hebben al aangekondigd dat zij in de toekomst willen afwijken van de EU-regels. Dat maakt het meteen een stuk gecompliceerder.
De term die we veel gaan horen is level playing field, een ‘gelijk speelveld’. Dat zal een van de heikelste punten worden bij de handelsgesprekken: want als de Britten mogen afwijken van de regels, kunnen bedrijven op het Europese vasteland daar concurrentienadeel van ondervinden. Dat wil de EU voorkomen.
Ursula von Leyen, de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie waarschuwde al dat de Britse voornemens een prijs hebben: ,,Hoe meer ze willen afwijken van de regels, hoe afstandelijker onze handelsrelatie zal zijn.” Ze benadrukte nog maar eens dat de EU niet van plan is om de Britten een uitzonderingspositie te geven waarin ze wel de lusten krijgen van een EU-lidmaatschap, maar niet de lasten dragen. Met andere woorden: de krenten kunnen niet uit de pap worden gehaald.
En dat is nog niet alles?
Nee, want de Britse regering wedt niet op één paard: Johnson wil komend jaar ook nog een handelsakkoord sluiten met de Verenigde Staten. De beperkte onderhandelingservaring van de Britten in ogenschouw nemende is dat een riskante onderneming: het Verenigd Koninkrijk heeft immers al decennialang niet zelfstandig een handelsverdrag gesloten.
Het relatief kleine team Britse onderhandelaars moet het de komende maanden dus opnemen tegen twee beruchte, omvangrijke en zeer ervaren zwaargewichten op het gebied van handelsverdragen: de VS en de EU.
Als het niet lukt, krijgen we dan weer uitstel?
Dat kan. Hoe gedetailleerd het akkoord, hoe langer de onderhandelingen zullen duren. En dus is het mogelijk dat we eerst een zeer dun verdrag krijgen, met alleen de hoognodige afspraken over handel en veiligheidsbeleid. De rest zou in de jaren erna uitonderhandeld moeten worden.
Maar echt uitstel is dus ook een optie: de transitieperiode kan worden verlengd met een of twee jaar, maar dat moet al voor 1 juli worden besloten. Dat gebeurt niet als het aan Boris Johnson ligt: hij hamert erop dat er geen sprake kan zijn uitstel: op 31 december is het klaar, met of zonder deal. Of hij dat volhoudt valt te bezien.
Mochten beide partijen er niet in slagen het eens te worden, dan stevenen we eind dit jaar opnieuw af op een no deal-brexit. Als er op 31 december geen akkoord ligt dan treden automatisch de regels van de Wereldhandelsorganisatie in werking. Dat betekent dat we te maken krijgen met importtarieven en grenscontroles op goederen en dan is chaos aan de grens en in de havens ineens heel denkbaar.
Die deadline van 1 juli?
Onder druk wordt alles vloeibaar? De deadline is wettelijk vastgelegd, maar als alle 27 lidstaten en het Verenigd Koninkrijk op het laatste moment toch de transitieperiode willen verlengen, dan vinden ze daar waarschijnlijk wel een manier voor.
In het brexitproces zijn weinig dingen met zekerheid te zeggen, maar de afgelopen vier jaar hebben we een ding geleerd: alles duurt altijd langer dan wordt aangekondigd. Fase 2 van de brexit kan nog wel eens jaren gaan duren: brexit is een proces, geen gebeurtenis.
Telegraaf 01.02.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten. De Brexit was om 23:00 uur plaatselijke tijd (middernacht in Nederland) een feit. Duizenden Britten verzamelden zich bij het parlement in Londen om dat te vieren.
De feestvierders op Parliament Square zwaaiden vrijdagavond met Britse vlaggen en zongen het volkslied. „Dit is een fantastische dag”, jubelde een 53-jarige Londenaar. „We zijn vrij, sinds 23.00 uur. We hebben het voor elkaar gekregen.”
Premier Boris Johnson hield zich tijdens de feestelijkheden grotendeels op de achtergrond. Hij vierde de Brexit in zijn ambtswoning in Downing Street. Wel sprak hij het land toe in een videoboodschap. Johnson zei dat de Brexit voor veel mensen „een ongelofelijk moment vol hoop” is, waarvan ze dachten dat het nooit zou aanbreken.
Het is de eerste keer in de geschiedenis dat een lidstaat uit de EU stapt. De Unie verliest door het vertrek van de Britten 66 miljoen inwoners en ruim 5 procent van haar totale landmassa. Het Verenigd Koninkrijk blijft tot eind dit jaar wel gebonden aan EU-wetgeving. In de tussentijd wordt onderhandeld over de toekomstige relatie.
De Britten traden in 1973 toe tot de Europese Economische Gemeenschap, de voorloper van de EU. Ze mochten zich daar twee jaar later al in een referendum over uitspreken. Toen besloten kiezers met grote meerderheid om lid te blijven. Bij een tweede referendum in 2016 stemden 17,4 miljoen kiezers alsnog voor een vertrek uit de EU, 16,1 miljoen kiezers wilden blijven.
NOS 01.02.2020 Met een beetje weemoed, maar vooral met de blik op de toekomst staan de Britse kranten vandaag stil bij de brexit. The Guardian heeft vooral veel van het eerste op de voorpagina. “Missen jullie nu al”, zo staat daar gericht aan de Europese Unie.
The Telegraph slaat een heel andere toon aan. De krant heeft twee met Union Jacks uitgedoste vrouwen afgedrukt, met daarnaast een column met de kop: “Eindelijk eruit – en het lucht zo op dat we het hebben gedaan”.
De Daily Mirror noemt het Britse vertrek uit de EU een historisch moment. De boulevardkrant verbindt daar ook een verwachting aan. “In het belang van iedereen die voor leave of remain stemde, bouw nu het Groot-Brittannië dat ons is beloofd”, staat op de voorpagina.
De enige krant waar de brexit niet het grootste onderwerp is, is de Daily Mail. Die tabloid heeft gekozen voor een artikel over het coronavirus en de eerste besmettingen in Groot-Brittannië. De krant heeft wel een bijzondere actie: tegen een kleine bijbetaling kunnen lezers een speciale brexit-theedoek krijgen.
NOS 01.02.2020 Om middernacht heeft het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaten. Daarmee is na 47 jaar een einde gekomen aan het EU-lidmaatschap van de Britten, iets waar een meerderheid van de Britse kiezers bij een referendum in 2016 toe had besloten.
Voor het brexit-moment, om 23.00 uur Britse tijd, hadden zich voor het parlementsgebouw in Londen zo’n 5000 mensen verzameld. Onder hen was Nigel Farage, een van de grootste aanjagers van de brexit.
Aftelmoment: van 10 naar 0 tot ‘brexit’
Na het aftelmoment verscheen op een scherm de tekst We’re out!, die met luid gejuich werd ontvangen.
“We vieren vanavond feest omdat we weten dat dit het belangrijkste moment in de moderne geschiedenis van ons land is”, zei Farage tegen de menigte. “De oorlog is voorbij, we hebben gewonnen.”
Farage bij het brexit-feest op Parliament Square in LondenEPA
Op de Brexit Party bij het parlement na was het relatief rustig in Londen en andere Britse steden; er waren geen vuurwerkshows of andere feestelijkheden. Ook premier Boris Johnson liet zich niet zien. Hij beleefde de brexit in zijn ambtswoning in Downing Street.
‘Geen eind, maar een begin’
Johnson noemde de brexit in een opgenomen speech “geen eind, maar een begin”. Hij zei dat de Britten nu “de kracht van zelfstandig denken en handelen” gaan ontdekken en dat er volop kansen liggen.
“We hebben de middelen van zelfbestuur teruggepakt”, zei Johnson
Johnson: ‘Hoe hobbelig de weg ook is, ik weet zeker dat we zullen slagen’
Hij stond ook stil bij het deel van de bevolking dat de brexit niet ziet zitten. “Er zijn natuurlijk ook veel mensen die een gevoel van angst en verlies ervaren”, zei hij. “De taak van de regering, mijn taak, is om dit land te verenigen en vooruit te brengen.”
Geen veranderingen
Tot 31 december verandert er vrijwel niets door de brexit. Dan moet er een handelsverdrag zijn gesloten tussen Londen en Brussel; tot die tijd gelden de huidige regels. Daarom worden er nu ook geen problemen verwacht bij bijvoorbeeld havens en vliegvelden.
Het is de eerste keer dat een lidstaat uit de Europese Unie stapt. Na het vertrek van de Britten zijn er nog 27 landen over.
NU 01.02.2020 Het Verenigd Koninkrijk heeft in de nacht van vrijdag op zaterdag om klokslag 0.00 uur (Nederlandse tijd) als eerste lidstaat ooit de Europese Unie verlaten. Dat gebeurde ruim 3,5 jaar nadat een krappe meerderheid van de Britten vóór de Brexit stemde in een referendum. “Dit is geen einde, maar een nieuw begin”, was op de vertrekavond de centrale boodschap van premier Boris Johnson aan het Britse volk.
Op Parliament Square in Londen stonden duizenden Britten vlak voor 23.00 uur Britse tijd de secondes af te tellen. Op de gevel van 10 Downing Street, de ambtswoning van premier Johnson, was een grote aftelklok te zien op een achtergrond van de rood-wit-blauwe kleuren van de Britse vlag.
Zo’n vijfduizend mensen hadden zich bij de parlementsgebouwen verzameld om het moment waarop het Verenigd Koninkrijk de EU zou verlaten mee te maken. Om klokslag 23.00 uur barstte een luid gejuich los en samen met vuurwerk gingen hier en daar champagnekurken de lucht in. Ook werden er patriottistische liederen gezongen, zoals Land of Hope and Glory en God Save the Queen.
Britten tellen in Londen af naar Brexit
Wakker worden op een historische dag
De Britten, die sinds 1973 betrokken waren bij het Europese project, worden zaterdagochtend wakker op een historische dag. Hun VK is het eerste land ooit dat de EU heeft verlaten.
Afgezien van de krantenkoppen en nieuwsshows op radio en televisie zullen ze echter niet veel van de Brexit merken. Er verandert namelijk nog vrijwel niets. Hoe kan dat?
Vier jaar Brexit samengevat in opvallende momenten
Overgangsperiode tot eind 2020
Johnson wist uiteindelijk in oktober een deal met de EU te sluiten, waarmee het Britse Lagerhuis kon leven na zijn enorme verkiezingsoverwinning in december.
Vanaf zaterdag start officieel een overgangsperiode, die tot eind 2020 duurt. Deze deadline kan verschoven worden, maar dan moet Johnson hier zelf het initiatief voor nemen. Het komende jaar gelden de regels van de EU dus nog gewoon in het VK, zodat bedrijven en burgers de tijd hebben om zich voor te bereiden op de mogelijk nieuwe regels.
Als de Britten om middernacht de EU officieel zouden hebben verlaten zónder deal, dan hadden ze nu niet in een overgangsfase gezeten. Dit zou grote gevolgen hebben gehad. Maar dat is dus nu niet het geval.
De EU en het VK zullen het komende jaar de handelsonderhandelingen ingaan. En dit gaat over veel meer dan of jij nog zonder visum op citytrip naar Londen kan. Zo wordt er gesproken over import- en exporttarieven, worden er afspraken gemaakt over staatssteun en arbeidsvoorwaarden en zullen ze proberen om tot een oplossing voor de Ierse grenskwestie te komen.
Komend jaar hoef je je dus nog niet druk te maken over je reis naar het VK. Je kan dus ook nog gewoon online bestellingen doen bij een Britse webshop en souvenirs van vakantie mee terugnemen naar Nederland. Ook zullen er nog geen lange rijen vrachtwagens aan de grens komen te staan
Verandert er dan überhaupt wel iets op 1 februari?
Ja, op politiek niveau wel. De Britse Europarlementariërs hebben hun bureaus deze week leeggehaald en zijn vertrokken uit Brussel. Vanaf zaterdag hebben de Britten geen stem meer binnen de EU. Ze zijn er nu echt uit.
Wil jij meer weten over hoe het nu verdergaat na de Brexit? Luister dan onze podcast waarin wij antwoord geven op al jullie vragen.
RTL 31.01.2020 Het is twaalf uur geweest in Brussel, de Britten zijn uit de EU, brexit is een feit. Een historische dag, maar wat verandert er nu eigenlijk meteen? En wat niet?
Laten we beginnen bij wat er niet verandert.
Kan ik nog gewoon naar het VK reizen?
Ja. Dat kan morgen nog net zo eenvoudig als gisteren. Je hebt daarvoor geen visum nodig of iets dergelijks. Sterker nog: als jij na nu nog besluit om te emigreren naar het VK, dan is zelfs dat nog steeds even makkelijk als dat het was toen het VK nog onderdeel was van de EU.
Nederlanders die al in het VK wonen mogen daar ook gewoon blijven. Als ze er al langer dan vijf jaar wonen hebben ze recht op een permanente verblijfsvergunning. Wie voor 31 december 2020 naar het VK vertrekt en werk vindt of zelfstandig aan de slag gaat, krijgt na vijf jaar ook nog een permanente verblijfsvergunning.
Kunnen we nog handel drijven met het VK?
Zeker weten. Bedrijven die spullen exporteren of importeren merken ook helemaal niks voorlopig. Geen extra controles, geen ingewikkelde nieuwe formulieren, geen douaneheffingen.
Ook hoeven er geen werk- of verblijfsvergunningen aangevraagd te worden voor personeel uit EU-landen of, omgekeerd, uit het VK.
Het lijkt wel alsof de brexit helemaal nog niet heeft plaatsgevonden. En dat is ook precies de bedoeling. In de brexitdeal is namelijk vastgelegd dat we in feite tot minimaal 31 december 2020 doen alsof het VK nog in de EU zit en de Britten houden zich tot die tijd ook nog aan alle Europese regels.
De overgangsperiode kan ook nog verlengd worden, met maximaal twee jaar. Maar de Britten hebben gezegd dat niet te willen.
Deze overgangsperiode is bedacht om onderhandelaars de tijd te geven om een akkoord te bereiken over de relatie tussen de EU en het VK na de brexit. Uiteindelijk moet er een akkoord (of akkoorden) komen waarin nieuwe regels voor handel worden vastgelegd.
Maar ook voor zaken als samenwerking tussen veiligheidsdiensten, diplomatieke samenwerking op het wereldtoneel en het delen van data, om maar eens wat te noemen.
Maar de Britten zijn wel uit de EU nu toch?
Ja, althans, vannacht dus. En dat is definitief. Wat dat betreft is er heel veel veranderd. Want sinds de oprichting van de EU en daarvoor de EEG, is er nooit een land vertrokken. De Unie werd alleen maar groter.
De onderhandelingen over de toekomstige relatie moeten uiteindelijk uitwijzen hoe nauw de banden tussen de EU en het VK blijven in de toekomst. Wat nu al zeker is: als de overgangsperiode klaar is, zal er geen vrij verkeer van personen en goederen meer zijn.
Dat betekent dat handelen hoe dan ook duurder en tijdrovender zal worden, al was het maar door extra controles en papierwerk. Ook kan het VK helemaal zelf besluiten wie er wordt toegelaten tot het land en wie er mag blijven wonen.
Dat betekent dat je je niet zomaar meer in het VK mag vestigen en dat goederen niet meer zonder meer mogen worden verhandeld over de grens.
Ook in het VK zal het eigenlijk nog tot eind-2020 lijken alsof ze lid zijn van de EU en verandert er in het dagelijks leven in feite nog niets. “Maar het wordt een historische dag.” En voor de echte voorstanders van de brexit voelt het ook echt als een grote opluchting en een gevoel van vrijheid, vertelt VK-correspondent Anne Saenen.
Opmerkelijk genoeg geldt dat eigenlijk niet eens alleen voor de brexiteers. “Mensen waren het spuugzat en hopen nu gewoon rustig verder te kunnen leven.” Wat dat betreft geeft de brexit eindelijk in ieder geval duidelijkheid en daarmee ook rust.
Maar de brexit markeert ook meteen de aftrap van een binnenlandse strijd. “Schotland en Noord-Ierland roeren zich”, zegt Saenen. De Schotse nationalisten, die onafhankelijk willen zijn van het VK en juist lid willen zijn van de EU, hebben in bijna ieder Schot kiesdistrict gewonnen tijden de parlementverkiezingen.
“Zij zeggen: we hebben recht op een tweede referendum over onafhankelijkheid”, en wijzen op het mandaat dat hun kiezers hebben gegeven. Overigens heeft de regering-Johnson al laten weten daar absoluut geen zin in te hebben. Saenen verwacht ‘een hoop getouwtrek’, maar het is onduidelijk waar het uiteindelijk heen gaat.
“Nederland verliest een trouwe bondgenoot in de EU. In de Britten had Nederland een medestander op het gebied van vrijhandel en interne markt”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. Of, in de woorden van een topdiplomaat in Brussel: “Nederland kon zich altijd achter de Britse rug verschuilen.”
De Britten boden tegenwicht aan de dominantie van Frankrijk en Duitsland, dat is nu voorbij. “En dus moet Nederland op zoek naar nieuwe vrienden”, zegt Lambie. Minister Hoekstra werkt inmiddels nauw samen met een gelijkgestemde landen uit Noord-Europa en de banden met Frankrijk worden ook aangehaald.
Maar de zogenoemde Frans-Duitse as moet ook weer niet overschat worden, legt Lambie uit. “De macht van Merkel is sinds de aankondiging van haar vertrek tanende. Parijs heeft zeker aan invloed gewonnen, maar Macron ligt in eigen land onophoudelijk onder vuur door alle protesten.”
“Ook Frankrijk en Duitsland kunnen niet met z’n tweeën alles domineren. De Europese Unie zonder de Britten is een Unie van gelegenheidscoalities. Een spel dat Nederland zal moeten meespelen.”
Den HaagFM 31.012020 Het is vrijdag de laatste dag dat het Verenigd Koninkrijk onderdeel is van de Europese Unie, om middernacht verlaten de Britten de Unie. “Dat vandaag Brexit is, dat kan me niet schelen”, zegt David Brenner in het Den Haag FM-programma Rob’s Tussendoortje. David is een expat, wonend in Den Haag en hij geeft les aan de Hoge Hotelschool, zijn Britse roots komen van zijn vaders kant. “Ik heb jarenlang een Brits paspoort gebruikt.”
Na het referendum waarbij werd besloten tot een vertrek uit de Europese Unie, 3,5 jaar geleden, heeft David al een ander paspoort aangevraagd: “Zodra het referendum doorging heb ik een ander paspoort gekregen, via mijn moeder.” Hij ziet dat ook gebeuren bij andere expats: “Ze zijn of Brits-Nederlands of Brits-Iers. Ze zijn overgestapt naar een ander Europees paspoort.”
Hoewel de Brexit officieel op 31 januari 2020 in gaat wordt er nog wel onderhandeld over wat de toekomstige relatie tussen het land en de Unie zal zijn. Dat brengt onzekerheden mee, onder meer voor de Britse studenten die David op school ziet: “We hebben Engelse studenten. Die kunnen nu hetzelfde doen als Nederlandse studenten, al kan het wel zijn dat ze straks internationale fees moeten betalen.”
Onzekerheid
De onzekerheid hangt toch ook voor David zelf in de lucht, zo zegt de docent: “Engeland was ergens in mijn hoofd een keuze. Een optie. Een plek waar je altijd naar terug kon. En dat is het verschil nu; in de transitieperiode verandert er niets, maar het is nog niet duidelijk wat er na de onderhandelingen gebeurt.” Hij doelt met de uitspraak onder meer op onduidelijkheid over pensioenopbouw en regelgeving rondom eventueel familiebezoek op het eiland. “Er zijn dingen die in de toekomst kunnen gebeuren waarvan je niet weet hoe het in de toekomst werkt.”
“Het land heeft voor ons de deur dicht gedaan”, zegt David over het Verenigd Koninkrijk. Vrijdagochtend trof hij wel een positieve brief van de Nederlandse regering, zij zegt de expats te gaan informeren over ontwikkelingen: “We gaan jullie helpen, we gaan zien wat we voor jullie kunnen doen”, vertelt David over de brief. Van de Britse regering heeft hij nog niks gehoord: “We zitten in het donker zonder dat we iets weten.”
NU 31.01.2020 Dit weekend zullen de Britse medewerkers van de Europese instituties hun koffers pakken en terugverhuizen naar het eiland aan de overkant van de Noordzee. Een nieuwe periode van onderhandelen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk breekt maandag aan. NU.nl blikt alvast vooruit op de mogelijke obstakels tijdens een jaar onderhandelen.
De Britse premier Boris Johnson heeft de de deadline voor een nieuwe handelsdeal op eind december 2020 gezet. Tijdens de overgangsperiode geldt de huidige status quo, de EU-regels gelden het komende jaar ook nog in het Verenigd Koninkrijk. Hierdoor hebben bedrijven en organisaties de tijd om zich voor te bereiden op de mogelijk nieuwe regels die vanaf 2021 gelden.
Omdat een jaar relatief kort is voor een onderhandelingsperiode, gaat de Europese Commissie maandag 3 februari al een eerste ontwerp van een onderhandelingsmandaat naar al haar 27 lidstaten sturen. Zodra zij hun goedkeuring hebben gegeven kunnen de onderhandelingen met het Verenigde Koninkrijk beginnen. “Hopelijk lukt dat binnen drie weken, waardoor we in de eerste week van maart met de Britten aan tafel kunnen”, licht woordvoerder van de Europese Commissie Daniel Ferrie toe.
Die onderhandelingen zullen worden geleid door Michel Barnier, die ook al hoofd Brexit-onderhandelingen was. Samen met het Verenigd Koninkrijk zullen zij de drie belangrijkste onderwerpen voor een nieuwe verdrag bespreken: economie, veiligheid en een nieuwe beleidsstructuur.
Hoewel het nog onduidelijk is hoe de toekomstige relatie tussen de EU-lidstaten en het Verenigd Koninkrijk (VK) eruit gaat zien, valt er wel al te voorspellen wat de grootste obstakels zullen zijn bij de komende onderhandelingen.
Zorgen over korte overgangsperiode
Grote zorg is de relatief korte overgangsperiode om een handelsakkoord in kort te sluiten. Eerdere handelsverdragen tussen de EU en een derde partij duurden jaren om kort te sluiten. De onderhandelingsperiode voor het CETA-verdrag tussen de EU en Canada duurde acht jaar. Onderhandelingen over TTIP, een handelsakkoord tussen de EU en de Verenigde Staten, liepen na vier jaar spaak.
Een mogelijkheid om de overlegperiode met een jaar te verlengen heeft Johnson meteen van de hand gewezen. Waarom koos het Verenigd Koninkrijk dan toch voor zo’n korte overgangsperiode? “Dat is pure bluf, gok ik”, zegt Steven Brakman, hoogleraar internationale economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Het zou mij verbazen als het binnen een jaar lukt.”
Ook de Europese Commissie is niet optimistisch over de mogelijkheid van een deal binnen een jaar. “Tien maanden is een ontzettend korte periode om een deal in te sluiten”, aldus EC-woordvoerder Ferrie. “Ons motto is op dit moment vooral: laten we zo ver mogelijk proberen te komen.”
VK en EU nemen afscheid van elkaar met gezang en vlaggetjes
EU wil niet af van standaarden
Behalve een hartelijk afscheid in het Europees Parlement (EP), gaven de Europese leiders de Britten vrijdag ook een waarschuwing mee voor de komende onderhandelingen.
Als het VK niet de Europese standaarden voor milieu, arbeid, belastingen en staatssteun aanhoudt, kunnen ze geen toegang tot de interne markt verwachten, aldus voorzitter van de Europese raad Charles Michel, voorzitter van het EP David Sassoli en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.
“Dat beide partijen een vrijhandelszone willen zonder importtarieven is zonneklaar en daar zijn ze snel over uit”, aldus Brakman. “Waar de EU echter niet op zit te wachten is een oneerlijke concurrentiepositie voor het Verenigd Koninkrijk door middel van staatssteun.”
“Als de Britse overheid nu hun noodlijdende auto-industrie gaat steunen met overheidsgeld, dan zijn de Duitsers daar echt niet blij mee.”
Londen wil niet alle EU-regels en standaarden aanhouden
Aangezien Londen eerder heeft benadrukt niet zomaar alle regels en standaarden van de EU aan te houden, zou dit weleens het grootste struikelblok voor een mogelijk handelsverdrag kunnen worden.
Zolang de Britten zich namelijk niet houden aan de Europese standaarden, zullen ze ook niet het gelijke handelsveld met Europa krijgen wat van levensbelang is voor de Britse economie.
“Ik wil dat de EU en het Verenigd Koninkrijk goede vrienden en handelspartners blijven”, zei voorzitter Von der Leyen donderdag. Maar of er binnen een jaar een volledig handelsverdrag is tussen de twee valt nog te bezien.
Vier jaar Brexit samengevat in opvallende momenten
Om klokslag 00.00 uur (Europese tijd) stappen de Britten uit de EU
Kijk hier de Q&A met Tim de Wit (VK) en Sander van Hoorn (Brussel) over brexit terug.Speech Boris Johnson
Johnson: ‘Hoe hobbelig de weg ook is, ik weet zeker dat we zullen slagen’
Zojuist publiceerde de Britse regering een vooraf opgenomen speech van premier Boris Johnson.
NOS 31.01.2020 “Voor veel mensen is dit een moment van hoop, een moment waarvan ze dachten dat het nooit zou komen. Er zijn natuurlijk ook veel mensen die een gevoel van angst en verlies ervaren. En dan is er nog een derde groep, waarschijnlijk de grootste, van mensen die zich zorgen maakten dat er geen eind zou komen aan het politieke circus. Ik begrijp al deze gevoelens. De taak van de regering, mijn taak, is om dit land te verenigen en vooruit te brengen”, aldus Johnson.
De premier stelde dat de EU zich, “ondanks al haar kwaliteiten”, de afgelopen halve eeuw heeft ontwikkeld op een manier die niet meer past bij zijn land. “En dat oordeel hebben jullie, het volk, geveld in het stemhokje. Niet een, maar twee keer.”
Johnson kijkt uit naar een tijdperk van vriendelijke samenwerking met de Europese Unie. “Dit is geen eind, maar een begin”, aldus de premier. “We gaan spieren ontdekken die we al eeuwen niet gebruikt hebben. De kracht van zelfstandig denken en handelen. We gaan het volledige potentieel van dit land inzetten en de levens van mensen in iedere uithoek van ons land beter maken.”
Telegraaf 31.01.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft zijn landgenoten een „nieuw tijdperk van vriendschappelijke samenwerking” met de Europese Unie in het vooruitzicht gesteld. Hij noemt de Brexit „geen einde, maar een begin” van een nieuw hoofdstuk in de Britse geschiedenis.
De Britse regering publiceerde een uur voor de Brexit een filmpje met de speech van Johnson. Hij stelde dat veel mensen „dachten dat dit moment nooit zou komen”, terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen.
„En is er is een derde groep, waarschijnlijk de grootste, die begon te vrezen dat het politieke getouwtrek nooit zou eindigen.”
Johnson vertelde het land te willen verenigen en de toekomst in te willen leiden. Hij wil de „herwonnen soevereiniteit” van zijn land gebruiken om de veranderingen te realiseren waar mensen voor hebben gestemd. Hij noemde als voorbeelden onder meer het „controleren van de migratie” en het sluiten van handelsakkoorden.
Veel mensen dachten volgens Boris Johnson dat dit moment nooit zou komen, terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen, aldus de premier zelf. Ⓒ AFP
De premier stelde dat de EU zich, „ondanks al haar kwaliteiten”, de afgelopen halve eeuw heeft ontwikkeld op een manier die niet meer past bij zijn land. „En dat oordeel hebben jullie, het volk, geveld in het stemhokje. Niet een, maar twee keer.”
NU 31.01.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft het Britse volk vrijdagavond in een vooraf opgenomen videoboodschap toegesproken vanuit zijn ambtswoning 10 Downing Street in Londen. Om 23.00 uur, exact een uur voor de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, kwam de video online.
“Vanavond verlaten we de Europese Unie. Voor veel mensen is dit een verwonderend moment van hoop, een moment waarvan ze dachten dat het nooit zou gebeuren. En dan zijn er natuurlijk veel mensen, die angst en verlies voelen”, waren de eerste woorden van Johnson.
“En dan is er nog een derde groep – misschien wel de grootste – die vreesde dat aan het hele politieke geruzie nooit een eind zou komen. Ik snap al deze gevoelens en de taak van de regering – mijn taak – is om dit land bij elkaar te brengen en ons vooruit te helpen.”
“De belangrijkste boodschap van vanavond is, is dat dit geen einde is, maar een begin. Dit is het moment waarop de dag aanbreekt en het doek opgaat voor een nieuwe akte in onze nationale theatervoorstelling.”
‘We nemen de instrumenten van zelfbestuur terug in eigen handen’
Ook de rest van Johnsons toespraak was zeer nationalistisch van aard. Hij eindigde met de woorden: “We hebben de instrumenten van zelfbestuur terug in eigen handen genomen. Nu is het moment daar om die instrumenten te gebruiken en alles wat dit land te bieden heeft de vrije loop te laten en om de levens van iedereen tot in alle uithoeken van het Verenigd Koninkrijk beter te maken.”
Op de ambtswoning is een klok geprojecteerd, die aftelt naar 23.00 uur (lokale tijd), het moment waarop de Britten de EU officieel verlaten.
Veel mensen dachten volgens Boris Johnson dat dit moment nooit zou komen, terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen. „En een derde groep begon te vrezen dat het politieke getouwtrek nooit zou eindigen.” Ⓒ AFP
Telegraaf 31.01.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft zijn landgenoten een „nieuw tijdperk van vriendschappelijke samenwerking” met de Europese Unie in het vooruitzicht gesteld. Hij noemt de brexit „geen einde, maar een begin” van een nieuw hoofdstuk in de Britse geschiedenis.
De Britse regering publiceerde een uur voor de brexit een filmpje met de speech van Johnson. Hij stelde dat veel mensen „dachten dat dit moment nooit zou komen”, terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen. „En is er is een derde groep, waarschijnlijk de grootste, die begon te vrezen dat het politieke getouwtrek nooit zou eindigen.”
Johnson vertelde het land te willen verenigen en de toekomst in te willen leiden. Hij wil de „herwonnen soevereiniteit” van zijn land gebruiken om de veranderingen te realiseren waar mensen voor hebben gestemd. Hij noemde als voorbeelden onder meer het „controleren van de migratie” en het sluiten van handelsakkoorden.
De premier stelde dat de EU zich, „ondanks al haar kwaliteiten”, de afgelopen halve eeuw heeft ontwikkeld op een manier die niet meer past bij zijn land. „En dat oordeel hebben jullie, het volk, geveld in het stemhokje. Niet een, maar twee keer.”
AD 31.01.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft zijn landgenoten een ‘nieuw tijdperk van vriendschappelijke samenwerking’ met de Europese Unie in het vooruitzicht gesteld. Hij noemt de brexit ‘geen einde, maar een begin‘ van een nieuw hoofdstuk in de Britse geschiedenis.
De Britse regering publiceerde een uur voor de brexit een filmpje met de speech van Johnson. Hij stelde dat veel mensen “dachten dat dit moment nooit zou komen”, terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen. “En is er is een derde groep, waarschijnlijk de grootste, die begon te vrezen dat het politieke getouwtrek nooit zou eindigen.”
Johnson vertelde het land te willen verenigen en de toekomst in te willen leiden. Hij wil de “herwonnen soevereiniteit” van zijn land gebruiken om de veranderingen te realiseren waar mensen voor hebben gestemd. Hij noemde als voorbeelden onder meer het “controleren van de migratie” en het sluiten van handelsakkoorden.
De premier stelde dat de EU zich, “ondanks al haar kwaliteiten”, de afgelopen halve eeuw heeft ontwikkeld op een manier die niet meer past bij zijn land. “En dat oordeel hebben jullie, het volk, geveld in het stemhokje. Niet een, maar twee keer.”
Feest
Buiten het parlement in Londen vieren duizenden Britten het naderende vertrek van hun land uit de EU. Feestelijk uitgedoste mensen zwaaien op Parliament Square met Britse vlaggen. Op de ambtswoning van de premier in Downing Street wordt ondertussen een digitale klok geprojecteerd die aftelt naar de brexit.
Een van de grootste pleitbezorgers van de brexit, politicus Nigel Farage, reageerde opgetogen. “Om 23:00 uur (lokale tijd) kunnen we niet meer terug. We worden een onafhankelijk land en ik zou niet blijer kunnen zijn”, jubelde Farage bij Sky News.
Niet alleen brexitfans komen af op de festiviteiten in bij het parlement. ‘Remainer’ Rose vertelde de BBC dat ze de bijeenkomst ziet als “feest voor de democratie”. ,,Ik accepteer dat ik heb verloren”, zegt de vrouw, wier partner wel voor een vertrek uit de EU stemde.
MSN 31.01.2020 Het Verenigd Koninkrijk stapt vrijdagavond na jaren sinds het referendum in 2016 uit de Europese Unie. Zo uitten de Britten vandaag hun (on)vrede over Brexit Day.
In de Engelse hoofdstad Londen gingen supporters van de Brexit de straat op om de dag te vieren. (Foto: Reuters)
Ook demonstranten tegen de Brexit gingen naar buiten om hun onvrede te uiten. (Foto: Reuters)
Terwijl zijn volk feestvierde of demonstreerde, was Boris Johnson op bezoek bij glasblazers in de Britse stad Sunderland. Hij was hier voor een regulier werkbezoek. Vrijdagavond zal Johnson een speech geven over de Brexit. (Foto: Reuters)
In Brussel werd de Britse vlag verwijderd bij het kantoor van de gezanten van het Verenigd Koninkrijk voor de Europese Unie. (Foto: Reuters)
’s Avonds projecteerden voorstanders van de Europese Unie deze boodschap op een klif aan de kust van de Engelse plaats Ramsgate. (Foto: Reuters)
Voor het kantoor van het Europese Parlement en de Europese Commissie in Londen werd de politie ingezet om voor- en tegenstanders van de Brexit uit elkaar te halen. (Foto: Reuters)
MSN 31.01.2020 Het Verenigd Koninkrijk verlaat vrijdagavond 31.01.2020 na bijna een halve eeuw lidmaatschap de EU. Voor- en tegenstanders van de brexit komen op meerdere plaatsen in het land bijeen om stil te staan bij dat historische moment.
De brexit vindt om 23.00 uur lokale tijd plaats (middernacht in Nederland), ruim 3,5 jaar na het brexitreferendum in 2016. Toen stemden 17,4 miljoen kiezers voor een vertrek uit de EU en 16,1 miljoen voor blijven.
Brexitfans vieren onder meer op Parliament Square in Londen dat de brexit nu eindelijk plaatsvindt. Een uur voordat het zover is, zal premier Boris Johnson het land toespreken. Ook laat de regering een klok projecteren in Downing Street die aftelt naar de brexit. De beroemde Big Ben zal echter niet luiden, omdat de klokkentoren wordt gerenoveerd.
Niet iedereen is blij met de brexit. In Schotland, waar verreweg de meeste kiezers in de EU wilden blijven, komen pro-Europese activisten bijeen buiten het Schotse parlement. De gemeente Londen organiseert een evenement voor Londenaren uit andere EU-landen. Zij kunnen in het stadhuis terecht, onder meer voor “emotionele steun”.
Telegraaf 31.01.2020De Britse premier Boris Johnson is bereid om een handelsakkoord met de EU te accepteren dat al op de plank ligt en eerder al was voorgesteld door Michel Barnier, de onderhandelaar van de Europese Unie. Dat meldt The Times op basis van de fragmenten uit een speech die Johnson aanstaande maandag zal houden.
Het handelsakkoord is vergelijkbaar met dat tussen de EU en Canada. Het zorgt grotendeels voor handel zonder tarieven, maar zorgt wel voor grenscontroles. Het model geldt niet voor de grote Britse dienstensector.
Het Verenigd Koninkrijk verlaat vrijdagavond na bijna een halve eeuw lidmaatschap de EU. Na de Brexit begint een overgangsperiode van 11 maanden, waarin het land zich nog houdt aan EU-regels, zodat er tijd is om te onderhandelen over een handelsakkoord. Als het niet lukt daar voor het einde van de overgangsperiode een akkoord over te sluiten, dreigt alsnog een chaotische breuk.
NOS 31.01.2020 De Europese Unie heeft met een korte ceremonie afscheid genomen van de Britten. Een dag met een traan en een stevige waarschuwing. “Als de Britten afwijken van onze standaarden krijgen ze minder toegang tot de interne markt”, aldus Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad.
De voorzitters van de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement hebben de afgelopen 24 uur intensief met elkaar gesproken over de toekomst van de EU zonder de Britten. Aanvankelijk waren ze niet van plan om vandaag nog wat te zeggen, maar uiteindelijk werd besloten om alsnog een afscheidsmoment te creëren.
Terwijl de Brexit Party van Nigel Farage zwaaiend met een Britse vlag en luisterend naar doedelzakmuziek juichend het parlement verliet, gaven in een ander deel van het gebouw de drie voorzitters een persconferentie:
‘Er begint een nieuw hoofdstuk als de zon morgen opkomt’
De locatie was nauwkeurig gekozen. In het bezoekerscentrum, het Parlementarium, hangt een permanente tentoonstelling over de geschiedenis van Europa. Op de vloer een enorme landkaart van Europa. “De komende maanden zijn beslissend voor de relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk”, zo begon commissievoorzitter Von der Leyen .
Ook zij waarschuwde dat de EU haar belangen eensgezind zal verdedigen. “Eendracht maakt macht. We zijn niet pessimistisch vandaag, we zijn niet optimistisch, we zijn vooral vastberaden”, sprak ze. “We laten ons niet uit elkaar spelen”, voegde Michel er aan toe.
Kijken naar de toekomst
Volgens David Sassoli, de voorzitter van het Europees Parlement, is het nu vooral tijd om naar de toekomst te kijken. “We moeten het hebben over de green deal, over hoe we de beste digitale economie kunnen worden.” De komende maanden gaat de Europese Unie ook naar zichzelf kijken in een poging meer naar de burgers te luisteren en de besluitvorming democratischer te laten verlopen.
“Ik snap niet dat iedereen ons uit elkaar wil spelen. Niet alleen binnen, maar ook van buiten de Europese Unie. We zijn de grootste economie van de wereld, maar we willen wel regels, want zonder regels krijg je het recht van de sterkste. Maar wellicht is dat de reden voor anderen om de EU zo aan te vallen,” aldus Sassoli.
EU-onderhandelaar Michel Barnier, die ook aanwezig was, presenteert komende maanden zijn plannen. Daarin staat hoe de EU met het Verenigd Koninkrijk gaat onderhandelen, wat de prioriteiten en rode lijnen zijn. De onderhandelingen over een nieuwe handelsdeal tussen de EU en de Britten kunnen dan waarschijnlijk eind februari beginnen. Ze moeten voor het eind van het jaar leiden tot een akkoord.
NOS 31.01.2020 Vanaf zaterdag, als de Britten echt Brussel hebben verlaten, is het vol gas vooruit voor de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Binnen een jaar moet een handelsovereenkomst worden gesloten. Maandag laat de Europese Commissie weten waar ze op gaat inzetten.
Deze inzet moet nog wel worden goedgekeurd door de 27 lidstaten, maar onderhandelaar Michel Barnier is al druk bezig met de voorbereidingen. Hij heeft de ambassadeurs al bijgepraat.
De gesprekken vinden de komende tijd niet alleen in Brussel plaats, maar ook in Londen. Dat is nieuw, maar niet onlogisch. Het Verenigd Koninkrijk is vanaf 31 januari geen lid meer van de EU. Vanaf dat moment zijn de Britten wat ze in het Brussels jargon ‘een derde land’ noemen, en als de EU spreekt met derde landen onderhandelen ze daar ook. Regelmatig zijn Europese ambtenaren in Vietnam, Japan, Mexico en de Verenigde Staten om over de handelsrelaties te praten.
Politieke verklaring
De basis voor de gesprekken is de politieke verklaring die vorig jaar is aangenomen als bijlage bij de scheiding. Lees hier.
Barnier wil haast maken. Hij heeft een strak schema opgesteld met een week onderhandelen, daarna een week om alle hoofdsteden (en parlementen) bij te praten, en vervolgens een week om de nieuwe onderhandelingsronde voor te bereiden. Hij hoopt op die manier iedereen aan boord te houden.
Grote vraag is: wat willen de Britten? Nemen ze de regels en standaarden van de EU over, of willen ze andere afspraken? In dat laatste geval worden het moeizame gesprekken.
De bedoeling is om op 31 december 2020 klaar te zijn, maar of dat gaat lukken is zeer de vraag. Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, heeft al laten weten dat dit waarschijnlijk niet gaat lukken. Om te voorkomen dat de Britse premier Boris Johnson aan zijn parlement moet laten weten dat het alsnog langer gaat duren, heeft de EU een handigheidje verzonnen.
Lange baan
De onderdelen waar ze de komende maanden overeenstemming over bereiken kunnen per 1 januari 2021 ingaan. Op die manier worden de politieke debatten ook op de lange baan geschoven. Het is vergelijkbaar met het handelsverdrag dat de EU met Canada (Ceta) heeft afgesloten. Ook dat is nog lang niet door alle parlementen binnen de EU geratificeerd, ook in Nederland niet. Maar daar wordt volop aan gewerkt. Eerder was dat ook het geval met de Oekraïne-overeenkomst, waar Nederland na een referendum problemen mee had.
Een van de eerste zaken die worden aangepakt is de visserij. De bedoeling is om voor de zomer afspraken over de vis te maken. Ook zal er snel begonnen worden met de onderhandelingen over de externe veiligheid; oftewel hoe werken de EU en het Verenigd Koninkrijk samen bij grote aanslagen, militaire operaties en oplopende spanning zoals recentelijk rondom Iran en Irak.
Minder spektakel
De komende tijd zal, zo is de verwachting van diplomaten, minder spectaculair worden dan de jaren die achter ons liggen. Er komen minder spannende debatten in het Britse Lagerhuis voorbij nu Johnson een meerderheid van ruim 80 zetels heeft. Hij hoeft niet bang te zijn dat een klein groepje partijgenoten hem in de wielen rijdt, zoals bij zijn voorganger Theresa May voortdurend het geval was.
Er komen ook meer onderhandelingstafels. Deskundigen zullen in werkgroepen met elkaar praten, waarna uiteindelijk de hoofdonderhandelaars aan Britse en EU-kant er een klap op moeten geven.
Saai zal het ook niet worden, want de Britten, zo is de verwachting, zullen hun huid duur verkopen. Ze zijn beter voorbereid dan drie jaar geleden toen redelijk onverwacht de brexitgesprekken begonnen. Of zoals een Brusselse diplomaat het omschrijft: “Het wordt nog lastig en we zullen nog veel rondjes voor de trap moeten dansen voordat we omhoog kunnen.”
Woensdag namen de Britse Europarlementariërs al afscheid:
Time to say goodbye: Britse Europarlementariërs met lach en traan vertrokken
Tot 31 december 2020 hebben ze de tijd om een handelsverdrag te sluiten, waarmee ze afspraken kunnen maken over onder meer invoerrechten en douanechecks. Als dat niet lukt, gaan de Britten op die datum uit de interne markt, de douane-unie en het Europese hof van justitie.
RTL 31.01.2020 Vrijdagavond, klokslag twaalf uur in Brussel, vertrekken de Britten uit de EU en is brexit een feit. Een historische dag, maar wat verandert er nu eigenlijk meteen? En wat niet?
Extra uitzending over brexit: hoe nu verder?
Laten we beginnen bij wat er niet verandert.
Kan ik nog gewoon naar het VK reizen?
Ja. Dat kan morgen nog net zo eenvoudig als gisteren. Je hebt daarvoor geen visum nodig of iets dergelijks. Sterker nog: als jij na middernacht besluit om te emigreren naar het VK, dan is zelfs dat nog steeds even makkelijk als dat het was toen het VK nog onderdeel was van de EU.
Nederlanders die al in het VK wonen mogen daar ook gewoon blijven. Als ze er al langer dan vijf jaar wonen hebben ze recht op een permanente verblijfsvergunning. Wie voor 31 december 2020 naar het VK vertrekt en werk vindt of zelfstandig aan de slag gaat, krijgt na vijf jaar ook nog een permanente verblijfsvergunning.
Kunnen we nog handel drijven met het VK?
Zeker weten. Bedrijven die spullen exporteren of importeren merken ook helemaal niks voorlopig. Geen extra controles, geen ingewikkelde nieuwe formulieren, geen douaneheffingen.
Ook hoeven er geen werk- of verblijfsvergunningen aangevraagd te worden voor personeel uit EU-landen of, omgekeerd, uit het VK.
Het lijkt wel alsof de brexit helemaal nog niet heeft plaatsgevonden. En dat is ook precies de bedoeling. In de brexitdeal is namelijk vastgelegd dat we in feite tot minimaal 31 december 2020 doen alsof het VK nog in de EU zit en de Britten houden zich tot die tijd ook nog aan alle Europese regels.
De overgangsperiode kan ook nog verlengd worden, met maximaal twee jaar. Maar de Britten hebben gezegd dat niet te willen.
Deze overgangsperiode is bedacht om onderhandelaars de tijd te geven om een akkoord te bereiken over de relatie tussen de EU en het VK na de brexit. Uiteindelijk moet er een akkoord (of akkoorden) komen waarin nieuwe regels voor handel worden vastgelegd.
Maar ook voor zaken als samenwerking tussen veiligheidsdiensten, diplomatieke samenwerking op het wereldtoneel en het delen van data, om maar eens wat te noemen.
Maar de Britten zijn wel uit de EU nu toch?
Ja, althans, vannacht dus. En dat is definitief. Wat dat betreft is er heel veel veranderd. Want sinds de oprichting van de EU en daarvoor de EEG, is er nooit een land vertrokken. De Unie werd alleen maar groter.
De onderhandelingen over de toekomstige relatie moeten uiteindelijk uitwijzen hoe nauw de banden tussen de EU en het VK blijven in de toekomst. Wat nu al zeker is: als de overgangsperiode klaar is, zal er geen vrij verkeer van personen en goederen meer zijn.
Dat betekent dat handelen hoe dan ook duurder en tijdrovender zal worden, al was het maar door extra controles en papierwerk. Ook kan het VK helemaal zelf besluiten wie er wordt toegelaten tot het land en wie er mag blijven wonen.
Dat betekent dat je je niet zomaar meer in het VK mag vestigen en dat goederen niet meer zonder meer mogen worden verhandeld over de grens.
Ook in het VK zal het eigenlijk nog tot eind-2020 lijken alsof ze lid zijn van de EU en verandert er in het dagelijks leven in feite nog niets. “Maar het wordt een historische dag.” En voor de echte voorstanders van de brexit voelt het ook echt als een grote opluchting en een gevoel van vrijheid, vertelt VK-correspondent Anne Saenen.
Opmerkelijk genoeg geldt dat eigenlijk niet eens alleen voor de brexiteers. “Mensen waren het spuugzat en hopen nu gewoon rustig verder te kunnen leven.” Wat dat betreft geeft de brexit eindelijk in ieder geval duidelijkheid en daarmee ook rust.
Maar de brexit markeert ook meteen de aftrap van een binnenlandse strijd. “Schotland en Noord-Ierland roeren zich”, zegt Saenen. De Schotse nationalisten, die onafhankelijk willen zijn van het VK en juist lid willen zijn van de EU, hebben in bijna ieder Schot kiesdistrict gewonnen tijden de parlementverkiezingen.
“Zij zeggen: we hebben recht op een tweede referendum over onafhankelijkheid”, en wijzen op het mandaat dat hun kiezers hebben gegeven. Overigens heeft de regering-Johnson al laten weten daar absoluut geen zin in te hebben. Saenen verwacht ‘een hoop getouwtrek’, maar het is onduidelijk waar het uiteindelijk heen gaat.
Verandert er iets voor Nederland?
“Nederland verliest een trouwe bondgenoot in de EU. In de Britten had Nederland een medestander op het gebied van vrijhandel en interne markt”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. Of, in de woorden van een topdiplomaat in Brussel: “Nederland kon zich altijd achter de Britse rug verschuilen.”
De Britten boden tegenwicht aan de dominantie van Frankrijk en Duitsland, dat is nu voorbij. “En dus moet Nederland op zoek naar nieuwe vrienden”, zegt Lambie. Minister Hoekstra werkt inmiddels nauw samen met een gelijkgestemde landen uit Noord-Europa en de banden met Frankrijk worden ook aangehaald.
Maar de zogenoemde Frans-Duitse as moet ook weer niet overschat worden, legt Lambie uit. “De macht van Merkel is sinds de aankondiging van haar vertrek tanende. Parijs heeft zeker aan invloed gewonnen, maar Macron ligt in eigen land onophoudelijk onder vuur door alle protesten.”
“Ook Frankrijk en Duitsland kunnen niet met z’n tweeën alles domineren. De Europese Unie zonder de Britten is een Unie van gelegenheidscoalities. Een spel dat Nederland zal moeten meespelen.”
NOS 30.01.2020 Zo’n 3,5 jaar is ernaartoe gewerkt: de brexit. Vandaag is het zover. Na jaren van onderhandelen, twee premiers die sneuvelden en talloze Belangrijke Dagen in het proces stappen de Britten om klokslag 00.00 uur uit de Europese Unie. Wat gebeurt er op deze historische dag?
Nou, op wat ceremoniële bijeenkomsten in het Verenigd Koninkrijk en Brussel na eigenlijk niet zoveel. De enige concrete stap die genomen wordt is dat Britse Europarlementariërs en ministers niet meer mogen meepraten in Brussel. Tot 31 december praten de twee partijen namelijk nog over een handelsverdrag, waarmee ze afspraken kunnen maken over onder meer invoerrechten en douanechecks.
Lippen op elkaar in Brussel
Toch wordt er om 00.00 uur op een bepaalde manier na 47 jaar wel afscheid genomen van de Britten. In Brussel doen ze dat vrijwel stilzwijgend, zegt correspondent Bert van Slooten.
Om 11.00 uur houden voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie, Charles Michel van de Europese Raad en David Sassoli van het Europees Parlement een persconferentie. “Dat is een symbolisch moment waarop ze laten weten dat dit hoofdstuk afgesloten is en dat de EU klaar is voor de toekomst.”
Eigenlijk wil Brussel dat brexit in alle rust voorbij gaat, aldus Bert van Slooten, correspondent Europese Unie.
“Verder hebben alle commissarissen de opdracht gekregen om niet publiekelijk op te treden. Ze mogen niets zeggen over de brexit. Frans Timmermans kon bijvoorbeeld bij De Wereld Draait Door gaan zitten, maar heeft alle interviewverzoeken afgewezen.”
Zelfs het weghalen van de Union Jack bij Europese instellingen moet onopgemerkt voorbij gaan. “Eigenlijk wil Brussel dat brexit in alle rust voorbij gaat”, zegt Van Slooten. De Britse vlag verdwijnt ergens in de nacht van 31 januari op 1 februari, maar hoe dat in zijn werk gaat is nog niet bekend. “Hij moet opeens verdwenen zijn, in alle stilte, zodat het moment geen symbool van de brexit wordt. Maar reken maar dat er die nacht de hele tijd een Britse camera op gericht zal staan.”
Eerder deze week nam Britse minister van Financiën Javid de eerste partij herdenkingsmunten in ontvangst, ter ere van brexit.AFP
Lichtshows in Londen
Aan de andere kant van het Kanaal zal de stemming in politieke kringen totaal anders zijn. Er komen lichtshows, wapperende vlaggen, een geprojecteerde klok en een speciale brexitmunt.
Ook Nigel Farage van de Brexit Party, een van de grootste aanjagers van de brexit, houdt een feestje op Parliament Square. Daar komen 15 à 20.000 mensen op af. “Ze proberen er een soort Oud-en-Nieuwfeestje van te maken”, zegt correspondent Tim de Wit.
“Wat verder wel opvallend is, is dat de Britse regering zijn kabinetsberaad op deze dag gepland heeft. Dat gebeurt niet zoals gewoonlijk in Londen, bij de premier thuis op Downing Street, maar in Sunderland”, zegt De Wit. “Dat is de eerste Noord-Engelse stad die in de referendumnacht voor brexit heeft gestemd.”
Wat ook een rol speelt is dat veel kiesdistricten in het midden en noorden van Engeland traditiegetrouw altijd in handen van Labour waren. Tot de verkiezingen in december, toen veel van die districten voor het eerst naar de Conservatieven gingen. “Johnson wil met het bezoek aan Sunderland ook laten zien dat hij zijn nieuwe kiezers niet vergeten is.”
Er zijn nog altijd veel mensen tegen de brexit, aldus Tim de Wit, correspondent Verenigd Koninkrijk.
Toch realiseert ook Johnson zich dat niet iedereen voor brexit heeft gestemd. “Daarom komt er geen grote vuurwerkshow namens de regering. Er komen feestelijkheden, maar de regering wil de overwinning niet al te veel in de neus van tegenstanders wrijven”, zegt De Wit. “Er zijn ook gewoon nog heel veel mensen die tegen de brexit zijn.”
Uit onderzoek blijkt dat maar een klein deel van alle Britten echt stilstaat bij het vertrek uit de EU vanavond. 67 procent van de brexitstemmers zegt niets te zullen doen. Tachtig procent van de Britten laat weten dat ze dit moment aan zich voorbij laten gaan.
Om 23.00 uur vanavond, Nederlandse tijd, houdt Johnson nog een toespraak. “Een uur voor de brexit zal hij naar verwachting duidelijk maken waarom dit in zijn ogen een historisch moment is”, zegt De Wit. “Ook zal hij proberen Groot-Brittannië weer te verenigen, want de afgelopen jaren is er enorme verdeeldheid geweest. Hij zal proberen de scheidslijn tussen voor- en tegenstanders te laten verdwijnen, maar of dat lukt is de vraag.”
NU 29.01.2020 Het Europees Parlement heeft woensdag, met 621 stemmen voor en 49 stemmen tegen, de Brexit-wet aangenomen. Daarmee is zo’n dertienhonderd dagen na het referendum in het Verenigd Koninkrijk nu de laatste horde voor de Brexit genomen.
Vrijdag 31 januari 2020 zullen de Britten officieel uit de Europese Unie treden.
Ook alle 26 Nederlandse Europarlementariërs hebben voor de Brexit-deal gestemd. “We stemmen nu niet voor of tegen een Brexit, maar over de vraag of we een Brexit mét of een Brexit zonder deal willen. En dan kies ik met pijn in het hart voor een Brexit mét een deal, dat is altijd beter dan no deal”, aldus D66- Europarlementariër Sophie in ’t Veld tegen de NOS.
Na de stemming zong het voltallige parlement Auld Lang Syne, een traditioneel Schots lied dat wordt gezongen bij wijze van afscheid.
VK en EU nemen afscheid van elkaar met gezang en vlaggetjes
Na vrijdag beginnen de onderhandelingen
Na vrijdag zullen de Britten en de EU gaan onderhandelen over een nieuw handelsverdrag. In die periode zullen de wetten van de EU daarom nog steeds gewoon gelden in het Verenigd Koninkrijk. Welke regels vanaf 2021 gelden op het gebied van handel en vrij verkeer van personen, diensten en goederen wordt dit jaar tijdens de onderhandelingsperiode bepaald.
RTL 29.01.2020 De brexit is nu echt een feit. Het Europees Parlement stemde vanavond in met het brexit-akkoord tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
621 parlementariërs stemden voor, 49 stemden tegen. Na de stemming werd het Schotse vriendschaps- en afscheidslied ‘Auld Lang Syne’ gezongen, een lied dat de Britten ook bij de jaarwisseling zingen.
Vlaggenparade
Ook zwaaiden verschillende Engelse parlementsleden onder wie de eurosceptische Nigel Farage uitbundig met Engelse vlaggen. Dat was tegen het zere been van de Ierse parlementsvoorzitter Mairead McGuinness.
“Haal die vlaggen alstublieft weg”, zei ze geïrriteerd toen Farage in zijn toespraak zei dat hij met de vlaggen afscheid wilde nemen. “Als je je niet aan de regels houdt, word je onderbroken. Doe die vlaggen weg, ga zitten en wees stil!”
24 januari 2020 zetten de EU-president Charles Michel en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen hun handtekening al onder de deal waarin het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is vastgelegd.
“Dit is geen adieu maar een au revoir”, klonk het vandaag tijdens het aan de stemming voorafgaande debat in het parlement. “Het is droevig om een land te zien vertrekken dat ons twee keer heeft bevrijd, twee keer zijn bloed heeft gegeven om Europa te bevrijden”, zei brexitcoördinator Guy Verhofstadt. “Brexit is ook onze fout, de les is dat we de EU grondig moeten hervormen.”
Vervolgprocedure
Nu de parlementariërs hebben ingestemd, neemt de Raad van de Europese Unie, de vertegenwoordigers van EU-landen, in een schriftelijke procedure de overeenkomst aan.
De Britten nemen vrijdag dam na 47 lidmaatschap afscheid van de Europese Unie. 3,5 jaar geleden spraken ze zich in een een referendum uit voor dit vertrek.
Het Verenigd Koninkrijk blijft tot eind dit jaar wel gebonden aan EU-wetgeving. In de tussentijd wordt onderhandeld over de toekomstige relatie.
Zomerse deadline
Een volgende deadline staat gepland in juni 2020. Dan wordt er een top georganiseerd waarop de 27 EU-landen en de Britten kijken hoe ver ze zijn, en of een handelsovereenkomst tegen het einde van het jaar haalbaar wordt geacht.
Dit is ook het moment waarop een verlenging van de transitieperiode moet worden aangevraagd. Als dat niet gebeurt en de onderhandelingsperiode wordt ook niet verlengd, dreigt er opnieuw een scenario waarbij van de een op de andere dag importheffingen gaan gelden en er geen afspraken zijn over wat er wel en niet op de markt mag worden gebracht.
NOS 29.01.2020 Alle Nederlandse Europarlementariërs stemmen vandaag voor de brexit. Sommige met pijn in hun hart, anderen uit volle overtuiging. Maar ze drukken rond 18.00 uur, als de stemming in het Europees Parlement wordt gehouden, alle 26 op de ja-knop.
Het Europees Parlement is naast het Britse parlement de enige volksvertegenwoordiging die over de scheidingsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie stemt. Het debat begint om 14.00 uur, daarna is de stemming.
“Met frisse tegenzin, we betreuren het, het is onontkoombaar, onvermijdelijk en: dit is wat de Britten willen”, zijn woorden die de Nederlandse politici kiezen. Het CDA vreest dat “de saga” zoals ze het noemen nog niet voorbij is. “Als we echt netjes uit elkaar willen is er nog veel werk aan de winkel”, zegt Europarlementariër Esther de Lange.
Krenten uit de pap
De ChristenUnie vreest de veranderende politieke machtsverhouding, omdat met het vertrek van de Britten het zwaartepunt in de EU naar het zuiden verschuift. “Dat betekent een roep om meer geld en minder begrotingsdiscipline”, aldus Peter van Dalen.
Toine Manders van 50Plus is wel blij dat de Britten vertrekken. “Ze hebben de ontwikkeling van de EU alleen maar vertraagd en waren vooral goed in het krenten uit de pap halen.” Ook bij Forum voor Democratie stemmen de leden voor de brexit. “Het moet gewoon een keer gebeuren”, zegt Derk-Jan Eppink. “En er komt echt geen rampspoed, het is niet zo dat de Britse eilanden nu in de zee zinken.”
Lagelonenland
Ook bij de VVD is er berusting. “De scheiding moet nu op een ordentelijke manier verlopen”, zegt Liesje Schreinemacher. Bij de andere liberale partij D66 is er meer pijn. Sophie in ’t Veld heeft lang getwijfeld. “We stemmen nu niet voor of tegen een brexit, maar over de vraag of we een brexit mét of een brexit zonder deal willen. En dan kies ik met pijn in het hart voor een brexit mét een deal, dat is altijd beter dan no-deal.”
Dat gaat ook op voor de PvdA. Agnes Jongerius stemt voor, maar maakt zich grote zorgen. “Ik hoop niet dat het Verenigd Koninkrijk een lagelonenland wordt; een Singapore aan de Theems. Mijn angst is dat de Britten zo snel mogelijk van de sociale regels af willen die de EU ze nu oplegt. Maar toch stem ik ja, want er moet een einde komen aan de vechtscheiding.”
NU 28.01.2020 Onderhandelaars namens de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk beginnen hun onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de twee partijen op 3 maart. Dat schrijft de Britse krant The Guardiandinsdag op basis van gelekte documenten. De Britten verlaten de EU vrijdag om 23.00 uur (lokale tijd), ruim dertienhonderd dagen na het Brexit-referendum.
Met de onderhandelingen in maart begint een periode van ruwweg tien maanden waarin de twee partijen tot een handelsakkoord kunnen komen. Zo niet, dan volgt mogelijk alsnog een Brexit zonder akkoord, waarbij de Britten zonder afspraken over de toekomstige handelsrelatie uit de EU crashen.
De Britten zitten namelijk tot het eind van het jaar nog in een overgangsperiode, wat betekent dat de Europese regelgeving in het VK blijft gelden. De Britse premier Boris Johnson heeft meermaals gezegd dat het VK en de EU binnen deze transitieperiode tot een handelsakkoord moeten komen. Het verlengen van de overgangsperiode is volgens hem geen optie. Hierdoor staat er flink wat druk op de onderhandelingen.
Het is echter maar de vraag of het de twee partijen zal lukken om binnen dat krappe tijdsbestek tot een handelsakkoord te komen. Waar de Britten naar buiten toe uiterst optimistisch zijn over het bereiken van een akkoord over de toekomstige relatie tussen de twee blokken, zijn mensen aan de EU-kant echter een stuk pessimistischer. Michel Barnier, hoofdonderhandelaar namens de EU, heeft eerder gezegd dat een volledig handelsakkoord in 2020 “onrealistisch” is.
In Groot-Brittannië zijn vandaag 12.12.2019 de stembussen geopend. Komt de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson als winnaar uit de bus of komt er een koerswijziging met oppositiepartij Labour? En welke rol speelt brexit?
Ik hoor alleen maar Brexit? Zijn er geen andere belangrijke onderwerpen tijdens de campagne?
Zeker wel. Vooral Labour heeft zich tijdens de campagne gericht op welvaart en het Britse zorgstelsel. Zij stelden de conservatieve regering van de afgelopen 10 jaar verantwoordelijk voor de hoge armoede in Groot-Brittannië en de slechte staat van de gezondheidszorg. Het zorgde zelfs nog voor een rel toen Boris Johnson weigerde te kijken naar een foto van een ziek 4-jarig jongetje dat gedwongen op de ziekenhuisvloer lag te wachten op een vrij bed.
Geen goed nieuws voor de campagne van Johnson, maar hoeveel invloed het zal hebben op de verkiezingsuitslag?
Hij is jong, moslim, en eigenlijk alles wat Boris Johnson niet is. Ali Milani (25) nam het tegen Johnson op in het kiesdistrict Uxbridge.
Hoe werkt het kiesstelsel van Groot-Brittannië?
Groot-Brittannië is verdeeld in 650 kiesdistricten. Tijdens de parlementsverkiezingen kiezen de Britten per district een parlementslid dat hen vertegenwoordigt in het Lagerhuis. De kandidaat met de meeste stemmen wint een zetel in het Britse parlement.
Het is in principe dus ‘winner takes it all.’, want de stemmen op de andere kandidaten gaan in principe verloren. Politieke partijen moeten meer dan 326 zetels behalen om een meerderheidsregering te vormen.
Telegraaf 18.01.2020
Telegraaf 15.01.2020
AD 28.12.2019
Deadline handelsdeal
De overgangsperiode om tot een handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te komen na de brexit is te krap.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spreekt in de Franse krant Les Echos over het mogelijk moeten verleggen van de deadline van eind 2020 die de Britse premier Boris Johnson heeft gesteld.
14.01.2020
Telegraaf 10.01.2020
Telegraaf 21.12.2019
AD 21.12.2019
Telegraaf 13.12.2019
Terugblik
Aan de onzekerheid rond brexit komt voorlopig nog geen einde. Dat zei premier Rutte na afloop van de EU-top in Brussel. “Wij zijn pas halverwege.”
De EU-regeringsleiders bespraken de verkiezingszege van de Britse premier Johnson en hopen nu de scheidingsdeal snel wordt goedgekeurd. De Britten vertrekken dan op 31 januari 2020. Daarna beginnen de onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie met de Britten.
Verschillende EU-leiders hebben de Britse premier gefeliciteerd. Rutte heeft Johnson een sms gestuurd.
In wandelgangen in Brussel overheerst de opluchting over de Britse uitslag. “Ook al vinden EU-leiders het jammer dat de Britten vertrekken, toch is er opluchting, want EU-leiders waren echt klaar met de voortslepende onzekerheid“, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Nu is er duidelijkheid: de Britten gaan!”
Nieuwe relatie
Na de brexit-datum beginnen de onderhandelingen over een nieuwe relatie tussen de Britten en EU. “De onderhandelingen daarover worden een hele hijs. Ze zullen echt niet gemakkelijker worden”, zo waarschuwt Rutte. Volgens de premier is in het Nederlands belang om “een zo breed mogelijk” akkoord met Londen te sluiten. “Bijvoorbeeld over handel, de visserij, veiligheidssamenwerking.”
Telegraaf 18.12.2019
AD 16.12.2019
Toch weer een verlenging?
Na ‘brexit-day’ op 31 januari 2020 begint een overgangsperiode tot 31 december 2020. In de tussentijd blijven de EU-handelsregels nog gelden maar de Britten mogen niet meer meestemmen over nieuwe EU-wetgeving. De overgangsperiode wordt gebruikt om een nieuwe relatie uit te onderhandelen.
“In Brussel is niemand te vinden die denkt dat het lukt om binnen 11 maanden een nieuwe handelsdeal te sluiten”, zo zegt Lambie. “De vrees bij EU-leiders is dat het opnieuw voor veel politiek drama gaat zorgen, al hoor je bij een enkeling ook een beetje hoop.” De overgangsperiode kan worden verlengd, maar dat moet deze zomer worden geregeld. Dat kan voor 1 of 2 jaar als Londen daar voor 1 juli om vraagt.
De ruime overwinning en stabiele meerderheid van Johnson maakt een deal sluiten makkelijker, zo hoopt Rutte. De premier erkent dat elf maanden erg kort zijn, maar hij wilde niet vooruitlopen op verlenging van de overgangsperiode.
Nexit
In Nederland wil PVV-leider Wilders snel een debat met de premier. Wilders pleit, net als FvD-leider Baudet, voor een Nederlands vertrek uit de Europese Unie.
“Hoe zou nou brexit in vredesnaam een succes kunnen worden?”, zegt Rutte. Volgens de premier is in Nederland “nog een hele kleine minderheid” voor een nexit.
Verder
De Britse premier Boris Johnson wil het brexitakkoord dat hij met de Europese Unie sloot nog voor Kerstmis in stemming brengen in het Lagerhuis, waar hij nu een ruime meerderheid heeft. Als hij het akkoord er dit keer wel doorheen weet te loodsen, zou de brexit formeel op 31 januari 2020 een feit zijn.
Maar daarmee komt het Verenigd Koninkrijk niet meteen helemaal los te staan van de Europese bondgenoten. Tijdens een overgangsperiode blijven de Britten zich aan de EU-regels houden. Die periode duurt tot eind 2020 en kan in principe worden verlengd.
De eerste prioriteit na brexitdag is het sluiten van een handelsakkoord met de EU. De Britten willen zo veel mogelijk goederen en diensten met de Europese blijven uitwisselen.
Grote tijdsdruk
De EU heeft tijd nodig om het onderhandelingsmandaat te bepalen, waardoor de gesprekken mogelijk pas in maart beginnen. Voor het eind van juni moeten de Britten beslissen of ze de overgangsperiode willen verlengen, waardoor er grote tijdsdruk op de onderhandelingen komt te staan.
Johnson heeft laten weten dat hij niets voelt voor een verlenging van de overgangsperiode. Als eind juni geen akkoord is bereikt, kan Londen ook beslissen de EU zonder deal te verlaten. Als er wel een akkoord ligt, moet dat ook nog worden geratificeerd. Dat proces kan eveneens nog maanden in beslag nemen.
De onderhandelingen gaan niet alleen over de onderlinge handel, maar ook over de voortzetting van de samenwerking op het gebied van onder meer de veiligheid, waarvoor een apart akkoord moet komen.
Altijd welkom weer terug bij de EU
Timmermans in liefdesbrief aan VK: ‘familiebanden verbreek je niet’ Als het aan Frans Timmermans ligt, is het Verenigd Koninkrijk na de Brexit altijd welkom in de Europese Unie. Dat schreef de vicevoorzitter van de Europese Commissie donderdag 26.12.2019 in een liefdesbrief in de Britse krant The Guardian. De Brexit zorgt er volgens hem niet voor dat de familieband tussen het VK en de rest van Europa wordt verbroken.
„Ik ken je nu. En ik houd van je. Voor wat je bent en je me hebt gegeven”, schrijft Timmermans. Hij is naar eigen zeggen van het Verenigd Koninkrijk gaan houden sinds hij op twaalfjarige leeftijd naar een Engelse school in Rome ging. Nu, meer dan veertig jaar later, zit het VK nog altijd in zijn bloed, aldus Timmermans.
Timmermans toont zich ook kritisch. De Brexit heeft volgens hem „zoveel onnodige schade” aangebracht en hij vreest dat er meer zal volgen. „Ik weet dat je gelooft dat je uniek en anders bent. En natuurlijk ben je dat op veel manieren, maar misschien minder dan je denkt.” Volgens de PVDA’er zijn alle EU-landen uniek. „Onze verschillen zijn een bron van bewondering, verrassing, ongemak, misverstand, bespotting, karikatuur en, ja, liefde.”
„Je hebt besloten te vertrekken. Het breekt mijn hart, maar ik respecteer die beslissing. Je was er in tweestrijd over, zoals je altijd in tweestrijd was over de EU. Ik wilde dat je aan die houding had vastgehouden, het diende je goed en hield ons allemaal in betere vorm.
Was het nodig om het probleem te forceren? Helemaal niet. Maar je deed het. En het trieste is, ik zie dat het je pijn doet. Omdat de twee geesten er nog steeds zullen zijn, zelfs nadat je bent vertrokken.”
Timmermans zegt dat hij zich „diep gekwetst” voelde toen het VK besloot te vertrekken. „Drie jaar later ben ik gewoon verdrietig dat een familielid onze banden wil verbreken. Maar tegelijkertijd vind ik troost in de gedachte dat familiebanden nooit echt kunnen worden verbroken. We gaan niet weg en je bent altijd welkom om terug te komen.”
12 december 2019 – De Britten gingen naar de stembus voor nieuwe parlementsverkiezingen. Die monden uit in een triomf voor premier Boris Johnson.
31 januari 2020 – De Europese Unie is bereid om Groot-Brittannië drie volle maanden tot 2020uitstel geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober 2019 de uitonderhandelde deal door het Britse parlement te loodsen.
AD 30.01.2020
25 februari 2020 – De komende weken overleggen de 27 EU-landen om hun positie over de toekomstige relatie met Londen te bepalen. Naar verwachting op 25 februari 2020 geven zij dan een nieuw mandaat aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier.
NOS 29.01.2020 Het Europees Parlement heeft met overgrote meerderheid ingestemd met de brexit. Daarmee kan het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie komende vrijdag 31.01.2020 definitief verlaten.
621 Europarlementariërs spraken hun steun uit voor het brexit-akkoord, 49 stemden tegen. Alle Nederlandse Europarlementariërs stemden voor.
Na de stemming ging niet alleen gejuich op bij de Brexit Party, maar begon een groot deel van de politici het Britse lied Auld Lang Syne te zingen. Het is het lied dat de Britten altijd rond de jaarwisseling uit volle borst inzetten.
Veel Europarlementariërs zongen uit volle borst mee. En daar waren de microfoons in het parlement niet helemaal op berekend:
Europees Parlement neemt zingend afscheid van de Britten
In het debat in het Europees Parlement waren het vooral de Britten die het woord voerden. Van links tot rechts en van remainer tot leaver: iedereen greep de gelegenheid aan om een laatste zegje te doen. Nigel Farage van de Brexit Party, een van de grootste aanjagers van de brexit, werd na zijn toespraak toegejuicht met een hiep hiep hoera.
De vice-voorzitter van het parlement, de Ierse Mairead McGuinness, werd het uiteindelijk te veel. Ze riep dat de Britse vlaggen moesten worden opgeborgen. “Jullie vertrekken en neem die vlaggen mee”, sneerde ze naar Farage.
Esther de Lange was een van de weinige Nederlanders die het woord voerden in de zaal. Ze waarschuwde voor misleidende informatie zoals bij de brexit-campagne was gebeurd.
Telegraaf 29.01.2020 Het Europees Parlement heeft ingestemd met het verdrag dat de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU regelt. Een grote meerderheid (621 tegen 49 stemmen) gaf groen licht voor het scheidingsakkoord. Na de stemming werd het Schotse vriendschaps- en afscheidslied ’Auld Lang Syne’ gezongen.
De goedkeuring maakt de weg vrij voor de Britten om vrijdag vanaf middernacht alleen verder te gaan na meer dan 47 jaar lidmaatschap. Ruim 3,5 jaar na het Brexitreferendum en na herhaaldelijk uitstel van de vertrekdatum is het dan bijna zover. Het Verenigd Koninkrijk blijft tot eind dit jaar wel gebonden aan EU-wetgeving. In de tussentijd wordt onderhandeld over de toekomstige relatie.
„Dit is geen adieu maar een au revoir”, klonk het tijdens het voorafgaande debat in het parlement. „Het is droevig om een land te zien vertrekken dat ons twee keer heeft bevrijd, twee keer zijn bloed heeft gegeven om Europa te bevrijden”, zei Brexitcoördinator Guy Verhofstadt. „Brexit is ook onze fout, de les is dat we de EU grondig moeten hervormen.”
Nederlandse Europarlementariërs als Esther de Lange (CDA) en Sophie in’t Veld stemden „met pijn in het hart” in met het verdrag. Bas Eickhout (GroenLinks) sprak van „een trieste dag in de geschiedenis van de EU.” Peter van Dalen (ChristenUnie) stemde „met frisse tegenzin” voor en ook Bert-Jan Ruissen (SGP) betreurt het vertrek.
Farage
Veel van de 73 Britse Europarlementariërs zijn al bezig hun biezen te pakken. Lara Wolters (PvdA) had eerder op de dag „emotioneel afscheid van onze Britse vrienden” genomen. „De Europese Unie verliest een lidstaat en wij verliezen collega’s en vrienden”, aldus Samira Rafaela (D66).
Onder de tegenstemmers waren leden van de Britse Libdems. Het Britse Brexitboegbeeld Nigel Farage noemde de EU een slecht en ondemocratisch project. „We komen nooit meer terug. We haten de EU.” Met een aantal geestverwanten zwaaide hij met Britse vlaggetjes. „Doe ze weg en neem ze me”, maande de geïrriteerde Ierse debatleider.
Telegraaf 29.01.2020 Het voltallige Europees Parlement stemt woensdag over het verdrag dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU op 31 januari regelt. Uit stemmingen in deelcommissies bleek vorige week al dat een overgrote meerderheid ermee instemt.
Een gewone meerderheid is voldoende. Voorafgaand aan de stemming rond 18.00 uur voeren de parlementariërs nog een debat met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Tegenzin
Diverse Nederlandse afgevaardigden zullen met enige tegenzin instemmen met het terugtrekkingsakkoord. Esther de Lange (CDA) doet dat met pijn in het hart. Zij kijkt al vooruit naar de gesprekken over de toekomstige relatie. Het parlement zal er volgens haar op toezien dat er „geen uitverkoop van onze interne markt” komt.
„Er staat veel op het spel bij de spannende onderhandelingen over onze toekomstige relatie, zegt ook Bas Eickhout (GroenLinks). Peter van Dalen (ChristenUnie) stemt „met frisse tegenzin” voor het akkoord. „Want ik betreur de Brexit zeer.”
Ook Bert-Jan Ruissen (SGP) vindt het vertrek jammer. „Maar de Britten hebben er het recht toe.” Hij heeft „grote zorgen over de Nederlandse vissers, agri-exporteurs en andere handelaren.”
De sociaaldemocratische fractie met daarin de PvdA neemt woensdag „met een lach en een traan” afscheid van de Britse collega’s. Europarlementariër Agnes Jongerius denkt dat premier Boris Johnson uit is op „een belastingparadijs waar multinationals in het zonnetje worden gezet. Maar wij laten ons niet afschrikken door dreigementen van een bullebak. Een eerlijk speelveld en gelijk loon voor gelijk werk staan voor ons voorop in de komende onderhandelingen.”
Britse ambassadeur levert papierwerk in
De Britse permanente vertegenwoordiger bij de EU, Tim Barrow, heeft woensdag de documenten die het vertrek van het Verenigd Koninkrijk juridisch regelen ingeleverd bij de EU. Hij bracht het zogeheten instrument van ratificatie persoonlijk naar het gebouw van de Europese Raad.
NOS 29.01.2020 Alle Nederlandse Europarlementariërs stemmen vandaag voor de brexit. Sommige met pijn in hun hart, anderen uit volle overtuiging. Maar ze drukken rond 18.00 uur, als de stemming in het Europees Parlement wordt gehouden, alle 26 op de ja-knop.
Het Europees Parlement is naast het Britse parlement de enige volksvertegenwoordiging die over de scheidingsdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie stemt. Het debat begint om 14.00 uur, daarna is de stemming.
“Met frisse tegenzin, we betreuren het, het is onontkoombaar, onvermijdelijk en: dit is wat de Britten willen”, zijn woorden die de Nederlandse politici kiezen. Het CDA vreest dat “de saga” zoals ze het noemen nog niet voorbij is. “Als we echt netjes uit elkaar willen is er nog veel werk aan de winkel”, zegt Europarlementariër Esther de Lange.
Krenten uit de pap
De ChristenUnie vreest de veranderende politieke machtsverhouding, omdat met het vertrek van de Britten het zwaartepunt in de EU naar het zuiden verschuift. “Dat betekent een roep om meer geld en minder begrotingsdiscipline”, aldus Peter van Dalen.
Toine Manders van 50Plus is wel blij dat de Britten vertrekken. “Ze hebben de ontwikkeling van de EU alleen maar vertraagd en waren vooral goed in het krenten uit de pap halen.” Ook bij Forum voor Democratie stemmen de leden voor de brexit. “Het moet gewoon een keer gebeuren”, zegt Derk-Jan Eppink. “En er komt echt geen rampspoed, het is niet zo dat de Britse eilanden nu in de zee zinken.”
Lagelonenland
Ook bij de VVD is er berusting. “De scheiding moet nu op een ordentelijke manier verlopen”, zegt Liesje Schreinemacher. Bij de andere liberale partij D66 is er meer pijn. Sophie in ’t Veld heeft lang getwijfeld. “We stemmen nu niet voor of tegen een brexit, maar over de vraag of we een brexit mét of een brexit zonder deal willen. En dan kies ik met pijn in het hart voor een brexit mét een deal, dat is altijd beter dan no-deal.”
Dat gaat ook op voor de PvdA. Agnes Jongerius stemt voor, maar maakt zich grote zorgen. “Ik hoop niet dat het Verenigd Koninkrijk een lagelonenland wordt; een Singapore aan de Theems. Mijn angst is dat de Britten zo snel mogelijk van de sociale regels af willen die de EU ze nu oplegt. Maar toch stem ik ja, want er moet een einde komen aan de vechtscheiding.”
Telegraaf 27.01.2020 De Britse diplomaat David Frost zit de komende tijd weer vaak aan tafel met EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Frost gaat namens het Verenigd Koninkrijk de onderhandelingen leiden over de nieuwe (handels-)relatie met de EU, meldt een woordvoerder van premier Boris Johnson.
Frost was sinds vorig jaar zomer betrokken bij de brexitbesprekingen. Ook toen zat hij tegenover de Fransman. De Brit verving destijds Olly Robbins, nadat Johnson premier was geworden.
De onderhandelingen over de toekomstige relatie met de EU moeten voor het einde van het jaar worden afgerond. Tot die tijd blijft Londen de EU-regels volgen.
NOS 24.01.2020 Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel hebben het verdrag ondertekend dat het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie regelt. Ook Michel Barnier, die namens de EU de onderhandelingen met de Britten voerde, was bij de ceremonie achter gesloten deuren in Brussel aanwezig.
“Onvermijdelijk is dat de dingen zullen veranderen”, schreef EU-president Michel op Twitter over de aanstaande brexit. “Maar onze vriendschap blijft. We beginnen een nieuw hoofdstuk als partners en bondgenoten. Ik zie ernaar uit om samen deze nieuwe bladzijde te schrijven.”
Brexit op 31 januari een feit
Het verdrag heeft drie belangrijke onderdelen. Het regelt dat de rechten van Britse burgers in de EU en van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk overeind blijven, dat de Britten eerder toegezegde betalingen van circa 45 miljard euro aan de EU zullen voldoen en dat er geen harde grens komt tussen het Britse Noord-Ierland en EU-lid Ierland.
Het verdrag wordt volgende week voorgelegd aan het Europees Parlement. Dat debatteert en stemt er woensdag 29 januari over. Daarna moeten de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten nog schriftelijk instemmen.
De bedoeling is dat de Britten op 31 januari de EU verlaten. De regering-Johnson gaat dat uitbundig vieren.
In de praktijk verandert er voorlopig weinig in de economische betrekkingen. Tot 31 december is er een overgangsperiode waarin de EU en het Verenigd Koninkrijk onderhandelen over een handelsverdrag.
Telegraaf 24.01.2020 De Britse premier Boris Johnson heeft in Londen zijn handtekening gezet onder het verdrag over de Britse terugtrekking uit de EU, nadat eerder deze vrijdag EU-president Charles Michel en Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen het al ondertekenden. De Britse regering deelde dat vrijdagavond mee.
Johnson zelf plaatste op Twitter een foto waarop te zien is dat hij het document ondertekent. „Deze handtekening luidt een nieuw hoofdstuk in, in de geschiedenis van onze natie”, schrijft hij erbij. Dergelijke woorden gebruikte ook Michel, die in Brussel namens de 27 EU-landen tekende. „Ik kan niet wachten om samen deze nieuwe pagina’s te schrijven.”
Het verdrag wordt nu weer teruggestuurd naar Brussel. Woensdag zal het Europees Parlement het naar verwachting goedkeuren en ten slotte geven de 27 EU-regeringen er schriftelijk nog een laatste klap op. Dan is de weg vrij voor de Britten, die deze week hun procedures afrondden om op 31 januari uit de EU te kunnen stappen.
Telegraaf 23.01.2020 De Britse koningin Elizabeth heeft zoals verwacht donderdag de wet goedgekeurd waarmee het Verenigd Koninkrijk uit de EU kan stappen. Dat betekent dat het koninkrijk eind van deze maand de EU gedag kan zeggen.
Eerder was het parlement al akkoord gegaan met de wetgeving. Dat gebeurde ongeveer 3,5 jaar nadat een meerderheid van de Britten in een bindend referendum voor een vertrek uit de unie had gestemd
Daarna traden twee premiers af, werden twee keer parlementsverkiezingen gehouden en verlengde de EU op verzoek van de Britten diverse keren de deadline. Uiteindelijk zag de huidige premier Boris Johnson kans de wetgeving en een bijbehorend akkoord met de EU door het parlement te loodsen. Hij wil op 31 januari 2020 uit de EU stappen.
MSN 22.01.2020 Het Britse parlement heeft de wetgeving goedgekeurd die het vertrek uit de EU eind deze maand mogelijk maakt. Alleen de handtekening van koningin Elizabeth ontbreekt nog, maar dat is volgens Britse media een formaliteit.
Nadat het Lagerhuis met de wet akkoord was gegaan, kwamen er bij de behandeling in het Hogerhuis enkele amendementen. Die werden allemaal afgekeurd in het Lagerhuis. Bij de nieuwe behandeling door de Lords legden die zich daarbij neer, waarmee de wet is goedgekeurd.
Het akkoord komt ongeveer 3,5 jaar na het bindende referendum over de brexit. Een meerderheid van de Britten stemde voor vertrek uit de EU, waarna premier David Cameron aftrad en werd opgevolgd door Theresa May.
Die kreeg haar akkoord met de EU niet door het parlement en daarna kreeg Boris Johnson de touwtjes in handen. Na een verkiezingsoverwinning kreeg hij een ruime meerderheid in het Lagerhuis waarmee hij zijn akkoord en bijbehorende de wet uiteindelijk wel door het parlement kon loodsen.
MSN 20.01.2020 Brussel waarschuwt voor een economisch doemscenario nu de Britten hebben laten blijken zich hoe dan ook niet aan de EU-regels te willen houden.
De Brexit-datum van 31 januari 2020 nadert, maar er volgt nog een transitieperiode van elf maanden waarin de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk over nieuwe handelsregels onderhandelen. Tot eind 2020 blijft het VK onder de huidige EU-regels vallen, daarna zouden regels van een nieuwe overeenkomst moeten gelden.
Maar nu lijkt het VK voor een harde Brexit te willen gaan en afstand te doen van de EU-regelgeving, als het niet een tot een akkoord met Brussel komt. Dat liet de Britse minister van Financiën Sajid Javid doorschemeren in een interview met de Financial Times (FT).
Daarin waarschuwde hij dat bedrijven moeten “anticiperen” op een toekomst waarin Groot-Brittannië niet langer gebonden is aan regels en voorschriften van de EU. Ze hebben hier immers al meer dan drie jaar de tijd voor gehad, sinds het referendum in 2016.
Deze woorden baren Brussel zorgen. “De belangrijkste conclusie voor de reële economie is: bereid je voor op het ergste”, zei een EU-ambtenaar tegen FT. Volgens hem is alles wat de EU en het VK nog wél overeenkomen een bonus.
“Uiteindelijk is het allemaal vrij eenvoudig: Als Groot-Brittannië wil afwijken van de EU-regels, zal het afwijken”, zei de diplomaat. “Een dergelijke aanpak zou duidelijk leiden tot nieuwe handelsbelemmeringen tussen Groot-Brittannië en de EU en bijgevolg tot minder handel, minder investeringen en minder banen.”
Ook de Britse industrie is gealarmeerd. De auto-industrie waarschuwde dat afwijken van de EU-regels miljarden gaat kosten. Volgens Unite, de grootste vakbond in het VK, kan het fataal zijn voor de auto-, vliegtuig- en levensmiddelenindustrie.
Keiharde opstelling van het Verenigd Koninkrijk
De woorden van Javid volgen op waarschuwingen van de EU dat de transitieperiode van elf maanden niet genoeg zou zijn om tot een nieuwe handelsrelatie te komen. Eerder had premier Boris Johnson te kennen gegeven de transitieperiode absoluut niet te willen verlengen.
Javid heeft nu in niet mis te verstane woorden aangegeven dat het VK onwrikbaar is op dit punt. “We zullen niets afstemmen, we zullen ons geen regels laten opleggen en we zullen geen deel uitmaken van de interne markt en de douane-unie – en wel aan het eind van dit jaar.”
Hiermee neemt het VK een andere positie in in de onderhandelingen met de EU. In een politieke verklaring die in oktober als onderdeel van de terugtrekkingsovereenkomst is ondertekend, hebben het VK en de EU beloofd “de gemeenschappelijke normen” te handhaven die aan beide zijden van toepassing zijn. Het gaat hierbij om staatssteun, concurrentie, arbeid, milieu, klimaat en belastingen.
Brussel benadrukte dat hoe meer het VK afwijkt van de EU-regelgeving, hoe afstandelijker de relatie tussen de twee partijen na de Brexit zal zijn. Dit omdat de EU drempels zal opwerpen om de interne markt te beschermen. Een EU-ambtenaar heeft de mogelijkheid tot enige vorm van handelsovereenkomst op voorwaarden van Javid weggewuifd.
Telegraaf 10.01.2020 De Britse premier Boris Johnson prijst de brexit aan als kans om het Verenigd Koninkrijk tot bloei te laten komen, maar economen plaatsen daar vraagtekens bij. De keuze voor een toekomst buiten de Europese Unie kostte de Britse economie al 130 miljard pond (153 miljard euro), berekenden onderzoekers van financieel persbureau Bloomberg.
Sinds een meerderheid van de Britten zich in 2016 voor een vertrek uit de EU uitsprak, zijn vooral de investeringen door ondernemers teruggelopen. Onzekerheid over de vertrekdatum en het al dan niet sluiten van een brexitdeal zorgden ervoor dat bedrijven minder vaak in de buidel tastten.
De gifbeker is volgens Bloomberg-economen nog niet leeg. Hoewel de overtuigende verkiezingszege van de Conservatieven in december het Johnson gemakkelijker heeft gemaakt de brexit door het Lagerhuis te loodsen, blijft de onzekerheid onder ondernemers en consumenten aanhouden. Dit zorgt naar verwachting dit jaar voor nog eens 70 miljard pond aan misgelopen economische groei.
Voor hun berekening vergeleken economen de Britse groei met die van andere landen uit de G7, een groep van zeven geïndustrialiseerde landen en de EU. De economische ontwikkeling van die landen was tot het brexitreferendum namelijk sterk verbonden met die van het Verenigd Koninkrijk. Dat gaf economen de mogelijkheid te schatten hoe groot de Britse economie zou zijn zonder de brexit, en die was volgens hen 3 procent groter.
RTL 09.01.2020 De brexitwet van premier Johnson is zonder problemen door het Lagerhuis geloodst. Zojuist heeft de Britse Tweede Kamer de wet goedgekeurd zonder er een punt of komma aan te wijzigen. De Britten blijven daarmee op koers om op 31 januari 2020 de EU te verlaten.
Met 330 stemmen voor en 231 stemmen tegen kreeg de wet een ruime meerderheid.
Na de grote verkiezingsoverwinning van Johnsons Conservatieve partij in december, was het al zo goed als zeker dat de brexit er echt van ging komen, en wel op 31 januari. Maar voor het zover kan komen, moet wel de benodigde wetgeving eerst nog worden goedgekeurd door het parlement.
De belangrijkste stap in dat proces werd meteen in december al genomen, toen een ruime meerderheid van het Lagerhuis in principe al akkoord ging met de brexitwet van Johnson.
Tekst ongewijzigd
Daarna volgden er nog een aantal stappen in het wetgevingsproces, die vandaag zijn afgerond in het Lagerhuis. Tijdens de debatten over de wet zijn alle amendementen verworpen, waardoor de tekst volledig ongewijzigd is gebleven.
Nu het Lagerhuis akkoord is, gaat de wet naar het Hogerhuis. Ook het Hogerhuis kan amendementen indienen en aannemen, en dat kunnen ook amendementen zijn waar de regering het niet mee eens is, maar uiteindelijk zal de Britse Eerste Kamer de wet niet tegen kunnen houden.
Dat komt doordat de macht van het Hogerhuis beperkt is, waardoor in de praktijk alleen wetgeving vertraagd kan worden door de ‘lords’, en niet verworpen. Amendementen van het Hogerhuis kunnen ook door het Lagerhuis, waar Johnson dus een duidelijke en trouwe meerderheid heeft nu, weer van tafel geveegd worden.
Het is staande praktijk dat het Hogerhuis daar dan in tweede instantie mee akkoord gaat, omdat het Lagerhuis verkozen is door het volk en het Hogerhuis niet.
De verwachting is dat binnen twee weken echt alles in kannen en kruiken is en de koningin haar handtekening kan zetten onder de brexitwet. Op dat moment is het echt 100 procent zeker dat de Britten de EU op 31 januari verlaten.
De brexitwet
Het belangrijkste wat de brexitwet doet is het omzetten van de brexitdeal tussen de EU en het VK in nationale wetgeving.
In de brexitdeal wordt geregeld hoeveel het VK nog aan de EU moet betalen na de brexit, wat de rechten zijn van EU-burgers in het VK (en omgekeerd) na de brexit, het instellen van een overgangsperiode en hoe de grens tussen Noord-Ierland (VK) en Ierland (EU) open kan blijven.
Al die zaken moeten worden omgezet in nationale wetgeving die in lijn is met de tekst van de brexitdeal. Maar de wet gaat verder dan alleen de deal omzetten in nationale wetgeving.
Zo staat er bijvoorbeeld ook in dat de regering de overgangsperiode, die in principe loopt tot december 2020, niet mag verlengen.
Als de Britten eenmaal de EU hebben verlaten op 31 januari, verandert er op het oog nog eventjes niks. De overgangsperiode treedt dan meteen in werking. Tijdens die overgangsperiode doen we in feite een poosje net alsof het VK nog bij de EU hoort.
Dat betekent dat alle EU-regels gewoon nog blijven gelden.
Het is de bedoeling dat die tijd gebruikt wordt om nieuwe afspraken te maken met de EU over hoe we na de brexit met elkaar omgaan. Het belangrijkste: het uitonderhandelen van een handelsakkoord.
Handelsakkoord
In dat handelsakkoord moeten de EU en het VK afspraken maken over bijvoorbeeld standaarden waar producten die verhandeld worden aan moeten voldoen, importtarieven, controles, milieuregels, staatssteunregels: noem maar op.
Dat belooft nog een enorme klus te worden. Normaal gesproken duurt het uitonderhandelen van een vrijhandelsakkoord vele jaren. Nu zou dat dus in minder dan een jaar geregeld moeten zijn.
Een groot voordeel is natuurlijk dat de regels in de EU en het VK op alle relevante fronten in feite nog gelijk zijn als het akkoord in werking zou moeten treden, maar het VK wil nu juist de ruimte hebben om af te gaan wijken van allerlei EU-regels, anders hadden ze net zo goed EU-lid kunnen blijven.
Snel einde aan onderhandelingen
Hoe dan ook: de onderhandelingen zullen snel gevoerd moeten worden. De overgangsperiode kan wel verlengd worden, met maximaal twee jaar, maar Johnson laat dus vastleggen in de wet dat de Britse regering hier niet om gaat vragen.
Als de nood aan de man is en Johnson op zijn schreden terug wil keren, is er ook wel weer een manier om de wet aan te passen, maar het signaal is duidelijk: het VK wil niet dat het proces nog langer gerekt wordt.
Deadline: 1 juli 2020
In de maanden na 31 januari moet duidelijk worden of de partijen op schema liggen om op tijd een deal te sluiten. Als de Britten toch uitstel willen, moeten ze dat uiterlijk aanvragen voor 1 juli, zo is afgesproken.
Overigens zijn deadlines de afgelopen jaren keer op keer flexibel gebleken. Als de leiders van de 27 EU-landen na de brexit het er over een zijn, kan die deadline ook weer verlegd worden.
NOS 09.01.2020 Het Britse Lagerhuis heeft, zoals verwacht, ingestemd met een wetsvoorstel dat nodig is voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. 330 parlementariërs stemden voor de wet, 231 stemden tegen.
Het wetsvoorstel gaat nu naar het Hogerhuis en wordt dan naar verwachting in de komende weken aangenomen. Daarmee is het vrijwel zeker dat het Verenigd Koninkrijk op 31 januari met een deal afscheid kan nemen van de Europese Unie.
Overgangsperiode
Ook het Europees Parlement moet nog zijn fiat geven aan de brexitdeal. Die stemming is eind januari 2020.
Na de brexit begint een overgangsperiode van 11 maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels en gaat met Brussel onderhandelen over de toekomstige (handels)relatie.
In de nieuwe wet is onder meer geregeld dat de Britse regering die overgangsperiode niet mag verlengen als er voor 31 december 2020 geen handelsakkoord met de EU is gesloten.
Telegraaf 09.01.2020 Het Britse Lagerhuis heeft de wetgeving goedgekeurd die nodig is voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. 330 parlementariërs stemden voor de Brexitwet en 231 tegen. De wetgeving gaat nu naar het Hogerhuis, het House of Lords.
De uitkomst van de stemming komt niet als een verrassing. De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson heeft sinds de verkiezingen van vorige maand een ruime meerderheid in het Lagerhuis. Dat betekent dat vrijwel zeker is dat het Verenigd Koninkrijk over 22 dagen met een deal de EU kan verlaten.
Na Britse ratificatie moet het Europees Parlement nog zijn fiat geven aan de afspraken met Londen. Die stemming vindt eind januari plaats. Na de Brexit begint een overgangsperiode van 11 maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels en gaat met Brussel onderhandelen over de toekomstige (handels)relatie.
AD 08.01.2020 Het Britse lagerhuis heeft de brexitwet van Boris Johnson goedgekeurd. Daarmee is weer een belangrijke stap gezet richting de brexit. Johnson wil dat zijn land op 31 januari de Europese Unie verlaat.
330 parlementariërs stemden voor de brexitwet en 231 tegen. De uitkomst van de stemming komt niet als een verrassing. De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson heeft sinds de verkiezingen van vorige maand een ruime meerderheid in het Lagerhuis.
De wet gaat nu naar het Britse Hogerhuis. De verwachting is dat de deal van Johnson ook daar zonder problemen wordt aangenomen. Dat betekent dat vrijwel zeker is dat het Verenigd Koninkrijk over 22 dagen met een deal de Europese Unie kan verlaten.
Overgangsperiode
Na goedkeuring door het Britse Lagerhuis en Hogerhuis moet het Europees Parlement nog akkoord gaan met de afspraken met Londen. Die stemming vindt eind januari plaats. Na de brexit begint een overgangsperiode van 11 maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels en gaat met Brussel onderhandelen over de toekomstige (handels)relatie. Nederland zal de gevolgen van de brexit dus pas in 2021 gaan voelen.
MSN 09.01.2020 Het Britse Lagerhuis heeft de wetgeving goedgekeurd die nodig is voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. 330 parlementariërs stemden voor de Brexitwet en 231 tegen. De wetgeving gaat nu naar het Hogerhuis, het House of Lords.
De uitkomst van de stemming komt niet als een verrassing. De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson heeft sinds de verkiezingen van vorige maand een ruime meerderheid in het Lagerhuis. Dat betekent dat vrijwel zeker is dat het Verenigd Koninkrijk over 22 dagen met een deal de EU kan verlaten.
Na Britse ratificatie moet het Europees Parlement nog zijn fiat geven aan de afspraken met Londen. Die stemming vindt eind januari plaats. Na de Brexit begint een overgangsperiode van 11 maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels en gaat met Brussel onderhandelen over de toekomstige (handels)relatie.
Telegraaf 08.01.2020 De Britse premier Boris Johnson vindt niet dat hij zijn oren te veel laat hangen naar de Verenigde Staten in de hoop er voor het land een voordelige handelsdeal uit te slepen na de Brexit. Beschuldigingen op dat vlak van de kant van oppositiepartij Labour noemde hij klinkklare onzin.
Jeremy Corbyn verweet Johnson in het parlement dat hij president Donald Trump te weinig aan de tand heeft gevoeld over de Amerikaanse aanval waarbij de Iraanse generaal Qassem Soleimani werd gedood in Irak. Volgens de Labourleider wilde Johnson niet tegen de schenen van Trump schoppen, met het oog op een nog te sluiten handelsakkoord.
Johnson noemde de beschuldiging „absolute fictie” en zei dat het Verenigd Koninkrijk blijft werken aan de-escalatie in de regio. De veiligheid en bescherming van mensen in Irak heeft daarbij volgens hem „zonder twijfel” de hoogste prioriteit. Johnson wil dat Iran stopt met „deze roekeloze en gevaarlijke aanvallen.”
Ook andere westerse landen hebben de Iraanse aanval op Amerikaanse doelen in Irak streng veroordeeld en leggen de prioriteit nu bij de-escalatie van het conflict. Duitsland riep, middels Defensieminister Annegret Kramp-Karrenbauer, Teheran op een eind te maken aan deze „spiraal” van conflicten.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Jean-Yves Le Drian, stelde dat de-escalatie van de spanningen nu van het allergrootste belang is. „Frankrijk zal daaraan blijven werken en is in contact met alle partijen”, voegde hij daaraan toe.
De EU-ministers van Buitenlandse Zaken komen vrijdag in een spoedberaad bijeen.
MSN 06.01.2020 Britse parlementariërs keren dinsdag terug van reces. Ze gaan dan weer aan de slag met de brexitdeal van premier Boris Johnson. Zijn regering wil de wetgeving die nodig is voor het Britse vertrek uit de Europese Unie deze week in drie dagen door het Lagerhuis loodsen.
Johnson heeft in het Lagerhuis weinig meer te vrezen van de oppositie. Zijn Conservatieve Partij heeft er sinds de landelijke verkiezingen in december een ruime meerderheid. Dat betekent dat het vrijwel zeker is dat het Verenigd Koninkrijk op 31 januari 2020 met een deal de EU kan verlaten.
De brexitwetgeving gaat na behandeling door het Lagerhuis naar het Hogerhuis, het House of Lords. Ook moet de Britse koningin uiteindelijk haar goedkeuring nog geven. Dat geldt als een formaliteit.
Overgangsperiode
Na Britse ratificatie moet het Europees Parlement nog zijn fiat geven. De stemming hierover vindt op 29 of 30 januari 2020 in Brussel plaats. Er geldt een gewone meerderheid. Ten slotte geven de 27 overgebleven lidstaten er via een schriftelijke procedure een laatste formele klap op.
Na de brexit op 31 januari 2020 begint een overgangsperiode van 11 maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels zodat onderhandeld kan worden over de toekomstige (handels)relatie. Daardoor valt tijdens die periode in het dagelijks leven vermoedelijk nog weinig te merken van de brexit.
Uitdagend
In Brussel is het Verenigd Koninkrijk dan bestuurlijk en politiek niet meer vertegenwoordigd. Zo wordt het EU-parlement verkleind van 751 naar 705 zetels terwijl een aantal wordt herverdeeld. Daardoor krijgt Nederland, met nu 26 zetels, er drie bij.
De komende weken overleggen de 27 EU-landen om hun positie over de toekomstige relatie met Londen te bepalen. Naar verwachting op 25 februari 2020 geven zij een nieuw mandaat aan EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier.
De EU heeft al gewaarschuwd dat het uitdagend is om in minder dan een jaar een handelsdeal te sluiten. Toch sluit Johnson verlenging van de overgangsperiode uit. Als het niet lukt voor eind 2020 een akkoord te sluiten, dreigt alsnog een brexit zonder deal.
MSN 27.12.2019 De overgangsperiode om tot een handelsdeal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te komen na de brexit is te krap. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spreekt in de Franse krant Les Echos over het mogelijk moeten verleggen van de deadline van eind 2020 die de Britse premier Boris Johnson heeft gesteld.
De Britten verlaten de EU als alles goed gaat op 31 januari. Daarna volgt een overgangsperiode waarin ze zich nog tot eind komend jaar aan de Europese regels moeten houden. Er is afgesproken dat die periode met twee jaar kan worden verlengd, maar Johnson wil dat voorkomen. Volgens Von der Leyen is het niet mogelijk om tegen die tijd een allesomvattend handelsakkoord te hebben uitonderhandeld. “Dat is te optimistisch”, aldus de Duitse.
De onderhandelaars doen er volgens Von der Leyen verstandig aan halverwege het jaar te beoordelen waar ze staan. “En indien nodig moeten ze een akkoord bereiken over een verlening van de overgangsperiode”, aldus de commissievoorzitter. De Britten hebben sowieso tot eind juni de tijd om hun standpunt over verlenging van de overgangsperiode te herzien.
MSN 26.12.2019 Timmermans in liefdesbrief aan VK: ‘familiebanden verbreek je niet’ Als het aan Frans Timmermans ligt, is het Verenigd Koninkrijk na de Brexit altijd welkom in de Europese Unie. Dat schreef de vicevoorzitter van de Europese Commissie donderdag 26.12.2019 in een liefdesbrief in de Britse krant The Guardian. De Brexit zorgt er volgens hem niet voor dat de familieband tussen het VK en de rest van Europa wordt verbroken.
„Ik ken je nu. En ik houd van je. Voor wat je bent en je me hebt gegeven”, schrijft Timmermans. Hij is naar eigen zeggen van het Verenigd Koninkrijk gaan houden sinds hij op twaalfjarige leeftijd naar een Engelse school in Rome ging. Nu, meer dan veertig jaar later, zit het VK nog altijd in zijn bloed, aldus Timmermans.
Timmermans toont zich ook kritisch. De Brexit heeft volgens hem „zoveel onnodige schade” aangebracht en hij vreest dat er meer zal volgen. „Ik weet dat je gelooft dat je uniek en anders bent. En natuurlijk ben je dat op veel manieren, maar misschien minder dan je denkt.” Volgens de PVDA’er zijn alle EU-landen uniek. „Onze verschillen zijn een bron van bewondering, verrassing, ongemak, misverstand, bespotting, karikatuur en, ja, liefde.”
„Je hebt besloten te vertrekken. Het breekt mijn hart, maar ik respecteer die beslissing. Je was er in tweestrijd over, zoals je altijd in tweestrijd was over de EU. Ik wilde dat je aan die houding had vastgehouden, het diende je goed en hield ons allemaal in betere vorm. Was het nodig om het probleem te forceren? Helemaal niet. Maar je deed het. En het trieste is, ik zie dat het je pijn doet. Omdat de twee geesten er nog steeds zullen zijn, zelfs nadat je bent vertrokken.”
Timmermans zegt dat hij zich „diep gekwetst” voelde toen het VK besloot te vertrekken. „Drie jaar later ben ik gewoon verdrietig dat een familielid onze banden wil verbreken. Maar tegelijkertijd vind ik troost in de gedachte dat familiebanden nooit echt kunnen worden verbroken. We gaan niet weg en je bent altijd welkom om terug te komen.”
MSN 22.12.2019 De Britse regering heeft nieuwe munten van 50 cent besteld om de brexit te herdenken. Dit keer met de juiste datum. Volgens berichten in de media moesten de Britten eerder een miljoen van deze munten laten omsmelten, omdat ze de verkeerde datum hadden, namelijk 31 oktober toen de eigenlijke uittreding stond gepland.
De brexit werd meermaals uitgesteld omdat het Britse parlement maar geen overeenstemming kon bereiken over de voorwaarden voor het vertrek uit de Europese Unie. Nu wordt een munt, gemaakt van goud, zilver en koper-nikkel op 31 januari geslagen. Dat is de dag dat de brexit een feit zal zijn. Op de munten staat de tekst Vrede, welvaart en vriendschap met alle naties.
Door de verkiezingsoverwinning van premier Boris Johnson staat niets zijn brexitplannen nog in de weg. Vrijdag werd ingestemd met het uittredingsakkoord waar eerder met Brussel over is onderhandeld. Verdere fasen in het wetgevingsproces moeten in januari afgerond worden. Dit is naar verwachting een formaliteit.
NU 20.12.2019 Premier Boris Johnson heeft de goedkeuring van het Lagerhuis weten te krijgen voor zijn Brexit-deal, wat een eerste stap is naar het uittreden op 31 januari. Er waren vrijdag 358 parlementariërs voor en 234 tegen de deal.
Dat het Lagerhuis voor de Brexit-deal zou stemmen was al de verwachting, gezien Johnson bij de verkiezingen vorige week een meerderheid van tachtig zetels wist te halen.
In de tweede week van januari zal het Lagerhuis nog drie dagen debatteren over de deal, waarna nog een stemming zal plaatsvinden. Gezien de conservatieve meerderheid zal dit enkel een formaliteit zijn. Daarna zal het Hogerhuis zich nog buigen over de deal die de Britse premier heeft bewerkstelligd. Ook moet het Europees Parlement officieel nog stemmen over het vertrek van de Britten.
Het is nu zo goed als zeker dat het VK de EU op 31 januari 2020 zal verlaten. Daarna volgt de transitieperiode voor de handelsonderhandelingen. De deadline hiervoor ligt op 31 december 2020. In de Brexit-deal heeft Johnson laten vastleggen dat deze periode niet verlengd kan worden.
In deze periode nemen de Britten dus geen plaats meer in de instellingen van de EU, maar verder verandert er nog niet gelijk van alles. Het VK blijft namelijk tot eind 2020 onderdeel van de Europese internetmarkt en de douane-unie.
Lagerhuis heeft nu ook ingestemd met noodoplossing Ierse grens
Het afgelopen jaar liepen de Brexit-stemmingen in het Lagerhuis meerdere keren vast op de Ierse grenskwestie. Hier zal het komende jaar dus over onderhandeld worden. Mochten de handelsonderhandelingen komend jaar mislukken, liggen er afspraken op tafel om deze grens open te houden.
Dit zal er als volgt uitzien: Noord-Ierland stapt op 31 januari officieel samen met de rest van het VK uit de Europese douane-unie, maar zal zich – als er geen overeenkomst is gesloten – wel aan de regels van de Europese interne markt blijven houden.
Overwinningsspeech Johnson: ‘Overweldigend mandaat voor Brexit’
NOS 20.12.2019 Het Britse Lagerhuis heeft voorlopig ingestemd met de wet die het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie regelt. Het parlement stemde met 358 tegen 234 in met de brexitwet van premier Johnson. Daarmee is een eerste stap gezet naar het vertrek van het land uit de EU op 31 januari 2020.
De wet verbiedt de Britse regering verder om de overgangsperiode waarin het land niet meer in de EU zit, maar zich nog wel houdt aan EU-regelgeving, te verlengen voorbij 2020. De overwinning van Johnson werd verwacht, gezien zijn enorme verkiezingszege van vorige week.
Tim de Wit @timdewit
Geen vuiltje aan de lucht. Over deze stemming struikelde May drie keer. Met al het drama van dien. Maar na de dikke winst bij de verkiezingen fietst Johnson de eerste stap op weg naar brexit op 31 januari er fluitend door heen. https://t.co/UGPx24rhjk
Het was de eerste keer dat Britse parlementariërs in het Lagerhuis debatteerden en stemden over de wet. Het was een aangepaste versie van de wet waar eind oktober een meerderheid voor was, maar uiteindelijk niet definitief werd aangenomen omdat het Lagerhuis meer tijd wilde om de wetgeving te bestuderen. Johnson trok de wet daarop in en schreef nieuwe verkiezingen uit.
Na het kerstreces volgen in de tweede week van januari opnieuw een debat, dan van drie dagen, en een stemming. Daarna moet het Hogerhuis akkoord gaan. Ook het Europees Parlement moet nog met de brexitdeal instemmen.
Telegraaf 20.12.2019 De Britse regering heeft in het Lagerhuis een stemming gewonnen over de Brexitdeal van premier Boris Johnson. Parlementariërs gaven met 358 tegen 234 stemmen groen licht voor de verdere behandeling van de wetgeving die nodig is voor een vertrek uit de EU.
De behandeling van het wetsvoorstel in het Lagerhuis moet begin januari worden afgerond. Daarna gaat de wet naar het Hogerhuis. Johnson kan de Brexitdeal waarschijnlijk zonder problemen door het parlement loodsen. Zijn Conservatieve Partij boekte bij de landelijke verkiezingen van vorige week een grote overwinning. Daardoor heeft hij in het Lagerhuis weinig meer te vrezen van de oppositie.
De premier wil dat zijn land op 31 januari de Europese Unie verlaat. Daarna begint over een overgangsperiode van elf maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels zodat onderhandeld kan worden over een handelsakkoord. De premier laat in zijn Brexitwetgeving onder meer vastleggen dat die overgangsperiode niet verlengd kan worden.
AD 20.12.2019 De Britse regering heeft in het Lagerhuis een stemming gewonnen over de brexitdeal van premier Boris Johnson. Parlementariërs gaven met 358 tegen 234 stemmen groen licht voor de verdere behandeling van de wetgeving die nodig is voor een vertrek uit de EU op 31 januari.
De behandeling van het wetsvoorstel in het Lagerhuis moet begin januari worden afgerond. Daarna gaat de wet naar het Hogerhuis. Johnson kan de brexitdeal waarschijnlijk zonder problemen door het parlement loodsen. Zijn Conservatieve Partij boekte bij de landelijke verkiezingen van vorige week een grote overwinning. Daardoor heeft hij in het Lagerhuis weinig meer te vrezen van de oppositie.
De premier wil dat zijn land op 31 januari de Europese Unie verlaat. Daarna begint over een overgangsperiode van elf maanden. Het Verenigd Koninkrijk houdt zich dan nog aan EU-regels zodat onderhandeld kan worden over een handelsakkoord. De premier laat in zijn brexitwetgeving onder meer vastleggen dat die overgangsperiode niet verlengd kan worden.
Withdrawal Agreement Bill
Johnson kreeg de brexitwet al eens eerder door het Lagerhuis. Vlak nadat hij zijn akkoord met de Europese Unie beet had in oktober zette het parlement het licht in principe al op groen. Alleen kreeg de premier geen meerderheid voor een spoedbehandeling van de wet, nodig om de brexit nog voor 31 oktober te laten plaatsvinden.
Johnson moest opnieuw uitstel gaan vragen in Brussel — tot 31 januari dit keer — en zette daarna de vervroegde verkiezingen door. Die mondden uit in een grote overwinning voor de Tories. Vanaf 6 januari keert het parlement terug van reces en Withdrawal Agreement Bill ook door het Hogerhuis gedebatteerd en gestemd worden.
NU 19.12.2019 De Brexit op 31 januari is de topprioriteit van de regering van Boris Johnson. Dat benoemde koningin Elizabeth donderdag tijdens haar speech bij het officiële aantreden van het nieuwgekozen Britse parlement.
Daarnaast gaat de Britse regering zich inzetten voor onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord met de Europese Unie en andere wereldeconomieën.
Andere belangrijke beleidspunten uit de speech van de vorstin zijn het versterken van het publieke zorgstelsel, de National Health Service (NHS) en het verbeteren van het immigratiestelsel. Het nieuwe immigratiestelsel moet “modern en eerlijk” zijn en is gebaseerd op een puntensysteem.
Tevens zal de regering van Johnson stappen nemen om de broeikasgassen in het land te verminderen, zodat het Verenigd Koninkrijk in 2050 voldoet aan het wereldwijd vastgelegde doel.
Koningin Elizabeth opent parlementaire jaar met Queen’s Speech
Tweede ‘Queen’s Speech’ in twee maanden tijd
De speech die koningin Elizabeth woensdag gaf wordt ook wel de ‘Queen’s Speech’ genoemd en is het traditionele begin van het parlementaire jaar. De rede wordt door het kabinet geschreven.
Het is de tweede keer in twee maanden tijd dat koningin Elizabeth de speech voorleest. Dat het de tweede keer is, komt door de Britse parlementsverkiezingen die vorige week plaatsvonden. De Conservatieven wonnen deze overtuigend.
NOS 19.12.2019 Bij het officiële aantreden van het nieuwgekozen Britse parlement heeft koningin Elizabeth het realiseren van de brexit op 31 januari als topprioriteit benoemd van de regering van Boris Johnson. Ook het vervolgens uitonderhandelen van een vrijhandelsakkoord met de Europese Unie en andere wereldeconomieën krijgt voorrang.
De koningin hield voor de tweede keer in twee maanden een troonrede, nadat de Conservatieven vorige week met overmacht de parlementsverkiezingen hadden gewonnen. Ze kondigde meer dan dertig nieuwe wetten aan. Zo komen er tientallen miljarden bij voor het nationale zorgstelsel en worden gewelddadige criminelen zwaarder gestraft.
Johnson brengt morgen naar verwachting de Britse uittredingswet in stemming, vlak voordat het kerstreces begint. In die wet staat dat de Britten op 31 januari uit de Europese Unie vertrekken en dat er voor eind 2020 een handelsakkoord moet liggen.
MSN 19.12.2019 De Britse premier Boris Johnson zegt donderdag dat de Schotse Nationale Partij (SNP) moet stoppen met pogingen om het Verenigd Koninkrijk op te breken. “Ik denk dat de SNP zich meer moet concentreren op de binnenlandse prioriteiten van de Schotten.”
De Schotse eerste minister Nicola Sturgeon zei donderdag dat ze “alle redelijke opties overweegt om het Schotse zelfbeschikkingsrecht veilig te stellen.” Sturgeon wil dat er een nieuw referendum wordt uitgeschreven in Schotland over het verlaten van het Verenigd Koninkrijk.
De recente verkiezingen vielen in Schotland uit in het voordeel van de SNP. Sturgeon ziet de verkiezingszege als oproep van het Schotse volk tot een nieuw referendum.
De Schotten mochten in 2014 ook al stemmen over onafhankelijkheid. Toen stemde een meerderheid ervoor om onderdeel te blijven uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. Sturgeon betoogt dat sindsdien veel is veranderd. Een ruime meerderheid van de Schotse kiezers liet bij het brexitreferendum in 2016 blijken niet uit de EU te willen.
Telegraaf 18.12.2019 Ook als er geen handelsakkoord is snijden de Britten eind volgend jaar de banden met de EU door. De Britten zullen geen verlenging van de onderhandelingen over een dergelijk akkoord aanvragen. Volgens de EU is een kans op een snel akkoord nihil.
De zalvende toon van Boris Johnson ten opzichte van Remainers van afgelopen vrijdag is alweer verdwenen. Na enkele nachtjes slapen heeft de Britse premier besloten dat hij onder geen enkele voorwaarden de onderhandelingen zal verlengen tot na de huidige deadline van eind 2020.
De Britse regering maakt vaart met de Brexit-wetgeving. Komende vrijdag wordt een nieuw wetsvoorstel voorgelegd aan het Lagerhuis. Daarin zijn een aantal wijzigingen opgenomen. Het uitsluiten van uitstel is de belangrijkste. Maar ook andere, eerdere concessies richting voorstanders van een EU-lidmaatschap, zoals op het gebied van werknemersrechten, zijn geschrapt.
De ferme woorden van Johnson zijn bedoeld om de harde Brexiteers in zijn partij gerust te stellen. Deze vreesden dat Johnson, nu zijn partij een ruime meerderheid heeft in het Lagerhuis, deze ruimte zou gebruiken om een ‘zachtere Brexit’ te bewerkstelligen. Hierbij zouden de Britten aan tal van Europese regels moeten blijven voldoen.
’Fantastisch’
EU-onderhandelaar Michel Barnier heeft eerder gezegd dat het onmogelijk is om een gedetailleerd akkoord te bereiken voor het einde van het jaar. Johnson denkt echter dat het geen probleem is om binnen tien maanden een ‘fantastisch’ akkoord te sluiten.
Volgens Labour-woordvoerder Keir Starmer is het besluit van Johnson ‘roekeloos’. Hij vreest dat de druk die nu op de onderhandelingen wordt gelegd de kans op een vertrek zonder overeenkomst vergroot.
Het probleem voor Labour is dat de partij met nauwelijks 200 vertegenwoordigers geen poot heeft om op te staan. De ruim 100 nieuwe Conservatieve parlementariërs zijn bovendien veel loyaler dan zijn fractie voor de verkiezingen.
Beloftes
Aan de andere kant is er geen premier die zijn beloftes eenvoudiger en sneller breekt dan Johnson. Hij garandeerde eerder een vertrek uit de EU op 31 oktober en beloofde Noord-Ierland dat het land niet anders behandeld zou worden dan de rest van het Verenigd Koninkrijk. Mocht hij eind volgend jaar alsnog besluiten tot verlenging dan krijgt hij daarvoor waarschijnlijk zonder enig probleem een Kamermeerderheid.
In Brussel zorgt Johnsons dadendrang om binnen een jaar een vrijhandelsakkoord te sluiten met de EU voor diep gezucht. Als de Britten langer de tijd zouden nemen zou dat de kwaliteit van een akkoord zeker ten goede komen, klinkt het in Brussel achter de schermen. Er was juist de hoop na Johnsons eclatante zege dat hij zijn ruime meerderheid zou gebruiken om compromisbereid de EU tegemoet te treden omdat hij niet bang hoeft te zijn voor een paar bokkende Brexit-haviken in eigen gelederen.
Johnson heeft gezegd dat hij een akkoord ambieert dat geënt is op de deal die de EU met Canada sloot. Dat akkoord ziet vooral toe op de handel in goederen, niet zozeer op diensten en laatstgenoemde is nou juist een sector waarin de Britten uitblinken.
Handelsoverschot
De voormalige Britse EU-ambassadeur Ivan Rogers waarschuwde al dat een snelle deal die alleen maar quota en tarieven beslaat ernstig in het voordeel van de EU zal zijn dat een groot handelsoverschot heeft ten opzichte van het VK.
Voorzichtig
Sabine Weyand, voormalig Brexit-onderhandelaar en nu als hoogste ambtenaar verantwoordelijk voor de EU-handel, reageerde voorzichtig. „Wat telt is wat er aan de onderhandelingstafel wordt gezegd”, stelde ze. Weyand noemde de signalen „zeer duidelijk” dat de Britten geen verlenging van de transitieperiode willen. „Daar moeten we klaar voor zijn.”
MSN 18.12.2019 Wat de Britse premier Boris Johnson echt wil met de Brexit in 2020 weet niemand. Maar voorlopig zet hij de onderhandelingen met de Europese Unie op scherp. En daar zijn valutahandelaren niet blij mee. De winst die het Britse pond behaalde na de verkiezingsoverwinning van Johnson afgelopen vrijdag is alweer verdampt.
Johnson wil met zijn nieuwe Brexit-wet iedere verlenging van de overgangsperiode na 2020 na het Britse vertrek uit de EU voorkomen. Volgens verschillende Britse media, waaronder The Times en de BBC, staat in de wet een verbod op verdere verlenging van de transitieperiode na 31 december 2020.
De regering van Johnson wil vrijdag de wetgeving die nodig is voor het Britse vertrek uit de Europese Unie voorleggen aan het parlement. Als Groot-Brittannië op 31 januari 2020 de EU verlaat, begint een overgangsperiode waarin de EU-regels nog gelden voor de Britten, maar waarin ze geen zeggenschap meer hebben over nieuwe EU-zaken.
In de elf maanden die resteren tot 31 december 2020 onderhandelen de Britten en de EU dan over een nieuw handelsverdrag.
Johnson neemt risico dat er een ultraharde Brexit komt
De transitieperiode die is is opgenomen in de deal die Johnson met de EU sloot, loopt tot december 2020. De periode kan daarna nog eens met twee jaar worden verlengd. De premier had tijdens de verkiezingscampagne al beloofd de overgangsperiode niet te zullen verlengen.
Michael Barnier die namens de EU de onderhandelingen met de Britten leidt, had al gewaarschuwd dat elf maanden te kort is om een uitgebreide handelsdeal te sluiten.
Gelet op de krappe periode om tot een deal over de toekomstige handelsrelatie te komen, kleeft er een serieus risico aan het tactiek van Johnson om de transitieperiode op 31 december 2020 te laten eindigen. Als er dan namelijk geen overeenkomst is, volgt een zeer harde Brexit, waarbij de EU en het VK terugvallen op de regels van de Wereldhandelsorganisatie wat betreft de handelsrelatie. Dat betekent dat er wederzijds invoertarieven kunnen komen.
Een harde Brexit op basis van de WTO-regels wordt door economen algemeen gezien als de meest schadelijke optie voor de Britse economie, die zeer nauw verbonden is met de Europese Unie.
Op valutamarkten reageerden handelaren dinsdag en woensdag op de plannen van Johnson door het Britse pond te dumpen. Dat is goed te zien in de onderstaande grafiek.
NOS 17.12.2019 De Britse premier Johnson wil geen extra tijd voor het sluiten van een handelsakkoord met de Europese Unie als de Britten begin volgend jaar uit de Europese Unie zijn gestapt. Dat melden Britse media.
Na de brexit, die zeer waarschijnlijk eind januari een feit is, gaat er een overgangstermijn in die duurt tot 31 december 2020 volgend jaar. In die periode gaan de EU en het VK proberen een handelsakkoord te sluiten. Mocht die periode te kort zijn, dan kan de overgangstermijn met maximaal twee jaar worden verlengd, als beide partijen het daarover eens worden. Zo niet, dan volgt er een harde brexit zonder handelsafspraken.
Premier Johnson ziet niets in een eventuele verlenging en wil daartoe de brexitwet aanpassen die het vertrek uit de EU regelt. 31 december 2020 is voor hem hoe dan ook de uiterste datum.
Vrijdag 20.12.2019 zal hij het Lagerhuis vragen om zich tegen een mogelijke verlenging van de overgangstermijn uit te spreken.
Banen op het spel
De Conservatieve politicus Michael Gove, die in het Britse kabinet de gevolgen van de brexit in kaart brengt, zei tegen journalisten dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie “zich ertoe hebben verplicht” om eind volgend jaar een handelsovereenkomst rond te hebben.
Volgens Labour-parlementariër Starmer draait een brexit zonder handelsakkoord uit op een ramp. Hij zegt dat Johnson met zijn voornemen om hoe dan ook geen verlenging toe te staan de banen van Britten op het spel zet.
AD 17.12.2019 De Britse premier Boris Johnson wil met zijn nieuwe brexitwet iedere verlenging van de overgangsperiode na het Britse vertrek uit de EU voorkomen. Volgens verschillende Britse media staat in de wet een verbod op een verdere verlenging van de transitieperiode na 31 december 2020.
De regering van Johnson wil vrijdag, een dag nadat de koningin haar troonrede geeft en zo het parlementaire jaar opent, de wetgeving die nodig is voor het Britse vertrek uit de EU voorleggen aan het parlement. Als het Verenigd Koninkrijk op 31 januari de EU verlaat, begint een overgangsperiode waarin de EU-regels nog gelden voor de Britten, maar waarin ze geen zeggenschap meer hebben over nieuwe EU-zaken.
In de elf maanden die resteren tot 31 december 2020 onderhandelen de Britten en de EU dan over een nieuw handelsverdrag.
Nieuw parlement
De Britse parlementariërs komen dinsdag bijeen om beëdigd te worden na de verkiezingen van vorige week. Er zijn veel nieuwe gezichten te zien in het parlement, waar 109 van de 365 Conservatieve parlementariërs hun debuut maken. De partij van premier Boris Johnson veroverde bij de verkiezingen een absolute meerderheid in het 650 zetels tellende Lagerhuis en kreeg ook kiesdistricten in handen die traditioneel naar de linkse Labourpartij gaan.
Bovenaan de agenda staat de verkiezing van de nieuwe parlementsvoorzitter Lindsay Hoyle, die vorige maand al ‘mister speaker’ John Bercow opvolgde. Hoyle moet vanwege de verkiezingen opnieuw worden gekozen, maar dat wordt gezien als een formaliteit.
NOS 16.12.2019 Het Britse Lagerhuis gaat mogelijk vrijdag 20.12.2019 stemmen over het brexitplan van premier Johnson. Volgens een regeringswoordvoerder zal de brexitwet die dag worden voorgelegd aan de parlementariërs. De wetgeving moet het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 31 januari 2020 mogelijk maken.
Het brexitplan wordt vrijdag door het parlement bekeken, maar een stemming over het wetsvoorstel op dezelfde dag kan alleen doorgaan als de voorzitter dit toestaat.
De precieze wetstekst is nog niet bekend. Die zou kunnen afwijken van de eerdere versie die Johnson presenteerde in oktober. Die wetgeving kwam destijds niet door het parlement, wat Johnson ertoe bewoog om nieuwe verkiezingen uit te schrijven.
Het plan maakt nu wel veel kans om te worden aangenomen door het Lagerhuis. Bij de verkiezingen vorige week veroverde zijn Conservatieve Partij een ruime meerderheid.
Telegraaf 14.12.2019 De ruime meerderheid van de Britse Conservatieven betekent dat er een einde wordt gemaakt aan de eindeloze Brexit-impasse van de afgelopen jaren. De Britten zullen – geen mitsen en maren, ‘do or die’ – op 31 januari 2020 officieel de EU verlaten. Niemand kan premier Boris Johnson daar nog van weerhouden.
Maar de ruime overwinning betekent meer. Er kan weer echt geregeerd worden. Meteen na 31 januari zal de aandacht worden verlegd naar de enorme opknapbeurt waarnaar het land snakt. Door het gedraal rond Brexit en de oeverloze discussies erover is het land zelf verwaarloosd. Er is behoefte aan een grootscheepse aanpak van achterstallig onderhoud.
De Conservatieven pakken dat normaal gesproken aan door ondernemingen ruim baan te geven. De efficiency van de markt, niet teveel stroperige overheid, minder regels; met Brexit zou dat allemaal veel gemakkelijker moeten worden.
Maar Boris Johnson heeft andere plannen. In zijn verlangen om de Man van Workington, de traditionele Labour-kiezer uit het Noorden die enthousiast voor Brexit stemde, te behagen heeft Johnson de afgelopen maanden zijn koers verlegd.
Plannen om belastingen voor hogere inkomens en de vennootschapsbelasting te verlagen werden in de prullenbak gegooid. Daarvoor in de plaats kwamen overheidsinvesteringen van een omvang die niet zou hebben misstaan in een normaal verkiezingsprogramma van oppositiepartij Labour.
De gezondheidszorg, de politie, de welzijnssector en het onderwijs; ze kunnen stuk voor stuk de komende jaren miljarden tegemoet zien. Op al deze terreinen is door de Conservatieve regering genadeloos bezuinigd in de afgelopen tien jaar. Als het aan Johnson ligt, komt er een snelle inhaalperiode waarbij extra geld lenen geen probleem is.
Johnson zou Johnson niet zijn als hij afgelopen nacht niet ook heeft gedroomd van een grootscheeps infrastructuurproject. Het is niet uitgesloten dat hij zijn wilde plannen voor een nieuw vliegveld in de Theemsdelta nieuw leven inblaast.
En anders is er misschien het nog wildere plan om een brug te bouwen tussen Schotland en Noord-Ierland. De Ierse Zee daar is zeldzaam wild en er ligt, naast duizenden granaten, ook kernafval in die zee, maar het zou een mooie manier zijn om zijn streven naar het behoud van het Verenigd Koninkrijk kracht bij te zetten.
Maar eerst telt natuurlijk Brexit. Volgende week al worden de eerste nieuwe wetsvoorstellen door het nieuwe Lagerhuis besproken. Op 31 januari is er de door Johnson beloofde ’Bevrijdingsdag’, waarna de aandacht zich zal verplaatsen naar de gedetailleerde onderhandelingen met Brussel over een nieuw handelsakkoord.
Wie daarbij geen rol van betekenis zal spelen, is Nigel Farage. Zijn Brexit Party leek enkele weken geleden nog een cruciale rol te gaan spelen tijdens deze verkiezingen, maar werd vakkundig weggevaagd door Johnson, die Brexiteers ervan overtuigde dat alleen hij voor ‘Get Brexit Done’ kon zorgen.
Farage droomt alweer van een nieuwe partij. Hij wil de Brexit Party omvormen tot de Reform Party. Maar hij is niet de enige die bezig is met hervormingen. Het ziet ernaar uit dat Johnson Farage ook wat dat betreft de kaas van het brood gaat eten.
OmroepWest 14.12.2019 Nu de Britse premier Boris Johnson donderdagavond een overwinning in het parlement heeft behaald, is het vrijwel zeker dat de Brexit op 31 januari definitief doorzet en Engeland uit de Europese Unie (EU) stapt. Een belangrijk omslagpunt in de onderhandelingen rondom de toekomstige handelsrelatie met Groot-Brittannië en dus ook voor onze ondernemers in de regio. Hoe gaan zij de Brexit tegemoet?
Pot- en perkplantenkweker Aad Scheffers uit Poeldijk zit donderdagavond op het puntje van zijn stoel voor de tv als duidelijk wordt dat premier Boris Johnson een meerderheid van de stemmen in het parlement heeft gehaald. ‘Dat de Brexit er komt, is nu zo goed als zeker’, reageert hij terneergeslagen. ‘Ik vind het jammer, voor onze sector was het veel beter geweest als er een nieuw referendum was gekomen.’
De kweker maakt zich vooral druk over allerlei vertragingen tijdens het exportproces doordat er mogelijk strenge regels komen bij de douane. ‘Daardoor moeten de planten misschien wel veel te lang in de wagens blijven staan, dat is een spookbeeld.’ Daarnaast is hij bang dat hij een deel van zijn afzetgebied kwijtraakt. ‘Wij exporteren 30 tot 40 procent van onze productie naar Engeland. Als we dat kwijtraken, is dat een drama. De wereld is groot, dus we gaan uiteraard op zoek naar andere afzetgebieden, maar die zullen er niet één, twee, drie zijn.’
Duidelijkheid
Evofenedex uit Zoetermeer, de ondernemersvereniging die voor handelsbedrijven werkt aan de beste logistiek, is blij dat Johnson een meerderheid van de stemmen heeft. ‘Waar we bang voor waren is niet gebeurd; namelijk dat er geen deal zou zijn bereikt; dan was er pas echt chaos ontstaan’, aldus algemeen directeur Bart Jan Koopman. ‘Er is nu eindelijk duidelijkheid dat er een Brexit komt, dat geeft onze achterban rust.’
Als we er toch niet uitkomen met de Britten, kan er alsnog chaos ontstaan – Bart Jan Koopman, directeur Evofenedex
Diezelfde achterban heeft volgens hem de afgelopen tijd al heel wat maatregelen genomen ter voorbereiding op een eventuele Brexit. ‘Ze hebben allerlei voorzieningen getroffen waardoor er bijvoorbeeld beter ingespeeld kan worden op vertragingen. Daarnaast zijn er ook voorraden aangelegd, voor als er toch een plotselinge harde Brexitdeal komt.’ Volgens Koopman kunnen we nog niet helemaal opgelucht ademhalen. ‘Vanaf 31 januari 2020 stapt Engeland dus uit de EU en in de periode tot 2021 wordt gewerkt aan een nieuwe handelsovereenkomst. Als we er toch niet uitkomen met de Britten, kan er alsnog chaos ontstaan.’
Pond
Kelly Kelly, is eigenares van expatwinkel Kellys Expat Shopping in Wassenaar. Voor haar zijn de verdere onderhandelingen zeer belangrijk, gezien de enorme import die zij vanuit Engeland heeft. ‘Er moet wel een handelsovereenkomst uit komen, want bij een no-deal krijg ik te maken met enorme invoerrechten. Dat is niet één klein palletje, maar ontzettend veel; de gevolgen zijn niet te overzien.’
‘Daarnaast gaat de pond omhoog; dan is het de vraag of mensen 8 euro willen betalen voor een pot Marmite, een vegetarische kruidenpasta.’ De Britse expats die in de winkel komen zijn ook niet blij met de nieuwe ontwikkelingen. ‘Ik zal nog blijven kopen hier, maar wel veel minder.’
‘Het wordt lastiger’
Volgens Brexit-deskundige Jan-Willem Thoen van PricewaterhouseCoopers merken ondernemers op korte termijn nog niet zoveel van de Brexit. ‘Tot eind 2020 is er een overgangsfase. Daarna is het Verenigd Koninkrijk een derde land. Dat betekent dat er bij in- en uitvoer van goederen procedures gevolgd moeten worden, douaneformaliteiten zijn en misschien heffingen komen. Het wordt lastiger.’
NOS 13.12.2019 Een debat over het verlaten van de Europese Unie door Nederland is waanzin, vindt premier Rutte. PVV-leider Geert Wilders wil, nu nagenoeg vaststaat dat de Britten op 31 januari de EU verlaten, zo snel mogelijk een debat in de Tweede Kamer om dat voorbeeld te volgen.
Na afloop van de EU-top in Brussel zei Rutte dat je nooit het machtigste handelsblok ter wereld moet willen verlaten. “Natuurlijk is het niet allemaal perfect. De vergaderingen zijn niet efficiënt, de besluitvorming is heel erg traag, maar het is voor Nederland niet goed om eruit te stappen.”
De premier zei met alle mogelijke middelen te strijden tegen een vertrek uit de EU. Hij vreest dat bij een nexit de banen van twee miljoen mensen op de tocht komen te staan. “Dat is echt belachelijk. In deze onzekere wereld ga je ons land opeens vol in de wind zetten.”
Barnier
Het verlaten van de EU is ook niet echt makkelijk. Nu de Britten waarschijnlijk op 31 januari vertrekken, begint een nieuwe fase. De Europese leiders hebben vandaag formeel Michel Barnier aangewezen als onderhandelaar om een nieuw handelsverdrag af te sluiten. Hij leidde ook de onderhandelingen over de ‘scheiding’.
Rutte maakt zich grote zorgen over de economische toekomst van het Verenigd Koninkrijk. Verhalen over een Singapore aan de Theems, waarover premier Johnson het vaak heeft, noemt hij dromen. “De relatie tussen het Britse bedrijfsleven en het Europese vasteland is zo intensief, dat kun je niet met dromen compenseren.”
NOS 13.12.2019 De Britse premier Johnson heeft in een toespraak voor zijn ambtswoning benadrukt dat het bouwen aan een nieuwe relatie met de EU een van zijn “grootste projecten” voor volgend jaar wordt.
In dat proces wil hij met de EU samenwerken als vrienden, zei hij. Daarbij richtte hij zich rechtstreeks tot de Britten die tegen de brexit waren. “Want wij zullen nooit uw positieve gevoelens en sympathie richting Europa negeren”, aldus Johnson.
Johnson koos voor een verzoenende toon in zijn eerste speech voor Downing Street 10 na de verkiezingen
Johnson wil werken aan nieuwe relatie met EU
Johnson behaalde gisteren met zijn Conservatieve Partij tijdens de parlementsverkiezingen een absolute meerderheid. Daarmee heeft hij het mandaat om op zijn manier het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie te leiden.
In de praktijk komt het erop neer dat de Britten op 31 januari 2020 vrijwel zeker uit de EU stappen.
‘Helen kan beginnen’
In zijn eerste speech voor 10 Downing Street na de verkiezingen riep de premier vooral op tot eenheid in zijn land. Hij drukte “beide kanten” van het politieke spectrum op het hart om de slepende brexit-periode van ruim drie jaar achter zich te laten.
Johnson vindt dat “het helen” kan beginnen. “Na vijf weken campagne verdient het land nu een pauze wat betreft geruzie, politiek en een permanente onderbreking als het gaat om praten over de brexit”.
Telegraaf 13.12.2019 De Conservatieven van premier Boris Johnson hebben, nadat alle kiesdistricten klaar zijn met tellen, in totaal 365 zetels behaald in het Lagerhuis. Dat zijn er 47 meer dan in 2017. Daarmee is de Conservatieve Partij verreweg de grootste geworden en kan het alleen gaan regeren.
De grote verliezer van de verkiezingen donderdag is oppositiepartij Labour. Die haalde 203 zetels, een verlies van 59. Dat is een historisch slechte uitslag voor de partij van Jeremy Corbyn, die zijn leiderschapspost ter beschikking heeft gesteld en een periode van reflectie voor zijn partij heeft aangekondigd.
Naast de Conservatieven heeft de Schotse Nationale Partij (SNP) ook goede zaken gedaan. Die won 13 zetels en kwam uit op een totaal van 48.
De SNP pakte ook de zetel af van Jo Swinson, de leider van de Liberaal Democraten verdwijnt daardoor uit het parlement. De LibDems verloren 1 zetel en hielden er nog 11 over.
Verder verloor de voormalig coalitiepartner van de Conservatieven, de Noord-Ierse partij DUP, 2 zetels en kwam uit op 8. De Brexit-partij van Nigel Farage heeft geen enkele stoel bemachtigd.
Telegraaf 13.12.2019 Een naderende Brexit betekent dat er eindelijk duidelijkheid is. Maar met de komende onderhandelingen wordt het pas echt ingewikkeld en spannend.
Dat zegt minister Blok van Buitenlandse Zaken. „Het is van belang dat er duidelijkheid is. Maar nu komt de volgende fase die heel ingewikkeld en spannend wordt”, aldus de VVD-bewindsman.
Juist dan komt het Nederlandse belang aan de orde, benadrukt de minister. „We moeten onze toekomstige relatie uitonderhandelen. Het gaat om grote belangen van Nederlanders die daar wonen en voor onze handel.” Blok houdt er nog altijd rekening mee dat er volgend jaar alsnog geen deal is over de Brexit. „Het kan nog altijd mis gaan. De schade is aanzienlijk voor Nederland als er geen goed akkoord komt.”
De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson heeft in het Lagerhuis een monsterzege behaald bij de Britse verkiezingen. Oppositiepartij Labour heeft daardoor veel moeten inleveren: zij verliest maar liefst 42 zetels. Vrijdag om 9.00 uur (Nederlandse tijd) waren de stemmen voor 649 van de 650 zetels geteld.
Johnson heeft daardoor een ruime meerderheid in het parlement gekregen. Zijn veelgehoorde uitspraak ’Let’s get Brexit done’ lijkt nu dan ook waarheid te worden.
MSN 13.12.2019 Aan de onzekerheid rond brexit komt voorlopig nog geen einde. Dat zegt premier Rutte na afloop van de EU-top in Brussel. “Wij zijn pas halverwege.”
De EU-regeringsleiders bespraken de verkiezingszege van de Britse premier Johnson en hopen nu de scheidingsdeal snel wordt goedgekeurd. De Britten vertrekken dan op 31 januari 2020. Daarna beginnen de onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie met de Britten.
Verschillende EU-leiders hebben de Britse premier gefeliciteerd. Rutte heeft Johnson een sms gestuurd.
In wandelgangen in Brussel overheerst de opluchting over de Britse uitslag. “Ook al vinden EU-leiders het jammer dat de Britten vertrekken, toch is er opluchting, want EU-leiders waren echt klaar met de voortslepende onzekerheid“, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Nu is er duidelijkheid: de Britten gaan!”
Nieuwe relatie
Na de brexit-datum beginnen de onderhandelingen over een nieuwe relatie tussen de Britten en EU. “De onderhandelingen daarover worden een hele hijs. Ze zullen echt niet gemakkelijker worden”, zo waarschuwt Rutte. Volgens de premier is in het Nederlands belang om “een zo breed mogelijk” akkoord met Londen te sluiten. “Bijvoorbeeld over handel, de visserij, veiligheidssamenwerking.”
Toch weer een verlenging?
Na ‘brexit-day’ op 31 januari 2020 begint een overgangsperiode tot 31 december 2020. In de tussentijd blijven de EU-handelsregels nog gelden maar de Britten mogen niet meer meestemmen over nieuwe EU-wetgeving. De overgangsperiode wordt gebruikt om een nieuew relatie uit te onderhandelen.
“In Brussel is niemand te vinden die denkt dat het lukt om binnen 11 maanden een nieuwe handelsdeal te sluiten”, zo zegt Lambie. “De vrees bij EU-leiders is dat het opnieuw voor veel politiek drama gaat zorgen, al hoor je bij een enkeling ook een beetje hoop.” De overgangsperiode kan worden verlengd, maar dat moet deze zomer worden geregeld. Dat kan voor 1 of 2 jaar als Londen daar voor 1 juli om vraagt.
De ruime overwinning en stabiele meerderheid van Johnson maakt een deal sluiten makkelijker, zo hoopt Rutte. De premier erkent dat elf maanden erg kort zijn, maar hij wilde niet vooruitlopen op verlenging van de overgangsperiode.
Nexit
In Nederland wil PVV-leider Wilders snel een debat met de premier. Wilders pleit, net als FvD-leider Baudet, voor een Nederlands vertrek uit de Europese Unie.
“Hoe zou nou brexit in vredesnaam een succes kunnen worden?”, zegt Rutte. Volgens de premier is in Nederland “nog een hele kleine minderheid” voor een nexit.
NOS 13.12.2019 Premier Rutte is blij dat er met de naderende verkiezingswinst van de Britse premier Johnson snel duidelijkheid komt over de brexit. Op de Europese top in Brussel zei hij geen opluchting of verdriet te voelen, maar meer een feitelijke constatering om dit af te wikkelen. “Ik denk dat iedereen dat goed nieuws vindt, anders blijft het ons nog jaren bezighouden”, aldus de premier.
Doordat premier Johnson een absolute meerderheid haalt, kan hij het plan om 31 januari 2020 de Europese Unie te verlaten in het Lagerhuis doorzetten.
Rutte: ‘Dit kan helpen het nu af te wikkelen’
Minister Blok zei dat nu het “terugtrekkingsakkoord” een feit wordt, meteen de volgende fase kan beginnen: de onderhandelingen over de permanente relatie met het Verenigd Koninkrijk.
Blok benadrukte dat Nederland in die fase zal opkomen voor het Nederlandse belang: “Nu hebben we in de EU afspraken over de kwaliteit van producten. Die willen we handhaven zodra de Britten geen lid meer zijn. En de Nederlandse ondernemers moeten beschermd worden tegen oneerlijke concurrentie.”
Hij voegde eraan toe dat hij ook waarborgen wil voor de rechtspositie van Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk en van Britten in Nederland.
Volgens Blok zullen die nieuwe onderhandelingen het volgende jaar beheersen. Hij denkt dat het moeilijk wordt de gesprekken over alle akkoorden in een jaar af te ronden, zoals Johnson wil.
NOS 13.12.2019 De Conservatieve Partij van de Britse premier Boris Johnson heeft bij de parlementsverkiezingen de absolute meerderheid behaald. Bijna alle uitslagen zijn binnen, om 07.35 uur vanochtend stonden de Conservatieven op 360 van de 650 zetels in het Lagerhuis.
Dat is het beste resultaat in decennia. In 2017 haalden de Conservatieven met Theresa May 317 zetels.
Oppositiepartij Labour van Jeremy Corbyn lijdt een verpletterende nederlaag en staat op 203, een verlies van 59. Corbyn heeft zijn vertrek aangekondigd. Hij zei dat hij zijn partij bij de volgende verkiezingen niet zal leiden, maar wil voorlopig nog wel aanblijven.
Johnson heeft ook in zijn eigen kiesdistrict in Londen overtuigend gewonnen, hij kreeg ruim 52 procent van de stemmen. Ook Corbyn won in zijn Londense kiesdistrict: hij kreeg 64 procent van de stemmen.
De Schotse nationalisten halen 48 zetels (een winst van 13) en de Liberaal-Democraten komen niet verder dan 11, een zetel minder dan in 2017.
De verkiezingsuitslag betekent dat Johnson vrij baan krijgt om de brexit te regelen. Hij heeft het vertrek uit de Europese Unie gepland voor 31 januari. Naar verwachting wordt de brexitwet nog voor volgende week vrijdag door het nieuwe Lagerhuis behandeld. Na de brexit moet Groot-Brittannië nog voor 31 december volgend jaar een handelsverdrag met de EU sluiten. Als dat niet lukt, volgt ‘een harde brexit’.
Monsterscore
Correspondent Tim de Wit spreekt van een monsterscore. De uitslagen werden per kiesdistrict bekend en veranderden weinig aan het beeld dat meteen bij de exitpoll om 23.00 uur Nederlandse tijd bekend werd. Premier Johnson heeft op Twitter zijn kiezers, vrijwilligers en collega’s bedankt. “We leven in de beste democratie van de wereld”, schreef hij.
In een toespraak in zijn thuisdistrict zei hij dat het een absolute eer is en een voorrecht om het land te leiden en beter te maken. Ook zei hij dat hij zal voldoen aan de democratische wil van het volk, daarmee verwijzend naar de brexit.
‘Niet gedacht dat Conservatieven zo’n meerderheid zouden behalen’
Beleggers lijken positief te reageren op de winst van Johnson. Na de bekendmaking van de exitpoll steeg het Britse pond met 2,5 procent ten opzichte van de dollar. Dat is een van de grootste stijgingen in decennia. De munt is sinds het brexitreferendum in 2016 niet meer zoveel waard geweest.
Volgens financiële analisten zijn handelaren vooral blij dat er na jaren van onduidelijkheid nu snel zekerheid komt over de brexit.
Boris Johson steekt zijn handen in de lucht op het moment dat hij partijbureau van de Conservatieven verlaat. De Conservatieven hebben een ruime meerderheid behaald in het Lagerhuis. Beeld EPA
VK 13.12.2019 De Britse verkiezingsnacht is een triomftocht geworden voor Boris Johnson. Zijn Conservatieve Partij wist de ‘Rode Muur’ van Labour in Midden- en Noord-Engeland te doorbreken. In de vroege uren kondigde Labourleider Jeremy Corbyn aan te zullen vertrekken.
Met een Kamermeerderheid van ongeveer 74 zetels kan Johnson nog voor Kerstmis zijn Brexitakkoord door het Lagerhuis krijgen, waarna de Britten de Europese Unie eind januari volgens schema kunnen verlaten. Brussel toonde zich opgelucht.
De Conservatieve premier heeft nu zijn handen vrij om een eigen, mogelijk gematigde Brexitkoers te volgen. Anders dan Theresa May voor hem, wordt Johnson niet gegijzeld gehouden door de radicale Brexiteers binnen zijn partij.
Hoe dramatisch de nacht voor Labour zou gaan verlopen werd al snel duidelijk. Kort na middernacht kwam uit het noordoosten het bericht dat Blyth Valley naar de Conservatieven ging. Het mijnwerkersdistrict, dat zo zwaar heeft geleden in de Thatcher-jaren, had nog nooit ‘blauw’ gestemd.
Het ene na het andere rode Labourdistrict viel: Wrexham, Clwyd-South, Walsall, Warrington, Grimsby, Burnley, Don Valley… Zelfs het oude district van Tony Blair, Sedgefield, ging naar de Tories. Ook oud-mijnwerker Dennis Skinner verloor zijn zetel.
Gebrek aan vaderlandsliefde
In Londen deed Labour het ietsjes beter. Daar won het bijvoorbeeld het EU-gezinde Putney, maar dat was bij lange na niet genoeg om de verliezen elders goed te maken. De socialisten boekten hun slechtste resultaat sinds het midden van de jaren dertig. Zelfs Labourleider Michael Foot scoorde beter in het rode rampjaar 1983.
Vooral Brexitstemmende leden van de arbeidersklasse liepen massaal weg. Corbyn is binnen die kringen niet alleen impopulair wegens zijn Brexitbeleid, maar ook zijn gebrek aan vaderlandsliefde speelt hem daar parten.
De kritiek op de Labourleider liet dan ook niet lang op zich wachten. ‘Corbyn was een ramp,’ foeterde Labourcoryfee Alan Johnson. ‘Iedereen wist dat hij geen enkele steun zou krijgen van de arbeidersklasse. Ga terug naar de studentenpolitiek.’ Oud-Labouradviseur Ayesha Hazarika beweerde dat Corbynisme getest en vernietigd is.
Naarmate de nacht vorderde, legden de aanhangers van Corbyn de schuld voor de nederlaag bij Brexit, bij de media en bij gematigde elementen binnen de Labourbeweging. Corbyn zelf beweerde na het bekendmaken van het resultaat in zijn Londense district dat de voorstellen in zijn verkiezingsprogramma populair waren bij de kiezers.
Tevens viel hij de media aan. Hij beloofde op termijn te zullen opstappen, na een periode van reflectie. In de loop van vrijdag komt hij met een nadere verklaring, samen met kameraad John McDonnell.
Bollocks to Brexit
Zeker zo beroerd was deze decembernacht voor de Liberaal-Democraten, die de verkiezingen in waren gegaan met de belofte om, onder het motto Bollocks to Brexit, artikel-50 in te trekken. De partij won veel stemmen in welvarende gebieden als Richmond Park en St Albans,maar dat leverde weinig extra zetels op. Sterker, vanuit het Schotse East Dunbartonshire kwam het nieuws dat leider Jo Swinson haar zetel heeft verloren aan de Schotse Nationalisten.
De Scottish National Partij (SNP) van Nicola Sturgeon beleefde een geweldige nacht. Vrijwel heel Schotland kleurde geel, net als in 2015. Afkeer van Boris Johnson en van Brexit gingen hand in hand. Het zal in de nabije toekomst tot spanningen gaan leiden tussen Londen en Edinburgh. De SNP wil per se een tweede onafhankelijkheidsreferendum, maar Johnson heeft al gezegd daar niet aan te willen.
Het Verenigd Koninkrijk dreigt ook in Noord-Ierland af te brokkelen. De Democratic Unionist Party (DUP), die de regering-May twee jaar lang van gedoogsteun voorzag, beleefde een dramatische nacht en zelfs leider Nigel Dodds verloor zijn zetel.
De DUP werd afgelopen najaar buitenspel gezet bij het aantreden van Boris Johnson. Het heeft nu minder zetels in Noord-Ierland en niets meer te vertellen in Westminster. Het pro-Ierse Sinn Fein kende wel een voorspoedige nacht.
Lord Farage
De vierde grote verliezer was Nigel Farage. Zijn Brexit Partij wist geen enkele zetel te winnen en heeft Labour ongewild weten te behoeden voor een nog grotere afgang. In meerdere districten heeft Farage de Conservatieven voor de voeten gelopen.
De rol van de man die Brexit heeft veroorzaakt, is uitgespeeld in de Britse politiek. Het beste waarop hij kan hopen, is dat Johnson hem een titel geeft zodat hij als Lord Farage in het Hogerhuis kan plaatsnemen.
Voor Johnson heeft de gok om zijn landgenoten in de donkere dagen voor Kerst naar de stembus te sturen opmerkelijk goed uitgepakt. De Conservatieve Partij kan nu genieten van de grootste Kamermeerderheid sinds de nadagen van Margaret Thatcher.
Johnson wist zelfs de meerderheid in zijn eigen Londense district Uxbridge te vergroten. ‘We leven in de beste democratie van de wereld,’ luidde zijn eerste reactie, alvorens hij koers zette naar 10 Downing Street.
Hem wacht een enorme taak. Hij moet nu het vertrouwen eerbiedigen dat miljoenen kiezers in arbeidsdistricten van Midden- en Noord-Engeland, alsmede van Wales, in hem hebben gesteld. Dat is niet het natuurlijke terrein van de Conservatieve Partij.
Met deze uitdaging in het vooruitzicht presenteerde hij geen hard neoliberaal verkiezingsprogramma, maar beleidsvoorstellen die naar Conservatieven maatstaven tamelijk sociaal-democratisch zijn. De People’s Government, zo noemt hij zijn regering, de volksregering.
Boris Johson steekt zijn handen in de lucht op het moment dat hij partijbureau van de Conservatieven verlaat. De Conservatieven hebben een ruime meerderheid behaald in het Lagerhuis. Beeld EPA
Telegraaf 12.12.2019 De eerste prognoses van de Britse verkiezingsuitslagen zorgen voor wisselende reacties in Den Haag. Politici verwachten op basis van de exitpoll dat er een snelle Brexit komt.
Geert Wilders noemt de kolossale overwinning van Boris Johnson ’geweldig nieuws’. De PVV-voorman concludeert dat er nu sowieso een Brexit komt: „De EU raakt een lidstaat kwijt. Meer landen zullen nu volgen. Nationale soevereiniteit wordt de nieuwe keuze. Minder immigratie, geen Green Deal en weer baas over eigen land!”
Brexit-rapporteur en CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt: „Deze uitslag leidt tot een snelle Brexit, maar ook tot een hernieuwde roep om een Schots referendum en onafhankelijkheid.” D66-fractievoorzitter Rob Jetten gaf bij Pauw zijn eerste reactie: „Dat Johnson zo’n grote absolute meerderheid pakt, is wel een verrassing.”
De historische nederlaag voor Labour is voor CU-leider Gert-Jan Segers geen zorg: „Ik zal geen traan laten om het enorme verlies van een partij die wegkijkt bij antisemitisme, maar wel om het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Dat is een tragisch verlies voor ons en de EU.”
NOS 12.12.2019 Sinds de publicatie van de exitpoll is de Britse munt fors in waarde gestegen. Hij staat nu op de hoogste waarde in ruim anderhalf jaar tijd. Investeerders lijken tevreden met de voorspelde monsterzege van de Conservatieve Partij, waardoor er vaart kan worden gezet achter brexit.
Volgens de exitpoll krijgen de Conservatieven 368 zetels, ruim voldoende voor een absolute meerderheid.
Labour blijft volgens de exitpoll steken op 191 zetels, een fors verlies ten opzichte van de 243 zetels van vorige keer.
In de loop van de nacht komen de eerste uitslagen en in de ochtend is de einduitslag bekend.
46 miljoen Britten mochten vandaag naar de stembus voor de derde parlementsverkiezingen in vijf jaar tijd.
NU 12.12.2019 De stembussen in Groot-Brittannië zijn donderdagavond om 22.00 uur (lokale tijd) gesloten. Uit de eerste exitpolls blijkt dat de Conservatieven van Boris Johnson op ruime voorsprong staan en grote kans maken op een overtuigende verkiezingswinst.
De Conservatieven hebben volgens de eerste exitpolls 368 zetels in het parlement behaald. Dit is een ruime meerderheid, waarvoor 326 zetels nodig zijn. De partij van oppositieleider Jeremy Corbyn van Labour verliest maar liefst 71 zetels.
Als deze exitpoll klopt, hebben de Conservatieven straks een meerderheid van 86 zetels in het Lagerhuis.
Johnson wil waarschijnlijk nog voor de kerstdagen zijn uittredingsakkoord met Brussel laten goedkeuren door het parlement. Dit zou met zo’n grote meerderheid naar verwachting geen probleem moeten worden. De Britten zullen dan op 31 januari volgend jaar de EU verlaten.
Onderzoeksbureau Ipsos Mori heeft voor de exitpolls 30.000 Britten gesproken bij 144 verschillende stembureaus door heel het Verenigd Koninkrijk.
Overzicht van de voorlopige zetelverdeling;
Conservatieven: 368
Labour: 191
SNP: 55
Liberal Democrats: 13
Plaid Cymru: 3
Green Party: 1
Brexit Party: 0
Overig: 19
Al vroeg drukte bij de stembureaus
Het was donderdag al vroeg druk bij de Britse stembureaus, die om 8.00 uur openden. Het weer was guur tijdens deze zogenoemde ‘winterverkiezingen’, de eerste in bijna honderd jaar in het land.
In de Britse media was het, vergeleken met al het campagnegeweld, relatief stil. Het is in het VK namelijk wettelijk verboden om tijdens de stembusgang te berichten over hoe mensen zeggen te hebben gestemd.
Maar helemaal stil was het niet. Tientallen mensen namen contact op met de media om te klagen over problemen bij het verstrekken van volmachten en stembiljetten voor het stemmen per post. Gemeenten en het Britse postbedrijf Royal Mail geven elkaar hiervoor de schuld.
In totaal hebben zich 3.322 mensen kandidaat gesteld in 650 verschillende kiesdistricten. Elk district staat voor één zetel in het Lagerhuis. In Nederland werkt het kiesstelsel op basis van evenredige vertegenwoordiging, maar in het VK geldt een meerderheidsstelsel (first past the post). De winst in een kiesdistrict gaat naar degene die de meeste stemmen heeft gewonnen, de andere stemmen gaan als het ware verloren.
Premier Boris Johnson heeft tijdens de campagneperiode vooral veel gesproken over de Brexit en hoe belangrijk het is dat die er snel gaat komen. Jeremy Corbyn van de Labour-partij – de grootste oppositiepartij – focuste zich vooral veel op sociaal-maatschappelijke kwesties en het klimaat. Zo sprak hij over de National Health Service (NHS) en dat deze het gevaar loopt geprivatiseerd te worden.
NOS 12.12.2019 De Britse premier Boris Johnson lijkt de grote winnaar te worden van de verkiezingen. Zijn Conservatieve Partij komt volgens de exitpoll van drie Britse zenders op 368 zetels. Labour blijft steken op 191 zetels.
Met dit aantal zetels komt Johnson aan zijn zo gewenste absolute meerderheid in het Lagerhuis. Daarmee krijgt hij vrij baan om de brexit door te voeren. Hij heeft het vertrek uit de Europese Unie gepland voor 31 januari.
De exitpoll is gebaseerd op 144 kiesdistricten in Engeland,Wales en Schotland. Daar is aan duizenden mensen bij de stembus gevraagd wat ze stemden.
Correspondent Tim de Wit benadrukt dat de exitpolls er bij de afgelopen verkiezingen niet ver naast zaten. Hij spreekt van een monsterscore en verwacht dat Labour-leider Corbyn zal opstappen.
Premier Johnson heeft op Twitter zijn kiezers, vrijwilligers en collega’s bedankt. “We leven in de beste democratie van de wereld”, schrijft hij.
Verslaggever Eva Wiessing is in Derby. Dat was al jaren een Labour- en dus links bolwerk. Wat vinden ze daar van deze exitpoll?
‘Niet gedacht dat Conservatieven zo’n meerderheid zouden behalen’
AD 12.12.2019 De stembureaus in Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland zijn donderdag om 23.00 uur Nederlandse tijd dichtgegaan. De exitpolls voorspellen een flinke winst voor Boris Johnson. Hij schreef de verkiezingen uit, in de hoop de politieke impasse rondom de Brexit te doorbreken.
MSN 12.12.2019 De Britse Conservatieven hebben de verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk gewonnen met een grote meerderheid, lijkt na de exitpoll die zojuist gepubliceerd is. Uit de eerste prognose van de BBC blijkt dat de Conservatieven 368 zetels halen in het Lagerhuis dat 650 zetels telt.
Het gaat om een exitpoll, en het is dus ook nog onduidelijk hoe de zetelverdeling er precies uitziet. Volgens de peiling komt de Labour Party van Jeremy Corbyn uit op 191 zetels. De brexitpartij van Nigel Farage haalt geen enkele plek.
Deze uitslag is goed nieuws voor premier Boris Johnson, die naar alle waarschijnlijkheid aanblijft. Hierdoor kan Johnson de Withdrawal Agreement Bill, de wet die het mogelijk maakt om brexit ten uitvoer te brengen, opnieuw in stemming brengen.
Brexit op 31 januari 2020
Een paar maanden geleden werden voorstellen van Johnson geblokkeerd. Hij had toen onvoldoende stemmen om – zoals hij zo vaak had beloofd – in oktober de brexit door te voeren. Tijdens een toespraak zei Johnson liever ‘dood in een greppel’ te liggen dan de brexit weer uit te stellen.
Brexit werd toch uitgesteld, maar duidelijk is dat de premier van het Verenigd Koninkrijk nu niet in een greppel ligt. Met voldoende steun in het parlement kan er voor de wet gestemd worden. Naar alle waarschijnlijkheid zal er dan op 31 januari 2020 een brexit met een deal plaatsvinden.
Wat gebeurt er na brexit?
“Het moet wel heel raar lopen, wil de brexit eind januari niet rond zijn”, zegt VK-correspondent Anne Saenen. “Johnson herhaalde zijn verkiezingsleus keer op keer in elke speech, elk televisieoptreden. Zijn prioriteit is nu de uittredingsdeal door het parlement loodsen. De volgende uitdaging wordt dan het onderhandelen over de toekomstige handelsrelatie met de EU”, besluit Saenen.
In principe loopt de transitieperiode, waarin bijna alle huidige afspraken hetzelfde blijven, op 31 december 2020 af. Dat betekent dat de Britten slechts 11 maanden hebben om tot een handelsakkoord te komen, of überhaupt tot een akkoord over de toekomstige relatie. Minister Michael Gove zei al dat de Britten niet van plan zijn om de transitieperiode te verlengen.
Einde aan onzekerheid?
Bij EU-landen zal opluchting overheersen, nu Johnson een duidelijke meerderheid krijgt, verwacht politiek verslaggever Fons Lambie bij de EU-top in Brussel. “De regeringsleiders van de EU-landen die blijven, zijn wel klaar met brexit en de voortslepende onzekerheid. De algemene stemming bij de EU-landen is: jammer dat de Britten gaan, maar goed dat de brexit-chaos voorbij is.”
Maar de opluchting duurt maar een paar maanden, zo verwacht Lambie. “De transitieperiode duurt tot 31 december 2020. Maar 11 maanden is eigenlijk veel te krap om een alomvattende handelsdeal te sluiten, is de verwachting. Deze zomer wordt gekeken of de onderhandelingen over de toekomstige handelsrelatie een beetje vlotten. Lukt ’t niet, dan komt een verlenging van de transitieperiode weer op tafel.”
MSN 12.12.2019 In Groot-Brittannië zijn de stembussen geopend. Komt de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson als winnaar uit de bus of komt er een koerswijziging met oppositiepartij Labour? En welke rol speelt brexit? Correspondent Anne Saenen legt uit wat we kunnen verwachten.
1. Alle peilingen wijzen erop dat premier Boris Johnson de verkiezingen gaat winnen. Geen spannende race dus?
Nou, pas op. De peilingen laten inderdaad gedurende de hele campagne al zien dat Boris Johnson als winnaar uit de bus zal komen. Toch is zijn positie niet zeker. Vergeet niet dat peilingen er goed naast kunnen zitten. Tijdens de verkiezingen van 2015, bijvoorbeeld, toen hadden de peilingbureaus het bij het foute eind. Oud-premier David Cameron behaalde onverwacht een meerderheid.
Daarbij moet je ook nog eens rekening houden met een foutmarge. De laatste peiling van bureau YouGov laat zien dat de grootste oppositiepartij Labour op het laatste moment een inhaalslag heeft gemaakt.
Het ziet er ineens wat minder rooskleurig uit voor Johnson. Deze belangrijke peiling heeft voorspeld dat de verkiezing, in het slechtste geval voor Johnson, uit kan draaien op een zogenaamde ‘hung parliament’. Toch nog best spannend.
Ali Milani is misschien wel grootste bedreiging voor Boris Johnson
Hij is jong, moslim, en eigenlijk alles wat Boris Johnson niet is. Ali Milani (25) neemt het tegen Johnson op in het kiesdistrict Uxbridge.
2. Een wat? ‘Hung parliament’? Leg uit.
Als geen van de partijen een meerderheid aan zetels wint in het Britse parlement en er geen regelrechte winnaar uit de bus komt, wordt dat een ‘hung parliament’ genoemd. In dat geval blijft de huidige premier aan totdat er een nieuwe regering is. De partij met de meeste zetels heeft dan drie opties. De partij kan ervoor kiezen een minderheidsregering te vormen.
Dat maakt het wel heel moeilijk wetsvoorstellen door het parlement te loodsen. De grootste partij kan er ook voor kiezen een coalitie te vormen met een andere partij of om gedoogsteun te vragen. Of, als laatste mogelijkheid, kan de premier besluiten op te stappen. Het is dan de beurt aan de grootste oppositiepartij om een coalitieregering te vormen.
Als Boris Johnson geen meerderheid aan zetels haalt en geen coalitie weet te vormen, zou de Labour-partij dus een regering kunnen vormen. En laat Labour nou een tweede brexit-referendum willen houden.
3. Maar goed, de kans dat Boris Johnson wint is nog steeds groot. Wat gebeurt er als die verwachting uitkomt?
Het zal je niet ontgaan zijn; Boris Johnson heeft zijn campagneleus tot vervelens toe herhaald: ‘Get Brexit Done.’ De brexit erdoor krijgen is Johnson’s allerhoogste prioriteit. Als hij de verkiezing wint, wil hij de uittredingsdeal die hij onderhandeld heeft met de Europese Unie zo snel mogelijk goed laten keuren door het Britse parlement. Vervolgens wil hij de Europese Unie eind januari verlaten. De Britten zullen dan tot 31 december 2020 onderhandelen over een nieuw handelsverdrag met de EU.
Ik hoor alleen maar Brexit? Zijn er geen andere belangrijke onderwerpen tijdens de campagne?
Zeker wel. Vooral Labour heeft zich tijdens de campagne gericht op welvaart en het Britse zorgstelsel. Zij stelden de conservatieve regering van de afgelopen 10 jaar verantwoordelijk voor de hoge armoede in Groot-Brittannië en de slechte staat van de gezondheidszorg. Het zorgde zelfs nog voor een rel toen Boris Johnson weigerde te kijken naar een foto van een ziek 4-jarig jongetje dat gedwongen op de ziekenhuisvloer lag te wachten op een vrij bed.
Geen goed nieuws voor de campagne van Johnson, maar hoeveel invloed het zal hebben op de verkiezingsuitslag? We zullen het vannacht weten.
Hoe werkt het kiesstelsel van Groot-Brittannië?
Groot-Brittannië is verdeeld in 650 kiesdistricten. Tijdens de parlementsverkiezingen kiezen de Britten per district een parlementslid dat hen vertegenwoordigt in het Lagerhuis. De kandidaat met de meeste stemmen wint een zetel in het Britse parlement.
Het is in principe dus ‘winner takes it all.’, want de stemmen op de andere kandidaten gaan in principe verloren. Politieke partijen moeten meer dan 326 zetels behalen om een meerderheidsregering te vormen.
Een anti-climax en een klap in het gezicht van premier Johnson. De brexit-deal die hij zaterdag 19.10.2019 door het parlement wilde loodsen, werd niet eens in stemming gebracht. Wat voor hem een glorieuze Super Saturdayhad moeten worden, eindigde opnieuw met uitstel.
Maandag 21.10.2019 weer een nieuwe dag !!! ???
De Britse Lagerhuisleden namen op zaterdag 19.10.2019het amendement van Oliver Letwin aan: voordat de brexitdeal wordt goedgekeurd, moet deze eerst worden vastgelegd in formele wetgeving. Het zogenoemde Letwin-amendement kreeg de steun van 322 Lagerhuisleden. 306 van de parlementariërsstemden tegenhet voorstel. Daardoor was het niet mogelijk om zaterdag ook over de brexit-deal zelf te stemmen.
De Britse premier Boris Johnson heeft vervolgens in een brief aan de EU om uitstel van de Brexit gevraagd, nadat het Britse parlement hem eerder op de dag daartoe had gedwongen via een wetswijziging. Tegelijkertijd verstuurde hij een tweede brief aan de EU-leiders, waarin hij nieuw uitstel, tot 31 januari 2020, een “grote fout” noemt, schrijft BBC News.
Hieronder de brieven van Johnson: het formele verzoek om uitstel en de brief waarin hij zegt dat uitstel een vergissing zou zijn.
1. De brief waarin het VK om uitstel vraagtgov.uk
2a. De brief waarin Johnson uitlegt dat hij geen uitstel wil gov.uk
2b. De brief waarin Johnson uitlegt dat hij geen uitstel wil gov.uk
EU-chef Donald Tusk moest raar hebben staan kijken toen de post uit Londen binnenkwam. Eerst arriveerde er een fotokopie van de wet waarin Johnson gedwongen wordt uitstel aan te vragen. Vervolgens een brief van de Britse EU-ambassadeur waarin staat dat dat document van het parlement afkomstig is. En tenslotte kwam er een wel getekende brief van Johnson waarin deze stelt geen reden te zien voor uitstel.
Het Britse Lagerhuis heeft zaterdag 19.10.2019 namelijk een belangrijke wetswijziging aangenomen met een meerderheid van zestien stemmen, die ervoor zorgt dat premier Boris Johnson om Brexit-uitstel moet vragen, ook als zijn deal wordt aangenomen. Als reactie heeft de regering de stemming over zijn akkoord uitgesteld.
De Britse regering heeft zaterdag gedreigd met het uitstellen van de stemming over de Brexit-deal, vanwege een ingediende wetswijziging. Als het zogeheten Letwin-amendement wordt aangenomen moest premier Boris Johnson, ook als zijn akkoord wordt goedgekeurd, naar Brussel om uitstel te vragen.
De Britse media !!!
Nog geen overeenkomst
Een direct gevolg van de stemming van vandaag was dat Boris Johnson uitstel moest aanvragen bij de Europese Unie. De brexitdeal vastleggen in wetgeving kost namelijk veel tijd. Ook treedt de Benn Act in werking.
Die schrijft voor dat, om te voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober 2019 zonder deal de EU verlaat, de premier om uitstel van de brexit moet vragen als er op 19 oktober 2019 23.00u (Britse tijd) nog geen overeenkomst met het Britse parlement is.
Belangrijkste punten uit nieuw uittredingsakkoord tussen VK en EU
Noord-Ierland (NI) wordt juridisch gezien onderdeel van de Britse douane-unie, maar blijft zich in de praktijk houden aan Europese regelgeving.
Douanecontroles voor goederenverkeer tussen NI en het Britse vasteland.
Noord-Iers regioparlement mag regeling na vier jaar beoordelen, zonder vetorecht voor specifieke partijen.
‘Echtscheidingsbetaling’ en rechten EU-burgers in VK (en andersom) uit het oude akkoord blijven in stand.
De premier kan worden aangeklaagd
De vraag was of Johnson dat daadwerkelijk zou gaan doen. “Ik zal niet onderhandelen met de EU over uitstel en de wet verplicht mij daar ook niet toe”, zei hij namelijk direct na de stemming op zaterdag 19.10.2019.
Als hij hierin standvastig zou blijven, stond het land voor een juridische uitdaging. Johnson zou dan namelijk kunnen worden aangeklaagd omdat hij zich niet aan de wet houdt.
De mogelijkheid bestond ook dat iemand anders om uitstel zou gaan vragen. Een medewerker van de premier bijvoorbeeld, een rechter of zelfs de voorzitter van het Lagerhuis John Bercow.
Kans op uitstel aanzienlijk
Als Johnson om uitstel vraagt of laat vragen, kan de EU ervoor kiezen dat wel of niet te geven. Geven ze het niet, dan zijn er twee mogelijkheden, schrijft de BBC: een no-deal brexit op 31 oktober 2019 of de Britse oppositie dient een motie van wantrouwen in tegen Johnsons regering.
Als zo’n motie van wantrouwen wordt aangenomen, heeft de regering twee weken de tijd om het vertrouwen terug te krijgen (eventueel met een nieuwe premier). Zo niet, dan volgen nieuwe verkiezingen.
De kans dat er geen uitstel wordt gegeven, acht politiek verslaggever Fons Lambie niet heel groot. “Er wordt zeker protest en tegenstand verwacht van bijvoorbeeld Frankrijk. De verwachting is dat de EU uiteindelijk best bereid is om opnieuw uitstel te verlenen.” In dat geval wordt de brexit uitgesteld tot uiterlijk 31 januari 2020.
Kortom, niet zomaar een dag, want hoe gaat de komende week eruit zien? Welke scenario’s liggen er nog voor de brexit?
21 oktober 2019 – De Britse Lagerhuis-voorzitter John Bercow heeft maandag 21.10.2019 de wens van premier Boris Johnson om opnieuw over de Brexit-deal te stemmen niet ingewilligd, omdat deze motie afgelopen zaterdag ook al is voorgelegd aan het parlement. Johnson leed toen een grote nederlaag en stelde de stemming over het akkoord uit.
22 oktober 2019– De Britse premier Boris Johnson leed dinsdagavond22.01.2019 een nieuwe nederlaag: het Lagerhuis stemde zijn tijdschema voor brexitwetgeving weg. Een brexit op 31 oktober 2019lijkt nu onhaalbaar.
AD 26.10.2019
Op weg naar 12 december 2019
De Britse premier Boris Johnson vraagt het Lagerhuis om ermee in te stemmen dat er op 12 december 2019 nieuwe verkiezingen worden gehouden. Komende maandag 28.10.2019 moet er gestemd worden. Daar is een twee derde meerderheid voor nodig.
Tussenstand van de Brexit 24.10.2019
Brexit op 31 oktober vrijwel zeker van de baan.
Britse premier Johnson wil nieuwe verkiezingen op 6 december.
EU buigt zich nog over het verlenen meer uitstel.
Frankrijk ziet als enige land drie maanden uitstel niet zitten, zeggen bronnen.
Britse oppositie wil van Brussel eerst uitsluitsel over uitstel.
EU-besluit wordt vrijdag verwacht.
25 oktober 2019 – De ambassadeurs van EU-landen hebben vandaag geen besluit genomen over nieuw uitstel van de brexit. Ze zijn het erover eens dat er uitstel moet worden verleend, maar er is onenigheid over hoe lang dat uitstel zou moeten zijn. Waarschijnlijk zal het tot aankomende maandag 28.10.2019 of dinsdag 29.10.2019 duren voordat de EU zich uitlaat over meer uitstel voor de Britten.
De EU-ambassadeurs waren vrijdag 25.10.2019 bij elkaar in Brussel, om te overleggen of de Britten voor de derde keer uitstel krijgen voor hun vertrek uit de Europese Unie. De reden dat de Britten voor de derde keer uitstel nodig hebben om met een deal uit de EU te kunnen stappen, is een politieke nederlaag voor premier Boris Johnson eerder deze week.
Zijn plan om het vastleggen van de brexitdeal in Britse wetgeving in sneltreinvaart af te handelen, werd geblokkeerd in het Britse Lagerhuis. EU-president Tusk heeft de EU-landen geadviseerd om brexit uit te stellen tot 31 januari 2020.
Premier Johnson wil verkiezingen, zo kondigde hij gisteren aan. Als het parlement daarmee instemt, dan zullen die plaatsvinden op 12 december 2019. Of dat zal gebeuren, is de vraag want er moet een meerderheid van twee derde van het Lagerhuis voor zijn.
28.10.2019 – De Britse premier Johnson zal dinsdag 29.10.2019 een voorstel indienen om zo alsnog vervroegde verkiezingen af te dwingen in december, meldden Britse media.
Het Britse Lagerhuis heeft maandag 28.10.2019 een motie van de regering van premier Boris Johnson om op 12 december 2019 verkiezingen te houden verworpen. Zoals al werd verwacht, wist Johnson geen twee derde meerderheid achter zich te krijgen.
De motie sneuvelde met 299 stemmen voor en 70 stemmen tegen. Er waren 434 stemmen nodig; Johnson kwam er dus 135 te kort.
Vervroegde verkiezingen in VK;
Regering van premier Johnson wil verkiezingen op 12 december
Die moeten de patstelling rond de Brexit doorbreken
Oppositiepartij Labour wil eerst risico op no deal-Brexit uitsluiten
Labour ziet verkiezingen op donkere winterse dag ook niet zitten
Regering kan mogelijk om tweederdemeerderheidsregel voor uitschrijven verkiezingen heen
Voor wijziging van kieswet die uitzondering mogelijk maakt is simpele meerderheid voldoende
‘Labour kan no deal uitsluiten door verkiezingen te winnen’
“Niemand in dit Huis kijkt uit naar nieuwe verkiezingen. Niemand wil de kiezer met dit ongemak opzadelen, zeker niet rond deze tijd van het jaar”, zei Johnson voorafgaand aan de stemming in het Lagerhuis. “Maar in het hele land is er een wijdverbreide mening dat dit parlement zijn tijd wel heeft gehad.” Het is niet in staat om de prioriteiten van het Britse volk te realiseren, aldus de premier.
De Britten krijgen van de Europese Unie uitstel van de Brexit tot 31 januari 2020. Als de regering-Johnson het Lagerhuis eerder meekrijgt kan het ook eerder, meldt voorzitter Tusk van de Europese Raad op Twitter. Het uitstel betekent dat de deadline 31 oktober 2019 als brexit-datum definitief van tafel is.
AD 30.10.2019
29.10.2019 – Jeremy Corbyn van de Britse oppositiepartij Labour heeft dinsdag 29.10.2019 in een verklaring laten weten dat zijn partij nieuwe verkiezingen zal steunen. Dit was voor de partij afhankelijk van de garantie dat een Brexit zonder akkoord van tafel was verdwenen.
Jeremy Corbyn statement BACKING general election:
Hoe zijn we hier gekomen?
Premier Johnson: ‘We gaan er op 31 oktober uit, hoe dan ook’
Lagerhuis eist garantie dat no deal-Brexit op die datum wordt uitgesloten
Medio oktober: Johnson bereikt nieuwe uittredingsovereenkomst met EU
Premier wordt gedwongen meer uitstel aan te vragen; EU verleent uitstel tot 31 januari 2020
Regering-Johnson probeert deal snel door Lagerhuis te krijgen voor Brexit op 31 oktober
Lagerhuis vindt voorziene drie dagen voor inhoudelijke behandeling exit-akkoord onaanvaardbaar
31 oktober-deadline van de baan; Johnson schakelt over op roep om nieuwe verkiezingen op 12 december
Labour houdt eerst de boot af, maar partijleider Corbyn gaat toch overstag
Lagerhuis stemt dinsdag opnieuw over verkiezingen
Corbyn zegt dat zijn partij altijd al klaar was voor nieuwe verkiezingen, mits aan die voorwaarde werd voldaan. Hij zegt dat de Europese Unie officieel drie maanden uitstel tot 31 januari 2020 heeft bevestigd. “Voor de komende drie maanden is aan onze voorwaarden voldaan”, aldus de Labour-leider.
De partij lanceert volgens Corbyn nu “de ambitieuste en radicaalste verkiezingscampagne”.
Telegraaf 30.10.2019
Nog onduidelijkheid over gewenste verkiezingsdatum
Nu Corbyn heeft gezegd dat zijn partij ook voor nieuwe verkiezingen zal stemmen, is de kans dat deze motie wordt aangenomen flink toegenomen. Garanties zijn er echter niet: binnen Labour bestaat nog veel onenigheid over de wenselijkheid van een stembusgang voor Kerst.
Komen er in december verkiezingen, dan wordt de datum mogelijk nog verplaatst van 12 december 2019 (de wens van de regering-Johnson) naar 11 december 2019, omdat de Lib Dems en SNP dat liever willen.
De kleine oppositiepartijen zetten oorspronkelijk in op 9 december 2019, maar de regering voert aan dat dit waarschijnlijk niet genoeg tijd laat om de verkiezingen te organiseren. Voorafgaand aan verkiezingen moeten de parlementariërs namelijk 25 werkdagen vrijaf hebben om zich te kunnen richten op de campagnestrijd.
De motie voor nieuwe verkiezingen zouden dan uiterlijk vrijdagavond 01.11.2019 van goedkeuring van het Hogerhuis en een handtekening van koningin Elizabeth moeten zijn voorzien.
De burgers van het Verenigd Koninkrijk (VK) gaan definitief op 12 december 2019 naar de stembus voor vervroegde parlementsverkiezingen. Die moeten een einde maken aan de Brexit-patsstelling die de Britse politiek verlamt.
Verenigd Koninkrijk naar stembus om Brexit-impasse te doorbreken;
Premier Boris Johnson wist nieuw uittredingsakkoord niet door parlement te krijgen
31 oktober verviel als Brexitdatum; Johnson gedwongen uitstel te vragen bij EU
EU verleende ‘flexibel uitstel’: nieuwe deadline is 31 januari 2020, maar VK mag ook eerder uittreden
Regering-Johnson riep op tot verkiezingen op 12 december
Lagerhuis ging dinsdagavond akkoord, met 438 stemmen voor en 20 tegen
Dinsdagavond 29.10.2019 werd over de verkiezingen gestemd in het Lagerhuis. 438 parlementariërs stemden voor verkiezingen op 12 december, 20 stemden tegen.
De motie voor nieuwe verkiezingen moet ook nog worden goedgekeurd door het Hogerhuis. Dat geldt in dit geval als een formaliteit, hoewel de Lords in theorie roet in het eten zouden kunnen gooien door de behandeling van de wet te vertragen.
Volgens de huidige planning wordt het parlement op woensdag 6 november ontbonden. De politieke partijen hebben dan vijf weken de tijd voor de verkiezingscampagne. De fractievoorzitter van de Conservatieve Partij, Jacob Rees-Mogg, zei in reactie op de stemming dat de regering woensdag haar plannen voor de komende tijd zal uiteenzetten.
31 oktober 2019– Brexit-datum. Ofwel uitstel ofwel een ‘no deal’-Brexit (oorspronkelijk gepland).
2 november 2019 – Premier Boris Johnson haalt zijn dreigement van een no deal-brexit van tafel. Dat staat in een verkiezingsmanifest voor zijn Conservatieve partij dat is ingezien door de Britse krant The Times. “Boris Johnson has abandoned the threat of a no-deal Brexit in the Conservative manifesto in a move designed to capture the centre ground, The Times has been told.”
De afgelopen tijd heeft Johnson altijd gezegd dat hij op 31 oktober 2019 de EU wilde verlaten, met of zonder deal. Op 31 januari 2020 zou dan alsnog een brexit moeten plaatsvinden. Tot 12 december 2019 zal de focus volledig liggen op de verkiezingen.
Belastingverlaging
Met het verkiezingsmanifest van Johnson, dat ingezien is door The Times, probeert Johnson de centrumkiezers aan zich te binden. Volgens de krant belooft Johnson ook belastingverlagingen en wil hij de drempel voor hun versie van de volksverzekering ophogen.
Aanbod Farage afgeslagen
Johnson stort zich met het manifest volledig in de verkiezingscampagne in aanloop naar december. Hij slaat een aanbod van Nigel Farage af om een alliantie te vormen om zonder deal uit de EU te stappen. Farage, leider van de Brexit Party, had de alliantie voorgesteld. Als Johnson dat aanbod niet zou accepteren, zou Farage de concurrentie met de Conservatieven aangaan.
04.11.2019– De Britse premier Boris Johnson houdt vast aan de huidige Overgangsperiode die hij in zijn brexitdeal met de Europese Unie is overeengekomen. De Britten verlaten volgend jaar op 31 januari 2020 de EU.
De transitieperiode die in de deal is opgenomen, loopt tot december 2020. De periode kan daarna nog eens met twee jaar worden verlengd. Dat betekent dat als het Britse Lagerhuis de deal goedkeurt, tot zeker eind 2020 de EU-regels nog gelden voor de Britten. Ze mogen echter na 31 januari niet meer meebeslissen over EU-zaken.
5 november 2019 – Critici van de Britse premier Boris Johnson beschuldigen hem ervan een mogelijk impactvol rapport over Russische inmenging in de Britse politiek, inclusief de Conservatieve Partij van de premier, in de doofpot te hebben gestopt. De regering wil het rapport pas na de verkiezingen in 12 december 2019 uitbrengen.
Het besluit om de publicatie van het vijftig pagina’s tellende rapport van de inlichtingen- en veiligheidscommissie van het Britse Lagerhuis over de verkiezingen heen te tillen, werd maandag aangekondigd door Downing Street.
Dominic Grieve, de voorzitter van de commissie, noemde het “verbijsterend” en oppositiepartijen Labour en de Scottish National Party (SNP) beschuldigen de regering-Johnson ervan de kop in het zand te steken, meldt The Guardian.
11.11.2019
13.11.2019
14.11.2019
24.11.2019
29.11.2019
07.12.2019
09.12.2019
Telegraaf 09.12.2019
11.12.2019
AD 07.11.2019
12 december 2019– De Britse premier Boris Johnson heeft woensdag 06.11.2019 zijn opwachting gemaakt bij koningin Elizabeth, om haar toestemming te vragen het parlement te ontbinden.
Telegraaf 07.11.2019
De LibDems gooien onder leiding van Jo Swinson hoge ogen in het zuiden.
Nu het Britse parlement gisteren echt is ontbonden, kan de verkiezingsstrijd beginnen. Er staat voor de Conservatieven veel op het spel.
De SNP lijkt naar een fluitende overwinning te gaan in Schotland en de Lib Dems ontpoppen zich als de ware kampioenen van de tegenstanders van Brexit. Dat gaat de Conservatieven zetels kosten in Londen en het zuiden van Engeland. De hoop van de Conservatieven was gevestigd op Wales, dus de trammelant daar komt bijzonder ongelegen.
De partij moet een meerderheid behalen in het Lagerhuis. In de aanloop naar de verkiezingen heeft het alle ‘vrienden’ verloren. Dat geldt allereerst voor talloze ‘remainers’ in de eigen partij, maar het laten vallen van de Noord-Ierse DUP kan de partij, als het net geen meerderheid haalt, nog lelijk opbreken.
Ondanks het maandenlang hameren op de ‘noodzakelijke’ verkiezingen, maakte de Conservatieve premier Boris Johnson, bij de aftrap van zijn campagne, duidelijk dat hij eigenlijk ook liever geen verkiezingen had uitgeschreven. Maar het parlement was ‘verlamd’, dus hij moest wel.
De Conservatieven denken de wind mee te hebben. In peilingen staat de partij mijlenver voor, hoewel de voorsprong in de laatste week is teruggelopen. Johnson slaagt er vooralsnog in anderen de schuld te geven van het uitstel voor de door hem onophoudelijk gemelde Brexit op 31 oktober 2019.
Hoewel de details van de door hem bekokstoofde overeenkomst met de EU de meeste kiezers ontgaan zijn de meeste kiezers het gesoebat over Brexit beu en geven ze Johnson wat dit betreft het voordeel van de twijfel.
Dat markeert de officiële aftrap van de verkiezingscampagne in aanloop naar donderdag 12 december 2019.
Johnson arriveerde ’s ochtends bij Buckingham Palace en reisde na zijn audiëntie bij de koningin terug naar Downing Street 10, waar hij de verkiezingen formeel aankondigde.
31 januari 2020 – De Europese Unie is bereid om Groot-Brittannië drie volle maanden tot 2020uitstel geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagtom voor 31 oktober 2019 de uitonderhandelde deal door het Britse parlement te loodsen.
Lees de Tweets terug van onze correspondent Joost van Mierlo die het debat bijwoonde; Tweetsby @mierlojoost
Het Lagerhuisdebat is de hele dag rechtstreeks te volgen via onze livestream
Kijk de ontwikkelingen van zaterdag 19.10.2019terug in het liveblog.
MSN 10.12.2019 De Conservatieve Partij van Boris Johnson krijgt er steeds meer vertrouwen in de Lagerhuisverkiezingen komende donderdag te gaan winnen. Dat komt vooral door toenemende ontevredenheid in voormalige Labour-districten.
Business Insider is op bezoek gegaan in Cumbria in het noordwesten van Engeland waar de Conservatieven twee kiesdistricten willen veroveren die zo’n 80 kilometer bij elkaar vandaan liggen, Workington en Barrow & Furness.
De Conservatieven hebben nog nooit beide kiesdistricten tegelijkertijd gewonnen. Sterker nog, in de laatste honderd jaar hebben de Tories slechts drie jaar de zetel van Workington in bezit gehad en Labour de andere 97 jaar.
Maar uit de peilingen blijkt dat Cumbria zich opmaakt voor een grote omwenteling. Volgens een vorige week verschenen peiling van YouGov gaan de twee pro-Brexitdistricten aan de Cumbrische kust naar Conservatieve parlementariërs.
In Workington liggen de Conservatieven één procentpunt voor en in Barrow & Furness zelfs een comfortabele 15 procentpunt.
Volgens de Conservatieve kandidaat in Barrow & Furness, Simon Fell, lopen de kiezers weg van Labour vanwege de patstelling rond de Brexit. “In dit district hebben mensen massaal voor Leave gestemd. Ze zijn erg bezorgd dat het parlement nog geen beslissing heeft weten te nemen”, zegt hij tegen Business Insider. “Ze zien dat Labour een partij is die wel zegt het resultaat van het Brexit-referendum te respecteren, maar dat niet doet.”
De Conservatieven in Barrow & Furness denken dat twee belangrijke factoren in hun voordeel werken. Allereerst zoeken voormalige kiezers van de Liberaal-democraten niet naar Labour, zoals ze in 2017 wel deden. En ten tweede weet de Brexit Party van Nigel Farage niet genoeg steun te verwerven om de campagne van Fell in gevaar te brengen.
“Tijdens het campagnevoeren ben ik maar weinig aanhangers van de Brexit Party tegengekomen”, zegt Fell tegen Business Insider. “Het zijn er niet meer dan tien.”
De campagne van Fell en die van de Conservatieve kandidaat in Workington, Mark Jenkinson, hebben een flinke boost gekregen van het bezoek van prominente ministers uit de regering van Boris Johnson, onder wie minister Sajid Javid van Financiën en onderwijsminister Gavin Williamson. En mogelijk komt premier Johnson zelf ook nog op bezoek voor de verkiezingen van donderdag.
Vergrijzende stadjes zijn cruciaal bij de komende verkiezingen
De Conservatieven denken dat de sleutel voor een verkiezingsoverwinning ligt bij het overtuigen van kiezers die zich laten omschrijven als ‘The Workington Man’. Volgens de conservatieve denktank Onward zijn dat arbeiders die voor Leave hebben gekozen en veel naar rugby kijken in stadjes als Workington en Barrow. Andere steden op die lijst zijn Wigan en Warrington in de nabijgelegen graafschappen Lancashire en Cheshire.
Sue Hayman van Labour bezit op dit moment de zetel van Workington. Zij zegt tegen Business Insider dat ze “vrij veel klachten heeft gehad van mensen die zich gekleineerd en betutteld voelen” door dat label.
“Mensen hebben het idee dat een blaaskaak uit het zuiden neerkijkt op ons noorderlingen en denkt ons allemaal onder één noemer samen te kunnen brengen”, zegt Hayman.
Maar volgens de peilingen glippen steden als Workington en Barrow & Furness langzaam door de vingers van Labour. Vergrijzende stadjes met minder diversiteit zijn over het algemeen conservatiever op sociaal gebied dan grote steden. Daardoor verliest Labour steeds meer steun in Noord-Engeland en de Midlands.
Hayman zegt tamelijk veel vertrouwen te hebben dat zij opnieuw de zetel van Workinton in de wacht kan slepen namens Labour: “Het voelt goed aan de vooravond van de verkiezingen.”
De Labourkandidaat in Barrow & Furness, Chris Altree, is net zo optimistisch als Hayman. “Ik denk niet dat de Labour-stemmen de richting opgaan die de Conservatieven ons willen laten geloven. Ik zeg tegen iedereen dat elke stem telt in dit kiesdistrict.”
Hayman hoopt met heel haar hart dat Labour gaat winnen om haar verkiezingsprogramma uit te kunnen voeren. Daarin pleit ze voor een groene economie en de bouw van een nieuwe staalrecyclingfabriek die “echt een grote impact” zal hebben op de regio.
NOS 09.12.2019 En weer trok Boris Johnson van de Conservative Party vandaag, drie dagen voor de verkiezingen, naar kiesdistricten die zelden of nooit in handen zijn geweest van de Conservatieven. Hij begon op de vismarkt in Grimsby en trok vervolgens naar een fabriekshal in Sunderland.
Deze zogenaamde Red Wall, de rode muur, was altijd een onneembare vesting voor de Conservatieven. Het had amper zin om er campagne te voeren. Deze Labour-districten in het midden van Engeland bestonden uit de oude industrie, gedomineerd door de arbeidersklasse.
In de omgeving van Bolsover leefde bijna iedereen van de mijnen. Duizenden mannen trokken elke dag naar één van de mijngroeves in de omgeving om steenkool uit te hakken. Bill Kimberley (77) was één van hen. “Ik begon hier in de mijn in 1957. Ik bestuurde één van deze machines onder de grond, waarmee we de kool losbraken.”
Wat doen de kiezers in het ‘Labour-heartland’ in het midden-noorden van Engeland? In deze voormalige mijndistricten hebben veel mensen voor brexit gestemd. Kiezen ze volgens de eeuwenoude traditie of kiezen ze voor brexit?
Wat willen de kiezers in het uitgesproken Labourgebied van Engeland?
Zijn hele leven stemt hij al Labour. Dat was immers de partij die het voor de mijnwerkers opnam. Zeker in de moeilijke jaren 80, toen tienduizenden mijnwerkers maandenlang staakten voor betere werkomstandigheden. De houding tegenover de Conservatieve regering van Margaret Thatcher was zeer vijandig. “Nee als je me dertig jaar geleden had gevraagd of ik ooit op de Conservatieven zou kunnen stemmen, was het antwoord nee.”
Maar dit keer is ineens alles anders. “Dat komt door Corbyn. We hebben voor brexit gestemd en gewonnen. Hij is Labour-leider en moet uitvoeren wat we hem hebben opgedragen. Maar dat doet hij niet”, zegt Kimberley, die voor het eerst in zijn leven op de Conservatieven zal stemmen. Corbyn pleit voor een nieuw referendum. “Dat is zo fout. We hebben een referendum gehad, die uitslag moet hij respecteren. Maar hij houdt brexit juist tegen.”
70 procent van het kiesdistrict Bolsover stemde voor brexit. En de woede dat het vertrek uit de EU nog altijd niet geregeld is, is groot. Daarom zijn veel inwoners in staat om te breken met hun levenslange stemgedrag.
“Ik kan er met mijn hoofd niet bij”, zegt Alan Gasgoyne, vakbondsman. Hij stond vooraan bij de beruchte mijnwerkersstakingen. “Hoe kun je het als oud-mijnwerker in je hoofd halen om op de Conservatieven te stemmen? Ik hak nog liever mijn handen of voordat ik dat doe.”
Tim de Wit / NOS
Bolsover is in handen van Dennis Skinner, het oudste parlementslid in het Lagerhuis. Met zijn 87 jaar probeert hij opnieuw zijn zetel te verdedigen. Hij zit al sinds 1970 in het parlement en nog nooit was dit district in handen van de Conservatieven. “Ik kan het me niet voorstellen dat Dennis zijn zetel verliest. Hij heeft zoveel voor de gemeenschap gedaan.
De Conservatieven hebben nooit een poot naar ons uitgestoken. Maar ik maak me wel zorgen”, zegt Gasgoyne, die veel inwoners spreekt die overwegen over te lopen naar de aartsvijand.
Grote hap
In totaal zijn er rond de tachtig traditionele Labour-kiesdistricten waar de Conservatieven hun pijlen deze campagne op hebben gericht. Allemaal districten waar een meerderheid voor brexit stemde bij het referendum in 2016. Zelden of nooit verschoten ze van kleur, altijd stevig in handen van Labour, maar dit keer zou dat kunnen veranderen.
En als premier Johnson er in slaagt om een grote hap van deze districten binnen te halen, komt de overwinning bij de verkiezingen donderdag wel heel dichtbij.
MSN 08.12.2019 Britse kiezers gaan op donderdag 12 december 2019 naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. De vervroegde verkiezingen moeten een einde maken aan de jarenlange patstelling rond de Brexit.
De Conservatieve premier Boris Johnson en Labour-leider Jeremy Corbyn zijn de twee mannen op wie de schijnwerpers zijn gericht.
Wat wordt de uitkomst: een Conservatieve meerderheid, een ‘hangend parlement’ of toch een onverwachte Labour-overwinning? De uitslag laat zich lastig voorspellen.
De toekomst ziet er ogenschijnlijk rooskleurig uit voor de Britse premier Boris Johnson. Zijn Conservatieve Partij gaat in peilingen ruim aan kop en zou volgens een gezaghebbende analyse zelfs kunnen rekenen op 359 van de 650 zetels. De grootste oppositiepartij Labour zou blijven steken op 211 zetels.
De premier wil als hij de verkiezingen wint snel zijn Brexitdeal door het parlement krijgen.
Toch rekent Johnson zich vermoedelijk nog niet rijk. Zijn voorganger Theresa May overspeelde in 2017 haar hand door aan te sturen op vervroegde verkiezingen. De Conservatieven deden het toen ook goed in de peilingen, maar verloren toch hun parlementaire meerderheid. May moest daardoor voor gedoogsteun aankloppen bij de kleine Noord-Ierse partij DUP.
De uitkomst van die verkiezing leidde tot de politieke crisis over het Britse vertrek uit de EU. May kreeg haar Brexitdeal herhaaldelijk niet door het parlement door tegenwerking van gedoogpartner DUP en Brexithardliners binnen haar eigen partij, onder wie ook de huidige premier Johnson. Dat leidde uiteindelijk tot haar politieke ondergang.
De kans bestaat dat geen enkele partij een meerderheid haalt. Dan ontstaat een ‘hung parliament’. Dat gebeurde zowel in 2017 als in 2010, toen de Conservatieven een coalitie vormden met de Liberaal-Democraten.
Het is zeer de vraag of Johnson dit keer bij de andere grote partijen kan aankloppen voor steun. Zowel de Schotse SNP als de Liberaal Democraten, de derde en vierde partij van het land, zijn anti-Brexit. Voormalig gedoogpartner DUP is evenmin gecharmeerd van zijn Brexitdeal met de EU.
Labour lijkt betere kaarten te hebben om een gedoogconstructie op te zetten. Die partij wil een nieuwe Brexitdeal sluiten met de EU en dan een referendum uitschrijven. De Schotse nationalisten willen onder voorwaarden best een Labourregering steunen. Daar zou dan onder meer een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid tegenover moeten staan.
Samenwerken met LibDem is vermoedelijk lastiger, omdat partijleider Jo Swinson duidelijk heeft gemaakt Labour-voorman Jeremy Corbyn niet als premier te willen.
Dit scenario lijkt onwaarschijnlijk. Labour domineerde onder Tony Blair jarenlang de Britse politiek, maar zit inmiddels alweer negen jaar in de oppositie. Ook dit keer lijkt er geen uitzicht te zijn op een parlementaire meerderheid. Dat komt onder meer omdat Labour haar positie in Schotland zag afbrokkelen. Daar is de SNP inmiddels de populairste partij.
NOS 08.12.2019 Met nog maar vier dagen te gaan tot de Britse verkiezingen gaat het ineens even niet over brexit, maar over gelekte documenten, de gezondheidszorg NHS en Russische inmenging. Het is de vraag of oppositieleider Corbyn zich voor het karretje van Moskou heeft laten spannen, of dat hij juist de snode plannen van premier Johnson heeft ontmaskerd. Of misschien wel beide.
Corbyn hield op 27 november een persconferentie om documenten te presenteren aan de pers. De 451 pagina’s zouden bewijzen dat de Conservatieve regering in het geheim met de VS onderhandelt om Amerikaanse bedrijven meer toegang te verlenen tot de Britse gezondheidszorg, de NHS.
“Boris Johnsons ontkenningen liggen in duigen door deze ongecensureerde documenten”, beweerde Corbyn over de gelekte verslagen van voorbereidende gesprekken over een handelsakkoord. Johnson noemde de bewering onzin en een poging van Corbyn om de aandacht af te leiden van de echte problemen.
“De NHS is de grote trots van Groot-Brittannië, dus dit kreeg veel aandacht”, zegt correspondent Tim de Wit. “Veel Britten zien er niks in als de Amerikanen inderdaad een vinger in de pap willen hebben.”
Gedeeld
Hoe de documenten op straat zijn beland, is nog onduidelijk. Britse veiligheidsexperts onderzoeken of ze bewust zijn gelekt of door hackers zijn gestolen, melden bronnen aan persbureau Reuters.
Bij Labour wil niemand zeggen hoe Corbyn de bestanden in handen kreeg. Britse media ontdekten dat ze al op 21 oktober waren gedeeld op het forum Reddit. “Een gedetailleerde analyse van dit materiaal vergt tijd, kennis en zeker meer dan een paar ogen, dus dump ik het hier”, schreef gebruiker Gregoratior.
Het bericht werd nauwelijks opgepikt, ook niet toen iemand met dezelfde naam rechtstreeks oppositiepolitici en journalisten benaderde met de tip. Pas toen Corbyn de media bijeenriep, gingen de documenten een rol spelen in de verkiezingsstrijd.
Verwarring
Het lek kwam gisteren in een totaal ander daglicht te staan toen Reddit 61 accounts verwijderde omdat ze “onderdeel zijn van een campagne die uit Rusland zou komen”. Ook het account van Gregoriator werd opgeheven.
Volgens Reddit leken de activiteiten van de verdachte gebruikers op die van accounts die eerder onder de naam Secondary Infektion in verband werden gebracht met Russische bemoeienis. “We hebben bevestigd dat er sprake was van onderlinge coördinatie”, aldus een woordvoerder.
“Als dit klopt, dan betekent het dat Rusland verwarring wil veroorzaken, zo vlak voor de verkiezingen”, analyseert correspondent Tim de Wit. “Moskou is er altijd bij gebaat als men elkaar in Londen niet meer vertrouwt.”
‘Publiek belang’
Volgens De Wit is de Russische connectie pijnlijk voor Corbyn. “Dat kan aan hem gaan kleven. Hij heeft toch al niet de naam dat hij hard op zal treden tegen Rusland: zijn reactie na de aanslag op de spion Skripal werd bijvoorbeeld ook al als zwak gezien.”
Corbyn zelf wijst erop dat Johnson nooit heeft gezegd dat de documenten vals zijn. Een woordvoerder zegt daarom dat het openbaren ervan in het publieke belang was.
AD 08.12.2019 De Britten maken zich op voor de derde landelijke verkiezingen in ruim vier jaar. Donderdag gaan ze naar de stembus, en weer lijkt de Conservatieve Partij er met de winst vandoor te gaan.
Jeremy Corbyn slaagt er maar niet in zijn grote rivaal Boris Johnson te achterhalen: de afgelopen week kroop Labour stilletjes iets dichterbij in de peilingen, maar dat gaat met nog vijf dagen te gaan lang niet snel genoeg om de Conservatieve Partij echt zenuwachtig te krijgen. De regeringspartij staat in de laatste peilingen op gemiddeld 42 procent van de stemmen, terwijl Labour op 33 blijft steken: een verschil van negen procentpunt.
Een meerderheid voor de Conservatieve Partij is nu het meest waarschijnlijke scenario, en daarmee kan de brexit op 31 januari een feit zijn. Maar, het Verenigd Koninkrijk staat erom bekend dat peilingen niet altijd kloppen. Bij zowel de verkiezingen van 2015 als in 2017 week de uitslag flink af van de verwachtingen, en dus kan een herhaling van een hung parliament, een parlement waarin geen van de partijen een absolute meerderheid heeft, niet worden uitgesloten.
Het zijn in elk geval verkiezingen waarin de Britse kiezer niet kiest voor de partijleider -en de partij- die ze het best vinden, maar op degene die ze het minst slecht achten. De leiders van de twee grootste partijen hebben talloze tekortkomingen, die deze campagne breed worden uitgemeten.
Het Verenigd Koninkrijk staat erom bekend dat peilingen niet altijd kloppen
Tekortkomingen
Zo wordt Johnson vrijwel dagelijks herinnerd aan negatieve en laatdunkende uitspraken over onder meer alleenstaande moeders, homoseksuelen en de islam. Critici noemen hem vrouwonvriendelijk, elitair, discriminerend en racistisch. Zijn neiging om het niet al te nauw te nemen met de waarheid en feiten zorgen voor een gebrek aan geloofwaardigheid.
Donderdagavond viel de beruchte BBC-journalist Andrew Neil de premier op tv aan omdat hij als enige partijleider weigert door hem geïnterviewd te worden. Een ongekend moment waarbij Neil in de camera tegen Johnson sprak: “Onze premier moet kunnen opstaan tegen president Trump, president Poetin en Xi. Dus een half uur met mij is denk ik niet te veel gevraagd.”
Ook hameren tegenstanders op het bezuinigingsbeleid van de afgelopen tien jaar onder Conservatief bewind: de gezondheidszorg kampt met enorme geld- en personeelstekorten, de infrastructuur voldoet op veel plekken niet en er zijn 20.000 agenten van de straat gehaald. Johnsons verkiezingscampagne is dan ook volledig gericht op zijn sterke punt: de brexit en zijn favoriete slogan ‘Let’s get brexit done’.
Het verkiezingsmanifest is zeer algemeen op veel onderwerpen: na de rampzalige reactie op de plannen in 2017 besloot de Conservatieve Partij dit keer de veilige weg te kiezen en dus maar met weinig details over het beleid te komen. Zodra interviewers Johnson bevragen over inhoudelijke zaken lijkt hij verloren, stamelt hij wat onsamenhangends en komt hij er regelmatig gewoonweg niet uit.
Ex-speaker van het Britse Lagerhuis, John Bercow mag, nu hij gestopt is, eindelijk open zijn over de brexit: ‘Het is de grootste politieke fout sinds de Tweede Wereldoorlog’
Impopulaire Corbyn
Toch profiteert tegenstrever Corbyn daar niet van, zoals hij al de volledige drieënhalf jaar na het brexitreferendum niet weet te profiteren van de aanhoudende politieke crisis onder de conservatieve regering. Want ook op Corbyn’s leiderschap is een hoop aan te merken: hij is de meest impopulaire oppositieleider in tientallen jaren.
Zo durven veel kiezers de Britse economie niet aan hem toe te vertrouwen. Labour kwam met een ontzettend ambitieus en ongekend links manifest, dat drijft op enorme overheidsuitgaven. Als Corbyn aan de macht komt wil hij omgerekend 98 miljard euro extra spenderen.
Waaraan? Gratis busvervoer voor jongeren, goedkoper openbaar vervoer voor iedereen, duizenden extra brandweermensen en het schrappen van collegegeld voor studenten. De 5,4 miljoen Britten die werkzaam zijn in de publieke sector moeten 5 procent meer gaan verdienen.
Met deze radicale plannen probeert hij het tij in de campagne te keren, maar die opzet lijkt niet te slagen: het manifest heeft geen noemenswaardige impact gehad op de peilingen. Veel Britten denken dat de plannen gewoonweg onhaalbaar en onrealistisch zijn en vragen zich af waar hij die 98 miljard vandaan gaat halen.
Veel Britten denken dat Corbyn’s plannen onhaalbaar zijn
Antisemitisme
Verder blijft het spook van antisemitisme Corbyn maar achtervolgen. Hij greep te laat en niet hard genoeg in bij incidenten binnen zijn partij en veel kiezers -zelfs oud-Labour-parlementariërs- verwijten Corbyn daarom zelf ook antisemitische denkbeelden.
Zijn onwil om excuses aan te bieden voor het antisemitisme binnen zijn partij helpt niet. In een pijnlijk interview met Andrew Neil kreeg hij vorige week tot vier keer toe de mogelijkheid om sorry te zeggen. Vier keer deed hij het niet. Dat hij een paar dagen later in een ander gesprek wel zijn excuses aanbood deed eigenlijk niet meer ter zake: de schade was al aangericht.
Een ander heikel punt is het onduidelijke brexitstandpunt van de partijleider. Hoewel Labour campagne voerde voor remain bij het brexitreferendum 2016, liet Corbyn zich amper zien: volgens velen omdat hij diep in zijn hart een rasechte brexitvoorstander is.
Na jarenlang geschipper over een nieuw partijstandpunt heeft Labour nu gekozen voor een middenweg: als ze aan de macht komen, willen ze de brexitdeal met de EU heronderhandelen om die vervolgens tegenover een remain-optie te zetten in een tweede referendum. Corbyn wil in die situatie een neutraal brexitstandpunt innemen. Zo probeert hij zowel de remain-stemmer als de leave-stemmer binnenboord te houden.
Dat laatste lijkt niet te lukken, en dat kan doorslaggevend worden deze verkiezingen. De arbeiderspartij lijkt de controle kwijt in een aantal traditionele Labour-zetels in kiesdistricten in Noord- en Midden-Engeland waar massaal voor brexit is gestemd. Normaliter scoort Labour goed in die districten, met beloftes over hogere belastingen voor de rijken, lastenverlaging voor de arbeidersklasse en meer investeringen in de gezondheidszorg.
Maar dit keer lijkt het anders te lopen: de partijloyaliteit naar Labour is weg, Corbyn wordt gezien als onverkiesbaar en bovenal willen veel stemmers maar een ding: dat de brexit geregeld wordt. Zelfs als dat betekent dat ze op de daar eens zo verfoeide Conservatieve Partij moeten stemmen.
Zetels als Bolsover (altijd Labour geweest) en Bishop Auckland (sinds 1935 in handen van Labour) staan op het punt van switchen. Als Johnson erin slaagt de zogenoemde ‘rode muur’ van Labour-zetels in die regio te doorbreken, stevent hij af op een comfortabele meerderheid.
Terug naar twee partijen
En zo gaat de strijd in het Verenigd Koninkrijk toch weer tussen de twee traditionele partijen. Zowel de Liberaal Democraten als Nigel Farage’s Brexit Party kelderen de laatste weken in de peilingen. Brexitstemmers zijn niet onder de indruk van de koers van de Brexit Party en besluiten toch maar op de Conservatieve Partij te stemmen, terwijl veel remain-stemmers het standpunt van de Liberaal Democraten om de brexit te cancelen zonder het tot een tweede referendum te laten komen te radicaal en ondemocratisch vinden en toch maar voor Labour gaan.
De komende dagen hoopt Labour flink te scoren onder de niet onaanzienlijke schare kiezers die nog geen beslissing genomen heeft: in 2017 was die groep een belangrijke reden voor de verrassend goede verkiezingsprestaties. Daarnaast zullen ze een defensieve campagne voeren: het afslaan van de aanval van de Conservatieve Partij in leave-gebieden is van levensbelang geworden.
Zo hoopt de arbeiderspartij er alsnog in te slagen zoveel zetels te winnen dat de Conservatieve Partij in ieder geval geen absolute meerderheid krijgt. Want dan is er nog een kansje op Labour-bewind: een minderheidsregering met gedoogsteun van de Schotse SNP is dan niet uitgesloten, in ruil voor een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid.
Vooralsnog lijkt de Conservatieve Partij af te koersen op een meerderheid, waardoor Johnson eind januari de door hem en veel Britten zo vurig gewenste brexit eindelijk kan leveren. Maar in het Verenigd Koninkrijk weet je het nooit: een verkiezingsverrassing is nooit ver weg. Op donderdagavond om 23.00 uur Nederlandse tijd sluiten de stembussen en wordt de exitpoll bekend. Dan weten we of we in het nieuwe jaar een brexit krijgen, of dat een tweede referendum toch weer terug op tafel is.
Telegraaf 07.12.2019 De Conservatieven lijken op een verkiezingsoverwinning af te stevenen. Maar in Schotland heeft de partij het moeilijk. Het zijn vooral de nationalisten van de SNP die profiteren. Ze sturen aan op een nieuw referendum voor Schotse onafhankelijkheid. Hun belangrijkste troef: de aversie tegen Boris Johnson.
Hebt u enige affiniteit met de SNP? Voorkomender kan de vraag bijna niet zijn. Het is een druilerige ochtend maar SNP-kandidaat Richard Thomson trotseert het weer door in Huntly, een marktstadje op ongeveer 50 kilometer van Aberdeen, van deur naar deur te trekken. Lachend antwoordt de vrouw die de deur heeft opengedaan: „Geen enkele.”
Inderdaad, Schotten zijn vriendelijk en openhartig. Ze winden geen doekjes om hun mening. De vrouw die geen enkele affiniteit toont, vindt partijleider Nicola Sturgeon ’arrogant’. Was ze meer gecharmeerd van voorganger Alex Salmond, probeert Thomson. De glimlach van de vrouw wordt nog groter. „Die was nog veel erger”, kraait ze bijna uitgelaten.
„Je kunt ze niet allemaal winnen”, lacht Thomson op zijn beurt. „Ze was in ieder geval vrolijk.” Hij loopt door wat Schotten een marktstadje noemen, maar wat met nauwelijks vierduizend inwoners feitelijk een dorp is. De plaats heeft een uitermate landelijk karakter. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de kerstverlichting. Een van de lantaarnpalen is versierd met een afbeelding van een tractor.
Huntly maakt onderdeel uit van het district Gordon. Het is één van de districten die de SNP hoopt terug te winnen. Bij de verkiezingen van 2015 behaalde de partij 54 van de 59 beschikbare Schotse zetels. Bij de verkiezingen van 2017 gingen er bijna 20 verloren. Vooral de Conservatieven waren succesvol. Met de nuchtere partijleider Ruth Davidson hadden de Conservatieven een troef van jewelste in handen.
Het bleek zelfs teveel voor voormalig partijleider Alex Salmond. Die verloor zijn zetel in Gordon, de zetel waar Thomson nu op aast. Salmond zelf heeft zich teruggetrokken uit de politiek. Hij staat dezer dagen terecht vanwege seksueel misbruik.
Volgens Thomson speelt het geen rol in zijn campagne. „Wij Schotten zijn nuchter. We begrijpen dat dit serieuze aantijgingen zijn, maar we begrijpen ook dat niemand schuldig is tenzij deze schuldig wordt bevonden.” Het klinkt wat heilig, maar in de tientallen gesprekken aan de deur is er niemand die aandacht vraagt voor de kwestie.
Van deur tot deur trekken hoort bij Britse verkiezingen. Volgens Thomson is het echter „redelijk inefficiënt”. Veel deuren blijven immers gesloten. De mensen zijn niet thuis of hebben geen trek in een politiek praatje.
Maar het hoort erbij en het heeft zijn eigen charme. Soms heeft Thomson immers succes. Scott Halley heeft nooit SNP heeft gestemd, maar geeft aan een stem deze keer serieus te overwegen. Hij kiest namelijk altijd ’tactisch’, iets wat vaker voorkomt in een land waarbij de kandidaat met de meeste stemmen in een district een zetel in het Lagerhuis verdient.
Het wonderwoord is Boris Johnson. „Dat is een brokkenpiloot”, maakt Halley duidelijk. Nee, en van Jacob Rees-Mogg moet hij ook niets hebben. Thomson toont hem wat cijfers. Het zal er in dit district om spannen of de Conservatieven of zijn eigen SNP gaat winnen. Halley maakt duidelijk dat hij de SNP-plannen serieus zal bekijken. Een misschien cruciale stem lijkt binnen.
De keuze voor de adressen is niet willekeurig. Het gaat enkel om mensen van wie geen politieke voorkeuren bekend zijn. Of beter gezegd: de huizen waar SNP-sympathisanten wonen, worden overgeslagen. Die hoeven niet te worden overtuigd.
Soms is er echter toch sprake van een zeer hartelijke ontvangst. Zoals bij de woning waar de 18-jarige Lily Kamp met haar moeder woont. Ze is in Nederland geboren, maar al op haar vierde naar Schotland verhuisd. Ze gaat ’absoluut’ op de SNP stemmen. Ze is een enthousiast voorstander van Schotse onafhankelijkheid en kan niet wachten tot ze – „Hopelijk zeer snel!” – voor die onafhankelijkheid kan stemmen.
Kamp volgt dit jaar een cursus economie aan de Universiteit van Aberdeen, maar gaat volgend jaar Internationale Betrekkingen studeren aan de prestigieuze Universiteit van St. Andrews, nog populairder sinds prins William en zijn echtgenote Kate daar studeerden.
Kamp is zeer enthousiast over de partij. Ze wil dolgraag lid worden, wil een SNP-poster voor haar huis en SNP-stickers in de auto. Thomson gaat het allemaal regelen. Haar enthousiasme en helderheid spreken hem zeer aan. „De SNP heeft een grote aanhang bij jongeren. Onze partij heeft de toekomst.”
AD 06.12.2019 De Britse premier Boris Johnson is volgens een opiniepeiling nipt de winnaar van het BBC-televisiedebat met Labour-leider Jeremy Corbyn dat vrijdagavond werd gehouden. Dat meldt Sky News.
Van de respondenten die aan de peiling van marktonderzoeker YouGov meededen zei 52 procent dat Johnson het beste presteerde, 48 procent vond Corbyn de beste.
De twee stonden tegenover elkaar in het laatste televisiedebat voorafgaand aan de parlementsverkiezingen op 12 december. Het debat wordt gezien als de laatste kans voor Corbyn om Johnsons voorsprong in de peilingen te drukken.
NU 06.12.2019 De verkiezingen van 2017 zijn het schrikbeeld dat Britse politieke commentatoren elkaar voorhouden, nu de laatste week van de campagne is aangebroken. De kiezer maakte destijds sprongen die weinigen zagen aankomen. Ook de huidige verkiezingsstrijd is nog niet gestreden: ondanks een voorsprong in de peilingen, is een overwinning voor de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson op 12 december verre van zeker.
Johnsons voorganger, Theresa May, woog in april 2017 haar opties. Ze stond op het punt de onderhandelingen over de Brexit te openen met Brussel. Tegelijkertijd was May zich bewust van de magere meerderheid, vier zetels, van haar Conservatieve Partij in het Lagerhuis. In de peilingen stonden de Conservatieven zo’n 20 procentpunten voor op Labour. Het leek het ideale moment om een groter kiezersmandaat te verkrijgen.
De vervroegde verkiezingen die May uitschreef pakten desastreus uit. De Conservatieve voorsprong in de peilingen verdampte in de laatste weken van de campagne. Ze wisten hun meerderheid niet uit te breiden, maar verloren die. May kon alleen blijven regeren dankzij een gedoogovereenkomst met de bikkelharde onderhandelaars van de oerconservatieve Noord-Ierse Democratic Unionist Party.
Toen lagen de Conservatieven in de meeste peilingen ook flink voor op Labour op het moment dat de verkiezingen werden uitgeschreven. En ook nu, met nog een kleine week te gaan, lijkt de grote rivaal wat in te lopen: de Conservatieve voorsprong is van ongeveer 15 procentpunten gezakt naar zo’n 10.
Overstromingen, Trump en de weeklacht van de ex-minnares
De Britse premier Johnson heeft tot dusver geen beste campagne achter de rug. Zo werd hij uitgejouwd tijdens een bezoek aan slachtoffers van overstromingen in het noorden van Engeland, die vinden dat zijn regering te weinig heeft gedaan. “U heeft ons tot op heden niet geholpen”, beet een vrouw die met een kruiwagen hielp bij het vullen van zandzakken de premier in het voorbijgaan toe. “Ik snap niet waarom u hier nu bent.”
Johnson gaf een interview aan de BBC dat door factcheckers werd beoordeeld als een opeenstapeling van onwaarheden, weigerde een tweede interview met BBC-veteraan Andrew Neil, door wie Corbyn zich wel liet fileren, en zijn ex-minnares deed in de Britse pers haar beklag over hoe hij haar na vier jaar aan de kant schoof “alsof ik een onenightstand was”.
Na de aanslag bij de London Bridge op 29 november, waarbij twee mensen en de dader om het leven kwamen, beloofde Johnson dat veroordeelde terroristen en andere gewelddadige criminelen niet meer in aanmerking zullen komen voor vervroegde vrijlating. Dat was een cynische politieke zet, waar een van de slachtoffers woest over zou zijn geweest, schreef diens vader in een fel betoog in The Guardian.
Gemiddelde uit peilingen over partijsteun: 3 december (cijfers: BBC, foutmarge tussen haakjes);
Conservative Party: 42 (38-46)
Labour Party: 32 (28-36)
Liberal Democrat Party: 14 (10-18)
Brexit Party: 4 (0-8)
Green Party: 3 (0-7)
En dan was er nog de rel rond het zorgstelsel National Healthcare Service (NHS). Uit gelekte documenten blijkt volgens Labour dat de regering-Johnson mogelijk bereid is Amerikaanse farmaceuten hogere prijzen voor hun waren te laten rekenen, als onderdeel van een nieuw vrijhandelsakkoord tussen de twee landen na de Brexit.
Labour-leider Jeremy Corbyn zwaaide tijdens een persconferentie met de documenten in kwestie en liet weten dat de NHS onder een Labour-regering nooit te koop komt te staan. Een week later had hij een nieuw pakket “vertrouwelijke papieren”, waaruit zou blijken dat er na de door Johnson gewenste Brexit een douanegrens in de Ierse Zee zal ontstaan, wat de premier ontkent. Labour mikt zelf op een nieuw uittredingsakkoord, dat een veel ‘zachtere’ Brexit moet behelzen. Die deal moet vervolgens weer worden voorgelegd aan de Britse kiezer.
Een bezoek van president Trump – in het kader van de jaarlijkse NAVO-top – maakte de Conservatieven op voorhand nerveus. De Amerikaan beschouwt Johnson als de “Britse Trump” en heeft zich in de afgelopen jaren regelmatig bemoeid met de Britse politiek. Het campagneteam van Johnson vroeg mensen uit de kringen rond de president hem daar dit keer van te weerhouden: Trump ligt niet goed bij de gemiddelde Brit.
De bezoekende president hield zich – voor zijn doen – redelijk op de vlakte over de verkiezingen, hoewel hij wel duidelijk maakte Johnson te steunen. Over de NHS zei hij: “We willen er niks mee te maken hebben.” Dat werd door weinig Britten geloofd; Trump zei in juni nog dat het Britse zorgstelsel “op tafel” lag bij de onderhandelingen.
Linkser (en antisemitischer) dan ooit?
Labour-leider Jeremy Corbyn is historisch impopulair: zo’n 60 procent van het Britse electoraat heeft een negatief beeld van hem. Slechts zo’n 20 procent beziet hem positief. Voor Johnson is dat respectievelijk 47 en 37 procent. Desondanks lijkt de Conservatieve Partij er niet in te zijn geslaagd haar aanvankelijke voorsprong uit te bouwen.
Corbyn kan bogen op een effectieve socialemediastrategie en een activistische jonge achterban. Zijn verkiezingsprogramma is linkser dan de partij in tijden is geweest: Labour wil de economie en overheid grondig hervormen. Onder Britten die in sectoren zoals de zorg en het onderwijs werken, zijn de plannen populair. Tegelijkertijd voorspelt een groot deel van het bedrijfsleven een ramp als Corbyn premier wordt.
Corbyn mag Johnson dan op de korrel nemen als schandalenmagneet, het blazoen van zijn eigen partij is niet smetvrij. Een slepende rel rond antisemitisme laaide tijdens de campagne weer op. Tientallen huidige en voormalige leden legden recent getuigenissen af over antisemitische incidenten binnen Labour. Het partijbestuur zou veel te weinig hebben gedaan om die de kop in te drukken.
Uitkomst nog ongewis in laatste week
De strijd tussen de Conservatieven en Labour is bitter, de inzet is dankzij de Brexit bijzonder hoog, en de marges zijn klein. Tot de verkiezingen van komende donderdag kan er nog een hoop gebeuren.
Als het verschil tussen de twee grootste partijen in de peilingen van 10 procentpunten daalt naar 7, neemt de kans dat geen van beide een meerderheid zal behalen flink toe. Dan bieden de verkiezingen niet de definitieve resolutie van de Brexit-kwestie waarvoor ze werden uitgeschreven en duurt de onzekerheid nog even voort.
NU 02.12.2019 Caroline Hegey en Emma Kelland uit de middeleeuwse stad Canterbury willen beiden de Brexit voorkomen, maar zullen elk hun stem aan een andere partij geven tijdens de verkiezingen die volgende week zullen plaatsvinden in het Verenigd Koninkrijk. Hun standpunten tonen de verdeeldheid die het anti-Brexit-kamp parten speelt.
Hegey, een 64-jarige zorgadministrator, zal de linkse Labour Party steunen. Die partij wil een tweede referendum over het Britse vertrek uit de Europese Unie. Kelland, een 42-jarige winkelmedewerkster, geeft haar stem aan de centristische Liberal Democrats, die de Brexit zonder mitsen en maren willen afblazen.
De twee grootste oppositiepartijen hebben besloten het ook tegen elkaar op te nemen in Canterbury, en geen ruimte te scheppen voor één kandidaat die tegen de Brexit is. Dat maakt het risico groter dat de kandidaat voor de Conservatieve Partij van premier Boris Johnson er op 12 december met de winst vandoor gaat.
Dat scenario kan zich herhalen in tientallen kiesdistricten in het hele land, waardoor Johnson meer kans maakt een parlementaire meerderheid veilig te stellen, zijn uittredingsovereenkomst met de EU te laten goedkeuren en het VK eind januari volgend jaar te laten vertrekken.
In het andere kamp rond de politieke kwestie die de verkiezingscampagne beheerst, is de situatie anders: de nieuwe, rechts-populistische Brexit Party van Nigel Farage heeft besloten niet aan de verkiezingen mee te doen in ongeveer de helft van de kiesdistricten, inclusief Canterbury, om te voorkomen dat de pro-Brexit-stem wordt gesplitst.
“Deze verkiezingen kunnen worden beslist met heel kleine marges, en ik maak me zorgen over het feit dat we elkaar aanvallen, terwijl onze standpunten over de Brexit bijna hetzelfde zijn”, zei Hegey. Zij beschouwt een stem op de Liberal Democrats, die in het parlement een veel kleinere vuist kunnen maken dan Labour, als een verspilde stem.
Maar Kelland zegt dat zij niet op Labour, de grootste oppositiepartij van het land, kan stemmen, omdat die een dubbelzinnig standpunt over de Brexit heeft en wordt geleid door Jeremy Corbyn, die al tientallen jaren bekendstaat als euroscepticus. “De Liberal Democrats zijn de enige op wie een ‘Remainer’ kan stemmen”, zei ze. “Als je op Labour stemt, weet je niet wat je krijgt.”
Marges zijn klein in veel kiesdistricten
De belangrijkste verkiezingsslogan van de Conservatieven van Boris Johnson is ‘Get Brexit Done’ (Krijg de Brexit gedaan, red.). Johnson wilde vervroegde verkiezingen omdat de Conservatieven hun parlementaire meerderheid verloren tijdens de vorige verkiezingen in 2017.
In de afgelopen twee jaar liet bijna elke opiniepeiling zien dat een meerderheid van de Britten in de EU wil blijven. Maar Labour weigerde deelname aan een initiatief om die kiezers te verzamelen achter één pro-Europese kandidaat per kiesdistrict. Alleen de Liberal Democrats en kleinere partijen besloten samen te werken, maar hun akkoord heeft slechts betrekking op zo’n 10 procent van de 650 kiesdistricten.
Districten waar de race nek-aan-nek lijkt te gaan, zoals Canterbury, gaan mogelijk een cruciale rol spelen. Canterbury verkoos in 2017 voor het eerst een Labour-politicus tot lid van het Britse Lagerhuis; oud-onderwijsassistent Rosie Duffield kreeg 187 stemmen meer dan haar Conservatieve tegenstander.
Duffield noemt de verdeelde stem onder ‘Remainers’ “een risico”, maar zegt te hopen dat liberaaldemocraten op haar zullen stemmen vanwege haar constante tegenstand tegen de Brexit. “Mijn standpunt is dat ik de grootste ‘remoaner’ in het parlement ben”, zei ze, verwijzend naar de woordspeling die dient als benaming voor mensen die kreunen en klagen over de uitkomst van het Brexit-referendum in 2016 (‘to moan’ betekent klagen, red.).
Voorspellingen voor Canterbury uit recente peiling;
Labour: 42 procent
Conservatieven: 41 procent
Liberal Democrats: 15 procent
Een tweede recente peiling gaf Labour 4 procentpunten voorsprong op de Conservatieven
Geven tactische kiezers de doorslag?
Een pro-Europese actiegroep publiceerde vorige week een studie waaruit zou blijken dat er minder dan 120.000 ‘tactische stemmen’ in 57 kiesdistricten nodig zijn om te voorkomen dat premier Johnson een parlementaire meerderheid kan bereiken. Tactisch stemmen houdt in dat je een stem uitbrengt op een partij die niet je favoriet is, om te voorkomen dat een derde partij wint.
John Curtice, hoogleraar politicologie aan de universiteit van Strathclyde, zegt dat tactisch stemmen kán werken, mits er genoeg mensen zijn die de derde partij van de winst willen houden. Het is ook een voorwaarde dat zij er niet veel om geven bij wie hun stem dan terechtkomt. “De mogelijkheid dat het kan gebeuren is niet te ontkennen, maar het probleem waar het Remain-kamp zich voor gesteld ziet, is dat het móet gebeuren, omdat hun stemmen versnipperd zijn.”
Maar de kandidaat van de Liberal Democrats in Canterbury, Claire Malcomson, zegt dat ze geen last van haar geweten krijgt, mochten stemmen die op haar worden uitgebracht in plaats van op Labour, eraan bijdragen dat de Conservatieven een meerderheid winnen en het VK uit de EU halen. “Als je ergens gepassioneerd over bent, laat je niet toe dat iemand anders je wegzet. Je blijft je uitspreken”, zegt ze. “Mensen verdienen een keuze.”
NOS 30.11.2019 Met nog twaalf dagen te gaan lijkt de spanning in de Britse verkiezingscampagne langzaam terug te keren. De afgelopen weken hadden de Conservatieven van Boris Johnson een ruime voorsprong op Labour in de peilingen, maar die is stukje bij beetje aan het slinken.
Het zijn zeer bepalende verkiezingen voor het Verenigd Koninkrijk. Het is voor de oppositie immers de laatste kans om brexit nog tegen te houden. Als Johnson de verkiezingen wint en een meerderheid in het Lagerhuis haalt, kan hij zijn brexit-deal probleemloos door het parlement loodsen en zo het vertrek uit de EU op 31 januari rondmaken.
Haalt hij die meerderheid niet, dan ontstaat er een uiterst gecompliceerde situatie. Ofwel het lukt het Labour om met de steun van andere oppositiepartijen een meerderheid te vormen. In dat geval komt er een nieuw referendum over brexit halverwege volgend jaar.
Of er ontstaat een nieuwe patstelling, waarbij geen van de twee grote partijen er in slaagt om een regeerbare meerderheid bij elkaar te krijgen. In dat geval is het niet uit te sluiten dat er opnieuw verkiezingen zullen volgen.
Geen eenduidig beeld in peilingen
Afgelopen week waren alle ogen gericht op een zeer grote peiling uitgevoerd door opiniepeiler YouGov waarbij meer dan 100.000 Britten was gevraagd naar de partij waar ze op stemmen. Eenzelfde soort peiling gaf in de aanloop naar de vorige verkiezingen voor het eerst aan dat toenmalig premier May op weg was naar zetelverlies in plaats van winst, zoals lang werd aangenomen.
Dit keer zouden de Conservatieven uit kunnen komen op 43 procent van de stemmen en 359 zetels, ruim boven de vereiste 326 zetels die nodig zijn voor een meerderheid. Goed nieuws dus voor Boris Johnson.
Tegelijk laat het gemiddelde van alle peilingen de afgelopen dagen zien dat het gat tussen Johnson en Corbyn steeds kleiner wordt. Het gat is in veel peilingen zelfs al geslonken tot zeven procentpunt. Als dat gat nog kleiner wordt, wordt het steeds moeilijker voor de Conservatieven om de macht te behouden.
Waar ze met zeer veel spanning en genoegen naar het slinkende gat in de peilingen kijken, is Schotland. Daar lijkt de SNP, de Schotse nationalistische partij, op weg naar flinke winst. Zij profiteren van het anti-brexit-sentiment onder veel Schotten (62 procent stemde daar bij het referendum tegen brexit) en tegelijk ook van de frustratie over premier Johnson.
‘Onze democratische stem is in feite genegeerd’
Als de trend in de peilingen doorzet en Johnson er niet in slaagt om een meerderheid te halen, zou de SNP weleens de rol van kingmaker kunnen opeisen. Corbyn zal dan de SNP en waarschijnlijk de Liberal Democrats nodig hebben als hij kans wil maken op de sleutels van 10 Downing Street.
De SNP eist daar echter wel een referendum over Schotse onafhankelijkheid voor terug. In 2014 verloren de nationalisten nog een volksraadpleging over een onafhankelijk Schotland. De voormalig SNP-leider Alex Salmond zei toen dat zo’n referendum hooguit ééns per generatie kan plaatsvinden. Maar de huidige leider, Nicola Sturgeon, vindt dat door brexit de situatie volledig is veranderd.
De Schotten worden tegen hun zin de EU uitgetrokken, redeneert ze, en dus moet Schotland een nieuwe kans krijgen om zich over onafhankelijkheid uit te spreken. Jeremy Corbyn heeft de deur naar zo’n nieuw referendum al op een kier gezet, mocht hij premier worden.
Twee referenda?
In de peilingen blijkt de steun voor onafhankelijkheid de afgelopen tijd verder te zijn gegroeid. Op dit moment zijn de voorstanders en tegenstanders in evenwicht: 50-50.
Daarmee speelt Schotland in de kantlijn een belangrijke rol bij deze verkiezingen. En zou het kunnen dat een nederlaag van Johnson niet één, maar twee referenda veroorzaakt. Eerst een nieuw referendum over EU-lidmaatschap en vervolgens een referendum over Schotse onafhankelijkheid.
De Britten gaan op 12 december 2019 naar de stembus.
Telegraaf 29.11.2019 Het Verenigd Koninkrijk vertrekt volgend jaar uiterlijk op 31 januari 2020 uit de Europese Unie als de Conservatieven een meerderheid krijgen bij de verkiezingen. Dat zei de Britse premier Boris Johnson vrijdag. De verkiezingen zijn op 12 december. In de peilingen stevent Johnson met zijn partij af op een grote meerderheid in het Britse Lagerhuis.
Johnson herhaalde vrijdag ook dat hij geen reden ziet de overgangsperiode na de Brexit te verlengen. Op de vraag of hij liever premier wil zijn of het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil halen, was hij ook duidelijk. „Ik haal ons liever uit de EU. Dat kan ik u zeggen.”
Als Johnson de verkiezingen wint op 12 december, wil hij nog voor de kerst een Brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van de Conservatieven, die zondag officieel verschijnt.
AD 29.11.2019 Het Verenigd Koninkrijk vertrekt volgend jaar uiterlijk op 31 januari uit de Europese Unie als de Conservatieven een meerderheid krijgen bij de verkiezingen, zegt de Britse premier Boris Johnson. De verkiezingen zijn op 12 december.
In de peilingen stevent Johnson met zijn partij af op een grote meerderheid in het Britse Lagerhuis. Als Johnson de verkiezingen wint op 12 december, wil hij nog voor de kerst een brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van de Conservatieven, die zondag officieel verschijnt.
Johnson herhaalde vandaag ook dat hij geen reden ziet de overgangsperiode na de brexit te verlengen. Op de vraag of hij liever premier wil zijn of het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil halen, was hij ook duidelijk. ,,Ik haal ons liever uit de EU. Dat kan ik u zeggen.”
Ondanks dat de peilingen suggereren dat hij de verkiezingen niet kan verliezen, waarschuwt Johnson ervoor niet ‘te zelfvoldaan’ te zijn. Volgens de premier bestaat het risico dat Jeremy Corbyn een coalitieregering sluit nog steeds. Labour zou in willen zetten op een ‘bliksemactie’ om kiezers terug te winnen.
Johnson probeert daarom de geestdrift, zoals rond het referendum van 2016, te laten herleven. Hij laat de brexitvoorstanders weten hun stemmen onverminderd nodig te hebben om een overwinning op 12 december binnen te slepen. Volgens de premier werkt zijn land momenteel aan ‘een dozijn handelsdeals’ en is het klaar voor de brexit.
Bemoeienis Trump
Johnson liet doorschemeren dat hij, wat de verkiezingen betreft, niet zit te wachten op bijval van de Amerikaanse president Trump. Trump bezoekt Groot-Brittannië komende week tijdens een NAVO-top. In oktober liet Trump zich al uit over oppositieleider Corbyn door te stellen dat deze ‘zo slecht’ voor de Britten zou zijn.
Volgens de Amerikaanse leider zou Johnson een pact moeten sluiten met de leider van de Brexit Partij, Nigel Farage. ,,Wat wij traditioneel, als liefhebbende bondgenoten, niet doen, is ons mengen in elkaars verkiezingscampagnes’’, zei Johnson. ,,Dat is het beste wat je als goede vrienden kunt doen.’’
MSN 29.11.2019 Het Verenigd Koninkrijk vertrekt volgend jaar uiterlijk op 31 januari 2020 uit de Europese Unie als de Conservatieven een meerderheid krijgen bij de verkiezingen. Dat zei de Britse premier Boris Johnson vrijdag. De verkiezingen zijn op 12 december. In de peilingen stevent Johnson met zijn partij af op een grote meerderheid in het Britse Lagerhuis.
Johnson herhaalde vrijdag ook dat hij geen reden ziet de overgangsperiode na de brexit te verlengen. Op de vraag of hij liever premier wil zijn of het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil halen, was hij ook duidelijk. “Ik haal ons liever uit de EU. Dat kan ik u zeggen.”
Als Johnson de verkiezingen wint op 12 december, wil hij nog voor de kerst een brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van de Conservatieven, die zondag officieel verschijnt.
Telegraaf 29.11.2019 De Britse Conservatieven dreigen in dezelfde valkuil te belanden als bij de vorige verkiezingen in 2017. Toen zorgde een ogenschijnlijk onoverbrugbare voorsprong in de peilingen voor gemakzucht. Labour herstelde echter, en het gevolg was een minderheidsregering en de Brexit-chaos waar de Britten nog altijd mee te maken hebben.
Volgens Dominic Cummings, de belangrijkste politieke adviseur van premier Boris Johnson, is er een groot gevaar dat de comfortabele voorsprong in opiniepeilingen voor gemakzucht zal zorgen. Aanhangers zouden denken dat het niet noodzakelijk meer is om te gaan stemmen. De voorsprong verdwijnt in dat geval volgens Cummings als sneeuw voor de zon.
Gisteren was er een zeldzame peiling waar in ieder van de 650 kiesdistricten de voorkeur van kiezers werd gepeild. De Conservatieven zouden bijna 360 zetels halen, Labour nauwelijks 200. De Lib Dems zouden zelfs zetels verliezen en de Brexit Party haalt geen enkele zetel.
Maar Cummings waarschuwt dat de enorme voorsprong snel verdwijnt, als de steun voor de Conservatieven iets afneemt of die voor Labour enigszins groeit. En juist dat laatste lijkt de afgelopen dagen het geval te zijn, zo constateert The Daily Telegraph, een krant die ook wel de Torygraph wordt genoemd en het lijfblad is van Johnson.
De krant constateert dat het leiderschap, of beter: het gebrek aan leiderschap, van oppositieleider Jeremy Corbyn de belangrijkste reden is dat de partij in de peilingen achterblijft. Maar mogelijke Labour-stemmers zijn voor het eerst in tijden in meerderheid positief gestemd over Corbyn. Dat gebeurde dit jaar alleen in de week dat Johnson als premier aantrad. Aan hem hebben veel Labour-stemmers in het Noorden een nog grondiger hekel.
De steun voor Labour neemt ook toe. Dat heeft vooral te maken met het feit dat de Lib Dems er niet in slagen een geloofwaardig Remain-alternatief te presenteren. De partij dacht de voorstanders van EU-lidmaatschap te binden door te stellen dat de partij, mocht deze aan de macht komen, het voorstel om uit de EU te vertrekken simpelweg in zou trekken.
Hoewel de kans op een Lib Dem meerderheid nihil is, vinden de meeste Britten dit toch een ondemocratische actie. Vrijwel alle Remainers geven de voorkeur aan een tweede referendum om de impasse te doorbreken.
Vragenvuur
Voor de Conservatieven schuilt nog een volgend gevaar. De partij is nog altijd aan het onderhandelen over de voorwaarden van een interview met Andrew Neil. Deze BBC-veteraan legde deze week al Jeremy Corbyn en SNP-leider Nicola Sturgeon op de pijnbank. Ook Johnson, die desgevraagd wilde bevestigen noch ontkennen dat hij het interview zal doen, zal het moeilijk krijgen in het halfuur durende spervuur waaruit interviews met Neil bestaan. Als het doorgaat, zal het voor de feitelijke verkiezingen plaatsvinden.
MSN 28.11.2019 Bekrompen Engels nationalisme óf een archaïsche vorm van extreem links. Voor die pijnlijke keuze staan de Britten bij de verkiezingen van 12 december, volgens columnist Philip Stephens van zakenkrant The Financial Times. Boris Johnson lijkt daarbij aan het langste eind te trekken.
De Conservatieve premier Johnson voert campagne met de slogan ‘Get Brexit done’. Geef mij een meerderheid in het parlement en ik zorg ervoor dat we de Brexit rond de kerst hebben afgerond, houdt Johnson de Britse kiezers voor.
Commentatoren van links tot rechts wijzen erop dat dit een sterk misleidende voorstelling van zaken is. Als Johnson zijn akkoord met de EU na een verkiezingsoverwinning door het parlement kan loodsen, is alleen de manier waarop de Britten afscheid nemen van de EU vastgelegd. Daarna begint een minstens zo lastig hoofdstuk: wat wordt de nieuwe handelsrelatie tussen het VK en de Europese Unie?
Boris Johnson voert effectief campagne: Brexit-moeheid
Toch lijkt Johnson de stemming onder veel Britten goed aan te voelen: moeheid na drie jaar vruchteloos gesteggel over wat er moet gebeuren met de Brexit. Johnson stevent af op een ruime meerderheid in het Lagerhuis bij de verkiezingen op 12 december, blijkt uit een prominente peiling annex voorspelling door Times/YouGov woensdag.
De Conservatieven van Johnson halen volgens die voorspelling 359 zetels en dat is een absolute meerderheid in het Lagerhuis met 650 zetels. De Labour-partij van Johnsons grootste concurrent Jeremy Corbyn haalt 211 plekken.
Columnist Stephens van de FT wijt het succes van Johnson in de peilingen vooral aan de zwakte van de oppositie. Cruciaal is dat oppositieleider Jeremy Corbyn extreem impopulair is bij een groot deel van de Britten.
Onder liberaal gezinde Britten leeft de angst dat Corbyn een achterhaalde linkse economische politiek voorstaat. Daarnaast kleeft aan Corbyn een verleden waarin hij flirtte met repressieve regimes in Cuba en Venezuela. Verder vinden sommigen dat Corbyn te weinig heeft gedaan om anti-semitisme binnen de Labour-partij te bestrijden.
Hoewel Johnson een reeks beloften heeft gebroken – de belangrijkste: het VK zou op 31 oktober dit jaar uit de EU vertrekken – lijkt hij het op ‘karakter’ toch te winnen van Corbyn. Bovendien heeft Johnson sinds enkele weken een extra strategisch voordeel: de Brexit Party van Nigel Farage heeft besloten in een reeks belangrijke kiesdistricten niet te gaan concurreren met de Conservatieven.
Volgens Johnson staan alle kandidaten van zijn partij achter zijn deal met Brussel. De huidige premier wil dat het Verenigd Koninkrijk eind januari de Europese Unie verlaat.
MSN 27.11.2019 De Britse premier Boris Johnson stevent af op een ruime meerderheid in het Lagerhuis bij de verkiezingen op 12 december 2019. Dat blijkt uit een prominente peiling annex voorspelling door Times/YouGov woensdag.
De Conservatieven van Johnson halen volgens die voorspelling 359 zetels en dat is een absolute meerderheid in het Lagerhuis met 650 zetels. De Labour-partij van Johnsons grootste concurrent Jeremy Corbyn haalt 211 plekken.
Johnson wil bij een verkiezingswinst zijn brexitdeal voor de kerst nog door het parlement krijgen. Dat staat in het partijprogramma van de Conservatieven, dat zondag gepubliceerd werd. Volgens Johnson staan alle kandidaten van zijn partij achter zijn deal met Brussel. De huidige premier wil dat het Verenigd Koninkrijk eind januari de Europese Unie verlaat.
MSN 27.11.2019 Het Britse pond moest woensdag terrein prijsgeven nadat uit een tussentijds onderzoek door YouGov naar voren kwam dat de voorsprong van de Conservatieven in de peilingen is geslonken.
Volgens YouGov is de partij van de Britse premier Boris Johnson in populariteit gedaald onder de respondenten in de opinie-peiling. Labour zag zijn achterstand daardoor teruglopen.
Het Britse pond viel eveneens terug doordat meer jongeren onder de 35 zich hebben aangemeld om mee te doen aan de verkiezingen van volgende maand. Deze doelgroep is minder geneigd om voor de Conservatieven te stemmen.
In de voorbije weken was het Britse pond nog bezig met een flinke opmars doordat de kansen op een wanordelijk vertrek uit de Europese Unie sterk zijn afgenomen
Telegraaf 24.11.2019 De Britse premier Boris Johnson wil bij een verkiezingswinst van zijn Conservatieve Partij voor de kerst nog zijn Brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van het verkiezingsprogramma van de Conservatieven dat zondag officieel verschijnt.
Groot-Brittannië gaat op 12 december 2019 naar de stembus om een nieuw Lagerhuis te kiezen. Mochten de Conservatieven een absolute meerderheid behalen in het Lagerhuis, dan wil Johnson dat het Verenigd Koninkrijk eind januari de Europese Unie verlaat. Volgens de huidige premier staan alle kandidaten van zijn partij achter zijn Brexitdeal.
In het document komt verder naar voren dat een nieuwe Conservatieve regering de inkomstenbelasting niet wil verhogen en de portemonnee trekt voor de Britse infrastructuur en zorg. Wat die plannen betekenen voor de staatskas, wordt niet besproken.
In de peilingen staat de Conservatieve Partij van Johnson zo’n 10 procentpunt voor op Labour.
NOS 24.11.2019 Premier Johnson zal als hij wordt herkozen op 12 december nog voor het kerstreces de brexitwet laten behandelen in het parlement. Dat belooft hij in het verkiezingsprogramma dat hij vandaag presenteert, waarin brexit de belangrijkste boodschap is.
“Het is mijn vervoegde kerstcadeau om de brexitwet voor het reces te behandelen en het parlement aan het werk te zetten voor het volk”, zei de premier. “Ons plan zal dit land in de komende jaren weer verenigen. Het is tijd om een nieuwe bladzijde om te slaan; het geaarzel, het uitstel en de verdeeldheid van de afgelopen jaren is voorbij.”
In het verkiezingsmanifest van de Conservatieven belooft Johnson verder de btw, inkomensbelasting en sociale premies in zijn regeerperiode niet te verhogen. Ook trekt hij geld uit om parkeren bij ziekenhuizen voor sommigen gratis te maken, gaten in de weg te repareren en werknemers bij te scholen.
Verder wil hij subsidies om huizen milieuvriendelijker te maken, een verbod op export van plastic afval naar derdewereldlanden en meer geld voor kinderopvang.
Socialistisch alternatief
Eerder deze week presenteerde Labour-leider Corbyn zijn plannen voor als hij verkozen wordt. Hij had een uitgesproken socialistische agenda, waarin privatiseringen worden teruggedraaid, werknemers meer geld krijgen en de rijksten hoger belast worden.
Corbyn beloofde voor de brexit opnieuw te zullen onderhandelen met de Europese Unie, waarna het resultaat aan de kiezers zal worden voorgelegd in een referendum. Hij beloofde daarbij zelf geen standpunt in te zullen nemen, om als premier beide opties goed te kunnen uitvoeren.
Tegenstanders reageerden fel op Corbyns neutraliteit. Leider van de Liberaal-Democraten Swinson zegt dat de Labour-leider daarmee zijn taak als premier verzaakt. Brexit Party-voorman Farage voorspelde dat kiezers Corbyn zullen afrekenen op zijn vage standpunt.
In de peilingen staat Corbyn nog altijd flink achter op Johnson, al hebben nog veel kiezers geen definitieve keuze gemaakt.
AD 24.11.2019 De Britse premier Boris Johnson wil bij een verkiezingswinst van zijn Conservatieve Partij nog voor de kerst zijn brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van het verkiezingsprogramma van de Conservatieven dat vandaag officieel verschijnt.
Groot-Brittannië gaat op 12 december 2019 naar de stembus om een nieuw Lagerhuis te kiezen. Mochten de Conservatieven een absolute meerderheid behalen in het Lagerhuis, dan wil Johnson haast maken met de brexit. Hij wil dat het Verenigd Koninkrijk eind januari al de Europese Unie verlaat. Volgens de huidige premier staan alle kandidaten van zijn partij achter zijn brexitdeal.
,,Het is mijn vervoegde kerstcadeau om de brexitwet voor het kerstreces te behandelen en het parlement aan het werk te zetten voor het volk’’, zei de premier. ,,Ons plan zal dit land in de komende jaren weer verenigen. Het is tijd om een nieuwe bladzijde om te slaan. Er moet een einde komen aan het geteut, het uitstellen en de verdeeldheid van de afgelopen jaren.’’
In het verkiezingsdocument komt verder naar voren dat een nieuwe Conservatieve regering de inkomstenbelasting niet wil verhogen en de portemonnee trekt voor de Britse infrastructuur en zorg. Wat die plannen betekenen voor de staatskas, wordt niet besproken.
Grootste
In de peilingen staat de Conservatieve Partij van Johnson nog ver voor op Labour. In een door The Sunday Times gepubliceerde peiling van YouGov handhaaft de Conservatieve Partij zich als grootste met 42 procent van de ondervraagden achter zich. Labour blijft op 30 procent.
De resultaten van deze peiling zijn vrijwel identiek aan die van de vorige. Alleen de Brexit Party verliest weer een procentpunt en staat op nog slechts 3 procent. De partij heeft zich in veel kiesdistricten teruggetrokken om er zeker van te zijn dat de voorstanders van het verlaten van de Europese Unie niet verdeeld raken over twee kandidaten, een Conservatief en een kandidaat van de Brexit Party. De Liberaal Democraten kwamen een procentpunt hoger uit de peiling en kregen 16 procent van de ondervraagden achter zich. Groenen en Schotse nationalisten bleven gelijk op 4 procent.
MSN 24.11.2019 De Britse premier Boris Johnson wil bij een verkiezingswinst van zijn Conservatieve Partij voor de kerst nog zijn brexitdeal door het parlement krijgen. Dat staat in een voorpublicatie van het verkiezingsprogramma van de Conservatieven dat zondag officieel verschijnt.
Groot-Brittannië gaat op 12 december naar de stembus om een nieuw Lagerhuis te kiezen. Mochten de Conservatieven een absolute meerderheid behalen in het Lagerhuis, dan wil Johnson dat het Verenigd Koninkrijk eind januari de Europese Unie verlaat. Volgens de huidige premier staan alle kandidaten van zijn partij achter zijn brexitdeal.
In het document komt verder naar voren dat een nieuwe Conservatieve regering de inkomstenbelasting niet wil verhogen en de portemonnee trekt voor de Britse infrastructuur en zorg. Wat die plannen betekenen voor de staatskas, wordt niet besproken.
In de peilingen staat de Conservatieve Partij van Johnson zo’n 10 procentpunt voor op Labour.
AD 23.11.2019 Jeremy Corbyn, de leider van de grootste Britse oppositiepartij Labour, zegt dat hij zich ‘neutraal’ zal opstellen als hij een nieuw referendum uitschrijft over de brexit. Dat moet hem in staat stellen op een ‘geloofwaardige manier’ de uitkomst van die volksraadpleging uit te voeren, aldus Corbyn tijdens een vraaggesprek met kiezers tijdens het tv-programma Question Time van de Britse zender BBC.
De 70-jarige linkse oppositieleider geldt bij de verkiezing van 12 december als de belangrijkste rivaal van de conservatieve premier Boris Johnson. Corbyn wil als hij de verkiezingen wint opnieuw met de EU gaan onderhandelen over een brexitdeal. Daarna wil hij daar een referendum over uitschrijven.
Corbyn kreeg veel kritiek omdat hij steeds in het midden liet waar hij bij zo’n tweede referendum campagne voor zou voeren: de nieuwe brexitdeal van Labour of toch in de EU blijven. Hij lijkt nu zijn kaarten op tafel te hebben gelegd. ,,Ik zal als premier, als ik dat dan ben, een neutrale houding aannemen zodat ik de resultaten op een geloofwaardige manier kan uitvoeren.’’
Johnson reageerde kort daarna in dezelfde uitzending meteen. ,,Ik zie niet hoe je een deal kunt uitvoeren als je zegt dat je neutraal gaat zijn of onverschillig bent over die deal’’, sneerde de huidige premier.
Later kwam de Conservatieve Partij van Johnson met een schriftelijke reactie: ,,Jeremy Corbyn bevestigde zojuist dat hij geen plan heeft voor de brexit. Hij wil zelfs niet zeggen of hij denkt dat we in de EU moet blijven of dat we moeten vertrekken.’’
MSN 23.11.2019 In januari 2013 verklaarde de toenmalige Britse premier David Cameron dat hij open stond voor een referendum om een ‘nieuwe regeling voor het VK in de Europese Unie (EU)’ te creëren. Het leidde tot een reeks onderhandelingen tussen de twee partijen over de terugtrekking uit de Europese Unie, in de volksmond bekend als brexit.
We kijken naar een tijdlijn van de onderhandelingen en enkele van de belangrijkste ontwikkelingen van brexit tot nu toe.
NU 21.11.2019 De leider van de Britse Labour-partij, Jeremy Corbyn, heeft donderdag het verkiezingsmanifest van zijn partij onthuld. Daarin worden onder meer plannen voor loonsverhogingen voor de publieke sector, hogere belastingen voor bedrijven en nationalisatie van de infrastructuur gepresenteerd.
In de Engelse stad Birmingham onthulde Corbyn ook zijn plannen voor “een groene industriële revolutie”, waarmee Labour een miljoen banen wil creëren door de industrie, energie, landbouw, gebouwen en het transport in het Verenigd Koninkrijk te verduurzamen.
Labours “groene revolutie” en andere plannen, zoals het afschaffen van collegegeld en verkorten van de werkweek, zijn bij elkaar begroot op 82,9 miljard pond (96,9 miljard euro) aan extra uitgaven. Met deze nieuw plannen hoopt Labour jonge progressieve kiezers weg te trekken bij Liberal Democrats, een andere en kleinere oppositiepartij.
Labour staat in de peilingen op dit moment nog fors achter op de Conservatieve Partij. Premier en leider van de Conservatieven Boris Johnson beticht Corbyn ervan geen standpunt in te nemen over de Brexit.
Wie wint, bepaalt Brexit
De uitkomst van de verkiezingen van 12 december 2019 bepaalt ook welke partij de Brexit-onderhandelingen met de Europese Unie zal leiden en hoe die Brexit zal verlopen.
De Conservatieven houden graag vast aan de huidige Brexit-deal en willen zo snel mogelijk uit de Europese Unie vertrekken. Labour wil daarentegen een nieuw akkoord sluiten met de EU, waarin onder meer afspraken worden gemaakt over arbeidersrechten en milieuafspraken. Corbyns partij zal die nieuwe deal dan via een referendum voorleggen aan het Britse volk.
Zowel Labour als de Conservatieve Partij heeft er daarom extra baat bij om deze verkiezingen te winnen. Beide partijen strooien daarom in hun partijprogramma’s met geld voor de publieke sector om zo kiezers aan hun kant te krijgen.
Bij het eerste televisiedebat tussen Corbyn en Johnson, dinsdagavond, was er geen duidelijke winnaar.
NOS 21.11.2019 Drie weken voor de Britse verkiezingen heeft de Labour-partij zijn verkiezingsprogramma gelanceerd. Partijleider Jeremy Corbyn presenteerde in Birmingham onder meer plannen om privatiseringen terug te draaien en de lonen in de publieke sector en de belastingen voor bedrijven te verhogen.
“Dit is een verkiezingsprogramma voor hoop, een programma dat echte veranderingen brengt”, zei Corbyn. “Dit zit vol populaire maatregelen, die een hele generatie lang zijn tegengehouden door de gevestigde orde.”
Volgens Corbyn gaat Labour namens gewone mensen de strijd aan met “bankiers, miljardairs en de gevestigde orde”.
“De rijkste vijf procent van de bevolking zal de rekening krijgen voor deze maatregelen”, aldus Correspondent Tim de Wit.
Volgens correspondent Tim de Wit zijn de plannen opvallend links. “Het verkiezingsprogramma van Labour is een van de meest radicale van de afgelopen decennia. Corbyn wil met deze uitgesproken socialistische agenda proberen om het tij in deze campagne alsnog te keren.”
Brandweermensen en gratis studeren
Labour wil nutsbedrijven en spoor- en busbedrijven nationaliseren. Ook belooft hij 5000 extra brandweermensen, het schrappen van collegegeld voor studenten en gratis busvervoer voor iedereen onder de 25.
Verder moeten medewerkers in de publieke sector 5 procent meer verdienen, zegt Tim de Wit. “Dat betekent een salarisverhoging van 1200 pond per jaar voor de meeste verpleegkundigen bijvoorbeeld, dat zijn enorme bedragen.”
De plannen kosten bijna 100 miljard euro. Labour wil eenzelfde bedrag aan extra inkomsten binnenhalen. Daarom wil hij bijvoorbeeld de belastingen voor de hoogste inkomens met 5 procent verhogen en belastingontduiking en -ontwijking harder aanpakken.
“Volgens Corbyn zal 95 procent van de Britten niets merken van de belastingverhogingen die hij wil doorvoeren”, zegt De Wit. “Maar de rijkste 5 procent van de bevolking zal de rekening krijgen voor zijn enorme pakket aan maatregelen.”
Peilingen
De verkiezingen van donderdag 12 december draaien vooral om de brexit. Premier Johnson van de Conservatieven belooft het brexit-akkoord alsnog door het Lagerhuis te loodsen, waardoor de Britten eind januari de EU kunnen verlaten. Corbyn wil een nieuw brexit-referendum.
In veel peilingen staat Labour rond de 30 procent en de Conservatieven boven de 40 procent. “Met dit pakket maatregelen hoopt Corbyn dat gat te kunnen dichten”, zegt De Wit.
Telegraaf 20.11.2019 Nog zeven jaar Brexit-trammelant. Dat is wat de Britten volgens oppositieleider Jeremy Corbyn te wachten staat als ze het door premier Boris Johnson uitgestippelde Brexit-pad zullen volgen. Het getal met bijbelse dimensies leek uit de hoge hoed te zijn getoverd, maar zolang zal het volgens Corbyn duren voordat een handelsovereenkomst met de EU is geregeld.
Johnson wimpelde de veronderstelling weg. Maar het is duidelijk dat er iets van een Brexit-strategie aan het ontwikkelen is bij Labour. Door twijfel te zaaien over de termijn waarop Johnson zijn Brexit kan realiseren, moet de Brexit Party weer aantrekkelijker worden voor veel geharde Brexiteers. Met het versnipperen van het Brexit front kan Labour toch nog als winnaar, maar waarschijnlijker als niet al te grote verliezer uit de stembus rollen.
De Britse televisiekijker weet, na het eerste televisiedebat, wat eigenlijk al lang duidelijk was. Johnson en Corbyn kunnen niet debatteren. In hun wekelijkse woensdagmiddagontmoeting in het Lagerhuis praten ze vooral langs elkaar heen, op de televisie praten ze vooral door elkaar.
Vuurwerk
Het een uur durende politieke vuurwerk, vooral bestaand uit het werpen van onderlinge voetzoekers, leverde geen overduidelijke winnaar op. Gezien de achterstand die Labour heeft in de peilingen kan dat gezien worden als een overwinning voor Jeremy Corbyn. Maar dan, hij schiet er niet veel mee op, de achterstand blijft enorm. Maar geleidelijk aan wordt duidelijk dat er wellicht toch iets van een Brexit-strategie aan het ontwikkelen is bij Labour. De kiezers weten al dat de oppositiepartij geen pasklare oplossing heeft. Maar dat is misschien nog te verkiezen boven het aanhoudende gedraal van de Conservatieven.
Boris Johnson had het lastig. Hij is duidelijk niet in staat om antwoorden binnen de door de organisator vereiste dertig seconden te leveren. Debatleider Julie Etchingham had bijna net zoveel tijd nodig om Johnson ervan te overtuigen dat zijn tijd op was.
Gekke dingen
Dat was niet het enige probleem voor de Britse premier. Hij wordt niet echt geloofd. Vertrouwen is belangrijk, zo maakte Johnson duidelijk in het eerste televisiedebat voor de Britse verkiezingen. Het hoongelach dat zijn antwoord opleverde bij het in de studio aanwezige publiek moet hem te denken geven. Zijn Conservatieve Partij mag dan straatlengtes voorliggen in de peilingen, als er getwijfeld wordt aan de betrouwbaarheid kunnen er nog gekke dingen gebeuren.
Maar ook oppositieleider Jeremy Corbyn kwam niet ongeschonden uit het debat. De Brexit-strategie van zijn partij is alleen in zijn eigen ogen helder. Als Labour de verkiezingen van 12 december wint, inderdaad een hele grote áls, dan gaat Labour een eigen fantastische deal sluiten met de EU. In een tweede referendum mag de kiezer bepalen wat ze willen. Die deal of toch in de EU blijven. De Labourleider lijkt geen voorkeur te hebben.
Wondere wereld
Het is de wondere wereld van de Britse politiek. Britten mogen een keuze maken tussen een premier wiens gebrek aan principes hem onbetrouwbaar maakt. Het alternatief is een oppositieleider wiens in het Communistisch Manifest gegraveerde principes ze weigeren te vertrouwen.
In de loop van de komende weken volgen nog diverse andere clashes. Johnson en Corbyn trekken een week voor de verkiezingen in ieder geval nog tegen elkaar ten strijde, maar in totaal zijn er vijf televisieconfrontaties beloofd, niet allemaal met partijleiders overigens. Op basis van de eerste confrontatie is het de vraag of ze meer duidelijkheid geven.
Maar toch nog even dit: Zou iemand, voordat het volgende debat plaatsvindt tegen Jeremy Corbyn kunnen zeggen dat hij zijn bril recht op zijn hoofd moet zetten. En kan iemand Boris Johnson vertellen dat hij niet om de haverklap naar zijn aantekeningen hoeft te turen voor de platitudes waar hij een patent op lijkt te hebben. Het zou het kijken naar het politieke steekspel aanzienlijk veraangenamen.
NOS 19.11.2019 Het eerste tv-debat tussen Boris Johnson en Jeremy Corbyn heeft geen duidelijke winnaar opgeleverd. De twee politieke leiders van de Conservatieven en Labour in het Verenigd Koninkrijk namen het bij de commerciële zender ITV voor het eerst deze campagne live tegen elkaar op. Maar geen van de kanshebbers op het premierschap steeg ver boven de ander uit.
Voor Johnson was het zaak om zo min mogelijk fouten te maken, terwijl Corbyn er juist alles aan moest doen om punten te scoren. Corbyn staat ruim achter in de peilingen en dus was het zaak om Johnson zoveel mogelijk met de rug tegen de muur te zetten. Maar het viel op dat Corbyn zelden de frontale aanval zocht met de premier. Corbyn bleef beschaafder en kalmer dan zijn opponent. Alleen maakte hij daarmee niet de verpletterende indruk die hij nodig heeft om het gat met de Conservatieven iets te dichten.
Brexit, brexit, brexit
Johnson daarentegen probeerde het debat veel meer op een bokswedstrijd te laten lijken. En viel Corbyn voortdurend aan op zijn grootste achilleshiel: zijn brexit-standpunt.
Of het nu over de gezondheidszorg ging, het klimaat of de economie, Johnson draaide elk antwoord weer terug naar brexit.
Corbyn pleit weliswaar voor een nieuw referendum, maar de partijleider wil zich niet uitspreken of hij in zo’n referendum voor of tegen in de EU blijven is. En dat was waar de premier voortdurend op terugkwam. “Een man die daar geen antwoord op kan geven, is niet geschikt om premier van dit land te zijn”, zei Johnson.
‘Factcheck’?
Tegelijk kwam ook Johnsons zwakke plek bovendrijven: zijn integriteit. Op de vraag of hij vindt dat de waarheid belangrijk is, zei hij “Ja”. Waarop het publiek in de tv-studio begon te lachen. Iemand uit het publiek riep: “Spreek dan de waarheid!” Ook een vraag over zijn persoonlijke integriteit ontweek hij volledig. Wederom draaide hij in zijn antwoord naar Labour en brexit, iets wat geen van de miljoenen tv-kijkers zal zijn ontgaan.
Wat op Twitter veel aandacht kreeg was dat het persaccount van de Conservatieve Partij tijdens het debat de naam had veranderd in “factcheckUK”, waarmee het suggereerde dat het uitspraken van beide partijleiders op feiten controleerde. In de praktijk produceerde het Twitteraccount met bijna 75.000 volgers alleen maar anti-Corbyn berichten. Veel journalisten en officiële factcheck-kanalen spraken er schande van.
Lewis Goodall @lewis_goodall
This isn’t funny or “banter”. It’s disingenuous and grim.
Een eerste peiling van opiniepeiler YouGov liet zien dat de Britse tv-kijker geen duidelijke winnaar kon aanwijzen. 51 procent vond Boris Johnson beter, 49% koos voor Jeremy Corbyn.
Live tv-debatten hebben altijd iets onvoorspelbaars en er zijn er genoeg in het verleden de boeken in gegaan als ‘gamechanger’. Dat was dit debat zeker niet. En mede daarom zal vooral Johnson het meest opgelucht ademhalen. Met dit optreden zal Corbyn het gat naar de Conservatieven voorlopig nog niet dichten.
De Britten gaan over iets meer dan drie weken, op 12 december, naar de stembus.
NU 20.11.2019 Het eerste televisiedebat tussen de Britse premier Boris Johnson en de oppositieleider Jeremy Corbyn heeft dinsdagavond voor weinig vuurwerk gezorgd. De Labour-leider waarschuwde het Britse volk voor Johnson, die volgens hem het gezondheidsstelsel wil laten uitbuiten door de VS. Johnson liet meermaals de voorgelegde discussieonderwerpen links liggen en bracht telkens de Brexit ter sprake.
Volgens het Britse publiek kwam er geen duidelijke winnaar uit de bus. Uit een eerste peiling van opiniepeiler YouGov blijkt dat een minieme meerderheid Johnson overtuigender vond, terwijl Corbyn het met 49 procent van de stemmers moest doen.
Die uitkomst zal vooral in het Labour-kamp als teleurstellend worden ervaren. De grootste oppositiepartij staat in de peilingen om en nabij de 10 procentpunten achter op de Conservatieven van Johnson en maakte dus niet de verpletterende indruk waarmee de partij het gat kan dichten.
De premier en oppositieleider kruisten de degens over onderwerpen als de Brexit, mogelijke onafhankelijkheid van Schotland en het Britse zorgstelsel, de NHS. Het gezondheidsstelsel geldt voor veel Britten als een van de belangrijkste naoorlogse verworvenheden.
Corbyn probeert kiezer met ‘NHS-gevaar’ op zijn hand te krijgen
Corbyn probeerde het Johnson met name lastig te maken op het gebied van de NHS. Volgens Labour stevent het VK af op een “catastrofe” met de door Johnson geregelde Brexit, omdat het zorgstelsel dan “uitgebuit” zal worden door de VS.
Op een van de opvallendste momenten van de avond zwaaide Corbyn met een document, dat bewijs zou bevatten over een mogelijke deal tussen de VS en het VK.
Johnson zou in de hoop op een handelsovereenkomst met de Amerikaanse president Donald Trump het gehele zorgstelsel openstellen voor de VS, aldus Corbyn. De Tories-leider wees de bewering resoluut van de hand en sprak van een “nepdocument”.
De Britse premier kreeg Corbyn meerdere malen in het nauw doordat hij constant over de Brexit bleef praten. Johnson wilde dat de Labour-leider een standpunt innam ten opzichte van de Brexit, maar kreeg negen keer geen antwoord.
Corbyn heeft altijd gezegd een tweede referendum over de kwestie te willen organiseren, maar weigert uit te spreken of hij in zo’n referendum zelf vóór of tegen de EU zal stemmen.
De Britten mogen over ruim drie weken, op 12 december 2019, naar de stembus.
MSN 19.11.2019 Het Verenigd Koninkrijk stapt eind januari 2020 uit de Europese Unie en eind 2020 zal er een nieuw handelsakkoord met Brussel liggen. Die belofte deed de Britse premier Boris Johnson tijdens een live op televisie uitgezonden verkiezingsdebat met zijn politieke rivaal Jeremy Corbyn van Labour.
Johnson, leider van de Conservatieven, weet zeker dat de brexit begin volgend jaar rond komt. Volgens hem is de scheidingsakte zo goed als af en is het slechts wachten op de definitieve krabbel onder het akkoord.
Corbyn pleitte voor een tweede brexitreferendum. Hij zei ook iedere uitkomst van die stemming te respecteren.
Telegraaf 14.11.2019 De leider van de Britse Brexit-partij Nigel Farage weigert zich terug te trekken uit nog meer kiesdistricten bij de aankomende verkiezingen ten gunste van de Conservatieven van premier Boris Johnson. Hij zei donderdag oproepen hiertoe af te wijzen. Farage benadrukte dat het zijn hoofddoel is om zetels in het parlement te winnen om premier Boris Johnson verantwoordelijk te kunnen houden voor de Brexit.
Hij kondigde maandag aan dat zijn partij niet meedoet in 317 kiesdistricten waar de Conservatieven wonnen bij de vorige landelijke verkiezingen. Dat zou de weg kunnen effenen voor een meerderheid van de conservatieven in het parlement en de Brexitdeal van Johnson.
Farage en Johnson jagen allebei op de stem van kiezers die voor de brexit zijn. De rijke Brexitsponsor Arron Banks zette Farage recentelijk onder druk om Johnson niet voor de voeten te lopen. Dat zou oppositiepartij Labour namelijk in de kaart kunnen spelen.
Gevraagd naar de kritiek van zijn voormalige bondgenoot, Arron Banks, zei Farage dat Banks de Brexit had opgegeven en lijdt aan „brexhaustion.” „Hij heeft het opgegeven. Arron Banks heeft nooit een cent aan de Brexit-partij gegeven, laten we duidelijk zijn, hij steunt de Brexit-partij niet”, zei Farage, en hij voegde eraan toe dat Banks nu achter de brexitdeal van Boris Johnson staat.
Banks zei dinsdag dat Farage een stap terug moet doen.
Brexit Party leider Nigel Farage woont een campagnebijeenkomst bij in Sedgefield. Farage staat onder grote druk om nog veel meer kandidaten van zijn partij terug te trekken. Ⓒ REUTERS
Telegraaf 13.11.2019 De kansen op een No Deal Brexit zijn weer toegenomen nu Boris Johnson een monsterverbond heeft gesloten met Brexit Party leider Nigel Farage.
David Gauke, de voormalige minister van Justitie onder Theresa May, heeft daarom de Conservatieve Remainers opgeroepen om bij de komende verkiezingen op de Lib Dems van Jo Swinson te stemmen. „Een Conservatieve meerderheid zal ons in de richting van een zeer harde Brexit leiden en in alle waarschijnlijkheid zullen we eind 2020 dan de EU zonder akkoord verlaten”, aldus Gauke, die in zijn district desalniettemin als onafhankelijk kandidaat staat.
De waarschuwing van Gauke komt na het monsterverbond tussen Boris Johnson en Nigel Farage. De laatste trok al zijn 317 kandidaten terug uit de districten waardoor de Conservatieven nu een grote kans maken die districten binnen te halen. In ruil daarvoor kreeg Farage van Boris Johnson de garantie dat het VK uiterlijk eind 2020 uit de EU zal treden, met of zonder handelsakkoord.
Johnson heeft al een scheidingsakkoord gesloten met Brussel, maar moet nu – na ondertekening daarvan – onderhandelen over een handelsakkoord. In Brussel wordt verwacht dat die onderhandelingen nog jaren zullen duren.
Farage staat op dit moment onder grote druk om ook in andere districten zijn Brexit Party kandidaten terug te trekken en zo de kans op een overwinning van de Conservatieven te vergroten. Die districten zijn nu in handen van bijvoorbeeld Labour of de Lib Dems maar Johnson heeft die hard nodig wil hij een meerderheid in het parlement behalen. Multimiljonair en de man achter de Leave-campagne Arron Banks heeft Farage zelfs 48 uur de tijd gegeven om aan die eis te voldoen.
Volgens critici is het grote gevaar dat de Conservatieve partij dankzij het monsterverbond met Farage in feite de Brexit Party geworden is. Veel Conservatieve kiezers stemden bij het referendum Remain en die worden door dit monsterverbond gedwongen uit te wijken naar een andere partij zoals de Lib Dems of Labour.
Telegraaf 13.11.2019 Nigel Farace wordt er aan herinnerd dat hij twee knieën heeft. Hij heeft al een knieval gemaakt door de Conservatieven alle ruimte te geven in de kiesdistricten die de partij bij de vorige verkiezingen won.
Het is niet voldoende. Ook de andere knie dient te worden geknakt. Zijn naaste politieke vrienden roepen hem op vertegenwoordigers van zijn partij ook terug te trekken uit kiesdistricten waar Labour kwetsbaar is, zodat Johnson daar meer kans heeft om te winnen. Dat zijn de traditioneel felrode bolwerken waar een grote meerderheid van de bevolking in 2016 voor Brexit stemden.
Met niet aflatende energie heeft Farage de afgelopen decennia gepleit voor de Britse onafhankelijkheid, zoals hij het vertrek uit de EU steevast noemt. Maar nu wordt hij door veel van zijn medestanders gezien als de belangrijkste sta-in-de-weg voor deze Brexit. De stem van de fanatieke Brexiteer wordt nu immers, in de helft van de kiesdistricten, verdeeld tussen de Brexit Party en de Conservatieven. Dit maakt de kans dat de Conservatieven een meerderheid in het parlement krijgen aanzienlijk kleiner.
Mochten de Conservatieven geen meerderheid krijgen dan is het vrijwel onvermijdelijk om een tweede referendum te voorkomen. Niemand kan voorspellen hoe dat uitpakt. Dat is de reden voor de belangrijkste geldschieter van Farage, de miljonair Arron Banks, om zijn politieke vriend tot de orde te roepen. Hij heeft nog 48 uur om Brexit te redden, zo maakte Banks op woensdagochtend duidelijk.
De controverse is het gevolg van een andere inschatting van de huidige politieke situatie. Waar Farage de Brexit-overeenkomst van de regering Johnson nauwelijks te verteren vindt, is het volgens Banks het hoogst haalbare. Door zich er genadeloos tegen te verzetten komt zelfs dit compromis in gevaar, schat Banks in.
Joost van Mierlo
Het zit Farage toch al niet mee. Waar Banks hem vraagt zich uit nog meer districten terug te trekken, zijn veel voormalige Brexit Party kandidaten verbolgen dat ze zonder inspraak bij de vuile was zijn gezet. Democratie is volgens Farage nu eenmaal alleen heilig als het gaat om de uitkomst van het Brexit-referendum. Verder opereert hij als de alleenheerser die hij is.
Of was, beter gezegd. In peilingen duikelt de partij razendsnel tot een niveau waarbij de partij, zelfs als het in de niet Conservatieve districten deel zou nemen, nauwelijks van betekenis is. Bij de Europese Verkiezingen in mei haalde de partij nog 32% van de stemmen en was daarmee de grootste. Afgelopen week is dat gedaald naar 6%.
MSN 13.11.2019 Een belangrijke geldschieter achter de pro-Brexit-campagne wil dat de Brexit Party van zijn bondgenoot Nigel Farage zich terugtrekt uit nog meer kiesdistricten. De rijke Brexitsponsor Arron Banks zegt in een interview met persbureau Reuters dat het noodzakelijk is de Conservatieven (‘Tories’) van premier Boris Johnson aan een verkiezingsoverwinning te helpen.
Farage en Johnson jagen allebei op de stem van kiezers die voor de Brexit zijn. Farage stond al onder druk de premier niet al te veel voor de voeten te lopen om de Brexit niet in gevaar te brengen. Hij kondigde maandag aan dat zijn partij niet meedoet in 317 kiesdistricten waar de Conservatieven wonnen bij de vorige landelijke verkiezingen.
Dat besluit gaat de invloedrijke Banks niet ver genoeg. “De Brexit Party moet meer kandidaten terugtrekken en zich richten op de veertig of vijftig districten waar de Tories geen schijn van kans hebben. Daar kan de Brexit Party flinke schade toebrengen aan Labour”, zei de zakenman. Die oppositiepartij wil opnieuw met de EU onderhandelen en daarna een tweede referendum houden.
Banks verwacht dat een Brexit alleen zal plaatsvinden als Johnson de verkiezingen wint. “Als er straks geen Conservatieve meerderheid is, dan is de Brexit voorbij.”
Telegraaf 12.11.2019 Een belangrijke geldschieter achter de pro-Brexitcampagne wil dat de Brexit Party van zijn bondgenoot Nigel Farage zich terugtrekt uit nog meer kiesdistricten. De rijke Brexitsponsor Arron Banks zegt in een interview met Reuters dat het noodzakelijk is de Conservatieven (’Tories’) van premier Boris Johnson aan een verkiezingsoverwinning te helpen.
Farage en Johnson jagen allebei op de stem van kiezers die voor de Brexit zijn. Farage stond al onder druk de premier niet al te veel voor de voeten te lopen om de Brexit niet in gevaar te brengen. Hij kondigde maandag aan dat zijn partij niet meedoet in 317 kiesdistricten waar de Conservatieven wonnen bij de vorige landelijke verkiezingen.
Dat besluit gaat de invloedrijke Banks niet ver genoeg. „De Brexit Party moet meer kandidaten terugtrekken en zich richten op de veertig of vijftig districten waar de Tories geen schijn van kans hebben. Daar kan de Brexit Party flinke schade toebrengen aan Labour”, zei de zakenman. Die oppositiepartij wil opnieuw met de EU onderhandelen en daarna een tweede referendum houden.
Banks verwacht dat een Brexit alleen zal plaatsvinden als Johnson de verkiezingen wint. „Als er straks geen Conservatieve meerderheid is, dan is de Brexit voorbij.”
MSN 12.11.2019 Een belangrijke geldschieter achter de pro-brexitcampagne wil dat de Brexit Party van zijn bondgenoot Nigel Farage zich terugtrekt uit nog meer kiesdistricten. De rijke brexitsponsor Arron Banks zegt in een interview met Reuters dat het noodzakelijk is de Conservatieven (‘Tories’) van premier Boris Johnson aan een verkiezingsoverwinning te helpen.
Farage en Johnson jagen allebei op de stem van kiezers die voor de brexit zijn. Farage stond al onder druk de premier niet al te veel voor de voeten te lopen om de brexit niet in gevaar te brengen. Hij kondigde maandag aan dat zijn partij niet meedoet in 317 kiesdistricten waar de Conservatieven wonnen bij de vorige landelijke verkiezingen.
Dat besluit gaat de invloedrijke Banks niet ver genoeg. “De Brexit Party moet meer kandidaten terugtrekken en zich richten op de veertig of vijftig districten waar de Tories geen schijn van kans hebben. Daar kan de Brexit Party flinke schade toebrengen aan Labour”, zei de zakenman. Die oppositiepartij wil opnieuw met de EU onderhandelen en daarna een tweede referendum houden.
Banks verwacht dat een brexit alleen zal plaatsvinden als Johnson de verkiezingen wint. “Als er straks geen Conservatieve meerderheid is, dan is de brexit voorbij.”
NOS 11.11.2019 De Brexit Party van Nigel Farage doet bij de parlementsverkiezingen in het Verenigd Koninkrijk in bijna de helft van de kiesdistricten niet mee. Dat zijn de districten die bij de vorige verkiezingen naar de Conservatieve Partij gingen.
De reden voor het besluit is een tactische: voorstanders van de brexit hoeven in die 317 districten nu niet te kiezen tussen de Brexit Party en de Conservatieve Partij van premier Johnson. De kans dat een partij die tegen de brexit is daar de zetel wint, is daardoor een stuk kleiner geworden.
De Brexit Party, die op dit moment geen enkele zetel heeft in het Lagerhuis, richt zich op 12 december op kiesdistricten die al lang in handen van Labour zijn of van een pro-Europese partij.
Suse van Kleef @SusevanKleef
Goed nieuws voor Johnson. Farage doet een enorme stap terug: zijn Brexit Party zal toch niet meedoen in de 317 kiesdistricten die in 2017 door de conservatieven zijn gewonnen. Farage: “We stellen het landsbelang boven het partijbelang. We richten onze pijlen op Labour.” https://t.co/327EgoG9Ym
Het besluit van Farage is opmerkelijk. Farage wil dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal uit de EU stapt. Hij is tegen het brexit-akkoord dat Johnson met de EU heeft gesloten, omdat volgens hem niets voorstelt. Vorige week eiste Farage nog van Johnson dat het akkoord van tafel zou gaan, anders zou zijn partij in alle kiesdistricten meedoen.
Brexit-supporters wezen hem erop dat veel zetels dan mogelijk naar andere partijen zouden gaan, die tegen de brexit zijn. Dat zou tot een tweede referendum kunnen leiden en mogelijk tot het ongedaan maken van de uittreding.
Het Britse Lagerhuis besloot op 29 oktober dat de Britten voor de derde keer in vier jaar tijd een nieuw parlement gaan kiezen. Zo werd de uitslag van de stemming bekendgemaakt:
Britse Lagerhuis stemt in met vervroegde verkiezingen
Telegraaf 11.11.2019 De Brexit Party van Nigel Farage zal de Conservatieven niet lastig vallen in kiesdistricten waar de Tory’s bij de vorige verkiezingen een meerderheid behaalden. Deze knieval moet het Verenigd Koninkrijk behoeden voor een nieuw referendum, zo betoogde Farage op maandag.
De kans op een hopeloos verdeeld Lagerhuis waar geen enkele partij een meerderheid heeft, wordt volgens Farage nu aanzienlijk minder.
Premier Boris Johnson verwelkomde de geste van Farage met open armen. Het betekent dat de Conservatieven in delen van het land waar het in 2017 zetels van Labour wist af te snoepen nu gemakkelijker afkoerst op een overwinning.
De Brexit Party blijft echter actief in alle andere districten. In voor Labour cruciale districten kan de partij de stemmen van Brexit-aanhangers nog altijd verdelen.
Ommezwaai
Farage besloot tot zijn ommezwaai nadat hem duidelijk was geworden dat Johnson een verder uitstel van de onderhandelingen over de feitelijke handelsovereenkomst tot na december 2020 had uitgesloten. Farage zegt Johnson op zijn woord te geloven. Hij is blijkbaar vergeten dat Johnson niet al zijn beloftes nakomt.
De druk op Farage was de afgelopen dagen opgevoerd. Diverse prominente partijgenoten bezwoeren hem dat zijn strategie om alle zetels te betwisten mogelijk zou leiden tot een regering onder leiding van oppositieleider Corbyn en een door hem verafschuwd nieuw Brexit-referendum. De machtige Brexit-gezinde krant The Daily Mail startte een campagne waarin lezers, met een voorgespelde brief, Farage opriepen de Conservatieven met rust te laten.
De meningen over de gevolgen van de actie zijn verdeeld. Volgens peilingsbureau YouGov helpt het de Conservatieven vooral in regio’s waar de partij toch wel een meerderheid zou behalen. Maar volgens politicoloog John Curtice maakt het de strijd voor de Conservatieven in Londen, het Zuiden en het Zuidwesten van Engeland aanzienlijk gemakkelijker. Daar bestaat de kans dat de Lib Dems veel zetels van de Conservatieven af zullen snoepen. Die kans werd nog vergroot door de gelegenheidscoalitie tussen de Lib Dems en de Groenen.
Hoop
Farage klonk ineens ook veel minder negatief over de Brexit-overeenkomst van Johnson dan de afgelopen weken het geval was geweest. Het lijkt alsof Farage, met de verzekering van Johnson over de korte onderhandelingsperiode, zo kan blijven hopen op een vertrek zonder overeenkomst.
Hoewel Johnson denkt dat het sluiten van een heuse handelsovereenkomst vrij eenvoudig is, houdt EU-onderhandelaar Michel Barnier rekening met een onderhandelingsperiode van tenminste drie jaar.
Telegraaf 11.11.2019 De Brexitparty van Nigel Farage doet in de komende verkiezingen niet mee in 317 kiesdistricten die in de vorige stembusgang (2017) in handen van de Conservatieven zijn gevallen. Farage heeft dit besloten om het vertrek uit de Europese Unie niet in gevaar te brengen door straks de kiezers die voorstander zijn van de Brexit, te verdelen. Het Lagerhuis telt 650 zetels.
Het Britse kiesstelsel is gebaseerd op districten waar de kandidaat met de meeste stemmen de zetel van het hele district krijgt. Als er twee partijen kandidaten voor de Brexit in de strijd werpen, worden de kansen op zetels voor de tegenstanders van de Brexit groter, vreest Farage.
Hij zei volgens SkyNews dat de partij tot het besluit is gekomen op basis van peilingen. Die stelden dat in kiesdistricten in Wales en het zuiden van Engeland, inclusief Londen, de ’Brexiteers’ verdeeld zijn over de vraag of ze 12 december op de partij van de Conservatieve premier Boris Johnson of op de Brexitparty gaan stemmen.
Een van de drijvende krachten achter de campagnes van onder anderen Farage om het land uit de EU te halen, de steenrijke ’brexitsponsor’ Arron Fraser Banks, heeft pas opgeroepen op de Conservatieven te stemmen. Hij zei dat dit natuurlijk Farages partij geen goed doet, „maar het is belangrijker dat we Boris aan een meerderheid helpen om de Brexit gedaan te krijgen.”
Farage was oorspronkelijk van plan in zeshonderd kiesdistricten mee te doen. Banks en andere critici van hem reageerden geschokt op het plan, omdat dit een verdeeldheid zou veroorzaken, „die de deur van de premierswoning op Downing Street 10 zou openen voor (Labourleider) Jeremy Corbyn.” Die wil een nieuw referendum over de brexit.
Premier Johnson, die zijn kansen op een verkiezingsoverwinning ziet stijgen, reageerde opgetogen. Hij zei blij te zijn „dat Farage inziet, dat weer een parlement zonder meerderheid om besluiten te nemen, straks de grootste bedreiging voor de brexit zou zijn. Alleen een Conservatieve meerderheid kan de brexit voor eind januari waar maken.” Volgens sommige Engelse media is het besluit ook een diepe nederlaag voor Farage. Hij wilde eigenlijk in een soort alliantie met Johnson de verkiezingsstrijd in, maar de premier heeft Farages aanbod tot een ’Leave Alliance’ genegeerd.
MSN 11.11.2019 De Brexitparty van Nigel Farage doet in de komende verkiezingen niet mee in 317 kiesdistricten die in de vorige stembusgang (2017) in handen van de Conservatieven zijn gevallen. Farage heeft dit besloten om het vertrek uit de Europese Unie niet in gevaar te brengen door straks de kiezers die voorstander zijn van de brexit, te verdelen. Het Lagerhuis telt 650 zetels.
Het Britse kiesstelsel is gebaseerd op districten waar de kandidaat met de meeste stemmen de zetel van het hele district krijgt. Als er twee partijen kandidaten voor de brexit in de strijd werpen, worden de kansen op zetels voor de tegenstanders van de brexit groter, vreest Farage. Hij zei volgens SkyNews dat de partij tot het besluit is gekomen op basis van peilingen. Die stelden dat in kiesdistricten in Wales en het zuiden van Engeland, inclusief Londen, de ‘brexiteers’ verdeeld zijn over de vraag of ze 12 december op de partij van de Conservatieve premier Boris Johnson of op de Brexitparty gaan stemmen.
Een van de drijvende krachten achter de campagnes van onder anderen Farage om het land uit de EU te halen, de steenrijke ‘brexitsponsor’ Arron Fraser Banks, heeft pas opgeroepen op de Conservatieven te stemmen. Hij zei dat dit natuurlijk Farages partij geen goed doet, “maar het is belangrijker dat we Boris aan een meerderheid helpen om de brexit gedaan te krijgen”. Farage was oorspronkelijk van plan in zeshonderd kiesdistricten mee te doen.
Telegraaf 11.11.2019 Nigel Farage, de leider van de Britse Brexit-partij, is bezweken voor de enorme druk die op hem werd uitgeoefend om zich gedeeltelijk terug te trekken uit de komende parlementsverkiezingen. Vanochtend maakte Farage bekend dat zijn partij de kandidaten uit 317 districten terugtrekt om de Conservatieve Partij meer kans te geven.
Het afgelopen weekeinde startte de tabloid The Daily Mail een massale campagne om Nigel Farage over te halen om zich terug te trekken. Op de voorpagina stond in grote letters STAND DOWN, NIGEL! en lezers konden kant-en klare brieven op sturen om kandidaten van de Brexit-partij te smeken zich niet kandidaat te stellen. De actie werd gesteund door een kandidaat van de Brexit Partij en de multimiljonair Arron Banks die Farage steunde bij het referendum.
De Daily Mail en de Conservatieve Partij zijn bang dat de Brexit Party stemmen wegsnoept bij de Conservatieven en zo Labourleider Jeremy Corbyn en andere Remain- partijen meer kans geeft om in een groot aantal districten de meerderheid te behalen. Farage heeft altijd gezegd aan de verkiezingen mee te willen doen omdat de Deal van Boris Johnson verraad pleegt aan de Brexit. De deal zou te weinig veranderen aan de banden met de EU.
De Brexit Party houdt in de overige districten wel hun kandidaten en zal daar ook campagne voeren. Maar die districten zijn in handen van Labour of andere partijen en vormen dus geen gevaar voor Boris Johnson. Farage nam zijn beslissing pas afgelopen nacht.
De kansen van Boris Johnson om nu komende verkiezingen te winnen zijn door de stap van Farage aanzienlijk gestegen. De koers van het pond steeg met een halve cent meteen na het bekendworden van het nieuws.
Telegraaf 10.11.2019 De Britse oppositiepartijen hebben geschokt gereageerd op de onthulling van de krant The Observer dat een mogelijk strafonderzoek naar premier Boris Johnson wordt uitgesteld tot na de verkiezingen.
Johnson zou als burgemeester van Londen (2008-2016) een Amerikaanse vriendin, Jennifer Arcuri, hebben bevoordeeld. Hij zou haar techbedrijf meer dan 140.000 euro aan overheidsgeld hebben toegeschoven.
Politici stellen dat door het uitstel van de beslissing of er een strafrechtelijk onderzoek moet komen, het erop lijkt dat Johnson wordt beschermd tegen onwelgevallige krantenkoppen in de aanloop naar de verkiezingen in december.
Jennifer Arcuri van Innotech. Ⓒ Hollandse Hoogte
Als Johnson schuldig zou worden bevonden aan ambtsmisbruik, kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen. Hij heeft ontkend dat hij iets verkeerd heeft gedaan.
Het is niet duidelijk wat de relatie tussen Johnson en het voormalige model Arcuri precies inhield. Zij zou in de VS hebben rondverteld dat ze een verhouding met Johnson had.
MSN 10.11.2019De Britse oppositiepartijen hebben geschokt gereageerd op de onthulling van de krant The Observer dat een mogelijk strafonderzoek naar premier Boris Johnson wordt uitgesteld tot na de verkiezingen.
Johnson zou als burgemeester van Londen (2008-2016) een Amerikaanse vriendin, Jennifer Arcuri, hebben bevoordeeld. Hij zou haar techbedrijf meer dan 140.000 euro aan overheidsgeld hebben toegeschoven.
Politici stellen dat door het uitstel van de beslissing of er een strafrechtelijk onderzoek moet komen, het erop lijkt dat Johnson wordt beschermd tegen onwelgevallige krantenkoppen in de aanloop naar de verkiezingen in december.
Als Johnson schuldig zou worden bevonden aan ambtsmisbruik, kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen. Hij heeft ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan.
Het is niet duidelijk wat de relatie tussen Johnson en het voormalige model Arcuri precies inhield. Zij zou in de VS hebben rondverteld dat ze een verhouding met Johnson had.
MSN 09.11.2019 De Britse oppositiepartij Labour heeft de marge met de leidende Conservatieven van premier Boris Johnson teruggebracht met 4 procentpunt. Dat blijkt uit een peiling die Opinium heeft uitgevoerd voor de krant The Observer.
De Tories zouden als de parlementsverkiezingen nu worden gehouden, kunnen rekenen op 41 procent, 1 procentpunt minder dan een week geleden, terwijl Labour steeg naar 29 (+3). De nummer 3, Liberal Democrats, viel terug naar 15 procent.
Het verleden heeft geleerd dat Britse polls de uitslag zelden correct voorspellen. Dat wordt mede bemoeilijkt door het gehanteerde districtenstelsel. De afzonderlijke onderzoeksbureaus presenteerden tot dusver ook sterk verschillende resultaten. De Britten gaat op 12 december naar de stembus.
Jeremy Corbyn van Labour kan het premier Boris Johnson wel eens lastig gaan maken in de verkiezingen van volgende maand. Ⓒ AFP
Telegraaf 09.11.2019 De Britse oppositiepartij Labour heeft de marge met de leidende Conservatieven van premier Boris Johnson teruggebracht met 4 procentpunt. Dat blijkt uit een peiling die Opinium heeft uitgevoerd voor de krant The Observer.
De Tories zouden als de parlementsverkiezingen nu worden gehouden, kunnen rekenen op 41 procent, 1 procentpunt minder dan een week geleden, terwijl Labour steeg naar 29 (+3). De nummer 3, Liberal Democrats, viel terug naar 15 procent.
Het verleden heeft geleerd dat Britse polls de uitslag zelden correct voorspellen. Dat wordt mede bemoeilijkt door het gehanteerde districtenstelsel. De afzonderlijke onderzoeksbureaus presenteerden tot dusver ook sterk verschillende resultaten. De Britten gaan op 12 december naar de stembus.
MSN 08.11.2019 De Britse premier Boris Johnson bezocht donderdag Noord-Ierland. Daar betoogde hij hoe goed Noord-Ierland af is met de Brexit-overeenkomst die hij heeft gesloten met de Europese Unie. Hiermee gaf Johnson impliciet een ijzersterk argument tegen zijn eigen deal.
Op een bijeenkomst van de Conservatieve Partij in Noord-Ierland zei Johnson: “Als je het goed bekijkt, is dit een geweldige deal voor Noord-Ierland. Het vrije verkeer (van personen en goederen, red.) blijft bestaan, net als de toegang tot de interne Europese markt. Tegelijk geeft deze overeenkomst Noord-Ierland ongehinderd toegang tot het Verenigd Koninkrijk.”
Als het behoud van het vrije verkeer van goederen en personen én de toegang tot de interne, Europese markt zo ‘geweldig’ is voor Noord-Ierland, dan roept dat een voor de hand liggende vraag op. Waarom heeft Johnson een deal gesloten waarbij de rest van het Verenigd Koninkrijk géén toegang houdt tot de interne markt en niet meer gebruik kan maken van het vrije verkeer van personen en goederen?
Liberaal-Democraat Tom Brake was er vrijdag snel bij om dit uit te lichten: “De interne, Europese markt en de vrijheid van personenverkeer zijn heel gunstig. Zelfs Boris Johnson erkent dit. Waarom houdt hij daar dan niet aan vast voor het VK als geheel?
Met zijn opmerking geeft Johnson ook de Schotse nationalisten een kans om voor open doel te scoren. De Schotse premier Nicola Sturgeon kan heel eenvoudig stellen dat het vreemd is dat Schotland niet de mogelijkheid krijgt om nauw verbonden te blijven met de EU, als dat kennelijk zo goed is voor Noord-Ierland.
Brexit-deal van Johnson pakt economisch negatief uit voor het VK
Volgens de Brexit-overeenkomst die Johnson met de EU sloot, stapt het VK uit de interne, Europese markt én de douane-unie. Ook het vrije verkeer van personen en goederen wordt beëindigd. In plaats daarvan komt er voor migranten een puntensysteem dat lijkt op dat van Australië. Dit zorgt er volgens de premier voor dat het VK weer zelf kan beslissen over z’n geld, wetten en grenzen.
Noord-Ierland blijft daarentegen in de praktijk onderdeel van de Europese douane-unie en de regels van de interne markt. Hierdoor is het mogelijk om een harde grens tussen Noord-Ierland en de Republiek Ierland te vermijden.
Volgens onderzoeksinstituut NIESR maakt de deal van Johnson inwoners van het VK gemiddeld 1.100 pond per jaar armer. In de komende tien jaar zorgt Johnsons Brexit-deal ervoor dat de Britse economie zo’n 4 procent kleiner wordt dan anders het geval was geweest. Het verlies aan economische waarde komt grotendeels voort uit de handelsbelemmeringen die ontstaan door het vertrek van het VK uit de interne markt en de Europese douane-unie.
De LibDems gooien onder leiding van Jo Swinson hoge ogen in het zuiden.
Telegraaf 07.11.2019 Nu het Britse parlement gisteren echt is ontbonden, kan de verkiezingsstrijd beginnen. Er staat voor de Conservatieven veel op het spel.
De partij moet een meerderheid behalen in het Lagerhuis. In de aanloop naar de verkiezingen heeft het alle ‘vrienden’ verloren. Dat geldt allereerst voor talloze ‘remainers’ in de eigen partij, maar het laten vallen van de Noord-Ierse DUP kan de partij, als het net geen meerderheid haalt, nog lelijk opbreken.
Ondanks het maandenlang hameren op de ‘noodzakelijke’ verkiezingen, maakte de Conservatieve premier Boris Johnson, bij de aftrap van zijn campagne, duidelijk dat hij eigenlijk ook liever geen verkiezingen had uitgeschreven. Maar het parlement was ‘verlamd’, dus hij moest wel.
De Conservatieven denken de wind mee te hebben. In peilingen staat de partij mijlenver voor, hoewel de voorsprong in de laatste week is teruggelopen. Johnson slaagt er vooralsnog in anderen de schuld te geven van het uitstel voor de door hem onophoudelijk gemelde Brexit op 31 oktober.
Hoewel de details van de door hem bekokstoofde overeenkomst met de EU de meeste kiezers ontgaan zijn de meeste kiezers het gesoebat over Brexit beu en geven ze Johnson wat dit betreft het voordeel van de twijfel.
Het probleem is dat verkiezingen over heel veel andere dingen gaan. In plaats van over het einde van de Brexit-impasse te praten gaat het de afgelopen dagen over lompe opmerkingen van fractieleider Jacob Rees-Mogg over slachtoffers van de Grenfell-torenflat brand, waarover verontschuldigingen moesten worden aangeboden. Op woensdag ging alle aandacht naar een Conservatieve minister in Wales die van aanranding werd beticht.
Het helpt allemaal niet. De SNP lijkt naar een fluitende overwinning te gaan in Schotland en de Lib Dems ontpoppen zich als de ware kampioenen van de tegenstanders van Brexit. Dat gaat de Conservatieven zetels kosten in Londen en het zuiden van Engeland. De hoop van de Conservatieven was gevestigd op Wales, dus de trammelant daar komt bijzonder ongelegen.
De intern tot op het bod verdeelde Labourpartij doet wat het altijd doet bij verkiezingen: Gouden Bergen beloven. De partij is dit keer zo scheutig met gemeenschapsgeld dat de publicatie van een officieel onderzoek naar de kosten van het verkiezingsprogramma moest worden verijdeld. Maar met de beloofde afschaffing van het collegegeld (bijna 10.000 pond per jaar) lijken de stemmen van in ieder geval studenten (en jongeren met een torenhoge studieschuld) verzekerd.
De Brexit Party blijft de grootste stoorzender. Dat de partij stemmen afsnoept van mogelijke Conservatieve kiezers in Labour-districten lijkt partijleider Nigel Farage niet te deren. Dat de meerderheid van de Conservatieven en het vertrek uit de EU daarmee op het spel komen te staan, maakt Farage blijkbaar ook niet uit. Met de in zijn ogen ‘zachte’ Brexit van Johnson is er geen politieke toekomst voor Farage. Dat lijkt hij onverdraaglijk te vinden.
Daarmee zijn de altijd onvoorspelbare Britse verkiezingen, vanwege het razend ingewikkelde districtenstelsel, nog onvoorspelbaarder. En dat met vijf weken van waarschijnlijk dagelijkse verrassingen voor de boeg. Het mag onvoorspelbaar zijn, het blijft boeiend.
NU 06.11.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft woensdag zijn opwachting gemaakt bij koningin Elizabeth, om haar toestemming te vragen het parlement te ontbinden. Dat markeert het officiële begin van de verkiezingscampagne in aanloop naar donderdag 12 december.
Johnson arriveerde ’s ochtends bij Buckingham Palace en reisde na zijn audiëntie bij de koningin terug naar Downing Street 10, waar hij de verkiezingen formeel aankondigde.
De premier trapt woensdag ook de verkiezingscampagne van zijn Conservatieve Partij af. Hij belooft zijn kiezers dat hij “de Brexit gedaan zal krijgen” en vergeleek zijn voornaamste tegenstander, oppositiepartij Labour, met Sovjetleider Jozef Stalin, die miljoenen mensen liet omkomen in werkkampen.
“Ze doen net alsof hun haat alleen is gericht tegen zekere miljardairs en wijzen met hun vingers naar individuen, met een zelfgenoegzaamheid en wraakzuchtigheid die niet meer is vertoond sinds Stalin de koelakken vervolgde”, schreef Johnson woensdag in een ingezonden stuk in de krant The Telegraph. “Ze willen de gehele basis van de welvaart van dit land vernietigen.”
De regering van het Verenigd Koninkrijk schreef eind vorige maand vervroegde verkiezingen uit. Die moeten een einde maken aan meer dan drie jaar van diepe politieke verdeeldheid en verlamming vanwege de Britse uittreding uit de EU. Onzekerheid over de Brexit heeft een zware wissel getrokken op het vertrouwen van investeerders in de vijfde grootste economie ter wereld.
Brexit, Brexit, Brexit
Johnson beschouwt de Brexit duidelijk als hét centrale punt van de verkiezingen, maar het is niet uitgesloten dat ook binnenlandse overwegingen voor kiezers een grote rol zullen spelen. De toekomst van een van de kroonjuwelen van de Britse naoorlogse geschiedenis, het nationale zorgstelsel NHS, is een van die kwesties.
De Conservatieven hopen dat zij een parlementaire meerderheid zullen veiligstellen. Die moet de uittredingsovereenkomst die Johnson vorige maand met de EU bereikte goedkeuren. Dan kan het VK eind december of in januari volgend jaar uit de EU stappen.
In de peilingen hebben Johnson en de Conservatieven al geruime tijd een voorsprong van 10-15 procentpunten op Labour. Politicologen waarschuwen echter dat de grillen van de kiezer snel kunnen omslaan. In aanloop naar de verkiezingen van 2017 had Johnsons voorganger Theresa May ook een enorme voorsprong, maar uiteindelijk verloor zij haar parlementaire meerderheid.
Conservatieve campagne stroefjes uit startblokken
De Conservatieve campagne kende geen vlekkeloze start. Dinsdag bood de fractievoorzitter in het Lagerhuis, Jacob Rees-Mogg, zijn excuses aan voor zijn uitspraken over de brand in de Grenfell Tower in Londen, waarbij 71 mensen om het leven kwamen. In een interview op praatradiozender LBC zei Rees-Mogg dat de bewoners van de flat het “gezonde verstand” hadden moeten hebben om aanwijzingen van de brandweer dat zij in hun appartementen dienden te blijven te negeren.
Een dag later moest de partij weer door het stof, nadat de Conservatieven een gemanipuleerde video van een interview met de prominente Labour-politicus Keir Starmer naar buiten brachten. Die was zo aangepast dat het leek alsof Starmer hakkelde toen hem werd gevraagd naar de Brexit-plannen van zijn partij, terwijl dat in het oorspronkelijke gesprek niet het geval was.
Labour wil na verkiezingswinst een nieuwe uittredingsovereenkomst met de EU bereiken. Die moet vervolgens worden voorgelegd aan de kiezer, in een referendum dat de keuze biedt tussen die deal en het afblazen van de Brexit.
NU 05.11.2019 Critici van de Britse premier Boris Johnson beschuldigen hem ervan een mogelijk impactvol rapport over Russische inmenging in de Britse politiek, inclusief de Conservatieve Partij van de premier, in de doofpot te hebben gestopt. De regering wil het rapport pas na de verkiezingen in december uitbrengen.
Het besluit om de publicatie van het vijftig pagina’s tellende rapport van de inlichtingen- en veiligheidscommissie van het Britse Lagerhuis over de verkiezingen heen te tillen, werd maandag aangekondigd door Downing Street.
Dominic Grieve, de voorzitter van de commissie, noemde het “verbijsterend” en oppositiepartijen Labour en de Scottish National Party (SNP) beschuldigen de regering-Johnson ervan de kop in het zand te steken, meldt The Guardian.
Een woordvoerder van de regering stelde dat het publicatieproces zo’n zes weken in beslag neemt. “Er zijn processen waar een dergelijk rapport doorheen moet en de commissie is daarvan op de hoogte.”
Critici zeggen echter dat de veiligheidsdiensten het rapport al hebben goedgekeurd in een proces dat afgelopen maart al is gestart. De verwachting was dat het kabinet van Johnson het rapport eind vorige week zou goedkeuren.
‘Kremlin poogde Conservatieve Partij te infiltreren’
Het rapport, dat voornamelijk is gebaseerd op informatie afkomstig van de Britse veiligheidsdiensten en onafhankelijke deskundigen, beschrijft onder meer pogingen van het Kremlin om de Conservatieve Partij te infiltreren.
Een hooggeplaatste Russische diplomaat, die wordt verdacht van spionage, verbleef vijf jaar lang in Londen en legde daar contacten met verschillende kopstukken uit de partij, onder wie premier Johnson zelf.
Ook zijn Russische pogingen om het Brexit-referendum van 2016 te beïnvloeden onderzocht. De commissie wilde verschillende aanbevelingen doen om de aankomende verkiezingen op 12 december beter te beveiligen.
AD 05.11.2019 De Britse premier Boris Johnson ligt onder vuur vanwege het geheimhouden van een mogelijk alarmerend rapport over Russische inmenging in de Britse verkiezingen. In het rapport zou onder meer staan dat het Kremlin heeft geprobeerd via diplomatieke kanalen te infiltreren in de Conservatieve Partij van Johnson om de verkiezingen te beïnvloeden.
Johnson wil het vijftig pagina’s tellende rapport van de geheime diensten pas na de verkiezingen van 12 december openbaren, meldt de krant The Guardian. Hij heeft geen reden gegeven voor die beslissing. Dat is niet goed gevallen bij de andere partijen in het parlement.
Dominic Grieve, de voorzitter van de commissie die de zaak onderzocht noemde de beslissing van Johnson ‘verbijsterend’. De oppositiepartijen Labour en Scottish National Party hebben geen goed woord over voor de geheimhouding. Volgens de partijen weigert Johnson de ernst van de zaak onder ogen te zien.
Geheime diensten
Volgens Downing Street zou er niet genoeg tijd meer zijn om voor de ontbinding van het parlement het rapport goed te keuren voor publicatie. Maar bronnen hebben tegen The Guardian gezegd dat het rapport al op 17 oktober klaar was en dat de geheime diensten al hun fiat hebben gegeven voor publicatie van het rapport.
,,De regels zijn duidelijk. Als de premier een goede reden heeft om publicatie te voorkomen, moet hij aan de commissie uitleggen wat die is en dat binnen tien dagen na ontvangst van het rapport aangeven. Zo niet, dan zou het gepubliceerd moeten worden,” aldus Grieve.
Het rapport gaat specifiek in op de Russische pogingen om zich te mengen in het EU-referendum van 2016. De leden van het comité, dat in het geheim bijeenkomt vanwege de gevoeligheid van het werk, hadden vóór de verkiezingen aanbevelingen willen doen om maatregelen tegen inmenging door te voeren.
MSN 05.11.2019 De Britse premier Boris Johnson ligt onder vuur vanwege het geheimhouden van een mogelijk alarmerend rapport over Russische inmenging in de Britse verkiezingen. Volgens de krant The Guardian staat in het rapport onder meer dat het Kremlin heeft geprobeerd via diplomatieke kanalen te infiltreren in de Conservatieve Partij van Johnson om de verkiezingen te beïnvloeden.
Johnson wil het vijftig pagina’s tellende rapport van de geheime diensten pas na de verkiezingen van 12 december openbaren. Hij heeft geen reden gegeven voor die beslissing. Dat is niet goed gevallen bij de andere partijen in het parlement. De voorzitter van de commissie die de zaak onderzocht noemde de beslissing van Johnson “verbijsterend”.
De oppositiepartijen Labour en Scottish National Party hebben geen goed woord over voor de geheimhouding. Volgens de partijen weigert Johnson de ernst van de zaak onder ogen te zien.
AD 04.11.2019 De Britse premier Boris Johnson houdt vast aan de huidige overgangsperiode die hij in zijn brexitdeal met de Europese Unie is overeengekomen. De Britten verlaten volgend jaar op 31 januari 2020 de EU.
De transitieperiode die in de deal is opgenomen, loopt tot december 2020. De periode kan daarna nog eens met twee jaar worden verlengd. Dat betekent dat als het Britse Lagerhuis de deal goedkeurt, tot zeker eind 2020 de EU-regels nog gelden voor de Britten. Ze mogen echter na 31 januari niet meer meebeslissen over EU-zaken.
,,De regering zal de transitieperiode niet verlengen”, zei de woordvoerder van Johnson vandaag. ,,De premier gelooft dat er eind 2020 een goede deal zal liggen met de Europese Unie.” Hij benadrukte dat er wel rekening moet worden gehouden met alle opties, waaronder een vertrek uit de EU zonder deal.
NOS 03.11.2019 Nigel Farage, de leider van de Britse Brexit Party, is zelf geen kandidaat bij de vervroegde verkiezingen op 12 december 2019. In een interview bij de BBC zei Farage dat hij diep heeft nagedacht hoe hij de zaak van de brexit het best kan dienen. Niet in het Lagerhuis, concludeerde hij: “Ik zoek geen carrière, ik wil niet mijn hele leven in de politiek blijven”. Hij zit sinds 1999 in het Europees Parlement.
Farage blijft wel partijleider en hét gezicht van zijn Brexit Party. Hij is van plan om de komende weken het land in te gaan om campagne te voeren en harde kritiek te leveren op de brexitdeal van premier Boris Johnson.
Afgewezen door Johnson
Farage, die vele jaren geleden al aandrong op een Brits vertrek uit de Europese Unie, stelde de afgelopen week aan premier Johnson voor om samen in de aanloop naar de verkiezingen aan te sturen op een harde brexit, zonder afspraken met Brussel.
Johnson liet vrijdag weten weten daar niets voor te voelen; hij zet zich in voor het verkrijgen van voldoende steun voor zijn eigen brexitakkoord met Brussel.
AD 03.11.2019 Nigel Farage, de voorman van de Britse Brexit Party, is geen kandidaat bij de komende verkiezingen op 12 december. In plaats daarvan gaat hij door heel Groot-Brittannië campagne voeren tegen de brexitdeal die premier Boris Johnson gaat sluiten met de Europese Unie.
,,Ik heb lang nagedacht hoe ik me het best voor de brexit kan inzetten. Ga ik een zetel in het parlement halen of dien ik de zaak beter door in het hele Verenigd Koninkrijk 600 kandidaten te steunen? Ik heb besloten dat die laatste optie de beste is”, zei Farage in het BBC-programma The Andrew Marr Show.
Farage vindt de brexitdeal van de Britse premier Boris Johnson zelfs ‘nog slechter dan in de EU blijven’. Hij roept Johnson op om zijn brexitdeal te laten vallen.
‘Diepe teleurstelling’
Johnson vindt juist het tegenovergestelde. Hij blijft nu volhouden dat de enige manier om de EU te verlaten, is met de deal die er nu ligt.
Johnson vindt het wel spijtig dat hij Groot-Brittannië niet per 31 oktober uit de Europese Unie heeft weten te loodsen. ,,Het is een zaak van diepe teleurstelling”, zei Johnson tegen Sky News.
Ook uitte hij kritiek op de Amerikaanse president Donald Trump. Die zei dat de deal tussen Johnson en de EU een handelsovereenkomst tussen Groot-Brittannië en de Verenigde Staten in de weg zal staan. ,,Ik wil niet vervelend doen, maar hij zit er naast. Het is een geweldige deal, die ons de volledige en onbeperkte zeggenschap geeft over onze douanetarieven.”
MSN 03.11.2019 Nigel Farage, de voorman van de Britse Brexit Party, is geen kandidaat bij de komende verkiezingen op 12 december. In plaats daarvan gaat hij door heel Groot-Brittannië campagne voeren tegen de brexitdeal die premier Boris Johnson gaat sluiten met de Europese Unie.
“Ik heb lang nagedacht hoe ik me het best voor de brexit kan inzetten. Ga ik een zetel in het parlement halen of dien ik de zaak beter door in het hele Verenigd Koninkrijk 600 kandidaten te steunen? Ik heb besloten dat die laatste optie de beste is”, zei Farage in het BBC-programma The Andrew Marr Show.
Telegraaf 02.11.2019 Een ongereguleerde Brexit is volgens de Britse premier Boris Johnson niet meer aan de orde. Het dreigement van de Britten is volgens Johnson niet langer relevant. De Britten hebben immers een ’fantastische’ overeenkomst gesloten met de EU. Deze wordt de inzet van de verkiezingen van 12 december 2019.
Johnson is zonder zichtbare schade herrezen uit de greppel waarin hij nog liever dood zou worden aangetroffen dan uitstel van de Brexit-onderhandelingen te accepteren. Met zijn herrijzenis heeft hij meteen ook het dreigement van een No Deal-Brexit geofferd.
Snelheid
De snelheid waarmee Johnson, net iets meer dan twee weken geleden, een Brexit-overeenkomst wist uit te onderhandelen – door op talloze punten cruciale concessies te doen – was voor velen een reden om te denken dat Johnson zijn No Deal-dreigement zelf nooit heel serieus had genomen. Maar nu er een overeenkomst is, kan het dreigement ook echt in de prullenbak.
Het staat niet met zoveel woorden in het nog te verschijnen verkiezingsprogramma van de regerende Conservatieven, maar minister van Cultuur Nicky Morgan maakt duidelijk dat het wel als zodanig moet worden begrepen. „Als je Conservatief stemt bij deze verkiezingen, stem je voor de huidige overeenkomst. Een No Deal-vertrek is daarmee effectief van tafel.”
Twee vliegen in een klap
Johnson denkt met zijn koerswijziging twee vliegen in een klap te slaan. Hij onderscheidt zich nadrukkelijk van de Brexit Party van Nigel Farage. Die partij wil de EU op staande voet verlaten. Johnson weet dat er geen meerderheid is voor een dergelijke strategie in het parlement. Daarmee wordt de Conservatieve Partij de enige partij in het land die een haalbare Brexit nastreeft. Dat moet zoveel mogelijk Brexit-stemmers over de streep trekken.
Aan de andere kant maakt Johnson met de tempering van zijn toon en het wegnemen van het No Deal-dreigement de Conservatieve Partij ook aantrekkelijker voor gematigde kiezers. Veel van hen hebben schoon genoeg van de oeverloze Brexit-discussie en zien een nieuw referendum, met de daarvoor noodzakelijke negen maanden uitstel, totaal niet zitten.
Kwakkelen
Het gaat daarbij vooral om kwakkelende Lib Dem-kiezers. In Londen en omstreken dreigt de Conservatieve Partij tal van zetels te verliezen aan de onder de nieuwe partijleider Jo Swinson herboren Lib Dems.
Het doorstrepen van het No Deal-scenario is niet de enige manier om de twijfelende Lib Dem-stemmers tegemoet te komen. Zo gaan de Conservatieven ook het fracken verbieden. Fracking is een manier om gas uit de bodem te halen door water, zand en chemicaliën onder hoge druk in een boorput te pompen.
Johnson zelf omschreef fracking enkele jaren geleden nog als een geschenk uit de hemel. Maar hij heeft ook op dit punt nieuw licht gezien. Er zit volgens de Conservatieven een ’onacceptabel risico’ voor aardbevingen aan fracken verbonden. Uit recent onderzoek blijkt dat de omvang van deze aardbevingen niet valt te voorspellen.
NU 02.11.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft vrijdagavond het voorstel van Brexitpartij-leider Nigel Farage, om een “alliantie te vormen” en zo uit de Europese Unie te stappen, afgewezen. Eerder op de dag opperde Farage het idee toen hij de verkiezingscampagne van zijn partij startte.
Farage heeft nog niet gereageerd op de uitspraken van Johnson. Vrijdagmiddag waarschuwde hij de Conservatieven van Johnson dat hij vijfhonderd kandidaten heeft klaarstaan om zetels te vullen in Engeland, Schotland en Wales, en klaar is voor een concurrentiestrijd.
Volgens Johnson brengt “elke samenwerking, met welke partij dan ook” het risico met zich mee dat Labour-leider Jeremy Corbyn straks de nieuwe Britse premier wordt, schrijft BBC News. De grootste oppositiepartij staat in de peilingen momenteel vijftien procentpunten achter de Tories, die op 41 procent van de stemmen zouden kunnen rekenen.
Ook zou een eventuele samenwerking kunnen leiden tot “meer uitstel van de Brexit”, aldus Johnson.
Conservatieve Partij wees vaker coalitie met Brexitpartij af
Met de uitspraken blijft de premier vasthouden aan het standpunt van de Conservatieve Partij. Die hebben in voorgaande jaren een coalitie met de Brexitpartij altijd afgewezen.
De Amerikaanse president Donald Trump liet donderdagavond weten dat een samenwerking tussen Farage en Johnson “niet te stoppen” zou zijn. Hij noemde Corbyn “ontzettend slecht” voor het land.
Het eerste televisiedebat tussen Johnson en Corbyn vindt plaats op 12 november 2019.
NOS 02.11.2019 De Britse premier Johnson stapt af van de optie van een no-deal-brexit. De krant The Times heeft een verkiezingsmanifest van de Conservatieven ingezien, waarin de premier de nadruk legt op het verkrijgen van voldoende steun voor het akkoord dat hij met de Europese Unie heeft bereikt over het vertrek van het Verenigd Koninkrijk.
Johnson heeft steeds gedreigd zijn land uiterlijk op 31 oktober uit de Europese Unie weg te halen, met of zonder overeenkomst over de brexit. In het Lagerhuis is grote weerstand tegen dat scenario.
Uiteindelijk dwong een Lagerhuismeerderheid hem om uitstel te vragen in Brussel. De nieuwe deadline voor de brexit is nu 31 januari 2020.
Niet samen met Farage
Dit uitstel leidde tot vervroegde verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk; de Britten gaan op 12 december naar de stembus. Brexit-voorstander van het eerste uur, Nigel Farage, roept Johnson juist op de deal te laten vallen en samen met hem af te koersen op een harde breuk met de EU.
President Trump twitterde vervolgens dat een goed idee te vinden: Johnson en Farage zouden een ‘unstoppable force’ vormen. Johnson liet gisteren aan “alle vrienden in de rest van de wereld” echter weten dat hij met niemand een electoraal pact sluit.
Johnson hamert erop dat alle stemmen die niet naar de Conservatieven gaan, het risico vergroten dat Labourleider Corbyn in Downing Street terechtkomt. Die wil als premier vervolgens de deal openbreken en nieuwe onderhandelingen starten met Brussel, waarschuwt Johnson. Dat leidt volgens hem opnieuw tot grote vertragingen.
Teruggefloten
Oorspronkelijk zou het VK op 31 maart uit de EU stappen, maar het lukte Johnsons voorganger Theresa May niet om haar afspraken met de EU door het Lagerhuis te krijgen. Ook Johnson is al een keer teruggefloten.
Bij de laatste stemming over de deal, op 22 oktober, kreeg de deal wel de steun van een meerderheid, maar wilde het Lagerhuis meer tijd om de bijbehorende wetgeving te bestuderen.
Telegraaf 02.11.2019 De Britse premier Boris Johnson laat het idee van een Brexit zonder overeenkomst varen. Dat schrijft hij in een verkiezingsmanifest voor zijn Conservatieve partij dat is ingezien door de krant The Times.
Johnson heeft de afgelopen maanden steeds geroepen dat hij per 31 oktober uit de EU wilde stappen, met of zonder overeenkomst. Na het verstrijken van die datum is de situatie veranderd. Het Britse parlement stemde afgelopen week in met vervroegde verkiezingen op 12 december.
Telegraaf 02.11.2019 De Britse Brexit Party opent een frontaal offensief tegen de regerende Conservatieven. In een ultieme poging om een ’echte Brexit’ te bewerkstelligen zet de partij van Nigel Farage kandidaten in in alle Britse kiesdistricten. Daarmee wordt het nog lastiger voor de Conservatieven om een meerderheid in het Lagerhuis te verkrijgen.
Farage deed de Conservatieven bij de opening van zijn verkiezingscampagne een aanbod: als de partij van Boris Johnson bereid is om de zuur bevochten Brexit-overeenkomst op te geven, zou de Brexit Party bereid zijn om de Conservatieven in voor hen relevante kiesdistricten met rust te laten. Farage wist van tevoren dat de Tories daar niet mee in zouden stemmen. Zelfs de Spartanen, de spijkerharde Brexiteers binnen de Conservatieve partij, sloegen het aanbod af. Farage heeft het iets te hoog in zijn bol, vinden ze.
De strategie van Farage is echter een groot probleem voor de Conservatieven. Door de stemmen van de verstokte Brexiteers in het land te verdelen, speelt Farage de oppositie in de kaart. Door de aanwezigheid van de Brexit Party is het mogelijk dat Labour zetels vasthoudt in de traditionele Labour-gebieden, waar een aanzienlijke meerderheid van de kiezers voor Brexit koos. Aan de andere kant wordt de Conservatieve Partij kwetsbaarder in het zuiden, waar veel tegenstanders van Brexit voor de LibDems zullen kiezen. Door de stemmen van de Brexiteers te verdelen worden de Conservatieven ook daar kwetsbaar.
Het lijkt Farage niet te deren. De kans is aanzienlijk dat zijn partij, die in landelijke peilingen ongeveer 10% van de stemmen haalt, geen enkele zetel binnensleept. Met zijn agressieve pokerspel zet Farage bovendien Brexit op het spel. Als de Conservatieven geen meerderheid halen, is het vrijwel zeker dat er een tweede referendum wordt georganiseerd. Er is dan ook kritiek uit eigen partij op de strategie van Farage. Van John Longworth bijvoorbeeld, die voor de Brexit Party in het Europese Parlement zit. Hij had liever gezien dat zijn partij zich zou concentreren op ongeveer twintig districten. Alleen is de wil van Farage wet in de partij.
Aan de vooravond van de lancering van zijn verkiezingsprogramma riep Farage de hulp in van zijn ’vriend’ Donald Trump. De Amerikaanse president belde in tijdens het radioprogramma van Farage. Trump zei dat zijn ’vriend’ Boris een Brexit-overeenkomst had getekend die een handelsakkoord met de VS onmogelijk maakt. ’Complete onzin’ volgens de premier, maar het is wel precies wat Farage voortdurend zegt.
MSN 02.11.2019 Premier Boris Johnson haalt zijn dreigement van een no deal-brexit van tafel. Dat staat in een verkiezingsmanifest voor zijn Conservatieve partij dat is ingezien door de Britse krant The Times. Dat schrijft het ANP.
“Boris Johnson has abandoned the threat of a no-deal Brexit in the Conservative manifesto in a move designed to capture the centre ground, The Times has been told.”
De afgelopen tijd heeft Johnson altijd gezegd dat hij op 31 oktober 2019 de EU wilde verlaten, met of zonder deal. 31 oktober is inmiddels gekomen en voorbijgegaan, en het liep allemaal net even anders.
Johnson werd verplicht om uitstel te vragen toen op 19 oktober bleek dat zijn akkoord nog niet door het parlement zou komen. Het Britse parlement wilde het principe-akkoord dat Johnson sloot met de EU niet in spoedtempo behandelen. Uiteindelijk heeft het parlement gestemd voor verkiezingen, die op 12 december zullen worden gehouden.
Op 31 januari 2020 zou dan alsnog een brexit moeten plaatsvinden. Tot 12 december 2019 zal de focus volledig liggen op de verkiezingen.
Met het verkiezingsmanifest van Johnson, dat ingezien is door The Times, probeert Johnson de centrumkiezers aan zich te binden. Volgens de krant belooft Johnson ook belastingverlagingen en wil hij de drempel voor hun versie van de volksverzekering ophogen.
De Nationale Verzekering in het Verenigd Koninkrijk is een verplicht belastingstelsel waarbij burgers premies betalen om in aanmerking te komen voor uitkeringen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en ouderdom.
De drempel waarbij mensen in het hoge tarief voor de inkomstenbelasting komen zou worden verschoven van 50.000 pond (57.000 euro) naar 80.000 pond. In het nieuwe manifest zegt dat Johnson zich wil focussen op het ‘onmiddellijk’ realiseren van brexit met zijn ‘fantastische’ deal.
Aanbod Farage afgeslagen
Johnson stort zich met het manifest volledig in de verkiezingscampagne in aanloop naar december. Hij slaat een aanbod van Nigel Farage af om een alliantie te vormen om zonder deal uit de EU te stappen. Farage, leider van de Brexit Party, had de alliantie voorgesteld. Als Johnson dat aanbod niet zou accepteren, zou Farage de concurrentie met de Conservatieven aangaan. De Brexit Party staat momenteel nog laag in de peilingen.
Johnson blijft zeggen dat als burgers willen dat de brexit een feit wordt, ze op de Conservatieven moeten stemmen op 12 december. Op 12 november zal er een televisiedebat plaatsvinden tussen Johnson en Labour-leider Jeremy Corbyn.
Telegraaf 01.11.2019 Brexiteer van het eerste uur Nigel Farage belt in zijn radio-uitzending met Donald Trump. De Amerikaanse president maakt tijdens het gesprek korte metten met de deal die Boris Johnson heeft gesloten met de EU. De Engelse premier heeft via zijn woordvoerder gepikeerd gereageerd op de uitlatingen van Trump.
Telegraaf 01.11.2019 Donald Trump heeft zich de woede van de Britse premier Boris Johnson op de hals gehaald. Trump ziet een handelsakkoord met de Britten niet langer zitten. En daarnaast wil Trump dat Johnson het op een akkoordje gooit met Brexit Party-leider Nigel Farage. Daar heeft Johnson op zijn beurt totaal geen trek in.
Trump kwam met zijn karakteristiek ondiplomatieke interventie tijdens het radioprogramma van zijn vriend Nigel Farage. Trump was donderdagavond in de uitzending en ging helemaal los. Hij was duidelijk gesouffleerd door Farage, die de nieuwe overeenkomst met de EU verafschuwt.
Het meest pijnlijk voor Johnson zijn de opmerkingen over een handelsakkoord. Britse Brexiteers hebben hoge verwachtingen van een dergelijk akkoord met de Amerikanen. Maar volgens Trump blijven de Britten veel te dicht bij de Europese regels om de chloorkippen die hij in de aanbieding heeft te verwelkomen. En dan heeft een handelsakkoord – wat eerder volgens Trump een fluitje van een cent zou zijn – in zijn ogen geen zin.
Johnson is gepikeerd. Hij liet op vrijdagochtend via woordvoerders weten dat er geen sprake is van beperkingen. Het grote verschil tussen ’zijn’ overeenkomst en die van voorganger Theresa May is immers dat er nu wel handelsakkoorden kunnen worden gesloten en dat er afstand is genomen van de EU-bemoeienis.
Johnson is niet alleen ’ontstemd’ over de kritiek van Trump. Hij zat ook niet te wachten op de lof die Trump hem tijdens het radiogesprek met Farage toezwaaide. Boris is volgens Trump een ’great guy’, met wie hij het ’uitstekend kan vinden’.
Of dat nu waar is of niet, het helpt Johnson niet in de verkiezingsstrijd die is losgebarsten in aanloop naar nieuwe parlementsverkiezingen op 12 december. Trump is immers uiterst impopulair in het Verenigd Koninkrijk. Twee derde van de Britten heeft een negatief beeld van de Amerikaanse president.
Het helpt Johnson ook niet dat Trump aanstuurt op een akkoord tussen de Conservatieven van Johnson en de Brexit Party van Farage. Johnson heeft een dergelijk pact diverse malen uitgesloten. Een groot deel van zijn Conservatieve aanhang beschouwt Farage immers als een verwerpelijke man.
Bovendien zou een pact de Brexit Party veel machtiger maken, iets waar Johnson niet bij gebaat is nu hij zijn Brexit-compromis door het parlement wil loodsen. Farage is een fel tegenstander van die overeenkomst en wil de EU onmiddellijk zonder akkoord verlaten.
MSN 31.10.2019 Als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt met de deal zoals die er nu ligt, wordt het voor de Britten een stuk lastiger om ook een handelsovereenkomst met de Verenigde Staten te sluiten. Die boodschap stuurde de Amerikaanse president Donald Trump in een radio-interview uit naar zijn Britse collega Boris Johnson.
Volgens Trump kunnen het VK en de VS veel beter zaken doen, met een voor de Britten ‘betere’ brexitdeal. “Wij willen handel drijven met het VK en zij met ons”, aldus Trump. “Maar bepaalde aspecten in de overeenkomst maken dat onmogelijk.” De Amerikaan wees op onderdelen in de brexitdeal die handel met de VS op bepaalde vlakken uitsluit. Hij noemde dat “belachelijk”.
De opmerkingen van Trump zijn slecht nieuws voor Johnson, die de commerciële kansen met de VS als een van de grootste bonussen van de brexit neerzette. De Britse premier hoopt op een verkiezingsoverwinning op 12 december 2019 om het parlement daarna eindelijk te laten instemmen met de Britse EU-uittreding.
MSN 30.10.2019 Eindelijk duidelijkheid. Woensdagavond stemde het Britse parlement in met de vurige wens van premier Boris Johnson om nieuwe verkiezingen te houden. Die staan nu gepland voor 12 december.
Ogenschijnlijk staat de Conservatieve Partij van Johnson op een riante voorsprong. Als Johnson erin slaagt om een meerderheid te verwerven in het parlement kan hij zijn Brexit-deal met de EU ongehinderd doorvoeren en vijf jaar verder regeren.
Uit een recente peiling van bureau Opinium komt naar voren dat de Conservatieven kunnen rekenen op ongeveer 40 procent van de stemmen, liefst 16 procentpunt meer dan Labour, dat op 24 procent van de stemmen staat. De Liberal Democrats, die actief tegen de Brexit campagne zullen voeren, komen op 15 procent en de Brexit Party van Nigel Farage staat op 10 procent.
Gelet op de aard van het Britse districtenstelsel, waarbij de winnende kandidaat per district een zetel binnensleept, kan een landelijke score van 40 procent voor de Conservatieven resulteren in een ruime meerderheid in zetels in het Lagerhuis.
Toch neemt Johnson een grote gok met nieuwe verkiezingen. De strijd om de gunst van de kiezer kan resulteren in een triomf of een pijnlijke mislukking voor de Conservatieven. In het laatste geval is het ook goed mogelijk dat de Brexit helemaal niet doorgaat.
Een serieus risico voor Johnson is dat Remain-stemmers die bij de vorige verkiezingen op de Conservatieven hebben gestemd dit keer voor anti-Brexit-partijen zullen kiezen. Daar staat tegenover dat de Conservatieven districten denken te kunnen winnen die traditioneel bekend staan als Labour-bastions.
Mochten de Conservatieven verliezen vanwege een comeback van Labour, dan zal Labour-leider Jeremy Corbyn hoogstwaarschijnlijk aansturen op een nieuw referendum over de Brexit. En de peilingen geven Remain al lange tijd een nipt voordeel als het gaat om de keuze om toch in de EU te blijven.
Waar wordt het echt spannend bij de komende Britse verkiezingen? En met welke strategie proberen respectievelijk Johnson en Corbyn de overwinning binnen te slepen? Dit zijn de dingen die je in de gaten moet houden.
Schotland is een van de sleutelregio’s voor de komende verkiezingen. De Conservatieven hebben 13 zetels in Schotland, maar die kunnen ze allemaal kwijtraken. Uit een peiling van YouGov van afgelopen september blijkt dat de Conservatieven in 13 Schotse districten kunnen zakken van 44 procent naar 30 procent van de stemmen.
De Scottish National Party staat op stevige winst in de peilingen. Schotse kiezers hebben tijdens het referendum van 2016 overwegend voor Remain gestemd en zijn steeds meer teleurgesteld over de harde Brexit die de Conservatieven willen doorvoeren.
Zuidwest-Engeland & ultra-Remain-districten
De Conservatieven raken waarschijnlijk ook zetels kwijt in districten waar kiezers in meerderheid tegen de Brexit zijn en waar kandidaten van de Liberal Democrats en Labour actief pleiten voor tweede referendum.
De inzet van de Liberaal-democraten is helder: als ze een meerderheid krijgen in het Lagerhuis, zullen ze de Brexit afblazen. De kans dat de Lib Dems de grootste partij worden is klein, maar ze hopen met deze boodschap Conservatieve kiezers die Remain hebben gestemd naar zich toe te trekken. Met deze strategie proberen de Lib Dems met name zetels terug te winnen in het zuidwesten van Engeland.
Door onomwonden campagne te voeren tegen de Brexit hopen de Liberal Democrats ook te scoren in stedelijke regio’s, vooral in Londen.
Aan de andere kant van het politieke spectrum moet Johnson ook rekening houden met de Brexit Party van Nigel Farage. Vanwege het ‘winner takes all’-systeem per district is de kans niet groot dat de Brexit Party veel zetels zal winnen. Maar deze partij kan in bepaalde districten wel stemmen wegkapen bij de Conservatieven, waardoor die de overwinning in een district mislopen en Labour of de Liberal Democrats er met de buit vandoor gaan.
Johnson zal de verkiezingsstrijd willen ‘framen’ als een tegenstelling tussen ‘het parlement’ en ‘het volk’. Zijn hoofdargument zal zijn dat het huidige parlement alles in het werk heeft gesteld om de Brexit niet door te laten gaan.
Johnson zal zich erop voor laten staan dat hij een (goede) deal heeft weten te sluiten met de Europese Unie, terwijl Labour-leider Jeremy Corbyn alleen maar bezig is geweest met obstructie. Bovendien wil Labour een nieuw referendum. Hiermee zal Johnson proberen Labour-kiezers die vóór de Brexit hebben gestemd naar zich toe te trekken.
De Conservatieven denken dat deze strategie het verschil kan maken in 30 tot 40 districten waar sprake zal zijn van een nek-aan-nek-race. Deze districten kunnen het verschil maken bij de uitslag van de verkiezingen, aldus de krant The Telegraph.
Het potentiële slagveld bevindt zich vooral in het midden en noordoosten van Engeland waar veel pro-Brexit-stemmers wonen. Het gaat dan om districten zoals Bishop Auckland, Stockton South, Barrow & Furness, Dewsbury en Wakefield.
Volgens campagnestrategen van de Conservatieven kan winst in deze districten voldoende zijn om verliezen in Schotland en Zuid-Engeland te compenseren. Wat de Conservatieven hierbij ook in de kaart kan spelen is verdeeldheid tussen Labour en de Liberal Democrats in bepaalde districten, waardoor een Conservatieve kandidaat net het hoogste stempercentage kan halen.
Labour-leider Jeremy Corbyn moet zowel Leave- als Remain-stemmers te vriend houden. Bij de vorige verkiezingen van 2017 haalde Labour 40 procent van de stemmen, maar dat vertaalde zich in minder zetels dan de Conservatieven omdat Labour in een aantal sleuteldistricten achter het net viste.
Labour zal de verkiezingsstrijd breder willen maken dan een debat vóór of tegen de Brexit. Binnenlandse thema’s zoals de bezuinigingen die onder het bewind van de Conservatieven zijn doorgevoerd komen prominent op de agenda. Met als logisch speerpunt: verbetering van de publieke voorzieningen. Met die focus zal Labour vooral in regio’s met pro-Brexit-stemmers proberen kiezers te lokken, omdat de partij daar relatief zwak staat in het Brexit-debat.
Deze strategie is niet kansloos: uit een peiling van afgelopen augustus bleek dat keizers in armere regio’s zich vooral zorgen maken over de kosten van het levensonderhoud en criminaliteit. Brexit vinden ze op zich een minder belangrijk thema. Dat is ook precies de reden dat premier Johnson de laatste tijd zo vaak te zien is in ziekenhuizen en dat hij hamert op meer agenten op straat.
De vraag is dus of stemmers waar zowel Labour als Johnson op mikken overtuigd kunnen worden dat een Conservatieve premier ze daadwerkelijk gaat helpen. Het trackrecord van de Conservatieve Partij van de afgelopen tien jaar is wat dit betreft geen pluspunt. Labour geniet doorgaans meer vertrouwen als het gaat om het ondersteunen van de nationale gezondheidszorg en de koopkracht van zwakkere groepen.
Kan de strategie van Boris Johnson net zo spectaculair falen als die van zijn voorganger Theresa May? Zij verspeelde bij de verkiezingen van 2017 een Conservatieve meerderheid in het Lagerhuis en moest daarna door met een minderheidsregering.
In een eerdere analyse van Business Insider noemden we een aantal serieuze risico’s van de aanpak van Johnson.
De Conservatieven zijn uiteraard bezorgd over een herhaling van 2017. May startte met een riante voorsprong in de opiniepeilingen, maar een reeks zwakke optredens in de media deed de voorsprong in de peilingen verdampen.
Labour voerde een strakke campagne en eindigde in aantal stemmen op vrijwel gelijke hoogte met de Conservatieven. In zetels resulteerde dat in een lichte achterstand voor Labour.
De publieke optredens van Johnson zullen dus nauwlettend gevolgd worden. Bij recente bezoekjes aan ziekenhuizen heeft Johnson al een paar keer te maken gehad met boze kiezers die klaagden over afbraak van de verzorgingsstaat. Daar moeten de Conservatieven dus alert op zijn.
Een andere uitdaging is dat Johnson flink wat zetels moet wegkapen in pro-Brexit-regio’s waar Labour traditioneel sterk is om het verlies aan zetels in Remain-gebieden goed te maken. Dat zou kunnen, maar de speelruimte voor missers is klein.
Johnson mag dus eigenlijk geen steken laten vallen, want niet alleen het premierschap staat op het spel. De verkiezingen van 12 december kunnen ook het verschil maken tussen wel of geen Brexit.
Boris Johnson is er heilig van overtuigd als winnaar uit de komende verkiezingen te komen. Opiniepeilers zijn daar een stuk minder zeker van. Ⓒ REUTERS
Telegraaf 30.10.2019 Nu het Britse parlement akkoord is gegaan met verkiezingen op 12 december, heeft Boris Johnson de gok van zijn leven genomen. Hij staat weliswaar 10 procent voor op Labour-leider Jeremy Corbyn, maar in de hoek staat Nigel Farage van de Brexit Partij klaar om de leider van de Conservatieven in mootjes te hakken.
Geen enkele opiniepeiler durft op dit moment te voorspellen hoe de verkiezingen – die gezien worden als een referendum over de Brexit Deal die Boris Johnson met de EU heeft gesloten – op 12 december zullen verlopen.
Vers in het geheugen ligt de nederlaag van Theresa May die twee jaar geleden ook verkiezingen uitschreef toen de peilers haar een even riante voorsprong voorspelden. De uitkomst bleek desastreus: de Conservatieven verloren hun meerderheid in plaats van die uit te breiden.
Boris loopt hetzelfde risico. Nigel Farage is al tijden uit op een No Deal Brexit en heeft een strategie uitgezet die zijn Brexit Partij voor het eerst aan een flink aantal zetels in het Lagerhuis moet helpen.
Farage zal al zijn kaarten inzetten op die districten – hoofdzakelijk in de oude Engelse industriegebieden in het noordwesten en in Wales – die nu nog in handen van Labour zijn maar die ten tijde van het referendum massaal voor Leave stemden. Nu Jeremy Corbyn zich half half tegen de Brexit Deal van Johnson heeft gekeerd, hoopt Farage dat de traditionele Labour-aanhang die het Brexit-gedoe spuugzat zijn – en daar zijn er nogal wat van – op hem zullen stemmen.
Nigel Farage ziet de deal die Boris heeft gesloten met de EU als een verkapte overgave en gaat voluit voor een No Deal. Ⓒ EPA
Dezelfde tactiek zal de Brexit Partij toepassen in districten die in handen zijn van de Conservatieven. Farage zal vooral campagne voeren tegen die Conservatieve parlementsleden die in het verleden tegen Leave stemden maar die in districten uitkomen waar de meerderheid juist voor was. Johnson heeft een paar weken geleden een groot deel daarvan de partij uitgezet, maar de helft daarvan gisteren weer in genade aangenomen. Een ideaal doelwit voor Farage.
Algemeen luidt de voorspelling dat de kleinere partijen aan macht zullen winnen ten koste van de twee grote, Labour en de Tories. Als Farage ook al maar een paar zetels weet te bemachtigen, kan hij met succes een spaak in de wielen van Boris steken en zo een eind maken aan de door hem verfoeide Boris Deal. Want die is volgens Farage „voor 95 procent” de oude deal van May.
NOS 29.10.2019 Het Verenigd Koninkrijk gaat op 12 december naar de stembus. Dat heeft het Britse Lagerhuis besloten. 438 parlementariërs stemden voor het wetsvoorstel van premier Johnson, 20 tegen. De rest van de 650 parlementariërs onthield zich van stemming. Het is voor de derde keer in vier jaar tijd dat de Britten een nieuw parlement gaan kiezen.
Britse Lagerhuis stemt in met vervroegde verkiezingen
De oppositie wilde het voorstel voorafgaand aan de stemming wijzigen. Oppositiepartijen vonden 9 december een betere datum dan 12 december, omdat veel studenten dan nog bezig zijn met hun semester en gewoon in hun eigen kiesdistrict zijn. Ze zijn dan nog niet naar hun ouders toe, wat op de 12de wel het geval zou zijn, omdat hun semester dan klaar is. Maar het parlement verwierp die wijziging met 315 tegen 295 stemmen.
Corbyn’s voorwaarden
Doordat Labour-leider Corbyn vanmiddag zich toch achter nieuwe verkiezingen schaarde, wat hij eerder nog weigerde, nam de kans toe dat het wetsvoorstel het zou halen. Hij stelde daarbij wel enkele voorwaarden: zo wilde hij dat 16- en 17-jarigen en EU-burgers mochten meestemmen. Daardoor ontstond weer kort onrust, maar de voorwaarden werden uiteindelijk überhaupt niet in stemming gebracht.
Dat bleek voor Corbyn’s partij geen breekpunt, waarna Labour mee stemde met de Conservatieven en zo vervroegde verkiezingen afdwong. Corbyn wilde eerst nog geen nieuwe verkiezingen, omdat volgens hem de no-deal-brexit nog niet van tafel was. Na het uitstel, dat gisteren door EU-president Tusk was aangekondigd, was er voldaan aan zijn eis.
Premier Johnson zegt nu dat het tijd is om “het land te verenigen en de brexit gedaan te krijgen”. Labour-leider Corbyn noemt nieuwe verkiezingen “een unieke kans om ons land te veranderen en klaar te stomen voor de volgende generatie”. De leider van de Liberaal-Democraten spreekt van de beste kans om een regering te kiezen die de brexit kan tegenhouden.
‘Kiezer mag het nu proberen’
Volgens correspondent Tim de Wit is er voorlopig een einde gekomen aan “de onzekerheid, het politieke getouwtrek en de spelletjes van de afgelopen dagen”. “Na een heleboel ingewikkelde wendingen is dus heel duidelijk in de uitslag terug te zien dat de oppositie en de regering het eens zijn over nieuwe verkiezingen. De kiezer mag nu proberen de brexit-impasse op te lossen.”
De komende vijf weken gaan de partijen campagne voeren. Hoewel Johnson er goed voor staat in de peilingen – hij heeft een voorsprong van 10 procentpunten op Labour – kan er toch nog veel veranderen, benadrukt De Wit. “Je moet niet vergeten dat verkiezingen altijd een risico zijn. Het probleem voor Johnson is dat hij keihard zijn belofte heeft gebroken om de brexit op 31 oktober voor elkaar te krijgen.”
Dat gegeven zal hem waarschijnlijk achtervolgen. “Nigel Farage, je kent hem nog wel, van de Brexitparty loopt zich natuurlijk weer warm aan de zijlijn. Hij zal Johnson elke dag tot aan 12 december in zijn gezicht wrijven dat hij die deadline niet gehaald heeft. Of dat ook consequenties voor Johnson gaat krijgen… wie zal het zeggen?”
Tijdens het debat werd bekend dat 10 van de 21 Conservatieven die door Johnson begin vorige maand uit de partij waren gezet, weer in genade zijn aangenomen. De ‘rebellen’ werden de fractie uit gezet, omdat ze de oppositie hadden gesteund bij een belangrijke stemming. Voor hun terugkeer is geen verklaring gegeven.
NU 29.10.2019 De burgers van het Verenigd Koninkrijk (VK) gaan op 12 december naar de stembus voor vervroegde parlementsverkiezingen. Die moeten een einde maken aan de Brexit-patstelling die de Britse politiek verlamt.
Verenigd Koninkrijk naar stembus om Brexit-impasse te doorbreken
Premier Boris Johnson wist nieuw uittredingsakkoord niet door parlement te krijgen
31 oktober verviel als Brexitdatum; Johnson gedwongen uitstel te vragen bij EU
EU verleende ‘flexibel uitstel’: nieuwe deadline is 31 januari 2020, maar VK mag ook eerder uittreden
Regering-Johnson riep op tot verkiezingen op 12 december
Lagerhuis ging dinsdagavond akkoord, met 438 stemmen voor en 20 tegen
Dinsdagavond 29.10.2019 werd over de verkiezingen gestemd in het Lagerhuis. 438 parlementariërs stemden voor verkiezingen op 12 december, 20 stemden tegen.
De motie voor nieuwe verkiezingen moet ook nog worden goedgekeurd door het Hogerhuis. Dat geldt in dit geval als een formaliteit, hoewel de Lords in theorie roet in het eten zouden kunnen gooien door de behandeling van de wet te vertragen.
Volgens de huidige planning wordt het parlement op woensdag 6 november ontbonden. De politieke partijen hebben dan vijf weken de tijd voor de verkiezingscampagne. De fractievoorzitter van de Conservatieve Partij, Jacob Rees-Mogg, zei in reactie op de stemming dat de regering woensdag haar plannen voor de komende tijd zal uiteenzetten.
Verkiezingen in het VK vinden doorgaans plaats in mei of juni. De laatste verkiezingen die in december werden gehouden, waren die van 1923.
Labour ging dinsdag overstag
De grootste oppositiepartij, Labour, hield in eerste instantie de boot af en onthield zich afgelopen maandagavond van stemming. Premier Johnson kreeg daardoor de tweederdemeerderheid die nodig is voor het uitschrijven van verkiezingen niet rond.
De regering kondigde dinsdag aan een plan van de kleinere oppositiepartijen Liberal Democrats (Lib Dems) en Scottish National Party (SNP) te zullen volgen. Via een eenvoudige wijziging van de kieswet was geen tweederdemeerderheid meer nodig, maar voldeed een simpele meerderheid.
Of die zet uiteindelijk nodig was, bleef in het midden. Labour besloot namelijk later op dezelfde dag over de eigen bezwaren heen te stappen en zich achter verkiezingen in december te scharen. Oppositieleider Jeremy Corbyn zei garanties uit Brussel te hebben ontvangen dat een no deal-Brexit op 31 oktober is uitgesloten. Hij beloofde de “ambitieuste en radicaalste campagne” die het land ooit gezien heeft.
Aan het begin van de dinsdagavond was er nog veel onzekerheid over de haalbaarheid van een stembusgang voor de Kerst.
Door de ongebruikelijke route – die een simpele meerderheid vereiste in plaats van een tweederdemeerderheid – konden MP’s wijzigingsvoorstellen inbrengen. In een aantal daarvan werd voorgesteld het kiesrecht uit te breiden naar zestien- en zeventienjarigen en burgers uit andere EU-landen die al lang in het VK wonen en werken.
De regering-Johnson liet weten de motie voor nieuwe verkiezingen te zullen intrekken als die wijzigingen werden aangenomen. Uiteindelijk selecteerde Lagerhuis-vicevoorzitter Lindsay Hoyle ze niet voor behandeling.
Ook over de gewenste verkiezingsdag werd tot het laatst mogelijke moment gesteggeld. De regering-Johnson gaf de voorkeur aan 12 december, terwijl Labour, de Lib Dems en de SNP 9 december voorstelden. Dat zou de regering te weinig tijd laten om alsnog het uittredingsakkoord van Johnson door het parlement te krijgen, aldus twee oppositiepartijen. Dat wijzigingsvoorstel werd verworpen met 315 tegen 295 stemmen.
Parliament & Jeremy Corbyn have blocked everything — we need a new Parliament so we can #GetBrexitDone and the country can #MoveOn to focus on the cost of living, NHS, clean energy, violent crime and higher pay #BritainDeservesBetter
Avatar
Auteur
BorisJohnson
Tien rebellen terug in Conservatieve Partij
In de marges van de ontwikkelingen in het Britse parlement vond ook een verzoening plaats. Tien van de 21 oud-Conservatieve MP’s die afgelopen zomer door Johnson uit de partij werden gezet omdat zij tegen de regering stemden, zijn weer in de armen gesloten. Onder hen zijn Nicholas Soames, de kleinzoon van Winston Churchill, oud-minister van Onderwijs Nicky Morgan en Damian Green, die de rechterhand van Johnsons voorganger Theresa May was.
Het partijlidmaatschap van andere prominente rebellen, zoals oud-ministers van Financiën Philip Hammond en Ken Clarke en oud-minister van Justitie David Gauke, is niet hersteld. De jongere broer van Johnson, Jo, maakte geen deel uit van de groep van 21: hij stapte uit eigen beweging op en besloot zich niet meer verkiesbaar te stellen.
Vierde poging verkiezingen uit te schrijven gelukt
Johnson probeerde drie keer eerder vervroegde verkiezingen uit te schrijven, maar werd telkens gestuit door een gebrek aan steun in het Lagerhuis.
De oppositiepartijen herinnerden de premier aan zijn vaak herhaalde belofte dat het VK op 31 oktober uit de EU zou stappen en eisten dat een vertrek zonder deal op die datum eerst was uitgesloten.
Voor Johnson was het de eerste prioriteit om de nieuwe uittredingsovereenkomst die hij medio oktober bereikte met de EU door het parlement te loodsen. Toen het Lagerhuis liet weten de grote snelheid waarmee de regering dat wilde doen niet acceptabel te vinden, zette Johnson de pogingen zijn deal goedgekeurd te krijgen in de koelkast en riep hij volmondig op tot nieuwe verkiezingen.
MSN 29.10.2019 In de debatten in het Britse Lagerhuis over het houden van verkiezingen hebben de oppositiepartijen Labour, SNP en de LibDems zich uitgesproken voor het geven van kiesrecht aan EU-burgers die in Groot-Brittannië wonen en aan 16- en 17-jarigen. De Conservatieve regering van premier Boris Johnson voelt daar niets voor.
Een woordvoerder van de Tories zei dat als amendementen over het geven van kiesrecht aan EU-burgers en 16- en 17-jarigen door het Lagerhuis worden aangenomen, de regering het voorstel voor vervroegde verkiezingen in de december intrekt, meldde de zender Sky News.
Het parlement stemde eerder dinsdag in met de snelle behandeling van het voorstel in december vervroegd verkiezingen te houden. De regering wil dat voorstel voor vervroegde verkiezingen dinsdag nog door het Lagerhuis loodsen.
MSN 29.10.2019 De bevolking van het Verenigd Koninkrijk mag op 12 december naar de stembus. Het Britse Lagerhuis stemde vanavond in met het houden van vervroegde verkiezingen op die datum.
Vanmiddag en vanavond debatteerde het Britse Lagerhuis over de verkiezingen. Het was al vrij snel duidelijk dat die in december zouden plaatsvinden, maar er werd nog gesteggeld over de datum. Morgen moet het Hogerhuis nog instemmen met de vervroegde verkiezingen, maar daar worden geen verrassingen meer verwacht.
Hoewel de komende verkiezingen absoluut in het teken van brexit zullen staan, is het allerminst zeker dat de brexit-impasse opeens is opgelost na de verkiezingen. Premier Boris Johnson heeft met de Europese Unie een akkoord uitonderhandeld, maar het Lagerhuis heeft daar nog niet definitief over besloten.
Omdat het te lang duurde om tot overeenstemming over het akkoord te komen, moest premier Johnson op 19 oktober uitstel van de brexit vragen aan de Europese Unie. Zo moest een no deal-brexit op 31 oktober voorkomen worden. De 27 EU-landen die blijven hebben vandaag officieel uitstel verleend.
Dat betekent dat de Britten nu tot uiterlijk 31 januari 2020 hebben om eruit te komen. Als dat eerder lukt, mogen ze op iedere eerste van de maand vertrekken.
Na de verkiezingen
Ondertussen is de brexitdeal nu in een soort niemandsland terecht gekomen. Bij de verkiezingen in december zouden de Conservatieven, de partij van premier Johnson, als winnaar uit de bus kunnen komen. Nu heeft de premier geen meerderheid en riskeert hij bij iedere stemming een fors verlies. Als hij wel weer een meerderheid zou hebben, zou het wellicht lukken om de wetgeving voor een brexit op 31 januari door te voeren.
Boris Johnson heeft echter altijd luidkeels verkondigd dat hij uiterlijk 31 oktober 2019 de Europese Unie wilde verlaten. Zo zei hij ‘liever dood in een greppel’ te liggen, dan de brexit uit te stellen. Door nu toch – gedwongen door het parlement – uitstel aan te vragen, heeft hij die belofte gebroken.
Het is de vraag of kiezers hem dat vergeven. Voorlopig loopt de Conservatieve Partij wel voor in de peilingen. Ze worden op ruime afstand gevolgd door Labour, met daar weer een stuk achter de Liberal Democrats.
Referendum, intrekken brexit of no deal?
De kans is dus zeer aanwezig dat na de verkiezingen de brexitwetgeving alsnog wordt doorgevoerd. Dan verlaat het Verenigd Koninkrijk op 31 januari 2020 de EU. Er zijn nog een aantal minder waarschijnlijke opties.
Als de verhoudingen in het Lagerhuis volledig verschuiven, is het in principe mogelijk dat Artikel 50 wordt ingetrokken, en dat de Britten in de EU blijven. Een andere mogelijkheid is dat er een referendum wordt georganiseerd waarin de bevolking zich nogmaals mag uitspreken over brexit.
Daar zou wel veel meer tijd voor nodig zijn, en die is er niet. Dan zou er nieuw uitstel moeten komen.
Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, richtte zich in een tweet aan de Britten. Hij benadrukte dat dit de laatste keer zou kunnen zijn dat de brexit is uitgesteld, en raadde aan om ‘zo goed mogelijk gebruik te maken van de tijd’ die ze nog hebben.
Als de Britten er ook na een verkiezing niet uitkomen, is een no deal-brexit nog steeds een mogelijkheid. Die mogelijkheid is alleen vooruitgeschoven tot 31 januari 2020.
Telegraaf 29.10.2019 In de debatten in het Britse Lagerhuis over het houden van verkiezingen hebben de oppositiepartijen Labour, SNP en de LibDems zich uitgesproken voor het geven van kiesrecht aan EU-burgers die in Groot-Brittannië wonen en aan 16- en 17-jarigen. De Conservatieve regering van premier Boris Johnson voelt daar niets voor.
Een woordvoerder van de Tories zei dat als amendementen over het geven van kiesrecht aan EU-burgers en 16- en 17-jarigen door het Lagerhuis worden aangenomen, de regering het voorstel voor vervroegde verkiezingen in de december intrekt, meldde de zender Sky News.
Het parlement stemde eerder dinsdag in met de snelle behandeling van het voorstel in december vervroegd verkiezingen te houden. De regering wil dat voorstel voor vervroegde verkiezingen dinsdag nog door het Lagerhuis loodsen.
Telegraaf 29.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft een belangrijke stap gezet richting de goedkeuring van het voorstel om vervroegde verkiezingen te houden in december. Het Lagerhuis ging akkoord met de zogenoemde tweede lezing.
Het voorstel moet vervroegde verkiezingen mogelijk maken in december. De regering wil de derde en definitieve lezing van het voorstel dinsdagavond nog laten goedkeuren door het Lagerhuis. Dat trekt doorgaans meer tijd uit voor de behandeling van wetsvoorstellen, maar moet het proces nu in enkele uren tijd doorlopen.
AD 29.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft een belangrijke stap gezet richting de goedkeuring van het voorstel om vervroegde verkiezingen te houden in december. Het Lagerhuis ging zojuist akkoord met de zogenoemde tweede lezing.
Het voorstel moet vervroegde verkiezingen mogelijk maken in december. De regering wil de derde en definitieve lezing van het voorstel later vanavond nog laten goedkeuren door het Lagerhuis. Dat trekt doorgaans meer tijd uit voor de behandeling van wetsvoorstellen, maar moet het proces nu in enkele uren tijd doorlopen.
Premier Boris Johnson zocht zijn heil in het wetsvoorstel nadat eerdere pogingen vervroegde verkiezingen te regelen steeds werden weggestemd. Toen had hij voor zijn verzoeken steeds een tweederdemeerderheid van de stemmen nodig, voor de omweg via het wetsvoorstel is een gewone meerderheid genoeg.
Eerder vandaag meldde Johnsons grootste tegenstander Jeremy Corbyn dat zijn Labour-partij het wetsvoorstel voor de verkiezingen zou steunen. Volgens de leider van de grootste Britse oppositiepartij had Johnson voldaan aan zijn eis dat een brexit zonder deal van tafel moet zijn.
NU 29.10.2019 Jeremy Corbyn van de Britse oppositiepartij Labour heeft dinsdag in een verklaring laten weten dat zijn partij nieuwe verkiezingen zal steunen. Dit was voor de partij afhankelijk van de garantie dat een Brexit zonder akkoord van tafel was verdwenen.
Hoe zijn we hier gekomen?
Premier Johnson: ‘We gaan er op 31 oktober uit, hoe dan ook’
Lagerhuis eist garantie dat no deal-Brexit op die datum wordt uitgesloten
Medio oktober: Johnson bereikt nieuwe uittredingsovereenkomst met EU
Premier wordt gedwongen meer uitstel aan te vragen; EU verleent uitstel tot 31 januari 2020
Regering-Johnson probeert deal snel door Lagerhuis te krijgen voor Brexit op 31 oktober
Lagerhuis vindt voorziene drie dagen voor inhoudelijke behandeling exit-akkoord onaanvaardbaar
31 oktober-deadline van de baan; Johnson schakelt over op roep om nieuwe verkiezingen op 12 december
Labour houdt eerst de boot af, maar partijleider Corbyn gaat toch overstag
Lagerhuis stemt dinsdag opnieuw over verkiezingen
Corbyn zegt dat zijn partij altijd al klaar was voor nieuwe verkiezingen, mits aan die voorwaarde werd voldaan.
Hij zegt dat de Europese Unie officieel drie maanden uitstel tot 31 januari 2020 heeft bevestigd. “Voor de komende drie maanden is aan onze voorwaarden voldaan”, aldus de Labour-leider.
De partij lanceert volgens Corbyn nu “de ambitieuste en radicaalste verkiezingscampagne”.
De Britse premier Boris Johnson wil al langer verkiezingen. Na twee mislukte pogingen werd hier maandag opnieuw over gestemd in het Lagerhuis, maar Labour onthield zich van stemming. Daardoor kon de benodigde tweederdemeerderheid niet worden behaald.
Een dag later maakte de grootste oppositiepartij toch een ommedraai. Volgens Corbyn gebeurde dit nadat hij uit Brussel de verzekering ontving dat het besluit om het Verenigd Koninkrijk opnieuw uitstel voor de Brexit te verlenen was geratificeerd. Dat betekent dat een no deal-Brexit op 31 oktober definitief is uitgesloten.
Later op dinsdag stemming over nieuwe verkiezingen
Premier Johnson zal dinsdag een nieuwe poging wagen en een nieuwe motie voor verkiezingen op 12 december indienen. Hij heeft dan genoeg aan een simpele meerderheid, omdat de Fixed-term Parliaments Act, waarin is vastgelegd hoe verkiezingen tot stand komen, wordt aangepast met een korte motie met twee clausules.
Die ‘sluiproute’ om de tweederdemeerderheidseis te omzeilen was een plan van de kleinere oppositiepartijen Liberal Democrats (Lib Dems) en de Scottish National Party (SNP), dat in eerste instantie door de Conservatieven werd afgewezen als een “trucje”.
Tijdens het debat over de motie krijgen MP’s (Members of Parliament) de gelegenheid wijzigingsvoorstellen in te dienen. De stemming volgt waarschijnlijk rond 19.00 uur Nederlandse tijd.
Nog onduidelijkheid over gewenste verkiezingsdatum
Nu Corbyn heeft gezegd dat zijn partij ook voor nieuwe verkiezingen zal stemmen, is de kans dat deze motie wordt aangenomen flink toegenomen. Garanties zijn er echter niet: binnen Labour bestaat nog veel onenigheid over de wenselijkheid van een stembusgang voor Kerst.
Komen er in december verkiezingen, dan wordt de datum mogelijk nog verplaatst van 12 december (de wens van de regering-Johnson) naar 11 december, omdat de Lib Dems en SNP dat liever willen.
De kleine oppositiepartijen zetten oorspronkelijk in op 9 december, maar de regering voert aan dat dit waarschijnlijk niet genoeg tijd laat om de verkiezingen te organiseren. Voorafgaand aan verkiezingen moeten de parlementariërs namelijk 25 werkdagen vrijaf hebben om zich te kunnen richten op de campagnestrijd.
De motie voor nieuwe verkiezingen zouden dan uiterlijk vrijdagavond van goedkeuring van het Hogerhuis en een handtekening van koningin Elizabeth moeten zijn voorzien.
Wat ook meespeelt in de overwegingen van de Lib Dems en de SNP, is dat zij niet willen worden gezien als de nuttige knechten van Johnson. Beide partijen zijn tegen een Brexit, met of zonder deal. De Lib Dems willen verkiezingen in december, omdat de regering-Johnson dan geen tijd meer heeft om te proberen de uittredingsovereenkomst van de premier door het parlement te krijgen. De SNP ijvert bovendien voor een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid.
AD 29.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft ingestemd met het houden van vervroegde verkiezingen op 12 december. De derde en definitieve lezing van het betreffende wetsvoorstel kreeg halverwege de avond de steun van 438 parlementariërs. Twintig leden van het Lagerhuis stemden tegen.
Premier Boris Johnson zocht zijn heil in het wetsvoorstel nadat eerdere pogingen vervroegde verkiezingen te regelen steeds werden weggestemd. Toen had hij voor zijn verzoeken een tweederdemeerderheid van de stemmen nodig, voor de omweg via het wetsvoorstel wa een gewone meerderheid genoeg. Die haalde hij ruimschoots .
Eerder vandaag meldde Johnsons grootste tegenstander Jeremy Corbyn al dat zijn Labour-partij het wetsvoorstel voor de verkiezingen zou steunen. Volgens de leider van de grootste Britse oppositiepartij had Johnson voldaan aan zijn eis dat een brexit zonder deal van tafel moet zijn.
Amendementen
In de aanloop naar de stemming over de derde lezing van het voorstel voor vervroegde verkiezingen behandelde het Lagerhuis een aantal amendementen. Zo selecteerde vicevoorzitter van het Lagerhuis Lindsay Hoyle een amendement voor het houden van de verkiezingen op 9 december. Dit amendement was ingediend door voorman Jeremy Corbyn van oppositiepartij Labour.
De Conservatieve premier Boris Johnson had zelf 12 december als datum voor vervroegde verkiezingen geprikt. Ook twee andere oppositiepartijen, de Schotse SNP en Lib Dem, hadden een voorkeur voor 9 december, toch kreeg Corbyn onvoldoende steun. 315 leden van het Lagerhuis stemden tegen het wijzigen van de verkiezingsdatum en 295 leden stemden voor.
Daarna volgde de stemming over het door Johnson ingediende wetsvoorstel. De Britten gaan nu dus op 12 december naar de stembus, zo bleek na telling van de stemmen in het Lagerhuis.
Telegraaf 29.10.2019 De leider van de grootste Britse oppositiepartij Labour steunt vervroegde verkiezingen. Jeremy Corbyn stelt in een verklaring dat voorlopig voldaan is aan zijn eis dat een Brexit zonder deal van tafel moet zijn, berichten Britse media.
Het Britse parlement moet zich later op de dag buigen over een voorstel van de regering om in december vervroegde verkiezingen te houden. Corbyn zegt in zijn verklaring niet of hij die wet in de huidige vorm zal steunen. Wel kondigt hij een „ambitieuze en radicale campagne voor echte verandering” aan.
„Ik heb steeds gezegd dat we klaar zijn voor een verkiezing en dat de voorwaarde voor ons steun is dat een Brexit zonder deal van tafel moet zijn”, zegt de Labourleider in een verklaring. Inmiddels heeft de EU nog maar eens uitstel van de Brexitdeadline verleend. „Dus voor de komende drie maanden is voldaan aan onze voorwaarde dat de no-deal van tafel moet zijn.”
Het grote Labour had eerder feitelijk een veto bij stemmingen over vervroegde verkiezingen. Die moeten doorgaans met een tweederdemeerderheid worden goedgekeurd door het Lagerhuis. De partij van Johnson heeft niet eens een meerderheid in het Lagerhuis. Daarom lukte het hem tot drie keer toe niet toestemming te krijgen voor het naar voren halen van de verkiezingsdatum.
De premier gooide het na meerdere nederlagen nu over een andere boeg. Hij wil dinsdag de verkiezingsdatum laten aanpassen via een wetsvoorstel. Zo’n voorstel heeft slechts een simpele meerderheid van de stemmen nodig om te worden aangenomen. Daardoor leek hij nu wel een goede kans te hebben zijn zin te krijgen.
Britse media berichten dat het debat over vervroegde verkiezingen aan het begin van de middag begint, vermoedelijk rond 13.30 uur Nederlandse tijd. Dat duurt vermoedelijk tot in de avond. Daarna moet een definitieve stemming worden gehouden.
NOS 29.10.2019 De Britse Labour-leider Jeremy Corbyn is akkoord met vervroegde verkiezingen. Volgens hem is er voldaan aan zijn belangrijkste eis voor die verkiezingen, nu met het uitstel van de brexit een no-deal-brexit op korte termijn van tafel is. Dat uitstel werd gisteren aangekondigd door EU-president Tusk.
“We lanceren nu de meest ambitieuze en radicale verkiezingscampagne ooit”, zou Corbyn vandaag hebben gezegd tegen zijn belangrijkste adviseurs. Premier Johnson pleit al langer voor verkiezingen. Nu de leider van de grootste oppositiepartij daar ook wel iets in ziet, lijkt de kans groot dat de Britten in december naar de stembus gaan.
Obstakels
Toch zijn er nog de nodige hordes te nemen. Zo zei Corbyn vanmiddag in het Lagerhuis dat hij het ook mogelijk wil maken dat 16- en 17-jarigen mogen stemmen en dat EU-burgers die woonachtig zijn in het Verenigd Koninkrijk ook mee mogen doen aan de verkiezingen.
De Schotse nationalisten (SNP) en de Liberaal-Democraten willen dat ook, maar dat geldt absoluut niet voor de Conservatieve partij van premier Johnson. Zijn woordvoerder zegt dat de verkiezingen wat Johnson betreft helemaal van tafel zijn als de kiesgerechtigde leeftijd wordt verlaagd en EU-burgers mogen stemmen.
Nieuwe stemming
Johnson diende gisteravond een nieuw voorstel in voor vervroegde verkiezingen, nadat zijn eerdere voorstel voor verkiezingen op 12 december was weggestemd. Vanavond volgt de nieuwe stemming in het Britse Lagerhuis over de verkiezingen. Daarvoor wordt besloten of het voorstel van de oppositie wordt opgenomen in de stemming.
Er wordt verder nog getwist over de datum van de verkiezingen. De SNP en Lib Dems zeiden gisteren liever op 9 december te willen stemmen. Ze vreesden dat veel studenten die dag niet kunnen stemmen, omdat ze dan bij hun ouders zijn.
Het voorstel van gisteravond moest met een tweederdemeerderheid worden goedgekeurd, maar dat gebeurde dus niet. Voor het voorstel van vandaag volstaat een gewone meerderheid. Labour heeft als grootste partij na de Conservatieven een belangrijke stem in het Lagerhuis als het gaat om vervroegde verkiezingen.
Patstelling
Beide kanten willen vanwege de patstelling over de brexit verkiezingen. Johnson wil bij een verkiezingswinst zo snel mogelijk de Britten uit de EU loodsen met de deal die hij in de afgelopen weken sloot. Labour wil het liefst een andere brexit-overeenkomst, die in de ogen van Corbyn gunstiger is voor het Verenigd Koninkrijk. De Liberaal-Democraten willen een tweede referendum over de vraag of de Britten de EU moeten verlaten.
Gisteren maakte de Europese Unie bekend dat de Britten uitstel krijgen van de brexit tot 31 januari. Dat betekent dat een uittreding van de Britten uit de EU op 31 oktober niet doorgaat. Tijdens het debat gisteravond accepteerde premier Johnson officieel het nieuwe uitstel.
MSN 29.10.2019 Het Britse parlement heeft ingestemd met de snelle behandeling van het voorstel om in december vervroegd verkiezingen te houden. De regering wil het dinsdag nog door het Lagerhuis loodsen.
Het Lagerhuis trekt doorgaans meer tijd uit voor de behandeling van wetsvoorstellen, maar moet het proces nu in enkele uren tijd doorlopen. Dat betekent dat meerdere keren gestemd moet worden. Parlementariërs moeten eerst voorlopige goedkeuring geven aan het voorstel. Dat kan daarna verder worden behandeld. De definitieve stemming wordt in de loop van de avond verwacht.
De regering leed dinsdagmiddag al een eerste nederlaag. Het Lagerhuis stemde voor een voorstel van Labourlid Stella Creasy. Dat moet het makkelijker maken om later amendementen in te dienen. Die kunnen een potentieel struikelblok vormen. Britse media berichten dat zelfs besloten zou kunnen worden het voorstel in te trekken als voorstellen worden goedgekeurd die onacceptabel zijn voor de regering.
AD 29.10.2019 De leider van de grootste Britse oppositiepartij Labour steunt vervroegde verkiezingen. Jeremy Corbyn stelt in een verklaring dat voorlopig voldaan is aan zijn eis dat een brexit zonder deal van tafel moet zijn, berichten Britse media. De regering wil de snelle behandeling van het voorstel om in december vervroegd verkiezingen te houden vandaag nog door het Lagerhuis loodsen.
Het Britse parlement moet zich later op de dag buigen over een voorstel van de regering om in december verkiezingen te houden. Corbyn zegt in zijn verklaring niet of hij die wet in de huidige vorm zal steunen. Wel kondigt hij een ‘ambitieuze en radicale campagne voor echte verandering’ aan.
,,Ik heb steeds gezegd dat we klaar zijn voor een verkiezing en dat de voorwaarde voor onze steun is dat een brexit zonder deal van tafel moet zijn”, zegt de Labourleider in een verklaring. Inmiddels heeft de EU weer uitstel van de brexitdeadline verleend. ,,Dus voor de komende drie maanden is voldaan aan onze voorwaarde dat de no-deal van tafel moet zijn.”
Het grote Labour had eerder feitelijk een veto bij stemmingen over vervroegde verkiezingen. Die moeten doorgaans met een tweederdemeerderheid worden goedgekeurd door het Lagerhuis. De partij van Johnson heeft niet eens een meerderheid in het Lagerhuis. Daarom lukte het hem tot drie keer toe niet toestemming te krijgen voor het naar voren halen van de verkiezingsdatum.
Andere boeg
De premier gooide het na meerdere nederlagen over een andere boeg. Hij wil vandaag de verkiezingsdatum laten aanpassen via een wetsvoorstel. Zo’n voorstel heeft slechts een simpele meerderheid van de stemmen nodig om te worden aangenomen. Daardoor leek hij nu wel een goede kans te hebben zijn zin te krijgen.
Premier Johnson stelde eerder landelijke verkiezingen te willen houden op 12 december om de impasse rond de brexit te doorbreken. Oppositiepartijen SNP en LibDem willen in principe ook verkiezingen, maar stelden 9 december voor.
De inhoud van het voorstel is inmiddels bekendgemaakt, onduidelijk is nog of oppositiepartijen er veranderingen op willen aanbrengen en zo ja, welke dat zijn. De regering heeft wel gezegd dat de volledige behandeling in het Lagerhuis vandaag moet worden afgerond. Het debat begint naar verwachting aan het begin van de middag.
Tusk vraagt Londen geen tijd te verspillen
EU-president Donald Tusk vraagt zijn ,,Britse vrienden” goed gebruik te maken van de extra tijd die ze hebben gekregen om de brexit te regelen. Hij gaf dat advies nadat de leiders van de overige 27 EU-landen unaniem hun formele goedkeuring hadden gegeven aan het besluit om het Britse vertrek met drie maanden uit te stellen.
Het kan wel eens het laatste uitstel zijn geweest, aldus Tusk, die zegt te duimen voor de Britten. Hij neemt alvast afscheid van hen, aangezien zijn opvolger Charles Michel op 1 december aantreedt.
Het is de derde keer dat de EU uitstel verleent. Het vertrek zou oorspronkelijk op 29 maart plaatsvinden. Mocht het Britse parlement het terugtrekkingsakkoord goedkeuren, dan kan het Verenigd Koninkrijk ook al op 1 december of 1 januari vertrekken. Maar dat is gezien de verkiezingen die wellicht in december worden gehouden niet heel waarschijnlijk.
De regering van premier Boris Johnson heeft ermee ingestemd het functioneren van de EU niet te saboteren zolang het lidmaatschap voortduurt. De brexit staat nu gepland voor 31 januari 2020.
Telegraaf 29.10.2019 De Britse premier Boris Johnson wil dinsdag voor de vierde keer proberen het Lagerhuis te laten instemmen met vervroegde verkiezingen. De kans op succes lijkt dit keer groter: de regering wil een stembusgang afdwingen via een voorstel dat de steun vereist van een simpele meerderheid van parlementariërs, terwijl normaliter een tweederdemeerderheid nodig is.
Johnson wil een verkiezing op 12 december om de impasse rond de brexit te doorbreken. De wet legt de lat voor vervroegde verkiezingen echter hoog. Daar moet twee derde van de parlementariërs mee instemmen, terwijl de Conservatieve Partij van de premier niet eens een normale meerderheid heeft in het Lagerhuis. Daardoor is hij afhankelijk van de oppositie.
De premier gooit het na meerdere nederlagen nu over een andere boeg. Hij wil via een wetswijziging de datum veranderen van de volgende landelijke verkiezing. Zo’n voorstel heeft slechts een simpele meerderheid van de stemmen nodig heeft om te worden aangenomen.
De precieze inhoud van het voorstel is nog niet bekendgemaakt. De regering heeft wel gezegd dat de volledige behandeling in het Lagerhuis op dinsdag moet worden afgerond. Het debat begint naar verwachting aan het begin van de middag.
Johnson kan mogelijk rekenen op steun vanuit de oppositie. Antibrexitpartijen LibDem en SNP willen ook verkiezingen en hebben duidelijk gemaakt het voorstel onder voorwaarden te kunnen steunen.
MSN 29.10.2019 De Britse premier Boris Johnson wil dinsdag voor de vierde keer proberen het Lagerhuis te laten instemmen met vervroegde verkiezingen. De kans op succes lijkt dit keer groter: de regering wil een stembusgang afdwingen via een voorstel dat de steun vereist van een simpele meerderheid van parlementariërs, terwijl normaliter een tweederdemeerderheid nodig is.
Johnson wil een verkiezing op 12 december om de impasse rond de brexit te doorbreken. De wet legt de lat voor vervroegde verkiezingen echter hoog. Daar moet twee derde van de parlementariërs mee instemmen, terwijl de Conservatieve Partij van de premier niet eens een normale meerderheid heeft in het Lagerhuis. Daardoor is hij afhankelijk van de oppositie.
De premier gooit het na meerdere nederlagen nu over een andere boeg. Hij wil via een wetswijziging de datum veranderen van de volgende landelijke verkiezing. Zo’n voorstel heeft slechts een simpele meerderheid van de stemmen nodig heeft om te worden aangenomen.
De precieze inhoud van het voorstel is nog niet bekendgemaakt. De regering heeft wel gezegd dat de volledige behandeling in het Lagerhuis op dinsdag moet worden afgerond. Het debat begint naar verwachting aan het begin van de middag.
Johnson kan mogelijk rekenen op steun vanuit de oppositie. Antibrexitpartijen LibDem en SNP willen ook verkiezingen en hebben duidelijk gemaakt het voorstel onder voorwaarden te kunnen steunen.
Telegraaf 29.10.2019 De Britse parlementariërs zijn het bakkeleien over Brexit even beu. Ze kiezen er nu voor om met elkaar van mening te verschillen over de naderende verkiezingen. Iedereen is ervoor, maar de Lagerhuis-leden zijn het oneens over de precieze voorwaarden wanneer en hoe de verkiezingen moeten plaatsvinden.
De Britse regering stelde voor de derde keer in acht weken tijd voor om nieuwe verkiezingen uit te schrijven. De oppositie hapte opnieuw niet toe. Volgens Labourleider Jeremy Corbyn had premier Boris Johnson niet met zoveel woorden beloofd dat een ongereguleerd vertrek uit de EU zou worden uitgesloten. Eerder had hij al aangedrongen op uitstel van de onderhandelingen. Maar nu dat gisteren werd verleend door de EU en geaccepteerd door Johnson, werden de piketpaaltjes verplaatst.
Een deel van het probleem is dat de regering een twee derde meerderheid in het Lagerhuis nodig heeft om nieuwe verkiezingen uit te kunnen schrijven. Dat is het gevolg van het experiment met een coalitieregering, dat de Britten enkele jaren geleden hadden.
Daardoor kunnen oppositieleden verkiezingen tegenhouden door zich simpelweg van stemming te onthouden. Dat deed Labour gisteren voor de derde maal sinds begin september.
Maar er is een uitweg uit deze impasse. De Liberaal Democraten en de Schotse SNP hebben hun hoop op een corrigerend Brexit-referendum opgegeven en willen akkoord gaan met verkiezingen, op voorwaarde dat de Britse regering de plannen om haar Brexit-overeenkomst door het parlement te loodsen intrekt.
Voor een wetsvoorstel met een vaststaande verkiezingsdatum is een simpele meerderheid nodig in het parlement. Het plan werd zondag door de Tories nog afgedaan als een truc, maar intussen beseft Johnson dat het waarschijnlijk de enige mogelijkheid is voor verkiezingen op de korte termijn.
Er zit een addertje onder het gras. De LibDems en de SNP wilden verkiezingen op maandag 9 december, drie dagen eerder dan de door Johnson voorgestelde datum. Deze ogenschijnlijk futiele wijziging was bedacht om te voorkomen dat veel studenten – en daarmee potentiële aanhangers van de LibDems – de studentenstad waar ze wonen en stemmen, zouden hebben verlaten met het oog op de kerstvakantie.
De regering houdt echter vast aan de datum van 12 december. Volgens media is dat noodzakelijk om Noord-Ierse wetgeving goed te keuren waardoor scholen en publieke diensten aldaar open kunnen blijven.
MSN 28.10.2019 De Britse premier Johnson zal dinsdag een voorstel indienen om zo alsnog vervroegde verkiezingen af te dwingen in december, meldden Britse media. Maandag stemde het Britse Lagerhuis opnieuw tegen deze vervroegde verkiezingen, maar Johnson kan op een alternatieve manier alsnog de stembusgang mogelijk maken, zonder dat daarvoor de steun is vereist van een grote meerderheid van de parlementariërs.
Oppositiepartijen lijken de premier een reddingsboei toe te werpen. Antibrexitpartij LibDem heeft met steun van de Schotse SNP een voorstel opgesteld dat ook tot verkiezingen in december moet leiden. Dat zou met een simpele meerderheid goedgekeurd kunnen worden door het Lagerhuis. Zo kan een blokkade door de grote oppositiepartij Labour worden omzeild.
Het voorstel van Johnson is volgens bronnen “vrijwel identiek” aan het plan van de twee oppositiepartijen. Onduidelijk is nog hoe het regeringsplan afwijkt van het plan van LibDem en SNP.
Johnson heeft tegen zijn zin uitstel van de brexit aan Brussel gevraagd tot 31 januari 2020. Zelf wilde hij hoe dan ook donderdag al uit de EU vertrekken, maar dat werd gedwarsboomd.
MSN 28.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft maandag een motie van de regering van premier Boris Johnson om op 12 december 2019 verkiezingen te houden verworpen. Zoals al werd verwacht, wist Johnson geen twee derde meerderheid achter zich te krijgen.
Vervroegde verkiezingen in VK;
Regering van premier Johnson wil verkiezingen op 12 december
Die moeten de patstelling rond de Brexit doorbreken
Oppositiepartij Labour wil eerst risico op no deal-Brexit uitsluiten
Labour ziet verkiezingen op donkere winterse dag ook niet zitten
Regering kan mogelijk om tweederdemeerderheidsregel voor uitschrijven verkiezingen heen
Voor wijziging van kieswet die uitzondering mogelijk maakt is simpele meerderheid voldoende
De motie sneuvelde met 299 stemmen voor en 70 stemmen tegen. Er waren 434 stemmen nodig; Johnson kwam er dus 135 te kort.
De grootste oppositiepartij, Labour, onthield zich van stemming. Daarmee was al op voorhand duidelijk dat Johnsons motie het niet zou halen.
De regering-Johnson zal nu haar toevlucht zoeken tot een plan van de Liberal Democrats (Lib Dems) en de Scottish National Party (SNP), kondigde de premier na de stemming aan.
Die twee kleinere oppositiepartijen hebben voorgesteld de Fixed-term Parliaments Act aan te passen. In die wet is vastgelegd hoe verkiezingen tot stand komen. Voor een wijziging van die wet is een simpele meerderheid voldoende, terwijl voor het uitschrijven van verkiezingen een twee derde meerderheid nodig is. Zo kan een uitzondering voor de tweederdemeerderheidsregel.
De regering, de Lib Dems en de SNP zijn het echter nog niet eens over de details. De oppositiepartijen willen verkiezingen op 9 december, om te voorkomen dat studenten die in de kerstvakantie naar hun ouderlijk huis terugkeren, maar geregistreerd staan om te stemmen in de plaatsen waar ze studeren, de stembusgang mislopen. Johnson houdt vooralsnog vast aan 12 december.
Een bijkomend probleem is de tijd: er zijn vijf weken nodig voor de campagne en de verkiezingen, die ingaan vanaf het moment dat het parlement wordt ontbonden. Dat zou de regering slechts zo’n drie dagen geven om de wijziging van de kieswet door het Lagerhuis en het Hogerhuis te krijgen.
‘Labour kan no deal uitsluiten door verkiezingen te winnen’
“Niemand in dit Huis kijkt uit naar nieuwe verkiezingen. Niemand wil de kiezer met dit ongemak opzadelen, zeker niet rond deze tijd van het jaar”, zei Johnson voorafgaand aan de stemming in het Lagerhuis. “Maar in het hele land is er een wijdverbreide mening dat dit parlement zijn tijd wel heeft gehad.” Het is niet in staat om de prioriteiten van het Britse volk te realiseren, aldus de premier.
De Europese Unie liet eerder op maandag weten dat het bereid is het VK opnieuw een Brexit-verlenging te verlenen. De nieuwe deadline is 31 januari 2020, maar als de Britten hun vertrek voor die tijd kunnen regelen, is een vroegere uittreding ook toegestaan. Johnson schreef in een brief aan de Europese Raadsvoorzitter Donald Tusk dat zijn land dat aanbod accepteert.
De premier hekelde maandagavond de opstelling van Labour, de grootste oppositiepartij. Johnson probeerde twee keer eerder om verkiezingen uit te schrijven, maar wist zich ook bij die gelegenheden geen meerderheid te verwerven. Nadat Johnson zijn deal met de EU bereikte, liet Labour weten pas voor verkiezingen te zullen stemmen als een no deal-Brexit op 31 oktober was uitgesloten.
Dat is gebeurd, zei Johnson, maar nu willen Corbyn en de zijnen ook uitsluiten dat er eind-2020 een uittreding zonder akkoord kan plaatsvinden. De Labourleider zou akkoord moeten gaan met verkiezingen, zei de premier, “zodat hij, als hij die wint, zelf een no deal-Brexit kan uitsluiten”.
Oppositie vertrouwt Johnson niet en wil geen ‘donkere winterverkiezing’
“Dit is een premier die niet kan worden vertrouwd”, zei oppositieleider Jeremy Corbyn in reactie. “Iedere belofte die deze premier doet, maakt hij niet waar.” Corbyn noemde onder meer de belofte van Johnson dat het VK koste wat het kost op 31 oktober zou uittreden als voorbeeld.
Ook ziet Labour verkiezingen op 12 december niet zitten, omdat het vroeg donker wordt en veel studenten in de kerstvakantie terugkeren naar hun ouderlijk huis, terwijl ze alleen mogen stemmen in de plaats waar ze studeren. Labour “ziet geen noodzaak” voor de eerste winterverkiezingen sinds 1923.
“Wij willen iets wat een no deal op zeker en definitief van tafel haalt en garandeert dat het stemrecht van al onze burgers wordt beschermd,” aldus Corbyn.
NOS 28.10.2019 Het Britse Lagerhuis stemt niet in met het voorstel van premier Johnson om nieuwe verkiezingen op 12 december 2019 te houden. Johnson moest een tweederdemeerderheid halen, maar dat lukte niet. 299 van de 650 parlementariërs stemden voor het plan, 70 tegen. De rest onthield zich van stemming.
Voorzitter Bercow legt uit waarom 299 stemmen niet genoeg is.
Voorlopig geen nieuwe verkiezingen in Groot-Brittannië
Johnson zegt dat hij later vanavond een nieuw wetsvoorstel indient, waardoor het Lagerhuis morgen opnieuw zal stemmen over verkiezingen op 12 december. Daarvoor zou dan een normale meerderheid voldoende zijn. Met de nieuwe wet kan de huidige wet uit 2011 worden omzeild waarin een tweederdemeerderheid voor het uitschrijven van vervroegde verkiezingen geëist wordt.
Labour-leider Corbyn herhaalde in een verhit debat niet te willen instemmen met nieuwe verkiezingen, zolang een no deal-brexit niet helemaal van tafel is. Hij zei wel dat hij de noodzaak ziet van vervroegde verkiezingen, maar dat hij premier Johnson niet vertrouwt.
Nieuw plan
De Schotse nationalisten (SNP) en de Liberaal-Democraten zijn het niet eens met de datum van Johnson en zeiden vanavond dat ze 9 december als verkiezingsdag willen. De voornaamste reden is dat naar verwachting veel studenten op de 12de alweer terug naar hun ouders zijn, omdat hun semester voorbij is. Ze moeten stemmen in de plaats waar ze ook ingeschreven staan. Op de 9de is het semester nog niet klaar. Of dat voorstel nu nog wordt ingediend, is onduidelijk.
De Schotse nationalisten willen ook dat EU-burgers en jongeren van 16 en 17 jaar stemrecht krijgen, maar dit lijkt geen harde eis. In Schotland mochten 16- en 17-jarigen in 2014 meestemmen bij het onafhankelijkheidsreferendum. Daarna mochten ze ook meedoen aan de verkiezingen van het Schotse parlement.
Verdeelde oppositie
Andere oppositiepartijen reageerden woedend op het plan van de Lib Dems. Enkele Labour-leden en de leider van The Independent Group (met leden die zich dit jaar afscheidden van Labour) zeggen dat de Liberaal-Democraten de campagne voor een nieuw brexit-referendum hebben verraden.
Labour-partijvoorzitter Lavery twittert: “De moraal van het verhaal is: vertrouw nooit een Tory en vertrouw in hemelsnaam nooit de Lib Dems.” Lib-Dem-leider Swinson zegt dat ze nog altijd achter een nieuw referendum staat, maar dat ze geen meerderheid daarvoor ziet in het Lagerhuis omdat Labour zich er niet onomwonden voor uitspreekt. Ze denkt dat nieuwe verkiezingen de beste optie zijn om de brexit uiteindelijk alsnog tegen te houden.
Eerder vandaag werd bekend dat de Britten van de Europese Unie uitstel krijgen van de brexit tot 31 januari 2019. Dat betekent dat een uittreding van de Britten uit de EU op 31 oktober 2019 definitief van tafel is. Tijdens het debat accepteerde Johnson officieel het nieuwe uitstel.
Telegraaf 28.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft opnieuw geweigerd vervroegde verkiezingen goed te keuren. Premier Boris Johnson wilde dat die op 12 december gehouden zouden worden, maar kreeg onvoldoende steun. Veel parlementariërs onthielden zich van stemming.
Johnson ziet vervroegde verkiezingen als een manier om de impasse rond de brexit te doorbreken. Zijn Conservatieve Partij heeft geen meerderheid in het Lagerhuis. Daardoor was hij ook maandag weer afhankelijk van de steun van de oppositie, omdat twee derde van de parlementariërs moet instemmen met een vervroegde stembusgang.
De premier had de steun nodig van 434 Lagerhuisleden, maar kwam daar niet bij in de buurt. 299 parlementariërs waren voor vervroegde verkiezingen, 70 stemden tegen de motie. De rest onthield zich.
De premier vroeg het parlement al twee keer eerder om vervroegde verkiezingen, maar daar was steeds te weinig draagvlak voor. De grootste oppositiepartij Labour heeft feitelijk een veto over de kwestie. Partijleider Jeremy Corbyn heeft gezegd in principe wel voor verkiezingen te zijn, maar pas als de dreiging van een brexit zonder deal helemaal van tafel is.
MSN 28.10.2019 De Britse regering overweegt op een alternatieve manier vervroegde verkiezingen af te dwingen. Een ingewijde zegt tegen ITV News dat een voorstel kan worden ingediend dat “vrijwel identiek” is aan een plan van oppositiepartijen LibDem en SNP. Dat moet een nieuwe stembusgang mogelijk maken zonder dat daarvoor de steun is vereist van een grote meerderheid van de parlementariërs.
Premier Boris Johnson wil graag verkiezingen op 12 december, maar heeft daarvoor wel steun van de oppositie nodig. In de wet staat dat twee derde van de parlementariërs toestemming moet geven voor vervroegde verkiezingen. Dat is een probleem voor de premier, want zijn partij heeft niet eens een meerderheid in het Lagerhuis.
Andere oppositiepartijen lijken de premier nu een reddingsboei toe te werpen. Antibrexitpartij LibDem heeft met steun van de Schotse SNP een voorstel opgesteld dat ook tot verkiezingen in december moet leiden. Dat zou met een simpele meerderheid goedgekeurd kunnen worden door het Lagerhuis. Zo kan een blokkade door de grote oppositiepartij Labour worden omzeild.
De bron rond de regering zegt dat dinsdag al een voorstel kan worden ingediend dat “vrijwel identiek” is aan het plan van de twee oppositiepartijen. Het is nog onduidelijk hoe het regeringsplan zou afwijken van het plan van de LibDem en SNP. Dat draait om het indienen van een wetsvoorstel waarin staat dat de volgende verkiezingen op 9 december worden gehouden.
Een bron rond de Liberal Democrats sluit volgens The Financial Times op voorhand niet uit dat de partij een vergelijkbaar voorstel van de regering zal steunen. Dat hangt dan wel af van de precieze inhoud. Een andere verkiezingsdatum dan 9 december hoeft echter geen breekpunt te zijn.
Johnson vroeg het parlement al twee keer eerder tevergeefs om vervroegde verkiezingen. Er staat voor maandag een derde stemming gepland, maar het is zeer de vraag of hij dan wel de benodigde twee derde meerderheid achter zich krijgt. De premier zou feitelijk de steun nodig hebben van de grootste oppositiepartij Labour om het voorstel goedgekeurd te krijgen.
NOS 28.10.2019 De Britten krijgen van de Europese Unie uitstel van de brexit tot 31 januari. Als de regering-Johnson het Lagerhuis eerder meekrijgt kan het ook eerder, meldt voorzitter Tusk van de Europese Raad op Twitter.
Het uitstel betekent dat 31 oktober als brexit-datum definitief van tafel is. Premier Johnson, gedwongen door het Lagerhuis, had de EU deze maand verzocht om uitstel. Van harte ging dat niet: hij weigerde bijvoorbeeld zijn handtekening onder het document te zetten. Johnson heeft tot nu toe altijd gezegd dat 31 oktober heilig is, en dat het Verenigd Koninkrijk dan hoe dan ook uit de EU gaat.
Met name Frankrijk leek aanvankelijk van plan om geen uitstel toe te staan. Maar vanochtend zei de Franse minister van Europese Zaken Amélie de Montchalin dat het perspectief van verkiezingen in het VK uitstel rechtvaardigt.
Voorwaarden
De 27 EU-landen die straks overblijven stellen wel voorwaarden aan het uitstel. Zo zal er niet opnieuw worden onderhandeld over het brexit-akkoord dat premier Johnson heeft gesloten met de EU. Die voorwaarde is overigens ook eerder gesteld, maar daar hielden de EU en het VK zich allebei niet aan.
Het is de derde keer dat er uitstel komt voor de brexit, die oorspronkelijk 29 maart had moeten plaatsvinden.
Op de interactieve pagina hieronder kun je nog eens in de hele brexit-geschiedenis duiken. En je bepaalt zelf hoe gedetailleerd je die tijdlijn voorgeschoteld wil krijgen:
De grote brexit-tijdlijn
Premier Rutte zegt over het uitstel dat het “gegeven de situatie het beste is om te doen”.
“Bij een ongeordende brexit heeft niemand baat, de schade voor de economie zou enorm zijn”, aldus de premier na afloop van het wekelijkse coalitieberaad.
Lagerhuis debatteert over verkiezingen
Later vandaag komt het Lagerhuis bijeen om te stemmen over nieuwe verkiezingen. Johnson wil die op 12 december houden. Hij heeft een tweederdemeerderheid nodig en het lijkt erop dat hij onvoldoende steun gaat krijgen.
De grootste oppositiepartij, Labour, zegt officieel dat ze niet willen instemmen met verkiezingen zolang een no deal-brexit niet helemaal van tafel is. Maar volgens correspondent Tim de Wit spelen peilingen ook een rol: “De conservatieven staan op zo’n 40 procent, Labour op 23 procent. Dat is een enorm gat. Binnen Labour wordt ook wel geklaagd dat Corbyn niet de juiste leider is om de verkiezingen mee in te gaan.”
Als Johnsons voorstel het vandaag niet haalt, komt de oppositie morgen met een nieuw plan. De Schotse nationalisten (SNP) en de Liberaal-democraten willen stemmen over een wet om te omzeilen dat er voor nieuwe verkiezingen een tweederdemeerderheid nodig is. Die fixed term parliaments act werd in 2011 van kracht; daarvoor mocht een Britse premier op elk moment nieuwe verkiezingen uitschrijven.
Week vol goocheltrucs
Die oppositiepartijen willen overigens niet Johnsons 12 december als verkiezingsdag, maar 9 december. “Dat heeft ermee te maken dat Johnson nog zou kunnen schuiven. Er is zoveel wantrouwen tussen de partijen, niemand vertrouwt elkaar”, zegt De Wit.
Correspondent Tim de Wit verwacht “een week vol goocheltrucs”. Om te voorkomen dat de Britten er zonder akkoord uitgaan op 31 oktober moet er wel wat gebeuren, benadrukt hij. Om eraan toe te voegen: “Als brexit ons één ding geleerd heeft, is dat het nooit te voorspellen valt wat er gaat gebeuren. Vraag je me nu, wat gebeurt er komende week… Ik zou er nog geen goedkope fles wijn op willen zetten.”
Telegraaf 28.10.2019 De Europese Unie geeft het Verenigd Koninkrijk drie maanden extra om een ordelijk vertrek uit de unie te regelen. De Britten kunnen ook eerder dan 31 januari vertrekken, als de goedkeuring van het scheidingsakkoord eerder rond is. Dat heeft EU-president Donald Tusk gemeld.
De EU-ambassadeurs van de 27 overige lidstaten hebben maandag ingestemd met het door de Britse premier Boris Johnson gevraagde uitstel van drie maanden. Een brexit zonder akkoord op 31 oktober is daarmee definitief van de baan. De Britse regering aanvaardde maandagavond op haar beurt weer formeel het uitstel, waarna de Europese Raad (van regeringsleiders) de zaak schriftelijk officieel maakt.
De Franse regering had eerder een voorkeur uitgesproken voor een korter uitstel, maar heeft nu toch ingestemd met drie maanden. De Britten kunnen als het papierwerk in orde is ook vertrekken op 1 december of 1 januari. De EU stelt als harde voorwaarde dat het akkoord over de vertrekvoorwaarden, dat deze maand met Johnson werd gesloten, niet wordt opengebroken.
Het is nog onzeker of de Britten een kandidaat moeten aandragen voor de nieuwe Europese Commissie. Het uitgangspunt is vooralsnog dat die aantreedt op 1 december. Aanstaand commissievoorzitter Ursula von der Leyen wil in november met de regering in Londen in gesprek over de situatie, zei haar woordvoerder.
De voorzitter van het Europees Parlement, David Sassoli, reageerde positief op het toegekende uitstel. Als het Britse parlement het akkoord goedkeurt, moet het ook nog groen licht krijgen van het EU-parlement. „Het uitstel geeft het Verenigd Koninkrijk tijd om duidelijk te maken wat het wil”, aldus Sassoli. „In de tussentijd blijft het Europees Parlement het terugtrekkingsakkoord nauwkeurig onderzoeken.”
Guy Verhofstadt, de brexitcoördinator van het parlement, herhaalde dat de onzekerheid rond de brexit volgens hem al veel te lang duurt. „Deze extra tijd moet een weg vooruit opleveren”, twitterde hij.
Telegraaf 28.10.2019 De Europese Unie geeft het Verenigd Koninkrijk drie maanden extra om een ordelijk vertrek uit de unie te regelen. De Britten kunnen ook eerder dan 31 januari vertrekken, als de goedkeuring van het scheidingsakkoord eerder rond is. Dat heeft EU-president Donald Tusk gemeld.
De EU-ambassadeurs van de 27 overige lidstaten hebben maandag ingestemd met het door de Britse premier Boris Johnson gevraagde uitstel van drie maanden. Een Brexit zonder akkoord op 31 oktober is daarmee definitief van de baan. Wel moet de regering in Londen het uitstel nog formeel aanvaarden, waarna de Europese Raad (van regeringsleiders) de zaak schriftelijk officieel maakt.
De Franse regering had eerder een voorkeur uitgesproken voor een korter uitstel, maar heeft nu toch ingestemd met drie maanden. De Britten kunnen als het papierwerk in orde is ook vertrekken op 1 december of 1 januari. De EU stelt als harde voorwaarde dat het akkoord over de vertrekvoorwaarden, dat deze maand met Johnson werd gesloten, niet wordt opengebroken.
Het is nog onzeker of de Britten een kandidaat moeten aandragen voor de nieuwe Europese Commissie. Het uitgangspunt is vooralsnog dat die aantreedt op 1 december. Aanstaand commissievoorzitter Ursula von der Leyen wil in november met de regering in Londen in gesprek over de situatie, zei haar woordvoerder.
De voorzitter van het Europees Parlement, David Sassoli, reageerde positief op het toegekende uitstel. Als het Britse parlement het akkoord goedkeurt, moet het ook nog groen licht krijgen van het EU-parlement. „Het uitstel geeft het Verenigd Koninkrijk tijd om duidelijk te maken wat het wil”, aldus Sassoli. „In de tussentijd blijft het Europees Parlement het terugtrekkingsakkoord nauwkeurig onderzoeken.”
Guy Verhofstadt, de brexitcoördinator van het parlement, herhaalde dat de onzekerheid rond de brexit volgens hem al veel te lang duurt. „Deze extra tijd moet een weg vooruit opleveren”, twitterde hij.
MSN 28.10.2019 De Franse president Emmanuel Macron heeft het toch niet aangedurfd om de overige 26 EU-landen tegen zich in het harnas te jagen, door aan te sturen op een extreem kort uitstel van de Brexit. Maandagochtend gaf de Europese Unie groen licht voor langer Brexit-uitstel tot 31 januari.
Voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad van regeringsleiders kondigde de goedkeuring voor het uitstel via twitter aan.
The EU27 has agreed that it will accept the UK’s request for a #Brexit flextension until 31 January 2020. The decision is expected to be formalised through a written procedure. 10:23 – 28 okt. 2019
De Britten krijgen wel een optie om de EU eerder te verlaten, als er politieke goedkeuring is gekregen voor een Brexit-deal en na ratificatie daarvan. Mocht het Brits parlement het alsnog eens worden over deal die premier Boris Johnson heeft gesloten met de EU voor een gereguleerd vertrek, dan kan de Brexit bijvoorbeeld in december al plaatsvinden..
Het Brussels besluit biedt de Britse premier Boris Johnson hoop om nog dit jaar nieuwe verkiezingen te houden.
Britse oppositie neigt naar instemmen met verkiezingen eind dit jaar
De leiders van de Britse oppositiepartijen SNP en Liberaal Democraten gaven zondag aan bereid te zijn om in te stemmen met de wens van Johnson voor nieuwe verkiezingen eind dit jaar. Ze stellen wel de voorwaarde dat de Europese Unie Groot-Brittannië uitstel van de Brexit geeft tot 31 januari.
Johnson wil op 12 december nieuwe verkiezingen houden en brengt dat voorstel vermoedelijk maandag in stemming in het parlement. Om zijn voorstel er door te krijgen, heeft de Conservatieve premier de steun van volksvertegenwoordigers van de oppositie nodig. Voor veel leden van de oppositie zijn nieuwe verkiezingen pas bespreekbaar als het risico op een Brexit zonder akkoord met de EU van tafel is.
Ian Blackford, leider van de Schotse Nationale Partij (SNP), en Jo Swinson van de Liberaal Democraten hebben EU-president Donald Tusk daarom schriftelijk gevraagd in te stemmen met het verzoek van Johnson voor uitstel van de Brexit. De SNP en Liberaal Democraten, die allebei tegen de Brexit zijn, hebben voorgesteld op 9 december nieuwe verkiezingen te houden.
Vraag is wat de grootste oppositiepartij Labour gaat doen. Labour-leider Jeremy Corbyn liet donderdag weten dat zijn partij zich zal onthouden van stemming. Hij wil eerst wachten op het antwoord van de EU op het uitstelverzoek van de datum voor de Brexit. Corbyn heeft steeds verklaard dat hij verkiezingen wil, maar dan moet eerst de Brexit zonder deal van tafel.
Telegraaf 27.10.2019 De Europese Unie is bereid het Verenigd Koninkrijk drie maanden uitstel te verlenen voor de Brexit, tot 31 januari 2020. Het is voor de Britten een optie de EU eerder te verlaten als er politieke goedkeuring is gekregen voor een Brexitdeal en na ratificatie daarvan. Dat schrijft de krant The Guardian, die zondag een uitgelekt concept van de overeenkomst in Brussel heeft ingezien.
Hoewel de Franse regering bezwaar heeft gemaakt, is het voorstel dat circuleert onder de 27 lidstaten toch om de Britten langer uitstel te geven. Maandag zal daarmee worden ingestemd, zo is de verwachting. Mocht het Brits parlement het alsnog eens worden over een geregeld vertrek, dan kan de Brexit op de eerste dag van de volgende maand een feit zijn, bijvoorbeeld 1 december.
De EU lijkt ervan uit te gaan dat een no-dealbrexit op 31 oktober van tafel is. Het Brussels besluit biedt de Britse premier Boris Johnson hoop om nog dit jaar nieuwe verkiezingen te houden.
NOS 28.10.2019 Deze week wordt er in het Britse Lagerhuis opnieuw gesproken over de brexit. Vandaag vraagt premier Johnson het parlement om in te stemmen met nieuwe verkiezingen op 12 december. De grote vraag is of dat lukt.
Al maanden durft vrijwel niemand te voorspellen hoe het brexit-proces zal verlopen. Ook nu wagen veel mensen zich niet aan een voorspelling van hoe deze week eindigt. “Daar durf ik niet eens een goedkope fles wijn op te zetten”, zei correspondent Tim de Wit gisteren in Met het Oog op Morgen.
Wat vaststaat is dat Johnson een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis nodig heeft om voor 12 december nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Om dit voor elkaar te krijgen, moet oppositiepartij Labour akkoord gaan, en die partij staat er slecht voor in de peilingen. De Conservatieve partij van Johnson is een stuk populairder. Mede daarom ziet de oppositiepartij het nu niet zitten om naar de stembus te gaan.
Meestemmen met oppositie?
Andere oppositiepartijen als de Schotse nationalisten van de SNP en de Liberaal Democraten zijn wel voor verkiezingen, maar alleen als de EU de brexit-deadline uitstelt tot 31 januari. Daartoe zullen de twee partijen morgen waarschijnlijk een wetsvoorstel indienen. In hun plan is sprake van een verkiezingsdatum van 9 december.
De verschillen komen voort uit het enorme wantrouwen tussen die partijen en de premier, weet De Wit. Het is daarom afwachten of Johnson bereid is om het LibDems-voorstel te steunen. “Want de regering moet hiervoor met de oppositie meestemmen. Maar als Johnson de stemming vanavond verliest, zou het voorstel van de LibDems weleens zijn enige snelle uitweg zijn om nieuwe verkiezingen voor elkaar te krijgen.”
De EU
Ondertussen is er ook nog geen akkoord met de Europese Unie. De officiële brexit-datum staat daarmee nog steeds op 31 oktober; aanstaande donderdag dus. “In Brussel zeggen ze: we kijken eerst hoe het politieke spel in Londen zich deze week ontvouwt. Maar Labour zei vrijdag nog dat ze eerst van de EU willen horen of ze uitstel krijgen”, zei De Wit. “Pas dan willen ze nadenken over verkiezingen. Beide partijen zitten dus op elkaar te wachten. Dat maakt het ingewikkeld.”
Toch is het onwaarschijnlijk dat het Verenigd Koninkrijk donderdag de EU verlaat. In Brussel willen de meeste partijen uitstel verlenen. Johnson moest vorige week – tegen zijn zin in – van het Britse parlement om een brexit-datum van 31 januari 2020 vragen aan de EU.
The Guardian meldde gisteren dat de meeste van de overgebleven 27 landen hier, zoals verwacht, mee akkoord willen gaan. De Britten krijgen de optie de EU eerder te verlaten als er politieke goedkeuring is gekregen voor een brexit-deal. De krant schrijft dat op basis van een uitgelekt concept van de overeenkomst.
De grote vraag is nu of dit alles zich ook daadwerkelijk deze week ontvouwt, of dat er toch weer politieke goocheltrucs uitgehaald worden. Niets is zeker in het brexit-dossier.
Klik op onderstaande afbeelding om chronologisch door de belangrijkste brexit-momenten te scrollen. Bepaal zelf hoe moeilijk je de brexit maakt, door je instapniveau met één klik aan te passen:
NU 25.10.2019 EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier heeft vrijdag gezegd dat de 27 overige lidstaten van de Europese Unie deze vrijdag geen besluit zullen nemen over opnieuw verlenen van Brexit-uitstel aan het Verenigd Koninkrijk. Brussel wil eerst afwachten hoe het politieke debat over nieuwe verkiezingen verloopt in Londen.
Barnier stond de pers te woord na een vergadering van de ambassadeurs van de EU-lidstaten. Daar werd volgens hem een “uitstekende” discussie gevoerd, maar een besluit viel er niet.
Waarschijnlijk zal het tot aankomende maandag of dinsdag duren voordat de EU zich uitlaat over meer uitstel voor de Britten. Diplomatieke bronnen zeggen dat de meeste lidstaten het eens zijn over een verlenging van drie maanden, tot januari 2020. Frankrijk zou als enige land tegenstribbelen en liever een kortere verlenging zien, bijvoorbeeld van een maand.
Een woordvoerder van En Marche, de partij van de Franse president Emmanuel Macron, zei dat Frankrijk alleen akkoord zal gaan als het ervan overtuigd is dat dit geen “verlenging voor niks” zal worden. “Wat we nodig hebben van de Britten, is dat ze ons laten weten wat zij willen.”
Een mogelijk compromis is een verlenging in twee delen. Als de aanvankelijke verlenging van een maand niet voldoende blijkt te zijn, zou de termijn uitgebreid kunnen worden.
Met het uitblijven van het EU-besluit ontstaat mogelijk een nieuwe patstelling in het Brexit-proces. Terwijl Brussel wil zien hoe de leden van het Britse Lagerhuis reageren op het verzoek van premier Boris Johnson om op 12 december nieuwe verkiezingen te houden, wacht de grootste Britse oppositiepartij juist tot er uitsluitsel uit Brussel is. Labour zegt het uitschrijven van verkiezingen pas te overwegen als er uitstel is verleend en een no deal-Brexit is uitgesloten.
Aanvankelijk zei Johnson dat zijn regering het EU-besluit zou afwachten. Afgelopen donderdag schreef hij echter in een brief aan Labour-leider Jeremy Corbyn dat hij de oppositie alleen meer tijd wil geven om zijn Brexit-deal met de EU te bestuderen als die akkoord gaat met verkiezingen op 6 december.
Het Lagerhuis liet de wet die de uittredingsovereenkomst van Johnson moeten kaderen dinsdag passeren, maar stemde tegen het voornemen van de regering om de inhoudelijke behandeling daarvan binnen drie dagen af te ronden.
NOS 25.10.2019 De Europese Unie schuift het besluit over een uitstel van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk voor zich uit. De EU-lidstaten zijn het erover eens dat het uitstel er moet komen, maar nog niet tot wanneer.
EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier zegt dat er vandaag in Brussel een uitstekende discussie is gevoerd, maar dat er nog geen beslissing is genomen. De EU is niet van plan een nieuwe top te organiseren over de brexit en wil een beslissing over uitstel via een schriftelijke procedure afhandelen.
Dit weekend gaan de gesprekken in Brussel en de Europese regeringscentra verder. De bedoeling is dat EU-ambassadeurs maandag of dinsdag weer samenkomen om dan wel een besluit over een nieuwe brexit-deadline te nemen.
De brexit deze week: een overzicht
De Britse premier Boris Johnson heeft, onder dwang van het parlement, om uitstel gevraagd tot 31 januari 2020. Ook wil Johnson dat er nieuwe verkiezingen komen. Dat had hij al aangekondigd indien een brexit op 31 oktober niet haalbaar zou zijn. Maandag wordt er in het Britse Lagerhuis gestemd over zijn verzoek voor vroegtijdige verkiezingen.
Afgelopen week heeft het Britse Lagerhuis in principe ingestemd met de brexit-deal van premier Johnson.
AD 25.10.2019 De EU-lidstaten schuiven een besluit over het brexituitstel waar de Britse regering om heeft gevraagd voor zich uit tot begin volgende week. Dat zeggen EU-bronnen na afloop van een vergadering van de EU-ambassadeurs in Brussel. Ze komen maandag of dinsdag opnieuw bijeen.
De 27 landen die overblijven na de brexit zijn het erover eens dat Londen uitstel kan krijgen maar niet over de precieze datum en verdere invulling ervan, zoals mogelijke voorwaarden. Ze willen geen extra EU-top en de zaak via een schriftelijke procedure afhandelen, aldus een diplomaat.
In het weekend zullen de hoofdsteden verder overleggen hoe ze gaan reageren op de ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk. Premier Boris Johnson legt zijn parlement maandag opnieuw een verzoek om vroegtijdige verkiezingen voor. Hij wil dat die op 12 december worden gehouden.
Johnson heeft al twee keer om vervroegde verkiezingen gevraagd. Toen lag de oppositie dwars. Die wil eerst garanties dat een brexit zonder deal van tafel is. Johnson heeft steun van de oppositie nodig, omdat twee derde van de parlementariërs moet instemmen met vervroegde verkiezingen. De Conservatieve Partij van de premier heeft geen meerderheid in het Lagerhuis.
Labour-leider Jeremy Corbyn liet gisteren weten dat zijn partij zich zal onthouden van stemming over vervroegde verkiezingen in Groot-Brittannië omdat hij eerst wil wachten op het antwoord van de Europese Unie op het uitstelverzoek.
Onmogelijk
Johnson heeft uitstel aan Brussel gevraagd tot 31 januari 2020. De premier hoopte eerder nog dat hij zijn brexitdeal met de EU voor 31 oktober goedgekeurd kon krijgen. Dat is inmiddels onmogelijk, want alle wetgeving nog door het Britse parlement loodsen binnen een week is niet te doen.
Volgens EU-bronnen zijn de meeste landen voor uitstel tot 31 januari. Op tafel ligt ook de optie dat de brexit eerder zou kunnen plaatsvinden zodra het Lagerhuis en het Europees Parlement de brexitdeal hebben geratificeerd. Frankrijk en Duitsland voelen volgens EU-bronnen echter meer voor een kortere duur dan 31 januari.
Als de EU besluit geen uitstel te verlenen, crasht het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober toch zonder deal uit de EU. Maar de verwachting is dat ze er met tegenzin mee in zullen stemmen en dat vertraging een feit is. Een zware tegenvaller voor de Britse premier. ,,We stappen uit de EU op 31 oktober, wat er ook gebeurt. Do or die”, zei Johnson meermaals na zijn aantreden als premier. Die belofte blijkt onhoudbaar, en dat zal hij uit moeten leggen aan de Britse kiezer.
AD 25.10.2019 De Britse Conservatieven gaan het parlement keer op keer vragen vervroegde verkiezingen uit te schrijven als het maandag weigert in te stemmen met een voorstel daartoe. Dat heeft de Britse minister van Financiën Sajid Javid vandaag gezegd.
,,We brengen maandag het voorstel tot het houden van verkiezingen in het parlement”, zei Javid tegen een Engels radiostation. ,,Als Labour dat niet steunt, dan blijven we dat keer op keer inbrengen.” Daarmee willen de Conservatieven het Lagerhuis onder druk zetten.
Om verkiezingen te kunnen houden heeft premier Boris Johnson een tweederdemeerderheid nodig.
Johnson wil verkiezingen om daarmee de brexit-impasse te doorbreken. Labour-leider Jeremy Corbyn liet gisteren weten dat zijn partij zich zal onthouden van stemming. Hij wil eerst wachten op het antwoord van de Europese Unie op het uitstelverzoek van de datum voor de brexit.
MSN 25.10.2019 De ambassadeurs van EU-landen hebben vandaag geen besluit genomen over nieuw uitstel van de brexit. Ze zijn het erover eens dat er uitstel moet worden verleend, maar er is onenigheid over hoe lang dat uitstel zou moeten zijn.
Insiders melden aan onze politiek verslaggever Fons Lambie dat er de komende dagen verder wordt gewerkt aan een compromis over de duur van het uitstel. De meeste landen willen uitstel verlenen tot 31 januari, waar de Britten officieel ook om hebben gevraagd, maar niet alle neuzen staan wat dat betreft dezelfde kant op.
Vooral de Fransen liggen dwars. Zij maken er geen geheim van dat zij liever zouden zien dat er een veel korter uitstel wordt gegeven.
Hoe lang
Gistermiddag was de verwachting dat er vandaag een besluit zou worden genomen om de Britten opnieuw uitstel te verlenen, nadat Boris Johnson vorige week zaterdag met tegenzin – maar door de wet daartoe verplicht – een uitstelverzoek naar de EU stuurde. Maar in de loop van de dag werd de hoop al getemperd dat er vandaag al een besluit zou vallen. Dat is dus ook niet gelukt.
Alle landen zijn het er wel over eens dat er nieuw uitstel moet worden verleend, maar hoe lang dat uitstel moet duren en welke voorwaarden eraan worden verbonden, blijft een twistpunt.
Nieuwe verkiezingen
Dat er vandaag nog geen besluit is genomen heeft ook te maken met de aankondiging van premier Johnson van gisteren. Hij wil dat er maandag wordt gestemd over het uitschrijven van nieuwe verkiezingen, omdat wat hem betreft met het huidige parlement de impasse niet te doorbreken lijkt.
Johnson wil dat er op 12 december 2019 verkiezingen worden gehouden, maar om die verkiezingen ook daadwerkelijk uit te schrijven heeft hij de steun van twee derde van het parlement nodig. Dat betekent dat ook op zijn minst een deel van de parlementariërs van oppositiepartij Labour voor verkiezingen moet stemmen.
De hoop van de regering in Londen is dat er na de verkiezingen een duidelijke meerderheid voor de deal van Johnson ontstaat, waardoor die kan worden goedgekeurd en de brexit kan plaatsvinden.
MSN 25.10.2019 Hoe lang wordt het brexit-uitstel precies? Over die vraag vergaderen de EU-ambassadeurs in Brussel. Zij komen vanochtend bij elkaar, om te overleggen of de Britten voor de derde keer uitstel krijgen voor hun vertrek uit de Europese Unie.
De reden dat de Britten voor de derde keer uitstel nodig hebben om met een deal uit de EU te kunnen stappen, is een politieke nederlaag voor premier Boris Johnson eerder deze week. Zijn plan om het vastleggen van de brexitdeal in Britse wetgeving in sneltreinvaart af te handelen, werd geblokkeerd in het Britse Lagerhuis.
Tot 31 januari 2020?
“Over dat de brexit-datum moet worden verschoven, zijn EU-landen het wel eens”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “Maar een datum moet nog worden ingevuld. Of toch meerdere data? En welke voorwaarden worden aan het uitstel verbonden?”
EU-president Tusk heeft de EU-landen geadviseerd om brexit uit te stellen tot 31 januari 2020. Dat uitstel is flexibel: gaan de Britten eerder akkoord met een deal, dan kunnen ze eerder vertrekken. De meeste EU-landen voelen voor het uitstel tot eind januari, maar Frankrijk dringt aan op een kortere deadline.
Het is nog niet zeker of de EU morgen ook al echt een besluit neemt, zeggen insiders. Het besluit kan ook naar maandag worden verschoven.
Verkiezingen
Nu de brexit-datum opnieuw wordt verschoven, zijn er grofweg twee scenario’s voor wat er dan verder gebeurt.
Premier Johnson wil verkiezingen, zo kondigde hij gisteren aan. Als het parlement daarmee instemt, dan zullen die plaatsvinden op 12 december. Of dat zal gebeuren, is de vraag want er moet een meerderheid van twee derde van het Lagerhuis voor zijn.
Met de verkiezingen hoopt Johnson de meerderheid in het Lagerhuis terug te winnen. Die verloor hij op het moment dat hij 21 leden van de Conservatieve Partij uit de partij zette toen zij zich tegen hem keerden begin september. Zij maakten het mogelijk om een wet aan te nemen die Johnson verplichtte om vorige week uitstel te vragen bij de EU, omdat er nog geen goedgekeurde deal lag.
Door deze wet moest Johnson zaterdag al, nadat het Lagerhuis besloot om de deal nog niet goed te keuren, een brief met verzoek om uitstel naar de EU sturen.
Of toch de brexit regelen
Een andere mogelijkheid is dat Johnson’s brexitwetgeving in een rustiger tempo alsnog door het parlement wordt geloodst.
Want ondanks dat het parlement niet instemde met de behandeling van de brexitwet in een noodvaart, is het niet uitgesloten dat er – als puntje bij paaltje komt – uiteindelijk toch een zeer krappe meerderheid in het parlement is vóór de brexitwet.
AD 24.10.2019 Het Europees Parlement adviseert de EU-leiders het Britse verzoek om uitstel van de brexitdeadline tot 31 januari 2020 te aanvaarden, met de optie dat de termijn kan worden ingekort als het brexitakkoord zowel in Londen als in Straatsburg eerder is geratificeerd.
Dit meldt voorzitter David Sassoli aan EU-president Donald Tusk na een vergadering donderdag met de fractievoorzitters van het parlement in Straatsburg over de stand van zaken. Sassoli had woensdag zelf al een verklaring afgegeven dat uitstel nodig is om de Britse regering de gelegenheid te geven toe te lichten wat de volgende stappen zijn.
De fractievoorzitters wijzen in hun brief aan Tusk op de rol van het EU-parlement, dat het brexitakkoord moet goedkeuren maar daar niet over stemt voor de deal door het Britse parlement is geratificeerd. Het Lagerhuis heeft meer tijd nodig, zodat de geplande vertrekdatum van 31 oktober niet haalbaar lijkt.
Volgens de fractievoorzitters is goedkeuring van het terugtrekkingsakkoord door het EU-parlement ‘geen formaliteit’. “Deze procedure moet worden voorafgegaan door een grondige en uitputtende controle van de tekst”, schrijven ze. “Met dit uitstel kan het parlement naar behoren zijn rol vervullen.”
NU 24.10.2019 De Britse premier Boris Johnson zal een motie indienen voor Lagerhuisverkiezingen op 12 december, maakt hij donderdag bekend. Daar moet aankomende maandag over worden gestemd.
Stand van de Brexit
Brexit op 31 oktober vrijwel zeker van de baan.
Britse premier Johnson wil nieuwe verkiezingen op 6 december.
EU buigt zich nog over het verlenen meer uitstel.
Frankrijk ziet als enige land drie maanden uitstel niet zitten, zeggen bronnen.
Britse oppositie wil van Brussel eerst uitsluitsel over uitstel.
EU-besluit wordt vrijdag verwacht.
Johnson heeft twee derde van de stemmen in het Lagerhuis nodig om dit voor elkaar te krijgen.
De Britse premier wil een eind te maken aan de impasse rond zijn nieuwe Brexit-akkoord met de Europese Unie door een nieuw mandaat van de Britse kiezer veilig te stellen.
Hij schrijft in een brief aan Labour-leider Jeremy Corbyn dat de oppositie tot 6 november de tijd krijgt om de deal onder de loep te nemen, maar alleen als het parlement akkoord gaat met nieuwe verkiezingen in december.
“De manier op de Brexit voor elkaar te krijgen, is volgens mij om redelijk te zijn naar de parlementsleden en te zeggen dat als ze oprecht meer tijd wensen om deze uitstekende deal te bestuderen, zij die mogen hebben, maar ze dan wel akkoord moeten gaan met landelijke verkiezingen op 12 december”, zei Johnson tegen Sky News. “En dat is het pad voorwaarts, want dit parlement houdt al heel lang zitting zonder meerderheid.”
Eigenlijk stond de parlementaire dag in het teken van een stemming over de Queen’s Speech – de Britse ‘troonrede’ waarin het programma van het kabinet voor de komende jaren wordt uiteengezet. Het Lagerhuis nam de Queen’s Speech in meerderheid aan, maar gezien de politieke crisis rond de Brexit en het vooruitzicht op nieuwe verkiezingen, was dat donderdag niet meer dan een formaliteit.
UK PM Boris Johnson says if Parliament “genuinely want more time to study” his new Brexit deal, “they can have it, but they have to agree to a general election on December 12” https://t.co/pLnhpdlRlm
Avatar
Auteur
BBCBreaking
Onzeker of motie het zal halen
Het is nog niet zeker of de motie voor nieuwe verkiezingen genoeg stemmen zal krijgen. Volgens de wet moet Johnson twee derde van het Lagerhuis meekrijgen. Dit betekent dat de premier 434 Lagerhuisleden ervan moet overtuigen om voor de motie te stemmen.
In de Britse politiek en media wordt momenteel druk rekenwerk verricht. Als de premier zijn hele Conservatieve Partij achter zich heeft en ook wordt gesteund door de Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP), de kleinere oppositiepartijen en de helft van de oud-Conservatieve parlementariërs die hij afgelopen zomer uit de partij zette, heeft hij nog 86 Labour-politici nodig.
Labour is verdeeld over de vraag wanneer de verkiezingen moeten plaatsvinden. De partijlijn luidt dat ze wel pas kunnen worden gehouden als een no deal-Brexit absoluut is uitgesloten.
De sociaaldemocraten hielden zich donderdag op de vlakte over de vraag of zij aankomende maandag voor nieuwe verkiezingen zullen stemmen. Valerie Vaz, de zogenoemde shadow leader van het Lagerhuis, zei dat haar partij eerst afwacht of de EU het VK opnieuw Brexit-uitstel verleent.
I have written to Jeremy Corbyn: this Parliament must get Brexit done now or a NEW Parliament must get Brexit done so the country can move on
Avatar
Auteur
BorisJohnson
Brexit op 31 oktober vrijwel zeker van de baan
Met zijn motie voor nieuwe verkiezingen nam premier Johnson voor het eerst afstand van zijn belofte om het VK koste wat het kost te laten uittreden op 31 oktober, de huidige Brexit-datum. Johnson vroeg die verlenging zeer tegen zijn zin aan. Hij werd daartoe gedwongen door een wet die afgelopen zomer werd aangenomen.
Hij zei begin september nog dat hij “liever dood in een greppel zou liggen” dan het Brexit-proces tot na 31 oktober te laten voortduren.
Het Lagerhuis ging dinsdag akkoord met een wet die Johnsons Brexit-deal van een wettelijk kader voorziet. Dat gold als een belangrijke overwinning voor de premier.
Minuten later volgde echter een forse nederlaag: het Lagerhuis stemde tegen de drie dagen die de premier voor de inhoudelijke behandeling wilde uittrekken. De parlementariërs willen namelijk meer tijd om over de deal te debatteren en wijzigingsvoorstellen in te dienen.
EU buigt zich nog over verlenen van uitstel
De Britse premier zei na die nederlaag te willen wachten op de andere EU-leiders die moeten besluiten of het VK de deadline kan uitstellen. Dat voornemen liet hij donderdag varen.
Het EU-besluit wordt vrijdag verwacht, zeggen diplomaten in Brussel. Dat er uitstel komt, is vrijwel zeker: het voorkomen van een no deal-Brexit heeft voor de EU de prioriteit.
Er zou wel wat onenigheid zijn over de duur van dat uitstel. Diplomatieke bronnen zeggen tegen de media dat Frankrijk als enige lidstaat tegen de verlenging van drie maanden is waar de Britten om hebben gevraagd. Een compromis is ook mogelijk, bijvoorbeeld in de vorm van een verlenging tot eind november, die in het geval van een dreigende no deal-Brexit kan worden omgezet in een langere termijn.
NOS 24.10.2019 De Britse premier Boris Johnson vraagt het Lagerhuis om ermee in te stemmen dat er op 12 december nieuwe verkiezingen worden gehouden. Komende maandag moet er gestemd worden. Daar is een twee derde meerderheid voor nodig.
Oppositiepartij Labour moet voor stemmen, anders kunnen de verkiezingen niet doorgaan. “En die staan nog steeds niet te springen om verkiezingen”, zegt correspondent Tim de Wit in Nieuws en Co op NPO Radio 1. “Of het ook echt meteen rondkomt, moeten we nog even afwachten.”
Labour staat er niet goed voor in de peilingen, dus zou daarom tegen verkiezingen kunnen zijn. “Aan de andere kant: Labour heeft gezegd dat ze over verkiezingen willen praten als het uitstel van brexit geregeld is”, zegt De Wit. “Daar ziet het wel naar uit. De EU zal naar verwachting morgen tegemoet komen aan het uitstelverzoek.”
De premier schreef een open brief aan Labourleider Jeremy Corbyn, waarin hij hem vraagt voor verkiezingen te stemmen. “Het is onze plicht om deze nachtmerrie te beëindigen en dit land een oplossing te bieden, zo snel als we redelijkerwijs kunnen.”
Boris Johnson @BorisJohnson
I have written to Jeremy Corbyn: this Parliament must get Brexit done now or a NEW Parliament must get Brexit done so the country can move on
Johnson dreigde dinsdag al met nieuwe verkiezingen als de brexit zou worden vertraagd. Nu zegt hij: als het parlement echt meer tijd nodig heeft om te kijken naar deze deal, dan kan dat. Maar dan moet er wel ingestemd worden met nieuwe verkiezingen op 12 december.
Het parlement stemde dinsdag in principe in met de brexit-deal van Johnson. Wel werd het proces vertraagd, tegen de zin van de premier. Johnson wil een brexit op 31 oktober, maar daar stak het Lagerhuis een stokje voor.
Zo verliep de brexit-stemming in het Lagerhuis
“Johnson zal nu denken: ik ga het niet meer proberen met dit parlement, we kunnen het beste terug naar de kiezer”, zegt De Wit. “En dan hoopt hij natuurlijk een ruime overwinning te behalen, en alsnog zijn gedroomde brexit voor elkaar te krijgen.”
Telegraaf 24.10.2019 De Britse regering gaat het Lagerhuis maandag weer vragen om vervroegde verkiezingen. Premier Boris Johnson wil dat die op 12 december worden gehouden, berichten Britse media.
Johnson heeft al twee keer om vervroegde verkiezingen gevraagd. Toen lag de oppositie dwars. Die wil eerst garanties dat een Brexit zonder deal van tafel is. Johnson heeft steun van de oppositie nodig, omdat twee derde van de parlementariërs moet instemmen met vervroegde verkiezingen. De Conservatieve Partij van de premier heeft geen meerderheid in het Lagerhuis.
De premier hoopte eerder nog dat hij zijn Brexit-deal met de EU voor 31 oktober goedgekeurd kon krijgen. Dat lijkt inmiddels onmogelijk te zijn. Parlementariërs gaven deze week weliswaar voorlopige goedkeuring aan zijn Brexit-wetgeving, maar stemden vervolgens tegen het voorstel van de regering om de verdere behandeling van die ’withdrawal agreement bill’ snel af te ronden.
Boris Johnson
✔@BorisJohnson
I have written to Jeremy Corbyn: this Parliament must get Brexit done now or a NEW Parliament must get Brexit done so the country can move on
Johnson zei op televisie blij te zijn met de uitkomst van de eerste stemming over de Brexit-wetgeving, maar vindt ook dat het parlement op de rem trapt. „Als ze echt meer tijd willen om deze uitstekende deal te bestuderen, dan kunnen ze die krijgen. Maar dan moeten ze wel instemmen met een landelijke verkiezing op 12 december.”
AD 24.10.2019 De Britse regering gaat het Lagerhuis maandag weer vragen om vervroegde verkiezingen. Premier Boris Johnson wil dat die op 12 december worden gehouden. Johnson heeft al twee keer om vervroegde verkiezingen gevraagd. Toen lag de oppositie dwars. Die wil eerst garanties dat een brexit zonder deal van tafel is.
Johnson heeft al twee keer om vervroegde verkiezingen gevraagd. Toen lag de oppositie dwars. Die wil eerst garanties dat een brexit zonder deal van tafel is. Johnson heeft steun van de oppositie nodig, omdat twee derde van de parlementariërs moet instemmen met vervroegde verkiezingen. De Conservatieve Partij van de premier heeft geen meerderheid in het Lagerhuis.
Johnson hoeft niet te rekenen op steun van oppositiepartij Labour als maandag wordt gestemd in het Lagerhuis. Labour-leider Jeremy Corbyn liet vandaag weten dat zijn partij zich zal onthouden van stemming. Hij wil eerst wachten op het antwoord van de EU op het uitstelverzoek van de datum voor de brexit. Daarmee lijkt de door nederlagen geplaagde Johnson op een nieuw Waterloo af te stevenen, want hij heeft een tweederdemeerderheid nog om nieuwe verkiezingen te kunnen uitschrijven.
De premier hoopte eerder nog dat hij zijn brexitdeal met de EU voor 31 oktober goedgekeurd kon krijgen. Dat lijkt inmiddels onmogelijk. Parlementariërs gaven deze week weliswaar voorlopige goedkeuring aan zijn brexitwetgeving, maar stemden vervolgens tegen het voorstel van de regering om de verdere behandeling van die ‘withdrawal agreement bill’ snel af te ronden.
Tijd
Johnson zei op televisie blij te zijn met de uitkomst van de eerste stemming over de brexitwetgeving, maar hij vindt ook dat het parlement op de rem trapt. ,,Als ze echt meer tijd willen om deze uitstekende deal te bestuderen, dan kunnen ze die krijgen. Maar dan moeten ze wel instemmen met een landelijke verkiezing op 12 december.”
Johnson stelde dat het Lagerhuis zich in de aanloop naar verkiezingen weer over zijn brexitdeal zou mogen buigen. ,,We geven ze alle tijd die ze willen tot het parlement wordt ontbonden.”
De huidige brexitdeadline is 31 oktober. De premier moest eerder met tegenzin om uitstel van de brexitdeadline vragen. Daar had het parlement hem toe gedwongen. De andere EU-lidstaten moeten daar nog wel mee instemmen.
Telegraaf 24.10.2019 De Britse premier Boris Johnson hoeft niet te rekenen op steun van oppositiepartij Labour als maandag in het Lagerhuis wordt gestemd over verkiezingen in december. Labour-leider Jeremy Corbyn liet donderdag weten dat zijn partij zich zal onthouden van stemming. Hij wil eerst wachten op het antwoord van de EU op het uitstelverzoek van de datum voor de Brexit.
Daarmee lijkt de door nederlagen geplaagde Johnson op een nieuw Waterloo af te stevenen, want hij heeft een tweederdemeerderheid nog om nieuwe verkiezingen te kunnen uitschrijven. Johnson maakte donderdag bekend dat hij die op 12 december 2019 wil houden.
Corbyn heeft steeds verklaard dat hij verkiezingen wil, maar dan moet eerst de Brexit zonder deal van tafel. Dat is nu nog niet het geval. De vrees is dat als er voor verkiezingen wordt gekozen en het parlement wordt ontbonden, de premier de datum van de stembusgang naar achteren schuift. Die bevoegdheid heeft hij namelijk. In dat geval komt een Brexit zonder overeenkomst, een wens van Johnson, weer in zicht.
De premier hoopte eerder nog dat hij zijn Brexitdeal met de EU voor 31 oktober goedgekeurd kon krijgen. Dat lijkt inmiddels onmogelijk.
MSN 24.10.2019 De Britse premier Boris Johnson zal maandag een motie indienen voor Lagerhuisverkiezingen op 12 december 2019, maakt de premier donderdag bekend. Johnson heeft twee derde van de stemmen in het Lagerhuis nodig om dit voor elkaar te krijgen.
Johnson wil op die manier een eind te maken aan de impasse rond zijn nieuwe Brexit-akkoord met de Europese Unie.
Hij zei in een dubbelinterview met BBC News en Sky News dat de oppositie meer tijd krijgt om de deal onder de loep te nemen, maar alleen als het parlement akkoord gaat met nieuwe verkiezingen.
Daarmee neemt de premier voor het eerst afstand van zijn belofte om het Verenigd Koninkrijk (VK) koste wat het kost te laten uittreden op de huidige Brexit-datum, 31 oktober. Johnson vroeg die verlenging zeer tegen zijn zin aan, daartoe gedwongen door een wet die afgelopen zomer werd aangenomen.
Aanvankelijk zei de Britse premier te zullen wachten op de andere EU-leiders, die moeten besluiten of het VK een verlenging van die deadline krijgt. Dat besluit wordt vrijdag verwacht, zeggen diplomaten in Brussel, maar Frankrijk zou nog dwarsliggen. Als dat klopt, zou er een nieuwe EU-top moeten komen, waar de andere lidstaten kunnen proberen de Fransen te overreden.
Het Lagerhuis ging dinsdag akkoord met Johnsons wet die de Brexit-afspraken in de wet vastlegt. Dat gold als een overwinning voor de premier. Kort daarop volgde echter een nederlaag: het Lagerhuis stemde tegen de drie dagen die de premier voor de inhoudelijke behandeling wilde uittrekken. De parlementariërs willen namelijk meer tijd om over de deal te debatteren.
Onzeker of motie het zal halen
Het is nog niet zeker of de motie voor nieuwe verkiezingen genoeg stemmen zal krijgen, volgens de wet moet Johnson twee derde van het Lagerhuis meekrijgen. Dit betekent dat de premier 434 Lagerhuisleden moet overtuigen om voor de motie te stemmen.
In de Britse politiek en media wordt momenteel druk rekenwerk verricht. Als de premier zijn hele Conservatieve Partij achter zich ziet en ook wordt gesteund door de Noord-Ierse Democratic Unionist Party en de helft van de oud-Conservatieve parlementariërs die hij afgelopen zomer uit de partij zette, heeft hij nog 68 Labour-politici nodig.
NU 23.10.2019 Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie staat gepland op 31 oktober, maar lijkt door de stemmingen van dinsdag in het Britse parlement zo goed als uitgesloten. Wat kunnen we nu verwachten van het eerder door premier Boris Johnson ingediende verzoek tot uitstel van de Brexit?
Het Lagerhuis is akkoord gegaan met Johnsons wet die de Brexit-afspraken in de wet vastlegt, maar stemde kort daarop tegen de drie dagen die de premier voor de behandeling wilde uittrekken. De parlementariërs willen namelijk meer tijd.
Voor een ordelijke Brexit moest de Brexit-deal deze week door het Lagerhuis worden behandeld. Dat gaat niet meer gebeuren, omdat het Lagerhuis daar niet mee akkoord is en Johnson de behandeling van de wet heeft opgeschort. Daarnaast moet er ook nog een stemming plaatsvinden in het Europees Parlement.
Het Europees Parlement komt volgende week niet bijeen, maar had wel met een buitengewone vergadering bijeen kunnen komen als het Lagerhuis akkoord was gegaan met het tijdspad van drie dagen.
Following PM @BorisJohnson’s decision to pause the process of ratification of the Withdrawal Agreement, and in order to avoid a no-deal #Brexit, I will recommend the EU27 accept the UK request for an extension. For this I will propose a written procedure.
Avatar
Auteur
eucopresident
Tusk adviseert lidstaten in te stemmen met uitstel
Hoewel volgens Johnson een no deal-Brexit nog steeds mogelijk is, heeft hij de EU onder dwang om uitstel van het vertrek tot 31 januari gevraagd. De voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk adviseert alle EU-lidstaten opnieuw akkoord te gaan met uitstel van de Brexit, zo maakte hij dinsdagavond bekend.
De Brexit zou oorspronkelijk in maart dit jaar plaatsvinden, maar de Britten hebben tweemaal succesvol om uitstel gevraagd. Diverse EU-lidstaten zeiden eerder dat het tweede uitstel het laatste zou zijn, maar dit betekent niet direct dat ze Johnsons verzoek gaan afwijzen. Indien het VK zonder afspraken de EU verlaat, zal dit namelijk gevolgen hebben voor de economieën van de 27 landen die in de EU blijven.
Voor een derde uitstel moeten alle lidstaten akkoord gaan met Johnsons verzoek. Het is mogelijk dat het VK uiteindelijk minder extra tijd krijgt van de EU, bijvoorbeeld tot december in plaats van eind januari. Als een maand uitstel wordt gegeven, is er ruimte om Johnsons wet alsnog te behandelen.
Bij uitstel tot 31 januari 2020 kunnen in het VK vervroegde verkiezingen plaatsvinden. Op dit moment staat deze gang naar de stembus nog niet gepland, maar als dat gebeurt dan kan de EU de Brexit mogelijk verder opschuiven.
Johnson wil nieuwe verkiezingen uitschrijven
Johnson heeft eerder dit jaar meermaals aangedrongen op vervroegde verkiezingen, maar het parlement heeft deze verzoeken afgewezen. De premier verklaarde dinsdag nog dat hij, als het Lagerhuis niet akkoord gaat met zijn tijdspad, een motie voor nieuwe verkiezingen zal indienen.
Als de EU akkoord gaat met uitstel van de Brexit, is een stembusgang de enige manier voor het VK om uit de Brexit-crisis te komen, meent Johnson. Hij zou bij uitstel het liefst verkiezingen aankomende kerst al verkiezingen uit willen schrijven.
Meerdere lidstaten eisen een wijziging in het Britse politieke landschap. De Franse minister van Europese Zaken Amélie de Montchalin verklaarde dinsdag in de Franse senaat dat “tijd niet de oplossing biedt, maar een politieke beslissing”. “We kunnen deze situatie niet eindeloos uitstellen.”
NOS 23.10.2019 Opnieuw is het brexit-proces in het Britse Lagerhuis stil komen te liggen. En dus ligt die terugkerende vraag in dit drie jaar durende dossier weer op tafel: wat nu?
Eerst even terug naar gisteravond. Een bijzondere stemming in het Britse Lagerhuis: voor het eerst stemt een meerderheid in principe in met een brexit-deal.
Dat succes voor premier Johnson wordt een paar minuten later alweer overschaduwd door een volgende stemming. Een meerderheid van het parlement keert zich tegen de snelheid waarmee de wetgeving moet worden goedgekeurd.
Zo verliep de brexit-stemming in het Lagerhuis
Het resultaat: het hele proces ligt weer stil en het halen van de brexit-deadline van 31 oktober lijkt onhaalbaar. En dat doet pijn bij premier Johnson, aangezien hij zo vaak heeft beloofd die deadline koste wat kost te willen halen. Denk aan zijn uitspraak dat hij liever “dood in een greppel belandt” dan naar Brussel gaat om uitstel te regelen.
Brussel aan zet
In Londen is het proces door Johnson op “pauze” gezet. Nu is Brussel aan zet. Johnson moest het afgelopen weekend – tegen zijn zin in – van het Britse parlement uitstel tot 31 januari vragen aan de EU. Over dat verzoek gaan de EU-landen zich nu buigen. Als zij geen uitstel geven, dan verlaat het Verenigd Koninkrijk de EU zonder deal op 31 oktober: een no deal-brexit zonder afspraken. Maar dat is heel onwaarschijnlijk.
Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, adviseert de EU-landen het uitstel te verlenen. Hij wil dat het liefst de komende dagen regelen, zonder er een speciale top voor te organiseren.
Of de EU-landen Tusk volgen, zal de komende dagen duidelijk worden, zegt EU-correspondent Thomas Spekschoor: “De Franse president Macron zei eerder al dat het vorige uitstel echt de laatste keer was en dat het weinig zin had om brexit eindeloos uit te stellen. De vraag is of hij, of iemand anders, nu echt zijn kont tegen de krib zal gooien. Dan zou er waarschijnlijk wel een top moeten komen, en daar zouden de andere EU-regeringsleiders niet blij mee zijn.”
Dan is er ook nog de vraag hoe lang de EU uitstel zal geven. Een paar weken of maandenlang? In de brief die Johnson moest schrijven van het Brits parlement werd om drie maanden uitstel gevraagd. De nieuwe brexit-deadline zou dan op 31 januari 2020 komen te liggen.
Die datum wordt dus ook veel in Brussel genoemd, weet Spekschoor. Maar er wordt ook gedacht aan een compromis, vertelt hij. “Een flexibel uitstel waarbij de einddatum op 31 januari zou liggen, maar het eerder geregeld kan worden als het Verenigd Koninkrijk er eerder uit is.”
Deal, verkiezingen, nieuw referendum, afstel?
Als de EU een beslissing heeft genomen, is het Verenigd Koninkrijk weer aan de beurt. Wat kunnen we dan verwachten?
Bij een kort of flexibel uitstel kan Johnson ook beslissen alsnog proberen zijn deal verder door het parlement te krijgen. Een maandenlang uitstel zal Johnson niet accepteren, meldt de BBC op basis van een bron binnen 10 Downing Street. De premier zou in dat geval nieuwe verkiezingen willen houden, riep hij gisteren in het Lagerhuis.
Daarmee is nog niet meteen gezegd dat er ook nieuwe verkiezingen komen, weet correspondent Suse van Kleef: “Ook daarvoor is Johnson afhankelijk van het parlement. Hij kan niet in zijn eentje verkiezingen uitroepen, daarvoor heeft hij een meerderheid nodig.”
Hoe langer het brexit-proces duurt, hoe meer hoop sommige Britten krijgen dat er nog een kans is op afstel. Maar dat is ver weg, zegt Van Kleef. “Dat zou dan via een nieuw referendum gaan, en dat gaat niet gebeuren zo lang de Conservatieve Partij aan de macht is. Dan moeten er eerst verkiezingen komen, moet Labour een nieuw referendum in het verkiezingsmanifest opnemen en moeten ze ook nog eens de grootste worden. Dat laatst is gezien de peilingen onwaarschijnlijk. Het wordt uitstel, geen afstel.”
NOS 23.10.2019 Ambassadeurs van de overige 27 landen van de Europese Unie hebben nog geen besluit genomen over het Britse verzoek om de brexit uit te stellen. Volgens Europese diplomaten gaan ze vrijdag weer met elkaar om tafel om verder te praten, om zo te proberen een ingelaste top met de leiders van de EU-landen te voorkomen.
Vermoedelijk stemmen de landen in met uitstel van de brexit met maximaal drie maanden, tot uiterlijk 31 januari 2020. Dat is ook de datum die de Britse premier Johnson aan de EU heeft gevraagd, nadat het Britse parlement hem dat afgelopen weekend oplegde. Het wordt dan een flexibele einddatum, waarbij de brexit eerder kan plaatsvinden als de Britten er met elkaar uit zijn.
Guy Verhofstadt, die brexitcoördinator is van het Europees Parlement, noemt uitstel van de brexit tot maximaal 31 januari de enige optie. Wel vindt hij dat leden van het parlement tijd nodig hebben om het uittredingsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk nader te bekijken.
Paar weken uitstel
Onzeker is of ook de Fransen akkoord gaan met deze vorm van uitstel. Een bron binnen de staf van president Macron zegt tegen persbureau Reuters dat Parijs best een paar dagen of hooguit een paar weken uitstel wil geven voor de brexit, maar beslist niet langer. De EU-landen moeten unaniem akkoord gaan met uitstel van de brexit.
Vandaag heeft Johnson gebeld met de Duitse bondskanselier Merkel. In een gesprek van zo’n tien minuten maakte hij duidelijk dat hij niet zit te wachten op uitstel van de brexit en dat hij wil dat de Britten op 31 oktober uit de EU gaan. Johnson zei dat als de brexitdeadline naar eind januari gaat, hij rond Kerst verkiezingen wil in het Verenigd Koninkrijk.
Gisteren stemde een meerderheid van het Britse parlement in met een brexit-deal, maar een paar minuten later keerde het parlement zich wel tegen de snelheid waarmee de brexit-wetgeving moet worden goedgekeurd.
AD 23.10.2019 Op 31 oktober verstrijkt de deadline voor brexit. Hoe leven de Britten toe naar die dag? Correspondent Suse van Kleef blikt vooruit in een serie interviews.
Vandaag de tevens laatste aflevering 6.
De kans op een brexit met een deal op 31 oktober is voor premier Boris Johnson verkeken nu het parlement zijn tijdschema voor de wetgeving heeft verworpen. Daarmee loopt de brexit opnieuw vertraging op. Wat nu? Vijf vragen aan onze correspondent in Groot-Brittannië, Suse van Kleef.
Komen er nieuwe parlementsverkiezingen nu Boris Johnson zijn zin niet krijgt van het parlement?
,,Dat is nog onduidelijk. Dat hangt af van het uitstel van de brexit. Als het een kort uitstel wordt zal Johnson proberen de wetgeving daarvoor met enige vertraging alsnog door het parlement te duwen. Wordt het een lang uitstel dan stuurt de premier aan op parlementsverkiezingen.’’
Uit Brussel komen geluiden dat de Europese Unie Groot-Brittannië tot 31 januari uitstel wil geven. Hoe zal hij daarop reageren?
,,Tot nu toe heeft hij altijd gezegd dat hij dat onaanvaardbaar vindt. Maar je weet het maar nooit met hem. Hij wil wel eens van mening veranderen. Vergeet niet dat hij zelf Brussel om uitstel heeft gevraagd.’’
Kan Boris Johnson op eigen houtje verkiezingen uitschrijven?
Nee, dat kan hij niet. Hij heeft daar een meerderheid in het parlement voor nodig. Labour zit niet te springen om nieuwe verkiezingen. De grootste oppositiepartij, geleid door Jeremy Corbyn, staat er in de opiniepeilingen slecht voor. Maar hij kan een gang naar de stembus niet te lang blijven weigeren. Dat geeft een vreemd signaal af. Uiteindelijk zal Labour er ook mee moeten instemmen.’’
Het rommelt flink in het Verenigd Koninkrijk. De premiers van Schotland en Wales sluiten de rijen in hun strijd tegen de ‘de giftige Tory-brexit’. Nicola Sturgeon en Mark Drakeford eisen meer tijd en meer inspraak en zeggenschap. Valt het VK uiteen? ,,Vooral Schotland is tegen het met de EU uitonderhandelde akkoord. Het wil in de Unie blijven en ziet nu dat Noord-Ierland door de afspraken er bij een brexit beter van afkomt. Noord-Ierland blijft na het Britse vertrek in de praktijk onderdeel uitmaken van de douane-unie waardoor zij makkelijker handel kunnen drijven met de EU dan de rest van het VK.
Ook de protestantse DUP is niet blij met die uitzonderingspositie van Noord-Ierland. In haar ogen komt de aansluiting met Ierland daarmee dichterbij. Als de economische schade in Schotland als gevolg van de brexit groot wordt, zou het een referendum over onafhankelijkheid kunnen uitschrijven.’’
Wat gebeurt er deze week nog in Londen? ,,De regering en het parlement gaan over tot de orde van de dag. Vandaag en morgen wordt er gedebatteerd over de zogeheten Queen’s Speech, de ‘troonrede’ die koningin Elizabeth II op 14 oktober, bij het opening van het parlementaire jaar, heeft uitgesproken. Daarin schetst de regering haar beleid voor het komende jaar. De kans is groot dat de Queen’s Speech wordt afgekeurd waarna een motie van wantrouwen tegen de regering-Johnson niet ver weg is.’
AD 23.10.2019 Met een typisch Brits gevoel voor humor hebben de Britse ochtendkranten gereageerd op de nederlaag van premier Boris Johnson, gisteravond in het Lagerhuis. Dat stemde zijn tijdschema voor brexitwetgeving weg, waarmee een brexit met deal op 31 oktober nu onhaalbaar lijkt.
‘Johnson’s Halloween-brexit in duigen’, kopt de krant I nog vrij bescheiden. The Mirror doet er nog een schepje bovenop met: ‘De brexit-horror van de premier’. The Telegraph kopt in de overtreffende trap: ‘Brexit bevindt zich in het vagevuur’. De digitale uitgave van The Independent schrijft droogjes: ‘Einde van de halsbrekende brexit’.
Met ‘Vertrouw op deze groep om van triomf een ramp te maken’ maakt de Daily Mail de brexit-onderhandelingen van premier Johnson op sarcastische wijze tot een lachertje. De Daily Express reageert op soortgelijke wijze: ‘Historische deal… maar Kamerleden bederven het met nog meer getalm’.
Het eerste verwijst deel van de kop naar de ruime meerderheid die gisteravond voor de door Johnson voorgestelde brexitwetgeving stemde. Het was weliswaar een symbolische beslissing, omdat de wet in de volgende fase nog ingrijpend kan worden aangepast en alsnog kan worden verworpen. Maar toch was het een belangrijk moment: voor het eerst in de brexitgeschiedenis stemde het Lagerhuis voor een brexitdeal.
De zakelijke gerichte krant City AM haakte daarop in met: ‘Brexit vertraagd maar niet geweigerd’. De Financial Times maakte daarvan: ‘Johnson behaalt historische overwinning maar brexit-stemming gedwarsboomd op deadline’.
MSN 22.10.2019 De Europese Commissie wacht af met wat voor boodschap de Britse premier Boris Johnson komt over de vervolgstappen die hij in gedachten heeft. Het Britse parlement besloot dinsdag af te wijken van het door Johnson gewenste tijdpad voor goedkeuring van het brexitakkoord. De geplande vertrekdatum van 31 oktober is daardoor uit het zicht geraakt.
Het dagelijks EU-bestuur neemt “akte van het resultaat”, aldus een woordvoerster. EU-president Donald Tusk is regeringsleiders aan het raadplegen over het verzoek van het Verenigd Koninkrijk voor een uitstel tot 31 januari 2020, voegt de zegsvrouw daaraan toe.
De EU wil wel uitstel verlenen, mits daarvoor een goede reden wordt aangevoerd. Tusk zei eerder op de dag dat het uitstelverzoek met veel ernst moet worden behandeld. Johnson zei in het Lagerhuis dat het nu aan de Europese Unie is om een beslissing te nemen. Hij zegt met de lidstaten te overleggen.
NOS 22.10.2019 Het Britse Lagerhuis stemde vanavond over twee brexit-kwesties.Een meerderheid stemde voor de brexit-wetgeving, maar tegen het tijdpad van de komende dagen. De vraag is, wat gaat Johnson nu doen, nu een halloween-brexit, geen optie meer is?
“Ze gaan hem sowieso uitstel geven”, zegt correspondent Sander van Hoorn. “Het ergste wat voor de EU kan gebeuren is dat er een brexit komt, zonder deal. Het enige wat nu onzeker is: hoe lang geven ze uitstel? Ze willen wel druk op de ketel houden.”
Maar, zoals Johnson in z’n brief dit weekend al schreef: hij wil liever geen uitstel. Daarom wachten ze in Brussel af en leggen ze de bal bij Johnson. Hij moet maar gaan uitleggen wat zijn planning nu is.
Op dit moment belt de voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, met alle regeringsleiders over welke reactie ze gaan geven. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om tot een kort uitstel over te gaan of om de procedures zo in te richten dat de Britten op papier op 31 oktober de EU verlaten, maar in de praktijk pas een paar dagen later.
We sluiten hiermee het liveblog. Wil je de gebeurtenissen van vanavond nog nalezen? Lees dan dit artikel.
NU.22.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft dinsdagavond ingestemd met de uittredingswet van premier Boris Johnson. Het is voor het eerst sinds de Brexit dat de parlementariërs voor een bepaald plan een meerderheid konden vinden.
Dit kan dan ook een symbolische overwinning worden genoemd. Het Lagerhuis stemde echter tegen het door Johnson uitgestippelde tijdspad, omdat de parlementsleden meer tijd willen voor het behandelen van de wet.
De premier hoopte dat het Verenigd Koninkrijk de EU op 31 oktober ordelijk kon verlaten. Hiervoor moest zijn deal nog deze week definitief worden behandeld. Nu de parlementariërs hier meer tijd voor willen, zit er niks anders op dan de Brexit opnieuw uit te stellen.
Johnson vroeg afgelopen zaterdag – onder dwang van het Lagerhuis en met tegenzin – uitstel aan door een brief te sturen naar Brussel. Hoewel hij dit verzoek niet ondertekende, heeft de EU het wel in behandeling genomen.
Naar verwachting zullen de regeringsleiders van de 27 overige EU-lidstaten opnieuw uitstel verlenen, maar het is nog niet bekend wat de nieuwe deadline wordt. In de ingediende brief wordt gevraagd om uitstel tot 31 januari.
De voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk verklaarde na de stemming dinsdagavond dat hij, om een no-deal-Brexit te vermijden, de overige EU-landen zal aanraden het uitstelverzoek te accepteren.
Johnson kondigde dinsdagmiddag aan dat hij, als de parlementariërs niet met zijn tijdspad zouden instemmen, een motie voor nieuwe verkiezingen zal indienen. Hij had namelijk al laten weten dan niet nog langer met dit parlement te willen onderhandelen over de Brexit.
Of de premier dit daadwerkelijk gaat doen, is nog niet bekend. Johnson dreigde dinsdagavond na de stemming opnieuw dat een no deal-Brexit op 31 oktober nog altijd een optie is, hoewel het bijna zeker is dat de EU uitstel zal verlenen.
Following PM @BorisJohnson’s decision to pause the process of ratification of the Withdrawal Agreement, and in order to avoid a no-deal #Brexit, I will recommend the EU27 accept the UK request for an extension. For this I will propose a written procedure.
Avatar
Auteur
eucopresident
Kans op Brexit-impasse als er geen nieuwe verkiezingen komen
Als Johnson geen motie voor nieuwe verkiezingen indient en zijn wet niet intrekt, kan het parlement de komende weken (als we uitgaan van verder uitstel) nog bijeenkomen voor een debat en definitieve stemming.
Tijdens deze zogeheten derde lezing mogen er ook amendementen op de wet worden ingediend. Als de wet definitief wordt aangenomen, dan kan het VK de EU ergens komende maanden alsnog ordelijk verlaten.
De kans is echter groot dat de wet dan alsnog strandt. Een aantal Lagerhuisleden liet eerder deze week namelijk al weten dinsdag mogelijk voor de wet te zullen stemmen, maar in een later stadium tegen te stemmen.
Daarnaast werkt Labour aan een amendement waardoor de goedgekeurde deal moet worden voorgelegd aan het volk via een tweede referendum. Ook zit er nog eentje in de pijplijn die ervoor moet zorgen dat het VK in de douane-unie blijft.
Als deze wijzigingen van het wetsvoorstel worden aangenomen, is de kans groot dat Johnson de uittredingswet intrekt, omdat de inhoud van zijn akkoord dan significant verandert en hij terug naar Brussel moet om te onderhandelen.
Nadat Johnson de afgelopen dagen twee nederlagen had geleden – tot twee keer toe ging de stemming over zijn akkoord niet door – zette de premier vol in op plan B.
Hij hoopte dat hij zijn uittredingswet, die hand in hand gaat met het akkoord, nog deze week door het parlement kon loodsen. Daarna zou het Verenigd Koninkrijk de EU op 31 oktober verlaten, als ook goedkeuring was gegeven door de House of Lords (het equivalent van onze Eerste Kamer) en het Europees Parlement.
De uittredingswet telt echter 110 pagina’s met nog eens meer dan honderd pagina’s aan verdere uitleg. Normaal gesproken krijgen het Lager- en Hogerhuis weken tot enkele maanden om zo’n wet te bestuderen en erover te debatteren. Aangezien Johnson ze nu enkele dagen de tijd gaf, was de kans erg klein dat de parlementariërs hiermee akkoord zouden gaan.
NOS 22.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft in principe ingestemd met de brexit-deal van premier Johnson, maar verwerpt de snelheid waarmee de bijgaande wetgeving moet worden goedgekeurd. Dit is een klap voor premier Johnson, die donderdag de parlementaire behandeling wilde afronden.
Bij de eerste stemming vanavond stemden 329 parlementariërs voor de brexit-deal en 299 tegen. Zij spraken zich daarna met 322 tegen 308 stemmen uit tegen de drie dagen die voor de behandeling van de Withdrawal Agreement Bill waren uitgetrokken.
Eerder vandaag waarschuwde Johnson dat er nieuwe verkiezingen zouden volgen bij een ‘nee’ tegen zijn tijdpad. Als het parlement meer tijd nodig zou hebben, kwam het halen van de brexit-deadline op 31 oktober volgens hem in gevaar.
Nieuwe onzekerheid
Vooraf was daarom duidelijk dat de tweede stemming over de brexit-wet het spannendst zou worden. Veel oppositieleden vonden drie dagen om 110 pagina’s aan wetteksten te bestuderen veel te kort. Gisteravond kregen ze de stukken voor het eerst in handen.
Johnson wil alleen geen verder uitstel van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Zijn belangrijkste belofte als premier was de brexit voor 31 oktober rond te krijgen en in een reactie op de stemming over het tijdpad zei hij zijn best te blijven doen om de brexit alsnog die datum te regelen. Wel leidt het ‘nee’ van het Lagerhuis volgens hem tot nieuwe onzekerheid.
“Ik zal nu met de EU-landen spreken over hun intenties”, zei Johnson. “Daarbij blijft onze overtuiging overeind: we willen geen uitstel. En we gaan onze inspanningen intensiveren als het gaat om de voorbereidingen op een no-deal-brexit.”
EU is aan zet
Met het verwerpen van het tijdpad lijkt alleen met uitstel van de Europese Unie nog een no-deal-brexit op 31 oktober te voorkomen. Johnson zet de brexit-wetgeving nu ‘op pauze’ tot de 27 EU-lidstaten een besluit hebben genomen.
De Europese Commissie zegt in eerste reactie dat de Britse overheid binnenkort contact opneemt over de te nemen “volgende stappen”. De Ierse premier Varadkar laat op Twitter weten tevreden te zijn met het akkoord over de brexit-wetgeving in het Lagerhuis en zegt “verdere ontwikkelingen” over onder meer het tijdpad en een eventueel uitstel af te wachten.
Brussel-correspondent Sander van Hoorn verwacht dat de EU de Britten sowieso uitstel zal verlenen, omdat niemand in Brussel een no-deal-brexit wil. “De vraag is alleen hoe lang dat uitstel zal zijn. Mogelijk komen ze uit op een compromis: 31 januari en eerder als het mogelijk is.” Van Hoorn verwacht niet dat er een aparte brexit-top georganiseerd zal worden voor het uitstelbesluit.
De draad kwijt in de brexit? NOS op 3 zette alle hoogte- en dieptepunten in de brexit op chronologische volgorde op een rij. Bepaal zelf hoe ingewikkeld je de brexit maakt:
Telegraaf 22.10.2019 Na bijna een jaar lang bakkeleien ging het Britse parlement dinsdagavond eindelijk akkoord met een Brexit-overeenkomst. Er klonk geen gejuich. Het parlement wil het wetsvoorstel nu immers rustig gaan fileren. Een vertrek op 31 oktober, honderden keren beloofd door premier Boris Johnson, is daardoor onmogelijk geworden.
Wat betekent de laatste stemming?
Hoewel het Britse parlement eindelijk zijn zegen heeft gegeven aan een bepaalde Brexit-variant is een vertrek op 31 oktober onmogelijk geworden. Het betekent feitelijk een nieuwe nederlaag voor de Britse premier Boris Johnson. Afgelopen weekeinde had hij al uitstel moeten aanvragen bij de EU. Hij kon zijn gezicht nog enigszins redden door de brief die hij moest versturen niet te ondertekenen.
De nieuwe vuistslag van het parlement betekent dat hij serieus moet gaan onderhandelen over uitstel. Hij zal waarschijnlijk pleiten voor een soort van ’rollend’ uitstel. Het wetsvoorstel wordt de komende weken gefileerd in het Britse Hogerhuis en Lagerhuis. Als het daar redelijk ongehavend uit tevoorschijn komt, zal een Brits vertrek ergens halverwege november tot de mogelijkheden behoren.
Waar ging het nu weer mis?
De confronterende strategie van Johnson werkte van meet af aan niet. Hij wilde het parlement de schuld geven van alle vertragingen. Dat heeft de sympathie van de man en vrouw op de straat, maar de werkelijke strijd wordt nu eenmaal gevoerd in het Lagerhuis. Daar joeg hij in korte tijd veel mensen tegen zich in het harnas.
Maar hij kreeg toch een meerderheid voor zijn plan?
Door aanvankelijk op een No Deal-Brexit aan te sturen, raakten veel parlementariërs in paniek. Dat wilden ze koste wat kost voorkomen. De strategie van Johnson had het waarschijnlijk onbedoelde effect dat de oppositie zich tegen hem verenigde. Zelfs de verkiezingen waar Johnson op aankoerste, werden hem niet gegund.
Toen moest Johnson snel schakelen en een nieuwe overeenkomst bewerkstelligen. Door tal van concessies te verlenen, lukte hem dit ook. Hij regelde dat er een einde kwam aan de door veel Brexiteers gehate Backstop, waarbij de Britten mogelijk tot het einde der tijden aan de EU bleven verbonden. Dat dit ten koste ging van de Noord-Ierse unionisten nam Johnson voor lief. Als puntje bij paaltje komt stemmen Engelse parlementariërs voor wat goed is voor Engeland, was de calculatie van Johnson.
Maar waarom wachtte hij zo lang?
Dat was de laatste miscalculatie van Johnson. Onder druk wordt alles vloeibaar, maar hij heeft intussen ook zoveel mensen tegen zich in het harnas gejaagd dat niemand moeite heeft om hem een nederlaag te bezorgen. Tal van Labour-leden in Brexiteer-districten kozen voor zijn voorstel, maar hebben geen moeite met enige vertraging. Dat geldt ook voor de ruim twintig partijgenoten die Johnson uit de fractie zette. Die hebben hem nu een bloedneus bezorgd.
Wat gaat er nu gebeuren?
Johnson gaat de EU waarschijnlijk vragen om enkele weken uitstel. In die tijd kan het voorliggende wetsvoorstel in alle rust worden behandeld. Dat kan allemaal redelijk vlot gaan. Het probleem is dat er tal van wetswijzigingen zullen worden voorgesteld. Het ogenschijnlijk meest gevaarlijke voorstel voor Johnson is de wens van in ieder geval een groot deel van de oppositie om in een douane-unie met de EU te blijven.
Als dat voorstel wordt omarmd, trekt de regering de hele Brexit-wetgeving in en worden er verkiezingen afgedwongen. Anders heeft Johnson tegen het einde van november toch zijn zin gekregen en zijn de Britten, zij het met wat vervelende vertraging, uit de EU vertrokken.
Telegraaf 22.10.2019 Het Britse Lagerhuis heeft tegen het voorstel van de regering gestemd om de behandeling van de nieuwe brexitwetgeving in korte tijd af te ronden. Dat is een forse nederlaag voor premier Boris Johnson, die dreigde de wetgeving helemaal in te trekken als het parlement op de rem trapt.
Johnson houdt vast aan zijn Brexitdeal, maar schort de invoering van de wetgeving op. Dat zei de Conservatieve leider nadat het Lagerhuis tegen het voorstel had gestemd.
Het lijkt door de uitkomst van die stemming onmogelijk te zijn de Brexitdeal van Johnson voor 31 oktober door het parlement te loodsen. Het Verenigd Koninkrijk moet op die datum de Europese Unie verlaten. Johnson heeft de EU in opdracht van het parlement al gevraagd die Brexitdeadline uit te stellen. Daar moeten de andere EU-lidstaten wel unaniem mee instemmen.
No deal
Johnson zei na de cruciale stemming dat de voorbereidingen voor een Brexit zonder deal nu worden versneld. Ook gaat hij met EU-leiders praten over het verzoek tot Brexituitstel. “Ik zal met EU-lidstaten praten over hun voornemens tot ze een besluit hebben genomen”, zei hij in het Lagerhuis. “En tot ze een besluit hebben genomen pauzeren we deze wetgeving.”
De premier benadrukte wel dat hij tegen uitstel van de brexit blijft. “Dat zal ik ook tegen de EU zeggen.” Ook houdt hij vast aan zijn overeenkomst met de EU: “Linksom of rechtsom zullen we de EU verlaten met deze deal.”
Te kort
De regering wilde eigenlijk dat de Brexitwetgeving deze week nog door het Lagerhuis zou worden geloodst. Critici vinden dat veel te kort. Parlementariërs stemden eerder op de avond voor de verdere behandeling van de Brexitwetgeving, maar keerden zich vervolgens tegen het tijdschema van de regering waar de snelle behandeling in was vastgelegd.
Het tijdschema kreeg 322 stemmen tegen en 308 voor. De premier waarschuwde eerder op dag voor de gevolgen als het tijdschema voor de snelle behandeling van de wetgeving zou worden verworpen. Als het parlement de Brexit dwarsboomt en “alles tot januari of zelfs langer uitstelt”, zou hij zich genoodzaakt voelen de wetgeving in te trekken en om nieuwe verkiezingen te vragen. Hij heeft overigens wel steun van de oppositie nodig om die uit te schrijven.
MSN 22.10.2019 Boris Johnson heeft een cruciale stemming in het Britse parlement verloren. Het Britse parlement stemde in met zijn brexitwet, maar stemde tegen een voorstel over de korte tijd waarin ze die brexitwet moesten invoeren. Dat zorgt ervoor dat nieuwe verkiezingen haast onvermijdelijk zijn geworden.
Op zichzelf heeft de stemming een historische uitkomst. Het is voor het eerst in 3,5 jaar onderhandelen dat het Britse parlement instemt op een voorstel over brexit. Dat was een forse horde voor Johnson om te nemen, maar alles draaide om de stemming over het tijdspad waarin de wet behandeld moest worden.
De premier van het Verenigd Koninkrijk zei eerder vandaag dat hij verkiezingen zal aanvragen, nu parlementariërs zijn voorstel hebben verworpen over het tijdspad om de wetgeving rond de brexit te behandelen. Dat betekent dat er uitstel zal moeten komen. Johnson heeft altijd gezegd dat hij dat absoluut niet wilde.
Hoge tijdsdruk
Johnson was van plan om binnen drie dagen de wetgeving rondom het uittredingsakkoord door het Lagerhuis te loodsen. De parlementariërs stemden voor het pakket aan wetgeving om de brexit vast te leggen in de Britse wet, maar wilden meer tijd om de wetgeving te bestuderen.
Normaal staat er veel langer voor dan drie dagen. Dat het parlement niet in recordtempo de wetgeving wil behandelen, zorgt ervoor dat het onmogelijk is om op 31 oktober mét een deal de Europese Unie te verlaten.
Het brexitvoorstel had dit weekend aangenomen moeten worden, maar Olivier Letwin gooide roet in het eten. De partijgenoot van Johnson kreeg steun voor een amendement, een wijziging op het voorstel, dat een brexitdeal pas goedgekeurd mag worden als die in wetgeving is omgezet.
Daarnaast is eerder een wet aangenomen die Johnson verplichtte om uitstel te vragen bij als hij de 19de oktober zijn deal niet door het parlement had gekregen. Zo wilden parlementariërs ervoor zorgen dat een no dealbrexit zou worden voorkomen.
Johnson heeft een aantal brieven naar de EU gestuurd. Daarmee vraagt hij formeel om uitstel, maar hij stuurde ook een brief mee waarin hij zei dat hij liever geen uitstel zou krijgen. Hij hoopte alles begin deze week rond te krijgen. De EU wachtte nog even met het verlenen van uitstel, en keek aandachtig mee naar de debatten in het Lagerhuis.
Naar verwachting zal de EU nu wel uitstel verlenen, waarschijnlijk drie maanden. Dat geeft het Verenigd Koninkrijk genoeg tijd om verkiezingen te organiseren. Daar zal Johnson binnenkort om gaan vragen. Hij moet een meerderheid van twee derde van de stemmen in het parlement krijgen, anders komen er geen verkiezingen.
@EU_Commission takes note of tonight’s result and expects the U.K. government to inform us about the next steps. @eucopresident is consulting leaders on the UK’s request for an extension until 31 January 2020.
Als het parlement ‘nee’ zegt tegen verkiezingen, zit alles muurvast. Het kan zijn dat Johnson dan opstapt, en dat er een interim-premier wordt geïnstalleerd. Als Johnson blijft zitten komen de parlementariërs niet verder met de brexit, en zal mogelijk een motie van wantrouwen worden ingediend om hem weg te krijgen. Uiteindelijk zal dat onvermijdelijk toch leiden tot verkiezingen.
Maar als twee derde van het parlement vóór verkiezingen stemt, wat waarschijnlijk is, zullen die mogelijk op 28 november of 5 december al georganiseerd worden. Dan worden de kaarten opnieuw geschud en hangt het verdere verloop van het brexitproces volledig af van wie er een meerderheid weet te krijgen.
Veel is onzeker, deze dagen. Op RTL Z probeerden we wat orde(r) in de chaos te scheppen. Op 21 oktober spraken we met verschillende experts, ondernemers en verslaggevers over waar we nu eigenlijk staan, met die hele brexit.
NOS 22.10.2019 De Britse premier Johnson verwacht dat er verkiezingen komen als het Lagerhuis vanavond niet instemt met zijn tijdpad om de brexit-wet te behandelen.
Johnson reageerde vanmiddag in het Lagerhuis op de vraag van een parlementslid over nieuws van de BBC. Op basis van bronnen nabij de premier schreef de publieke omroep dat Johnson van plan was zijn uittredingswet in te trekken als er vanavond niet wordt ingestemd met zijn tijdschema.
Johnson bevestigde dit. “Ik zal het niet toelaten dat hier nog maanden in dit parlement over gesproken wordt. Als we dit uitstellen tot misschien wel januari, kan deze regering hier niet mee doorgaan. Dan zal de wet ingetrokken worden en moeten we door met nieuwe verkiezingen.”
Hij herhaalde vervolgens de leus die hij tijdens zijn campagne voor het leiderschap van de Conservatieven ook al uitsprak: ‘Let’s get brexit done’. Nieuwe verkiezingen zullen mogelijk voor Kerst worden gehouden.
Grootste twistpunt is de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, die ook na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU open blijft. De onderhandelingen daarover leidden tot veel onenigheid !!
Onenigheid over brexitdeal in Noord-Ierland
Oppositieleden reageerden meteen op het dreigement van Johnson. “Kinderachtige chantage”, zei Tom Brake (Liberal Democrats). Jeremy Corbyn (Labour) onderstreepte dat hij zowel tegen de brexit-deal van Johnson zal stemmen als tegen het tijdpad, omdat de wet volgens hem “te ingewikkeld” is en er met Johnsons brexit-deal volgens hem eind 2020 alsnog een no-deal-brexit dreigt.
Verkiezingen zijn voor Corbyn alleen een optie als een no-deal van tafel is en eventueel uitstel vanuit de EU voldoende tijd geeft voor het ordelijk organiseren van verkiezingen.
Stemming vanavond
Vanavond stemmen de parlementariërs in het Lagerhuis eerst over de zogenoemde Withdrawal Agreement Bill. Die is nodig om alle brexit-afspraken te verankeren in de Britse wet.
Daarna wordt gestemd over het tijdpad van de brexit. Om het vertrek uit de EU voor 31 oktober rond te maken, moet het Lagerhuis uiterlijk volgens Johnson op donderdag definitief akkoord gaan. Dat betekent dat parlementariërs maar twee dagen de tijd hebben om verder te debatteren en amendementen in te dienen. Veel oppositieleden vinden dat te kort, gezien het belang en de omvang (110 pagina’s) van de wet.
“Als de motie voor het tijdschema wordt aangenomen, hebben we een duidelijk pad om de EU te verlaten met een deal op 31 oktober. Als de motie niet wordt aangenomen, kunnen we niet garanderen dat er een goedgekeurde deal voor 31 oktober is. En er is geen garantie dat de EU nog uitstel verleent”, zei Johnson vandaag in het Lagerhuis.
De draad kwijt in de brexit? NOS op 3 zette alle hoogte- en dieptepunten in de brexit op chronologische volgorde op een rij. Bepaal zelf hoe ingewikkeld je de brexit maakt:
Telegraaf 22.10.2019 Als het Britse Lagerhuis niet instemt met het tijdschema van drie dagen om de brexitwetgeving goed te keuren, zal de regering de hele wetgeving intrekken. Verkiezingen moeten dan een oplossing bieden voor de politieke impasse waar het Verenigd Koninkrijk zich in bevindt. Dat zei de Britse premier Boris Johnson dinsdag voorafgaand aan twee cruciale stemmingen.
Johnson opende het debat voordat parlementariërs over zijn deal gaan stemmen en waarschuwde het Lagerhuis: „Ik zal hier in geen geval nog maanden mee doorgaan.” Johnson: „Als het parlement weigert de brexit goed te keuren en in plaats daarvan zijn weg gaat en besluit om alles uit te stellen tot januari of mogelijk langer…..moet ik met grote spijt zeggen dat de wet moet worden ingetrokken en we verder gaan naar een algemene verkiezing.”
Om verkiezingen mogelijk te maken moet daar een tweederdemeerderheid van de parlementariërs mee instemmen. De vorige twee keer dat daarover werd gestemd, werd dat bij lange na niet gehaald. Oppositiepartijen willen pas verkiezingen als de EU uitstel heeft verleend aan de brexit.
AD 22.10.2019 In het Britse parlement zijn twee belangrijke stemmingen over de brexit. Na vanavond weten we of premier Boris Johnson zijn allerbelangrijkste belofte nog kan waarmaken, ziet Suse van Kleef, correspondent van het AD in Londen.
Wéér een belangrijke dag voor de brexit. Hoe cruciaal is deze?
,,We zijn nu in de belangrijkste fase beland. Zo ver zijn we nog nooit gekomen. Na vanavond weten we of een brexit op 31 oktober mogelijk is. Er zijn twee stemmingen. Vanaf 20.00 uur moeten parlementariërs aangeven of ze in hoofdlijnen de brexitwetgeving steunen. Daarna is er een stemming over het tijdspad.’’
Wat is het meest waarschijnlijke scenario?
,,De verwachting is dat Johnson de stemming over de wetgeving nipt wint. Een kleine meerderheid van de parlementariërs lijkt het eens met het principe van de brexitdeal- en wetgeving. Daar stemmen ze mee in, maar de kans is zeer aanwezig dat het tijdschema daarna wordt weggestemd.
,,Dat schema is van cruciaal belang. Johnson wil namelijk in drie dagen de wet door het Lagerhuis duwen. Dat is heel erg kort. Veel parlementariërs zijn daar boos over. Dit is voor de Britten de belangrijkste wet in decennia.
Ze moeten 110 pagina’s tekst vol juridisch jargon doorploegen, waar ze niet in getraind zijn. Daar hebben ze normaal weken of maanden de tijd voor. Juridische experts zeggen al 1 of 2 weken nodig te hebben om alles voldoende te begrijpen, laat staan parlementariërs.’’
Als het parlement niet akkoord gaat met het tijdspad, wat is dan het gevolg?
,,In dat geval moet de hele wet terug naar de tekentafel om te kijken of er alsnog de komende maanden een brexit mogelijk is.
Dat betekent sowieso weer een vertraging. Maar Johnson lijkt daar geen zin in te hebben. Hij zei vanmiddag in het parlement dat hij gaat aansturen op nieuwe verkiezingen als het Lagerhuis zijn tijdspad verwerpt. Ook dat zou natuurlijk vertraging betekenen.’’
En als Johnson beide stemmingen wint?
,,Dan boekt hij een belangrijke overwinning en hebben we nog steeds kans dat er een brexit met deal plaatsvindt op 31 oktober . Dan moet hij de komende dagen nog wel een heleboel hordes nemen. Het Lagerhuis en het Hogerhuis kunnen nog amendementen indienen waarmee de hele trein van de rails kan worden geduwd.
Als een amendement wordt aangenomen, moet Johnson de brexitwet ingrijpend aanpassen en wordt het anders dan de deal die hij met de Europese Unie sloot. Dat is voor hem onacceptabel, en dan zal hij de wet hoogstwaarschijnlijk intrekken. Dus zelfs als Johnson vanavond alles wint, is hij er nog lang niet.’’
Hoe is inmiddels de stemming in het land?
,,Bedrijven dringen aan op een beslissing, welke dan ook. Uitstel en onzekerheid kosten geld. Het volk is ook brexitmoe. Het gaat al 3,5 jaar nergens anders meer over. De ene helft vindt dat het zo snel mogelijk geregeld moet zijn, met het risico dat de brexitonderhandelingen klappen en ze eruit crashen zonder deal. De andere helft wil nog steeds geen brexit, en pleit ervoor dat als het dan toch moet, het heel goed en nauwkeurig geregeld wordt. De verdeeldheid in het land blijft.’’
Is dit de dag die Johnson kan maken of breken?
,,Zo stellig zal het niet zijn. Maar na vanavond weten we wel of Johnson zich aan zijn allerbelangrijkste verkiezingsbelofte kan houden.
Een brexit op 31 oktober was voor hem ‘do or die’. De kans is groot dat hij die belofte moet breken. Dan heeft hij wat uit te leggen aan het volk. Zijn imago zal een flinke knauw krijgen. Johnson zal zich dan gelijk verdedigen door te zeggen dat hij, met het sluiten van de deal met de EU, zijn uiterste best heeft gedaan, maar dat het parlement hem tegenwerkt. Dat zij schuldig zijn aan een nieuw uitstel.’’
Telegraaf 22.10.2019 EU-president Donald Tusk twijfelt er niet aan dat het verzoek om uitstel van de Brexit van de Britse premier Boris Johnson „in alle ernst” moet worden behandeld. Hij zei dat in een debat met het Europees Parlement.
Johnson stuurde het verzoek afgelopen weekend met tegenzin aan Tusk. Hij ondertekende de brief niet, in tegenstelling tot een andere brief waarin hij zei dat uitstel een vergissing zou zijn.
Tusk is bezig de regeringsleiders te raadplegen over hun reactie op het verzoek. Hij verwacht „in de komende dagen” een besluit te nemen. Welke kant dat op gaat is in hoge mate afhankelijk van welk besluit het Britse parlement neemt over het brexitakkoord, aldus Tusk. „We moeten klaar zijn voor elk scenario.”
Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europees Commissie zei dat de Brexit de afgelopen jaren veel tijd en energie van zijn team heeft verspild. Het college heeft volgens hem al het mogelijke gedaan om een ordelijk vertrek van de Britten te verzekeren.
AD 22.10.2019 EU-president Donald Tusk twijfelt er niet aan dat het verzoek om uitstel van de brexit van de Britse premier Boris Johnson ‘in alle ernst’ moet worden behandeld. Hij zei dat in een debat met het Europees Parlement.
Johnson stuurde het verzoek afgelopen weekend met tegenzin aan Tusk. Hij ondertekende de brief niet, in tegenstelling tot een andere brief waarin hij zei dat uitstel een vergissing zou zijn.
Tusk is bezig de regeringsleiders te raadplegen over hun reactie op het verzoek. Hij verwacht ‘in de komende dagen’ een besluit te nemen. Welke kant dat op gaat is in hoge mate afhankelijk van welk besluit het Britse parlement neemt over het brexitakkoord, aldus Tusk. ,,We moeten klaar zijn voor elk scenario.’’
Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europees Commissie zei dat de brexit de afgelopen jaren veel tijd en energie van zijn team heeft verspild. Het college heeft volgens hem al het mogelijke gedaan om een ordelijk vertrek van de Britten te verzekeren.
AD 22.10.2019 De Britse premier Boris Johnson leed dinsdagavond een nieuwe nederlaag: het Lagerhuis stemde zijn tijdschema voor brexitwetgeving weg. Een brexit op 31 oktober lijkt nu onhaalbaar.
Met 322 tegen 308 stemmen keurde het Britse Lagerhuis het door Johnson voorgestelde, snelle tijdschema af. Het Lagerhuis vond de extreem korte tijd die ze van de regering kreeg voor ratificatie van de wet onacceptabel.
De oppositie was woedend: normaliter duurt dat proces weken tot maanden, zij moesten binnen enkele dagen een beslissing nemen over de belangrijkste wet in decennia. Een meerderheid van de parlementariers wil dus meer tijd om de wet tot in detail te willen bestuderen en eventuele wetswijzigingen te ontwerpen.
Het verlies is een klap in het gezicht van Johnson, omdat de brexit hoogstwaarschijnlijk opnieuw vertraging oploopt: deze week alle wetgeving nog door het Britse parlement loodsen is onmogelijk, waardoor de deadline van 31 oktober niet meer kan worden gehaald.
Tekentafel
Wat er nu gebeurt is onduidelijk: Johnson kan terug naar de tekentafel, het tijdspad van de brexitwetgeving aanpassen en aansturen op een kort uitstel bij de EU om alsnog zijn brexitwetgeving in lager tempo door het parlement te krijgen. Als de EU alleen een langer uitstel wil, dan wil hij landelijke verkiezingen. Voor de stemming dreigde hij aan te sturen op een volksraadpleging als de EU nu instemt met een maandenlang uitstel.
Met verkiezingen hoopt Johnson een grote Conservatieve meerderheid te winnen: een ander, meer brexit-gezind parlement zal de brexitdeal wel goedkeuren, verwacht hij. ,,Wat er ook gebeurt: we zullen de EU verlaten met de door mij voorgestelde deal”, zei Johnson in een eerste reactie.
Eerder op de avond, nog voordat parlementariërs over zijn deal gingen stemmen, kwam Johnson al met een duidelijke waarschuwing: ,,Ik zal hier in geen geval nog maanden mee doorgaan”. Johnson: ,,Als het parlement weigert de brexit goed te keuren en in plaats daarvan zijn weg gaat en besluit om alles uit te stellen tot januari of mogelijk langer… moet ik met grote spijt zeggen dat de wet moet worden ingetrokken en we verder gaan naar een algemene verkiezing.”
Crash
De bal ligt nu bij de EU: zij moeten zich buigen over het verzoek tot uitstel van de Britse uittreding tot 31 januari dat Johnson afgelopen weekend al deed. Als de EU besluit geen uitstel te verlenen, crasht het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober toch zonder deal uit de EU. Maar de verwachting is dat ze er met tegenzin mee in zullen stemmen en dat vertraging een feit is.
Een zware tegenvaller voor de Britse premier. ,,We stappen uit de EU op 31 oktober, wat er ook gebeurt. Do or die”, zei Johnson meermaals na zijn aantreden als premier. Die belofte blijkt onhoudbaar, en dat zal hij uit moeten leggen aan de Britse kiezer.
Toch was er dinsdagavond ook nog wat positief nieuws voor Johnson. Want eerder op de avond gaf het Lagerhuis wel met ruime meerderheid steun aan de brexitwetgeving die hij had voorgesteld, met 329 tegen 299 stemmen. Het was een symbolische beslissing, omdat de wet in de volgende fase nog ingrijpend kan worden aangepast en alsnog kan worden verworpen.
Maar toch was het een belangrijk moment: voor het eerst in de brexitgeschiedenis stemde het Lagerhuis voor een brexitdeal. De eerste horde is genomen. De vraag is hoe lang het duurt voor de finale horde in zicht komt.
MSN 22.10.2019 Als het Britse Lagerhuis niet instemt met het tijdschema van drie dagen om de brexitwetgeving goed te keuren, zal de regering de hele wetgeving intrekken. Verkiezingen moeten dan een oplossing bieden voor de politieke impasse waar het Verenigd Koninkrijk zich in bevindt. Dat zei de Britse premier Boris Johnson dinsdag voorafgaand aan twee cruciale stemmingen.
Johnson opende het debat voordat parlementariërs over zijn deal gaan stemmen en waarschuwde het Lagerhuis: „Ik zal hier in geen geval nog maanden mee doorgaan.” Johnson: „Als het parlement weigert de brexit goed te keuren en in plaats daarvan zijn weg gaat en besluit om alles uit te stellen tot januari of mogelijk langer…..moet ik met grote spijt zeggen dat de wet moet worden ingetrokken en we verder gaan naar een algemene verkiezing.”
Om verkiezingen mogelijk te maken moet daar een tweederdemeerderheid van de parlementariërs mee instemmen. De vorige twee keer dat daarover werd gestemd, werd dat bij lange na niet gehaald. Oppositiepartijen willen pas verkiezingen als de EU uitstel heeft verleend aan de brexit.
MSN 22.10.2019 Britse parlementariërs mogen zich dinsdag buigen over de nieuwe brexitwetgeving. De regering wil die in drie dagen tijd door het Lagerhuis loodsen, maar moet die planning nog wel voorleggen aan parlementariërs.
De regering van premier Boris Johnson maakt veel haast met het doorvoeren van de wetgeving, omdat ze vasthoudt aan vertrek uit de EU op 31 oktober. Het Conservatieve parlementslid Jacob Rees-Mogg, die de regering vertegenwoordigt in het Lagerhuis, heeft bekendgemaakt dat de behandeling van de zogeheten ‘withdrawal agreement bill’ (WAB) in het Lagerhuis donderdag moet worden afgerond.
Die WAB zet de nieuwe brexitdeal met de EU om in Britse wetgeving. Er mag dinsdag voor het eerst over worden gestemd. Daarna moet de regering formeel het tijdsschema (‘programme motion’) presenteren voor de verdere behandeling van de wetgeving. Het zou een flinke nederlaag voor Johnson zijn als die wordt weggestemd. De oppositie mort echter dat drie dagen veel te weinig tijd is om dergelijke complexe wetgeving te behandelen.
Een andere potentiële valkuil voor Johnson is dat ook nog amendementen kunnen worden ingediend. Dat betekent dat tegenstanders deze week met voorstellen kunnen komen die voor de regering onacceptabel zijn. Na de gang door het Lagerhuis gaat het wetsvoorstel ook nog naar het Hogerhuis, het House of Lords. Dat moet volgens de regering vrijdag gebeuren.
NOS 22.10.2019 Het is natuurlijk gevaarlijk, zeggen dat het alwéér een cruciale dag is voor de brexit. Toch is dat wel zo. Sinds 14.30 uur wordt in het Lagerhuis weer gedebatteerd. Aan het einde van het debat staan twee stemmingen gepland; de uitkomst daarvan bepaalt of het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk op 31 oktober uit de Europese Unie kan stappen.
Een halloween-brexit is een vurige wens van premier Johnson. Als het Lagerhuis hem steunt, komt de brexit plotseling dichtbij. Maar zoals altijd in dit proces: niets is zeker en er liggen nog allerlei gevaren op de loer.
Eerst vandaag. Nadat het Lagerhuis zaterdag een stemming over de nieuwe brexit-deal van Johnson en de EU had uitgesteld, wordt vermoedelijk in de vroege avond gestemd over de wetgeving over de implementatie van dat akkoord. De Withdrawal Agreement Bill is nodig om alle brexit-afspraken te verankeren in de Britse wet. Als het Lagerhuis zich uitspreekt voor implementatie, hoeft het niet meer te stemmen over de deal zelf.
Britse media gaan ervan uit dat Johnson hiervoor een meerderheid kan krijgen, al is de stemverhouding in het brexit-proces altijd een onzekere factor. Maar dan volgt nog een stemming: over het tijdpad voor de komende dagen.
Twee dagen voor 110 pagina’s
Om de brexit-deadline van 31 oktober te halen, moet het Lagerhuis uiterlijk op donderdag definitief akkoord gaan. Dat betekent dat parlementariërs maar twee dagen de tijd hebben om verder te debatteren en amendementen in te dienen. Veel oppositieleden vinden dat te kort, gezien het belang en de omvang (110 pagina’s) van de wet.
De vraag is dus of een meerderheid van parlementariërs instemt met dat krappe schema. De man die de regeringsbelangen moet behartigen in het Lagerhuis, Johnsons vertrouweling Jacob Rees-Mogg, waarschuwde al dat tegenstemmers een brexit op 31 oktober onmogelijk maken. Ook andere grote wetten zijn in korte tijd aangenomen, zei hij verder.
Jacob Rees-Mogg in het Lagerhuis, gisteren EPA
“Als Johnson de eerste stemming wint, is dat een grote morele opsteker. Dan is de eerste horde genomen en is er – in principe – een meerderheid voor de deal”, zegt correspondent Tim de Wit. “Maar dan is hij er nog lang niet. Als hij de stemming over zijn tijdspad verliest, wordt 31 oktober onmogelijk en moet hij het door hem gehate uitstel vragen. Hoe kort ook, daarmee breekt hij zijn belofte.”
Bovendien krijgt Johnson volgens De Wit nog te maken met een palet aan amendementen die het hem moeilijk kunnen maken. “Als Johnson gedwongen wordt iets aan de deal te veranderen, kan die meerderheid weer als sneeuw voor de zon verdwijnen. Dus nee, Johnson is er, als hij z’n eerste slag wint straks, nog lang niet.”
Brussel wacht gelaten af
De rest van het brexit-proces hangt af van hoe de stemmingen vandaag eindigen. Bij een ‘ja’ volgen er, kort samengevat, lange dagen met veel vergaderingen en nieuwe stemmingen – eerst in het Lagerhuis, vanaf vrijdag in het Hogerhuis. Bij een ‘nee’ dreigt een lang(er) brexit-uitstel en vrijwel zeker ook nieuwe verkiezingen.
En in Brussel? Daar wachten ze rustig af. Het Europees Parlement, dat ook moet stemmen over het nieuwe brexit-akkoord, heeft al besloten om de stemming pas volgende week te houden. Eerst maar eens zien hoe ver ze in Londen komen, is de gedachte.
Het b-woord is hoe dan ook weer alom present in de komende dagen. En misschien wel langer.
Julian Popov @julianpopov
The year is 2192. The British Prime Minister visits Brussels to ask for an extension of the Brexit deadline. No one remembers where this tradition originated, but every year it attracts many tourists from all over the world.
Telegraaf 21.10.2019 Het Brexit-steekspel tussen de Britse regering en het Lagerhuis gaat van kwaad tot erger. Kamervoorzitter John Bercow frustreerde de Brexit-plannen van de regering door op maandag een ‘betekenisvolle stemming’ te verbieden over de vorige week met de EU-gesloten Brexit-overeenkomst. Daardoor wordt de kans op een verder uitstel van Brexit weer wat groter.
Het heeft wel iets van het kaartspelletje pesten. Premier Boris Johnson weigerde afgelopen weekeinde een verzoek om uitstel van de Brexit-onderhandelingen formeel te ondertekenen. Kamervoorzitter John Bercow besloot daarop dat een nieuw wetsvoorstel om de Brexit-overeenkomst door het Lagerhuis te jagen niet in stemming kon worden gebracht.
Beiden houden zich ogenschijnlijk aan de regels, maar het betekent wel dat de besluitvorming rondom Brexit uitermate stroperig verloopt. En dat terwijl zich een Kamermeerderheid lijkt af te tekenen voor de Brexit-overeenkomst zelf. Zonder de ‘betekenisvolle stemming’ kan het Lagerhuis de besluitvorming echter eindeloos frustreren.
Dinsdag wordt een nieuwe poging gedaan door de regering om het heft in eigen handen te nemen. Eerst zal de nu officieel gepresenteerde, meer dan 100 pagina’s tellende Vertrekovereenkomst in stemming worden gebracht.
Als deze, zoals nu wordt verwacht, wordt aangenomen, komt de regering met een voorstel om de wetgeving deze week, desnoods met zittingen tot diep in de nacht, door het Lagerhuis te loodsen. Alleen dan kan de Brexit-deal voor komende week door het Britse parlement – Lagerhuis én Hogerhuis – worden goedgekeurd en is een door Johnson beloofd vertrek – geen mitsen of maren , ‘do or die’ – op 31 oktober mogelijk.
Het is echter de grote vraag of het Lagerhuis met dit tweede voorstel zal instemmen. De stemming over de overeenkomst zelf is waarschijnlijk al nipt en hangt af van de steun van vrijwel alle Conservatieven en tenminste tien Labour-parlementariërs.
Een klein deel van deze groep heeft echter totaal geen moeite met wat uitstel. De voormalige Conservatieve minister van Financiën Kenneth Clarke, als langstzittend Lagerhuislid de ‘Vader van het Huis’, had meer behoefte aan een zorgvuldige toetsing van de wet dan zich blindstaren op 31 oktober, zo liet hij maandag weten. Tal van collega’s zijn het met hem eens.
Met dit zorgvuldig toetsen van de wetgeving wordt het ook mogelijk om tal van amendementen te presenteren. Zo wordt bijvoorbeeld gedacht aan het koppelen van de besluitvorming aan een referendum en de mogelijkheid om het hele Verenigd Koninkrijk in de Europese Douane-Unie te houden.
Voor beide laatste voorstellen bestaat waarschijnlijk geen meerderheid, maar met het urenlang noodzakelijk debatteren tikt de Brexit-klok echter vervaarlijk richting 31 oktober, en waarschijnlijk nog wel enkele weken verder.
Toch gloort er hoop voor de regering. Bercow had eerder al aangekondigd zijn Kamervoorzitterschap op 31 oktober op te geven. Tot die tijd zal hij er, volgens de regeringsgezinde Conservatieven, alles aan doen om het leven van premier Johnson & Co zuur te maken.
De EU lijkt af te wachten. Het Europese Parlement heeft besloten de Brexit-overeenkomst niet te behandelen voordat groen licht uit Londen is verkregen. Als uitstel noodzakelijk is, zal dat vrijwel zeker worden verleend.
NU 21.10.2019 De Britse Lagerhuis-voorzitter John Bercow heeft maandag de wens van premier Boris Johnson om opnieuw over de Brexit-deal te stemmen niet ingewilligd, omdat deze motie afgelopen zaterdag ook al is voorgelegd aan het parlement. Johnson leed toen een grote nederlaag en stelde de stemming over het akkoord uit.
Een aangenomen wetswijziging, het Letwin-amendement, verplichtte Johnson zaterdag namelijk om nieuw Brexit-uitstel aan te vragen in Brussel. Daarnaast zorgde het amendement ervoor dat het Brexit-akkoord pas kon worden goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving zou zijn geïmplementeerd.
De premier wil nog steeds, hoewel hij zaterdag tegen zijn zin in een brief naar Brussel stuurde voor uitstel, dat het Verenigd Koninkrijk de EU op 31 oktober verlaat. Hij hoopte dan ook dat zijn akkoord maandag opnieuw voorgelegd mocht worden aan het parlement, zodat hij het tempo hoog kon houden.
Een ordelijke Brexit op 31 oktober lijkt nu weer een stapje verder weg en uitstel juist dichterbij. Johnson zal zich nu focussen op zijn plan B, namelijk proberen de wetgeving, waarin de deal ook is opgenomen, in enkele dagen door het parlement loodsen. Een proces dat normaal weken tot maanden kost.
Waarschijnlijk moet het Lagerhuis eerst instemmen met een motie waarin de data voor de stemmingen en tijdschema’s voor het debat over de wetgeving staan. Johnson zal dit allemaal deze week nog willen inplannen, maar de vraag is of de Lagerhuisleden hiermee akkoord zullen gaan. Als ze hier niet mee akkoord gaan rest uitstel, als ze hier wel mee akkoord gaan volgt een reeks van stemmingen.
Niet alleen de regering, maar ook de oppositie beraamt zich ondertussen op verdere stappen. Zo zullen ze naar verwachting bij een latere stemming over de wetgeving, als die er komt, opnieuw amendementen gaan indienen.
Er wordt in Londen al gesproken over dat Labour een wetswijziging wil indienen die ervoor moet zorgen dat de Brexit-deal, na goedkeuring van het Lagerhuis, ook voorgelegd moet worden aan het volk in een referendum. Daarnaast zou er een amendement worden overwogen dat iets significants aan de inhoud van het akkoord van Johnson verandert, namelijk dat het VK in de douane-unie blijft.
Beide amendementen werden in het verleden al eens behandeld bij de Brexit-deals van oud-premier Theresa May, maar kregen toen niet voldoende steun. Nu de Conservatieven geen meerderheid meer hebben in het parlement, kan het deze keer nog wel spannend worden. Als de amendementen het halen zal Johnson opnieuw terug naar Brussel moeten om te onderhandelen, of gaan we een keiharde verkiezingscampagne in.
EU zou openstaan voor uitstel maar wacht Londen af
De Europese Unie heeft nog geen officiële reactie gegeven op het gevraagde uitstel, maar staat hier zeker voor open. Waarschijnlijk zal dit na dinsdag duidelijk worden, omdat ze eerst rustig wil afwachten wat er in Londen gebeurt. Als er wel een akkoord ligt, is namelijk geen uitstel meer nodig.
Johnson stuurde zaterdag onder dwang de brief naar Brussel, maar ondertekende deze niet. Ook stuurde hij een aparte brief mee, waarin hij nieuw uitstel een “vergissing” noemde. De premier hoopt dat de EU geen verlenging geeft, zodat hij zijn belofte van een Brexit op 31 oktober kan waarmaken.
Momenteel dient er voor het hoogste hof in Schotland een zaak tegen Johnson. Volgens critici van de premier heeft hij de wet overtreden, omdat hij de tweede brief meestuurde. Wanneer de zaak behandeld wordt, is nog onbekend.
NOS 21.10.2019 Er wordt ook vandaag niet gestemd over de brexit-deal van de Britse premier Johnson. Lagerhuisvoorzitter Bercow houdt de geplande stemming tegen omdat dezelfde motie niet twee keer aan het parlement mag worden voorgelegd. De eerste keer was zaterdag.
Bercow: ‘We vallen in herhaling’
Premier Johnson zal er nu voor kiezen om het Lagerhuis morgen iets anders voor te leggen, namelijk de bijbehorende wetgeving over de implementatie van de brexit. Als het parlement zich dan uitspreekt voor ratificatie, wordt de brexit-deal verankerd in de Britse wetgeving. Daarmee hoeft het parlement niet meer te stemmen over de deal zelf.
“Daarmee ziet het er naar uit dat een losse stemming over Johnsons deal met de EU niet meer gaat gebeuren”, zei correspondent Tim de Wit in Nieuws en Co op NPO Radio 1. “Maar dat die stemming dus wordt samengevoegd met de ratificatie van de brexit-wet.”
De stemming in het Lagerhuis is overigens niet de laatste horde voor de premier. Met ratificatie van een wet moet ook het Hogerhuis akkoord gaan, de Britse Eerste Kamer.
‘Het wordt heel spannend’
Morgen wil Johnson het parlement ook een amendement voorleggen waarin hij parlementariërs vraagt zich te committeren aan een brexit op 31 oktober, zijn vurige wens. Toch is hij er dan nog niet: woensdag en donderdag mogen parlementariërs zich uitspreken over amendementen die de brexit-wetgeving kunnen veranderen.
“Als het allemaal lukt, dan betekent het dat Johnson de datum van 31 oktober kan halen”, zei De Wit. “Maar het wordt allemaal erg spannend of hij sowieso een meerderheid zal halen morgen bij de stemming over de brexit-wet. En ook of het Lagerhuis het ermee eens is om dat in heel korte tijd erdoorheen te krijgen. Want dat is zeer ongebruikelijk en het gaat om heel belangrijke wetgeving: breken met de EU na veertig jaar lidmaatschap.”
Letwin-amendement
Afgelopen zaterdag werd Johnsons poging om zijn brexit-deal door het Lagerhuis te krijgen ook al gedwarsboomd. Toen werd het Letwin-amendement aangenomen dat de premier wettelijk verplichtte om dezelfde dag nog om uitstel te vragen bij de Europese Unie.
Ook bepaalde het amendement dat de deal pas kan worden goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geratificeerd. Omdat de geplande stemming over het akkoord daarmee nutteloos werd, trok Johnson die stemming in.
Johnson vroeg de EU, met frisse tegenzin, om uitstel. Wel benadrukte hij dat hij hoe dan ook een vertrek uit de EU wil op 31 oktober.
Na zaterdag gaf de regering direct aan het Lagerhuis vandaag alsnog het akkoord te willen voorleggen. Dat verzoek is dus nu afgekeurd.
AD 21.10.2019 Opnieuw slecht nieuws voor de Britse premier Boris Johnson: zijn tweede poging om zijn brexitdeal in stemming te brengen, is vanmiddag geblokkeerd door Lagerhuisvoorzitter John Bercow. Tijd voor Plan B: de brexitwetgeving er doorheen duwen.
Weer waren vanmiddag alle ogen gericht op de flamboyante Lagerhuisvoorzitter John Bercow. Weer was hij van doorslaggevend belang in het brexitproces. Nadat zaterdag Boris Johnsons eerste poging om zijn brexitdeal ongewijzigd in stemming te brengen mislukte, probeerde de Britse premier het nu weer. Zonder succes: Lagerhuisvoorzitter John Bercow verbood het, omdat parlementaire regels voorschrijven dat een regering eenzelfde motie niet nogmaals in stemming mag brengen.
De opties voor Boris Johnson om de EU op de deadline van 31 oktober met een deal te verlaten vallen een voor een weg. Zijn laatste mogelijkheid is om de zeer gecompliceerde benodigde brexitwetgeving deze week in hoog tempo door het Britse parlement te loodsen. Normaal duurt het proces van wetgeving weken tot maanden: Johnson probeert dat nu binnen een paar dagen te doen.
Dat wordt – mede door die haast – ontzettend ingewikkeld: zonder Conservatieve meerderheid is elke stemming spannend, en Johnson moet er meerdere winnen om nog uitzicht te houden op de door hem zo gewenste brexit op 31 oktober.
Allereerst moet het Lagerhuis stemmen over een motie waarin het tijdsschema van het wetgevingsproces is uitgestippeld: hoe lang en onder welke voorwaarden erover gedebatteerd zal worden en wanneer de wet precies aan het Lager- en Hogerhuis zal worden voorgelegd. Mocht het Lagerhuis morgen het voorgestelde tijdspad verwerpen, dan is een brexit met deal op 31 oktober vrijwel uitgesloten.
Johnsons opties om de brexit op korte termijn te regelen zijn dan uitgeput, en de verwachting is dat hij in dit scenario zal proberen landelijke verkiezingen uit te schrijven. Daar wil hij een grote Conservatieve meerderheid winnen: met een andere, meer brexitgezinde parlementssamenstelling denkt hij zijn brexitdeal er wel doorheen te krijgen.
Mocht het Lagerhuis het voorgestelde tijdspad wel accepteren dan zal er mogelijk al morgen een eerste stemming plaatsvinden over de brexitwetgeving. Het wordt dan heel spannend: de stemverhoudingen liggen dichtbij elkaar.
Elke stem telt. Als Johnson de stemming wint is dat een belangrijke stap op weg naar een ordelijke brexit, maar dan hij is er nog niet. De wet wordt dan doorgestuurd naar de ‘commissiefase’ en daarna de ‘derde lezing’. Daarin kunnen Lagerhuisleden het akkoord aan proberen te passen door amendementen in te dienen.
Daar ligt het volgende grote gevaar voor Johnson deze week: de oppositie zal een wetswijziging voor een zachtere brexit indienen (door een lidmaatschap van de douane-unie) en er ligt ook een amendement klaar waarin staat dat het brexitakkoord moet worden voorgelegd aan het Britse volk in een referendum.
Als een van de amendementen aangenomen wordt en Johnson daarmee dwingt zijn deal ingrijpend aan te passen dan lijkt de kans verkeken om de brexit deze week nog door zijn parlement te krijgen. Waarschijnlijk zal Johnson zijn pogingen dan staken en aansturen op landelijke verkiezingen eind dit jaar. In dat geval zal de brexit – mits de EU daarmee instemt – weer worden uitgesteld.
Maar, mocht tegen verwachting in alles meezitten en het Lagerhuis deze week instemmen met alles wat Johnson hen voorlegt, dan is de brexit ineens heel dichtbij. Dan is het akkoord door het Britse parlement en hoeft alleen het Europees Parlement nog een handtekening te zetten. In dat geval verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie op 31 oktober met een deal in de hand en is Johnson de gevierde man. Maar op dit moment lijkt het erop dat hij daar een wonder voor nodig heeft.
Queen’s Speech
Tussen al het brexitgeweld door staat dinsdag mogelijk ook nog een stemming op het programma over de Queen’s Speech, de troonrede van vorige week waarin de regeringsplannen voor het komende jaar uiteen werden gezet.
Normaliter een formaliteit, maar nu het Britse parlement zo verdeeld is zou het goed kunnen dat de regering de Queen’s Speech-stemming – voor het eerst sinds 1924 – verliest. In dat geval is het gebruikelijk dat de premier zijn ontslag indient, omdat het gezien wordt als een vertrouwensstemming.
Maar Johnson lijkt dat niet van plan. Wel zal het de druk op oppositieleider Jeremy Corbyn verhogen om een motie van wantrouwen in te dienen om Johnson op die manier weg te krijgen.
EU-parlement wacht met stemming brexitakkoord
Het Europees Parlement wil pas stemmen over het brexitakkoord als het parlement in Londen het heeft goedgekeurd. Dat heeft de brexitstuurgroep van het EU-parlement vandaag bevestigd.
Wanneer het Britse parlement een oordeel velt over de deal is nog niet helder. Mocht er groen licht komen, dan kan het Europees Parlement zo nodig volgende week een speciale sessie bijeenroepen om het papierwerk voor het op 31 oktober geplande vertrek in orde te krijgen.
,,Wij zullen adviseren dat er volledige ratificatie moet zijn in Groot-Brittannië voordat wij onze finale stemming kunnen doen’’, zei brexitcoördinator Guy Verhofstadt van het Europees Parlement. ,,We gaan niet iets ratificeren dat misschien nooit wordt geratificeerd aan de andere kant van het Kanaal’’, verwoordde medevoorzitter Philippe Lamberts van de Europese Groenen het.
Telegraaf 21.10.2019 Lagerhuisvoorzitter John Bercow geeft geen toestemming voor een nieuwe stemming op maandag over de brexitdeal van premier Boris Johnson. Die wilde eigenlijk op zaterdag al parlementaire goedkeuring voor de overeenkomst die hij vorige week sloot met de EU, maar daar staken parlementariërs toen een stokje voor.
Het parlement stemde zaterdag voor een amendement waarin stond dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Daardoor moest Johnson de EU met tegenzin om uitstel van de brexitdeadline vragen. De regering wilde de stemming maandag herkansen, maar Bercow heeft nu besloten daar geen toestemming voor te geven.
Bercow concludeerde dat hetzelfde vraagstuk zaterdag ook al is voorgelegd aan het parlement. “Over deze kwestie is minder dan 49 uur geleden al beslist”, zei de voorzitter. Hij beklemtoonde dat in het aangenomen amendement staat dat nu eerst de brexitwetgeving aangenomen moet worden.
Het amendement van zaterdag was bedoeld om een brexit zonder deal te voorkomen. Voorstanders vreesden onder meer dat de wetgeving mogelijk niet voor de brexitdeadline op 31 oktober geïmplementeerd zou kunnen worden. Op die dag moet het Verenigd Koninkrijk de EU verlaten, tenzij de andere lidstaten de Britten meer tijd gunnen.
Het besluit van voorzitter Bercow is een tegenvaller voor de regering. Die had volgens de BBC het verzoek aan de EU om brexituitstel kunnen intrekken als het maandag alsnog een stemming over de deal had gewonnen. Dat had de druk op het parlement verhoogd om de bijbehorende brexitwetgeving snel goed te keuren.
’Enkele dagen’
De Britse regering wil de nieuwe brexitwetgeving in enkele dagen door het Lagerhuis loodsen. Parlementariërs mogen zich dinsdag voor het eerst uitspreken over de zogeheten ‘withdrawal agreement bill’ (WAB), die de nieuwe brexitdeal met de EU omzet in Britse wetgeving.
Het Conservatieve parlementslid Jacob Rees-Mogg, die de regering vertegenwoordigt in het Lagerhuis, maakte de planning maandag bekend. De definitieve stemming moet donderdag plaatsvinden. Daarna moet ook het Hogerhuis van het parlement, het House of Lords, zich nog over de wetgeving buigen.
Het is nog onduidelijk of premier Boris Johnson voldoende politieke steun heeft om de brexitwetgeving door het parlement te krijgen. Ook moet hij rekening houden met een potentiële valkuil: parlementariërs zullen mogelijk amendementen indienen die voor de regering onacceptabel zijn.
Johnson, wiens partij geen meerderheid heeft in het parlement, sloot vorige week een akkoord met de EU over de brexit. Hij wilde eigenlijk dat parlementariërs eerst die deal zouden goedkeuren en pas daarna de bijbehorende wetgeving. Dan had hij kunnen ontkomen aan een deadline die kritische parlementariërs hem hadden opgelegd.
De premier moest uiterlijk afgelopen zaterdag parlementaire toestemming krijgen voor een brexitdeal of een vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij de EU vragen de brexitdeadline uit te stellen. Hij legde zijn deal op de valreep voor aan het Lagerhuis. Dat besloot echter dat de overeenkomst pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd.
Johnson moest de EU daardoor knarsetandend om uitstel vragen van de brexitdeadline. Hij wilde de stemming over de deal maandag herkansen, maar daar stak parlementsvoorzitter John Bercow een stokje voor. Die stelde dat het parlement zaterdag al een knoop had doorgehakt over de kwestie. Daarom moet de regering nu eerst de WAB door het parlement loodsen.
MSN 21.10.2019 Lagerhuisvoorzitter John Bercow geeft geen toestemming voor een nieuwe stemming op maandag over de brexitdeal van premier Boris Johnson. Die wilde eigenlijk op zaterdag al parlementaire goedkeuring voor de overeenkomst die hij vorige week sloot met de EU, maar daar staken parlementariërs toen een stokje voor.
Het parlement stemde zaterdag voor een amendement waarin stond dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Daardoor moest Johnson de EU met tegenzin om uitstel van de brexitdeadline vragen. De regering wilde de stemming maandag herkansen, maar Bercow heeft nu besloten daar geen toestemming voor te geven.
Bercow concludeerde dat hetzelfde vraagstuk zaterdag ook al is voorgelegd aan het parlement. “Over deze kwestie is minder dan 49 uur geleden al beslist”, zei de voorzitter. Hij beklemtoonde dat in het aangenomen amendement staat dat nu eerst de brexitwetgeving aangenomen moet worden.
Het amendement van zaterdag was bedoeld om een brexit zonder deal te voorkomen. Voorstanders vreesden onder meer dat de wetgeving mogelijk niet voor de brexitdeadline op 31 oktober geïmplementeerd zou kunnen worden. Op die dag moet het Verenigd Koninkrijk de EU verlaten, tenzij de andere lidstaten de Britten meer tijd gunnen.
Het besluit van voorzitter Bercow is een tegenvaller voor de regering. Die had volgens de BBC het verzoek aan de EU om brexituitstel kunnen intrekken als het maandag alsnog een stemming over de deal had gewonnen. Dat had de druk op het parlement verhoogd om de bijbehorende brexitwetgeving snel goed te keuren.
Brexitcoördinator Guy Verhofstadt van het Europees Parlement. Ⓒ AFP
Telegraaf 21.10.2019 Het Europees Parlement wil pas stemmen over het brexitakkoord als het parlement in Londen het heeft goedgekeurd. Dat heeft de brexitstuurgroep van het EU-parlement maandag bevestigd.
Wanneer het Britse parlement een oordeel velt over de deal is nog niet helder. Mocht er groen licht komen, dan kan het Europees Parlement zo nodig volgende week een speciale sessie bijeenroepen om het papierwerk voor het op 31 oktober geplande vertrek in orde te krijgen.
„Wij zullen adviseren dat er volledige ratificatie moet zijn in Groot-Brittannië voordat wij onze finale stemming kunnen doen”, zei brexitcoördinator Guy Verhofstadt van het Europees Parlement. „We gaan niet iets ratificeren dat misschien nooit wordt geratificeerd aan de andere kant van het Kanaal”, verwoordde medevoorzitter Philippe Lamberts van de Europese Groenen het.
MSN 21.10.2019 Het Europees Parlement wil pas stemmen over het brexitakkoord als het parlement in Londen het heeft goedgekeurd. Dat heeft de brexitstuurgroep van het EU-parlement maandag bevestigd.
Wanneer het Britse parlement een oordeel velt over de deal is nog niet helder. Mocht er groen licht komen, dan kan het Europees Parlement zo nodig volgende week een speciale sessie bijeenroepen om het papierwerk voor het op 31 oktober geplande vertrek in orde te krijgen.
“Wij zullen adviseren dat er volledige ratificatie moet zijn in Groot-Brittannië voordat wij onze finale stemming kunnen doen”, zei brexitcoördinator Guy Verhofstadt van het Europees Parlement. “We gaan niet iets ratificeren dat misschien nooit wordt geratificeerd aan de andere kant van het Kanaal”, verwoordde medevoorzitter Philippe Lamberts van de Europese Groenen het.
AD 21.10.2019 De Britse regering zal vandaag het parlement de terugtrekkingswetgeving voorleggen die nodig is om een brexit mogelijk te maken. Dat deelde de Britse brexitminister Steve Barclay vandaag mee. In Brussel worden de ontwikkelingen rondom de brexit aandachtig gevolgd.
Premier Boris Johnson wil dat het parlement instemt met de brexitdeal die hij heeft gesloten met de EU. Zaterdag stemde het Lagerhuis echter voor een amendement waarin stond dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Die wetgeving ligt volgens Barclay al klaar.
,,Parlementsleden en collega’s krijgen vandaag een wetsvoorstel voorgelegd dat brexit op 31 oktober mogelijk maakt”, aldus de brexitminister in een verklaring. Verder zegt hij dat het voorstel ‘banen en de integriteit van het Verenigd Koninkrijk zal beschermen en ons in staat zal stellen om ons te richten op de prioriteiten van de mensen zoals gezondheid, onderwijs en criminaliteit’. Morgen wordt daarover gestemd, meldt Sky News.
Naar verwachting zal Johnson vandaag ook zijn deal opnieuw aan het parlement voorleggen. De vraag is of parlementsvoorzitter John Bercow dat toestaat. Daar komt meer duidelijkheid over als de vergadering om 15.30 uur (Nederlandse tijd) begint. Britse media schrijven dat Bercow mogelijk zal weigeren, omdat het parlement zich zaterdag ook al mocht buigen over een motie waarin goedkeuring werd gevraagd voor de deal van Johnson.
Johnson dreigt nu ook zelf de stekker uit de beoogde stemming te trekken. ,,De stemming gaat door als de voorzitter dat toestaat en als geen amendementen worden gekozen die de stemming zinloos maken”, zegt zijn woordvoerder. ,,Het is nutteloos om een zinloze stemming te houden. Dan trekt de regering de motie in.”
Ogen in Brussel gericht op Londen
De ontwikkelingen in Londen rond de brexit worden zeer nauwlettend gevolgd in Brussel. Het is aan het Verenigd Koninkrijk om de volgende stappen uit te leggen, zei een woordvoerster van de Europese Commissie maandag. ,,Dat is waar we nu staan.”
EU-president Donald Tusk is bezig de regeringsleiders te raadplegen over het uitstelverzoek dat de Britse premier Boris Johnson dit weekend naar Brussel stuurde. Volgens Britse bronnen heeft Johnson de brief waarin om uitstelverzoek werd gevraagd niet persoonlijk ondertekend.
Het is een fotokopie van de wet waarin de premier wordt verplicht uitstel te vragen. Daarnaast zou hij twee andere brieven hebben bijgevoegd. In een ervan schrijft hij dat verder uitstel verlenen in zijn opvatting een vergissing zou zijn. Die brief heeft hij wel persoonlijk ondertekend. De andere brief is van de Britse EU-ambassadeur in Brussel, sir Tim Barrow, die toelicht dat Johnsons uitstelverzoek wettelijk vereist is.
Dat hij die ene brief niet had ondertekend maakt niets uit, aldus de zegsvrouw van de Europese Commissie. Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft vooralsnog geen plannen contact te leggen met Johnson.
Wanneer het Britse parlement gaat stemmen over het brexitakkoord is nog onduidelijk. De ambassadeurs van de overige 27 EU-landen besloten gisteren tijdens een korte bijeenkomst door te gaan met het ratificatieproces. Een datum voor stemming door het Europees Parlement is nog niet vastgelegd. EU-onderhandelaar Michel Barnier praat de brexitstuurgroep van het parlement later vandaag bij. Dinsdag doet hij hetzelfde bij de wekelijkse vergadering van de Europese Commissie.
Schotland en Wales sturen eigen brief naar EU
De leiders van Schotland en Wales hebben zich uitgesproken voor uitstel van de brexitdeadline. Ze vrezen dat er te weinig tijd is om de nieuwe brexitovereenkomst die is gesloten met de EU grondig te bestuderen. Het Verenigd Koninkrijk moet in principe over tien dagen de EU verlaten.
Eerste ministers Nicola Sturgeon van Schotland en Mark Drakeford van Wales deden de oproep in een gezamenlijke brief aan Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad. Ze zeggen het liefst voldoende brexituitstel te willen om een nieuw referendum te kunnen houden over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie.
De leiders scharen zich met hun brief achter het verzoek om brexituitstel dat premier Boris Johnson met tegenzin naar Brussel stuurde. Hij was daartoe gedwongen door het parlement. Johnson stuurde ook nog een andere brief waarin hij juist pleit tegen verder uitstel. Uiteindelijk moeten de EU-lidstaten beslissen of de Britten meer brexituitstel krijgen.
Telegraaf 21.10.2019 De hoogste rechter in Schotland zal maandag geen uitspraak doen over de vraag of premier Boris Johnson zich aan de wet heeft gehouden door tegenstrijdige brieven te sturen naar de EU. De rechtbank zal de zaak, die door een aantal tegenstanders van de brexit is aangespannen, wel verder in behandeling nemen. Een datum voor de volgende zitting wordt nog geprikt.
De Britse regering beloofde eerder in de rechtbank dat Johnson de opdracht van het parlement niet zou tegenwerken om uitstel te vragen van de brexit als zijn deal zaterdag niet in het Lagerhuis zou worden goedgekeurd. Door tegenstrijdige brieven te sturen naar Brussel zou hij die belofte niet zijn nagekomen, stellen advocaten van drie tegenstanders van de brexit.
De Britse regering beloofde eerder in de rechtbank dat Johnson de opdracht van het parlement niet zou tegenwerken om uitstel te vragen van de brexit als zijn deal zaterdag niet in het Lagerhuis zou worden goedgekeurd. Door tegenstrijdige brieven te sturen naar Brussel zou hij die belofte niet zijn nagekomen, stellen advocaten van drie tegenstanders van de brexit.
Nadat Johnson zaterdag zijn deal niet door het parlement kreeg geloodst, moest hij de EU verplicht om uitstel vragen. Dat deed hij weliswaar in één brief, maar hij stuurde daar vervolgens nog een persoonlijke brief achteraan, waarin hij de EU-leiders vraagt om het uitstel niet te verlenen.
„Het is aan de rechtbank om te beslissen of zijn acties (…) in strijd zijn met de door hem aangegane verbintenissen”, zei parlementslid Joanna Cherry van de Schotse nationalisten (SNP), die de zaak mede aanhangig heeft gemaakt. Als de rechtbank bepaalt dat Johnson fout heeft gehandeld, kan hij in theorie een boete of zelfs een celstraf krijgen, meldt The Guardian.
De regering vroeg de rechtbank om de zaak te seponeren, omdat Johnson zijn verplichtingen wel zou zijn nagekomen. Daar ging de rechter niet in mee.
Telegraaf 20.10.2019 De Europese Unie is bereid om Groot-Brittannië drie volle maanden ’Brexit-uitstel’ te geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober de uitonderhandelde deal door het Britse parlement te loodsen. Dat schrijft de Britse krant The Sunday Times.
EU-diplomaten hebben volgens de krant gezegd meerdere opties voor uitstel te hebben. Die variëren van een maand tot een half jaar of zelfs nog langer.
De Britse regering wil maandag een nieuwe stemming houden over het vorige week afgesloten akkoord met de EU. Dat blijkt volgens The Guardian uit de parlementaire agenda. Parlementsvoorzitter John Bercow kan overigens nog een stokje steken voor de stemming, maar dat maakt hij pas op zijn vroegst maandag bekend.
NOS 21.10.2019 De Britse premier Johnson probeert vanmiddag wat hem afgelopen zaterdag niet is gelukt: groen licht krijgen in het Lagerhuis voor zijn brexit-deal. Maar zoals altijd in dit ruim drie jaar slepende dossier is niets zeker. Ook niet tien dagen voor de brexit-datum.
Lagerhuisvoorzitter John Bercow heeft al aangegeven dat hij de geplande stemming mogelijk niet laat doorgaan. Want er is bezwaar gemaakt dat niet twee keer dezelfde motie aan het parlement kan worden voorgelegd. Afgelopen zaterdag was Johnsons eerste poging, die voor hem eindigde in een teleurstelling.
Johnson werd via het aangenomen Letwin-amendement gedwongen tot het aanvragen van drie maanden uitstel bij de Europese Unie. In het amendement stond ook dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Daarmee werd stemmen over zijn akkoord die dag in feite nutteloos en besloot de premier om het af te blazen.
Johnson: ‘Niet ontmoedigd door deze uitslag’
Straks om 15.30 uur Nederlandse tijd begint de zitting van het Lagerhuis waar alsnog de stemming over zijn deal met de EU staat gepland. En als voorzitter Bercow deze stemming tegenhoudt, is er nog een alternatief voor Johnson.
In plaats van het parlement te laten stemmen over zijn deal, kan hij de benodigde wetgeving over de implementatie ervan in stemming brengen. Dat klinkt misschien verwarrend, maar op deze manier kan de premier een directe stemming over zijn deal omzeilen.
Om de EU te verlaten moeten twee dingen worden goedgekeurd: de brexit-deal en de brexit-wetgeving. Bij dat laatste gaat het om de zogeheten Withdrawal Agreement Bill. Het is de implementatie van brexit in de wet van het Verenigd Koninkrijk. Het bekrachtigt bijvoorbeeld alle afspraken met Brussel over de toekomstige rechten van EU-burgers in het VK.
Als het daadwerkelijk tot een stemming komt, dan wordt het opnieuw spannend. Volgens Britse media is de verhouding van de voor- en tegenstanders van het huidige akkoord rond de 50/50.
Omdat Johnson niet meer op de steun kan rekenen van de DUP, de kleine Noord-Ierse partij waar hij afhankelijk van was voor een meerderheid, moet de premier het hebben van een handvol Labour-parlementariërs die bereid zijn om tegen de partijlijn in te stemmen. Zo’n acht sociaal-democraten lijken nu van plan de deal te steunen omdat ook zij brexit geregeld willen zien. En daarmee zal het echt op een paar stemmen aankomen.
Gooien amendementen roet in het eten?
Tegelijk kan de oppositie het Johnson ook deze week weer heel moeilijk maken via amendementen. Zo zullen ze proberen om het liggende akkoord alsnog aan te passen, of bijvoorbeeld het ratificatieproces te beïnvloeden zodat alles opnieuw vertraagd kan worden.
Als Johnson gedwongen wordt zijn deal aan te passen, lijkt zijn kans verkeken het deze week nog door het parlement te krijgen. In dat geval zit er voor hem weinig anders op dan voor verkiezingen te gaan, in de hoop daar een meerderheid te halen en alsnog zijn deal zonder aanpassingen erdoorheen te loodsen. Maar in dat geval moet brexit wel worden uitgesteld – iets waarvan Johnson altijd zei dat hij dat weigert te zullen doen.
Nieuwe rechtszaak?
Verder wordt deze week waarschijnlijk ook duidelijk of Johnson voor de rechter moet komen. Hij stuurde namelijk twee brieven naar Brussel met het verzoek tot uitstel. De ene was het formele verzoek, zonder zijn handtekening eronder. In de tweede brief stond duidelijk dat Johnson tegen verder uitstel is, deze brief was wel door hem ondertekend.
Volgens critici heeft de premier met die tweede brief de wet overtreden. Het Court of Session, de hoogste civiele rechtbank van Schotland, zou overwegen de zaak voor te brengen.
Johnson stond al eens voor de rechter in het brexit-debat; vorige maand oordeelde het Britse Hooggerechtshof dat de extra lange schorsing van het parlement die hij had ingelast, onwettig was.
‘Brussel bereid tot uitstel’
De Europese Unie zou overigens bereid zijn om de brexit-datum opnieuw uit te stellen als Johnson zijn deal deze week niet door het parlement krijgt. Dat melden bronnen in Brussel aan de NOS.
Uitstel tot februari is volgens deze bronnen een optie. Een groep EU-landen onder leiding van Duitsland zou onder bepaalde voorwaarden zelfs bereid zou zijn de brexit-datum naar juni 2020 te verschuiven.
Een officieel antwoord vanuit Brussel volgt waarschijnlijk later deze week. Zodra duidelijk is of de Britten zélf eindelijk een akkoord hebben over brexit.
MSN 21.10.2019 De regering beloofde eerder in de rechtbank dat Johnson de opdracht van het parlement niet zou tegenwerken om uitstel te vragen van de Brexit als zijn deal zaterdag 19.10.2019 niet in het Lagerhuis zou worden goedgekeurd.
Door tegenstrijdige brieven te sturen naar Brussel zou hij die belofte niet zijn nagekomen, stellen advocaten van drie tegenstanders van de Brexit. Nadat Johnson zaterdag zijn deal niet door het parlement kreeg geloodst, moest hij de EU verplicht om uitstel vragen. Dat deed hij weliswaar in één brief, maar hij stuurde daar vervolgens nog een persoonlijke brief achteraan, waarin hij de EU-leiders vraagt om het uitstel niet te verlenen.
„Het is aan de rechtbank om te beslissen of zijn acties (…) in strijd zijn met de door hem aangegane verbintenissen”, zegt parlementslid Joanna Cherry van de Schotse nationalisten (SNP), die de zaak onder anderen aanhangig heeft gemaakt. Als de rechtbank bepaalt dat Johnson fout heeft gehandeld, kan hij in theorie een boete of zelfs een celstraf krijgen, meldt The Guardian.
De Britse regering doet maandagmiddag naar verwachting een nieuwe poging de brexitdeal voor te leggen aan het Lagerhuis. Dat stemde zaterdag voor een amendement waarin stond dat de deal die Johnson met de EU sloot, pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Londen moest daardoor opnieuw om uitstel vragen van de Brexitdeadline.
De brieven die Johnson stuurde, vielen slecht bij de oppositie. Labour vindt dat de premier zich kinderachtig gedraagt. „De wet is heel duidelijk: hij had één brief moeten ondertekenen”, zei Labourparlementariër Keir Starmer. Johnson heeft er nooit een geheim van gemaakt geen verdere verlenging meer te willen van de Brexitdeadline. Hij wil op 31 oktober 2019 de EU verlaten.
Telegraaf 20.10.2019 De Europese Unie is bereid om Groot-Brittannië drie volle maanden ’Brexit-uitstel’ te geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober de uitonderhandelde deal door het Britse parlement te loodsen. Dat schrijft de Britse krant The Sunday Times.
EU-diplomaten hebben volgens de krant gezegd meerdere opties voor uitstel te hebben. Die variëren van een maand tot een half jaar of zelfs nog langer.
De Britse regering wil maandag een nieuwe stemming houden over het vorige week afgesloten akkoord met de EU. Dat blijkt volgens The Guardian uit de parlementaire agenda. Parlementsvoorzitter John Bercow kan overigens nog een stokje steken voor de stemming, maar dat maakt hij pas op zijn vroegst maandag bekend.
AD 20.10.2019 Na een pijnlijk verlies in het Lagerhuis en een gedwongen uitstelverzoek probeert premier Boris Johnson de brexit de komende dagen in sneltreinvaart te regelen. De kans op succes is klein. De Britse regering wil maandagmiddag een nieuwe poging doen de brexitdeal voor te leggen aan het Lagerhuis. Dat blijkt volgens The Guardian uit de parlementaire agenda.
Het Britse parlement zou dit weekend stemmen over de brexitdeal die de Britse premier Johnson sloot met de EU. Een historische gelegenheid, op Super Saturday. Maar zoals in het brexitproces gebruikelijk is, liep alles anders. Het Letwin-amendement, waarin staat dat voor definitieve goedkeuring van het brexitakkoord eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen, gooide roet in het eten.
Daardoor was Johnson bij wet verplicht uitstel van de brexitdatum van 31 oktober te vragen bij de Europese Unie. Hij voegde er nog een brief aan toe, waarin hij schreef dat hij geen uitstel wil. Maar dat leek hij alleen te doen om de beeldvorming in eigen land te beïnvloeden
Keuze
Johnson probeert uit alle macht uit te stralen dat brexituitstel niet zijn eigen keuze is. Ondanks dit soort trucjes is het officiële uitstelverzoek verzonden, en buigt Brussel zich erover. Tegelijkertijd zet Johnson alles op alles om alsnog voor 31 oktober zijn brexitdeal en de bijbehorende wetgeving door het parlement te loodsen.
,,De regering werkt onophoudelijk aan ratificatie en zal de benodigde wetsvoorstellen deze week introduceren. Ik ben ervan overtuigd dat we het proces voor 31 oktober kunnen afronden’’, zei hij, nadat hij de amendementsstemming zaterdag verloor.
Dat wordt een helse klus. De oppositie loopt zich warm om nog meer zand in de motor te gooien: als premier Johnson maandag probeert de motie over zijn brexitdeal en de bijbehorende wetgeving in stemming te brengen, dan zullen politieke tegenstanders wederom amendementen indienen om het karakter van de motie te veranderen.
De angst bij de regering is dat parlementariërs – nu ze de tijd hebben om de details te bestuderen – problemen zullen hebben met de juridische tekst, en ook daar genoeg op aan te merken hebben, waardoor vertraging op de loer ligt.
Keir Starmer, die bij oppositiepartij Labour verantwoordelijk is voor de brexit, zei zondag dat zijn partij een amendement zal indienen dat ervoor zorgt dat een goedgekeurde brexitdeal aan het volk wordt voorgelegd in een referendum.
Een ander amendement voor een zachtere brexit waar het Verenigd Koninkrijk in de douane-unie blijft wordt nog overwogen. Als een van die amendementen wordt aangenomen, is het onwaarschijnlijk dat Johnson de eigen motie nog zal steunen.
De Britse premier leek even momentum en de wind in de rug te hebben, maar is na afgelopen weekend de regie weer kwijt. Zijn parlementariërs wantrouwen hem, terwijl hij hen op dit moment keihard nodig heeft.
Zoals het er nu uitziet is de kans op een brexit met deal op de deadline van 31 oktober 2019 klein: de wens van Johnson voor de deadline zowel de deal en de bijbehorende wetgeving door een tegenstribbelend parlement te loodsen lijkt te ambitieus. Het kan, maar het wordt heel lastig.
In het zeer onduidelijke en soms onnavolgbare brexitproces is één ding zeker: elke keer als we denken dat de brexit bijna een feit is, duiken er nieuwe barrières en blokkades op. Een brexit aan het eind van de maand lijkt nu alleen mogelijk als de EU besluit om het verzoek tot uitstel niet te honoreren: dan crasht het Verenigd Koninkrijk zonder deal uit de Europese Unie.
Uitstel
De Europese Unie (EU) is bereid om Groot-Brittannië tot februari 2020 brexit-uitstel te geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober een brexit-overeenkomst door het Britse parlement te loodsen. Dat schreef de Britse krant The Sunday Times vanavond.
In Brussel wordt intussen rustig afgewacht wat er de komende dagen in Londen gebeurt. Pas als dat duidelijk is zullen ze zich buigen over het uitstelverzoek. De verwachting is dat de 27 lidstaten met tegenzin zullen instemmen met een nieuwe deadline.
En dus is nieuwe vertraging en een nog langduriger brexitproces het meest waarschijnlijke scenario. ‘Brexit means brexit’, was de slogan die oud-premier Theresa May tot vervelens toe bezigde. ‘Let’s get brexit done’, roept haar opvolger Johnson onophoudelijk. Maar zoals dit weekend wederom bleek: dat is makkelijker gezegd dan gedaan.
MSN 20.10.2019 De Britse regering wil maandagmiddag inderdaad een nieuwe poging doen de brexitdeal voor te leggen aan het Lagerhuis. Dat blijkt volgens The Guardian uit de parlementaire agenda. Parlementsvoorzitter John Bercow kan overigens nog een stokje steken voor de stemming.
De regering wilde het Lagerhuis zaterdag ook al vragen om goedkeuring voor de overeenkomst die premier Boris Johnson sloot met de EU. Het parlement stemde voor een amendement dat die cruciale stemming toen onmogelijk maakte. Daar stond in dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd.
Johnson moest de EU daardoor met tegenzin vragen om uitstel van de brexit. Hij miste namelijk een deadline die het parlement hem had opgelegd. Hij had tot afgelopen zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel vragen.
Parlementariër Jacob Rees-Mogg, die de regering vertegenwoordigt in het Lagerhuis, zei na de stemming op zaterdag al dat de regering maandag een herkansing wil. Bercow zei toen dat hij later een knoop doorhakt over dat verzoek. Het is overigens nog steeds onduidelijk of Johnson voldoende politieke steun heeft om zijn deal door het parlement te krijgen.
NU 20.10.2019 De Britse regering leed zaterdag een gevoelige nederlaag in het Lagerhuis. Premier Boris Johnson werd gedwongen om uitstel van de Brexit aan te vragen in Brussel. Wat is er precies gebeurd en hoe moet het nu verder?
Hoe zijn we hier gekomen?
Johnson werd het vorige week met de Europese Unie eens over een nieuwe uittredingsovereenkomst. Hij legde die zaterdag voor aan het Lagerhuis.
Zijn voorganger Theresa May wist in november 2018 ook tot een akkoord met de EU te komen, maar haar deal werd tot drie keer toe met een forse meerderheid weggestemd.
Johnson wist de onderhandelingen met de EU te heropenen. Het leeuwendeel van de deal van May bleef overeind, maar er werden over en weer concessies gedaan op het gebied van de Ierse grenskwestie, het grootste struikelblok in het Brexit-proces. Brussel deed ook water bij de wijn, maar critici vinden dat Johnson meer heeft ingeleverd dan May.
De regering-Johnson verloor afgelopen zomer haar meerderheid in het parlement. Desondanks dacht de premier vanwege de Brexit-moeheid en de angst voor een no deal-Brexit genoeg steun te kunnen vergaren voor zijn akkoord. Johnson houdt al sinds zijn aantreden vast aan zijn belofte dat het VK op 31 oktober uit de EU zal stappen.
Johnsons regering wilde de parlementariërs tot een simpele (maar zwaarbeladen) keuze dwingen: de nieuwe deal of een no deal-Brexit. Hij vertrouwde erop dat die benadering wel een meerderheid zou opleveren.
Belangrijkste punten uit nieuw uittredingsakkoord tussen VK en EU
Noord-Ierland (NI) wordt juridisch gezien onderdeel van de Britse douane-unie, maar blijft zich in de praktijk houden aan Europese regelgeving.
Douanecontroles voor goederenverkeer tussen NI en het Britse vasteland.
Noord-Iers regioparlement mag regeling na vier jaar beoordelen, zonder vetorecht voor specifieke partijen.
‘Echtscheidingsbetaling’ en rechten EU-burgers in VK (en andersom) uit het oude akkoord blijven in stand.
Waarom liep het anders?
Het Lagerhuis nam afgelopen zomer de wet-Benn aan. Daar zat een deadline aan vast: als er geen parlementaire toestemming voor een deal of een uittreding zonder akkoord was, dan moest Johnson afgelopen zaterdagavond voor 23.00 uur Britse tijd uitstel van de Brexit hebben aangevraagd in Brussel.
In het licht daarvan vond een groep parlementariërs de stemming over het uittredingsakkoord van Johnson voorbarig. Ze maakten zich zorgen over het wettelijke kader dat nodig is om de bepalingen van de uittredingsovereenkomst in de praktijk te brengen. Als dat niet voor 31 oktober rond zou zijn, zou het VK alsnog automatisch zonder deal uit de EU kunnen stappen.
Door zijn deal te laten goedkeuren, zou Johnson in dat scenario toch hebben voldaan aan de bepalingen van de wet-Benn, waardoor er een sluiproute naar een no deal-Brexit zou zijn.
De onafhankelijke MP (member of parliament) Oliver Letwin, die vorige maand samen met twintig anderen door Johnson uit de Conservatieve Partij werd gezet, kwam afgelopen week met een slim ontworpen wijzingsvoorstel (amendement) om dat risico te ondervangen. Daarin wordt gesteld dat het Lagerhuis pas een definitief oordeel over Johnsons uittredingsakkoord kan geven als het wettelijke kader van kracht is.
Ondanks zware tegenstand van de regering-Johnson werd het amendement zaterdag aangenomen met 322 stemmen voor en 306 stemmen tegen, een verschil van slechts zestien stemmen. De premier slikte zijn nederlaag en trok de motie voor het laten goedkeuren van zijn deal in.
Heeft Johnson nu dan uitstel aangevraagd in Brussel?
Vanwege de deadline van de wet-Benn zag de premier zich daar inderdaad toe gedwongen. Hij deed zijn best om maar net aan de eisen te voldoen: hij zond de EU een fotokopie van de wet-Benn die niet door hem was ondertekend en stuurde een tweede brief mee, waarin hij stelt dat uitstel een slecht idee is. Daar stond zijn handtekening wel onder.
EU-president Donald Tusk bevestigde zaterdagavond op Twitter de Britse aanvraag te hebben ontvangen. Hij liet weten die te zullen voorleggen aan de EU-leiders. Deskundigen zeggen dat de EU weinig druk zal voelen om snel te reageren, zeker nu de tijd dringt voor de regering-Johnson.
De Europese leiders zullen waarschijnlijk eerst rustig bekijken wat de premier aankomende week wél gedaan krijgt in het Lagerhuis. Hoewel ze de Brexit zat zijn en dat slepende dossier willen afronden, willen de overige EU-lidstaten een no deal-Brexit nog steeds voorkomen. Mocht het er uiteindelijk op aankomen, dan zullen ze waarschijnlijk bereid zijn opnieuw (kort) uitstel te verlenen.
De Britse oppositie is niet blij met de manier waarop Johnson zaterdag om uitstel heeft gevraagd. Waarschijnlijk zal de werkwijze van de premier deze week worden aangevochten voor de rechter.
De regering-Johnson wil op maandag het wettelijke kader voor de uittredingsovereenkomst – de Withdrawal Agreement Bill – voorleggen aan het Lagerhuis. Aansluitend moet de definitieve stemming over het akkoord plaatsvinden.
De precieze planning voor die parlementaire verwikkelingen is nog niet bekend. Lagerhuisvoorzitter John Bercow gooit mogelijk roet in het eten: hij heeft laten weten niet te zullen toestaan dat de regering precies dezelfde vraag (‘Gaat u akkoord met Johnsons uittredingsovereenkomst?’) nogmaals voorlegt aan de parlementariërs. Zo wil hij voorkomen dat kabinetten net zo lang kunnen blijven terugkomen met dezelfde vraag, totdat ze het gewenste antwoord krijgen.
Bercow heeft toegezegd maandag uitsluitsel te zullen geven. Vervolgens is de belangrijkste vraag of de Britse regering haar zaken op een rijtje kan zetten, voordat een uittreding op 31 oktober definitief onhaalbaar wordt.
NOS 20.10.2019 Waarschijnlijk wordt na dinsdag duidelijk of het Verenigd Koninkrijk de brexit kan uitstellen. Dan stemt het Lagerhuis mogelijk over de brexit-deal van premier Johnson. Die hoopt dan alsnog een meerderheid voor zijn akkoord te krijgen.
De ambassadeurs van de overige 27 EU-landen kwamen vanochtend bij elkaar om de stand van zaken te bespreken, maar die bijeenkomst duurde niet lang. “Hier denken ze vooral: het maakt nogal wat uit of er straks een akkoord ligt. Dan is er niet veel uitstel nodig”, zegt correspondent Thomas Spekschoor in Brussel.
“Maar als het wordt weggestemd, heb je juist veel uitstel nodig. Dus nemen ze even rustig de tijd om te bekijken wat er allemaal moet gebeuren en wat er gaat gebeuren in het Verenigd Koninkrijk en dan pas beslissen ze of er daadwerkelijk uitstel moet komen.”
Verzoek tot uitstel
Johnson schreef gisteren onder druk van het Lagerhuis een brief aan de Europese Unie met een verzoek tot uitstel. Dat was het gevolg van een amendement dat werd aangenomen. Daarin staat dat voor definitieve goedkeuring van het brexit-akkoord met de EU eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen.
De premier wil zelf niets van uitstel weten. Hij wil vasthouden aan de brexit-datum van 31 oktober en had gehoopt dat het parlement zich gisteren zou uitspreken voor het nieuwe akkoord. Hij heeft de uitstelbrief niet ondertekend en deed er een brief bij waarin hij uitstel een vergissing noemt. Deze brief ondertekende hij wel.
Intussen probeert Johnson nog steeds steun te krijgen in het parlement en wordt er gesproken met de Noord-Ierse DUP, de partij die tegen de voorgestelde oplossing van de grenskwestie is. Daarin wordt Noord-Ierland anders behandeld dan de overige delen van het Verenigd Koninkrijk. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om de Noord-Ieren meer garanties te geven, zei minister Raab van Buitenlandse Zaken.
NOS 20.10.2019 De nederlaag van Boris Johnson in het Britse Lagerhuis gisteren leidt tot uiteenlopende reacties in de Britse kranten. “Vernederd”, kopt de Sunday Mirror in hoofdletters op de voorpagina. Andere kranten verwijten het parlement brexit opnieuw te blokkeren.
Premier Johnson wilde dat het parlement zich gisteren zou uitspreken over zijn nieuwe brexit-deal, maar nadat het lagerhuis een amendement had aangenomen ging dat niet door en moest hij in plaats daarvan de EU om uitstel vragen.
Volgens de Sunday Mirror werd Johnson tijdens het “Lagerhuisdrama” gedwongen om de EU om uitstel van de brexit “te smeken” en is er nieuwe twijfel of zijn deal nog wel door het parlement heen komt.
Ook The Observer heeft het over een “vernederende nederlaag” voor Johnson. De halve voorpagina wordt in beslag genomen door een foto van de grote demonstratie tegen de brexit in Londen.
The Observer @ObserverUK
Tomorrow’s front page
Het Britse medialandschap is al sinds de aanloop naar het brexit-referendum in 2016 verdeeld. Sommige kranten geven meer voorrang aan het pro-brexit-sentiment dan andere.
The Mail on Sunday richt zijn pijlen bijvoorbeeld juist op het Lagerhuis. “House of Fools“, het gekkenhuis, kopt de krant boven foto’s van onder andere Labourleider Corbyn en parlementsvoorzitter Bercow. De Lagerhuisleden worden verantwoordelijk gehouden voor “nog meer pijnlijk uitstel”. De Sunday Express noemt Johnson wilskrachtig en kopt in witte chocoladeletters met: “Waarom laten ze ons niet vertrekken?”
The Sunday Times stelt dat Johnson het gevecht aangaat met “de brexit-vernielers” en heeft het over “drie strijdvaardige brieven aan de EU”.
Ook op sociale media gaat het debat nog door. Een van de meest bekeken brexit-filmpjes op YouTube gisteren is het vertrek van het Conservatieve parlementslid Jacob Rees-Mogg uit het parlement. Rees-Mogg, overtuigd brexiteer, had zijn 12-jarige zoon meegenomen om de historische ‘Super Saturday’ van dichtbij mee te maken.
De twee werden flink uitgejouwd door anti-brexit-demonstranten:
Meer weten over brexit en Europa? Schrijf je dan hier in voor de wekelijkse nieuwsbrief Brussel Inside, waarin de Europa-correspondenten van de NOS over hun land berichten.
AD 20.10.2019 Superzaterdag – de dag van de ‘historische stemming’ over de deal die Boris Johnson meebracht uit Brussel – liep uit op een zoveelste krachtmeting met het parlement. Maandag of dinsdag wil de Britse premier in de herkansing en hoopt dan toch zijn zin te krijgen.
Het onverwoestbare optimisme van Johnson wordt wel op de proef gesteld. Vele tienduizenden Britten gingen gisteren de straat op om een nieuw referendum te eisen. Dat leidde ook even tot een grimmige situatie toen de uitgesproken brexiteer Jacob Rees-Mogg en zijn 12-jarige zoontje Peter Theodore Alphege door anti-brexit demonstranten klem werden gezet en uitgescholden.
De politie moest eraan te pas komen om ze een veilige aftocht te garanderen. Rees-Mogg, die ook minister van Parlementszaken is, die als een rode lap werkt op furieuze anti-brexit-militanten had zijn zoontje meegenomen om – zo verwachtte hij – een historische dag mee te maken. Het verliep allemaal wat anders.
Het door de demonstranten gevraagde nieuwe referendum zal er zeker niet komen, aldus een strijdbare premier Johnson. Dat zou alleen gebeuren als de zeer pro-Europese Liberalen een absolute overwinning behalen bij volgende verkiezingen en die kans is ongeveer nul. Vorige week nog was Johnson de gevierde jongen in Brussel – want er was dan toch een deal die een chaotische exit ging voorkomen. Nu heeft hij formeel uitstel van de brexitdeadline van 31 oktober moeten vragen van het dwarse parlement.
Tegelijk verstuurde diezelfde Johnson gisteravond een brief naar Brussel met als strekking dat dat eigenlijk niet nodig was omdat de zaak alsnog geregeld zou gaan worden. Met als dreiging nog steeds die no deal-brexit, die niemand wil. Plus er arriveert nóg een brief van de Britse ambassadeur bij de EU met als resultaat dat Europese leiders vanochtend wakker worden met liefst drie keer post uit Londen waarin tegengestelde boodschappen worden verkondigd.
Hoop
Maar desondanks gloort er ook hoop voor de geplaagde Johnson. Als hij de Noord-Ierse partij DUP nog om krijgt – er zijn ferme onderhandelingen gaande – en als de eerder uit de partij gezette twijfel-Conservatieven terugkomen – de helft stemde gisteren alweer met de regering – dan kan het komende week zomaar lukken. In een verklaring vanochtend stelt de DUP dat het de brexit wil afronden, maar dan wel met z’n allen in hetzelfde bootje. Mogelijk zouden de Noord-Ieren kunnen leven met een amendement over de douaneafspraken.
Inclusief wat steun van Labourdissidenten. En dan is die zachte brexit op 31 oktober een feit. Dan is Johnson gelukt wat voorganger Theresa May niet lukte. En volgens menigeen nog met een slechtere deal ook. Maar dat is voer voor psychologen.
Maandag wil de Britse regering de brexitdeal opnieuw in stemming brengen. Of dat meteen lukt, hangt af van Lagerhuisvoorzitter John Bercow die moet beslissen of dit allemaal volgens de regels is gegaan en of er voordat het zover is niet eerst andere stemmingen noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld over die tegenstrijdige en niet-ondertekende brieven van de premier.
De Britse oppositie is niet te spreken over de wijze waarop premier Boris Johnson om uitstel van de brexitdeadline heeft gevraagd. ,,Hij gedraagt zich kinderachtig”, klaagde brexitwoordvoerder Keir Starmer van de grootste oppositiepartij Labour bij de BBC. ,,De wet is heel duidelijk: hij had één brief moeten ondertekenen. Als we over elf dagen uit de EU knallen door wat hij heeft gedaan met die brieven, dan draagt hij daar persoonlijk verantwoordelijkheid voor.”
Met nieuwe klifhangers in het vooruitzicht zijn er wereldwijd miljoenen die smullen van het brexitspektakel. Maar menig Brit komt het na drie jaar ook wel de neus uit. Voor de laatste categorie is het Britse Sky News een tijdelijke brexitvrije nieuwszender begonnen.
De zender is dagelijks vijf uur in de lucht, zonder het b-woord te noemen dat het nieuws en de kranten domineert sinds juni 2016. Gehoopt was dat de zender op 31 oktober wel weer uit de lucht kon maar de jongste ontwikkelingen in het Lagerhuis en in Downing Street maken dat twijfelachtig.
Goed nieuws voor degenen die zijn geabonneerd op de brexitsoap, maar een deprimerend vooruitzicht voor de miljoenen Britten die nu er tabak van hebben. Alles beter dan doorgaan met dit gezever is wat je vaak hoort in inbelprogramma’s op de radio.
Medische klachten
Volgens John Ryley, de baas van Sky News is de brexitvrije zender nodig omdat ,,al het andere nieuws erdoor wordt verstikt”. De helft van een nieuwsuitzending gaat vaak over brexit. ,,Soms hebben kijkers de behoefte om even iets anders te horen”. Ook uit medische hoek komen geluiden dat de slepende brexit mogelijk in verband kan worden gebracht met een verhoogd aantal klachten over slapeloosheid, slecht humeur en stress.
Antonis Kousoulis, directeur van de England and Wales at the Mental Health Foundation: ,,Het begon met veel boosheid en ontkenning van mensen die in de EU wilde blijven, nu zien we hetzelfde bij mensen die voor brexit stemden omdat het maar niet lukt dit te regelen. Nu is eigenlijk iedereen ontevreden.”
Volgens onderzoek van opiniepeiler YouGov zegt 40 procent van de Britten dat ze zich door brexit af en toe machteloos, boos of bezorgd voelen. Een op de tien heeft er slechte nachten van. Twee op de tien hebben angsten die op de een of andere manier met brexit te maken hebben, in Londen zelfs drie op de tien. Kousoulis kan zich wel vinden in een brexitvrije zender.
De zondagskranten doen nog niet aan brexitvrije pagina’s. ,,Vernederende nederlaag”, kopt de The Observer. De linkse krant benadrukt evenzeer dat Johnson zijn plannen dan wel gedwarsboomd zijn waardoor hij wettelijk verplicht is om uitstel te vragen, maar dat doet hij met tegenzin. ,,Geen uitstel zweert Johnson.”
The Sunday Times bekijkt het vanuit een andere invalshoek: ,,Boris bindt de strijd aan met brexit ‘wreckers’”. En dat doet hij met zijn drie ‘uitdagende’ brieven: strijdlustige taal. En dat is de tendens van het volledige artikel.
Zo zou Johnson ‘een nieuw front geopend hebben in zijn strijd voor de brexit’. Andere kranten focussen zich op de ministers in het parlement, eerder dan op Johnson. Zo kopt The Daily Mail simpelweg ‘The house of fools’ of het (Lager)huis der dwazen, bij wijze van samenvatting.
Labour: Johnson gedraagt zich kinderachtig
De Britse oppositie is niet te spreken over de wijze waarop premier Boris Johnson om uitstel van de brexitdeadline heeft gevraagd. ,,Hij gedraagt zich kinderachtig”, klaagde brexitwoordvoerder Keir Starmer van de grootste oppositiepartij Labour bij de BBC.
Labour is tegen de brexitdeal van Johnson en is ook boos over de reeks brieven die naar Brussel is gestuurd. ,De wet is heel duidelijk: hij had één brief moeten ondertekenen”, zei Labourparlementariër Starmer. ,,Als we over elf dagen uit de EU knallen door wat hij heeft gedaan met die brieven, dan draagt hij daar persoonlijk verantwoordelijkheid voor.”
Het wordt verlengen. De Britse premier Johnson kreeg net niet genoeg stemmen om zijn brexitdeal zaterdag nog door het parlement te krijgen.
Telegraaf 20.10.2019 De Britse premier Boris Johnson gedraagt zich als een ’verwende snotaap’. Door het niet ondertekenen van de brief met een verzoek om uitstel stevent hij af op een nieuwe confrontatie met het Lagerhuis. En dat niet alleen. Door zijn eigenzinnige gedrag kan hij in het meest extreme geval in de gevangenis belanden.
Tijdens het Sky-praatprogramma ’Sophie Ridge on Sunday’ reageerde John McDonnell, de rechterhand van Labour-oppositieleider Jeremy Corbyn, furieus op de manier waarop Johnson politieke normen en waarden aan zijn laars lapt. De aan de peperdure kostschool Eton opgeleide Johnson gedraagt zich volgens McDonnel als een ’verwende snotaap’, een opmerking die op veel bijval kan rekenen via sociale media.
Belangrijker is nog dat Johnson mogelijk een gevangenisstraf riskeert met zijn acties. Johnson zegt zich aan de wet te hebben gehouden die hem verplichtte om, als er geen Brexit-overeenkomst was goedgekeurd, een voor hem door het Lagerhuis uitgespelde brief naar de EU te versturen. Johnson stuurde een kopie van de brief. In een wel ondertekende brief maakte hij duidelijk geen heil te zien in een verder uitstel van de onderhandelingen.
Geest van de wet
Volgens McDonnell handelt hij daarmee in strijd met de ’geest van de wet’. Ook dat is strafbaar. Op maandag zullen de brieven van Johnson al worden getoetst door Schotse rechters. Het is vrijwel onvermijdelijk dat de Britse Hoge Raad er uiteindelijk een oordeel over zal vellen.
Medewerkers op Downing Street 10, het Britse Catshuis, houden hun hart vast. Volgens berichtgeving in zondagskranten vermoeden sommigen dat enkelen van hen een gevangenisstraf staat te wachten. Dat zou, in het meest extreme geval, ook voor premier Johnson zelf kunnen gelden. De regering werd drie weken geleden nog gewaarschuwd door een unanieme Hoge Raad om niet te tornen aan de soevereine macht van het Britse parlement.
’House of Fools’
Johnson was niet de enige die kritiek kreeg te verduren. The Mail on Sunday, de populairste zondagskrant van het land, brandmerkte het Lagerhuis als een ’House of Fools’. Dat was nadat een meerderheid van het parlement op verder uitstel aandrong door voorlopig geen toestemming te verlenen aan de afgelopen week met de EU beklonken nieuwe Brexit-overeenkomst.
Dit was het gevolg van een Kamermeerderheid voor een amendement van de Conservatieve dissident Oliver Letwin. Het zorgde voor een chocoladekop in de Sunday Mirror: ’Letwins… Boris loses’.
De komende week staat in het teken van nieuwe pogingen om de Brexit-overeenkomst te behandelen in het parlement. Door het voorstel zaterdag in te trekken hoopt de regering een nieuw, mogelijk enigszins anders verwoord, wetsvoorstel voor te leggen. Kamervoorzitter John Bercow heeft aangegeven op zijn hoede te zijn. Er is trouwens een Kamermeerderheid voor het plan in het vizier.
Het andere front bevindt zich in de rechtbank. In Edinburgh had een Schotse rechter al tijd vrijgemaakt voor de mogelijke minachting van het parlement door Johnson. Daar worden de diverse brieven die Johnson zaterdagnacht verstuurde tegen het licht gehouden. Dat zou wel eens lastiger kunnen worden voor de Britse regering.
MSN 20.10.2019 De Britse oppositie is niet te spreken over de wijze waarop premier Boris Johnson om uitstel van de brexitdeadline heeft gevraagd. “Hij gedraagt zich kinderachtig”, klaagde brexitwoordvoerder Keir Starmer van de grootste oppositiepartij Labour bij de BBC.
Johnson stuurde de EU zaterdag met grote tegenzin een brief met een verzoek de brexitdeadline uit te stellen. Het parlement had hem daartoe gedwongen. Johnson ondertekende de brief echter niet en stuurde ook nog een andere brief waarin hij pleit tegen verder uitstel. Die heeft hij wel persoonlijk ondertekend.
Er is ook nog een derde brief gestuurd. Die is van de Britse gezant in Brussel, die toelicht dat Johnsons uitstelverzoek wettelijk vereist is. Johnson heeft er nooit een geheim van gemaakt geen verdere verlenging meer te willen van de brexitdeadline. Hij wil op 31 oktober de EU verlaten.
Labour is tegen de brexitdeal van Johnson en is ook boos over de reeks brieven die naar Brussel is gestuurd. “De wet is heel duidelijk: hij had één brief moeten ondertekenen”, zei Labourparlementariër Starmer. “Als we over elf dagen uit de EU knallen door wat hij heeft gedaan met die brieven, dan draagt hij daar persoonlijk verantwoordelijkheid voor.”
Anti-Brexit-demonstranten zaterdag in Londen. Beeld REUTERS
VK 20.10.2019 Boris Johnson heeft zaterdagavond wraak genomen op het Lagerhuis door een ongetekend uitstelverzoek naar de EU te sturen. Eerder op de dag had het parlement een stemming over het Brexit-akkoord verhinderd door de Britse premier te dwingen om uitstel aan te vragen in Brussel. De Britten beginnen zich af te vragen of er ooit een einde komt aan de Brexit-saga.
EU-chef Donald Tusk moest raar hebben staan kijken toen de post uit Londen binnenkwam. Eerst arriveerde er een fotokopie van de wet waarin Johnson gedwongen wordt uitstel aan te vragen. Vervolgens een brief van de Britse EU-ambassadeur waarin staat dat dat document van het parlement afkomstig is. En tenslotte kwam er een wel getekende brief van Johnson waarin deze stelt geen reden te zien voor uitstel.
Voor Johnson is dit een revanche op de volksvertegenwoordiging die hem wederom had dwars gezeten. Vol hoop was Johnson met een deal uit Brussel teruggekeerd en er leek zelfs een meerderheid voor te vinden zijn, anders dan bij de drie pogingen van Theresa May. Voor de Churchill-fan in 10 Downing Street bleek het Finest Hour te zijn aangebroken. Op tijd de EU verlaten met een deal, wie had dat voor mogelijk gehouden.
Voor de remainers in het parlement resteerde er een ding: tijdrekken. De Conservatief Sir Oliver Letwin, een van de remainers die vorige maand door Johnson voor straf uit de Conservatieve fractie was gezet, had een listig plan bedacht: laat de regering sowieso uitstel aanvragen, om op deze manier de angel uit de stemming te halen. Letwin staat in Westminster bekend als een brekebeen, maar zijn sabotageplot bleek te werken.
Hoewel deze deftige partycoryfee, net als Johnson een Old Etonian, zelf voor het akkoord zegt te zijn, zagen de EU-gezinden in het Lagerhuis een uitgelezen kans om de triomfantelijke premier op zijn nummer te zetten. Voor de Noord-Ierse DUP, buitenspel gezet door Johnson, was het een gelegenheid om wraak te nemen. Bij het verlaten van het Lagerhuis werd Sir Oliver als een volksheld onthaald door anti-Brexit demonstranten.
Het is begrijpelijk dat er na de stemming gejuich klonk in de oppositiebankjes en bij de duizenden anti-Brexit demonstranten op het parlementsplein. Maar het kan een pyrrusoverwinning blijken. Johnson weet zich gesterkt door het besef dat de meeste Britten Brexit zat zijn en de strubbelingen, hoe vermakelijk ook, in het Lagerhuis helemaal. Afkeer van het ‘remain-parlement’ is een peiler van zijn strategie.
Vastbeslotenheid
Na de stemming toonde hij geen teleurstelling maar vastbeslotenheid. Reeds in de ochtend had 10 Downing Street laten doorschemeren dat er geen stemming zou komen als Letwin zijn zin zou krijgen. Mogelijk komt de stemming over het akkoord er maandag alsnog. De regering kan ook de wetgeving voor het scheidingsakkoord komende week al agenderen, zodat er snel duidelijkheid komt.
Het moet net mogelijk zijn om de wetgeving voor de Allerzielen-deadline door het Lager- en Hogerhuis te krijgen, maar op dit parlement valt geen peil te trekken. Nog steeds ziet het er gunstig uit voor Johnson. Een deel van de kamerleden die voor Letwin heeft gestemd, zegt ook voor zijn akkoord te zijn. Dat is een bevestiging van de vermoedens van de regering dat er in potentie net aan een meerderheid is.
Aanvankelijk leek het erop dat Johnson helemaal geen brief zou sturen, maar hij deed het uiteindelijk toch. Drie zelfs. ‘Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik in de afgelopen 88 dagen van mijn premierschap voortdurend heb gezegd, namelijk dat verder uitstel slecht voor dit land is, slecht voor de EU en slecht voor de democratie,’ liet de premier via een woordvoerder weten.
Eerder op de avond heeft de Franse president Emmanuel Macron laten weten niet akkoord te zullen gaan met uitstel zonder dat daar een duidelijke reden toe is, zoals verkiezingen of een nieuw referendum. Mark Rutte heeft telefonisch contact met Johnson gehad en hem succes gewenst met diens ‘volgende stappen in het Lagerhuis’. De EU zal de ontwikkelingen in Londen komende dagen even aanzien.
Die ontwikkelingen worden steeds grimmiger. In het Lagerhuis verliet de regeringsfractie massaal de kamer toen tegen het einde van het debat toen Joanna Cherry het woord nam, het Schotse kamerlid dat een succesvol proces tegen de regering-Johnson was begonnen. Buiten het parlement werden Brexiteer Jacob Rees-Mogg en zijn 12-jarige zoontje Peter door anti-Brexit demonstranten belaagd en uitgescholden.
Rees-Mogg had zijn zoontje meegenomen om deze historische dag, aangekondigd als Super Saturday, in levende lijve te ervaren.
Boris Johnson zaterdag tijdens de behandeling van het amendement. Beeld AFP
AD 19.10.2019 Het wordt verlengen. De Britse premier Johnson kreeg gistermiddag net niet genoeg stemmen om zijn brexit-deal gisteren al door het parlement te krijgen. Hij werd daardoor gedwongen de EU om uitstel te vragen, maar weigerde die brief zelf te ondertekenen. Mogelijk legt Johson de deal morgen weer voor aan het Britse parlement. Maar of hij dan genoeg steun krijgt?
Het zogenoemde Letwin-amendement kreeg de steun van 322 Lagerhuisleden. 306 van de parlementariërs stemden tegen het voorstel. Dat verandert de tekst van de motie waarin de regering vraagt om goedkeuring voor de deal. In het amendement staat dat het Lagerhuis pas definitieve goedkeuring geeft aan de brexitdeal als de bijbehorende wetgeving is goedgekeurd door het parlement.
Johnson haalt daardoor de deadline niet die het parlement hem heeft opgelegd. Hij kreeg eerder tot deze zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel van de brexitdeadline vragen. Het parlement heeft nu echter de motie herschreven waarmee de regering aan die eis wilde voldoen.
“Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, aldus Boris Johnson.
Johnson houdt echter vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. ,,Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, zei hij strijdlustig na de stemming. ,,Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik iedereen in mijn 88 dagen als premier op het hart heb gedrukt. Dat verder uitstel slecht is voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie.’’
Het was onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren door geen uitstel te vragen. Later op de avond bleek uit een reactie van EU-president Donald Tusk dat het uitstelverzoek toch naar de EU is gestuurd. ,,Ik zal nu de consultatie beginnen met de EU-leiders over hoe daarop te reageren’’, aldus Tusk, die niet onthult voor hoe lang Johnson uitstel vraagt.
Volgens Britse bronnen heeft Johnson de brief niet persoonlijk ondertekend. Het is een fotokopie van de wet waarin de premier wordt verplicht uitstel te vragen. Daarnaast zou hij twee andere brieven hebben bijgevoegd. In een ervan schrijft hij dat verder uitstel verlenen in zijn opvatting een vergissing zou zijn. Die brief heeft hij wel persoonlijk ondertekend. De andere brief is van de Britse EU-ambassadeur in Brussel, sir Tim Barrow, die toelicht dat Johnsons uitstelverzoek wettelijk vereist is.
De Europese Commissie eist onderwijl duidelijkheid over de stappen die Londen zal nemen. ‘De Europese Commissie neemt kennis van de stemming in het Lagerhuis over het zogenaamde Letwin-amendement, wat betekent dat het terugtrekkingsakkoord vandaag niet ter stemming wordt voorgelegd. Het is aan de Britse regering ons zo snel mogelijk in te lichten over de volgende stappen’, aldus een tweet van de woordvoerster van het dagelijks EU-bestuur.
De premier heeft steeds gezegd niets te voelen voor uitstel van de brexit. Als hij toch vraagt om een nieuwe deadline, moeten de EU-lidstaten daar ook nog mee instemmen. Voorstanders van het Letwin-amendement betogen dat een brexit op 31 oktober nog steeds mogelijk is als de benodigde wetgeving op tijd is geïmplementeerd.
Minister Wopke Hoekstra (Financiën) spreekt van een ‘gebed zonder einde’. ,,We zullen het moeten afwachten”, verzucht hij. De bewindsman heeft ‘liever geen brexit’, maar omdat de Britten er zelf toe hebben besloten, is het eigenlijk minder relevant wat hij ervan vindt, zei hij. Hij had ze er wel heel graag ‘bij gehouden’.
Premier Rutte heeft vanavond nog contact gehad met Johnson en hem ‘succes gewenst’. ,,We hebben afgesproken nauw contact te houden.
Verzekering
Letwin, die eerder uit de Conservatieve fractie is gezet, steunt de deal van Johnson. Hij zegt dat zijn amendement is bedoeld als ‘verzekering’ om een brexit zonder deal te voorkomen als iets misgaat bij de implementatie van de overeenkomst met de EU. Het parlement heeft daar maar weinig tijd voor, omdat de brexit al over twaalf dagen moet plaatsvinden.
Boris Johnson moet nog even geduld hebben. In principe kan hij volgende week zijn deal door het parlement krijgen. Daarvoor zijn nog wel onderhandelingen nodig met Lagerhuisleden.
De hele nacht zijn in achterkamertjes onderhandelingen gevoerd om twijfelende afgevaardigden over de streep te trekken. In de praktijk betekent dat doorgaans een soort koehandel om in ruil voor een stem voor de regering wat overheidsinvesteringen binnen te halen voor het district van de afgevaardigde.
NU 19.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft zaterdagavond in een brief aan de EU om uitstel van de Brexit gevraagd, nadat het Britse parlement hem eerder op de dag daartoe had gedwongen via een wetswijziging. Tegelijkertijd verstuurde hij een tweede brief naar de EU-leiders, waarin hij verder uitstel tot 31 januari 2020 een “grote fout” noemt, schrijft BBC News.
EU-voorzitter Donald Tusk heeft gezegd dat de EU “binnen een paar dagen” op het voorstel zal reageren.
Naar verluidt heeft Johnson de brief waarin om uitstel wordt gevraagd niet ondertekend. In plaats daarvan zou hij een kopie van de Benn-wet, die hem verplicht tot het aanvragen van uitstel, naar Brussel hebben gestuurd.
Desondanks breekt Johnson met het verzoek een belangrijke belofte. Hij had zijn achterban beloofd niet om uitstel van de Brexit te zullen vragen. Nadat een belangrijke wetswijziging met een kleine meerderheid was aangenomen, heeft het Britse parlement de premier echter gedwongen om met de EU over uitstel te praten.
De regering werd daartoe verplicht door de wet-Benn. Deze wet treedt in werking als er voor 19 oktober 23.00 uur (Britse tijd) geen door het parlement aangenomen deal is.
The extension request has just arrived. I will now start consulting EU leaders on how to react. #Brexit
Avatar
Auteur
eucopresident
Britse politici wantrouwen Johnson
Johnson heeft meerdere malen in het Lagerhuis herhaald dat hij zich aan de wet houdt, maar de Britse politici zijn sceptisch en verdenken hem van het willen ondermijnen van de wet.
Ook lag het gevaar op de loer dat een no deal-Brexit alsnog zou plaatsvinden als het Lagerhuis met de deal heeft ingestemd. De regering moet de deal nog ratificeren, maar hardliners uit de Conservatieve Partij zouden kunnen weigeren te tekenen, waarna het VK alsnog zonder akkoord uit de EU stapt.
Johnson zei zaterdag opnieuw dat hij niet met de EU zou onderhandelen over verder uitstel. Tusk meldde zaterdagavond echter op Twitter dat hij met Johnson had gesproken en dat de brief alsnog op tijd zou arriveren in Brussel.
Stemming over Brexit-akkoord uitgesteld
Later op de zaterdag zou het Britse parlement stemmen over de deal die Johnson met de EU heeft gesloten, maar de regering besloot de stemming over het Brexit-akkoord uit te stellen tot begin volgende week.
Johnson vond dat er geen “betekenisvolle stemming” meer gehouden kon worden, omdat hij opnieuw de EU moest benaderen. De premier herhaalde dat zijn uittredingsovereenkomst op 31 oktober nog steeds de “beste optie” is.
Telegraaf 19.10.2019 EU-president Donald Tusk heeft de verwachte brief uit Londen ontvangen van de Britse premier Boris Johnson waarin die uitstel van de Brexit vraagt. Dat tweette Tusk een uur voor middernacht. „Ik zal nu de consultatie beginnen met de EU-leiders over hoe daarop te reageren.” Tusk onthult niet voor hoe lang Johnson uitstel vraagt.
Volgens Britse bronnen heeft Johnson de brief niet persoonlijk ondertekend. Het is een fotokopie van de wet waarin de premier wordt verplicht uitstel te vragen. Daarnaast zou hij twee andere brieven hebben bijgevoegd. In een ervan schrijft hij dat verder uitstel verlenen in zijn opvatting een vergissing zou zijn. Die brief heeft hij wel persoonlijk ondertekend. De andere brief is van de Britse EU-ambassadeur in Brussel, sir Tim Barrow, die toelicht dat Johnsons uitstelverzoek wettelijk vereist is.
Johnson werd door het Britse parlement gedwongen om voor middernacht de andere 27 lidstaten opnieuw om uitstel te vragen. Het Lagerhuis nam eerder zaterdag een voorstel aan om de Brexitdeal die Johnson donderdag in Brussel sloot met de EU nog niet goed te keuren.
Johnson heeft steeds gezegd niets te voelen voor uitstel van de Brexit en herhaalde dat zaterdagavond nog eens in een brief aan leden van het parlement. De EU-lidstaten moeten unaniem instemmen met het verschuiven van de datum voor uittreding van de Britten uit de Europese Unie.
Rutte: ’Nauw contact’
Premier Mark Rutte heeft premier Johnson succes gewenst met de volgende stappen in het Britse Lagerhuis met betrekking tot de Brexit. Rutte twitterde zaterdagavond: „Zojuist contact gehad met @BorisJohnson en de situatie rond #Brexit doorgesproken. Heb hem succes gewenst met de volgende stappen in het Britse Lagerhuis. We hebben afgesproken nauw contact te houden.”
NOS 19.10.2019 Boris Johnson heeft ongeveer een uur voor het verstrijken van de deadline bij de EU een verzoek ingediend voor uitstel van de brexit, meldt EU-president Tusk. De Britse premier was door het parlement verplicht meer tijd te vragen, maar liet duidelijk weten daar zelf niks in te zien.
“De regering blijft werken aan ratificatie en zal de benodigde wetsvoorstellen volgende week introduceren. Ik ben ervan overtuigd dat we het proces voor 31 oktober kunnen afronden”, zei de premier. 31 oktober is de huidige deadline met de EU om tot een brexitakkoord te komen.
De premier heeft de uitstelbrief niet persoonlijk ondertekend. Verder heeft hij een andere brief bijgevoegd, wel ondertekend, waarin hij zegt dat verder uitstel verlenen een vergissing zou zijn. Een derde brief is van de Britse vertegenwoordiger in Brussel die schrijft dat de regering verplicht was om uitstel te vragen.
“Johnson heeft zijn handtekening niet onder de eerste brief gezet om duidelijk te maken dat hij het verzoek niet onderschrijft”, zegt correspondent Tim de Wit. “Dat roept meteen de vraag op wat de consequentie daarvan is. Is dit uitstelverzoek van de premier dan wel rechtsgeldig?”
31 oktober 2019 heilig
Het zou dus zomaar kunnen dat de rechter zich hierover moet gaan buigen, denkt De Wit. “Misschien na het weekend al, want de oppositie gaat dit waarschijnlijk niet accepteren. We weten van Johnson dat hij altijd heeft gezegd dat hij weigert om uitstel aan te vragen en dat die 31 oktober heilig voor hem is.”
De scheidingsdatum is op dit moment nog altijd 31 oktober. Johnson wilde vandaag de deal die hij afgelopen week had gesloten met de EU door het Lagerhuis loodsen, maar daar kwam het Letwin-amendement tussen. Daardoor werd de regering verplicht om voor middernacht om uitstel te vragen.
In het amendement staat dat voor definitieve goedkeuring van het brexit-akkoord met de EU eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen. Dat kan op zijn vroegst maandag. De regering zou daarna een voorlopige en niet-bindende stemming over het brexit-akkoord willen houden.
Geen haast in Brussel
Komende ochtend zitten de 27 ambassadeurs van de overblijvende lidstaten bij elkaar om de brieven te bestuderen. “Ik verwacht dat ze geen haast zullen maken om die brieven te beantwoorden”, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn. “Want die haast dat er iets voor middernacht moest gebeuren, gold alleen maar in het Verenigd Koninkrijk. Hier geldt 31 oktober als enige harde datum.”
Het maakt Brussel ook niet uit dat er onder de uitstelbrief geen handtekening staat, zegt Van Hoorn. “Zeker niet als ze er wat langer over doen om die brieven te beantwoorden. De ambassadeurs zullen misschien zeggen dat ze het aan hun bazen, de regeringsleiders, willen overlaten. Voor je het weet ben je weer een paar dagen verder en dan is er al zo veel gebeurd aan stemmingen over wetten in het Verenigd Koninkrijk dat een antwoord al niet eens meer nodig is.”
EU-president Tusk gaat hoe dan ook de Europese regeringsleiders raadplegen over het Britse verzoek. “Dat kan wel een paar dagen duren”, zo liet hij eerder weten. De lidstaten moeten unaniem instemmen met het verschuiven van de brexit.
Hieronder de brieven van Johnson: het formele verzoek om uitstel en de brief waarin hij zegt dat uitstel een vergissing zou zijn.
1/3 De brief waarin het VK om uitstel vraagtgov.uk
2/3 De brief waarin Johnson uitlegt dat hij geen uitstel wil gov.uk
3/3 De brief waarin Johnson uitlegt dat hij geen uitstel wil gov.uk
MSN 19.10.2019 EU-president Donald Tusk heeft de verwachte brief uit Londen ontvangen van de Britse premier Boris Johnson waarin die uitstel van de brexit vraagt. Dat tweet Tusk zelf. “Ik zal nu de consultatie beginnen met de EU-leiders over hoe daarop te reageren.” Tusk onthult niet voor hoe lang Johnson uitstel vraagt.
Volgens Britse bronnen heeft Johnson de brief niet persoonlijk ondertekend. Daarnaast zou hij twee andere brieven hebben bijgevoegd waarin hij zegt dat verder uitstel verlenen een vergissing zou zijn.
NOS 19.10.2019 Een anti-climax en een klap in het gezicht van premier Johnson. De brexit-deal die hij vandaag door het parlement wilde loodsen, werd niet eens in stemming gebracht. Wat voor hem een glorieuze Super Saturday had moeten worden, eindigde opnieuw met uitstel.
Door het aangenomen Letwin-amendement, waarin staat dat voor goedkeuring van het brexit-akkoord met de EU eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen, besloot Johnson de stemming over zijn brexit-deal vandaag niet door te laten gaan. Wat betekenen de ontwikkelingen van vandaag voor de brexit? En wat zegt het over de houding van de verschillende partijen?
De indieners van het Letwin-amendement wilden premier Johnson dwingen om de EU, ongeacht de uitkomst van de stemming over de brexit-deal, te vragen om uitstel van de brexit-datum. Ook wilden ze het definitieve besluit over het akkoord uitstellen. Daarmee werd de geplande stemming over het akkoord van vandaag nutteloos.
De indieners wilden via het amendement meer tijd krijgen om het akkoord beter te kunnen bestuderen. Ook wilden ze voorkomen dat de harde brexiteers bij de Conservatieven, die helemaal geen akkoord willen, vandaag voor de deal zouden stemmen en later, bij de ratificatie, tegen. Dan zou de gevreesde no-deal-brexit ineens een feit zijn.
“Dit gooit zijn hele strategie overhoop”, zegt correspondent Tim de Wit. “Johnson had echt de hoop – en het had hem zomaar kunnen lukken – de deal vandaag over de streep te trekken. Je kunt dus concluderen dat er niets is overgebleven van de verwachtingen voor deze Super Saturday.”
“Brexit is vandaag niet dichterbij gekomen, want uitstel is waarschijnlijker geworden”, zegt correspondent Suse van Kleef. “Johnson is nu namelijk verplicht om uitstel te vragen aan de EU. Bovendien is er kostbare tijd verloren gegaan waardoor de kans op een geratificeerde brexit-deal voor 31 oktober kleiner is. Het wijst erop dat het parlement verdeeld blijft over de vraag of de brexit er moet komen, en zo ja: hoe het akkoord eruit moet zien en wanneer het er moet komen.”
De scheidingsdatum is formeel nog altijd 31 oktober, maar Johnson is door het Letwin-amendement wettelijk verplicht om voor 00.00 uur vannacht de EU om drie maanden uitstel te vragen van de brexit. Hij liet zelf duidelijk weten dat hij dat niet van plan is. Daarmee zou hij de wet overtreden.
“Het ziet ernaar uit dat Johnson de brief gaat sturen, maar waarschijnlijk vergezeld van een brief waarin hij zegt: ik hoef het uitstel niet, dus geef het mij vooral niet”, zegt De Wit.
Ambitieus
De Britse regering wil de brexit-deal maandag opnieuw voorleggen aan het Lagerhuis. Wat als het akkoord er dan alsnog doorheen komt? “Dat zou in theorie kunnen”, zegt Van Kleef. “Maar bedenk wel dat dat ontzettend ambitieus is en dat in het brexit-proces nog nooit iets zonder oponthoud is gebeurd.”
“Johnson zei: ik wil me nog steeds aan die 31 oktober houden”, zegt De Wit. “Hij zal dus proberen om toch alle wetgeving, de deal en alles wat erbij komt kijken voor die tijd door het Lagerhuis te krijgen. En dan moet het ook nog door het Europees Parlement. Door wat er vandaag gebeurd is, wordt het heel lastig om het allemaal in twaalf dagen voor elkaar te krijgen.”
Volgens Brussel-correspondent Sander van Hoorn wacht de EU rustig af. “Voor de EU is er wat betreft het uitstel geen haast. Die deadline van vanavond is een Britse deadline. Hier in Brussel kunnen ze wachten tot desnoods 1 minuut voor twaalf op 31 oktober.”
De Europese Commissie wil wel weten van Johnson wat nu zijn plan is. “Maar op het moment dat zijn strategie lukt en hij het proces voor 31 oktober weet af te ronden, zal iedereen hier alleen maar tevreden zijn.”
Er werd zoals gebruikelijk verhit gedebatteerd in het Lagerhuis. Het begint met het pleidooi van Johnson om de verdeeldheid te doorbreken, daarna de reactie Labourleider Jeremy Corbyn. Vervolgens oud-premier May die ook het woord nam. Daarna de uitslag van de stemming. En in de laatste video zie je reactie van Johnson op de stemming.
Telegraaf 19.10.2019 Tot frustratie van heel veel Britten is het vandaag niet gelukt om te stemmen over de brexitdeal van Boris Johnson. Het Britse parlement is klaar voor vanavond, maar maandag is er weer een dag.
Misschien niet zomaar een dag, want hoe gaat de komende week eruit zien? Welke scenario’s liggen er nog voor de brexit?
Maandag weer een dag
De Britse Lagerhuisleden namen vandaag het amendement van Oliver Letwin aan: voordat de brexitdeal wordt goedgekeurd, moet deze eerst worden vastgelegd in formele wetgeving. Daardoor was het niet mogelijk om vandaag ook over de brexit-deal zelf te stemmen.
Het is nog onduidelijk hoe de Britse regering met het amendement omgaat. Het zou kunnen dat Johnson de komende dagen probeert om de onderdelen van zijn deal formeel vastgelegd te krijgen. Als dat lukt, is een aparte stemming over de deal zelf misschien niet eens nodig.
Johnsons partijgenoot Jacob Rees-Mogg wil desondanks dat er aankomende maandag over de deal wordt gedebatteerd en gestemd. Voorzitter John Bercow zegt daar op de dag zelf een beslissing over te nemen.
Parlementsleden zouden deze stemming aan kunnen grijpen om nieuwe amendementen in te brengen. Bijvoorbeeld voor een tweede referendum.
Nog geen overeenkomst
Een direct gevolg van de stemming van vandaag is dat Boris Johnson uitstel moet aanvragen bij de Europese Unie. De brexitdeal vastleggen in wetgeving kost namelijk tijd. Ook treedt de Benn Act in werking.
Die schrijft voor dat, om te voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober zonder deal de EU verlaat, de premier om uitstel van de brexit moet vragen als er op 19 oktober 23.00u (Britse tijd) nog geen overeenkomst met het Britse parlement is.
De premier kan worden aangeklaagd
De vraag is of Johnson dat daadwerkelijk gaat doen. “Ik zal niet onderhandelen met de EU over uitstel en de wet verplicht mij daar ook niet toe”, zei hij direct na de stemming.
Als hij hierin standvastig blijft, staat het land voor een juridische uitdaging. Johnson zou dan kunnen worden aangeklaagd omdat hij zich niet aan de wet houdt.
De mogelijkheid bestaat ook dat iemand anders om uitstel vraagt. Een medewerker van de premier bijvoorbeeld, een rechter of zelfs de voorzitter van het Lagerhuis John Bercow.
Kans op uitstel aanzienlijk
Als Johnson toch wel om uitstel vraagt of laat vragen, kan de EU ervoor kiezen dat wel of niet te geven. Geven ze het niet, dan zijn er twee mogelijkheden, schrijft de BBC: een no-deal brexit op 31 oktober of de Britse oppositie dient een motie van wantrouwen in tegen Johnsons regering.
Als zo’n motie van wantrouwen wordt aangenomen, heeft de regering twee weken de tijd om het vertrouwen terug te krijgen (eventueel met een nieuwe premier). Zo niet, dan volgen verkiezingen.
De kans dat er geen uitstel wordt gegeven, acht politiek verslaggever Fons Lambie niet heel groot. “Er wordt zeker protest en tegenstand verwacht van bijvoorbeeld Frankrijk. De verwachting is dat de EU uiteindelijk best bereid is om opnieuw uitstel te verlenen.”
In dat geval wordt de brexit uitgesteld tot uiterlijk 31 januari 2020.
Via een omweg
Johnson zou ook voor een omweg kunnen kiezen, zegt correspondent Anne Saenen. “Bijvoorbeeld door een brief te sturen waarin hij om uitstel vraagt en er vervolgens een tweede brief achteraan te sturen dat hij dat toch niet meende.” Formeel zou hij daarmee om uitstel hebben gevraagd.
Het is onduidelijk of zijn verzoek, als het wordt geschreven, openbaar wordt. Zijn woordvoerder wilde daar niks over zeggen.
Onwaarschijnlijk
Dan zijn er nog opties die niet heel waarschijnlijk zijn. Boris Johnson zou er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen om af te treden, eventueel voor een dag. Daarmee voorkomt hij dat hij uitstel moet vragen bij de EU.
De mogelijkheid bestaat ook nog steeds dat de brexit wordt gecanceld. Dat zou kunnen door Artikel 50 in te trekken. Het is niet iets dat de huidige regering wil, schrijft de BBC, dus zoiets zou alleen kunnen gebeuren als er een nieuwe regering zit.
Verder moet natuurlijk nog rekening worden gehouden met het scenario dat de deal van Johnson wordt weggestemd. De meeste Britse kranten en commentatoren kijken echter nog niet zover.
NOS 19.10.2019 Het Britse Lagerhuis stemt vandaag niet over het brexit-akkoord dat donderdag met de EU is overeengekomen. De reden is dat het Lagerhuis met 322 tegen 306 stemmen een amendement heeft aangenomen, het Letwin-amendement, waarin staat dat voor definitieve goedkeuring van het brexit-akkoord met de EU eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen.
Dat kan op zijn vroegst maandag. De regering zou daarna een voorlopige en niet-bindende stemming over het brexit-akkoord willen houden.
De regeringsvertegenwoordiger in het Britse Lagerhuis, Jacob Rees-Mogg, zegt dat de regering dat van plan is. Speaker John Bercow zegt maandag te besluiten of de regering het akkoord die dag alsnog in stemming mag brengen.
Kijk de ontwikkelingen van vandaag terug in het liveblog.
Nu het akkoord vandaag niet is goedgekeurd is Johnson bij wet verplicht om de EU om uitstel van de brexit op 31 oktober te vragen, maar hij lijkt dat niet van plan. Johnson houdt vast aan die datum, zoals hij altijd heeft gezegd.
“Ik ga met de EU niet over uitstel onderhandelen en de wet verplicht me dat ook niet”, zei hij. “Ik zeg tegen onze Europese vrienden precies hetzelfde als wat ik als premier steeds heb gezegd: verder uitstel is slecht voor dit land, slecht voor de EU en slecht voor democratie.” Johnson hoopt dat het Lagerhuis het brexit-akkoord alsnog “met een overweldigende meerderheid” accepteert.
Johnson: ‘Niet ontmoedigd door deze uitslag’
Correspondent Suse van Kleef vermoedt dat Johnson een slimmigheidje gebruikt om zich aan de wet te onttrekken. “Johnson zei dat hij niet over uitstel wil onderhandelen”, zei ze op NPO Radio 1. “Dat is wat anders dan dat hij niet om uitstel vraagt, zoals de wet voorschrijft dat hij moet doen.”
Van Kleef oppert de mogelijkheid dat Johnson die ‘uitstelbrief’ voor Brussel vanavond wel verstuurt, maar dat hij een tweede brief meestuurt waarin staat dat hij geen uitstel wil en ook niet opnieuw wil onderhandelen. Hij probeert ondertussen het bestaande akkoord wel voor 31 oktober door het parlement te krijgen. “Als dat lukt, vervalt zijn uitstelverzoek en is de brexit op 31 oktober alsnog een feit.”
Een bron van de BBC in 10 Downingstreet zei dat Johnson de EU-leiders zal zeggen dat ze een eventueel verzoek van het parlement om de brexit uit te stellen, moeten negeren.
Brussel
In Brussel komen morgenochtend de ambassadeurs van de EU-landen bijeen om over de ontstane situatie te overleggen.
Correspondent Thomas Spekschoor verwacht niet dat zij moeilijk gaan doen. “Als ik een inschatting moet maken, zullen zij het besluit over het eventuele uitstelverzoek van Johnson voor zich uitschuiven tot dinsdag of woensdag. Maar als er uitstel nodig is, denk ik niet dat er iemand in de EU is die zal zeggen, dat doen we niet.”
‘Voor de EU heeft Johnson nog de tijd tot 31 oktober’
Op het moment van de stemming stonden grote delen van het centrum van Londen vol met demonstranten. Honderdduizenden tegenstanders van de brexit zijn op de been om een nieuw referendum. Ze zwaaien met EU-vlaggen en dragen borden met de oproep om de brexit te stoppen.
Het is op basis van de peilingen overigens allerminst zeker dat een nieuw referendum zou leiden tot een ‘nee’ tegen de brexit. De Britten zijn er nog altijd diep verdeeld over.
AD 19.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een forse nederlaag geleden in het parlement. Dat stemde voor een amendement waarin staat dat zijn brexitdeal nog niet wordt goedgekeurd. Dat zou betekenen dat de premier de EU moet vragen de brexitdeadline uit te stellen. Johnson liet echter meteen weten niet te zullen onderhandelen met de EU over uitstel.
Het zogenoemde Letwin-amendement kreeg de steun van 322 Lagerhuisleden. 306 van de parlementariërs stemden tegen het voorstel. Dat verandert de tekst van de motie waarin de regering vraagt om goedkeuring voor de deal. In het amendement staat dat het Lagerhuis pas definitieve goedkeuring geeft aan de brexitdeal als de bijbehorende wetgeving is goedgekeurd door het parlement.
Johnson haalt daardoor de deadline niet die het parlement hem heeft opgelegd. Hij kreeg eerder tot deze zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel van de brexitdeadline vragen. Het parlement heeft nu echter de motie herschreven waarmee de regering aan die eis wilde voldoen.
Johnson houdt echter vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. ,,Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, zei hij strijdlustig na de stemming. ,,Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik iedereen in mijn 88 dagen als premier op het hart heb gedrukt. Dat verder uitstel slecht is voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie.’’
Het is onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren door geen uitstel te vragen. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering toch zo’n verzoek naar de EU zal sturen, maar vooral wil laten zien dat de premier dat met grote tegenzin doet.
Wetgeving
De premier heeft steeds gezegd niets te voelen voor uitstel van de brexit. Als hij toch vraagt om een nieuwe deadline, moeten de EU-lidstaten daar ook nog mee instemmen. Voorstanders van het Letwin-amendement betogen dat een brexit op 31 oktober nog steeds mogelijk is als de benodigde wetgeving op tijd is geïmplementeerd.
Letwin, die eerder uit de Conservatieve fractie is gezet, steunt de deal van Johnson. Hij zegt dat zijn amendement is bedoeld als “verzekering” om een brexit zonder deal te voorkomen als iets misgaat bij de implementatie van de overeenkomst met de EU. Het parlement heeft daar maar weinig tijd voor, omdat de brexit al over twaalf dagen moet plaatsvinden.
Telegraaf 19.10.2019 De Britse premier Boris Johnson heeft een forse nederlaag geleden in het parlement. Dat stemde voor een amendement waarin staat dat zijn Brexitdeal nog niet wordt goedgekeurd. Dat zou betekenen dat de premier de EU moet vragen de Brexitdeadline uit te stellen.
Het zogenoemde Letwin-amendement kreeg de steun van 322 Lagerhuisleden. 306 van de parlementariërs stemden tegen het voorstel. Dat verandert de tekst van de motie waarin de regering vraagt om goedkeuring voor de deal. In het amendement staat dat het Lagerhuis pas definitieve goedkeuring geeft aan de Brexitdeal als de bijbehorende wetgeving is goedgekeurd door het parlement.
Johnson haalt daardoor de deadline niet die het parlement hem heeft opgelegd. Hij kreeg eerder tot deze zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn Brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel van de Brexitdeadline vragen. Het parlement heeft nu echter de motie herschreven waarmee de regering aan die eis wilde voldoen.
Letwin, die eerder uit de Conservatieve fractie is gezet, steunt de deal van Johnson. Hij zegt dat zijn amendement is bedoeld als „verzekering” om een Brexit zonder deal te voorkomen als iets misgaat bij de implementatie van de overeenkomst met de EU. Het parlement heeft daar maar weinig tijd voor, omdat de Brexit al over twaalf dagen moet plaatsvinden.
Geen uitstel
Johnson houdt vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. „Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de Brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, zei hij in het Lagerhuis.
De premier toonde zich na de stemming strijdlustig. „Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik iedereen in mijn 88 dagen als premier op het hart heb gedrukt”, zei hij. „Dat verder uitstel slecht is voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie.”
Het is onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren door geen uitstel te vragen. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering toch zo’n verzoek naar de EU zal sturen, maar vooral wil laten zien dat de premier dat met grote tegenzin doet. Oppositieleider Jeremy Corbyn riep Johnson op zich aan de wet te houden.
De Conservatieve leider stelde ook dat het parlement zich op korte termijn weer over zijn „uitstekende” Brexitovereenkomst mag buigen. „Volgende week komt de regering met de wetgeving die nodig is om de EU op 31 oktober te verlaten met onze nieuwe deal”, zei hij.
Europese Commissie
De Europese Commissie dringt aan bij de Britse regering haar „zo snel mogelijk” te informeren over de stappen die Londen zal nemen, nu er in het Britse parlement niet over de donderdag in Brussel gesloten Brexitdeal wordt gestemd. Dat twittert de woordvoerster van het dagelijks EU-bestuur.
„De Europese Commissie neemt kennis van de stemming in het Lagerhuis over het zogenaamde Letwin-amendement, wat betekent dat het terugtrekkingsakkoord vandaag niet ter stemming wordt voorgelegd. Het is aan de Britse regering ons zo snel mogelijk in te lichten over de volgende stappen”, aldus de tweet.
Gebed zonder eind
„Het is een gebed zonder eind”, zei minister van Financiën Wopke Hoekstra in WNL Op Zaterdag op NPO Radio 1. De bewindsman hoorde het nieuws over de latere Brexit-stemming in Washington, waar hij verblijft voor de najaarsvergadering van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).
Hoekstra zei dat de ontwikkelingen in Londen ook in Washington echt continu worden gevolgd. „We zullen het moeten afwachten”, verzuchtte hij zaterdagmiddag. Hoekstra heeft „liever geen Brexit”, maar omdat de Britten er zelf toe hebben besloten, is het eigenlijk minder relevant wat hij ervan vindt, zei hij. Hij had ze er wel heel graag „bij gehouden.”
Het kabinet heeft het intussen wel steeds belangrijk gevonden dat Nederland zich op alle mogelijke uitkomsten voorbereidt, aldus Hoekstra.
MSN 19.10.2019 De Britse premier Boris Johnson houdt vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. “Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, zei hij in het Lagerhuis. Dat heeft een amendement goedgekeurd dat het onmogelijk maakt om zaterdag nog goedkeuring te krijgen voor de nieuwe brexitovereenkomst met de EU.
Doordat het amendement is aangenomen, mist Johnson een deadline die het parlement hem had opgelegd. Hij kreeg eerder tot deze zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel van de brexitdeadline vragen. Het parlement heeft met het amendement de motie herschreven waarmee de regering aan die eis wilde voldoen.
De premier toonde zich na de stemming strijdlustig. “Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik iedereen in mijn 88 dagen als premier op het hart heb gedrukt”, zei hij. “Dat verder uitstel slecht is voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie.”
Het is onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren door geen uitstel te vragen. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering toch zo’n verzoek naar de EU zal sturen, maar vooral wil laten zien dat de premier dat met grote tegenzin doet.
MSN 19.10.2019 De strijd over de brexit is ook in de Londense straten losgebarsten. Honderdduizenden mensen zijn daar bijeen om een nieuw referendum te eisen. Op hetzelfde moment debatteerde en stemde het Britse Lagerhuis over de deal die premier Boris Johnson heeft gesloten met de Europese Unie voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU.
Grote delen van het centrum van Londen liepen helemaal vol met de menigte demonstranten. Duizenden wachtten nog bij Hyde Park om aan de mars te beginnen, terwijl anderen al het parlement hadden bereikt. Ze zwaaien met EU-vlaggen en dragen borden met de oproep om de brexit te stoppen. Ook zijn poppen van papier-maché te zien die de spot drijven met politici zoals premier Boris Johnson.
“Ik ben verontwaardigd dat er niet naar ons wordt geluisterd. Bijna alle peilingen tonen aan dat de mensen nu in de EU willen blijven. Wij voelen ons niet gehoord”, zei Hannah Barton, een in een EU-vlag gehulde ciderfabrikant uit Midden-Engeland. “Dit is een nationale ramp die ons wacht en die de economie zal vernietigen.”
De betogers eisen een nieuw referendum over de brexit.
Tegenstellingen
Voorstanders van de brexit vrezen dat een nieuw referendum de tegenstellingen nog groter zal maken en de democratie zou ondermijnen. Sommige opiniepolls laten een lichte verschuiving ten gunste van lidmaatschap van de EU zien, maar een echte omslag in de stemming tekent zich nog niet af.
De campagnevoerders zijn ervan overtuigd dat het aantal mensen op straat zaterdag even groot zal zijn als tijdens een soortgelijke demonstratie in maart, toen volgens de organisatoren een miljoen mensen op de been waren. Een demonstratie van deze omvang zou tot de grootste behoren die ooit in Groot-Brittannië zijn gehouden. De Londense politie wilde zich zaterdag niet uitlaten over het aantal mensen dat de straat op ging.
AD 19.10.2019 Het wordt verlengen. De Britse premier Johnson kreeg vanmiddag net niet genoeg stemmen om zijn brexit-deal vandaag nog door het parlement te krijgen. Superzaterdag wordt nu misschien superdinsdag. Dan kan Johnson zijn deal met de EU nog eens voorleggen aan het parlement. Maar of hij dan genoeg steun krijgt?
Het zogenoemde Letwin-amendement kreeg de steun van 322 Lagerhuisleden. 306 van de parlementariërs stemden tegen het voorstel. Dat verandert de tekst van de motie waarin de regering vraagt om goedkeuring voor de deal. In het amendement staat dat het Lagerhuis pas definitieve goedkeuring geeft aan de brexitdeal als de bijbehorende wetgeving is goedgekeurd door het parlement.
Johnson haalt daardoor de deadline niet die het parlement hem heeft opgelegd. Hij kreeg eerder tot deze zaterdag de tijd om parlementaire goedkeuring te krijgen voor zijn brexitdeal of een Brits vertrek uit de EU zonder deal, anders moest hij uitstel van de brexitdeadline vragen. Het parlement heeft nu echter de motie herschreven waarmee de regering aan die eis wilde voldoen.
Johnson houdt echter vast aan een Brits vertrek uit de EU op 31 oktober. ,,Ik zal niet met de EU onderhandelen over uitstel (van de brexit) en daar verplicht de wet me ook niet toe”, zei hij strijdlustig na de stemming. ,,Ik zal onze vrienden en collega’s in de EU precies vertellen wat ik iedereen in mijn 88 dagen als premier op het hart heb gedrukt. Dat verder uitstel slecht is voor dit land, slecht voor de Europese Unie en slecht voor de democratie.’’
Het is onduidelijk of Johnson bedoelt dat hij de wet wil negeren door geen uitstel te vragen. Waarnemers sluiten niet uit dat de regering toch zo’n verzoek naar de EU zal sturen, maar vooral wil laten zien dat de premier dat met grote tegenzin doet.
De Europese Commissie eist onderwijl duidelijkheid over de stappen die Londen zal nemen. ‘De Europese Commissie neemt kennis van de stemming in het Lagerhuis over het zogenaamde Letwin-amendement, wat betekent dat het terugtrekkingsakkoord vandaag niet ter stemming wordt voorgelegd. Het is aan de Britse regering ons zo snel mogelijk in te lichten over de volgende stappen’, aldus een tweet van de woordvoerster van het dagelijks EU-bestuur.
De premier heeft steeds gezegd niets te voelen voor uitstel van de brexit. Als hij toch vraagt om een nieuwe deadline, moeten de EU-lidstaten daar ook nog mee instemmen. Voorstanders van het Letwin-amendement betogen dat een brexit op 31 oktober nog steeds mogelijk is als de benodigde wetgeving op tijd is geïmplementeerd.
Minister Wopke Hoekstra (Financiën) spreekt van een ‘gebed zonder einde’. ,,We zullen het moeten afwachten”, verzucht hij. De bewindsman heeft ‘liever geen brexit’, maar omdat de Britten er zelf toe hebben besloten, is het eigenlijk minder relevant wat hij ervan vindt, zei hij. Hij had ze er wel heel graag ‘bij gehouden’.
Verzekering
Letwin, die eerder uit de Conservatieve fractie is gezet, steunt de deal van Johnson. Hij zegt dat zijn amendement is bedoeld als ‘verzekering’ om een brexit zonder deal te voorkomen als iets misgaat bij de implementatie van de overeenkomst met de EU. Het parlement heeft daar maar weinig tijd voor, omdat de brexit al over twaalf dagen moet plaatsvinden.
Boris Johnson moet nog even geduld hebben. In principe kan hij volgende week zijn deal door het parlement krijgen. Daarvoor zijn nog wel onderhandelingen nodig met Lagerhuisleden.
De hele nacht zijn in achterkamertjes onderhandelingen gevoerd om twijfelende afgevaardigden over de streep te trekken. In de praktijk betekent dat doorgaans een soort koehandel om in ruil voor een stem voor de regering wat overheidsinvesteringen binnen te halen voor het district van de afgevaardigde.
MSN 19.10.2019Het Britse Lagerhuis zou vandaag stemmen over de brexitdeal van premier Boris Johnson. Zou, want een slimme truc van parlementslid Oliver Letwin gooide roet in het eten.
Zijn amendement werd aangenomen met 322 stemmen voor en 306 stemmen tegen.
Deal nog niet van tafel
Door het amendement aan te nemen, hebben de Lagerhuisleden ervoor gezorgd dat de brexitdeal eerst moet worden vastgelegd in formele wetgeving, voordat zij hun goedkeuring eraan geven.
Waarschijnlijk wordt nu maandag gestemd over deze wetgeving en komt dinsdag de deal zelf alsnog aan de beurt. Dat het amendement is aangenomen, betekent namelijk niet dat de deal van Johnson met de EU van tafel is.
Johnson had van tevoren al aangegeven dat er vandaag niet over zijn brexitdeal gestemd zou worden als het amendement werd aangenomen.
Verder betekent het ook dat de brexit op 31 oktober niet doorgaat, omdat Johnson uitstel moet vragen aan de leiders van de 27 EU-landen. Dit is het gevolg van de zogenoemde Benn Act.
Nieuwe datum voor brexit
Die verplicht de premier om uitstel te vragen als er op zaterdag 19 oktober geen deal ligt die is goedgekeurd door het Lagerhuis. De (voorlopig) nieuwe brexitdatum wordt daarmee 31 januari 2020.
Oliver Letwin introduceerde zijn maatregel als een vangnet. De angst bestond bij hem en andere parlementariërs dat Johnson en zijn regering er anders alsnog een no-deal brexit door zouden krijgen. Bijvoorbeeld door tegen ratificatie van de deal te stemmen de komende weken.
‘EU-landen gaan rustig afwachten’
“Dit is niet het scenario waarop Rutte en andere Europese regeringsleiders hadden gehoopt”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. Morgen komen de ambassadeurs van EU-landen in Brussel bij elkaar om de situatie te bespreken. “Om de druk op het Britse Lagerhuis te vergroten, zullen EU-lidstaten eerst de ontwikkelingen afwachten. Het doel van de EU-landen is nu om de Johnson-deal erdoor te krijgen.”
“Komt het verzoek tot uitstel, dan moeten de EU-landen unaniem een besluit nemen. Nederland is voor, om de chaos van een no-deal te vermijden. En andere landen? Er wordt zeker protest en tegenstand verwacht van bijvoorbeeld Frankrijk. De verwachting is dat de EU uiteindelijk best bereid is om opnieuw uitstel te verlenen.”
MSN 19.10.2019 De vorige Britse premier Theresa May steunt de brexitdeal van haar opvolger Boris Johnson. Ze riep parlementariërs op voor de nieuwe overeenkomst met de EU te stemmen. “Als jullie het land vooruit willen helpen, moeten jullie vandaag voor de deal stemmen”, zei ze in het Lagerhuis. Dat stemde eerder drie keer tegen haar brexitovereenkomst met de EU.
May mag als Conservatieve parlementariër ook stemmen over de deal van Johnson. Die was eerder minister van Buitenlandse Zaken in haar regering, maar nam ontslag vanwege onenigheid over haar brexitkoers. Hij ontpopte zich in het parlement tot een van haar felste critici en vergeleek haar brexitplan onder meer met een “zelfmoordvest”.
De oud-premier sprak zaterdag parlementariërs toe die willen voorkomen dat hun land zonder deal de EU verlaat. “Als jullie geen brexit zonder deal willen, moeten jullie voor een deal stemmen”, zei May. Ze stelde dat bedrijven, investeerders en burgers genoeg hebben van de onzekerheid rond de brexit.
NOS 19.10.2019 In het Britse Lagerhuis is het debat gaande over de brexitdeal die premier Johnson afgelopen week sloot met de Europese Unie. Johnson kreeg als eerste het woord en probeerde de parlementariërs ervan te overtuigen voor het akkoord te stemmen.
Het Lagerhuisdebat is de hele dag rechtstreeks te volgen via onze livestream en liveblog.
Volgens de premier kan zijn deal de kloof overbruggen die de afgelopen jaren in de Britse politiek is ontstaan over brexit. “Laten we een akkoord goedkeuren dat het land kan helen.”
Er is geen gelegenheid meer voor uitstel, zei Johnson. “De tijd is gekomen om dit te regelen. Nieuwe onderhandelingen zijn niet meer mogelijk. Dit is de best mogelijke oplossing om een no-deal-brexit te voorkomen.”
Johnson: ‘Dit is het moment om ons te verenigen’
Oppositieleider Corbyn herhaalde dat zijn partij tegen Johnsons deal is. Hij heeft vooral economische bezwaren en is bijvoorbeeld bang dat banen op de tocht komen te staan. “Hij heeft de deal alleen maar slechter gemaakt.”
Het debat in het Lagerhuis belooft ongekend spannend te worden. Johnson heeft hulp nodig van oppositiepartijen en oud-fractiegenoten, omdat zijn eigen Conservatieven in de minderheid zijn.
Verderop in het centrum van Londen zijn duizenden mensen op de been gekomen om de politiek om een tweede referendum te vragen. Ze willen dat alle Britten de mogelijkheid krijgen om hun mening te geven over deze brexitdeal.
Eerst stemming over amendement
Overigens is het nog de vraag of het vandaag überhaupt tot een stemming over de brexitdeal komt. Eerst wordt nog gestemd over een amendement waarin staat dat het parlement alle wetgeving over de brexit moet goedkeuren voordat over de deal wordt gestemd.
De indieners zijn bang dat zonder deze garanties het Verenigd Koninkrijk eind deze maand alsnog zonder deal uit de EU zal treden, omdat voorstemmers hun steun voor de ratificatie in de tussentijd zullen intrekken.
Johnson is geen voorstander van het zogenoemde Letwin-amendement en zei dat hij hoopt dat er vandaag gewoon een stemming komt over de deal. Als het wordt aangenomen, zou dat in de praktijk betekenen dat de brexit per 31 oktober heel lastig wordt en dat Johnson vervolgens om uitstel moet vragen aan de EU.
Suse van Kleef @SusevanKleef
Scenario nu: – Letwin-amendement komt er doorheen. – Johnson trekt stemming over deal in. – Moet voor middernacht uitstel vragen aan de EU. – Introduceert brexit-wetgeving maandag. – Stemming over brexit-wetgeving en evt ook brexitdeal dinsdag. Super Tuesday ipv Super Saturday.
MSN 19.10.2019 De Britse regering overweegt de beslissende stemming over de nieuwe brexitdeal dinsdag te houden. Dat zou moeten gebeuren als het parlement zaterdagmiddag instemt met een amendement waarin staat dat nog geen definitieve goedkeuring wordt verleend aan de overeenkomst met de EU, zegt een ingewijde tegen Sky News.
De regering is fel tegen dat zogeheten Letwin-amendement. In het voorstel staat dat het Lagerhuis pas definitieve goedkeuring geeft aan de brexitdeal als de bijbehorende wetgeving is goedgekeurd door het parlement. Dat zou een forse tegenvaller zijn voor de premier. Die wil zaterdag al groen licht krijgen van het parlement, anders zou hij de EU moeten vragen de brexitdeadline uit te stellen.
Voorstanders van het Letwin-amendement betogen dat het uitstellen van de brexitdeadline niet hoeft te betekenen dat de brexit ook wordt uitgesteld. Ze stellen dat een brexit op 31 oktober nog steeds mogelijk is als de benodigde wetgeving op tijd is geïmplementeerd.
De krant The Guardian bericht dat de regering naar verwachting de rest van de parlementszitting op zaterdag zal boycotten als zij de stemming over het amendement verliest. De wetgeving die samenhangt met de brexitdeal zou dan maandag voorgelegd kunnen worden aan het parlement, dat op dinsdag dan mogelijk een definitief oordeel moet vellen over de overeenkomst.
AD 19.10.2019 Alle ogen zijn vandaag gericht op Londen: het Britse parlement stemt over de brexitdeal en in tegenstelling tot de vorige keren is het nu echt spannend. De marges zijn klein, een of twee parlementariërs kunnen het verschil maken. Elke stem telt vanmiddag.
Vandaag is het belangrijkste dag in bijna drieënhalf jaar brexit: we krijgen antwoord op de vraag of Johnson zijn deal door het parlement krijgt. Daarmee zou hij een reuzenstap maken richting uittreding van de Europese Unie. Sowieso is het met recht een historische dag te noemen: sinds 1939 nam het parlement maar vier keer zitting op een zaterdag. De laatste keer was in 1982, na de uitbraak van de Falklandoorlog.
Om zijn deal vandaag goedgekeurd te krijgen heeft Johnson stemmen nodig. Veel stemmen. Als iedere stemgerechtigde aanwezig is, zijn er 320 parlementariërs nodig om de premier de winst te bezorgen. De Conservatieve Partij heeft zelf geen meerderheid, met maar 287 stemmende fractieleden. Johnson moet dus zorgen dat hij het aantal tegenstemmers in eigen partij beperkt, en daarnaast moeten er ook nog een flink aantal oppositieleden voor de deal stemmen. Een hels karwei: alle oppositiepartijen en de Noord-Ierse gedoogpartij de DUP gaven donderdag direct al aan tegen de deal te zullen stemmen.
Toch zijn er op een paar plekken wel stemmen te winnen. De afgelopen 36 uur heeft de premier samen met zijn team constant aan de telefoon gehangen om parlementariërs over te halen. Om vandaag kans te maken op succes moest Johnson vissen uit drie vijvers.
Brexit, hoe zit het ook alweer?
Wanneer de brexit definitief is kan niemand zeggen. Het is bijna drie jaar geleden dat een kleine meerderheid van de Britten tijdens een referendum koos voor een vertrek uit de Europese Unie. Omdat in het Britse parlement veel onenigheid is, werd de datum waarop de Britten uit de unie zouden stappen (29 maart) uitgesteld tot uiterlijk 31 oktober 2019. Liefst met een akkoord, een ‘deal’. Lukt het niet om tot een deal te komen, kan er een ‘harde brexit’ volgen. Daarvan kunnen de economische gevolgen enorm zijn.
Acht gevolgen van een no-deal Brexit;
Van grenzen tot visserij
Grens Ierland – Noord-Ierland
De grens tussen Ierland en Noord-Ierland is het grootste breekpunt van de brexit. Na de brexit hoort het Verenigd Koninkrijk, en daarmee Noord-Ierland, niet meer bij de Europese Unie. Maar Ierland nog wel. Dat betekent dat er opnieuw een harde grens zou moeten komen op het Ierse eiland. Niemand wil de grens. Omtzigt waarschuwt dat die er toch geleidelijk komt.
Door importheffingen ontstaat smokkel. Of er is een dier-of plantziekte en dan zijn controles noodzakelijk. Om dit probleem te voorkomen, zijn inspecties tussen Noord-Ierland en de rest van het VK mogelijk. Maar het VK wil geen interne controles. Ook controles tussen Ierland en de rest van de EU zouden kunnen. Maar dan breek je het vrije verkeer in de EU en dat willen Ierland en de EU zeker niet. Als het VK uit de douane-unie gaat met een harde brexit, is een harde grens onvermijdelijk.
Douane in Nederland
Het VK is na Duitsland de belangrijkste handelspartner van Nederland. Nu gaat die export relatief gemakkelijk, straks zijn er veel strengere controles. Het afgelopen jaar zijn na aandringen van de rapporteurs ruim driehonderd nieuwe douaniers opgeleid en aangenomen.
Bij een harde brexit moeten zij alle uitgaande goederen naar het Verenigd Koninkrijk controleren. Nederland was het eerste land dat deze voorbereidende maatregelen nam. Er zijn echter ruim negenhonderd extra douaniers nodig. Bij een harde brexit verwacht Omtzigt snel logistieke problemen in havens. In Engeland kunnen er vooral in de haven van Dover snel grote problemen ontstaan.
NVWA, keuringen van dieren
Er komt veel meer controle op dieren, dierproducten en planten die tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk vervoerd worden. Omtzigt en zijn mede-rapporteurs stellen al maanden voor om een extra keurpunt voor de import van dieren in te stellen voor de invoer van dieren. Dat is er nog niet. Ook zijn er honderd extra dierenartsen nodig bij de NVWA. Dit kan betekenen dat er vertraging bestaat bij dieren en dierlijke producten. In het ergste geval vreest Omtzigt dat er dieren moeten worden afgemaakt als er niet gekeurd kan worden.
Visserij
Nu zijn alle wateren rond het Verenigd Koninkrijk wateren van de Europese Unie. Na de brexit horen die wateren bij het VK. Dat betekent dat Nederlandse vissers niet meer in de Schotse wateren naar haring mogen vissen, waar een groot deel van de haring vandaan komt. Als landen niet snel tijdelijke afspraken maken, kan een deel van de Nederlandse vloot stil komen te liggen.
Erkenning van medicijnen en hulpmiddelen
In het Verenigd Koninkrijk erkende medicijnen en medische hulpmiddelen mogen na de brexit zonder nieuwe erkenning niet meer in de EU gebruikt worden. Het kan gaan om levensreddende medicijnen, maar ook om hulpmiddelen.
Op aandringen van Omtzigt moest het ministerie aan een oplossing werken en liggen er inmiddels noodverordeningen voor tijdelijke erkenningen klaar. Een deel van de medicijnen en hulpmiddelen heeft de afgelopen maanden al een certificaat van een van de andere 27 lidstaten van de EU gekregen. Omtzigt: „Het is bizar dat voor zaken als vliegverkeer en derivaten wel een algehele tijdelijke verlenging mogelijk was maar hier niet.”
Bedrijfsleven
Bedrijven krijgen te maken met veel meer wet- en regelgeving als zij goederen naar het VK willen exporteren. Grote bedrijven zijn voorbereid. Ook bedrijven die geregeld naar landen buiten de EU exporteren, zoals de VS of China, weten wat ze te wachten staat. Voor export naar het VK gaan namelijk dezelfde regels gelden.
De zorgen zijn er vooral voor zo’n 30.000 bedrijven in Nederland die regelmatig exporteren, maar alleen binnen de douane-unie. Zij hebben nooit met douane te maken gehad en worden nu geconfronteerd met alle formaliteiten die daar bij horen.
Britten in Nederland en Nederlanders in het VK
Voor Nederlanders die in het Verenigd Koninkrijk wonen (ongeveer 73.000) en voor sommige Britten die in Nederland of een van de andere EU-lidstaten wonen is hun toekomst onzeker. Omtzigt kreeg honderden mails van mensen die niet weten wat hun status is na de Brexit.
In de deal van May was goed overgangsrecht voor deze mensen geregeld. Omtzigt, zijn D66 collega Verhoeven en de Engelse parlementariër Da Costa hebben hun parlementen overtuigd dat dit gedeelte van de deal ook geldig zou moeten zijn in een no-deal scenario. Dit is nog niet geregeld.
Gevolgen voor Twente
Twente krijgt vooral indirect met de gevolgen van de brexit te maken. Bijvoorbeeld als douaniers of NVWA-dierenartsen hier uit de regio worden weggehaald voor bijvoorbeeld een keurpunt of in de Rotterdamse haven. Daardoor kunnen de wachttijden voor Twentse bedrijven die dieren of goederen willen exporteren oplopen. De NVWA-dierenartsen zijn ook nodig als vee geslacht wordt. Omtzigt verwacht dat de Twentse paardensector de gevolgen ook merkt. Er gaan regelmatig paarden van Twente naar het Verenigd Koninkrijk. Zo gauw het VK niet meer bij de Unie hoort, worden de controles strenger.
ERG
De groep van ongeveer 25 hardline brexiteers uit de eigen Conservatieve Partij. Tot nu toe was geen brexit voor hen hard genoeg en ze stemden dan ook tot drie keer toe tegen de deal van Theresa May. Maar de afgelopen dagen leek het erop dat veel van hen ernaar neigen dit keer wel voor de deal van Johnson te stemmen: ze hebben meer vertrouwen in hem dan in zijn voorganger, en daarnaast zijn ze bang dat de brexit in gevaar komt als de deal nu weer wordt weggestemd. Het is nu of nooit, is het idee.
Rebelse ex-conservatieven
Een paar weken geleden zette Johnson 21 parlementariers uit zijn fractie omdat ze tegen zijn wil in voor de wetgeving stemden die een No Deal-brexit moet voorkomen. Toch is een belangrijk deel van deze groep wel voorstander van de brexit, maar dan met een deal. Die ligt er nu, en dus is het aannemelijk dat een aantal voor zal stemmen, ondanks de persoonlijke problemen die ze met de premier hebben.
Labour-brexit-voorstanders
De partijlijn van Labour is duidelijk: we verwerpen deze deal. Maar een groepje van 19 Labour-parlementariers gaf eerder aan wel degelijk open te staan voor een brexitdeal. Wel wilde een aantal van hen nog aanvullende beloften van Johnson, bijvoorbeeld met betrekking tot rechten van werknemers en milieustandaarden. Een belofte is makkelijk gemaakt, maar hoeveel politici van Labour daadwerkelijk zullen voorstemmen is zeer onduidelijk: speculaties lopen uiteen van een stuk of vijf tot vijftien.
Wie de koppen telt ziet dat het heel spannend wordt: de meeste voorspellingen gaan uit van een verlies van Johnson met een paar stemmen. Maar, hij heeft de wind in de rug en er heerst een positief gevoel onder brexiteers. De mogelijkheid is dus absoluut aanwezig dat hij het net redt en dat de brexit ineens heel dichtbij is.
Wat als de deal er doorheen komt?
Victorie voor Boris Johnson. Fase 1 van het Britse uittredingsproces is afgerond. Om een ordelijk Brits vertrek af te ronden moet dan ook nog gecompliceerde brexit-wetgeving door het parlement geloodst worden: de zogenoemde Terugtrekkings Overeenkomst Wet.
Downing Street belooft dat er vanaf maandag dag- en nacht gewerkt zal worden om dat te regelen voor de brexit-deadline van 31 oktober, maar experts betwijfelen of dat gaat lukken: zij zeggen dat anderhalve week daar gewoonweg te kort voor is. Het is dan mogelijk dat de Britten om een kort ‘technisch uitstel’ zullen vragen, om de laatste puntjes op de i te zetten. Hoe dan ook: de brexit is eindelijk in zicht.
Wat als het er met een amendement doorheen komt?
Er is een aantal amendementen ingediend op de motie waar vandaag over wordt gestemd. Een kanshebber is het Letwin-amendement, dat moet voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk alsnog ‘per ongeluk’ zonder deal uit de EU crasht op 31 oktober.
Critici zijn bang dat de ratificatie van de Terugtrekkings Overeenkomst Wet te lang gaat duren, of expres door hardline brexiteers wordt getraineerd. Dan dreigt alsnog een No Deal-brexit op 31 oktober: “Met dit amendement willen we verzekeren dat de daadwerkelijke brexit pas plaatsvindt nadat ook de bijbehorende brexit-wetgeving door het parlement is goedgekeurd”, legt de onafhankelijke parlementariër Stephen Hammond uit.
Als het amendement er samen met de deal doorheen komt, dan zou er dus alsnog om uitstel gevraagd kunnen worden om eerst de wetgeving te regelen en pas daarna de deal definitief goed te laten keuren.
Wat als de deal niet doorheen komt?
Dan zal er waarschijnlijk uitstel van de brexit komen en zal Johnson opnieuw proberen algemene verkiezingen te forceren. Volgens de Britse wet moet Johnson om drie maanden uitstel vragen van de brexit-deadline op 31 oktober als er vandaag geen goedgekeurde deal ligt.
De premier heeft gezegd dat hij zich naar de wet zal voegen, maar beloofd ook dat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober uit de EU stapt: met of zonder deal. Mocht hij zijn belofte niet willen breken, dan zou hij kunnen overwegen zijn ontslag in te dienen, zodat iemand anders om uitstel in Brussel moet vragen. Dan moeten de 27 overgebleven EU-lidstaten daar nog unaniem mee instemmen, maar de verwachting is dat ze dat met tegenzin zullen doen.
Als de deal er niet doorheen komt dan ligt alles weer open. Verkiezingen zijn dan het meest waarschijnlijke scenario, maar ook een tweede referendum valt niet uit te sluiten.
Telegraaf 19.10.2019 Het Britse Lagerhuis komt zaterdag bijeen om de debatteren en te stemmen over de deal die premier Boris Johnson heeft gesloten met de EU voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Het is bij hoge uitzondering dat het Lagerhuis op zaterdag vergadert. De laatste keer was tijdens de oorlog in 1982 over de Falklandeilanden.
Nadat hij het eerder deze week met de EU eens werd over de voorwaarden voor het vertrek, is Johnson druk doende geweest om een meerderheid in het Lagerhuis achter zich te krijgen. Zaterdag, inmiddels tot ’super saturday’ gedoopt, zal blijken of dat is gelukt. De oppositiepartijen hebben al laten weten tegen te zullen stemmen en ook de pro-Britse Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP), die de Conservatieven aan een meerderheid kunnen helpen, zijn tegen.
Verwacht wordt dat een reeks amendementen in stemming wordt gebracht voordat er uiteindelijk over de overeenkomst wordt gestemd. En het is zelfs niet zeker of de deal ook ter stemming komt. Een van de aangekondigde amendementen gaat waarschijnlijk over uitstel van de stemming. Als die wordt aangenomen en er komt een week uitstel, zal er geen tijd meer zijn om de deal op tijd (voor 31 oktober) klaar te hebben. Johnson zal dan alsnog worden gedwongen om tegen zijn wil uitstel te vragen aan de EU.
Het Lagerhuis stemde eerder drie keer de deal weg die de toenmalige premier Theresa May had gesloten met Brussel.
Lees hier de Tweets terug van onze correspondent Joost van Mierlo die het debat bijwoonde; Tweets by @mierlojoost
NOS 19.10.2019 Krijgt Boris Johnson zijn brexit-deal door het Lagerhuis of niet? Tijdens een speciale parlementszitting vanmiddag, al omgedoopt tot Super Saturday, moet dat duidelijk worden. En hoewel de vorige premier May drie keer ruimschoots faalde, zal het bij Johnson op een paar stemmen aankomen.
De afgelopen dagen deed de premier er alles aan om zoveel mogelijk parlementariërs achter zich te krijgen. Nadat zijn gedoogpartner DUP, de Noord-Ierse partij, bekendmaakte zijn deal niet te willen steunen, moest Johnson op zoek naar andere parlementsleden om alsnog aan een meerderheid te komen.
Het wordt heel spannend vandaag in het Lagerhuis. Bekijk de slider om te zien waarom:
1/3 NOS
2/3 NOS
3/3 NOS
In zijn zoektocht naar een meerderheid heeft Johnson flink druk uitgeoefend op de hardliners uit de brexit-vleugel van zijn eigen Conservatieve partij. Die parlementsleden, zo’n dertig in totaal, hebben altijd gezegd zonder deal de EU te willen verlaten. De deal van oud-premier May wezen ze keer op keer af.
Maar nu lijken ze toch geneigd om Johnson te steunen. Zij hebben in hem, als voormalig aanvoerder van de Leave-campagne, meer vertrouwen dan in May, die bij het referendum in 2016 tegen de brexit stemde. Vlak voordat straks het debat in het Lagerhuis begint, zullen de hardliners als groep laten weten hoe ze zullen stemmen.
Hete adem
Als Johnson die brexit-vleugel achter zich heeft, komt het aan op het aantal Labour-parlementariërs dat hij kan overtuigen van zijn deal. Dat blijkt een stuk ingewikkelder te zijn. Er zijn zo’n 19 Labour-fractieleden die enige tijd geleden publiekelijk lieten weten dat ze bereid zijn om een deal te steunen. Maar of ze dat daadwerkelijk doen, weten we niet: slechts een klein deel van hen heeft al gezegd hoe ze zullen stemmen.
De 19 Labour-leden vertegenwoordigen kiesdistricten die vóór de brexit stemden en voelen de hete adem van hun kiezers in de nek: brexit niet regelen kan ze bij de volgende verkiezingen flink worden aangerekend.
Maar tegelijkertijd voeren Labour-prominenten de druk enorm op om hun partijgenoten tegen de deal te laten stemmen. Want als die 19 Labour-leden Johnson steunen, zullen ze hem aan de meerderheid helpen en kan hij er met de winst vandoor gaan. Dat wil de partijleiding koste wat kost voorkomen. Met andere woorden: hoeveel Labour-parlementsleden uiteindelijk voor de deal zullen stemmen, is heel moeilijk te zeggen.
Een paar stemmen
De rest van de oppositie stemt hoe dan ook tegen. Het overgrote deel van de Labour-fractie, de Libdems en de SNP, de Schotse nationalisten, de DUP en ook verschillende onafhankelijken zijn tegen. Dat zijn rond de 300 parlementariërs.
Van ruim 30 parlementsleden staat nog niet vast wat ze zullen doen. Johnson heeft 320 stemmen nodig voor een meerderheid, als alle 639 stemgerechtigde parlementsleden hun stem uitbrengen. Het zal echt op een paar stemmen aankomen.
Amendement
Er is iets wat de stemming van vanmiddag flink kan beïnvloeden en wat voor Johnson een doorn in het oog zal betekenen. Enkele Conservatieven die de partij uit zijn gezet omdat ze met de oppositie meestemden, hebben een amendement ingediend waarin staat dat Johnson om uitstel van brexit moet vragen ongeacht de uitslag van de stemming vanmiddag. Zij willen voorkomen dat brexit alsnog ‘per ongeluk’ in een No Deal kan eindigen op 31 oktober.
Deze Conservatieven vrezen dat als de deal nu door het Lagerhuis zou gaan, de harde brexit-vleugel van de Conservatieven vervolgens bij de officiële ratificatie van de brexit-wet waar later over gestemd moet worden, alsnog hun steun intrekken. En zonder ratificatie zouden de Britten officieel alsnog op 31 oktober uit de EU crashen.
Dit zogenaamde Letwin-amendement heeft een goede kans op een meerderheid en betekent in de praktijk dat de stemming van vanmiddag niet definitief zal zijn. Dan zal de stemming over ratificatie van brexit, ergens vlak voor 31 oktober, allesbeslissend worden.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
\.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8b7eb27c-9229-11eb-a7ec-02d1dbdc35d1.jpg)
Mary-Ann Russon
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b3fad6da-4932-11eb-ba7b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/307f814e-45b7-11eb-8773-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d7c88fca-480c-11eb-a14a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a2c535de-4600-11eb-afcd-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e6b8370-4603-11eb-bd68-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/19aa43b8-4603-11eb-8026-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c37e996a-4604-11eb-9e51-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5464ef0e-4319-11eb-9725-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/29a9113e-4079-11eb-9b6b-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9d018d42-4041-11eb-bbf4-0255c322e81b.jpg)
Ursula von der Leyen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e8a65320-3d3c-11eb-bc51-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/77aa71b8-3ba4-11eb-8319-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/213af1d4-38c2-11eb-9d5e-0218eaf05005.jpg)
Sander van Hoorn @svhoorn
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/187ac1c4-37f4-11eb-bbc2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8c97931a-3b74-11eb-bec7-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9db83f5c-1ec6-11eb-992e-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/daefab70-1d23-11eb-89c3-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/176b9902-355b-11eb-9e8f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4a6b28c6-22e2-11eb-a4a3-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1548fe8-0fa3-11eb-ab44-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/de61ad94-0d5b-11eb-acaf-0218eaf05005.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b9b99454-f6d9-11ea-ae57-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8f956034-f38e-11ea-be8b-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1753302c-f101-11ea-a82c-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cc9a0c56-baee-11ea-86f4-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/082c0c42-b856-11ea-bce0-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f0d4f6bc-af40-11ea-881b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d73376a8-a738-11ea-becf-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/748dc6c6-5ee9-11ea-9ba3-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0b3be530-5c51-11ea-86a4-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/17a73470-5637-11ea-9ee0-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e0a4421a-4f1a-11ea-a4aa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/614c7af0-4ccc-11ea-ac2e-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cbc5f686-4c36-11ea-bfe4-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/702757b6-467d-11ea-b9bb-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2ec81bba-44f3-11ea-b4fa-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2f0d02d4-44f3-11ea-b4fa-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eabe7f8a-4485-11ea-a98d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eae212a6-4485-11ea-a98d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eb005aae-4485-11ea-a98d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/10efd03c-4486-11ea-b9bb-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0311c2bc-44b9-11ea-8e5d-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/03d37164-44b9-11ea-8e5d-02d2fb1aa1d7.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/adab5610-4479-11ea-9d58-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/65276b20-43f9-11ea-8ffa-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e679781a-42c0-11ea-9cce-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ed19e800-4278-11ea-8ffa-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/93f65168-4102-11ea-903e-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b5ab33ee-3ed9-11ea-92e4-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a226ca60-3df6-11ea-a0cb-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d5896a7a-339c-11ea-a61e-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ad8e2d80-3306-11ea-81ae-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cbbd1e58-3219-11ea-9add-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/25fea594-2338-11ea-8f40-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/28f4d830-2113-11ea-bd0e-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/620860e2-1de9-11ea-9c0d-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7450f97a-1dbd-11ea-8d23-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/76a8397c-1dd1-11ea-b0b6-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4a3da704-1d32-11ea-9743-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0bf85134-186d-11ea-942d-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/62d1f3b6-1291-11ea-a140-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5a5923ee-1291-11ea-934c-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4c2fdb56-0e80-11ea-b3de-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7b9ed62e-0b62-11ea-937d-02d1dbdc35d1.jpg)
Lewis Goodall @lewis_goodall
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cf3c9d18-06c4-11ea-be08-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/12f5deba-0649-11ea-ac9c-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e497b072-0641-11ea-b799-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e4af58e4-0641-11ea-b799-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4af20870-0577-11ea-9e82-0217670beecd.jpg)
Suse van Kleef @SusevanKleef
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d766c82c-04af-11ea-b0de-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/01eae17e-0491-11ea-b043-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/786528be-0482-11ea-8d5b-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/75ec282c-0391-11ea-98bc-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/76030ff6-0391-11ea-98bc-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7338bc2-0333-11ea-858b-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6454cf3c-00d6-11ea-adfa-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d53dff16-fd89-11e9-8474-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/87aca1d2-fd4b-11e9-801b-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9e99a026-fce6-11e9-88fb-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/130b8cb8-fcaf-11e9-93cf-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/53bc209c-fcaf-11e9-ba3b-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/08474894-fb10-11e9-93cf-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/08667098-fb10-11e9-93cf-02c309bc01c1.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5d1269fa-fa6e-11e9-ba3b-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bb52627a-fa7f-11e9-a54a-02c309bc01c1.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bdc43c38-fa41-11e9-8de7-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/93ebd0c4-fa32-11e9-8df9-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5f4221d0-f9c3-11e9-921d-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2982927a-f9b7-11e9-921d-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/87a467b6-f9b2-11e9-9466-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ed08e7ca-f977-11e9-a418-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/781c7186-f902-11e9-8e16-02d1dbdc35d1.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1e6ee7a6-f67b-11e9-8534-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d447f76c-f6a2-11e9-a66c-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/88b54696-f504-11e9-8ae4-02d2fb1aa1d7.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5f980d70-f4ff-11e9-b40f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c74614c8-f4d5-11e9-8888-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4e7435cc-f4ba-11e9-ac22-02d2fb1aa1d7.jpg)
Julian Popov @julianpopov:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/36d49e62-f42d-11e9-bbff-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/30c118b6-f428-11e9-a278-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a2c7ea16-f40f-11e9-bb27-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4a541770-f3ff-11e9-a6cc-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8eb5e42c-f371-11e9-a58e-0218eaf05005.jpg)
The Observer @ObserverUK
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7dd78b60-f32b-11e9-9f7a-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ee464040-f2c1-11e9-bc1b-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9e13ef66-f288-11e9-b5eb-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/583d0e0a-f279-11e9-bda4-02c309bc01c1.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
%20Agreement%20in%20all%20dimensions,%20protecting%20peace%20&%20stability%20on%20the%20island%20of%20Ireland.%20Has%20always%20been%20EU's%20absolute%20priority,%20as%20I'll%20reconfirm%20to%20@michaelgove%20@DUPleader%20@moneillsf.%0d12%20uur%20geleden){kind=link}
![David Frost @DavidGHFrost](/pbs.twimg.com/profile_images/790918705454706688/GlZgLKjt_normal.jpg%0dDavid%20Frost @DavidGHFrost%0d1/3%20Disappointed%20by%20the%20#EUCO conclusions on UK/EU negotiations. Surprised EU is no longer committed to working "intensively" to reach a future partnership as agreed with @vonderleyen on 3 October. 3 uur geleden){kind=link}
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.