Kabinet Rutte 4 gaat verder met de aanpak van het gedonder bij de belastingdienst !!! – deel 18 – uitstel invoering nieuw financieringsstelsel toeslagen !!
Frustratie, maar ook opluchting vanwege uitstel gratis kinderopvang
Organisaties die betrokken zijn bij de kinderopvang reageren met verbazing, teleurstelling maar ook opluchting op het kabinetsbesluit om de bijna gratis kinderopvang uit te stellen. Ouderorganisaties spreken van een loze belofte van het kabinet, vakbond FNV spreekt van een ordinaire bezuiniging en brancheorganisaties zijn verdeeld.
.jpg)
Woensdagmiddag 26.04.2023 werd via de NOS bekend dat het kabinet de bijna gratis kinderopvang pas in 2027 wil laten ingaan, twee jaar later dan gepland. Redenen zijn het personeelstekort en de verwachte extra vraag als de kinderopvang gratis wordt. Ook zocht het kabinet naar manieren om te bezuinigen, aldus Minister Van Gennip.
Een zorgvuldige invoering van het nieuwe stelsel is cruciaal voor zowel de ouders, de sector, als de uitvoerders, zegt minister Karien van Gennip (Sociale Zaken). Dat is volgens haar ook een les uit de toeslagenaffaire.
In het coalitieakkoord was afgesproken dat de wijzigingen in de kinderopvang in 2025 in zouden gaan. Het uitstel is een tegenvaller voor ouders, maar betekent een financiële meevaller voor het kabinet, dat voor het eerst in lange tijd op zoek is naar mogelijkheden om te bezuinigen. Het plan was dat de overheid bijna alle kosten voor de opvang voor zijn rekening zou nemen.
Lees: Toeslagenvrije opvang is beste voor kind en ouder AD 09.06.2023
Inkomensafhankelijke toeslag wel omhoog
De inkomensafhankelijke toeslag die ouders krijgen voor de opvang gaat in 2025 en 2026 wel omhoog, al moeten de details van die maatregel nog worden uitgewerkt. De bedoeling is dat de vraag naar opvang daardoor zo geleidelijk stijgt dat de sector het kan bijhouden. Vanaf 2027 gaat de toeslag dan niet meer naar de ouders, maar direct naar de opvangorganisatie.
.jpg)
Afschaffing toeslagenstelsel: waarom is het zo ingewikkeld?
Veel Nederlanders hebben te maken met toeslagen: vorig jaar werd voor 15,7 miljard euro aan toeslagen gestort op de rekeningen van 5,7 miljoen huishoudens. Veel mensen vinden het systeem ingewikkeld en raken in financiële problemen als ze geld moeten terugbetalen dat ten onrechte was uitgekeerd. Bart Snels, hoofd van de Inspectie belastingen, toeslagen en douane, pleit daarom voor de Afschaffing van het huidige toeslagenstelsel.
Mogelijke alternatieven
Koos Boer, hoogleraar belastingrecht aan de Universiteit Leiden, kan zich vinden in de kritiek op het toeslagenstelsel. “Het huidige systeem creëert complexe geldstromen. Verder blijft het onzeker of de ontvanger van bijvoorbeeld huurtoeslag, het geld daadwerkelijk aan huur besteedt.”
Een alternatief voor het huidige toeslagenstelsel kan volgens Boer zijn om bepaalde voorzieningen, zoals kinderopvang, voor mensen gratis te maken. Het kabinet werkt daar aan. Zorgtoeslag zou onder de verantwoordelijkheid van de verzekeraars kunnen vallen en huurtoeslag zou direct met verhuurders geregeld kunnen worden.
Plannen van de politiek
Staatssecretaris De Vries van Financiën – Toeslagen en Douane heeft begin vorige maand een brief aan de Tweede Kamer gestuurd met daarin de planning voor het aanpassen van het toeslagenstelsel. Binnen twee maanden wordt een tussentijds verslag gepresenteerd waarin de problemen op een rijtje worden gezet en een voorstel wordt gedaan voor een aantal alternatieve regelingen.
Er wordt voortgeborduurd op de ideeën in het rapport Alternatieven voor het toeslagenstelsel. Een mogelijkheid is dat de overheid de prijzen van de zorg, huurwoningen en kinderopvang verlaagt, waardoor het stelsel voor inkomensondersteuning eenvoudiger wordt. Ook wordt er nagedacht over inkomensonafhankelijke ondersteuning.
Nasleep
Civiele rechter: Staat handelde onrechtmatig tegen twee ouders in toeslagenaffaire
De Nederlandse Staat heeft volgens de civiele rechter onrechtmatig gehandeld tegen twee ouders die zijn gedupeerd door de toeslagenaffaire. De Staat heeft onvoldoende rekening gehouden met de gevolgen voor deze ouders en daarom is de Staat aansprakelijk gesteld voor de schade die voor deze gedupeerde ouders is ontstaan, zo oordeelt de rechtbank.
De zaak werd aangespannen door een Nijverdals stel dat er geen vertrouwen in heeft dat de overheid hen zal terugbetalen. Zij kregen – net als de overige slachtoffers – in 2020 een eerste compensatie van 30.000 euro. Maar net als veel andere gezinnen wachten zij nog op verdere afhandeling en eventuele vergoedingen.
De Staat argumenteerde dat er geen reden was voor een civiele zaak, omdat de compensatie via andere kanalen kan worden gekregen. Maar hier ging de rechter in Almelo niet in mee.
Stevige uitspraak
Volgens de advocaat van het tweetal, Milan Jans, is het de eerste keer dat de Staat civiel aansprakelijk wordt gesteld voor de toeslagenaffaire. Het gerechtshof in Den Haag oordeelde eerder dat de Belastingdienst niet strafrechtelijk vervolgd wordt om de affaire, maar de civiele zaken, waarin onder meer wordt gesproken over compensatie, kunnen wel doorgaan. Morgen dient een civiele zaak van andere toeslagenouders in Rotterdam, later volgen ook zaken in Breda en Assen.
Wat de financiële gevolgen zijn van de uitspraak in Almelo is nog onbekend. Het ministerie van Financiën spreekt in een eerste reactie van “een stevige uitspraak”. Het departement wil het vonnis nu eerst bestuderen.
Advocaat Jans spreekt van een “baanbrekende uitspraak”. Ook onafhankelijk Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt, die zich jarenlang vastbeet in de toeslagenaffaire, spreekt van “een echte doorbraak met potentieel vergaande gevolgen”. Hij wil een debat aanvragen waarin hij duidelijk wil krijgen “waar en wanneer de regering onrechtmatig handelde”.
zie ook; Kinderopvangtoeslag RO
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
Meer: College voor de Rechten van de Mens Belastingdienst – Search (bing.com)
Nog meer:
Zie ook: Minister Wopke Hoekstra CDA rommelde zelf ook met de belastingdienst
Zie verder ook: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!! – de nasleep – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!!
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – een nieuwe stap
zie dan nog verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst gaat maar weer verder !!!
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 4 – kamerdebat 29.04.2021
zie ook nog verder dan: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 3
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 2
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 1
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Nog veel meer:
Lees: Bijna 70.000 mensen meldden zich voor deadline als ‘toeslagenouders’ (nos.nl) 22.01.2024
Lees: Ruim 68.000 mensen meldden zich als mogelijke gedupeerden toeslagenaffaire | Binnenland | AD.nl 22.01.2024
Lees: Ruim 68.000 mensen meldden zich als gedupeerde van het toeslagenschandaal | Politiek | NU.nl 22.01.2024
Lees: Ruim 68.000 mensen meldden zich als mogelijke ‘toeslagenouders’ | Binnenland | Telegraaf.nl 22.01.2024
Lees: Ruim 68.000 mensen melden zich als toeslagenslachtoffer (businessinsider.nl) 22.01.2024
Lees: Ruim 68.000 mensen meldden zich als mogelijke ‘toeslagenouders’ (msn.com) 22.01.2024
Lees: Toeslagenaffaire: ruim 68.000 mogelijke gedupeerden meldden zich | RTL Nieuws 22.01.2024
Lees: Toeslagenaffaire: ruim 68.000 mogelijke gedupeerden meldden zich (msn.com) 22.01.2024
Lees: Janet kon dankzij anderen toch afscheid nemen van haar geliefde oma: ‘Wacht al jaren op mijn eigen geld’ | Dit zijn onze topverhalen | AD.nl 18.01.2024
Lees: De Toeslagenaffaire: van een miljoenen- naar een miljardenoperatie (nos.nl) 06.01.2024
Lees: Extra onderzoek naar compleetheid dossiers Belastingdienst in rechtszaken (msn.com) 15.12.2023
Lees: Extra onderzoek naar compleetheid dossiers Belastingdienst in rechtszaken | RTL Nieuws 15.12.2023
Lees: Aantal huishoudens met schulden door toeslagen in vijf jaar verdubbeld (nos.nl) 13.12.2023
Lees: De toeslagenaffaire bepaalt nog steeds het leven van Sayenne: ‘Ik geloof niet dat het einde in zicht is’ | Dit zijn onze beste verhalen (RD) | AD.nl 09.12.2023
Lees: Meer gedupeerde ouders in het buitenland komen in aanmerking voor ondersteuning | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 16.11.2023
Lees: Wantrouwen in de overheid: ‘Burgers zijn kopschuw geworden’ (nos.nl) 15.11.2023
Lees: Forse kritiek op wet die hoge straffen bij uitkeringsfouten moet aanpakken (nos.nl) 09.11.2023
.jpg)
Lees: Ombudsman: overheid leert nauwelijks van grote hersteloperaties zoals die voor toeslagenaffaire AD 24.10.2023
Lees: Ombudsman: overheid leert nauwelijks van grote hersteloperaties – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.10.2023
Lees: Ombudsman: overheid leert nauwelijks van grote hersteloperaties MSN 24.10.2023
Lees: Ombudsman: ‘Overheid leert nauwelijks van grote hersteloperaties’ RTL 24.10.2023
Lees: Overheid betaalt problematische schuld kinderen toeslagenouders MSN 23.10.2023
Lees: Overheid betaalt problematische schuld kinderen toeslagenouders – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 23.10.2023
Lees: Aftuigen onduidelijke ‘belastingkerstboom’ is aan nieuw kabinet MSN 23.10.2023
.jpg)
Lees: Inspectie: Geef ernstig gedupeerden voorrang bij herstel toeslagenschandaal NU 09.10.2023
.jpg)
Lees: Terugblik op de fraude-enquête: Rutte schaamt zich, maar was volop gewaarschuwd Trouw 07.10.2023
Lees: Jan van den Bos nieuwe voorzitter Commissie Werkelijke Schade | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 06.10.2023
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Lees: Enquêteverhoren klaar: hoe de jacht van de overheid op fraudeurs uit de hand liep NOS 05.10.2023
Lees: Ombudsman Van Zutphen: overheid ziet burger als fraudeur MSN 05.10.2023
.jpg)
Lees: Rechtbank Rotterdam probeerde vergeefs gedupeerde ouders te helpen MSN 04.10.2023
Lees: Raad van State: fiscus zette ons op verkeerde been met invordering MSN 04.10.2023
Lees: Rutte: ‘Verschrikkelijk wat we tienduizenden ouders hebben aangedaan’ RTL 04.10.2023
Lees: Fraudewet was verdedigbaar, vindt Rutte, het systeem werkte goed MSN 04.10.2023
Lees: Rutte in tweede verhoor: bezuinigingen niet de oorzaak van ontspoorde fraudejacht NOS 04.10.2023
Lees: Rutte: ’Fraudeaanpak leverde nauwelijks discussie op in kabinet’ Telegraaf 04.10.2023
Lees: Rutte bij verhoor: Fraudeaanpak was geen ‘hoofdonderwerp’ in eerste kabinetten NU 04.10.2023
Lees: Rutte: fraudeaanpak geen groot thema in beginjaren als premier MSN 04.10.2023
Lees: Rutte verdedigt bezuiniging via fraudeaanpak: ‘Het hele zaakje dreigde hier om te kieperen’ AD 04.10.2023
Lees: Rutte: fraudeaanpak geen groot thema in beginjaren als premier MSN 04.10.2023
.jpg)
.jpg)
Lees: Belastingdienst besprak risico’s verfoeid antifraudesysteem niet MSN 03.10.2023
Lees: Belastingdienst voerde in één weekend haastig omstreden risicomodel in NU 02.10.2023
Lees: Systeem dat tot toeslagenaffaire leidde werd in één weekend haastig ingevoerd NU 02.10.2023
Lees: Ambtenaar over fraudeaanpak toeslagen: ’Jammer dat het zo is gebeurd’ Telegraaf 02.10.2023
Lees: Topambtenaar: toeslagenschandaal niet gevolg van fraudeaanpak MSN 02.10.2023
Lees: College stelt discriminatie in drie gevallen toeslagenaffaire vast MSN 02.10.2023
Lees: Indirecte discriminatie door fiscus in zeker drie zaken van toeslagenaffaire NU 02.10.2023
Lees: Toeslagenaffaire: Belastingdienst schuldig aan indirecte discriminatie RTL 02.10.2023
Lees: Toeslagenaffaire: Belastingdienst schuldig aan indirecte discriminatie MSN 02.10.2023
.jpg)
Lees: Oud-staatssecretaris Weekers: niet gewaarschuwd voor ‘bloedbad’ toeslagenouders NOS 29.09.2023
Lees: Weekers: ’Op verkeerde been gezet’ door eigen ambtenaren in toeslagenaffaire Telegraaf 29.09.2023
Lees: Belastingdienst zoekt 500.000 mensen die samen 234 miljoen euro terugkrijgen NU 29.09.2023
Lees: Wachtrij toeslagenouders korter door schrappen van bezwaarzaken NOS 29.09.2023
Lees: Verbetermaatregelen hersteloperatie leiden tot versnelling | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 29.09.2023
Lees: Versnelde afhandeling aanvullende schade voor toeslagenouders van start | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 28.09.2023
Lees: Toeslagendirecteuren bij enquêtecommissie: na Bulgarenfraude sloeg het op hol NOS 28.09.2023
Lees: Toeslagendirecteuren bij enquêtecommissie: na Bulgarenfraude sloeg het op hol – Omroep West 28.09.2023
Lees: Indrukwekkend verhoor: Ik had geen jeugd door toeslagenschandaal, vertelt gedupeerde – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 28.09.2023
.jpg)
Lees: Al in 2012 waarschuwing voor ’bloedbad’ bij terugvorderen toeslagen Telegraaf 27.09.2023
Lees: Ambtenaren waarschuwden al in 2012 voor ‘bloedbad’ met toeslagen NOS 27.09.2023
Lees: Ambtenaar: Wiebes deed niets met waarschuwing ‘toeslagenbloedbad’ MSN 27.09.2023
Lees: RvS: aanvullende compensatie toeslagenaffaire terecht afgewezen MSN 27.09.2023
Lees: Gevolgen van terugvorderen toeslagen zijn niet onderzocht MSN 27.09.2023
.jpg)
Lees: Fiscus beslist meestal te laat op verzoek tot inzage gegevens MSN 26.09.2023
Lees: Belastingdienst reageert te traag op inzageverzoeken – NRC 26.09.2023
Lees: Onderste steen is nog steeds niet boven, zegt klokkenluider over toeslagenaffaire (trouw.nl) 26.09.2023
Lees: Asscher verwijt VVD traag verloop van verzachten fraudewet: ‘Was een soort kroonjuweel’ AD 25.09.2023
Lees: Gericht hulpaanbod voor slachtoffers kinderopvangtoeslagenaffaire met uithuisgeplaatste kinderen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 18.09.2023
Lees: Toeslagenouders met uit huis gezette kinderen krijgen extra hulp MSN 18.09.2023
Lees: Nieuwe inrichting Commissie Werkelijke Schade moet afhandeling versnellen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 07.09.2023
Lees: Kabinet grijpt in bij commissie voor afhandeling toeslagen – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 07.09.2023
Lees: Toeslagenellende duurt nog voort, zeggen gedupeerden in verhoor MSN 06.09.2023
Lees: Toeslagenouder Dulce doet verhaal: ‘Wat heb ik fout gedaan?’ RTL 06.09.2023
Lees: Toeslagengedupeerde in verhoor: fiscus kende geen genade MSN 06.09.2023
Lees: Toeslagenaffairemoeder eist woning van de staat – Omroep West 31.08.2023
.jpg)
Lees: RvS: problemen beslistermijn toeslagenaffaire is zaak overheid MSN 23.08.2023
Lees: Rechter is snoeihard: politiek belooft toeslagenouders meer dan waargemaakt kan worden AD 23.08.2023
Lees: Terecht dat rechter politiek dwingt minder te beloven AD 23.08.2023
Lees: Weer tik op vingers Belastingdienst om achterhouden informatie RTL 29.07.2023
Lees: Toeslagenmoeder Marloes (38) is het zat en klaagt de staat aan: ‘Ik wil weten waarom mij dit is aangedaan’ AD 27.07.2023
Lees: Belastingdienst ziet risico’s bij inning 100 miljard aan belastinggeld NOS 13.07.2023
Lees: Tientallen fiscale regelingen doen weinig, zijn te duur of werken averechts RTL 11.07.2023
Lees: Eigen onderzoek ministerie: veel fiscale regelingen werken niet goed NOS 08.07.2023
Lees: FNV: sociale onveiligheid bij Belastingdienst, Douane en Toeslagen MSN 04.07.2023
Lees: Toeslagenouders kregen vaak geen subsidie voor advocaat NOS 03.07.2023
Lees: Onderzoek: toeslagenouders kregen vaak geen subsidie voor advocaat AD 03.07.2023
Lees: Onderzoek: toeslagenouders kregen vaak geen subsidie voor advocaat MSN 03.07.2023
Lees: Jaïr (23) is slachtoffer Toeslagenaffaire, maar doet ‘iets positiefs’ met die ellende AD 01.07.2023
.jpg)
Lees: OESO kritisch over belastingstelsel en klimaatplannen Nederland MSN 29.06.2023
Lees: Leven van Roshni en Stephan werd ‘kapotgemaakt’, nu klagen ze de staat aan voor toeslagenaffaire AD 28.06.2023
Lees: Kabinet zet in op versnelde afhandeling aanvullende schade voor toeslagenouders | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 23.06.2023
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Lees: Zweden bewijst waarom bijna gratis kinderopvang wél kan werken NU 21.06.2023
Lees: ‘Nauwelijks extra ouders aan het werk ondanks (bijna) gratis crèche, kabinetsplan moet op de schop’ AD 21.06.2023
Lees: Snoeihard rapport laat weinig heel van kabinetsplan voor bijna gratis kinderopvang NU 21.06.2023
Lees: Bijna gratis kinderopvang ‘levert erg weinig op’, zeggen planbureaus NOS 21.06.2023
Lees: Kabinetsplan gratis kinderopvang gekraakt: ’Het levert weinig op’ Telegraaf 21.06.2023
Lees: Waardevolle bouwstenen voor nieuw kinderopvangstelsel | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 21.06.2023
Lees: Ondanks ongemak stemt Kamer voor nieuwe toeslagenregelingen MSN 20.06.2023
Lees: Nauwelijks zicht op ‘zwarte zoemende dozen’ van overheid: ‘Algoritmeregister wassen neus’ NOS 18.06.2023
.jpg)
Lees: Staatssecretaris De Vries blundert met aantal overleden toeslagkinderen – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 14.06.2023
Lees: De Vries corrigeert fout over aantal overleden toeslagenkinderen MSN 13.06.2023
Lees: Staatssecretaris blundert met overleden toeslagenkinderen Telegraaf 13.06.2023
Lees: Honderden toeslagen-kinderen zijn al overleden – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 13.06.2023
Lees: Honderden toeslagen-kinderen zijn al overleden MSN 13.06.2023
Lees: Ongemak en zorgen in Kamer over nieuwe toeslagenregelingen MSN 12.06.2023
Lees: Veel Curaçaose gedupeerden toeslagenaffaire meldden zich niet, ‘uit schaamte’ NOS 09.06.2023
Lees: Den Haag doet mee aan ‘kansrijke proef’ om toeslagenouders te helpen AD 02.06.2023
Lees: Nieuwe aanpak in herstel toeslagenaffaire in de maak: vaste bedragen per type schade AD 02.06.2023
Lees: Kabinet wil afhandeling toeslagen versnellen Telegraaf 02.06.2023
Lees: Aanvullende maatregelen om hersteloperatie te versnellen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 02.06.2023
Lees: Helft aanmelders niet door eerste, lichte toetsing toeslagenaffaire NOS 02.06.2023
Lees: Helft aanmelders niet door eerste, lichte toetsing toeslagenaffaire – Omroep West 02.06.2023
Lees: Oud-topambtenaar hoorde over ‘toeslagenmemo’, maar wordt niet vervolgd NU 25.05.2023
Lees: Topambtenaren in toeslagenaffaire niet vervolgd NOS 25.05.2023
Lees: Geen bewijs voor ‘leugens’ topambtenaren toeslagenaffaire: ze worden niet vervolgd AD 25.05.2023
Lees: OM gaat niet vervolgen om meineed in toeslagenverhoren MSN 25.05.2023
Lees: Belastingcontroleur had zelf tonnen spaargeld op geheime rekening RTL 25.05.2023
Lees: Belastingcontroleur had zelf tonnen spaargeld op geheime rekening MSN 25.05.2023
Lees: Controleur Belastingdienst ontslagen omdat hij 20 jaar lang tonnen zwart geld spaarde in Luxemburg – Dagblad van het Noorden (dvhn.nl) 24.05.2023
Lees: Controleur Belastingdienst parkeert 20 jaar lang tonnen zwart geld in Luxemburg – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.05.2023
Lees: Controleur Belastingdienst parkeert 20 jaar lang tonnen zwart geld in Luxemburg MSN 24.05.2023
.jpg)
Lees: Kamer ziet niets in wegsturen Rutte om traag toeslagenherstel Telegraaf 23.05.2023
Lees: Oppositie kraakt afhandeling toeslagenschandaal, Rutte ziet ‘heel klein plusje’ – Omroep West 23.05.2023
Lees: Oppositie kraakt afhandeling toeslagenschandaal, Rutte ziet ‘heel klein plusje’ NOS 23.05.2023
Lees: Oppositie kraakt afhandeling toeslagenschandaal, Rutte ziet ‘heel klein plusje’ NOS 23.05.2023
Lees: Rutte vraagt weer geduld voor oplossen Toeslagenaffaire: ‘De frustratie is dat dit tijd kost’ AD 23.05.2023
Lees: Rutte blijft toeslagenouders vragen om geduld, ondanks frustratie in Kamer NU 23.05.2023
Lees: Premier Rutte blijft toeslagengedupeerden om geduld vragen MSN 23.05.2023
Lees: Oppositie kraakt respons kabinet op vernietigend toeslagenrapport MSN 23.05.2023
Lees: Geduld Tweede Kamer over afhandelen toeslagenaffaire raakt op: ‘We zijn het zat’ RTL 23.05.2023
Lees: Geduld Tweede Kamer over afhandelen toeslagenaffaire raakt op: ‘We zijn het zat’ MSN 23.05.2023
Lees: Dienst Toeslagen overlegde achter de schermen met rechtbanken over beslistermijn RTL 23.05.2023
Lees: Kamer debatteert over toeslagenschandaal: ‘Wantrouwen staat nog fier overeind’ NU 23.05.2023
Lees: Rutte beloofde verbetering, maar wéér verschijnen pijnlijke toeslagen-documenten – Omroep West 22.05.2023
Lees: Belastingdienst loopt leeg door bloeddorst na toeslagenaffaire AD 21.05.2023
Lees: Staat gaat niet in hoger beroep in Overijsselse zaak rond toeslagenschandaal NU 18.05.2023
Lees: Ongeloof in de Kamer: nog altijd ‘informatiechaos’ bij Financiën en Belastingdienst RTL 18.05.2023
Lees: Willem-Alexander probeert slachtoffers toeslagenaffaire hoop te geven RTL 18.05.2023
Lees: GroenLinks: einde belastingvoordeel nieuwe ouders nu onacceptabel MSN 15.05.2023
Lees: Kritiek uit Kamer over schrappen voordeel voor ouders, terwijl opvang niet gratis wordt NOS 15.05.2023
Lees: Uitstel bijna gratis kinderopvang leidt volgens minister niet tot afstel NU 10.05.2023
Lees: Nieuwe ouders raken 2500 euro belastingvoordeel kwijt, terwijl kinderopvang nog niet gratis is AD 10.05.2023
Lees: Uitstellen gratis kinderopvang zorgt voor woede bij oppositie Telegraaf 10.05.2023
Lees: VVD en D66 onder vuur om vertraagde bijna gratis kinderopvang MSN 10.05.2023
Lees: Harde kritiek oppositie op uitstel gratis kinderopvang RTL 10.05.2023
Lees: Harde kritiek oppositie op uitstel gratis kinderopvang MSN 10.05.2023
Lees: Zware kritiek op coalitie vanwege uitstel gratis kinderopvang RTL 10.05.2023
Lees: D66 pleit voor snelle invoering prijsplafond kinderopvang RTL 10.05.2023
Lees: Zorgen over wegvallen belastingvoordeel ouders nu kinderopvangtoeslag blijft NU 05.05.2023
Lees: Straks dreigt alsnog een tekort aan kinderopvang AD 02.05.2023
.jpg)
.jpg)
Lees: Regeling voor ex-partners van gedupeerde toeslagenouders | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 28.04.2023
Les: Kabinet zet toeslagenregeling ex-partners door ondanks kritiek MSN 28.04.2023
Lees: Voorjaarsnota 2023: extra uitgaven voor Groningen, Toeslagen, gemeenten en provincies | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 28.04.2023
Lees: Zorgvuldige invoering nieuw kinderopvangstelsel | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 26.04.2023
Lees: Opluchting sector over uitstel bijna gratis kinderopvang: ‘Was spelen met vuur’ RTL 26.04.2023
Lees: Frustratie, maar ook opluchting vanwege uitstel gratis kinderopvang NOS 26.04.2023
Lees: Ouders de dupe door uitstel plannen kinderopvang: ‘Speelbal van de bezuinigingen’ AD 26.04.2023
Lees: Ouders teleurgesteld in uitstel gratis kinderopvang: ‘Hoopte nog te profiteren’ RTL 26.04.2023
Lees: Minister Van Gennip: gratis kinderopvang pas in 2027 RTL 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang niet in 2025 maar pas twee jaar later Telegraaf 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang wordt twee jaar uitgesteld, kabinet bezuinigt voor het eerst in jaren NOS 26.04.2023
lees: Kabinet moet bezuinigen en schrapt STAP-budget, gratis kinderopvang uitgesteld NU 26.04.2023
Lees: Kabinet stelt gratis kinderopvang twee jaar uit en gaat bezuinigen: opleidingsbudgetten geschrapt AD 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang met twee jaar uitgesteld naar 2027 RTL 26.04.2023
Lees: Civiele rechter: Staat handelde onrechtmatig tegen twee ouders in toeslagenaffaire NOS 25.04.2023
Lees: Staat aansprakelijk gesteld voor schade die twee ouders leden in toeslagenaffaire NU 25.04.2023
Lees: Stel krijgt gelijk van rechter: Staat berokkende slachtoffers toeslagenaffaire leed AD 25.04.2023
Lees: Afschaffing toeslagenstelsel: waarom is het zo ingewikkeld? NOS 24.04.2023
Lees: Inspecteur toeslagen ziet toeslagenstelsel het liefst helemaal verdwijnen NU 24.04.2023
Lees: Belastinginspecteur wil toeslagenstelsel afschaffen: ‘We vragen het onmogelijke van mensen’ AD 24.04.2023
Lees: Baas Inspectie belastingen wil toeslagenstelsel afschaffen NOS 24.04.2023
Lees: Baas Inspectie belastingen wil toeslagenstelsel afschaffen – Omroep West 24.04.2023
Lees: Inspecteur Belastingen: toeslagenstelsel moet worden afgeschaft MSN 24.04.2023
Lees: ‘Als deurbel gaat, verstijven we’: slachtoffers toeslagenschandaal over hun trauma RTL 19.04.2023
Lees: RvS zet grote vraagtekens bij uitbreiding toeslagencompensatie MSN 17.04.2023
Lees: Toeslagenaffaire maakt hulp lastiger: ‘Mensen zijn wantrouwend’ – Omroep West 16.04.2023
Lees: Meer tijd voor afhandeling toeslagenzaken, procederen helpt niet meer NOS 14.04.2023
Lees: Tweede zaak toeslagenouder tegen fiscus lastiger door incompleet dossier NU 14.04.2023
Lees: Groep gedupeerde toeslagenouders scherper in beeld door tijdelijke wet | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 04.04.2023
Kabinet Rutte 4 gaat verder met de aanpak van het gedonder bij de belastingdienst !!! – deel 17 – voortgang herstelorganisatie
Advocaten toeslagenouders stoppen met overleg herstelorganisatie: ‘Komt niks uit’
Advocaten die slachtoffers van het toeslagenschandaal bijstaan, hebben de stekker uit het periodieke overleg met de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) getrokken. Een aantal advocaten heeft besloten helemaal te stoppen met het bijstaan van gedupeerde ouders. Dat meldt een woordvoerder van de Nederlandse orde van advocaten (NovA) aan NRC.
Volgens de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) zijn de advocaten gefrustreerd over de gang van zaken en zijn er grote knelpunten in de hersteloperatie waar maar geen oplossingen voor komen.
“Als je elke drie weken overlegt en er komt niks uit, dan houdt het op een gegeven moment op”, licht bestuurder Sanne van Oers toe in het NOS Radio 1 Journaal.
Tussen de advocaten en de UHT, die verantwoordelijk is voor financiële compensatie van de ouders, was er elke drie weken overleg over de hersteloperatie. Volgens Van Oers heeft de werkgroep verschillende aanbevelingen gedaan om het proces te versnellen en de knelpunten op te lossen, “maar daar wordt niks mee gedaan”.
De UHT bevestigt dat het overleg is opgeschort, maar wil dit zo snel mogelijk weer oppakken. “Advocaten spelen een belangrijke rol in de hersteloperatie”, schrijft de organisatie in een reactie.
Moeizaam en chaotisch
Van Oers: “Er is voorgesteld om de slachtoffers in te delen in categorieën van licht naar zwaar. Zo zijn er snelle oplossingen voor de slachtoffers met relatief eenvoudige schade en voor ingewikkelde schade zullen de zaken langer duren. Maar nu wordt alles op dezelfde manier behandeld en dus duurt alles heel lang.”
Volgens de UHT is er wel degelijk wat gedaan met de voorstellen van de advocaten, maar “kan niet alles worden overgenomen, omdat grote aanpassingen van het proces juist leiden tot vertraging”.
Dat het proces bij de organisatie die de compensatie moet regelen moeizaam en chaotisch verloopt, werd al duidelijk toen Nieuwsuur begin februari met tientallen (oud-)medewerkers sprak. Uit die gesprekken kwam naar voren dat medewerkers problemen die zij dagelijks tegenkomen niet durven aan te kaarten bij de leiding. “Als je kritiek hebt, ook als dat opbouwend is of als je juist oplossingen voorstelt, word je gezien als lastig”, vertelde een medewerker.
Begin 2021 viel het kabinet over het toeslagenschandaal. NOS op 3 legde toen uit hoe het zover kon komen:
Ondertussen zijn twaalf advocaten helemaal gestopt met het bijstaan van gedupeerde ouders, tientallen ouders moeten daarom op zoek naar nieuwe juridische hulp.
Van Oers: “Wat precies de afweging is van de individuele advocaten weten we niet. Maar de signalen die wij krijgen zijn dat zij hun werk niet meer kunnen doen. Als je veel ouders bijstaat en de zaken blijven op de plank liggen, dan wordt het wel heel ingewikkeld.”
De UHT zegt druk bezig te zijn met het versnellen en verbeteren van de hersteloperatie en benadrukt dat er verschillende maatregelen zijn genomen. Verwacht wordt dat begin 2025 bij 90 procent van de ouders de beoordeling van hun zaak is afgerond.
Tienduizenden ouders in schulden
De toeslagenaffaire draait om tienduizenden ouders die door de Belastingdienst ten onrechte werden bestempeld als fraudeur en soms torenhoge boetes moesten betalen. Veel ouders raakten diep in de schulden.
Gedupeerden moeten een aantal stappen ondernemen om gecompenseerd te worden, allereerst moeten ze zich melden bij de UHT. Na een eerste korte beoordeling zal worden gekeken of ouders aanspraak maken op de Catshuisregeling waarbij er 30.000 euro wordt uitgekeerd.
Mochten ouders denken dat zij recht hebben op meer dan 30.000 euro, dan blijft de zaak bij de UHT en volgt er een procedure om te kijken waar de ouders precies recht op hebben.
Terugblik
Voor ouders in problemen is er nog steeds geen perspectief op snellere oplossingen. Nog steeds wachten veel ouders die in het toeslagenschandaal gedupeerd zijn op compensatie.
Zonder maatregelen zouden gedupeerden nog tot in 2027 moeten wachten voordat de UHT alle zaken heeft afgehandeld. Dat moet uiterlijk 2025 worden, zo berichtte Nieuwsuur eerder al op basis van een concept-Kamerbrief.
Partijen in de Kamer zijn nog steeds woedend dat de hersteloperatie opnieuw was vastgelopen. Nieuwsuur meldde onlangs dat werknemers van de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) verzanden in interne regels en procedures.
De angst om fouten te maken overheerst binnen de UHT. Vooral sinds eind 2021 bekend werd dat ook betrokkenen bij de zogeheten Bulgarenfraude compensatie hadden gekregen. “Dat leidde tot veel stress, en nu durft niemand nog fouten te maken. En dus loopt alles vast”, zegt een UHT-medewerker.
In een schriftelijke reactie erkent het ministerie van Financiën dat er “signalen over hoge werkdruk [en] gevoelens van onveiligheid” zijn. “Het is bekend dat er vijf meldingen zijn gedaan bij de vertrouwenspersoon over de werksfeer. Met de melders die dat willen, worden gesprekken gevoerd door de directeur van UHT.”
Ook is hierdoor het verloop van personeel groot en zou er sprake zijn van een angstcultuur waarbij ambtenaren interne problemen niet durven aan te kaarten. Niet de problemen van getroffen ouders maar interne regels zouden centraal staan.
Het ministerie erkent dat het verloop “relatief hoog” is. “Inmiddels is begonnen met aannemen van meer mensen in vaste dienst waardoor het verloop omlaag gaat en er meer stabiliteit ontstaat”, zegt een woordvoerder. Lees hier de hele reactie.
Staatssecretaris De Vries erkende – ook niet voor het eerst – dat het allemaal “absoluut lang” duurt. Maar mensen en ambtenaren doen ook “hun stinkende best”, zei ze. De Vries gaf aan dat ze niet “alles anders gaat doen” of “overboord gooien”. Nu van “nul af aan opnieuw beginnen” zou alleen maar voor meer vertraging zorgen, aldus de staatssecretaris.
Het ministerie van Financiën erkent in zijn laatste rapportage dat er “knelpunten” zijn. Er is “onvoldoende capaciteit” om alle aanmeldingen “binnen de wettelijke termijn” te beoordelen.
Ondertussen maakt het ministerie zich ook zorgen over het grote aantal mensen dat zich aanmeldt, maar helemaal geen recht heeft op compensatie. Van de bijna 57.000 mensen die zich tot nu toe meldden, kwam minder dan de helft door de eerste toets.
VNG-bestuurder Heijkoop ziet het ook in de gemeenten gebeuren: “Dat is voor gedupeerden wel heel zuur. Ze komen nu in een lange wachtrij, waar ook duizenden mensen in staan die er misschien niet helemaal horen.”
Parlementaire enquête
Heijkoop is daarom kritisch: “Alles bij elkaar is het een recept voor een vastgelopen operatie.” Hij sluit dan ook niet uit dat er in de toekomst wederom een parlementaire enquête komt naar de hersteloperatie. “Hier is zo veel fout gegaan in de omgang met de burger, maar ook in het werken met systemen, afspraken met overheden, beeldvorming. Ik vind dat je daarvan zou moeten willen leren.”
Volgens de laatste cijfers hebben 20.000 ouders inmiddels een beoordeling gehad. Dat komt neer op een derde van het aantal aanmeldingen. Maar, zo vertellen advocaten, veel gedupeerden maken daarna nog bezwaar.
Eerder dit jaar zei notabene premier Mark Rutte dat hij niet de vrees deelt dat de compensatie voor slachtoffers van de toeslagenaffaire zomaar tot 2030 gaat duren, zoals de Vereniging van Nederlandse Gemeenten denkt. Onder anderen Kamerlid Omtzigt wilde van De Vries weten of ze dat ook denkt, maar de staatssecretaris wilde daar niet op ingaan.
zie ook; Kinderopvangtoeslag RO
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
Meer: College voor de Rechten van de Mens Belastingdienst – Search (bing.com)
meer:
Lees: Zorgvuldige invoering nieuw kinderopvangstelsel | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 26.04.2023
Lees: Opluchting sector over uitstel bijna gratis kinderopvang: ‘Was spelen met vuur’ RTL 26.04.2023
Lees: Frustratie, maar ook opluchting vanwege uitstel gratis kinderopvang NOS 26.04.2023
Lees: Ouders de dupe door uitstel plannen kinderopvang: ‘Speelbal van de bezuinigingen’ AD 26.04.2023
Lees: Ouders teleurgesteld in uitstel gratis kinderopvang: ‘Hoopte nog te profiteren’ RTL 26.04.2023
Lees: Minister Van Gennip: gratis kinderopvang pas in 2027 RTL 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang niet in 2025 maar pas twee jaar later Telegraaf 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang wordt twee jaar uitgesteld, kabinet bezuinigt voor het eerst in jaren NOS 26.04.2023
lees: Kabinet moet bezuinigen en schrapt STAP-budget, gratis kinderopvang uitgesteld NU 26.04.2023
Lees: Kabinet stelt gratis kinderopvang twee jaar uit en gaat bezuinigen: opleidingsbudgetten geschrapt AD 26.04.2023
Lees: Gratis kinderopvang met twee jaar uitgesteld naar 2027 RTL 26.04.2023
Lees: Civiele rechter: Staat handelde onrechtmatig tegen twee ouders in toeslagenaffaire NOS 25.04.2023
Lees: Staat aansprakelijk gesteld voor schade die twee ouders leden in toeslagenaffaire NU 25.04.2023
Lees: Stel krijgt gelijk van rechter: Staat berokkende slachtoffers toeslagenaffaire leed AD 25.04.2023
Lees: Afschaffing toeslagenstelsel: waarom is het zo ingewikkeld? NOS 24.04.2023
Lees: Inspecteur toeslagen ziet toeslagenstelsel het liefst helemaal verdwijnen NU 24.04.2023
Lees: Belastinginspecteur wil toeslagenstelsel afschaffen: ‘We vragen het onmogelijke van mensen’ AD 24.04.2023
Lees: Baas Inspectie belastingen wil toeslagenstelsel afschaffen NOS 24.04.2023
Lees: Baas Inspectie belastingen wil toeslagenstelsel afschaffen – Omroep West 24.04.2023
Lees: Inspecteur Belastingen: toeslagenstelsel moet worden afgeschaft MSN 24.04.2023
Lees: ‘Als deurbel gaat, verstijven we’: slachtoffers toeslagenschandaal over hun trauma RTL 19.04.2023
Lees: RvS zet grote vraagtekens bij uitbreiding toeslagencompensatie MSN 17.04.2023
Lees: Toeslagenaffaire maakt hulp lastiger: ‘Mensen zijn wantrouwend’ – Omroep West 16.04.2023
Lees: Meer tijd voor afhandeling toeslagenzaken, procederen helpt niet meer NOS 14.04.2023
Lees: Tweede zaak toeslagenouder tegen fiscus lastiger door incompleet dossier NU 14.04.2023
Lees: Groep gedupeerde toeslagenouders scherper in beeld door tijdelijke wet | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 04.04.2023
Lees: Advocaten toeslagenouders stoppen met overleg herstelorganisatie: ‘Komt niks uit’ NOS 03.04.2023
Lees: Advocaten van toeslagenouders stappen uit overleg met compensatieorganisatie NU 03.04.2023
Lees: Advocaten stoppen overleg met toeslagenorganisatie: ‘Weinig vorderingen’ RTL 03.04.2023
Lees: Advocaten stoppen overleg met toeslagenorganisatie: ‘Weinig vorderingen’ MSN 03.04.2023
Lees: Kabinet wil van toeslagen af en verzint dus een nieuwe toeslag AD 02.04.2023
Lees: Hoogste racismebestrijder stond zelf ook op illegale fraudelijst Belastingdienst NU 30.03.2023
Lees: Kabinet wil groep die te weinig toeslagen ontving geen compensatie beloven NU 30.03.2023
Lees: Schouten wil compensatie gedupeerden overheidsfout niet beloven MSN 30.03.2023
Lees: Belastingdienst wilde duizenden bewoners ten onrechte huurverlaging geven AD 30.03.2023
Lees: Belastingdienst wilde duizenden ten onrechte huurverlaging geven MSN 30.03.2023
Lees: Oeps, foutje: Belastingdienst gaf 11.000 mensen bijna onterecht huurverlaging RTL 30.03.2023
Lees: Aantal slachtoffers van weeffout in toeslagenstelsel veel groter dan gedacht NU 29.03.2023
Lees: Groep van 10.000 burgers leeft in armoede door overheidsfout toeslagen Telegraaf 29.03.2023
Lees: Rechter bekijkt trage besluiten over compensatie toeslagenaffaire MSN 24.03.2023
Lees: Woud aan beroepen besluitvorming herstel toeslagenaffaire groeit MSN 24.03.2023
Lees: Rechtbank: steeds drukker door procedures rond de kinderopvangtoeslagenaffaire NOS 24.03.2023
Lees: Rechtbank: steeds drukker door procedures rond de kinderopvangtoeslagenaffaire – Omroep West 24.03.2023
Lees: Rutte schuift aan bij eerstvolgende toeslagendebat MSN 22.03.2023
Lees: Belastingdienst blijft nog jaren met verouderd IT-systeem werken (businessinsider.nl) 21.03.2023
Lees: Belastingdienst blijft nog jaren met verouderd IT-systeem werken MSN 21.03.2023
Nog meer:
Zie ook: Minister Wopke Hoekstra CDA rommelde zelf ook met de belastingdienst
Zie verder ook: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!! – de nasleep – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!!
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – een nieuwe stap
zie dan nog verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst gaat maar weer verder !!!
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 4 – kamerdebat 29.04.2021
zie ook nog verder dan: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 3
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 2
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 1
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Kabinet Rutte 4 gaat verder met de aanpak van het gedonder bij de belastingdienst !!! – deel 16 – Kamerdebat 07.03.2023
.jpg)
Kamerdebat 07.03.2023 brengt oplossing voor toeslagenouders niet dichterbij
Een urenlang Kamerdebat over de toeslagenaffaire werd vanavond zeer emotioneel, maar heeft voor ouders in problemen geen perspectief op snellere oplossingen opgeleverd.
Kamerleden van links tot rechts spraken – niet voor het eerst – hun ongenoegen uit over het “veel te lang” uitblijven van een oplossing, maar voelen zich tegelijkertijd machteloos. Nog steeds wachten veel ouders die in het toeslagenschandaal gedupeerd zijn op compensatie.
Partijen in de Kamer zijn woedend dat de hersteloperatie opnieuw is vastgelopen. Nieuwsuur meldde onlangs dat werknemers van de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) verzanden in interne regels en procedures. Ook is het verloop van personeel groot en zou er sprake zijn van een angstcultuur waarbij ambtenaren interne problemen niet durven aan te kaarten. Niet de problemen van getroffen ouders maar interne regels zouden centraal staan.
“Hoe zorgen we ervoor dat mensen weer kunnen gaan leven? Er is maar één leven”, zei SP-Kamerlid Leijten. Ze begrijpt niet hoe dit zo “fucking lang” kan duren. “Drie jaar zitten gezinnen al gevangen”, aldus Leijten.
Regeringspartij CDA sprak van een “nachtmerrie” waarin het herstel is beland. Een emotioneel Kamerlid Van Dijk vindt dat staatssecretaris De Vries “meer leiderschap” moet tonen en de druk moet opvoeren om de problemen op te lossen. Haar maag draait zich om, zei ze, al erkende ze dat ze de “gouden bullet” ook niet heeft. De SGP ziet dat de oplossingen in een “juridisch moeras” zijn beland.
Ouders die op de tribune zaten zongen het lied Duurt te lang. Daarop werd het debat enige tijd geschorst.
Ouders toeslagenaffaire protesteren zingend tijdens debat: ‘Duurt te lang’
Onder meer de Kamerleden Omtzigt, Azarkan (Denk) en Leijten (SP) deden op meerdere momenten in het debat oproepen om premier Rutte naar het debat te halen. Voor dat verzoek was geen meerderheid in de Kamer.
Staatssecretaris De Vries erkende – ook niet voor het eerst – dat het allemaal “absoluut lang” duurt. Maar mensen en ambtenaren doen ook “hun stinkende best”, zei ze. De Vries gaf aan dat ze niet “alles anders gaat doen” of “overboord gooien”. Nu van “nul af aan opnieuw beginnen” zou alleen maar voor meer vertraging zorgen, aldus de staatssecretaris.
Eerder dit jaar zei premier Rutte dat hij niet de vrees deelt dat de compensatie voor slachtoffers van de toeslagenaffaire nog tot 2030 gaat duren, zoals de Vereniging van Nederlandse Gemeenten denkt. Onder anderen Kamerlid Omtzigt wilde van De Vries weten of ze dat ook denkt, maar de staatssecretaris wilde daar niet op ingaan.
SP-Kamerlid Leijten noemde dat “uitermate vals”. Door geen deadline te geven, gooit De Vries mensen volgens Leijten “voor de bus”.
‘Ik kan geen ijzer met handen breken’
De Vries zei te begrijpen dat alles heel frustrerend is voor ouders. Ook zei ze dat ze echt oprecht bereid is te bekijken waar het sneller kan. Maar “ijzer met handen breken” kan ze naar eigen zeggen niet, ze wil geen dingen “toezeggen die niet waar te maken zijn”.
“Wie houdt een oplossing tegen dan?” vroeg PVV-Kamerlid De Graaf zich hardop af. Hij concludeerde dat “deze mensen voor het kabinet niet belangrijk genoeg zijn.” Hij zei van de staatssecretaris te geloven dat ze knokt, maar ze moet “echt nog harder knokken”.
- Kabinet gaat ‘stinkende best doen’ voor snellere afhandeling toeslagenaffaire
- Herstel gedupeerden toeslagenaffaire loopt vast door ambtelijke chaos
- ‘Compensatie ouders toeslagenaffaire kan zomaar tot 2030 duren’
zie ook; Kinderopvangtoeslag RO
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
Meer: College voor de Rechten van de Mens Belastingdienst – Search (bing.com)
Nog meer:
Zie ook: Minister Wopke Hoekstra CDA rommelde zelf ook met de belastingdienst
Zie verder ook: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!! – de nasleep – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – en weer gaat het gedonder met de belastingdienst maar weer vrolijk verder !!!
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – een nieuwe stap
zie dan nog verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst gaat maar weer verder !!!
Zie dan ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 4 – kamerdebat 29.04.2021
zie ook nog verder dan: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is nog steeds onderweg – deel 3
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 2
Zie verder: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 1
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Veel meer:
Lees: Kabinet wil van toeslagen af en verzint dus een nieuwe toeslag AD 02.04.2023
Lees: Hoogste racismebestrijder stond zelf ook op illegale fraudelijst Belastingdienst NU 30.03.2023
Lees: Kabinet wil groep die te weinig toeslagen ontving geen compensatie beloven NU 30.03.2023
Lees: Schouten wil compensatie gedupeerden overheidsfout niet beloven MSN 30.03.2023
Lees: Belastingdienst wilde duizenden bewoners ten onrechte huurverlaging geven AD 30.03.2023
Lees: Belastingdienst wilde duizenden ten onrechte huurverlaging geven MSN 30.03.2023
Lees: Oeps, foutje: Belastingdienst gaf 11.000 mensen bijna onterecht huurverlaging RTL 30.03.2023
Lees: Aantal slachtoffers van weeffout in toeslagenstelsel veel groter dan gedacht NU 29.03.2023
Lees: Groep van 10.000 burgers leeft in armoede door overheidsfout toeslagen Telegraaf 29.03.2023
Lees: Rechter bekijkt trage besluiten over compensatie toeslagenaffaire MSN 24.03.2023
Lees: Woud aan beroepen besluitvorming herstel toeslagenaffaire groeit MSN 24.03.2023
Lees: Rechtbank: steeds drukker door procedures rond de kinderopvangtoeslagenaffaire NOS 24.03.2023
Lees: Rechtbank: steeds drukker door procedures rond de kinderopvangtoeslagenaffaire – Omroep West 24.03.2023
Lees: Rutte schuift aan bij eerstvolgende toeslagendebat MSN 22.03.2023
Lees: Belastingdienst blijft nog jaren met verouderd IT-systeem werken (businessinsider.nl) 21.03.2023
Lees: Belastingdienst blijft nog jaren met verouderd IT-systeem werken MSN 21.03.2023
Lees: ’Het duurt te lang’, zingen toeslagenouders vanaf tribune in de Kamer Telegraaf 07.03.2023
Lees: Emotioneel Kamerdebat brengt oplossing voor toeslagenouders niet dichterbij NOS 07.03.2023
Lees: Gefrustreerde oppositie wil einddatum afhandelen toeslagenaffaire MSN 07.03.2023
Lees: Pieter Omtzigt haalt fel uit naar Rutte: ‘Ga u verantwoorden!’ | Video Telegraaf 07.03.2023
Lees: Toeslagenouders zingen ‘Duurt te lang’ op tribune Tweede Kamer RTL 07.03.2023
De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 2
Telegraaf 06.03.2021
Ombudsman zegt dat overheid hem jarenlang negeerde in Toeslagenaffaire
De Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
“Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
Zie ook: Opnieuw kritisch rapport over functioneren Tweede Kamer
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland.
“Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.”
Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
AD 06.03.2021
‘Belastingdienst houdt zich al 15 jaar niet aan de wet bij terugvordering toeslagen’
Het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst is veel groter dan tot nu toe gedacht, concludeert RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke stukken. De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend, blijkt uit duizenden documenten van de dienst Toeslagen die de nieuwszender in handen kreeg.
Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Deze praktijk bestond echter al veel langer. Al 15 jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven, bieden een ‘onthullend inkijkje’, klinkt het.
Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget. De handleidingen die de dienst Toeslagen bij de toepassing van relevante regels en wetten hanteert, zouden naar verluidt niet juridisch zijn getoetst.
Lees ook;
Vinkje achter de naam
Bij vermoedens van fraude komen mensen op een zogenoemde ‘uitsluitlijst’ te staan. ‘Afwijkend behandelen’ luidt een werkinstructie uit 2006. Toeslagen worden onder de noemer ‘nihilstelling’ stopgezet. Uit de documenten blijkt dat dit massaal gebeurt. Volgens de Belastingdienst was het beleid erop gericht bewuste of onbewuste fouten bij de aanvraag of wijziging van het grote aantal uitgekeerde toeslagen te voorkomen.
Wie eenmaal op de uitsluitlijst terechtkomt, komt daar niet meer van af. Er is sprake van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’, zo blijkt uit stukken uit 2007. Elk contact met de Belastingdienst resulteert in behandeling als fraudeur, schrijft RTL. Bovendien worden mensen met een ‘vinkje achter hun naam’ hiervan door de Belastingdienst niet op de hoogte gesteld, waardoor verweer niet mogelijk is.
Ministerie
Het ministerie van Financiën stelt in een reactie niet alle stukken te hebben kunnen achterhalen die door de nieuwszender zijn aangevoerd. Desondanks bevestigt ze dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen. “Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie aan de nieuwszender. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Grondbeginselen rechtsstaat
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag. dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari.
Mensen met schulden niet goed beschermd
De Belastingdienst houdt bij het terugvorderen van toeslagen te weinig rekening met de financiele situatie van burgers, zegt de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR). Regelmatig belanden mensen daardoor onder het bestaansminimum. De organisatie schreef een brief aan demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën. Ook de Nationale ombudsman dringt aan op een oplossing.
Sinds 1 januari van dit jaar is de zogenaamde Wet vereenvoudiging beslagvrije voet van kracht. Volgens die wet moet er altijd een deel van het inkomen zijn waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo belanden mensen niet onder het bestaansminimum, is de redenering.
Wie een deel van zijn toeslagen moet terugbetalen, krijgt daar standaard een brief met een betalingsregeling over. Als de ontvanger dan niet zelf aan de bel trekt en mogelijk zijn schulden niet afbetaalt, kan de huur- of zorgtoeslag worden stopgezet.
Toch is het volgens de wet de bedoeling dat de Belastingdienst die beslagvrije voet op voorhand berekent. Dat dat niet altijd gebeurt, leidt er volgens de LOSR en de Nationale ombudsman toe dat veel mensen toch nog onder het bestaansminimum belanden.
“Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet”, zegt André Moerman, voorzitter van de LOSR.
De LOSR schreef Van Huffelen een brief met het verzoek om het terugvorderingsbeleid van de Belastingdienst op korte termijn aan te passen. De demissionair staatssecretaris laat aan NU.nl weten dat ze in gesprek gaat met de organisatie, maar benadrukt dat er door de toeslagenaffaire sinds maart vorig jaar geen dwanginvorderingen meer hebben plaatsgevonden. “Er was dus ook geen aanleiding om de beslagvrije voet toe te passen.”
‘Fiscus werkte al veel langer met zwarte lijsten, en bij meer toeslagen’
De werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire wordt al veel langer gevolgd dan tot dusver bekend was. Dat meldt RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten die de nieuwszender heeft ingezien.
Het gaat om documenten van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst, zoals handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven. Daaruit blijkt volgens RTL dat de werkwijze waardoor mensen onterecht als potentieel fraudeur bestempeld konden worden en in grote financiële problemen kwamen, al in 2006 begon.
Tot nu toe was de veronderstelling dat de ontspoorde fraudejacht in 2013 van start ging als gevolg van de zogeheten Bulgarenfraude.
Massaal op de uitsluitlijst
Ook blijken er volgens RTL veel meer werkinstructies voor ambtenaren van de Belastingdienst te zijn geweest die in strijd waren met de wet- en regelgeving. Het gaat om aanwijzingen voor het stopzetten van niet alleen de kinderopvangtoeslag, maar ook van de zorgtoeslag, de huurtoeslag en het kindgebonden budget.
Mensen over wie twijfel bestond, kwamen op een ‘uitsluitlijst’ waarna ze geen toeslagen meer kregen. Hun werd niet verteld dat ze op deze lijst stonden, waardoor ze dat ook niet konden aanvechten. Ze zouden vervolgens automatisch nog jaren als fraudeur behandeld zijn. Dat gebeurde op grote schaal, concludeert RTL op basis van werkinstructies met de titel ‘Massaal’.
De Belastingdienst laat in een reactie weten dat er wel altijd een handmatige toets werd gedaan voordat iemand op de lijst kwam. En, zegt de dienst, de toeslag werd voor mensen die op de uitsluitlijst kwamen niet automatisch stopgezet. Ze konden extra gecontroleerd worden.
‘Verschillende versies documenten’
In een vijf pagina’s tellende reactie, die RTL heeft gepubliceerd, zegt het ministerie van Financiën dat het niet alle documenten heeft teruggevonden waarop de nieuwszender zich baseert. ‘De documenten waar RTL naar verwijst zijn goeddeels teruggevonden maar hierbij werd wel duidelijk dat van deze documenten meerdere versies bestonden, waarvan nu niet met zekerheid kan worden gezegd of beide (RTL/Toeslagen) van dezelfde versies zijn uitgegaan.’
Verder zegt het ministerie dat het niet zo is dat mensen die verdacht werden van fraude automatisch in het vervolg ook zo behandeld blijven worden door de Belastingdienst. Dat gebeurt alleen voor een “specifieke periode”, die handmatig door een behandelaar wordt ingesteld en handmatig weer verlengd moet worden. “Na een tijdsperiode voor afwijkende behandeling komt de toeslaggerechtigde weer in het normale behandelproces terecht.”
“Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen”, aldus Het ministerie van Financiën.
Daarnaast deelt het ministerie niet de conclusie dat de fraudejacht, zoals RTL het noemt, al vijftien jaar geleden begon. “Voor zover we kunnen nagaan, lag hier in de eerste jaren niet de nadruk op.”
Wel beaamt het ministerie dat de toeslagenregels vanaf het het begin af aan ‘zeer strikt geïnterpreteerd’ werden. “Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen.” Die problemen zijn “bekend, en dat is ook onderkend”, aldus het ministerie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
‘Bevestigt beeld’
Advocaat Vasco Groeneveld zegt dat de vertrouwelijke documenten die RTL naar buiten heeft gebracht het beeld bevestigen dat de historie die zijn klanten hebben met de Belastingdienst teruggaat tot 2006. “Gedupeerden vertellen mij dat de ellende toen al begon. Dit gaat zeker een rol spelen bij mijn verzoek aan het Gerechtshof om alsnog het Openbaar Ministerie te gelasten om medewerkers van de Belastingdienst te vervolgen.”
Groeneveld wil deze maand nog een klacht bij het hof indienen. “Het beeld dat medewerkers van de Belastingdienst onrechtmatig hebben gehandeld, wordt met deze documenten versterkt. En daarmee ook de nalatigheid van ministers om ertegen op te treden.”
Groeneveld zegt na het weekend vijftig nieuwe deelnemers aan de aangifte toe te voegen tegen zes (oud-)ministers die hij verantwoordelijk houdt voor het toeslagenschandaal. Het totaal aantal deelnemers aan deze aangifte komt daarmee op 130.
Rutte en andere kabinetsleden niet strafrechtelijk vervolgd vanwege toeslagenaffaire
De regering zal geen opdracht geven om premier Mark Rutte en andere politieke kopstukken strafrechtelijk te vervolgen voor hun rol in de toeslagenaffaire. Dat heeft demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus zojuist geschreven aan de Tweede Kamer.
Behalve tegen Rutte deden 87 gedupeerde toeslagouders begin dit jaar aangifte tegen (oud-)bewindslieden Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Wopke Hoekstra, Tamara van Ark en Menno Snel. Zij zouden zich volgens advocaat Vasco Groeneveld schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven.
Lees ook;
De procureur-generaal van de Hoge Raad, Jos Silvis, heeft de aangiften onderzocht en is een oriënterend onderzoek gestart. Doel hiervan was uit te vinden of er aanknopingspunten zijn voor het starten van een opsporingsonderzoek.
Die aanknopingspunten zijn niet gevonden, zo laat Grapperhaus de Kamer weten. ,,Dat betekent dat er vanwege de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”, aldus de minister. Hij benadrukt dat de Tweede Kamer zelf nog wel opdracht tot vervolging kan geven.
Tachtig slachtoffers
Advocaat Vasco Groeneveld deed namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de bewindslieden. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
Ferdinand Grapperhaus, demissionair minister van Justitie en Veiligheid. © ANP
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen. Indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe dus nog wel besluiten.
Wettelijke tekortkomingen
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan ‘is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend’. Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. ‘De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.’ Hij geeft aan dat ‘in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan’.
Politieke verantwoording
De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging van de bewindslieden door de parlementaire ondervragingscommissie, schrijft de Hoge Raad. Die ondervraging mag wettelijk niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.
Kabinet gevallen
Vanwege de affaire trad staatssecretaris Snel van Financiën in december af en viel kabinet Rutte-III half januari. Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie regeert demissionair door, maar zonder minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Wiebes was in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk voor de Belastingdienst. De fiscus beschuldigde duizenden ouders ten onrechte van fraude met toeslagen, waarop zij soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen en omvangrijke schulden opbouwden.
Ook trok Kamerlid Lodewijk Asscher zich terug als lijsttrekker van de PvdA. Asscher was vicepremier en minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers voor toeslagenaffaire
Jos Silvis, procureur-generaal bij de Hoge Raad ziet geen aanknopingspunten voor strafrechtelijk vervolging tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire.
Silvis deed het oriënterende onderzoek naar aanleiding van de aangifte tegen zes (oud-)bewindslieden, onder wie demissionair premier Rutte en minister Hoekstra van Financiën, door twintig gedupeerden.
Volgens hun advocaat Vasco Groeneveld hebben de zes zich schuldig gemaakt aan een ambtsmisdrijf en nalatigheid. De aangifte werd begin vorige maand aangevuld.
Advocaat Vasco Groeneveld heeft namens 80 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte gedaan tegen ministers van Ark, Hoekstra en Wiebes, premier Rutte, staatssecretaris Snel en oud-minister Asscher.
Beroepsmatige discriminatie
Zij hebben strafrechtelijk verwijtbaar gehandeld, vindt Groeneveld. De bewindslieden hadden moeten voorkomen dat de Belastingdienst zich schuldig maakte aan zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie. Ook zijn artikel 1 van de Grondwet (het gelijkheidsbeginsel) en het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind geschonden.
De procureur-generaal stelt dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van ‘wettelijke tekortkomingen’. Advocaat Groeneveld noemt dat advies van vandaag ‘teleurstellend’.
Protocol
Bij aangifte tegen ministers of staatssecretaris schrijft het protocol voor dat procureur-generaal bij de Hoge Raad een onderzoek start en advies uitbrengt aan de minister van Justitie. Uiteindelijk heeft de Tweede Kamer het laatste woord of er strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Duizenden zelfstandigen de dupe van fout Belastingdienst met leenbijstand
Duizenden zelfstandigen hebben door een fout van de Belastingdienst duizenden euro’s aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moeten terugbetalen, terwijl ze er wel recht op hadden. Dat schrijft de Volkskrant.
Het gaat om zelfstandigen die zogeheten leenbijstand (Bbz) hadden aangevraagd. Met die regeling konden uitkeringsgerechtigden vanaf 2004 een eigen bedrijf starten met een renteloze lening van de overheid. De lening werd kwijtgescholden als met de eigen zaak niet meer dan de bijstandsnorm werd verdiend.
De Belastingdienst heeft de lening in het jaar dat die werd kwijtgescholden ten onrechte bij het toetsingsinkomen van ontvangers opgeteld, waardoor ze zogenaamd te veel ontvangen huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moesten terugbetalen.
Omtzigt wil opheldering
In 2017 paste de toenmalige staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, de regeling op aandringen van de Nationale ombudsman en de Tweede Kamer aan, maar alleen voor burgers die in de periode 2014-2016 werden gedupeerd. Zij kregen compensatie, maar anderen niet. Mogelijk vielen meer dan tienduizend gedupeerden buiten de boot. Sommigen leenden bij derden geld om de vorderingen van de Belastingdienst te kunnen betalen, schrijft de krant.
De Belastingdienst zou ook nauwelijks moeite hebben gedaan om mensen die recht hadden op compensatie op te sporen. Het ministerie van Financiën zou in zijn administratie niet kunnen zien wie de gedupeerde ondernemers zijn. Van de 17 miljoen euro die ervoor was begroot, is 2,6 miljoen euro besteed.
De krant schrijft dat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die zich eerder vastbeet in de kinderopvangtoeslagaffaire, het kabinet om opheldering wil vragen. “De zaak toont veel parallellen met de toeslagenaffaire.”
Kamer noemt nieuwe toeslagenblunder Belastingdienst ‘ongelooflijk’
‘Pijnlijk en ongelofelijk’. De Tweede Kamer heeft geen goed woord over voor de nieuwste fout van de Belastingdienst. Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat de Belastingdienst arbeidsmigranten al sinds 2015 onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget geeft.
Dat komt omdat de Belastingdienst toeslagen toekent op basis van foute en onvolledige informatie. “Dit kost de Nederlandse staat en dus de belastingbetaler veel geld”, zegt Helma Lodders van de VVD.
Maar Lodders ziet ook opnieuw dat burgers buiten hun schuld om in de problemen komen en klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties. “Deze fouten lijken in eerste instantie in het voordeel van de mensen uit te pakken, maar als zij dit moeten terugbetalen, komen ze natuurlijk in grote problemen”, zegt Lodders.
Pak signalen op
Renske Leijten van de SP kan er met haar hoofd niet bij dat de Belastingdienst, die aan de ene kant keihard optrad tegen fraude zoals in de kinderopvangtoeslagenaffaire, nu automatisch te veel verstrekt. “Ongelofelijk”, noemt ze het. Helemaal als de arbeidsmigranten zelf aangeven dat ze te veel ontvangen en dat de Belastingdienst dan geen thuis geeft.
Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag voor arbeidsmigranten
“Opnieuw zien we dat de Belastingdienst signalen niet oppakt als er iets fout gaat”, zegt Pieter Omtzigt van het CDA. “Niet van de migranten die waarschuwen en niet van de eigen medewerkers die waarschuwen. Zelfs niet naar aanleiding van interne rapporten.”
Als de Belastingdienst die signalen niet structureel serieus gaat nemen is het volgens Omtzigt wachten op het volgende schandaal.
‘Het is niet te verantwoorden dat mensen in de problemen komen, omdat de Belastingdienst haar zaken niet op orde heeft’, vindt Eppo Bruins van de ChristenUnie. ‘Het is al lange tijd bekend , maar nog steeds niet gerepareerd’.
De partijen verbazen zich er vooral ook over dat het probleem al zo lang speelt en noemen het zorgelijk dat het sinds 2016 nog altijd niet is opgelost. Ze willen daarover opheldering van de staatsecretaris van Financiën.
Het CDA en de ChristenUnie willen af van het huidige en complexe toeslagensysteem.
Belastingdienst ging volgens kabinet afgelopen jaren vaker over de schreef
De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren op momenten in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur gehandeld”. Dat staat zaterdag in een brief die het kabinet aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De elf pagina’s tellende brief bevat een lijst met wetten en regels waar de fiscus zich niet aan heeft gehouden.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben.
De lijst is niet volledig, merken ze op !!!
Deze wetten en regels overtrad de Belastingdienst
In antwoord op kamervragen heeft het ministerie van Financiën een overzicht gestuurd van wetten waar de Belastingdienst zich de afgelopen zeven jaar niet aan heeft gehouden. De brief van 11 pagina’s bevat een greep uit gevallen die in strijd zijn met de wet of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, schrijven demissionair staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen. Het is geen compleet overzicht.
De brief vloeit voort uit een motie van CDA-Kamerlid Omtzigt.
De voorbeelden in de Kamerbrief gaan onder meer om het achterhouden van stukken of het te laat verstrekken van stukken aan burgers of rechters. Ook wordt beschreven hoe het ouders onnodig moeilijk wordt gemaakt om hun recht op een toeslag aan te tonen. Het ministerie van Financiën stelt dat de Belastingdienst in het algemeen handelt volgens wet- en regelgeving, maar dat dit “helaas niet altijd het geval is geweest”.
Opsomming
De zaken die in de brief worden genoemd zijn al eerder aan bod zijn gekomen, onder meer in debatten in de Tweede Kamer. Het overzicht van de overtredingen is nieuw. “Een ernstige en lange lijst”, zegt advocaat Eva González Perez. En: “Niet nieuw, wel schokkend.” Zij ondersteunt sinds 2014 gedupeerde ouders van de kindertoeslagaffaire.
De brief bevat onder meer een “niet-limitatieve opsomming” van situaties waarin de Belastingdienst zich niet aan de wet en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur gehouden heeft. “Dat betekent dat er nog meer is of nog aan zit te komen over wat de Belastingdienst heeft gedaan of doet in strijd met de wet”, zegt González Perez. “Er staat dus nog steeds geen streep onder.”
Ruim zes jaar ondervond de advocaat naar eigen zeggen geregeld dat de fiscus zich niet aan de regels hield. “Het recht werd niet gehanteerd. Deze lijst bevat alles waar ze de afgelopen jaren schriftelijk op zijn gewezen. Niks onthullends dus: het zijn de media en politici die hier al jaren mee bezig zijn. Het is een constante graafmachine in documenten en het naar buiten brengen daarvan.”
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, aldus Kamerlid Pieter Omtzigt.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt reageert geschokt op de inhoud van de brief. Op Twitter noemt hij het “dwingend leesvoer om het gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”. Hij benadrukt in een toelichting dat dit opnieuw bevestigt dat de wet niet alleen te hard is uitgevoerd door de Belastingdienst, zoals soms de uitleg was, maar dat de wet zelfs niet is gevolgd.
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, zegt Omtzigt. “Een aantal mensen heeft dit de hele huurtoeslag gekost. Die zijn duizenden euro’s per jaar misgelopen doordat de interpretatie van de wet door de Belastingdienst niet was hoe die moest zijn volgens de hoogste rechter.”
Hij hekelt ook hoe lang het heeft geduurd voordat deze informatie de Kamer heeft bereikt. “We hadden deze brief weken geleden al verwacht, nog voor het verkiezingsreces. Nu is het een onhandig moment, want we kunnen het er nu niet over hebben met de regering.”
Uit de brief blijkt ook dat de informatie nog niet compleet is. Ook dat laakt Omtzigt nadrukkelijk. “Ik vraag al jaren om een overzicht en deze brief geeft nu geen uitputtende lijst.” Die lijst wil hij zo snel mogelijk. Ook wil hij dat zo snel mogelijk duidelijk wordt hoe lang het kabinet hier al van wist.
Beslagvrije voet
Vorige week concludeerde RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten dat de werkwijze van de Belastingdienst, die leidde tot de toeslagenaffaire, veel eerder begon dan tot nu toe bekend was.
In de Kamerbrief van vrijdagavond wordt ook gereageerd op het verhaal over de beslagvrije voet van de NOS. Hieruit blijkt dat de Belastingdienst er bij het verrekenen van toeslagen niet standaard rekening mee houdt of mensen genoeg geld overhouden om van te leven, terwijl dat volgens een wet die op 1 januari van kracht werd wel zou moeten.
De Belastingdienst bevestigde de werkwijze en zei dat als mensen erom vragen er wel naar de persoonlijke situatie wordt gekeken. Volgens de dienst is dat volgens de nieuwe wet toegestaan.
Het ministerie van Financiën zegt onderzoek te doen naar de vraag hoe de handelwijze van de Belastingdienst moet worden geduid. Ze willen in gesprek met de Nationale Ombudsman en sociaal raadlieden.
Onderstaande voorbeelden betreffen overtredingen van wetten die zich hebben voorgedaan bij de Belastingdienst, zoals beschreven in de Kamerbrief;
- Mondeling intrekken van bezwaren
- Opzet/Grove Schuld en minnelijke schuldsanering (Invordering)
- Ten onrechte niet-verminderde vervolgingskosten
- Vergoeden invorderingsrente
- Stuiten van verjarende schulden
- AVG en Archiefwet
- Strijdig handelen met de AVG bij de verwerking van persoonsgegevens.
- Herstelorganisatie Toeslagen. Situaties die zich hierin hebben voorgedaan zijn onder meer:
– niet (tijdig) vaststellen van de definitieve beschikking kinderopvangtoeslag;
– niet of onvoldoende in acht nemen van de wettelijke termijn waarbinnen een beslissing op bezwaar moet komen;
– niet of onvoldoende motiveren van beslissingen inzake de toekenning of afwijzing van de kinderopvangtoeslag;
– onvoldoende duidelijk maken aan de ouder welke informatie van hem/haar wordt verwacht;
- 21-punten lijst
- Vaktechnische waarborgen
- Toeslagpartnerschap
- Onterechte kwalificatie
- Kindgebonden Budget
Telegraaf 17.03.2021
Gemeente Den Haag schiet gedupeerden toeslagenaffaire te hulp
De gemeente Den Haag schiet gedupeerde gezinnen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst te hulp. Het gaat om hulp bij hun schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress. In Den Haag gaat het om minimaal 1600 gedupeerden.
De slachtoffers kunnen de gemeente aankloppen voor hulp bij schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress.
Het vertrouwen in de overheid is door de jarenlange stress ernstig gedaald, schrijft de gemeente. ‘Duizenden gezinnen zijn jarenlang als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Wij zetten extra dienstverlening in’, aldus wethouder Bert van Alphen.
De impact van de situatie op de ouders en kinderen is groot, door de schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen, aldus de gemeente. Daardoor groeien de kinderen op met grote spanningen thuis en hebben zij emotionele schade. ‘Deze gezinnen verdienen onze steun. Wij vinden het belangrijk dat er weer rust komt binnen het gezin en willen daarbij helpen’, zegt de wethouder.
Gedupeerden krijgen deze week een brief van de gemeente. Zij kunnen ook zelf contact opnemen met de gemeente via deze site.
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: Amendement van de Leden Lodders en Van Weyenberg ter vervanging van nr. 3 over een moratorium 10.02.2021
Lees: Algoritmes zoeken naar bijstand-fraudeurs, welke rol speelt etnisch profileren? NOS
Lees: Fraude opsporen of gevaar van discriminatie? Gemeenten gebruiken ‘slimme’ algoritmes NOS
lees: Ontslagaanvraag kabinet 15.01.2021
lees: Reactie op rapport ‘Ongekend Onrecht’ van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag 15.01.2021
lees: Toelichting Catshuisregeling Kinderopvangtoeslag
lees: Budgettair kader maatregelen
lees: Overzicht _en_toelichting specifieke maatregelen Toeslagen en Belastingdienst
lees: Besluit forfaitair bedrag en verruiming compensatieregeling
lees: Managementteam van de_belastingdienst toeslagen, stukken die 2,5 jaar voor bijna iedereen zijn achtergehouden_ 23.12.2020
lees: vragen Verslag_van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ‘Ongekend onrecht’ 23.12.2020
lees: brief 2e kamer Herstel_Toeslagen 22.12.2020
lees: eindverslag parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
lees: Kamer onderzoekt terecht eigen rol in Toeslagenaffaire Elsevier 14.02.2021
Lees: Kabinet opnieuw bijeen over toeslagenaffaire. Treedt de regering af? Elsevier 12.01.2021
Lees: Natuurlijk moet het kabinet aftreden om de toeslagenaffaire. En wel hierom ! Elsevier 12.01.2021
Lees: Geachte Lodewijk Asscher, verscheur uw brief en treedt terug Elsevier 09.01.2021
Lees: Is 30.000 euro compensatie eerste stap of koopt kabinet aftreden af? Elsevier 23.12.2020
lees: ‘Rutte-doctrine’ onder vuur: proloog verkiezingsstrijd Elsevier 22.12.2020
lees: Keihard rapport toeslagenaffaire: zijn er consequenties? Elsevier 21.12.2020
lees: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement Elsevier 20.12.2020
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 1
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Overheid neemt private schuld over van circa 900 ouders toeslagenaffaire
NOS 20.04.2021 De overheid gaat de private schulden overnemen van een groep ouders die gedupeerd is door de toeslagenaffaire. Het gaat om circa 900 ouders die in een schuldtraject zitten. Door de schuld bij bijvoorbeeld de huisbaas en het energiebedrijf over te nemen wil de overheid voorkomen dat schuldeisers de 30.000 euro compensatiegeld van de ouders kunnen opeisen.
Dat laat demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) weten in een brief aan de Tweede Kamer. “Ik vind het onacceptabel dat deze toeslagouders nog steeds tegen een bestaansminimum leven”, schrijft Van Huffelen over de ouders die in een schuldtraject zitten.
Deze week contact met ouders
Met de gedupeerde ouders wordt nog deze week contact opgenomen over de financiële compensatie, belooft de demissionair staatssecretaris in de brief. “Gedupeerden die uiterlijk 22 april bereikt kunnen worden, zullen op 30 april worden uitbetaald en in de week van 2 mei het geld op hun rekening hebben staan.” Eerder deed Van Huffelen de belofte dat alle gedupeerden voor 1 mei het compensatiebedrag zouden krijgen.
De 30.000 euro genoegdoening werd eind december toegezegd na een vernietigend rapport van de parlementaire ondervragingscommissie. Die concludeerde dat de ouders ongekend onrecht is aangedaan door de uit de hand gelopen fraudejacht van de Belastingdienst.
Toen al zei Van Huffelen dat ze hoopte te kunnen vermijden dat de compensatie van ouders die in een schuldtraject zitten direct naar de schuldeisers zou gaan. Om dat te voorkomen werden eerder al alle schulden bij overheidsinstanties kwijtgescholden.
Nog geen oplossing voor iedereen
Nu heeft Van Huffelen dus ook een oplossing gevonden voor de schulden bij private schuldeisers zoals energiebedrijven, huurbazen en zorgverzekeraars. Deze oplossing kost de overheid circa 56 miljoen euro.
Ondanks deze stap is er nog een groep waarbij schuldeisers de compensatie dreigen op te eisen: ouders in een faillissement. “Deze ouders en hun curator worden door ons persoonlijk op de hoogte gesteld dat, indien zij gedupeerd zijn, een eventuele oplossing later zal volgen”, schrijft Van Huffelen.
BEKIJK OOK;
Overheid neemt schulden over van 900 toeslagenouders in schuldsanering
RTL 20.04.2021 Goed nieuws voor 900 toeslagenouders die in de schuldsanering zitten. Het kabinet neemt huur-, energie- en andere private schulden van deze groep gedupeerden over, zodat ook aan hen de beloofde compensatie kan worden overgemaakt.
Alle slachtoffers van de toeslagenaffaire krijgen ten minste 30.000 euro aan compensatie, beloofde het kabinet begin dit jaar. Mensen die in de schulden zitten, dreigden een deel van het geld meteen weer kwijt te zijn aan schuldeisers.
Om ervoor te zorgen dat ook deze groep snel kan worden gecompenseerd, neemt het kabinet de private schulden over van zo’n 900 gedupeerden die in de schuldsanering zitten. Daarna kunnen ze de 30.000 euro in de eerste week van mei op hun rekening verwachten.
Paar tientjes
Eerder besloot staatssecretaris Van Huffelen van Financiën al om alle overheidsschulden kwijt te schelden van gedupeerden van de toeslagenaffaire. De Tweede Kamer wilde dat ze nog een stap verder ging en ook schulden bij private partijen zou overnemen.
Schuldeisers die nog rekeningen open hebben staan, hebben de garantie gekregen dat de volledige schuld wordt overgenomen. Dat voorkomt dat zij een claim leggen op het compensatiebedrag. En het geeft gedupeerden die nog steeds moeten rondkomen van een paar tientjes per week snel extra lucht.
Toeslagenschandaal bij Belastingdienst veel groter dan gedacht
meer; Alexandra van Huffelen Ministerie van Financiën Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Schulden Schuldsanering
Belastingdienst schiet gedupeerden in schuldsanering extra te hulp door overname schulden
Trouw 20.04.2021 Nadat de Belastingdienst eerder al de publieke schulden van gedupeerden in de toeslagenaffaire had kwijtgescholden, neemt hij nu ook de private schulden van mensen in de schuldsanering over.
De Belastingdienst trekt nog eens 56 miljoen euro uit om gedupeerden in de toeslagenaffaire tegemoet te komen. Het gaat om een groep van zo’n 900 ouders die in een schuldsaneringstraject zitten. Zij liepen het risico dat compensatie door de Belastingdienst direct ten goede zou komen aan hun schuldeisers. Om dat te voorkomen neemt de fiscus de vorderingen op de ouders nu volledig over.
In januari besloot het kabinet dat alle gedupeerden in de toeslagenaffaire in elk geval 30.000 euro compensatie zouden krijgen. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) heeft toegezegd dat alle gedupeerden die half februari bij de Belastingdienst bekend waren, voor 1 mei uitbetaald zouden zijn. Na lang getouwtrek tussen gemeenten, bewindvoerders en schuldeisers besloot het kabinet al alle publieke schulden van gedupeerden kwijt te schelden. Voor het grootste deel betrof dit overigens schulden aan de Belastingdienst zelf, die de fiscus eerder niet wilde kwijtschelden.
Streng regime
Voor de ouders die in een schuldhulpverleningstraject zitten, komen daar nu de private schulden bij. Van Huffelen erkent dat dit rechtsongelijkheid oplevert ten opzichte van mensen die niet in de schuldsanering zitten en die dus te maken blijven houden met externe schuldeisers. “Gedupeerden in schuldentrajecten hebben echter vaak al een lange periode in een streng regime geleefd, met als uitzicht een schone lei zonder schulden”, schrijft zij in een brief aan de Tweede Kamer. Dat maakt dat zij toch een uitzonderingspositie wil voor deze specifieke groep. Voor ouders die in faillissement zitten, is nog geen oplossing gevonden – die hoopt de staatssecretaris later nog te vinden.
Bewindvoerders spelen de komende tijd een belangrijke rol in het slagen van dit plan. Van Huffelen kan vooralsnog alleen een garantie geven dat zij daadwerkelijk de schulden gaat overnemen. De bewindvoerders moeten vervolgens de beëindiging van de schuldsanering alvast in gang zetten om ervoor te zorgen dat ouders op korte termijn ook daadwerkelijk kunnen beschikken over de 30.000 euro compensatie.
Of dat voor 1 mei nog gaat lukken, is zeer de vraag. De komende week wil de Belastingdienst contact opnemen met de betreffende ouders, maar alleen diegenen die uiterlijk donderdag zijn bereikt kunnen nog in april worden uitbetaald.
Regie bij de ouders
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) laat weten blij te zijn met de oplossing voor deze specifieke groep gedupeerden, maar de Belastingdienst zou voor de VNG verder moeten gaan. “Wat ons betreft is deze oplossing maatgevend voor hoe álle gedupeerden geholpen gaan worden”, zegt wethouder Peter Heijkoop van Dordrecht namens de VNG. “Met regie bij de ouders, en een schone lei door het overnemen van schulden en het volledig kunnen beschikken over de 30.000 euro.”
“Gedupeerden van de toeslagenaffaire mogen zélf niet belast worden met deze oplossing: de overheid moet de uitvoering voortvarend oppakken samen met de schuldeisers. Belangrijk aandachtspunt voor de hulp aan alle gedupeerden is de gegevensuitwisseling tussen belastingdienst, gemeenten en andere betrokken partijen: deze moet snel en vlekkeloos verlopen”, aldus Heijkoop.
Tweede Kamerlid Renske Leijten (SP) waarschuwt ook dat voor een andere groep gedupeerden nog altijd problemen dreigen. “Ik ben blij dat de gedupeerden in schuldhulptrajecten nu geholpen worden, dat was onvermijdelijk. Tegelijkertijd is er nog een grote groep gedupeerden met schulden die niet in een traject zitten. Hun schulden zijn gepauzeerd tot 1 mei, maar zij dreigen onmiddellijk daarna weer schuldeisers op de stoep te hebben.”
Lees ook:
Van Huffelen: toeslagencompensatie voor 1 mei 2021 is haalbaar
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) gaat er nog steeds van uit dat alle slachtoffers van het schandaal rond de kinderopvangtoeslag, voor 1 mei het beloofde compensatiebedrag van 30.000 euro op hun rekening hebben staan.
MEER OVER; POLITIEK ECONOMIE, BUSINESS EN FINANCIËN OVERHEIDSBELEID BELASTINGEN BELASTINGDIENST VNG ALEXANDRA VAN HUFFELEN DORDRECHT JAN KLEINNIJENHUIS
Raad van State neemt eigen rol in toeslagenaffaire onder de loep
MSN 15.04.2021 De Raad van State is een “stevig zelfreflectieprogramma” gestart wegens de rol van de afdeling Bestuursrechtspraak in het toeslagenschandaal. De voorzitter van die afdeling, Bart Jan van Ettekoven, zegt dat dit onderzoek tot oktober zal duren. Daarnaast gaat de afdeling in gesprek met verschillende groepen, zoals advocaten en de slachtoffers van de affaire.
De Raad van State zal onder meer de gemaakte keuzes van de afgelopen jaren tegen het licht houden en de interne cultuur bespreken. De afdeling Bestuursrechtspraak hield de strenge interpretatie van de toeslagenregels jarenlang in stand.
“Dat trek ik me enorm aan”, aldus Van Ettekoven bij de presentatie van het jaarverslag van de Raad van State, die als hoogste Nederlandse bestuursrechter in principe het laatste woord heeft over de invulling van wetten waartegen bezwaar wordt aangetekend. De commissie-Van Dam concludeerde in december dat vrijwel alle instituties in de rechtsstaat hebben gefaald, zo ook de rechtspraak.
Door strenge wetgeving en snoeiharde uitvoering van de jacht op mensen die fraudeerden met de kinderopvangtoeslag, moesten duizenden mensen ten onrechte grote bedragen aan toeslagen terugbetalen. Zij kregen geen betaalregeling en kwamen hierdoor in grote financiële problemen, die de toeslagenouders vaak nog vele jaren achtervolgden.
In januari kondigde Van Ettekoven al aan kritisch naar uitspraken van de afdeling in het verleden te kijken. Het onderzoek dat nu loopt, gaat verder dan dat. De Raad van State veranderde pas in oktober 2019 van oordeel over de wetgeving. Van Ettekoven wil weten waarom dat toen pas is gebeurd. “Was er aanleiding dit eerder te wijzigen?”, vraagt hij zich af.
De bevindingen van het onderzoek moeten in november worden gepresenteerd. Van Ettekoven hoopt dat zijn afdeling daarmee ook goed is voorbereid op de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire, die ergens in de komende jaren plaatsvindt. Die zal breder zijn dan het onderzoek van de commissie-Van Dam.
Raad van State neemt eigen rol in toeslagenaffaire onder de loep
NU 15.04.2021 De Raad van State is een “stevig zelfreflectieprogramma” gestart wegens de rol van de afdeling Bestuursrechtspraak in het toeslagenschandaal. De voorzitter van die afdeling, Bart Jan van Ettekoven, zegt dat dit onderzoek tot oktober zal duren. Daarnaast gaat de afdeling in gesprek met verschillende groepen, zoals advocaten en de slachtoffers van de affaire.
De Raad van State zal onder meer de gemaakte keuzes van de afgelopen jaren tegen het licht houden en de interne cultuur bespreken. De afdeling Bestuursrechtspraak hield de strenge interpretatie van de toeslagenregels jarenlang in stand.
“Dat trek ik me enorm aan”, aldus Van Ettekoven bij de presentatie van het jaarverslag van de Raad van State, die als hoogste Nederlandse bestuursrechter in principe het laatste woord heeft over de invulling van wetten waartegen bezwaar wordt aangetekend. De commissie-Van Dam concludeerde in december dat vrijwel alle instituties in de rechtsstaat hebben gefaald, zo ook de rechtspraak.
Door strenge wetgeving en snoeiharde uitvoering van de jacht op mensen die fraudeerden met de kinderopvangtoeslag, moesten duizenden mensen ten onrechte grote bedragen aan toeslagen terugbetalen. Zij kregen geen betaalregeling en kwamen hierdoor in grote financiële problemen, die de toeslagenouders vaak nog vele jaren achtervolgden.
In januari kondigde Van Ettekoven al aan kritisch naar uitspraken van de afdeling in het verleden te kijken. Het onderzoek dat nu loopt, gaat verder dan dat. De Raad van State veranderde pas in oktober 2019 van oordeel over de wetgeving. Van Ettekoven wil weten waarom dat toen pas is gebeurd. “Was er aanleiding dit eerder te wijzigen?”, vraagt hij zich af.
De bevindingen van het onderzoek moeten in november worden gepresenteerd. Van Ettekoven hoopt dat zijn afdeling daarmee ook goed is voorbereid op de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire, die ergens in de komende jaren plaatsvindt. Die zal breder zijn dan het onderzoek van de commissie-Van Dam.
Rutte over rapport toeslagenaffaire: ‘Kunnen ons er alleen voor schamen’
Lees meer over: Toeslagenaffaire
‘Stevig’ zelfonderzoek Raad van State naar rol toeslagenaffaire
MSN 15.04.2021 De Raad van State is een “stevig zelfreflectieprogramma” gestart wegens de rol van de afdeling bestuursrechtspraak in het toeslagenschandaal. De voorzitter van die afdeling, Bart Jan van Ettekoven, zegt dat dit onderzoek tot oktober zal duren. Er zullen “heel veel gesprekken intern worden gehouden over onze cultuur” en over de keuzes die de afgelopen jaren zijn gemaakt. Daarnaast gaat de afdeling in gesprek met verschillende groepen, zoals advocaten en de slachtoffers van het overheidsschandaal.
Slachtoffers van die toeslagenaffaire is “ongekend onrecht” aangedaan, oordeelde de Kamercommissie die dit onderzocht. Door strenge wetgeving en snoeiharde uitvoering van de jacht op fraudeurs met de kinderopvangtoeslag, moesten duizenden mensen ten onrechte grote bedragen aan toeslagen terugbetalen. Zij kregen geen betaalregeling en kwamen hierdoor in grote financiële problemen, die de toeslagenouders vaak nog vele jaren achtervolgden.
De commissie-Van Dam concludeerde dat vrijwel alle instituties in de rechtstaat hebben gefaald, zo ook de rechtspraak. De afdeling bestuursrechtspraak hield de strenge interpretatie van de toeslagenregels jarenlang in stand. “Dat trek ik me enorm aan”, aldus Van Ettekoven bij de presentatie van het jaarverslag van de Raad van State. De Raad van State heeft als hoogste Nederlandse bestuursrechter in principe het laatste woord over de invulling van wetten waartegen bezwaar wordt aangetekend.
Kritisch
In januari kondigde hij al aan kritisch naar uitspraken van de afdeling in het verleden te kijken. Het onderzoek dat nu loopt, gaat verder dan dat. De Raad van State veranderde pas in oktober 2019 van oordeel over de wetgeving. Van Ettekoven wil weten waarom dat toen pas is gebeurd. “Was er aanleiding dit eerder te wijzigen?” vraagt hij zich af.
De bevindingen van het onderzoek moeten in november worden gepresenteerd. Van Ettekoven hoopt dat zijn afdeling daarmee ook goed is voorbereid op de parlementaire enquête die ergens in de komende jaren wordt gehouden naar de toeslagenaffaire. Die enquête zal breder zijn dan het onderzoek van de commissie-Van Dam.
Zware externe begeleidingscommissie
Op de vraag waarom er niet is gekozen voor een onderzoek door een organisatie van buitenaf, zegt Van Ettekoven dat volgens hem veel werk intern kan worden verricht. Wel benadrukt hij dat er een “zware externe begeleidingscommissie” in het leven is geroepen en dat “een externe review periodiek plaatsvindt”. Daarnaast wil hij nagaan of de afdeling bestuursrechtspraak “voldoende tegenspraak van de buitenwereld” krijgt.
Ook heeft de Raad van State onder meer aan advocaten gevraagd naar zaken die vergelijkbaar zijn met het toeslagenschandaal. Onder meer vreemdelingenadvocaten slaan nu al alarm aan wegens onrecht dat volgens hen wordt aangedaan in de asielketen. Wel merkt Van Ettekoven daarbij op dat “wel erg veel mensen mensen menen dat hen ongekend onrecht is aangedaan”. Bij het meldpunt van de Raad van State wordt ook aan de bel getrokken over zaken waar de afdeling bestuursrecht helemaal niet over gaat.
Belastingdienst opnieuw in de fout met toeslagen
AD 15.04.2021 De Belastingdienst is opnieuw in de fout gegaan met toeslagen. Tweehonderd Nederlanders kregen vorige week ten onrechte bericht dat ze toeslagen moeten terugbetalen. Zo klopte een Nederlands-Marokkaanse moeder uit Leiden huilend aan bij haar buurtcoach toen ze 10.000 euro terug moest storten. Dat meldt het Leidsch Dagblad.
De Belastingdienst geeft toe dat tweehonderd Nederlanders vorige week ten onrechte een bericht hebben gekregen dat ze hun toeslagen voor dit jaar kwijtraken en die tussen 2014 en 2020 zijn uitgekeerd, moeten terugbetalen. SP-Kamerlid Renske Leijten, die met Pieter Omtzigt de kindertoeslagenaffaire aan het licht bracht, reageert geschokt. ,,Niets geleerd van het toeslagenschandaal? Wat zijn excuses waard als werkwijze 0,0 is aangepast?”
Lees ook;
Buurtcoach Ilonka van Rijn ving de huilende Nederlands-Marokkaanse vrouw op tijdens haar spreekuur, daags na Pasen. ,,Mevrouw is gescheiden en woont in een flat met haar dochter. Ze kan dat geld onmogelijk terugbetalen”, zegt Van Rijn die meteen op onderzoek uitging. De vrouw kreeg al die jaren huur- en zorgtoeslag en heeft een uitkering.
Verblijfstatus
De Belastingdienst stelt in een bericht op de site ‘dat in sommige gevallen gegevens van de Immigratie- en Naturalisatiedienst niet goed zijn verwerkt’. In de brief staat daarom dat het recht op toeslag vervalt, ‘omdat er geen verblijfstatus is’. ,,Hoe dit precies is gegaan, kan ik nu nog niet zeggen. Nadat het is ontdekt, zijn we ouders zoveel mogelijk gaan bellen om het recht te zetten en duidelijk te maken dat ze niets hoeven terug te betalen”, zegt een woordvoerder. ,,Het spijt ons zeer. Mensen die nog niets hebben gehoord, kunnen de brief als niet verzonden beschouwen. Er komt een nieuwe brief aan.”
Belastingdienst Toeslagen joeg afgelopen weken opnieuw zeker honderden mensen de stuipen op het lijf met het bericht dat er toeslagen moeten worden terugbetaald. Op basis van foute gegevens dus mensen kregen een “foutje, sorry bedankt”… 1/2
Belastingdienst weer in de fout: Nederlands-Marokkaanse alleenstaande moeder krijgt een aanslag van…
Opnieuw een automatisch gemaakte brief. Opnieuw door (verkeerd) gebruik te maken van gegevens van andere overheidsdiensten (IND). Niets geleerd van #toeslagenschandaal? Wat zijn excuses waard als werkwijze 0,0 is aangepast? 2/2 #kamervragen met @MahirAlkaya
Het kan zijn dat mensen de ‘foute’ brief nog ontvangen, want het gaat om brieven met een datum tussen 5 maart en 24 april. Hoe dat precies zit, met een datum in de toekomst, is nog onduidelijk.
Belastingdienst weer in de fout met toeslagen
NOS 15.04.2021 Door een fout van de Belastingdienst hebben zo’n 200 mensen de afgelopen tijd ten onrechte te horen gekregen dat ze duizenden euro’s aan toeslagen moesten terugbetalen. Een woordvoerder van de dienst bevestigt een bericht daarover van het Leidsch Dagblad en De Telegraaf.
Volgens de woordvoerder gaat het om mensen van wie de gegevens van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) niet goed zijn verwerkt. Daardoor kregen ze een automatisch aangemaakte brief van de fiscus, waarin stond dat ze hun toeslagen over dit jaar kwijtraakten en dat ze de bedragen die tussen 2014 en 2020 waren uitgekeerd moesten terugbetalen.
De kranten schrijven over een Nederlands-Marokkaanse vrouw uit Leiden die 10.000 euro moest terugbetalen, iets wat ze volgens haar buurtcoach onmogelijk kan. Ze leeft van een uitkering en krijgt al jaren zorg- en huurtoeslag. Door haar is de zaak nu aan het rollen gebracht.
Brief met excuses
De woordvoerder van de Belastingdienst zegt dat de fout vorige week is ontdekt. “We zijn het nu aan het rechtzetten. Iedereen wordt persoonlijk gebeld en krijgt later nog een brief van ons, met excuses. Ze hoeven helemaal niets terug te betalen.”
SP-Kamerlid Renske Leijten, die samen met andere Kamerleden het toeslagenschandaal aan het licht bracht, reageert verbolgen. Volgens haar blijkt hieruit dat de Belastingdienst niets geleerd heeft en nog steeds dezelfde werkwijze hanteert. “Wat zijn excuses dan waard?”
Leijten gaat samen met haar SP-collega Mahir Alkaya vragen stellen aan staatssecretaris Van Huffelen.
Belastingdienst vraagt weer bij 200 Nederlanders onterecht toeslagen terug
NU 15.04.2021 De Belastingdienst heeft tweehonderd Nederlanders vorige week onterecht laten weten dat zij hun toeslagen voor dit jaar kwijtraken en het geld dat tussen 2014 en 2020 is uitgekeerd moeten terugbetalen. Een woordvoerder van de fiscus heeft een bericht van De Telegraaf hierover bevestigd.
Het verhaal kwam naar buiten doordat een Nederlands-Marokkaanse moeder uit Leiden zich bij haar buurtcoach had gemeld, omdat zij 10.000 euro moest terugbetalen.
Volgens de Belastingdienst is de fout te wijten aan informatie van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) die verkeerd verwerkt is. “Op basis van die informatie hebben wij deze brieven verstuurd”, stelt een zegsman. “We gaan de fout op korte termijn herstellen. De mensen krijgen bericht dat de informatie die ze gekregen hebben niet klopt.”
Het gaat om Nederlanders met een biculturele achtergrond. Om wat voor informatie van de IND het precies ging, kan de woordvoerder niet zeggen.
Rutte over rapport toeslagenaffaire: ‘Kunnen ons er alleen voor schamen’
In de toeslagenaffaire werden tienduizenden ouders gedupeerd
De Belastingdienst lag in de afgelopen jaren onder vuur, omdat tienduizenden ouders – veelal met een biculturele achtergrond – als fraudeur werden aangemerkt. De zaak kwam pas aan het licht na grondig onderzoek van RTL Nieuws, Trouw en Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP).
Het kabinet-Rutte III viel over de affaire en beloofde beterschap. Ook zouden alle getroffen ouders op korte termijn een vergoeding krijgen. De compensatie wordt voor 1 mei uitgekeerd.
Rutte verklaart aftreden kabinet: ‘Het was de ultieme conclusie’
Lees meer over: Belastingdienst Toeslagenaffaire
Toeslagenaffaireadvocaat González Pérez: ‘Behandel gedupeerden individueel’
MSN 10.04.2021 De slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten voor 1 mei bericht hebben gekregen van de Belastingdienst. Of ze krijgen 30.000 euro compensatie, of hun aanvraag wordt na een zogenoemde ‘lichte toets’ afgewezen. Volgens demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën ligt alles op schema. In een interview met NU.nl zegt advocaat Eva González Pérez, die de affaire aan het rollen bracht, grote twijfels te hebben over de gang van zaken.
Ouders komen in aanmerking voor 30.000 euro. Is dat een logisch bedrag?
“Het is een magisch getal. Ik heb geen idee waarop het is gebaseerd. Het was veel beter geweest als ze per geval hadden bekeken waar mensen recht op hebben. Dan kan je met een schade-expert netjes vaststellen hoe het zit. De Ombudsman legt precies uit hoe de overheid om moet gaan met schade. Hij geeft daar zestien spelregels voor, dát moet de leidraad zijn. Het gaat hier om individuele zaken, behandel ze dan ook zo.”
Ook als ouders achteraf op minder geld recht blijken te hebben, mogen ze het bedrag houden. Wat vindt u daarvan?
“Dat is raar toch, waarom gaat het zo? Je moet toch weten of iemand recht heeft op dat geld of niet. Mensen moeten hun recht niet worden afgepakt als ze het wel hebben, maar andersom moeten mensen die er geen recht op hebben er niet mee weg kunnen komen. Het gaat er toch om dat er recht wordt gedaan aan ieders individuele situatie?”
De 30.000 euro is bedoeld voor geleden financiële schade. Is dat voldoende?
“Het ergert me enorm dat nu met name wordt gekeken naar de directe materiële schade. Er wordt wel immateriële schade vergoed, maar hoe zit het met de jarenlange discriminatie? Komt daar een compensatie voor?”
“Of het feit dat mensen op een zwarte lijst hebben gestaan, waardoor ze werden bestempeld en behandeld als mogelijke fraudeur. Daarvoor wordt nu wel een aanvullende compensatieregeling toegezegd, maar we weten nog niet hoe of wat. Als je het correct en volledig doet, kom dan in één keer met een totaalpakket. Nu gaat het in delen en dat is verwarrend.”
Hoe zit het ondertussen met het vertrouwen in de rechtsstaat bij de slachtoffers?
“Hoe je dat vertrouwen gaat terugwinnen bij die ouders, is voor mij misschien wel het belangrijkste. De transparante overheid is wel heel ver weg. Geld kan je zo overboeken, maar dit is veel ingewikkelder.”
Naast de ouders van de toeslagenaffaire zijn meer dan 200.000 mensen opgenomen op de zwarte lijst, de Fraude Signaleringsvoorziening. Die mensen krijgen allemaal een standaardbrief. Het is volgens de Belastingdienst niet mogelijk om iedereen op korte termijn een persoonlijke toelichting te geven. Wat vindt u daarvan?
“Dat begrijp ik niet. Het lijkt wel of we in dit land helemaal niets meer kunnen. Zeg dan eerlijk: ik heb niet de juiste mensen in dienst.”
Op dit moment zijn in de toeslagenaffaire vierduizend ouders afgewezen na een zogenoemde ‘lichte toets’. Dat betekent dat hun aanvraag na data-analyse en mogelijk een ‘handmatige toets’ terzijde is gelegd. Er ontbreekt een nadere motivering in de brief die ze ontvangen. Wat vindt u daarvan?
“Een lichte toets? Deze brief aan de ouders heeft juridische gevolgen. Een burger dient een beslissing voorzien van een motivering te ontvangen en moet weten waar hij binnen een bepaalde termijn tegen die beslissing in bezwaar kan als hij het er niet mee eens is. Zo hoort het. Zoals het nu gaat is het onzorgvuldig, niet conform de wet.”
“Waarom ook nu weer een standaardbrief zonder dat gezegd wordt dat bezwaar mogelijk is? Dat irriteert me enorm. Ik denk niet dat deze beslissing zal standhouden bij de rechter. En ik vraag me dan ook echt af of iedereen bij de Belastingdienst het er mee eens is geweest dat de brief in deze vorm de deur uit is gegaan, zonder de juiste waarborgen en rechtsbescherming.”
De Belastingdienst voert nu ook de hersteloperatie uit. Is dat verstandig?
“Het was beter geweest als een andere organisatie het had gedaan. Dat even een stap opzij was gezet, en de zaken in alle rust konden worden afgehandeld conform de Algemene Wet Bestuursrecht. Het is nu allemaal met elkaar verweven. Dezelfde instantie die mensen jarenlang heeft gediscrimineerd, het leven moeilijk heeft gemaakt en op een zwarte lijst heeft gezet, kan nu ook weer zonder motivering besluiten dat je geen recht hebt op die 30.000 euro. Dat heeft iets ongemakkelijks.”
Jurist Janet van der Bunt stelt in NRC Handelsblad dat er sprake is van systeemfalen. Bent u het daarmee eens?
“Dat heeft de fiscalist Dieter Brüll decennia geleden ook aangekaart. Het systeem klopte niet en klopt nog steeds niet. Bij de Belastingdienst denken ze in processen en eenheden in plaats van in mensen. En omdat ze zo fabrieksmatig denken, zijn ze niet in staat om een doos uit te pakken en eens per stuk te bekijken wat erin zit. Het blijkt dat de gedupeerden afwijken. Die moet je dan individueel behandelen. En de oplossingen zijn nu toch weer procesmatig door iedereen dezelfde brief te sturen.”
Informateur Herman Tjeenk Willink schreef in zijn verslag bij de vorige formatie in 2017: “Individuele burgers passen vaak niet in de standaardmodellen en hebben moeite gehoor te krijgen voor problemen die één loket overstijgen.” Profetische woorden?
“Dat is helemaal raak. Het kan niet anders of Tjeenk Willink was destijds al op de hoogte van de problemen bij de Belastingdienst, anders doe je deze observatie niet. En als het nou om tien of twintig gevallen gaat, maar het zijn 26.000 ouders. Dan is het geen foutje meer. Ik vraag mij af wat de Belastingdienst heeft geleerd van het rapport van de Ombudsman uit 2017 en alles wat daarna is gebeurd.”
Toeslagenaffaireadvocaat González Pérez: ‘Behandel gedupeerden individueel’
NU 10.04.2021 De slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten voor 1 mei bericht hebben gekregen van de Belastingdienst. Of ze krijgen 30.000 euro compensatie, of hun aanvraag wordt na een zogenoemde ‘lichte toets’ afgewezen. Volgens demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën ligt alles op schema. In een interview met NU.nl zegt advocaat Eva González Pérez, die de affaire aan het rollen bracht, grote twijfels te hebben over de gang van zaken.
Ouders komen in aanmerking voor 30.000 euro. Is dat een logisch bedrag?
“Het is een magisch getal. Ik heb geen idee waarop het is gebaseerd. Het was veel beter geweest als ze per geval hadden bekeken waar mensen recht op hebben. Dan kan je met een schade-expert netjes vaststellen hoe het zit. De Ombudsman legt precies uit hoe de overheid om moet gaan met schade. Hij geeft daar zestien spelregels voor, dát moet de leidraad zijn. Het gaat hier om individuele zaken, behandel ze dan ook zo.”
Ook als ouders achteraf op minder geld recht blijken te hebben, mogen ze het bedrag houden. Wat vindt u daarvan?
“Dat is raar toch, waarom gaat het zo? Je moet toch weten of iemand recht heeft op dat geld of niet. Mensen moeten hun recht niet worden afgepakt als ze het wel hebben, maar andersom moeten mensen die er geen recht op hebben er niet mee weg kunnen komen. Het gaat er toch om dat er recht wordt gedaan aan ieders individuele situatie?”
De 30.000 euro is bedoeld voor geleden financiële schade. Is dat voldoende?
“Het ergert me enorm dat nu met name wordt gekeken naar de directe materiële schade. Er wordt wel immateriële schade vergoed, maar hoe zit het met de jarenlange discriminatie? Komt daar een compensatie voor?”
“Of het feit dat mensen op een zwarte lijst hebben gestaan, waardoor ze werden bestempeld en behandeld als mogelijke fraudeur. Daarvoor wordt nu wel een aanvullende compensatieregeling toegezegd, maar we weten nog niet hoe of wat. Als je het correct en volledig doet, kom dan in één keer met een totaalpakket. Nu gaat het in delen en dat is verwarrend.”
“De transparante overheid is wel heel ver weg. Geld kan je zo overboeken, maar dit is veel ingewikkelder.”
Hoe zit het ondertussen met het vertrouwen in de rechtsstaat bij de slachtoffers?
“Hoe je dat vertrouwen gaat terugwinnen bij die ouders, is voor mij misschien wel het belangrijkste. De transparante overheid is wel heel ver weg. Geld kan je zo overboeken, maar dit is veel ingewikkelder.”
Naast de ouders van de toeslagenaffaire zijn meer dan 200.000 mensen opgenomen op de zwarte lijst, de Fraude Signaleringsvoorziening. Die mensen krijgen allemaal een standaardbrief. Het is volgens de Belastingdienst niet mogelijk om iedereen op korte termijn een persoonlijke toelichting te geven. Wat vindt u daarvan?
“Dat begrijp ik niet. Het lijkt wel of we in dit land helemaal niets meer kunnen. Zeg dan eerlijk: ik heb niet de juiste mensen in dienst.”
Op dit moment zijn in de toeslagenaffaire vierduizend ouders afgewezen na een zogenoemde ‘lichte toets’. Dat betekent dat hun aanvraag na data-analyse en mogelijk een ‘handmatige toets’ terzijde is gelegd. Er ontbreekt een nadere motivering in de brief die ze ontvangen. Wat vindt u daarvan?
“Een lichte toets? Deze brief aan de ouders heeft juridische gevolgen. Een burger dient een beslissing voorzien van een motivering te ontvangen en moet weten waar hij binnen een bepaalde termijn tegen die beslissing in bezwaar kan als hij het er niet mee eens is. Zo hoort het. Zoals het nu gaat is het onzorgvuldig, niet conform de wet.”
“Waarom ook nu weer een standaardbrief zonder dat gezegd wordt dat bezwaar mogelijk is? Dat irriteert me enorm. Ik denk niet dat deze beslissing zal standhouden bij de rechter. En ik vraag me dan ook echt af of iedereen bij de Belastingdienst het er mee eens is geweest dat de brief in deze vorm de deur uit is gegaan, zonder de juiste waarborgen en rechtsbescherming.”
Eva González Pérez tijdens een hoorzitting van de ondervragingscommissie. Foto: ANP
De Belastingdienst voert nu ook de hersteloperatie uit. Is dat verstandig?
“Het was beter geweest als een andere organisatie het had gedaan. Dat even een stap opzij was gezet, en de zaken in alle rust konden worden afgehandeld conform de Algemene Wet Bestuursrecht. Het is nu allemaal met elkaar verweven. Dezelfde instantie die mensen jarenlang heeft gediscrimineerd, het leven moeilijk heeft gemaakt en op een zwarte lijst heeft gezet, kan nu ook weer zonder motivering besluiten dat je geen recht hebt op die 30.000 euro. Dat heeft iets ongemakkelijks.”
“Bij de Belastingdienst denken ze in processen en eenheden in plaats van in mensen.”
Jurist Janet van der Bunt stelt in NRC Handelsblad dat er sprake is van systeemfalen. Bent u het daarmee eens?
“Dat heeft de fiscalist Dieter Brüll decennia geleden ook aangekaart. Het systeem klopte niet en klopt nog steeds niet. Bij de Belastingdienst denken ze in processen en eenheden in plaats van in mensen. En omdat ze zo fabrieksmatig denken, zijn ze niet in staat om een doos uit te pakken en eens per stuk te bekijken wat erin zit. Het blijkt dat de gedupeerden afwijken. Die moet je dan individueel behandelen. En de oplossingen zijn nu toch weer procesmatig door iedereen dezelfde brief te sturen.”
Informateur Herman Tjeenk Willink schreef in zijn verslag bij de vorige formatie in 2017: “Individuele burgers passen vaak niet in de standaardmodellen en hebben moeite gehoor te krijgen voor problemen die één loket overstijgen.” Profetische woorden?
“Dat is helemaal raak. Het kan niet anders of Tjeenk Willink was destijds al op de hoogte van de problemen bij de Belastingdienst, anders doe je deze observatie niet. En als het nou om tien of twintig gevallen gaat, maar het zijn 26.000 ouders. Dan is het geen foutje meer. Ik vraag mij af wat de Belastingdienst heeft geleerd van het rapport van de Ombudsman uit 2017 en alles wat daarna is gebeurd.”
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
Lees meer over: Toeslagenaffaire
Van Huffelen biedt klokkenluider toeslagenaffaire excuus aan
NOS 08.04.2021 Staatssecretaris Van Huffelen heeft haar excuus aangeboden aan een oud-ambtenaar van de Belastingdienst. De ambtenaar, Pierre Niessen, waarschuwde jaren voor de misstanden van de dienst bij het terugvorderen van kinderopvangtoeslag. Die waarschuwingen werden in de wind geslagen en dat was niet goed, zegt de staatssecretaris in een Voortgangsrapportage over de toeslagenaffaire.
Niessen maakte voor en na zijn pensioen diverse meldingen van het overtreden van de wet- en regelgeving. Hij probeerde aan de kaak te stellen dat de Belastingdienst bij zo’n 40.000 mensen geld terugvroeg, hoewel ze nog recht hadden op uitstel van betaling omdat hun bezwaar nog niet was behandeld.
Gesprek
De werkgever is niet goed omgegaan met de meldingen, constateert Van Huffelen. “Dit is niet goed geweest, er had eerder diepgravender naar zijn meldingen moeten worden gekeken.” Ze heeft een persoonlijk gesprek gehad met Niessen. Er is ook een extern onderzoek naar gedaan.
De oud-ambtenaar wordt nu betrokken bij het project om de cultuur bij de Belastingdienst te verbeteren.
BEKIJK OOK;
Excuses staatssecretaris aan ambtenaar die vergeefs toeslagenzaak aankaartte
NU 08.04.2021 Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) heeft voormalig ambtenaar van de Belastingdienst Pierre Niessen haar excuses aangeboden. Hij vroeg jarenlang tevergeefs aandacht voor misstanden bij de afhandeling van bezwaarschriften in de toeslagenaffaire. De fiscus is niet goed met die meldingen omgegaan, erkent zij.
Van Huffelen sprak Niessen vorige maand. “Ik heb in het gesprek aangegeven dat ik hem zeer dankbaar ben dat hij zijn meldingen heeft gedaan en vooral dankbaar ben voor zijn vasthoudendheid om deze aan te kaarten voor en nadat hij gepensioneerd was”, schrijft zij aan de Tweede Kamer.
Vijf van de zes keer ‘volledig gelijk’
Extern onderzoek door adviesbureau KPMG heeft uitgewezen dat Niessen bij vijf van de zes meldingen over de misstanden “volledig gelijk” had. Het ging daarbij onder meer om het niet naleven van wet- en regelgeving bij de behandeling van bezwaren van ouders tegen bijvoorbeeld een verlaging of terugvordering van hun kinderopvangtoeslag.
Niessen wees er eveneens terecht op dat de Belastingdienst als werkgever niet goed is omgegaan met zijn meldingen. “Dit is niet goed geweest. Er had eerder diepgravender naar zijn meldingen moeten worden gekeken”, aldus Van Huffelen. “Ik heb daar mijn excuses voor gemaakt en dit zal ook formeel vastgelegd worden.”
Verder is met de oud-ambtenaar afgesproken dat zijn ervaringen gebruikt zullen worden bij het traject dat moet leiden tot een cultuurverandering bij de Belastingdienst en Toeslagen. Dergelijke meldingen moeten voortaan serieuzer worden genomen.
Nog altijd op koers voor compensatie vóór 1 mei
Van Huffelen meldt verder dat de uitbetaling van compensatie aan de nu bekende slachtoffers van de toeslagenaffaire voor 1 mei afgerond kan zijn. In totaal komen zo’n 25.000 ouders in aanmerking voor 30.000 euro.
Het kabinet heeft daarnaast beloofd alle schulden van deze ouders bij de overheid kwijt te schelden. Daarmee is de komende vier jaar in totaal nog eens 750 miljoen euro gemoeid. Met private schuldeisers wordt nog gesproken over kwijtschelding. Het doel is om de gedupeerden met een schone lei te laten beginnen.
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
Lees meer over: Belastingdienst Toeslagenaffaire
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0e25f630-9898-11eb-b760-02d1dbdc35d1.jpg)
Kabinet zet 750 miljoen opzij voor streep door schulden toeslagouders
Telegraaf 08.04.2021 In een poging gedupeerde toeslagenouders weer op gang te helpen, gaat de overheid de komende jaren zo’n 750 miljoen euro aan publieke schulden kwijtschelden. De gesprekken met andere schuldeisers lopen nog.
Dat meldt demissionair staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) aan de Tweede Kamer. Het kwijtschelden van de schulden volgde op de val van het kabinet vanwege het toeslagenschandaal, waarbij ouders onterecht als toeslagfraudeurs werden aangemerkt of onterecht te hoge bedragen terug moesten betalen.
Het wegstrepen was volgens Van Huffelen nodig zodat ouders met ’een schone lei’ konden beginnen. Veel van de schulden die ouders hadden, werden veroorzaakt door de soms tienduizenden euro’s die zij aan de Belastingdienst terug moesten betalen. Alle gedupeerde ouders krijgen sowieso al in elk geval 30.000 euro compensatie. Toen dreigde dat zij dat geld meteen weer konden inleveren bij allerlei overheidsinstanties waar ze nog een schuld open hadden, besloot Van Huffelen ook een streep door die schulden te zetten.
Eerste rekensommen
Het was nog onduidelijk hoeveel dat de overheid zou kosten, maar inmiddels is er een voorzichtige eerste rekensom gemaakt. Het kabinet schat dat het om zo’n 750 miljoen euro gaat in de periode 2021-2024. Ook dat bedrag is nog met onzekerheden omgeven, omdat nog altijd niet duidelijk is hoeveel gedupeerde ouders er precies zijn.
De ouders blijken vooral schulden te hebben bij de gemeenten, waterschappen en de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), daar wordt bijna 500 miljoen weggestreept. De schuld van de kinderopvangtoeslag zelf is zo’n 80 miljoen euro.
BEKIJK OOK:
Ruttes loyaliteit blijkt niet wederkerig
BEKIJK OOK:
CDA-bestuur op de grill na verkiezingen
BEKIJK OOK:
Van Huffelen: compensatie toeslagen zal ook bij fraudeurs komen
Compensatie
Inmiddels hebben ruim 30.000 mensen zich als gedupeerde ouders gemeld bij de Belastingdienst. Ongeveer 10 procent van hen blijkt (voorlopig) niet in aanmerking te komen voor compensatie. Ruim 7000 ouders hebben inmiddels in elk geval de 30.000 euro gekregen. Van Huffelen gaat ervan uit dat ze de belofte gaat waarmaken om iedere gedupeerde die zich voor 15 februari heeft gemeld in elk geval voor 1 mei de 30.000 euro over te maken.
Klokkenluider
Ook is er excuses aangeboden aan oud-ambtenaar van de Belastingdienst Pierre Niessen, die jarenlang tevergeefs aandacht vroeg voor misstanden bij de afhandeling van bezwaarschriften in de toeslagenaffaire. De dienst is niet goed met die meldingen omgegaan, erkent Van Huffelen. Ze sprak Niessen vorige maand. „Ik heb hem in het gesprek aangegeven dat ik zeer dankbaar ben dat hij zijn meldingen heeft gedaan en vooral voor zijn vasthoudendheid om deze aan te kaarten voor en nadat hij gepensioneerd was.”
Extern onderzoek door adviesbureau KPMG heeft uitgewezen dat Niessen bij vijf van de zes meldingen van misstanden „volledig gelijk” had. Het ging daarbij onder meer om het niet naleven van wet- en regelgeving bij de behandeling van bezwaren van ouders tegen bijvoorbeeld verlaging of terugvordering van hun kinderopvangtoeslag.
BEKIJK MEER VAN; economie overheid Van Huffelen
Telegraaf 06.03.2021
Ombudsman zegt dat overheid hem jarenlang negeerde in Toeslagenaffaire
De Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
“Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
Zie ook: Opnieuw kritisch rapport over functioneren Tweede Kamer
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland.
“Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.”
Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
AD 06.03.2021
‘Belastingdienst houdt zich al 15 jaar niet aan de wet bij terugvordering toeslagen’
Het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst is veel groter dan tot nu toe gedacht, concludeert RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke stukken. De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend, blijkt uit duizenden documenten van de dienst Toeslagen die de nieuwszender in handen kreeg.
Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Deze praktijk bestond echter al veel langer. Al 15 jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven, bieden een ‘onthullend inkijkje’, klinkt het.
Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget. De handleidingen die de dienst Toeslagen bij de toepassing van relevante regels en wetten hanteert, zouden naar verluidt niet juridisch zijn getoetst.
Lees ook;
Vinkje achter de naam
Bij vermoedens van fraude komen mensen op een zogenoemde ‘uitsluitlijst’ te staan. ‘Afwijkend behandelen’ luidt een werkinstructie uit 2006. Toeslagen worden onder de noemer ‘nihilstelling’ stopgezet. Uit de documenten blijkt dat dit massaal gebeurt. Volgens de Belastingdienst was het beleid erop gericht bewuste of onbewuste fouten bij de aanvraag of wijziging van het grote aantal uitgekeerde toeslagen te voorkomen.
Wie eenmaal op de uitsluitlijst terechtkomt, komt daar niet meer van af. Er is sprake van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’, zo blijkt uit stukken uit 2007. Elk contact met de Belastingdienst resulteert in behandeling als fraudeur, schrijft RTL. Bovendien worden mensen met een ‘vinkje achter hun naam’ hiervan door de Belastingdienst niet op de hoogte gesteld, waardoor verweer niet mogelijk is.
Ministerie
Het ministerie van Financiën stelt in een reactie niet alle stukken te hebben kunnen achterhalen die door de nieuwszender zijn aangevoerd. Desondanks bevestigt ze dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen. “Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie aan de nieuwszender. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Grondbeginselen rechtsstaat
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag. dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari.
Mensen met schulden niet goed beschermd
De Belastingdienst houdt bij het terugvorderen van toeslagen te weinig rekening met de financiele situatie van burgers, zegt de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR). Regelmatig belanden mensen daardoor onder het bestaansminimum. De organisatie schreef een brief aan demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën. Ook de Nationale ombudsman dringt aan op een oplossing.
Sinds 1 januari van dit jaar is de zogenaamde Wet vereenvoudiging beslagvrije voet van kracht. Volgens die wet moet er altijd een deel van het inkomen zijn waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo belanden mensen niet onder het bestaansminimum, is de redenering.
Wie een deel van zijn toeslagen moet terugbetalen, krijgt daar standaard een brief met een betalingsregeling over. Als de ontvanger dan niet zelf aan de bel trekt en mogelijk zijn schulden niet afbetaalt, kan de huur- of zorgtoeslag worden stopgezet.
Toch is het volgens de wet de bedoeling dat de Belastingdienst die beslagvrije voet op voorhand berekent. Dat dat niet altijd gebeurt, leidt er volgens de LOSR en de Nationale ombudsman toe dat veel mensen toch nog onder het bestaansminimum belanden.
“Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet”, zegt André Moerman, voorzitter van de LOSR.
De LOSR schreef Van Huffelen een brief met het verzoek om het terugvorderingsbeleid van de Belastingdienst op korte termijn aan te passen. De demissionair staatssecretaris laat aan NU.nl weten dat ze in gesprek gaat met de organisatie, maar benadrukt dat er door de toeslagenaffaire sinds maart vorig jaar geen dwanginvorderingen meer hebben plaatsgevonden. “Er was dus ook geen aanleiding om de beslagvrije voet toe te passen.”
‘Fiscus werkte al veel langer met zwarte lijsten, en bij meer toeslagen’
De werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire wordt al veel langer gevolgd dan tot dusver bekend was. Dat meldt RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten die de nieuwszender heeft ingezien.
Het gaat om documenten van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst, zoals handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven. Daaruit blijkt volgens RTL dat de werkwijze waardoor mensen onterecht als potentieel fraudeur bestempeld konden worden en in grote financiële problemen kwamen, al in 2006 begon.
Tot nu toe was de veronderstelling dat de ontspoorde fraudejacht in 2013 van start ging als gevolg van de zogeheten Bulgarenfraude.
Massaal op de uitsluitlijst
Ook blijken er volgens RTL veel meer werkinstructies voor ambtenaren van de Belastingdienst te zijn geweest die in strijd waren met de wet- en regelgeving. Het gaat om aanwijzingen voor het stopzetten van niet alleen de kinderopvangtoeslag, maar ook van de zorgtoeslag, de huurtoeslag en het kindgebonden budget.
Mensen over wie twijfel bestond, kwamen op een ‘uitsluitlijst’ waarna ze geen toeslagen meer kregen. Hun werd niet verteld dat ze op deze lijst stonden, waardoor ze dat ook niet konden aanvechten. Ze zouden vervolgens automatisch nog jaren als fraudeur behandeld zijn. Dat gebeurde op grote schaal, concludeert RTL op basis van werkinstructies met de titel ‘Massaal’.
De Belastingdienst laat in een reactie weten dat er wel altijd een handmatige toets werd gedaan voordat iemand op de lijst kwam. En, zegt de dienst, de toeslag werd voor mensen die op de uitsluitlijst kwamen niet automatisch stopgezet. Ze konden extra gecontroleerd worden.
‘Verschillende versies documenten’
In een vijf pagina’s tellende reactie, die RTL heeft gepubliceerd, zegt het ministerie van Financiën dat het niet alle documenten heeft teruggevonden waarop de nieuwszender zich baseert. ‘De documenten waar RTL naar verwijst zijn goeddeels teruggevonden maar hierbij werd wel duidelijk dat van deze documenten meerdere versies bestonden, waarvan nu niet met zekerheid kan worden gezegd of beide (RTL/Toeslagen) van dezelfde versies zijn uitgegaan.’
Verder zegt het ministerie dat het niet zo is dat mensen die verdacht werden van fraude automatisch in het vervolg ook zo behandeld blijven worden door de Belastingdienst. Dat gebeurt alleen voor een “specifieke periode”, die handmatig door een behandelaar wordt ingesteld en handmatig weer verlengd moet worden. “Na een tijdsperiode voor afwijkende behandeling komt de toeslaggerechtigde weer in het normale behandelproces terecht.”
“Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen”, aldus Het ministerie van Financiën.
Daarnaast deelt het ministerie niet de conclusie dat de fraudejacht, zoals RTL het noemt, al vijftien jaar geleden begon. “Voor zover we kunnen nagaan, lag hier in de eerste jaren niet de nadruk op.”
Wel beaamt het ministerie dat de toeslagenregels vanaf het het begin af aan ‘zeer strikt geïnterpreteerd’ werden. “Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen.” Die problemen zijn “bekend, en dat is ook onderkend”, aldus het ministerie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
‘Bevestigt beeld’
Advocaat Vasco Groeneveld zegt dat de vertrouwelijke documenten die RTL naar buiten heeft gebracht het beeld bevestigen dat de historie die zijn klanten hebben met de Belastingdienst teruggaat tot 2006. “Gedupeerden vertellen mij dat de ellende toen al begon. Dit gaat zeker een rol spelen bij mijn verzoek aan het Gerechtshof om alsnog het Openbaar Ministerie te gelasten om medewerkers van de Belastingdienst te vervolgen.”
Groeneveld wil deze maand nog een klacht bij het hof indienen. “Het beeld dat medewerkers van de Belastingdienst onrechtmatig hebben gehandeld, wordt met deze documenten versterkt. En daarmee ook de nalatigheid van ministers om ertegen op te treden.”
Groeneveld zegt na het weekend vijftig nieuwe deelnemers aan de aangifte toe te voegen tegen zes (oud-)ministers die hij verantwoordelijk houdt voor het toeslagenschandaal. Het totaal aantal deelnemers aan deze aangifte komt daarmee op 130.
Rutte en andere kabinetsleden niet strafrechtelijk vervolgd vanwege toeslagenaffaire
De regering zal geen opdracht geven om premier Mark Rutte en andere politieke kopstukken strafrechtelijk te vervolgen voor hun rol in de toeslagenaffaire. Dat heeft demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus zojuist geschreven aan de Tweede Kamer.
Behalve tegen Rutte deden 87 gedupeerde toeslagouders begin dit jaar aangifte tegen (oud-)bewindslieden Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Wopke Hoekstra, Tamara van Ark en Menno Snel. Zij zouden zich volgens advocaat Vasco Groeneveld schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven.
Lees ook;
De procureur-generaal van de Hoge Raad, Jos Silvis, heeft de aangiften onderzocht en is een oriënterend onderzoek gestart. Doel hiervan was uit te vinden of er aanknopingspunten zijn voor het starten van een opsporingsonderzoek.
Die aanknopingspunten zijn niet gevonden, zo laat Grapperhaus de Kamer weten. ,,Dat betekent dat er vanwege de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”, aldus de minister. Hij benadrukt dat de Tweede Kamer zelf nog wel opdracht tot vervolging kan geven.
Tachtig slachtoffers
Advocaat Vasco Groeneveld deed namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de bewindslieden. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
Ferdinand Grapperhaus, demissionair minister van Justitie en Veiligheid. © ANP
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen. Indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe dus nog wel besluiten.
Wettelijke tekortkomingen
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan ‘is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend’. Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. ‘De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.’ Hij geeft aan dat ‘in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan’.
Politieke verantwoording
De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging van de bewindslieden door de parlementaire ondervragingscommissie, schrijft de Hoge Raad. Die ondervraging mag wettelijk niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.
Kabinet gevallen
Vanwege de affaire trad staatssecretaris Snel van Financiën in december af en viel kabinet Rutte-III half januari. Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie regeert demissionair door, maar zonder minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Wiebes was in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk voor de Belastingdienst. De fiscus beschuldigde duizenden ouders ten onrechte van fraude met toeslagen, waarop zij soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen en omvangrijke schulden opbouwden.
Ook trok Kamerlid Lodewijk Asscher zich terug als lijsttrekker van de PvdA. Asscher was vicepremier en minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers voor toeslagenaffaire
Jos Silvis, procureur-generaal bij de Hoge Raad ziet geen aanknopingspunten voor strafrechtelijk vervolging tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire.
Silvis deed het oriënterende onderzoek naar aanleiding van de aangifte tegen zes (oud-)bewindslieden, onder wie demissionair premier Rutte en minister Hoekstra van Financiën, door twintig gedupeerden.
Volgens hun advocaat Vasco Groeneveld hebben de zes zich schuldig gemaakt aan een ambtsmisdrijf en nalatigheid. De aangifte werd begin vorige maand aangevuld.
Advocaat Vasco Groeneveld heeft namens 80 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte gedaan tegen ministers van Ark, Hoekstra en Wiebes, premier Rutte, staatssecretaris Snel en oud-minister Asscher.
Beroepsmatige discriminatie
Zij hebben strafrechtelijk verwijtbaar gehandeld, vindt Groeneveld. De bewindslieden hadden moeten voorkomen dat de Belastingdienst zich schuldig maakte aan zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie. Ook zijn artikel 1 van de Grondwet (het gelijkheidsbeginsel) en het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind geschonden.
De procureur-generaal stelt dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van ‘wettelijke tekortkomingen’. Advocaat Groeneveld noemt dat advies van vandaag ‘teleurstellend’.
Protocol
Bij aangifte tegen ministers of staatssecretaris schrijft het protocol voor dat procureur-generaal bij de Hoge Raad een onderzoek start en advies uitbrengt aan de minister van Justitie. Uiteindelijk heeft de Tweede Kamer het laatste woord of er strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Duizenden zelfstandigen de dupe van fout Belastingdienst met leenbijstand
Duizenden zelfstandigen hebben door een fout van de Belastingdienst duizenden euro’s aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moeten terugbetalen, terwijl ze er wel recht op hadden. Dat schrijft de Volkskrant.
Het gaat om zelfstandigen die zogeheten leenbijstand (Bbz) hadden aangevraagd. Met die regeling konden uitkeringsgerechtigden vanaf 2004 een eigen bedrijf starten met een renteloze lening van de overheid. De lening werd kwijtgescholden als met de eigen zaak niet meer dan de bijstandsnorm werd verdiend.
De Belastingdienst heeft de lening in het jaar dat die werd kwijtgescholden ten onrechte bij het toetsingsinkomen van ontvangers opgeteld, waardoor ze zogenaamd te veel ontvangen huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moesten terugbetalen.
Omtzigt wil opheldering
In 2017 paste de toenmalige staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, de regeling op aandringen van de Nationale ombudsman en de Tweede Kamer aan, maar alleen voor burgers die in de periode 2014-2016 werden gedupeerd. Zij kregen compensatie, maar anderen niet. Mogelijk vielen meer dan tienduizend gedupeerden buiten de boot. Sommigen leenden bij derden geld om de vorderingen van de Belastingdienst te kunnen betalen, schrijft de krant.
De Belastingdienst zou ook nauwelijks moeite hebben gedaan om mensen die recht hadden op compensatie op te sporen. Het ministerie van Financiën zou in zijn administratie niet kunnen zien wie de gedupeerde ondernemers zijn. Van de 17 miljoen euro die ervoor was begroot, is 2,6 miljoen euro besteed.
De krant schrijft dat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die zich eerder vastbeet in de kinderopvangtoeslagaffaire, het kabinet om opheldering wil vragen. “De zaak toont veel parallellen met de toeslagenaffaire.”
Kamer noemt nieuwe toeslagenblunder Belastingdienst ‘ongelooflijk’
‘Pijnlijk en ongelofelijk’. De Tweede Kamer heeft geen goed woord over voor de nieuwste fout van de Belastingdienst. Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat de Belastingdienst arbeidsmigranten al sinds 2015 onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget geeft.
Dat komt omdat de Belastingdienst toeslagen toekent op basis van foute en onvolledige informatie. “Dit kost de Nederlandse staat en dus de belastingbetaler veel geld”, zegt Helma Lodders van de VVD.
Maar Lodders ziet ook opnieuw dat burgers buiten hun schuld om in de problemen komen en klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties. “Deze fouten lijken in eerste instantie in het voordeel van de mensen uit te pakken, maar als zij dit moeten terugbetalen, komen ze natuurlijk in grote problemen”, zegt Lodders.
Pak signalen op
Renske Leijten van de SP kan er met haar hoofd niet bij dat de Belastingdienst, die aan de ene kant keihard optrad tegen fraude zoals in de kinderopvangtoeslagenaffaire, nu automatisch te veel verstrekt. “Ongelofelijk”, noemt ze het. Helemaal als de arbeidsmigranten zelf aangeven dat ze te veel ontvangen en dat de Belastingdienst dan geen thuis geeft.
Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag voor arbeidsmigranten
“Opnieuw zien we dat de Belastingdienst signalen niet oppakt als er iets fout gaat”, zegt Pieter Omtzigt van het CDA. “Niet van de migranten die waarschuwen en niet van de eigen medewerkers die waarschuwen. Zelfs niet naar aanleiding van interne rapporten.”
Als de Belastingdienst die signalen niet structureel serieus gaat nemen is het volgens Omtzigt wachten op het volgende schandaal.
‘Het is niet te verantwoorden dat mensen in de problemen komen, omdat de Belastingdienst haar zaken niet op orde heeft’, vindt Eppo Bruins van de ChristenUnie. ‘Het is al lange tijd bekend , maar nog steeds niet gerepareerd’.
De partijen verbazen zich er vooral ook over dat het probleem al zo lang speelt en noemen het zorgelijk dat het sinds 2016 nog altijd niet is opgelost. Ze willen daarover opheldering van de staatsecretaris van Financiën.
Het CDA en de ChristenUnie willen af van het huidige en complexe toeslagensysteem.
Belastingdienst ging volgens kabinet afgelopen jaren vaker over de schreef
De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren op momenten in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur gehandeld”. Dat staat zaterdag in een brief die het kabinet aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De elf pagina’s tellende brief bevat een lijst met wetten en regels waar de fiscus zich niet aan heeft gehouden.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben.
De lijst is niet volledig, merken ze op !!!
Deze wetten en regels overtrad de Belastingdienst
In antwoord op kamervragen heeft het ministerie van Financiën een overzicht gestuurd van wetten waar de Belastingdienst zich de afgelopen zeven jaar niet aan heeft gehouden. De brief van 11 pagina’s bevat een greep uit gevallen die in strijd zijn met de wet of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, schrijven demissionair staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen. Het is geen compleet overzicht.
De brief vloeit voort uit een motie van CDA-Kamerlid Omtzigt.
De voorbeelden in de Kamerbrief gaan onder meer om het achterhouden van stukken of het te laat verstrekken van stukken aan burgers of rechters. Ook wordt beschreven hoe het ouders onnodig moeilijk wordt gemaakt om hun recht op een toeslag aan te tonen. Het ministerie van Financiën stelt dat de Belastingdienst in het algemeen handelt volgens wet- en regelgeving, maar dat dit “helaas niet altijd het geval is geweest”.
Opsomming
De zaken die in de brief worden genoemd zijn al eerder aan bod zijn gekomen, onder meer in debatten in de Tweede Kamer. Het overzicht van de overtredingen is nieuw. “Een ernstige en lange lijst”, zegt advocaat Eva González Perez. En: “Niet nieuw, wel schokkend.” Zij ondersteunt sinds 2014 gedupeerde ouders van de kindertoeslagaffaire.
De brief bevat onder meer een “niet-limitatieve opsomming” van situaties waarin de Belastingdienst zich niet aan de wet en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur gehouden heeft. “Dat betekent dat er nog meer is of nog aan zit te komen over wat de Belastingdienst heeft gedaan of doet in strijd met de wet”, zegt González Perez. “Er staat dus nog steeds geen streep onder.”
Ruim zes jaar ondervond de advocaat naar eigen zeggen geregeld dat de fiscus zich niet aan de regels hield. “Het recht werd niet gehanteerd. Deze lijst bevat alles waar ze de afgelopen jaren schriftelijk op zijn gewezen. Niks onthullends dus: het zijn de media en politici die hier al jaren mee bezig zijn. Het is een constante graafmachine in documenten en het naar buiten brengen daarvan.”
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, aldus Kamerlid Pieter Omtzigt.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt reageert geschokt op de inhoud van de brief. Op Twitter noemt hij het “dwingend leesvoer om het gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”. Hij benadrukt in een toelichting dat dit opnieuw bevestigt dat de wet niet alleen te hard is uitgevoerd door de Belastingdienst, zoals soms de uitleg was, maar dat de wet zelfs niet is gevolgd.
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, zegt Omtzigt. “Een aantal mensen heeft dit de hele huurtoeslag gekost. Die zijn duizenden euro’s per jaar misgelopen doordat de interpretatie van de wet door de Belastingdienst niet was hoe die moest zijn volgens de hoogste rechter.”
Hij hekelt ook hoe lang het heeft geduurd voordat deze informatie de Kamer heeft bereikt. “We hadden deze brief weken geleden al verwacht, nog voor het verkiezingsreces. Nu is het een onhandig moment, want we kunnen het er nu niet over hebben met de regering.”
Uit de brief blijkt ook dat de informatie nog niet compleet is. Ook dat laakt Omtzigt nadrukkelijk. “Ik vraag al jaren om een overzicht en deze brief geeft nu geen uitputtende lijst.” Die lijst wil hij zo snel mogelijk. Ook wil hij dat zo snel mogelijk duidelijk wordt hoe lang het kabinet hier al van wist.
Beslagvrije voet
Vorige week concludeerde RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten dat de werkwijze van de Belastingdienst, die leidde tot de toeslagenaffaire, veel eerder begon dan tot nu toe bekend was.
In de Kamerbrief van vrijdagavond wordt ook gereageerd op het verhaal over de beslagvrije voet van de NOS. Hieruit blijkt dat de Belastingdienst er bij het verrekenen van toeslagen niet standaard rekening mee houdt of mensen genoeg geld overhouden om van te leven, terwijl dat volgens een wet die op 1 januari van kracht werd wel zou moeten.
De Belastingdienst bevestigde de werkwijze en zei dat als mensen erom vragen er wel naar de persoonlijke situatie wordt gekeken. Volgens de dienst is dat volgens de nieuwe wet toegestaan.
Het ministerie van Financiën zegt onderzoek te doen naar de vraag hoe de handelwijze van de Belastingdienst moet worden geduid. Ze willen in gesprek met de Nationale Ombudsman en sociaal raadlieden.
Onderstaande voorbeelden betreffen overtredingen van wetten die zich hebben voorgedaan bij de Belastingdienst, zoals beschreven in de Kamerbrief;
- Mondeling intrekken van bezwaren
- Opzet/Grove Schuld en minnelijke schuldsanering (Invordering)
- Ten onrechte niet-verminderde vervolgingskosten
- Vergoeden invorderingsrente
- Stuiten van verjarende schulden
- AVG en Archiefwet
- Strijdig handelen met de AVG bij de verwerking van persoonsgegevens.
- Herstelorganisatie Toeslagen. Situaties die zich hierin hebben voorgedaan zijn onder meer:
– niet (tijdig) vaststellen van de definitieve beschikking kinderopvangtoeslag;
– niet of onvoldoende in acht nemen van de wettelijke termijn waarbinnen een beslissing op bezwaar moet komen;
– niet of onvoldoende motiveren van beslissingen inzake de toekenning of afwijzing van de kinderopvangtoeslag;
– onvoldoende duidelijk maken aan de ouder welke informatie van hem/haar wordt verwacht;
- 21-punten lijst
- Vaktechnische waarborgen
- Toeslagpartnerschap
- Onterechte kwalificatie
- Kindgebonden Budget
Telegraaf 17.03.2021
Gemeente Den Haag schiet gedupeerden toeslagenaffaire te hulp
De gemeente Den Haag schiet gedupeerde gezinnen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst te hulp. Het gaat om hulp bij hun schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress. In Den Haag gaat het om minimaal 1600 gedupeerden.
De slachtoffers kunnen de gemeente aankloppen voor hulp bij schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress.
Het vertrouwen in de overheid is door de jarenlange stress ernstig gedaald, schrijft de gemeente. ‘Duizenden gezinnen zijn jarenlang als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Wij zetten extra dienstverlening in’, aldus wethouder Bert van Alphen.
De impact van de situatie op de ouders en kinderen is groot, door de schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen, aldus de gemeente. Daardoor groeien de kinderen op met grote spanningen thuis en hebben zij emotionele schade. ‘Deze gezinnen verdienen onze steun. Wij vinden het belangrijk dat er weer rust komt binnen het gezin en willen daarbij helpen’, zegt de wethouder.
Gedupeerden krijgen deze week een brief van de gemeente. Zij kunnen ook zelf contact opnemen met de gemeente via deze site.
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: Amendement van de Leden Lodders en Van Weyenberg ter vervanging van nr. 3 over een moratorium 10.02.2021
Lees: Algoritmes zoeken naar bijstand-fraudeurs, welke rol speelt etnisch profileren? NOS
Lees: Fraude opsporen of gevaar van discriminatie? Gemeenten gebruiken ‘slimme’ algoritmes NOS
lees: Ontslagaanvraag kabinet 15.01.2021
lees: Reactie op rapport ‘Ongekend Onrecht’ van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag 15.01.2021
lees: Toelichting Catshuisregeling Kinderopvangtoeslag
lees: Budgettair kader maatregelen
lees: Overzicht _en_toelichting specifieke maatregelen Toeslagen en Belastingdienst
lees: Besluit forfaitair bedrag en verruiming compensatieregeling
lees: Managementteam van de_belastingdienst toeslagen, stukken die 2,5 jaar voor bijna iedereen zijn achtergehouden_ 23.12.2020
lees: vragen Verslag_van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ‘Ongekend onrecht’ 23.12.2020
lees: brief 2e kamer Herstel_Toeslagen 22.12.2020
lees: eindverslag parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
lees: Kamer onderzoekt terecht eigen rol in Toeslagenaffaire Elsevier 14.02.2021
Lees: Kabinet opnieuw bijeen over toeslagenaffaire. Treedt de regering af? Elsevier 12.01.2021
Lees: Natuurlijk moet het kabinet aftreden om de toeslagenaffaire. En wel hierom ! Elsevier 12.01.2021
Lees: Geachte Lodewijk Asscher, verscheur uw brief en treedt terug Elsevier 09.01.2021
Lees: Is 30.000 euro compensatie eerste stap of koopt kabinet aftreden af? Elsevier 23.12.2020
lees: ‘Rutte-doctrine’ onder vuur: proloog verkiezingsstrijd Elsevier 22.12.2020
lees: Keihard rapport toeslagenaffaire: zijn er consequenties? Elsevier 21.12.2020
lees: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement Elsevier 20.12.2020
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg – deel 1
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook nog: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Excuses staatssecretaris aan ambtenaar die vergeefs toeslagenzaak aankaartte
NU 08.04.2021 Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) heeft voormalig ambtenaar van de Belastingdienst Pierre Niessen haar excuses aangeboden. Hij vroeg jarenlang tevergeefs aandacht voor misstanden bij de afhandeling van bezwaarschriften in de toeslagenaffaire. De fiscus is niet goed met die meldingen omgegaan, erkent zij.
Van Huffelen sprak Niessen vorige maand. “Ik heb in het gesprek aangegeven dat ik hem zeer dankbaar ben dat hij zijn meldingen heeft gedaan en vooral dankbaar ben voor zijn vasthoudendheid om deze aan te kaarten voor en nadat hij gepensioneerd was”, schrijft zij aan de Tweede Kamer.
Vijf van de zes keer ‘volledig gelijk’
Extern onderzoek door adviesbureau KPMG heeft uitgewezen dat Niessen bij vijf van de zes meldingen over de misstanden “volledig gelijk” had. Het ging daarbij onder meer om het niet naleven van wet- en regelgeving bij de behandeling van bezwaren van ouders tegen bijvoorbeeld een verlaging of terugvordering van hun kinderopvangtoeslag.
Niessen wees er eveneens terecht op dat de Belastingdienst als werkgever niet goed is omgegaan met zijn meldingen. “Dit is niet goed geweest. Er had eerder diepgravender naar zijn meldingen moeten worden gekeken”, aldus Van Huffelen. “Ik heb daar mijn excuses voor gemaakt en dit zal ook formeel vastgelegd worden.”
Verder is met de oud-ambtenaar afgesproken dat zijn ervaringen gebruikt zullen worden bij het traject dat moet leiden tot een cultuurverandering bij de Belastingdienst en Toeslagen. Dergelijke meldingen moeten voortaan serieuzer worden genomen.
Nog altijd op koers voor compensatie vóór 1 mei
Van Huffelen meldt verder dat de uitbetaling van compensatie aan de nu bekende slachtoffers van de toeslagenaffaire voor 1 mei afgerond kan zijn. In totaal komen zo’n 25.000 ouders in aanmerking voor 30.000 euro.
Het kabinet heeft daarnaast beloofd alle schulden van deze ouders bij de overheid kwijt te schelden. Daarmee is de komende vier jaar in totaal nog eens 750 miljoen euro gemoeid. Met private schuldeisers wordt nog gesproken over kwijtschelding. Het doel is om de gedupeerden met een schone lei te laten beginnen.
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
Lees meer over: Belastingdienst Toeslagenaffaire
Kabinet zet 750 miljoen opzij voor streep door schulden toeslagouders
Telegraaf 08.04.2021 In een poging gedupeerde toeslagenouders weer op gang te helpen, gaat de overheid de komende jaren zo’n 750 miljoen euro aan publieke schulden kwijtschelden. De gesprekken met andere schuldeisers lopen nog.
Dat meldt demissionair staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) aan de Tweede Kamer. Het kwijtschelden van de schulden volgde op de val van het kabinet vanwege het toeslagenschandaal, waarbij ouders onterecht als toeslagfraudeurs werden aangemerkt of onterecht te hoge bedragen terug moesten betalen.
Het wegstrepen was volgens Van Huffelen nodig zodat ouders met ’een schone lei’ konden beginnen. Veel van de schulden die ouders hadden, werden veroorzaakt door de soms tienduizenden euro’s die zij aan de Belastingdienst terug moesten betalen. Alle gedupeerde ouders krijgen sowieso al in elk geval 30.000 euro compensatie. Toen dreigde dat zij dat geld meteen weer konden inleveren bij allerlei overheidsinstanties waar ze nog een schuld open hadden, besloot Van Huffelen ook een streep door die schulden te zetten.
Eerste rekensommen
Het was nog onduidelijk hoeveel dat de overheid zou kosten, maar inmiddels is er een voorzichtige eerste rekensom gemaakt. Het kabinet schat dat het om zo’n 750 miljoen euro gaat in de periode 2021-2024. Ook dat bedrag is nog met onzekerheden omgeven, omdat nog altijd niet duidelijk is hoeveel gedupeerde ouders er precies zijn.
De ouders blijken vooral schulden te hebben bij de gemeenten, waterschappen en de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), daar wordt bijna 500 miljoen weggestreept. De schuld van de kinderopvangtoeslag zelf is zo’n 80 miljoen euro.
BEKIJK OOK:
Ruttes loyaliteit blijkt niet wederkerig
BEKIJK OOK:
CDA-bestuur op de grill na verkiezingen
BEKIJK OOK:
Van Huffelen: compensatie toeslagen zal ook bij fraudeurs komen
Compensatie
Inmiddels hebben ruim 30.000 mensen zich als gedupeerde ouders gemeld bij de Belastingdienst. Ongeveer 10 procent van hen blijkt (voorlopig) niet in aanmerking te komen voor compensatie. Ruim 7000 ouders hebben inmiddels in elk geval de 30.000 euro gekregen. Van Huffelen gaat ervan uit dat ze de belofte gaat waarmaken om iedere gedupeerde die zich voor 15 februari heeft gemeld in elk geval voor 1 mei de 30.000 euro over te maken.
Klokkenluider
Ook is er excuses aangeboden aan oud-ambtenaar van de Belastingdienst Pierre Niessen, die jarenlang tevergeefs aandacht vroeg voor misstanden bij de afhandeling van bezwaarschriften in de toeslagenaffaire. De dienst is niet goed met die meldingen omgegaan, erkent Van Huffelen. Ze sprak Niessen vorige maand. „Ik heb hem in het gesprek aangegeven dat ik zeer dankbaar ben dat hij zijn meldingen heeft gedaan en vooral voor zijn vasthoudendheid om deze aan te kaarten voor en nadat hij gepensioneerd was.”
Extern onderzoek door adviesbureau KPMG heeft uitgewezen dat Niessen bij vijf van de zes meldingen van misstanden „volledig gelijk” had. Het ging daarbij onder meer om het niet naleven van wet- en regelgeving bij de behandeling van bezwaren van ouders tegen bijvoorbeeld verlaging of terugvordering van hun kinderopvangtoeslag.
BEKIJK MEER VAN; economie overheid Van Huffelen
Slachtoffers toeslagenaffaire willen Belastingdienst laten vervolgen
NU 07.04.2021 Een groep van 139 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire heeft woensdag bij het gerechtshof in Den Haag een klacht ingediend, om de Belastingdienst alsnog te laten vervolgen. In januari besloot het Openbaar Ministerie (OM) daarvan af te zien.
Volgens Vasco Groeneveld, advocaat van de groep, moet de dienst worden vervolgd voor knevelarij, misbruik van gezag, beroepsmatige discriminatie en lasterlijke aanklacht. Knevelarij houdt in dat een ambtenaar in strijd met de regels geld vordert, ontvangt of niet uitbetaalt omdat dat verschuldigd zou zijn “aan enige openbare kas”.
Na het besluit van het OM zijn meerdere gedupeerden zo’n klachtprocedure begonnen. Het hof kan na beoordeling van de klacht het OM bevelen alsnog tot vervolging over te gaan.
Na een aangifte van de staatssecretarissen van Financiën tegen de Belastingdienst vorig jaar mei, deed de Rijksrecherche een uitgebreid oriënterend feitenonderzoek. Het OM concludeerde op basis daarvan dat er geen reden is tot vervolging.
Daarnaast is de Belastingdienst, als onderdeel van de Staat, immuun voor strafrechtelijke vervolging, aldus justitie. Over verwijtbare handelingen die de staat zijn toe te rekenen, moet verantwoording worden afgelegd in het politieke domein en niet in het strafrecht, oordeelde het OM.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a43f79be-8d91-11eb-b760-02d1dbdc35d1.jpg)
Van Huffelen: op koers met compensatie toeslagenaffaire
Telegraaf 25.03.2021 Circa 4800 gedupeerden in het toeslagenschandaal hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die hen eind december was beloofd. Daarmee ligt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) naar eigen zeggen op koers om alle ouders die zich gemeld hebben, uiterlijk 1 mei dat bedrag te hebben uitbetaald.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 ouders gemeld voor de compensatieregeling. Van de ruim de helft is de aanvraag al met een „lichte toets” beoordeeld. Daarbij is bijvoorbeeld bekeken of zij inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen. De overige dossiers worden de komende weken behandeld.
Tot nu toe is van 4000 aanvragers vastgesteld dat zij geen recht hebben op 30.000 euro. Bijvoorbeeld omdat zij nooit kinderopvangtoeslag hebben aangevraagd, of zelfs geen kinderen hebben. Ook kan het zijn dat zij toeslagen moesten terugbetalen om een reden die niets te maken heeft met vooringenomenheid of een te strenge toepassing van de regels. Al deze mensen krijgen voor 1 mei een brief. Een definitieve afwijzing is dat overigens nog niet, hun zaak wordt later nog volledig beoordeeld.
BEKIJK OOK:
Beerput fiscus blijkt nog dieper: waslijst aan regels niet nageleefd
Een al lopende compensatieregeling bleek veel te ingewikkeld en tijdrovend. Daarom besloot het kabinet alle gedupeerden snel 30.000 euro te geven. Mensen die meer schade hebben geleden krijgen de rest alsnog vergoed. Wie meer krijgt dan de daadwerkelijke schade, hoeft de rest niet terug te betalen. Uiteindelijk trad wegens de affaire het voltallige kabinet af.
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid economische sector Den Haag Alexandra van Huffelen
Bijna 5000 gedupeerden toeslagenaffaire hebben eindelijk schadevergoeding
AD 25.03.2021 Circa 4800 gedupeerden in het toeslagenschandaal hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die hen eind december was beloofd. Daarmee ligt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) naar eigen zeggen op koers om alle ouders die zich gemeld hebben, uiterlijk 1 mei dat bedrag te hebben uitbetaald.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 ouders gemeld voor de compensatieregeling. Van de ruim de helft is de aanvraag al met een ‘lichte toets’ beoordeeld. Daarbij is bijvoorbeeld bekeken of zij inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen. De overige dossiers worden de komende weken behandeld.
Tot nu toe is van 4000 aanvragers vastgesteld dat zij geen recht hebben op 30.000 euro. Bijvoorbeeld omdat zij nooit kinderopvangtoeslag hebben aangevraagd, of zelfs geen kinderen hebben. Ook kan het zijn dat zij toeslagen moesten terugbetalen om een reden die niets te maken heeft met vooringenomenheid of een te strenge toepassing van de regels.
Beoordeeld
Al deze mensen krijgen na 1 mei een brief. Een definitieve afwijzing is dat overigens nog niet, hun zaak wordt later nog volledig beoordeeld.
De regeling werd ingesteld naar aanleiding van een vernietigend rapport van een parlementaire ondervragingscommissie over de toeslagenaffaire. Vele duizenden mensen werden als gevolg van vooringenomenheid bij de Belastingdienst of een te strenge uitleg van regels jarenlang ten onrechte gebrandmerkt en behandeld als fraudeurs. Politiek, uitvoeringsorganisaties en de rechterlijke macht deden volgens de commissie nagenoeg niets om dit ‘ongekende onrecht’ te voorkomen.
Een al lopende compensatieregeling bleek veel te ingewikkeld en tijdrovend. Daarom besloot het kabinet alle gedupeerden snel 30.000 euro te geven. Mensen die meer schade hebben geleden krijgen de rest alsnog vergoed. Wie meer krijgt dan de daadwerkelijke schade, hoeft de rest niet terug te betalen. Uiteindelijk trad wegens de affaire het voltallige kabinet af.
5000 toeslagenouders hebben 30 mille binnen, 4000 aanvragen afgewezen
NOS 25.03.2021 Ongeveer 5000 gedupeerden uit de toeslagenaffaire hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die ze eind vorig jaar was beloofd. Demissionair staatssecretaris Van Huffelen schrijft aan de Tweede Kamer dat ze daarmee op koers ligt om alle ouders die zich hebben gemeld uiterlijk op 1 mei uitbetaald te hebben.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 gedupeerde ouders gemeld voor de regeling. Volgens Van Huffelen is de helft daarvan inmiddels beoordeeld via een zogeheten ‘lichte toets’. Daarbij is gekeken of ze inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen en of ze kinderen hebben. Dat heeft ertoe geleid dat in 8500 gevallen is vastgesteld dat er recht is op compensatie.
In zo’n 4000 gevallen is vastgesteld dat ze geen recht hebben op de 30.000 euro, bijvoorbeeld omdat niet gebleken is dat ze kinderen hebben. Soms gaat het om mensen die gecompenseerd willen worden omdat ze in de problemen zijn gekomen door andere vormen van toeslag, zoals huur- of zorgtoeslag.
Rest handmatig beoordelen
De overige ruim 12.000 dossiers worden de komende weken behandeld. Dan gaat het om ingewikkeldere zaken, waarbij handmatig moet worden vastgesteld of er recht is op het compensatiebedrag.
De toezegging dat alle gedupeerden 30.000 euro zouden krijgen, kwam na het vernietigende rapport van een parlementaire commissie over de toeslagenaffaire. Duizenden ouders werden ten onrechte als fraudeurs bestempeld door de fiscus en moesten hun toeslagen terugbetalen. “Ongekend onrecht”, vond de commissie. Het kabinet trad om die reden af.
Omdat de al lopende compensatieregelingen veel te ingewikkeld en tijdrovend bleken, besloot het kabinet in december dat alle gedupeerden snel 30.000 euro zouden krijgen. Mensen met meer schade krijgen die ook vergoed en mensen met minder schade hoeven niets terug te betalen.
BEKIJK OOK;
Kinderopvang van 0 tot en met 12 jaar is cruciaal
AD 19.03.2021 Het stelsel van kinderopvang moet rigoureus op de schop. Financieel zit het ingewikkeld in elkaar. Kinderen van laagopgeleide ouders vallen vaak uit de boot, stellen zeven organisaties.
De toeslagenaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt voor welke ellende dit zorgt. Het kabinet heeft in reactie op de toeslagenproblematiek aangegeven dat ‘de stap naar een ander stelsel noodzakelijk is’. Wij zijn het hiermee eens.
Een stelselwijzing moet allereerst het belang van het kind voorop stellen
Een stelselwijziging moet volgens ons allereerst het belang van het kind voorop stellen, zodat alle kinderen bereikt worden. Daarnaast moeten we stoppen met het rondpompen van geld; de overheid betaalt rechtstreeks aan de kinderopvang. Dit beperkt terugvorderingen en maakt het systeem begrijpelijk voor ouders.
Het is nú tijd voor verandering. Kinderopvang, onderwijs, jeugdhulp, sociaal werk en gemeenten slaan de handen ineen en roepen het nieuwe kabinet op álle kinderen een kansrijke start te geven en tot een toekomstbestendig stelsel te komen.
In de Scenariostudie Vormgeving Kindvoorzieningen (SVK) verkent het kabinet scenario’s voor een stelselherziening. Wij hebben hier op gereageerd: het is een belangrijke stap vooruit dat dit rapport het toegangsrecht voor álle kinderen van 0 tot en met 12 jaar tot de kinderdagverblijven, BSO en gastouders adresseert.
We willen de kansenongelijkheid, die door de impact van de pandemie schrikbarend toeneemt, tegengaan. Het kabinet heeft voor het onderwijs een Nationaal Plan gepresenteerd, met aandacht voor voorschoolse educatie vanaf 2 jaar.
Kinderopvang is echter goed voor álle kinderen van 0 tot en met 12 jaar. Zij verdienen maximale ontwikkelkansen, of hun ouders werken of niet. Inclusieve voorzieningen, waarin we achterstanden voorkomen en waar kinderen samen leren, spelen en zich ontwikkelen, leveren een bijdrage aan het vergroten van gelijke kansen.
Ze gaan segregatie tegen en dragen bij aan burgerschapsvorming. Belemmeringen die samenwerking in de weg staan, zoals aparte vormen van toezicht en verschillende financiering, moeten worden weggenomen.
De mogelijkheid om kindcentra te vormen waarin we vanuit gelijkwaardigheid nauw samenwerken aan de ontwikkeling van kinderen, moet wettelijk worden verankerd door een nieuw kabinet. Een sterke basis is nodig voor kinderen. Zet nu haalbare stappen. Ieder jaar dat we er niet in slagen die basis op orde te hebben, is zonde.
Maak pedagogische voorzieningen voor alle kinderen toegankelijk en laat de arbeidseis vallen. Bied de komende kabinetsperiode twee dagen toegang tot het ontwikkelrecht voor alle kinderen en verlaag de administratieve en financiële drempels. Zet nu stappen voor een toekomstbestendig stelsel; het jonge kind van nu speelt straks een belangrijke rol. Onze kinderen verdienen het.
Rinda den Besten (PO-Raad), Eric van der Burg (Sociaal Werk Nederland), Leonard Geluk (Vereniging Nederlandse Gemeenten), Gjalt Jellesma (Belangenvereniging Ouders in de Kinderopvang), Gijs van Rozendaal (Kindcentra 2020), Hans Spigt (Jeugdzorg Nederland) en Loes Ypma (Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang).
Den Haag gaat 1600 slachtoffers kinderopvangtoeslagaffaire helpen
Den HaagFM 17.03.2021 De gemeente gaat zo’n 1600 slachtoffers van de kinderopvangtoeslag helpen. De gezinnen kunnen de gemeente aankloppen voor hulp bij schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress.
Het vertrouwen in de overheid is door de jarenlange stress ernstig gedaald, schrijft de gemeente. ‘Duizenden gezinnen zijn jarenlang als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Wij zetten extra dienstverlening in’, aldus wethouder Bert van Alphen.
De impact van de situatie op de ouders en kinderen is groot, door de schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen, aldus de gemeente. Daardoor groeien de kinderen op met grote spanningen thuis en hebben zij emotionele schade. ‘Deze gezinnen verdienen onze steun. Wij vinden het belangrijk dat er weer rust komt binnen het gezin en willen daarbij helpen’, zegt de wethouder.
Gedupeerden krijgen deze week een brief van de gemeente. Zij kunnen ook zelf contact opnemen met de gemeente via deze site.
Kinderopvangtoeslagaffaire
In de kinderopvangtoeslagaffaire kwamen veel ouders in de problemen doordat zij door de Belastingdienst ten onrechte als fraudeur werden behandeld. Ouders moesten toeslagen terugbetalen en kregen een boete. De bedragen liepen op tot tienduizenden euro’s.
Tot voor kort kon de gemeente vanwege de privacyregels de ouders niet zelf benaderen. Toch heeft Den Haag afgelopen zomer al zo’n 70 meldingen van gedupeerden ontvangen. De gemeente onderzocht 35 van die gezinnen. Daaruit blijkt dat ruim 20 procent te maken heeft met zogeheten ‘multiproblematiek’, waarbij er naast financieel-juridische vraagstukken ook kwesties spelen op het gebied van gezin en welzijn van de kinderen, (sociale) huisvesting en geestelijke gezondheid. Een derde van de ‘zelfmelders’ heeft een schuldregeling of lening bij de gemeentelijke kredietbank. De meeste gedupeerden hebben volgens de gemeente één of meerdere vorderingen openstaan bij de gemeentelijke belastingen of de dienst SZW.
LEES OOK: Gedupeerde Janet Ramesar over toeslagenaffaire: ‘Kabinet moet verantwoordelijkheid nemen’
Gemeente Den Haag schiet gedupeerden toeslagenaffaire te hulp: ‘Belangrijk dat er rust komt’
AD 16.03.2021 De gemeente Den Haag schiet gezinnen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst te hulp. Het gaat om hulp bij hun schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress. In Den Haag gaat het om minimaal 1600 gedupeerden.
,,Duizenden gezinnen zijn jarenlang onterecht als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag.
Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Als zij door de Belastingdienst als gedupeerde worden erkend, zetten wij daar extra dienstverlening en inzet op”, zegt wethouder Bert van Alphen.
Analyse
Het stadsbestuur heeft de slachtoffers afgelopen zomer al opgeroepen zich te melden. 70 gedupeerden gaven daar gehoor aan. Van de eerste 35 zelfmelders is een analyse gemaakt. In ruim 20 procent van de gevallen is er sprake van multiproblematiek. Dan spelen er niet alleen financieel-juridische problemen, maar ook problemen rond het gezin en welzijn van kinderen, huisvesting en geestelijke gezondheid.
Depressies
De impact van de situatie op deze ouders en hun kinderen is volgens de gemeente groot: schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen. ,,Kinderen uit deze gezinnen groeiden op met grote spanningen thuis en we zien bij hen emotionele schade. Deze gezinnen verdienen onze steun”, aldus Van Alphen. Ouders die kampen met schulden krijgen nu een adempauze waarin schuldeisers geen oude schulden bij ze kunnen innen.
Tot voor kort konden gemeenten de gedupeerden niet zelf te benaderen. Vanwege privacyregels mocht de Belastingdienst geen gegevens doorgeven aan gemeenten. Nu kan dat wel en krijgen gedupeerden een brief van de gemeente en worden ze stapsgewijs uitgenodigd.
Hoekstra: schaamrood op de kaken over werkwijze Belastingdienst
RTL 14.03.2021 Minister van Financiën en CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra kreeg het ‘schaamrood op de kaken’ van de lijst van wetsovertredingen door de Belastingdienst, die vrijdag naar de Tweede Kamer werd gestuurd. Dat zei hij in het televisieprogramma Buitenhof.
“Helaas past het in wat we anderhalf jaar geleden aan de weet zijn gekomen”, zei Hoekstra. Er wordt ‘met man en macht’ gewerkt aan het oplossen van de problemen die aan het licht kwamen door de affaire met de kinderopvangtoeslag. “Maar denk dat je ook zo eerlijk moet zijn, dat je niet kan beloven dat het helemaal tot het verleden behoort.”
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met SP’er Renske Leijten een sleutelrol speelde in het onthullen van de affaire, had om de lijst gevraagd. De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten.
Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen, en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan. Volgens Hoekstra is het ‘verschrikkelijk’ hoe de slachtoffers van de affaire ‘onder de wielen van de overheid terecht zijn gekomen’.
Lees ook: Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Hoekstra: schaamrood op de kaken over werkwijze Belastingdienst
MSN 14.03.2021 Minister van Financiën en CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra kreeg het ‘schaamrood op de kaken’ van de lijst van wetsovertredingen door de Belastingdienst. Dat zei hij in het tv-programma Buitenhof.
Lange lijst naar de Kamer van regels die de fiscus schond
MSN 13.03.2021 Het kabinet heeft een lange lijst naar de Kamer gestuurd van wetten en regels waar de Belastingdienst zich de afgelopen jaren niet aan heeft gehouden. In de elf pagina’s tellende brief komen allerlei voorbeelden langs van overtredingen door de fiscus die volgens staatssecretarissen Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief “meer systematisch” voorkwamen.
De fiscus handelde in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn gedragsregels over hoe de overheid zich tegenover een burger dient te gedragen”, valt in de brief te lezen.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben. De lijst is niet volledig, merken ze op.
De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten. Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen, en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan.
Als een huishouden verandert, stuurt de afdeling Toeslagen een brief. Als deze niet getekend wordt teruggestuurd, wordt de uitbetaling van de toeslag automatisch stopgezet. In 2019 besliste een rechter al dat deze werkwijze “onrechtmatig” is, maar toch gaat dit nog altijd door. “In de systemen van Toeslagen is deze uitspraak nog niet verwerkt en wordt de werkwijze dus nog steeds gevolgd”, schrijven de staatssecretarissen.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met Renske Leijten van de SP de affaire met de kinderopvangtoeslag aan het licht bracht, had om de lijst gevraagd. “Dwingend leesvoer om gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”, zegt hij op Twitter. “Ik blijf wacht op de volledige lijst. Deze is nog heel incompleet.”
Advocaat Eva González Perez BABETTE VAN DER VELDE
Ministerie van Financiën: deze wetten en regels overtrad de Belastingdienst
NOS 13.03.2021 In antwoord op Kamervragen heeft het ministerie van Financiën een overzicht gestuurd van wetten waar de Belastingdienst zich de afgelopen zeven jaar niet aan heeft gehouden. De brief van 11 pagina’s bevat een greep uit gevallen die in strijd zijn met de wet of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, schrijven demissionair staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen. Het is geen compleet overzicht.
De brief vloeit voort uit een motie van CDA-Kamerlid Omtzigt.
De voorbeelden in de Kamerbrief gaan onder meer om het achterhouden van stukken of het te laat verstrekken van stukken aan burgers of rechters. Ook wordt beschreven hoe het ouders onnodig moeilijk wordt gemaakt om hun recht op een toeslag aan te tonen. Het ministerie van Financiën stelt dat de Belastingdienst in het algemeen handelt volgens wet- en regelgeving, maar dat dit “helaas niet altijd het geval is geweest”.
Opsomming
De zaken die in de brief worden genoemd zijn al eerder aan bod zijn gekomen, onder meer in debatten in de Tweede Kamer. Het overzicht van de overtredingen is nieuw. “Een ernstige en lange lijst”, zegt advocaat Eva González Perez. En: “Niet nieuw, wel schokkend.” Zij ondersteunt sinds 2014 gedupeerde ouders van de kindertoeslagaffaire.
De brief bevat onder meer een “niet-limitatieve opsomming” van situaties waarin de Belastingdienst zich niet aan de wet en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur gehouden heeft. “Dat betekent dat er nog meer is of nog aan zit te komen over wat de Belastingdienst heeft gedaan of doet in strijd met de wet”, zegt González Perez. “Er staat dus nog steeds geen streep onder.”
Ruim zes jaar ondervond de advocaat naar eigen zeggen geregeld dat de fiscus zich niet aan de regels hield. “Het recht werd niet gehanteerd. Deze lijst bevat alles waar ze de afgelopen jaren schriftelijk op zijn gewezen. Niks onthullends dus: het zijn de media en politici die hier al jaren mee bezig zijn. Het is een constante graafmachine in documenten en het naar buiten brengen daarvan.”
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, aldus Kamerlid Pieter Omtzigt.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt reageert geschokt op de inhoud van de brief. Op Twitter noemt hij het “dwingend leesvoer om het gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”. Hij benadrukt in een toelichting dat dit opnieuw bevestigt dat de wet niet alleen te hard is uitgevoerd door de Belastingdienst, zoals soms de uitleg was, maar dat de wet zelfs niet is gevolgd.
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, zegt Omtzigt. “Een aantal mensen heeft dit de hele huurtoeslag gekost. Die zijn duizenden euro’s per jaar misgelopen doordat de interpretatie van de wet door de Belastingdienst niet was hoe die moest zijn volgens de hoogste rechter.”
Hij hekelt ook hoe lang het heeft geduurd voordat deze informatie de Kamer heeft bereikt. “We hadden deze brief weken geleden al verwacht, nog voor het verkiezingsreces. Nu is het een onhandig moment, want we kunnen het er nu niet over hebben met de regering.”
Uit de brief blijkt ook dat de informatie nog niet compleet is. Ook dat laakt Omtzigt nadrukkelijk. “Ik vraag al jaren om een overzicht en deze brief geeft nu geen uitputtende lijst.” Die lijst wil hij zo snel mogelijk. Ook wil hij dat zo snel mogelijk duidelijk wordt hoe lang het kabinet hier al van wist.
Beslagvrije voet
Vorige week concludeerde RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten dat de werkwijze van de Belastingdienst, die leidde tot de toeslagenaffaire, veel eerder begon dan tot nu toe bekend was.
In de Kamerbrief van vrijdagavond wordt ook gereageerd op het verhaal over de beslagvrije voet van de NOS. Hieruit blijkt dat de Belastingdienst er bij het verrekenen van toeslagen niet standaard rekening mee houdt of mensen genoeg geld overhouden om van te leven, terwijl dat volgens een wet die op 1 januari van kracht werd wel zou moeten.
De Belastingdienst bevestigde de werkwijze en zei dat als mensen erom vragen er wel naar de persoonlijke situatie wordt gekeken. Volgens de dienst is dat volgens de nieuwe wet toegestaan.
Het ministerie van Financiën zegt onderzoek te doen naar de vraag hoe de handelwijze van de Belastingdienst moet worden geduid. Ze willen in gesprek met de Nationale Ombudsman en sociaal raadlieden.
Onderstaande voorbeelden betreffen overtredingen van wetten die zich hebben voorgedaan bij de Belastingdienst, zoals beschreven in de Kamerbrief.
- Mondeling intrekken van bezwaren
- Opzet/Grove Schuld en minnelijke schuldsanering (Invordering)
- Ten onrechte niet-verminderde vervolgingskosten
- Vergoeden invorderingsrente
- Stuiten van verjarende schulden
- AVG en Archiefwet
- Strijdig handelen met de AVG bij de verwerking van persoonsgegevens.
- Herstelorganisatie Toeslagen. Situaties die zich hierin hebben voorgedaan zijn onder meer:
– niet (tijdig) vaststellen van de definitieve beschikking kinderopvangtoeslag;
– niet of onvoldoende in acht nemen van de wettelijke termijn waarbinnen een beslissing op bezwaar moet komen;
– niet of onvoldoende motiveren van beslissingen inzake de toekenning of afwijzing van de kinderopvangtoeslag;
– onvoldoende duidelijk maken aan de ouder welke informatie van hem/haar wordt verwacht;
- 21-punten lijst
- Vaktechnische waarborgen
- Toeslagpartnerschap
- Onterechte kwalificatie
- Kindgebonden Budget
BEKIJK OOK;
Belastingdienst ging volgens kabinet afgelopen jaren vaker over de schreef
NU 13.03.2021 De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren op momenten in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur gehandeld”. Dat staat zaterdag in een brief die het kabinet aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De elf pagina’s tellende brief bevat een lijst met wetten en regels waar de fiscus zich niet aan heeft gehouden.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben. De lijst is niet volledig, merken ze op.
In de brief komen echter ook voorbeelden langs van overtredingen door de fiscus die volgens staatssecretarissen Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief (Financiën) “meer systematisch” voorkwamen en waarmee zoals gezegd afgeweken werd met de beginselen van behoorlijk bestuur. Deze beginselen vormen de gedragsregels over hoe de overheid zich tegenover een burger dient te gedragen.
De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten. Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan.
Als een huishouden verandert, stuurt de afdeling Toeslagen een brief. Als deze niet getekend wordt teruggestuurd, wordt de uitbetaling van de toeslag automatisch stopgezet. In 2019 besliste een rechter al dat deze werkwijze “onrechtmatig” is, maar toch gaat dit nog altijd door. “In de systemen van Toeslagen is deze uitspraak nog niet verwerkt en wordt de werkwijze dus nog steeds gevolgd”, schrijven de staatssecretarissen.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met Renske Leijten van de SP de kinderopvangtoeslagenaffaire aan het licht bracht, had om de lijst gevraagd. “Dwingend leesvoer om gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”, schrijft Omtzigt op Twitter. “Ik blijf wacht op de volledige lijst. Deze is nog heel incompleet.”
Lees meer over: Belastingdienst
Belastingdienst gaat opnieuw de fout in: duwt mensen onder bestaansminimum
MSN 09.03.2021Het drama lijkt nog lang niet over bij de belastingdienst. Volgens de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR) houden ze bij terugvorderingen weinig rekening met de financiële problemen van burgers. LOSR zegt dat mensen daardoor meer dan eens onder het bestaansminimum terechtkomen.
Vanaf de start van dit jaar is er een nieuwe wet aangenomen die burgers met financiële problemen moet beschermen. Er is een bepaald deel van ieders inkomen waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo heeft iedereen die in de schulden terecht komt toch de mogelijkheid om het hoofd boven water te houden. Vroeger moesten mensen zelf bij schuldeisers aangeven dat ze die grens bereikt hadden. De zogenaamde ‘Wet vereenvoudiging beslagvrije voet’ legt die verantwoordelijkheid bij de schuldeisers. Zij moeten die beslagvrije voet op voorhand berekenen.
De Belastingdienst hield bij het berekenen van terugvorderingen van toeslagen echter weinig rekening met die wet. Mensen kregen gewoon een brief op de mat waarin stond dat ze moesten gaan betalen. Alleen als burgers van de nieuwe wet afwisten, konden ze de terugbetaling tegengaan door zelf aan de bel trekken bij de Belastingdienst. Deden ze dat niet? Dan kon huur- of zorgtoeslag stopgezet worden.
André Moerman, voorzitter van LOSR, is er niet over te spreken: “Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet.”
Moerman stuurde een brief naar demissionair staatssecretaris Van Huffelen, die volgens nu.nl aangaf met LOSR in gesprek te gaan.
/https://cdn.pijper.io/2021/03/piSFutVXsDzSP11615281873.jpg)
Belastingdienst gaat opnieuw de fout in: duwt mensen onder bestaansminimum
Panorama 09.03.2021 Het drama lijkt nog lang niet over bij de belastingdienst. Volgens de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR) houden ze bij terugvorderingen weinig rekening met de financiële problemen van burgers. LOSR zegt dat mensen daardoor meer dan eens onder het bestaansminimum terechtkomen.
Vanaf de start van dit jaar is er een nieuwe wet aangenomen die burgers met financiële problemen moet beschermen. Er is een bepaald deel van ieders inkomen waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo heeft iedereen die in de schulden terecht komt toch de mogelijkheid om het hoofd boven water te houden. Vroeger moesten mensen zelf bij schuldeisers aangeven dat ze die grens bereikt hadden. De zogenaamde ‘Wet vereenvoudiging beslagvrije voet’ legt die verantwoordelijkheid bij de schuldeisers. Zij moeten die beslagvrije voet op voorhand berekenen.
De Belastingdienst hield bij het berekenen van terugvorderingen van toeslagen echter weinig rekening met die wet. Mensen kregen gewoon een brief op de mat waarin stond dat ze moesten gaan betalen. Alleen als burgers van de nieuwe wet afwisten, konden ze de terugbetaling tegengaan door zelf aan de bel trekken bij de Belastingdienst. Deden ze dat niet? Dan kon huur- of zorgtoeslag stopgezet worden.
André Moerman, voorzitter van LOSR, is er niet over te spreken: “Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet.”
Moerman stuurde een brief naar demissionair staatssecretaris Van Huffelen, die volgens nu.nl aangaf met LOSR in gesprek te gaan.
’Burgers onder bestaansminimum door Belastingdienst’
MSN 09.03.2021 De Belastingdienst past niet uit eigen beweging de beslagvrije voet toe bij de verrekening van toeslagen. Het kan daarom voorkomen dat burgers onder het bestaansminimum terechtkomen.
Daarvoor waarschuwt de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR). Zij roepen staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën op om dit zo snel mogelijk alsnog te regelen.
De invoering van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet zou moeten voorkomen dat burgers nog onder de beslagvrije voet – het bestaansminimum – terechtkomen.
Bestaansminimum
Schuldeisers mogen niet aan het deel van het inkomen van een schuldenaar komen dat diegene echt nodig heeft voor zijn of haar levensonderhoud. Dit is afhankelijk van de gezinssamenstelling, maar meestal even hoog als een bijstandsuitkering. Op de website van het Juridisch Loket kun je je beslagvrije voet berekenen.
Burgers die door een invordering onder het bestaansminimum terecht dreigen te komen, moesten tot voor kort zelf aan de bel trekken. Sinds januari 2021 zou hier verandering in moeten zijn gekomen, maar volgens de LOSR is dat nog niet op orde.
Geldstress
„Het aanleveren van de benodigde gegevens om de beslagvrije voet te berekenen was in praktijk voor veel mensen een probleem. Wetenschappelijk onderzoek over schaarste, geldstress en beperkt ’doenvermogen’ bevestigde dit beeld. Mensen willen wel, maar kúnnen niet”, zegt André Moerman voorzitter signaleringscommissie LOSR.
De instantie wil dat de fiscus de wet toepast en bij verrekening van toeslagen de beslagvrije voet proactief toepast. Een verzoek om een persoonlijke betalingsregeling moet volledig en met terugwerkende kracht worden toegepast. Ook moeten burgers en de medewerkers van de Belastingtelefoon beter worden voorgelicht over de beslagvrije voet.
Kamer vraagt opheldering
Zo ongeveer de voltallige Tweede Kamer vraagt in Kamervragen om opheldering over de kwestie. De Kamer wekt, onder aanvoering van CDA’er Pieter Omtzigt, de suggestie dat bij toeslagen en verrekening ’effectief een wassen neus is’. De Kamer wil ook dat de staatssecretaris op ’zeer, zeer korte termijn’ met de ombudsman en de sociale raadslieden in gesprek gaat over de problematiek.
Reactie ministerie
Het ministerie reageert dat mensen altijd een brief krijgen als ze een deel van de toeslagen moeten terugbetalen, en dat ze daarin worden opgeroepen contact op te nemen als betalen niet lukt. „Dan zoeken we naar een oplossing”, aldus een woordvoerder. Die zegt dat daarbij ook rekening wordt gehouden met hoeveel men kan betalen. Als iemand daarna nog niet betaalt, volgt een dwangverrekening. Daarvoor geldt wel automatisch de beslagvrije voet. Het ministerie wil in gesprek met LOSR over de brief.
Belastingdienst weer onder vuur: mensen met schulden niet goed beschermd
NU 09.03.2021 De Belastingdienst houdt bij het terugvorderen van toeslagen te weinig rekening met de financiële situatie van burgers, zegt de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR). Regelmatig belanden mensen daardoor onder het bestaansminimum. De organisatie schreef een brief aan demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën. Ook de Nationale ombudsman dringt aan op een oplossing.
Sinds 1 januari van dit jaar is de zogenaamde Wet vereenvoudiging beslagvrije voet van kracht. Volgens die wet moet er altijd een deel van het inkomen zijn waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo belanden mensen niet onder het bestaansminimum, is de redenering.
Wie een deel van zijn toeslagen moet terugbetalen, krijgt daar standaard een brief met een betalingsregeling over. Als de ontvanger dan niet zelf aan de bel trekt en mogelijk zijn schulden niet afbetaalt, kan de huur- of zorgtoeslag worden stopgezet.
Toch is het volgens de wet de bedoeling dat de Belastingdienst die beslagvrije voet op voorhand berekent. Dat dat niet altijd gebeurt, leidt er volgens de LOSR en de Nationale ombudsman toe dat veel mensen toch nog onder het bestaansminimum belanden.
“Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet”, zegt André Moerman, voorzitter van de LOSR.
De LOSR schreef Van Huffelen een brief met het verzoek om het terugvorderingsbeleid van de Belastingdienst op korte termijn aan te passen. De demissionair staatssecretaris laat aan NU.nl weten dat ze in gesprek gaat met de organisatie, maar benadrukt dat er door de toeslagenaffaire sinds maart vorig jaar geen dwanginvorderingen meer hebben plaatsgevonden. “Er was dus ook geen aanleiding om de beslagvrije voet toe te passen.”
Lees meer over: belastingen Toeslagen Economie
Ombudsman zegt dat overheid hem jarenlang negeerde in Toeslagenaffaire
NU 07.03.2021 Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
Van Zutphen (60) is nu bijna zes jaar Nationale ombudsman en zal in april beginnen aan zijn tweede termijn van nog eens zes jaar. “Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
In dat laatste rapport keek de Tweede Kamer ook uitdrukkelijk naar haar eigen functioneren. Van Zutphen: “De boodschap verbaast mij niet, zeker niet als ik naar al onze rapporten kijk die we de afgelopen jaren hebben gemaakt. Wat me wel aangenaam verrast is dat de Kamer tot zelfreflectie in staat blijkt te zijn.”
De commissie adviseerde de Tweede Kamer de Ombudsman te zien als ‘een belangrijke partner’ en dat de samenwerking ‘moet worden geïntensiveerd’. Van Zutphen: “Dat is natuurlijk een mooie opsteker, het voelt als waardering voor wat we de afgelopen jaren hebben gedaan.”
Zie ook: Opnieuw kritisch rapport over functioneren Tweede Kamer
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Meldpunt geopend voor zzp’ers in de knel
- Gemiddeld krijgt de ombudsman tussen de 25-30.000 klachten per jaar
- 10 procent daarvan gaat nu over coronagerelateerde kwesties
- Veel zpp’ers die op het punt van omvallen staan bellen
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland. “Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.” Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
Lees meer over: Ombudsman Reinier van Zutphen Toeslagenaffaire
Ombudsman: ‘Plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven’
MSN 07.03.2021 Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
Van Zutphen (60) is nu bijna zes jaar Nationale ombudsman en zal in april beginnen aan zijn tweede termijn van nog eens zes jaar. “Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
In dat laatste rapport keek de Tweede Kamer ook uitdrukkelijk naar haar eigen functioneren. Van Zutphen: “De boodschap verbaast mij niet, zeker niet als ik naar al onze rapporten kijk die we de afgelopen jaren hebben gemaakt. Wat me wel aangenaam verrast is dat de Kamer tot zelfreflectie in staat blijkt te zijn.”
De commissie adviseerde de Tweede Kamer de Ombudsman te zien als ‘een belangrijke partner’ en dat de samenwerking ‘moet worden geïntensiveerd’. Van Zutphen: “Dat is natuurlijk een mooie opsteker, het voelt als waardering voor wat we de afgelopen jaren hebben gedaan.”
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland. “Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.” Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Rutte en andere kabinetsleden niet strafrechtelijk vervolgd vanwege toeslagenaffaire
AD 05.02.2021 De regering zal geen opdracht geven om premier Mark Rutte en andere politieke kopstukken strafrechtelijk te vervolgen voor hun rol in de toeslagenaffaire. Dat heeft demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus zojuist geschreven aan de Tweede Kamer.
Behalve tegen Rutte deden 87 gedupeerde toeslagouders begin dit jaar aangifte tegen (oud-)bewindslieden Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Wopke Hoekstra, Tamara van Ark en Menno Snel. Zij zouden zich volgens advocaat Vasco Groeneveld schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven.
Lees ook;
De procureur-generaal van de Hoge Raad, Jos Silvis, heeft de aangiften onderzocht en is een oriënterend onderzoek gestart. Doel hiervan was uit te vinden of er aanknopingspunten zijn voor het starten van een opsporingsonderzoek.
Die aanknopingspunten zijn niet gevonden, zo laat Grapperhaus de Kamer weten. ,,Dat betekent dat er vanwege de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”, aldus de minister. Hij benadrukt dat de Tweede Kamer zelf nog wel opdracht tot vervolging kan geven.
Tachtig slachtoffers
Advocaat Vasco Groeneveld deed namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de bewindslieden. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
Ferdinand Grapperhaus, demissionair minister van Justitie en Veiligheid. © ANP
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen. Indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe dus nog wel besluiten.
Wettelijke tekortkomingen
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan ‘is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend’. Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. ‘De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.’ Hij geeft aan dat ‘in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan’.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1fdccaac-7df9-11eb-900c-02c309bc01c1.jpg)
Grapperhaus: wij gaan geen ministers vervolgen om toeslagen
Telegraaf 05.03.2021 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zal geen opdracht geven om de ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal bij de Hoge Raad.
Procureur-generaal Jos Silvis maakte eerder op vrijdag bekend dat hij na een oriënterend onderzoek geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek ziet. Naar aanleiding van dat advies schrijft Grapperhaus in een brief aan de Tweede Kamer dat er door „de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven.” Alleen de Tweede Kamer kan nu nog besluiten tot strafvervolging.
Advocaat Vasco Groeneveld deed in januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de betrokken (oud-)ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. In februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer.
BEKIJK OOK:
Organisatie die toeslagouders compenseert kan werk amper aan
BEKIJK OOK:
De Belastingdienst lijkt een ontembaar monster
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid Ferd Grapperhaus Tweede Kamer der Staten-Generaal
Grapperhaus: geen opdracht van regering om ministers te vervolgen
MSN 05.03.2021 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zal geen opdracht geven om de ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal bij de Hoge Raad.
Procureur-generaal Jos Silvis maakte eerder op vrijdag bekend dat hij na een oriënterend onderzoek geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek ziet. Naar aanleiding van dat advies schrijft Grapperhaus in een brief aan de Tweede Kamer dat er door “de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”. Alleen de Tweede Kamer kan nu nog besluiten tot strafvervolging.
Advocaat Vasco Groeneveld deed in januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de betrokken (oud-)ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. In februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers voor toeslagenaffaire
RTL 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire.
Advocaat Vasco Groeneveld heeft namens 80 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte gedaan tegen ministers van Ark, Hoekstra en Wiebes, premier Rutte, staatssecretaris Snel en oud-minister Asscher.
Beroepsmatige discriminatie
Zij hebben strafrechtelijk verwijtbaar gehandeld, vindt Groeneveld. De bewindslieden hadden moeten voorkomen dat de Belastingdienst zich schuldig maakte aan zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie. Ook zijn artikel 1 van de Grondwet (het gelijkheidsbeginsel) en het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind geschonden.
De procureur-generaal stelt dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van ‘wettelijke tekortkomingen’. Advocaat Groeneveld noemt dat advies van vandaag ‘teleurstellend’.
Protocol
Bij aangifte tegen ministers of staatssecretaris schrijft het protocol voor dat procureur-generaal bij de Hoge Raad een onderzoek start en advies uitbrengt aan de minister van Justitie. Uiteindelijk heeft de Tweede Kamer het laatste woord of er strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
RTL Nieuws; Toeslagenaffaire Belastingdienst
Advies PG Hoge Raad: bewindslieden toeslagenaffaire niet vervolgen
NOS 05.03.2021 De procureur-generaal (PG) bij de Hoge Raad adviseert de regering om geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten doen naar ministers en staatssecretarissen die betrokken waren bij de kinderopvangtoeslagaffaire.
Volgens de PG, Jos Silvis, zijn er geen aanknopingspunten voor zo’n strafrechtelijk onderzoek, meldt de Hoge Raad. De regering neemt het advies over en geeft geen opdracht tot vervolging, schrijft minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).
Als de Tweede Kamer wil dat er wél een opsporingsonderzoek wordt gedaan, kan de Kamer dat aan dezelfde procureur-generaal opdragen.
Silvis deed het oriënterende onderzoek naar aanleiding van de aangifte tegen zes (oud-)bewindslieden, onder wie demissionair premier Rutte en minister Hoekstra van Financiën, door twintig gedupeerden.
Volgens hun advocaat Vasco Groeneveld hebben de zes zich schuldig gemaakt aan een ambtsmisdrijf en nalatigheid. De aangifte werd begin vorige maand aangevuld.
Politieke verantwoording
De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging van de bewindslieden door de parlementaire ondervragingscommissie, schrijft de Hoge Raad. Die ondervraging mag wettelijk niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.
“De procureur-generaal geeft aan dat in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan. Voor een strafrechtelijk onderzoek zijn er volgens hem geen aanknopingspunten.”
Geen pauzeknop
Advocaat Groeneveld reageert teleurgesteld. Een belangrijk argument was dat het kabinet in juni 2019 al de volle omvang van deze zaak kende, zegt hij.
“Toen wist men al dat het ging om tienduizenden gedupeerden, en was de diepte waarmee de onrechtmatigheden hadden plaatsgevonden bekend. Toch heeft men toen niet op de pauzeknop gedrukt en de vorderingen bijna een half jaar door laten lopen. Dat is kwalijk, en daarover zie ik in dit advies niks terug.”
Kabinet gevallen
Vanwege de affaire trad staatssecretaris Snel van Financiën in december af en viel kabinet Rutte-III half januari. Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie regeert demissionair door, maar zonder minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Wiebes was in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk voor de Belastingdienst. De fiscus beschuldigde duizenden ouders ten onrechte van fraude met toeslagen, waarop zij soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen en omvangrijke schulden opbouwden.
Ook trok Kamerlid Lodewijk Asscher zich terug als lijsttrekker van de PvdA. Asscher was vicepremier en minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet.
De procureur-generaal geeft leiding aan het parket bij de Hoge Raad. Dat is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie en behoort niet tot het Openbaar Ministerie.
Bewindslieden en voormalig bewindslieden worden voor ambtsmisdrijven berecht door de Hoge Raad. De PG bij de Hoge Raad kan niet zelf tot strafvervolging overgaan.
Bron: Hoge Raad
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a9b3f950-7dcf-11eb-9752-02c309bc01c1.jpg)
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
Telegraaf 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag.
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Protocol
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan „is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend.” Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
’Problemen hangen niet samen met vervolgbare ambtsdelicten’
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. „De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.” Hij geeft aan dat „in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan.”
BEKIJK OOK:
De Belastingdienst lijkt een ontembaar monster
BEKIJK OOK:
’Neoliberalisme is handig maar hol klaagwoord’
Luister ook naar verkiezingspodcast ’De Stembus’ van De Telegraaf, met deze aflevering: hoe nieuw zijn de nieuwe partijen nou eigenlijk echt, en heeft Wopke Hoekstra de muzieksmaak van Mark Rutte gekopieerd?
BEKIJK MEER VAN; rechtbank Hoge Raad
Hoge Raad ziet geen reden tot vervolging van ministers in toeslagenaffaire
NU 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag.
Volgens de procureur-generaal draait het in de aangifte vooral om de problemen die voortvloeien uit de manier waarop de wetgever in 2005 te werk is gegaan bij het het opstellen van de wetgeving. Daardoor zijn dit zaken die volgens Silvis “niet samenhangen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen”.
Daarnaast is de aangifte met name gebaseerd op de sessies van de parlementaire commissie. Dergelijke ondervragingen mogen wettelijk niet als bewijs worden opgevoerd.
PC dient opdracht te krijgen van regering of Tweede Kamer
Bovendien geldt er voor aangifte tegen bewindspersonen een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De minister gaf vrijdag te kennen geen opdracht te zullen geven om de ministers en staatssecretarissen te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Aangifte tegen groot aantal bewindspersonen
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken).
Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Lees meer over: Toeslagenaffaire
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
MSN 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang. Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden.
Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag. Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken).
Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
AD 05.03.3021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad.
Lees ook;
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte. Hij vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Strafvervolging
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Bonnetje
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Slachtoffer
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari. Eerder werd duidelijk dat het Openbaar Ministerie de Belastingdienst niet strafrechtelijk zal vervolgen vanwege de affaire. Meerdere ouders spanden daarop procedures aan om die vervolging alsnog gedaan te krijgen.
Kamerleden vol ongeloof over ‘triest inkijkje’ in werkwijze Toeslagen
MSN 05.03.2021 SP-kamerlid Renske Leijten en haar CDA-collega Pieter Omtzigt reageren vol ongeloof op werkinstructies en handleidingen van de afdeling Toeslagen. Het geeft volgens hen een triest inkijkje in de gebrekkige manier waarop met rechten van burgers werd omgegaan.
“Het toeslagenschandaal is veel groter, en heeft ook langer geduurd dan gedacht”, zegt Omtzigt. Uit de stukken blijkt dat de omstreden werkwijze al begint bij de invoering van het toeslagenstelsel. “Dat is ver maar dan ook heel ver voor de zogenaamde Bulgarenfraude.”
Strikte naleving van de regels en fraudejacht blijft niet beperkt tot kinderopvangtoeslag, maar strekt zich ook uit naar huur- en zorgtoeslag. “Ik denk dat de vraag is hoeveel gedupeerden er zitten bij huur- en zorgtoeslag”, reageert Leijten. De Tweede Kamer heeft daar al een aantal keer naar gevraagd, maar nog geen antwoord gekregen.
De stukken leggen volgens Leijten pijnlijk bloot hoe rechten van burgers werden geschonden door de werkwijze van de afdeling Toeslagen. “De instructies geven aan hoe iemand op papier moet worden beoordeeld om tot afwijzing te komen. Nergens staat: we nodigen mensen uit voor een gesprek.”
Ernstig
“Het lijkt wel alsof er niemand is geweest die heeft gezegd: mag het wel wat we doen?” vervolgt Leijten. “Als deze instructies gevolgd zijn, heeft de Belastingdienst moedwillig de rechtsbescherming van burgers en bedrijven uitgeschakeld”, zegt Omtzigt. “Dat betekent dat je je niet kunt verweren tegen de Belastingdienst als die je verdenkt van fraude. Dat is heel ernstig in een rechtsstaat.”
De SP en het CDA roepen het kabinet op om nu echt snel volledige openheid te geven over wat er allemaal mis is gegaan.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/68d2acf8-7d96-11eb-9e2e-0217670beecd.jpg)
Kamer schrikt van uitbreiding toeslagenschandaal: ’Nieuw dieptepunt’
Telegraaf 05.03.2021 Nieuw opgedoken documenten in de toeslagenaffaire zorgen voor opschudding bij Kamerleden. Zij maken zich zorgen hoe breed het schandaal eigenlijk speelt bij andere toeslagen dan die voor de kinderopvang.
De Kamer reageert op berichten van RTL Nieuws, dat stelt dat de fraudejacht bij de Belastingdienst al ver voor de ’Bulgarenfraude’ in 2013 speelde. Al kort na het invoeren van het toeslagstelsel, zo’n 15 jaar geleden, werd er volgens RTL gesproken over het niet uitkeren van toeslagen bij twijfel en worden mensen op een ’uitsluitlijst’ geplaatst. Mensen die als fraudeur worden aangemerkt, zouden niet meer zomaar van dat stempel af komen.
’Zeer ernstig’
„Dit is zeer ernstig”, vindt CDA-Kamerlid Omtzigt. „Het wordt steeds duidelijker dat de belastingdienst zich heel lang niet aan heel veel wetten hield, zodat burgers en bedrijven zich niet konden verweren bij een fraudeverdenking.”
PvdA-Kamerlid Nijboer spreekt van een ’nieuw dieptepunt’, wijzend op een document waarin ambtenaren zichzelf tot ’de rechters’ bombarderen: „Het minste wat je verwacht: de beginselen van de rechtsstaat respecteren. Maar niets bleek minder waar.”
Niet alleen de kinderopvangtoeslag
De werkwijze gold niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, van waaruit het toeslagenschandaal ontstaat dat uiteindelijk tot de val van het kabinet-Rutte III leidt, maar ook bij huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) schreef eind vorig jaar al dat de fiscus bij andere toeslagen mogelijk ook over de schreef is gegaan.
’Hardvochtig behandelen van burgers’
Het baart de Kamer zorgen. „Het hardvochtig behandelen van burgers gebeurde niet alleen bij kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen”, ziet CU-Kamerlid Bruins. GL-Kamerlid Snels sluit zich daarbij aan: „Het ging niet alleen mis bij de kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen. En het begon al ten tijde van kabinetten van Balkenende.” SP-Kamerlid Leijten wil al langer weten hoeveel gedupeerden er zijn bij andere toeslagen.
’Wetten te streng nageleefd’
Een woordvoerder van Van Huffelen erkent in een reactie dat de Belastingdienst wetten al vanaf het begin van het toeslagenstelsel te streng heeft nageleefd. Het beeld dat er ook meteen streng op fraude gejaagd is, herkent hij niet. „In de eerste jaren na de invoering van het toeslagenstelsel lag de focus op het zo snel mogelijk uitbetalen van toeslagen en controle achteraf”, zegt de woordvoerder, die de te strenge fraude-aanpak pas vanaf 2010 ziet ontstaan.
BEKIJK MEER VAN; overheid belastingen Van Huffelen Omtzigt Nijboer Kamer Belastingdienst
Kamerleden vol ongeloof over ‘triest inkijkje’ in werkwijze Toeslagen
RTL 05.03.2021 SP-kamerlid Renske Leijten en haar CDA-collega Pieter Omtzigt reageren vol ongeloof op werkinstructies en handleidingen van de afdeling Toeslagen. Het geeft volgens hen een triest inkijkje in de gebrekkige manier waarop met rechten van burgers werd omgegaan.
“Het toeslagenschandaal is veel groter, en heeft ook langer geduurd dan gedacht”, zegt Omtzigt. Uit de stukken blijkt dat de omstreden werkwijze al begint bij de invoering van het toeslagenstelsel. “Dat is ver maar dan ook heel ver voor de zogenaamde Bulgarenfraude.”
Strikte naleving van de regels en fraudejacht blijft niet beperkt tot kinderopvangtoeslag, maar strekt zich ook uit naar huur- en zorgtoeslag. “Ik denk dat de vraag is hoeveel gedupeerden er zitten bij huur- en zorgtoeslag”, reageert Leijten. De Tweede Kamer heeft daar al een aantal keer naar gevraagd, maar nog geen antwoord gekregen.
De stukken leggen volgens Leijten pijnlijk bloot hoe rechten van burgers werden geschonden door de werkwijze van de afdeling Toeslagen. “De instructies geven aan hoe iemand op papier moet worden beoordeeld om tot afwijzing te komen. Nergens staat: we nodigen mensen uit voor een gesprek.”
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Ernstig
“Het lijkt wel alsof er niemand is geweest die heeft gezegd: mag het wel wat we doen?” vervolgt Leijten. “Als deze instructies gevolgd zijn, heeft de Belastingdienst moedwillig de rechtsbescherming van burgers en bedrijven uitgeschakeld”, zegt Omtzigt. “Dat betekent dat je je niet kunt verweren tegen de Belastingdienst als die je verdenkt van fraude. Dat is heel ernstig in een rechtsstaat.”
De SP en het CDA roepen het kabinet op om nu echt snel volledige openheid te geven over wat er allemaal mis is gegaan.
Meer: Roel Schreinemachers Renske Leijten Pieter Omtzigt Belastingdienst Tweede Kamer Toeslagenaffaire Belastingdienst
Kamer schrikt van uitbreiding toeslagenschandaal: ’Nieuw dieptepunt’
MSN 05.03.2021 Nieuw opgedoken documenten in de toeslagenaffaire zorgen voor opschudding bij Kamerleden. Zij maken zich zorgen hoe breed het schandaal eigenlijk speelt bij andere toeslagen dan die voor de kinderopvang.
De Kamer reageert op berichten van RTL Nieuws, dat stelt dat de fraudejacht bij de Belastingdienst al ver voor de ’Bulgarenfraude’ in 2013 speelde. Al kort na het invoeren van het toeslagstelsel, zo’n 15 jaar geleden, werd er volgens RTL gesproken over het niet uitkeren van toeslagen bij twijfel en worden mensen op een ’uitsluitlijst’ geplaatst. Mensen die als fraudeur worden aangemerkt, zouden niet meer zomaar van dat stempel af komen.
’Zeer ernstig’
PvdA-Kamerlid Nijboer spreekt van een ’nieuw dieptepunt’, wijzend op een document waarin ambtenaren zichzelf tot ’de rechters’ bombarderen: „Het minste wat je verwacht: de beginselen van de rechtsstaat respecteren. Maar niets bleek minder waar.”
Niet alleen de kinderopvangtoeslag
De werkwijze gold niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, van waaruit het toeslagenschandaal ontstaat dat uiteindelijk tot de val van het kabinet-Rutte III leidt, maar ook bij huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) schreef eind vorig jaar al dat de fiscus bij andere toeslagen mogelijk ook over de schreef is gegaan.
’Hardvochtig behandelen van burgers’
Het baart de Kamer zorgen. „Het hardvochtig behandelen van burgers gebeurde niet alleen bij kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen”, ziet CU-Kamerlid Bruins. GL-Kamerlid Snels sluit zich daarbij aan: „Het ging niet alleen mis bij de kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen. En het begon al ten tijde van kabinetten van Balkenende.” SP-Kamerlid Leijten wil al langer weten hoeveel gedupeerden er zijn bij andere toeslagen.
’Wetten te streng nageleefd’
Een woordvoerder van Van Huffelen erkent in een reactie dat de Belastingdienst wetten al vanaf het begin van het toeslagenstelsel te streng heeft nageleefd. Het beeld dat er ook meteen streng op fraude gejaagd is, herkent hij niet. „In de eerste jaren na de invoering van het toeslagenstelsel lag de focus op het zo snel mogelijk uitbetalen van toeslagen en controle achteraf”, zegt de woordvoerder, die de te strenge fraude-aanpak pas vanaf 2010 ziet ontstaan.
‘Fiscus werkte al veel langer met zwarte lijsten, en bij meer toeslagen’
NOS 05.03.2021 De werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire wordt al veel langer gevolgd dan tot dusver bekend was. Dat meldt RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten die de nieuwszender heeft ingezien.
Het gaat om documenten van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst, zoals handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven. Daaruit blijkt volgens RTL dat de werkwijze waardoor mensen onterecht als potentieel fraudeur bestempeld konden worden en in grote financiële problemen kwamen, al in 2006 begon.
Tot nu toe was de veronderstelling dat de ontspoorde fraudejacht in 2013 van start ging als gevolg van de zogeheten Bulgarenfraude.
Massaal op de uitsluitlijst
Ook blijken er volgens RTL veel meer werkinstructies voor ambtenaren van de Belastingdienst te zijn geweest die in strijd waren met de wet- en regelgeving. Het gaat om aanwijzingen voor het stopzetten van niet alleen de kinderopvangtoeslag, maar ook van de zorgtoeslag, de huurtoeslag en het kindgebonden budget.
Mensen over wie twijfel bestond, kwamen op een ‘uitsluitlijst’ waarna ze geen toeslagen meer kregen. Hun werd niet verteld dat ze op deze lijst stonden, waardoor ze dat ook niet konden aanvechten. Ze zouden vervolgens automatisch nog jaren als fraudeur behandeld zijn. Dat gebeurde op grote schaal, concludeert RTL op basis van werkinstructies met de titel ‘Massaal’.
De Belastingdienst laat in een reactie weten dat er wel altijd een handmatige toets werd gedaan voordat iemand op de lijst kwam. En, zegt de dienst, de toeslag werd voor mensen die op de uitsluitlijst kwamen niet automatisch stopgezet. Ze konden extra gecontroleerd worden.
‘Verschillende versies documenten’
In een vijf pagina’s tellende reactie, die RTL heeft gepubliceerd, zegt het ministerie van Financiën dat het niet alle documenten heeft teruggevonden waarop de nieuwszender zich baseert. ‘De documenten waar RTL naar verwijst zijn goeddeels teruggevonden maar hierbij werd wel duidelijk dat van deze documenten meerdere versies bestonden, waarvan nu niet met zekerheid kan worden gezegd of beide (RTL/Toeslagen) van dezelfde versies zijn uitgegaan.’
Verder zegt het ministerie dat het niet zo is dat mensen die verdacht werden van fraude automatisch in het vervolg ook zo behandeld blijven worden door de Belastingdienst. Dat gebeurt alleen voor een “specifieke periode”, die handmatig door een behandelaar wordt ingesteld en handmatig weer verlengd moet worden. “Na een tijdsperiode voor afwijkende behandeling komt de toeslaggerechtigde weer in het normale behandelproces terecht.”
“Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen”, aldus Het ministerie van Financiën.
Daarnaast deelt het ministerie niet de conclusie dat de fraudejacht, zoals RTL het noemt, al vijftien jaar geleden begon. “Voor zover we kunnen nagaan, lag hier in de eerste jaren niet de nadruk op.”
Wel beaamt het ministerie dat de toeslagenregels vanaf het het begin af aan ‘zeer strikt geïnterpreteerd’ werden. “Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen.” Die problemen zijn “bekend, en dat is ook onderkend”, aldus het ministerie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
‘Bevestigt beeld’
Advocaat Vasco Groeneveld zegt dat de vertrouwelijke documenten die RTL naar buiten heeft gebracht het beeld bevestigen dat de historie die zijn klanten hebben met de Belastingdienst teruggaat tot 2006. “Gedupeerden vertellen mij dat de ellende toen al begon. Dit gaat zeker een rol spelen bij mijn verzoek aan het Gerechtshof om alsnog het Openbaar Ministerie te gelasten om medewerkers van de Belastingdienst te vervolgen.”
Groeneveld wil deze maand nog een klacht bij het hof indienen. “Het beeld dat medewerkers van de Belastingdienst onrechtmatig hebben gehandeld, wordt met deze documenten versterkt. En daarmee ook de nalatigheid van ministers om ertegen op te treden.”
Groeneveld zegt na het weekend vijftig nieuwe deelnemers aan de aangifte toe te voegen tegen zes (oud-)ministers die hij verantwoordelijk houdt voor het toeslagenschandaal. Het totaal aantal deelnemers aan deze aangifte komt daarmee op 130.
BEKIJK OOK;
Toeslagenaffaire begon mogelijk al jaren eerder
NU 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst die bekendstaat als de toeslagenaffaire, begon veel eerder dan tot nu toe gedacht werd, meldt RTL Nieuws vrijdag op basis van vertrouwelijke documenten van de fiscus.
Door het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen werden duizenden ouders gedupeerd, doordat de Belastingdienst hen ten onrechte als fraudeurs zag. Dit drama speelde sinds 2013. Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, zou echter blijken dat ambtenaren zich vijftien jaar geleden al niet aan de wet hielden bij het terugvorderen van toeslagen.
Het medium heeft ontdekt dat een werkinstructie van de fiscus uit 2006 al spreekt over het “afwijkend behandelen” van mensen bij een vermoeden van fraude. Deze mensen zouden op een zogenaamde “uitsluitlijst” zijn gekomen, waarop de toeslagen zouden zijn stilgezet.
Dat dit handelen destijds op grote schaal gebeurde, blijkt volgens RTL Nieuws uit werkinstructies met de titel “massaal”.
Daarnaast zouden mensen die eenmaal op een uitsluitlijst stonden, ook de jaren erna zijn behandeld als fraudeur. Ambtenaren zouden zelf hebben bepaald wie in de categorie “hoog risico” vielen en onderworpen moesten worden aan strengere controles.
De ambtenaren betitelden zichzelf daarom ook wel als “de rechters”, zou blijken uit een van de documenten.
‘Term rechters met kennis van nu een wat ongelukkige aanduiding’
De Belastingdienst laat in een reactie aan RTL Nieuws weten dat het “logisch” was dat handmatig werd getoetst of mensen mogelijk fraudeerden. Het beleid was er namelijk op gericht om fouten bij aanvragen of veranderingen van toeslagen te voorkomen.
De fiscus zegt uiteindelijk niet te zijn doorgegaan met deze manier van risicoselectie. Verder noemt de Belastingdienst de term ‘rechters’ “met de kennis van nu” een “wat ongelukkige aanduiding”.
Vorig jaar kwam een snoeihard rapport uit over de toeslagenaffaire. Dat leidde op 15 januari tot de val van het kabinet. Voor de gedupeerde ouders is een compensatieregeling in het leven geroepen.
Zie ook: Tijdlijn toeslagenaffaire: Van harde aanpak naar kwijtschelden schulden
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
‘Belastingdienst houdt zich al 15 jaar niet aan de wet bij terugvordering toeslagen’
AD 05.03.2021 Het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst is veel groter dan tot nu toe gedacht, concludeert RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke stukken. De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend, blijkt uit duizenden documenten van de dienst Toeslagen die de nieuwszender in handen kreeg.
Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Deze praktijk bestond echter al veel langer. Al vijftien jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven, bieden een ‘onthullend inkijkje’, klinkt het.
Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget. De handleidingen die de dienst Toeslagen bij de toepassing van relevante regels en wetten hanteert, zouden naar verluidt niet juridisch zijn getoetst.
Lees ook;
Vinkje achter de naam
Bij vermoedens van fraude komen mensen op een zogenoemde ‘uitsluitlijst’ te staan. ‘Afwijkend behandelen’ luidt een werkinstructie uit 2006. Toeslagen worden onder de noemer ‘nihilstelling’ stopgezet. Uit de documenten blijkt dat dit massaal gebeurt. Volgens de Belastingdienst was het beleid erop gericht bewuste of onbewuste fouten bij de aanvraag of wijziging van het grote aantal uitgekeerde toeslagen te voorkomen.
Wie eenmaal op de uitsluitlijst terechtkomt, komt daar niet meer van af. Er is sprake van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’, zo blijkt uit stukken uit 2007. Elk contact met de Belastingdienst resulteert in behandeling als fraudeur, schrijft RTL. Bovendien worden mensen met een ‘vinkje achter hun naam’ hiervan door de Belastingdienst niet op de hoogte gesteld, waardoor verweer niet mogelijk is.
Ministerie
Het ministerie van Financiën stelt in een reactie niet alle stukken te hebben kunnen achterhalen die door de nieuwszender zijn aangevoerd. Desondanks bevestigt ze dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen. “Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie aan de nieuwszender. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Grondbeginselen rechtsstaat
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag. dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari.
MSN 05.03.2021 Al veel langer dan gedacht keert de Belastingdienst niet uit bij ‘vermoedens van fraude’. En dat geldt niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, maar ook voor de zorg- en huurtoeslag en het kindgebonden budget. Dat blijkt uit documenten die RTL Nieuws inzag.
Tot nu toe werd gedacht dat de affaire een gevolg is van de Bulgarenfraude uit 2013, maar het verrotte systeem is vlak na de oprichting ervan, vijftien jaar geleden, al ontstaan. Er is een werkinstructie uit 2006 over het ‘afwijkend behandelen’ van mensen bij vermoedens van fraude.
De Rechters
Zij komen op een ‘uitsluitlijst’ waarna toeslagen worden stopgezet. Dat gebeurt ‘massaal’ zoals een ander document heet. Verder is er een memo uit 2016 getiteld ‘De Rechters’. Een groep ambtenaren noemt zich zo, omdat zij het oordeel vellen over wie in ‘een hoog risicogroep’ terechtkomt.
Zij bepalen willekeurig en zonder juridische grondslag wie het stempel fraudeur krijgt. Diegene komt daar dan moeilijk meer van af. In een stuk uit 2007 wordt gesproken van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’.
Zwarte lijst
Ook houdt de Belastingdienst een zwarte lijst bij van gastouderbureaus die verdacht worden van fraude. Zowel de mensen op de uitsluitlijst als de bureaus op de zwarte lijst zijn daar niet van op de hoogte en kunnen zich dus ook niet verweren.
Topambtenaren verweren zich in de toeslagenaffaire door de wetten en regels de schuld te geven: die waren te streng, stellen zij. Maar uit deze documenten blijkt iets anders: ambtenaren schonden juist bewust de regels.
Bron(nen): RTL Nieuws
Toeslagenaffaire begon mogelijk al jaren eerder
MSN 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst die bekendstaat als de toeslagenaffaire, begon veel eerder dan tot nu toe gedacht werd, meldt RTL Nieuws vrijdag op basis van vertrouwelijke documenten van de fiscus.
Door het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen werden duizenden ouders gedupeerd, doordat de Belastingdienst hen ten onrechte als fraudeurs zag. Dit drama speelde sinds 2013. Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, zou echter blijken dat ambtenaren zich vijftien jaar geleden al niet aan de wet hielden bij het terugvorderen van toeslagen.
Dat dit handelen destijds op grote schaal gebeurde, blijkt volgens RTL Nieuws uit werkinstructies met de titel “massaal”.
Daarnaast zouden mensen die eenmaal op een uitsluitlijst stonden, ook de jaren erna zijn behandeld als fraudeur. Ambtenaren zouden zelf hebben bepaald wie in de categorie “hoog risico” vielen en onderworpen moesten worden aan strengere controles.
De ambtenaren betitelden zichzelf daarom ook wel als “de rechters”, zou blijken uit een van de documenten.
‘Term rechters met kennis van nu een wat ongelukkige aanduiding’
De Belastingdienst laat in een reactie aan RTL Nieuws weten dat het “logisch” was dat handmatig werd getoetst of mensen mogelijk fraudeerden. Het beleid was er namelijk op gericht om fouten bij aanvragen of veranderingen van toeslagen te voorkomen.
De fiscus zegt uiteindelijk niet te zijn doorgegaan met deze manier van risicoselectie. Verder noemt de Belastingdienst de term ‘rechters’ “met de kennis van nu” een “wat ongelukkige aanduiding”.
Vorig jaar kwam een snoeihard rapport uit over de toeslagenaffaire. Dat leidde op 15 januari tot de val van het kabinet. Voor de gedupeerde ouders is een compensatieregeling in het leven geroepen.
© Aangeboden door RTL Nieuws Interne werkinstructies en handleidingen Belastingdienst Toeslagen.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
MSN 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend. Dat blijkt uit duizenden vertrouwelijke documenten van de afdeling Toeslagen die RTL Nieuws in handen kreeg.
Handleidingen, werkinstructies, Excelbestanden en verzonden brieven geven een onthullend inkijkje in de werkwijze van de fiscus. Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Maar deze praktijk bestond al veel langer.
Al vijftien jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget.
Uitsluitlijst
Een werkinstructie uit 2006 spreekt al over ‘afwijkend behandelen’ van mensen bij vermoedens van fraude. Zij komen op een zogenaamde ‘uitsluitlijst’. Toeslagen worden dan stopgezet. ‘Nihilstelling’ heet dat in het jargon van de fiscus. Dit gebeurt op grote schaal, blijkt uit werkinstructies met de titel ‘Massaal’. Volgens de Belastingdienst ging daar wel altijd een handmatige toets aan vooraf.
Volgens de Belastingdienst is het logisch dat dit gebeurde, gezien het grote aantal toeslagen dat werd uitgekeerd, en was het beleid erop gericht onbewuste of bewuste fouten bij aanvragen of wijzigingen van toeslagen te voorkomen. Daarom werd ook in de beginjaren al ingezet op massaal toezicht en fraudebestrijding.
‘De Rechters’
De laatste jaren wordt de fraudejacht verder opgevoerd. Tussen de documenten zit een memo uit 2016 met de titel ‘De Rechters’. In het stuk wordt geschetst hoe ambtenaren die zichzelf ‘De Rechters’ hebben gedoopt, gaan bepalen wie in de categorie ‘hoog risico’ valt en aan strengere controle wordt onderworpen.
Ook hier ontbreekt gedegen juridische grondslag en lijkt sprake van willekeur. De Belastingdienst zegt dat uiteindelijk niet is doorgegaan met deze manier van risicoselectie en dat de benaming ‘De Rechters’ met de kennis van nu ‘een wat ongelukkige aanduiding’ is.
Afwijkende behandeling
Heb je eenmaal het stempel fraudeur, dan kom je daar niet meer van af. In stukken uit 2007 wordt al gesproken over ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’. Met andere woorden: als je er eenmaal uit bent gepikt, blijft ook voor de jaren daarna een vinkje achter je naam staan. Bij elk volgend contact met de Belastingdienst gaat een alarmbelletje af en word je weer als fraudeur behandeld.
Mensen die op een uitsluitlijst belanden, worden daar niet van op de hoogte gesteld. In een werkinstructie uit 2010 wordt als reden aangevoerd ‘dat de aanvragers zijn betrokken bij een fraudeonderzoek’. Omdat mensen niet weten dat ze als fraudeur te boek staan, kunnen ze zich ook niet verweren of hun onschuld bewijzen.
Ambtenaren worden geacht zich te houden aan het Handboek Toeslagen, waar alle relevante wetten en regels in staan over het al dan niet stopzetten van toeslagen. Daarnaast hanteert de afdeling Toeslagen ook werkinstructies en handleidingen, die vaak niet juridisch zijn getoetst. Eerder doken al tientallen van dit soort instructies op die in strijd waren met wet- en regelgeving. Nu blijkt dat het er veel meer zijn.
Zwarte lijsten
De Belastingdienst houdt ook zwarte lijsten bij van gastouderbureaus die worden verdacht van fraude, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Bureaus die op zo’n lijst belanden, wordt niet verteld dat ze extra onder de loep liggen.
Sommige bureaus overleven het jarenlange juridische gevecht dat volgt niet en gooien het bijltje erbij neer. Andere bureaus bestaan nog steeds en hebben jarenlang te maken gehad met dit soort beschuldigingen zonder dat ze het wisten.
Tijdens de parlementaire verhoren over de toeslagenaffaire zeggen topambtenaren dat de regels rond toeslagen te streng waren. Ze konden niet anders dan deze strikt handhaven. De interne documenten vertellen een ander verhaal. Juist het niet-naleven van de regels en het schenden van fundamentele rechten van burgers leidden tot de toeslagenaffaire.
Reactie ministerie
Het ministerie van Financiën zegt in een reactie niet alle door RTL Nieuws aangevoerde stukken te hebben kunnen achterhalen. Wel bevestigt het ministerie dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen.
“Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
Van Huffelen: op koers met compensatie toeslagenaffaire
Telegraaf 25.03.2021 Circa 4800 gedupeerden in het toeslagenschandaal hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die hen eind december was beloofd. Daarmee ligt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) naar eigen zeggen op koers om alle ouders die zich gemeld hebben, uiterlijk 1 mei dat bedrag te hebben uitbetaald.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 ouders gemeld voor de compensatieregeling. Van de ruim de helft is de aanvraag al met een „lichte toets” beoordeeld. Daarbij is bijvoorbeeld bekeken of zij inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen. De overige dossiers worden de komende weken behandeld.
Tot nu toe is van 4000 aanvragers vastgesteld dat zij geen recht hebben op 30.000 euro. Bijvoorbeeld omdat zij nooit kinderopvangtoeslag hebben aangevraagd, of zelfs geen kinderen hebben. Ook kan het zijn dat zij toeslagen moesten terugbetalen om een reden die niets te maken heeft met vooringenomenheid of een te strenge toepassing van de regels. Al deze mensen krijgen voor 1 mei een brief. Een definitieve afwijzing is dat overigens nog niet, hun zaak wordt later nog volledig beoordeeld.
BEKIJK OOK:
Beerput fiscus blijkt nog dieper: waslijst aan regels niet nageleefd
Een al lopende compensatieregeling bleek veel te ingewikkeld en tijdrovend. Daarom besloot het kabinet alle gedupeerden snel 30.000 euro te geven. Mensen die meer schade hebben geleden krijgen de rest alsnog vergoed. Wie meer krijgt dan de daadwerkelijke schade, hoeft de rest niet terug te betalen. Uiteindelijk trad wegens de affaire het voltallige kabinet af.
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid economische sector Den Haag Alexandra van Huffelen
Bijna 5000 gedupeerden toeslagenaffaire hebben eindelijk schadevergoeding
AD 25.03.2021 Circa 4800 gedupeerden in het toeslagenschandaal hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die hen eind december was beloofd. Daarmee ligt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) naar eigen zeggen op koers om alle ouders die zich gemeld hebben, uiterlijk 1 mei dat bedrag te hebben uitbetaald.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 ouders gemeld voor de compensatieregeling. Van de ruim de helft is de aanvraag al met een ‘lichte toets’ beoordeeld. Daarbij is bijvoorbeeld bekeken of zij inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen. De overige dossiers worden de komende weken behandeld.
Tot nu toe is van 4000 aanvragers vastgesteld dat zij geen recht hebben op 30.000 euro. Bijvoorbeeld omdat zij nooit kinderopvangtoeslag hebben aangevraagd, of zelfs geen kinderen hebben. Ook kan het zijn dat zij toeslagen moesten terugbetalen om een reden die niets te maken heeft met vooringenomenheid of een te strenge toepassing van de regels.
Beoordeeld
Al deze mensen krijgen na 1 mei een brief. Een definitieve afwijzing is dat overigens nog niet, hun zaak wordt later nog volledig beoordeeld.
De regeling werd ingesteld naar aanleiding van een vernietigend rapport van een parlementaire ondervragingscommissie over de toeslagenaffaire. Vele duizenden mensen werden als gevolg van vooringenomenheid bij de Belastingdienst of een te strenge uitleg van regels jarenlang ten onrechte gebrandmerkt en behandeld als fraudeurs. Politiek, uitvoeringsorganisaties en de rechterlijke macht deden volgens de commissie nagenoeg niets om dit ‘ongekende onrecht’ te voorkomen.
Een al lopende compensatieregeling bleek veel te ingewikkeld en tijdrovend. Daarom besloot het kabinet alle gedupeerden snel 30.000 euro te geven. Mensen die meer schade hebben geleden krijgen de rest alsnog vergoed. Wie meer krijgt dan de daadwerkelijke schade, hoeft de rest niet terug te betalen. Uiteindelijk trad wegens de affaire het voltallige kabinet af.
5000 toeslagenouders hebben 30 mille binnen, 4000 aanvragen afgewezen
NOS 25.03.2021 Ongeveer 5000 gedupeerden uit de toeslagenaffaire hebben de schadevergoeding van 30.000 euro ontvangen die ze eind vorig jaar was beloofd. Demissionair staatssecretaris Van Huffelen schrijft aan de Tweede Kamer dat ze daarmee op koers ligt om alle ouders die zich hebben gemeld uiterlijk op 1 mei uitbetaald te hebben.
In totaal hebben zich een kleine 25.000 gedupeerde ouders gemeld voor de regeling. Volgens Van Huffelen is de helft daarvan inmiddels beoordeeld via een zogeheten ‘lichte toets’. Daarbij is gekeken of ze inderdaad kinderopvangtoeslag hebben ontvangen en of ze kinderen hebben. Dat heeft ertoe geleid dat in 8500 gevallen is vastgesteld dat er recht is op compensatie.
In zo’n 4000 gevallen is vastgesteld dat ze geen recht hebben op de 30.000 euro, bijvoorbeeld omdat niet gebleken is dat ze kinderen hebben. Soms gaat het om mensen die gecompenseerd willen worden omdat ze in de problemen zijn gekomen door andere vormen van toeslag, zoals huur- of zorgtoeslag.
Rest handmatig beoordelen
De overige ruim 12.000 dossiers worden de komende weken behandeld. Dan gaat het om ingewikkeldere zaken, waarbij handmatig moet worden vastgesteld of er recht is op het compensatiebedrag.
De toezegging dat alle gedupeerden 30.000 euro zouden krijgen, kwam na het vernietigende rapport van een parlementaire commissie over de toeslagenaffaire. Duizenden ouders werden ten onrechte als fraudeurs bestempeld door de fiscus en moesten hun toeslagen terugbetalen. “Ongekend onrecht”, vond de commissie. Het kabinet trad om die reden af.
Omdat de al lopende compensatieregelingen veel te ingewikkeld en tijdrovend bleken, besloot het kabinet in december dat alle gedupeerden snel 30.000 euro zouden krijgen. Mensen met meer schade krijgen die ook vergoed en mensen met minder schade hoeven niets terug te betalen.
BEKIJK OOK;
Kinderopvang van 0 tot en met 12 jaar is cruciaal
AD 19.03.2021 Het stelsel van kinderopvang moet rigoureus op de schop. Financieel zit het ingewikkeld in elkaar. Kinderen van laagopgeleide ouders vallen vaak uit de boot, stellen zeven organisaties.
De toeslagenaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt voor welke ellende dit zorgt. Het kabinet heeft in reactie op de toeslagenproblematiek aangegeven dat ‘de stap naar een ander stelsel noodzakelijk is’. Wij zijn het hiermee eens.
Een stelselwijzing moet allereerst het belang van het kind voorop stellen
Een stelselwijziging moet volgens ons allereerst het belang van het kind voorop stellen, zodat alle kinderen bereikt worden. Daarnaast moeten we stoppen met het rondpompen van geld; de overheid betaalt rechtstreeks aan de kinderopvang. Dit beperkt terugvorderingen en maakt het systeem begrijpelijk voor ouders.
Het is nú tijd voor verandering. Kinderopvang, onderwijs, jeugdhulp, sociaal werk en gemeenten slaan de handen ineen en roepen het nieuwe kabinet op álle kinderen een kansrijke start te geven en tot een toekomstbestendig stelsel te komen.
In de Scenariostudie Vormgeving Kindvoorzieningen (SVK) verkent het kabinet scenario’s voor een stelselherziening. Wij hebben hier op gereageerd: het is een belangrijke stap vooruit dat dit rapport het toegangsrecht voor álle kinderen van 0 tot en met 12 jaar tot de kinderdagverblijven, BSO en gastouders adresseert.
We willen de kansenongelijkheid, die door de impact van de pandemie schrikbarend toeneemt, tegengaan. Het kabinet heeft voor het onderwijs een Nationaal Plan gepresenteerd, met aandacht voor voorschoolse educatie vanaf 2 jaar.
Kinderopvang is echter goed voor álle kinderen van 0 tot en met 12 jaar. Zij verdienen maximale ontwikkelkansen, of hun ouders werken of niet. Inclusieve voorzieningen, waarin we achterstanden voorkomen en waar kinderen samen leren, spelen en zich ontwikkelen, leveren een bijdrage aan het vergroten van gelijke kansen.
Ze gaan segregatie tegen en dragen bij aan burgerschapsvorming. Belemmeringen die samenwerking in de weg staan, zoals aparte vormen van toezicht en verschillende financiering, moeten worden weggenomen.
De mogelijkheid om kindcentra te vormen waarin we vanuit gelijkwaardigheid nauw samenwerken aan de ontwikkeling van kinderen, moet wettelijk worden verankerd door een nieuw kabinet. Een sterke basis is nodig voor kinderen. Zet nu haalbare stappen. Ieder jaar dat we er niet in slagen die basis op orde te hebben, is zonde.
Maak pedagogische voorzieningen voor alle kinderen toegankelijk en laat de arbeidseis vallen. Bied de komende kabinetsperiode twee dagen toegang tot het ontwikkelrecht voor alle kinderen en verlaag de administratieve en financiële drempels. Zet nu stappen voor een toekomstbestendig stelsel; het jonge kind van nu speelt straks een belangrijke rol. Onze kinderen verdienen het.
Rinda den Besten (PO-Raad), Eric van der Burg (Sociaal Werk Nederland), Leonard Geluk (Vereniging Nederlandse Gemeenten), Gjalt Jellesma (Belangenvereniging Ouders in de Kinderopvang), Gijs van Rozendaal (Kindcentra 2020), Hans Spigt (Jeugdzorg Nederland) en Loes Ypma (Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang).
Den Haag gaat 1600 slachtoffers kinderopvangtoeslagaffaire helpen
Den HaagFM 17.03.2021 De gemeente gaat zo’n 1600 slachtoffers van de kinderopvangtoeslag helpen. De gezinnen kunnen de gemeente aankloppen voor hulp bij schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress.
Het vertrouwen in de overheid is door de jarenlange stress ernstig gedaald, schrijft de gemeente. ‘Duizenden gezinnen zijn jarenlang als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Wij zetten extra dienstverlening in’, aldus wethouder Bert van Alphen.
De impact van de situatie op de ouders en kinderen is groot, door de schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen, aldus de gemeente. Daardoor groeien de kinderen op met grote spanningen thuis en hebben zij emotionele schade. ‘Deze gezinnen verdienen onze steun. Wij vinden het belangrijk dat er weer rust komt binnen het gezin en willen daarbij helpen’, zegt de wethouder.
Gedupeerden krijgen deze week een brief van de gemeente. Zij kunnen ook zelf contact opnemen met de gemeente via deze site.
Kinderopvangtoeslagaffaire
In de kinderopvangtoeslagaffaire kwamen veel ouders in de problemen doordat zij door de Belastingdienst ten onrechte als fraudeur werden behandeld. Ouders moesten toeslagen terugbetalen en kregen een boete. De bedragen liepen op tot tienduizenden euro’s.
Tot voor kort kon de gemeente vanwege de privacyregels de ouders niet zelf benaderen. Toch heeft Den Haag afgelopen zomer al zo’n 70 meldingen van gedupeerden ontvangen. De gemeente onderzocht 35 van die gezinnen. Daaruit blijkt dat ruim 20 procent te maken heeft met zogeheten ‘multiproblematiek’, waarbij er naast financieel-juridische vraagstukken ook kwesties spelen op het gebied van gezin en welzijn van de kinderen, (sociale) huisvesting en geestelijke gezondheid. Een derde van de ‘zelfmelders’ heeft een schuldregeling of lening bij de gemeentelijke kredietbank. De meeste gedupeerden hebben volgens de gemeente één of meerdere vorderingen openstaan bij de gemeentelijke belastingen of de dienst SZW.
LEES OOK: Gedupeerde Janet Ramesar over toeslagenaffaire: ‘Kabinet moet verantwoordelijkheid nemen’
Gemeente Den Haag schiet gedupeerden toeslagenaffaire te hulp: ‘Belangrijk dat er rust komt’
AD 16.03.2021 De gemeente Den Haag schiet gezinnen die slachtoffer zijn van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst te hulp. Het gaat om hulp bij hun schulden en andere problemen als gevolg van de jarenlange stress. In Den Haag gaat het om minimaal 1600 gedupeerden.
,,Duizenden gezinnen zijn jarenlang onterecht als fraudeurs aangemerkt. Er zijn grote fouten gemaakt door de Belastingdienst met het toekennen, stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag.
Medewerkers van de gemeente staan voor ze klaar om snel met ze in gesprek te gaan en naar hun verhaal te luisteren. Alle Hagenaars kunnen terecht bij de gemeente voor hulp bij schulden. Als zij door de Belastingdienst als gedupeerde worden erkend, zetten wij daar extra dienstverlening en inzet op”, zegt wethouder Bert van Alphen.
Analyse
Het stadsbestuur heeft de slachtoffers afgelopen zomer al opgeroepen zich te melden. 70 gedupeerden gaven daar gehoor aan. Van de eerste 35 zelfmelders is een analyse gemaakt. In ruim 20 procent van de gevallen is er sprake van multiproblematiek. Dan spelen er niet alleen financieel-juridische problemen, maar ook problemen rond het gezin en welzijn van kinderen, huisvesting en geestelijke gezondheid.
Depressies
De impact van de situatie op deze ouders en hun kinderen is volgens de gemeente groot: schulden, depressies, scheidingen en huisuitzettingen. ,,Kinderen uit deze gezinnen groeiden op met grote spanningen thuis en we zien bij hen emotionele schade. Deze gezinnen verdienen onze steun”, aldus Van Alphen. Ouders die kampen met schulden krijgen nu een adempauze waarin schuldeisers geen oude schulden bij ze kunnen innen.
Tot voor kort konden gemeenten de gedupeerden niet zelf te benaderen. Vanwege privacyregels mocht de Belastingdienst geen gegevens doorgeven aan gemeenten. Nu kan dat wel en krijgen gedupeerden een brief van de gemeente en worden ze stapsgewijs uitgenodigd.
Hoekstra: schaamrood op de kaken over werkwijze Belastingdienst
RTL 14.03.2021 Minister van Financiën en CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra kreeg het ‘schaamrood op de kaken’ van de lijst van wetsovertredingen door de Belastingdienst, die vrijdag naar de Tweede Kamer werd gestuurd. Dat zei hij in het televisieprogramma Buitenhof.
“Helaas past het in wat we anderhalf jaar geleden aan de weet zijn gekomen”, zei Hoekstra. Er wordt ‘met man en macht’ gewerkt aan het oplossen van de problemen die aan het licht kwamen door de affaire met de kinderopvangtoeslag. “Maar denk dat je ook zo eerlijk moet zijn, dat je niet kan beloven dat het helemaal tot het verleden behoort.”
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met SP’er Renske Leijten een sleutelrol speelde in het onthullen van de affaire, had om de lijst gevraagd. De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten.
Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen, en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan. Volgens Hoekstra is het ‘verschrikkelijk’ hoe de slachtoffers van de affaire ‘onder de wielen van de overheid terecht zijn gekomen’.
Lees ook: Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Hoekstra: schaamrood op de kaken over werkwijze Belastingdienst
MSN 14.03.2021 Minister van Financiën en CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra kreeg het ‘schaamrood op de kaken’ van de lijst van wetsovertredingen door de Belastingdienst. Dat zei hij in het tv-programma Buitenhof.
Lange lijst naar de Kamer van regels die de fiscus schond
MSN 13.03.2021 Het kabinet heeft een lange lijst naar de Kamer gestuurd van wetten en regels waar de Belastingdienst zich de afgelopen jaren niet aan heeft gehouden. In de elf pagina’s tellende brief komen allerlei voorbeelden langs van overtredingen door de fiscus die volgens staatssecretarissen Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief “meer systematisch” voorkwamen.
De fiscus handelde in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn gedragsregels over hoe de overheid zich tegenover een burger dient te gedragen”, valt in de brief te lezen.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben. De lijst is niet volledig, merken ze op.
De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten. Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen, en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan.
Als een huishouden verandert, stuurt de afdeling Toeslagen een brief. Als deze niet getekend wordt teruggestuurd, wordt de uitbetaling van de toeslag automatisch stopgezet. In 2019 besliste een rechter al dat deze werkwijze “onrechtmatig” is, maar toch gaat dit nog altijd door. “In de systemen van Toeslagen is deze uitspraak nog niet verwerkt en wordt de werkwijze dus nog steeds gevolgd”, schrijven de staatssecretarissen.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met Renske Leijten van de SP de affaire met de kinderopvangtoeslag aan het licht bracht, had om de lijst gevraagd. “Dwingend leesvoer om gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”, zegt hij op Twitter. “Ik blijf wacht op de volledige lijst. Deze is nog heel incompleet.”
Advocaat Eva González Perez BABETTE VAN DER VELDE
Ministerie van Financiën: deze wetten en regels overtrad de Belastingdienst
NOS 13.03.2021 In antwoord op Kamervragen heeft het ministerie van Financiën een overzicht gestuurd van wetten waar de Belastingdienst zich de afgelopen zeven jaar niet aan heeft gehouden. De brief van 11 pagina’s bevat een greep uit gevallen die in strijd zijn met de wet of de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, schrijven demissionair staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen. Het is geen compleet overzicht.
De brief vloeit voort uit een motie van CDA-Kamerlid Omtzigt.
De voorbeelden in de Kamerbrief gaan onder meer om het achterhouden van stukken of het te laat verstrekken van stukken aan burgers of rechters. Ook wordt beschreven hoe het ouders onnodig moeilijk wordt gemaakt om hun recht op een toeslag aan te tonen. Het ministerie van Financiën stelt dat de Belastingdienst in het algemeen handelt volgens wet- en regelgeving, maar dat dit “helaas niet altijd het geval is geweest”.
Opsomming
De zaken die in de brief worden genoemd zijn al eerder aan bod zijn gekomen, onder meer in debatten in de Tweede Kamer. Het overzicht van de overtredingen is nieuw. “Een ernstige en lange lijst”, zegt advocaat Eva González Perez. En: “Niet nieuw, wel schokkend.” Zij ondersteunt sinds 2014 gedupeerde ouders van de kindertoeslagaffaire.
De brief bevat onder meer een “niet-limitatieve opsomming” van situaties waarin de Belastingdienst zich niet aan de wet en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur gehouden heeft. “Dat betekent dat er nog meer is of nog aan zit te komen over wat de Belastingdienst heeft gedaan of doet in strijd met de wet”, zegt González Perez. “Er staat dus nog steeds geen streep onder.”
Ruim zes jaar ondervond de advocaat naar eigen zeggen geregeld dat de fiscus zich niet aan de regels hield. “Het recht werd niet gehanteerd. Deze lijst bevat alles waar ze de afgelopen jaren schriftelijk op zijn gewezen. Niks onthullends dus: het zijn de media en politici die hier al jaren mee bezig zijn. Het is een constante graafmachine in documenten en het naar buiten brengen daarvan.”
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, aldus Kamerlid Pieter Omtzigt.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt reageert geschokt op de inhoud van de brief. Op Twitter noemt hij het “dwingend leesvoer om het gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”. Hij benadrukt in een toelichting dat dit opnieuw bevestigt dat de wet niet alleen te hard is uitgevoerd door de Belastingdienst, zoals soms de uitleg was, maar dat de wet zelfs niet is gevolgd.
“In een rechtsstaat dient de Belastingdienst zich aan de wet te houden. Dat vraagt de dienst ook van alle burgers. Ik wil nu heel goed weten hoeveel schade dit voor burgers en bedrijven heeft opgeleverd”, zegt Omtzigt. “Een aantal mensen heeft dit de hele huurtoeslag gekost. Die zijn duizenden euro’s per jaar misgelopen doordat de interpretatie van de wet door de Belastingdienst niet was hoe die moest zijn volgens de hoogste rechter.”
Hij hekelt ook hoe lang het heeft geduurd voordat deze informatie de Kamer heeft bereikt. “We hadden deze brief weken geleden al verwacht, nog voor het verkiezingsreces. Nu is het een onhandig moment, want we kunnen het er nu niet over hebben met de regering.”
Uit de brief blijkt ook dat de informatie nog niet compleet is. Ook dat laakt Omtzigt nadrukkelijk. “Ik vraag al jaren om een overzicht en deze brief geeft nu geen uitputtende lijst.” Die lijst wil hij zo snel mogelijk. Ook wil hij dat zo snel mogelijk duidelijk wordt hoe lang het kabinet hier al van wist.
Beslagvrije voet
Vorige week concludeerde RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten dat de werkwijze van de Belastingdienst, die leidde tot de toeslagenaffaire, veel eerder begon dan tot nu toe bekend was.
In de Kamerbrief van vrijdagavond wordt ook gereageerd op het verhaal over de beslagvrije voet van de NOS. Hieruit blijkt dat de Belastingdienst er bij het verrekenen van toeslagen niet standaard rekening mee houdt of mensen genoeg geld overhouden om van te leven, terwijl dat volgens een wet die op 1 januari van kracht werd wel zou moeten.
De Belastingdienst bevestigde de werkwijze en zei dat als mensen erom vragen er wel naar de persoonlijke situatie wordt gekeken. Volgens de dienst is dat volgens de nieuwe wet toegestaan.
Het ministerie van Financiën zegt onderzoek te doen naar de vraag hoe de handelwijze van de Belastingdienst moet worden geduid. Ze willen in gesprek met de Nationale Ombudsman en sociaal raadlieden.
Onderstaande voorbeelden betreffen overtredingen van wetten die zich hebben voorgedaan bij de Belastingdienst, zoals beschreven in de Kamerbrief.
- Mondeling intrekken van bezwaren
- Opzet/Grove Schuld en minnelijke schuldsanering (Invordering)
- Ten onrechte niet-verminderde vervolgingskosten
- Vergoeden invorderingsrente
- Stuiten van verjarende schulden
- AVG en Archiefwet
- Strijdig handelen met de AVG bij de verwerking van persoonsgegevens.
- Herstelorganisatie Toeslagen. Situaties die zich hierin hebben voorgedaan zijn onder meer:
– niet (tijdig) vaststellen van de definitieve beschikking kinderopvangtoeslag;
– niet of onvoldoende in acht nemen van de wettelijke termijn waarbinnen een beslissing op bezwaar moet komen;
– niet of onvoldoende motiveren van beslissingen inzake de toekenning of afwijzing van de kinderopvangtoeslag;
– onvoldoende duidelijk maken aan de ouder welke informatie van hem/haar wordt verwacht;
- 21-punten lijst
- Vaktechnische waarborgen
- Toeslagpartnerschap
- Onterechte kwalificatie
- Kindgebonden Budget
BEKIJK OOK;
Belastingdienst ging volgens kabinet afgelopen jaren vaker over de schreef
NU 13.03.2021 De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren op momenten in strijd “met verschillende wetten en beginselen van behoorlijk bestuur gehandeld”. Dat staat zaterdag in een brief die het kabinet aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De elf pagina’s tellende brief bevat een lijst met wetten en regels waar de fiscus zich niet aan heeft gehouden.
De bewindslieden sommen een breed scala aan overtredingen op, maar schrijven ook dat de fiscus zich “in het algemeen” aan wetten en regels houdt en dat niet alle overtredingen even zware consequenties voor burgers hebben. De lijst is niet volledig, merken ze op.
In de brief komen echter ook voorbeelden langs van overtredingen door de fiscus die volgens staatssecretarissen Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief (Financiën) “meer systematisch” voorkwamen en waarmee zoals gezegd afgeweken werd met de beginselen van behoorlijk bestuur. Deze beginselen vormen de gedragsregels over hoe de overheid zich tegenover een burger dient te gedragen.
De Belastingdienst overschreed beslistermijnen, handelde in strijd met privacywetgeving en nam zonder of met slechte motivatie besluiten. Ook werden stukken achtergehouden voor burgers en rechters, werd het ouders onnodig moeilijk gemaakt om hun recht op toeslag aan te tonen en werd toeslag stopgezet of teruggevorderd zonder dat vooraf onderzoek was gedaan.
Als een huishouden verandert, stuurt de afdeling Toeslagen een brief. Als deze niet getekend wordt teruggestuurd, wordt de uitbetaling van de toeslag automatisch stopgezet. In 2019 besliste een rechter al dat deze werkwijze “onrechtmatig” is, maar toch gaat dit nog altijd door. “In de systemen van Toeslagen is deze uitspraak nog niet verwerkt en wordt de werkwijze dus nog steeds gevolgd”, schrijven de staatssecretarissen.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met Renske Leijten van de SP de kinderopvangtoeslagenaffaire aan het licht bracht, had om de lijst gevraagd. “Dwingend leesvoer om gebrek aan rechtsstatelijkheid te begrijpen”, schrijft Omtzigt op Twitter. “Ik blijf wacht op de volledige lijst. Deze is nog heel incompleet.”
Lees meer over: Belastingdienst
Belastingdienst gaat opnieuw de fout in: duwt mensen onder bestaansminimum
MSN 09.03.2021Het drama lijkt nog lang niet over bij de belastingdienst. Volgens de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR) houden ze bij terugvorderingen weinig rekening met de financiële problemen van burgers. LOSR zegt dat mensen daardoor meer dan eens onder het bestaansminimum terechtkomen.
Vanaf de start van dit jaar is er een nieuwe wet aangenomen die burgers met financiële problemen moet beschermen. Er is een bepaald deel van ieders inkomen waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo heeft iedereen die in de schulden terecht komt toch de mogelijkheid om het hoofd boven water te houden. Vroeger moesten mensen zelf bij schuldeisers aangeven dat ze die grens bereikt hadden. De zogenaamde ‘Wet vereenvoudiging beslagvrije voet’ legt die verantwoordelijkheid bij de schuldeisers. Zij moeten die beslagvrije voet op voorhand berekenen.
De Belastingdienst hield bij het berekenen van terugvorderingen van toeslagen echter weinig rekening met die wet. Mensen kregen gewoon een brief op de mat waarin stond dat ze moesten gaan betalen. Alleen als burgers van de nieuwe wet afwisten, konden ze de terugbetaling tegengaan door zelf aan de bel trekken bij de Belastingdienst. Deden ze dat niet? Dan kon huur- of zorgtoeslag stopgezet worden.
André Moerman, voorzitter van LOSR, is er niet over te spreken: “Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet.”
Moerman stuurde een brief naar demissionair staatssecretaris Van Huffelen, die volgens nu.nl aangaf met LOSR in gesprek te gaan.
Belastingdienst gaat opnieuw de fout in: duwt mensen onder bestaansminimum
Panorama 09.03.2021 Het drama lijkt nog lang niet over bij de belastingdienst. Volgens de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR) houden ze bij terugvorderingen weinig rekening met de financiële problemen van burgers. LOSR zegt dat mensen daardoor meer dan eens onder het bestaansminimum terechtkomen.
Vanaf de start van dit jaar is er een nieuwe wet aangenomen die burgers met financiële problemen moet beschermen. Er is een bepaald deel van ieders inkomen waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo heeft iedereen die in de schulden terecht komt toch de mogelijkheid om het hoofd boven water te houden. Vroeger moesten mensen zelf bij schuldeisers aangeven dat ze die grens bereikt hadden. De zogenaamde ‘Wet vereenvoudiging beslagvrije voet’ legt die verantwoordelijkheid bij de schuldeisers. Zij moeten die beslagvrije voet op voorhand berekenen.
De Belastingdienst hield bij het berekenen van terugvorderingen van toeslagen echter weinig rekening met die wet. Mensen kregen gewoon een brief op de mat waarin stond dat ze moesten gaan betalen. Alleen als burgers van de nieuwe wet afwisten, konden ze de terugbetaling tegengaan door zelf aan de bel trekken bij de Belastingdienst. Deden ze dat niet? Dan kon huur- of zorgtoeslag stopgezet worden.
André Moerman, voorzitter van LOSR, is er niet over te spreken: “Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet.”
Moerman stuurde een brief naar demissionair staatssecretaris Van Huffelen, die volgens nu.nl aangaf met LOSR in gesprek te gaan.
’Burgers onder bestaansminimum door Belastingdienst’
MSN 09.03.2021 De Belastingdienst past niet uit eigen beweging de beslagvrije voet toe bij de verrekening van toeslagen. Het kan daarom voorkomen dat burgers onder het bestaansminimum terechtkomen.
Daarvoor waarschuwt de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR). Zij roepen staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën op om dit zo snel mogelijk alsnog te regelen.
De invoering van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet zou moeten voorkomen dat burgers nog onder de beslagvrije voet – het bestaansminimum – terechtkomen.
Bestaansminimum
Schuldeisers mogen niet aan het deel van het inkomen van een schuldenaar komen dat diegene echt nodig heeft voor zijn of haar levensonderhoud. Dit is afhankelijk van de gezinssamenstelling, maar meestal even hoog als een bijstandsuitkering. Op de website van het Juridisch Loket kun je je beslagvrije voet berekenen.
Burgers die door een invordering onder het bestaansminimum terecht dreigen te komen, moesten tot voor kort zelf aan de bel trekken. Sinds januari 2021 zou hier verandering in moeten zijn gekomen, maar volgens de LOSR is dat nog niet op orde.
Geldstress
„Het aanleveren van de benodigde gegevens om de beslagvrije voet te berekenen was in praktijk voor veel mensen een probleem. Wetenschappelijk onderzoek over schaarste, geldstress en beperkt ’doenvermogen’ bevestigde dit beeld. Mensen willen wel, maar kúnnen niet”, zegt André Moerman voorzitter signaleringscommissie LOSR.
De instantie wil dat de fiscus de wet toepast en bij verrekening van toeslagen de beslagvrije voet proactief toepast. Een verzoek om een persoonlijke betalingsregeling moet volledig en met terugwerkende kracht worden toegepast. Ook moeten burgers en de medewerkers van de Belastingtelefoon beter worden voorgelicht over de beslagvrije voet.
Kamer vraagt opheldering
Zo ongeveer de voltallige Tweede Kamer vraagt in Kamervragen om opheldering over de kwestie. De Kamer wekt, onder aanvoering van CDA’er Pieter Omtzigt, de suggestie dat bij toeslagen en verrekening ’effectief een wassen neus is’. De Kamer wil ook dat de staatssecretaris op ’zeer, zeer korte termijn’ met de ombudsman en de sociale raadslieden in gesprek gaat over de problematiek.
Reactie ministerie
Het ministerie reageert dat mensen altijd een brief krijgen als ze een deel van de toeslagen moeten terugbetalen, en dat ze daarin worden opgeroepen contact op te nemen als betalen niet lukt. „Dan zoeken we naar een oplossing”, aldus een woordvoerder. Die zegt dat daarbij ook rekening wordt gehouden met hoeveel men kan betalen. Als iemand daarna nog niet betaalt, volgt een dwangverrekening. Daarvoor geldt wel automatisch de beslagvrije voet. Het ministerie wil in gesprek met LOSR over de brief.
Belastingdienst weer onder vuur: mensen met schulden niet goed beschermd
NU 09.03.2021 De Belastingdienst houdt bij het terugvorderen van toeslagen te weinig rekening met de financiële situatie van burgers, zegt de Landelijke Organisatie van Sociaal Raadslieden (LOSR). Regelmatig belanden mensen daardoor onder het bestaansminimum. De organisatie schreef een brief aan demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën. Ook de Nationale ombudsman dringt aan op een oplossing.
Sinds 1 januari van dit jaar is de zogenaamde Wet vereenvoudiging beslagvrije voet van kracht. Volgens die wet moet er altijd een deel van het inkomen zijn waar geen enkele schuldeiser beslag op mag leggen. Zo belanden mensen niet onder het bestaansminimum, is de redenering.
Wie een deel van zijn toeslagen moet terugbetalen, krijgt daar standaard een brief met een betalingsregeling over. Als de ontvanger dan niet zelf aan de bel trekt en mogelijk zijn schulden niet afbetaalt, kan de huur- of zorgtoeslag worden stopgezet.
Toch is het volgens de wet de bedoeling dat de Belastingdienst die beslagvrije voet op voorhand berekent. Dat dat niet altijd gebeurt, leidt er volgens de LOSR en de Nationale ombudsman toe dat veel mensen toch nog onder het bestaansminimum belanden.
“Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De wet moest het bestaansminimum beter beschermen. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Dat er nu berekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is immers in strijd met de wet”, zegt André Moerman, voorzitter van de LOSR.
De LOSR schreef Van Huffelen een brief met het verzoek om het terugvorderingsbeleid van de Belastingdienst op korte termijn aan te passen. De demissionair staatssecretaris laat aan NU.nl weten dat ze in gesprek gaat met de organisatie, maar benadrukt dat er door de toeslagenaffaire sinds maart vorig jaar geen dwanginvorderingen meer hebben plaatsgevonden. “Er was dus ook geen aanleiding om de beslagvrije voet toe te passen.”
Lees meer over: belastingen Toeslagen Economie
Ombudsman zegt dat overheid hem jarenlang negeerde in Toeslagenaffaire
NU 07.03.2021 Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
Van Zutphen (60) is nu bijna zes jaar Nationale ombudsman en zal in april beginnen aan zijn tweede termijn van nog eens zes jaar. “Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
In dat laatste rapport keek de Tweede Kamer ook uitdrukkelijk naar haar eigen functioneren. Van Zutphen: “De boodschap verbaast mij niet, zeker niet als ik naar al onze rapporten kijk die we de afgelopen jaren hebben gemaakt. Wat me wel aangenaam verrast is dat de Kamer tot zelfreflectie in staat blijkt te zijn.”
De commissie adviseerde de Tweede Kamer de Ombudsman te zien als ‘een belangrijke partner’ en dat de samenwerking ‘moet worden geïntensiveerd’. Van Zutphen: “Dat is natuurlijk een mooie opsteker, het voelt als waardering voor wat we de afgelopen jaren hebben gedaan.”
Zie ook: Opnieuw kritisch rapport over functioneren Tweede Kamer
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Meldpunt geopend voor zzp’ers in de knel
- Gemiddeld krijgt de ombudsman tussen de 25-30.000 klachten per jaar
- 10 procent daarvan gaat nu over coronagerelateerde kwesties
- Veel zpp’ers die op het punt van omvallen staan bellen
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland. “Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.” Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Zie ook: Dit wil het kabinet: nieuw toeslagensysteem en overheid die niet discrimineert
Lees meer over: Ombudsman Reinier van Zutphen Toeslagenaffaire
Ombudsman: ‘Plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven’
MSN 07.03.2021 Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen speelde een sleutelrol bij de toeslagenaffaire. Al in 2017 waarschuwde hij dat er grote problemen waren, die drie jaar later leidden tot het aftreden van het kabinet Rutte III. “We hebben jarenlang geroepen dat er iets moest gebeuren, maar we werden niet gehoord.”
Van Zutphen (60) is nu bijna zes jaar Nationale ombudsman en zal in april beginnen aan zijn tweede termijn van nog eens zes jaar. “Vijf jaar geleden, toen ik aantrad, verzette ik mij tegen het fraudedenken. Ik heb toen gezegd dat als de overheid naar de burger kijkt als een fraudeur er geen goede oplossingen komen.”
Hij noemt het ‘zuur’ dat hijzelf, de Rekenkamer en de afdeling advies van de Raad van State waarschuwden dat er dingen fout liepen, maar ze niet gehoord werden. “Het heeft lang geduurd voordat het kwartje viel.”
In korte tijd zijn er twee parlementaire onderzoeken geweest, die naar de toeslagenaffaire en onlangs presenteerde de commissie die onderzoek deed naar problemen bij uitvoeringsorganisaties als het UWV en het Centraal Bureau Rijvaardigheid haar bevindingen.
In dat laatste rapport keek de Tweede Kamer ook uitdrukkelijk naar haar eigen functioneren. Van Zutphen: “De boodschap verbaast mij niet, zeker niet als ik naar al onze rapporten kijk die we de afgelopen jaren hebben gemaakt. Wat me wel aangenaam verrast is dat de Kamer tot zelfreflectie in staat blijkt te zijn.”
De commissie adviseerde de Tweede Kamer de Ombudsman te zien als ‘een belangrijke partner’ en dat de samenwerking ‘moet worden geïntensiveerd’. Van Zutphen: “Dat is natuurlijk een mooie opsteker, het voelt als waardering voor wat we de afgelopen jaren hebben gedaan.”
‘Sla die klachtenprocedure maar over’
In februari 2016 kreeg Van Zutphen de eerste melding over problemen met de kinderopvangtoeslagen toen de Eindhovense advocaat Eva González Pérez hem benaderde. Zij vertegenwoordigde een groep ouders van wie de kinderopvangtoeslag volgens haar volkomen onterecht was afgenomen.
Van Zutphen adviseerde González Pérez eerst een klacht in te dienen bij Toeslagen, zoals de regels voorschrijven. Er gingen maanden overheen, waarbij die ouders in grote nood zaten, voordat hij zelf in november van dat jaar een onderzoek kon starten.
“Ik ben me toen helemaal rot geschrokken.” Hij zou nu eerder in actie zijn gekomen. “Ik zal eerder zeggen: sla die klachtenprocedure maar over, we gaan zelf aan de slag. Daartoe ben ik ook aangemoedigd door het kabinet.”
Onderzoek belandde in een la
En er is nog iets dat Van Zutphen anders zou doen: toen hij in 2017 zijn onderzoek naar de misstanden bij de toeslagen had afgerond, stuurde hij dat per post naar toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes. Achteraf bleek dat het in een la was beland. “Ik had bij hem langs moeten gaan. Zijn ambtenaren geven het wel aan hem, dacht ik, maar ik was te goed van vertrouwen.” Ook stuurde Van Zutphen het rapport niet naar de Tweede Kamer. “Daar had ik ook naartoe moeten gaan.”
Inmiddels zijn we twee jaar verder, hebben zowel de parlementaire commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire als de commissie die de problemen bij de uitvoeringsorganisaties onderzocht hun rapporten uitgebracht, is het kabinet afgetreden en zal in de loop van 2022 de parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire worden gehouden.
Sleutelfiguren zullen onder ede worden gehoord, waaronder ook demissionair premier Mark Rutte. Hij was tussen 2013 en 2016 voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude die besloot tot intensivering van de jacht op vermeende fraude. “Ik snap wel dat de Kamer daar nog naar wil kijken”, zegt Van Zutphen.
‘Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit’
Voor Van Zutphen is een ding duidelijk: het hele idee van de zelfredzame burger als maat der dingen is voorbij. “Zelfredzaamheid betekent eigenlijk: zoek het maar uit. Bij 80 procent van de bevolking werkt dat, maar bij 20 procent dus helemaal niet. En de overheid moet er ook voor die mensen zijn.”
Regels moeten volgens Van Zutphen eenvoudiger en mensen die in de problemen komen moeten weten waar ze naartoe kunnen. Twee jaar geleden pleitte Van Zutphen ervoor om per gemeente één loket te openen waar burgers met hun problemen naar toe kunnen. “Destijds werd ik een beetje voor gek versleten, maar nu staat het in verkiezingsprogramma’s. De overheid moet altijd de deur open hebben staan.”
Van Zutphen zal regering nauwgezet volgen
De rol van de Nationale ombudsman zal de komend regeringsperiode een iets andere zijn. Natuurlijk, burgers kunnen zich bij hem melden met klachten, maar hij zal ook nauwgezet volgen of de komende regering alle beloftes die nu zijn gedaan ook daadwerkelijk gaan uitvoeren.
“Al die plannen moeten geen papieren werkelijkheid blijven.” Hij heeft er alle vertrouwen in dat zaken ten goede kunnen keren. “De problemen zijn serieus, maar we zijn niet reddeloos. Maar wat me wel bezighoudt: We zijn zo’n rijk land, veel rijker dan wij is er niet. En toch gaat het altijd over geldgebrek. Geld zou het probleem niet moeten zijn. Het moet mogelijk zijn om mensen die niet veel hebben toch mee te laten doen.”
Rutte en andere kabinetsleden niet strafrechtelijk vervolgd vanwege toeslagenaffaire
AD 05.02.2021 De regering zal geen opdracht geven om premier Mark Rutte en andere politieke kopstukken strafrechtelijk te vervolgen voor hun rol in de toeslagenaffaire. Dat heeft demissionair minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus zojuist geschreven aan de Tweede Kamer.
Behalve tegen Rutte deden 87 gedupeerde toeslagouders begin dit jaar aangifte tegen (oud-)bewindslieden Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Wopke Hoekstra, Tamara van Ark en Menno Snel. Zij zouden zich volgens advocaat Vasco Groeneveld schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven.
Lees ook;
De procureur-generaal van de Hoge Raad, Jos Silvis, heeft de aangiften onderzocht en is een oriënterend onderzoek gestart. Doel hiervan was uit te vinden of er aanknopingspunten zijn voor het starten van een opsporingsonderzoek.
Die aanknopingspunten zijn niet gevonden, zo laat Grapperhaus de Kamer weten. ,,Dat betekent dat er vanwege de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”, aldus de minister. Hij benadrukt dat de Tweede Kamer zelf nog wel opdracht tot vervolging kan geven.
Tachtig slachtoffers
Advocaat Vasco Groeneveld deed namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de bewindslieden. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
Ferdinand Grapperhaus, demissionair minister van Justitie en Veiligheid. © ANP
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen. Indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe dus nog wel besluiten.
Wettelijke tekortkomingen
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan ‘is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend’. Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. ‘De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.’ Hij geeft aan dat ‘in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan’.
Grapperhaus: wij gaan geen ministers vervolgen om toeslagen
Telegraaf 05.03.2021 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zal geen opdracht geven om de ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal bij de Hoge Raad.
Procureur-generaal Jos Silvis maakte eerder op vrijdag bekend dat hij na een oriënterend onderzoek geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek ziet. Naar aanleiding van dat advies schrijft Grapperhaus in een brief aan de Tweede Kamer dat er door „de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven.” Alleen de Tweede Kamer kan nu nog besluiten tot strafvervolging.
Advocaat Vasco Groeneveld deed in januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de betrokken (oud-)ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. In februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer.
BEKIJK OOK:
Organisatie die toeslagouders compenseert kan werk amper aan
BEKIJK OOK:
De Belastingdienst lijkt een ontembaar monster
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid Ferd Grapperhaus Tweede Kamer der Staten-Generaal
Grapperhaus: geen opdracht van regering om ministers te vervolgen
MSN 05.03.2021 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zal geen opdracht geven om de ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal bij de Hoge Raad.
Procureur-generaal Jos Silvis maakte eerder op vrijdag bekend dat hij na een oriënterend onderzoek geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek ziet. Naar aanleiding van dat advies schrijft Grapperhaus in een brief aan de Tweede Kamer dat er door “de regering geen opdracht tot vervolging zal worden gegeven”. Alleen de Tweede Kamer kan nu nog besluiten tot strafvervolging.
Advocaat Vasco Groeneveld deed in januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de betrokken (oud-)ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. In februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers voor toeslagenaffaire
RTL 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire.
Advocaat Vasco Groeneveld heeft namens 80 gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte gedaan tegen ministers van Ark, Hoekstra en Wiebes, premier Rutte, staatssecretaris Snel en oud-minister Asscher.
Beroepsmatige discriminatie
Zij hebben strafrechtelijk verwijtbaar gehandeld, vindt Groeneveld. De bewindslieden hadden moeten voorkomen dat de Belastingdienst zich schuldig maakte aan zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie. Ook zijn artikel 1 van de Grondwet (het gelijkheidsbeginsel) en het Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind geschonden.
De procureur-generaal stelt dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van ‘wettelijke tekortkomingen’. Advocaat Groeneveld noemt dat advies van vandaag ‘teleurstellend’.
Protocol
Bij aangifte tegen ministers of staatssecretaris schrijft het protocol voor dat procureur-generaal bij de Hoge Raad een onderzoek start en advies uitbrengt aan de minister van Justitie. Uiteindelijk heeft de Tweede Kamer het laatste woord of er strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
RTL Nieuws; Toeslagenaffaire Belastingdienst
Advies PG Hoge Raad: bewindslieden toeslagenaffaire niet vervolgen
NOS 05.03.2021 De procureur-generaal (PG) bij de Hoge Raad adviseert de regering om geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten doen naar ministers en staatssecretarissen die betrokken waren bij de kinderopvangtoeslagaffaire.
Volgens de PG, Jos Silvis, zijn er geen aanknopingspunten voor zo’n strafrechtelijk onderzoek, meldt de Hoge Raad. De regering neemt het advies over en geeft geen opdracht tot vervolging, schrijft minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).
Als de Tweede Kamer wil dat er wél een opsporingsonderzoek wordt gedaan, kan de Kamer dat aan dezelfde procureur-generaal opdragen.
Silvis deed het oriënterende onderzoek naar aanleiding van de aangifte tegen zes (oud-)bewindslieden, onder wie demissionair premier Rutte en minister Hoekstra van Financiën, door twintig gedupeerden.
Volgens hun advocaat Vasco Groeneveld hebben de zes zich schuldig gemaakt aan een ambtsmisdrijf en nalatigheid. De aangifte werd begin vorige maand aangevuld.
Politieke verantwoording
De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging van de bewindslieden door de parlementaire ondervragingscommissie, schrijft de Hoge Raad. Die ondervraging mag wettelijk niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.
“De procureur-generaal geeft aan dat in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan. Voor een strafrechtelijk onderzoek zijn er volgens hem geen aanknopingspunten.”
Geen pauzeknop
Advocaat Groeneveld reageert teleurgesteld. Een belangrijk argument was dat het kabinet in juni 2019 al de volle omvang van deze zaak kende, zegt hij.
“Toen wist men al dat het ging om tienduizenden gedupeerden, en was de diepte waarmee de onrechtmatigheden hadden plaatsgevonden bekend. Toch heeft men toen niet op de pauzeknop gedrukt en de vorderingen bijna een half jaar door laten lopen. Dat is kwalijk, en daarover zie ik in dit advies niks terug.”
Kabinet gevallen
Vanwege de affaire trad staatssecretaris Snel van Financiën in december af en viel kabinet Rutte-III half januari. Het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie regeert demissionair door, maar zonder minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Wiebes was in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk voor de Belastingdienst. De fiscus beschuldigde duizenden ouders ten onrechte van fraude met toeslagen, waarop zij soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen en omvangrijke schulden opbouwden.
Ook trok Kamerlid Lodewijk Asscher zich terug als lijsttrekker van de PvdA. Asscher was vicepremier en minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet.
De procureur-generaal geeft leiding aan het parket bij de Hoge Raad. Dat is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie en behoort niet tot het Openbaar Ministerie.
Bewindslieden en voormalig bewindslieden worden voor ambtsmisdrijven berecht door de Hoge Raad. De PG bij de Hoge Raad kan niet zelf tot strafvervolging overgaan.
Bron: Hoge Raad
BEKIJK OOK;
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
Telegraaf 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag.
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte. Groeneveld vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Protocol
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Silvis schrijft in zijn onderzoeksverslag dat de problemen in de toeslagenaffaire het gevolg zijn van wettelijke tekortkomingen. Dat voor ouders in het toeslagensysteem grote problemen kunnen ontstaan „is bij het opstellen van de wetgeving niet onderkend.” Belangrijke juridische middelen voor rechtsbescherming zijn door de wetgever indertijd niet in de wet opgenomen, schrijft Silvis.
’Problemen hangen niet samen met vervolgbare ambtsdelicten’
De problemen hangen volgens de leider van het parket bij de Hoge Raad niet samen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen. „De aangifte is grotendeels gebaseerd op de ondervraging door een parlementaire commissie. Wettelijk mag die ondervraging niet als bewijs worden gebruikt in een strafvervolging.” Hij geeft aan dat „in een systeem van parlementaire democratie de politieke verantwoording voorop hoort te staan.”
BEKIJK OOK:
De Belastingdienst lijkt een ontembaar monster
BEKIJK OOK:
’Neoliberalisme is handig maar hol klaagwoord’
Luister ook naar verkiezingspodcast ’De Stembus’ van De Telegraaf, met deze aflevering: hoe nieuw zijn de nieuwe partijen nou eigenlijk echt, en heeft Wopke Hoekstra de muzieksmaak van Mark Rutte gekopieerd?
BEKIJK MEER VAN; rechtbank Hoge Raad
Hoge Raad ziet geen reden tot vervolging van ministers in toeslagenaffaire
NU 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag.
Volgens de procureur-generaal draait het in de aangifte vooral om de problemen die voortvloeien uit de manier waarop de wetgever in 2005 te werk is gegaan bij het het opstellen van de wetgeving. Daardoor zijn dit zaken die volgens Silvis “niet samenhangen met vervolgbare ambtsdelicten van bewindspersonen”.
Daarnaast is de aangifte met name gebaseerd op de sessies van de parlementaire commissie. Dergelijke ondervragingen mogen wettelijk niet als bewijs worden opgevoerd.
PC dient opdracht te krijgen van regering of Tweede Kamer
Bovendien geldt er voor aangifte tegen bewindspersonen een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De minister gaf vrijdag te kennen geen opdracht te zullen geven om de ministers en staatssecretarissen te vervolgen. Hij volgt daarmee het advies op van de procureur-generaal.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Aangifte tegen groot aantal bewindspersonen
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken).
Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Lees meer over: Toeslagenaffaire
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
MSN 05.03.2021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang. Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden.
Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad vrijdag. Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken).
Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte.
Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers toeslagenaffaire
AD 05.03.3021 De procureur-generaal bij de Hoge Raad, Jos Silvis, ziet geen aanknopingspunten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen ministers en staatssecretarissen in de toeslagenaffaire rond de kinderopvang.
Silvis adviseert geen strafrechtelijk opsporingsonderzoek te laten verrichten naar aanleiding van een aangifte tegen de bewindslieden. Dat is de uitkomst van een door hem uitgevoerd oriënterend onderzoek, meldt de Hoge Raad.
Lees ook;
Advocaat Vasco Groeneveld deed op 12 januari namens een groep gedupeerden van de kinderopvangtoeslagzaak aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken. Op 3 februari deed de advocaat ook aangifte tegen premier Mark Rutte. Hij vertegenwoordigt tachtig slachtoffers.
Strafvervolging
Voor aangifte tegen bewindspersonen geldt een protocol. Dat schrijft voor dat de procureur-generaal bij de Hoge Raad een oriënterend onderzoek begint, gericht op de vraag of er aanknopingspunten zijn voor een opsporingsonderzoek. Als deze oriënterende fase klaar is, informeert de procureur-generaal bij de Hoge Raad de minister van Justitie en Veiligheid, Ferd Grapperhaus.
De procureur-generaal kan niet naar eigen inzicht tot strafvervolging overgaan. Hij dient daarvoor opdracht te krijgen van de regering of de Tweede Kamer. Grapperhaus kan als vertegenwoordiger van de regering de procureur-generaal opdracht geven tot het verrichten van een opsporingsonderzoek. Vervolgens is het aan de regering om de vervolgingsbeslissing te nemen.
Ook indien de regering geen opdracht geeft tot strafvervolging, kan de Tweede Kamer daartoe nog wel besluiten.
Bonnetje
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Slachtoffer
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari. Eerder werd duidelijk dat het Openbaar Ministerie de Belastingdienst niet strafrechtelijk zal vervolgen vanwege de affaire. Meerdere ouders spanden daarop procedures aan om die vervolging alsnog gedaan te krijgen.
Kamerleden vol ongeloof over ‘triest inkijkje’ in werkwijze Toeslagen
MSN 05.03.2021 SP-kamerlid Renske Leijten en haar CDA-collega Pieter Omtzigt reageren vol ongeloof op werkinstructies en handleidingen van de afdeling Toeslagen. Het geeft volgens hen een triest inkijkje in de gebrekkige manier waarop met rechten van burgers werd omgegaan.
“Het toeslagenschandaal is veel groter, en heeft ook langer geduurd dan gedacht”, zegt Omtzigt. Uit de stukken blijkt dat de omstreden werkwijze al begint bij de invoering van het toeslagenstelsel. “Dat is ver maar dan ook heel ver voor de zogenaamde Bulgarenfraude.”
Strikte naleving van de regels en fraudejacht blijft niet beperkt tot kinderopvangtoeslag, maar strekt zich ook uit naar huur- en zorgtoeslag. “Ik denk dat de vraag is hoeveel gedupeerden er zitten bij huur- en zorgtoeslag”, reageert Leijten. De Tweede Kamer heeft daar al een aantal keer naar gevraagd, maar nog geen antwoord gekregen.
De stukken leggen volgens Leijten pijnlijk bloot hoe rechten van burgers werden geschonden door de werkwijze van de afdeling Toeslagen. “De instructies geven aan hoe iemand op papier moet worden beoordeeld om tot afwijzing te komen. Nergens staat: we nodigen mensen uit voor een gesprek.”
Ernstig
“Het lijkt wel alsof er niemand is geweest die heeft gezegd: mag het wel wat we doen?” vervolgt Leijten. “Als deze instructies gevolgd zijn, heeft de Belastingdienst moedwillig de rechtsbescherming van burgers en bedrijven uitgeschakeld”, zegt Omtzigt. “Dat betekent dat je je niet kunt verweren tegen de Belastingdienst als die je verdenkt van fraude. Dat is heel ernstig in een rechtsstaat.”
De SP en het CDA roepen het kabinet op om nu echt snel volledige openheid te geven over wat er allemaal mis is gegaan.
Kamer schrikt van uitbreiding toeslagenschandaal: ’Nieuw dieptepunt’
Telegraaf 05.03.2021 Nieuw opgedoken documenten in de toeslagenaffaire zorgen voor opschudding bij Kamerleden. Zij maken zich zorgen hoe breed het schandaal eigenlijk speelt bij andere toeslagen dan die voor de kinderopvang.
De Kamer reageert op berichten van RTL Nieuws, dat stelt dat de fraudejacht bij de Belastingdienst al ver voor de ’Bulgarenfraude’ in 2013 speelde. Al kort na het invoeren van het toeslagstelsel, zo’n 15 jaar geleden, werd er volgens RTL gesproken over het niet uitkeren van toeslagen bij twijfel en worden mensen op een ’uitsluitlijst’ geplaatst. Mensen die als fraudeur worden aangemerkt, zouden niet meer zomaar van dat stempel af komen.
’Zeer ernstig’
„Dit is zeer ernstig”, vindt CDA-Kamerlid Omtzigt. „Het wordt steeds duidelijker dat de belastingdienst zich heel lang niet aan heel veel wetten hield, zodat burgers en bedrijven zich niet konden verweren bij een fraudeverdenking.”
PvdA-Kamerlid Nijboer spreekt van een ’nieuw dieptepunt’, wijzend op een document waarin ambtenaren zichzelf tot ’de rechters’ bombarderen: „Het minste wat je verwacht: de beginselen van de rechtsstaat respecteren. Maar niets bleek minder waar.”
Niet alleen de kinderopvangtoeslag
De werkwijze gold niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, van waaruit het toeslagenschandaal ontstaat dat uiteindelijk tot de val van het kabinet-Rutte III leidt, maar ook bij huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) schreef eind vorig jaar al dat de fiscus bij andere toeslagen mogelijk ook over de schreef is gegaan.
’Hardvochtig behandelen van burgers’
Het baart de Kamer zorgen. „Het hardvochtig behandelen van burgers gebeurde niet alleen bij kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen”, ziet CU-Kamerlid Bruins. GL-Kamerlid Snels sluit zich daarbij aan: „Het ging niet alleen mis bij de kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen. En het begon al ten tijde van kabinetten van Balkenende.” SP-Kamerlid Leijten wil al langer weten hoeveel gedupeerden er zijn bij andere toeslagen.
’Wetten te streng nageleefd’
Een woordvoerder van Van Huffelen erkent in een reactie dat de Belastingdienst wetten al vanaf het begin van het toeslagenstelsel te streng heeft nageleefd. Het beeld dat er ook meteen streng op fraude gejaagd is, herkent hij niet. „In de eerste jaren na de invoering van het toeslagenstelsel lag de focus op het zo snel mogelijk uitbetalen van toeslagen en controle achteraf”, zegt de woordvoerder, die de te strenge fraude-aanpak pas vanaf 2010 ziet ontstaan.
BEKIJK MEER VAN; overheid belastingen Van Huffelen Omtzigt Nijboer Kamer Belastingdienst
Kamerleden vol ongeloof over ‘triest inkijkje’ in werkwijze Toeslagen
RTL 05.03.2021 SP-kamerlid Renske Leijten en haar CDA-collega Pieter Omtzigt reageren vol ongeloof op werkinstructies en handleidingen van de afdeling Toeslagen. Het geeft volgens hen een triest inkijkje in de gebrekkige manier waarop met rechten van burgers werd omgegaan.
“Het toeslagenschandaal is veel groter, en heeft ook langer geduurd dan gedacht”, zegt Omtzigt. Uit de stukken blijkt dat de omstreden werkwijze al begint bij de invoering van het toeslagenstelsel. “Dat is ver maar dan ook heel ver voor de zogenaamde Bulgarenfraude.”
Strikte naleving van de regels en fraudejacht blijft niet beperkt tot kinderopvangtoeslag, maar strekt zich ook uit naar huur- en zorgtoeslag. “Ik denk dat de vraag is hoeveel gedupeerden er zitten bij huur- en zorgtoeslag”, reageert Leijten. De Tweede Kamer heeft daar al een aantal keer naar gevraagd, maar nog geen antwoord gekregen.
De stukken leggen volgens Leijten pijnlijk bloot hoe rechten van burgers werden geschonden door de werkwijze van de afdeling Toeslagen. “De instructies geven aan hoe iemand op papier moet worden beoordeeld om tot afwijzing te komen. Nergens staat: we nodigen mensen uit voor een gesprek.”
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
Ernstig
“Het lijkt wel alsof er niemand is geweest die heeft gezegd: mag het wel wat we doen?” vervolgt Leijten. “Als deze instructies gevolgd zijn, heeft de Belastingdienst moedwillig de rechtsbescherming van burgers en bedrijven uitgeschakeld”, zegt Omtzigt. “Dat betekent dat je je niet kunt verweren tegen de Belastingdienst als die je verdenkt van fraude. Dat is heel ernstig in een rechtsstaat.”
De SP en het CDA roepen het kabinet op om nu echt snel volledige openheid te geven over wat er allemaal mis is gegaan.
Meer: Roel Schreinemachers Renske Leijten Pieter Omtzigt Belastingdienst Tweede Kamer Toeslagenaffaire Belastingdienst
Kamer schrikt van uitbreiding toeslagenschandaal: ’Nieuw dieptepunt’
MSN 05.03.2021 Nieuw opgedoken documenten in de toeslagenaffaire zorgen voor opschudding bij Kamerleden. Zij maken zich zorgen hoe breed het schandaal eigenlijk speelt bij andere toeslagen dan die voor de kinderopvang.
De Kamer reageert op berichten van RTL Nieuws, dat stelt dat de fraudejacht bij de Belastingdienst al ver voor de ’Bulgarenfraude’ in 2013 speelde. Al kort na het invoeren van het toeslagstelsel, zo’n 15 jaar geleden, werd er volgens RTL gesproken over het niet uitkeren van toeslagen bij twijfel en worden mensen op een ’uitsluitlijst’ geplaatst. Mensen die als fraudeur worden aangemerkt, zouden niet meer zomaar van dat stempel af komen.
’Zeer ernstig’
PvdA-Kamerlid Nijboer spreekt van een ’nieuw dieptepunt’, wijzend op een document waarin ambtenaren zichzelf tot ’de rechters’ bombarderen: „Het minste wat je verwacht: de beginselen van de rechtsstaat respecteren. Maar niets bleek minder waar.”
Niet alleen de kinderopvangtoeslag
De werkwijze gold niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, van waaruit het toeslagenschandaal ontstaat dat uiteindelijk tot de val van het kabinet-Rutte III leidt, maar ook bij huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) schreef eind vorig jaar al dat de fiscus bij andere toeslagen mogelijk ook over de schreef is gegaan.
’Hardvochtig behandelen van burgers’
Het baart de Kamer zorgen. „Het hardvochtig behandelen van burgers gebeurde niet alleen bij kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen”, ziet CU-Kamerlid Bruins. GL-Kamerlid Snels sluit zich daarbij aan: „Het ging niet alleen mis bij de kinderopvangtoeslag, maar ook bij andere toeslagen. En het begon al ten tijde van kabinetten van Balkenende.” SP-Kamerlid Leijten wil al langer weten hoeveel gedupeerden er zijn bij andere toeslagen.
’Wetten te streng nageleefd’
Een woordvoerder van Van Huffelen erkent in een reactie dat de Belastingdienst wetten al vanaf het begin van het toeslagenstelsel te streng heeft nageleefd. Het beeld dat er ook meteen streng op fraude gejaagd is, herkent hij niet. „In de eerste jaren na de invoering van het toeslagenstelsel lag de focus op het zo snel mogelijk uitbetalen van toeslagen en controle achteraf”, zegt de woordvoerder, die de te strenge fraude-aanpak pas vanaf 2010 ziet ontstaan.
‘Fiscus werkte al veel langer met zwarte lijsten, en bij meer toeslagen’
NOS 05.03.2021 De werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire wordt al veel langer gevolgd dan tot dusver bekend was. Dat meldt RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke documenten die de nieuwszender heeft ingezien.
Het gaat om documenten van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst, zoals handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven. Daaruit blijkt volgens RTL dat de werkwijze waardoor mensen onterecht als potentieel fraudeur bestempeld konden worden en in grote financiële problemen kwamen, al in 2006 begon.
Tot nu toe was de veronderstelling dat de ontspoorde fraudejacht in 2013 van start ging als gevolg van de zogeheten Bulgarenfraude.
Massaal op de uitsluitlijst
Ook blijken er volgens RTL veel meer werkinstructies voor ambtenaren van de Belastingdienst te zijn geweest die in strijd waren met de wet- en regelgeving. Het gaat om aanwijzingen voor het stopzetten van niet alleen de kinderopvangtoeslag, maar ook van de zorgtoeslag, de huurtoeslag en het kindgebonden budget.
Mensen over wie twijfel bestond, kwamen op een ‘uitsluitlijst’ waarna ze geen toeslagen meer kregen. Hun werd niet verteld dat ze op deze lijst stonden, waardoor ze dat ook niet konden aanvechten. Ze zouden vervolgens automatisch nog jaren als fraudeur behandeld zijn. Dat gebeurde op grote schaal, concludeert RTL op basis van werkinstructies met de titel ‘Massaal’.
De Belastingdienst laat in een reactie weten dat er wel altijd een handmatige toets werd gedaan voordat iemand op de lijst kwam. En, zegt de dienst, de toeslag werd voor mensen die op de uitsluitlijst kwamen niet automatisch stopgezet. Ze konden extra gecontroleerd worden.
‘Verschillende versies documenten’
In een vijf pagina’s tellende reactie, die RTL heeft gepubliceerd, zegt het ministerie van Financiën dat het niet alle documenten heeft teruggevonden waarop de nieuwszender zich baseert. ‘De documenten waar RTL naar verwijst zijn goeddeels teruggevonden maar hierbij werd wel duidelijk dat van deze documenten meerdere versies bestonden, waarvan nu niet met zekerheid kan worden gezegd of beide (RTL/Toeslagen) van dezelfde versies zijn uitgegaan.’
Verder zegt het ministerie dat het niet zo is dat mensen die verdacht werden van fraude automatisch in het vervolg ook zo behandeld blijven worden door de Belastingdienst. Dat gebeurt alleen voor een “specifieke periode”, die handmatig door een behandelaar wordt ingesteld en handmatig weer verlengd moet worden. “Na een tijdsperiode voor afwijkende behandeling komt de toeslaggerechtigde weer in het normale behandelproces terecht.”
“Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen”, aldus Het ministerie van Financiën.
Daarnaast deelt het ministerie niet de conclusie dat de fraudejacht, zoals RTL het noemt, al vijftien jaar geleden begon. “Voor zover we kunnen nagaan, lag hier in de eerste jaren niet de nadruk op.”
Wel beaamt het ministerie dat de toeslagenregels vanaf het het begin af aan ‘zeer strikt geïnterpreteerd’ werden. “Kleine fouten zoals het ontbreken van een handtekening of datum op een contract, konden leiden tot hoge terugvorderingen of stopzetting van toeslagen.” Die problemen zijn “bekend, en dat is ook onderkend”, aldus het ministerie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
‘Bevestigt beeld’
Advocaat Vasco Groeneveld zegt dat de vertrouwelijke documenten die RTL naar buiten heeft gebracht het beeld bevestigen dat de historie die zijn klanten hebben met de Belastingdienst teruggaat tot 2006. “Gedupeerden vertellen mij dat de ellende toen al begon. Dit gaat zeker een rol spelen bij mijn verzoek aan het Gerechtshof om alsnog het Openbaar Ministerie te gelasten om medewerkers van de Belastingdienst te vervolgen.”
Groeneveld wil deze maand nog een klacht bij het hof indienen. “Het beeld dat medewerkers van de Belastingdienst onrechtmatig hebben gehandeld, wordt met deze documenten versterkt. En daarmee ook de nalatigheid van ministers om ertegen op te treden.”
Groeneveld zegt na het weekend vijftig nieuwe deelnemers aan de aangifte toe te voegen tegen zes (oud-)ministers die hij verantwoordelijk houdt voor het toeslagenschandaal. Het totaal aantal deelnemers aan deze aangifte komt daarmee op 130.
BEKIJK OOK;
Toeslagenaffaire begon mogelijk al jaren eerder
NU 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst die bekendstaat als de toeslagenaffaire, begon veel eerder dan tot nu toe gedacht werd, meldt RTL Nieuws vrijdag op basis van vertrouwelijke documenten van de fiscus.
Door het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen werden duizenden ouders gedupeerd, doordat de Belastingdienst hen ten onrechte als fraudeurs zag. Dit drama speelde sinds 2013. Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, zou echter blijken dat ambtenaren zich vijftien jaar geleden al niet aan de wet hielden bij het terugvorderen van toeslagen.
Het medium heeft ontdekt dat een werkinstructie van de fiscus uit 2006 al spreekt over het “afwijkend behandelen” van mensen bij een vermoeden van fraude. Deze mensen zouden op een zogenaamde “uitsluitlijst” zijn gekomen, waarop de toeslagen zouden zijn stilgezet.
Dat dit handelen destijds op grote schaal gebeurde, blijkt volgens RTL Nieuws uit werkinstructies met de titel “massaal”.
Daarnaast zouden mensen die eenmaal op een uitsluitlijst stonden, ook de jaren erna zijn behandeld als fraudeur. Ambtenaren zouden zelf hebben bepaald wie in de categorie “hoog risico” vielen en onderworpen moesten worden aan strengere controles.
De ambtenaren betitelden zichzelf daarom ook wel als “de rechters”, zou blijken uit een van de documenten.
‘Term rechters met kennis van nu een wat ongelukkige aanduiding’
De Belastingdienst laat in een reactie aan RTL Nieuws weten dat het “logisch” was dat handmatig werd getoetst of mensen mogelijk fraudeerden. Het beleid was er namelijk op gericht om fouten bij aanvragen of veranderingen van toeslagen te voorkomen.
De fiscus zegt uiteindelijk niet te zijn doorgegaan met deze manier van risicoselectie. Verder noemt de Belastingdienst de term ‘rechters’ “met de kennis van nu” een “wat ongelukkige aanduiding”.
Vorig jaar kwam een snoeihard rapport uit over de toeslagenaffaire. Dat leidde op 15 januari tot de val van het kabinet. Voor de gedupeerde ouders is een compensatieregeling in het leven geroepen.
Zie ook: Tijdlijn toeslagenaffaire: Van harde aanpak naar kwijtschelden schulden
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
‘Belastingdienst houdt zich al 15 jaar niet aan de wet bij terugvordering toeslagen’
AD 05.03.2021 Het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst is veel groter dan tot nu toe gedacht, concludeert RTL Nieuws op basis van vertrouwelijke stukken. De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend, blijkt uit duizenden documenten van de dienst Toeslagen die de nieuwszender in handen kreeg.
Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Deze praktijk bestond echter al veel langer. Al vijftien jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Handleidingen, werkinstructies, excelbestanden en verzonden brieven, bieden een ‘onthullend inkijkje’, klinkt het.
Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget. De handleidingen die de dienst Toeslagen bij de toepassing van relevante regels en wetten hanteert, zouden naar verluidt niet juridisch zijn getoetst.
Lees ook;
Vinkje achter de naam
Bij vermoedens van fraude komen mensen op een zogenoemde ‘uitsluitlijst’ te staan. ‘Afwijkend behandelen’ luidt een werkinstructie uit 2006. Toeslagen worden onder de noemer ‘nihilstelling’ stopgezet. Uit de documenten blijkt dat dit massaal gebeurt. Volgens de Belastingdienst was het beleid erop gericht bewuste of onbewuste fouten bij de aanvraag of wijziging van het grote aantal uitgekeerde toeslagen te voorkomen.
Wie eenmaal op de uitsluitlijst terechtkomt, komt daar niet meer van af. Er is sprake van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’, zo blijkt uit stukken uit 2007. Elk contact met de Belastingdienst resulteert in behandeling als fraudeur, schrijft RTL. Bovendien worden mensen met een ‘vinkje achter hun naam’ hiervan door de Belastingdienst niet op de hoogte gesteld, waardoor verweer niet mogelijk is.
Ministerie
Het ministerie van Financiën stelt in een reactie niet alle stukken te hebben kunnen achterhalen die door de nieuwszender zijn aangevoerd. Desondanks bevestigt ze dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen. “Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie aan de nieuwszender. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
De zogenoemde ‘toeslagenaffaire’ kwam aan het licht dankzij onderzoek van RTL Nieuws en Trouw. Daaruit bleek dat de Belastingdienst in 2014 voor circa 300 ouders – de tellingen lopen uiteen – de kinderopvangtoeslag volledig stopzette en terugvorderde. Dit na een onderzoek door een antifraudeteam. Dat was bij controle van het Eindhovense gastouderbureau Dadim op ‘onregelmatigheden’ gestuit.
Zo bleek dat ouders onvolledige of onjuiste informatie hadden aangeleverd toen zij de toeslag aanvroegen. Soms ging het om een verkeerd ingevuld getal of een ontbrekend bonnetje. Dat werd keihard bestraft. Doordat gezinnen opeens honderden euro’s per maand misliepen en daarnaast ook bedragen uit jaren ervoor moesten terugbetalen, kwamen zij in grote financiële problemen terecht.
Grondbeginselen rechtsstaat
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag constateerde in december vorig jaar in haar eindverslag. dat de ouders die slachtoffer werden van de harde aanpak ‘ongekend onrecht’ was aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad, luidde het. De commissie-Donner wees met een beschuldigende vinger naar het politieke klimaat tijdens de vorige twee kabinetten, waarbij de nadruk meer en meer op fraudebestrijding kwam te liggen.
De oprichting van het Combiteam Aanpak Facilitators was hier een reactie op. De zogeheten ‘Bulgarenfraude’ in 2013 bracht toenmalig staatssecretaris Frans Weekers in grote problemen. Hij wist een motie van wantrouwen, ingediend door de oppositie, ternauwernood te overleven. Vanaf dat moment werd iedere misslag, overtreding of onjuiste aangifte van een toeslag als fraude aangeduid, aldus Donner.
De ‘toeslagenaffaire’ kostte staatssecretaris van Financiën Menno Snel de kop, leidde tot het vertrek van Lodewijk Asscher als PvdA-lijsttrekker van de PvdA en tot het aftreden van het kabinet Rutte, medio januari.
MSN 05.03.2021 Al veel langer dan gedacht keert de Belastingdienst niet uit bij ‘vermoedens van fraude’. En dat geldt niet alleen voor de kinderopvangtoeslag, maar ook voor de zorg- en huurtoeslag en het kindgebonden budget. Dat blijkt uit documenten die RTL Nieuws inzag.
Tot nu toe werd gedacht dat de affaire een gevolg is van de Bulgarenfraude uit 2013, maar het verrotte systeem is vlak na de oprichting ervan, vijftien jaar geleden, al ontstaan. Er is een werkinstructie uit 2006 over het ‘afwijkend behandelen’ van mensen bij vermoedens van fraude.
De Rechters
Zij komen op een ‘uitsluitlijst’ waarna toeslagen worden stopgezet. Dat gebeurt ‘massaal’ zoals een ander document heet. Verder is er een memo uit 2016 getiteld ‘De Rechters’. Een groep ambtenaren noemt zich zo, omdat zij het oordeel vellen over wie in ‘een hoog risicogroep’ terechtkomt.
Zij bepalen willekeurig en zonder juridische grondslag wie het stempel fraudeur krijgt. Diegene komt daar dan moeilijk meer van af. In een stuk uit 2007 wordt gesproken van het ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’.
Zwarte lijst
Ook houdt de Belastingdienst een zwarte lijst bij van gastouderbureaus die verdacht worden van fraude. Zowel de mensen op de uitsluitlijst als de bureaus op de zwarte lijst zijn daar niet van op de hoogte en kunnen zich dus ook niet verweren.
Topambtenaren verweren zich in de toeslagenaffaire door de wetten en regels de schuld te geven: die waren te streng, stellen zij. Maar uit deze documenten blijkt iets anders: ambtenaren schonden juist bewust de regels.
Bron(nen): RTL Nieuws
Toeslagenaffaire begon mogelijk al jaren eerder
MSN 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst die bekendstaat als de toeslagenaffaire, begon veel eerder dan tot nu toe gedacht werd, meldt RTL Nieuws vrijdag op basis van vertrouwelijke documenten van de fiscus.
Door het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen werden duizenden ouders gedupeerd, doordat de Belastingdienst hen ten onrechte als fraudeurs zag. Dit drama speelde sinds 2013. Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, zou echter blijken dat ambtenaren zich vijftien jaar geleden al niet aan de wet hielden bij het terugvorderen van toeslagen.
Dat dit handelen destijds op grote schaal gebeurde, blijkt volgens RTL Nieuws uit werkinstructies met de titel “massaal”.
Daarnaast zouden mensen die eenmaal op een uitsluitlijst stonden, ook de jaren erna zijn behandeld als fraudeur. Ambtenaren zouden zelf hebben bepaald wie in de categorie “hoog risico” vielen en onderworpen moesten worden aan strengere controles.
De ambtenaren betitelden zichzelf daarom ook wel als “de rechters”, zou blijken uit een van de documenten.
‘Term rechters met kennis van nu een wat ongelukkige aanduiding’
De Belastingdienst laat in een reactie aan RTL Nieuws weten dat het “logisch” was dat handmatig werd getoetst of mensen mogelijk fraudeerden. Het beleid was er namelijk op gericht om fouten bij aanvragen of veranderingen van toeslagen te voorkomen.
De fiscus zegt uiteindelijk niet te zijn doorgegaan met deze manier van risicoselectie. Verder noemt de Belastingdienst de term ‘rechters’ “met de kennis van nu” een “wat ongelukkige aanduiding”.
Vorig jaar kwam een snoeihard rapport uit over de toeslagenaffaire. Dat leidde op 15 januari tot de val van het kabinet. Voor de gedupeerde ouders is een compensatieregeling in het leven geroepen.
© Aangeboden door RTL Nieuws Interne werkinstructies en handleidingen Belastingdienst Toeslagen.
Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
MSN 05.03.2021 De omstreden werkwijze van de Belastingdienst is veel eerder begonnen dan tot nu toe bekend. Dat blijkt uit duizenden vertrouwelijke documenten van de afdeling Toeslagen die RTL Nieuws in handen kreeg.
Handleidingen, werkinstructies, Excelbestanden en verzonden brieven geven een onthullend inkijkje in de werkwijze van de fiscus. Lang is ervan uitgegaan dat de strikte handhaving van de regels en de harde fraudejacht het gevolg waren van de Bulgarenfraude in 2013. Maar deze praktijk bestond al veel langer.
Al vijftien jaar houden ambtenaren zich niet aan de wet bij terugvordering van toeslagen, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Kort na de invoering van het toeslagenstelsel worden al instructies opgesteld om bij twijfel toeslagen niet zomaar uit te keren. Dat gebeurt niet alleen met kinderopvangtoeslag, maar ook met zorgtoeslag, huurtoeslag en kindgebonden budget.
Uitsluitlijst
Een werkinstructie uit 2006 spreekt al over ‘afwijkend behandelen’ van mensen bij vermoedens van fraude. Zij komen op een zogenaamde ‘uitsluitlijst’. Toeslagen worden dan stopgezet. ‘Nihilstelling’ heet dat in het jargon van de fiscus. Dit gebeurt op grote schaal, blijkt uit werkinstructies met de titel ‘Massaal’. Volgens de Belastingdienst ging daar wel altijd een handmatige toets aan vooraf.
Volgens de Belastingdienst is het logisch dat dit gebeurde, gezien het grote aantal toeslagen dat werd uitgekeerd, en was het beleid erop gericht onbewuste of bewuste fouten bij aanvragen of wijzigingen van toeslagen te voorkomen. Daarom werd ook in de beginjaren al ingezet op massaal toezicht en fraudebestrijding.
‘De Rechters’
De laatste jaren wordt de fraudejacht verder opgevoerd. Tussen de documenten zit een memo uit 2016 met de titel ‘De Rechters’. In het stuk wordt geschetst hoe ambtenaren die zichzelf ‘De Rechters’ hebben gedoopt, gaan bepalen wie in de categorie ‘hoog risico’ valt en aan strengere controle wordt onderworpen.
Ook hier ontbreekt gedegen juridische grondslag en lijkt sprake van willekeur. De Belastingdienst zegt dat uiteindelijk niet is doorgegaan met deze manier van risicoselectie en dat de benaming ‘De Rechters’ met de kennis van nu ‘een wat ongelukkige aanduiding’ is.
Afwijkende behandeling
Heb je eenmaal het stempel fraudeur, dan kom je daar niet meer van af. In stukken uit 2007 wordt al gesproken over ‘automatisch continueren van de afwijkende behandeling’. Met andere woorden: als je er eenmaal uit bent gepikt, blijft ook voor de jaren daarna een vinkje achter je naam staan. Bij elk volgend contact met de Belastingdienst gaat een alarmbelletje af en word je weer als fraudeur behandeld.
Mensen die op een uitsluitlijst belanden, worden daar niet van op de hoogte gesteld. In een werkinstructie uit 2010 wordt als reden aangevoerd ‘dat de aanvragers zijn betrokken bij een fraudeonderzoek’. Omdat mensen niet weten dat ze als fraudeur te boek staan, kunnen ze zich ook niet verweren of hun onschuld bewijzen.
Ambtenaren worden geacht zich te houden aan het Handboek Toeslagen, waar alle relevante wetten en regels in staan over het al dan niet stopzetten van toeslagen. Daarnaast hanteert de afdeling Toeslagen ook werkinstructies en handleidingen, die vaak niet juridisch zijn getoetst. Eerder doken al tientallen van dit soort instructies op die in strijd waren met wet- en regelgeving. Nu blijkt dat het er veel meer zijn.
Zwarte lijsten
De Belastingdienst houdt ook zwarte lijsten bij van gastouderbureaus die worden verdacht van fraude, blijkt uit de stukken die RTL Nieuws heeft ingezien. Bureaus die op zo’n lijst belanden, wordt niet verteld dat ze extra onder de loep liggen.
Sommige bureaus overleven het jarenlange juridische gevecht dat volgt niet en gooien het bijltje erbij neer. Andere bureaus bestaan nog steeds en hebben jarenlang te maken gehad met dit soort beschuldigingen zonder dat ze het wisten.
Tijdens de parlementaire verhoren over de toeslagenaffaire zeggen topambtenaren dat de regels rond toeslagen te streng waren. Ze konden niet anders dan deze strikt handhaven. De interne documenten vertellen een ander verhaal. Juist het niet-naleven van de regels en het schenden van fundamentele rechten van burgers leidden tot de toeslagenaffaire.
Reactie ministerie
Het ministerie van Financiën zegt in een reactie niet alle door RTL Nieuws aangevoerde stukken te hebben kunnen achterhalen. Wel bevestigt het ministerie dat strikte interpretatie van wet- en regelgeving door de Belastingdienst ook in de beginjaren zeer ingrijpende gevolgen heeft gehad voor mensen.
“Dat is bekend, en dat is ook onderkend”, staat in een schriftelijke reactie. “Juist om die reden heeft het kabinet besloten om ouders te compenseren over de gehele periode sinds de invoering van de kinderopvangtoeslag in 2005.”
De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de parlementaire enquête is onderweg
AD 11.02.2021
Tweede Kamer stemt in met parlementaire enquête toeslagenaffaire
Nu ook het CDA om is, stemt een ruime meerderheid van de Tweede Kamer donderdag 11.02.2021 in met het SP-voorstel om een parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire te houden. Daarmee zet het parlement zijn zwaarste middel in om de waarheid boven tafel te krijgen over burgers die vermorzeld worden door overheidsdiensten.
Telegraaf 12.02.2021
,,Het is een onvermijdelijke stap,’’ zegt Leijten. ,,De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) heeft lang niet alles onderzocht. Er moet ook gekeken worden naar het onrechtmatig selecteren op nationaliteit en fraudeopsporing door andere overheidsdiensten. Maar ook naar de Tweede Kamer.’’ Voor de zomer van 2022 moeten alle openbare verhoren worden gehouden die het fundament vormen voor de parlementaire enquête.
Lees ook;
Leijten wil ‘geen krappe meerderheid’ maar wenst dat deze parlementaire enquête ‘breed gedragen’ wordt. Nu het CDA aan boord is gekomen, is dat het geval. Voorstander zijn nu CDA, PvdA, GroenLinks, D66, SP, ChristenUnie, Denk, 50plus, Henk Krol en Femke Merel Van Kooten-Arissen. Onduidelijk is of de VVD nog zal voor stemmen.
Moeizaam
De moeizame totstandkoming van de ruime meerderheid voor deze enquête heeft volgens parlementariërs van diverse fracties te maken met de oplopende druk die komende kabinetsperiode op de Tweede Kamer komt. Er zullen dan vrijwel zeker nóg twee zware parlementaire enquêtes op stapel staan die het overheidsbeleid evalueren.. De ene gaat over de gaswinning in Groningen. De andere waartoe nog niet is besloten, zal naar men verwacht over het coronabeleid van dit kabinet gaan.
De Tweede Kamer gaat bij deze parlementaire enquête ook in de spiegel kijken. Het is immers de Tweede Kamer zelf die aandrong op fraudejacht naar burgers die later in de problemen kwamen. ,,Het gaat erom dat we de systemen blootleggen die van burgers die een foutje maken meteen fraudeurs maken,’’ zegt Leijten. ,,Dat gaat dus niet alleen over de belastingdienst, maar gaat ook over andere uitvoeringsorganisaties. En hoe persoonsgegevens zijn gedeeld met andere overheidsdiensten. Welke andere risicoselectie er naast de nationaliteit is gemaakt.’’
Het eerdere onderzoek van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag was er de oorzaak van dat het derde kabinet Rutte ten val kwam.
Adempauze voor toeslagouders met schulden
Ouders die in de problemen zijn gekomen door wat er mis is gegaan met de kinderopvangtoeslag en kampen met schulden krijgen een adempauze waarin schuldeisers geen oude schulden bij ze kunnen innen. Dat is het gevolg van een aangenomen amendement door de Tweede Kamer dat het ministerie van Financiën nu uitvoert.
De Tweede Kamer heeft op donderdag 11 februari 2021 een amendement aangenomen dat was ingediend door de leden Lodders en Van Weyenberg. Daarin staat dat er een afkoelingsperiode komt, een zogeheten tijdelijk moratorium. Dat wordt opgenomen in de wet.
Daardoor komt er rust en ruimte voor de afwikkeling van de schulden in het belang van zowel ouders die gedupeerde zijn als hun schuldeisers. Deze afkoelingsperiode gaat voor de bij de Belastingdienst/Toeslagen bekende ouders per 12 februari 2021 in.
Het amendement leest u hier.
Pauzeknop op schulden gedupeerde ouders van kracht
Ouders die gedupeerd zijn door de problemen met de kinderopvangtoeslag hoeven zich komend jaar ook geen zorgen te maken over beslagleggingen naar aanleiding van hun schulden. De Eerste Kamer heeft vandaag 01.03.2021 een amendement aangenomen dat regelt dat de invordering van schulden bij gedupeerde ouders tijdelijk wordt gepauzeerd. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) zal de adempauze van 1 jaar gebruiken om met alle betrokken partijen voortvarend tot een structurele oplossing te komen voor de schulden van gedupeerde ouders.
Met de pauzeknop op de invordering van schulden wordt voorkomen dat schuldeisers beslag kunnen leggen op de forfaitaire tegemoetkoming van 30.000 euro bij gedupeerde ouders, of elke andere compensatiebedrag dat zij ontvangen. Op deze manier wordt rust en ruimte gecreëerd om samen met schuldeisers een oplossing te vinden voor de schulden van deze ouders, zodat ouders zoveel mogelijk van de tegemoetkoming kunnen gebruiken voor een nieuwe start.
Slachtoffers toeslagenaffaire krijgen gratis advocaat
Gedupeerden van de toeslagenaffaire kunnen kosteloos worden geholpen door een gratis advocaat. Dat staat in een nieuwe regeling die vandaag bekend is gemaakt door de Raad voor de Rechtsbijstand en het ministerie van Financiën.
De regeling volgt op het nieuws van februari dat slachtoffers van de toeslagenaffaire jarenlang subsidie voor rechtsbijstand is geweigerd. Daardoor stonden ze alleen in hun strijd tegen de Belastingdienst. “Ze hadden geen schijn van kans”, zei Reinier Feiner, voorzitter van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland, daar destijds over.
Slachtoffers extra ondersteunen
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) is blij met het nieuws over de regeling, omdat veel gedupeerden en advocaten er lang op hebben gewacht. De orde hoopt dat zich genoeg advocaten zullen aanmelden voor de regeling, die slachtoffers van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst extra moet ondersteunen.
Slachtoffers toeslagenaffaire jarenlang rechtsbijstand geweigerd: ‘Grof schandaal’
Wel is de orde bezorgd dat sommige zaken van gedupeerden ingewikkelder en langduriger kunnen uitpakken dan nu is voorzien. Daarom zijn ze van plan om tussentijds te evalueren met een aantal deelnemende advocaten ‘om goed zicht te hebben op hoe de regeling uitpakt voor de gedupeerden’.
Na de eerste honderd zaken wordt de hoogte van de vergoedingen voor de advocaten geëvalueerd en eventueel aangepast door de Raad voor de Rechtsbijstand. De raad heeft samen met de orde criteria opgesteld voor deelname van advocaten.
Kristie is één van de duizenden slachtoffers van de toeslagenaffaire. Gisteravond ondervroeg ze premier Rutte tijdens het RTL Lijsttrekkersdebat over zijn rol daarin, zoals in de video hieronder te zien is.
Lees: Kristie over haar ‘ik stop u even’-uitspraak tegen Rutte: ‘Het floepte eruit’
Dossier Toeslagenaffaire;
Het blootleggen van de misstanden bij de Belastingdienst in de Toeslagenaffaire, is terug te lezen in de artikelen en video’s die RTL Nieuws hierover heeft gepubliceerd. Bekijk het hele dossier.
Duizenden zelfstandigen de dupe van fout Belastingdienst met leenbijstand
Duizenden zelfstandigen hebben door een fout van de Belastingdienst duizenden euro’s aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moeten terugbetalen, terwijl ze er wel recht op hadden. Dat schrijft de Volkskrant.
Het gaat om zelfstandigen die zogeheten leenbijstand (Bbz) hadden aangevraagd. Met die regeling konden uitkeringsgerechtigden vanaf 2004 een eigen bedrijf starten met een renteloze lening van de overheid. De lening werd kwijtgescholden als met de eigen zaak niet meer dan de bijstandsnorm werd verdiend.
De Belastingdienst heeft de lening in het jaar dat die werd kwijtgescholden ten onrechte bij het toetsingsinkomen van ontvangers opgeteld, waardoor ze zogenaamd te veel ontvangen huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moesten terugbetalen.
Omtzigt wil opheldering
In 2017 paste de toenmalige staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, de regeling op aandringen van de Nationale ombudsman en de Tweede Kamer aan, maar alleen voor burgers die in de periode 2014-2016 werden gedupeerd. Zij kregen compensatie, maar anderen niet. Mogelijk vielen meer dan tienduizend gedupeerden buiten de boot. Sommigen leenden bij derden geld om de vorderingen van de Belastingdienst te kunnen betalen, schrijft de krant.
De Belastingdienst zou ook nauwelijks moeite hebben gedaan om mensen die recht hadden op compensatie op te sporen. Het ministerie van Financiën zou in zijn administratie niet kunnen zien wie de gedupeerde ondernemers zijn. Van de 17 miljoen euro die ervoor was begroot, is 2,6 miljoen euro besteed.
De krant schrijft dat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die zich eerder vastbeet in de kinderopvangtoeslagaffaire, het kabinet om opheldering wil vragen. “De zaak toont veel parallellen met de toeslagenaffaire.”
Kamer noemt nieuwe toeslagenblunder Belastingdienst ‘ongelooflijk’
‘Pijnlijk en ongelofelijk’. De Tweede Kamer heeft geen goed woord over voor de nieuwste fout van de Belastingdienst. Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat de Belastingdienst arbeidsmigranten al sinds 2015 onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget geeft.
Dat komt omdat de Belastingdienst toeslagen toekent op basis van foute en onvolledige informatie. “Dit kost de Nederlandse staat en dus de belastingbetaler veel geld”, zegt Helma Lodders van de VVD.
Maar Lodders ziet ook opnieuw dat burgers buiten hun schuld om in de problemen komen en klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties. “Deze fouten lijken in eerste instantie in het voordeel van de mensen uit te pakken, maar als zij dit moeten terugbetalen, komen ze natuurlijk in grote problemen”, zegt Lodders.
Pak signalen op
Renske Leijten van de SP kan er met haar hoofd niet bij dat de Belastingdienst, die aan de ene kant keihard optrad tegen fraude zoals in de kinderopvangtoeslagenaffaire, nu automatisch te veel verstrekt. “Ongelofelijk”, noemt ze het. Helemaal als de arbeidsmigranten zelf aangeven dat ze te veel ontvangen en dat de Belastingdienst dan geen thuis geeft.
Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag voor arbeidsmigranten
“Opnieuw zien we dat de Belastingdienst signalen niet oppakt als er iets fout gaat”, zegt Pieter Omtzigt van het CDA. “Niet van de migranten die waarschuwen en niet van de eigen medewerkers die waarschuwen. Zelfs niet naar aanleiding van interne rapporten.”
Als de Belastingdienst die signalen niet structureel serieus gaat nemen is het volgens Omtzigt wachten op het volgende schandaal.
‘Het is niet te verantwoorden dat mensen in de problemen komen, omdat de Belastingdienst haar zaken niet op orde heeft’, vindt Eppo Bruins van de ChristenUnie. ‘Het is al lange tijd bekend , maar nog steeds niet gerepareerd’.
De partijen verbazen zich er vooral ook over dat het probleem al zo lang speelt en noemen het zorgelijk dat het sinds 2016 nog altijd niet is opgelost. Ze willen daarover opheldering van de staatsecretaris van Financiën.
Het CDA en de ChristenUnie willen af van het huidige en complexe toeslagensysteem.
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: Amendement van de Leden Lodders en Van Weyenberg ter vervanging van nr. 3 over een moratorium 10.02.2021
Lees: Algoritmes zoeken naar bijstand-fraudeurs, welke rol speelt etnisch profileren? NOS
Lees: Fraude opsporen of gevaar van discriminatie? Gemeenten gebruiken ‘slimme’ algoritmes NOS
lees: Ontslagaanvraag kabinet 15.01.2021
lees: Reactie op rapport ‘Ongekend Onrecht’ van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag 15.01.2021
lees: Toelichting Catshuisregeling Kinderopvangtoeslag
lees: Budgettair kader maatregelen
lees: Overzicht _en_toelichting specifieke maatregelen Toeslagen en Belastingdienst
lees: Besluit forfaitair bedrag en verruiming compensatieregeling
lees: Managementteam van de_belastingdienst toeslagen, stukken die 2,5 jaar voor bijna iedereen zijn achtergehouden_ 23.12.2020
lees: vragen Verslag_van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ‘Ongekend onrecht’ 23.12.2020
lees: brief 2e kamer Herstel_Toeslagen 22.12.2020
lees: eindverslag parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
lees: Kamer onderzoekt terecht eigen rol in Toeslagenaffaire Elsevier 14.02.2021
Lees: Kabinet opnieuw bijeen over toeslagenaffaire. Treedt de regering af? Elsevier 12.01.2021
Lees: Natuurlijk moet het kabinet aftreden om de toeslagenaffaire. En wel hierom ! Elsevier 12.01.2021
Lees: Geachte Lodewijk Asscher, verscheur uw brief en treedt terug Elsevier 09.01.2021
Lees: Is 30.000 euro compensatie eerste stap of koopt kabinet aftreden af? Elsevier 23.12.2020
lees: ‘Rutte-doctrine’ onder vuur: proloog verkiezingsstrijd Elsevier 22.12.2020
lees: Keihard rapport toeslagenaffaire: zijn er consequenties? Elsevier 21.12.2020
lees: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement Elsevier 20.12.2020
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie dan ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Ex-partners staan in toeslagenaffaire voorlopig met lege handen
NOS 03.03.2021 De afwikkeling van de toeslagenaffaire zorgt voor een kleine groep gescheiden ouders voor problemen. De Belastingdienst wil dat ex-partners zelf afspreken hoe ze de compensatie van 30.000 euro verdelen. Daardoor blijven sommige ouders met lege handen, en soms ook schulden, achter.
Een van hen is Igor Pietersz, die een dochter heeft met zijn ex-vriendin. Vanaf 2015 begonnen de problemen met de Belastingdienst en moesten ze tienduizenden euro’s terugbetalen. “Onze aanvraag in de schuldsanering werd vervolgens afgewezen, omdat we als fraudeurs te boek stonden”, vertelt Pietersz.
Jarenlang losten Pietersz en zijn toenmalige vriendin daarom grote bedragen af. Hoewel ze niet getrouwd waren, was Pietersz wel toeslagpartner. Daarom werd hij in alle schulden meegenomen. “Op een gegeven moment werd er zelfs beslag gelegd op ons loon.”
Eind vorig jaar gingen Pietersz en zijn partner uit elkaar. Omdat zijn ex-vriendin ooit de kinderopvangtoeslag heeft aangevraagd, krijgt zij volgens de regels de 30.000 euro op haar rekening. Hij krijgt voorlopig niets. En het lukt niet om hier samen uit te komen.
“Haar advocaat heeft gezegd dat ik er geen recht op heb, omdat ik nooit ben aangeschreven door de Belastingdienst”, zegt Pietersz. “Zelf schreef ze me dat ze wachtte tot de regering een beslissing nam over de positie van ex-partners.”
Vertraging
Maar of die beslissing er snel komt, is de vraag. Er zijn door de Tweede Kamer meerdere moties aangenomen met de oproep hen mee te nemen in de compensatie. Maar begin februari liet staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) weten dat ze wel naar een oplossing zoekt, maar op de korte termijn niets voor deze ouders kan doen: de 30.000 euro wordt gestort op de rekening van de toeslagaanvrager en ouders moeten er zelf uitkomen.
Tot nu toe hebben volgens de Belastingdienst zo’n 180 ex-partners zich gemeld. Hun een seintje geven als de compensatie wordt gestort, is volgens Van Huffelen ook niet mogelijk, omdat dit zorgt voor een te grote vertraging in de hersteloperatie. Ex-partners weten dus niet of en wanneer hun ex-partner het geld heeft.
De toeslagenaffaire, hoe zat het ook alweer? NOS op 3 legt het uit:
Een ander probleem voor de ex-partners is dat zij niet af zijn van hun schuldeisers. ‘Normale’ gedupeerden in de toeslagenaffaire hoeven geen overheidsschulden meer terug te betalen en krijgen een afkoelingsperiode van één jaar, maar ex-partners kunnen hier geen gebruik van maken. Zij vallen alleen onder de afkoelingsperiode tot 1 mei, die voor iedereen geldt die zich als gedupeerde heeft aangemeld.
“Mijn schulden bij de Belastingdienst en het CAK zijn nu bevroren, maar daar staat ook niets over op papier”, zegt Roger Derikx, een andere gedupeerde die niet meer bij zijn ex-vrouw is. “Er gebeurt wel wat, maar het is qua erkenning nog wat vaag.”
Wachten op beschikking
Gedupeerden krijgen op een gegeven moment een beschikking van de Belastingdienst, waarin staat hoe groot het compensatiebedrag is waar ze recht op hebben. Zijn ze het daar niet mee eens, kunnen ze naar de Commissie Werkelijke Schade stappen, die er opnieuw naar kijkt. Ex-partners krijgen geen beschikking.
Wel heeft staatssecretaris Van Huffelen gezegd dat de partners toegang krijgen tot de commissie, zodat ze daar om compensatie kunnen vragen. Vermoedelijk duurt het nog lang voordat zij daar duidelijkheid krijgen, omdat zij moeten wachten tot hun ex-partner de beschikking heeft.
Geen aandacht
Voor Derikx en Pietersz brengt de hersteloperatie in de toeslagenaffaire dus nog niet op kort termijn verlichting. Het steekt hen dat er geen aandacht is voor hun specifieke situatie. “De Belastingdienst moet niet zeggen dat we het met onze partners moeten uitvechten”, vindt Pietersz. “Ze kunnen voor de uitbetaling onze persoonlijke situatie bekijken en per geval bekijken hoe ze uitbetalen.”
Daar is Derikx het mee eens. “Ik moet nu wachten welke status de Belastingdienst mij geeft. Ik heb nu het gevoel dat ik nog altijd bungel aan mijn ex-partner. Maar ik wil ook erkend worden als échte gedupeerde in de toeslagenaffaire.”
BEKIJK OOK;
Pauzeknop op schulden gedupeerde ouders van kracht
RO 02.03.2021 Ouders die gedupeerd zijn door de problemen met de kinderopvangtoeslag hoeven zich komend jaar geen zorgen te maken over beslagleggingen naar aanleiding van hun schulden. De Eerste Kamer heeft vandaag een amendement aangenomen dat regelt dat de invordering van schulden bij gedupeerde ouders tijdelijk wordt gepauzeerd. Staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) zal de adempauze van 1 jaar gebruiken om met alle betrokken partijen voortvarend tot een structurele oplossing te komen voor de schulden van gedupeerde ouders.
Met de pauzeknop op de invordering van schulden wordt voorkomen dat schuldeisers beslag kunnen leggen op de forfaitaire tegemoetkoming van 30.000 euro bij gedupeerde ouders, of elke andere compensatiebedrag dat zij ontvangen. Op deze manier wordt rust en ruimte gecreëerd om samen met schuldeisers een oplossing te vinden voor de schulden van deze ouders, zodat ouders zoveel mogelijk van de tegemoetkoming kunnen gebruiken voor een nieuwe start.
Voor alle ouders die zich vóór 12 februari 2021 hebben gemeld als gedupeerde geldt het moratorium per direct. Voor deze groep van ruim 23.000 ouders geldt vervolgens dat de periode van 1 jaar ingaat vanaf het moment dat de forfaitaire tegemoetkoming van 30.000 euro wordt uitgekeerd. Voor ouders die zich ná 12 februari hebben gemeld geldt dat de adempauze van 1 jaar van kracht wordt op het moment dat de 30.000 euro wordt uitgekeerd.
In dat jaar mogen schuldeisers geen verhaal halen bij de gedupeerde ouders en hun huidige toeslagpartner. Het gaat hierbij om schulden die voor de adempauze zijn ontstaan. Schuldeisers mogen ook de overeenkomst met de betrokken ouders niet aanpassen wanneer een schuld openstaat die voor de adempauze is ontstaan. Dit betekent dat bijvoorbeeld een huurcontract niet kan worden opgezegd vanwege een betalingsachterstand die een gedupeerde ouder heeft.
Om te voorkomen dat er beslag wordt uitgevoerd op de compensatie, laat de Belastingdienst/Toeslagen aan de gerechtsdeurwaarders weten wie tot de groep gedupeerde ouders behoort. Gerechtsdeurwaarders kunnen beslag leggen op het inkomen of op goederen. Door onder strikte voorwaarden gegevens van gedupeerde ouders te delen, kunnen we ervoor zorgen dat er geen beslag meer wordt gelegd. Gerechtsdeurwaarders mogen deze gegevens alleen gebruiken om beslagleggingen te voorkomen.
Ouders die aanmaningen krijgen, hoeven deze niet te betalen. Zij kunnen bij de schuldeisers aangeven dat zij gedupeerd zijn door de problemen met kinderopvangtoeslag. In de nabije toekomst kunnen schuldeisers dit navragen bij de Belastingdienst/Toeslagen.
Daarnaast kunnen ouders die schulden hebben en zich hier zorgen over maken zich melden bij hun gemeente. Die kan helpen bij het inventariseren van de schulden.
Gedupeerden toeslagenaffaire kunnen gratis rechtsbijstand aanvragen
MSN 01.03.2021 Ouders die door de kinderopvangtoeslagenaffaire zijn gedupeerd, kunnen via de Raad voor de Rechtsbijstand kosteloze rechtsbijstand van een advocaat krijgen, zo maakt de Raad maandag bekend.
De subsidieregeling gaat per 1 maart in. Advocaten kunnen vanaf maandag bij de Raad aangeven dat ze binnen de regeling een gedupeerde ouder bij willen staan. Ook gedupeerde ouders kunnen zich bij de Raad melden, die hen vervolgens gaat koppelen aan een beschikbare advocaat.
Getroffen ouders die al worden bijgestaan door een advocaat, kunnen aangeven of ze willen dat deze rechtshulp onder de subsidieregeling valt.
De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het werk dat de advocaat heeft verricht. Om recht te hebben op de kosteloze rechtsbijstand hoeven de gedupeerde ouders niet aan inkomens- en vermogenseisen te voldoen, en ook hoeft er geen eigen bijdrage betaald te worden, aldus de Raad.
Deel slachtoffers zou jarenlang gesubsidieerde rechtsbijstand zijn geweigerd
Begin februari bleek dat een aantal gedupeerde ouders jarenlang geen gebruik zou hebben mogen maken van gesubsidieerde rechtsbijstand. Verzoeken van de gedupeerde ouders werden afgewezen door het juridisch loket, schreef RTL Nieuws.
Het juridisch loket zou er volgens het nieuwsmedium van uit zijn gegaan dat burgers het geschil met de Belastingdienst zelf op zouden kunnen lossen. Maar ouders die hier niet uitkwamen en geen geld hadden voor een advocaat, konden hierbij dus geen hulp krijgen.
Staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen maakte op 18 januari bekend dat alle schulden die de gedupeerde ouders bij overheidsinstanties hebben, worden kwijtgescholden. Hoewel de ouders hun schuld bij de overheidsinstanties niet meer hoeven af te lossen, is het nog onduidelijk wat met de schulden bij private schuldeisers gaat gebeuren.
Het kabinet-Rutte III trad op 15 januari af na een vernietigend rapport over de toeslagenaffaire. Duizenden ouders werden in de toeslagenaffaire onterecht aangemerkt als fraudeurs, met grote financiële en persoonlijke problemen als gevolg.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c152fe3c-7aa8-11eb-b19b-02d1dbdc35d1.jpg)
Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen gratis advocaat
Telegraaf 01.03.2021 Gedupeerden van de toeslagenaffaire krijgen kosteloze rechtsbijstand van een advocaat. De Raad voor de Rechtsbijstand heeft maandag in samenwerking met het ministerie van Financiën een regeling gepubliceerd.
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) is er blij mee, omdat veel gedupeerden en advocaten erop hebben gewacht. De orde hoopt dat zich genoeg advocaten zullen aanmelden voor de regeling, die slachtoffers van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst extra moet ondersteunen.
De NOvA is niettemin ook bezorgd dat sommige zaken van gedupeerden ingewikkelder en langduriger kunnen uitpakken dan nu is voorzien. De orde is van plan tussentijds te evalueren met een aantal deelnemende advocaten “om goed zicht te hebben op hoe de regeling uitpakt voor de gedupeerden”.
Na de eerste honderd zaken wordt de hoogte van de vergoedingen voor de advocaten geëvalueerd en eventueel aangepast door de Raad voor de Rechtsbijstand. De raad heeft samen met de orde criteria opgesteld voor deelname van advocaten.
BEKIJK MEER VAN; rechtbank financiële en zakelijke dienstverlening Raad voor de Rechtsbijstand NOvA
Gedupeerden toeslagenaffaire kunnen gratis rechtsbijstand aanvragen
NU 01.03.2021 Ouders die door de kinderopvangtoeslagenaffaire zijn gedupeerd, kunnen via de Raad voor de Rechtsbijstand kosteloze rechtsbijstand van een advocaat krijgen, zo maakt de Raad maandag bekend.
De subsidieregeling gaat per 1 maart in. Advocaten kunnen vanaf maandag bij de Raad aangeven dat ze binnen de regeling een gedupeerde ouder bij willen staan. Ook gedupeerde ouders kunnen zich bij de Raad melden, die hen vervolgens gaat koppelen aan een beschikbare advocaat.
Getroffen ouders die al worden bijgestaan door een advocaat, kunnen aangeven of ze willen dat deze rechtshulp onder de subsidieregeling valt.
De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het werk dat de advocaat heeft verricht. Om recht te hebben op de kosteloze rechtsbijstand hoeven de gedupeerde ouders niet aan inkomens- en vermogenseisen te voldoen, en ook hoeft er geen eigen bijdrage betaald te worden, aldus de Raad.
Deel slachtoffers zou jarenlang gesubsidieerde rechtsbijstand zijn geweigerd
Begin februari bleek dat een aantal gedupeerde ouders jarenlang geen gebruik zou hebben mogen maken van gesubsidieerde rechtsbijstand. Verzoeken van de gedupeerde ouders werden afgewezen door het juridisch loket, schreef RTL Nieuws.
Het juridisch loket zou er volgens het nieuwsmedium van uit zijn gegaan dat burgers het geschil met de Belastingdienst zelf op zouden kunnen lossen. Maar ouders die hier niet uitkwamen en geen geld hadden voor een advocaat, konden hierbij dus geen hulp krijgen.
Staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen maakte op 18 januari bekend dat alle schulden die de gedupeerde ouders bij overheidsinstanties hebben, worden kwijtgescholden. Hoewel de ouders hun schuld bij de overheidsinstanties niet meer hoeven af te lossen, is het nog onduidelijk wat met de schulden bij private schuldeisers gaat gebeuren.
Het kabinet-Rutte III trad op 15 januari af na een vernietigend rapport over de toeslagenaffaire. Duizenden ouders werden in de toeslagenaffaire onterecht aangemerkt als fraudeurs, met grote financiële en persoonlijke problemen als gevolg.
Lees meer over: Binnenland Toeslagenaffaire
Slachtoffers toeslagenaffaire krijgen gratis advocaat
RTL 01.03.2021 Gedupeerden van de toeslagenaffaire kunnen kosteloos worden geholpen door een advocaat. Dat staat in een nieuwe regeling die vandaag bekend is gemaakt door de Raad voor de Rechtsbijstand en het ministerie van Financiën.
De regeling volgt op het nieuws van februari dat slachtoffers van de toeslagenaffaire jarenlang subsidie voor rechtsbijstand is geweigerd. Daardoor stonden ze alleen in hun strijd tegen de Belastingdienst. “Ze hadden geen schijn van kans”, zei Reinier Feiner, voorzitter van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland, daar destijds over.
Slachtoffers extra ondersteunen
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) is blij met het nieuws over de regeling, omdat veel gedupeerden en advocaten er lang op hebben gewacht. De orde hoopt dat zich genoeg advocaten zullen aanmelden voor de regeling, die slachtoffers van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst extra moet ondersteunen.
Slachtoffers toeslagenaffaire jarenlang rechtsbijstand geweigerd: ‘Grof schandaal’
Wel is de orde bezorgd dat sommige zaken van gedupeerden ingewikkelder en langduriger kunnen uitpakken dan nu is voorzien. Daarom zijn ze van plan om tussentijds te evalueren met een aantal deelnemende advocaten ‘om goed zicht te hebben op hoe de regeling uitpakt voor de gedupeerden’.
Na de eerste honderd zaken wordt de hoogte van de vergoedingen voor de advocaten geëvalueerd en eventueel aangepast door de Raad voor de Rechtsbijstand. De raad heeft samen met de orde criteria opgesteld voor deelname van advocaten.
Kristie is één van de duizenden slachtoffers van de toeslagenaffaire. Gisteravond ondervroeg ze premier Rutte tijdens het RTL Lijsttrekkersdebat over zijn rol daarin, zoals in de video hieronder te zien is.
Lees: Kristie over haar ‘ik stop u even’-uitspraak tegen Rutte: ‘Het floepte eruit’
Dossier Toeslagenaffaire;
Het blootleggen van de misstanden bij de Belastingdienst in de Toeslagenaffaire, is terug te lezen in de artikelen en video’s die RTL Nieuws hierover heeft gepubliceerd. Bekijk het hele dossier.
RTL Nieuws / ANP; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Politiek Advocaat Rechtspraak
Kamer noemt nieuwe toeslagenblunder Belastingdienst ‘ongelooflijk’
MSN 27.02.2021 ‘Pijnlijk en ongelofelijk’. De Tweede Kamer heeft geen goed woord over voor de nieuwste fout van de Belastingdienst. Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat de Belastingdienst arbeidsmigranten al sinds 2015 onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget geeft.
Dat komt omdat de Belastingdienst toeslagen toekent op basis van foute en onvolledige informatie. “Dit kost de Nederlandse staat en dus de belastingbetaler veel geld”, zegt Helma Lodders van de VVD.
Maar Lodders ziet ook opnieuw dat burgers buiten hun schuld om in de problemen komen en klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties. “Deze fouten lijken in eerste instantie in het voordeel van de mensen uit te pakken, maar als zij dit moeten terugbetalen, komen ze natuurlijk in grote problemen”, zegt Lodders.
Pak signalen op
Renske Leijten van de SP kan er met haar hoofd niet bij dat de Belastingdienst, die aan de ene kant keihard optrad tegen fraude zoals in de kinderopvangtoeslagenaffaire, nu automatisch te veel verstrekt. “Ongelofelijk”, noemt ze het. Helemaal als de arbeidsmigranten zelf aangeven dat ze te veel ontvangen en dat de Belastingdienst dan geen thuis geeft.
“Opnieuw zien we dat de Belastingdienst signalen niet oppakt als er iets fout gaat”, zegt Pieter Omtzigt van het CDA. “Niet van de migranten die waarschuwen en niet van de eigen medewerkers die waarschuwen. Zelfs niet naar aanleiding van interne rapporten.”
Als de Belastingdienst die signalen niet structureel serieus gaat nemen is het volgens Omtzigt wachten op het volgende schandaal.
‘Het is niet te verantwoorden dat mensen in de problemen komen, omdat de Belastingdienst haar zaken niet op orde heeft’, vindt Eppo Bruins van de ChristenUnie. ‘Het is al lange tijd bekend , maar nog steeds niet gerepareerd’.
De partijen verbazen zich er vooral ook over dat het probleem al zo lang speelt en noemen het zorgelijk dat het sinds 2016 nog altijd niet is opgelost. Ze willen daarover opheldering van de staatsecretaris van Financiën.
Het CDA en de ChristenUnie willen af van het huidige en complexe toeslagensysteem.
Kamer noemt nieuwe toeslagenblunder Belastingdienst ‘ongelooflijk’
RTL 27.02.2021 ‘Pijnlijk en ongelofelijk’. De Tweede Kamer heeft geen goed woord over voor de nieuwste fout van de Belastingdienst. Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt dat de Belastingdienst arbeidsmigranten al sinds 2015 onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget geeft.
Dat komt omdat de Belastingdienst toeslagen toekent op basis van foute en onvolledige informatie. “Dit kost de Nederlandse staat en dus de belastingbetaler veel geld”, zegt Helma Lodders van de VVD.
Maar Lodders ziet ook opnieuw dat burgers buiten hun schuld om in de problemen komen en klem komen te zitten tussen de verschillende overheidsorganisaties. “Deze fouten lijken in eerste instantie in het voordeel van de mensen uit te pakken, maar als zij dit moeten terugbetalen, komen ze natuurlijk in grote problemen”, zegt Lodders.
Pak signalen op
Renske Leijten van de SP kan er met haar hoofd niet bij dat de Belastingdienst, die aan de ene kant keihard optrad tegen fraude zoals in de kinderopvangtoeslagenaffaire, nu automatisch te veel verstrekt. “Ongelofelijk”, noemt ze het. Helemaal als de arbeidsmigranten zelf aangeven dat ze te veel ontvangen en dat de Belastingdienst dan geen thuis geeft.
Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag voor arbeidsmigranten
“Opnieuw zien we dat de Belastingdienst signalen niet oppakt als er iets fout gaat”, zegt Pieter Omtzigt van het CDA. “Niet van de migranten die waarschuwen en niet van de eigen medewerkers die waarschuwen. Zelfs niet naar aanleiding van interne rapporten.”
Als de Belastingdienst die signalen niet structureel serieus gaat nemen is het volgens Omtzigt wachten op het volgende schandaal.
‘Het is niet te verantwoorden dat mensen in de problemen komen, omdat de Belastingdienst haar zaken niet op orde heeft’, vindt Eppo Bruins van de ChristenUnie. ‘Het is al lange tijd bekend , maar nog steeds niet gerepareerd’.
De partijen verbazen zich er vooral ook over dat het probleem al zo lang speelt en noemen het zorgelijk dat het sinds 2016 nog altijd niet is opgelost. Ze willen daarover opheldering van de staatsecretaris van Financiën.
Het CDA en de ChristenUnie willen af van het huidige en complexe toeslagensysteem.
Meer: Roland Strijker Renske Leijten Pieter Omtzigt Helma Lodders VVD Socialistische Partij CDA Toeslagenwet Belasting Kinderbijslag Kindgebonden budget
Belastingdienst weer in de fout: veel te veel toeslag voor arbeidsmigranten
RTL 27.02.2021 De Belastingdienst keert al jaren duizenden euro’s te veel uit aan arbeidsmigranten. Dat komt doordat de dienst de toeslagen toekent op basis van foute informatie in zijn eigen systemen. De Belastingdienst weet al zeker sinds 2016 van het probleem, maar heeft het nog steeds niet opgelost, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Het probleem speelt rond het kindgebonden budget (KGB), dat wordt toegekend aan ouders met kinderen onder de 18 jaar. Vrijwel iedereen die in Nederland kinderbijslag ontvangt, krijgt die KGB-toeslag automatisch.
Alleenstaanden
De Belastingdienst blijkt arbeidsmigranten vaak onterecht te behandelen als alleenstaanden, en geeft ze daarom tot 3.240 euro meer kindgebonden budget. Maar arbeidsmigranten hebben vaak wel degelijk een partner in hun thuisland, en hebben dat ook aangegeven toen ze kinderbijslag aanvroegen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
In 2020 kregen 15.000 mensen met een gezin in het buitenland kindgebonden budget. 5000 daarvan zouden volgens de Belastingdienst alleenstaande ouder zijn en kregen dus maximaal 3240 euro extra per jaar.
Roemeense arbeidsmigranten steken asperges (archieffoto). © ANP
“De Nederlandse overheid is net Sinterklaas, zo makkelijk geeft ze geld weg”, zegt Ewa Szalwinska. Ze heeft een administratiekantoor in Waddinxveen, AdviesPOL, dat vooral arbeidsmigranten helpt bij het invullen van belastingaangiftes en het aanvragen van toeslagen. Ze ergert zich eraan dat dit probleem al jarenlang voortduurt. “Dit komt heel regelmatig voor, ik heb bij mijn kantoor alleen al zeker over de honderd gevallen.”
‘Zal wel kloppen’
Szalwinska kan er met haar hoofd niet bij dat de ene overheidsdienst (SVB) alles weet over de gezinssituatie van arbeidsmigranten en dat de andere, de Belastingdienst, die informatie vervolgens niet gebruikt. “Ik kan mij voorstellen dat iemand die vanuit een ander land naar Nederland komt, kinderbijslag aanvraagt en vervolgens een extra bedrag aan toeslag krijgt uitbetaald, denkt: wat een leuk land. Het zal wel kloppen.”
Daarnaast wil ze voorkomen dat haar klanten in financiële problemen komen als achteraf blijkt dat ze veel te veel geld hebben ontvangen en dan duizenden euro’s moeten terugbetalen.
Nog eens acht andere administratiekantoren bevestigen tegenover RTL Nieuws dat getrouwde arbeidsmigranten een veel te hoog kindgebonden budget krijgen, terwijl ze wel de juiste gegevens over hun gezinssamenstelling hebben doorgegeven.
’50 procent aanvragen’
Dat is ook de ervaring van Daria Klamka van Neder-Tax en Danuta Schreuder van DS-Advies. Beide belastingadviesbureaus hebben voornamelijk Poolse klanten. Schreuder: “Bij 50 procent van alle aanvragen voor toeslagen gaat het mis. Dan geven we alle informatie door, zoals de huwelijksakte en het geboortebewijs van het kind, en geven we aan dat de vrouw in Polen woont en de man hier werkt. En toch verstrekt de Belastingdienst een veel te hoge toeslag.”
“Als je de Belastingdienst belt om te zeggen dat deze persoon geen recht heeft op dat geld, word je niet geloofd”, zegt Szalwinska. “We moeten elke keer bellen en bellen, en vaak lukt het dan nog niet.” Danuta Schreuder heeft dezelfde ervaring: “Alles rechtzetten kost ongeveer een half jaar tijd. Wij moeten dit schriftelijk aangeven en vervolgens brief na brief sturen.”
In een reactie laat de Belastingdienst weten inderdaad elk jaar 200 tot 250 verzoeken te krijgen om de extra hoge toeslag te laten stoppen.
Zo struikelde het kabinet over de toeslagenaffaire
Zes jaar lang
We spraken Chris (zijn echte naam is bekend bij de redactie), die zes jaar lang te veel kindgebonden budget heeft ontvangen. Volgens de Belastingdienst was hij alleenstaand, maar de Sociale Verzekeringsbank, waar hij de kinderbijslag had aangevraagd, wist dat hij getrouwd was. Toen Chris van zijn adviseur hoorde van de fout, trok hij aan de bel.
“Mijn administratiekantoor had meermalen gebeld met de Belastingdienst, maar die deed er niets aan, want ik kreeg nog steeds hetzelfde bedrag.” In totaal heeft hij ongeveer 20.000 euro te veel gekregen, denkt hij. Inmiddels is de toeslag gestopt, maar dat gebeurde automatisch, omdat zijn kinderen inmiddels ouder dan 18 zijn.
De fout van de Belastingdienst kan jarenlang voortduren. De dienst komt pas zelf in actie als de partner van de arbeidsmigrant ook naar Nederland komt en zich hier bij een gemeente inschrijft. Dan gaat er een alarm af en moet het te veel ontvangen geld binnen twee jaar worden terugbetaald.
Terugbetalen
Dat zorgt voor problemen, zegt belastingadviseur Danuta Schreuder. “Want als je weinig inkomen hebt, twee kinderen, en moeder niet werkt, dan is het niet te doen om binnen twee jaar een paar duizend euro terug te betalen.” Volgens haar zijn er dan ook steeds meer arbeidsmigranten die helemaal geen toeslagen meer willen, omdat het meer ellende oplevert dan gemak.
Arbeidsmigranten planten bomen in de Betuwe (archieffoto).
© ANP
De Belastingdienst en de SVB weten al sinds 2016 van het probleem. In 2018 en in het voorjaar van 2019 werd opnieuw alarm geslagen. Destijds bleek dat vooral vluchtelingen hierdoor in de problemen kwamen. Zodra hun partner en kinderen zich bij hen in Nederland vestigden, ontdekte de Belastingdienst dat ze toch getrouwd waren en eiste de dienst het te veel ontvangen geld terug. Hierdoor raakten veel mensen in de schulden.
Beloofde oplossing blijft uit
Dat het probleem niet alleen bij vluchtelingen speelt, maar ook op grote schaal bij arbeidsmigranten uit EU-landen, was tot nu toe niet aan de Tweede Kamer gemeld. RTL Nieuws heeft documentatie ingezien van mensen die al sinds 2015 kindgebonden budget krijgen en bij wie de fout nog niet hersteld is. Ook zagen we een beschikking van december vorig jaar, waarin werd aangekondigd dat iemand die er geen recht op heeft ook in 2021 kindgebonden budget zal krijgen.
In december 2018 en mei 2019 beloofden de Belastingdienst en de SVB ‘procesaanpassingen’ te gaan doen, zodat ‘de vaststelling van kindgebonden budget voor buitenlandgevallen structureel goed wordt ingericht’. In oktober van dat jaar schreef staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken dat het een complex probleem is en dat ze in het voorjaar van 2020 met een oplossing zou komen, maar die is er nog altijd niet.
In een reactie erkent de SVB dat ‘niet-alleenstaande arbeidsmigranten al sinds 2016 een te hoog kindgebonden budget krijgen’. De dienst wijst naar de Belastingdienst: die is verantwoordelijk voor het vaststellen van de hoogte van het kindgebonden budget. De SVB schrijft dat wel is gewerkt aan een betere uitwisseling van gegevens tussen beide diensten, maar erkent dat het nog steeds fout gaat.
De Belastingdienst erkent dat dit probleem al jarenlang bestaat. De oorzaak is dat het hele proces van het toekennen van deze regeling geautomatiseerd is. Doordat van arbeidsmigranten de gegevens vaak niet compleet zijn, gaat het mis.
Wat gaat er mis?
De blunder van de Belastingdienst heeft betrekking op mensen die uit het buitenland komen om hier te werken, maar van wie het gezin achterblijft in hun geboorteland. Zo’n arbeidsmigrant uit bijvoorbeeld Polen of Roemenië heeft recht op toeslagen, zoals kinderbijslag en kindgebonden budget. Daarbij maakt het niet uit dat zijn vrouw en kinderen in het buitenland wonen – hij betaalt hier namelijk gewoon belasting.
Bij de aanvraag van kinderbijslag gaat het goed. De arbeidsmigrant geeft aan dat hij in Nederland werkt en dat z’n vrouw en kind in het buitenland wonen. De SVB controleert dat en verstrekt dan kinderbijslag. Direct na die toekenning komt automatisch de dienst Toeslagen van de Belastingdienst in actie. Die keert het kindgebonden budget uit, een toeslag die boven op de kinderbijslag komt.
Daar gaat het mis. In plaats van dat de Belastingdienst afgaat op de gecontroleerde en juiste informatie over het buitenlandse gezin van de SVB, wordt gekeken naar de informatie die de dienst zelf in zijn systemen heeft staan. Er wordt gekeken of het gezin via een Nederlandse gemeente staat ingeschreven en of er een BSN-nummer is. Maar die informatie is bij arbeidsmigranten veelal niet correct of compleet. Dat komt omdat partner en kind in het buitenland wonen, niet bij een gemeente staan ingeschreven en geen BSN-nummer hebben.
Doordat hun partner en kind niet bij een Nederlandse gemeente staan ingeschreven, ziet de Belastingdienst de arbeidsmigrant onterecht als alleenstaand. Maar hoewel de arbeidsmigrant hier alleen in Nederland verblijft en z’n partner en kind in Oost-Europa wonen, wil dat niet zeggen dat hij fiscaal gezien alleenstaand is.
Deze fout heeft grote gevolgen voor de hoogte van de toeslag die arbeidsmigranten krijgen. Want alleenstaande (gescheiden) ouders krijgen een fors hogere toeslag dan ouders die getrouwd zijn of samenwonen. Een stel met één kind krijgt een toeslag van 1.200 euro, een alleenstaande ouder krijgt daar bovenop nog eens tot 3.240 euro uitgekeerd van de Belastingdienst. Werkt iemand meerdere jaren in Nederland, dan kan dat te veel ontvangen bedrag oplopen tot vele duizenden en soms tienduizenden euro’s.
Oproep
Ken jij andere voorbeelden waarbij het misgaat met het toekennen of frauderen met toeslagen? Laat het de onderzoeksredactie van RTL Nieuws dan weten en mail ons: onderzoek@rtl.nl. We gaan vertrouwelijk met je informatie om.
Meer: Koen de Regt & Roland Strijker Belastingdienst Sociale Verzekeringsbank Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Ministerie van Financiën
Nieuwe fout fiscus zou duizenden ondernemers in schulden gestoken hebben
NU 20.02.2021 Duizenden Nederlanders hebben onterecht duizenden euro’s aan kindgebonden budget, huurtoeslag en zorgtoeslag moeten terugbetalen, waardoor velen van hen in de schulden raakten, schrijft de Volkskrant zaterdag. Volgens het dagblad zijn er fouten gemaakt bij de Belastingdienst, maar heeft de fiscus naar slechts een klein deel een schadevergoeding overgemaakt.
In totaal tien- tot vijftienduizend Nederlanders zijn gedupeerd, schrijft het dagblad op basis van schattingen van het ministerie van Financiën. Zij maakten gebruik van de zogeheten leenbijstand (Bbz), waardoor zij een renteloze lening ontvingen om een eigen bedrijf te kunnen starten.
Als de ondernemers niet meer dan de bijstandsnorm verdienden, werd de lening omgezet in een gift. De fiscus heeft het ‘kwijtgescholden bedrag’ echter in het jaar na ontvangst opgeteld bij het toetsingsinkomen van de ondernemers, waardoor hun inkomen op papier veel te hoog uitkwam. Daarop vorderde de Belastingdienst hun andere toeslagen terug.
Volgens de Volkskrant kwam het probleem in 2010 aan het licht en is de toenmalige minister van Financiën Eric Wiebes eind 2014 gevraagd om de regeling aan te passen. Dat gebeurde uiteindelijk in 2017, schrijft het dagblad, maar Wiebes zou geweigerd hebben om schadevergoedingen uit te keren.
‘Belastingdienst deed nauwelijks moeite om gedupeerden op te sporen’
Op aandringen van de Nationale ombudsman en moties van onder anderen CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt kreeg een kleine groep burgers alsnog een schadevergoeding. Het gaat om gedupeerden in de periode van 2014 tot en met 2016.
Volgens de Volkskrant deed de Belastingdienst nauwelijks moeite om personen die recht hadden op financiële compensatie op te sporen. Waar zo’n 3.000 tot 4.500 Nederlanders geld hadden moeten ontvangen, bleef het uiteindelijk bij 1.169. Van de gereserveerde 17 miljoen euro werd maar 2,6 miljoen euro uitgekeerd.
Daardoor vielen vermoedelijk meer dan tienduizend gedupeerden buiten de boot, aldus de Volkskrant. Uit gesprekken met hen blijkt dat ze nog altijd met schulden kampen of leningen moesten afsluiten om vorderingen van de fiscus te kunnen betalen.
Omtzigt wil Kamervragen gaan stellen over de kwestie. “De zaak toont veel parallellen met de toeslagenaffaire”, aldus het CDA-Kamerlid.
Lees meer over: Belastingdienst Economie
‘Duizenden zelfstandigen de dupe van fout Belastingdienst met leenbijstand’
NOS 20.02.2021 Duizenden zelfstandigen hebben door een fout van de Belastingdienst duizenden euro’s aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moeten terugbetalen, terwijl ze er wel recht op hadden. Dat schrijft de Volkskrant.
Het gaat om zelfstandigen die zogeheten leenbijstand (Bbz) hadden aangevraagd. Met die regeling konden uitkeringsgerechtigden vanaf 2004 een eigen bedrijf starten met een renteloze lening van de overheid. De lening werd kwijtgescholden als met de eigen zaak niet meer dan de bijstandsnorm werd verdiend.
De Belastingdienst heeft de lening in het jaar dat die werd kwijtgescholden ten onrechte bij het toetsingsinkomen van ontvangers opgeteld, waardoor ze zogenaamd te veel ontvangen huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget moesten terugbetalen.
Omtzigt wil opheldering
In 2017 paste de toenmalige staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, de regeling op aandringen van de Nationale ombudsman en de Tweede Kamer aan, maar alleen voor burgers die in de periode 2014-2016 werden gedupeerd. Zij kregen compensatie, maar anderen niet. Mogelijk vielen meer dan tienduizend gedupeerden buiten de boot. Sommigen leenden bij derden geld om de vorderingen van de Belastingdienst te kunnen betalen, schrijft de krant.
De Belastingdienst zou ook nauwelijks moeite hebben gedaan om mensen die recht hadden op compensatie op te sporen. Het ministerie van Financiën zou in zijn administratie niet kunnen zien wie de gedupeerde ondernemers zijn. Van de 17 miljoen euro die ervoor was begroot, is 2,6 miljoen euro besteed.
De krant schrijft dat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die zich eerder vastbeet in de kinderopvangtoeslagaffaire, het kabinet om opheldering wil vragen. “De zaak toont veel parallellen met de toeslagenaffaire.”
‘Duizenden zelfstandigen moesten onterecht toeslag terugbetalen’
AD 20.02.2021 Door een fout van de Belastingdienst hebben duizenden Nederlanders onterecht toeslagen moeten terugbetalen. De zogeheten leenbijstand moest uitkeringsgerechtigden aan de WW of bijstand helpen ontsnappen, maar hielp hen juist onbedoeld in de financiële problemen.
Volgens schattingen van het ministerie van Financiën zijn mogelijk 10.000 tot 15.000 Nederlanders in de problemen gekomen door het gebruik van zogeheten leenbijstand (bbz), blijkt uit onderzoek van De Volkskrant. Veel gedupeerden raakten daardoor in de schulden. Slechts een klein deel van hen kreeg schadevergoeding.
Met de leenbijstand konden uitkeringsgerechtigden met een renteloze lening van de overheid een eigen bedrijf starten. Als achteraf uit de jaarcijfers bleek dat ze met hun onderneming niet meer dan de bijstandsnorm hadden verdiend, werd de lening kwijtgescholden.
Boekhoudkundige kronkel
Door een boekhoudkundige kronkel telde de Belastingdienst het kwijtgescholden bedrag op bij het toetsingsinkomen. Daardoor hadden zij in het jaar nadat ze de lening hadden ontvangen op papier plots een veel te hoog inkomen en moesten zij duizenden euro’s aan te veel ontvangen toeslagen terugbetalen.
Het probleem was al sinds 2010 bekend, blijkt uit jurisprudentie en Kamervragen. Het zou pas tot 2017 duren totdat het euvel werd opgelost.
Kamer onderzoekt terecht eigen rol in Toeslagenaffaire
Elsevier 14.02.2021 Het is mooi dat de Tweede Kamer in de Toeslagenaffaire ook naar zichzelf kijkt. Al zijn drie enquêtes tegelijkertijd een beetje te veel van het goede. Eric Vrijsen beschrijft het nut van het Haagse reinigingsritueel. ‘Misschien was het voor mijn tijd. Mogelijk was het ná mijn tijd. Maar zeker niet tijdens mijn tijd.’
Ongekend onrecht was een ‘verslag’ van een ‘parlementaire ondervragingscommissie’ en leidde tot de val van het kabinet-Rutte III. Nu wil de Tweede Kamer nog een ‘parlementaire enquêtecommissie’ aan het werk zetten voor een ‘rapport’ over dezelfde kwestie. Wat is daarvan de meerwaarde?
Meer van Eric Vrijsen over dit onderwerp: Toeslagenaffaire als alarmbel voor de ambtenarij
De kwestie betreft de doorgeschoten aanpak van fraude met kinderopvangtoeslagen, waardoor duizenden onschuldige gezinnen zijn gedupeerd. De ondervragingscommissie kwam tot de slotsom dat ‘de grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’. Dat is enorm en dat rechtvaardigt blijkbaar een nog dieper gravend onderzoek.
Het Binnenhof is geen tribunaal
Het kabinet-Rutte III nam in januari de verantwoordelijkheid op zich en trad af. Je hoort nu dat zo’n enquête geen zin meer heeft, het parlement kan het kabinet immers niet nog een keer naar huis sturen. Maar dat is te veel geredeneerd vanuit het idee dat een enquête een tribunaal is dat naar schuldigen zoekt.
Alles lijkt misschien een lekkere afrekening met de boosdoeners, maar dat klopt niet. Een enquête is een zoektocht naar wat er misging en naar wat er kan worden verbeterd. Daar kun je moeilijk op tegen zijn.
Het doel is zeker niet om zondebokken te zoeken, al kan dat natuurlijk wel het politieke effect zijn. Stuit de enquêtecommissie straks op nieuwe onaanvaardbare feiten, dan kan de Tweede Kamer de dan zittende bewindslieden naar huis sturen. De leden van het volgende kabinet zijn dus gewaarschuwd. Het aftreden van Rutte III betekent niet dat zij geen enkel toeslagenrisico meer lopen.
Zwaarste middel
De parlementaire enquête heet ‘het zwaarste middel’ te zijn. Getuigen worden onder ede gehoord. Wat ze zeggen, mag bij de strafrechter niet tegen hen worden gebruikt. Daarom kunnen getuigen zich niet beroepen op een zwijgrecht.
Schriftelijke stukken kunnen worden opgeëist. Maar dat kon de ondervragingscommissie ook al. De bewindslieden en ambtenaren die eind vorig jaar werden verhoord, stonden toen reeds onder ede.
Het verschil is dat de parlementaire commissie ook Kamerleden en oud-Kamerleden zal ondervragen. Dat was uitdrukkelijk niet de opdracht van de ondervragingscommissie, maar dat is het straks wel. En dat is maar goed ook, want in veel opzichten heeft de Kamer in het ‘Toeslagenschandaal’ boter op het hoofd.
Omdat ook zittende Kamerleden kunnen worden gehoord, moet hiermee bij de samenstelling van de enquêtecommissie rekening worden gehouden. Dit betekent bijvoorbeeld dat Renske Leijten (SP), die zich al jaren met het toeslagendossier bezighoudt en toch in de ondervragingscommissie zat, niet thuishoort in een enquêtecommissie.
Lees ook dit omslagverhaal over; Pieter Omtzigt: Hoe ongrijpbare lastpak kon uitgroeien tot CDA-topscorer
Ook Pieter Omtzigt (CDA) en Farid Azarkan (DENK) passen niet in de rol van enquêteur. Ze speelden weliswaar een heldenrol in het aankaarten van de kwestie, maar zijn al te nauw bij dit onderwerp betrokken om nog onafhankelijk onderzoek te kunnen doen.
Kamer maakte het ingewikkeld
Dat de Kamer zichzelf kritisch onderzoekt, is geboden. In de eerste plaats maakte het parlement de fiscale toeslagen en vooral de Kindertoeslagen, extra ingewikkeld. Telkens weer was er de wens om het ‘fijnmaziger’ te maken en groepen mensen te helpen. Geen wonder dat de Belastingdienst eronder bezweek.
Adempauze voor toeslagouders met schulden
RO 12.02.2021 Ouders die in de problemen zijn gekomen door wat er mis is gegaan met de kinderopvangtoeslag en kampen met schulden krijgen een adempauze waarin schuldeisers geen oude schulden bij ze kunnen innen. Dat is het gevolg van een aangenomen amendement door de Tweede Kamer dat het ministerie van Financiën nu uitvoert.
De Tweede Kamer heeft op donderdag 11 februari een amendement aangenomen dat was ingediend door de leden Lodders en Van Weyenberg. Daarin staat dat er een afkoelingsperiode komt, een zogeheten tijdelijk moratorium. Dat wordt opgenomen in de wet.
Daardoor komt er rust en ruimte voor de afwikkeling van de schulden in het belang van zowel ouders die gedupeerde zijn als hun schuldeisers. Deze afkoelingsperiode gaat voor de bij de Belastingdienst/Toeslagen bekende ouders per 12 februari 2021 in .
Het amendement leest u hier.
Zie ook
- Gewijzigd amendement van de leden Lodders en Van Weyenberg ter vervanging van nr. 3 over een moratorium
- Kinderopvangtoeslag
Kamer zet zwaarste middel in: parlementaire enquête naar toeslagenaffaire
NOS 11.02.2021 De Tweede Kamer houdt een parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire. Een Kamermeerderheid wil dat de openbare verhoren voor de zomer van volgend jaar worden gehouden.
Eerder was er al een ‘parlementaire ondervraging’ of mini-enquête, een soort tussenvorm tussen een ‘gewoon’ onderzoek en een enquête. Mensen kunnen dan wel onder ede worden gehoord, maar aan de ondervraging gaat meestal geen uitgebreid dossieronderzoek vooraf. Ook duurt de ondervraging korter dan een enquête.
Nog niet alles onderzocht
De Kamer vindt dat de ondervragingscommissie “lang niet alles heeft onderzocht”. Als voorbeelden worden genoemd het onrechtmatig selecteren op nationaliteit, het opsporen van fraude buiten de toeslagen, het delen van persoonsgegevens met andere overheden en de rol van de Kamer als medewetgever.
De parlementaire ondervragingscommissie kwam eind vorig jaar met een vernietigend rapport over de toeslagenaffaire. Volgens de commissie zijn veel ouders ten onrechte van fraude beschuldigd en zijn de grondbeginselen van de rechtsstaat geschonden. Vorige maand bood het kabinet in de nasleep daarvan zijn ontslag aan.
Overgrote meerderheid steunt
Een paar weken geleden stelden oppositiepartijen SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, 50Plus en de Kamerleden Van Kooten-Arissen en Krol voor om een diepgaander onderzoek te doen: een enquête. Onder meer de regeringspartijen D66 en ChristenUnie kondigden al aan dat plan te steunen, een aantal andere partijen aarzelde nog.
SP-leider Marijnissen heeft hoge verwachtingen van de enquête.
Marijnissen: onderste steen moet boven
Bij de stemming vanmiddag bleek uiteindelijk dat de overgrote meerderheid van de Kamer met een enquête instemt. Alleen PVV en Forum voor Democratie keerden zich tegen het voorstel.
Bij de enquête moeten ook de aanbevelingen worden betrokken van de Kamercommissie die de problemen heeft onderzocht van uitvoeringsorganisaties zoals de Belastingdienst. Dat rapport moet nog verschijnen.
BEKIJK OOK
Grote meerderheid Tweede Kamer stemt toch in met parlementaire enquête naar toeslagenaffaire
AD 11.02.2021 Nu ook het CDA om is, stemt een ruime meerderheid van de Tweede Kamer vandaag in met het SP-voorstel om een parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire te houden. Daarmee zet het parlement zijn zwaarste middel in om de waarheid boven tafel te krijgen over burgers die vermorzeld worden door overheidsdiensten.
,,Het is een onvermijdelijke stap,’’ zegt Leijten. ,,De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) heeft lang niet alles onderzocht. Er moet ook gekeken worden naar het onrechtmatig selecteren op nationaliteit en fraudeopsporing door andere overheidsdiensten. Maar ook naar de Tweede Kamer.’’ Voor de zomer van 2022 moeten alle openbare verhoren worden gehouden die het fundament vormen voor de parlementaire enquête.
Lees ook;
Leijten wil ‘geen krappe meerderheid’ maar wenst dat deze parlementaire enquête ‘breed gedragen’ wordt. Nu het CDA aan boord is gekomen, is dat het geval. Voorstander zijn nu CDA, PvdA, GroenLinks, D66, SP, ChristenUnie, Denk, 50plus, Henk Krol en Femke Merel Van Kooten-Arissen. Onduidelijk is of de VVD nog zal voor stemmen.
Moeizaam
De moeizame totstandkoming van de ruime meerderheid voor deze enquête heeft volgens parlementariërs van diverse fracties te maken met de oplopende druk die komende kabinetsperiode op de Tweede Kamer komt. Er zullen dan vrijwel zeker nóg twee zware parlementaire enquêtes op stapel staan die het overheidsbeleid evalueren.. De ene gaat over de gaswinning in Groningen. De andere waartoe nog niet is besloten, zal naar men verwacht over het coronabeleid van dit kabinet gaan.
De Tweede Kamer gaat bij deze parlementaire enquête ook in de spiegel kijken. Het is immers de Tweede Kamer zelf die aandrong op fraudejacht naar burgers die later in de problemen kwamen. ,,Het gaat erom dat we de systemen blootleggen die van burgers die een foutje maken meteen fraudeurs maken,’’ zegt Leijten. ,,Dat gaat dus niet alleen over de belastingdienst, maar gaat ook over andere uitvoeringsorganisaties. En hoe persoonsgegevens zijn gedeeld met andere overheidsdiensten. Welke andere risicoselectie er naast de nationaliteit is gemaakt.’’
Het eerdere onderzoek van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag was er de oorzaak van dat het derde kabinet Rutte ten val kwam.
Gedupeerde Ouders staan voor het Catshuis voor een gesprek met premier Rutte. © ANP
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e92992c-6c43-11eb-b0d4-02d1dbdc35d1.jpg)
Kamer wil parlementaire enquête toeslagenaffaire, verhoren voor zomer 2022
Telegraaf 11.02.2021 De verhoren over de toeslagenaffaire krijgen een vervolg in een parlementaire enquête. De Tweede Kamer stemt donderdag in met het zwaarste onderzoeksmiddel dat het tot zijn beschikking heeft. Na een aanpassing in het tijdschema heeft ook het CDA zich achter het plan van de SP geschaard.
De parlementaire enquête neemt de toeslagenaffaire als uitgangspunt, maar zal ook kijken naar het functioneren van de overheidsdiensten en de handhaving en fraudejacht die bij de kinderopvangtoeslag zo ontspoorde. De verhoren moeten al voor de zomer van 2022 afgerond zijn, zo staat in het meest recente voorstel van de SP.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/300d1188-6c43-11eb-b0d4-02d1dbdc35d1.jpg)
Of de VVD met het voorstel in zal stemmen, is nog niet duidelijk. Ⓒ PHIL NIJHUIS
Dat laatste was nodig om in elk geval het CDA over de streep te trekken om voor de enquête te stemmen. Bij die partij, maar ook bij het CU, was er twijfel over de belasting van de Tweede Kamer. Die organiseert al een enquête naar de aardgaswinning en afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen. Daarnaast acht de Kamer het onvermijdelijk dat er ook een enquête zal komen naar de aanpak van de coronacrisis.
Door de verhoren van de toeslagenenquête al voor de zomer van 2022 te organiseren, zou dat voorkomen dat er te veel druk op de Kamer komt te liggen. CDA steunt het SP-plan nu, eerder gaven D66, GL, PvdA, DENK, 50Plus en de eenpitters Krol en Van Kooten-Arissen ook al aan het te steunen. Ook VVD en CU, dat eerder nog twijfelde, stemden donderdagmiddag in.
Getuigen onder ede
De SP wil al heel lang een parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire, maar kreeg de Kamer lange tijd niet achter zich. Uiteindelijk kwam er in eerste instantie een parlementaire ondervraging, een iets lichter instrument. Daarin werden naast topambtenaren ook vele prominente politici gehoord, zoals PvdA-leider Asscher, premier Rutte en minister Hoekstra (Financiën).
BEKIJK OOK:PREMIUM
Een tranendal van bestuurlijk onvermogen
BEKIJK OOK:
’Deze maand zo’n 3000 toeslagenouders betalen’
BEKIJK OOK:
Van Huffelen: compensatie toeslagen zal ook bij fraudeurs komen
Het rapport ’Ongekend onrecht’ van de ondervragingscommissie, dat in december werd gepubliceerd, leidde al tot het aftreden van het kabinet. En zorgde uiteindelijk voor zoveel onrust bij de PvdA-achterban dat Asscher vertrok als lijsttrekker.
Maar de SP zegt dat die commissie „lang niet alles heeft onderzocht” en wil een uitgebreider onderzoek om lessen te trekken. De commissie-Van Dam heeft bijvoorbeeld geen onderzoek gedaan naar het selecteren op nationaliteit en de omgang met persoonsgegevens door de Belastingdienst.De parlementaire enquête is het zwaarste instrument dat het parlement heeft. De enquêtecommissie bestaat uit Kamerleden en kan informatie opeisen van ministeries.
BEKIJK MEER VAN; overheid Christen-Democratisch Appèl GroenLinks Partij van de Arbeid
Advocaten toeslagenaffaire blij met parlementaire enquête
MSN 11.02.2021 Advocaten die opkomen voor slachtoffers van de toeslagenaffaire reageren verheugd op de Kamerbrede steun voor een parlementaire enquête. “Hiermee zal alles goed worden uitgezocht en zal verantwoording worden afgelegd”, zegt advocaat Eva González Pérez, die tientallen ouders bijstaat en als eerste aan de bel trok over de behandeling van ouders die toeslagen ontvingen.
“Wij zijn blij met dit bericht”, zegt advocaat Vasco Groeneveld, die eerder namens tientallen slachtoffers aangifte heeft gedaan tegen premier Mark Rutte en vijf andere (oud-)bewindslieden. “Op grond van wat er nu bekend is verwachten wij dat nader onderzoek de verdenking tegen premier Rutte en de overige (oud-)bewindspersonen zal versterken.”
“De toeslagaffaire is de grootste inbreuk door de overheid op de rechtsorde in de moderne Nederlandse geschiedenis. Logisch en terecht dat er een parlementaire enquête zal plaatsvinden. Mijn cliënten zijn bereid om de enquêtecommissie alle informatie te geven die maar nodig is”, zegt Groeneveld.
Terecht
Eerder werd duidelijk dat het Openbaar Ministerie de Belastingdienst niet strafrechtelijk zal vervolgen vanwege de affaire. Meerdere ouders spanden daarop procedures aan om die vervolging alsnog gedaan te krijgen. Namens een van die ouders begon advocaat Sébas Diekstra zo’n procedure. Hij noemt het “niet minder dan terecht” dat er een parlementaire enquête komt.
“De slachtoffers maar ook de samenleving verdienen een grondig onderzoek”, aldus Diekstra. “Nog altijd is niet alles in deze bizarre kwestie goed onderzocht en daardoor is het ook niet goed mogelijk om echt te leren van dit immense onrecht dat velen is aangedaan door de eigen overheid.” Hij zegt de parlementaire enquête “met heel veel belangstelling” te zullen volgen.
Vorige maand trad het kabinet af vanwege de affaire, waarin duizenden ouders ten onrechte als fraudeur werden aangemerkt. González Pérez noemde dat meer een “symbolische daad”. “Bij een parlementaire enquête wordt hopelijk alles naar buiten gebracht en komt de waarheid boven. Dat is belangrijk voor de ouders. Zij willen weten hoe dingen tot stand zijn komen.”
Meerderheid Tweede Kamer wil parlementaire enquête over toeslagenaffaire
NU 11.02.2021 De Tweede Kamer stemt donderdag toch over een parlementaire enquête over de toeslagenaffaire en het bredere functioneren van overheidsdiensten. Het voorstel is een beetje aangepast, waardoor ook het CDA kan instemmen. Daarmee steunt een ruime meerderheid het voorstel om het overheidsschandaal uitgebreider te onderzoeken.
Naast het CDA stemmen ook D66, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie, DENK, 50PLUS, Forum voor Democratie en de eenpitters Henk Krol en Femke Merel van Kooten-Arissen in met het voorstel van de SP. Of de VVD mee zal stemmen, is nog niet duidelijk.
Het CDA wilde meer duidelijkheid over de timing van de enquête. De PvdA maakte zich overigens ook nog zorgen dat het onderzoek mogelijk de parlementaire enquête naar de aardgaswinning en de afhandeling van de bevingsschade in Groningen in de weg zit. In het nieuwe voorstel is opgenomen dat de toeslagenverhoren voor de zomer van 2022 gehouden moeten worden. De Kamer stemde dinsdag in met het inhoudelijke voorstel voor de Groningenenquête, dus dat onderzoek gaat al snel van start.
De parlementaire enquête is het zwaarste instrument dat het parlement heeft. De enquêtecommissie bestaat uit Kamerleden en kan informatie opeisen van ministeries. Ook kunnen ambtenaren, politici en andere betrokkenen onder ede worden gehoord. Dit gebeurde al tijdens de parlementaire ondervraging naar het toeslagenschandaal, maar voor zo’n enquête krijgt de commissie langer de tijd. Daardoor kan het onderwerp beter worden uitgezocht.
Het rapport van de ondervragingscommissie, dat in december werd gepubliceerd, leidde al tot het aftreden van het kabinet. Maar de SP zegt dat die commissie “lang niet alles heeft onderzocht” en wil een uitgebreider onderzoek om lessen te trekken. De commissie-Van Dam heeft bijvoorbeeld geen onderzoek gedaan naar het selecteren op nationaliteit en de omgang met persoonsgegevens door de Belastingdienst.
Rutte over rapport toeslagenaffaire: ‘Kunnen ons er alleen voor schamen’
Zie ook: Tijdlijn toeslagenaffaire: Van harde aanpak naar kwijtschelden schulden
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
’Ruime meerderheid voor parlementaire enquête toeslagenaffaire’
MSN 11.02.2021 De Tweede Kamer stemt donderdag toch over een parlementaire enquête over de toeslagenaffaire en het bredere functioneren van overheidsdiensten. Het voorstel is een beetje aangepast, waardoor ook het CDA kan instemmen. Daarmee steunt een ruime meerderheid het voorstel om het overheidsschandaal uitgebreider te onderzoeken.
Naast het CDA stemmen ook D66, GroenLinks, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, DENK, 50PLUS, Forum voor Democratie en de eenpitters Henk Krol en Femke Merel Van Kooten-Arissen in met het voorstel van de SP. Of de VVD mee zal stemmen, is nog niet duidelijk.
Het CDA wil meer duidelijkheid over de timing van de enquête. De PvdA maakte zich zorgen dat het onderzoek mogelijk de parlementaire enquête naar de aardgaswinning en de afhandeling van de bevingsschade in Groningen in de weg zit. In het nieuwe voorstel is opgenomen dat de toeslagenverhoren voor de zomer van 2022 moeten worden gehouden. De Kamer stemde dinsdag in met het inhoudelijke voorstel voor de Groningen-enquête, dus dat onderzoek gaat al snel van start.
Getuigen onder ede
De parlementaire enquête is het zwaarste instrument dat het parlement heeft. De enquêtecommissie bestaat uit Kamerleden en kan informatie opeisen van ministeries. Ook kunnen ambtenaren, politici en andere betrokkenen onder ede worden gehoord. Dit gebeurde al tijdens de parlementaire ondervraging naar het toeslagenschandaal, maar voor zo’n enquête krijgt de commissie langer de tijd. Daardoor kan het onderwerp beter worden uitgezocht.
Het rapport van de ondervragingscommissie, dat in december werd gepubliceerd, leidde al tot het aftreden van het kabinet. Maar de SP zegt dat die commissie „lang niet alles heeft onderzocht” en wil een uitgebreider onderzoek om lessen te trekken. De commissie-Van Dam heeft bijvoorbeeld geen onderzoek gedaan naar het selecteren op nationaliteit en de omgang met persoonsgegevens door de Belastingdienst.
Onderste steen moet boven: Kamer wil enquête over toeslagendrama
MSN 10.02.2021 Volgend jaar komt er een parlementaire enquête over de toeslagenaffaire. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunt een voorstel van de SP. De openbare verhoren moeten voor de zomer van 2022 worden gehouden.
Een parlementaire ondervragingscommissie concludeerde eind vorig jaar al dat gedupeerden ongekend onrecht is aangedaan. Het kabinet stapte op. Toch zijn nog altijd veel vragen over de toeslagenaffaire onbeantwoord.
Zwaarste onderzoeksinstrument
Heeft de overheid etnisch geprofileerd? Hoe ging de fraudeopsporing buiten de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst? En ook de vraag wat de rol is geweest van de Tweede Kamer, is nog onbeantwoord.
Om precies te achterhalen hoe het zover kon komen en wat kan worden gedaan om herhaling te voorkomen, stelde de SP voor om het zwaarste onderzoeksinstrument van de Tweede Kamer in te zetten. Een parlementaire enquête moet meer licht werpen op de mechanismen die hebben geleid tot het toeslagendrama, dat duizenden onschuldige ouders diep in de ellende stortte.
Het CDA twijfelde aanvankelijk over steun voor een parlementaire enquête, maar stemt nu toch voor. Daarmee is een meerderheid verzekerd. D66, GroenLinks, de PvdA en enkele andere partijen hadden eerder al laten weten het SP-voorstel te steunen.
Een van de zorgen van het CDA was dat er te veel parlementaire enquêtes tegelijk zouden worden gehouden. Het staat al vast dat er een enquête komt over de gaswinning in Groningen. De openbare verhoren van die enquête staan gepland voor de zomer van volgend jaar.
In de motie over de toeslagenenquête is nu opgenomen dat de Kamer erop aan koerst om de verhoren vóór de zomer van 2022 af te ronden. Zo moet worden voorkomen dat ze elkaar doorkruisen.
Wel trots
De enquête zal niet alleen gaan over de toeslagenaffaire en de Belastingdienst. Het onderzoek richt zich op de dienstverlening, handhaving en fraudebestrijding bij overheidsdiensten in bredere zin.
Drijvende kracht achter de enquête, SP-Kamerlid Renske Leijten, is ‘wel trots’ dat het gelukt is. “Zo kunnen we ervoor zorgen dat dit nooit meer zo mis kan gaan. Want het opsporen van fraude is belangrijk, maar het mag niet ontsporen.”
De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 3
Zwarte Lijst
De harde en discriminerende fraudeaanpak die heeft geleid tot het toeslagenschandaal, baart de Tweede Kamer ook richting de toekomst zorgen.
Kamerleden vrezen dat er achter de affaire een ’nog groter schandaal’ tevoorschijn komt. Demissionair staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) sluit niet uit dat het kabinet nog meer mensen moet compenseren.
Belastingdienst gaat iedereen informeren die op geheime zwarte lijst stond
Kamerleden begrijpen er niets van dat na vele debatten over de toeslagenaffaire en de val van het kabinet nog steeds veel vragen onbeantwoord blijven. “Wie heeft nog het overzicht?”, vraagt Denk-kamerlid Farid Azarkan zich hardop af. “Zelfs na alle onderzoeken zijn we nog niet op de bodem beland”, concludeert GroenLinks-kamerlid Bart Snels.
„Het lijkt erop dat er nog flink wat kasten gesloten zijn”, zegt CDA-Kamerlid Omtzigt maandagmiddag als de Kamer debatteert over de fraudeopsporing van en het gebruik van de tweede nationaliteit door de Belastingdienst. Uit die kasten bij de fiscus vallen al tijden om de haverklap lijken, bijvoorbeeld in de vorm van het gebruik van allerlei zwarte lijsten. Of het rondslingeren van gegevens, waarop ook de tweede nationaliteit van mensen staat.
„Komt er achter de toeslagenaffaire een veel groter schandaal vandaan?”, vraagt D66-Kamerlid Van Weyenberg zich dan ook af. „Hebben we nou het beeld scherp of hoor ik over een maand weer dat er nog drie systemen open staan”, verwijst hij naar allerlei varianten op de zwarte lijsten waarvan het bestaan onlangs bekend werd.
FSV
De Belastingdienst bestempelde mensen ook bij de inkomstenbelasting te snel als fraudeur. Dat valt op te maken uit een oude werkinstructie waar staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) de Tweede Kamer recent over heeft geïnformeerd.
Vijlbrief meldde onlangs al in een brief dat niet alleen bij de dienst Toeslagen maar ook bij de inkomstenbelasting mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur kregen opgeplakt. Ze kwamen al bij het minste vermoeden van fraude in een speciaal systeem, maar wisten dat zelf niet. Bij een belasting-of toeslagenschuld van meer dan 10.000 euro kregen ze bovendien geen betalingsregeling of schuldhulpverlening meer.
De zaak draait om het omstreden en inmiddels afgeschafte fraudesignaleringssysteem FSV, dat als een soort ‘zwarte lijst’ fungeerde. Mensen konden daar al bij de geringste vermoedens van fraude op terechtkomen, zonder dat zij daarvan wisten.
Volgens de nu opgedoken werkinstructie moest van mensen met zo’n fraudesignalering “zonder inhoudelijke toetsing” worden aangenomen dat zij “niet te goeder trouw” waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer geen betalingsregeling.
AD 04.02.2021
Tachtig slachtoffers doen aangifte tegen premier Rutte wegens toeslagenaffaire
Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben aangifte gedaan tegen premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om drie ambtsmisdrijven, zegt hun advocaat Vasco Groeneveld woensdag. Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden al aangifte tegen vijf andere (oud-)bewindslieden.
De raadsman vond het toen te vroeg om ook de (inmiddels demissionaire) minister-president in de aangifte te betrekken. ,,Daarna is er nieuwe, belastende informatie bij gekomen”, zegt hij.
Vernietigend rapport
Aan de basis van dit alles ligt het vernietigende rapport van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. De ouders die slachtoffer zijn geworden van de harde aanpak bij de kinderopvangtoeslag is ‘ongekend onrecht’ aangedaan, luidde de conclusie. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad.
De commissie stelde vast dat ministers en staatssecretarissen meermaals signalen hebben gekregen dat er iets misging bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslag. Maar dat hier zoveel mensen de dupe van werden drong niet tot hen door. ,,Dat de problemen veel breder speelden, was voor hen een blinde vlek”, staat in het rapport. Niet veel later viel het kabinet en besloot Eric Wiebes in zijn geheel af te treden.
D66’er Samira Rafaëla wil een Europees onderzoek naar de kindertoeslagenaffaire.
D66-Europarlementariër Samira Rafaëla wil dat de Europese Commissie een strafprocedure start tegen Nederland. Aanleiding is de toeslagenaffaire, waarvoor opvallend genoeg D66-staatssecretarissen medeverantwoordelijk voor waren. Volgens Rafaëla is het feit dat mensen met een tweede nationaliteit extra gecontroleerd werden door de Belastingdienst een uiting van ’institutioneel racisme’.
„Lidmaatschap van de EU komt niet enkel met voordelen, daar horen ook verplichtingen bij”, aldus Rafaëla, namens ARDI, de antiracismegroep in het Europees Parlement, en drie Nederlandse antiracisme-organisaties.
In de brief, gericht aan vicevoorzitter van de Europese Commissie Vera Jourová en eurocommissarissen Helena Dalli en Didier Reynders, vraagt Rafaëla om een onderzoek naar eventuele schending van EU-racismewetgeving, en of dit kan leiden tot een inbreukprocedure.
Dat laatste wordt ingezet wanneer een lidstaat zich niet aan de wetgeving van de EU houdt. Inbreukprocedures werden eerder gestart tegen onder meer Polen en Hongarije, vanwege het inperken van de onafhankelijke rechtspraak en de discriminatie van lhbti’ers.
Feitelijk richt haar aanklacht zich ook tegen haar eigen D66, dat onderdeel was van het kabinet-Rutte-III. Rafaëla’s partij leverde zelfs de staatssecretarissen, de eerder opgestapte Menno Snel en nu Hans Vijlbrief en Alexandra van Huffelen, die verantwoordelijk zijn voor de Belastingdienst en toeslagen.
Lidmaatschap van de EU komt niet enkel met voordelen, daar horen ook verplichtingen bij. Met @SPEAK100 @CntrleAltDlt @De_Goede_Zaak vraag ik om onderzoek naar schending EU-wetgeving op het gebied van racisme en of dit kan leiden tot een inbreukprocedure nav de #toeslagenaffaire.
12:36 p.m. · 2 feb. 2021 44 20
„Ondanks het opstappen van de Nederlandse regering is er geen duidelijke vervolging geweest voor het institutionele racisme dat de afgelopen twee decennia een element vormde van het Nederlandse beleid”, schrijft Rafaëla, tevens co-voorzitter van ARDI. Volgens de D66-politica is het ’belangrijk om snel te handelen en een onderzoek te starten’ naar de kwestie.
Discriminerende behandeling
In Nederland is er ook het nodige onderzoek gedaan naar discriminatie door de Belastingdienst. De Autoriteit Persoonsgegevens concludeerde al dat de fiscus discriminerend heeft gehandeld, door het registreren van de tweede nationaliteit. Het Openbaar Ministerie besloot daarentegen geen strafrechtelijk onderzoek uit te voeren naar beroepsmatige discriminatie door de Belastingdienst.
De Tweede Kamer nam daarnaast onlangs een motie aan om de Nederlandse rechtsstaat te laten onderzoeken door de Venetië Commissie, een adviesorgaan van de Raad van Europa.
Telegraaf 10.02.2021
Belastingdienst voldoet pas in 2024 volledig aan privacywet
De Belastingdienst voldoet pas in 2024 volledig aan de privacywet. Staatssecretaris Hans Vijlbrief zei dat het nog jaren gaat duren voordat alle applicaties voldoen aan de eisen van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), en dat er nog veel werk te doen is.
Vijlbrief zei dat in een debat in de Tweede Kamer rondom de toeslagenaffaire. Hij reageerde daarmee op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Die wilde weten welke wetten de Belastingdienst overtrad tijdens de toeslagenaffaire. Vijlbrief meldde daarop dat de Belastingdienst ruim 900 applicaties gebruikt en dat het daarom ‘een bulk werk is’ om die allemaal volledig aan de privacy-eisen te laten voldoen.
De AVG werd in mei 2018 actief, maar toen al bleek dat de fiscus niet aan de privacywet voldeed. Dat was medio 2019 nog steeds niet het geval. Het grootste probleem zat toen al in de opslag van oude persoonsgegevens waarvan het lang duurde die te verwijderen.
Telegraaf 11.02.2021
Compensatie toeslagen zal ook bij fraudeurs komen
Het geld dat voor gedupeerde toeslagouders is bedoeld, zal ook deels terechtkomen bij mensen die een slaatje proberen te slaan uit de ellende van anderen. Demissionair staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) neemt dat risico op de koop toe, tot zorg van een deel van de Tweede Kamer.
Het kabinet besloot vlak voor de feestdagen dat iedere gedupeerde ouder in elk geval 30.000 euro krijgt en om dat zo snel mogelijk uit te keren. Die mededeling heeft ook tot een toeloop geleid van fraudeurs die het geld ook proberen binnen te harken. Het aantal gedupeerden dat zich heeft gemeld, is sinds de uitbreiding van de compensatie verdubbeld tot bijna 18.000.
Maar uit een eerste analyse van het ministerie van Financiën blijken daar veel gelukszoekers tussen te zitten. Ongeveer 20 procent is er al uitgevist, bijvoorbeeld omdat ze geen kinderen hebben of nooit kinderopvangtoeslag hebben gekregen. Maar het zal volgens Van Huffelen desalniettemin gebeuren dat er geld gaat naar mensen die er geen recht op hebben.
CDA-Kamerlid Omtzigt, die dit dossier mede aan het licht heeft gebracht, maakt zich zorgen om de ruime compensatie. „Die lijkt sympathiek”, zegt hij. Maar hij is ook bang dat er ’straks honderden, duizenden mensen zijn die onterecht dat geld krijgen’ en dat het aanleiding is voor nieuwe ophef.
AD 11.02.2021
Alsnog Parlementaire enquete
Lees: Algoritmes zoeken naar bijstand-fraudeurs, welke rol speelt etnisch profileren? NOS
Lees: Fraude opsporen of gevaar van discriminatie? Gemeenten gebruiken ‘slimme’ algoritmes NOS
Bekijk hier; ons dossier over de toeslagenaffaire. RTL
meer: Van affaire tot val kabinet NOS
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: Ontslagaanvraag kabinet 15.01.2021
lees: Reactie op rapport ‘Ongekend Onrecht’ van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag 15.01.2021
lees: Toelichting Catshuisregeling Kinderopvangtoeslag
lees: Budgettair kader maatregelen
lees: Overzicht _en_toelichting specifieke maatregelen Toeslagen en Belastingdienst
lees: Besluit forfaitair bedrag en verruiming compensatieregeling
lees: Managementteam van de_belastingdienst toeslagen, stukken die 2,5 jaar voor bijna iedereen zijn achtergehouden_ 23.12.2020
lees: vragen Verslag_van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ‘Ongekend onrecht’ 23.12.2020
lees: brief 2e kamer Herstel_Toeslagen 22.12.2020
lees: eindverslag parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
Lees: Kabinet opnieuw bijeen over toeslagenaffaire. Treedt de regering af? Elsevier 12.01.2021
Lees: Natuurlijk moet het kabinet aftreden om de toeslagenaffaire. En wel hierom ! Elsevier 12.01.2021
Lees: Geachte Lodewijk Asscher, verscheur uw brief en treedt terug Elsevier 09.01.2021
Lees: Is 30.000 euro compensatie eerste stap of koopt kabinet aftreden af? Elsevier 23.12.2020
lees: ‘Rutte-doctrine’ onder vuur: proloog verkiezingsstrijd Elsevier 22.12.2020
lees: Keihard rapport toeslagenaffaire: zijn er consequenties? Elsevier 21.12.2020
lees: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement Elsevier 20.12.2020
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep deel 2
Zie ook: De erfenis van Rutte III – het gedonder met de belastingdienst – de nasleep – deel 1
Zie verder: De val van Rutte III vanwege het gedonder met de belastingdienst
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
‘Slachtoffers van toeslagenaffaire werd jarenlang rechtsbijstand geweigerd’
NU 10.02.2021 Een deel van de slachtoffers van de toeslagenaffaire is jarenlang rechtsbijstand geweigerd, meldt RTL Nieuws woensdag. Gedupeerden klopten bij het juridisch loket aan voor de hulp van een gesubsidieerde advocaat, maar hun verzoeken werden afgewezen.
De Vereniging Sociale Advocatuur Nederland heeft haar leden onlangs opgeroepen weigeringen van subsidie te melden. Uit de reacties blijkt dat ook gedupeerden van de toeslagenaffaire rechtsbijstand is geweigerd.
Volgens RTL Nieuws is het juridisch loket ervan uitgegaan dat burgers hun geschillen met de Belastingdienst zelf konden oplossen. Wie geen geld voor een advocaat had, kreeg dus geen hulp.
In de toeslagenaffaire werden ouders ten onrechte aangemerkt als fraudeurs. Duizenden van hen kwamen daardoor in grote financiële en persoonlijke problemen. Na meerdere keren te hebben overlegd over de reactie op het vernietigende rapport Ongekend onrecht van eind vorig jaar, maakte het kabinet half januari bekend collectief af te treden.
Vorige maand heeft demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) bekendgemaakt dat de schulden die gedupeerden nog bij overheidsinstanties hebben, worden kwijtgescholden. Het gaat onder meer om schulden bij de Belastingdienst, het UWV en de Sociale Verzekeringsbank.
Omtzigt haalt uit in toeslagendebat: ‘Er is iets fundamenteels mis’
Lees meer over: Binnenland Toeslagenaffaire
Slachtoffers toeslagenaffaire jarenlang rechtsbijstand geweigerd: ‘Grof schandaal’
RTL 10.02.2021 Tweede Kamerleden willen duidelijkheid van het kabinet over het jarenlang weigeren van subsidie voor rechtsbijstand voor gedupeerden van de toeslagenaffaire. Slachtoffers stonden daardoor alleen in hun strijd tegen de Belastingdienst. “Ze hadden geen schijn van kans”, zegt Reinier Feiner, voorzitter van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland.
Slachtoffers in de toeslagenaffaire werden onterecht verdacht van fraude met kinderopvangtoeslag. Daardoor eiste de Belastingdienst, verantwoordelijk voor de uitkering van de toeslagen, geld terug van de ouders. Dat ging vaak om duizenden, soms zelfs om tienduizenden euro’s. De ouders kwamen in grote problemen.
Zelf afhandelen
Als ze aanklopten voor hulp bij het juridisch loket met gesubsidieerde advocaten werden hun verzoeken afgewezen. Die advocaten kregen geen vergoeding voor het helpen van mensen met juridische conflicten met de Belastingdienst. Een enkeling had het geluk dat een advocaat de zaak dan toch aanpakte.
Er werd van uitgegaan dat burgers hun geschillen met de Belastingdienst zelf konden afhandelen. Wie geen geld had voor een advocaat, had dus pech. Dubbel pech in het geval van de slachtoffers van de toeslagenaffaire: zij hadden juist hun laatste geld overgemaakt aan diezelfde Belastingdienst.
Na alle gebroken beloften eisen ouders Toeslagenaffaire nu daden
De Vereniging Sociale Advocatuur Nederland deed kortgeleden een oproep aan haar leden om het weigeren van subsidie voor rechtsbijstand te melden. De meldingen stroomden binnen, zegt voorzitter Reinier Feiner.
‘Zoek het zelf maar uit’
“Voor ons is heel stuitend dat in die toeslagenaffaire misschien wel tegen duizenden slachtoffers van de overheid is gezegd: procedures tegen de Belastingdienst, dat kunt u zelf wel.” Hij wijst erop dat sociale advocaten alleen gratis hulp mochten bieden of subsidie moesten terugbetalen.
ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf wijst er op dat slachtoffers juist in het begin van een zaak een advocaat nodig hebben. “Zaken tegen de Belastingdienst zijn per definitie ingewikkeld. De overheid zei eigenlijk: zoek het zelf maar uit.”
Van der Graaf is verontwaardigd en wil duidelijkheid van het kabinet waarom hiertoe is besloten. “Het is belangrijk dat de onderste steen bovenkomt. Hier is mensen heel erg onrecht aangedaan. Dat had misschien voorkomen kunnen worden.”
‘Machtsmisbruik en sabotage’
SP-Kamerlid Michiel van Nispen noemt het ‘een grof schandaal’. “Hoe diep is deze beerput? Het gaat om mensen die het slachtoffer zijn van een overheid die hen vermorzelde en die mensen zochten daar hulp bij van een advocaat. Wat doet dan die overheid die die mensen aan het duperen was? Die houdt gewoon die advocaten bij hen weg. Dat is een vorm van machtsmisbruik en sabotage van de rechtshulp die mensen op dat moment zo hard nodig hadden.”
Van Nispen: “Als mensen hun recht niet meer kunnen halen, dan blijft onrecht bestaan. En dat is hier gebeurd.”
Dossier Toeslagenaffaire
Het blootleggen van de misstanden bij de Belastingdienst in de Toeslagenaffaire, is terug te lezen in de artikelen en video’s die RTL Nieuws hierover heeft gepubliceerd. Bekijk het hele dossier.
RTL Nieuws; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Kinderopvang Kinderopvangtoeslag Toeslagenwet
Grote zorgen in Kamer: is Belastingdienst wel klaar voor hersteloperatie Toeslagen?
NOS 10.02.2021 Het kabinet stapte er half januari om op, er werden excuses gemaakt om het grote onrecht, en er zou een grote compensatieoperatie op touw worden gezet om getroffen ouders te compenseren. Maar met die hersteloperatie loopt het niet goed, concludeert de Kamer in een fel debat met de demissionaire staatssecretaris Van Huffelen.
Minder dan 1000 van de 29.000 ouders die in de eerste ronde recht hebben op een tegemoetkoming hebben volgens CDA-Kamerlid Omtzigt daadwerkelijk iets ontvangen. “Ouders worden met de dag zieker en meer onzeker”, zei SP-Kamerlid Leijten. PVV-Kamerlid Mulder hekelt het dat “de totale omvang van de groep ouders nog altijd niet duidelijk is”. Volgens het kabinet hebben zich nu 20.000 ouders gemeld, maar kunnen het er veel meer worden.
SGP-Kamerlid Stoffer ziet ook leed bij de Belastingdienst zelf: hij krijgt signalen dat ambtenaren zich ernstig in de steek gelaten voelen door de top van de dienst.
SP-Kamerlid Leijten heeft er geen vertrouwen meer in dat de Belastingdienst het compensatietraject goed zal afronden: zij pleit ervoor dat de dienst uit het traject gaat. De overheid heeft schuld erkend, zo zegt Leijten, maar alle miljoenen die er uitgegeven zijn aan accountancy, rapporten en wat al niet meer, hebben ouders helemaal niet geholpen. Ook 50Plus vraagt zich af of de dienst het herstelproject wel aankan.
“We hebben als Kamer onder druk een wet aangenomen om compensatie te regelen maar staan nu naar een moeras te staren”, aldus Renske Leijten, SP-Kamerlid.
In de toeslagenaffaire werden duizenden ouders onterecht als fraudeurs bestempeld. Hun toeslagen werden stopgezet, ze moesten duizenden euro’s terugbetalen. Veel ouders kregen grote financiële en psychische problemen. De zaak kwam aan het licht door publicaties van Trouw en RTL Nieuws.
Ouders die zich voor 15 februari- volgende week maandag- zouden melden zouden voor 1 mei de eerste compensatie moeten ontvangen. Maar het is de vraag of dat gehaald wordt. “Het zijn beloftes waar ik simpelweg niets van geloof”, zei PvdA-Kamerlid Kuijken. “Er is nog geen begin van een tijdpad.” Eerder beloofde het kabinet zo snel mogelijk alle ouders die bekend zijn 30.000 euro uit te keren. De Kamer nam een wet aan om die hulp op gang te krijgen.
Volgens staatssecretaris Van Huffelen is dat tijdpad er wel, maar is het ook van “groot belang” dat ouders, samen met hun zaakbehandelaar, “tijd en ruimte” krijgen om alles goed op een rij te zetten. Het gaat volgens haar niet alleen om snelheid, maar ook om zorgvuldigheid. Die uitleg kwam haar op een boze uitval van SP-Kamerlid Leijten te staan. De Kamer heeft volgens Leijten onder druk een wet aangenomen, maar “staat nu naar een moeras te staren”. Volgens Leijten is er “meer geld naar interne checks gegaan dan naar ouders”. Ze vindt dat “echt niet kunnen”.
Van Huffelen erkende dat er al meermalen is aangegeven dat we “in de organisatie dingen beter kunnen doen” maar zei dat mensen ook hard werken en dat goed de tijd nemen ook van belang is. “We gaan ervan uit dat we een heel eind komen voor 1 mei”, aldus Van Huffelen.
Schuldeisers
Als ouders geld ontvangen is het volgens de Kamer ook nog maar de vraag of ze wel echt geholpen zijn: mogelijk staan er direct schuldeisers op de stoep. De politiek sprak af alle publieke schulden kwijt te schelden maar voor private schuldeisers geldt dat niet. VVD en D66 stellen daarom voor dat er een jaar een soort pauzeregeling komt waarbij private schuldeisers niet bij de gedupeerden aan mogen kloppen. Maar het is de vraag of dat juridisch kan. Van Huffelen zei dat ze samen met private partijen wil kijken naar wat er mogelijk is maar sprak van een “enorme uitdaging” omdat het om veel ouders gaat en ernstige problematiek.
Partijen in de Kamer noemen het verder ronduit ergerlijk dat de Belastingdienst geen overzicht lijkt te hebben van wie nu het zwaarst getroffen zijn. CDA-Kamerlid Omtzigt, die zich samen met SP-Kamerlid Leijten al jarenlang inzet om de ouders te helpen en stukken boven tafel te krijgen, maakt zich daar grote zorgen over.
“Een gezin met een schuld van 87 euro krijgt nu in principe dezelfde 30.000 euro als een gezin dat met 60.000 euro diep in de schulden zit.” Omtzigt vraagt zich af hoe om te gaan met deze verschillen en hoe geregeld kan worden dat de zwaarst getroffenen snel de juiste hulp krijgen. Ook noemt hij het onbegrijpelijk dat de beloofde lijst met een overzicht van onrechtmatigheden er nog steeds niet is. Daar is al meermalen door de Kamer om gevraagd, verzucht Omtzigt. “Het kan niet waar wezen dat die lijst er weer niet is. Waarvoor zit ik hier dan? Zo blijven we constant heen en weer rijden met een treintje.”
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/34e6157c-6bcd-11eb-b591-0255c322e81b.jpg)
Van Huffelen: compensatie toeslagen zal ook bij fraudeurs komen
Telegraaf 10.02.2021 Het geld dat voor gedupeerde toeslagouders is bedoeld, zal ook deels terechtkomen bij mensen die een slaatje proberen te slaan uit de ellende van anderen. Demissionair staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) neemt dat risico op de koop toe, tot zorg van een deel van de Tweede Kamer.
Het kabinet besloot vlak voor de feestdagen dat iedere gedupeerde ouder in elk geval 30.000 euro krijgt en om dat zo snel mogelijk uit te keren. Die mededeling heeft ook tot een toeloop geleid van fraudeurs die het geld ook proberen binnen te harken. Het aantal gedupeerden dat zich heeft gemeld, is sinds de uitbreiding van de compensatie verdubbeld tot bijna 18.000.
Maar uit een eerste analyse van het ministerie van Financiën blijken daar veel gelukszoekers tussen te zitten. Ongeveer 20 procent is er al uitgevist, bijvoorbeeld omdat ze geen kinderen hebben of nooit kinderopvangtoeslag hebben gekregen. Maar het zal volgens Van Huffelen desalniettemin gebeuren dat er geld gaat naar mensen die er geen recht op hebben.
CDA-Kamerlid Omtzigt, die dit dossier mede aan het licht heeft gebracht, maakt zich zorgen om de ruime compensatie. „Die lijkt sympathiek”, zegt hij. Maar hij is ook bang dat er ’straks honderden, duizenden mensen zijn die onterecht dat geld krijgen’ en dat het aanleiding is voor nieuwe ophef.
’Onacceptabel’
Dat is precies de tendens die mede bijdroeg aan het ontstaan van de affaire, waarbij kabinet en Kamer na berichten over toeslagenfraude juist om een veel hardere aanpak van fraudeurs vroegen. Slaat de Kamer nu niet weer door de andere kant op, vraagt Omtzigt zich af: „De slinger gaat in deze Kamer van de ene kant naar nu de kant dat alles kan.”
Daarnaast vraagt het gros van de partijen zich af of de meest schrijnende gevallen, met de grootste ’schade’, langer op hun complete vergoeding moeten wachten omdat de herstelorganisatie zich eerst stort op het uitkeren van de 30.000 euro. „Ouders lopen vast in het moeras”, zegt SP-Kamerlid Leijten. „Ik vind het eigenlijk onacceptabel.”
De Kamer maakt zich ook zorgen of het kabinet wel de belofte waar kan maken dat alle ouders die zich gemeld hebben op 1 mei de 30.000 euro binnen hebben. „Mijn zorg is: halen we het nog?”, vraagt Van Weyenberg. PvdA-Kamerlid Kuiken is nog stelliger: „1 mei gaat toch nooit vliegen? Dan moeten we die conclusie toch ook op tafel leggen?”
Woede
Van Huffelen neemt het ook nog op voor de organisatie die de compensatie voor zijn rekening neemt en volgens een rapport ’onder hoogspanning’ staat door de hoge politieke en maatschappelijke druk op het dossier. „Ik denk niet dat het nog sneller kan”, zegt de staatssecretaris.
Ze wijst daarbij ook de Tweede Kamer terecht: „U maakt het als Kamer ook niet altijd even makkelijk voor de organisatie of mij.” Van Huffelen doelt op de constante vraag van de Kamer dat het herstel sneller moet, maar er anderzijds ook allerlei eisen aan worden gesteld. Dat zorgt voor woede bij Leijten: „Ik weet niet of ik moet lachen of huilen. Ik word er ontzettend boos van dat de staatssecretaris er een jij-bak van maakt.”
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid bedrog overheid belastingen politiek Van Huffelen Renske Leijten Financiën Tweede Kamer der Staten-Generaal
Fiscus geeft tips om te voorkomen dat het met de kinderopvangtoeslag verkeerd gaat
AD 09.02.2021 De Belastingdienst grijpt de heropenstelling van de kinderopvang aan om ouders op te roepen om regelmatig hun gegevens voor de kinderopvangtoeslag te controleren en eventuele veranderingen meteen door te geven. Met zijn oproep probeert de fiscus gehoor te geven aan het advies van de commissie-Van Dam, dat met het vernietigend toeslagenrapport kwam, om het systeem gemakkelijker en simpeler te maken, om zo meer ellende te voorkomen.
Meer of minder inkomen, een tweede kind dat naar de opvang gaat, opa en oma die even wat vaker oppassen. Dat soort veranderingen kunnen gevolgen hebben voor de hoogte van de kinderopvangtoeslag. Maar ouders blijken die gegevens vaak tussentijds niet te wijzigen. En dat kan vervelende gevolgen hebben, laat de Belastingdienst in zijn nieuwste campagne aan de ouders weten.
Zo hebben van de ongeveer 600.000 ouders die kinderopvangtoeslag ontvangen, 255.000 gezinnen na afloop van een jaar een nabetaling gekregen, 128.000 gezinnen kregen een terugvordering. ,,Als ouders veranderingen niet doorgeven, dan wordt pas bij de definitieve berekening na afloop van een jaar duidelijk dat de werkelijke situatie anders was. Ouders hebben dan te veel of te weinig toeslag gekregen, met het gevolg dat ze toeslag terug moeten betalen of terugkrijgen”, luidt de waarschuwing.
Thuiswerken
Om het mensen makkelijker te maken om hun gegevens meteen door te geven, heeft de Belastingdienst vorig jaar een speciale app Kinderopvangtoeslag gelanceerd. En om ouders van extra informatie te voorzien, heeft het nu een lijstje met tien voorbeelden opgesteld van situaties, waarin ouders hun gegevens moeten checken en waar nodig wijzigen.
Zo is een van de tips als een ouder minder opvanguren afneemt, bijvoorbeeld doordat hij of zij na de lockdown vaker thuis blijft werken. ,,Vergeet dan niet je maandelijkse opvanguren aan te passen. Heb je tijdelijk helemaal geen opvang nodig? Zet dan je opvanguren op 0 uur. Dan wordt je kinderopvangtoeslag tijdelijk stopgezet. Heb je weer opvang nodig, dan pas je de opvanguren gewoon weer aan.’’ Een andere tip luidt: ,,Je kiest er voor om oma en opa altijd te laten oppassen en geen kinderopvang meer af te nemen. Zet je kinderopvangtoeslag dan meteen stop.”
© ANP
Vernietigend
De oproep en de tips van de Belastingdienst volgen op het vernietigend toeslagenrapport van de commissie-Van Dam, waar het kabinet vorige maand op aftrad. De commissie constateerde dat dingen ernstig fout waren gegaan. De ouders die slachtoffer zijn geworden van de harde aanpak bij de kinderopvangtoeslag is ‘ongekend onrecht’ aangedaan, luidde de conclusie. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad.
De commissie kwam tevens met een advies om het belastingstelsel simpeler en makkelijker te maken om meer ellende te voorkomen. Met de huidige oproep aan ouders probeert de Belastingdienst een stap in die richting te zetten, aldus een woordvoerder. ,,We proberen op deze manier een extra inspanning te doen om het de goede kant uit te laten gaan.”
© ANP
Dit zijn de tien voorbeelden van de Belastingdienst:
1) Je neemt minder opvanguren af, bijvoorbeeld doordat je na de lockdown vaker thuis blijft werken. Vergeet dan niet je maandelijkse opvanguren aan te passen. Heb je tijdelijk helemaal geen opvang nodig? Zet dan je opvanguren op 0 uur. Dan wordt je kinderopvangtoeslag tijdelijk stopgezet. Heb je weer opvang nodig, dan pas je de opvanguren gewoon weer aan.
2) Je kiest er voor om oma en opa altijd te laten oppassen en geen kinderopvang meer af te nemen. Zet je kinderopvangtoeslag dan meteen stop.
3) Je gaat meer of minder verdienen. Geef dan je nieuwe inkomen door. Verandert je inkomen binnenkort en wil je nu alvast weten welke gevolgen dit heeft voor je kinderopvangtoeslag? Maak dan een proefberekening.
4) Je start je eigen bedrijf. Ook dan verandert je situatie ingrijpend. Hoeveel je precies gaat verdienen, weet je als ondernemer vaak nog niet. Maak daarom een schatting en geef deze door. Check vervolgens elk kwartaal of je schatting nog klopt.
5) Je verliest je baan. Vanaf het moment dat je geen baan meer hebt, heb je nog 3 maanden recht op kinderopvangtoeslag. Daarna vervalt je recht op kinderopvangtoeslag. Geef het daarom meteen door als je geen baan meer hebt.
6) Je stopt met werken en gaat een studie volgen. Geef dan door dat je niet meer werkt en dat je een studie gaat volgen. Dan berekent Belastingdienst/Toeslagen op basis van jouw nieuwe situatie op hoeveel toeslag je recht hebt. Wil je nu alvast weten of jouw studie recht geeft op kinderopvangtoeslag? Bekijk het hier.
7) Jij en je partner gaan uit elkaar. Dat heeft ook gevolgen voor je kinderopvangtoeslag. Geef je nieuwe situatie door. En doe de ‘Scheiden checklist’ om te zien wat je nog meer moet regelen.
8) Je hebt nog een kind dat naar de opvang gaat. Geef dan eenvoudig aan dat er nog een kind naar de opvang gaat.
9) Je kind wordt vier en gaat naar de basisschool. Dan mag jouw zoon of dochter alleen nog maar naar de Buitenschoolse Opvang. Ook voor de Buitenschoolse Opvang kun je kinderopvangtoeslag krijgen. Om te bepalen op hoeveel toeslag je dan recht hebt, geef je aan dat je kind naar een nieuwe opvang gaat en vul je de gegevens uit het nieuwe opvangcontract in.
10) Het opvangtarief verandert. Het tarief kan elk jaar per 1 januari veranderen. Geef wijzigingen altijd door. Je vindt het tarief meestal in het contract van jouw opvangorganisatie.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/580d32e8-6a28-11eb-8344-02d1dbdc35d1.jpg)
’Deze maand zo’n 3000 toeslagenouders betalen’
Telegraaf 08.02.2021 Het ministerie van Financiën denkt deze maand nog maximaal 3000 gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire hun compensatie uit te betalen. Dat schrijft staatssecretaris Alexandra van Huffelen in een brief aan de Tweede Kamer.
Alle gedupeerde ouders krijgen ten minste 30.000 euro, maakte het kabinet eind vorig jaar bekend. Tot dusver zijn er 18.000 gedupeerden in beeld, daarvan kregen er 470 vorige maand het geld overgemaakt. Van Huffelen denkt 17 februari 500 tot 1000 ouders uit te betalen, en op 25 februari 1500 tot 2000.
In maart en april volgen er nog vier betaalmomenten: 9 maart, 24 maart, 12 april en 22 april. Iedere gedupeerde die zich voor 15 februari meldt, moet in principe voor 1 mei het geld op de rekening hebben.
Van Huffelen kan niet direct meer betekenen voor ex-partners. De 30.000 euro wordt per huishouden betaald, maar dat kan problemen opleveren na bijvoorbeeld een scheiding. De staatssecretaris vindt dat ex-partners van tevoren moeten worden ingelicht dat zij ook recht hebben op een deel van het geld, maar het zou nu te veel werk zijn om uit te voeren. Daardoor zou het mogelijk niet lukken om voor 1 mei iedereen uit te betalen. Ze roept ouders op gezamenlijk tot een verdeling van het geld te komen.
BEKIJK OOK:PREMIUM
Buitenlandse media zien ’symbolische’ val Rutte III
BEKIJK OOK:PREMIUM
Daily Mail gaat los op Mark Rutte
BEKIJK OOK:
Slachtoffers toeslagenaffaire doen aangifte tegen premier Rutte
De staatssecretaris gaat ervan uit dat ook mensen geld krijgen zonder dat ze daar recht op hebben. Volgens huidige steekproeven kan dat aantal oplopen tot 10 procent van de totale uitbetalingen. Dit risico accepteert Van Huffelen, omdat ze het belangrijker vindt zo veel mogelijk ouders snel te helpen dan onrechtmatige uitbetalingen volledig te voorkomen.
Er zijn inmiddels ook flink wat ongeldige aanvragen ingediend. Een vijfde van de aanvragen waren onterecht, bijvoorbeeld omdat de aanvrager niet eerder kinderopvangtoeslag ontving of zelfs helemaal geen kinderen heeft. Als niet direct duidelijk is of ouders recht hebben op 30.000 euro, wordt contact met ze gezocht en komt er verder onderzoek. Als dan toch blijkt dat de 30.000 euro terecht is, wordt deze zo snel mogelijk uitbetaald, schrijft Van Huffelen.
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid overheid misdaad, recht en justitie Alexandra van Huffelen
Gedupeerden toeslagaffaire bijna vijf uur aan tafel bij Rutte: ‘Het was heftig en emotioneel’
AD 06.02.2021 Een lange zit mag het treffen zaterdagmiddag tussen premier Mark Rutte en acht ouders die gedupeerd zijn door de toeslagaffaire gerust worden genoemd. De ouders praatten op het Catshuis van 13.00 tot ongeveer 18.00 uur met Rutte en ook minister Wopke Hoekstra en staatssecretaris Alexandra van Huffelen.
,,Heftig en emotioneel”, noemt Kristel de Waal de ontmoeting in Den Haag. De Waal, ouder van negen kinderen in het Achterhoekse Westendorp, is een van de gezichten van de toeslagaffaire. Eerder zei ze in december over Rutte en andere falende bewindsvoerders in deze kwestie: ‘Sorry is niet genoeg‘.
‘We willen mee kunnen praten’
Dat is niet veranderd. Wel is ze blij nu aan tafel te zitten bij Rutte, Hoekstra en Van Huffelen. ,,We willen mee kunnen praten”, zegt De Waal. ,,Om zo invloed te hebben op het proces van herstelbetalingen en compensatie. Want nog steeds gaan er dingen niet goed. Het was onverstandig naar buiten te brengen van het kabinet dat alle getroffen ouders 30.000 euro zouden krijgen. Zoiets is gevaarlijk.
,,Gedupeerden kregen direct juristen op hun dak die dat geld wel even binnen zullen halen en zo zelf een deel van de som opstrijken. En ook schuldeisers. Rutte gaf ook toe dat dat onhandig was.”
De acht ouders werden gesteund door een veertigtal lotgenoten, die buiten het Catshuis stonden te wachten. ,,Het gaat om alle 26.000 gedupeerden”, zegt De Waal. ,,Voor allemaal willen we een goede oplossing.”
Koffie, thee, broodjes
De ouders werden ontvangen met koffie, thee en broodjes. Dat het gesprek zo lang duurde kwam, volgens De Waal, omdat alle ouders individueel hun situatie vertelden. De Waal: ,,Dat was heftig. Zorgde ook bij iedereen voor herkenning. Herkenning aan een periode waaraan we niet herinnerd willen worden. Er waren wel wat pauzes nodig.”
Rutte had het initiatief genomen voor de bijeenkomst, waarbij geen zoete broodjes werden gebakken. De Waal: ,,Rutte had al eens eerder beloofd met ons contact te houden en het toen ook niet gedaan. Dat gaf hij ook toe en hij zei ‘sorry’. Maar het is wel gebeurd.”
De Waal zegt nu wel een goed gevoel te hebben. Volgens haar is toegezegd dat de acht ouders een vervolggesprek krijgen in de weken kort na de verkiezingen, eind maart. Bij dat gesprek zal het niet blijven, denkt de Westendorpse.
Gedupeerden toeslagenaffaire spreken vijf uur met Rutte in Catshuis
NOS 06.02.2021 Een groep van gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire heeft vandaag zo’n vijf uur in het Catshuis gesproken met premier Rutte, minister Hoekstra en staatssecretaris van Huffelen. Eind maart gaan ze opnieuw met elkaar om tafel zitten.
Enkele ouders waren in januari uitgenodigd om met enkele bewindspersonen te praten over hun actuele situatie. Ze willen onder meer graag een snellere afhandeling van hun financiële problemen.
Premier Rutte, staatssecretaris Van Huffelen en minister Hoekstra van Financiën kwamen rond 13.30 uur de wachtende ouders tegemoet bij het hek en gezamenlijk liepen ze naar binnen. Een groep van zo’n veertig betrokken demonstranten bleef buiten.
Fraudeur-af
De uitgenodigde ouders hopen snel van hun schuld verlost te zijn. “We willen dat onze zaak in één dag wordt afgehandeld. We willen dat we snel fraudeur-af zijn”, zei een van de ouders. “Er is ons veel beloofd, maar er gebeurt niets”, zegt een van de getroffenen.
Eind december beloofde Van Huffelen alle gedupeerden in ieder geval 30.000 euro compensatie te geven. Maar dat bedrag is vaak nog niet uitgekeerd. Van Huffelen wil voorzichtig zijn, om te voorkomen dat het gestorte bedrag meteen door schuldeisers wordt opgeëist.
Voorafgaand aan het Catshuis-gesprek zei Rutte dat het gesprek vooral bedoeld is om “te luisteren” en “uit te leggen”. Ook wil de premier leren van de verhalen van de slachtoffers. “We willen laten zien dat we verschrikkelijk vinden wat er is gebeurd.”
Fraudejacht
Half januari stapte het kabinet-Rutte III op vanwege de vernietigde conclusies over de toeslagenaffaire over de fraudejacht van de Belastingdienst. Duizenden mensen werden ten onrechte als fraudeur bestempeld en moesten de toeslag voor de kinderopvang terugbetalen, waardoor ze in grote financiële problemen kwamen.
BEKIJK OOK;
Rutte en Van Huffelen praten met ‘toeslagenouders’ op Catshuis
MSN 06.02.2021 Premier Mark Rutte en staatssecretaris Alexandra van Huffelen praten zaterdagmiddag met enkele ouders die zijn getroffen in de toeslagenaffaire. Dat bevestigt een woordvoerder van Algemene Zaken na berichtgeving door RTL Nieuws.
De uitnodiging kwam half januari, nadat toeslagenouder Kristie Rongen namens andere gedupeerden een open brief had geschreven in Trouw. In die brief eisten de ouders een snelle compensatie voor het aangedane leed. In een opiniestuk van vrijdag in dezelfde krant schrijft Rongen dat het kabinet veel gemaakte beloftes niet nakomt. Ze hekelt de trage uitbetaling en bureaucratie, die ze “een marteling” noemt.
Rongen wil vooral actie, schrijft ze in Trouw: “We mogen zelfs naar het Catshuis. Ze zullen ons vast in de watten leggen, maar wij – en alle gedupeerden die wij vertegenwoordigen – willen échte daden.”
Volgens de woordvoerder vindt het kabinet het “belangrijk om in gesprek te gaan en te blijven met gedupeerde ouders”, en “samen te bespreken hoe we ervoor kunnen zorgen dat zij een nieuwe start maken in hun leven”. Het kabinet besloot eind december alle getroffen ouders 30.000 euro te betalen als compensatie. Ouders die recht hebben op meer, krijgen dat ook.
Er zijn inmiddels bijna 18.000 ouders in beeld die recht hebben op compensatie. Inmiddels hebben 470 ouders het geld op de rekening staan. In principe moeten alle ouders die zich voor 15 februari hebben gemeld het geld voor 1 mei hebben ontvangen. Over de verdere planning kan een woordvoerder van het ministerie van Financiën niets zeggen, omdat dit volgende week aan de orde komt in een Kamerdebat.
Gedupeerden kindertoeslagenaffaire praten met politici in het Catshuis
AD 06.02.2021 Gedupeerden van de kindertoeslagenaffaire zijn vandaag in Den Haag om te praten met onder meer premier Mark Rutte en staatssecretaris Alexandra van Huffelen.
Even voor 13.00 uur verzamelde een groep van zo’n dertig gedupeerde ouders zich voor de ingang van het Catshuis. Mark Rutte, Wobke Hoekstra en Alexandra van Huffelen spraken met de gekomen mensen, aldus calamiteiten Regio15 die ter plaatse was.
Lees ook;
Compensatie
Gedupeerden gingen hierna met de politici mee naar het Catshuis om verder te praten over de stappen die genomen moeten worden. De uitnodiging kwam half januari, nadat toeslagenouder Kristie Rongen namens andere gedupeerden een open brief had geschreven in Trouw. In die brief eisten de ouders een snelle compensatie voor het aangedane leed.
Bij het #Catshuis in #DenHaag demonstreerden een aantal slachtoffers van de #toeslagenaffaire. Acht van hen zijn uitgenodigd om binnen met een aantal bewindslieden, waaronder de minister-president, in gesprek te gaan.
Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben aangifte gedaan tegen premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om drie ambtsmisdrijven, zegt hun advocaat Vasco Groeneveld woensdag. Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden al aangifte tegen vijf andere (oud-)bewindslieden. De raadsman vond het toen te vroeg om ook de (inmiddels demissionaire) minister-president in de aangifte te betrekken.
Na alle gebroken beloften eisen ouders Toeslagenaffaire nu daden
MSN 06.02.2021 Gedupeerden van de Toeslagenaffaire zijn het zat: belofte na belofte wordt niet nagekomen. Vanmiddag praat een aantal getroffen ouders in het Catshuis met premier Rutte en staatssecretaris Van Huffelen van Financiën. De slachtoffers eisen oplossingen.
Na de val van het kabinet vorige maand nodigde demissionair premier Rutte een groep gedupeerden uit in het Catshuis. Een uitnodiging die Kristie Rongen graag aannam. “Ik hoop dat er eindelijk eens naar ons wordt geluisterd”, zegt ze.
Een jaar geleden sprak Rutte ook al met gedupeerden. “Het was heel indrukwekkend”, zei de premier toen na afloop. Aanwezigen vertelden dat hij zelfs een traantje had weggepinkt. Sommige verhalen waren zo heftig, dat volgens Rutte ‘geen normaal mens het droog zou houden’.
Traantje
Sindsdien is er volgens gedupeerden veel te weinig gebeurd. Compensatie verloopt bijvoorbeeld tergend traag. “Ze laten een traantje, maar daar moet het niet bij blijven”, zegt Nazmiye Karaduman. “Daar trappen we niet meer in.”
Het kabinet heeft beloofd dat alle gedupeerden die in beeld zijn vóór 1 mei een bedrag van 30.000 euro krijgen. Veel ouders hebben nog geen cent gezien. De moeizame afhandeling van de affaire leidt daardoor opnieuw tot verdriet en pijn bij de betrokkenen.
Harde toezeggingen, daar hopen ze op tijdens de bijeenkomst in het Catshuis. “We willen dat onze eisen worden ingewilligd”, zegt Rongen. Ze wil dat er nu echt tempo worden gemaakt met de afhandeling van de Toeslagenaffaire. En eisen dat de compensatie-operatie wordt weggehaald bij de Belastingdienst, die de problemen veroorzaakt heeft.
Toeslagenkinderen
Verder wil ze harde garanties voor de toekomst. “Dit mag nooit meer gebeuren.” Ook de kinderen van de toeslagenouders mogen niet worden vergeten. Zij gingen vaak jaren gebogen onder het leed van hun ouders.
Om hun eisen kracht bij te zetten, organiseren gedupeerde ouders voorafgaand aan de bijeenkomst in het Catshuis een kleine demonstratie.
Na alle gebroken beloften eisen ouders Toeslagenaffaire nu daden
RTL 06.02.2021 Gedupeerden van de Toeslagenaffaire zijn het zat: belofte na belofte wordt niet nagekomen. Vanmiddag praat een aantal getroffen ouders in het Catshuis met premier Rutte en staatssecretaris Van Huffelen van Financiën. De slachtoffers eisen oplossingen.
Na de val van het kabinet vorige maand nodigde demissionair premier Rutte een groep gedupeerden uit in het Catshuis. Een uitnodiging die Kristie Rongen graag aannam. “Ik hoop dat er eindelijk eens naar ons wordt geluisterd”, zegt ze.
Een jaar geleden sprak Rutte ook al met gedupeerden. “Het was heel indrukwekkend”, zei de premier toen na afloop. Aanwezigen vertelden dat hij zelfs een traantje had weggepinkt. Sommige verhalen waren zo heftig, dat volgens Rutte ‘geen normaal mens het droog zou houden’.
Traantje
Sindsdien is er volgens gedupeerden veel te weinig gebeurd. Compensatie verloopt bijvoorbeeld tergend traag. “Ze laten een traantje, maar daar moet het niet bij blijven”, zegt Nazmiye Karaduman. “Daar trappen we niet meer in.”
Gedupeerden demonstreren voorafgaand aan overleg in Catshuis #toeslagenaffaire
12:41 p.m. · 6 feb. 2021 171 70
Het kabinet heeft beloofd dat alle gedupeerden die in beeld zijn vóór 1 mei een bedrag van 30.000 euro krijgen. Veel ouders hebben nog geen cent gezien. De moeizame afhandeling van de affaire leidt daardoor opnieuw tot verdriet en pijn bij de betrokkenen.
Tachtig slachtoffers toeslagenaffaire doen aangifte tegen premier Rutte
Harde toezeggingen, daar hopen ze op tijdens de bijeenkomst in het Catshuis. “We willen dat onze eisen worden ingewilligd”, zegt Rongen. Ze wil dat er nu echt tempo worden gemaakt met de afhandeling van de Toeslagenaffaire. En eisen dat de compensatie-operatie wordt weggehaald bij de Belastingdienst, die de problemen veroorzaakt heeft.
Toeslagenkinderen
Verder wil ze harde garanties voor de toekomst. “Dit mag nooit meer gebeuren.” Ook de kinderen van de toeslagenouders mogen niet worden vergeten. Zij gingen vaak jaren gebogen onder het leed van hun ouders.
Om hun eisen kracht bij te zetten, organiseren gedupeerde ouders voorafgaand aan de bijeenkomst in het Catshuis een kleine demonstratie.
Als je door de Toeslagenaffaire meer dan een ton schuld hebt, is de vergoeding van de overheid niet genoeg.
meer: Roel Schreinemachers Mark Rutte Alexandra van Huffelen Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Belastingdienst gaat handmatig 400.000 oude belastingbesluiten beoordelen
RTL 06.02.2021 De Belastingdienst gaat 400.000 oude belastingbesluiten doorzoeken en beoordelen. Dat gebeurt in eerste instantie handmatig, meldt staatssecretaris Hans Vijlbrief (Belastingdienst) aan de Tweede Kamer.
Het gaat om verzoeken tot betalingsregelingen voor mensen die een belastingschuld hadden.
Inkomstenbelasting en toeslagenaffaire
Vijlbrief meldde de Tweede Kamer vorige week dat de Belastingdienst ook bij de inkomstenbelasting, net als in de toeslagenaffaire, mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur heeft opgeplakt. Zij belandden al bij het geringste vermoeden van fraude in een speciaal registratiesysteem, zonder het zelf te weten.
De gevolgen voor de slachtoffers waren enorm, vertelde Nazmiye afgelopen zomer aan RTL Nieuws:
Nazmiye werd onterecht bestempeld als fraudeur vanwege haar tweede, Turkse nationaliteit. Ze moest ruim 30.000 euro terugbetalen.
Van mensen met zo’n aantekening werd vervolgens automatisch aangenomen dat zij ‘niet te goeder trouw’ waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer, geen betalingsregeling. Vijlbrief noemt die gang van zaken onacceptabel.
Niet geautomatiseerd
Opvallend genoeg er is tot nu toe geen manier gevonden om een geautomatiseerde selectie te maken van de groep slachtoffers, meldt Vijlbrief. “Hoewel daar nog wel aan gewerkt wordt, willen wij daar niet op wachten.”
Daarom gaat de fiscus in eerste instantie handmatig op zoek. Een extern bureau gaat daarbij helpen.
Belastingdienst gaat iedereen informeren die op geheime zwarte lijst stond
RTL Nieuws / ANP; Hans Vijlbrief Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Fiscus gaat handmatig 400.000 oude belastingbesluiten nalopen
NU 05.02.2021 De Belastingdienst gaat met hulp van een externe partij 400.000 oude belastingbesluiten doorzoeken en beoordelen. Dat gebeurt in eerste instantie handmatig, meldt staatssecretaris Hans Vijlbrief (Belastingdienst) vrijdag aan de Tweede Kamer.
Het gaat om verzoeken tot betalingsregelingen voor mensen die een belastingschuld hadden.
Vijlbrief meldde de Tweede Kamer vorige week dat de Belastingdienst ook bij de inkomstenbelasting mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur heeft opgeplakt, net als in de toeslagenaffaire. Zij belandden al bij het geringste vermoeden van fraude in een speciaal registratiesysteem, zonder het zelf te weten.
Van mensen met zo’n aantekening werd “zonder inhoudelijke toetsing” aangenomen dat zij “niet te goeder trouw” waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer geen betalingsregeling. Vijlbrief noemt die gang van zaken “onacceptabel”.
Proces nog niet te automatiseren
De staatssecretaris wil erachter komen wie op deze manier is behandeld en om hoeveel mensen het gaat, te meer omdat de Kamer slachtoffers van deze werkwijze mogelijk wil compenseren. Er is volgens Vijlbrief nog geen manier gevonden om geautomatiseerd een selectie te maken van de burgers van wie hun verzoek “op een onacceptabele manier is afgewezen”. “Hoewel daar nog wel aan gewerkt wordt, willen wij daar niet op wachten”, aldus Vijlbrief.
Daarom gaat de fiscus in eerste instantie handmatig op zoek. Dit zal naar verwachting tot eind juni duren. Er wordt gezocht naar afgewezen verzoeken tot schuldsanering, en het gaat om een schuld van zeker 10.000 euro. Daarnaast wordt gekeken of mensen in het speciale registratiesysteem zijn gezet en of ze van ernstige nalatigheid of sjoemelen met de belasting- of toeslagenformulieren worden beschuldigd.
Belastingdienst gaat handmatig 400.000 oude belastingbesluiten beoordelen
MSN 05.02.2021 De Belastingdienst gaat 400.000 oude belastingbesluiten doorzoeken en beoordelen. Dat gebeurt in eerste instantie handmatig, meldt staatssecretaris Hans Vijlbrief (Belastingdienst) aan de Tweede Kamer.
Het gaat om verzoeken tot betalingsregelingen voor mensen die een belastingschuld hadden.
Inkomstenbelasting en toeslagenaffaire
Vijlbrief meldde de Tweede Kamer vorige week dat de Belastingdienst ook bij de inkomstenbelasting, net als in de toeslagenaffaire, mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur heeft opgeplakt. Zij belandden al bij het geringste vermoeden van fraude in een speciaal registratiesysteem, zonder het zelf te weten.
De gevolgen voor de slachtoffers waren enorm, vertelde Nazmiye afgelopen zomer aan RTL Nieuws:
Van mensen met zo’n aantekening werd vervolgens automatisch aangenomen dat zij ‘niet te goeder trouw’ waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer, geen betalingsregeling. Vijlbrief noemt die gang van zaken onacceptabel.
Niet geautomatiseerd
Opvallend genoeg er is tot nu toe geen manier gevonden om een geautomatiseerde selectie te maken van de groep slachtoffers, meldt Vijlbrief. “Hoewel daar nog wel aan gewerkt wordt, willen wij daar niet op wachten.”
Daarom gaat de fiscus in eerste instantie handmatig op zoek. Een extern bureau gaat daarbij helpen.
Fiscus gaat handmatig 400.000 oude belastingbesluiten beoordelen
AD 05.02.2021 De Belastingdienst gaat, met behulp van een externe partij, 400.000 oude belastingbesluiten doorzoeken en beoordelen. Dat gebeurt in eerste instantie handmatig, meldt staatssecretaris Hans Vijlbrief (Belastingdienst) aan de Tweede Kamer. Het gaat om verzoeken tot betalingsregelingen voor mensen die een belastingschuld hadden.
Vijlbrief meldde de Tweede Kamer vorige week dat de Belastingdienst ook bij de inkomstenbelasting, net als in de toeslagenaffaire, mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur heeft opgeplakt. Zij belandden al bij het geringste vermoeden van fraude in een speciaal registratiesysteem, zonder het zelf te weten.
Van mensen met zo’n aantekening werd ‘zonder inhoudelijke toetsing’ aangenomen dat zij ‘niet te goeder trouw’ waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer, geen betalingsregeling. Vijlbrief noemt die gang van zaken ‘onacceptabel’.
Compenseren
Vijlbrief wil erachter komen wie op deze manier is behandeld en om hoeveel mensen het gaat, te meer omdat de Kamer slachtoffers van deze werkwijze mogelijk wil compenseren. Maar ‘er is tot nu toe geen manier gevonden om een geautomatiseerde selectie te maken waardoor de groep burgers van wie hun verzoek op een onacceptabele manier is afgewezen met een druk op de knop zichtbaar wordt’, schrijft Vijlbrief. ,,Hoewel daar nog wel aan gewerkt wordt, willen wij daar niet op wachten.”
Daarom gaat de fiscus in eerste instantie handmatig op zoek. Dit zal naar verwachting tot eind juni duren. Er wordt gezocht naar afgewezen verzoeken tot schuldsanering, en het gaat om een schuld van zeker 10.000 euro. Daarnaast wordt gekeken of mensen in het speciale registratiesysteem zijn gezet, en of ze van ernstige nalatigheid of sjoemelen met de belasting- of toeslagenformulieren worden beschuldigd.
Tachtig slachtoffers van toeslagenaffaire doen aangifte tegen premier Rutte
NU 03.02.2021 Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben aangifte gedaan tegen demissionair premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om drie ambtsmisdrijven, zegt hun advocaat Vasco Groeneveld woensdag. Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden al aangifte tegen vijf (oud-)bewindslieden.
De raadsman vond het toen te vroeg om ook de minister-president in de aangifte te betrekken. “Daarna is er nieuwe, belastende informatie bij gekomen over, zoals voormalig minister van Sociale Zaken Asscher het noemde, ‘de onrechtmatige jacht door de Belastingdienst op duizenden gezinnen'”, aldus Groeneveld.
Volgens Groeneveld heeft Rutte tijdens het Kamerdebat over de affaire op 19 januari gezegd dat het kabinet vanaf mei/juni 2019 wist hoe groot en omvangrijk de problematiek was. “Dat betekent: vele duizenden gedupeerden. De premier erkende ook dat hij vanaf die tijd ‘direct betrokken’ was bij het dossier. Bij de parlementaire ondervragingscommissie bleef hij hier nog vaag over”, aldus de advocaat.
“Uit nieuw vrijgegeven stukken blijkt dat de premier sinds mei 2019 heeft meebeslist over de te nemen stappen. Toch is het illegale invorderen door de Belastingdienst doorgegaan tot november 2019 of langer. Ook was hij al in het najaar van 2018 op de hoogte van misstanden bij de afdeling Toeslagen. Hij werd toen voorbereid op lastige vragen van de pers.”
Rutte over rapport toeslagenaffaire: ‘Kunnen ons er alleen voor schamen’
Gedupeerden: Rutte was op de hoogte van schenden wet
Volgens de aangevers heeft Rutte beschikkingen laten bestaan terwijl hij wist dat de wet werd geschonden. Daarnaast heeft hij opzettelijk of door grove schuld nagelaten wetten uit te voeren, menen ze.
“Rutte heeft niet ingegrepen toen mijn cliënten ambtelijk werden opgejaagd en beroofd”, zegt Groeneveld. “De schending van de rechtsorde door de overheid is ongekend in de moderne Nederlandse geschiedenis. Voor zulke ernstige gevallen heeft de wetgever ambtsmisdrijven in het Wetboek van Strafrecht opgenomen.”
Aangifte tegen Rutte is aanvulling op eerdere aangifte
Groeneveld deed op 12 januari aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken.
De aangifte tegen Rutte is een aanvulling op de eerder gedane aangifte. In de aanvulling zijn ook de verdenkingen tegen Hoekstra en Snel uitgebreid met zogeheten opzetdelicten, waarin niet alleen sprake is van schuld, maar ook van opzet.
In de toeslagenaffaire werden ouders ten onrechte aangemerkt als fraudeurs. Duizenden van hen kwamen daardoor in grote financiële en persoonlijke problemen. De kwestie leidde vorige maand tot het aftreden van het kabinet.
Zie ook: Tijdlijn toeslagenaffaire: Van harde aanpak naar kwijtschelden schulden
Lees meer over: Toeslagenaffaire
Tachtig slachtoffers doen aangifte tegen premier Rutte wegens toeslagenaffaire
AD 03.02.2021 Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben aangifte gedaan tegen premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om drie ambtsmisdrijven, zegt hun advocaat Vasco Groeneveld woensdag. Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden al aangifte tegen vijf andere (oud-)bewindslieden.
De raadsman vond het toen te vroeg om ook de (inmiddels demissionaire) minister-president in de aangifte te betrekken. ,,Daarna is er nieuwe, belastende informatie bij gekomen”, zegt hij.
Lees ook;
Volgens Groeneveld heeft Rutte tijdens het Kamerdebat over de affaire op 19 januari gezegd dat het kabinet vanaf mei/juni 2019 wist hoe groot en omvangrijk de problematiek was. ,,Dat betekent: vele duizenden gedupeerden. De premier erkende ook dat hij vanaf die tijd ‘direct betrokken’ was bij het dossier. Bij de parlementaire ondervragingscommissie bleef hij hier nog vaag over.”
Groeneveld: ,,Uit nieuw vrijgegeven stukken blijkt dat de premier sinds mei 2019 heeft meebeslist over te nemen stappen. Toch is het illegale invorderen door de Belastingdienst doorgegaan tot november 2019 of langer. Ook was hij al in het najaar van 2018 op de hoogte van misstanden bij de afdeling Toeslagen. Hij werd toen voorbereid op lastige vragen van de pers.”
‘Opgejaagd en beroofd’
Volgens de aangevers heeft Rutte beschikkingen laten bestaan terwijl hij wist dat de wet werd geschonden. Daarnaast heeft hij opzettelijk of door grove schuld nagelaten wetten uit te voeren, menen de aangevers. ,,Rutte heeft niet ingegrepen toen mijn cliënten ambtelijk werden opgejaagd en beroofd”, aldus advocaat Groeneveld.
Groeneveld deed op 12 januari aangifte tegen (oud-)ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Naast de drie ministers heeft de raadsman Menno Snel, voormalig staatssecretaris van Financiën, en Lodewijk Asscher (voorheen minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) in die aangifte betrokken. Volgens Groeneveld hadden zij moeten voorkomen dat de Belastingdienst zich schuldig maakte aan zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie.
Vernietigend rapport
Aan de basis van dit alles ligt het vernietigende rapport van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. De ouders die slachtoffer zijn geworden van de harde aanpak bij de kinderopvangtoeslag is ‘ongekend onrecht’ aangedaan, luidde de conclusie. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad.
De commissie stelde vast dat ministers en staatssecretarissen meermaals signalen hebben gekregen dat er iets misging bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslag. Maar dat hier zoveel mensen de dupe van werden drong niet tot hen door. ,,Dat de problemen veel breder speelden, was voor hen een blinde vlek”, staat in het rapport. Niet veel later viel het kabinet en besloot Eric Wiebes in zijn geheel af te treden.
Volgens Groeneveld blijkt uit het rapport dat de betrokken bewindslieden over zodanig verontrustende informatie beschikten dat zij hadden moeten ingrijpen.
Tachtig slachtoffers toeslagenaffaire doen aangifte tegen premier Rutte
RTL 03.02.2021 Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagzaak hebben aangifte gedaan tegen premier Mark Rutte. Dat zegt hun advocaat Vasco Groeneveld tegen RTL Nieuws.
Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden al aangifte tegen vijf andere (oud-)bewindslieden. De raadsman vond het toen te vroeg om ook demissionair premier in de aangifte te betrekken.
Nieuwe informatie
“Daarna is er nieuwe, belastende informatie bij gekomen”, zegt hij. “Daaruit blijkt dat de premier sinds mei 2019 heeft meebeslist over te nemen stappen. Toch is het illegale invorderen door de Belastingdienst doorgegaan tot november 2019 of langer. Ook was hij al in het najaar van 2018 op de hoogte van misstanden bij de afdeling Toeslagen.”
Roep om ‘gratis’ kinderopvang steeds luider na toeslagenaffaire
Grove schuld
Volgens de aangevers heeft Rutte beschikkingen laten bestaan terwijl hij wist dat de wet werd geschonden. Daarnaast heeft hij opzettelijk of door grove schuld nagelaten wetten uit te voeren, menen de aangevers.
“Rutte heeft niet ingegrepen toen mijn cliënten ambtelijk werden opgejaagd en beroofd”, aldus advocaat Groeneveld.
Onlangs besloot het OM geen strafrechtelijk onderzoek in te stellen naar de Belastingdienst in de toeslagenaffaire. Volgens het OM is er ‘na een zorgvuldige beoordeling van de feiten en omstandigheden’ geen sprake van een strafrechtelijke verdenking.
Natasja ziet niks van 30.000 euro toeslagenaffaire: ‘Al een ton schuld’
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/39a8fa80-6613-11eb-bf5f-02c309bc01c1.jpg)
Slachtoffers toeslagenaffaire doen aangifte tegen premier Rutte
Telegraaf 03.02.2021 Tachtig slachtoffers van de kinderopvangtoeslagzaak hebben aangifte gedaan tegen premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om drie ambtsmisdrijven, zegt hun advocaat Vasco Groeneveld woensdag. Vorige maand deed Groeneveld namens een groep gedupeerden aangifte tegen vijf andere (oud-)bewindslieden.
De raadsman vond het toen te vroeg om ook de (inmiddels demissionaire) minister-president in de aangifte te betrekken. „Daarna is er nieuwe, belastende informatie bij gekomen over, zoals voormalig minister van Sociale Zaken Asscher het noemde, ’de onrechtmatige jacht door de Belastingdienst op duizenden gezinnen’.”
Volgens Groeneveld heeft Rutte tijdens het Kamerdebat over de affaire op 19 januari gezegd dat het kabinet vanaf mei/juni 2019 wist hoe groot en omvangrijk de problematiek was. „Dat betekent: vele duizenden gedupeerden. De premier erkende ook dat hij vanaf die tijd ’direct betrokken’ was bij het dossier. Bij de parlementaire ondervragingscommissie bleef hij hier nog vaag over.”
BEKIJK OOK:PREMIUM
Daily Mail gaat los op Mark Rutte
Groeneveld: „Uit nieuw vrijgegeven stukken blijkt dat de premier sinds mei 2019 heeft meebeslist over te nemen stappen. Toch is het illegale invorderen door de Belastingdienst doorgegaan tot november 2019 of langer. Ook was hij al in het najaar van 2018 op de hoogte van misstanden bij de afdeling Toeslagen. Hij werd toen voorbereid op lastige vragen van de pers.”
Volgens de aangevers heeft Rutte beschikkingen laten bestaan terwijl hij wist dat de wet werd geschonden. Daarnaast heeft hij opzettelijk of door grove schuld nagelaten wetten uit te voeren, menen de aangevers.
„Rutte heeft niet ingegrepen toen mijn cliënten ambtelijk werden opgejaagd en beroofd”, zegt Groeneveld. „De schending van de rechtsorde door de overheid is ongekend in de moderne Nederlandse geschiedenis. Voor zulke ernstige gevallen heeft de wetgever ambtsmisdrijven in het Wetboek van Strafrecht opgenomen.”
BEKIJK OOK:PREMIUM
Toeslagenaffaire trilt ook na op links
Groeneveld deed op 12 januari aangifte tegen de ministers Tamara van Ark (Medische Zorg), Wopke Hoekstra (Financiën) en Eric Wiebes (Economische Zaken). Daarnaast werden voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel en oud-minister Lodewijk Asscher in die aangifte betrokken.
De aangifte tegen Rutte is een aanvulling op de eerder gedane aangifte. In de aanvulling zijn de verdenkingen tegen Hoekstra en Snel uitgebreid met zogeheten opzetdelicten, waarin niet alleen sprake is van schuld, maar ook van opzet.
BEKIJK MEER VAN; overheid misdaad overheidsbeleid Vasco Groeneveld Mark Rutte Den Haag Belastingdienst Toeslagen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ad3a86e6-6576-11eb-9477-02d1dbdc35d1.jpg)
D66’er wil Europese strafprocedure tegen Nederland
Telegraaf 02.02.2021 D66-Europarlementariër Samira Rafaela wil dat de Europese Commissie een strafprocedure start tegen Nederland. Aanleiding is de toeslagenaffaire, waarvoor opvallend genoeg D66-staatssecretarissen medeverantwoordelijk voor waren. Volgens Rafaëla is het feit dat mensen met een tweede nationaliteit extra gecontroleerd werden door de Belastingdienst een uiting van ’institutioneel racisme’.
„Lidmaatschap van de EU komt niet enkel met voordelen, daar horen ook verplichtingen bij”, aldus Rafaëla, namens ARDI, de antiracismegroep in het Europees Parlement, en drie Nederlandse antiracisme-organisaties.
In de brief, gericht aan vicevoorzitter van de Europese Commissie Vera Jourová en eurocommissarissen Helena Dalli en Didier Reynders, vraagt Rafaela om een onderzoek naar eventuele schending van EU-racismewetgeving, en of dit kan leiden tot een inbreukprocedure. Dat laatste wordt ingezet wanneer een lidstaat zich niet aan de wetgeving van de EU houdt. Inbreukprocedures werden eerder gestart tegen onder meer Polen en Hongarije, vanwege het inperken van de onafhankelijke rechtspraak en de discriminatie van lhbti’ers.
Feitelijk richt haar aanklacht zich ook tegen haar eigen D66, dat onderdeel was van het kabinet-Rutte-III. Rafaëla’s partij leverde zelfs de staatssecretarissen, de eerder opgestapte Menno Snel en nu Hans Vijlbrief en Alexandra van Huffelen, die verantwoordelijk zijn voor de Belastingdienst en toeslagen.
„Ondanks het opstappen van de Nederlandse regering is er geen duidelijke vervolging geweest voor het institutionele racisme dat de afgelopen twee decennia een element vormde van het Nederlandse beleid”, schrijft Rafaela, tevens co-voorzitter van ARDI. Volgens de D66-politica is het ’belangrijk om snel te handelen en een onderzoek te starten’ naar de kwestie.
BEKIJK OOK:
Kamer eist compensatie voor slachtoffers zwarte lijsten fiscus
BEKIJK OOK:
Kamer: overheid moet schulden toeslagenouders overnemen
BEKIJK OOK:PREMIUM
Spoedcursus tegen de Rutte-doctrine
Discriminerende behandeling
In Nederland is er ook het nodige onderzoek gedaan naar discriminatie door de Belastingdienst. De Autoriteit Persoonsgegevens concludeerde al dat de fiscus discriminerend heeft gehandeld, door het registreren van de tweede nationaliteit. Het Openbaar Ministerie besloot daarentegen geen strafrechtelijk onderzoek uit te voeren naar beroepsmatige discriminatie door de Belastingdienst.
De Tweede Kamer nam daarnaast onlangs een motie aan om de Nederlandse rechtsstaat te laten onderzoeken door de Venetië Commissie, een adviesorgaan van de Raad van Europa.
BEKIJK MEER VAN; internationale organisaties overheidsbeleid racisme misdaad, recht en justitie Samira Rafaëla Belastingdienst
Europarlementariër D66 wil strafprocedure tegen Nederland om toeslagenaffaire
AD 02.02.2021 D66-Europarlementariër Samira Rafaela wil dat de Europese Commissie een strafprocedure begint tegen Nederland vanwege de toeslagenaffaire. Volgens haar is het ‘institutioneel racisme’ dat in die affaire naar boven kwam in strijd met Europese wetten en verdragen.
Premier Rutte bij de ondervraging door de Kamercommissie die in haar rapport ‘ongekend onrecht’ vaststelde. © ANP
Drie Eurocommissarissen hebben een brief ontvangen die hen oproept om ‘te evalueren’ of er een strafprocedure moet worden aangespannen tegen Nederland vanwege ‘een potentiële schending van EU-wetgeving’. De afzender van het stuk aan de commissarissen voor Gelijkheid, Justitie en Waarden en Transparantie is Samira Rafaela, D66-Europarlementariër, die de brief stuurde namens Ardi, de antiracismegroep in het Europees Parlement en drie Nederlandse antidiscriminatieorganisaties. “Ik wil dat Nederland op de vingers wordt getikt en de consequenties ervaart.”
Aanleiding is de toeslagenaffaire, waarbij de Belastingdienst jarenlang duizenden ouders ten onrechte aanmerkte als fraudeur. Zij moesten ontvangen toeslagen terugbetalen, met grote financiële problemen tot gevolg. De parlementaire commissie die de affaire onderzocht, stelde in december dat de ouders ‘ongekend onrecht’ is aangedaan en dat de ‘grondbeginselen van de rechtsstaat’ werden geschonden.
Vaak controleerde de Belastingdienst extra bij mensen met een tweede nationaliteit, terwijl de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) vorig jaar concludeerde dat nationaliteit geen rol mag spelen bij het beoordelen van een aanvraag voor kinderopvangtoeslag. Door die gegevens op te nemen handelde de Belastingdienst volgens de AP onrechtmatig en discriminerend.
Harde conclusies
Er lopen nog onderzoeken naar discriminatie bij de Belastingdienst. Op de uitkomsten daarvan wilde Rafaela niet wachten. “Het bewijs dat er nu ligt, ook de harde conclusies in het eindrapport van de parlementaire ondervragingscommissie, is duidelijk genoeg.” In dat eindrapport komen de woorden discriminatie of racisme echter niet voor. Toch spreekt Rafaela van ‘institutioneel racisme’. “Dat is niet alleen in strijd met artikel 1 van onze Grondwet, maar ook in strijd met EU-verdragen en -regels.”
Tegen lidstaten van de Europese Unie die de Europese regels niet naleven, kan de Europese Commissie een soort strafprocedure starten. Deze zogeheten inbreukprocedure is een fors middel om af te dwingen dat een land zich alsnog houdt aan Europese wetten. “Ik wil voor het maximale gaan,” aldus Rafaela.
Het is opvallend dat een Europarlementariër oproept tot zo’n zaak tegen het eigen land. Ook omdat Nederland al aan de Raad van Europa heeft gevraagd om onderzoek te doen naar wat er allemaal mis is gegaan bij hoe burgers hier door de overheid zijn behandeld.
Dat haar eigen partij D66 medeverantwoordelijk is, ziet Rafaela niet als een beletsel. Tijdens de kabinetsperiode van Rutte III, waarin partijleider Sigrid Kaag minister is, kon het schandaal voortduren en kwam de omvang ervan aan het licht. De partijtop is vooraf niet op de hoogte gesteld dat Rafaela haar brief zou sturen.
“Als politica en gezien mijn eigen ervaringen met discriminatie vind ik het onuitstaanbaar dat mijn eigen lidstaat zich hier schuldig aan maakt.” Ze heeft zich de toeslagenaffaire ‘erg aangetrokken’. “Dat geldt ook voor mijn partij. Juist omdat het om Nederland gaat, vond ik dat ik dit moest doen.” Voor de D66-politica gaf de doorslag dat niemand bij de Belastingdienst vervolgd zou worden. Met een eventuele inbreukprocedure wil ze ‘alles uit de kast halen’ om de pijn van ouders te erkennen en zulk ‘onrecht’ in de toekomst voorkomen.
Toekomstige generaties
De namen van antidiscriminatieorganisaties DeGoedeZaak, S.P.E.A.K. en Controle Alt Delete staan ook onder de brief, mede om onrecht Europees een gezicht te geven. “We zien dat bij de overheid het besef nog niet is ingedaald dat instanties die werken met risicoprofielen die nationaliteit of etniciteit bevatten, discrimineren,” zegt Dionne Abdoelhafiezkhan van Controle Alt Delete.
Hajar Fallah van S.P.E.A.K. stelt dat dit ook een signaal moet zijn om ‘toekomstige generaties niet buiten te sluiten’. “Vooral met de komst van kunstmatige intelligentie is het noodzakelijk om etniciteit en afkomst uit de risicoprofielen te halen om dit aangrijpende onrecht te voorkomen.”
De Europese Commissie start vaker inbreukprocedures tegen landen om hen te dwingen EU-regels na te leven. Ook tegen Nederland begon het in 2019 zestien keer zo’n procedure, becijferde kenniscentrum Europa Decentraal. Meestal hebben die te maken met overtredingen van de regels voor interne markt, vervoer of milieuregels.
Het bekendste voorbeeld van zulke zaken zijn procedures die recent zijn aangespannen tegen Polen en Hongarije. In die landen wordt aan de onafhankelijkheid van de rechtspraak getornd, staat de persvrijheid onder druk en worden rechten van lhbtq’s ingeperkt. Rafaela: “Als die landen moeten stoppen met discriminatie, moet Nederland dat ook doen. Als er één lidstaat is die het goede voorbeeld moet geven, is dat Nederland. Laten we eerlijk zijn: het ís ook zo dat we onze zaakjes niet goed op orde hadden.”
D66 wil niet reageren
Een woordvoerder van staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen, D66) laat weten dat het aan de Eurocommissarissen is om op de brief van Rafaela te reageren. “De staatssecretaris is altijd helder geweest over discriminatie: dat kan niet, mag niet en al helemaal niet bij de overheid.” Volgens de woordvoerder is het ‘goed’ dat het dossier ook ‘vanuit Europa wordt bekeken’. D66 wil niet reageren op de brief die de D66-Europarlementariër aan Eurocommissarissen heeft gestuurd.
Samira Rafaela, voor D66 sinds 2019 lid van het Europees Parlement. © Sander de Wilde
© ITV/Shutterstock D66’er Samira Rafaëla wil een Europees onderzoek naar de kindertoeslagenaffaire.
D66’er wil Europese strafprocedure tegen Nederland
MSN 02.02.2021 D66-Europarlementariër Samira Rafaëla wil dat de Europese Commissie een strafprocedure start tegen Nederland. Aanleiding is de toeslagenaffaire, waarvoor opvallend genoeg D66-staatssecretarissen medeverantwoordelijk voor waren. Volgens Rafaëla is het feit dat mensen met een tweede nationaliteit extra gecontroleerd werden door de Belastingdienst een uiting van ’institutioneel racisme’.
„Lidmaatschap van de EU komt niet enkel met voordelen, daar horen ook verplichtingen bij”, aldus Rafaëla, namens ARDI, de antiracismegroep in het Europees Parlement, en drie Nederlandse antiracisme-organisaties.
In de brief, gericht aan vicevoorzitter van de Europese Commissie Vera Jourová en eurocommissarissen Helena Dalli en Didier Reynders, vraagt Rafaëla om een onderzoek naar eventuele schending van EU-racismewetgeving, en of dit kan leiden tot een inbreukprocedure. Dat laatste wordt ingezet wanneer een lidstaat zich niet aan de wetgeving van de EU houdt. Inbreukprocedures werden eerder gestart tegen onder meer Polen en Hongarije, vanwege het inperken van de onafhankelijke rechtspraak en de discriminatie van lhbti’ers.
Feitelijk richt haar aanklacht zich ook tegen haar eigen D66, dat onderdeel was van het kabinet-Rutte-III. Rafaëla’s partij leverde zelfs de staatssecretarissen, de eerder opgestapte Menno Snel en nu Hans Vijlbrief en Alexandra van Huffelen, die verantwoordelijk zijn voor de Belastingdienst en toeslagen.
Lidmaatschap van de EU komt niet enkel met voordelen, daar horen ook verplichtingen bij. Met @SPEAK100 @CntrleAltDlt @De_Goede_Zaak vraag ik om onderzoek naar schending EU-wetgeving op het gebied van racisme en of dit kan leiden tot een inbreukprocedure nav de #toeslagenaffaire.
12:36 p.m. · 2 feb. 2021 44 20
„Ondanks het opstappen van de Nederlandse regering is er geen duidelijke vervolging geweest voor het institutionele racisme dat de afgelopen twee decennia een element vormde van het Nederlandse beleid”, schrijft Rafaëla, tevens co-voorzitter van ARDI. Volgens de D66-politica is het ’belangrijk om snel te handelen en een onderzoek te starten’ naar de kwestie.
Discriminerende behandeling
In Nederland is er ook het nodige onderzoek gedaan naar discriminatie door de Belastingdienst. De Autoriteit Persoonsgegevens concludeerde al dat de fiscus discriminerend heeft gehandeld, door het registreren van de tweede nationaliteit. Het Openbaar Ministerie besloot daarentegen geen strafrechtelijk onderzoek uit te voeren naar beroepsmatige discriminatie door de Belastingdienst.
De Tweede Kamer nam daarnaast onlangs een motie aan om de Nederlandse rechtsstaat te laten onderzoeken door de Venetië Commissie, een adviesorgaan van de Raad van Europa.
Belastingdienst voldoet pas in 2024 volledig aan privacywet
AD 02.02.2021 De Belastingdienst voldoet pas in 2024 volledig aan de privacywet. Staatssecretaris Hans Vijlbrief zei dat het nog jaren gaat duren voordat alle applicaties voldoen aan de eisen van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), en dat er nog veel werk te doen is.
Vijlbrief zei dat in een debat in de Tweede Kamer rondom de toeslagenaffaire. Hij reageerde daarmee op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Die wilde weten welke wetten de Belastingdienst overtrad tijdens de toeslagenaffaire. Vijlbrief meldde daarop dat de Belastingdienst ruim 900 applicaties gebruikt en dat het daarom ‘een bulk werk is’ om die allemaal volledig aan de privacy-eisen te laten voldoen.
De AVG werd in mei 2018 actief, maar toen al bleek dat de fiscus niet aan de privacywet voldeed. Dat was medio 2019 nog steeds niet het geval. Het grootste probleem zat toen al in de opslag van oude persoonsgegevens waarvan het lang duurde die te verwijderen. De Belastingdienst zei honderden miljoenen documenten te hebben die nog moesten worden vernietigd en dat dat meer tijd zou kosten dan aanvankelijk werd gedacht. In 2019 presenteerde toenmalig staatssecretaris Menno Snel een actieplan voor wanneer de fiscus alsnog aan de AVG zou voldoen. Nu blijkt dat het nog tot 2024 gaat duren, veel langer dan aanvankelijk gepland.
Toen de toeslagenaffaire deze zomer aan het licht kwam, concludeerde de Autoriteit Persoonsgegevens al dat de Belastingdienst in zware overtreding van de privacywet was door de nationaliteit van kinderopvangtoeslagontvangers te registreren.
Tientallen meldingen gedaan van discriminatie door Belastingdienst
NU 02.02.2021 Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) heeft tot nu toe 35 meldingen van discriminatie door de Belastingdienst ontvangen. Na het vernietigende toeslagenrapport van de commissie-Van Dam werd de hulp van het CRM ingeschakeld.
Ongeveer elf mensen hebben gevraagd om een oordeel in een zaak. Bij zo’n verzoek “behandelt het CRM de zaak in een openbare zitting en oordeelt of er sprake is geweest van discriminatie”, meldt demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) aan de Tweede Kamer.
Naar aanleiding van het vernietigende toeslagenrapport van de commissie-Van Dam, riep het kabinet de hulp van het College in. De Belastingdienst ging veel te ver in de jacht op fraudeurs, waarbij mensen met een niet-Nederlandse nationaliteit extra streng gecontroleerd werden. Bovendien kregen sommige gedupeerde ouders te maken met discriminerende opmerkingen van ambtenaren van de Belastingdienst.
“Het College zal in de loop van februari beginnen met de behandeling van de meldingen en verzoeken. Dit zal in eerste instantie gebeuren door ouders die een melding/verzoek hebben gedaan zonder veel toelichting, om nadere informatie te vragen”, schrijft Van Huffelen in een voortgangsrapportage over de kinderopvangtoeslag. Omdat het CRM de verzoeken en meldingen moet afhandelen, wordt de komende twee jaar 300.000 euro per jaar uitgetrokken om meer mensen in dienst te nemen.
De staatssecretaris probeert zoveel mogelijk gedupeerden ervan op de hoogte te brengen dat zij zich kunnen melden bij het CRM. In de informatiecampagne voor toeslagenouders zal discriminatie specifiek aan bod komen. Ook zoekt Van Huffelen naar een manier om dossiers van toeslaggerechtigden systematisch te “doorzoeken op mogelijke indicaties van discriminerend gebruik van nationaliteit”. Zo hoopt ze te kunnen zien in welke dossiers discriminatie een rol heeft gespeeld.
Lees meer over: Politiek Binnenland Toeslagenaffaire
Tientallen meldingen gedaan van discriminatie door Belastingdienst
MSN 02.02.2021 Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) heeft tot nu toe 35 meldingen van discriminatie door de Belastingdienst ontvangen. Na het vernietigende toeslagenrapport van de commissie-Van Dam werd de hulp van het CRM ingeschakeld.
Ongeveer elf mensen hebben gevraagd om een oordeel in een zaak. Bij zo’n verzoek “behandelt het CRM de zaak in een openbare zitting en oordeelt of er sprake is geweest van discriminatie”, meldt demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) aan de Tweede Kamer.
Naar aanleiding van het vernietigende toeslagenrapport van de commissie-Van Dam, riep het kabinet de hulp van het College in. De Belastingdienst ging veel te ver in de jacht op fraudeurs, waarbij mensen met een niet-Nederlandse nationaliteit extra streng gecontroleerd werden. Bovendien kregen sommige gedupeerde ouders te maken met discriminerende opmerkingen van ambtenaren van de Belastingdienst.
“Het College zal in de loop van februari beginnen met de behandeling van de meldingen en verzoeken. Dit zal in eerste instantie gebeuren door ouders die een melding/verzoek hebben gedaan zonder veel toelichting, om nadere informatie te vragen”, schrijft Van Huffelen in een voortgangsrapportage over de kinderopvangtoeslag. Omdat het CRM de verzoeken en meldingen moet afhandelen, wordt de komende twee jaar 300.000 euro per jaar uitgetrokken om meer mensen in dienst te nemen.
De staatssecretaris probeert zoveel mogelijk gedupeerden ervan op de hoogte te brengen dat zij zich kunnen melden bij het CRM. In de informatiecampagne voor toeslagenouders zal discriminatie specifiek aan bod komen. Ook zoekt Van Huffelen naar een manier om dossiers van toeslaggerechtigden systematisch te “doorzoeken op mogelijke indicaties van discriminerend gebruik van nationaliteit”. Zo hoopt ze te kunnen zien in welke dossiers discriminatie een rol heeft gespeeld.
Waakhond ontvangt tientallen discriminatiemeldingen fiscus
MSN 02.02.2021 Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) heeft tot nu toe 35 meldingen van discriminatie door de Belastingdienst ontvangen. Zo’n elf mensen hebben gevraagd om een oordeel in een zaak. Bij zo’n verzoek “behandelt het CRM de zaak in een openbare zitting en oordeelt of er sprake is geweest van discriminatie”, meldt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) aan de Tweede Kamer.
Naar aanleiding van het vernietigende toeslagenrapport van de commissie-Van Dam, riep het kabinet de hulp van het College in. Niet alleen ging de Belastingdienst veel te ver in de jacht op fraudeurs, hierbij werden mensen met een niet-Nederlandse nationaliteit extra streng gecontroleerd. Bovendien kregen sommige gedupeerde ouders te maken met discriminerende opmerkingen van Belastingdienst-ambtenaren.
“Het College zal in de loop van februari beginnen met de behandeling van de meldingen en verzoeken. Dit zal in eerste instantie gebeuren door ouders die een melding/verzoek hebben gedaan zonder veel toelichting, om nadere informatie te vragen”, schrijft Van Huffelen in een voortgangsrapportage over de kinderopvangtoeslag. Omdat het CRM de verzoeken en meldingen moet afhandelen, wordt de komende twee jaar 300.000 euro per jaar uitgetrokken om meer mensen in dienst te nemen.
De demissionaire staatssecretaris probeert zoveel mogelijk gedupeerden ervan op de hoogte te brengen dat zij zich kunnen melden bij het CRM. In de informatiecampagne voor toeslagenouders zal discriminatie specifiek aan bod komen. Ook zoekt Van Huffelen naar een manier om dossiers van toeslaggerechtigden systematisch te “doorzoeken op mogelijke indicaties van discriminerend gebruik van nationaliteit”. Zo hoopt ze te kunnen zien in welke dossiers discriminatie een rol heeft gespeeld.
Tweede Kamer eist inzet voor gedupeerden zwarte lijsten Belastingdienst
MSN 02.02.2021 Het kabinet moet zich van de Tweede Kamer veel meer inspannen voor mensen die op zwarte lijsten hebben gestaan bij de inkomstenbelasting. De Kamer wil weten hoe groot die groep is en wil dat een compensatieregeling wordt opgezet.
Demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) zei al dat hij zich een eventuele compensatie voor de slachtoffers “kan voorstellen”. De Kamer wil niet langer wachten en vraagt de bewindsman nu al “in kaart te brengen hoeveel mensen door vermelding op een zwarte lijst ten onrechte geschaad zijn, welke schade deze mensen ondervonden hebben”.
GroenLinks-Kamerlid Bart Snels deed dit voorstel, mede namens VVD, CDA, D66, SP, PvdA, 50PLUS en DENK. Daarmee heeft de motie brede steun in de Kamer.
Vorige week bleek dat de Belastingdienst mensen ook bij de inkomstenbelasting te makkelijk als fraudeur bestempelde. Zij konden bij de geringste vermoedens van fraude al terechtkomen in het fraudesignaleringssysteem FSV, dat als een soort zwarte lijst fungeerde.
Vijlbrief noemde dit al “onacceptabel” en de Kamer maakte de vergelijking met de manier waarop de Belastingdienst zich gedroeg in de affaire met de kinderopvangtoeslag.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e7215fc8-64b4-11eb-83f9-02c309bc01c1.jpg)
Kamer vreest naschokken toeslagenaffaire: ’Komt er een nog groter schandaal?’
Telegraaf 01.02.2021 De harde en discriminerende fraudeaanpak die heeft geleid tot het toeslagenschandaal, baart de Tweede Kamer ook richting de toekomst zorgen. Kamerleden vrezen dat er achter de affaire een ’nog groter schandaal’ tevoorschijn komt. Demissionair staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) sluit niet uit dat het kabinet nog meer mensen moet compenseren.
„Het lijkt erop dat er nog flink wat kasten gesloten zijn”, zegt CDA-Kamerlid Omtzigt maandagmiddag als de Kamer debatteert over de fraudeopsporing van en het gebruik van de tweede nationaliteit door de Belastingdienst. Uit die kasten bij de fiscus vallen al tijden om de haverklap lijken, bijvoorbeeld in de vorm van het gebruik van allerlei zwarte lijsten. Of het rondslingeren van gegevens, waarop ook de tweede nationaliteit van mensen staat.
„Komt er achter de toeslagenaffaire een veel groter schandaal vandaan?”, vraagt D66-Kamerlid Van Weyenberg zich dan ook af. „Hebben we nou het beeld scherp of hoor ik over een maand weer dat er nog drie systemen open staan”, verwijst hij naar allerlei varianten op de zwarte lijsten waarvan het bestaan onlangs bekend werd.
Fraude Signalerings Voorziening (FSV)
De bekendste daarvan is de Fraude Signalerings Voorziening (FSV), waarin honderdduizenden burgers zijn opgenomen. Een vermelding op de lijst, die in strijd is met privacywetgeving, betekende een stempel als potentieel fraudeur. „Een uiterst pijnlijk dossier”, sombert SP-Kamerlid Leijten, die zich er woest over maakt dat het onduidelijk is hoeveel mensen op die lijst het predicaat ’opzet/grove schuld’ kregen, een zeer ingrijpend fraudeursstempel.
De FSV is lang niet de enige zwarte lijst, tot frustratie van Omtzigt die eerder van het kabinet te horen kreeg dat er niet meer lijsten zijn. „Het blijken er 211 te zijn”, zegt hij maandag gefrustreerd. De CDA’er, en met hem collega’s van onder meer VVD en PvdA, vreest dat er nog meer ellende tevoorschijn komt.
Omtzigt vindt het ook niet kunnen dat het kabinet er maanden over doet om mensen die op de FSV-lijst staan daarover te informeren. Vijlbrief zegt in het debat toe daar meer haast mee te maken. De staatssecretaris sluit daarnaast niet uit dat mensen die op de zwarte lijst staan, daarvoor gecompenseerd moeten worden: „Daar kan compensatie bij horen, maar we willen eerst goed uitzoeken wat er gebeurd is.” Het kabinet trekt de komende jaren al miljarden euro’s uit om toeslagenouders te compenseren en hun schulden kwijt te schelden.
Tweede nationaliteit registreren
Het debat over discriminatie door de fiscus ontaardt vooral in ophef over een plan van PVV-Kamerlid De Jong. Hij pleit ervoor om de tweede nationaliteit van mensen te registreren. Niet om standaard te gebruiken, stelt hij, maar pas om te gebruiken als er ’binnen een bepaalde groep’ veel fraude wordt gepleegd.
Het zorgt voor wrevel in de Kamer. „Wil meneer De Jong dat de Belastingdienst weer gaat discrimineren?”, vraagt Denk-Kamerlid Azarkan. Volgens D66-Kamerlid Van Weyenberg is de kern van het PVV-plan ’ongelijke behandeling, oneerlijke behandeling en discriminatie’. Ook PvdA’er Nijboer spreekt van discriminatie: „En daar staat de heer De Jong voor.” De PVV’er sist hem toe: „Dat is zo smerig.”
BEKIJK MEER VAN; overheid samenleving belastingen politiek Omtzigt Steven van Weyenberg Leijten Vijlbrief FSV Belastingdienst
Vijlbrief sluit compensatie om ‘zwarte lijsten’ niet uit
MSN 01.02.2021 De Tweede Kamer wil veel meer actie zien van het kabinet om de problemen met de ‘zwarte lijsten’ bij de inkomstenbelasting op te lossen. Het kabinet moet beginnen te onderzoeken hoeveel mensen door deze omstreden lijsten in de problemen kwamen, en kijken naar een compensatieregeling.
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) gaf al aan dat hij zich een eventuele compensatie voor de slachtoffers “kon voorstellen”. De Kamer wil niet langer wachten en vraagt de bewindsman nu al “in kaart te brengen hoeveel mensen door vermelding op een zwarte lijst ten onrechte geschaad zijn, welke schade deze mensen ondervonden hebben”. Op basis daarvan moet het kabinet “een mogelijke compensatieregeling uitwerken voor onterecht geraakte slachtoffers”.
GroenLinks-Kamerlid Bart Snels deed dit voorstel, mede namens VVD, CDA, D66, SP, PvdA, 50PLUS en DENK. Daarmee heeft de motie brede steun in de Kamer.
Werkinstructie
Vorige week bracht Vijlbrief een werkinstructie naar buiten waaruit bleek dat de Belastingdienst ook bij de inkomsten te makkelijk mensen als fraudeur bestempelde. Mensen konden bij de geringste vermoedens van fraude al terechtkomen in het fraudesignaleringssysteem FSV, dat als een soort zwarte lijst fungeerde: van mensen met zo’n fraudesignalering moest “zonder inhoudelijke toetsing” worden aangenomen dat zij “niet te goeder trouw” waren, blijkt uit de instructie.
Vijlbrief noemde dit al “onacceptabel” en de Kamer maakte de vergelijking met de manier waarop de Belastingdienst zich gedroeg in de affaire met de kinderopvangtoeslag. De slachtoffers van die ontspoorde fraudejacht worden na de trage opstart van de compensatieregeling sinds vorige week gecompenseerd. Het kabinet beloofde zeker 30.000 euro over te maken aan gedupeerden.
Hoewel de werkinstructie vorige week pas naar buiten kwam, is al een jaar bekend dat de Belastingdienst met het gebruik van de zwarte lijsten de privacywet overtrad. De stekker is inmiddels uit de FSV getrokken, maar de Kamer wil meer weten over soortgelijke lijsten en de invloed van zo’n registratie op het leven van gedupeerden. Maar Vijlbrief moest de antwoorden op een aantal vragen schuldig blijven, tot frustratie van vrijwel alle partijen. Zij uitten hun “teleurstelling” en “ongemak” over de langzame gang van zaken, en vroegen het kabinet snel met meer duidelijkheid te komen.
Grote irritatie Kamer over onduidelijkheid over zwarte lijsten
RTL 01.02.2021 Een jaar geleden kwam het gebruik van illegale zwarte lijsten bij de Belastingdienst aan het licht. Toch is nog steeds niet duidelijk hoeveel mensen hier de dupe van zijn geworden. Tot woede van de Tweede Kamer.
“We weten dit al een jaar”, foetert CDA-kamerlid Pieter Omtzigt in een Kamerdebat over zwarte lijsten. Renske Leijten van de SP vraagt zich af waarom de informatie niet uit het computersysteem van de Belastingdienst kan worden getrokken.
Het gaat om ‘enorm veel’ mensen, zegt staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Hoeveel het er precies zijn, kan hij nog niet zeggen. In eerdere debatten vroeg de Kamer al om dit tot op de bodem toe uit te zoeken. Tot frustratie van veel Kamerleden is dat nog niet gebeurd. “Ik zit hier niet voor Jan Doedel”, sneert Helma Lodders van de VVD.
Compensatie
Vijlbrief snapt de irritatie van de Tweede Kamer. “Maar ik heb het antwoord niet.” Hij hoopt snel meer duidelijkheid te hebben, maar vraagt ook om geduld. Er moeten 300.000 tot 500.000 beschikkingen handmatig worden doorgenomen.
Ook mensen met een belastingschuld boven 10.000 euro kregen zonder inhoudelijke toetsing het stempel fraudeur. Onacceptabel, vindt Vijlbrief. Burgers die dit overkwam, konden geen betalingsregeling meer krijgen en raakten zo vaak diep in de financiële ellende. Gekeken wordt of zij compensatie moeten krijgen.
Belastingdienst gaat iedereen informeren die op geheime zwarte lijst stond
Kamerleden begrijpen er niets van dat na vele debatten over de toeslagenaffaire en de val van het kabinet nog steeds veel vragen onbeantwoord blijven. “Wie heeft nog het overzicht?”, vraagt Denk-kamerlid Farid Azarkan zich hardop af. “Zelfs na alle onderzoeken zijn we nog niet op de bodem beland”, concludeert GroenLinks-kamerlid Bart Snels.
Het geduld van de Tweede Kamer raakt op. “Een half jaar geleden zei ik: als er nog iets in een kast zit, gooi het er dan uit”, zegt Omtzigt. “Maar ik heb het idee dat er nog iets dicht is blijven zitten.”
Gedupeerde toeslagenaffaire niet geholpen met vergoeding
Derya moest door de toeslagenaffaire gedwongen haar huis verkopen. Daardoor heeft ze een restschuld van 100.000 euro. Aan de toegezegde schadevergoeding van 30.000 euro heeft zij niet genoeg. Omdat private schuldeisers daar direct beslag op leggen.
meer: Roel Schreinemachers Hans Vijlbrief Alexandra van Huffelen Ministerie van Financiën Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Mogelijk veel meer ‘zwarte lijsten’ en dus meer compensatie bij Belastingdienst
NOS 01.02.2021 Staatssecretaris Vijlbrief van Financiën sluit niet uit dat de overheid nog veel gedupeerden moet compenseren dan alleen die van de toeslagenaffaire. Dat zei hij maandagmiddag in de Tweede Kamer. Ook bij de inkomstenbelasting werden zwarte lijsten gehanteerd waardoor mensen veel te hard werden aangepakt, erkende hij. Vorige week schreef hij al dat iedereen die op zo’n zwarte lijst is gekomen de komende maanden geïnformeerd wordt.
Vijlbrief deed zijn uitspraken in een lang debat, waarin de Kamer opnieuw grote zorgen uitte over de handelwijze van de Belastingdienst.
Volgens de Kamer moet er veel meer inzicht komen in de werkwijze van de Belastingdienst. Hoe werken de algoritmes waardoor mensen in vakjes worden ingedeeld? Hoe ontstaan die zwarte lijsten? En waarom duurt het steeds zo lang voordat de Kamer over zaken wordt geïnformeerd?
De toeslagenaffaire
Het kabinet stapte drie weken geleden op vanwege de affaire, waarbij duizenden ouders onterecht als fraudeurs werden bestempeld.
Uit onderzoek van RTL Nieuws en Trouw bleek vorig jaar dat de Belastingdienst jarenlang met een geheim systeem werkte om fraude te registreren: de zogeheten Fraude Signaleringsvoorziening. Burgers die van fouten werden verdacht, werden geregistreerd, zonder dat ze op de hoogte werden gesteld. Een onderzoekscommissie oordeelde uiteindelijk snoeihard over het optreden van zowel de overheid als het rechtssysteem en sprak van “ongekend onrecht” dat ouders is aangedaan.
Vijlbrief meldde vorige week al in een brief dat niet alleen bij de dienst Toeslagen maar ook bij de inkomstenbelasting mensen jarenlang te makkelijk het stempel van fraudeur kregen opgeplakt. Ze kwamen al bij het minste vermoeden van fraude in een speciaal systeem, maar wisten dat zelf niet. Bij een belasting-of toeslagenschuld van meer dan 10.000 euro kregen ze bovendien geen betalingsregeling of schuldhulpverlening meer.
“Er is een jaar verloren gegaan, ik vind dat echt niet kunnen”, aldus Renske Leijten, SP-Tweede Kamerlid.
Kamerleden willen weten hoeveel mensen hiervan het slachtoffer werden, maar Vijlbrief kan dat vandaag niet zeggen. Er is begonnen met een inventarisatie maar er moeten tussen de 300.000 en 500.000 beschikkingen doorgenomen worden.
Tweede Kamerleden, onder wie Leijten (SP) en Omtzigt (CDA), drongen er vandaag opnieuw op aan dat ook echt eens duidelijk wordt hoe de lijsten tot stand kwamen.
“We weten niet hoe de risicoselectie mensen eruit pikte als fraudeur. Ik wil dat alle systemen geschoond worden op discriminatie op afkomst, inkomen en gezinsgrootte”, aldus Leijten.
Ook is niet duidelijk met welke andere overheidsorganisaties de zwarte lijsten allemaal zijn gedeeld. Dat moet snel duidelijk worden, benadrukte Denk-Kamerlid Azarkan.
Vijlbrief hoopt eind deze week meer te kunnen zeggen over de aantallen waar het om gaat. Volgens SP- Kamerlid Leijten duurt het allemaal erg lang. Al in maart 2020 gaf Vijlbrief volgens haar aan dat er mogelijk veel meer mensen aanspraak kunnen maken op compensatie. “Er is in een jaar weinig gebeurd. Er is een jaar verloren gegaan, ik vind dat echt niet kunnen.””
BEKIJK OOK;
Belastingdienst ging ook bij inkomstenbelasting te snel uit van fraude
NU 28.01.2021 De Belastingdienst bestempelde mensen ook bij de inkomstenbelasting te snel als fraudeur. Dat valt op te maken uit een oude werkinstructie waar staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) de Tweede Kamer woensdag over heeft geïnformeerd.
De zaak draait om het omstreden en inmiddels afgeschafte fraudesignaleringssysteem FSV, dat als een soort ‘zwarte lijst’ fungeerde. Mensen konden daar al bij de geringste vermoedens van fraude op terechtkomen, zonder dat zij daarvan wisten.
Volgens de nu opgedoken werkinstructie moest van mensen met zo’n fraudesignalering “zonder inhoudelijke toetsing” worden aangenomen dat zij “niet te goeder trouw” waren. Zij kregen bij een belasting- of toeslagenschuld van 10.000 euro of meer geen betalingsregeling.
Vijlbrief noemt de gang van zaken “onacceptabel” en laat uitzoeken bij hoeveel mensen deze werkinstructie daadwerkelijk is toegepast. Hij schrijft dat de werkinstructie tot maart 2020 is gebruikt.
Etiket ‘opzet’ bij toeslagenschuld
Eind november dook al een memo op waarin ambtenaren van de Belastingdienst voorstelden om mensen met een toeslagenschuld van 3.000 euro of meer automatisch het etiket “opzet/grove schuld” op te plakken. Ook dat zou betekenen dat zij een betalingsregeling of schuldhulpverlening konden vergeten.
Van dat voorstel wordt nog onderzocht of en op welke schaal het in de praktijk is gebracht. De vorig jaar aangetreden staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) liet destijds al weten dat zij inmiddels geleerd heeft dit soort signalen “zeer serieus” te nemen.
Vijlbrief laat weten dat iedereen met een FSV-registratie daar zo snel mogelijk over wordt geïnformeerd. De Tweede Kamer had daarop aangedrongen.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 29 – nasleep POK eindverslag – deel 5
AD 24.12.2020
AD 23.12.2020
Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen 30.000 euro
Alle Gedupeerden ouders in de toeslagenaffaire krijgen binnen vier maanden in elk geval 30.000 euro ‘als compensatie voor het leed’. Ouders die recht hebben op meer geld, blijven daarvoor in aanmerking komen. ,,We denken dat we de helft van de ouders met dit bedrag goed geholpen hebben”, zegt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën).
Telegraaf 23.12.2020
Tien van de meest betrokken bewindslieden in het kabinet vergaderden gisterenmiddag 22.12.2020 in het Catshuis over de snoeiharde conclusies die de parlementaire ondervragingscommissie toeslagenaffaire vorige week presenteerde. Zij hadden zich tot doel gesteld om de compensatieregeling sneller en ruimhartiger te maken. ,,Het duurt te lang”, zei Van Huffelen in een toelichting. ,,Het is belangrijk dat er versnelling komt en we willen ook ruimhartig zijn.”
AD 28.12.2020
Lees ook;
Vóór 1 mei
Het is volgens Van Huffelen de bedoeling dat het geld vóór 1 mei 2021 wordt overgemaakt. Het gaat sowieso om een groep van negenduizend mensen die bij haar ‘in beeld’ zijn, maar waarschijnlijk om nog meer. Voor een aantal van hen zal het compensatiebedrag hoger zijn dan ze verwacht hadden, zegt de D66-bewindsvrouw. ,,Het wordt niet teruggevorderd.”
Van Huffelen stelt dat alle ouders ‘op een nare en indringende manier’ getroffen zijn. ,,We vinden dat al die ouders recht hebben op dezelfde compensatieregeling.” Eerder werd er nog onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen. Het kabinet maakte al een half miljard euro vrij voor de compensatieregeling. Van Huffelen: ,,Geld zal geen probleem zijn.”
Van Huffelen zei eerst nog dat versnellen niet mogelijk was, al was er al anderhalf jaar bekend dat ouders gecompenseerd moesten worden. Dat lag volgens haar aan de compensatieprocedure, waarbij onderscheid werd gemaakt tussen verschillende groepen ouders. Waarom niet eerder werd gekozen voor de huidige aanpak, zei Van Huffelen niet. ,,Ik wil vooruit kijken.”
Telegraaf 23.12.2020
Commissie
Een speciale commissie gaat kijken hoeveel aanvullende compensatie ouders krijgen, bovenop de 30.000 euro die zij hoe dan ook ontvangen. Het gaat dan om problemen die mensen hebben gehad met hun woning en om het leed dat kinderen is aangedaan. Op basis daarvan wordt besloten welk bedrag ouders nog aanvullend krijgen.
Over de politieke gevolgen is het kabinet tijdens deze eerste Catshuissessie over de toeslagenaffaire nog niet toegekomen. ,,Stap voor stap. We willen eerst de ouders – en kinderen – zo goed mogelijk helpen.” Op 3 januari 2021 praat het kabinet verder over de affaire.
AD 23.12.2020
Compensatie roept gemengde reacties op bij slachtoffers toeslagenaffaire
De gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire zijn blij met de schadeloosstelling van 30.000 euro die hun vanavond is toegezegd door het kabinet. Toch hebben ze nog veel vragen, blijkt uit de eerste reacties.
Staatssecretaris Van Huffelen van Financiën maakte gisterenavond bekend dat alle 9000 gedupeerden van de fraudejacht die nu in beeld zijn, voor mei de financiële compensatie uitbetaald krijgen. Nazmiye Yigit-Karaduman, een van de getroffen ouders, heeft er een beetje rust door gekregen. “Je ziet dat er wat gebeurt. Niet alleen maar tranen en excuses, maar ook het gegeven dat ze de schade nu gaan oplossen.”
“Het is natuurlijk goed nieuws”, zegt letselschadejurist Orlando Kadir. Hij staat bijna 600 gedupeerde ouders bij. Ook jurist Don Ceder die ruim vijftien gedupeerde cliënten heeft, vindt het goed nieuws.
Is het genoeg?
Toch betwijfelen beide juristen of het genoeg zal zijn. Van Huffelen gaat ervan uit dat de helft van de 9000 getroffen ouders minder dan 30.000 euro schade heeft geleden, maar dat vindt Kadir moeilijk te geloven. “Niemand van mijn cliënten heeft schade onder de 30.000 euro.” Zijn kantoor berekende dat de gemiddelde schade van de ouders die hij bijstaat rond de 65.000 euro bedraagt.
Ook Ceder zegt dat zijn cliënten een veel grotere schade hebben geleden dan 30.000 euro. “Het gaat veel verder dan de terugbetaalde kinderopvangtoeslag. Mensen zijn door die hele affaire hun huis verloren en hebben andere schulden opgebouwd.”
‘Verkiezingsstunt’ van het kabinet
Er zijn ook ouders die het kabinet verdenken van een verkiezingsstunt. “Het is gewoon een grote marketingstunt van het kabinet. Het is al 10 jaar ellende en dan neem je alles met een korreltje zout”, zegt raadsman Kadir.
Ook Kristie Rongen, een van de ouders die verdacht werd van fraude met toeslagen, vertrouwt het niet helemaal. “Kijkend naar de verkiezingen heb ik er een beetje een naar smaakje aan.” Door de affaire heeft ze nog altijd een schuld van meer dan 90.000 euro. Gisteren kreeg zij al een deel van haar compensatie gestort.
Eerder vertelde Angela Sanches hoe ze door de Belastingdienst onterecht werd neergezet als fraudeur.
Gedupeerde kinderopvangtoeslag: ‘Ik ben geen crimineel’
De ouders hopen dat er snel meer duidelijkheid komt over de regeling en vooral ook dat het geld snel gestort wordt. “Ik had niet verwacht dat ze het binnen vier maanden zouden doen. Nooit gaat iets zo snel bij de overheid”, zegt Nazmiye Yigit-Karaduman.
De twee juristen zeggen daarentegen niet te begrijpen waarom er vier maanden voor nodig zijn om de ouders te compenseren. “Als het schadebedrag bekend is, dan moet het niet zo moeilijk zijn om het geld over te maken. Alle rekeningnummers zijn bekend bij de Belastingdienst”, zegt Ceder.
Hij vreest wel dat de afwikkeling van de restschade (het bedrag dat de 30.000 euro overstijgt) op de lange baan wordt geschoven. Kadir zegt af te wachten tot zijn cliënten de compensatie hebben ontvangen en is daarna van plan naar de rechter te stappen om de rest van de schadebedragen terug te eisen van de overheid.
Telegraaf 22.12.2020
Rutte 3 kan aanblijven na toeslagenaffaire
Het kabinet-Rutte III heeft flinke imagoschade opgelopen na het harde rapport over de toeslagenaffaire, maar een krappe meerderheid van het EenVandaag Opiniepanel vindt dat de regering Rutte 3 kan aanblijven. Dat concludeert het programma na eigen onderzoek onder ruim 24.000 leden.
56 procent van de ondervraagden zegt dat het hele kabinet kan blijven. Veel mensen geven daarvoor als reden dat ze betwijfelen of aftreden de gedupeerde ouders verder helpt. “Aan symbolen (opstappen) hebben we, zeker onder de huidige omstandigheden, helemaal niets. Het lost niks op, niet voor Nederland in deze crisis en niet voor de ouders”, zegt een van de ondervraagden.
Volgens 38 procent van de ondervraagden moet heel Rutte III zijn ontslag aanbieden. Ruim 40 procent vindt dat een of meer betrokkenen die nu nog actief zijn, moeten opstappen. Het meest genoemd worden Eric Wiebes, voorheen staatssecretaris van Financiën, en Lodewijk Asscher, voormalig minister van Sociale Zaken.
De regering heeft in een maand tijd veel vertrouwen verloren door de toeslagenaffaire. Dat is gedaald van 61 naar 49 procent, concludeert EenVandaag.
AD 22.12.2020
Toeslagenaffaire is ‘groot ongeluk’, Asscher, Rutte, Wiebes en Hoekstra nog in problemen
Door het harde rapport over de Toeslagenaffaire staan Haagse carrières op het spel. In de PvdA klinkt kritiek op lijsttrekker Lodewijk Asscher, maar ook VVD’ers Mark Rutte, Eric Wiebes en CDA’er Wopke Hoekstra zijn nog niet uit de problemen.
Telegraaf 02.01.2021
Dinsdag 22.12.2020 kwam de top van het kabinet bijeen in het Catshuis. Het gezelschap buigt zich over het vernietigende rapport van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. Voornaamste inzet is om de hersteloperatie voor slachtoffers – die bepaald niet soepel verloopt – te versnellen en zelfs te verruimen. Geld speelt geen rol: er is sprake van een ereschuld, benadrukken betrokkenen.
Excuses
In de PvdA is er discussie over partijleider Asscher. Die was in het vorige kabinet als minister van Sociale Zaken verantwoordelijk voor het kinderopvangbeleid en bood zondagavond op Facebook zijn excuses aan. Maar in appgroepen van de partij wordt gediscussieerd of dat voldoende is en of hij wel lijsttrekker kan blijven. Voormalig PvdA-bestuurslid Gerard Bosman zegt bekend te zijn met de kritiek, ook al deelt hij die zelf niet. ,,Er zijn zeer betrokken PvdA-leden die vinden dat de verklaring van Asscher niet genoeg is. Die vinden dat hij wél moet aftreden.’’
Een woordvoerder van Asscher laat weten dat ‘kritische discussie bij de partij hoort’. ,,Dat gebeurt bij ons altijd in alle openheid. Daarom heeft Lodewijk zondag ook zijn reactie geschreven. En ja, er zijn mensen die het daar niet mee eens zijn. Dat is ingecalculeerd.’’
Lodewijk Asscher (PvdA) maakte zondagavond excuses op zijn Facebookpagina, maar er zijn leden die zich afvragen of hij wel lijsttrekker kan blijven. © ANP
In de VVD en het CDA blijft het tot dusver angstvallig stil, ook al wordt erkend dat het rapport snoeihard is. Vooral VVD-minister Eric Wiebes, die vandaag ook aanschuift in het Catshuis, zit in de gevarenzone, nu het rapport concludeert dat hij de Kamer verkeerd heeft geïnformeerd. Dat geldt doorgaans als politieke doodzonde. Maar ook Rutte en Hoekstra, als eindverantwoordelijken namens respectievelijk het gehele kabinet en het ministerie van Financiën, hebben wat uit te leggen, in het bijzonder over de informatieverstrekking, die volgens de commissie niet deugt.
Ongeluk
Hoekstra benadrukte vrijdag zich verantwoordelijk voelen, maar dat dit ‘breder in het kabinet’ zo wordt gevoeld. En ook Wiebes wekte met de opmerking dat de overheid ‘in den brede heeft gefaald’ nog niet de indruk dat hij van plan is persoonlijk conclusies te trekken: ,,Wij hebben hier met elkaar één groot ongeluk veroorzaakt.” In januari zal duidelijk worden wie er aansprakelijk is.
Apps over geloofwaardigheid
RTL Nieuws heeft appverkeer ingezien tussen PvdA’ers die op de lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen staan en mensen die nauw betrokken zijn bij de campagne. In die appgroepen wordt openlijk de vraag gesteld of Asscher nog wel geloofwaardig is als lijsttrekker.
Anonieme Haagse bronnen bevestigen aan de NOS dat er gerommel is in de partij. Maar volgens politiek verslaggever en PvdA-kenner Wilco Boom lijkt het er niet op dat de positie van Asscher op dit moment in het geding is.
“Niets is zeker in de politiek, maar veel PvdA’ers zien in Asscher nou juist de lijsttrekker die het met succes kan opnemen tegen Mark Rutte. Bovendien wijzen ze erop dat de verwijten aan bijvoorbeeld Rutte en minister Wiebes in de toeslagenaffaire veel groter zijn”, zegt Boom.
Ruimhartig toegegeven
Dat geldt ook voor Gerard Bosman, bestuurslid van Linksom, een beweging die al jaren strijdt voor een progressievere koers van de PvdA. Hij staat bekend als een zeer kritisch partijlid, maar denkt niet dat de PvdA gebaat is bij het terugtreden van Asscher.
“Ik snap de kritiek, maar hij heeft zijn fouten ruimhartig toegegeven. Ruimhartiger dan de andere hoofdrolspelers in de affaire. Ik denk dat we het vertrouwen in de PvdA het beste weer kunnen opbouwen met de koers die Asscher nu heeft ingezet.”
“Hier kun je toch niet mee de verkiezingen in? Niemand vertrouwt de PvdA dan nog”, aldus Martin Honders, PvdA Hoeksche Waard.
Martin Honders, bestuurslid van de PvdA in Hoeksche Waard, is een van de opstellers van de kritische brief. Vanavond beslist het afdelingsbestuur of de brief daadwerkelijk naar het hoofdbestuur van de partij wordt gestuurd, maar Honders gaat ervan uit dat dat zal gebeuren. Ook andere afdelingen hebben interesse getoond, zo meldt hij.
“Er zijn zeker 6000 mensen in de vernieling geholpen en niemand die er wat aan deed. Dit soort fouten zijn onvergeeflijk en dat betekent dat je je consequenties daaruit trekt.” Wat Honders betreft treedt het hele kabinet vanwege de affaire af, maar dus ook Asscher. “Hij kan niet aanblijven, gezien wat er is gebeurd.”
Terugblik;
Het verslag Ongekend onrecht van de onderzoekscommissie uit de Tweede Kamer brengt het kabinet-Rutte aan het wankelen. De betrokken bewindslieden vergaderen dinsdag om een uitweg uit de politieke crisis te vinden. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt schrijft het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen toe aan de ‘Rutte-doctrine’, schrijft Eric Vrijsen.
Omtzigt heeft de status van een Robin Hood op het Binnenhof. Samen met SP-Kamerlid Renske Leijten nam hij het op voor tienduizenden gedupeerden in de toeslagenaffaire. Deze mensen werden – veelal ten onrechte – beticht van fraude en meedogenloos aangepakt door de Belastingdienst. Het ministerie van Sociale Zaken stak geen poot voor ze uit.
Lees ook over de toeslagenaffaire: Rechtsstaat geschonden, aftreden geboden
De term ‘Rutte-doctrine’ suggereert dat VVD-premier Mark Rutte de kwade genius is. Voor de media is het een lekkere term, die duidt op een persoonlijk gevecht tussen Omtzigt tegen Rutte. De nasleep van het rapport Ongekend onrecht kan nu worden voorgesteld als een spannende tweestrijd, die iedereen natuurlijk tot het einde wil blijven volgen. Ook daardoor heeft het kabinet de affaire niet meer in de hand.
Omtzigts aanval op de Rutte-doctrine is de proloog van de verkiezingsstrijd. Rutte is al tien jaar premier. Hij is populair tot zeer populair, ook al heeft hij niet steeds alle verkiezingsbeloftes kunnen waarmaken. Zijn kwetsbare punt in populariteitsenquêtes is betrouwbaarheid.
Omtzigt voelt dat haarfijn aan en stelt de Rutte-doctrine voor als de ingebouwde leugenachtigheid van de premier en zijn kabinet. Zo waren er sms’jes van een staatssecretaris waaruit bleek dat dossiers op last van Rutte en zijn ministerie van Algemene Zaken niet naar de Kamer mochten worden gestuurd. In veel documenten die toch werden vrijgegeven was de tekst grotendeels afgelakt. Meldingen van klokkenluiders waren ‘onvindbaar’.
Een klein en efficiënt ministerie
Op 26 november ondervroeg de commissie premier Rutte en ging het ook over de Rutte-doctrine. Rutte had zich volop met de toeslagenkwestie bemoeid, maar de commissie had daarover vrijwel geen schriftelijke stukken kunnen bemachtigen op zijn ministerie van Algemene Zaken. Hoe kon dat? Volgens Rutte is zijn ministerie nu eenmaal klein en efficiënt. Per onderwerp is er één of anderhalve raadsadviseur. Zij geven premier Rutte alleen mondelinge of telefonische adviezen. Zij schrijven pas iets op – zei Rutte – als er een opvolger voor hem zou aantreden.
Lees ook dit commentaar van Eric Vrijsen: Politieke gevolgen toeslagenschandaal kunnen niet uitblijven
Rutte ontkende bij herhaling dat hij op deze manier de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) omzeilde. Dat de commissie hierover geruchten had opgevangen, kwam doordat hierover in de fraaie wandelgangen van het ministerie wel eens flauwe grappen werden gemaakt.
Vrijelijk stoeien over maatregelen
Dit alles stond volgens Rutte los van de Rutte-doctrine. Hij had zelf die term niet op dit leerstuk geplakt, maar het kwam erop neer dat ambtenaren en bewindslieden binnenskamers vrijelijk moeten kunnen stoeien over maatregelen en alternatieven. Wat ze daar zeggen, mag niet naar buiten, want anders gaan ze al bij voorbaat met meel in de mond praten en daar is niemand mee gediend. Ook conceptversies van beleidsdocumenten blijven intern. Alleen de eindversie wordt gepubliceerd.
De Rutte-doctrine was dus eigenlijk niks anders dan Artikel 11 lid 1 van de Wet openbaarheid van bestuur: er hoeft geen informatie te worden verstrekt over ‘persoonlijke beleidsopvattingen in documenten opgesteld voor intern beraad’. Op de vraag of notities van klokkenluiders daar ook onder vielen, antwoordde Rutte ontkennend. ‘Die moeten openbaar gemaakt worden.’
Tweede Kamer moet bij toeslagaffaire hand in eigen boezem steken, schreef Arendo Joustra
Memorandum voor Tweede Kamer verzwegen
Hoe zat dat dan met het memorandum van ambtenaar Carla Palmen van de Belastingdienst die reeds in 2017 waarschuwde dat de fraude-aanpak doorsloeg en dat onschuldige mensen ernstig werden gedupeerd? Zij was een typische klokkenluider, maar haar notitie werd voor de Tweede Kamer verzwegen.
Zelfs de ondervragingscommissie kreeg het stuk niet. Pas toen Omtzigt er op ging jagen, werd het memo overhandigd aan de commissie. Cruciale delen waren afgelakt. De commissie liet mevrouw Palmen opdraven voor een verhoor. Zij mocht de afgelakte delen voorlezen. Omdat zij onder ede stond, kon niemand dat verhinderen. Vervolgens stuurde het ministerie van Financiën het volledige stuk naar de Kamer.
Omtzigt is ziedend over deze gang van zaken. Hij vindt dit typisch Rutte-doctrine: zo veel mogelijk informatie achterhouden. Maar hij bestrijdt dat hij bezig is met een persoonlijke vendetta tegen de premier: ‘De term Rutte-doctrine komt uit het rapport.’
Commissie laakt omgang met openbaarheid door kabinet
De parlementaire commissie veegt inderdaad de vloer aan met de manier waarop het kabinet-Rutte in de toeslagenkwestie omsprong met openbaarheid: ‘Transparantie, openheid en volledigheid zijn in de praktijk niet de leidende principes bij de beantwoording van Kamervragen, het opstellen van Kamerbrieven, het reageren op Wob-verzoeken en het samenstellen van dossiers voor rechtszaken. (…)
De informatievoorziening was in meerdere gevallen ingegeven door gewenste juridische of politieke uitkomsten, resulterend in het slechts gedeeltelijk, vertraagd of niet verstrekken van informatie. Het beschermen van de persoonlijke beleidsopvattingen van ambtenaren kan een legitieme reden zijn om stukken niet of deels te openbaren. De commissie constateert echter dat het begrip “persoonlijke beleidsopvatting” in de praktijk regelmatig te ver wordt opgerekt.’
Ook schrijft de commissie: ‘De Tweede Kamer (…) werd verschillende malen onjuist geïnformeerd, maar stuitte bovendien op weigeringen van het kabinet om informatie te verstrekken, bijvoorbeeld onder het mom van persoonlijke beleidsopvattingen, in overeenstemming met de zogenoemde Rutte-doctrine.’
Omtzigt moet een beetje op zijn woorden letten
Dit is de enige keer dat de commissie de term Rutte-doctrine gebruikt, maar niet per se als synoniem voor leugenachtig kabinetsoptreden. Het gaat hier om Ruttes opvatting dat ambtenaren en bewindslieden binnenskamers onverbloemd hun persoonlijke kijk op een beleidsvraagstuk moeten kunnen geven. Wat dat betreft, moet Omtzigt dus een beetje op zijn woorden letten.
Lees ook de column van Philip van Tijn: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement
Maar in dezelfde passage geeft de commissie een voorbeeld van de Rutte-doctrine: het memorandum Palmen. Juist dat voorbeeld sluit aan bij de veel ruimere interpretatie die Omtzigt geeft aan het begrip Rutte-doctrine. De commissie schrijft: ‘Het adviesmemo van de vaktechnisch coördinator uit 2017 kan hier wederom als voorbeeld dienen.
De meest cruciale passages uit dit advies worden in eerste instantie niet aan de Tweede Kamer verstrekt. Pas nadat de betreffende juridische adviezen tijdens een openbaar verhoor van de ondervragingscommissie zijn voorgelezen, krijgt de Tweede Kamer het memo integraal toegestuurd.’
De grote vraag blijft nu of het kabinet doelbewust bezig was de Kamer te misleiden dan wel geen zicht had op de chaos aan documenten. Premier Rutte zei tijdens zijn verhoor dat hij de klokkenluidersnotitie destijds niet onder ogen kreeg. Sterker, ook andere ministers en staatssecretarissen zagen het stuk niet.
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: Managementteam van de_belastingdienst toeslagen, stukken die 2,5 jaar voor bijna iedereen zijn achtergehouden_ 23.12.2020
lees: vragen Verslag_van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ‘Ongekend_onrecht’ 23.12.2020
lees: brief 2ekamer Herstel_Toeslagen 22.12.2020
lees: eindverslag_parlementaire_ondervragingscommissie_kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
Lees: Is 30.000 euro compensatie eerste stap of koopt kabinet aftreden af? Elsevier 23.12.2020
lees: ‘Rutte-doctrine’ onder vuur: proloog verkiezingsstrijd Elsevier 22.12.2020
lees: Keihard rapport toeslagenaffaire: zijn er consequenties? Elsevier 21.12.2020
lees: De toeslagenaffaire kent één hoofdschuldige: het parlement Elsevier 20.12.2020
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 24 – nasleep
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 23 – nasleep
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Rumoer binnen PvdA over positie Asscher: ‘Lodewijk beslist het zelf’
AD 28.12.2020 Doodse stilte bij de PvdA na het interne rumoer over de positie van oppositieleider Lodewijk Asscher. De toeslagenaffaire die het kabinet onder hoogspanning zet, raakt ook de oud-minister van Sociale Zaken. Maar als hij gaat, hoeft dat geen ramp voor de partij te zijn.
Normaliter reageren sociaaldemocraten op appjes en telefoontjes, maar deze keer houden ze zich gedeisd. Ze bevinden zich in het oog van de storm, ruim zeventig dagen voor de verkiezingen. De man die hen leidde in de tocht door de woestijn, ligt onder vuur.
Lees ook;
In een verklaring op Facebook liet Asscher na het rapport Ongekend onrecht weten dat hij zich ‘schaamt’ dat hij direct verantwoordelijk was voor het onmenselijke beleid dat de degenen trof voor wie hij zegt op te komen.
,,Het is aan Lodewijk zelf, hij moet de keuze maken met het partijbestuur en het congres’’, zegt de enige sociaaldemocraat die wel de telefoon opnam. Dat PvdA-congres stelt de lijst op 15 januari vast. Tot die tijd is nog van alles mogelijk, liet het CDA onlangs zien. Daar maakte Hugo de Jonge plaats voor Wopke Hoekstra, twee dagen voor de lijst definitief werd.
Zure appel
Het moet een eenzame kerst zijn geweest voor Asscher. Hij moet tijdens dit reces zijn knopen tellen. Het zou een enorm zure appel voor hem zijn als hij opstapt. Zijn boek heet niet voor niets Opstaan in het Lloyd Hotel. Hij beschrijft daarin hoe hij de weg terugvond na de verpletterende verkiezingsnederlaag na vijf jaar regeringsverantwoordelijkheid in het tweede kabinet-Rutte.
Asscher is in principe niet opgestaan om de handdoek in de ring te gooien. Maar hij is ook niet de man die zichzelf groter vindt dan de sociaaldemocratische beweging. Als hij in de spiegel kijkt, zal hij zich afvragen wat het beste is voor de partij.
Feit is dat de PvdA op dit moment in de Peilingwijzer de vierde partij is met een mogelijke score tussen de twaalf en zestien zetels. Dat is allesbehalve de gedroomde positie. Het zou het op één na slechtste verkiezingsresultaat ooit zijn van de partij en het is zeker de vraag of Asscher het tij nog kan keren. Mocht Asscher zijn positie als lijsttrekker op korte termijn opgeven, omdat hij van mening is niet meer geloofwaardig te kunnen opkomen voor zijn kiezers, dan maakt hij het bijzonder moeilijk voor het kabinet om wel aan te blijven. Op die manier kan hij zijn partij – ook al ligt Asscher nu onder vuur door de toeslagenaffaire – alsnog een morele voorsprong geven op de electorale concurrenten.
Opvolger
Waar Hugo de Jonge er vertrouwen in had dat er een opvolger zou komen toen hij terugtrad als lijsttrekker voor het CDA, heeft Asscher daar deze kerst ook vast over nagedacht. Stort hij de PvdA in een chaos bij een stap terug, of staat er iemand die voor een positief effect kan zorgen in de peilingen op weg naar de verkiezingen van 17 maart.
Kamervoorzitter Khadija Arib. © Pim Ras
Kijkende naar de PvdA-kandidatenlijst springen er twee namen in het oog. Op twee staat Khadija Arib, die graag nog een keer voorzitter van de Tweede Kamer wil worden. Zij is populair bij de kiezer, maar het natuurlijk gezag van de Kamervoorzitter is iets anders dan je als lijsttrekker met open vizier handhaven in de slangenkuil. Om die reden lijkt Arib niet voor de hand liggen.
Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen tijdens Prinsjesdag. © ANP/Lex van Lieshout
Dat is wel het geval met nummer drie Lilianne Ploumen. Zij was ook minister in het vorige kabinet, maar het echec van de regeringsdeelname kleeft veel minder aan haar dan aan Asscher die vicepremier was. En belangrijker nog: Ploumen wil graag. Ze schreef onlangs haar boek met de ambitieuze titel De deur naar de macht. Het beschrijft de opkomst van de dochter van een melkboer die als minister een wereldwijde succesvolle coalitie smeedde tegen het anticonceptiebeleid van president Trump.
Ploumen ligt goed in de partij, maar ook daarbuiten. Ze snapt hoe het spel om de macht wordt gespeeld. Zo gaf ze als partijvoorzitter politiek leider Job Cohen een duwtje richting uitgang. En informeerde ze haar premier Mark Rutte pas over SheDecides, toen de internationale actie om vrouwen zelfbeschikking te geven over hun eigen lichaam al op touw was gezet.
Staartje toeslagenaffaire: pleegde top Financiën meineed en was ‘verdwenen’ explosieve memo bekend?
AD 27.12.2020 De toeslagenaffaire krijgt mogelijk een staartje voor hoge ambtenaren die onder ede verhoord zijn door de parlementaire onderzoekscommissie. De zaak draait om een explosief memo, waarin drie jaar geleden al stond dat de belastingdienst ‘laakbaar’ handelde.
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) stelde op 14 december dat de top van de Belastingdienst het memo niet kende. Maar de parlementaire ondervragingscommissie toeslagen trok in haar eindrapport een tegenovergestelde conclusie.
Lees ook;
De commissie, onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam, gaat volgende maand informatie uit de onder ede afgelegde verhoren naast bestaande documenten leggen en onderzoeken of er tijdens de verhoren meineed is gepleegd. ,,Dan vellen wij ons finale oordeel”, zegt Van Dam, die benadrukt dat er ‘geen directe aanleiding’ is voor de extra check.
Verdween
Het memo-Palmen werd in maart 2017 geschreven door jurist Sandra Palmen-Schlangen. Het stuk zou gearchiveerd worden, maar verdween. Palmen verklaarde tijdens haar verhoor voor de Tweede Kamercommissie dat zij het ‘nooit eerder’ had meegemaakt dat haar advies niet werd opgevolgd. Als dat wel was gebeurd, was veel ouders een hoop ellende bespaard gebleven. In plaats daarvan bleef de Belastingdienst ouders beschuldigen van fraude, met loonbeslag en huisuitzettingen tot gevolg.
De oud-baas van de Belastingdienst, Jaap Uijlenbroek, stelde bij zijn verhoor dat het memo hem ‘op geen enkele manier’ had bereikt, behalve via de media. Het memo wordt echter in juni 2019 genoemd in factsheets van het ministerie, als de omvang van de fouten bij de kinderopvangtoeslag aan het licht komt. Die stukken werden toen besproken door onder meer toenmalig staatssecretaris Menno Snel en Uijlenboek.
Ook stelt het rapport-Van Dam dat in dat gesprek de ‘DGBD’, de directeur-generaal van de Belastingdienst, de opdracht kreeg uit te zoeken waar het memo was besproken. Die functie had Uijlenbroek destijds. Die zei echter in zijn verhoor dat gesprek ‘niet precies meer tot in detail te kunnen reconstrueren’. Feit is dat in een tweede set van deze documenten de verwijzing naar het memo-Palmen was verdwenen.
Reconstructie
Pas begin deze maand wordt het memo – ongelakt – openbaar gemaakt door Van Huffelen. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft vorige week Kamervragen gesteld over de kwestie. Hij wil een precieze reconstructie, waardoor duidelijk moet worden met wie het memo-Palmen is besproken en wat er werd uitgewisseld. In een eerdere tijdlijn die de Kamer van de staatssecretaris kreeg, kwam het memo-Palmen niet voor.
Het kabinet besloot vorige week dinsdag de compensatieoperatie te versnellen: alle gedupeerde ouders krijgen binnen vier maanden 30.000 euro overgemaakt ‘als compensatie voor het leed’. Ouders die recht hebben op een hoger compensatiebedrag komen daarvoor nog in aanmerking. Op zondag 3 januari komen de meest betrokken bewindspersonen uit het kabinet voor de tweede keer samen in het Catshuis om het over het snoeiharde eindrapport van de parlementaire ondervragingscommissie te hebben.
Verbazing over 30.000 euro voor toeslagouders: ‘Lijkt wel een publiciteitsstunt’
AD 23.12.2020 Wat tot vorige week onmogelijk was, kan na het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire opeens wel. Gedupeerde ouders krijgen sneller hun geld, vaak zelfs meer dan ze hadden verwacht. Er is blijdschap, maar de plotselinge voortvarendheid wekt ook argwaan.
Angélica Engels dacht eerst dat het een grap was. En ze vindt het nog altijd moeilijk te bevatten dat zij een van die duizenden ouders is die nog voor 1 mei 2021 30.000 euro op haar rekening gestort krijgt. ,,Ik was in shock toen ik het hoorde. De tranen liepen over mijn wangen.”
Lees ook;
Maar meteen was er bij haar ook die vertwijfeling: ,,Waarom nu opeens wel?” En ook in de appgroep waarin 50 lotgenoten lief en leed delen, merkte ze dat precies dát sentiment overheerst. ,,Dit bedrag van 30.000 euro lijkt bijna op een publiciteitsstunt. Er komen natuurlijk verkiezingen aan. Het is meer dan sommige ouders dachten te krijgen. Maar tegelijkertijd is het te laat. Er is zoveel kapot gemaakt bij mensen, dat ga je niet even rechtzetten.”
,,Dit bedrag van 30.000 euro lijkt bijna op een publiciteitsstunt. Er komen natuurlijk verkiezingen aan, aldus Angélica Engels, gedupeerde toeslagouder.
Ellende
Ook in de Tweede Kamer is het kabinetsbesluit met gemengde gevoelens ontvangen. Volgens SP-leider Lilian Marijnissen komt er ‘terechte erkenning’ voor ouders, in woord en daad. Maar ook zij blijft zitten met die ene vraag: ‘Waarom kan dit nu opeens wel?’ En dat geldt ook voor PvdA-Kamerlid Henk Nijboer, die zijn voorstel om gedupeerden zo snel mogelijk een aanbod te doen, vorige week nog weggestemd zag worden.
Ook nu nog vindt hij de termijn van vier maanden die het kabinet neemt wel heel ruim. Nijboer: ,,Het moet echt sneller kunnen. De excuses van het kabinet zijn al anderhalf jaar geleden, de ouders zitten nog steeds in de diepe ellende.”
Tijdens het kabinetsberaad in het Catshuis loopt staatssecretaris Alexandra van Huffelen naar de tuin om een telefoontje te plegen. © ANP
Roer om
Tot vorige week hield staatssecretaris Alexandra van Huffelen vol dat versnelling van de hersteloperatie niet mogelijk was. Zij verklaarde dat het kabinet wilde vasthouden aan de individuele beoordeling van dossiers, zodat slachtoffers de genoegdoening krijgen waar zij recht op hebben. Door de complexiteit van de dossiers en een moeizame start van de pas opgetuigde herstelorganisatie had het proces vertraging opgelopen. Maar in 2021 zou er alsnog vaart in komen, beloofde zij de Kamer.
En toen ging dinsdagavond opeens het roer radicaal om. ,,We zijn zeker aangemoedigd door het rapport dat we nu een versnelling moeten aanbrengen”, zei Van Huffelen. Op de vraag of het kabinet niet veel eerder had moeten kiezen voor een ruimere en meer generieke regeling bleef het antwoord uit: ,,Je kunt altijd terugkijken, maar ik kijk graag vooruit, om te zien wat ik kan doen voor ouders.”
Je kunt altijd terugkijken, maar ik kijk graag vooruit, om te zien wat ik kan doen voor ouders, aldus Alexandra van Huffelen.
Rollercoaster
Angélica Engels hoopt dat ze ‘eindelijk kan uitstappen uit de heel enge rollercoaster’ waar ze zich nu al jaren in bevindt. Voor haarzelf en voor haar kinderen. ,,Die hebben zo’n optater gehad”, zegt ze. Maar helemaal gerust dat de compensatie er nu eindelijk wel komt is ze niet. ,,Ik wil het eerst zien, dan geloven. Er is wel vaker wat beloofd.”
Gedupeerden toeslagenaffaire gecompenseerd: ‘Kabinet zou moeten aftreden’
Den HaagFM 23.12.2020 De compensatie is fijn, maar het zou beter zijn als het kabinet aftreedt en zo de schuld voor de toeslagenaffaire op zich neemt. Dat zegt de Haagse gedupeerde Janet Ramesar over het feit dat gedupeerden van de toeslagenaffaire voor 1 mei 2021 gecompenseerd worden met 30.000 euro.
Het besluit tot de compensatie volgde dinsdag na een overleg van bewindspersonen op het Catshuis. Een speciale parlementaire commissie concludeerde voor het weekend dat de gedupeerden ongekend onrecht is aangedaan door ze te beschuldigen van fraude.
“Het rapport legt ook echt bloot waar het misging. Ik hoop dat ze ervan hebben geleerd. Het enige wat nog zou kunnen helpen is aftreden, maar wie ben ik om te zeggen dat ze dat moeten doen?”
Vandaag waren we met het kabinet in het Catshuis bijeen: alle gedupeerde ouders krijgen vóór 1 mei 30.000 euro. Hier mijn persoonlijke toelichting.
9:23 p.m. · 22 dec. 2020 84 64 mensen tweeten hierover
“De meeste ideeën van de belastingdienst lopen niet goed af”
In contact wat ze heeft met andere gedupeerden werd met een dubbel gevoel gereageerd op het besluit: “Een heleboel mensen zijn gecompenseerd, mensen zijn blij. Het is dubbel voor iedereen: we zijn superblij voor iedereen die geholpen wordt. Dat is wel gewoon goed, maar de manier waarop… Er waren ook mensen met een schuld van duizend euro, die krijgen nu 30.000 euro. Voor sommigen is de schade veel groter. Heb je meer schade dan kan je dat halen bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS). We moeten zien hoe dat loopt, de meeste ideeën van de Belastingdienst lopen niet goed af.”
“Het was eerlijker geweest als iedereen had gekregen waar ie recht op had. Er was een motie ingediend om dat mogelijk te maken. Wij (mensen met een hogere schuld, red.) moeten naar de commissie voor we goed gecompenseerd worden”, zegt ze tegen Den Haag FM.
“Symbolisch aftreden van het kabinet”
Wat Ramesar betreft zou het rapport ook politieke consequenties moeten hebben en zouden bewindslieden moeten aftreden: “Ik vind nog steeds dat dat moet gebeuren. Er is echt iets ernstig mis gegaan. Aftreden zou een juiste consequentie zijn voor wat gebeurd is. Wat ons is aangedaan is verschrikkelijk. Daar moeten echt consequenties aan zitten zoals het symbolisch aftreden van het kabinet, zodat ze schuld erkennen. En bij het volgende kabinet moeten ze ervoor zorgen dat dit nooit meer gaat gebeuren. Wij dragen wél de consequenties.”
Ook het feit dat een aantal hoofdpersonen op het dossier zoals Mark Rutte (VVD), Wopke Hoekstra (CDA) en Lodewijk Asscher (PvdA) lijsttrekker zijn bij de komende Tweede Kamerverkiezingen steekt bij Ramesar. “Ik vind dat zij de functie als lijsttrekker moeten neerleggen omdat ze verantwoordelijk zijn.” Asscher maakte op Facebook zijn excuses openbaar, hij sprak van een ‘ongekend onrecht’ wat de gedupeerden is aangedaan. Binnen zijn partij wordt nu een discussie gevoerd over zijn lijsttrekkerschap, meldt de NOS.
Meneer @LodewijkA doe wat goed is en stop als lijsttrekker van de partij waar mijn ouders altijd hun stem op uitgebracht hebben. Ik ben ook ergens ontslagen omdat ik mn werk niet goed uitvoerde omdat mn hoofd bij de @Belastingdienst was. Excuses zijn te laat. #toeslagenaffaire
Lodewijk Asscher
@LodewijkA
Over de toeslagenaffaire https://facebook.com/254918764596191/posts/3561752433912791/?d=n…
9:03 p.m. · 20 dec. 2020 vanuit Den Haag, Nederland 46
Andere Tweets van Janet bekijken
Gecompenseerd, maar bedrag klopt niet
Toch is ze te spreken over de compensatie die nu voor de lotgenoten komt: “Eigenlijk voor iedereen is het goed. Al moeten mensen met meer schade wachten tot er goed gecompenseerd wordt. Voor sommigen is de schade veel groter dan die 30-duizend euro.” Zelf ontving ze een week terug al compensatie. “Dat is niet helemaal goed gegaan, want het bedrag klopt niet… Maar ik kom de winter door. Het resterende bedrag wordt nog gecompenseerd. Schulden die ik had heb ik afgelost.”
Brieven op de mat
Zelf ontving Ramesar -naast de compensatie- dit weekend ook flink wat post van het CJIB, in totaal vielen er 54 brieven op de mat. “Ik kwam thuis. Ik schrok me dood”, vertelt Ramesar: “Ik wist wel dat het onterecht zou zijn, mar dat wist ik ook van de belastingdienst…”
Na contact met het CJIB werd dat probleem vlot aangepakt. “Er zouden nog meer brieven komen. Ze hebben contact opgenomen met PostNL om te zeggen dat CJIB-brieven niet meer bezorgd mochten worden. Ze willen ook echt wel wat doen voor de gedupeerden, als ik nog meer mensen ken die dit meemaken dan kan ik dat doorgeven. Ik ben nu bezig met een dakloze die ook zoiets meemaakt.”
Zelfs haar postbode maakte zich zorgen over haar situatie: “Ik sprak hem, hij heeft het hele weekend gedacht: wat heeft ze nou weer verkeerd gedaan?” Toch ontving ze vandaag weer een brief: “Het zal wel weer een rekening zijn, dat zijn ze allemaal”, zegt ze nuchter.
Even ter info, dit gaat over de bestuursrechtelijke premie voor de zorgverzekering. Ik heb mijn zorgschuld al afbetaald. Dit hoort dan kwijtgescholden te worden. Ik voel me erg moe momenteel, zeker na het “doorzetten” van mn tweet door @AvHuffelen . Dus kan niet echt reageren
Janet
@Sjenettt
Als antwoord op @Sjenettt
Beste @AvHuffelen 54 brieven van @CJIBnl hoe kan het dat ik na het rapport van gisteren dit in de bus krijg!Ik EIS dat dit door jullie wordt opgelost!kan ik het doorsturen naar u?Hoe denkt u dat het gaat nu? @RenskeLeijten @PieterOmtzigt help! #toeslagenaffaire #boetepremie
7:46 p.m. · 18 dec. 2020 vanuit Den Haag, Nederland 14 Andere Tweets van Janet bekijken
Tien jaar stilgestaan
“Ik zal het nooit helemaal kunnen afsluiten, maar je moet ook door. Ik heb tien jaar stilgestaan en ik wil weer de oude Janet worden. Met doelen en ambities: ik ga ook weer studeren. Het is heel erg wat er is gebeurd, maar de wereld ligt nu open: ik heb nu geld op de rekening en kan mijn huis inrichten zoals ik dat wil. Ik kan een aanvullende zorgverzekering nemen en mijn tanden laten fiksen”, vertelt ze blij. “Ik wil echt positief vooruitkijken: er is erkenning.”
“Mijn zoon vroeg laatst of hij een pizza mocht bestellen”
Toch maakt ze zich ook nog ergens zorgen: “Kinderen gaan ook nog gecompenseerd worden, maar geld is daar niet de oplossing, zij moeten geholpen worden. De kinderen hebben een achterstand opgelopen en hebben ook schade. Mijn zoon was 4 en heeft het 10 jaar meegemaakt, hij weet niet beter dan dat er weinig tot niks kan. Ik had constant hulpverlening over de vloer. Hij zag geen verbetering. En nu ziet ie dat het wel is gelukt.” De vreugde zit voor Ramesar nu in heel gewone zaken: “Mijn zoon vroeg laatst of hij een pizza mocht bestellen. En dan zo’n grote. Dat kan nu.”
Toeslagenaffaire: Het kabinet kan het nooit meer goed doen
AD 23.12.2020 Het kabinet trekt de portemonnee, zodat slachtoffers van de toeslagenaffaire nog vóór 1 mei 30.000 euro op hun rekening hebben staan. Maar of gedupeerde ouders nu sneller worden geholpen of dat het hele kabinet alsnog aftreedt, een bevredigend antwoord bestaat niet.
Alle ouders die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire krijgen 30.000 euro binnen vier maanden. Die snellere en ruimhartigere compensatieregeling kondigde het kabinet, na een middag vergaderen op het Catshuis met de tien meest betrokken bewindslieden, gisteravond aan. Het is het minste wat de regering na het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire kan doen, zeggen betrokkenen: zorgen dat er genoegdoening komt voor ouders die het slachtoffer zijn geworden van een falende rechtsstaat.
Lees ook;
Met het geld denkt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) de helft van de nu negenduizend slachtoffers die in beeld zijn ‘goed te kunnen helpen’. Ouders die vanwege hun situatie meer compensatie zouden moeten krijgen, houden dat recht. Een speciale commissie buigt zich over het leed dat hen is aangedaan en plakt daar een prijskaartje op.
Schrijnend
Schrijnend is de vaststelling dat ruim anderhalf jaar nadat het kabinet besefte dat er compensatie moest komen, de meeste slachtoffers nog altijd op hun geld wachten. Van de misschien wel 30.000 ouders die naar schatting de dupe zijn geworden, is nog maar een derde in beeld.
Lang hield Van Huffelen vol dat een versnelling van de compensatieregeling niet mogelijk was. Zij wilde dat iedere gedupeerde krijgt waar hij of zij recht op heeft. Maar daarvoor moest elk geval individueel worden bekeken. Omdat situaties vaak complex zijn, dossiers incompleet bleken en de uitvoeringsorganisatie niet goed voorbereid was, heeft de hersteloperatie vertraging opgelopen.
Een marechaussee salueert terwijl premier Mark Rutte op de fiets aankomt bij het Catshuis om zich over het snoeiharde toeslagenrapport van de parlementaire ondervragingscommissie te buigen. © ANP/Robin van Lonkhuijsen
Dat er nu toch wordt versneld, komt omdat in het Catshuis is besloten niet langer onderscheid te maken tussen verschillende groepen ouders. Iedere gedupeerde krijgt recht op dezelfde compensatieformule. Daardoor kan het uitkeren op grote schaal gaan beginnen, al zal het kabinet ook beseffen dat met geen compensatieregeling de nachtmerrie kan worden uitgewist waarin duizenden gezinnen verzeild zijn geraakt.
Stress
Vele gedupeerden belandden door toedoen van de overheid diep in de schulden, hebben soms al jarenlang moeite om de eindjes aan elkaar te knopen of zijn inmiddels bezweken onder de stress. Huizen werden verkocht, huwelijken liepen spaak en banen werden verloren. Of zoals een van de ouders het eerder in de Tweede Kamer verwoordde: nooit meer kan het vertrouwen in de overheid worden hersteld.
De portemonnee trekken is één ding, recht doen is een ander verhaal. En dan is er nog de kwestie van de politieke verantwoordelijkheid. Eén van de vier coalitiepartijen vindt alvast dat het kabinet zichzelf de vraag moet stellen of het nog geloofwaardig door kan na de conclusies uit het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie. Die partij is de ChristenUnie, zo bleek gisteren uit een interview met vertrekkend Kamerlid Joël Voordewind op Radio 1. Maar antwoord geven op die vraag wilde Voordewind niet.
Aftreden
Het is ook een moeilijke vraag. Opstappen – één of allemaal – lijkt al snel een symbolisch gebaar. De gedupeerde ouders zijn er niet mee geholpen. En de verkiezingen zijn al in maart 2021, dus bestuurlijk heeft het weinig consequenties. Na de verkiezingen kan premier Mark Rutte (en veel van zijn bewindspersonen) immers gewoon weer door. Uit een peiling van EenVandaag bleek gisteren dat aftreden van 56 procent van de 25.000 ondervraagden niet hoeft.
Het heeft ook nadelen: het kabinet probeert de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog te bezweren en in crisistijd heeft het land baat bij een kabinet dat nog volledig gezag heeft. Ook al verliest een kabinet als het opstapt formeel geen bevoegdheden, er zal toch gezagsverlies optreden. Ook in Europa zal Nederland aan invloed inboeten als het kabinet demissionair is. Wat zijn toezeggingen of afspraken die met premier Rutte worden gemaakt nog waard, als hij niet verzekerd is van steun in de Tweede Kamer? De timing is onhandig, nu er belangrijke afspraken moeten worden gemaakt over de nieuwe relatie met het Verenigd Koninkrijk na de brexit.
Elke vorm van het nemen van politieke verantwoordelijkheid zal met scepsis worden ontvangen, aldus Coalitiebron.
Wat ook meespeelt is dat de verkiezingen eraan komen. Een aantal partijen komt het niet slecht uit dat concurrenten een kras oplopen door de toeslagenaffaire. Niet voor niets werd vorige week al gefluisterd: als het kabinet opstapt en daarmee premier en VVD-lijsttrekker Rutte en minister van Financiën (en CDA-lijsttrekker) Wopke Hoekstra verantwoordelijkheid nemen, dan kan PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher toch zeker niet achterblijven? Die was in het vorige kabinet als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid immers verantwoordelijk voor de kinderopvang.
‘Ongeloofwaardig’
Asscher wordt samen met minister Eric Wiebes – die tot 2017 als staatssecretaris verantwoordelijk was voor de Belastingdienst – door het EenVandaag Opiniepanel het vaakst genoemd als politicus die het veld zou moeten ruimen. Wiebes wordt ‘doof en blind’ voor signalen gevonden, Asscher zou ‘ongeloofwaardig’ zijn. Van de PvdA-stemmers vindt 55 procent toch dat hij door kan als lijsttrekker.
Volgens Van Huffelen is het in het Catshuis nog niet gegaan over de ‘verantwoordelijkheidsvraag’. Op 3 januari komt het kabinet opnieuw samen om het over de toeslagenaffaire te hebben. Wat er ook gebeurt – het hele kabinet treedt af, één minister stapt op of iedereen blijft zitten – er zal altijd iets op aan te merken zijn, weten ze in coalitiekringen. ,,Elke vorm van het nemen van politieke verantwoordelijkheid zal met scepsis worden ontvangen.”
Compensatie roept gemengde reacties op bij slachtoffers toeslagenaffaire | NOS
NOS 22.12.2020 Gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire zijn blij met de schadeloosstelling van 30.000 euro die hun vanavond is toegezegd door het kabinet. Toch hebben ze nog veel vragen, blijkt uit de eerste reacties.
Staatssecretaris Van Huffelen van Financiën maakte vanavond bekend dat alle 9000 gedupeerden van de fraudejacht die nu in beeld zijn, voor mei de financiële compensatie uitbetaald krijgen. Nazmiye Yigit-Karaduman, een van de getroffen ouders, heeft er een beetje rust door gekregen. “Je ziet dat er wat gebeurt. Niet alleen maar tranen en excuses, maar ook het gegeven dat ze de schade nu gaan oplossen.”
“Het is natuurlijk goed nieuws”, zegt letselschadejurist Orlando Kadir. Hij staat bijna 600 gedupeerde ouders bij. Ook jurist Don Ceder die ruim vijftien gedupeerde cliënten heeft, vindt het goed nieuws.
Is het genoeg?
Toch betwijfelen beide juristen of het genoeg zal zijn. Van Huffelen gaat ervan uit dat de helft van de 9000 getroffen ouders minder dan 30.000 euro schade heeft geleden, maar dat vindt Kadir moeilijk te geloven. “Niemand van mijn cliënten heeft schade onder de 30.000 euro.” Zijn kantoor berekende dat de gemiddelde schade van de ouders die hij bijstaat rond de 65.000 euro bedraagt.
Ook Ceder zegt dat zijn cliënten een veel grotere schade hebben geleden dan 30.000 euro. “Het gaat veel verder dan de terugbetaalde kinderopvangtoeslag. Mensen zijn door die hele affaire hun huis verloren en hebben andere schulden opgebouwd.”
‘Verkiezingsstunt’ van het kabinet
Er zijn ook ouders die het kabinet verdenken van een verkiezingsstunt. “Het is gewoon een grote marketingstunt van het kabinet. Het is al 10 jaar ellende en dan neem je alles met een korreltje zout”, zegt raadsman Kadir.
Ook Kristie Rongen, een van de ouders die verdacht werd van fraude met toeslagen, vertrouwt het niet helemaal. “Kijkend naar de verkiezingen heb ik er een beetje een naar smaakje aan.” Door de affaire heeft ze nog altijd een schuld van meer dan 90.000 euro. Gisteren kreeg zij al een deel van haar compensatie gestort.
Eerder vertelde Angela Sanches hoe ze door de Belastingdienst onterecht werd neergezet als fraudeur.
Gedupeerde kinderopvangtoeslag: ‘Ik ben geen crimineel’
De ouders hopen dat er snel meer duidelijkheid komt over de regeling en vooral ook dat het geld snel gestort wordt. “Ik had niet verwacht dat ze het binnen vier maanden zouden doen. Nooit gaat iets zo snel bij de overheid”, zegt Nazmiye Yigit-Karaduman.
De twee juristen zeggen daarentegen niet te begrijpen waarom er vier maanden voor nodig zijn om de ouders te compenseren. “Als het schadebedrag bekend is, dan moet het niet zo moeilijk zijn om het geld over te maken. Alle rekeningnummers zijn bekend bij de Belastingdienst”, zegt Ceder.
Hij vreest wel dat de afwikkeling van de restschade (het bedrag dat de 30.000 euro overstijgt) op de lange baan wordt geschoven. Kadir zegt af te wachten tot zijn cliënten de compensatie hebben ontvangen en is daarna van plan naar de rechter te stappen om de rest van de schadebedragen terug te eisen van de overheid.
BEKIJK OOK;
Kabinet: Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen 30.000 euro
AD 22.12.2020 Alle gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire krijgen binnen vier maanden in elk geval 30.000 euro ‘als compensatie voor het leed’. Ouders die recht hebben op meer geld, blijven daarvoor in aanmerking komen. ,,We denken dat we de helft van de ouders met dit bedrag goed geholpen hebben”, zegt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën).
Tien van de meest betrokken bewindslieden in het kabinet vergaderden vanmiddag in het Catshuis over de snoeiharde conclusies die de parlementaire ondervragingscommissie toeslagenaffaire vorige week presenteerde. Zij hadden zich tot doel gesteld om de compensatieregeling sneller en ruimhartiger te maken. ,,Het duurt te lang”, zei Van Huffelen in een toelichting. ,,Het is belangrijk dat er versnelling komt en we willen ook ruimhartig zijn.”
Lees ook;
Vóór 1 mei
Het is volgens Van Huffelen de bedoeling dat het geld vóór 1 mei wordt overgemaakt. Het gaat sowieso om een groep van negenduizend mensen die bij haar ‘in beeld’ zijn, maar waarschijnlijk om nog meer. Voor een aantal van hen zal het compensatiebedrag hoger zijn dan ze verwacht hadden, zegt de D66-bewindsvrouw. ,,Het wordt niet teruggevorderd.”
Van Huffelen stelt dat alle ouders ‘op een nare en indringende manier’ getroffen zijn. ,,We vinden dat al die ouders recht hebben op dezelfde compensatieregeling.” Eerder werd er nog onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen. Het kabinet maakte al een half miljard euro vrij voor de compensatieregeling. Van Huffelen: ,,Geld zal geen probleem zijn.”
Van Huffelen zei eerst nog dat versnellen niet mogelijk was, al was er al anderhalf jaar bekend dat ouders gecompenseerd moesten worden. Dat lag volgens haar aan de compensatieprocedure, waarbij onderscheid werd gemaakt tussen verschillende groepen ouders. Waarom niet eerder werd gekozen voor de huidige aanpak, zei Van Huffelen niet. ,,Ik wil vooruit kijken.”
Commissie
Een speciale commissie gaat kijken hoeveel aanvullende compensatie ouders krijgen, bovenop de 30.000 euro die zij hoe dan ook ontvangen. Het gaat dan om problemen die mensen hebben gehad met hun woning en om het leed dat kinderen is aangedaan. Op basis daarvan wordt besloten welk bedrag ouders nog aanvullend krijgen.
Over de politieke gevolgen is het kabinet tijdens deze eerste Catshuissessie over de toeslagenaffaire nog niet toegekomen. ,,Stap voor stap. We willen eerst de ouders – en kinderen – zo goed mogelijk helpen.” Op 3 januari praat het kabinet verder over de affaire.
Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen allemaal 30.000 euro
NOS 22.12.2020 De gedupeerde ouders uit de toeslagenaffaire krijgen allemaal 30.000 euro als compensatie. Dat bedrag zal in de komende vier maanden worden uitgekeerd aan iedereen die nu al in beeld is als gedupeerde.
Dat heeft staatssecretaris Van Huffelen van Financiën gezegd na een overleg op het Catshuis. Als dat betekent dat sommige ouders meer krijgen dan waar ze eigenlijk recht op hebben, neemt het kabinet dat voor lief. Er zal dan niets teruggevorderd worden, ze mogen het geld houden.
Volgens Van Huffelen krijgen ouders die meer schade hebben geleden dan 30.000 euro, uiteindelijk ook meer geld als ze daar recht op hebben. “Het is belangrijk dat we nu echt een stap gaan zetten en dat we sneller gaan compenseren”, zei ze. Het bedrag is gebaseerd op het gemiddelde dat tot nu toe aan ouders is uitgekeerd die al wel schadeloos zijn gesteld.
Gedupeerden van toeslagenaffaire krijgen 30.000 euro
Tot nu toe zette het kabinet vooral in op een zorgvuldig proces en maatwerk voor alle gedupeerden. Maar dat duurt veel te lang, is de algemene kritiek. Door nu te kiezen voor een niet-verrekenbaar voorschot, neemt het kabinet afstand van die eerdere strategie.
Genoeg compensatie voor helft betrokkenen
De staatssecretaris verwacht dat het bedrag van 30.000 euro bij ongeveer de helft van de getroffen ouders genoeg zal zijn. Nu zijn er circa 9000 gedupeerden in beeld, het daadwerkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger. “Maar deze regeling geldt ook voor ouders die we nog niet kennen.”
Van Huffelen is blij met het besluit dat het kabinet nu heeft genomen. Ook wil ze een gebaar maken naar de kinderen die door de kwestie getroffen zijn. Onderzocht wordt hoe zij een “duw in de rug” kunnen krijgen voor een goede toekomst. Het kabinet gaat daarnaast in overleg met de gemeenten om gedupeerden te helpen, bijvoorbeeld bij het vinden van een nieuwe baan.
Schuldhulpverlening
Een behoorlijke groep ouders is door de affaire in zulke ernstige financiële problemen geraakt, dat ze in de schuldhulpverlening zitten. Van Huffelen zei dat ze hoopt te kunnen vermijden dat de 30.000 euro in hun geval direct naar de schuldeisers gaat. “Misschien dat een deel van de schulden daarmee wel afgelost zal moeten worden. Maar de ouders moeten wel voldoende overhouden om verder te kunnen.”
In het Catshuis kwamen de meest betrokken bewindspersonen voor het eerst bijeen om een reactie te formuleren op het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie.
Die concludeerde vorige week dat de ouders ongekend onrecht is aangedaan door de uit de hand gelopen fraudejacht van de Belastingdienst.
BEKIJK OOK;
Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen binnen vier maanden elk 30.000 euro
NU 22.12.2020 Ouders die door de toeslagenaffaire gedupeerd zijn, krijgen binnen vier maanden een compensatie van elk 30.000 euro. Zeker negenduizend slachtoffers moeten het bedrag voor 1 mei hebben ontvangen. Dat aantal zal naar alle waarschijnlijkheid nog verder toenemen.
Dat maakte staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) dinsdag bekend na afloop van een overleg op het Catshuis, de ambtswoning van de minister-president. Premier Rutte stond de pers zelf niet te woord.
Het kabinet heeft afgesproken om alle gedupeerde ouders te compenseren met een bedrag van 30.000 euro, ook ouders die waarschijnlijk minder schade hebben geleden. Als ouders recht hebben op een hogere schadevergoeding, zal worden gezorgd dat zij die ook krijgen.
Daarmee hoopt het kabinet gedupeerde ouders sneller te kunnen compenseren dan nu het geval is. “Het is ontzettend belangrijk dat ouders recht wordt gedaan”, zegt Van Huffelen. “Ze hebben ongelofelijk nare dingen meegemaakt. Ik spreek heel veel ouders die door deze problemen in enorm nare situaties terecht zijn gekomen, dus ik ben blij dat we nu snel een groot bedrag kunnen geven.”
Het kabinet beraadt zich verder nog over verdere regelingen voor kinderen die vanwege de affaire in hun ontwikkeling zijn geschaad. Door toedoen van het handelen van de overheid zijn tienduizenden onschuldige ouders aangemerkt als fraudeur. Slachtoffers raakten hun huis kwijt, relaties en huwelijken liepen stuk en kinderen groeiden in armoede op.
Hoe het kabinet denkt deze groep kinderen voor dit leed te compenseren, is nog niet bekend.
Kabinet praat in januari verder over politieke consequenties
Bij afwezigheid van premier Rutte wilde staatssecretaris Van Huffelen niet ingaan op vragen van de pers over de politieke consequenties die het kabinet verbindt aan het schandaal.
Vorige week presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam de bevindingen van de verhoren van onder anderen premier Rutte. De constateringen waren voor een deel al bekend, maar sloegen desalniettemin in als een bom: de gedupeerde ouders is ongekend onrecht aangedaan.
Kabinetten, de Tweede Kamer en zelfs de rechterlijke macht hebben allemaal een rol in het leed dat tienduizenden onschuldige ouders is aangedaan. Volgens de commissie zijn premier Mark Rutte en voormalige bewindspersonen uit het vorige kabinet (Lodewijk Asscher, Eric Wiebes en Frans Weekers) medeverantwoordelijk voor de keiharde fraudeaanpak die geleid heeft tot de dramatische kinderopvangtoeslagenaffaire.
Asscher ligt bij een deel van de PvdA-achterban onder vuur vanwege zijn betrokkenheid. Over de rol van de andere twee partijleiders, Rutte en minister van Financiën Wopke Hoekstra, is binnen VVD en CDA nog geen discussie.
Officiële reactie op rapport komt volgend jaar
De betrokken bewindslieden waren dinsdagmiddag op het Catshuis bijeen om het rapport Ongekend Onrecht te bespreken. Het kabinet boog zich over de vraag welke stappen nu gezet moeten worden en welke conclusies getrokken kunnen worden.
Het was de eerste van zeker twee sessies waarin het rapport wordt besproken. In januari volgt een Kamerdebat en komt het kabinet met een officieel antwoord op de bevindingen. Volgens Van Huffelen komt het kabinet 3 januari opnieuw bijeen om zich nogmaals over de affaire te buigen. De vraag of het kabinet het ontslag aan de koning moet aanbieden komt steeds nadrukkelijker op tafel te liggen.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Kabinet: 30.000 euro voor gedupeerde ouders toeslagenaffaire
MSN 22.12.2020 Het kabinet geeft alle gedupeerde ouders uit de toeslagenaffaire 30.000 euro. Daarnaast komt er een regeling voor getroffen kinderen. „We vinden dat het sneller moest,” zegt staatssecretaris Van Huffelen na een uren durend overleg in het Catshuis.
„Voor mensen die meer schade hebben geleden, is het altijd mogelijk om meer compensatie te krijgen,” benadrukt Van Huffelen. Er was een half miljard euro uitgetrokken om de slachtoffers te compenseren maar daar zal volgens de staatssecretaris zeker geld bij moeten.
Zo’n 26.000 ouders hebben recht op compensatie en mogelijk de helft van die groep heeft recht op meer dan 30.000 euro. Die worden later verder gecompenseerd. Het kabinet gaat verder in overleg met gemeenten om te kijken hoe de getroffenen kunnen worden geholpen. Het kabinet wil verder ook iets doen voor de getroffen kinderen. „We denken aan verschillende soorten regelingen. Dat gaan we nog verder uitwerken. Iets om te zorgen dat die kinderen een goede toekomst kunnen krijgen,” aldus Van Huffelen.
Vast bedrag
De schade vergoeden die de gedupeerde toeslagenouders hebben geleden. Dat was de inzet van het overleg tussen de betrokken bewindslieden. In plaats van tijdrovend maatwerk kiest het kabinet er nu voor alle gedupeerde ouders die in beeld zijn op eenzelfde manier en met een vast bedrag te compenseren.
Het was een grote ergernis van de Kamer: in plaats van de beloofde 5.000 ouders krijgen dit jaar waarschijnlijk minder dan 500 hun geld. Alleen de meest schrijnende gevallen hebben al wel een tegemoetkoming gekregen. Ook hebben sommige ouders een eenmalige tegemoetkoming gekregen van 750 euro.
Overheid faalde
Vorige week velde de commissie-Van Dam een hard oordeel over de nietsontziende fraudejacht van de Belastingdienst bij de kinderopvangtoeslag. De beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden, luidde de conclusie. De betrokken ministeries, de bewindslieden, de Tweede Kamer en de rechtspraak, ze kregen allemaal een veeg uit de pan van de commissie.
De ouders worden nu weliswaar ruimhartiger gecompenseerd, maar het gevaar dat er een politieke prijs moet worden betaald is nog niet geweken. In de coalitie heerst alom het gevoel dat zo’n oordeel niet zonder politieke gevolgen kan blijven, al klinkt tegelijkertijd de erkenning dat de getroffen ouders er weinig mee opschieten als het kabinet een paar maanden voor de verkiezingen demissionair wordt.
Bij de oppositie worden de messen geslepen. SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen twitterde kort na de bekendmaking van Van Huffelen dat het bedrag van 30.000 euro „redelijk uit de lucht lijkt gegrepen”: „Grote vraag: waarom kan dit nu opeens wel? En: wie neemt de politieke verantwoordelijkheid voor dit institutioneel falen?”
De politieke druk om een collectief gebaar van schuldbesef te maken, zal verder toenemen na het kerstreces, als de Kamer zal debatteren over het rapport.
Slachtoffers toeslagenaffaire krijgen komende maanden 30.000 euro per gedupeerde
RTL 22.12.2020 Slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten in de komende 4 maanden 30.000 euro compensatie per gedupeerde krijgen. Dat heeft staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen zojuist bekendgemaakt. Een ruimhartige vergoeding ineens moet meer vaart brengen in de hersteloperatie.
In het Catshuis boog het kabinet zich vandaag over de toeslagenaffaire. Ouders moesten onterecht duizenden euro’s aan kinderopvangtoeslag terugbetalen en belandden in de schuldsanering of erger.
Het kabinet wil de gedupeerden nu een vast bedrag geven ter compensatie. Er zijn nu zo’n 9000 gedupeerden in beeld, maar het totale aantal slachtoffers is veel hoger. Ook zij hebben recht op compensatie.
Als later blijkt dat slachtoffers recht hadden op minder geld, wordt dat niet teruggevorderd. Gedupeerden die recht hebben op meer vergoeding, zullen die ook krijgen. Het bedrag moet voor 1 mei worden uitgekeerd. Niet in één keer, maar in delen.
Commissie aanvullende schade
Daarnaast moet een commissie gaan kijken naar de schade die kinderen geleden hebben. Die moet ook gecompenseerd worden. “Er zijn mensen die aanvullende schade hebben geleden”, zei Van Huffelen.
“Een commissie beoordeelt iedere situatie apart en zal beoordelen hoeveel moet worden vergoed.” Ook zal met samen met gemeenten worden bekeken hoe ouders die hun baan of huis kwijtraakten, hun leven weer op de rit kunnen krijgen.
Rutte over toeslagenaffaire: ‘We kunnen ons er alleen maar voor schamen’
Zo’n 500 mensen, de schrijnendste gevallen, moeten voor het einde van het jaar compensatie krijgen. Dat was eerder al beloofd.
Tot nu toe wilde het kabinet per ouder bekijken hoeveel compensatie er zou komen. Maar dat gaat veel te langzaam, was de kritiek. De Tweede Kamer eiste vorige week al dat er meer tempo zou worden gemaakt.
Het overleg in het Catshuis gebeurde na kritiek in het rapport van de parlementaire commissie die dit najaar onderzoek deed naar de zaak.
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Daarin concludeerde de commissie-Van Dam dat duizenden mensen ongekend onrecht is aangedaan. Tienduizenden ouders waren onterecht het slachtoffer geworden van spijkerharde regels en een even harde uitvoering. Ze zijn jarenlang niet door de politiek gehoord.
Bij een kleine fout bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag werden ouders al gebrandmerkt als fraudeur.
Kabinet spreekt over toeslagendrama na spijkerharde kritiek: ‘Zoeken naar oplossing’
RTL Nieuws; Mark Rutte Nederlandse overheidsinstanties Toeslagenaffaire Belastingdienst Den Haag
Slachtoffers toeslagenaffaire krijgen komende maanden 30.000 euro per gedupeerde
MSN 22.12.2020 Slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten in de komende 4 maanden 30.000 euro compensatie per gedupeerde krijgen. Dat heeft staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen zojuist bekendgemaakt. Een ruimhartige vergoeding ineens moet meer vaart brengen in de hersteloperatie.
In het Catshuis boog het kabinet zich vandaag over de toeslagenaffaire. Ouders moesten onterecht duizenden euro’s aan kinderopvangtoeslag terugbetalen en belandden in de schuldsanering of erger.
Het kabinet wil de gedupeerden nu een vast bedrag geven ter compensatie. Er zijn nu zo’n 9000 gedupeerden in beeld, maar het totale aantal slachtoffers is veel hoger. Ook zij hebben recht op compensatie.
Verslaggever Roel Schreinemachers: ‘Afronding affaire stuk dichterbij’
Als later blijkt dat slachtoffers recht hadden op minder geld, wordt dat niet teruggevorderd. Gedupeerden die recht hebben op meer vergoeding, zullen die ook krijgen. Het bedrag moet voor 1 mei worden uitgekeerd. Niet in één keer, maar in delen.
Commissie aanvullende schade
Daarnaast moet een commissie gaan kijken naar de schade die kinderen geleden hebben. Die moet ook gecompenseerd worden. “Er zijn mensen die aanvullende schade hebben geleden”, zei Van Huffelen.
“Een commissie beoordeelt iedere situatie apart en zal beoordelen hoeveel moet worden vergoed.” Ook zal met samen met gemeenten worden bekeken hoe ouders die hun baan of huis kwijtraakten, hun leven weer op de rit kunnen krijgen.
Zo’n 500 mensen, de schrijnendste gevallen, moeten voor het einde van het jaar compensatie krijgen. Dat was eerder al beloofd.
Tot nu toe wilde het kabinet per ouder bekijken hoeveel compensatie er zou komen. Maar dat gaat veel te langzaam, was de kritiek. De Tweede Kamer eiste vorige week al dat er meer tempo zou worden gemaakt.
Het overleg in het Catshuis gebeurde na kritiek in het rapport van de parlementaire commissie die dit najaar onderzoek deed naar de zaak.
Daarin concludeerde de commissie-Van Dam dat duizenden mensen ongekend onrecht is aangedaan. Tienduizenden ouders waren onterecht het slachtoffer geworden van spijkerharde regels en een even harde uitvoering. Ze zijn jarenlang niet door de politiek gehoord.
Bij een kleine fout bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag werden ouders al gebrandmerkt als fraudeur.
Compenseer de slachtoffers en vertrouw de burger
MSN 22.12.2020 Een ernstige crisis van de gehele Nederlandse rechtsstaat. Dat moet de conclusie zijn nadat vorige week het rapport Ongekend onrecht werd gepubliceerd naar aanleiding van de parlementaire verhoren over de zogenoemde kinderopvangtoeslagenaffaire. Politiek, ambtenarij, de rechterlijke macht tot aan de hoogste bestuursrechter toe: allemaal zijn ze medeschuldig aan het meedogenloos opjagen van duizenden individuele onschuldige burgers, die „jarenlang geen schijn van kans hebben gehad”.
Het rapport is het voorlopige sluitstuk van politiek zelfonderzoek naar de fouten die gemaakt zijn bij de dienst Toeslagen van de Belastingdienst. Een optelsom van een keiharde wet gericht op fraude-aanpak, weinig tot geen oog voor de mens achter het burgerservicenummer en een ambtenarij die zich doof hield voor maatschappelijke signalen, leidde tot duizenden gedupeerden. Burgers die financieel en emotioneel door het systeem tot de rand van de afgrond werden geduwd en in sommige gevallen zelfs daaroverheen.
Het cynische is: in het rapport staan nauwelijks tot geen nieuwe feiten. Alles was al bekend, met name dankzij vasthoudende vragen van parlementariërs Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP) en journalistiek speurwerk van met name RTL Nieuws en Trouw.
Niet door een houding van zelfinzicht bij de politiek verantwoordelijken. Als iets beklijft na de verhoren, is het de mate waarin ‘Den Haag’ probeerde te voorkomen dat de werkelijkheid van de toeslagenellende boven water zou komen. Dat alleen al is een politieke doodzonde.
De onbeantwoorde vraag is hoe het kabinet met het rapport zal omgaan, zowel materieel als politiek. Deze dinsdag is er een extra ingelast overleg op het Catshuis om dat te bespreken. PvdA-leider Lodewijk Asscher, als minister van Sociale Zaken medeverantwoordelijk voor de fraudejacht, nam maandag de vlucht naar voren en bood persoonlijk excuses aan. Dat is een mooi gebaar, het kabinet deed dat al eerder, maar materieel heeft het weinig om het lijf.
Datzelfde zou gelden voor het offeren van één of meer bewindslieden: symboolpolitiek, vooral omdat al twee staatssecretarissen op het dossier sneuvelden. Tegelijk: als deze Toeslagenaffaire geen reden is om politiek verantwoordelijkheid te nemen, wat dan wel?
Wat los van de politieke consequenties hoe dan ook moet gebeuren, is de gedupeerden compenseren. Beloftes worden al tijden gedaan, maar de meeste slachtoffers van het systeem wachten nog steeds op hun geld. Het kabinet moet daar op zeer korte termijn een oplossing voor bedenken, desnoods buiten de fiscus om. Suggesties over een generaal pardon moeten serieus genomen worden, ook als dat betekent dat zij die daadwerkelijk gefraudeerd hebben dan ontkomen. De goeden hebben al te lang onder de kwaden geleden.
In tweede instantie moet de politiek snel een knoop doorhakken over de toekomst van het toeslagensysteem. Vorige week presenteerde staatssecretaris Van Huffelen (Toeslagen, D66) emet daarin drie mogelijke richtingen. Na de verkiezingen van maart dient een veilige, eenvoudige en bovenal menselijke manier van inkomensondersteuning hoog op de agenda van de formatiebesprekingen te staan. Waarbij vertrouwen in plaats van wantrouwen in de burger centraal staat.
Want dat heeft de Toeslagenaffaire in elk geval duidelijk gemaakt: als een overheid grootschalig disfunctioneert op het terrein van financiële bescherming van haar eigen burgers, leidt dat terecht tot uitholling van vertrouwen van burgers in die overheid. Dit mag nooit meer zo uit de hand lopen.
‘Kabinet wil snelle en ruimhartige compensatie toeslagenaffaire’
MSN 22.12.2020 Het kabinetsberaad over de toeslagenaffaire in het Catshuis is vooral gericht op een veel snellere compensatie voor de gedupeerde ouders, ook als dat betekent dat sommige mensen meer krijgen dan eigenlijk zou moeten. Dat bevestigen ingewijden na een bericht van de NOS. De omvang en uitvoerbaarheid van zo’n ruimhartige regeling zijn nog wel onderwerp van gesprek.
Een speciale Kamercommissie kwam afgelopen week met een vernietigend rapport over de manier waarop de overheid ouders behandelde die ten onrechte beschuldigd werden van fraude met de kinderopvangtoeslag. Die mensen is “groot onrecht” aangedaan en dat was te voorkomen geweest als de verantwoordelijke bewindspersonen beter waren omgegaan met de signalen van misstanden, die er wel degelijk waren.
De Tweede Kamer dringt al langer aan op meer haast met compensatie voor de naar verwachting tienduizenden gedupeerden. Tot dusver hield verantwoordelijk staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) vol dat daar al het uiterste aan wordt gedaan, en dat meer spoed ten koste zou gaan van het noodzakelijke maatwerk.
De harde conclusies van de Kamercommissie, die verscheidene bewindspersonen en topambtenaren onder ede heeft gehoord, maken het evenwel onvermijdelijk dat het kabinet toch meer haast maakt. Over mogelijke politieke consequenties, zoals het aftreden van individuele bewindspersonen of zelfs het hele kabinet, zou nu nog niet worden gesproken. Waarschijnlijk volgt begin januari nog een overleg.
Inzet Catshuisberaad: snel ruimhartige compensatie voor gedupeerde ouders
NOS 22.12.2020 Het kabinet overweegt om alle gedupeerden van de toeslagenaffaire zo snel mogelijk een ruimhartige vergoeding te geven voor de schade die ze hebben geleden. Ingewijden melden dat dit de inzet is van het overleg in het Catshuis vanmiddag.
Tot nu toe zette het kabinet vooral in op een zorgvuldig proces en maatwerk voor de ouders. Maar dat gaat veel te langzaam, is de algemene kritiek. De regeringspartijen hebben een sterke wens om het nu zonder omhaal aan te pakken.
Daarom wordt er gedacht aan een regeling waarbij alle gedupeerden aanspraak kunnen maken op een vast bedrag als compensatie. Dat zou dan voor de meeste ouders voldoende moeten zijn.
Snoeihard oordeel
Vorige week kwam de parlementaire ondervragingscommissie met een snoeihard oordeel over de uit de hand gelopen fraudejacht van de Belastingdienst. De beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden, was de conclusie, omdat de ouders geen schijn van kans hadden tegenover de overheid.
De Tweede Kamer reageerde geschokt, en eiste vooral dat er nu eindelijk haast gemaakt wordt met compensatie van de ouders, die vaak tienduizenden euro’s aan toeslagen moesten terugbetalen en daardoor in grote problemen zijn geraakt.
Ook staatssecretaris Van Huffelen van Financiën wil dat graag, maar wees er steeds op dat het om complexe zaken gaat. Nu nog is niet helemaal duidelijk om hoeveel ouders het precies gaat. Bovendien zouden veel ouders niet direct geholpen zijn met een geldbedrag, omdat dat meteen zou verdwijnen naar schuldeisers.
Politieke consequenties
De meest schrijnende gevallen zijn volgens Van Huffelen inmiddels wel geholpen. Daarnaast heeft een aantal ouders een eenmalig bedrag van 750 euro gekregen met het oog op de feestdagen.
De meest betrokken bewindslieden zijn vanmiddag op het Catshuis bij elkaar om een reactie te formuleren op het rapport. Er zal zeker nog een sessie nodig zijn, om dan uiteindelijk in januari met een definitief antwoord te komen. Dan volgt er ook een Kamerdebat.
Uiteindelijk zal daarbij ook de vraag op tafel liggen wat de politieke consequenties moeten zijn. Regeringspartij ChristenUnie heeft al gezegd dat er goed gekeken moet worden of het kabinet nog wel geloofwaardig is na de conclusies van de commissie.
BEKIJK OOK;
Catshuisoverleg over toeslagenaffaire; druk op kabinet neemt toe
MSN 22.12.2020 Premier Mark Rutte is dinsdagmiddag met een aantal bewindspersonen bijeengekomen op het Catshuis om verder te praten over het vernietigende onderzoeksrapport over het falen van de rechtsstaat in het kinderopvangtoeslagenschandaal. De druk op het kabinet om politieke consequenties te trekken, neemt steeds verder toe.
De verwachting is dat het kabinet in januari met een officiële kabinetsreactie komt.
Vorige week presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam de bevindingen van de verhoren van onder anderen premier Rutte. De constateringen waren voor een deel al bekend, maar sloegen desalniettemin in als een bom: de gedupeerde ouder is ongekend onrecht aangedaan.
Kabinetten, Tweede Kamer en zelfs de rechterlijke macht hebben allemaal een rol in het leed dat tienduizenden onschuldige ouders is aangedaan. Door toedoen van een snoeiharde fraudejacht en het onterecht terugvorderen van toeslagen werden gezinnen het huis uitgezet, strandden huwelijken, werden zelfmoordpogingen ondernomen en groeiden kinderen op in armoede.
Ondertussen onderzoekt het Openbaar Ministerie of ambtenaren zich schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven, waaronder beroepsmatige discriminatie; de Belastingdienst gebruikte de tweede nationaliteit van ouders als selectiecriterium om de onrechtmatige fraudejacht af te kaderen.
Betrokkenen moeten zich over eigen geloofwaardigheid buigen
Afgelopen zondag bood PvdA-leider Lodewijk Asscher zijn excuses aan voor zijn rol in de toeslagenaffaire als toenmalig minister van Sociale Zaken. Binnen de PvdA is de lijsttrekker onder vuur komen te liggen. Volgens RTL Nieuws vindt daar achter de schermen de discussie plaats of Asscher nog geloofwaardig de verkiezingen in kan.
Die vraag ligt ook bij het kabinet op tafel.
Premier Rutte noemde het rapport “heftig en “fair”. Volgens de minister-president blijft “het beeld liggen” dat onschuldige mensen in de knel zijn gekomen. “En daar kunnen we ons alleen maar voor schamen. De rechtsstaat moet de burger beschermen tegen de almacht van de Staat, en dat is hier heel erg mis gegaan”, zei hij afgelopen vrijdag.
Volgens de commissie is de premier medeverantwoordelijk voor alle ellende die zich onder zijn tienjarige premierschap heeft voltrokken. Onder anderen CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt verwijt het de premier dat de Tweede Kamer onder diens leiding stelselmatig onvolledig wordt geïnformeerd.
Val van kabinet als symbolische daad
Het kabinet beraadt zich nu op een reactie op het onderzoeksrapport en wil daar de tijd voor nemen. Rutte en zijn ministersploeg menen dat zij degenen zijn die ervoor moeten zorgen dat een dergelijk schandaal nooit meer voorkomt. Ook vindt het kabinet dat de gedupeerde ouders zo snel mogelijk gecompenseerd moeten worden, een streven dat het kabinet al langer uitspreekt.
Premier Rutte vindt het nog te vroeg om de vraag of het kabinet moet aftreden op tafel te leggen. In dat geval zou het kabinet de rit naar de verkiezingen van maart volgend jaar in demissionaire status afmaken.
SP-Kamerlid Renske Leijten, die samen met CDA’er Omtzigt hard heeft gewerkt om de onderste steen in dit schandaal boven te krijgen, denkt dat aftreden het minste is wat het kabinet kan doen.
Zij wierp zondag in Buitenhof de vraag op in hoeverre dat een symbolische daad zal zijn als premier Rutte (VVD), maar ook minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) en Asscher (PvdA) zich daarna gewoon weer als partijleiders melden in de verkiezingsstrijd.
“Ik word verdrietig van het feit dat drie mensen die hier verantwoordelijkheid dragen lijsttrekker zijn van een belangrijke partij”, aldus Leijten.
Catshuisoverleg over toeslagenaffaire; druk op kabinet neemt toe
NU 22.12.2020 Premier Mark Rutte is dinsdagmiddag met een aantal bewindspersonen bijeengekomen op het Catshuis om verder te praten over het vernietigende onderzoeksrapport over het falen van de rechtsstaat in het kinderopvangtoeslagenschandaal. De druk op het kabinet om politieke consequenties te trekken, neemt steeds verder toe.
De verwachting is dat het kabinet in januari met een officiële kabinetsreactie komt.
Vorige week presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam de bevindingen van de verhoren van onder anderen premier Rutte. De constateringen waren voor een deel al bekend, maar sloegen desalniettemin in als een bom: de gedupeerde ouder is ongekend onrecht aangedaan.
Kabinetten, Tweede Kamer en zelfs de rechterlijke macht hebben allemaal een rol in het leed dat tienduizenden onschuldige ouders is aangedaan. Door toedoen van een snoeiharde fraudejacht en het onterecht terugvorderen van toeslagen werden gezinnen het huis uitgezet, strandden huwelijken, werden zelfmoordpogingen ondernomen en groeiden kinderen op in armoede.
Ondertussen onderzoekt het Openbaar Ministerie of ambtenaren zich schuldig hebben gemaakt aan ambtsmisdrijven, waaronder beroepsmatige discriminatie; de Belastingdienst gebruikte de tweede nationaliteit van ouders als selectiecriterium om de onrechtmatige fraudejacht af te kaderen.
Betrokkenen moeten zich over eigen geloofwaardigheid buigen
Afgelopen zondag bood PvdA-leider Lodewijk Asscher zijn excuses aan voor zijn rol in de toeslagenaffaire als toenmalig minister van Sociale Zaken. Binnen de PvdA is de lijsttrekker onder vuur komen te liggen. Volgens RTL Nieuws vindt daar achter de schermen de discussie plaats of Asscher nog geloofwaardig de verkiezingen in kan.
Die vraag ligt ook bij het kabinet op tafel.
Premier Rutte noemde het rapport “heftig en “fair”. Volgens de minister-president blijft “het beeld liggen” dat onschuldige mensen in de knel zijn gekomen. “En daar kunnen we ons alleen maar voor schamen. De rechtsstaat moet de burger beschermen tegen de almacht van de Staat, en dat is hier heel erg mis gegaan”, zei hij afgelopen vrijdag.
Volgens de commissie is de premier medeverantwoordelijk voor alle ellende die zich onder zijn tienjarige premierschap heeft voltrokken. Onder anderen CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt verwijt het de premier dat de Tweede Kamer onder diens leiding stelselmatig onvolledig wordt geïnformeerd.
Premier Mark Rutte tijdens zijn verhoor (Foto: ANP)
Val van kabinet als symbolische daad
Het kabinet beraadt zich nu op een reactie op het onderzoeksrapport en wil daar de tijd voor nemen. Rutte en zijn ministersploeg menen dat zij degenen zijn die ervoor moeten zorgen dat een dergelijk schandaal nooit meer voorkomt. Ook vindt het kabinet dat de gedupeerde ouders zo snel mogelijk gecompenseerd moeten worden, een streven dat het kabinet al langer uitspreekt.
Premier Rutte vindt het nog te vroeg om de vraag of het kabinet moet aftreden op tafel te leggen. In dat geval zou het kabinet de rit naar de verkiezingen van maart volgend jaar in demissionaire status afmaken.
SP-Kamerlid Renske Leijten, die samen met CDA’er Omtzigt hard heeft gewerkt om de onderste steen in dit schandaal boven te krijgen, denkt dat aftreden het minste is wat het kabinet kan doen.
Zij wierp zondag in Buitenhof de vraag op in hoeverre dat een symbolische daad zal zijn als premier Rutte (VVD), maar ook minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) en Asscher (PvdA) zich daarna gewoon weer als partijleiders melden in de verkiezingsstrijd.
“Ik word verdrietig van het feit dat drie mensen die hier verantwoordelijkheid dragen lijsttrekker zijn van een belangrijke partij”, aldus Leijten.
Zie ook: Asscher noemt eigen rol in toeslagenaffaire ‘pijnlijk’ en biedt zijn excuses aan
Kabinet spreekt over toeslagendrama na spijkerharde kritiek: ‘Zoeken naar oplossing’
RTL 22.12.2020 In het Catshuis buigt het kabinet zich vandaag over de toeslagenaffaire. Dat gebeurt na de spijkerharde kritiek in het rapport van de parlementaire commissie die dit najaar onderzoek deed naar de zaak. Parlementair verslaggever Roel Schreinemachers kijkt vooruit.
Wat zijn de heetste hangijzers tijdens het overleg vandaag?
“Het kabinet buigt zich over het snoeiharde rapport van de commissie-Van Dam, die concludeerde dat duizenden mensen ongekend onrecht is aangedaan. Van Dam riep alle betrokkenen op in de spiegel te kijken en zich af te vragen welke rol ze hebben gespeeld bij het ontstaan van alle ellende. Dat gaat het kabinet zeker doen. Maar de vraag die ze eerst willen beantwoorden: hoe kunnen we het oplossen?”
Want voor veel gedupeerden is nog steeds geen oplossing?
“Nee, dit jaar krijgen slechts een paar honderd ouders compensatie, terwijl er duizenden gedupeerden zijn. De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat veel te traag, en de Tweede Kamer eiste vorige week al dat er meer tempo zou worden gemaakt. Zoals het nu gaat, zou het jaren gaan duren.”
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Is er een kans dat het kabinet opstapt?
“Premier Rutte wilde vorige week niet zeggen of het kabinet consequenties trekt uit de toeslagenaffaire. Het kabinet wil zich eerst richten op de inhoudelijke vraag hoe zo snel mogelijk de gedupeerden kunnen worden gecompenseerd, zei hij. ‘De meer politieke weging is een discussie waar we het als kabinet over moeten hebben.’ Dat komt pas op een later moment.”
Wat schieten gedupeerde ouders ermee op als het kabinet zou opstappen?
“Weinig. Uiteindelijk zijn zij vooral geholpen als er meer tempo wordt gemaakt met de compensatie. Aan de andere kant is het symbolisch natuurlijk wel van belang als het kabinet – of een bewindspersoon – de ultieme stap zou nemen om consequenties te verbinden aan dit drama.”
Waarom duurt het zo lang om gedupeerden te compenseren?
“Het is te ingewikkeld gemaakt. Er is een heel legertje ambtenaren aangetrokken om dit te regelen. Maar zoals het nu gaat, duurt het jaren voordat alle gedupeerden hun geld hebben. Het kabinet zal dus een manier moeten vinden om dit te versnellen, anders blijft dit nog jaren voortslepen. Of dat vandaag al gaat lukken, is niet zeker. Het kan zijn dat er meer nodig is dan één Catshuissessie.”
RTL Nieuws; Mark Rutte Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Het kabinet piekert over de compensatie van toeslag-ouders
Trouw 22.12.20202 Het kabinet gaat ouders waarschijnlijk snel een forse compensatie bieden aan ouders die zijn gedupeerd door de kinderopvangtoeslagaffaire.
Snelle en ruime compensatie voor de getroffen ouders staat vrijwel zeker bovenaan het lijstje beslissingen die het kabinet moet nemen over het debacle met de kinderopvangtoeslag. Die kwestie lag dinsdagmiddag in het Catshuis nog eerder op tafel dan de vraag of het aftreden van ministers of het hele kabinet het antwoord moet zijn op de harde conclusies van de parlementaire commissie-Van Dam. Het kabinet gaat ouders mogelijk toch een vast bedrag geven voordat het hele individuele dossier is bekeken, zo meldde de NOS dinsdagmiddag.
Het kabinet staat onder grote druk om snel een oplossing te vinden voor de compensatie van getroffen ouders. Een jaar geleden, toen de vorige staatssecretaris van financiën aftrad, werd in de Tweede Kamer al gevraagd om tempo. Tot op heden zijn in juli 108 ouders gecompenseerd en in december nog eens 430. In totaal hebben naar schatting 27.000 ouders een terugvordering voor kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst gekregen. Daarvan zijn er nu 9000 bekend bij de dienst. Ondanks het aantrekken van 400 ambtenaren om de problemen op te lossen, zit er weinig schot in de zaak.
Het ministerie van financiën bekijkt alle zaken van getroffen ouders stuk voor stuk. “Iedere situatie is weer anders”, laat een woordvoerder van het ministerie weten. Veel ouders worden onvoldoende geholpen met het overmaken van geld. “Financieel herstel is niet genoeg. Ouders hebben vaak ook andere problemen. Ze zitten in een traject voor schuldhulpverlening of hebben andere huisvesting nodig. Wij kijken naar het complete pakket. De planning is nu dat de komende drie maanden nog 1500 ouders worden geholpen en in de drie maanden daarna 3000. Eind volgend jaar is voor alle ouders de schade gerepareerd.”
Staatssecretaris Van Huffelen wees vorige week de suggestie af
Omdat is gekozen voor een individuele benadering wees Alexandra van Huffelen, staatssecretaris van financiën, vorige week een suggestie van de PvdA af. Kamerlid Henk Nijboer stelde voor om alle ouders een vast bedrag te bieden. Ouders zijn vrij om dat te accepteren of af te wijzen. De eerste groep is direct geholpen en met de laatste groep moet de Belastingdienst alsnog om de tafel. Van Huffelen zei vorige week nog dat deze methode niet werkt, omdat veel ouders te maken hebben met schuldeisers die het geld onmiddellijk opeisen. Ook dat probleem moet worden opgelost, benadrukte zij.
Toch zit de individuele benadering ook CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt dwars. Nog voordat hulp echt aan de orde is, kijkt het ministerie nu of ouders ten onrechte zijn beschuldigd van ‘opzet en grove schuld’. Omtzigt wil deze stap schrappen, want Van Huffelen zelf geeft aan dat die beschuldiging in 94 procent van de gevallen onterecht is. Het besluit dat de ouders ‘opzet en grove schuld’ is aan te wrijven, moet nietig worden verklaard, vindt hij. Dan kan het ministerie van financiën zich onmiddellijk richten op het uitbetalen van geld en verlenen van praktische hulp.
Het kabinet kan bijna niet anders dan snel actie ondernemen. Het debacle is zo groot dat de ministers en staatssecretarissen niet langer kunnen aarzelen. Er zijn vragen: welke andere getroffen burgers melden zich nog, eventueel bij andere overheidsinstanties en kan dit leiden tot een megaclaim? Eerder kregen de ouders al 750 euro kerstbonus als voorlopige geste, maar nu wordt een daad gevraagd met een grotere betekenis.
Lees ook:
De commissie wilde geen conclusies trekken, maar deed dat toch. En snoeihard
Informatie werd willens en wetens achtergehouden voor de rechter, de Tweede Kamer en de media. Hierdoor liet een oplossing veel langer op zich wachten.
Toeslagenaffaire is ‘groot ongeluk’, Asscher, Rutte, Wiebes en Hoekstra nog in problemen
AD 22.12.2020 Door het harde rapport over de toeslagenaffaire staan Haagse carrières op het spel. In de PvdA klinkt kritiek op lijsttrekker Lodewijk Asscher, maar ook VVD’ers Mark Rutte, Eric Wiebes en CDA’er Wopke Hoekstra zijn nog niet uit de problemen.
Dinsdag komt de top van het kabinet bijeen in het Catshuis. Het gezelschap buigt zich over het vernietigende rapport van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. Voornaamste inzet is om de hersteloperatie voor slachtoffers – die bepaald niet soepel verloopt – te versnellen en zelfs te verruimen. Geld speelt geen rol: er is sprake van een ereschuld, benadrukken betrokkenen.
Lees ook;
Daarnaast wordt ook gekeken in hoeverre de problematiek verder strekt dan de kinderopvangtoeslag. Daags na het slotverhoor van minister-president Mark Rutte stuurde het kabinet een brief naar de Kamer met daarin de boodschap dat het ook bij de huur- en zorgtoeslag niet altijd goed is gegaan. En ook andere uitvoeringsorganisaties kennen aanhoudend problemen, waarbij de burger in het gedrang komt. Daarom moet er ‘breder’ worden gekeken, is de boodschap. En bovendien is er nog altijd niets gedaan met de vaststelling dat mensen op grond van hun etniciteit zijn benadeeld. Deze kwestie is niet door de commissie onderzocht, maar schreeuwt om een reactie.
Gebaar
Pas daarna – maar dan ook echt pas daarna, zo wordt in kabinetskringen benadrukt – komt de vraag aan de orde welke politieke consequenties getrokken moeten worden. Premier Rutte zei vrijdag dat het aftreden van bewindslieden ‘nu niet aan de orde is’, maar dát er verantwoordelijkheid wordt genomen, staat wel vast. ,,Het zal ervan afhangen of we snel met een oplossing weten te komen en welk gebaar daar dan bij past. Maar dat er helemaal niks gebeurt, lijkt me onwaarschijnlijk”, aldus een coalitiebron.
Al vóór het rapport er lag, deden vele scenario’s de ronde in Den Haag. Zo wordt er rekening mee gehouden dat het kabinet in zijn geheel opstapt, als gebaar naar de slachtoffers. De vergelijking met het tweede kabinet-Kok dringt zich op: ook dat trad vlak voor de verkiezingen af, toen vanwege het Srebrenica-rapport. In het kabinet wordt die verwijzing overigens afgedaan als grotesk: ,,Het gaat wel ver om de grootste naoorlogse genocide op Europese bodem gelijk te stellen aan de toeslagenaffaire”, aldus een minister.
Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) brachten de toeslagenaffaire aan het licht, maar verschillen van mening over welke politieke consequenties het keiharde rapport van de parlementaire ondervragingscommissie moet hebben. © ANP
Bovendien draagt het opstappen van de complete regeringsploeg vlak voor de verkiezingen het gevaar in zich dat het lijkt alsof niemand persoonlijk de verantwoordelijkheid op zich neemt. SP-Kamerlid Renske Leijten nam hier zondag in Buitenhof al een voorschot op met een oproep aan drie hoofdrolspelers, Mark Rutte, Wopke Hoekstra en Lodewijk Asscher, om af te zien van hun lijsttrekkerschap. ,,De mensen die dit hebben veroorzaakt gaan het niet oplossen”, meent zij. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met Leijten de affaire boven water kreeg, vindt juist dat er te makkelijk koppen worden geëist. Volgens hem is het belangrijker dat het kabinet ‘de rot bij de overheid’ aanpakt.
Excuses
In de PvdA is er discussie over partijleider Asscher. Die was in het vorige kabinet als minister van Sociale Zaken verantwoordelijk voor het kinderopvangbeleid en bood zondagavond op Facebook zijn excuses aan. Maar in appgroepen van de partij wordt gediscussieerd of dat voldoende is en of hij wel lijsttrekker kan blijven. Voormalig PvdA-bestuurslid Gerard Bosman zegt bekend te zijn met de kritiek, ook al deelt hij die zelf niet. ,,Er zijn zeer betrokken PvdA-leden die vinden dat de verklaring van Asscher niet genoeg is. Die vinden dat hij wél moet aftreden.’’
Een woordvoerder van Asscher laat weten dat ‘kritische discussie bij de partij hoort’. ,,Dat gebeurt bij ons altijd in alle openheid. Daarom heeft Lodewijk zondag ook zijn reactie geschreven. En ja, er zijn mensen die het daar niet mee eens zijn. Dat is ingecalculeerd.’’
Lodewijk Asscher (PvdA) maakte zondagavond excuses op zijn Facebookpagina, maar er zijn leden die zich afvragen of hij wel lijsttrekker kan blijven. © ANP
In de VVD en het CDA blijft het tot dusver angstvallig stil, ook al wordt erkend dat het rapport snoeihard is. Vooral VVD-minister Eric Wiebes, die vandaag ook aanschuift in het Catshuis, zit in de gevarenzone, nu het rapport concludeert dat hij de Kamer verkeerd heeft geïnformeerd. Dat geldt doorgaans als politieke doodzonde. Maar ook Rutte en Hoekstra, als eindverantwoordelijken namens respectievelijk het gehele kabinet en het ministerie van Financiën, hebben wat uit te leggen, in het bijzonder over de informatieverstrekking, die volgens de commissie niet deugt.
Ongeluk
Hoekstra benadrukte vrijdag zich verantwoordelijk voelen, maar dat dit ‘breder in het kabinet’ zo wordt gevoeld. En ook Wiebes wekte met de opmerking dat de overheid ‘in den brede heeft gefaald’ nog niet de indruk dat hij van plan is persoonlijk conclusies te trekken: ,,Wij hebben hier met elkaar één groot ongeluk veroorzaakt.” In januari zal duidelijk worden wie er aansprakelijk is.
MEER OVER; POLITIEK SAMENLEVING FAMILIE BELASTINGDIENST TWEEDE KAMER ALEXANDRA VAN HUFFELEN CDA CATSHUIS JELLE BRANDSMA
Kabinet buigt zich over vernietigend toeslagenrapport
MSN 22.12.2020 Een deel van het kabinet trekt zich dinsdagmiddag terug op het Catshuis om te praten over een vernietigend rapport over de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Een speciale Kamercommissie oordeelt daarin zeer hard over de rol die verscheidene bewindspersonen in die zaak hebben gespeeld.
De commissie is uiterst kritisch over de manier waarop de overheid ouders behandelde die ten onrechte beschuldigd werden van fraude met de kinderopvangtoeslag. Die mensen is “groot onrecht” aangedaan en dat was te voorkomen geweest als de verantwoordelijke bewindspersonen beter waren omgegaan met de signalen van misstanden, die er wel degelijk waren.
Het rapport kan niet zonder gevolgen blijven, erkende minister-president Mark Rutte al. Hij wilde vrijdag na de ministerraad evenwel nog niet vooruitlopen op mogelijke politieke consequenties, zoals het aftreden van betrokken bewindspersonen of zelfs het hele kabinet. Allereerst moet volgens de premier “recht worden gedaan aan de ouders”, van wie het merendeel nog altijd wacht op compensatie.
Kabinet spreekt over toeslagendrama na spijkerharde kritiek: ‘Zoeken naar oplossing’
MSN 22.12.2020 In het Catshuis buigt het kabinet zich vandaag over de toeslagenaffaire. Dat gebeurt na de spijkerharde kritiek in het rapport van de parlementaire commissie die dit najaar onderzoek deed naar de zaak. Parlementair verslaggever Roel Schreinemachers kijkt vooruit.
Wat zijn de heetste hangijzers tijdens het overleg vandaag?
“Het kabinet buigt zich over het snoeiharde rapport van de commissie-Van Dam, die concludeerde dat duizenden mensen ongekend onrecht is aangedaan. Van Dam riep alle betrokkenen op in de spiegel te kijken en zich af te vragen welke rol ze hebben gespeeld bij het ontstaan van alle ellende. Dat gaat het kabinet zeker doen. Maar de vraag die ze eerst willen beantwoorden: hoe kunnen we het oplossen?”
Want voor veel gedupeerden is nog steeds geen oplossing?
“Nee, dit jaar krijgen slechts een paar honderd ouders compensatie, terwijl er duizenden gedupeerden zijn. De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat veel te traag, en de Tweede Kamer eiste vorige week al dat er meer tempo zou worden gemaakt. Zoals het nu gaat, zou het jaren gaan duren.”
Is er een kans dat het kabinet opstapt?
“Premier Rutte wilde vorige week niet zeggen of het kabinet consequenties trekt uit de toeslagenaffaire. Het kabinet wil zich eerst richten op de inhoudelijke vraag hoe zo snel mogelijk de gedupeerden kunnen worden gecompenseerd, zei hij. ‘De meer politieke weging is een discussie waar we het als kabinet over moeten hebben.’ Dat komt pas op een later moment.”
Wat schieten gedupeerde ouders ermee op als het kabinet zou opstappen?
“Weinig. Uiteindelijk zijn zij vooral geholpen als er meer tempo wordt gemaakt met de compensatie. Aan de andere kant is het symbolisch natuurlijk wel van belang als het kabinet – of een bewindspersoon – de ultieme stap zou nemen om consequenties te verbinden aan dit drama.”
Waarom duurt het zo lang om gedupeerden te compenseren?
“Het is te ingewikkeld gemaakt. Er is een heel legertje ambtenaren aangetrokken om dit te regelen. Maar zoals het nu gaat, duurt het jaren voordat alle gedupeerden hun geld hebben. Het kabinet zal dus een manier moeten vinden om dit te versnellen, anders blijft dit nog jaren voortslepen. Of dat vandaag al gaat lukken, is niet zeker. Het kan zijn dat er meer nodig is dan één Catshuissessie.”
Opinie: Rutte 3 kan aanblijven na toeslagenaffaire
MSN 22.12.2020 Het kabinet-Rutte III heeft flinke imagoschade opgelopen na het harde rapport over de toeslagenaffaire, maar een krappe meerderheid van het EenVandaag Opiniepanel vindt dat de regering kan aanblijven. Dat concludeert het programma na eigen onderzoek onder ruim 24.000 leden.
56 procent van de ondervraagden zegt dat het hele kabinet kan blijven. Veel mensen geven daarvoor als reden dat ze betwijfelen of aftreden de gedupeerde ouders verder helpt. “Aan symbolen (opstappen) hebben we, zeker onder de huidige omstandigheden, helemaal niets. Het lost niks op, niet voor Nederland in deze crisis en niet voor de ouders”, zegt een van de ondervraagden.
Volgens 38 procent van de ondervraagden moet heel Rutte III zijn ontslag aanbieden. Ruim 40 procent vindt dat een of meer betrokkenen die nu nog actief zijn, moeten opstappen. Het meest genoemd worden Eric Wiebes, voorheen staatssecretaris van Financiën, en Lodewijk Asscher, voormalig minister van Sociale Zaken.
Overleg Catshuis
De regering heeft in een maand tijd veel vertrouwen verloren door de toeslagenaffaire. Dat is gedaald van 61 naar 49 procent, concludeert EenVandaag.
Dinsdagmiddag overlegt een deel van het kabinet in het Catshuis, de ambtswoning van de minister-president, over het vernietigende rapport over de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Eerder erkende premier Rutte al dat het rapport niet zonder gevolgen kan blijven. Later dinsdag zal bekend worden wat dat gaat inhouden.
Kabinet spreekt op Catshuis over vernietigend toeslagenrapport
NOS 22.12.2020 Een deel van het kabinet praat vanmiddag op het Catshuis in Den Haag over het rapport over de kinderopvangtoeslagaffaire. Een Kamercommissie oordeelt in het rapport dat de grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden.
Rechters, ambtenaren, de Tweede Kamer en bewindslieden krijgen flinke kritiek in het rapport dat vorige week is verschenen. De ondervragingscommissie is kritisch over de manier waarop de overheid ouders heeft behandeld die ten onrechte beschuldigd werden van fraude. In een eerste reactie sprak premier Rutte vorige week over een “heftig” en “fair” rapport.
Vandaag in de ambtswoning staan voor de betrokken bewindspersonen drie onderwerpen op het programma: compensatie voor de duizenden gedupeerde ouders (vooralsnog wil dat niet erg vlotten), schendingen van de rechtsstaat en het onjuist en onvolledig informeren van de Tweede Kamer.
Politieke verantwoordelijkheid
Een andere kwestie die boven de markt hangt (maar officieel niet op de agenda staat), is de politieke verantwoordelijkheid. Oftewel: gaat hier iemand voor aftreden? Wie dan? En wanneer?
Bij vernietigende rapporten in het verleden zijn vaker ministers of het hele kabinet opgestapt. Het tweede kabinet-Kok bijvoorbeeld viel in 2002 vanwege het NIOD-onderzoek over de Nederlandse rol bij de val van Srebrenica, toen duizenden moslims door de Bosnische Serviërs werden vermoord. Dat onderzoek kwam toen – net als nu het geval is – kort voor de Kamerverkiezingen, waardoor het opstappen praktisch gezien weinig consequenties had.
Dat er vandaag een dergelijk gebaar wordt gemaakt, is niet de verwachting in kringen rond het kabinet. Rutte zelf zei eerder: “Ik sluit het niet uit, maar het is voor later.”
De kabinetssessie is de eerste van zeker twee. In het nieuwe jaar komt het kabinet met een officiële reactie op het rapport. Ook volgt na het kerstreces een debat met de Tweede Kamer.
Niet alleen bewindspersonen onder vuur
Binnen de PvdA wordt een discussie gevoerd over het lijsttrekkerschap van Lodewijk Asscher vanwege zijn rol in de toeslagenaffaire. “Hij heeft actief bijgedragen aan het met voeten treden van vrijwel alle klassieke sociaaldemocratische kernwaarden”, schrijft een lokale afdeling in een brief.
Asscher was minister van Sociale Zaken en vicepremier in het tweede kabinet-Rutte en heeft in die tijd fouten gemaakt, zo heeft hij erkend.
BEKIJK OOK;
Discussie in PvdA-gelederen over lijsttrekkerschap Asscher
NOS 21.12.2020 Binnen de PvdA wordt een discussie gevoerd over het lijsttrekkerschap van Lodewijk Asscher. Onder plaatselijke afdelingen circuleert een brief van de afdeling Hoeksche Waard waarin wordt gesteld dat Asscher door zijn rol in de toeslagenaffaire geen lijsttrekker kan zijn bij de komende verkiezingen. Anderen in de partij denken niet dat het tot zijn terugtreden zal leiden.
Asscher bood gisteravond excuses aan voor de fouten die hij als minister van Sociale Zaken en vicepremier in het tweede kabinet Rutte heeft gemaakt. Hij vindt achteraf dat hij onvoldoende heeft doorgevraagd na signalen dat de fraudejacht van de Belastingdienst uit de hand liep. Hij schaamt zich naar eigen zeggen voor zijn rol in de affaire.
Excuses niet genoeg
Maar volgens de opstellers van de brief zijn excuses niet genoeg. Asscher is in hun ogen medeverantwoordelijk voor het “ongekende onrecht dat de ouders is aangedaan”.
“Hij heeft actief bijgedragen aan het met voeten treden van vrijwel alle klassieke sociaaldemocratische kernwaarden”, staat in de brief. “Er is onder meer ernstig afbreuk gedaan aan de verzorgingsstaat en kwetsbare mensen zijn niet beschermd door de staat, maar erdoor te gronde gericht.”
Apps over geloofwaardigheid
RTL Nieuws heeft appverkeer ingezien tussen PvdA’ers die op de lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen staan en mensen die nauw betrokken zijn bij de campagne. In die appgroepen wordt openlijk de vraag gesteld of Asscher nog wel geloofwaardig is als lijsttrekker.
Anonieme Haagse bronnen bevestigen aan de NOS dat er gerommel is in de partij. Maar volgens politiek verslaggever en PvdA-kenner Wilco Boom lijkt het er niet op dat de positie van Asscher op dit moment in het geding is.
“Niets is zeker in de politiek, maar veel PvdA’ers zien in Asscher nou juist de lijsttrekker die het met succes kan opnemen tegen Mark Rutte. Bovendien wijzen ze erop dat de verwijten aan bijvoorbeeld Rutte en minister Wiebes in de toeslagenaffaire veel groter zijn”, zegt Boom.
Ruimhartig toegegeven
Dat geldt ook voor Gerard Bosman, bestuurslid van Linksom, een beweging die al jaren strijdt voor een progressievere koers van de PvdA. Hij staat bekend als een zeer kritisch partijlid, maar denkt niet dat de PvdA gebaat is bij het terugtreden van Asscher.
“Ik snap de kritiek, maar hij heeft zijn fouten ruimhartig toegegeven. Ruimhartiger dan de andere hoofdrolspelers in de affaire. Ik denk dat we het vertrouwen in de PvdA het beste weer kunnen opbouwen met de koers die Asscher nu heeft ingezet.”
“Hier kun je toch niet mee de verkiezingen in? Niemand vertrouwt de PvdA dan nog”, aldus Martin Honders, PvdA Hoeksche Waard.
Martin Honders, bestuurslid van de PvdA in Hoeksche Waard, is een van de opstellers van de kritische brief. Vanavond beslist het afdelingsbestuur of de brief daadwerkelijk naar het hoofdbestuur van de partij wordt gestuurd, maar Honders gaat ervan uit dat dat zal gebeuren. Ook andere afdelingen hebben interesse getoond, zo meldt hij.
“Er zijn zeker 6000 mensen in de vernieling geholpen en niemand die er wat aan deed. Dit soort fouten zijn onvergeeflijk en dat betekent dat je je consequenties daaruit trekt.” Wat Honders betreft treedt het hele kabinet vanwege de affaire af, maar dus ook Asscher. “Hij kan niet aanblijven, gezien wat er is gebeurd.”
Liever Aboutaleb
Het vertrouwen van mensen in de politiek staat volgens hem op het spel. “Hier kun je toch niet mee de verkiezingen in? Niemand vertrouwt de PvdA dan nog.” Honders ziet liever dat de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb de kar gaat trekken. “Maar dat is persoonlijk, hoor.”
Lodewijk Asscher zelf was tot nu toe niet bereikbaar voor commentaar. Volgens zijn woordvoerder heeft hij vooralsnog geen plannen om vandaag de pers te woord te staan.
BEKIJK OOK;
De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 28 – nasleep POK eindverslag – deel 4
Kamervoorzitter Khadija Arib bedankt de commissie voor het rapport.
Eindverslag onderzoek kinderopvangtoeslag overhandigd
Commissievoorzitter Chris van Dam heeft vandaag 17.12.2020 het eindverslag aangeboden van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, P.O.K. aan Kamervoorzitter Khadija Arib. In het verslag, getiteld ‘Ongekend onrecht’, constateert de commissie onder meer dat bij de fraudeaanpak van de kinderopvangtoeslag de grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden.
Een vergissing bij een aanvraag werd al gauw als fraude gezien, waardoor ouders in de uitvoering ten onrechte gebrandmerkt zijn als opzettelijke fraudeurs. Dit verwijt treft niet alleen de uitvoering – specifiek de Belastingdienst/Toeslagen – maar ook de wetgever en de rechtspraak, aldus de commissie in haar eindverslag. “De schending van de rechtsstaat raakt iedere Nederlander”, zei Van Dam bij de overhandiging.
- Download het eindverslag ‘Ongekend onrecht‘
Telegraaf 18.12.2020
Grove inbreuk
Kabinet en parlement (de wetgevende macht) mogen het zich aanrekenen dat zij wetgeving hebben vastgesteld die spijkerhard was en die daardoor onvoldoende de mogelijkheid in zich had om recht te doen aan individuele situaties. De wetgeving had door het opdracht gevende ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op elk moment kunnen worden aangepast, als daarvoor de noodzaak was gevoeld.
Maar dit is niet gebeurd. De uitvoerder – het ministerie van Financiën – heeft de kinderopvangtoeslag uitgevoerd als een massaproces. De groepsgewijze aanpak, de ‘alles-of-niets’ benadering en de wijze waarop ‘opzet/grove schuld’ werd gehanteerd, hebben grove inbreuk gemaakt op het rechtsstatelijke principe dat recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen, schrijft de commissie.
Spijkerharde wetgeving
Alle betrokkenen krijgen van de commissie een stevige veeg uit de pan. Om te beginnen zijn kabinet en parlement er schuldig aan dat ‘spijkerharde wetgeving’ is opgesteld die weinig ruimte liet om recht te doen aan individuele situaties:
Een ongekend onrecht. En een ongekend hard rapport. Systeemfalen in drie pagina’s: #toeslagenaffaire
1:23 p.m. · 17 dec. 2020 890 485 mensen tweeten hierover
Geen oog voor mensen
Het ministerie van Financiën heeft de kinderopvangtoeslag uitgevoerd als een massaproces, waarbij nauwelijks oog was voor de individuele situaties van mensen. Hele groepen werden als fraudeur bestempeld, zonder goede reden kregen mensen het stempel ‘opzet/grove schuld’ en door de ‘alles-of-niets’ benadering moesten ouders bij een kleine fout de volledige kinderopvangtoeslag terugbetalen.
AD 21.12.2020
Reactie gedupeerde ouders
“Ongekend onrecht.” Zo beschrijft de ondervragingscommissie kinderopvang in haar rapport wat veel Gedupeerde ouders in de kinderopvangtoeslagaffaire is aangedaan. Het kritische rapport is vanmiddag gepubliceerd en daarin wordt geen van de betrokken door de commissie gespaard. Gedupeerde ouders zijn niet verbaasd over het snoeiharde rapport.
Veel ouders kwamen in de kinderopvangtoeslagaffaire in de problemen doordat zij ten onrechte als fraudeur werden behandeld. Zij moesten vaak tienduizenden euro’s aan toeslagen terugbetalen, wat vaak leidde tot financiële en sociale problemen.
Janet, slachtoffer toeslagenaffaire, schreeuwt om hulp: ‘Wéér bedolven onder onterechte boetes’
Janet Ramesar (35), slachtoffer van de toeslagenaffaire en daardoor hartpatiënt, schreeuwt om hulp. Ook na het vernietigende oordeel deze week van een parlementaire onderzoekscommissie over de verwoestende affaire, heeft ze vrijdag 54 onterechte boetes op de mat.
,,Ik heb een rot weekend”, zegt de Haagse Janet Ramesar. ,,Hoe kan het dat ik de dag na de presentatie van het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire op één dag 54 enveloppen van het Centraal Justitieel Incassobureau in de brievenbus heb? Ik eis dat dit wordt opgelost!” Ze kan het wel uitschreeuwen en doet dat ook op Twitter.
Lees ook;
De molens van de ambtenarij blijven haar vermorzelen en ze kan er allang niet meer tegen. Maar ze kan er ook, en velen met haar, niet met haar verstand bij dat de onterechte boetes blijven komen.
Juist nadat donderdag een parlementaire onderzoekscommissie een snoeihard rapport presenteerde over het ‘ongekend onrecht’ dat ouders is aangedaan bij de harde aanpak van de kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst. ,,Waarbij de grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden”, aldus de onderzoekscommissie.
‘Wonder dat ik er nog ben’
Kristie Rongen is een van de ouders die onterecht geld moest terugbetalen aan de Belastingdienst. Ze heeft daardoor een schuld van 92.000 euro en zit in de schuldhulpverlening, vertelt ze. Rongen leeft van 50 euro per week. Vanaf 2008 moest ze de kinderopvangtoeslag terugbetalen. Ze was toen alleenstaande moeder met drie jonge kinderen, haar jongste kind is inmiddels 19. “Het is een schande hoe het allemaal is gelopen, het is gewoon niet te geloven.”
Donderdag 17.12.2020 verscheen het verslag van de parlementaire commissie over de toeslagenaffaire. Een historische dag voor Renate (46), een van de duizenden gedupeerde ouders. Is alle ellende na dertien jaar eindelijk over?
Ja, als het aan Renate ligt, rollen er koppen na het eindverslag van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Iemand moet toch bloeden voor de chaos bij het ministerie van Sociale Zaken en de Belastingdienst? ,,Het zou bizar zijn als al die hoge ambtenaren op hun post mogen blijven.’’ En, zeker, ze hoopt dat de affaire tot een totaal andere manier van werken leidt. ,,Zoals het nu gaat, kan het niet. De Belastingdienst behandelt burgers als nummers. Wie luistert naar je als je in de problemen zit?’’
Steken laten vallen
Ook het ministerie van Sociale Zaken – dat verantwoordelijk was voor het toeslagenbeleid – heeft flinke steken laten vallen. En de Raad van State, die juist zou moeten waken over de rechten van burgers, heeft de spijkerharde uitvoering van regels jarenlang in stand gehouden, en heeft essentiële rechten van burgers ‘veronachtzaamd’.
Rechtspraak
Zonder zich te willen uitlaten over individuele rechterlijke uitspraken, constateert de commissie dat ook de bestuursrechtspraak jarenlang een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het in stand houden van de – niet dwingend uit de wet volgende – spijkerharde uitvoering van de regelgeving van de kinderopvangtoeslag.
Telegraaf 18.12.2020
Herhaling voorkomen
De commissie is gedurende haar werkzaamheden eerst met verbazing en uiteindelijk met diepe verontwaardiging tot het besef gekomen dat ouders jarenlang geen schijn van kans hebben gehad. Zij doet een dringend beroep op alle betrokken partijen om bij zichzelf te rade te gaan hoe in de toekomst herhaling kan worden voorkomen.
AD 18.12.2020
Antwoord op onderzoeksvragen
De opdracht van de commissie was na te gaan wat bewindspersonen wisten van de harde fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag, welke sturing zij daaraan hebben gegeven en waarom het zo lang heeft kunnen doorgaan. De harde aanpak van fraude is mede door bewindspersonen geïnitieerd.
De politieke en ambtelijke top van de betrokken ministeries hadden echter lange tijd geen volledig beeld van de harde aanpak die werd gevolgd. In de loop der jaren hebben bewindslieden weliswaar verschillende signalen gekregen over de gevolgen van de fraudeaanpak en het toezicht bij de kinderopvangtoeslag, maar ernst en urgentie werden niet ingezien en oplossingen bleven lang uit.
AD 19.12.2020
Slechte informatievoorziening
De commissie constateert ook dat de informatievoorziening vanuit de rijksoverheid onvoldoende is. Op het hoogste niveau is de Tweede Kamer bij herhaling niet op tijd, onvolledig of onjuist geïnformeerd over de kinderopvangtoeslag. Achter de gebrekkige informatievoorziening gaat een tekortschietende informatiehuishouding schuil.
Bij alle ministeries waar de commissie onderzoek van enige omvang heeft verricht, bleek de informatiehuishouding onvoldoende op orde. De commissie is van mening dat het op orde brengen van de informatiehuishouding een prioriteit moet zijn. Dat is nodig voor het goed functioneren van de ministeries, van de parlementaire democratie en van de controlerende functie van de media.
AD 17.11.2020
Ongekend onrecht
Wat veel ouders is overkomen, ziet de commissie als ongekend onrecht. Het oplossen van de problemen waarin ouders door toedoen van de overheid terecht zijn gekomen, werd lang niet gezien als noodzakelijk en is keer op keer vooruitgeschoven.
Daarvoor zijn allerlei verklaringen te geven, zoals een al langer bestaande praktijk in de uitvoering die voor de rechter standhield, verantwoordelijkheden die zijn verspreid over meerdere ministeries, de oriëntatie op beleid en politiek in plaats van op de uitvoering en de vrees voor financiële, juridische of publicitaire consequenties.
Deze verklaringen mogen volgens de commissie echter nooit een excuus zijn. Het heeft binnen de ambtelijke en politieke top te lang ontbroken aan personen die de ernst van de problemen inzagen en verantwoordelijkheid namen voor het geheel.
Diegenen die de moed hebben gehad om, tegen de stroom in, de vinger op de zere plek te leggen, verdienen groot respect, aldus de commissie.
Over de commissie
De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag is op donderdag 2 juli 2020 ingesteld om onderzoek te doen naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag in een bepaalde periode. De commissie verhoorde negentien getuigen en deskundigen onder ede en deed onderzoek op basis van openbare documenten en door de commissie gevorderde informatie. Er is een reconstructie gemaakt van gebeurtenissen die van belang zijn geweest voor het fraudebeleid bij de kinderopvangtoeslag.
- Meer informatie over de verhoren, onderzoeksvragen en samenstelling van de commissie vindt u op de commissiepagina.
Kinderopvangtoeslagen
De vaste commissie voor Financiën sprak op dinsdagavond 15 december 2020 over de Hersteloperatie kinderopvangtoeslagen. Op de agenda stond onder meer de Vierde Voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag. Voor het overleg kwam staatssecretaris Van Huffelen van Financiën naar de Tweede Kamer.
Verruiming compensatieregeling
Het kabinet gaat kijken of een veel grotere groep gedupeerde ouders in aanmerking komt voor de ruimste compensatieregeling in verband met de toeslagenaffaire. Dat zegt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) toe op aandringen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt.
De Belastingdienst heeft in de toeslagenaffaire mogelijk vaak ‘op foute gronden’ gehandeld, denkt Omtzigt. Daardoor is het kabinet misschien juridisch wel verplicht veel meer ouders veel meer geld te geven.
Tweede Kamer wil meer vaart bij afhandeling toeslagenaffaire
De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat veel te traag. In het debat 15.12.2020 met staatssecretaris Alexandra van Huffelen gingen Kamerleden aandringen op meer tempo. “Dit gaat niemand snel genoeg.”
Dit jaar krijgen slechts enkele honderden gedupeerden compensatie, terwijl was beloofd dat het er duizenden zouden zijn. Het is ingewikkelder dan gedacht, schreef Van Huffelen eerder aan de Tweede Kamer. Volgend jaar moet de hersteloperatie verder op stoom komen.
Volg live
Het overleg vond plaats in de Troelstrazaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.
Agenda en verslag
U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit via deze link lezen.
AD 17.12.2020
Hersteloperatie
In de afgelopen jaren zijn duizenden ouders onterecht aangemerkt als fraudeur met de kinderopvangtoeslag. Zij kregen geen toeslag meer en moesten de ontvangen toeslagen terugbetalen, waardoor velen in de financiële problemen kwamen. De Tweede Kamer doet hier zelf onderzoek naar met de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK). Die commissie kwam op donderdag 17 december 2020 met een rapport.
Met de Hersteloperatie kinderopvangtoeslagen moet de getroffen ouders recht worden gedaan en hulp en compensatie worden geboden. Er zijn aanwijzingen dat de Belastingdienst ook bij de uitvoering van de huurtoeslag, de zorgtoeslag en het kindgebonden budget aanvragers heeft gedupeerd. De compensatieregelingen gaan ook voor die mensen gelden.
Eenmalige uitkering
Eén van de herstelmaatregelen is een eenmalige tegemoetkoming van €750. Ongeveer 9200 ouders hebben zich daarvoor aangemeld en volgens de staatssecretaris hebben nog eens 7000 ouders recht op deze compensatie.
De staatssecretaris schrijft in de Vierde voortgangsrapportage over de kinderopvangtoeslag dat 8600 van de betrokken ouders de tegemoetkoming hebben ontvangen. Verder is directe hulp geboden aan bijna 300 ouders in acute probleemsituaties.
Voortgang hersteloperatie
In 2020 worden de zaken van ongeveer 400 gedupeerde ouders onderzocht en zo mogelijk afgehandeld. In de loop van volgend jaar gaat het tempo omhoog, van minimaal 1500 zaken in het eerste kwartaal tot ten minste 2800 zaken in het laatste kwartaal. Aan het eind van het jaar 2021 zouden 8000 tot 12000 zaken afgehandeld moeten zijn, maar dat hangt ook af van de ernst en de ingewikkeldheid van de dossiers.
Discriminatie
De Belastingdienst heeft mensen met een dubbele nationaliteit jarenlang gediscrimineerd bij de verwerking van kinderopvangtoeslagen. Dat blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens. De staatsecretaris stelt voor dat de ouders die dit aangaat zich melden bij het College voor de Rechten van de Mens. Het College behandelt de zaak dan in een openbare zitting en oordeelt of er sprake is geweest van discriminatie. De Belastingdienst zal dit oordeel altijd overnemen en erkennen.
Opzet en grove schuld
Ouders die door het optreden van de Belastingdienst hun toeslag kwijtraakten en eerdere toeslagen moesten terugbetalen, kregen massaal het stempel ‘opzet/grove schuld’. Daardoor kregen zij geen betalingsregeling of geen toegang tot schuldsanering. Sommigen zijn ook bij andere instanties dan de Belastingdienst als fraudeur behandeld.
De Auditdienst Rijk onderzoekt nu hoe dit kon gebeuren en komt begin 2021 met een rapport. De staatssecretaris heeft de regeling voor compensatie aangepast om de schade die ouders hierdoor hebben geleden te vergoeden.
Daarnaast zijn de namen van ouders opgenomen in een frauderegistratie van de Belastingdienst, de Fraude Signalering Voorziening FSV, waardoor zij ook bij de afhandeling van hun andere belastingzaken nadeel ondervonden.
Inzage dossiers
Inmiddels hebben 920 ouders een verzoek ingediend om inzage in hun dossier. Met bijna 800 van hen is inmiddels contact gezocht “om de exacte informatiebehoefte te inventariseren”. Binnen deze groep zijn van 325 ouders de verzoeken gelijk afgehandeld.
Er zijn 475 ouders die hun volledige dossier willen of een samenvatting daarvan. Op dit moment wordt er gewerkt aan de samenstelling van 115 volledige dossiers. De eerste 3 dossiers zijn afgerond; de overige worden in het eerste kwartaal van 2021 aan de betreffende ouders gestuurd.
Belangrijkste belastingwijzigingen per 1 januari 2021
De Eerste Kamer heeft op 15 december ingestemd met het pakket Belastingplan 2021. Dit betekent dat er vanaf volgend jaar een flink aantal belastingmaatregelen per 01.01.2021 veranderen. Hierna treft u een overzicht aan van de belangrijkste wijzigingen, het volledige overzicht vindt u hier. Als u in een paar minuten wil weten wat de wijzigingen voor u betekenen, ga dan naar de ‘wat betekent dit voor mij’ tool van Wijzer in Geldzaken.
Toeslagenstelsel gaat op de schop
Het huidige toeslagenstelsel is onhoudbaar. Het vraagt heel veel van mensen die een toeslag nodig hebben en leidt tot onzekerheid over terugvorderingen en nabetalingen. Een volgend kabinet zal daarom een keuze moeten maken om het stelsel fundamenteel te hervormen. Dat schrijft staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) maandag 14.12.2020 aan de Tweede Kamer.
Kortom, Het toeslagenstelsel zoals we dat nu kennen gaat op de schop. Maar of de politiek alleen de bezem erdoor haalt of de bijl in de toeslagen zet, zal pas bij de kabinetsformatie moeten blijken. Het huiswerk is in elk geval gedaan.
Er is haast geen onderwerp te bedenken waar de afgelopen maanden zó hard op is gestudeerd als de hervorming van het toeslagenstelsel. Iedereen in Den Haag is doordrongen van de gedachte dat het zó niet langer gaat.
Het schandaal met de kinderopvangtoeslagen heeft ook de laatste verdedigers van het stelsel de ogen geopend. Welke conclusies de parlementaire ondervragingscommissie komende donderdag in haar eindverslag ook trekt, nu al is zeker dat het systeem zal veranderen. De vraag is alleen: hoe?
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: eindverslag_parlementaire_ondervragingscommissie_kinderopvangtoeslag 17.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (1) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (2) 15.12.2020
lees: Kamermotie Kwint en Leijten (3) 15.12.2020
lees: 0a eindrapportage alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: 0b beleidsopties h5 voor alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel voor de Tweede Kamer 14.12.2020
lees: bijlage 1 verantwoording onderzoek doenvermogen
lees: bijlage 2 rapportage toeslagen en doenvermogen
lees: bijlage 3 achtergrond bij integrale vereenvoudiging belastingen en toeslagen
lees: bijlage 4 aanbiedingsbrief weging op de hand alternatieven toeslagenstelsel 19.11.2020
lees: bijlage 5 wegingen op de hand
lees: bijlage 6 cpb notitie doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel
lees: Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
PvdA’ers spuien kritiek op Asscher: ‘Er zijn leden die vinden dat hij moet aftreden’
AD 21.12.2020 PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher ligt binnen zijn partij onder vuur vanwege zijn rol in de toeslagenaffaire. Een deel van de PvdA-leden, waarvan de omvang onduidelijk is, vindt dat Asscher moet aftreden.
In een interne PvdA-groepsapp stellen kandidaat-Kamerleden de vraag of Asscher nog wel geloofwaardig door kan als lijsttrekker. Dat meldt RTL Nieuws. Een kandidaat-Kamerlid zou hebben gezegd dat Asscher zijn verantwoordelijkheid moet nemen en moet opstappen. ,,Het is heel moeilijk uit te leggen wat er is gebeurd in de toeslagenaffaire en de rol die Asscher daarin heeft gespeeld’’, aldus de anonieme PvdA’er.
Lees ook;
Asscher plaatste zondagavond laat een bericht op Facebook waarin hij door het stof ging. ‘Woorden schieten eigenlijk tekort om te beschrijven hoe zeer ouders geraakt zijn door een onredelijk, onrechtvaardige en onheuse behandeling door de overheid’, schreef Asscher. ‘De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte.’
Excuses
Het is wel lastig. Dit raakt de kerk van de sociaal-democratie, aldus Gerard Bosman, PvdA-lid.
Asscher was in het vorige kabinet vicepremier en minister van Sociale Zaken. Een parlementaire commissie oordeelde afgelopen week dat slachtoffers in de toeslagenaffaire ‘ongekend onrecht’ is aangedaan. Asscher erkent dat hij als minister beter ‘had kunnen doorvragen’ hoe hard sommige mensen door de wetgeving werden geraakt. ‘Dit heb ik niet genoeg gedaan’, zegt hij in zijn verklaring.
De PvdA-lijsttrekker hoopt dat met die verklaring de kou uit de lucht is. Ook heeft hij zijn excuses aangeboden. Achter de schermen wordt op dit moment fel gediscussieerd of dit voldoende is. ‘Zijn positie staat op het spel’, zo zegt een anonieme bron tegen RTL Nieuws.
‘Aan alle kanten fout’
De partij lijkt verdeeld te zijn. Dat er vragen zijn, snap ik wel, aldus Gerard Bosman, PvdA-lid.
Gerard Bosman – activistisch PvdA-lid – erkent dat op dit moment strijd wordt gevoerd over de positie van Asscher. ,,Het is wel lastig’’, erkent Bosman, die bestuurder is bij Linksom, een beweging binnen de PvdA die de partij voortdurend naar links probeert bij te sturen. ,,Dit raakt de kern van de sociaal-democratie. De PvdA moet opkomen voor kwetsbaren, dat is nu niet gebeurd. Onze rechtsstaat is met voeten getreden, er is gediscrimineerd. Het was aan alle kanten fout.’’
Volgens Bosman helpt een eventueel aftreden van Asscher de partij echter niet. ,,Ik heb liever iemand die leert van z’n fouten dan iemand die blanco in het lijsttrekkerschap stapt.’’
Ingecalculeerd
Bosman krijgt veel reacties van PvdA-leden die het niet met hem eens zijn, zo zegt hij. ,,De partij lijkt verdeeld te zijn. Dat er vragen zijn, snap ik wel. Er zijn zeer betrokken PvdA-leden die vinden dat de verklaring van Asscher niet genoeg is. Die vinden dat hij wél moet aftreden.’’
Een woordvoerder van Asscher laat weten dat ‘kritische discussie bij de partij hoort’. ,,Dat gebeurt bij ons altijd in alle openheid. Daarom heeft Lodewijk zondag ook zijn reactie geschreven. En ja, er zijn mensen die het daar niet mee eens zijn. Dat is ingecalculeerd.’’ Op anonieme bronnen wil de woordvoerder niet reageren. Ook Asscher wil verder niets kwijt over de kwestie.
Lijsttrekker Asscher binnen PvdA onder vuur om toeslagenaffaire
RTL 21.12.2020 Achter de schermen woedt in de PvdA een felle discussie over de positie van Lodewijk Asscher. Kritische leden vragen zich af of hij wel lijsttrekker kan blijven na het snoeiharde rapport over de toeslagenaffaire. “Trek je conclusie, Lodewijk!”, klinkt het.
In een interne groepsapp van de PvdA werpen kandidaat-Kamerleden de vraag op of Asscher nog wel geloofwaardig door kan als lijsttrekker. Politiek gaat om vertrouwen en geloofwaardigheid, zegt één van hen. Asscher moet zijn verantwoordelijkheid nemen en opstappen, vindt hij. “Het is heel moeilijk uit te leggen wat er is gebeurd in de toeslagenaffaire en de rol die Asscher daarin heeft gespeeld.”
Excuses
Asscher maakte gisteravond op Facebook in het openbaar excuses voor zijn rol in de toeslagenaffaire. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schrijft Asscher.
Het is een direct antwoord op de discussie die binnen de partij speelt. In een appbericht schrijft Asscher aan de critici binnen de PvdA: “Alle begrip voor de vragen hoe hiermee om te gaan.” Hij wijst hen naar het stuk dat hij heeft geschreven op Facebook.
PvdA-leider Asscher biedt excuses aan voor rol in toeslagenaffaire
Ook in andere appgroepen die RTL Nieuws heeft ingezien van PvdA’ers die betrokken zijn bij de campagne wordt hierover fel gediscussieerd. Er wordt hardop gezegd dat Asscher feitelijk medeverantwoordelijk is voor het ongekende onrecht en de ellende en daardoor niet door kan.
De messen worden geslepen, zegt een PvdA-lid dat anoniem wil blijven. “Zijn positie staat op het spel.” Asscher moet zelf zijn verantwoordelijkheid nemen en opstappen, vindt een ander. “Het zou hem sieren als hij niet anderen zou afwachten.”
App-discussie in PvdA-groepen;
– Wat zegt dit over de positie van Lodewijk?
– Jullie weten dat ik al heel lang zeg dat Lodewijk geen geloofwaardigheid heeft.
– Ik vind het nu gewoon een moeilijker verhaal worden…
– Idd. Asscher is medeverantwoordelijk genoemd. Kunnen we moeilijk ontkennen.
– Juist de leider van de PvdA moet altijd staan voor hen die kwetsbaar zijn…
– En dát is dus het moeilijke in deze kwestie…!
– En als hij zélf nou gewoon denkt van: dit wordt tricky en zélf consequenties trekt….
– Vergelijkbaar met Kok en Srebrenica. “Kijk, wij nemen verantwoordelijkheid, kabinet niet!”
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Kwetsbaar
Sommige PvdA-prominenten willen wel spreken over de positie van Asscher maar alleen ‘off the record’. “Ik vrees dat niemand ‘on the record’ zal willen, want de loyaliteit is groot”, zegt één van hen. “Er zijn wel zorgen, want het is natuurlijk superkwetsbaar allemaal.”
Het rommelt inderdaad in de partij, zegt ook een oud-Kamerlid. “Maar Asscher zit nog stevig in het zadel. Er is weinig animo voor nieuw gedoe na 2017. Het is voor de PvdA natuurlijk wel pijnlijk en ook in tegenspraak met de koers die hij kiest.”
Rutte over toeslagenaffaire: ‘We kunnen ons er alleen maar voor schamen’
Verkiezingscongres
In januari houdt de PvdA haar verkiezingscongres. Er zijn leden die met de gedachte spelen om dan officieel de positie van Asscher als lijsttrekker ter discussie te stellen. Het is nog niet zeker of zij hun actie zullen doorzetten.
Hoe het ook afloopt, dit is heel schadelijk voor Asscher, zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. “Het was al pijnlijk voor hem te moeten toegeven dat hij zelf als minister heeft gefaald in de toeslagenaffaire. Dat nu ook partijgenoten zeggen dat hij daarmee zijn geloofwaardigheid kwijt is, zal hem in de aanloop naar de verkiezingen geen goed doen.”
Asscher biedt op Facebook excuses aan voor rol in toeslagenaffaire
Asscher schreef gisteren op Facebook uitgebreid over het rapport en zijn eigen rol in de toeslagenaffaire. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schreef Asscher.
“Wat ik niet goed heb gezien, is dat er naast de ‘reguliere’ terugvorderingen, ook onterechte terugvorderingen waren. En zoals ik ook in mijn verhoor door de commissie heb gezegd, zie ik nu dat er verschillende momenten geweest zijn waar ik had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen. Dat heb ik niet genoeg gedaan.”
Asscher haalt aan dat het kabinet anderhalf jaar geleden, formeel ook namens hem, excuses heeft gemaakt. “Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
Pieter Klein over rapport toeslagenaffaire: ‘Pijnlijke en dodelijke conclusies’
Meer: Roel Schreinemachers Lodewijk Asscher PvdA Tweede Kamer Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Lijsttrekker Asscher binnen PvdA onder vuur om toeslagenaffaire
MSN 21.12.2020 Achter de schermen woedt in de PvdA een felle discussie over de positie van Lodewijk Asscher. Kritische leden vragen zich af of hij wel lijsttrekker kan blijven na het snoeiharde rapport over de toeslagenaffaire. “Trek je conclusie, Lodewijk!”, klinkt het.
In een interne groepsapp van de PvdA werpen kandidaat-Kamerleden de vraag op of Asscher nog wel geloofwaardig door kan als lijsttrekker. Politiek gaat om vertrouwen en geloofwaardigheid, zegt één van hen. Asscher moet zijn verantwoordelijkheid nemen en opstappen, vindt hij. “Het is heel moeilijk uit te leggen wat er is gebeurd in de toeslagenaffaire en de rol die Asscher daarin heeft gespeeld.”
Excuses
Asscher maakte gisteravond op Facebook in het openbaar excuses voor zijn rol in de toeslagenaffaire. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schrijft Asscher.
Het is een direct antwoord op de discussie die binnen de partij speelt. In een appbericht schrijft Asscher aan de critici binnen de PvdA: “Alle begrip voor de vragen hoe hiermee om te gaan.” Hij wijst hen naar het stuk dat hij heeft geschreven op Facebook.
Ook in andere appgroepen die RTL Nieuws heeft ingezien van PvdA’ers die betrokken zijn bij de campagne wordt hierover fel gediscussieerd. Er wordt hardop gezegd dat Asscher feitelijk medeverantwoordelijk is voor het ongekende onrecht en de ellende en daardoor niet door kan.
De messen worden geslepen, zegt een PvdA-lid dat anoniem wil blijven. “Zijn positie staat op het spel.” Asscher moet zelf zijn verantwoordelijkheid nemen en opstappen, vindt een ander. “Het zou hem sieren als hij niet anderen zou afwachten.”
App-discussie in PvdA-groepen;
– Wat zegt dit over de positie van Lodewijk?
– Jullie weten dat ik al heel lang zeg dat Lodewijk geen geloofwaardigheid heeft.
– Ik vind het nu gewoon een moeilijker verhaal worden…
– Idd. Asscher is medeverantwoordelijk genoemd. Kunnen we moeilijk ontkennen.
– Juist de leider van de PvdA moet altijd staan voor hen die kwetsbaar zijn…
– En dát is dus het moeilijke in deze kwestie…!
– En als hij zélf nou gewoon denkt van: dit wordt tricky en zélf consequenties trekt….
– Vergelijkbaar met Kok en Srebrenica. “Kijk, wij nemen verantwoordelijkheid, kabinet niet!”
Kwetsbaar
Sommige PvdA-prominenten willen wel spreken over de positie van Asscher maar alleen ‘off the record’. “Ik vrees dat niemand ‘on the record’ zal willen, want de loyaliteit is groot”, zegt één van hen. “Er zijn wel zorgen, want het is natuurlijk superkwetsbaar allemaal.”
Het rommelt inderdaad in de partij, zegt ook een oud-Kamerlid. “Maar Asscher zit nog stevig in het zadel. Er is weinig animo voor nieuw gedoe na 2017. Het is voor de PvdA natuurlijk wel pijnlijk en ook in tegenspraak met de koers die hij kiest.”
Verkiezingscongres
In januari houdt de PvdA haar verkiezingscongres. Er zijn leden die met de gedachte spelen om dan officieel de positie van Asscher als lijsttrekker ter discussie te stellen. Het is nog niet zeker of zij hun actie zullen doorzetten.
Hoe het ook afloopt, dit is heel schadelijk voor Asscher, zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. “Het was al pijnlijk voor hem te moeten toegeven dat hij zelf als minister heeft gefaald in de toeslagenaffaire. Dat nu ook partijgenoten zeggen dat hij daarmee zijn geloofwaardigheid kwijt is, zal hem in de aanloop naar de verkiezingen geen goed doen.”
Asscher biedt op Facebook excuses aan voor rol in toeslagenaffaire
Asscher schreef gisteren op Facebook uitgebreid over het rapport en zijn eigen rol in de toeslagenaffaire. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schreef Asscher.
“Wat ik niet goed heb gezien, is dat er naast de ‘reguliere’ terugvorderingen, ook onterechte terugvorderingen waren. En zoals ik ook in mijn verhoor door de commissie heb gezegd, zie ik nu dat er verschillende momenten geweest zijn waar ik had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen. Dat heb ik niet genoeg gedaan.”
Asscher haalt aan dat het kabinet anderhalf jaar geleden, formeel ook namens hem, excuses heeft gemaakt. “Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
Asscher maakt excuses voor rol toeslagenaffaire: ‘Pijnlijke constateringen’
NOS 21.12.2020 PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft excuses aangeboden voor zijn rol in de kinderopvangtoeslagenaffaire. In reactie op een snoeihard rapport over de kwestie schrijft hij op Facebook: “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”.
Asscher was van 2012 tot 2017 minister van Sociale Zaken. In die periode werden duizenden ouders door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur, met als gevolg dat ze soms tienduizenden euro’s aan toeslagen moesten terugbetalen. Asscher was als minister niet verantwoordelijk voor de fiscus, maar wel voor de Wet kinderopvang waarin de kostenverdeling voor opvang is geregeld.
Vorige week oordeelde een parlementaire ondervragingscommissie dat ouders “ongekend onrecht” was aangedaan en dat beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden. Asscher getuigde voor die commissie.
Het kabinet heeft in 2019 al excuses aangeboden. “Formeel is dat mede namens eerdere kabinetten en dus ook namens mij”, schrijft Asscher. “Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
‘Heb ik niet goed genoeg gedaan’
De oud-minister zegt dat er meerdere momenten waren waarop hij had kunnen doorvragen “om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen”. “Dat heb ik niet goed genoeg gedaan.”
Asscher zegt verder dat er lessen getrokken moeten worden uit de affaire en dat gedupeerde ouders zo snel mogelijk gecompenseerd moeten worden. “Dit mag nooit meer gebeuren”, besluit hij.
BEKIJK OOK;
Asscher noemt eigen rol in toeslagenaffaire ‘pijnlijk’ en biedt zijn excuses aan
NU 21.12.2020 PvdA-voorman Lodewijk Asscher heeft zondag in een verklaring op Facebook zijn excuses aangeboden voor zijn rol in de kinderopvangtoeslagaffaire. Asscher was minister van Sociale Zaken tussen 2012 en 2017, toen veel ouders onterecht als fraudeur werden aangemerkt.
Vorige week verscheen het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie, die de affaire onder de loep heeft genomen. De conclusies in het rapport Ongekend Onrecht waren spijkerhard. Zo stelde de commissie onder meer dat de beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden.
“De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schrijft Asscher. “Het huidige kabinet heeft anderhalf jaar geleden excuses aan de getroffen ouders aangeboden. Formeel is dat mede namens eerdere kabinetten en dus ook namens mij. Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
Asscher zegt dat er verschillende momenten zijn geweest waarop hij “had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen”. “Dat heb ik niet genoeg gedaan”, aldus de PvdA-voorman.
De overheid moet lessen trekken uit de affaire, vindt Asscher. Zo moeten de getroffen ouders volgens hem “snel en ruimhartig” gecompenseerd worden en moet de financiering van de kinderopvang op de schop gaan.
Oud-minister Asscher wordt gehoord over toeslagenaffaire
Lees meer over: Lodewijk Asscher Binnenland Toeslagenaffaire
Asscher maakt excuses voor rol in toeslagenaffaire: ‘Dit mag nooit meer gebeuren’
AD 20.12.2020 PvdA-voorman Lodewijk Asscher heeft vandaag zijn excuses aangeboden voor zijn rol in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Asscher was minister van Sociale Zaken tussen 2012 en 2017, toen veel ouders onterecht als fraudeur werden aangemerkt.
Vorige week kwam het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie naar buiten, die de affaire onder de loep nam. De conclusies in het rapport, met de titel Ongekend Onrecht, waren spijkerhard: de commissie stelde onder meer dat de beginselen van de rechtstaat zijn geschonden. ‘Ongekend onrecht. Een harde en terechte titel voor het toeslagenrapport’, aldus Asscher in een verklaring op Facebook.
Ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is, aldus Lodewijk Asscher.
‘Woorden schieten eigenlijk tekort om te beschrijven hoe zeer ouders geraakt zijn door een onredelijke, onrechtvaardige en onheuse behandeling door de overheid’, schrijft Asscher. ‘Het is deels onherstelbaar, zeker nu de meesten van hen ook nog steeds moeten wachten op compensatie. De verhalen over wat het voor mensen heeft betekend en nog steeds betekent gaan door merg en been.’
‘De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte’, aldus Asscher. ‘Het huidige kabinet heeft anderhalf jaar geleden excuses aan de getroffen ouders aangeboden. Formeel is dat mede namens eerdere kabinetten en dus ook namens mij. Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.’
Compensatie
Asscher zegt dat er ‘verschillende momenten zijn geweest waar ik had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen. Dat heb ik niet genoeg gedaan’.
De overheid moet lessen trekken uit de affaire, vindt Asscher. Zo moeten de getroffen ouders ‘snel en ruimhartig’ gecompenseerd worden, en moet de financiering van de kinderopvang op de schop.
Lodewijk Asscher
Ongekend onrecht. Een harde en terechte titel voor het toeslagenrapport.
Vorige week presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie onder leiding van kamerlid Chris van Dam (CDA) het rapport “Ongekend Onrecht” over de toeslagenaffaire. Een goed gekozen titel. Ik had tijd nodig om het rapport goed op me te laten inwerken, het is confronterend om het achter elkaar te lezen. In het verhoor dat ik voor de commissie heb gehad heb ik uitgebreid de kans gehad om in te gaan op …
‘Beleid kan desastreus uitpakken als we niet goed letten op de uitvoering’, gaat Asscher verder. ‘Als niet mensen centraal staan, maar rigide regels. Fraudejacht kan een bureaucratie in een monster veranderen. De commissie van Dam oordeelt zeer scherp over de informatievoorziening naar de Tweede Kamer – ook dat moet veel beter. Het is verschrikkelijk dat de commissie heeft moeten vaststellen dat de beginselen van de rechtsstaat zelf geschonden zijn.’
Asscher wil ook dat etnische profilering binnen de Belastingdienst wordt onderzocht. ‘De overheid moet de komende jaren weer een schild en een bondgenoot van mensen zijn. Dit mag nooit meer gebeuren’, besluit hij.
PvdA-leider Asscher biedt excuses aan voor rol in toeslagenaffaire
MSN 20.12.2020 PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft zijn excuses aangeboden voor zijn rol in de toeslagenaffaire. Hij doet dat vanavond in een bericht op Facebook. Deze week werd een snoeihard rapport over de toeslagenaffaire gepresenteerd. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schrijft Asscher, die tussen 2012 en 2017 minister van Sociale Zaken was.
De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag concludeerde deze week dat gedupeerden in de toeslagenaffaire ongekend onrecht is aangedaan. Alle betrokkenen kregen van de commissie een stevige veeg uit de pan. Ook Asscher had een grote rol en werd ook gehoord door de commissie.
Asscher schrijft daar vanavond over: “Wat ik niet goed heb gezien, is dat er naast de ‘reguliere’ terugvorderingen, ook onterechte terugvorderingen waren. En zoals ik ook in mijn verhoor door de commissie heb gezegd, zie ik nu dat er verschillende momenten geweest zijn waar ik had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen. Dat heb ik niet genoeg gedaan.”
Excuses
Asscher haalt aan dat het kabinet anderhalf jaar geleden, formeel ook namens hem, excuses heeft gemaakt. “Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
De PvdA-leider haalt een voorbeeld aan in zijn Facebookbericht over een grootmoeder die hem schreef toen hij verantwoordelijk was als minister van Sociale Zaken. De Belastingdienst eiste van haar zoon en schoondochter een groot bedrag terug.
Brief grootmoeder
“Tot mijn spijt heb ik haar destijds geantwoord dat ik niets kon doen in individuele gevallen. Ik heb geen alarm geslagen. Vorige maand heb ik een gesprek gehad met de grootmoeder en de ouders, ik ben hen dankbaar dat ze met me wilden praten. Ik heb haar persoonlijk verteld hoe ik erg ik het vind dat ik geen onraad heb geroken toen ik haar brief kreeg.”
Asscher pleit onder meer voor een snelle en ruimhartige compensatie voor de getroffen ouders. Hij eindigt zijn bericht met de verzuchting ‘dit mag nooit meer gebeuren’.
PvdA-leider Asscher biedt excuses aan voor rol in toeslagenaffaire
RTL 20.12.2020 PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft zijn excuses aangeboden voor zijn rol in de toeslagenaffaire. Hij doet dat vanavond in een bericht op Facebook. Deze week werd een snoeihard rapport over de toeslagenaffaire gepresenteerd. “De constateringen over mijn eigen rol hierin zijn pijnlijk en vervullen me met schaamte”, schrijft Asscher, die tussen 2012 en 2017 minister van Sociale Zaken was.
De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag concludeerde deze week dat gedupeerden in de toeslagenaffaire ongekend onrecht is aangedaan. Alle betrokkenen kregen van de commissie een stevige veeg uit de pan. Ook Asscher had een grote rol en werd ook gehoord door de commissie.
Asscher schrijft daar vanavond over: “Wat ik niet goed heb gezien, is dat er naast de ‘reguliere’ terugvorderingen, ook onterechte terugvorderingen waren. En zoals ik ook in mijn verhoor door de commissie heb gezegd, zie ik nu dat er verschillende momenten geweest zijn waar ik had kunnen doorvragen om beter te begrijpen hoe hardvochtig de wetgeving op dit punt uitpakte voor sommige mensen. Dat heb ik niet genoeg gedaan.”
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Excuses
Asscher haalt aan dat het kabinet anderhalf jaar geleden, formeel ook namens hem, excuses heeft gemaakt. “Maar ik wil ook persoonlijk mijn excuses aanbieden aan iedereen die hierdoor geraakt is.”
De PvdA-leider haalt een voorbeeld aan in zijn Facebookbericht over een grootmoeder die hem schreef toen hij verantwoordelijk was als minister van Sociale Zaken. De Belastingdienst eiste van haar zoon en schoondochter een groot bedrag terug.
Brief grootmoeder
“Tot mijn spijt heb ik haar destijds geantwoord dat ik niets kon doen in individuele gevallen. Ik heb geen alarm geslagen. Vorige maand heb ik een gesprek gehad met de grootmoeder en de ouders, ik ben hen dankbaar dat ze met me wilden praten. Ik heb haar persoonlijk verteld hoe ik erg ik het vind dat ik geen onraad heb geroken toen ik haar brief kreeg.”
Asscher pleit onder meer voor een snelle en ruimhartige compensatie voor de getroffen ouders. Hij eindigt zijn bericht met de verzuchting ‘dit mag nooit meer gebeuren’.
Pieter Klein over rapport toeslagenaffaire: ‘Pijnlijke en dodelijke conclusies’
RTL Nieuws; Lodewijk Asscher Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Toeslagenwet Kinderopvangtoeslag
Leijten: kabinet moet weg om toeslagenaffaire
MSN 20.12.2020 Het gehele kabinet zou moeten opstappen in verband met de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Dat vindt SP-Kamerlid Renske Leijten, die zich samen met CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt al jaren vastbijt in het dossier.
“Ik vind dat ze politiek verantwoordelijk zijn, en die verantwoordelijkheid moeten nemen”, zei Leijten bij het tv-programma Buitenhof over de bewindslieden die de afgelopen jaren betrokken waren bij de affaire. Gevraagd wat dat betekent, verduidelijkte Leijten: “Naar de koning gaan en je ontslag aanbieden”. Ze gelooft niet dat de huidige bewindslieden de boel recht kunnen trekken. “De mensen die dit hebben veroorzaakt gaan het echt niet oplossen. Daar ben ik van overtuigd.”
Tegelijkertijd zou het kabinet de voorstellen vanuit de Kamer moeten overnemen om de genoegdoening van de slachtoffers te versnellen en te versimpelen, vindt zij. “We moeten niet vergeten dat ouders nóg in de penarie zitten. En de compensatieregeling die er is, die maken ze ingewikkelder dan nodig.”
Afwachten
Omtzigt zat ook bij Buitenhof. Hij wil eerst de kabinetsreactie afwachten op het rapport over de affaire, dat afgelopen week uitkwam. De hoofdrolspelers die deel uitmaken van het huidige kabinet komen dinsdag op het Catshuis bijeen om over het rapport te praten. Wat Omtzigt betreft zullen ze wel met “een verdraaid goede reactie moeten komen over wat er is gebeurd.”
De CDA’er komt zondag nog met nieuwe Kamervragen over “mogelijk meineed dat is gepleegd” tijdens de ondervragingen van de commissie die de affaire onder de loep nam. “Volgens mij wisten een heleboel ambtenaren die getuigd hebben wel zeker wat er aan de hand was”, aldus Omtzigt.
De twee Kamerleden hekelen allebei de cultuur bij ministeries, die ertoe leidde dat zij keer op keer niet de informatie kregen waar ze om vroegen. “We zijn behoorlijk hard tegengewerkt in dit dossier. De rechtstaat is hier geschonden”, benadrukt Omtzigt. Volgens hem is er een “nieuw sociaal contract nodig om ervoor te zorgen dat die rechtstaat wordt hersteld”.
Hij vreest bovendien dat er ook op andere plekken binnen de overheid zaken bewust niet gecommuniceerd worden. Het kabinet zou moeten kijken “of het niet-informeren tot een cultuur heeft geleid waarbij problemen worden weg gemasseerd onderin de organisatie”.
Leijten: kabinet moet weg om toeslagenaffaire
MSN 20.12.2020 Het gehele kabinet zou moeten opstappen in verband met de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Dat vindt SP-Kamerlid Renske Leijten, die zich samen met CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt al jaren vastbijt in het dossier.
“Ik vind dat ze politiek verantwoordelijk zijn, en die verantwoordelijkheid moeten nemen”, zei Leijten bij het tv-programma Buitenhof over de bewindslieden die de afgelopen jaren betrokken waren bij de affaire. Gevraagd wat dat betekent, verduidelijkte Leijten: “Naar de koning gaan en je ontslag aanbieden”. Ze gelooft niet dat de huidige bewindslieden de boel recht kunnen trekken. “De mensen die dit hebben veroorzaakt gaan het echt niet oplossen. Daar ben ik van overtuigd.”
Tegelijkertijd zou het kabinet de voorstellen vanuit de Kamer moeten overnemen om de genoegdoening van de slachtoffers te versnellen en te versimpelen, vindt zij. “We moeten niet vergeten dat ouders nóg in de penarie zitten. En de compensatieregeling die er is, die maken ze ingewikkelder dan nodig.”
Kabinetsreactie afwachten
Omtzigt zat ook bij Buitenhof. Hij wil eerst de kabinetsreactie afwachten op het rapport over de affaire, dat afgelopen week uitkwam. De hoofdrolspelers die deel uitmaken van het huidige kabinet komen dinsdag op het Catshuis bijeen om over het rapport te praten. Wat Omtzigt betreft zullen ze wel met “een verdraaid goede reactie moeten komen over wat er is gebeurd.”
De CDA’er komt zondag nog met nieuwe Kamervragen over “mogelijk meineed dat is gepleegd” tijdens de ondervragingen van de commissie die de affaire onder de loep nam. “Volgens mij wisten een heleboel ambtenaren die getuigd hebben wel zeker wat er aan de hand was”, aldus Omtzigt.
Toeslagenaffaire hakt erin; neemt Rutte de ultieme verantwoordelijkheid?
NU 19.12.2020 De toeslagenaffaire is nog lang niet klaar met dit kabinet. Daar is de schade bij de ouders als gevolg van het grootschalige overheidsfalen te groot voor. Politieke consequenties kunnen niet uitblijven na het donderdag gepubliceerde snoeiharde rapport van de ondervragingscommissie die uitzocht hoe het zo mis heeft kunnen gaan. De vraag is wélke consequenties.
Het rapport Ongekend onrecht hakte erin bij de politiek. “Daar kunnen we ons alleen maar voor schamen”, zei premier Mark Rutte vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie.
Ouders werden jarenlang vermorzeld door het toeslagensysteem van de Belastingdienst, met ongekende gevolgen. De problemen beperkten zich echter niet tot alleen grote schulden, die volgden op het harde terugvorderbeleid: het had ook invloed op hun werk, ze kregen relatieproblemen of ze moesten hun huis verlaten.
In de afgelopen periode lieten publicaties van Trouw en RTL Nieuws en de vastberadenheid van Kamerleden Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) zien hoe hopeloos de situatie is.
De rapporten van de Nationale ombudsman (2017) en de commissie-Donner (2019 en 2020) maakten ook veel duidelijk. Maar in het eindverslag van de ondervragingscommissie kwam alle ellende samen.
Volgende week speciale bijeenkomst kabinet
De Belastingdienst, de Tweede Kamer, het kabinet en de bestuursrechtspraak; allemaal hadden ze aandeel in het leed van de ouders.
Hoe nu verder? Volgende week ligt deze vraag voor tijdens een bijeenkomst in het Catshuis met de meest betrokken kabinetsleden, onder aanvoering van Rutte.
Een speciaal kabinetsberaad om tot een reactie op een rapport te komen is al zeldzaam, en al helemaal tijdens het kerstreces, zoals in dit geval. Het toont de uitzonderlijke impact van dit rapport aan. Begin januari komt er een officiële reactie.
Zie ook: Verhoren toeslagaffaire afgerond: waarom greep politiek niet in?
Wat betekent een kabinetsval voor de politiek?
Aftreden is de ultieme vorm van politieke verantwoordelijkheid nemen. Rutte werd er vrijdag naar gevraagd, maar wilde er niet op vooruitlopen. “Die politieke vraag komt natuurlijk een keer terug”, zei hij daar alleen over.
We zitten vlak voor de verkiezingen, die niet vervroegd zullen worden. Als het kabinet aftreedt, is het tot aan de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart volgend jaar demissionair.
Er worden dan alleen nog lopende zaken afgehandeld, totdat er een nieuwe ploeg zit. Vanwege de recessen staan er nog maar vijftien officiële vergaderdagen op de agenda.
Er wordt sinds de afkondiging van de recentste coronamaatregelen al minder vergaderd door de Kamer, dus veel parlementaire impact zal zo’n val niet hebben.
Kamervoorzitter Arib (links) neemt het rapport Ongekend onrecht aan van commissievoorzitter Van Dam (tweede van links), op de voorgrond CDA-Kamerlid Omtzigt. (Foto: ANP)
Ook CDA en D66 lopen bij aftreden schade op
De ondervragingscommissie deed onderzoek van 2013 tot en met november 2019. Van de meest bij de toeslagenaffaire betrokken bewindspersonen zit alleen Rutte nog op dezelfde positie.
Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken tussen 2012 en 2017), Eric Wiebes (staatssecretaris van Financiën tussen 2014 en 2017, nu minister) en Frans Weekers (staatssecretaris van Financiën tussen 2010 en 2014) hebben inmiddels een andere functie of zitten niet meer in het kabinet.
Als het kabinet aftreedt, is Rutte niet de enige die gezichtsverlies lijdt. De politieke leiders van D66 (Sigrid Kaag) en het CDA (Wopke Hoekstra) zitten ook in de regering. Eind vorig jaar stapte bovendien al een D66-bewindsman (Menno Snel) op.
Maar de premier loopt als het gezicht en de naamgever van de afgelopen drie kabinetten de meeste schade op.
Vanuit de oppositie zal de PvdA hier liever ook geen campagnethema van maken. De commissie concludeerde immers dat partijleider Asscher medeverantwoordelijk is voor de harde fraudeaanpak.
SP-Kamerlid Leijten tijdens een van de verhoren van de ondervragingscommissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire. (Foto: ANP)
Bij een eventueel aftreden van Rutte gaan de gedachten misschien terug naar 2002. Toenmalig premier Wim Kok trad af vanwege het rapport over de val van Srebrenica in 1995, waarbij Nederlandse VN-militairen betrokken waren. Meer dan zevenduizend moslimjongens en -mannen werden vermoord.
Natuurlijk is zo’n tragedie met zo veel doden niet te vergelijken met wat er nu gebeurt, maar er is een politieke parallel: ook Kok zat in de laatste maanden van zijn kabinet.
Een belangrijk verschil is dat de PvdA-premier destijds bezig was aan zijn laatste kabinet; hij zou de politiek verlaten. Rutte heeft aangekondigd voor nog een termijn te gaan.
De bal ligt nu bij Rutte. De premier heeft – waarschijnlijk heel bewust – de ernst van de zaak duidelijk gemaakt door aan te kondigen midden in de kerstvakantie topoverleg te voeren over de politieke consequenties. Dat is doorgaans niet de opmaat voor alleen een schriftelijke kabinetsreactie.
Rutte over rapport toeslagenaffaire: ‘Kunnen ons er alleen voor schamen’
Politieke schade voor Rutte is al een feit
De politieke schade voor Rutte is al een feit. Ook als hij niet besluit op te stappen.
Tijdens zijn verhoor door de ondervragingscommissie maakte hij zijn rol kleiner dan die was. Zo ontstond het beeld van een premier die geen vuile handen wil maken.
Dan was er nog zijn rol als voorzitter van een speciale commissie die in 2013 in het leven werd geroepen om fraude hard aan te pakken. Dat spoorde mensen misschien aan om te fanatiek op fraudejacht te gaan, erkende Rutte zelf.
Tot slot dook de term ‘Rutte-doctrine’ op in sms-verkeer tussen zijn medewerkers. Daarmee wordt bedoeld dat informatieverkeer tussen ambtenaren zo min mogelijk naar buiten komt, anders kunnen zij volgens de premier hun werk niet goed doen.
De gebrekkige informatievoorziening richting de Kamer, de media en de ondervragingscommissie is juist een van de grote frustraties in het toeslagendossier.
Hoe dan ook dilemma voor Rutte
Met alles minder dan aftreden, kan de indruk ontstaan dat Rutte de toeslagenaffaire niet serieus neemt. Stapt hij op, dan gaat hij de campagne in als de premier die het tijdens zijn bewind liet gebeuren dat duizenden gezinnen de vernieling in werden geholpen.
Dé schuldige ga je niet vinden, zei een oud-belastingambtenaar al tegen de ondervragingscommissie. De verantwoordelijkheid lag op vele politieke bureaus.
Zo bezien is er nog een vergelijking te maken met zijn voorganger Kok, die bij zijn aftreden zei dat de internationale gemeenschap “anoniem” is en daarom geen verantwoordelijkheid kan nemen voor de slachtoffers. “Ik kan en doe dat wél”, zei hij.
Lees meer over: Politiek Mark Rutte Toeslagenaffaire
Toeslagenaffaire hakt erin; neemt Rutte de ultieme verantwoordelijkheid?
MSN 19.12.2020 De toeslagenaffaire is nog lang niet klaar met dit kabinet. Daar is de schade bij de ouders als gevolg van het grootschalige overheidsfalen te groot voor. Politieke consequenties kunnen niet uitblijven na het donderdag gepubliceerde snoeiharde rapport van de ondervragingscommissie die uitzocht hoe het zo mis heeft kunnen gaan. De vraag is wélke consequenties.
Het rapport Ongekend onrecht hakte erin bij de politiek. “Daar kunnen we ons alleen maar voor schamen”, zei premier Mark Rutte vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie.
Ouders werden jarenlang vermorzeld door het toeslagensysteem van de Belastingdienst, met ongekende gevolgen. De problemen beperkten zich echter niet tot alleen grote schulden, die volgden op het harde terugvorderbeleid: het had ook invloed op hun werk, ze kregen relatieproblemen of ze moesten hun huis verlaten.
In de afgelopen periode lieten publicaties van Trouw en RTL Nieuws en de vastberadenheid van Kamerleden Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) zien hoe hopeloos de situatie is.
De rapporten van de Nationale ombudsman (2017) en de commissie-Donner (2019 en 2020) maakten ook veel duidelijk. Maar in het eindverslag van de ondervragingscommissie kwam alle ellende samen.
Volgende week speciale bijeenkomst kabinet
De Belastingdienst, de Tweede Kamer, het kabinet en de bestuursrechtspraak; allemaal hadden ze aandeel in het leed van de ouders.
Hoe nu verder? Volgende week ligt deze vraag voor tijdens een bijeenkomst in het Catshuis met de meest betrokken kabinetsleden, onder aanvoering van Rutte.
Een speciaal kabinetsberaad om tot een reactie op een rapport te komen is al zeldzaam, en al helemaal tijdens het kerstreces, zoals in dit geval. Het toont de uitzonderlijke impact van dit rapport aan. Begin januari komt er een officiële reactie.
Wat betekent een kabinetsval voor de politiek?
Aftreden is de ultieme vorm van politieke verantwoordelijkheid nemen. Rutte werd er vrijdag naar gevraagd, maar wilde er niet op vooruitlopen. “Die politieke vraag komt natuurlijk een keer terug”, zei hij daar alleen over.
We zitten vlak voor de verkiezingen, die niet vervroegd zullen worden. Als het kabinet aftreedt, is het tot aan de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart volgend jaar demissionair.
Er worden dan alleen nog lopende zaken afgehandeld, totdat er een nieuwe ploeg zit. Vanwege de recessen staan er nog maar vijftien officiële vergaderdagen op de agenda.
Er wordt sinds de afkondiging van de recentste coronamaatregelen al minder vergaderd door de Kamer, dus veel parlementaire impact zal zo’n val niet hebben.
Kamervoorzitter Arib (links) neemt het rapport Ongekend onrecht aan van commissievoorzitter Van Dam (tweede van links), op de voorgrond CDA-Kamerlid Omtzigt. (Foto: ANP)
Ook CDA en D66 lopen bij aftreden schade op
De ondervragingscommissie deed onderzoek van 2013 tot en met november 2019. Van de meest bij de toeslagenaffaire betrokken bewindspersonen zit alleen Rutte nog op dezelfde positie.
Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken tussen 2012 en 2017), Eric Wiebes (staatssecretaris van Financiën tussen 2014 en 2017, nu minister) en Frans Weekers (staatssecretaris van Financiën tussen 2010 en 2014) hebben inmiddels een andere functie of zitten niet meer in het kabinet.
Als het kabinet aftreedt, is Rutte niet de enige die gezichtsverlies lijdt. De politieke leiders van D66 (Sigrid Kaag) en het CDA (Wopke Hoekstra) zitten ook in de regering. Eind vorig jaar stapte bovendien al een D66-bewindsman (Menno Snel) op.
Maar de premier loopt als het gezicht en de naamgever van de afgelopen drie kabinetten de meeste schade op.
Vanuit de oppositie zal de PvdA hier liever ook geen campagnethema van maken. De commissie concludeerde immers dat partijleider Asscher medeverantwoordelijk is voor de harde fraudeaanpak.
SP-Kamerlid Leijten tijdens een van de verhoren van de ondervragingscommissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire. (Foto: ANP)
Bij een eventueel aftreden van Rutte gaan de gedachten misschien terug naar 2002. Toenmalig premier Wim Kok trad af vanwege het rapport over de val van Srebrenica in 1995, waarbij Nederlandse VN-militairen betrokken waren. Meer dan zevenduizend moslimjongens en -mannen werden vermoord.
Natuurlijk is zo’n tragedie met zo veel doden niet te vergelijken met wat er nu gebeurt, maar er is een politieke parallel: ook Kok zat in de laatste maanden van zijn kabinet.
Een belangrijk verschil is dat de PvdA-premier destijds bezig was aan zijn laatste kabinet; hij zou de politiek verlaten. Rutte heeft aangekondigd voor nog een termijn te gaan.
De bal ligt nu bij Rutte. De premier heeft – waarschijnlijk heel bewust – de ernst van de zaak duidelijk gemaakt door aan te kondigen midden in de kerstvakantie topoverleg te voeren over de politieke consequenties. Dat is doorgaans niet de opmaat voor alleen een schriftelijke kabinetsreactie.
Politieke schade voor Rutte is al een feit
De politieke schade voor Rutte is al een feit. Ook als hij niet besluit op te stappen.
Tijdens zijn verhoor door de ondervragingscommissie maakte hij zijn rol kleiner dan die was. Zo ontstond het beeld van een premier die geen vuile handen wil maken.
Dan was er nog zijn rol als voorzitter van een speciale commissie die in 2013 in het leven werd geroepen om fraude hard aan te pakken. Dat spoorde mensen misschien aan om te fanatiek op fraudejacht te gaan, erkende Rutte zelf.
Tot slot dook de term ‘Rutte-doctrine’ op in sms-verkeer tussen zijn medewerkers. Daarmee wordt bedoeld dat informatieverkeer tussen ambtenaren zo min mogelijk naar buiten komt, anders kunnen zij volgens de premier hun werk niet goed doen.
De gebrekkige informatievoorziening richting de Kamer, de media en de ondervragingscommissie is juist een van de grote frustraties in het toeslagendossier.
Hoe dan ook dilemma voor Rutte
Met alles minder dan aftreden, kan de indruk ontstaan dat Rutte de toeslagenaffaire niet serieus neemt. Stapt hij op, dan gaat hij de campagne in als de premier die het tijdens zijn bewind liet gebeuren dat duizenden gezinnen de vernieling in werden geholpen.
Dé schuldige ga je niet vinden, zei een oud-belastingambtenaar al tegen de ondervragingscommissie. De verantwoordelijkheid lag op vele politieke bureaus.
Zo bezien is er nog een vergelijking te maken met zijn voorganger Kok, die bij zijn aftreden zei dat de internationale gemeenschap “anoniem” is en daarom geen verantwoordelijkheid kan nemen voor de slachtoffers. “Ik kan en doe dat wél”, zei hij.
© Foto David van Dam Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financien en Staatssecretaris Bas van ’t Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geven een reactie op het rapport van de parlementaire onderzoekcommissie over de toeslagenaffaire
De vraag is nu: moeten er in Den Haag koppen rollen?
MSN 18.12.2020 Wanneer valt een kabinet? En waarover? Die vragen galmen na door de (lege) Haagse wandelgangen sinds de commissie-Van Dam donderdag haar vernietigende rapport Ongekend onrecht uitbracht over de vele gemaakte fouten rondom de kinderopvangtoeslag.
Bij dit al jaren spelende schandaal, zo is nu ook parlementair vastgesteld, heeft de rijksoverheid op alle fronten gefaald. Alle betrokken instanties maakten grote fouten, keken weg of lieten anderszins de misstanden onnodig lang voortbestaan.
Van de „spijkerharde wetgeving” door kabinet en parlement, en de „oververhitte politieke behoefte aan fraudebestrijding” tot het schenden van „diverse rechtsbeginselen” door de Belastingdienst bij aangespannen bezwaarprocedures en het veronachtzamen van de (rechts)bescherming van burgers door, nota bene, de hoogste bestuursrechter.
Een „optelsom van onvermogen”, allitereerde de commissie-Van Dam verder, bij „alle betrokken staatsmachten”, waardoor tienduizenden gezinnen die door de Belastingdienst jarenlang onterecht zijn klemgezet er helemaal alleen voor stonden.
„Daar kun je je alleen maar voor schamen”, reageerde premier Rutte (VVD) vrijdagmiddag na afloop van de ministerraad. Op de vraag bij dezelfde persconferentie of hij er politieke verantwoordelijkheid voor zal gaan nemen, zei Rutte dat dat „te vroeg” is om te zeggen. „Op de politieke weging kan ik niet vooruitlopen.”
‘Zie je wel: ik had gelijk. Ik ben niet gek’
Bijeenkomst in het Catshuis
Er zijn in het verleden kwesties geweest waarover ministers of hele kabinetten struikelden, die zo op het eerste gezicht minder zwaar waren: de paspoortaffaire in 1988, het reiskostenforfait een jaar later, interne ruzie over het Nederlanderschap van VVD-Kamerlid Ayaan Hirsi Ali in 2006.
In dit geval, de Toeslagenaffaire, is niet alleen het individuele leed van burgers aanzienlijk omvangrijker, het aantal betrokken bewindslieden ligt veel hoger. Het aantal politieke partijen trouwens ook. Regeringspartijen CDA, VVD en D66 en in het vorige kabinet ook de PvdA, leverden allemaal ministers of staatssecretarissen die voor het toeslagenbeleid en de fraudebestrijding verantwoordelijk zijn (geweest).
Dat gegeven blijkt voor het kabinet geen reden om al meteen politieke consequenties uit het vernietigende onderzoek te trekken. Komende dinsdag zal een deel van het kabinet samenkomen in het Catshuis om informeel over het rapport van de commissie-Van Dam te spreken.
Bij de vraag of en hoe er ‘politieke verantwoordelijkheid’ moet worden genomen, speelt een aantal overwegingen een rol. Zo zijn er factoren die het best gunstig maken om het grootste politiek gebaar te maken dat er is: het kabinet biedt in z’n geheel het ontslag aan bij de koning. Allereerst zouden gedupeerde ouders er in morele zin genoegdoening mee krijgen. Zij voelen zich namelijk vooral ongelijk behandeld: toen zij iets vermeend fouts hadden gedaan, werden ze keihard aangepakt. Als de ‘hoge heren in Den Haag’ wanbeleid voeren, gaan zij vaak vrijuit. Al valt ertegenin te brengen dat sinds 2014 al twee staatssecretarissen op het toeslagendossier zijn gesneuveld (VVD’er Frans Weekers en D66’er Menno Snel vorig jaar).
Bestuurlijk gezien zou het aftreden van het kabinet niet al te grote gevolgen hebben. Met de Tweede Kamerverkiezingen voor de deur, half maart, is het kabinet eigenlijk al uitgeregeerd. Die paar laatste maanden kunnen heel goed in demissionaire stand worden voltooid. Het tweede kabinet-Kok deed hetzelfde in 2002 na het kritische onderzoeksrapport over de val van de moslimenclave in Srebrenica. Er waren nog maar vier weken tot de volgende verkiezingen.
Daarbij zal de demissionaire status de onderlinge politieke spanning binnen de coalitie, behoorlijk opgelopen door de tweede coronagolf, wellicht wegnemen. Tijdens de komende verkiezingscampagne, altíjd bron van rivaliteit, zouden de gemaakte fouten bij de Belastingdienst niet meer als verwijt hoeven klinken – als dat al een rol speelt in een door corona gedomineerde campagne. Ook zou het verlichting bieden voor drie hoofdrolspelers in het toeslagendossier die nu lijsttrekker zijn: premier Rutte, minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) en de vorige minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA).
Vol mandaat nodig
Er is één groot bezwaar tegen de ultieme stap van het kabinet: de huidige coronacrisis. Een land in nood, sinds afgelopen week zelfs in zware lockdown, heeft een regering nodig met een vol mandaat. Hoewel er staatsrechtelijk geen regels zijn voor wat een demissionaire regering wel en niet mag doen – dat bepaalt de Tweede Kamer –, is het ongebruikelijk om dan ingrijpende besluiten te nemen.
Daarbij zullen getroffen sectoren – de zorg, de horeca, de detailhandel – toch liever een volwaardige gesprekspartner hebben in Den Haag dan een kabinet dat één hand op de rug gebonden heeft.
Lees ook: ‘Wij juristen maakten te weinig kabaal’
De mildere optie die op het Binnenhof rondzoemt, is dat niet het gehele kabinet opstapt, maar één betrokken hoofdpersoon. Daarbij klinkt eigenlijk maar één naam: die van VVD’er Eric Wiebes, de huidige minister van Economische Zaken en Klimaat en in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslag.
Eén zoenoffer van een zwaargewicht zou voor gedupeerde ouders en getergde oppositiepartijen wellicht voldoende zijn. Maar ook voor Wiebes geldt: hij speelt een belangrijke rol in het huidige crisisbeleid van het kabinet. Hij is de man van de creatieve ideeën om de economische schade beperkt te houden, en een van de ontwerpers van het financieel-economisch steunbeleid. Daarbij zal de grootste regeringspartij niet makkelijk een bewindspersoon laten gaan: eerder sneuvelden al Halbe Zijlstra als minister van Buitenlandse Zaken en Mark Harbers als staatssecretaris van Vreemdelingenzaken.
Voorlopig ligt de vraag over een vrijwillig vertrek van (een deel van) het kabinet op tafel. De politieke druk loopt pas echt op als de Tweede Kamer over het rapport zal debatteren. Het dit weekend begonnen kerstreces duurt nog drie weken.
Raad van State neemt kritiek op rol in toeslagenaffaire ‘zeer serieus’
NOS 18.12.2020 Rechterlijke instanties gaan nog niet inhoudelijk in op de kritiek die de parlementaire ondervragingscommissie gisteren uitte over hun rol in de toeslagenaffaire. Wel laat de Raad van State weten de opmerkingen zeer serieus te nemen en zegt de Raad voor de rechtspraak de oproep om in de spiegel te kijken “ter harte” te nemen.
Zowel de Raad voor de rechtspraak als de Raad van State zegt het rapport eerst zorgvuldig te gaan bestuderen alvorens met een inhoudelijke reactie te komen.
Snoeihard oordeel
De parlementaire ondervragingscommissie die de affaire behandelde, oordeelde in haar eindrapport snoeihard over de rechters. Zij hielden zich aan een “spijkerharde uitvoering van de regels”, die niet noodzakelijkerwijs op die manier uitgevoerd hoefde te worden.
“Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van bescherming van individuele burgers veronachtzaamd”, constateerde commissievoorzitter Chris van Dam met zijn collega’s in het 132 pagina’s tellende document.
Premier Rutte zei gisteren in een eerste reactie dat in de affaire de beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden: “Je ziet dat de rechtsstaat niet de burgers heeft beschermd en in een heel heftige mate schade heeft toegebracht”.
‘Geen schijn van kans’
In de kinderopvangtoeslagaffaire zijn veel ouders in de problemen gekomen doordat zij ten onrechte als fraudeur werden behandeld en eerder ontvangen toeslagen moesten terugbetalen. Zaken die door gedupeerde ouders aan de rechter werden voorgelegd, werden nagenoeg altijd afgewezen. Door het falen van de overheid beschikten rechters niet altijd over volledige of juiste informatie. Onder meer daardoor hadden de ouders volgens de commissie in rechtszaken “geen schijn van kans”.
Daarnaast gold lang een zogenoemde alles-of-niets-regeling, die door de rechters strikt werd gevolgd. Door die regeling werd ouders te allen tijde opgedragen het volledige voorschot terug te betalen en verviel tegelijk het recht op kinderopvangtoeslag.
Commissievoorzitter Van Dam maakte gedurende de verhoren een proces door “van verwondering naar verontwaardiging”.
Sprak iedereen de waarheid tegen de commissie?
In oktober 2019 wijzigde de Raad van State de eigen jurisprudentie, toen bleek dat tal van gezinnen buiten hun schuld om in grote financiële problemen waren terechtgekomen. In die nieuwe jurisprudentie vond de hoogste bestuursrechter dat de Belastingdienst soepeler moest omgaan met het vaststellen en terugvorderen van kinderopvangtoeslag. Rechters konden daarmee ook meer ruimte bieden in hun uitspraken.
“De rechter heeft zoals de commissie terecht concludeert de taak de burger wanneer nodig te beschermen tegen de overheid”, schrijft de Raad voor de rechtspraak over de gewijzigde jurisprudentie in een reactie op het toeslagenaffairerapport. “Dat is in dit soort gevallen nu beter mogelijk.”
BEKIJK OOK;
Rutte over toeslagenaffaire: ‘te vroeg’ om over aftreden te praten
NOS 18.12.2020 Premier Rutte vindt het nog te vroeg om na te denken over een mogelijk kabinetsaftreden vanwege het zeer harde rapport over de kinderopvangtoeslagaffaire. “Ik wil nu nog geen conclusies trekken”, benadrukte de premier op zijn wekelijkse persconferentie. “Het is nog te vroeg om daar iets over te zeggen.”
Het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie constateert dat de grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden. Rechters, ambtenaren, de Tweede Kamer en ministers kregen het ervan langs.
Schamen
In een eerste reactie sprak Rutte gisteren over een “heftig” en “fair” rapport en die woorden herhaalde hij vandaag op zijn persconferentie. “Het gaat om onschuldige mensen. We kunnen ons daar alleen maar voor schamen.”
Rutte zei dat hij eerst met het kabinet het rapport goed wil lezen en zal bekijken wat in de toekomst beter moet om te voorkomen dat burgers komen vast te zitten door de regels van de overheid. Een deel van de ministersploeg zal daar volgende week over praten in het Catshuis.
De vraag over aftreden is nog niet in het kabinet besproken. “Ik sluit het niet uit, maar het is voor later”, zei Rutte daarover. Hij wil naar eigen zeggen alles “stap voor stap” doen. Volgens hem moet eerst worden geregeld dat de getroffen ouders zo snel mogelijk geld krijgen vanwege het leed wat hun jarenlang is overkomen.
De premier weerspreekt dat hij te lichtzinnig reageert op het rapport. “Dat we het rapport gaan bestuderen wil niet zeggen dat we er maar even naar kijken. We gaan daar veel tijd voor nemen.”
Srebrenica
Bij vernietigende rapporten in het verleden zijn vaker ministers of het gehele kabinet opgestapt. Het tweede kabinet-Kok viel in 2002 vanwege het NIOD-onderzoek dat harde conclusies trok over de Nederlandse rol bij de val van Srebrenica, toen duizenden moslims omkwamen. De ministers Donner en Dekker traden in 2006 af na een rapport over de verantwoordelijkheid van de overheid bij een brand in een cellencomplex op Schiphol.
BEKIJK OOK’;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/671ad734-4149-11eb-8f8e-0217670beecd.jpg)
Rutte denkt nog niet aan aftreden na toeslagendebacle
Telegraaf 18.12.2020 Premier Rutte ziet vooralsnog geen reden om het kabinet, of een deel van het kabinet te laten aftreden vanwege de toeslagenaffaire. „Dat is echt nog te vroeg om te zeggen”, vindt hij.
Uit een snoeihard onderzoeksrapport van de Tweede Kamer dat donderdag naar buiten kwam, blijkt dat ouders ’ongekend onrecht’ is aangedaan, en de ’beginselen van de rechtsstaat’ zijn geschonden. „Daar kunnen we ons alleen maar voor schamen”, zegt Rutte.
Desondanks ziet hij er vooralsnog niets in om conclusies te trekken door bijvoorbeeld het hele kabinet op te laten stappen, zoals ooit eerder gebeurde naar aanleiding van het Srebrenica-rapport. „Die vraag is nog niet aan de orde”, vindt hij. Hij wil nu eerst met zijn kabinetsploeg de inhoud van het rapport goed bestuderen.
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kan het rapport over de toeslagenaffaire wel degelijk het einde van kabinet-Rutte III betekenen:
Catshuis
Volgende week dinsdag komen de belangrijkste bewindslieden die verantwoordelijkheid dragen voor de toeslagenaffaire bijeen in het Catshuis. Volgens minister Wiebes (Economische Zaken) moet die bijeenkomst worden gezien als ’een eerste gesprek’. „Er zullen er nog wel meer volgen.” In het Catshuis zal volgens Wiebes ook worden bekeken of het kabinet wel genoeg doet om de gedupeerden te compenseren en of het niet sneller kan.
Premier Rutte wil voor het bestuderen van het onderzoeksrapport de tijd nemen, geeft hij aan. „Niet in de lengte maar in de diepte.” In januari verwacht hij met een officiële kabinetsreactie te kunnen komen.
BEKIJK OOK:
’Conservatieve partij die rechts is maar wel met iedereen praat’
BEKIJK OOK:
Rutte ging vrijdag ook in op de demonstranten die tijdens zijn toespraak in het Torentje te horen waren. „Mijn enige zorg was eigenlijk: is het geluid niet zo hard dat je mij niet meer hoort.”
„Ik kan niet vragen om zendtijd en me dan laten afleiden door potten en pannen”, zei de premier tijdens zijn persconferentie op vrijdag. Daarom besloot hij zich alle „mooie Nederlanders” in te beelden die zijn boodschap wilden horen. „Ik heb toen bedacht, ik ga me vol richten, via die camera, op de huiskamers.”
BEKIJK MEER VAN; overheid Mark Rutte Catshuis
Rutte ontwijkt vraag over aftreden na rapport toeslagen: ‘Eerst zorgen dat we ouders helpen’
AD 18.12.2020 Premier Mark Rutte zegt dat een eventueel aftreden van bewindspersonen of het gehele kabinet vanwege het snoeiharde rapport over de toeslagenaffaire ‘nu niet aan de orde’ is. ,,Het belangrijkste is dat ouders nu zo snel mogelijk worden geholpen.”
Het kabinet gaat alle uitvoeringsorganisaties tegen het licht houden om te kijken of burgers er wel rechtmatig behandeld worden. Dat zeggen bronnen rond het kabinet. Rutte en de meest betrokken ministers buigen zich de komende weken over de vraag hoe herhaling van de toeslagenaffaire kan worden voorkomen.
Lees ook;
De Belastingdienst benadeelde duizenden ouders die probeerden het stopzetten van hun kinderopvangtoeslag aan te vechten. Ook de wet zelf was te hardvochtig. ,,Als dit zo lang bij de Belastingdienst kon gebeuren, kan die weeffout ook in andere overheidsorganisaties zitten. We gaan proberen meer controlemechanismen in te bouwen’’, zegt een betrokkene.
Premier Mark Rutte noemde tijdens zijn wekelijkse persconferentie na afloop van de ministerraad het gisteren verschenen rapport van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag ‘indrukwekkend’ en ‘fair’. ,,Onschuldige mensen zijn in de knel gekomen. Daar kunnen we ons alleen maar voor schamen.” Hij benadrukte wel dat hij pas in mei 2019 in de gaten kreeg dat het toeslagenbeleid zo hard uitpakte dat ouders bij een klein foutje alles terug moesten betalen. ,,Ik had kunnen ingrijpen als ik ervan wist. Ik wist het voor 2019 niet.”
Premier Mark Rutte tijdens de wekelijkse persconferentie na de ministerraad. © ANP/Lex van Lieshout
Rutte noemt dat het eventueel aftreden van bewindspersonen nu ‘niet aan de orde’. Eerst moet worden gezorgd dat de slachtoffers van de affaire goed en snel worden gecompenseerd, zegt hij.
De Tweede Kamer is verbolgen over het feit dat vrijwel alle getroffen ouders, die als fraudeur werden gestempeld en vaak grote bedragen moesten terugbetalen, nog altijd niet zijn gecompenseerd. Rutte wilde er nog niet op vooruitlopen of de compensatieregeling wordt aangepast. ,,Dat gaan we stap voor stap grondig bekijken.” Volgens Rutte is de goede afwikkeling van de kinderopvangtoeslagaffaire ‘een erekwestie’. ,,We moeten aan het werk: hoe zorgen we dat dat in toekomst niet meer kan gebeuren?”
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/dfc1b16e-4142-11eb-a6f4-02c309bc01c1.jpg)
Wiebes: alle aspecten toeslagenrapport verbijsterend
TELEGRAAF 18.12.2020 De conclusies van de Kamercommissie die de toeslagenaffaire heeft onderzocht, zijn „in alle aspecten verbijsterend”, maar wel zeer terecht. Dat zegt minister Eric Wiebes (Economische Zaken), die in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk was voor de Belastingdienst.
De commissie oordeelt zeer hard over de manier waarop de overheid ouders behandelde die ten onrechte beschuldigd werden van fraude met de kinderopvangtoeslag. Die mensen is „groot onrecht” aangedaan en dat was te voorkomen geweest als de verantwoordelijke bewindspersonen beter waren omgegaan met de signalen van misstanden, die er wel degelijk waren.
BEKIJK OOK:
‘Verantwoordelijken toeslagenaffaire wacht zwaar debat’
„Ik voel me medeverantwoordelijk”, zegt Wiebes. „Van al die overheidsorganen, was ik er ook één. We hebben er allemaal bij gestaan, maar we hebben niet op tijd gezien dat het zo groot was. Dat is buitengewoon verdrietig, maar ook iets dat echt in Nederland niet hoort te gebeuren.”
BEKIJK OOK:
Ouders toeslagenaffaire ’ongekend onrecht’ aangedaan
De commissie hekelt ook de manier waarop de betrokken ministeries hun eigen bewindslieden, de Tweede Kamer, de media en zelfs de rechterlijke macht van informatie voorzagen. Vooral dat laatste vindt Wiebes „verbijsterend.” Hij zegt er zelf ook last van te hebben gehad dat de informatievoorziening „op alle terreinen” onvoldoende was. „Daardoor hebben we het ook veel te laat doorgehad.”
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kan het rapport over de toeslagenaffaire zelfs het einde van kabinet-Rutte III betekenen:
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid bedrog overheid Eric Wiebes
Wiebes: alle aspecten toeslagenrapport verbijsterend
MSN 18.12.2020 De conclusies van de Kamercommissie die de toeslagenaffaire heeft onderzocht, zijn „in alle aspecten verbijsterend”, maar wel zeer terecht. Dat zegt minister Eric Wiebes (Economische Zaken), die in het vorige kabinet als staatssecretaris van Financiën verantwoordelijk was voor de Belastingdienst.
De commissie oordeelt zeer hard over de manier waarop de overheid ouders behandelde die ten onrechte beschuldigd werden van fraude met de kinderopvangtoeslag. Die mensen is „groot onrecht” aangedaan en dat was te voorkomen geweest als de verantwoordelijke bewindspersonen beter waren omgegaan met de signalen van misstanden, die er wel degelijk waren.
„Ik voel me medeverantwoordelijk”, zegt Wiebes. „Van al die overheidsorganen, was ik er ook één. We hebben er allemaal bij gestaan, maar we hebben niet op tijd gezien dat het zo groot was. Dat is buitengewoon verdrietig, maar ook iets dat echt in Nederland niet hoort te gebeuren.”
De commissie hekelt ook de manier waarop de betrokken ministeries hun eigen bewindslieden, de Tweede Kamer, de media en zelfs de rechterlijke macht van informatie voorzagen. Vooral dat laatste vindt Wiebes „verbijsterend.” Hij zegt er zelf ook last van te hebben gehad dat de informatievoorziening „op alle terreinen” onvoldoende was. „Daardoor hebben we het ook veel te laat doorgehad.”
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kan het rapport over de toeslagenaffaire zelfs het einde van kabinet-Rutte III betekenen.
Hoekstra: snellere toeslagencompensatie ligt nu weer op tafel
MSN 18.12.2020 Snellere compensatie van ouders die geraakt zijn in de toeslagenaffaire “ligt ook nu weer op tafel”. Dat zegt minister Wopke Hoekstra (Financiën) na het vernietigende rapport van de speciale Kamercommissie die zich over het overheidsschandaal boog. Hij benadrukt dat staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) hard bezig is de compensatie te regelen. “Ik denk dat zij ook zal kijken: wat kan er nou nog meer of nog sneller de komende periode”, voegt Hoekstra daaraan toe.
Het kabinet komt in de eerste week van de kerstvakantie bijeen op het Catshuis om het rapport te bespreken. Daar zal niet alleen gesproken worden over de politieke gevolgen van het rapport (welke bewindspersonen zouden eventueel moeten aftreden), maar ook de compensatieregeling. Er wordt steeds meer duidelijk over het overheidsschandaal, waarbij ouders financieel in het nauw werden gedreven, maar compensatie is er nog maar voor een heel klein deel van de vele gedupeerden. Of er voor de kerst nog meer gaat gebeuren voor ouders, kon Hoekstra niet zeggen.
De Kamercommissie haalt in het rapport ook hard uit naar de manier waarop het ministerie van Financiën met informatie en documenten omgaat. De informatievoorziening van de meeste ministeries was beroerd, maar dat gold vooral voor het ministerie van Hoekstra. Welke stukken wel en niet naar buiten werden gebracht, werd “in meerdere gevallen ingegeven door gewenste juridische of politieke uitkomsten”, concludeerde de commissie zelfs. Daar ligt “evident een opdracht voor mijn ministerie”, zegt de bewindsman.
Dat ook de informatievoorziening naar de rechter niet op orde was, noemt Hoekstra een “onverkwikkelijk voorbeeld”.
Rutte: rechtsstaat heeft burgers schade toegebracht, nu snel compensatie
NOS 17.12.2020 Premier Rutte is het eens met de harde conclusies van de toeslagencommissie dat de beginselen van de rechtsstaat zijn geschonden. Hij spreekt over een “heel heftig” en een “terecht” rapport. “Je ziet dat de rechtsstaat niet de burgers heeft beschermd en in een hele heftige mate schade heeft toegebracht”, aldus de premier vanavond in zijn eerste reactie.
Het kabinet vindt dat de toeslagenaffaire heel veel verdriet en schade bij de ouders heeft veroorzaakt en dat dit nooit meer mag gebeuren, zo zei staatssecretaris Van ’t Wout van Sociale Zaken vanmiddag namens het kabinet in reactie op het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie.
Die concludeerde eerder vandaag dat de ouders ongekend onrecht is aangedaan nadat ze onterecht als fraudeur werden aangemerkt bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag. Er is volgens de commissie in strijd gehandeld met de beginselen van de rechtsstaat.
“De conclusies zijn duidelijk en hard”, zei Van ’t Wout. “Kinderopvang hoort het leven van ouders makkelijker te maken. Het tegendeel is hier gebeurd.” Verder wilde hij er nog geen “grote uitspraken” over doen. “We gaan hier de komende weken heel hard mee aan de slag.”
Kabinet volgende week in Catshuis
Zijn collega Van Huffelen van Financiën, verantwoordelijk voor de Belastingdienst, noemde het “meer dan verschrikkelijk” wat er met de ouders is gebeurd. “Door toedoen van de overheid zijn ze in diepe problemen geraakt.”
Ze kondigde aan dat het kabinet volgende week dinsdag in het Catshuis bij elkaar komt om het rapport te bespreken. Waarschijnlijk zullen er meer sessies nodig zijn om “een heel goed antwoord te maken”. Het kabinet wil dan in januari met een volwaardige reactie komen.
Premier Rutte benadrukt dat de gedupeerden zo snel mogelijk gecompenseerd moet worden. Het kabinet werkt volgens Van Huffelen hier keihard . “Maar dat is ingewikkeld en complex.” De meest schrijnende gevallen worden nog voor de Kerst geholpen, zei de staatssecretaris.
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/16210c0a-405d-11eb-a4da-02d1dbdc35d1.jpg)
Ouders toeslagenaffaire ’ongekend onrecht’ aangedaan
Telegraaf 17.12.2020 De ouders in de toeslagenaffaire is ’ongekend onrecht’ aangedaan, waarbij de ’grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden’. Met die vernietigende conclusie komt de ondervragingscommissie. Daarbij krijgen niet alleen de Belastingdienst, maar ook het kabinet, de Tweede Kamer en de rechtspraak een flinke veeg uit de pan. Het kabinet overlegt volgende week in het Catshuis over het rapport.
De titel van het rapport van de commissie laat aan duidelijkheid niets te wensen over: Ongekend onrecht. Dat is wat de tienduizenden ouders volgens de Kamerleden is aangedaan in de toeslagenaffaire. Jarenlang werden ze vermorzeld door een keiharde fraudeaanpak en nietsontziende terugvordering van de Belastingdienst.
De rechtsstaat is bij die affaire in het geding geweest, schrijft de commissie. En ook al bezworen commissievoorzitter en CDA-Kamerlid Chris van Dam dat er geen schuldigen aangewezen zouden worden, deelt de commissie wel degelijk een paar stevige standjes uit.
BEKIJK OOK:
’Niemand zag welk leed overheid eigen burgers aandeed in toeslagenaffaire’
Uiteraard aan de Belastingdienst zelf, waar de fraude-aanpak zo uit de hand liep en ’grove inbreuk’ werd gemaakt op de rechten die mensen hebben. Maar ook ’kabinet en parlement’ mogen van de commissie het boetekleed aantrekken, omdat zij die ’spijkerharde’ wetgeving hebben gemaakt die te weinig ruimte gaf aan burgers om zich te verdedigen. De fiscus stond daardoor onder druk van een ’oververhitte politieke behoefte’ om mensen keihard aan te pakken.
BEKIJK OOK:
De ontembare fraude-bloeddorst van de Belastingdienst
Dat vervolgens de rechtspraak, met name de Raad van State, ook nog jarenlang groen licht gaf aan de harde aanpak van de Belastingdienst, heeft ook niet geholpen. De commissie ziet dat rechters een ’wezenlijke bijdrage’ hebben geleverd aan de keiharde uitvoering. Al met al is er volgens de commissie sprake van een ’optelsom van onvermogen om recht te doen aan het individu’.
Catshuis-overleg
Het kabinet gaat volgende week in het Catshuis overleggen over het rapport. Premier Rutte spreekt van een ’heel heftig rapport’: „Je ziet dat inderdaad de rechtsstaat niet burgers heeft beschermd, maar juist grote schade heeft toegebracht.” Volgens staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) moet het kabinet met ’een heel goed antwoord’ komen op het rapport. Dat antwoord moet dan halverwege januari komen. De Kamer wil kort daarna over het rapport debatteren met in elk geval Rutte en minister Hoekstra.
CDA-Kamerlid Omtzigt, die al tijden zijn tanden heeft gezet in dit dossier, hoopt dat het ’recht doen aan de ouders’ in de reactie van het kabinet ’op plek 1, 2 en 3’ staat. „Het gaat niet om nog een keer sorry zeggen”, zegt Omtzigt. Hij wil dat het kabinet eindelijk haast gaat maken met de compensatie van de ouders en die ook ruimhartiger maakt.
Het verslag van de commissie bevestigt verder het beeld dat tijdens de verhoren van topambtenaren en prominente politici al naar boven kwam. Onder anderen Rutte, Hoekstra en PvdA-leider Asscher moesten langskomen voor een verhoor.
Op de betrokken ministeries werd naar elkaar gewezen, waardoor niemand de verantwoordelijkheid nam om de problemen voor ouders op te lossen. En de politieke top bij Financiën en Sociale Zaken was jarenlang niet goed op de hoogte hoe omvangrijk de problematiek eigenlijk was.
Informatievoorziening
De grootste veeg uit de pan bewaart de commissie overigens voor het ministerie van Financiën; en dan specifiek voor hoe dat ministerie omging met de verzoeken om informatie te leveren. Financiën leverde het gros van de informatie veel later dan afgesproken, en vlak voor, tijdens en zelfs ná de verhoren dook nog weer nieuwe informatie op.
„De commissie is hier ontstemd over”, staat in het rapport. De Kamerleden spreken van een ’hardnekkig probleem’ en weten niet eens zeker of ze nu al wel alle opgevraagde informatie hebben gekregen. Mocht dat niet zo zijn, dan kan de commissie of de Tweede Kamer ’nog stappen overwegen’, staat er dreigend in het rapport.
BEKIJK MEER VAN; overheid overheidsbeleid bedrog Den Haag Belastingdienst Financiën Tweede Kamer der Staten-Generaal
Kabinet: ‘Schade en verdriet veroorzaakt bij ouders, dit mag nooit meer gebeuren’
RTL 17.12.2020 De ontspoorde fraudejacht door de Belastingdienst heeft ‘veel schade en verdriet veroorzaakt’. Dat zegt het kabinet naar aanleiding van het snoeiharde rapport over de toeslagenaffaire. Kamerleden vinden dat het rapport niet zonder gevolgen kan blijven, maar willen eerst dat de ouders snel worden gecompenseerd. “Er is nog geen klap gebeurd”, stelt CDA’er Pieter Omtzigt.
De ontspoorde fraudejacht door de Belastingdienst heeft ‘veel schade en verdriet veroorzaakt’, zegt staatssecretaris Bas van ’t Wout (Sociale Zaken) in een eerste reactie namens het kabinet. Zijn collega Alexandra van Huffelen noemt wat er is gebeurd ‘meer dan verschrikkelijk’.
Het kabinet komt volgende week bijeen op het Catshuis, de officiële ambtswoning van de premier, om zich over het toeslagenrapport van de ondervragingscommissie te buigen. Premier Mark Rutte reageerde vanmiddag al op het rapport.
Premier Rutte heeft gereageerd over het rapport over de toeslagenaffaire: ‘een heel heftig rapport, ook voor de ouders en voor het hele systeem’.
Snoeihard rapport
Dat rapport is snoeihard. Tienduizenden ouders zijn onterecht het slachtoffer geworden van spijkerharde regels en een even harde uitvoering. Ze zijn jarenlang niet door de politiek gehoord.
De wetgeving was veel te hard, de uitvoerders keken niet naar individuele gevallen en de ministeries namen geen verantwoordelijkheid. Kijk hier wat commissievoorzitter Chris van Dam daarover zei.
Niet zonder gevolgen blijven
De conclusies kunnen volgens de Tweede Kamer niet zonder gevolgen blijven. Maar de Kamer eist nu eerst dat er veel meer tempo wordt gemaakt met het compenseren van de tienduizenden gedupeerde ouders. “Er is nog geen klap gebeurd. Er zijn pas 500 ouderen gecompenseerd en er zijn tienduizenden gedupeerden”, zegt CDA’er Omtzigt. Hij noemt het rapport ‘spijkerhard’ en ‘honderd procent’ juist.
Maar het moet ook gaan over de politieke gevolgen, vinden Kamerleden. “Het is een vraag die zeker op tafel ligt”, zegt regeringspartij ChristenUnie. De SP vindt dat er politieke verantwoordelijkheid genomen moet worden, maar ook de SP vindt eerst dat de tienduizenden gedupeerde ouders nu snel gecompenseerd moeten worden. “We moeten geen dag langer meer wachten”, zegt SP-leider Marijnissen.
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Niet direct snelle compensatie
Het kabinet wil niet direct overgaan op snelle compensatie van alle ouders die zich bij de Belastingdienst hebben gemeld. “We moeten op dit rapport een heel goed antwoord maken”, zegt staatssecretaris Van Huffelen.
Het kabinet heeft volgens haar ‘een grote verantwoordelijkheid om te zorgen dat dit nooit meer gebeurt’.
Geert Wilders. © ANP
Pijlen op Rutte
PVV-leider Geert Wilders richt zijn pijlen vooral op premier Rutte. De premier was medeverantwoordelijk voor de harde fraudeaanpak die tijdens het kabinet Rutte-II werd gestart.
Wilders zegt in een reactie op het rapport: “Dit is dus het Nederland van Rutte en Asscher. Een overheid die mensen keihard in de steek laat, de rechtsstaat opzij zet en onschuldigen zonder enige gêne criminaliseert en collectief de andere kant op kijkt. De Nederlandse overheid is totaal losgezongen van de burger.”
Knalhard rapport
GroenLinks-leider Jesse Klaver noemt het een knalhard rapport. “De overheid heeft de levens van mensen kapotgemaakt. Duizenden mensen moeten nu zo snel mogelijk worden gecompenseerd. De hoogste tijd om kinderopvang gratis te maken en de toeslagen af te schaffen.”
“De overheid, politiek en rechtspraak hebben hier allemaal steken laten vallen”, zegt VVD’er Helma Lodders (VVD) op Twitter. “Dat moeten we ons aantrekken, ook ik persoonlijk, en ervan leren zodat dit in de toekomst niet meer voorkomt. Dit leed kunnen we niet meer terugdraaien.”
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan
Commissie kijkt nog naar mogelijke meineed in toeslagenverhoren
MSN 17.12.2020 De ondervragingscommissie kijkt nog of, op basis van bijvoorbeeld nieuwe documenten, blijkt dat getuigen gelogen hebben onder ede. “Als uit een verklaring nu iets komt dat iemand enorm heeft zitten jokkebrokken dan zullen we ook de stappen ondernemen, zodat je nog aangifte kunt doen of zoiets”, zegt voorzitter Chris van Dam (CDA)
Volgens Van Dam is er vooralsnog geen directe aanleiding om mensen te verdenken van meineed (liegen onder ede, een strafbaar feit). Dat werd op sociale media wel af en toe gesuggereerd, naar aanleiding van nieuwe documenten die het ministerie van Financiën naar buiten bracht. De commissie gaat nog eens zitten om hiernaar te kijken en te onderzoeken wat ze eventueel kan doen tegen mensen die zich mogelijk schuldig hebben gemaakt aan meineed.
De afgelopen dagen heeft dat departement een hele reeks documenten vrijgegeven die journalisten hadden opgevraagd, met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Een heel volledig beeld van die memo’s en notities heeft de ondervragingscommissie nog niet. Twee weken geleden heeft de commissie gezegd geen documenten meer mee te nemen. “Je kan je staf niet vragen een concept-rapport te schrijven en dan ’s nachts nog even checken of alles wel klopt met wat er nu naar buiten is gekomen.”
“Het is natuurlijk wel bijzonder onaangenaam om dit mee te maken”, zegt Van Dam hierover. “Het is voor ons ook niet helemaal te begrijpen waarom net nu die Wobs naar buiten moeten komen.”
Commissie: politiek had kansen om in te grijpen bij toeslagen
MSN 17.12.2020 De politieke top heeft behoorlijk wat kansen laten liggen om in te grijpen bij de aanpak van fraude met toeslagen, zegt Chris van Dam, voorzitter van de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzocht. Er is volgens hem niet één schuldige aan te wijze, maar de politiek en topambtenaren moeten “goed in de spiegel kijken”.
Een half jaar lang zat Van Dam de commissie voor die documenten opeiste van ministeries, die (oud-)bewindspersonen en ambtenaren onder ede hoorde en “reconstrueerde” wie verantwoordelijk is voor de toeslagenaffaire. Veel politici zeiden weinig zorgwekkende signalen te ontvangen, maar die waren er wel degelijk, zegt Van Dam.
Hij wijst naar een hard rapport van de Ombudsman, brieven die ouders of grootouders naar bewindspersonen stuurden en vragen en moties uit de Tweede Kamer. “Bij alle verantwoordelijke bewindspersonen” kwamen volgens de commissie signalen langs “die ze hadden kunnen omzetten in actie”.
De politiek maakte slechte regels en negeerde signalen over de ontspoorde fraudejacht, maar bij de Belastingdienst ging ook een hoop mis. De harde invulling van de regels, bijvoorbeeld. “Dat is wel iets dat zich binnen de Belastingdienst ontwikkeld heeft”, zegt CDA’er Van Dam. “Waarbij in eerste instantie ook niet de politiek verantwoordelijken goed geïnformeerd zijn.” Dat hebben topambtenaren verzuimd.
Kritiek rechtspraak
In het rapport stond ook de opmerkelijke constatering dat de rechtspraak veel te verwijten valt in dit schandaal. Van Dam vond het naar zijn zeggen “spannend” om daar wat over te schrijven: politici zijn over het algemeen heel voorzichtig met kritiek op de rechtspraak. Maar toch was de rol van de rechtspraak twijfelachtig, concludeerde de commissie. De bestuursrechtspraak wordt er in het rapport van beschuldigd beginselen weg te redeneren die juist “zouden moeten dienen als stootkussen en beschermende deken voor mensen in nood”.
Ook de rol van de rechtspraak heeft ervoor gezocht dat het onderwerp zijn beslag heeft gehad op het vertrouwen dat Van Dam zelf heeft in de rechtstaat, zegt hij desgevraagd. De commissie viel naar zijn zeggen “van verwondering in verbijstering”. Van Dam: ik kreeg “een steen in mijn maag”.
Kamer: lessen trekken uit rapport, maar eerst ouders compenseren
NOS 17.12.2020 Het snoeiharde rapport over de kinderopvangtoeslagaffaire moet consequenties hebben, maar het belangrijkste is dat de gedupeerde ouders nu zo snel mogelijk worden gecompenseerd. Dat vindt de Tweede Kamer.
SP-leider Marijnissen noemt de conclusies van de parlementaire ondervragingscommissie “heel helder”. Volgens haar is het kabinet verantwoordelijk voor het vernielen van de levens van de gedupeerde gezinnen. Ze vraagt zich af of een kabinet dat betrokken is bij het schenden van rechtsbeginselen nog wel geloofwaardig is. “Ik kan het in ieder geval niet uitleggen.”
Nog voor de verkiezingen moet er een Kamerdebat komen, vindt Marijnissen. “Maar we moeten vooral geen dag langer meer wachten met compensatie.”
Zware Kerst
Dat is voor Henk Nijboer van de PvdA ook het belangrijkste. “De ouders gaan een hele zware Kerst in. Dat is heel slecht en beschamend. Mensen zijn de vernieling in geholpen en zitten tot op de dag van vandaag in de ellende.” Het kabinet heeft een half miljard euro uitgetrokken voor die compensatie, maar van de duizenden ouders zijn er nog maar een paar honderd gecompenseerd.
PVV-leider Wilders wijst de vinger naar het huidige en vorige kabinetten: “Dit is dus het Nederland van Rutte en Asscher. Een overheid die mensen keihard in de steek laat, de rechtsstaat opzijzet en onschuldigen zonder enige gêne criminaliseert en collectief de andere kant opkijkt. De Nederlandse overheid is totaal losgezongen van de burger.”
Farid Azarkan van Denk spreekt van een “politieke doodzonde”, omdat veel bewindspersonen al veel eerder op de hoogte waren van de problemen, maar niets deden. “Het is aan henzelf om conclusies te trekken, maar ik zou me kapot schamen.”
Kamer: nu eerst ouders compenseren
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die samen met SP’er Renske Leijten de zaak aan het rollen bracht, vindt dat de kern van de rechtsstaat is geschaad: de verhouding tussen de burger en de overheid. “Maar het is wat snel om binnen een uur na de presentatie al politieke conclusies te trekken.”
Hij verwacht van het kabinet dat het zich nu eerst op de ouders richt en daarna begint met het herstellen van de rechtsstaat.
Omtzigt over harde rapport: kern rechtsstaat geschaad
Gert-Jan Segers, voorman van regeringspartij ChristenUnie, vindt ook dat de vraag gesteld moet worden of het kabinet nog wel geloofwaardig is. “De overheid moet een schild zijn voor de zwakkeren. Als dat zo misgaat, is dat een terechte vraag. Vandaag zien we wat er gebeurt als het systeem het wint van menselijkheid.”
Zwarte bladzijde
D66 noemt de hele zaak een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse politiek en rechtsstaat. “Niemand binnen de overheid nam echt verantwoordelijkheid”, zegt Kamerlid Steven van Weyenberg. Net als de meeste partijen in de Tweede Kamer wil hij dat het huidige toeslagensysteem wordt afgeschaft en vervangen wordt door een eenvoudiger systeem.
Helma Lodders van de VVD erkent dat alle onderdelen van de overheid, zowel de politiek, de ambtenarij als de rechters, “collectief gefaald” hebben. Zij wil nog niet praten over politieke consequenties. “Voor mij staan vandaag de ouders centraal. Die moeten zo snel mogelijk gecompenseerd worden.”
BEKIJK OOK;
Toeslagenaffaire schokt politiek, maar ouders wachten nog altijd op geld
NU 17.12.2020 De bevindingen van de ondervragingscommissie die onderzoek deed naar de kinderopvangtoeslagenaffaire schokken heel politiek Den Haag. Het kabinet gaat zich volgende week beraden op wat nu de beste reactie is. Duizenden gedupeerde ouders wachten nog steeds op compensatie.
Premier Mark Rutte had het donderdag over “een heel heftig rapport, ook voor de ouders en voor het hele systeem”. “Je ziet inderdaad dat de rechtsstaat burgers niet heeft beschermd, maar juist grote schade heeft toegebracht”, aldus de premier.
Volgens staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) laat het onderzoek zien “dat het meer dan verschrikkelijk is wat er met de ouders is gebeurd”. “Levens zijn geruïneerd en het vertrouwen in de politiek is geschaad.”
Het donderdag gepubliceerde rapport Ongekend Onrecht laat zien dat het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtspraak de belangen van burgers hebben verkwanseld. Duizenden ouders die kinderopvangtoeslag hadden aangevraagd, werden door de fiscus onterecht als fraudeurs bestempeld of werden keihard aangepakt als er een kleine fout werd gemaakt.
Er werden grote sommen geld teruggevorderd, waardoor gezinnen in grote financiële problemen kwamen. De levens van gezinnen werden totaal ontwricht.
De commissieleden leggen feilloos bloot dat signalen – die waren er genoeg – niet zijn opgepikt door de politiek.
Rutte over toeslagenaffaire: ‘Bal die richting ravijn rolde’
Veel frustratie over trage compensatie
De bevindingen volgen twee dagen na een tumultueus debat dat Van Huffelen met de Tweede Kamer had over de compensatie voor de gedupeerden. Dat proces verloopt moeizaam en liep al vertraging op, tot grote frustratie van Kamerleden.
“In dit tempo moet de staatssecretaris ouder dan honderd jaar worden om alle gezinnen te compenseren”, zei CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Er gaan stemmen op om minder fijnmazig te kijken, zodat ouders sneller gecompenseerd worden.
De Belastingdienst heeft een team van zo’n vijfhonderd mensen opgetuigd dat zich bezighoudt met de terugbetaling. Er moet per geval worden bekeken op hoeveel compensatie iemand recht heeft. “Het is ingewikkeld en complex”, zei Van Huffelen donderdag meerdere keren. “Gewoon iedereen uitbetalen klinkt heel makkelijk, maar de schade is ongelooflijk verschillend.”
Aan alle gedupeerden hetzelfde bedrag overmaken, zou volgens de bewindsvrouw dan ook “heel veel mensen heel veel onrecht aandoen”.
Het kabinet heeft ervoor gekozen om mensen in acute problemen en schrijnende situaties te helpen, zodat zij voor de Kerst hun geld ontvangen – dat zijn er voor dit jaar 430.
Daarna is de verwachting dat in het eerste kwartaal van volgend jaar 1.500 mensen worden geholpen en in het tweede kwartaal 3.500. Mogelijk komen ruim twintigduizend gedupeerden voor compensatie in aanmerking. Het kabinet heeft in totaal ongeveer een half miljard euro uitgetrokken voor de compensatieoperatie.
SP’er Leijten: ‘Het lek is nog steeds niet boven’
De compensatie moet wat Omtzigt betreft nu prioriteit hebben, voordat het kabinet zich buigt over de eigen politieke consequenties. “Morgen (vrijdag, red.) dient het kabinet eerst en vooral te praten over hoe de ouders snel en volledig recht gedaan kan worden”, laat hij via Twitter weten.
Daar wordt Kamerbreed zo over gedacht. “De overheid heeft de levens van mensen kapotgemaakt. Duizenden mensen moeten nu zo snel mogelijk worden gecompenseerd”, laat GroenLinks-leider Jesse Klaver weten.
VVD’er Helma Lodders: “Dit leed kunnen we niet meer terugdraaien. We kunnen het wel verzachten. De compensatie moet nu voortvarend gebeuren.”
In de Kamer waren het Omtzigt en SP’er Renske Leijten die de kar steeds trokken in het dossier. Leijten, een van de acht Kamerleden die lid waren van de ondervragingscommissie, wil het liefst dat er een nog zwaarder parlementair instrument wordt gebruikt om de toeslagenaffaire te onderzoeken: de parlementaire enquête. Daarmee worden ook conclusies getrokken; dat is nu niet het geval.
Sowieso is het laatste woord hier nog niet over gezegd. “Het lek is nog steeds niet boven”, zei Leijten tegen Trouw.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Kamer wil nu snel compensatie voor gedupeerden toeslagenaffaire
MSN 17.12.2020 De slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten nu eerst heel snel compensatie krijgen voor het aangedane leed. Daarover zijn de partijen in de Tweede Kamer het eens na een snoeihard rapport over de zaak. Daarnaast zal ook gesproken moeten worden over de politieke consequenties.
Volgens Gert-Jan Segers van de kleinste regeringspartij ChristenUnie “moeten betrokkenen in de politiek, rechtspraak en uitvoeringsorganisaties, maar ook de Kamer als geheel, zich rekenschap geven voor wat er is gebeurd”. De politiek moet na het rapport “goed naar zichzelf kijken”, vindt Steven van Weyenberg (D66).
“De overheid, politiek en rechtspraak hebben hier allemaal steken laten vallen”, zegt Helma Lodders (VVD) op Twitter. “Dat moeten we ons aantrekken, ook ik persoonlijk, en er van leren zodat dit in de toekomst niet meer voorkomt. Dit leed kunnen we niet meer terugdraaien.”
Politieke verantwoordelijkheid
Oppositiepartij SP vindt dat er politieke verantwoordelijkheid genomen moet worden. “Genoeg is genoeg”, zegt SP-leider Lilian Marijnissen. Ze wil een snel debat over het rapport van de parlementaire ondervragingscommissie, maar dat kan pas na het reces. Deze donderdag is de laatste vergaderdag van de Tweede Kamer dit jaar.
Volgens de parlementaire ondervragingscommissie hebben het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Ouders is “ongekend leed” aangedaan.
Geen verrassing
De partijen zijn het allemaal eens dat het vreselijk mis is gelopen, hoewel het niet als een verrassing komt. “De overheid heeft de levens van mensen kapotgemaakt”, zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. “Duizenden mensen moeten nu zo snel mogelijk worden gecompenseerd.” Volgens Geert Wilders (PVV) is de overheid “totaal losgezongen van de burger”.
Henk Nijboer (PvdA) noemt de oordelen van de commissie terecht. “Ouders is ongekend leed aangedaan en zijn door de overheid de vernieling in geholpen. Het is beschamend dat ouders na al die jaren nog steeds niet zijn gecompenseerd.” Alle slachtoffers moeten binnen enkele weken “recht worden gedaan”, zegt Nijboer. “Schrijnend dat dit zo lang duurt”, vindt SGP’er Kees van der Staaij.
Zwarte bladzijde
“Een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de Nederlandse politiek en rechtstaat”, noemt D66’er Van Weyenberg de conclusies in het rapport. “Vandaag zien we wat er gebeurt als het systeem het wint van menselijkheid. Als een anonieme overheid beleid maakt op basis van wantrouwen. Als mensen niet centraal staan en niet beschermd worden door de rechtsstaat”, aldus CU-voorman Segers.
Het kabinet heeft eerder een half miljard euro uitgetrokken om de gedupeerden te compenseren. Maar de Kamer klaagt al langer over het trage tempo van de compensatie. Van de vele duizenden slachtoffers in beeld bij Financiën, is nog maar een handjevol gecompenseerd.
Gedupeerden toeslagaffaire: ‘Eindelijk erkenning, maar littekens blijven’
NOS 17.12.2020 “Ongekend onrecht.” Zo beschrijft de ondervragingscommissie kinderopvang in haar rapport wat veel ouders in de kinderopvangtoeslagaffaire is aangedaan. Het kritische rapport is vanmiddag gepubliceerd en daarin wordt geen van de betrokken door de commissie gespaard. Gedupeerde ouders zijn niet verbaasd over het snoeiharde rapport.
Veel ouders kwamen in de kinderopvangtoeslagaffaire in de problemen doordat zij ten onrechte als fraudeur werden behandeld. Zij moesten vaak tienduizenden euro’s aan toeslagen terugbetalen, wat vaak leidde tot financiële en sociale problemen.
‘Wonder dat ik er nog ben’
Kristie Rongen is een van de ouders die onterecht geld moest terugbetalen aan de Belastingdienst. Ze heeft daardoor een schuld van 92.000 euro en zit in de schuldhulpverlening, vertelt ze. Rongen leeft van 50 euro per week. Vanaf 2008 moest ze de kinderopvangtoeslag terugbetalen. Ze was toen alleenstaande moeder met drie jonge kinderen, haar jongste kind is inmiddels 19. “Het is een schande hoe het allemaal is gelopen, het is gewoon niet te geloven.”
Rongen is het ermee eens dat er “onherstelbaar leed” is veroorzaakt door de affaire. “Ik ben er behoorlijk aan onderdoor gegaan. Ik heb twee jaar thuisgezeten met een burn-out en het mag überhaupt een wonder heten dat ik er nog ben”, vertelt ze. “Gelukkig heb ik sterke kinderen om me heen en was mijn moeder er voor me. Zonder hen en andere mensen had ik het qua eten gewoon niet gered.”
Haar auto is in beslag genomen door de affaire, ze raakte bijna haar huis kwijt, vertelt ze. Ook kon haar zoon zijn studie niet meer betalen omdat hij zijn studiefinanciering gebruikte om haar te helpen met de huur. “Je voelt je totaal machteloos, alles wordt je afgepakt. Ik kreeg straatvrees en durfde niemand meer aan te spreken. Als de deurbel ging was ik bang dat er weer een deurwaarder voor zou staan.”
Het volgen van de verhoren afgelopen weken bracht bij Rongen veel emoties boven. “Ik heb er met woede naar gekeken. Af en toe heb ik echt zitten schreeuwen naar de tv, zo van ‘horen jullie mij?!’. Ik werd boos van het liegen, de plotselinge Alzheimer.”
De commissie zegt in het rapport dat alle onderdelen van de staat moeten nadenken over hoe kwesties als de kinderopvangtoeslagaffaire in de toekomst voorkomen kunnen worden en hoe het onrecht kan worden rechtgezet. Voor Rongen kan dat niet snel genoeg gaan. “Ik heb nu gehoord dat ik volledige compensatie krijg, maar ik weet nog niet wanneer.”
Littekens blijven
Ook gedupeerde Nazmiye Yigit-Karaduman vindt dat er haast gemaakt moet worden met de compensatie. “We zijn hier hard door geraakt, dus er moet een hele goede compensatie komen voor alle gedupeerde ouders en kinderen.” De ellende begon voor Yigit-Karaduman in 2013, toen ze binnen twee weken 32.000 euro aan kinderopvangtoeslag moest terugbetalen.
Nazmiye Yigit-Karaduman EIGEN FOTO (BEWERKING: NOS)
Yigit-Karaduman tekende bezwaar aan, maar verloor elke zaak. Met moeite heeft ze de duizenden euro’s met een aflossingsregeling afbetaald. “Ik heb keihard moeten werken, soms zo’n vijftig tot zestig uur per week. Ook heb ik veel moeten lenen en altijd goed moeten rekenen. We hebben heel veel gemist.”
Ze is dan ook niet verbaasd over de kritiek in het rapport. “Het is iedere keer een herhaling. Ik wist al dat ik geen fraudeur was en dat ik niks fout deed. Nu zien zij ook dat ik gelijk had, maar we hebben veel schade opgelopen.” Toch is ze blij met het rapport. “Er wordt erkend hoeveel onrecht en ellende ze ons hebben aangedaan. Eindelijk wordt nu bevestigd hoe slordig een overheidsinstelling kan zijn.”
‘Eens kijken of ze nu wel hun belofte nakomen’
Door die ‘slordigheid’ denkt ze dat het nog lang zal duren voor haar vertrouwen in de overheid weer is hersteld. “We hebben schade opgelopen en die wonden moeten helen. Maar of het helemaal gebeurt weet ik niet, ik denk dat er altijd een litteken overblijft.” Ook gaat het compenseren volgens haar ook niet snel genoeg. “Ze moeten beter en sneller compenseren, want het duurt veel te lang. Het zou dit jaar voor kerst nog komen, maar ik heb nog niks binnen. Ik wacht rustig af, eens kijken of ze nu wel hun belofte gaan nakomen.”
In het rapport worden geen conclusies getrokken of echte aanbevelingen gedaan. De Tweede Kamer houdt volgend jaar een debat over de kwestie. Het is nog niet bekend wanneer dat precies zal zijn, maar in ieder geval voor de verkiezingen in maart.
Snoeihard rapport: gedupeerden toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan | RTL Nieuws
RTL 17.12.2020 Gedupeerden in de toeslagenaffaire is ongekend onrecht aangedaan. Dat concludeert de parlementaire commissie kinderopvangtoeslag. Ze zijn het slachtoffer geworden van spijkerharde regels en een even harde uitvoering en zijn jarenlang niet door de politiek gehoord. “Dit raakt alle Nederlanders”, zegt commissievoorzitter Chris van Dam.
Bij een kleine fout bij de aanvraag van kinderopvangtoeslag werden ouders al gebrandmerkt als fraudeur. Als ze daartegen in het verweer kwamen, maakten ze geen schijn van kans. Ouders werden vermalen in de ‘raderen van de uitvoering’: “Ze stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtsstaat, die hen niet de bescherming boden die ze verdienden”, schrijft de commissie in haar rapport.
“De nadruk op fraude en misbruik leidde tot te weinig oog voor de menselijke maat”, zei Van Dam. “De slachtoffers stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden”, zo zei de commissievoorzitter het.
Spijkerharde wetgeving
Alle betrokkenen krijgen van de commissie een stevige veeg uit de pan. Om te beginnen zijn kabinet en parlement er schuldig aan dat ‘spijkerharde wetgeving’ is opgesteld die weinig ruimte liet om recht te doen aan individuele situaties:
Een ongekend onrecht. En een ongekend hard rapport. Systeemfalen in drie pagina’s: #toeslagenaffaire
1:23 p.m. · 17 dec. 2020 890 485 mensen tweeten hierover
Geen oog voor mensen
Het ministerie van Financiën heeft de kinderopvangtoeslag uitgevoerd als een massaproces, waarbij nauwelijks oog was voor de individuele situaties van mensen. Hele groepen werden als fraudeur bestempeld, zonder goede reden kregen mensen het stempel ‘opzet/grove schuld’ en door de ‘alles-of-niets’ benadering moesten ouders bij een kleine fout de volledige kinderopvangtoeslag terugbetalen.
Steken laten vallen
Ook het ministerie van Sociale Zaken – dat verantwoordelijk was voor het toeslagenbeleid – heeft flinke steken laten vallen. En de Raad van State, die juist zou moeten waken over de rechten van burgers, heeft de spijkerharde uitvoering van regels jarenlang in stand gehouden, en heeft essentiële rechten van burgers ‘veronachtzaamd’.
Pieter Klein: ‘Ongekend onrecht’
Volgens Pieter Klein van RTL Nieuws, die samen met Trouw de affaire onthulde zegt de titel van het rapport alles al: “Ongekend onrecht, dat is echt een vernietigend oordeel. Op alle fronten heeft de overheid gefaald. Dat zal voor ouders een gevoel van erkenning en gerechtigheid geven.”
Klein noemt het een ‘onthullend rapport over politieke en ambtelijke leiders die wegkeken’: “En Kamer, media en burgers blijken ook nog eens stelselmatig onjuist geïnformeerd.”
“De commissie is eerst met verbazing en uiteindelijk met diepe verontwaardiging tot dit besef gekomen.” Zij doet een dringend beroep op alle betrokken staatsmachten om bij zichzelf te rade te gaan hoe in de toekomst herhaling kan worden voorkomen. Talloze signalen werden door politieke en ambtelijke kopstukken genegeerd, ook toen de toeslagenaffaire in volle omvang duidelijk werd.
Ze hadden te lang een ‘blinde vlek’: “Het heeft binnen de ambtelijke en politieke top te lang ontbroken aan personen die de ernst van de problemen inzagen en verantwoordelijkheid namen voor het geheel.”
Premier Mark Rutte voor de parlementaire enquêtecommissie. © ANP
Asscher en Rutte
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes, voormalig minister Asscher en premier Rutte zijn mede verantwoordelijk voor de harde fraudeaanpak die tijdens het kabinet Rutte-II werd gestart. Ze kregen wel signalen dat dit in de praktijk tot grote problemen leidde, maar dat ging om individuele zaken. Dat de problemen breder speelden was voor hen een blinde vlek.
Ook over de informatievoorziening kraakt de commissie harde noten. De Tweede Kamer is meermalen ontijdig, onvolledig en onjuist geïnformeerd: “Transparantie, openheid en volledigheid zijn in de praktijk niet de leidende principes geweest bij de beantwoording van Kamervragen, het opstellen van kamerbrieven, het reageren op Wob-verzoeken en het samenstellen van dossiers voor rechtszaken.”
Troost voor ouders
De commissie is ook ‘zeer ontstemd’ over de gebrekkige informatie van het ministerie van Financiën, die veel te laat kwam en onvolledig was. Voor gedupeerde ouders is het rapport nog een keer erkenning dat zij onterecht als fraudeur zijn bestempeld. Maar daar moet het niet bij blijven, zegt de commissie. “Het onrecht wordt nu onderkend, maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt, nu het herstel nog.”
Kamervoorzitter Arib, die het rapport in ontvangst nam, reageerde kort. Zij hoopt dat het rapport troost biedt aan ouders.
RTL NIeuws; Toeslagenaffaire Belastingdienst
Toeslagenaffaire: ‘Grondbeginselen rechtsstaat zijn geschonden’
AD 17.12.2020 De ouders die slachtoffer zijn geworden van de harde aanpak bij de kinderopvangtoeslag is ‘ongekend onrecht’ aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans’ gehad.
Dat constateert de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag in haar eindverslag. Daarin wordt gesproken over een ‘optelsom van onvermogen om recht te doen aan het individu’.
Lees ook;
Het kabinet last dinsdag een speciale vergadering in om over het eindrapport van te spreken. Dat zal gebeuren op het Catshuis, de ambtswoning van de premier. Na de jaarwisseling komt het kabinet dan met een uitgebreide reactie, zei staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) vanmiddag. ,,Het kabinet heeft een grote verantwoordelijkheid om te zorgen dat dit nooit meer gebeurt.’’
Minister-president Mark Rutte vindt het eindverslag van een speciale Kamercommissie over de toeslagenaffaire ‘een heel heftig rapport, ook voor de ouders en voor het hele systeem’. Maar hij noemt het ook gedegen en terecht. ,,Je ziet dat inderdaad de rechtsstaat niet burgers heeft beschermd, maar juist grote schade heeft toegebracht.”
In het rapport wijst de commissie niet één hoofdschuldige aan: behalve de Belastingdienst treft ook de politiek en de rechtspraak blaam. Kabinet en parlement mogen zich aanrekenen dat zij wetgeving hebben vastgesteld die ‘spijkerhard’ was en geen recht deed aan individuele situaties. De Belastingdienst heeft mensen ‘ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs’ en de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft ‘zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd’.
Rutte, Asscher, Wiebes en Weekers medeverantwoordelijk voor toeslagenaffaire
NU 17.12.2020 Premier Mark Rutte en voormalige bewindspersonen in het vorige kabinet Lodewijk Asscher, Eric Wiebes en Frans Weekers zijn medeverantwoordelijk voor de keiharde fraudeaanpak die geleid heeft tot de dramatische kinderopvangtoeslagenaffaire. De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag schrijft donderdag in het eindrapport Ongekend Onrecht dat de vier mannen als deelnemer aan de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude “een harde aanpak van fraude mede geïnitieerd” hebben.
Het gaat om een in 2013 opgerichte fraudebestrijdingscommissie onder leiding van premier Rutte.
Toenmalig staatssecretaris Weekers (VVD) tuigde de harde aanpak op, Asscher (PvdA) keurde de op kinderopvangtoeslag gerichte intensievere fraudebestrijding als minister van Sociale Zaken goed.
Weekers’ opvolger Wiebes (VVD) was vanaf augustus 2017 op de hoogte van misstanden bij de fraudejacht, maar het duurde tot juni 2019 voordat staatssecretaris Menno Snel duidelijk werd wat de omvang en impact van de uit de hand gelopen fraudejacht was.
“Tot dan toe hadden hier besproken bewindslieden signalen die zij kregen veelal gekoppeld aan incidentele zaken; dat de problemen veel breder speelden, was voor hen een blinde vlek.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) zei bij de presentatie van het rapport dat bewindspersonen en ambtenaren op meerdere momenten hadden kúnnen en hadden móéten ingrijpen.
De commissie constateert in het rapport dat de grondbeginselen van de rechtsstaat bij de spijkerharde fraudeaanpak met voeten zijn getreden.
Commissie: ‘Kinderopvangtoeslag is uitgevoerd als massaproces’
Commissie oordeelt hard over tekortschieten alle staatsmachten
Het kabinet, het parlement en zelfs de rechterlijke macht hebben een rol gehad in het onrecht dat tienduizenden onschuldige ouders is aangedaan. Dat zijn de belangrijkste constateringen van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, die donderdag het eindrapport Ongekend Onrecht presenteert.
“De commissie is gedurende haar werkzaamheden eerst met verbazing en uiteindelijk met diepe verontwaardiging tot dit besef gekomen”, schrijft de commissie. “Zij doet een dringend beroep op alle betrokken staatsmachten om bij zichzelf te rade te gaan hoe in de toekomst herhaling kan worden voorkomen en hoe het ontstane onrecht alsnog kan worden rechtgezet.”
Volgens de commissie heeft “de politieke behoefte” om het toeslagenproces efficiënt in te richten en de politieke en maatschappelijk wens om fraude te voorkomen tot spijkerharde wetgeving geleid, waarbij onvoldoende ruimte was om rekening te houden met individuele situaties.
Ook rechterlijke macht heeft drama niet kunnen voorkomen
De aanpak van de Belastingdienst waardoor hele groepen ouders zonder individuele toets werden aangemerkt als fraudeur – de zogenoemde “alles-of-nietsaanpak” heeft volgens de commissie “grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties”. Ook het ministerie van Sociale Zaken heeft fouten gemaakt. De manier waarop dit ministerie zijn verantwoordelijkheid heeft ingevuld, is volgens de commissie “ver onder de maat”.
De commissie constateert ook dat de rechterlijke macht niet in staat is gebleken het onrecht een halt toe te roepen. Volgens de commissie heeft de bestuursrechtspraak jarenlang een “wezenlijke bijdrage geleverd” aan het in stand houden van de spijkerharde fraudejacht.
Een oververhit politiek klimaat, waardoor een kleine vergissing in de aanvraag van de toeslag gezien werd als fraude, de keiharde aanpak van de Belastingdienst en de afwezigheid van het ministerie van Sociale Zaken bij signalen van de negatieve effecten van de disproportioneel harde aanpak leidden volgens de commissie tot een “optelsom van onvermogen”, waardoor de getroffen ouders jarenlang geen schijn van kans hebben gehad om hun gelijk te halen.
Snoeihard rapport over toeslagendrama: Iedereen heeft gefaald (msn.com)
MSN 17.12.2020 Het kabinet, de Tweede Kamer, de Belastingdienst én de rechtsspraak hebben ervoor gezorgd dat de grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Dat staat in een explosief rapport van de ondervragingscommissie van Kamerleden die het overheidsschandaal heeft onderzocht. Daarin werden tal van ouders “ten onrechte gebrandmerkt als opzettelijke fraudeurs”.
Bewindspersonen en topambtenaren tuigden na politieke druk een harde fraudeaanpak op. Signalen dat deze aanpak voor sommige ouders ernstige en onterechte gevolgen had, werden jarenlang door de volledige politieke top gemist. De Belastingdienst ging ook in de fout. De commissie concludeert dat de fiscus de fraudejacht als “massaproces” aanvloog, zonder oog voor individuele gevallen.
Oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (beiden VVD), voormalig minister Lodewijk Asscher (PvdA-leider) en premier Mark Rutte (VVD) worden specifiek genoemd als grondleggers van de fraudeaanpak. Zij sloegen allemaal onvoldoende aan op de signalen die naar boven kwamen. Ook voormalig staatssecretaris Menno Snel, vanaf oktober 2017 staatssecretaris op Financiën, vroeg niet genoeg door na berichten die hij hierover ontving. De commissie oordeelt bovendien snoeihard over de informatievoorziening vanuit het ministerie van Financiën.
Fraudeur
Zo kon het gebeuren dat duizenden ouders onterecht als fraudeur bestempeld en behandeld werden. De meesten moesten grote bedragen aan toeslagen in korte tijd terugbetalen, soms omdat de Belastingdienst een gastouderbureau of kinderopvangbedrijf indirect in de portemonnee wilde raken.
“Ongekend onrecht”, heet het rapport van de ondervragingscommissie, naar de gevolgen van de affaire voor de slachtoffers. De groepsgewijze aanpak waarmee de Belastingdienst fraudeurs te lijf wilde gaan, heeft “grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties van mensen”, zegt de commissie. Die ruimte voor individuele gevallen ontbrak ook in wetgeving, vastgesteld door beide Kamers en de kabinetten onder leiding van premier Mark Rutte.
Machteloos
De rechtspraak heeft op zijn beurt de harde invulling van de wet in stand gehouden door verschillende uitspraken. “Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van (rechts)bescherming van individuele burgers veronachtzaamd.”
De slachtoffers van deze aanpak, de toeslagenouders, “stonden machteloos tegenover machtige instituten van de rechtstaat, die hen niet de bescherming boden die zij verdienden”. De manier waarop ouders zijn behandeld stond in geen verhouding tot “wat hen – veelal onterecht – door de Belastingdienst werd verweten”. Het aangedane onrecht wordt nu meer onderkend, ziet de commissie. “Maar is nog niet rechtgezet. Excuses zijn gemaakt. Nu het herstel nog.” Van de vele duizenden gedupeerden in beeld bij de Belastingdienst, is slechts een handjevol ouders gecompenseerd.
Rutte, Asscher, Wiebes en Weekers medeverantwoordelijk voor toeslagenaffaire (msn.com)
MSN 17.12.2020 Premier Mark Rutte en voormalige bewindspersonen in het vorige kabinet Lodewijk Asscher, Eric Wiebes en Frans Weekers zijn medeverantwoordelijk voor de keiharde fraudeaanpak die geleid heeft tot de dramatische kinderopvangtoeslagenaffaire. De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag schrijft donderdag in het eindrapport Ongekend Onrecht dat de vier mannen als deelnemer aan de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude “een harde aanpak van fraude mede geïnitieerd” hebben.
Het gaat om een in 2013 opgerichte fraudebestrijdingscommissie onder leiding van premier Rutte.
Toenmalig staatssecretaris Weekers (VVD) tuigde de harde aanpak op, Asscher (PvdA) keurde de op kinderopvangtoeslag gerichte intensievere fraudebestrijding als minister van Sociale Zaken goed.
Weekers’ opvolger Wiebes (VVD) was vanaf augustus 2017 op de hoogte van misstanden bij de fraudejacht, maar het duurde tot juni 2019 voordat staatssecretaris Menno Snel duidelijk werd wat de omvang en impact van de uit de hand gelopen fraudejacht was.
“Tot dan toe hadden hier besproken bewindslieden signalen die zij kregen veelal gekoppeld aan incidentele zaken; dat de problemen veel breder speelden, was voor hen een blinde vlek.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) zei bij de presentatie van het rapport dat bewindspersonen en ambtenaren op meerdere momenten hadden kúnnen en hadden móéten ingrijpen.
De commissie constateert in het rapport dat de grondbeginselen van de rechtsstaat bij de spijkerharde fraudeaanpak met voeten zijn getreden.
Commissie oordeelt hard over tekortschieten alle staatsmachten
Het kabinet, het parlement en zelfs de rechterlijke macht hebben een rol gehad in het onrecht dat tienduizenden onschuldige ouders is aangedaan. Dat zijn de belangrijkste constateringen van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, die donderdag het eindrapport Ongekend Onrecht presenteert.
“De commissie is gedurende haar werkzaamheden eerst met verbazing en uiteindelijk met diepe verontwaardiging tot dit besef gekomen”, schrijft de commissie. “Zij doet een dringend beroep op alle betrokken staatsmachten om bij zichzelf te rade te gaan hoe in de toekomst herhaling kan worden voorkomen en hoe het ontstane onrecht alsnog kan worden rechtgezet.”
Volgens de commissie heeft “de politieke behoefte” om het toeslagenproces efficiënt in te richten en de politieke en maatschappelijk wens om fraude te voorkomen tot spijkerharde wetgeving geleid, waarbij onvoldoende ruimte was om rekening te houden met individuele situaties.
Ook rechterlijke macht heeft drama niet kunnen voorkomen
De aanpak van de Belastingdienst waardoor hele groepen ouders zonder individuele toets werden aangemerkt als fraudeur – de zogenoemde “alles-of-nietsaanpak” heeft volgens de commissie “grove inbreuk gemaakt op het rechtstatelijke principe dat optimaal recht gedaan moet worden aan individuele situaties”. Ook het ministerie van Sociale Zaken heeft fouten gemaakt. De manier waarop dit ministerie zijn verantwoordelijkheid heeft ingevuld, is volgens de commissie “ver onder de maat”.
De commissie constateert ook dat de rechterlijke macht niet in staat is gebleken het onrecht een halt toe te roepen. Volgens de commissie heeft de bestuursrechtspraak jarenlang een “wezenlijke bijdrage geleverd” aan het in stand houden van de spijkerharde fraudejacht.
Een oververhit politiek klimaat, waardoor een kleine vergissing in de aanvraag van de toeslag gezien werd als fraude, de keiharde aanpak van de Belastingdienst en de afwezigheid van het ministerie van Sociale Zaken bij signalen van de negatieve effecten van de disproportioneel harde aanpak leidden volgens de commissie tot een “optelsom van onvermogen”, waardoor de getroffen ouders jarenlang geen schijn van kans hebben gehad om hun gelijk te halen.
Commissie: ongekend onrecht in toeslagenaffaire, beginselen rechtsstaat geschonden
NOS 17.12.2020 Veel ouders is in de kinderopvangtoeslagaffaire een “ongekend onrecht” aangedaan. Bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslagen zijn grondbeginselen van de rechtsstaat geschonden. Die snoeiharde constateringen doet de parlementaire ondervragingscommissie in haar eindrapport. Ministers, ambtenaren, de Tweede Kamer en zelfs rechters krijgen ervan langs.
Ouders hadden jarenlang geen schijn van kans door een optelsom van onvermogen, concludeert de commissie “met verbazing en uiteindelijk diepe verontwaardiging”. Zij doet een dringend beroep op alle onderdelen van de staat om bij zichzelf te rade te gaan hoe dit in de toekomst kan worden voorkomen en hoe het ontstane onrecht kan worden rechtgezet.
In de kinderopvangtoeslagaffaire zijn veel ouders in de problemen gekomen doordat zij ten onrechte als fraudeur werden behandeld en toeslagen moesten terugbetalen.
De commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Van Dam schetst een beeld van grote fouten op zeer veel fronten; Commissie: ongekend onrecht bij toeslagenaffaire
Ernst lang niet onderkend
Dat het onrecht ongekend was, blijkt volgens de commissie onder meer doordat het lang heeft geduurd voordat de omvang en ernst door de politieke en ambtelijke top werden erkend. Bovendien was de informatievoorziening vanuit de Belastingdienst beperkt en stond de manier waarop ouders werden aangepakt in geen verhouding stond tot wat hun werd verweten, vaak ook nog eens onterecht.
De commissie noemt het een grondbeginsel van de rechtsstaat dat bij het maken en uitvoeren van wetten zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de belangen van mensen. Maar bij de uitvoering van de toeslagen lag zoveel nadruk op een efficiënte uitvoering en op de wens om fraude te voorkomen, dat er niet of nauwelijks naar individuele situaties werd gekeken. Zelfs als ze zonder kwade opzet een administratieve vergissing maakten, constateert de commissie.
Spijkerharde wetgeving
In het rapport wordt de rol van veel betrokken huidige en voormalige bewindslieden kritisch besproken. De hardste kritiek lijkt uit te gaan naar Eric Wiebes, staatssecretaris van Financiën in het tweede kabinet-Rutte en nu minister van Economische Zaken. Hij krijgt het verwijt dat hij vanaf augustus 2017 “persoonlijk op de hoogte was van de groepsaanpak, de gebrekkige rechtsbescherming en de disproportionele gevolgen voor ouders van de fraudeaanpak”.
Kabinet en parlement mogen het zich aanrekenen dat ze spijkerharde wetgeving hebben gemaakt die onvoldoende recht kon doen aan individuele situaties, staat verder in het rapport. De commissie stelt dat het ministerie van Financiën de kinderopvangtoeslag uitvoerde als een massaproces, met een ‘alles-of-niets-benadering’, waarin ouders “in de raderen van de uitvoering door de Belastingdienst” ten onrechte gebrandmerkt werden als fraudeurs.
Ook de manier waarop het ministerie van Sociale Zaken zijn verantwoordelijkheid voor het beleid heeft ingevuld, was volgens het eindrapport ver onder de maat.
Rechters lieten steken vallen
Rechters krijgen van de commissie eveneens een veeg uit de pan. Er werd vastgehouden aan een “spijkerharde uitvoering van de regels” die niet noodzakelijkerwijs uit de wet volgde. “Daarmee heeft de bestuursrechtspraak zijn belangrijke functie van bescherming van individuele burgers veronachtzaamd”, constateren Van Dam en zijn collega’s.
De commissie zegt verder dat de informatievoorziening vanuit de rijksoverheid op allerlei fronten onvoldoende is. Volgens het rapport was die in meerdere gevallen ingegeven door gewenste juridische of politieke uitkomsten. De commissie constateert dat de Tweede Kamer bij herhaling geconfronteerd is met ontijdige, onvolledige en onjuiste informatie.
Informatiehuishouding moet prioriteit krijgen
Ook binnen en tussen de ministeries schoot de informatievoorziening tekort. In het rapport wordt benadrukt dat ook eerdere commissies op de gebrekkige informatiehuishouding hebben gewezen. Volgens de commissie moet het daarom prioriteit krijgen om dat op orde te brengen.
“Dat is nodig voor het goed functioneren van de ministeries, van de parlementaire democratie en van de controlerende functie van de media.”
De commissie heeft vorige maand verschillende politici en ambtenaren gehoord. Ook hadden de commissieleden de beschikking over een groot aantal documenten, zoals brieven en e-mails.
Meineed
In een toelichting zegt Van Dam dat hij nog van geen enkele getuige hard kan zeggen dat die meineed heeft gepleegd. Maar de commissie heeft daarover nog geen definitief oordeel.
“Nog zeer recent zijn er stukken boven water gekomen. En twee weken geleden zijn we gestopt met het innemen van informatie. Als commissie maken we rustig de balans op en kijken we wat er nog binnenkomt. Als er aanleiding is om te handelen, zullen we dat niet nalaten.”
Sprak iedereen de waarheid tegen de commissie?
Het eindrapport is een onderzoek naar de feiten. De commissie trekt zelf geen conclusies en doet ook geen echte aanbevelingen. De Kamer houdt begin volgend jaar een debat over de kwestie. Wanneer dat precies zal zijn, is nog niet bekend, maar het gebeurt in elk geval voor de verkiezingen van maart.
BEKIJK OOK;
Ouders toeslagenaffaire ’ongekend onrecht’ aangedaan
MSN 17.12.2020 De ouders in de toeslagenaffaire is ’ongekend onrecht’ aangedaan, waarbij de ’grondbeginselen van de rechtstaat zijn geschonden’. Met die vernietigende conclusie komt de ondervragingscommissie. Daarbij krijgen niet alleen de Belastingdienst, maar ook het kabinet, de Tweede Kamer en de rechtspraak een flinke veeg uit de pan.
De titel van het rapport van de commissie laat aan duidelijkheid niets te wensen over: Ongekend onrecht. Dat is wat de tienduizenden ouders volgens de Kamerleden is aangedaan in de toeslagenaffaire. Jarenlang werden ze vermorzeld door een keiharde fraudeaanpak en nietsontziende terugvordering van de Belastingdienst.
De rechtsstaat is bij die affaire in het geding geweest, schrijft de commissie. En ook al bezworen commissievoorzitter en CDA-Kamerlid Chris van Dam dat er geen schuldigen aangewezen zouden worden, deelt de commissie wel degelijk een paar stevige standjes uit.
Uiteraard aan de Belastingdienst zelf, waar de fraude-aanpak zo uit de hand liep en ’grove inbreuk’ werd gemaakt op de rechten die mensen hebben. Maar ook ’kabinet en parlement’ mogen van de commissie het boetekleed aantrekken, omdat zij die ’spijkerharde’ wetgeving hebben gemaakt die te weinig ruimte gaf aan burgers om zich te verdedigen. De fiscus stond daardoor onder druk van een ’oververhitte politieke behoefte’ om mensen keihard aan te pakken.
Optelsom van onvermogen
Dat vervolgens de rechtspraak, met name de Raad van State, ook nog jarenlang groen licht gaf aan de harde aanpak van de Belastingdienst, heeft ook niet geholpen. De commissie ziet dat rechters een ’wezenlijke bijdrage’ hebben geleverd aan de keiharde uitvoering. Al met al is er volgens de commissie sprake van een ’optelsom van onvermogen om recht te doen aan het individu’.
Het verslag van de commissie bevestigt verder het beeld dat tijdens de verhoren van topambtenaren en prominente politici al naar boven kwam. Onder anderen premier Rutte, minister Hoekstra (Financiën) en PvdA-leider Asscher moesten langskomen voor een verhoor.
Op de betrokken ministeries werd naar elkaar gewezen, waardoor niemand de verantwoordelijkheid nam om de problemen voor ouders op te lossen. En de politieke top bij Financiën en Sociale Zaken was jarenlang niet goed op de hoogte hoe omvangrijk de problematiek eigenlijk was.
Informatievoorziening
De grootste veeg uit de pan bewaart de commissie overigens voor het ministerie van Financiën; en dan specifiek voor hoe dat ministerie omging met de verzoeken om informatie te leveren. Financiën leverde het gros van de informatie veel later dan afgesproken, en vlak voor, tijdens en zelfs ná de verhoren dook nog weer nieuwe informatie op.
„De commissie is hier ontstemd over”, staat in het rapport. De Kamerleden spreken van een ’hardnekkig probleem’ en weten niet eens zeker of ze nu al wel alle opgevraagde informatie hebben gekregen. Mocht dat niet zo zijn, dan kan de commissie of de Tweede Kamer ’nog stappen overwegen’, staat er dreigend in het rapport.
De Kamer gaat in januari met in elk geval Rutte en Hoekstra in debat over het rapport.
Hoe kon het zo misgaan bij de toeslagenaffaire? Volg de presentatie live
MSN 17.12.2020 Wat wisten politici en topambtenaren van de keiharde fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag en hoe kon het zo misgaan? Om 13:00 uur komt de Tweede Kamercommissie met het rapport over de uit de hand gelopen fraudejacht van de Belastingdienst waar tienduizenden ouders de dupe van werden. De verwachting is dat het rapport vernietigend is. Volg de presensatie hier live.
De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) presenteert na maanden onderzoek en twee weken openbare verhoren onder ede, het verslag met de officiële ‘bevindingen’. De commissie ondervroeg betrokken (top)ambtenaren en politici, onder wie premier Rutte.
Volg de livestream vanaf 13 uur:
Den Haag verwacht een pijnlijk en zeer kritisch rapport over het falen van politici, topambtenaren en de hele rechtsstraat in de toeslagenaffaire. Tienduizenden ouders kwamen in grote financiële problemen door het stopzetten en terugvorderen van toeslagen voor kinderopvang. Velen van hen werden onterecht bestempeld als fraudeur en kregen te maken met loonbeslag en huisuitzettingen.
Of het rapport nog politieke gevolgen zal hebben is niet duidelijk. Vorig jaar trad staatssecretaris Snel al af vanwege de affaire. In de coalitie wordt gevreesd dat het rapport zo vlak voor de verkiezingen een ‘nieuwe dynamiek’ zal veroorzaken, ook omdat compensatie van duizenden gedupeerde ouders nog steeds traag op gang komt.
Bekijk hier de presentatie van rapport over toeslagenaffaire terug
NOS 17.12.2020 De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag heeft het rapport over de kinderopvangtoeslagenaffaire gepresenteerd. Volgens de commissie is ouders in de kinderopvangtoeslagaffaire een “ongekend onrecht” aangedaan en zijn de grondbeginselen van de rechtsstaat geschonden.
Hoe kon het zo misgaan bij de toeslagenaffaire? Volg de presentatie live | RTL Nieuws
RTL 17.12.2020 Wat wisten politici en topambtenaren van de keiharde fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag en hoe kon het zo misgaan? Om 13:00 uur komt de Tweede Kamercommissie met het rapport over de uit de hand gelopen fraudejacht van de Belastingdienst waar tienduizenden ouders de dupe van werden. De verwachting is dat het rapport vernietigend is. Volg de presensatie hier live.
De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) presenteert na maanden onderzoek en twee weken openbare verhoren onder ede, het verslag met de officiële ‘bevindingen’. De commissie ondervroeg betrokken (top)ambtenaren en politici, onder wie premier Rutte.
Den Haag verwacht een pijnlijk en zeer kritisch rapport over het falen van politici, topambtenaren en de hele rechtsstraat in de toeslagenaffaire. Tienduizenden ouders kwamen in grote financiële problemen door het stopzetten en terugvorderen van toeslagen voor kinderopvang. Velen van hen werden onterecht bestempeld als fraudeur en kregen te maken met loonbeslag en huisuitzettingen.
Of het rapport nog politieke gevolgen zal hebben is niet duidelijk. Vorig jaar trad staatssecretaris Snel al af vanwege de affaire. In de coalitie wordt gevreesd dat het rapport zo vlak voor de verkiezingen een ‘nieuwe dynamiek’ zal veroorzaken, ook omdat compensatie van duizenden gedupeerde ouders nog steeds traag op gang komt.
Dit weten we nu door de verhoren over de toeslagenaffaire
Ondervragingscommissie presenteert reconstructie toeslagenaffaire (msn.com)
MSN 17.12.2020 De Parlementaire Ondervragingscommissie Toeslagen komt donderdag met een reconstructie van de toeslagenaffaire. In een rapport presenteert de commissie haar bevindingen na weken van onderzoek en een reeks geruchtmakende verhoren onder ede. Daarin moet ook meer duidelijkheid komen over de politieke en ambtelijke verantwoordelijkheid voor het overheidsschandaal.
Onder anderen premier Mark Rutte werd gehoord door de commissie, net als oud-minister Lodewijk Asscher en voormalig staatssecretaris Eric Wiebes. Maar ook vrijwel de volledige betrokken ambtelijke top moest verklaren onder ede.
Uit de verklaringen bleek dat de ambtenaren en de politieke top veel signalen misten dat het behoorlijk misging bij de Belastingdienst. Zo kon zich, in de woorden van de vroegere baas van de Belastingdienst “een ramp in slow motion” voltrekken. Alle kopstukken die gehoord werden, vonden het ‘verschrikkelijk’. Hoe de fraudejacht bij de Belastingdienst en de harde werking van het toeslagensysteem mensen in de knel bracht, werd stukje bij beetje steeds duidelijker.
Sindsdien zijn de afgelopen weken overigens alsnog tal van documenten naar boven gekomen. De commissie mocht ook, anders dan gebruikelijk, documenten opeisen bij ministeries. Daardoor hadden de ondervragende Kamerleden al een goed beeld van de gang van zaken voor de verhoren begonnen.
De commissie heeft vanaf het begin gezegd een ‘foto te willen maken’. Voorzitter Chris van Dam (CDA), zelf oud-officier van justitie, voelde zich een ‘rechercheur’, zo zei hij meermaals. De ondervragers zullen in het rapport zelf geen directe conclusies trekken. Dat is aan de Kamerleden in een later debat. Toch valt niet uit te sluiten dat de commissie hier al een voorzet voor geeft.
RTL 17.12.2020 Politiek Den Haag verwacht vandaag een pijnlijk en zeer kritisch rapport over het falen van individuele politici, topambtenaren en de hele rechtsstaat in de toeslagenaffaire.
Naar gedupeerde ouders werd jarenlang niet geluisterd en hun rechten werden uitgehold. Signalen dat onschuldige mensen in grote financiële nood kwamen door een te harde uitleg van wetgeving en een ontspoorde fraudejacht, werden jaren genegeerd.
Vanmiddag om 13.00 uur presenteert de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) het verslag met de officiële ‘bevindingen’. Na maanden onderzoek en twee weken openbare verhoren onder ede, overhandigt commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) het rapport aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.
Buikpijn en schaamrood
In de verhoren met (oud-)topambtenaren en politici bleek al dat zij ‘buikpijn’ hadden van het hardvochtig beleid. Ook vertelden ze dat zij het ‘schaamrood’ op de kaken kregen toen de ernst en omvang van de affaire aan het licht kwam, na onthullingen van RTL Nieuws en Trouw.
Premier Mark Rutte sprak van een ‘verschrikkelijk ongeluk’, oud-staatssecretaris Menno Snel (Financiën) van ouders die zijn ‘aangereden’ door de staat. Commissievoorzitter Van Dam vatte verhoren samen door te zeggen dat het leek op ‘het wereldkampioenschap bestuurlijk onvermogen’.
Dit weten we nu door de verhoren over de toeslagenaffaire
Ouders werden vermalen
De ondervragingscommissie werd afgelopen zomer ingesteld. Na een reeks onderzoeken bleef voor de Tweede Kamer onduidelijk wat politieke en ambtelijke hoofdrolspelers wisten en waarom zij toch niet ingrepen. Tienduizenden ouders kwamen in grote financiële problemen door het stopzetten en terugvorderen van toeslagen voor kinderopvang. Velen van hen werden onterecht bestempeld als fraudeur en kregen te maken met loonbeslag en huisuitzettingen.
Ook door de hoogste rechters werd lang niet ingegrepen, waardoor het hele systeem van rechtsbescherming van burgers ernstig tekortschoot. Gedupeerde ouders werden zo vermalen, zeker als zij in het vizier kwamen bij de ‘institutioneel vooringenomen’ fraudejacht. Zelfs toen de Raad van State en de Nationale Ombudsman in 2017 de Belastingdienst een forse tik op de vingers gaven, werd het beleid niet gecorrigeerd en kregen ouders geen schadevergoeding.
Boevenstreken van de Belastingdienst: de toeslagenaffaire in vogelvlucht
Alles of niets
De POK vorderde duizenden documenten bij onder meer de ministeries van Financiën, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Algemene Zaken. Maar ook de afgelopen weken bleven nieuwe, gevoelige documenten opduiken die de onderzoekscommissie niet had gekregen. Het ging bijvoorbeeld om een explosief memo uit 2017, waarin toen al werd gezegd dat de Belastingdienst in een vermeende fraudezaak ‘laakbaar’ had gehandeld en dat ouders moesten worden gecompenseerd.
Ook werd een vertrouwelijk advies van de landsadvocaat niet aan de commissie gegeven, waaruit blijkt dat de ‘alles of niets-benadering’ (het terugvorderen van álle toeslagen bij kleine foutjes), al veel eerder hersteld had kunnen worden. En eergisteren werd een nota uit november 2019 openbaar, waarin de hoogste ambtenaar van Financiën toen al zei dat er misschien ambtsmisdrijven zijn gepleegd.
Toeslagenaffaire: Kamer onvolledig geïnformeerd over gebruik tweede nationaliteit
Aanwijzingen voor meineed?
De commissie zal daarom naar verwachting forse kritiek hebben op de informatievoorziening aan de Tweede Kamer. Niet alleen in het verleden, omdat de Kamer dan eerder het beleid had kunnen veranderen, maar ook over de recente afwikkeling.
In Den Haag zijn er ook twijfels of hoofdpersonen onder ede de gehele waarheid hebben gesproken, bijvoorbeeld over het nogmaals ‘verdwijnen’ van dat memo in 2019, toen de hele affaire escaleerde. Of de POK daadwerkelijk aanwijzingen of bewijs heeft voor mogelijke meineed, moet vandaag blijken uit het eindverslag.
Nieuwe dynamiek
De POK komt zelf niet met politieke conclusies. Voorzitter Van Dam zei eerder dat de commissie een ‘foto’ wil maken, een feitelijke reconstructie. Of het rapport nog politieke gevolgen zal hebben is niet duidelijk. Vorig jaar trad staatssecretaris Snel al af vanwege de affaire.
In de coalitie wordt gevreesd dat het rapport zo vlak voor de verkiezingen een ‘nieuwe dynamiek’ zal veroorzaken, ook omdat compensatie van duizenden gedupeerde ouders nog steeds traag op gang komt. Na het rapport volgt eerst een officiële kabinetsreactie. Halverwege januari volgt een Kamerdebat met premier Rutte, minister Hoekstra en betrokken staatssecretarissen.
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst
Keihard rapport verwacht in kinderopvangtoeslagenaffaire
NOS 17.12.2020 Drie weken na de ondervragingen over het “wereldkampioenschap bestuurlijk onvermogen”, komt de Tweede Kamercommissie vandaag met het rapport over de kinderopvangtoeslagenaffaire.
De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag presenteert het rapport vandaag om 13.00 uur. De NOS zendt de presentatie vanaf 12.55 uur uit op NPO 1, NPO Radio 1, NPO Politiek, via een livestream op NOS.nl en de NOS-app en op de NOS-kanalen op Facebook en YouTube.
De commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam (die de bovenstaande WK-verzuchting deed in een van de verhoren) heeft de opdracht gekregen om een reconstructie te maken. Zonder conclusies en aanbevelingen dus. Algemeen wordt aangenomen dat het rapport desondanks keihard zal zijn.
Dat is ook waar de eerste ondervraagde op hoopte. “U zegt dat u een foto gaat maken”, waren de woorden van advocaat Eva González Pérez bij aanvang van haar verhoor. Ze staat gedupeerde ouders bij, al vanaf toen het nog geen affaire heette. “Ik hoop op een hele scherpe en onthullende foto, zodat iedereen exact ziet welke conclusies hier nodig zijn.” Dat is natuurlijk belangrijk voor de ouders, maar ook voor de politiek kunnen de gevolgen groot zijn.
Fraudeur
De affaire in een notendop: ouders worden vanaf 2012 door de Belastingdienst aangemerkt als fraudeur als zij ook maar iets niet goed hebben ingevuld bij hun toeslagaanvraag of te weinig eigen bijdrage hebben betaald. Een dubbele nationaliteit was reden om als verdacht te worden aangemerkt.
De slachtoffers – tienduizenden ouders, weten we nu – raakten hun toeslag kwijt zonder opgaaf van redenen. En erger: reeds ontvangen toeslagen werden teruggevorderd Dat kon flink in de papieren lopen: het ging om vaak om tienduizenden euro’s die moesten worden teruggestort – met grote financiële en sociale problemen als gevolg.
ANP
De commissie ondervroeg betrokken (top)ambtenaren en bewindslieden. De tientallen uren aan verhoren heel kort samengevat: iedereen vond het achteraf erg, velen wezen naar elkaar en waarschuwingen kwamen niet waar ze moesten zijn. En als ze daar wel kwamen, dan werden ze nauwelijks herkend.
Ongetwijfeld staat dit allemaal in het rapport. Maar mogelijk staat er nog meer in. Want de commissie had naast de verhoren ook de beschikking over een lading brieven, e-mails, memo’s en gespreksverslagen.
Wat de gevolgen gaan zijn van het rapport, is natuurlijk nog onzeker, maar er wordt in Den Haag zeker al op voorgesorteerd. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, samen met SP’er Renske Leijten, RTL Nieuws en Trouw aanjagers in dit dossier, vindt het belangrijk om naar de toekomst kijken van de ouders die wachten op compensatie.
“Het rapport zal helpen om nog meer druk te zetten om tot compensatie over te gaan.”, aldus CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt.
“Die operatie verloopt veel te traag”, zegt hij daarover. Veel gedupeerden wachten al jaren op het geld dat onterecht is afgenomen. Tot nu toe zijn pas 500 van de naar schatting 22.000 gedupeerden geholpen. “Het rapport zal helpen om nog meer druk te zetten om tot compensatie over te gaan”, is de hoop van Omtzigt.
Andere Kamerleden sluiten zich daarbij aan. “Het rapport zet druk”, zegt Henk Nijboer van de PvdA. “Het allerbelangrijkste is dat de ouders die zo de vernieling in zijn geholpen fatsoenlijk worden gecompenseerd.” Farid Azarkan van Denk hoopt “op de eerste plaats” op erkenning van het leed. Maar wil toch ook graag weten wat “de top van de politiek” wist.
Premier Rutte sprak in zijn verhoor over ‘een bal die het ravijn in rolde’:
Rutte: de bal rolde in het ravijn
De commissie heeft nadrukkelijk niet de opdracht om schuldigen aan te wijzen, maar er zal waarschijnlijk toch een beeld ontstaan. “Ouders zullen begrijpen wie verantwoordelijk is”, verwacht Omtzigt. Dat zo ongeveer iedere betrokkene in meer of mindere mate iets te verwijten is, lijkt duidelijk. Maar omdat het kabinet uiteindelijk verantwoordelijk is, wordt vooral naar de bewindslieden gekeken.
Niet in de laatste plaats door het kabinet zelf. Onderling wordt gesproken over wie ‘verantwoordelijkheid moet nemen’ en wanneer. Een denkbaar scenario is het aftreden van Eric Wiebes. Hij was in de toeslagenaffairetijd staatssecretaris van Financiën en heeft toen steken laten vallen.
‘Idioot’
Dat vond Wiebes zelf ook, bleek uit zijn verhoor, waarin hij onder meer zijn eigen antwoorden op Kamervragen van destijds “verbijsterend”, “idioot” en “gewoon fout” noemde. Toen hij wegliep na zijn verhoor was nog net te horen dat hij mompelde: “Wat een verdrietige boel. Verschrikkelijk”.
Aftreden van Wiebes zou overigens een ongebruikelijke stap zijn. Het ging namelijk mis toen hij staatssecretaris van Financiën was. Nu is hij minister van Economische Zaken en dus niet meer politiek verantwoordelijk (dat is de huidige staatssecretaris Van Huffelen). En praktisch gezien: Wiebes gaat over de economie en Nederland zit in een economische crisis. Is aftreden dan wel handig?
Srebrenica-scenario
Maar politieke verantwoordelijkheid nemen gaat niet in de eerste plaats over handig. Het gaat meer om het gebaar. Daar komt het Srebrenica-scenario uit 2002 om de hoek kijken. Dat ging als volgt: het kabinet Kok-II trad in 2002 af naar aanleiding van een rapport over de val van de Bosnische enclave. Maar omdat dat kort voor al geplande Kamerverkiezingen gebeurde, had het praktisch gezien weinig consequenties.
Over eenzelfde gebaar van Rutte – die in zijn tien jaar als premier eindverantwoordelijk was voor de hele duur van de affaire – wordt nu in kabinetskring ook gesproken. Met de verkiezingen half maart en het Kamerdebat over het rapport na het kerstreces, is verwachting overigens dat welk gebaar dan ook pas volgend jaar wordt gemaakt.
BEKIJK OOK;
AD 16.12.2020 Morgen verschijnt het verslag van de parlementaire commissie over de toeslagenaffaire. Een historische dag voor Renate (46), een van de duizenden gedupeerde ouders. Is alle ellende na dertien jaar eindelijk over?
Ja, als het aan Renate ligt, rollen er koppen na het eindverslag van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Iemand moet toch bloeden voor de chaos bij het ministerie van Sociale Zaken en de Belastingdienst? ,,Het zou bizar zijn als al die hoge ambtenaren op hun post mogen blijven.’’ En, zeker, ze hoopt dat de affaire tot een totaal andere manier van werken leidt. ,,Zoals het nu gaat, kan het niet. De Belastingdienst behandelt burgers als nummers. Wie luistert naar je als je in de problemen zit?’’
Lees ook;
Maar uiteindelijk gaat het Renate uit het Overijsselse dorpje Nijverdal niet om bobo’s, ontslagprocedures of reorganisaties. Nee, het gaat de moeder van vijf kinderen (23, 20, 15, 12 en 6 jaar) maar om één ding. Eén ding moet ze vandaag uit de mond van commissievoorzitter Chris van Dam horen. Luid en duidelijk. Dat zij noch al die andere duizenden ouders iets fout deden. Dat zij géén sjoemelaars zijn, géén oplichters. ,,Ik heb jaren als fraudeur te boek gestaan. En hoewel ik wist dat ik niks fout had gedaan, schaamde ik me toch. Mensen denken: waar rook is, is vuur.’’
De eigenaar van het gastouderbureau was inmiddels spoorloos verdwenen: waarschijnlijk zit hij nu van onze centen cocktails op de Bahama’s te drinken.’’, aldus Renate.
Renates lijdensweg begon zo’n dertien jaar geleden met een ogenschijnlijk simpel verzoek van de Belastingdienst. Die wilde een jaaropgave van het Almelose bureau van Renates gastouder. Een gastouder die Renate in die tijd meer dan nodig had: zij werkte hele dagen als bedrijfsleider bij een kapper, haar man als monteur bij de NS. Maar die jaaropgave kwam niet boven tafel, hoe vaak Renate er ook om vroeg. ,,Het bureau bleef me met smoezen afschepen en toen ging het mis. De Belastingdienst concludeerde dat wij ten onrechte tienduizenden euro’s kinderopvangtoeslag hadden gekregen en dat we die terug moesten betalen.’’
Spoorloos
Het gezin belandde in de daaropvolgende jaren pijlsnel in een neerwaartse financiële spiraal. ,,Wij hebben op alle manieren geprobeerd aan te tonen dat het niet onze schuld was, maar de Belastingdienst kende geen genade. Wij moesten op een gegeven moment maandelijks duizenden euro’s terugbetalen en dat lukte, in combinatie met onze vaste lasten, gewoon niet. De eigenaar van het gastouderbureau was inmiddels spoorloos verdwenen: nooit hebben we nog wat van hem vernomen. Waarschijnlijk zit hij nu van onze centen cocktails op de Bahama’s te drinken.’’
Dat vind ik het allerergst: dat de kinderen een stuk jeugd is ontnomen, aldus Renate.
Laatst vatte Renate nog eens op vier A4’tjes staccato samen tot hoeveel financiële ellende de schuldenlast bij haar thuis leidde: afsluiting gas, water en licht; loonbeslag; beslag op roerend en onroerend goed, dreiging verkoop huis door achterstand hypotheek, achterstand bij de zorgverzekeraar (‘jarenlang niet naar tandarts geweest’), geen extra’s voor de kinderen (‘geen sport, geen dagjes weg, geen kerst, geen sinterklaas, geen vakanties’). ,,Dat vind ik het allerergst: dat de kinderen een stuk jeugd is ontnomen.”
Op dezelfde afstandelijke toon pende ze op de vier velletjes de ingrijpende emotionele gevolgen op: scheiding van partner door oplopende spanningen; oudste dochters het huis ontvlucht vanwege conflicten; faalangst bij jongste dochter; slaapproblemen en hoofdpijn bij haar partner; twee keer burn-out bij haarzelf, geheugenverlies bij haarzelf, hypertensie, hartproblemen, verlies tanden door de vele medicijnen. ,,Ik ben er fysiek en mentaal aan onderdoor gegaan.”
Renate werd slachtoffer van de toeslagenaffaire. © VINCENT JANNINK
Razend
Renate, die met haar baan stopte: ,,Anderen zijn aangedaan als ze deze samenvatting zien maar ik kan het emotieloos oplezen. Net alsof het niet over mij gaat maar over iemand anders. Misschien heb ik het verdriet de afgelopen jaren zo diep weggestopt dat ik gewoon niet kán huilen?’’
Andere emoties borrelen wel op. Woede vooral. Over de ambtenaren en ministers die voor de tv doen alsof ze niks wisten van de huiselijke drama’s door het keiharde terugvorderingsbeleid van de Belastingdienst. ,,Echt, ik word razend als ik zo’n topman zie doen alsof hij Alzheimer heeft.’’ Dan is er nog de frustratie over reacties op sociale media. ,,Ik lees dat ik maar geen vijf kinderen had moeten hebben, want dan had ik niet zoveel toeslag nodig gehad. Waarom schrijven mensen die dingen? Ik heb er toch gewoon recht op?’’
Er is ons gezegd: dat geld staat vóór het einde van het jaar op jullie rekening, maar na alles denk ik: eerst zien dan geloven, aldus Renate.
Ook is er de angst voor iedereen met een uniform. ,,Agenten pikten de afgelopen jaren in politiefuiken mijn auto er vaak uit: mijn kenteken stond als fraudeur geregistreerd. Die schaamte, als je met je kind op weg bent naar zwemles, en je wéér staande wordt gehouden.’’ Onbekenden aan de deur vindt ze nog altijd eng. ,,In het verleden stond er regelmatig een incassobureau voor de deur en dan verschuilde ik me in de keuken, lichten uit, rolgordijnen omlaag.’’
Deurbelfobie
Ze kampte zelfs met een deurbelfobie. ,,Dat snerpende geluid maakte me zo bang. Toch niet wéér iemand die geld wilde.’’ Volgens psychologen lijdt Renate aan een trauma vergelijkbaar met ptss, posttraumatisch stresssyndroom. ,,Ik linkte dat altijd aan oorlog maar blijkbaar overkomt het ook mensen zoals ik.’’
Omdat dit jaar beetje bij beetje duidelijk is geworden dat noch Renate noch duizenden andere lotgenoten iets te verwijten valt, is er eindelijk zicht op teruggave van geld. ,,Er is ons gezegd: dat geld staat vóór het einde van het jaar op jullie rekening, maar na alles denk ik: eerst zien dan geloven.’’ Ze heeft volgend jaar hoogstwaarschijnlijk ook recht op compensatie maar, nee, dat maakt niks goed. ,,Al gaf het rijk mij één miljoen euro: het kan nooit herstellen wat kapot is gegaan.’’
Veel meer toeslagenouders krijgen mogelijk hoogste compensatie
MSN 15.12.2020 Het kabinet gaat kijken of een veel grotere groep gedupeerde ouders in aanmerking komt voor de ruimste compensatieregeling in verband met de toeslagenaffaire. Dat zegt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) toe op aandringen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. De Belastingdienst heeft in de toeslagenaffaire mogelijk vaak “op foute gronden” gehandeld, denkt hij. Daardoor is het kabinet misschien juridisch wel verplicht veel meer ouders veel meer geld te geven.
Nu krijgen verschillende groepen ouders afhankelijk van hun situatie compensatie, een tegemoetkoming of een andere speciale regeling. Volgens Omtzigt is het goed mogelijk dat alle ouders compensatie moeten krijgen en niet alleen die ouders die het slachtoffer zijn van ‘institutionele vooringenomenheid’ van de Belastingdienst. Want ook het gebruik van een tweede nationaliteit en de manier waarop de fiscus de wet interpreteerde, zijn misschien wel “in zichzelf nietig”. Dat blijkt onder meer uit nieuwe informatie die de laatste tijd naar buiten is gekomen.
“Je hebt een wedstrijd die niet goed verlopen is, daar is vals gespeeld, door de Belastingdienst. Daarmee verklaar je de hele wedstrijd en de uitslag nietig.” Door dat te doen, vallen alle ouders ineens in de hoogste categorie. Dat zou ook betekenen dat niet alle dossiers van ouders individueel beoordeeld moeten worden. Ze worden in één keer gecompenseerd. “Je hebt direct een versnelling van hier tot Tokio”, zegt Omtzigt.
Compensatieregelingen
“Ik laat het graag uitzoeken”, zegt Van Huffelen hierover. Maar wanneer daarover meer duidelijkheid komt, is nog niet bekend. Het zou namelijk ook enorme gevolgen hebben voor de compensatieregelingen die het kabinet in het leven heeft geroepen. Als de compensatie inderdaad aan alle groepen wordt uitbetaald, heeft dat ook gevolgen voor het geld dat hiervoor opzij is gezet.
De Tweede Kamer uitte zich in het debat opnieuw boos over de traagheid waarmee de ouders worden gecompenseerd. Van de vele duizenden ouders krijgt maar een kleine groep een compensatie of vergoeding in 2020. Van Huffelen denkt wel dat het straks steeds sneller gaat met de afhandeling van de dossiers. De crisisorganisatie die zich hierover buigt, leert namelijk steeds meer.
Veel meer toeslagenouders krijgen mogelijk hoogste compensatie
AD 15.12.2020 Het kabinet gaat kijken of een veel grotere groep gedupeerde ouders in aanmerking komt voor de ruimste compensatieregeling in verband met de toeslagenaffaire. Dat zegt staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) toe op aandringen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt.
De Belastingdienst heeft in de toeslagenaffaire mogelijk vaak ‘op foute gronden’ gehandeld, denkt Omtzigt. Daardoor is het kabinet misschien juridisch wel verplicht veel meer ouders veel meer geld te geven.
Lees ook;
Nu krijgen verschillende groepen ouders afhankelijk van hun situatie compensatie, een tegemoetkoming of een andere speciale regeling. Volgens Omtzigt is het goed mogelijk dat alle ouders compensatie moeten krijgen en niet alleen die ouders die het slachtoffer zijn van ‘institutionele vooringenomenheid’ van de Belastingdienst. Want ook het gebruik van een tweede nationaliteit en de manier waarop de fiscus de wet interpreteerde, zijn misschien wel ‘in zichzelf nietig’. Dat blijkt onder meer uit nieuwe informatie die de laatste tijd naar buiten is gekomen.
‘Wedstrijd’
,,Je hebt een wedstrijd die niet goed verlopen is, daar is vals gespeeld, door de Belastingdienst. Daarmee verklaar je de hele wedstrijd en de uitslag nietig.” Door dat te doen, vallen alle ouders ineens in de hoogste categorie. Dat zou ook betekenen dat niet alle dossiers van ouders individueel beoordeeld moeten worden. Ze worden in één keer gecompenseerd. ,,Je hebt direct een versnelling van hier tot Tokio”, zegt Omtzigt.
,,Ik laat het graag uitzoeken”, zegt Van Huffelen hierover. Maar wanneer daarover meer duidelijkheid komt, is nog niet bekend. Het zou namelijk ook enorme gevolgen hebben voor de compensatieregelingen die het kabinet in het leven heeft geroepen. Als de compensatie inderdaad aan alle groepen wordt uitbetaald, heeft dat ook gevolgen voor het geld dat hiervoor opzij is gezet.
De Tweede Kamer uitte zich in het debat opnieuw boos over de traagheid waarmee de ouders worden gecompenseerd. Van de vele duizenden ouders krijgt maar een kleine groep een compensatie of vergoeding in 2020. Van Huffelen denkt wel dat het straks steeds sneller gaat met de afhandeling van de dossiers. De crisisorganisatie die zich hierover buigt, leert namelijk steeds meer.
Geduld raakt op: Tweede Kamer wil meer vaart bij afhandeling toeslagenaffaire
RTL 15.12.2020 De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat veel te traag. In een debat met staatssecretaris Alexandra van Huffelen vanavond gaan Kamerleden aandringen op meer tempo. “Dit gaat niemand snel genoeg.”
Dit jaar krijgen slechts enkele honderden gedupeerden compensatie, terwijl was beloofd dat het er duizenden zouden zijn. Het is ingewikkelder dan gedacht, schreef Van Huffelen eerder aan de Tweede Kamer. Volgend jaar moet de hersteloperatie verder op stoom komen.
Dit weten we nu door de verhoren over de toeslagenaffaire
Het is de zoveelste vertraging in de afhandeling van de toeslagenaffaire. Het geduld van Kamerleden begint daarom op te raken. “Het duurt veel te lang”, vindt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. Ook de SP pleit voor versnelling, desnoods door de Belastingdienst uit de compensatieregeling te halen.
Directeur Toeslagen in tranen tijdens verhoor toeslagenaffaire
Directeur Toeslagen Agaath Cleyndert brak tijdens het begin van het verhoor over de toeslagenaffaire. Gesprekken voeren met gedupeerde ouders was, zei ze, het moeilijkste wat ze in haar loopbaan heeft gedaan.
Langzaam
Er is een hele organisatie opgetuigd die zich buigt over compensatie van de duizenden gedupeerden. “Dan zou daar meer voortgang moeten zijn”, zegt VVD-Kamerlid Helma Lodders. Ze wil weten waarom het zo langzaam gaat.
Het kabinet heeft beloofd om nog voor de kerst de meest schrijnende gevallen te beoordelen en uit te betalen. Het gaat om zo’n 430 ouders. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg hoopt dat volgend jaar dan veel grotere aantallen ouders kunnen worden geholpen.
Compensatie gedupeerden toeslagenaffaire komt voorzichtig op gang
Ook vragen Kamerleden zich af waarom er toch nog steeds nieuwe informatie blijft opduiken over de toeslagenaffaire. Het afgelopen anderhalf jaar zijn honderden Kamervragen gesteld en vele debatten over het onderwerp gevoerd. Toch sijpelen keer op keer weer nieuwe brokjes informatie naar buiten.
Later deze week komt ook de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) met haar eindrapport. Tijdens de verhoren van ambtenaren en politici bleek dat intern allang bekend was dat onschuldige burgers zwaar in de problemen kwamen door de toeslagenaffaire. Maar niemand deed er wat aan.
‘Kerstgeld’ voor nog eens ruim 7000 ouders in toeslagenaffaire
RTL Roel Schreinemachers; Alexandra van Huffelen Belastingdienst Ministerie van Financiën Toeslagenaffaire Belastingdienst
Geduld raakt op: Tweede Kamer wil meer vaart bij afhandeling toeslagenaffaire
MSN 15.12.2020 De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat veel te traag. In een debat met staatssecretaris Alexandra van Huffelen vanavond gaan Kamerleden aandringen op meer tempo. “Dit gaat niemand snel genoeg.”
Dit jaar krijgen slechts enkele honderden gedupeerden compensatie, terwijl was beloofd dat het er duizenden zouden zijn. Het is ingewikkelder dan gedacht, schreef Van Huffelen eerder aan de Tweede Kamer. Volgend jaar moet de hersteloperatie verder op stoom komen.
Het is de zoveelste vertraging in de afhandeling van de toeslagenaffaire. Het geduld van Kamerleden begint daarom op te raken. “Het duurt veel te lang”, vindt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. Ook de SP pleit voor versnelling, desnoods door de Belastingdienst uit de compensatieregeling te halen.
Langzaam
Er is een hele organisatie opgetuigd die zich buigt over compensatie van de duizenden gedupeerden. “Dan zou daar meer voortgang moeten zijn”, zegt VVD-Kamerlid Helma Lodders. Ze wil weten waarom het zo langzaam gaat.
Het kabinet heeft beloofd om nog voor de kerst de meest schrijnende gevallen te beoordelen en uit te betalen. Het gaat om zo’n 430 ouders. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg hoopt dat volgend jaar dan veel grotere aantallen ouders kunnen worden geholpen.
Ook vragen Kamerleden zich af waarom er toch nog steeds nieuwe informatie blijft opduiken over de toeslagenaffaire. Het afgelopen anderhalf jaar zijn honderden Kamervragen gesteld en vele debatten over het onderwerp gevoerd. Toch sijpelen keer op keer weer nieuwe brokjes informatie naar buiten.
Later deze week komt ook de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) met haar eindrapport. Tijdens de verhoren van ambtenaren en politici bleek dat intern allang bekend was dat onschuldige burgers zwaar in de problemen kwamen door de toeslagenaffaire. Maar niemand deed er wat aan.
Toeslagenstelsel gaat op de schop, maar wat komt er voor in de plaats?
AD 15.12.2020 Het toeslagenstelsel zoals we dat nu kennen gaat op de schop. Maar of de politiek alleen de bezem erdoor haalt of de bijl in de toeslagen zet, zal pas bij de kabinetsformatie moeten blijken. Het huiswerk is in elk geval gedaan.
Er is haast geen onderwerp te bedenken waar de afgelopen maanden zó hard op is gestudeerd als de hervorming van het toeslagenstelsel. Iedereen in Den Haag is doordrongen van de gedachte dat het zó niet langer gaat.
Het schandaal met de kinderopvangtoeslagen heeft ook de laatste verdedigers van het stelsel de ogen geopend. Welke conclusies de parlementaire ondervragingscommissie komende donderdag in haar eindverslag ook trekt, nu al is zeker dat het systeem zal veranderen. De vraag is alleen: hoe?
Lees ook;
Het belangrijkste nadeel van het toeslagensysteem is dat de mensen die er het meest van afhankelijk zijn grote problemen ondervinden. Van hen wordt gevraagd dat ze een glazen bol hebben: zij moeten bijvoorbeeld vóóraf voorspellen hoeveel uren ze gaan werken, wat hun salaris zal zijn en hoeveel kinderopvang ze gaan afnemen. Op basis van al die inschattingen wordt de hoogte van de toeslagen vastgesteld.
Maar o wee als de waarzeggerij niet strookt met de realiteit: iemand verliest zijn baan, gaat scheiden of besluit minder te werken om voor een ziek familielid te zorgen. Dan verandert het recht op toeslag.
In maar liefst tachtig procent van de gevallen krijgen mensen achteraf een correctie toegestuurd. En zo’n aanpassing kan leiden tot hoge terugvorderingen, vooral bij mensen die vanwege een laag inkomen relatief veel toeslag ontvangen en te laat in actie komen als hun situatie verandert.
Obsoleet
Zo kan het niet langer, vindt ook staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Financiën. ,,Het stelsel is obsoleet”, ofwel verouderd, meent ze. En daarom hebben haar ambtenaren nu een drietal varianten aangedragen, te kenmerken als een kleine aanpassing, een wat grotere en een radicale hervorming.
Het moet, het kan en het is een kwestie van kiezen en doen. Dat vergt politieke moed, aldus Alexandra van Huffelen, staatssecretaris van Financiën.
In de eerste variant blijven de huurtoeslag en het kindgebonden budget bestaan, maar krijgen ontvangers meer zekerheid door het recht op toeslag vast te stellen op basis van inkomsten van twee jaar terug. De zorgtoeslag verdwijnt door de zorgkosten minder via de premie en meer uit de belastingen te betalen.
Tegelijkertijd zorgt een hoger minimumloon ervoor dat lage inkomens meer overhouden. De subsidie voor kinderopvang loopt niet langer via de ouders maar gaat direct naar de instelling. De tweede variant lijkt sterk op de eerste, maar daarin wordt niet de zorgpremie verlaagt maar een verzilverbare heffingskorting geïntroduceerd, ofwel – de naam zegt het al – de mogelijkheid dat mensen die nu geen belasting betalen geld toe krijgen.
Alleen in de derde variant verdwijnt het toeslagenstelsel als geheel en gaat ook de bijl in fiscale aftrekposten en heffingskortingen. In ruil daarvoor krijgen mensen op basis van een aantal kenmerken (bijvoorbeeld wel of geen kinderen) extra uitkeringen. Geen toeslagen maar toelagen dus.
Politieke moed
Dat één van deze drie varianten precies zal worden uitgevoerd is onwaarschijnlijk. Politieke partijen hebben elk zo hun eigen plannen en ook vanuit de wetenschap en in denktanks wordt er stevig meegedacht.
Maar wie door zijn oogharen kijkt ziet wel een aantal overeenkomsten: zo willen bijna alle partijen een hoger minimumloon, maar de SP wil daar veel verder in gaan dan de VVD. Ook zijn progressieve partijen voor gratis kinderopvang en hebben D66 en CU het idee van de verzilverbare heffingskorting in hun verkiezingsprogramma gezet.
En dus hangt de toekomst van het toeslagenstelsel af van de verkiezingsuitslag en de onderhandelingen over een nieuw kabinet. Volgens Van Huffelen kan de politiek het zich niet veroorloven om nog eens een formatie voorbij te laten gaan zonder knopen door te hakken over een systeem dat ‘zo fnuikend’ uitpakt. ,,Het moet, het kan en het is een kwestie van kiezen en doen”, zegt Van Huffelen. ,,Dat vergt politieke moed.”
Kabinet presenteert voorstellen voor hervormingen toeslagen
RO 15.12.2020 Het huidige toeslagenstelsel is onhoudbaar. Het vraagt heel veel van mensen die een toeslag nodig hebben en leidt tot onzekerheid over terugvorderingen en nabetalingen. Een volgend kabinet zal daarom een keuze moeten maken om het stelsel fundamenteel te hervormen. Dat schrijft staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) vandaag aan de Tweede Kamer.
Het complexe stelsel veroorzaakt schrijnende situaties. ,,Deze problematiek is binnen het huidige stelsel niet op te lossen. De stap naar een nieuw stelsel is dan ook noodzakelijk,’’ aldus de staatssecretaris.
Van Huffelen heeft vandaag het rapport ‘Alternatieven voor het toeslagenstelsel’ gepresenteerd dat 3 scenario’s schetst om het stelsel te hervormen. Het belang van mensen die toeslagen ontvangen, is in deze scenario’s steeds centraal gesteld. Er is bij alle varianten gekeken of ze begrijpelijk zijn, wat mensen moeten doen om een toeslag te ontvangen en wat de risico’s zijn dat ze bedragen moeten terugbetalen. Daarnaast is gekeken naar inkomenseffecten en de uitvoerbaarheid.
Het rapport ‘Alternatieven voor het toeslagenstelsel’ is geschreven met het oog op de formatie van een volgend kabinet. Omdat verandering van het toeslagenstelsel zorgvuldig moet en tijd zal vergen, schetst het rapport hoe het stelsel er in 2025 uit kan zien, en hoe in de periode daarna. Het is belangrijk om tijdens een langjarige stelselhervorming ook oog te houden voor een goede uitvoering van het bestaande toeslagenstelsel, benadrukt Van Huffelen.
Van Huffelen: ,,Er is het afgelopen jaar veel gesproken over de noodzaak om tot een ander stelsel te komen. Dit rapport laat zien dat het mogelijk is om richting een eenvoudiger stelsel te gaan. De vervolgstap is om hierin een keuze te maken. We hebben niet de luxe om niets te doen.’’
Beeld: ©Ministerie van Financiën / Ministerie van Financiën
Zie ook;
- Infographic Alternatieven voor het toeslagenstelsel
- Aanbiedingsbrief Eindrapportage Alternatieven voor het toeslagenstelsel
Belangrijkste belastingwijzigingen per 1 januari 2021
RO 15.12.2020 De Eerste Kamer heeft op 15 december ingestemd met het pakket Belastingplan 2021. Dit betekent dat er vanaf volgend jaar een flink aantal belastingmaatregelen veranderen. Hierna treft u een overzicht aan van de belangrijkste wijzigingen, het volledige overzicht vindt u hier. Als u in een paar minuten wil weten wat de wijzigingen voor u betekenen, ga dan naar de ‘wat betekent dit voor mij’ tool van Wijzer in Geldzaken.
Overdrachtsbelasting
Het kabinet verbetert de toegang voor starters tot de woningmarkt. Vanaf 2021 betalen woningkopers jonger dan 35 jaar, die een huis kopen en daar zelf in gaan wonen, eenmalig geen overdrachtsbelasting. Dat scheelt hen 2% van de aankoopprijs. Vanaf 1 april 2021 geldt de aanvullende voorwaarde dat de woning niet duurder mag zijn dan € 400.000. Kopers van 35 jaar of ouder die in de woning gaan wonen betalen 2%. Andere kopers, zoals beleggers, gaan 8% betalen.
Sparen
Spaarders en kleine beleggers met een vermogen tot € 50.000 (of € 100.000 met fiscaal partner) betalen vanaf 2021 geen belasting meer over dat vermogen. Het tarief van de belasting gaat wel iets omhoog van 30% naar 31%. Het aantal kleine spaarders en beleggers dat box 3-belasting betaalt daalt hierdoor met bijna 1 miljoen mensen. En het betekent dat iedereen met spaargeld of belegd vermogen tot € 220.000 (of € 440.000 met fiscaal partner) daarover minder belasting gaat betalen.
Heffingskortingen
Door de verhoging van de arbeidskorting uit 2022 een jaar naar voren te halen, gaat werken komend jaar meer lonen. Zowel werknemers als zelfstandigen profiteren hiervan. Deze verhoging komt bovenop een al eerder geplande verhoging voor 2021. De algemene heffingskorting gaat € 126 omhoog. In 2021 daalt het basistarief in de inkomstenbelasting van 37,35% naar 37,10%. Tot slot wordt ook de ouderenkorting verhoogd.
In 2021 gaat de maximale inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) met € 66 omlaag naar € 2.815. Door een uitspraak van de Hoge Raad krijgt een ruimere groep co-ouders recht op de IACK. Om de IACK betaalbaar te houden, verlaagt het kabinet daarom eenmalig deze korting in 2021.
Belastingen voor het klimaat
Internationaal vliegen wordt in tegenstelling tot de auto, bus of trein nu niet belast, maar levert tegelijkertijd wel een bijdrage aan de (wereldwijde) uitstoot. Daarom wordt per 1 januari 2021 een vliegbelasting ingevoerd. Luchthavens zullen dan per passagier die vanaf een Nederlandse luchthaven vertrekt, de belasting aan de luchtvaartmaatschappij in rekening brengen. Het tarief van de vliegbelasting voor 2021 is nu na correctie voor inflatie definitief vastgesteld op € 7,845.
Ook de CO2-heffing voor de industrie gaat in. De heffing stimuleert bedrijven op verstandige wijze om te verduurzamen.
De overheid stimuleert milieuvriendelijker rijden. De CO2-grenzen en tarieven in de bpm voor personenauto’s worden per 1 januari 2021 aangescherpt passend bij de technologische ontwikkeling van personenauto’s.
Aanpak belastingontwijking
Belastingontwijking wordt volgend jaar verder aangepakt. Zo gaat de bronbelasting op rente en royalty’s in. Met deze bronbelasting van 25% worden betalingen naar landen die geen of te weinig belasting heffen door Nederland belast en wordt ook de doorstroom via ons land tegengegaan.
Intermediairs zoals belastingadviseurs, accountants en financiële instellingen zijn vanaf 1 januari 2021 verplicht om grensoverschrijdende constructies die gebruikt kunnen worden om belasting te ontwijken bij de Belastingdienst te melden. Dit zijn fiscale constructies waarbij inwoners van verschillende landen zijn betrokken en die mogelijk gebruikt kunnen worden om belasting te ontwijken.
Multinationals zullen eerlijker worden belast, met oog voor het vestigingsklimaat. Juist in economisch zware tijden is het belangrijk dat sommige bedrijven niet méér mogelijkheden hebben om hun belastingdruk te verlagen dan andere. Het verrekenen van verliezen bij bedrijven wordt daarom per 2021 beperkt.
MKB
Meer MKB-bedrijven gaan in de komende jaren het lagere vpb-tarief betalen. Vanaf 2021 geldt het lage tarief van 15% voor winsten tot € 245.000 in plaats van € 200.000.
De zelfstandigenaftrek wordt de komende jaren stapsgewijs afgebouwd. Per 1 januari 2021 wordt de zelfstandigenaftrek daarbij verlaagd van € 7.030 naar € 6.670. Hiermee wil het kabinet de fiscale verschillen tussen zelfstandigen en werknemers kleiner maken.
BIK
Het kabinet stimuleert bedrijven om investeringen te doen met een nieuwe investeringskorting, de Baangerelateerde Investeringskorting (BIK). Deze tijdelijke regeling zorgt ervoor dat bedrijven ook in deze tijden blijven investeren in bijvoorbeeld nieuwe machines.
De regeling geldt voor investeringen in 2021 of 2022. Bij grote investeringen in een jaar is de korting tot € 5 miljoen 3,9%, daarboven 1,8%. Bedrijven kunnen de investeringskorting verrekenen met de af te dragen loonheffing. De mogelijkheid om als ‘fiscale eenheid’ gebruik te maken van de BIK, gaat pas later in.
De Europese Commissie moet dit specifieke onderdeel nog goedkeuren. Als na deze goedkeuring de mogelijkheid om als ‘fiscale eenheid’ gebruik te maken van de BIK gaat gelden, is dit met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2021. Als die goedkeuring onverhoopt niet komt, zullen de percentages van de BIK met terugwerkende kracht tot 1 januari 2021 worden verhoogd. Bij grote investeringen in een jaar wordt de korting tot € 5 miljoen in dat geval 5%, daarboven 2,08%.
Verhoging tabaksaccijns
Sigaretten, rooktabak en sigaren worden in 2020 duurder. Zo wordt een pakje van 20 sigaretten wordt per 1 januari 12 cent duurder. Een pakje shag van 50 gram wordt per 1 januari 30 cent duurder.
Belangrijkste wijzigingen belastingen 2021
Belangrijkste wijzigingen belastingen 2021
Zie ook
De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 26 – nasleep POK – deel 2
Terugblik eerste week;
Belastingdienst niet te nemen bastion voor ouders
De wet was te hard en werd daarbovenop ook te streng toegepast. Met het vooringenomen uitgangspunt van de belastingambtenaren dat ouders toch wel schuldig waren, was daar niet tegenop te boksen.
Dat ondervond ook advocaat Eva González Pérez, die sinds het eerste uur bij de toeslagenaffaire betrokken is en tientallen ouders bijstaat. Zij kreeg incomplete dossiers van de fiscus in de rechtbank, werd afgepoeierd door Belastingdienst-medewerkers en stuitte op een muur van onwil tijdens een gesprek met ambtenaren om juist tot een oplossing te komen.
González Pérez werd als eerste gehoord en schetste de Belastingdienst als een niet te nemen bastion voor ouders die hun recht wilden halen.
Telegraaf 21.11.2020
De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen
In zekere zin bevestigden de hoge ambtenaren op Financiën die de dagen erna werden verhoord dat beeld ook wel. Jaap Uijlenbroek, tot begin dit jaar de hoogste ambtenaar bij de Belastingdienst, wist dat vrijdag nog het meest treffend te vertellen.
In juni 2019 was het voor Jaap Uijlenbroek een kantelpunt waarop hij wist: dit zit helemaal fout, we moeten de ouders anders behandelen. Het kostte hem niet veel moeite om Menno Snel, op dat moment de staatssecretaris van Financiën, ervan te overtuigen dat het roer om moest.
De schrijnende verhalen die de ouders al jaren vertelden, waren eindelijk door de muren van het ministerie van Financiën doorgedrongen.
Maar zelfs na dat besef van de hoogste ambtelijke en politieke top bij de Belastingdienst, werden ouders nog steeds hard aangepakt. De Kamer moest andermaal ingrijpen om erger leed te voorkomen.
“Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei Uijlenbroek. “Het is een ramp in slowmotion. Het gaat en gaat maar door. Zelfs tot op de dag vandaag.” De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen.
Belastingdienst werkt als een ‘fabrieksproces’
Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen bij de fiscus, noemde de werking van de fiscus in bredere zin “een fabrieksproces”.
Uijlenbroek en Blankestijn leken daarmee de verantwoordelijkheid voor de ramp van zich af te schuiven door het bij ‘het systeem’ neer te leggen. “Dé dader gaat u niet vinden”, concludeerde Uijlenbroek dan ook. “Door een fout in het systeem ontsporen treinen.”
Er werd ook gewezen naar de collega’s van Sociale Zaken, het ministerie dat de regels van de kinderopvangtoeslag bepaalt. Er was gewaarschuwd vanuit Financiën dat het terugvorderen buiten alle proporties was. Ze kregen er zelfs buikpijn van.
Men was bij de fiscus kennelijk niet ziek genoeg
Maar kennelijk was men niet ziek genoeg, want op Sociale Zaken konden ze de noodkreten nauwelijks horen. De ambtenaren die donderdag werden gehoord, hadden al die jaren niemand van de Belastingdienst aan hun bureaus gezien. “We zitten niet in een ander land”, merkte Loes Mulder, de hoogste ambtelijke baas op Sociale Zaken, op.
‘Beleid uitgevoerd’
Topambtenaren van de Belastingdienst en Financiën die werden verhoord, zeiden dat zij het beleid van Sociale Zaken uitvoerden. En dat zij geen juridische ruimte hadden om ouders minder hard aan te pakken.
Oud-staatssecretaris Frans Weekers, tot 2014 verantwoordelijk voor de fiscus, deelde de twijfel van zijn hoogste ambtenaar of het beleid niet te hard was. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover”, zei voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst. Volgens hem wist toenmalig minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken van de twijfels, maar er veranderde niets.
AD 21.11.2020
Zo kon jarenlang de benadeling van burgers doorgaan, terwijl de ambtelijke molens draaiden.
Ambtenaren dachten het politiek gewenste beleid uit te voeren. Topambtenaren veranderden van functie zonder het kinderopvangdossier over te dragen. Een compensatieplan voor de ouders van staatssecretaris Menno Snel sneuvelde om vage redenen. Een heel nieuw kinderopvangsysteem dat verbetering had moeten brengen werd door het kabinet na twee jaar voorbereiding stopgezet. Er waren expertmeetings, memo’s, powerpointpresentaties en rapporten.
Door de beleidslawine, die ook nog regelmatig van richting veranderde, verloor uiteindelijk iedereen het zicht op wat er werkelijk aan de hand was. Namelijk dat ouders die de overheid financieel wilde helpen, door diezelfde overheid in langdurige schulden geduwd werden. Dat ouders die door de kinderopvangtoeslag makkelijker aan werk moesten komen, hun baan moesten opzeggen om weer zelf op hun kinderen te passen.
Het ‘verdwenen memo’ van juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst had hier in maart 2017 een eind aan kunnen maken. “Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven?”, vroeg Palmen zich af. Maar haar advies bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Ook de gedupeerde ouders keken deze week naar de verhoren. Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis.
‘Ik kijk nu naar iemand die zoveel macht heeft gehad over ons leven’
Ligt de schuld van deze affaire bij ministers die een moeilijk uitvoerbare regeling hebben bedacht? Of bij de topambtenaren die te weinig hebben gecontroleerd of het wel goed ging? Of ligt de schuld bij de uitvoerende ambtenaren, die hardvochtige regels op ouders hebben toegepast en dat volgens sommigen hadden moeten weigeren?
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, voegde daar nog een schuldige partij aan toe: de Tweede Kamer zelf. Hij wijst erop dat de Kamer al in 2015 signalen had dat ouders soms enorme bedragen moesten terugbetalen. De Kamer nam toen genoegen met de uitleg van minister Asscher dat het juridisch niet anders kon.
Dit is een door mensen veroorzaakte ramp, was de conclusie van Uijlenbroek in het verhoor. “Er zijn fouten gemaakt van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, zei hij. “Zo ontsporen treinen.”
Beurt aan politiek
Dan is het volgende week de beurt aan de politiek, te weten de (oud-)bewindspersonen Frans Weekers, Eric Wiebes, Lodewijk Asscher, Menno Snel, Tamara van Ark, Wopke Hoekstra en Mark Rutte. Nog nooit moesten zo veel kabinetsleden voor een Kamercommissie verschijnen.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen live te volgen op NPO Politiek, NOS.nl en via de NOS-app.
Het is afwachten of de commissieleden in hun verhoren net zo streng tegen hen zijn als zij afgelopen week soms tegen de topambtenaren waren. Maar vast staat dat zij lange vragenlijsten hebben.
Heeft oud-staatssecretaris Weekers een te hard fraudebestrijdingsbeleid mogelijk gemaakt? Of probeerde hij juist iets te regelen voor de ouders? Toen Wiebes hem in 2014 opvolgde, kreeg die toen te horen dat de kinderopvangtoeslag een probleem was?
Waarom deed Asscher, minister van 2012 tot 2017, niets aan de ‘alles-of-niets aanpak’? Waarom gaf hij wel toestemming voor een nieuw kinderopvangsysteem? En waarom trokken de staatssecretarissen Snel en Van Ark daar in een volgend kabinet ogenschijnlijk de stekker uit?
Dacht het kabinet er met het aftreden van Snel eind vorig jaar van af te zijn? Of vinden minister Hoekstra en premier Rutte nog steeds dat zij medeverantwoordelijk zijn? En wat doen zij aan het zo snel mogelijk compenseren van de ouders?
Het worden boeiende verhoren, op zoek naar een reconstructie van deze door mensen veroorzaakte ramp.
Lees hier de artikelen van de afgelopen week terug:
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
De tweede week
Maandag 23.11.2020 vervolgt de ondervragingscommissie de zoektocht naar wat er fout ging bij de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. Nadat ambtenaren zich afgelopen week hebben moeten verantwoorden, is het nu de beurt aan de politici die destijds aan de knoppen draaiden.
Afgelopen week werden (oud-)topambtenaren en experts opgeroepen om onder ede gehoord te worden.
In de tweede week is het de beurt aan (oud-)politici die aan roer stonden. Wat wisten zij?
Telegraaf 23.11.2020
Telegraaf 23.11.2020
AD 23.11.2020
Maandag 23 november:
Frans Weekers – staatssecretaris van Financiën 2010-2014
Weekers vond volgens toenmalig directeur van de Belastingdienst Peter Veld de alles-of-nietsaanpak te streng. Maar hij was volgens de belastingambtenaar niet specifiek betrokken bij de CAF 11-zaak rond een Eindhovens gastouderbureau.
Weekers heeft zijn zorgen in ieder geval geen politiek vervolg gegeven. Mogelijk deed hij dat niet, omdat hij onder grote maatschappelijke en politieke druk een oplossing voor de zogenoemde Bulgarenfraude moest vinden.
Dat was, blijkt nu, de opmaat naar een veel te streng beleid voor de opsporing van fraudeurs. Weekers trad in 2014 af vanwege een andere kwestie.
Eric Wiebes – staatssecretaris van Financiën 2014-2017
Wiebes, nu minister van Economische Zaken, volgde Weekers op. Wiebes heeft in algemene zin aandacht voor de fraudebestrijding, omdat hij weet hoe lastig zijn voorganger het had.
In 2014 bespraken de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken, dat het beleid voor de toeslagen bepaalt, de harde opstelling van de fiscus. Volgens oud-directeur van de Belastingdienst Veld vond Wiebes het beleid destijds “ook wel straf” en zag hij in dat de regels veranderd moeten worden. Maar er werd geen actie ondernomen.
Lodewijk Asscher – minister van Sociale Zaken 2012-2017
Het gaat in de toeslagenaffaire veel over de Belastingdienst, maar officieel is het ministerie van Sociale Zaken de beleidsbepaler op dit terrein. De fiscus voert uit en spoort fraude op. Zodoende is PvdA-leider en voormalig minister Asscher opgeroepen voor verhoor.
Er is tot op het hoogste niveau binnen het ministerie van Sociale Zaken en het ministerie van Financiën gewerkt aan een andere aanpak, omdat werd ingezien dat ouders in de knel kwamen.
Vlak voor de Kerst in 2014 zou Asscher daarover worden geïnformeerd, maar volgens toenmalig topambtenaar Marcelis Boereboom zijn de documenten nooit in de tas van de minister beland. Asscher verklaarde zich de stukken niet te kunnen herinneren.
Overigens onderschreef Asscher in 2015 tijdens een Kamerdebat de aanpak van de Belastingdienst, die volledige bedragen terugvordert als ouders een fout hebben gemaakt.
Telegraaf 25.11.2020
AD 25.11.2020
Woensdag 25 november:
Tamara van Ark – staatssecretaris van Sociale Zaken 2017-2020
Van Ark, nu minister voor Medische Zorg, was net als Asscher beleidsmatig verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslag.
Als oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel in juni vorig jaar ouders een schadevergoeding wil toezeggen, gaat Van Ark daar voor liggen. Volgens ambtenaren van Sociale Zaken omdat het een plan niet goed is uitgewerkt.
Onder het bewind van Van Ark wordt er lang gewerkt aan een ander toeslagenstelsel voor de kinderopvang, maar dat wordt op het allerlaatste moment geblokkeerd door Financiën. Directeur kinderopvang bij Sociale Zaken Maaike van Tuyll zegt ook “verbaasd” te zijn over de draai.
Menno Snel – staatssecretaris van Financiën 2017-2019
Snel is staatssecretaris van Financiën op het moment dat Van Ark met het voorstel komt om het toeslagenstelsel aan te passen. Het idee is dat ouders dan minder snel de dupe worden van de harde aanpak van de fiscus.
Maar Snel voorziet volgens kinderopvang-directeur Van Tuyll financiële risico’s. Bovendien zou de afdeling Toeslagen “het best draaiende onderdeel” van de Belastingdienst zijn.
Volgens oud-directeur Belastingdienst Uijlenbroek is er bij Snel op 4 juni 2019 het besef dat het roer rigoureus om moet. Hij kondigt dan ook aan de wet aan te passen. Uiteindelijk blijven de problemen zich voordoen en treedt hij in december van dat jaar af.
AD 26.11.2020
Telegraaf 26.11.2020
Donderdag 26 november:
Wopke Hoekstra – minister van Financiën 2017-heden
Primair is de staatssecretaris van Financiën belast met de Belastingdienst en niet de minister, al is die als politiek leider van het departement uiteindelijk wel eindverantwoordelijk. Hoekstra is redelijk uit de wind gebleven.
Wel geeft hij de opdracht voor een onderzoek dat leidt tot aangifte van Financiën tegen de eigen Belastingdienst. Een ongekende stap. Even was Hoekstra het gezicht van de fiscus na het aftreden van Snel, maar dat veranderde toen D66 met Alexandra van Huffelen een nieuwe staatssecretaris leverde.
Mark Rutte – minister-president 2010-heden
Net als Hoekstra, werd Rutte als premier nooit het gezicht van de toeslagenaffaire, hoewel hij het dossier in januari van dit jaar qua heftigheid vergeleek met de vliegramp met MH17 en de aardbevingen in Groningen.
De rol van Rutte ligt vooral bij de ministeriële commissie aanpak fraude waar hij leiding aan gaf in zijn vorige kabinet. Tussen 2013 en 2016 werd door deze commissie de fraudejacht opgeschroefd.
Documenten van deze commissie zijn geheim, ook de Kamer kreeg ze niet te zien. Maar de ondervragingscommissie heeft de stukken wel in bezit en kan die gebruiken bij het verhoor van Rutte.
Volg de verhoren live
Lees hier meer over de commissie en het verhoorschema. De verhoren zijn live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl.
De verhoren zijn vanaf maandag 16 november 2020 live te volgen via de livestream op deze website en de app Debat Direct. Alle verhoren zijn terug te kijken via Debat Gemist.
Meer over de Belastingdienst;
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
lees: brief signalen ten aanzien opzet grove schuld 27.11.2020
lees: bijlage memo tg 304 versnellingsmaatregelen 09.01.2016
lees: Verhoren toeslagendrama klaar: niemand wist van of deed iets aan ontspoorde aanpak Elsevier 27.11.2020
lees: Toeslagenstelsel is absurd, blijkt uit gehaspel bij enquête. Stop ermee Elsevier 27.11.2020
Zie: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK – deel 1
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Dag 9 – 27.11.2020 – Terugblik
Premier Mark Rutte tijdens de laatste dag van de parlementaire enquêtecommissie Kinderopvangtoeslag.Beeld ANP
Hoe iedereen een beetje dader werd in het kinderopvangtoeslagschandaal. Óók de politiek
VK 28.11.2020 Bewindspersonen, Belastingdienst, rechters, ambtenaren: allemaal lieten ze steken vallen in het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen. Maar hoewel de affaire dankzij de Kamer aan het licht kwam, is ook zij niet vrij van schuld.
‘Het was het allemáál. De politieke context, de jurisprudentie, de ambtelijke bureaucratie, slechte communicatie met de ouders, de zerotolerance-aanpak van fraude. Het was een optelsom van dingen.’ Manon Leijten, voormalig secretaris-generaal van het ministerie van Financiën, is de minst coherente getuige die voor de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag verscheen. Maar ze geeft wel de meest kernachtige analyse van het toeslagendrama: alles wat er fout kon gaan, ging fout. En, vervelend voor de slachtoffers: er is niet één duidelijke dader te identificeren.
De acht ondervragers zijn niet op zoek naar schuldigen, verkondigt commissievoorzitter Chris van Dam van tevoren. Zij willen slechts de politieke en ambtelijke besluitvorming tussen 2010 en 2019 reconstrueren, om beter te begrijpen wat er fout is gegaan.
De onder ede afgenomen verhoren bieden een fascinerend inkijkje in de machinaties van het politiek-ambtelijk systeem en de zwakke schakels daarin. Na acht dagen, negentien getuigen en ruim 45 uur verhoor kunnen de commissieleden de puzzelstukjes gaan leggen. Op 17 december willen ze hun ‘bevindingen’ aan de Tweede Kamer presenteren.
Voor wie de verhoren heeft gevolgd, is het moeilijk voor te stellen dat in het rapport van ‘bevindingen’ straks niet met de vinger wordt gewezen. De acht Kamerleden kunnen hun verbijstering en verontwaardiging vaak niet verbergen. Vooral de (oud-)topmanagers van de Belastingdienst liggen onder spervuur van commissieleden die zich meer als aanklagers dan als ondervragers manifesteren.
Kop van Jut
Dat de Belastingdienst de kop van Jut zou worden in de toeslagenaffaire lag voor de hand. In de publieke perceptie zijn duizenden ouders gemangeld door harteloze dienstkloppers die zonder geldige reden kinderopvangtoeslagen hebben teruggevorderd bij ouders die niets misdaan hebben. Uit de verhoren van de afgelopen twee weken en de opgediepte ambtelijke documenten blijkt dat dit een veel te simplistisch beeld is. Valt de Belastingdienst dan niets te verwijten? Zeker wel, maar de werkelijkheid is genuanceerder.
De adviescommissie-Donner beschrijft eind 2019 hoe het zaadje van de kinderopvangtoeslagenaffaire al vóór 2005 wordt geplant. De Tweede Kamer bedenkt dan een toeslagenstelsel waarbij huishoudens een tegemoetkoming kunnen krijgen in de kosten van de ziektekostenverzekering, de huur en de kinderopvang.
Omdat huishoudens met een laag inkomen sterk afhankelijk zijn van overheidssteun, willen kabinet en de Kamer een servicegericht systeem waarbij gezinnen het geld zo snel mogelijk op hun rekening krijgen. Dat houdt in: toeslagen binnen acht weken na aanvraag uitkeren, en pas achteraf controleren of de aanvrager er wel recht op heeft.
Een systeem waarbij zonder controle vooraf hoge bedragen worden uitgekeerd, is een open uitnodiging tot fraude. Dat fenomeen neemt al snel een hoge vlucht. Het toeslagenstelsel wordt bovendien ingevoerd als de ict-systemen van de Belastingdienst daar niet klaar voor zijn. Daar komt bij dat kabinetten de Belastingdienst tussen 2004 en 2012 zware bezuinigingen opleggen.
Weglekkende miljarden
Vanaf 2010 trekken belastingambtenaren via hun vakbond Abvakabo aan de bel over de hoge werkdruk. Bij de dienst is nauwelijks capaciteit voor controletaken, waardoor er ‘miljarden’ aan onterecht uitgekeerde toeslagen ‘weglekken’. In die jaren komt een aantal geruchtmakende fraudes met kinderopvangtoeslagen aan het licht, zoals de zaken rond gastouderbureau De Appelbloesem (in 2009) en kinderopvanginstelling De Parel (2013).
In het voorjaar van 2013 onthult actualiteitenrubriek Brandpunt een massale toeslagenfraude door een bende Bulgaren. Zij schrijven zich in op valse woonadressen in Nederland, vragen op basis van nephuurcontracten huurtoeslag aan en vertrekken met de buit naar Bulgarije.
In die context slaat de stemming in de Tweede Kamer helemaal om. Moest het toeslagenstelsel voor invoering nog een dienstverlenend karakter hebben en uitgaan van vertrouwen in de burger; nu heeft fraudebestrijding ineens de allerhoogste prioriteit. Kamerleden staan zich voor de interruptiemicrofoon te verdringen om Weekers de mantel uit te vegen over de Bulgarenfraude. De Kamer eist een harde fraudeaanpak, en snel een beetje.
Bij de Belastingdienst is men opgetogen dat de politiek eindelijk het belang van fraudebestrijding inziet. De frustratie over de ‘weglekkende miljarden’ is daar hoog opgelopen. De top van de dienst richt een speciaal fraude-opsporingsteam op om malafide gastouderbureaus en kinderopvangverblijven aan te pakken.
Het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF) gaat in de herfst van 2013 aan de slag. Een van de eerste signalen die de fraudebestrijders oppakken betreft het Eindhovense gastouderbureau Dadim. Dat is de zaak die later bekend wordt als CAF-11 en die de toeslagenaffaire aan het rollen brengt.
Uit interne verslagen blijkt dat het CAF dit onderzoek erg slordig heeft uitgevoerd. In het fraudeteam heerst een onprofessioneel ‘jongens van de gestampte pot’-sfeertje waarbij leden onder elkaar spreken over ‘afpakjesdag’ als ze fraudeurs op het spoor denken te zijn. De rapportages over de huisbezoeken bij gastouders en het boekenonderzoek bij Dadim zijn vaag, incompleet en deels tegenstrijdig.
De belastingambtenaren vinden geen bewijzen voor fraude door het gastouderbureau, maar vinden wel aanwijzingen dat een aantal Dadim-klanten heeft gesjoemeld met het aantal opvanguren. Die aanwijzingen trekt het CAF niet na. In plaats daarvan zet de dienst Toeslagen de kinderopvangtoeslag van alle 300 Dadim-ouders in 2014 ‘tijdelijk’ stop.
Omgekeerde bewijslast
Dat lijkt deels uit gemakzucht te gebeuren. In plaats van zelf bewijzen voor fraude te verzamelen, draait de Belastingdienst de bewijslast om: de ouders moeten maar aantonen dat ze géén fraude hebben gepleegd. Volgens de Belastingdienst is zo’n ‘zachte stop’ goed bedoeld, namelijk om ouders te beschermen tegen hoge schulden.
Als er sprake is van fraude, moeten zij de toeslagen immers volledig terugbetalen. Dus hoe eerder de uitkeringen stoppen, hoe lager straks de terugvordering. De dienst gaat ervan uit dat ouders die onschuldig zijn dat vrij snel kunnen aantonen door betalingsbewijzen te overleggen.
Dáármee begint het drama pas echt. Want zowel de wetgever (de politiek) als de uitvoerder (de Belastingdienst) maken het ouders in de praktijk vrijwel onmogelijk hun onschuld te bewijzen. De wetgever heeft in zijn obsessie met fraudebestrijding inmiddels zóveel voorwaarden gesteld aan het recht op toeslag, dat ook ouders die te goeder trouw zijn impliciet (en soms expliciet) als fraudeur worden aangemerkt.
Eén administratief foutje kan fataal zijn. Ontbreekt er een handtekening op het contract met het gastouderbureau? Fraudeur. Adres niet goed ingevuld? Fraudeur. Eigen bijdrage te laat of niet tot op de laatste cent betaald? Fraudeur, alles terugbetalen.
Let op het woordje ‘alles’. Wie 10.000 euro kinderopvangtoeslag per jaar ontvangt (zulke bedragen zijn niet ongewoon voor gezinnen met een laag huishoudinkomen) en 10 euro van zijn eigen bijdrage verzuimt te betalen (of gewoon het bonnetje van die betaling kwijt is), moet het volle pond terugbetalen. Bij de Belastingdienst zitten ze daarmee in hun maag, vertellen de bazen van de dienst aan de onderzoekscommissie.
Oud-directeur Hans Blokpoel zegt er ‘buikpijn’ van te hebben gekregen dat de wetgeving zo hard uitpakte voor sommige ouders. De topmanagers kloppen tussen 2012 en 2014 naar eigen zeggen diverse keren aan bij bewindslieden met een verzoek het invorderingsbeleid te verzachten. In plaats van de hele toeslag terug te eisen, zou de Belastingdienst liever de eigen bijdrage plus een niet al te hoge boete willen invorderen.
Doof voor alarmsignalen
Die alarmsignalen vinden geen gehoor bij de top van de ministeries en het kabinet. Deels omdat ze niet luid en duidelijk genoeg zijn. Zo leest Eric Wiebes een als alarmerend bedoelde notitie eerder als een aansporing de regels nog wat aan te scherpen. Een topambtenaar van Sociale Zaken geeft diezelfde notitie niet door aan minister Lodewijk Asscher, omdat hij het persoonlijk oneens is met het versoepelingsverzoek van de Belastingdienst.
De kabinetswisseling in 2017 geeft enorm veel vertraging, omdat de nieuwe bewindslieden andere afwegingen maken. Maar de belangrijkste reden voor het niet thuis geven van bewindspersonen is dat ze de verkeerde probleemanalyse maken.
Alle verantwoordelijke bewindslieden verkeren tot het voorjaar van 2019 in de waan dat de kern van het probleem in het toeslagenstelsel zelf zit, namelijk dat hoge voorschotten per definitie ook tot hoge terugvorderingen leiden. Wiebes en Asscher willen de kinderopvang daarom op een andere manier financieren. Maar het ontwerpen en invoeren van een compleet nieuw financieringsstelsel kost jáááren, werpen de commissieleden de bewindslieden voor de voeten.
En ondertussen raakt de genadeloze zeis van de dienst Toeslagen elke maand honderden gezinnen. ‘Waar was uw gevoel van urgentie?’, willen de ondervragers weten. Het ontnuchterende antwoord: dat ontbrak. Totaal. Dit ondanks het feit dat bezorgde Kamerleden de hoge terugvorderingen, en de gevolgen daarvan voor ouders, vanaf 2010 meerdere keren nadrukkelijk aan de orde stelden in Kamerdebatten.
Onbeschrijflijke drama’s
De belangrijkste reden waarom de politieke en ambtelijke top van de ministeries van Sociale Zaken en Financiën de zaak op zijn beloop laat, is dat men daar niet doorheeft dat het misgaat bij de uitvoering. Ouders die betrokken zijn bij zaken die het CAF-team behandelt, krijgen geen eerlijke kans hun onschuld aan te tonen.
De Belastingdienst vertelt hen niet welke bewijsstukken ze aan moeten leveren en maakt andere bewijsstukken zoek. Ouders die in de ogen van Toeslagen ‘fraudeur’ zijn, krijgen het stempel ‘opzet/grove schuld’ achter hun naam en kunnen geen betalingsregeling krijgen. Dat leidt tot onbeschrijfelijke drama’s waarbij huwelijken en relaties sneuvelen, huizen en auto’s onder de hamer gaan en banen gedwongen worden opgezegd, omdat ouders de kinderopvang niet meer kunnen betalen.
Van dit alles heeft de politiek geen weet, omdat de Belastingdienst erover zwijgt. De vier bewindslieden die de Belastingdienst enige tijd onder hun hoede hadden, doen tegenover de commissie hun beklag over de extreem gesloten en defensieve cultuur bij de uitvoeringsorganisatie. Het lukt politici vrijwel niet relevante informatie boven water te krijgen, vooral niet als die informatie negatief afstraalt op de dienst zelf.
De beroerde informatievoorziening binnen de Belastingdienst is deels het gevolg van gebrekkige automatiseringssystemen waarin documenten niet centraal en voor iedereen toegankelijk worden opgeslagen, maar ook – zoals het fraudeonderzoek bij Dadim laat zien – van gebrekkige verslaglegging.
De rechtspraak gaat in dit verhaal evenmin vrijuit. Rechters zijn onafhankelijk en kunnen dus niet op het matje worden geroepen door parlementaire commissies. Hoogleraar bestuursrecht Bert Marseille kraakt op de eerste verhoordag harde noten over de rol van de Raad van State.
De hoogste bestuursrechter heeft jarenlang in rechtszaken tussen ouders en de Belastingdienst geoordeeld dat ‘alles terugvorderen’ de enige juiste uitleg van de wet is en dat de Belastingdienst geen enkele ruimte heeft coulance te betrachten.
Maar als het kinderopvangtoeslagenschandaal grote maatschappelijke en politieke ophef veroorzaakt, legt de Raad van State dezelfde wetgeving pardoes diametraal anders uit. In oktober 2019 concludeert de RvS ineens dat ‘alles terugvorderen’ helemaal niet de juiste interpretatie van de wet is en dat de Belastingdienst al die tijd een veel te harde lijn heeft gevolgd.
Beklaagdenbankje
Bewindspersonen, belastingdienst, rechters, topambtenaren: ze zijn allemaal een beetje dader. De enige verdachte die niet in het beklaagdenbankje heeft gezeten, is de Tweede Kamer. Het moet blijken of de ondervragingscommissie bereid is de hand ook in eigen boezem te steken.
Het feit dat de commissie een compliment van Wopke Hoekstra wel erg gretig in ontvangst nam (‘zonder de Tweede Kamer was deze affaire nooit aan het licht gekomen’) is een slechte voorbode. Het is absoluut waar dat de vasthoudendheid van Kamerleden Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA), net als het speurwerk van RTL Nieuws en Trouw, cruciaal waren bij het blootleggen van de misstanden.
Maar Hoekstra maakte ook nog een andere opmerking: ‘Hoe hebben we als politiek zo’n complex en onuitvoerbaar toeslagenstelsel kunnen bedenken?’ De Tweede Kamer heeft inderdaad het verdronken kalf gevonden en de put gedempt. Maar het parlement zou niet over het hoofd mogen zien dat het de put waarin het kalf verdronk, ook zelf gegraven heeft.
Meer lezen
De Toeslagenaffaire leert dat een topambtenaar eerst en vooral inhoudelijk gedreven moet zijn, betoogt oud-hoogleraar bestuurskunde Wim Derksen.
Voormalige bewindslieden lieten voor de parlementaire onderzoekscommissie kinderopvangtoeslag zien dat de echte macht geen pathetiek nodig heeft om machtig te zijn. De echte macht kan in doodsaaie ambtelijke procedures die niemand leest duizenden mensen slopen zonder dat een haan ernaar kraait, schrijft Sheila Sitalsing in haar column.
MEER OVER; POLITIEK MISDAAD, RECHT EN JUSTITIE OVERHEIDSBELEID MISDAAD ABVAKABO BELASTINGDIENST BERT MARSEILLE BULGARENFRAUDE YVONNE HOFS
Verhoren toeslagaffaire afgerond: waarom greep politiek niet in?
NU 28.11.2020 Afgelopen week stonden de politieke kopstukken onder ede voor de ondervragingscommissie die de kinderopvangtoeslagenaffaire onderzocht. Ministers en staatssecretarissen die er jarenlang met hun neus bovenop zaten, konden afgelopen week niet uitleggen waarom duizenden ouders verstrikt raakten in de fraudejacht van de Belastingdienst.
Premier Mark Rutte geeft iedere donderdagochtend les in Den Haag. “Ik leg dan aan kinderen uit dat de rechtsstaat ons beschermt tegen de almacht van de overheid”, zei Rutte vrijdag tijdens zijn verhoor.
Van bescherming was bij de gedupeerde ouders van de toeslagaffaire jarenlang geen sprake. Deze week moesten (oud-)ministers en staatssecretarissen uitleggen hoe dat is gebeurd.
Dat de ondervragingscommissie er überhaupt is gekomen, is dankzij volhardende Kamerleden (CDA’er Pieter Omtzigt en SP’er Renske Leijten) en journalisten (RTL en Trouw), zei minister Wopke Hoekstra (Financiën). Bij de informatievoorziening ging het al mis.
Dat werd pijnlijk duidelijk vlak voor de verhoren, toen een belangrijke memo toch werd gevonden bij de Belastingdienst, en een dag erna, toen de fiscus opnieuw met belangrijke informatie naar buiten kwam.
‘Met de kennis van nu…’
De politici die dicht bij de toeslagenaffaire stonden, hadden allemaal hun redenen en argumenten waarom de schuld niet alleen bij hen lag. Er werd wel schuldbewust teruggeblikt. “Met de kennis van nu…”, was een veelgehoorde zin, merkte commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) op de laatste dag van de verhoren op.
Vooraf hoopte Van Dam dat het voor de gedupeerde ouders, die door het toeslagensysteem in een nachtmerrie belandden, duidelijk zou worden dat zij in ieder geval niet zelf de oorzaak waren van alle ellende.
Dat is onherroepelijk helder geworden, voor zover dat al niet het geval was. Maar de vraag blijft: wie had hier wél iets aan kunnen doen?
Mogelijke oplossingen strandden, belangrijke informatie bereikte niet de juiste minister. De bewindslieden lieten afgelopen week ook zien dat de schuld volgens hen verdeeld is over vele lagen binnen de overheid.
Eric Wiebes, huidig minister van Economische Zaken en van 2014 tot 2017 staatssecretaris van Financiën, tijdens zijn verhoor door de parlementaire enquêtecommissie Kinderopvangtoeslag. (Foto: ANP)
‘Je gaat als bewindsman niet over alles’
Rutte zei dat zijn ministerie van Algemene Zaken maar klein is tussen de kolossale departementen in Den Haag. Als er dus iets fout gaat op Financiën, gaan Rutte en zijn ambtenaren daar de boel niet overnemen. “Dat willen we ook niet.”
Hoekstra is eindverantwoordelijk op Financiën, maar op zijn bureau belanden dagelijks tientallen dossiers. De kinderopvangtoeslag raakt niet eens zijn portefeuille.
De staatssecretaris van Financiën heeft de Belastingdienst onder zijn hoede. Maar de fiscus gaat over de uitvoering van de kinderopvangtoeslag. De regels worden bepaald door de minister van Sociale Zaken.
“Je gaat als bewindsman niet over alles”, zei Frans Weekers, staatssecretaris tussen 2010 en 2014. Hij wees daarom naar toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
Weekers trad uiteindelijk in 2014 af en werd opgevolgd door Eric Wiebes. Ook hij kon niet dé oorzaak aanwijzen. “De aanpak is in een optelsom totaal dramatisch geweest. Maar als je die optelsom niet kent, dan houdt het op.”
Wiebes maakte in 2017 plaats voor Menno Snel. Snel zag hoe het toeslagensysteem is gebouwd “zonder een greintje menselijke maat”.
‘Monster van de macht heeft altijd een redelijk argument’
De uitleg van de problemen waren er wel, maar de oorzaak werd er niet mee gevonden. Het deed denken aan de opmerking van PvdA-Kamerlid Henk Nijboer begin dit jaar tijdens een debat over de toeslagenaffaire.
“Het monster van de macht van de overheid heeft altijd weer een redelijk argument.”
Het was voor de bewindslieden ook duidelijk dat alleen de ouders die al dit leed is aangedaan echt konden vertellen wat er aan de hand was. Pas na hun verhaal drong het door. “Waren we maar eerder met de ouders in gesprek gegaan”, zei Hoekstra.
Rutte beloofde dat hij, als hij premier blijft, op regelmatige basis met gedupeerde ouders in gesprek zal gaan.
Gedupeerde ouders praten in Den Haag met premier Mark Rutte, voorafgaand aan het verhoor. (Foto: ANP)
‘Geen fundamentele les geleerd’
Uit de verhoren bleek dat er signalen genoeg waren, maar ze waren niet sterk genoeg of werden gezien als storend. Er gebeurde namelijk jarenlang niets.
Ook een rechterlijke uitspraak, een zeer kritisch rapport van de Nationale ombudsman en schrijnende verhalen van ouders in de media duwde de Belastingdienst niet de goede kant op.
Of zoals Rutte het zei: “De bal is naar het ravijn gerold zonder dat we onze voet er tegenaan hebben gezet.”
De ondervragingscommissie zal geen conclusies trekken uit de verhoren. Wel wordt er op 17 december een eindrapport met ‘waarnemingen’ aan de Tweede Kamer aangeboden.
Renske Leijten, commissielid en als SP-Kamerlid aanjager in dit dossier, had in ieder geval haar waarneming voor Rutte al paraat tijdens het verhoor. “Ik heb niet gehoord dat er een fundamentele les is geleerd. Dat vind ik wel heel jammer.”
Rutte over toeslagenaffaire: ‘Bal die richting ravijn rolde’
Zie ook: Tranen, verwijten en buikpijn: de eerste bevindingen over de toeslagenaffaire
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Plan fiscus: elke vordering vanaf 3.000 euro al het label Opzet/Grove Schuld
NU 27.11.2020 Ambtenaren van de Belastingdienst stelden in 2016 voor om mensen die 3.000 euro of meer aan kinderopvangtoeslag terug moesten betalen, zonder verder onderzoek het etiket ‘Opzet/Grove Schuld’ (OGS) op te plakken. Zij verloren mogelijk het recht op een betalingsregeling of schuldhulpverlening bij de gemeente. Het plan moest de fiscus helpen een grote achterstand in aanvragen voor een betalingsregeling weg te werken.
Dat blijkt vrijdag uit een memo dat deze week is opgedoken. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) heeft de memo vrijdag naar de Tweede Kamer gestuurd.
Eerder werd al duidelijk dat van de vele duizenden mensen die van OGS zijn beschuldigd, 96 procent ten onrechte deze stempel kreeg. Van Huffelen liet daarop onderzoek doen en dat heeft de memo uit 2016 aan het licht gebracht.
Of het voorstel ook daadwerkelijk is uitgevoerd, wordt nu verder onderzocht. “Maar één van de lessen van de afgelopen periode is dat dit soort signalen zeer serieus genomen moet worden”, zegt Van Huffelen. “En deze signalen passen ook bij verhalen die ik hierover hoor in mijn gesprekken met gedupeerde ouders.”
De staatssecretaris belooft dat zij “gezien de ernst” deze zaak “tot op de bodem laat uitzoeken”. Zij wil ook onderzocht hebben hoe het kan dat ouders die nooit het stempel OGS hebben gekregen, naar eigen zeggen in schuldhulptrajecten toch geconfronteerd werden met verwijten van fraude.
Van Huffelen meldt verder dat de Kamer eerder ten onrechte is verteld dat tot 2017 mensen met een toeslagenschuld tot 1.500 euro altijd een betalingsregeling konden krijgen. “Uit een kleine steekproef komt naar voren dat deze werkwijze in de praktijk niet altijd gevolgd lijkt te zijn.”
Lees meer over: Politiek Binnenland Toeslagenaffaire
Nieuw kindertoeslagmemo duikt op: ook ‘fraudeur’ met schuld lager dan 1500 euro
NOS 27.11.2020 Op het ministerie van Financiën is een tot dusver onbekende nota opgedoken over de harde aanpak door de Belastingdienst van ouders met kinderopvangtoeslag. In de memo uit 2016 staat dat ook ouders die minder dan 1500 euro aan de Belastingdienst moesten terugbetalen het etiket ‘Opzet Grove Schuld (OGS) kregen.
Tot dusver was bekend dat ouders met een schuld bij de fiscus van meer van 3000 euro automatisch het etiket OGS kregen. Ze werden daarmee door de fiscus als fraudeur bestempeld.
Het etiket OGS had grote gevolgen voor de ouders, zo is de afgelopen jaren gebleken. Ouders konden bijvoorbeeld geen schuldhulpverlening bij hun gemeente aanvragen en verloren het recht op een betalingsregeling. In de praktijk betekende dit dat sommige gezinnen hun huis moesten verkopen en in grote problemen kwamen.
‘Nare boodschap’
Staatssecretaris Van Huffelen, verantwoordelijk voor de Toeslagen, maakt het nieuws over het memo uit 2016 vrijdagavond bekend, een dag na de afsluiting van de parlementaire verhoren over de kinderopvangtoeslagen. Het ministerie heeft ook een filmpje gemaakt waarin Van Huffelen deze “hele nare boodschap” aan ouders vertelt.
Alexandra v Huffelen @AvHuffelen
Er is nieuwe informatie over Opzet Grove Schuld boven tafel gekomen. In deze video vertel ik u daar meer over.
Staatssecretaris Van Huffelen zegt in haar filmpje dat het nog niet duidelijk is of ouders met een schuld vanaf 1500 euro daadwerkelijk zo hard zijn aangepakt. Dat wordt nog uitgezocht.
Onder ede verhoord
De afgelopen weken zijn ambtenaren en (oud-) bewindslieden door de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvang onder ede gehoord over hoe het kon gebeuren dat ouders en gastouders vanaf 2012 door de Belastingdienst werden aangemerkt als fraudeur als ze ook maar iets niet goed hadden ingevuld bij hun toeslagenaanvraag of te weinig eigen bijdrage hadden betaald.
Uit de verhoren werd duidelijk dat iedereen achteraf vond dat het heel erg was en dat ze signalen van de disproportionele aanpak van de ouders onvoldoende hadden herkend. De voorganger van Van Huffelen, Menno Snel, zei tegen de commissie dat de informatiehuishouding “een bende” was. “Er worden 36 miljoen stukken doorzocht en daarna komt er weer een nota boven”, constateerde hij.
PvdA-Kamerlid Nijboer reageert met ongeloof op het bericht van Van Huffelen. “Zou dat nou echt pas vandaag bekend geworden zijn?” Hij wil dat de staatssecretaris zich in de Tweede Kamer komt verantwoorden.
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/897141c8-30e2-11eb-b113-0255c322e81b.jpg)
Telegraaf 27.11.2020 Iedereen met een toeslagenschuld van meer dan 3000 euro zou van de Belastingdienst automatisch het stempel van fraudeur hebben gekregen. De fiscus wilde zo snel achterstanden wegwerken.
Dat staat in een nieuw opgedoken memo uit 2016 dat staatssecretaris Van Huffelen (Financiën) vrijdag naar buiten brengt. Het gaat om het stempel ’opzet/grove schuld’. Wie dat label kreeg, kwam in grote problemen. Want deze mensen konden geen betalingsregeling krijgen voor hun toeslagschulden en bijvoorbeeld ook geen schuldhulpverlening van de gemeente.
Dat de Belastingdienst vrij makkelijk dit stempel uitdeelde, was al bekend. Maar met de werkwijze die in het memo staat, zouden nog eens duizenden ouders zomaar tot fraudeur zijn bestempeld. En dat mocht ’zonder verdere controle’ gebeuren, staat in het memo. De fiscus overwoog deze botte bijl om de grote achterstanden van ouders die een verzoek tot een betalingsregeling hadden gedaan, weg te werken. De fiscus hoopte dat van de ’totaalvoorraad’ aan verzoeken tot betalingsregelingen op deze manier 3500 ’versneld’ konden worden ’afgedaan’.
Het memo komt opvallend genoeg precies een dag na het aflopen van de verhoren naar de toeslagenaffaire in de Tweede Kamer naar buiten. Van Huffelen zet nog de kanttekening dat ze niet zeker weet of de Belastingdienst de werkwijze ook echt heeft doorgezet. Maar ze noemt het een signaal dat ze ’zeer serieus’ neemt en wil het ’tot de bodem laten uitzoeken’.
BEKIJK MEER VAN; belastingen overheid Van Huffelen Belastingdienst Financiën
3000 euro of meer terugbetalen aan toeslag? Opzet/grove schuld, stelde fiscus
AD 27.11.2020 Ambtenaren van de Belastingdienst stelden in 2016 voor om mensen die 3000 euro of meer aan kinderopvangtoeslag terug moesten betalen, zonder verder onderzoek het etiket ‘opzet/grove schuld’ op te plakken. Zij verloren het recht op een betalingsregeling of schuldhulpverlening bij de gemeente.
Dat blijkt uit een memo dat deze week is opgedoken en dat staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het plan moest de fiscus helpen een grote achterstand in aanvragen voor een betalingsregeling weg te werken.
Eerder werd al duidelijk dat van de vele duizenden mensen die van ‘opzet/grove schuld’ zijn beschuldigd, 96 procent dat stempel ten onrechte kregen. Van Huffelen liet daarop onderzoek doen en dat heeft dit memo uit 2016 aan het licht gebracht.
Of het voorstel ook daadwerkelijk is uitgevoerd, wordt nu verder onderzocht. ,,Maar één van de lessen van de afgelopen periode is dat dit soort signalen zeer serieus genomen moet worden”, zegt Van Huffelen. ,,En deze signalen passen ook bij verhalen die ik hierover hoor in mijn gesprekken met gedupeerde ouders.”
Uitzoeken
De staatssecretaris belooft dat zij ‘gezien de ernst’ deze zaak ‘tot op de bodem laat uitzoeken’. Zij wil ook onderzocht hebben hoe het kan dat ouders die nooit het stempel ‘opzet/grove schuld’ hebben gekregen, naar eigen zeggen in schuldhulptrajecten toch geconfronteerd werden met verwijten van fraude.
Van Huffelen meldt verder dat de Kamer eerder ten onrechte is verteld dat tot 2017 mensen met een toeslagenschuld tot 1500 euro altijd een betalingsregeling konden krijgen. ,,Uit een kleine steekproef komt naar voren dat deze werkwijze in de praktijk niet altijd gevolgd lijkt te zijn.”
Memo Belastingdienst: 3000 euro schuld was automatisch stempel fraudeur
RTL 27.11.2020 Iedereen die in de toeslagenaffaire volgens de Belastingdienst meer dan 3000 euro moest terugbetalen, werd mogelijk al sinds 2016 automatisch bestempeld als fraudeur. Dat blijkt uit een interne memo van de belastingdienst dat vandaag naar buiten is gekomen.
Dit beruchte stempel ‘OGS’ (opzet / grove schuld) maakte het voor gedupeerden onmogelijk om een betalingsregeling te treffen en zorgde ervoor dat ze bovendien buiten alle compensatieregelingen werden gehouden. Gedupeerden raakten hierdoor in zware financiële problemen. In enkele gevallen moesten gezinnen zelfs hun huis gedwongen verkopen en bleven achter met een torenhoge restschuld.
Stempel onterecht
Inmiddels is duidelijk dat in 96 procent van de gevallen het stempel onterecht was.
‘Niet specifiek gemotiveerd’
“We gaan niet langer uitzoeken waarom er sprake is van een terugvordering. De opzet/grove schuld zal dan ook niet langer specifiek gemotiveerd worden”, staat er onder meer letterlijk in de memo. Op die manier wilde de Belastingdienst de ‘achterstand in een snel tempo wegwerken’.
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen maakte de vondst van de memo vandaag bekend. Ze zegt erbij dat het niet zeker is of het memo ook is uitgevoerd.
Dit weten we nu door de verhoren over de toeslagenaffaire
RTL Nieuws; Toeslagenaffaire Belastingdienst
Mogelijk nieuwe informatie over Opzet Grove Schuld naar Tweede Kamer gestuurd
RO 27.11.2020 Gedupeerde ouders van de problemen met de Kinderopvangtoeslag hebben eerder aangegeven dat ze vaak niet wisten waarom ze het stempel Opzet Grove Schuld (OGS) hebben gekregen en of niet werden geholpen met hun problemen. Daarom is daar onderzoek naar gedaan. Daarbij is informatie boven tafel gekomen die door staatssecretaris Van Huffelen naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Het gaat onder andere om een memo uit 2016 waarin wordt voorgesteld om iedereen met een kinderopvangtoeslagschuld van meer dan 3000 euro, direct het predicaat OGS te geven. Of dat ook is uitgevoerd, is niet bekend.
Verder lijkt het erop dat ook mensen met een schuld van minder dan 1500 euro het predicaat OGS gekregen hebben terwijl er eerder gedacht werd, dat dit niet het geval was.
Wat de gevolgen van deze ontdekking zijn en hoe zaken mogelijk raakten aan de schuldhulpverlening, is nog niet bekend. Hiervoor is meer onderzoek nodig. Hoe dat onderzoek gaat gebeuren, maakt het ministerie van Financiën volgende week bekend.
Documenten;
Brief signalen ten aanzien opzet_grove schuld
Kamerstuk: Kamerbrief | 27-11-2020
Zie ook;
De balans opgemaakt: slachtoffers houden bittere nasmaak want ‘vogels zijn gevlogen’
AD 27.11.2020 De verhoren zitten erop. De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag gaat haar rapport schrijven, dat op 17 december verschijnt. Vier waarnemingen en één ontnuchterende vaststelling dringen zich alvast op.
Och, had ik maar…
Gepijnigde blikken, spijtbetuigingen en af en toe een traan. De stoet getuigen die de commissie de afgelopen twee weken onder ede hoorde, zat vaak zichtbaar in de maag met de vraag hoe het kan dat het toeslagenschandaal onder hun gezag kon plaatsvinden. Achteraf, ‘met de kennis van nu’, hadden ze het anders moeten doen.
Lees ook;
Ambtenaren van Financiën en Sociale Zaken trokken naar eigen zeggen wel aan de bel, maar lieten het er vervolgens bij zitten. Bewindslieden vroegen niet door, ook al lagen er rapporten op hun bureau waardoor alle alarmbellen hadden moeten afgaan.
Lodewijk Asscher, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 2012 tot 2017. © ANP
Een brief van een bezorgde grootmoeder werd door toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher beantwoord met het zakelijke verweer dat hij niet op individuele gevallen kon ingaan. Achteraf schaamde Asscher zich voor dat ‘koude’ antwoord, zei de PvdA’er. Hij vond hij dat hij met de brief door zijn ministerie had moeten lopen, met de vraag ‘jongens, hoe zit dit?’
Dat deed hij niet. Ook andere kopstukken namen al die tijd nooit de moeite om eens met de mensen zelf te praten, die zo in de knel waren gekomen. Kortom, dat de volledige omvang van het drama zich pas in 2019 openbaarde, kwam ook doordat er al die tijd volop kansen werden gemist.
Ondoordringbare leemlagen
Dat signalen niet doorkwamen, kwam deels door de manier waarop de Belastingdienst is georganiseerd. Er werken dertigduizend mensen bij de dienst, maar geluiden van de werkvloer belandden vaak niet bij de ambtelijke top. Als dat wel gebeurde, bleef de staatssecretaris van Financiën vervolgens verstoken van die informatie.
Eric Wiebes, staatssecretaris van Financiën van 2014 tot 2017. © ANP
Eric Wiebes sprak tijdens zijn verhoor meermaals van ‘leemlagen’ waar amper iets doorheen sijpelde. Zijn opvolger Menno Snel liep voortdurend achter de feiten aan, doordat er telkens nieuwe informatie opdook. ,,Het was gewoon een bende’’, zei hij tegen de commissie.
Tekenend voor de gang van zaken is de beruchte memo uit maart 2017, die pas eind oktober van dit jaar opdook. De opsteller, jurist Sandra Palmen, adviseerde de afdeling Toeslagen toen al te stoppen met procederen en ouders te compenseren. Haar superieuren beslisten anders, zei ze tijdens haar verhoor. Zowel Wiebes als Snel ontkende de memo ooit te hebben gezien. Toch zei Wiebes nooit het idee te hebben gehad dat er sprake is geweest van ‘kwade opzet’ bij ambtenaren, iets waar de commissie soms aan leek te twijfelen, gezien het soms venijnige verhoor van sommige oud-directeuren.
Beleid is sexy, uitvoering niet
,,Toeslagen is een fabriek zonder een greintje oog voor de menselijke maat’’, zei Menno Snel. Maar in plaats van de machine stop te zetten werd heel lang gedacht dat een nieuwe machine de problemen zou oplossen. Een stelselwijziging moest er komen. Eerst werd onder Asscher jarenlang gewerkt aan de huishoudentoeslag, die onder meer de kinderopvangtoeslag overbodig zou maken. Die poging werd in 2014 gestaakt, omdat het ‘te complex’ werd.
Menno Snel, staatssecretaris van Financiën 2017 tot 2019. © ANP
Vervolgens zette de regering haar kaarten op een systeem waarbij kinderopvangorganisaties ‘direct’ gefinancierd zouden worden, in plaats van via een toeslag aan de ouders. Opnieuw werd jaren aan dit nieuwe systeem gewerkt, totdat het derde kabinet-Rutte de invoering toch te risicovol achtte. Staatssecretaris Tamara van Ark was beducht voor een nieuw ict-debacle en trok in 2018 de stekker eruit.
Al die jaren lag de focus op nieuw beleid, en kon de ‘alles of niets’-benadering gewoon doorgaan. Een foutje ter waarde van 100 euro kon een gezin zomaar duizenden euro’s aan terug te betalen toeslag kosten. Dat een grote groep ouders door de Belastingdienst ook nog eens rücksichtslos als fraudeur werd gebrandmerkt leidde tot de zeer schrijnende situatie die we nu kennen.
De witte vlekken
De commissie heeft veel kunnen ophelderen, maar er bleven ook zaken onderbelicht. Neem de rol van de Raad van State: de hoogste bestuursrechter gaf de Belastingdienst aanvankelijk keer op keer gelijk in zaken die ouders hadden aangespannen. Die bevestiging zorgde er mede voor dat de ‘alles of niets’-benadering van het toeslagenbeleid gewoon doorging. De Raad van State werd pas later kritischer. De commissie heeft een onafhankelijke analyse laten uitvoeren van de uitspraken. Die zal pas bekend worden op 17 december.
Premier Mark Rutte na afloop van het verhoor. © ANP
Ook blijft de kant van de Tweede Kamer zelf onderbelicht. Het viel buiten de opdracht van de commissie om parlementariërs te horen. Toch is onduidelijk hoe het kan dat de toeslagwetgeving zó hard heeft kunnen uitpakken. Ook de Kamer zelf legde na de Bulgarenfraude grote nadruk op fraudebestrijding. Het maakt nieuwsgierig naar een parlementaire zelfanalyse.
Vogels zijn gevlogen
Met uitzondering van premier Rutte zitten alle politiek verantwoordelijken van toen niet meer op hun post. Daardoor konden oud-bewindspersonen de afgelopen week spijt betuigen, zonder daar consequenties uit te (hoeven) trekken.
Gedupeerde ouders praten op het Plein in Den Haag met premier Mark Rutte. © ANP
Tekenend was misschien wel de manier waarop oud-staatssecretaris Wiebes bijna terloops aan de commissie opbiechtte dat hij in 2017 de Tweede Kamer verkeerd heeft geïnformeerd. Achteraf was het antwoord dat hij had gegeven op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt ‘idioot’ en ‘verbijsterend’, zei Wiebes. Het onjuist informeren van het parlement geldt als een politieke doodzonde, maar Wiebes zit inmiddels ergens anders. Hij is nu als minister verantwoordelijk voor Economische Zaken en Klimaat. Zijn opvolger van destijds, Menno Snel, is na zijn aftreden eind 2019 alweer opgevolgd door maar liefst twee staatssecretarissen.
Zo houden slachtoffers een bittere nasmaak: zowel bewindslieden als vrijwel alle topambtenaren uit die tijd zitten allemaal allang op andere posten, terwijl duizenden ouders nog op schadevergoeding wachten.
Dag 8 – 26.11.2020
Kinderopvangtoeslagverhoren klaar: hoe de alarmbellen nooit werden gehoord
NOS 26.11.2020 Het lijkt een eeuwigheid geleden dat advocaat Eva González Pérez in haar verhoor verwees naar Het Proces van Kafka. De gedupeerde ouders waanden zich hoofdpersoon Jozef K. Hun schuld stond blijkbaar vast, maar wat ze hadden misdaan en waarom ze werden gestraft wisten ze niet.
González Pérez was de eerste getuige die verscheen voor de parlementaire ondervragingscommissie van de Tweede Kamer, anderhalve week geleden. Topambtenaren, staatssecretarissen en ministers volgden haar, uitmondend in vele uren aan verhoren onder ede over de kinderopvangtoeslagenaffaire.
De zaak in een notendop: ouders worden vanaf 2012 door de Belastingdienst aangemerkt als fraudeur als zij ook maar iets niet goed hebben ingevuld bij hun toeslagaanvraag of te weinig eigen bijdrage hebben betaald. Een dubbele nationaliteit was reden om als verdacht te worden aangemerkt. De slachtoffers raakten hun toeslag kwijt zonder opgaaf van redenen. Maar erger nog, al ontvangen toeslagen werden teruggevorderd – soms vele tienduizenden euro’s – met grote financiële en sociale problemen als gevolg.
De verhoren in een notendop: iedereen vindt het achteraf erg, ministeries wijzen naar elkaar en signalen kwamen niet waar ze moesten zijn of werden onvoldoende herkend. “Het wereldkampioenschap bestuurlijk onvermogen”, vat commissievoorzitter Chris van Dam het samen.
Halstarrig
De eerste week van de ondervragingen was het de beurt aan de ambtenaren. “Het lelijkste is als we elkaar allemaal de schuld gaan geven”, zegt secretaris-generaal van het ministerie van Sociale Zaken (SZW) Loes Mulder. Dat gebeurt toch.
Ambtenaren van het ministerie van Financiën, waar de Belastingdienst onder valt, zeggen grofweg: het alles-of-niets-beleid dat leidde tot de forse terugvorderingen was niet fraai. Maar het kwam van SZW en wij voerden het alleen uit. De commissie nam daar geen genoegen mee. “U was de hoogste baas, u had toch heel veel invloed?”, werd gevraagd aan voormalig Belastingdiensttopman Peter Veld. Dat was hij en dat had hij, maar Sociale Zaken was “halsstarrig”.
Volgens oud-topambtenaar Jaap Uijlenbroek van de fiscus is er niet één schuldige aan te wijzen:
Leijten ondervraagt Toeslagendirecteur over werkwijze
Ambtenaren van Sociale Zaken zeggen op hun beurt dat de Belastingdienst niet echt hard aan de bel heeft getrokken. “Ik heb nooit iemand boos aan mijn bureau gehad”, aldus oud-topambtenaar Marcelis Boereboom. En, is het punt van een aantal verhoorde SZW-ambtenaren, de Belastingdienst handhaafde hardvochtiger dan ons beleid voorschrijft.
De bewindslieden spreken in de tweede week van de verhoren ook over signalen die niet zijn doorgekomen. “Te weinig alarmbellen op allerlei niveaus”, zegt minister Wopke Hoekstra van Financiën. “Waarom zijn de alarmbellen niet gaan rinkelen? Dat komt omdat ik de informatie niet kreeg”, zegt voormalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
Een van de memo’s die nooit op de juiste plek naar boven zijn gekomen, is de waarschuwing van juridisch adviseur Sandra Palmen.
De belangrijkste waarschuwingen en adviezen uit het memo
Oud-staatssecretaris van Financiën Frans Weekers heeft het over “een leemlaag” waar niks doorheen komt en zijn opvolger Eric Wiebes “zag de lont niet branden van de bom die later ontplofte”. Toch gaan er gedurende de jaren dat de affaire speelt memo’s, notities, brieven, briefjes, rapporten en opmerkingen naar allerhande bewindspersonen.
Oud-staatssecretaris Wiebes probeert in zijn verhoor uit te leggen dat er sprake was van puzzelstukjes waarbij niemand de hele puzzel overzag. “Ja, hier is zo enorm iets misgegaan.” De commissie vindt dat ook, blijkt uit de soms felle en strenge toon van de verhoren. Commissieleden benadrukken dat bewindspersonen zelf verantwoordelijk zijn voor de informatiestroom op hun eigen departement en zich dus eigenlijk niet kunnen verschuilen achter ambtenaren die alarmbellen niet weten te vinden.
RTL Nieuws en Trouw
Premier Rutte hoorde pas vorig jaar over de volle omvang van de problemen, zegt hij. Hij kan zich niet herinneren dat hij er een gesprek over heeft gehad met een van de betrokken bewindspersonen. “Kan zijn, hoor, dat daarover gesproken is. Maar dat staat mij niet meer bij.”
Besproken wordt ook of de Tweede Kamer wel adequaat is geïnformeerd. “Nee, terugkijkend niet”, zegt Rutte. De afgelopen tijd kwamen veel documenten via RTL Nieuws en Trouw naar buiten, tot frustratie van het parlement. Minister Hoekstra vraagt zich voor de commissie af of “we hier hadden gezeten zonder vragen door de media en vanuit de Kamer”.
Wiebes antwoordde hij op vragen van de Kamer dat er niets bekend was over gedupeerde ouders, terwijl dat wel zo was.
Wiebes over zijn eigen antwoord: dat was schandalig
Gedurende de twee weken worden omstandigheden aangevoerd die een rol spelen bij het uit de hand lopen van de kinderopvangtoeslagaffaire. Zo leidt de Bulgarenfraude begin jaren 2010 tot een streng antifraude-klimaat, wordt geschetst. “Men wilde er een tandje bij”, zegt Weekers. “We hebben oog gehad voor de balans”, zegt Rutte. “Maar het kan zijn dat mensen grenzen hebben overschreden.”
En er was het problematische toeslagensysteem zelf, dat stamt uit 2005. Velen zijn er ongelukkig mee, omdat het te complex is voor burgers, omdat het wordt ingevoerd terwijl de Belastingdienst er nog niet klaar voor is, omdat werken met voorschotten altijd leidt tot correcties en omdat het systeem te rigide is. “Een fabriek zonder menselijke maat”, aldus oud-staatssecretaris Snel, de enige afgetreden bewindspersoon in deze affaire.
Blussen
Asscher wijdt voor de commissie uit over een eenvoudiger systeem waarbij het geld rechtstreeks naar de opvang gaat. “Ik dacht oprecht dat ik met de snelste oplossing bezig was.” Maar in de jaren dat daaraan wordt gewerkt, worden ouders nog steeds vermalen door het oude systeem.
Voorzitter Van Dam: “Ik krijg het beeld dat het huis in de fik staat en dat er een nieuw huis wordt gebouwd zonder het oude te blussen.” En het nieuwe huis komt er uiteindelijk niet, omdat het volgende (en dus huidige) kabinet er toch niet aan wil.
‘Pijn, alleen maar pijn’
Premier Rutte reflecteert in zijn verhoor – het laatste van de commissie- op wat fraudebestrijding eigenlijk is: “Je zoekt mensen die willens en wetens geld willen lospeuteren bij de overheid waar ze geen recht op hebben.” Dat dat hier is misgegaan, wordt nog eens duidelijk buiten het Kamergebouw, waar een aantal gedupeerden zich voor de laatste dag had verzameld. Een van hen vertelt over de “pijn, alleen maar pijn” waarmee ze de afgelopen weken voor tv heeft gezeten. “De betrokkenen eten er geen boterham minder om en ik loop bij de voedselbank.”
De parlementaire commissie presenteert op 17 december de bevindingen aan de Tweede Kamer. Dat document is overigens een reconstructie, zonder conclusies en zonder aanbevelingen.
BEKIJK OOK;
Dit weten we nu door de verhoren over de toeslagenaffaire
RTL 26.11.2020 De verhoren over de affaire met de uit de hand gelopen fraudejacht door de Belastingdienst zijn vandaag afgerond. RTL Nieuws-journalist Pieter Klein bracht samen Trouw-journalist Jan Kleinnijenhuis de affaire aan het licht. Zij wonnen daarvoor de prijs Journalist van het Jaar. Klein legt uit wat de verhoren van de afgelopen twee weken hebben opgeleverd.
Pieter, welke uitspraken vielen je het meeste op?
“Dat ambtenaren zeiden dat ze allemaal ‘buikpijn’ hadden, maar dat er geen enkele ‘buikpijnnotitie’ op het bureau van ministers is gekomen. Dat geen van de topambtenaren, ministers en staatssecretarissen echt snapten hoe heftig het beleid was, en hoe ernstig de fraudejacht was ontspoord.
Dat ze pas vorig jaar, na de onthullingen van RTL Nieuws en Trouw het ‘schaamrood op de kaken’ kregen. Toen ze het brandende lont zagen dat een sociale bom liet ontploffen. Toen ze zagen dat jarenlang ‘een bal richting het ravijn rolde’ en dat niemand had ingegrepen. En dat premier Mark Rutte uiteindelijk zei dat de harde aanpak na de Bulgarenfraude, ambtenaren misschien het idee had gegeven dat ze over de grenzen van de wet mochten gaan, terwijl dat niet de bedoeling was.”
Toeslagenaffaire: Wiebes zegt niets te weten van ‘buikpijn’ bij topambtenaren
Wat heeft je het meest verbaasd?
“Het patroon van niet goed kijken naar het effect van wetten. Alleen kijken naar grote stelselwijzigingen of abstract naar ‘de schuldenproblematiek’. Niet goed luisteren naar signalen. Niet praten met gewone mensen die in de knel zaten. Dat politieke en ambtelijke bestuurders zelfs niet wisten hoe de wetgeving en regels in elkaar zaten, waardoor mensen onterecht tot fraudeur werden bestempeld en in nog grotere ellende terecht kwamen.
Dat er niet is geluisterd naar het vernietigende memo van die ene jurist uit 2017, die toen al zei dat de Belastingdienst ‘ontoelaatbaar’ handelde. Dat het toen al opgelost had kunnen worden. En dat zoveel belangrijke informatie al die tijd is achtergehouden voor parlement, pers en samenleving.”
Verandert dit nog iets voor de gedupeerden?
“Nee. Veel ouders hebben met afgrijzen en ongeloof naar de verhoren gekeken. Ook met woede, omdat de compensatie nog steeds heel traag gaat. Ze vinden het over het algemeen wel goed wat de parlementaire ondervraging heeft blootgelegd. En ik denk dat het uiteindelijke rapport van de commissie een nog ontluisterender beeld zal schetsen. Het enige voordeel voor de ouders is dat zij gehoord worden, dat hun zaak op de politieke agenda blijft staan, ook in de aanloop naar de verkiezingen, waardoor de druk op Den Haag heel groot zal zijn om het juiste te doen.”
Directeur Toeslagen in tranen tijdens verhoor toeslagenaffaire
Directeur Toeslagen Agaath Cleyndert breekt tijdens het begin van het verhoor van de toeslagenaffaire. Gesprekken voeren met gedupeerde ouders was, zei ze, het moeilijkste wat ze in haar loopbaan heeft gedaan
Komen de verhoorde kopstukken weg met ‘ik wist er niets van’?
“Dat moet blijken. Het is natuurlijk waar dat sommige betrokkenen niet alles wisten, of op sommige momenten niet alles konden weten. Maar de verhoren lieten ook zien dat te vaak niet is doorgevraagd, dat signalen zijn genegeerd. Of betrokkenen onder ede de waarheid en de gehele waarheid hebben verteld, is aan de commissie: als zou blijken dat de commissie tot de conclusie komt dat sommigen niet de hele waarheid hebben gesproken, kan de commissie aangifte doen wegens meineed. Het kan ook zijn dat de commissie het gewoon vaststelt. Daarnaast kijkt het Openbaar Ministerie nog naar mogelijke strafvervolging van de Belastingdienst; ook daar zou nieuwe informatie kunnen opduiken.”
Hoe kan het dat de verantwoordelijken niets wisten van dit enorme probleem?
“Veel van de problematiek was op zich jarenlang wel bekend. Forse terugvorderingen van toeslagen, met name bij de armste mensen. Of dat toeslagen teruggevorderd werden als niet de hele eigen bijdrage was betaald. Maar de meest schrijnende effecten kwamen pas in volle omvang op tafel nadat vorig jaar werd onthuld hoe ernstig de fraudejacht was ontspoord, en hoe duizenden mensen letterlijk zijn ‘aangereden door de overheid’. Of, zoals premier Rutte zei, toen bleek dat de ‘overheid die zó machtig is, en mensen moet beschermen, mensen heeft vermorzeld’.”
Is de belangrijkste bevinding dat binnen een ministerie informatie niet op de juiste plek komt?
“Als het goed functioneert, komen problemen juist wel in volle omvang op tafel. Dan vragen topambtenaren goed door, en leggen zij politici alle mogelijke scenario’s voor om in te grijpen. Minister Hoekstra (Financiën) legde uit dat een van de grootste problemen was dat de Belastingdienst informatie niet boven tafel kreeg, en daarna veel te defensief in het eigen gelijk bleef hangen, waardoor de informatievoorziening ‘verhullend’ was. Uit het verhoor van Mark Rutte bleek vandaag dat er ook op hoog niveau is gestuurd om niet alle informatie ruimhartig openbaar te maken.”
RTL Nieuws en Trouw publiceerden gezamenlijk over de misstanden in de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst. Ouders werden onterecht aangemerkt als fraudeur en kwamen in grote problemen. Lees hier een overzicht van de affaire die onder meer staatssecretaris Menno Snel ertoe bracht de eer aan zichzelf te houden.
Er werden vaak zinnetjes gebruikt als ‘dat kan ik mij niet meer herinneren’. Werden ambtenaren en politici voorbereid?
“Ambtenaren en politici zijn inderdaad voorbereid op wat ze wel en niet moeten zeggen. Ze zullen niet het advies hebben gekregen om te liegen, omdat ze onder ede staan. Daarom waren ze heel precies in wat ze zich wel en wat ze zich juist niet herinnerden.”
Wat heeft de enquête opgeleverd?
“We hebben een heel ontluisterend inkijkje gekeken in hoe ons bestuur doorschoot in de fraudejacht en niet ingreep bij te harde wetgeving en te lang gemaakte fouten niet wilde toegeven. Daar is inmiddels iedereen van doordrongen. In politiek en bestuurlijk Den Haag zal het signaal zijn: als er ergens een probleem is, kijk er dan veel eerder naar. Een tweede conclusie is: je moet niet twee ministeries twee verschillende wetten laten uitvoeren, en niet goed kijken naar de uitvoering. Een derde conclusie: er moet in de wet veel meer aandacht zijn voor menselijke maat. En, heel simpel: ga gewoon praten met mensen.”
Wat zullen de consequenties zijn van de bevindingen van de verhoorcommissie?
“Dat moet nog blijken, als de commissie 17 december het verslag presenteert. De harde kantjes van het beleid zijn inmiddels al aangepast. In januari komt er een Kamerdebat over wat de politieke conclusies moeten zijn. Over hoe het verder gaat met het hele toeslagenstelsel, dat functioneerde als een ‘fabriek’ waarin geen oog was voor de menselijke maat, wordt in de formatie na de komende verkiezingen besloten.”
Oud-staatssecretaris Snel: toeslagen is fabriek zonder greintje menselijke maat
RTL Nieuws; Mark Rutte Wopke Hoekstra Menno Snel Pieter Klein Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Kinderopvang Kinderopvangtoeslag
Rutte maakt nogmaals excuus aan slachtoffers kinderopvangaffaire
NOS 26.11.2020 Voorzitter Van Dam sluit het verhoor van Rutte af. Hij was de laatste getuige die is gehoord. De commissie presenteert op 17 december 2021 het eindverslag.
- Het was vandaag de laatste dag van de openbare verhoren
- Twee weken lang hoorde de commissie topambtenaren en politici
- De commissie hoorde als laatste getuigen minister Hoekstra en premier Rutte
Liveblog gesloten
- 6 UUR GELEDEN
Verhoor afgelopen
- 6 UUR GELEDEN
Rutte: nogmaals excuus
Rutte is het met minister Hoekstra eens dat de kindertoeslagaffaire misschien nooit aan het licht was gekomen als de Kamerleden als Omtzigt en Leijten er niet zo hard op hadden “zitten duwen”. De premier herhaalt de excuses die hij eerder aan de betrokken ouders heeft gemaakt. Hij schaamt zich ervoor dat hij tien jaar premier is geweest en dat het probleem niet is opgelost. “Uiteindelijk ben ik de in de ogen van het land de baas is van het spul.”
Rutte gaat ook nog eens met de betrokkenen praten. “Dat was ik al van plan om in de zomer te doen, maar dat is er door corona nog niet van gekomen.
- 7 UUR GELEDEN
Rutte: Kamer niet adequaat geïnformeerd
Op de vraag of Rutte vindt dat de Kamer adequaat is geïnformeerd over de toeslagenaffaire, zegt de premier: “Nee, terugkijkend niet. Dat memo van mevrouw Palmen had de Kamer natuurlijk moeten bereiken.” Het gaat dan om een memo uit 2017 van een topambtenaar, die vond dat ouders te hard werden aangepakt. Dat memo bleef lang onopgemerkt.
- 7 UUR GELEDEN
‘Toeslagenaffaire is vergelijkbaar met aardbevingen Groningen’
Het verhoor van premier Rutte gaat verder. Hij gaat in op de vergelijking die hij eerder maakte tussen de toeslagenaffaire en de aardbevingen in Groningen. “Hier is een verschrikkelijk ongeluk gebeurd. Dit is overheidsfalen. Dit is de bal die richting het ravijn rolde en niemand stak een poot uit.”
Hij wijst erop dat de overheid een schild had moeten zijn voor burgers, maar dat in dit geval niet is geweest.
- 7 UUR GELEDEN
Het verhoor is een kwartier geschorst
Om 15.35 uur gaat het verhoor van premier Rutte verder.
- 7 UUR GELEDEN
‘Affaire lijkt op bal die richting ravijn rolt’
Rutte zegt stellig dat het helpen van mensen prioriteit had bij het kabinet. De rest, het oplossen van een politiek probleem bijvoorbeeld, was wat hem betreft achtergrondmuziek. “Het ging echt om de mensen die nu ook weer op het Plein staan. Het is verschrikkelijk wat hen is overkomen: huwelijksproblemen, kinderen die het moeilijk hebben.”
Hij vergelijkt de affaire met een bal die richting een ravijn rolt en op een gegeven moment niet meer te stoppen is.
Rutte: de bal rolde in het ravijn
- 7 UUR GELEDEN
‘Snel was goede staatssecretaris, had wat mij betreft niet weg gehoeven’
Vanaf juni 2019 is de kinderopvangtoeslagaffaire echt een groot onderwerp, zegt premier Rutte. Vanaf dan heeft hij er bemoeienis mee. Hij biedt staatssecretaris Snel zijn hulp en ondersteuning aan. Hij vindt het overigens onterecht dat Snel moest vertrekken. “Hij was een goede staatssecretaris. Ik had het volste vertrouwen in zijn aanpak.”
- 8 UUR GELEDEN
Rutte: ik had moeten waarschuwen voor de balans
Rutte geeft toe dat ambtenaren door de verharding van de fraude-aanpak, na onder meer de ‘Bulgaren-fraude’, misschien het gevoel hebben gekregen dat ze verder konden gaan dan ze anders zouden doen. “We hebben oog gehad voor de balans, maar het kan zijn dat u ook gelijk heeft en dat mensen grenzen hebben overschreden.”
De premier zegt dat dit een van de lessen is die hij heeft getrokken: dat hij mensen had moeten waarschuwen dat fraude hard moet worden aangepakt, maar dat de balans ook goed in de gaten moet worden gehouden.
- 8 UUR GELEDEN
Rutte: ik vind ook dat fraude moet worden aangepakt, maar wel in balans
Rutte heeft in zijn beginperiode als premier regelmatig gezegd dat alles op alles moet worden gezet om fraude te bestrijden. “Jazeker, daar heb ik een opvatting over.” Hij wijst erop dat het destijds niet om deze zaak ging, maar om bijvoorbeeld de ‘Bulgaren-fraude’ met onder meer huursubsidie. Hij vindt dat er wel oog moet zijn voor de menselijke maat.
- 8 UUR GELEDEN
Rutte: in een keer alle info naar buiten brengen
Rutte zegt dat hij het verstandig vond om met de beantwoording van het wob-verzoek van 7 juni te wachten tot het rapport van de commissie-Donner er was. Dat kwam in oktober uit. Maar de premier vond het een goed idee om zo lang te wachten omdat het hem beter leek om alle informatie in een keer naar buiten te brengen.
Premier Rutte bij de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag ANP
- 8 UUR GELEDEN
Rutte ontkent dat hij stukken heeft tegengehouden
Twee dagen na de ministerraad op 7 juni werd er een wob-verzoek gedaan. Het antwoord daarop liet lang op zich wachten, beaamt Rutte. Maar hij ontkent dat hij de beantwoording heeft tegengehouden. Wel heeft hij geadviseerd om alle stukken in een keer naar buiten te brengen. “Maar dat heeft niet geleid tot weken vertraging.”
- 8 UUR GELEDEN
Rutte: de bom ontplofte op 7 juni 2019
De bom ontplofte wat Rutte betreft tijdens de ministerraad op 7 juni 2019. “Toen was iedereen op de hoogte van de ernst in elk geval wat betreft de CAF-11-ouders.” Dat is de eerste groep van ongeveer 300 ouders, waarvan duidelijk werd dat zij het slachtoffer waren van een keiharde terugvordering van toeslagen.
- 9 UUR GELEDEN
Rutte: memo-Palmen viel niet onder Rutte-doctrine
Het gaat over de zogenoemde Rutte-doctrine. Zo wordt het uitgangspunt genoemd dat ambtenaren onderling vrijelijk moeten kunnen communiceren. De premier vindt dat hun mails bijvoorbeeld niet mogen worden opgevraagd. Hij maakt een uitzondering voor wat hij klokkenluiderssignalen noemt, zoals het memo van topambtenaar Palmen uit 2017, waar het de afgelopen weken vaak over gaat. Daarin waarschuwde zij dat er sprake was van onbehoorlijk bestuur en dat ouders gecompenseerd moesten worden. Het memo werd genegeerd en dook opnieuw op in 2019.
- 9 UUR GELEDEN
Rutte: niet bewust weinig aantekeningen gemaakt
Kamerlid Kuiken verbaast zich erover dat er nauwelijks aantekeningen gevonden zijn van gesprekken tussen ambtenaren op het ministerie van Algemene Zaken en de premier. Het lid van de parlementaire ondervragingscommissie vraagt zich af of er bewust heel weinig wordt opgeschreven, zodat die stukken ook niet kunnen worden opgevraagd. Rutte ontkent dat. Hij zegt dat de lijnen binnen AZ gewoon kort zijn. “Het is maar een klein ministerie.” Volgens hem wordt er alleen grappenderwijs weleens gewezen op de Wet Openbaar Bestuur, op basis waarvan journalisten en Kamerleden bijvoorbeeld een Wob-verzoek kunnen indienen. Kuiken: “Maar ik weet uit ervaring dat in elke grap een kern van waarheid zit”.
- 9 UUR GELEDEN
Ook Rutte werd zich pas in juni 2019 bewust van grote problemen
Ook Rutte hoorde pas in juni 2019 van de omvang van de problemen met de kinderopvangtoeslag. Hij kan zich niet herinneren dat hij hier een gesprek over heeft gehad met een van de betrokken bewindspersonen. “Kan zijn, hoor, dat daarover gesproken is. Maar dat staat mij niet meer bij.”
Rutte zag dat de bal het ravijn in was gerold, maar consequenties blijven uit
AD 26.11.2020 Het verhoor onder ede was een primeur voor een premier die van de gelegenheid gebruik maakte om nogmaals zijn excuses aan te bieden voor de toeslagenaffaire. Politieke consequenties verbindt Mark Rutte daar niet aan, maar hij heeft wel een les geleerd, zei hij tegen de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
,,Het was een bal die het ravijn inrolde en niemand stak een poot uit.” Aan metaforen had de mini-enquête naar de toeslagenaffaire de afgelopen twee weken geen gebrek, dus deze beeldspraak van minister-president Mark Rutte kon er vanmiddag ook nog wel bij.
Lees ook;
o Dat er bij Toeslagen een ramp gaande was, drong maar niet door tot kabinet
o Wie tussen de wielen van Toeslagen kwam was aan de goden overgeleverd
Nieuwsgieriger was de commissie echter naar de vraag hoe de premier zijn eigen rol had gezien. Hij is immers het enige politieke kopstuk dat al op zijn post zat toen de kiem voor het schandaal werd gelegd. De rest is vertrokken. Hij zit er nog.
Rutte legt de eed af tijdens zijn verhoor door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. © EPA
Excuses
In zijn slotwoorden zei Rutte zich vooral te schamen dat het toeslagensysteem in de tien jaar dat hij in het Torentje zit nog altijd onveranderd is. Pogingen om het stelsel te veranderen strandden keer op keer, terwijl er intussen wel duizenden ouders onbedoeld ‘tussen de wielen van de overheid’ zijn geraakt. Rutte zei daardoor geraakt te zijn: ,,Ik ben in de ogen van het land de baas van het spul. Ik kan daar niet voor weglopen.” En dus herhaalde hij de excuses die hij in januari van dit jaar tegen de slachtoffers had uitgesproken.
Ik ben in de ogen van het land de baas van het spul. Ik kan daar niet voor weglopen, aldus Mark Rutte.
Toch maakte Rutte zijn rol tijdens zijn verhoor een aantal keren kleiner dan zijn ondervragers lief was. Dat hij leiding had gegeven aan de ministeriële commissie die de fraudeaanpak tijdens zijn tweede kabinet flink opschroefde, deed Rutte eerst nog af als een vooral technisch voorzitterschap, zoals hij er vele heeft. Zo makkelijk kwam hij echter niet weg: had hij wel voldoende oog gehad gehad voor de ‘schaduwkant’ van die verharde aanpak? Immers, ouders die een foutje met de aanvraag van de kinderopvangtoeslag hadden gemaakt zijn het slachtoffer geworden van een nietsontziende fraudejacht, waarbij fundamentele rechtsbeginselen zijn geschaad.
Voorafgaand aan zijn verhoor werd de premier opgewacht door een aantal gedupeerde ouders. © ANP
Vergoelijken
Rutte snapte de vraag en gaf toe dat zijn rol ook weer niet zó klein was geweest. En ja, hij had ook een les getrokken: hij rekent het zichzelf aan dat hij het belang van rechtsbescherming onvoldoende heeft benadrukt toen het kabinet besloot om fraude harder aan te pakken ,,Ik had explicieter moeten zeggen: ja, we gaan het aanpakken, maar het mag niet gebeuren dat we grenzen over gaan.”
Dat die grenzen toch werden overschreden, kan wellicht komen doordat uitvoerende ambtenaren de aansporing van het kabinet niet juist hebben verstaan. ,,U kunt gelijk hebben, dat mensen het gevoel hebben gekregen dat ze verder moesten gaan dan ze normaal zouden doen. Maar ik kan niet vergoelijken dat iemand zoiets gedaan kan hebben”, zei de premier.
Venijn
Minister van Financiën Wopke Hoekstra had even daarvoor een hard oordeel over het functioneren van de Belastingdienst geveld. De CDA-bewindsman had geen goed woord over gehad voor de informatieverstrekking vanuit de fiscus. Dat verwijt kreeg Rutte vervolgens hard door de commissie in het gezicht gesmeten. Want gaf hij door zijn eigen ‘Rutte-doctrine’ om memo’s tussen ambtenaren niet te willen delen met het parlement zelf niet het verkeerde voorbeeld? En is de neiging bij zijn ministerie van Algemene Zaken om zo min mogelijk op papier te zetten niet ingegeven door angst dat informatie door parlement en media kunnen worden opgeëist?
De geheime notulen van de ministerraad die hij had mogen inzien, zo zei voorzitter Chris van Dam, ‘dragen niet bij aan het beeld dat transparantie prioriteit nummer één was bij dit kabinet.’ Over de vasthoudendheid van met name CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt werd tijdens kabinetsberaden niet altijd ‘met vriendelijke toon gesproken’, was de commissie gebleken. SP’er Renske Leijten, die met Omtzigt stapels Kamervragen had moeten stellen, voelde zich vaak met een ‘kluitje in het riet gestuurd’, zei ze. ,,Als de informatieverstrekking beter was geweest hadden we hier vandaag niet gezeten”, wierp zij Rutte met het nodige venijn voor de voeten.
Over de vasthoudendheid van met name CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt werd tijdens kabinetsberaden niet altijd ‘met vriendelijke toon gesproken’, was de commissie gebleken
Verschrikkelijk
De premier kon het haar slechts nazeggen, ook al omdat Hoekstra tijdens zijn verhoor het duo Omtzigt-Leijten, net als de vasthoudende verslaggevers van Trouw en RTL Nieuws, lof toezwaaide: ,,Als je kijkt naar dit dossier en je ziet hoe lang het heeft geduurd voor we in de richting van een oplossing zijn gaan bewegen, vraag ik me sterk af of we daar ooit zonder vragen en mediaberichten zouden zijn beland”, aldus de minister van Financiën.
Rutte herinnerde de commissie eraan wat er van hem en de rest van de politiek, ongeacht partijkleur, mag worden verwacht: ,,Niemand gaat de politiek in om mensen in hun diepste bestaan te kwetsen of te raken. Wij moeten zorgen dat mensen nooit tussen raderen van systeem komen.” Dat juist dát is gebeurd, vindt Rutte net als al die andere ex-bewindslieden die deze week te biecht gingen ‘verschrikkelijk’. Maar politieke consequenties trekt hij daar niet uit.
De bode begeleidt de premier naar zijn plek in de enquêtezaal, waar hij vanmiddag, als eerste premier ooit, onder ede werd gehoord. © ANP
Fraudecommissie van Rutte leidde mogelijk tot hardere aanpak
NU 26.11.2020 Een commissie die in 2013 werd opgericht om fraude te bestrijden, onder leiding van premier Mark Rutte, heeft er mogelijk voor gezorgd dat de aanpak te streng werd. Er is geen directe link met de problemen die nu bekend zijn met de kinderopvangtoeslag, maar het kan ervoor hebben gezorgd dat een klimaat ontstond waarin ambtenaren “over de grens” konden gaan.
“Het kan pervers uitpakken”, zei Rutte donderdag voor de ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire.
Als er al een link is tussen de toeslagenaffaire waarbij ouders onterecht als fraudeur werden bestempeld en slachtoffer werden van te harde aanpak van de Belastingdienst, dan had die link er niet mogen zijn, zei de premier. “Er kunnen mensen het gevoel hebben gehad dat zij verder mochten gaan dan normaal”, zei Rutte verder.
Wat er in die anti-fraudecommissie wordt besproken, is geheim. Stukken mogen ook niet openbaar worden gemaakt, maar de ondervragingscommissie heeft ze wel mogen inzien.
“Het beeld is wel: we gaan fraude aanpakken. We zien nu dat het beleid kneiterhard is”, zei commissievoorzitter Chris van Dam (CDA). “Misschien is de indruk gewekt dat ambtenaren over de grens konden gaan”, antwoordde Rutte.
De informatievoorziening in dit dossier is ‘de crux’, zei Van Dam. Of beter gezegd: het gebrek eraan. Stukken die werden opgevraagd door Kamerleden kwamen niet boven tafel. Regelmatig werden zij verrast door berichten via de media, maar ook daar kwam informatie vaak pas boven tafel na Wob-verzoeken.
‘Rutte-doctrine’ hielp niet mee bij openheid
De commissie had het vermoeden dat de zogenoemde ‘Rutte-doctrine’ hier een rol in heeft gespeeld. De term dook op in een sms-bericht van een medewerker van Rutte waarin wordt gesproken over CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt die informatie wil van oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel.
Het betekent dat Rutte over het algemeen niet wil dat ambtelijke stukken zomaar openbaar worden gemaakt. Ambtenaren moeten “in alle veiligheid” kunnen werken en “onderling kunnen brainstormen”, zonder dat die gesprekken later publiekelijk worden, vindt de premier.
Dat heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld journalisten die via een Wob-verzoek informatie boven tafel willen krijgen, te lang op informatie moeten wachten. Dat gebeurde regelmatig in de toeslagenaffaire.
Rutte wilde benadrukken dat zijn ministerie, Algemene Zaken, maar een kleine organisatie is waar niet altijd alles wordt bijgehouden. Verwijten van de ondervragingscommissie dat zijn departement belangrijke informatie voor de Kamer achterhield, ontkende hij.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/80b60646-2fe2-11eb-bda3-0217670beecd.jpg)
Rutte: fraudecommissie leidde mogelijk tot ’verder dan normale’ aanpak
Telegraaf 26.11.2020 De speciale ministeriële commissie voor fraude kan ertoe hebben geleid dat ambtenaren ruimte zagen voor een aanpak die ’verder gaat dan normaal’. Dat zegt premier Mark Rutte donderdagmiddag in zijn verhoor over de toeslagenaffaire.
Rutte werd onder meer verhoord over die commissie, die in 2013 werd opgezet, onder meer naar aanleiding van de ’Bulgarenfraude’ met toeslagen. Kamerleden vragen Rutte wat voor impact die focus op fraude had voor de dienstverlening aan burgers. „Er is altijd het risico als je fraude gaat bestrijden, termijnen langer gaan duren”, zegt Rutte over die balans. „Maar het is in elk geval niet de bedoeling dat mensen tussen de wielen van de overheid gaan komen.”
Dat gebeurt in de toeslagenaffaire toch. En Rutte moet in het verhoor toegeven dat zijn fraudecommissie misschien wel aan bij heeft gedragen. „Het kan dat mensen in de uitvoering het gevoel hebben gekregen: we moeten verder gaan dan normaal.” De ministeriële commissie voor fraude-aanpak recenseert hij donderdagmiddag als ’matig geslaagd’.
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er na de eerste verhoorweek aan het licht is gekomen in de toeslagenaffaire:
’Geen tijd voor alles op papier’
De Tweede Kamer voelt premier Rutte ook stevig aan de tand over de gebrekkige verslaglegging op zijn departement en informatievoorziening van het kabinet. „We hebben niet de tijd om alles op papier te zetten”, verdedigt Rutte zich in zijn verhoor over de toeslagenaffaire.
De ondervragingscommissie met Kamerleden die Rutte donderdagmiddag verhoort, blijkt op zijn ministerie van Algemene Zaken maar weinig documenten te hebben kunnen vinden over het toeslagendossier. „U heeft gekregen wat we hebben”, zegt Rutte. „Het is een heel klein departement. We hebben niet de tijd om alles op papier te zetten.”
De premier ontkent dat er weinig wordt vastgelegd om te voorkomen dat journalisten en Kamerleden later documenten op kunnen vragen. Dat wordt volgens Rutte wel eens ’grappend’ gezegd door zijn ambtenaren. „Maar dat wordt niet in actie omgezet.”
De commissie zet ook vraagtekens bij het gebrek aan openheid. Rutte wordt ondervraagd over wat in Den Haag de ’Rutte-doctrine’ wordt genoemd. De premier wil dat communicatie van ambtenaren onderling of met bewindspersonen niet naar buiten komt, tot het tot besluitvorming overgaat. „Ambtenaren moeten met elkaar vrij kunnen denken”, vindt Rutte. Anders kunnen ’opties niet worden gewogen’ of ’stomme ideeën’ niet worden geopperd, stelt de premier.
Fnuikend
Dat de toeslagenaffaire aan het licht is gekomen, is volgens minister Wopke Hoekstra (Financiën) vooral te danken aan de pers (RTL en Trouw) en Kamerleden (Renske Leijten en Pieter Omtzigt). Die ’fnuikende’ conclusie trekt Hoekstra tijdens zijn verhoor donderdagochtend.Die problemen worden Hoekstra pas in de loop van 2019 duidelijk. Het pijnlijke vindt hij dat het zo lang heeft moeten duren voordat de politieke top doorhad hoe duizenden ouders vermorzeld werden door de eigen overheid. En dan niet eens doordat die overheid dat zelf doorheeft.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1701a50-2fc2-11eb-a6c1-0217670beecd.png)
Hoekstra donderdagmorgen tijdens de start van het verhoor. Ⓒ POLITIEK 24
„Het echt fnuikende van het dossier is eerlijk gezegd dat er al veel langer iets aan de hand is en dat het pas in 2019 op de agenda komt door berichten in de media en vragen uit de Kamer”, zegt Hoekstra. „En als die dingen niet waren gebeurd, is het de vraag of wij hier nu hadden gezeten.”
Hoekstra wordt geraakt als hij eind 2019, op de dag van het opstappen van zijn staatssecretaris Menno Snel, in de Tweede Kamer even met een paar gedupeerde ouders praat. „Het schaamrood staat je dan op de kaken”, omschrijft de minister zijn gevoel als hij hoort over de ellende die de ouders met hem delen.
„Mensen zitten daar letterlijk met tranen in de ogen te vertellen”, schetst Hoekstra. Hij schetst hoe ze ook verhalen over de problemen in het verlengde van de fraude-aanpak van de fiscus, zoals uithuiszettingen en huwelijksproblemen. „Waren we maar eerder met die ouders zelf in gesprek gegaan”, verzucht Hoekstra. „Dat is echt wel wat anders dan een werkbezoek aan een staatsdeelneming.”
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/adc393f0-2fca-11eb-bc7e-02c309bc01c1.jpg)
Minister Wopke Hoekstra wordt donderdag gehoord door de parlementaire enquetecommissie Kinderopvangtoeslag. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Hoekstra vertelt donderdagochtend ook dat hem bij zijn aantreden in 2017 nog werd verzekerd dat de toeslagenafdeling van de Belastingdienst er uitstekend voor stond. In zijn overdrachtsdossier van ’zo’n 150 of 160’ pagina’s in totaal één pagina over de kinderopvangtoeslag ging. Maar bij zijn aantreden heeft de CDA-minister de problemen bij de Belastingdienst wel helder op zijn netvlies. „Ik heb die in mijn eerste debat groot, complex en hardnekkig genoemd.”
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kunnen de politieke verhoren gevaarlijk zijn voor bewindspersonen, ook omdat het verkiezingstijd is. „Daarom worden ze vooraf getraind”, zegt hij in de parlementaire podcast Afhameren:
In het eerste gesprek met de hoogste ambtenaar van Financiën, Manon Leijten, vraagt Hoekstra naar de problemen bij de Belastingdienst. „Leijten zei: ’Toeslagen is eigenlijk het best functionerende deel van de Belastingdienst.’”, schetst Hoekstra, die zegt tijdens zijn ministerschap hij een ’sterker dan normale bemoeienis’ bij de fiscus heeft gehad.
De minister heeft wat de kinderopvangtoeslag betreft daar zijn vraagtekens bij: „Ik zeg tegen haar: mij als burger is wel opgevallen hoe complex het systeem is.” Hij vertelt over de vele wijzigingen die hij bij het aanvragen van de toeslag door moet geven. „Daarbij krijgen wij telkens meerdere brieven die niet consistent zijn. Dus ik leg bij haar (Leijten, red.) terug: ik hoop dat u gelijk heeft.” Hoekstra stipt daarbij aan dat hij op dat moment nog niet in beeld had hoe diep de toeslagenproblematiek echt is en hoe hard die ouders heeft geraakt.
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid bedrog Wopke Hoekstra Mark Rutte
Ook premier Rutte kritisch over informatievoorziening binnen Financiën
NOS 26.11.2020 Pas in juni 2019 werd premier Rutte duidelijk hoe hevig de kinderopvangtoeslagaffaire uitpakte en wat de gevolgen waren van het “niet-proportioneel terugvorderen”. “Vanaf toen werd het een heel groot onderwerp, dat ook niet meer van mijn radar is verdwenen”, zei hij voor de parlementaire ondervragingscommissie.
Sinds dat moment heeft Rutte daar ook geregeld contact over gehad met staatssecretaris Snel, die uiteindelijk in december 2019 opstapte. Volgens Rutte verzuchtte Snel in de gesprekken met hem wel eens dat het zo moeilijk was om op het ministerie van Financiën bepaalde stukken boven water te krijgen en hoe groot de druk uit de Tweede Kamer was.
Rutte noemde het ernstig dat de informatievoorziening binnen Financiën niet goed loopt. Dat dat niet naar wens functioneerde, wist hij al langer en hij heeft er bij achtereenvolgende bewindslieden op aangedrongen dat te verbeteren. Volgens hem hebben die dat ook geprobeerd. Dat het bij de kinderopvangaffaire niet gelukt is om signalen dat het niet goed ging eerder boven water te krijgen heeft volgens hem geleid “tot het verschrikkelijke feit waardoor we hier nu zitten”.
De premier is het met minister Hoekstra eens dat de kinderopvangaffaire misschien nooit aan het licht was gekomen als Kamerleden als Omtzigt en Leijten er niet zo hard op hadden “zitten duwen”. Aan het eind van zijn verhoor herhaalde de premier de excuses die hij eerder ook al aan de betrokken ouders had gemaakt.
Bal in het ravijn
De ontwikkelingen in deze affaire vergeleek Rutte met een bal die is gaan rollen tot in het ravijn. Rutte zei dat “goedwillende Nederlanders tussen de wielen van de overheid terecht zijn gekomen en zich op geen enkele manier gesteund wisten in deze afgrijselijke kwestie en de overheid tegen zich zagen.”
De commissie vroeg Rutte of hij Snel niet eerder had moeten aansporen om in actie te komen. Rutte antwoordde daarop dat hem voor juni niet duidelijk was hoe ernstig de situatie was. “Als het bij zo’n groot departement als Financiën al niet zichtbaar is, dan is het bijna onmogelijk buiten zo’n departement. Maar natuurlijk zou ik hopen dat ik op signalen had gereageerd.”
Rutte: de bal rolde in het ravijn…!
Papieren stukken
Tijdens het verhoor van Rutte ging het lang over het al dan niet schriftelijk vastleggen van gesprekken en het al dan niet naar buiten brengen van documenten. De commissie had stukken opgevraagd over de kinderopvang en over fraudebestrijding en is er verbaasd over dat bij het ministerie van Rutte maar zo weinig op papier staat. De premier verklaarde dat doordat Algemene Zaken maar een klein departement is. “We hebben niet de tijd om alles op papier te zetten en er gebeurt veel mondeling.”
Rutte vindt het geen probleem dat er zo maar weinig schriftelijk wordt gerapporteerd. En volgens hem hoeven stukken over gesprekken tussen ambtenaren onderling en tussen ambtenaren en bewindslieden vóór er een besluit is genomen niet naar buiten te komen. “Je moet ideeën kunnen uitwisselen en je moet in veiligheid kunnen discussiëren.” In ambtelijk Den Haag staat dat bekend als de Rutte-doctrine.
Een kritisch memo van ambtenaar Palmen over de kinderopvangtoeslag moet volgens Rutte wel openbaar kunnen worden, omdat het daar om een signaal van een soort klokkenluider ging. Palmen schreef in haar memo dat de Belastingdienst laakbaar handelde, maar met haar memo werd niets gedaan. De premier had liever gezien dat dit memo terecht was gekomen bij de politieke top.
Bestrijding van fraude
De commissie vroeg Rutte ook of er niet te veel nadruk heeft gelegen op bestrijding van fraude, en of daardoor goedwillende burgers niet in de knel zijn gekomen. Het tweede kabinet-Rutte stelde in 2013 een ministeriële commissie in om de fraude aan te pakken en die commissie bleef tot 2015.
Rutte antwoorde daarop dat hij voldoende oog had voor de schaduwkanten van die aanpak en dat hij de balans voldoende in de gaten heeft gehouden. “Maar dat neemt niet weg dat u gelijk kunt hebben dat mensen in de uitvoering het gevoel gehad kunnen hebben dat ze verder moesten gaan dan ze normaal gesproken misschien zouden doen.”
Dit was de laatste dag van de verhoren van de ondervragingscommissie. Vorige week werden ambtenaren gehoord en deze week politici. De commissie komt over drie weken met een ‘verslag van bevindingen’, een onderzoek naar de feiten. De commissie trekt geen conclusies, en doet ook geen aanbevelingen.
BEKIJK OOK;
Rutte: had explicieter grenzen moeten stellen aan fraudejacht
RTL 26.11.2020 Premier Mark Rutte erkent dat hij wellicht ‘explicieter’ had moeten aangeven dat een hardere aanpak van misbruik van belastinggeld geen vrijbrief mocht zijn om rechten van burgers met voeten te treden. Dat zegt hij in een verhoor over de toeslagenaffaire.
Na een aantal veelbesproken fraudezaken hamerde het kabinet sterk op een strengere aanpak van misbruik van belastinggeld. Rutte vindt dat daarbij voldoende oog is geweest voor de balans tussen fraudebestrijding en dienstverlening aan burgers.
“Maar dat neemt niet weg dat in de uitvoering mensen het gevoel kunnen hebben gekregen dat ze wat verder moesten gaan dan ze normaal gesproken zouden doen”, erkent Rutte. “Dat kan nooit een rechtvaardiging daarin vinden. Maar het is wel gebeurd.”
Oud-staatssecretaris Snel: toeslagen is fabriek zonder greintje menselijke maat
Verdedigend
Rutte kwam aan het begin van de middag aan het woord in het verhoor over de toeslagenaffaire. Vanochtend was minister van Financiën Wopke Hoekstra aan de beurt tijdens de verhoren.
Hoekstra zei zich regelmatig te ergeren aan de houding van ambtenaren van zijn ministerie, en bij de Belastingdienst in het bijzonder. Er werd te ontspannen en te verdedigend gereageerd op schandalen die aan het licht kwamen en van veel politieke onderwerpen leken veel ambtenaren het belang en de urgentie niet in te zien, zegt hij in een verhoor over de toeslagenaffaire.
Laconieke ambtenaren
Hoekstra schetste hoe hij voormalig staatssecretaris Menno Snel moest vervangen tijdens het mondelinge vragenuurtje in de Tweede Kamer over beschuldigingen van etnisch profileren bij de fiscus. De ondersteuning van ambtenaren was niet goed genoeg. “Dat kon echt niet”, blikt hij terug.
Ambtenaren konden hem niet verzekeren dat er geen sprake was, en reageerden te laconiek op de berichten. Ze adviseerden hem aan de ‘veilige kant’ te blijven.
Niet in dank afgenomen
De minister sprak de topambtenaar van zijn ministerie hierop aan en uitte zijn zorgen over het feit dat Snel op deze manier vaak de Kamer werd ingestuurd. Zijn kritiek op de Belastingdienst werd hem niet altijd in dank afgenomen, vertelt Hoekstra. Hij kreeg vaak berichten dat ambtenaren het vervelend vonden dat hij over de ‘hardnekkige problemen’ sprak.
Naarmate steeds meer duidelijk werd over de toeslagenaffaire, bleef de Belastingdienst te defensief, tot ergernis van de bewindsman.
Oud-staatssecretaris Snel: toeslagen is een fabriek zonder greintje menselijke maat
Toeslagen is een ‘enorme fabriek’, zegt Snel, waarbij het alleen maar gaat om het afvinken van velden in formulieren.
RTL Nieuws; Mark Rutte Wopke Hoekstra Menno Snel Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Toeslagenwet Kinderopvang Kinderopvangtoeslag
Rutte steekt hand in eigen boezem rond toeslagenaffaire: ‘Grenzen overgaan mag niet’
AD 26.11.2020 Premier Mark Rutte zegt lessen te hebben getrokken uit de toeslagenaffaire. Een van de dingen die hij zich ‘aanrekent’ is dat hij het belang van rechtsbescherming onvoldoende heeft benadrukt toen het kabinet besloot om fraude harder aan te pakken ,,Ik had explicieter moeten zeggen: ja we gaan het aanpakken, maar het mag niet gebeuren dat we grenzen over gaan.”
In het tweede kabinet-Rutte werd fraudebestrijding een speerpunt van beleid, als gevolg van de Bulgarenfraude en de fraude met persoonsgebonden budgetten. Rutte gaf zelf leiding aan een ministeriële commissie, die een speerpunt maakte van de fraudeaanpak. De commissie die de toeslagenaffaire onderzoekt vroeg Rutte of hij indertijd wel genoeg oog heeft gehad voor de schaduwkant van dit beleid: mede hierdoor kon het gebeuren dat ouders die een klein foutje hadden gemaakt met hun kinderopvangtoeslag als fraudeur werden aangepakt.
Lees ook;
Rutte zegt dat hij de rechtsbescherming zelf altijd in het oog heeft gehouden, maar kan zich ook voorstellen dat ambtenaren die het beleid moesten uitvoeren dat signaal niet goed hebben verstaan. ,,U kunt gelijk hebben, dat mensen het gevoel hebben gekregen dat ze verder moesten gaan dan ze normaal zouden doen. Maar ik kan niet vergoelijken dat iemand zoiets gedaan kan hebben”, zei de premier.
Premier Mark Rutte © Videostill
Informatieverstrekking
Rutte kreeg het in het begin van zijn verhoor flink aan de stok met de commissie, vanwege de manier waarop zijn kabinetten omgaan met het verstrekken van informatie. Juist bij de Belastingdienst duurde het vaak eindeloos voordat informatie naar boven kwam. De commissie vraagt zich af of Rutte niet zelf ook de hand heeft gehad in die trend. Op zijn eigen ministerie van Algemene Zaken worden bijvoorbeeld heel weinig aantekeningen gemaakt, waardoor de commissie moeite had te reconstrueren wat er en met wie wordt besproken. Volgens Rutte heeft hij nou eenmaal een klein ministerie en heeft hij ‘niet de mankracht’ of ‘de tijd’ om dingen op te schrijven.
Dat op Algemene Zaken ambtenaren worden aangespoord om zo min mogelijk op schrift te stellen moet volgens hem vooral ‘in grappende zin’ worden opgevat en heeft niks te maken met de vrees dat aantekeningen of app-verkeer opgevraagd zouden kunnen worden met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob). De commissie vindt die ontkenning opvallend en is bovendien kritisch over het besluit – met medeweten van Algemene Zaken – om in de toeslagenaffaire wettelijke termijnen voor openbaring van informatie op verzoek van journalisten opzettelijk te overschrijden en de boete voor lief te nemen.
Kluitje in het riet
Ook vroeg de Tweede Kamer meermaals vergeefs om ambtelijke memo’s, maar die hoefden volgens Rutte niet verstrekt te worden, omdat ambtenaren volgens hem vrij moeten zijn om ‘stomme ideeën en goede ideeën’ vrijelijk uit te kunnen wisselen, voordat het kabinet een besluit neemt. Deze uitleg wordt door Kamerleden als Pieter Omtzigt (CDA) al een tijdlang aangevochten, omdat die volgens hem in strijd is met artikel 68 van de Grondwet.
SP-Kamerlid Renske Leijten vindt dat het parlement te vaak ‘met een kluitje in het riet is gestuurd’: ,,Als de informatieverstrekking beter was geweest hadden we hier vandaag niet gezeten”, wierp zij Rutte tijdens diens verhoor voor de voeten.
Hoekstra prijst vasthoudende Kamer
Minister van Financiën Wopke Hoekstra stelde tijdens zijn verhoor dat als de Tweede Kamer en de media niet stug hadden doorgevraagd, de omvang van de toeslagenaffaire nog altijd niet bekend geweest. Hoekstra zei dat de stapel Kamervragen van Omtzigt en Leijten vooral door D66-staatssecretaris Menno Snel en zijn partijgenoten in het kabinet ‘bij vlagen als ongemakkelijk’ werd beschouwd.
Toch komt het duo, net als de vasthoudende verslaggevers van Trouw en RTL Nieuws, wat hem betreft vooral lof toe: ,,Als je kijkt naar dit dossier en je ziet hoe lang het heeft geduurd voor we in de richting van een oplossing zijn gaan bewegen, vraag ik me sterk af of we daar ooit zonder vragen en mediaberichten zouden zijn beland.”
Hoekstra denkt dat ook een oplossing nog lang niet in zicht zou zijn geweest. ,,Zonder de Kamer hadden we hier niet gezeten.” Volgens Hoekstra zat het ministerie een hele poos ‘niet aan de goede kant van de lijn’.
Ergernis
Hoekstra velde in zijn verhoor een hard oordeel over het functioneren van de Belastingdienst. Dat leidde bij hemzelf de afgelopen jaren meermaals tot ergernis. Problemen werden niet opgelost en de informatieverstrekking schoot meer dan eens tekort, zei hij tegen de commissie.
Hoekstra zei dat hij er soms pas op de achterbank van de dienstauto achter kwam dat ergens halverwege een ambtelijke notitie een probleem werd gesignaleerd. En als er iets misging, dan proefde hij te vaak een ‘ontspannen houding’.
Ontspannen houding
Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de problemen met de inning van de erf- en schenkbelasting, die de schatkist een tegenvaller van 400 miljoen euro bezorgde. ,,Dan werd er gezegd: het is binnenkort opgelost. Maar vervolgens is het niet opgelost. Dat is een soort ontspannen houding die je op meerdere dossiers ziet.”
De Belastingdienst zou bij problemen juist moeten zeggen: ‘wat ontzettend vervelend, we gaan alles op alles zetten’, aldus Hoekstra. In het geval van de toeslagenaffaire was het volgens hem beter geweest als de dwanginvorderingen eerder stop waren gezet, in plaats van eerst nog meer informatie te vergaren en dingen uit te zoeken.
Minister Wopke Hoekstra van Financiën wordt gehoord door de parlementaire enquêtecommissie kinderopvangtoeslag, tijdens de laatste dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie. © ANP
Terugkerend probleem
Een terugkerend probleem bij de Belastingdienst is volgens Hoekstra dat er ‘te weinig controle is op wat er daadwerkelijk gebeurt’. Toen hij in de Kamer zei dat de problemen ‘hardnekkig’ waren, werd hem dat door de top van de Belastingdienst niet in dank afgenomen. Hoekstra: ,,Het leverde irritatie op, want ik zou de problemen groter maken dan ze zijn.”
Hoekstra ging zich in toenemende mate bemoeien met een aantal problemen bij de Belastingdienst. Verantwoordelijk staatssecretaris Menno Snel vond dat ‘niet altijd makkelijk’, aldus Hoekstra, omdat bewindspersonen nou eenmaal ‘het liefst hun eigen winkel runnen’.
Snel zei gisteren tegen de commissie dat hij zich te lang samen met de Belastingdienst ‘te defensief’ had opgesteld en pas laat ‘uit de tunnel’ kwam. Hoekstra is het daarmee eens. ,,Ik denk dat ik dat onderschrijf, dat die zelfreflectie klopt.”
Verhoren toeslagenaffaire ‘Rutte-doctrine’ voorkomt dat discussiestukken openbaar worden
RTL 26.11.2020 De ‘Rutte-doctrine’ schrijft voor dat de Tweede Kamer en journalisten geen toegang krijgen tot bepaalde stukken bij ministeries. Dat zei premier Mark Rutte tijdens zijn verhoor over zijn rol in de toeslagenaffaire. Rutte wil niet dat mails tussen ambtenaren onderling of tussen ambtenaren en bewindspersonen over bepaalde ideeën of voorstellen openbaar worden.
Een ambtenaar vroeg Rutte een tijd geleden naar het effect van de doctrine, waardoor toenmalig staatssecretaris Menno Snel (Financiën) bepaalde stukken niet aan de Kamer kon geven. De sms die de ambtenaar heeft gestuurd, werd voorgelezen door de ondervragingscommissie tijdens het verhoor.
Rutte wil niet dat mails tussen ambtenaren onderling of tussen ambtenaren en bewindspersonen over bepaalde ideeën of voorstellen openbaar worden. “Daar moet je als ambtenaren gewoon over kunnen mailen zonder dat die mails naar buiten komen”, legt hij uit.
Rutte verklaart onder ede over toeslagenaffaire, kijk hier live mee
Dat geldt niet voor alle stukken, benadrukt Rutte. Notities of mails waarin ambtenaren aan de bel trekken over de werking van een systeem, moeten wel openbaar worden gemaakt. Een memo waarin wordt gewaarschuwd voor de manier waarop Toeslagen een groep ouders behandelt, had bijvoorbeeld veel eerder naar boven moeten komen. “In een goed functionerend systeem zou je verwachten dat zo’n signaal, dat raakt aan de rechtszekerheid van mensen, zou doordringen tot de hoogste laag.”
Cursus Wob, die immers de ‘goede en democratische bestuursvoering’ dient: Ook uit stukken voor intern beraad moeten tenminste feiten & feitelijke gegevens openbaar worden, geachte minister-president. Volgt uit wet & jurisprudentie. #toeslagenaffaire #rechtsstatelijkheid
2:27 PM · Nov 26, 2020 from Hilversum, Nederland 92 39 people are Tweeting about this
Geen aantekeningen
De commissie stelde ook vast dat er op het ministerie van Algemene Zaken nauwelijks notities zijn. Toen werd gezocht op documenten over de kinderopvangtoeslag, werd bijna niets gevonden. Volgens Rutte komt dat doordat hij nu eenmaal een klein departement heeft. “Bij bijna geen enkel gesprek maken we aantekeningen”, zegt hij.
Rutte ontkent dat er niet wordt genotuleerd om te voorkomen dat documenten via de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) naar bovenkomen. Daar wordt weleens over gegrapt maar dat wordt ‘niet omgezet in actie’, aldus de premier.
Oud-staatssecretaris Snel: toeslagen is fabriek zonder greintje menselijke maat
RTL Nieuws; Mark Rutte Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Toeslagenwet Kinderopvangtoeslag Kinderopvang
Hoekstra: omvang toeslagenaffaire pas duidelijk door berichten in media
NOS 26.11.2020 De informatiehuishouding vanuit de Belastingdienst is echt niet op orde. Dat zei minister Hoekstra voor de parlementaire ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de kinderopvangtoeslagaffaire.
“Als je ziet wat voor zoektocht ouders hebben moeten ondernemen om hun dossier compleet te maken, dat lijkt in heel veel karakteristieken op hoe dossiers klaargemaakt moesten worden om de staatssecretaris voor te bereiden op een debat in de Kamer”, verduidelijkte hij.
Hoekstra zei ook dat de omvang van de affaire met de kinderopvangtoeslag pas in 2019 echt nadrukkelijk op de agenda is gekomen door een uitspraak van de Raad van State, berichten in de media en vragen van Kamerleden. Hij noemde het fnuikend dat er al veel langer iets aan de hand was. Maar volgens hem was het zeer de vraag “of we hier vandaag zouden hebben gezeten” als die uitspraak en de berichten in de media er niet waren geweest.
Over de slechte informatievoorziening binnen de Belastingdienst gaf hij nog als ander voorbeeld dat hij zelf pas in een laat stadium hoorde dat er een flinke financiële tegenvaller was bij de erf- en schenkbelasting.
Hoekstra: toeslagen pas op agenda door media
Eerder gedupeerden tegemoet komen
Achteraf vindt Hoekstra dat er al eerder actie had kunnen worden ondernomen om de gedupeerden van de toeslagaffaire tegemoet te komen, maar hij had in de zomer van 2019 wel begrip voor de vrees binnen zijn ministerie voor ‘precedentwerking’. Het kabinet wachtte op een rapport van oud-minister Donner over de affaire, waarin ook voorstellen werden gedaan over compensatie van de gedupeerden. Dat rapport kwam later dan werd gedacht, zei Hoekstra.
Hoekstra noemde het verschrikkelijk dat mensen in de steek zijn gelaten en hij zei dat het schaamrood hem op de kaken staat. “Dat de overheid waar deze mensen op vertrouwd hebben dit gedaan heeft, is echt buitengewoon pijnlijk.” Hij vindt dat eerder met de betrokken ouders gesproken had moeten worden en hij zei ook dat staatsecretaris Snel te lang is meegegaan in de “defensieve houding van de Belastingdienst”.
Hoekstra vertelde ook dat hij bij het begin van zijn ambtsperiode van zijn secretaris-generaal te horen kreeg dat de afdeling Toeslagen het best functionerende onderdeel van de Belastingdienst was. Hij vond zelf wel vanaf het begin dat het systeem van kinderopvangtoeslag erg complex was. Hoekstra wist dat ook uit eigen ervaring, omdat hij zelf jonge kinderen heeft.
Kantelmoment
In 2018 was hij zelf nog nauwelijks betrokken bij de kinderopvangaffaire. Volgens hem was het ‘kantelmoment’ de uitspraak van de Raad van de State in april 2019. De strekking van die uitspraak was dat de Belastingdienst wettelijke mogelijkheden had om minder hard met mensen om te gaan die een klein foutje hadden gemaakt bij het invullen van de kinderopslagformulieren.
In mei 2019 werd Hoekstra naar eigen zeggen zelf voor het eerst met de neus op de feiten gedrukt, toen hij in het vragenuur in de Tweede Kamer op het matje werd geroepen over etnisch profileren door de Belastingdienst. Tot ergernis van Hoekstra was toen niet duidelijk hoe dat precies zat.
Het is vandaag de achtste en laatste dag van de verhoren van de ondervragingscommissie. Vanmiddag komt ook nog premier Rutte.
Hoekstra: ‘Waren we maar eerder met gedupeerde ouders in gesprek gegaan’
NU 26.11.2020 Minister van Financiën Wopke Hoekstra had gewild dat hij eerder met gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire in gesprek was gegaan. In de gesprekken die Hoekstra met hen heeft gehad, kwam de ellende pas echt goed bij hem binnen en werd er vervolgens actie ondernomen.
“Waren we maar eerder met de ouders in gesprek gegaan”, zei Hoekstra donderdag tegen de ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire. “Op zo’n moment komen de problemen veel indringender naar voren en zie je wat er gebeurt in de levens van mensen.”
Bij werkbezoeken aan de Belastingdienst worden volgens Hoekstra “processen uitgelegd”. En dat zijn geen persoonlijke verhalen, vindt hij. Hoekstra hoorde in persoonlijke gesprekken met gedupeerde ouders dat de financiële problemen leidden tot echtscheidingen en andere problemen.
“Dat de overheid waarop zij vertrouwden daar verantwoordelijk voor was, is buitengewoon pijnlijk”, zei Hoekstra. Hij hield een gevoel van “schaamte en boosheid” aan die gesprekken over.
De boosheid zat hem met name in de traagheid van de processen bij de Belastingdienst om de problemen op te lossen, maar ook bij de ambtenaren. Hoekstra wilde op een gegeven moment persoonlijk bij de ouders langsgaan, maar dat werd op het departement als “ingewikkeld” afgedaan. Het was niet eens duidelijk om hoeveel mensen het zou gaan, waarschuwden de Belastingdienst-medewerkers.
“Toen heb ik gezegd: ‘Het maakt me niet uit met hoeveel mensen je naar gedupeerden gaat, maar je regelt het'”, aldus Hoekstra. “Ik was echt boos.”
Hoekstra schetst gemakzuchtige houding bij Belastingdienst
Hoekstra schetste sowieso een gemakzuchtige houding van de ambtenaren bij de Belastingdienst. Hij miste de houding om grote problemen echt aan te pakken. “Er is onvoldoende gevoel voor urgentie en relevantie.”
Een voorbeeld waar hij zelf bij betrokken was, is de schenk- en erfbelasting. Er werd 4 miljoen euro te weinig opgehaald op een totaalbedrag van 2 miljard. Een relatief klein bedrag, maar Hoekstra miste op dat moment de informatie van zijn ambtenaren zodat er tijdig kon worden bijgestuurd.
Hoekstra: “Er was een vrij ontspannen houding van: we hebben het binnenkort wel opgelost. Maar dat was helemaal niet zo.”
Er werd uitgelegd waarom het heeft kunnen gebeuren, waarom het niet erg is en dat het wordt opgelost, maar Hoekstra vond die uitleg niet goed genoeg. “De houding was niet: wat vervelend dat dit zo is gegaan, we gaan nu alles op alles zetten om dit op te lossen. We moesten er heel hard gaan trekken.”
Hoekstra proefde zelfs irritatie bij de medewerkers dat hij zo kritisch op de informatievoorziening was. Dat gebeurde ook toen hij de problemen bij de fiscus in 2018 tijdens een Kamerdebat “groot, hardnekkig en complex” noemde. “Ik hoorde via via dat men dat niet prettig vond.”
Ook kritiek van Hoekstra op oud-staatssecretaris Snel
De defensieve houding die oud-staatssecretaris Menno Snel beschreef toen hij woensdag werd gehoord, herkende Hoekstra.
Overigens ging Snel zelf ook niet vrijuit. “De staatssecretaris was fantastisch op het gebied van fiscaliteit”, zei Hoekstra. “Maar we zagen allebei dat de problemen bij de Belastingdienst hardnekkig waren.”
Daarmee leek Hoekstra Snel, die als staatssecretaris de Belastingdienst in zijn portefeuille had, te verwijten dat hij de toeslagenaffaire niet goed heeft aangepakt.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Dag 7 – 25.11.2020
Snel: het duurde te lang tot ik in actie kwam voor gedupeerde kindertoeslagouders
NOS 25.11.2020 Aan het eind van het uren durende verhoor wordt Snel gevraagd om terug te kijken naar zijn eigen functioneren. Hij heeft de commissie proberen te overtuigen dat hij niets liever wilde dan de gedupeerde ouders ruimhartig te compenseren voor geleden schade. Hij vindt dat hij te vaak te laat belangrijke informatie kreeg van zijn ambtenaren. “Daarom duurde het zo lang tot ik in actie kon komen.”
De Tweede Kamer onderzoekt in twee weken hoe het zo mis heeft kunnen gaan met de kinderopvangtoeslag.
Vanochtend heeft oud-staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken gesproken.
Daarna gevolgd door voormalig staatssecretaris Menno Snel, die moest aftreden om de affaire.
Vorige week werden hoge ambtenaren ondervraagd, lees hier hoe ze elkaar de schuld gaven.
Liveblog gesloten
Verhoor afgelopen
Morgen gaan de verhoren door met de huidige minister Hoekstra van Financiën en premier Rutte.
Snel zat vast in ‘defensieve houding’ en betreurt uitblijven snelle hulp
Zelf heeft hij de fout gemaakt door in de soms kleine, signalerende zinnen in nota’s op te pikken dat er iets behoorlijk mis ging. “Ik neem het mezelf kwalijk dat ik die attentiezinnetjes blijkbaar niet heb opgepikt. Ik zat in het defensieve vast. Als dit nog een keer mag meemaken in mijn leven, hoop ik sneller uit die tunnel te komen.”
Snel concludeert: het heeft veel te lang geduurd voor ouders, we liepen teveel achter de bal aan
De voormalige staatssecretaris vindt dat hij
Lees ook: het nieuwsartikel over het verhoor van Snel
BEKIJK OOK; Ex-staatssecretaris Snel: informatiehuishouding op Financiën was een bende
Mijn broek viel van mijn kont, zegt Snel over de harde aanpak ‘fraude’-ouders
Het verhoor van Snel gaat verder over de harde aanpak van ouders die schuldig werden bevonden aan fraude, terwijl dat – zo als later bleek – eigenlijk bijna altijd onterecht was. “Als je eenmaal in het oog komt van de afdeling toezicht, dan heb je geen schijn van kans.” De afdeling toezicht pikte via de computer ouders eruit die een hoge kinderopvangtoeslag kreeg, vaak mensen met een laag inkomen en van allochtone afkomst. Snel kon zich niet voorstellen dat de Belastingdienst zich schuldig heeft gemaakt aan etnisch profileren. “Het is verschrikkelijk.”
Even pauze tot 15.20 uur
Snel is al meer dan twee uur aan het woord, dus tijd voor een korte pauze.
‘Onze informatiehuishouding was een bende’
Snel spreekt zijn verbazing uit dat hij allerlei belangrijke documenten niet onder ogen kreeg en dat er zelf nog steeds onbekende memo’s naar boven komen. “Er worden 36 miljoen stukken doorzocht en daarna komt er weer een nota boven”, constateert hij, maar heeft geen verklaring. “I don’t get it.” Hij deelt de frustratie van de onderzoekscommissie. “De informatiehuishouding was een bende. Alles werd niet gevonden.”
Snel: informatiehuishouding Financiën bende
Snel hekelt aanpak ministerie om leed getroffen ouders te verzachten
De D66-politicus wilde in zijn periode de gedupeerde groep ouders “recht doen”, maar dat was niet eenvoudig. Ambtenaren bij de Belastingdienst reageerden “te defensief” op de groeiende kritiek op hun functioneren. Hij wilde de ouders ruimhartig compenseren, maar er was een bedrag van 500 euro vastgesteld. Snel is scherp over de werkwijze van de afdeling Toeslagen. “Het was een fabriek zonder menselijke maat. Als je een vinkje niet goed had ingevuld, werd je toeslag hupsakee ingetrokken.”
Snel vroeg zijn ambtenaren om ruimhartig te zijn bij rechtszaken, die inmiddels liepen tegen als fraudeurs bestempelde ouders. Aan zijn oproep werd nauwelijks gehoor gegeven.
Snel: toeslagen fabriek zonder menselijke maat
Voorzitter Van Dam doet even stapje terug, vanwege voetbalvriendschap dochter
Zinnetje in memo 88 niet gezien
De voormalige staatssecretaris Snel dacht dat hij in 2018 met het aanbieden van financiële compensatie en een excuus het probleem voor de gedupeerde ouders adequaat had opgelost. De Nationale Ombudsman was heel pittig geweest. “Maar het goede nieuws was; we nemen deze aanbevelingen over.” Snel beloofde ook nog een aantal aanbevelingen over te nemen. “Daarmee leek dat dossier voor mij minder belangrijk.”
Hij benadrukt dat hij heel veel dossiers over allerlei onderwerpen onder ogen kreeg. In een dossier heeft een zinnetje gestaan waarin gewaarschuwd werd voor een structureler probleem. “Ik kreeg honderden dossiers en het kan zijn dat ik het allerlaatste zinnetje in memo 88 niet heb opgemerkt.”
Snel: in mijn begin ging het niet veel over de kinderopvangtoeslag
D66-politicus Menno Snel was staatssecretaris van Financiën van oktober 2017 tot december 2019, toen hij aftrad vanwege de toeslagaffaire. Bij zijn overdracht kreeg hij geen dossier overhandigd om hem te wijzen op de financiële problemen bij ouders en gastouders. Het dossier werd prangend, zegt hij, in het voorjaar van 2019. Met de minister van Financiën Wopke Hoekstra had hij er ook geen gesprekken over. “In het voorjaar van 2019 was dit geen dossier dat zo hoog opspeelde dat ik daar veel contact over had met de minister.”
Pauze tot 13.00 uur, daarna ex-staatssecretaris Snel aan het woord
Van Ark heeft meerdere malen in het verhoor gezegd dat ze niet heeft gezien dat het zo misging bij het terugvorderen van kinderopvangtoeslagen bij de Belastingdienst. Ze zag wel problemen: de complexiteit van het systeem, de voorschotsystematiek, het vaststellen van de toeslag achteraf en de verantwoordelijkheid die erg bij de ouders lag. “Ik had meer moeten doorvragen toen ik signalen kreeg dat ouders in de problemen zaten.”
Nog even nalezen?
Lees hier een aantal artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Asscher zag, net als Wiebes, omvang kinderopvangaffaire niet
- Verhoren kinderopvangtoeslag op de helft, wie krijgt volgende week de schuld?
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
- Verhoren kinderopvangtoeslagaffaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
De kern van het verhaal van Van Ark
BEKIJK OOK; Ex-staatssecretaris Van Ark: ‘Had graag eerder van problemen geweten’
Gedupeerde ouders moeten wachten op compensatie, maar Van Ark weet niet precies waarom
In 2019 erkent het kabinet dat een aantal ouders onterecht hard aangepakt is door de Belastingdienst met het terugvorderen van hoge bedragen kinderopvangtoeslag. Staatssecretaris Snel van Financiën stelt voor om de ouders van de zogenoemde CAF-11-zaak zo snel mogelijk financieel te compenseren. Uiteindelijk gebeurt dit niet en wordt de commissie-Donner aan het werk gezet om de kwestie nog beter uit te zoeken en te kijken hoe hoog die tegemoetkoming moet worden.
Van Ark was voorstander van snelle financiële compensatie, maar weet niet precies waarom er niet meteen is uitbetaald. De commissie vraagt of dit ook komt door een strijd tussen het ministerie van Financiën en het ministerie van Sociale Zaken over het betalen van deze rekening. Er zijn pittige discussies geweest tussen ambtenaren van deze twee ministeries, erkent Van Ark. “Er waren wel lelijke discussies in de machinekamer van het ministerie.”
Oud-staatssecretaris Snel: ‘Toeslagensysteem had geen menselijke maat’
NU 25.11.2020 Menno Snel, staatssecretaris van Financiën tussen 2017 en 2019, had graag gezien dat de omgang met klachten van gedupeerden binnen de Belastingdienst veel beter veranderd was. Het toeslagensysteem was volgens hem “een fabriek”.
“De kern van wat er misging bij het systeem Toeslagen, is dat het gebouwd is zonder een greintje menselijke maat”, zei Snel woensdag tegen de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
De afdeling Toeslagen van de Belastingdienst is verantwoordelijk voor de uitbetaling van kinderopvangtoeslag aan de ouders. Dat is in duizenden gevallen misgegaan, omdat ouders door de fiscus onterecht werden verdacht van fraude.
De wet schreef toen voor dat bij een kleine fout bij het betalen van de eigen bijdrage, alle uitbetaalde toeslagen werden teruggevorderd. Dat leidde tot stopzetting van toeslagen en rekeningen van soms tienduizenden euro’s, met grote financiële problemen tot gevolg.
Het toeslagensysteem is de afgelopen dagen tijdens de verhoren vaker aangeduid als een “fabrieksproces” dat maar moeilijk te stoppen bleek, ook al doken regelmatig schrijnende verhalen van ouders op.
Snel schetste het beeld dat de afdeling Toeslagen slechts bezig was met een afvinklijst. “Als je ergens het vinkje niet goed zet, gaat het er niet om of het fraude is of niet. Dan is het van: hupsakee, weg met die toeslagen.”
Belastingdienst te vaak in het defensief
De oud-bewindsman vond dat de Belastingdienst soms te defensief reageerde op kritiek van buiten. “Er zit een kern van waarheid in die kritiek. Dat moet je proberen te pakken.”
Naar de reden van die defensieve toon kon Snel alleen maar gissen. “Misschien was het de cultuur, misschien de felheid van de aanvallen? Ik weet het niet.”
“Ik kwam in het defensieve vast te zitten. Ik hoop dat ik daar een volgende keer sneller uitkom.”
Snel wees op risico’s voor nieuw stelsel
Snel werd de afgelopen dagen meerdere keren aangewezen als de persoon die op het laatste moment een wijziging blokkeerde waarmee de ellende met het terugvorderen van de toeslagen wellicht eerder gestopt had kunnen worden.
Op Sociale Zaken, het ministerie dat de regels bepaalt voor de kinderopvang, werd hard aan die oplossing gewerkt, maar Financiën, verantwoordelijk voor de uitvoering, waarschuwde voor de risico’s.
In het plan van Sociale Zaken kwam de uitvoering bij DUO te liggen, in plaats van bij van de Belastingdienst. “Van Ark (destijds staatssecretaris van Sociale Zaken, red.) mocht zelf de beslissing nemen. Ik zei alleen maar dat het risicovol was.”
Tamara van Ark werd eerder op de dag gehoord en verklaarde dat ze uiteindelijk op basis van de informatie die ze van Snel kreeg, besloot ervan af te zien het toeslagenstelsel om te bouwen.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Verhoor toeslagenaffaire Snel: toeslagen is fabriek zonder greintje menselijke maat
RTL 25.11.2020 De ‘kern’ van wat er mis is gegaan in het schandaal met de kinderopvangtoeslag is dat Nederland een stelsel kent ‘zonder een druppeltje menselijke maat’. Dat zegt oud-staatssecretaris Menno Snel (Financiën) in een verhoor over zijn rol in de affaire.
Toeslagen is een ‘enorme fabriek’, zegt Snel, waarbij het alleen maar gaat om het afvinken van velden in formulieren.
Te defensief
De Belastingdienst in zijn algemeen was vaak ‘veel te defensief’ als er kritiek kwam. Ja, de fiscus kreeg veel te verduren, maar als kritiek terecht was, moest de Belastingdienst daar beter mee omgaan.
De ondervragingscommissie las bijvoorbeeld een conceptbrief voor van ambtenaren over de handelswijze van de Belastingdienst, die Snel in de uiteindelijke versie veel steviger heeft aangezet.
Oud-staatssecretaris Snel: toeslagen is een fabriek zonder greintje menselijke maat ..
Staatssecretaris Menno Snel stapt op vanwege toeslagenaffaire
Collega’s bij de afdeling Toeslagen hadden volgens de voormalig bewindsman niet eens het idee dat ze elkaar konden bellen om dossiers of onderwerpen te bespreken. Zijn voorganger Weekers schetste eerder deze week in zijn verhoor een vergelijkbaar beeld.
Ook hij gebruikte het woord ‘fabriek’, met daarin ook nog eens oude, krakkemikkige systemen.
‘Menno Snel hield vast aan systeem van kinderopvangtoeslag’
RTL Nieuws; Menno Snel Toeslagenaffaire Belastingdienst Toeslagenwet Kinderopvangtoeslag Kinderopvang
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/83e81b9c-2f24-11eb-a6c1-0217670beecd.jpg)
Snel: ’Lerend vermogen Belastingdienst is te laag’
Telegraaf 25.11.2020 In een uiterst stroef verhoor kraakt voormalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel stevige noten over de Belastingdienst. Die heeft een ’te laag lerend vermogen’. En de fiscus heeft rondom de toeslagen ’een systeem zonder een druppeltje menselijke maat’ gebouwd.
Snel, die vorig jaar opstapte wegens de affaire, geeft woensdagmiddag bij zijn verhoor aan dat hij bij zijn aantreden niks meekrijgt over de problematiek bij de kinderopvangtoeslag. Bij zijn overdracht ging het wat dat onderwerp betreft alleen over het plan dat het vorige kabinet al had om de toeslag te vervangen door directe financiering van de kinderopvang. Snel had met zijn topambtenaren in eerste instantie ook ’niet zo veel’ overleg over de kinderopvangtoeslag. „Omdat daar ook geen aanleiding toe leek. Later werd dat anders.”
Inmiddels ziet Snel wat er allemaal misging rondom toeslagen. „De kern van wat er misgaat bij Toeslagen is dat er een systeem is gebouwd zonder een druppeltje menselijke maat”, zegt hij. Snel wijst erop dat er bij Toeslagen geen ruimte was om even een collega te bellen die met soortgelijke problemen zit: „Dat is nooit ingebouwd.”
De reactie van de fiscus op de problemen noemt hij ’te defensief’. „Het lerend vermogen van de Belastingdienst is veel te laag”, voegt Snel daar nog aan toe.
Volgens Snel liepen hem ’de rillingen over de rug’ toen hij hoorde over het label ’opzet/grove schuld’. Ouders die dat stempeltje kregen, konden bijvoorbeeld geen betalingsregeling meer krijgen. Het leidde bijvoorbeeld tot uithuiszettingen of invorderen van auto’s van gedupeerden. „Een grens die ontzettend slecht uitpakte en kwetsbare mensen sneller tot onderwerp van onderzoek maakte”, noemt Snel het. Als hij erover hoort is dat een ’moment dat de broek van mijn kont zakt’.
’Veelheid aan problemen’
Tamara van Ark zag op haar beurt bij haar aantreden als staatssecretaris van Sociale Zaken in 2017 een ’veelheid aan problemen’ rond de kinderopvangtoeslag, zegt ze in haar verhoor woensdagochtend. Maar het grootste probleem, de ’alles-of-niets-aanpak’ rond de terugvordering, heeft zij niet helder genoeg op het netvlies gehad.
Van Ark, inmiddels minister voor Medische Zorg, heeft spijt van wat er is gebeurd . Dat zegt ze woensdagochtend in de Tweede Kamer tijdens haar verhoor over de toeslagenaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders gedupeerd door de eigen overheid. Een van de oorzaken: bij een kleine fout moeten ouders meteen grote bedragen aan toeslagen terugbetalen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b4944468-2ef8-11eb-a50e-02d1dbdc35d1.jpg)
Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) tijdens een eerder overleg in de Tweede Kamer.
Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
height_90_width_90_Podcast-Martinen-Herman-Instagram.jpg (90×90) (libsyn.com)
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er na de eerste verhoorweek aan het licht is gekomen in de toeslagenaffaire:
Maar daar krijgt Van Ark naar eigen zeggen bij haar aantreden bij de start van kabinet-Rutte III in oktober 2017 niks van mee. „Ik had daar graag vanaf willen weten, daarmee had veel leed van ouders kunnen voorkomen”, zegt ze woensdagochtend. Van Ark was tot afgelopen zomer als staatssecretaris van Sociale Zaken verantwoordelijk voor beleid en wetgeving rond de kinderopvang(toeslag).
BEKIJK OOK:
Asscher ’vervuld van schaamte’ over missen signalen toeslagen
BEKIJK OOK:
Wiebes: ’Ik kreeg geen signalen van buikpijn over toeslagen’
Van Ark verhaalt hoe ze bij haar aantreden al wel de problemen meekrijgt over mensen met grote schulden, en dat die ook worden veroorzaakt door flinke terugvorderingen van toeslagen. De VVD-bewindsvrouw spreekt er ook geregeld over met haar topambtenaren. In die gesprekken gaat het over oorzaken zoals de voorschotsystematiek of het late vaststellen van iemands inkomen rond de toeslagen. Maar niet over de alles-of-niets-aanpak. Van Ark: „Ik heb de eerste afslag gemist.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid Menno Snel
Ex-staatssecretaris Snel: informatiehuishouding op Financiën was een bende
NOS 25.11.2020 Ex-staatssecretaris Snel is er gefrustreerd over dat er in zijn tijd bij Financiën vaak stukken pas na lange tijd boven water kwamen. “Hoe kan dat? Uw vraag is de mijne”, zei hij tegen de parlementaire ondervragingscommissie die de kinderopvangtoeslagaffaire onderzoekt. “Hoe kan het als we 36 miljoen stukken hebben doorgezocht en er komt iemand een maand later met iets wat daarop lijkt? Ik weet het niet.”
Hij voegde eraan toe dat hij daarover net zo gefrustreerd is als de commissie en dat hij dat eerder “netjes” heeft aangegeven aan de Kamer door te zeggen dat de informatiehuishouding verre van optimaal is. Tegen de commissie noemde hij het “echt gewoon een bende”.
Volgens hem ging het vooral moeizaam als hij wilde terugzoeken wat er eerder was gebeurd in bijvoorbeeld 2013 en 2014. Maar hij zei ook dat het in de loop van de jaren beter werd. Snel was van 2017 tot eind 2019 staatssecretaris van Financiën en hij stapte uiteindelijk op vanwege de kinderopvangtoeslagaffaire.
Twee departementen
Net als zijn ex-collega Van Ark vanochtend, zei hij dat een deel van de problemen rond de kinderopvangtoeslagen ermee samenhangt dat er twee departementen bij zijn betrokken. Van Ark sprak vanochtend van een “recept voor ellende”. Snel zei dat als je beleid en uitvoering bij verschillende departementen organiseert, de toch al lange lijnen nog langer worden. Verder karakteriseerde hij de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst als een enorme fabriek. Volgens hem werd de menselijke maat uit het oog verloren.
Snel: toeslagen fabriek zonder menselijke maat
Als hij eerder had geweten hoe erg de situatie was, was het anders gegaan, stelt hij. In de overdracht bij zijn aantreden als staatssecretaris stond volgens Snel niks over de problemen rond de kinderopvangtoeslag. Kort na zijn aantreden, in oktober 2017, kreeg hij wel een kritisch rapport van de Nationale ombudsman over de toeslagen onder ogen.
Hij dacht toen nog met het overnemen van de aanbevelingen de problemen te hebben opgelost (er waren wat aanpassingen in de uitvoering). En de ouders kregen er excuses voor aangeboden dat ze vaak van het kastje naar de muur werden gestuurd.
Compensatie
Snel zei dat pas vanaf het voorjaar van 2019 de kindertoeslagaffaire zijn agenda ging bepalen. Toen pas zag hij de ernst van de situatie. Hij kreeg toen ook het besef dat het niet meer ging om de vraag óf de ouders gecompenseerd moesten worden, maar over hóe dat moest gebeuren.
Volgens hem had hij midden 2019 de heldere intentie om de betrokkenen “niet te zuinig” te compenseren. Hij vond dat voor de afweging daarover geld geen rol mocht spelen. Maar ondanks zijn wens voor een ruimharige vergoeding, heeft hij daarover in juni toch nog geen concreet voorstel gedaan aan het kabinet.
Hij zag toen toch nog juridische bezwaren, vooral over de mogelijke precedentwerking. Snel voelde zich in de discussie over de compensatie gesteund door Van Ark. En hij besloot een commissie in te stellen die de vergoedingen moest onderzoeken.
Vandaag is de zevende dag van de verhoren van de commissie. Morgen is de achtste en laatste dag. Dan worden achtereenvolgens minister Hoekstra en premier Rutte gehoord.
BEKIJK OOK;
Snel kwam te laat uit de tunnel: ‘Ik zat vast in het defensief’
AD 25.11.2020 De compensatie voor slachtoffers van de toeslagenaffaire heeft volgens oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel veel te lang op zich laten wachten. De Belastingdienst was te defensief en hij is daar te veel in mee gegaan, zei hij tegen de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag. ,,Dit is niet uitlegbaar.”
Pas voor de zomer van 2019 ging op Financiën de knop om en kwam Snel naar eigen zeggen ‘uit de tunnel’. Vanaf dat moment veranderde ook zijn woordkeuze: hij zag slachtoffers niet langer als ‘ongelukkig geval’, maar beschouwde hen als ouders die ‘aangereden waren door de overheid’. Er kwam uiteindelijk een compensatieregeling, maar Snel voerde die zelf niet meer uit: de D66’er trad op 18 december vorig jaar af.
Lees ook;
Verloren jaar
Achteraf, zegt Snel, is 2018 ‘een verloren jaar geweest’. Hij had het gevoel dat hij voortdurend achter de feiten aanliep. Informatie die uit de Belastingdienst moest komen, verkreeg hij zeer moeizaam. Daardoor duurde het lang voor hij in actie kon komen. Snel: ,,Dat vind ik oneindig spijtig.”
Wat volgens hem ook niet hielp was dat hij met de Tweede Kamer ‘eindeloos steggelde’ over incomplete dossiers. Het ging volgens hem toen te veel over ‘bijzaken’. Tegelijkertijd verwijt hij zichzelf dat hij zolang mee is gegaan in de defensieve houding van de fiscus. ,,Ik zat daarin vast.” Snel zegt te hopen dat hij een volgende keer in een dergelijke situatie ‘sneller uit die tunnel’ komt.
Fabriek zonder menselijke maat
Snel zegt geen verklaring te hebben voor het feit dat cruciale informatie bij de Belastingdienst kon ‘verdampen’ en hem niet bereikte. Bij zijn aantreden kreeg hij een overdrachtsdossier. Daarin stonden honderd punten opgesomd, maar het harde invorderingsbeleid bij Toeslagen, waardoor ouders zelfs bij een klein foutje hun volledige kinderopvangtoeslag terug moesten betalen, stond daar niet tussen.
Snel noemt Toeslagen ‘een fabriek zonder menselijke maat’. ,,Kern van het probleem is dat er een systeem is gebouwd waarbij één verkeerd vinkje hupsakee ertoe leidt dat een toeslag wegvalt.” Zulke wetgeving mag de politiek nooit meer maken, meent hij. De gevolgen waren immers ‘snoeihard’, aldus Snel.
Kern van het probleem is dat er een systeem is gebouwd waarbij één verkeerd vinkje hupsakee ertoe leidt dat een toeslag wegvalt, aldus Menno Snel.
Andere afslag
Ook Snels toenmalige evenknie op het ministerie van Sociale Zaken, staatssecretaris Tamara van Ark, zei tijdens haar verhoor er pas later lucht van te hebben gekregen dat de wet, waar zij verantwoordelijk voor was, zo hard uitpakte. ,,Ik had het heel graag toen geweten, want ik denk dat het voor ouders heel erg is geweest”, aldus Van Ark. In dat geval zou zij ‘een andere afslag hebben genomen’.
Dat gebeurde echter niet. Van Ark zag wel dat mensen door toedoen van teruggevorderde toeslagen in de schulden raakten, maar dat dit ook kwam doordat zij bij een kleine fout álles terug moesten betalen ‘stond niet op mijn netvlies’. ,,Dat spijt mij heel erg.”
Tamara van Ark was staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tussen 2017 en 2020. © ANP
Van Ark kreeg de opdracht om een stelselwijziging door te voeren: kinderopvangcentra zouden voortaan directe financiering van het Rijk krijgen, zodat de kinderopvangtoeslag aan ouders geschrapt kon worden. De staatssecretaris trok echter in 2018 de stekker uit dit project, omdat ze een ict-debacle vreesde. Ook was haar verteld dat het op dat moment beter liep bij Toeslagen. En dus veranderde er niets en gingen de dwanginvorderingen nog een jaar door.
Achteraf heeft Van Ark, die in juli minister voor Medische Zorg werd, het gevoel dat ze ‘in de voortuin een mooi perkje aan het maken was terwijl de achtertuin in de hens stond’. De ‘grote overheidsbelofte om mensen in nood te helpen’ is volgens de VVD-politica geschaad.
Ik heb het gevoel dat ik in de voortuin een mooi perkje aan het maken was terwijl de achtertuin in de hens stond, aldus Tamara van Ark.
Donderdag komt Rutte
Donderdag is de laatste dag van de verhoren door de commissie. Minister van Financiën Wopke Hoekstra en minister-president Mark Rutte worden dan onder ede verhoord. De commissie komt op 17 december met haar bevindingen.
Ex-staatssecretaris Van Ark: ‘Had graag eerder van problemen geweten’
NOS 25.11.2020 Ex-staatssecretaris Van Ark had de problemen rond de ‘alles-of-niets-benadering’ bij de kinderopvangtoeslagen graag eerder op het netvlies gehad. Ze vindt het heel erg dat dat niet eerder is gebeurd, zei ze in haar verhoor door de Parlementaire Ondervragingscommissie.
VVD’er Van Ark was van 2017 tot juli 2020 staatssecretaris van Sociale Zaken. De alles-of niets-benadering betekende dat mensen die een kleine fout hadden gemaakt bij het aanvragen van de toeslag of die bijvoorbeeld geen eigen bijdrage betaalden, hun hele toeslag moesten terugbetalen en daardoor vaak in grote financiële problemen kwamen.
Wrang
Van Ark, die nu minister voor Medische Zorg is, noemde het wrang dat het ‘grote thema van de ondervragingscommissie’ geen onderdeel was van de informatie die ze in het begin van haar ambtsperiode kreeg. “Ik heb stappen gezet bij de schuldenproblematiek en in de kinderopvangtoeslag, maar ik heb de eerste afslag gemist.”
Pas veel later kreeg ze door hoe schrijnend de situatie was en hoe diep de ellende. Het spijt Van Ark dat ze niet meer heeft doorgevraagd toen de Belastingdienst met voorstellen kwam voor ‘proportioneel terugvorderen’. Dan had ze misschien eerder wat aan de problemen kunnen doen. “Dat vind ik frustrerend, daar word ik boos om en daar ben ik verdrietig om. Het gaat om de mensen die hier last van hebben gehad.” Ook op andere punten steekt ze soms de hand in eigen boezem.
Ander systeem
In het regeerakkoord van de huidige coalitie waren afspraken gemaakt over voorbereiding van een heel ander systeem van financiering van de kinderopvang. Maar na diverse gesprekken besloot het kabinet in 2018 op voorstel van Van Ark de verantwoordelijkheid toch bij de Belastingdienst te laten. Van Ark had de indruk gekregen dat die dienst het wel aankon en dat er dan minder ICT-risico’s zouden zijn dan bij een totale verandering.
Van Ark noemde twee ministeries die met twee wetten over één beleidsterrein moeten werken (Sociale Zaken en Financiën) een recept voor ellende. “Belangrijkste les is misschien wel dat wat er bij mensen buiten gebeurt, dat we dat niet moeten zien vanuit wantrouwen, maar dat we dat zien als een schreeuw om hulp. We moeten mensen niet zien als een casus of een dossier, maar als mensen met een hulpvraag. Daar hebben we de overheid voor in het leven geroepen.”
‘De overheid heeft een belofte verbroken’
Complex stelsel
De oud-staatssecretaris zei dat haar wel meteen na haar aantreden duidelijk werd dat er veel problemen waren bij de kinderopvangtoeslag. Ze werd door haar ambtenaren gewezen op de complexiteit van het stelsel, de systematiek van voorschotten (mensen moeten van tevoren hun inkomen schatten), dat het inkomen pas laat definitief werd vastgesteld en dat de verantwoordelijkheid voor het grootste deel bij de ouders lag.
Vandaag is de zevende dag van de verhoren van de commissie.
BEKIJK OOK;
Van Ark over ‘verkeerde afslag’ toeslagaffaire: ‘Had veel leed kunnen besparen’
NU 25.11.2020 Tamara van Ark, tussen 2017 en 2020 staatssecretaris van Sociale Zaken, was dicht bij een nieuw beleid voor het anders financieren van de kinderopvangtoeslag, waarmee veel gedupeerde ouders geholpen zouden zijn. Op het laatste moment werd daar echter van afgeweken.
“Ik wist van de hoge terugvorderingen, maar niet van de alles-of-nietsbenadering”, zei Van Ark woensdag tijdens haar verhoor door de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Die benadering betekende dat ouders alle verkregen kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen als zij (per ongeluk) een fout hadden gemaakt bij het betalen van de eigen bijdragen. Zo ontstonden zaken waarbij de invorderingsbedragen veel hoger lagen dan wat de ouders zelf hadden betaald.
“Als ik toen de afslag had kunnen nemen, dan had ik veel leed kunnen besparen. Dat vind ik heel erg”, zei Van Ark.
‘Wrang dat fraudejacht toen niet op netvlies stond’
Toen Van Ark als nieuwe staatssecretaris op Sociale Zaken kwam, werd er al gewerkt aan een nieuw systeem om de kinderopvangtoeslagen vanuit de overheid direct naar de opvangorganisaties over te maken.
Op die manier hebben ouders niet meer te maken met (hoge) terugvorderingen doordat hun inkomen verandert. Zo’n 80 procent van de ouders die kinderopvangtoeslag kregen, had hiermee te maken.
De ontspoorde fraudejacht stond toen nog niet op het netvlies bij Van Ark. “Het is wrang dat het grote thema geen onderdeel was van de informatie die ik toen had of aangereikt had gekregen.”
Voor de aanpassing was een stelselwijziging nodig. De voorbereidingen daarvoor waren al getroffen – de IT-systemen waren gereed – maar op dat moment kwam toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel met bezwaren. De Belastingdienst was tot die tijd verantwoordelijk voor de uitvoering van de kinderopvangtoeslag, Sociale Zaken maakte de regels.
Snel blokkeerde nieuw plan uiteindelijk
Een stelselwijziging brengt veel risico’s met zich mee, waarschuwde Snel. Van Ark: “Van de Belastingdienst kreeg ik ronduit te horen: we hebben problemen gehad, maar die zijn wij te boven gekomen en we kunnen nu met de kinderopvangtoeslag aan de slag.”
Van Ark zei verrast te zijn dat er vanuit de Belastingdienst op het laatste moment een oplossing kwam, maar hakte na veel “gewikt en gewogen te hebben” uiteindelijk de knoop door.
“Als ik toen had geweten wat ik nu weet, dan had ik er geen vertrouwen in gehad de kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst te houden, want er zijn verschrikkelijke dingen gebeurd”, zei Van Ark terugblikkend.
Ze kan zich nu wel “voor het hoofd slaan” omdat ze de problemen toen niet zag. De documenten die ze toen onder ogen kreeg, waren voor de bewindsvrouw toen net niet duidelijk genoeg om de problemen zoals we die nu kennen te zien.
“Als ik het nu teruglees, dan krijg ik het gevoel dat ik in de voortuin een mooi perkje aan het maken ben, terwijl de achtertuin in de hens stond.”
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Van Ark: ik blokkeerde vroege compensatie toeslagenouders niet
MSN 25.11.2020 Voormalig staatssecretaris Tamara van Ark heeft het besluit om de groep gedupeerde toeslagenouders die in de zomer van 2019 in beeld waren al snel te compenseren, niet geblokkeerd. Dat zegt de bewindsvrouw onder ede tegen de ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de Toeslagenaffaire.
Het ministerie van Financiën en toenmalig verantwoordelijk staatssecretaris Menno Snel, zijn zelf tot het besluit gekomen om toen nog niet te compenseren, aldus Van Ark.
Stranden voorstel
De afgelopen weken werd in verhoren opgetekend welke bezwaren haar ministerie van Sociale Zaken maakte tegen de poging om een eerste groep van vele tientallen ouders al vroeg te compenseren. Dat gebeurde uiteindelijk pas na het onderzoek van de commissie-Donner, die eind 2019 de eerste bevindingen publiceerde.
In eerste instantie was Van Ark enthousiast over het plan van Snel om alvast te compenseren, maar enkele dagen later strandde het voorstel in de aanloop naar de ministerraad. De commissie wilde weten welke rol Van Ark en haar departement daarin hebben gespeeld.
Bezwaren tegen compenseren
De ambtenaren van Sociale Zaken hadden inderdaad bezwaren tegen het direct compenseren, geeft de bewindsvrouw toe. Ook vond zij het zelf belangrijk dat de commissie-Donner er kwam. “Maar ik heb niet op voorhand daarop een blokkade gelegd”, zegt Van Ark. Dat er tussen Financiën en Sociale Zaken onderling werd gediscussieerd over wie de rekening voor de compensatie moest betalen, wist ze toen nog niet.
Wel heeft Van Ark met haar collega Snel besproken dat er nog wat haken en ogen aan zijn eerste voorstel zaten. Maar ze heeft naar eigen zeggen geen druk uitgeoefend om het voorstel van tafel te halen. En het is uiteindelijk aan het verantwoordelijke departement zelf, Financiën in dit geval, om daarover een beslissing te nemen, aldus Van Ark.
Aangetoond
In een reeks verhalen van RTL Nieuws en Trouw is afgelopen anderhalf jaar de toeslagenaffaire stukje bij beetje aan het licht gekomen. Duidelijk werd dat intern bij de Belastingdienst al jaren bekend is dat de fraudejacht onschuldige slachtoffers maakte. De vraag is in hoeverre ook de politieke leiding hiervan op de hoogte was.
Van Ark: ik blokkeerde vroege compensatie toeslagenouders niet
MSN 25.11.2020 Voormalig staatssecretaris Tamara van Ark heeft het besluit om de groep gedupeerde toeslagenouders die in de zomer van 2019 in beeld waren al snel te compenseren, niet geblokkeerd. Dat zegt de bewindsvrouw onder ede tegen de ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de Toeslagenaffaire.
Het ministerie van Financiën en toenmalig verantwoordelijk staatssecretaris Menno Snel, zijn zelf tot het besluit gekomen om toen nog niet te compenseren, aldus Van Ark. De afgelopen weken werd in verhoren opgetekend welke bezwaren haar ministerie van Sociale Zaken maakte tegen de poging om een eerste groep van vele tientallen ouders al vroeg te compenseren. Dat gebeurde uiteindelijk pas na het onderzoek van de commissie-Donner, die eind 2019 de eerste bevindingen publiceerde.
In eerste instantie was Van Ark enthousiast over het plan van Snel om alvast te compenseren, maar enkele dagen later strandde het voorstel in de aanloop naar de ministerraad. De commissie wilde weten welke rol Van Ark en haar departement daarin hebben gespeeld.
De ambtenaren van Sociale Zaken hadden inderdaad bezwaren tegen het direct compenseren, geeft de bewindsvrouw toe. Ook vond zij het zelf belangrijk dat de commissie-Donner er kwam. “Maar ik heb niet op voorhand daarop een blokkade gelegd”, zegt Van Ark. Dat er tussen Financiën en Sociale Zaken onderling werd gediscussieerd over wie de rekening voor de compensatie moest betalen, wist ze toen nog niet.
Wel heeft Van Ark met haar collega Snel besproken dat er nog wat haken en ogen aan zijn eerste voorstel zaten. Maar ze heeft naar eigen zeggen geen druk uitgeoefend om het voorstel van tafel te halen. En het is uiteindelijk aan het verantwoordelijke departement zelf, Financiën in dit geval, om daarover een beslissing te nemen, aldus Van Ark.
Van Ark: ik zag harde werking toeslagenregels niet
MSN 25.11.2020 In haar tijd als staatssecretaris van Sociale Zaken zag Tamara van Ark een “veelheid aan problemen” met het toeslagenstelsel. Maar in die lijst kwam de harde uitwerking van de regels voor ouders die hun eigen bijdrage niet volledig hebben betaald niet voor. “Dat vind ik nu heel erg”, zegt Van Ark. “Ik heb de eerste afslag gemist.”
Een ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de politieke verantwoordelijkheid voor de toeslagenaffaire, hoorde Van Ark woensdagochtend onder ede over haar rol daarin. De commissie kijkt niet alleen naar de ontspoorde fraudejacht, maar ook naar de ouders die in de knel zijn gekomen door de strenge toeslagenwet. Die schreef voor dat ouders enorme bedragen aan ontvangen kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen als zij niet volledig de eigen bijdrage hebben betaald, terwijl de eigen bijdrage een veel kleiner bedrag is.
“Het is wrang dat het grote thema waar uw commissie nu onderzoek naar doet, geen onderdeel was van de informatie die ik heb gekregen”, zegt Van Ark. In de dossiers die zij als kersverse bewindsvrouw in oktober 2017 zat, ging het niet over deze problemen met de toeslagen. Als staatssecretaris richtte ze zich vooral op schuldenproblematiek. Volgens de commissie is het opvallend dat een van de oorzaken van de schuldenproblemen, de ‘alles-of-niets-benadering’ van de toeslagenwet, niet door de bewindsvrouw werd onderzocht. De overheid is immers de grootste schuldeiser.
Van Ark keek ook naar kinderopvangtoeslag, maar dat ging vooral over de manier van uitkeren, die veel problemen met zich meebracht. De kinderopvangtoeslag wordt voorgeschoten. Het precieze bedrag waar ouders in een bepaalde periode recht op hadden wordt later vastgesteld. In veel gevallen moet er nog worden bijbetaald omdat ouders niet genoeg kregen, of kregen ze juist te veel, waardoor ze later nog een ‘correctiebedrag’ moesten terugbetalen.
Van Ark: ik zag harde werking toeslagenregels niet
MSN 25.11.2020 In haar tijd als staatssecretaris van Sociale Zaken zag Tamara van Ark een “veelheid aan problemen” met het toeslagenstelsel. Maar in die lijst kwam de harde uitwerking van de regels voor ouders die hun eigen bijdrage niet volledig hebben betaald niet voor. “Dat vind ik nu heel erg”, zegt Van Ark. “Ik heb de eerste afslag gemist.”
Een ondervragingscommissie die onderzoek doet naar de politieke verantwoordelijkheid voor de toeslagenaffaire, hoorde Van Ark woensdagochtend onder ede over haar rol daarin. De commissie kijkt niet alleen naar de ontspoorde fraudejacht, maar ook naar de ouders die in de knel zijn gekomen door de strenge toeslagenwet. Die schreef voor dat ouders enorme bedragen aan ontvangen kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen als zij niet volledig de eigen bijdrage hebben betaald, terwijl de eigen bijdrage een veel kleiner bedrag is.
“Het is wrang dat het grote thema waar uw commissie nu onderzoek naar doet, geen onderdeel was van de informatie die ik heb gekregen”, zegt Van Ark. In de dossiers die zij als kersverse bewindsvrouw in oktober 2017 zat, ging het niet over deze problemen met de toeslagen. Als staatssecretaris richtte ze zich vooral op schuldenproblematiek. Volgens de commissie is het opvallend dat een van de oorzaken van de schuldenproblemen, de ‘alles-of-niets-benadering’ van de toeslagenwet, niet door de bewindsvrouw werd onderzocht. De overheid is immers de grootste schuldeiser.
Van Ark keek ook naar kinderopvangtoeslag, maar dat ging vooral over de manier van uitkeren, die veel problemen met zich meebracht. De kinderopvangtoeslag wordt voorgeschoten. Het precieze bedrag waar ouders in een bepaalde periode recht op hadden wordt later vastgesteld. In veel gevallen moet er nog worden bijbetaald omdat ouders niet genoeg kregen, of kregen ze juist te veel, waardoor ze later nog een ‘correctiebedrag’ moesten terugbetalen.
Van Ark over ‘verkeerde afslag’ toeslagaffaire: ‘Had veel leed kunnen besparen’
MSN 25.11.2020 Tamara van Ark, tussen 2017 en 2020 staatssecretaris van Sociale Zaken, was dicht bij een nieuw beleid voor het anders financieren van de kinderopvangtoeslag, waarmee veel gedupeerde ouders geholpen zouden zijn. Op het laatste moment werd daar echter van afgeweken.
“Ik wist van de hoge terugvorderingen, maar niet van de alles-of-nietsbenadering”, zei Van Ark woensdag tijdens haar verhoor door de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Die benadering betekende dat ouders alle verkregen kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen als zij (per ongeluk) een fout hadden gemaakt bij het betalen van de eigen bijdragen. Zo ontstonden zaken waarbij de invorderingsbedragen veel hoger lagen dan wat de ouders zelf hadden betaald.
“Als ik toen de afslag had kunnen nemen, dan had ik veel leed kunnen besparen. Dat vind ik heel erg”, zei Van Ark.
‘Wrang dat fraudejacht toen niet op netvlies stond’
Toen Van Ark als nieuwe staatssecretaris op Sociale Zaken kwam, werd er al gewerkt aan een nieuw systeem om de kinderopvangtoeslagen vanuit de overheid direct naar de opvangorganisaties over te maken.
Op die manier hebben ouders niet meer te maken met (hoge) terugvorderingen doordat hun inkomen verandert. Zo’n 80 procent van de ouders die kinderopvangtoeslag kregen, had hiermee te maken.
De ontspoorde fraudejacht stond toen nog niet op het netvlies bij Van Ark. “Het is wrang dat het grote thema geen onderdeel was van de informatie die ik toen had of aangereikt had gekregen.”
Voor de aanpassing was een stelselwijziging nodig. De voorbereidingen daarvoor waren al getroffen – de IT-systemen waren gereed – maar op dat moment kwam toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel met bezwaren. De Belastingdienst was tot die tijd verantwoordelijk voor de uitvoering van de kinderopvangtoeslag, Sociale Zaken maakte de regels.
Snel blokkeerde nieuw plan uiteindelijk
Een stelselwijziging brengt veel risico’s met zich mee, waarschuwde Snel. Van Ark: “Van de Belastingdienst kreeg ik ronduit te horen: we hebben problemen gehad, maar die zijn wij te boven gekomen en we kunnen nu met de kinderopvangtoeslag aan de slag.”
Van Ark zei verrast te zijn dat er vanuit de Belastingdienst op het laatste moment een oplossing kwam, maar hakte na veel “gewikt en gewogen te hebben” uiteindelijk de knoop door.
“Als ik toen had geweten wat ik nu weet, dan had ik er geen vertrouwen in gehad de kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst te houden, want er zijn verschrikkelijke dingen gebeurd”, zei Van Ark terugblikkend.
Ze kan zich nu wel “voor het hoofd slaan” omdat ze de problemen toen niet zag. De documenten die ze toen onder ogen kreeg, waren voor de bewindsvrouw toen net niet duidelijk genoeg om de problemen zoals we die nu kennen te zien.
“Als ik het nu teruglees, dan krijg ik het gevoel dat ik in de voortuin een mooi perkje aan het maken ben, terwijl de achtertuin in de hens stond.”
Snel: ’Toeslagen systeem zonder een druppeltje menselijke maat’
MSN 25.11.2020De Belastingdienst heeft rondom de toeslagen ’een systeem zonder een druppeltje menselijke maat’ gebouwd. Dat zegt oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel in zijn verhoor over de toeslagenaffaire.
Volg de berichten van politiek verslaggever Leon Brandsema onderaan dit artikel.
Snel, die vorig jaar opstapte wegens de affaire, geeft woensdagmiddag bij zijn verhoor aan dat hij bij zijn aantreden niks meekreeg over de problematiek. Bij zijn overdracht ging het wat kinderopvangtoeslag betreft alleen om het plan dat het vorige kabinet al had om de toeslag te vervangen door directe financiering van de kinderopvang. Snel had met zijn topambtenaren in eerste instantie ook ’niet zo veel’ overleg over de kinderopvangtoeslag. „Omdat daar ook geen aanleiding toe leek. Later werd dat anders.”
© Hollandse Hoogte / ANP – Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) tijdens een eerder overleg in de Tweede Kamer.
Inmiddels ziet Snel wat er allemaal misging rondom toeslagen. „De kern van wat er misgaat bij Toeslagen is dat er een systeem is gebouwd zonder een druppeltje menselijke maat”, zegt hij. Snel wijst erop dat er bij Toeslagen geen ruimte was om even een collega te bellen die met soortgelijke problemen zit: „Dat is nooit ingebouwd.” De reactie van de Belastingdienst op de problemen noemt hij ’te defensief’.
’Veelheid aan problemen’
Tamara van Ark zag op haar beurt bij haar aantreden als staatssecretaris van Sociale Zaken in 2017 een ’veelheid aan problemen’ rond de kinderopvangtoeslag, zegt ze in haar verhoor woensdagochtend. Maar het grootste probleem, de ’alles-of-niets-aanpak’ rond de terugvordering, heeft zij niet helder genoeg op het netvlies gehad.
Van Ark, inmiddels minister voor Medische Zorg, heeft spijt van wat er is gebeurd . Dat zegt ze woensdagochtend in de Tweede Kamer tijdens haar verhoor over de toeslagenaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders gedupeerd door de eigen overheid. Een van de oorzaken: bij een kleine fout moeten ouders meteen grote bedragen aan toeslagen terugbetalen
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er na de eerste verhoorweek aan het licht is gekomen in de toeslagenaffaire:
Maar daar krijgt Van Ark naar eigen zeggen bij haar aantreden bij de start van kabinet-Rutte III in oktober 2017 niks van mee. „Ik had daar graag vanaf willen weten, daarmee had veel leed van ouders kunnen voorkomen”, zegt ze woensdagochtend. Van Ark was tot afgelopen zomer als staatssecretaris van Sociale Zaken verantwoordelijk voor beleid en wetgeving rond de kinderopvang(toeslag).
Van Ark verhaalt hoe ze bij haar aantreden al wel de problemen meekrijgt over mensen met grote schulden, en dat die ook worden veroorzaakt door flinke terugvorderingen van toeslagen. De VVD-bewindsvrouw spreekt er ook geregeld over met haar topambtenaren. In die gesprekken gaat het over oorzaken zoals de voorschotsystematiek of het late vaststellen van iemands inkomen rond de toeslagen. Maar niet over de alles-of-niets-aanpak. Van Ark: „Ik heb de eerste afslag gemist.”
Dag 6 – 23.11.2020
Gedupeerden toeslagenaffaire krijgen slachtofferhulp
NU 23.11.2020 Slachtofferhulp Nederland gaat gedupeerden van de affaire rond de kinderopvangtoeslagen bijstaan. Wie benadeeld is door het handelen van de Belastingdienst, kan net zo getraumatiseerd zijn als slachtoffers van een ongeval of misdrijf, aldus de organisatie.
Omdat de Belastingdienst de gedupeerden niet kan helpen bij hun praktische of psychosociale problemen, heeft staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) Slachtofferhulp gevraagd deze taak op zich te nemen.
De gedupeerden worden ondersteund door medewerkers die getraind zijn in emotionele ondersteuning en het reduceren van stressreacties. Slachtofferhulp kan ook helpen bij het aanvragen van schadevergoedingen en de benadeelde ouders begeleiden in het strafproces.
“Als je onterecht wordt beschuldigd van fraude, dwangbevelen van tienduizenden euro’s krijgt, je huis kwijtraakt en de afwikkeling jaren op zich laat wachten, dan laat dat zijn sporen na”, aldus bestuursvoorzitter Rosa Jansen van Slachtofferhulp Nederland. “Gedupeerden hebben te maken met langdurende stress en spanningen in het gezin. Ze schamen zich voor hun omgeving en zijn het vertrouwen kwijt.”
Politici werden maandag verhoord
In de afgelopen week werden (oud-)topambtenaren en experts opgeroepen om onder ede gehoord te worden over de toeslagenaffaire. Maandag vervolgt de ondervragingscommissie haar onderzoek naar wat er precies fout is gegaan. Dan is het de beurt aan politici die het destijds voor het zeggen hadden, onder wie Eric Wiebes (Financiën) en voormalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
Ouders die recht hadden op de toeslag werden door de fiscus onterecht beschuldigd van fraude, waarna hun toeslag werd stopgezet en teruggevorderd.
Zie ook: Vervolg verhoren toeslagenaffaire: wat wisten Rutte, Asscher en Wiebes?
Lees meer over: Binnenland Toeslagenaffaire
Slachtofferhulp voor gedupeerden kinderopvangtoeslag
NOS 23.11.2020 Gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire krijgen vanaf vandaag slachtofferhulp aangeboden. Een groot aantal mensen heeft niet alleen financiële maar ook psychische problemen, nadat zij ten onrechte tot fraudeur waren bestempeld door de Belastingdienst. Zij kunnen volgens Slachtofferhulp net zo getraumatiseerd zijn geraakt als mensen die te maken hebben gehad met een misdrijf of ongeval.
“Als je onterecht beschuldigd wordt van fraude, dwangbevelen van tienduizenden euro’s krijgt, je huis kwijtraakt en de afwikkeling jaren op zich laat wachten, dan laat dat zijn sporen na”, zegt voorzitter Rosa Jansen van Slachtofferhulp Nederland. “Gedupeerden hebben te maken met langdurige stress, spanningen in het gezin, schamen zich voor hun omgeving en zijn het vertrouwen kwijt.”
Slachtofferhulp Nederland is door staatssecretaris Alexandra van Huffelen gevraagd om de getroffen groep hulp te verlenen, voor degenen die daar behoefte aan hebben. Gedupeerden kunnen zichzelf melden of ze worden aangemeld door de Belastingdienst.
Wanhoop
De medewerkers van Slachtofferhulp bieden in de eerste plaats emotionele bijstand. “Het is voor slachtoffers van deze affaire belangrijk dat zij gehoor vinden en erkenning krijgen”, legt Jansen uit. “Dat begint met aandacht geven aan de ontstane emoties, zoals woede en wanhoop.” Ook krijgen gedupeerden hulp met het opnieuw oppakken van hun leven en via Slachtofferhulp informatie over procedures.
Toch zullen compensatie en het oplossen van de schulden volgens Jansen pas echt zorgen voor herstel en verwerking bij de ouders. “Dat kunnen wij gedeeltelijk doen, maar het grootste gedeelte zal door de Belastingdienst geleverd moeten worden. Daar zullen we heel nauw mee moeten samenwerken. Dat zij het financiële en juridische deel oplossen en wij het emotionele gedeelte.”
Duizenden gezinnen zijn slachtoffer geworden van de kinderopvangtoeslagaffaire. De toeslag die ze hadden gekregen, moesten ze terugbetalen. Een paar honderd mensen kwamen daardoor in grote problemen.
Verhoor
Sinds vorige week onderzoekt een parlementaire commissie hoe het zo mis kon gaan. Er zijn al verschillende ambtenaren ondervraagd of zij wisten dat de Belastingdienst de ouders ten onrechte hard aanpakte en waarom zij dit niet voorkwamen of oplosten.
Deze week worden (oud-)bewindslieden gehoord. Vandaag staan verhoren van de oud-staatssecretarissen Frans Weekers en Eric Wiebes (Financiën) en voormalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher op het programma.
De verhoren worden vanaf 09.30 uur rechtstreeks uitgezonden op NPO 1 en zijn ook te volgen op NOS.nl en in de NOS-app. Klik hier voor de livestream.
BEKIJK OOK;
Dat er bij Toeslagen een ramp gaande was, drong maar niet door tot kabinet
AD 23.11.2020 Geen enkel kabinetslid zegt door te hebben gehad dat duizenden ouders na een klein foutje met de kinderopvangtoeslag stelselmatig de vernieling in werden geholpen. Er waren weliswaar signalen, maar of ze nou Eric Wiebes of Lodewijk Asscher heten, echt doorvragen deden ze nooit.
‘Achteraf’ had het anders gemoeten, ‘met de kennis van nu’ hadden ze er wat aan moeten doen. Alle clichés die parlementaire enquêtes doorgaans kenmerken komen dezer dagen ook langs bij de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
Lees ook;
0 Wie tussen de wielen van Toeslagen kwam was aan de goden overgeleverd
0 Wiebes erkent dat hij Kamer onjuist informeerde: ‘Ik had beter moeten opletten’
De verhoorde (ex-)bewindspersonen zeggen niet alles nog scherp voor de geest kunnen halen. Voormalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) overkomt het een paar keer dat hij dingen ‘niet meer precies weet’, oud-staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD) kan zich een aantal keren iets ‘niet meer herinneren’. Allemaal geven ze toe dat ze er destijds niet echt mee bezig waren.
Wat ze allebei wel op het netvlies hebben staan is dat ze nooit hebben ingezien dat de wet op de kinderopvangtoeslag zó hard uitpakte: ouders die een foutje maakten en hun eigen bijdrage niet (helemaal) hadden betaald moesten de kinderopvangtoeslag volledig terugbetalen. Zo stond het in de wet. En dat ouders vervolgens slachtoffer werden van een nietsontziende fraudejacht heeft zich destijds volledig aan hun waarneming onttrokken, vertellen ze onder ede aan de commissie.
Lodewijk Asscher was als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tussen 2012 en 2017 verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslag. Maandag werd hij onder ede gehoord door de parlementaire verhoorcommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt. © ANP
Berg onrecht
,,Ik had niet door dat er zo’n berg onrecht en leed onder zat”, zegt Asscher. Natuurlijk heeft hij zich het afgelopen jaar afgevraagd of hij steken heeft laten vallen. ,,Als ik ergens spijt van heb is dat ik niet heb doorgevraagd toen.”
Als ik ergens spijt van heb is dat ik niet heb doorgevraagd toen, aldus Lodewijk Asscher.
Ook Wiebes is soms schuldbewust, bijvoorbeeld over die keer dat hij de Kamer onjuist informeerde. Commissielid Renske Leijten (SP) brengt hem in herinnering dat de staatssecretaris in september 2017 nog ontkende dat er ouders en kinderopvanginstellingen grote schade hadden geleden van het abrupt stopzetten en terugvorderen van kinderopvangtoeslag. ,,Daar is niets van gebleken”, antwoordde Wiebes destijds op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt.
Maar de Belastingdienst had toen al een grote nederlaag geleden bij de Raad van State en ook lag er al een vernietigend rapport van de Nationale Ombudsman over de benadeling van ouders die klanten waren bij het Eindhovense gastouderbureau Dadim. Leijten kan er niet bij: ,,Hoe kunt u zulke antwoorden dan laten passeren?” Achteraf bezien is het antwoord dat hij gaf ‘verbijsterend’ en ‘idioot’, erkent Wiebes. ,,Ik had beter moeten opletten.” Verdere consequenties trekt hij echter niet, ook al geldt het onjuist informeren van de Kamer als een politieke doodzonde.
Ik had beter moeten opletten, aldus Eric Wiebes.
Eric Wiebes was als staatssecretaris van Financiën tussen 2014 en 2017 verantwoordelijk voor de Belastingdienst, die de toeslagen uitvoert. © ANP
‘Opa-en-oma-criminaliteit’
Soms lopen de lezingen uiteen over wat er precies is gebeurd. Frans Weekers, die in 2014 als staatssecretaris aftrad vanwege aanhoudende problemen met toeslagen, zegt dat hij Asscher er destijds op heeft aangesproken dat volledige terugvordering van kinderopvangtoeslagen heel hard kon uitpakken. Weekers gaf zijn collega een memo met het verzoek hiernaar te kijken, maar het beleid veranderde niet. ,,Ik heb me erbij neergelegd’’, zegt Weekers over wat er toen gebeurde. ,,Je gaat als staatssecretaris niet over alles. Wat betreft toeslagen zat ik met handen en voeten gebonden aan het beleid van vakministers.”
Asscher ontkent echter dat Weekers alarm sloeg over ouders die hard aangepakt werden. Het bewuste memo gaat volgens hem vooral over de aanpak van wat toen ‘opa- en-oma-criminaliteit’ heette, ofwel een vergoeding voor kinderopvang voor grootouders die voorheen nog gratis oppasten.
Ik heb me erbij neergelegd, aldus Frans Weekers.
Frans Weekers was als staatssecretaris van Financiën tussen 2010 en 2014 verantwoordelijk voor de Belastingdienst, die de toeslagen uitvoert. © ANP
Buikpijn
Ook Wiebes heeft andere ervaringen dan andere getuigen die door de commissie zijn gehoord. Zo zei voormalig directeur Belastingdienst Hans Blokpoel vorige week dat hij meermaals ‘buikpijn’ had gevoeld over de ‘snoeiharde’ wetgeving en die ook had aangekaart. Wiebes zegt daar niks van gemerkt te hebben. ,,Er was geen buikpijnnota of buikpijngesprek’.” Sterker nog: een nota die hij in 2014 van zijn ambtenaren ontving riep bij hem het tegenovergestelde beeld op. ,,Ik las het als: we zijn een beetje te soft.”
Wiebes worstelt vooral met de vraag hoe het kan dat er zoveel mensen slachtoffer konden worden. ,,Ik wist niet dat dit de lont was die een zeer grote sociale bom tot ontploffing zou brengen.” Dat de Belastingdienst de rechtsbescherming van ouders ernstig heeft geschaad is volgens hem buiten zijn medeweten gebeurd.
‘Houtje-touwtjesysteem’
Weekers wijst de commissie er nog op dat de Belastingdienst er destijds ‘beroerd’ voor stond. Er was sprake van een ‘houtje-touwtjesysteem’. Tegelijkertijd lag de nadruk lange tijd op het belang van fraudebestrijding, omdat er ‘gruwelijk veel bezuinigd’ moest worden: ,,Het was destijds zo dat elke cent die in verkeerde zakken terechtkwam als doodzonde werd gezien.’’
Asscher: ik wist niet dat er onder kinderopvangtoeslag zo veel leed zat
- De Tweede Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire
- Vanmorgen is oud-staatssecretaris Weekers (VVD) aan het woord geweest, vanmiddag Wiebes, daarna Asscher.
- Vorige week werden hoge ambtenaren ondervraagd, lees hier hoe ze vooral elkaar de schuld gaven
- Kijk hier een livestream van de verhoren
ÉÉN UUR GELEDEN
Verhoor afgelopen
NOS 23.11.2020 Het verhoor met oud-minister Asscher is afgelopen. Woensdag gaan de verhoren verder met de voormalig staatssecretarissen Van Ark en Snel.
- ÉÉN UUR GELEDEN
Asscher: toeslagensysteem had problemen al in zich
Asscher wordt gevraagd naar zijn analyse van het ontstaan van de problemen. “De oorzaak ligt bij het feit dat politici te weinig geconfronteerd worden met de gevolgen van hun beleid.” Het systeem van toeslagen had de problemen met terugvorderingen die later aan het licht kwamen al in zich, vindt Asscher. De uitvoering werd vervolgens neergelegd bij de Belastingdienst. “Een dienst die al enorm onder druk stond. En ook de checks en controles bij die dienst stonden enorm onder druk.” Verder vindt Asscher dat er te veel gehoor is gegeven aan de verontwaardiging in de politiek en de maatschappij over fraude en de roep om harde maatregelen.
“Ik vel over mijn eigen optreden een hard oordeel, namelijk dat ik bij de brief van de bezorgde grootmoeder had moeten onderzoeken of dit niet het topje van de ijsberg was.”
- ÉÉN UUR GELEDEN
Afstand tussen Financiën en Sociale Zaken te groot, geeft Asscher toe
De afstand tussen de twee ministeries die verantwoordelijk waren voor de kinderopvangtoeslag was te groot, erkent Asscher op vragen van de commissie. Daardoor werd over en weer niet duidelijk hoe groot de problemen waren. “Waarom zijn de alarmbellen niet gaan rinkelen, dat komt omdat ik die informatie niet kreeg”, zegt hij. Hij herhaalt dat hij terugkijkend wel vindt dat hij op individuele signalen van burgers en hun brieven had kunnen reageren door daar meer navraag naar te doen.
Asscher en zijn ministerie waren bezig met een nieuw systeem voor kinderopvangtoeslag
Asscher zegt dat hij als minister werkte aan een systeem voor de kinderopvangtoeslag waarbij geen problematische terugvorderingen meer zouden ontstaan. De financiering zou rechtstreeks naar de opvang gaan, en per kwartaal. Ouders hoefden dan niet meer over hele jaren terug te betalen. “Iedereen zag dat als de snelste en beste oplossing”, zegt Asscher. Aan de schrijnende gevallen die al liepen werd inderdaad niets gedaan, geeft hij toe. “Ik dacht oprecht dat ik met de snelste oplossing bezig was.” Asscher weet ook niet goed waarom niet tegelijkertijd de ouders in nood zijn geholpen.
- 28 MINUTEN GELEDEN
Het verhoor van oud-minister Asscher gaat weer verder
De ondervragingscommissie wil van Asscher weten hoe het kan dat op het ministerie van SZW soms niet in stukken is terug te vinden of de minister ze nu wel of niet heeft gezien. Asscher is het ermee eens dat de administratie kennelijk onduidelijk is vastgelegd. Hij heeft niet de indruk dat ambtenaren stukken voor hem hebben weggehouden, maar hij is het met de commissie eens dat het tot onduidelijkheid leidt. Zo heeft Asscher een notitie van toenmalig staatssecretaris Wiebes over de problemen bij het terugvorderen van de kinderopvangtoeslagen niet ontvangen. Wiebes bevestigde dat eerder in zijn verhoor.
- ÉÉN UUR GELEDEN
Er wordt tot 20.15 uur geschorst
Dan gaat het verhoor met oud-minister Asscher weer verder.
- 2 UUR GELEDEN
Asscher: ik wist niet wat de CAF-teams precies deden
Asscher had wel gehoord van de CAF-aanpak en dat er zeven gevallen van fraude waren geconstateerd, maar wat de CAF-teams precies deden wist hij niet. Ook niet dat bij vermoedens van fraude door het kinderdagverblijf, de ouders als fraudeurs werden aangepakt.
Hij heeft in die tijd in een brief aan een bezorgde grootmoeder geschreven dat hij niets kon doen voor haar zoon en schoondochter omdat het een individueel geval betreft. Zij waren door de CAF-aanpak in de problemen gekomen. Asscher noemt dat nu “een koude brief” waarin hij formalistisch reageerde. “Met die brief had ik het ministerie in moeten roepen: jongens wat is dit?” Hij schaamt zich er voor hoe dit toen is gelopen, zegt hij. “Het blijkt een signaal geweest te zijn van een groter patroon.” Asscher zegt dat het bij zijn oordeel ook niet hielp dat alle dossiers door een “fraudebril” bekeken werden. Daardoor ontbrak begrip voor de situatie van de ouders.
- 2 UUR GELEDEN
Asscher: de wet- en regelgeving voor toeslagen was erg ingewikkeld
“Er leefde een breed verlangen om de wet- en regelgeving over toeslagen te vereenvoudigen”, zegt Asscher. Mensen moesten voor een jaar van tevoren informatie aanleveren. Als die achteraf niet bleek te kloppen, moesten ze vaak terugbetalen. Het ministerie heeft er in eerste instantie voor gekozen om mensen meer voorlichting te geven, zodat zij op de juiste wijze de formulieren invulden. Asscher dacht dat dit ook misbruik kon voorkomen en kon voorkomen dat ouders met onwettige constructies in zee gingen.
Hij wist toen niet dat mensen “oneerlijk werden getroffen door de bergen aan terugvorderingen”, zegt hij. “Als ik had doorgevraagd had ik kunnen zeggen: hier moeten we wat aan doen. Maar ik wist niet dat er zo veel leed onder zat. Ik kan dat helaas niet terugdraaien.”
- 2 UUR GELEDEN
Balans was doorgeslagen in fraudebestrijding, zegt Asscher
De wet fraudebestrijding toeslagen, die na de Bulgarenfraude werd ingevoerd, heeft er volgens Asscher toe bijgedragen dat de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag nog strenger werd. Asscher zei eerder dat hij in het ministersberaad over fraudeaanpak had gezegd dat dat streng moest, om het draagvlak voor sociale voorzieningen te behouden. Maar de fraudeaanpak moest niet zo streng worden dat daar het draagvlak voor zou verdwijnen.
- 3 UUR GELEDEN
Asscher: hoge terugvorderingen niet redelijk
Oud-minister Asscher wist niet dat de wet waar hij verantwoordelijk voor was, zo’n grote invloed had op de ouders die te goeder trouw handelden. De wet hield in dat als ouders niet de eigen bijdrage voor de kinderopvang hadden betaald, zij dan de hele toeslag van duizenden euro’s moesten terugbetalen. Dit is de alles-of-niets benadering gaan heten.
Asscher vindt het nu redelijk klinken om in zulke gevallen alleen de eigen bijdrage bij ouders te vorderen. Maar dat is destijds niet door ambtenaren aan hem voorgelegd, zegt hij. Er stond wel in een nota “dit is zuur voor ouders”, zegt Asscher. “Daar had ik op moeten aanslaan, daar heb ik spijt van.” Asscher heeft verschillende signalen gemist die er op wezen dat er harde terugvorderingen plaatsvonden. Hij vindt dat “buitengewoon erg” voor alle ouders die daar last van hebben gehad.
- 3 UUR GELEDEN
Geen grote waarschuwing toen Asscher minister werd, zegt hij
In de startnota, toen Asscher begon als minister, stond dat er iets werd gedaan aan de fraude met kinderopvangtoeslag. Ook stond er algemene informatie in, zegt Asscher. Verder ging het destijds vooral over de kwaliteit van kinderdagverblijven en gastouderbureaus na de grote zedenzaak bij het Hofnarretje.
In het regeerakkoord hadden de regeringspartijen destijds afgesproken iets te gaan doen aan de ingewikkeldheid van het toeslagensysteem. Ok was er een probleem met het feit dat opa’s en oma’s die altijd gratis op hun kleinkinderen pasten, nu geld kregen als professionele opvang.
- 3 UUR GELEDEN
Asscher: fraudebestrijding was geen financieel doel
Oud-minister Asscher zegt dat het geen financieel doel was om fraude met kinderopvangtoeslag te bestrijden en daarmee geld te besparen. De ondervragingscommissie heeft in de stukken staan dat de doelstelling 25 miljoen euro was. Asscher bestrijdt dat. “We hadden in die tijd wel grotere problemen, zoals de financiële crisis. Het probleem was ook dat niet genoeg ouders gebruik maakten van de toeslagen.” Met de kinderopvangtoeslag zijn jaarlijks miljarden euro’s gemoeid.
- 3 UUR GELEDEN
Verhoor voormalig minister Asscher gaat beginnen
Hij is de laatste bewindspersoon die vandaag wordt gehoord. Hij heeft geen schriftelijke verklaring vooraf, en legt de belofte af dat hij de waarheid en niets dan de waarheid zal zeggen.
- 3 UUR GELEDEN
Voormalig minister Asscher vanaf 18.00 uur aan het woord
De ex-minister van Sociale Zaken komt vanaf 18.00 uur aan het woord, anderhalf uur later dan op de planning stond. De verhoren lopen behoorlijk uit.
- 3 UUR GELEDEN
Wiebes over zijn ontkennende antwoord op Kamervragen
Wiebes over zijn eigen antwoord: dat was schandalig
- 4 UUR GELEDEN
Wiebes klaar, loopt weg en verzucht: ‘wat een verdrietige boel’
Het verhoor is afgelopen. Wiebes heeft aan het slot nog benadrukt dat de mensen bij de Belastingdienst niet uit kwader trouw hebben behandeld. Hij gelooft dat iedereen op het ministerie zijn best heeft gedaan om het werk goed te doen. Hij spreekt over allerlei puzzelstukjes en niemand die de hele puzzel zag. Na het afsluiten van het verhoor doet Wiebes zijn mondkapje op en terwijl hij weg beent, zegt hij; “wat een verdrietige boel. Verschrikkelijk.”
- 4 UUR GELEDEN
‘Mijn antwoord was fout, er is geen rechtvaardiging voor’
“Verbijsterend”, “onbegrijpelijk”, “idioot”, “fout”. Dit zegt ex-staatssecretaris Wiebes over zijn antwoord op Kamervragen in 2014. Daarin schreef hij dat “er niets van gebleken” was is dat er problemen waren voor ouders, kinderopvanginstellingen, gastouders en bemiddelingsbureaus met het plotseling stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Dat klopte niet. “Ik heb er geen enkele rechtvaardiging voor”, zegt hij enkele malen.
De commissie stelt veel kritische vragen over het functioneren van Wiebes als staatssecretaris Financiën. “Uw periode kan uitgegumd worden. U hebt het niet gezien en heeft niets gedaan”, zegt SP-Kamerlid Leijten van de commissie. “Ja,” verzucht Wiebes. “Hier is zo iets enorms misgegaan.” Wiebes kan niet zeggen hoe het komt. “Dat er iets mis ging, is totaal niet doorgedrongen.”
https://pbs.twimg.com/media/EnhPUk6WEAEM6Ur?format=jpg&name=large
- 5 UUR GELEDEN
Voorzitter Van Dam: ‘Wat deed u dan als staatssecretaris in het paleis van de grote getallen?’
Het verhoor is twee uur aan de gang en voorzitter Van Dam neemt het woord met een prangende vraag. “Wat is eigenlijk het werk van een staatssecretaris?” Van Dam ziet een beeld van een politicus die de problemen niet heeft gezien, die door ambtenaren op het verkeerde been is gezet (“bent u niet belazerd”) en ook de problemen van de toeslagenwet niet heeft kunnen oplossen. “Ik krijg er een beetje een fatalistisch beeld bij.” Wiebes heeft een advies van de Nationale Ombudsman voor meer maatwerk afgewezen.
Van Dam: “Wat doet u dan daar in het Paleis van Grote Getallen?”
Wiebes is het er niet mee eens. Hij werd zijn hele periode geconfronteerd met allerlei zaken die misgingen op het ministerie. “Je bent aan een stuk door allerlei problemen en ongelukken aan het oplossen.” Hij erkent opnieuw dat hij de problemen van de ouders niet heeft opgemerkt. “Ik heb die lont niet zien branden, waardoor later die bom ontplofte en dat vind ik buitengewoon aangrijpend.”
Eric Wiebes (VVD) was van 2014 tot 2017 staatssecretaris op het ministerie van Financiën ANP
Wiebes heeft kinderopvangaffaire ‘niet gezien’ en betreurt zijn aanpak
NOS 23.11.2020 Ex-staatssecretaris Wiebes heeft naar eigen zeggen niet in de gaten gehad dat ouders en gastouders in grote problemen zaten door het terugvorderen en stopzetten van kinderopvangtoeslag. “Ik heb het niet gezien”, zei Wiebes, van 2014 tot 2017 staatssecretaris Financiën tijdens zijn verhoor door de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Ondanks signalen van ambtenaren in memo’s, kritische rapporten van de Ombudsman en doordringende vragen van Kamerleden, had de VVD’er niet door dat er “bom” ontplofte.
Wiebes vertelde tegen de commissie dat hij het terugvragen van geld bij de ouders en gastouders vooral zag als een teken dat de complete toeslagenwet niet deugde. De lijst met problemen door deze slechte wetgeving was heel lang en dus kwam de kindertoeslagenaffaire niet prominent in zijn vizier.
Sociale bom
Tegen de commissie trekt hij het boetekleed aan. Wiebes zegt dat hij zich “zeer zwaar medeverantwoordelijk voelt” dat hij niet heeft gezien dat deze slechte wet een “brandende lont was die een sociale bom tot ontploffing bracht”.
De commissie stelt veel kritische vragen in het verhoor om te achterhalen waarom Wiebes niet onder ogen zag. “Uw staatssecretarisschap kan eigenlijk uitgegumd worden. U heeft niets gezien”, constateert commissielid Leijten van de SP. Wiebes probeert uit te leggen dat er sprake was van puzzelstukjes waarbij niemand de hele puzzel overzag. “Ja, hier is zo enorm iets misgegaan.”
Kijk hier hoe Wiebes uitlegt dat hij de kinderopvangaffaire zag in een “lange rij” van problemen door de slechte wet:
Wiebes: ‘We hebben niet gezien dat het eigenlijk een brandende lont was’
Frans Weekers, van 2010 tot 2014 verantwoordelijk voor de Belastingdienst, kwam in de ochtend bij de commissie, die vorige week (top-)ambtenaren ondervroeg en deze week (oud-)bewindslieden.
Hij had liever een minder streng fraudebeleid van de fiscus gehad, zo zei hij tijdens zijn verhoor. Hij heeft gezocht naar een manier om het harde toeslagenbeleid te omzeilen. Dat ging dan over ouders die (zonder slechte intentie) hun eigen bijdrage niet hadden betaald en daardoor de hele kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen, een veelvoud van het achterstallige bedrag. Weekers vond het een beter idee om alleen de eigen bijdrage alsnog te laten betalen, vertelde hij.
Wijsheid achteraf
Maar dat was niet het beleid van Sociale Zaken en daarbij deed ook de Raad van State in die tijd uitspraak dat het volledige bedrag terugvorderen juridisch het juiste was. “Met wijsheid achteraf zou je kunnen zeggen: was ik mijn gut feeling maar blijven volgen. Dan was mensen wellicht een vreselijke tijd bespaard gebleven.”
Die wijsheid achteraf is dat duizenden ouders onterecht als fraudeur werden aangemerkt, vaak tienduizenden euro’s moesten terugbetalen en in grote financiële en sociale problemen raakten.
Antenne
Weekers zegt dat ambtenaren vaak een “maatschappelijke antenne” ontbeerden. Hij hoorde daardoor niet wat er misging en liep achter de feiten aan. Aan het eind van zijn verhoor zei Weekers dat het onmogelijk is als bewindspersoon “om de ins en outs van een uitvoeringsinstantie als de Belastingdienst in de greep te krijgen”.
Belastingdienst mist maatschappelijke antenne, zegt Weekers
De Tweede Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak.
Op dit moment is Asscher aan de beurt. Volg de verhoren hier in ons liveblog of hier via een livestream.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c2fe264e-2db9-11eb-a706-02c309bc01c1.JPG)
Lodewijk Asscher, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 2012 tot 2017 wordt gehoord door de parlementaire enquetecommissie Kinderopvangtoeslag, tijdens de vierde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie. Ⓒ ANP
Live: Asscher ’vervuld van schaamte’ over missen signalen toeslagen
Telegraaf 23.11.2020 PvdA-fractieleider Lodewijk Asscher heeft moeten erkennen veel signalen te hebben gemist rond de toeslagenaffaire. Dat zit hem vooral in de harde terugvordering van grote bedragen kinderopvangtoeslag bij kleine fouten: „Ik heb dat toen niet gezien, was me er niet bewust van.”
Dat vertelt Asscher in zijn verhoren over de toeslagenaffaire. Hij moest, net als oud-staatssecretarissen Eric Wiebes en Frans Weekers eerder op de maandag, verantwoording afleggen over hun rol in de affaire waarin tienduizenden ouders klem kwamen te zitten door een fraudejacht van de eigen overheid.
Asscher was in het vorige kabinet als minister van Sociale Zaken verantwoordelijk voor het beleid en de wetgeving rond de kinderopvang(toeslag). Daaronder viel de wet die ervoor zorgde dat de Belastingdienst grote bedragen terugvorderde bij ouders die kleine fouten hadden gemaakt bij aanvraag van de kinderopvangtoeslag.
De eerste week van het grootschalige onderzoek naar de toeslagenaffaire kende een aantal schokkende onthullingen. In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er tot dusver aan het licht is gekomen:
„Ik had niet door dat er zo’n berg onrecht en leed onder zat”, zegt Asscher over die harde terugvordering die duizenden ouders heeft geraakt. De ondervragingscommissie refereert aan een brief die een bezorgde grootmoeder aan Asscher stuurde over de problematiek. De PvdA’er reageerde daarop door te stellen dat hij niet op individuele gevallen in kan gaan. Een soortgelijke reactie stuurde hij naar iemand die hem erop wees dat het om meer gevallen ging.
„Als ik het teruglees, vervult het me met schaamte”, zegt Asscher over die eerste ’koude’ brief. „Ik kan niet in een individueel geval interveniëren, dat is ook zo. Maar als ik die brief nu lees, vind ik het heel pijnlijk. Met name naar deze grootmoeder toe, die bezorgd schrijft hoe het met haar zoon en schoondochter gaat.”
Verschillende terugblik
De twee voormalige staatssecretarissen van Financiën Weekers en Wiebes (nu minister van Economische Zaken) kijken in hun verhoren op een verschillende manier terug op de toeslagenaffaire. Weekers wijst naar Asscher, die niks wilde doen aan het harde terugvorderen van de kinderopvangtoeslag. Maar zijn opvolger Wiebes heeft dat probleem nooit als heel groot ervaren.
Weekers gaf in zijn verhoor aan het probleem aangekaart te hebben bij Asscher. Die moest op zijn ministerie namelijk de wet veranderen om hier wat aan te kunnen doen. Weekers gaf een memo over de problematiek aan Asscher met de boodschap om er persoonlijk aandacht voor te hebben. Maar een paar maanden later kreeg hij van Asschers ministerie een afwijzende reactie over het wijzigen van de wet. Weekers: „Daar heb ik me bij neergelegd.”
Asscher zegt in zijn verhoor overigens dat het memo alleen maar moeilijk uit te voeren oplossingen bevatte, waarbij ingegrepen moest worden in schenkingen binnen families of geen kinderopvangtoeslag meer betaald zou worden bij opvang binnen de familiesfeer.
Opvallend genoeg gaf Wiebes een heel ander beeld. Hij zei helemaal niet veel te hebben gemerkt van de ’buikpijn’ die Belastingdienst-topambtenaren vorige week zeiden te hebben gehad rond de harde terugvordering. „Ik heb vanaf het begin gedacht dat er een groot probleem was met kinderopvangtoeslag, maar niet met disproportioneel terugvorderen”, zei Wiebes.
Hij memoreerde een notitie van zijn ambtenaren waarin hij zelf dat probleem in de kantlijn krabbelde. Maar dat was volgens hem ’geen buikpijnnota’. „Hij leek mij eerder bedoeld om mij voor het tegenovergestelde te waarschuwen: we waren te soft.”
Het probleem zat er volgens hem in dat de kinderopvangtoeslag ’in de praktijk een onuitvoerbaar stuk wetgeving was’ voor ouders bij het aanvragen van de toeslag. „Een soort examen dat je moet doen waar je alleen maar een voldoende krijgt als je alle vragen goed beantwoordt”, noemde Wiebes het.
’Houtje-touwtje’
Weekers vertelde in zijn verhoor ook over wat hij aantrof bij de Belastingdienst toen hij in 2010 aantrad als staatssecretaris van Financiën. Dat was niet best. De afdeling toeslagen stond er ’beroerd’ voor, zegt Weekers. Hij stipt, net als verschillende ambtenaren in hun verhoren vorige week, aan dat de fiscus het uitkeren van toeslagen maar moeilijk aan kon.
De Belastingdienst was volgens Weekers vooral ’een collecterende organisatie’: „Dat zat in het dna.” Het uitkeren kwam er vervolgens bij door het instellen van het toeslagenstelsel, een paar jaar voor Weekers’ aantreden. De systemen konden dat maar moeilijk aan, volgens de VVD’er hing alles ’houtje-touwtje’ aan elkaar.
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kunnen de politieke verhoren gevaarlijk zijn voor bewindspersonen, ook omdat het verkiezingstijd is. „Daarom worden ze vooraf getraind”, zegt hij in de politieke podcast Afhameren:
Ook Wiebes, die vier jaar na Weekers aantrad, zag bij zijn start nog allerlei problemen bij de fiscus. Hij schetste het beeld van „een dienst die overrompeld was geweest door allerlei wetgeving, langzaam aan het opkrabbelen was en een achterstand aan het inlopen was. En daar was de hele oproer over fraude bovenop gekomen.”
Later in de week volgen nog meer politieke verhoren. Woensdag is de huidige minister voor Medische Zorg Tamara van Ark, tot deze zomer als staatssecretaris van Sociale Zaken verantwoordelijk voor kinderopvang aan de beurt. En ook Menno Snel, die eind vorig jaar als staatssecretaris van Financiën opstapte vanwege de toeslagenaffaire, aan de beurt. Donderdag volgen de verhoren van minister Wopke Hoekstra (Financiën) en premier Mark Rutte.
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid Eric Wiebes Lodewijk Asscher Frans Weekers
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2c4f7bb8-2d95-11eb-a50e-02d1dbdc35d1.jpg)
Wiebes: ’Ik kreeg geen signalen van buikpijn over toeslagen’
Telegraaf 23.11.2020 De ambtelijke ’buikpijn’ over het harde karakter van de regels rond de kinderopvangtoeslag, heeft voormalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes nooit bereikt. Hij gelooft dat ambtenaren het moeilijk vonden dat de wet vaak heel hard uitpakte, maar dat is volgens hem nooit aangekaart. „Er is geen buikpijnnota”, zegt de bewindsman.
Verschillende topambtenaren verklaarden vorige week onder ede dat ze hun zorgen over het systeem vaak hebben aangekaart bij de politieke top. Zij konden er moeilijk mee leven dat ouders grote bedragen toeslagen moesten terugbetalen als ze niet volledig aan de eigen bijdrage, een veel kleiner bedrag, hadden voldaan.
BEKIJK OOK:
Snel maakt excuses om blunders met kinderopvangtoeslag
Dit zou zelfs wekelijks zijn aangestipt. Wiebes herkent dat totaal niet. „En de signalen op papier spreken ook echt een andere taal”, zegt hij over documenten die hij als staatssecretaris kreeg. De „buikpijnsignalen” die hij wel kreeg, gingen over het stelsel. Op een gegeven moment is Wiebes terloops wel geïnformeerd over de harde werking van de toeslagen, maar dat was volgens hem alleen in relatie tot één specifieke zaak.
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er tot dusver aan het licht is gekomen in het onderzoek naar de toeslagenaffaire:
’Te soft’
Een nota die recent in de media verscheen waaruit zou blijken dat Wiebes op de hoogte was van de harde werking van de regels, zag Wiebes juist als een waarschuwing dat de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst mogelijk „te soft” was. Hij herkende de nota niet uit die tijd, benadrukte hij. In voorbereiding op het verhoor, heeft hij het document wel gelezen.
Volgens politiek commentator Wouter de Winther kunnen de politieke verhoren gevaarlijk zijn voor bewindspersonen, ook omdat het verkiezingstijd is. „Daarom worden ze vooraf getraind”, zegt hij in de politieke podcast Afhameren:
Wiebes had zelf grote zorgen over de uitvoerbaarheid van de toeslagenwetgeving. „Het is een soort examen waarbij je alleen een voldoende haalt als je acht vragen goed beantwoordt.” Het regende daardoor terugvorderingen, maar ook nabetalingen. „Allebei fout”, vindt Wiebes. Het betekent namelijk dat mensen of meer, of minder kregen dan waar zij recht op hadden. „Dat is twee keer ellende.”
De voormalig staatssecretaris, inmiddels minister, wordt ook gehoord onder ede wegens zijn rol in de toeslagenaffaire. Jarenlang was Wiebes politiek verantwoordelijk voor de Belastingdienst.
BEKIJK MEER VAN; overheid belastingen Eric Wiebes Belastingdienst Toeslagen
Wiebes: ‘Niet gezien dat slechte toeslagenwet gigantische sociale bom was’
NU 23.11.2020 Eric Wiebes, staatssecretaris van Financiën tussen 2014 en 2017, heeft niet zien aankomen dat de strenge wetgeving rondom de kinderopvangtoeslag zou leiden tot de problemen die we nu kennen. Wiebes’ grootste zorg was destijds ook helemaal niet de hoge terugvorderingen van de ouders, maar het toeslagensysteem als geheel.
“We hebben gewoon niet gezien dat wat nu onwelgevallige wetgeving blijkt, eigenlijk een brandende lont was die een gigantische sociale bom tot ontploffing zou brengen”, zei Wiebes maandag tijdens zijn verhoor door de ondervragingscommissie over de toeslagenaffaire.
De centrale vraag die steeds terugkomt in de inmiddels zes dagen durende verhoren is: waarom greep niemand in? Er was bij (oud-)topambtenaren en politici steeds een sterk vermoeden dat de wet te hard was.
“We hebben een tijd lang gedacht dat dit weer zo’n lastig ding in de belastingwetgeving was. We wisten niet dat dit zo groot zou worden”, zei Wiebes daarover.
Commissielid Renske Leijten (SP) vond dit te makkelijk. Er waren namelijk genoeg signalen om de bom te kunnen ontdekken. In een interne memo uit 2017 staat bijvoorbeeld al dat de Belastingdienst laakbaar handelde, in datzelfde jaar kwam de Nationale ombudsman met een kritisch rapport over het handelen van de fiscus.
De memo heeft Wiebes, inmiddels minister van Economische Zaken, nooit gezien, zei hij. “De aanpak is in een optelsom totaal dramatisch geweest. Maar als je die optelsom niet kent, dan houdt het op.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Wiebes las en hoorde nergens de buikpijn binnen fiscus
Er gebeurde meer onder het toeziend oog van Wiebes als staatssecretaris. Er woedde een discussie binnen de ambtelijke top van Financiën dat het toeslagenbeleid te hard was. Een van hen verklaarde vorige week “buikpijn” te hebben van de gang van zaken, maar die buikpijn herkende Wiebes niet.
Hij las het nergens terug en hoorde er ook niemand over. “Er was geen buikpijnnota en geen buikpijngesprek. Er was veel buikpijn, maar dat ging over het stelsel.”
Wiebes zag het terugvorderen van de hoge bedragen namelijk niet als probleem, maar de kinderopvangtoeslag met het voorschottenstelsel als geheel. “Je hebt enorme nabetalingen en enorme terugvorderingen. Dat is twee keer ellende.” De bewindsman wilde daarom het mes in het stelsel zetten.
‘Heb maar een paar armzalige verklaringen in de aanbieding’
Even leek het erop dat Wiebes wel actie zou ondernemen. Hij had het plan om alleen de eigen bijdragen van de kinderopvangtoeslag terug te vorderen, in plaats van alle uitbetaalde toeslagen waardoor zoveel ouders in de problemen zijn gekomen.
Hij werd door zijn ambtenaren gevraagd om hierover contact op te nemen met toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher, maar dat is nooit meer gebeurd. Wiebes dacht namelijk op zijn beurt dat hij gebeld zou worden door Asscher. Zo bleef een mogelijk vroege oplossing tussen de ministeries hangen.
‘Leemlagen’ belemmeren goede communicatie binnen fiscus
“Ik heb maar een paar armzalige verklaringen in de aanbieding”, zei Wiebes tot slot. Hij was ook boos, maar wist niet op wie.
Een van die Wiebes hieruit heeft getrokken is dat een goede organisatie fouten kan maken, als er maar de honger is om die te herstellen.
Het probleem bij de fiscus is dat de communicatie tussen de verschillende lagen hapert. Het woord “leemlaag” waardoor de informatie nauwelijks doorsijpelt naar andere afdelingen, werd volgens Wiebes veel gebruikt bij de Belastingdienst.
“Al ben je schaal vier in de organisatie, je moet kunnen aankaarten wat er niet deugt”, aldus de bewindsman.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Wiebes erkent dat hij Kamer onjuist informeerde: ‘Ik had beter moeten opletten’
AD 23.11.2020 VVD-politicus Eric Wiebes heeft als staatssecretaris van Financiën de Kamer verkeerd geïnformeerd. Dat heeft hij toegegeven aan de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt. ,,Ik had beter moeten opletten”, stelt hij.
Wiebes ontkende in september 2017 dat er ouders en kinderopvanginstellingen grote schade hadden geleden van het abrupt stopzetten en terugvorderen van kinderopvangtoeslag. ,,Daar is niets van gebleken”, antwoordde hij op vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt. Achteraf bezien is dat een ‘verbijsterend antwoord’, zei Wiebes tegen de commissie. ,,Ik had dit antwoord nooit mogen doorlaten.”
Lees ook;
SP-Kamerlid Renske Leijten toonde in haar ondervraging van Wiebes weinig begrip voor de verklaring. Zij wijst erop dat de Belastingdienst op dat moment al een grote nederlaag bij de Raad van State had geleden en dat er ook al een vernietigend rapport van de Nationale Ombudsman lag over de benadeling van ouders die klanten waren bij het Eindhovense gastouderbureau Dadim. ,,Hoe kunt u zulke antwoorden dan laten passeren?”, vroeg zij zich af.
Idioot
Volgens Wiebes waren de antwoorden aangeleverd door ambtenaren en was het besef wat er aan de hand was nog niet bij hem doorgedrongen. ,,Ik heb het echt te weinig bekeken en het is een idioot antwoord”, erkende hij.
Volgens hem is het moeilijk verantwoordelijkheid te dragen voor ‘dingen in het donker’. ,,Hier is zolang niet gezien wat er aan de hand was. Dit is op een kolossale manier misgegaan.” Toch was er volgens hem geen kwade opzet in het spel.
Hier is zolang niet gezien wat er aan de hand was. Dit is op een kolossale manier misgegaan, aldus Eric Wiebes
Wiebes zei eerder in zijn verhoor niets te hebben gemerkt van de ‘buikpijn’ die topambtenaren van Financiën vorige week nog zeiden te hebben gevoeld over de harde terugvordering van kinderopvangtoeslag. ,,Er was geen buikpijnnota of buikpijngesprek’’, zei de VVD-bewindsman tegen de parlementaire ondervragingscommissie.
Te soft
Volgens Wiebes kan het best zijn dat er op Financiën door sommige mensen buikpijn werd gevoeld, maar die geluiden bereikten hem niet. Sterker nog: een nota die hij in 2014 van zijn ambtenaren ontving riep bij hem het tegenovergestelde beeld op. ,,Ik las het als: we zijn een beetje te soft.”
Voormalig directeur Belastingdienst Hans Blokpoel zei vorige week maandag nog dat hij meermaals ‘buikpijn’ had gevoeld over de ‘snoeiharde’ wet. Die maakte het mogelijk dat mensen die hun eigen bijdrage niet hadden betaald hun kinderopvangtoeslag volledig terug moesten betalen. Door deze ‘alles of niets’-benadering raakten duizenden gezinnen in grote financiële problemen. Volgens voormalig topambtenaren van Financiën werd er over aan de bel getrokken. Dat deze harde praktijk toch doorging was volgens hen te wijten aan het ministerie van Sociale Zaken, dat het beleid niet wilde veranderen.
Sociale bom
Wiebes zet de verwijten van voormalig kopstukken van de fiscus in een ander daglicht. Volgens hem is de belangrijkste vraag hoe het kan dat er zoveel mensen slachtoffer konden worden. ,,Ik wist niet dat dit de lont was die een zeer grote sociale bom tot ontploffing zou brengen’’, zei hij tegen de commissie. Dat de Belastingdienst de rechtsbescherming van ouders ernstig heeft geschaad is volgens hem buiten zijn medeweten gebeurd.
Ik wist niet dat dit de lont was die een zeer grote sociale bom tot ontploffing zou brengen, aldus Eric Wiebes.
Eerder vandaag getuigde Wiebes voorganger Frans Weekers voor de commissie. Hij zei dat hij toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher er destijds op heeft aangesproken dat volledige terugvordering van kinderopvangtoeslagen heel hard kon uitpakken. Weekers gaf zijn collega een memo met het verzoek hiernaar te kijken, maar het beleid veranderde niet.
Met handen en voeten gebonden
Weekers had aanvankelijk zelf met een ‘coulantere regeling’ willen komen, waarbij ouders door alsnog een eigen bijdrage te betalen hun toeslag mochten houden. Maar hij werd er later door ambtenaren van Financiën op gewezen dat hiervoor een wetswijziging nodig was. De verantwoordelijkheid daarvoor lag echter bij Sociale Zaken. Tijdens een kabinetsberaad wendde Weekers zich tot Asscher met het memo, maar na vier maanden kwam het antwoord dat Sociale Zaken de regeling niet ging aanpassen. Asscher verschijnt later vanmiddag voor de commissie om zijn kant van het verhaal te geven.
,,Ik heb me erbij neergelegd’’, zei Weekers over die repliek. ,,Je gaat als staatssecretaris niet over alles. Wat betreft toeslagen zat ik met handen en voeten gebonden aan het beleid van vakministers.”
Beroerd
Doordat de ‘alles-of-niets’-benadering in stand bleef, kwamen later duizenden ouders in grote problemen doordat hun kinderopvangtoeslag werd stopgezet en zij al ontvangen bedragen volledig terug moesten betalen. Dat dit kon ontaarden in een fraudejacht, is wel een ander verhaal, meent Weekers. ,,Als mensen onterecht als fraudeurs worden aangemerkt, kun je dat met geen enkele wetswijziging opvangen.”
Als mensen onterecht als fraudeurs worden aangemerkt, kun je dat met geen enkele wetswijziging opvangen
Weekers zei het ‘moeilijk te verteren’ te vinden dat zoveel ouders ‘in de ellende zijn gestort’. Volgens hem stond de Belastingdienst er destijds ‘beroerd’ voor en was er sprake van een ‘houtje-touwtjesysteem’. Tegelijkertijd lag de nadruk destijds op het belang van fraudebestrijding, omdat er ‘gruwelijk veel bezuinigd’ moest worden: ,,Het was destijds zo dat elke cent die in verkeerde zakken terechtkwam als doodzonde werd gezien.”
De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag onderzoekt hoe ouders onterecht als fraudeurs bestempeld konden worden. © ANP
Na zijn aftreden heeft Weekers nooit in het openbaar terug willen blikken op zijn tijd als staatssecretaris. Tot vanmorgen dus. ,,Het was bepaald niet het hoogtepunt van mijn carrière”, zei hij. ,,Ik kijk er nu met meer voldoening op terug.”
Asscher en Rutte nog aan de beurt
Na de ambtenarij zijn deze week (voormalige) politieke kopstukken aan de beurt om zich te verantwoorden voor de toeslagenaffaire. Het verhoor van oud-staatssecretaris van Financiën Frans Weekers is om 09.30 uur begonnen. Later vandaag zullen Eric Wiebes (VVD) en Lodewijk Asscher (PvdA) onder ede moeten getuigen. Ook woensdag en donderdag gaan de verhoren nog door. Minister-president Mark Rutte is donderdag als laatste aan de beurt.
Het zijn allemaal kopstukken die in het vorige kabinet mogelijk kennis hadden van de jacht op mensen die zouden frauderen met kinderopvangtoeslag. Achteraf bleek dat 20.000 Nederlanders door hun aanvraag voor toeslag in een financiële nachtmerrie belandden.
Wiebes: ik kreeg geen signalen van buikpijn over toeslagen
MSN 23.11.2020 De ambtelijke ‘buikpijn’ over het harde karakter van de regels rond de kinderopvangtoeslag, heeft voormalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes nooit bereikt. Hij gelooft dat ambtenaren het moeilijk vonden dat de wet vaak heel hard uitpakte, maar dat is volgens hem nooit aangekaart. “Er is geen buikpijnnota”, zegt de bewindsman.
Verschillende topambtenaren verklaarden vorige week onder ede dat ze hun zorgen over het systeem vaak hebben aangekaart bij de politieke top. Zij konden er moeilijk mee leven dat ouders grote bedragen toeslagen moesten terugbetalen als ze niet volledig aan de eigen bijdrage, een veel kleiner bedrag, hadden voldaan.
Dit zou zelfs wekelijks zijn aangestipt. Wiebes herkent dat totaal niet. “En de signalen op papier spreken ook echt een andere taal”, zegt hij over documenten die hij als staatssecretaris kreeg. De “buikpijnsignalen” die hij wel kreeg, gingen over het stelsel. Op een gegeven moment is Wiebes terloops wel geïnformeerd over de harde werking van de toeslagen, maar dat was volgens hem alleen in relatie tot één specifieke zaak.
‘Te soft’
Een nota die recent in de media verscheen waaruit zou blijken dat Wiebes op de hoogte was van de harde werking van de regels, zag Wiebes juist als een waarschuwing dat de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst mogelijk “te soft” was. Hij herkende de nota niet uit die tijd, benadrukte hij. In voorbereiding op het verhoor, heeft hij het document wel gelezen.
Wiebes had zelf grote zorgen over de uitvoerbaarheid van de toeslagenwetgeving. “Het is een soort examen waarbij je alleen een voldoende haalt als je acht vragen goed beantwoordt.” Het regende daardoor terugvorderingen, maar ook nabetalingen. “Allebei fout”, vindt Wiebes. Het betekent namelijk dat mensen of meer, of minder kregen dan waar zij recht op hadden. “Dat is twee keer ellende.”
De voormalig staatssecretaris, inmiddels minister, wordt ook gehoord onder ede wegens zijn rol in de toeslagenaffaire. Jarenlang was Wiebes politiek verantwoordelijk voor de Belastingdienst.
Weekers waarschuwde Asscher voor toeslagaffaire: ‘Had ik maar doorgezet’
NU 23.11.2020 Oud-staatssecretaris van Financiën Frans Weekers waarschuwde toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher tevergeefs voor het te strenge beleid voor de kinderopvangtoeslag. Weekers vond dit beleid te hard en gaf Asscher een memo waarin hij hier aandacht voor vroeg.
“Dat er iets moest gebeuren, was wel duidelijk”, zei Weekers maandag tijdens zijn verhoor over de toeslagenaffaire.
Hij gaf huidig PvdA-leider Asscher daarom “in de marge” van een kabinetsoverleg een memo mee waarin hij waarschuwde voor de hardheid van het beleid. Hoewel Asschers tas al boordevol notities en beleidsstukken zat, hoopte Weekers dat zijn waarschuwing prioriteit zou krijgen.
“Ik was in de veronderstelling dat Sociale Zaken met aanpassingen zou komen”, zei Weekers. Maar dat gebeurde niet. Het ministerie liet weten dat de wet niet zou worden aangepast en daar bleef het voor Weekers ook bij. “Ik heb geen verdere actie ondernomen.”
De oud-staatssecretaris zegt wat betreft de toeslagen met “handen en voeten gebonden” te zijn geweest. De Belastingdienst was namelijk alleen verantwoordelijk voor de uitvoering van de kinderopvangtoeslag, Asscher ging als minister van Sociale Zaken over het beleid. “Je gaat als bewindsman niet over alles”, zei Weekers. “Ik wilde ook niet dat anderen in mijn portefeuille gingen rommelen.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
‘Had ik mijn gutfeeling maar gevolgd’
Met de wijsheid van achteraf had Weekers gewild dat hij destijds anders had gehandeld. “Had ik mijn gutfeeling maar gevolgd en doorgezet om tot het uiterste te gaan.”
Hij had namelijk een voorstel klaarliggen om ouders die bij de aanvraag van de kinderopvangtoeslag een fout hadden gemaakt te ontzien. Volgens dat voorstel zouden zij eenmalig alleen de eigen bijdragen hoeven terug te betalen in plaats van alle verkregen toeslagen, waardoor zoveel mensen in de problemen zijn gekomen. Een soort “take it or leave it”.
Nu is het makkelijk praten, erkent Weekers. Dat hij zijn plan toch niet doorzette, had te maken met een belangrijke uitspraak van de Raad van State. Daarin werd bevestigd dat de Belastingdienst het gehele bedrag mocht terugvorderen, zoals in de wet stond. “Mijn handelingsvrijheid was beperkter dan ik dacht.”
Kabinet-Rutte I wilde fraude hard aanpakken
Weekers is de eerste voormalige bewindspersoon die onder ede wordt gehoord door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag, die de toeslagenaffaire onderzoekt. Hij had tussen 2010 en 2014 als staatssecretaris de Belastingdienst in zijn portefeuille.
Zodoende was hij politiek medeverantwoordelijk voor het alles-of-nietsbeleid, waarmee alle gekregen toeslagen werden teruggevorderd als er een (kleine) fout met de eigen bijdrage werd gemaakt, en de ontspoorde fraudejacht.
Dat beleid was zo afgesproken in het eerste kabinet van Rutte (2010-012). “Onterecht verstrekte uitkeringen zullen daadwerkelijk worden teruggevorderd, ongeacht de hoogte van de fraude”, stond er in het regeerakkoord van de VVD, het CDA en gedoogpartner PVV.
Weekers sprak voor het eerst sinds zijn aftreden over de zaak. De afdeling Toeslagen van de Belastingdienst stond er volgens hem “beroerd” voor. Tot 2012 was het volgens hem een “houtje-touwtjesysteem”.
Later op de dag worden Eric Wiebes, voormalig staatssecretaris van Financiën en nu minister van Economische Zaken, en Asscher gehoord.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Politieke verhoren kinderopvangtoeslag met Weekers, Wiebes en Asscher
NOS 23.11.2020 Vandaag begint de tweede week van de verhoren onder ede over de affaire van de kinderopvangtoeslag. Deze week is het de beurt aan de politiek.
De (oud-)bewindspersonen Frans Weekers (VVD), Eric Wiebes (VVD) en Lodewijk Asscher (PvdA) worden vandaag gehoord. De voormalige staatssecretarissen Menno Snel (D66) en Tamara van Ark (VVD) komen woensdag en minister Wopke Hoekstra (CDA) en premier Mark Rutte (VVD) donderdag. Nog nooit moesten zo veel kabinetsleden voor een Kamercommissie verschijnen.
De verhoren zijn vanaf 09.30 uur live te volgen op NPO 1, op NOS.nl en in de NOS-app. Klik hier voor de livestream. Geen tijd om te kijken? In een liveblog praten we je voortdurend bij.
De VVD’er Weekers was staatssecretaris tijdens de zogeheten Bulgarenfraude, waarbij Bulgaren via valse inschrijvingen op grote schaal toeslagen aanvroegen. Daarop riepen de Tweede Kamer en de samenleving om een betere fraudebestrijding voor misbruik van toeslagen. Een van de vragen aan Weekers zal zijn of dit consequenties had voor de kinderopvangtoeslag.
In 2014 volgde Wiebes hem op. Waarom deed hij niets aan de compensatie van de ouders? En wist toenmalig minister Asscher van Sociale Zaken hoe groot de financiële problemen van de ouders waren? Volgens ambtenaren die afgelopen week gehoord werden, hadden de bewindspersonen op zijn minst op de hoogte kunnen zijn.
Het is afwachten of de commissieleden net zo streng zijn tegen hen als zij afgelopen week soms tegen de topambtenaren waren. Maar dat het interessante verhoren worden, staat vast.
Lees hier de artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag van vorige week terug:
- Verhoren kinderopvangtoeslag op de helft, wie krijgt volgende week de schuld?
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. Ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen, met financiële en sociale problemen als gevolg.
BEKIJK OOK;
Vervolg verhoren toeslagenaffaire: wat wisten Rutte, Asscher en Wiebes?
NU 22.11.2020 Maandag vervolgt de ondervragingscommissie de zoektocht naar wat er fout is gegaan bij de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. Nadat ambtenaren zich afgelopen week hebben moeten verantwoorden, is het nu de beurt aan de politici die destijds aan de knoppen draaiden.
Afgelopen week werden (oud-)topambtenaren en experts opgeroepen om onder ede gehoord te worden.
In de tweede week is het de beurt aan (oud-)politici die aan roer stonden. Wat wisten zij?
Maandag 23 november:
Frans Weekers – staatssecretaris van Financiën 2010-2014
Weekers vond volgens toenmalig directeur van de Belastingdienst Peter Veld de alles-of-nietsaanpak te streng. Maar hij was volgens de belastingambtenaar niet specifiek betrokken bij de CAF 11-zaak rond een Eindhovens gastouderbureau.
Weekers gaf zijn zorgen in ieder geval geen politiek vervolg. Mogelijk omdat hij onder grote maatschappelijke en politieke druk een oplossing voor de zogenoemde Bulgarenfraude moest vinden.
Dat was, blijkt nu, de opmaat naar een veel te streng beleid voor de opsporing van fraudeurs. Weekers trad in 2014 af vanwege een andere kwestie.
Eric Wiebes – staatssecretaris van Financiën 2014-2017
Wiebes, nu minister van Economische Zaken, volgde Weekers op. Wiebes heeft in algemene zin aandacht voor de fraudebestrijding, omdat hij weet hoe lastig zijn voorganger het had.
In 2014 bespraken de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken, dat het beleid voor de toeslagen bepaalt, de harde opstelling van de fiscus. Volgens oud-directeur van de Belastingdienst Veld vond Wiebes het beleid destijds “ook wel straf” en zag hij in dat de regels veranderd moeten worden. Maar er werd geen actie ondernomen.
Lodewijk Asscher – minister van Sociale Zaken 2012-2017
Het gaat in de toeslagenaffaire veel over de Belastingdienst, maar officieel is het ministerie van Sociale Zaken de beleidsbepaler op dit terrein. De fiscus voert uit en spoort fraude op. Zodoende is PvdA-leider en voormalig minister Asscher opgeroepen voor verhoor.
Er is tot op het hoogste niveau binnen het ministerie van Sociale Zaken en het ministerie van Financiën gewerkt aan een andere aanpak, omdat werd ingezien dat ouders in de knel kwamen.
Vlak voor de Kerst in 2014 zou Asscher daarover worden geïnformeerd, maar volgens toenmalig topambtenaar Marcelis Boereboom zijn de documenten nooit in de tas van de minister beland. Asscher verklaarde zich de stukken niet te kunnen herinneren.
Overigens onderschreef Asscher in 2015 tijdens een Kamerdebat de aanpak van de Belastingdienst, die volledige bedragen terugvordert als ouders een fout hebben gemaakt.
Woensdag 25 november:
Tamara van Ark – staatssecretaris van Sociale Zaken 2017-2020
Van Ark, nu minister voor Medische Zorg, was net als Asscher beleidsmatig verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslag.
Toen oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel in juni 2019 ouders een schadevergoeding wilde toezeggen, ging Van Ark ervoor liggen. Volgens ambtenaren van Sociale Zaken vond ze dat het plan niet goed uitgewerkt was.
Onder het bewind van Van Ark werd lang gewerkt aan een ander toeslagenstelsel voor de kinderopvang, maar dat werd op het allerlaatste moment geblokkeerd door het ministerie van Financiën. Directeur kinderopvang bij Sociale Zaken Maaike van Tuyll zegt dan ook verbaasd te zijn over de draai.
Menno Snel – staatssecretaris van Financiën 2017-2019
Snel was staatssecretaris van Financiën toen Van Ark voorstelde het toeslagenstelsel aan te passen. Het idee was dat ouders dan minder snel de dupe worden van de harde aanpak van de fiscus.
Maar Snel voorzag volgens Van Tuyll financiële risico’s. Bovendien zou de afdeling Toeslagen “het best draaiende onderdeel” van de Belastingdienst zijn.
Volgens oud-directeur van de Belastingdienst Jaap Uijlenbroek besefte Snel op 4 juni 2019 dat het roer rigoureus om moest. Hij kondigde dan ook aan de wet aan te passen. De problemen bleven zich echter voordoen en Snel trad in december van dat jaar af.
Donderdag 26 november:
Wopke Hoekstra – minister van Financiën 2017-heden
Primair is de staatssecretaris van Financiën belast met de Belastingdienst en niet de minister van Financiën, die als politiek leider van het departement wel eindverantwoordelijk is. Hoekstra is redelijk uit de wind gebleven.
Wel gaf hij de opdracht voor een onderzoek dat ertoe leidde dat Financiën aangifte deed tegen de eigen Belastingdienst. Een ongekende stap. Na het aftreden van Snel was Hoekstra even het gezicht van de fiscus, maar dat veranderde toen D66 met Alexandra van Huffelen een nieuwe staatssecretaris leverde.
Mark Rutte – minister-president 2010-heden
Ook premier Rutte werd nooit het gezicht van de toeslagenaffaire, hoewel hij het dossier in januari van dit jaar qua heftigheid vergeleek met de vliegramp met MH17 en de aardbevingen in Groningen.
De rol van Rutte ligt vooral bij de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude waar hij leiding aan gaf in zijn vorige kabinet. Tussen 2013 en 2016 schroefde deze commissie de jacht op fraude op.
De documenten van deze commissie zijn geheim. Ook de Kamer kreeg ze niet te zien. De ondervragingscommissie heeft de stukken wel in bezit en kan die gebruiken bij het verhoor van Rutte.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
Verhoren kinderopvangtoeslag op de helft, wie krijgt volgende week de schuld?
NOS 21.11.2020 “Het lelijkste is als we elkaar allemaal de schuld gaan geven.” Dat zei secretaris-generaal van het ministerie van Sociale Zaken Loes Mulder donderdag in haar verhoor in de Tweede Kamer over de kinderopvangtoeslagaffaire. Toch is dat precies het beeld dat blijft hangen, na de eerste week van verhoren door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Grof gezegd gaven de ministeries van Financiën, waar de Belastingdienst/Toeslagen onder valt, en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid elkaar deze week de schuld van de toeslagenaffaire.
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
‘Beleid uitgevoerd’
Topambtenaren van de Belastingdienst en Financiën die werden verhoord, zeiden dat zij het beleid van Sociale Zaken uitvoerden. En dat zij geen juridische ruimte hadden om ouders minder hard aan te pakken.
Oud-staatssecretaris Frans Weekers, tot 2014 verantwoordelijk voor de fiscus, deelde de twijfel van zijn hoogste ambtenaar of het beleid niet te hard was. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover”, zei voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst. Volgens hem wist toenmalig minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken van de twijfels, maar er veranderde niets.
Nooit aan de bel getrokken
Sociale Zaken zegt juist dat de Belastingdienst nooit hard aan de bel heeft getrokken. En nooit heeft gezegd dat de wetgeving niet deugde en moest worden aangepast.
Directeur-generaal Marcelis Boereboom van Sociale Zaken had wel gehoord dat de Belastingdienst de ‘alles-of-niets aanpak’ “buitenproportioneel” vond. Het betekende dat als ouders hun eigen bijdrage niet hadden betaald, zij de hele kinderopvangtoeslag van duizenden euro’s moesten terugbetalen. Maar ook toen veranderde er niets.
“Wij hadden niet het beeld dat we opdracht hadden gegeven voor een fraudejacht”, zei directeur Kinderopvang bij Sociale Zaken Maaike van Tuyll. Toch gingen de zogeheten Combiteams Aanpak Facilitators (CAF-teams) van de Belastingdienst aan de slag met het volgens haar op extreme wijze verzamelen van fraudebewijzen.
Beleidslawine
Zo kon jarenlang de benadeling van burgers doorgaan, terwijl de ambtelijke molens draaiden.
Ambtenaren dachten het politiek gewenste beleid uit te voeren. Topambtenaren veranderden van functie zonder het kinderopvangdossier over te dragen. Een compensatieplan voor de ouders van staatssecretaris Menno Snel sneuvelde om vage redenen. Een heel nieuw kinderopvangsysteem dat verbetering had moeten brengen werd door het kabinet na twee jaar voorbereiding stopgezet. Er waren expertmeetings, memo’s, powerpointpresentaties en rapporten.
Door de beleidslawine, die ook nog regelmatig van richting veranderde, verloor uiteindelijk iedereen het zicht op wat er werkelijk aan de hand was. Namelijk dat ouders die de overheid financieel wilde helpen, door diezelfde overheid in langdurige schulden geduwd werden. Dat ouders die door de kinderopvangtoeslag makkelijker aan werk moesten komen, hun baan moesten opzeggen om weer zelf op hun kinderen te passen.
Het ‘verdwenen memo’ van juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst had hier in maart 2017 een eind aan kunnen maken. “Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven?”, vroeg Palmen zich af. Maar haar advies bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Ook de gedupeerde ouders keken deze week naar de verhoren. Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis.
‘Ik kijk nu naar iemand die zoveel macht heeft gehad over ons leven’
Ligt de schuld van deze affaire bij ministers die een moeilijk uitvoerbare regeling hebben bedacht? Of bij de topambtenaren die te weinig hebben gecontroleerd of het wel goed ging? Of ligt de schuld bij de uitvoerende ambtenaren, die hardvochtige regels op ouders hebben toegepast en dat volgens sommigen hadden moeten weigeren?
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, voegde daar nog een schuldige partij aan toe: de Tweede Kamer zelf. Hij wijst erop dat de Kamer al in 2015 signalen had dat ouders soms enorme bedragen moesten terugbetalen. De Kamer nam toen genoegen met de uitleg van minister Asscher dat het juridisch niet anders kon.
Dit is een door mensen veroorzaakte ramp, was de conclusie van Uijlenbroek in het verhoor. “Er zijn fouten gemaakt van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, zei hij. “Zo ontsporen treinen.”
Beurt aan politiek
Dan is het volgende week de beurt aan de politiek, te weten de (oud-)bewindspersonen Frans Weekers, Eric Wiebes, Lodewijk Asscher, Menno Snel, Tamara van Ark, Wopke Hoekstra en Mark Rutte. Nog nooit moesten zo veel kabinetsleden voor een Kamercommissie verschijnen.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen live te volgen op NPO Politiek, NOS.nl en via de NOS-app.
Het is afwachten of de commissieleden in hun verhoren net zo streng tegen hen zijn als zij afgelopen week soms tegen de topambtenaren waren. Maar vast staat dat zij lange vragenlijsten hebben.
Heeft oud-staatssecretaris Weekers een te hard fraudebestrijdingsbeleid mogelijk gemaakt? Of probeerde hij juist iets te regelen voor de ouders? Toen Wiebes hem in 2014 opvolgde, kreeg die toen te horen dat de kinderopvangtoeslag een probleem was?
Waarom deed Asscher, minister van 2012 tot 2017, niets aan de ‘alles-of-niets aanpak’? Waarom gaf hij wel toestemming voor een nieuw kinderopvangsysteem? En waarom trokken de staatssecretarissen Snel en Van Ark daar in een volgend kabinet ogenschijnlijk de stekker uit?
Dacht het kabinet er met het aftreden van Snel eind vorig jaar van af te zijn? Of vinden minister Hoekstra en premier Rutte nog steeds dat zij medeverantwoordelijk zijn? En wat doen zij aan het zo snel mogelijk compenseren van de ouders?
Het worden boeiende verhoren, op zoek naar een reconstructie van deze door mensen veroorzaakte ramp.
Lees hier de artikelen van de afgelopen week terug:
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
Tranen, verwijten en buikpijn: de eerste bevindingen over de toeslagenaffaire
NU 21.11.2020 Halverwege de verhoren over de kinderopvangtoeslagaffaire, is er een voorzichtige schets te maken van wat zich binnen de ministeries heeft afgespeeld. Lang bleven de (oud-)topambtenaren buiten beeld, maar deze week kreeg de ondervragingscommissie de kans om met hen in te kleuren hoe de toeslagenfuik is ontstaan.
“De eerste gesprekken met ouders waren het moeilijkste wat ik in mijn carrière heb gedaan”, zei huidig directeur Belastingdienst Agaath Cleyndert woensdag. “Dat we hen niets anders konden bieden dan te luisteren en excuses, was heel pijnlijk.”
“Dit had nooit mogen gebeuren”, sprak Maaike van Tuyll, directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken, een dag later. Het leed van de ouders greep beiden zichtbaar aan.
Tot nu toe kwam informatie in het toeslagendossier vaak via Wob-verzoeken, memo’s, Kamerbrieven, factsheets en andere formele wegen. De mensen achter die stukken kregen deze week pas een gezicht.
Belastingdienst-directeur geëmotioneerd door toeslagenaffaire
Nog lang geen compleet beeld van de omvang
De emotie laat ook zien dat het gruwelijk is misgegaan. De ondervragingscommissie probeert deze weken te ontrafelen hoe: wat is er precies gebeurd en wie waren er verantwoordelijk?
Komende week kunnen ze die vragen stellen aan de toenmalige politiek leiders, als ze premier Mark Rutte, staatssecretaris Eric Wiebes (nu minister) en oud-minister en huidig PvdA-leider Lodewijk Asscher onder ede horen.
De vragen zijn nu nog lang niet te beantwoorden op basis van de verhoren met de (oud-)ambtenaren, een advocaat en een hoogleraar.
De overheid heeft zelfs nog niet eens in beeld hoeveel mensen precies de dupe zijn geworden van het hardvochtige beleid van de overheid. “Een ongemakkelijk gevoel”, zei directeur Kinderopvang Van Tuyll daarover. Er zijn nu negenduizend mensen in beeld; zeer waarschijnlijk zijn het er veel meer.
Belastingdienst niet te nemen bastion voor ouders
De wet was te hard en werd daarbovenop ook te streng toegepast. Met het vooringenomen uitgangspunt van de belastingambtenaren dat ouders toch wel schuldig waren, was daar niet tegenop te boksen.
Dat ondervond ook advocaat Eva González Pérez, die sinds het eerste uur bij de toeslagenaffaire betrokken is en tientallen ouders bijstaat. Zij kreeg incomplete dossiers van de fiscus in de rechtbank, werd afgepoeierd door Belastingdienst-medewerkers en stuitte op een muur van onwil tijdens een gesprek met ambtenaren om juist tot een oplossing te komen.
González Pérez werd als eerste gehoord en schetste de Belastingdienst als een niet te nemen bastion voor ouders die hun recht wilden halen.
De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen
In zekere zin bevestigden de hoge ambtenaren op Financiën die de dagen erna werden verhoord dat beeld ook wel. Jaap Uijlenbroek, tot begin dit jaar de hoogste ambtenaar bij de Belastingdienst, wist dat vrijdag nog het meest treffend te vertellen.
In juni 2019 was voor Uijlenbroek een kantelpunt waarop hij wist: dit zit helemaal fout, we moeten de ouders anders behandelen. Het kostte hem niet veel moeite om Menno Snel, op dat moment de staatssecretaris van Financiën, ervan te overtuigen dat het roer om moest.
De schrijnende verhalen die de ouders al jaren vertelden, waren eindelijk door de muren van het ministerie van Financiën doorgedrongen.
Maar zelfs na dat besef van de hoogste ambtelijke en politieke top bij de Belastingdienst, werden ouders nog steeds hard aangepakt. De Kamer moest andermaal ingrijpen om erger leed te voorkomen.
“Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei Uijlenbroek. “Het is een ramp in slowmotion. Het gaat en gaat maar door. Zelfs tot op de dag vandaag.” De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen.
Belastingdienst werkt als een ‘fabrieksproces’
Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen bij de fiscus, noemde de werking van de fiscus in bredere zin “een fabrieksproces”.
Uijlenbroek en Blankestijn leken daarmee de verantwoordelijkheid voor de ramp van zich af te schuiven door het bij ‘het systeem’ neer te leggen. “Dé dader gaat u niet vinden”, concludeerde Uijlenbroek dan ook. “Door een fout in het systeem ontsporen treinen.”
Er werd ook gewezen naar de collega’s van Sociale Zaken, het ministerie dat de regels van de kinderopvangtoeslag bepaalt. Er was gewaarschuwd vanuit Financiën dat het terugvorderen buiten alle proporties was. Ze kregen er zelfs buikpijn van.
Men was bij de fiscus kennelijk niet ziek genoeg
Maar kennelijk was men niet ziek genoeg, want op Sociale Zaken konden ze de noodkreten nauwelijks horen. De ambtenaren die donderdag werden gehoord, hadden al die jaren niemand van de Belastingdienst aan hun bureaus gezien. “We zitten niet in een ander land”, merkte Loes Mulder, de hoogste ambtelijke baas op Sociale Zaken, op.
Aan iedereen werd aan het einde gevraagd welke lessen er zijn geleerd. Eén antwoord was misschien het meest treffend, omdat er juist iets ontbrak: het direct onderhouden van contacten met de gedupeerde ouders.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK
Telegraaf 14.11.2020
Aftrap verhoor P.O.K. maandag 16.11.2020
De flitsenquête naar het schandaal met de kinderopvangtoeslag belooft een thriller te worden. Maandagmorgen 16.11.2020 gaat de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) aan de slag.
Met negentien verhoren verdeeld over acht dagen hoopt de Tweede Kamer inzicht te krijgen in hoe het kon gebeuren dat duizenden ouders door doorgeslagen fraudejacht van de Belastingdienst de vernieling in zijn geholpen.
AD 16.11.2020
Voor het eerst in zijn toch lange politieke carrière wordt zelfs ook premier Rutte onder ede gehoord in de Tweede Kamer. En hij is uiteraard niet het enige Haagse kopstuk dat de komende twee weken op de grill wordt gelegd over de toeslagenaffaire.
Kortom, de commissie wil uitzoeken hoe het zo gruwelijk heeft kunnen misgaan bij de Belastingdienst in de jacht op fraudeurs met toeslagen.
Telegraaf 21.11.2020
AD 21.11.2020
AD 20.11.2020
Telegraaf 20.11.2020
AD 19.11.2020
AD 18.11.2020
Telegraaf 18.11.2020
AD 17.11.2020
Telegraaf 17.11.2020
Lees verder ook;
- Na negen helse jaren pas licht aan einde van tunnel: ‘Ik dacht: hoe ga ik de dag nu weer overleven?’
Waar draaide de toeslagaffaire ook alweer om?
In de zomer van 2014 krijgen alle 157 klanten van een gastouderbureau in Eindhoven een brief van de Belastingdienst dat hun kinderopvangtoeslag per direct is stopgezet en dat ze alle verkregen toeslagen moeten terugbetalen. De reden staat er niet bij.
Er volgden jaren van onzekerheid, stress en financiële problemen bij de gedupeerden. Later bleek dat de fiscus ook discrimineerde.
De vraag hoe de terugvordering van kinderopvangtoeslag zó kon ontsporen, leidt op het Binnenhof tot schaamte en verlegenheid. Ouders kwamen financieel aan de afgrond, omdat ze ten onrechte werden aangewezen als fraudeur of omdat ze door een klein foutje enorme bedragen moesten terugbetalen aan de fiscus.
Kleine fout
Ook dook er een document op uit 2009 waarin de landsadvocaat stelde dat de fiscus proportioneel moest terugvorderen. Als mensen een kleine fout hadden gemaakt bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag van bijvoorbeeld 100 euro, moest niet de toeslag van een heel jaar van soms tienduizenden euro’s worden teruggevorderd. Omtzigt: ,,Toch vorderde de fiscus jarenlang de hele toeslag terug bij kleine fouten, niet het foutbedrag plus een boete terug, maar de hele toeslag.’’
Morgen verschijnt onder andere Hans Blokpoel. De voormalig directeur Belastingen bij de Belastingdienst was in de periode 2010-2016 verantwoordelijk voor de digitalisering bij de fiscus. Hij was oprichter van de beruchte ‘Broedkamer’, een afdeling die de fraudebestrijding deels uit handen nam van inspecteurs door computersystemen te koppelen.
Dat mensen tussen de wielen kwamen, omdat er in systemen automatisch een vinkje achter hun naam kwam te staan, komt mede door de inmiddels opgeheven Broedkamer, die bovendien slordig omsprong met persoonsgegevens.
Welke politieke besluiten hebben deze wantoestanden mogelijk gemaakt?
Op die vragen wil de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag vanaf maandag, in een serie van verhoren onder ede, antwoord krijgen.
De werkelijke omvang van de zaak kwam aan het licht door verschillende onthullingen van RTL Nieuws en de krant Trouw en door de inspanningen van CDA-Kamerlid Omtzigt en SP-Kamerlid Leijten.
Ook ligt de vraag op tafel waarom het, tot op de dag van vandaag, zo veel moeite kost om informatie van de Belastingdienst en de ministeries van Financiën en Sociale Zaken los te krijgen. Mede daarover wordt een lange lijst topambtenaren van deze ministeries gehoord.
De commissie heeft de inhoudelijke steun van aanjagers Leijten, die in de commissie zit, en Omtzigt. De parlementaire ondervragingscommissie verhoort (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Weekers, Asscher en Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan Rutte, Wiebes en Van Ark op de agenda. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is maandag de eerste persoon die wordt gehoord.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
Belangrijke momenten in de kinderopvangtoeslagaffaire:
- Juni 2005: de Belastingdienst, een organisatie die van oudsher geld int, gaat nu voorschotten verstrekken voor de inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag. De afdeling ‘Toeslagen’ wordt opgericht.
- 2005 tot 2019: verschillende instanties, zoals de Algemene Rekenkamer, waarschuwen voor de fraudegevoeligheid van toeslagen.
- 2012, 2013, 2014 en verder: ouders worden van fraude beschuldigden moeten tienduizenden euro’s terugbetalen. Zij krijgen geen inzage in hun dossiers en kunnen zich moeilijk verdedigen.
- November 2019: het eerste onderzoek van de commissie-Donner bewijst dat honderden ouders van het ‘CAF 11 dossier’ onterecht als fraudeur zijn behandeld, en dat nog duizenden anderen zijn benadeeld.
- December 2019: de zwartgelakte dossiers staan symbool voor de machteloosheid van de ouders en de muur van onwil en geheimzinnigheid die de Belastingdienst opwerpt.
- December 2019: staatssecretaris Snel die over de Belastingdienst gaat, treedt af. Hij werd voortdurend ingehaald door onthullingen van RTL Nieuws en Trouw, en verloor het vertrouwen van de Tweede Kamer.
- Maart 2020: de commissie-Donner zegt dat de kinderopvangtoeslag bij veel ouders voor problemen zorgt, los van de hardhandige fraudeaanpak. Dat komt door de ingewikkeldheid van de regeling.
- Maart 2020: het kabinet begint met de ‘hersteloperatie’ en belooft 20.000 ouders te compenseren.
- Juni 2020: de journalisten Pieter Klein (RTL) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) winnen opnieuw een journalistieke prijs voor hun “ontroerende vasthoudendheid”. Het dossier is “ongekend qua aanpak en impact”, zegt de jury.
- November 2020: de schadeloosstelling van de ouders verloopt moeizaam en nog steeds duiken er stukken op waar de Kamer al 1,5 jaar geleden om vroeg.
Een korte beschrijving van enkele hoofdrolspelers.
Maandag 16 november:
Eva González Pérez – Advocaat bij advocatencollectief Trias
Al in 2014 raakte González Pérez betrokken bij de toeslagenaffaire. Als advocaat staat ze tientallen gedupeerde ouders bij.Aanvankelijk dacht ze dat het zo gepiept was, zo overduidelijk zat de Belastingdienst in haar ogen fout.
“Ik dacht in het begin: ik doe één of twee zaken en als ik win, dringt het besef wel door dat het niet klopt”, zei ze eind vorig jaar tegen het Eindhovens Dagblad.Het werden zes lange jaren en nog steeds is niet alles afgerond. In die periode viel ze van de ene verbazing in de andere over de handelswijze van de fiscus.
Ze schakelde de Ombudsman in, kreeg met veel pijn en moeite de Autoriteit Persoonsgegevens zo ver een onderzoek naar discriminatie te starten, voerde rechtszaken tot aan de Raad van State aan toe en betrok de politiek bij het dossier.
“Ik wilde het eigenlijk afwikkelen en doorgaan met mijn leven, ik had er alleen maar koppijn van”, zei ze dit voorjaar in een interview met One World over haar strijd. Dat is misschien ook niet zo gek, González Pérez werd aantoonbaar tegengewerkt door de Belastingdienst.
Hans Blokpoel – Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Als directeur Belastingen was Blokpoel ook leidinggevende van het Combinatieteam Aanpak Facilitators (CAF), het team van de fiscus dat fraude met toeslagen opspoort.
Zijn naam dook eind vorig jaar voor het eerst in de media op dankzij onderzoek van RTL Nieuws en door Trouw opgevraagde stukken. Deze media schrijven dan al regelmatig over de zaak en weten steeds weer nieuwe feiten boven tafel te krijgen.
Uit de stukken blijkt dat Blokpoel op de hoogte is van de misstanden en het beleid bewust voortzet. “Blokpoel wil echt alles dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, zo valt er te lezen.
Dinsdag 17 november:
Sandra Palmen-Schlangen – Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Pas op het allerlaatste moment is Palmen-Schlangen door de commissie opgeroepen voor verhoor. Zij schreef als medewerker bij de Belastingdienst al in maart 2017 een uiterst kritische memo over het handelen van de fiscus.
Uit de memo blijkt dat de top van de Belastingdienst toen al op de hoogte was dat hun aanpak niet deugde. Als de Kamer dat document direct al had gekregen, dan had dat veel leestijd en kostbare tijd kunnen besparen.
Het opvallende is dat de Kamer ook om deze memo had gevraagd, maar niet heeft gekregen. Een pijnlijk patroon in dit dossier.
Peter Veld – Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
Veld was tussen 2010 en 2015 de hoogste ambtenaar op Financiën. Net als Blokpoel was hij op de hoogte van de misstanden. Desondanks liet hij de toeslagen van mogelijke fraudeurs rücksichtslos stopzetten, ook al wist hij dat maar liefst één op de vijf onschuldig was.
Gerard Blankestijn – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
Blankestijn is de volgende ambtenaar in een hoge functie die op de hoogte was van het foute beleid en er niet tegen optrad.
Hij mag onder meer aan de ondervragingscommissie uitleggen waarom de memo van Palmen-Schlangen, die een dag eerder aan het woord is, niet al in 2017 naar de Kamer en de Commissie-Donner is gestuurd.
Ook zal men benieuwd zijn naar zijn verklaring waarom hij toenmalig staatssecretaris Menno Snel (Financiën) niet informeerde dat de fiscus een tweede nationaliteit van burgers bijhield, terwijl dit niet is toegestaan.
Vrijdag 20 november:
Jaap Uijlenbroek – Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
Uijlenbroek kwam als leidinggevende naar de Belastingdienst om de uit de hand gelopen reorganisatie weer op de rails te krijgen, maar hij belandde in het moeras van de toeslagenaffaire.
RTL Nieuws en Trouw meldden dit voorjaar dat Uijlenbroek drie hoofdrolspelers bij de toeslagenaffaire had beloofd geen straf te geven als zij mee zouden werken aan een onderzoek naar de ontspoorde fraudejacht. Uijlenbroek werd uiteindelijk teruggefloten door de top van Financiën. Begin dit jaar moest hij opstappen.
Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) gaat het onderzoek doen naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. De commissie start de verhoren op maandag 16 november 2020.
Verhoren:
De verhoren van de parlementaire ondervragingscommissie zijn verdeeld over acht dagen en vinden plaats van maandag 16 november tot en met donderdag 26 november 2020. De commissie, die uit acht Kamerleden bestaat, verhoort negentien personen.
Maandag 16 november
- 9.30 uur: mevrouw M.E. González Pérez – Advocaat bij advocatencollectief Trias
- 12.30 uur: de heer A.T. Marseille – Hoogleraar Bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen
- 15.00 uur: de heer H.R. Blokpoel – Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Dinsdag 17 november
- 13.00 uur: mevrouw S.T.P.H. Palmen-Schlangen – Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Woensdag 18 november
- 9.30 uur: de heer P.W.A. Veld – Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
- 12.30 uur: de heer G.H. Blankestijn – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
- 15.30 uur: mevrouw A.C. Cleyndert – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2018-heden
Donderdag 19 november
- 9.30 uur: de heer M.J. Boereboom – Directeur-generaal Werk bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2013-2017
- 13.30 uur: mevrouw M.C. van Tuyll – Directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2016-heden
- 16.30 uur: mevrouw L. Mulder – Secretaris-generaal ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2016-heden
Vrijdag 20 november
- 9.30 uur: de heer J.J.M. Uijlenbroek – Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
- 13.30 uur: mevrouw M. Leijten – Secretaris-generaal ministerie van Financiën 2013-2019
Maandag 23 november
- 9.30 uur: de heer F.H.H. Weekers – Staatssecretaris van Financiën 2010-2014
- 13.00 uur: de heer E.D. Wiebes – Staatssecretaris van Financiën 2014-2017
- 16.30 uur: de heer L.F. Asscher – Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2012-2017
Woensdag 25 november
- 9.30 uur: mevrouw T. van Ark – Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2017-2020
- 13.00 uur: de heer M. Snel – Staatssecretaris van Financiën 2017-2019
Donderdag 26 november
- 9.30 uur: de heer W.B. Hoekstra – Minister van Financiën 2017-heden
- 13.00 uur: de heer M. Rutte – Minister-president 2010-heden
Volg de verhoren live
Lees hier meer over de commissie en het verhoorschema. De verhoren zijn live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl.
De verhoren zijn vanaf maandag 16 november 2020 live te volgen via de livestream op deze website en de app Debat Direct. Alle verhoren zijn terug te kijken via Debat Gemist.
Over de Belastingdienst;
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
Lees ook: Wie wist wat in de toeslagenaffaire? De kluwen van hoofdrolspelers ontward Trouw 12.11.2020
lees: brief 2e kamer verzoek om memo tijdens ao 15 oktober 20.10.2020
lees: bijlage 1 vaktechnisch memo maart 2017
lees: bijlage 2 tekst notitie juni 2019
lees: regeling CAF 11 en_vergelijkbare (CAF-)zaken_en Verzamelbesluit Toeslagen (Kamerstuk 31066-696)
lees: kamerbrief en beantwoording feitelijk vragen over de fraudesignaleringsvoorziening fsv bij de belastingdienst 13.10.2020
lees: bijlage 1 antwoorden op feitelijke vragen
lees: bijlage 2 concept plan van aanpak
Lees: aanbiedingsbrief tk voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag 29.09.2020
Lees: bijlage 0 derde voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag
Lees: bijlage 1 bcg rapport
Lees: bijlage 2 oudermanifest
Lees: bijlage 3 brief met reactie op oudermanifest
Lees: bijlage 4 brief aan nationale ombudsman 16 juni 2020 monitoring
Lees: bijlage 5 lijst 1 toezeggingen afgerond
Lees: bijlage 6 lijst 2 toezeggingen lopend
Lees: bijlage 7 lijst 3 moties afgerond
Lees: bijlage 8 lijst 4 moties lopend
Lees: bijlage 9 antwoorden kamervragen omtzigt bijlage 1 verklaring van vernietiging 2017 vraag 11
Lees: Bijlage 9A Antwoorden Kamervragen Omtzigt vernietigde dossiers
Lees: bijlage 10 antwoorden kamervragen omtzigt-bijlage 2 verklaring van vernietiging 2018 vraag 11
Lees: bijlage 11 antwoorden kamervragen omtzigt bijlage 3 opdracht belastingen vraag 12
Lees: bijlage 12 antwoorden kamervragen snels
Lees: bijlage 13 antwoorden kamervragen snels bijlage notities vraag 11
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Dag 5 – 20.11.2020
Verhoren kinderopvangtoeslag op de helft, wie krijgt volgende week de schuld?
NOS 21.11.2020 “Het lelijkste is als we elkaar allemaal de schuld gaan geven.” Dat zei secretaris-generaal van het ministerie van Sociale Zaken Loes Mulder donderdag in haar verhoor in de Tweede Kamer over de kinderopvangtoeslagaffaire. Toch is dat precies het beeld dat blijft hangen, na de eerste week van verhoren door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Grof gezegd gaven de ministeries van Financiën, waar de Belastingdienst/Toeslagen onder valt, en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid elkaar deze week de schuld van de toeslagenaffaire.
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
‘Beleid uitgevoerd’
Topambtenaren van de Belastingdienst en Financiën die werden verhoord, zeiden dat zij het beleid van Sociale Zaken uitvoerden. En dat zij geen juridische ruimte hadden om ouders minder hard aan te pakken.
Oud-staatssecretaris Frans Weekers, tot 2014 verantwoordelijk voor de fiscus, deelde de twijfel van zijn hoogste ambtenaar of het beleid niet te hard was. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover”, zei voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst. Volgens hem wist toenmalig minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken van de twijfels, maar er veranderde niets.
Nooit aan de bel getrokken
Sociale Zaken zegt juist dat de Belastingdienst nooit hard aan de bel heeft getrokken. En nooit heeft gezegd dat de wetgeving niet deugde en moest worden aangepast.
Directeur-generaal Marcelis Boereboom van Sociale Zaken had wel gehoord dat de Belastingdienst de ‘alles-of-niets aanpak’ “buitenproportioneel” vond. Het betekende dat als ouders hun eigen bijdrage niet hadden betaald, zij de hele kinderopvangtoeslag van duizenden euro’s moesten terugbetalen. Maar ook toen veranderde er niets.
“Wij hadden niet het beeld dat we opdracht hadden gegeven voor een fraudejacht”, zei directeur Kinderopvang bij Sociale Zaken Maaike van Tuyll. Toch gingen de zogeheten Combiteams Aanpak Facilitators (CAF-teams) van de Belastingdienst aan de slag met het volgens haar op extreme wijze verzamelen van fraudebewijzen.
Beleidslawine
Zo kon jarenlang de benadeling van burgers doorgaan, terwijl de ambtelijke molens draaiden.
Ambtenaren dachten het politiek gewenste beleid uit te voeren. Topambtenaren veranderden van functie zonder het kinderopvangdossier over te dragen. Een compensatieplan voor de ouders van staatssecretaris Menno Snel sneuvelde om vage redenen. Een heel nieuw kinderopvangsysteem dat verbetering had moeten brengen werd door het kabinet na twee jaar voorbereiding stopgezet. Er waren expertmeetings, memo’s, powerpointpresentaties en rapporten.
Door de beleidslawine, die ook nog regelmatig van richting veranderde, verloor uiteindelijk iedereen het zicht op wat er werkelijk aan de hand was. Namelijk dat ouders die de overheid financieel wilde helpen, door diezelfde overheid in langdurige schulden geduwd werden. Dat ouders die door de kinderopvangtoeslag makkelijker aan werk moesten komen, hun baan moesten opzeggen om weer zelf op hun kinderen te passen.
Het ‘verdwenen memo’ van juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst had hier in maart 2017 een eind aan kunnen maken. “Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven?”, vroeg Palmen zich af. Maar haar advies bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Ook de gedupeerde ouders keken deze week naar de verhoren. Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis:
‘Ik kijk nu naar iemand die zoveel macht heeft gehad over ons leven’
Ligt de schuld van deze affaire bij ministers die een moeilijk uitvoerbare regeling hebben bedacht? Of bij de topambtenaren die te weinig hebben gecontroleerd of het wel goed ging? Of ligt de schuld bij de uitvoerende ambtenaren, die hardvochtige regels op ouders hebben toegepast en dat volgens sommigen hadden moeten weigeren?
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, voegde daar nog een schuldige partij aan toe: de Tweede Kamer zelf. Hij wijst erop dat de Kamer al in 2015 signalen had dat ouders soms enorme bedragen moesten terugbetalen. De Kamer nam toen genoegen met de uitleg van minister Asscher dat het juridisch niet anders kon.
Dit is een door mensen veroorzaakte ramp, was de conclusie van Uijlenbroek in het verhoor. “Er zijn fouten gemaakt van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, zei hij. “Zo ontsporen treinen.”
Beurt aan politiek
Dan is het volgende week de beurt aan de politiek, te weten de (oud-)bewindspersonen Frans Weekers, Eric Wiebes, Lodewijk Asscher, Menno Snel, Tamara van Ark, Wopke Hoekstra en Mark Rutte. Nog nooit moesten zo veel kabinetsleden voor een Kamercommissie verschijnen.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen live te volgen op NPO Politiek, NOS.nl en via de NOS-app.
Het is afwachten of de commissieleden in hun verhoren net zo streng tegen hen zijn als zij afgelopen week soms tegen de topambtenaren waren. Maar vast staat dat zij lange vragenlijsten hebben.
Heeft oud-staatssecretaris Weekers een te hard fraudebestrijdingsbeleid mogelijk gemaakt? Of probeerde hij juist iets te regelen voor de ouders? Toen Wiebes hem in 2014 opvolgde, kreeg die toen te horen dat de kinderopvangtoeslag een probleem was?
Waarom deed Asscher, minister van 2012 tot 2017, niets aan de ‘alles-of-niets aanpak’? Waarom gaf hij wel toestemming voor een nieuw kinderopvangsysteem? En waarom trokken de staatssecretarissen Snel en Van Ark daar in een volgend kabinet ogenschijnlijk de stekker uit?
Dacht het kabinet er met het aftreden van Snel eind vorig jaar van af te zijn? Of vinden minister Hoekstra en premier Rutte nog steeds dat zij medeverantwoordelijk zijn? En wat doen zij aan het zo snel mogelijk compenseren van de ouders?
Het worden boeiende verhoren, op zoek naar een reconstructie van deze door mensen veroorzaakte ramp.
Lees hier de artikelen van de afgelopen week terug:
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
Tranen, verwijten en buikpijn: de eerste bevindingen over de toeslagenaffaire
NU 21.11.2020 Halverwege de verhoren over de kinderopvangtoeslagaffaire, is er een voorzichtige schets te maken van wat zich binnen de ministeries heeft afgespeeld. Lang bleven de (oud-)topambtenaren buiten beeld, maar deze week kreeg de ondervragingscommissie de kans om met hen in te kleuren hoe de toeslagenfuik is ontstaan.
“De eerste gesprekken met ouders waren het moeilijkste wat ik in mijn carrière heb gedaan”, zei huidig directeur Belastingdienst Agaath Cleyndert woensdag. “Dat we hen niets anders konden bieden dan te luisteren en excuses, was heel pijnlijk.”
“Dit had nooit mogen gebeuren”, sprak Maaike van Tuyll, directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken, een dag later. Het leed van de ouders greep beiden zichtbaar aan.
Tot nu toe kwam informatie in het toeslagendossier vaak via Wob-verzoeken, memo’s, Kamerbrieven, factsheets en andere formele wegen. De mensen achter die stukken kregen deze week pas een gezicht.
Belastingdienst-directeur geëmotioneerd door toeslagenaffaire
Nog lang geen compleet beeld van de omvang
De emotie laat ook zien dat het gruwelijk is misgegaan. De ondervragingscommissie probeert deze weken te ontrafelen hoe: wat is er precies gebeurd en wie waren er verantwoordelijk?
Komende week kunnen ze die vragen stellen aan de toenmalige politiek leiders, als ze premier Mark Rutte, staatssecretaris Eric Wiebes (nu minister) en oud-minister en huidig PvdA-leider Lodewijk Asscher onder ede horen.
De vragen zijn nu nog lang niet te beantwoorden op basis van de verhoren met de (oud-)ambtenaren, een advocaat en een hoogleraar.
De overheid heeft zelfs nog niet eens in beeld hoeveel mensen precies de dupe zijn geworden van het hardvochtige beleid van de overheid. “Een ongemakkelijk gevoel”, zei directeur Kinderopvang Van Tuyll daarover. Er zijn nu negenduizend mensen in beeld; zeer waarschijnlijk zijn het er veel meer.
Belastingdienst niet te nemen bastion voor ouders
De wet was te hard en werd daarbovenop ook te streng toegepast. Met het vooringenomen uitgangspunt van de belastingambtenaren dat ouders toch wel schuldig waren, was daar niet tegenop te boksen.
Dat ondervond ook advocaat Eva González Pérez, die sinds het eerste uur bij de toeslagenaffaire betrokken is en tientallen ouders bijstaat. Zij kreeg incomplete dossiers van de fiscus in de rechtbank, werd afgepoeierd door Belastingdienst-medewerkers en stuitte op een muur van onwil tijdens een gesprek met ambtenaren om juist tot een oplossing te komen.
González Pérez werd als eerste gehoord en schetste de Belastingdienst als een niet te nemen bastion voor ouders die hun recht wilden halen.
De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen
In zekere zin bevestigden de hoge ambtenaren op Financiën die de dagen erna werden verhoord dat beeld ook wel. Jaap Uijlenbroek, tot begin dit jaar de hoogste ambtenaar bij de Belastingdienst, wist dat vrijdag nog het meest treffend te vertellen.
In juni 2019 was voor Uijlenbroek een kantelpunt waarop hij wist: dit zit helemaal fout, we moeten de ouders anders behandelen. Het kostte hem niet veel moeite om Menno Snel, op dat moment de staatssecretaris van Financiën, ervan te overtuigen dat het roer om moest.
De schrijnende verhalen die de ouders al jaren vertelden, waren eindelijk door de muren van het ministerie van Financiën doorgedrongen.
Maar zelfs na dat besef van de hoogste ambtelijke en politieke top bij de Belastingdienst, werden ouders nog steeds hard aangepakt. De Kamer moest andermaal ingrijpen om erger leed te voorkomen.
“Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei Uijlenbroek. “Het is een ramp in slowmotion. Het gaat en gaat maar door. Zelfs tot op de dag vandaag.” De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen.
Belastingdienst werkt als een ‘fabrieksproces’
Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen bij de fiscus, noemde de werking van de fiscus in bredere zin “een fabrieksproces”.
Uijlenbroek en Blankestijn leken daarmee de verantwoordelijkheid voor de ramp van zich af te schuiven door het bij ‘het systeem’ neer te leggen. “Dé dader gaat u niet vinden”, concludeerde Uijlenbroek dan ook. “Door een fout in het systeem ontsporen treinen.”
Er werd ook gewezen naar de collega’s van Sociale Zaken, het ministerie dat de regels van de kinderopvangtoeslag bepaalt. Er was gewaarschuwd vanuit Financiën dat het terugvorderen buiten alle proporties was. Ze kregen er zelfs buikpijn van.
Men was bij de fiscus kennelijk niet ziek genoeg
Maar kennelijk was men niet ziek genoeg, want op Sociale Zaken konden ze de noodkreten nauwelijks horen. De ambtenaren die donderdag werden gehoord, hadden al die jaren niemand van de Belastingdienst aan hun bureaus gezien. “We zitten niet in een ander land”, merkte Loes Mulder, de hoogste ambtelijke baas op Sociale Zaken, op.
Aan iedereen werd aan het einde gevraagd welke lessen er zijn geleerd. Eén antwoord was misschien het meest treffend, omdat er juist iets ontbrak: het direct onderhouden van contacten met de gedupeerde ouders.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Wie tussen de wielen van Toeslagen kwam was aan de goden overgeleverd
AD 20.11.2020 Topambtenaren hadden buikpijn en voelden afschuw, maar niemand voorkwam dat de toeslagenaffaire zó kon ontsporen. In het afschuiven van verantwoordelijkheid verloor de overheid haar menselijke gezicht.
Iedereen erkende dat er een probleem was, maar de oplossing bleef telkens uit. Vijf dagen verhoren door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag bieden vooral een ontluisterende kijk in het functioneren van de overheid.
Lees ook;
Ambtenaren vergaderden, trokken bij elkaar aan de bel en maakten plannen om het in de toekomst allemaal anders en vooral beter te doen. Maar de mensen die van de één op de andere dag hun kinderopvangtoeslag verloren én volledig terug moesten betalen werden aan hun lot overgelaten.
De invorderingen gingen gewoon door, met alle gruwelijke gevolgen van dien: torenhoge schulden, stress en vooral die knagende vraag waarom hen dit nou overkomen was. Haar cliënten stuitten op ‘een muur van ontkenning’, zei advocate Eva González Pérez, die maandag als eerste werd gehoord.
Hans Blokpoel (L), algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst tussen 2010 en 2016, Gerard Blankestijn (M), voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst (2011-2018) en de heer J.J.M. Uijlenbroek (R), Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020 tijdens de hoorzitting van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © AD fotobewerking
Buikpijn
Zoals verwacht schoven ambtenaren van de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) elkaar tijdens de verhoren veelvuldig de bal toe. De wet op de kinderopvangtoeslag was veel te hard, zei voormalig directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel. Wie niet kon aantonen dat de eigen bijdrage aan de kinderopvang volledig was betaald, moest alles terugbetalen.
De directeur van de Belastingdienst had buikpijn. Maar de telefoon van de secretaris-generaal ging niet
Blokpoel had er zelfs ‘buikpijn’ van gekregen. Maar ja, het ministerie – verantwoordelijk voor de wetgeving – hield eraan vast en dus zat er voor de fiscus niks anders op dan de wet uit te voeren. ,,Wij hebben gevraagd of het anders kon, en het antwoord was dat het niet anders kon”, zei voormalig directeur Toeslagen Gerard Blankestijn.
Voorzitter van de ondervragingscommissie Chris van Dam legt de eed af bij Gerard Blankestijn, voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst tussen 2011 en 2018. © ANP
Maar als Blokpoel, Blankestijn en andere collega’s er zo mee in hun maag zaten, waarom lieten ze het er dan zo bij zitten, vroeg secretaris-generaal Loes Mulder zich af. Sinds haar aantreden als hoogste ambtenaar op SZW was er nooit iemand van de Belastingdienst bij haar gekomen die de noodklok luidde. Als ze zoveel buikpijn hadden, waarom belden ze dan niet?
Bovendien, tekent SZW aan, was de wetgeving weliswaar hard, maar de Belastingdienst schond tegelijkertijd de rechtsbescherming van mensen. Bezwaren bleven soms wel een jaar liggen. Aanvragers werden zonder het te weten als fraudeur aangemerkt waardoor een betalingsregeling niet mogelijk was. En het massaal stopzetten van kinderopvangtoeslagen zonder deugdelijk onderzoek was onwettig. En daarbij ging het veel te ver om iemand die een handtekening vergat te zetten aan te pakken als fraudeur, aldus directeur kinderopvang Maaike van TuyllI. ,,Er was een fraudejacht gaande.”
Kans gemist
In 2017 werd een grote kans gemist de invorderingen te staken en de slachtoffers schadevergoeding te geven. De Belastingdienst moest stoppen met procederen en ouders compenseren, adviseerde ambtenaar Sandra Palmen in een veelbesproken memo, dat pas onlangs openbaar werd. Van hogerhand werd besloten de belangrijkste aanbeveling te negeren en het advies in een la te stoppen. Palmen voelde zich machteloos, zei ze tegen de commissie.
Het advies om tot compensatie over te gaan wordt in 2017 genegeerd. Twee jaar later moeten ouders nog langer wachten na gesteggel tussen ministeries
Pas in juni 2019 ging bij de Belastingdienst eindelijk de knop om. Op dat moment stopte de Belastingdienst met het adagium dat de regels zijn gevolgd en werd besloten uit te leggen dat ‘de burgers gelijk hebben’, aldus toenmalig directeur-generaal Belastingdienst Jaap Uijlenbroek.
Gesteggel
Toch leidde gesteggel tussen Financiën en Sociale Zaken ertoe dat de compensatieregeling ook na dit omslagpunt nog even op zich liet wachten. Wéér hadden slachtoffers het nakijken: anno 2020 wacht het overgrote deel van de zeker 9000 en misschien wel 26.000 ouders die de dupe zijn geworden nog op genoegdoening.
In de verhoren werd vaak verwezen naar de nasleep van de Bulgarenfraude, waardoor fraudeaanpak een politiek speerpunt werd waar de ambtenarij in mee moest. Ook opgelegde bezuinigingen leidden ertoe dat computers steeds meer werk overnamen van de belastinginspecteur.
Volgens Uijlenbroek is de toeslagenaffaire een ‘ontspoorde trein’ en een ‘ramp in slow motion’ waar in zijn ogen de gehele overheid verantwoordelijk voor is, de Tweede Kamer incluis. De schuldvraag kan niet bij één enkele ambtenaar worden gezocht, zei hij. ,,Alle schakels in het systeem faalden.”
Jaap Uijlenbroek moest vanwege de toeslagenaffaire begin dit jaar opstappen als directeur-generaal van de Belastingdienst. Vrijdag werd hij gehoord door de commissie. © ANP
Menselijk gezicht
Juist die verwijzingen naar systemen, structuren en processen leidde de afgelopen week meermaals tot frustratie bij de verhoorcommissie. ,,Ik heb het idee dat het over producten gaat als u over mensen spreekt die werden getroffen”, kreeg ex-toeslagenbaas Blankestijn door de commissie voor de voeten geworpen.
De boodschap van de commissie lijkt te zijn: toon een menselijk gezicht waar zolang een menselijk gezicht heeft ontbroken. De politiek verantwoordelijken die volgende week nog worden gehoord – onder wie Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Mark Rutte – weten wat hen te doen staat.
Jarenlang ‘acceptatie en berusting’ bij Belastingdienst tijdens toeslagaffaire
NU 20.11.2020 Het duurde lang voordat het besef dat het echt goed fout zat bij de fraudejacht rond de kinderopvangtoeslag was doorgedrongen bij de Belastingdienst.
“De oplossing heeft lang op zich laten wachten. Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei voormalig Belastingdienst-baas Jaap Uijlenbroek vrijdag tijdens het verhoor over de toeslagaffaire.
Uijlenbroek had het over “een ramp in slowmotion” voor de gedupeerde ouders. “Het gaat maar door en het gaat maar door. Zelfs tot op de dag van vandaag.”
Ook nu weet men nog niet hoe groot het probleem van het stopzetten van toeslagen precies is. “Ik vind het verschrikkelijk om te moeten zeggen.”
In 2018 werd er binnen de Belastingdienst gewerkt aan een plan om de kinderopvangtoeslag minder streng terug te vorderen. Het was tot voor kort zo dat ouders al hun ontvangen kinderopvangtoeslag terug moesten betalen als zij een fout maakten. Deze alles-of-nietsbenadering richtte bij ouders veel (financiële) schade aan.
“Ik had toen niet het besef dat het ontbreken van deze proportionaliteit deze grote consequenties had”, zei Uijlenbroek. “Tegelijkertijd was er een soort acceptatie en berusting bij de Belastingdienst.”
‘Schokkend dat beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn kreeg’
Het was voor Uijlenbroek toen hij in 2017 aantrad bij de fiscus nog lang niet duidelijk wat de omvang van het probleem was, terwijl toen waarschijnlijk al duizenden ouders diep in de financiële problemen zaten door het terugvorderbeleid.
Nu heeft de fiscus 9.000 ouders in beeld die te hard zijn aangepakt, maar er is ook een vermoeden dat het er zelfs 26.000 zijn.
Commissielid Roy van Aalst (PVV) kon er met zijn pet niet bij. “Ik vind het schokkend dat er beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn heeft. Maar we staan zo ver van de maatschappij, dat we niet in de gaten hebben wat we hebben aangericht.”
Uijlenbroek kon hier alleen maar mee instemmen. “Er was blijkbaar de acceptatie dat het dan zo maar moest.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Kantelpunt kwam halverwege 2019
Pas halverwege vorig jaar werd het voor Uijlenbroek duidelijk. “Het was 4 juni 2019. Ik herinner mij die dag nog heel goed”, zei hij.
Tijdens een vergadering over het onderzoek naar de teams binnen de fiscus die fraude opsporen – de zogenoemde CAF-zaken – concludeerde een Belastingdienst op een gegeven moment dat het stopzetten van de toeslagen niet is uit te leggen.
“Toen zei ik: als dat waar is, dan hebben die ouders gelijk”, blikte Uijlenbroek terug. Dat was het “omslagmoment” waarbij het besef doordrong “dat de wereld is wat ze is”. Ook bij toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel viel toen het kwartje.
“We zijn in crisis”, zei Uijlenbroek toen. “We gaan als de wiedeweerga alle informatie boven tafel halen.”
Achterblijven stukken ‘een ongeluk’
De oud-directeur verzette zich nog fel tegen het beeld dat de Belastingdienst bewust stukken heeft achtergehouden – een claim die voortdurend terugkomt in het toeslagendossier. Het gebeurde regelmatig dat documenten pas na lang doorvragen naar de Kamer werden gestuurd of alleen via Wob-verzoeken openbaar werden.
Zo werd een memo uit 2017 pas op 20 oktober gepubliceerd door de Belastingdienst. Daarin werd het beleid van de fiscus toen al heel kritisch besproken.
Volgens Uijlenbroek is er sprake van een ongeluk in plaats van bewust achterhouden. “We hebben op een gegeven moment 35 miljoen documenten doorzocht op alle relevante informatie.”
Nog steeds verloopt de operatie niet vlekkeloos. Zo duurt bijvoorbeeld de compensatie voor gedupeerden te lang. “Het gaat nog niet soepel. Laat ik het daarbij laten”, aldus Uijlenbroek.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal Belastingdienst ANP
Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
NOS 20.11.2020 De affaire met de kinderopvangtoeslag is een door mensen veroorzaakte ramp. “Dit is een ontspoorde trein”, zei Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, in zijn verhoor door de parlementaire onderzoekscommissie. Hij constateert dat alle schakelingen en zekeringen hebben gefaald en dat veel te laat is geconstateerd dat er sprake was van een basisfout in het systeem.
Er zijn fouten gemaakt “van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, aldus Uijlenbroek, die de fiscus van begin 2017 tot begin 2020 leidde. “Zo ontsporen treinen. Volgens hem zijn er geen individuele schuldigen aan te wijzen, maar is het hele overheidsapparaat verantwoordelijk: “De Tweede Kamer, de regering en het ambtelijk functioneren”.
Ex-topman Belastingdienst: ontspoorde trein
Uijlenbroek kreeg bij zijn aantreden in 2017 een overdrachtsdossier, waarin met geen woord over toeslagen werd gerept. “De problemen zaten op andere vlakken”, zei hij. En dat waren problemen die “door lange veronachtzaming” werden veroorzaakt. “Dat is nog niet opgelost en zal de komende jaren ook nog niet worden opgelost.” Hij spreekt van doorgeslagen efficiency-denken bij de Belastingdienst.
De problemen met de kinderopvangtoeslagen werden te lang gezien als een individueel probleem van ouders bij een bepaald gastouderbureau dat administratieve fouten had gemaakt. Pas in juni 2019, toen RTL en Trouw er over berichtten, werd de volle omvang van deze “ramp in slow motion” hem duidelijk. Tot dan toe had “niemand tegen mij gezegd dat hier een heel groot probleem zat, dat al jaren speelde. Het ging pas heel laat bij mij leven.”
De berichtgeving van RTL en Trouw veroorzaakte een omslag in het denken. Toen pas constateerde ook Uijlenbroek als hoogste baas dat duizenden mensen de dupe waren. “Maar ook toen deden we nog niet de constatering: dit hadden we twee jaar geleden al kunnen herstellen.”
Uylenbroek stond aan het begin van zijn verhoor stil bij de pijn van de ouders. Hij wees erop dat de overheid burgers hoort te beschermen en dat het bij de Belastingdienst “helemaal fout is gegaan”. Hij constateert dat de effecten voor veel mensen enorm groot zijn en dat de zaak tot echtscheidingen en huisuitzettingen heeft geleid. Hij benadrukte dat er tot op de dag van vandaag ouders zijn die wachten op compensatie.
Na Uylenbroek werd Manon Leijten verhoord. Zij was tussen 2013 en 2019 secretaris-generaal bij het ministerie van Financiën en adviseerde de minister en staatssecretaris. In die functie heeft ze veel overleggen bijgewoond en belangrijke stukken gezien. Het dossier over de kinderopvangtoeslag raakt haar erg, zei ze. “Ik voel me vanuit deze verantwoordelijkheid verschrikkelijk over wat er met deze mensen is gebeurd.” Maar op veel vragen van de onderzoekscommissie moest ze het antwoord schuldig blijven. “Ik heb niet zo’n goed geheugen als anderen die hier hebben gezeten.”
Dat bleek toen commissielid Leijten (SP) wilde weten waarom het memo uit 2017 over een compensatieregeling voor de ouders ineens was verdwenen.
‘Waar is het advies om ouders compensatie te geven gebleven?’
Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen Weekers, Wiebes, Asscher, Snel, Van Ark, Hoekstra en Rutte live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/097cc96e-2b16-11eb-9178-0255c322e81b.jpg)
’Rechtsstatelijkheid was in geding bij fiscus’
Telegraaf 20.11.2020 De rechtsstatelijkheid van burgers is bij de Belastingdienst in het geding geweest. Dat heeft de voormalig hoogste ambtenaar van de fiscus, Jaap Uijlenbroek, al in de eerste maanden na zijn aantreden geconcludeerd.
Onze verslaggever Leon Brandsema twittert live mee. Zijn tweets vindt u onderaan dit bericht.
Uijlenbroek schrijft het op in zijn eigen verslag over de eerste honderd dagen, nadat hij in 2017 aantreedt als directeur-generaal van de Belastingdienst. „Ik hoorde van veel mensen: het is efficiency, efficiency, efficiency”, vertelt Uijlenbroek vrijdag in de Tweede Kamer tijdens het verhoor over zijn rol in de toeslagenaffaire.
In de fiscus leeft volgens hem een breed gevoel dat de kwaliteit van het werk leed onder die ’optimalisatie’ van het werk. Die conclusie trekt hij niet op basis van individuele zaken, want die krijgt hij als hoogste ambtenaar van de fiscus niet voor ogen. Maar: „Als je dat van 20 kanten hoort, zit daar wel een kern van waarheid in.”
Dat Uijlenbroek concludeert dat de rechtsstatelijkheid in het geding is bij de Belastingdienst, staat volgens de topambtenaar los van de CAF-aanpak, de harde fraudejacht bij de fiscus. „Het was een oordeel over de Belastingdienst in de volle breedte”, zegt Uijlenbroek. De rechtsstatelijkheid is volgens hem vooral bij Toeslagen aangetast.
Compensatie
Het heeft even geduurd voordat de Belastingdienst ontdekte dat het zelf flink fout heeft gezeten in de toeslagenaffaire. En dan vooral in de inmiddels beruchte CAF11-zaak, met het Eindhovense gastbureau Dadim. In de zomer van 2019 verandert het beeld, schetst Uijlenbroek. „Dat was het moment dat het uitleggen dat de wereld is zoals ie is, ging naar uitleggen dat de burgers gelijk hebben.”
De Belastingdienst wil de ouders in de CAF11-zaak compenseren, zegt Uijlenbroek. „Begin gewoon en haal de druk van de ketel”, is volgens hem dan de wens van de fiscus. Maar het ministerie van Sociale Zaken is terughoudend. Dat wil dat de kosten van de compensatie bij het ministerie van Financiën ’neerslaan’. En dat er beter onderzoek wordt gedaan of dit niet de deur opent voor meer ouders om compensatie te eisen. Uiteindelijk is het besluit om te wachten op het oordeel van de commissie-Donner, die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire. Die volgt pas in het najaar.
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er tot dusver aan het licht is gekomen in het onderzoek naar de toeslagenaffaire:
Naast Uijlenbroek verhoort de commissie vrijdagmiddag nog Manon Leijten, jaren de hoogste ambtenaar op het ministerie van Financiën. Dat is het laatste verhoor van een ambtenaar, volgende week is de politieke top uit heden en verleden aan de beurt.
BEKIJK MEER VAN; belastingen overheid Jaap Uijlenbroek Belastingdienst
Oud-chef fiscus: dé schuldige toeslagenaffaire gaat u niet vinden
MSN 20.11.2020 De toeslagenaffaire is een “ramp in slow motion” en het gevolg van een slecht systeem, niet van slechte mensen. Dat stelt althans Jaap Uijlenbroek, die tussen 2017 en 2020 de hoogste baas was bij de Belastingdienst, verantwoordelijk voor de toeslagen.
Uijlenbroek is vrijdag een van de laatste topambtenaren die onder ede wordt gehoord over de affaire met de kinderopvangtoeslag. De parlementaire ondervragingscommissie probeert te achterhalen hoe de fraudejacht zo uit de hand heeft kunnen lopen en hoe onderdelen van de overheid burgers zo kil heeft kunnen behandelen. Die vraag is niet zo makkelijk beantwoord, denkt Uijlenbroek.
“U denkt misschien: welke ambtenaar moeten we hier nou van beschuldigen? Ik moet u teleurstellen, die gaat u niet vinden”, zegt hij tegen de commissie. Er zijn fouten gemaakt “van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau. Zo ontsporen treinen”, zegt Uijlenbroek. Tijdens zijn verhoor noemt hij telkens het ‘systeem’ als schuldige, in plaats van de ambtenaren.
Onvrede
Bovendien ging het volgens hem niet alleen fout bij de Belastingdienst, maar bij “de hele overheid, omvattende de Tweede Kamer, de regering en het ambtelijk functioneren”.
Uijlenbroek kwam begin 2017 bij de fiscus, toen de dienst al in grote crisis verkeerde, zij het om heel andere redenen. Begin januari dit jaar vertrok hij bij de dienst, naar verluidt mede door de onvrede van minister van Financiën Wopke Hoekstra over hoe Uijlenbroek de afhandeling van de Toeslagenaffaire had aangepakt.
’Rechtsstatelijkheid was in geding bij fiscus’
MSN 20.11.2020 De rechtsstatelijkheid van burgers is bij de Belastingdienst in het geding geweest. Dat heeft de voormalig hoogste ambtenaar van de fiscus, Jaap Uijlenbroek, al in de eerste maanden na zijn aantreden geconcludeerd.
Onze verslaggever Leon Brandsema twittert live mee. Zijn tweets vindt u onderaan dit bericht.
Uijlenbroek schrijft het op in zijn eigen verslag over de eerste honderd dagen, nadat hij in 2017 aantreedt als directeur-generaal van de Belastingdienst. „Ik hoorde van veel mensen: het is efficiency, efficiency, efficiency”, vertelt Uijlenbroek vrijdag in de Tweede Kamer tijdens het verhoor over zijn rol in de toeslagenaffaire.
In de fiscus leeft volgens hem een breed gevoel dat de kwaliteit van het werk leed onder die ’optimalisatie’ van het werk. Die conclusie trekt hij niet op basis van individuele zaken, want die krijgt hij als hoogste ambtenaar van de fiscus niet voor ogen. Maar: „Als je dat van 20 kanten hoort, zit daar wel een kern van waarheid in.”
Dat Uijlenbroek concludeert dat de rechtsstatelijkheid in het geding is bij de Belastingdienst, staat volgens de topambtenaar los van de CAF-aanpak, de harde fraudejacht bij de fiscus. „Het was een oordeel over de Belastingdienst in de volle breedte”, zegt Uijlenbroek. De rechtsstatelijkheid is volgens hem vooral bij Toeslagen aangetast.
Compensatie
Het heeft even geduurd voordat de Belastingdienst ontdekte dat het zelf flink fout heeft gezeten in de toeslagenaffaire. En dan vooral in de inmiddels beruchte CAF11-zaak, met het Eindhovense gastbureau Dadim. In de zomer van 2019 verandert het beeld, schetst Uijlenbroek. „Dat was het moment dat het uitleggen dat de wereld is zoals ie is, ging naar uitleggen dat de burgers gelijk hebben.”
De Belastingdienst wil de ouders in de CAF11-zaak compenseren, zegt Uijlenbroek. „Begin gewoon en haal de druk van de ketel”, is volgens hem dan de wens van de fiscus. Maar het ministerie van Sociale Zaken is terughoudend. Dat wil dat de kosten van de compensatie bij het ministerie van Financiën ’neerslaan’. En dat er beter onderzoek wordt gedaan of dit niet de deur opent voor meer ouders om compensatie te eisen. Uiteindelijk is het besluit om te wachten op het oordeel van de commissie-Donner, die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire. Die volgt pas in het najaar.
Naast Uijlenbroek verhoort de commissie vrijdagmiddag nog Manon Leijten, jaren de hoogste ambtenaar op het ministerie van Financiën. Dat is het laatste verhoor van een ambtenaar, volgende week is de politieke top uit heden en verleden aan de beurt.
Jarenlang ‘acceptatie en berusting’ bij Belastingdienst tijdens toeslagaffaire
MSN 20.11.2020 Het duurde lang voordat het besef dat het echt goed fout zat bij de fraudejacht rond de kinderopvangtoeslag was doorgedrongen bij de Belastingdienst.
“De oplossing heeft lang op zich laten wachten. Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei voormalig Belastingdienst-baas Jaap Uijlenbroek vrijdag tijdens het verhoor over de toeslagaffaire.
Uijlenbroek had het over “een ramp in slowmotion” voor de gedupeerde ouders. “Het gaat maar door en het gaat maar door. Zelfs tot op de dag van vandaag.”
Ook nu weet men nog niet hoe groot het probleem van het stopzetten van toeslagen precies is. “Ik vind het verschrikkelijk om te moeten zeggen.”
In 2018 werd er binnen de Belastingdienst gewerkt aan een plan om de kinderopvangtoeslag minder streng terug te vorderen. Het was tot voor kort zo dat ouders al hun ontvangen kinderopvangtoeslag terug moesten betalen als zij een fout maakten. Deze alles-of-nietsbenadering richtte bij ouders veel (financiële) schade aan.
“Ik had toen niet het besef dat het ontbreken van deze proportionaliteit deze grote consequenties had”, zei Uijlenbroek. “Tegelijkertijd was er een soort acceptatie en berusting bij de Belastingdienst.”
‘Schokkend dat beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn kreeg’
Het was voor Uijlenbroek toen hij in 2017 aantrad bij de fiscus nog lang niet duidelijk wat de omvang van het probleem was, terwijl toen waarschijnlijk al duizenden ouders diep in de financiële problemen zaten door het terugvorderbeleid.
Nu heeft de fiscus 9.000 ouders in beeld die te hard zijn aangepakt, maar er is ook een vermoeden dat het er zelfs 26.000 zijn.
Commissielid Roy van Aalst (PVV) kon er met zijn pet niet bij. “Ik vind het schokkend dat er beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn heeft. Maar we staan zo ver van de maatschappij, dat we niet in de gaten hebben wat we hebben aangericht.”
Uijlenbroek kon hier alleen maar mee instemmen. “Er was blijkbaar de acceptatie dat het dan zo maar moest.”
Kantelpunt kwam halverwege 2019
Pas halverwege vorig jaar werd het voor Uijlenbroek duidelijk. “Het was 4 juni 2019. Ik herinner mij die dag nog heel goed”, zei hij.
Tijdens een vergadering over het onderzoek naar de teams binnen de fiscus die fraude opsporen – de zogenoemde CAF-zaken – concludeerde een Belastingdienst op een gegeven moment dat het stopzetten van de toeslagen niet is uit te leggen.
“Toen zei ik: als dat waar is, dan hebben die ouders gelijk”, blikte Uijlenbroek terug. Dat was het “omslagmoment” waarbij het besef doordrong “dat de wereld is wat ze is”. Ook bij toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel viel toen het kwartje.
“We zijn in crisis”, zei Uijlenbroek toen. “We gaan als de wiedeweerga alle informatie boven tafel halen.”
Achterblijven stukken ‘een ongeluk’
De oud-directeur verzette zich nog fel tegen het beeld dat de Belastingdienst bewust stukken heeft achtergehouden – een claim die voortdurend terugkomt in het toeslagendossier. Het gebeurde regelmatig dat documenten pas na lang doorvragen naar de Kamer werden gestuurd of alleen via Wob-verzoeken openbaar werden.
Zo werd een memo uit 2017 pas op 20 oktober gepubliceerd door de Belastingdienst. Daarin werd het beleid van de fiscus toen al heel kritisch besproken.
Volgens Uijlenbroek is er sprake van een ongeluk in plaats van bewust achterhouden. “We hebben op een gegeven moment 35 miljoen documenten doorzocht op alle relevante informatie.”
Nog steeds verloopt de operatie niet vlekkeloos. Zo duurt bijvoorbeeld de compensatie voor gedupeerden te lang. “Het gaat nog niet soepel. Laat ik het daarbij laten”, aldus Uijlenbroek.
Kijk mee: hoge ambtenaren verhoord over toeslagenaffaire
MSN 20.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders onterecht als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vandaag is dag vijf van de openbare verhoren. Dit keer worden twee topambtenaren verhoord.
Allereerst om 9.30 uur Jaap Uijlenbroek. Hij was drie jaar directeur-generaal van de belastingdienst, in de periode 2017-2020.
Vanmiddag, om 13.30 uur: Manon Leijten. Zij was secretaris-generaal van het ministerie van Financiën tussen 2013 en 2019.
Dag 4 – 19.11.2020
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1c01556-2a4e-11eb-9a84-02d2fb1aa1d7.jpg)
Directeur Toeslagen in tranen tijdens verhoor toeslagenaffaire
RTL 19.11.2020 Directeur Toeslagen Agaath Cleyndert breekt tijdens het begin van het verhoor van de toeslagenaffaire. Gesprekken voeren met gedupeerde ouders was, zei ze, het moeilijkste wat ze in haar loopbaan heeft gedaan.
Agaath Cleyndert, directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, is woensdag verhoord over de toeslagenaffaire. Daarin werden fouten gemaakt bij de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. Duizenden ouders werden onterecht als fraudeurs aangemerkt.
‘Menno Snel hield vast aan systeem van kinderopvangtoeslag’
RTL 19.11.2020 Voormalig staatssecretaris Menno Snel heeft zich in 2017 tegen een plan gekeerd om kinderopvangorganisaties direct vanuit de overheid te betalen. Het nieuwe systeem zou de financiering van kinderopvangtoeslag weghalen bij de Belastingdienst. Maar Snel wilde daar niet aan, zegt een topambtenaar van Sociale Zaken.
Het nieuwe stelsel zou een van de problemen met het systeem van kinderopvangtoeslag oplossen. Ouders zouden bij een verandering van hun situatie niet meer grote bedragen hoeven terug te betalen omdat er een te hoog bedrag aan toeslag was voorgeschoten. Het geld zou namelijk direct naar de kinderopvangorganisaties gaan. Er lag hiervoor een plan klaar, maar Snel, en later ook zijn collega van Sociale Zaken Tamara van Ark, gingen er niet in mee.
Geen politieke steun
Topambtenaar Maaike van Tuyll heeft naar haar zeggen nog een ‘hartstochtelijk’ pleidooi gehouden tegenover Van Ark. Toch wilde zij het plan niet indienen, omdat er geen politieke steun meer voor was. Ook de hoogste ambtenaar van het ministerie, de secretaris-generaal, was voorstander van het systeem. Van Ark (inmiddels minister voor Medische Zorg) zou in eerste instantie overtuigd zijn dat de directe financiering van kinderopvangorganisaties een betere manier zou zijn.
Maar na een overleg met toenmalig staatssecretaris van Snel, zag Van Ark van het voorstel af. Snel zag te veel risico’s aan een nieuw systeem. Bovendien was de kinderopvangtoeslag in goede handen bij de afdeling Toeslagen, die door Snel ‘het best draaiende onderdeel’ van de fiscus werd genoemd, tekent Van Tuyll op. Een aantal problemen met de kinderopvangtoeslag kon in het huidige systeem worden opgelost, zei Snel. Hij beloofde een aantal zaken te verbeteren.
Politieke verantwoordelijkheid
Donderdag werden drie hoge ambtenaren onder ede gehoord, van wie twee nog bij het ministerie van Sociale Zaken werken. Een commissie van Kamerleden doet onderzoek naar de ambtelijke en politieke verantwoordelijkheid in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Volgende week wordt zowel Snel als Van Ark ook onder ede gehoord.
Ambtenaar waarschuwde al in 2017 over ‘laakbaar handelen’ Belastingdienst rond toeslagen
meer; Menno Snel Tamara van Ark Ministerie van Financiën Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Den Haag
Sociale Zaken baalt van sneer fiscus: ‘Lelijk als we elkaar de schuld geven’
NU 19.11.2020 De verwijten over en weer tussen de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken over wie het meest in de kinderopvangtoeslagaffaire te verwijten valt, geven geen fraai beeld. Dat vinden ook de betrokken topambtenaren die worden gehoord door de ondervragingscommissie.
“Sparren kan ook met collega’s op een ander departement. We zitten niet in een ander land”, zei Loes Mulder, sinds 2016 de hoogste ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken.
“Ik ben sinds ik secretaris-generaal op Sociale Zaken ben nooit door de top van de Belastingdienst aangesproken van: ‘Loes, er gaat hier iets mis'”, aldus Mulder.
“Het is heel lelijk als we elkaar allemaal de schuld gaan geven.”
Belastingdienst baalde van ‘halsstarrige houding’
Mulder reageerde op uitspraken van haar collega’s van het ministerie van Financiën van eerder deze week. Peter Veld (tot 2015 topambtenaar bij Financiën) had het woensdag tijdens een verhoor over de “halsstarrige houding” van Sociale Zaken.
Volgens Veld was er vanuit Financiën twee keer tevergeefs bij Sociale Zaken aangeklopt om te waarschuwen dat het fout ging met de terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Hans Blokpoel, tussen 2010 en 2016 directeur bij de Belastingdienst, zei dat hij “buikpijn” kreeg van de situatie waarin ouders zijn beland.
Mulder kent Blokpoel, ze hebben samengewerkt bij Vreemdelingenzaken. Even contact zoeken was dus niet zo ingewikkeld, vindt Mulder. “Als Hans Blokpoel tegen mij had gezegd: ‘Loes, ik heb buikpijn’, dan had ik gevraagd: ‘Wat is er aan de hand?'”
‘Het heeft te lang geduurd, dat is heel erg’
Ook Maaike van Tuyll, de huidige directeur kinderopvang bij Sociale Zaken die eerder op de dag werd gehoord, zei dat niemand van Financiën met haar over de kinderopvangtoeslag had gesproken. “Ik heb niemand aan mijn bureau gehad.”
Volgens Mulder klopt het wel dat de Belastingdienst Sociale Zaken heeft gewaarschuwd. “Die signalen hebben wij niet goed opgepakt. Daardoor heeft het allemaal langer geduurd en dat vind ik heel erg.”
Beide ministeries zijn betrokken bij de kinderopvangtoeslagaffaire. De Belastingdienst, die onder Financiën valt, voert het beleid uit en spoort eventuele fraude op. Sociale Zaken gaat over de regels van de kinderopvang.
Plan voor ander toeslagenstelsel mislukte op het laatste moment
De commissieleden bleven met een onbevredigend gevoel zitten na de gesprekken met Mulder en Van Tuyll.
Er werd namelijk door Sociale Zaken aan een plan gewerkt om de kinderopvangtoeslag direct over te maken naar de opvangorganisaties, zodat de toeslagen niet meer nodig waren. Zo werden ouders niet meer de dupe van het alles-of-nietsbeleid, waarbij alle ontvangen toeslagen terugbetaald moesten worden als er een fout was gemaakt met de eigen bijdrage.
Van Tuyll hield er een “hartstochtelijk” pleidooi voor bij toenmalig staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken). Ook Mulder adviseerde de bewindsvrouw met het plan in te stemmen, hoewel het “een spannend project” zou worden.
Maar Van Ark (inmiddels minister voor Medische Zorg) zag er vlak voordat er een beslissing zou worden genomen toch van af. Er was onvoldoende politieke steun. Mulder: “Wij adviseren, de bewindspersoon maakt uiteindelijk een eigen afweging.”
Oud-staatssecretaris Snel wilde toeslagen bij fiscus houden
Dat had misschien te maken met het plan waar oud-staatssecretaris Menno Snel (Financiën) op het laatste moment mee kwam. Volgens dat plan zou de kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst blijven.
Snel zag volgens Van Tuyll financiële risico’s als de toeslagen rechtstreeks naar de kinderopvangorganisaties overgemaakt zouden worden. Bovendien was de kinderopvangtoeslag bij de afdeling Toeslagen volgens de bewindsman in goede handen. Hij zou de afdeling “het best draaiende onderdeel” van de Belastingdienst hebben genoemd.
Mulder concludeerde dat de financiële risico’s in combinatie met “een redelijk alternatief van de Belastingdienst” de doorslag gaf om niet met het oorspronkelijke plan door te gaan.
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) noemt het “raar” om het voorstel op het “moment suprême” overboord te gooien. Hij zal Snel er ongetwijfeld zelf naar vragen als de oud-staatssecretaris volgende week wordt gehoord.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Snelle compensatie toeslagenouders strandde na bezwaar ministerie
MSN 19.11.2020 Een plan van toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel om de eerste ouders in de toeslagenaffaire in de zomer van 2019 al te compenseren, strandde na bezwaren, vooral afkomstig uit het ministerie van Sociale Zaken. Dat bevestigt topambtenaar van het ministerie Maaike van Tuyll in een verhoor over de affaire.
In eerste instantie was Van Tuyll, directeur Kinderopvang, positief. Dat heeft ze ook aangegeven tegenover toenmalig staatssecretaris van Sociale Zaken Tamar van Ark. Het ging om ouders die hun kinderen lieten opvangen via het gastouderbureau Dadim. Dit werd de eerste zaak waarbij ouders onterecht als fraudeur werden behandeld door de Belastingdienst, met grote geldproblemen tot gevolg.
Ambtenaren van Sociale Zaken hadden drie belangrijke bezwaren tegen het conceptvoorstel van Financiën. Het voorgestelde bedrag van 5000 euro “doet geen recht aan de situatie”, zo werd gedacht volgens Van Tuyll.
Oude zaken
Ook moest er zorgvuldiger omgegaan worden met zaken die vijf jaar of ouder waren. Normaal gesproken is zo’n zaak ‘dicht’ en kan er niets meer veranderd worden. Als de zaken toch opengebroken worden, zou de overheid van dat ‘recht’ in de toekomst ook misbruik kunnen maken, vreesde Sociale Zaken.
Tot slot waren er zorgen over wat de kosten van de compensatieregeling voor de begroting van Sociale Zaken zou doen. “Ik wilde niet dat het ten koste zou gaan van de huidige ouders”, zei Van Tuyll. Minder geld bij haar ministerie zou volgens de ambtenaar mogelijk minder geld betekenen voor de vele ouders die toeslagen ontvangen.
Bredere groep
Ook Financiën zelf had uiteindelijk bezwaren, denkt Van Tuyll. Er is immers nooit een echt voorstel ingediend. Achteraf is ze blij dat er nu meer geld naar de hardst gedupeerde ouders gaat. Bovendien krijgen ouders uit veel meer groepen nu compensatie. “Ik ben blij dat we nu naar een bredere groep wordt gekeken.”
De commissie-Donner adviseerde pas in november 2019 deze groep te compenseren. Veel ouders uit andere zaken of in andere situaties moeten nog gecompenseerd worden.
Sociale Zaken wilde milder toeslagenbeleid, Asscher werd niet ingelicht
MSN 19.11.2020 Ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken hebben geprobeerd om het beleid van de kinderopvangtoeslag minder hard te maken. Maar gaandeweg bleek dat zo ingewikkeld, dat de poging strandde. Toenmalig minister Lodewijk Asscher heeft de plannen nooit gezien.
“Ik vond het verschrikkelijk wat die ouders overkwam”, zei Marcelis Boereboom, hoge ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken tussen 2013 en 2017, donderdag tegen de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Boereboom had een “ongemakkelijk” gevoel dat de kinderopvangtoeslag bij de kleinste fout al werd stopgezet en dat ouders alles moesten terugbetalen; de ‘alles-of-niets-aanpak’.
Ouders werden volledig verantwoordelijk gehouden voor de toeslagen, zij moesten de regels kennen. “Dat vond ik een vrij zware opdracht”, zei Boereboom. “Daarom wilde ik er vanaf.”
Veel ouders belandden in grote financiële problemen, omdat het soms om tienduizenden euro’s ging die zij aan de fiscus moesten overmaken.
Sociale Zaken wilde ‘harde kantjes eraf’
Boereboom wilde “de harde kantjes” van het beleid halen. Daarnaast bedacht hij voor de toekomst dat de kinderopvang direct gefinancierd zou worden zodat de toeslag kon verdwijnen. Maar dat kostte veel tijd en was een ingewikkeld proces, ondervond hij.
Met de kennis van nu, zegt Boereboom, was het beter geweest om ouders te helpen die al in de problemen zaten en het systeem op de lange termijn om te gooien. “Het is veel gecompliceerder dan je op voorhand zou denken.”
Op Sociale Zaken had men sterk de overtuiging dat de kinderopvang niet gratis mag zijn, de eigen bijdrage was een bewuste, politieke keuze. Daarbij was de strenge antifraudeaanpak, als reactie op de Bulgarenfraude, door de rechter goedgekeurd.
Mogelijke oplossing bereikte toenmalig minister Asscher nooit
Toch werd er eind 2014 tussen het ministerie van Financiën, de uitvoerder van de toeslagen, en het ministerie van Sociale Zaken als beleidsbepaler in het dossier een ‘expertmeeting’ georganiseerd. Op beide ministeries had men namelijk het gevoel dat terugvorderen tot schrijnende situaties kon leiden.
Daar kwamen voorstellen uit die ook de ambtelijke top op beide ministeries bereikten, maar daar bleef het bij. Volgens Boereboom hebben de stukken toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher nooit bereikt. “Dat is niet gewoon”, moest de oud-topambtenaar erkennen.
De afgelopen dagen beschuldigden ambtenaren van de Belastingdienst hun collega’s op Sociale Zaken ervan dat zij oplossingen in het toeslagendossier blokkeerden.
Dat beeld herkent Boereboom niet. “Ik wilde het anders aanpakken.” Bovendien had hij niet het idee dat de urgentie voor zijn collega’s van Sociale Zaken zo hoog was. “Ze stonden niet op hoge poten aan mijn bureau met de boodschap dat het anders moest.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een beetje een ongemakkelijk gevoel zitten. “Ik krijg het beeld dat het huis in de fik staat, maar dat er een nieuw huis wordt gebouwd zonder het oude te blussen.”
Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
NOS 19.11.2020 Het is niet terecht om de toeslagenaffaire vooral toe te schrijven aan het beleid van het ministerie van Sociale Zaken (SZW). Dat zei Maaike van Tuyll, topambtenaar op dat ministerie, tegen de parlementaire ondervragingscommissie. Ze reageerde op (oud-) ambtenaren van de Belastingdienst, die gisteren voor dezelfde commissie betoogden dat ze door SZW gedwongen werden om hard op te treden tegen ouders.
De Belastingdienst is verantwoordelijk voor de uitvoering van de toeslagen, SZW gaat over het beleid. Volgens Van Tuyll was het geen onderdeel van het beleid om ouders als fraudeur te bestempelen die iets verkeerd ingevuld hadden. Dat stempel gaf de Belastingdienst wel.
Had nooit mogen gebeuren
“Wij hadden niet het beeld dat we opdracht hadden gegeven voor een fraudejacht”, zei Van Tuyll. Speciale teams van de Belastingdienst (CAF-teams) verzamelden volgens haar op extreme manier bewijzen voor fraude. Ouders die eigenlijk niets fout hadden gedaan, kregen geen toeslag meer en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Van Tuyll: “Als je de wet gewoon uitvoert, gaat het niet zo gruwelijk mis.”
Zelf kwam ze er pas ruim een jaar na haar aantreden in 2016 achter dat er zulke grote problemen speelden, na een rapport van de Nationale ombudsman. Van Tuyll vind het achteraf naar eigen zeggen vreselijk dat ze niet eerder zag wat er gebeurde met ouders. “Dit had nooit mogen gebeuren. U hoort het: dat zit me dwars”, zei ze geëmotioneerd.
Niet voldoende politieke steun
Sociale Zaken werkte ondertussen wel aan een geheel nieuw systeem voor de toeslagen, waarbij het geld direct aan het kinderopvangcentrum zou worden overgemaakt, in plaats van aan de ouders. Dat zou volgens Van Tuyll veel problemen hebben opgelost.
Ze pleitte bij de toenmalige staatssecretaris Van Ark naar eigen zeggen “hartstochtelijk” voor het invoeren van dat nieuwe systeem, maar ze kreeg te horen dat daar niet voldoende politieke steun voor was.
Snelle compensatie
In de zomer van 2019 wilde toenmalig staatsecretaris Snel van Financiën een eerste groep gedupeerde ouders compenseren, maar dat sneuvelde na bezwaren van onder meer het ministerie van Sociale Zaken. Van Tuyll zei dat ze aanvankelijk wel enthousiast was over het plan, maar al gauw ook grote nadelen zag.
Zo vond ze het voorgestelde compensatiebedrag, 5000 euro, geen recht doen aan de situatie. Bovendien ging het voor een deel om zaken die ouder waren dan vijf jaar. Die mogen normaal gesproken niet meer worden geopend. Een uitzondering maken zou kunnen betekenen dat de overheid er bij andere zaken ‘misbruik’ van zou kunnen maken.
Tenslotte was Van Tuyll bang dat de compensatieregeling ten laste van de begroting van Sociale Zaken zou komen. Daardoor zou er mogelijk minder geld overblijven voor andere ouders met toeslagen.
Snel zag uiteindelijk af van zijn compensatievoorstel. De commissie-Donner drong in november 2019 alsnog aan op ruimhartige compensatie, maar de meeste ouders hebben nog geen geld gezien.
BEKIJK OOK;
Oplossing voor toeslagproblemen bereikte minister Asscher nooit
Telegraaf 19.11.2020 Oud-topambtenaar van het ministerie van Sociale Zaken Marcelis Boereboom geeft toe dat het harde terugvorderen van de kinderopvangtoeslag ’disproportioneel’ was. Maar verschillende oplossingen voor het probleem, stranden voortijdig. Boereboom zet ook vraagtekens bij de harde fraude-aanpak van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire.
Boereboom krijgt donderdag de woorden voorgelegd uit de verhoren van oud-topambtenaren van Financiën. Die zeiden woensdag dat Sociale Zaken dwarslag bij een oplossing voor de harde terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Die aanpak zorgde ervoor dat mensen die een kleine fout met een klein bedrag maakten, zomaar een heel jaar aan toeslagen kwijt konden raken. Volgens de ambtenaren van Financiën, die zelf met een keiharde fraude-aanpak overigens ook een flinke duit in het zakje van het toeslagenleed deden, hadden zij ook ’buikpijn’ van die harde terugvordering. Maar pogingen om de wet aan te passen, liepen volgens hen spaak bij de collega’s van Sociale Zaken.
Boereboom geeft donderdag toe dat die ’alles-of-niets-aanpak’ voortvloeide uit de regels die op zijn ministerie waren gemaakt. En dat een oplossing vanuit Financiën inderdaad bij Sociale Zaken strandde. Sterker nog: een voorstel van Financiën om het probleem op te lossen, strandde in de ambtelijke top en bereikte nooit toenmalig minister Lodewijk Asscher. „Dat is niet gewoon”, moest Boereboom toegeven.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c97d4670-2a4f-11eb-b40e-02c309bc01c1.JPG)
Marcelis Boereboom, voormalig directeur-generaal bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tijdens de vierde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. Ⓒ ANP
Niet alleen Asscher blijkt niet op de hoogte te zijn geweest. In het tweede verhoor van de dag blijkt dat Maaike van Tuyll, vanaf 2016 directeur kinderopvang bij Sociale Zaken, niet eens op de hoogte te zijn van de problemen met de alles-of-niets-aanpak. Terwijl het haar voorganger is die na alle overleggen over de problemen het oplossingsvoorstel vanuit Financiën afschiet. Van Tuyll hoort er pas van in een sessie met ouders en belangenorganisaties, niet in haar eigen organisatie. „Idioot”, noemt ze de harde terugvordering in het verhoor. „Ik begrijp dat nog steeds niet.”
Het ministerie van Sociale Zaken blijkt vooral aan zijn eigen oplossing voor het probleem te hebben gewerkt: directe financiering van de kinderopvang zodat de toeslag helemaal kan verdwijnen. „Als je toch een heel wetgevingstraject in moet, kun je het beter inzetten om van de kinderopvangtoeslag af te komen”, adviseert Boereboom aan Asscher. Die gaat daarmee akkoord.
Maar het plan komt helemaal niet van de grond. Ondanks een volgens Van Tuyll ’hartstochtelijk’ pleidooi, schiet staatssecretaris Tamara van Ark het af vanwege ’te weinig politieke steun’. Van Ark heeft in kabinet-Rutte III het kinderopvang-dossier overgenomen van Asscher.
De harde terugvordering gaat zo nog jaren door. „Als je me het nu vraagt, had ik misschien een andere afweging moeten maken”, blikt Boereboom terug. „We hadden misschien ook met noodwetgeving moeten komen voor de scherpe randjes bij de kinderopvangtoeslag.”
Fraude-aanpak
De focus op fraude-aanpak, vanuit kabinet-Rutte II, speelt volgens Boereboom destijds ook een rol in de toeslagenaffaire. En de bal voor hoe hard die fraude-aanpak ging, legt de ambtenaar op zijn beurt volledig bij het ministerie van Financiën neer. „De methodiek waarlangs de Belastingdienst dat deed, was volledig aan de Belastingdienst”, ziet Boereboom.
Hij vindt die aanpak achteraf gezien veel te hard: „Als ik nu zie hoe dat ontspoord is, kom ik voor mezelf tot conclusie dat je als opdrachtgever dichter op de uitvoering moet staan.”
De ambtenaren van Financiën wezen er woensdag ook nog op dat er vanuit Sociale Zaken veel druk werd gelegd op de fraude-aanpak. Onder meer omdat er op de begroting van Sociale Zaken ook een bepaald bedrag ingeboekt was aan teruggevorderde toeslagen. „Ik heb daar nooit druk op gelegd”, ontkent Boereboom daar zelf op te hebben gedrukt. „Maar in algemene zin is het wel zo dat fraude-aanpak heel belangrijk werd geacht. Dus in overleg zal dat onderwerp vast aan de orde zijn geweest.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid overheid samenleving Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Financiën Marcelis Boereboom
Sociale Zaken wilde milder toeslagenbeleid, Asscher werd niet ingelicht
NU 19.11.2020 Ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken hebben geprobeerd om het beleid van de kinderopvangtoeslag minder hard te maken. Maar gaandeweg bleek dat zo ingewikkeld, dat de poging strandde. Toenmalig minister Lodewijk Asscher heeft de plannen nooit gezien.
“Ik vond het verschrikkelijk wat die ouders overkwam”, zei Marcelis Boereboom, hoge ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken tussen 2013 en 2017, donderdag tegen de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Boereboom had een “ongemakkelijk” gevoel dat de kinderopvangtoeslag bij de kleinste fout al werd stopgezet en dat ouders alles moesten terugbetalen; de ‘alles-of-niets-aanpak’.
Ouders werden volledig verantwoordelijk gehouden voor de toeslagen, zij moesten de regels kennen. “Dat vond ik een vrij zware opdracht”, zei Boereboom. “Daarom wilde ik er vanaf.”
Veel ouders belandden in grote financiële problemen, omdat het soms om tienduizenden euro’s ging die zij aan de fiscus moesten overmaken.
Sociale Zaken wilde ‘harde kantjes eraf’
Boereboom wilde “de harde kantjes” van het beleid halen. Daarnaast bedacht hij voor de toekomst dat de kinderopvang direct gefinancierd zou worden zodat de toeslag kon verdwijnen. Maar dat kostte veel tijd en was een ingewikkeld proces, ondervond hij.
Met de kennis van nu, zegt Boereboom, was het beter geweest om ouders te helpen die al in de problemen zaten en het systeem op de lange termijn om te gooien. “Het is veel gecompliceerder dan je op voorhand zou denken.”
Op Sociale Zaken had men sterk de overtuiging dat de kinderopvang niet gratis mag zijn, de eigen bijdrage was een bewuste, politieke keuze. Daarbij was de strenge antifraudeaanpak, als reactie op de Bulgarenfraude, door de rechter goedgekeurd.
Mogelijke oplossing bereikte toenmalig minister Asscher nooit
Toch werd er eind 2014 tussen het ministerie van Financiën, de uitvoerder van de toeslagen, en het ministerie van Sociale Zaken als beleidsbepaler in het dossier een ‘expertmeeting’ georganiseerd. Op beide ministeries had men namelijk het gevoel dat terugvorderen tot schrijnende situaties kon leiden.
Daar kwamen voorstellen uit die ook de ambtelijke top op beide ministeries bereikten, maar daar bleef het bij. Volgens Boereboom hebben de stukken toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher nooit bereikt. “Dat is niet gewoon”, moest de oud-topambtenaar erkennen.
De afgelopen dagen beschuldigden ambtenaren van de Belastingdienst hun collega’s op Sociale Zaken ervan dat zij oplossingen in het toeslagendossier blokkeerden.
Dat beeld herkent Boereboom niet. “Ik wilde het anders aanpakken.” Bovendien had hij niet het idee dat de urgentie voor zijn collega’s van Sociale Zaken zo hoog was. “Ze stonden niet op hoge poten aan mijn bureau met de boodschap dat het anders moest.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een beetje een ongemakkelijk gevoel zitten. “Ik krijg het beeld dat het huis in de fik staat, maar dat er een nieuw huis wordt gebouwd zonder het oude te blussen.”
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Oplossing voor toeslagproblemen bereikte minister Asscher nooit
MSN 19.11.2020 Oud-topambtenaar van het ministerie van Sociale Zaken Marcelis Boereboom geeft toe dat het harde terugvorderen van de kinderopvangtoeslag ’disproportioneel’ was. Maar verschillende oplossingen voor het probleem, stranden voortijdig. Boereboom zet ook vraagtekens bij de harde fraude-aanpak van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire.
Boereboom krijgt donderdag de woorden voorgelegd uit de verhoren van oud-topambtenaren van Financiën. Die zeiden woensdag dat Sociale Zaken dwarslag bij een oplossing voor de harde terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Die aanpak zorgde ervoor dat mensen die een kleine fout met een klein bedrag maakten, zomaar een heel jaar aan toeslagen kwijt konden raken. Volgens de ambtenaren van Financiën, die zelf met een keiharde fraude-aanpak overigens ook een flinke duit in het zakje van het toeslagenleed deden, hadden zij ook ’buikpijn’ van die harde terugvordering. Maar pogingen om de wet aan te passen, liepen volgens hen spaak bij de collega’s van Sociale Zaken.
Boereboom geeft donderdag toe dat die ’alles-of-niets-aanpak’ voortvloeide uit de regels die op zijn ministerie waren gemaakt. En dat een oplossing vanuit Financiën inderdaad bij Sociale Zaken strandde. Sterker nog: een voorstel van Financiën om het probleem op te lossen, strandde in de ambtelijke top en bereikte nooit toenmalig minister Lodewijk Asscher. „Dat is niet gewoon”, moest Boereboom toegeven.
Het ministerie van Sociale Zaken blijkt vooral aan zijn eigen oplossing voor het probleem te hebben gewerkt: directe financiering van de kinderopvang zodat de toeslag helemaal kan verdwijnen. „Als je toch een heel wetgevingstraject in moet, kun je het beter inzetten om van de kinderopvangtoeslag af te komen”, adviseert Boereboom aan Asscher. Die gaat daarmee akkoord.
© ANP Archiefbeeld van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag.
Maar het plan komt helemaal niet van de grond, waardoor de harde terugvordering nog jaren doorgaat. „Als je me nhet u vraagt, had ik misschien een andere afweging moeten maken”, blikt Boereboom terug. „We hadden misschien ook met noodwetgeving moeten komen voor de scherpe randjes bij de kinderopvangtoeslag.”
Fraude-aanpak
De focus op fraude-aanpak, vanuit kabinet-Rutte II, speelt volgens Boereboom destijds ook een rol in de toeslagenaffaire. En de bal voor hoe hard die fraude-aanpak ging, legt de ambtenaar op zijn beurt volledig bij het ministerie van Financiën neer. „De methodiek waarlangs de Belastingdienst dat deed, was volledig aan de Belastingdienst”, ziet Boereboom.
Hij vindt die aanpak achteraf gezien veel te hard: „Als ik nu zie hoe dat ontspoord is, kom ik voor mezelf tot conclusie dat je als opdrachtgever dichter op de uitvoering moet staan.”
De ambtenaren van Financiën wezen er woensdag ook nog op dat er vanuit Sociale Zaken veel druk werd gelegd op de fraude-aanpak. Onder meer omdat er op de begroting van Sociale Zaken ook een bepaald bedrag ingeboekt was aan teruggevorderde toeslagen. „Ik heb daar nooit druk op gelegd”, ontkent Boereboom daar zelf op te hebben gedrukt. „Maar in algemene zin is het wel zo dat fraude-aanpak heel belangrijk werd geacht. Dus in overleg zal dat onderwerp vast aan de orde zijn geweest.”
© ANP Marcelis Boereboom, voormalig directeur-generaal bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tijdens de vierde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de…
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid overheidsbeleid Marcelis Boereboom Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Financiën
Kijk mee: hoge ambtenaren verhoord over toeslagenaffaire
RTL 19.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vanochtend, op de vierde dag, worden drie hoge ambtenaren verhoord. Allereerst is dat Marcelis Boereboom, tussen 2013 en 2017 directeur-generaal Werk bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Vanmiddag komen Maaike van Tuyll van Serooskerken en Loes Mulder aan het woord. Van Tuyll van Serooskerken is directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken. Mulder is secretaris-generaal van dat ministerie.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Oud-ambtenaar Boereboom bij de commissie ANP
‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
NOS 19.11.2020 De Belastingdienst kon weinig anders dan grote bedragen terugvorderen van ouders die zich niet aan de regels hadden gehouden bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag. “Er was wettelijk verankerd dat ze alles moesten terugbetalen, en dat werd ook door de rechter bevestigd”, zei voormalig topambtenaar Boereboom van het ministerie van Sociale Zaken (SZW) tegen de parlementaire ondervragingscommissie.
Boereboom bevestigde dat zijn ministerie verantwoordelijk was voor het beleid, terwijl de Belastingdienst, die onder Financiën valt, de fraudeaanpak moest uitvoeren. Ouders die hun eigen bijdrage niet hadden betaald, moesten al het geld dat ze ontvangen hadden terugbetalen. In overleg werd Boereboom wel duidelijk dat de Belastingdienst die ‘alles-of-niets aanpak’ “buitenproportioneel” vond. (Oud-)topambtenaren van de fiscus zeiden dat gisteren ook voor de commissie.
Maar volgens Boereboom was de sfeer toen dat fraude hard moest worden aangepakt. “Er stond een enorme druk op. Vanuit het perspectief van de staatssecretaris van Financiën had hij geen andere ruimte dan te handelen zoals hij heeft gedaan”, zei de voormalig directeur-generaal.
Gat dichten in begroting
De ambtenaren van de Belastingdienst wezen gisteren vooral naar SZW, dat zou hebben aangedrongen op de harde aanpak. Die moest ook leiden tot minder uitgaven aan kinderopvangtoeslag, om zo een gat in de begroting van het ministerie te dichten. Vandaag hoort de commissie drie (oud)-ambtenaren van Sociale Zaken.
De medewerkers van de Belastingdienst betoogden gisteren dat ze verschillende keren bij SZW aan de bel hebben getrokken omdat ze minder rigide wilden terugvorderen. Boereboom plaatste daar vandaag kanttekeningen bij: “Ik heb nooit iemand boos aan mijn bureau gehad.”
De fraudeaanpak door de fiscus is volgens Boereboom uiteindelijk ontspoord, met grote gevolgen voor de ouders. Hij heeft er achteraf spijt van dat hij zich daar niet meer mee heeft bemoeid. “We hadden veel dichter op de uitvoering moeten zitten.”
Ander systeem
Zelf had hij grote moeite met het systeem van toeslagen die door de Belastingdienst werden betaald. “Ik wilde er eigenlijk vanaf en naar een systeem van directe financiering van de kinderopvang.” Ook de toenmalige minister, Asscher, was het ermee eens om zo’n nieuw systeem te verkennen. Maar zolang daaraan werd gewerkt, werd er niets gedaan aan de acute problemen van veel ouders. “Met de kennis van nu was een tweesporenbeleid op zijn plaats geweest.”
Bij een overleg tussen Financiën en SZW werd er wel een voorstel gedaan om minder streng terug te vorderen als ouders niet hun eigen bijdrage voor de opvang hadden betaald. Volgens Boereboom, zelf niet bij dat overleg aanwezig, was er iemand in de ambtelijke top van Sociale Zaken die daar tegen was. Daarom is het voorstel waarschijnlijk nooit bij minister Asscher terechtgekomen.
BEKIJK OOK;
Dag 3 – 18.11.2020
Gerard Blankestijn, voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, voor zijn verhoor ANP
Ouders volgen verhoren toeslagenaffaire: ‘Hoop dat ze worden gestraft’
NOS 18.11.2020 Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis. Zo kijken gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire naar de verhoren van directeuren van de Belastingdienst. Vandaag, op de derde dag van de hoorzittingen, werd Gerard Blankestijn ondervraagd. Hij was directeur Toeslagen bij de Belastingdienst van 2011 tot 2018.
Blankestijn gaf toe dat er onder zijn leiding fouten zijn gemaakt, maar zegt dat de druk op de dienst groot was om fraude aan te pakken. Ook verwees hij naar “de opdrachtgever”, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
“In grote lijnen is het verhaal weer: it wasn’t me“, reageert Steve Kuipers op het verhoor. Hij en zijn vrouw zijn gedupeerden van de misstanden bij de Belastingdienst. Ze volgen de verhoren thuis. “Het is weer: ik heb er melding van gemaakt, maar weet niet wat daarmee is gebeurd.”
Het stel kreeg in 2014 te horen dat ze 50.000 euro moesten terugbetalen aan de Belastingdienst. Ze zouden geen recht hebben gehad op de ontvangen toeslag voor de opvang van twee van hun drie kinderen bij een gastouderbureau in Eindhoven. Dat bureau werd, samen met honderden klanten, ten onrechte weggezet als fraudeur, bleek in 2018.
Kuipers noemde het gesteggel met de Belastingdienst vorig jaar “mensonterend”.
Steve vond gesteggel na stopzetten toeslag ‘mensonterend’
Kuipers vindt dat de leidinggevenden geen verantwoordelijkheid nemen. “Na 5 minuten kijken word ik alweer boos. Ze hebben jarenlang verstoppertje gespeeld en nu zeggen ze dat ze de wet hebben gehandhaafd, maar dat is niet zo. Bij ons is niets verkeerd gegaan en toch werd onze toeslag stopgezet. Al die jaren heb ik nog nooit iemand van de Belastingdienst aan de lijn gehad die de waarheid sprak.”
Vorig jaar kreeg het echtpaar een schadevergoeding in de zogeheten CAF-11-zaak, na meerdere malen in hoger beroep te zijn gegaan tegen de terugvordering. Volgens Kuipers is het onvoldoende om de schade te compenseren. “Ik hoop dat door de verhoren de onderste steen toch nog boven komt, want de burger moet weer vertrouwen krijgen in dit soort instanties.”
Gezichten bij de handtekeningen
Ook Angela Sanches is een van de gedupeerden. Haar kinderen zaten bij een kinderopvang die fraudeerde met haar DigiD. De toeslagen die Sanches had ontvangen, werden echter op haar verhaald. Haar schuld liep op tot 100.000 euro.
Sanches volgt de verhoren op de voet. Ze wordt met regelmaat emotioneel. “Ik heb van deze mensen altijd alleen maar brieven met hun naam en handtekening gekregen, nu zie ik eindelijk gezichten”, zegt ze. Van de hoorzittingen wordt ze niet vrolijk, zegt ze na het verhoor van Blankestijn. “Hij geeft niet toe dat ze ouders in de ellende hebben gestort. Hij glimlacht af en toe zelfs, dat maakt me boos. Hij weet niet wat de ouders en kinderen hebben meegemaakt.”
De Rotterdamse moeder van twee kinderen heeft naar eigen zeggen recht op een compensatie, omdat ze tot een groep gedupeerden behoort van de CAF-fraudezaak. De Belastingdienst spreekt dat tegen. “Ik heb een klein deel gehad, omdat ik als nierpatiënt in nood zat.” Nog altijd betaalt ze maandelijks een bedrag terug aan de Belastingdienst. “In bijna acht jaar heb ik 34.000 euro betaald en nog steeds moet ik 400 euro per maand betalen. Ik wil dat ze het dossier sluiten en dat ik met een schone lei verder kan.”
Sanches hoopt dat de (oud-)leidinggevenden bij de Belastingdienst hun fouten toe zullen geven. “Ze wijzen tot nu toe met de vinger naar anderen en verschuilen zich achter wetgeving. maar kijken niet naar het welzijn van de ouders en kinderen. Er werken toch mensen van vlees en bloed? Ik hoop dat de verantwoordelijken worden gestraft.”
Sanches vertelde vorig jaar hoe de handelwijze van de fiscus haar leven bepaalde.
Gedupeerde kinderopvangtoeslag: ‘Ik ben geen crimineel’
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b29fd0dc-2999-11eb-922e-0255c322e81b.jpg)
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2009-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. Ⓒ ANP
Oud-ambtenaren fiscus: Sociale Zaken lag dwars in toeslagenaffaire
Telegraaf 18.11.2020 Er ging zeker van alles fout bij de Belastingdienst in de toeslagenaffaire. Maar het was toch echt het ‘halsstarrige’ ministerie van Sociale Zaken dat dwarslag bij een oplossing die veel gedupeerde ouders problemen had bespaard. Tenminste, als we oud-topambtenaren van de fiscus moeten geloven.
Die kwamen woensdag op de derde dag van de verhoren in het parlementaire onderzoek in de Tweede Kamer aan het woord. Peter Veld (als voormalig directeur-generaal van 2009 tot en met 2015 de hoogste ambtenaar van de fiscus) en Gerard Blankestijn (directeur van het onderdeel Toeslagen van 2011 tot en met 2018) staken daarin een soortgelijk verhaal af.
Dat verhaal spitste zich toe op een groot onderdeel van het probleem in de toeslagenaffaire: het keiharde terugvorderen van toeslagen, ook als ouders maar een klein foutje maakten. Dus het niet betalen van een eigen bijdrage van 100 euro kon er in de praktijk toe leiden dat ouders 10.000 euro aan toeslagen terug moesten betalen.
’Halsstarrigheid’
Zowel Veld als Blankestijn zette daar naar eigen zeggen al zo’n tien jaar geleden vraagtekens bij. „Ik heb het aan de orde gesteld”, zei Blankestijn in zijn onderzoek. Veld had zelfs een advies uitgebracht aan toenmalig staatssecretaris Frans Weekers (Financiën): „Het zou beter zijn om in deze zaken niet de hele kinderopvangtoeslag terug te vorderen.”
Waarom bleef die harde aanpak dan toch in stand, wilde de commissie weten. Sociale Zaken – dat de wet en het beleid rond de kinderopvangtoeslag maakt – lag dwars, luidde het antwoord. Het was volgens Veld ’de wens van Sociale Zaken om het zo te gaan doen’. Dat ministerie voelde zich daarbij gesteund door rechtsspraak die de behandeling goedkeurde.
De Kamerleden vonden dat Veld en Blankestijn zich er wel heel makkelijk van af maakten. „U maakt zich wel heel klein”, verzuchtte Femke Merel Van Kooten-Arissen tegen Blankestijn. „Ik ben ook klein, want ik ben niet in staat de wet te veranderen”, antwoordde hij. Blankestijn en Veld benadrukten ook een nieuwe poging, inmiddels onder staatssecretaris Eric Wiebes, om de aanpak te verzachten. Maar weer liep dat dood bij Sociale Zaken. „Halsstarrigheid”, noemde Veld het. Blankestijn: „Ik heb daar best een gevoel van onmacht van gehad. Maar als het verhaal steeds is dat er geen ruimte is, dan houdt het een keer op.”
Gebrekkige herinneringen
De verhoren met de twee mannen liepen soms moeizaam en duurden fors langer dan de geplande twee uur. De Kamerleden liepen zich daarbij soms te hoop op de gebrekkige herinneringen van Veld en Blankestijn. Waar zij nog wel scherp voor de geest hadden hoe Sociale Zaken dwarslag, hadden ze soms meer moeite om te reproduceren hoe de Belastingdienst zelf ook een harde aanpak hanteerde.
Zo kreeg Veld een verslag opgediend waarin stond dat oud-directeur Belastingen Hans Blokpoel had gezegd dat alle toeslagen ’dichtgedraaid’ wilde hebben bij fraudezaken, ook de ’goede’. Blokpoel had in zijn eigen verhoor maandag ontkend zoiets gezegd te hebben. Veld kon het zich niet voor de geest halen: „Ik heb wel een goed geheugen, maar zo goed ook niet.”
Wel boden de heren excuses aan voor de fouten die ze wel hadden gemaakt en waarmee ze vele ouders gedupeerd hebben. Ze hadden het bijvoorbeeld over het lang op de plank laten liggen van zaken, het kwijtraken van bewijsstukken en niet genoeg rechtsbescherming bieden aan de ouders. Blankestijn: „Het was wel heel hard als je dat allemaal op elkaar stapelt.”
Commissievoorzitter Chris van Dam bleef achter met de vraag of Veld en Blankestijn niet meer hadden kunnen doen om de harde terugvorderingen te stoppen. „Ik heb het gevoel dat heel veel dokters ernaar hebben gekeken, maar de patiënt intussen is overleden”, zei hij tegen Veld. De commissie kan donderdag meteen wederhoor halen op het zwartepieten van de ambtenaren. Dan schuiven (voormalige) topambtenaren van Sociale Zaken aan.
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid overheid Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Gerard Blankestijn Peter Veld
Blankestijn zit bij de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag ANP
Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
NOS 18.11.2020 Net als zijn voormalige baas vanochtend legt oud-toeslagendirecteur Gerard Blankestijn de schuld van de Toeslagenaffaire vooral bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat departement maakte het beleid en de Belastingdienst voerde het uit, zei Blankestijn voor de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
In de toeslagenaffaire kregen ouders die vaak onterecht als fraudeur werden gezien te maken met ‘een alles-of-nietsaanpak’. Daardoor moesten ouders die te weinig of geen eigen kinderopvangbijdrage hadden betaald die bijdrage terugbetalen én alle ontvangen toeslag teruggeven.
Gastouderbureaus of kinderopvangbedrijven, die vaak de boosdoener waren, konden niet aansprakelijk worden gesteld. Dat leidde ertoe dat ouders tienduizenden euro’s moesten betalen en vaak in de problemen kwamen.
Klein
“De wetgeving is van SZW”, zegt Blankestijn. “Dat is de opdrachtgever.” Op de vraag of de voormalig directeur zich niet klein maakt (“U zat toch hoog in de boom?”), antwoordt hij: “In dat geval ben ik ook klein, ik ben niet in staat om die wet te veranderen.”
De Belastingdienst ging in de bestrijding van de fraude verder dan het vastgelegde beleid, houdt Kamerlid Leijten hem voor.
Leijten ondervraagt Toeslagendirecteur over werkwijze
Blankestijn, die tussen 2011 en 2018 directeur Toeslagen was, geeft toe dat er fouten zijn gemaakt bij de fraudebestrijding. “Dat doet pijn, dat heeft veel leed veroorzaakt.” Maar hij zegt tegelijkertijd dat de druk op de dienst groot was om fraude aan te pakken.
Dat had onder meer te maken met de Bulgarenfraude die speelde in 2013. Die affaire rond huur- en zorgtoeslagen werd toenmalig staatssecretaris Frans Weekers bijna politiek fataal. In een “emotioneel” gesprek met enkele honderden medewerkers van de dienst Toeslagen maakte Weekers duidelijk dat “alles op alles” moest worden gezet om herhaling te voorkomen. “Er moest wat gebeuren, dat voelde iedereen heel stevig.”
Weggezet als dom
De afdeling van Blankestijn voelde zich als “dom” weggezet. “Wij hadden met onze ogen dicht Bulgaren uitbetaald. Kortom, de druk was heel hoog.” In de nasleep werden nieuwe medewerkers aangenomen om meer controles uit te kunnen voeren.
Dat kostte geld, en dat geld moest terugverdiend worden, legde Blankestijn uit. “Departementen werden weleens ongerust als de opbrengst niet leek te worden gehaald.”
Volgens de voormalige directeur zijn er fouten gemaakt in de fraudebestrijding, waardoor ouders ernstig zijn gedupeerd. Dat kwam onder meer doordat er haast moet worden gemaakt met nieuwe fraudeaanpak. Zo waren er nog geen geschreven werkinstructies. “Het schip moest nog varen, terwijl het nog niet af was. Dit is niet om het te vergoelijken, maar wel om het te verklaren.”
De enquêtecommissie wilde ook weten van de voormalige directeur hoe hij aankijkt tegen een advies van een juridisch medewerker die gisteren werd gehoord. Die medewerker, Sandra Palmen, waarschuwde in 2017 de leiding van de Belastingdienst.
“Hoe is het mogelijk geweest de toeslag voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?”, schreef ze over een specifieke casus. “Hoe is het mogelijk geweest onderzoek in te stellen zonder werkinstructies?” Volgens Palmen is er niets gebeurd met haar memo.
Fabrieksproces
Dat sprak Blankestijn vandaag tegen, tot verbijstering van commissieleden. “We hebben daar lessen uit getrokken”, zei de oud-directeur. En: “Wij hebben het op deze casus betrokken.” Waarom het niet op andere zaken werd betrokken die toen ook speelden, weet Blankestijn niet, omdat dat in een “ander clubje” werd besproken.
Aan het einde van het verhoor, dat flink uitliep, wilde Blankestijn zelf nog even ingaan op het feit dat maatwerk volgens onmogelijk is zoals het nu is geregeld. “Elke maand moeten 8 miljoen mensen hun geld krijgen. Het is een fabrieksproces.”
Vandaag is de derde dag van de verhoren. Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
Afschuiven schuld op Sociale Zaken valt verkeerd bij commissie: ‘Hypocriet’
AD 18.11.2020 Oud-directeuren van de Belastingdienst wijzen het ministerie van Sociale Zaken aan als hoofdschuldige voor het hardvochtige toeslagenbeleid. Maar die conclusie is de commissie die het schandaal onderzoekt nét even te makkelijk. ‘Hypocriet’, aldus commissielid Renske Leijten (SP).
Alle ballen op Sociale Zaken en voormalig PvdA-minister Lodewijk Asscher in het bijzonder. Dat was de teneur tijdens de verhoren van twee voormalige directeuren van de fiscus die woensdag werden gehoord door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
Lees ook;
Voormalig directeur-generaal Peter Veld (Belastingdienst) en oud-directeur Gerard Blankestijn (Toeslagen) zeiden allebei onder ede dat ze grote moeite hadden gehad met het stopzetten en terugvorderen van het volledige bedrag aan kinderopvangtoeslag. Ouders moesten daardoor vaak vele duizenden euro’s terugbetalen omdat er is iets mis was met de verplichte eigen betaling. Maar ook al kaartten de directeuren de kwestie aan, er veranderde niks. Het ministerie van Sociale Zaken wilde als opdrachtgever per se vasthouden aan de ‘alles of niets’-benadering. En dat had de Belastingdienst als uitvoeringsorganisatie maar te volgen.
Halsstarrig
Veld ervoer de opstelling van het ministerie als ‘halsstarrig’. ,,Als op dat moment was geluisterd naar de dienst had het probleem er heel anders uitgezien”, meent hij. Maar minister Asscher hamerde er ook in de Tweede Kamer op dat ouders die kinderopvangtoeslag aanvragen op de hoogte moeten zijn van de rechten en plichten die daarmee samenhangen en daar ook zelf voor verantwoordelijk zijn. En dus moest bij schending daarvan over worden gegaan tot invordering van het hele bedrag. Zo stond het in de wet, aldus Blankestijn.
De commissie had deze verdedigingslijn wel zien aankomen, getuige de felle reactie van de ondervragers. ,,Waar is de zelfreflectie?”, wierp Salima Belhaj (D66) Veld voor de voeten. Femke van Kooten-Arissen kon haar oren evenmin amper geloven. ,,Ik vind dat u hier nu wel heel makkelijk wegkomt, u zat hoog in de boom!”, hield ze Blankestijn voor.
Hypocriet
De commissieleden vinden het niet terecht dat de ex-directeuren van Financiën de schuld voor de Toeslagenaffaire bij een ander ministerie in de schoenen schuiven. Vooral SP’er Renske Leijten, die zich samen met CDA-collega Pieter Omtzigt vastbeet in de toeslagenaffaire, slaagde er tijdens het verhoor niet in haar frustratie voor zich te houden. Want het feit dat dossiers niet compleet waren, bezwaartermijnen werden overschreden en bewijsstukken zoekraakten kan toch moeilijk Sociale Zaken worden verweten. ,,Hypocriet!”, oordeelde ze. Dat de Belastingdienst in sommige gevallen al tot volledige invordering overging terwijl alleen een handtekening ontbrak, volgt volgens haar niet uit het wetsartikel.
Ook de uitleg die Blankestijn verschafte over het beruchte memo dat onlangs opdook kon de commissie weinig bekoren. In dit stuk uit maart 2017 werd door een jurist binnen de dienst Toeslagen geadviseerd om te stoppen met procederen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen te compenseren. Dit advies werd echter terzijde geschoven, vertelde ambtenaar Sandra Palmen dinsdag aan de commissie.
Piloot
Blankestijn ontkent echter dat dat zo is gegaan: volgens hem is het advies wel degelijk opgevolgd. Volgens commissielid Attje Kuiken is dat niet zo en is juist de belangrijkste aanbeveling genegeerd: zorg dat ouders in soortgelijke gevallen worden gecompenseerd. Het antwoord van Blankestijn: ,,Het spijt me, ik heb er geen andere herinnering aan.” Dat het memo pas onlangs opdook zei Blankestijn moeilijk te kunnen begrijpen. Volgens hem is er op het ministerie ‘niet goed gezocht’.
Blankestijn toonde zich wel schuldbewust over het feit dat de Belastingdienst bewijzen die ouders aan de balie van het belastingkantoor afgaven is kwijtgeraakt. ,,Dat is niet goed maar het is wel gebeurd.” Ook heeft hij zich ‘geschaamd’ omdat mensen werden geacht binnen vier weken te reageren op post van de Belastingdienst, terwijl een burger die in bezwaar ging soms wel een jaar of zelfs langer moest wachten.
Voorzitter Chris van Dam (CDA) had een rare smaak overgehouden aan de getuigenis van Blankestijn: ,,Ergens heb ik het idee dat u als piloot in een vliegtuig wel naar de metertjes heeft gekeken, maar niet uit de cockpit bent gekomen hoe het met de mensen gaat.”
Donderdag verschijnen (oud-)topambtenaren van Sociale Zaken voor de commissie. Maandag is oud-minister Asscher aan de beurt.
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2010-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
NOS 18.11.2020 De hardheid in de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslagen is te wijten aan de opstelling van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat betoogde voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst in zijn verhoor door de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
De Belastingdienst en de destijds verantwoordelijke staatssecretaris Frans Weekers van Financiën wilden af van de zogenoemde alles-of-nietsaanpak, zegt Veld, die tussen 2010 en 2015 de baas was van de fiscus.
Er ontstond in 2012 een discussie over een zaak rond een gastouderbureau waarbij ouders de vereiste eigen bijdrage niet of niet volledig hadden betaald. Volgens de regels moesten zij alsnog de eigen bijdrage betalen én alle ontvangen toeslag teruggeven.
Gastouderbureaus, die vaak de boosdoener waren, konden niet aansprakelijk worden gesteld. Dat kon ertoe kon leiden dat ouders tienduizenden euro’s moesten betalen. “Een of twee jaarsalarissen”, in de woorden van Veld.
Geen juridische twijfels
De voormalige hoogste baas van de Belastingdienst zegt dat hij het “ongewenst” noemde en dat hij heeft voorgesteld om alleen de eigen bijdrage te vorderen, plus eventueel een boete. De toeslagenwet biedt weinig ruimte voor uitvoerders. Veld zei dat hij er niet aan twijfelde dat de aanpak juridisch juist was, maar dat hij wel twijfelde of deze niet te hard was voor de ouders.
Staatssecretaris Weekers deelde die twijfels, zegt Veld. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover.” Maar toen ze ermee naar Sociale Zaken gingen, het departement verantwoordelijk voor het toeslagenbeleid, werd daar volgens Veld gezegd: “Dit is bewust beleid, zo is het bedoeld.”
De voormalig directeur-generaal (DG) wijst erop dat dat tot op het hoogste niveau ging, ook toen er later echt met terugvorderen moest worden begonnen. Volgens hem wist de toenmalige minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher daarvan. “Je mag ervan uitgaan in het verkeer tussen directeuren-generaal dat een DG namens de minister of staatssecretaris spreekt.”
De huidige PvdA-leider Asscher verschijnt volgende week voor de parlementaire onderzoekscommissie. Morgen komen (voormalig) hoge ambtenaren van het ministerie aan bod.
Halsstarrigheid
Dat de schuld helemaal bij Sociale Zaken ligt, ging er niet goed in bij Kamerlid Belhaj (D66). “U was de hoogste baas, u had toch heel veel invloed?” Waarop Veld stelde dat het anders was gelopen als er was geluisterd naar hem. “Ik heb halsstarrigheid ervaren.”
Hij vertelde nog over een tweede poging om SZW te overtuigen dat niet alles terugbetaald zou moeten worden. Volgens Veld werd er toen langer over nagedacht, maar was het antwoord weer ‘nee’.
Het verhoor onder ede ging niet zonder geharrewar. “Hebt u dit wel voorbereid?”, vroeg Belhaj zich vertwijfeld af toen Veld zei dat hij zich een Kamerbrief niet herinnerde. Ook hekelde ze de zegswijze ‘ik denk’ van Veld, die hij vaak gebruikte. “Dat vraag ik niet, ik vraag wat u weet. Kunt u nauwkeuriger zijn in de beantwoording?”
Slepende affaire
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Later vandaag komen Gerard Blankestijn, directeur Toeslagen van 2011-2018 en zijn opvolger Agaath Cleyndert aan bod. De verhoren zijn hier live te volgen.
Vandaag is de derde dag van de verhoren. Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
Directeuren erkennen fouten in toeslagaffaire, maar schuiven schuld ook af
NU 18.11.2020 Na urenlange verhoren op de derde dag van de verhoren over de toeslagenaffaire, erkenden twee oud-directeuren van de Belastingdienst dat zij fouten hadden gemaakt, maar het hardvochtige optreden van de fiscus kwam in hun ogen ook vooral door anderen.
Peter Veld, directeur-generaal Belastingdienst tussen 2010 en 2015, en Gerard Blankestijn, directeur Toeslagen bij de Belastingdienst tussen 2011 en 2018, zaten op hoge posities bij de Belastingdienst in de tijd dat de fraudejacht werd opgericht en uiteindelijk volledig ontspoorde.
Zij zagen dingen fout gaan, trokken aan de bel bij hun bazen, maar toen verdere actie uitbleef om iets te veranderen, bleef het daarbij.
“Ik had een gevoel van onmacht”, zei Blankestijn. Veld: “Ik voelde me ongemakkelijk over de regels. Die waren te streng.”
De wet schreef voor dat als er een fout werd gemaakt bij de aanvraag voor kinderopvangtoeslag, het totaal uitgekeerde bedrag terugbetaald moest worden. Dat kon betekenen dat een rekenfout van 100 euro, je een rekening van 30.000 euro opleverde.
Ambtenaren geven ook Sociale Zaken de schuld
Beiden uitten hun zorgen. Toen Blankestijn in 2015 na een aantal pogingen merkte dat er niets zou veranderen, is hij daarmee opgehouden. “Daar had ik mee door moeten gaan”, zegt hij nu achteraf.
Blankestijn en Veld stuitten met name op onwil bij het ministerie van Sociale Zaken, zij bepalen immers het beleid voor de kinderopvangtoeslag. Financiën, waar de Belastingdienst onder valt, was alleen verantwoordelijk voor de uitvoering en de opsporing van fraude.
“Als er toen was geluisterd naar de Belastingdienst, dan hadden we nu niet deze problemen gehad”, zei Veld. Hij noemde de houding van Sociale Zaken “halsstarrig”. Ook de staatssecretarissen Frans Weekers (tot 2014) en Eric Wiebes (2014 – 2017) waren volgens de ambtenaren bereid de wet aan te passen.
Ook moest de context worden begrepen, vonden de oud-directeuren. Toen de fraudejacht werd ingezet, was daar brede politieke en maatschappelijke steun voor vanwege de Bulgarenfraude die in 2013 aan het licht kwam.
De fiscus werd door Bulgaren via de toeslagen voor miljoenen opgelicht, in Nederland riep de Tweede Kamer vervolgens om hard optreden. “De druk was mega”, herinnerde van Blankestijn zich.
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Antwoorden zorgden niet voor duidelijkheid
Er waren in het voorjaar van 2017 al redenen genoeg om de koers te wijzigen: de Belastingdienst verloor een belangrijke rechtszaak bij de Raad van State, de Nationale ombudsman kwam met een kritisch rapport en er verscheen een intern advies (memo) waarin werd opgeroepen het beleid te wijzigen. Toch hield men bij de fiscus daarna nog vast aan de harde lijn.
“U voelde onmacht. Waarom pakte u dat moment niet aan om iets te veranderen?”, vroeg een zichtbaar geïrriteerde Attje Kuiken (PvdA) aan Blankestijn.
Zijn antwoorden zorgden niet per se voor meer duidelijkheid. Zo vond Blankestijn dat hij wel degelijk gevolg had gegeven aan het interne rapport van Palmen, want haar adviezen stonden min of meer ook in het rapport van de Nationale ombudsman en die zijn ter harte genomen.
Het beeld is juist dat het advies van Palmen in een la verdween zonder dat er iets mee gebeurde. Nog opmerkelijker: het bleef daar liggen ondanks dat meerdere commissies, journalisten en Kamerleden ernaar vroegen.
“Er is slecht gezocht”, zei Blankestijn daarover. Het zou namelijk gewoon bij andere verslagen liggen die netjes waren opgeborgen.
De uitspraak van de Raad van State is volgens Blankestijn wél nageleefd door de Belastingdienst. Dat bleef een discussiepunt tussen hem en de commissieleden.
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Ongeluk of doodzonde?
Na de uitspraak van de Raad van State volgde een gesprek tussen de Belastingdienst en Eva González Pérez, de advocate van tientallen gedupeerde ouders, met de bedoeling om samen tot een oplossing te komen.
Ook daar lopen de lezingen uiteen. González Pérez verscheen maandag voor de commissie en verklaarde daar dat zij tijdens dat gesprek “tegenover een muur van ontkenning” zat. “Een senior jurist van de Belastingdienst liep stampvoetend weg.”
González Pérez zat in de rechtszaal met een incompleet dossier, ontdekte zij later. De Belastingdienst werd verweten stukken voor de rechter achter te houden. “Een doodzonde”, zei González Pérez. “Een ongeluk”, beweerde Blankestijn.
Het was het zoveelste voorbeeld dat (oud) hoge ambtenaren van de Belastingdienst een totaal andere belevenis hebben van de toeslagenaffaire dan de gedupeerde ouders.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
Directeuren Belastingdienst: Niet wij maar Sociale Zaken hield vast aan harde aanpak ouders
AD 18.11.2020 Dat ouders in grote problemen kwamen doordat ze hun kinderopvangtoeslag volledig terug moesten betalen is te wijten aan het ‘halsstarrige’ ministerie van Sociale Zaken. Die beschuldiging hebben twee kopstukken van de Belastingdienst geuit tijdens hun verhoor door de commissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Voormalig directeur-generaal Peter Veld (Belastingdienst) en oud-directeur Gerard Blankestijn (Toeslagen) wezen tijdens hun verhoor allebei met de beschuldigende vinger naar Sociale Zaken, dat toen onder leiding stond van PvdA-minister Lodewijk Asscher. Zij hadden naar eigen zeggen grote moeite met het stopzetten en terugvorderen van het volledige bedrag aan kinderopvangtoeslag – vaak vele duizenden euro’s – als ouders niet aan de regels voor eigen betalingen hadden voldaan. Sociale Zaken zou als opdrachtgever van de Belastingdienst echter hebben vastgehouden aan deze ‘alles of niets’-benadering.
Lees ook;
Blankestijn vond toen en vindt ook nu dat die opstelling ‘hard’ was. Hij sprak erover met directeur-generaal Veld, die de bezwaren aankaartte bij de staatssecretaris en bij zijn evenknie op Sociale Zaken, Maarten Camps (tegenwoordig baas van het UWV). Die laatste zat er volgens Veld echter ‘stevig in’ en drong erop aan dat de Belastingdienst doorging met de invorderingen. Veld ervoer die opstelling als ‘halsstarrigheid’. ,,Als op dat moment was geluisterd naar de dienst had het probleem er heel anders uitgezien”, meent hij.
Rigide stelsel
Volgens Veld hield Sociale Zaken vast aan het ‘rigide stelsel’, omdat het ministerie ‘beslist wilde voorkomen dat er een situatie zou ontstaan waarin ouders geen eigen bijdrage zouden betalen aan de opvang’, ook al lag de fout hiervoor vaak bij gastouderbureaus. Minister Asscher omschreef die opstelling tijdens een overleg met de Kamer in 2015, memoreerde Blankestijn, die de uitspraken van de PvdA-bewindsman citeerde in een schriftelijk betoog, dat hij voorafgaand aan het verhoor aan de commissie overhandigde.
De Belastingdienst heeft ‘nooit enige ruimte gevoeld’ om ouders coulanter behandelen, zei Blankestijn. Sociale Zaken maakte de wetten, de Belastingdienst voerde die volgens hem slechts uit. De commissie vindt die uitleg moeilijk te geloven. ,,Ik vind dat u hier nu wel heel makkelijk wegkomt, u zat hoog in de boom!”, aldus Kamerlid Femke van Kooten-Arissen. Blankestijn hield echter voet bij stuk: ,,Wij hebben gevraagd of het anders kon en het antwoord was dat het niet anders kon.”
Blankestijn was tussen 2011 en 2018 verantwoordelijk voor de dienst Toeslagen. Ook zijn opvolger Agaath Cleyndert wordt later vandaag aan de tand gevoeld door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
De toon lijkt gezet: oud-topambtenaren Belastingdienst/Toeslagen spelen het ministerie van Sociale Zaken de zwarte piet toe: dat wilde vasthouden aan ‘rigide stelsel’, waarbij kinderopvangtoeslag werd stopgezet en volledig teruggevorderd. @LodewijkA kan zijn borst natmaken.
10:21 AM · Nov 18, 2020 7 See Laurens Kok’s other Tweets
Onrechtmatig
De verhoren richten zich woensdag op de vraag waarom de Belastingdienst nog jarenlang doorging met het stopzetten van kinderopvangtoeslagen, terwijl er al veel signalen waren dat de dienst daarmee onrechtmatig handelde. In maart 2017 oordeelde de Raad van State al vernietigend in een zaak die was aangespannen door advocaat Eva González-Pérez, die maandag aan het woord kwam.
Nog diezelfde maand werd in een intern memo door een jurist binnen de dienst Toeslagen geadviseerd om te stoppen met procederen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen te compenseren. Dit advies werd echter terzijde geschoven, vertelde ambtenaar Sandra Palmen dinsdag aan de commissie. Blankestijn ontkent echter dat dat zo is gegaan: volgens hem is het advies wel degelijk opgevolgd. Volgens commissielid Attje Kuiken is dat niet zo en is juist de belangrijkste aanbeveling genegeerd: zorg dat ouders in soortgelijke gevallen worden gecompenseerd. Het antwoord van Blankestijn: ,,Het spijt me, ik heb er geen andere herinnering aan.”
Blankestijn toonde zich wel schuldbewust over het feit dat de Belastingdienst bewijzen die ouders aan de balie van het belastingkantoor afgaven is kwijtgeraakt. ,,Dat is niet goed maar het is wel gebeurd.” Ook heeft hij zich ‘geschaamd’ omdat mensen werden geacht binnen vier weken te reageren op post van de Belastingdienst, terwijl een burger die in bezwaar ging soms wel een jaar of zelfs langer moest wachten.
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2010-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Kijk mee: voormalig directeur Belastingdienst verhoord over toeslagenaffaire
RTL 18.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vanochtend, op de derde dag, wordt Peter Veld gehoord. Hij was tussen 2010 en 2015 generaal-directeur bij de Belastingdienst.
Vanmiddag worden Gerard Blankestijn en Agaath Cleyndert verhoord. Blankestijn was vanaf 2011 directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, Cleyndert volgde hem in 2018 op.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Dag 2 – 17.11.2020
Sandra Palmen-Schlangen, vaktechnisch coördinator Toeslagen in 2016 en 2017, tijdens de tweede dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Ambtenaar waarschuwde voor ‘laakbaar’ handelen, maar memo verdween in la: ‘Nog nooit meegemaakt’
AD 17.11.2020 De ambtenaar die al in 2017 adviseerde om ouders in de toeslagenaffaire te compenseren, werd straal genegeerd. En zelfs toen haar memo in 2019 opnieuw opdook, werd daar niks mee gedaan.
,,De beginselen van behoorlijk bestuur zijn heel erg geschonden”, zei Sandra Palmen-Schlangen vanmiddag tijdens haar verhoor tegen de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
De jurist schreef al in 2017 een intern memo, met daarin het advies om de uitkering van kinderopvangtoeslagen niet langer midden in het jaar volledig stop te zetten en de ouders om bewijs te vragen. Hun rechtsbescherming was geschonden, stelde ze. En dus moest de Belastingdienst stoppen met procederen, de klachten gegrond verklaren en de slachtoffers een compensatie geven.
Lees ook;
- Advocaat in verhoor toeslagenaffaire: ‘Ernstigste is dat ouders zich nooit hebben kunnen verdedigen’
Maar in plaats daarvan besloot de dienst Toeslagen om procedures door te zetten. Palmen werd niet eens op de hoogte gesteld van het hoger beroep. ,,Zoiets had ik nog nooit meegemaakt, niet in die mate”, aldus de ambtenaar, die nota bene door het managementteam van de dienst om het memo was gevraagd.
Sluwe Leijten
Het had weinig gescheeld of Palmen had haar verhaal nooit voor de commissie uit de doeken gedaan. Haar memo uit 2017 zat niet bij de stukken die de commissie bij Financiën had opgevraagd. Pas eind vorige maand werd het verstrekt, nadat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt achter het bestaan was gekomen en om het stuk had gevraagd.
De ontluistering was groot toen het memo alsnog op de mat plofte: de affaire had veel eerder beëindigd kunnen zijn en gedupeerde ouders had veel leed bespaard kunnen blijven, concludeerde Omtzigt vorige week.
Een aantal delen in het memo was door het ministerie witgelakt, maar SP-Kamerlid Renske Leijten liet Palmen vanmiddag op sluwe wijze de tot dusver onbekende passages uit haar eigen schrijven oplezen. Daardoor is de inhoud alsnog openbaar en weten we nu dat Palmen adviseerde niet in hoger beroep te gaan.
Ook stelde ze dat het handelen van de dienst ‘laakbaar’ was en ‘niet de schoonheidsprijs’ verdiende. De alarmbel had moeten afgaan, zei ze in antwoord op Leijten. ,,Dat was bij mij absoluut het geval.”
© ANP
‘Grote schrik’
Volgens Palmen veroorzaakte haar memo ‘grote schrik’ bij de directeur Toeslagen en is het reeds de volgende dag in het managementteam besproken. Maar uiteindelijk werd alleen de aanbeveling opgevolgd dat er meer ‘coördinatie’ nodig was. En daar bleef het bij. ,,Ik kon niet meer doen, behalve het zo duidelijk mogelijk opschrijven”, aldus Palmen.
Toch kwam het memo in 2019 opnieuw onder de aandacht, nadat een superieur zich het memo herinnerde en vroeg het op te sturen. Hij stuurde het weer door naar het ministerie, waar het bij de ambtelijke top op het bureau belandde, maar niet bij staatssecretaris Menno Snel.
Waarom er zo weinig met het memo is gebeurd, zal morgen beantwoord moeten worden. Dan verschijnt Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen, voor de commissie. Ook zijn opvolger Agaath Cleyndert komt langs, evenals voormalig directeur-generaal Belastingdienst Peter Veld. Volgende week zijn pas de politieke kopstukken aan de beurt, zoals Snel, zijn voorganger Eric Wiebes en oud-minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
‘Staan voor het vakmanschap’
Palmen is de enige ‘gewone’ ambtenaar die voor de commissie verschijnt. Zij werkt nog altijd bij de Belastingdienst, maar niet meer voor de dienst Toeslagen. Daar vertrok ze kort na het verschijnen van haar memo. Over de mensen die er werken is ze mild: ,,Mijn beeld is dat medewerkers deden wat zij dachten dat zij moesten doen van het management.”
Uitgedaagd door de commissie heeft ze echter nog wel een aanbeveling: Toeslagen moet ‘staan voor het vakmanschap’ en dat betekent ‘het juist toepassen van wet- en regelgeving’, aldus Palmen.
Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) sneuvelde in 2019 door de toeslagenaffaire.
Sandra Palmen bij de ondervragingscommissie van de Tweede Kamer ANP
Top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing kinderopvangtoeslag
NOS 17.11.2020 Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven, vroeg juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst zich al in maart 2017 af. Zij werd vandaag onder ede verhoord door de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
Palmen had destijds net het dossier doorgelezen over de zaak van driehonderd ouders van wie de kinderopvangtoeslag in 2014 plotseling was stopgezet. De afdeling Toeslagen van de Belastingdienst vertrouwde het gastouderbureau Dadim uit Eindhoven niet. Het dossier wordt nu de CAF 11-zaak genoemd.
Palmen had veel ervaring bij de Belastingdienst, maar was net gevraagd om bij Toeslagen te komen. Zij bracht advies uit aan haar nieuwe leidinggevenden zoals zij dat gewend was. Haar juridische oordeel was dat Toeslagen onbehoorlijk had gehandeld, dat de bezwaren van de ouders terecht waren en dat zij compensatie verdienden.
Geheim
“Hoe is het mogelijk geweest de toeslag voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?” schreef Palmen. “Hoe is het mogelijk geweest dat deze bezwaren twee jaar zijn blijven liggen?” Haar advies uit 2017 bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Op 20 oktober jongstleden stuurde staatssecretaris Van Huffelen het geheime document dan toch naar de Tweede Kamer, op verzoek van Kamerlid Omtzigt. Er waren stukken witgelakt. “In dit memo zijn de persoonlijke beleidsopvattingen van de betrokken ambtenaar conform het staande kabinetsbeleid niet zichtbaar”, was de verklaring van Van Huffelen.
Palmen las de delen van haar juridisch advies, die het kabinet niet openbaar maakte, vandaag voor:
De belangrijkste waarschuwingen en adviezen uit het memo
In het advies schreef Palmen verder dat de Belastingdienst/Toeslagen laakbaar heeft gehandeld en dat het geheel geen schoonheidsprijs verdient. De werkwijze moet veranderen, zei zij. Omdat de Nationale Ombudsman inmiddels bij de zaak betrokken was, adviseerde Palmen de ambtelijke top diens adviezen over te nemen.
“Omdat anders escalatie op het niveau van de staatssecretaris zal plaatsvinden”, voegde zij daaraan toe. Met andere woorden: de hele zaak kan leiden tot grote politieke gevolgen.
De ondervragingscommissie van de Tweede Kamer wil van haar weten waarom er niets met het advies is gebeurd. Dat weet Palmen, inmiddels weer werkzaam bij de ‘gewone’ Belastingdienst, ook niet. Zij weet wel dat er destijds “andere visies waren”.
Reorganisatie ineens stopgezet
Kort nadat Palmen met haar advies kwam, werd de reorganisatie van de juridisch adviseurs bij Toeslagen ineens stopgezet. Palmen had daar mede leiding aan moeten geven, maar werd geplaatst op een juridische afdeling in de ‘oude stijl’. Dat zag zij niet zitten en zij koos voor een andere baan.
Of er een verband is tussen het advies en het terugdraaien van de reorganisatie werd in het verhoor van vandaag niet duidelijk.
De ondervragingscommissie zal daar morgen proberen achter te komen. Dan worden de verantwoordelijke directeuren van de Belastingdienst en Toeslagen verhoord.
De verhoren beginnen om 9.30 uur en zijn live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Belastingambtenaar onthult details uit explosief memo over toeslagenaffaire
NU 17.11.2020 De top van de Belastingdienst werd al in 2017 op de vingers getikt over de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. In een memo schreef Sandra Palmen, een hooggeplaatste jurist bij de fiscus, dat ouders recht hebben op compensatie. Dinsdag werd tijdens de tweede dag van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag pas echt duidelijk hoe hard de kritiek was.
“Hoe is het mogelijk geweest toeslagen voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?”, las Palmen op verzoek van de commissie voor.
Het ontbrak volgens Palmen onder meer aan goede rechtsbescherming, zorgvuldigheid en bewijslast. Ook maakte de Belastingdienst een potje van de bezwaarprocedures, iets dat de ouders al lang aan den lijve hadden ondervonden. “Hoe is het mogelijk geweest dat bezwaren twee jaar zijn blijven liggen?”, staat er in het memo.
Grote delen van Palmens memo waren weggelakt toen staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) het op 20 oktober naar de Tweede Kamer had gestuurd. Door de ontbrekende stukken nu voor te lezen, wordt het beeld duidelijker.
De afdeling Toeslagen binnen de Belastingdienst heeft volgens Palmen “laakbaar gehandeld”. Het geheel “verdient zeker geen schoonheidsprijs”.
Memo toont aan dat Belastingdienst belangrijk advies negeerde
Er was al veel te doen over het advies van Palmen. Het toonde namelijk aan dat de top van de Belastingdienst in 2017 al wist dat de aanpak in de ontspoorde jacht op fraudeurs niet deugde. De top greep echter niet in.
Bovendien werd het document niet gedeeld met de commissie onder leiding van Piet Hein Donner, die precies ging onderzoeken wat uit dat memo bleek. Ook de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag kreeg het stuk niet.
Nadat Van Huffelen het stuk had toegestuurd, werd ook Palmen opgeroepen voor een verhoor onder ede.
Jurist adviseerde fiscus ‘met klem’ werkwijze aan te passen
Palmen was in 2016 en 2017 een hooggeplaatste jurist bij de Belastingdienst en moest erop toezien dat bij de afdeling Toeslagen de regels goed werden nageleefd.
Dat bleek nodig, want enkele dagen voordat ze haar advies gaf, had de fiscus een belangrijke rechtszaak bij de Raad van State over de kinderopvangtoeslag verloren.
Palmen schreef daar in het memo het volgende over: “Hoe is het mt (het managementteam, red.) tot de conclusie gekomen dat hoger beroep wenselijk was ondanks het afbreukrisico?”
De jurist adviseerde “met klem” de werkwijze van de afdeling aan te passen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen een vorm van compensatie aan te bieden. Ze ziet dan al aankomen dat de zaak zal escaleren zodra die op het bordje van de politieke leiding terechtkomt.
Uiteindelijk vertrekt Palmen uit onvrede over de handelwijze bij Toeslagen.
Timing van publicatie is opvallend
De timing van de uitgebreide verklaring over wat er in het memo staat, is saillant. Uitgerekend woensdag moeten enkele oud-bestuurders van de Belastingdienst voor de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag verschijnen.
Het gaat om Peter Veld (directeur Belastingdienst tussen 2010 en 2015), Gerard Blankestijn (directeur Toeslagen 2011-2018) en zijn opvolger Agaath Cleyndert.
Blankestijn heeft het stuk in 2017 onder ogen gehad, maar het belandde in een la. “Ik kwam er niet doorheen”, zei Palmen. “De escalatielijn stopte bij mij.”
Hoe het kan dat er niets met het memo is gedaan, blijft ook voor Palmen een raadsel. “Ik heb dit nog nooit meegemaakt bij de Belastingdienst. En ik werkte er al sinds 1997.”
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
Ambtenaar waarschuwde al in 2017 over ‘laakbaar handelen’ Belastingdienst rond toeslagen
RTL 17.11.2020 Een hoge ambtenaar bij de Belastingdienst waarschuwde haar leidinggevenden al in het voorjaar van 2017 dat de dienst ‘laakbaar’ handelde jegens ouders in wat later bekend zou worden als de toeslagenaffaire. Haar memo werd besproken in de ambtelijke top, maar er gebeurde vervolgens niets mee. De ambtenaar werd na haar advies wel op een zijspoor gezet binnen de organisatie.
De ambtenaar, Sandra Palmen, las delen uit haar advies voor tijdens haar verhoor door de parlementaire ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt. Daarmee werd voor het eerst duidelijk hoe kritisch haar memo was. In de versie die onlangs openbaar werd gemaakt, waren de belangrijkste passages onleesbaar gemaakt.
Eerste dag verhoren toeslagenaffaire: ‘Belastingdienst zag procederen als uitje’
Geen behoorlijk bestuur
Het memo ging om de zaak rond het gastouderbureau Dadim, dat centraal stond in de eerste mediaberichten over de toeslagenaffaire. Palmen adviseerde toen al de klachten in deze zaak gegrond te verklaren en een ‘vorm van compensatie’ te bieden.
Tijdens het verhoor voegde zij daar aan toe dat de basisbeginselen van behoorlijk bestuur ‘wel heel erg geschonden’ waren. Ze las delen voor die tot dusver geheim waren. Daarin zegt ze dat het onbegrijpelijk is dat de top toestemming gaf om door te procederen, terwijl er zulke ernstige fouten werden gemaakt. Daardoor bleven gedupeerde ouders nog langer in de kou staan.
Het managementteam Toeslagen kreeg het advies ook, en zag de impact ervan, aldus Palmen. “Dit gaat een heel groot issue worden”, realiseerde een MT-lid zich volgens Palmen toen al. Maar uiteindelijk is hier weinig mee gedaan. Er is een groep gevormd om de zaak af te handelen, maar daarin bleken ‘verschillende visies’ op de kwestie.
Memo verdween in een la
Het explosieve memo verdween in 2017 in een la en compensatie bleef uit. De inzet van de gesprekken die met een advocaat van gedupeerde ouders door senior-juristen en hoge ambtenaren werden gevoerd, waren volgens Palmen ‘niet oplossingsgericht’. De jurist zei niet te begrijpen waarom haar advies in de prullenbak verdween: “Ik heb nog nooit eerder meegemaakt dat een advies van mij niet werd opgevolgd.”
Toeslagen voerde daarmee een belangrijke uitspraak van de Raad van State niet uit. Die zei dat de toeslagen van ouders, verbonden aan een gastouderbureau in Eindhoven, in 2014 onrechtmatig waren stopgezet. Palmen adviseerde ook om tegenover het gastouderbureau toe te geven dat grote fouten waren gemaakt en over te gaan tot schadevergoeding, maar ook dit werd niet uitgevoerd.
Ambtenaar op zijspoor
Palmen was een jaar eerder special aangetrokken om het hoogste management van Toeslagen ‘onafhankelijk’ en ‘objectief’ te adviseren over hoe wetten en regels moeten worden uitgevoerd en hoe rechten van burgers moeten worden beschermd. Afspraak was dat die onafhankelijkheid was gewaarborgd, doordat zij rechtstreeks aan het Management Team (MT) van Toeslagen zou adviseren.
Het MT kwam hierop terug, in dezelfde vergadering waarin werd besloten haar advies over compensatie niet uit te voeren, op 14 maart 2017. De ambtenaar zou lager in de organisatie worden geplaatst, en dus op een zijspoor worden gezet. Palmen liet toen weten hier ‘niet aan mee te zullen werken’, omdat ze dan haar onafhankelijke rol niet meer kon vervullen.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
Memo dook vorig jaar al op
Het verhoor van Palmen was een nieuw, ingelast verhoor onder ede, dat eerst niet gepland stond. De Parlementaire Ondervragingscommisie besloot haar toch te willen horen, nadat eind oktober van dit jaar haar memo opdook, na nieuwe Kamervragen. De commissie had dit stuk tot dat moment niet gekregen. Het bestaan ervan was nooit eerder gemeld aan de Kamer.
Eerst zei staatssecretaris Van Huffelen (Toeslagen) nog dat het een memo van ‘een ambtenaar’ was en dat er in het MT Toeslagen in 2017 geen beslissingen over waren genomen. Later moest zij toegeven dat het memo van dé expert was en dat er wel over is besloten in het MT.
Opvallend is dat dat het geheimgehouden advies vorig jaar juni intern al bekend was, toen de toeslagenaffaire intern echt was ontploft. De huidig directeur Toeslagen had het begin juni 2019 op haar bureau en het werd in die periode besproken door tientallen ambtenaren ambtenaren op het ministerie van Financiën. De auteur van het memo noemde het vandaag ‘nogal vreemd’ dat het toen niet alsnog bekend is gemaakt: “Absurd.”
Een bom gelegd
Het memo kwam op tafel na onthullingen van RTL Nieuws en Trouw dat er in deze affaire door de Belastingdienst was gemanipuleerd met bewijsmateriaal, om een ‘vermoeden’ van fraude te rechtvaardigen, waarna toeslagen werden stopgezet.
Na deze onthullingen wilde toenmalig staatssecretaris Menno Snel alsnog heel snel tot compensatie komen voor de groep van 300 gedupeerde ouders, terwijl hij vlak daarvoor juist een commissie had ingesteld om te onderzoeken óf er een ‘passende oplossing’ zou kunnen komen. Snelle compensatie werd toen geblokkeerd.
Volgens RTL Nieuws-journalist Pieter Klein heeft het verhoor van vandaag ‘een bom’ gelegd: “Nu is de vraag: wie wisten nog meer van dat memo. Wist de hoogste ambtelijke baas wat de inhoud was? Wist de staatssecretaris het? En waarom moest een commissie worden ingesteld, terwijl alles al intern bekend was?”
Morgen gaan de ondervragingen verder met hoge ambtelijke functionarissen, zoals de voormalige directeur-generaal van de Belastingdienst en de vorige én huidige Directeur Toeslagen.
RTL nieuws; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Kinderopvangtoeslag Toeslagenwet Kinderopvang
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/be8b8aea-28e9-11eb-bb18-02d2fb1aa1d7.jpg)
Ambtenaar in weggelakt memo vernietigend over ’laakbaar handelen’ fiscus
Telegraaf 17.11.2020 Een ambtenaar van de Belastingdienst adviseerde al in 2017 om toeslagouders te compenseren en stelde gigantische vraagtekens bij de handelswijze van de fiscus. Dat blijkt uit de verhoren rond de toeslagenaffaire, waarin de jurist van de Belastingdienst voordraagt uit tot nu toe nog gelakte delen van een vernietigend memo dat ze 3,5 jaar geleden al schreef.
Ambtenaar Sandra Palmen schrijft al in 2017 een memo waarin ze de aanpak van de Belastingdienst streng veroordeelt. Dat advies volgt op een bij de Raad van State door de fiscus verloren zaak tegen een gedupeerde ouder uit de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Palmens memo is vernietigend. De fiscus heeft ’onrechtmatig’ en ’onzorgvuldig’ gehandeld en zelfs rechtsbeginselen geschonden.
Delen van het gepubliceerde memo waren nog weggelakt, maar commissielid en SP-Kamerlid Renske Leijten laat Palmen die stukken voordragen. Die inhoud blijkt nog vernietigender dan de rest van de memo. Zo adviseert Palmen in 2017 al expliciet om niet in hoger beroep te gaan, de gedupeerde ouder uit deze zaak te compenseren en alle andere lopende zaken in het dossier ook te heroverwegen.
’Hoe is het mogelijk?’
Palmen veroordeelt het handelen van de fiscus in keiharde woorden. Hoe is het mogelijk geweest om de toeslagen van 300 ouders stop te zetten, vraagt ze zich af. „De Belastingdienst heeft laakbaar gehandeld”, schrijft Palmen, die handelswijze verdient volgens haar ’niet de schoonheidsprijs’. In het verhoor voegt Palmen nog toe dat de aanpak van de Belastingdienst een ’inbreuk op de algemene beginselen van behoorlijk bestuur’ is.
De jurist kijkt ook al vooruit op een onderzoek dat de Nationale Ombudsman naar de gang van zaken doet naar de gang van zaken. Ze verwacht ’een grote uiting van kritiek’ en aanbevelingen van de ombudsman. Ze adviseert het management van de fiscus die aanbevelingen over te nemen, ’omdat anders escalatie op het niveau van de staatssecretaris zal plaatsvinden’.
Tweets by @LeonBrandsema
Palmen vertelt in de Tweede Kamer dat het lid van het managementteam waar zij contact mee heeft was ’geschrokken van het advies’. Die manager vertelt Palmen dat het een ’heel goed advies’ is, maar daaraan toevoegt dat ’dit een issue gaat worden’.
Ondanks de stevige woorden gebeurt er niks met het memo van Palmen, wiens positie al na een half jaar wordt opgeheven. Het advies gaat wel rond binnen de ambtelijke top van de fiscus, maar de harde aanpak van de Belastingdienst gaat vervolgens nog jaren door.
BEKIJK OOK:
Hoge ambtenaar fiscus: ’Heel veel buikpijn over harde terugvordering’
BEKIJK MEER VAN; belastingen overheid Sandra Palmen Belastingdienst
Tweets by @LeonBrandsema
Live: tweede dag verhoren toeslagenaffaire
RTL 17.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 13.00 uur alle ontwikkelingen.
Vandaag, op de tweede dag van de verhoren, wordt ambtenaar Sandra Palmen-Schlangen gehoord. Zij was in 2016 en 2017 vaktechnisch coördinator Toeslagen bij de Belastingdienst.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Dag 1 – 16.11.2020
Eerste dag verhoren toeslagenaffaire: ‘Belastingdienst zag procederen als uitje’
RTL 16.11.2020 In de toeslagenaffaire leek de Belastingdienst soms ‘zomaar’ te procederen tegen ouders, ook als ze wisten dat het geen zin zou hebben. Dat stelt advocaat Eva González Pérez. Volgens de advocaat zag de Belastingdienst het procederen zelfs als een ‘uitje’.
González Pérez is de eerste getuige die onder ede werd gehoord door een commissie van Kamerleden die de toeslagenaffaire onderzoekt. In die affaire werden tienduizenden ouders onterecht door de Belastingdienst als fraudeurs aangemerkt. In sommige gevallen moesten ze tienduizenden euro’s terugbetalen. Als gevolg daarvan kwamen ze in zware financiële problemen terecht.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort daarom vanaf vandaag gedurende twee weken (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede. Onder hen premier Mark Rutte, ministers Tamara van Ark en Wopke Hoekstra, oud-minister van Sociale Zaken en PvdA-leider Lodewijk Asscher en minister van Economische Zaken Eric Wiebes.
Eva González Pérez bracht de toeslagenaffaire aan het licht. Het gastouderbureau Dadim van haar man stond centraal in een van de vele fraudeonderzoeken waarbij de Belastingdienst uit de bocht is gevlogen.
‘Zomaar procederen’
Ouders die tekst en uitleg wilden van de Belastingdienst over het stopzetten van hun kindertoeslag, moesten volgens de advocaat steeds meer informatie aanleveren. Vaak duurde het erg lang voordat ze antwoorden kregen, en de Belastingdienst leek soms ook ‘zomaar’ te procederen tegen ouders, ook als ze wisten dat het geen zin zou hebben.
Boevenstreken van de Belastingdienst: de toeslagenaffaire in vogelvlucht
Volgens González Pérez dacht de Belastingdienst over procedures: “als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer”, vertelt de advocaat. “Ik had het gevoel van: het is gewoon een uitje.”
Dingen verzinnen
“Je gaat het liefst niet procederen”, zei de advocaat. Het liefst zoekt ze samen met de behandelaar naar een oplossing, zei ze. Maar de Belastingdienst leek volgens haar juist halsstarrig op zoek naar onregelmatigheden in de dossiers. “Er kwamen steeds gelegenheidsargumenten om iets goed te praten. Het leek wel of dingen verzonnen werden.”
Woede in Kamer over trage afhandeling toeslagenaffaire: ‘Grof schandaal’
Het onterecht stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag had grote financiële en sociale gevolgen, vertelde ze. Zo sprak González Pérez over een vrouw met drie kinderen ‘die helemaal kapot zijn gegaan’, net als veel ouders. “Je kunt je kinderen niet eens meenemen naar de Efteling.”
Een andere cliënt van de advocaat is opgenomen wegens grote mentale problemen.
Buikpijn
Ook oud-directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel werd gehoord. De voormalige baas kreeg ‘buikpijn’ van de hardheid waarmee bepaalde ouders die toeslagen ontvingen werden aangepakt, zei hij. Die zorgen heeft hij naar eigen zeggen gedeeld met oud-staatssecretaris Eric Wiebes en met zijn baas.
Een van de belangrijkste onderdelen van de affaire is de handelwijze van fraudeteams die zich richten op eventueel frauderende tussenpersonen, zoals gastouderbureaus. Blokpoel noemde zichzelf de ‘huisbaas’ van die CAF-teams. Hij werkte tussen 2010 en 2016 bij de fiscus.
Uitschakelen gastouderbureaus
Om de gastouderbureaus ‘uit te schakelen’, werden de toeslagen van de ouders stopgezet, zodat het bureau geen klanten meer had. “Er is breed in de organisatie zorg geweest over de effecten van dit soort ingrepen en ook effecten op mensen die toeslagen kregen”, zei Blokpoel.
Staatssecretaris op bezoek bij gedupeerde toeslagenaffaire: ‘Nu moet ze het bewijzen’
De topambtenaar zei tijdens het verhoor van veel zaken geen weet te hebben, terwijl de CAF-teams er wel voor verantwoordelijk waren. “Dat vind ik heel vreemd”, zei SP-Kamerlid Renske Leijten. “In welke werkelijkheid heeft u daar gefunctioneerd als huisbaas van het CAF?” vroeg GroenLinkser Tom van der Lee zich af.
De verhoren gaan morgen verder. Om 13.00 uur start dan het verhoor van de vaktechnisch coördinator Toeslagen bij de Belastingdienst. Die verhoren zullen net als vandaag ook morgen live op onze site te zien zijn.
Wachtende ‘toeslagenouders’ krijgen voor kerstdagen 750 euro
RTL Nieuws; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Oud-directeur fiscus had ‘buikpijn’ van toeslagenaffaire, maar veranderde niets
NU 16.11.2020 Hans Blokpoel, tussen 2010 en 2016 hoge ambtenaar op het ministerie van Financiën, had buikpijn van de harde aanpak die de Belastingdienst hanteerde voor ouders die werden verdacht van fraude met de kinderopvangtoeslag. Toch werd er door niemand iets ondernomen om het beleid aan te passen.
“Ik voelde me medeverantwoordelijk dat ik onderdeel van een situatie was waarin er dingen zijn uitgevoerd die zo hard zijn, dat ik daar buikpijn van kreeg”, zei Blokpoel maandag nadat hij bijna twee uur was gehoord door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
De commissieleden waren verbaasd dat de oud-ambtenaar nu buikpijn heeft van het beleid dat hij onder anderen zelf uitvoerde.
Renske Leijten (SP) wilde bijvoorbeeld weten waarom het CAF-team zich vooral richtte op de kinderopvangtoeslag en niet op belastingontwijking of btw-fraude.
“U vraagt mij om een wet niet te handhaven? Dat kan toch niet?”, antwoordde Blokpoel. “Het is bijna onmogelijk om een wet niet uit te voeren.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Wiebes was op de hoogte van strenge aanpak
De wet was toen zo ingericht dat ouders bij een fout niet alleen het te veel betaalde moesten terugbetalen, maar alle ontvangen toeslagen.
Blokpoel besprak het wel met de toenmalig hoogste baas bij de Belastingdienst, Peter Veld. “We hebben elkaar verzuchtend aangekeken: moet je echt alles terugvorderen als je alleen maar één fout maakt?”
Volgens Blokpoel heeft Veld dit besproken met zijn politieke baas van dat moment, VVD’er Eric Wiebes. Zowel Veld (18 november) als Wiebes (23 november) worden nog gehoord.
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Blokpoel zegt juist te hebben gewaarschuwd voor harde aanpak
Blokpoel zegt intern te hebben gewaarschuwd dat uiteindelijk ouders de dupe konden worden van het beleid. Op dat moment was de inschatting van de fiscus dat 80 procent van de aanpak goed is, maar de overige 20 procent dus niet. Ook daarvoor zou Blokpoel hebben gewaarschuwd.
Het zorgde voor vragen bij de commissie. Blokpoel kwam vorig jaar in de toeslagenaffaire juist in het nieuws als de man die willens en wetens het beleid voortzette, terwijl hij wist dat een vijfde van de ouders mogelijk onterecht als fraudeur werden aangepakt door de Belastingdienst.
“Blokpoel wil alles laten dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, stond in een van de opgevraagde stukken. Blokpoel ontkende die uitspraak maandag.
Commissie ziet ‘buikpijn’ niet terug in de stukken
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een ongemakkelijk gevoel zitten.
“U was de huisbaas van het CAF, u was medeverantwoordelijk voor de aanpak, u heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet kan aantreffen. Ik wil dat best geloven, maar ik zie het niet.”
Blokpoel had destijds het gevoel dat er “geen ruimte” was om de wet anders uit te voeren. Op de vraag of hij de wet had willen aanpassen, was het korte antwoord: “Dolgraag.”
Lees meer over: Belastingdienst Politiek
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b5318a24-280a-11eb-bf99-02c309bc01c1.jpg)
De verhoren begonnen met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Verhoren toeslagenaffaire van start: ’Een muur van ontkenning’
Telegraaf 16.11.2020 Bij het hogere management van de Belastingdienst was er ’heel veel buikpijn’ over de terugvordering van hoge bedragen aan toeslagen bij fouten met kleine bedragen. Dat zegt voormalig Belastingdienst-directeur Hans Blokpoel in de verhoren over de affaire rond de kinderopvangtoeslag.
Een speciale commissie van Kamerleden organiseert deze en volgende week verhoren met de hoofdrolspelers in de toeslagaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders door de eigen overheid gedupeerd door een te hardvochtige aanpak. Deze week is vooral de ambtelijke top aan de beurt om onder ede gehoord te worden, volgende week komen prominente politici langs.
BEKIJK OOK:
Onderzoek naar missers: hoe liep toeslagenaffaire zo uit de hand?
Maandagmiddag kwam oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel langs. Hij liet zijn licht schijnen over de harde terugvordering van de fiscus. Als een ouder een klein foutje maakte bij de kinderopvangtoeslag, moest die meteen een heel jaar aan toeslag terugbetalen. Dat kon oplopen tot tienduizenden euro’s.
Blokpoel zei ’heel erg buikpijn’ te hebben gehad over die hardvochtige aanpak. „Ik heb meermalen intern gezegd: kon dit nou echt niet anders?” Waarom kwam het dan niet tot een mildere aanpak, vroeg de commissie zich af. Volgens Blokpoel was er ’geen ruimte’ voor een andere aanpak. Volgens hem was bij de afdeling Toeslagen het beeld dat de wet deze aanpak nou eenmaal voorschreef.
De commissie legde Blokpoel voor dat in verslagen staat dat hij juist ervoor pleitte om de toeslagen dicht te draaien. Maar de ambtenaar ontkende dat. Die uitspraak klonk volgens hem als ’iets wat ik niet gezegd kan hebben’.
Waarschuwing
Volgens Blokpoel had hij ook al langer gewaarschuwd voor de harde fraudeaanpak, onder de noemer CAF. Daarbij werd gezocht naar ’intermediairs’ die de fraude faciliteerden. Maar de oud-directeur zei daarbij vaak te hebben gewaarschuwd dat een malafide intermediair niet automatsch betekende dat diens klanten ook allemaal fraudeleus waren.
Alle individuele dossiers moesten volgens hem ook apart onderzocht worden, met ’een open blik’. „Dat kost heel veel tijd”, stipt Blokpoel wel aan. Dat individuele onderzoek was aan de belastinginspecteur, zegt de ambtenaar. Het CAF-team, waarvan hij de ’huisbaas’ was, mocht geen individuele zaken beoordelen.
Vreemd
De verhoren begonnen maandagochtend met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Haar partner was de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim, dat de spil bleek in de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Zo’n 300 klanten van dat bureau werd door de Belastingdienst als fraudeur bestempeld, bij zo’n 90 procent bleek dat achteraf onterecht.
„Ik zag dingen die ik vreemd vond”, legt Gónzalez Pérez uit waarom ze in de zaak dook. De toeslag van de Dadim-klanten werd stopgezet en ze moesten bewijs aanleveren dat ze wel recht hadden op het geld. Maar de mensen die de stukken aanleverden, kregen vervolgens niks te horen tot een nieuwe afwijzing volgde.
’Geen motivering’
„Die brieven waren niet gemotiveerd”, zegt Gónzalez Perez. Er stond volgens haar alleen in dat mensen niet genoeg gegevens hadden aangeleverd en de bewijsvoering niet compleet was. „Maar dat was geen motivering. Er stond niet in de beslissing wat mensen niet hadden ingeleverd. Het was een heel algemene brief met: u heeft toch geen recht, we hebben alles gecontroleerd, het was onvolledig.”
Bij zaken die Gónzalez Pérez won, ging de Belastingdienst telkens weer in beroep. Volgens de advocaat ging dat onder de noemer ’als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer’. „Ik had hier het gevoel: het is gewoon een uitje”, zegt ze.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c0c205f2-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
Archiefbeeld: gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire op het Plein bij de Tweede Kamer. Ⓒ ANP
De advocaat sprak met een keur aan topambtenaren en zelfs toenmalig staatssecretaris Snel (Financiën), die om dit dossier opstapte. Maar ze vat de toon van de gesprekken samen als ’vervelend’ en ’niet zo prettig’. „Ik heb denk ik met iedere medewerker van de Belastingdienst wel een gesprek gehad”, zegt Gónzalez Pérez, die stelt tegen ’een muur van ontkenning’ aan te zijn gelopen. Ze heeft het gevoel dat Snel ook echt niet doorhad wat het probleem precies was. „Maar ik denk dat de rest het wel snapte.”
Niet redelijk
Hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kwam maandagmiddag uitleg geven over behoorlijk bestuur en hoe daar in deze affaire wellicht geen sprake van is geweest. Dat ging onder meer over het harde terugvorderen van bijvoorbeeld een heel jaar aan toeslagen, bij ouders die maar kleine fouten hadden gemaakt.
Die hardheid komt volgens Marseille helemaal niet terug in de wetgeving rond de kinderopvangtoeslag. „Als iemand 100 euro aan toeslagen niet kan verantwoorden en dan 10.000 euro terug moet betalen, moet je dat beoordelen op het redelijke”, zegt Marseille.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c0d8b716-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
Toch handelde de Belastingdienst wel zo hard en gaf de Raad van State daar in zaken vaak zijn goedkeuring aan. ’Niet terecht’, zegt Marseille. „Het is onjuist dat de Raad van State heeft opgeschreven dat Belastingdienst geen speelruimte had. De tekst van de wet dwingt niet om tot die conclusie te moeten komen.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid bedrog Mark Rutte
Oud-directeur Blokpoel van de Belastingdienst ANP
Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
NOS 16.11.2020 Oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel heeft naar eigen zeggen “heel vaak buikpijn” gehad van de situatie bij de dienst Toeslagen, die het middelpunt is van de kinderopvangtoeslagaffaire. Volgens hem leidden “kleine fouten van ouders” tot “heel grote gevolgen”.
Blokpoel werd vanmiddag ondervraagd door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen. De affaire, waarbij ouders onterecht als fraudeurs werden bestempeld en jarenlang met vorderingen te maken kregen waardoor ze in de problemen kwamen, was volgens Blokpoel al jaren bij de top van de dienst bekend. Ook toenmalig staatssecretaris Wiebes van Financiën wist ervan, en Sociale Zaken waarschijnlijk ook, zei hij.
De zorgen en een gevoel van onmacht over de kwestie werden volgens Blokpoel binnen zijn organisatie breder gedeeld. Hoe kwam het dan dat de onderzoeken naar de veronderstelde fouten van ouders niet werden stopgezet, vroeg SP-Kamerlid Leijten hem. “Ik heb meermalen gezegd of het niet anders kon, maar er werd bij Toeslagen geen ruimte gevoeld hoe het anders zou kunnen”, antwoordde Blokpoel. Er ontstond uiteindelijk ook bij hem een beeld dat de wet niet op een andere manier kon worden uitgevoerd.
Dubbel gevoel
Terugkijkend voelt Blokpoel zich naar eigen zeggen medeverantwoordelijk voor “een situatie waarin dingen zijn uitgevoerd die zo hard zijn dat ik er buikpijn van krijg”.
De voormalig directeur zei bij aanvang van het verhoor meteen al met een dubbel gevoel voor de commissie te verschijnen. “Ik ben als oud-directeur trots op sommige dingen bij de dienst, maar dat alles wordt overschaduwd door de ellende die ouders in de affaire opliepen.”
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort sinds vandaag gedurende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
De eerste die aan het woord kwam, was vanochtend advocaat Eva González Pérez, die tientallen gedupeerde ouders bijstaat. Zij verklaarde dat de toeslagenaffaire haar doet denken aan Kafka en dat ze tegen een muur aanliep.
In het verhoor wilden Kamerleden weten hoe het zo kon lopen dat grote groepen ouders die kleinere fouten maakten massaal als fraudeurs werden bestempeld en aangepakt. Blokpoel, die van 2010 tot 2016 directeur bij de fiscus was, schetste een beeld van een periode waarbij “steeds meer op fraudebestrijding ingezoomd werd”.
Omdat de toeslagendienst zelf geen onderzoeksdienst had, werd een speciaal team opgezet om de fouten met toeslagen te onderzoeken, het zogeheten CAF-team. Als baas van de Belastingdienst was Blokpoel verantwoordelijk.
GroenLinks-Kamerlid Van der Lee ziet in de gespreksverslagen van dit team – die pas recent met de Kamer werden gedeeld – dat Blokpoel vrij vaak over “fraudepatronen” spreekt. Blokpoel zegt dat de organisatie na de grootscheepse fraude met Bulgaren die op grote schaal onterecht toeslagen hadden gekregen steeds vaker signalen kreeg van “georganiseerde fraudes.” Verder waren er signalen op de werkvloer dat de fiscus niet goed in staat was die fraudes aan te pakken.
Hij herinnert zich dat de evaluaties over dit team vaak positief waren: er werd zelfs nog overwogen het team uit te breiden. Dat gebeurde uiteindelijk niet.
“Met welk beeld van uw optreden moeten wij nu vandaag de zaal verlaten?”, aldus Chris van Dam, voorzitter van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Volgens commissielid Van der Lee blijkt uit de gespreksverslagen dat Blokpoel er juist voor pleitte om toeslagen stop te zetten, ook als er niets mis mee was. Maar dat ontkent Blokpoel. “Die uitspraak klinkt als iets wat ik niet gezegd kan hebben”, aldus de oud-directeur.
Commissievoorzitter en CDA-Kamerlid Van Dam zei dat hij de buikpijn waarover Blokpoel sprak niet in alle stukken heeft teruggevonden. “Met welk beeld van uw optreden moeten wij nu vandaag de zaal verlaten?” wilde Van Dam weten. “Klopt het dat de wet in uw ogen niet anders kon worden uitgevoerd? Maar u het wel wilde?”
Daarop antwoordde Blokpoel bevestigend. Hij had dat “dolgraag” gewild.
Morgen gaan de verhoren van de parlementaire ondervragingscommissie verder. Een extra verhoor is ingelast: de schrijver van een onlangs opgedoken intern memo komt naar de commissie.
Uit het memo bleek dat de top van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst al in 2017 het advies kreeg om gedupeerde ouders uit de toeslagenaffaire een schadevergoeding aan te bieden.
BEKIJK OOK;
Hans Blokpoel, algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst tussen 2010 en 2016, tijdens de hoorzitting van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Ondanks ‘buikpijn’ ging terugvorderen toeslagen gewoon door, commissie worstelt met getuigenis
AD 16.11.2020 Dat ouders die een fout hadden gemaakt met de aanvraag van kinderopvangtoeslag álles terug moesten betalen, stuitte de top van de Belastingdienst tegen de borst. Maar aan de bel trekken bij het kabinet had geen zin: de wet moest en zou gewoon uitgevoerd worden, bezweert voormalig directeur bij de Belastingdienst Hans Blokpoel.
Blokpoel was gisteren een van de getuigen die de komende twee weken onder ede worden gehoord door de parlementaire ondervragingscommissie die het schandaal met de kinderopvangtoeslag onderzoekt. Blokpoel zei tijdens zijn verhoor meermaals dat hij ‘buikpijn’ had gehad over de ‘snoeiharde’ wet die ervoor zorgde dat ouders soms tienduizenden euro’s terug moesten betalen omdat er bijvoorbeeld een bonnetje of afschrift miste.
Lees ook;
0 Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
Volgens Blokpoel is de kwestie door toenmalig directeur-generaal Peter Veld destijds aangekaart bij de staatssecretaris van Financiën, toen was dat VVD’er Eric Wiebes. Maar die noch de beleidsmakers op het ministerie stonden ervoor open om de wetgeving te verzachten of coulanter te zijn. ,,Het beeld dat ik kreeg was van ‘nee, dit blijft zo’”, zei Blokpoel.
Spanning
De commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam had zichtbaar moeite met het relaas van Blokpoel. ,,Uw verhaal levert bij mij spanning op. U heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet heb kunnen aantreffen”, aldus de voorzitter.
U heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet heb kunnen aantreffen, aldus Chris van Dam, voorzitter.
Genadeloze aanpak
De commissieleden vinden het lastig te begrijpen dat Blokpoel als zelfbenoemd ‘huisbaas’ van het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF) vooraf gewaarschuwd zou hebben om individuele burgers niet de dupe te laten worden van de jacht op fraudeurs. SP-Kamerlid Renske Leijten kan er niet over uit dat de invordering van toeslagen gewoon doorging, ook toen al duidelijk was dat gezinnen door de genadeloze aanpak in grote problemen kwamen. ,,Als je er buikpijn van krijgt, dan stop je toch de onderzoeken?” Volgens Blokpoel was dat onmogelijk. ,,Vraagt u mij een wet niet te handhaven? Dat kan toch niet!”
Dat de wet geen ruimte zou hebben geboden om ouders minder hard aan te pakken werd tegengesproken door hoogleraar bestuursrecht Bert Marseille van de Rijksuniversiteit Groningen. Volgens Marseille was er wel degelijk ruimte om ‘proportioneel’ te handelen en was het dus niet noodzakelijk om toeslagen volledig terug te vorderen bij een tekortkoming of fout.
Dat de fiscus desondanks voor de harde aanpak koos kan volgens Marseille niet los gezien worden van de ‘stemming’ die zeven jaar geleden anders was als gevolg van affaires als de Bulgarenfraude: ,,Toen was het belangrijk om streng te doen.” Het belang van instituties werd zwaarder gewogen dan het belang van individuele burgers, concludeert de hoogleraar.
Hans Blokpoel wordt aan de tand gevoeld door de commissie. © ANP
Slachtoffers hebben nooit een eerlijke kans gekregen om zichzelf tegen de aantijgingen te verdedigen, stelde advocaat Eva González Pérez. Ook al kwamen zij met bewijzen, de Belastingdienst bleef bij het standpunt dat zij gefraudeerd zouden hebben. ,,Dat vind ik het ernstigste: dat zij zich niet konden verdedigen”, zei de raadsvrouw.
González Pérez staat ouders bij die klant waren bij het Eindhovense gastouderbureau Dadim – eigendom van haar echtgenoot – dat door het CAF-team op de korrel werd genomen. Dankzij haar vasthoudendheid en spitwerk kwam de kwestie op de parlementaire agenda te staan en groeide de kwestie uit tot een affaire met mogelijk 22.000 slachtoffers.
‘Muur van ontkenning’
De advocaat schetste tijdens haar verhoor een ontluisterend beeld van de Belastingdienst. Zij sprak over een ‘muur van ontkenning’: bewijsstukken werden door de fiscus achtergehouden, aan mensen werd niet verteld wat zij precies fout hadden gedaan. Tot aan de hoogste rechter werd doorgeprocedeerd, ook al was duidelijk dat de Belastingdienst fout had gezeten. ,,Ik had soms het idee dat procederen een uitje was”, aldus González Pérez.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c09ca366-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
De verhoren begonnen met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Hoge ambtenaar fiscus: ’Heel veel buikpijn over harde terugvordering’
Telegraaf 16.11.2020 Bij het hogere management van de Belastingdienst was er ’heel veel buikpijn’ over de terugvordering van hoge bedragen aan toeslagen bij fouten met kleine bedragen. Dat zegt voormalig Belastingdienst-directeur Hans Blokpoel in de verhoren over de affaire rond de kinderopvangtoeslag.
Een speciale commissie van Kamerleden organiseert deze en volgende week verhoren met de hoofdrolspelers in de toeslagaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders door de eigen overheid gedupeerd door een te hardvochtige aanpak. Deze week is vooral de ambtelijke top aan de beurt om onder ede gehoord te worden, volgende week komen prominente politici langs.
BEKIJK OOK:
Onderzoek naar missers: hoe liep toeslagenaffaire zo uit de hand?
Maandagmiddag kwam oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel langs. Hij liet zijn licht schijnen over de harde terugvordering van de fiscus. Als een ouder een klein foutje maakte bij de kinderopvangtoeslag, moest die meteen een heel jaar aan toeslag terugbetalen. Dat kon oplopen tot tienduizenden euro’s.
Blokpoel zei ’heel erg buikpijn’ te hebben gehad over die hardvochtige aanpak. „Ik heb meermalen intern gezegd: kon dit nou echt niet anders?” Waarom kwam het dan niet tot een mildere aanpak, vroeg de commissie zich af. Volgens Blokpoel was er ’geen ruimte’ voor een andere aanpak. Volgens hem was bij de afdeling Toeslagen het beeld dat de wet deze aanpak nou eenmaal voorschreef.
De commissie legde Blokpoel voor dat in verslagen staat dat hij juist ervoor pleitte om de toeslagen dicht te draaien. Maar de ambtenaar ontkende dat. Die uitspraak klonk volgens hem als ’iets wat ik niet gezegd kan hebben’.
Waarschuwing
Volgens Blokpoel had hij ook al langer gewaarschuwd voor de harde fraudeaanpak, onder de noemer CAF. Daarbij werd gezocht naar ’intermediairs’ die de fraude faciliteerden. Maar de oud-directeur zei daarbij vaak te hebben gewaarschuwd dat een malafide intermediair niet automatsch betekende dat diens klanten ook allemaal fraudeleus waren.
Alle individuele dossiers moesten volgens hem ook apart onderzocht worden, met ’een open blik’. „Dat kost heel veel tijd”, stipt Blokpoel wel aan. Dat individuele onderzoek was aan de belastinginspecteur, zegt de ambtenaar. Het CAF-team, waarvan hij de ’huisbaas’ was, mocht geen individuele zaken beoordelen.
Vreemd
De verhoren begonnen maandagochtend met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Haar partner was de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim, dat de spil bleek in de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Zo’n 300 klanten van dat bureau werd door de Belastingdienst als fraudeur bestempeld, bij zo’n 90 procent bleek dat achteraf onterecht.
„Ik zag dingen die ik vreemd vond”, legt Gónzalez Pérez uit waarom ze in de zaak dook. De toeslag van de Dadim-klanten werd stopgezet en ze moesten bewijs aanleveren dat ze wel recht hadden op het geld. Maar de mensen die de stukken aanleverden, kregen vervolgens niks te horen tot een nieuwe afwijzing volgde.
’Geen motivering’
„Die brieven waren niet gemotiveerd”, zegt Gónzalez Perez. Er stond volgens haar alleen in dat mensen niet genoeg gegevens hadden aangeleverd en de bewijsvoering niet compleet was. „Maar dat was geen motivering. Er stond niet in de beslissing wat mensen niet hadden ingeleverd. Het was een heel algemene brief met: u heeft toch geen recht, we hebben alles gecontroleerd, het was onvolledig.”
Bij zaken die Gónzalez Pérez won, ging de Belastingdienst telkens weer in beroep. Volgens de advocaat ging dat onder de noemer ’als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer’. „Ik had hier het gevoel: het is gewoon een uitje”, zegt ze.
Archiefbeeld: gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire op het Plein bij de Tweede Kamer. Ⓒ ANP
De advocaat sprak met een keur aan topambtenaren en zelfs toenmalig staatssecretaris Snel (Financiën), die om dit dossier opstapte. Maar ze vat de toon van de gesprekken samen als ’vervelend’ en ’niet zo prettig’. „Ik heb denk ik met iedere medewerker van de Belastingdienst wel een gesprek gehad”, zegt Gónzalez Pérez, die stelt tegen ’een muur van ontkenning’ aan te zijn gelopen. Ze heeft het gevoel dat Snel ook echt niet doorhad wat het probleem precies was. „Maar ik denk dat de rest het wel snapte.”
Niet redelijk
Hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kwam maandagmiddag uitleg geven over behoorlijk bestuur en hoe daar in deze affaire wellicht geen sprake van is geweest. Dat ging onder meer over het harde terugvorderen van bijvoorbeeld een heel jaar aan toeslagen, bij ouders die maar kleine fouten hadden gemaakt.
Die hardheid komt volgens Marseille helemaal niet terug in de wetgeving rond de kinderopvangtoeslag. „Als iemand 100 euro aan toeslagen niet kan verantwoorden en dan 10.000 euro terug moet betalen, moet je dat beoordelen op het redelijke”, zegt Marseille.
Toch handelde de Belastingdienst wel zo hard en gaf de Raad van State daar in zaken vaak zijn goedkeuring aan. ’Niet terecht’, zegt Marseille. „Het is onjuist dat de Raad van State heeft opgeschreven dat Belastingdienst geen speelruimte had. De tekst van de wet dwingt niet om tot die conclusie te moeten komen.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid bedrog Mark Rutte
Advocate toeslagenaffaire: ‘Ouders hebben zich nooit kunnen verdedigen’
NU 16.11.2020 Gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben zich nooit kunnen verdedigen tegenover de beschuldigingen van de Belastingdienst omdat dossiers en onderbouwing voor genomen besluiten ontbraken. “De manier van procederen is niet fair”, zei advocate Eva González Pérez maandag tegenover de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
González Pérez schetste een ontluisterend beeld van het optreden van de Belastingdienst de afgelopen jaren. “Mijn cliënten hebben geen enkele vorm van wederhoor gehad. Dat ze zichzelf niet hebben kunnen verdedigen, vind ik misschien wel het ergste.”
De raadsvrouw was de eerste die onder ede werd gehoord in de twee weken die de ondervragingscommissie heeft uitgetrokken om uit te zoeken hoe het zo mis heeft kunnen gaan in de toeslagenaffaire.
Haar echtgenoot runde Dadim, het gastouderbureau uit Eindhoven waarmee de toeslagenaffaire begon. Alle 157 klanten kregen in 2014 zonder opgave van reden de mededeling dat hun kinderopvangtoeslag was stopgezet.
Conclusie van commissie-Donner ‘klinkt onschuldig’
Al in 2015 gaf de rechter haar gelijk dat de Belastingdienst niet zomaar de toeslagen had mogen stopzetten. “Ik dacht nu is het klaar”, zei González Pérez tegen de commissieleden, maar de fiscus ging in hoger beroep.
De zaak belandde in 2017 bij de Raad van State, de hoogste bestuursrechter. Ook daar werd geconcludeerd dat de stopzetting van de toeslagen onrechtmatig was en ook toen dacht González Pérez dat de Belastingdienst wel in zou binden.
Maar tijdens een informele ontmoeting met González Pérez en de Belastingdienst om tot een oplossing te komen, liepen de gemoederen hoog op. “Een senior jurist van de Belastingdienst liep stampvoetend weg.”
Een commissie onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner deed onderzoek naar de toeslagenaffaire en concludeerde dat de Belastingdienst “vooringenomen” handelde.
“Vooringenomenheid vind ik zo onschuldig klinken”, was de veelzeggende reactie van González Pérez. “Het is niet zozeer een vooringenomen houding. Als je iets ontdekt, dan pak je dat aan. Maar hier is niets gevonden en toch is de Belastingdienst verder gaan zoeken.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
‘Ik zat tegenover een muur van ontkenning’
Het enige dat de Belastingdienst aan de gedupeerde ouders wilde vergoeden, was de te veel in rekening gebrachte rente over het teruggevorderde bedrag, maar dat dekte volgens González Pérez bij lange na de schade niet. “Ze wilden niet praten over materiële en immateriële schade.”
Er volgde een gesprek met Gerard Blankestijn, toenmalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, en ook dat gesprek liep niet goed. “Ik zat tegenover een muur van ontkenning”, aldus González Pérez.
Ondertussen kwam González Pérez erachter dat de Belastingdienst stukken in de rechtbankdossiers achterhield. “Een doodzonde in het bestuursrecht.”
Ook bleek dat de tweede nationaliteit van de ouders door de fiscus werd bijgehouden. Vaak waren haar cliënten van Turkse of Marokkaanse komaf. “Dat baarde mij zorgen. Die zorgen heb ik altijd gedeeld met de Belastingdienst, maar ik kreeg geen antwoord.”
Uiteindelijk deed de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hier onderzoek naar en concludeerde afgelopen zomer dat er sprake was van discriminatie.
De ouders hadden al die tijd geen idee wat er speelde en waarom hun toeslag werd stopgezet. Laat staan hoelang de situatie zou duren. “Ik heb gezien hoe het leven van een vrouw met drie kinderen helemaal kapot is gegaan.”
‘Vermoeden dat fiscus wist dat hun zaak juridisch kansloos was’
De advocate zag de afgelopen zes jaar een opvallend patroon. Zodra er een van haar zaken voor de rechter kwam, leek de Belastingdienst het toch onderling op te willen lossen. Maar dat was voor González Pérez al te laat.
“Ik had vier jaar lang geprocedeerd en eindelijk wilde een rechter naar mijn verhaal luisteren.” Haar vermoeden is dat de fiscus zelf ook wist dat hun zaak juridisch onhoudbaar is.
Een vrouw die zelf naar de rechter stapte en op het punt stond om naar de Raad van State te gaan, heeft haar zaak op verzoek van de Belastingdienst wel ingetrokken. “Zij is er nog steeds niet uit met de Belastingdienst.”
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Lees meer over: Belastingdienst Politiek
Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
NOS 16.11.2020 Ouders die door de Belastingdienst onterecht als fraudeur werden aangemerkt in de kinderopvangtoeslagenaffaire kregen jarenlang geen antwoorden op vragen wat ze fout zouden hebben gedaan. Ook hun advocaat, Eva González Pérez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, kreeg dossiers soms niet te zien, of merkte dat stukken werden achtergehouden. Dat zei ze vanmorgen tegen de parlementaire ondervragingscommissie in de Tweede Kamer, die onderzoek doet naar de affaire.
In pogingen van de advocaat om problemen met de Belastingdienst op te lossen, leek het soms of ze werd tegengewerkt, vertelde ze. “Ik liep tegen een muur van ontkenning aan.”
De advocaat vertelde dat de onmacht en onzekerheid die de ouders daarbij voelden haar “heel diep” hebben geraakt. Op de vraag van de commissie wat de onzekerheid met de ouders deed, zei ze te moeten verwijzen naar het boek Het proces van Kafka. Dat beschrijft een proces waarbij de hoofdpersoon beschuldigd wordt maar op geen enkele manier aanknopingspunten krijgt waarom.
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort vanaf vandaag gedurende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Om 12.30 uur vandaag komt hoogleraar Bert Marseille van de Rijksuniversiteit Groningen naar de commissie, om 15.00 uur volgt voormalig directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel. De zitting is rechtstreeks te volgen via NPO Politiek en NOS.nl.
“Wat doet rechtsonzekerheid met mensen? Ja, dan verwijs ik naar het boek Het proces van Kafka.”, aldus Eva González Pérez, advocaat.
González Pérez stond de afgelopen jaren tientallen cliënten juridisch bij, maar heeft met meer gedupeerde ouders contact. Ze is de vrouw van de eigenaar van gastouderbureau Dadim uit Eindhoven, waar de affaire begon. Ze kreeg in de loop van de jaren het gevoel dat de Belastingdienst “door bleef zoeken naar misstanden in dossiers waar niets te vinden was”.
Ze kreeg het gevoel dat er “groepsgewijs” te werk werd gegaan. Op vragen van haar daarover aan de Belastingdienst kwamen geen antwoorden. Ze noemt het raar dat de fiscus de afkomst of tweede nationaliteit van mensen leek te registreren, wat volgens haar helemaal niet bij de Belastingdienst bekend mag zijn. In februari 2016 nam ze contact op met de ombudsman over het stagneren van bezwaarprocedures. Die startte eind 2016 een onderzoek.
Uiteindelijk kon de advocaat op gesprek komen bij de Belastingdienst, waarbij González Pérez hoopte op een “eerlijke oplossing” voor de problemen. Dat gebeurde niet: “De Belastingdienst wilde alleen maar dat ik weer gegevens aan zou leveren.”
Podcast De Dag kijkt vandaag naar de rol van Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt en Renske Leijten in het aan het licht brengen van de toeslagenaffaire. Je kunt de podcast hier beluisteren.
De advocaat sprak later één keer kort met staatssecretaris Snel en kreeg het gevoel dat hij het “niet begreep”. Bij een gesprek met een topambtenaar gaf de advocaat aan dat er wat haar betreft qua aantallen appels met peren vergeleken werden. Dat kwam niet aan, zegt ze. “Voor hem was het allemaal fruit.”
González Pérez vindt het pijnlijk dat een juridische adviseur van de Belastingdienst al in 2017 in een memo op de misstanden wees. “Waarom ging het toen nog twee jaar door?”
De advocaat richtte zich in de commissie ook tot de Kamer, refererend aan uitspraken van de Kamerleden Omtzigt (CDA) en Leijten (SP), die de zaak veelvuldig hebben aangekaart. “U heeft gezegd dat u zich rechercheurs voelt op zoek naar de waarheid. Zo heb ik mezelf de afgelopen jaren ook gevoeld.”
BEKIJK OOK;
Eva Gonzalez Perez, advocaat bij advocatencollectief Trias, legt de eed af. © ANP
Advocaat in verhoor toeslagenaffaire: ‘Ernstigste is dat ouders zich nooit hebben kunnen verdedigen’
AD 16.11.2020 Slachtoffers van het schandaal met de kinderopvangtoeslag weten tot op de dag van vandaag niet wat zij fout gedaan hebben. Dat zei advocaat Eva González Pérez vanmorgen tegenover de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
Eva González Pérez, advocaat bij advocatencollectief Trias, was vanmorgen de eerste getuige die door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag onder ede werd gehoord. © ANP
Volgens de raadsvrouw hebben haar cliënten nooit het recht op wederhoor gekregen. Ook al kwamen zij met bewijzen, de Belastingdienst bleef bij het standpunt dat zij gefraudeerd zouden hebben. ,,Dat vind ik het ernstigste: dat zij zich niet konden verdedigen’’, zei ze vanmorgen onder ede.
González Pérez is de advocaat die de affaire aan het rollen bracht. Zij vertegenwoordigt meer dan veertig ouders die van de een op de andere dag hun kinderopvangtoeslag stopgezet zagen en torenhoge bedragen terug moesten betalen. Deze ouders waren klant bij het gastouderbureau Dadim, waarvan de echtgenoot van González Pérez de eigenaar is. Zij werden aangepakt door het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF).
Lees ook;
0 Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
0 Eindhovense advocate in de schijnwerpers bij aftrap verhoren over toeslagenaffaire
‘Muur van ontkenning’
De advocaat schetste tijdens haar verhoor een ontluisterend beeld van de Belastingdienst. Zij sprak over een ‘muur van ontkenning’: bewijsstukken werden door de fiscus achtergehouden, aan mensen werd niet verteld wat zij precies fout hadden gedaan. Tot aan de hoogste rechter werd doorgeprocedeerd, ook al was duidelijk dat de Belastingdienst fout had gezeten. ,,Ik had soms het idee dat procederen een uitje was”, aldus González Pérez.
Ook zegt ze dat haar echtgenoot heeft gezien dat een medewerker van de Belastingdienst een bestand op zijn computer had staan waarbij achter de namen van cliënten een aantekening stond dat zij Turks of Marokkaans waren. Dat een tweede nationaliteit of migratieachtergrond een rol heeft gespeeld kan volgens haar moeilijk alleen toeval zijn geweest: ,,Wat mij de afgelopen zes jaar is opgevallen is dat iedereen van buitenlandse afkomst is als ik word gebeld.”
‘Niet fair’
Dankzij een e-mail van González Pérez aan CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt in 2017 kwam de zaak ook onder de aandacht van het parlement. Vele Kamervragen volgden, toch gingen de praktijken nog jaren door. Pas vorig jaar kwam toenmalig staatssecretaris Menno Snel van Financiën met een voorstel om een commissie onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner met een oplossing te laten komen. Toen kwam er een compensatieregeling, waarvoor inmiddels ruim een half miljard euro is gereserveerd.
De commissie-Donner oordeelde in het eindrapport dat er bij de Belastingdienst sprake is geweest van ‘institutionele vooringenomenheid’. Volgens de raadsvrouw is die term ‘onschuldig’ en dekt die de lading niet. Welke kwalificatie dan wel gepast zou zijn, wilde González Pérez niet zeggen, al komt ‘niet fair’ volgens haar dichter in de buurt van de waarheid.
Harde noten
De Groningse hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kraakte in zijn verhoor harde noten over de manier waarop de Belastingdienst de wet jarenlang uitlegde. Volgens Marseille was er wel degelijk ruimte om ‘proportioneel’ te handelen en was het dus niet noodzakelijk om toeslagen volledig terug te vorderen bij een tekortkoming of fout.
Dat de fiscus desondanks voor de harde aanpak koos kan volgens Marseille niet los gezien worden van de ‘stemming’ die zeven jaar geleden anders was als gevolg van affaires als de Bulgarenfraude: ,,Toen was het belangrijk om streng te doen.” Het belang van instituties werd zwaarder gewogen dan het belang van individuele burgers, concludeert de hoogleraar.
Ook de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft eraan bijgedragen dat de koers niet werd bijgesteld, denkt Marseille. ,,De harde lijn werd door de Raad van State voor 100 procent bevestigd”, aldus Marseille. Daardoor was het voor de Belastingdienst ingewikkeld om soepeler te zijn. ,,Dat wordt moeilijker als je net de uitspraak van de afdeling hebt gekregen waarin wordt gezegd: jullie doen het perfect.”
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen in gesprek met gedupeerden voorafgaand aan het algemeen overleg in de Tweede Kamer over de start van de hersteloperatie kinderopvangtoeslag.Beeld ANP
Wie wist wat wanneer? Kamer gaat op zoek naar de schuldigen in het kinderopvangtoeslagendrama
VK 16.11.2020 Waarom is er tussen 2014 en 2019 niets gedaan om het drama met de kinderopvangtoeslagen te voorkomen? Waarom negeerden de ambtelijke top van de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken, net als de politiek verantwoordelijken, de vele signalen dat ouders ten onrechte van toeslagfraude werden beschuldigd?
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen in gesprek met gedupeerden voorafgaand aan het algemeen overleg in de Tweede Kamer over de start van de hersteloperatie kinderopvangtoeslag.Beeld ANP
Deze vragen staan vanaf maandag centraal in een mini-parlementaire enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire.
Een commissie van acht Kamerleden hoort negentien hoofdrolspelers onder ede om boven water te krijgen hoe het zo mis kon gaan met de fraudejacht op ouders die kinderopvangtoeslag ontvangen. De verhoren zijn gespreid over acht dagen, waarvan vijf deze week en drie in de week erna. Al op 17 december wil de parlementaire ondervragingscommissie haar ‘verslag van bevindingen’ presenteren.
Het hoofddoel van de parlementaire ondervraging is waarheidsvinding. Sinds de Nationale Ombudsman in de zomer van 2017 een uiterst kritisch rapport uitbracht over de bejegening van kinderopvangtoeslagontvangers door de Belastingdienst is er een karrenvracht aan memo’s, gespreksverslagen, Kamerbrieven en rechtbankvonnissen over de Tweede Kamer uitgestort.
Gaandeweg werd duidelijk dat de Belastingdienst jarenlang belangrijke informatie bewust achterhield voor de gedupeerde ouders, voor het parlement en vaak ook voor de eigen staatssecretaris. Ook is inmiddels duidelijk dat intern – bij de Belastingdienst en ook op de departementen van Sociale Zaken en Financiën – diverse personen al heel lang wisten dat ouders onrechtvaardig behandeld werden.
Toch gingen de onrechtmatige terugvorderingen en stopzettingen van kinderopvangtoeslagen gewoon door. Met als gevolg dat het ministerie van Financiën nu mogelijk 26 duizend ouders financieel moet compenseren vanwege het materiële en immateriële leed dat hun door de overheid is aangedaan.
Maar wie is er nou precies verantwoordelijk voor dit schandaal? De ondervragingscommissie wacht nu de niet zo schone taak om de witte plekken in te vullen. Wie was er vóór 2018 al op de hoogte van de misstanden?
Wie keek er al dan niet bewust van weg? Wie heeft wél gewaarschuwd, maar vond geen gehoor? Waarom hebben het topmanagement en de verantwoordelijke politici niets met dergelijke alarmsignalen gedaan?
De informatie die tot nu toe boven tafel is gekomen duidt erop dat de angst voor precedentwerking een grote rol heeft gespeeld in het wegkijkbeleid; ‘men’ was bang dat tienduizenden ouders schadevergoeding zouden claimen als de Belastingdienst zijn fouten eerlijk zou toegeven.
Die gevreesde uitkomst is alsnog realiteit geworden, met dien verstande dat het aantal slachtoffers veel lager zou zijn geweest als de verantwoordelijken eerder bij zichzelf te rade waren gegaan in plaats van in ontkenningen en een zwijgcultuur te volharden.
De commissie laat, net als in een rechtszaak, eerst de aanklager aan het woord. Die rol is toebedeeld aan de sociaal advocate Eva González-Pérez. Zij heeft sinds 2014 tientallen ouders die bezwaar maakten tegen het stopzetten van hun kinderopvangtoeslag juridisch bijgestaan.
González-Pérez is daarnaast de echtgenote van Ahmet Gökce, de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim waar de toeslagenaffaire min of meer mee begon. Het toeslagenfraudeteam van de Belastingdienst (CAF) zette in 2014 de toeslagen stop van alle 302 klanten van dit gastouderbureau, omdat zij gefraudeerd zouden hebben.
Achteraf bleek die verdenking slechts voor een handvol Dadim-klanten terecht; het overgrote deel van de ouders was onschuldig en moest zijn toeslagen ten onrechte terugbetalen.
Na González-Pérez mag hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille zijn visie op de affaire geven. De rest van week één voelt de commissie oud-directeuren van de Belastingdienst en hoge ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aan de tand. Het kinderopvangbeleid valt namelijk onder dat ministerie, niet onder Financiën.
De kosten van de kinderopvangtoeslagen komen voor rekening van de SZW-begroting. Op het laatste moment heeft de commissie nog een extra getuige opgeroepen. De fiscaal juriste die intern in 2017 al waarschuwde dat de Belastingdienst onrechtmatig bezig was komt dinsdag aan het woord. Haar advies om de ouders te compenseren sloegen haar leidinggevenden in de wind.
Volgende week is de vloer aan de verantwoordelijke bewindslieden. De verhoren beginnen dan met ex-staatssecretaris Frans Weekers, die in 2014 moest aftreden vanwege problemen met de uitbetaling van toeslagen. Ook de op dit dossier gesneuvelde Menno Snel moet openheid van zaken komen geven.
Het meest pregnant vanuit politiek oogpunt zijn de verhoren van Eric Wiebes (nu minister van Economische Zaken en Klimaat) en Lodewijk Asscher (partijleider van de PvdA). Wiebes mag komen uitleggen waarom hij als staatssecretaris van Financiën niet ingreep, terwijl uit memo’s blijkt dat hij destijds wel besefte dat de ouders wel erg hard werden aangepakt.
Asscher was als minister van Sociale Zaken in het kabinet Rutte II jarenlang politiek verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslagen. Ook hij zou op de hoogte zijn geweest van de problemen, maar om onduidelijke redenen niets hebben gedaan.
Vooral voor Asscher komt het verhoor op een ongelukkig moment. Zo kort voor Tweede Kamerverkiezingen kan hij als lijsttrekker van een partij die op winst staat in de peilingen geen negatieve publiciteit gebruiken.
En die dreigt er wel te komen als hij zijn toenmalige passiviteit ten aanzien van het keiharde terugvorderingsbeleid niet goed kan verklaren. Ook VVD-leider Mark Rutte moet volgende week donderdag in de verhoorbankjes plaatsnemen, maar hij heeft waarschijnlijk niet veel te vrezen. Hij was als premier niet direct verantwoordelijk in dit dossier en kan altijd beweren dat hij niet van de grimmige details op de hoogte was.
Het verhoorschema van de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag vindt u hier.
Hoe een Haagse fraudejacht ontaardde in een toeslagendrama
MEER OVER; POLITIEK OVERHEIDSBELEID AHMET GÖKCE BELASTINGDIENST BERT MARSEILLE CAF DADIM ERIC WIEBES YVONNE HOFS
De leden van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag TWEEDE KAMER
Verhoren affaire kinderopvangtoeslag van start
NOS 16.11.2020 Vandaag beginnen de verhoren in de Tweede Kamer over de affaire met de kinderopvangtoeslag. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is de eerste persoon die wordt gehoord.
Het verhoor begint om 9.30 uur en is live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
Wat was bedoeld als financiële hulp voor ouders met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepend probleem. Ze werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen, met alle financiële en sociale gevolgen van dien. De Tweede Kamer onderzoekt hoe dit kon gebeuren.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort de komende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Kabinetten
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Frans Weekers, Lodewijk Asscher en Menno Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan premier Mark Rutte, minister Eric Wiebes en minister Tamara van Ark op de agenda.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Sandra Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
BEKIJK OOK;
Politiek begint aan zoektocht naar waarheid achter toeslagenaffaire
Elsevier 16.11.2020 De Tweede Kamer is maandag 16 november 2020 begonnen aan de verhoren over de toeslagenaffaire. De affaire stortte duizenden ouders in financiële nood, nadat zij ten onrechte als fraudeur waren bestempeld. De Kamer wil te weten komen welke informatie wanneer bij ambtelijke en politieke kopstukken terechtkwam. En waarom de affaire jaren voortwoekerde zonder dat iemand ingreep.
De verhoren van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) worden voorgezeten door CDA-Kamerlid Chris van Dam. Zeven andere Kamerleden staan hem bij. Volgens Van Dam worden het twee intensieve en lange weken voor de commissie. Tot en met donderdag 26 november worden in totaal negentien mensen verhoord – zo’n twee tot drie per dag.
Onrechtmatig handelen van Belastingdienst
Maandag begon het verhoor van advocaat Eva González Pérez. Zij stond als eerste ouders bij van wie kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst ten onrechte was teruggevorderd. Haar man was eigenaar van een gastouderbureau, waarbij kinderen thuis worden opgevangen door gastouders, in Eindhoven.
Dat gastouderbureau werd verdacht van fraude waarna een speciaal fraudebestrijdingsteam van de Belastingdienst zo’n driehonderd ouders zonder bewijs als fraudeur bestempelde. Inzicht in het dossier dat de Belastingdienst over de ouders aanlegde, kregen de ouders vaak niet.
Volgens González Pérez trad de Belastingdienst onrechtmatig op. Zij kreeg gelijk van de Raad van State, maar de Belastingdienst weigerde over de brug te komen. Pas na journalistiek onderzoek van RTL Nieuws en dagblad Trouw, en politieke vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt en SP-Kamerlid Renske Leijten, werd de affaire een onderwerp van discussie in de politiek.
De behandeling van de ouders van het gastouderbureau in Eindhoven bleek het topje van de ijsberg te zijn. Het speciale fraudebestrijdingsteam trad keihard op in nog eens 630 andere onderzoeken. Ook daar moesten ouders tienduizenden euro’s terugbetalen, inclusief boetes, aan de Belastingdienst.
Keihard systeem
Ook strafte het kinderopvangtoeslagsysteem van de Belastingdienst doelbewust fouten af die ouders maakten in hun aanvraag. Zo werden ouders van wie werd gedacht dat zij doelbewust fraudeerden met de aanvraag, ingedeeld in een categorie ‘opzet/grove schuld’ waardoor een betalingsregeling onmogelijk was. Zij kampen vaak met schulden van tienduizenden euro’s.
In totaal zijn bij de Belastingdienst 22.000 gedupeerde ouders bekend. Om hen te compenseren, is door de staatssecretaris Alexandra van Huffelen (D66) een half miljard euro uitgetrokken.
Na González Pérez worden in de eerste week van de verhoren van de POK ook kopstukken van de Belastingdienst gehoord. Zo worden voormalig ambtelijke kopstukken komende woensdag, donderdag en vrijdag gehoord. De belangrijkste vraag aan hen is wat zij wisten van de meedogenloze behandeling van de getroffen ouders.
Politieke kopstukken worden ook gehoord
Eerder onthulden RTL Nieuws en Trouw op basis van een klokkenluider dat de misstanden tot op het hoogste ambtelijke niveau waren gemeld. Maar met die meldingen zou niets zijn gebeurd.
Lees ook: Ondervraag ook Kamerleden bij toeslagenaffaire
Volgende week worden ook politieke kopstukken verhoord. Op maandag 23 november 2020 wordt Lodewijk Asscher gehoord. Hij was van 2012 tot 2017 minister van Sociale Zaken. Op dat ministerie zouden signalen zijn genegeerd over de onrechtmatige behandeling van de ouders. Voor de politiek leider van de PvdA kan dat een gevoelig moment worden. Op donderdag 26 november wordt premier Mark Rutte (VVD) verhoord. Ook van hem zal de commissie willen weten: wat wist u?
Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
AD 15.11.2020 Voor het eerst in zijn toch lange politieke carrière wordt premier Rutte onder ede gehoord in de Tweede Kamer. En hij is niet het enige Haagse kopstuk dat de komende twee weken op de grill wordt gelegd over de toeslagenaffaire.
De flitsenquête naar het schandaal met de kinderopvangtoeslag belooft een thriller te worden. Morgen gaat de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag aan de slag. Met negentien verhoren verdeeld over acht dagen hoopt de Tweede Kamer inzicht te krijgen in hoe het kon gebeuren dat duizenden ouders door doorgeslagen fraudejacht van de Belastingdienst de vernieling in zijn geholpen.
Lees ook;
- Na negen helse jaren pas licht aan einde van tunnel: ‘Ik dacht: hoe ga ik de dag nu weer overleven?’
De vraag hoe de terugvordering van kinderopvangtoeslag zó kon ontsporen, leidt op het Binnenhof tot schaamte en verlegenheid. Ouders kwamen financieel aan de afgrond, omdat ze ten onrechte werden aangewezen als fraudeur of omdat ze door een klein foutje enorme bedragen moesten terugbetalen aan de fiscus.
De affaire maakt sommigen ook zenuwachtig: veel politieke spelers die op het verhoorbankje plaatsnemen zijn nog altijd politiek actief, van premier Rutte tot voormalig staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes (nu minister van EZK) en ex-minister van Sociale Zaken, Lodewijk Asscher (nu PvdA-leider).
Ambtenaren
Het voordeel van deze commissie is dat zij mensen onder ede hoort en alle documenten kan vorderen, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Zij zijn echter pas volgende week aan de beurt. Deze week zijn het vooral ambtenaren die worden gehoord door een commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam. Hij zal zijn ervaring als politieman en officier van justitie goed kunnen gebruiken. Verder zit in de commissie ook SP-Kamerlid Renske Leijten die de affaire mede aan het licht bracht. CDA’er Pieter Omtzigt met wie zij samen optrok, zit niet in de commissie.
,,Het voordeel van deze commissie is dat zij mensen onder ede hoort en alle documenten kan vorderen’’, zegt Omtzigt. De verhoren moeten aan het licht brengen wie wanneer wist dat er iets gruwelijk misging en hoe het kan dat interne signalen werden genegeerd of de politieke top nooit bereikten. Zo dook onlangs nog een intern memo op uit 2017 waarin werd gesteld dat ouders gecompenseerd moesten worden. Daar werd niets mee gedaan. De schrijver van dat memo, topambtenaar Palmen-Schlangen, is halsoverkop door de commissie opgeroepen. Zij verschijnt dinsdag.
Omtzigt: ,,In plaats van het advies gewoon uit te voeren, werd het verborgen en werden twee commissies ingesteld, die gingen onderzoeken of er dingen fout waren gegaan bij de Belastingdienst en of mensen moesten worden gecompenseerd. Maar die vraag was door de eigen topjurist allang beantwoord met een helder ja.’’
Kleine fout
Ook dook er een document op uit 2009 waarin de landsadvocaat stelde dat de fiscus proportioneel moest terugvorderen. Als mensen een kleine fout hadden gemaakt bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag van bijvoorbeeld 100 euro, moest niet de toeslag van een heel jaar van soms tienduizenden euro’s worden teruggevorderd. Omtzigt: ,,Toch vorderde de fiscus jarenlang de hele toeslag terug bij kleine fouten, niet het foutbedrag plus een boete terug, maar de hele toeslag.’’
Morgen verschijnt onder andere Hans Blokpoel. De voormalig directeur Belastingen bij de Belastingdienst was in de periode 2010-2016 verantwoordelijk voor de digitalisering bij de fiscus. Hij was oprichter van de beruchte ‘Broedkamer’, een afdeling die de fraudebestrijding deels uit handen nam van inspecteurs door computersystemen te koppelen. Dat mensen tussen de wielen kwamen, omdat er in systemen automatisch een vinkje achter hun naam kwam te staan, komt mede door de inmiddels opgeheven Broedkamer, die bovendien slordig omsprong met persoonsgegevens.
Politieke bazen
Volgende week zijn de politieke bazen aan de beurt. Bij de PvdA zijn ze zich ervan bewust dat het verhoor met Asscher glad ijs kan zijn. Hij was als minister beleidsverantwoordelijke voor de kinderopvangtoeslag. Een stamelende beantwoording of plots opkomend geheugenverlies doet afbreuk aan het imago van de lijsttrekker.
Dat geldt evengoed voor VVD-lijsttrekker Rutte, die volgende week donderdag als laatste wordt gehoord. De premier was voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude, die na de zogeheten Bulgarenfraude in zijn tweede kabinet werd opgericht. Na die toeslagenfraude heerste in Den Haag een klimaat van ‘harder aanpakken’.
Half december komt de commissie met haar eindverslag. Nog voor de verkiezingen van 17 maart zal de Tweede Kamer erover debatteren. Daarmee is de kous mogelijk niet af: een aantal partijen, de SP voorop, ziet de flitsenquête slechts als een tussenstap naar een uitgebreidere parlementaire enquête, waarbij de hoofdrolspelers van toen en nu opnieuw op mogen komen draven.
Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
NU 15.11.2020 Maandag start de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. De commissie, bestaande uit acht Tweede Kamerleden, willen uitzoeken hoe het zo gruwelijk heeft kunnen misgaan bij de Belastingdienst in de jacht op fraudeurs met toeslagen.
Waar draaide de toeslagaffaire ook alweer om?
In de zomer van 2014 krijgen alle 157 klanten van een gastouderbureau in Eindhoven een brief van de Belastingdienst dat hun kinderopvangtoeslag per direct is stopgezet en dat ze alle verkregen toeslagen moeten terugbetalen. De reden staat er niet bij.
Er volgden jaren van onzekerheid, stress en financiële problemen bij de gedupeerden. Later bleek dat de fiscus ook discrimineerde.
Niet alleen ouders van het Eindhovense gastouderbureau zijn zomaar als fraudeur bestempeld. Het gaat naar schatting om zo’n 26.000 gevallen.
In de eerste week zijn vooral (oud-) topambtenaren opgeroepen om onder ede te worden gehoord. Hun namen doken tot nu toe alleen op in opgevraagde documenten. Niet eerder kwamen zij aan het woord.
Daarna is het de beurt aan politici zoals premier Mark Rutte, PvdA-leider Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet) en minister Eric Wiebes van Economische Zaken.
Een korte beschrijving van enkele hoofdrolspelers.
Maandag 16 november:
Eva González Pérez
– Advocaat bij advocatencollectief Trias
Al in 2014 raakte González Pérez betrokken bij de toeslagenaffaire. Als advocaat staat ze tientallen gedupeerde ouders bij.
Aanvankelijk dacht ze dat het zo gepiept was, zo overduidelijk zat de Belastingdienst in haar ogen fout. “Ik dacht in het begin: ik doe één of twee zaken en als ik win, dringt het besef wel door dat het niet klopt”, zei ze eind vorig jaar tegen het Eindhovens Dagblad.
Het werden zes lange jaren en nog steeds is niet alles afgerond. In die periode viel ze van de ene verbazing in de andere over de handelswijze van de fiscus. Ze schakelde de Ombudsman in, kreeg met veel pijn en moeite de Autoriteit Persoonsgegevens zo ver een onderzoek naar discriminatie te starten, voerde rechtszaken tot aan de Raad van State aan toe en betrok de politiek bij het dossier.
“Ik wilde het eigenlijk afwikkelen en doorgaan met mijn leven, ik had er alleen maar koppijn van”, zei ze dit voorjaar in een interview met One World over haar strijd. Dat is misschien ook niet zo gek, González Pérez werd aantoonbaar tegengewerkt door de Belastingdienst.
Hans Blokpoel
– Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Als directeur Belastingen was Blokpoel ook leidinggevende van het Combinatieteam Aanpak Facilitators (CAF), het team van de fiscus dat fraude met toeslagen opspoort.
Zijn naam dook eind vorig jaar voor het eerst in de media op dankzij onderzoek van RTL Nieuws en door Trouw opgevraagde stukken. Deze media schrijven dan al regelmatig over de zaak en weten steeds weer nieuwe feiten boven tafel te krijgen.
Uit de stukken blijkt dat Blokpoel op de hoogte is van de misstanden en het beleid bewust voortzet. “Blokpoel wil echt alles dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, zo valt er te lezen.
Dinsdag 17 november:
Sandra Palmen-Schlangen
– Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Pas op het allerlaatste moment is Palmen-Schlangen door de commissie opgeroepen voor verhoor. Zij schreef als medewerker bij de Belastingdienst al in maart 2017 een uiterst kritische memo over het handelen van de fiscus.
Uit de memo blijkt dat de top van de Belastingdienst toen al op de hoogte was dat hun aanpak niet deugde. Als de Kamer dat document direct al had gekregen, dan had dat veel leestijd en kostbare tijd kunnen besparen.
Het opvallende is dat de Kamer ook om deze memo had gevraagd, maar niet heeft gekregen. Een pijnlijk patroon in dit dossier.
Peter Veld
– Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
Veld was tussen 2010 en 2015 de hoogste ambtenaar op Financiën. Net als Blokpoel was hij op de hoogte van de misstanden. Desondanks liet hij de toeslagen van mogelijke fraudeurs rücksichtslos stopzetten, ook al wist hij dat maar liefst één op de vijf onschuldig was.
Gerard Blankestijn
– Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
Blankestijn is de volgende ambtenaar in een hoge functie die op de hoogte was van het foute beleid en er niet tegen optrad.
Hij mag onder meer aan de ondervragingscommissie uitleggen waarom de memo van Palmen-Schlangen, die een dag eerder aan het woord is, niet al in 2017 naar de Kamer en de Commissie-Donner is gestuurd.
Ook zal men benieuwd zijn naar zijn verklaring waarom hij toenmalig staatssecretaris Menno Snel (Financiën) niet informeerde dat de fiscus een tweede nationaliteit van burgers bijhield, terwijl dit niet is toegestaan.
Vrijdag 20 november:
Jaap Uijlenbroek
– Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
Uijlenbroek kwam als leidinggevende naar de Belastingdienst om de uit de hand gelopen reorganisatie weer op de rails te krijgen, maar hij belandde in het moeras van de toeslagenaffaire.
RTL Nieuws en Trouw meldden dit voorjaar dat Uijlenbroek drie hoofdrolspelers bij de toeslagenaffaire had beloofd geen straf te geven als zij mee zouden werken aan een onderzoek naar de ontspoorde fraudejacht. Uijlenbroek werd uiteindelijk teruggefloten door de top van Financiën. Begin dit jaar moest hij opstappen.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagen
Gedupeerden van de affaire bij het Kamergebouw in De Haag ANP
Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
NOS 14.11.2020 Het is niemand ontgaan dat de overheid in de kinderopvangtoeslagaffaire een grote groep burgers in de steek heeft gelaten en ten onrechte als fraudeurs heeft behandeld. Hoe heeft dat zover kunnen komen? Welke politieke besluiten hebben deze wantoestanden mogelijk gemaakt?
Op die vragen wil de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag vanaf maandag, in een serie van verhoren onder ede, antwoord krijgen.
De werkelijke omvang van de zaak kwam aan het licht door verschillende onthullingen van RTL Nieuws en de krant Trouw en door de inspanningen van CDA-Kamerlid Omtzigt en SP-Kamerlid Leijten.
Ook ligt de vraag op tafel waarom het, tot op de dag van vandaag, zo veel moeite kost om informatie van de Belastingdienst en de ministeries van Financiën en Sociale Zaken los te krijgen. Mede daarover wordt een lange lijst topambtenaren van deze ministeries gehoord.
De commissie heeft de inhoudelijke steun van aanjagers Leijten, die in de commissie zit, en Omtzigt. De parlementaire ondervragingscommissie verhoort (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Weekers, Asscher en Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan Rutte, Wiebes en Van Ark op de agenda. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is maandag de eerste persoon die wordt gehoord.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
Lees hier meer over de commissie en het verhoorschema. De verhoren zijn live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl.
Een belangrijk deel van de verhoren gaat over de rol van het ministerie van Sociale Zaken en oud-minister en PvdA-leider Asscher. Wist hij dat ouders ongekend hard werden aangepakt en onterecht van fraude werden beschuldigd?
Op de laatste verhoordag is het de beurt aan premier Rutte. Ook hij zal vragen moeten beantwoorden over waarom de politiek ooit voor dit fouten- en fraudegevoelige toeslagensysteem heeft gekozen.
En: heeft het leed van de door de overheid in financiële problemen geraakte ouders ooit serieus op de politieke agenda heeft gestaan? Of is dit weggemoffeld en verzwegen? Dit zijn lastige vragen over een uiterst gevoelig dossier van 15 jaar deels mislukt kinderopvangtoeslagbeleid.
Politieke gevolgen
Voor de lijsttrekkers Rutte en Asscher komt het moment van de verhoren vervelend uit. Het Kamerdebat over dit parlementaire onderzoek wordt in januari of uiterlijk februari verwacht, vlak voor de verkiezingen in maart.
“Asscher heeft tot nu toe geprobeerd weg te blijven bij dit dossier”, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. “Maar zijn vingerafdrukken zitten er op. De vraag is alleen hoe dik.”
Aan de andere kant zijn in de afgelopen 15 jaar verschillende politieke partijen medeverantwoordelijk geweest. De schuld van het debacle is daarom lastig in de schoenen van een partij of een individu te schuiven.
De getroffen ouders zullen geen antwoord krijgen op de vraag waarom de afhandeling van hun zaak zo stroperig verloopt, want daar gaat de commissie niet over.
Wel is de hoop dat zij beter begrijpen wat hen is overkomen en dat de politiek dergelijke wantoestanden in de toekomst kan voorkomen.
Belangrijke momenten in de kinderopvangtoeslagaffaire:
- Juni 2005: de Belastingdienst, een organisatie die van oudsher geld int, gaat nu voorschotten verstrekken voor de inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag. De afdeling ‘Toeslagen’ wordt opgericht.
- 2005 tot 2019: verschillende instanties, zoals de Algemene Rekenkamer, waarschuwen voor de fraudegevoeligheid van toeslagen.
- 2012, 2013, 2014 en verder: ouders worden van fraude beschuldigden moeten tienduizenden euro’s terugbetalen. Zij krijgen geen inzage in hun dossiers en kunnen zich moeilijk verdedigen.
- November 2019: het eerste onderzoek van de commissie-Donner bewijst dat honderden ouders van het ‘CAF 11 dossier’ onterecht als fraudeur zijn behandeld, en dat nog duizenden anderenzijn benadeeld.
- December 2019: de zwartgelakte dossiers staan symbool voor de machteloosheid van de ouders en de muur van onwil en geheimzinnigheid die de Belastingdienst opwerpt.
- December 2019: staatssecretaris Snel die over de Belastingdienst gaat, treedt af. Hij werd voortdurend ingehaald door onthullingenvan RTL Nieuws en Trouw, en verloor het vertrouwen van de Tweede Kamer.
- Maart 2020: de commissie-Donner zegt dat de kinderopvangtoeslag bij veel ouders voor problemen zorgt, los van de hardhandige fraudeaanpak. Dat komt door de ingewikkeldheid van de regeling.
- Maart 2020: het kabinet begint met de ‘hersteloperatie’ en belooft 000 ouders te compenseren.
- Juni 2020: de journalisten Pieter Klein(RTL) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) winnen opnieuw een journalistieke prijs voor hun “ontroerende vasthoudendheid”. Het dossier is “ongekend qua aanpak en impact”, zegt de jury.
- November 2020: de schadeloosstelling van de ouders verloopt moeizaamen nog steeds duiken er stukken op waar de Kamer al 1,5 jaar geleden om vroeg.
BEKIJK OOK;
-
Archief
- mei 2024 (3)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.